You are on page 1of 1196

K.

-%

\vV

s^

VILLANOVA COLLEGE LIBRARY


Villanova,

Pennsylvania

This

book was donated

3-4^.4?
by
He.y....M*...Biaiivan,-0.,.S^A..-

7>

W.^
V

*^'

^>v.

fWs^P^ A A \^
V

^^s
r^
'^A

\
-^;/

T
^^

**

'^

\j /

\1.

i^

T^"^
^.'''

'-^4^1

\-<r^^

?v*-

;:

ACTA

SANCTORUM

PMUSIIf:.

TVI'IS

V.

GOin-V ET JOUIlDAN. Vl\ lUinA

1)B

HrNNES,

71.

o^cf<t,

Sa^i^^oru^i

Oc^iru>.

Tom VIll

^^,'r/

h'fJ., ,a/.

^f /

Litb

Barousit Paris

ACTA

SANCTORUM
OCTOBRTS
Ex Utinis

Gr.

servali primljenii alla,.m,ue g.nliu Monm.nlU,

.ernm

Scriptorum phrasi
ET OBSERVATIONIBUS COLLECTA, DIGESTA, COMMENTARllSQUE
ILLUSTRm
A

JosEPuo

VAN HECRE,
DE BUCK,
B

Ben.iamino

BOSSUE,

VicTORE

Antonio

TINNEBROEK

THBOLOGlS SOCIETATB J8SU PRESBYTBRiS

TOMllS OCTAVUS
V,CES.S COT..r.TU .s, okc.m.s non.s .t ,.o B.ES OEC..s s.rxn,c.. orccs octm

PARISIIS ET ROMiE
APUD

VIGTOREM PALME,
I

bibliopolam

870

LEOPOLDO,
REGIO BELGARUM PRINCIPI,
^ 4
^'

DUGI BRABANTI^.

^XJLrdenter votisque omnibus oplaveramus, potestatem dedicandi nomini ,/^nobis fieri, SEREMSSIME PRINCEPS,
L-

Tuo fructus

diuturni laboris,

quem

edendis Actis San:

veniam ctorum tomi octavi Oclobris impendimus quam summo nostro gaudio benigne datam ab Augustissimo Rege gaudium Patre Tuo optimo, intelieximus. Sed
nostro,

^nostrum cumulatum
1

est,

quod tunc nobis

id licuit,

quando
univer-

Tibi, setatem
<0

capessendse reipubiicae attingenti,

sum

tulationes,

totius regni graapplaudit Reigium. Inter has igitur quo nostrum quoque munusculum benevolo,
VUL

Acta Sanctorum Octobris

aecedentes
soles. vuilu

ad

T Te,

excpere ^S FRENISSIME PRINCEPS, SEREN ^^^^ ^^^._


Est quidt.n
^_^._

dignare.

..1..SEBEMSSI.t WSCEfS, 1 . c HPnWIGIS ducis contmet S. "EDWM''

''

r^"'

'

;
m"<

Siiesise,

t^x

quod Acta

deducis parcnlem onginem nrr ulrumaue

p^j^ ;,

Lrdel. oUentu.
sponte sua ve.

et

u e p..sidiu., ejus.ue v.r

incuriosis in

memoriam -vocant Matre.

Tuam

VICAM

nostram LUDOpiissimam Reg.nam amantissirnam, nostrum sanct.mon.a MARIAM, qua. Belgium


porro digna o.'navit prole. Ut

affecit, illustravit, be.ieficiis

rrmaximarumvirtutumTibi,SERENiSSmEPRL.CEPS, pr^lucent exempla,

quam proxime
Coelitesque

secter.s,

Atatoti-

viamTuam
cupiraus,
orai-e

S.

HEDWIGEM,

omnes Tibi

perpeluos patronos esse que Regi Famili propitios ac prseceptum Deum enixe et juxta apostolicum

vitam non desinemus, ut Augustissimo Patri Tuo strenuum, prseslet longsevam, domum tutara, exercitum
Familise populura probum, regnu.n quietum, utque Te ad

decus Tuai solatium, Belgici nominis splendo.-em, Ecclesise


salvum
et incoluraera

quara diutissirae conservet.

SERENITATIS TUiE REGItE

Devotissimi

Famuli

JOSEPHUS VAN HECICE


BENJAMINUS BOSSUE

VICTOR DE BUCK
ANTONIUS TINNEBROECK
Societatis Jesu Theologi.

Y N

TOMI OGTAVI

DE ACTIS SANCTORUM
OCTOBRIS.
Oui
quagcsimus
quinprodit in liiCGm Tomus, lotius Operis Octobris octavus, quartus, mcnsis
quatuor,
dies continet omnino

nempe dccimum decimum nonum ac septimum, dccimum octavum,


vigesimumejusdemmensis.Ccelitumvero, dequibus quadragmta nominalim agilur, numerus ad ccntum anonymos pUirimos. Viros de pra^ler

paucula corrasimus. in Britannia lum Majori MinoriaorueruntSS. i^fwMcj-m/s et Lcvianus ep\&aliud quam copi ac Scophilus abbas, sed de iis vix eorum cultum pertinen.t invenire nobis qus ad paulo ampliora nohis praebct syUoge de
licuit
S.
:

tum

sexascendit, status, nempe more partiemur in Ires Ordines, seu monastictim , sub quo regulares ecclcsiastiaim fcr.mmeum omnes accenscmus, et s.rculnrem, cui
,

et cpiscopo Clonfertensi Corach Fintano Moeldul)h, quoniam eorum aetas, muniaet poluimus. loca, qua? incoluisse tradunlur, exponere

Fintano

SS. Eod(im circitcr tempore martyrium paticbantur quorum dinconus, Fclia- presbyter et Angebertus

sexum subneclimus. Singulosordinesferesecundum


seriem chronologicam cxponimus.

corpora olim in ablialia

S. Petri Vivi asscrvata,

nunc

EX STATU ECCLESIASTICO.
Classem hanc aperit
S.

Senoncnsi rctpnescunt. in ecclcsia mctropoUtana arcliicpiscopi cuUu sinLicet B. Sonnatii, Remensis pcrmanent antiquK vcneratiolamen
tericrit, ccrta

Lums

Euangelista, cujus

exponuntur, ejusque Acta et variffi translalioncs quosdam neocriticos Euangelii aulhentia adversus Antiochenus Uunc excipit S. Ucro
vindicalur.
,

nisar-umcnta concilium celebravit, cujus sub Dagobcrto simulquc iimitcs rcgni Auslrasiani ariXothehni quoque Cantuancnsis inqniruntur.S
:

statuta,

ctiicpiscopi

monium, ejusque

testirefertur translatio, veteriscultus Vcn. Bcda ct S. Bonifacio,

cum

chronotaxm inquiepiscopus et Marlyr, in cujus in S. Asckptadc, Antioritur Similes quiestiones In S. Maximo chcno pariter cpiscopo, evolvuntur. prffiter Acta ex veteri Breviano, ct Martyre,
levila
et Aquila, et Ottomadis^eritur de urbibus Avia vmdicade visitatione Rcliquiarum num diploma

Germanorum
vior

aposloio, cpistolare
qutestio
in

commercmm.

Gra-

occurrit

B. /ofln^ UI, episcopo

impUcato. Eodcra Gomensi, schismati Aquilejcnsi presbylcr Magmacum Vmccntiiis circiler tempore S. ejusque mcmona, in a^-ro Nivernensi iUustrat, monstrat Vsuardum secundis cclebrata,

sacri< fastis

lur

De

Florenfino, Trevirensi

et

Tungrcnsi

curis Marlyrologium

suum

retractasse.

\Berarn
Ulustrant

nomen cognosciepiscopo, vix quidpiam prc-eter rctraclanda fuit mus: ast posito ejus episcopatu,

Cenomanensis translaUr c Monte Cassino

episcopalum

pricscrtim

S. Schulaslicse Reliqui,
;

christianae rehgmrecentiorum opinio, qua inilia sfficulum tertiura proroDis in Gallia ad medium Martyri dignitatcm gantur. S. Caprasio Aginuensi et antiquam epi^copalem cx tradilione asserimus,
satis
,

una passionem, rcjectis aliis, damus inedita: S. Dulculn , qui Vita Melrica, hactcnus proferiMartyrem Aginnenscm translulit, Vitam

cum

ejus tamen chrovarisque instituliones monasticae aUcr Bcrarius, Cenomanis panler notaxin intricat episcoporum Ccnoma,.picopus, ut ostendunt gcsta mutuati sumus. S. nen^ium, e quibus Vitam Sancti Andcgavcnsis episcoBerario ^qualis fuit S. Lvpus pseudo Odone Cluniapus, cuiuscpocha, pcrperam a
cen^i

indicata

stabiUtur S.

Aqnilini Ebroicensis
in

mus

Occasione S. Cleex Breviario bemovicensi cujus rcs geslae AcUs mcniis preshyleri Laudcnsis,
.

epi^copi. cxpuncto cjus

homonymo, qucm aliqm


intrudcrc

describilur Laus PomS 'Bassiani immixl^ sunt, De SS. episcopis Levanoio^\\pcja vctus ct nova. Graio Oierovanectcnsi, Eustcrio Salcrnitano
,

caUicdram Ebroicciisem ejusdemsedisantiquUate. -estas iUustramus tum ex bcllo adversus bartum ex conciUo Rotomagcnsi et
,

volcbant

res

baros

illato. In S.

Vitalc episcopo Salisburgensi

habemus, nensiet Florentio Aransicano, vix aliqua sumus. nata quaedam illustrari conati scd pro re res geslas Utriusque Ruricii, episcopi Lemoviccnsis, Comodoliaex epistoHs S. liuricii i et cx Clironico S. censi desumpsimus. In CommentariohistoriC(^de ejusdem consanguiniSue.^isionensi episcopo,
Luj>o,

Gcrmania exponitur

inilium istius scdis.

de quo

,Uulum acri contcntione cujus n.iracula ex processu ac cpiscopatum Sancti, Amando Joanne Stainhauser ct Canonizationis Acca Hagustaldunisis episcoPachlcr rcferuntur. S.
,

disccptatum fmt, ct

vUam

Victoris awiem, tatcm cum S. Remigio a.sserimus; tiactcnus cognita, rccenCapuani cpiscopi, scripla, Vitam ex scmus; Verani, CavcUicensis cpiscopi , Bibliolheca . el Narralioncm de ejus Lal)bei Nova postmorte et scpultura ex manuscriplo edimus, Tamajo exploso, qui cumdem Tarraconensi quam,

S. ^^ilfridi Eboraccnsis pu., cunlroversiis et forlun^ templa, et ipse doctnna munxtus, varia .-edificavil Bedai scribendi Conuneninsignis, auctor fuit Vcn. Sacram, prsserUm Novi Testa-

tarios in Scripluram

menli

antiquitasc(U adscnbebat, episcopatusCavallicensis trm.et Sancti res gestas et cultum demonstraviZcnone episcopo, Beneventi cuito,

miracula damusex HagioS Accr Vilam et auctore anonymo canomco loKio Hagustaldiensi archid.aconus reguIari.S.^rfem/(/i,qui Trecensis S. procuravit, el coenobium reformationcm clcri
,

mus. Ue

S.

^"^" SepulcripropcTrecasercxit, Yitam t'aniu Petrus uafamUiari conscriptam. S. nvmoaquali et ^ ^ miani

SYNOPSIS.
IV
miani edideral Acta nmU.pl.c. eremiU.-um Avellancnsium, qu:c
Bl!.

HodulpM

episcopi olPe^i.
...q
> >

Metanhraslen: sed

quum

Coton

corum cul um ansam prsbenti oportet en.m n.orlis dcfin.re tum investigare, tcmpus eurun.dcm
tioni

CoActa b.cvitcr .Uus rarc, tuU Ma tyrum aliquot t.xere, ac d..-onolog.an. Inymiana. perseculionis dc Sancto const.tuc.-c S
fali

satis intricassenl

martyria sub Constant.no varii hagiolog., opor-

ab

an..o emo.-tuali

Uugonis

la.clii.'piscop.

\esu i.t.n

modo

ce.li

aliquid

lucubratio..cm.l.anc

"na"'"'''*"''!l''" '""""-

Normannla.VrKter ea qua; ad liealo.um

.'cs

gcstas

Commcnlarium

ilc

Sancti p?

in acadcmia Cracoviensi,

scriplis ct

de multiplicibus

canonizatioms. obortisdifficultatibus in causa

EX STATU MONASTICO.
sociorum in Porsule S Barsahi:e coenobiarchic ct Slcphani Evodu passionem damus ex vcrsione anni compositione Assemani inquirimusque de initiis status monaslici per lunaris cum solari ac dc suppar lcmpore Syriam ct Pcrsiam. S. liarsabiw Julianus Sabn, Eremila in Mcso,

hEC monas; sed chronogenealogia Iricis geoi:raphicis et leriorum ordineconstirecto lo-icis quam pluribus impcdila, quod ut facilius ante lectorum oculos fuit luenda ut unus oDtuobversarelur, tabuiis explicatum fuit, complectcretur. S. JMn tus universam riliationem Minorum dupliccra de yl/cantamConfcssorisOrdinis prior auctorcm habet damus:

ab anno 1012 ad 1G57 prodicrunt

Vilam
oUra

in

luccm

Joannem

a S. Maria, Sancto

supi^arem, et inspanice
latinitalo

conscripta

nunc primum
proUxiorcm

donata

prodit. Altcram
D. Paulo.

confccil

Laurenlius a

el regione fuit S.

Thcodorcto /w/mpotamia, cujus Vitam cdimus ex altero disliiigucndus imprimis fuit ab 7nts noster dein simiHlcr monacho ol Conovo, ac
:

guoniam verobinaActa plerumqucabunde pravius conomnia cxpiicavcranl, Commcntarins


trahi et fere rcduci poUiit ad
in
S.

Pclri zclum
tura
in

tum
in-

homonymo,

tcmpus, quo inquircnda fuere et locus, quo vi.xil, cl Joannis Coiohi S. obiit. In Commentai-io praevio seu/^wmiliustramusstaium anliquum et hodier-

ndjuvanda rcformationc

S. Teresiae,

staurando proprin Ordiiic, :id scripta

eidem Iribuia

ctad gioriam cjus postbumam.

num

descrti Scctis, S.

Joanms monasUu-ium,

eius-

demqucab

dislincaltero Joanne oeconomo Scetensi


refcrcnlia, quai

KXSTATII S^.CULARI.
Classem hanc,
si

Apophthegmala, lioncm-, Aclorum locum occupanl


dicla ct facta Sancti
e.\

Colek;rio

paucos excipias, Martyrcs con-

edimus. Praeter sunl valde qu

fundationem Buxidenscm jcjuna conjcctando magis quam alfirS. Trocsin

mando dicimus de
Niverni.

abbate

ct

Confcssore
cremitae

Quamvis

vilam

S.

Sinduiphi,

sUluunt. Ilaiicmus imprimis SS. Piokma-um, Lucium .oorumquo socium aiionymum, quorum Acta Euselaus ex secunda Apologia S. JusUni Martyr^s deceipsit, annus niartyrii derivandus est ab anno,
qui
psit,
S. ct,

Alsonlia^inagroUhemensi, rcliqueritnobisAlmannus

Juslinus posteriorem

Apologiam
cura

conscri-

monachus, sa?cuU ix scriptor, vix tamen


plorati

aliquid e.x-

refutaUs
SS.

opinionibus

Gailandii el Lon-

prajler

translationcm

niultis

miraculis

gucruei, passio

Martyrum

anno

ClirisU

iui-igncm, nobis suppeditat. Ami)liorem sui notitiam reliquit S. Ethhimts abbas, quidcslructo, qnod
in Britaiinia Minoriincolebat, monasterioTanracensi, in llibcrniam trajecit, qua occasione cjusdem Sancti

165 conjun^ilur.

Marlyruni, qui sequuntur, tem-

pora sunt quidera inccrta, sed tanicn inilio sfficuU quarU recentiora non sunl. Varias catervas secundura varias regionura palae&tras enuracrabimus.
In

chronolaxis ordinatur
tiones,

refcruntur

variffi

Iransla-

Africa,

pr&ter

Martyrcs Boiitanos veteri Kainscriptis


,

ac landcm datur Vita ex Manuscriptis. Dioein

lendario

Carlhaginensi

Martyrologia

cesisNamurccnsis

Belgionobis exhibct S. Mononem eremitam clMarlyvem, in cnjus honorcm oiim Nassoniae erecta fuit eccicsia coUegiata; Vitam et

nobis cxhibent Martyres Mauritanos

Ninnm,

Vv-

ctoriam seu Victoremf Nobilitanum- scu Jubilitanitm,

Mauritanum sen Marianum, Lucinm,


seu

Citti-

Passionem
confusus

nobis scrvarunt codiccs manuscripti. S.

num

teic/cr/5 ai)l)asin teiritorio Bituricensi


fuit

aliquando
S.

cum

suo homonymo, discipulo

Ba-

7mntw7i, Crescentianum, Hvffmianimij Donatuni, Dcfcnsoi'cm, Rusticiarntm, Sei-vilianvmj Socratum "^cu Socratem Venerium ^cu Vencriamj
,

ronU: ejus Vitam damus ex Pliiiippo Labbeo. Quoniam,ut vila.edita a Mabillonio ct a nobis noviter
cxcusa, docct, S. Thcofrcdus,
ai)i)as

Calmciiaccnsis,

Marlyr in Saracenica vaslalione occubuit, propter


frequcntcs islius gcnUs incursiones, inquirendum
iuit

Januarium, Mustolu/tn seu Neustolum, Quintasimnj Memmam&m Memmiam, Yzitamim seu Zidiacum, Primam, Donatam, Sevcram, Victoriam, BasHiam ailerara lurmam Africanam compoet MagnHium
:

nunt Lucius,
et

Victor,

Dasius,

Lcucius,

VictoricuSy

cuinam irrupUoni ilUganda


translationcm

fuerit Sancli passio,

Bcrcsus, episcopus, Victrix, Fausti7ius vel Faustina


Martialis.

el huic quieslioni sub.iunximus qua;

ad

S.

Theofrcdi

Nicomodiai
et

certarunt

Promaclius,

cuitum

pra;sentem

RcUquiarum
ct

Lucius, MarceUinus c\ Berniacus et forte Zosinnis

slalum el CalmeUacensis coenobii historiam pcrUncnt. UcS. .'Indiea Crctcnsi

seu

Susimus

Januanus seu Januaria ; eamdem

monacho

Martyre ex

palffstram

Mss. dupUcia Acta griece ct laUnc proferimus, quo-

sunt Martyres, quos suos csse conlcndcbant lUspani, Victor, Alcrajidcr d Marianacti

rum

altera

auctorem habent anonymura, allera vero

nus

partim Nicomedia, parUra OsUa Tibcrina sibi

merito

SYNOPSIS.
nicrilo

vindicanl Martyres
vel

Lucvmx
aut

vel

Lucam,
ilem

Viciorimtm

yictorinam

Victiam

de quo Orora

satis ct

jcjunam habcmus notitiam

Bradanus,

alii

Sancti insulae Manni.-c sui

memoriam

Aynetcm Virgincm. In rcliqua Italia Puleoli in Campania Martyres exhibcnt Dasiimi seu Datium, Zosimum, Jaimarium, Doroiheamsm Dorotheum^ Zosimum seu Susimnmci Jmiuariam seu Januarianam ; status pontificii Marcianum et Joanncmy

suporstitcm in ffidibussacris reliqucrunt, cvolvuntur porro fataepiscopalus Mannise seu Sodorensis, ct,

ad qtiam provinciam ecclesiasticam perlinueril, inquiritur.

quorum

lcrlia

cclcbratur Iranslatio Diadomate scu

EX SEXU FOEMINEO.
Pra^ter

Ilisloriainvcntionissacrorumcorporum, quae haclenus inedita nunc

primum

in

toria^ ecclcsiasticjeutilissima

e.st.

lucem prodit, et hisAxiopolis, dc cujus


illustrarunt

sanctas fneminas,

supra
et

cum

aliis

cnu-

mcratas, occurritS.
tensis,

SoHnn Virgo

Martyr Carnu-

situ

aliqua perstringuntur producit Martyres suos


et

cujus cultus variis et ccrtissimis

probatur

Ihrmetem

Taxium; Antiochiam

Bcron'>cus, Pelngia et socii quadraginla


S. Arteinius,

tum uovem, tum

argumenlis, ct passio ex Lcgendario S. Petri Carnutensis traditur. DeS. Tryphonin, practcr transla-

martyr

dux augustalis, sub CiEsare Juliano hujus sanctilatem et debitum cuUum impu-

tionemaS. PauloPapa I factam, unaoccurril quaestio, ulrum scilicet fuerit uxor Dccii impcratoris aul
alterutrius
SS. filiorum,

gnavit Tillcmontius, adductis variis excraplis, priesertim Dictinii, Asturicensis episcopi, nos vero legi-

Puellarum Acta

an polius scrva uxoris Decii. ex Breviario Sanpapulensi

limum utriusque

csse

cultum defendimus

Acta

exhibcntur, simulquc Sanctarum palxstra et terapus

profcrimusgryepcelIatinc,qua3S. Joanui Damasccno tribuuntur, cujusquoquc auctoritatem ct sinceritatcm adversus Casaubonum vindicamus. Ex Valicano
codice grsece et latine in lucem profcrimus martyrium S. Vari militis ot sex sociorum ercmitarum in

cum

Mameltam, a quibusdam Mamlacha pcrperam confusam, brevique post baptismum pnssam, variisdiGcatis ecclesias coluit
martyrii illuslrantur. S.
S.

olim Cpolis.

S. Irene,

Virgo

ct

Martyr in

Lusitania,

nomcn suum

dedit civitati Sctabi, quae hodie Santa-

quiBS. Varum, postmodum, pace passum sub Galerio Maximiano,


jEgypto,

simul Acta

S. Cleopatr.v,

Ecclcsiae reddita, ex ^Egypto in Palaeslinam transtulit. In

dc quo duplicia Actaedimus, altera


vaccnsibus
in

Galliahabemus/i/\fwi, puerum Martyrcm, ncmpe ex ma-

rem appcllalur; Breviarium Ehorcnsc nobis legendam prajbuil,exquo vidcmusS. Irencn monasticam vitam coluisse. Gwendolinam abbatissam Wallia vcncratur: Gallia autem S. A)/s/n(i'/^//t abbatissam
Lauduni: cjus Acta ct miracula, ab Anonymo subaequali conscripta, exMabilloniorccudinms. Occasione
S.fnrfe5fm/.r Virginis,OxoniaB patrona;, inquiritur deinitiisurbis et acadcmiae Oxoniensis, de vicissitudinibus Frideswidiani monasterii
,

nuscriptis, allcra vero ex Iribus Legcndariis Bello:

Commcntario autcm cadcm Justo

nostrovindicantur, quieoIimS.JustinoLuparcnsi aut Parisicnsi aptata fuerant, unde multiplcx inBrcviariis

cujus ecclesia

oricbatur perturbalio: cultus Sancti Martyris

propagatus pcrGalliam, Bclgium, Gcrmaniamct Angliam ostenditur,ejusqne Malmundariam translatioin examen vocatur. Atrcbatcnses a!io Justo una cum Artemio et Honesta Virgine gloriantur
latc

ab Henrico Vill in calhedralcm crecta est; agitur dein de cultu ejusdem Virginis tum in Anglia tum in
Artesia, de Reliquiarum

cuni

alicnis

ossibus

per-

quorum
lur
;

dics cultus,

tempus

et locus ca?dis

ostendi-

passioncm scripsit Jacobus Malbrancq societatis nostrre. Ulcicnses in Subalpinis terlium producunt

mixtione; tandem subjungitur Vita duplex, allera ex Ca[iegravio, metrica altera, una cum libro de miracuUs. De S. Laura, Vidua et Marlyre Cordubae, refutando magis Tamayi, Hispauv Martyrologi, opinationes
,

quam

certi

aliquid asserendo agimus.


scriera claudit S.

Justum cum Flaviano ei nonasinta. sociis, cultusquidcmcertus,quamvis incerta orig^. atque


hac occasione Novaliciensis, Sccusiensis et Liciensis

quorum

Sanclorum hic nominatorum


vio

wigis.Vidnix, ducissa Silesise. In

Hedr Commenlarioprae-

monastcriorum

initia declarantur.

Rulhcni in Gallia

exponimus Sanctae genus palernum et malernum, pias mulliplicesque per Silesiam fundationes,
marito ct fdio gcsta, et hisloriam canonizationis el cultus praetor Vitam breviorcm, in Commentario oditam, damus Vitam prolixiorem cura
bclla a
:

Gratum tamquam Martyrcm colunt el S. Ansut.'m ercmilam, de quibus paucula e cullu, eisdcm impcnso, dccerpcrenobis
herti fratrum
licuit. SS.

Ethelredi eXEthel-

Martyrum,

S. Ethelbcrli, Canlii regis,

proncpoi.um genealogia stabililur, lompus passionis oxaminatur, initia monasterii Thanctcnsis referuntur,
Acta
martyrii

Annotatis o[tportunis; conscripta fuit Vita ulraque ab eodera aucloreanonymo suba^quali addimus coro:

ex

Simeonc
S.

Dunelmcnsi

nidis loco Spcculum Gencalogiai S. Iledwif/is, cujus poslcritatem ad hodiernos usque Europae principes

depromuntur. Inter confessores venit

Broihenm,

plerosque deducimus.

^h=C3

t^

INDEX SANCTORUM
IN

TOMUM

VIII

OGTOBRIS

linus sub Clodovffio

arma

tuiit;

Winidos fuisse

2oAcca
in

episcopus

et

Confessor

pr^viusJ Norlhunibria. Commentarius

origine cl falis Ecclesi^ S- Acca. culms, Imbria 965.

Hagustad.^, i. ue m NoiHagu.taldens.s

De lerapore et probabilius ostcnditur 498. g iv. de Actis, horunaS. Aquilini annis cpiscopalus
:

que

scriptore

501.

v.

Reliquiaj,

earuraque

n^

Wl^^^^
ep.scopa u Ven.

transiatio

503.

Vita

ex

apud

SS.

Bosa et
967.

Wilfridum, Eboracenses^ni. S.
;

altero Gigniacensi,

coll.

Ms. Rubrie Vallts et cum Surio. Prologus

chiepiscopos

Acca.
ejus

templaabeo

pcrfecta

cum
;

Ma

matrimoniura 505. Cap. I. Nalales, adolescentia; stipendia sub Clodovaeo II adverraeretur init
:

amicitia et epislolare

commercium

exsilium et

EPiscopi

ObitUS9e9.VlTAKTMIRACULAS.ACC.E,llAGUSTALDI Ecclosiae excerpta e.\ Libro de Sanclis


Hapuslaldensis
et

consensu consus Barbaros: redux, vovet, de codcm castilatcm, atque exinde sub jugis suie, omni virtutum excellunt gemancutes,
tecto

eorum MabiUon. Acta anonymo canonico rcg. apnd 973 S.'licnedictiss'C. ui, pnrt. l SS.Ord.
20 Aderaldus arcbidiaconus
Gallia.
et confessor

miraculis,

auctore

nere
B.

506.

jJ

n.

Succedit

in

scde

Ebroicensi

i^thcrio;

munerc sanctissime fungitur; orprospicit

Trecisin
;

balus luminc oculorum , vigilantius cjus mors et sepultura gregi


:

508

Comm. pn/EV.
;

i.

Sancti

reformatio cleri

edcnda Ktas Trecensis ab eo procurata


Vila bic
S,

Artemius cuni Justo. Vide Justu^.

980. g

II.

Fundatio prioralus

Sepulcri; Sancli

20 Arteraius Martyr, TARii;s pR^vius.


rologiis
S.

Antiochiffi in Syria.
g I.

CommenTiile-

Adversus argumenta
S.

ReliquiK,

imagines

Omcium

ccclesiasticum
,

montii vindicatur sanctitas


et
,

Artomii cx Martyj?

memoria in Martyrologiis 986. Vita amnymospqualiet familiari^exediti^me Bemign


Bretjer

auctore

variis

scriptoribus 847.

n. Acta

Dictinii

pra^cipue in
cultus
S.

redcundo ad unitatera
elucidanlur

^^*

Ecclesiffi

et

ecclesiasticus

Agnes Virgo martyr. Vide Lucius.


20 Agricola, presb.
et

850. 8
S.

III.

Acla

Arlomii edenda videntur esse cujus auctoritaset sin-

conf.

Suessione in Gallia.

Joannis Damasceni,

Sylloge iiistohica
Alexander. Vide Vwtor.
17 Androas
Cretonsis,

885
Crisi

ceritas adversus Casaubonum vindicantur 854. Memoiua scu Historia magni et prodigiosi Martyris

diclus

in

Martyr

Artemii,

collccta ex

ecclesiastica

Historia

ConslaiitinopoUlanus

sub Conslanlino Gopronymo. Commentarius pr.kvius. gi.Sancti memoria in faslis, cultus et Acta 124. g ii. Septem MarlyrcR in plorisque faslis confuse prolati ab
inviccm dislin;:uunlur
illustranlur.
ct

Philoslorgii et nonnullorum aliorum a Joanne monaoho. Ex tom, IV Spicile{/U Homani Card.

Angeli Maji. Caput i.Fonteshistoriae S. Artemii. 856. Constantino Magno status imperii sub

eorum Acta breviter


Constantini

Caput
859.

II.

Constantius, vita funclis fratribus, solus

Pcrsoculionis
historia
cl

Copro-

imporalor,

nymi brevis
V21.
ji

clironolaxis

exhibetur

iii.

Inquirilur in vitam S. Andreai: Actog

rum

loca nonnulla illustranlur 132.


Rcliquiae,

iv.

S.

An-

consortem imperii assumit Julianum adcptus impcrium, et pro Christianos variis artibus aggreditur tribunali cum Euscbio et Macario, presbyteris

Caput m. Juiianus,

dreae

rairacula,

locus sepulturae 134.

Antiochcnis, disputal863. Capltiv. S. Arteraius

Martvriijm sancti

et gloriosi confessoris et thaucst


ct

Juliano crudolitatem cxprobrat, vanitatem ido-

maturgi Andrcie, qni passus

sub impcratore
latine.

lorum domonstral el torqueri juhctur 869. Ga-

Constantino Copronymo. Gra^ce

Caput

PUT

V.

Julianus, tacentibus

propter

praesons
irasci-

unicum.
venit

S.

Andreas cx Crela Conslanlinopolim


resistcndum
ct

Martyris Babylae corpus


tur Cbrislianis 875.

oraculis,
vi.

magis

ad

Constantino Copronyrao
:

Caput

S.

Artemius, a

iconoclastaj,

pcrsccutori

martyrium

135.

Juliano damnatus, capitc plectilur, ejusque cor-

Martyrium
sione
(jn;v

sancti

monachi

el Martyris

Andreae,

pus
tus

CPolim
ad

transfertur.

Vanus

Juliani

cona-

qui esl in Crisi,

auctore Mctaphraste, oumverS.

llicrosolymitanum templum
cuides a Pcrsis

instauran881

estapnd Snrium.i^kv\M: unicum.

An-

dum, ejusquc

dreae pia in Creta vita;

vcnit Constantinopolim

18 Asclcpiadcs episcopus Antiochenus.

Commentaet

ad impugnandum Constaniinum Copronymum, et, immania tormenta passus, cxspirat: scpul-

Hius HiSTORicus. Ejus memoriaapud Euscbium


in

Marlyrologiis, quibus et quot annis S. Ascle-

crum

rairaculis claret

in Crisi

dcponilur

142

piadcs sedein tcnucrit Antiochenam


18 Augcbcrtus

313

Aneglas. Vidc Hegulus. Ansutuscum Grato. Vide GraPas.


19 Aquilinus,

cum

Felici.

Vide Felix,

17 Auslrudis, Virgo abbatissa, Lauduni in Gallia.


in
Gallia.

cpiscopus
g
i.

Ebroicensis

Commentarius
ria in

pbvEvius. gunicus. Sanctaeraemo-

Comment. pr/Ev.
anliquitas:
S.
;

Urbis et Sedis Ebroiccnsis


subscripsit
illud
sit

fastis sacris;

Acta a biographo subaequali


nativitatis
et

Aquilinus

concilio
:

conscripta;

tempus

obitus 108.

Rotoraagcnsi

quo anno

celebratum
ii.

Vita
ortus,

auctore

anonymo

subacquali,

ex
i.

Joan.
Sanctae

faraa sanctitatis ex Martyrologiis 489. g opsis vitse


;

Syn-

Mobillon Actis SS. Ord. S. Bencd. Cap.


pia
institutio,

nura duo distinguendi Sancti ejus,

et ingressus
S.

dera
494. l

nominis
III.

uterque episcopus Ebroicensis


S.

rium,

fratrem suura
deflet.

in monasteBalduinum, injuste oc-

De Barbaris, adversus quos

Aqui-

cisum amare

Cap. u. Occiso fratrc suo


niultas

IX

TOMUM
,

VIII OCTOBRIS.

vn
829

multas calamitalcs patilur Sancta ab adversariis suis quos tamcn omncs, Deo juvanle vincit
,

nuaria seu Januariana, Marlyrcs Puteolis in Campania.

Sylloge ex Mautvrologiis

113.

Cap.

III.

Miracula in vita et postmortem.


115

Dasius

Lucio elc. Vide Uicius. Dcfensor. Vide Martyres Mau/riUmi.


19 Desiderius, abbas iu tcrritorio Bituricensi. ComMENT. pn^v. Probe distinguendus ab altero ejus-

cum

B
20 Uarsabias ccenobiarcha et
Perside.

dem

nominis, discipulo S. Baronti


:

,B
S.

socii

Martyres in
i.

Martyrologiis et cultus
511. ViTA ex Labbco
seqq.

memoria ex quo anno decesserit Acta


:

CoMMENTAnius
;

PR.EVitJS. g
;

Silentium
,

to)ii. 11.

/Ubliothecie p. 307 ci

fastorum

ecclesiasticorum

Acta

martyrii

512

Marutha conscripta annus 838. g II. De initiis monastici


et Perside 842.

et dics passionis
instituti

Danata. Xwl^ Martyres Mauritani.

in Syria

Donatus. Vide Martyres Mauritani.

biarch;e et

dam magi
et

Martyrium SS. Barsabije coenodccem cjus sociorum necnon cujusEx Actis SS. Martymm Onentalinm

Dorothea scu Dorotheus

cum

Dasio. Vide Dasius.

17 Dulcidius seu potius Dulcilius episc. Conf. Agin-

OccidentaliuTn, auctore Stephano Evodio Assemano, part. i 846


Berariup

Basilia.

17

Vide Martyres Ma^ritnni. episcopus Confessor

Coenomanis

i.

in

Lcmovicibus et Cambareti in Gallia. CommenTARius pR.EVius. Cultus distinctio a S. Dulcidio Tolosano; nomen agvum; translatio Martyrum Aginnensium 50. VitaS. Dulcidii ex Brcviario Lemovicpnsi anno 1625 edito 52. Addenda de cuitu
ni,
;
;

Gallia.
rarii

Commentaiuus pr/evius.
;

Vitae S.

Be-

etUeiiquiis

1106

synopsis

locus natalis, tempus episcopatus


g
ii.
;

et mnrtis 1'i9.
lasticae

Translntio corporis S. Schovarias fundationes S. Berarii, in

E
19 JLlithbinus, Confessor ct abbas in Hibernia

Cenomanos
;

ejus

Bcrarium 151. ViTAauctore anonynio Gestorum episcoporum Cenomanensiura, ex Mss. Anisolano et Veteribus Analcctis Mabilinquisitio

obitus

allerum

lEt

Ccnomanensem episcopum

lonii coUatis

157

Comment. pr/EV. 1 1. Fil monachus Tauracensis quo tempore dcslructum fuerit monaslerium illud Actorum S. Ethbini chronologia: de S. Samsone Dolensi et Nanneiensi, sicut et de aliis quibusdam
:

Bercsus cutn Lucio

Bermiacus cum

Vide Lucius. Promacho. Vide Promachus.


etc.
alii

viris S. Elhbini coa^vis:

hujus

ti-ansitus in

Uiber1 11.

niam

cjus vita et fesliva


:

memoria

474.

De

19 Beronicus Pelagia et

xlix Antiochiae. Sylsit

Reliqniis S. Ethbini

earum

variai translationes;

LOGE ex Martyrologiis. Quae


cclebrala
17 Bolitani Martyres in Africa.

Pelagia hac die

421

sacrum corpus Monstrolii asservatum usque ad exitum saeculi xvm, quando a sacrilegis combus-

Ex

Kalendario Car37

tum
cufft

fuit

Acta 482. Vita ex Ms. Aquicinctino

coll.

thaginensi

Ms. Marchianensi

487
1.

20 Bradanus et Orora et alii Sancti, qui olim coleoantur in insula Mannia in Mari Hibernico. SylLOGE. g unica. Varia fata episcopatus Manniae seu Sodorensis ad quas provincias ecclesiasti;

17 S. Ethclredus et Ethclbertus fratres ac Marlyres

inAnglia. CoMMENTARiuspn-vius.
et Elhelberlus
tii

Ethelrcdus

pronepotes

S.

Ethelberti, qui
:

Can-

primus rex Christianus


11.

fuit

eorumdem genea:

cas pertinuerit; Sancti in insula Mannias


culti
;

olim

logia stabililui- 90. l


Aclis brevioribus
;

Narratur marlyrium cx
id contigerit
S.

superstes

eorum memoria

in aedibus sacris

quo anno
Thanctensis

fun-

887
18 Brothenus confessor, cultus in

datio monastcrii
g III.

Mildredae 92.

WaUia

358

Translationes corporum in Wakering et Ramsejam cultus 94. Acta prolixiora, ex Simeone Dunelmensi, de Gestls regum Anglo-

dein

rum;
20 \_><aprasius, ejusque probabiliter socii
SS'.

ap.

Tivysdeiiy x Scriptores 96.

Appendix,

Pri-

LOCA SEPULTUR^ SaNCTORUM FAMILI.-E REGL* Cantii, ex Ms. Saxonico Bibhoth. Cantabrigensis
100
19 Eusterius, episcopus Salernitanus in Italia. Com-

mus
tania.

et Felicianus,

Marlyres Agennis, ic

Aqui-

Commentarius pr.vius. g i. Sanctorum memoria in fastis, Actorum variorum fides, et passiouis synopsis 815. g n. De sociis S. Gaprasii Primo et Feliciano, de ejus episcopatu et monumentis variis in ejus honorem 818. Passio S. FiDis, Caprasii, Primi et Feliciani. Ex codice

MENT. HisTORicus. Pauca ad nos de


: :

S. Euslerio

pervencrunt: ejus festum variis celcbralum diebus quo tempore noruerit chronologia ecclesiae
Salerniianje

436

GrimbergensicollatocumexeniplaribusLabbeanOj
Trevirensi, Vltrajectino ct Rubrw-Vallis 823. Passio METRiCA SS. FiDis ET CAPRAsn, auctore, ut videtur, Hi!debertoCenomanensi,circo(^/cefir6-

F.austinus
cius.

vel Faustina

cum

Lucio

etc.

Vide Lu-

mensi
Cittinus. Vide

iJ26

Martyrcs Mauritani.
presb.
et

Felicianus. Vide Caprasius.

17 Clcmens,
Italia.

Laude Pompeja in Sylloge iiistoriga. Laus Pompejavetuset


conf.
S.

18 Fclix presbytcr et Augcbertus diaconus Martyrcs in Gallia. Comment. pr.ev. Cultus eorum variis
in parceciis diceceseos Lingonensis
:

Lcgcnda

et

nova;

Clementis

cum

S.

Bassiano episcopo

suo gesta
Cresccntianus. Vide Martyres Mauritani.

49

corpora asservata in abbatia S. Petri Vivi prope Senonas 359. Legenda, desurapta ex officio quodam coinplcto ad festum horum SS. Martyrum
Passio
:

362

amianus. Vide Hegulus.

20 Fintanus Corach, episcopus Clonfertensis et Fintanus Moeldubh, abbas in Clonenagh, in Hibcrnia. Sylloge iustorica Utriusque. S. Fintani
a?tas,

20Dasiusseu

Datius, Zosimus, Januarlus, Dorothca seu Dorotheus, Zosimus seu Susimus, Ja-

rannia et loca,

qu

incoluisse

traduntur

896
Fintanus

INDEX SANCTORUM

taiius Corach.

Flavianus cum Justo. seu Florcnt.us, eP-^-^oP"!^^' 7 S. Florentinus

Vide

Jnsm.

"^mr
nnnonim

historicis orta ex

^.mputatmne
g g

Commentak.us rcnsis et Tungrcnsis. .ni''"' CR.TICUS. .. S. Florcntini


ET
l

...

xon cus
"
^^^^^
l.uju.
s

-g-

8v

Abbatia.1

condiliE

'f

->
a

23. ;^;^,i" lu^J S. Vilali

LU.co.,dit.aB.Gaurridoantc^a.,numl.

Faslis; Vilacjus b.-evior;


Trevir;-nsis
et

Ongmos E

clcs.arum

Tungrensis,

<"=cas.one

Sancti

cx aut.qu retraclantur: imprimis


T.-evirensis

Mar-

?;Siiset.,isto.-i=e
g .

-"P'ex

Eadcm
19
?

qu^eslio

retractatur

- ^ auao.>talt

::.X

GiV.028.iix.Abbati.concum
C.stcrce.,.reliqua;
? xi, i

conjunctionem tl usque ad

antiquorum
sis

Calalogornm

^m
ma^i

qu
21

riverLm'

ChnsUan.sm arguitur secta Ge.-man.a sajculo pi.mo eliam in Gallia ct Magis 0^ habuisse 26. l v.
in Galli.s, tur Rcligio Christiana prima, primo sa.culo ris in Belgica

!" Disculiuntur ilonthcimiano systefavere vi.lentur pe propagatione Euangel.:


.V.

E'^c'.^'=./f;"'^. teslimon.a ant.quo

bus 1030 ? X. Abbati mort m B. Serlonis 1032.

cond.ls

ante

Abbat.a= cond.

antTnnum
posl

1200 1034.
1037.

Ex orbem,

Saviniacenses relataa, alia^que ure aut male h.ter


fuit

annum 1200

con .. xii. Abbat.. xu.. Al^baU^ d"^''

quarum corruptum
17 Gratus,

nomen

'^^"

<^--"^^
"J:^;^ propagate
propagaiffi

quem

A.isutus dicunt martyrem, et b.

Gallia.SvLLOOE eremita apud Ruthenos in


Gralus,
Gailia.

msTO-

fuise

28

am primo
ria

lcsionum Romanarum

Christian^ ex h.sto.4;culo Religionis i} ad Rhenum

i V..

Connrmatur

opin.o

19

conressor,

episcopus

Oleroncn.i^

m
.

nensis

IcroCoMMENT.uiSTonicus. UrbisctjdisO Lcgenda et Olfic ura S. Grali antiquilas


:

in et Confcssor Araus.cs 17 Florwuius episcopus pR*vius. l unicus. MemoCoMMENTAB.us


Gallia.

Reliquiarum

invenlio,

dcscriplio,

translatioucs

ejus ria in sacris fastis;

Vcrani exccrpta
et

Acta ince.ta, ex V.ta b. concilia,quibusinterfuit; ob.tus

18

GwendoUna

abbalissa,

cuUa

in Wallia

358

Florentii, Reliquiarum translalio 70. VitaS. Piopnu, ccc( EPISCOP. ARAUS.CAN., cx Ofllciis
PlacentiiiS!

H
nHedwigis,
\idua ducissa
Silcsiai.

Commenta-

Oxoniae in Angha. 19 FridusNvida, Virgo

Comment.

pn-EV
las
iJ

-i

I.

Oxonionsisurbisctacaacmisanliqui533. floruorit S. Fri.lcswida

Acta etLeRiuspnyEvius. gi. Sanctajcultus; ejus Hcdv^igis genus illuslre gonda Miuor 198. 'i n. S.
ct

quo anno ibidcm


Vilie S.

pia in pucrili

ajtate

institutio:

nonnulla de
g in.

horrore, quo puacapilaad crisim vocantur: dc urbcm Oxonienscm Angliae ab ingressuin

II

Fridfswidae

compendium

prffiCi:

educaUonc fopminea medio aevo 20?.


'i

Fun-

reges prohibebantur 536.

g
:

m.
;

Monaslcrium

^.

Fri-

vicissiludmes : de^wida Oxoniense initia, dubia circa cbartam inouute cendium sac. xi mcmoralur IH Pnoralub Elhclredi, qua iUud
:

in-

sanctimonialium Ordatio coenobii Trebnicensis iv. Aliffi fundaUones. dinis Cistercicnsis 206. Hcdvvigc, ab Henrico Barbato S. coopcranLc filios Ilenv. De dissidio orlointer 209.
factae
rici

ducis et S.

llcdwigis 212.
;

g vi.

Vana

beila

S. Aui^uslini

supprimitur a

Clcmente VlWeccrigitur ab
iv.

clesia

in
Vlll

sedcm cpiscopalcm
scbismalico
542. g

Hcn-

; ab Hcnrico Darbato gesta periit HenTartaricum stu Mongolicum, in quo Ad beatam ricusIl,rdiusS. Hcd\vigis215. vn.

ejus obitus

bellum

rico

Dc ReUquus
:

mortcm

Oxoniffi servatis variffi S Fridcswida^, perpetuo monumcnta cuUus, S. Virgim iranslationcs 549. g v. Sepulcjusquc sacriscxuvjisexhibiti spoliatur ab llenrico VIII chrum S. Frideswidae monumenRcliquiarum profanaiio ctpermixlio:
: :

paratseS.

praepcr Sacramcntorum recepUoncm obitus, canonizatio et Hed^vigis; ejus

cultus 219.

ViTA, auctorc anonymo subaiquaU.

Ex

Rerum Silesiacarum t. J. musxi Gmtavi Adolphi Stenzel, coUata cum ms.


edilione Scriptorum
nostri. Prologus

224.

C.ap.

i.

lum. quod bodic adbuc


ia Cbrisli 553. g
vi.

visilur Oxoniae in eccleS. Frides^vidae

S.

Hedwigis

in

aelate puerili et

De conversatione tempqre matri-

CuUus

extra

Anglia? finos,

pra^scrtim in
:

Bomy,

Artesiae vico,

conUnentiae 225. monji, dc amorc castitaUs et humilitate et paUenUa S. HcdwiCap. II. De


gis 227.

haud procul Tarvenna


gravio coU.

Acta 560. Vita. ex Cape-

Cap. ui. De auslcritale

vitae S.

Hcdwi-

cum

Ms.

Rubr^ ValUs 564. Vita me558

gis
S.

nawUnson c. TRICA, ju-rta Ma. Oxonienne S. Fri154 b. Appendix. Liber Miraculorum foL

priwvm deswida', fli/r(o'V Philippo. priore, Oxoniens. Digby exMss. Bibliothccs Bodleixma:
Mledilus
^^^

mmc

230. Cap. IV. De oraUone et Hedwigis 234. Cap. v. Dc charitate S. IledwiHedwigis in gis 237. Cap. VI. De miraculis S. miraculis faclis lemcjus vita 240. Cap. vn. Dc porc mortis S. Hedwigis 246. Cap. viii. De miraculis post

devotionc

mortcm 247. Cap.

ix.

De miraculis

G
20VJaurridus )G.n
et

lempore canonizationis S. Hedwigis, de cjusdcm canonizationc cl translatione ejus corporis 262.

Tractatus
Serlo

sive

speculum genealogiae

S.

Hedwi265

abhates

cl

GuUielmus
abbatissa

gis

noviUus Saviniacenscs el AdeUna Ct^MMENTARius hisMoriloniensis in Normannia. l)ui>iuxSS. Saviniaccnsium translaUoi

18 Hcrmcs et Taxius martyres AxiopoU in Bulgaria.

Ex
17 S.

Martyrologiis

^^^

Tomcus.
B.

lleron cpiscopus et martyr Anliocbiai. S\l-

'i\.

pauca dc

S.

Gaufridi

Adelina et GuiUclmo innotescunt; monachatus magisleriuin, ortus,

LOfiE.

Memoria SancU

in

faslis;

tempus episco8

patus et obitus

Cerasii et Saviniaci

quae gessit, dum abbasesscl ; 1007. gii. B. Serlonis cultus ; disSaviniacensis Gerasii et cipUna sub B. Gaufrido, monachatus gcsta, duin Saviniaco praicsset ; secesSaviniaci
;

Honesla V. cum Justo. Vide Justus. 20 HumbaUIus, cpisc. Autissiodorensis in Gallia. CoMMENTARius PR/Evius. g uuica. B. Iluudjaldi cullus et consecratio episcopaiis ; concUiis pluribus
interest
;

sus ad ClaramvaUcm

obitus 1011.

m- Propa-

Utes componit

donationibus piis favet


in

IN
in

TOMUM
pcrit

VIII OCTOBRIS.

IX

pciegrinalione
B.

Ilicrosolymitana

996.

ViTA

Ilumbaldi

opiscopi Autissiodorensis, ex

Historia epp. Autiss. ap. Labbe^ Biblix}theca Mss.

de loco ubi vixil ac tempore quo obiit, disquisitio 350. ViTA S. Juliani Sabae auctore Theodoreto, ex ediiione Sirmondi. Cap. i. S. Juliani vita
mulli ab eo inslituti monachi, in quibus insigniorcs Jacobus Persa et Asterius secessus in montcmSinai 353. Cap. n. MorsJuliani

M,p.

456

1002

eremitica

apostalce S. Juliano divinitus revelala: hujusiter

J anuaria seu Januariana cum


Januarius seu Januaria

Dasio. Vide Dasius.

Antiochenum, miracula, rcditus in eremum


obitus

ct

cum Promacho. Vide Pro-

357

machus.
Januarius

cum

Dasio. Vide Dasius.

18 Justus, puer et Martyr, Autissiodori et Bellovaci in Gallia. Commentarius Pn^vius. g i. Narratio

Januarius. Vide Martyres Mauritani.


17 Joannori Colobus scu Parvus,
Sceti in iligypto.

primigcnia martyrii

S.
ii.

Jusli in triplice

Actorum
S. Jusli S.

ercmila dcserti
Pr.-evius. l
:

specie servalur 323. g

Aptantur Acla
;

Gommentarius
S.

\.

De-

Justino Luparensi seu Parisiensi


in

raulliplex hinc
iii.

serti Scetis status

antiquus ot hodicrnus

Arbor

Broviariis

pcrturbatio 325.
Reliquiae et

Sinceritas

obedientiae
g
II.

monasterium
S.

Joannis Parvi 39.

Actorum
et in

S. Justi,

cuUus Autissiodori
et

Quandonam
.

Joannes Parvus floruerit


:

Corbcja Nova 328.

g iv. Rcliquiae

cultus

distiiiguitur a

Joanne ceconomo Scetis de cultu ejusdcm k\ kvovii'vn%G^\kTK. Ex Coieleriojomol


Ecclesi.TgrmcXj pag. 468 et seqq.
44.

Bellovaci, Pictavis, Ccnluli et in Villa S. Justi 330.


g v. Confusio in Reliquiis; translatio

MalmundaRoliquiae et

Mmiummtorum

riensis in

cxamen vocatur
Einsidlen.ses,

333.

i!

vi.

Appendix ex variis.

47

cultus

apud

apud Zutphanienses,

20 Joanneslll, ipiscopus Coraensis in Ilalia. Commentarius Historicus. S. Joannis genusclaetas:


schismati Aquilejensi iraplicatur Comen.sis ecclesia

Anlvcrpienses, iterum Aulissiodori ct in Anglia


335. Passio S. Justi pueri ex Mss.
S. Justus

cum

pulrc Justino
in

it

Caput unicum. Ambianum, iiberaS.

903

turus patruum;

reditu

martyrio coronatur:
Justi

20 Joannes Cantius, prcsbyter saecularis Gracoviae. CoMMENT. Ph/ev. gi- PrEecipuJ auctorcs, qui de
vita S.
S.

scpultura

338.
iria

Altf.ra Passio
palria
et
;

pucr

secumhoa
UNicuM.

Legcndaria Bctlovacensia. Caput


parentes
;

Joannis Canlii

scripserunt

1042.

fi

ii.

S.

Justi
;

liberatio
;

Joannis patria, parentcs, studia in Academia Cracovicnsi: quo anno naluset defunctus S. Joan-

Justiniani patrui

martyrium

scpultura

ecclesia

340
18 Justus, Flavianus el socii XG, Marlyrcs, ut fertur, Ulcii in Pedemontio. Synopsis IIistorica.
g

nes 1047. g iii. De processu canonizationis raultiplices diuturnEeque hac in causa oborlae difTicuUates dc Rcliquiis B. Viri, ejusque cultu tum
:
:

antiquo tum
Beati Cantii
:

praescnti

1051.

iv.

De

scriptis

UNiCA. Cultus ccrti origo incerla ; trauslalio Novaliciensis, Secusiensis et Ulciensis raonaste-

quid statutum hac super re in congregatione SS. Rituum in ordine ad ejus canoVita a nobis edcnda 1061. Vita , nizationcm auctore Ada^no Opatovio, excusa CracovicV, an.
:

riorum mitia 18 Justus, Artomius

393
et Honesta V., Martyres, indioeGalfia.

cesi Atrobatcnsi in

Commentarius Pr*.-

1628. Praefatio 1064. Cap. i. Depatria, parentibus, educatione domestica et sludiis academicis 1065.

vius. Dies cultus varius; vetera officia ; .tempus et locus caadis ; Reliquiie 369. Passio SS. Justi,

Cap.

II.

Virlulcs

humilitas, admiranda simplicitas


pietas 1066. Cap.
iii.

Artemii ct Honestae, auctoreJacobo Malbrancq, ex 371 lib. X de Morinis

et fervens in

Deum

Paticntia

in adversis et carnis mortificatio 1068. Cap. iv.

De opcribus

misericordiffi

etdono prophctice 1070.


Hispania. 19 Liaura, vidua ct Martyr Cordubas in Rgs gcst^ cx Advorsariis LuitCrisis HisTORiCA.

Cap. V. Insigniores quidani B. Cantio viri coaevi,

hujusque in Academia Cracoviensi labores 1071. Cap. VI. Dc transitu ex liac vita ad immortalem etsopuUura 1072. Miracula S. Joannis Cantii, auctore eodem Adaino Opatovio, cx versione Ms. P. Bcnedicti Boym S. J. Pars i. De miraculis, quibus scrvus Dei claruit a mortc sua usque ad invcntionom et reserationem sui tumuli 1073. Pars ir. Do iis miraculis, quibus S. Joan. Cantius
in inventione et rcseralione tumuli sui inclaruit

Adveret Martyrologio Tamajide Salazar Luitprando adjudicanda ; asserta Taraagi saria ^^^ commentitia sunt Levagius seu Levanius episcopus Silvanectensis 19 ctConfessor. Commentarius. Primordia ecclesiae
prandi
:

memoria Silvanectensis densis tenebris obvoluta, Ofiicio ecclesiaset S. Levangii ex Martyrologiis


lico.

Quo anno celebratum


I,

fuerit

1089.PAnsiii.DemiracuIiscoramDD.Commissarii3 episcopalibusrecognitis 1096. Appenuix. li. Miraculaa S. Cougregatione Rituum probata inordine

lianense

cui interfuU S.

concilium AureLevangius: Reliquiae. 447

ad Canonizationem 1100.

ii.

BuUa Canonizationis
1102
et

cum Lucio etc. Vide Lucius. Leuthernus. Levianus cum Lcutherno. Vide
Leucius
conff. et S. Scophi17 Lcuthernus ot Livianus, epp. Sylloge Britannia majori ot Mmon. lus abbas, in

20 Irene Virgo sanclimonialis


in

Martyr

Scalabi
g
;

Lusitania.

Scalabis

Commentarius Pr/Evius. nomen prdplcr Sanctam mutatum


in fastis sacris, ejus profcssio

unig.

Roliquiarum iranshistorica. Sanctorum cultus,


lalio et inventio.

Sanctae

monastica 909. Passio S. Irenes Virginis et Martyris, ex vctcri Brcviario Eborensi et Florczio Espana

mcmoria

18 Lucas Evangelista. Sancti


Iria

Commentarius PrvEvius.

i i.

genus et

ejus paelogia in variis Martyrologns, susceplum GhrLstiaprofessio ante


282. n- Convcrsio S.

Sagrada tom.XII
Jubilitanus. Vide Martyres Mauritani.

911

nismum
stum,

Luc^ ad Chriperogrinationes.

ejusque

cum

S.

Paulo

18 Julianus Saba,

eremita in Mesopotamia. CoMg I.

285
tia

iii-

De

scriptis S. Luca;

eorumque authen-

MENTARius Pr/evius.
sacris 346. g
ii.
:

Saucti ab aUero Juliano


:

288
et

IV. S.

Lucae

inonaciiocoaivo dislinctio
ecclcsiasticos

mcmoria

ejus in fastis

loca
2

Laudes Sancti apud scriplores Vita ejus a Theodorcto scripta


:

de imaginibus circumstanUis ^98. v De obilu S. Lucae ejusque corporis S. Luc VI. Dc variis translationibus
2j

praedicationes per varia ejus manu pictis 295.

dUV/

Acta Sanctorum

Octobris VIII.

X
300. ViTA avctore

INDEX SANCTORUM
Simcone Metaphraste, esrstat Apocalypsim et Vitam S. Joanin OEconomio, post

N
Neustolus. Vide .Martyres Mauritam. mmis. Yu\e Martyres
Mauritani.

nisApostoli Lucas. Vidc Lucius


18 Lucius
vei

^^^
\iclorina

Lucas et Victorinus

vel

aut Vicloria,

paritem Agnes Virgo, Marlyres, Syllim ad Oslia Tiberina, partim Nicomediae. ^^^

''^:Z^rJ^S^^^ Utcranum
translalio,
et

rasti sac.i.

commercium

cum V

logeHistohica,

Lcucius, Vicloricus 18 Lucius, Yictor, Dasius vcl Fausdna Bercsus episc, Viclrix, Faustinus
,

Beda

S.

et Marliaiis Martyrcs in Africa.

Sylloge Histo342

monaclialus tcmpus mortis tioncs cpiscoporum,

Londonia Bonifacio, prcsbyteratus Cantuar.a, ordinact episcopatus


117

RicA.

Luciuscum Promacho. \\6e Promackus. Lucius. Vide Martyres Mauritani.


Ptolemxus. 19 Lucius cum Ptolcmaco. Vide cpisc. et confcssor, Andegavis. CoM17 S. Lupus, tcmpus MENTARius P/Evius.UNic. Saucti cullus;
episcopatusinquiritur 104. Elevatioettranslaanni 1624. 106 Tio, ex lireviario A7idegavensi
19 Lupus, episcopus Sucssionensis.

Orora cum

Bradano. Vide Brada^tis.

igPelagiacumBcronico.VidcBw/iim.
Conlessor Arcni^. 19 Petrus dc Alcantara,
spania.
virtus
tis

Conmentarius

m
_

i"

est HisTORicus. Famasanctilalis: S. Lupus non nalus est ex aitero S. Remigu Dlius S. Principii ; quo lcmpore sedem lcnuerit Sucssionenfralre
:

Comment. pr.ev. ^ stupcndum mortilicationis canomzat.oms sludium, ex acUs


..
:

Adnnranda
c

b.

Pclri

paupcr la^

et S. Ttiesiae
:

sem

ejus res gestae

Rcliqui.

448

leslimonio
inter

asscrtum
S.

et

omnes

Pelrus

pnmus vindicatum comprobavit B. Matris

CarmeUtarum refi.rn.aUone spiritum, cjusque in n. Dc Rcformaindefessus adjutor fuit 623. g


tionibus in Ordinc Scraphico
vantiffi
:

Rcgular.s Obscr-

origo el progressus
:

imUa

S.

Pctn de

M=

_._Lagnilius. Vide Martyres


17 Mamelta, Martyr in

rologia

mors bre\i
;

MaurHani. Pcrsidc Sylloge. Martydisliuctio post baptismum


;

Alcantara

novam Uoncm longe slrictissimam

suscipU pcrficitque Reforma:

fundatur provincia
;

a S. Mamlaclia

ecclesic'c CPoli

53

Marccllinus

cum

Promaclio. Vide

Promachm.
in Statibus
?

20 Marcianus et Joanncs,
pontificiis.

Marlyres,

Commentarius Pr.evius.

unica. Tri-

ast obedientia Convenlualium S. Josephi sub ObscrvanUae 629. g iii. De paulo post subjicitur an Tractatus de quibusdam S. Pcfri scripUs dcpromptus sit ex mcditationc oraUone ct an vcro hic poUus V. Ludovico Gi-anatcnsi,
:

plex Sanctorum Martyrum

Iransialio; auctoritas

libclium
rit

S.

Pelri
IV.

in

Commentarium

dilatavePelri
:

etutililasbisloriffitcrtiaclranslationis 831.

Tio corporum SS. Joannis et scu Uiadema in fcsto educlionis sive revclationis

InvenMarciani Martyrum
et Marciani

642.

Ralio scibcndi Acta S.

pnccipui aucloi-cs, qui dc


Reliqui 651
.

ejus vita t.-actarunt

Vita prior auctoi-e P. F. Jeanne a

ReUqmarum Sanctorum

Joannis

auctore Indie Placcntino, ex Ms.


Marianus. Vidc Martyres Maunlanl.
Marianiis. Vidc Victnr.

^32

Intinitate donata. Cap. i. S. Maria, hic priinuin ingrcssus in rePrincipium cjus convcrsionis et Quomodo sc gcsscrit n.

ligioncm
S.

Martialis

Lucio elc Vide Lucius. Mauritani, Ninus, Victoria seu Viclor, 17 Martyrcs Nobilitanus scu Jubilitanus, Maurilanus seu Ma-

cum

657. Cap. annis post proPetrus in novitiatu ct aliquot Dc pocnilcntia, quam fessioncm 659. Cap. iii. utcrcsive duni bona sive duni mala
exercuil,

rianus, Lucius, Cittinus seu Tinnus, Cresccntianus, RufRnianus, Donatus, Defcnsor, Rusticianus, Serviiianus, Socralus scu Socrates, Vencria seu

profunda S. Pctri tur valetudine 661. Cap. iv. Dc Cap. v. De amore Dei et protiumiUtatc 665. Dc strictissima ximi, quo eluxit 667. Cap vi.
paupertate,

quam
vii.

servabat ipse, aliisqueconsu-

Venerius,
Quintasius,
Zidiacus,
silia et

Januarius,

Mustolus

scu Ncustolus,
,

Memma

seu

Memmia

Yzitanus seu
Victoria,

Prima, Donata, Scvcra,

Ba-

Dc quadam eiustola S. Pctri Tcresiam supcr paupcrtatc 671. Cap. viii. adS. Cap. ix. De oratione ct mirandis raptil>us 672.
!ebal670. Cap.

Magnilius. Svlloge.
in fastis sacris.

Memoria Sanctorum
38

Dequibusdam
elficacia

Marlyrum

casibus, in qtiibus manifesta fuit orationis 674. Cap. x. Dc donis supcr-

Mauritamis. Vidc Martyies Mauritani. .9 Maximus, lcvila ct Martyr Aquiiae. Comment. S. Maximi I. Dc Avia ct Aquila urbibus Pn.EV.
Ji :

naluralibus

Degratia

graUis graUs datis 676. Cap. xi. fidei, qua pra-dilusS. l>elrus fuit 077.
('t

passio

ojus Acta 400.

g ii.

earum Invcntio scu


hujus

Visitatio

Dc Reliquiis S. Maximi; sub Othone Magno


translatio

institucCap. xn. Cur S. Pctrus aliiquc servi Dci 679. Cap. xiii. De gratia sarinl rcfonnationes nitatum, ctinlirmis, quos sanavit S. Petrus68l.

diploma;
i'x

Reliquiarum

407.

Cap. xiv. Dc dono propbeti;t

ct discrctionis spi-

ViTA

lireviario rns., (juod in episcopio

Aguir 420

lam asservatur, descriptakM. LECnoNEsex Proprio Aquilano

gralia rituum, quo pra^ditus fuit684. Cap. xv. De loqucndi varia gcncra linguarum et interprenatutandi Scripturam 687. Cap. xvi. Dc dunis

Memmia.

Vide Martyrcs Maurita/ni.


in dioeccsi

raUbus aliisquc

S. Pctri

virtuUbus 689. Cap. xvii.

18 Monon, ercmita ct Martyr, censi in Bclgio.


S.

Namurin cjus

Quomodo

se

gcsscrit,

dum

aliis

pra^essct 691.

Commentaiuus pr/Evius. Cultus


ecclosi;c etcapituli

Mononis; Hisloria
Nassoniic
S.

bonorem
Passio

crcctorum.

363

Vita

et
367

ad Cap. xviii. Dc mortcS. Petri, transitu 693. Cap. xix. Dc ccBlumsine purgatorio miraculis post mortem patraUs 696. Altera vita
feliciquc ejus

Munonis Martyris ex Mss.

Muren. Vide IteguUis. Mustolus. Vide Martyres Mauritani.

puolixior auctore P. Fr. Laurentioa D. Pauh. LiB. I. AnativitatcS. Pctri et usqueduni vixit in provinciaS. Gabrielis700. Lid.ii. Ab cjus cgrcssu
ex

IN
ex provincia
provinciic
S.

TOMUM

VIII

OCTOBRIS.
utroque Sancto
certus
;

Xt
in

Gabrielis usque ad fundationem

sacris

fastis,

cultus
;

tamen
I

provinciat' S. Joscphi
S.

716. Lib.

iii.

Ab

crcctione

annum

S.

usquc ad uUimum vitae Petri 735. I.in. iv. Dc virlutibus thcoJoscphi


et

vita in
l

gcnus eorum nobilissinmm sa^culo acta, matrimonium


Ruricins
I,

S.

Ruricii

et liberi 59.

H.

S.

consilio S. Fausti
vita,'

Regiensis
g ni.

logalibus

donis

graluitis

S.

Pctro conccs-

episcopi, auslcrius
S.

genus capcssit 62.

sis755. LiB. V. Dc cxtrcma S. Pctri infirmilate ustiucad corporiscjus tran.slationem 776. Lid. vi.

Ruricii

epistolare

commcrcium cum vaI

riis 64.

^ iv.

Fundat

S. Ruricius

ecclosiam el

De miraculis qu;i> posl mortcm cjus contigerunt 783. Appendix. g i. BulUi Canonizationis
799.
^

coenobium

Augnstini

Lemovicis;

qua occa-

sione inquiritur in genus vils illorum, qui coe-

n.

Solemnitas,

caeremoniae et expensae

nobium incolcbant
S.

66.

'i

v.

De causa ahsentiae
g vi. S.

803 Prima. Vidc MartyresMauritani. Primus. Vide Caprasius. ?0 Promacluis, Lucius, Marcellinus et nermiacus ct fork' Znsimu.s scu Susimus et Januarius scu Januaria, Martyres Nicomediae. Silloge ex MarTYIIOLOGTIS. 829
Canonizationis

Ruricii
II,

a concilio Agalhensi 08.


S. Ruricii I;

Ru-

ricius

nepos

cjus vitae synopsis,

concilia

quibus interfuit; obitus 69. Transitus I, Lemovicensis EPiscopi, ex Chronico Coniodoliaccnsi scu ccclcsio' S. Jvliani ad VigenRoRicii

19 Ptolcinieus

Lucius
I.

et

altcr
S-

corum
:

socius.

auctcyre Stcphano Maleu, ejusdem ecclesi^B canonico 73- V:ta S. Roricii ii, Eriscopi LemoviCENSis, cx Chronico ComodoUacensi Stephani

nam,

CoMMENT.
rologiis
:

PR.'Ev. g

Acta cx

Justino et Marty-

Malcu
Rusticianus. Vide Martyrcs Manritani.

"'^

dc duplici

S. Jiistini

Apnlogia

postc-

rior, quas coincidit

cum anno

marlyrii SS. Pto-

lemaei ct Lucii,
g
ir.

oblala Uiit Marco

Aurclio 38G.

Rclutantur Gallandius et Longucruous de


:

quo tempore is secunda S. Justini Apologia annus quo passi sint martyrio coronatus fuerit SS. Plolemaeus et socii 393. Martvrium cx Apologia S. JustiniM., apud Euschium Hist. eccles.
;

icophilus

cum

Lcutherno. Vide Leuthei-nus.

Sorvilianus. Vide Martyres Maiirltani.

Sevcra. Vidc Martyrcs Mauriiani. 20 Sindulphus, crcmita et Confessor, Alsontia in

399 17 PuelUe Virgincs Marlyrcs ad oppidum S. Papuli in Occitania. Comment. prvEvius. Sanctarum Vir-

LiB. IV. Cap. xvii. Edit. Valcsii

ginum palaestra, Acta, tempus obitus 13. Acta 15 SS. PuELLARUM c.r i5ret'ia7'/o Sampapxdcnsi

agro Rhemensi. Commentarius pr.evius. unic. Memoria S. Sindulphi in fiistis sacris Vitae synopsis; Acta et lempus translationis in AltumvillareSQO. Vita S. Sindulphi Confessoris, aucqui monacho AUivillarensi Almnnno
;

torc

SffiC.

S. Bencd, IX floruit, cx Mabiihnii Actis Ord.


I

sxc.

p. 368 coUata

cum apographo

monast.

traiislatimis S. NicasiiHheniensis,equohistoria

uintasius. Vidc

Mariyres Mauritani.

deprompta

est

o*^

B
i7XVcgulus,
presbyter
,

Socrates. Vide Martyres Mauritani. 17 SolinaVirgo et Marlyr Carnuti.

abbas

aut

episcopus,
et

Aneglas diaconus
g 1.

Damianus Murcn Virgo.

Commentarius memoriain fastis saPB/Evius. g unic. S. SoUnae cuUus argumenta cris, tcmpus passionis, varia
9.

Pasmo

ex Lectionario S. Petri Carnutensis ad

CoMMENTARius PR^vius.
fastis ecclesiasticis;

Saucti

memoria

in

topographia Andreopolitana
163.
ii.

^2 dietn xvi Octobris GaUia. 20 Sonnatius, arcliiepiscopus Remensis in


Commentahiuspr-*:\tus.
;

anliqua et
cultu

hodierna

Disquisitio
fata. g
iii.

in

B. Sonnatiicultusperiit;

Culdeos eorumque institutum et


S.

De

Andrca^ in Scotia, ejusque Reiiquiarum

fines ejus corpus Iransfertur concilium celebrat, Dagoherti, Austrasiae regis ; staluta B. Sonregni

de lempore quo ha;c prohabilius accidit 1C9. IIistoria S. Reguli ex Joannc Jamicson, histwical Accoimt ofthe ancient Culdees
illuc translatio,

natio tributa 899. Vita

archiepiscopi

B. Sonnatii, Remensis ex Histmia Remensis Ecclesix

Flodoardi

^^*

p.

378

175

17 Rodulphus,

ercmita Avcllanensis et dcin episcopus Eugubinus in Italia, ejusque fratcrPetrus

similitcrercmitaAveHanensis.CoMMENTARiuspiuEvius. 1 1. Cullus B. Rodulphi antiquitas ct minor


cclehritas 182.
% ii.
;

axius

cum Hermcte. Vide


Comment.
pr-ev. g

Ilennes.

19 Theofredus, Martyr, ahbas


Gallia.
i.

Calmeliaccnsis ia
:

Scripta priccipua de BB. Ro-

Res gestae

Calmelia:

corumgenus; caslrum in modulpho et Petro conversio I8'i. g iii. Temnastcrium mutatum pus mortis BB. Rodulphi et Dominici Loricati, connexum cum anno emortuali Hugonis I ar;

isloSaracenis censc monastcrium vastatur a quo anno Gallias irruptioncs rura varia; in Thcofredus sit 515. g ii- S. Theofredi
:

passus S.

cultus-RcIiquia^;
status
:

harum
520.
g

translatio et praesens

chiepiscopi
diflicullas,

Vesontioncnsis
oriens cx

186.

iv.

ToIIilur
et

Liturgia

m.

Nolitia
:

monastcru

tempore cleclionis
II
:

in-

thronizalionis B. Alexandri
zationis Instoria 189. g v.

hujus inthroni-

B. Rodulphus fueritne Eugubinus episcopus, an solum vicarius S. Petri Damiani partes expleverit, inquiritur mutua horum amicilia pauca de B. Petro 192. ViTA BB. Rodulphi et Petri auctore S. Petro Damiani. Caput unicum. BB. Petri et Rodulphi vita

vana hujus Calmeliacensis seu S. Theofredi auctore A^ionymo, qni ante Vita Acta 524. videtur. Ex Mahillonio, saec. in
,

ScTc. xi floruisse

vere

Fundatio monastern CalmcUacenEudo, cui succedit S. Theosis ilU pr.TficiturS. S. Meneleus, abbas fredus hujus pra;clara gcsta Martyrium S. Theoii. Menatensis 527. Cap.
part.
1.

Cap.

I.

frcdi

^3^

pa^nitens
Ruflinianus. Vide Martyres Maxmta/ni.

194
et Ruricius II,

19

Thomas
infcriori.

Helias presbyter BiviUae in

Normannia

Comm. pr^v.
:

i.

Thomae

memona

17 Ruricius
vicis.

episcopi Conff.
g
i.

Lemo-

fastis sacris

CoMMENTAHius

pR.Evius.

Silcntium de

aliqua

horum

Biographi vetercs et reccntiores : examinantur 592. g n.


asserla

Acta

xn

INDEX SANCTORUM
17 Victor,

Thomae, el cuUus ei Acla pro canonizalione B. Gallia orlos circa nrffstitus uquc ad turbas in cjusdern finem s.TCuli xviii 596. g m. Proseculio

Alexander

et

Marianus
SS.

Martyres,

ut

videlur, Nicomedia).

SYt.LOGF..

Martyres

xvni ad praesens usque coS^voyCX tempus 601. Vita, auctore Ciemcntc liiviUensis^O^. Miracula anMs. codice ecclesix BivHlcnsi liqua, (iwlore eodem Clemente, ex Ms.
argumenli a
iine saiciili

eosNicomodia^ passi dicuntur; faslis antiquis ^l dem perpcram sibi vindicant liispani

Capu^ in 17 Viclorepisc. ct Confessor, HiSTORiCA. Saucli cullus ct SvLLOGE


et obitus

Campama.

mcmoria

scripta; tcmpus episcopatus fastis sacris; ejus

610 Rcccntiora, ex variis coUccta a J

L.

A CoUn
.

618
Tinnus. Vide Martyres Mauritani. Gallia. 17 Troesius abbas et Confessor, Niverni in fundatio BuxiSYLLOGEinsTORiCA.Sancti cultus;
densis; tempus vitae otobitus

etc.Vide Lucius. Victor cura Lucio


Victoria. Vide

Martyres Manritam.
Lucio
etc.

Victoria. Vide Victorinns.

Victoricus

cum

Vide Lucius.

55

Martyr, Roraae. 18 Tryplionia quje dicitur vidua el unica. Ao S. Tryphonia diconda sit Sylloge. l uxor Decii imperatoris aut altcrulrius ejus fdio-

Vicloria Victorinus vol Victorina aut Luca. Vide Lucius. cura Lucio etc Vide Lucius.
Victrix

cum

Lucio vel

17

Vincenlius, presb. et

conf.

Magniaci

in

agro

rum an
;

serva ejus uxoris. Reliquiae a

S.

Paulo

Nivernensi.SYLLOGEHisTOiucA.McmoriainUsuarcujusprimae editionis iCtas inquiauclus ob victoriam Caroli Calvi; ritur; cultus ^^


di Martyrologio,

translata;

^*^

Roliquiae

20

Salisburgi in Vitalis cpiscopus et Confessor

Ger-

lcVarus

miles el socii ejus eremitse, Martyres vEgyplii, B. Cieopatra vidua, ejusque filius Coni. fessor in PalTstina. Commkntariub pr-vius. g
in faslis sacris
g ii.
:

an mania. Comm. hist. g i. Quo saiCuIo,scptimone Salisburgonsem oclavo. S. Rupertus ecdosiam


n. Qi^o circiter anno S. Vitalis fundaverit913. Salisburgensi successeS. Ruperto in episcopatu Vitalis vita, episcopatu, m. De S. 920.
J?

Martyrum annunlialio sub Galcrio Maximiano 423.


tra,

passi sunt
B. Cleopa-

De

rit

quaj corpus
transtulil
:

S.

Vari cx

^gyplo
S.

in Palsesti-

mor'te'ac sepultura 929.


taiis
et

i?

iv.

De miraculis
g

S. Vi-

nam

de rcliquis

Vari et de Actis

processu
cultu

canonizatiunis 934.

v.

De

edendis 426, Martyrium S. Vari et sociornm cx codice Vaticano, yraxe et htine. Caput i. EremiVarus in iocum tis sex in carcercm conjcctis, S.
septimi, qui
cedil
:

S. Vitalis

ecclesiaslico, corporis detectione

atque clevatione, imaginibus et Rcliquiis 943. processu canonizalionis MiRACULA antiqua,

antequam martyrium S. Vari 428. Caput


S. Vari;
B.

capcretur, obierat, sucii.

producta

950.

Miracula

sa^culi

v,

cx pro-

Marty-

rium sociorum
pus,

Cloopatra hujus corin

ccssus canonizationis in compcndium redacta a xvi, ex P. Amando Pachlero 952. Miraculasaeculi

pace ccclesice reddila,

fcrt: B. Cleopatrae cjusque filii feiix 19 Vcranus, episcopus Caveilicensis

Pakestinam deobitus 432


in

Joanne Stainhanser rclata a Pachlcro 959. Miracula Steculi xvii, ex scriptis testimoniis coUecta a
Pachlcro 961. Alla miracula saeculi vi-s tabeUixcollccla a Pachlcro
Volitani.
xviii,

Gallia.

cxvoti'

Comment. pr.-evJ 1. VeranumTamayus deSalazar annumerat episcopis Tarraconensibus ejus coramenla refutanlur 452. g ii. Veranus, de quo hac fuit Cavellidie in Martyrol. Rom., episcopus
:

963

Yide BoUtani.

censis,

cujus Rcliquiai
Aurcliancnsi
:

translatae

Jargolium in
Cavelli-

lerritorio

455.

^.

ni. Urbs

censis

sedis antiquitas
:

res geslae S. Verani et


g iv.

zitanus. Vide

Martyres Mauritani.

episcopatus

ecciesiacjus nomini dicata 458.


:

an corpus translatum Dc Reliquiis S. Verani Jargolium et Oblingauuum an vero hodie fuerit


;

L
ieno \iLii
venti.

adhuc rcperiatur

in ecclcsia Cavellicensi

instru-

mentum
bus

visitationis

461.

v.

Cultus variis die:

et divcrsis in locis: supplicationes

Acta465.

SvLLOGE historica

scu Zosimus episcopus Confessor Bene84

Vita cj Labbei i\ova BibU^iUicca manuscript. librorum tam. \\p. 690 et seqq. Colkita cum Ms. Rubrx vaUis 467. Appendix. Narratio de inorte et
sepulturaS. Verani cx Vita Ms.

Zidiacus. Vide Martyres Mauritani. Zosimus seu Susimus cum Dasio. yideDasius.

Zosimus seu Susimus


chus.

cum Promacho.

Vide Proma-

apud GaUonium
473

tom.

INDEX CHRONOLOGICUS.
S^CULO
A^mio
lur
I.

S^CULO
Anno
nns
107 martyrium subit

IL
S,

43 S

Lucas christianam fidcm amplecli-

286 c d
50 S.

Ignatius Anliochc8 f, 9 a

Anno
hiter

Lucas

socius

fit

laborum

S.

Pauli
f
f,

286 e

Anno lOSepiscopus Anliochenus Anno 128 obit


Versus
SS.

annos
ssBculo

Christi 75 et tOO obiit S. Lucas 298


vel aUerutro ex

annum

165 martyrio

Heron 9 d, 9 d coronantur Romae


fit

S.

299 a

Ptolemffius,

Lucius

et

alter

eorum socius
398 c d e
S.

ihc

duobus sequentibus
Beronious,

passi

sunt
aiii

Antiochias

SS.

Pelagia

Versus annuiii 160 martyrium subit Romae


stinutt

Ju-

Virgo, et

quadraginta novem 421 b, 423 a d

Philosophus

398 c d

S^CULO

IN

TOMUM

VIII

OCTOBRIS.
fit

xin
S.

S^CULO
Anno
Anno
21!

III.
,

Cvrca anniim 484 episcopus

Ruricius

63 e

Anno
probabilius oidinatus S. Asclepiades

episcopus Antiochenus

315
S.

217 vcl

2l8moritur

Asclepiadcs episco-

499 Symmachus papa Romae synodum habet episcoporum ItalijE, quae inter Romanas sub 439 b c d e hoc pontifice prima cst floc prohabiliter sseculo martyrium subit S. Mamella
53
vel VI floret S. Troesius

216 c. 317 f pus Antiochenus annum 226 velpoAilo lardius bellum PersiVersits cum movotuf ab Artaxerxe adversus Romanos 217 a b c sub Alexandro imp.

Swculo V

55

S.ECULO
Hoc
sseculo

VI.
functus
esl S. Gratus

Anno

249 in Pannonia trucidatur Philippus senior, Romanus imp. cui succedit Decius 406 e et seq.
1'

ineunte

vita in

episcopus Oleronensis,

Bearnensi principatu

Anno

250 vel in

/J/ie /)rj?cc(ien*>

exit ferale Decii

407 b imp. in christianos ediclum doaaturS. MaAnno 250 vel 2M martyrii corona 406 e f et seq. ximus et Julianus, levila 407 a imperium Anno 251 desiuit Decii Marinus senex et Martyr Anno 285 passus cst S.
in Cilicia

^nno
vis

440 a, 441 b 506 Alaricus, Gothorum rex, quam505 ue/


Arianus,

Anm

indulgot ut episcopi catholici in 441 b, 475 c conveniant Agatham synodum deviclo Alarico Visigo507 Clodovaius I
,

274 d e

Cirea

annum

287 occiditur S. Justus puer


in

324 e

thorum rege, occupavit utramque Aquilaniara 495 a b et Novempopulaniam cum urbe Tolosa cui sucCi/1'ca annum 507 obit S. Ruricius I 59 b
;

Ssculo hoc

vel inilio sequentis passi videnlur

Mar-

ceditS. Ruriciusll

"^J

e
1

tyres Bolitani

Africa a b d

ifem

SS. Lucius,

Anno
Anno

511 celobralum est concilium Aurelianonse

Victor, Dasius aliique Martyres Afri

344 d
511
S.

495 b
Lupus, episcopus Suessionensis, sub449 f, 450 f scribit concilio Aurelianensi I S. Brigida Kildariae ylnno 523 probabiliusmoritur
.

S.ECULO

IV.

Anno 303 Diocletianus Nicomedise, Romae et An425 b c e liochiae vcrsatur


Circa
SS.

in

Hibernia

^"^Q f

annum
Lucii seu

303

locum

forsan
Victorini

habuit passio
vcl Viclorinae

Circa

annum

526 obil

S. Florentius,

Arausicanus
''G

Lucaj et

episcopus

aut Victorise, et S. Agnetis Virginis, Nicomediae 345 e

Anno

532 probabilius moritur

S.

Remigius Rhe-

Anno forsan 303 martyrium subeunt, ut videtur, Nicomedi^ SS. Victop, Alexander et Marianus 37 Anno /br.ya/i304.patiunturSS. Martyres Mauritani,
Ninus, Victoria seu Victor, Nobilitanus seu Jubililanus, Mauritanus seu Marianus, Lucius, Citlinus seu

Anno b3^
Versus

450 c d f mensis episcopus vc! paulo tardius coniigii mors S. Lupi, 450 d e f episcopi Suessionensis

annum
541

540 probabiliter nalus est

S. Ethbi-

nus abbas

480 d

Anno
Circa

Tinnus
seu

Crescentianus
,

RuffmiHnus
Servilianus

ordinatur episcopus S. Victor Capuanus 83 d

Donatus
Socratus

Defensor

Rusticianus

annum

553 obit

S.

Ruricius

I!

72 c

Socrates,

Vencria

scu Vcnerius,
Quintasius,
,

Anm

Januarius, Muslolus

seu
,

Neustoius,

554 obit S Yictor, episcopus Capuanus 81 a 476 f Eodem anno celebratur Parisiis concilium
Circa

Memma
Prima,

seu

Memmia

Yzitianus seu Zidiacus


Victoria,
Basilla

eumdem an^tm S.Sindulphus


venit

in

agrum Rhe891 e

Donata,
Kal.

Severa,

et

mcnsom

Magnilius

^^
vi

Inter onnum

h%^

et

585

praeclare
S.

in

synodo epi-

Anno 305
Clrca

Maji Diocletianus

et

Maximia818 d

scoporum

Gallise dispulat

Veranus ep. Cavel-

nus purpuram deponunt annwm 307 S. Varus


subit

cum

sociis

martyrium 423etspqq.
S.

459 f et seq. liccnsis dc castitate sacerdolum 584 celebratur synodus Valentina in Gallia Armo 459 f

^nr(o342, rfw?inyimttmartyrium patitur


sabias

Bar-

Anno
cui

^^*
nx)n.

^^

Anno 357 v
translatum

Martii

S.

Lucae corpus Cpolim

301ber,302ab
3^^ ^

An7w

fuisse 365 S. Mcletius non videlur in exilium

585 celebratum concilium Matisconense II, subscripsil S. Veranus cpiscopus CavoUi^56 c i censis Circa eumdem annum obit S. Zeno seu Zosimus 84 a Beneventanus

pulsus

Anno

Amm
Inter

e 370 et seqq. S. Mcletius in exilio degit 352 moritur S. Julianus abbas annum 372 et 380

352, 353 imp. a Gothis viucitur et conAnno 378 Valens ^^^ ^ crematur

nomine Veranus ep. Cavellicensis a Fredegunde Guntramni regis, rationem potU de trucidato Praetcxtato ep. Rothomagensi 559 d >lnno 587 S. Voranus ep. Cavellicensis de sacro
586
S.
,

fonle levat Theodoricum filium Childeberti

rogis

456 C

^nno

400 Dictinius abjurat errores PrisciUianista852 b rum in Concilio Tolctano presbyter Circa annum 400 obit S. Clemens , ^^ Pompeja

Anno 589

turbae excitatae a Chrofliolde in


,

mona-

Laudo

ad quas seRadegundis sterio Pictaviensi S mittilur cum aliis episcopis S. Voranus dandas ^^6 c Cavelliccnsis annum 593 vastatur Britannia Minor a FranCirca
cis
^^'^

S^CULO
fneunte
ssecido
floret
S.

V.
Joannes
Colobus seu

^^

Parvus Ineunte swculo


nensis

}^
floret

S.

Dulcidius cpisc. Ruricius

Agin^*

Circa finem sxcuH moritur S. Veranus cpiscopus Cavellicensis 460 d, vixisse fertur S. Brothenus vel Gonfessor in Wallia 359 d, et sub hujus fme prima Inventio Reliquiarum initio sequcntis
S.

Circa

annum

430 natus videtur


obiit
S.

S.

.Medio hoc s,rculo


Salornitanus

Eusterius

60 d episcopus
l

Taurini ep. Ebroiccnsis

503 c d e

Si^iCULO VIL
Sub initium hujus
s.rcu!i prohabilius passi

^^^ ^

'

Circa

wnnum

465 uxorem duxisse videtur

S.

Ru-

sunl

riciusl

60

Augebertus diaconus S. Felix presbyter et

360 b Circa

XIV
Circa

INDEX CHRONOLOGICUS
idcm tein,ms obiU
a
S. S. Sindulf.hus

891 e

^,,o719prima Saracenorum ex
liasirruplioduceZama,

llispania in^Oal-

in Germa.iia

Rui.erlo

fundata

fu.t

913

et

Anno 720 adhuc '


aliquanto post

vixissc

S,

Rupcrtum. ncc

n.si

S. Vija ei successisse

em

in
t

ep.
^q^
(X

Ab

mno

607

ad 724

episcoporum
in

Comensiu.ii

scopatu SDlisburgensi, duce Anno 723 allera Sararenorum,


Hisnania in Gallias irruplio Oxoni vH^us ann.nn 727 fundatur
S.

tenendum

est

9^^*

Am

.za

^^ ^.^

V^susanninn 623 morilur


nus abbas Anno 624 aut 625
Inier

Hibcrnia

S.

Eltibi-

monas.enum
r.^iHfiQ in Gall.as

B. Sonnalius concilium

^ Rcmense
el

Frideswida3
tradit

Anno 729

Beda Saracenos rursus

518
S. vita cxcessisse videtur

de

annum

630

ei

647

S.

Monon, cremita
.

martyr

in Belgio, obit

CiJcaannumm
^l'!^^ pago Bitunccnsi a^dificat

VUalis

^W D Longoretense S Sigirannus monasleriiini I, Francoruni rex Anno 638 moritur Dagoberlus


491 e
f

Venm onmnn

035 in

episcopus Salisburgensis

Anno 732 Abderamus

Saracenorum dux, Pyre

nU

transit,

tandcrn Burdigalam expugnat, ac

ipsc in

pugna

Pictaviensi oecicblur^a

toob
^^^^^

ylm.o6'<0SS. Audoenus
crantur

ct

rcge b. V^r.9i/*o?nmj 640subClodo\vaeoII stipendia Ebroicensis postea episcopus, linu^ probabiliter Wmimcrelur adversus Barbarus,

Eligius episcopi conse491 c e o *,: AquiI

y^annum
Ah

732 "lartyrium subit

S^

Thc^

abbasCalmeliacensis

amw

738 ad

mmm 738 Saraceni.

^l^'/'^'T* Gal Ua de-

dos

^^'

nuo infestantcs, fugantur a Nothelmus, archiep. Cantuanenvl no 738 obitS.


sis

Carolo Marto lo 519 c

Anno

prohahinter 645 nascilur

S.

Auslrudis 108

Anno 740
Vei-sus

epj^xopus obit S. Acca Hagustaldiens.s 9 /o t) c


s^culi moritur S. Frideswida

Cabillonense 151 An^io 650 celebratur Concilium c d

medivm hujus

hoc sa-cvlvm florel S. Vincenlius, 84 prcsbvter, Magniaci in Gallia 911 e martyrium subit Antw 653 S. Irenc Postvwdiumhncss^cyhim S. Aquilinus consecraCirca

mcdivm

.1'^^/ -^^ virgoOxonicnsis Blachcrnis XVI Maji, passio S. Petri de Annol^\,


I

oi e

Eodcm anno,

iv Jvnii, passio S.

Joannis Hcgumeni
\'^V^

tur episcopus Ebroicensis

501 c d c
S.

Circa
Inter

amnim 668'nascilur anmim 668 ct 670


et Ethelbertus

Acca

967

monasterii Monagriae A7mo 763 primum cxilium

S.

Stepham Junioris
1

oi e

occiduntur SS. Ethelreregio

dus

ex

sanguine Cantii 92 e f, 99 d

^7j7io766persecutio passim in SS. imanvmo impium exigcnte jusjurandum


gines

ssevire coepit, Copro-

Anno

Circaanmtm

Hagustaldicnsis 965 c 674 fundatur Ecclesia Ve7'5i/.yrT?v?mw679monlurS.Barontusabbas 511 b 679 occidilur S. Balduinus, diaconus

I27etseqq.,131e
S.

Eodcm anno
tur

Stephanus Junior CPoIi incarcera^


pra^fectos

Laudunensis
Probahilitcr circa

110 e

Anno

707

Copronymus

^ crudehssimos
^^*

,.

l^*

annura 680

obit S.

Lupus An^"^ ^
ep.

in provincias millit

degavensis

Eodcm
Eodcm

anno, xvii MartH, passio S. Pauli

monachi
^^* ^

Anno 683

probabilius

moritur

S.

AudoCnus

in Creta

"^91 b c Rothomagensis Ausberlus conseAnno 683 lY'/ 684 probabilius S. 492 e cratur episcopus Rothomagensis

anno, xvi A-prilis, invaditur monaslerium

Iconomachis 131 f Pelccelffiad Hellcspontum ab passio 30 Monachorum Eodcm anno, ii Jvnii,


Pelecctse ab Iconomacbis

Probahilitcr

687 S. Acca coepit esse discipu968 f Wilfridi Ehoracensis lus S. re/ 089 probahilius cclcbratum sub Anno 688
S.

omw

131 f
,

Eodeni anno
Crisi

xx

OctoWis

passio

S.

Andrcae in
*24, 131
f

Ansborto Concilium Rothomagensc fcui intcrepocha fuit S. Aquiliiius Ehroicensis) de cujus


acriter inter eruditos
cst

Anno

771, vin

Julii, passio S. Pauli

Novi

131

disputaluni

490 b c d

SiECULO
Saxulo IX frcqucns
SS.

IX.

492 ef
690 Vcra creatur episcopus 453 a b c d e Tarraconcnsis in Ilispania A7mo 603 celebratur concilium Toletanum XVI 453 ae
Versits

Reliquiarum

translatio

annum

089

vcl

174
Sa^c. prohahiliter ix obit S.

bc

Anno

Eodcm anno

vel tarJiuJi forlc moritur

Yera episco-

Regulus 845 edidit Pipinus Junior, Aquitani^ rex, charlam in favorem monasterii S. Thcofredi 521 a bcd
ep.

163 c

^^3 a e pus Tarraconensis sa^culi morilur S. Aquilinus ep. Sub finnn hvjiix Ebroicensis 501 d e; item morilur S. Desiderius 512 a b c abbas

Medio ssc/ulo nono, Gunlberlus


transfert Reliquias S.
in

Ebroicensis
epp.

Taurini
(Lczouo')

et Aquilini

Laudosum Castrum
859

503 a b

Anno

aut

sequcnti in lucera prodit prior

S^CULO
Initio hujus

VITI.

86 Usuardi Marlyrologii editio TaAnno 864 paSsam Cordubse in Hispania Iradit 590 c f mayus de Salazar S. Lauram viduam
Prohahilttcr

anno 866
Sindulphi

in Altumvillare transfcriur

08 a Anno 711 ponendus probabilius csl primus Sara517 b c d c cenorum in Hispaniam advenlus Anno 713 probabilius occubuit in pugna Rodericus

sscuH

obit S. Austrudis

corpus

S.

892 a b c
II
,

A7mo

878 Ludovicus
,

Aquitaniie

coronatur

cognomine Balbus, rex a Joanne papa VIII in


"^85 S. 'Winvs^aloei,

concilio Trecensi

rex Circa annos

5t7b
713
et

Fortc

aimo 878 corpora


ex

S.Ethbini
Iranslata

714 Mauri llispaniam occu453 d pant, caeso in pugna Roderico rege

aliorumquc

Britannia

Arraorica

fuere Monstrolium

485 a b

A7mo

IN

TOMDM

VIII

OCTOBRIS.
11.54 chronologia,

XV
maxime
in

Anno
niaj

879 moritur Ludovicus Balbus, rex Aquita'^85 a

monumonlis An1021
f,

glicanis, turbata est


i4

1022 a
1011 c

Circa

nnnum

900 (Jicuntur
translatae

S. Justi

Rclifjuiaj

Malf

nno 1138

rfjc

8 /u/ii morilur

B.

Gaufridus abbai

mundarium

334 c d e

Saviniacensis

Anno H4G

innectendus est advcntus

S^CULO
Anno 912
Iranslatio

X.

Afllighcmium, ubi

eum

Bernardi a Deipara salutatum traS.

Rcliquiarum SS. Taurini et Ebroicensium, ex Laudoso castro Aquilini, epp. 503 b ad mouastorium Gigniacense Iransfcruntur in Novam Corbcjam RcliAnno 9'i^
Circa
quiieSS. Justi ct Justinipuerorum medium hujxis S!vcuU natus est
S.

dunt

275 c d
hlihus Septemhris Eugenius papa inlein

Anno \H1

rest capitulo,

quo Saviniacenscs

et

Obazinon1016 c d

sesconjungunturCistercio

329 c d e Aderaldus

Anno
A7ino

1154 \ non. mart. invenitur corpus S. Accae

982 c d
Versus

1158

solemnis

circumvectio

976 e Reliquiarum
per
49 b

956 invcntio corporis S. Maximi Martyris et levita; facta ab Othone Magno imperatore et Joanne papa XII 409 et seqq. 414 b c

annum

SS. Taurini et

Aquilini, epp. Ebroicensium,

urhcsetvicos Burgundi?e Eodem anno acdificatur Laus Pompeja nova

503 c

Versus

annum

965 Iransfcruntur Reliquiai


et

S.

Thcoest

Anno
A7xno
1

1163 transferuntur
173 nata videtur
S.

S.

Bassiani

Laudensis

fredi, abbatis Calmeliacensis

522 b c

Reliquiaj

49 b

Jntra

annos 982

991 S. Aderaldus factus

Hedwigis

205 a 304 b Reliquiarum


f et

archidiaconus

984 e

Anno

1177

kalendis

martii

deteguntur Patavii

Reiiquiae S.

Luc
translatio

S^CULO
Posl

XI.

Ayino 1180 fit Oxoniae S. Frideswidae


Circa eumdeiii

549 e

seq a b c

983 Inltio hujus s/rculi conflagatur Oxoniae monaste542 d e f et seqq. rium S. Frideswidae An7w 1002 caeduntur jussu Ethelredi regis, Dani
1000 obiit
S.

annum

Aderaldus.

annum

absolvitur fabrica ecclesiae

S. Fridcswidffi in

urbe Oxoniensi
Virgilius,

548 b

c.

549 a

Anno

1181

SS.

Vitaiis,

Hartwicus el
miraculis
935, 941 a b

Eberhardus
A7ino

anlistites

Salisburgenscs

|)cr

Angliam sparsi
1015 altera Danorum in 1018
S.

544 d

inclaresccrecoBpcrunt
'

Anno

AngUa

internccio

I182agilur prima translatio Sanctorum Sa1008 c


nascitur S. Franciscus ordinisSeraphici

544 d

viniacensium

Anno

Restaldus

ep.

Pistoriensis

transfert
S.

Eodem anno
fundator

corpora
ronti, el

Dcsiderii. discipuli

quondam
(ut

Bab c

630 a
nubit

aliorum quatuor
transferuntur

5[1

Anno
S.

1186

Henrico Barbato

Silcsiae

duci

Anno
Circa

1027 Secusium

asscritur)

S. Justi

Novaliciensis Reliquiae

376 c d

Hedwigis Sub finem hujus sxculi


Uelias

205 a-d xii natus est B. Thoraas


595 a-d

monasterio et con377 a gregationi S. Laurenlii Ulciensi Anno 1057 ad castrum Florenzolam deferuntur 77 f Rcliquias S. Florentii Arausicani

annum

1040 inilium

(it

S.ECULO

XIII.

Inter annos 1207 et 1216 fundatur ope S. Hedwigis

Anno
Anno
mis

1061

obit

S.

Dominicus

Loricatus

186

et seqq.

A7ino 1214

1061 raoritur B.

Rodulphus, episc. EugubiI86etseqq.


188

^imo

1063

S.

Petrus Damiani Vesontionem visitat

A7ino 1066, die 27

Julii,

moritur Hugo

archiepic d e

210 a monasterium Camenzense fundat S. Hedwigis nosocomium Wra210 e f tislaviense Anno 1215 approbatur ab Innoccntio III Ordo 630 a Seraphicus 1219 ai/M220 fundat S. Hedwigis ConvenA7ino 210 c d tum FF. Minorura Goldbergae
^lnTio

scopus Vesontionensis

188b

1222

fundatur raonasterium Henricoviense

Eodcm anno
occupat

Guilielmus, Normannice dux, Angliam

inSilcsia

545 d

Anno
Anno

1223 confirmatur ab

Honorio

III

Aniw
fcrt

eversam sedem Tarraconenscm transJoannes papa XIII ad ecclesiam Ausonenscm


1071

raphicus

I22G fundatur Wratislaviae, ope

S.

211 d Ordo Se630 b Hedwigis,

(Vique}

Anno

1073 consecratur ecclesia

^53 c Ulciensis 377 b c

211 e f convenlus FF. Praedicatorum Ad anniim 1230 et vicinos amws referenda sunt

Anm

1080 probabilius coeptus est Liber Angliae 552 d Cen^u:i\\s,\'n\go Domesddij-Book

plura gesla ac scripta Georgii Corcyrensis aliorumque Grjecorum schismaticorum, qua; a Baronio et
aliis

Anno Anno

go Domesday-Booh
(Vi/juei

1086 absolvitur Liber Angliae Censualis vui552 d


1091 Hercngarius de

scriptoribus

ad

saeculi

xii
f,

finem

rcferuntur

278

279 a-e

Rosanis ab .\usoncnsi

Anno

1232,

synodus Craecorum

schismaticorum
279

ponliGcatu ad Tarraconensem traducitur 453 c


S.

Nicaeae in Bithynia

bcd
212 a

A/i;io 1234

fundatur Boleslaviae,

ope

S.

Hedwigis,
ordinalura

Anm

1096 consccratur ccclesia


II

Nicolai

Ande107 c

gavis ab Urbano

conventus FF. Pr<Tedicalorum Anno 1234 fnit 1235 presbyterum


fuisse B. Thoraain

Heliam vorisimile est

595 c d

S^CULO
prioratum
S.

XII.
S.

An)w
Augustini
OxoniaB

1238,
S.

xix Maitii obit Henricus

Barhatus,

hieunte hoc sxcnlo Canonici regulares


Frideswidae obtincnt

maritus

Hedwigis

216 b c

546

Anno Anno
An7W
inter

c d e f

1243, xv Octobris sancte obit S. Hcdwigis 219 c

Anno

102.

mcnse

Octobrls, dedicata ecclesia S. Ju-

1243 agitur sccunda


1245

translatio

Sanclorum
1007
f

niani

73 a

Saviniaccnsium
cclebratur concilium
XIII,

Versus
S.

annum

1122

Guimundus prior
1

ecclcsiae
c,

Lugduncnse

I,

Fridcswida! ordilur fabricam 548 b


135

549 a

OEcumenica

praesidente

A die 26 Decembris anni

ad 25

Octobris anni

tio IV

Innocen461 d e

Anno

XVI
in 12S1 dodicatio ccclcsiae tonsinublnnoccntioIV

INDEX CHRONOLOGICUS
cathedralis Cavelcoviensi

academia rcnuntiatur

S.

Joan"^'^^^^^^^;

460 d

A7mo Anno

1257 dcfunctus esl B.

1257

nienscm sedem Heliie agi Anno 1?59 de canonizalione B. Thoma^


copplum

609 b Alcxander papa IV transfcrt Furco407 d aburbcm Aquilanam

ThomasHclias

Annl

1438 allera vice dccanus cultaliscstCracovia-S.JoannesCantms

pl-il^^^^^oP^'*^,^.^"

Circa

annvm

conciiinbuli visa est placitis scribunt cpiscopi Bas.Iea. Anno 1440

1049 e a^ere 1440 Academia Cracoviens.s Bas.Ieensis 1061 c d e

consr^a

Anno

\m

corpus

B.

Thomae

Heliae

in

novura

^^"^ ^ ^^ juridicum examen miAnno 1261 inchoatum est 597 a raculorum B. Tboms Heliie Av^usti resumitur canomzatio Aiino 1264, xxx SHedsvigis *f a Clcmente iv 1267, xxvi Martii canonizatur

sacelUim translatum

adversus sum-n. Poatificus ad univcrsos fideles potestalem ,., ,,1; bilesiK pais. Anno 1454 ducatus Osvecimcnsis, 1047 fetseq. 1049 a l.olonis rcstilui.ur examcn dc v,ta et miraAnno 1459 Pius Papa I!
.

cufe

S.

Vitalis episcopi

Salisbur|e..s,s^

.nsl.tu.

Anno

S.Hed^vigis

220ab,263bc
..

A!Z\m
S

institutus fuit proccssus

canoni.ationU

Anno Anno

1268,

xvn

wigi? 1284

Aiigvsti transfertur corpus b. Hed^ *


contlil

Vilalis cpiscopi

9J8c-f,939ctSfqq.

Annomi
Pioll
yliijio

cpiscopo t 1464 dccretum de V.tah


intcr Sanclos

Raillcna prolovestianssa nastorium in ioco Crisi, Cpoli

mo!34
f

Salisburgcnsi

habendo

ed. u.u

Anno

1289

altera

Ueliquiarum

S.

FrideswidsD

translatio

550 d e

1071 ab covicnsis pars instituitur archiepiscopatus Anno 1471 ant seqvenii

1465 incendio consumitur

magna

v;r!n urb.s Lia-

S.AndrcseinScotia

168c,888e
Joannes
1051
.

S^CULO

XIV.

Anno

1473

probabilius mortuus

est S.
,

Verani ep. ex A7ino 1311 translatio corporis S. (Vaucluse) ad ecclesiam cathedraValle Clausa ^^^ ^ lem Cavclliccnsem

.. ^ Canlius

abc

Anno

Angliae 1481 convocatio praelatorum Londinensis, ubi de feslo S. clcsia S. Pauli

m ecFn-

>lnol317 instituta primum rcm B. Thoui; Heliai

fraternitas in

bono-

desv^id^

55ir

552abc
153 e

598 a b c
in

Anno
Anno
sis

1484

diexnn Novembris

visitanlur Cassmi

Anno

1325 Reliqui;e

?.

SoIinEe

novam capsam
12 b c
transit

Scbolasticse Reliquic-c SS. Benedicti et

Glascuen1487 instituitur archiepiscopalus

IransferuiUur

888
1488 dcnuo consecratur 1495 visitantur Reliquise
S.

Anno
Vei-sus

1339 Silesia

a Polonis ad Bobcmos

1048 b c d e

f,

1040 a

Anno

ecclesia S.

Juniani

s^cvli Casimirus Magnus, ponit Academi CracovienPoloniffi rex, initia 1049 e f

medium hvjns

Anno

S.

Lupi

76 a Andega700 d
j;^^

vensis

sis

AcadeAnno 1364 Urbanus V confirmat primam fundationcm sub Casimiro Cracoviensis miffi 1049 f. 1050 d Magno UrPelrus Cervasius consecratur ab

An7io 1499 nascitur

Petrus de Alcantara

S^CULO
Anno 1504
tensis

XVl.
^^^
*^

vel 1505 natus ven. Ludovicus Grana-

Anno

1381

bano

VI papa, ^

abbas

Fiscannensis

in

Gallia

504

A7mo

1515S. Pelrus de Alcantara


vota religionis

nomcn

dat re-

An/iw 1388 ad 1390ponuntur servanlia; in Ordine Seraphico Anno 1397 prol^abiliter adscribendus
inilia
S.

rcguIarisOb631 a b
est

ortus
f

Joannis Cantii Anno 1400 Vladcslaus Jagello, Polouiae


novat,
vel juxta alios, fuodat

1050 e

rex, rc-

Academiai Cracoviensis

studium generale 1850 b c d e

632 a, 658 b, 702 d nuncupat S. Pelrus de A7ino 1516 702 f, 703 c Alcantara Leo papa X convocat capitulum geneAnno 1517 631 b c ralissimum totius OrdinisSerapbici a^mo Ordo Scrapbicus divitur in ObserEodem 631 d e vantcs et Gonventuales conjux, OxoCatharina, Henrici VHI
ligioni Seraphicffi

Anno

1518

S^GULO XV.
Anno
1413 ex antiqua ecclesia Furconicnsi Aquilam transferunlur Reliquiae S. Maximi Martyris
etlevilai

niam venit Reliquias

S.

Frideswidae vencralura 547 a b

suie ^lnno 1519 S. Petrus de Aicantara, vigesimo pra^Gcitur conventui Juliae Pacis anno, ffitalis

416

bcd

632a, 703fetscq.

albo sludiosorum Cracoviensium ad1049 d JoanuesCantius scribiturS. coeptum fuit concilium Constantiense Anno 1414 1057 e

Eodcm anno

Anno\^\b baccalaureus
Eodem

in

scicutiis ct pbilosophia

Eodem anno Leo X Benedictinis Salisburgensibus episcopo reciOfficium et Missam de S. Vitale 943 f, 944 a tarcindulsit Alcan1524 sacerdos ordinatur S. Pclrusde a, 704 d e 632

Amw

tara

renuntiatur S. Joannes Cantius


ayino natus est Joannes

1049 d

Eodcm armo supprimitur

prioratus S.

Frideswidae

Dlugossus scriptor

1042 c polonus, doctrina et virtutc celebris creatur S. Joanncs Anno 1417 doctor pbilosophiae
Cantius

10^9 e
fmis imponitur concilio Constantiensi 1057 c

colOxoniensis, in gratiam fundandi a Wolseio ^^'^^^*^ legii A7mo 1525 S. Pclrus de Alcantara guardianus ehMariae Angelorura prope S. gitur convenlus

Anno

1418

Robredillo

704fetseq.

^nno
lur

Anno

1424 Joanncs de Haricuria ep. Ambiancnsis transfert corpus S. Ethbini abbatis in novam

rcnova1533 sepulchrum B. Thomae Heha3 ^99 bc

A7mo
tara

thecam

in

ecclesia

Salvii

Monslrolicnsis

1535 altera vice praeest S. Petrus de^Aican"^^ ^ ** conventui Juliae Pacis

483 a b

A7mo

^710 1432 decanus philosophicae facultatis in Cra-

lota 1536 natus est Pctrus Skarga S.J. vir ^O^''' ^ ^ Polonia celeberrimus

Anno

m
A,mo t537prEcncilurS.Pelrus de venlui S. Onuphrii ad Lapam
Eodem

TOMUM

VIII

OCTOBRIS.

XVII

Alcantara con"0*> ^

Carolum (inno pacta; sunt induciffi

V imp.
Artcsiai

Eode7n anno Ilugonotli deslruunt capsam reliquia162 b riamS Scholaslicse Genomanis Eodem amno JargolieDSls ccclosia ab Hugonottis
spohatur sacris imaiginibus
et Reliquiis

Galliaj, in inter et Franciscum I regem ^^^ ^ nuncupato vico Bomy reforprspomtur Anno 1538 S. Pctrusde Alcantara 632 b. 710 c f provincia^S. Gabriclis mala) Joannis Cantu Rcliquise S.

Sancto-

rum

^57 a

Eodein anno convocat S. Petrusde Alcanlara omnes Pro\inci3eS. Josephi fratres ad Bobadillam 637

cde, 746cdef

Anno

1539 clevanlur

1058

f,

1090 a

Eodem anno

bis convenit S.

Petrus B. Tcresiam

capitulo proA7mo 1540 S. Petrus de Alcantara in decrcta strictioris vincia; S. Gabrielis proponil
observantia^.
^

747 a b c d e f, 748 d e f et seq. Abula anno morilur S. Petrus de Alcantara 639 f. Eodem

695c,

780cde

..^**^/
Pclrusde

Anno

An7m

venit S. 1541 vel 1542 in Lusitaniam 632 b c. 712 e f Alcanlaract Arabidse moratur Reliquiae SS. Benevisitantur Cassirii

Atmo

1545

A7mo

1563 provincia S. Josepbi (Alcantarensium) a Conventualium ad Observantium transfertur obe636 f, 637 a b c d e f, 638 a b c dientiam 1566aperitursepulchrum S. Petri de Alcantara,

dicti et Scholasticae

Anno

bb. 1547visilatio seu reseratio Reiiquiarum Gigniacensi monasteno Taurini et Aquiliniepp. in

^^^J

a quadriennio defuncti 655

f,

697 d, 782 e 330

Anyw

1567 Calviniani res sacras Autissiodori diri-

asservatarum

^^^ ^ ^
Lusitania,

piunt

ab

Aymo

1551 cx

ubi

novam

firmaverat

715 ab celcbratur capitulum geneAn7io 1553 Salmanticae Alcantara, qua cusrale, cui intercst S. Petrus de 715 b e S. Gabrielis
Alcanlara
tos provinciae

reformalionem, in

Hispaniam

redit S. Petrus de

Anno\h^S urbs Sucssioncnsis ab hffirclicis dincombupitur et Sanclorum Reiiquia; sacrilege


runtur.
\n

^^^ ^

nova capsa argentcadeAn7w 1576 die x Junii 162 b Scholasticaj ponuntur Reliquiffi S.

Anno

1588

morilur

Yen.

Ludovicus Granatensis 650 c

integrum et ^ot/rman/io corpus S. Joannis Cantii eleganlis incorruptum rcponitur in monumcnto 1059 ab, 1090 a operis

S^CULO
Post

XVII.

annnm

1602 novus ornatus sepulcro S. Yitalis

Anno

1555

acturus

Romam tendil S. Petrus de Alcanlara, cum Summo PontiGce, de nova,quammc-

episcopi additus

945cd.960e
S.

716 e, 717 a b ditabatur, Reformatione sexccnlas intcr Anno 1556 S. Petrus de Alcantara, novaj Recontradictiones, serio manum admovet
formationi

Joanms Cantu, An7w b c, exauo suavissima diffunditurfragrantia 1059 ^


1603 apcritur sepulcrum
'

1090

ab

717efctseq.
custodia S. Josephi,

Vcrsusaimum 1557 formatur


cui,

de Alcanqua commissarius.praeestS. Petrus

tara

720

bcd

>l7iol610 0ctavius Mancini ep. 464fetseq. officium S. Verani ep. solemniter Rcliqma; b. 1616 transferuntur 656 b c d, 783 b c d e f Pelri de Alcantara Reliquiae S. Lupi Andega1620 visitantur

Cavellicensis cdit

Amw

An7W

convenEodem anno ffidiGcat S. Pctrus de Alcantara planta fuit reformalffi tum Pedrosi, quae prima
provinciffiS.Josephi

vensis

l,

Anno

1622 Gregorius

XV Petrum de

Alcantara Qea"^^S

718efetseq.
f

Eodem <mno

jussu

Mariae reginae visitantur

umet

torum numero adscribit

bcd e

Eodem anno

553 c versitates Oxoniensis ct Cantabrigensis

seqq.

Anno

S. Petro de Alcancometes, in Annalibus Caroli V imp. tara, apparet ^2* fam^sus [f t^moritur Carolus V imperator /22 a b c Eodcm anno evocatur ^nno 1559 Matritum a Joanna Austriaca 726fctseq. S Petrus de Alcantara in gratiam ReEodemmino\A\XYes dantur lilterae a b c d e f et formationis S. Pctri de Alcantara 729

1558,

Abulam ingrcdiente

109t) c a depulsam pcstem Anno 1626 cives Kentenses, ob votivam offerunl tabclgrati, B. Joanni Cantio UoU C
. I

fieri episcopus Joanms Cantii B. relalionem de vita etmiraculis

Cracoviensis jubet

/nno

seq.

945 d e f, 946 a b c d enita Vitale episcopo Anno 1628 0fficium et Missa de S. ac Salisburgenscm ad universam dicecesim fuere exlensa dehinc ad dioeceses suffraganeas, 946 d e
,

episcopi fuere reco1627 Reliquix S. Yitalis

Eodcm anno
Alcantara

altera vice

Romam

pctit S. Petrus
,

de

Anno
_

Anno

de Alcantara 15G0 Abuls convenit S. Petrus Reformalionis S Teresiam, hujusque promovct 731 c d e f etseq. Carmelitans opus Anno 1561 Reliquis S. Fridcswidse Oxoniensissacri-

,,

causam 1629 Irbanus VIII committit discutiendam S. Congregal.om Joannis Cantii


lUOfc
*

servi Dei

Kentenses 4'io"l633aUeramoirerunt tabellani

pestem Joanni Canlio ob depulsam

lObU a

Anno

1642 allare

novum

Eodem

quonlege pcrmiscentur cum ossibus Catharinae, 553 e f et seqq. Martyris dam uxoris Petri anno in capitulo, apud Pedrosum celebrato,
provincia S. Josephi FF. Alcantarensium consliluicd e, 735 lur sub obedientia Convenlualiura 634 a b, 736 a b c fundatur convenlus Arenarum, provinciiuS. Joscphi
,

episcopi ad honoremipsius

juxta scpulcrum S. Vital.s consecratum 9.7 b.

Anno

1659

visitantur

Reliquis SS. BenedicU^et


Petrus

.';Sfeanonizatur

S.

de

Alcan.ara
m^o-

Eodcm anno

Anno

Cantii in 1699 corpus B. Joannis

novum

740abc

numenlum

Iransfertur

Eodcm an7w convenit S. Pctrus de Alcantara S. Ted e, resiam primum Abulie, dein Toleti 742 a b c
743 e
f

XVlll. rursum de^iegotio canoSubinilivm hvjuss.TCuH


nizationis B.

S^CULO
Thom*

Heli* prosequendo^cogjtaS.

An7w 1562 iv non. Martii Iransfertur Palavii corin nopus S. Lucai e veteri ecciesia S. Justinae 307 c vam

.:r

n06. xxv.

^a..^n.s.um

INDEX CHRONOLOGICUS.
XVIII
Clemens
198 c
ran.tcv.llam

f"

^,. ..

Bene.ctini cong.g..nis

. Ma^

ff

^^js virginis et Marty-

inlroducuntur in

abbatiam

S.

balvu Monstro^
cpiscopus. Olero-

^t"; So"S^uK.i.
absconditum narctur, provide

DioL, ne proj-

.''1^
503

^"iZ^^^Z^lS^ .r n,0 Po.on. =.S.S";e;STr:^eT^ .rn0.colmmaturruina ^^^^^


.osephus de Revol
seq.

^ annoj.. 1058C

AnnoMW
^Tcris

Grati.dcquo prodU novum omcium S. eronensem episcopum orilur disceptatio


441f,

Anno

c Gertrums Vireinis et Martyris Portrndis virgu 1799 corpus S. ^^^^ ^ ^

inler et capilulum

WaDC
abbau^

Ho:tS:tnt-umdaturantiquaetccle'"'brL

Anno

1713 faclum est MonstroUi

invenlarium Rcli-

iatia S.

Petri Vivi

prope Senonas.

et -le.n-

locupletissimo quiarum, qu^ in thesauro repencbantur Salviana: constare quod Opera, in 4no 1730 dccernitur non

aquatur ceps vix non solo

S^CULO XIX.
A.no 1802 ossaS. Aderaldi supra ReUqu.as ^nol803 monumenlum
recognita sunt

';;:cosLpostolicocompulsataetBJoann.Cant.o
tributa,

989 a-e S^^Ade^

ejus

revera essent

1054 a, 1062
XIV, in

yt

.r:rusB.Tbom.neU3en.atum
causis
fuit

Anm

exoepti, non deproccdentibus per viam casus nis. probat.s non veniendum ad canonizationem quatuor m.racul.s jam duobus ut antea, sed
S.

1741

dccernit

Benedictus

BiviUam 602 d e

f,

603

ejus^^.ns^ et cultus

e"L
Anno Anno
1806,
lastica;

s.culare jubil.um^ celebratur se.tum

inno 1743 dcclarat


stare

Congregatio Rituum ConS.

.r^rU
S. Scholastica;

.... recognoscuntur Cenomanis

RCqui.
S.

de

virtutibus heroicis

Joannis Cant.i 1054 a D


Aulissio-

4,7(nnsUtuitur Sodal.tas

Scho^

Arnio 1751
dorensis

episcopus Carolus de Caylus Martyrolog.um .lUus eccks.s edidit 40D I

Cenomanis ,mcinriiim Trebn.ccnse monastcr.um 1810 supprcssum


monasterium
Helia;

de Rochcchouart. Anno 175? Petrus Julius Csesar cccle.^iaB ediditJrly^^^^^^^ ep. Ebrotcensis. ilUus
archiep. Avenionenln,iri761 Maria de Manzi, declarat se mvenisse

Eodcm anno supprcssum

Camcnfuit

aZIsU

caput

B.

Thoma.

resUtutum

sis,anteaep. Cavellicensis, incapeUaVallisClausie(Vaucluse) ossa


S.

parochi* Bivillensi ylnno 1814 canonizaUonem

B.

T,, Thoma; Heha! ex-

qu^dam
.

diCBceseos ConstanUens.s pTscunt mulU e clero

Verani ep.
Vitalis episcopi

Sahsburgen,In7tol762corpusS. inclusum levatum marmoreoque aUan sis e terra 947c-f,948a-d est de miracuUs in Anno 1767 absolvitur processus 1055 b c det seq. a causaB.JoannisGantii

,.

Anno
tffi,

Calmeliaccnsis, 1822 Ucliqui^ S. Thcofredi sacrilcgorum aus.bus substracsaec. xviii exeunte


publica;

veneraUonirestituunturabep.scopo

Eodem anno
CauUi
in

Joannis solcmnilas Canonizationis S. 1056 b c de basUica Vaticana

Anno

nuitur. divisa

sui parle mi1772 regnum Poloniffi tertia RusAustriacos inter et Borussos

Ebroicis, quon^ntTl824 ecclesiam S. Aquilini divendilam, redj.ni dam a sacrilcgo Gubernio bu. Ebroicensis RR DD. du Chatellier ep. recognoscuntur UcliA'o.em6W.,
i

Anno

1834, xii.

sosque A7ino 1775 maxima


viai

[^^^^

nuia; S. ScholasUcffi Cenomams ad tumulun. Anno 1839, x.v Octohris magnus

'>''"
S.

cum pompa

^ celebratur Craco^

solemnilas Canonizalionis

S.

Joannis Cantn

" concursus ^f-i Iledwigis est populorum Ebro.ep.sc. Eodem anno UR. DD. du ChatcUier,

1058 d 6

censis,anUquam

S.

Aquilini ccclcs.am couv^rU

Anno

1778

sepulcrum

B.

Thomae

Heliae

denuo
^^^.

inslauralur

An7io 1781
S.

ecclesia, in oppido Kenty consecratur

Joanni Cantio dicala monachi S. Versus annum 1785 saecularisanlur ^^^ ^ Theofredi CalmoHacencis 12c ossaS. Solinae Anno 1790 disperguntur Aderaldi ex ecclesia prioratus

1060fetseq.

lartyr.s Anno\m pars Reliquiarum S. Caraun. ac P"W.cse verecognita ab episcopo Carnutcnsi ^ ' neraUoni rursus expom ccepta OxoniaB est monumentum Eodem anno erectum aliis ecclcsis Anglicans

su. in oraloriuni minoris

seminaru

m~'

Cramnero

duobusque

rcformaloribus

558

abc
el
-SJ

Annn 1842

reperta va.ia

monumei.ta Roniana

ylmiol791

ossa S.

parochialem S. Sepulcri ad ecclesiam dcportata cerf Anno 1792 divenditur Ebroicis ecclcsia
episcopi

vici Viila-

S.

^^^ ^ AquiUni

Hass.a Christiana Arensburgi, in .Ihus urbis Olerone Reliquia; S. GraU, Anno 1844

quondam

episcopi,

solemniter

circumferuntar

.^^^/
S.

Anno

1793 Ueliquiae
violatae,

hominibus

Carauni Martyris ab impns sed magna earum pars a piis

Anno 1845 rcseraUo Reliqniarum


Cavelliccnsis

fidelibus coUecta

^^^ ^

Annn 1848 Rcliqmis


honor rcdditus

S.

Eodem anno
corpora
abbatia
S.

sacrilege comburunlur Monslrolii Saiictorum, ab anliquissimo tem^ore in 486 b c d e Salvii asservala


S.

profanaUoni impiorum

Verani ep. 463 b c rt e Hormelandi abbaUs, quM subtracts luerant, suus


S.

Anno 1850
regnans

die xxix Septcmbris

Pms

r iix fel.c.tcr

Anno

1794 fundilus destruitur ecclesia

Nicolai
^^"^

renoval episcopatum

Ilagustalde^nse.n

Andegavis

NOTITIA FIGURARUM AC TABULARUM


ORNANTIUM HUNC TOMUM.
Solitum operis Frontispicium.
EfBgies Principis Belgarum Regii, cui

Tomus

inscribitur.

Monumenta

Christianitatis Legionis XXII

^^

Thecae reliquiariae Tungrensis pars antica

36

FragmentagenealogicafamiliarumregiarumCanlii elMercii Posteritas S. Hedwigis, ad hodicrnos Europae Principes propagata


Filiatio Saviniacensis abbaliae

90
^''O
^***-^

FAGULTAS
Qu^um
et trs

R. P.

PROVINGULIS
Tomum octavum
de ActU

SOCIETATIS JESU BELGICE.

theologi Socwtati^ iwstrx kgerint, ediqxt^ posse censuerint

Samtorvm

Octobris, collectis et

Antonio TinneJyroek, Societatis nostrx prxposito generali Joanne Roothaan, concedo Belgicx, potestate mihi facta ab adm. R. P. N. mamApropria subscriptas, consueUjque facultatemdictum Tomum imprimendi In quorum fidem hasce,
.

De Buck illustratis a Josepho Van Hecke, Benjamino Bossue, VicUyre pr^positus pi'ovinci^ presbyteri^ theohgis; ego infrascriptus

oflicii sigillo

nmnitaSj dedi Bruwellis 26 Februarii 1853


C.

FRANCKEVILLE,

?.

J.

APPROBATIO ORDINARII.
IMPRIMATUR.
MechUnim 17 Martii
1853,
P.

CoRTEK,

Vic.

Gen.

PROTESTATIO AUCTORUM.
hoc de Actis Sanctorum opere, se servatas pondns tr.bur, aliorumve hic relatis Commentariis ahud velle Urbani VIIl Constitutioncs, neque suis hunc Tomum Oclobr.s ct idem ante quam sit histori, ab hominibus errori obnoxiis scriptK;

Quod identidem

protestati

sunt decessores nostri

in

nos prolestamur.

PR^TKRMISSI ET
A

RELiTT. IN ALIOS DIES

s.

Victor,
Capuc-e in

Episc.

et

Conf.
S.

chus

et

Marlyr Constanti.

S.

Campania. Episc. Zeno seu Zozimus,


, , el

nopoli.

Berarius, Episc.

ct Cont.

in llaet Conf. Beneventi


lia.

Cenomanis
S. Begulus,

in Gallia.

AbbaSj

S. Vincentius, Conf. Magniaci

Presb.
in

aulEpisc.

Andreo,i

agro

S.Damianus,Piesb.
I

jj^

S. Aueglas, Diaco-L(.()tia. Nivernensi in Gallia. nus. et EthclberSS. Ethelredus Eastrei* in S. Muren, V. tus, Martyres cuHi Graluset Ansutus,

Anglia.

SS.

Bodulphus, Erem Ave B. EugubiAblanensis et Episc. S. Erem. GaMia. nus, et B. Petrus, batissa Lauduni in Avellanensis in Italia. Nothelmus, Archiep. et bS. Vidua et duCantuarise m Anglia. S. Hedwigis,

S.

Lupus, Episc.

et

Conl.

ButhenisinGallia.

Antlegavis in Gallia. Austrudis, Virgo et

Conf.

S.

Andreas Cretensis, Mona-

Silesia. cissa Trebnicii in

PR^rERmSSl ET

IIM

ALIOS 1ES RELATl.


tioribus

Bm
S.
:

eumjam

archidiaconum Balduinum LandunenJiem S.Austrusupplcmentosuo, occasionc Saussayus, obhtus se dis Hcrum rcfert ad dicm, quo ejus Acia
dcdisse

quihvsdam. Dc

VsuwrdAJ et

S
'

Tarasii

H-anslationem

BoUandus, cum xxii Februaru Ikironio ad diem Vmetias cx Danduli


co cgit

Chronico

narrat

Marinus

Swnutfus

in

\itis

Mnjorcsnostriinustrarunt

viixJanuarn.

simplic^t^ cdUwnes Mevnardi Confcssoris. Ita annorum 1515 (^Mb.l, ec Vsuardi Colonienses indeMolanusincditi^mcprima Lovani^nsi ;

xvn Ociobns ducum Vcnetorum (3) rfamimusCornenus in Mmfactamscribit; sed


eanviue die

fastorum scnptores consignant xvii Scptembris. eumdemunamimiter


rcnqui turologio Vencto{A) ct

hac dic posteriorihus omisit. MoUvnus


Tncminit,

S.

Mcinardi

Ad hunc

ad inqmi Forrarius in Notatio^ubus est sileL. torlc Cataloqum Gcncralem, scd locum Gcnnania abbas Herveldensis in McKinliardus Conjccturam non de quo dic XXM Seplembris. notulis Mss. remittitad probat BoUandus, qui in Mcginradi et Mcinardi Vitam S. Meinradi, alias
.

di^m eamrctulcmnt dccessores ipsam S. TarasU Patriarch^ nostri, Vitam vcro dc co hic agi verisimUe est (5) Cnontani ina^n xxvFcbruani. F ,, ad ^^ dcdcrunt ,;
ioitur
, ,

S
'

Ratensi Mart. iranslationem ex oppidoBraccaramAugustam inLusitania, habcnt


Pctri

ep

et

Tamaijus de Sahizar
edita 'a

et

cremit^

et

martyris

Eremo Deiparx, vulgo

Pairibus

S.

MartyroUjgia LusUanice Conimbi^icx 1591 et J.


et

Iranslatio indtcaEinsidlcn, in Uclvctia. IIujus vi Octobris, Viia vero tur in Prielcrmissis ad

Vhjssipone 1748. Ejus Acta ad nem (6) dcdcre Majores nostri

ipsam

iranslatio-

xxvi Apnlis.

data

est die

quo colUur

xxi Januani.

S
'

S. l^nialii

episcopi

memoria signatttrad hanc diem


illustravit

diei adscnbitur Ncajiolitano, cujus inventio huic

Pardus episcopus

Patronus

Lari/n%

%n regno

'ia\CalendarioNeapolitanomarmorco{\)s.rculii\,
cujus sex primos mcnscs primos Ludovivuichus Mazochius, nove^n vcro Nullus duhito qutn hic cus Sabbatinus d'Anfora. Antiochcno, cujus natahs aqatur de S. Ignatio

A lcxius Snm-

SoUerium, et in in Usuardi c^kHcc Vaticanoapud Bruxcllensi (7). Codicum annuntiaalio quodam


tionesdeclarahunt Convmentarins
et Vita

ad

XXVI Maji.
qui Jovis ara dicitur, ad In agro Carnulensi, loco lluvium, Sanctorum Martyrum Prisci Auluram quorum Reliquiae scxto scculo ab
et Hilarii,
yEtlicrio

vcro xxuDccemaniiurdiei Fcbruarii, iranslatio intrusus fuerit proplcr festum Huc autem l/ris.

S.neronis.discipunsui.VideitaqueSA^n&iuocsta noslro ad dicm., quo colitur i Februani.


in operc
S. Arislion.

Carnutcnsi episcopo levatEC sunt. Esi annuntiatio Martyrolooii Ebroiccnsis cditi suh
auspiciis iU. Ep. Dc Hochcchouart Pa/risiis 1752. iisdem vide Praetcrmissos diei pr.Tcedcntis,

mcquod Homano, inoratur in veicri Martyrologio AdoHoswcydus edidit, itemque in Martyrologiis in recenct nis et iYof/ccri, in Auctario Bcdx (2)
quibusdam
Aristio

diclus, hoc dic

De

nostris scd prwscrtim ipsurn dicm, quo in Aciis

relatisunt
p. 390 el l. XI, p. 318 et seq. T. ni Apru!; p.

^^^'^ ^*^J'-

_li',

t'r.'1"-.Tx\TK IT^X xin. h


.
fifl

*.

ii-i

n\T n

Mart d xxxv.

m: Zm. - (7, t. ^h Mu, p. m.

(b)

T.

V Spptemb..

p. 1(13 et seq.

^^

^^^^

BIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


S
^
'

Osea;
lofjh

Prophctaj conimemoralio
Siiicti,

est

in

Meno-

Stillingi orguynrntn
i^

in

EphiwriiHbns

Moschis ante

Constantinopolilanum octavi uu..u>*- ->'

plniecmfirmntKa\cn6aT\um sxculi, quod sup1


7

|j

apnd tomnm i Maji, in TuMis Capponianis Menxis et in Assemanum et eum bi'evi ehgio in
nostra Menologio BasiUL De co aguntActa
IV Julii. S.
'

ir-rtptrt inrn Sinrifitntj' edidit Mnrrplinx et pressa jam Societate pAitlit Morcellus noster Ct ibi egregiis comjnrntnriis Jnstnixit (!'*). Bis

recurrunt SS. Cosmas


fi>7vt

Dnmionns:
Noefji?pi
ot
to'j

Mrni
i. ,

[seu
-Htw

itacisnw
Twv
oO'
.

amanda io)
Ava^/viiuv'

eic

hanc

7ncmoriam ad Aurelii Carlhagincnsis episcopi rcpcrtnm fui^se dicm in Fhrorio Ms. a se

uviiw>7V

ayiwv

xktk

MarOawv
Mnv^i

?a/,(ov
(f*>ivi)

Et nltbi vcrbis iisdon ojnnino:


a
t;
-riiv

annotavit /ioUondus in schedn Ms,;


coliturdie xx Julii,
fuit,

vemm

is

Io>iw

f*vri(AUv

twv vtwv
06'
.

Avctfrfjpuv

ad guam malc
Stiltingus

pr.rtcrmissus
Legatiir de

hi

ToO

xati Morewtov xeyi>tov


vcl Jutlo,

/(/

CSt

mense

ut

jam annotnvit

(1).

Supplemento opeiy co MorccUus (2), donec in xx Jiilii. nostri de eo dicatur ad


Vctcre Marthje,sorons Lazari, mc^noria fthodic in Mortyrohgio, seu Romano Parvo (3) ; Itomano

Novembri torum Anarg>Torum. Ex Euangelio Malthaei caput 78, seu juxta Vulgatam, caput 10 a
i.

dic

Ob memoriam sanc-

num.

item in Auctarh ad Bcdojn (1| puro ih) et ca- ilh apud Notkci'um

in

(6) ct

in

Adone Auc-

Jgitur utroque loco eadcm est EunngeUum, sed mvHo majoris ino^ncnti est quod ad i Julii additur: n/jor/piy TMf TJiv fAv;iftjv Ui Nocfieptw pvjvfl ifiriA)
1

ad

8.

annuntiatio

ct

Vsuardi Rhemensi dario Homano Joannis 0717)0 1518 malhcmatici


tario

{% necnon
Stoffclcr,
(8)

in

Kakn-

AYTiiN,

xt

hEi

Kvrr,
i

(?Jj7t)

Scriplum superius

ruhingensis

cl

in

Martgrohgio

Germanico Canisii

ei

in Universali Castellani.

in Insupcr CT annotationc Ms. BoHandi novimus divini officii Ordinc Tcutonico aliqunndo nonam

obEOnuMDEM memoriam, mirum non et illic qurcre(15) Quibus po.sitis, ulnis amhaest Morcellum Stiltingi conclusioncs Marttjribus Comhus awplexxtm esse. De Hsdeni
mcnse Novembri die

mentanum
S.

et

kcthnem hac
h

Lubcco-Cohniensis
fasti

die de S. Mai-Lha fuisse. Editiones et Grevcni (9) hohcnt hac die

Acta quadruplicia qu.rre ad diem xxvnSeptembris.

Privali

Marlyris, qui

celehratam /wu5t> translationem 5. Martha,f/wm sam nalale rcfcrunt. Neutrius vcro


alii

zatus

est,

a S. CaUisto Papa hapti- E meminere Usuardi editio Greveniana,


Collisti

Canisiusct Whitfordi vetus Martnrohgium An-

assertionis

fundamentum

apparct.

Etenimnemo

glicannm. Vide quse occosione S.

adxx\

um(piom
fuisse.

diai^se videturS. Marlliam J/rxvii Octo-

bris obiisse,

neque hac die cjus corpus translotum Ncscitur quidem dies, quo corpus S. MarS.

Octohrisde eo observata sunt (16); sed pra^sertim ipsa ejusActa ad dicm quo Romano Mt^irtyrohgio
inscriptus cst

xxvni Septembris.
episcopi
,

aymo WSl itcrum exhvmatum fuerU (10); verumtamen perhanccorporis clcvathncm expliVetcris Bomani Marcari non potest annuntiath
ihdi

Cerbonii Populonicnsis reliquias attulit Fr. nosler

cujiis

nobis

longeprior tyrohgii aut Adonis, quonictm hxc admiratio ex co quod hodie Grsci est. AugetMr S. Lazari Mens>is celchwt transhtionem eCypro Constantinopolim ; ita discipull Christi in Ecclesia Occidentali mcmoria soivris, vt Unde hic co7icursus? Estnc fiat.

memoriam Suecix num.


et

Robertus Pisanus, i^ulucit Auctarium Usuardi Reginx


428, et exeo (omisso

vocabuh nohis

Muneratense et Mohni Auctaria ejusdem ad hanc diem meminei-unt Mnrtgrohgium Adonis apud Georgium, nec7mi
nostro)

Auctaria

Germanicum

Canisii et Parisiense Card.

dcNoa-

Orientali fratris

meie fm-tuitus ? Ha^sit hic itaque Lazari emditus scriptoi' de apostolotu SS.
,

laboriosus ct
,

Sollcrius (12) Marixet},\3.HhiB(\\U prout hrsit commentarh de S. Martha ad dtcm qua in ^^^^ J"'"* prs-cipuc colitur

Parisiensia.Sermo in his liis ; iiemquc Breviaria reliquiis Lutetiam Pariest de dehtis S Ccrbonii Pisanum canonicum Parisionim per Robertum S. Cersiensem, utvidere est inComnientariodc
bonio,

ad diem, qun pr.rcipue


Frontalis ad

colitur, x Octobris.

Prope castrum

radiccs

monlis Sua-

SS

Eutropii CosmiE, Damiani, Leonlii, Anthimi et ct Anargyrofl/msEuprepii, fratrum Martyrum Gr.rcorum, rum mcminere ad hunc diew Mcn.ra Impcratoiis, et ex Sirleti ct Basilii

Confessoris Cavicini sancti Dominici Loricati vitam virtutihus gloriosara, maldulensis, cujus
et

Menohgia

imlem

alii fasti.

Legitur in Men<ris, in Menohgto

Basilii et

paria Damiani, Arahas

passim apud receiUiorcs tna futsse Sa7Wtorum cum nominihus Cosmae et


scilicct
,

rigore adausterissimo inaudil;e pa'nilonti;e Petrus Damiani luculenlcr mirabilcm sanctus pridie Idus conscripsit; ejus autem dies nalalis rccensetur. fta hodie Martyrohgium Octobris

Romano-Camaldulenseannimh. Vitam dedinuts


XIV Octobris.
SS. Silvani,

qui hoc ipso die cosimiiiter Martyres, quiiJulii, luntur, Bomanos etdcmumAsianos filios Theodots; quiconfessores

Alexandri et Marci meminit in hunc


Grt^venus:
Ipso
dic,

modum

senindum

alios

fuisscnt,quorumquemcmorio ogiiur\Novendn-ts. Vcrum hav Grsec(yrum pgmenta esse, et nulla sit, Auctoritate fuhiri quirnono s^cuh antiquior
su/JicienterostenditStiltingusadxx\uSeptemhris, quando a Latinis Marttjrohgis cum trihus fratrihus supra Evicit scilicet

pr.Tcedcnti,

Marci Martyrum.
diei pr.rcedontis

Alexandri et Silvani, passio S. confush ex Sanctis Est mera


et dici

prwsentis. Alexander

(f

nominatis,passim commemorantur. sohs martyres Arabas, qui Mgis

Marcus S. Silvanus (^ ,,mUensis Marttjris, hodie cultis; de quo dictum est nd dicm Aqedunensis Martyr,
^

S. Victons {loco Mariani) socii s^tnt

^ico-

XVI Octobris

passi sunt, in Cilicia circa 287 sub Lysia prxsidc quam Graci esse admittendoSj coAisam vei-o ob

Usuardi Codicc //j7c;myc/.i. S Eiiphius, M. in dcdimus die pr^cedcntt xvi Octobris. Ejus Acto
S
Ambrosii
'

Sanctos gcminos aut tergcminos dixerint, quxrendam potissimum in multipUcitate dierum


cultus, orta

Confcssoris

in

territorio

Byturiensi

nimirum ex cclebrium Mnrtyrum

Usuardt codtce tBiturhensi) dcpo6ii\o tegitur in episcopus cujus HaQcnmjensi. Est is Cadurcensis
vita illustrata

xviOctobriS.

trarislationibusetexconsecrationeteynplontmiiZ).

S.

Gor-

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIRS RELATI.


S
Gordinelli

Confessoris

mcmoria

esf in

Vsmrdo

Colganm quinon

GurGreveni.de S. Gurdanio, o^w^ Gurdinello, in GaUia AqviscinctH diello, eremita, Duaci et

actum est ad diem pr.rcedentem


S

occurrit

Gaudericus confessorj agriada Canigone ct Mirapicii potissimtnn contur,iterum eum in Suppiemento Saussayi, qui

xvi Octobris. Occitanus, qui

Octoxvii Septembris, sed xvii cx eo error transiit xn bris dicere dcbebat et citaturin Catahgum Sanctorum Ilibcrni^ qui Septcmln-ts. PcrgU Col-

Prstermissis ad

xvn
hic

ganus: Scd

fuit

abbas

dc

Unn-Icrc

{innno xwu OctoMedia ut tradunt ad eumdem Gormanus et Martyrologium Marianus bris)


Dungallense,
Magistros
prffscnli
in et

monetde prxccdenti die Galdericum dirit, nec


identitate. Similiter in Breviariis

obiit

an.

776
S.

juxta

Quatuor
est

qnihusdam

ct

Annalibus.

Unde

diversus

S. BerMissalibus Tolosanis, ohhesterhum festum Data est Vita trandi, ad hunc dicm remissus est. xviOctobris. addiemnatalein
S.

Patricii

discipulo,

Mcrnachi,

sive

Mrt-nachani

memincrunt

Martyrologia
VII Fcbruarii,

Marianus Gormarms, Tamiachtense et Dungailense ad

Magnobodum Andegavensem cpiscopum od hunc lleredixi diem cekhrant Bucelinus et AjUonius de


venmi perin Menologiis Ordinis S. Bcncdicti ; ubiejus Vitam dedimus tinet adprxcedentem, XVI Octobris, nomcn tribus Nicomedi^nsihus Martyribus
adjicitsecunda BeUniana Vsuardieditio;verumid malefactum fuisse prodit vel iptta codicissolitudo.

quo dicunt ipsum

coli in ccclosia

de Alhliag. Scd

cum
sinl

Monaclius,

Mnnchanus
forlc
iiic

et
est

Mancbinus eadem sanctus Monchanus


nuarii
iii

nomina,
lilius

fitius

Judith de quo xxiv JaCollani,

vcl

Manchinus

de

quo

S. Marci

Jan.

{lege

xm) eadem

agunt Martyrologia.

dc Egit Colganus in ActisSS. ad xiv FebruarU Mocthaabhate S. Mancheno sive Manchano


lcnsi
(3),

SS.

Marlyrum natalcm Vsuardinus D. le Mare, diem celehrat codcT signatusA ; vcrum quum solus hoc agmcn pro~
Annffi,

Lucii

ct

Victoris

ihiqnc

muUa

dc homonymis qni in
ilh

Ili-

bernorum

fastis

leguntur coUcgif,

tamen

ducai,

qmmque

insuper Lucius

et Viclor inter

prwtermisso, dc quo in prcsentiarum sermo cst (4). Horum omniinn nomcn derivari scrihit a vocc

Mouritanos .Martyrcs veniant, nullus duhilo quin Anna mera sit nominis alicujus corruptio ; guocirca- vide, qus de Martyribus Mauritanis

Hibernica Manach, qu^e

monachum

significat,

diximu^
Tunibse in Normannia S.
Serfjii
et

Ducis. Ita Ferra-

rius in Catahgo GeneraU,

in Notis testatur se

Manchan, Manclien vel Manchin. Prx nwnihus sunt iUa ipsacxemet plaria Martyrohgiorum, qulhus usus est Colganus; etprimum in Festilogh S.A^^igussii et in Martyrohgio Tainlachtensi ad \vu Octohris nihU dc ab ejusdem
di^ni^iutivis

ex Martyrologio Gcrmanico Canlsii id acccpisse. Signaturihiquidemaddic7nprsecedentcmquando

S.

Monacho

legitur,

apud Marianum Gormamun


vero

Mocuach,

in

Martyrohgio

Dungallensi,

mcmoria

cclebratur apparitionis S. MichacUs,

sedinhuncFerrarius transtuUt, ne eodem die, ut arbitror, duplex de eodem loco annnntiatio Germanico ad fieret. In prwdicto Martyrologio
XVI Octobris, annuntiata apparitione S. MichaeUs,
qxt^ facta cst S. Autberto Abrinccnsi episcopo in Monte Tumbx, qui locus exinde Mons S. Michaelis

quod coUegit Michacl 0' Clcry Ord. S. Francisci ct approhationcm pnvfcrt Thonur Flcming
Archicpiscopi DuhUniensis,
tlihernix Primatis,
\(j'3^,

dotam
lerc,

KiUlaria'\i Fcbruarii
:

scrihitur

ad

eumdem dicm

Maonach mac

clairin abb. lainne

anno Uomini 720; Colgano didhimus cuni


tius

quamquam
ohiissc

supra ex an.11%, seupo-

dictus

est,

stibju^igitur

Ibi

eliam

lit

anno

111, propter solitum

opud Quatvx>r
(5);

memoria ducis cujusdam


mine,
et

Francici,

Sergii

noin

Magistros unius anni defecium


rarn^ ut alibi sxpe,

nisi perpe-

uxoris
S.

ejus

Margaritie,

qui

dux

memorata

Micbaelis ecclcsia a lepra sanatus

esi et deinde simul

cum uxoro

sua ibi Deo et

numcri a typothcta exprcssi fucrint, Hic insuper docemur Monachum naium csse ex quodam Clavrin. Aliade eodem non
reperi.

S. Michaeli usque ad iincm viiie servivit. II.tc ad verbum ex idiomatc gennanico versa simt.

Gilbcrtus, octavus abbas Cistercii,

cognomento Ma-

Vndc
C

vero accepta fucrint non novi, nec scio

an

uUi aUi Martyrologi prader Ferrarium ct Saussayxnn in Supplementosui Martyrologii GaUicani

ad XVI

Octohris,

hos pios conjuges fastis inse-

gnusct Theologus,Beati tituhinsignitur in fastis Cistercicnsihusct Benedictinis, quia nempe inter ^ Sa7ictos Cistercii Patres refertur ab antiquo itcmque in Catascriptore Joannc de Cireya (6),

ruerint. Desiderantur in Martyrohgi/J Parisiensi,


in Ebroicensi etc, in Martyrohgio

hgo qui ad calccm cujusdam


ejusdem ordinis excusus cst
prodcunt, qui
decorati,
est

velusti Missalis

VnivcrsaU

{1).

Sed

ihi

multi

Claudii Chastehin ejusque editione rcccntiori anni 1835, demxnn in Breviario Ahi'in<:ensi anni 1635: cum tamcn Mons S. MichacUsnon iantum ad antiquatam hanc dicecesin pcrtineat, sedab Abrinco nonplussexmiUibuspassuumdistet. Quocirca visum est non sufftcientcr de cuHu
constare ut in opcrc nostro sihi hcum habeant. Monachi confessoris in Hibernia, memoria est in

numquam

ecclesiastico
ille

cuUu sunt

ncc vero Catahgus

Kalendarium

Uhnnn,

qui in ipso .MissaU officium ct lcctio-

nes ohtinent, sed mcra series virorum et feminarum ex toto Ordine virtutibus illustrium. Bem
sufficientcr examinare, ob defectum

momnnenh-

Vsuardo
in Triadc

agens
tricii,

(I),

apud SoUerium. Colganus Thaumaturga de Monaclio quodam cujus mentio occurrit in Vita S. PaGreveni,

rum, non potuerant primi BoUandiani, qui Gilhertum habent inter Praitermissos ad iv Fcbruarii. Plura de codcm doccbit Annalista Cistcrciensis

Angelus Manriquc^

vir prohatissimi

judicii, qui

eum nusquam Bcatum


Benedicto XIV,
Vita

compellat

{8J

Monacbi Confcssoris in Hibernia inquil Martyrologium Carthusianorum ad xvii Seplembris, id cst Greveni Carthuh:EC

adnotat

nec etiam insertus est Martyrohgio Cisterciensi


quod,

annuente
fuit.

Romano

ad-

nexum

siani

monachi

cdiiio

Vsuardina modo laudata,


1521 prodiisse ex
(2).

quam

oloni!e annis 1515 ct

GWiwrim anno WQQ, ut tcstatur laudatus Annalista ad hunc annum, capitc quinto. Qui vero factum sit, ut Pitseus in
Cessit c

SoUcni Prdcfatione novimus

Erravit tgitur

hihro de scriptorihus Anglise

eum

seoulo tertio

(3) P. 332. (4) Cfr de (|)P. 188, u. 1'27. (2)P. xLviet xLvni. hisoiimibusLauigau.Euclusiast.Hist. of Irolatiii.t.Ul, p.^JUel suiiq. (b) Und. passim(6) Collectio privilegiorum el compou17G. et.

dium Smif-torum
riciuez
:

Annal. p. 371,

Onlinis. Divione. 1491. (7) Vide eum apud IlcnFasciculus SS. Coloniic I(i3l, in-4, lib. n, p. 313. (H) T. II 42lJ, etc. Cfr. GaU. Christ. uoviss. edit., t. IV. i:ol. dS7'

dccimo

DIK DECIMASEPTIMA OCTOBTIIS.


*

tlecvmo
(hcebit

vicrme

scnpserit

et

ToIos^t

septdtum

notensis et Greveni

i/nter

Uenschenius noster in sylloge de S. IHlario Tolosano episcopo ad XXI Mcji (1). ^<? ^^0 seputturse idem hahet

quadamtenm

Sollcrium,

eamgue

in

Usuardi Auctaria apud ^ Martyrologium sumn Gerecclosiai

manicnm

transiuUt Ven. P. Canisius.


consecralionis

Annivcrsarium

de

Aqua

Saussayus ac Giiberti obitum in Martyrologi/} ad hanc diem atmuntiat, sed typis ininoribus. Beati Eutichii confessoris, magnsc sanctitalis viri,
,

Carnotcnsi et sanctimonialijm Ambiancnsium dc


Ilispania cot/cHi hoc div annunti<it

Kalendarium

Cisterciense (10).

Agitur deecclesiis moniatium


:

Ordinis

Carmcli memoria
(2),

esi

in Martyrologio

Molani
teris

sed non in editione


est.

prima

qu/e cx:

probatior

In

opusculo cui titulus


Ordinis

ejusdcm Ordinis CiMercicnsis qnarum altcra apud Cartiuinm sita cra tjucrta /luviu7nAutura in, unde nomen Aquae (vutgo de PEau) assumpsit
altcra in diceccsi

Acics

bcne
per R.

'Ordinata...
P.

Carnieiita-

A mbi/tncnsiapud locnm Hispania

rum...

ad

xvri OcUibris S.

Philippum a Visitationc (3) Eutichius Eliotarum Abbas

(vulgo Epagne) dictum, exquo nwniales bcllorum

causa sxculo xvii Abbatisvillam se receperunt.


Dedicatio
Ordinis.
ecclesice
Ita in

post S. Antonium. In esemplari qnod mihi ad manus est, additiir Appendia' Ms. notationum, quem nunquam editam fuisse arhitror, et cujus
praefatio diriyitur ad eruditissimum
P.

Monastcrii

Cisterciensis,

et

Ligno
1098,

Vitai
lib.

ad
i,

xvii
i

Octobris
scribit id

A. Wion qui ex CtTsarii


contigisse

cap.

Oanie Jesu

lem
P.

Papebrochium

ct

alios

Societatis

Scriptores.

ea

vero

paucis
in

prxmissis
precatur
Actis

Philippus

Visitantinus

humililcr

U. P.

Papebiochium,
intcr

ut flignotur
liic

suis
,

subministratnm ex Kalendnriis Cisterciensibus (11). Accinunt Saussayus, llugo Menardus, et Kalendarinm Ci^terciense. Martyrologitim liomanoCi.stcrciense anni 1845 paulo uberius : In dioesibi

anno

diem vero

opcrosissimis Sanclos

arljunctos
,

rcccnscre

cesi

Cabillonensi

in

Callia

Dedicatio

Ecclesise

sallcm
XYii

Prsetermissos

respectu

habito

bcatae
est

Mariae dc Cistercio,

quai caput et mater

ad prKsentes Annotaliones.

Deinde

legitu/r

ad

omnium

CistercicnsisOrdinis Ecclesiarum.
S.

Octobris

S.

Eulitius

Eliotarum

Archi-

Dedicatio Bnsilicai

Emerii

in

loco S. Stepbani E

mandrita SS. Basilium, Ebolium, gncs Discipulos in Garmelo recepit

et alios insi-

de Guialbis
S. Emei'ii

in

Catalania,

ut

dicitur

in

Vita

ad

anad

num 355,
Mibro.

et B.

erudivit,

ut

referunt
in

Bostius

ad dicm xxvn Januarii nostri (12). Traditur ibi S. Emerium monastcrii BalneoGcrnndcnsi conditorem
,

Cap.

V.

Joannes Sorethus

praefat.

lcnsis * in dioeccsi

et

pri-

Bauoii".

RHgulas. Joannes de iezana in Annalibus Ordinis B. M. V. de Montc Carrnelo ad an. 351 et 354 (4) utriusque loca recitat, verum solus Ar-

mum abba tem fuisse

quse aliquando

ad crisim
.

revocanda crunt in Januarii s\ipp!emento De dedicatione ecclesi^, concinii Tamngus Salazar


in Martyrologio Hispano.
Dedicationes eccksia-

noldus Bostim dc Eutitio loquitur. Fuit Bostius in eaque urbe obiit Cm-melita Ga/ndavensis anno 1499 ; vir pius nec pro tcmpore ilto indocPuSf cujus Spcculo historiali Ms, usus eM Lezana
,

ad concinnandos AnnaleSy sed

locus

ille Bostiij

uti alia plurinia, neduni fulciri er cognitis

mo-

nuincntiSj contra ea ne defendi quidem potest. Id autem intelligas vclim de ejus asscrto, Basi-

onnuntiare solemus. Bertrandus a Lazanoba M. \ rcferuntur ab ArOrtensii in Aquitania, turo Du Momiier, in Ballhasar aCiavarioron/'. in Mrol. Franciscano territorio Mcdiolanensi et ultima etiam in Didacus a Monte Conf. AlGynectco omnes
,

rum soh/m

buquerquii in Hisponia,

cu/m

titulo

Beati

lium, Ebolium
vixisse, de

et

Eutilium

in

quo in S. Basilii

monie Carmelo Vita {h) aut apnd


Fit brevis

Eustochium

vidua.

Tertii

quem
Mcn

Huebeius
eji i

in

Ord.S.Franc. inSicilia.

log io

sdem

Scriptores antiquos
nicntio

omnino

silciu/r.

Ordinis omisit.
Alberici 5. B. E. Cardinalis monachi quondam Casinensis, meminere Bncclinus ei Antonius de

dequodam

EuiychcCappadocequi Gotthos
Basilii

sive Scythas fideui docuii, in epistola S.

ad Ascholium
ordine veteri,

Thessalonicensem, qu<T est 338 in


164

vmo
i7i

in cditione

ipsa verba videsis

Actis S.

Maurina Basilii ad diem


nihil
ille cum commune

XIV Junii

7iostri {Q}.

Verum Eutychcs
Eutitio

hodiemo Eutychio
videtur habere,
conficta

vel

ei nisi

graritcr fallar, Bostius ex

conficlnm Eutitium hoc dedecore notare nonaudeo. Nihilomititishimcsecutus cst Joannes


aliqua
historia,

Heredia in Menologiis Bencdictinis , eumque Venerabilem nuncupani. Chrysostomum a Conceptione Cisterciemem monachum S. Martini VaUis-eccksiarum in IHspania, Venerabifem nuncupant hoc die Mcnologia tum Cistercicnsia, tum etiam nonmilla Benedictina. Bartholomapum abbatcm Cistcrcienscm monasterii

accepit;

nam ipsum Bostium

Menardus,
\Mc\d.reclusa
via-it et

Populetani in Catalnunin memorai hoc die Ilugo ceteri xxiv Februarii. Vule Pneter-

de Oudewater sive Palaonydorus (7), Carmelo itidem Belgico adscriptus, qui anno 1507 Me~ chnnirvita functus est; et exinde Molanits in
Martyrologii sui cdiiione secunda et

missos nostros

adeumdcm

diem.

Hispana ^qus^CompostcU^ aliquamdiu

Laurentius

num

laudatu/r

fcrtur obiisse circa 1240, apud Buceliad hunc diem; sed omissa est in

Bcycrlinck in Theatro Vit.T human?e Vo Rcligiosus(8j. Prxter Molanuyn, Acicm bene Ordinatam
et

ejusdem Somcnclatorc operi pnefxcro iicmque in Indice Sanctorum. Antonius de Hcrcdia Hispa-

Menologia

quxdam

vctera Oi'dinis Carmelitici,

ad hnnc dicm, Eulitium vel Eutychium ullum signaveruni. In Thcodorcti Philothco cap. XIV prodit nomen cujusdam Eutychis, qui apnd Antiochiam monachutn egit (9). Dedicalio basilicae {Carnotcnsis) in memoria beanulli fasti
tissimas Mariae Matris Dei et
Chi-isti.

nus, qui Bucelinum gentis sus lingua loqui jussii, aii sc nihil de Lucias mirabiU vita, prseter ea qucT Bucclinus mcmorat, comperisse. Cetera
Mcnologia Bcnedictina eam omittunt, uti etmm copiosus Martyrologus Tamayus de Salazar. Rasonem Goctgebucrs, Gandcnscm ortUt abba-

Domini nostri Jesu

tem Trunciniensem Ord. Prxm.,


circa

et
y

Steinfeldi^

Esi annuntiatio Martyrologii Ms. Car-

finem sxculi

XV mm'tuum
t.
t.

cum

Beati

fOT VMniiad21 p II n. 4 et - (2) V-Usunrdum Sollerii. n! Valcn "Ss 107^; -^(>0 lioma- icr.0, in-fol.. ,.. 'Si\ .. .MIO.- (5) T- II
f..

in-fol..

LVI.p. 2^0 -(9)

Cfr.,

TlJanur

p.

27I.-m
t.

(7) In ImiscicuIu Iniiarhlo. I. n. Junii. n.S()7. (0) Ibid.. ii. !iu:. a. c. V. ^peculo 'arraeitano, 1. 1, p. ^39, eUil. 1080. (8) Lugduiii 1056.

in-l.-

afr. Gall. Cl.nBt., (l'OT. U- p. v8*, n. J.

IV. col. 981, et

III

Xpnl.. bb6. n.

18.

Htulo

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.


tituh
ct

huigni mcomio ad hanc diem exhibent


hagiologica'

alio

Ephemerides

Ord,

Pnrm.

Verwn

nuUa
Pelri

culttis exstantvestigia.

qui obiit dc Donnaud Mirapicnisis episcopi, memimt Saussayus occasione iii Julii 1630, nuncupat. Vide S. Gaudcrici, exmique Beatum prs^claras ejus laudes in GaUia Christiana (1),

Verumjicei maximi faciamus D scriptoris, hanc menti sanacitatcm cruditissimi possumus ; quo circa nostrx vim inferre non termmosredactos arbUramur nu,Tstioncm ad hos traditionem MassiUensem ut eliqendum sit inter

Lazaro.

et

fusiusexanmiabimus ad conciUen tur. Ha^c omnia

utmter se Constantinojnditanam; nequaquam

scd nulluin unquam cuHum habuit. ordi^ic VisitaVen. Margarita Maria Alacoque, ecc anno 1690^ac tionisli. J/. V sanctimoiualis,
die obiit.

^^en^,.aW..e5.Lazarusco/^.jr^^^^^^^.^
S EthcldrcdK

Virginis,Regin^etAbbatiss.TEb}en'

Quum

proccssvs cjus canonizatif>nis

ad
vi-

fuei-it, ymuhim finem hactenus pcrdvctus non locus dandus. deturei in opcre nostro

Ven.

Franciscus

Isidorus OafJ^olin

Missionarius

martyrii palapostolicus in Cocincina, hacdie passionem ejus retulit atino 1833. Quum

hoc dic sis in Anglia translaUo VsuardiA UempsianoMnom-eydianoctmn codicc Luhcvo-Cohnicnsi ('.). Eawdcmhaet in editione Sorisbunensta \en. bent Breviaria ct Missalia Martyrologio Germanwo, Arthu-

annunUatur

mam
eum
'

rus

Canisius in in Gynecxo,

ct

aUi recentiores. Translataesi


(5)

nonduni probarit Sedcs Apostolica,


intcr Pr,Ttcrrnissos signasse.

satis

fuent

anno 679
1 1

die xvii Ocfohris


\G);sed

ci

Uerum anno

06, XVI Septembris

cum eodem anno ejus

Usuardi Auciario BruxelSS. Hcrmcs et Taxius, pertinentad diem sequenlensi, apud Sollcrium,
lf,.jn

sorores S. Sexburga,

burgai fUiu
S.

S.

Sexet S. Withburga, ac S. pnmum Ermcnilda, eodem die quo


,

xvm
et

Octobris.

Etheldreda, id est xvii Octobris

tramlaix

SS. Chrysanlhi ct DariaB

memoriam habent
Basilii
ct

hoc die

fuerint,

Menologia Sirleti cum Martyrologio


j.

Imperatoris.

Nos

hov posteriori die


dredffi, qua^

statutumcstquadrupUccm translatumcm simul celcbrare (7). S. Ethel-

Romano

fastis plerisque

xxvOctobris.
SS.

MM. Claudius

Tv\h\ixi\xs,

qui Sanvtos ChrysanS.


S. S.

etiam Ethcldrida, .Ethcldritha, Edili\ormamios E inidisct cxlingux alterationc per introducta,\ui\nnuncupata est, Vitam amplarn
hahes in Actis nostris ad
xxiii Junii.
^^*

thum

Maurus junijunturcum SS. ChnjsantlioctDaria, Uemque, ut coUigo ex Siheri Ephemeridibus metricis, el cditione c,T nolatimiihns JilSS. BoUandi, in veteri in nupera Vencta, occurrunt Mena-oruin, scd

et Dariamcruciavit,\\\\d.x\;i Claudii uxor, et Jason ejus filii in Sirleti Mc7\olor/io

Sexburg^
Wilhburgaj
Ermcnilda^

'"'*

't^'" M''!"-

xni Februaru.

S. Aurelii Marlyris

cum uxore
,

sua

ct

aliis

sociis

solum ad xix MartU.

Videsis Pr.Ttermissos

ad

eoruni, memcnia habetur in Usuardo Carthusix UltrajecU7hTapud SoUerium etibideminGreveni

illum dicm. Fasti plerique latini eosdem hahcnt iii Dcccmbris.


S. Catcrvi,

cujus
cst,

monumentum

Tolentini in ItaUa

Usuardo legitur: Liliosae Virginis cognala S. Nathaliae. Videnda sunt Acta martyrum Cordubensium Georgii diaconi, Aurelii et Natalise alias
Lilio.sae

quique hoc die quievissc in pace fertur,Acta cjraminabuntur ad diem qui commuxDecembris. niter in fastis eiassignatnr

repertum

Sahigoihonis cjusuaoris, Felicis et uxoris ejus ad diem proprium martyrii xxvii Julii.
olirjuot transiaiio Parisios celebratur

fhrum
S.

S. Lazari,

discipuU ChrisU, translatio Cypro Conet

stantinopolim hodie in Menologio Sirleti

in

Mena-is Gr:rcorumanmmtiaiur;quorumh,Tcsunt verba : Traiisiatio pretiosarum Reliquiarum sancti ct justi

XX Octobris. Martyrohgio PariGundelbertus memoraiur in sicnsi quod a7i7W \12^ auctoriiate cardinalis de IVoaliis excusum est. De S. Gumberto seu GondeScnoncnsi * et fundatore * sens. Senonensis alias Senonien^is* in Vo- -senone. monasterii sago egit Ilensche^iius noster ad xxi Februariif
berto

Lazari.

Felix et celeberrimus ac

re-

archiepiscopo

gum

fidclissimus

Lcodivino motus zelo

et

quasi

quodam

pL-rculsus afHatu

prinmm quidcm tcm-

plura Justo cBdificavit; deindc facta in insulam Cyprum expedilione, invenit .sanclum illius cor-

ibiqucdupUcernsententia7nex})endit,aUei-ainq%ise

Sancium episcopum secuh septtmo, altcramqux


octavo exeunte flm^uisseasseverat. Nec ipse Mabillonius,qui in monumeata Senmxiensia diligcnter
inquisivit,

pus

in

urbt'

Cyticn.si, millc

ab

iiinc
,

annis .sub
allcrius

terra condilum in tnarmorca capsa


linguai liltcris incidilur:

ubi

ET AMicus
pretii

CiiRisTi.

Lazarus quatriduanus Statiui sublatum inde magni


loculis
IIa:c

rem absquc duhilationc pertraclare


uhi scribit
(8);

aus"us

est,

Gundelbertus, Scno-

tbesaurum ctargcntcis
reposuit.

Constantinoi)oli

noius
r.T

(2)

primo his ex tomo


:

III

impositum, conflrmni LauAnnalium Zonar

VI) et aliam a?dem qua sacrum ejus corpus e in Sancti Lazari necnon Mariae Magdalenae Cypro Iranslalum condidit; et his aliis Cedreni in Coiupendio histo-

verhis

Condidit
,

{Leo

num, ut perbibcnt, anlistes et inferius: Si vcre Scnonum epi.scopus, et non potius chorepiscopus fuit. Etenim S. Petrus Damiani ernn diserte Archiepiscopum Senonum vocat (9) et in
Pr.Tccpto regis Ausirasiie Childerici,
filii

Chlo-

dovei jwiioris, quod

datum

est

pro monasterio
:

riarum:

Ibideni aliud

templum condidit
in

iLeo VI)
et Mariae

Senfmicnsi eirca an .Q^i ,sequentia leguntur (10) Gundclbcrtus igitur cpiscopus sive abba monasterium in honore sancta; Mariae ct sancti Pctri, sociorumque ejus in pago Calvomontisi in Vosago, super fluviolum
ficasse,

Beato Lazaro sacrum,

coque Lazari

Magdalena;
et his

reliquias

Eplicso allatas reposuit

Curopalata: in Hisioria: Leo itnpcralor tcniplum construxit Sancto Lazaro dcdi-

dcmum

Uabadonem
pra^sens

visus estaedi-

ubi plurimam ad

monachorum
itaque
viri

calum, in quo Sancti allalum corpus reposuit, atque sororis ipsius Mariai Magdalenae. Nemo
h,Tc legens

turbam noscitur adunasse


sancli petitione suscepta, c(c.

Hujus

^((amen

7xuUis

non

credidcrit hic ubique ct expresse

agi de Lazaro a mortuis suscitato; priccunte ta-

Caialogis sive cditis sive 7nss. S. Gundelbertum seculo septinu) Senonenscmepiscopum rcpererunt

men

Lequien, sestimal

cl.

v. Faillon (3) agi

de

Benedictini Sodales, qui tertio Galliam Christia-

001.517. di) Dissertat. de Lazari. MagdolenJB, etc, (3) Monum. iQ6d. sur raposlo). de Sainle opp., part. I. p. 206. MarH-Sladelfiiie. elc, t. 1, Lol.3fil oi seiiq. (4) Ap. SoUerium ad

tDT.Xni,

t. II.

17 Oclobr.

(;.;

T.

IV Jun., p.
1. 1

WO

el 5U..

(7) Ibid.. n. 53. et

Fobr.. p. 608 e.

(U)

T.

111

Febr., p. 262.

(8) Annal. ad an.ti61, n.


1. 1,

(6) lbid.,p.&;7

a.
IS.

(10)

Annal.

app. 2, n.22.

nam

DIE DKCIMASliPTlMA OCTOBRIS.


.

sedU seoulo octavo berlus slve Guntbcrlus, qui Godescakum et Pctrum /(1). jam prwcipiti inter inlcfjro cruendum divcrsas essepersonas, el

nam

edidere;scd

omnibns occumi

S.

Gum-

S. et
et

Paterni

in.^etle

Abrincensi successorem facitj

qunn

die xvii Septembris juxta S.

Paternum

Scubihoncm sepultum tradit, confitcns simul eum ab aUis episropum m Britannia minori
5f/7(ui. S.

Unde secuh ab invicem

distarc. Postcrior, S.

Gumbcr-

Guinailus seu Wcnalis sacerdos m(<nff

pcr floruisse circa 77r,, scdrt lus sciUcci, videtur I ctn nwnasterwS. et sepultus fertur in

idcm ac

anmsl.
Viri

propreScnonas. Adcumspectatverosim>htcr Martn: anrnwtinlio Florarii }fS. Sanctorumadl episcopi (2). urbis Scnonis S. Gumberti ejusdem qui seculo scptimo Seno-

Winwaloeus abbas.dubitatum fuitad diemniMartii{\%)\ utrutn/iuedistinquitR. D. Garaby, ponitque festum ilUus ad diem iii Novembris ad hanc diem istud duhium examinari poS.
)>\e\or\tim spectnt, exhibel (13). Quod ad "S. idem hagiographus S. Melarium M. circa iUc annum 799 occisumj 5- Mclorium episcopum quemdamy S. .Metorium abhatem cultum m Tr^terit

mtcm

,)iense
titulis

Gundelbcrtus monasterinmcnyididit
teste

et

eoLscopi acobbatis

decoratvr,

Richerio Sem)nietist

chv-

noqrapho[Z),ciqmbmdamsepultusoUnid,cchatm
.

,,,.r^ic..

arud Mcdium-vicum
Sanctis.

Ad xxi Mcnardus, BuccUnm

cum S. Pientio et aUts Fehruarii eum nwmorant Ihujo


'

vicum prope civitatem S, Brioci et deM6noir forsan 'imim sanctum quemdam mmine
meloir,
,

Saussayus, sed Clauchus distincfwne susptcans mter Chastelain nihit de ex Florarw Gutnbcrtum et Gundclbertum, hunc MarUi. De eodem ita Mabdlomus SS retuUA ad
ct
i

Bollanp-oMcloir, inBritannia minori cuttum. dedit Vitam seu Passiodiem iii Januaru

dus ad nemS.Melorii M. AngU, cujus nataUs


I

est dies

quae ex gcntis Octobris. Licet diversi-ssinm sint

sux IraditiGne habet


lario et

tjlAnnalibus
ilelberti,

(4);

Incertus aniius mortis Gun-

inccrtus

quoquc

scpuUurai

locus,

quom
B

nonnulli apud Mcdium vicum non in fastis fcreccrtior ejus cuitus qucm Nec domesticis. nolatum invenisacris, nequidcm legitur necrologio tamcn Scnoniensi
slatuunt.

BoUandus Sonne tantu/m eodem Sancto utrobUiue agatur. Minons .Majoris Britannix quantum fuit inc^Ais promendi fahulas? CTtencm ^sti- E jus fmgendi ct
'mavit Botlandus
S. Melorii

Garaby de siw S. Mequx ex Capgravio et codicc MS. protuht n^^mo tamen duhitahit quin de (l'i|,
R. D,

mus

In

XVI

Commemoratio Novenibris loci fundatoris; hujus S Gundelberti praesulis. Mothcri, Wipodi, Mcgerranni, Tcodradi, Perini, Senonensis monasleet sacerdotum
Kalend.
:

adsuAimpcrtinere[\h), Nil

Parisienses Beliquias cst cur aliter scntta-

mus.

adeoque SS. Paterni plures sunt,

imus

sal-

Minore,dequo inopere tem Venetusin Britannia dictum est ad x\ Aprilis \\^} ; verum nostmm

abbatum primorum. Ex hoc MabiHonii rii, haud dubic


hodierna Martijroannuntiatio, quam initio hujus loqii Pari^icnsi^ fuerit paragraphidedimus. Tametsi parcus valde nihilominus in Actis SS. 0. Gundelbcrti,
loco confecta est verosimUiter

qxium
S

Paterno Abrincensi

arhitror agi d9 hic etixim adsit S. Scubilio, episcopo ejusque socio


,

Scubilione (17). De S3. Leutherno ^CO\Mo {quodalin opportunior nnn

Leviano
stt dies)

et

ad

cuttus^.

S
et

Kalendarium

se-culo 3,i?ar2, Benedicti cidemsuus hcusest vohimini prxpxum nobiscum in

S.Guinganhancdiem agemus;etquidem hicum die nGn colehantur [\K dum meParisiis alio

Deeijdem S. Gunassignando cultus die amvcnit. nmmdla addi poterunt delberlo aUquando xxi Februani Supplcmentoad fors ajt potent ve.l Guntberlo ihidem De S Gumberto

'

iMartii.

S Maglorii episcopiet minon Pansios rum translationem e Britannia PaA-isknseCard.^e Martyrologiwm


cclebrat hodie

septemdecimaUorumSaiwto-

jamfuitaddiemm
XVI Scptembri^

opere iwstro dictum NoaUis. Dehac celehritut^ in Martn (5), xxviii Juhi (6), ad

quatuordecimreUquialios haherent dies festos. ^uiQuum autcm S. Guinganto iw Winwanto Novcmbris in diaccsi Venetensi dam die xxviu eo disceptatio haben, colatur, poterit hac die de hunc esseS. Hingucienum, monasteni licei veUnt restauratorcm, ReUqut S Mevenni sxculo xi vel in opere nostro Sancti vel satis distincti sunt quodsi de eisadhuc sit agcnr de eis actumjam est; triae propnis m smgudum. meUus e.Tpedientur indicehus dies ad quos l^nnn locis. Superest ut deunoquoquejamdictum est aut in posterum
dicetur; vcnit itaque
S.

ad xxvi ejusdcm mensis (8). qumlam annotahmus Hi^ veropauca tantumin archipraesul, qut nomina. S. Samson Dolensis primo venU loco, apud Historia
(7) et

Meloriusrf

^, mJanuarn. P

SS.
S.

Patcrnus.tScubilioad
Briomaglus
.sri/

xvi

Apnhs.
i

in translationis R D Garabij duplex


dece^sore^ nostros
,

junior cultus die eju^dcm mensis; apud xxviii XXIV JuUi, seniordie
est,
(9)

ad Leonorus seu Lunarius ad S


Briocus
S'.

"^ji.

J"

"

Sainson .i

xxviiiuhi.
et

unu^ tantum admatdur

S.Senatornrf
S.

xvm

xxvi Scplcmbns. ^^;^ 0^^^^" "^ Novcmbns.

benator episcopu^ regionanus. b. S Samson Ca^teUam oo 5. Smierus episcopus idem est mstris ad diem Abrincmsis episcopus; quod nonplacuit. Colcbant tlum xviii Scptembris (10) Septembn^, S. Maglorii die xxvi

Maglorius ad

S S

Gucnailus ad

Trcmorius

a.Z

S
S.

Ciferianus.d

xiii

ivNovembns. Novembri

Alba^iensisad hanc propter fe^tum S. Senaloris utannotnrunt dedi^m fastis sacrisinscriptum; Garaby in Ihscessores nostri{[\). Contra R. D.

Parisirnse,^

ad

S.

Machutus ad ^ ad Gucnguaulon seu Winwanton

^v Novembr.s.

xxviii
IX

Novembns.
Dccembris.

Budocus^frt
.

1
1

Minons twia Beatorum et Sanctonun BritannuT Senatorcm, quem ponit ad diem wiSeptembris S.

S.

^ Corentmus ad

xn Decembns.

t.

VI

Julii, p.

i>y:

DE

/
DE
S.

HERONE

]'PISC0P0 ET

MARTYRE.

DE

S.

HERONE
SYLLOGE.
tempus episcopatus
ciiia;

EPISCOPO ET MARTYRE ANTIOGHIJ!

J.

V. H.

Memoria Sancti
acnitibusliouwno

in fastis:

et obitus.

AKNO
S.

vctcri ct liieronymianis

128.

Ueronis men-

tto

T
genli t......
eniin

Martyrolagiis,

hodicma

die

S.

Heronein

rui Evodius a
tius a

altera Jud!ris, statuiiur catiicdraepisa^jalis, altera cut ignaPetro, pro Gentibus

annuntiat Adonimum hiA- ve^-bis: Beali Isrnaiio perIleionis, de quo beatissimo


Anlio,

quiHl ad passioiiein revelaluin est Ecclesiam. Erat posl eum recturus essct chenam lunc diaconus bic beati Martyris Ignatii
:

episcopus

factus

viam

magistri

pius imitator

amalorChrisli sequitur, et pio commemiato prcge pro more suo abbrcviat 6 occubuit. Idem ehyiiim
(Jsunrdus genuinus

Evodio, sed post signant in anni a:rm plcrique martyrium ignatii miimm divni \x Ikccmbris : quarc vulgarism PransvnbUw. episcopaius S. Heronis inannum 108

antiquv Pauhprivfectus fuerit : tota scilwet tasetepiscopoi-umCaialogicontraiiujusmodiasscrignatium non cum tionem reclamant, evincuntquc Ecclcsiam rcicissc. Poiro cumdem

apvd SoUerinm:
factus
,

In Antiochia,

probantur, ^ Acta Marlgrii, qu.T omnibus autiientica apertemartgriumconsulatuiSur3PctSenecio7iis,qui


in

natalisS. Ileronis discipuli beali qui


post

Ignatii

Marlyris,

dictumann. \01incidiiconsignant. Enverba


4
'Eyivrro Si

(5).

viam mngislri sequilur et pro commendato grege pius imitalor amator Clirisli occu!)uit. Vsuordum ad vcrbumea-

eum

cpiscopus

tut np6
AEf*epto>

SfixT/)tiv

......

TouTiTTtv
l-jp^

itxaSt,

K>vSt3v 'lawoya- ab obiiu S. IgnaUuqux 7r/>i

OTrar^ovTwv
IISCC

pwfXKOtc

xai

ZsSextoy

t6

h-jrepov.

autcm

lioinnnn. scripsitCurd. Boronius in Martyrologio Confunde^idus non est Saiictusnoster cum securido

suo

Antiochena sedc successore, qui anti/juis ejusdem noilcros vocabftlur: unde et afti hunc Sedvcrum intcrulrumminis seciindum [eccrunL a que occurrit discrimen, cum Sancti nosiri nomen
in

Januarias, hoc facta sunt ante diem xin Kalendas Decembris, apud Romensis est, vigesima die Sc^icvio seu mVnos consuhbus Sura el Sedecio (lcge

confirmat Senecione) secundum. Ha7ic epocham Aciis diciiur (6) nono imquoque, quod in iisdem
twoTw hu rrn avroo ^o-t^etac, Trainsolescentem ob victoriam, quam adversus jawum, reportaverat, Scqtiiaset Dacos ctalias multas gentes
perii
sui anno,

grirca littera

'Wcum
(I).

spirit^taspero.succcssorisvero

litt^ra E inchoetur,

varianiibus tamen codicibus


S.

circa splritmn
fR
giis

volumeexlcrminareCi\ristianum7\omen-:ipsumque^

Marlyrolo

2 Qm!
Sollcrixts

Ado

refert de

Herone cncomia,

dicit

Ata7ovT tunc temporis circa Antiochiam eqisse;


heetvov

xt*

noster,

sola ejus auctorilale nituntur;

Tov

xai/sov

xaTa

t^iv

AvrtoxEtav

atqui

annuS

nullus enim

apudaniifpiosaliud dc Ilerone narrat,

nonus impcrii Trajani a

die xxvii Januarii

anm

quam

initium et finem-episcopatus. JSom epistola auS. Ignatii ad discipulum surim Heronem, ut iiabctur, quippe tiientica ah cruditis passim non
qusp dicitOnesimum,

Dainantcm et Polybium Phiquod contra fidem lippis adfuerunt enim Smyrme (2). Cirliistoria' pcccai, cumfcrebatur tamcn jam tcmporc Adonishwccadem
fuisse cuvi S. ignatio,
epistola,

Malalas vvlgaris lOG ordiebatur : dcin Joanncs chronotaxin infradiscucitronograqh. lib. xi. (cujus ingressummcniifmus) dirit TrajanumAniiochiani feiia v, hora diei iAudyna^i sive Januarii vn,
sis

IV (7)

Mvjvi

aySuvaiw tw

xt

iavouaptw

eeSofiip?,

ilf^/sa e,

diei scpiims cSpaf*(p(v^S'. Hacc vei-0 concumntia cmivenit anno 107 signato Januariicum feria v

quxmagnam

de lleronis

7iosiri

sanclitaie

testatur S. ignatU opinionem. CrQdo CTiim, inquit Cbristi el in S. Marii/r Cl), in Palrcm Domini Jesu

dominicali C, ast neutiquam aptatur aniU) h<iqucm scribii Malalos xii Trajani, vuUjari 112 dominicales DC, liitera D usque ad bisscxlileia benti
litlcra

Unigeiiitum Fihum, quod oslendet mihi Deus Heronem super Ihronum meum... Custodi depositura

XXIV Fcbruarii pr<valente.


auctoritas 5 Mhilominusiixc Joannis Malahr
tanti
refutata

quo-

meuni,

quod ego
iis

el tc

Chrislus

dei^osuimus

tibi,

fuitapudquosdameruditos,utadejus chrono-

repula, qu;c a Deo revelaia de te sunt. Commendo tibi Ecclesiam Antiocl-.ensem... Out>s commendo libi, ut Moyses Josue

neque

indignum

taxin

annum

martyrii S. ignatii
g iii ei scqq.

componendum ^^.^^^
PagiusCrit.

J^";;;^"''//^^;

duxerint. instar

omnium sit Aiitonius

Boron. an. 109

posl ipsumduci...

Tu cnim introduccs amodo


esl

et

et educes populum Domini, (lui vclutoves quibus non est non erit grcx Domini,
:

Antiochia^

Contendii imprimis Trajanum in Oriente^n non movisse cmte annum Ciiristi 112; n^artyriumauiem nonsubiisseS. fgnn-

tium antc
liicr

paslor.

//./'

ccrtc pvricopj: sulficiunt

dum
sane
tempui
episco
pafttt pciidrl

elogium, quale nobis


iiifirmiori niti

Ado

tradidit:

ad voncinnandolendum

motimi, qui Antiochiam horribiiabefactavita^noi\h;imo,ctmia/nnosequenlij


tcrra:

fundamcnto.

vcrno iempo}-e, Trajanus in Partiios arma pararct, tu/nc cjus jussu S. iynatium Romam perductuin

3 TempusquoS. Weron episcopat^m Antiociienmn assumpsit, pendet ab aimo martgrii S. ignatii. Etenininon credo qucmpiam facUe consensurum

martyrium

die

consequitur iianc*^)assimicm

xx Deccmbris consummasse, unde anno Clirisii Wij csse

quorumdamopinioni, a MarcetL Molkenbuiw, Ord. S. Francisci Theologo (4) allats, qua duplea: Antio-

inncctendam. Pra.'cipuum vero opinaiionis fundameniumestJoammMalaisetesiimoniumdiceniisiZ): Quo tempore tcrrai motus Aiitiochiaj- accidit, im-

(i)

Biiwu Dissert.

tio

CuUiedris PwtriKom.et Aniiotli.,p

Ul.

lum., p.-it>.

peralore

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


peralore ibi adhuc ctiam
'

9
{'i),

commoranle, martyrio
e<rtXe05

Latinos antiquitus opinio inoteverat

Sanctum
kalendis

t.

V. B.

coronatus est
vo?
ev
rr,

S.
Tro>t

Ignatius. o'5b Oto;


Si^vev,

TpiaefxP-

episcopum niartyrium

subiisse dicatur,

ots

-f)

0eo|xwt rysvsTo"

t<jpn<ie Se eni

uroO toti o 710; I'yv^'"?-

statuitur

antws

6 Trajanimi antc

anrmm

Christi 112

m Orien(e

Februariis; non aUusammscum nostra chronologia aptari possrt. Unde habermis S. Hio-onyynum nobiscum utcumque consentientem.

fhr. 107

non /wi55(?, contJ-adicit nempepauhsupraActis S.


ut spnria aut adulterata
ritas

tesiimonio coievo, citatis


Ignatii, qn3e7\emo facile

Majorrs,
dicibus,

7 H<Tc fusius ex^ponenda duxi, tum quia nostri necdum detcctis melioris nots' Mss, co-

""''

s.

nero

^''^^'^f'^/"''"-

ftnhfbit.

Hscc coxva aucto^


argu/nientis,

Ignatianam chronotaxin riteordinarenon


(5),

annoJpon^^JLrt-

adminiculaturquoquevariis
licet
(I).

qux

potucrunt
nis.

tum quia ab tempore pa.monis

tumtenwt.

viderc

apud TiUemoniium in Impcratorum


VacillatproindeprimariaPagiiposiiio.

S. Ignatii pendet initium episcopatus nosiri Hero-

Historia

auctoritas, Ut p&rro sua staret Joamii Malalx onmia hujus scriptoris cTtatem probe oporteret amtc cognoscere; ast hxc, testc Joan, Alb. Fabricio i/n
Biblioth.

EtenimrejiciendumeStsoUtarium testimonium Georgii SynceUi in Chronographia (6) asserentis


Ilcronem onno DominiCrT Incarnniionis xcv episco-

pum

grxca
ssec.

(2),

qrmn ma.rimc

inccrta

est, aliis

creatu/tnsedemannisviginU tenuisse, acpoiro anno sequenU, mundi 5596, Deiferum Ignatium


Antiochix episcopum secundum Trajani principis lempore pro Christo martyrio coronatum fuisse.

eam ad quodmn ad

vi oMt yn, aliis

adyinoutix^imo
,

ssec.

me licet, ScTculiviscriptor,

x refcrentibus. Attamen esto, pcr niilh fabuJarum quibvs

ipso Pagio judice,scatet,habeatur ratio;cur quxso,


potior nobis erit auctmitas sciiptoris

sanctumque Heronem
sm-e XIII Kal.

0)nnps antiquiores prcTpostero m-dinicontradicu/nt, post S. Ignatium inaugura-

quahm ssecu-

tMmpmunt.Quare ejus ponUpcatm

initium, deces-

lorum intcrvaUo ab evcntu distanti, quam ejus qui coj-amrcm totam inspea-erit? S. Hicronynvus Lib. de Scrlptt. Eccles. c. xvi (3) dicit S. Ignatium

passum fuisse anno undecimo Trajani, qus- chono; si cnint,utiapud B taxisnonmultmnabludUanostra

Januarias vita functo, ad annuni ChrisU 108 rcvocayit. In hoc autcm consentiunt oinncs S. Heronem viginU aimis Antioche^iam cathcdram occupassc, unde obitus ejus anno ChrisU
128 innectcndus fuit
{!).

DE
J.

S.

SOLINA,

VIRGINE ET MARTYRE GARNUTI


V. H.

COMMENTARIUS PR.EV1US.
S. Solinse

CIBCA UED.
SiEC. III.

memoria

in fastis sacris; tempiis ejus Passionis;

varia ejus cultus arguntenta.


ex UcT de S. Solina dicturisumus, maxima quam parie decerpsimus e dissertaiione,
leotiones secundi NocVu/i^ni, recitari soUt3e die xvi

S Sotinw. cujvs
variit
dcrivnttt

DcdiOctobris (impedita, ut reor, diesequenti festo

noniina
nu7ittir

expo

humanissimenobiscum communicavit
D.

Hl.

EdAiardus Pie, episcopi Carnutensis

cationisecclesijecathedraUsCarnutensisJamonachis per S. Petri. Istac Leciiones anno 1741 composiis,

tu7icvicariusgcnei-aUs,nunc episcopus Pi-

ctavicnsis, vir eruditioneeibenigniiatcsuadenobis


inflea:ioyies optimc meritus. S. Solinaenontm varias olim Camutensisubif gallicc prolatum frequens mojVir/a bus fa^minis erat pnciiomen Solennc
:
;

non videntur magnx auctoritatis ast iUarum scriptor in quadam prsemonitione profitetur se crise
:

simseveramadhibuisseinco7icinnandisSanctomnt omni elogiis: Novum itaque, subd i, noMrum, ab


i

mt^ioie Parisiense

galiica

pranomina

Zelie

et

expurgatum, jam nunc prodeat id Lectionarium. drtenim Lectiones de S. Soiina


fabula naeniisquc

Martyre Zeline derivantm' a Sancta Virgine et int/ra limiies dicccesis Camunosira. Ejus cuUus cmititensis et ecclesiw S. Ildaru Pictavis fere
ncbaiur, ut notat Castella/nus in suis AddiiioniMts

haheniauihenticitatis,quodexiraci3esintea:antifiuis Caniutensis. Ubris Uturgicis monasterii S. Petri

scripta
tensis,

IUasitaquinfradabimius,tamquamActaS.Soima; a D. Alca-andre, mm\acho S. PetriCarnu-

ad Martyrohqium Bomanum quae tamquam virgo et Martyr


:

Sanctffi SoliuEe, ait,

nommvnlhsioui opinatur limusD.Pie : ejus


CongregationisS.Maurinon
occurrii.
,,

colitur

in ecclesia
S.

riaLittera/tia

S.

Hilarii

Pictavis,

et

in

monasterio

Petri in

3 In

Uiurgia

Carn/uiensi festum dedicatioms

Valle Carnuti, ubi corpus


nostei- intcr

eiiis quiescit. Solleii.us

Auctaria Usuardina varia citat, qux Sanctam nostram referunt, sed, ut ipse in Grevenianum Martyrologium animadvcrtit, ex 9vo\>tus Carnolensibus decerpium signat S. Solinae e/o(/mw.
Ast Ucet

S. Solinffi obUiteecclesiw cathcdralis memcn^iam Breviarium, anno \mjussu raverat, utmonsirat sedanno Leonardi d'Estampes cpiscopi, editum;

comyendio^n Leo^nda tuui.

i"^--

quum, mandante Joaiinc Baptisia de Luber^ compiiatum fuisset, restisac nommi Breviarium
1783

Sanctx
Acta examinan(ur,

csset intra anoustos fines circumscriptus ejus tamen, ut inframonMartyriscuUus,

strabimus, celebritas

maxima

erat Carnuti.

2 Acta S. Solinae alia nobis

nonoccmrunt, quam

sed traJislata in diem tuta fuit fesiivitas S. Solinffi, Evangelist^ sacrum, quo XVIII Octol^ris, S. Imcse primis Vesperis dici pra-ejus commemoraiio fit Matutini et iandem tn ccdentis, in nona Lectione

Laudibus

DE
I.

S.

SOLINA, VIRGINE ET MARTYRE.


j.

V. n.

landibus

et

Missa, guod hodie

amm, ut video mdi;

rectono Uturoico pro


<innct.T nostra:

^ ^ anno 1829 ^^; '- f li,emnmamkicda.n.s,utnMdesUoo,u^^^q^^^^^


gcsta illustrarc possunt. Cclebris csl Bcata niona.l.rio sancli Pctri in Vallc

pasiwmm l^^TL
6

conpruere " ^f ,;^^^ Agendicum caput altorum Solias tLt^rt^M^ rMus ali.uantopostmediums^culumtcrtnnn
/>,
*

oc.Qi-nii3

salis
j

videntur,

cum d

crcdo S.

COnStllUipn;,:,*:. conslUu. posse

Carnuli in

Ipsa circa finem lerlii saeculi Solinaj memoria. palmam colledupliccm virginitatis et martyrii
gisse iraditur.

H auidcm /^ J' ^^^^^^ natam tradunt Leciumes iUustribus parcntibus


Aquiianam gente
c,,iinnm futssc S. S^"f "

qvandoS.Sahi^,,,, ,,,,
^^^^^^^,,^

nunc exslructa est sacrum ejus corpus c am sancli Pctri Sanclam Marcondiderunt Christiani. Ea cst crga
I=:o

in loco, ubi

basilica,

tyrcm

dovotio, populique vicinia; Carnolensis raajon ecclesia aere in ut quoties intcmpcstivo capsie cvponunlur, sancli Piati aut sancti Taurini
cleri

post fusas coram

ipsis

Deo prcces,

slalini

magna

Ucet vero ex : San.petrenscs infra recitandw prodicrit, vuletur tamen ethnicis genitoribus Sancia Chrislianam lidem convcrsa. a toneris annis ad Ucet primitus Undc inteUiyere datur Evangelium, sociisCarnutensibus et finpa S Sabinianoejusque Aqutr jam ante timis popuUspra:dicatum fuerit, quodcxicroquinconsonat testi' tanUim penetrasse :

cum
tempu$ martyrii

monasteni supfiducia ad ecclcsiam prx-fati

nionioepiscoporum,adS.Radegundemscrd>enttum,

pliciter procedant.

uU habemus

recUaia assignat k Uciio Breviarii

fmem

leiiu

Ihsiorta ex S. Gregorio Turonerisi Cum ipso,a;</f, Francorwn Ub. ix c. 39 (4):

videtur

stat SS.
circiter

S3ic\intamqmm tcmpus passionis Sonct^ nequcidquidcmimmcriio,inquantxuniammconPotcntianum etsocm eodem


utrumque tmn SS. Sabiniani
Sabinianum, Martyres: iempore Senmibus occuhume tumS.So\inx,Carnuti, enim mariynum
et

virginis:

exortu ccepissent Gallicanis primordia respirare, et in iinibus vcncrandai lidei notitiam tunc inelTabllia perCatbolica? religionis

adhuc ad paucorum

sacramenta. venissent Triuitatis dominicae

Ex

hoc

tempora incidisse indicat


fi

socicyrmn Senonibus in eadem Lvctionarmm S. Petri

cultores

in Christi Carnutensis n. 3 hiscc verbis : Perseculione Quirinus, urbis prjcfectus, qui

paucorum numcroautumoet mu^mnosira^mfuisde pracdicaiioneS.Sa^ se qux deinde, sparsa fama Carnutum venii, ut eluderei artcs parenbiniani, iUam discederea proposito E telj: ethnicse, cupiens
;

suborta,

alios euangeSanctos Savinianum, Potentianum et afHictos, e veritalis pra^cones, variis torinentis lica; percrepabal, regionc extorres fecerat, audita, qute Quse fuerit de Solime Virginissanctitatisfamae/c.
ifjitur

qucim Dco voverai. 'wrhis Hgcndum. Legenda nostra habet n. 3. Quirinum, 7 e regione socios pra-fectum, SS. Sabinianum et nos^rammarextorres fecisse, ac dein Sanctam
virqinitatis,
iyrio afjccisse

S.

cpocha martyrii S. Sabiniant, eadem quoque enim notiti.r de Solinffi tribuenda crii : omncs

Carnutensi

quxqukiem cum aUa iradiiione non conveniunt. Hxc enim refert


:

Quirinumin tantum

ea:canduisse

in

reUgionem

rtrra

metUvm
ter-

icpculum
tium.

cowvam Sam-ta nostra in id cmspirant.uiiUaiu Scnonensibus indigitent. Sanctis Martyribus ctcnim varii 5 Ast hic cardo difficultatisvertitur: opinaniur de^tate Mariyrmn Scnonensium. varia Vicnnensisin suo Alii, inter quos etiam S. Ado
adventum SS. Martymm. in Gallias ad tempora apostoUca rcferuni (1), aUi vero maxime recentm'S, quibus Martyrologium Usuardi auciores concinii (2), pontif\ces Romanos taynquam Pr.Tsiat aurom hanccontrovermissioniscclcbront. siam rejicere in diem xxxi Deccmbris, qnando de
Martgroloijio,

prxdeccssore, imChri^tianam, Claudio, Neronis Chrisiianos ad internccionem perante, ut omnes Modesix, voluerit, imo neque filUe suie,
suolatos
pepercerit
sit (5),
lis

quos omncsp, xcipitwri in puiewm jushodiedum in crypta ccclesix cathedraqui


:

conservatur, oppletus et claihris occlusus.Ad-

voluisse dU eadem traditio Quirinum nuUaienus sed aironndiaios, SS. Sabinianum et socios exilio

SS. Sabiniano, Poicniiano eoruuTque sociis, adeoque dc tempore, quo vixerujii, ex professo agctm.
Intcrea nobis satis arridct opinio
Chrisiia/nsE
(3),

tormentis reservatos fuisse, quando ipse tyrannus, subita sua moi'te Sanctos Confessores popularis prxsenU periculo ereptos Ubcravii. Asi obsiia est, ut esi nonnullis fabulis
cioribus
illa

tradiiio

auctorum GaUUe
cespitent dicentes

quamvis
,

ei

ipsi

opinionem eorum, qui Sancios Martyres ApostoUs


cosevos

faciunt

esse

recentiorem

Martyrologiis

Camute/uis, imprimis ipsa aniiquitas missionis S. Pet^i, Roms; sedentts, qux ad primos ajmos exhibeascenderet, ei dein Claudium imperatorcm quipersecuiionemgeneralcm retnobis primum, Christianosmovisset : atque duo hxc nuUo idoneo

jx saecuIi,^uUHi ipsiAdonem, Usiiardo antiquiorem, ut patronum hujus sentmtise citassent. Ast veriora

documenio nUuntur, quin potius hisiori^ coniranobis dwwnt. Malo iiaque retinere factum, pi'out
offeriur in Lectionario Sampeirensi.

meo judicio producunt argumentay quando ex


Aciis S.

ipsis

Sabiniani, scdificantis basiUcas, demu/ni


exstrui coeptas, monsi/rant

ssculo

tei'iio

iUu/m ad

per se Tnpicx s. SoU8 HelUpia, quae in Leciionario habentur, nto cfe6nias. iilussatisclara sunt,ut commcniatUinc spcciaU

hocpotiussxculum,quam adprimumaut secundum


perUncre
vinciie
:

detn ajunt puta

Prsecipui Senonensis pro-

populi,

Autissiodorenses, Tricasses,
,

Aurclianenscs,,
S.

Carnutcs

Meldi,

quibus

socios

documonla Iradidisse fidei non ante Decii imiierium coeperunt haberc primos episcopos, ul ex ipsa serie episcoporum, qui in tabulariis harum ecclesiarum leguntur, cuivisaequo rerum ffistimalori notum est. Tandem episcoporum summa brcvis ad Severinum indubilanter notum (scilicci ad aniium 347j, tempus nos vetat producere longius. Satius ergo, donec
Saviniani prima
est,

fama

Vramda non venia^it. Gratum tamcn leciori benevolo facturum me arbit/ror^ si exposuero, quibus oUm ritibus S. Solinae mcmoria recoleretur. Impiimis t/ripkx celebrabaiur fcstivitas Sanctse Mariyris scilwei die xvii Ociobris, quam sam^guine suo decorwvii moris vero erat, ui sub Missa solemni ante
: ;

incensationem aUarUi ad Offeriorium, viUicus icrparochia Vertio rXj quse Pr6aux diciiw, sitse

(Vert,

d6p*

Eure-ct-Loir,

arrond.

de

Chartres),

clarior

lux

iUucescat,

Usuardo

slandum...

Nisi
II

quis malueril Saviuiani missionem ad


refcrrc,

Sixtum

a quo

missus

quoque Peregrinus,
fuit

pri-

deductusper appariiores ecciesix offercbat anscrem album, e cujus coUo ope fUi serici rubri dependebaiaUusticaseuspha.AUcrafestiviias,quceindiejn mbisignotamincidebatyiranslatio7iemrecolebatcorporis S. Solinae etprscipua relighnc frcquentabaiur, uipote quse aniUjuis temporibus per octiduum
coniinum-etur. TranslatiOj de qua agiiur, foriassis
ParUi&Die,t. I.fol. 118.

mus
(1)

Autissiodori

episcopus

(circa

anmim
UouUlard.

Ado ad diem lui Decombris.

(3) T. III, p. 3.

(2) Usuardus ad eumdem diein.


l.

(4) D.

Bouquel,

H, p. 3&5.

(5)

reciius

DIE DECIMA.PEPTIMA OCTOBRIS.


rectiit^

11
Elia
,

Inventio coiforis S. So!in3e ajypeUmeiv/r.


e

poris

mortuo episcopo
litulis

cpii

hunc locum

j.

v. r.

Etcnhn
ejus

Legenda nostra n.
deinde

hahemvs
clani

Piiras

regalibus

insignitum,

(Solina})

exuvias Christiani

colligcntcs,
Petri

eo loco, ubi
tia

exstructa cst S.
,

in

Val!c Carnolcnsi

cum

abbaaroniatibus condi(1),

census ab nihilura duxit, monialium ca-nobium, in monte

daemonis face sucatqnc alterum sancli-

Leugarum non

derunt.. Sciliccl, ait

Gallia

Christiana

eo

loci,

solum episroporum ct clcrl, vcrum eiiam, ut memoriae proditum cst, capterorum a primis Christianae relig:ionis apud Carnotcs incunabulis fidelium corpora plcrumque sepelichanubi

non

longc ad urbe Carnotum clcganter situm , (Lbi:es, arrand. dcChartres) &o]o tenus deslruxit, hostilis manus civitatcm obsidione cepit, et, sicul prae-

misimus

igne succendit.

Tunc

equidem

saepe

dictus locus, ab hostibus

profanatus, ignibus cliam

concrematur.
11

tur

autem condita fuerat S. Solina Virgo et cnjus corpus etiamnum as.servant in Martyr capsa pulcherrima monachi S. Pc(ri) fundalum
(ibi
,

Pacc vero divina


,

propitiatione
,

reddila,

a etahHaganonc
"'''"'*

quodam episcopo
scheraate

divino instinclu
,

parvo
officiis

licet

rca^dificatus

clericorum

cura

est

vel

sexto saeculo, vel

saltem incunli septimo,

monaslerium,
et villis et

quod

rcges ac

proccrcs nonnulli
Oblitte'

modico censu traditus pcrhibetur. Yerumtamen, civium culpis exigentibus, a paganis transmarinis
urbs
riosi

latifnndiis

amplificavcrunt.
po.st

rursum
,

vastalur

et

ipse

locus

funditus

ratn probaJnJins fucrat

trium srrcuhrum inSa/ncts


qnfe

destruitur

et usfjuc
,

ad tem[ius Ilaganonis, glo-

tervaUum memoria sin


tyris,

minm ipsius
;

ast saltem

ejus sepulturse

Mardemutn
fuit.

praesulis
cl

ita

permansit.

Qui clarus generis


copiis abundans,

nobilitate

humanarura rerum
emicans,

occasione

constructi
S.

monasterii

revelata

bonisque

Nam,

Augustinus Serm. cccxvni n. 1 (21, Sanclorum corpora Martyrum solent apparere revelatione Dei, quando placuit Crealori- Atfpie hoc fortassis eToi'dium annVfV festivitatis fuerit.
ait

olim quidem

locum nunc ab hominibus venerandum autem admodum neglectum et in solitudine redacvirlulibus

condoluit

B
cvjus tertio

cum

9 Tertin tandem celeimtus, die iii Martii recmrcns, indicatvr vt Festum reversionis, seu, vt aniupir-e membrayur refenint, Fcstum repositionis
S.

acccrsiit tum. Divinae virtutis zelo succcnsus lapidum ca?sores atque caemcntarios, impensas tribuit, magnopere locum ipsum restaurare jubens, E
,

restauralumque
decrevit.

pontificali

benedictione

sacrare

Solinae

aliarumque Reliquiarum, necstaius


in

quoque scriem instituens quae perdia pernoxque laudes I)co debitas inibi
Clerinomiae

non
iqvet
*

et

monastici

basilica

S.

Petri

redderet

et in

usus necessarios tribuens

ei

vineae

Carnotcnsis restauratio.

Ex

hisce verbis

Sanctx

nostra- neliquias,

omnino velvtomniumpre-

clausum

terramque

contiguam,

quam

anteces-

tiosissimum thesavrum coH in ecclesia S. Petri con.W-visse : siquidem pr.r aeteris omnihus nomi-

sorcs ejus sacrilcgo voto sibi subripuerant, rura quoque, quae credidit sufficere clericorum nu-

mcro, perpctua largitione condonavit. Qui


diu vixit,
utililatibus

quara-

natimrecensitxannuntientvr. Ista festivitas originem suam dvcit ab instauratione monastici


statvsin ccclesio
S. Petri

cordis intuitu

.sagire

voluit

inlentus

atque proveclibusloci.

Carnutensis.

Rem

accu-

rate nairatChartuIarium S. Petri/quod o7vno 1840 jussu regis Francorum edidit quam erudiiissime
Cl. V.

12 Quo felici obilu ad Sanctorum consortia de rmjunguur: mundi hujus pelago ab Angelis translato, in epi-

Gverard,
ait

Instifuti

Francici socius. Prius

scopatu ci venerabilis Ragenfredus successit, qui quanto amore locum dilexeril, facilcsequenti opere
potest agnosci.
insianti

Paulvs, mo7iachvs et notarius (3), qui ChartuloA^ium, cvrrente swcvlo XI, compilatainen,
vit
dici
('i).

Nam

cjus

sagaci

ingenio alque
et

suggestione,

clarus
,

genere

opcre

quod

assertione veridica nostroruin

di-

seniorum

summatira

pcrstringere

libuit,

cum canonicis abbas quibus praeesse .videbatur, arctam viam ingredi


Alveus
,

ejusdem

loci

qualiter a

sedenfe) a

quodam Elia episcopo (ohS\0 ad 849 prisca nobilitate sive maximo honore
Pctri),

cupicns, qua tenditur ad Dcum, in Fluriacensi ccenobio clerinomiae scriem religionis habitu exor-

deciderit (cccJesia 5.

quam
tate

qui auctoritatc rcgia, forte emerat pecuniis, super cam, potesindepta. usurpare cum armis non timuit,
ccclcsiae

nans

per

triennium
revocante

normam

Beati

Benedicli
didicit,

sedula intenlione per obedientiai

bonum

indeque

s^pe

meraorando episcopo
P

^ in
fuso

ipsius
,

liminibus

raulto

cruore

ef-

dum

monacbi priorcm

statum

colercnt

atque episcopura abhorrerent. Unde factum cst, ut monachorum plurimi locum, cui se devoverant. descrerent, et in Purgundiae parlibus apud
Beatura
instauratione

Germanum Autissiodorensem commorantes,


cursum ibidem
crgo
ibi

Ragenfredo, cum suis instructus regnlaribus disciplinis, ad locum propriura rcdiit Carnotis, sccum quos ex sumcns et alios duodecim monachos congregatione supra memorati coenobii raaluit eligere, ut contra hostem antiquum velut robustissimos tyrones in novo certaminc haberet adju,

praesentis vitae

finierunt.

tores.

Episcopus

ergo,

per

totius

intersticium

jq

Pr^^rlictus

praesul.

nacta

occasione,

triennii,quose in

sancta religione informaverunt,

statvsmona-

({^3
po

q^,^

ropcnt,

omamcnta

vasaque

EUa

fere

<ieieti

aurca ve! argentea, quae concupivit, absportavil atque distraxit, terras qiioque sancvirorum munificcntia tuarii, quas rcligiosorum manum potuit in quibus extendere dcderat non raancipare stipcndiariis usibus propriis
divcrsa
,

desad raancndura, claustrumque monachis congruum instanti coustruxit opere. Quibus cum magno gaudio reccplis atque adnilente totius
,

populi consensu,
sacrato,

supra
et

victum

mcmorato Alveo abbate omnia necessaria largitcr eis


v^'" '"'^
^
^^^.^^^
('>'

timuit,

suisque

domesticis

ausu

temerario

in

beneficio

dividere

pra?sumpsit.
ibi

turbamonachorum, quae

autem remanserat, nescia quo


Irabecillis

accommoJavit, etc. 13 Haqenfredus cpiscopus, de quo agitur, scdem Caniutense^n a7ino9A2adcptus,obutjuxta .mbitlO' nium(h) circa annum 960 ct quidemwautxwiKal.
AugvsU(^). Et quamvis in historia
restituti

^^^.

^.^^^ rejiosita fu^re.

pergcret, a praesule parce et inclementer alebatur. Interira locus olim celebris atque opinatissimus

mona-

paulatim

decrcscens

pristina

quidcra

dignitale

repositio Hellsterii S. Petri nullo verbo attingatur Soiinae, mihi videtmr hsc cekbritas quiarum S.

officioque solito viduatus, a

dignus habebatur.

populo nulla dignitate Post non multum vero tem-

ad istatn tempcsta tem


accurate

esse refercnda.

Cumenim satis

describantur

latrocinia

EUx
3, t.

episcopi,
Ul, p. blO.

(3) Cart. de (1) T. V. Oper. col. 1271. 0) T. VIU. col. 1^14. (4) Ibid. Prolog. rabb. deSaint-P^re de Cbartres, p.9 et scq.

(5) Ann. p. ccLxxni. (6) Gall. ChrUt., t. VIll,

Ord.

S. Ben., lib. iLvi, S

coU

1110.

altum

P.SS,0

S.

SOL,, 0,,S

"j;--^ . , ,,,

J.

V.

B.

j-

tnmiitur

Ermontanm

f;

i.,-.-

Hisw)ia ct faissc Sanc orum (IK asporlatos

c -

amZrucilici sub

odco, ut sic

popuh devotu>m fic

^^mste, m .o/,o. S. Pein,m

SGa."n

a..^ aliquatenus confirmatur ^^^,.m iteUomissuri direptionemsacTarummi certe non distractmes vaounn aularmi gui tam accuratc usurpationem iatilund.orum

calapatrociniumprwclpue invoGabaiivrinpuhUm
mitatibus,
ct

rum

.-n

i/ran//. c(

Oratione k cmciis

Sed ejm

^ZZnrgentove
dcscripserat.

et

..

,3 r^o...

HE.eo ;, *-* .tur

ie..pore
.

celebr^

cr^

^.^

CniiiTP

quando in
^^^^

maxi^mtempore siccitatis, Tuncemm, caihedraU tempb Reliqui^ 5. Tawrmi,


f^atur
^^

vcnerntiom prostaWoiCffn^i^ cnt^cop^, y>u6/to


in
ecclesia

^^emma:eju.nomincl..si^nii^ph^^
novam
ca-

S.

Pctri

corpus^

tn

fwmins Camutenses jam


(2), et

sxculo iuoaecmo

imunte

delnceps in publtas

c/^;~^

^ ^^^^^^

^^^^^_^^^

^^^^^^^^ Aquaeductus agri

Carnulensis appellabntur

Carnutensi, scd etmm aUcno, a populo, non solum %o\\xi^dignam. pecuniaadconficiendam capsam S.

"^^Zadeiuslo^^cT.^^^ cMet coUata vLntem deinceps dcvotionem nobis

gu^ opinio emerserat


S. Taurini.

unde quoque apud vulS. Solinam sororem esse


:

Adpluviamopportumtmimpetrandam

monachusBenedwtmus, narrat D. Aubert, monasteru S. Pctn, n rap. cix Ilisioris' manuscriptsc bWUolhcca Carnutensi hodie asservatw et

Rem

ita

quales instauehantur ssepesuppUcaVmes solcmnes, In cekbratx lcguntur annis 1636, 1681 (7). Carnutensis , E Ilistoria Ms, S. Garauni bibliotJwcaE
sub anno
1775
legitu.r
(8)

propter pcrniciosam

qu!e-in

in

a^inum 1674

dcsinit

Dic xi

Martii

qalhca

siccitatem parochianos S.

Carauni suppUci
processisse
,

ngmme
ad

sedente abbate vcrbn Intinereddimus, anni 1325, a/nno 1311 ad 1329 PhiUppo de Gereis (qui ab

ad ecclesiam cathcdralem

atque

sedcm occupnvit
Hnae
Virginis
,

{:i)

ct

translalum fuit corpus S. Soveteri capsa in Martyris cx


requiescit in

S.Pctri. PucUa^vero Sancarauncnses,pr,TCurrentes feretrurnS.MiniB humeris irnposucrant; sed id

vetueru/nt canonici regula/res Sancarau/nenseSj rati

novam
varia^

in
S.

qua hodiedum
Pelri.

ecclesia

Abbatis

In

eadcm cap^a
S.

inclusffi

sunt

Reliquiai,

ut

Scholasticce
istic

et

aliorum
dis-

non dccerc focminas portarc Sanctorwn HeUquias, p<Tsertim adstantibus clcricis, opparatu sacrae ornatis. Qua/re post levem tergiversati/)nem meliori
consiUo acquievcrunt

Sanctorum,
Hiec capsa

quorum nomina

inscripta sunt.
liliis

pueUx

devotx. Dcstructo

ex aere deaurato confecla


ecclesiae exhibct
;

nastcrio, scrvata fuit ecclcsia S. Petri,

moqux hodie
:

Uncta, formam
et dccussatura

cum

sua abside

altera parochialis estcivitatis Ca/rnutensis

in ea

iedificiura
:

ambiunt columnje in
inlcrcolumniis
S.

tamen
illam,

S. Solinaeo/irt

pyramidem
quiudccim
aliorum,

desinentes
erfigies

in

sunl

quam

rnemorianonsuperest,pr3Bter ex Breviario Carnutensi supra num. 3

sanctorum, tam

SoUnae et

recitavimus.

quam

.\postolorum. PorUs

utriusque

de-

cussaturjc et frontispicii eminent feneslrae rosaceae ex encausto c^ruleo liliis intersperso. In fasUgio

utriusque decussaturae est Angelus, in media

vero

PASSIO

S.

SOLINiE,

cruce turris

fenestrata exsurgit.

Ad conficiendam

VIRGINIS ET MARTYRIS.

dictam capsam monachi


nas
conquisicrunt
,

variis in iocis eleemosyin

atque

eadem

reperitur

licenUa data ab Aureiianensi

episcopo colligendi

Ex

Leclionario Sancti Petri


^

G per
liori

totara

Dioecesim

fidelium dona, ut in decenposset


S.

Carnulemis ad diem xvi


Octobris.
!^oUna Virgo
Aquilania
et

capsa reponi
cst

Solinas
:

corpus.

In

dispersa
A. ni;0.

fune

estcorpus SACR.VTISSIM.* VIRGIMS ET MARTYRIS SOLIN.-E, QUOD TRANSLATUM FUIT DE CAPSA ALIA VETERI IN HANC NOVAM UNACUM SANCTORUM RELKIUIIS HIGCONTENTIS, ANNO D0MIM1325, QUINTO IDUSMARTII, Tis, ANNo DOMiMiiiVb, QuiNToiDUSMAUTii, ABBATE Hujus MONASTERii piiiLippo DE cEUEis,cu]usTEMpoRE H/KC CAPSANovA FACTA FuiT.. 15 Htc capsa, iomja duos pedes cum dimidio^ larga unum, alta unwm et medium Carnut^ensem "y" " 7 iquie omnia juxtamodulum decimalemhodiernum aequivolent circiter 0" 52. 0"> 21.0 32) m(a<:-(a
eadem capsa
sequens inscriptio
hic

martyr inclyta
sed in

iUnstribus in
errore

.9.

yjlina fuga

parontibus,
,

gentiUtatis

innmlens
ririjinitati.

versanlibus

nata

a teneris annis ad Chrisliacorde


Gliristi obsequio promissionem ei fapr^ter eum sponsum in
,

nam

fidem conversa a, totam se


,

mancipavit
ciens se
terris v^...

ex loto

nuUum
,

vellc
^. ei

admittere, sed ^ ^^-

etiam
et

carnis integritate
:

revera praesUUt

""'^^n quem m/.ni colebat vj,v... mente ^iK.it ...v-l.vv^ .yJ..^L.Ul, semper adhaerere. Quod numquam cnim de sentenUa
n^i..;*

mansit, ut monstrnnt succedentia


iixniifi nrl finfitn sspr.iili

sibi

inventaria,
tnilirof

WTlf

Tii.nr.

An.fm.

servandae virginitaUs dimov*'' oranopic / lio \\ra\ nrnntop

,,.i_

.-Loup et Claudius Juyncji-

que iterum

vcxata

plagisque

interdum

aniicta.

miaru carnuti parochus dominium reipuhiicx transcripseru/nt


twr
^

.5.

capsam
:

in

quae deinde

evanuit

quoque vidcntur S. SoWnai Reliciuijeynegueac hunc usque diem aliquid


(4).

Dispers^B tunc

Quorumtamcn insectaUonibus ac furoribus cedendum rata, parentes nempe sibi nimiumin viasalutis crudeles merito pertimescens, omncs eorum astus
eluderefugacogitat.

(1) D.

Bouquet

Yll. p 343.

(2) Cart.

de
f.

Pfere

p.

318

370 el

- (6) Loct. S. Petri, p. 318- - (7) La Beauce des96ch6e, p. \ et seq. 59.


2 Prudens

DIE DIXIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


amore succensa, 2 Prudens itaque Virgo, Christi rolictis parcntibus amplissimisirradialaquc !i(lc,
quc
tata,

13

cimo sexto
inchoante
c.

Calcndas
fidei

Novembris,

sseculo

tertio

ki. ms.
c

Sic mactata Gbristi ovicula,


et castitatis l*uras
fortiter

binam

venit.

divitiis,

millit, ac divino Sancti


*a(l

inccrto sola ct alaciis itincri se coraSpiritus instinctu conci-

laun^am
feliciter

ct

propugnatae
Christiani
e.\structa esl

revcxit.

cjus

exuvias

urbcm

Carnotensem

transmigrat,

ubi

clam colligenlcs, eo
S. Petri

loco, ubi deindc

iiht

mvlti*

Druidffi sacersanc-tissima Virginis Dciparai, quam parituram coluerant, famosa erat aedicula, dolcs tam nobili litulo ut casti propositi tcnorem sub virginilatis consecraret. suborta, 3 Sed persecutione in Cbristi cultores moQuirinus, nrliis pra^fectus b, qui Sanctos Savinia-

abbatia in Valle Carnotcnsi, cum aromalibus condidcrunt; ubi etiamnum immortali cum nominis gloria, in capsa dcaurata bonorilicc quiescit,

ac religiosa tolius urbis colilur vencratione, noc non in variis acris ct corporura, non sine opportuno Dei auxilio, calamitatibus invocatur (/.

num, Potcnlianum
precones,
variis

et

alios

euangelic veritatis
afllictos

tormcnlis

rcgione

ANNOTATA.
a Diximns in Commcntario pr.rvio n.
6,

cxtorrcs f(^ccrat, audita

qux

pcrcrepabat de Solinae

VirginisSanctitatis fama, (nihil enim nisi ardorem eam pietatis prai se fercbat), missis lictoribus suo
tribunali sisli
praecipit,

qm-

rationem reddiluram, cur

modo jam anie prxdicationem SS. Sabiniani et sociorum Carnuti, fidcs inAfputaniam penetravisset. b Sitnt, ut habemus Commentarii prcev. n. 7, qxd volunt Qulrinum, prxsidemCarnutensemy antead-

spargerct, et puellarum animos a Crucilixi atVectu novae religionis, avertcrct. Acceconnnbio, et Christo illa seque Christianam esse, insupcr

ndem

dit

sponsalitia

lide

astrictam

vixdum interrogata,

ingcnuc fortilerque confitetur. Miratur praeses in corpore muliebri virilem animum et primo quidem

ventum S. Solinae diemsupremum obiisse : ast tota h^c traditio tot intrimtuesterrarihus, ut fxdem nullamm,ereatur. cContradicuntsibi inviccm Legendarium nostruni etCarnutense Breviarium, Hoc etcnim supran.Z, g passionem S Solinae/in*, illud vero initiosxcuH tertii

li

mutandam blandis eam sermonibus ad sentcntiam ac terroribus cjus provocat; deinde vero minis

constantiam labefaclare conlendit. 4 At Christi Virgo nec blandimentis scducitur, tnnann nmr.ntnwinii innrtif^ru!%Z7'iur. nec terrorc conculitur ; scd eodcm vultu ct animo perseverat, tcrrentcmque similiter ac blandienlcra eadem mentis serenitate deridct. Excandescens
prajses,

illigat.

Epocha omnino pendet a tcmporc,

qtto

eam

statira

in

carcerem publicum detrudi

GaUia,quodquidemin S. Sabinianu^s prsedicavltin ejusActis accuratius invcstigandum veniet. Ductm prohahilibus argumentis signavi n. 5 comm. prsfvii medium passionem^ Sanctx nosUw aliquoAito post

sistitur, imperat. Altero die educta, iterum judicio data ubi constantior quam antea in fide reperta,

swculum tertium.
inquo &rpod Confer commentarii prxvii n. 16, clientlbuji sui^ imnitur patrocinium, a 5. Solina

sentcntia, cerviccs

pro divinse verilatis deasscrtione et pudicitiae cultu ferro supposuit,


lubenler

pensum.

DE
H.

S.

PUELLIS VIRG. MARTYRIB


S.

AD OPPIDUM
.1.

PAPULl, IN OGGITANIA.

V.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
tempus Sanctarum Virginum pal^stra, Acta,
obitus.

iMK:

II

'El.

VUST HBD.
SjRC.
111.

Vaixm* as.
I

in Occitania locus, olim

ad

dicecesim

ufiUtyum.

ortu

E$t
S
caudi

pcrPapuli, hodie ad Carcassoncnscm Mansus Sanctarura Puellarum tinc7\s, Vicus iste (Mas-Saintes-Puellcs), dicVus.

earum quod tunc temporis Rccaudum, hodie ex dicilur Mansus Sanctarum Pucllarum Tonomine
aliquot abhinc saeculis losa devenerunt, qui locus Pelri Nolasci esl illustrior nalalibus S. faclus de Mercede redemptionis Ordinis Beata; Marise

cst; siquidem etiam ortu S. Pctri Notasci insignis narrant illum istic primam lucem multi scriptorcs Romanum ad diem adspexissc |1). Ast Breviarium habcl lUum ReXXXI Januarii in sancti Lcgcnda, nalum. prope Carcassonam nobili genere

captivorum fundatoris.

aboUtum fuisse Rc7wn solum ex hodi^ma cmidinomen, monstratur


2 Et rcipsa non undequaquc
coa^va S. Petro topographia, sed etiam cx antigua quum mortui absquc UberisA Iphonsi, Nolasco : nam

s.

Pdri NoUuc*

'"""'.

hodievicus cum ecclesta Est auteniRccaudum.eiiam circitcr Chihmctris a .\fanso succursali, quinquc Puellarum distans: quocirca eatcnus

Sanctarum dMbids videripotest natalis S. Petri

Aquitani^y suh Pictaviensis comitis et ducis Tolosanus c^itinebatur, PhiUppus comitatus

qua
Ifl,

locus. Ast

am-

Audax

Puellarum, biguitatem solvit O/ficium Sanctarum majores nostros rescripsit Petrus Posolim, ut ad
sinus,

tatemsibi

dcvohitionis hcrcdidictus, rcx OaUiw, jure vindicasset anno 1271, facta cst instru-

in per tota^m di^ecesim rccitari consuetum, saltem ex quoexpresse dicitur, Recaudi 7iomi7ie

Sanctarum parte antiqmto, loco vocabulum Afansi verba officii: FuPuellarum inditum fuissc: en persecutionera impietatis ad oppidura
gientes
(1)

qu.r ad mc?ito pubUco recognitio feuilorum-, Saisimentum comitatus pei-tinebant, qu.rque vulgo i-sto instrumento, Tholosani appellatur. Porro in de Castro novo de Harrio (Casleiquando aqitur

regem

sua bajuUa, reperio naudary) diaccsis Tolosse et Castri de Manso Sanctarum Puellarum

mentionem

Act. SS. T.

11

Jaauar., p. 082, not.

a.

et

u
J.

DE
pmlo
infra
Villffi

S.

PUELLIS, VIRGINIBUS MARTYRIBUS.


:

V. H.

potcst, qui

de Ricauta (1) ei profecto rcperm onmHnisf^nms Castri Novi, non aliushcus quamvicus Ricaud Ricautx convcniat,
et^

{scilicet Decii)

temporc septem
Martyris

.
.

viri

opiscopi ordinati

ad pr^dicandum
passionis S. '
.

sunt, sicut historia in Galiias missi

Saturnini
i:'...,^.

denarrat:
c-ir.1,1

Manso seu Recaud, qui, ut vidimus, Rccaudi natus esse Puellarum adjacet. Si itafjue
inteHigcndum est, uty guoniam Recaudi commxwne uPriqueloco nomenest^ isticetiampriynamlucemaspcxissctcneamus/juamr
diciiur S. Pctrus, hoc ita
vis propriiis

Sanctarum

Decio, inquit,

dalione retinclur,
civilas
S.

Grato consulibus, sicut primum ac summum Tolosana sacordoSaturninum habcro cccporat


et

Sub rwloli recorGdeh rpnnr-

tem

Ili

ergo

missi

sunl

Turonicis.

Gatianu?

hcum natakm

dcsignando, proprie in

habuissc Ma7\so Sanctarum Puellarura ortum

/mm-

nostri mus. Hactenus duHasunto, quoniam majorcs hco promiscrunt se htius hac die acturos de
l.

c.

natali S. PePri Nohsci.

Nunc ad

sanctas nostras

revertimur. vertimur.
et cvltu

noftra-

rum
fuU:

ifuipftu

care

SEsile^itioplcrorumgueMartyrohgiorumjudicultum Sanctarum Puellarum mPra anlicet

Tropliimus episcopus: episcopus: Arelatonsibus, Tolosa3. Saturnmus Narbon^, Paulus episcopus Ar^Dionysius episcopus Parisiacis, episcopus Lemovicmis, Marvornis, Stromonius ei)iscopus: tialisdoslinalusesl cpiscopus. , , .,, ^ort. uta.. satis, nec hi.tori^ constat 6 Scd in hisce nec sibi Glorm Marlibro de Grenorius: ipse quidcm in suo S^inr,.,.,^'^ Y^xxn maoc7hsde S. Saturnino : '^^^'"^ ^^* ^';^'^ f.^tur ab Apostoiorum ^^\
:

mnus, mquii

^y''

"f

''Jj:^

^st di-

eonnnquoqueAuciaria:etutSanciarummenti&nem
alitpiautrepcriamus,rccurrcndumcstadrcceniiores Castellanum in Martijrologio univcrMa/i-tyrologos,
sali,

Arturum a Monastcrio in Saussayum in Supplemenla Mariyrohgii Gallicani ad hanc diem,qui hscc referi In agro Toiosano
:

Sacro Gynccxo

et

supra citatavcrba: ui cmoUicnda videantAtr pauh tiqmorapr.Tvan obis quoque Acta qua tcnus s^m t on in eorum. vahreni hic lent neque vacat opcrosius quoniam id pauh infra pr.Tstahimus
,

inquii-cre;

passio
sancti
sent,

Sanclarum
Saturnini,

PuoIIarum,
Episcopi ot

qua;

cum

funus

Commvntarhde S. Fhrentino, Trevirensi episcopo; suhministratam non E intei-imhic epovham, Actis


onininorepudiamus,acproindcadS.Saturninipasposl figcndum sioncm rcjicimus unde porro pauh fc7?<;w6o&/f^/5SanctarumPueIIarum. Nequealiud
;

Martyris,

procuras-

ad cjus scpulcrum in odium pietatis necata? tradisunt: quamobrem ut Martyres ex majoi-um Atqui his ipsis verbis Sanciarum tionc honorantur. nostrnnim cultus numspraiur, qui iavtenvix Tolosaium fincs umquam transiliii. Mhihminus, quo-

cst

dum;

habemusadtempvsSanciarumpropivsdclrrmi/nanr capitchujus Commcntarii adquapropier

scripsi

S.3SC.

ii

a^it post

mcdium

sfficulum tertium.

niam

certusest Sanclarum Pucllarum cultus

Siquid

in

tractandis rebus gcstis S.


k/

dia^ccsi

tum Tohsana (2), ium S. Papuli, non dubitamusmcniorimnearum inActa nosira infcrre.
4 ^c(r/
ea-

accuratius evolvi queat, secundum

Saturnini Sanctarum

Puellarum tempusaut retinendumautcorrigendum


erit.

frtnim Acta, ex
A(li4 S.

Satvr-

Sanctarum Pueltarum ^wot/ aitinet, illa, Actis S. Saturnini, episcopi Tohsani dccciyta

nmi
ct in

Lcgcndam Sanciorum

illata,

infra eshibebi-

mus. Acia ista caienus vcra ct authentica habemus, qunicnusnobis cxhibeni S. Saiumi^ium Toloswprx-

7 Cacterum prxtcr contradictioneni inter Hna labcfactntj Gregoi-ii scripia, id etiam pdem cjus qui iempore Decii Ecclesiasin quod inter episcopos,
Galiiis constitucrunt,

^ndtceiu,

numcreivrS. TrophimusAreepisioh adepisco-

dicaniem Jesu Christi Euangelium et istic nmrtyrii corona donatum. Verum, siquidem scripia dicantur eirca an7\um Christi 300 (3), receniioris manus in ho7iorem sum.t, qus istic habentMr dc ecclesia, Ewuperio, Tohsano S. Saiurnini acdificata a S.
episcopo, uipoic qui
floruerii inith

htensis.

NamS.ZosimvsPopa in
dicit
:

pos Galliieanno4.\l Apostolica dirccto (8)

de S.

Trophimo, a scde

swcuH

quinii,

Ex cujus fonle totiB Galliae Cdei rivulos acceporunt. Quibus verbis insinuatur, ante aiios Arelalcinsiiiviumfuisseepiscopum.Quod quidem aperiius dcclarant anno 450 episcopiprovincisc Archtcnsis in cpistola

ut constat ex episiola S. Innocentii I, ad illum data viii Kal Martias, Stiliconc II et Anihcmh
eoss. id cst

adS. Lconem Panotum est, Romanse habotur

pam
sed

(9)

Omnibus

Gallicanis rogionibus

anno
In

Chrisii 405.

Unde prxferenda

cst

c lectio,quaminsuisnoiiss^bjiciiThcodoricusnuinart
his vcrbis
:

uno e

noslris codicibus manuscriptis

hic \id est

post

narratam

S. Saiurnini

passionem

et

nec sacro sanctae Ecclesiffi ^ incognitum. quod prima inlra Gallias Arolalonsis Pctro Aposlolo Sancivitas missum a bcatissimo ctum Tropliimum habere mcruit sacordotem, et

Puoilarum scpvlturam) ponitur clausula, Graiias Deo omnipotcnii, qui coronavit Mariyrcm suum in pace, cui est honor et gloria in sxcula sseope SS.
r

exinde

aliis

paulalim rogionibus Galliaium

Cdei et rcligionis

infusum

etc.

ILrc verba,

bonum tamquam

culomm.Amcn.
iione.

Dcin subtilulo,

Dccjustranslw-

falsesuggesta t/um Zosimo,ium episcopis traducuni Ballerinii fraires in suis Observationibus ad Disscrtaiiones Quesnellianas i/nier Opera
S.

Qute sequuntur prioribusAclis

postmodum

Leonis

adjecta videntur. E<c hisce liquet recentiorem nta-

Magni

(10).

llujus locinon est,qva'siionempenitius

demmpta. pu*

tctn-

adhibiiam fuisse,qu^ solHcitudinem S. Exuperii circa sepulturamS. Saturnini cnarrarci. 5 Te^npus, quo Sancta^ Puellae vi^erc, desumen-

num

indagare,quod dcnmm fiet, ubi ad xxix Dcccmbi^iSj S. Trophimo diem socnim, posteri nost/ri devenerint (II). ILtc idco dicta su7ito, ne nimium insista-

dum

cst

exepochaS.Saturnini,quameahibentActa

mus

auctoritaii S. Grcgorii Turonensis, in

iis

qux
q-

sequenii
blicis, id

modo

(4)

Ante annos
fideli

l,

sicut actis pu-

ad Origimes Ecclcsiarmn Gallicarum

pei-tincnt.
murtyrio

est Ddcio ct (jrato

consulibus {seu

anno

8 Venantius Foriunatus, qvi cadem- nairat in

Christi

250), sicut

recordatione

relinctur,

poemaih

suolib.

primum otsummum

Christi Tolosa civitas

sanctum

nini refei^unt,

}i,cap.\ni{\2),qu^ActaS. Saturid tamen peculiare habct,quoaexplV'

^on^^r>mata

Salurniimm habere ccepcrat sacerdotem, Eurndem teatuin cilat S. Gregorius Turoncnsis in sua IlisioI, cap. xxviii (5), ex quo deducit pr^ecii-io. lib. puai^n in Galliis Ecclesia/i^n oi'igines: Hujus

caiius agat de^S.VueWisdiccns fuissc

heramet an-

ciUam:

Tum

mulier collcgit ovans ct condidit artus,

Solauna famula participante

sibi.

Sunt

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


.

16

Sv/ni hislorici Hispani, qni Sanclas Puellas fHias ^cd faciunt cujusdani reguli O^ccm/A' (Huesca) (1) niti nonvidetur; id faclum antiquo aliquo tcstimonio di^paris fynesertim ({vonimn, teste Venanth citato, Saiwtie nostnv. Ufrum autera conditionis fuerint martyrium passx fuerint, tacentsxpe laudntaActa Salurnim, sed afp^rm/it tradith; quocirca Offt;

ANNOTATA.
a Colitur S, Saturninus, episcopus Tolosanus, die XXIX Novembris, quo die ejus res gestx eTplic^abuntur.

S.

b
de

Ex

actis S.

Saturnini subnectimus ea, qutF


habentur,

ciumecclesidsticuni, infra cdendum.est decommxini Virginum Marlyrum, unde oralio cst : Da nobis,

Sanclis

Puellis

undc
(5.

patebit

Le-

geyidam noHlram
pressisse
(2).

quam proxime

vesti/)ia

Actorum

quaesuraus Oominc Deus noster, Sanctarum Virgi-

Exanirae corpus

Saturnini) ne-

Martyrum Puellarum pafmas incessabili dcvotione venerari etc. Sanctarura Puellarum corpora in Manso sno honorifice quieveninl, donec, ut habet Legenda 5am/)a/jwfen5wr^ aCalvinianae haereseos asscclia, qui locum illum occuparunt, vel com-

num

et

que obnoxiura jara ulHus injuriae, usquc ad eum locnra, lauro furente, perductum est, ubi fune
disrupta, luninlariara
*

eo tenipore
id

meruit sepulChristianis,

sur. tumui-

turam.
ipsisqne,

Nam

paucis

temporis

'^^*"*-

propter furorem genUlium,

Sancti

viri

busta vei dispersa sunt.

corpus
centcs

bumare
sexus
et
,

mctuentibus,
infirmilatem

duae
fidei

tantum
virtute
,

muvinsui

Hcrculae,

viris

omnibus

fortiores

et

kGlk

SS.

PUELLARUM,

sacerdotis
sionis

cxemplo, credo,

ad
in

tolerantiam
ligneo

pas-

animatae,

beati viri corpus

feretro

Ex
(^um
a B

Breviario SampapulensL
Sanctus
Salurninus,

immissum, quam
ctis

maxime

aple
sibi

scrobibus,

primo condidiTunt ut
:

loco, coa-

veneransepelire,
sacrilegae

das

Sanctas

Reliquins,

non

tam

primus

Tolosatum

quam abscondere
mentis homines,

vidercntur; ne forle
si

praisul et Martyr a, tauro alligatus, per capitoUi TolosaDi gradus praeceps fierel, vix uUus Chri-

aliquid

conditi

corporis

tu-

mulo vidcrent honoris adhiberi, effossum staHm


corpus in frustra discerperent
et

paucissimi temporibus hisce qui stianorum, erant, inveniebatur, qui sancti viri corpusaudcret sepelire. Dua^ tantum puellje, sexus imbecillilatcm fidci
forliores,

eriperent ctiam

virlute

vinccntes,

viris

omnibus
huic
viventi,

sui

sacerdotis

oxeraplo animatce,
et

tam
quin
igitur

pio

officio fidei

non

defucrunt;

cui

tamquara

magislro,

adhacserunt,

mortuum,
Hse

prius

sepeiiretur,

non

deseruerunt.
zeio

puelK-e,

Chrisliane

religionis

incen-

pa^m et in oculis impia plebis cerebrum sffi, et sanguinera Sancti pr^suHs anxie collegerunt
corpus etiam exanime, ligneo feretro immissum, quara raaxime profundo loco condiderunt, non tam ut venerandas sanctasque Reliquias
sepelire,

ipsam tenuem sopulturara. Mansit aliquamdiu sub vili cespite, oranibus quidem inhonoratum, sed honoratura a Deo Martyris corpus donec etc. Fworem gentilium vn Christianorum etiam funera graphice describit TertuUianus in siw Apologetico cap. xxvu (3) Ipsis Bacchanalium furiis nec mortuis parcunt ChrisHanis, quin et de requie sepulturae, de asylo quodam iilos mortis jam alios, jam nec totos avellant, dissccenl,
:
:

distrahant.
c Quse post

impensam

S.

Saturnino sepultwam
ct

refcruntur inflictn Sanclis Puellis tormenta


lium,

exi^

jam

7ion in ssepe laudatis ActiSfSed

ew tradi-

quam abscondere
mentis

viderentur:

ne forte

tione locali

habemus.

homines. si aliquid conditi sacriiegse turaulo viderent honoris adhiberi, stacorporis sacrum corpus in frusta discerperent et tim eriperent 6. Quo facto Gontiles comraoti Sancarceri mancipant, ctas Virgines comprcliendunt, dirissime cruentant, et ludibrio habcnt, flagellis fide varia tormentorura genera pro Christiana ^ non seraei experlas ab urbe cjiciunt c. Inde fugientes persecutionera irapietatis ad oppidura,

d Eginius in commentarii prxvii numnt. 1 et 2 de loco Hecaudo, monstravimusque adhucdwm


ejus

nomen

subsistere,

e 5 Pelri
ter

Nolasci

Acta dedit Bollandus nos;

ad diem xxlx Januarii

sed ejus festiintas,

impedita propter memoriam S. franci^ci Salcsii ista di^, jussu Alexand/ri VII, qui utrumque Sanctum Katendario Romano intulit {k), in diem xxxi ^

quod tunc temporis Recaudura, hodie, ex earum nomine sortilo vocabulo, dicitur Mansus Sancta-

Januarii roposita fuit. obdorraire in Domino ordinarie f Ha^c verba pacificam, non vero vioientam mortem designant.

rum Puellarum
aliquot

(/,

Tolosa devenurunt
sseculis

qui locus
;

ab
de
e.

hinc

factus

est

iilustrior

natalibus
Marite
e
diitoris

Sancti

Petri

Nolasci,

Ordinis

beatae

Nihilominus ut Martyres coli Sanctas Puellas diccimus supra num. 8 sive propter passionem ante exilium toteratam, sive proptcr neccm jam
exulibus infli^tam.

Mercede redemptionis captivorura funIbi

sponsae
et

Christi,

pro

ejus

amore
in

Ilistoria

Occitanise,

Benedictinis

con-

exules
vitae

facla^,

in

summa

sanclitate

reliquum
Do-

tempus

peragentes,

obdorraivcrunt

mino f, atque in loco canipestri prope dictum oppidum in aedicula, Archangelo Michaeli dicata, sepultac sunt. Quarum corpora, post aliquot
annos invcnta, in honore habita sunt,
Cahinianae
haereseos
asseclis,

xxxiv g Lxxxix (5) referunt M(msum' Sanctarum Pucllarum Calvinianis aliqua/mdiu nempc ab anno 1573 ad \hS3 stativa fuisse,
scripla,

Ub.

unde

in

vicina oppida excurrebant

isto

proba-

donec

qui locum illum


dispersa

tempore profanatio sacrarum Reliquiarum acciderit. Cfr supra allatum textum TertuUiani. Anno 1622 Mansus Sanctarum Puellarum, a sui^
biiiter

occuparunt, vel combusla

vel

sunt g.

Earura aulem memoriacelebratur decimo sexto Kalendas Novembris.


(3)
TerluU. Oper., p. 7. Edit. Aniverp. 1584.

incolis desertus, a Ludovico XIII funditus concrematus fmt (6) ex quo iempore segre admodum fuit
;

inslauratus.

Mart., p. 131.

t.

V, p. 3iO.

- (6)

Ibid.,

p.53b.

DE

DE
16

S.

FLORENTIKO EPISCOPO TREVIR.

DE

S.

FLORENTINO SEU FLORENTIO,

COMMENTARIUS
3.

TDNGEENSI. EPISCOPO TEEVIEENSI ET HISTORICUS ET CRITICUS.

V. H.

gC.

III.

Trevirensis et Tungiensis, vior- Orisincs Ecclesiarum in.pr.mis ex anhujus Sancll, retractantur; ocoasione scr,i.toribus. his.oriie Trevirensis tiquTs Tarty.^.logiis e.
vT
S
nota Florentino seu Florentio umnm in Martyrologiis, frrc

ch'

Mmoria
in

Sancti
fattis

iocrU

hahcmm,
K
die

^
XYi
jyore

contmentur. usque ne classicis quidein wcmorwm celcbrat iTtiprimis MarEjus suh Ujrologinm nomanum hodiernum
bciobris
hisce verbis
:

rcocandume e tempc^a persecutionis Diocletiam juxta Catahgum cpiscoarbitrati sunt. Vei'um Florentmum cf Trevircnsium int^' SS.
porum
Aaritium
quare citMartinusllMaaiminuset Valmtinus: v>dercur, de retincndus sinuidcm dictus catahgus Florentipauh infra agcmus, censerem S. nvo
pr^sules, scihterni intercalandi sunt
l>

Treviris

S.

F!o-

onnunti^tionem tcmrenlini cpiscopi. Bomanam Auctaria o-pud pr.Tccsscrant plnra Usuardi


Octobris.v^dchSoUerium nostrum sub die xmi quod habet : Trcviris Inbcco-Moniense, cci

mm

plane ct Martyris, iisdem S 'Florenlini cpiscopi Grevenus et Molanns : ast lofimmtur verbi^ Bmnano Martyrologio prwluGalesinius videtur
cisse,

perscculwnem prwadeoque Diocletianum cjusque asscntv^^e fit, menon cessisse. Unde quoqueplanum nostrum sub Oallo et Ferrario, diccnti Sanctum
Volusiano flwuisse. 3 Hisce dictis, quonia^i
gestas
S.

potius ad

mcdium s^cutum

pertinere,

quando
S.

titfitlum

Martyris
tribuit

lominus
rcnsr,

Florentino

quemnihiProprlum Trev^
siiei,

Florentini

aha momimcnta, rcs ^;;^^^!^'^. illustrantia, non occurmnt, ,;^^ ^,,^,0


,a,^,o

rnmiauoiu-

Jhgoms ab Orsbeck, Joannis jussu mdePur, m'cMcpiscx>pielectms,circainitMm, ut

poni posset. expcdiiurn ncqoiium esset ac cahmus ea-ciiai Florentini episcopaius aham Vemm S.
qua-stioyiem,

sspiusjam tum a majoribus

nostrts,

Hisce accinit Fcrranus srculi XVf/f editum. Martyrohgio Romano Cataloqo sanctorum, qui in

non
vita brevior
r-..,.v,.... TTevirentis.-x

Flrrruisse sunt, additque SancMim ad 253). 251 et Vohisiano {ah an.

sub Galh

tum a viriseruditionechrissimisveniihtam-Sunt Agritium enim non pauci docti, qui putant S. iniermedio epu' post S. Mateimum, nulh aho
copo,

Trevire7isem
S.

caihedram

occupasse,

atque

Pi-oprioEccieBi<B

supra egimus, Proprmm 2 Trevircme, de quo ut vulgo loquimur, sim pr^scribit memoriam, UedFlorenlino additquc Officio S. (i(> s
li^pjji

adeo

Matcmum
passini

non ScTCuh primo, ut auiMsed


ilktstrasse:

mabant

quam htc imisjiacdiecultx, nonam kctionem, Florentinus, genFlorcntius, qui et

Treviros eliamnum apud pcrsecutione conversionera, C fPrvente, anle Constantini Magni successor, Sevcrini in sede Trevirensi
tiUuni
ut
beali
ct
ita

exUemus:

iandem tcrtio unde sponte aut qum-to Ecclesiam episcopos, qui inter utrumque fluii sua, omnes pr.rsulum ancium mediireferuntur, a Catahgo qu.rst,o, ita ut dubia maneat expungendos esse,
antiquiores,

an umquam

S.

Florentinus ac

rehqm

cpiscopi

martyrii

giariosi

particeps
cst,

haud

multo
iUe,

post illum tempore ut


fidelis

effcctus

Nam cum

paslor,

oppressarum
latebras

ovium

ct

pcr

varias

sub Rictiovaro sparsarum collediu


per-

Cotahgo perperam affingi. Quw vero de Trevirensi Tungrensi inteldixi,cadem pn/rsus ratione de o])ihgenda suni, quoniam secundum eorumdem
nio7icm, nullus intcrcahris episcopus
SS. Matcr-

certum sitjuxia inicrniedii cxsiiierint, proindcque cathedram ilhrum scntcntiam Trevirensem inis

Ctor inslructorque

sedulus esset, latere

soquentium
Et

sagaciam
episcopos

fururemque
pra;sidcs,

non
vix
in

potuit.

num
igitur

et

Servatium
sa-pius

scparare debet.
in
hisce

Qu!FSiionem

cum

in

non minus saevirent GalU


altero

jam

Actis

Sanciorum.

popularcs,

quam

Romani
laude

verlente anno proditus,


inMf^ni
fortitudinis

productusquo palmam martyni

arcnam,
est

meo hic tractatam ac ret/ractatam pro rnoduh quid prxter reciam c^isin etiam excutiam: si rcvocan mihi ca-oidcrii, poterit et id ad trutiimm
sub die
viii

conscculus,

nobisque

sui

memoriam
passi

dccimo

sexlo Kalendas

Novembris moriens

reliquil.

Unde

hanc notiiiam S. Florcntini, regimen sub Rictiwaro, id est


cuU,
hauserint aucioi'es

post bienne

quiprimus lor, comensuhabetur, agendum


4 Sententia negans

Trevirensis episcopus

Dccembiis, quando de S. Eucharto, omnium, ni falerii.

initio quarti sa;-

S.

Matemum prvmo

sse-

amuuucoruro^^^^-^^^^^

Proprii,

non

est,

quod

antujuos reperire declarem, quoniam nihil apud ahquatenus fii-marentur : pupotui, quo dicta
datos,

cuh eirstitisse et aUquosinier hunc e 5. Agritium medhs fuisse episcopos, paPronos nacta est iurntno'
eruditionis viros, inter quos prsccipue

numerandi

auctores laur iem ego conjccturas sectatos fuisse (yrdine poncum S. Florcnlinum qui

Joan. veniunt D. Cahnct, Senoniensis abbas (1), Myriophytanus Nicolaus ab Hontheim, episcopus
et

sseculo quarto tiftcvm Trevirensium S. Agnttum, eumdem ad episcopum, propius attingere videreni,
(!) ist.

Suffraganeus Trcvircnsis (2) et Joannes Pcrier, Hagiographus noster in CommeniaA'h prxvw

de Lorraino..

1. 1.

Disaerl. sur lea

prem. 6v6q. de

Trfives.

(2) Uist.Trevir.,t.

I.

Disserl. de

^rafuudatiepisc.Trevir..p-

ix.

5.

Matenu

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


4

17
j.

S.

Mfitei-ni

od diem xiv Scptembris

(1),

qvos

deo,

quod Cfmtradictionem indicat:tacuit Rabanus,


infringerc volet. Ast. pcrgit Honthei-

v.

a.

scriptorum sccuta cst. Ounmimis vcro tantomm viroram scntentinm descendam, ve~ in enim tat ipsa probatiomim inprmitas, Quidquid
dein turba

locutus cst Ado; illius silcntium auctoritatem hujus

ncquoquam
mius, .ma
a

quis spon,sfyr nobis erii

Adfmem

in Intiore

ab cruditissimis scriptm^iinis profcrtur, od argumentiim negativum rcducitur, proptcr quod anti-

quam sane et per octo posteriora ssecula constantem traditionem oblittcratam vcllent. Norunt docli imbellc csse pkrumque telum, quod ca: kujusmodi pharetra
tores

et apertiore elogiorum dcscriptione apogrorphonim Actorum,fiut a lia rotione numfpiamfuisse decepium? d Et cgo repono, quis nobisspfmsor erit
,

Euscbium /Iierony7uu7n, A ugustinurn, i^noet ipsum Himihcimium, dum antujuiora documenta citantt
apf)grophorumfidcni/tnlin ratio7\cnu7nquamfuisse deceptos' Videt sane lcctor nihil prmitatishnbiiwadeincepshistfyi'icamonu7nenta,sihacbalistaconveHi

accipit/ur (2), nisi positiva aliqna

demm\strotionc roboirtur. Porro

loudati

Scrip-

orrjumcntum negotivum conficiunt imprimis

ex silentio Martyrotof}ioi^mi, dein quia auctores sircAilo IX aut X ontiquiorcs nifiil hobent de missimie, ab ipso S. Pctro primis episcopis Trevirensibus data, et tandemquia exstnnteorunuhnii pnBSulum Catahqi antiqui, qui post S. Maicr-

possunt,omnc7nfiuepde7n abrogondam esseA^malibus, si h.Tc ratiocinatio subsistot.

certe

7 Ast deceptus fuerit Ado pde apographcrum; id cujm awion(* dcfenrfrtui, consequens erit hunc scriptorem primum

nm

fuisse,

quiopinionemde discipulai}! S.

Pctri,}y)'imis

num
^ropter silent'a
nfnrtyroiogo..

nullo intcrmcdio ponunt S. Aqriiium. Hccc

breviter
,-

cxnmincmus.
,/ ./
_

episcopis Trevire7isiltus attributo, in lucememiserit. Quod f}uidc7n ipse Hontheimius fateiur {%], dum

Marturoloqiorum maxima estauctoritas in iis, qu.Teloquuntur: qi/oniam dumprxcipxiaetsumina


5 "

rum antiqvi' orum


:

tantum Soncti niicujus Vnxca incnto cxhibcntistoaccurotc e (jcnuinis fontibus hausissc cxistimantur.

deceptum n Adimon populnri rumorc, quem juvenis Prumise hauserat, odversus qucm WonflclbertusetBabanus, viri domestici et eruditi obprmati
dicii
o

VerumeorumdcmsilentiumvixumquamalicuiSanB cto pr^rjudicorcpotcst, quia nullus

ernnt. Jaui dixi cx silentioho7'um 7nartyrohgo7^um nihil argumenti 7'ccic dcfluci. Forse, ait porro

umquammarty-

llonthcimius,

Vale^ii no7ncn,

rologusautdcomnibusSonctisoutdeomnilyuseorum rebus f/cstis agcre sc professus est. Atqui tomen id innucrc rldcntur il, qul cx co, quod antiqua aliqua
Martyrologia toceont discipulatnni S. Pctri, cumdemSS. Euchario, Valerio et Maicrno abjudicant. Numquid quio iidem, omissis SS. Euchario ct Materno,

tis

Hmn.

Epist. 1

quod inS. Clemen- E ad Corinthios legitu/r, ei ansa^n


illo

p7':ebuii, ui

nostrum, ab

autiquo divcrsum,

B. Pctri disciputum scribcrct.

Conjecturn
:

est,

qu,T alla conjectura facile cUdi posset

atque hoc

qvidcm sufpcerct

sed Valerius

istc,

mcns

loquitur, mittitur legotus

de quo S. CleCfwinihum : qui

so!u7n

Valcrium anmmtiant, cxpungcndi


albo, solusque Volcrius co-

igitur peii potuit,ut Ado,

qui scribit Vnlerinm,

mmi isti ex Sanctm-um

Trcviroseuangelizontc7n,eidcm tcmpustribueritaccipiendie in

tendus? Astrcponctquisin flieronymionis fostissub diewix Jonvorii nnn solum silcnt discipulotum quidem S.Petri,sed Valcrii nomini 7w appingunt quo apposito in signum distinctivum De Aiitiquis,

rcmotom GnFciam missionis, quam faHomo7\x Ecclesi.Tpresbyterseudioconus cile aliquis adimplerit. Cnde probabiliicr conchido Adonem non
confudisse Volcrium,S. Clementistefjatu'm,cum 7Vfvlrensi episcopo.

llicronyniianisprimiduonim s^ctilo^-um episcopi passiw gaudc7it{2]. Volcrctccrteargumentumsi

8
w D B

Ctsemperopponcrciuridsignumontiquis,nccodjiccretur
recentimibus. Sed uPrafjue ruitcoiV' distinctiv^im a noditio: 7iam ohcsse vidco signum

umquam

disnpuiaium inquii Hontheimius, l.c, nimium Afloni impingimus, fiuidiscipulatum Petri ;^,^.J J^' j^V^ eosensuncccpissepotuit, quo quia Pctrlsucccsso- ,t,.,(,i(.

At

ffn-tassc,

ribus

ad pdern

ei

mine

S. ApoUinoris
fatcntibus,

ad dicm

x.xiii Julii,

quamvis,
fuerit

discipuli

Pctri diceboniur,

opostolotuni instiiuti crant, quamquam ea vox

omnibus

pHmus Ravennatum
Dcin
5. Ilippohjtus,

coniro notivum suv7n scnsum tlci^ulcab aliisac-

cpiscopus, discipulusS.Pctri ct intro

primums!PCUin

ium

vita functus

(4).

Hic-

ceptafuerii." Inconprmationcm hujusexcu.sntionisprofertur testi^nonitim S. Bonifacii sxculovn


archicpiscfqv Moguntini, qui in cpisiola quaflnm Caroli Martclli, 7nihi incogniia, Missus S. Petri

ronymianls sub eodem die xxix Januarii jur cuni opposito De Anliquis, videtur, Florentinio
^
flicc,

citatus,

cssc

Poriucnsis cpiscopus,

f/ui

ScTCuIo

te7'tio

appellatur

flo)-uit.

Quare nonmultum roboris habct argumcn-

tAim,quodfocin labore multis aliisexcmplisconvelli


posset.
mtcr quos pri-

Sed nullamequideminveniopo.rilitoteminter utru7nquetcxtum: quando nernpeCarolus S. Bonifociu7n, a S. Gregorio U dircctU7n in Germa7iia7n, appellabat hWssamS. Petri, focilc da{!).

mus Ado.

6 Nihilomijxus fotcnturscntcntix,fiuom7\ui}ctru^ Christi tinamus, patroni Adoi-iem,fjui circo on7ium s^ium consC7ipsit discipulatum SoSMartyrolognim
,

baiurintclligi, quo seyisu ha:c 7nissio accipienda nudum cssct. Astdum lego in alifjuo Martijrologio

iitulum discipuliS.

Pet7-i,

alio necessario

avocant

S.

PetriS. Vfilerio attribuissc,


(lie,

quum

didt ad dieni
Valerii
vesti-

XXIX Jonuarii: Eodem


cpiscopi, discipuli
S.

depositio B.

7nea7n ialcsvoccs,mequeadtempora S. Pctrl aut iransjeru7\i. Ta ndem quoticsappcllatiodisci\iu\\

mcntcm
Missi
S.

Polri KposioW.

Adonis

Petri.m Martyrologiis occtirrunt, dubito

duogia prcmit Usuardus,afljcctavf)ceT]V\OYiS.Ex


bushiscc martyrologis id ccrto cfrnstatnonsaTulo x Fuvel nipi-immn esse nata^n opinimu7n, quse SSchariu7n, Valerium ct Motcrnum discipulos facU Adoni objicit llnnthcimius S. Pctri ApfjstoH. Scd

vehemcntcr hos libros revolvens, utrurn vel scmci tempora liquido dcmonstrari possit, ad recmtiora Sanctos, hac 7}ota insignes,revocandosesse.Atque
de Martqrologiis dicto sufficiant. ad 9 Venit dcin Ho7\theimius
S. MotJii:e

scriptores, qut Aiterum argu-

auctmitatem

Wandclbcrti Prumicnsis

ct

Pobani

Moguntini, taccntixnn fiuoliiatcm discipuliS. Petri; aiquchi quitlcm lihcni occoLt majorc7n merentm' Stringcrct prf)fccto argumentum, siinier
fidein
(5).

prope Treviros scholom, ut ipse vocfit, dcvosiaiio7xcm Norconstituunt,fiuiquestaiimpf>st erudi7nani\icam a majoribusacceptam doctnihTet
serie traflidetionis hercditatcmposteriscontinunta prxcipuus fons histori^p ecclesiu.Uicr runt. Certe
est Trevirensis in hac schola requirendus
:

^-'^^;^
^:;^,,^^^,.,^,
^^^^^ faHuiosis

$c opposito ediccrc7i t

Pabonuset A do,possetyucporro
esset.

inquiri utri fidcs

adhibenda

Ast nihil hic

indc

vi-'

rusage de
p.
:siiV,

la crilu|ue.

t. I.'p.

25b et seqq.

(3)

.\rt.

u.

3[..,

ei Soller. Uarl. Usuara. ixix Januar.

S.

t.

IV

sei|i..

(4) T.

JuUi.

repetendus

^
J. T. .

m
est

S.

FLORENTINO
:

EPISC. TKliVIR.
,.
i-

.,,..

Xon tcmere
Gesta

itnfjttc

opitior

-,,et.n^us

Hb.,
y

7-

vulgo sub nomine

Ocsta

Zvirorum, rreiiio^ um,

cognitus

est.
^^^^_

aiquc res gcstas narral

Pj-^-^^^^^^ me ^^^""^ '^

Trevironnn coHcoit

'

'

^r^-,nannorum

teiyipora

omnium primus

aut

*;'^c

fiorhcrtus aut ccrtc ahus r ^_^ c...^/7,/>,i/^.


qui in re tam
i,ravi et ohvia
Tiec dccijiere.

IfUd
acquicsccr
inferre
S. Pet

Zn7o}aciieadmittet:verumtamen nut^^n^^^ lZZtoriU.te .n ali,ui^us, -^'^'^-^-;^;;^-^^


rejici.ndus non ventat intcr duOias historias

';''^''^'\)^^^^^^^^^^^

dtsc.-

pulatus S. Petri
quorum
lamcn
auctorita$

l2).

SITS^ "^^ ^-., J Mcmtomanrf/


P^;

gu.so, fidei ad^ere facta co.rvan^rra-

modoommslustori^

^OAnte,uami^samgu.st.nems^^^^^
eaponcnda
culo
est

Mailuw iieu histona scholx ad S.


Gcsta

^^^^s^luontam smcenia:.
^^^^^^^^^^^^^ ui ^"'^^^
^'^!')'^^^^^^^^^^

semper escipere guis poterU^


obtrndcrc legcnti.

Dem

montlratur.

7el.,c,u.

Trevirorum prodi.re.

Jam sje-

splendidam
885,

fuissc crudit.on. fa;,<a

schoiam

nui anno

ipsc fatetur lioniheinuus ^.^). anno soilicet icrtio a

hanc llorhcms
vastatione monastorii

^~

scr^ptor escitetw

Nori^ii^a~vocatur a

Tritheimi^

(4)

Trevirim monachus atquc schoS MathiJe prope doctissinms, qui vir certe undecumquc lasticus
B

multorum

pneccptor

monachorum
Pt et

exstitit

/^er

quod adtalcfoc ^^.^^^^.. ^^^^ ^^^^. ^^^^^^^^^ propnumemopolesl, fjuam c,uidem allud esse non Oestis, in Historia Trevire,mseu hnnenlum. Atqui mimma monaparte vel nilHl invcnio, quod ex Treviretm favere videatur nUnl h
sterioS
Vatlua;
:

;^././>..c doctrina quos dcineeps /ini-t,'inn

cruaiUO an scros (toi/ui, crudaio ad *t'/i/* usquc


rcliquo populo ircvi-

wttt- i t./yi.( f^'' istic reperitAir,

quo edoceamus antiquitatem, spleny... .


allaboratur, uf Cathcdra:

fatalis fuit,
rensi,

quemadmodum

omni coaatu
ca^nohio
series,

Irevencx

Aoruiannorum, qui anno 882 Annales CeenaDomiyiiseudievAprdis, ut aiunt


i^>vasio

prscrogativaillustretur,

altum estsilentmm de ipso SammatMano, cujus origincs, abbatum

Hfetenses coxvi

{&),

omne

territorium

nvbis (Trevi-

rensisj

circumquaque usque
{.Mctas)

ad

solum demoUti

Qui privilcglorum compendia igno7'antur. auctores iV2), aO Galliam Christianam edidcrunt

sunfdcinde
malrico
EcclesiS'

civitatom {lammis cxurontes, Mcdiodirigunt aciem (7). fMdcm a>la-

onnoQlhpnTSulumSammathianorumsucccssioncin
qui ordiuntur;undc datur intcUigere, magistros,
rebus suis ncglectis, Gesta Trevirorumscripserurit,

Tniiaicperieruntprwcipua.imofcreomnmTrevcricx monumcnta antiqua, ut tesiatur, prxter


Gesta cxxvii, aucior
VitO'

S.

Fclicis

Trevirensis
In hujus,

fuisse,proptcrquam mentis gravi^simi mendacii sese reum ncmo sanis

communem utilit^itsm seotatos


constituet.

archiepiscopi ad diem xxvi Martii

(8):

menlionc, sicut in omnium a?/-, ter FoHcis Sancli Trevircnsiuni Saiiclorum recordatione, repefere vastationem coginms litam sjepius hujus urbis ingentia Sanctorum plorare, per quam constat, voluminaila penitus connostrorum Vitaj

magistri Schotw Sammathia/nm ab oynnimendacii falsitatisque crimine apud unum13

'"'

Quod

si

J^J^^;'"^'

quemquexqnum

rerunixstiinatoremvindicatisunty

sciUcct ilhs sincerc restat altera hypotheseos pars,

palrum

sunipta esse, quod


rim, tanli
pelagi

(nisi

cx paucissimis, ut ita dixein vctustissimis

lA^adidisse,quodamajoribus acceperant. Undeporro autxesse datur intcUigere antiquiorem s.-eculo ix

gutlis,

aliorum

locorum scedulis,
morcis tabulis,
reformata
<-

vel

(^tiam

in

plumbeis ac maraliquatenus
vclut

tcrrre pcnitus inlossis,

fuisscntj

organa

nostra,

super

optnionem, quac jprimos Trevirenses episcopos facU Hondiscipulos S. Petn. Unde eliditur arcepfio particulares theimii dicnitls (13): Ecclesiarum pnmoruni cpiscoporum ucbia, quiuu^ primoruni episcoporum Gcsla. quibus
Historiai et
^_,

fluniina
in

Babylonis nostra suspensa, jam


S. .Moduahli

dudum

horum laude Sanctorum

conllcnissent. Confer

sjECuhs dcnuim x et tanta eis antiquitas asseritur, compilata fuerunt; co &cibcct ffivo,

sequentibus

etiam VUam
ex fide rum.
tcriplo-

addiem xn )h'ji {9j. erat r^^um status, quando schola It Atquehic 5 MaiyuT rcfloresccre cwpU sub Florbcrto,an.
defuncto. Videtur
iste

m
et

el quam quo pauca aut nulla arti criticffi laus, Ecclcsiis a synchroplurimis solemne essct, suis

nismo apostolico commcndationem


Alia aliis ss:cula

et

pra^ccllcn-

scriptor primus, qui e rude-

rihu^ incensxurbisliistoriamscu Gesta Trevirorum eruit. NamEbcrhardus, ejusdiscipulus et successor,

crUiees tiam aucupari. lubcntes omnes concedunt quare laude eminuisse ut in indaganda sinccritale oiicujus diplomaiis,
:

majon

omnifariam,

aU Tritheimius

(10),

et ipsc doctus,

excmplo utanmr, omnino censemus emunctions


naris esse Uodicrnani crisim,

qui

prffifuit

magisterio ajmis feryie

guatuor
intcr

viginti,

dicitur sub

anno 909

(11)

caitcra

adhibebatur

quam qux sseculo x eicnim artem criticam, perfecU atque

Uiiai

II,

\aiv,iii

y^f

i'iut'->i",

*-I

ponlificum, tam metro


stylo conscripsisse.

Unde

riie

quam mea

prosa

elegantiori

sententia deduco

comparatlone securius nascitur pronuntiatum de singulorvmdocumentor^imaiUhenticUateetmcritis.

jamante Eberhardum, factum magistrum anno


iertio

WAstqucTres cgitur

in

prwsenU coniroversia?

Ucet in adjun-

co;cvuni,fui.s},e<Uiu)n qui (ksia

Aorniannica vastaiione et proinde cladi Trevirorum scribere

Videlicet sci/re et testatum facere syi^chronismiapostoUci opinionem ctiani viguisse temporibus ante-

^'^'.^'^^^^^7.

ccepit,quandoquidcrnEber}nirdusiisdemsoluntcoin-

norma nn icis. Cujusq uide niidoneos fesics esseprim os


35.
i'l.

(\) iriEl. Trev.. l. 1. De ffira fund. Kcd. Trev., p. xvm. (3) Hist. Trev.,t.l,n. 250. 'iHillar Viaaiiiio Trev.. p. W. 7.- (b) M. Hillar. Vindic. Trev., p. 08.81 et 5 Cliron Hirsauy., p ,qri, {(i) D. IJouquut. t. VIII, p.ti". - (7) Cfr. Tritb.Gbron. Uiriiaug, 8e<]r(

p. p.

(S)
l.

(Itl)

Clirist.,

(9) I'!"l' ^,''1 Act. SS., t. Ul Mart.. ii. 22. u. I. Chron. Higt., p. .17. 00 Ibid., p- oO. (U) XHl, col. bi4. (h) Hist. Trev., t. I. p- xu.

^*^^

'

ijaii.

Gestorum

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

19
Rabodus:
Rotgerns.
Ruolberlus.
Heinricus.
. .

nam bens, uti equidemconfido, mecwni fatebim- : aliqtiod pvblicum et constans quispiam vt ffictuyn subtilio' iestatur, non arbitrornecessariinn esse ad qvamdam criticam recuireir. IIiec a patribus rem suis acceperant primarii scriptoi-es, i7i memhranis
monastci
ii

Gestontm Trevirensi-um

scriptorcs,

nnusquisque lu-

Liutuiunus.
Milo.

J. T. H.

Vuiomadus. Rimbodus.
Vuizo.
.
.

.edcricus.
.erus.

.gadus.

sul aliarninque Ecclesiarum


:

Treviren-

Bertolfus.

Ruobert.
,

sium legerant

ad hoc autcm pr.Tstandum noncxquisito inr/enii acumine, non ingcnti cruditionis supellectile, quamvis et ista deesse non videbantur,
vniliqohant magistri Savimathiani.Si vero lurcnon satisfaciat responsio,eiiani atque etixim considerent

16 Hic plane Priumphnt Ilontheiutius qui Catalogum

utpote prmertim

Sati-

hujusmodi hypercritici, ne in sceplicismi historici fovcam p7\Tcipites agant scse. Abolita cnim auctoritate

scriptorumsxculix, noji perspicio,quo pacto


iis,

hiatum hunc cTplere potemnt, eHamin


prwsentes
s-pectaverc

quse

viderint' istius a-vi aiirtores [et certe

coram
fules

vigentem

.suo

tempore troditionem)

nuinum eodem positiva proclamet et aflirmantia (4). Attamen non magnse antiquitotis est Cutalogus attingit enim fmem sxcuii x episcoporum series. An porro vel ad sa^c. sequens pcrtineai scriptura nrm haheo elementa, secundum qux judicarc Hceat. Maurus Hillar in suis Vindiciis Historix Trcvircnsis dicit |5;, totum codicem una cademque manu esse scriptum a capite ad calcem ; unde
qu3e habet Mabillonius,

San-Ghislenianum purum et geatque argumenta ex jyronuntiet (3),

Gtiitlemiano,

eorum
erat,

dictis erit penitus abi'oganda. Nihil

dicamde
iis

pnrc.

?i.

citatus,

primam
461

afficto scriptorihus istius .vvi

morc,fpio solemnc

manum
error.

in Marino (opinor

Marumabanno
(6)

synchmnismo aposlolico siiis Ecclcsiis a commendationem et praecollentiam aircupari elenim istud aViudnon cst quam solemniter mentiri, quod quideni jamsupra n, V^ea-.plosimus.
:

cpiscopum dicere voluisse) desinere, manifestus est


Addit Laudatus Hil/ar
fuisse
satis

videri

codicem

scriptum

non

serius Sdcculo xi,

membrana
ct

grossa,

crassa,

tum ex minus detersa


,

minus

polita

(moins

di''graiss('>)

quam

in

subsequcntibus

sa^culis,

II.

Eadem

quaeslio

retra-

racleris.

Quoniam

tum cx anliquilalc cbacodicem San-Ghislenianum


,

quam

frustra

qusesivi
in

tum

in

bibliothcca

regia

ctalur ex auctoritate anti-

Bruxellcnsi,

tum

Tornacensi

aut Montensi

quorum Catalogorum Ecclesise Trevireiisis.


Tertium argumentitm
petit

Honnoni^, videre mihi non contigit, quwcumque rcferuntur de membrana' qualitate et antiqxntate
scriptur.T, in fulem Petri Bnudr}/, prioris S. Ghisleni
et

srriptoris epistolse

ad

Maumm

Hillar

citatie reposita relinquo.

ertiain

machinam

adhihet Hontheimius, ignofuisse episcopos

17

Yerum ne tantani antiquitatem San-Ghistrifniam, scrupuhis

<;u antiqui-

ratos sciUcet antiquitati

medios

lcniano Catalogo
is

menwet:
ua'j-

Unexaminatuy.

Honthcimius ex
Catalogit,

Maternum

intcr et Agritixnn (!}.

xmde eliminota

nempe, qiiod ultimum nomen Ruobert, 7(

serie pontificum,

probohiUs fiebat opinio S. Mater-

tatiori nostro loquendi

modo

Rupcrtus, Robcrtus

num non primo sa:citlo,sed tertio


Trevirensium,
ceplain
polati.

infmemvergente, floruisse. Primum, oit, et gravissimum huic senlcntiai jirffisidium prajbent Catalogi episcoporum
non qiiidem
rocentiores,

scriheretur,

in

serie
I

episcopormn

Trevircnsium

post

Henricum
corrigit

sum
tum
tuit

nuspiam fegatur. Scrib:r lapet inauquidem Hontheiinius


,

post rc-

spicato nomini li\do\him aut, juxta

wanuscripsubsti-

monachorum S. Mathiae opinionem intcrVerum puriorcsilli el primogenii, quorum


milii

CarihusitV
(7),

Confluentimr,

Rudolfum

qui ab

anno 994 ad 1008 Trevirensem

prinium vestigium

monstravit

Mabillonius

Annalium Ordinis S. Hencdicti Lib. IS.gLVIH (2), ubi mcminit vi^leris Calalogi Trevirensium episcoporum, qui c.xstat in bibliolIiecaS. Gisleni in Hannonia, cujus prima manus desinit in Ma.1 1) I)

cathcdram occupavit. Atque ecr hac quoquc epocha dediicitur Catalogum San-Ohislenianum ad sxculum XI pertinere. Ast er hoc ipso quod in

rino

fJ/aro

.'^

HujusCalalogi copiam, qualem,

an inferre scriptor minime co,Tvum fuisse curndcm mihi ?ion Ucet Ludolfo Trevirensi, imo tam remotum ab initio
uttimo

nomine
,

erravcrit

amicorum interpositione, nuper nactus sum, iiisce communico


facta
:

sa^culi

XI,

ut

jam

ohlitterata

esset

Ludolfi

INCIPIUNT PER ORDINEM NOMINA TREVinORUM EPISCOPORUM.


Eucharius.
Valeiiup.

memoria; undeporro scquerctur, ad xn s^cculum magis Catahgum San-Ohislenianum, Hontheipertinerc? Dcin admissa codimii Achillem
,

cis antiquitate,

ance.ps enascitur

argumentum;

Marus.
Volusianus.
Milclus.

etenimsi catalogus San-Ghislenianuse.Tpungatmediosepiscopos inter SS.


rctinet

Maternus.
Agritius.

Maternum ct Agritium tamen codex mginem apostolieam Eccle,

Modcstus.

six

Trevircnsis

utpotc qui

Maximinus.
Paulinus.

Maximianus.
Fibicius.

Bonosius.
Britlo.

Abrunculus.
Ruslicus.
Niccci
.

primos episcopos, tamquam partem missos, quo autem criterio Hontheimius Trevirejuium episcopocodicis, Catalogum dico tamquam purum et genuinum partum

nobis ea-hibeat tres ab ipso S. Pctro

rum,

Felix.

Mauricius.

Ma
Gun

Legontius.

Sevcrus.
Quirillus.

tactam sei-varet explosa e apostolicam adcontrario altera, qux origincm vidco. st}-xiit, plnne non I^ihilominus in confrrmationcm Catalogisui
antiquitatis
,

sarta^n

qvisque eate-

18

Modualdus.

adducit
Beatus

Hontheimius

textum

ex

ipsis

Gestis

nim arriumentum negntiviim


conttitueret

Jamnecius.

Numerianus.
Basinus.

Trevirorum

CLXVii
,

ea-cei^ptum [^),quo dicitur

Emerus.
(1) nisl.

-Agricius

quartus

episcoporura

Trebi-

p.448.

Trev..
(3) Hist.

t.

I.

p. iiiv.
t.

(')

Anna). Ord

Trev.,

I,

p. ix\i.

S. Biied. l. (4) Ibid., p. iivm.

I,

p iiv.

(8)

iesl.Trev..

t. 1,

p.

IW.

Kdit. Trevir., an. 183b.

rensium

DE
20
}.

FLORENTINO EPISC. TREVIR


,.

T.

u.

,lo,Me,nuus, us. habemus. .\picujus hisloria h.rc dcS. , Bruno, in quonia 7-,-..-.m. ,nntur, k anno 1103 a,l 1124 tio lcij ulumxiperiini'ro...rcathedra pi ,e.nuvur eo.lcm iempore riuot/ue coiisef/ tionem unde successtoncn incognitam, a,U saltcm flocci factam, ep,scovorum,,i,ianscxh,lclurc.x^:^-uOe^tor,'m[). qum ab -nLinde dict (2) Non dubilo, suspemlcnlia iHa verba KCnuo hoc scriptorc gra^^am cogniUi" quoriim nomina habeantur
conclu.tit
,
: .

rensiiim

.um, quw ^xhiscc .^rtis Ex h

uitscriptor,

nomina cognUa

'^^^'"XoZinnpaukUim.iunotuerit,^ tandem

"'

potuH, Vamlieri cerle

ut

succcssmho-

Huc_ fncM J,,,n Mucta fuerU. r statumdcductafuen " teiicis,


,(,

,.,,,,, qus

ea-

yita

b.

9-^.;-j;.^, ,,,,^,,,,,-,
-.

m
;

qua
vol

dwmtur
etiam

refm--

^-^^^^^
ac mannoreis

ex ^ntUiuonnn patrum Acta

vrtustissimis

4,i,,

plumhcis

pcnitus infossis tabulis, lcrr.T

popularis

illius

rumoris de

imnu=diata missone

'""". m(<.r cf 20 ijmsveiu^i r>'n.m-(^nsem nmi accrevisse? hcvuensem "^' ^.rnnnn cp..dustria Catalogum accrevevu/nt Catalog epsco Simili certe ratione ' nae^ ,uos ^^^^^^^ Ecciesiarura, i ;'"^ ^. conferotur terna edn.o GaluB ^^_^ __ si

Ziarum
^
_.

M.

Encharii per S. Petrum, '^J''''2, quorum novos Golschori tiam Theodorici et quam malcba episcoporum calalogos ignorare O/t fuennt. usurpata eis aperte contradicero, ''?''^'' "^" natimi llonlhelmii ,u,ndus
,
.

nec

non

Z.S Ete^um

Claudrus Zisti.n^, ,uam dedcrunt Som-Marthant anno 1656 onno 16^6 frotres
ei

mert

Congregotioni^ S. Manin tandem Benedictini multipUces accessmncs anno 1715 repericntur

CaUneti,
referl se

codicem episcporuni medtorum

^^.^""^lldi^l tes ^-'-'^f ^^J JT^ manu e^aratum m ,uo MrcUj it


in

c/ui

in

imorta

'^f^'

^,

"Zunu^n" e
"ul.

monuvtentis variis chartis et


occurrit.

c-uto-

Umm
^

,>rofcram exe,,,plunt,c,uommmnhoo

monastc,-to

^.^ ,,,4 p
.^^^^_^

Qui

tcrtii.
_

cr,s

Oal.

tntcr

Sb. Mntcrium

^^

.^^^.^

^^^^^^.^^^

,,.,,

et ^, i,i,.nensem inter Sc,;ilfum

Madelga-

l,rilL,. Fatentr cUdcn Caltnetttm non eayressme


disset,

v^ "^"^''^""iX ^l oco hocM

^^:!^^nZ,ota,-iurnuiincujusnotit,am

fm

gmndo

lim,mle

h,bl,othecam

Main

"^^Zper cUm^e p
c.,/.,

B tJ,ianam
bto

iuqmstvisse

''''^f^^f-T^^^^iZt^^ nuUus lamen (w(.u ^


:

TSl^f

P,ologum Vtix S. Salahergx, qu^ y g ^_^^^. ^^^^^^^^ ^ cuidam! ^t 'vui.re est ad dicm

w..-;c /S

Fr hac

scilicct

nscnptione

"

'

iiP

M
ih
g
i

tteto
i

um
ror

e.emplar

viderit,

rrrteernu

olnainter Ma-

rsunt,a
scrtpUmhus

mhi
vidmtur
fintiqui

inCatalogo Laudunensihiatum, alt-oUndc porro sec,uitur non conltnu6 lidem recentiori CalaU^go t,uta ^amlam esse potutl emm decu,-su te,,mts :

c,uemclause,-unt.

c.n^

ctulerit

'

antic/uiori

tntin

teLr
tte
f.nit

primis 9 luhens 'equidem fateor incognitos rrLensiuL


os

,Mil,ter
salis de-

mMm

episcopos

id

enim

'ZHtr^t ZnplJa
Mnuru^
(5

q.Llam

anli,tta, ut

fidem

nova documenla majo,-e,n lucem ret adhuc oiscura-affudennt. Unde patet monumenreltr,ua tum San-Ghislemanum, ettatnst daremus antiqutlalc superare, non omm ex parte omnia
accidere, ut

i::
,.

;;
cnim

monachus Sam-Mathia..-i^i..^ guo h.c lcguntur


llillar

eannmctonbus prorsus favere. Quum Uo.ue IIonthei.nius sentcntia^

Sicut

dilisenti
ii

suppulalione
Malerni

346 felicissinmm Agrilii eloriosum cxccssum el S. cognoscimus. urb.-m ingrcssum esse in hanc spatio interEt di-inde judicat boc temporis episcopatum scdis liujus cessa^sc cnrrente
loquitur) consonucntcr concludo {laudatus imar antiquissimum. cum hunc codicem debere esse

annos

inler

ex

hoc

comgimus, mundo

dejendit auctwitote Scnptons dicentis S. Aoritium csse quarlum episcoporum Trcbirensium quorum nomina cognita habentur cj- hoc tcxtu
,

suam ;^;;--.;;
^^^^

ncquaquam cxtundi
fuisse

potest,

riullos

intermedios

eorum, qui reipsa exstiterunt, 7wmina 7wn undequuquc certf) cognosci,


episcopos
;

sed

sivc

quia

illo

tempore

sive quia

scriptor Gestorum,

nondum detecta fuissent, quem Lambertum

huic
rint

scriplori

mcmoratorum nomina adhuc


qua;
jani
et

fuc-

incognita,

ad inilium
a
raargine
.

s^eculi

XI

Leodiensem suspicor, putaret omncs hos episcopos od sedem Trevirensem non pertinuisse, sed magis
episcopos regionorios fuissc
,

C fuere ropcrta

unde

perantiqua
:

nulli cerUx sedi af-

manu,

pordifficillimc legibili
in

annotatur

In-

vcniunlur

Catalo^^o

episcoporum
fuisse

TrcvirenMater-

fixos. Quod vero oddit Uontheimius ab ingcnuo hoc Scriptore suspcndontia illa verba quorum
:

.
.

sium XXII dpiscopi

medii

inter

nomina habeantur cognita,


rumoris
usurpata
cTistinio.

in

gratiam popularis

num
orror

et

qnare error palct. Similiter patet, quod codem tempuro eliam paAgritium
;

fuisse;
si

id

equidem temere

dictum
suos

Nam

scriptor

tantum suspiontecessores

>
B

gani civitalcm
tur,

obtinuerint,

cum
Agritii.

prius

liabea-

ceret sive

rumorem popularem,

sive

innnniorabilos

martyrisatos

Rictiovaro

non longo anto advonlum

Siquidem
346

nuilus tijputhet.T

error obrepscrit

in onnis

mediis inter SS.

Maternum el Agritlum, o vero ccrte aberrot scriptor ; quoniam S. Agritius sedem episcoiiolem consccndit circaonnum3\^ (6);
Maternus j circa jxnem sxculi primi ndeoque obiens tantam temporis intercapcdinem non relifjuit. Ex citntn tcxtu clarcscit primis scriptoribus Gestorum incognitani fuissc episcoporum
S.
,

Theodoricum et Oolscherum, nihil illum adigehat,ut,quoniamtum Brunoni^ Archiepi^copl verbuh res gcstas mirrandos susceperat, vel cont/roverso/m opinionem attingeret. Unde dein habet Hontheimius loudakim soriptorem in ruinore populari aut revercntia

suorum

ontecesso-

rum

conniuisse?

Unam

hujus)nodi

conjecturw
sibij

obtendere potest ca^samj quia


tbeimio,

nempe

llon-

dispVwebat missio apostolicaprimorum episcoporu)n ; atque adeo detorquenda erant verba

seriem
piti

qu.r
:

posteriori

tempore addita fuit cainter-

xxvn

sed nituiquid inde consequitur

perspicua auctoris in alium semum; quo fiebat ut ingcnuus scripior suo cUam calculo male
ejcogitatoin fabulain probaret.
tione et

colatUmein fabulosam esse, nulloquc fundomento

Tali

interpreta-

nixam^

Id quiilem consequens

mihi nullatenus

uno quasi calaini


1.

obelo scriptores Ges-

lUst. Trev., t. !. p. xxvii. (IJ GeaL Trcv.. t. I, p. il. (3) Hist. ilu Lurr.. (- 1 Oissert. prelim.,col. 7. ct Preuv. cul. ii iu inar({. - {h) Uisi. Trcv., 1. 1, p. xivi. (5j Vindic. Eccl. Trevir.,

p. 128. (6) HooUieiDi. Hiet. Trev., 1. (8) Act. SS. Septecib.t.VI.p. 0'21.

p. Lvii.

- (7) T.

IX. col.

Jl-2.

toruin

OcrpMRis. To/r, vm.

AcTA SAffC7'ffKim

^^

II

Oc{

NV
^

9 N

Ol

: :j

^t.:."e

,-.,,

f^-^ncbe exir

des Pte/jnges dArdieoIogic. ch.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


aut mendaces autmendacii compHces facit nl fidem HonthHmim. Quod severiiis est,
torurti

21

verbo Dei

per

Eucharium
terminis

arctioribuSt

per Ma-

qmm

lernum
tus,

latioribus

excultus

et

imga-

dicentipr.rstemus,

22
Hfati''num {'nlo-

Tandem

in opinione eorum,

qui censebwni
Treviros revo-

initia Chrisiianx Religionis

apud

niiifem

tcer. iv

mniittrare.

consequms ca/nda essc ad sseculum 11 vel iii, siatuere Matemum, tertiu/in apud Tresatis erat
virenses antistitcm, eumdeta adhibitus qui in controversia Donatistarum judex Agrippinensis episcopus dicitur. Hanc et
esse

nunc sub hoc pro majori Ihrc quidem exsullantis Ecciesiae bono divisus. cornmode ad rem suam profert Ihntheimius : sed an etiam vere? Merito dubitamus; licet enim
initio

demumque

quarti sxcuU definiti

mn essnnt dicecesium

cum

Materru),

limites, saltem quatenus regiones infuJetium respicerent, fi.ra tamen erat sedes episcopi in urbe plerumque pnecipiKi: similiaetiam hodie occurrunt

fuit,

thesim late evolvit

Joannes

Perierus noster in

praevio Vit.-e S. Materni ad diem sit eatndetn Septembris (l^ ut nece^se XIV Verum ut fatear, quod senti/), recudere. hic nititur. nulh idoneo testittionio conjectura hsec ineunte, Fuit certe Colotiise Agrippins, sxculo iv Matcrnus nomine; sed, quwso, quid

Commentario

mn

in Artierica Septemtrionali : istic qmque certa sedes,quamvisincertiquandoquefinS. Undeetiam^i daretur fhntheimio, quod tamen prnbare non
potest, erectfim
initia quarti

sxculi ^fuisse

Colo-

jiiensem cathedram, atque


virensi,
trfinsiisse

ad hanc, relicta TreMaternum, semper verum erit

eplsc^pxi^j

translationcm-

accidisse contra

morem
ii
:

Ecclesix
laudati
I)e

impcdit qmtninus alius hoinonymus

in

eadem

Hmc
qui

vigentem, ut patet ex
(8),

Canone
ita

ProcatUedra siniul et in Trevirensi pn-eccss^rit? Matertiii nomen heteroclitum fecto Materni seu

ConrUii Arelatensis
in in
ipsis

71/*

sonat

his

quibuscumque
locis

locis

ordinali

fuerint mi-

non erat in regionibus Rheno vicinis: oocurrit Mogunti^e detccto {2/, scilicet in triplici tapide, Homx cotisulatum gessit anno aUusque Matcrm^
185 (3). Unde nihil hiirum duos episcopos exsiitisse, alterum Trcviris, B nominis Agrippinx alterum. Dcin sxculo quario Colonix Transalineunte, Trcvirorum urbs inter omnes certeeminebai; quare etiam probabile viChristi

nistri,

perseverent.

Non

facile

vero

crediderim,

Maternutn,

qui

dicto conciHo

subscripsit et qui

unus

fuit e

iribus episcopis

ejmdem

a Constantino imperatore in causa Donotistarum constitutis, coniempta Ecclesi^-e lege, ad sedem E


aliam
mio,
Iransiisse,

nisi

id

probabili

documento
Honthei-

monstretur: unde

respotidetur

quo^pie

pinus

qui hos ipsos canones affert

ad ostendenepiscaporu/m
:

detur, ut

si

unus idemquc

fuisset .Matertius Tre-

dura

viretisis et Coloniensis,

Trevirensem tamen titutum

transitus

minime raros esse illo ab una ad aliatn

sevo
sefletn

esto; sed

qvasi

t't

Trevi-

rcnnem ctthe
ilrnm
iet

ofcupii$-

Optatus, Mileretinuisset. Aliud tnmen indicat S. Donatistarum Lib. i, Schistnate vitanus de appellat episcopvm cap. xxiii (M, qui Maternum Agrippincnsi civitate. ex ipse in 23 Eurndein tiluium assumit Maternus subscribit hoc Concilio ArcUitensi anni 314, cui Macrinus diaMaternus episcopus tenorc (5) et paulo conus, dc civitate A-rippinensiura,
: ,

nulla appnret idonea ratio, ui nobis suadeaiur antiquam consuetudinem a Materno pessum da-

tam

fuisse.

l Ili.

infra:

Agrscius episcopus, Felix e.xorcisUa, de Ex dupUci inscriptione Trevcrorum. civitatc nomen concludi mihi posse videtur aut Materni

Discutiuntur testimonia antiquorum, qui favere videnturHontheiiniano systemati.

ex

Trevirensibus

diptychis

esse

expungendum,
Coioniam
fuisse

aut Matcrnum istum Treviris non translatum: neutrum vero dici potest : traditio, ipsis adverpriuSy quia constans est Euchaprobata, S, Maternum post SS.
sariis
Ttti/m

eZamL
:

purieiqufuii (jiu translatu) ; unde pestate insolcns erat episcoporum SigismundusCalles noster in suis Andicit

7^ TrZu.n
merito

Z r^caZL
et

Valerium

tertium

Trevirorum fuisse
reli-

adhibent Hontheimius ejusdemque inexpugnnbi^ opinionisscquaces machinanx, quam scili^et antiquorutn,docen--habcnt, testimonia

Oed

aliain

Atfniintur

tes-

T2\aZ^.^.

posterins,

nempe MoUrnum,

P1u

Coloniensem occupasse; na.n nuda conjectura, iUa te,n-

per Gallias, adeo,uc 'n Provme^ Gennamca !![% propa<,atam ume Bekjica I et ,.W/.C/.v-,v.Vm, //,,^v,,>,.,. ,p m,,o
,,^^^tni-ns:P^Thi.hpntSuh)itiutnSeverum,Oregotium etassertoresexhibentSulpitiumSeverum,Gregonum

lem ^ Uu.n scrius


,

Lib. nalibus cccle^iasiicis Germanis nec indicium, ncc Hujus translationis

i vii (6|

ullo

toto

nestat igiOccidente per id lempus cxemplum. Maiernos, altei-um 60tur ut duos statuamus

Turonensem et Patres Concilii Turonensis ad ii^ianni 567. Singula itaque testimonia momcnti habeant tinam revocetnus, quantumque fdtamcn pr^tmynensingula accurate indagemus.
11

sententiam,ex dum est, nullum ex iistalemproferre m

hni.T
id

alternm
Ast

Treviris sedptitrm.

aua nennnda
'^^^^P^'^^

necessario foret apostolica missio


;

enim duci-

24
posse

respondet

nonthcimius
fuisse
:

(7):

Memini

'f^^'\''^->']-^^^^^^^^

varixbus,Rheno adjacentibm

etenim admissnetmm

plina vificnti

anounemiae objectum
Maternum
ad

dimculler credi

"^^^
'

mpcUiehatvr.

Golouiensem
;

Calhedram
transitus

^^^'^'^'

eo quod Lnsiisso, relicta Trevirensi istorum lcmporum. ille videalur repuguare mori His respondebam:
exsulare
hic

f/''' ^'^'^ Asi ipsa propagnndum. Ai^ i^^^^ nam

j^^^

omncm
quae

proprie

diclam
potest,

Materni

transhitioiicm,

ubi

ante

conversionem
in

non ConstauUm ne
sta ui

"
f
J'
'^

/^ZZl

merito "^^J^I^^^X. occ^nrit antiquitatis


.

..^,.,, ,,.

,.,^^(^

s^cult \ floruit

,utsn-en.

di(Bcesis
tris

quidem
partibus

propria

in

apparet,
lirailibus

sed

niQcal.one noshactenus inde -

^^^^^^^
agitata
:

^^^-^^^^^^^^^^
Anionini uu, f ^^ni mio^ persecutio quinta

ac lum

nitus,

nullisque

circumscriptus

ager,

o,,..,ss,,.vs,,,,.,,>.^.,.;j.-(^),f:-,1. 1.

col.

i0.

(li)

AnDal. Germ.,

1.

1,

17.

e^'''"''"^'^"^^^
primum

O)

13. irav.,

1. 1,

23
j.

DE
intra

S.

FLORENTINO EPISC. TREVIR.


NERONI. CU^^iidio)
c^sfari) AVGni^to)
OB. ET.
HIS.

martyria visa, serins trans Dei religione suscepta. Prima qas; videntvr Alpes in GoUiis marlyria, respiciunt illos, qui, Marco

primum

Gallias

pomfifici} MA\(inw)

PHOVINCf/fl"l^
QUI.

LATROmii(ltS)

Anrelio impcrdut^, Lugiiuni pa-ssi swit VienncTisis ei Lugdunmsis Christiani, ut patet ea: epistola, ab
istis

GENEHI.

NOVAM. HVMfarw)

Ecclesiis

sciipta
;

ad fratres
exstat
cap.
i

per Asiam

et

SUPERSTITIONEM. INCULCAB^OJff/

Phrygiam
Lib.
V.

constitutos

apud Emcbium
et seqq. \\}.Se7isus
scilicct

PUHGATAM.

Histor.
certe

Eccles.
est

Svlpitii

tum
Gallias

primum,
martyria

anno
fvisse,

Christi
qxtia

177,

inlra

visa

Momnnentumpretiosissimnm
Muraiori

antiquitatis Chri-

sorius trans Alpos


esset profecto

Dei religio susccpta fuit.

stian^, ut sptirium tradu.rere Jos. Scali</er,Anlon.


et Joan. Gaspar Uagenbuch (9), cptod ab otnnicalmnniaeniditc vindicavit Joan. Erneslus

Fracta

Su/pith aroumcnlatio, proul

enmd^m

"' ' ~.^.*-/*. -'' ' adveisarii constitwunt, si monsirarentur ante h:rc tonpora Martyrcs in Gaiiia fuisse. Certe

Walch, publicvs Jen.r profcssor duplici opusculo^


cui tituius
:

Tlieodoricus Ruinart in Prs-fatione

ad IUstoriam
61
i'2}

Marmor

Hispania etrossum

qiwd ab

Erancoruui Gregorii Turonensisnum.


bit:
Falii cos,

scri-

flagenbuchio impu{/natuni,aitcrum opuscuium tulit:

qui illum cxislimanl ila de Martyribus Lugdunensihus.... loculum fuisse, ut ante illos Mai-Iyres fuissc negaverit. Taieni cerfesibivin'
dii-at sub die xxvii Maji ipsa Vicnnensis Ecciesia

Pcrsoculionis Ghristianorum Neroniana' in His-

pania ex antiquis monumenlis [irubandae ubcrior


explanatio.
ijuip conira sincei'itatcm hujus ntarmoris objecta suntj nobis vidcntur niii argmnento

qui Zathariam, secundum suie Sedis episcopum,.1 _ . ---, pas.ms fertur suh Trajano (3), gucmque Viennense I* .1...... I....: I)...,Kw.i'i.>li'iwini Galliarum /iniirt/_ Martyroiogium Protomartyrcm r.ii liii.iinn appel, ,

negativOj qnod docte removet Walchius. Certumest ___._. ._ ..-,j y


,

id

,,. *-. .;.;; mento publico

genus persecutionis digmnn


cclebra)-etur,
;^i
*...

fuisse,

quodnionur^

quum

Tacitus ctSueto-

T,...*..- -1

.-A

Certe si de hoc similibusve martyriis constadicenduni esset non tam sero, quam qvida/m volunt, transAipes Dei reiigionemsusc.eptam fuisse.
lat
(4).

ret,

niusrccteid inlibrossuosintuierint,et verba tauda^ ti niarmo) is apud hos scriptorcs reperion iur : nam E

Sed idargumenti genus nimisamplum est,quamut

nam

Tacitus Annai. xv cap. xliv reiigio/ieni Ciiristiaappeiiat exitiabilem superslitionem, 5wc/onmy

unoCommeniario pro digniiafecontineriposset: id in singulis Martyribns Gallia'^ si quiindecursu


o/)eris

vero in Nerone cap. xvi Superstitionem

novam

et

maleficam. Quiplura,
auctores.

(juu-

lonyius nosa scoponostro

occurreni, indagari polerii.

abduc&rent, novisse cupit, adeat laudatos a nobis

cvjiu tamen

28 Ites/wndemus itaque
cans'
ita ui

cum

Jacobo Longueval

verba

moUiori

in dis.\ertati(ine pr.rllminari Hislori^ Ecciesiiv Galli'


(5),

explicatiOJie,

Sulpitium non'dicire serius trans Alpes


^cc/

30 Ast si jam primo eerae Christianse safculo miiispama. mariy)iaviditHispan ia,difficiie nobispe)-suademus,
Gallias, per </uas frequentior crot ex ftaHa i)i His2)aniam conwieatus, aiicnasabevanyelica pi-a:dicatione taindiu permansisse,

Dei rcligifmcm fuisse pra?dicalam,

susccptam

/m)pter')nuititndinem

eorum ,qui sacra ChrisSanctos


furor
et

tia/ia

ainpicctebantur,gcnli\iuw,utActaMartyrum
(6;,

Lvgdunensium

adversus

Gaiiorinn,

quum non mineyr esset quam Hispanorum, cum Romanis inter-

rabics ececitaretur : neque

enim ubi pa^ci erant

cursus. Quis po)ro ianujuam ce.rium iradei S. Potiii7ium, qui in e/mtoia Lugdunensi eorhibetur (10) nonagenario major et corpore admodum infii-mo,

Ciwistiani, gens tranquiiid ci ab (mjni scelere de-

unde piebs yentilisco)nmo~ veretur. Et vero maneni non esse hanc inter/n^etaiionon, quasl in nvda conjectura fundatam, rno)istratit verba Pairum Co)icilii Turo)iensis II,
lictore aiiena, luni erut,

fuisse

a/md

/yrimum Lvgdunensemepiscopunt Idquidem G)-egoriu/m Turonensem Lib. i llist. Franco'

rumcap.xxvu

quae pro sua opinione afferunt adversarii


dirccta, dicunt

iW) reperio,sedtanta nonesiin

iis,

enim inepistolasuasynodica,(idS. Hadegvndemreginam


:

hi

(7);

Cum

cius iniiin Ecclesise Galiica7iw attmguntcjus unius, quod infra monsirabiinus, auctoiitas, vtpienam
fideni istiscripto/i

ipso cathoIicK religioin

nis exortu ca^pis-sent


randffi
fidci

Gallicanis

hnibus veneet

thi/num, ut

primordia

adhibendum existimemus.S.Poprimumepisco/nimLugduncnscnicenset
narn F

respirare,
incHiibilia
;

adhuc
quid

ad
hic

paucorum notitiam tunc


Trinilalis

Gallia Christiana (12); sed ideo, credo, pra^cipue,


(juia antiquiorinEcciesis^fastisnonreperitur;

pervenissent

dominicae

Sacramenta
in

ue

minus acquiroret, quam


cantibus Apo.stolis

citataej)istolanonvocaieumpi'imumcj)iscopu7n(iut

orbis circulo pr^diobtinorel, B. Martinum pere-

fundaiorcm
fuisse

istius

Ecciesise, sed simjdiciter rejert


illi

grina de stirpe ad illuminationcm palriae dignatus


est

minislerium episcopatus Lugdunensis


:

crcditum
AouySoyviw

O
:

tviv

3iaxovtv
si

t^;

eTTtffxoTr^f

dirigere,

mi.soricordia

consulente.
fuerit,

Qui

licet

jreTTiffTEyfievoc

numquid

primus

Apostolorum

tempore non 'icam graliam non elTugit.

fuissei eptscojjus,

tamen aposto-

si

fundatm^

Ecclesi.T, id oj)portune

Ex

non

i^isinuasset

hisceverbis iucu-

epistoisesoriptor? Dein ex

eodem

inst/)-umento cia-

ar,sttar,am^n (^allmpr^d^eatam fuisse,sedmhi.


lr,nns cuanc,chcan, ve,;tatcm ad pauco,-,>m noti-

fam

pervou.sse ,o,wn,<.co/.>mru;-,/,.ctto

Ucetnr; nam aderat inte,' Martyrc conus Viennensem, iiy., S.i

J.

J"/

Sa

lu

,,3,

,0 sini/icoH,r

i^tie

Verfecta.n

Ecce^iZ fnt

(um

projitir

29

EtSuip,tL i,aerp,ieand.messenospor,-o

mnrlyriii gui

^^^lZ^^ZZlZ^^^^^tp^:"^'?''''

Nerone

necessitatis

duabus

Ecclesiis prsesideret

sed quia si

S. Pothinus

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


1

23

S. Pothi.m(.s, talinecessitate coqente.utrique Eccledebuisset si:e fuisset prseposltuSj Vimnensis potius Ecclest^, utpot^ qn^ prior in fronte dici episcopus

rathne

explicaiu/r

commode, quod Pamhis, adhuc

i.

v. h.

persecut^r, Act.i\. 2, ^Qi\tv\i a principe saoerdoturn epistolas in Damascum ad synago^as, nt si

nowmff(w/(l): Servi ChrisU, qui apud Viennam pcr Asiam et Lugdunum GailiaB dcgunt, fratribus constilutis. Quod si itnquenominare et Plirygiam volunt Vieniieme.m tunc episcopum, non alium

quos
latis

inveni.sset

hujus

viip

viros

ac

mulieres,

vinctos perduceret in Jerusalem.

manifestum

est,

Ex hactenusproodium Judxorum twnc tem-

poriss!Ppe

causam

fuisse nmltiplicis vea-ationis in

invmicnt^quam S. Justum,desuinptwm exCatnhf/o, quiseriem Episcoporum Viennensiumad S Cresccn.

Christionos. Ast
II saeculi,

tem, S. Pauli discipulum, perducitjqu^nv^uemerito in sua opinionerepudinnt. HicautemJustus fertnir

nann

crcdimus Bardesani, scriptori nulli videntur fuisse Judsi in Gallia auctor in Commentnrio de Fato, quem ex
si

Baronio ad an. 175


rando,
Gatlias

xx

cito,

varias gentps enumeinquit,


Judaei

in A rmorica exsulasse, ac ta/ndem martyrio primum

omittit.

Oranes,

Armoricx Ecclesiarn consecrasse


sede

(2)

hunc tamen
,

scriptores Ecclesi^ Armoricensis accuratiores

in

Mosaica lege in octava die pueros circumcidunt, nec alicujus stcliae vi coguntur, nec regionis

qundam

certa

non

collocantj sed si/nipliciter

temperie
aliter

impelluntur,

episcopum vocant
tumpropt<-rabteniiam Judeeo-

(3).

faciant,

nec alienis moribus, ut inducunlur. Nam sive apud Syros,

31 Rarioruni

in Galliis tunc

martyriormn cau-

""

sani altcraui assifjnat Joamies LirOj Mauro-Benedictinns (4), soilicet inveteratum in Christi<inos JudrTorum odium, uhique fxdeles persequenlium.

Qimm

vero rari cssent inlcr GaUos Jud/ci, hinc

fiebat, ut genti/es non tam infesti esscnt. Et quidem h3ecnon tempreprolata fuisse monstrant Acta mar-

apud Galatas, sive in Italia, sive in Graecia, in Parthia, ubicumquc sint, legem suara scrvant. Quare non absurdum esistimo absentiam Judxonini in causn aliquatenus fuisse, cur et rariora et tardiora fuerint in initio Christianorum supplicia. Quid postcrioribus temporibus ad persesive
sive

cutiones contulerint,
luisse

nam

deinccps Gnllias inco-

Pohjcarpi, Smyrnensis cpiscopi, nam. quum Sanctus confessus esset se Christianum, referunt
tyrii S.

Judwos constat ex I, iii De Judxis Cod. Theodos. (XVI 8} (9), non est quod prolixius exqui- E
^^

Acta

(5)

multituflo

Quod ubi pronuntiassct praeco, universa Gcntilium ac Jud.^orum qui Smyrnam

rani.

Ex

kactenu>s dictis liquet,

eotmus Sulpitium

untret ruro-

incolcbant, cfrrasnata ira et

magna vocc conclama-

Sevemm non
asseclis,

favere opinioni Hontheimio ejusque

"''""'

"o""

bat hestiis objiciendum Polycarpum, quod, quia expletum erat gladiatmii spectaculi tempus, id sibi

neyavit Asiarcha; tunc imiversi, ut combU' reretur inciamarunt, quibus a^inuil prs^ses, cuncta
licere

quatenus initia Christianismi in s,TCu~ aut III traducenda forent. Scd neque mayis favet epistola .sgnodica Palrum Turonensium ,supra nuni. 28 citata, quoniam ipsi fatentur, i[)So catho-

""'""*" "on ra-

lum

II

plebe confestira ex oOicinis ac balneis ligna et sarmcnta conf^rcgante, pr;ecipue Jud.cis aiacri

licae religionis

exordio coepisse Galiicanis in (inibUs


priinordia

venerandae

fidei

rcspirare, quod
tunc

vero

animo, ut solent, ad
sed quod

ista

juvaulibus.

E quibuspos-

sequitur, ad

paucorum nolitiam
arbitror, quasi
:

ineffabilia
,

tremis verbis conficere

licet,

nihit tunc singuia/re,

pervenisse Trinitatis dominicic


sic

sacranienta

non

soleret, accidisse.

Quocirca S. Ju.ftinus

accipiendum

adabsolulc puucos

Dialoyo cum Tryphone num. 108 JudtTis idem scelus exprobrat diccns: Non modo pcenilentiam
sed etiam delcctos Iiomincs constituipcr eos, in totum orbiMn terrarum missos, stis, ac praedicastis impiam quamdam ct exlegcra sectam

pervenisset

lux euanqelica

si

enimverba

hfcc ita

interprctari quis voluerit, consequens esset intra

non

egistis,

brevissimos terminos restrinyendum essc in GalHis

Christia^^iismumnsquc rci^susfnemswcidii^i/iwindo
S.

Martinus

jloruit.

i\emo profecto ambiyct

mccum

a scduclorequi^dam Jcsu G;Uilaeo cxcitatara esse... Quin fliamdocuissc illum addidistis impia illa et qme adversus nefanda ac dctcslabilia facinora
,

agnoscere, etiam ante S. Martini tempora laudabi-

lcm habuisse religionon Christianam per Gallicanas prorincias progressum quu m et ipse discipulus
,

eos, qui

iilum Christum doctorem

et

Filium

Dci

fuerit S. HiUirii, Pictaviensis episcopi. lieleyantur

pronicntur, apud orane gcnus


.....

hominum

sparj,Mtis.

32 Ad hffic, capta urbe vestra et terra vastata, pcenitentiam non asUis, scd illum etiam {Chnstum) que penequcn^ tium.indigent: omiirs, qui in illum credunt, dirts devovere audetis. Atque huic sententiuc pr<Tcipuum pondus
.^

hujus sanctissimi Doctoris opera, ex iisdem certe manifes'tum fict, bcneconstitutam fuis.se Ecclcsiam Gallicanam; quin propterca 7\eyemus, quod offirmant fatrcs TuronmseSy maxima S. Martini opera cepisse iiicrementa doctrinam euangelicam Vtenim
.

'^

addit Euscbius Cxsariensis, qui non solum Ju.stini verba, ew Dialogo excerpta, refert Lib, iv iHst.
Eccles.cap. wuiiQ), sed ctiam dicit Jud^vos litteras nUsisse in omnes gentes, ad omiies ubifpie
Jiidseosj

notoriis factis consentiont citat,r epistol3P verba, ca

aliud indicare noti possunt, quam quod per B. Martinuu} consumma ta fueritGalliarum adveram fidem
conversio. QutTqujnn ita sint, liquideconstat episto-

qux Christi doctrinam traducerent, ut


et

lam synodicam

Tit/rotwnsem nihil pr^sidii affeire

novam
nuissc,

inimicam Deo sectam, ac

epistolis

mo-

ne illam receperenl (7). In hanc quoque opinionem concurrit Tertullianus diceyis Lib. i ad Nat. cap. XIV Quod enim aliud genus (/'o?H/?iifm, prsetei' Judaicum) seminarium cst infarai;e nostrae ? Cui consonat Origines Lib. vi cmtra Cclsum cap. XXVII (8); Qua in re (in belio excitando advcr;

Hontheimii opinationi. imo contrariam sententiam maynopcre conprmarc.

'i^ScdomniumpotenlissimuynargumentumHonthcimioestauctoritasS. Greyorii Turoncnsis, utpote


qxticcrtam epocham fxmdationisEcclesiarumGallise
assignet.

t.,,qori>

ruron

txuctontas.

Htc habct
i

Greyoriu.^ in Historia
i\0)
:

rum

lib.

cap.

xxnu

Hms {scilicct Dccii

Froncoim-

sus

Chri.sttano.\-)

similis

videlur esse Judaeis, qui,

quum primum
tianis

Christiana doceretur reiigio, calum-

peratoris) terapore septem viri, episcopi ordinati ad pnedicandnm in Gallias missi sunt, sicut historia

nias adversus illam spargcbant: raactari a Chris-

puerura, ejus carnibus vcsci illos; et opera

Ait enim.
I.

passionis Sancti Martyris Saturnini denarrat. Sub Decio et Gralo consulibus, sicut

loncbrarum pcragcre volontcs, cxstinctis iuminiI)us, cura obvia quaque singulos commisceri. Hac
Gan. Christ.. t. IV. p. 198. (2) Charvet. Hist- ,le rEgl.de iine. p. 17. (3) Tresvaux. -ai.ita de Bret.. t. 1. p. i.vii. 105 {h) Act.Sicn:. Siiif^ularit6s ) (^) Siiiiularil6s Uist., l. IV, p. 11)5 -(h) Hiiiaarl. Act. Sicic. Marl.. (il) Eusebii. Uist. Ecclea., 1. 1, p. 179. p.W. Edit. Amstelod. 1713.
(1)

fidcli

recordalione

relinctur,

primum

ac sum-

mura Toiosana

civitas Sanctura
crl^^

Saturninura ha-

-(7) Lumper Hist Theol


?. ^^'; JJV''Edit.Lipa. 1741.
t.
.

-^?[n^n (10) D.

Rf;Mn..flt h2c des Hisi de Pmj^cS Hisi. ae rrduie, Bouquet. Hec.

1. 11. i.

n.

p. 147.

bere

^
J.

DE

S.

FLORENTINO EPISC. TREVIR.


^<^^^<^<^<^^^^^^^^^^'^'''^^^^
''

t.

B.

ergo missi sunl bere ro^perat saccrdotcm. . Hi Arcla.ensibus episcopus Oatianus ^uronics Narbon.. Paulus cpiscopus episcopus oph.n;.
; ;

vi.Maroveoepi^coro^rjvrv^^^^^^^
;

Po^^f^^^^^\^'^^^^^^^^^
Vr-rdecessor jussxi

Parisiacis, DionyTolosa>, Salurninus episcopus; Arvernis Slremonius episcopus ; /u F ^, epi.topus> sius ius

ChauhnU

eMus:

dK^xx

N<yvembi-is
.

ih)

'P
-

q^^^^^^^ qMoohutpate^ ejusChtha-

Lemovicinis Marlialis est dcslinalus cpiscopus. De cpiscopus, his vero Bcatus Dionysius, Parisiorum
diversis pro Christi

^^^,a,.ee(rpit,cathedramadeptuscst,elogmm-, rms,re() ^ ,

nomine aiVeclus pcenis. praesentem vilam gladio immincnlc fmivit. Saturninus presvcro, jam sccurus de inartyrio, dicit duobus el lempus Ecce ego jam immolor, byteris suis de meffi resolutionis inslat. Rogo, ut usquedum pcnilus non relin bilum fmem impleam, a vobis
:

que a Venantio lu-tunato,adejushonoremmfro7ite i6),supponit aliqvot salyit!PS. Uilariicontextvm regimine Eeclesij- perseimssc, antetem annis
in

qnameumdemadminlsirandamreHnqueretMarove^
advect.r fuere. sub quoHcliqui^ S. CrucisPictavum Liliosanij loco C<Tsarix vero parte constat

Exaltera

junioris mo7tasterium Arelatense

jam gubei^asse

quar.

Cumquecomprchensus ad capitolium duab


his, solus attrahiliir. Ipilur
.

ceretur,

rcliclus

cum

se

oras.se fcrlur: ab illis ccrnerct derclictum exaudi nu- de ca?lo sancto DomineJcsuChristc, his civibus tuo, ul numquam haec Ecclcsia de habcrc ponlificcm in sempiternum. mereatur

anno 561, qua7uh bemus ex Vita ejusauthentica svh dic xi Augusti (7). ctHade(hi.T igiUir exstat Ca-sari^ ad Bichildem

S. nusticulom suscepit, uti ha-

gundcm epistola

qua regvlamS. CcT.soril instanetvehcmentcr eommendot, onte ter petilam mittit annum h^l scripta esse dehuit, adeoque anlc re(8),
,

Quod usque nunc in ipsa cognovimus. llic vcro tauri


galus,

civitatc

ita

evcnissc

furentis vcstigiis allifmivit.

ceptasHeliqvias,regulaS. C.Tsarii Pictavis jom obseixabotur, qvinS.JiadcgundisArelotuni pro}>terea


adire debueiit post receptas Reliquios. Talia jrroferri possent plura, qu<T

ac de

capitolio

prjpcipitatus vilam

Strcmoniusque, ct Paulus atque Martialis, in summa sanctitate vivenB tes, posl acquisitos Ecclcsiae populos, ac fidem pcr omnia dilatatam, felici confcssione Christi migrarunl. Et sic tam isli per martyrium, quam hi
Galianus
vero,
Tropliinius,

monstrant non admodum oceurotum fuisscGregorium etiom in iisfostis^ qus


et loci

propier vicinitatem iemporis

facillima eia/nt E
"^^ "^"
alans;
'^'"-

per conressionem, rclinquentes terras, in coelestibus paritcr suntconjuncti.


I

indagatu (9). 37 Allcrvm estquod auctoriiatem Gregorii Turonensis encrva t, est, quod imprim isexActis S Satur.

ninidepromat,qv,Tihideninullaratio7icreperiuntur:

inchronoiQ-

35 Si Orcfjorii Tvro)icnsis auctoritas esset

omni

nempe
Decio

fideli

gici$ labiiis est,

esceptioixe major^ adeoqxie ew dociimentis nnti(iuis

et

Grato consulibus
nst

quidem rccordationc rctincbatur sub episcopgtum ccepisse

suam in hac porte lihcrasset fidem, non esset ambigendum dc Oriyine earnm EccU^siai-^im, qux istic
nominantvr;
r/uin

svu7n

Tolosac:

quondo

istis

verhis subnectit

Hi crgo missi sunt, nominatque scxalios episcopos,

tomenveltnncargumeniuni

de-

horum tomcn missio nulloverbo attingchotur


ActiSjOsecitotis, qus: ita sonantW^):

i/n

cret07'iumstringipossctadversysa(iasEcclesias,ma-

Tcmpore

illo,

ximecirca Rhenum,nomajiis frequentissimvm^sitas. Sed niultum abest, vt tonfam fidon, Grctjorio,viro sa7XCtissimo, sed non scmper odmodum solerti hahere possimus. Jmprimisenim inco^icussumhactenus remansit, Gregorii Tvronensis tea-tum, quatenus ex
ActLs
S-

quo post corporcum


splendorc
coepcrat,
fidci

Salvatoris nostri Domini Jesu


in tencbris sol justitice

Chnsti adventum, cxorlus

iliuniinare

occidentalcm plagam
et

poslquam sensim lerram Euangcliorum sonus

gradatim
,

in

omnem

exivit

pariquc pro-

Saturyiini

Tolosatis

depromptvm

esse

gressu in

rcgiunibus nostris Apostolorum prjtdi-

authcnticum, nec ejus sinceritatem aligva variante lcctione lobcfoctari. Verum qvx adliuc iextm prxtendebatur, vtiiforjnitati plurinnnn detroctaesl ex
tempore, quo Josephus de Maceda in suis Actis sint^avarriB produxit passionem e.ei-is Apostolorum
S.
flrf

catio coruscavit;

cum

rarae in civitatibus Ecclesiae,

paucorum Christianorum devotionc consurgcrent


sed

nihilominus crebra miscrabili


fa-tidis

errore
locis

gcnti-

lium nidoribus

in

omnibus
sicut

templa
recorCbristi

fumarent
est,

ante annos l,

actis publicis, id
Cdi'li

Saturnini, quse

Tolosani antistitis missionem

Dccio et Grato consulibus, sicut


rctinetur,

/e7?);wrt Claudii, qvi,

Gaio \CaHqvUc) vita de-

dalionc

primum

et

summum

^ functo subrogatus, imperium Romanae reipublicae obtinendo ministrabat [Wrevocat. Exstat Lcgendarivm ex quosuperiora verho excerpsimus, Floren tiae
,

Tolosa civitas Sanctum Saturninum

habere ccepeei

rat sacerdotcm.rA'//*// profccto hisce in vci-bis occu/rrit,

quo

legitiina

monstrari possii

illatio,

alios

^--. ------

...

.!-

v<'.iv

>

tvj. f

!. ..i

i^

11 II

(ly

(iio

Sanctum, B. Gregorio Magno sub annum 604 defunclo, reeentiorem{1): unde vervsimile evodii Hiccardionurn codicem o})ographum esse alterius opcris, cuju^ letas ad sieculum vii aidario reperire
cst

doeumentis,qu!rcitassetydcprompsisse,(iuameximl-

gan quadam ojrinione. Quin nec sibi quidcni constat


inalateS.Satvrnini refcrcndo.Nomin lib.\Mirac.
eop. xLvjii
(II) dicit:

Saturninus martyr, ut lcrtur,

tingit.

ab Apostolorum discipulus,

tmeria ex variante lectione,

36 Dcin H etiam, qui plurimifociunt Gregorii aupvwsenti Cfmtroversia, fatciitnr ilbtm. --" ctoritatem in j-- ,!-.-

ordinatus in urbem Tolosatium cst dircctus. Svnt quidcm, qui i.Hiusmodi controdietifmem cxtergere satagunt, diccndo ...-,.. . --"., .1%' .1 n, ij^ jumiyn/i.ij i.(n.-l rcuu
K
,

t_

nonraro quw, qua


gorius.

ces^piiareinqvicstionibus clironologia' antir


is'

est

nostra disquisitio

(3).

Imo
i_

m factis,
(...-./'

'""' -- coxvis et in proximo positis, quandoque labitur Gre-

~~J

per discipulos Apostoloj-um intelligendos essc illos qui, licct post Apostolosvixeiint, tamen longo ante

tempore missioncm evonfjelicctm dedcrint, quod ad


tria

ExcmplumesloS. liadegundis, qua^Grcgorio ieste lib. ix cap. XL (4) Arelatuin adiit ad svscipiendam regulam S. Csesarii, post reeeptas S. Crvcis Reliquias. Atque id certochronologice falsum est.
(I)
la

prioj-a

Esto: sed in

Eeclesi^ saecula extendi potest (12). tali hypothesi, inuiilis, imo ridicula

erat pricope,\iiier\ur. C.rterum hic

unum monecc

strare contendirnus,

missionem sex episcopoi-um

Aclas siuceras iiueviiiiienie tlescubiertas de Los Aposloles do anlig. Vasconia. (2) Wopeiln. Aet,. Sini'.. p. 24;j. (3) Ibid.,

(4) 1illini(.iit. ^jiiD.


Ci-iliier.
'-^.^l.

turriji&I.ecrlts.,!. IV.

]>.

lU).

lidit.

Thes. Anec

quet. I.]I,p.357. (6) Ihid- p. 212. (7) AcL SS., t. I Januar., (8) Art. SS , t. 11 Augusl.. p. t;:.7. n. 6. (0) Martene,

M.

aris., P.57.
t. III.

nul.
p.

Aul. Kcles.. i. XVU, p. co. Hi&i. liti. deFr., Ituinart apud D. Bouquet, t.Il.ji. 101. (6) D. Bou-

1, (Id) I.iroii. SiiiBulnr. llist.. t. IV. n. '.'06. (11) Huiijiin. Act. Sim. Mail.. ti. !;'li. (IJ) Hilil. l'alt,. t. 3^.1. 844. (13) TjUeniont.Mtm. sur riiisl. do rKgl., t. IV. p. 710.

d., t

p. 3.

aniiquis

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


docummlis non manare : quoadS. Satur7ii7nnu spectanty hicc ret/ractanda venient ad diem XXIX Novembris, quo ejusmemoria in RomanoMarantiquis
tyroloyio cciebratur.
iiiio

25

est,

ac mittt aut oj-dinari ab


vivu/tu.

in

quibussemptr

eomm successoril/us, Vemm si liac ratione in-

t.

V. H,

tcrjyretomur

Pa tres ^yrovincia^Aretatensis, quomodo

(intiquio-

r,im tfstimoTnts

tcrtio

38 Intcr sex episcojms quos Gregoiius sxculo medio iUiijatit, occurrtt etiam S. Trophimus

monstn-abitur ex personamittentis fluere fmmatum qualemcvmque Ecclcsi<-e fundat^r? ILrc dicta suf^iciant, quoniam amplicyr indagatio necessa/rio pro
Actis S. Trophimi reservanda
est.

confutata.

Arelatcnsis, ciijus dies natalis xxix Dccembris notat/ur.

De

eo

autem

hsec saribwnt episcopi

univcrsx
(1):

provincia' Areiolen.sis

ad

S.

Leonem

Magnum
est,

40 Ad quid porro omnia hsec impedimenta documentis, per se claris, oggeruntur, ut nempesua stet
Gregorio Turonensi, scriptori cxterum indiligenti,

quamvis,
'^^**'''*

ac-

>nP'ci"o.

Omiiibus 1'cgionibus Gallicanis notuni


quo(i

scd nec

'""" ^^*"**^'"''

sacrosancliE Ecclesiae Roinanaj habelur incognitum,

suin a bcatissimo Petro

prima intra Gailias Arclatensis civilasmisApostolo, Sanctum TrophimuMi babere nieruit sacerdotem ct exindc aliis
paulatim regionibus Galliarum
ligionis
fidei,

auctoritas? Verenoncapio, cur,rejectis antiquio)'ibus, tanturn tribuatur auctori sxculisedti tuaxime

bonum

fidci et

rc-

infusum

priusque alia loca ab iioc rivo


iiistitulionis fluenta

quem
,

ad nos apostolicac

7umium solet, ad prxconcepti cujusdam systematis normam reli^jua onmia contorqueantur. Sed tandem nec ipse Gregorius initia EcclesicC GaUicanx ad medium sxculum tertium illiganda e.ristimat. Etenim textus serie^n, qualis
adulti, nisi, ut fieri

miserunt

meruisse manifcstum

est

sacerdotcs,

quam
eiiim

Viennensis civitas, qua^ sibi nunc impudenac


nierito

sideranti

inActisS- Saturnini legitur supra nurn. 30, conpatetjam tum, imo ab apostolicis tetnporibus, Ecclesiam

tcr ac notabilitcr

primatus cxposcit indcbitos. Jure ea urbs sempcr apicem sanct^


quae in Sancto Trophimo prisuscepit,

GalHcanam
:

ccepisse. Id

enimctare

eloquuntur Actorum verba


gionibus nostris [nempe
prajdicatio coruscavit
:

pari progrossu in rc-

dignitatis

obtinuit,

Gallicanis) Apostolorum
scilicet

mitias nostrae
Gallias lioc,

religionis

ac poslea intra

juxta /ide/n
licet
:

Acto-

quod divino niunere fuerat consecula,

rum verum
tos,

est,

Apostolos aVujuos,

nobis ignoiwjo rarae

Credentes pleB sludio doctrinaj salutaris effudit mini esse rationis atque justitiie, ut sicut per beatissiiiiuni

in

Galiiis prxdicasse

Euangelium
in

quidem, sed tomen aliqu/r


ecclesiae

aliqiiibus civilatibus

l*ctruin,

Apostolorum principem, sacro-

paucorum

Clirislianoruin devoliouc con-

sancla Ecclesia Roinana teneret supra

omnes

totius

surrexerunt.

Quod

si

fuerint Christiani,

si

fue^Hnt

mundi
lias

Ecclcsias principatum
Ecclcsia,

ita

etiam

intra Gal-

ecclesix, fuerint

etiam necesse
Dei.

est episcopi

ad

re-

Arelalcnsis

quce Sanclum

Troplii-

gendum populum
ditio7iem
;

Quod

satis nobis est, ut tra-

mum,

ab Apostolis missum,
ordinandi

sacerdotem hal)ere
vindicarot.

variarum Ecclesia/rum n(m temererejicich

meruissel,

pontificium

Ad

eumdem- sensum loqwm tur Vsuardus ad diem


et A do de Festivitatibus SS. Apostolorum etc, quando aUegant Zosimum Papam, di~ ccntem : Ex cujus fonte tolae Gailia? fidei rivos acce-

mus quod tunc soiuinmeo judiciofieri debet.quando nwnmnenta historiea indubUata contrarium docent.

XXIX Decernbris

41 Totam demum hanc disputationem eoncludamus auctoritate scriptryrum Galtix Christianx, qui
ccrte nullatenus favebant a ntiquitati

non neyat apo^tohcam


origi-

pcrunt
pvacipue a Patrihus provin-

(2).

variarum EcOriginibus,

nem EicUtia
GatlicantP,

39 iSon cst hujus


.,.,-^q

loci

operosius in sinceritatcm

clesiarum Gallix, ut satis liquet

ea:

citalx eptscoporum epistoia; inquirm^Cy id


^^^; j,-^,,^,

enim me-

quas singulis

cia:Arclatensis:

xxj^ Occembris, quo festivitas S. Trophimi occurrit, reservanduni est. Ast mea senten'

Ecclesiis assignant. Ast nihilominus ex doctrina Patrum trad^int, Heligioneni Christia-

nam

in Gaiiiis

coxvam
ea"

fuissc ipsis Apostolis,refu-

aut istaepistolarejicicndaestytamquamspu/ria^ aut fatendum est, Oregorium Turonensem in celetia

tantque allegata

Sutpitio Severo et Gregorio Tu-

brato textu

omnino a

veritate historica aberrasse;

at(]ue adeOj si

forsan epochamS. Satu/rnini emciistius epistolx

pias, in reliquorum episcoporum setate assignanda

Eorum arqumenta compendiose Postquam dixissent, antiquos Patres docuisse Euangelium ab Apostolis per universum orbem diffusum fuisse, quidnam, inquiunt, tol raronensitestimoniu.

referimus

(6).

fidem non mereri. Deauthentivitate


dubitavit Sirmondus,

tionum,
et

tot

testimouiorum

gravissimis

momentis
Et quoad

eamque aorius impugnavit

opponunt severiores
Gregorii

critici? Scilicet Severi Sulpitii

^ Launojus in Dissertatione de Duobus Dionysiis(3).

Turonensis auctoritalem.

Sed ut monnmentumistud,tamquamspuriumrejiciatur, oportet, ut aboleantur pariter epistolse Zosiini Papw v, vii et viii, quiT omm.es, qnoad sensum attinet, idem sonant (4). Id vero, quoniam nimix
temeritatis
esset,

spectat Gregorium, mo?istrant, cunsentiente etiani Theodarico Huinart in Prs-fatione Operum Gregorii'

num.

61 (7), nultatenus illum

i7i

illahdiYQ&i fuissCy

ui episcopos his septem

antiquiores nuilos fuisse

viw aggredi quispiani audebit.

Reliquum est itaque, ut ea-plicatione commoda hx epistolie submoveantur /mprimis dicuntur episropi falsa narrare (5). Sed qu<rso, num fahitas incoest, quod referant S. Trophimum, ab Apostolis inCallias directu/ni fuisse? Quod Arelatensem Ecclesiam
.

eccistimarit,adduntqueoperosumnon fore,siGregorius alitcr sensisset, ejusauctoritatem tot co^ngestis

longeantiquiorumscriptorumetPatmmtestimoniis obruer e.loinm itaque ol)jectionis pondus in Severi


Sulpilii toslimonio

positum

est.

Sed hiv ipse IJilario

fundaverit? Ast qui melitis cognosccre potuerunt


Origines Ecciesia/rum suartim,quam
ii

episcopi, qui

tempore et ioco proximi erant initiis Ecclesix Gallicanx? Ast nimiitm obsequentes fuere antistites provincix ambitioni sui metropoHtaiii : id profecto
solida probatione,
geret
;

tongejunior et aliunde auctoritate infenoi; madcbet, docenti gistro S. Martini prxvnlere Psal. xiv (8), Apoi^tolo.^i per omnes orbis terrarum partes, qu^cumque adiri possunt, quin eliam in

nm

quam

nullatenus afferunt, indi-

Oceani insulis habitationes Deo plurimas paravisse. Objiciuntur Catalogi episcoporum mutiii in initio : sedvoive^iti istiusmodi docuuienta freque^itissime occwrit, certamquide^n essesedem,
i7icerta et hiulca sit

non cnim, nisimihi liquide demonstretur, in QAnimum inducam, tot episcopos, ut fortunx unius
viriaduiarentur,tam turpiteraduiterareveiitatem. Tandem mitti a S. Petro, mitti ab Apostolis idem
(1)

quamvis

episcoporum

series.

Tandem

adulterata primorum episcopoi'um Acta causantur:

sed hxc nihil prohant,


Conc.
1567. 1570,
tii.

qucmadmodumenimMartyLaun. Opcr.. V, "' IJ^i;'- "' jo\'u;"i.7 Bouquel, 1. 11, p. ICO. (8) HUar.

S.Uon.
t.

Oper..t.

GuU.,
t. J,

I,p. 89.

p. 43.

-(2)Labbe,

(3)

17f.:i. Sirmond. Gonc. IICunc.,col.l5G7. Sirm. Conc.Gall.. Laun. Oper., t. II. parl. i, p. 114. (4) Labbe, l. 11

I.

n.993. Kdit. Vonet.


t.

1571.
1. 1.

(a)

(^) Gall. Clirist.,

Pnef.

(7)

Oper., p.

Edit. 1'aris. 1693.

rum

DE

S.

FLORENTINO EPISCOPO TREVIR.


tractum indigitare potuisset,ingentemregionum tenebris jacentem, in Galliiset Germaniis,adhuc in igiiur euangelica necdum affulsisset. Esi cui jam anno Christi 140, conjiciamus,
si

runihistori^, muHiplici licet fabula obruta, non tamen c/ficiunt eosdem non exstiiissc, ut passim

monstratur adversus DodweUum qm tatiratione nii/merum Martyrmn impugiiaverat.


,

hx

undemerito

Christianos in Galliis

et

ad Rhenum

exsiiiisse.

44 5. Justino sequalis,

Bardesanes,

posimodum
(6);

Barde$ane
Syro,

IV.

Ex propagatione Euangelii per universum orbem,


arguitur

in h:eresim tapsus, floruii


hic

sub Marco Aurelio

autemsuotemporeomnibusgentibusetspecmHm

apertetestaGallis Euangeliumprijedicatum fuisse, ;verbaex Annalibus Cnrd. Baroniiad an. 175,

tur

Christianismus
ac

etiam

in Gallia

Germa-

inqnit BardeXXI huc transferimus : Quid autera, sccla, qui in sa7ies, diremus de Ghristianorum orbis, imo vero in omni civitale inve

omni parle
niuntur?

nia sa^culo

primo sectato-

res habuisse.
Bwmgelii
pror-

Nec multas Parthi Christiani ducunt Medi, nec uxores, ncc canibus morluos objiciunl et Galu maPersa) filias ducunt, nec Bactriani nec i^gyplii Apin, aut catrimonia corrumpunt
;

nem, hircum aut fclem colunt

sed ubicumque
cogi possunt.

XA.actenm quidem

toti

fuimus in refutandis arnostr^-e

sunt,

alienis

legibus

vivere nec

diratio per to-

gumentis, ab adversnriis
'

opinionis allatis,

Monstrat hic Bardesanes


legibus patriis, ui

Tion ita ieneri

homines

tum mundum
monstratur
s.

cicmente

mano,

quoniamneqativa sunt, ineptiora nobis vidcnex ^ { ... i-.conveHcndam tradittonem antiquam, qux Bo- 'w ^^ funda mentu m fiabet in docu mcntis nunc deperditis Verum quts meritodubius circa prdcsenton controversiam hxrerety nisi simul antiquam traditionem B argumentis non kvibus adminiculatam monstrare satagcremus. Quod nunc quidenx latius enucleare conabimur. Imprimis tamquam argumenlum non spemendum proferimus^dicta ar^iiquorumjqui uno ore Chrisii Euangelium prsedicatwm anmmtiant ipso primo sxculoserce vulgaris. Sic S. ClemensRomanus in Epistola sua ad Corinthios (Ij, qxtam genuinam agnoscunt eruditi (2|, dicit : Paulus....
in Oriente et

suumvoluntati non stci libcrum cultura rea/}'biPi'ium, quoniam nationes, etimn a Christianam observare possunt et motiores, legem
reapse observant. Quocirca
illos

hic popnlos in ex-

emplum
ientise

adducii,

quia gremio imperii Homani, E


Bardesanis senCard.

Italia ct Gnecia, remotissimisunt.

aptissime subneciit
:

Baronius h<TG
pertinet,

verba

Quod ad

rem nostram

illud

plane observatione dignissimum, non fuisse hoc tempore in orbe provinciam, imo nec civilatem, in qua non essent Christiani, itemquc adeo pofuisse Euangelicam pra^diralionem, ut in diversum ac planc contrarium habilum naturam

lenlem

Occidente verbi praeco factus, illu-

hominum

Iransformaret, ut sive Pers?e, sive Medi,


alite

strcm Gdei suae

famam

sorlitus

est,

in

justitia

aut Parlhi, jEgyptiive, vel

barbaive nationes

mundum
recte erui
fide

universum

inslruens et

ad Occidentis

essent, quae reciperent Euangelium, mox inolilas

terminos veniens...

Ex qmbus quidem verbis dinon potest, Germania^ partem jam tum euangelica illuminatam fuisse; nihilominus

illasapud gentilessuos turpes consuetudines, feralesque atquc nefandos mores penitus antiquarent

deducimus, S. Paulu/m, Apostolum ad Occi^Qniisicvminospenetrasse.Quamvis autem, ne quxstiones qusesiionihus cumulcmuSj certam regionem depnire non liceat : sunt tamen
recte ei certe ex hisceverbis

eosdemque longius abdicarent. Haec Baronius. 45 S. Jusiino ei Bardesani xqualis vel subxqualis, S. Irenaeus cpiscopus Lugdunensis eamdem senses Ub.

s. iremeo.

tentiam egregie exprimit in operesuo adversusJixreI c. 3 hisceverbis (7) :Etsi in mundoloquclae

nonpauci, qui Occidentis lerminos Hispaniam irvterpreiantw\ in eamque provinciam S. Paulumintrasse, mordicus nec sineprobabiliiaiedefenduni{Z}
qUdC vero isiiusmodisententis objicipossuntpleraque

dissimiles sunt,
et

eadem

est.

Et

sed tamen virtus traditionis una neque hae, quffi in Germania sunt
aliter

fundatie EccIesiiE,

credunt
Iberis

aut aliter trasunl, neque hae,

dunt,

neque
in

hae,

qme

in

argumenia, eadem sunt, quse traditioni Trevirensi


C opponi sotent.
Bx s. Juttino,
43 Neque minus efficaciter huic t/raditioni suffragantur verba S. Justini, philosophi et Martyris, in Dialogo suo

quiE in Celtis, neque


hae,

qu^

vEgypto,

neque
unus
tatis,

hae, qua3 in

Oriente, neque neque hae, qua? in Lybia, ^ medio mundi sunt constitutie,
hae, quie in

sed sicul sol, creatura


et idera
est, sic

Dei, et

in

universo

mundo

annum
set
(5)

Trgphone Judseo, scripto circa Christi 140 (4), inquo, postquam dixis-

cum

lumen, praedicatio veri-

ubique lucet et illurainat omnes horaines,

gentein

Judaicam ne nunc quidem, posi

qui volunt ad cognitJonera veritatis venire.


S. Irenxi textum, sibi

Hunc

dispersionem , ab Oriente sole ad occasum usque esse ei esse gentes quasdam ubi nondum ywrfaici
gcneris quis(|uam habitavil;
scriptor
:

minime propitium,

eludere

ita

pergit egrcgius

unum quidem esl genus mortaBarbarorum sive Gr^corum, seu etiam aliorum omnium, quocumque appellentur nomine,
Atqui ne
lium, sive
vel
in

conatur Hontheimius, dicens S. Ooctorem nonagere de Germania Hhenana, sed deOrientaliy illa nenipe qux Dacis Sarmaiisque adjacet (8). Id ut ila, ait,
existiracmus, pcrsuadet
tullianus (9) studiose
iila

imprirais,

quam Ter-

plaustris

viventiuni
vel
in

(ifialoeiuv),

vel

domo

carenlium

(aotVwv),

tentoriis

vivenlium et

pecoribus vilam toleranliura, inter quos per nomen cruciGxi Jesu supplicationes et gratiarum acliones
(ey;i;aptTTtKt)

Patri ct fabricatori rerura omnium non fiant.5ow equidem istiusmodidicta apudnonnullos

tamquam esaggeraia haberi : ast qui mecum raiiocinationem S. Justini considerare voluerit, facile
consentieteamdem a Tryphoncreiorquendam fuisse,

" SarmaGermanorum. Sed quibusnam, qusESo,aliis geniibus Gcrmanis conju/ngere poterat Tertullianus, quum ipse Honiheimius monstrei conterminam esse Dacise et Sarmaiix Germaniam? Quo etiam indicio prodii Tertullianus agere se solum de Germania Orieniali, neuiiquam vei'o deuniversa ista rcgione, qua laiepatet? Astdenius istaomnia affcciasse Tertullianum, numquid ideni

facit,

conjunctio

tarum

Dacorum

et

censend/um
p. 39.

est

de S. frenxo, qui nullatcnus Ger1675. (8) Hisi, Trev.. t. I. 104. Euit. Autverp. 1584.

(3) Floroz. Espan. Sao.. l. UI. p. 3 el sequ. (a) Oper., p. 2^0. Edit. Commelioi p. 88.

(l)Ubbe, l.IConc..coi.l27.

(2)Lumper.

Hist.

im.

Theol

t. I

n 16
t'

(4) (6J

Lumper
Lumper.

0) Oper.,
xetseq.

II

Prffif., p.

(9)Lib.adv. Judtbos.p.

p. S3. Edit. Paris.

t.

Ul'

manos

DIE DECIMA3EPTIMA 0CT0BRI3.


fruinosSarmaiicisgmlibusconjungit? Imoscribms
in Gallia, gendtts

de duodocim
juxla
Matlhaei
litteris

Aposlolis,

adventum

mnnquid GermaniamnominanSyinieUir est de Rhenana poiius Germania, Galli^g

Euangelium
scriptum,

braicis

DomiDi Jesu quod herevertens Alexandriam,


prcedicasse
5.

qu^que propter frequentiora beUa Romanis noiissima erat? Ast, inquitj Irenceus Germanicas gentes a Gallisseu Celiis, intei-posilis Ilispanis
finitijna,

secum

detulit. ^/^u<?/)a?ic

circa finom ssecuH secundi

Pantxni missionem Uligandam esse, suadet

seu Iberis disjungit. Nobis 7ion vacat operose inquirerenum CeltasGaUos, Iberos Hispanos interpreiari

ium quod hsec Eusebius episcopatui Juliani, qui anno 191 (6) obiit, adscribat, tum quod eadem /)emetrio,
ejus
successori S.

Hieronymus

tribuat.

debeamus : estn, recte interpreiatus fuerii Ilontbeimius ; quid inde? Num umquam ex istiusmodi
inierpretatione eTtundere poterit Ilispania Galliam
et

Ger7naniam dissociari? Id

certe

numquam

in

mentem IIo7itheimiovenit. Noniiaque inteUigimu$,


quid patrocinii
sibi quaerere velii
,

ex hac qualicwinr-

qtieperturbaiione topographica S. Irenaco tribuia : neque timendum est, ut ipse auiumai, ne Irenaeum

Joannes Baptista SoUerius noster in suo Commenr tariodc S. PantW7io ad diem vii Juiii (7) age7is de hac mJssio7ie, dicii : Non verebor ego tanlisper opinari, illam hic Indiam intclligi, ad quam S. Athanasius Frumentium postca direxit, quas est ipsa j^thiopia, sedi Alexaiidrinffi ad hoc usque saeculum, non interrupta continuatione, subjccta. Vcrum
hsec

non

satis considerate scripta vidoiiur

nam

cum omni
rai,

reliqua historia commitlal

{!),

quum

i/n

sacra sive profana, nihil occurquo Origine7n Ecclesiaru7n Germanicay^um ad Hhe7iuni citra primum saeculum invesiiga/re adigatota historia, sive

meridiem versus jacet, ui inspicientiquamcumque 7nappam gcogi'aphica7n patebit : Eusebius auiiim habci : Tantum porro animi ardorem erga verbum Dei idem vir (PanjEthiopia Mgyptiis recie

mur.
TertuUiano ori-

isnus) ostendisse perhibetur, ut Orientis nalioni-

^6

Ex

ipsa rapida

et unive7'sali

diffusione

euan-

bus

T0( rr'

avaTo/iic i9v^tv

Euangclii Christi prcE-

geticse ve^^itatis, o/rguii

TertulUanus contra Judaeos

dicator exsliterit, ad
gressus.

ipsam

usque

Indiam

pro-

Chrisium, Patribus pro7n issumjam advetiisse, quia eu7)i gcntes credebant. Alludei\s cnim adJs. XLV. B Libro adversus Juda'os cap. vu (2) sic hquiiur

Ex quibus

verbis, licet

Indorum nomine

ctiam Mthiopes venire signet Martyrologium Ro- K 7nanu7n ad die^n xxvii Octobris, c(yncludendum est

Cui cnini dcxleram tenet PaLer Deus, nisi Chrislo


filio

Pantsenum

abiisse cx

Mgypto Orientem

versus, et

suo? Quem cxaudierunt omnes gentes,

id

est,

pcrag7-ata Arabia, ad ipsam, ut e^nphoticc loquitur

cui

omnes gentes crcdidorunt, cujus


in

et

prccdica:

tores Apostoli

Psalmis David

oslendunlur

in

Eusebius, usque Indiam progressum, nixpt xat t^ 'IvSeiv oT(iaf*vov -y^; quasi insinuaret ad extr&'
:

universa, inquit, lcrra exiit sonus

eorum
In

ad terminos tcrra) verba eorum


aliae

usque quem enim et


et

mwm Orientem, pei-venissc Panteenum. Hancpoiro


opi7\ionem egrcgie confirmani nupei-se investigationes, facts circaaniiquitates Indicasa Societatc Asia^
tica Calcuitensi.
ei socius

genles credidcrunt? Parthi, Medi,


ct incolentes

Elamila;,

et

qui hahilanl Mesopolamiam, Armeniam, Phry-

giam, Cappadocinm,
et

Pontum

et
et

Asiam
regio-

instituii Asiatici,

Monstrat Franciscus WUford, ^niles in pcninsula Indica,


in reliquo Oriente percrebuisse, ut

Pamphyliam, immorantes ^Egyptum,


Africae,

quemadmodum
aii

nem

quae est trans Gyrenia inhabitantes,

Suetonius
esse in

(8),

Romani
cajterie

et

incolce, tunc et in

gcntes; ut jam Maurorum multi Gncs. Hispaniarum omneis lermini. et Oalliarum divers.e nationes et Britannorum inaccessa Romanis loca, Christo vcro subdita; et Sarniatarum et Dacorum et^ermanorum et Scy-

Hierusalem Judaei et Getulorum varietates et

nem

fatis,
:

rerum potircnlur
docu7nenta,

veterem et constanlera opiniout eo tempore Juda?a profecti atque in hanc rem plura afferi
scilicet

Unum adducamj
cum

anno 3101
nostrs

srse Indicx, qvi accurate

initio s^rx

vulgaris concurrii,

rex Indix, aitxius dc 7'egno

suo, curiose jussii inquiri in infaniem- e virgine

Iharum, et abditarum muUarum gentium, et proviriciaruin et insularum multarnm, nobis ignotarum, ct quae enunierare minus possumus. In quibus omnibus locis Christi nomen, qui venit, regnat.

naiu7n, qui

48 hiiiia

ruinam imperli sui portendebat (9). pmro Ecclcsia^ Indicx cum ipsis pri-

imo

s.

Thoma

mordiis HeUgimiis Cbristian/e connectit, ei ut vera habet, qua; de Iixdica S. Tho^nse ApostoH 7nissicyne

Ncque jninus aperte idem

iradii Origenes,

qumn

C Lib. IV de Princip. cap. i (3j dicit. Universa tum GriEcia, lum quae per universum nostrum terra-

refemnhir {W), simulque in decursit sui tracUitus varia sigfui Christianitatis Indiae indigitat. Sic F quoque Sacesivara, rex sacrse aUcuJus periodisive
sers appeUatus, indicainr RomsB in Occide^Ue resi-

rum orbem
Jesu Chrisli

patet Barbaria innumeros habel, qui


legibus,...

derelictis patriis

disci[ilinam

custodiuut....

Quodsi

ad

vcrborum id quoque
tot

dere ibidem i7icarnatus

{i I).

Quoyxiorn vero historia

euarujeUca tam ifitime cum fabuUs Indicis contcxta


esi,

animum
diis

attenderiinus,

annis lam paucis,


Christianos

insi-

mihi videtur
indicai

id

iti

argumentum deduci
;

posse

slructis

adversus
licct

potuerit
sit

hoec

antiquitatis rei Christia7\ae in iUis gentibus


c<Tterui)i

quam

duclrina,...

alioqui

non magna

doclorum

Eusebii lUeronymique narratio:


Orientis regiones et ipsas

copia,

ubique terrarum pr^dicari,


sa|)ientes
et

ita

ut Grieci et

7\a7n

quando Pa7\tnus

Barbari,

insipientes,

ad vcrum pcr

hidias peragravit,7ion

istic

quidem plantavit fidem,

et

ex

S.

Pantceni

Jesum Christum Dei cultum se adjunxerint, rem humanis viribus majorem dicere non dubitabimus. 47 Qui7i et ab ipso Chrisiianismi ewordio luculentum late diffusw euangelicj: pr.rdicationis testl7nonium nobis suppeditai S. Uicromjmxts [\), cui
C07\cinit

sed plantatam fovit :si quidem EuangeUu7n S. Matrthxi invenit profccto npvd iUos, ut dicii Eusrhius
l.c. qui Christi notilia
scilicet
lis,

jam

imbnli crant, quibus

BartholomsRus, unus ex duodecim Apostout

olim,

fama

cst,

pra^dicaverat.

Et reipsa

vari.Y

bius Lib.

omnino in V cap. x

stia ecclesiasHca Uistoiia


(5).

Nam quum

S.

Euseranlienus

fm-mx eruces, quamvis sig^nrm istud ad hidorum iheogoniam nuUaienus pertineat, in UOs
:

phigis occurnint

aliqu^ cruces

fiorife^-.r

yunt ex

7'ogatu Indica' geniis, a Demelrio, Alexandria* epi-

secia Ma^Ucha^orum, qui

docebant Christum 7ion

scopo,

niilterctur,

reperit ibidem

Bartholoraaeum

fuisse vere moriAium in Crvce, sed fioribus cireum'


p. 460, n. 13.- (8) Vesjpasian. cap. iv. Cfr. Tac Lib. v. Rist. cap. ini (0) Asiat. Resear.fi.. t. X, p. Met4l.- (10) Ibid-. p. 73. Cfr. A3SBmaiiiii Uiblioth. Onenl., l. II, part. ii. p. 435. (MJ Aatat.

(1) L. c. p. XI. (5) 0per..p. 165. Edit. Antver 1584. (3) Orig. Opor.,t. l,p. 157. Edit.Pari3.I733.-0)(:atQl.Script.i;cd89..c. XXXV. t. IV. port. ti. cul. 112. i;dit. Maur. Paris. 1706. Maur (5) Hiat. Kctles. EuBeb.. i. I. p. 222. Kdil. CaiiUibr. 1720. (6) liusob. Chron. Mai Scnpt. Vet. nov. tiollect-, l. VUI. p. 389. (7) Act. SS., t. U JuUi.

Reaearch.,

t.

X. p.

57.

datum

28

DE
(1).

S.

FLORENTINO EPISCOPO TREVIR.


pretatur
Tillemantius

datum
''

Ast sunt etiam Cruces alius forma, in

Gallo-Gr.Tciam

(6),

/wo-

^" "'

Indiis repert3P,
l.c.

a laudato Francisco Wilford

edltse

mnciam Asis:, Phryqis' adjacentem ; dum. alii explicant. Esset h!cc verba de Gailia Europ^a
judicio disputatio sine termino dcterminare volucrit Apostolus, vellc utram regioneni indicare

tn ItuHam.

49 Neque hic pneterire


circa res gestas S.

possum dicta Tillemontii

meo

habet

(2,.

Attam^n

ThomcT Apostoli, quas ut incertas in llistoria Apostolica Ahdi^y

quoniam voce

passini rejecta, occurrit

Indorum

rex, Giindaferus

nominCf nemini hactenus quam Abdix notus ['S)\ quum en ex uUimo Oriente prodeunt numismata, reqis Indo-scythcT, 7iomine Gondofares, qui solium

Timotheo clara, usus est. Nam, ui docet Christoph. Ccllarius in sua Geoqraphia antiqua lib. n, cap. iiH (7), Craeci Oalancipiti,

liam

ra>Wav

et

Gallos

r>Ts

ut

plurimum

primo sxculo
igitur valet

xrse Christians' occupavit

{^).

Quanti
fre-

appellant; atque sic Polybius, Siceliota Diodorus, Dio Cassius, .losephus, Pausanias et alii ; poste'

argumentummere negativum, quo

riores

aulom
,

cum

Latinis

raoy;,

et

ref;ioriem

qttcnter utitur Tillemontius,quandoquideminvento unico argumentnpositivo validissinu' lahefactatur?

Hisce similia dici posscnt de Sinensi imperio, in

riav (lixerunt, qua vocabuii lalina forina pasGraecus Eulropii metapiirastes Pc-canius siin Eusebius iib. iv, Scriplorcs ccclcsiaslici etiam
;

quo primis Ecclesix sseculis pnedicatum narratur Euangetium (5). Atque hxc quidem eo adduxiraus,
ut nobis faciliuspersuadeamusflorentissirnas et viciniores regiones, quales erant Gallkt, Germania

cap. VI et Socrates lib.


retus
lib.
lib.
i,

vero

ii,

xxxv ac Theodoi, cap. xxxi usi sunt. Agatliemerus cap. iv diversorum casuum nomina
cap.
;

videlur hisce conciliare


ra>Tta;
Gallic-e.

Toiv

raWiwv,

Trpirspov

Rhenann,

ab Apostotis ncglectas non fuisse, dum ad

ne^ov,

elJj?

xcfxFvwv,

dcinccps

silaB

sunt

longinquas nationes excurrcrent, et ad litierarn verum essc quod de Apostolis canit Ecclesix : In

quas antea Galatias dixorunl. Ea qvidem


quibus manifeste liquet ex nudo textu
posse,
creBcentcm tn

Cellarius.
51

onincm lenam

exivit sonus

verbacoruni. Atque haec exaggerationis, qux B vcrsarii, sub cautione ali^ujus tamen nimia esse non poPuitj quoniam refutaiu
fuisset facillima.

eorum et in fines terrae utcumque admitiunt ad-

Ex

et

Panlino conpci non

casse,doreni dicare vohterit Apostolus. ^'"^^'op'a/titiquorum, ui aliquatenus ad interpretationem

utram regionem inRecurrendum est igiiur


Cresccntis

GaiHa-prifdi

Dum

tamen illam universalem


diffusioneni generaliter

exploratioreni

missionis

S.

notiiiam

apostolicx prsedicationis
confitentur, quoties

tamen speciatim de singularum Ecclcsiarum Originibusagunt, tam multipliccs opponunt exccptiones, ut,si illossequamur, sonusapostolicss vocis
int7'a

habcamus. Ac imprimis qwimvis Ado et Usuardus accuraie Galatiam a Gallia distinguant,


nihilominus niissioncm
cipuli,
S.

Cresceniis, Panli dis-

angustissimos limiles reslrinVis

gendus videatm.

enim

ulla

est

Eccl^sia, si

memoratas

in Scripturis canonicis excipias, cujus

omnino reiinent. Sic enim Vsuardus, quem pro more suo amplificai Ado, sub die xxvn Junii loqvitur, (idditamenta AdoApud Galatiara, Beali 7iis uncinis includimus
in Gallias
:

Origines in controvei'siani non revocentur iisdem similibusve argumentis, quibus fundatio Gallica-

Crescentis,
in

discipuli

Sancti

Pauli
,

Aposloli,

qui

Gallias

transitum

faciens

verbo

priedica-

narum

Ecclesiarum impu^natur. Aut

igit^ir

fal-

lionis

sitatis crrorisque arguendi sunt antiqui Patres,

civitate

qu^ndo deuniversali propagatione Euangelii locuti sxmty aut primxvoA-um Ecclesiamm t/raditiopropter defectmn coa^vorum documcntoruni non temererejicienda est, imo tunc solum qiiando argumentapositive contraria afferuntur, quae certe non adsunt
in iraditione Trevirensi.

que
liter

multos ad fidem Christi converlit. (Viennas Galliarum por aliquot annos sedit, ibiZachariani discipuium pro se episcopum

ordinavit).

Rediens vero
fuerat

episcopus
finom
Id

dalus,

ad gcntem, cui speciaGalatas, usque ad

bealuni

forlavit.

nico,

vilae suic, in opere Domini coneiiam confirmai Ado in suo Chroquo lempore (medio quando dicii (8)
:

inter Pauli

Romam adventum
creditur
Arelale

et

Neronianam
ad
Ilispanias

persecuiionem)
pervenisse
,

Paulus
suos

et

Trophimum,
ad
imperatore
coronatur.

Viennie,

V. Magis
tur
Galliis,

(lirecte

monstrain

Crescentem
rcliquisse

discipulos

praedicandum
(Trajano) F
Ecpri-

Sub
scncx,

quo

Religio christiana

gloriosissimus
clesiEe

Zacharias,

Vienncnsis

adeoque Treviris in Beigica prima, primo sse-

episcopus, martyrio
Crescens,

Nam

mus
verso,

discipulus
resedit
:

Apostolorum

Viennae
re-

aliquol

annos
tertius

quo

ad

Gaialiam
et

Martinus

episcopus

discipulus

culo propagata fuisse.

Apostolorum
nensis
el

Vicnnae

resedit

Verus,
fuit

Vien-

de discipulis auditoribus Apostolorum, Trajani lemporibus,


episcopus, qui
et

unus

GalnUtE nomine etiam venU


Gailia,

V.^^^ *
lissimis,

'^^

^^

*^'^'

<^<^^J^^^^^^^

'"^^ probabiet

doctrina
igitur

confcssione
ci

rcm nostram agere videamw,

ut

Usuardus

Quamvis floruit. fidei Ado in eam sententiam abeant,


ideo

pTiesentcm controversiam cominus aggrediamur, oper^ pretiurn fuerit inquirere, an antiquitas


Origines Christianx Heligionis in

qua sedes

S. Crescentis propria

consiiiuiim,
credita

non
:

iamen a

in GaUo-gr^cia negant missioS.

nobissubministretargumenta,direclcmonstrantia, Galliis, adeoiis

nem Gailicanam

S.

Crescenti

Panilo conest,

m fuisse

neque prxicreundum

A donem,

que in

provinciis,

qux Rhcno

adjacent,

sx-

culum primum xrx vulgaris


imprimis textus
jojff

attingere. Occurrit
iv,

S.

Pauli II Tim.
Crescens

10 Kpiiv-

et;

r>aTtv

{iiTops<jQr)),

in

Galatiam
intei'-

Viennensem archiepiscopuni et rerum Ecciesise su^ non ignarwmj in hac qusBStione non spernendx esse auctoritatis, 52 Scio equidcm hisce auctoribus, uipote ad
utpote
sxc.
IX pertineniibus,

(abiit),

missus a magistro suo. Galatiam

objiciendam esse reccniio-

^"''""*' ^-

Tfieodorettu
(1) Aeiat. Researcli., l. X,p. 61etsen. (2) M6m. pour serv. h (3) Godex ApocryphusN. T., t, 1 p.6'JI. rhist. ecfliis.. l. l.p.SaT. (4) Uoinauil. Metii. geogr. hist. et acientUliiue sur ['lude. Memoires des Inscr. et Belles lellres. t. XVIM, part. n, p. 95, de lAcad.

Paris (5) Zaccaria. Raccolta di dissertaz. di Stor. Ecel. Sroc. VII Dissert. iii. t. XVIII, p. 103. Kdit. Kom. 17'.iii. (()) Mem. Eccl., (") Cellar. Notit. Orbis aiUiq., t. I. p. 130. lidit. Ups. t. l.p. 58c). m3. {) Bibliolh. mai., Patt. t. XVI, p. ^8,
I8VJ.

m.

rem

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,

rem ilhrum xUiiem^ propter qxuim vUr tam/piayn tam remoto adhiberi idonci in facto trstes
possunt.

prsedicatione Euangelii,
cepiioiie,

propter

quam de ejusdem sus^ qwtm sotam martyria in Galliis

j. v.

h.

Sed

hxc ideo prxcipue attuUmuSj ut

videri

comlp.t, ne conccssa quidem,


llni

quam
fieri
,

volimt,

Pau,

possent. Et quidem, ut istiusmodi ratiocinationes effugiant, statuunt illa omnia, qu3t

tcxtus intcrpretati/mCj

qua Galatia GalloCrescentem

grwcia

dicatur

consequens

prxdicationem euangelicam in Galliis primo sxcuto illigant, referenda ad Gultiam Cisalpina/m :

non adiisse. Etenim pro istiusmodi missione antuiuima nobis adsunt tcstinionia. Et Gallias in Paulina epistola aut
S. Pauli discipulum, Gallias
legit

ratum habet Petavius, qui in Animadve-rsioad allegatum swpra tej.tum Epiphanii Haer. li (6) scribit Lucam in Gallia pradiid

nibus

aut intcrpretatus
lib.

est

Eusebius in Historia
(1)
:

casse,
scio

ecclesiastim
inquit,

ui,

cap. iv

Ex

reliquis,

Pauli

comitibus, Grescens

quidem ab eo

missus in Gallias Pauli ipsius tcstimonio declaratur. Unde suspicatur llcnr, Valesius in Annotationibus

prodidit. Alque haud an Galliam Cisalpinam intelligat, per quam in Dalmatiam Grsciamque cunttmderil. Ad averiendam objectionem dixcrat Petrus de Marca in Epistota ad Henricum Valesium de initiis Gal-

nullus,

quod sciam,

ad hunc locum, Eusebium in


,

text/U

liccmse Ecclesi/e,
fisit,

S. Pauli Gallias pro Galalia legisse, qux lectio a Millio in occwrit in quibusdam codicibus editione Novi Testamenti citatis : quocirca fallidicens (2), nuUum exemplar tur Tillcmontius
,

jam a

alpin3B

qunm hic ediiioni Eusebii prxtcmporc Augusti nornen Gattiw Cisantiquatum fuisse ; adeoque quoties ih
Christianis

scriptoribus

nomen

Gnlli^ occurrit,

ferre

hodie FaUtas.

Fateor lubenter hanc

lectio-

nem

rarissimam esse ; quaproptcr S. Epiphanius, quoniam persuasum habebat S. Crcscentem in Gallias missum fuisse, correctam voluisse videiur

de Transatpina i/nietligendum esse. Id muttis refutat Laurwgus in Dispunctione epistolse Petri de Marca rnonstraique Gattix appetlationem
,

Paulinx
XI
(3),

epistolfe lectionem.

Nam
:

Hsercsi

u,

HaVue Boreali etiam posterioribus temporibus mansisse (7). Esto ; sed unum superest prohanr dum, nempe nomen Gattix simpliciter prolatum,
quin cx circumstantiis scribentis aut
dijudicari
possit
toci aliisve

B cap.

Huic (Lucx), inquit, praedicandi idque ipse munus est crediLum Euangeiii primum in Dalmatia, Gallia, Italia et Macedonia priesiitit, sod in Gailia prie caDteris. Ut de nonnullis comitibus suis Paulus in epistolis Paulus

de

utra

Gatlia

agatur,

umde-

quam adhibitum
signetur.

fuisse,

ut Gatlia Cisalpina

Quamdiu enim
tangitur,

id

non monstrabitur,
cst,

sumiria etiam erudiiio imbettis

quonia)n

si-

testatur

Crcscens,

ait,

in

Gallia

non

gnum non
supra

Certe

textus

ThcoOoreti,

vero in Galatia, ut quibusdam immerito placuit, sed in Gallia. Eodem sensu intcrpretatur Throdaretus textmn Pautinum in suo Commentario
Episiokc secundx ad
in

attatus,

de

itla

Gallia

loquitur,

cujus
ei-at

metropotita nus icmpore persecuHonis

Arurme

Paulinus Trevircnsis, ut narrat


siastica
lib. ii,

in

Histwia Eccte-

Galaliam.

Gallias

sic

Timothcum (4); Crescens appellavit ita enim


;
:

cap. xii

(8).

appellabantur

antiquitus

ita

eliam

nunc

eas

Dominant, qui sunt extcrnae doctrinae participes. 53 Qux hactcnus disputavimus, non eo dicta nequedeGidiw ciaaipina .!)quis putct, quasi dcfendcre vclimus S. Paulum rwm vfivha in- ^^ allcgato icxtu de GaUia Eu/ropaea locutum
terpretiri
licet.

54 Antiquam traditionem propagati jam primo *''' ^- ''" sxculo Chrislianismi, etiam in rcgionc Wicnana, l^"^"^^^^^^ txc. II tcripta. testatam facit VitaS. MariiE Magdaleme, B. Rabano

fuisse.

Per

me

licet,

sumatwr vox

Galatia

eo

sensu, quo sumitwr Act. xvi. 6, i Cor. xvi. 1, i Petri I, 1, quibus in locis ipsa sermonis conse-

queniia cogit Galatiam Gallo-grseciam interpretari. Sed id tamen ex citatorum scriptorum


testimmiio vneluctabik exsurgit
tifjuis

Mauro, abbati Futdensi ac postmodum Moguntino archicpiscopo, tributa. Quo ex testimonio, quanium Rabanum aut alium co^evum auctorem habct, consequitur, sseculo, ut vult Hontheimius, undecimo anieriorem esse opinionem aniiquitatis Ecctesise Trcvirensis. Hanc vitam, hactcnus in bibliotlieca Coltegii S. M. Magdalenx Oxoni^e delitesccntem, primus in lucem protutit R. 0. Faitlon,
Congregationis S, Suipitii prcsbyter, in eruditis-

persuasum lucem euangelicam a/fulsissc. Id C etiam fittetur TiHemontius, quando docel (5), ipsam corruptioncm textus primitivi (quamvis
fuisse, Gallise

argumentum, anEuropcce primo

staiiin sxculo

simo opere de Monumentis incditis circa apostoiatum S. Marix Magdalenae in Provincia (9). Rabani libri authentiam vimlicat auctor tum ex
controversiis et statu Ecctcsi^
culo,

**

Galticanse ix S3e-

paulo supra dixerat, textum u/nanimiter retinuisse vocem Galatiam, adcoque incormpium pcrman^se) mderi indicare quod Crescens in GatUam venerit, et ne xquivocatio aliquando suboriretu/r,

quge
et

in

Vita

describuntur (10),

tum ex

opinionibus propriis Rabani, ibidem ad stglo amussim cxhibitis (tl). Equidcm nullatenus dubito consentire

plane in sententiam, qua statui-

Galliam Galatix suhstitutam


tura, pergit porro,
posset,
si

fuisse.

Hxc

conjec-

aliquid probabilitalis haberc

tur sxcuto nonoeditus iiber; id enim apertissime indicant errores, qui incidenter impugnantur;
et

traditione
luvc

Ecclcsix

GallicaruB nitereest,

divisio

provinciarum Galli^,

prxsertim

vcro

tur

verum

conjecturx contraria

ad-

duciique celebratum locum Sulpiiii Severi, quon supra nmn. 27 et seqq. dedimus. Quod si tali responsione minime mbmotam judicet objectio7iem, consequetur antiquorum Patrum gravissim<im
auctoiHtatem,

quod refcHwr de Burdeyalis, nunc melropolis Aquitani3esecundx[\1)\nam antiquitus Burdegatse ad mciropolim Bituricensem pcrtinebani (13), attamen inter mctropoles jam censebatur sub Cadivisionis rolo Magno, ut constat cx Brcviario tcgitur (14| ; Nomina methesaurorum, in quo
tropolilicarum
vel
largitio

quam multorum swcutorum


flocci

tra-

faciendam, ut suus nianeat lionor Sutpitii unius tcstimonio, quod cwterum in transenna prolatum, in varios senstts
diiio adminicutat,
esse
flexile
est
;

civitatum
est,

ad

quas
:

data

hec

sunt

Roma
facto

olccmosynas Bur-

digala.

Quum
tributo,

igitur de metropolitico jure,

Bur-

qiuyniam Sulpitius non tam agit de

degalis

agatur, quasi

dc

recenti,

t.

ii.

p.

ii",

p.

78.

(8)

Theod.

Hal. 1771. 11, p. 90. Opeir.,t. in. p.

m. -

(5) M (7) La (9)

rapoatolat de Sainle Mario Madol. en Provenco. 2 vol. inMita 8ur ---*'"> " .-<>-. ^wy lljiU,, p. * iq anguedoc, t. l,p.73-i.
'

Monum.

quod

30
''

DE

S.

FLORENTINO EPISCOPO TREVIR.


t/i'ibnta p prouincia ^ecialis primis prxdicatoribus, Trevirensem mePropohm obtifuerit, Euchario Eucharii discipulo, ; adeoque Valerio, gisse

"' "*

ostendilur quod particula nunc significat, satis antiqu^ esse scriptor Vit^ ct Sjeculum IX vix posse excedere.

(9)

Babano (n-

buta;

con55 Eatenus oum R. 0. Failhn onmino admittam plane scntio. Ne vero porro Rabanum

divisione provinciarum

tribui

non poiume.

\ia;

autemadducipossum,utcredamRabanum,natum
et, si

auctorem

Vita^ S.

Marije

Magdaknx

aliqui

me

versatum in breviora itineia cxcipias, semper

retinent scrupuli.

Imprvmis quod

inter

patres

fmdalores

Ecclesix

nxu
est

qui in

divisione

Gallicanx referaiur Ireprovinciarum, sorlitus

Lugdunum, melropolis Lugdunensis terti (1). ut Diimis versatus erat Rabanus in Patribus, ignorare potuerit S. Irenseum, Lugdunensem episcopum, tamen commode satis diluitur dicendo, vitio liLugdunum brarii tocum hu/nc iuxatum esse ; nam
sstculo secundo ea;eunte floj'uisse. Objectio

primarur Germania, ignorassc sci^iem pontifxcum qualis erat Trevirensis. et domcsticx Ecclesiae, auctor di/Jicultaie sua non caret, quod Tandem Saturninum Vitw tamquam rcm indubiam iradat, Marapud urbera Tolosam (10) prsdicasse; in ut fertur, tgioiogio autcm legitur (!1) Martyr qus- duo ab Apostolorura discipulis ordinatus,
,

cffata

non

satis

conveniunt inter

se.

57

E^posita

hactenus momenta

facercni,

ut

^^^^^

^^^ ^.^^

non
mse,

erat metropolis Lugdunensis oniissnsque est Gatianus Turonensis,


tcrtiae

sed pri-

qui

mHn

tertiam Lugdunensem occmrit difficultas,


est

snrtitus est.
scilicet

Sed gravior

Rabanum,

si

VitamS. Maris Magdaknse Rabano adjudtcandam MarlyrO' censereniy nisi mihi ex accurata lectione suspicio oi^iretur, genuinum non logii Rabaniani passim e(rhibetm', esse opus, quod sub ejus nomine
aut saliem ita esse luxatum, ut plena auctoritas^ eidem t/ribui non possit. Imo vero non desunt, qui Martyrologium illud inter sincera Rabani opei'a
est accensere veiant {\2} ; ast id quidem severius dedicatoria-s quum habeanvus Rabanibinasepisiolas Radelichum abbatcm Seligenstadicnsem et Gri-

^;^

auctor
S.

Vitx,

non

sibi
(2)

constare.

Etenim in
Cliristianae

laudata Vita cap. xxxvii


Mari^.

agens de comitibus
duces

Maydalenx ,

quos

Frontinwn tamquam praedicantem apud seu Frontonem, VeB Petragoras, urbem Aquilaniae secund (3). Rabanus rum contraria omnvno docere videtur in svo Martyrologio ad diem i Octobris (4)
militiae appellat, inter

eos accenset S.

ad

moldum archicapeUanum
potest,

Natale

Fronli

cpiscopi

et

Confessoris,
loco
,

terminidicitur

tribuit

esse non quod eidcm quin Mariyrologium scripserit, ctia/in Sollerius noster in Pra^fationc Mar~
(13),

dubium

bus

urbis

Petrocorica;

ex

qui

Linicasio,

fclicem

luminis
servitio

sumpsit
inter
,

exordium.
ha-

Sicque
bilans

dcvotus in
multis
Christi

monachos
el

virtutibus

claruit
:

mullos

ad
vero

ndem
post

convertit

ad

extremum
insigoia

Usuardi cap. i orMiig 2 (14). A'o/i iamm dicerc ambiyo, istud muliis in locis fuissc corruptum, ui satis liquet ex elogio S. Frontini supra ciiato, ex nominibus urbium et regionum, insulse notatis, v. g. quando dicU de S. Saturnino in civityrologii
tale

sacros

labores,

qui

per

virlulura

Mannctis. pro Tolosa,

qux quidem

citationes

ejus claruenint, a

praesenli

tribulationu ad seter-

nara

migravit rcMiuiem. iMinl dicam


FrontoniSj quia

de

monavitam

facile muliiplicari possent. Ast quodgravius est, ac compilaiioncm magis imporiti librarii, quam soler-

cliaPu S.

more
colei-e

a/postolico

cfericalem

cum monastica
:

potuit

discipulis suis

sed apcrte docct

una cum Rabanus Sanfuisse


(5),

ctum

in (inibus Pet/rocoricensibus

natum

tiam viri dociissimi declarai, illud esl, quod cosdem Sancios divcrsis diebus cum variato clogio producat sic sub die vii idus (ix) Martii refert passionem SS. XL Martyrum, satis similem, etiam quoad
:

quod nimiuAn abscedit a


dalenaf, ut

relatis in

Viia S.

Mag-

unum eumdemque

auctorcm
in
n-

liabucrit

uierquc
. cut ex varte ob-

liber.

verba atttnet, Martyrologio Romano hodicrno. Verum biduo post, v idus Martii, reducit eosdem pugiles, sedstupendis miraculis circumdatos :nam
lapides, in Christianos impacii,

56 Inter relimios Aposfotos, '


.

Vita

laudatoSj
raetro-

lapidaiores cs:de-

.
sortitus

itat Martyroio-

obvenlt elt-am Fcroncms.

qut.

Bisunliura,

bant, glacies, cui insidebamt,


dissoiula et

temperato frigore,

gium,

polim

provinciae

raaxiraae

ScquaDorura

aqua calida

facta est, ut

mirum

vidcri

legitur (6), adeoque episcopatum adcptus est. Ast poiTO i-ste Feronci/us idem videtm' ac Fer^ rutius, qui in Martyrologio Romano ab diem

debeat, vcl unum ex lum, ad baineum refugisse, uti uno tenore 7iar-

XL poenarum

timore pertcrri-

ratur.
vuigatum, 58 Similem repetitionem exhibet Martyrologium Kat. Apritis (xvii Martii) ct iii idus sub die xvi

simul 0um socio habetu/i' fundator Eccksiae Vesuntinx sed Rabanus, cui consonant fasti Ro)nani hoXVI Junii uiui
celebi-at^r, et

cum Ferrcoh

dierni,
reoli

sub eodcm die xvi


qui

hmii

dicit

(7)

Fcr-

presbyteri et Ferrutionis diaconi

in civitate
etc.

Visoncensi,

sub

Claudio

judice

Hxc

/uiqvaquam videni^ir iterum diaco7ius occubuit^ ad eodcm qui enim Martyr


consentire inler sc
scriptore
xintjc

Moji: uti'oque enim loco celebrat Ma/riam a/ncUlam^ Tcrtuili, viri principaUs Virginem qu3E dum in co esset, ut capitalem sententiam subiret, aperta grandi pelra, ad quam adducta fuerat, fuit rccepla et undique conclusa. Omncs circum(xiii)
,

siantis;,

esedcmin uiroquc chgio, istiusmodi sunt,

tamquam melropolitanus

jyrovinciai

ma-

quod

Sequanorum exhiberi non poiest. His adde, quidam dubitent^ an Ferreolus episcopus fuerit, nemo ta^nen, quem scia/m, talem dignitatem cjus diucono, Ferrutio, adscripsit. Pa/ii modo
ctsi

utnon nisi uni esedem que person se conven irc possin t. Vixauiem credere possum, Rabanu/m tam inciiriosu/m fuisse,
sibi

ui similcs repetitiones

absquc ratione

indMlgcrct. Ut igitur iotum Mariyrologium


est

Rabano abjudicem, non

mihi

satis famitiaris

OAicAor

Viiae

lovdatx adscribit Valcrio Treverim,


Belgicae
priraae
(8)
:

Ralxini stplus. ejusque dicendi et cogitandi tenor:

metropolira

hic

quidem

verum nuliaienus

dubito asserere,

si

quid Rabani

apte conveniuni Viia et Martyrologium Rabaniahiatoriam sive nu7n. Verum aliier impingit

estin totolibro, id multipliciterfuisseinierpotatum, forsa/n et mutilatu/m. Quocirca omnino subscribo

traditionem

sco'iptor

vitsc

scitur enim, si qu3B

judicio per

Basnagium prolato

(15), cui conscntit

doctissimus

. ,

DIE DEC1MA.SEPTIMA. OCTOBRIS.


4

31
;

doctissimus Binterim (1); Plurima forenl observanda circa hoc Martyrologium, si singula liceret expendere, obscura aperire, spuria reficere. Hac itaqite ratione, in quo/ntum non haberemus genui-

tia

cora sua provincia Germania prima

Colonia

#.

num Babani
de

Martyrologium, potest sustineri

Vitam
potest

cum sua provincia Germania secunda; Octoduros cum sua provincia Alpium Graiarum cl Penninanim Auxitana metropiiiis cum sua provincia Novempopulania Hebreduna raetropolis cum sua
:

S. Marix Magdalenx habere auctorein

Habamtm.
Eucharii

provincia Alpium maritimarum; Remi metropolis

Verximtamen 7ion video,


objectio

quomodo
ibidem

dilui
loco

cum sua

provincia Belgica secunda,

aliis

doctori-

Valerio

qui

fundator EcclesuB Trevirensis. Tandem nequeid dissimulandumest, Habanum aynicitiam cofuisse Hilduini, Abbatis Sandionysiani nt auctodlcltur
ris

bos reservatae sunl. Eorum vero, qui ad Hispanias ab Apostolis destinati sunt, haec sunt noniina Thesiphom Secundus Indalocius Torquatus Caerilius, Esicius, Euphrasius. li septem Hispania:

Areopagiticorum, cui etiam Commentarios in


libros
et

rum

provincias septem, christianae

fidei

conjunxe-

qualuor

Regum

inscripsit

{2)

ipsum, si awtor est fuisse desiderio ewagyerandse aatiquitatis Christianismi Transalpini : nam Dionysium Parisiensem diversum csse ab A theniensi, solide demonstrat Panasci potest,

unde suspicio Vit.T, abruptum

runl. Citatus hactenus textus elucidatione

quadam

Jamsupra adnotavimuseum vitio quodam iaborare in Iren^po Lugdunensi, tumquia hic longe posterior est^ Pum quia Lugdunum metropolis non
indiget.

erat tertiae

gius in Critica Baronii ad an/num 834 g x simulque eumdem in Gallias directum fuisse a S. Clemente Romano (3). Et quidem candorem
p( seqq.

, sed primae Lugdunensis provinci^. Propterea ssepe laudatus editor hiatum suspictitur,

quem

sic invplet

Irenseus Lugd/unum, metropolim


;

Lugdu/nensis (primae

Gatianus Turonem,

metro-

Rabani id ipsum demonstrat, quod


nullo tajnen

licet

amicuSy

polira Lugdunensis) tertia'.


est

Quod

ideo nccessarium

modo de Dionysio sermonem habueritj imo quum tot primates nascentis in Gallia Christianismi nominaret,aUum tamen silentium teneat
circa Dionysium,
potuit

ut decem habeantur provinci^, omissa autem Twrone metropoU, novem tantum numerantur.
est,

Aliemm

qmd

Hotomagus dicatur metropolis


:

B
doccts.Mariam

qmd

certe

nequaquam placere

Magdaienam

amU:o HHduino. ^^ ^^^ tandcm ipsiim textum, qualis in Vita S. Murue Magdalcnx legitur, exhibeamus (4) : Igitur aEquoris undas ingressi cura gioriosa Dei Maria Magdalena ac sorore ejus Martha beatissima, Sanctus archipraesul Maximinus et Beatus Parmenas, archidiaconus, episcopi quoque Trophimus, Eutropius, nec non
et

Lugdunensis secundx, quae nunc est Norraannia E est ^ovmdJimdi appeUatio ante s^eculum decimum
nasci non potuit,quocirca censet hocadditamentum
e

margine ohrepsisse in tertum, quodnon raroacciin notis geographicis et


(5).

dit

chronologicis errore

Qux adhuc dicta sitnt, satis demonstrant non ss^culo primum undecimum natnm esse opinionem propagatx jam sscculo primo per
Ubra/riorwm

reliqui duces Chris-

GaUias HeUgionis Christianx.

lianas

militue,

flante

Euro, Asiam reliquentes


Gallico

prospero

cursu

applicuerunt

Marsiliam, ubi
Ibi

mari
ad

apud Rhodanus
Spirilus

ci vilatem

recipitur.

invocato magno mundi principe Deo, provinregionis,

cias

quam

eos

appulerat,
:

% \\. Confirmatur opinio propagalaejam primo ssecuio


Religionls

inter se,

eodem

inspirante,

partiti

sunl

moxque

profccli praedicaverunt ubiquc,


et

Domino cooperante
signis

sermonem confirmante, sequentibus


metropolim

Sortitus est Sanctus archiprffisul

Maximinus Aqucn-

provinciae Narboncnsis secunPaulus Narbonam, metropolim Narbonensis primas; Austrogisilus Bituricum metropolira AquitaniK primae; Hirenasus Lugdunura. metro-

sem

ex historia legionum Ronianarum ad Rhenum.


Chrislianai
mitet ttomam propemi in Re-

dae;

yjus: hactemts protnUmus argumenta ad con/irinandam nostram opinionem dcpropagata primo

polim Lugdunensis
,

tertiae ?

Sabinus et Potentianus
;

Valemetropolira Lugdunensis quarlae Senonas C riusTreverim, metropolim Belgicae priraae Feron;

reUgiane Christiana per GaUias, istius- *'9'0" modi sunt,utUtbentes fateamur,adversus iUa excipi post aut generaUtatem aut xtatem recentiorem. Et P

jam smculo

cius

Bisuntiura,

raelropolim

provinciae
,

Maxiraae

Sequanorum, Eutropius Sanctonas urbera Aquilaniae secundae, cujus nunc metropolis ost Burdegalis
;

Trophiraus

Arelatera,
Hae

provinciie

Viennensis.
iis

tum metropolim provinciae dccem


crediderunt.
provinciis
Caeteri
,

Galliarum
doctores
,

praedicantibus
reliquis

si ratimies, a nobis aUat;e, essent omni exceptionemajores,nostramsententiamjam noii probabilem, sed certam diceremus.Neque tantis ambagibus utendum fuisset, si directa et cowva documenta coram haberejnus. Ast ejuscemodi def\cientibus,rationes rationibus cumulamus, tum ut opinionem

vero

non

septem

sed

septem

civitatibus

provinciarum, pnedicaverunl.
,

civitatem provinciae apud Aurasicum Vieimensis; Frontinus apud Petrogoras, urbem Georgius apud Veliacum, Aquilaniae secundae urbem Aquitaniae priraae; Julianus apud Genomanum, urbem Lugdunensis tertiae Martialis apud

Eutropius

nostram confirmemus,tum ut excoUisione quodammodo variorum momentorum veritas, quam solam in disqitisitionibus historicis optamus, aUquando magis magisque eUicescat. Quocirca novum produ-

cimus argumentum, adhuc magna ex parte intac-

tum negtectumque, eoque accuratius tractandum, quodhnctenus neque a fautoribtts nequcab adversa^
riisopinionis iiostra^satis
sciUcet
sibi

Lemovicas,

urbem Aquilaniae primae

Saturninus

apud urbem Tolosim, Narbonensis

priraae, in
;

qua

partem

in

ponderatum fuerit. Quam propaganda HeUgione Christiana

praecipitatus est de Capitolio pro Christi fide Parmenas apud urbem Avenicorum provinciae Viennensis,

vindicare merito possint viri miUtares, pr.rcipmmiUt.es Homanarum legionum.Propensos inres


reUgiosas fuissemiUtes nos edocent

cum

venerabili ministra Doraini Salvatoris

tum

quscstiones,

cm

pitirimit

Martha Sancta rcccdit. 60 Rothomugus cum

adS.Joannem Baplistam
sua
provincia
;

dircctas, Luc. in. 14 et

in Qaiiias ap~

ncnsi sccunda, quae nunc est Norraannia

LugduMagun-

miraHUs
sui,

fides Ceniurionis, petentis


5,

saUttem servi
conversio

Luc. vu.

tum etiam prodigiosa


p. 538.

pulitse.
(?) Hist. de lo Fr. litt. M) Binterim. Denkwiird. t. V, part. i, p 6X V, p. ltiU.-(3) Cfr. lamen Act. SS., t. IV Octob. p. 887 (4) Monum

de SaiDte Marie Mad..

t. II.

(5) ttiid. p. 15.

t.

CorneUi

32
j

DE

S.

KLORENTINO EPISCOPO TREVIR.


63 Nam frequentissimas fuisse in Germaniam Hhe7xanama;a.iiisprovinciis,euangelica luce iHu' mi7iaiis,legimmmtra7mnigrotionesapertissimC7U)S
qw>d monttra
'^^

dicit-ur Cometii, Centxmonis cohortis HalicrT, qui reiigiosus ac timens Deum cum omni Act. X. 2,

^^

'''ff^onf

domo sua,

faciens

eleemosynas multas plebi

el

deprecans Deum semper. Scimus porro primilias

Christimmnim eoc gmtibvs in isto Cornelio consecraNeqveo ta7n pr.rcelsis piimnr<liis degeneraruntposimodummHiicsHomani-.plenocnimsunt Marlyroloqia nominibus eorum militum, qui pro Chrisii ?ioime usquc ad snnguinis efjusionem ac mortem pugnaverunt ne longius ea-curraf oratio, recensebo solum illos milites Mariyres, qui mense Januario /n Martyrologio liomano occurnmt et
tos fuisse.
:

Mhilquidem dicantvsdcGermanicis intei' Vcro^mm ei Iegi07iihus, qvs ad liediacvm annoChristimpngnaverunt.ac dein in Cremonnm Gei-manicas oras remearunt, vt fuere prima liadocet Tacitm.

sub Vespasia^w Mogunti;v con.sticodcm printit (13); quarta Macedonica i\^)sub cipeparilcr Mogvntis- (15) ociava, qus' Cremonam
lica (12), qvsp dein
;

obsidei (16), ci adversvs Civileni in


gerii (17);
iertia
bello

Germania arma

^ribus prioribus Ecclesia' ssrculis passi refervntwr.

imncipali

decimaetqvartadecima Bedrioci immiittse (18), postmodv^n i\oNeuss

Itaque die Januarii i reccnsetvr RmnS! Corona xxx mililum svb Diocletiano ; u, Tomis in Ponto, sub Licinio, tres fratres, Argeus, Narcissus et Marcellinus iii, desarcpe in Cappadocia Gordius,centurio ;
;

vesii (19) in Ubiis fhodie

provincia Du.ssel-

posita: dorpie7xsi) ei apud Ncwios Tungrosquc |2()) legione^n secundam. Adjvtrice^n, Omittimus etiam.

qua- in Italia sub Vespa.nano recc^is conscripta,

mox

liogatum, MoXii In Africa, praettr SS. Zoticvm,

destum

Castulum, corona milikim xl; xm, Roinx, sub Gallirno, altei'a corona XL paritei- miliet

in Gcrmaniam traducta fuit (21); sextam Viciricem, etdecimam Geminam prius in Hispania (2?), dein suh eodem imperatore in Germania adhihiiasi23). Quamvis iixquirentib^is nobis ncc dvbia^u-c pauca supe)'sint argumenia ^quo' docent phirimosha-

tum

xYiii, in

XX, BomXt ceps prim!P cohortis; sxix, Hom<r sub Diocleiiano,

Ponto, milites Mosextsct Ammonius; sub Diocletia-no, S. Sebastianus^ prin-

rum legionum milites, Ch7'isiianaf\dc injbuiosfuisse,


malumiis tameninvestigaiionem nostram i^iirasolam legionem'yigesimamsecu/nda7n circv7n.scribcre. E 64 Svrtt non pauci e7'udiii, qui dicuni dupliccin qva:
fuisse legionem,alteram Dejotarianamn?)cw/)aYf/?Ji,

Papias
quam
aiiqui tn

et

Maurus.

62

Ex

his

autcm apparet, qvam vere


suo Apoloqctico cap.

dia-crii Ter-

patriajamed,ai:ere)>otera7it.

tullianus

XXXVTI

(1)

unica, Je-

Exlcmi {pleriquc lcgunt iiesterni) sumus el vestra omnia implevimus, urbes, insulas, caslella, municipia, conciliabula, castra ipsa, decurias, j)a!atium,
snnalum, forum.
fieri

*o'y'"'*

alteram Primigeniam Piani Fidelcm. flanc auicm in Ge7'ma7iia stationes suas habuisse nndiiplcT nio-

Qvum

vero

tot milites csedei-entur,

numenivm
d7'ia

demonsi7'at (^A^.Dejoia^^ia/txa^nAlexanTito,

non

potvit, ut alii in

causam

7iccis

non

inqvi-

accilam fvisse,vt svppetias ferrci

Jeroso:

rerent, proindeque ipsam novcllom religionem discerent et approbarent. Dein sedAilo etiam ani/mad-

lyina^n obsidenti tesiatur Tacitushis verbis{2^t)


didit(Titus)e Syria

Ad-

duodocimam

et

adductos Alexan-

vertendvm
pnrcipuc

est isfos milites


,

per varws provincias,


in

driaduo
poiest
:

et

vicesimanostertianosque. Ventnt

ulrvm

re7)ioli.ssi7nas

dispe^^sos,

longinquis

7-ecia sit hcTC legio7us xxii

duplicatio ^nerito antbigi

plemmqve
tur,

regionihus conscripfos fuisse. Sio Le-

tum qvia

legionis Dejotaria7xsc in Ch'lcntis


obsidio^xe Jerosoly-

gio XXII, qua- primigenia pia M^Ws,


Vercellis (4) oriundos, vel

cognominabami/ites suos cThibct .Mantuai^), Bononia {3),

pariibusnullum monvmentv^yi,

7nita7mreccntivs,tu7n. quia Prirnigenis'

nullum mo-

quorum nomina gcnic^n Claudiam {5s Flaviam (61, Juliam (7), Bxbiam (%), indigiiani, qmr omnes originem svam e plebejis
famiVus Bomanis ducunt(9). Undeprobabile efjicitvr, vi hujusmodi milites docii^inx ci fidci Christiame notitiam et a familiis suis hOAiservnt, havstamque ctiam ad commilitoiies propagaiint.

nuntenivmeade7nobsidio7xeantiquivsinGermu'n\cis oris repertum adhuc fuit. Ex qvo sponte quasi stia


enasciiur opinio si^npHcis,
7iis XXII,

non

vero dvplicls, lcgio-

qu<r e S7jria, bello jvdaico fiincta, in Itatra7xs

liam ac dein

A Ipes dedvcta fvit. Quod


7'es

si

cliam

deleta Hierosolyma aliquod legionis\xnposteiiusmo-

nvmcnivm
non
essei
:

reperi^-civr, idcirco ta7nen

confecia

Imo

prscdicaiionis

evangcliccT [iiicuriosi dicendi

essent viri aposiolici,si oblatam gerenda; egregie rei

glea-issc7it,

Christian/r occasionem opportunissimam nacti,neeiin alterunt icrtiumve s^culu7n disiulissent Christianiiatis beneficium,

nanx vnius ejusdemque legionisy Macedonicse eastant coxvae memmiae in Dacia ei Heliopoli in Aigypio sub Philippo imperaUyrc (26), sive
quia

ad

belli

necessitatem disperfHa esset \egio in

*'

viam
tas

vero' lieligioni

quondo omnia promovemke stcrnerent, facili-

varias p7'omncias, sivequia inunaprovinciaessent


staiio7ies 7nilitares, in altera vero

ejusdem

colo7ii^..

commeatus, concivium familinritas, vicinitas regioiiis. Quid? per Germaniajn, maccime ad Rhenu7n,late propagatum videmus cultum quo Isis (10)
ei

65 Scio cquidem Gabrieicm


ita

Brotier,

socieiaiis '" Germaniam


^''"''

nosirtT,celebrem Taciti ediioremeicommentaiore^nj

Milra

(11),

vi.rdum civitate

Romana

donaicC,

colcbantur,ci segnioirs vccordioresque exisiimabi-

mus ministrosvcritali.s,ut luccmevangclicam

di/Ju7i

deren t in omnes gentcs, ad quas a Chiisto Deo missi fverant ! Id cerie non indicani primi Patres ei
scriptores ccclcsiastici,

Taciivm emendatvm veUe,vi qvolies hicagitde l.egi.one duodevicesima (xviii) legcndum censeai duo ct vicesimani (xxii) (27), qva leciione certu7n evadit lcgio7xcm xxii antc Vcspasiarxvm, adcoque antecaptam Je7'osohj7nam,in Germanicis o7'is stati07xes habvisse suas. Lectionem vero, a se propositam, accipierxdam
dicit, quia hunc nvmervm posieriorem e()mmuntvarii codicesmanuscripti, impnmis Flo^iotse,

qvando

alaci-itate^n, soler'

indvstriamApostolm'U7ninspa/rgendo verbo saiutis tantis laudibus ecrtoUurtt. Aiqve ha'c qxiidem tantumapitd me valeni, ut nisi conira7'ium idoneis docmnentis monstreiur,pei-suaderemihinon possim

iiam

et

7'eniinus opiims'

quem

dei7i sccvii stint varii

ediiores, ui videre in
pe7'ti (28).

Tacito^ edito a Georgio Itu-

Sed pi'3ete7'quam quod pteriqve codlces,


sive typis ewp-essi, legionem xviii reti-

tractus Gallise

ei

Gerinanio' Rhertano' per duop7'iora

sive

manu

ss-cula areligionc Ch^isiiana alienos pcrmansisse.

neanl, undc anccps semper

manet

lectio;

puecipua

Tertull.Oper. p.78.Edil. Anlverp. 1584. (2) Codox insnripU. n. 430. Rhcni. n. 12'.. '"''"' " ' -(3) Ibid. '"^"^"' "* (4) Ibid. n. 431.*'" ''" (5)Ibid n.4l3. (6) Ibid.n.4l2.- Q) Ihid.4I^.- (8) Ibid.n 418. ll-id. nn. VjI,, 700. 728,961. (11) Ibid. (10) (9) Ibid. n. 416.
(I)

Romn Dmnn.

p. 43.
l.

(19) Ibid.
(;8.

IV. p.

t.

IV. p.26.
t.

(321 Ibid.

III.

C^O) Ibid. t. IV, p. 79(21) Ibid. p. 44 et t. II, p. 58. (23) Ibid. t. V.

Dn-"5I, 155. 888. y20. elc. (14) Ihid. t. IV. p. 37. (16) \m. l. ni, p. 10.

(12) Tac Bist.. in. p. 22. - (17) fhid. IV.


t. t.

P-

t.

H. p. 41.
Ihid.

(1:,)

p.68.

t.

(13) Ihid. IV, p. 37. (18) Ibid.t.II,

l4et)'J-C2i)kudis.AUegesch.vonMainz,ICl-ns.-CJ5)Hist: l. V. p. 1. c:!)) Seahi. Iscriz. greche, p. 39 olseq. ni) Nota' et emtnd. ad Hisi. Tac, t. II, p. G. Oper. TaciU. t. III. p. 'lOSut seti. [dit. Pans. IhI. m) TacitiOpor..t. IV. p. :i7:( Kdit. Ponkuuko. Pans, 1830. RuperU, Tacit. Oper., t. III, p. 45. Edit. Haouover. 18 y.

eorum

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

33

eorum^qui legionem xxii legendam ojyinanhir, ratio legio xviii, cst, qnod Vnnmxa cladc dicatur deleta ejusqueproinde oblittcrata memoria. Verum id meo judicio est exploratum hahcre hoc ipsum, quod in controversia versatur. Etenim si recte legerintplerique in Tacito legionetn x\ui,consequitureamdcni

Fateor quidem gentilismum


H.
tit

quemdam sapere sigla


rite

,.

v. b.

s. E. (hic silus est),

quoniam,ut

P. J. Marchi

(7),

hsec

animadver' verha indicant sensum rei


:

cujusdam

; queraadmodum ethxc alia a/pud gentiles siepe usurf)ata, positus, compositus quocirca malehantChristianiadhihere vocei,depo-

irrevocahilis

aut fundiius dcletam non fuisse, aut saltcranova

silus,

mititum conscriptione (>( pristinum statum fuisse redintegratam : quod alterum probahilius est, quoniam dcnuo apparetsuh Trajano (anno Christi 98117;, ut videre est ofud BroUerium (1). Dci/n mcmorem lectm-em essc velimus, quod pa/ulo ante monuimuSy nenipe nullum adhuc repertum fuisse

monumenMim

legioniswuprimigeniseqtiod ohsidio-

co quidem sensu, quo dicit Cicero (8) non semper deposila reddenda et clarius Ulpianus (9) : Depositum est, quod custodiendum alicui datum est. Nihilominus, quamvis ahsit ab inscriptimiibus Moguntinis haec vei'horum religio, aperte Christianismum demonstrans, nihil tamen in hisce fidem Christianam offendit imo J)ostrema verha ave et vale spe quadam immortalitatis plena sunt, quasi
:

neni llicrosolymitanam certo pra:cedei'et, quemad^ mndum Dejotariana post eamdem epocham nullum
sui vcstigiuminOriente rclujuit, uti aperte fatentur

audientibus amicis

et

aliijuando revisendis dicta. Is

tamen non sum,

ut,

quas

cito

funebres formulas,

Christianisvita functis adscrihcre audcam: maxime

auctores Encyclopedix Reolis, germanice

scriptae,

quanwis caeterum sententiic Brotieiii faveant (2). Originem Oricntalcm lcgionis \\u prodit inscriptio
Moguntina, qu3C cohorton
conjungit
(3)
;

quoniam sinnicm apud CatuUum reperto Accipe fraterno multum manantia flctu,
Alque
in

(10)

perpetuum,

fraler,

ave alque vale.

It^mwum cum

illa

67 CcrtioraigiturprofcrimusChristianitatisajyud

tignopim$

legionem xxii indicia


D. M.
est,

et monumenta. Notum porro

quam

frcquens

esset

apud

veteres Christianos

TITO. STATILIO. TAVnO.

PRvEF.

FABRORVM.
I.

PRvEF. COU(ortisJ,

A\G(UStir}.

ITVRE

OHfum). ET.

VI.

THRAUVM. TlUB(unUS).

MiUituinj.hEG.wu.vn^imigenia^j.i^ii^r). v{idelis\.v\\n.

TVNATUS.

ASyids). XX.\V. STATILIVS. FOR Uh(ertus). F(ieri). c(uravit).

sgmholumjnscis (II), inter Christianormn prsecvpua signacula refert di- E Sint nobissignacula Colnmba, vel piscis, cens (12) vel navis... vel lyra musica. Aiqui id ipsum piscis symholum, nuper effossum novimus Arenshurgi in Hassia a>io 184? (13), cum inscriptione legio xxii
:

quod Clemens Alexandrinus

vviimitiva FidcHs in laterecocto cfformata.

ibi

vestigiaque

niiqua

Dein statio seu colonia ejusdem legionis erat Patris in Achaia (4), eoncmpe loco, ubiS. Andreas mariyrium suum obiit: nulla enim valida ratio occurrit, etiamsi duplea: legio xxn admittenda foj'et, ut istam coloniam Dejotarian<T adscriberermis. ^^ CcTterum qtiam, demumcumqueparteminhac circa legionemwwcontroversia amplectamu/r, locus

militwm tumhujvs tum aliainim legionum, supranum. ^^Jsatis indicat,fierivixpotuisse, ut plures non invenirenttir inter iltos, qui sacra
originis
(cfr

Christianasectarentur.Quamviscnimdemonstratio facilius flueret, si militcs e PaLrstina acciti monstrarentur,

quoniam tameneosdem

iis e

regionibus

Ncque prsetercundum

cst jriscem

exhibitum

quam

prodircconspiciamus,q^t!rfidemprimwsusceperunt,

maximc
non

dclphino similem videri, quod mgsteriosuo

nonmagnumdetrimentumcapitratiocinationostra. Jam porro si in mentem revocemus, qucT supra de propensione militum in remChristianam diximus, - demultorumpat'ria,jamfideimbuta,facile nobis persuadebimuSjlegionemviccsimainsecundamalie'

carere Aringhus ostendit, Uh. vi

Roms suhtercrucu

ranes cap. xxxix (14). 68 Altcrum monumentumeodem loco et annoef- (t fossum cxhibco {\b),quod crucemoptirneefformatam exhihet, cum inscripto nominc lcgionis xxfi Primi- F
geniw, PtXj Fidelis
:

namnon

perma?isissc a fide Christi, conceptoque

evangeliciverbiseminepaulatimquegliscente,ctiam pdem .niam in alios prnpagasse. Atquein hisceprosolis conjecturis, cxterum solidissimis, nitimur ;sedassertionem nostrametiammonumentis comprohamus. Non quidem mullum ponderis

ferendisnon

addam

variis inscriptionihussepulchralibus,a Joscrelatis


(5),

pho Fuchsio

quce

nempenon pr^cfemnt
ab ipso defuncti profcram, reliquorum

impia siglan.M.
indicium
(6)

(Dis Manibiis),.5crf
:

nomine ordiuntur
c.

unam

RiTTirs. c. F. VOL. PAULUS,

VIENxNA. MIL
XXII. PRIM.

LEG.

ANN.
E.

XXXVIII. STIP. XVIII.

U.

S.

ET. AVE. VALE. ET.

u
J.

S.

FLORENTIKO EPISC.

TREVIIi.
pn. P.

Quainporroanti(fui(ssitmosChristio7iorumsi(/nan(H
V. H.

ET COMMI
LEG.
EIV

scsvasque res cr^ici^efjlgic, nimis notum est (]uam ut hic muHis evQlvamus: quicum(/ue enim antiquinihil tates ecclesiaslicas vel a liminesalutaverit,scit

LITONES.

sDEM.ovi. svn. EO. SVNT.


V.
S.

crucefrefixicntiusinaniiquismonumentisoccurrcre;
qttocirca,

L.

M.
hoi chritUatiOK

anti(iui

fideles

irttupoXaxpv.t

Crucicolffi

appellahantur^undeCxcilius inOctavio Christianis ecrprobrat {{) non aduranrias, sed subcundas cruCruces etiam ces, quarc respondet Octavius (2)
:

cense70 Vt tandein rem nostram concludanws, per leqiomus cumsxpe laudato Josepho Fuchs (6)

comitabantur

nesnomanasinvectampoiissimumfuisseinmuHas
provincias Christianam ReUgioyiem
:

idque suadent

ncc colimus nec optamus, quia scilicet colehant Christiani ilhtm, qui incrucepependit.
rciiquil

ingeniummilitare fidei capessendx aptissimum,nuChrlstoprofuderunt, mei-us militum, qui vitam pro


facilitas,

69 Numquidard(nrmr>dei,

lieet

immoderaUo-

quam.pr,TbebantmrisapostoUcisuuM^^^^^

rem

indicat
'

fragmenlum

inscriptionis, Moguntia:

repert^,inquaLleguntum): ^ ^
....QUI....

contubcrniumaccommifp-at^onesfrequenteytt^ demipseEvanoeliiprop^ujandun-dor^iu^Apo^^^^^^^^
eorumquimmediaUissuccessorestncitubat,utsecufvdum pra^ccptum dominicum (1) docercnt onmes gentesetbaptizarenteos.Opi/iori^fa^wc tali rattone

FEnnEO. FUSTE.
PERCUSSIT. DIANAM.
hoc fragmento probabile fit, fuissc quemdam qui statuam Dian3> disjecerii, ut idolorum cuUum deleret; gentiles vero ut honorem Dese suae sartum tectumqiie servarent, idbasi, affabre, ut ex icono-

Ex

Gerinaniain Jihenanam nactam fuissc suos primos


Aposiolos,ei SS. Eucharium,

ValeriwmetMaternum

exeorumnumero

graphia Fuchsiana Uquet {^), a^dificatx^ inscribenduin curanmt.Atque id etiam monstrat non solum
a/ntiquitatem rcHgionis Christiana>, sed ejus etiam

ab Eusebio EvangelistiB sermonisDeia/Jjye//a/i(ur (8), qui divina quadani ffimulatione succensi, Apostolorum exemplo, studium suum conferre ad aedificationcm fidei et ad incrementum verbi divini properabant, qualesque
fuisse,(iui

B propagationem

(luum legentibus istiusmodi epifacile

circa finem ssecuH secu/ndi (tdhiw exsiiiisse iestatur E

grainma

curiositus

nasceretur inquirendi ut
u/nde fierinon
fule

Euscbius.
71

quodnam tandcm hominum gcnus eo procederet,


Deorum
statuis injurii ecosisterent
;

Qua' hactenusdictasu/nt, itatamen


stabiles,

teUigat lector, ui propterea

veUminnondicam primos hosce


omnibusque

i^icopietpre$^y'^"'

potuit, ut multiplex

sermo de Christiana

non

provinciarum episcopos sedes

suboriretur. Niltil tarnen csi in allato fragmenio,

svis 7iumeris defmitos habuissc dicccesiuni

suarum

quod legionem xxii desUjnat, quamvis hujusmodi facinoraab indolc militari minime aUena videantur. Neque illud silentio prxtereundum esi, mililes semper adhibitos fuisse tumcustodiendis Chrisiianis in earcere, tum in dcducendis ad supplicium, sub
quo, ut historia ccclcsiastica. tcstatur, frequentissima miracula a Martyribus patrabaniu/r. Qui vero
fieripoiuit, ut spectatores neccssarii

fines; quocirca ubi legimus Trevirensem, Colonien-

scmaut Twngrensemepiscopum,nonfingamusnobis
Ecclesiarumantisiiies,qualeshodieconspicimus,qui

uni plebi addicti accuraie sciunt quid nomim sum Verum hi primi episcopi habcndi Ecclcsi-CE vciiiai.
sunt tamquam regionarii, quibus nulla sedes speciaUs aitribucbaiur, sed quortim missio craipra:dicare gentibus Evangelium, finesque Ecclesix laiitis acUiiiusproicnderc. Ast opponet (juis verisimile non
vidcri

non

diU(jentcr

inquirercnt in causani moriis auiprodigii, adcoque

doctrinx Christianic perdiscendx cupidi evaderent ? Nisi porro primos prxdicatores Evangelii siupendse

cum

nulitibus, qualcs crani lcgionarii Bostalioncs,

mani, quorum incertx

ingcntia

vits:

cujusdam

vecordise accusatos

veUmus, fateamur
oblata/in

discrimina, missos fuisse cpiscopos, qui

oporiet, illos

tam opporfunam sponteque

rem Christianamapud paucos, (nam monumenta certe indi-

occasionem annuniiandR' veriiaiisamplexos fuisse, ac fcwile poPuisse sectando contubemia miUtum


vcrbi divtni qua^iua versum EtenimjUt cxemplo legumiswna nobis posito inhsercamus, exstant hodiedum monu,menta G qux monstrant eamdem habuissc siationcs suas per totum decursum Ithcni, a Soiodoro in Hclvetia usque ad Vetcra Castra {Xanten,inducatu CUvis;).
spar(jere.

cant plurimos fuissecx legionexxu idoloi^um cuHui deditos) procurarcnt, inutilc videri fastigium sacerdotalis dignitatis

Homanorum semen

tam tenuibus tamque labascen-

tibusfundatneniishmponcre.E^juidcmhiscercponam

offwium prsedicmidi gcntibus nonsoUim pnecipue ei primario, ut nunc quoc/ue est (9), scd quasi unice ^ incubuisse in cpiscopos,atque adeo iHosquos supra
Evangelistas sermonis Dei uppeHavimus,plerumque
episcopos fuisse, ut multisallatis exemplis ostenderc

En (apidem Solodorensem

(5)

DE^. EPON^.
(IjEG. XXII.

M(atri).

possemus.
riensis episcopi,per S.

OPILIVS. RESTIO. U(ilcs).

ANTONl
p{ix). F{ideUs).

72 U7ium adducemus e Vita S. Oregorii NcocsesaGregorium Nyssenum con-

etiamsi tenui$
"i^iiogrexei$et,

NJAN^. p(rimig.).

scripta, in

qua perspicue monstrat^r Ecclesia in


,

.,.S.COS.CVVA{ior). SA

consiiiuendisepiscopisnonade.orcspexissenumerum

(Ue)ss{ium). vico. salod.


III.

KAL. SEPTEMB. D. N. ANTONiNO.


ET,

II.

SACERDO^(cA

fideliumjam rcgionem aUquain incoleniium quam fructum ubeTiore7n,quem e missioneepiscopali speUbi suum obitum prSBrari liceret. Envcrba (10) Thaumaturgus), studiose dilisentit {Grcgorius
:

COS. V.S. L.M.

genterquc totam urbem agrumque circa


pcrscrutatur, scire

vicinum

Altera inscriptio, in Veteribus Castris inventa^


sic

sonat

hercvli. sax

ano.sachvm.
c.

adhuc esscnl extra Gdem rclicti. Ut igitur cognovil, non plures scptcmdecim csse, qui in antiquo errore permanAcerbum quidem etiam hoc, inquit ad sisscnt
voiens

ecqui

svlpicivs.

ma

Deum
dini,

suspiciens,

deosse
:

tvrvs.leg.xxii.

qui salvantur

aliquid eorum plenituverumtamen magna gratia-

(2) Ibid., (I) Minuc. Pelix, p. lO.i. Edil. Lugd. Batavor. 1672. p.2Ki. (4) Ibid., tab. in. (3) Fuchs Alt.Maiiiz.p.39etseq. Sieiner. inscriptt,, u. M7. (8) Das Alt. Mainz. Prief.. } n. (8) llist. Eccle., lib. v, cap. x, p. 142. Edit. (7) Matlli., iivin, ly.

(:>)

Amstelod. 1695.

(9)

iiiv, cap. IV lie Ref. Edit.Paris. 16^8.

(10) S. Grea. Nyas. Opor.,

Conc. Trid., sess. v. cap. n deneform. et sess. t. Ul, p. 674. et aeq.

rum

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS. rum dem


sibi

35
J.

actione

dignam rom osse


cultorcs

aiebal,

quod
ei,

loti-

gren!is

accipiendammagisessequam rejiciendam,
in argu-

siraulacrorum

relinquoret

qui

maxime quoniam adversariorum rationes

V.

H.

successurus csset in Ecclesia, quol ipse Chri-

stianos accopisset.
est

Quo cx

loco concludere

pronum

primrTvos cpiscopos, utcollegas sibi in civitntcm f/uampiain miHendos assuinercnt non tamfrequentiam C/iristianorum,fjuam.spcm abundantioris mes,

mento negativo versantur, atqueeoquUlem omnium infelicissimo, si quidem fateri coganturprspcipua, imo fere omnia, harum regix)num monumenta
ecclesiastica direptionibus
periisse.

er quibus om~ nif>u$ prohaHlii fit

noftra

opimo,

Normamumim ssecutovK
antiguis
tibris,

Etenim

si,

conservatis

sis

considerasse ;
(1)

nam

ut

incndcm Vita^iarratNys-

altius ascendendo, infractum

sewper

scriptores te-

sentfs

illam Grcgorio civitotem dcstinasse atque

nuisscnt silcntium dc illa cpiscopoj-um serie,valeret

attrihuisse

Phsedimum, Amasscenscm cpiscopum,


illa

aliqu^.tenusargumentumnegativum/}uamvisetvix
robustitm evadere possit, nisi aliimde adminiouletur. Verum in prxsenti controversia, objicitur opinioni
scripta

quam

usque tcmpora adco simulacrorum orrori dodilam csse, ut cum infiniti essont, qui ipsam urbom ot regionem circumjaccntem incolerenl, non plures quam septcmdecim invenirenlur, qui sermonem fidei suscccontigerat ad
pissenl.
paulatimque

nostrw

antiquiorum

silentium,

quf/rum
esse.

novimus

irreparabiliter

dcperdita

Dicatur, per

traditionem,

me licct, non undctjuaque ccrtam quam affirmativis, iisque coxvis


non possumus. Vei^m ad
utriusque

esse
tes-

ad uHeriores regionu se ex
tendebant

73 lla:c ideo dict^ sunto, ut respondeamus Hontheimio fotcnti (?), credibile esse seu in exercitibus seu

timoniis stabili/re

truti-

nam
fatcor,

revocatis

opinionis rationibus,

exlra bos Treviris


iii,

jam ante {mcdium


ponit episcopum)

mea sententia, vincere partcm

affirmantem,

sspculmn
sunt,

quo prirnum
in

istic

fuisse disparalos paucos,, qui Christi vexillasccuti

numquam tamon
lalem
c[)iscopo

hodierna historia} luce


fuisse

probabitur,

ibidom

Christianorum
Ecclesiam

ccetum,

instruclum,

quom

B conveniat appollari. Cxfr porro istud Honthcimio non probatur, co certe ex cnpite, rjuia pauci erant
Christiani, iique dispa^rati
ejxis
:

retinendam esse istam episcoporum seriem dfmec certius quidpiamstatui possit. Inha/nc autem jxtrtem me ctiam flectitaliudargumentum; quod nec sxfo caret pondei'e scilicet altare portatile S. Willibrordi, in quo reccnsentur Sanctornm Trevirensium non\ina qui ad cjiocham S. Agritio E anteriorem pertinere videnVur, quiqueproin optime
ac proinde
: ,

numquid

plures erant

stabiliunt sententiam nostram.

nominisasseclw Neoctesarete,quandoistic sedem suam consdtuit S. Gregorius? Dcin quomodo pusillus


ille

75 Exstabat scilicet usfjue ad finem swculi xviii qvam firmai in ecclesia S. Marl^ ad Martyres ajntd Treviros in^ciUptio arte
altare portatile

grex

Trevire^isis servatus fuissct,nullo

cum hac

inscriptione

hoc altare

Wtllibrordiana

adjuvante sacerdote? Qimre pari ratione judicare licct de missione Germanica SS. Eucharii, Valerii et Materni ac de Neocs-sariensi in Ponto. Neque paitcitas eorum Christianoram, quibus associaba^ tu/r, pensanda est, sed maqis ostium magmim quod

BEATUS WILLIURORDUSINIIONOREM DOMIMSALVATORIS CONSECRAVIT, SUPRA QUOD IN ITINEUE MISSARUM OBLATIONES DEO OFFERRE CONSUEVIT: INQLOCONTITisiLLius(3). Insigneillud octavi s.toiH

NETURDE LIGNOCRUCIS CHl\ISTI, ETDE SUDARIO CAPImrmumen-

eisdcmad disscminandum vcrbumDei aperiebatur, obversari animis nost/t^is debet. Dein si popularibus solum fabulis inniteretur traditio Ecclesiarurn Trevire7isis, Cohnie^isis ct Tungrensis, non vidctif/r sufficicns ratio cur tam modestse fuerint binx postrerna.' Ecclesisc, sed pro eo quod possent episcopoi'xim stforum seriem ordiri a primo episcopo
Euchario, ac proinde ipsa S. Petri tempora contingcre,

turi> conscrvabat anno 1806</o(Tn. Petrus Schernati, B.M. V.intra Treviros parochus,utnos docetflissertatio scripta matiu Antonii Oekmbs,Sacrarum Littera'

rum tuncjwofessoris^qusp^iohis liberaliter fuit communicata. In utroqttehujus altaris laterein laminis argenteis exhibcntur operc anaglyphico Sanctorum iynagines, additis eorum nominibus: videlicet in latere Epistols', seu ad dertcram sacerdotis cclebrantfs : .\gritius, Maximinus, Paulinus, Felix, A lexander, Severus, Sylvcstcr, C vniLLUS, MagneriCUS, felicissimus; in laterevero Evangelii scu ad si,

tamen
si

in tertio episcopo, S. Matcrno ha'scrint:

etenim
fuissct,

aurae mtlgari inhiassent, nihil facilius


ita

quam fabulainsuam

contcxerc,ut trium

Ecclcsiarum fundatio uni Euchario adscribcretur, autsaHemviritimfundationespartirentu/r.Sednihil ^ horum cloquuntur, quia nihil hujusmodi apudanti^
quiorcsreperiunt
sectentur,
: nisicnim traditionem quamdam absurda eorum apparet fabulatio. Cxte-

7U"5f;'(/7C('/^6rfl/l//5;BASlNUS,MAnUS,SEVERINUS,Nl-

rum nam

topographia
Viros

quam maximc faiKH traditioni: aposlolicos primum Treviros advenisse,

CETlUS,BONOSUS,LEGONTIUS,K//iCt'?l/,MODOWALDVS,Nicolaus,^^A^Tisvs.Eu'nuJemcatahguin /muln alitercThibctCalmetus{k) : nam imprimisoctodecim tantum Sanctoi^um nomina profert, omittit nempe SS. Sylvcstrum et Cyrillum; dein pro Magnerico,

nmm
7num

stationc jjosito in Oelthibsinno catalogo, habet

ad urbem, qu^e inter primarias Galliae habebatur, satispronum est opinari; dein Coloniam Agrippinam, agro Trcvircnsi conterminam, dcscendisse, ac tandem ad Tungros, Colonicnsibus Septcmtrionem abiisse. Neque et Occidentem versus finitimos,
propterea dicam horufn episcopatuum fines fuisse tunc signatos, imo probabiUus aristimo universam
illam regionem, quasi

Alpitium, fiucm Auspicium inteipretatur; pro Felicissimo decimo loco, scribit Cahnctus Feiicom, de-

qui eidem Fclix cst, Oehmbsio cst S(n'erus reliquaaptc conveniunt. Non mihi vacatcuriosius inqmrcre, uter catalogus alteri sit pr^ferendus
;

quamvis Ochmbsianus mihi


bitus ab auctore, qui
et dcscrijjsit

jyrxplaceat, fjuia ea^hiinsj)ejrit

monumentum coram
;

unam eamdemque diaxesim

minutissimc

sed uterlibct sumatur^

administratam fuissc; oiijus quidem rei esempla considcranti proccssum licligionis Christianw frequen tia occurren t : sicet hodie videnxuscx unica maPi'e,

mihi videor exmonumento deducere posse argumenttim, quod sentcntiam nostram etjregic con/irmat. Etcnim inter Sanctos hic relatos qnimlccim occurrunt^
fjui certo

Ecclesia Baltimxyrensi in

A merica foedera ta,m ulquoniam


istic

sunt episcopi

Trevirenses^ quo-

tiplices

enatas esse

filias,

qUcC et ipsw,

rumque 7iomina ea de causa formis majusculis


eaprcssimus;u/tusporrodubius,nempeVe\\c\&&mas,
qxfem forsanaltcrum Vc\iccm,aputl Calmetum exhibitttm, interpretari licet, atque idco littcris, ut vulgo dicitur, italicis signavintus ; tandem quatuor sunt.
(4)

res CatholicT prosperare pergunt, generosie pro-

lisjam nunc matre^ foecundx exsistunt. 74 Proptcr h^ec rationum momenta censemus traditionem Ecclesiic Trcvircnsis atquc adeo Tun(I) S.

Greg. Kys8. Oper.,


I,

Hist.Trev.,t.

p. oy.

t. III.

p- 515. Edit. Paris. 163. (2) Prodr,


t.

(3)

Brower Ann. Trevir..

I,

p.

36i,

Calmet. Hist. de Lorr..

1. 1.

Dissert.

de Kp. Trev.. p

vtii.

qui

96
}.

DE

S.

FLORENTINO EPISC. TREVIR.


cellus,
II

V.

H.

aiucertoadepiscoporumTrevirensltimvclTun^ron' .7. .. .:..^..: sium seriem non pcrlinmi : nempc Vinccnlius, qiu
habitudiaconaVi cxhibctur, quemquc cekhrem VaIfntinum Martijrem arbitror; ^icohm, probabiliter Myrcnsis cpiscopus, atque Alexander el Sylvesler,

Melropolus, Severinus primus, Florenlinus, ..,1.,^. MoviminiK: Valnnliniifi_ niioMarlinus sccundus, Ma.ximinus, Valenlinus, quorum Octo ullimi {scilicet a Navito) etiam Tuni:

grensi

Ecclcsiai

pra'fuisse

noscuntur.
in

Qui omnes

divcrsis temporibus,
vincia,

non solum

propria pro-

Bomani
Sanctos Trevirenses recen$ente.

Pontifwes.

76 Omnibus nominati^ Sanctis s-tate posterior quem esi S. Basinus, archicpiscopus TrevirensiSj sub fincm sxculi vii dicunt ad dicm nostri obiissc siquidcm IV Mariii{[):at<juehinc ostendi potcst,

sed ct in extimis et uUimis inchistres et quin et martyrio illustres, non solum confessione, etiam tyrannorum vicerunt. regna
exsistcntes

Qui

videlicet episcopi
sepulli

omnes

in

ccciesia

Sancti

Eucharii

esse

creduntur.

Quorum autcm

nuHus ',llus

in laudatocaialogo refcraturSanctusS. Wil-

libr rordo

rccentior,

ad

^tatem Frisiorum Apos-

impcratorum vel consulum singuii c aruennl lcmquosque vita corum habuerit cxitus, poribus,

sanctum nostrum Florentinum


licet,

vx quo concludere teinpore S. WilUbrordi, id esi sseculo octavo


:

Nortmannis facta abolcvit eversio, ncc a nobis lectoris cujusquam requiratcxaclio.


et

ineuntCf

persuasum
esse.

fuisse

omnibus medios aliquos


et

episcopos inter SS.

nendos

Aqritium intcrpoquoque tcstatum facii WarncfriIdcm

Maternum

78 Apponimus tamen ca, quo' habci Christophorus Broxverus in Annalibus Trevirensibus


/(7;.

<(^terum no'"'^'"^'

III

(6)

dus.vulgo Paulusdiaco7iusdictus,ScTC. viii scriptory in Histaria episcoporuin Mctensium/juam Calmetus


dicit

crorum
exitu,

Sevcrinus, Trevirensis Ecclcsiaa sanuper felici ccrtaminis prajses, quum


:

martyrii

coronara racruisset,
sui
alio
in

xxiv

OctoFloren-

brcvcm

et

rerum gcstarum

satis

inopem

ellc

bris

meraoria

Ecclesia

rclicta,

peu cliarg6c de faits (2), quamquc B idco arbitror c gcnuinis fontibus,licct nonadmodutri abundantibus, hauslam. fl ic igitur posiquam diwissct S. Pctrum (3j ojitimos eruditosquc viros cx suo
est courlc et

tium,

quem

et

nomine
in

Florcntinum Marty-

rologia
Is

quffidara

prodidere, succcssorera reliquit.

vero,

quum non minus

cpiscopos

saeviunt
,

Galli

popularcs

consorlio direxissc advarias,


urbes, sic pcrgit
:

quas nominai,

Jtalix

altero vertentc
iurtitudinis

quara Romani anno pcrtractus

priesidcs
in

vix
pari

arenam
meruit,

Ea igitur tempcstate, cum apud Belgicam Mediomatricum quai etiam Galliam appcllatur, civitas in ipsa Mosellse amnis ripa Metis
,

laudc
Kal.

palmam

martyrii

coli-

turque

xvi

Novembris.
S.

Dubitat
FJorentini

quidem
(7),

Hontheirnius dc martyrio

quia

populorum turbis abundaret ad eam B. Petrus Apostolus Clementem nomine virum cgregium ac meritis probatum, sublimatum pontificali dignitate, direxit, cum quo paritcr, sicut
posila,
copio.sis
,

Metropohis, secundus ejus praedcccssor, Martyr a

quibusdam diciPur occubuisse anno


quo tempore,
Galliis
tesie

Christi 303,

Lactaniio

(8),

ccssavcrat
:

in

persecutlo adversus Chrisiianos

merito

antiqua tradit relatio, ad eys, quae praecipuiE eranl

quoque rcligiosi doclores ab codcm Apostolorum principe missi sunt. Jnter prsecipuas Galliarum urbes Trcvirim esseannutnerandam^nemo inficias ibit, quumque prxterea Metis quam maxime vicina sit, uipote eidcm Mosellw fluvio insidenSj fieri non poiest quin Trevirim intcr pr,Tcipuas Galliarum ui-Galliarum urbcs, verbo
fidei

oblineridas

alii

quidem dubitarei Honiheimius, sl recte se haberet anmis Mciropoli cmortualis 303 ; scd quoniam

quorum imperatorum

Trcvirorum expresse fatcntur ignorare se, vel consulum singuli episnihil ccrti pronunlemporibus copi clarucrint
Gesia
,

iiari potest de epocha, martyriove

horum

antisti-

tum. Quocirca, donec meliora edocti, palmam mariyrii S. Florentino cura Ecclesia Trcvirensi
adscribimus.

bes intcilcxerit

Warncfiidus, aut deccpius fucrii


circa

refermido anliquam relationem

missionem

Apostolicam. Undc omnino manifcstumfit, optnioncm nostram sa>culo nono juniorcm non cssc, sed in

79 Demum coronidis loco cxhibendam hic pu- prceternomen ta^nus insigncm thecam reliquiariam Tungrensem, n dujniintis successioncm. qu!T partem notabilem ligni SanctcC Crucis continct. Fuerat oUm donarium istud a Leodiensibus ad Tungrenses missum in mcmoriam ac iestimo^

remota aniiquitate radiccs suashabuisse. Antiqui^


C tatem Eeclesia; Meiensis, successionemque episcopo-

rum
Di'

defendii speciali scripio R. D.

Chaussier,

s Fioren-

(tno

pauca

Canonicus Mctcnsis W). ^"^ ^'^ autem a quo digrcssi sumus, ad Sanctum nost/rum Florentinum reverta/mw, pa/uca, imo omnia, si nomcn et<}ualiiaiemexcipias,nobisinvidit antiquiias. H<TC enim de primis Trevirensibus episcopis referu/nt Gesta Trevirorum (5) Deinde
:

et fraternitatis Antica pa/rs, quam solam hic edimus, constat dimbus valvis, in quarum medio biiii Angeli stantes thus adolere ex-

nium amoris

hibentu/r.

In limbo vero scquentes leguntur versus Hoc salutaris tibi, Tungris, pignus amoris Lcgia dat, lignum, cunctis vcnerabile siguuin. In eodem limbo prseter imagines, seri inscui:

{scilicet

post

S.

Maiernum)
et gratia

Auspicius

Ecclesise

piaSy qu3C figuras ac h/stoi'i/ts

ad

S. Crucis mysteria

rcgimcn
cessiones,

tenuit.

Uein insignes per iegitimas sucpolientes, exstite-

pcrtincn ies^exh ibent,encaustoviulticoloridepicia est


serics episcoporum, qui Tungi'issederunt.Procedmit

sanctitate

runt. Auspicio vir


successil.

quidam noraine et meritis Celsus Hic animo sublimis et generc clarus,


patriae

hoc ordine,

omnes pontifimlibus

infulis ornati

Matcrnns, Naviius, Marccllus, Metropoius,


tinus, Servatius. Hic postremus,

Se-

non

segnis,

seraper

ingcns
Cclso

aCfectu,

pio
Felix

verinus, Florentius, Mariinus, Maximinus, Valen-

honore

actuque
Moyses,

serenus.

successit

Tungris diruiis,

primus, Fclici

Mansuetus; lum
Martinus

praefuerunt

Cle-

episcopalcm sedem Trajectum ad


lit
(9) ;

Mosam
octavo

iransluS.

mens,

primus,

Anastasius,

doncc

iandem

sgocuio

Hu-

Andreas, Rusticus primus, Auctor primus, Fortunatus primus, Cassianus, Marcus, Navitus, Mar(1) T. IMart., p. 313. (2) Hist. de Lorr., t. I. (01.528. -(.I^njid. (4) De lOngine Apost. de rEl. de Metz. Paria Preuves. v.o\. mi. 1847. (G) Brower. (5) T. I., cap. ixvn, p. Ii\. Edit. Trev. 1836.

bertus episcopusLeodiisedcrc ccepit, ibique

ad nosira

usque iempora perseverat episcopaius


Annal. Trev.. i. I, p. 204. (7) Prodr. Hist. Trev.,t. I. p. 75. (8) De mort. Persecut., c. 15 et 16. (9) Cfr. Act. SS. Belg., t.

T,

p. 245,

DE

;;

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

37

DE

SS.

MmYRIBUS

BOLITANIS SEU YOLITANIS

IN AFRIGA.

Ex Kalendario
HyEC
111

veleri Carlhaeinensi.
rum Bolitanorum. C^pterum prseter hanc annotatio-

A. T.

VBL

INITIO IV.

memoria Car-

Ptolemaeus

A
monem
ha
:

d provinciam proronsularem,
cclhis
(1),

inquH MorIta-

Bolitanum sive Volitanum opNotitia


inriicat.

nem

et

piflum

pertinuissc,
est

extat hisce verbis

illam quse in Kalendario Carthaginensi (5) ; xvi Kal. Nov. Sanctorum


eo'

que non
(2)

ambigcndum
el

id

esse

quod

Volitanorum,

quibus

colligimus hos Martijres

Vol

appellat,

sub

Carthagine

cultum Carthagine

obtinuisse, nihii est

unde plura

fuisse tradit.
tani,

Auxere oppidi famam Martyres Boliquorum in Kalendario Carthagincnsi mentio

est ad

diemxvi

Kal. Nov.,

quorumquein

festo ser-

dc iw cognosci queantj nt diligens rerum Ecctesis Africnnse scrutator Morcellus, ubi de illo Kalendnrio agit, significai (6). Esse autem eos distin-

ab Auguslino habitum constat Carthagine


Est hic

in Basilica Gratiani.

Sermo

15G, allas

13

de verbis ApostoU (3), cui in veterl codice Cisterciensinm S. Cuicis in Jerusalem de Vrbe, ut refe-

guendos a Mauritanis dc quibus ad hanc diem agimus, ipsa Boiitanorum appellatio satis ostendit. Erat enim Bolitfinxmi oppidum provincis; ut supra

dictum

est,

Proconsularis, qxutm inter

el

MauritOr

B runt Maurini

editm-es

[k),

prsejicca

erant Ula ver-

niam

vasta interjacet Numidia.

Habitus in Basilica Gratiani die natali Marty-

(1) Geoer.. lib. iv, cap. iii. vol. I. p. tW. (l) Afric. Cliriat (3)S.Augu8liniOp.,t.V,col.719et3eqq.Edil.Maur (4)Ibid.. not.tt.

(5)

Aoud Mnbillonium.

Vet. Analect., p. 166.nov. edit.

(6)

Op.

cil. vol.lll. p. 2Gj.

DE

SS.

VICTORE, ALEXANDRO ET MARIANO,

MARTYRIBUS, UT VIDETUR, NIOOMEDI^E.


SYLLOGE.
Sancti Martyres in fastis antiquis Nicomediai passi dicun tur eosdem perperam sibi vindicant Hispani.
ANNO FOBTE
CCCtll.

J.

V. H.

SS. Martyres

.i

juxta Faitos videntur Nicomedienget

H:
miana
i7iter

Sancti Martyrcs hae die in Vulgari Martyrologio Jionuino occurrunt, nulla indicaia pal^stra, aut mortis genere
hisce
Victoris,
licei

annum

303, quo Dioctetianuscelehre decretum per-

sccutionis

Nicomedix

edidit.

recensito,

verbis

Eodem
ct

die

passio Sanctorum

Alexandri

Mariani.

2 AU{\ie hasc de SS. Mnrtyribus dicta sufficerent, J,-^,^ ^^^ nisi hossibi vindlcassent quidam Hispani, qui Bea- juUam decepti adscribunt. Joan. Tamayus ad ticC (Baeza) illos

Lumlnis aliquid,

inccrti, a/J'undunt

IHcromj-

hunc
cloris

dicm. dicit
episcopi

Beatiffi in Ilispania Bietica SS. Vi-

escemplarla

apud Fhrentinium.

Istic

emm

Beacensis,

Alexandri

et

Mutiani

legiiur : In Nicomedia Alcxandri. plane conscntiunt lihabanus ei Notkcnis (1) in suis sacris dyptichis. Apud Sollerium nostrum

Cui

leciioni

Usuardina, v. g. Antuerpiense Ultrajectinum, Leydense, Lovaniense, rnaximum, Danicmny Bruxeltense etc. dicunt : In Nicorae-

Auctaria

hujus urbis civium, qui pro catholicae fidei exaltalione comprehensi, variis cruciatihus afflicli ad martyrii devenere coronam. In notis ponv subjeciis discutit Tamayus num Braccarensibus adjur

dicnmlns

esset S. Victor

episcopus, utpote qui in

dia

Natale

Sanctorum
hiace vcrbis

Victoris,

Alexandri

et

aliquibus Juliani codicibus Braccarensis scribitur sed hac lectione rejecta, pro Beaiiensibus oumino

aliquatenus liquei Nicomediensent Mariyrem Alexandrum socios pasimo Pesionis habuisse Viclorem ci Marianum
Mariani.

Ex

pronuniiai. Ast tota controversia aliud fundamcnrtumnon habei, quam Chronicum pseudo-Juliani
Archipresbytcri Toletani, fujmentum scilicei ssceuli decimi sexti in finem vergentis {2). Csetei-u/m Hi-

trus de Natalibus lib. xi cap. cxxx n. 293 Victorem episcopum appellat, quin tamen ullum hujus iituU afferai tesiimonium. Quum auiem hi Sancti in Hieronymiani-s Fasiis veniant ante Mar-

spanicas fabulas
rcns
Joa-^i.

jam

suOoluerat opcris nosiri pa-

anno circiier 304 (ut vidctur) pa^sos, apparei eorum mariyrium antecessisse ; neque aliud probabitiu-s invenio quam ut referaiu/r ad
tyrcs MauritanuB,
(I) Apud nenr. Canis. Lect. Antiq.. t. II, parl. ii, p. 314 et part. iii, p. 181. (2) iNicol. Anton. BiblioUi. Hisp. Vei., t. H, p. 36 et seq.

BoUandus, quando rcddit rationem, cu/rchronic(y}'U/m hujusmodi tunccelcbratissimontm usum non faciat in suis concinnandis commentanw(3).
3

Tacendum tamen non cmseo^


Febr. Prajf., p. ivn.

qu3e narrat

osilem patii'(B
stiae

vindicant.

(3) T. I

cit.

38
j.

DE
A'*co/ffw^

SS.

VICTORE, ALEXANDRO ET MARIANO.


torem hunc, de quo agimus, Beaciensem fuisse q episcopum, neque de ejus et sociorum corporum, prius coninter alia, conslare inventione, nisi
stat Juliano,
rci

u.

Antonius in Schedis olim ad f/agiographos (ransniissis hodieque in Bibliotheca regia


<'it-

Bruscellensi sei^vatis

(1),

circa jyrsiei\som invenAccetlit,


?'?)<?"(,

tionem
credit,

Sanctomw
auctorilatis

Corpoi^vm.

Bea-

auctori
:

et

censium persuasioni

magnum

aiiundc,

ut vulgus

sua
vcrEE

etiam
rci
oriri

fidcs

potuit

quo solo ea nititur, cnim cx falso nasci


cx Juliani

pondus ex eo

tempore. quo
urbis

manifcstatio, et

mcndaciis
anti-

Francisco de Biiclier Jesuita ejiisdem

com-

pia

Beaciensium
in

civium
Juliani

per.suasionis

municante suis episcopo et civibus notiliam Beaciensium quorunidam Martyrum in Juliani Chronico cxtantem, cujus exemplum Ms. ab Hieronymo de la Higuera acceperat, in quibus Marlyribus Alcxandro et sociis Vict</r episcopus cum S. re in examen doctorum Mariano legcbantur plurium virorum dcducta, rile placuit, ut horum sen-ari et et aliorum Sanctorum corpora, qu
;

que
tio.

de pa&sis
Et

eo loco

Martyribus confirma-

quid

vetal

arUficem
ut

ex

hac
hffic

eadcm pcrsuasione,
usque adbuc
aliunde
miltcrc

quam

novcrat vivani ad
fuisse,

tcmpora,
ob.^curae,

pcrductum

religioni

tenebrasque palpanti, advocalis

abscondi
tractu,

in

quodam
tradilio

circa

urbis

murum
vetus,

terrffi

gcntium martyribus, vcluli lumen imquod' numquani non alias se posse, arbitrarctur? Hujus rei exemplum decrcdidit, dit luce clarius idcm auctor Dcxtrum fingens,
post

cum

oppidanorum
diu

tura

si-

terra

egeslas

Hipulitani

Granala^

urbis

gna ibidem luminum diversi gcneris a mullis relro


annis
frequcnler
visa

nocluque,
et

ostendere
ti^rra

vidcbantur,
ros evcntus

invocato Dci auxilio

effusa

quajrercnlur. Cui

fidelium religioni el piclati mi-

respondisse publicis scelettorum


el

ventorum
vestigiis,

documentis inossium in fornacum

inter

cineres et carbones

cum

instru-

plumbeas laminas ccetcraque cimelia, totius lei mcntione et facto antiquo Dextri ore cxpressis. Hvcusquc Mcofaus Antonim pro more suo docte et solule. 5 Cui tamen Hbuerithorum MartyrumActa.qua' lid apud pseudo-Juliamim ecctant, legere, illa in cit. Tamayo adhvnc dicm repe^iei : nobis vero non
montis

^""' tamcn
^^^^^l^^^^^l
^(_

B mentis martyriorum aliquando aliisquc igne con-

summatorum
conslat.
tione,
uti

gentilibu.s

Cbristianorum

indiciis

De qua
publica

Sanctaium
roHgio

Reliquiarum

invenPrae-

fert,

ab Emincntissimo
et Sandoval,

vacat ejusmodi fabulas typisexcudere : si fides hiscc E adhibetur, sub Mahumetanis passi fuerint nostri Martyrcs circa annum Chrisii 740, ui evolvit Tamayus.ISihilominusEcclesiaGie^mensisoffciumrecitat

Domino
sule

Ballliasare

de Moscoso

horum Martyrum^

sinc alio, ut loquitur

Hen-

luuc

lemporis Gicnnensi atque inde Tolctano,

nte sancita, mullis agunt Ecclesiae hujus


nensis historici.
4 Nihil
ut ostenditur;

Gien-

ricus Florez (?) in sua Hispania sacra, funda^ntento, quam testimoniumpseudo-Ju liani ; de quo qni plura

cognosccre ovet, adeatjam sa^pc laudati Nicolai An-

horum
jure

tamen,
debita,

quibus
persuaderc

fides

a nobis

exhibetur

poterit Vic-

Censura fabulosarum riarumt hispano idiomate conscrvptum (3).


tonii oijnts ciii tiiulus,
de n. Nicolas Antonio.

histo-

(;?) Espan. (1) Caial. desMsfl. deln Ribl.roy. de Brux. n.Sfli;. Sagr.. t. XU, p. 4';3. GOCensuradeliistoriasfabulosasoIjrapostuma

DE
NIINO,

SS.

MARTYRIBUS MAURITANIS

VICTORIA SEU VICTORE, NOBILITANO SEU JUBILITANO, MAUBITANO SEU MABIANO, LUCIO, CITTJNO SEU TINNO, CBESCENTIANO, BUFFINIANO, DONATO, DEFENSOBE, BUSTICIANO, SEBVILIANO, SOCBATO SEU SOCBATE,"VENEBIA SEU VENEBIO, JANUABIO, MUSTOLO SEU NEUSTULO, QUINTASIO, MEMMA SEU MEMMIA, YZITIANO SEU ZIDIACO, PBIMA, DONATA, SEVEBA, VICTOBIA, BASILLA, MAGNILIO.

J.

V. H.

SYLLOGE.
Memoria Sanctorum Mariyrum
in Faslis sacris.

AHKO FOHTE
CCCIV.

SS. ifartyrum

memoria

in

anCtorum manifulus, cujus hodie memoria


in laterculis Hieronymi^ini-s exsistit atque

Nobilitani,

Mauriani, [Notker Mariaui), Lucii, Mit-

t'a4tis tacris:

Auctaria dejluTii, aliud sui mmnimenttim non reliquit quam certaminis suipaltesiram Mauritaniam,nudapugihmnominaetiniHct3cfoi'titudiniseTemplum.Astvariantcodicesinrecensendistum
,

s^

iinde fn oliquot

alioi'u/ni

Martyrologia

et

Martynnn numero, tum nonmiihus. Bhahanuset


qui

Auctarium Usuardi Rosweydvnwiu apud Sollerium hahet In Mauritania, Mariani et Maxinii cum aliis xxiii. Grcvc7nis in Vsuardo suo idem habet initium, post Maximum tamen addens Ninnm, Lucium, Sacralum, Venerum, Primam, Donatum, Victoriam, Basillam, et alios. Florcnli-. num sohim Rufiinianum mcmorat. tn Auctario
lini et Crescentiani.
:

eumdem

hic fere eascribii Aoflwrus


scilicet
:

(I)

septcm

Wandelhcrii

(?) Icfjitvr

In Mauritania nalale
(/b/fc Defensoris).

San>lt/-

solum nomina referunt,


0)
tieuT. Ganisii Antiq. Lecl.,

Nini,

Victurii,

clorum Donati etDes....


p. 181.

t.

11,

part,

ii,

p. 344 ot pari. iii,

(2)

Ap. d'Acbery, Spicileg.,

t. II.

p. 54.

Edit.nov.

ctariis

DIE DEGmA.SEPTIMA. 0CT0BRI3.


ctariis partiminhiSjparUm in illisBedce{\)veniunt Donatus, Nobililanus {al. Neniiucius), Grcsccntia-

39
Severae,
Victoriae

Prima3,
riae),

Donatae,

{Corb.

Victu-

,.

v.

b.

nus,

Dcfensor,

Rusticianus,

Socralus,

Veaerius,

Prima, DonaU,
sitas

Victoria, Basilla. Est qxtoqac divcr-

Usuardi Auctariis Maximumf/iwi /br(e /oco Magnilii sitj addi cmimadverterit lector; verumego rujnvideoquoex
Basilla;

\addit

Corb.

Magnili).

In

non parva vnter Florentinii vetustissimum Hicronymianum apographum, quod in hodiernis


Fastis m<igisoccuratum reUquis e.vistimat laudatus scriptor. Suffccerit nobis iUud exemplar cum Corbeiensi S. /JieronymiMartyrologio a Lucad'Achcry Florentinio desumOy exlito (2) Cfmferre. Text/um e twminibus e Corbeiensi variantes lectiones singulis

fonte inanarit.
2 In titulo

nomina

nomina et temquse in a/ntiquissimo Ftorentinii P"' pauionu. efferremus


;

hanc secutisumus normam ut omnia

apographft occurrunt

qaum

veroex

nliis

ccdicibus
(3)

xstimarit Florentinius

et post

cum

Morcellus

nomina nonnutla

esse

immutanda^ immutationes

codice

suhnecto.

In

Mauritania,

Nini,

Vicloriae

{C(yrb. VicLuriifi),

Nobilitan^ [Corb. Nobilitaai), Ma-

hassecundo loco posuimus, addita particula se\i. Ad^ scripsimus hos SS. Martyre-s anno forte 304, quoniam Morcellus (4) imprimis ex testimonio Euse^
bii (51

[Corb. Mauritani), Luci, Gitlini {Corb. Gitiai, Wiab. et Notk. Mittiai), Grescentiani (Corb. Grisccntiaai), RuGniani {Corb. Rufiaai), Donati, Defeariani
soris, Rusticiani, Serviliani, Socrati

deinde ex allafis pluribus exempUs ostendit tunc temporis in Africa potissirnwn et Mauritania ingentem namsmm Martyrum fuisse. Caeterum de

(Corb. Sacrali), Mustoli

Veneri

{Corb.

VeneriiE),

Januarii,

(Corb.

persecutione ineunte sseculoiv sxviente videantw obvi^e historix ecclesiasticsBj ante omncs vero A frica

Mustulffi),

Quintasi, Meramae, Yzitiani {Corb. deest),

Chri^tiana Morcelli.

(n Ao,t. SS., l. II Martii, p. itiv. (3) Martyrol. Afric. Paris. n'23.

- (?) Spicjl., m Afnca ClirisLiaua,

t. II,

p.
l.

"20

Eclit.

C*) ll>ib.,

tom.

cit., p- 192.

(5) flist. Eccles., lib. iii, cap. vi.

U, p. J7J.

DE

S.

JOANNE GOLOBO SEUPARVO,


IN JIGYPTO.
E. C.

EREMITA DESERTl SGETIS

COMMENTARIUS PRiEVIUS.
I.

Deserll Scetis status antiquus et hodiernus. Arbor Obedientiae. Monasterium S. Joannis Parvi.

B2CUL0 T
INBUHTB.
Notitiii

Scete,et Scethiaca regio, solitudo est Mgyptum this


libyam, de qua jam sxpe in Actis Sanctorum sermo fuit, cxempli causa ad
inter et

alias Scitis. Scythis,

Ptolemseo Scia-

tudinis iiotitia inActis nostris y\on desii, quxdam ex prxdicti Missionarii et aliorum relatione com-

pendio excerpam.
et

ubi totius ^gypti XVII Januarii in Vita S. Antonii,


divisio antiqua- traditur
{{).

2 Loca tria a se invicem distincta seculo quarto sequcntibus ab armchoreiis irwolebantur : nempe
Scetis,

(Uscrtt sceti$.

^gypto a

plerisque

desertum

mons Nitrix
fere a

(6)

quemS.
illo

Ammon
(7)

qui Sceten incolebant ista regio tributa fuit, sed se degere arbitratos esse docehunt jEgxjptum
extra
quae ex Vitis
fuere.

primits incoluisse dicitur, et locus

Celii/yrum

quem Ruffmus decem


distantem
dicit,

monte

millibus

Patrum hco mox indicato collecta La CrozoetJabhnski (2) vocabulum Notant

ut Mgyptii scribebant, trutinam cordis, ex Assemano scilicetin signifware


Scete vel potius Schihel,
Nitriensi cujus Bibliolheca Orientali codici cuidam OunmquamSc\)'i\\ei interprctatio apponitur{^).
talis

Cassianus collat. 6, cap. i Qui locus, inter Nilriam ac Scythin situsetamonasteriis quidem Nitriae quinque miiiibus distans, ocloginta millium {Cfr. infra n. 8 et 9.) soUtudiae
ab eremo Scythi, in qua commorabamur, inti-rvenienle, discernitur. Verum Cassianus hic de vico
Nitrixetvicinislocismihitocutusvidetur, non vero demonte, qui, uteumexhibcnt tabulx in Expeditione

quo S. Maproprie ejusdem solitiulinis montem, in est, ex eruditissimi carii monasterium sedificatum Mingarcllii observatione designarc videtur, ipsum
Scythis vero desertum circumja^^ens Scythes vel In soripiis Copticis {nam ea linCopttcevocatumest. gua grceci^ fcre characteribus utitur) <rxuQc et (rxuQtf

Mgyptiaca anno 1799 exaratx, inferius ad Septentrionemsitusest. Scribit etiam Palladius c-ap lxix apud Rosweydum, nhonachos in Nitria aliquando tertio et quarto lapide a se invicem distantes lixisse.
.

appellatur

(4).

Recte igitura Cassiano, quialiquarv-

Atque

iia

difficultas evanescit

quam

in his conci-

diu in hoc deserto habitavit, Scythis dictum est ; Grsci vero communiter scribunt ffxnni. Invisit hanc solitudinem anno 1712 Pater Claudius Sicard MgyS. J.inMgypto Missionarius, antiquitatum

liandis multi repererunt. Sed ne in longiorem discussionemhic abducamur, ista locorum dislinctio

non memoratus
hodie

ita viget.

De umverso deserto scribens


:

P.

Sicard

Famosum
(8)

est, invw/t, iti-

ptiacarumsorutatoribusminimeigmtus,cujusluculenti Commentarii inter Missionariorum epistolas tomum pxne integrum occupant {h). Ut vcro non antiquisolum,scdhodierni etiamstatushujus soiir
(I) T.
II

DcribusSanclarumPaula

ctHcIaniae,

et

mona-

chis ultraquinquies millc, quisimul ibi habitarunt. Eminuere inter hujus deserti incolas Sancti Viri

Ammon
Mif

[de

quo in Actis ad

\i Octob.),

Arsenius

iEgyptiacie.

Jan.. p. 108, n. 3. (^ T. I, p. 563.

(2) (4)

Qpuscula.
Jablonaki,

t.

1,

p.

l.

c.

311. Voces (a) Ultres

(6) T. II Octob.. P.413.D- >:.et cur., t. V. Edit. 1810. aif^b Jauuwii. et 22. (8) Cfr. (7) ibid.. n. h et p. 417. n. 21

AcU

(XIX

^Q
8. C.

DE

S.

JOANNE COLOBO.
!us radicesom.s.t, donule

Apolh, PamboiiJulii), Serapim, Pccmen (xxvii

ramo

>^^^

Ejm
rtrt

nionattv-

aaendum est ZAHosnonnuUosScetmsesseuNitriemesSa^ctos


nui qu similiter in Actis nostris dnti fuere hic pr^rtermitto, sed omittendusnon cst S. Macarius senim-

moriam
est.
.

arbor

v.rlutc

obodientiiB

nuncupata
ol

Admiralus sum i.anc arborem,

'^;;/'';'

hodt-n.

card,

quam

reapse puicl.ra^ frondes ornant

^- ^^; quae

(XV Januar.), cujus hodieque monasterium aliqwjd Scctense nomen (jerit et adjacens regio desertum
S.

quotannis infjontem copiam fructuum praebet. de tanta '^ 6 Miror ego Missionarium noslrum

Macarii

dicitur.

Ex

tot

wonasteriis

qux

ilUc

olim porebant, anno 1712 nonnlsi quatuor cTStabant. Similiter in expediticme Gnllica anni 1799 quatuor reperta sunt in iisque simul sumptis mn-

arborisvetustatenullunidubinm protulissc, idcoque nec ego id faciani. Cseterum quse in Vitis Pati-um referuntur (infra n. 1) phne confonnia suni,

dempto tamen nomine abbatis Pcemenis quod


iter

ibi

nachi 59 ; qui numerus major est ilh quttm P. Sicard offenderat{\). Eadem quatuor cmobin cnumeranturanyuf 1820 ab II. Von Minutoli (2). Sunt autem hsec : primum S. Macarii, quod etiam SciaP. Sicard this, arabice Askyt dicitur et secvndum unius
diei itinere

JEgy(lesideratur. Wanslebius, qui anno 1672 veteri codice Arabico de ptiacum instifuit, ait se in
septem monastcriis in deserto S. Macarii legisse(^) qua; dum recenset, appellat eadem quaVaor quse
;

P. Sicard,

a NHo

distat,

ad

30

13',

ferc la-

titudinis:

secundum

Noslra;

DomincO

Syrorum,

quod Syri nmmchi olim incolueruni

diinidii diei

itin^e seu quinque cvrciter leucis hoj'miisultra prisitum est, Occidentem etSeptentrionemversus,

cum hoc tamen discriminequodinsignit quartummonasterium tituh SS.Maa-imiei Thimothei, qui apud P. Sicard (5) filii cujusdam nobiHs GnFci dicunlur. Insuper odjunqit monastnna S. JoannisParvi, qui Hegumenus dictus est, AmbaMoys6 ei Amba-Kema. Et quod propius ad rem
pi'3fsentcm aitinet, nonnulla

mum
ad

addens ew relatione

latit.

30" 17';

t<rtium

abbatis

Bischoi, (Anba-

cujvsdam
tis

B bichay et Abisay) qui eiiam Pesoi's (3) eta Palladio cap. XV Pspesius vocaiur, a prxceden ti distat tantxim dujdici sclopetijactu quorl um den ique est monastc;

qui inu7w cx his monasteriis obbaniunere funcPus erat: In monasterio Joannis E


viri,
i7Ujuit,

Parvi,

arbor cernilur,

quod nunc paenc coUapsum cst, ejusdcm Sancti quffi ox baculo

rium Grfiecorum, Elbaramous, Baramays vel Piromaus, qv,r corr\rp(a sunt ex articulo Arabico o), vel Coptico pi, et Romaous: Gra-ci enim Constaniinopoli'
tanisippe 'vafutiotnuncupatifueir.Juveritdistantias

miraculo excrevit, quando nempe ex mandato superioris sui illud plantavit et irrigavit. Quapropter

bodioque monacbi arliorem appollant ScrEiGunET lTTAA,5CnARBOREMOBEDIENTI.-E.A/o71flS(m/S.Joannis Pai'vi ^neminii

etiam
'i^im

ecr

Andreossy adscribere:AmonasterioGra:co-

eliam codex Arabicus anni 1691

Ihi

innumera

ad monasterium Syrorvm metra, 9258 ; a posteo }iionastcrlo Sy~ riori ad Anha Bichay ntctra 444 rorum admonaslerium S. Macarii leucas 3 horari^s. 4 Singula monasteriaetmonachos qui illic dege;

apud
icrum

En\inent. MaivminCoUectioneSc/iipiorumve(6l
:

Hic benodictus libor, inscriplus Sancto


filio

magno Simeoni,
slerii Sancti

Cholaili,

monacho

monain

palrisJoannis Exigui vallis Habib,


verosit

monasteriii atitiquitu*.

bant curiosissime noster Missifmarius jam Inudatvs


describit; sed omissis his oynnibus,

dosorlo Scetensi ctc. Similia habct codcx alter


1

qux suo

loco lcgi

580

(7).

Qu<Tnam

illa vallis

llabib

anni habcmus

solum ve}'ba quibvs, coram rudcribus circum monasteiinm S. Macarii jaceniibus,


possxmt, refei^am
ipsr monasicriicd)bas,qucmcomitemitinerishabuit,

ex Renaudoiii Tlistoria Patriarcharum Alexandri-

norum
ad
S.

(8), in

qua Cahndorium aliquod Coplicum


sic

xiii

Januarii

habet

Consecratio ecclesiae

eum alheutus
trionem.
dios
in
(ot

boc deserto Scete, inquit, elin Monte Nitria-quomprocu! conspicisad Septenest


:

In

Macarii in Chiha Scctis {de his


1.

nominibus vide
:

n.

supro),

ct subjicit S.

Rcnaudotius

Ilavocari
et

sunt, et

numcabanlur monasteria quot anno sunt nidera baec eorumdem reliquiai qna^ hic pedilnis calcas ad hunc usquediom
olini
;

desortum quod vulgo


nos

Macarii dicilur,

vallem
docet

Ilabib, seu Natron, qua} est Nitria veterum,

Castolluni Virginum dJcunlur, quia in oo feminae,

monasticum institutum amploxa?, defrebant. Comque stuporem, inqnit P. Sicnrd, totibi monachorum
hal)i(acula
fuisse,

Ccrnobium ig i t ur S- ^oannia i^iter Cccnobia Niiriciisia nnmerari potcst,et nihilonrinvsin deserto Scetis situm dicitur.
Makrizius in .'Egypti doscriptione.

Tcslimoniis p7\Tcedcntibus de arboi'e obedien-

tettimonia.

perf^anius,

resiiondit

ille,

et

ti.Toliud nddant antiquissimum, Postu/nnani scilir


cet, qui ab anno 402, ut plcrisque videtur, per tricnnium Africam, Mgyptum ct Palestinam. pera-

muKo

plura vldobis.

Reapso

cum

pcr horas tres

aut quatuor
quajrinla

iler focissomus,

vidi

plusquam quin-

monastcria nb inviccm diversa, sed colot fore flojecfa.


:

gravit,

et

Gallo

cvidam ac Sulpicio
iier

Severo, in

lapsa
De arborc obedifntiir

jam

hvjus Diahgis,
Nonnisi pailem vides ru-

svvm enarrat

(9):

Duo vobis

5 Ibi ilei'um abbas

roferam,

inquit,

incredibilis obodiontiac
licet

admodnm
:

deruni monasleriorum mullo plurium quge fidelium


pietns in

magna
scd ad

miracula,

suppctant plura rocolcnti

hoc asylo

pamilontiK olim exstruxe.-at.

Deinde subjungit narrationer/i, qusf cum ad Sarvctu/in nostrum spectet, nequaquam omittenda est Aspice arborom hanc, vocalur arbor obedientiae et
a duodocirn sa*culis cunctis loinpostatibus resisUt
et
'

excilandam virluliun semulalionem cui pauca Don sufficiunt, mulla non pi'odcrunt. Ergo cum quidam, sapculi actibus abdicatis, monasterium

magnai
rct

dispositionis ingro.^sus suscipi


In

se

roga-

acrfrressionibus
est,
.ed

ferarum
olim

ot

Arabum

nunc

Ci-a-

uu

alizier.

tcpgus *

Abbale

Pa-mone in dcnxum. Hicabbasquondam cclebri Joanni Parvo mandalum doderatut baculum quolidic irrigarct quod morigcrus ille monachus conslanter per duos
annos
praestilit.

siccum bacuh.m luit ab hac stei-ili et forvida arena

eodem autcm monastcrio factum id quod dicturus sum, rocenti memoria ferebatur. Quidam itidom ad eumdoni abbatfm .'ccipiendus
etc...

advejicrat:
tur,

cum prima ci lcx obedicntiffi ponereac perpetem polliceretur ad omnia vel cxlrema
casu abbas

palicnliain,

pridom aridam
atque
illi

manu

Permittente

Deo,

ut

servi

sui

advenai id

virgam jamhanc solo figit, operis imponit, ut tamdiu


storacinam
;

gcrebat

(1) Cfr. Mymoiresur la valire (ieslarsde Natroun.itar lefi-^-n^ral AniirL^038y.iDop.Dt-.n|.IiondelEgypte.t.XI].p.->3flscq<| 2'O.iit. Pari3 \m. (2) ileiseziim Tenipel ife^ JumlerXninion. Berlin \m. p. 195. (3) Assentani Bibl. Orieai., 1. 1. p. ^let 305. (4) Helaliou d"un

voyage en
p. 3ii. '^ i="'-="'= (9) Sulpicii
t.

licvr-te.Pjiris ir>77 n ""rT ot spn f^ilT ftltrPd /rlifinntflft fi ) f IV f71 Ibfd P 6? CO n>i^-. d 165 \^\P- 19&(8) P- lb7. cJ.A^V.AM" 194 Severi Dialog., d. 1, | xvm.

"

-% -

.virgulae

DIE DECIMASEPTIMA OCTOnUIS.


virgulae aqiiani irriguani niinistraret, donec,

41
k. c.

quod

conlra ornncm
solo
legis
areiite

naliiram erat,

viresceret.

lignum aridum in Sub.ieclus advena durae

pivximo minorc dissitum. Antequam auton ad Sancti nostri xtaiem indagandnm, cultumque legir

iimum stahiltendum

progrcdiar, aUudfpind aberu-

imperio,

aquam

propriis humeris quotidie

dito Sulpicii Svveii editorv liinrmgnto de Prati-S

coDvohebat, quic a Nilo flumine per duo fere miljamque emenso anni spatio lahor lia pelcbatur
:

cbjicitur (A), prseterirv

ohsci^afionihus suis,

non deheo. Pnstumiamfm

Asserit ipsein in Scete

num-

non cessabat operanlis et de fruclu operis spes esse non polerat; tamen obcdientiae virtusin lahore durabat. Soqucns quoquc annus vanum laborem jam
adfecti l'ralris cludit. Tcrlio

consequcnlcr qucr de arbore prodigiosa ob eodem narrantur, S. Joanni Parvo


esse, et

quam versatum
tritnd

non

posse. Asserti probationem repcrire

denmm

succcdcntium

potui, cxtmque
tuisse,

non vidmui rein TiUvtnontlumctiain /aisti

lemporum lahcnte curriculo, cum nequc noctu neque intcrdiu aquarius ille cessaret oporator, virga (loruil. Ego ipse ex illa virgula arbusculum
vidi, quae

puto hic proferenda essequse

sententix
'ocruvtde(ur,

advcrsantur.
10 Quid igitur obstat, dum Postumianus amonte Sinaad Nihtmrcgrcssusmonasteria C3- utraqucparte lustravit (h), eum ad ccleherritnutn desertnm Scvtis et ad Nitriensia monasteriadevenisse? Annum inte-

lihus

([iiasi in

hodieque in atrio monastcrii ramis vircnlcslimonium manens, quanlum obc-

dienlia moruit ct
potlumianus
in Sulpifii 5everi Dialogo

quantum

fidos possit oslondit.


S.

Omnia

hic cxtm iis quse de

Joanne parvo
i)

grum
adiit,

et

apprime /, convcniiint, prseter distantiam duorvm milliuni a monnsterioad lyHum. Scit) descrtum Scj^thiti a Cassiano ad octoginta usqucmilliaa CelUisetaI\'eti-ix montc protendi [Sitpr. n. 2), sed id swniendnm, ni fallor, ah codem iiwnte usquead lacum Mccridis, non vero Niluni ct MempJiim versus. Quamobrem, licct B certunt mihi non sit ibi plantatum baculum fuisse, uhi Patri Sivard ruinosum monasterium S. Joaniiis Parvi a Coplico obhate S. Macarii monstratum fuitf arbitror locrim in quo id contigit, in tan,ta Nili proximitate stotui non posse. Etenim in eodem Apophthegmatc proTimc citato, legitur, adeo procul ahfuisse aquam, ut S. Joannes vcspere pergeret ac inano revertorctur. Veru7n an idco censendum du/plcx hujusmodi contigissc miracuhim, quin quidquam in utroquc diversum stt, prxter aqueC distantiam ? Malo hic mendum inindicanda distantia aut flumlne, a Postumiano admissum dicere^quodposterius de flumine^ videoctiam TiUemontio prcTpla-

narrmitiir iinfra in Apophtherjmate

stitulus

seplom fcre mciiscs inti'a soliludiiiosconduo Boati Anlonii monastcria ad eum etiam locum in quo bcatissimus
cxogil...
,

Paulus

primus eromita

ost

diversatus

accessit,

rubrum marc vidit, jugum Sina monlis asccndit et aSina monte digressus ad Nilum flumen regressus
est, tas,

cujus ripas frcquontibus monasloriis conser-

refert

uhaquo ox partc Uistravit (G). /lis duo adniirahilis ohvdicniise eTcmpla


7.

vTjtoxitis

uti habes

supra n.
thi...

Quidni ergo ea in Sccte vidisset? quidni lova visitasset de q}nhusCa,ssianus |7) ;Ineremo Scy-

monachorum

prohatissimi Patrcs, et

omnium

Sanctorurn

morabatur perfeclio? Opponetur fortassetuminter Thcophilum Atemndrinum Patriaret

monachos Nitrienses dissidia fuisse, quam ob causani Postumi^nusprimumAlcrandrix commcyrari nolit^atiS). Sed nonne illuc postea revcrsus estet aliquamdiu retnansit (9) ? Pi\Tterea scribit Sozomcnus anno jam ^03 pacem Scetcnsihus sive Nitriensibus monachis redditam fuisse (10). Vcrum

cham

ccre

(\). Quod vero ideni scriptor sibi objicit, in eremo non facile monasteiiaadmittcnd^ esse, cuni tamen in monastcrio arhorem. ohedientiw se vtdisse Postumianus lcstetur, illud ipsemet fidenter solvit, diccns monasterium de quantulacimique monacho-

quod me maxime movet, locusille est, ubi librum Sulpicii de Vita S. Mariini jam jEgyptum, Nitriam, Thebaida ac tota Memphitica regna transivisse
assevcrat {\\\. Si eniin

monachorum

perturbatio
et

oh Origcnismi accusationem adhuc perstitisset,

propterea loca cetcberrima, uhi Sulpicii opuscuhnn


tegehatur
,

rum
dc
S.

hahitatiotie acceptuyn fuisse.

Postumianus non potuissvt invisere,

JoaDne

9 Prwterea vniversa rcgio a Mceride paludeusque

quum

C3cicra

omnia

visitarit, omiss3e visit^tionis

Parvo

montem, aliquatxdo Scete vel Svythiaca regio audivit, ita utmonsPherme, in quoPalladius cap.wwi Monachos quingcntos visisscsctibit, lacus etiam Nitrienses et Nitrix vicus sub eadem appcllationc vencrinl. Non est igitur dubitandum in
ad
Nit/ri^

causasnon depromcrv nequihat. /Lrc autvm omnia, siminus remabsolutcconficiunt, at ostcndunt ccrte, in Dialogo I Sulpicii Scveri nihil ohstare, quominus
narratiu Postwmiani
possit.
S.

Joanni

Parvo

applicaH
V

cellas

Scvte monasleria fuisse, aut saltem Lauras {id est, multas circa ccclesiam aliquam iedifcatas,

nec ita ase invicem distantcs),non quaad meridieni vergit, qux pars prae caftcris eremus dicta est, et incolchaiur ah etrmitis in cellulis segregatls, vel ah anachoretis illis qui sine ullis tabernaculis ^ntllo umquam certo lococQnsistebant (2), nonin ea parie,

II.

Quandonam

S.

Joannes
Dlstin-

Parvus

floruerit.

inquam,sedversusseptentrioncm,invicinia lacuum Nitriensium. Scrihit tamcn Cassianus in ercmo


Scythi, id esi

guitur a Joanne oeconomo Scetis. De cultu cjusdem.


\je vita
S.

utex eodem

colligo (s-upra n. 2 etS),

]oaim&Va.T\\,pr.rtcrdictominaetegre- svminsceti
?/>

ad

reqionis Scythiac3C extrema, veisus ^neridiem,

quatuor ecclcsias fuisse, qu3e etiam cum cellis adjacentibus facile mmasiei^ia dici potuissent (3). Ex quilms palam fii nullo fundamentoniti,quoda Tillcitiontio ohjcctum esi. Quod si quis nan-ationem
Patris Sicard
diliqentcr sequi voluerit, rcperiet
S.

gia excmpla vinutum,uti infrarccudvntur, pauca admodum innotuere. llic tamen omitti non dehet Synaxaiium aliquod ex Mariyrohgto Coptitarum, quod in gratiam P. Mclchiot^is Inckojfvr S. J.,anno Moysis Maro1633. intetyretaius est liomse Simon

S- P'^^"^

^**"""^

monastiTium

Joannis Parvi

i?iter S.

Macarii

et

Martyniia, et CollegiiMaroniticiibidvmalumnus. /?o)^ acceptum P. Janrologium istud anno 1698


ni^igus

ahhaiis Bischoi sive Pesoi^ monasteria siium fuisse, sedhuic multo propius atque a majori lacu Ni-

ad Musxum Bollandianum detuht, hodieque asset%^atur. Porro ad diem 17

in

quo

Octobr.

quem idem missionariuspostea invisit,non wi tribus aut quatuor leucis et vix una fortasse a
iriensi,
(3)

sequcns i7ubi Ivgitur Synaxanum : Sanctus Abu manum {seu Abbas) Jahnas parvae slaturae, qu per

Angeli

42
Vngcli acccpil

DE
habiUim
monaslicuui,
coronas,
el

S.

JOANNE COLOBO.
uiiam

cui

Oeorgius
S.

Angeli

dedcrunt

scplem

posuerunt

Prxfatione ad mgmcnUmEyan^ehi Johannis Grjpco-Coplo-Thebaicum {Ql mmilque

,)

eas super caimt illius propter patienliam ejus ct pffinitenliam quam facicbat; ct in signum Saiictilalisejus, dcdit
illi

pater Bamuihe {forte


illi
,
:

Pamen)

eodem hcoActorum SS.Cyn etJoannut Siut autem ipsam pro Siut Lycopolim dcsignare, Qux videsis apud ipsum coadvertit in
vitiose scribi Scetc
;

lignum siccum
frondescat;
el

ot dixit
ila

planta illud cl riga, ut


plaiilavit

piosius crposita.
\3 Miror Tillemontium, qui admittit
Viirwo hfjui,

fecil

istud

siccumet
produxit
patres

rigavil

pcr spatium Iriiim


fecit

lignum annorum, et
iile

frondes virides, et

fiuctus, et

nu)n dekiannc nomo in cremo Scylhi, seu qui ihidem diaconiye


pra^sidcbat (7), f/im*5i/i non autuma/re. Ait enim Postu mian us prodigium reccnli meinoria evenisse, cumqtie ex Apophthcgmate I ct cx ipsis Postumiani
verbis
{

Postimiahunc aJoanne neco-

mm

a Jnnnne

"'.onav.o

scHh

patcraccepit ex

fructibus illius, et adivit reliquos


:

senes dicens fructibus obcdienliae. Deus autem antc dicni Iransitus

Accipilc et nianducate de

cjus misit ad

cum Sanctum Antonium ma-

QuU]a,m ad

gnum et Mariani, ut aimuntiarent ei fcliceni transitum, ct fccerunt, el post paucos dies accepcrunt
Angeli Dei aniniam ejusin
coclo.

dus advencrat

),

eumdem abbatem recipienmaxime x^cro simile sit S. Joanvitse rcligios.T

nom

I*arvum initio

tantumobcdicntix

Ac multa mira-

exeniplum pnebuisse,

et

aliunde constct Joannem

sit

cula fecit et Dominus gloriticavit illum. Cujus.rtatis Martyrohgium illud Copdcum, aut fptaynfulem

Scetcnsemocconomumvitafunctumcsscanteannum 400, si is idon cssct cvm pra^ccdenti, ex baculo


cxcrcvisset arboi'

mereatur, nonnovi.
S.

Ex Apophthcgrnatc primo patet


quodam sene

circa 360 aut 370,


S.

prxsertim

Joanncm

//(

dcscrto Scetc sub Thcbxo

cum

diversis

locis

Joannes Parvus

Abbas

et

vitaincrcmiticam auspicatum esse, et si credendum est CoptitS' abbati S. Macarii, qui P. Sicard comitatus cst {supra n. 4), sencx ille Thebacus divcrsus

Senex nuncupetur. Quidni igitur Palladius, Cassianus ct auctcn^ lib. ii et iii i?iter Vitas Patrum obcdientitrprodigium, ejusque vivacem testeni arb(yi-em

nonest a
jj

Pfcmene, cujus Acta olim data sunt in Opcre nostro ad xxvii A ugusti. idcmquc cx recitato
S.

comrnemorassent? Prwterea Joannem Scetenscma^CAmomum in diaconia^ojficiovitam cxplcssc, E

SynaxariOy ob iiominum siniilitudirwm^ coHigcrc

patctcxCassiano, ubidc Thcona


Confeslim omni

quodam scribit
nudatus,

[%)

pwnum

est.

Qua

in re, licet

Paemenem Thebxum
quod nia-

mundana

facultate
in

ad

fuisse mtspixJiii lcgatiir, nihih-st fortasse

monasterium pervolavit. Ubi


moriae Joanne ad

brevi tanto splen-

gnopere rcpvgnct. !n Apophthcgindtequidcni^iuet


aliis nonnullis,

(lorc sanctilatis cl humilitatis cnituit, ut bcatae

me-

ipse S.

Pcemen

S.

Joannis Parvi

Dominum ex hac

luce migrante,

practica dictomina rcferl, ex quo concludi potest


ultra

Sanclo quoque Helia, viroqui

haud minor deces-

huncan tc illum e vita ccssisse verion cum S. Poenicn centum annos vixisse dicatur (1), potuitjam
;

soresuo fuit, siniiliter deccdente, tcrtius Theoiias, universorum praeelcclus judicio, in diaconae eis
dispensatione succcsserit.
14

S. Joanncm discipulum Jiabuisse etcidem nihihminus fuissc supcrstes. A ttamcn nomcn Pcemc-

senex

Ex

quibus

primum deducam Joannem

Sce-

fi^versussit?

nis in historia arboris obedicntim forte intrusuni


ficri potuif, quod Saiictus ille locis Apophthcgmatis Patrum de S. Joanne Parvo hcutus fcratur aliorwn vero qui ejus doctriest, iilque

cxindc

plurimis

in

tcnsemcEconomum,inmonastcriooeconomumfuisse^ ct consequcnter, utn. Sct9jam dictum,nullatenus dubitari possc quin in Scete fuerint monasteria. Sed cum simul inde perspicuum sit eum in Scete

nam.jautpra:clarasvirtutescelebrarunt,nominanon

Quandonnm
florwrit?

exprimaniur. 12 Dc a.'tatcqua S. Joannes /7on(/(, statui solum potestcum anteS. Pccmcnem,id est antc annurn 450 meritissima' asccscos a^terna prxmia- suscepisse. Ex Apophthcgmatc \\ ct aliis colligitur od sencctutem eum pcrligissc, cuniquect ipsc sermoncs factaque senum ac patrum Scetensium referat (2), recte asseritur

suprcmum diem obiisse, videturaliud argumcntum divcrsitatis, exeoquod in Calendariis quibusdam


Copticis de
S.

Joanne

\^diV\o legitmr,

desutni posse.

In Syna.xario seu

Martyroiogio Ecciesiae

Alexan-

drinae Coptitarum, awc^ore Michaele episcopo AiribcB

Mcligx in /Egypto infcriorc, qui claruit circa an. \\2h,ad\\tncnsis Baba, id estad xvii Octobris,
ct

eumcx prifiiis nonfuisse desertihobitatoribus.


fitcirca initia seculi quinti

annuntiatu/r requics Sancti Johannis exigui, et addit Eminentissimus Maius compcndiose ex Sy-

Ex quibus rerisimih
S.

naxario ut
sticum
claruisse
stcrii S.

in

Codice suo Arabico legcbatur


professus,

Ab- ^

Joauncm Parvum floruisse. Congruit id quidem optimecum co quod Postumianus narrat de arbore obcdientiic, quando in jEgyptoversabatur, anfio verisirniliter W^, prodigium recenti memoria fact/am fuhsc ; nequcunt tamen in hunc iiiodmn inccrta in^certisfuhirl. Scntentiam magisfinnat fortasse RuffinumsiveS. Pcironium, Palladium, Cassianuni, quorum omnium itinera ante antium 400 contigerunt
(3)

batis Tabbennensis, qui in deserto Scetensi

mona-

inslitutum

pluribus

miraculis

dicitur. Rjus corpus in ecclesia monaMcnnae in iligypto hodic adservari auctop

testalur

(9).

Quo
S.

u.sque

ha-c

vcro

consonent nx)n

Joannem l*arvum in Scete vitam non finivisse cottfirttiari videiur ex eodem Mariyrologio ad xxix Messori, sive xxii mctisis A ugusti :
benc novi, scd
Translatio corporis Sancti Johannis
in Scetem,
tio

de

S.

Joannc Parvo millibi mcnlioncm

exigui abbatis

induccrc. Cassianus quidcni dc S.Joanne Lycopoli-

eadcmquc, priHer

hcum inquo

transla-

tano obedicntix cxcniplum narrat in quibusdam simile, sed in aliis ita diversum, ut Sancto nostro
appticari, vel potius

facia

fum
S.

in Caletidario xthiopico apud Ludollcguntur (10). Quibus oninibus innixi incrito


est,

a Joanne Lycopotitano ad nostrumtranslatum videri nulhtcnus possit. Legi Hlud potest in Actis ad XXMI Ma/rtii (4), atque obiter

Joannem Parvum a Joanne ceconomo diversum


cvitus ex sy-

staiuemus.
15 Nunc guoniam Martyrohgia proferre ccepimus,decultu ex iisdctti a Uisquc monumctitis breviter agendumesi. InMariyrologioquodam Coptico cujus
"-i'""

hic 7noneo

Joannem lllum cclebcrrimum Eremitam

juxta Lycopolim in Thcbaide, cunidcni essc qui in Vita SS. Cyri et Joannis a S. Sophronh adornata,
voce Coptica Senuphius, id est Propheta, dictus cst (5J. Id enim sufjwicnter dcmonstravit Antonius

Caiendarium semesire, duobus abhincsseculis, Homse


in CoHcgio Maronitico BoUatidianis traditum
cst,

ad

xvii Ociobris adscribiiur obitus Joannis Parvi

eremilae.

I)IE
I

DECIMASEPTIMA OCTOBRlS.
cum

43
.
c

eremitse.

nostniyHy cuni
poli

Nondnm. bme novcrant iidcm Joannem ad xxvii Martil in Joannis e.r Lycosive Senvphii Acta commenlantes,deeodem hic
Commentario jam
itidem mentio
fit

Mgyptiis,vtpoteMonophysitis, ahhorruere. Attamen Grxci Patriorcham suum Alexandrinum retinuerint, qui xisquc

ad

Photii schlsma Catholicus

agiautumarvnt;vemmutrixisquedivcrsitasexn.\1^
et c.T toto hoc

fuit,et

eorum monachi
legerent
(sive

frequenter deS. Joarine

li/pUdo cmistat.
in

Parvo

in

Quinto Lihro de

Vitis

Joannis

Parvi

Calcndariis

Patrum

qui

gnFcosermoneprimum

editus, in lati-

Copto-Arabicis a Sctdeno pidAica luce dona iis [\) sed qx(XXVII Octobris ; Sancli patris Johannis

num a Pelafjio diacono conversus esl, sive tn ApophthegmatisPatrum,uti mox,ex grseco latina facta,
edendasunt), .Sfincfinostn
obliti

dam. dcsidei'antuf. Puto nutcm mendose ibidcm in altero Calendario cidcm diei a/figi scfjucntia Mar:

non
:

fucrc, Dc eo

in tnagnis Mcmvisiidem hwc pauca habcs ad ix iVoo

iyrhm ioiM)n\&,nammartyremnon

fuisseS. Joan-

vembris
ZTi^of

t^ a-Jnj ri^Upa

oTto;

'itaavvn;

Ko)*6ot ev

nem Wwwim
cx siloitio
net Ludolfus

patet,

cum

ex tempore fjuoviTil, tum Prxterea mo-

Eto^y) TjistoOrott

omnium monumentorum.
multa

IwawKjv

ey.pxr^e y>j{ l3/>X^C ron-of

in his CalendariiSj

a MahuId est
:

O;,

xav

^pa^q

to ffw^,

riyv

npi^tv {lEyaq

metnno quodam exnratis, vitiosissi^ne exprimi. llabct is solum in Calcndario suo /Kthiopico ad

Eadein die {ix Nfjvembris} Sanctns mooatos

nachus (nam
pacequicscit.
Versiculi
:

id sonat) Joanncs Colubus

in

cumdem

dietn

S.

Johannes parvus. In nulto

igi-

tur Coptitarum
soluniy

Calcndario, cjuod quidem

novi,

Tcrrae

locus

parvus condidit Joannem,


fuil niaj^^nus.

S.ioauiuAfcstumdcsidcratur, scd non inCalendo riis

Qui licctcorporepnrvus, faclis

Codicibm quofiue Evangeliorum, uhi Eclogadia, sive Evangelia per festa majora
in
(2).

verum

Ex

Men!Fis S. Joannis

nomen

transiit in

Syna^
deces-

xariuni Ruthenorum dicecesis Kijoviensis, uti lego


in intcrprctatione latina (juam
SfJres

distribula ejrhibentur, ideni adscriptum est


et ilissnU Co-

anno 1688 ad
J.

16.

Demum,

ut ccrtum

sit

Coptitas ctiam modcr-

-nostros misit
:

ftitaruml)

nos impensc S. Joanncni Parvum colerc, in eorumrdemprecihuspubUcis ct Litdtrgiis,frequens est hupts Sancli iniocatio. Missale Copto-Arabicum edidit

vemb
S.

V. P.

Ocorgius Davifl S. N. Joannis Kolovas.

ix Noitemque

18 Latini nmmulli, similiter ex

Vitis

Patrum,

Homxan.

1736 Hfiphavi Tuhius jEgyptius

mona-

Joannis mcntionemhauscrunt, intcr quos Pctrus de Aatdlibus I. lu.c. CLMi flrfxxvii fcbruarii, occais tamen, in prima ; et narratiunctila,eurncf)nfunditcumJoanne7hmuita',

chuSj postea episcopu-s Arscnoviensis, sub aus-piciis


scilicct Contjrcgd tifmis

sioneS. Joannis Calybitx


qui abbatem
invisiti^),

supcr coiTcctifme Griecorum

libronim specialiter deputatsc. Invocant Coptitx Monophysit.T ctiam Dioscwu/m etSevcrum hseresiarchas,
Mis.^ialis

Pwsium

sive Bischoi in

magno

deserto

quonim nomina, catholicisovmibus rptenti.s, editor rnerito rcspuit. Exhoc itaque Missali duasorationes depromam, utpateatquo loco Coplitse tam htTrctici quam catholici S. Joannom Parvum
inter Sanctos suos rcponant. Jn Anaphorfi igitur
S. Basilii
(3)

insecunda autem refert de Joannc nostro apophthcgma secundtim intermox recudcnda, detertio loco

mum-

itcnfm Joannem abhatem in vicinia

civitatis Tlimuis,

non

vei-o

nostrum, laudavitO).

Post Equilinum cpiscopum Maurolycus in .Martyrologio, similitcr

inter Consccrationem

etCommunionem
:

Parvum paulo
Ihim

distinctius

ad xxvii Fcbruarii, S, Joannom memorat : Item Joliannes

saccrdotiSy cx

Assemani versione in Missali suo


(4)

brevis slatura?, obcdientia conspicuus apud Scya;

Alcxandrino
salvapupulurn
maiiui
carii,

ita

.sacc7Yhs
...

hquitur
ct

Doniiue

ttiuni

per prcccs

orationos....

ctificavil.

ad cujus irrigationem surculus aridus fruEx Maurohjco habcnt eumdem Martyro-

abbatis Anlonii et jusli


{allerius) Macarii, ABnATis
Palris
Isidori,

Patris Pauli,

MaJouannis parvi,
Palris

iogium Gcrmanicum Canisii, ct Fcrrarii Catatogus Generalis,denique hosomnessecuti decessoresnostri

Patris Pauli.

Palris Moysis,

ad
nisi

xxvii Fcbi^uarii

intcr

Pra?termissos, qui ciim

l'achomii, Patris Paplinulii ct omniurn qui


verilatis

verbum

aliam

ligni aridi irrigationem

non commemorent,

dnxorum

docuerunt, episcoporum orthoDeindc itcrum vcrsus finem Miss.r.... per preces el oralioncs quas facit [)ro nobis Domina omnium nostrum, Dei Gcnilrix, Diva et
recte
etc.

quam

habct Cassianus, Joa7inis ex Lyco obe-

dicntiam commcndans, remittunt conscqucnter ad xxvii Martii, quo dic de isto Joanne egerunt.
19
S. Joannis cx Lyco,
S.

Sancla Maria
{i;ius,

ct

sanctus Dominus meus GeorPalris

sariclus

Theodorus, sanctus
et

ainator

supra n. 15, eosdem, iti Actis annuntiationcm quanulam de Joanne Parvo profcrre, quic in Synaxario Coest

Jam dictum

ttpud Latino$.
^^

Mcrcurius,

lyrum, ct
al)biis,

omnischorus niarPalcr noster justus magnus Anlonius


sanctus Menna,

ptico diei xvil

Octobris o/figcbatur. /lanc porro Claudius ChastClain, Til/emo?itiicommentoriis fretus, ut arbitror,

Paler sanclus Aid>a Paulus cl Patres nostri,

ad hunc ipsum xvu


tlcscrto Scete in
;

Octobris con(8),

Cuitus

apud
ct

abbas Macarius ct abbasMacarius, AnuAS Joiiannes pARVDs, et Paler nostcr abbas Bisclioi, et Patcr noslcr Anba Paulus (5) Thmucensis, Patcr noster Anba Moyses ct omnis chorus Cruce signatorum, justorum, piorum et Angelushujus dici benedicii. 17 In scrie itaque illustriumajiachoretarumetmo-

signavit in
fere

.Martgrfilngifi sut) gallica


:

in

hunc
Joan-

modum

lii

.'Eg-ypto S.

nis Nani

solitarii

iiotatur in

Calcndario Coptita-

rum. i\on desuntcrgo .Martyrologia quo' S. Jotmnem adscripserint, scd nt illi in Collectionc nostra locus
esset, pi'xci}yueeffccit

Mtssalc illud Copticum

Romx

Grmos
thenos:

Ru-

nachorum, fpt in tus pftst utnrmque Macarium, .gy~ ptiuunicmpcct Alea'a7ulrinutn (nam tcrtius f/uihcTreticus fuit
omi.ss)is
S.
c.\{),

editum, cx quo paict a Coptitis catholicis S. Joannem Parvum intcr prwcipuos Sanctos haberi.

Homana

editione Coptici Missalis

posi hos,

inqunm, quinlus invocatur

Subjicicnda nujic su7it Apophthegmata Patrum de Abbalc Johanne Colobo sivc Curlo, cx cditione
J. b. Cotclcrii in Ecclcsi<T

Mirwm igitur,nullumcxa7itiquis Latinofrum Martyrologiis S. Joannem commc)norare,sed trihucndum id procul duhio hdC' rcsi nioscorianx qux a medio swcnlo quinto MgyJoanncsParvus.
et classicis

GrsecT

Monumentis

(6),

adqufwumcalcem

alia q)twdo

recudcnturcxvariis

coilccta. Placuit autetn retincre Cotclcrii indicatio-

ptum
(1)
(1)

iyivasit,

ex quo tempore reliqui Ckristiani ab

ncs marginales, ut qux hic leguntur aliis in locis repeririqueant, sed moneo, quse abhic editis diversa
nostra ad
iv

De Synedriis Ebmw. FraDcofurU I69C p. 1308 ol I3'iO. Voler. Smptor.. 1. c. p. 1. (3) P. 129. (p9| cl 177 (/)0?). (U) CorrigCDdum priiloas (4) Hom.x' 1751, t. II, p. til el 88. TIiDiuocnsis, ut inunot Aur. Anl. Georgius in Fyagmenlo Hvnni^fUi S. Joannh GrcB\:o-CoptO'Tliebaii:e. Homie t(89, p. vii. Cfr Acta

Februarii de

S.

Pbilea itemque ad ixii Maii do S. Donalo

CassiaDi Instit. V, rap. xivii, ixvm et Collal. 11, cap. IV. -(7) t:i Cassiano l. f. (8j Uartyruloge universel- Paris 1709. I0T7. (y) T. 1. p. 4''8 ct seqq. Paris

Tliniuita.

(6)

su/nt,

44
X. c.

APOPHTHEGMATA
mc
pcene

S.

JOANNIS COLOBI.
mercedem capiam
proptcrea ergo accepi, quo ei
;

sunt,

omnia

in

Annoiaiuaut in Appendi-

aliquis cula recudisse. In his Apophihcgmaiis vix quapropter juvut hic capila quxvdam' ordo apparet,

merccdis causa existerem, ne trislitia afficeretur, quod nulhis ab ipso susccpissct. Quibus por illum
pronunciatis,
mirati sunt et ex
VIII.

prsrcipua indicarc ad qucc rcfcrri possint. Ad Obcdicntiam spcctat Apophthcgma i ; ad Caritatcni in

ejns

discrctione
die

profecerunt.

Cum

scdcret

quodam

ante

V. XVI, 3.

'proximum Apoph. xvii, xvill, xxxix, \\.ct in Appendiccn.hci 10; ad Humilitatcm Apoph. viii.xx. ad Moriificaiionem XXXVI et iii Append. n. I Apoph. III, IV, .\xviii ct in Appendicc n. 3, 4, 6, 7 ; ad studium Pcrfcciionis et Laborem. continuum
;

circumdcderunt eum, exquireecclcsiam, cogitationibus suis. Quod cernens e bantque de scnibus qnidam, invidia agitalus, dixit ei 13aucale tuum, Johanncs, vcneno plcnum est. Respondit atque siclocuIta habet, abba abbas Johanncs
fratres
: :

Apoph. XXX,
8,9,
xxyii,
VI.
11
;

x.\xii,

xxxiv, xxxvii etinAppend. n. 2,

ad spiritum Orationis Apnph. xiii, xvi, XXXI, xxxv; ad Fugarn occasionum Apoph. v,

luscs, quouiam sola cxteriora conspicis; videres inleriora, quid haberes eloqui ?

si

autem
111,6.

3 IX.

Narrabant

Patres,
in

quoil
/(

manducantibus
illis

Ueiiqua fere varii sunt argumenti.

aliquando fratribus

Agape

unus ex

ad men-

sam

risit.
:

Quem

intuitus abbas Joliannes, ploravit,

dixilque

Quidnam corde
potius

gerit frater
flerc

hic,

APOPHTHEGMATA.

'

riserit,

cum

debuisset

qui

quod Agapcn
V. XI, 13.

comcdat. X. Quidam e fratribus venerunt aliquando


ut

Ex

Cotelerio,

tomo I Monu-

mentem suam

mentorum Ecclesice grcecce,


p. 4()8 et seqq.
B
Viia! Patruin a
1.

eum, quandoquidem non sinebat evagari, nec de uUo sECuIi hujus Gratias agimus et aiunt ei negolio loquebatur Deo, quod hoc anno pluerit multum ct palmae
tcntarent
;
:

adaequataa sint, emittantque gerinina, atque invcnturi sint fratres quo pro inore manibus opcrentur.

1\ arravcrunt

Hosweydo
nc.

udili-

sccedeiisad Tliebx'um sencin 6 in Sceti c


in

do abbate Johanne Curlo o, quod sedcbat


,

Rcspondit eis ahbas Johannes


Sanctus;

Ita

est

Spiritus

j.;

libro V,

liollo XIV, n. 3.

a
h

deserlo. Sumcns aiitcm cjus abbas aridum Quotidie hoc lignum planlavit, ac praicepit ei irriga unaaquie lagcnula, doncc rruclum produxerit. Procul autcm ab iis erat aqua, adeo ut vespere
:

quando de.scendit in corda hominum, renovantur, et gcrmina proferunt in timore Dei. XI. De eo diccbant, quod texuciit aliquando ple- v.u.. ctam duarum sportarum, eamquc una in sporta
conficienda consumpscrit, nec adverterit meiitem,

pergcret ac

mane

rcvcrterclur.

llaque

post

tres

donec parieti appropinquasset.

Ejus quippe
XII.

ani-

Libro V,

lilieilo

annos vixit, viruit et protulit fructum. Qucm fructum sencx accipien.s, portavit ad ecclesiam, Sumitc, manducate fructum dixitquc fratril)us obedienliie (/. II. Kefercbant de abliatc Johanne
:

mus

vacabat
:

contemplationi.

Dixit

abbas

ni.^os.

Johannes

Similis

sum homini

sedenti sub

magna

arbore, ac spectanti feras multas ac serpentes venicntes ad se


;

qui

stare adversus
in

cum

nequiverit,

i.n.27; Fulbert.fol. 183.

d
e

Curlo, quod aliquando fratri Cupcrem esse curis vacuus, sicut Angeli
hil operantes, sed absque

suo majori e dixerit

sunt, ni-

intcrmissione Deo ser-

arborem ac servalur. Ita sedco in cella mea, conspicio malas etiam ego cogitationes adversus me insurgentes, cumque non
confestim ascendit
;

vientes.

Exutoquc

pallio, egressus est in solitudi-

valuero contra

illas,

ad

Deum

per preces confugio,


v.vn,.
*

nem.
fratcr

Post

unam

autein

hebdomadam
aitque
:

rcdit

ad

sicque ab inimico eripior.


4 Xlli. Retulit abbas

fralrem suum. Utque fores pulsavil, agnovit

eum

Poemen ide abbate Johanne


et sublati

anlequam
ille
:

aperiret,

Tu quis es?

Colobo,
affeclus,

quod

oravit

Deum

ab eo sunt

Ego sum Johannes frater tuus. Johannes Angelus factus est, nec amplius inter homines degit. At illc orabat, Ego sum. Nec aperuit, sed reliquit profercus
Respondit
Tuin ad illum frater
:
:

cxstitilque sine sollicitudine.

ad

qucmdam scncm,
:

cui dixit

Video

Tum abiit me quietum


ait

Jo. ciimac.

ct oinni
illi

impugnatione vacuum.

Senex autem

Gradu^a.et
j'^"'^""'-

Vade, roga

Deum

ut tibi

pugna contingat,

et

eum ad
aperiens
opereris,
\- IV. 10.

posteruin
infit
:

mane conflictari. Postea vero Homo es, ncce.s.se est ut itcrum


te.

quam prius senticbas, tribulatio atquc humiliatio. Nam per certamina anima proQcit. Ila ergo precatus est. Et accidente pra;Iio

unde alas
:

Uaque veniam

supj)lex pe-

liit,

dicens

Ignosce mihi. HI. Dixit abbasJohan/'

a seauferri, scd dixit


tolerantiam.

non amplius rogavit id F Domine, da mihi in bellis


v.

nes

Cm1us

Si

volueril Iniperator

urbem hostium
ei.

XIV.

Hoc relationc abbatis Johaniiis


alitiuis
;

xvm.s.

occupare,

[)rius

aquam
si

ct

alimenla retinct, sicque

didicimus
ecstasi

E senibus
mentis

visioncm habuit in
ecce
tres

inimici fanie pereuntes subjiciuntur


aCTectus carnis
;

Itaquoque
vixerit,

seu

excessu

monachi

in

jcjunio et fame

bomo

steterunt trans mare, venilque ad eos ex adverso


littore

inimici crga
S.

animam

ejns imbccilles evadunt.

vox ejusmodi

Sumite aias ignis

et accedite

Kpbrem
|i.

edit.

Vos&ii,
IV,

387.

2 IV. g Dixil iterum : Qui satur est et loquitur cum pucro, jam cogitatione fornicatus esl cum

ad me. Ac duo quidem ex iliis acceperunt, alque lertius vero ad aliud littus volando pcrvenerunt
;

9
V.

-HJ

Ot Vll,

XXVII. 2 el ApIii-ud.,

p.

1003.
II.

Asccndens aliquaiido cum plecta per viani Sceteos, otfendi camelarium, qui sermonc suo me ad iram provocabat, et relicta
ijiso.

V.

Adhuc

retulit

mansit

vehemenlerquc

fiebat ct clamabat.

Postea

autem
sus,

non quidem igneai, scd infirmai acdebiles; adco ut interdum dcmerdalai etiam ipsi sunt alae,

Cilil. IG-38,

12.

Appeod..p.lOO;{.

supellcctiie

fugi.

VI.

Alia

vice

cum

aeslas

essel,

dein ex aquis emci*gcns,'cum labore et

diffi-

n.

13.

audivit fratrem loquentem ex ira proximo .suo, ac

cultate multa transfretaverit. Pari

modo

aetas

hsc,
invi.iv,
lo.

v.i. 18.

dicentem Hci, tu quoque? Et relicta messe fugit. VII. Ex otio venerunt in Scelim quidam senes et simul cibum sumebant; erat autem cum illis etiam abbas Johaunes. Surrexit ergo aliquis magnaj vir:

quamvis
gavit

alas accipiat,

non tamen igneas, scd

firmas debilesiiue vix accipit. XV. Frater interro-

abbatom Johanncm

Quomodo anima mea

vulneribus affecta, non erubcscit obloqui de pro-

tutis presbylcr,

ut aquae

caucum

daret, sed nerao

voluit

ab eo accipere,

nisi

solus Johannes Curlus.


ei
:

Igitur admirati sunt,

dixeruntque

Quoinodo

tu

ximo? Dicit ei senex parabolam, propter detraclionem. Erat homo quidam pauper et uxoratus, qui aliam muUerem speciosam intuitus, eam quoque
connubio sibi copulavit; amba; vero erant nudae. Cum autem nundinae celebrarcntur alicubi, rogaverunt virum dicentes
:

cum

sis

omnium

miniraus,

ausus cs ministerium
:

presbyteri adniitlere? Ait

illis

Ego quando surgo


cuncti ceperint, ut

ad dandum baucale, gaudeo

si

Nos tecuin ducito. Quare

utramque

:.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


utramque assumptam
f^

45
;

in

dolio coUocavit,

navique

iis

qui impugnabantur

ad

haec sibi

vim facie-

ei tDiru.

mcrcalus locnm pcrvcnit. Postquam consccnsa autcm Kstus dici advcnil et homines qiileti sc dcderuht, una earum respiciens, ncc quemquam
arl

semutuo lucrarentur in bonum. XIX. Interrogavit fratcr abbatcm Johannem sic Quid
bant, ut
:

v.n.io.

agam?
mat
ad
;

sa^pc vcnit

fraler,

ut

me
ac

ad opus assuinfirmus,

intuita, exiliit in stcrquilinium,

vctcribusque panvero intus sedens

ego

vero

miser

sum
:

atque
Jesu
Jo8.,xit,7,io,u.

nis collectis, sibi

subligaculum confecit, ac deinde

id

falisco.

Quid

ergo faciam ad
verbis

mandatum?

cum

fiducia ambulabat. Altcra


:

Respondit sencx his


fdio Navffi
:

Chaleb dixit

nuda, dixit

Eccc meretricem hanc, non erubescit nuda inccdore. At cegrc ferens maritus excepit

Rcm miram
git, tu

ipsa sallem verecunda corporis obte-

vcro tota nuda es, nec erubescis ista prolo-

Quadraginkt aivnorum eram, (/uando Moijses servus Domini ex deserto misit rne et te in terram hanc; et nnnc octoginta quirufuc annorum sum. Sicut iunc eram, et nunc valeo ingredi
et

qui?
VI. IV, 13.

Ila

habet detractionis pcccatura.


Porro
sen(;x

egredi

nd bellum. Itaque
cgredcris
ita ita

el lu,

si

validus es,
valc
;

5 XVI.

refcrebat

adhuc
vult
:

fratri,

ut sicut

ctiam

ingrediaris,
in

de
quiE

anima qua; pocnitentiam


in

agere

Erat

quod

si

agere nequeas,

tua

cella

sede

(inquit)

quadam
habebat

civitate

merQlri.^

pulchra,

plorans peccata tua, et

cum

invenerinl te lugen-

tem
ei
:

multos amatores. Accedens auad eam unus e rectoribus provinciae dixit Promittc mihi tc caste victuram, et ego te
accipio. llla
et

tem, non cogent ad excundum. 7 XX. Quaesivit


didil

abbas
Et
Ait

Josephum?
:

Johannes Quis venrespondit quidam e fratri:

usorcm que accepit


in

poUicita

est.

Eam
:

ita-

bus
scd

Ejus

fratres.

illi

sencx
esse,

Ncquaquam,
Potcrat enira

duxit

in

doraum suam. At amadixerunt


Prseses
si

eum
;

humilitas
sc fratrem

ejus

vendidil.

torcs
ille

ojus

quairentcs
eara
in

eam

allegare
dicere

corum

poterat conlra-

assumpsit

domum suam;
nos

igilur

verum
ac

tacens,

per

humilitatem

semet
.Egypti
:

illuc
ficiet.

iverimus et intellexerit,

supplicio

af-

vendidit,

humilitas

constiluit

eum

Sed ad

venite,
;

B vocemus eam
det
nos,

agnito

eamus pone domum, sibilo enim sibiii sono descennoxa


vacui.

rectorem.

crimusque

Itaque

postquarn sibiliim audiit, obsignatis auribus suis,

ad inlerius cubiculum
sil.

prosiliil,

foresque occluesse
;

Aiebat autem
;

sencx,
afTectus
;

raeretricem

anire-

mam

amatores,

atquc

homines

XXI. Dixit abbas Johanncs Leve '" iss. onus relinquentes, hoc est, ipsos se accusare, E grave portandum susccpimus, quod est sc ju.sios facere. XXII /r. Idcm hoc protulit Humilitas v.xv,22. ct Dei timor, supra caiteras virtutes emincnt. XXIII. Idcm sedcbat aliquando in ecclesia, Append.,p.iooi. / et suspirium duxit, ncsciens qucmpiam pone " '^:

clorem,

Christum
;

mansioncm
vcro
V. XVII, 7.

inlenorem sibilantes, malos

sedem,

aeternam
:

se esse.

Quod ubi coguovit, proclinavit se coram


:

daemones

hanc

eo, dixitquc
initiatus

animam

semper
aliis

ad

Deum
a

conf ugerc

XVII.
ret e
vit

Cum
Sceti

aliquando

abbas
erat
:

Johannes ascendevia

Unum
quod
bant

Parce milii, abba, nondura quippe sum. XXIV. Dixit idem discipulo suo honoremus, et cuncti honoraturi sunt nos
:

cum

fratribus,
;

aberraAiunt

qui

ducebat
abbati

eos

cnim

nox.

si conlcmpserimus unum, hoc est Deura, nos cuncli contemnent ac peribimus. XXV. Aie-

fralrcs

Johanni

Quid

faciemus,

abba,
dixe-

dc

abbate
perrexit,

Johannc,

quod

in

Sceti

ad
fra-

siquidem frater in via erravit, ne forte vagantes

ecclosiam

auditisque

quoruradara

moriamur
ei,

Respondit

illis

senex

Si

tristitia ac pudure afBcictur. Verum Non ostendam me dcbilem ct dicam possum incedere, sed maneo hic, usque ad dilucuhim. Atque ita fecit. Gaeteri vero dixerunt Neque nos pergimus, at sedemus tecum. Et usque ad matulinum tempus resederunt, neque

rimus
ecce,

trum altercationibus, reversus est ad cellam suam, tcrquc circumiens cam, ita inlroiit. Fratres aulem quidam viduntes illum, nesciebant cur id fecisset. Venientos ergo percontati sunt. Aures me, inquit, conlcnlione Ille ad eos circuivi ergo, ut purgarem eas, ptenae erant
: ;

atque
lara

sic

cum

raentis

requie ingrederer
fratcr

in cel-

fratri
V- II. 15.

fuerunt scandali auctores.

meam. XXVI. Quidara

sero vcnit

ad
ncc

6 XVIII.

Scnex

quidam

Sceteos,

in

e.xerci-

cellara abbatis Johannis, abire

festinans.

Cumque
est,

tationibus quidem corporalibus laboriosus, sed ^ in cogitationibus imperilus, abiit ad abbateni

de virtutibus
intellexcrunt.

loquerentur, dies exortus


Exiit

Johannem
Auditoquc

ut

interrogaret

per

eum de eum sermone, rediit

oblivionc.
in

cellam

suam, et oblitus est quod ipsum edocuerat abbas Johannes. Igitur venit adhuc ad eumdcm interrogandum. Cumque simili modo audiisset sermonem, recessit. Ut autem ad cellam suam pcrvcnit, iterum rei mcmoriam amisit. Alque ita frcquentcr profcctus, in revertendo ab oblivione
dixit
:

cum, et pcr- F colloquio usque ad horam sexlani. severarunt in Introduxit crgo cum, ac postquam cibum sumdiscessit. XXVIl. Monuit abbas Jo- Lambecii psisset, ita
ut

deducerel

hannes
illud

Custodia

est,

sedeie
ita

in

cella

et

Dei ^od.m.
M'^' ^^^,
36.

scraper mcmiuisse.
:

Atque

inlelligendum est
venistis

In

custodia
Dixil

eram
:

et

ad

me.
forle

XXVIII
cst ut

itcrura

Quodnam animal
in

i
Append.,p.ioo2.

leo ? et

tamon propter ventrem


patres

laqueum
XXIX. Et

capiebatur.
Nostin,

Postca

vcro
e
?

seni

occurrens,

incidit,

omnisque

cjus vis deprirailur.

abba,
locutus

rursus
fueras

memoria mea
ne
tibi

iterum
tatcm

Sceteos
:

efHuxissc

quod

Sed

cs-

dentcs aiebant

panem ct sat comeNc imponamus nobis necessiac

"
"

sem

molestus, nolui vcnire. Ait illi abbas Johannes Vade, accende luccrnam. Et accendit. AtTcr lucernas alias ct acccnde Rursus ad eum ex ca. Hoc etiam fecit. Tum abbas Johanncs Num aliquatenus obfuit lucernje quod seni Nequaquam. ex illa alias acccndcris? Senex ncque Johannes quamvis tota Ita, cxcepit, adiret me Scelis, non mc averterel a gratia Christi. Quocirca quando volueris, veni, nihil haesitans. Atque sic per utriusque patienllara abstuht Dcus oblivionem a senc. C.^Eterum ha;c
:
: :

vesccndi sale
Venit

pane.

Atque
ut

ita

fortes

erant ad opus Dei.

8 XXX.

frater

quidam
Ilic
Ille

sportas

ab
dixit

abbate
ei
:

Johanne Quid vis, fratcr?


vero
ul

acciperet.

egressus
:

ait

Sportas,
est
;

abba.
sedil,
;

Ingressus

afforrct,

oblitus

cccpitque consuere.

Pulsavit iterum
:

frater

cumscdil.
vis,

que
abba.
Illc

Johanncs
Intrans

cxiisset

AfTer,

inquit,

sporlas,

autem

rursus

ad sucndum
dicit
ci
:

denuo
At

pulsa\it.

Egressus

Quid

frater ?

iHe

Sportam,

abba.

Tunc

appre:

erat

Scetiotarum

operatio,

alacritatem

addere

hensa ejus

manu,

introduxit illum

dicens

Si

sportas

46
8DITIB.

APOPHTHEGMATA
vis,

S.

JOANNIS COLOBI.
riam voluit
lus.

sporlas
vacat.

sume ac recedc
Veriit

mihi

enim
in

non
ut

eirugere,

tanto

XXXI.

aliquando

camelarius,

In

his

adimpletur

magis est consecu- o quod scriptum est


:

siipelleclilom

ojus

sumerct,
ingrcssus
est,

abiretque

alium
ei

Ovnus

q\ii se

hvmHiat
Dixil

cTfiltabitur.
:

luc. nv,

ii,

locum.
piectam,
intenlani

llle

vero

ad

aiTerendam
in

oblitus

quia
Et

menlem
igitur

Deum

habebat.
fores

Hursus
feriens. est

inlerlurbavit

Non abbas J-ihannes Curtus sursum ad inferius, sed polest a^-dificari domus a Quid sibi a fundamcnto ad culmen. Ro^ant eum
tO XXXIX.
:

canielarius,

adimc ingressus
Tertium
dicebat
Id
:

abbas
itaque
Piecla,

Jobanncs,
pulsanle

non

recordatus.

camelario,

intrans

Fnndamentum proxivultisle sermo? Uespondit lucreris, atque iiinc incipiendura. mum est, ut eum Ab ea enim re pendent cuncla Chrisli praTcpta.
:

camelus; plccta, camelus. repetebal, ne iterum res memoria


XXXIl. Idem
visens cum,
conficieI)at.
fuit

autem

excideret.

XL. Memorabant de abbate Johanne hunc in modum Cujusdam adolescentuke parenles e vivis
:

spirilu

fervidus.

Itaque aliquis
iilectam
ille

excesserunt,

relietaque

est

pupiila

nomen

ei

laudavit ejus
Et
tacuit.

opus
adiiuc

autem
esl

Paesia. Ha-c conslituit c

domo sua

faeere xenodoSic

Ilernm

orsus

cbium, ad usum palrura Sceteos.


permansit, hospilio
suscipiens et

ilaque diu
|iatres.

sermonem
dixit

ad
:

euni.

Et

silebat.
es,

Tertio

fovcns

invisenti
ejecistl.

Ex quo huc ingressus


XXXIil.

Deum
in

me

Venit
et

aliquis

scnex
euni

Postea consumptis facullalibus, juncli ergo ci sunt perversi homines, qui

coepit egere.

Ad-

eam a

cellam

abbatis

Joliannis,

invenit

dor-

micntem, Angelum vero adstantem,


ei

qui
L't

laciebal

cumque
est,
ait

vidisset

recessit.
:

venlum autem
ille

bono proposito averterunt. indequc ca-pil prave agere, adeo ut ad fornicandum perveniret. Quo
audilo, palrcs

summa

alTecIi

.<uiil

Irislilia.

El advoei
:

experrectus

discipulo suo
Ue.^ipondit

Venitne quis:

canles abbalem Jotiannem Curtuni, dieunl


sorore
illa

I)e

piam,

dormiente

me?

Etiam,

accepimus male eara viverc


carilalem

illa

vero
:

senex. Cognovitque

secum

virtulis essel

abbas Johannes, quod paris senex, ac vidissel Angelum.


fecil

eum

iioluil,

suam erga nos exercuit


Ilaque id

nunc vicissim nos erga illam oslendamus


tem, suecurrcndo ad illam accedas,
ei.

carita-

^^
T.
1,

8.

Doroih.
14.

9 XXXIV. o Ihec verba


,

abbas Joliannes
.,
.

laborissuscipe, ut K

noctr.

^^^

^'^'^

"*

hoino parnm ex omnibus


singuiis

virlulibus

,-,

ct

juxta .sapientiam

quam

tibi

percipiat.

Ilaque

diebus

niane virtutem

exsur-

dcdit Deus, de re dispone.

Venil abbas Jobannes


:

geus, cape principium ad

omnem
in

manti-

ad eam, dixitque anicula' janilriei


lu;e

Indica dominaa

dalunique

Dei

in

maxima
et

patientia,

cuni
Dci,

me

hic csse.
illius
:

Illa

rcmisit

eum

dicens

Vos ab
Ait
ipsi

more omni
cordis,

ac

a^quanimilate,

caritale

cum

initio boiia

consumpsistis,
Signilica ei,

alacritate

aninue
in

corporis,

cumque
afilictiouis

abbas Johannes
les

jam inops est. niagnum enim


es,

huniilitale multa,

tolcranlia
in

tum

apporlo emolumcnlum.
inlerrogant
:

Tum

famuli

ejus subridcn-

tum custodia^
;

oralione

multa

et

de-

Quid enira ipsi daturus


?

ul

precatiunibus,
custodia

cum gemitu,

puritale

linguae, el
;

velis

cum

ca collotiui
?

Rcspondit

Unde

scitis

quid

inhonoratus, ncc irascens oculorum non nec reddens malum pro malo non teipsum meattendens ad aliorum delicla tiens, sed sub omni exisleiis creatura, per rererumque carnalium nunrialioncm malcria?
pacilicus,
;
; ;

pra^biturus siui
11

Ascendens igituranus, imnciavit dominre de Johanne. Dicit illi puella Hi monachi ad inare rubrum continuo inccdunt, ac inveniunt margari:

tas.

Indc

cum seipsam

exornasset

Praei,

inquit,

cruce.
hinlale

cerlamine,
et

pauperlnte

spirilus,

in

vo-

hominem ad me addueas. Ulque


nicns
iila

ascendit, prieve-

exercitationc
flelu.

spirituali,
pra-lii,

in
in

jejunio,

sedit super Icetum. Et accedens

ahbas

pa-nitentia,
tione,
in

in

agone
opus
fame,

discre-

aniina-

sancliinonia,

in

pereeptione

Jobannes, juxta illam assedit, inlendensquc in vultum ejus, ita hicutusest Quid in Jcsu reprehendcn:

bona
in
tate,

cum

quiete
vigiliis,

inanuum
siti,

exercendo
nudi-

nocturnis

frigore,

laboribus,

alqiie

occludito
ita

sepulcrum

tuum,
Append.,?.
bft''-

quasi jani

mortuus,

ut

putes mortcm

hunc proeederes statum ? Quo audito, tola concrcvit. Abbas vero Johannes, inclinalo ca[)i(e, ca'pit vehemcnter flere. Tum ci illa Abba, quare fles ? Ille suspcxit, iterumquc inelinainvenisli, ut ad
:

dum

1"^"^

C de
bat

cssc quasi omni bora. XXXV. p Aiebant eodem abbate Johanne, quod quaiido redi-

mcsse,

aut

congressu
pristinum

cum
et

senibus,

vacabat

oralioni,

mcdiialioni
in

psalrnodia?,
fuisset

donec mens ejus restituta. XXXVI. nonniiUus Qw\s


;

ordinem

De
esl

eo

pronuntiavit

palrum

Juhannes, quod

per hiinii-

litalcm

suam

parvii digito

tolam St-etim susaliquis c patribus

penditv

XXXVII.
dixit

Interrogavit

ahbatem
chus.
in

Johannem
:

Curtum,
Esl

quid
;

esscl

Ille

labor

quia
est

monamonachus

Video .salanam ludeiitem in non dcflcam ? Audiens illa Estne, P inquit, abba, popnitentiap locus? Respondit Eliam. IUa ad eum Duc me quoeumque libuerit. Abbas Eamus. Et surrexil ut scqucrclur eum. Porro advertit Joliannes quod nibil de domo sua mandassel, aut fuisset loeiila, et admiratus est. Ut ergo pervenerunl ad .solitudinem, advesperavil. Facit ei ex arena cervical parvum, crucisque signo supcr illam faeto, ait Hic dormi. Cumque sibi
vit se [)lorans,

ae dixit

vultu

luo,

et

parilcr

ad

modicum
preccs

intervallum
recubuit.
vidit

fecisset,

atque

omni
:

XXXVIII.

Curtus

monachus. Commemoravil hoc abbas Johannes Spirilualis quidam senex inclusit se,
opcrc
laborat.
Ita

absolvisset

suas,

Circa mediara

vcro noctem

expergeractus,

lucidam viara
;

quae a ca-lo ad

eratque
laude.

in

civitale

insignis,
esl
:

plenus

gloria

et

ipsam usque proslabat intuitus quoquc cst Angelos Dei animam puell sustollenles.

Huie

indicatum

Sanctorum
saiula

aliquis

Surgens

ergo

et

profcctus,

pulsavit

eam

dissolvi seu

mori

hahct,

veni,

eum
:

an-

tequam obeal.
die
erit

Ileputavit

ergo

exiero,
gloria,

accurrcnt

t}omines,

apud se multaque
Ijnde

Si

de

morluam agnovit, procubuit in facicm, orans Deum. Tunc aiidivit quod una hora
pede. Ubi vcro
poenitcntias

raihi

ejus prailala fuerit pa-nilentia; multo-

nec

in

his

conquicsco.

sero
igi-

sub tencbras
ecce
Angeli

abibo,

clam

omncs.

Vespere
;

rum, diu quidem perscverantium iu poenilentia, sed non tanlum ardorem ostendcntiura.

tur egressus c cclla, ul qui latere vellet

duo cum
ei

lampadibus
;

atque mittuntur a
glo-

ANNOTATA.
a Griece Ko>o6oc, quod pioprie significat mutilus,
curtus.

Deo, lumen
concurrit,
ut

pra^bituri

et

dcinde tota eivitas


Et

videret

gloriam.

quanlo

DIK DECIMASEPTIMA. OCTUBRIS.


curLus. In Vitis

47

Patrwn a Rosweydo
:

editis

varia

Ostendit eiille l(ran7ui//ifa(<;m) qui

^ nomina prodeunt

Joannes Parvus, Joannes Nanus,

tionum

Joanncs brevis stalurae ct Joanms Colob. Coptit<T, pvdcfwo (trticulo stio, ex gneco xo>o6o; fonnarunt unde ab iisdem Joannes Parvus 'iwcivvjjff jrtxo).oeo5
:

ut perturbaad se redirent, Deum rogavit. k Pclagiusv. xv. 22 hic qua^dam addit : Dixit
vitia
est bumililas
acti,

abbas Joanncs Brevis: Quiajanua Dei


el patres nostri per

muUas conlumelias

gau-

mxo>oos dictus

r.st.

b Ue
C De
(]

lioc

scne vide Commentar. n.

W.
'

Sceti ibidem

Confcr

agunt n. 1 etseqq. Postumiani narrationem

dentes intraverunt in civilalem Dei. Dixit iterum ipse idem, quia humilitas ct timor Dci superat universas virlutes. Partis supcraddiUe textwnx yrae-

in

Com-

cuni cxhUjct Cotclcrius in yotis.


I

mcnt. n. 7. e Apophthegina istud habet Petrus de Natalibus in Catalogo Sanctorum, itemque Liber teriius [num. 5bj inter Vitas Patrum qu^m Rufino tt^
buunt. lioc posteriori loco Roswcydus nostcr ndducit versus quosdam Fulberti Carnotensis episcopi,
inter sui wvi
obii^se ferunt.

In iisdem Apophthegmatis Patrum similia de


(4|
:

abbaie Tithoe refcruntur

Sedente aliquando
ipsum.
ecslasi.
:

abbate

Tithoe,

erat

frater

juxla

Quod
liaque

nesciens duxit suspirium; nec animadvertit prope

adesse fratrem
Frater,

erat

namque

in

facla poenitentiie inclinatione, dixit

Ignosce mihi,

viros doctissimi,

quem anno
:

1029

quia
tc

nondum monachus

factus

sum

qui

En Hnswegdi
fine

vcrba

Fulberlus Car-

coram
dice
(5)

ingemuerim. Apud Hosiveydum inAppenin


Vitis

notcnsis episcopus in

epistolarum
et

suarum,

loco Tithoc, lcgitur Sisoe.

post

hymnum

de

Nalivitate Christi

Epiphania

m Eadem
trum

Patrum

loco

in

margim

ox hoc margine notntam num. 27 {uli ad A}>ophlh. ii habes) hanc tle Joanne Parvo narralionem ita ver{Hufini) loco vel

ex Pelagio infra libello x

indicato abbati Moysi tribuuniur.

n In Hoswcgdi Appcndice inter ifigyptiorum Pasententias auctore graeco inccrto, Martino


\ .

sihusel rhythmis sui saecuti reddit


In Vilis
jl

(1)

Palrum veterum quiddam legijucundum, Kxemplo tainen habile, quod vobis dico rhythmice. joaniiesahbas parvulus statura, non virtutibus, It;i majori socio, quicum eral in ercmo
:

iilemApophthcgma Dumiensi ep. interprete, num. paulo prolixius esi ct adjicitur aliud quod apud Coteterium deest. Utruinque recitabo in Appendice E ad ea qux ex taudato Cotetcrio deprompsi. Infra

nwn. ^

etl.

Vulo, diccbat, vivcre secure, sicut Angelus,

5. Dorotheus Doctrina seu Institutione xiv ex

Nec

vcste, nec cibo frui, qui Iabon;lur


:

manibus.
properus,

interpretatione Corderi nostri


:

Respondil frater

Moneo, ne
sit

sis incepti

Qnod
At
ilh;

tibi
:

postrnodum

non coepisse satius.

Huc cst autem quod abbas Joannes ait Vellem ego hominem assumere pauxillum quid cujuslibet virtulis, et non ut aliqni
:

Qui non dimicat, non cadit, nequesuperat. Et nuduseremum interiorem penetrat, Scptcm dics gramineo vix ubi diirat pabido;

faciiint,

unam tnntum
eamque solam

virtutem amplecti et in ea
exercere, cajteras vero ne-

haerere,

Octavo famos impcrat, ut ad sodaiem redeat Qui sero clausa janua tutus sedet in cellula,

gWgere. Con fer AppC7idiculam qtiamsubjicimus,n.^ p Eadcm extensius dantur in Appcndice noslra

num.

2,

ex

veteri interpretatione Lamiacae,

quam

Cum ndnor

voce dcbili appellal

Frater, aperi,

habet Hosu-egdus.

Joanncsopis indigusnotis

assistit foribus,

Nec spernat tua

pietas,
:

quem

rodigit necessitas.

Respondilille deinlus

Joannesfactuscst Angelus,

APPENDIX EX VARllS.
'icebat Di

Miralur coeli cardines, ultra non curat homines.


Foris Joannes excubat,

malamque noctem

tolcrat,

Et pnelcr voluntariam, hancagit pcenilentiam.

abbas

Joanncs

quibusdam
amici,

IVatribus

vi.

iv. 12

eMii.

Facto

mane

rccipitur, satis vcrbisuritur.

Quia fuerunt tres

phiIo.so|)bi

Sic attentus adcrustula, fert |)atienter omnia.

moriens
in
teravit

alteri

reliquit filium

quorum unus commendatum qui


;

8i.

Refocillatus
Deliinc

Uomino gratesagit ac socio, rastcllum brachiis lenlat movere languidis.


esse didicit.

sptate juvcnili

provcctus,

nutritoris sui

adul-

Castigatus angustia, delcvitale nimia,

Cum
f

Angelus non potuit vir bonus

uxorem. Quo scelere cognito, missus est non ei Dcindc cum plurimum pfeniterct foras. Vadc, et esto ^ sed ait illi conccssit regrcssum
; ;
:

Idcm Apophthcgma de Joanne


ct

brevis staturae in Vitis

rcfcrt Pclagius Libro v, LibcHo iv, n. 19

tribusannis inter damnalos qui metalla in flumine deponunt et sic indulgeo libi culpam tuam. Quo
post

Patruin
p.

cidcm itcrum tribuitur in Appendice n. 66 eadem iisdem cap. XI ; sed Libro 994

Iricnnium rcdeunte,
fecit sic alios tres

rursus ait
irijurias

Vade alios
Ille

tresannos; da mercedes ut
vero

patiaris.
ei
:

pccnc vcrbis abbati Moysi adscribuntur.

annos. Qui dixit

Veni

g Idemoccurrit intcr ApophthegmataS. Ephra^m Syro quondam falso adscripta,adquem locum Vossius l2) non recte conjectavit de Joanne Catybita (XV Janxiar.), vel de Joanne Lgcopolitano sive Semiphio (xxvii .Hartii) hic agi. h Agape forte pro convivio funcbri ponitur. Ap<}phthcgma xxxix S. Arsenii [?i) sic habet. Morituriis abbas Arsenius,

ergo nunc ad civilatem Atlienicnsium a ut philosophiam discas. Erat autcm ad porlam civitatis

quidam scnex philosophus scdens


contumeliis
illum.
est
alTiciebat,

attpie intrantes
el

injuriavit
risit.

ergo

juvenem
:

At

ille

injuriatus
tibi
:

Cui senior ait


facio
et

Qiiid

hoc, quod

ego injurias

tu rides?

Dicit ei juvenis

Non

vis

ut rideam

qui

tribus

denunciavit nobis dicens

annis, ut injnrias paterer dedi mercedes, el hodie


Dixit? Prorsus ob hoc ego risi. Ascende et ingredere civitatcm. senex Cumque hoc retulis.^et abbas Joannes, dixit Ilaec porla Domini et patres noslri per multas injurias

Nolitedare operam ut pro

me Agapas

faciatis.

Ego
eara,

gratis eas patior

cnim,

si

mihi Agapen
ccclo.

feci,

inventurus

sum

que

ei

nenipc in
i

gusti tom. vi

Poemen, cujus Acta data sunt ad xxvii Aa/?. 25. Indicantur in margine Dorothcus et Joanne^ Cliniacus, ubi scilicet de eadem
S.

in
S.

ea gralulantcs

ingressi

sunt.

Joannem hunc
ex postremis

Joannem Parvum
et

esse conficitur

maicria agunt non autcm dc Joanne Parvo, nisi


posterior Sanctuin nostramdesignaverit hisverbis:
(!) niltlioth.

verbisqu.Tci/lcmalibitribuuntur. Vide .ipophthegma

xxn
t.

Ajinotatujn ad illum locum.

Eadem

porro

Syn

Palruni Lugduni- 1077, Opura. Aulutjrp. 1619. p. 387-b8.

t.

XVIII.

ji.

52.

(2)

Ephrm
grajca,

I.p.

36'J.

(l)Ibid., p-700. (&)

p. lOOIPatladiiLausiaca.iib. XX.

(3) Cotelerii

monuu).

cap. XIX.

habet

48
SX BDITIS.

APOPHTHEGMATA
Hufinus Ojnul Ro^^ueydnin
philosophi
vcllel,
(iicit
tiis

S.

JOANNIS COLOBI.
gravem portare elepimus. mus, et alios condemnemus.
et

Jwhet

lib.

iii.

c.

84

id est ut nos justifice-

Cujusdam
sibi
tibi

discipulus peccavit; et
ei

cum
Non
Re-

intlulgeri

philosophus

indulgeo

nisi in

Iribus

annis porlaveris
eic.

onera aliorum. Cui reverso posl tres annos liqna verbis vix dijferunt.

dicebat ad discipulos suos salem, forlcs Patres manducanles panem tantum et angustiarent seipsos factisuntin opcre Dei, dum

6 Abbas Joannes

(?)

constringamus

ergo

nos

in

ipso

pane cl

sale.

2 /n veteri qxiadam editione Lausiaca! Palladii


Dicebant sancli palres cap. XI hxc leguntiir (1) cognominabaturCoIob, quia de sancto Joannc. qui cum de messis opera reverlerelur valdc falipatus,
:

quia Oporlet enim servientes Deo el angusta est via quae Arcta ipsc Dominus dixit
in ipsis coarctari,
:

Matui.

7.

ducit ad vitam.

7 Inlcrrogavil

frater

eumdem senem

dicens

reprssenlabat sc sanctis senioribus, laclaquo cum suam et eis orationo, slalim pcrgebat ad cellam nuilta lempora in silcnlio vacabal oralionibus pcr
et lectionibus ac mcdilalioni

Jejunia et vigilia?

quas agimus quid faciunt? Refaciunt


:

spondit

Ipsa

animam humilcm

fieri.

Scriptum est enim

scriplurnnim sancta-

laborem
Deus.

meum

el

Vide humililatem meam et dimitle omnia peccata mca. Si

nullum rum, ot opera manuum quolidic exercens, Quoniam ad sc permittebal vcnirc. Diccbal enim
:

enim laboral in bis anima, miseretur ct condolet


illi

per

occasionem

in

nicssis

opere

dispergilur ct
ct

Hujuscemodi

fuisse

pervagalionem
diversis

patilur

mentis

inteniio

ideo

in fovca soliiaria quiete silcbat,

novimus (3) eum, qui Joaunem Parviim,

cogitalionibus

obligalur.
:

Addcbat autcm

Quia proptcr lasibi maf^isabslinenliam dicens in dicbus illis quolidie pancm in borem mcssis
saturitale

sive potius praemagnum monacbum, qui cx Dei consortio mansit immotus, da^monc in spcciem draconis circumvoiuto cjusque carnes mandentc ct in

edebam. Nunc aulem quoniam


oportet

in

cella

mea

quiesco,

mc
el

abstinentiam ct vigilias
reparetur quod in
illis

addere ut compensetur
B diebus inlermissum
3
est.

faciem ejuseructante. 9 Frater aliquis pcrconlatus est abbalom Poemenem Potostne homo confidere in una actione ?
:

Quidam

ex

fratribus

interrogaverunt

liunc

Respondit sencx abbalis Johannis Curli sermoncm E Ego cupio ex omnibus virtutibus nonexslitisse
:

ipsum Bcatum Joanncm de causa abslincnliffi. Et Quia Daniel propiieta dixit respondit dicens Panom in concupiscentia non comedi. Dicel)at
: :

nihil

assumere

(4).

10

Uom

retulil

iabbas Pcemcn) quod siquis frater

adiisset
ille

abbatom

Johannem Curlum,
benigna est
(5).

tradcbat ei
:

etiam monendo fralrcs


111,66.

Gonsiderate, dilectissimi,

caritalem de qua apud Apostolum logitur


h Frater percontatus est
:

CaMisceUan. vos-

quoniam
feralis el

nibil

fortius est in bestiis leone, et

tamen
el
illa

ritas patiens est, caritas


1

proptcr ventrem

suum

cadit in

laqucum,
intcr

abbatem Poemenem

magna

fortitudo ejus humiliatur.

m.

92; V. ivi. el

Abbas Joanncs

dum

sedcrct

fratres

et

Supra Apopb.
TIII.

singuli

cum de

propriis cogiiaiionibus inquirerent,

hoc modo scnibus de cogilationibus nieis? Et senex rolulit In nullo ila ci sentenliam abbalis Johannis Curti
:

Quare non permittor libere loqui

cum

su

p. 132, 133.

responsum omnibus daret, quidam scnex Sic cst hic Joannes quomodo ex invidia dicit ci mulicr meretrix ornans scmetipsam ut congreget
atque
ille
:

gaudere inimicum, ac in
cogitatasua(6).

iis

qui volunt manifcslare

"''

'"^'^-

sibi

amatores.

Cui

abbas Joannes
aliter,

ait et

Verum

dicis,

abba, et non esl


tibi revelavit.
:

nam

hoc ipsum

ANNOTATA.
ducit,

Deus

I{espondit

dicens

Nam
et

et vas

illi itcrum ille sencx tuum, Joannes, veneno ple-

num
dixisti

cst.
,

At Joannes ait

ilii

Sic

est,

abba, ut

a Roswcydus hic Gregorinm ISazianzenum adoration-e de H. Basilioritum describentem

hoc dicis quia


;

illa

tantummodo quae

deforis sunt vidcs

videres,

nam si ea quaj inlrinsccus sunt quanlo plus babercs quod diceres? Et


ei
:

quo tirones Athcnis escipiebantur. b MisceUanca in margine indicata, ca svnt quas


Vossius edidit cuni Opeiibus S. Gregorii
turgi, sed editio
lih.

Thauma:

post hoc quidam ex discipulis cjns dixil


Cui
re.spondil

Non
ita

es conturbatus inlerius, abba, in verbissenishujus?


ille
:

in. 177

mihi non est apud Hosireydum


:

ad ma/num. Rufimts
liscc

habci

Abbas

Non, sed sicut sum deforis,

Poemen

dixit

In nullo sic

gaudet inimicus, quo- P

sum
III,

deintus.

modo
:

in illo qui

non vult cogitationes suas mani-

135 et Supra.

T)

Solebat dicere abbas Joannes


id

Parvam sar-

festare.

Apopli. XXI.

cinam dimisimus,
(l)

est

non ipsos reprehendere


(?)

D.

Opuscuhs Bonia;

Append., p. 09i. Cfr. supra Apophtli. xiiv, \mi. \iile Aniiofat.. n. \m ad. Apopli. ixii.
1673, p.t02, traciai-

Kx Append.,
(3) V.\

Monum.

S. Nili

errleB.grffiC. l. I, p. t02 de S. POBmene Apopli. xlvi elia Actis Sanciorum ad 27 Augusli. (fO Ibid., liijv. (6) lbid.,ci.

de Orat., cap. 107. (4) Coteler.

DE

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

49

DE

S.

CLEMENTE, PRESBYTERO ET CONFESSORE

LAUDE POMPEIA

IN ITALIA.
V. D. B.

SYLLOGE HISTORICA.
LausPompeia vetus
et

nova;

S.

Clementiscum

S.

Bassiano

episcopo
CIBCA
CCCC.

siio gesla.

ANNUM

lande l'ompeia

LAus
tur

Pompeia antiquissima

civitas^

quam

inquii

(12),

sanctitate

florebat,

a Gallis Boiis a^dificatam volunt (I), sub s^culi finem iii episcopa lis sedes facta vide(2).

episcopus

Laudem

venit.

Cui,

cum S. Bassianus quum urbs esset

sine episcopo, divinilus revelatum est Bassianum

Secundum Tabulam

Peutingeria-

nametAntuniniltinerariumwi P. M. a Mediolano distabat (3), donec mense Jitnio anni lltl a Me6 diolanensibus cwtremum excidiuAn passa est (4). Verum anno 158 imperator Fredericus Barharossa civitatcm novam scdijicandam curavit (5), qusequa. tuoi' circiter passuum millibus avcteri distat. IlseCy qua" nunc iritor rivum Lainbrum etAddam vicus cstj Lodi Vcccliio appellatur (6) ctampUssimx urbis
1

episcopum Ravcnnai agentem a Deo praiordinatum esse, et populum ut eo mitleret, qui eum Laudem
deducerenl, admunuit.

Cum

vero Bassianus episco-

patum
que,

coepisset,

cum

Clemcnte usus est lamiliari; eum- E ad episcopum S. Ambrosium visendum

pergeret Mediolanum, comitcm

suum

adiiibuit.

Is

denique, ubi Dumino in omni sanctilate famulatus esset, obiens abiit in ccelum xvi Kal. Novembris.
4 Prioi- hujus encomii pars fidelis breviatio est EiDe^uS.

vestigia

etiamnum

refert

illa

Lodi, Neapoleonis

imperaloris victoria celeborimay jacetque

ad Ad-

eorum qu^ in Vita S. Bassiani leguntur. Traditur Bm$ianum cnim ibidem {\'i),vacante sede, triduanas a populo ''/'"'op"*'*Laudensiroyationessecundumleqestuncvigentes(\k\
institutas fuisse.
inclinato,
^*^"

dam
Anno

fluviur)t

1163,

Mediolanum nova constructa


et

inter et Placentiam.
ecclesia, praesentibus

*""""

Quorum
quieli

devolioni auditu benigne


Ecclesiae

multa celebritate exlra ecclesiam majorem de Laude veteri corpus 5. Bassiani episcopi et patroni Lauimperatorc Fredcrico
Victore antipapa,

Clemcnti

cjusdem

venerabili

presbylero,
lata bis

dum

artus commilterel, postupietate nuntiata


fuisse
:

verbis a divina

densis ad

novum

Laudffi
etia /n

transvcctum

est (7),

atque

Bassianum, gcmmis coelestibus insignilumj


divinitus

vobis

ex hoc tempore h ic
les.

sederun t La udenses prsesur

prseponeudum

scitute,

qui

suorum jam

Adeoque

quum

S.

Clemens

sisculo iv exeunte

securus, pro aliorum excessibus rogare non desinit, niultosque


tat,

floruerit, et

sxculo xvi exeunte o/ficium ecclesiasti-

cum dceo fiericcBperit, vitaejusadLaudemveterem


rna.rime pertinety cultus
prcEtenti die

honestis

Ravennaiium, apud quos Deo milimoribus informare satagit. Tunc


biographus, revclalionc gavisus,
et

ad novam.

Clemcns,

ita pergit

ab

2 In Martyrologiis classicis S. Clementis

nomen

acciiis

de ciero

populo

religiosis,

audila roferl.
pollentcs

antto fttltem

m^coUturS.
Cl(imeu9,

omnino non apparet, neque in CalendariiSy quantum noviinus, aliquantum vetustis. Verum adprjescntcm diem signatur ejus 7iomen
talogo (}enei'ali
in Martyrologio

Protinus duos facundia et conversationc


eligunt,

m CaSanctorwm FeiTarii et in ejusdem Catahgo SS. Itali^. Et quidem recte ; nam, uthabet
universali Castellani, in Hagiologio Italico,
Feii-arius
(8),

ab

episcopo
reibrri

Bossio

Novariensi,

Laudonsis dioecesis apostolico visitatore, in tabulas


Ecclcsiae
iliius

Laudensis

ct
est.

celcbrari

hac die
Bossiij

virum Domiui legationem sacram confidenter referunt. Sequitur dein narratio de visione S. Bassiani, hos ad se venire caelitus intelligentis, deque ejus Laudem advcntu et episco- ^ patu. Verum licct hic multa occurrant, quw utpote ad modum eligendi olimel inthronizandi episcopos pertinentia maximi su^t momenti, ut animadvertit Zaccaria (15), ca tamen mittimus utpote minus ad
per quos ad
S. Ciementis laudes facientia.
5 Atque hinc intelligitur
ille

nataiem

praeceptum

Francisci

antca episcopi Pcrusini, deindc procurante S. Carolo Borromwo anno 1579 ad cathedram Novariensem translati, laudes maximas apud Uyhellium (9)
videre
licet.

quo a:vovixcrit sanctus i"terannum


^'

presbyter;

tur (IG),

enim, utex citata Vita eliciS. Bassianus die ultima anni 373 cathelectiones secundi

quum

^'^

*""'**

lavit.

Jitssus fuit a

Gregorio XIII diccceses

dram Laudcnscm adcptus sil,autdie primaanni31S


secundum
mcturni
iji

Genuensem, Laudensem, Burgensem ac S. Domnini visitffre{\0};quo muncreapud Laudcnscs functus est anno 1583, ut ex his quse de visitatione corporis
iS.

ejus festo

recitatas[\l)y aut dieuJtima anni Ti^juxta inscriptioncmveterem(\%),auttandcmjproutvoluntVghetlius {\9)et Zaccarw. (20), die pi^ima

Bassiani Zacca/ria

(11) habet,

palam

fit.

Ab

hoc

itaque teinpore nuigis invaluit S. Clementis cultus.


cujuscncO'

denifiuc(ut

anni 374, vcl diem Dominicam pro inthronizationc

nium

texuit

venere.

Omnino veropauca de hoc Sancto ad nos perEx monumentis Ecclesiae Laudensis hsec
:

et troditioni Ecclcsisc

habea)nus et simul adh:n'eamus potius consuetudini Laudcnsis quam signis numequse in


Vita sunt) dic

Ferrarim.

collegit Ferrarius

Clemens prcsbyter Laudensis,

ralibus,

prima anni ZTt

(1) Cfr. Uyhetli, np. Zancnriam, Laudeosium Episroporum series, (;!) Zan-ana, Diss.2, cau. i, n- I, Op. cit., p. tj.i. p, VII .1 1. (;i) Ibid., p.i. ) Ibid.p. 59. (5) Bforena. ap. Zaccariam. p. G2 el seq. et ap. Muralori scriptt. rer, Ital., l. VI. ool. 1011. (li) Zaocaria.p. x; cIV. Carla amiiiinistrali\a del regnodllalia.edit.

eacra,

t.

IV. col.7-2h, edit. Coleti. (10) Ibid., loc.cit. (ll)Laudeu3

1813. (7) col. 112!.

fn)
p.

(8)CBlalog. SS.

Moreua, ap. Zaccuriam.


Italia;,

p.

ad

et so(i. et ap. Muratori, 17 Oct., pag. liJ4. ('J) Ilaiia


113

h.

lbid.;iy'c- cit.-ClSl (20) Ibid., p. 92.

nem-

50
T
D. B.

DE

S.

CLEMENTE PRESB. ET CONF.


convertit.

Ei iiedtoianum

cum

s.

Btutia-

non coUiget S. Clemcnlis orVnm saltem medium sxcvlum iv esse refercndnm. ad C Altcra pors Cficomii non s^quc fidclitcr a ferya^-io contcTta fuit. Prout cnim (oqiiitvr FerrariuSy
neiiio hhic

Verum hsc itei^i

f^i^ no6wproje^a.

^
postannumm.

qncnda
brosius

7\on sunt.

7 Porro,

quum sccundum lienschenium


et

Am~

potius ohierit an/no 398, scu

noadsepui-

credcrcs dc visiiando

S.

Amhrosio

agi,

dum
:

hic

Maurinoscjus opcris editorcs


397
hinc st^itucrc licct ali/Jm
S. Clemens.

sccundum Saxium (2) anno


qua/tnattigerit
circi-

metam

'mJLLcmdi- S. Iiassia7ii t^iographum,


vinitus detesi
'*^*

ita loquentc7n{\\

Sequenii

Quocirca cjm mortem adanmmi

eliam teinporc, scHirct post

mortcm

S. Ambrosii,

dum

Metliolanum proficiscens S. tcnus almi confessoris ejusdcm suffragia appetenda postularet, faclum esl ut urbem ingressus quemdam

Bassianus qua-

nil vetct aliquandiu tcr 400 initio retulimus ; licet vitam producere. Plu/ra de hoc sancto etiam ejus
colligere

nequivimus.

Ad

littcras enini

quas

jam

pridcm Laudcm destinavimus, hucusque responsum


fuit nihil. Cscterum,

vEthiopemquc parvuium in lance uua conspiceret. Pctiit a Dco sanctus Dir ut et alii hujus rci esscnt testcs. Precibus itaque Deo oblatis, coucessit coelcstis pietas Clementi
dolosc libranlem staleram
,

quumipseZaccarianildecjus

cultu aut memoria, etiam raptim, opcri suo de lan-

densihus cpiscopis inserucrit, et quu7n


sit

tamjejunus

Ferrarius, cui tabutx Laudcnses patuerc,

non

presbytero atque Elbonio diacono idipsum, quod Patri sancto videre conccsserat. Statim fallaccm mercatorcm monuit S. Bassianus cumque ad Deum

crediderimplura q uam qux tradidimusLaudensibus de S. Clemente innotescere.

(1) Aci. SS.,

t.

Januarij, p. 225.

(2)

Arcluepiscop. Mediolan.

series,

1. 1.

p. 89.

DE S. DULGIDIO SEU POTIUS DULGITIO EP. GONF.


AGINNI, LEMOVIGIBUS ET GAMBARETI IN GALLIIS.
V, D. B.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
Cultus; dislinctio a S. Dulcidio Tolosano;
Iransiatio

nomen; sevum;

Martyrum Aginnensium.
cpiscopi

INKUNTE
LO
V.

S.fiCU-

S. Dulcidius,

Quernadmodum ad diemprxcedentem inter


pr^fermissos notatum
fuit,

Lodevcnsis,

ex

epifopus
Aginncims, die
XVI
ct xvii

S. Dulcidius,

diceccsis Tolosanse xvi

Maii,

quo officia peculiaria quo die venerantur


S.

Aginncnsis

'

episcopus, Martyrologio Uni~

ejus sacrae rcUquiae


sia parochiali S.

una cum

Germerii in eccle-

Oct

cullus,
*

versali Claudii

Castellani

et

Parisiensi

Jacobi

dc Murello.

Ad eam diem
ipsa genuina

Aacn.

Card. de Noaliis ad xvi Octobris annuntiatur. Etquidcni, ut testes

antuiuioreni Vitam, qucV prxiua-it Bcrnardo Guido7iis,

sunt Simon dc Peyronet

edidit Papcbrochius
sity

(6),

licet et

net

(1),

Ms. Breviarium Aginnense citanSt


(2),

Dio-

non
(S.

nysius Sam/narthanus

cui privluxit Propriuin

ut ostenderunt Occitanix historiographi{l). Alibi vero habct idem Simon Peyromiet : Ejus
Gcrmerii) ac discipulorum corpora,
Dulcidii
scilicet ac Prctiosi servat

Aginnense,ftebatoliniatquectiamnum/iteJusfestum ah Ecclesia Aginncnsi hac die. Verum in dioecesi

hodie ecclesia de Murelio


asportala fuerunt cx

LemovicensijampridempropteroccurrcnsS.Juniani fcstum agitur S. Dulcidii natalis die xvii Octobris. Hinc Saussayus, cui adfuit in concinnando S. Dulcidii

dicecesis Tolosanae, ad

quam

nomini dicata, in qua F anlea jacuisse manifesto liquet ex Cartulario visiveteri ecclesia priorali ejus
lacta! anno H07 a Willelmo Rigaudi abbate Losatcnsi, cujus autographum videre licuit. De cultu itaqu S. Dulcidio Tolosano

elogio Leinovicense Breviarium,

retulit

ejus

tationis ejus ccclesia:;,

rnemoriam ad

xvii Octobris, itemque

posteum Fer-

rariusinCatalogogcneraliSanctorum.Astvixvenia dignum cst quod ille, postquam in operc satis recte

Micrclli, noti vero


est.

Sanctum Dulcidium ad xvii Octobris signasset, in Supplemento \Z) Herum ejus memoriam fecerit ad
dicm
VI Octohris, nfinsis, oblitus sc

Mureti prxstito, ambigendum non Sed est et S. Dulcidius, inquit Pcyronnct, qui ct Dulcius et Dulcidius, episcopus Aginncnsis
in Aquitania,

festum S. Fidei Martyris Agindeeojam dixisse. Verumtainen

eodem in errore ei prxvii fucrant Grevenus, .Martyrologium Oermanicuni, etpriscum Florarium Ms. quod penes decessores erat, et comitem se addidit
Fetrarius.
a Simone Peyronnetprobe
diftinguitur
S.

qui SS Fidei et Caprasii Martyrum cinercs transtulit et utriusque memoriiti basilicam consecravit, ut habetur in Actis horum Martyrum

apud Surium

vi

Uctobris
,

et

in

Breviario
,

manu
legitur

e.xarato Aginnensi

cujusquc corpus

uti

in Proprio Aginnensi die xvi Octobi-is,


litur

qua die co-

2 Hic vero Duicidius distinguendus est ah alio qui in dioecesi Tolosana colitur, ct de cujus cultu

ab Ecclesia Aginnensi officio duplici, ad Gambaretum, Chamberct, vicura Lcmovicensis


dioecesis
cst

makdubitavUPapebrochiusi^).
recitare verba

t)ulcidio To-

Quam inrem factu


viri Tolosani,

translatum,

lof^ano

optimum videlur Simonis Peyronnet,

ubi

inter

caetera

cjus

ingentia
S.

miracula

Gai-diaci

sanantur,

vulgoque

(5) : Doux, Dulcius, seu Dulcidius, Confessor, S. Germerii antislitis Tolosani discipulus, cujus fil mentio in Vila ejusdem S. Germerii,
11

Doux

et S. Doulcet audit.

S. Dulcidio 7iobis

Dc posteriori itaque sermo habendus est.

quae exstat tom.


(1)

Sanctoralis

Bernardi Guidonis

3 Vitam ejus nancisci potuimus nuttam, neque vunnonvidc arhilramur eamuspiam exstare. In Catalogo qui- tur cx.^tarc
!:'J".*^nt''P-''^' T:: f^5 &S., l. Maii, p. bn.

nov.,

Catalogus Saoctorum ac Sanctarum, p. 28o 1. 11, uol. 807. - (3) Marlyrulog. GaUic., p ^177.

~m Galiia ChriRi _
(4)

Act Ss!;

- (7)

GalAlogus fiaactorum, etc, p. 285. f6) Act. Hi9t. Ju Laiig., 1. 1, Not. coL 672 et seq.

dem

DIE DECIMASEPTIMA 0CT0BRI8.


i

51
V.D.
B.

dem

Bibliothoc^ rcfji^ sninationaUs Parit>ie7isis


Vita Beati

[[)

structuravx Caprasianitempti ad

signatur

Dulcii

sive Dulcidii

episcopi,

quam ad

vi

s^culum v potius unde seponendam arbitrainur hanc

nil aliud cst

qvain descripsit nobU R. P. Carolus Cahier ; verum quam finis Passionis SS. Fi^ci et Ca-

probationem. Tcrtium orguvwntum desumit Ghesquierus cx traditione Ecclesix Aginnensis, secun-

prasii; adeoqne,

quum

tcxtus(urbatissimussit,nul-

dum quam,

teste

Labenazie, S. Caprasii basilica

lius fmgis videpiir csse posse. Quocirca pro documentorum penuria pauca tanium dc S. Dulcidio

exeu7ites.TCuIo\Y wdifcata fuerit a S. Dulcidioiam


episcopo. Quartuni
scriptoris

arg^imentum

repctit

cx

setate

collitjenda sunt.

Actorum SS.

Fidei et CaprasU, cosvi (ut

_
ern(/'o(iw3Dtiicitius

4 Ejvs

nomcn quam maximevarie scribitur.


memorato

Dul-

videturl S. Dulcidii,
ScTCulo V vixisse.

cius r/ Dulcidius fl7?/>c//rt/wr tn

S. tulei

ct quem arbitratiir ineunte Ex omnibus his argumei^tis crede-

Pussionis l'ragv\ento;\)M\c\u?>, Dulcedius et Dulcidius dicitur a Simone Pcyronnet ; Dulcedius ct


Dulcissimus a SaussayOf arbitrante csse nomina distincta ; Dulcidius in Martyrologiis UniversaH et
in Breviario Lcmovicensi

remBrc^nariiAginnensistestimoniumvalidissimum
esse.

Fratres Sammarthani el Sammarthanus indubitanter

post hos Dionysius

asserunt S.

Dulci-

Pn risiensi necnon inGaUia Christiana; Dulcissimus anni 1625; Dulcis (a(/em prisco Floraiio seu Martyrologio Ms. quod de~

dium anno 504 cathedram Aginnensem tenuisse; sed unde hauserint non produnt, quin etiam coniir nuo subjiciunt ^e eo in antiquis nionumentis nil re\ienn, nisi qu:p ad translationem SS. Fidei et
Caprasii spcctant.
6 Ft rccte

cessoresnostri habebant. Gallice

cum appcllatCastel-

lanus

S"^

Doucis,

Simon de Peyronnet, nt vldimus^

quidem

quocirca hcmc

jam
:

transUi- tramfn-t

cor-

Doux et Doulcel. Atque hi/ncipsas feminas s^pius, ynaxime in Aquitania^ dictas fuisse Dulcias tradit idem scriptor (2). Asl in inedia hac vniietate, quod dcfntim seligendum? Oulcidiuin Sanctum nostwm appcltatum esse in antUjuioribus monumentls (3),
B
(piin etiaui potius atte7idenduvi videri dicendi

tionem ex vctustissimo

illo scriptore, adjectis

Ghe- pora
et

SS. Fidi

squieri a7iimadve}-sionibus

exhibeamus

loco (infpnt Ule anon}j7nus (14),

Quo in dep)'ima sepuHura

Caprasiiy

loqucns) inuUis

runt corpora (SS. Fulci, CaprasU,


cianil,
tate,
S.

mo-

annorum recursihus Sancla jacuePrtmi ct Felidonec, ablata omni gentilitalis prophani- E


Dulcidius
*

dum Aginnensium quorum

episcopus fuit,

quam

vicinorum Lemmicensiumy qui eum a ssecuiosaltcm XIV Dulcissimum appellant (4), dabo cgo facile. Verumtamcnarbitrarer 7}<-utruni nomen essegenuinum, sed dicendumesse Dniciiinm. Nomina enim latina non per (Wn^accrescunt, sed per tius aut cius
pro varietate dialectorum dein s<tcuIo v et vi Dulcitii (5) 7iomen comparel quidem, nonvcro Dulcidii; quod sxcuto demum ix in Hispania o)iri videinus [G). Etquideminomnium optimo excmplari Passionis SS. Fideiet Caprasii, nempeUltrajectino, Dulcitius, non au(em Dulcidius /(?^i(ur,' nihilomi;

episcopatum susciperet et Dutciiius in m. rlirajectipastoralem curnin gcrens pro omniuin salute vino. Sanclogilarct. Cui pragsuli ante omnia placuit, ut

rum

reliquias ab indeccnli elevnns loco, in

eorum
lucem

vencratione,

nova

constructa

basilica,

in

elTerret, ecclesia ipsa sanctse Virginis titulo dedicala. Qui cum lantum thesaurum apcrircl, non

tamen incrcdulus, sed melu el rcverenlia territus, ad ullimum pcrnoctis quietera diutius dubitaret ne negligentcr diniilteret, quod fideadmonitus,
;

liter

cceperat,

convocatis

cseteri

ordinis praelatis, secretum

monachorum turbis ac suum omnibus

nusncf}irbem%islectwem,vocobimuseumD\i\c\d\um. Introducto autem ^eme/ Dulcidii 7wmine, ex solita


suppressimelitterx d intcrduasvocale^, ortus Dulcius, alque hinc vulgaris appeUatio.
5 I)c
Qccvpavit CR-

dctcgit,

quorum

consilio

adjutus ad ctTcctum us-

fuej-it

tcmporc S. Dulcidii cpiscopatus fusius

jam

que periiuxit. Eorum autem volis CiBlera plebs concordans Sancturum reliquias dc loco ignobili honorifice erigunl ct in locuni sacrum slatuunt, quorum meritis ad salutcm omnium innumera coeticcclesia ei-at, tus patrantur miracuia. LLrc S. Fidei
tcste scripiore

disputavit Ghesq}iierus noster in


S. Fide. Refert fra tru

thedram Ag>n-

Commentario de imprimis TiUemontu (7), Bivcti (8),

trnnskttionis Conchensis,

foris

muct

nemem
toBCiili

iniiio
;

m Sa mmarthonorum {^)ct Dionysii Sammar(10) rfe

hoc argumento inter sc non itadiscrcpantes scnteyitias, ostcnditque valde probabilc essc Aginnensem S. Dulcidium circa iniens sxculum v C cathcdram occupasse. Urget (W) imprimisouctorithani

rumurbisadseptenlrionaleclimain suburbio (15). di7 Porro non in hac, sed inccclesia omnino
versa, S. CaprasU ac reliquor^nn
fo}'iassis

non

dtias sed

Aginnen- imnm a^dificrtMC videtur


:

siumMartyrumcorporaaS.
aperti.^isi^iie

Dulcidio condita fidssc

declarat ipse soiptor, ita pei-gcns


//Jio

tatcm Aginnensis Breviarii,

in

quo traditur post

Sanctum

vero Caprasium intra

muros urbis ad
fci't

mortem sanctissimi prxs^dis Phcebadii, magistri iu sui, Deo volenlc, omnique populo acdamante in quse aniuunlepiscopali cathcdra constitutus ;
vertam ca tanto majo)is
o-atius

ecclesiam, ibidenW"/'

Dulcidio, ut

anti-

esse ponderis, quo accueligendorum cpiscopomm formam vetcrem

referati\'2).Prosecundo

argumenio urget Ghcsquie-

quissima tradUio) fundalam detulit, marmoreo dilisimili hunore in sarcopbago item qiU et foi^tassis (ut gentissimc posuit. Conscntit, Trans^stimat Ghc.squierus) anontjmo iUi pi^.rivit consoriptse aucioi; duasmetrice
lationissccu7ut3e

eunique con-

rus uxorem Hagnovaldi anno 581 confugissc in eccksiam S. CaprasH, a S. Bulcidio .rdificatam

qne pariter adstruens

ecclesias,

quaru7n altera

tanuiuamadantiquarcUgioncvcncrandumasylum; verumS. Gregorius Turoncnsis (!3), ^j- cujus scrij)tis hipc depromuntur, nrm habct hxc verba : Ad antiqua rcligione venerandum asylum, ncc alia
sintilia.

corpus conditum S Fidei,inaltera m-oS.CaprasU ab antiquo anon7jmo dissetitientem fuit, juniorem


conciliat,

dictisque lucem affundit,

dum

in

una

quidemcade^nquebasilicaSS. Fidei,

Caprasn alw-

7^mqueMartyru7n cxuvias
ttjris

in luce^n elatas decen-

NU aliud vult Francoruni

historicvsqua^n

Ma/rtc}-qucco7npositusaDu\c\t\\o fuissc, at sanct^

ea occasione violatum fuissejus asyli ; quod quum adecclesias seque novas ac vet&res pertinerett wiinoris pondcris fit Oregorii locus ad referendam

corpusdeinde in suburbana

eccle^ia,

alim-um
de-

vero cmyora in ipsius


center tumulata fuissc

wbis 7}wjori

basilica

insinuat, ita de Dulcidio

u.

(h Ca.alogue de la Biblioih nalion.. t IV.Mss. in append. p 61^. 'li^. imi. A. Vila 51. (2) Calalocua Sftnttorum. eiu.. p.

^'""if /^f

(3)TranslalioMelricaS.Fidis.Act,SS..t UO.lob.. p.-i90;franslalio QUcra. lbiJ.,p.'2'JD. Acta S. Kidei.ap.Lablje. Uibliot. nov. Mss., t. U. Opusc. Hist an. p, ..:tO ul seii. (4) Cfr. aernartlus Guidonis Labbe. RiblioUi. nov.Mss.. 1. 1. p. 633. (b)Ctr, LBbbe, Concil. ind,,. episcoporum. col. 89. (ti) Ibid. loc. cit. (") M^moires pour servir

^?''v-\?7i,.i'h'

P^-

071 *-,,M,,*,M.s^='J ^eries


t.

Vu

."^.-ob^^^ll^S

r i>i

D 6-UeniMarleuius.T mmassiuus.etc "*

Cfr. inler nlio? plurcs Zaccana.


11.

(14) Act. SS..

Sept..

p.in.

ap-

l).

liouquet.

l.

U,

p.

(15) Ibid.. P.27J.

canens

5'2

DE
Islo (Jiu

S.

DULCIDIO EPISC. ET CONF.

T.S.

D.

cnnens:
Fidei,

absconditas invcnorat reliqiiias


marlyris,
iina

praclaric

cum

suis sociis,

ANNOTATA.
a De variahujusnominisforma diximus inComr mentarionum. 3.

quie intra urbis moenia in majori ecclesia, quas deccnter composuerat ; solius capilaiis adcral,

autem

Virginis corpus

scorsum condidit

dam
eccUtiam.
icili-

aedificio,

construclo in suburbio.

quoHactvnus
in

hFr)istra tcreremus tcmpus, sihujus asserti exa-

Ghesquierus
8.
ect s. capratii.

duplcx adstruens templum. Verumtamcn quvm auctorantUjuissmuts Pas(I),

men
dit
:

instituercmus. Vcl

non enim

latina

ipsumnomenfabulampronomina filiis suis dabant

Sociorum mrius tantvm ecclesi.T meminerit; qxium simiiiter ffildebcrtus (2) in Carminibus de eademPassioneloqvatur de\mo ta/ntum tcmplo; quuinque demum tertio plonc hi affirmcnt
sioius SS. Fidci ct

Franci. Prs^terea circa

annum

400 Aquitanise ne-

quaquam dominabantur Franci.


Imo Phcebadii episcctpi, qui Ecclesi,T Aginnensi ah anno Ml ad annumsa(tcm392 prjpfuitiAj.Ejus gcstn illustravit Henschcnius ad dion ejusnafalem XXV Aprilis (5). d Sseculo xvn interpretal)antur S. Dulcidium /nchidiaconum fuissc (6j; nec malc, quantwn primo7'um temporum diaconi munia conveniuntcumoffic
ciis

corpora SS.Martyrum iniinoeodcmquccondita ( uisse loco;credidenmaudiendosnonesse scriptorcs Translationis Conchcnsis,

quorum
\020
ct

alter post

annum

937,

alter inter

annum
{3i, et

1060

manum calamo

admoverunt

proin

unam

iantuni a S. Dulci-

qu^ Aio co?istructom fuisseecclesiam,aUeram vero eastaretab aliquo e suis successoribus, ss-culox Quodsi qu.rroturqu<Tnam sancto pr^rsuli deheatur,
respondendum vidctur S. Caprasii^ qux' erat intra urbis ma^nia et de qua sermonem habet S. Gregorius Turonensis. Aequcobstat quod in antiifua Passionc SS. Fidciet Sociorum /f(70/r;Ecc!esia ipsa Sanctae
B
Virginis titulo dedicata;
id recentioris

archidiaconi rccentioris

3evi.

e Breviarium Aginnense, ut

num.
i.

docaimus,

non tantum de

omnium

votis,

e.

cleri et populi,

mcntionem
puli.
S.

facit,

vcrum etiamde acclamationepoAginncnsi innuitur

Hoc

loco ct in Breviario
S.

Dulcidium

Phcehadio successisse. Culpat Dio-

nijsius

Sammarthanusn) DoUandum, quodin Anad


Vitam, S. Hilarii Pictaviensis
(8)

temporis

notatis

Gavi- E

addita mentwtn esse cx codictbiis Mss. ostenditcollega mcus in Comtnenlarijo de S. Caprasio num. 30,

dium
non

inter S.

Phccbadium ctS. Dulcidium posucrit,

queminprsesentivolumineaddiem xx Octobris habes.Quodadditamentum quum S Hildebertoquoque pr^luxerit, nit mirumquod ipse quoquc adscripse.

nuUofretusargumento.Vertimimprimish<rcscriptio est BoUandi, sed Henschenii (9). Deinde non hsrc est singularis hujus solertissimi viri sententia, sed consequentia receptissimsc opinionis de patria
S.SulpiciiSeveri.

7*i/S.Dulcidio ecc/wi^ 5. Fidei fabricam, omiserit

Quum enim

hic {\0] de S. Phoe-

vero

templum
(

S. Caprasii. Alia S. Dulcidio attri-

badio Aginncnsi loquens dixisset


et Servalio
liger,

buta gesta in annotatis adejus lectiones dilucidai^i


poterunt.
Vide supplementum
1107.J

ad finem hujus tomi

: Noster Foegadius Tungrorura episcopus, senserunt ScaHosiveidus, Dupinius, Natalis Alexander,

pag.

\mct

BaiUetus, Clericus, TiUemontius (dubius tamcn) et

aUiiWj Su/picium fuisse patrin Aginnensem ; hinc quum idem scriptor paulo ante dixisset (12) ; Hoc ego Gavidium episcopum nostrura quasi obtrec-

VITA

S.

DULCIDII
Lemovicensi
edito.

tantem n^ferre solitum audivi, astimavit Henschcnius Gavidiuin Aginni scdisse circa annum 402,

Ex

qmim

totus esset Sulpicius

in

sua conscribenda

Breviario

anno 1625
S. Dulcidii, epi-

Verumtamen argumenta tlo hxc minus certa vidctur, quoniam muUiforrnis est vocabuU nosier apud Sulpicium usus (14). Adde Sulpicium
historia (13).

JL/uIcissimus
nitus
b,

a, regaii

Francorura sanguine ge-

SeverumpotiusTolossestabiiemsu^imsedemhabuisse (15). Quocirca Henschenii sentcntiam propugnare nonaudemus, neque ctiam prorsus improbavideri

sropi Aginncn$it,

zdus

adolcscens audita Fcdarii c episcopi Agin-

bilem dicere.
[

laii-

datur.

ncnsis fama, ad

eum

reliclis

omnibus se

contulit.

Ejus decessor
et

a
h
c

A quo

in

divinis litteris

apprimt; edoctus,

mirum

verbo

S. Phccbadius totam fere vitam calamo advcrsus Arianos puynarat. Nec

brevi jiost tempore in ipsis profcceril, pielatemque magna cum omnium admiralione exercuerit. Quarc statim cognita egregia animi indole,

quam

d
e

diaconus(/ ordinatur, ac fulurus Aginncnsium episcopus, conscnlientibus omniura


lur,

volis c

designa-

meliora erant tempora, Dulcidio episcopo ; quum anno 414 Gothi, Arianiomnes, Aquitania potiti sint, ut habetnus inProsperi Tgronis Chronico (16). Alquc ex hoc tempore paulatim Aquitanise et Occitaniw ecclesias pastoribus et presbijteris viduntas

nequc conceplara de se opinionem fefellit. Nam ad eam promotus dignitatem, ita in pauperes bcneDcus fuit. ut nibil sibi suorunique usibus reservaret. Fidcm calboUcam acerrime propugnavit
et in exstirpandis haercsibus, pra?sertim

fuisse,quum dcmortuisnon Uceretsucccssorcs dare, rcs7wtissima cst. Atque hinc forsan fit ui nuUus postS. Dulcidium in Agiimensicathedrareperiatar

impielate

Ariana totam ferc vitam traduxil /". Post tot labores et cerlamina, gravis annis, vitze sanclitate et
miraculis clarus, decimo septimo Calendas

ad annum usque .549 (17). giXiwi. 1 Commcntarii pr3cvn diximus Aginni celcbratum fuissc S. Dulcidii natalem die xvi Octoepiscopus

Novcm-

bris;quareadprxsentemdieme\Lmtranstulerimus, i7iveniet ibideni etlam lector.


h Cambaretmn, gallice Chamberet, ad dicecesim Tutclensem nuncpertinet, quod per 7iovam divisio-

9 h

bris

(j
/(

fclicitcr obiit.

Cujus corpus postea Carabare-

Lemoviccnsis delalum cst ubiintcr ca^tera ejus ingentia miracula cardiaci


dicecesis
i

tum

vicum

nem

adscriptus esset prgefectursp Tutelensi

((U^t.

de

sanantur.

la CorrGze, arr.

de Tulle, cant. de Treignac).

Ab

seq.

Uzerchio

: ^

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBms.


Uzerchio rfuinque dlstat leucas, octo

S9

Tittela (1).

cuit,

Porro erat oUm Cambaretum prioratiis ab Userchiensimonasteriodependens{2). 5. Dulcidii rc/i/yiti^ Cambareti asservantur saltem a sseculo (ktodecimo excunte; quuin Gaufredus, Vosiensi-s coenobii prior
eoqxts florens xvo, scribat (3)
ccriiitur
;

quibus penc omnibus temporum processu, ignoto quo nescio suo peccato, viduata remansit, partim vi, parlim furto suhlatis. Invenies, Aquitaniffi

viator,

quod

ipse

experimento
:

diversis in locis qui tibi dicant


illius

comperi. Hoc est corpus


;

Apud Chambaret

martyris ab Aginno translatum


vel

hic

illius

hustum

Dulcissimi,

quem

praesulem

virginis

confessoris,

vel

lanta

portio illius

Agi;nni Sanclie Fidis Acta Tuisse declarant. Siinili-

Sancti. Licet
cidii

autem bvstum seu sepulcrum


esset et

Bernardus GnidoniSj qui ineunte sxculo xiv claruit S. Dulcissimus dulciter quiescit apud Chambaretum, qucm priesulem etc. Verumjam diu
ter
:

Camhareti

popuhrum

S. Dulveneratione ho-

nestaretur ,id

tamm

ita infellir/endum rion

estquan

nihit dereliquiis Aqinni remansisset vet potiuspost-

ante sxculum

xii

iS'.

Dulcidii reliquias

Cambaretum

delatas crederem. Bernardus

cnim Andegavemis,

qucm

satis illu.stravit Ghesquierus in Actis S. Fi-

enim de ab anno 1609 ad 1630 Aqinnensi episcopo, legimus (6) Reliquias S. Dulcidii cpiscopi el
Gel/is,
:

liminii jure receptum fuisset. De Claudio

dei{i), inopusculo,

quod circaaymum \0\2fufberto Carnotensi cpiscopo nuncupavit, hxc habet : Urbs Aginnum, inquit (5), super omncs urbcs Aquitani muUis olim Sanctorura patrociniis iUustris emi(1)
t.

archidiaconi suae ccclcsiie, ut hic iscilicet Claudius

deGelas) olim fuerat, capsa donavil argentca.


i

Cardiaciintelligunturnon tantum

hi,

qui corde

laborant,
SS.,
1. 11

verum etiam stomacho.


.

Diclionn. univ. de la France, 1.


p. 897.

II,

p. (J) Labbo. BiblioUi. uov. M93.


1,

001. (2) Gallia


t. II,

Clirisl. (i) p. 26.

uov.
Act.

Septembr

col. 896.

p. 286 et

seqq.

5) Gall. Christ.

nov.

i. II,

(6) Ibid., col. 932.

DE

S.

MAMELTA MARTYRE
IN

PEESIDE.
SYLLOGE.
J. V.

H.

iVIartypologla;

mors brevi posl baptisraum;


S. .\lamlacha; Ecclesia

dislinctio a

CA\
ctOTKV

pnoBAn. sjE-

CULO

V.

Vnria .VartyrolofliVi

San-

ptabatjam in mis Ephemeridihus Grxcis Daniel Papebrochius noster (1), utsanctx


Mamelchtae seu Mameltae Acta aliquando

aSG^cp^.
Triffxoffoc

oe

'/(

irphi
,

rov

iTrtffxoTrov.
eiurii,
,

Ki uoc6uv
oti

Ta

r^s

djrraaiotf

eiTTfv

i-^tOnq
eSe^aro
ertui&i-

clam memorant.

^Krvtavi)
vrirv

yeviirQaf
t3t
uTvn*,

wv

rOQew;

e^amttjt
oi

xat

mvenireniur : scd ad hunc usque diem nihil de S. Martgre reperire licuit, prxter ea qux in saoris Ephcmeriiibus iequntur. /n O.tobri Grxco rum metrico sub die v ejusdemmensis refert Papebrochius l. c. sequentem versicuium
:

d^eXfh. xai

OQev

f*vr/re;
cv

E^Jflvef,

^i^^avTo

cnrexTetvav

^iSot;,

Irt

Ta

ififtaTia
stf

ToO

ayiov

^TmVfxaTos
i Sa

jrE^i5i6ii)^uiv>)v.

Kai
f*o)t;

e^^tA|;v

^axxov 690TaTOv
yafov.
Tto^y

ov

oi

^^^otortavoi

uttt'
o

iv/}-

ripoffe^duv

tu

paitkei
e^ouotav

tuv
toO
5c

neoouv

eTritrxo
fxev

n^UTrr)] pXflTO Xi9o(; xt Qutiov

ayflza

MAMEAX0H.

xt
T>i;

tn^^a;,

EXaSev

xaTn^uoat
exx^)ffiav

tov

Obruitur saxis quinta, e.vpiratquc MAMELCIITA. Ad eumdem diem duplicem versii^ulum recitat

vaov
fcaTt

AjOTCfxtSof,
dyiai;

otxoSofx^irai
iiv

ett'

dvoro
1"

T^5

Maprvpoq-

xt

XTiTaj

ev

urij

Siberus in Ecciesix

Grxcx Martyrohgio metrico


X3tt

(2)

r^tov

uTYJ;

ocR-fdfTO

^ii^avov.

3
M'xtiO.)(0'x f/iiiy

Qux verbaexeditione Annibalis


:

>i9ot; /3i^Xpisv)7v.

latine sic sonant


fuit, tenipli

Card. Albani Sancta Mamelchta ex Perside

itasituimpetri(o-:

Mamelchta,

me jam,

Christe, lotam, clamitat,

Et imbre saxorum protcctam suscipc.

Christianara habens.
scilicet

Kalendarium qmque CP.


Octobris et vi Junii,
lebratjSed nihil

binis diehus.

set

quidem Uian;c saccnlos, sed sororera Gum autem in somnis vidisAngelum Dei sibi Chrislianorum mysleria

memoriam

S. Mamelchtae ce-

ostendentem, excitata

cum
:

terrore de somno,

rem
symSta-

UUitsime vero

^enolor/ium

prxternudum nomenadfert. De hoc tamen Kalendario latius infra agam. 2 Magis S. Mameltam tllustrat Martgroiogium Bomanum hodiernum his verbis In Perside SanctJE Maraclt^e Martyris, qus a cultu idolorum ad
:

omnem
ducitur.

sorori a[)eruit

a qua

ad episcopum advisionis
te
fieri.

Episcopus vero intellecto


oportet
illam
sororis

bolo

Christianam, inquit,
.

timque
repti

susceptara, baptizavit.
gentiles,

manibus de sacro fonte Quare vehementi furore corsplendida

fidem angclico monitu conversa a geutilibus lapidata cst et in profundum lacum demersa. Quod

multis excruciatam tormentis lapiinterfecere,

dibusque
sacri

obrutam

adhuc

encomium adhuc

particulatius evotvtt Menologium

baptismatis veste indutam, atquc in profun-

Basiiii Imperatoris sub die iiJ

Nonas
8e

{V)

Octobris.qua
Mafisix^a
A/5Tefi:Sof,

Sanctx mcmoriam agunt Grxci.


vjnjpxe
fXEv

'n

a-fia.

ex

Ile/jo-iSo;,

iipetei

toO

votoO

iX*yo"
uTTvov,

xi
etSev

aSsAfnv

)(jn<rTtcnrtv.

K<xTevs-/BetTx

5e

stf

dissimum lacum demersere: unde vix a Christiaextracta est. Adiit aulem Persarura rejrem nis episcopus, impetravitque, ut everso Dianae lemplo, ecclesiam Sanctae Martyris nomine excitaret
quod cum
aedificasset, pretiosas ejus

ATyeXov

eoO

SetxvOovTa

yTij
,

Ta

fiyoxfl^ta

reliquias

ibi

Twv

;iyt<TTtv&iv.

Ki

av(TTao-a

e^yoSof

Sti^yiJTat

r^

deposuit. tlxc

Menologium Basiiianum^ quemprX'

(1)

Praf.,

1. 1

Mali, p. xlv.

(2) V. 318.

cipuum

54
/ .

DE
j

S.

MAMELTA MART.
V Ma
Orientuli
(7)

/.o

aliqnatenus iminuat MamcUarn

no-

refuUtlur Atst"nttimcotifvtt-

J.

V.

D.

ijuod httbct S(i}i-

'^fvi!ZTrcl]roto,,MsUan^c^riosum nmfu/.,.. r/,Wc^,isMen,u,S.m^.U.masc<.r,u,e,nCs primu


.

Ctnm sororem sunm

fiahuiise

aJ-MaZta^Mt,cetLegenda enanrata. Imgeiintf/iidaiun unf,i y


xai eSe^aro <xMp, n tiana e sacrofmtesusceptamfuisse, AntiquissimMm esse susceptoinim seupailU iSs^. usum, trinorvm, qui Gnrcisivi^oxotappetlabantur,

Abial etUatipossa. cum nem j,ai,-uisuiStephanaivoduAssema,n, tann,uam cha fnriumindyhitatvmaccpcrevidetw, dnv)diCit{H):


l>us yirginil>us

Quam

opinati^-

dens Mamelianj
ifamla-

matrinam.

J~;';f;;,,,,^,.,/,, ,, Man.eltam
Martt/rohujii vocar,t, rrcitatis chgiistiimlkmiani addit Undc hocce dogium tum Menologii Basiliani,

jamaTei-tullianohahemus,quililj.dehapt.c.\\^u{\} nesponsores roca* dicens : Quid emm


susceptorcs
cesse

non tam necesse, (agit dc dxfferendo baptismateparvulisex{racasumnccessitatis}s[)onest, si

desumpserit iMcnologium), nos prorsus lalet", difflSapocillimeque adducimur, ut verisimile essc, Christianos furentem, lempia rem rogem, adeo in crcdaMarlyribus cxcitandi licentiam impcrtiisse

sores eliam

periculo ingeri? qui et ipsi per

mor-

'''"''7

t^iSol^TlirS "5

r;rx:
ejuri

i^^^^^^^^^^^^ n, epist episi. x*,\ui, Miuw.^A.ii appcllatione patrinos vocat ndedictores,eo5(/eK/wc,

Stt
Qui

wL^
Cxsanus
castitate,

Lcgendam ad mus. Et quidcm rccte Basilianam faOulasamandarit,positoMamlac}iameamdcmcsse


'a^mnostra S. Mamclta: verum solidis, meojndicio, raUo,uU.s id ,n du,nn,n ^ocat Steplu.nus Mo,^ni ,_,,. ; Commenta^iis nd Kalendarium ttmstanad ha.pndarmm Constannostcr in rr>r>^i,^-,unjy cupis verha rcfero (9) Assemanus, tinopolitanv/m,
.*!

di^it S. civili dcrivata, fidejussores


(3);
(ilios,

Arelatensis
religioso
tur,

inquit, aul fiiias excipere


et

i7ujuit,

marlyrium ejus pcrlincro pulal ad aniium


fieri

amore

desiderant,

antequam baptizenfuerint,

cccxuv,quippcdeipsamcntioncm
in
historia

arbilratur
ei>iscopi

el

posteaquam baplizati

de

Marlyrii

Sanctorum Narsetis

de immilitale, de sobrietale ipsorum. non desinanlelngnoscantsefidejussores diqnum cst atque ad rem nostram propius Aotatu
B spixtat inEcclcsia Oricntali
lici-4

vel pace eos

admonere

et Josephi discipuli ejus,

quem

Ghaldaice a MaruValiest.

Iha episcopo scriptam,

ex codicc Nitriensi
intcrpretatus

cano

edidil,

et latine

Hiec

heierodoxa vcnire

autcm interprelationisvcrbasunt:

Siniili

ctiam

et

adbvc

vesti-

eodemftdcjussommnominepatrinos, ut monstrat Bibliotheca Orientati (4). Jos. Sim Asscma7ii in sua Legcnda momen5 Allcrum occurrit in Gr3'ca
.

Hates exitu Christianam fidcracunsecravcre Abiatiia, Ciarma;a, et Mamlacha Virgines ex pi'ovincia Bath

a Sapore regc, cum


supplicio affecta?.

fortc

in co loco

vcrsarentur,

bmathis

ixtrn

non plonc spcrncndum, sciUcct


fuisSC
:

S.

Mamcltam

Existimal scilicet Mamlachara

adhucsplendidasacribaptismathivesteindiitam,lar

pidntom

"Zrt ri e|AywTta tov 7(011 jSaTrrtfffxaTOc

Tri^t^Eeiiift^^iv.

Est

nempe

satis

notum, consuctu-

hanc Virgincra plane ii)sam essc Grspcorum Mamcichtam el Mamcltam Lalinorum. Enimvcro ia de ejus sententiam libens conccderem, si quae

dinis fuisse universalis,

tam

in OrieyUc

quam

in Oc-

imponeretur, cidente, ut recens baptizaffisvestis alha

cum Sanctse Virginis Mamlachae cxitu referuntur, Menologio Basiliano legimus iis convenirent, quiC in
de Mamelchta; martyrio
leve
:

qua per octiduum induehantur : cujusquidemritus vestigium adhuc servatur in hodierni-s ritunlibus, loco inV. g. Homano, quod priFscribit ut absterso scilicet vcrtice reccns baptizati, sacerdos imunclo,
pon/jt capiti ejus linleolum candidum, loco vestis inofjiciosanctibaalbffi. Simidtei- ci grtTCa Ecclcsia

sed discrimen in hoc non

deprohcndimus.
En7ve

Primum

cnim
et

nullas

ei

socias adsci-ibi apparct.

Tum

necis ejus auctorcs

fmnt

ot

non rex Sapores,


esl
:

genus mortis
baplisma,
ev
>tClot;

additur quo

extincta

sub ipsum
TrexTetvav

nondum

aibis dcpOSitiS
o^iou

Kai

m
DC-

pllsmaHs habet
induens

(5);

Rai evSvwv avTov ra p^ia


o

Xeyec

ra ewfwTia toO

|3a7rTt<7(iaTo;

jrejoi6).r/fA6v*?v

EvSOsTai 6 8oy/o; toO eoO

Setva

/trwva SizatoTvvn^. Et
dicit
:

cum

suis involucris,
justitise.

Induilur serlibri
li-

nique aliud omnino tempus indicant, quffi in finc narrantur de cpiscopo, cui rex Persarum indulserit,

vus Dei N tunica

5imi/Ki Aafren/
licet

ul fano Diana? cverso,

templum
:

cxstruciet, et

turi}ici Oricntalcs,

quosvidere

apudJos. Sim.
est

indutamoccuhuuse

Asscmani I. c. {6}. & Ncque iUud ^yr3ctc^'mittcndum

vestcm hap-

tismolem, q^ia induta fuit S. Mamella, vocahulo C ^fiyeirta dcsiynari, {e>ywTo? spicndidus vertunt lewica); quodquidemapud Archscologos, quos mihi

quo ctiam MarMortyris Reliquias composuisse ille dicitur. Hxc qua ogitur celli:quihus addcre licetMamlacham,dc apud Asscmanum, ab ipso reponi in Ordinc VWmMamelchlffi Martyri dedicaret
in

Diaconissarum (10); quum nost/ra Mamella uno quasi passu ah idolm-umsacerdotioad

"

rum

focderis, seu

adsignificandam vestem candidam Gnrci passim haptizalos albisadrnon vestibus indutos /evxetfovoOvTec averho >ev;t*'l***"" huc albis induor appcllahnnt : utchantur quoquc voce

consulnr

licuit,
:

illust/re

martyrium

transiverit.

reperi

nam

Quum

itaqu^ veri-simile

non

sit

eamdem

Ma/r- pnsfa xndetur


S.

tyremcsse Mamlochamet Mameltam, ruit quoque Assemani conjcctura circa tcmpus passionis, quod
statuit esse
iis,qua'

Mamelta
V
;

stEC.

panmisseu linteum aspcrius, slccando in halneis aptum, ut tradunt lcTicographi. Verum autcm Saba7ium non tam vcstem candidam sit/7tif\~ fonte cabat, quam lintcum, quo asccndentesesacro
Sagavov idcst,

annum Christi ^H, Quoniam

vero

adhuc consei^^aia suntdc S. Mamelta, nihil occurrit quod tcmpus martyrii propiusdctcrmi7\et, videtur ejus mortcm incidei'e inillatempora,quibus
ccssahantPcrsai"amregesapc7'sequendoChristinnos.

abstcrgebantur.

Tandem

opcric jvretium fuerit obser-

vasseinimagincS.UBmQUivvestemhabereornamentum versus scapulas scisstirse quasi simile, quod in


aliis

Eienim

c Menoloyiosujyi-a

allatoliquctSanctxnecem

fwminisin Menologio Basiliano dcpictisnonoocurrit,nisi in S.Martyrc Dornna addicm xxvii Decemb., qu3eeratetipsa sacerdosduodccim dcoi^m in patatio. In viris senat<yrii aut miliiaris Ordims, imo et in eunuchis idonornatusrecurrit. Asthujusmodi

illatam fuissc a gcntilihus,nuUa interposita judicis sententia^ etpivinde i7i tumultu populai^i. Deinreir
permisit, petcnte cpiscopo, ut everso

Dians fano,

temptmn sub
mihi
:

tiiulo S.

Martyriscmistrucretur. Quare

ornamenti

aut interpreia tio mr fugit. 1 Jospph Simonius Assemani in sua Bibliotheca


signif\catio
Tertun- Opcr,.
i. 1.
.

S3cculum qui7itum maranno hujus sscculi xxii, ut habet tyrio Pagius (11), pacem cum Pcrsis pepigit Tfieodosius^ Christianorum in Perside commorantium sanguini
satis placetassignarc

7iam

(1)

p,

4Cd.

Edil. PlaiHin. Pamelii aD. 1581.

cap. iv.Se vapg. Anliq Eccl^ lib. -an. iv.Selvapg. Anliq.Eccles.,

Ui.er., Ol.er .

(5) Ooar>/ "oi. Ml. (4) T- 111. part 1. p. 5:10. V. App. rol. 'i'ii. V vi i- iii. 1""' ' y "." ntu8cognosi:ere Kiirliol u. 3j^. f () i)u\ plura circa lios Ijapl isnialis Orig. Ecclea.. lib. ii.cap. viii et Ub- xu voluerit, adeat Bitigtjain

Dcnkw..

purl. 1. 159 ut 187. (8) Acl. Marll. C') T. 1. p. IW. Orieiii. ct Occi(ieiit..parl. 1. 1'.103. not. 10. (9)T.Il.ad tliem vi Junii, 127. (lO)Act. Mart.. purt. i, p. W.-(l DCrit. Baron. ad an. 422, i 11. p.
I. 1.

iir,

cap.

iii. 11

(v. cap^ v. Binterun cap.

parcilurus.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


parcilurus. InducUe
fuere, ncf/ue

55
censeamus
Reliquias
ejus
i.

centum annorum iu7U> sancitx duhitandum imperatores C. P.vacem

argumentum,

quare

T.

H.

Constantinopolim

dcmum

esse translatas,

cjusque

ChristianispacU>ssarlam tectam conscrvarevoluisse, qu.TtiammquGadannum h02 persevcravit. IHo


igitur intervallo

Mariyrium

S. Mameltffi accidisse

putem,etquumtu7nultuarioSanctalapidihHSobruta /iommios rex, ne fracti fipderis reus apud


fui^set,

nomini aediculam aliquam aut templum in regia urbe consecratum fuisse. Hic aulem ut dixiraug (ad diem v Octobris annus enim in Kalendario Gr^co ab initio Sepiembris orditur} translationis
:

dies
nihi!

traduceretur,

temptum

idoli Christianis permisii,

ut

habendus esse videtur, quum caiteri fasti hodie de Mamclchla habeant iidem conlra
:

icerisimitixi ecclcsiam consiru-erent. tec utcutn/pte deperditionem veterum Actorum, quwm sint, tamen doluitPapebrochius, reparare non possunt.
h ibrhntqve
olim C.
('.

ad diem

v Octohris

plerique

meminerint.

Quam-

9 Cwterumcc.lebrernoliminC.
S. Mamcltai cultum.,

Ecclesia fuisse

quam vel ipsa etiam aedis dedicalio satis caussae esse potiiit, quare rursum hoc die fpslum agerctur ; quemadrnodum geminam ob id Cosmae cl Damiani
regia urbe celebritalem fuisse, mox pauUo ostendemus. Becte Ujiiur ad v Octobris pronunfuiverai Horcellius hanc diem esse S. Mameltse marin

du-

pUcm feftivitatem.

monstratjam snpra laudatus duplici fcsio in ejus honorem i/nsiiiuto, Morcelli e Qua occasione scilicet die v Ociobris et vi Junii.
scite

adnotot : Dics hic altcr (vi hmii) memoriie praebet Martyris ejusdcm dicatus non exiguum

tyrio

sacram.

DE

S.

TROESIO, ABBATE ET CONF.


NIVERNI IN GALLIA

SYLLOGE HISTORICA.
vilse et obitus. Sancti cultus; fuudatio Buxidensis; tempus

I.

V. H.

fiXC. V.

VEL

VI.

Licct cultus S.

Troosii cerluSt
tn

mcn

Ejus r^_^ ^aliquot excipias, fasti ecclesiastici. mcationcm faciunt Martyrohgiareccntiora, itaquc Parisiense Cardinalis de NoaiUes et A uCastellani,

O.:

Troesius seu Trojecius (gallice S. Tro6 Nivcrnensc vel TrohftJ exl/ra tcrritorium deque eo silent, sirecentiores viwnotusest,

nasterio Deensi, hodie parochia 5.

Philiberti

de

Grandi-lacu

(S*

Philbert-de-Grand-Iicu,
(?),

d6pt

Loire-Inf^r., arrond. de Nantcs)

dicitur

quam-

dam celiam, in pago Cenomanico sitam, in honore Sanclo TrogeB. Petri, Apostolorum principis, a
tiofundatam
bertus

monasterio Deas, in.quo

S.

Fili-

quod sic habci tissiodorcnse Caroli dc Caylns, Ejus Apud Nivcrnenses, Sancti Troesii abbatis.
ssculo nono ,iumu. jam .....^nita erat Niverni nomine ja... insig in qua Sanabbatialis ccclcsia, nunc parochiaUs, allari rcconditura rnajori cti abbalis corpus sub sunt fcrc omnia, qux de S. Troesio
est.

habetur antrm cellapaulo infra Bussogilum appellaiur. Si


iste S.

sepuUus, confcrri. At^/ue eadcjn


sii

Trogetius idem

cum

S. Troesio

nostro,

Bussogiti atiiqxuinto propius originem monasierii

gerimus, tanto etioAn accu/ratias xtatem

SanctHnp
videtw ex fundato Buxido,

Aiquc hxc C ad nos pemnerunt,


rescripsit
li.

veniemus.

ut

ad me
de

dic vii Augnsti 1847

D.

Crosnier, parochus Donziacensis


Cosnc),

(Donzy, Ni6vre, arrond.

auctor ha-

Eraiporroin episcopaiu Cenomamnsi duplex censebalur hcns, qni nomine Bnssogili seu Buxidi monasteriolum habcbat. Alter a S Umegisih ct
3

incdiii. Profecio licei giologii mvernensis adhuc abbas fuerit, de ejusiamcn S, Troesms monachuset

Sanciis Ordinis S. gesti^ iacent auciores, qui de

Be-

mihi licuit. nedictiscripscruni, quosque consulere in suis Annalibus neque vcrho Joannes Mabillon agiiur de ecclesia ci atlingii S. Troesium, nisi ubi
monasierio in
.nnrt.(r suut

die fundatus .swcuh vii, ut liquet ex ejus Vita, sub Jannarii in Appendice edita (3), et ex Actis XIII sub Ilarleepiscoporum Ccnomanemium, in quibus monasteriaUim episcopo diciin/r fuisse (4)

mundo

quoddam, cujus vocabnlum


lladuindus, supplicante
silo....

ost Buxidus,
S.

quod....

et ordinante

ejits

honorem

construciis.

inquodaravico canonico sus


ct

sedis

LoncgiEccleAst

Imo

tamjejunxsunt, quas habemus de S. Troeutnullo ccrto argumcnto depnin liceat, jloruerit. Jd aperte signipcai citatum Autissiodorense, qumdo, tit qualidicit

sice sanctificaverat,

raonachos in

eo

una cum

ejus tci yestw:

supradicto Sancto

viro aliquos collocaverat.

sio, notiti.-je,

quo sxcuh Martyrotogium cumiue modo iempus Sancii nostri indicarei,

charta qu.rdam altemm Buxidxm nobis exhibet in gua inter monastena Ca/roli Magni anni 80?,

jam nono
tisse.

sxculo ccclesiam sub cjus nomine exstiNihihminus laudatus Nivernensis hagiGlogus

numei-atur ettam (5) juris Ecclcsi^ Cenomanensis Joannis ctS. Trechii in Buxido, monastcrioIumS.

censct S. 'Yroesxnmcircas.Tculumsepiimumvixisse, cerio San Et hoc quidcm vcrisimillime, si constaret esse ac Trogciium sen Trenosirum eumdcm

alternm paulo infra in eodem instrumenio (6) Buxidi recensetur. Clare igiiur dumonasteriolum
ei

picx
4

ctum

cium, qui in diplomaiis Cenomancnsibus occurrit. Nam in Charta Caroli Calvi anni 854 (1) pro m^C^). Vnles. D. Bouquet. t. VIH, p. 531. WcVftafiiicur, p. 245. Cfr. Vila S. PliiUborti, t. ad

sententia
p. 87

uirum Buxidum mea quidem aliquando fundaverit S. Trogetius ; et qw)d patronum illud est prxferendum,
est
onoot.

Bnxidum manifesiaiur. Nunc porro videmlum

quodpostca
lone^isiiu.

s.

(1)

Notit.

Gall.
t.

\X

AuBUSl.,

V IV ,

Lalect.

m --

(3) Acl.SS.. J. (0) Ibid.. p. i9lt.

J^.^Jf ;';?'' Igf? 29^(t-) Ibid.,

'^"' ^*"*

P-

nancisceoatur

56
V. K.

DE

S.

TROESIO ABB. ET CONF.


demh3Ponmiasa(isambigiiaesse;sedybimhilcerti d indulgere Ucet, occurrit, conjecturis p-obabiHbus

J.

ui fert nanciscehatur S. Peh^m Apostohm, ?. Ast ipsum wocharta Caroli Calvi citata num. evmdum panastcrivm, a 5. Lmeqisih fundatum, quod ca>tcnim etiam pi'^sutronum pr^fcrehat (1), h3ec enim mcre hcct cx histoi-ia mosr narranda ; LonegisiH cnp. n num. 6 (2) Quadam hahet Vita S. oratorium (Buxinocle ^5. Lonegisilus) more suo peragedense) ingressus, ul malulinarum solemnia
:

maxime
sternitur

quia pcr similcs quasi divinationcs via

quandoqve adaliquid

cei-ti

altingendum.

Intetim dilvendaest duplex difficuUas : prior scHiMagni ciiata, num. 3, cet, qua in charta Caroli monasteriolum Sancti Joannis et Sancti Trechii in Buxido memoratur, ubi S. Trechium facilcS. Troe-

pavorc subito lurbatus est. Quam ob conventiocognovit olim locum iUum, publicis noliquns nibus (iicatum, qui diversis Sanctorum eorum ob neSentiens cultum
rel,

causam

sium interpreteris

quocirca, siquidem diversus est

patronus, etiam divei'savidetur ccclcsiaab ea,


S. Lonegisilus fundavii.

quam
agi

Non dicam plane

illic

fuerit adornatus.

gligentiam

disperiisse,

convocans

concives,

in

quorum prsdio commanebat,


sui esse

intimavit desideni

de duplici monasterio, alteroS. Joannis, S. Trechii altero, nam in singulari numn-ovox monasleriolum adhibeiur ; scd numquid fteri potxtit, vt in

Romam

orationis causa pctere. postulans


se

nomine primarii patroni pro Petro Joannes positus


fuerit, sive id erroris chartsp originali olyrepserit,

ineo itinere eorum vota tandem ad loca beatorum

comitari.

Progressus

asylorum,

devolus

sive

ad

t/ratissumpta librariorum oscitantia acces-

Domino anorator accessit. Ibi siquidem coram ingeniinans, Scdis illius diuxietatcm cordis sui morcretur exoptatum tius naL'itabat antistitem, ul
pi^norum ab eo accipece. Multo certe lapro hujuscemodi ncgotiis faligatus, cum jam bore decerpene desperarct, ecce pridic quam reverti

serit ?

7 SedrestatalteradifpcultaSynonsanesper^nenday dummodo non

an

scilicet S. Trogetius, in
sit

munus

datus, idem

charta Cenonmnensi laucu7n S. 'Yweslo, Nivernerisi. Idc^rte

'^"p^''^

/""'(

Troasius.

suadet pei-egriniiasnominis, quodcxtervm nuspiam itweni, nisi in S. Trojcrci<i, Virginc Uuthenensi, ad

ncret,

ipsius noclis
ct dixil
:

medio

astitit

ei

Angelus Do-

diem
nitur.

w Junii (5),

ubi

et

nonmus

etymologia expo-

B mini, cui
ipstuas,

Lonegisile,

quid inter curas

quidvp dejiceris ? Accingere igitur, el clam accedcns ad aram B. Petri, quod invencris, lecum defer. Continuo a visione surgens, exsequitur, quod sibi fucrat jussum, invenitque den-

Hucetiom facit, quod Sancti n/allam men- B tionem apud Cenon\anensesrepererim ,undcsvspicio
nasciiurapvd illosdiemnon obiisscs%ipremvm,alioquinsepultu/rsequs-dam ^nemoriasu^jcrstes
sct .Siautcm

mamis-

lem Apostolorum Priiicipis allari suo supcrpositum. Quem assumens, comitcm revereionis suae habuit, et, Isetitia niulla refectus, ad propria
remeavit.
oltffl

svpponimtisS .iTOQ^^mmCcnomayiisNivernum abiisse,olqve hic posi fundatum monasterium dicm clausisse ext/remum,recte intelligimus, apud Cenomancnses, moxime aboUto monasterio,

destru-

ctvm imtauravit

5 Ex hac narratione habemus imprimis ratio7iem,curS. Lonegisilusoratorium suuin subnomine S. Petri Apostoli dedicatum volucrit, ncmpc ob Rcliquias, tam prodigiose Homa aUatas. Scd simul
etiniii

nullam sui memoriam reliqvisse. E contrario quamvis nihil apvd Nivei^nenscs reliquerii; quoad ejus resgestns attinet, attamen cjus tumulonomen,
cultus, ct gloria pcrcnnnnt.

Hactenus jejune

satis

de rcbus gestis

S. Troesii.
sancti corput
'" fcciestaeju$

monstratiir ante fundationem S. Lonegisili,

atquc adeo ante meditnn s.rculum scptimum exsHtisse Buxidi locum publicis conventionibus dica-

8 Nam ex Martyrohgio Atitissiodorcnsi discimus nonojams.rcv(of\iisseNivcrniccc{csiamS. Troesii

nomine insignitnm. Hoc tpiidcm constat cx

diplo-

nomine
Vit,

qu\t-

tum, qui adnrnatus


raia
cssci,

divcrsis
:

Sanctorum

Reliquiis

fuerit

et

S. Loncgisiii,

quidem tam diu antc .rtatem vt otnnis cjvs memoria penitiis ohliieid
ccelcsti visione reviviscere

mateCaroliCrossi, dato xv Kal. Janvarii 887(6), quo impei'ator, peiente Emmeno, Nivemensi episcopo,

ac nonnisi

po-

Puerit.

Quid igiiur impedit,

qmminus S.

Trogctium,

in rharta Caroli Calvi citatum,

dicamus prioris C07ivcntus seu monasterii fuisse fundatorem? Eie7iim


publicis conventionibus dicalum,
intclligo
;

per locum C nasierium

mo-

quoniam ,qua7u!o illuc advenit S. Lonegisilus, locus non carcbai sua ecclesia ctclcricis, ut aperteindicant Acta episcoporum Cenomanensium quandoipsc S Lonegisilus dicit{Z]sc inBu.

confrmai omnes ecclcsiasepiscoj)atus Nivcrinter qvas venit abbtiiiaS. Troesii. Pcrseveravii vtcumqve status abbatialis in hac ecclesia usqvead Hugonem H deChnmpaleman, quicathedram Niver7ienscm ab anno \Q\3 ad \0G^ tcnuit (7). JHcenim circa am/num, 1023 donat ad supplcmentum victus canonicorum Beali Christi Marlyris et ^ infantis Cyrici ct ejus matris Julilla?, quorum cornc7}sis,

pora
soris

htec

sancta

quamdam abbatiam
ct

in

mater amplectilur ecclesia, honore S. Troesii, confeset in

xiaco vico cotjo/kVo detentum fuissc a presbytcris et pagensibus ojusdcm loci. .. quia locus [)Opularis
erat
et

monachi, con.secratam,

suburbio

hujus urbis silam,


vidclicet tcrris,

cum omnibus

suis

appcndiciis,

cicemosyna

multa ibidem

venicbat

etc.

vincis,

pralis, silvis,

aquarumquo

Quando

igitur ca-lestis visio Snricto viro manifestOr

cursibus,

bat locum illumolim fuisse publicisconventionibus dicatum, diversis Sanctorum Reliquiis adornatum,

non

indical>at .sane ecclesiam laicis desiinatam,


,

molendinis et furnis, conscnsu quidem el volunlatc Euvrardi canonici atque praepositi, cujus bcncficium essc videbatur (8). Dixi supi'a statvm abbatialem in S. Troesii ecclesia vicvmque
;

utpotc qus' tunc iomexistchat scd convcntMmmona-

pcrscvcrasse

tvm quia data

crai

in

bencficium

choruin qui
,

negisilo

suumolim habuerat fvndatorcm, S. Loantiqui(y}'em ; namposi hunc fundatio mo('i).

nastica 7\on interrupta serie continvavit


unde Snnrli tcvipui ad VI
$cBculum
cst re-

Evvrardo canonico, iumquianullafitmentio monachorum, quwxmi tamen consensvs ad alie7\atione)7i fuisset nccessarius, si ibidem status monasticus
persevc7'assei.

6 Quum ita sc res habeat, probabile cvaditTTOBuxido fuisse : sed getium, fvndatorem S. Peiri sim^il eiiam consequiivr ejvs institvtionem, medio

9 Sublato

abhatiali

titvlo,

ecclesia

S.

Troesii

d<mecin\tiohuta^cuii^ad

facta esiparochialissub patrocinio capituli Niver- J"


nensis, visc7'ibii hagiologus

vocundum'.

sa^culo scpiiniojam penitvs abolitam ,

ad seTtum aut etiam quiniums^eculmn pertinuisse :ad quod tempus etiam referenda esset S. Trogetii a:ias. Fateor qui(1)

Nivemensis ; aitamen

ccctesiatn S,
i-,tcphani irans-

collatioparochiae pertinuisse videtur

ad episcopum,
(9).

latuvifuu.

vthabet Polyptychum istius dioecesis


Ann.Bened..
(7)

Ad

t77i^us

A nnuoireliist.jiourloij
.

p. 1(21

1838.p,

UuMans,

t. 1,

mVt.AnaliJil..p.2r.5. p. -(0) Act SS.,

m.

U&. f2)Acl.
U

SS..

1. 1

(4) Cfr. Piolin. Uist.

Januar., de rEgl.
Mabill.

1.

111.

p.

r,?.8.

Oall.

Christ.,

t.

XH. lustrum..
Inslrum,

col.311.

t.

Juuii, p. 1'8.

((i)

GaU.Chrisl., t. XII, rol. (9) PouiIl6 de Nevers, p. V.

634-

(8) Ibid.

uol.

323.

tcmcn

DIE DEGIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


appendiciis data tamen ista cccfesin cum omnibus lluooni,pr.TpositoNivcrnenS2, fuH in xisumfrvctxim capitulo, ut hic oessisset praeposituram postqumx

57
(2).
s.

constat

CT charta Uurjonis anno 1050 (1). Lconc IX in concilio Vcrcellensi die^ixynJanuariiscpulchrtim S. Trocsn, Annoim altari majori tumulo lapideo constabat et sub

cpiscojn,

firmata a

Ast saeoulo proxime prsterito 1793 destructa funditus fuit exeuntCj circa sed felici piorum industria vastationi ista ccclcsia fucrunt Heliquur S. Troesii, qux hodic quie^

datus hagiologus

T. a.

annum

ereptae

scunt

m parochiali
sede

ecclesia S. Stcphani Niverni,

dcstructa

vicina.
,

Atque hxc sunt quae de

quod reconditum erat, apertum fuitperofficiaJemepiscopi laumvemensis, PetH de Fontenay, ut habetsxpe


(,)

non tam ut res gestaSy S. Troesio coHcgimus nobisignotas,inustraremus,quamutdebitamsancU


viri

mcmorinm hicconsignaremus.
l. II,

uall. Chrisl.,

t.

XII Instrum., p. 3.

-W

Cfr- l>rmeD.ier,

Archiv. Je Nevera,

p.

313.

DE

SS.

LEUTHERNO ET LEVIANO,
DEQUE
IN
S.

EPP. GONFF ?

SCOPHILO ABBATE,

BRITANNIA MAJORl ET MINORI,


SYLLOGE HISTORICA.
V. D. D.

Sanctorum
INCEnTO

et inventio. cultus, reliquiarum Iranslatio


VcrumdeserendinobissuntRR.DD. Tresvaua- ;;;~^^^;. hicdubius ^^^ ^.^^^^^^^ Garaby atque ctiam Castellanus iUcet

TEMPOBE.

Quare hac die de hi$ SS. agatur.

Maglmii nter prxtermissos ad S.

nomen meet

minimus

inoperc nostro sed tertia pars, ex certosdiesadhuc dicendum esl; decessorihus nostnsvel Uihus constans Sanctis, a vel festum ahum ad suos dies omnino est omissa, dicmnonhahenl. Quocxrca v,sum

quorum rcliBrHannla Minon tarmos quia; sxculo x ex horum Sanctorum delatx fuerunt. De parte ,Uctvm jam fuerat, deoUapartead
octoclccim Sanctorum,

quumdocenthuncS.Luctigemumeumdemcssc infro7itehujussyUooesannunr ac 'episcopum, quem


sit)

IHberni, Marivrologos tiavimus. Scriptores cnim conveniunt ut S.LuctiinteUigo ethistcxincos, in hoc episcopus habeqernum abhatem dican t, dum iwster coUtur. Deinde, Ucet tur et quo taUs jam pridem in Ilibernia abbatcs cmxo-

fateamurpluresSanctos

prxtcrprxsentem
est hic loci

etquickm poAica dseiscolligere;


sc

mmm

ducemus a distinguendis a
episcopo
et

inmcem

S.

Hiberno, S. I.uctigerno abhate

Leutherno qm ah

reBritanniam aUasve hia sua rcUquisse, ut in migrarent, hsc tamen res giones rcUoionis causa

Quodhic non supponenda nonest, scdprobanda.


fit-nam7iominumsimiUtudinemseupotfustdcntita'
Loutiernus, Luctigcrnus, tcm (Leuthernus enim, ejWei nominis vario' formT mLuchtighernus, dentur),ncmohabcbit}n'ofirmoargumcnlo,dumaiia

l;,e

;/,:,,:,
,

confundimtur. aliquibus scriptorihus Hualrali et ahPorro de S. Luctigerno, fiHo Tuammia, etde quo agiturcn
hale hns.Tnmensi in .,.. n r.7 T^v.-,-o,.,^ Vita S. Idx nrginisnum. hi opcre nostro edita,

.... cujus yesUi

iii-

dicantur.

non

*in nddicmwJanuaui 30,ad dtcmxvJanuaui secus ac in Vita S. Mo-

rulcherii abbatis adxuiMartMnum.h, ad xxvnr AjmUs dictum fuit inter pr.rtermissos

dJmocisivc

non adsunt adminicula. p Lculhcrno^imr)! paucissima novt- oui coiuur Pa4 Porro de S vcteribus rmi>,etforsi mus Reccnsetur cjus nomen in Utaniis ad s.culum v Britanncns.

qnoniamadJiancejusmcmoriamfacmniFcsioogia scd brevi^ Tam(actcnse,MarianietS. MngussU


;

ZnJ^^^upoL
pertincntibus,

tcr

vaUle

quoniam non plura

de ejus

vUaau

cultu
inr

qux quam plurima rcfcrunt SanctoFinem rumDritannnrum,7iuUa Anglorumnomina.


venit invocatw (6) versus scilicet Confessorum /n Historia ejustransS Loulierncorapronobis. in editmnc Lucens, Parisios, qualiter venit
-.

~
^^^^

reperiebantur;etquidempr^tcrcjusadS.ldamvir
sitationcsunamquecelektioremcum
stitutam
vcnit
fi

S.

Lasnano

{1

),

nosperviTquidquam de eo uUerius ad

lationis

Britan^uw -mmosua editione Vitanim Sanctorum


ris
(21

D TrcsvauxcanonicusParisicnsismnova
eum

Annalium Mabillmii

(7l,

idcmquc

quod ejus Ruadhmi discipulum eumfaliber typothet^ vitio S. non indtcant: certo ciat; quod unde ipsi hauscrint abbatis, quam non ca- Vita S. Rodani seu Ruadhani ApriHs (4). Uterque traapud nos habes ad diem xv in Bcnchorens^ dunieumpostea cum S. Columbano etquidem rcpentur ejus monasterio vci-satum fuisse, monasterm cmnomen inter discipulos, quos ad Comganus{r^).Co,iveniunt msufcr denda emisit S.
pr^estat R.

docct nos

discipulumfuisse S. Ruadham,
D.

Oaraby

(3),

nisi

''if;'"'' Claudius Cuslelk,nus{S, nus Leulhcrnum adeonon'secusac Chesnius &) legii Parisiis S. Loulli.orn qu^ que gallice appellabant

'^"^"'"f.fP'^?,"
;

sed in alio Ms. codicc

TclmaximeLcopatet quodcapsa

S.

Leutlicrn

rcliqmasconUnens, di(diorum etiam Sanctorum Quum m- e"laCl>assc.leS.Loulhiern (10). c ad medium s^culum x mtoria illa translationis eumjam tum tempons ut

pMt, hinc habemus


epi

C^terum cujus sed.sep. wnno mortuus s,t. ?co%sfuerit,uhivi:rcrit, quo

pum cultum

fuisse.

TJcoLia
via^issc

ignorantur. Crediderim Dritannia majori, quonmm in

(...""
Co,-

ohmin

scriptores

omnes eum

sxculo vi

floi^uisse.

Act f^^^l^^lf^!:^':^^ E"S'.:-t.VlLT;i.'p'.'3^3?cfr' Aprilis, p. 382 et seqq- - (o)

t.'vu

P.

815.

nubia

58
j

DE
:
-nnra;cia erat

SS.

SCOPHILO. LEUTHERNO. LEVIANO ET


S.

mm nomine

Ludgran, pa-

T.B.B.

quod cum Escuiphie (10), 'Vo/nn/no tranMionis reUquiarnm Historia titulo abbalis in Garaby nc adcoque BR. DD. Tresvaux ct veniat; menUonemfaciunt. In Dklioemsquidemspecialem
scitur,
nisi

Pp S

Scophilo (8), seu Sconio (9),

gaUice

S. Scopbilus a(,.

bas idem rpn-

endujocS.
cobilm.

fii-

lLLmscuBriUrnniamm.norc.^^^^^^^^
vel incunlc sxculo Britanni ioi cpiscopi
vi f2) vcl circa

iLn

.%^. cum saor^s rel.qui^ m


<^nnum
terrore^

apparet vicus nominc nario universaU GalU.T (11) Escobille, ut in Mappis S' St Escobile, scupof/^ Cassini scribitur ; in quo nomine
topographicis

Vs^rtcs ct adnu.ntcsfnocrintpr^kostr.um Par.s^os, chcctur ad 7ccaru,ndem translatione

^L. ZSis X 7.
iiunc

,.

^T^7t:^^^^cnU..narratU.n.

pcriantnr,deinquum$. Escobilli noj/ten ad aUud nuUum SanctiaUcujnsnomen accedat, et tertio

quum omnes

Utterx radicales vocabuU Scophili rc-

qimmverisimiUimumsUex

historia ^flnc/./Scophili

sacr.corporiOus />--f ^^'^ Porro tnbus n lousmc3d.^f ac s. episcopus, wquc obscurus. Levani, stquidcm U..UU.CUUUS >;..* 5.Uviani, .n. Prum .wmpe *" ^^"'"^'^= agi. dc eodem. adnutta tur in on.nibus ubi dcUansaqua re plura occwrcnt,
Parisiis, de

^^^^

vixaut nevix reliquias iUuc delatasfuissc,

qnldem

dubitoquinibidcmSanctusnoster^c,Q\A\\\\x%colatnr. Seqnana- et Vicus oMt^m S* Escobille in prxfectnra


jEsix (dep* Seiue-et-Oisi^) tribus lcucis tem Stamparnm (Etampes) jacci.

ad occidcnet

deindc in Cornubia;

et

demum

tertio

inAr-

Jampauca deSS.
qucT inicr

Lcutherni, Loviani

Scophili
bello-

Circa

nnnvm

Martyroloijio attinet inprs^laudalo

Anghco

legi-

rcUquiarum

translatione. Scilicct occasionc

OGi) tr<iiiffer}tn-

rum
nomen suum
rcsurrec-

moratio S. Uvani et

S. McIIini,

qui

Richardum Normannomm ducem primis Lotharu ac Thcobaldum Blesenscm comitem

tur horvm SS.


BeliquicB Pariiios,

communicarunt cum

vicis, in

quibus eorum cor-

Doraquicscuntincxspcctatioue gloriosffi vero aitera, qux tionis- in appendice

nomma

co7itinet

eorum quornm
:

dics

7iata{is ignoratur,

principatusannis seu circa annum 962 cxarserunt perveneru/nt, Salvator ct usque ad ftncs Armorics! Alethesis episcopus, imminentis cladismetu, Sanciorum dia;ccsis susc rcUquias coUcgUctParisios secnm E
deportavit. In itinere Dolenses et

dicitw
littus

parocliiai

Ooruubia , et quidem hic hcus ad rnari^ mappis majoribus in extrema Cornubia in

t5)

S.

Levan dat suum nomen ccclesiae et

Bajocemes

clerici

Vis dubium est BriUinniS! facile dcprehenditur. sermo sit; unde guin utrobique de eodem S. Levano arbitrio scriptoris (fatetur

eise adjunxerunt, secnm ct suas habentes Sanctornm cxnvias. Atque hoc pacto reUtjuiw SS. LeuScophili abbatherni episcopi, Lcviani episcopi et
lis

sstimandumosteumej'

Parisiosadvectxsunt, atquc interventu Ungoni^ CapeU dncis, dcin rcgis, in ecclesia S. Bartholo-

enim

se

aliquando hac libcrtate

di:eixxiv

usum essc (6); ad Decembris memoratum fuisse. Unde ex

regivm, die m3ci, post S. Maoforii, prope palatium repositx fuerwrU. XVII Octobris anno circiler 965,

quinidem habcatur ac hac partc nilobstarevidelur Quod vero iilius corpus in Cornubia S. lG\id.ms. dicatur, id ex mera conjectura seu oimaquiescere
tus gratia

adjectum fuissc vidctur,


sola similitudoy

nisi forsan ali-

Sanctorum BrUanni Gallim loca mialii in pat/riam redire, alii ad alia cumducinnntiatumcsset, graredisposuerunt.Quod vim infcrre nolens, rctenUs rpUbusdam mcmbris
Pace reddita,

cum

coi-poribus

quot corporis particulx intelligantur,

Porro non
Praditio

Sanctorum,
alii

nominum
idem ac
S.

vcrum etiam
facit.

A r-

abire permisU. Qui recedentes alii Corboilum castrum (Corbeil, d(^p' Seine-el-Oisc|.
illos

moricana de ejus ortu huc


Levias, culhit in

Belium-montcm ad Msiam (Beaumont-surCorboili


relir-

6Sanc(u5(!uniLevia3.seiacviaiius,
colitur,

qui ibidem

Oise) expetierun^t, ubi et quieverunt.

Minori Britannia.

oriundus, fcrturaittcmatenerispietatemcoluissectvirtutem, non ita Dcoque se vovisse intra monasterii septa;


tnutto
jiost

putatAir ab incoiis e Britannia Majori ut locuples testis est R. D. Garaby (7).

quereS. GnenaiUreliquias(\2)ctBeUo-monte S. lco7\ori{\Z).

Aldctiamad Nequc dubito quin tum

alia GaUisc loca

abicnmt.
ali-

in vicum

S' Escobille,

fratribus fuisse pr^posilus

cum

abbatis

quot leucis ad occidcntem Corboili jacentcm, devenerint S. Scophili reUquise. Octodecim tamen San-

tUu(o,eoquc munerclaudabiUime functnis ; utautem campus, coyxsclatior pateretviro Dci atcokndus C cratus fuisse episcopus, etdein episcopi regionarii
partes in Armorica multo zelo explcsse. SaceUum uico Trcdarhabct prope Trccorium (Tr6guier) /u

ctorwn, quorumvel corporavel corporum partes


Parisios delata fuerunt, insignes aliquot reliquis in S. Bartholomgri, dein S.Maglorii, templorcmanscrunt.

ctiamnum memorixtinvenerationeest, quoniam forsan his in rcgionibus sacrum exercuit


zcc, ubi ejus

Magloriani monachi anno 1138 mutas- armo 1318 ponuntuT inalio sent scdem suam, illuc tramtulerunt partcm Theferetro. sauri sui, et intcraliasacrapignora rcUquiasS. Leu9

Quum

ministerinm.

Quumante annum
fieret

1793 de eo die

therni et S. Scophili. Dic ix Julii

anni 1318,

quum

\u Septembris

ofjiciumy colcbatur

famquam

ejus mioconfessor yion pontifex, quod ad abbatialc Vcrumtamen ex alia parte nus solum attcnderetur. habebaiur atque eliamnumhabetur ponUfex, siquidem eodeinin loco ejus imago senem rcfcrat, alba, camla, chirothecis, bacuh pastoraU ct mitra orna-

ex vetcri feretro Ugneo deaurato desumpta fuissent S. Mayloriiossa, in novum rcponenda, posita^ fncre

aiiorumSanctorum, mminatim
vi3e in veieri ilhx capsa.

S. Leutherni, Cira*

Anm

1706,

dum

scriberet

Castellanus, scrvabant Patrcs Oratorii


glorii

ad

S. Mi:-

imayo h3ec alifjuantum vet/ustasU) hinc ctiam 7iullus exsurgU obex, quin idem habeaturacS.le\\3.ms,cujusreiiquuvi'armisservantur ac S. Levianus, cujus reliquuv Pari-siis servantur. AddUR. D.Garaby, a quo hsc mutuamury euminvocari maxime pro salute puerorum defor-

tum; unde

(si

mium

et languidorum ; a^itur nunc ibidem ejus festumDominica secunda Septejnbris.

capsam e qua erant retiquise hujus episcopi, S. Scophiii et undecim aliorum Sanctorum. Dubitabatur utrum aliquot ossium fra^menta essent S. Leviani, an S. Ciferiani {\A). Undc factum estut in Brcviario Parisiensi annl 1736 ad diem xxiv Octobrts h<TC addita fucrU clansulaadlectionemmdeS, Magloric : Demum in ecclesia S. Jacobi, qme nunc
in

Ugno sculpto, dictam S. Leutheriii

BreUgne,

p.

0.- (8)

.\ct
,

SS..
p.

t. I

Aamir. BeneU.,

mi. (11) Diclionnaire univ. Mariii, p. Paris m,. (12) .\cl. SS., t. Marlyrol. univ., p. 801. (14) Cfr. Uaatelain, op.
univ.. p.

l. Ill,

opp

Iii7.

Martii. p. '118. -- (0) Mahillomua, (l") Cliaslelaiu, Marlyrol.ia do la fraaue. t. IV, P- *''

m. -

(i:0

Chasielain.
0J ol soqq-

cil., p.

S. Maglorii

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


S. Maglorii

dicitur,

cum

ossibus Sanctorum
,

Sampet

itei'um a/uthentiae declarat^ fvere et in

una capsa

sonis

et

Lputorni

episcoporum

Winpantonis

{quod nesci/retur ad quos Sanctos singula ossa pertlnerent) inclus^e. Est

Scophili
escit.

abbatum, aliorumquc plurimorum qui-

autem capsa exlignodcaurato,

in quinque partes divisa, provtrncdicus in quinque


classes sacra ossa distrtbuerat. Celebravit ipse ar-

OraUyrianJo10 Qu^mi a/mo 1791 P. Tmtimaire, superior, in apostasiam lapstis rum S. Maglorii
effodiuntiir,
in183S iterum

chiepiscopus ha/nc

relkiuiarum

inventi/mem die
prse-

csset,

biermio post, seu

armo M^^jussit omnia

hsec

XXIV Octohris, jussitgtie ut ejus deinceps anniversaria

sacra pignora a fratre

laico in horto sepeliri. Hic

memmia

ageret/ur die

Dominica proxima

veniuntur.

schismatico Ouea indicavit anno 1797 prcsbytero curam porcecio' gerenti. Quocirca iVic ix Seval,

dictx Octobris diei.


prosequi,

Qux omnia non

hibct fusius

quoniam de eadem solemnitate nuixime


erit

ptembris ejusdem anni reliquiae illwin tumba majodu Haulris aftaris vicinx ecclesis' S. Jacobi, vulgo
Pas,

dicendum
tobris.

ad diem festum S. Maglorii, xxiv Oc-

coram

tesiilms et

cum

additis commentariis

compositiE puei-unt. In oblivionem abierat hic thetunc .saurus, quum repertus fuit anno 1835 ; atffue Octohris ab archiepipost dlligens examen die xiii

Interea legat, st placet, lector qua: de hac inventione conscripsit R. D. Tresvaux (1), qui magnam in his rcbus partcm habuit, vet iXotitiam de
inventis reliquiis
(2),

vcl

demum 7iarrationcm Ephe-

meridum TAmi de

la Religion (3).

scopo Pa/}^isiensit Hyacintho de Quelen, reliquiw hs:


Nolice (0 Vics des Saint3 de BretaRne, 1. 1. p. M9. Jeudi historigae 0) 17 Decembre les reliques nouveUement tiecouvertes.

1835,

t.LXXXVII.p.

532.

8ur

DE

SS.

RURIGIO

ET RURIGIO

II,

EPISGOPIS CONFESSORIBUS, LEMOVICIS,

COMMENTARIUS PR^VIUS.

I.

J.

V. H.

Silentium de utroque Sancto in sacris fastis, cultus lamen certus; geuus eorum nobilissimum; S. Ruricii I

vita in sa^culo ac(a,


CIRC ANN.507.
Silentihus

matrimoniumel
fuit,

iiberi.

liqua/ndiu

dcUberandum mihi

ante-

3{ar(yro!ogiiSy

quam

hos episcopos in Acta

Sanctorum
de utroque
licuit,

monglraturcul'
tus tUHt S. Huriciil,

Martyrohgiis silentium. Frustra Usua/rdina, non parca, perque Auctaria, elogiorum cxtcrum Saussayus et CasteManm, Sanctorum,
volvi, ipsi

A:

referrcm.

Mirum enim

est

etfestumSancti nostri inlibrosliturgicosintulerunt. Ex Kalendario Uturgico Lemovicensi pro anvio 1832 JulUusquein constat Sancti cultum ad diemw

Ruricio in omnibus,

qu^ consulcre

hodiernam xtatem perseverare. Inecclesia autem


vicina, in succursali Palatio (le Palais), Lemovicis caput S. Runcii I, ut ad nos veneratione habctur
die

aUa-

xwAugusU

1848 R. D. Uesard^reverendissimo
^^

seduli, tacent qui in Gnlliis flQ)-uerunt, indagatores GaiHx Christimx^ auctorcs Ruriciorum nomen
;

episcopo Lemovicensi a secrctis.


testatur imprimis supra

p
11

Ruricii 2 Sanctitatem panter et cultum S.

lum

s. Ruri-

eosdem nuUa sanctitatis appeUatione argii. rumsilenUo, etiamobstinato,prxvaleredebent


I

ecrornant. Ve-

jam

laudatus Bernardus

ciiu-.

Guidonis, qui,

publice donis, cclebrem sxcuU

menta cultus pubUci, utrique Sancto sanctitatis cjus enim quoad S. Ruricium spcctat, BernordumGutceiebratw testem habemus
xi\-

exhibiti. ht-

scriptorem, in opusculo

et Artigix ; atque de Ordinibits Grandimontensi Ruricium sanctum vocat, sed ci istic (i) non solum

dixisset hunc episcojmm in Juniani sepultum jacere (4), recoqui ornant Lcmovicenscm dioe(5) vnter Sanctos episcocesim, Sanctum Roricium, Lemovicensem Juniani) in capsa pum,'ibidem [in ecclesia S. Labiche requiescenlem. Uagiographus Lemovicinus

qumn

monasterio

S.

fundatoremccclcsuTaccameieriiS.Augustinilomevicis,uOiquoquecanonicosregularesinstituisserefcrinquit, monaslerio viginti ocloepiscopi

Rainaldum sive Reginaldum, Petragoricnsemjipiscopum,anno\mlevassecmpus S. Rudicit (61

lur:\n

eo,

tumulati dicuntur,

cernuntur,
Roricii

et

quorum tumuli duodccim disduorum Sanctorum episcoporum


Flavia

et Asclipii

altare

cum

S.

corpora in capsa supra majus Virgine ct Martyrc (2).

inclusumque capsa, laminis argenteis orsumma; ars- coHocasse. nata, adsinistram partem memoiHa hac die, forsan quaSancH vero Ruricii Juniani,jam quintodecimo tenus postridie festi S. utnusque colebatur (7). Num^. stabiUto
ricii II,

sxculo

SancU
est,

habet/ur xxiii Dccembris, ut S. AsclepU dies festus Breviario Lemoviccnsi anni 1625. Ast viderc cst in apnd lemoRuricii I oblitterata fuisse videtur
S.

commune cultu, genus utrique postea singulatim deunoquoque ut

exponendMm agamus.

'vicensesmemoria donec, teste hagiographo Lemovicensi accwato Labiche de Reignefort [2,], editores
,

ciorum connubia

antiguum fuisse Ruri- vinutque Wo. 3 Et quidem ilUistrc atque genus monstrant tum avit^ divUi^e, tum ^;-' .;;';;^
ct

parentela

cumAnicm gentc. Venantms


Knricns
(8)

Fortunatus,pom
coaevus, h3BC de

et Pictavietisi^ episcopus,

novi Breviai^iiLemovicensisanni
(0 Labte, BibUolh.
<3)

m^denuonomen

illis

Ub. iv car^n. v cariit

Mss.. t. H. p.277. Q) ^^^-'^'h^^^^V: 1. 1, p- 45. Six moi3 dea Vies des SS. du dioc. deLimoges.

Z
Invida

60
I, T.

DE
Non Umien

SS.

RURICIIS EPP. CONFF.

H.

in SanCos.iura lencr. valcs. Cl.nstus, ,o..lquam rcn.cans domuit fera lartara Nam jacos. ,luslrum mcrilis sub perte victa

'^'?''''''r;i f'^'''" anluo


^" srl,on, Oon.n

,,^

T4 oS '^^'
,

obsejuio, seu
,

odmmi-

."n^ ,
_

datur intel-

mundo Uic sacra pontincum luto ra.liantia spiritus astra Mcmbra scpulcl.ra tcgunt,

colit.

l^^^lI^^^le^TmUari 'IT f,hos gcendse m [amu nui/H.ooc habu.sse fxlios gert


Tandem

''"'J";'';;

,,,,',;,,,,,, Janv

idonen.

,uod
.^

Anniciorum Ruricii, gcmini (lores,quibus Roma fuit. Juncta parenlali cuUnine san?uine nexi, Aclu, monU\gradu, pritinomine,

^oni^o . quidem muUo cidus anno 480 sua 32 hb n (b), S Huricius in epis(ola
cc^rf^re

ExsuUant

pariter, liic avus, inde nepos.

Tempore quisquc suo iundans pialempla

patroni,

nuaabsentiamaConcilioAijothcnsi anm 50G e(si causctur prie-^ S aesarium Arelatcnsempurgat, in(irmam, calons ^stivi cipuc valetudlncm suom

apud

Petri. Iste Augustini, condiilit ille ille pius, hic serius, illeserenus, Hicprobus,

Ccrtantes pariter, quiscui major erit. censu, Plurima pauperibus tribucnlcs divile ad cielos, quas seqiiorenlur, opes. Miscre

xtatem- svam nifjraifmpatientem, insinuat tamm dcberetur. Ex qutbus omvescentem. cui reverentia posse mdemur, nibus satis probabiUter conficere

maximesictattcmktmussatscrasnuptiascclcbratas
fui^se, S.

septuagemno Ruricium anno Christi 500

crimina mundi, Quos, spargente manu, redimenles


Inter apostolicos credimusesse fugaci Felices, qui sic de nobilitale

choros.

fuisse majoremfuissc,proindeque circaannum attulimus ex episiolis SS. tausti natum. Qu.T liic injra de Concitio Agathensi, latms
et Ruricii

ac

habent. Mercati, in coelisjure senatus


et

cxplicahuntur.

genens nobi-

4 Porro

quam

illustris

esset

Anicionim gens,

Utat.

auamncccssitudinc\{uncua((inocbont,pra'terarrju-

curis ci negotus s.t- a uxorem du6 Rurinum nostrum primo "tumexcpistocularibus impUciium f^asscM^^emus -'J-rccitandis, txim ex tpiUui' lis Famti, infra ex parte

fZdtnuTreris
i

Prudentius

et Hiero,jrns.

nupt,is cecin,t ApoUinaris S,d.,s,

PostArvrn..

in epistola -^ pros,ri. Et Hc ,uide,n Uu l'.-oborum et xcvu to V n. (11 dicU : Nunc mil.i nomina et illuOhl"'ion m clara ppetcnda sunt nuUus aut StS A. H s g .i is genus, i,. quo aut consulaturn. Prudenrarus esl, qui non mcruerit ad agcns de convcrsionc Senatus liomani
tius vero

rum

episcopus.

Carmen

,stud, ea'

mc,;s etl,n,co, ,.m

fahuUscompositu,,,, ,onstraln,dlatcustuncecclesiastico,,,in,ste,.odrp,,tat,,, f,,,sseS,do,,,u,n.,tnue

Chri^tianam fidem in priori suo Ubro contra machum dc Anicia gcntc hxc profert (?)
:

Sym-

ann,n 470 consc,;ptu,J,sse.Scd ,uoniam utcumque conjicimus)tatuin S.Knvicium circa annum 430, habemusquc cx Sidonii poi-maiio [1), Ruricium illum superbum calere amoris facibus,
arfoo ante

Jamque ruil, paucis Tarpeia in rui>e relictis, Ad sinccra virum penetralia iNazareorum
Alque ad apostolicos
Ferlur enim
i'>-andria curia fontes,

"^/i "*' rebellem victum jacere,o//)/(mo t'm.si//i(Ve <?s/ adulta satis juvenlute uxorem duxi^se; prima, scd

atque adco vigtnU quinquc nnnos natum, seu circa

annum

ClirisU \';)onuptiascc!cbrasse.
citius

Anniadum soboles et pignora


ante alios
:

clara 1'roborum.

aaxni^ aut

lycquemunis aut tardius matrimonium ponere

gcnerosus Anicius Urbis

possumus,quin

Ulustrasse caput

sic se

Roma

inclyta jactat.

Quin et Olybriaci generisque ct nominis hsrcs, Adjcclus fastis.palmala insignis abolla,


MartyrisanteforesBruti summittero fasces Ambit et Ausoniam Christo inolinarc sccurim.

in scopuhm aUqucm impingnmus. enim nuptias multum anUcipamus, decrepttam Si eritxtatem, S. Ruricii anno 506 fateri nos necesse quam tamcn supra laudata epistola ad dcsarium non indicat, quoniam ad alium conventumseacces-

Qax omnia abnnde ostcnduntquantus essct sexto,


quo poruereMncn,
et

nuptias retardamus, (empus decrit,quo fHUad :etatem perveniant,

surum promittit.

Sivei-o

multum

s3!culo Anicix

faminx honor

aplamad regcndam famiUam

et

forlunamcomflia,
ibcriam,

splcndor. Arverniam. Wuvicus patriam fuisse, demonstrant tum Ruricii 1 nupti.r cum Iberia Ar-

munem administrandam.
7 Erat

autcm

Iberia,

utdiximus, Ommatii
verbi.s' (8)
:

om-

verna, quasSidonius,Arvernorum postca episcopus

cujusgemus

laudat Sidonhts his

malii

filiatn,

Ommatiiet C decantavii, tum contentio fxUorum paritcr Arvernorum Eparchil cum Aprunculo,
ejus
episcopo.
S. Ituriciu?
I

Dum(r'//to/-)fcsta paral ccleberrimaGallis,

Quae soccr Ommalius,

magnorum major avorum,

Nunc adS. Ruricium


I

rcgredimur,

PatritiKquoneposgentis, nalai generoque


Excolit auspiciis faustis
et
;

c.ycrrr430
nniut videtur,

Parca surU valdeargumenta, quibus iteriemrequorum gestarum S. Ruricii ordinare nobis ncet, accurate definilum,tcmponsmomenniam unum,
5

paulo infra

(9)

Quareage, jungantur: namcensus, forma, genusque


Conveniunt,
nil hic

ChrisH nobis suppeditat historia; nempe anno conciUum Agathcnse celehrahatur, S. Ruri506//I/O

dispartua (ixitarundo.

tum
cius

Eumdem,

ettse

arbitrur

OuimaUum, quem Sidonius


ad celebra^idum diem quoniam excusat frugaliecr-

Lemoviccnscm occupahat. licUqua orania conjecturis, iisque non undequaquc vero scinms circumscripds, e.rpiscari nos opoi-tet. Atqui
t.'a(//C(/ra//t

apposito epigra/mmate Inviiat

natatcm suum
ostendii

{\0),

ct

tatem ciborum ac supellcctiUs, ctiam hac rattonc

aliundeS.Wm-mumadsedemLcmoviccnsemprom/)-

Ommatium

ejus fuisse conditionis, ut

tumfuisspannomaut

scqucnU; siquidem S.Faus-

quisito aliquo luxuea^cipi dignus vidcretur.

tusIicgiensisunaeadem/jucepistola9Uh.i{'i)Kniicio

A>

Ruricii et Ibcria- conjugio bini

saUem
iib.

filii

X qua
chium

filioa

tempore cxilii, nostro et gratias agit pro bcncficiis Visigothorum (4), desiU quod, mortuo Eurico, rege gratulatur : hiec et assumptionem ad episcopatum acciderunt. Dein aliud circa unum tempus
iliique

prodiere. id constat ex epistoUs 56 et 57

(11).

suscepit, Epar-

Etenim Ommatium et Eparcluum fiiios vocat, et, quum culpam Eparchii deprecatur,dicit id sefacere
consanguinitatis affectu impulsum. Videtur

momentum

chronnlogicum nobis pr.Tbet deliberatio agebaiur a S. Ruriciocu)/i Eausto instiiuia, inquu OMSterioris capessendx. Faustus tres de gcncre vita;

E_ BasD [asoJi
..,
.

Eparchiifs graviter offendisse

autem apud Aprunculum^ Arverywrum episcopum ab anno 482 ad 491, qui/n


indicetur culpx genus, quod Ruricius noster igno-

/^- 1
(

lat.

ffriit

Manrin

Pl Ooer.

D. 277.
I,

p. 306.
1. 1.

t''.)

Canis..

t.

I.p. 397.

(7)

Sirmond. Oper.,

1. 1.

p- 1912.

0) Acl. S^\

Vn

Sept., p. 703, u.

10'J.

- (.) Cams.. t

p. 40b.

rantiam

DIK DECIMAREPTIUA OCTOBRIP.


ranliamcJer.'orerr.ow'^Ha.^s'i7~/,,, um '''''" nualcmcumquc errorcm '/'ffP"7''i4 '"=''"^^'*'''",*'' imbit : Quia hum.Utatem
ea,

61
.-ed.ficarc ba.s.l.cam

.nn, Aslaravemrrnsseh^mc

juncta

cst.

Hic coep.t

Sancto

j.

V.

a.

imperfeclam rel.Maria; infra muros urbis, quam menses quinque ol...tquit. Sedit annos qualuor
:

quK

sulere et ^"f apic.bus "">':''' nicis potissin.um

propit.o ""^o- j;,^'''; inter nos est, ^ esset * '"'''^j^^^,/ nobis utrum justa
.

'',X-

Hxc que el sepultus est in basilica Sanct. Martiui. A'. Ruricii IUtum, aple i,i ^te omnia

OmmaUum,
;

^^^rant

patria, Arvermcs fuit


lehis,

ordinatio, suh
,,ui ..ec

tl prooo ego factum vc=l.um nus noster, quod adm.ror. Qu.a dum un conlaudo et veheraenter spiritalis p.^o redde,.da ad,nunilionem gladii

patre presbylcr r
_

IMniu. enim

cU

^_^_ ^,^__ Leunem diaconum, legat^um suum,


_^

^^^^^^^^ ^^^^ ^^^^^.^.^ Agathensi per

inierfuerat ,m (5)
,,.,.,.,.,.

per

^^ute.ntulistisdolorem,

''''"^- ^/*":
^f J^

prMiuvi Vocladense nec Uinfius <tnno 507, fiuo


tra

co/i-

GothoscommisaCiodov.ru.U% duodecim

(tnnis

Multi eten.m g..ntibus sanitalem.

buper '"J;^ exemplo ^; verbo, sanantur cnrari ncqn.M.nt consequatur, ut severitatem misericordia e quem corripn.sl.s auctorecipiatrienilate patris, .nvo illum EvangeUcum ^.^ ; Itincis. Et j..xta sequ. et oporte per omnia et canles qucm nos et substant.ie decoctor., lUio, patcrnK imitari qui veniam clcmenter onlitenU.' non soU.m s Ubc.tcr etiam pristinara gral.am in oerti.t verum lapso, subven.amus et nos condoleamus nduls

episr.opntwntenuU,qicemdeindehiennioadministraquibu.s suffectus fnii rvnt Theodorus et Proculus, qucm tandemexcefnt Omdecem mensiOus Dimfius. cpiscopatus in anmatiusd) tmde initiwn ejus s,TcuUsexti incidit, quod tempus numxKU aut xxiii
:

optlme convcnit Ommatio,


11

fili^

S. Ruricii.

hnpensoetiam

studio curabat rectwm inst.tu^


iiobisest

rm

tioncmeoram,quierantpaternxsu.T.fulei comnussi. ^^ g^j^rium.

IZtTcurai

Cujusquidemreiliiculcntumargumentum

directx, scilicet 3, 4 e( ejus epistoU, ad llesperium enim easdcm interpretcturD. CcilUCt


5 lib.
I

(8).

ticri^)

quasi Hesperio in

matrimonium

collocasset

fUiamsuam\{\ir\cms,malufnHstarnenillnsepisfohs

ft

iin ,rc/m e.tra

communion.m

ecclc-

namom- E dc liberorum rectaimtitutioaeintcUigerc; non quasi niaeocolli>nant, ut llesperium exhibeant sedtamquam juvcntuti.i doclorcm, qut
maritum,
dei)e(

purgarc. assidua lima aciem sensaam

Erai

clposiLmfu.sse,,u^^^^^^^^^^^ ;^, d. Eparcluo ocoun Ruricius. Nciv. aiiud

l
etOnmalium^

nostri fdn^, remvato 9 Aiter Sancti

aitj>n

fuit

't^atu^Lmrem

puslj Viventeetiampatre, clcroadscr,,ms, ep.i^la adeptu., ut patet ex


fuit

Gemautem Hesperius vir litteratus, quemSidonius appcllaUat {lOl quemqne mam amicorum litterarum multisnominibusdHaudatepistola tO Hb. u{\\), ad eumdemdata; u/ndeapparetS. hiiuchim primarms
instituendts. Scritnt viros adliibuisse ia liberis suis Jam in vocem pielatis autem in citaia episiokt 3 :

ZLtanda.
merx mter

Ib n f^^^^f^^^^f^^^l Ruriciams, scUet l,l>. icp.\Sit

si

tamen

aU.

erumpimus

Ijdlum
Ippeilet,

Ruricus episcopu.
,ruj,uta

OmmaUum Q Uum

quod cdern

nue do,nwm suam invitet, cpiscop, et prvsbyter, acleista de mutua co,iditio,te qux erat Rur.c.u.n .(r et Lte,v,-etari liceat. Scd ''-'''' "'^^ OmZti^m ncccssitud., man.feste vetera.ceudum eaim a,k,,,io,

saluUu;a pr^bea, athxc cjusccwd, 6U U ut

desidcriorum verba ructamus, comdepositum tuum, nicndantes lilii pignus nostrum, susceplionc cepisti. Tibi enim spem cnjus nos vil;e priesentis ct posteritatis meae, tibi soiatium
et

levamen,

si

omnia mea lorem lapillorum nobilium


repertoreni

tibi uni divinitas annuerit, futurie vota commisi. To elicilorem et forma;

et

rimatorem

auri, te

aqu

latentis elegi, iiui scircs abstru-

Ltoto.

Pr^tisso

.tiis,

a,icus s., m>^>t, qu. "''^'^"' magis, qui erudi.t, quanto sacerdoUum usque vmte Domino, ad
r

-'i'^!'-^

>"

propriae reddere generosisas lapidibus pemmas confusione quie utique in tanta rerum tati

^;;^^
' ,

f^^JJ" pcidnxit

,V.sso

eliam

miser.co..i.am iuxta divinam

judicem non hal)eronl. amittcrent nobilitatem, si viiibus mixtum, nisi artiAurum quoquc, arenis oliqnetur, ncc sulerlia lavctur aquis, ignibus
ficis

^isb;ruiura.SedegobeaUtud.,utu.
C scr K
e
'h
t

l^

.mimlans aut exp,'ob,ans, on quasi aliqnid sine ullo na^vo cup.o


carissi,no,

splendorcm poterit rctincrc nec p acies sensuum ignorantiae Ita et tencrorum adhuc

montum.

quem

mundo

i,..pietatis

ineedere. ut pu,-u,n a qu

rubiginis obsessa, nubilo, quasi crassitate scabrosai doctoris iinia purgetur, ncquit sponte nisi adsidua
clarescere.

Tunm

ergo nunc, tuum est

bis

om-

i"""^"^^'-" ^naculatura in onarer carn.s toUu^ apparcre. An-eUs ac congregatioae


Q:^lccu-c,n in koc f,-a,rne,ao "//"^-;' /"'-^^"".ve, continuo quas, dulntant,, forlasse, non
licala

iUo die

probahiliter

tpisropum
riironensem,

^.pto suj,uf^at, qMS, ac forte conciliundum concur^ileZid et,amad arrwrem RuncU, .lcbc,-etOn.mat,u.. ra q^d tu^is usurarn Om,nattum oZnt, qui cxlstimant (3, hunc de quo h^o scr>bU ep.copum Turonen.em, x Hisl. F,-mico,-,im lib.
id est casu,
<j,-xcc

accipere

Me,n,.; etenim

/uc forlasse

./.m

nibus et opinioni luie et nostro prcesumpsisse illicite, aut nos iudicio, nc aut tu Atque ad hbrroinconsideraie elegisse videamur. respcj-tsse videtnr Ruriinstitutionem

pariter responderc

rum suorum
cius nostcr,

qmndo

epislota 5 petit ut

ad tUum
flo.

aliquos

dc ramusculo, quem

ex amaritudine in

f,L
ran

susccperat , domcsticum saporem vertendum quorum, inquit, odorc cognosccsculos destinarct, gerere debcrem ; utrumrem quam spem spei germina, aut rursus ipsa germina

nam

ipsi t\ores

S Grcgorius
31
(4)

T,^roncn.,.

'

Duodecimus
p,-*diis,

(episco,,us

Tur,iens,s)

fructus sui qualitatc

CnmaUus

de senatoribus

-vibnsque
^o''''''

Arverms,

promUtcrent, iidemque ilemipossint, te excoqueute, rum fructus utrum emotu.nenti ex accurata porro
tcscere etc

Quid

valdcdivesin

qu.

lacul '.S.' in qu.bus possulebat, ncr ccclesias urbium .nf ipse exaitavit eccles.a|n

me^^orum institutmic de non constat. Hactenu^


culari.

pcrcepcrit S. Ruricius, ncbts vita Sancti nostri ss-

irsu:distr.buit. Sanctoru.n muros urbis Turonica,,


Piotasii

G>=.-va

a^ue

Reliquiis

con coQsecratam, qua; muio

DE
62
J.

S3.

RURICIIS EPP. CONFF.


pcrfcclam magni alicujus certe insulam (Lennensnn, monastcrii scliolam, vcl pr.rfr^erat) Angehca^ congreganhi Imsins abbas nam in medio iniliiiam liccret expeterc
studorct
incedere,
si
:

V.

o.

Ruricius 1 consilio epiS. Fausli, Regiensis cpnni fin^tPrillS vita^SenUS


FI.

s.

tionis

sajculi in.stitutionem

cremilicam profiten,

quanta
qui tiarta 1(9

magnanimitas, tantacstdiaicullas

capessil.
S. Ruricius du-

CSuamdiu
i^^^pliciius

et S. Ruricius negoiiis

dclicm ssccuU
evincere

compendium. Sed dum pro animiE revelatione lam arduo suffipraividcndum, si aliquis tiliorum Optimum est in esse possit obsequio
ciens

,9i-a propo
nit;

cem

vitcB teve-

viserit,

nulto
est,

argumenio

bcnenciis administratore secundo gradu suhnoxio


consistere,
si

rior^s

possumus. Idcertwn

Sancium nostrum, v.vente

ctiamnum conjuge

rius vit^genus episcopum Begiensern. cmxsilii halmitS. Faustum,

austesua, ut infra videbimus, isiiusmodi capessneoa>pisse.Ducem


Ruricius scribU
(I)

necessilatem
csl,

voluntas suppetat vci facultas annuae pensionis impleverit. Tertium


vel

in cpistofa 1 Ub. doctor eximic, hssit,

Nam

Art-

famulorum electa solatia, imposub propria ac minore sitis procurationis olficiis, gubernare subsoUicitudine quantitatem reservalie
pcr fidelium
per viam regiam tota mediocritatc vel nostram dirigere. Quod quum suadeo, videor vel pauperum cogitare. In quo ordine
stanliffi et

anima mea
tua^.

po.st

te.

Me

eam

Quia corpus, animam, ut inclmare quod corrumpitur, adgravat non possit, ut doaurem suam ad oracula divina*
actihus sprctis,
coelcstibus inhiarc.

autcm adjuvcnt orationes

ut possim, tcrrenis

utilitatcm,

non panim

est lucri, si,

reservalo usu, proprictas

B Non cnim
fcct^

cognatione discedat, atque perio dc Icrra sua et demonstratur, potius concupiscat. illam, quie ci adhuc valcl pusillitas nostra metum
obnoxiai conditionis

mum

patris,

oblivio

obcdiens, quae vocantis im-

quid pridistrahalur. Itaquc breviler indicanles, mum, quid secundum, quidve sit terlium, electio-

nem

judicio

et

possibililali

lentis.

Quid
ct

magis
illc

rcservavimus consucompetal. quod promplius

possit impleri,

expellere
rcserare,
ffilerna,

el

charitati

per-

timore
et

purgata petamus prsesentia,

corda

ut

rclinquentcs
anciila,

traclalur.
fclici

amore Dominus noster bencficia

insinuare dignetur, pro cujus consolatio (consnltatio?} ipsa


in

nobis sua

cjcctaque

placita

longaevitate muitiplicct,

Domine

h^reditatcm

palernam liberi possimus adipisci. Quamobrcm spero, Domine mi, ut pro me indesiet,

piissimc ct in Christo
riter

summo

mihi honore singulacx qvibvs


S.

excolcnde

fili.

nenler oretis,

quoties dignati fueritis aridita-

tem

terrse

dcrc.

meae eloquenliae vestrae imbre pcrfunsicul nunc fccistis, et adhuc non miiii
,

dulces cibos, mca; infirmitotis ignari, dclicatos ct sugausteriores et ^griludini meae congruos scd
gcratis; quia

modum'
mio

non expediunt slullo deliciae postproditorihus meis ccnsorium pra^beatis


;

quidcm S. Ruricio di^ta interpretamur quoniam Famius amico suo gratulatur Ego autem hanc primam epistola 6 hii^cc verbis (4) Domino iargicnte, percepi, quod munificentiam piissimus meus Ruricius post vilae hujus japortuni religionis proram saiulis, ctationes ad
15 Aiqne hgec
:
: ,

Ruriciu3 folitu-

dinem

domesti-

cam $ebgH,

Excelsi

manu gubernante,

convertit

etc.

I/abcmus

assensum. qui, more humani


pr.-epediti,

ingcnii,

atfectu ni-

a veritate judicii

declinantes, in-

porro ccr cpisiola ejiisdem Fousii septima (5) Ruricium nostmm id gcnns viiw acA:cpissc, quando binos

currnnt pro amorc mcndacium. Sane nec vcreatur sit Sanctitas vestra, ne vulneribus meis gratior
fovenlis dcxtcra,

amicos locorum intervalla discriminabant,


eaili/um' seu
,

scilicet

quam

sccantis; quia ca nec

me

posse

tamcn graviter computruisse jam .^cntio. Et ideo chgo, ut me Domino dantc,


curari
et

ante onnuni 481 quo sede ante Fausti ilcgiensipulsuni existimavitStiliingusnosier i/n sun Commentario pracvio ad ejus Vitam, die xxviii Se-

justus

caput

meum

misericordiae incrcpatione corripial, quam oleum peccatoris impinguet. Supplici


illo

ptcmbris num. 269 ^'( seq. (6V WTumtamcn non arbitramur S. Kuricium expetiisse alicujus raonasterii

scholam, sed potius inira domcsiicos parietes

ilaqne prcce dcposco, ut dc

thesauro penctra-

perfectioni

Ckmtimix
vocat, in

allaborasse.

Nam Faustm
uicore su^,

''

lium vestrorum, undc nova ct vctcra proferrc consuevistis, peritissimi utpote medici, qui languen-

episfola 7 apcrte dicit

Ruricium

cum

quam Saram

omni

casiitate perseverasse

tium
gratia

innumeras
Dei

et

varias

a^gritudines

quotidie,

Quasi, inqmt, avidus fcencrator, per pretia capti-

adjuvante,

sanatis,

languori

meo,
adhibets.Fnvs-

quae

convenire cognoscitis,

quoque medicamenta

vorum in sinu remuneratoris, seminantis more, dc usu proprielatem facis, et in commendas


;

mittatis.

perenncs

thesauros

peritura convertis.

Indc cst

Eodem quoque modo S. Ruricius Fausto scH'


i

tum

Beftientcm,

^^^ (^pisiola 2 Uh.

(2)

Potcstatis et judicii tui est,


fcrri

cum fidelissima Sara tua sub uno Christi jugo ad communcm tondcns coronam, terrcnorum dcspcctor et cceicslium compctitor, saeculi pcrcgrinus et

utrum

veiis ulccris

mci putrcdinem

rigore
curare.

an mcdicamentorum /*i> inmtationi respondisse videVur Fo\(stvs episiola sua quarta, qus, nescio qua de causa, apud Canirfscinderc,
icnitatc

paradisi

candidalus,

mundo
vel

huic, qui

jam non

hahct,

undc dccipiat

seducat,

miles Christi

secretus iniudis,
jejuniis et

cum

rcgni
et

inlerminabilis socia

sium quint a numeratur. In eanempe triplecrmodus abdicandi res terrenas indicatur, quin scriptor,

orationibus

quadam

fidei

manu

januam
t/ur

vite pia

conjuratione pulsatis, ut duplicera


salule capiatis. Qu.-e hic indicafi-

quem ex
verha
:

istis

pnefcrat,

ullo

modo

indicet.
[scilicet

En
Ru-

palmam dc mutua
de co^nmuni

De eo autem quod quidam (3) ricius) provocationis amorc consuluit,


perfecta

salutifcra et

cum conjuge siia doniiciliOj et Faustiverba, quibus scctcAus Christi miles appellapiane evincynt, S. Ruricium nonmonachuniin hiscesaltem initiis induisse, sed segregatum a curis
tur,

meditatio

est,

curas animi,

parlito per

plures terrcnEE regimine rei, sublevaret post haec quid mclius sit Iriplici dclihcratione tractarc
,
:

sa^cuiaribuSy

quamvis ad}iuc speciem mundani


via;isse

Locare vel adniinislrarc vel distralicrc

propriam
pauper,

hominis prae sefcrrcl,


curandde.
16

Deo

ct saluti

suseproRuricius
nnifovotoc(f9litntis.

portioncm

Primum

revera

honum

essct, ut Christi

famulus

Christi

pauperis vias,

ex toto

Nam
-

oynnino

ignoramus^

utrvm

(1)

Canis..t.I.p.3i3.

C2)Ibid., p. 374.

(3) Ibid., p. 3^)6.

C4)L.c.

(5)Ibid..p. ?58.

"

((3)

Act. SS..

t.VnSeptembr.,p.703.

noster

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


A "^
sive

63
t.

V.

H.

I.>w;.>,/. consentiente sive

J.

mnrlua oonmoe nwrtua conjwje

: :

fjuamvis nwimvis

rehgione rehgionc lcgitima,

quem

feliassequilur potius assequ.lur pro fcli-

SCU7idmndisciplinamEGclesL-etuncvlgenteni,subUo

cilatc terrena. Proplcrca discilc cito calholici stalus

ad

sacerdotil fastiffium,

7wn admimstrati^ medus

ctifim Ordvnibus, fiscendissenoncrcdamxts{\)-Erat Arelatensis 11 pnescriptum ean. 43 Concilii non ordiut sccundum synodi instituta 451 (2), qui prius connisi narentiJr diacones conjugali, castitatem. versionis proposito profcssi fuerint

anm

valetudinem occultam, ul apcrlam fcslinetis adhibere medicinam. Burdegala, Pclrocorii, Ruteni, Lemovices, Gabalitani, Elusani, Vasates, ConveaiE, Ausccnses, multoque jam major numerus civitalum, sumtnis sacerdotibus ipsorum morle truncain dofunclorum lis, ncc ullis dcinceps cpiscopis, (per quos utique minorum Ordiolficia suireclis, uum miuisleria subrogabantur) latum spirituaUs fletrimento, ex ruiuoe limitem Iraxit. Exposito dein
viduitate Ecctesiarum parto, pergit : Tu sacratissimorum ponlificum, Lcontii (Arclatensis), Fausli

Qxuimvisautemfrequentissimeconvcrskmisnomine
monachat^ts veniat, hic tamensimplicit^rseparatu)juxta nem et votum^ castitatis perprtu;c significat anni 506, fjuo sanConcilti Agathmsis

cm.

16

citu/i'

(3)

Si

conjngati juvenes consenscrintordiita

nari, etiam

uxorum voluntas
mansionis

requircndaest, ut
reiigionc
prie-

(Hegimsis), Graioi (}tassiliensis), urbe, ordine, charitate

sequestralo

cubiculo,

medius

iuveniris.

(Erant quippc Aqu.-e Sex-

fuerint, ordimissa, posleaquam pariler convcrsi convcrsio hioprofessionem monasticam nentur. Si sequedetnotistrarct, supervacaneum easct toquide

strato mansionis cubiculo.

Induhium

igitur est, si

quiflernusque ad episcoptitum viri saivixeritlberta, imo,utvidi' in h ujusmoiliconversionem consensisse, suo rmissupra, etifimantehsec tempora cum Ruricio

tres civitates supra tix topographicc mcdi inter Per vos mala fiederum currunt, per vos citatfvs.) portanlur. regni uiriusque pacta coiidilionesqiie concordia prinAgilc qiiatenus haec sil amicilia, permissa , popucipalis, ul episcopati ordinatione
los Galliarum, tpios limes

Gothicx

sortis

incluscrit,

Christianx perfeclionis semitam Irivisse. Jam ad Sancti nosi/riepiscopatum divcrtimus. jj Francorum 17 Gregoriu^ Turonensis in lUstoria vita funru> Eutcmporc S. Sidonn, riorcgeAria- IU). ii, c. XXV (4) refert qufjd fio, Arvernorumab anno kT2 ad 482 cpiscopii^) : Eva-

arduam

leneamus ox hde, etsi non lenemus ex fiBdere. g erudili providetw, ef 19 llanc epistolam scriptam existimant annoChristiM^autsefiuefiti {9). Quoniam pftrro v-moviciss.
Euricus inconsiiio non permittendi ordinationes
''"''";"*'"

episcoporumad mortem

ustiue perseverarit, tcclcsia

ri,x,

limiLem, rex Goltliorum, cxcedens Hjspanum supcr Gliristianos intulit persegravem in Oalliis

Lcmovicensis solido decennio pfistore suo viduata anni 484 exstitit. Nam Eurici obitu^s circa finem
aut ante Martiuni

mcnscm

sequentis accidit.

Tunc

non cutionem. Truncabat passim pcrversilati sus carccribus subigebat;sacerconsentientes, clericos


trucidotesvero, alios dabat exsiiio, alios giadio aditus et ipsos sacrorum lcmploruin Nam

Viquof/ue, ut habet Stiltingus noster ad S. Fausti epi.-iCopus Rexxviii Septembri^- n. 269 (10),

tam

die

gien.sis

ab exilio revocatas fuit

vixque

redux ad

sedem suam
adepto amico

S. Ruricio gratias agit pro impcnsis


et

dabat.

raritas ingrespinis jusserat obserari, scilicct ut Maxime lunc oblivionem facercl Gdei. diemli

tcmpore calamitati^ sxue bencficiis

epi^copatum
(1

gratulatur, epistola 6 his verbis


dcbita
pieUite
dignissitno,
fratri

Novempopulan, geminsque Gernianise


et

url)es

ab

Uomino

bealissimo,

suspicicndo
Ruricio,

Exstat hodiequc hac tempestatc depopulatie sunt.

alque apostolica sede

pro

Sidoniiipsiusepislola.
sccutor

nobilis hac causa ad Basilium episcopum loquitur. Sed pcrquje ila

dum vobis de episcopo, Fauslus. Gratius ad vos, qui nobis palriain in regione patria scribimus,
fecistis,

divina non post multum tempus ullione Evarix seu Euricus, Vmpercussus interiit. Erat impietatis sua gothorum rcx, Arianus, volebatfjue
participes
(ieri,

desidena qui indefessa liberaUlalc patriie vim quamdam divina; jusliiiffi, suctemperastis,
ut quod incedeutibus sibi beucliciis, iuferentes. converterot ad honorem, tulerat ad castigationem, ad con.solationem, mutarel ad requiem

qms

sceptro suo subigrhat populos

insubEodem igitwrnodo, quo Vandali inAfrica,


ditis provinciis

conferret

procedehat, ut,

quum

episcoporum

mentis, nostra prietermilteret.

ut vestra

cumula-

autein in gcmina Germania propanare ifi) Aqmtanta G (fata dicaturpersecutio, id de utraque meritoxntcrpretanturerud>ti,sivellbrariioscitantui

obitus obveni^iset,

non

liceret alios civitatibus ordi-

lucra veslra muUiplicans ret, debita obUviscens et magnitudinem sme bunitatis partcs

O^d

apud ulrasque
exercens,

nos vestro

locuplclaret

obsequio,
est,

vos F

nostro ditarel exilio.


pfEesenti

Unde factum

ut

jam

perperam voirGermaniaproAquilania in iextum


irrcpseritisivc, utvutt Valesius,

benedictioncm,
suae,

futurorum

impaliens,

Germamx mmen

dispcnsaret et lidclissimum

famulum suum super

GalluB viditntis
Ecdetiis

aGrcgoriodatximfueritAfiuiMnia^^quoflibiregnaret oriundum existimat (7|. Euricus, quemeGermania Afputama intelUfjen18 Quidquid sit, textum de

candelabrum domus
jusUtia,
csl

coopcrantc misericordia,

sincerilatc,

domesUcis

conUnenlia, bcniguitate, id suftVagaloribus, sublimaret. Ecce

dum

esse,

silium,

luculmtercHataepistfdaS. Sid^nu adBaac simul Afjuc7isem episcopum, demonstrat.

indicat,

qua ratione varis cathedrx eptscopates


:

summum sacerdotium quali pretio Huricius meus est, quod emit. el. comparavit. Unde emit, ipsum se honons propriis accIamanUbus, in
lestibus

GalliisinterqitosetLetmvicensemnumeratvacantes
fiicrinl

causa,

refugia honoris
scil in
..

exhibuit.

Tantum

ilaque
scivit

Fatimduni

est,

imiuit

lib.

vii, epist.

(8),

munus

ChrisU nomine

cuslodirc,

qm

prififatum
sil

regem Golhorum {Euricum), quamquam Romanis ob virium raerita tcrribilis, non tam

acauirere

mihi Dominus nosler magnificandam

bealitudinem

vestram Ecciesis suje

profccUbus.
,

mcEuibus,

quam

legibus Christianis
ut ferunt,
ori,

insidiaturum

pavesco. Tantum,

suo catholici mentio nominis acct, tencat principiius ne suffi gentis, an sua; scctae animis, alacer palum. Ad hoc armis potens, acer
annis, huncsolumpalilurerrorcm,

tantum peclon ut ambias, am-

longjevitate conserve nostrisque gaudiis perfecta debila pictate suspicicnde atbeaUssime,

Domine que apostolica sededignissime

frater.

quod putat

sibi

( 1)

^t Narbon.. Kpiat. Co3lMt. Pai.* ad episc. l-roy. Vin-

wp^ mi-^ri^'-

col. l;JSi).-(;)

MI,Vol.'n'2.

(^) * D.BoiiJuel. Hecueil. t. II. P- 'T;cap. vu, lib. i,(!'.) Vict.Vit. de Pereecut Vand.,
l ,

glll-

64
J.

DE

S5.

FURICIIS EPP. COKFF.


Domino renlis imitalor. pcrvenirc, .atictatcm .lu.lucrim
ropentc

contemplo,

ad D

mag.squc consi-

V.

H.

III.

S. Ruricii

epislolare
variis.

Mum
rim

suadcnlis.

commcrcium cum
S. Ruricii epi-

Ego
,

quam impcrium dom.nantis au( I.einlulcnUs, tamon !it)cns mulclam, quam

V/J-

ttola pietatem

a de reinis (iMUiliom od nns pervenit binos haqvoinvis S Uuricio in episccrpaki gestis, ohjnas e gvibvs jnm beomus libros rpistolarnm^

quia remc(Iium exciniam senlentiam essc dccrclum, et non poenam. duco essc,

meum

vestrum

crcrlo

vestram mrdclam
subli-

%
ad

Demvm
10

Turentio,

,uem Dominum

;~^^^^^.

mcm
epist

rogat sempcr magnificum fratrcm oppenot, dignatus est promitterc lib. 11 (6)ut, sicut

mume.ment.C.j.isMorgumenton^^^
silium tnri sa^cularu,
adversis
ct

qucm

salo sa>cuh isUus

de Civitate Dei pcr Turentius lil)rum S. Auguslini mittal. Cujus, nortitorem litteraru7n sine dilalione dum nos lectione aedificaUsin terris, vobis
imiuit,

divcrsis

tcmpestatibus

Ouctuantcm

ejusdcm

civitatis

habitacula prEeparetis in coelis,


aliter

ratem ad porium
,lein

salutis

tandcm ^'"'nuando

D^

quam tamcn

pcrvcnirc non possumus,

congaudct. mino gubernante, applicu.sse


ut
tus agpiciat.

HoUona clavomanuminserensastrasemper men-

nisicharitatis
litteris

gradibusconsccndamus. Neque solum vacabat S. Ruricius, sed artem quoque picto-

eccemphs tum Et oddmtis variis tum cnjus studtuoi dm muldi^tissacr^ Scripturw, ad testantur, concuUnnque inculnasse Sancti scripta Psalmusquinquaoesimus, pffimludm.
dit ut s.rpius

pt epir riam. eorcolicurabat,quodnobismanifestum data; inqua dicit se stola 14 lib. u (7), ad Ccrauniam

pictorem.quamhbethicesscloccupalus, cum discidetraherc neccspulo doslinassc, quia maluit su ntque satisfacerct petitioni sitati. unde Ccrnuniiv
;

Fcrdaminsel duo presbyteri Lemovicenses,


cpistola 13 abepiscopo suo dissrdissent.
Ij

dicatus,

rci.etalur. pariter el rcmissioni

Stcqmnn
\iUciis
scribit
{2)

indeorditurS.Episcopusbeneloy\gumsermonem;ut,
aiens,

S Ruricius: IH dcsidcrio
postcrum locus
vo\untatis
retur

salisfaccr(>m et

scnbendi
in
et res

quemadmodum pictor parictes rum fucis muUimodo arlc dcpingil, ita


<iua;

variis colo-

vos

animam E
virtutura

aditum prius, prior utpote,


dilTulcntia^ et

patefacorcm, ne
csse

veslram,

est

tcmplum
ut

Dei,

divei-sis

relinqueretur excusationi,

gencribus
vesti*a

cxcoiaUs,

vere

de siuritaU
tuae et

domo
:

verccundia?

dice-

spiritaliter

cum Propheta

dicere possilis

Salutcm itaquc
bcalitudini

in Ciirislo

Domino plur.mam

Domincdilexidecorcm habitationis

locum

dico
dccet

vestraB,

(>cclcsiasticos viros,
ct

et spero, ut me, s.cut non labiis sed corde


sinccr.1

habilaUonis gloriie luae etc. sunt 23 Sed longe major numerus epistolarum

dili-alis

dc mc

cbarilate

in
iila

alloquio
fuisset

monumenta
primariis

amioitiae,

quam

S. Ruricius

cum vins

^^^II^^^-^^^Jstantur cum
S. Sidonio

prisUna

dicere

pr^sumatis.

Quia

s.rculi ct provincise suso contraxerat. In-

si

non fuesi fuisset mutata, vera ncrmanscrat; et partc mutata, et con\ cuius tamcn fueril rat et conscicntiarum coscicntia nostra^ novcrint ccgnoscif. qucm ego tcstem Pnilor sinc adscrtore nec de initio s.multatis profcssinni mcae
adhibco
:

locum vindicantS. Sidonius, tei- hos jnimum sibi Avemorum episcofjus et Namatius ejusque co^tjuXy SidoCeraunia. Jam citavimus n. 21 epistolam, ad

nium

data,

qua

se excusat,

quod absque ejns

eortr

me

quia scio nobis ah actum est dictumvc ex corde .iudicc dictum, quod nisi alerno et vcro dimitti non dcbcat. dimiserimus fratrilnis, nobis mcam, rcdditc mihi Hahctis ilaque sponsioncm mihi aliquid de .judice pr.ofu*Icm vcstrani.... Nec
resedisse-,
ris
iii

esse culpabilcm,

ncc

in

cordc

mco quidqmd

aliquem exscribcrc curavcrit. In dilcaltera epistola [Hh. i, 9) laudot (8) antiquam


scientia libntm

Sidonii, ct petit ejus prwdicntionibus inOrate, sirui, ac tandem soriptum claudit dicendo : errantemquc ovcm a pascuis p?eculi ad caulas do-

cUonem

dcfinitionis me:c est, temporis imputctis, quia in judic.is tecomiliis servare concordiam, cl
etc.

minicas reportalo, quia confido, quod intcrcossionibus ficri possit Pgnus, qui vcslor mcruoril osse discipulus. A tque ex his i:crbis probabile mihifn, has
datas fuissc, quando Ruricius adhucsxculo implicitus crat, imo pnrccssisse cpistolam octavam,
litteras

nere ccnsuram
tmprtmui spi
rant;

Possemusolias phjres epistolos adduccre ad virtutes hoostendcndum quanta cura S. Huricius episcopo dignas excolcret, a quiChristiano ct
21

qme agcbatde

transcriptionc

libri.

Satis

enim

intcr

mine

eruditos convenit, Ruricianas epistolas ordinechronologico dispositns non fuisse, ut patet ex cpistola

quoniam infra bus vitandis cnnsnlto absti^^emus,


Pictatico^ijuivcjusdem argumen tiplura rccurrent.
(jebat S.

Eonio, Arelatensi episcopo

data

(9)

Hib.

i,

15),

amorem, ut Ruricius litterarum sacrarum ut monstrant plures epistola'. qux eo collimant


Sanctorum Patrum opera
lih.
I

qux loquitur de obitu Leontii, pa/riter Arclatcnsis, ad quem tamcn scriptam reperimus epistolam

lib.ii{\Q).

sibi

coWgat. Sic

epist.

unum, codices transmissos,ac remitlere retento alio ad S. nUarii Pictnviensis,


ferendum.,
id
esl

(3)

scribit

Nepotiano preshytero, sc recepisse


qui erat

Intimam amicitiam fovebat quoque, ut diximusy S. Ruricius cum Namatio ejusque uxoi-e Ce24

^t

Sama

raunia, quihuscum eral necessitudinc conjxinctus.

trans-

Iran.scribendum,

ut, ait,

quod

EratatitemNamatim,sitamenidemcumhomonymo .wo, ad quem directa est S. Sidonii epistola 6


Hb. VIII (11), venationi, sdifieationi et rusticationi

possimus. salt(m vel memoria? commendarc non Epistoki 7 ad Bassupaqinis manda.-c curemus. renusisse, lum, epi^copum [W, signifwni se Hbros Domlnnm deprccetur, quatenus oratque ut apud amar.tudo doctrinx ejus pinguedine terraj suse
.

deditus-.Sanctumquoquenostrumaffmitatcattingebat, ut fiquet ex epist.

priorib^ts litteris agit

Etenim in de utriusque pignorum voUva


1

et 3 lib ii (12).

conjunctionc

jnmjam

facicnda, seu dc nuptiis conr

amtcum Siinfructuosa dulcescat. Similiier apud eTcu.sat lurlum suum {b), quiu codicem, donium quem a Lcontio accipere jusserat Sidonius, trons.^umere curaverat Ruricius ^ios^a* Cum guslu ipsius adhuc pauca libasscm, taliter me
:

cilinndis; in posteriorihus vero dicit : Nos non solum fide concorporamw in Christo, sed eUam filio-

rum

conjunclione

conncctimur.

Quos affmitatis

de dapibus
ille-

titulos

ctiam cUhi

repctit S. Ruricius.

Ex mox

ci-

tata epistola 3
tute
0.317.

habemus Namatium prolem,juvenperdidisse, quo

cebrosi sapons
. . .

illexil,

ut primi
Ihid
I.

quodammodo pa-

fJcyi-entem,

minus

vero ipse
(11) Sirtnond

"BT

n\

388

(31

lhid..n.376.

t. I.

(^rili?-

(5) ibiJ^^-- ((0

nni:^Sl\'l\7^^

Vt..

(10) (9) lbid..p.870. i.^OU^. ^(12) Canis\. 1.

Ibi.l.. n. 401.
1,

p. 3^1.

consolatoi'

DIK DECIMASRPTIMA. OCTOBiUS.


'
consolator accwrai,
obtendit curarum magnam conscguentia epistol. insivero, ait,
'

65
j. V. n.

ZZre^^^^^^^

possvnt Htter^ S.Sido^iii qwmiam Crmstantium vocat (6) a.tate gravcm. .nnrmUatc f-g.Iem rehgione venerabUem. v-.t omma .nmmc guadrant hrpc hahetpri(yr Ruricii omtco. Constantio,S. Runciiomtco. Nam hrPC hahetprtor
epistola
,

nuareridetur Nnmnlio fHium obiisse. Et nuaic iin ^,.p Hp rhrisli voluntale Chnsli non minimum potestis capere de immaturus manesolalium, quod quatonus ipsum
bat inleritus,

ordine
choris

215

lih.

ii

Quam\ibot Baccho,
,

lalem

eum

cst dignalus

assumerc,

symphoniis et diversis musicis


le

qualium rcgnum

dixit csse

coelorum

ut et palro-

num habcrclis cx filio, et minus doleretis amisassumptum. sum, qucm a Doinino videbatis
fjviqueconjiigc
Ceyitunid-

25 Vcrmn serjuens epistola 4 (1) sexus persor^x dede morte fxlix, vnde dubius evadit fxtncta^.NnmadeamdeinorbitatemaUudercvidetur,

aperte loquitur

noc non otiam et deditum esse cognoverim, puellarum tamen quia bonum est ab his, dum pcrvalde fervet adolescentia, aliquolios respirarc ct magis Doparentibus quoque mino vacare quam Libero
;

operam dare quam cantibus


quod
erit

moneo

ut crastino,

feria

quarta,

Brivae

{hodie
to

Brive-la-

quum.

scribit

Sjepius, charissimi fratres, propier

Gaillardc),

communis
ab

luctus accrbissimum

casum vobis

scri-

facturum tcmporius tamen, quod Et quum ad minime credo, mihi jojunus occurras.

scmpcr me boro, aut ad vos venirc disposui, sed procinctu infirmitas corporis et ab itineris
cpistolari
Porilidi
olficio

nimius

dolor cordis retraxit..


ct

..

enim fdiam,

quam

me

suscepisse et

solalium, V03 gcnuisse gratulabar, perdidi vitae cordis gaudium. posteritatis spem, dccus familia?,

lumen oculorum. Ncc


sus
;

simplici

sum

orbitale porcul-

nam cum

filia

et fratres amisi,

quorum me
jacta-

Comtaniius aliRuricium nostrum transmisis.^ci terguma}mtgnumoffert, quotvo!atilia,ille vicissim monttione : Cujus, ait, epistofa 43, cum illa t^imen quam vita capiaris quia qui tamon malo carnc jugiter tcrrena semper de srecularibus cogitat e! animanli aScriptura divina morito mediatur*, huic solus comparatur. Quia de omnibus animalihus auctorem sublimis crealus cst et efTcctus, ut
, ,

niedilalur?

homo

solabar affectu,

quorum me
ost,

conjunctionc

sempcrccelointcntusaspiciat. non mundalia opera,


solo incessabiliter defixus, exerceat.

bam. Disruptum
B rrcrmanitatis
charitatis....

fralros charissimi,

vinculuui

R
,ld

nostrffi,

ablatum est pignus muliiae

Sed

quo

immemor

officii,

memor

rommercium hahcbai S. Ruricius cum variisepiscopissui temporis. Sicsecommendat


28 Epistolare
lib. i (7), Bassulo, episcopo ignot.r sedis, epfstola 7 orando differat, donec ut scveriorem scntcntiam

varxos epi-

ii-opa$ Utteras,

tomporo gratis, dolore impellcnte, pro-rcdior? Et vulnus obduclum rediviva recordaaliquatenus


tiono,

tamquam nova

soctionc,

rescindo

et

qui

doctrina^ ejus

pinguodine
dulccscat.

consolari

vos potius per divina


i|)se

promissa cupie-

tudo

frucluosa

tamquam tcrra amariAmhissime agil cum


existimat^Basfabntosis,

bam, consolationcm
recidivi

non oapio. Causas tamen

hujus doloris exponam etc. Hwc omnia fuisse indicant Ruricio nostro swpe redintegratum locutum fuisse ; dolorem, et s.rpe de eo cum a^nicis etiam filium amisi Namatius prwter filiam,
contraxisse. S. Ruricii niotrimoniurn

Lupo quem Tricas.-iinumepiscopum nagius epistola 10 iib. i (8), et adduciis


utipse dicii, que, scrviamus,

exemplis flerculis ac Thesei aliorum-

quod sisset,minimessetutramqueejuspTolemcumliberis

iriquit, nobis in charitale candida, Arelatensi, adulatione fucata. jEonio quoque non' promotiodecessorissui Leontii obitum- ei sua m qui noster epinuniiaverai, respondet Ruricius

nem

quam viduam
ad virlutem
hortatur;

^ijHabemusaliamadNamatiumepistolam,sciU' S. Ruricius amicum ut cet 61 Ub. n (2), qua invitat acccdat,nequeistiusmodi festinntioocius ad illum quam ut, ait, pcctoris nis aliam prs-tendit causam, parvi temporis solalio suscitastis, nostri, quod
cxstinguatis
lib.
ii.

stola 15

quem
tamen

lib.i{9)semultvmdoluissemortem Leontti, coram aspicere numquam poiuerat, solan


sese crrdinatimxe
lib. ii

JEmii. Alteram epistolam,

ordine 8

(10), scripsit

ad eumdem Sanctus, qua

incendium.

Ejo

epistola

autein

22

no7mne,qni commcndat presbytenim, Possessorum profudit, fratris redcmptione habuil, pro

jam supra num. 22 citata, scimus Cerauperdidisse, his niam\naritv/tti su/um Namatium condudit Ruricius enini verbis cpistolam suom
noster
(3)

quod rogatqueutPomeriumprcsbgtcrumetinsionemtstnts rotineat, vorura tcmporis rhetorem non solum non

cum
C
pillis

te

tuis

viduarum Paler orphanorum et arbiter et pude se tanlum spcrarc compererit, praesidium ot de Iribuet patorna pietate
:

Demvm tertia est e/nctiam venire coinpollat (U). 15/^7). ii (12), qu.r tota est stola ad/Eonium, ordine commendanda fratcrna chardate.
in

Ex cpistola

17

lib. ii

3)

ad Sedatum, Ncmauctiamstylo
:

etmm

lig"to

slijlo,UirigU:

prcemium. remuneraliono judicis porducct ad

Ex

reliquaveroepistohiUquctCerauniamviduamseve-

summam virtU' rius vitw genus sectatam fuisse, ac Ideo, in tum expeiemlarum exponit noster diccns :
Chri^to

elucetlignto sensem episcopum, missa, poettcw faculSancium nostrum se exercuisse ejus exhibmt versicuU,adcalcem tati^ specimen aUquod
et aliud carmen lonhujus cpistolr affixi. Vcrum conscripsisscconcludere, mea senteniia, qiusculum

Domino charissima

soror ot

filia,
.

pristinae

conversationis ambitionc dcbos cordis inducro, misericordiam

deposita

huniilitatcm

indigenlihus

corporis, sed anifoinorare, castitalom non solum quod, adjuvanlo Domiuo, ul acquiraie procuraro,

epistola, ex allegatis in eadem pagipielati vcstrK ncc longitudo credimus, quod rusticus sormo adfcrat salielatcm, nec
licei
nffi

quomarn,

ait,

n.-strai

fastidium

ttitclUgt qu.r carminis hmgitudo

non

jpjunan.lun, et rere valeas pariter et cus.odire, latmsevotsaepiuset sempcr oT3indnm. Atque hcvc

lepide oftjwrgwt

mnturln decursu 27 Ex hacienus


p;c

epistolx.
dictis liquctS.
ita

Ruricium srt^cfe
defectus
et

ieh7.T tota est de /,,,,,,,,(-,, U), ,,t(o(.s* rfe ''""^/JJg^^j cjns.lem liM (U), epistolan, 33 loguemnr,quando inrra qime, est ct tertin de 'ina SanCns ^wsU^r veniet qn^stio, cur

l^aminanda

Comtuntium.

amiciiiam coluisse,

vtamicorum

cul-

Uberx illum non prseierierint: llujvscemodi specimen nobis prsbent bimr Sancti objurgationis
epistol^,

mterfne,;!. Ope.r ConcilioAqatheim anni 506o animadvertcreejnsdem l,l,n pretium etiam fuerit

adConstaniium datw (4), quem tamenconprefutidrndum non credimu^ cum suo homonymo, Lugdunensi ct Vita- S. Germani Altissiodosbytero magis dici rcnsls scriptore (5) ad hunc directa^
:

speetantet ^;" olum ad grammaticam ^ omnino eamdem esse ac ep,slolan^^2 in Lnpicino, v,i-wn, diiePr;esid,um,primarium et adexmulcm ipss-varietates,qu^utramque otam fuissem- Asths

'-"""''^

lectionem

66
i.

DE ^^

SB.

RURICIIS EPP. CONFF.


. .

,/.,.vi

oni

in

honorc

S.

V. e.

;.cN-or././vr."',--.^'-^"'

"'';:::SL^^
, ,

muissTb<iem
u
'

Augustini episcopi dcdicassc ct sub S. Auguslini Rc.ula canoH

j.

ait epistola

ad

accuraUusedantur.cujusrei c. minamaliamndo se.Vtinamaliqm hw impletam, fecerat Steph. iialuznis (1). spem,sednon ad varios episccrpos 30 Intcr omncs vero epistolas,
datas,nullaest(pt3emajorewadmirationemej'citare Volusianum, epi^copxmi debet, unam postrema, ad in qua non reperimus

icos rCr

episcopi sterio viginti octo

rum

turnuli

Turpio sive

dicuntur, quotuniulati mcnnlnr. n.,n. duodccim disccrnuntur. Postmodum Turpinus, t/ui ab initio sxculi \ ad
tenuit
(5),

Voiu*iun\im,

annum 9U Lemoviccnscm scdcm

mona-

Turonensem

directa

(2),

noknnSanctinostrimensuetudincmethcnionitatem.

Eamdew intcgramT^Mbcmus
fratri

Ruricius cpiscopus

Volusiano

episcopo.
et

Ita

quod

pejus
,

est.

Bcrnardus{iS), S. Auguslerium, ut habet laudatas Lemoviccnsis resedificavit, atque ibi monaslini sfficulares, priusquam chos, qui antea canonicos Pipinus urliem Lemoviccnscm destrucret {nam
rex
ecclcsias
instituit.

charitateni

antiquam
cunlitcndum

insitam
cst)

nobis

partim

et

monastcria ibidcm

lunditus evcrtit)

ncgUgcntia nostra, partim corporis infirparlim necessitato lomporis, oblivio, ut penitiis mitate facientc, longa dclovit non solum vos nullis omimmcmorcs nostri facti Miror nobilUased ncc litteris rcquiramus. ciis nuum ad mc littcras dcslinare, cum tem tu7m quasi' propinquilalis tibi ^n^ullo re"pcctu religionis aut ut eas vindicare non injuria^ nostr^ sic placeant, cxistimationom persona} mca>, aut

(quoniam

Ruricium wdificasse ecclesiam sitburbanam S. Augustini habemx.^i auctorem suhwqualem Venantium poctam, cujus vcrba supra num. 3
S.

attulimus. Ast

omnino

rejiciunt Auctoi'es Gallue

Christians, quod refert Bernardus de institutione canonicorum rcgularium hi.cc vcrbis (7) Canoni:

cos

rcguUircs

hac
est

m
iib.

eccles.a

positos somniav.t

Bcrnardus Guidonis
S.

lib.

Augustini
(8))

(("(/

de Progressu monasterii dc Ordinihus Grandimoniibri

velis.

Unde

nisi

cogitasscm, portilorcm litteraru.n liomines meos non talem ad to miseram, quales clTrcnata matrona vcstra scd domina procax et
oaicii
,

tuarum

tensi etc.

quos tamen cap. vi ejusdem

ca-

mores si tu tanto U nimium aut fama) tuio diminutione, aut voluntario cum veile ferrc, necessitatc supportas, alios noveris ncc
pcrduxit. Gujus

tempore

nonicos saeculares vocat {unn habet h.rc iu eodcm libro, sed in tractatu de Gcstis Episcoporam Lenioviccnsium). Hanc fabulam jurc merito exsufilat Guilicimus Cave in llistoria littcraria dc nostro Ruricio agens. Gcrte Ruricii

tempore ignorabatur

lioc

nec csse

conlcntos.

Nam quod

scribis,

te

mctu

S.Ruricium

rfe-

hostium hebctem faclum, timere hostcm non debet extraneum, qui consuevit sustinere domesticum. Vo31 M,n porro dicamus S.Rurkinm circa S.

discrimcn canonicorum rcgulariumet saecularium ; imo ipsnm canonicorum nomen nondum usurpabatur,

nequc mos iliorum temporuin fcrebat, ut


instituerentur,

extra civitales collegia clericorum

ceptvm

iticn-

lusianum deceptum fuisse

quorumdarn susurratiosanctimonia

sed monacbi, quibus ubique Galliarum tunc extra

mw,

dubia vi-

nibus; qui lapsusest, ut exaliorum sancti^simorum

urbcs exstructa esse monasteria certis argumentis


constat.

detur.

virorum excmplo constat, a magna non semper alienus; assercndum esset cpistolam istamomninodeflectere a rcliquu!, quse omnes hwmiHtatem, mansuctudinem et summam indulgcntiam spirant. Conferantur relirpuT omnes, ad octoginta
et

33 llactenus laxidati auctorcs, qui

commodc

lo-

canonicos reguhiri's neijioit

quuntur,quandonullovcrboprohareassertatentant.

unam ascendcntes, nihil similc occurrit, maxime


:

Verumquidem est Cavseum decrctoi'ic eloqui (9) minimam apud illum fidem mereri, quod rofcrt Bornardus Guido, cum [Sanctum 7Wstrum} in communi
Lemovicaa
in

Gidielm. Cave
ct aliit

ubi agitur de injuriiSj proprix personse illatls


legantur,

re-

ccemeterio
S.

qux
et

supi'a

exlraximus cx cpistnla ad

honorem

Augustini

supra Vigcnnam fluvium monasterium fnndas.se

Fadamium

Vilicumnum. 20, ipse Ruricius, licet graviter offensus, primus tamen ocourritpresbyteris
suis et viorn

el in

'

ad reconciliationcm sternit. Ast in Volusianum abrupte incipit et quodam epistola ad modo irattis pergit. Colitur S. Volusianu$ x\iu Januarii, ad qucm diem Bollandus de eo scribit (3) ; e senatore factus cst episcopus, uude iniclligitur vox matrona, quae plus xquo dominabatur episcopo. Martgrium subiit sub Gothts Arianis ; quare si
propterepistolam(itatamccnseatur/iu)nanialiquid
passus, dicendtim erit mnrtyrio deletam fuisse culpa/m, huiuana fragiUtate contractam.

eo canonicos regulares instituisse. Scd cur tandem fidem ullam. non mereatur Bernardus, non attingit, An fidcs deneganda circa sdificationcm
ecclesuv
^

Ast id afftrmat Vcnantius conceptis verbis,

ncque in duinum vocarc videntur auctorcs GalVm Ctiristiame Ili cnimunum incontroversiamvocant, aut potius extra omnem ponunt, incolas Buriciani monasterii monachos fiiisse. Non vacat multis sot- F
.

vere difficultatem, ortatn ex


Scccularis sive

nominc canonici, sive rcgularis ; noii quidem hic denomine

Bcrnardus imprudenti, ncc fucrint hi clcrici Lcmovicen; ses,quales suos esse volebat S. Augustinus Hippone, id certe non evincet monnVercellis S. Eusebius
agitur, sed de re. Esto
satis coceva voce usus
:

% IV. Fuiidat S. Ruricius


ecclesiaiii

chos

i7i

ecclcsiam S. Augustini Introductos fuisse.

et

S.

Augustini
vitai

coenoblum Lemovicis
in
coe-

Quod si loquatur Bernardus de iisdem canoniciSf quosnunc rcgularcs, nunc sxcularcs vocat : id non ad cadem tcmpora rcfercndum cst: vocat illos rcgulares,

quatenus a

5.

Ruricio institutos, saeculares

qua occasioue inquiritur


genus
illorum qui nobiuui incolebant.
Fundolo
cceno-

vero, qualcs ipsos Turpio quadringentis post


rcperit.

amiis
phiTi'$ viore S.

34 Et vero regularem disciplinam, qxiaiem in clericis suis volehat S. Augustinus, illo maxime
tempore, quo vivebat,
et in illis

Augustiiii

pr;ecipue Ecclesiis,

quibuscum

majwem

necessitudinem contraxerat
fuissc,

Oanctus

Uoricius, inquit

Bernardus Guidonis

{\),

S. Ruricius, viguisse
e

etpropaqatam

habemus
scd ArC'

bio S. AufiusUnt

prcepotuisse S.

Buricium

xxiv opiscopu!^ a S. Martialc, crcditur locuni supra Vigennam fluvium ubi communc ccemctcrium
,

ynonumentis

cocevis. Sic Pouierius, Afer,

late consistcns,

quocum

ipse S. Ruricius epistolare

Canis.. l- 1, p. i07. (!) Hist. liltAr. Ue Fr.. l. 111, p. 55. (4) De Orilin. Grandim.. cap. ii. Labbe (3) Jaiiuar., L. \\. p. lOi. Bibiiolh. Ms3., t. n. p. 277. (5) Gull. Clirist., l. 11. col. 508.

(6)

DeGest. Kpisc. Lemov.. cap. vi. Labbe. t. 11. p. 267. (7) T. II, col.575. (9) Hist. lilt., t. I,p.4ol. Edlt. (fi) Labbe, l. II, p. 277. . f BasiL, 1711.

commercium

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,

67
J.

utadiretipsum.invtr commCTcinm habniletquem,


iavit{\)
lib
II

quum
si

ha^cscribitinoperedeVitacontemplativa
(2)
:

cap. n

Sacerdos

iid

e:it

episcopvs), cui

vive
fac

oOicium vis exercere prosbyteri, episcopatus te vel opus vel bonor forle delectal, salutem, in urbibus el casteUis, ct aliorum
dicit
:

Si

V.

II.

est, non solum sine di.pcn^alionis cura commissa laude pietalis accipit a rnniditato, scd ctiam cum

lucrum anima; luae. quod diceris monacbus,


in

Sin
id

autem cupis
wtlus,

esse,

est,

quid facis

numcro pauperum in populo dispensantla.... Se ita ut, undc paupeLuportatis amore constituil pauper inde et ipse tamquam ribus subministrai, quos paupcres vivat. Clerici quoque,
:

urbibus,
sed

qu

utique non sunt soiorum habita. .

cula

multorum?

voluntarius

fccit, cum ant voluntas aut nativitas sive in domibus suis, virlutis vitffi necessaria, viventes accipienda non cos sivo in congrcgationo necesducit, sed cogit vivendi

perfectione

magis, ubi S. Hie- ';;-;;;*;.;'" 37 H,TC quamvis ad Orientem similem habitabat, spectare videantur, ro7iymus s^rculum velusqueadprovectum

tamen discipUnam septimumviguisseHquetexConcilioAugustndunensi Ul in cianniGlO inquocano7\e\i siatmturiW) {monachi). Quod si causa vitalibus non inveniantur
:

habendi cupidilas
sitas.

deboant contcmncro.
iheca
edidit, sxio

docct quid faccre In capite OAxtem seqxtenti infirmilas non potest sua clorici, quorum

utilitatis

monastcrii,

cum

litteris

abbatis su.
dirigantur.

Hic tractatns

quem

citata

Bibho-

ani

Patrum sub nomine


(3).

S. Pros^pcn

Aqmlani

archidiaconum civitatis civdatem habv non tam de monachis, qui, intrn sed de ii^s, qm rus iivtantes, per pfateasvaganiur,
cogentfi,

scriptis

ad Htc

Sirauctori Pomcrio vindicai Jacobus


. ,

necessitate colunt atque adeonon nisi, manifestum esi.AUoqum civitatem acccdunt,

ad

nimu

viojtdvs
vtvebant tn

Arelatensi svmma 35 Erat ma.rimein Ecclesia Sic in Y.ta S. ihimitandi S. Avgustinixmvlatio. Honm-ato Massiliensi conlarii Arelatensis, a S. diem v Maii edita kgmr scripta et apud nos ad Augustinus post tc, Hipoeia exclamasse (4) : Si inferior. Ei reapse vta: judicaretur
.
,

ardua

tpsam Quodsi civitaiem fvissetcommoratiomonachomm.


fuisset

canonis obsei^atio,

si

intra

manerent: nwnachi sa>cuh quinto extra civitatem ei'ant ifh, qui, ergo monachi proprie dicti 7wn sacro paupertatem evangelicam profcssi,ministeiio
sub episcopo vi .w.r vocationisdeputabantur,quales sub Eusebio {\% erant clerici Ecctesi^ Vercellensis instiWpponensis svh S. Augusti7w [\^) quoddein
:

r^

lari,

fuisset,

congregationem subi o episcopotym adeptus (5), continenliae virtule cupidam sccreti instiluit, non minus pene imbuit quam suo cresccntem
.
,

excmplo, quam formavit hqniturejusbwgraphus ibh est ut quemadmodum mulsuccessoribus, sed adhuc in non solum in augmennon cessaverit torum pontificum renasci seu pcr ipsum nulu coelestj, Quanticumque
lis

eloquio.

Unde fc,ctvm

tufum ad aliasprovinciaspropagatumest,maxme Arelatensibus episcoin Galliis, uti vidimusin SS.


pis

miario

et Csesario.

38 ^iequejuvatdicereomnes.evangeUcampau. mrtaiemprofessos^essemonachos.Namtuncqxndem ^^,,^^,^ nomine, atque hodxe etiam, quo';"'^;^'


lis esset

^^.^^ ^'

mera de

providentia, ordinati sunt cius seu postipsum Dei respondere ejus eruUiintercessionc sacerdotes, meritis, gralia doctrina ac crescentibus
lioni

niam

irih<s substaritmessentia status reUgiosi in

castitatis eiobedientisconr libus votis,pavpertatis,

ejus Talis certe fuit quintus iuvante, contendunl. perornnia Augustinum successor, S. Cs-sarius.lJic

omnes regularess^ibno^nijiemonachorum quemadmndum hodie, recensendi ve^nreni. Verum vt sus fuere istiusmodi viri, in quos
stituitur,
ita etiani

olim

impnmis episcopum episcopus sectatusHU ad nm^mam Augusuam pro Sanctimonialibus


excerpserit.
et

Hegulam

institutionis

siiniana'conformavit,utpotequimulta ad xix, xx Confei'anVur, siplacet, regul^


vei'bum
XXI
(8)

nwiisterium sacnimiiKumberet. Ccrte quos secuni habitare in epiiales erant iUi clerici, Augusiinus, et quidcm, gunnscopio suo volebat S. antesuum apparet, diversiab ilUs,quibuscum

cum num.

6, 9 et \^ epist. ccxi

al ax

tum episcopaiumconsueveratS.Doctor.H^cenimmo
apertc expUcat

S.
unrfc

Augustini{%
36 Qna;

quum

ita sint,

..... quis mfwian

sermme
cum

CCCLV,

quum
,

dint fli):

^j^^* audeat
tempore

eadem

"'"l"""^'"

Ruricium nostrum, qui isihoc ;:.::::: ... u. .ns aut coram autper ^pistolasef atqve adeo eamdem discipUuam sectatum fwsse,
etiam S
C clerum
nere tentasse?

S
Asi

(jam presbytcr factus) Ouia Iioc disponebam cognito instUuto fratribus


monasterio esse
dedit mihi
beata^ et voluntate mea.

memon^
in

soncx \aIonus
cst

hortum illum.

quo nunc

mo-

flwanBcrnardi Guulonis, scnptoris dari poiest dictum erravit in voce, rem tamen.

suum

adimaginem Augustiniani

ckn

e/lin-

Qua

igitur ratione ad fabulas

propositi fratres co hgere, naslerium. Cocpi boni sicut nibi habo. compares meos. nihil habentos. mc. ut quomodo cgo lonucm

bamsic

ct

imitantos

accuratissimi, qui si exposuit, sicuti erat s.rculo quinto,

pauportatuiam
faccrcnt

meam
illi.

nempe

S.

Kun-

et

vendidi et pauperibus erogavi, qui mecum esse volu.ssent,


noipse
diitinclioinler
:

cium in suburbana
clericos,

ecclesia

S.AugustiniinstHmsse

qui

formam Augustinixmam

scilicet
:

exm

corum

id nuUo,

sequereniur? civitatesnon ei-ani collegia clenquod sciam, idoneo testimonio

communc autem utde communi viveremus uberrimum pra'dium esset magnum ct


bis

DOUS.

...
:

opiscopatum 39 Perveni ad

vidi

^-ecn hineccsse ha

nionachoa

et ^^

in argumentum ostendi potest, nisi forsitan cmtatum disciplina, qna, incolatu eatur Jgens pernuttereiur. permitteretur. iliis . ,v ,,.,.,;,> rus solum illis

rndu-

clericoa reyuln-

monachis

interdicto,

vicissim clcncis Sedisthinc nullatenus consequiiur imo vero ex runs fuisse habitationem prohibitam, planum est nirc ConciUi Epaonensis

7"'^" "' diceretur. Si ^'r'^iier:i;c;us,inun.anusdiceretur.Si n. cpicopus, inhumanus ^"''"X. si non fecibset .,_ ,. autemistaconsue.ud in >""na^f
set

rca.

XXV canone

v t pote collegia fuisse clericorum, froquenlia psallendi viUaribus

quiin ovAionis
famulabantur. inilio e cwifaep^st.

indecens cssct. Et monaste,-i..m cler,cor,.,n^ domo cplcopii mccum s^^^^^^^^^^^^^ nulli licct qSomodo vivimus sed forlc al.qui p.-opr.um aliquid

ideo

volu.

l.al.orc

TTi
m

...

^;
..ta

Sr

no.l.-a habe.-e

Quoad monachos attinet, videntur


tibus exsulasse, id docet S.
al. XIII

hai

Hieronymus

xlix
(10),

mmmmm isi^-^

adPauUnum

de Institutione monachi

q,.od qui hahent, fac.unt mosentcntia dvple.r appajet non licct. tlic mea in soUtudme performa. eo,-um.scilicet,ui
nulli

licct;

si

Z^ii

DE
J,

SS.

RURICIIS EPP. CONFF.


hoc issime crcflo, et malo
portiloris negligontiffi

vcslros
V. B-

uoPtis,

quae
'subscribcret, et, quod sancli ad viccm vcstram persona vcstra fu-mavestri slatucrunt in
fratrcs

auctores Galli^ Chrisiian^

Bernardum Gmdon^.
u^^^^^^^

quiscripsitcanonicosreguhresiyosuos
clesia

mburbana

S.

Augustim a :>.mncw.
.,
.

^^^^^

quam sancto ac frequonti ct ^ ^^^^ rctur. Sc(i quia novi, -^^^^^^^.^ .^^^^^^^3 voluerilis, omnibus fralri{,^8 vcstris

cominlavit ^'^''^'^ .; ideo Sonctorum Vitas dicitscriptoranonmnuseja^Mta^). dlcitscnpto, ..,.n.nd.nodum qucmadnwdum de Voragu"^ ^""^^^ 'cuiordinatio l^ratris Jacobi ongmales legen dubia videbalur, el in plcrisuue rn^r.seniaret. Profccto das Sa' ctorum jactic quis nuda neyatione non
> -

^xp<

volum vostrum et sanctam voluntalcm pictati vestrie vel putui,,,0 qua re nibil
1^^^^

^^^^

^^1^^.

.^^^^
C.Tsarium non tam
""rfe

esi S. 42 llinc manifestinn

mp.can-

.^^^

dohnssedeipsiasS.^urWVuibsenlia,qwundcomis.sa Z^tme'"''' aut diacom. Quam legatione alicujus presbyteri

viri

auctontatem

tamen posterioirm ea-postulatioium

nuUo

verbo

toUet.

ea:cusatSanctus nosicr. !n i.^to nitide et aperte quid subest, quod neut/ra ex parte causam absentix exposituiit est. Laudotns D. liron
q,^^,riiineo,quodnohicritS.V.nv\<:\n%suapr.ncntia Agaihensi Synodo, qux ut habet prsfaiio A cloin

igitur negotio ali-

DeCaUSaaDSenil<e;5. au^ V DecausaabsenliieS. Ru^ V. ... ., A i .


. .

..

..

riciilaConcilioAgathensL
Excuial
ricius
S.

intm

ex permissu regis Alarici convenerat, offendcreanrmuw Clodovxi, regi;i franconnn.tunc


(6),

Ru-

tunm aheenUam a Con- bemus,


cilio,

ad Synodum abB convocatum, non comparuisse. Uanc anni 50G tioster data ad excusat Sanctus
scilicct

d4iniiumqm .>, utdia:imussupranum. u. Ruricii ha:;::Z^cS:^^^ invUai Aoathcnsem momemuu ^


5,

guidembellum parantis adversus Alaricum, quem Lnosequeniiin campo Voyladensia^^^^


fugaioeTcrciiu, inierfccU, ut rc{ertGregonusluro- R Imn sunensis lib. 11 lUst. Francorumcap. 37 (7). spicaturD.Lironccr Vero Turoncnsl,qui tunc juss^t
Alarici exul Lcmocicis
nere. Mihi
sl

ilhnn,

smtiam suam S Cxsarium, epistola 32 Ub. 11 aU scribitis, cur ad synodum,


habuit
nostra,

(2)

Quod vero,

morabatur, S.

Ruricium

sicut conlocutio

didicisscqusemonstrabanibeltumepropinquoimmi-

non venerim,
Ipsi

fecit

boc iniirmilas
potcstis
,

non volunlas.
fessum

enim recolere
vidcrilis,

quam

quidcm disp}iccth.Tcconjeciura : quoniam ex VcrodidiccritS. Ruricius ra//onwm momenta,

mo

Burdigalia

ei

hoc hyeme,
sestivis die-

ob
ui

quasSynodum Agatkensemvitarcdcbebat,
ip.se

qui

fit

quando esse soleu forlior solilo. buseliamiu huspitio mco ct locis

Quia

Vernsdiaconum suum, Leonem, adeamdem

legmdum

xstus.

ipsam sustentare vix vaconsueludinariaui infirmitatem regionis illius ferre quileo, ne dicam ilios co^tus ' magis spcro, ut pro me verim, si vcnissem. Unde inliorare dignemini, et ad tempus aliud, quod
frigidis,

miserit? vidcniur

cnim

Vero valere dcbuisse argu(imorem teUi


tmmincntii:

menta, quseS. Ruricium inoverunt. 43 Ex simili rationc probarc nonpossum alteram

matis,

si

Deus vitam

cesserit,

venirc vultis,

no-

quaicnusnempe S. Ruricius Synodo refugei-it, utimmincntis Clodovm offena sionem a se et gregc suoavcrteret. Nam idem arguD. Liron conjccturam,

Quia bis per hominem vestrura maturius indicctis. modo tardissime venisse litteras vestras ad me non significo. Quia elsi pro dignitate vel pro aitate

debemus

tardius,

quam

alii,

conimonori, qui for-

nientum ctiam movisset finitimos cpiscopos, TetradiumBituricensem,EufrasiumArvernenscm,Veruyn Turonensem qui tamen omnes pcrsc autper legatos suosConcilio intcrfucrunt,utconstai ex eorumsub,

prudcns dicam) merebamur amQuia si aliis nomcn urbium pncs(at auctobiri ritas, nobis auclunlatcm dcmcrc non debet urbis humilitas. Siquidem mullo melius, multoque cmitassc (ut rainus

scripiionihus

NihU magis iimendum vidcbatur istiusmodiadjm\ciis Ruricio<7Wf'/ rcliquis, imo in numeruspeccantium,sinonculpam,tamenpcs7iam


(8).

nenlius
i

est,

civitatem de sacerdote,

quam

sacer-

dotcm de
41
cilio

civilale noscere.

quin agat de
omitta legatione preibyteri

Ast aliiim

causam abseniiw
suspicatur
D,

S. Ruricii

a Co7\~ Liron
,

mi7\uU aui abstergit. Quare mihi probabilis potlus videiur causa ctbsentiw episcopi 7\ostri, ncgligcntia in indicanda tcmpestivc Sy7\odo. Petit enim, ni si quidem iUum Cresarius ad ConcUium venire
(nii

Agathensi

Joam\es

volucrii, ei malurius indicct,

nam

lilleras

convoca-

Mauro-Dcnediciinus. Etenim, ut ratiocinatur (3), sivalciudoobstabai, quominus prsEseniem synodo


se sisierei Ruricius no.^ter, nihil

certe impcdicbat

legationcm alicujus presbytcri vcl diaconi Lemovicensis Ecclcsi:e, qui vices episcopi sui obiret
;

tales

Atque ex ista contemptumquemdampcr.-^oncT tardiiaic bajulorum sux ac sedis Lemoviccnsis subodoratur : Quia, inquit, si aliis nomen urbium praestat auctoritas, nobis auctoritatera demcre non debet urbis bumi(ionw- tardissimc venisse significat.
'*^^^*

in hac ipsa Synodo suni

[h)

AviliuspresOyier ad

vicem Caprarii Narbonensis, PauUnus presbytcr pro Eufrasio Arvernensi, Leo diaconus pro Vero
Turonensi
et

44 Ha/nc suspicor causam fuisse absentUB i, nuNam si tanien alia, qunni valetudo fucrit. ricii
, ;

..

Dm

sedrecleomnia
^

(,gnn(ur

plurcs aUi.

idem FausUanas

aperie dicii in epistola


18
(5)
:

Imo ad

ipse S.

CiTsarius

epistoiasua

S. Ruricium, inier

Dum, iwpUt, nimium tribularctur aniuius meus, quare ad synodum vestram prsesentiam non meruimus oblinere, Sanctus et Dominus meus Vorus episcopus mibi dignatus cst, quod pcr suum diaconum mihi Agatha^ vestras
litteras destinasset,

adSedatum,Nemauscnsemepiscopum, non atiud obsiaculwm causatur, ord. 34 quamvaleiudinem. Pcr archiatrum, ait, Palladium Utleras.... accepi, quae nos ad visionem muluam
tib. 11 (9),

voto pectoris invitabant. Sed quid facimus, quod desideriis animorum nostrorum diversa membro-

rum

quas ego nescio quo casu aut qua ncgligculia mc non relinco susccpisse. Sed

resistit infirmilas? Dum vos nimietate robusti, nos lenuitate exesi corporis impcdimur duni vos alieni et quatuor pedes lerrc ncqueunt pondero:

tamcn Sancto
Ubhe.

et

Domino meo,

fratri

vesiro,

cer-

sos,

me

etiam proprii

et

duo sustinere prK defeLabbe,


l.

17. (*;) Conis.. 1. 1, p. M". Bil.lioUi. Mss., l. U. p. b\1. (1) Conr., ,onp., (3) SinBularilts liisloriq.. l.U.p. 1 et seiiq. {i)LFiljbo. l. IV (l>) Labbe. l. IV Coiictol. 1382. (j) Cauis.,t. l,p.3Gli. col. 13^5.

(1) Bouquet. t. n. p. (9) Canis.. 1. 1, p. 399.

m.

(8)

IV, p. 1394 ct aeq.

ctione

DIE 1)ECIMA.SEPTIMA OCTOBRIS.


cliono vix

Quo ^1. utimplere communia nequcamus. Ego enim (lestis est Dominus} vola synodum condictam omni quot) si valuissem, ad
possunl.
avidilate

Synodo cerium

d6ve) et Ventium,

vcnissem.
neccssitas

Sed,

mea

disposita

ilincns

nequit o/n Glannaiera (Glancxlrema ad Orientem oppida, ad Visigothos spcctarini. Duo quoqixc sunt in hac Sgnodo episcopi, quorxim scdes determmari non
(xeri

t.

V.

H-

voluntate,

irabccillitatis inhibuil,

quia

potest,

nempe Papputus, qui nomen


ei

civitatis

sUtT

iioc lempore fcrre aeres regionis illius pnesertiui credere conndo, et non potcram, quud et vos ita dubito. Ex hts pravos ad aliud derivare non

nonadcripsit,

Petrus episcopus de Patalio,

quem

videre

est,

jam

ttim

aliquos sinistre interprctatos

fuisse S. Ruricii absentinin,

quamvis imicani

ipse

aUqui lenwvicensem, quatenus iiii urbi vicus Palaiium de Palaisi adjacet, exisUmaruni ;sedprohibent Equidem npinor qiisp adhuc de S. Ruricio reiuUmus. episcopum auise regix, atque ex ofjich Petrum fuisse

dicetquis, proferoicmisam, valetudincm suam. Ast cpiscopi collcq^e, legalmn non cvr saltcm, sicut alii inquit, itincris volunjnisit? Ouut tlisposita, ipsc
late. subito

nomen

epi.scMpi

Palntini derivasse

cujus

rei

proba-

biUtatcm

faciunt ea,
iUi,

qux scripsU Joscphus Carafa,


CapeUas regias
(5).

Clericus Heguiaris circa

tum,

legaoppressus fuit infirmitate. ut ncc instrttctwn, witiere potuerit. llac debite

48 Censcnt
scripscrunt
(6),

s^huricuobiqui de rebus gestis S. Huricii

Concilio Agathensi rationc abscntiam S. Ruricii a

htn infirmi-

emplicat.am uU>iimque censco. Cxsanus 45 fn citaUi supra num. 41 cpistola S. indicat

pauh annum
S.

post

Sanctum nostrum vitam clausisse ConciHum Agathense, adeoque circa


ad
aperie insinuat, sihi ctiam raiione

epistola 507. Certe ipse S. episcopus in

C^sarium

Z-in^onem
incidente.

suporvcniente

anno

Tolosffi

synodum

Cliristo propitio,

habcndam

essc,

ad quam. ciiam
(1).

istiusmodi Hispani episcopi sunt coiivocandi. Ast

xtaiisreverentiamdcberi.-quspmaximcratiosuadere Agathensi debct Sanctum nostrum non diu ConciUo corpus in ecclesia suprrsUtcm. mansissc. Demoriui
S. Augustini, ab ipso^dificata,
viccnsis. hl sepultnrx

convcntusnuUum vestigium
tani^
(2),

reperitur

Ut rccte

Occianimadvertunt Benedictiniauctores Histori^

conditum fuit : erai communcccemeteriumclcri Lemoenim h!ec ecciesia


jus servavii dicta ecclesia episcopuat E usquc ad Aimericum de Mahimorle, qui primus anno 1'272, non contra' Lemoviccnsem, dicentibusmonachis,incathed/ralemsuam,adcujus

videntur bcHa, quic anno subscquenti, id Francorum et Alaricum B esthOl, inter Clodovxu/nx exarserujit, omnem conventum Visiyothorum reges ait Greepiscopalem impedivisse. :\am Clodova:us, apud Tu/ronensis iib. ii c. 37 Historiie (3), gorius urbcm hyemem agcns, cunctos

magnampecuniaP fabricam absolccndamreli^juerat

Burdcgalensem

summam,

illaius fnit

(7).

Nam. quum anno

circiier

aulercns, thcsauros Alarici a Tliolosa

[Angouldme) vcnil. intcrerum, utpatet exepistolo, quam OaUorum celehrare, Concilinm rat, in ejtrema parte regni

Ecolismam mogisHispanoQuoniamporro

1086 diem s^ipremum obiisset Guido et coVgit casua ecclesia S. Stcphaju tinnulntus fui.sset, et nonicos abbas S. Augustini corpus exhumare

in principe

omnino intelligiturepiscoposannoftOl Tolosamnon


convenisse.
liare Topograpitare

minibus

Agathensi inci^^ (Juoniam sermo de Concilio lcctorem moncre, CT no^_^^ f,^,portunum ccnsemus episcoporum, qui Agatham convocati
finesrconiGothici fuere, desumisatisaccurateposse animadvertit Sirmondus (4). in GaUiis, xtt rectc cpiscopi, sub hoc Vita S^fh)rentii, Arausicani

sttum monasterium inferre. Gaufrcdus, d -n ecMa 49 Rem ita in snis Chronicis refert "' Corn^zc I8)r: '^;;; prior Vosicnsis (Vigeois, di^pt de la rst corpus Defuncto Guidone cpiscopo. lumuhitum autc altarc pcrpcejusin monasterio S. Stcphani
tuffi

Virginis Mari;c ab ipsis canoriicis,

cum

in illa

licebit, quoad eiiam die edenda, idem observare Hurgundicnmspcclat. Astquando laudatus regnum Aurelianensi I scriptor uiem olfirmal de ConciUo non mihividetur undequaquc certum; anni 511, enim varii episcopi, qui Agathcnsi

urbe nullius cadaver convocato ' comile raldus. abbas S. Auguslini, ponliricis, ab ccclesia sublaPiclaviensi, corpus Auguslinum magna tum infra paucos dies apud S.
recondit ' cum' frequenlia diversorum Ordinum saccrde turba, lapide jaclo, capul Unus tamcn non smc adsanguis dolis morlui pcrcussit, unde multorum exivit. Ei qunmvis a s^eculo
.

defuncti jacucrit.

Tunc Ge-

^*^""'"

;.';;*

_~enda-

quamquam

mirationc
tertio

^ynodosubscripserant anno m,postcladem

Voglor

Visigothorum potendensem anyiihOlet fractam transicrint, Aureluints C tiam sub Francicum jus

sibi hdecimo episcopi Lemovicenses alium poiuerint, nihiUmUtius mocum sepuliura: eligere decimo septimo nachi Benediciini sa^cuh etiam

Rhemcnsis, Tornaceniamcn abfucrunt aUi v. g. soU, ast certe non omnes non sis etc; midc forsan
antisti^tes

in cmtendebant siw monastcrio deberi Utminaria. ct canonicorum adhibita, ut exscquiis episcoporum

ex Franci adfuerc; quocirca dilfwilc forct

constat cx Ubelh supplici,

o/fix-iaU

Lemovicensi

Francwi Aurclimiensium Patrum sedibus tei'minos tuncsub Chdovxo rccte depnire. imperii, qualccrat
v..,ot/.n.n,

oblato,quodjussoUdisfnndamc?itisniUdicebant{9). Ruricio I ; nunc ad cjus nepotem,

inoaiun.

talem di(licult<Uem nobis non seddu, Agathcnsis Synodus, Eienim ex Pairum GaUns, Ucet fines rcgni Gothici dctcrminare versus Pgren.ris montibus et man meridiem
47 Scd
objicU

Hacicnns de S. Lemovicensem eptscopum, S. Ruricium II, iUdem gradum facimus.

quod

Mediteiraneo inctudebatur ; ad occidcntcm dein gresOceano ad ostium Oarumnx finicbatur ; Petrosum ad Septcntrioncni dirigcntihusoccmrunt quibus Turones, corU {P6rigucux) ct Lcmoviccnscs, vero atque ArvcrniaccUidehantur : hinc
Bituriges
(hodie Mimameridiem versus occurrunt GabaUtani

aufem

% VI.

nepos cjus vitae synS. Ruricii opsis, concilio quibus inS. Ruricius
I ;

II,

tcrfuil; obilus.

tum, Mcnde), Lutcvenses, Ucetienses, sinistra ripa Rhodano, Avenioncnses, alque in Aquenses, AntipoUtani (AnDrucnluT, AreUitenses, ForojuUenses (Fr6jus), Sanetibes, post Grasse) ex hac et Dinienses. Atquc adeo
,

tran.smissoque

DrS

Ruricio

II,

episcopo

Umovkensi,

mn

ila

/nierpo.,M

multa occwrunt

pra-ter ea,

qux

in Vito S. Juniani

michoretjerefenintwr,qiuequeinl-radabimus.Hum

ti^nses (Senez)

(1)

Labbe.

IV Conc.rol. 1827. -A^)H'stoire du

Unguedoc U.
Chnsl..
i. ii.

(o)

De

14. Cai^ella regis ulriusq. Sic. p.

(b) dall.

D. ^

Wel

seq., ^

uoL

Sanctum

70
j. V. a.

DE
Ruricii
I

SS.

RURICIIS EPP. CONFF.


ex
los ccciesiffi,

ncpotem aperte monstrat qntapluvm, Forivnato positvm suxnriquc Ruricio a Vcnantio alfequo alterum avum, nepotom pra num. 3, vrycndam appeUat. Etenim licct non nimis
filio

Sanctvm non fiHnm fratm


vcl
filifJ

fuissc, sed

cum

nilii!

reperissct, frendens egre-

diebatur.
.

Tunc unus ex suspicione locutus, ait adversarius En arca, in qua non est inquisitus

noster.

tvm quia in conVroLcxwa patcbU, versiam vocari possct vi pci^^olvcnti non al,am a,n,d aucloycsctiam awcs hlinilatis

rum

extstimcmmtdam voccm
,

nepos.

ea Dicentihus vero cuslodibus, nihil contincri; illi claaliud nisi ornamenla ccclesiae vem postulant, aientes Nisi reseraverilis velosponte confritigimus. Uenique cius, ipsi eam
:

rcserata

arca

amotis

lintoaminihus,
:

inventum
<-

filiusfiln,fi/m;w-a?habucrit signifcationcm.qvam non tam dcfi'cata erat scrtim, quia irtate Vc7wntii svhcsse non potvelatina phrasis, vt aliqvod aya^a voces avi e/ nepotis correlatas rit ; attamni proptcr

extrahunt, plaudentes alque dicentes

Tradidit

Deus inimicum

in

manus

noslras.

Tunc caedentes

eum

pugnis,

sputisque pcrungentes, vinctis post

c:rtra

con trovcrsiam posita


esi

videtvr.
l eairf

Maa-ime

quoniam certvm

S.

Ruricivm
;

svo

oum
ctare

procreasse Ibcria conjvqio lihcros


osiendit cpistola 5 Favsti
(1).

emm

in qva,
vita^

qvum
si

in deli-

berationcm addvcerctur, qvod


dicit scctari debcret Huricivs,

genus prwcipue
aliquis

tergum manibus, ad columnam laiiidibus obruesed quae banl. Fuit autcm in cibis vaide vorax quo celerius ad manducandum commosumebat, veretur, sumplo aloe, vclociter digerehat. u"(etiams. 53 Ha^c de S. Ituricii ncpoiibvs, inter quos accenseiamus '^""cusn; scndvs venit S. Ruricius II, qua/invis nihil
;

videndum,

de ejvs parentibus,
Huricii
est
J

utrumnempe ex
traxcrit.

filio

vcl filia

possit lam arduo sulficiens esse epistohs ad llespeidem orqumentvm dcdvcitvrex eiNamatium, uti ostendimus sufra nu/m. 8.

obsequio.

onginem

Ujnotum. quoqucnobis
;

filiorum

S. Ruricii t

rium 9^(24. ex cpiMola 36 51 ilabemus qvoqve

tempus nativitatis ct episcopatus ejusque res gestas, qvatenus ad nostram notitiam pervenerej Octobris (4), et Vita S. Junia7ii, ediia ad diem xvi
Acia Concilurrum Gallis complectuntur. Damvs imprimis qv,r in laudaia Vita S. Jvniani rcf&i'untvr
(5)
:

(.

n U)
co7i-

aatU

Parthemium
tristatur,
,int

ct

PapioniUam

fuisse S.

mricii

B dulcissimos nepoles,

qvorum

discessu

maxime

Quidam

illustris

ortus natalibus,

vir

no- E

mcmores,

qvosqve odmonet, ut verboi^im suoi^m quia, inqvit, ci^sium est, vosjuxta

vocababilis Ruricius, qui alio nomine Procutus duni in supeibiaj tur, rcrum dilatus afiluentiis,
fastu
fuisset elatus
,

bonis, Dco diriSalomonis sententiam posse in seniorum consilia et amori ^Pnte nroOccrc, si ^ ._ 1 _.* i; n^/./To.Vvni> agalis. Occasume habcantur el usui apto bene stupet Parihchujus cpistoLT Bosnagivsattomtvs ab episccypo : At, inqvii, episcopus lavdaH
' ' .

non immcrito

Dei

omnipo-

tentis dispensante judicio, ei tradilur, qui se in Mrimiio extulerat. llumilialus .scnsil. ciiT^oi.hiim Iliimiliatus scnsil, supcrbiam primus PYinlprat.

quantum lumidus

amisisset, sed
est,

cum

per medicos

mium
homo

ac eliam, quod gravius

per maleficos ac prae'

Amorem raVur, nihil video subcsse caus!e. patcrmnn, sed nilnl occmrit, quod laudcm enisldla ' ' -, 1., ,,,.<. Ruricms, sed )V/ suos .,.;y..o c/>/y id sapiat : monct qvidem nrpotcs aliquatenusmonstrattalcsfvissc nepoiesejvs,
spirat
.

humani a se alicnum putat. Tcrentianumadayivm tantohiatuprofeVenim ut


est,
et

nihil

canlatorcs a fidelibus suis eliam ct a propriis vernaculis disceretur *, partemque subslanliae suae

duceretur?

pcr talcs consumpsisset, qui etiam

dum

sanitati

eum
/liiTn dum

vellent reslilucre, gravius

eum

perscqucntes

ipsum

indigcrcnt. DeinPartheut adhnrtatione etiamnum jam igitv^mius anno Christi 547 occisvs fuity
Huricii, (niadraglntacircitei- annisdistabatabohit^ licet initio opiimi, quo tcmporis intcrvallo mores,
iu
nvmeroto.

fertur, ah pn unum vpllnnt piirere. mox. ut fertur ab eo Dniim vellent ejicere, mox, legio in eum ingressa est. Si quidcm vera nairet S. Juniani biographvs, ex hoc manifesimn fit, S. Buricium I filios ac nepotes nacium fuisse, qui

vocnt hisce
lib

pessimos dcgenerare potuerunt. ipsc Parthcnium 52 Hcs oesias Parihemii, qvem advmbrat Gregorius Twr^mensis vcrbis
in
Hist. cap.

paternis monitionilms non semper obtempcrabant. Forsitan id ctiam in cavsa fvcrit,quod tvncprimvm vitam sanctiorem instituere cceperit, qvando, ut

xxxvi
regis

(3)

Franci cura Parthe-

nium
C

in

odio magno

haborent,

pro eo quod eis

vidimvs in epistola Fausti Hegiensissujyi^a num. 5, jam adultiores liberos, atqve adco non facilcreformandos, habucrit. Excerpta nostra continvamns. 54 Scd cum a pluribus {dxmonibus) acrius agitaretur, quid etiam sui agcrent,

quioves.junia" com-criw.
''

trihuta antcdicli

[Thcodoberti)
Ille

temporc invero in po-

ad se reversi coad Sancli


viri

coeperunt. flixisset, eum persequi positum se csse ccrnens, rifulo

gitarc coepcrunt,

scilicet

ut

eum

confugium

ab

Juniani cellulam perducerent, ut qui antc a medicis

urhe
rat,

facit, cl

ut

cum

exoa duohus episcopis suppliciler deducentes, ad urhcm Trevcricam

curari

non

polerat,

sancti

viri

orationibus
,

sanarotur.

Saluhri

igilur consilio inito

praidicatione compopuli sa'vienlis sedilionem sua slratu Quihus euntibus, noctn dum in

nem

Dei pergitur.

ad homiHoc tantum vir Dei borlabalur,

primcrent.

suo

decumberel,
cl

subito
:

magnam
adc^i^

emillit dicens

per Heu, heu

somnium
!

vocem

Succurrite qui

A quo clamore quid hoc cxpergefacti, qui aderanl, Ausanius, amicus meus, esscl Rospondil iUe intcrfeci, ad Paidanilla coniuge, quos olim
auxilium fcrtc percunti.

inlerrogant,

ut jojuniis el orationibus ac vigiliis insisteret et elecmosynas de sua substantia largas pauporibus erogarct, quia hoc genus dsemonum aliter non potcsl vinci, juxla quod eliam Domini nostri Josu sentcnliam confirmahat. Sod prolalam Christi

cum

ipse

muUas
curari,

oflcrret pocunias, ut a tanto hosle

merorelur
sponsis,

hoc sanctus vir protulit

in

re-

cum

Veni ad rcsarcessebant. dicentes causaturus eo nobiscum coram pondondum, qui ante annos aliquot Domino. Zclo cnim duclus, amicumque pcremcrat.
iudicium

me

quod non erat justum, qui sua proptcr

Deum
retur
:

sponte reliquorat, ut aliorum opihus dilased quod sibi ofTorehatur, hoc in

pauporum
polens crat

coniugem
I-ilur

innocenlem

suhstantiam crogaret, quia ipse

eum

irem

posscnl,
ret

antcdiclam uraccidcnlihus cpiscopis ad non strepentis populi seditioncm forre cum scilieum in ecclosia abdere voluerunt,

a tanto hoste eriperc, qui ex egredienle dffimoniaco homine legionem pepulcrat, et in porcos irc
permiserat.

Scd

cum

diulius fuisset oratum et pro

ponontos

cum

in

arca ct desuper stcrnentes

cjus sanitate multis jcjuniis et vigiiiis

Dominum
tam

Populus vestimenta, quae erant ad usumecclcsis. universos anguingressus perscvutatusque

deprecaretur, ejus merilis sanitali pristina; rcstituitur,


et ita

aulem

divina praestanle misericordia,

(1)

Caai.,

1. 1.

P-

3&6.

(5)lhid.,p.

399.-

(3)

Bouquel,

t.

n.p.'202

C.) T.

VU

Octob.. p. 848.

(i) Ihid.. p. 849.

n.

9-

sanus

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


sanus redditur, ut jam in co ex ipsa malignorum Dei famuli spiriliiuni lurba ad imperium praidicti cjns corpusculum liabere nullus praisumeret ad
regrrssum, scd corpore ac mente a praedicti Sancti
viri Juniani orationc et correctione
ita est sanitati

71
fuit.

etiam loco anlca conversalio ejus

Latius de-

j.

v.

a,

scribitur eadcmbasilicainjam sippius laudato


:

Com-

rcdditus,

ut

post discessum

patruclis sui,

sanctae

mentario S. Juniani nxtm. 27 |4) initio jnonastcriu/m fuit, quod procedcnte tcmpore ad s.rculares presbyteros tran^it ; sua jam setate scribebat Bernardus Guidonis in suis Miscellatieis historicis (5)
:

memorian Domini Ruricii, quondam praesulis LeraoviCiC urbis, institneretur episcopus.


tj.tovicen$if'us

S.

Juniano eremilie et Confessori jubilant Comodoliacenses canonici ; sic enim antiquitus vocabanqui nunc S. Juniani canonici noniinantur. Permansit canonicorum collcgium usquc ad fnem lapsi sxculi, constans personisquatuoi-et viginti iG). Prxter hancfundationemadscribilur quoque Sancto
lur,

pr(Efuitc,yc..

plnribus 7nonslremus mendose s. Huricium I patruclera, seit frairis ftlium appel-

55

NoH

cst qiiod

ni507,

Uluyn voca/ii oportebai. Ast ex hac mihi arffumcntum consurgit, Vitam S. Juniani satis diu ah cju^ obitu conscriptam fuissCj atque adeOj si ex anticjtuorihus documentis
i^^j,^

avum

oscilantia

nostro ecclcsia S. Petri dc Quadrivio (du Queiroir)

compilata

fuerit,

propria quxdam mtnus

certa

interpolassc soriptorcm. Si porro insista^nus terbis

LemoviciSj ubi tumulatus aliquamdiu quicvisse narratur (7). fgnoro autem , utrum hodiernum parochiale templum S. Petri idem sit ac Hlud, quod

laudati biographi,

concludendum erit S.Junianum


via:issG

de Quadrivio appellatur.
57

quadrnqinta annis in solitudine

post eve-

Usc

fcre sunt,

quie de S. Ruricio

II

ad no-

>"terfuit
''"

cmci-

ctum

S. Ruriciuin

II

scu Procubim ad calhedram

Lemoviccnsemj qui ante annum Christi 507 promoveri, vivente avo episcopo^ non potuit. Narrata

stram venerenotitutm.Quibxtssubnectimusqu^dmi de lis Conciliis, quibus interfuit Sancius noster,


aut ipsc aut per suos lcgatos.
consenliente, aiuTit
riosissimo

*"'*"'**""

,,^,

enim S. Uuricii II in episcopali sede institutionej uno tcnorc vcrborum addit : Ac post etiam praedictus
vir Dei [Junianus), multis

Acta

(8),

Anno domno

Chrtsti 535,

nostro glo,

piissimoque

rege

Theodeberto
obtigcrat^

filio

pollens
in

virtuti-

Theodorici, cui Mctcnse

rcgnum

in

Ar-

B bus, per quadraginta anuorum spatia


diclo loco duxit solitariam vitam.

supra-

Verum assumpta

verna urbe sancta synodus convenit. Actis quinto R loco intcr quindccim subscriptum lcgimus Ruricium, cpiscopum Ecclesiae Lemovicae. Notatu in ista Synodo digni sunt conones 3, 7 et 8, quibus cavent Patres, ne ecclesis supeilcx indccoris usibus
profanetxir. Sic
nisteriis
pallis vel midcfunctorum corpora obvolvantur. Ouplcx porro palla: gcnus in ministcriv sacro adhibcbatxiry scilicet lineus pannuSj quo totum

hac inlcrprctatione, rila S. J unianl proroqandavidcbitur saltem duodenis a/nnis,ut annum Christi 547
attingat; quod quidcm
in

mimis

verisimile

est.

Nam

Commentario

prsevio Actis S. Juniitnij hujus


:

canon 3 prohibet nc

ann. 535 statultu/r (1) Chronicum Comodoliacensc ew quo utriusquc Ruricii res gestas ea^ccrpcmus, obierit S. Junianussecundum Vitam Ruricii II num. 4 anno ajtatis suae
obitus circa

quamvis juxta

divinis

altarc operitur

et

utrinque ad

ejxts

pcdem

defluit,

quinquagcsimo quinto

et

surc

inclusionis

anno

dxl. Ex quibus quadragcsimo cl est totum eremiticT vitx S. Juverbis manifestwm niani cursumquadragintaannis contiiicri; adeoque
Incarnationis

quique nobis, Juxta Rubricas gencralcs Missalis Romani num. 20, mappx seu tobalex dicuntur,
Allera palla, bodie Corporale vocatur, cxtenditur-

quc ante MisscT cclcbratimem supcr altarc ad Sa-

Junianum scptem saUcm annis sub Ruricio in solitudine Comodoliacensi vixisse. Fidcm autem assertis suis mihi conciliare videtur Stephanus Ma^
S.
I

cramentumrecipiendum.
'

58 Quoniam infra similem prohihitioncm circa scpelicndxim prcsbgtvrum habemxts, atque istic opcrtoriura dominici corporis appellctur;
cilc,

Chronici Comodoliacensis auctor, ex eo, quod candide fateatur seobilusdiemct annumquandoque


leUj

crcdcrcm fa-

paUam, qua

involvi dicuntur defxtnctorxim

ignorare. Sicdc S. liuricio

dicitnum. 2 diem et aunum, in quibus S. Roricii anima dc corpore migravit ad Christum, in scriplis hodic non haberi.
I

sxcularium coipora, intcrpretandum csse tobaleas. Etcnim canonc vii prohibctur ne oiicrlorio dominici corporis sacerdotis umquam corpus, dum ad
ne sacro velamine tuniulum evchitur. obtegatnr dum honorantur corpora usibus suis reddito
;
,

Similiter de S. Ruricio

II

num.

7 pro/itctur sibi

diem

ct

annum

obitus esse ignota.

Quando

igitur

C tempus inortis S. Juniani tam diligenter

7iotavit,

credendmn omnino
pTxluxisse.
acs.Juninno
baniicamcediii'='*''''

est

faccm aliquam

scribenti

56 S. Ruricius
successissc

vidclur.

supersunt et Fortunatus ntrumque conjungit Hb. iv carmimtm, qu3e citavimus supranum.3. Quemadmodxtm porro
S.

avo suo, nemine intermedio, Id suadent documenta, qux ejiiditorum opinio (2); et Vcnantius
11

Opertorium dominici corporis ipsum corporale, quo etiam oblata operiebancst tur {9),eratque tamgrande, utjjuxta Ordinem Itomanum vi apud Mabillonium [\^), diaconus illud,
ailaria polluantur.
alio

adjuvante

diacono, super altare distenderct


ul totam
altaris

et lantie quantilatis,

superficiem

capcn^t

qxiocirca facile
isto

intclhgitur,

qua ratione
Tan-

opertorio

sacerdotis corpxis obtcgcrctur.

Ruricius nostcr

B.

Junianum

vitsc

sanctioris

initiatorcm habxtU, ita procul dubiq cumdcm sibi ducem et magistrum ordinandx vit^ reliquse secutus est ; tanto magis, quod vicinus cssct Lcmovicis,

dem ob similcm rationcm prohibent Patrcs Arvnmi can.H, (11) nc ad nupliarum ornatum ministeria divina pracstcntur. Consucvissc saccrdotcm, impertita nxiptiali bencdictionej

conjugibus vclamen im-

a quibus Comodoliacum scx circitcr leucis gallicis distat. Confirmatu/}' id etiam ex sotiicitudinej quam lcgitur. cin-ca seputturam S. Juniani exhibuisse ait biographus num. 10 (3), ncdum imQuocirca,

poncre, testatur nobis Nicolaus

PP.

I (12);

talis

prohahiUtCT crat usxts ministcrion/m divitiorum. 59 In codem quoquc Concilio notatu digna est pe- ad discipUnaM, Theodebertumregemdirecta,ui, imo mi atatvm

memor antcdictus vir Ruricius seu Proculus quanla crga se pra-dicti viri Sancti fuisset consecutus bcneficia, basilicam jussit fabrican, ubi sancta
membra
beatissimi Juniani

titiocpiscoporumad inquiunt{\:i\, nullum de rebus

vel posscssiunculis

cwtkm

^pectta^

collocarcntur,

in

quo

alienum pictas vestra permitlerct, et, dum unius rcgis quisque potestati ac dominio suhut jacet, in alterius sorle positam cujuscuniquc,
propriis

(I)

Act.SS..t. VUOctob.. p. 8i:. "-^G

l''';i 'p^,^.,,T (^j Octoh . p. HV;. cor50J. (3) T. I. p. 1)13. lY"'"'^,"^^'"^ (!) Labl.o. miiliolh.. t. col. 503. (8) Gall. Cbnst.. t. U. aeLimoges a-. 16i8, p. 15.

u.m.

VU

-.() Gf-^^l^-J^-iii.

.II

fQ\

K^'

^l^fi

?ol

(10) Binterim Denkwiini. IV. part VIuW.. Labbe. Uf. P. - 0) Labbe, IV. col. \S0b. b\l et i. qu. v. can.
nhbe

IV. fol- 1803.

t. t

i,

1)

Museum

Ital..
i.

;:).

(1-2)
i.

"^
I.

DE
.

SS.

RUHICIIS EPP. CONFF.


,

icticctiamtumulatymfuisse.BeferttamenGania ^
aoto. fvisse, rf,, ,,p/,.M-,

T. H.

"P^'^^^^ ut d.gnum *' Unde reverentissime. ^^ pet.tjnm '^ ,.vsum..s. ut hoc nostra. "^'l reci^res non dencgct, ut tam
piolas vcslra

"
'

^^^,^^J, s. Jvniani mnslatns


^^^^^^

fvit.

egua tandem ad E tcna leva-

ci,ri,m siarum,

nuam quam

et.am clcric, atq universi clcrici, atquc


necconditio..e mancnlcs,

^^

,,;,t,-am ((a."- n.ajor,,? 5.

Amrnm

'

palruorum''

vestri rr .rsub rep..i " don.Lrum re.um,

'ad

patrum

vestrorum

dominium

eXncos

sorlc ve^tra est pertincntcs. dc quo.l .n propriun. sen.per v.s. de q..od l.abcre

.^,,,;,;, araenteis adwnata, honorifice argenteis adm-nata, hononfice in capsa, laminui narrat Labiche (8). Ast hic occvrrit coHocatimi laudatus scriptor addit, alinua difficiiltas, quum ReginafdoPetragm-icensipraeistam elevationem a ajwo 1102 pci-actam fuisse, dum. contra

:n:::;':i\.crm:i,atisexistere.^^ut.c.usqn.un^ cxistere, "^ sunl, non pcrmillalis ^!;" j^^ributa

que proprielalpm suam


flissolvat

f P<>^^"^"''

.^

(lomino,

in

cujus

.^^
..y

suk PctragoriH D. Arbelht (9) contcndit Hrginahlum et proin hanc censem anno 1101 mortuum fuisse
rq^onendam. In elevationcm ad annum [\00 esse ., c. prseterniissa omnino prseternmsa ^__^^,., Juniano Cowmentario de S. jyniano dictum fuit de non fuit hsec qus-stio, et generatim quod repugnaret. Re R, D. Labiche asscrto nil esse vcra nos /)07i pra-teribat controvei-sia de

nprvpnit.

rc:nsE.
tur,

Ouod

et

^'''l'^\^. omnino u tliesauns vestns

^."c..

..<,.

quuiem

nqxna disperticbatnr. S.nil.^use.en.rlis ZcrtieJur. SimilibvscTemplis

U.u^ 2^'^^^_^

fuept fjf'''^^^^.^^. tectum servandum. reanum GaUicanum sartum Concaus

^^

quam

efPcaoJ

episcoponim Pctragwicerisium; sed ita ctiamnum videtur.ut ^^^ perplcTa videbatur atque episcoporumseriesnullam episcoporumseriesnuUam lucemaffundaialiis
s^iccessione
ha^c j,^c

utrique ConAurelia-

IterfuU

S.

cilio

nentt

Aurelianensib^^s, ac priori et 549


inter \riginia

Ruricius noste.^ bims 541 nempe guarto et guinto, ann.s

quidem

ipse subscnpsit

quintus

Posteriori^nomm octo cpiscopos {\). (hrectus, Bantaredus, archidiaconus, suum addidit Uuricio, episcopo Eccles.a inauit a Domino meo,

argumentis, sed polius ab his accipere Gaufredus debeat. Ex dicciuUs judicabit lector : tradit ad anVoscnsis capite xxxn Ckronici num 1101 sequcinia (10) ; Dux Aquitanorum Guilhistoricis

lelmus

cum

multis

aliis

Hierosolymam perrexil

ConciHum rcferendum Lcmovlcina;. Ad alierut^^m Vitis PaquodnarratGrcfiorius Turonensis in est Apud AurelianiMisem urbem trum cap. 6 (?)
, :

vorumtamen nomini Chrisliano nihil Sarracenis Tunc trucidatus est exercitus ejus a pontificc Petragouna cuni Radulpho venerabili Godofredus de Roilion ricensi. Rex interea (1100)
Ralduino. vilam finicns sccptrum fratri Iradidit Pctrogoncensibus episcoConlra in FragmcnXo dc Labbei non secus pis, quod ex Bibliotheca Mss.
edidit D. Bouac^Gaufredi Vosicnsis Chronicum pugnantia ieguntur. Kcce onmino

conlulil.-...

Marco. et in exiincriminato ab iniquis episcopo est magnus episcoporum conventus iruso


lin>
,

jubenle, in qua aeKregatus, Cliildeberlo rege hoc esse synodo cognoscentcs beati episcopi . mussilatum, eum quod contraeum fuerat

vacuum

quet

(11),

alia

civitati

et

refertur

ad

magis cathedr^ restiluunt. Wrc causa quartum quam concHium Aureliancnse

nuintum,quomominpriorisvbscriptioMarciHliimo abcst vero a qumto ; intcr episcopos rcperitur,


loco

unde datur
Mairc in

intelligere

aiwo 549 vacuam

fuisse

Au-

Berulpho} ea: Post hunc iGuilhermum de Monte successit Reynaldus dc in eumdem episcopatum monsrs tv Tiborio et rexit ecclesiam annos xvu Obiit autcm anno Domini mxcix et dies unum el xx. de oclavo idus Septcmbris apud S. Georgium

Franciscus Le relianensem cathedrani. Mhihminus


Ili^loria Aurclianensis Ecclesix
i;^)

Marci

magUquinio episcopi purgationem etabsolutionem


Concilio adscribit. 61 Ovamvis nihil
S. Ruricii habeomtfs,
certi

Rama. Hic episcopus obsidioni Antiochcnae interdivina celebrarct, a fuit, sed dum die quadam Hunc vero superallarc decoHalus est Sarraconis
sccutus est
in

eadem sedc Guilhermus de Alba


,

obit circa

an-

circa

tempus mortu

nwm

bb'i.

episcopus

multum

Concilio Arelatensi V
:

non vidctur iamen sanctus onni 549

superstcs mansisse
'

idquc valde probahile evadeiet,

obiitque rexit annos xxiv Domini Mcxxin, iv Nonas Aprilis. Atque huc anno quoque facit inscriptio quom tunvulo S. Juniani aRamnulpho iunc temporis Commodoliacensiprx-

Rocha et ccclesiam

essci Ecrotium quiiidecim si undequoque ccrtum Ruricium nostrmn Lemovicina/iu catheannis post Fertlram occupusse. Etenim anno 576 Sanct/us apud Gregorium Turoncnsem iib.w reolus legitur

corpus posilo appositam rrat^iU/a/eud^) ; Hic jacct bea- ^ Juniani in ipso vase in quo scpelivit eum
Sci

lus Roricius eps.

Rainaudus vcro Pelragoriccns.


martir
lieri,

eps.

qui

mcruit

coUegit

cum

in

Hist cap. 29

(4;

Marcum,

regis Chilpericireferenda-

Islcrineis ligneis inira

rium, a ftirore populi Lemovicensis Uberasse. distrahimus a^inos quindesi ab anno Christi 575 sedit cim. quibus, teste Vcnantio Fortunato (5), dcvenimus : Exoiius, ad onnum srx vulgaris 560

Quod

vase posilis. episcopum 63 Verum enimvero, si admiftaiur obiissc, 1 1 00 in Sgrio Peiragoricensem circa annum Rcginaldus seu Rainaudus, quis dcmum ille est an

elecott^vs ejva

.u./.u-

rF^c^o

''''"^o"'^

quoniam poiro nuUalenus certum sit tu7ic primo EcnHium episcopatum accepisse, quando commotio-

nem popuU

compescuit, nihil vetat obipum annum 553, ut habet S. Uuricii nostri usque od Quocirca quamvis temLobiche (6), procntstimire. circa pus obitus non possit accurate detcrminari,
sui

anvero Radvlphvs? An interfuit aixno 1097 obsiest dioni Andochcna', an vero prufectus tantum moi'tuus apud S. Georgium de anno 1 101 ? Est ne Roma, an vcro inpartibusHei-aclcie, ubi fuss' sunt
Pictavienses copise?

64 Vei-um,

quum hsc iia dubia sint et nequaquam

pfl,nfl(do

vd

inlcr se componi ncquennt, suntalia quxsuadeant

Hauxiudo.

uHnum

etiam 553 prudenter statui potest. Neque

nec Radulphum [qui

numquam

Pctragoricis sedil)

niultum prorogondum videtvr, quoniam isto anno sex, adeoque usquc e vita discedens annis Iriginta
senectulcm episco})ale nnmus gessisset. 62 Quum, ut supra vidimusnum. 49, mdinaria scpultura Lemovicensium antistitum in ecclcsia S. Auqusiini fuerit, verosintile est S. Ruricium
in

nec Reginaldum aUquandocvm orucesignatisabiisPctrugoricensisanno\mm se. Etcnim Beginaldus Ociobris cum su;e dicccesis abbaiilnisConcilip Nonas

$epuUus juccl

ad

s. Jtinio

'

anno 1099 Burdigalensi inierfuit (13), et dicitur Ucci ego Vzerchicnscm consecrasse ecclcsiom (14), Insuper arbitrer id ab eo factum anno 1097 (15).

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


>f/o/c,

73
in prirfali S. .\iJ2uslini

habnil insPrumentvm qul prx oc^lis forsan monastei'n scribit (1) : ile.Ucalionis ccclesisi sui

membi-a Lcmovicis,
uhi

monaSTEI-II.

Anno

deliccl

mcnso Oclobns, yisiquiriem Domini Mr.n, ipso rcvcrcndus patcr xn Kal. Novcml>ris,
rogati.s per pra-f.ilum

lomoviconsium prjrsulum storio, scpolire, fuerunl pcr clonim ct populum corpora

mos

M.M.EU.

erat

honorifice lumulata

ejusque sanct:e ndiqui post

dominus RaYnaldus.

Rn>np.-o

per

loiiipora

ibidem

una cum

B.

Asclepio c ct

advcnit Como.lol>acum nnlplnim pra^posilum dcdican.ia, ctc.ne quulem ccclcsia S Ji.niani Gallia Christiana (2) novi
satis

vem
sed
;

abanmSm

vscme ad

annum

110'.

rcnire

Haimundumll

Jnmquam

riciisedisse et

mulU> Repugnare tamen nohm, cl si rpa fuisse episcopum. Comodoliacensem ab dcdieationem el translationem Sfp-ut e.ise et Reginaldum ,n hoc Raimundo factam hahentarguinadclinm telis necalnm fuis.^e velint, contra Canonico menla qnibus se tueanlur si qni neqne hosmcrMalen conlendanlcsseadhn-rendnm,
;

Petragooslendilur eum quadriennium minvs enm anno 1102 :iam

supra allarc lucrunt S. Flavian" ^'apsd in-opria venehonorabiliter translaia?, el devole a fiddibus interccssionibus et ranlur, Deus enim e.ius meritis et devote eum exa cordihus corum, qui sancle et malciicoliam erarancorcm
postulant, zclotvpia?

dicatet
Uhiilinis

evcllit.' et

exstinguit ardorem luxuriae et


{/.

inccnlivnm

pra^dixi, pr^falo mona2 Dissipato tandem, ut varia tyrannorum, S. Turpio, stcrio cx pcrsecutione episcopos in episcoqui post plurcs Lemoviccnscs vir snnctitale ct mirasucccssit,

..,.,.-

^;^^^^;;,'^''

palu Lcmovicensi
culis clarus

h, reffidificavit
S,

mes

nol,is nlrinsqnc essepatel. Satisfncril lipsana pondcrasse argnmenla. S. Ruricii


:

scnlcntix

monaslcrium

non

in

B ea lene nt et tivnsfcrendas deputaren I. gni sacras exuvias


scribit

solaccclesiaS.Jnniani remanscunt binos leqatos mmo 1 659 canonicos .San-JunianenscsScolornm ^\e olim fuissead Oratoi-ium oppidum, ar.'ond. de Bmac),utcanonicis Do.-al Hanlc-Viennc, S. m.motfcrent, ejnsdcn roHe.iul. Heliquins quosdom Oratorienses e collegio suo
susc,-

lcqimnsenim

reirularium ibidem ipsius monaslcrii. qu;e lares /,^prout hoc in chartis

rum

pr^pfatum locum .^ive Aupustini et in tocum canonicosubstituil mooachos rcgu-

Quia lamen Praiceplavocantur, plenius continetur. Roricii anima de cordics et annus, in quihus S. .scriptis hodie non pore migravit ad Christum in tyranni, qui ipsum hahentur, pro eo vidclicet quia libros ipsius mooasterii,

monnstcrium diruentcs,
in

S..hn'aiu mntronam quamdam, m oppido sc Reliquias quasdam apud den,-nlein. affmnarc de quarmn tamcn conservalas csse SancU noslri casdem eeclesi^ anthcntitia, guoniam ''fl-"''""''
:

ohiluum domini quibus dies et anni folicium cpiscoporum Lomoviccnsium Roricii et aliorum horrihili concremarunt, idcirco scripti erant, i^ni exstilil ordinatum, per religiosos ipsius monasterii fcstum processionale ad honorem ut unum solemne Sanclorum, quorum ipsius S. Roricii ct aliornm
Heliquiffi in

usqued,e, reddcre rccnsat, dijudicareadlnwc uWoque h.TC sunt, qnx dc potuit episcopus. Atqnc potnimus.SnbneeoHigcre S Ruricio sati^ ope,-ose

non

monastcrio requiescunt, colatur xni Kal. Augusli per relia populo annuatim, et quidcm monasterii celebrctur, quie
ipso

giosos ipsius

Vilam, ecr Chroiuco otimns porro ulrinsquc Sancti Sancti Juntam ad Coinodoliaccnsi scu Ecclesis S. Jnnioni cnnomco yigcnna,n, Stcphano Maleu caceiylam. auctore coyiscripto,

observaturA". ordinalio adhuc nostris lcmporibus

ANNOTATA.
Comodoliacense a Chronicum ma^niscriptos latebat, inter codiccs
,

quod hactemts
pxihlici jiiris

fecit

D. ArbeUot, cathcdrali^

ecclesta:

Lcmovi-

TRANSITUS
S.

censis vicarins,

nohisqnc hdwntissime donum misit.

StephanusMalcu, conditionem ^ia/w praeposito offercndo quidcm Chronicum tJit


Juniani et colle?io ccclcsiae S. ol capilulo ac clero

cts-fatemsua7npro-

RORICU

1,

LEMOVICE^SIS EPISCOPI,
'r.r

T. ^L Ex Chromco

rn,,inf1nnnPP^mi Lomoaoiiateim

^or^i Fpplp^ifE Cf^'^lf''^J^ Sei( liCCUbtW S.

Jmiani ad

humilem presLemovicensisdicecesis seque diccndo ipsius ecclesi^ canonicos bylorun. ct iuter alios t,statur anno a ._y^_^^^ ^,^^ ^^^^^^^^ ^^^,^, ^.^,^^^^^ Jcsu Chrisli mcccxvi in octava F Don.ini
.

Nativitate
^^^^,
,^^^,,^,

^^j^.^^

^p^^j^li

opusculum

consum-

ViQennam, anclore Slepliar fiyt:nniA , ^ ^^ Maleii, ejusdmn Eccleno


sice
S.

;^>f ";;] quadraocnanum anno 13-22v Idus ^^^^^^_^^ luru,adeoqucnatumesseanno [m. Ea-stateUam
obiisse

^^dit editor laudati

chroma

canonico

a.
Lcmovicensis episcob,

lapis funebris,

quo Hquet

cumdem

niani sepulturam nactum

in ccclesw S. Jufuisse [oi. Jacobus Le

Ruricius

l,

fvmlalo monasterio

Sanctus autem Roiicius 1, cu.-ati nus avunculus Ro.icii jam


de
lc >vit

d.ficav.t ct

historica GaUi^. dnplcx Stclona in Hibliotheca Chronicum Comodohaphani opus indicat : nempc ad

ad honorem

l.c,T.ov.ccns^ monastcri..m S. Augustini Kpiscopi r.o..rcssor.s t S. Au.n.sllni,


;

Zse

L num.
M37

num.

SupplemaUo 37,59!, et in EcciesiB S. Jmuam Histor^am^

ad

Docloris cfrrcgii

il,ic,ue inslilu.t sul,

.ps...

fnsi ipsi

Regulares c; et plures sustini Rcgula Canonicos .edditi.s, ex qu.bus monastcrio ecclesias ct


canonici
fuit post

^J^

yinemiam-,quilitulusgaUicoidiomalee^}ub^^^^^^ an opus sU da-ersun.. Dubito tamen vehcmcnter, ecclesia idiomate ea-hibitum, quomam licet diverso

sustcntarentur

ct

vive.cnt,

.dem

Comodoliacensis
nianistro

ct

ccclcsia

S.

Juniani

est

una

ei.iscopus acquisivit.
rii

per

Locus tamcn ipsius mo.iaslctempora ex pc.-.sceutionc ty.annocx gucrris No.-manno.-..m

acejus eaLque ecclesia. C.rterum de S. J.;./... ca^adeoqueComodoliacens.s S.Amando,


nobii fundatione

actum

fuit

dicprxcedenH
S.

(7).

rum

et

pri.,cipum, cl
ct

Wandalorun.

plur>um lol.iMlcr igitur rcliciter agonc .ps.us dissipalus d. Complelo Lcmoviccnsis episcopi, ad coelos
aliorum quan.
doni.ni Roricii
l,

hic hci de curatione Juniani impetrata, quam nrecibusS.

b Agitur

Ruricn II, Stcphanus


ac in \ita

noster eodem modo,


.

licet aliis verbis,

ejus

anima per Angclos

est evecla

cl ips.us sancta

edita refert

(8).

^^"'^-

^o

De

OT
74
AUCTOBB
STBPll- MAl-BU-

SS.

RURIcnS EPP. CONFF.


virlntibns rpsplendebi.t. tril."S insiKnibus dona l.unulilas crga Dcum, el virKU,rdt cnitn in eo

\o^,cns, ^. , vulcrr csl in Chronico ea igitur acu.n i\):ck mti,>p.

LMC

M
'/

''

.^ub cUe.

J^^

sc nropler supcr^ peccatuui suum auilcal * traditum? ' qnis cst liodio, qui (uni coMliteri! Islc cnim facla sua non in publico coniitcri, memor Apostoli, qui erul)uit in publico Ausuam (iicebat (ialatis nnst coiivrrsioncni meam aliquando in couver.sationcm distis inquit,
: ..

S. Uuricius

g lCxhisceverbi^ tanuiuam """'''>''*'''"'"""

li^uet, c,u,Ous

^">''"''

""'"

Judaismo,

annom

Umovwens,, ep,uopt^, h TuriMOScu -IVrpinus, ,-^tcr,nissos fomtu, defuactus, iter

quoniam supra modum pcrsrquchar illam b etc. Et Ecclesiam Dei ct expugnabam agcntes Deo Palri, Gralias alibi ail Colossenses sortis Sanctornm dignos nos fccit in parfem
:

qui
iii

potestatc tcnebralumine, qui cripuit nos de

rum

clc. c

,,^,Je,H

Mamion
i LVii
|3)

in
ct

qux habet Joan S. Auiiustuu ,Me, Benedictin,. sub anno 934 Annalibus
Gallia Christiona
(4).

3 Prfficipiebat autem vii-initalem, castitatcm


vari,
ct

idem

S.

Roncuis debere

\'prhitprmluceti

B nus,

dc quo loquUur Stcphak Feslu,n p,-occs.^,oale, anle Iwbaliones Gal,.r:

pcr

'

orationes
ct

ct contincntiam obscrtontationes cl luxuriam esse contra carnis resistcndum. Luxuria .iejunia et

ha<,wlogus chcUdadna, nuperus Lcnomccnsis Erat licrnurdi Guidonis (5). huc du,:,ssc ltu,porc circwnlalio Hcl,qu,aru,n. Cx-

videtmjam

ccssassc

enim Deo
displicet,

An^clis

rcetcl
lollit,

et

i|>sinirt

luxurioso E

verecundiam

bona fortunae dimiliomicidia gencrat,

nuit,

rixas,

contentiones ct

carncs et ossa

robabilitersolemnis ter,,mhujusfestivituti^vesluj,umsupe,;:sl,quoma,n Jutu i. UuriA'a/. Augusti seu xx die


eadc,,,,

xm

auincm purissimum ultimum facit animam corrncrc

Uixuriosi debililat et enervat, saneflundit et devastat, et ad


in

infernum.
ct, ut

llffc

cius

apud Lemouicenses

colitur.

etiissimilia B. Roricius pnedicabat,

fertur,

numquam

fuit ali(iua

fiece luxuriae io

anima nec

VITA
B. RORICII
II,

Pauperibus enim ct piis in corporc nKicuiatus. evogabaL quidquid bahebal, libentissimc locis, multaque cirundendo largissimas elcemosynas sequenfacicbat, quae, Deo largicnte, in
:

bona

alia

tibus narrabuntur.

EPISC. LEM0V1CENSI8.
-

pletis ,.
.

et comSanctissimus autem Junianus, finitis quadraginta annis in sohtudme, laudabiliter

S.

Juninni

se-

ctalov,

exmdm

EX

ChrOniCO tOmOdOliaCenSl Stephani Maleu.


.

Deo
.^^

spiritnm rcddcns^ cui devotissime scrvierat, vn Kal. Novembris, anno ^^^^^^^ obdormivit
..^.

,.i;^ a3talis

sua'

rT.iinniin"Ps;imo Quinto quinqna-esimo quinto

et

suae

inclu-

prjedixi, quadragesiuio sionis anno siquidem, ut Doiuinicffi anno dxl, domino siIncarnationis
ct

S. Ruricius

11

Tandem

sancto domino

Rnricio

sic

ut

rclnli

quidcm

Vigilio

papatum

sedis

apostolicffi

obli-

avo twcedit,

bouurincc tumulalo, dominus vir magnae abstinomine vocatus Uoricius junior, lucerna et sanctitatis specuncntiffi, et tbeologia3

Proculus. aho tamen

juniore.lunc Lemovicis nente, ac domino Roricio


prsesulantc d.

bcatissimum

junior, Pricfatus aulcin S. Roricius singulari, Junianum alTectu diiigens


fecit fieri

C lum
ii)sius

nepos domini episcopum sedis Lemovicensis


diviiia gratia inspiranle.

Roricii

tumulati,

slatim

ipsiuscxsequias
ejus sepulturam

largissimo apparalu, ct
ct excellentiuin

concorditer

nobiiium

praelai^rae-

est

eleclus,

Ueatus vero
sed san-

torum

vocabalur, elcctionem Roricius, qui antcaProculus

bujusmodi dc se factam, non

sibi

ipsi,

religiosorum, virorum et subtus arborcm, sentia'decentissime decoravil. Ac qno. in illo siquidem ioco, in

mulicrum

qu Spina

dicitur

e,

attribuens, eumdcm clisMmi Uoricii mcritis Juniauum in sua cellula frcquentissime ctissimum

san-

visitabat,

el

dem
Deo

In

suis

cumbonore condigno venerabatur gratias agens oralionibus semper


scrvitium cvocare
e.st

qui

cum ad suum sanctum

et a le-ione

d^monum

liberare dignatus

mter-

sanctissimo Juniano ul superius retuli, mos eidem ipse Sanctus epicratorarc, ejus sancta membra Et ne idem episcoscopus reposuit condccentcr. reprebcndi. pns posset a populo de ingratitudinc sanctissimi Juniani memsi tantum more plebeio epirclinquerentur bumata, idcirco Sanctus

bra

Adeo enim atTecessionibus sanctissimi Juniani. csse, quod, nisi cura ctabat cum R. Juniano semper rcgiminis pastorabs, m qua
rctrabcret necessitas
posilus exsistcbat. totum

non immemor sanitatis sibi oratonum Juniani meriUs restitutae, quoddam corporis cineres tcgcrentur, staUm quo inhumati
scopus,
construi supra beatissimiJuniani lumulum adapsancUssimi corporis altare ad capul ipsius Andres S. praecepit, ipsumquc in honorc
tari

sanctissiini

cursum

vitae sua^

cum
:

faciens,

bea-

tissimo Juniano in

eremo

finivisset.

Nolcbat

emm

Ut quisdiccntis venire contra doclrinam AposloU vocationc qua vocatus est a. quisDcomilitctinea Juniano, affectu Licet tameu corpore distarel a B. in cremo scmpcr erat. tamcn ct cordc secum
2 Bcatus siquidcm

Apostoli consecravit.
5

BeaUssimo vero Juniano,

sregiopeributet

Roricius

legione dEemonum

liberatus,
l.

intcr

postquam fuit a aUa virtutum

lumulalo, ad diversas mundi tot ct lanta inlulit, quod ad ipsius sepulchrum patrata ut si miraculorum prodigia divinitus sunt
,

ut pra?mittitur partes ejus fama sc


sie,

honorifi''''

"?''

Ut.

m
CO

Bibliolh. iiov. Ms8.. AcT. S , t. VI Julii. p.

U, p. 286. Cfr .\ct. SS.. -in.- (3) T. in, p.

m. - W Uall. (.hnsl..

t.

Ul Maii p.

6.

t. II,

col. b7f, et

lusirum. coU
p. 47.

de Limoges.

1. 1.

(5) U Bicho. U.id., p. 46.

H>7.

Cfr

U Biche. Six

raois des Saints

anteriora

Dlli
,.;i^

DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.
mililan? I)eo implicat se negotiis saecularibus, et

Tfi

tn^timnnia defuissenl, per ipsa


esse in ca.lesv.-

e.r

auctobk

Z::ZZ^:^^^^^^^^"'^^Zi .is sanc,^.imam animan, lunu.lum cxx.


;

.c:n,.;,.v,.0:lnusc,uis,uein,uavocationovo--
catu. csj

m ea ,.aneat.
,

lil,s sul.limatan..

Ad ejus enin,

b Ga a

3.

sum,

clau<li

gressum, -^^^

^^^.^^^^^^^Z

l^X^^' ^.L

S.

J..UmimC.n,ner,tnrio

"^^?;:;srsroC;^:s:Usu,ans, ^l..,,...,...o...c.,..
elapsis, sancl.ssim. Jnpaucis fere annis quatuor Auguslini monasteno niani corpus Lemovicis in S. et (le loco oratoni, in disponeret transforen.lum,

e Arlnisti

genm, eiiam Alba Spina

(Aub^piric)

dictvm.

amovere cl cjicerc conuo nrius positum f.ie.-at, viribns amov.T. cximle naretur, nullis humanis
poluit
;

CowinmDe translatiombus S. Minioni, vide xvi Octobis tarinm pi\Tviinn nd ejns Acta svh die
f

immobilis in ipso oco nolens pra^sul sancius aspiciens. pe.-mansi(. Qund bumum prolundius cont.-airc,
secl

quasi

rupcs

nvw.

31 (2).

voluntati

divinffi
;

cffodi focii

et

corpus ipsum

i-cposuit infi*a sarco-

qvo Cnmog Mihi invenire non. licuit tempvs, parocliialitatis acqnisivit dnliacensis ecclesin jns Comodoliacum in ccrtc id tunc possidebat, q^tando
ncciderat Civitaiem crectxim fuit, qvod ccrtn jam tnedixtm provecto (3) absurdnm s^ciilo XII vltra
:

nhafrum,
condidit;

ot

eum

rein loco sic profunflius effosso

lapirtcmtellurem lamen supcrponens, aham tellurem que alium !)Ost adaptans, novissime

terram ahum tersuporposuit, et supra ipsam ea siquitlom ratione, tium lapidom super a.ljecit violcnter sanctic aggrcdo.-entur
:

cnim foret illis temporibus civitatem sibi fingere, non nmn ibns absohitum numeris,adeoque stta ecdesia baptismali carcntem.

n rv. miann vPi vissv labo.-c casso lauu.. nisi cum magno vcl B Uoliqui^, ad eas ni Uoliquis, enim ^ ^;';^, um em f ""^^^^ i.ervoni.-i f Scpulchrum l.enon.n A ^cpulch ",^'en^^^^ facili possot non pussot .lc facl.

ul

si

furtini

vcl

ncm

h DifficuUatem chronologicam circa trayislatinE l\piinviarum SS. Amaixdi, Juniani, et Ruricii

f
J\.

jnnioris j
et seqq.

Lqinn.
ea-j

in

Cornmentnrio pr:vvio.num.m
:

boalissimi

Jiniiani

ol

alta.-o

An.li-Oc-c

in

loco a

Hem

hisce verbis Slcphamis onii ^^.^^^ ^^^^^_^ str.hanus Maleu

parte austi-ali hodic


silo

fontilius

baptismahhus oppog.

Anlo.piam ipsam basilicam dedicaret {Haynaldus


Pctragoriccnsisepiscopus,quivicariusinponti[icaU Burdegolcnsi dcofficio erat Petro Viroaldo, olim

lunc lcmporis

oxsistebal

Fonles

tamcii

jpso oratorio

ipsooralo.'io. necin baptisnialos illo non erant in Ex jus pai"ochiaIe aliquod rosidebat.

cano) corpus

S. Roricii

junioris,

quondam Lemovi-

et ipse tiRCt,

tunc tamonB.noriciusincnnpitparietum dilalare. el ^ilum ipsius oratorii ampHante idem Eo vero sic inclioanlc ct 7 Cemodocorporis proprii a^grituLcmovicis in B. Ro.-icius condcns, ii>conslilutus, tostamentum suum
,

fundamcnta

ipsius censis opisco[d, in suo tumulo infra septa iitdc amovit, volcns ipsum eccIesia;adhuo jacens,
infra rcvclarc et honorabilius collocarc; ipsumque involvens, ejus sancta membra mundum linleum nccnon ol Ihocam in qua corpus S. Juniani.
. . .

di.ie

inchoan, corabsquc pompa ahqua nns suum disposuit cpiscopus prxr.ci voluit ahbafra

ipsam i-cck-siam,

qnam

fcceral

idem

scpcli.'i

cfiiscopus corpora ct scgrcgavil, tradidif.ine ipsa sancta tria

cxlra

sepla

ccclcsia;

ad horam

^^culari

idcmque

teslibus et
ipsi.is

pcrsonis

tem

ot

cort.is

ie-uvit

ct rogulares canonicos in eadem p.>curiiai quanlilatem pro fabnca miignam


;

dodicationis

ecclesiie

custodionda fidolibus, donec essent complcta soipse

lomnia. Dedicavit

ergo

dominus Haynahlus
B. Andi-eae Aposloli

insius ecclesia:

consummanda. Tandem
,

in

confos-

ipsam ecclesiam ad honorem


ot ipsa

ln>euri
P''-

quiev.t pcrscverans, laudabili fme dio et anno corpus Bomino, c.iusquc sanctum Com.xluliac. allalum e mihi ignolis, fuit ad vicum ecclcsiam tumulat.mi, lu-out il,idein inira ipsam testamento /(. ipsc vivens in suo disposuorat ccclcsia, postquam 8 Insa vero Comodoliacensis Lemoviccns.s cpi.copus, fehvra:.:i. S. Roricius jui.ior, largitale ipsius C ciler in Domino requievit , ex elcemosy..is, maxinio PiclaSancti Po.Uilicis et cx co.ifluoiilium ad scpulvcnsium et Turoncnsiu... constructa in fuit Juniani chrum bcalissimi canonioorum .egularium ab-

sionc

n.lci

hymdedicatione sic completa, slatim ciim ipsam ccclead nis ct canticis tria sancta corpca sequitur. collosiam roducens, ca in modum (lui corpore S. Juniani, in medio Agit dein de
c-d\\i.

Corpus vcrn, a,t, altari coUocato ct proscqvens : accipiens, ipsum reposuil mfra S Boricii de lintco

imichram pcllrm
in

corii

focilque eamfirmiterconsui

sic rcposilum qualibot parlo sui, ct ipsum corpus conlectam, infra aliam lhec;im, arg.-nto collocavit decent.ssime partc majoris allaris

quam

in siiiistra

Omodoliaco, batia Et tam


locis

nobili

translatimiemrepO' adaptavit Clamlit multiplicem >imili theca argentea in silio corporis S. Amaudi,
collocati, in dextei-o
X

in situ

suo,

qunm

ollicims,

memhns,

ejusdem altariscornu.

jurisd.ct.ompossossionibus, redditibus et qnod abbatia ejus cccIosiiE hus adeo dilalata abhiitiaspcr intercffilcrascanonicorum regularium Lc.nodioecesim et ci.-cumquaquo Lemovicensem Quia constituias, insignior habobalur.
,

bis

Kal.
csl

couqueritur hisce verA lin hco idem Chronista die II non celebran translationcm S. Ruricii nempeipsa dic, quo ritus peractm

CO

Novemlms, tcmporisK/cr^/ca^oiHs) maSi aaudium tunc

gmm.

ruii:

major siq.cicrevit in^.-alitudo


et

ct tristitia

vicinum

tamcn dics obitus S. Roricii Coniodoliaconsis occlcsia? lem ct canonicos ipsius S. Roricii commcmoralio fuit ordinatum,ut ipsius castinum Invcninterim colcb.-ctur animatim in
lionis S. Slepliani,
t

ignoi-atiir,

pcr abba-

rniisdicbus:exeovideIicct,quia.Ictantoopcrc
per clc.-um moritorio ad salutcm nunc
Como.I..Iiacenscs nulla fcsliviias
])op.du..i

annuat.m hac d e
celob.-alur. Cei-

annivcrsaria rocolitur, noc

cham

donec corpus ipsius

S.

Roncii

mcstcnim, quod
doniani ipsius
eccIcMa^ essct

illo

tuno,

ecclcsi^

quousque pcr mofabricam forma ips s

relevctur

/.

mutala,

rccolohatur annis singuhs

ANNOTATA.
a

ipsadicaunivc.-sa.-ia et fcstivahatur ipsomm Sanct sanctissimi Juniani ct dc

^"^J^-

Duo

hic textus Paulini

nempc

ca'

fragmenta coalescwit: Ncmo Epistola u ad Timothcum, u, 4.

clcsi^ rum iranslati.mibus nulia '"""^ '';'"'

;';;:;;';;;;;; "..^^.

proptcr

tunc mentio agcbalui dcbet et debebat di-

^"-^'-";^^^'

1'.....

DE
ADCTCIIiB

SS.
,

RURICIIS EPP. CONFF.


n
el
...

in

nm
"

^pnuUum
.,,,

fucrat, fuil

ad

S. .Iiiniani

ba-

8TKI'H

MAI-EL'.

l,odoliocen.is i,,ter,,rcWr

dlam,

qmm

mcepU

';"'

''^'^"

Gros,canon^v^ con.u,nu,cit anno .230 Hte^ius u,t ^onseerao n.,n ,/,r Juniani (1)
S.
:

,i

An.clium

tunc prapositum

reccntior

no \maJoanne,le '''""'^ <-')f est). Quia lamc. hod.e nulla

^^ '^^\^'2 ^ /'/'-;-' "5'


.ps.u^
le.i.-

Sio

t^m e,pe,,o
Ju iani

\m

('.,).

Un.lo

ncc

S.

Amandi

translaHoricii

^j^,' '',',,'
.

rocelcb,'cntur, scl tanlun. B.


^^_^^^
;

pro cationis restivitas coldu-atur,

co qu.a

o.

na

J^\.^^|,i. -co^^_^.^ "^ lat

^,, 1 n.i.a.uiu.n, qnod cjus


_^

^^^^

j_^^

ipsiusecclcsi.ecst,nulata,..cccstal.quodd.g.,,. ""'' quod impcdiat. quo.niuus poss. 'P^

^i,,

sin,ulissaltc,n

"^'^^^^

^'""^

cebat, ut i|,sius B,

^^^^\

die colatur a

populo

'^,^

^^'^"^ZX^ ^'"^'^ "/;'";'"


:;;;S'cri.
..ctuli
,

'^^

qnia vero dics .,,|io lacta nou fucrat nec cjus corpus a.lhuc i,.,,,i,us jyno.-abat,.r, a
t.-a.,slat.u.

"^:,

fuit

illo

tunc onlinatu.n, ut in

c,-aslinu.n

Inv..,.tionis S,

Stcphani. in c.jus cccle-

siTS
relevatum?

;::u :;::':
fuit

idc,n
:.t,.a.is

B,

Roricius episcopatun. c.vc.-cue..U, ejus

im' cor us ejus


,n,.a

all^
scilicet

honorir.cc

de lcr.-a rcvclatum , et per abbatem Itlerium


trans.lie.

commcmo.ti!. a.c..ct.^ ..,.,.. ... frsn lnventwn,.S ,t,;,,an, P,-otcn,arty,;s,r,ate,,use.teccles,^ecatl,ed,-,,l,sfen,ov,oe,rs,spalronu.s,

lanno

990

(:!))

ut supc..ius

inter primarias /estivitates

atum similiteret

B.

Amandi

translatio alia
fcstivius
e.xstitil

slatex B,-eviariis

dwtx eocksxa,, ul contum antirils tum re.ccntwrdms,


ccclcs,is.

Scetv..
nam
(,)

Kal.

Scptcmb..is

recolilur;
et

quod

cj.-le,-un.

tunc ejus corpus invcnlum


.Ba.-(2)

de cella

patromis

est

obscvatur ,naU,s S. Slephanns (5).

quor,un

Chr<m. de M..eu,

p. 08 e.

Ibi j., p.

.K.-(.1) Ibid.. p. 30.

(1)

Ibid

p. 35.

(5)

Ctr Guyel. H.onologiun,. p. 50,

DE
Z.

S.

FLORENTIO EPISC. ET CONF.


ARAOSKl*
IN

GALUA

V. H.

COMMENTARIUS PR.^VTUS.
ejus Acta incerla ex g unicus. Memoria in sacris fastis; Vita S. Verani excerpta ; Concilia, quibus interfuil ; obitus
et

Reiiqdiarum translalio.
Florentii, ArausicanH^ Ecclesis: episcopi,
licensis episcopt,

CIBCA AKHUU
PIIVI.

qux apud Labbc


xi.v

(4)

hahetur

ct in

Memorin
fasti^

S.

Florenta in
Hcclexia

sanctitatcm proclamant Martyrologia, qux Classica vocamxi.s, Adoet Usuardus, <juibus Homanum hodicrmim concinit. AdOy qucm cxscribunt fcre Usuurdus el Boitianus, hoc encomio Sanctum nostrum exornat : In Galliis

hoc vohnnine subdicitt

Octobris cdetur.

Etenim

S.

postqxtam S. Florcntivs ortu Turonensis, locoS. Verani, Gabalitani, designatus fucrit, reliqua per ordlnem iisdem fere vcrbis iii utraque biographia
decurrunt. Sic ulerque dicitur genere non fuisse minimus ncc praecclsus, utcrquc vigilat in ecclesia, Veranus quidemS. Privati, Mimatensis atque

civitatr Arausica,

Sancti Florentii

cpiscopi,

qui

multis clarus virtulibus in paco quievit. Qux C ipsissima verba adhibet quoqice Notkerus(i). Neque dubito qxUn Wandelbcrfus in suo Martijrologio meirico, licet

Tcutonicus

ct

Frutniensi^ monachus, de
xvi

adeo Gabalitani patroni, Fiorentius autem ad corpusS. Martini, noctequc tra nsacta uterque pcti it, ut dcpositis capiilis, in clericorum numero admillelur. Iter
tiis

Sancto nostro scripserit ad diem


Noventbrls
(2)
:

Kalcndas

dein

Homanum, cum om/nibus circumstan-

idem utriqueest, parqxiercditus, idem Honora-

Sedecimum sacer anlistes Florentius ornat. Etenim ne hanc taudem ad S. Fiorentium, Trevirensem episcopum, derivetnus, vetat txim celcbrior Afausicani cultus, tum dux Wandelbcrti, Florus, Lugdunensis Ecclesi^ subdiaconus (3), cui notioi' esscmerito debebat Arnusicanus, quam Trevirensis
Florenlius, utpote Lugduno viciniGr, et subscriptor variartmt, Synodorum, inGalUis celebratarum, ut

tus, Albinganus episcopus, qui excipit percgrinum, aujusope pagani, iinpctrata pluvia et dracone ahacto, ad ftdem Christi convcrtuntur. Qttin et xiter-

que Iransitis Alpibus ad desideralam Galliam advcnit et ad S. Thyrsi basilicam, in agro Cassiaiio

positam, acccssit. Cespitat tamen in Florentio nosiro

biographus, dumeum/ingit Cabillonempervenisse ct


inortxiiepiscopiCabHlone}isisscdemoccuposse,nullus

fusius infra explicabimus.


ef%u Acta, mu gna tx pnrte

enim
attinet,

Fiorentlxis

hanc catltedram occupassc

lcgitur.
Vitfl S.

2 Acta habcmus,

S. si

Florentii

quod

vix

aliqua
biblio-

3 Restat igitur dispiciendum, utri Sancto Acta ex


ista, inter

Ve-

Lectiones Breviariorum

excipimus.
asser-

am>s eommu7iia, adscnbeiida


est itia

sint.

ra-

hi schedis quidem Bollandianis,


theca regia Brxixellensi

qux in sub numero 8912

tcndum vero

mellus S. Verano,

quam

S. Fio-

veniio aptari.

Impnmisquia

agitu/rde Cabilionensi

mrinu Papebrochii nostriolim exscripta exLcgenda mcmbraneaCaroli


vantur, repcritur Sancti Vita,
Strozsi, Senatoi^^is Florentini.

seu CaliaUiccnsi cpiscopo, qualis Florcntius noster

Verxf/m ista

maxima

numquamfuit. Deinquando omnia facilUme S. Verano decurrunt, multa obstant, quominus eadcm
S.

ex pa/rte hadtsta videtur ex Actis S. Verani, Cabal(1) OaniB,,

Florenlio a/ppliccmm.

Unum
manusc,

proferam exetnt. II,

t.ll,pa.ii. p. 181.

(2)

D"AchBry. SpicU.,

l.

ll.p. 54.

(3) Ibid., p. 39.

(4) Biblioth.

p.

m.
plum,

, ,

DIE DECIMASKPTIMA OCTOBUIS.


qun agitur de pueUa, Flormtiolx A tala/precihus Sancti noslri. Hinc ergo

77
qu;e

pbmf,

in

resxisci-

rcntio trihuuntur

uni Arausicano propria

V. n.

[scUicet

mnt,
,

itinore properavit Alhinga) rejjrcssus, continuato Alpibus. proxiad Ciallias, et ciim, perlransilis proximum, situm massot ad quomdam vicum, viae orandi causa se, tcrritorio civilalis PlaceritiniP,
in

ut

(it,

delixit. (Jui il)i(iem

iri

ecclesiam veniens, pri-

lam Placnitimim trartsvccta fucrunt.Similia hnhet Hreviarium Aniclcnse anni 178'^, in quo dicitnr S. Florentius Arausicanus eph-copus, sepultus in urbe episcopali, nnde translata sacra illius ossa,
honoriiice
drali

qualis est translatio Hctiquiarum Ftorentio- aut cahaiticen' qxis', ut infra videhimus, A ransione in agrum t epUeopui'
("*""

mumiitintravit, plangentium voccs audivit. Tunc

a.sservantur Mari;e

parlim

in

ecclesia cathein

porcunclalus

quidiranr
fuisse

lioc

csscl,
;

dixerunt

puel-

B.

Aniciensis, partim

parochiali
,

deruuctam undc misericorinquit, visilare dia et-pictate commotus: Kamus,

lam quamdam
lanientantes,

ecclesia

apud

Laussoniam
iir

Aniciensis ditecesis
.

partim

Fiorentiola

snpradiclo templo

illuc

et,
,

si

quid

illis

consolalionisimpenEt
in

dere

possumns
raela

conferamus.
gr-essus

ipso
,

verbo,

oration(!

fostinus

amovit

atque
te-

epi^copi delala. A> Placenlini iiquetea, quse Saussayus et anti/juum Brequibus vifirium Anidense Cabillonensi episcopo, omnihus

opera

Dionysii,

inlrans bospilium, ubi defuncta?

corpusculum
oratione

ignoto adscribehantur,
tio

tandem

>lm(/,sicrto Ploren-

ncbatur, orare

indiclo

silcntio,

liis,

qui
ipsa

secum erant
sur-

vindicata fuisse. Atque id quidem jure optinm,

priecepit.

Rt

cum ab

quoniamcertumeratfuisseepiscopumArausicanum
Floreiitium, ConciUiswstTculi

roxissct,
tei-lio

apprebendens

manum
.

puelUT

exanimis,

notum

et

authenticis

qua',

illam nomine proprio altiori voce clamavit a captivitate mortis Domino auxiiiarite

Martyrohgii-s inscriptum; ex altera vcro parte, phne inaygnitus erat Florentius Cabilhnensis sive
Caballicensisepiscopus.
7 Ouin et ^
illi ipsi,
/

parcnlum aelus crepta, respondit, ct vilK reddita, dcin imnrensa gaudii nbcrtate romovit. Refcrtur memoriam patrati prodigii vicus
qrtoiiiodo iste

nensi adscrihehant,

stitpecta
tiir,

4 toc quidem minime B vidm- ,-, /\/am propcrans in Galtiam ct Albinqam inratione. dici possit ffrcssus, non videm^ts, qua

Flore.nti()la"nomen accepit. quad/ra/nt cum serie

canum, A cto-

sanctitati.^

Fhrentinm sedi Cahillonihihnunus alterum, Araimfama celebrem, admittebant,ut


qui
'
' .
.

^'defuere
qui auo* FlO-

^^^.^,
xermt-.

,,^,,

^.

Uquct ex Saussayo, qui laudat CahiUonenscm in E Supplemento,ast in ipsosuo Martymhgio nostrum exm-nat sequenti ehgio : Arausione sub metropoli
Arelalensi Sancli Florentii, episcopi et Confessoris,

S.

Florcntius.

ti-ansitis

Alpibus,
potuUise,

Placentinum pervenire
grcdi,

ad terrUorium id enim non proin m^a

qui gratia
tropii

divinilalis plenus, post

Yerum,

S.

Eu-

sed regrcdi

cst.

Quoniam Albinga
salteni

encomiastem, sedis hujus creatus pontifrx.

OccUlentali Ligurix

sita,

GaUiis proximc adjacct,

quandoPlacentia

adPadum a Gallia

centum

salutem animarum cceh^sti sapientia et aiioslolico mira Holifrioni incrcfervore ac opcrc procuravit
:

Orientem versus. viginti milliarihus Ualicis distat


possunt: Ast hxc eadem optime S. Verano conven irc
ftabet

menta tam
culatff

vi

sanctae

priedicationis,

quam ema-

vilae

enim

ejus Legcnda illum, transitis Alpibus,

cipnos

exemplis addidii. Deinde inlcr praePatres in Epaonensi Ecclcsise Gallicanie

ad vicum quemdam,quinonnominatur,pervenisse, tandemGaUiain atque isticpuellam resuscitasse,ac Exhis igitur opinor laudata Acia minus
attirjisse.

Concilio,
rifice

quod sub Hormisda Papa


sanctionibus

coaluil,

hono[lolilia

considens,
suffrasrium

de

sacra

editis

ac symbolum priebuit.
iminortalitatis

Ac

f\e-

pottus adS. Florentium, Arausicanum episcopum, in hoc ipso voluad S. Veranum spectare; quare et nccuratlus mine edcntur ad diem xix Octohris, nhi

mum
8

tramitem

ingressus.

priemio

quod emerueral

in iideli dispensalione, potitus est.


dictis consequitur nihilnobis cer"''' '^'^'^^"^'^^Jir^et

Ex bactenus

9uom.n
13

et

,-

Te cahmonen.

etiam expendi pot^irunt. hiographica eo deven,t, 5 Merum hxc confusio n^vt^i^nm intcr CnbaUtcenscs ut fuerint, qui S.
reipsa tum epi^copos adnumerandumcensuerint.Et in suis Chronicis part. Iii, Atitoninum

tum imwtuisse rirca S. Florrntium pr^te^' iter Ilalicum, episcopatum ejus Arausicanum ct piwsentiam inquibusdam Conciliis GalU^r. Et quidem

qua^tum ad
tioni-s

iter

ItaUcum

pertinet, illa wtate devoesse po-

causa frequcntissimum, vix dubium


:

apud
tit.

S.

Breviario AniXXIV, cap. XIII, 2 (1), tum. in utdicitur, vetusto, cujus apographum ciensi satis, ^ ad Joannem BoVandum sxdrmisit Claw/ius

test

propter traditionem Phcentinorum

elenim

oVvm

Historur Cahilhncnsis scriptor. Florenlius cum Cabalnoster ejusdem civitatis Cabilhncwiis, quidem crrori nccnsico7\fuss:,episcopus legitur. Cui Pcrry,
Martyrologit assensit Saussayus in Supplemento rfi>m5cr(/j(?n^;CabilIonein;Eduis Gallicani ad banc

Joannes de Mussij>\ qni s.TCuh xiv jiniente flaruit, scrihit anno 1057 delata fuisse ossa S. Florentii episcopi abOreuga civitate {/Iwf/.v/cY/) ad caslrnm
Florcnzoia;
rentiola'.
I?)
;

unde dalur inteUigere incolas Flocuperent patroni sui Beliquias ha-

quum

bere

in ccclesia suh ejus norninc dcdicata,

Arau-

scirent non sione easdcm repetiisse,quatenusoptime

iChdlons-sur-SaCne)

S.

Flo!'entii

istius

civitatis

natus, gratia episcopi et Confessoris. Hic Turonis in liberandis energuD(^i repletus, virlutc multa

Cabilhnensem- qnemdam episcopum, sed Arausicanum in vico suo et putra-ssc insigne miraculum et
obtinuisse. fn hoctamen deinceps cultum solemnem quod S. Florentium cespitat Placentina traditio, lloruissc rcfei-at, diccns (3-: medium s^rcuU iv

menis,
:

cum

Gratianopuli

tum

Mediolaiii

etiam

priecelac tandem humilitale et charitate enituit divino largilore adeptus est. icns, cceli gaudia a coruEjusossa, multis rutilantia supcrnae virtutis

circa

Anno

Christi

ccglxv
,

S.

Placentise
visitavit,

transivit

qui

Florentius per episcopalum Honifacii ecclcsiam S.

scationibus,

partim Anicii, partim in Lausonio Velaunoriim viculo, cum religione adservantur. virtutum ejus Ouin et illorum pars in Italiam, in oppido volivo munere transvecta
,

dem

ibidem plurima miracula faciendo. Eamchronohgiam scquitur Petrus Campi in

memorem,

Florentiolae,

ab eo cognominato, collocata

in

tem-

habetur, plo ipsius nominis, magna cum revcrentia solemniler cel(?bratur, a ubi et bodie onicium ejus
saucta sede Aposlolica approbalum.

Placcntina lib. ii sub sua Historia cccleshstica neque uUus dubito, qnin eamdem ex a7ino 36'i (^O, h udato Joanne de Mussis hauserit. In partem vero oppositam abire videtur historicus Arausi-

omruno

canus La Pise

(5),

quum insinwH

S. Florenlium

6 Hic evidenter CabiUonensiseu Caballicensiflo-

lataidis, Comitis Arausicanse,ejusfuisse fratrem A in finem sa:cuU ix ct que episcopatwm differt usque
1. 1.

mT
liir?

III

8fii

t XVl.^p

I^L - P) Ibfd. P

Kiiit

Luud

158fi.

Vi)

448.

-(4) H..

Muralof. Scriiui. ror. Kccl. di Piaceaza

p. CO.

(5) Hist.

de

la princ.

d"Orange,

p. 67.

initium

DE
78
S.

S.

FLORENTIO EPISC. ARAUSIC


a Synodo dicendus o A ren ticensis episcopus, abfvisse qvamvis ejus diacesis pra-laivs, essct istius sedis claudeir.tur. Duvndequaque limitibus Bunjundia' nos imjwllii, utSalutarem in plea-iyiturmomcntum
atqve
tatem
12

V.

II.

ChnsUano, 910). .Ut Gallw hnlivm X lab 880 d

facit

rationem qvocirca nvllam ejus opinionis

M-

Catalogum episcajJcrr^mAve^iticensium referamus, Avennicam civicrrori librarii adsciibamvs


i>ro

conrm
,.,

bendauicsseccnsuil{\). ckrmmlo;,la ullatenus qwq frtenm, nculra Horeniio documcntis, qu.r de S. ,/,., cmn certis

Avenlica

(10).
p*ou(PT-an(an.
'^'"^",^^JJ;

Ah Aventicensi episcopatu dcclinant deinBur-

mConciliorum. Quamvts emm ,,fc,,, , Aclis episcopalus SancU n>^>^^crlurnsit initium


niam
id

gvndio' lermini {omisso Ravraccnsi scv Basiliensi Augustodvtraclu, cvjus episcajms, nisi forte svb

decessoris ejus,
ca-lra

Veri,

tamen
S.

omncm

i,

Floronlium

tcmpus 'Ono^musUy, controveismm esl po.Uum Conclio Epaoncns, anno


.n
.f^hr .
>

nMenpticme
eniscopus

(3,

Florent.us

o. e

Araus.ca; relcg. xv.. mcnsts suprascriplo. ne^,pe dic die cTconsule an.o
civilati.s

el

.ubsLnps.

nensisnomine {\\),qvodnon credimus, lateat) Occidcntcm versvs per Vesuntinvm, Lingoncnsem, Niveme7iscm et Angvstodmicnsem episcopatvs : unde Meridiem versvs Lvgdvncnsis, Vie^mensis, Vale^itinus, Decn.^^is ct in dcatera Rhodani rijxi Albenis scv Vivariensis qdscopi occurrvnt ; qvos pmro, in
svnistra

tm
,licta

iamen Bhodani ripa sid)seqyvntur

Tri-

Oclis

cl

Asopitoconsulcscu

Synodo specialUpr.Talii^-CmcMu^ i^igvocaveturmh;xnziomm\\oorsanCanon xxv


iauiffi in oratoriis

.9i/a Chri^li 517. ut in tultLensis. Concilii prirscs. ^sU^^s tempestaUs occvrrit, rjyod r.orrs

subscripU<yne habel S. Avi-

mtlqmdcmm

castini, Arausicani, Vasenscs et Carpentoractenses antistites. Post, Truentiafluvius {\ai Duranco) (crminusestBvrgondionvm,etsecund.um o-ram dexteram

fluminis Cabellionmsis, AptensLs, Segestcricensis (Sisleron), Vapinccnsis ct Ebredvnen.sis episcoj)atus

venivnt,a qvibu.sad Tarantasicnscm


dicrceses transittir,qv;r

ct

Gencvenscm

cuiuscumque parocl.i^
10
iia,

vilianbus ponanlm-, nisi rorsitan vicinos esse conlingat. qui

tandenxOctodurensem,vndc

frequenlia faniulentur. sacri<cin(']ibus psallendi

incepimvs, attinyvnt. Pari modo terniinos Visigo- E thorum in Gallia defmire liccret. A.^it idjamadhvnc

cum
tci

opc u^.

scntenAstEpnonenseConciliiim cgre{,ie,mea

diem

Commcntariojn'Xvio ad Vitam S. Buricii I


inquirittir in
^''"*n

iUustrat qy.Tstionem cfeogrnphicam Bnrgundia^. qmle sub Sigusamplitnilincm regni

nempe

nwm.

.mmdorcoeconstitutvmcrat.Interei-uditosconvenU protam cpiscopos su.t Monnensis

S Aviivm non

47 }r)'grstitimvs. Aslcirca Epaonensem Syjwdvm (jvipstio magis 1 3 ardua ervditos div vea-avit, scilirct quis vervs sit locus Epaonx, nokili Conciiio celebris Varii varias
.

Epuom,

Burgundici convocasse, vinci.T, (ntaw totlus reoni ad cpistolam lxxx nt recte adnotat Sirmondus quemadmodum Con<dium Aijathense
et Anrcfmanni 506 cpiscopos snb WisigoUm (6) onmcs,sub nmse I anni 511 antistitcs.guamvis non trjue hmc liconstituios amplcctrbolur{l). A

protvlcrvnt sentcntias
ter

sed plerisque cruditi,s {in-

Aviti[^S\

quos etiani annumerandi sunt avctm'es Hi.storisp Ecclesia: GaUicanx (1?) et majores nostri ium
Vicnnensis dic v Februarii {\^), ex Feb^rvario propterraritatem volutumrej)etita minum hvjus mensis opinalione, in Cornmentario jirievio ad Vitam S. Venantii, Alhcnsis scu Vivain Vita S. Aviti
riejis^is

Francis

omneminter tres pneciQuetfacili negotio Galliam puasgcntcspro i/la tcwpcstatcdefwiriposse,pr3Cserfere immobHes tim quoniam episcopatuum tcrmini noslramvsqucstatem permanserint. Et qvoad

ejnscopi {W)) airisit sentenda enrum, qui


t

ad f,uidemrcgnu7nBurgundiomnnatlinet,ejustermini
propter ept' Orientem versus cront Alpes Pcnninae in Yascopatum Octodvrensem, hodie Sedunensem

existim arun E])aonvm an tiquvm eodem situ fu isse^ quohodic est ruralis parochia Yenno, qvam collec-

Uistoricorvm Gallicorum Elanna interpretantur {\h), iniktcatu hodiemo Sabaudi^ et protorcs

tesia,cujusanti.ste$ConstantlvsConcilioundecimus Octodurum eccciplebat Vindonissa,


subscripsit
;

vincia Camberiensi ; varia* ad rem .stahlliendam j)rofcruvtur rationes, quas vidcrc licet incitatisad calcempaginselocis. Vervm qusestimiem commodius
.solvisse

cujus cathedra non


^'

ila

diupost hgrc tempora Contranslatafuit. liinc

stantiam ad lacum Bodamicum

ad Avennicam
venitur,

civitatenri seu

cujus cpiscopvs,

potivs Aventicvm deSalutaris, ultimus per

mihi videntur, qvi locum Concilii in comir Ahbonis seu Albmis (Albon, dep de la Droine, ^ arrondisseraenl de Valcnce, canton de S-Vallier) conslitvunt. Etenim in hnnc sententiam conspirant
tatu

: prcsbyterum suum Pehujimn ConciVw subscripsii migrasseposimoscitur porroAventico Lausanna^m

gravissr)na

raiimwm momenta,ac imprimis ipsvm

duin episcopos.
regniHurgun**
11

Pii,

.\cquc uttcndi drbct

Avrnnica

civHxite Avc--

Epaonis nomen, ut consiat ex diplomate Lvdovici dato Aqvisyrnni vi id. Martii, anno xvin impein diem x rii, indictione ix, qua' nota" chronoloyicx
Martii anni
14 Porro
serse vulgaf-is

nionem magis, ad Bhodanumsiiam, qtiam Aventicuni,

831 concurrunt (16).


h.TC

hodicrmT Iklvetix urbem, Avcncbrs, dcsi-

in

citato

diplomate

lcguntvr

i-,i

cnmUaiu

rpiscopis gnari; unde fuerunt, qui Salufarcm Avenioncnsibiis adscripscie m.Scd perperam ; Avenio jam ab anno 506 Visiyothonmi

quoniam

erat, ejus epfscojxtJuliano per

PompHumjyresbxjtC'

Sponlanea voluntate adicns scrcnitatcm culminis noslri vir illuhtris Abbo comes, qni et vicnm, qui dicitur Epaonis, qui erat ex ralione S. Mauritii ex episcopatu Viennensi, ubi nunc, auctorc Deo, Ber-

Mhonis,

rum suum

subscribente Cortcilio Agathc^isi, in quo Putres nexis genibns pro rcpno Alaiici, qni congregalionis peiniiscrat poieslalem, Duniiiiuni (ieprecali sunl
l9|
;

nardus

arcbiepiscopiis

praesul

esso di^noscitur

bencriciario inunere cx noslra largilione

habebat

ftr

qvibus verbis dalur

intellifjcre

nbi erant etiam ecclesiffi deslrucIiE et discoopert^, quarum snnt vocabula Sancti AndrcaG Apostoli et
Sancli

Avemmarncivitatem seu
riri

Avcnionem ad regnum
anlistiti
7iisi

Romani
ibi

Marlyris,

precibus quibus
ecclesias S.

valuit,

Visigothormn spectasse. Nullus itaque locus repepolcst Avenioncn.*ii

nostrani obsecravit

clementiam

quantumcumMauritn
licct

inter

cpii^copos

quc ipse

ex bcncficio

Burgu)uiioncs.Ast ccontrario

Sahitaris fuerit

Vienneiisis redduremus.

Ex

hoc fraymento,

7nutiio,

DIE DRCIMASEPTIMA OCTOBRIS.


k

79
J.

unftiln^hfrbciiius, uti

pr.rfaiisumvsj.panm Epaoms
snlidi arfjumenti

magn ificcn tin m ostendat. Ast in mcmoriamrevocare


oportet, Epaonisricnni, nt lofjuitnr

V.

R'

namen,(ivod per
potcst, et
In/s

scjam

hro

csse

tum quidem maxim,guum

allis rationir-

citatum supra Ludovici Pii diptomajnm tnm h(dmme binas snas


ccc/r.v/(75 (lcstructas et

adminirulari poteM,{pi(tles stmt, quod Epaonis vicus essct tum in ipso episcopatu Vicnnensi, cujns
pnesul, 5, Avitus, Coiicilium cocgil, situs, tum ad rationes ipsins Ecclesix Viennensis pertincns, nt liqiwt excitaio fragmento. Ex qitibus omnibus ha-

discooperlas.

Qnod sitnntis

ruinis patnerin t templa, probnhiU conjectnrn suspicari Ucet reU^iua ^(lificia.earipicndisepiscopisaptn^

bemus Epaonumantiquuin dchuisse infra


dralis rationrm spectarc, at(pic
S.
.

terinintjs

dhcv.cesis Viennensis constitui,ad ejns ecciesixcathe-

ibidcmoHm ecclesins

simiU ca.tucorruiase: at(pt adhancmcdiocriiatcm, in qua diu delitnit, redactam fuissc. Utrnm vero nomen A thonis nb Ahiionceomite dcrivandum sit.ct sie Epaonis vocabulum nnti(junvcrit, ignoi-o; nihilominus loci incolsc hodiedum etiam comitatnm
Abbonis, non vcrn Albonis diccbant (6). flactcnus de ConciUo Epaoncnsi. \^ Eodem anTW, quo Epaonense, alterum ConciUum celcbratum fuit Lugdnni nndecimepiscopo-

.itmomtrnnt

Andreie ApostoU et S W>mn.ni Mnriyriscrstitissc. \b QutC omnia accurate concurrunt in liodier-

mtm

vicum Albon. Etenimvicusiste, 21chilomtris.


1

ctconciiio
'trWflferui

Meridicm versus Vienna dislans,ct ante supprcssio-

iv

nem hujus scdis, anno

80 1 factam,adejmdi(ccsim
ecc iis,

pertinebat, ut satis constat

qui ante

novam
(!}.

divisionetn cpiscnpatunni Gallicorum scripsere

Dein vicus Albon, qui


titulo iTXsigniebatur,

cum

tractu suo comitatus


praeteriti

usqneadfinemsxcuii

rnm, quorum. no^nina ctiam in supcri/iri Stjnodo teguntur ;intei'illosautem habetw nomen FlorcnUi, an nostri. nn vcro episcopi TricasUni (uterque cnim Epaonsp fucrnt) inccrtnm. Ast vcrisimilUmum est S. Florcntiuni nostrum ConcUi/i Arelatensi iv
anni
.")24

"'''"'*

ad Ecclesiam Vicnnensem spcctabat. Nam comitatus Alhonis succcssu tempori-s ad Delphimjs Viennenses et per lios ad rexjes GaUix ct proin ud c/jromm Francicam dcvolutus, annis sin(/ulis m
B perviijiUo
fcsti

inferfuissc.

Nam

licct

7iomcn sedis sub-

scriptioni

snx non apposncrit ; quonianx tamen eadem phirimorum episcoporum nomina tam in Epnoncnsi Synodo qnam in Arclntensi occurrunt,
imoutriusque Florentii.nempe Arnusic/tni
castini subscriptio legitur, vir
et

S. Mauritu, patroni Ecctesix Vicn-

Tri-

nensis, nempe dic xxi Septcmbris, offerehat per judicem rcgium Viemiensem ad primas vesperas

dubium

csse potcst

circa Sancti nostri pra^sentiam Arelate


Synodoprse.^iCilitS.

candclam duodccim Uhrarum in signum antiqui iuris et donunii {2). Quoad vero ecclcsias, in loco Epaonisdcstructns, attincl;adhucdumhodic Albon sa-pius S*-Romaiii-tl"Aibon nuncupatur, in ejusque tcrritorio cxstaba nt ruin.s cujusdam ecclesiie, qux
diplomatfibina,

{!). Huic C^sarius Arelatensis, conditique fnerc.si tnmen tCTtum intcqrum nobis subministrarint codices, quatuor canones, qu(fruin trcA- priorcs de sacris ordinationibus agunt.postrcmus autem de

clericis ragis, qni

regulam

disciplinae ecclesiasticae

ab incotis St-Andr6-de-Mocune vocntur (3). \^Opini^nem hancettam confirmat fragmen-

subterfugientes,

apud nlimwm cpiscopum

dcfcnsio-

nem
19

quserunt.

tum diplomatis,

cr Chartulario Ecclcsis' Viennensis


llistoria ik) cilat

Et

S.

Florentii suhscriptione,

collata

cum

obu Sanctut
<^'^'''*

extracti,quodC. Charvet in sun

acccssu successoris Vindemialis cjus ad ConcHhiui

"" ^'^

'

etvicum Atbonem nitide indigitat; nempe in agro


Ebbannensiessevillamjqua^diciturAnarioniiKne)'isteautem vicus Albone quimiue chihmctris ron)
:

CarpentorQctense, satis e propinquo definiri potest

distatatqucineodempago S. Watarici (canton de S' Vallicr) continctur. Envcrba diplomatis Idcirco


:

v^o Arlulfus mus et ccdimus aliquid ex rcbus propriae facultalis nostrae, quas visi sumus babere ct possidere,
basilicEE
S.

et

conjux

mea

Adoara....

condona-

k^mpus cjus obitus, ncmpe interxm idus Juniih2^, quo Arelatcnus Stjnodus, et viii idus IVovemhris .527 aut 528, quo Carpentoractensis, prxscntc Vimlemiale, celcbratse fucre{%). Quocirca tempusmortis circa annum 526 incapitehnjm Commentarii notavi. Nnm ut recte satis animadvcrtit Dominicus Mansi (9), quanujuamcliaractcrcschnmologici Concilii

Mauritii

quae est coostructa infra

Cnrpcntoractensis, vidclicet Mavorliov.

c.

con-

'

urbe Vicnna. quani dominus ac vcnorabilis Odlramnus arcbiepiscopus ad regendam habct; hoc sunt res consistentes in pago Viennensi, dicitur in af,TO Ebbaonensi, in viila et loCo. ubi

ma^nia

in

sule,

quo ndnnnumChristi%21 refcrcndum vidca;

tur, nihif prlma facie aynbigui contincant

atta me7i

siatteJida7iturpostrem>aSynodiverba,quitntsstatuitur, ut sequcriti

anno

in vico

Vasensi oclavo idus V

Anarioni.

Ex idsomnibn^

vcrisiinUlime con/icitur in

Novembris, Concilium congregetur


caret dilficuttate chroiwtawis.

tractu Albonensire(juire7idumesse Epao7iensisCon-

ciUilocnm; ncmo enim, quivcl paucula vetera documenta versaverit, offcndctur mutntione Uiterx Concip in b. Huc tandem facit, quod S. Avitns, agens, dicit (5) : Qui liuin indiccns et dc Epaone
(Epaoncnsis paroohin), omnium fatigatione perpcnsa conventui satis opportunus electus est.
locus

(10), sua non Na)n Vasiotwtn con^ venerc Pntrcs, sub S. Cirsnrio piwside, nonis Novembris, Oecio Juniore v. c. consule, id est anno

ChrisU 529 (11) at(jue ndco in altcrutrius CoiwiUi notn chrorwhgica aliquid erroris irrepsissc oportet.
."

MavuU laudatus Mansiin

Carpentoractensi,

quam

Acrcapsc Albonis

vieu-s in meditulUo rcgni Burprout tunc erat, situs cst, qitanupiam et gundici, hoc Etcmnae seu Yennx convenire posse non diffi-

in Vascnsi Synodo errorcm ngnosccrc, (juia convenicntibus ecr consuctudinc cpiscopis feria secunda

maqis (juam
bissea-tiU,

alio

hebdomndis

die, hsec ferin

anno

siqtmto littera

dominicnli BA,

cum octavo

tear.
jarentis

17

Unum nihihminus

opinioni exposits objici


tot epiicojjos

potest,

nempc Albone7n vicumnontantsc fuisse^nacapere et

idus Novonbris concurrebot. Posito aufem hoc an7w 528, quoniam Vindemialis, Arausicatius episcopus CarpcntoracH prxsens adfutt, consefjuitur
S. Florentium medio tem/yore ittter

qnUudinis aut decenti^, ut


hospitio

annum

524 et
ejus

commodo exciperepotuerit.

Fateor equidem

528 diem supremum

obiisse.

praier hinas in eodem loco ecclestas, qiur aUqxdd non undequaque vulga^re innuunt, nullum 7iohis

20 Vita functus S. Florentius, teste Josepho la Pisc {[2U secundum morem isUus temporis extra

ndtquia

fiorentioiam
iransiatee-

ndhucocctirritdooumentum^quodantiquamEpaon^
(1) Charvet. Hist. de VtgX. deVienoe.p. 119. - (2) Mfimoires de Tr.vuus. nn. mi. Noveiiib., n, vm. -(3) C. 1. (*) Hisl. de rEL'l de Viuime. p. I'20. (K) Ubbe. t. IV Conc., col. Ii73. ((i)Mem.doTr6voux.l.c..col.l9M.-(7)Labbe,t.lVConccol. 1623.

wbem in
Wll>id-^ol

ecclesia

se xdificata

ierrse

mandatits

'^^i -(y)SuM^^^^^ 1679.-(I2) H)8t. de i. IV Coiic. col. lf>i.-(ll)lbid., col. d"OraDge. p- ^8.

la

prmcip.

fuit.

DE
80
J.

S.

FLOltENTlO EPISC ARAUSIC.


(la ClAlre)

V. H.

/:,,

"

rccepit retin.ntfjue us<iue ;. dcin S. Florcnlii

ijua^

vocaffl ccclcsm, mitio Clauslra

Sanctum vir >m ro^M.e cc^factipessimi homines


nissen!
ilis

od

Deumipsisut

propiliarcl. illico. impelrata

IT, !

M6I4,

riuo

PlnUpims

Ouhehuu^, /amos.

U.ipsc tainvn cathohcus princeps Anriacciisis, convcntu. Florontii, eo (oa ^ ucta vcteri ecctesia S.

ac bona Placentino

pcrcussorcs a !)eo misericordia, esl in a^ro cum venia dimisit a. Vicus

suos impuno

a
b

haud
eo

ignobiiis,

Florentiolam

hodie

vocant b
quai

ad

poslea pervenissct, puellam ibi, sepulturam forte deferebalur, a morluis

cum

IL

Cassiniano adhMur, si Pdcs Atlanh civitatemjacetJ^ernunuUishcSanctU^ admedi^ms.rcufumK.,d^nn,utsnjm.n.^^^^^^ parssacrortm ossivm ti ans

mnoruu. Capuccinorum

a-difi^^^^^^^^

e^ha

cxcitat

puellK erat Florentiuminvitarcamorectbencvolenliaprosequi,

ioci |)rinccps. qui Hoc tanto miraculo cum etiam incoUrpro sc quistiue pater, tum

omnia
2

Aramica

Floren iioiam

t^Zt. ^am sinnhs l.ncliciiparhcipcsfdcfa^snnt Am-

sua deferrc cctpcrunt. illum Aliquot post annis, ulii


ei

in

cffilestem

nei,quurum
"'"''!(.".

palriam Brnnorrum avJcivitatcs^nttestotnm facit tutclarem ct praecipuum pagi patroS. Florenlium jns apographnm exstat ciense tum antirjunm.cn sumendum onmes censuerunl c. Itaque tnm recen- "num concchonc Mss. Bohandiana endem illo in loco, ubi puella fucrat in vitam dc templum idcm jnssu mri^ Josephi Galard revocata, ad ipsius Saneti honorem S. Floren n ossa cditnm, in rjno lcgUur: Sacra curant, quod postea clcgantiore ami)lificanduni

migrasse

allatus

est

nuntius,

eumdcm

nuuM

L,

Mea.^^

honorinco ass<M-van parlim paroch.ali eccleBeata^Maria^Anicicnsis, parlim in Amcicnsis cUcEceapnd Laussoniam liaussunnc}
sia

in ecclos.a caUiecJrali

ctiam opere

ct struelura auclum, liodic pic visifrequcntalur. Ncc unius pagi angusliis lanti tur ct ctiam Roma\ Vcncliis, viri cultus se conlinuit, sed

sisvicum, itarlim FiorcnliolaB. omnino consonat 21 Cui asscrtioni

Projnmm
Placenlini

Mediolani, ubi

caeco

lunu-n,
locis

niorluo vilam

reslifuit

Phcentin/r Ecclesiw. (juum


ossibus
insigniora
aliquot,
illnd,
antislilis

dicil

Ex sacris ejus

luit;aliispraeterea in
et miraculorum gloria populo universo, tum

magno
eliam

in

honorc

illustris. In
ii>si

sua Gallia tum


regi
i^erearus,

Dionysii

opera.

a-l

quod

(liximus.

templum
Ihsto-

delata houoriaccntissimcque

c.xccpta

sunl.

ArausicaniB

Ecclesiae pontifex,
pietatis
1

Flm'enriam istius transkUionls, rogante civitate Jacobns de annum 129? scri/)sit


tiolw,

n^, lum ctiam


opt'imi pasloris

mulla tum doctriegrcgia dcdil argumenla,

iiarentis oilicia inun.-raque

onmia

circa

Voruifine,

Ordinis

archicitiscopus,

Prxdicatorum ct Genuensis virsua legenda, Aurea dicta,ceie-

vitam saudiligcntissime exequens. Sanclissimam Kalendas Novcmclissima consecuta esl mors xvi
bris. Sci)ultus
est in
iila

codice memberrimns. Fxslat id docnmenhnn, in mcissitudines tentbranco manu cxaralo. Vcrum, apograporum, d/um hsec sCTibimus, non sinunt

urhc

el

ut

lalem virum
aliquot,
illud.

decuil.

Ex

sacris

ejus ossibus insigniora

Dionysii

antistitis

opcra d, Florcnliola^ ad

phnm

in expcterc; siquidpostnwdumrepn-erimus,

quod diximus, templum delata honoriliccntissimeque


raculis

Addcnda hnjns vohnnini^ rcservamvs. SubnectiPromu-s igitur,quoniamahanonhabemm,lectif)nes colicciione prii P/acenlini,(jualesin supra landata Bo/la/idianaexhibcntur, qux ideo etiam nobis jjrXr

cxccpta sunt, ibique et nmllis persaepe miflorucrunt, et in summa apud omnes vc-

dies neratione habcntur. Cujus etiam Iranslationis Aprilis ibidem anniversaria memoria xiv Kalendas
recolitur.

ferends videntur legendis Aniciensibus, quiaomitr


tvnt plcrasqne

circumstantias e rcbus gestis S.Verani Cabelliccnsis haystas. Translahonis Sacrarum ReUquiarum memoria agitur Floi-entiolx
vita'

ANNOTATA.
adjunca Qua! hic locina/rrantAir, cumslmihbus occurmnt in S. Veraru, Cabelhcensis cpiscopi, tis

die XIX Marhi, vl rx recitanda legenda patebit.

VITA
c

S.

FLORENTII ElMSCOPl ARAISICANI,


Officiis

cdenda in hoc ipso tomo sub die xix Octobris. pr(/i)tei- evidcntem utrinsque Sancti confusioneni, non undcquaque certa habcnda sunt, utisupra num. 2 et scq. Commcntarii prsevii ostendimus
Vita,

Unde

Ex

propriis Ecclesiw

a S. Florenlio 7iostro aperte dcrivat S.Antoninus in suis Chronicis, part. iii //(. xxiv resuscitata ca/>. xin g 2(1) agens : De ioco puelta

bNomen

ioci

na?Ta(wr

Ibique in

monumenlum
iilc

i^rodigii

coii-

Placentiw.

struclaest ecclesia, locusque


diclus esl Florentiola.
c

in

honorcm

Sancli

^
YH^,Jn<mi-

'

-t lorentius, apud Turonenscs in Gallia natus, cximia vir sanclitale l'uit. Hic a prima tTlate oplime
inslitutus, i)OSlquam in

Supra num.^ animadvertimus cnJlum

S. Flo-

clericorum

numerum ad-

tdeo rentii non occepisse, allatis ejus liehquiis; sed antiquus erat ejus has fuisse trnnsialas, quiajam
cultus, ct ccclesia subejns invocatione constructa : quac monstrant factum narratdnn fLrinaniiit/raditione,

scriptus est, in abdita quadam cellula piis meditalionibus egret^ie exculto animo, Romam ad Apo-

stolorum

limina

religionis causa

proficiscitur.

In

maxime

si

attendamus agihic de episcopo

eo ilinere incidil forte in Uitrones. a quibus post multa probra cl eonlumelias, nbi etiam caput suum
peti stricto

fere ignolo et alienigena.


d.

i>c

hoc Dionyslo, Placentino antistite, qui Ca-

gladio

vidct,

niliil

ille nisi

Deo spiri-

lum commcndat suum. Cum ecce tibi (o rem miram!) suspcnsum in aere latronis ha^ret brachium irrito conatu. Hoc miraculo cum perterretl)

daioipseudo-po^\tificisschismatiadha!sitctdcinpropvlsus pter aiia scelera scdc sua a S. Greg(n-io Vli fuit,rqnircinUghehointercj)iscoposPlacentinos(2)

etinBaronh sub an. 1074

LXXiv

ct

1075 xi.

T.m,

p.hOi.

(2j Ilal.

Sacra. l.n.p.209.

DE

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

81

DE

S.

VIGTORE, EPISG. ET GONFESS.


(lAPUJl, IN

CAMrANIA,
J.

SYLLOGE HISTORICA
Sancti cultus et

V.

H.

memoria

in Fastis sacris; ejus scripta;

tempus episcopatus
AttVO DLIV.
S. Victoris

et

obitus.

nil-

ariyrologium Homa/numhodiernadie annuntiat S. Victorem, episcopura C/n/a-

Victoris ywstri

cuum. jam Castelhmts sub hoc die, sed iv iwmis Aprilis :Deposiliovencrabilis Victoris Capuani, 5c;wrfl/ scieutiam qucm laudat venerabilis Beda proptcr

Mi ^
computus

nnm

eruditionc

et

sanclitate

conspi-

Eanidcm aniiuniialioncm hahct

cyclum paschalem approhasse, quosanctum n/rtm canone primo statuitur (3), ut latcrculum Vict^rii {non vero Pascha secundum tempore Victoris) ab omnibus sacerdotibus uno AquiiVai agit Synodus de Victorio
celebretur.

ccclesiastici. Ista

sifjuidcm dic,

Apri-

lis,dcpo;.:tus

legitur 5. Vitlor in anti<iuo

mouu-

agemus. Franciscm Maria de in suis ad Astej Hydruntimis archicpiscopus, Homanum Annotationibus, habet Martyrologinm nomcn nusquam in Calendario Capuano
mento, de
qiio infra

sub tano seu Massiliensi, qui anno Christi 463 non E composuit (4), Ililaro Papa cyclum paschalcm habeniuse veneravero dc 7iostro Yiciorc, qui, uti tempo7-um c. Li (5), bili Beda, in libro de Batione 550. En verba de cyclo scripsit anno Christi Victorii (AquiBedx : Verum ne nos amatores

librum

esse lacerent. leganl tani) teniere illum aggressos Vicloris sanctissimi vin doclissimi ct
,

S. Victoris

reperiri. Cfli/^flw

nisi forte

hujus incuris equidem ignoro, pcr adscribcnda sit ignorantix loci, quo
nostri coi^pus.

videlicet,

Capuani

episcopi,

de

Pascha,

quod
novies

quindecimo

Calendas
et

Maias
quanti

pulabatur
a

celebrari
,

multa sa:cula delituit Sancti Sacra Vicioris lipsana enim habet Ughcllus \\) inventa fuisse una cum aliis Sanctorum Reliquiis
:

Hac

debere, Indictione proconsule Basilio,

autcm decimatertia

Montis Virginis sulialtarimajori ecclesiae coenobii

annuo colunIliMoriaciuj^dcm monastcrii, ubi in Bieviario nulla de turofficio; tametsi in Capuano Hs^c snb altari majon
Victorchabcaturmcmoria.
reposilio corporis

annol480, die xxvii

Julii scribit

VincentiusVcrax

prudcnlibus ct ^slimatus sit suus Catholicis Ecclesi^ Doctoribus principium libri esl magistcr, invenient, cujus quanam Cum paschalis vcneranda solcmnitas, per anni prffisentis polissimum provenirct
:

die

>,

..

cum

aliis

Sanctmtim nehquns

dccimam a nobis soUcite venerabUium conquiererctur, et juxta Patrum Maiarum dicercmus sUtuta octavo Calendarum
Indictionem
lcrliam

antiquum sane cultum

demoyistrat, sed mdtcatsi'

wulfamamsanctitatisnonlatefuissepropagataw; classicaMarquarc eamdem ig^iorarunt non solum


Usuardi,
sed

dubio celebranRosurreclionem Domini procul ralionabihs visa est dam. Aliquibus ininime
circulo paschaU,

quod Viclorius quidam in nostra responsio, co

'

tyrologia Adonis et Aucfaria; solus Peti-us Sancti breve texit Mariijrologio liomano prxiuxit, quod est ehcjium. Montis Virgims Monasterium, Bcnedicti, situm caput Ordinis sub regula Sancti (Avellino), ejusdemque est in dia^cesi Abellinensi Papebrocluus luculentam dcscriptionem exaravit Gulielnu, abbaHs, noster in Appendice ad Vitam S.

honnn ctiam Galcsinius, qui Baronu

qucm

edidit,

alitcr

d.eni
el

Do-

ResurrecUonis adfixent, Ucel ;;"averit, quem nos celcbrandum

hunc
bcd

minic^

parucr
:

,.

proOtcniur.

Et

in

in-occssu

Opcris

.,

cxpctit, ut cyclorum, quos nunc. inquam, ordo patefaciam evidcntcr errores, Viclorius cdidit, dcfimre paschalem dum ncscil legiUmum diem ostensus hoc modo fuent

ut

ac futuris et auctondeliquisse, in pr^scntibus


talc

cum

in

prieteritis

die XXV Junii


ejvs

(2).
.

snipta de

cydo

Beda hauriendasnni. Comexhibet pendium eorum, neque tamen sine niendis,


ejus gesta e Venerabili
Viclor, episIJaqiolooiuni Itaiicum hisce vcrbis : eruditione et sanctitale conspicopus Capuanus,
Victorii Aquicuus, confutavit cyclum paschalem composuil, quem quarta Synodus tani, aliumque PraBfationem Aurelianensis reccpit et approbavit.

prxcipuaque ? Acta S. Victoris nulla supersunt,

careat,

el

occasionem pravae persuas.onis


Victoris

"

T^];iuriX's,
scHpsisse

verb. constat

^,..

uL

decyclopaschalipostcon.ulatum vulgan boO nono qui cum anno Tasilii anno dissidium era rnter n.T, quando reapse celebrandi Oricntales circa d^em Kalendas Ma^as asstaliis xv

S OccdM
?SI L,
;

Concordantiam Evangeliorum, quasanctissimum et proptcr ipsum Beda appcllavit mcntiodoctissimum virum, muUique scriptores hac vita cum nem ipsius cum laudibus clTerunt. Ex admigrasset, inter sanctos episcopos mcruit mendis citatum coni&cv'\U. Dixi suis non carere
edidit super

aUis vin, csterror eorum, qu. gZn^bu. Quare manifcstus A urcl.anens.s iv proba^jZrunt Patribus Concilii paschalem Victoris nostn, utpote

tZLse cyclum

1 noienmo

serius lucubrationem

suamed-

pendium Vits etenim ceite etroneum est dicere Synodum Aurelianensem i\, anno 541 celebratam,
:

d^,. Usque ad tTsmoxLcdissidcbantcircaquMempaschalen. primum, caputmensis Z^cntales et Orientales : Occulm-

Victorii

Aquitani tempo.'a

mdo-

N^seu
..,

quod initium lun^ paschalis,

381

Ci)

Cfr Baron. ad h.

a. J

n. Pagi..Crit.

lU.

Capuan.,

(1) Ital. fiacr. p. 98.

aucta, (2) Act. SS..


l.

VI, col 507. Mich- Monach


t. *

Judu, p

134.

(3)

Sanctuar. Labbe, t. V

DE
82
talesseu iatin
1.

S.

CONF. VICTORE EPISC. CAP. KT

V.

H.

respiciebal

<lo

luna XV mensis
id habebat

mm,

diei

xxi

Marm

......

siaslica
.

pcnuus

mv^u..

--

.^,^,,^,

U<;et 5f/7icf5 /'onf^/i-J',

Orientaliumratumibusnon

convictus,

sohnn tamenunitatis ac pacisstudio, indixit. Sed rccurPascha inipsomm sentcntiam controversia postcirculujn nonaginia
rrnteeadcMi

V Martii incidebai

tuncenivij^i
o

lis,

nJ,

ufpochat Und si^naunn liUera G, die ut Pascka una

^f''f
,

"

J, '^.

concinasse de cyclo imschah, ut scihcct ulteKalendas Maias ab xi riorlimespaschalis aO x. ad vn ,,., iin.es

mmtcaictn nnvu.n ^ ." iMcalcm litleram C nannsce

^ im^umoue ati^

inn^su.nMquinoctn^^^^^^^^^^^^^^ ^""^' " ".'^' ' . tem oontra plaatum coqebantur Occidcntuies. ^^nulns violare V.torlus A.,u,,^^us^

"^tZrLedL amm
dum
omiii

quod etiam coExiguas circa anDionysius iiatvs fuerat exsequi modus Latino526. Sed flucAuavii din agendi num post annum 784 rum, solumquc sub Carolo Marjno Qui plura vide-re coniroversia composita fuii (4).
>l/3n:/f'*)

(XXII XXV

p<M.

transferretur,

inUnun duceretv. smueldo ut ncomeni^pascMis aureum lurc dies nullum TdTe VI Marlii, cumgue numerumcon,inereC,noviluri^^ te diem vi >lorh, '"^''"'''f ''";/"''"','"e^ ViCor.us, ut Posclm ^empe'"^^^
gu,batur quiJem
,/.,.

cupit, adeat

/Eyid. iiuchcrii et

Petavii libros de
quoqnc k-

Doct/rina

tempontm. Aliudquoque S. Victoris nosiri opus cclebratur, 6

<^d,t

\i

poiJ

Mquinoolium vernum,
^

dm ^"^ '

uiVc/x'tCo;Kvo;m7iffC>'/a'woruan.7d*-or^,,7wm ,,,W,,C;o.n,,^.c., -...-..^. ;..,v^... idioma transtuht. liem.oms gr^co in latinum ,,,.^,. ^,,^ 5 ^,, ; 0,,,,., d^ AuctoriOus Ecek.^ ^^^,-, 5 viclorcm nonsatis firmis ratio.
.

|;;;;^"^ , ,^,,

,
K

aip,um. Sed e. Im, ''O^^^^^^^^^T^^l^Z ^l^t quodaitera versala^cebatur incommodum., circa


dissensio. et Orientales hatur Occid^ntales inter essei, in quam dies Etcnim quum Inna xvi prima sequcbatur, paschalis inadcre poterat ; Dominica cum lunaxx, conourrcbai ,U qnoiiesdies Dominica

^l^^nZm^.umdo Ammonio
bii.

Ale.andrinoane
adscri^

Eranoelicam Coiisonuntiam scunarmoniam pnefaiionem; Asi leqcnti pontiftcis Capuani


elucet

miessoleynnitasResurrectionisinlunamxmtranssequentthv^ verbis ferenda esset. Quam mcthodum iemp.c lvii (t) reprehcndit Ven. Beda de Hai. xvi luna ad xxii doniinicum Pascha^ dicm a
:

omnino iltum dubium h.rsissc inicr Ammoirinium ct Tatianum, ut/ri eorum lucubralioncm testaniur (6) Arbitror, bueret. Id niim verba plane
:

aii,

non Ammonii, scd

hujiis

{Totiani) erlilioncm
Matliiaii

eWomemorati voluminis, quod Ammonius


fcrtur rclationi
:

Q.Ii

misena laborant, celcbrandum exislimant, tiuplici principium nnmquam auia et legilimum Pasch^ nullum dierum, qui et crebro evenit, ut
hahent
in

Evangclistarum rcliquorum relahic vero scrmones lioncm discretos annexuisse principia sunt assumpta, licct ex
Sancli

Luc?e

maxima parte Evangelio


:

S.

Malthaii

reliquorum

legc prsscripti

sunt, in
:

sua paschali observa.


el

tione consequanlur

dum

vespcram
slatulum

quartide-

cimi

quo Pascha initiari solcmmtas (umUidecimi, quo scptcm azymorum


diei,

est, et

niane

prorsus feslivitatc repuinchoari pr^cepta, a sua


(lianl

ptenam alque insuper in hujus institutioncpcrMoyxMidiem, qui in tolapaschali


invrnilur, freipienler sen nec semel appcllatus sanciri priccipiunt. sui PaschiE principium attingebat qu.TSiw5 Verum neque hoc dissidium circa Pascha anni 550, de quascripsit
S. Victor nosier.
in

peccati,

ut juro ambigi |)ossit, Irium dicta conjunxerit utrumAmmonii an Tatiani inventio ejusdem opesumpsit debeat icstimari. Imo ex hoc textu ris Victorem Harmoniam Baroniu^ ad annum 174 g vi unhipoEvangelicam Tatiano adjudicasse. Verum hxsitasse, quodublus inter xUrwnque
tius videlur

niam

dcceptus relaiionc corum, qui ferebant

Am-

Evanfjrlimonii lumbrationiS. Mailhxi prxscrtim ediia a Victore nostro um substratum fuissc, dAim in Lucas pr.rcipuas parics usurpasse

ConsonaniiaS.

ex parte corre^
xerat;

lcgamus,Ammoniiopusagmscerenonpotmi;quamvisc.rterumdoctissimumvirumpigeret
hseretico tribuere.

G nem motam

id Tatiano
eiaUo*ubros.

Sam

isto

anno Occidcntales

sole-

mnifalemHsw}'rectionis,apudOrienialesin\iuKal. et Maias diluiam, die xv Kalendas cclebraruni, luna paschati, ui poiei cx hujus xiv

quidem
II

ipsa

anniNumero aureo,quierat\^x

incidebatcfue in

Aiquehwc quidem de scriptis S. Victoris Caalhtum puanijani cxaraveramus, quando ad nos donum, Spicilegium Sotesfuit insigne amiciiix
7
collimense, in quo aniiquitatis rcliquias solerter evolvit doctc et elcgatiier git, accurate edit atque Pitra Qrd. S. Bened. Ex H. D. Joannes Bapiist.
7ioslri frahoc vcro monumenio liquei Vicloris Sempe Schogm.entasupercsse,hactcnusincdiia(l). Genesim, et forsan in Exodum, (frequenter
lia in

dies, l\onas{i\)Aprilis, cuisiaddantur tredecim

devenituradplenilu7mimseuad\\nApri!is{\\Kal.
Maias)
:

iit/ubassetcertecaicuius,

quoniamposiha^w

Christmni, diem, videlicct ne judaizare viderentur dominicaHesurrcxtionis recolenda fuisset. Netamen Synodo suspicemur Latinos reguiam a Nics^na ipsa dccima quarta priescriptam violasse, qtiasi in

enim istiuslibriicxiuscxponitur)

videntur autem

Pascha cumJudxis cekbrare voiuissent. Etenimaltius rcpetenda est hujusdissidii causa OcciIfuna
:

cxcerpia variO' scholiaistaeditori Solesmensl fuisse

rum

auct(yrum,

maxime Grxcorum, quos laHnHalc

dcntaiesdiemiuApriiiscxtremammctmnNcomenis
paschoUssiaiuebant,quambiduoprorogabantOrienr
tatcs {%,

undc

ficbat ut

quam (mmm

xtv

^mmera-

banthi, latinis

xvi computabatur. Id eiiam fixum

ratumque

erat, paschalis fesiiviiatis iimiies intra

XI Kat. Aprilis el xi

Kal. Moias (xxii Martii


Sandemenlii de Vulg. Callerm.
col. lUtiO. Kilil.Baller.m.

ratumeservatanobisfucrc donabat nosier;aiquehac pariemjam edifragmenta S. Polycarpi, quorum edHiom Operum derat Franciscus Feuardent in tucem dat laudaius S hcnxi (8), reliquahodie in ex Ongene Pitra (9). Huc acceduni quxdam invaru>s tomos
et

quidom revetant Origini^ Ubrum,


t

(1)T eriend

n Oper.,p.ga.
p".

(2)

^r*

Ecdi...

XVI. P-/^":
.18

87

-S)T. I.Oper-.

Veuet. l7o3.

LugUun.

-^

^^

"iP

w'par

'''p.^ifg;,

p^
6ol., P- ^l*-

'07^- WSpicil-

DIE DECIMASEPTIMA. 0CT0BR13.

quem nemo cdiioi^um hactenus suspi^ simiUter [raomenta cotus fuerat, ncmpe n.pi yOv; Magni, Srvenam GasrrvavU Victor BasllU
disfribvtnm,
nohis

ScripsU quoque balitani et Diodori Tarsensis.

li-

i. 9 Porro prseter jam dicta, non habemus alia, Victoris i//us(ran(. Exsiabat Ca- ^^^^p' quxrcsofiitasS. ^" "' pua\ leste Michnele Monacho (7), prope sedilc de super Antiiiiano diclum. maenianum prominens

v.

n.

''"*'-

NoC, ex cujus menbrum, Reticulum, seu de Arca annoi^um eruit{\): suris .rtatem Christi xxxiii opvs, nempe Gapitula de taudatnr quoque H aliud de una vel duResurrcclione Domini, in quihus qu.rstionem ad arbUrium Maqdahma
plici

intra viam, cujus in pavimento stralus lapis, hoc Coronam sculptum habens cpilaphium sculptam VlCTOR EPISC. SEDIT ANN. XIII. DIES XXXVIIl. DePQVghellopci-peramm\\\i) Non. siTUS SUB DiE IV (in Apriu.ann.xiiip.g.Basiliv.c.Indictionesecunda.
Christi 541, unde Basilius consulatum gessit anno posi hu7ic consulaturn cum annus tcrtius decimus Viclor et Christi 554 conr.urrit: tunc obiii S.

Maria

lcctoris

(lerclinquit

(2).

Tamlcm apud Joannem

Diaconum
lis

occurrit aliqua ecrplicalio nccasioneverborum Torfixxii,2,

hmx paschainquamensis

amw

mcnsium, paschalis dicitur principium


rncnsibusanni
s vic.ori^
for.

pnmus

(3).

8 Hisce
,^V)

tandcm addenda videtur aut commenJacobi ad dispcrsos


r^ciOYX?. nosiri
et

san auin^rfiphnn hod.e

Aposiolo^^umy aut recensio coirecHor Aciuum

sedisset quidem die i\ non. {u) Aprilis, postquam Unde quoque habemus ejus annos xiii dies xxxviii. Februarii, ordinatimem incidere in diem xxiv 541 signato iitiera dominivah F, qux erat anno

p,;y,^^,y

ApocaUjpseos.

domimcan
:

(Juadragesim^

et S.

Mathhr Apostolo

Md<Bexiat.

^^^^

^^^^.^^^

lucnlyi-aiionis antiquisliber,

simum
norum
fuit

eirstat

momnnenium, ntmpe
Frisiis

quem

anno 755 sccum

detulerat S. Bonifacins,

Germa-

Apostolus, quum a spolia dilapsr Etenim, c^depe^-acta, qmim ad naviqia deportassent, tnfuisscnt barbari, eaque in Ubros, qnos per veneruni in sarcinis nihil pr.rtei' et in arundineta paludum B campum disperserunt Bccwpemli sunt tamen subinde ex iis
projccei-unt.

paganis occisus

etiam tempoi'ibus sei-sacra scimus enim antiquis Ordi' vaiam fuisse consuetudinem, ut cpiscoporum nationesdominicisdiebnsautfestisSS.Aposlolorum inepitaphio 'celebrareyitur. Nequeprstermittendum dies supra triginta ; S. Victoris numerari annos et suspiquod quidcm aliqui veterummori repugnare

ceniur.Sed,licetplerumqueperannos,mensesetdies E numerare solereni aniiqui, occuirunt lamen exemdies bimcslre .^atiitm pla, quiP monstrant, quoties omlsso mens<\ dirs supra trinon supei-ani, lunc,

permulti,

quorum

aliqui in hibliotheca ffas.so-Cos-'

Gcorg. ab Echhart(^), sellana, Ires vero, ait Joan. maximi praR cffiteris .Tslimanm... Vu\&,v super?unl exstal, habet WWv cnilcx Bonilacianus, qui Fukl?e in latum, nbulisque pollices XIV in altum cl vi opere satis ac lamellis hinc inde rudi
ar"<Mileis

Baronms gintaexpressos fuisse. Epiiaphiumprofert Jovina qu^ vixit annis tri'ad an. 357 g 1 : Fu.
PACE XI KaL.OCTOB. BUS,D. XXXII DEPOS. NEOFITA IN etiam lectori peregrino in re anfi10 Scrupulum Beatos movere posset omissio tituli, qno
insignire consuevimus ; scilicet
et obitu.

qmria

cxcultus

est,

ac
ii

conlinct

Ilarmoniam
lectionum
in

quaiuor
Ecclcsia
iv

nudum nomen

des-

EvangeIiorum\

Tabulam

Ast hxc cribitu/r,non appositaSanctiappeltaiione.

reciiarisolilaruni.

ni Epistolas B.

Pauli.

Desi-

jaceant. v Actus -iialioncm, quibus locis Apostoli Jacobi ad dispersos Aposiolorum. vi Ei.istolam S, cujus calccm adjccti sunt
VII

\i)ocaIypsis,

ad

vcrsus
Lilcris

logilUr:

Aposlolum. Damasi Papje in B. Paulum omnia sunt conscrii^ta. In fronte quadralis INCIHT PH.FAT10VlCTORISEriSCOPlCAPC.E.

argumenlo est moxpost obitum lapidem simplicitas recurnt m esse positum : eadem enim imcripios vms, quoaliis lapidibus. Duos afferam csse possunt rum sanctitas et cuHus nemini dubia epitophmm S. Baronius ad an. 604 g xvii affert
ipsa omis.sio

cst: Posl ActusApostoIorumcursoriislitterisscriplum FAMULUSCKI ET EJUS GRATIA EPISC. CAPU.-E

t VlCTOR NONA QUINQUE POST LEGI NONAS MAI D INDICTIONE vero Basiui V, c. c. Post Apocalvpsin CONSULATUM et ejus ccrnunturhitc; ViCTon famulus christi IND. NON... GRATIA EPISr.OPUS CAPU.E LEGI APUD...
Unflc elucel VlC-

llic rcquiescit GieGreqoril Magni, hisce verbis : annos iredecim, mensessex, fforiusPapa, qui sedit quarlo idus Marlii Eodcm dies deccm, Deposilus Augustino, Anglorum Apost^lo, anno defuncto S. monumentum, in guo nulla San-

positum fuit

ctiiatisappelUUiotribuiiur,

et

simpUcMer Dommus

APRHLEGf IND X DIE PRID. IDUUM C torcm cpi<copum Capuanum, hunc codiccm anno 547 absolvisse. Ilujus Christi 5'i6 rclcgisse, et auno
Ant. Franciscus Gori (5) i-ilur sanctissimi, inquit
C^iipua^

ibid. g lxii. Tandem Augustinus vocatur^ Baron. Victorem nosirum mh'um quibusdam videbUur S. reccnMariyrologio sub die xvii Ociobns

aBomano
seri,

quoniam obitus ejus diei n >*/'-' ;^'';^':^'^ vcro M.ch. Mona^KvnJulii illiqatur. Bespondet
'chus
(9),

episcopi cura

1'uit

oxcinpUim

altcrius velustioris libri, et,

sacros codices relegcrc ad si opus es-

hujusmodi dwcrsitates idquidem temere ; lu ms ipassim occurrere, neque et


in Martyrologiis

lucndis

inquit,

Sanclorum

festis,

pr^tcr obilum

set disliniiucre et

principio scripsit x. ris lidcm faccret, in


Chrisli

emcndarc, quod etiam, ui poslef hoc esl

itidem famulus, in fiBe vero propria

manu

solent inventio, transladcpositioncm. considcrari to mcmoria alicujus vel suscept. lio rcconditio, ordimiraculi ; ilcm conversio,
rnc'nli

vcl

palrali

adfert characterum le-i mcum signum. Schannatus Qudnis ex verbis deducere licct, tisp^ecimina tO). quatenus manu b}-um hunc duplicihonore dignum :

genus alia (10). natio.'canonizalio ct id Phil. Ferranum, qui Uquet falli


dicti

E. hactenus

m suo Cataanno^21

S Victoris exaratum

et S.

Bonifacii Martyris usui

Sanctonnn liali^e cZhcdramCapuanamconscendisseethacd.eobnsse.


logo

refertS. Viciorem

pr^cipue perpetuo attributum. Ilrc sunt quidem notitiaadnosdevenit. Sancii nostriscripta, quoi^um
(,, Sp,ci.. BO... p.

m.-

Ibia...

Pro.e,

p.

UJ^C^>^^^^^^

^T^Sl^Zl^Hl ^^.I^J^^ .WU.-O.) Pag.

-ii

(")SnnctuarCapufln.. _-rf,'irftP "3151.

Cn..

^u.

DE

ACTA SANCTORUM.
84

DE

S.

ZENONE SEU ZOSIMO,


SYLLOGK HISTORIGA.

BENEVENTI EPISCOPO GONFESSORE,


J.

V.

H.

C1BC\

ANNUM
ipisc9

nLIXXV.
Tt-vipvn

patw

V
venirct.
die,

ir aliud certiim

habemns de

S.

Zenoue

hunc , tum Ughellus

episcopatum seu Zosimo, q>'om ejus ejusque ibidem ad cathedra Beneventana, pcrseverantem cul<^'^'"

m
:

Sanctum anno Domini 543 episcopatum inchoasse, quem deinper annos ferme quadraginia duos continuavit ita circa annum Domini 585 diem
cuni allis
;

m^^
aiii

clausent extremum.
2 In eo conveniunt omnes, S. Zenonem in templo Estautemistaeccle.sia 5. Sophisp composiium fuisse.
(

in Italia sacra

h^c de

eo scribit

(1)

i^^^

^,j.

S Zenon, vcl. ut

scribunt, Zosimus quo tempore

tur^e.

non constat: Benevcnlanam sedem a.lminislravit, conjcclura scribit Vipera circa vixisse tamen de celebralur in annum Domini 543; cujus feslus dies die xvii Octobris, babetque Ecclesia
Beneventana
Benevenli templum
ei

dedicata non Sanctx alicul fceminx hujus nominis, sedseternxSapienti.T^seu Christo Salvatori, utaperte dicit Arichis, dux Beneventanus, de gente Longo-

excilalum parochiale. SecuyiVipera:

bardorum, in charia fundaiionis dictx ecclcsix: Ego. inxiuit (4), qui fragilis equidem creatura sum, g
Aricbis, eximius princeps, caducae vitce casus percurrens et pcrcnnis immortabtatis opes adipisci

opinionem, S. Zeno inter episcopos Benevenianos vigesimo octavo loco Additvero llagiolo(jium Jtalicum sub hac

dum hanc

igitur

asservari. ejus corpus in ecclesia S. Sophix


fere habct

cupiens, crcdo equidem nec vana spe divinitus inspiratus, consecrari aulam tuae S. Sopbiae nominc,

Eadem
nomini

Joannes de Nicastro

(2),

7iisi

quod dicat, templum

praeterito c-evo babuissc ejus

qui es vera Domini sapientia, Cbrisle. Sed dux iste Arichis principatitm Beneventanum occupavit ab

{nempe anno 1720) injuria so!o quatum. Idem Joannes lemporum annum habel S. Zenonem S. Marcinno (3) circiter quingentesimum tertium, Vigilio Papa, Domini quod subrogatum, qua' epocha manifesio vitio,
exslructum, in prsBsens
tgpoihetx adscribimus, loborat ; quoniam Vigilius liomanam cathedram ab anno 537 ad 555 occupavit
;

anno 758 ad 787. Quocirca si a fundameniis S. Sophix templum erexit, necesse est Sancii nostri
corpvs ex priori quodam sepulchrOj forsan secundum morem eoruni temporum extra civita tis moen ia sito, in alierum transtuHsse; cujus quidem translationis nulla superest memoria. Nihil prxlerea occurrit, vel reperire nobis Hcuit,

quo S. Zenonis no-

proindefjue Joannes laudatus censere videtur


Ugliem
Ital.Saur..
l.

menet gloriam
(4)

iHxtstremus.
iLal.

(I)

coUieca Beuev., p. 77.

Vlll. P.
(3)

17. EdU. Venet.. 1721.- (2) Pinatfr Act. SS.. l. 11 Jun., p. 9a8.

CUroa.

S.

SopUiae UghelU.

Sac,

t.

X, p. 422.

DE

S.

VINGENTIO, PRESB. ET GONF.


MAGNIACI
IN

AGRO NIVERNENSI.

f:.

c.

SYLLOGE HISTORIGA.
Memoria
setas

Usuardi Martyrologio, cujus primae edilionis inquiritur; cuUus auclus ob vicloriani Caroli
in

Calvi; reUquiai.
CIRCA UF.DIUH

8*C. VU.
ilenwria in
ttis l'a-

ad tin

itartii,

nensi SS. Vincenlii et Salvii confessorum; verum pleraque Martyrolo<iia ad diem xiii Martii vel xvii
Octobris S. Vincentium memorant. Inter Auciaria Martijrologii Usuardiixi, ut a Sollerio editum

e S. Vincentio

jam

breviter actu/m est in

est

(2),

ad

vii

Martii solus codex


his verbis
:

Cambmensis
;

Praetermissis

ad diem prscedentem, ob id quod in Hagiologio Franco-Gallico apud

Labbeum legitur {!): In territorio Niver-

Xpud Niverncnscd ad sem civitatem S. Vinccntii prcsbyteri diem xui referunt eum codices duoplerumque in ier
S. Vincentii

meminii,

se convenientes,

Reginse Sueciee n.

130 ei

Victo:

rinus, de quo Ilemchenius noster

oUm

scripserat

Videtar fuisse alicujus monasterii in dioecesi Nivernensi(3).

En horum codicum annuntiationem

(l)Nov. Bibl. UB8.,t. n.p.699.-WMartyrol.D8uardi. Anlu., 1714.

(3) Ibid. Prfflf.,p. lxj.

In

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,

86
E.

In

terrilorio

Niverncnsi, Sancti

eri ct confessoris.

Simmer,

Vincentu presbysedco^rupio nomine,


xi

respuenda.HecteigiPureamlecticmmretinuitqua^n^
plerirjue codices repra^sentabant;

qux

vero in aliis
Jd quide! evn-

MarUiroloqiumqmd exeunie sxcnlo

ad usum
:

In confecium esi (U Ecclesix 'Auiissiodornms Vivenlii Pr^^^^Vl^;;Sancti lerritorio Nevornensi habent ^iaurolypr,rlaudaiis foniibu.^ emndem Ex Saussay et demum copiosms

adjiciebantur, additamcnia nuncupavit. 4 D, Jacobus Bouillart, qui a/nno 1718

Praten^

sem codicem

in

lucememunt, in Annotationem Sol-

ccdU
Inrt,

J.

touil-

led

letiid^S. Vincentio

te

ohservai

Sancti Vincentii

cJGalcsimus,Da

commemorationem
censel

merum
ex

esse

additamentum
et

Mariyrohr,tnm Autisswpauloet simul accurate \n quod anno 1751 excusum esi dorense auctius,
:

SoUcrius

lleriniensis

Tornacensis

probatissimorum codicum
scribit hic

aucloritate [quidni ad-

Vincentii presbyten de lerritorio Nivernensi Sancti Calvus rex Maglco cujus pr^sidium Carolus exrralernie allercationis

Francorum
petiil.

in

conlUclu

ej"S potitusque victoria, cultum

sicu

vo-

inter imilanlur, et ipse referat, qui Pralensem nostri omnes. Jam diu lectionem liabcant
lineo.

quindecim alios codices quos Sollerivs Auctnria recm^i/ ?) quamvis deccm codiccs

eamdem me con-

ecclesiam verat. auxit el


dario
et

mstauravit
dies

Kalensacer

Detn genio indulgens plura proferi qu.r huc

Breviario Ni.ernensi

UU

eM

non

decimus; sed cum Majosimiliier Martii tetti^is tum de culiu et vita viw quidquam
ribusnostri^
innotuissel,

ad dictum diem mcmoraPus

esi

solum
,

tionem aliom Martyrologioah eodem fuissc additam ; neque meniem, liquet etiam ex iis qu3e in epislola ejus esse
:

spectani. Censet itaque Bouillartius a/nnuntiaillam vere Usuardi esse, sed conscripto jam

inte/- praetermissos. 2 Ad XVII Ociohris


et (id

non paucwnbus

tastis

j ad-

e.r his qux pnFvla ad Sollerium disseriH^), ium Noque tamcn scribiialibi in sinnli occasione {k)

ivn

Octo-

scripius

esi.

bru-

relatt verum anmmtiuhant eum duo codices supra ^excmplarPulsmerxseeiFlorentinumemnperpcram


;

codices undecim, verbis quihus riam {% Hsdem ubixjue

In Usuardo Sollerii, referunt unusque Pist<yriensis apud Zacca-

eum

mihi loqui liceat dimteor Carolini aulograplii {sic Martyrologium Caroio regi brcvitatis causa, ut

ad xin Ma^tn

Nivcrnensi bancti episcopum dicunt : In territorio confessoris, q^od ex amaVincentii episcopi el ullo mtc furidaosciiantia irrepsii, nec

oblatum significem) Sollerianam E Correctaab Usuardo in Pratensi fuit. ineotantum diver- nh 5 Verum hic opinandi modus do ubi hicdubitat, su^ est a suspicionibus Sollerii, ut
ilie

luisse

lectionem.

ipso Viuiir-

id factiini

eoTiteiidit. Coii-

Sotlerius, de

asseveranter loquaiur. Audiendusest iiaqueipse codem argumento in pr^fatione ad


(5)
:

ciUantur.

r^uensium codices Ulos Uswrdmos, r^^enio compcrimus.Porro esi MartyrolognimPaqnoad diem cnlius, secuUtm

Vsuiirduoa sic disserens

Cerle...

alterutrum
:

Kbroicense anm 1752, risienseanni 1728, iiemq^^^ nwdo ex aucMo^ t ,M eloqium idem comparet. qu^d recitavimus. ConrctMarlyrohqio Auiissiodorensi iesiimomis ea Ma^-

vel diposse videbilur foric probabilius confici Marlyrologia, seu ejusversa Usuardum scripsisse quorum dem Martyrologii variata excmpla, ex atque alii processcrint, noster

uno

lieriniensis

quemadmodum
sumpli
dinus
et

ex

aliquo

alio,

Pratensi
niajor,

simili.

turautemexallaiuomnibxis

quo' in pago lywernen.^ Xroloqia aui Kalendaria diemculiuiassignaregeneratrm olim in usufu^re, etramnum ^ZZmteJtiun^Mariii, quo die Niverm si fidcs ant^.u^ss.mo fvincenlius comur. A ila men {nam ab ipso Usuardo adscnUsuardi testimonio ad kun Vincentium sf.iim prohabituru

apparent

Antuerpiensis
;

Rosweypcrlingere

Aquicinctinus
Pratensc

vcl

ad

Usuardi aetatera

prKdictum

manuscripUim

1"

diesnumprumtus CiOciobnsrcferendusesl; qui


HMesimvernensiobtigerii,velquomohcausam
non liquido nob.s consiai. eidem fuerit assignatus, annotatw. proferenda Sollerii nostn
gr.soiimm

fuisse

hypothesi, cum Sollenon posse. Unde, pro priori additamenta nuncupct qu.x ex prohatisrius vuUfo primitivo Usuardi opere simis codicibus novei-ai in poiuisse, satis liquidum est pra^sentem
exEstarc

non Wncenlncommemorationemhabiiameiesse S

veluti

prorstis inprimigenise editioniadjeciam, licetnon

ficiosiveritahUsuardoipsohancadditionemposlmo-

Tl!ic jam

m^imigeoi^

leciioni,

e^ codicibus

idduhium reliqu isse, dumfacta m fuisse;sati^habens plene evincere poiuerant. quod nec ipse sibi nec alii
ea nobis prxplaceat 6 Nihil igitur ohstat quin Usuardi duas aui plures sententia, qua admittiiur
ipsius Usuardf fuisse ediiiones. Si enim Vincentii, quomodo h.rc annuntiatio S.

.MahtHoniu inter
e.t

Lmcuum,.

in finc sul^jungit C lucanis Pratensis imprimis preNivernensi Sancti Vinccntu n \e ritorio

subjecii his verbis : numero exclusi,

rorim

denuo codiccs e pu MuUos quod varns abundent


hic

annum

869

877 editum cen-

non
tot

esset

isunrdum
tit,

codi-

S S
esse
Qisse,

b terre

onfessoris

ubi

notavit

Castellanus

eadem quidem manu,


esse.

sed

Ceterum major ct Rosweydinus,in In tuerpiensis


suLcribunt.
licet

non eodcm alramento sequaces duo ordinarii


P"-atcrjsi

ubique? Etemm cihusdescriptaessei verbis iisdem uninter3^codies,quoshahet hoc hco Sollenus,

decim{utomittamaliosquatuorindicatossupran.\

c^-

ct1)numeraniurquibus
esi

S.

V\v\CG\\Xm% adscriptus

omiscrint titulum presbyten

scr.bat ^:'"^''-- ;, " ^^^ otprior male pro Vincntii. auctorUa^ probalissimorum codicun.

ceterorum
'omnino

cenL.

dictam

annuntiationc.n
ut

mcnam

additamentum. Qu^
est illos codices

rae micAUgantu^ reco

S. Vincenlium Mirabiiur fm-tasse quispiam annuniim'i, cum passim ts prinngenio UsuanU) non 869 aut eti^im 875 suum feratur nonante annum Carolus autem rex cui edidisse Mariyrologium, Usuardus dicavit, jam inde ab

librum

suum

lendum

SoUerium uipnmarwssele-

anno mpuhlice U^taius

sit se

reporiatam a fratre

inter tnginta a quibus reliqua esemplari<i. quinquaginta, dm qux inlegra habuii, ei alia fermePratensem, qui rarius dlscederent.Sienimcodu,em perpetuos seqwices quam Aniuer-

debuisse. Verum h.TCCirca vicU>riam S.\incenl\o smteniin htc ad Usuardini Martyrologii iciaiem scihcei ex Im qua^ esi crisimrevocanda est. Oria suo Pratens^ ^uem Mahilloniusscripsii d. codice

non

fmhet alios

et piensem majorem, Rosxveydinum assump.ussetop^is uiprimanum si iilum, inquum,

Aquicinctmum

autographum
sane

fuisse

subdubUans .Tsiunat
ejus

(6)

Et

antiquissimum

Marlyrologii

excmp

ar

sihiconflassetmon^iruosum

i-jiquotanta

muUUudo

habemus, eo tempore

(sa-culo

noao, quo Usuardus

loquuntur,sihi ejemplarium variam lectionem, ut


ut adeo constantemea:liibuissent.

primana lectwes

subjecto Necrologio, m vivebai) cxaratum, cum mors Irmentrudis regina;. nuo primaria manu uxoris Caroli
Beaeii. (6) Sec. IV,

quatum- tantmn

necessano petita codicibus, fuissei

Calvi, signata
parte
ii,

esl Nonis

Octobns

p. lxxxvii.

.'^.^T^.^tifri^t'^^:^'^^.'^:-^^^'^

obitus

DE
.

S.

VINCENTIO PRESB. ET CONF.


pridie Nonas

obilus vero
oriolfris

Caroli

imporatoris,

Dcum
calus

in

ejus
ut

manu
869.

reccntiori.

Uaque

iuc

codex .cnet
;

sum

commemorationc adorans, depre- ^ ejus suffragiis raunimcn divimc


quatenus
tranquiiloe

jSe:temponsiulerval.o.quodcniuxUn>t^
anuura
Irmcnlrudis

prolcctionis

adipiscerer,

pcr

suam

suprcmum

an

exoptabilcra
lali

interccssioncm

i^rosperi-

rcsliluercr.

Enimvero sub spe


obiigavi
ibidera,

talis

adsccu-

Ebro.ni etiam conlirmalur ex Gcrmani obitu, qu. anno


sancli

n77,quoCarolusCalvusdei;uncluso^^^^^^^^^^^ ep.scop el ab aU^


/^^8

tionis,

volis

mc

ac bcneficia

conl

.1,

lcmporalia confcrre c.jus ministris pcrscvcranler quocirca pcrccpta quicte, potitusquc promi.si
;

prima manu

mv

Usorum

ejus

"^^,^""^'^^"'*;/.'1 xu lliUluini ct Gozlmi.


Kal.

Maii

victoria ctc.

atque Eboli. vi Nnnas manuconscriplisinl.

Oclobns

^^'J^^^ obitus sccumla

ium

hocinstrumen- (860primm 9 Arbitror itaque ante condiium antcquamreifama inerebuerit, id esicur- hmeeduum, vel

rente

nm

877,

et

rjMem

prhna^

ma.us
ibi

ob n^so Usuardo, sunt, fu^sse ea^aratum

m
:

^^s

qr^

jmre tecclmn etiam, pr^mam Mareditionisrepr.Tsentari^ neque anmnn sm esse factam, tyroloyii edUiuncm post lituns scotrl ct addnamcniis,
scqnetwr

nonmde sive pum^ primarmn

anno 859 aut ad summum 800, primigenivm Usuardum juisse emissum. ^equcopponi hicpotcsi Euiogium celebtrrimum mariyrem C<nduhcnsem,
quipassusest
xi

MortiiHb^i^i^.abUsuardoadscitum de posterioriljvs editionihvs focile fuisse; conccdendum, sed negondmn de earnrplari primacx quovulgatior rio, quod regi Corolo oblatumcsi ci

nam

id

CodJenim

Pratensis

plerumquetamcnc]mdemmanus;cxqxiodcducmr
divcrsis

cmn dudum irmeiitrudismortem a primamanu,


code.resset cxaraius,

temponhus eumdem

fuissc

expobtum ac

Ujrium

Irctioestdeprompta. Eulogius, licei xi Martiimarsit consecntiis, in iis codicibus Usuardinis


adscripserc signatus esi

quicum

addicm xx Septrm^

jam

Atquc id
scrH^ens
11

eidem potuisse adsenbi. su> idem autumavit etiam Bouillartms


:

(I)

Sivc

majoribus

ncgoliis

distraclus
sive

fuerit

Mabillio,

cum

conjcclurara

scribebal,

epo tardus sim,

omnino

non capio, cur, ex eo


alia,

quod Ermcnlrudis Caroli uxoris

alia

Caroli

sit, intei' eruditos bris; qua vero de causa idfacium co7Urovcrsuni esi (3). Ad hunc porro dian xx Septcmbris codicesnonnulli illustrcm Martyrcm 07niirtvnt, nec usquam alias ejusdem meminere; inlcr E quoscommemornndusprobatissimusillecodcTHerinicnsis eaquo SoUerius prim igeniam Usua rdi leciio-

exaratum fuisse mors nolala sit lcmporis inlprvallo, quod inter M:irtyrologium hoc scriplum ulrinsque uiorlcm ertluxit. Quid vctat

manu, necesso

sil

ncrn perpetuo depromit, quique^ ubiGalliie Sanctos quosda^n addititios habct, tractns potissimum lilie^nensis,

csse duobus,

quatuor,

scx
sil

annis anle

Necrolo-

puras

sej^^at

nihilominus Usuardinas annuntiaiiones omnes^ nihil contrahens, nihilim-

Sed manus gium ? An quod cadem mulatnr pra-^ertim tam paucis. cum annis non Isuardus Necrologiura Fieri etiam poluit, ul, cum

manus

7)iiscens.

ex avmmtiatio10 !s igiturcodex loco Enlogii habet Eusiachium mbms.Euiogu uii etiam ei socios, Adriano Imperatore passos,

scriberet,

nullius

mors

esset, quae

nonis Octobris

Deix^ensis codex seculi ix

aut

x, si recte

Bouillar-

consiirnaretur.
ul

qui

Nccroloi^ium scribcbanl,

primum
(pie

diei
in

more positum, omncs anni dies ordinarenl, posteaquo mortuum qucraadscriberent, quo mors e.ius accideral
l':rat

eiiim

boc

in

qnem is ar Carolino outographo aui alio purissimo desumptum vult, quocirca ejus
iinm
interpretoi',

lectiones

passim Cnrolino autographo adscribit


iisque armuntiatio

(4).

Dci7ide codcx Pratensis hoc dic veisus qualum- erasos

qnod
etiam

causa

cst

cur in

IJsuardino

Necrologio

hobet,

Eutogii mariyris

pUirimi plurimi sint bodieque dies omuino vacui;

superindncta

Annoih'.^

quos replevit manus l'suardina reccntior. Xec rero diri nutcst Carolo Calvo jom impera8 idcoque non tori dicatum fuisse Martyrologium, annum 875 quo ei imperium obtigit, fuisse anie cditum;nam flwrit is crror ex corrupto Usuardi in coPrologOj prout legiiur in ediiione Molanict Greven% dieMyus aliquot : sed in uiraquc cditione

oh caiisam hs:c ibi Bonillar; tius : Carolinura autographum {uti dvdncii ex codicibus He7'i7iiensi ei Dei-vensi) primam intcr et sc-

qnam

cundam annuntiationem
Eustacbii etc.

ba^c inlcrscrit

Itcra

tcmporibus Adriani Impcraloris Eulogio Gor Nec verbura babet de exemplaiia apud Solledubensi. Demum tria alia rium Eulogio carcni, UHraJectinum videlicet,

passio Beatorum

C in probatissimo codice Ile^iniensi, in Pithccano qnoque ac Dervcnsi ei aliis nmvnullis, omittitur simplicitei' ^c.\u^'usti titulus et Karolus dicitur gum piissinius. Minime igiiur constai posi an-

Vaticanum

et Beli7ii ediiio

primaj quorum duo


Hcriniensi

postcrioi'a loco Eulogii

Eustachium cum

num

869 Martyrologium islud con.scriptum csse, et quidem ea- co quod S. Yinceiilius a primigenia editione abest.in sequentibusveroadjectuscst,pronuni esifrstimare ipso rto859 Usuardi Martyrologhnn

annnntiani. Patei itaqne Usnardnm in pri^nigmio codiccEnstachinm a^muntiassc, dcMdecu^n Eulogii niartyriumdidicissci,itlocraso,quiacommuniusad

Novembris consignainr, Exctogin^n substiiuisse.Indoctiam factumntcodicesnmmnlli Eusta-

diem

\\

chium utroqne

dic annuniient, aiii alterut7'o ia7i-

primitus fuisse cmissum.quando


poierat vutgo esse

nimirumnondum
Caroh insignem

tuni. Advcrtcrat id Grevenus, ut scribii

ad dicium

noium a

rege

diem xx Septcmf}ris{Edit. 1515

sutnn victoriam, tanquaminterccssioni Sancti Vinceutii dcbitain, referri. En enimquibus verbis gra-

tum

ammum

die

xx Decemtyi'is cmni

859, in instru-

tncnto quod infra recitabitm\ testatus cst : Notum silomnibusridelibus Sancta? Dei Ecclesiifi, prassenlibus scilicct atque
calionis rraterna*,
ai,'cbat,

15?!): SecunEuslacliii et sociorum cjus, qui dura aliquos hic cliam IV nonas Novembris habentur, quod itidem Baro7iins obscrvatin l^otationibus ; ncc miru7n cu7n Vsuardi exe^nplaria ad dicm illuni Eusiachii
et tot

futuris,

quia

in conlliclu alter-

quando nie notissima conccrtatio

eodc7n dw meminerint. Est vero dolendum depcere codiccm Tornaccixsem, exquo XX Scptcmbris phmma folia rxcia ixAvgustiadww Sepiembris

ut

vircs resislcndi penes

me

rcstaurarcn-

derunt;

is

enim cum Heriniensi diebus

fere singulis ^^^^


'^^^^'.^^^.

lur in

fratrem,

Nevcrncnsera

coraitatum

deveni

apud Magniacum vicum, ubi corpus sacratissiraura U. Vincentii confei^soris Chrisli memorabili veneratione percolilur, ibique muniGcura largitorem
(!) P.

pari gressu procedit. Verum qmr hucnsqueprot/ulimus liquido confv 1 1

ciuntEutogiummartyremceleberrimumabUsuardo,

dnm opus suum


(4) Atl

primitus emisit, aeque ac 5. Vinceu-

IX.
ati

(^) T.

11

MarUi.

p.

%%

n.

1.

(S)

SoUerii

ii Scpi.el

Florez Espafm Sagrada,

t,

Cfr Usuarduni X, p. Wl. .\n

ignoravit. quia locus vornbat (infra n. 10) et diem martyrn xm Apnl, eio. Clr ['r*fai.. l'. x"'-

uum

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


fnissc liurn (stipra n. 5 et scqq.)

87

omissum. Quodsi

scriheret. Sic operi

jam

inchoato et provecto, quos

non est, hxc, anno 859 complen poimt. ut supra opinabamur,


adscriptus editioni prinuT Eulo(]lns

in Hispania coUegerat, inde reduT adjecit. Etenim in iiutrumento anni 838 cujus

Ma-

ft'ihihtur.

Ante Ininc

annum

id ficri potuisse

nemo dixent

bUlonius meminit
di

(10), inin- alios

monachos San-

nam prwcedcnii anno


niam suscepit et
I'man8.

lltspa858 Usaardus iter per quinquaointa sea- dies Cordubse

germanensesquieidemsub.^cripsere^jamjnmUsuar-

Asccnsionis die xi Mon moratus, indeque in vigilUi oman lum ad vilUtm in territoi-h Setwprofectus, A
nensi, qvo tunc Sanqn^nuinenses

rcm Nonmmnorum
nisi die

monachiob timoconfugerant {U, non pervenit


ipse iiotavit

nomencomparet. QuidUjitur micum viqlntiferme seUxtvm pertigisse, ita post annis cum ad maturam opus commendaret? Et ut rex ei prx cetcris gravc MartyroUjgium quidem si diu post anmnn 859 suum. non modo qui S. Vinconcinnavii. diffUiile inteltigo
oniiiiere potuerii, cenlium in primigenia editionfi Eulogium noncommemoret, sed ctiam qui ipsum S, ^biisse quem consiat xi MartU annl 859 martgrium
et

xx

Octobris,
:

quemadmodmm
(iie,

Martqroloqio

li)SO

excoplio Sanctorum

marpo-

Aurclii. lyruni Gcorgii diaconi et

At^ine h^ec

st/rema confirmantitr UUionis ah A irnoino monachoitidcmSangermanensi exceptionis lipsaConscripta, qu i refert ipso tempore Germanix regem, copiUi instru-

etiameaireiationedictw trans-

cnjus corpus eodem anno die primu

Jumi

p terra

narratione elevatumest. Nam Cordubx, utcx ipsa S. Flora ccmstat, Martyribus statim Eulogii de

norum Ludooicum

Senonensi, ut Cactum, in pago Auti.ssiodorensi et spoliaret, esse rolum fratremaqgrederrturreqnoquc autem Octobripr.Tdicl,.annim H/cc

v&rsatuni

(2).

a martyrio cultus tribuebatur (11). perperam enim Ambrosius Morales, gui ex lccto codbesuo^clevatwnemcorporisadscripsiiannomO, nosier secuU qucm ctlam Baronius et lienschenius
sunt, sed P. Henricns Florez

Emendandus

coniiqisse ex

Annalibus Bcrttnianis

mox

citantbs

quod

iderii

fct (infra num. 15 et 16). /^arlyrologium nostra igitnr sententia, 12 F.X sequcnti 859 Acmayiti in absolcit Usuardus anno mquit qua tunc major pars fralrum, B viUa degrbat perseinfestam paganorum

manifcslum

ctUyncm restituit (12). tntcr astra Cordnhenses nt patcr, utmagisUir, utsol allocutus emicuU (13), eumque Usuardus Cordubae
tcstatur in fn^^at, ut ipseAitnoinus
:

genuinam codicis leEulogim porro mterMartgres

Uwdata Trans- E

Aimoinus, ob
monasterii,

Novigento cjmdcm cutionem, vet ctUim in vdla contuUsse vulentur, ad quam postea sc

didorum
sacerdos

dii^m iPassionem lationc SS. Georgu et Aureln memorabilis et Deo dignus Mariqrum)
Enlogius,

qui

et

ipse

poslea

glonoso

anno 863 dic xix JuUt, nec rediisse Parisios nisi UuU^ vero sentenUa^ ut scribit uiem Aimoinus^-^). annispatium tempus unius fors opponetur, intra

donatus Martyrio,

Regem Christum consummatus

rclalionc, plurimis (ut miles ovando petivit, vevaci


litleris informaipse noslris retulit) prfelermissis,

apussuumconcinnarct Vswtrdo non suppctli.<isc ut licet ex Solteni quod non ita inviti concedimus, meridiana clarius sd UsuarCommentariis (4) luce ethnnc, nt dum Adonis vcstiqia perpetuo premere fuisse modo nonab Usuardo Bouillartius (5),
fntrtur

Et omissa iqUnr annnniiatioae S. nonminusquamS.Yincmlu, in prima Usnnrdmt aUis argumcntis Martijrohgii editwne, dcimk ex
vit (14)

Enlogn,

concluditnr ipso anyio 859 qu.r explicavimus, merito UlemMartyrologiumprimum in lucem


autsequenti,
fnisse

exscriptum.
logiiim,

Sanctus Vicnnensis SoUcrins, seu potius ejus Martyropripsul, in/inii perpclua et perennis Usuardi scatungo,
Fuit...

Ado

ipse

emissnm.

15 Ut iyitur, post

Vincentii

Usuardinum, pro maxima ex qua tolum noslrum huic lUeronyraianum et sui partc coaluit. Adde

rolns Calous

hanc digressionem, ad cumm Caredeamus, eum anno 859, quando pcrceptam quiciem ei reportatama
Sancto publico Irecemn

Carolus

Calvw

Bedam Flori studio ampliatum, acquisitam Marquosdam GaUi.v Snnctos et rcccns


tyrutn Cordubensium. nolitiarn
aliunde
(6).

deinde

iiotiores

vicU^rUim eidem fratre ludovico adscripsit (guod in Synodo Ltrumento

foret Quamvis igltur non ita prodigiosum anni spatio iltud opus perficere Usuardum unius ea-istimo id dm anU potuisse, vcrosimiUus tomen

annimiconfirmatumesi), hunc, mquam essenemo mirabUur. hn tum maqnopere auctum Historicorum narraHomnuomodo rem evenisse ex
bus

cuUum

13

cum

collaiis dicU> instrumenio

versmule

est.

mensibus anniHbli, iiispwnicum, quod primis jutsse percepta auctoritate 0\ suscepit, C regis CaroU
iter

i7ichoatum. Etenim tantam

messem Martyrum,

amtesignam.issuisincognitorum,exmspaniareluht, destinasset, mieUnji vur ut nisi eos MartyrohgU) suo cum adjunqucat qui tam accurate eorumnomina,
ctis variis, consignxircpolncril.

seriem contexnit Valesius t8), Septembris. A bundium vni JunU et Emllianum xvn Usuardns adscripsit, Nec vero solos Cordubenses anaquioribus Martgrologis sed alU)s plurimos ab per quos itidem ignoratos, prssertim locorum transierat (9); ubi obserliispanica peregrinatione

Eorumdem longam quibus cgo addam

Ludovicus dictus infcUciterNormannosaggrcsCalvum fratrcm suum partem^eustnx F sum esse, ad ejus rcgnaproperans, inquU Annahsla Bcrtuimoccupavit : Karlus Rex, insulam Scquana- vocabulo nus ad a.nnum 858 (15), Oissel. obsessurus, * in ea commoranles Danos Oscellum eUam Rex ad Lolharius mense Jnlio ad^-rc.UU.r... properat, avuninsuUim mense Aai.uslo eamdem palruo. ubi usque ix kalen* conlaturus
* '

GermanU^ns cnm viderettarobnn

adjulorium profectu obsidionis demorandas Octobris absque propria remcant afratre Ludoles, tandem ad regno KarU RcgL., Hlu- vico Gcrninnico Interim comitcs ex 16
culo
:

vandum
verum

nonsolum vt eos in Martyrologio signaret, passionis ei innotescere debnisse, locum mortis aut genus, etiam diem cultus.vitx aut mortis

Regcm, quem pcr quinque dovicum Germanorum adducunt. Qu. Kalendas_ beannos invUaverant. * regiam villam adven.cn rmbris Pontconum bc'. Agcd.ncum CataUinnos et Cupedenscs
,

PoniioD.

Queudes prus

per

S(:'/anne, ct ea-

qnibus venqwindoque ipsius mortis tempns. Ex ad gnod conjisimile fit ewm ante iter Hispanicum,

ciendumregisCaroliauctoritatempercepU,nbeodem accepisse,ut Martgrologiumconr


Carolo

mandaium

Aurelianensem pagum Aquitania ct Niustna. atqne adiens. receptis ab se venluros spopon.le.-an Britonibus, qui ad eum Cupedenses remeat. eadcm pene via usque ad comperUs, per Catalaunos Quibus Karolus Rex

nonum

i)ervcnit.

Inde

viroQS.

Scns.

(1) "//".^Tr^ V'i:""I."Ai rriTfat.. ^^^^'il^lli^?,^^]^^!^'^^^^!^^^^^

T. VlJulil.p.

i.n.

la

eiP-

"'-^'

ao. S38. q- U-

-00

'^fP,*"^

vrjul

n. 161. n. 9

-(i;o Ilocueil des

usque

DE
88
B. C

S.

VINCENTIO PRESB ET CONF.


:

Brionne-Ie-

Gbiteaa.

villam festinus u^aue ad Breonam Burgundi^ Pnmoribus, clnrrontibu. ad eum pra-stolalur. Sed mlerdovicum insequonlem

gradilur

ubi

quando mc notisconnictii altcrcationis fralernae, concortatio agebat ut vires resistendi penes


sima
nie roslaurarentur in

fratrem, Nevernensem comi-

currenlibus
jioret,

nunciis,

cum

nuila

pacis

compositio

tertio

tandem

die, id est pridio Idus

Novcm-

tatum 6evem apud Magniacum vicum, ubi corpus sacratissimum B. Vinconlii confessoris Cliristi memorabili veneralione percolitur, ibique munificum largitorom Deiim in ejus commomoratione adorans, deprccatus

bris.

se

videns Karlus prsparatis hinc inde aciebus, recessit et partes Bur-undiae


suis
deseri.

petiit.

TmiC

iqitnr

Carolum

arbiiror

ad vicum

sum

ut ojus suffragiis

munimon

Maoniacum
venlsse;

distantem perleucis duabus a .Mverno


galhce i//KC Breona [alias Briona, quw dc rAube. arr. dc Bar-sur-Aube)
si

nam

divina^ protectionis adipisccrer, quatenus pcr suam cxoptabilem inlercessionom tranquillae prosporitati
resliluerer.
votis

Enimvoro sub spe


minislris

taiis

adsecutionis

Bricnne, d(^p.

Campani^F

inferioris

oppidum

est,

dcxjenit,profecto

mc

obligavi ibidom, ac benoficia tcmporalia


ejus

]iur^ni^6\Si(pr.Tsrrtim dici potest partos altercationis rraternffi, incrati petiisse. In connictu

quahs tunc

conferre

perseveranter

promisi;
ut

quocirca

percepta

quiole politusque victoria,

<pfitCarolusinlaudatoinstrumentoonniS^9,q^iiindo

me

nolissima

concerlatio

agobat,

ut

vires

resi-

slendi penes

me

restaurarenlur in tVairem,

Never-

dotom ipsius ecspes anelabat, volens utrum seriem ejusdem lenoris clesias, scire haberet quam avus mcmorabilis noster Karolus
libuit porquirore

Mapniacum vicum, nensem comitatum deveni apud


Vincentii confossons nbl corpus saoratissimum B. vonoralionc percolilur c/c. Christi momorabili
vicloriam obti-

quondam imperalor cunctis vicis fieri slatuit, quam nostiis obtutibus ilolatam roperimus a jam
dicto tenore alienam existcre, scilicet per diniinu-

wt
'

Troies.

pergunt Annales Ber17 niudovicus vero, ita qui a Karlo dofecorant liis rocoplis tinlani ibique dislnbuons Auguslam Trioorum ' adit,
invHatoribus
suis

tiones
res

aliorum boncficiorum, cessisse potestatibus

quoudam
Tunc

19

ibi delegatas. placuit nobis res pariler collectas per flrndm


'"''

;>rcp-

Comitatus,

Monasloria,
*

villas

auctorilatis nostrce conscriptionem ibi redintegrare

Aiii^Hi-

it-ias, alquc proprietates.

ad Attiniacum
oi

Pala-

quie abstracla^ indc fueraut,

cum

iis

quo; ibi por- E

timn n!Vortitur. (Juo

Lolbarius Rex

occurrit et

connrmatis
Hludovicus

inter

se

pactionibus, ad sua roiicdat.

durabant, et per divisibilia exercitia tresindedivisiones fieri, unam in usu saiutaris Sacrificii ac
reparationis ecclesiie, altoram ad luminaria administranda, tertiam
ibi

vcro

pcr Durocortorum

Romorum

et

laudunonsem

pagum ad Augustam Veromando-

Sancti Qninlini Mari-um, in Cfriiobio videlicet Dominica? Nativitalis iestum celebraturus tyris, Fuldenses ad iiigredilur- Similia hahent Annates

dcscrvientium

ad usus necessarios clericorum cxcolcndos, quas quindecim

mansis

eumdem annum,

quos bic brevitalis gratia omitti'


\

pamium
*

scquentem ^h"^ mus. Scd nertiniani ad annvin fralrem suum Karlus Rcx, rccuperatis viribus, adgredilur, ot tle Hludovicum nec opinanlem Rox ad Karium regui sui nnibus pollit, botiiarius suum festinat et die Dominico initio Qua-

et coloiiicis quatuor quae soivunt in censum denarios duodecim, id est solidos quatuor, Geri sialuimiis, quos a nostris nostrorumque fideliura usibus ox comilatu Nevornensi abstraximus, et in honore Omnipotentis Dei, nocnon ct veneratione

sanctorum ojus Nazarii (iUius cujus Acia dniaad 28 Julii^ ot Vinccntii, quorum reliquise ibi venerantur, sicut antiquitus exstiterat, rcstaurando ibi conlulimus, quemadraodum in aitcro aucloritatis
noslrai
(3), quod de eadem ralione ad honeslalom fieri jussimus reperiri popresbytcrii lest, permanente in suo statu ratione presbyterii

Arches sur

la

Mardragesim ixii Fchr. 859, quando Poscha xxvi ' sacramcutis vicissim Palatio publice tii{m Arcas
per
scipsos
dalis

prffioepto

Meuse.

sese iterum confirmanl. Hanc esse, patH victoriam iywunte anno 859 obtent^im quaninincmarus^Carolo in Italia exepistola

etiam

versante,

anno

875,

quando Ludovicus iterum


:

ejus

et prorcgnuni agfprssurus dicebatur, ad episcopos Rt praeterRemensis direxit (1) ceres Provint:ia.de regno, missis aliis vicissitudinibus altcrcationum nostris inter Principes nostros tcmporibns inquit,

Et liceat Adc*ex suo beneficio ibi collalo cujus labore et studio hoc agilardo presbytcro, mus, suisque successoiibus, menioratas res quiute
.

perpotualiter

possidere et absque obstaculo aUcujusimpedilionis lenere, et oidinare ut pro incolumitate


^

C babitis ante bos soxdecim annos, quando Rex noIlludovicus comisler domniis Karolus, ct domnus pra^paratis ulrimque armatorum cunois, et

mea et conjugis subolisque prosperitate Beatus Vincentius, in cujus commemoratione agiEt tur, ante Deum pius precator adsistat
ut
nostrai
et

nus,

iargitionis

praesons

aucloritas

firmior

erectis

vexillis,

secus locum. qui

Breona dicitur,
(loniiio

habmur
annuli

convenerunt;
crat, ex

populus, qui

oum

Karolo

diligentiori obsorvatione custodialur, nostri impressione subter insigniri jussi-

parte

maxima
Terlio

ilium reliquit; sicque


pridie Idus

eum-

dcm Regem Karolum


abire
tenle,
coegit.

Novembris indc mense Karolo reverautem


llludovico
reiicto,

qui

cum domno
pago

erant,

ab eo
redire

separali, et solitario

Karolo, de

pene Laudunensi

insequentcillum
propria

ad

doslitulionc sua fecerunl.


intercc$$ione S

18 Post menses aliciuot

ad finem ejusdem anni

Vincenlii, xn

qucm idem CarnUtf

in iesiimo859 Carolus rex Magniaci cum esset, animi ohreportatam victoriam sequens nium grati In nomine sancts et indivicdidit PrivHegium (2) Trinitalis, Karolus, gratia Dei rex. Si ndelium (lu;e
:

mus. Signum KAnoi.i gloriosissimi rogis Datum xin Kalendas Januarii, indictione vi, anno xvim, regnante Karolo gloriosissimo rege. Actum in Magniaco, in Dei nomine feliciter. ExaminaiMur 20 Huic instrumento GaUiae Christianai ediiores utsuprade- 'rutrumenia. anmim affiguni 859, ei recie quidcm, monstraviniusisedadmiticndummancamesseindi' ctioncm fjUie anno isio, non sexta, .scdseptinia fuit. Hujusmcdi veroerroresnotwn csi inpermuUisdipl^tnaiis obvios esse.An^ms regni accu/raie
adsci-^ibiiu/)'^

ut

jiatet

cx

inilio in s i rum en t i cvju.sdamcoievi : knno

Incarnationis

nostrorum aureni celsitudinis nostrae petilionibus accomodaverimus, morcm prffideccssorum noslrorum parentum rcgum scilicet excrcobimus. Dei EcIgitur notuni sit omnibus fidelibus sanetae
clesiae, praesentibus

sissimi Domini Karoli serenissimi

Dominicae 858, siquidem et glorioRegis xviii (4).

scilicet

atque futuris, quia in

AnnusiiaqucHh9rcgnieju>dcmdecimusnoimserit, quod et aliundc novimu^. Pwro Privilegium modo retatum de Magniaco, confxrmatum est in Synodo Trecensi iv No7uts Novembins anni 867, petente
Cbrisl..
1.

Gall. ChrisU t. XII Instruni.. D. Boun.iel.t. VU.p.Mf..-{2) pauci3Solumapraj3eoti(liaert. ViilesisUali. (3) Ouod in u.30i.

c,

n.

vn.

{\) Hist.

de Bourgogne,

1. 1,

col. 1739.

eodem

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


A dos dicitur peliitquc humiiiter ul regiam donanoslra in ecdcsiis Sanctorum quje tionem S. Nazarii scilicct Nevernensi parochia habentur, Conel S. Vincentii preciosi
:

89
vita

eodem Adelardo, qui

hic religionis canonicse sacer-

Quo magis corum


fucre,
sibi

ac

virtules

absconditae

K. C.

corumdem merilis complacet. Concurrunt ob famam miraculoco magis in cxallandis sepulcra


dives
ct

rum

ad

pauper,
ipsi

et

huiniles

vencrar.di
fessoris

Martyris,

precessimui fundunt; accedunt


propitios cfliciant aulicos Rcgis

regcs ut sibi
ila

corpus jacens miubi cjus sacratissimum nostra connrmatione ct aucloraculisclarcscil

ca-lestis.

Vidcentii sanctilas praeclaris palefacla est


lis,

eliam miracu-

De eodem Adelardo hcec prcterea idcm episcopi in Privileoio suo : Donat res quasdam proAdclarduseidem vico iMagniaco Vincenlii, ejus videhcet prictatis suje In honore S. corpus in ccclesia b. r^acripliP, ubi sanclum ejus agro sunt in pago Nevernense, in
ritate

corroboraremus.

ad

quorum famani

populi

ad ecclesiam, pre-

accurrerunt. tiosis Ii|)sanis ipsius divilcm, Garolus Calvus, cum a fratre suo 23 Anno 8:^8

Cultus.

Ludovico
exercitu

Germanico
derclictus, in

graviter

premerelur,

ab

zarii jaccl,

qus

Magniacensc, in villa Lursiaco.

Cuimmt iidcm

vt

propace
loci

cjusdem ct ulilitate sanclae Dci Ecclcsia;,


pro

agrum Nivcrnensem conquantum Sanclus presbyfugit, cumque apud Dcum intercessione valerel, ler Vincentius imploraret. Magniacuni se contulit ut ejus opem
didicissel

necnon cliara canonici valeant exorarc, prosperitate c(c. Poslea confirmaregis salute et tumcstsecundoidem Privileginm a Hege Ludovwo

provolutus, coram Sancti tumulo in genua ccclesiam de votum nuncupavit splendidis donis
Illic

Magniaco
Iranquiilffi

ditandi

si

pcr cjus

interccssionem
.

anno

878,

mentio
gniaco

anni 887 in inst/rumcnto Caroli Crassi Vincentii in Maoccurrit de abbatia S.


et
\

prospcrilati
:

restitucretur

Exaudila

(1)

tum
21

ibi

in
(

ex qna tomcn locum camonicorum jam monachossuc-

sola vocc erui nonposset

(victoriam obtimtit incunle est cjus postulatio quod voanno 859. Supra n. 17) et anno eodem

CP ss issc

de Magniaco veratcomplevil. Bona, quibus ccclcsia proccribus spoliata fucrai, a vicinis nonnullis

de S. Vincxhibebo Syllogen historicam Summarium D. CrosnUr Pastore n cenlio ejusque cutm, a R. Yitce. Nivernensis, gui Donziacensi (Donzy) di(cesis

Nunc

novaque addidit in sustcntalioqui eidcm ecdesise deserviebaul. e nem clcricorum Magniaco in Anno 867 Adelardus presbyter de (lege : Trecensi. Supra n. 20)
restitui
jussit,

VitasSavctorumNivernensii>mnondumeditasid:omategaltico concinnavit,
xii

Synodo Suessioiiensi

admcmissam.

Coaluit hoc

Mii 1849 benigne Summarium Yita^ex

a Carolo confirmalioncm oblinuit privilegiorum, concessorum, cui suiE Calvo in graliam ccdcsiic
confirmationi
subscripsit.

Niverne7WS, et ex antiquis Lectionibus Breviarii qua; idem D. Crosnier ad monumentisquibusdam,


coUcgit. Ejus conscribcndas suas Vitas Sanctorum Martii S. Vincentius de vcrba hic lalina facio xiii Colil hac die Nivernensis Magniaco prcsbytcr. cujus vita absconEcclc^ia prpsbYterum sanctum, Functus est ecclesiastico midita fuit in Domino. juxta viam qu^Parisiis Tiisterio in vico Magniaco modesta ibique adco cmicmt
:

Abbo

II,

Nivernensis
.

episcopus,
,
. ,

de Magmaco deserviein eaque splendidum bant tumtemporis canonid, bonorem erectum, usquc altare in ejusdem Sancli ab anno 1793 inchoaad magnam subversioncm quoddam ex SancU brachio Os perstilit.

Ecclesiffi S. Vincentii

ndiqu^a:.

tam

asscrvabatur olim
calhedralis

Niverni,

in

thesauro ccclesiaj
xiir, in

Ita fert

instrumentum sa?cub

Lugdunum

ducit,

cjus virius,

memoria in Iradilionc perennavent. Ma populari ad hunc usque diem ducit et in quaS. \mquiEdam,qus ad ecclesiam
ut
sanctilalis

centius, ut

animum
..

rea ministerio dcfatigatum

fcrtur, adbuc crearet.siepius orando deambulasse num:upalur. Bcatani mortcm sortiViaSancti crypta septimum, lus circa medium saeculum Magniaco sepultus est. ecclesitc S. Nazarii dc

fuisse in theca argentca quo additur inclusum id qui altare S. Lazan eemnis adornala. Anno i7\5 invenerunt cum bac mscridiruebant, aliud os Magniaco. Ignoratur Os S. Vincentii de nlione rdiquis devenerint, sed

autem nuo
tione

h^ sacr^

verisimile est

cas similiter in luctuosa


ultimi sffiCuU
interiisse

commoPra^cipua
con.tet

exeunlis

vero pars corporis


scrvabatur,

qu^

in ecclesia

Magniacens

22 Gultus
Uiracula
ct

S-

Vincentii.

Mirabilis

Dcus

in

Sanciis qui unicuique


inier

suam gloriam
in

destinat

vel

jam olim cvanuerat, quid inUiojam.UuIidecimioclavi lod hommes,


fuisset, ignorasse.

quum

ipsos

bomines
c,

his terris

obtinendam.
Cfr C.Dgium. V-

deea faclum
Abbattu
ttt

0)

Gall. Cbnsl..!.

insir. .x.x et xv.

Abbat Cnnonicorum.

(2)

12

DE

ACTA SANCTORUM.
90

DE

SS.

ETHELHEDO ET ETHELBERTO
COMMENTARIUS PR.^VIUS.

ANGLIA. FRATRIBUS AG MARTYRIBUS IN

E. c. (^ I

pronepotesS. Ethelbcrti, SS. Ethclrcdus el Ethelbertus


qui Cantii primus rex Chrislianus
alogia stabiiitur.
sua
rcgis

fuit.

Eorumdem

gene-

AN.

DCl.ltl.

nter familuis regias fleptarchisc Anglo-SasconicT,

filia

Actorufn tompenitit:m.

post

annuntiatum

sibi

Evangelinm a

duos

iiiios

multi pri~ S. Augustino Anglcn-um apostolo, Spiritus accipicntes pietate et tniracumitias


ita

cam

filiam

Francorum nominc Emma genuit Ermenredum et Ercom.berlym, et uiiinomine Eanswidam * virginem san-

Capg. Enstfi-

y Us ctiani

cniicuere,

ut mcrito ccrlitihus sint

tham que in clam, qua^ in monasterio de Folckstan, quod ipsa mouasterio... Mortuo aulem Edbaido E construxerat, sepulta cst.

pateadsoripti. Plerorumqm Vita, ut latius infra jiostix) jam dat<i est. Hodle in Fasti^ bit, in opere

succcssit

fiiius

ejus

Ercombertus,

qui

sororem

tnemorantur ob translationrm aliguaiii rcUquia-

SanctcE Etheidredae, Sexburgam nomine, duxit in uxorem, cx qua genuit filium nominc Egbcrtum,

rum, Sancti Martyres Ethelredus et Elhelbertus, Edbaldus rex Cantii filii Ermcnredi, cujus pater Cantuarioruui,seoundusnempe a suscepta fuit sivc Ermen/redi frater Ercomfide. Edbaldo successit
bertus, qui ta^men

duasque virgines sanclns Erkengotliani el Ermefrater Ercombcrti ex nildam. Ermcnrcdus vcro sua Sanctos Ethelredum et EthelOslana uxorc brectum *, quatuorquc filias Dompncnam *, Er-

Capg.Ethell

nentc pati'e{\).

natumlnor dicHur, ita dispols,post regnum annoruni 34, vita


Beda, anno 664, eodem mensc ac

menburgam, Elhcldritham * et Ermengitham procreavit. Tradita esl autem Donipnena Merwaldo


filio

brictum cum
iihique.
'

Cnpg. Dompciim v

functus die quo Deusdedit sextus Ecclcsi<T Dorover^iensis episcopus, sceptrumquc reliquit Egberto f\lio, quod ille p&r annos novem gessisse fertur (2). Egherto
est, teste

Pcnda^ rcgis Mcrciorum in uxorem, qui gcnuit nevam


virgincs Mildredam*, Milburgam et
}U}iijue.

ex ea Sanctas

DcegtinCapg.
Cnpg. Milb.

Milgitham,

Sanctumque puerum
pueriles

Merefinum,
liac

qui
luce

'

dum adhuc
ad

gercret

annos ex

Mild. Uilg.

regnante,

cum

in innocentia et

virtutum cxercitio

Dcum

migravit. HcTC a^yjn-imc con onant ciim

ejus consobrini Klhelredus et Elhelbertus adolescerent, is sibi de regni succcssione timens, a per-

serie gcnealogica qua' lcgihtr initio Vitae S.

burg.r

verso

quodam ministro

suo^

nomine Thunre, co^

sanquineos occidl passus est. Horum tumulus mox insignimiraculopatefactusfcrtmjCmnqucalmaUis suc4iederent, ut Martyrcs habitisuntjOnUusacecsslt
lyrnm

Werea diligi-ntissimo Goscelino monncho con(4) scripts\ oujus laudcs proscqvitur Gvil. Malnicshuriensis lib. rv de Gcstis Hegum. in fine. Similis gcncdloqica deductio legitur iii Chronico Guiliclnii 262 ocr.asionc Thornc (5) ihique ad annuin
1

Mfti

gc-

ac tran-slatio d^ipleT infervemt. 2 Antcquam h.rc singula cx Anglicaiur hi toriw


scriptoribuscoiiiprob&ntur, pUwct cx G ribusqu^ manuscripta habeinus, ii.^d^mscidcet quw in Nova Lcgcnda edidit Caj gravius,quocum xiostra contulimuSj placetj inquam,indc Martyrum geneortogiam in extenso exhibere. Quo vero planior fiat Commentarii nostri (cctio, ad latus ponimus seriem rcguinCantiict Merciieorumque progeniem inquam
Aotis brcviosat fuse olim inquisivit IJen^chenius
in dufibustfilH^IUs,

S. Mildredsp inserta
;

nealogia

fmt Passio -S5. Ethelredi ct Ethclberti srd qun' ad hos spootantaliaque exdirto ThornU Chronico cdidit SoUerius in Comnienfario

dc S. Mildreda

ad\m JuUi (6).


Emmn, torvm
oviVf, Clvtlinrii

fiPorroiii pr}vinisso Passionis fragincntojiriinuiit

considcranda vcnit Emma, uxor Edbaldi, qua: ct regis Francoruin fiUadicitw.Indnbiuni quidemest

/il'n

fuK;

eam

e rcgc

quodam Francorum natam

esse,

quum

noster

(3).

Ha-cautcinproponlmiis

CTpowtur.

non rnultuiu discrepantibus ab amplioribus, qu;c ad calcem Historisc Anglica/ns: Pauti Rapin de Thoyras t. I. edit. 1749 *^xcus;c sunt; hao lege ut ea tantum hic depromamus,qu,r cum pnvscntibus Actis neotnntur, etutSanctisdiem cuttus adjiciamus ad quemdccis in opere nosiro diclum est, aut in poslcrum dicendum. De Sanctis Cantii pUira insuper indicamus in Appendicc ad h<rc Acla. 3 En inodo prwdicUr Passionis SS. Martyrum Elhelredi ct Elhelbrecli fralrum procemium gcnealoqicuiii

pnrter Passionis ilUus ct Thornii testimonium, habeainus GuiUclmuin Malmesburiensem (7) maximi noininis chronograjdium oonsenticntem, adeoque subscriptioncm ipsius Emmsein diploinate a Thornio relalo
(8)
:

Ego Enima Francorum regis

filia

et regina Edbaldi copula vcxiHo adorandae crucis armavi. Sed ipneritur cujus regis esset filia, Thco-

respondct Alfordus {9)] repetunt scriptorcs Novi Monastioi Angtiidemque ca/ni (10). Sed quum Emmse pater Francorum rex
deberti regis Austrasiit;

dioatur,

non vero

Austrasiffi,

sensit

Cointius {\\)
.

per

S.

Edbaldus rex CantiiC Glius Elhelherti, Augustinum ad lidcm conversi, ex uxore


:

CloUtarium 11 tolius Franci.T regcm UuUcari Quod jam firmaverat Valesius (12) Postea, inquiens, cum vetus quoddam Chronicura cvolvercm, in eo, quod pridem animadverteram, disertis verbis scriplum
:

reperi

^AMILI^ REGI^ GANTII


90, 7ium.

%.

berti regis Parisiorum;

primus ridem suscepit. t G16.

S.

Eadberga

(3 Dec.)

VII.

3m

diixit S.
S.

ERCOMBERTUS. f 664 Scxburgam (6 Jul.),


Etheldredae (23
.lun.),

orem

rgee (7 Julii)

et S. Withburgae (17 Martiii.

VIII

EOBERTUS t 673.

S.

Ermenilda

(13 Febr.)

R. IX. LOTIIARIUS.

t 685

S.

Ergomgotha

f?l

Febr.

nupta Wulfero R. Mercii.

AMILIiE REGIiE
.

MERGII.

OSWIUS. R. Northumb., Mercium occupal.

Mer(1elmus
^M,

nvMBlaG.Y, uxor Alfredi scnioris


R. Northumb.
(5).

3.

KiNEBURGA

sivo

KiNDREDA

t6

Mart.)

S.

KiNESWiTA

(6

Mart.

3 Feb.).

S.

MiLDREDA

(13 Jul.).

S.

Milgitha

(17 Jan.).

Rege3oc.mentaUMerciifaeruol.CfrT.IlFeb..p.688ofit.lp.380ab.-C:.Dahcets^^^^^^^^^^

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


^ ropcri Kadbaldo Earcumberlum cx
,

91
;

in

regnum

successisse
II

filium

Emma

Lolharii
Ctti

Francorum

West-Anglorum Sanctam ^lheldritham


regis

et

Sauctam Ermenburgam, Sanctam Ermengilham


\

regis

filia

susceplum.

scntentia'

calcuhm
(X).

ilein Mahn.i:slyur.rnsiii ca/<. \\ Idni

dc

ge.stis lio-

s\mm
ha^c
rfuitotla^a^^jwter Erjnenredys. Ed-

ndjeeit snlertisfiimus

Gehhardu^
el

Atque

gxtm

deavia SS. Ethclrcdi

et Rlhelberti.

^ ^^'^'"

vocatw

m Passio/te

ohbi

(2)

Oslana

ha\diregis

fi-

''"*

scd vcrxim nomen videtur Oslava, qno appellatm' (dngrapho S. Wrrebimja^ (3), f/ve7n dociissimum monachuiH Gnscehmctn esse n<m infehciter deniotistrare conat/us cst Henschenius (4); simihter a

Merewaldus Ermenburgam filiam Ermenejusdem Ercomberti, uxorcm habuit suscepil ex ca tres filias. Qua. rojHrr admittendvin videtur, p7'imoSS. Martijribus quotuor fui.sse sorores, (juem numerumpleriquechrnnogruphl exf.ressis verbis indicani ; deinde inier has fHiase ^thrldritham, Ermengithain,et icrtiain nonihtcErmen:

redi, fratris

W-gorniensiad e.alcem Chronici in Genealogia rc~ gvm Canintariormn; et iia ahbi jiassini. Adversus Ermenredvm machinam movit Lewisus (5). Quum

bergam aut Ermenburgom. Sed cjuariiurquodnoui quarix csset nomem- ; qua: res eo irrojnius ad nos perhnet (juod liwc ijisa soror rationc SS.Martyrum
ejui fratruni monasteriimt condiderit.
7 Prononi '

cnim

incurrissei in scrijftionem cujusdanr Thornii

insnla Thaneto oriundi et S. Augvstini Cantmiria.' nionachi (diversl iamen, ut videtur, a vulyato Guiil/ique reperisset Ermenredum Thornio) Cantii regem dici, et inter Cantii reges nuUits ei

sententix
fuisse

possent de ejus nomine t/res autcm ' rima statuens genumum ejus noiiien
. .

"<wi(ertum

ThaneUn$e,i-

hehno

sionis
lini

occurreret

Ei^^^ienredu.-i,

laiius progresstis

ipsius

bomne\dim;et SS. Elhelrcdi c/ Ethelberti, necnon Goscemonachi, jjro !>e hobet Henrici Iluniingdo-

^^^ Ermenburha:c,jir<Ttcr testimoniuni Pos- ga et Domneva


(tictafui$3evi~
'^^'"'"-

Ernienrediexistentiam
tius
vit

iv

dubium

vocavii, seu ^o-

nensis aurtoriialeniy Vitani incditam S. .UHI/urg.r,

negavitomnino.Scd
Thornius
i;

e/itid?

Quoniam fors

erra-

veterem tabellam (jeo(jraphicam insula;

Tha-neti^

apjellandn Errnenrcdo rege, a7i Ermeiiredus negandus esi ? Dari potest iUud, hoc necjuaguam ; quia certissima j.rssto B sunt documrnin. hn/rimis habemus tesiiinonium Chronologiic Anglo.saxonica', guod umwi ex opiimispost Ilistorimi ecclesiasilcam^ Beds de vetusiis
in

qux
cu^a

in ojjere nostro (10)


cst el

cum

Vita S. Mildredo' reinona.sierii hivc


S.

projdcrea

se

in quo ju.rla efjigiem

ic(/wt^r: Istud monasterium de

Maria fundavit

Domneva; eidemum diploina S. Eduardi confcsso- R


rts, de ffuo idura infcrius. lixc teshmonia jam expendit Henschcniusad Vitam S. Milhur(jH', Dom~ ncva: fih^eiX 1). Secundasententia niiijmset \Vi<jor-

rehus AngUcanis monumeniis

cst. In eo

aviemad

annv)n 640

Irginni-^ (G)
,

obiit ct Cantuariorum regnnrat. Habebat duos

IIoc anno Eadbald, rcx viKinti quinque annos

niensis ei Mahncsburiensis auctoritate, etstatueret ea7n Eriiienbergamseu Ermcnb^irgamdicta^n fuisse

filios,

Ermenred

et

Ear-

Tertiiademuincontenditcampriusappellaiamfuissc

conbert, ot Earconbcrt regnavit ibidem posl patrem suum. Evertit omnem in regno suo idololalriam
et

primus regum

Anglorum

stabilivit

postquam vero ahbatissa facta est ei acc^ssisse cognomcn Domnevam, (juod juulatim quasipi-opriumnomenfaclmn

Ermenbergam

seu

Ennenburgam

jejunium pascbalo. Filia ejus appcllabatur Earcongota, sancla et mirabilis femina, cujus mater erat
Annae, regis Anglorum Oricntalium. OENUIT DUOS FILIOS, QUI POSTEA A El ErMSNRED Thunner fuehe MARTYRiZATi. Guilielnius MabncS'

sit

atque hi qui

ita

sentiwnt
(ipinionis

fum

se

jmsunt

Sexberga,

filia

momentis, atquc utrius(jve Annalisix Monasterii S. Augustini onnohoc Notaquod Dompneva, quas alio noniine tato (12) dicitur Ermenburga, postquam sanctimoniali ha-

pwcedentis

buriensis

siiiriliter,

cujus quanta

sit

in rebus histo-

bitu profcssa

fucrat, /Ebba a regibus et

magnati-

ricisAnglicanisauctfmias fugitneminemyno^inno in loco dc stirjie regio SS. Mariyrum meminii; et

quidem

libro 2

de

Gr.stis

regvni

Egbertus rex Cantuariorum, filius biiit cognatos juvenes, vicinoconsanguinitatisgradu

0) h.rc habei : Ercomberti... ha-

bus notabatur. Si)iiiliterS:meonI>une}7nensis{['i)et Guilielmus Thornius (14) a})erte tradunt eam binominemfuisse, seu Ermenburgam dictam et Domncquinetiom Thornius eani trinoininem facit, ;

mm

scribens de Eabma abbatissa de Menstrc, quse praecessit

lincam regnm contingcntes, Elhelredum


brithum. filios
r ^
habvere qua.

ct Elhel-

bcalam Mildredam

scilicet

Ermenrkdi

patrui sui. His

/iciturorguntenlotio:

(15). Ex quibus hxc conquum htuhisliomm ct Domnse

idem facile /dures alii adderentur chronographi,


docentes.

monachisctmonachabus,maxime tamen abbatibus


et

abbatissisodh^rescerel{\6), qu^dicebatur hhi,


.'it

Passione 6 SoTorcs SS. Mariijrumappellaniur in fuorsororw.cr Ermcnburga, Elhel^(^mpnena, seu Dompneva, Goscelino in Viia S. Werrvr'"" (inlha ./ Ermcngitha; n ^rmen/Ermenberga reburgw (8) Domneva
, ,

dicto

vEbba,

burga

et

iErraengida;

et
et

utrobigue

Domneva

in couimuni sermone Domna(maxime fere ajud Anglosj DompnaiEbba; unde facih deflerione ortum sit Dompneva quanscu Domneva. ^on displicei hiec senicntia, Ernienredo duas fihas tuinvis hinc consc(jucns fiat
o/ortet
.vt'

diciiur uxnr Mereualdi

mater SS. VV. Mild-

Merevini, burgo', Mitdrida' ei Milgiih;p, riecnon S. Innocenles a baplismate raptus est qui ad Sanctos

hom&tujmas fere fui^se Erincnburgam ct ErnienQuum bergam; quod idem vidctur essc nomcn. chronoffraphi idadmiitere non ndiilomlnusveteres
dubitaverint,nuUusnimiuinhonc urgcatdiffwultatem

Chronico parvulus. Sed olia habei Wigorniensis in

ad aniium
inquii
(9),

675,

Mcrewoldum uiemorons^^m
regnum

addectalia similiaexcmjjhuU'

homongmism

Occidentali plaga Merciorum

\^ tenuit; cui,

una famihajamabJIenschenio
Via- est

(17) coltecta fuisse.

regina sua Sancta Ermenburga, regis

ad cur indicem errassc Molmesburie.nsem


654,

Ermcnredi filia, peperit Ires filias, Sanctam videSanctam licel Milburgam, Sanctam Mildritham et eximiae sanctitatis pueMilgitham unumque filium
Chronici in Genealogia reguniCantuariorumTeg\}V\ErmenredietOslaiuTfilias memoral Ermenbergam, quae fuit regina Mcrewaldi

annum
con'i(jii

quum Ermenbur(jam

seu

Domnemm,

rum etiterum odcalcem


;

; Merewaldi ua:orem, enim ipsc errorem hunc adannumm,ubi asserit. cam recte SS. MarHjnm germanam

sororem facit regis Egbertt

(1)

Rapes Merov..

p.

lCOetsenq.- C) Guilieta. fhornii

Chrom^

,o^

*^t

Kehr
513

m.

CT

Hiid..

l.

UI Feb

tJ)T HI

jlil U. P-

-'(M)

T- luVebr.. p.

MO

- Oji)

p. 389.

Ap.Ujm*

SaxonChroa.Tp. 319.

Edit. Gilos.

^)

Foi. 47,

eUit.baMHi low.

H^

92

DE

SS.

ETHELREDO ET ETHELBERTO, MM.


ante nrffisenliam regis.
conccssit
ci

bcnigno volunlatis afrcctu


pro moerons
erat
prae

et

efficaciam mentis sus


aniicta

fundationit camobit Thanelcnsis s. J/i(.


(Ircila;.
'

II II.

Nnrritlir marlVrlum eX l^airaiUI mdllJ^MUin ^

afHictione

quo

^^^^^^^ (idclione.

Elegit

itaque

Aclis brevioribUS.

OUO

an-

prccio dispositioncm pro eorum

no

id contigerit.

Fundalio

^-.
amnc
Ouanti
atreclas

'"

- --....
locum parlem pro
ad
Hla

germannrum sccundum Dei tcrram XL ara-

Capg. Deum.

Te.
.

....
ait

iransito
ruris

pervenisset,

rcx

inonaslerii Thanetensis S.

nece

fratrum
:

tuorum

habcre.

respondit

Non ampiius

Mildredse.
AudiamusmtvccTMs.
Jtelatio

expeloquam cerva measuocurSu


:

lustrare vull in

rujus genealoqkam par-

Martytein

.lcdhuusn.

1,

iinmediaiv sequitur
brcrlus. posl
pu.M-ili

qu.T irsau, marUjviirelahonen, EthelEthclrcdus siquidem ct


:

insinuatum. ut eundo asserens sic divinitus sibi dcberct proprium, (juantaulum ad usum sumere Agilis quippe perpcti ' cursu cerva giraret.

tum

Capg. propeti.

cerva

celercm

anlc

eos

agebat

motum
:

cursu
'

morlem parcnlum
rcj;i

suorum
filio

adhuc
Ercom-

directo, cujus vesligia

cuncli scqucntcs donec ad


Capg. Tlmrneslan.

talo consliiuli,

Egberlo,

sunl. Scd cxead educandum commcndali iniquum crandus hoslis omnis squitatis inimicus
berti,

quemdam nominc Thunnur


invidis slimulavit. cui
bcrlus
satcllcs

contra infantuios livore procurationcm rcgni Eg-

* cujus loci locum Thumrcslat dictum dcveniret maligno illo Thunnur sumsit exorvocabulum a appropians dium. Nam ille in loco illo, regi mente adulanter laliter illuni cst fraudulenta
,

Capg. iHum

tal.

alValus

Oloriose

rcx,

quamdiu animalis

hujus

impcrtivil

cumquc

idcm
,

saevissimus
indusiria

bcatos germanos sanctitate

ac

verens quod, virtulein dics proficcre conspiccrcl, rcgi potircntur longiori , acccptiores illi si vila acritcr hnhprpni.iir furorc insaniaj contra eos
X

indocta bruli gressum sequi non desinis ? Et si haec omncm hanc circuire tcrram discurrcndo fera lcminie satagit, num lu totam huic immodcratie
largiri

raquoTedulo

apud

regcm iUos clanculo

moliaris? Vix verba complevit ct ecce a tergo frendentis cqui cecidit ct fractis cervicibus E exspiravit, ibiquc sepultus ost. Supcr qucm max-

veneno^o criminari accusarcquc soU-bal, simulquc prffscnli luce affirmans ore, quoniam si forle bac
iliu

musiapidum
lis

exslructus est acervus, qui ab iuco'

fnicrentur, profecto ipsiim natosque suos

lcr-

reno suo privarent regno,


cu'pit prccibns

interpcllarequc rcgem

usque hodie Thumnirlat * vocitatur. 11 Ut autem his aliqun luxaffundaiur, notemns ante nmnia SS. Martyrum csedis tempus. Conveniunt cfironographi Oihues
Efjiierto^qui,
teste

C(i/)fl.

Thum-

nirlaa.
Oiciti

mdentur
et 670,

Sancti inter nn668

fraudulcnlis, ut ipsos

eum

intcriaffini-

in

iribuenda ea regi num

merc sincret occullc. Rex aulcm, eo quod


talis

ac sanguinis propinquitatis causa,


diligcrcl.

eos non

Domini

Beda (1), anno ab Incarnatione scxcentcsimo septuagesimo tertio nicnse

Crt/i*;.

nec

))e-

modicum

pctitioni

'

suae

ncc voluntati

Julio obiit, succedente in

regnum

fratre

Lotbere

Utioni... nullo

mo(]o... noluit.

Dco delestabili ullo modo, conscientia scelus abhorrente, voluit consentire. Sed pessimus ille a
coei)to

adeo:/uc orcisl fuerc ejus jiairueles ante mcdium annu}n 673. Collocanda est similiicr eoruni niors

desistere

proposito,

livorc

agilante,

non
suo

post diem xiv Julii anni 664,


scribat

quum idem Beda


Idus

(2)

valcns,
tionibus,

assiduc rcgem

crcbris

implorans llagitaut

ad hunc annum
episcopus
Erconberlus,
rex

Deusdedit sextus Doropridic

blandimcnto

falss

adulationis,

vcrnensis
sed
et

obiit

Juliarum

annucret
ex
Arti /)ic7!io-

affcclui, infcstabat.

Gantuariorum,

Tandcm vcro cum

rex simulala voce se nolle


novit
ille

rihvx.

prorsus scire

respondit,

crudclis car-

nifcx, quid agcret. Confestim ut atra oblexit

ncbula

noctem caligine,
Eslrige dicitur,

felices

illos

juvencs in loco qui


ct ecce

mense ac die defunctus, Rgberto filio rcliquit, quam ille susceptam novem annos tenuit. Scd consiringcre Ucct itlud .s/iatium ; cx Passione enim manifcstum est S. Theodorum Cantuarin'
sedisse ,quuinviolenteemamis SS Martyribus illatx
,

eodcm sedem rcgni

crucnla interemit necc, ac clam


:

subrcgianon

dcstitit sepolirc

instar

Ila-

grantis facis emicuit super Sanclos proli.xa'

immenrcgias
est.

fuerunt : tmde quu}n, teste ite}'um Beda (3), post Deusdedit mortein cessaril non pauco tempore cpiscopatus, adeoqite
fucrit a Vilaliano

saeque lucis radius, qui pcr

summum

aulce

quum Thcodorus

(4)

ordinalus

cubncn,

usqiie

ad ccelum
vero,

protcndcre visus

Post gallicinium
rexit,

rex a sopore evigilans surforas

reseratoque

ostio,

egrcssus,
fulgoris

vidit

papa anno Dominicae Incarnationis sexccnlcsimo sexagcsimo octavo sub die septimo Kalendarum Aprilium, Dominico; et ita una

cominus
iraperal

jubar

ip.sius

corusci

radiasse.
:

cum

Iladriano sexto
sit
;

Kalendas

Junias
ei

Britannias
Elhelberti

Slupcl (ncc mirum) ingenlique pavoreconcutitur

missus

sequilur SS.

Ethelrcdi

mox

accersiri

ad se celerrimc impiissi-

}norleni post ,i<ediuiii

annmu

Q^conlifjissc. Habc-

mum
*

sateililem

sciscitabatur
Capg. adoles-

indignando
confilcnte,

Thunnur, quem minaci vultu quidnam dc suis ado,

lescentulis * el

ceoiihus.

dem

cuiicta

pmpinquis actuni forel. Quo tanrcx iram divinae indignatanla;

tionis

pro

consensu

iniquilalis

admodum

uixts et alium limitem ex Guilielmo Thorne, qui in ChronologiaAugusiiniensidd. aninun 670 consiqnat fundationem monasterii de Menstre in Thaneto, qmi' certo SS. Martyrum neceni con.iecuta est. Nil nos mo}-entur Dunelmensis et Wesimonasicriensis, sibi

pertimescens, concito cogi imperat concilium cpi.scoporum ct pra^scnle archiepiscopo Thcodoro


;

inhiscontinuocontradicentes Ulquesufplicium simul ad tcinpora regis Egbcrti cl archiepiscopivel

inquirit, quid sibi

o|)timum cssel agendum. Timeo,

Adcodati
sit.

vel

Dcusdedii rcferentes; quod forsan ex

inquii, el valde pertimesco

ne injustam

Bomini iram pro lantic ini(]uitatis ram. Nec cnim dc conscnsu nccis
Gxcusare valeo.
Et

dcbitam consensu incuret

co,^uo(/ Theodori vocabulum ulem signi/icet,


12

m-twn
XV forte
nnti fs-

corum me

cuncta quae de radio viderat refercns, de consrnsu cunclorum pro domina Dompnena martyrum sororc quantocyus millcre

Ethciberli sitas.

Prxtcreunda etiam non cstSS. Kthelrcdi ei quum In Pasyione dicuntur infantuli, nnnos
tent
;

adolescentuli, seu adolescentes


sis vero

\VeJ>no)uisleri.cn'

non

ad annmn 654

lau<lat ens
in

quod post baplihonestalem

tardavit.
\\\di

smatis regenerationcm
(ct Mercii scilicei regno)

10 Venieate itaque

innocentia et castitale

voluntaria permanentes,

morum

hu-

(l)mB(.Eccles.,lib.iv.cap.v.-cii)lbid.Jib.iv,cap...-(3)lbid.,

loccil.

(4) Ibid., lor. cit.

militatis

DIE DEC1M\SEPTIM\ OCTOBRIS.


Guilwlmus Thnrnim traditos priMs Erco.M educandos *^"' M l. rn"ov / 01, 7"'*^" ,},, <ipntj>nnps nnum
milititis cuslodia mun.eriint;
'

93
B.

fiduciaindk-arevideiurad nwrWmErmcnrednisrfue bene intereum et fraternun. ejus genuscnnventsse. Ou^e oinnia quarn e.go coimdero, nescio quid

C.

timor fv,t nr

Saj-onmn ohscuram esl valde. Sane ,n llerla,Zha letur proper ^lalem sororis naU H seu Octarchi^ jm ,,no<Ulam riecuonu- penes annnm 660 Mer- chia T^nomnZ nuL circa g^^ maxanx '^'"3'' reqnorum ,rimores, el simul .lu^essioms, favens

rS/STs tiensu\uuu:i
Eiiberti

"

nf y ,.,.^* ^^^onaster^moor^i<lU,p>^^^'^-^P^--^l QuiOus a^ed liberos (i).


W),
'

Si

,,,

stendU

,aum nanetense i

roUus,ri

rrrncre est

ooe a,to ,,u.maUis frutrUn. au, co,nati., f ( S.T/assimc tamen hw ord^ non ser'

Z^:' oLrunl
sua inler
. .

et esemj.l..

{'"^,^;,,,f """^^^^X^Il crederemeosadannumsallemxxxtatistevcniss,

consoOnnos
s.

^-J;^^ ^^
^
.^^*
,

dis,mitionum, quibus reges pro


filios
,^;,,,,,

tes,amn,trU.u,n libitu ,,. regna

anl co.nalos disrrrtiebanlur. E.r ,,r.,enamero turb^ et csrdes

Ad .c
asserto,

,u.ratur '/->

qm

eos h,-comhe,to '"''"'^"'''^,;^'^/"^"

-;;-2 '^J^:^ 'PZi^Z^a.n. AL


;,
^-5. Elhelredi .(
.v( s,

airumat,

dumtanu>n

f ncscio dicantur, quid respondeam


est

: ;

sa,. rcpeti po..et Elhelberti necis. Ve,umta.


l,inc
,
-

cum

';'

ras.\ione

^*

1', jar/i
^

tamenconvenitSifaeonDunehncms.C^terumplena
inter has potishistoria rebus dubiis atque de causa cxdis simum forte locum tcnet quxstio ad quam, reluiuis aS. Elhclredi et Ethelberli

eo,;,m j E,m,.nre,tus .'-'.. pater fratri junio,-i V---- c^i ini-iiit i'.i>.f ^ ^ ^^ ^^^ ,^ ,.^ ._ demum dc causa po^tpoJErcomberto quacumquc
tus fuisset,

quomodn inieHigeretur eum

filios

suos

hxc

educandos

Irndidisse vel Ercomberto vel Egberto?

Nil for.an planius esl

qunm

ut

dkantur Ermenre-

missis,
rttusa. licPt ne-

jam

accedimus.

Dimebnensis (5) 13 Narrat itaque Eroombertum majorcm Edhaldi fdium fuisse, naVu
rcgni,

Ermenredum

dus et Ercombertus .rquo aut non multurn dispare jure patri suo Edbaldo successisse ; Jnorientcm

autem Ermenredum

filios

suos concredidisse fratri

scioturanpnter
rcflno potiti"'

suo Ercomberto vel ejus filio Eyberto ; Bedam pon o, brevitatcm in rebus civilihui enarrandis secutum, E
,ie

patrc

disponontc,

B cnfcrendasuntcum

Chronologia Sasonwa. Hcda

'' ''^f ^^"^^fr" E

"^"^.^^J^^^
"'^";f^ (6): Aano Dom.n.Me

uno Ercomberto ment.onem


.

injecisse,

quod per

non

injicit,

sed solum sc,;b,t

suOHUKI' ICUflUlli irar.smi.sum |i.^.v.j ^--'^' '^^^nu. II ibii.liivi^'"^^"^ f.u^rU, > vel conatos esse res ,,^, ; ,,^,v^,o, ^ero soriptores lata reliquos vero scriptores
.

aUa

stirpe ^---j

quadrages.mo, badtransiens ex hac v.la, baldus, rcx Cantuariorum,


Incarnationis

sexcentcsimo

acconiinodnrejuripuhlicosuoru i> tcmporum, quum unus natu maxim ussmcederel, et propteren Ermen-

EAnCONBEHTO
Dua>
illo

F....0

REGN.GUUEnNACULA REUQU.T

redo regniju/ra adscripsisse ;

vel,

quum

auctoritnte

mensibus

ann.s et al.quot suscepla viginli qualuor ad^viJnlu nobilissime lcnuit, seu usqne

nd an,u 664. Wesluioaste,;ensis


tuariorum,

annum UO non
jox Canduos
(.l.os

Bed;F Ercombertumsuccessorem Edbatdi exhibcntestauientnrias dispositioncs tis impedirentur, ad malas artes confugisse. seu etiam
\^ ^*'

Eadbaldus, inqui^n.,, niliil aliter /,a6e; tandem ex hac vita tra.isiens,

Dicendum demum dc ardis


,

temporaus Ermenredum et Erconbertum regn. E,-conberlus, call.de HEUQUiT H^BEDES; scd junior regno i^x-vavit. regnum fralri surripicns, illum MorGuilielnius f /.orn.w ; Ant,rl,.TC ctiam habet /eUqn.t Ermenredus, ait (7|, qui

uos < tuus est Ethelredum et Etl elscilicet filios suos prsdictos E,-cumbe,-to ut eos cuslod.ret brytl.um fratri suo suam essent eisdem hsred.tatcm
et

Conveniunt chronographi omnes vdlam dictam. Sed fuisse, Easterigc seu Easlrcjam regiam. hcTCvitla sita fuerit dubium fnctum vdetur, ubi postqnnm scripsit Malmesburiensis lib. l\ Pontificum: Locus erat scpulcri Sanctorum in Orienlali Vervni qunm EgAnglia, cujus nomcn Eastreja.
tura- loco.

^*"^-*^ et jyrim.r sepul- ff'" cadcf Eiifitreja, .ji


.

._^

^^^,

^^.^^^ caviu-.

bertus Cantuaruyrum

Orientalium
tio,

essct,

non vero Anghrnm quserenda cst ejusvilia in Cnnres;

non

in alio regno. Eslerige itaque seu Easli-eja est

cum

adulti

fldelilcr resignaret,
f,.al.-is

qui per tcmpus

dum

v.veret

Canti^ vicus

prope

Snndwichum

atquc in erro-

dcsiderium

adimplevit; obi.t

lamcn

ante

rem

verisimilius du.Tit
East,

Mnlmesburienscm prima
;

.t, dic Sanct. Dcusd logilimam puerorum ,Etatcm hercd .aEgbrito Qiio suo -" el pueros prsdictos com.ncndav.t sub C icra rcgiam succcdenti attent.us quibus seri,,e,-etnr pra=dictis. Ex rorn.a et causa Er,en,-edumfuisse,-ege,nposlEdbaldum,etErcomm suo,;mi tutorem iberium ab Ermcvedo fUio,;, ipsc no,-n,us eodem stitutum fuisse ; ve,;w,tamen regcm appelatejusqne Erco,nbe,-tum

pars nominis

quo Anglis Oriens desi{/natur


etiam
e.st,

verum

Eastreja,

Estrey,

Eastrege,

Estry.
(10),
^

Kilburne aut ^zsiry dicta, aiwtore Richnrdo

nomcn suum

sortita

ut

distingueretur a Rye.

alias V^esi Rye in Susse.rin. Anglos et Saxones, .rque ^2^"^^^'^^^^^^^ 16 Quum autem inter

quibus Tacitm (11), ac inter pri.stina< Qermanos de nrmentorum nc pecorum homicidium lucreturcerto

piiri intuloB

Thnnetiy cVfiu
limites

in loco ipsum

^^orcnSexhurgZm rcginam 7
;

appellat,o,w

d,gatur. Flo,-e,U,'S Er,en,-edum, .. Oslavam adan. dubius incedere mdetur : Wi,jo,;iie.nsis ^gue regem ct Ch,-onici append,cc (8) num 675 el sed ,le success,one rcgulura appellat Ermenredum; Ercomhe,-to des,re%m clntu agens, cxteris in consenM. Edbaldisuccessore ad annum 640

nwnero, prxstiluta pccuniie ratione, .icu ctiam agrnrum quadam Tnensura; a qua lege nec ipsi rege (ut e.rempla produn t)
.

immunes

e.ssen

t ;

Passioet

tum etiam chronographi, quos jnm adduximus, Sa.Tonicum exeunti^ sxculi decimi in opuscutum subjiAppendice excudendum, neciSS. Martgrum
ciimtnan-atinnemdecnmpensationcseuV^ercgeUio, SS. Ethelrcdi et frntris qu/)d S. Domnev^, sorori Concilium eptnntn maxim.r, rex Egbertus solcit. Theodoro, habttum scoporur, quod, prxsidente S. conventus nil forsan aliud est quamadstruitur,
lcge vades se constituere Wercgoldo. Quie autem de debebnnt de solvendo h.TC omnia facursucervx S. Domnev.T dicuntur quum atquc orta arbitror cx eo, quod,

gLndo

rcgcm Cant.ae Ranulphus Cest,ensis ad a,inum 674 iHe no,-mus idenujue facit
E,;nenredume^hibet,
vUteri

guem seg,ntur Le.cisins (9). Quibus


illatisfuisse,

addendum ,mboc mannsSS. Ma, tyconvenire omnes cruentas

quod limoressetneadultrg,nm rWus sihividlcarentdiynitatem;exalialwncnpa,tecos


educandosco,n,n,s>;o<fuisse atre suo Er,nere,lo Egberto; qux patenm vel Erco,nbcrto vel ejus filio

duodecim vi.rorum, qui ex

buhsa habeo,

ru*pr'a";r.'i!^-l5)

wi''nX 'aActf'.'o'.-:.- M Hi.?.

EcCes,,

.,b. ,..,

P-

>-'

gS. Martyres

94

DE

SS.

-ETHELREDO ET ETHELBERTO, MM.

ceorl s^irerabant,

qyod vocabotur doar-born, nere solvetidum erat, nohiVitfiie dic^hatyr Were{Ha snyirct ab occisonim virnrui, qvi nohilitatc geldum), <i"od prn crdc pr,Tstavdym csscl. Porro qmnn

SS Mnrtyres cj rcgio

mngmne

essenl, pi-o eoJ-vm

III.

Translationescorporum

in

Wakoring

et dein

Ram-

decr

Anqm

.^it

ceTVA, qnis non vidcal facilc

hwc

histmiam s^ivocaltuhruni sintilitudini yniver.Q^n opvsrulo Sa.roniro dccmi perslrui potuisse? in Monasterio s.TCuli jarn ^icto, quod Cantuaria-

seam. Cultus.
iTroutjam
et

vidimuSy occisi fei-vntur SS. Ethelre- corporvmtran*'"'^"' *"di-

S. Augustini .'.criptum

est,

qnodque Goscehmis

ct

Guiliclmus
Vili.s

norne hujus monasterii wonachi in hahueSanctorum cl Historiis suis pne oculis

dus ct svb rcyia sivc s^tb rcgis palaVio H'pulti, adcoque, vt quidam hahent chronograjhi, sub ijno regio
ihroiin. Eoi

Ethelbertus in loco dictn Estreja sev Eastry

tantur tn
sione;

/',.

nmtfutexArpendiceadhiFcActan^auifcsfumfu-t),^ Elhelrcdi hoc 0;uscul0, inquarn, Martyrium SS.


in c/ Elhelberti
fnttit,

umdcm

rcliqviarum fataeajdicantxir in
:

Passione, in qva .scqvenfia tradvntvr

Quam

grata

narrntnr, olmquc qux

ilhfd consecutn

enim peo corum

exstitit

convcrsatio Ipaluitl,

cum
tam
forel,

nedde ccwa

illa altum. est silcnti^tm.

hno

post intornocioncm

impiam, mundo eosdom


!

iionvidetur pati, iwi^ratiO ipsa talcm historiohm ocio1-otundc dicotur Egbcrtmn f)onmev3P cxim ihi
ghita carnicatas
tci^ra' y-ro

micanti doolnravit radio

ul

undique notum

quanlus

in

eis

flagraret
ullio

amor

divina; aequilatis,

Woregeldo dedisse, vbi

quos injusla

feriit

cruenti tortoris.

Tempore
* Caps. seia

/n insula Tliaipsa mova.-terium^dificavit,7icwpe

neto. Adisis ipsam


cufsit cerrtE

tUfigrfU.

Appendicvtam istam. Gui17 Fatrnr tnmcn fabc/hm hanc lcrnjioribm ^ormannorum an tiquiorcm licbni Conqua-storisscu
Beperitw enhu
in

autem rogis Ethelredi filii Edgari, ossa corum apud monasteriura de Ramseya ' franslata, usque hodiernum diom requiescunt. Dum vero in in
priori

Rame-

monumenlo

Marlyres

sancli

quioscerent,

me.

diphmate

regio, qundsu/pra
(1)

crebris eos miraculis Doniinus decorare dignatus


est.

B nurn. 7

jam

attigi,

quodqve Hen.^chcnius

ex

Inter qua; latro

quidam ovcm cujusdam pau- E


ccemeterium,
facit:

Thornii Chronicn

ad Eduardvm
Confcssorcon
/

III rcfulcrat, licct

peris

rapicns

per

ubi

Marlyres

adS.Edvardwm

ertinerr, scu Ciccjvs

quiescebant,

transitum

et

ecce

continno

ad jElstanum abbatcm S. Avgmtini Cantvariensis instrumcnto depronvptmn fuisse, e reccntioriMmiastici Anylicmii cditionc (?) manifrstum ft. Placebit fo)'te

humi

prostratus,

ovcm

in

nianibus gestans, vita-

lem spiritum amisit


reum,
ultione

Inscquente aulem viro, cui


dimillit

furtum fuorat illatum, rocepit proprium,

nonnvllis Jiujvs diplomatis tcstivK/xium


;

Sanctorum
'Facta

Innocenlium
est

prs oculishabuisse eccum


regis Elhelborti

igitur:

Egoeliamojusdem

subitanca

praRventum.

juvante,

stemmate ortus ot regno ejus, Dco polilus, Thanatos insulam trado, quam
haereditario

translalio de loco

Wiakering'

diclo,

morlc autem corum ad connobium

Capg. "Wake-

Egbertus rex jure


bili

concessit veneraSanctfe
Mil-

Ramseyas \ xviCalend. Novemb. ?0 Ex Jiis habcmvs SS. Martyrvm ccnyoi^a priu^


EstrrJH' srj ulfa, hinc translata fuissc in
ot/jvc

ring...
seite.

Hame-

sepvlta privt

reginae

Donincvafi, malri sciliccl

Wakering

fvcre Ensireja
f'

drcd, qunnlum corva cursu suo iustraverat, pro inleremplione dudrum fralrum ejus ^thelredi
atquc
.Ethclberti,

Rnmscjam, tcmpare rcgis Ethelrcdi filii Edgnri ei quidem xvi Kal. Novembi'is ; unde em-um
fcstivitaS pr3escnfi adhwsit diri. Qux omriia aliqua/nfum rapHcanda svnt. Guilirbnv.s Mabnrsburicnsis, a qvo traiislatio Wakeringensis ignm-ata fvit, qviquc arbitratvs est SS. Martyres Estrejs

""'

'^"'-

'"*'

quos
ial.

jussu

ejusdem prinoipis
morte terribililer subiniipia

Deo odibilis Thimur


stravil,

Thunun

quom mox

copleslis ultio

secuta est ipsum pcrimendo. Sed et

liones.... abbati .^lstano.... attribuo ;<?i obiit

omnes donaanno

qvicvissc, doncc
II

1047.
alii$

de Gcstis

Ram>cjam dcfcrrcntur, scnbit lib, Rcgvm (9) rudcra, tumultvario cespite

admixtu

18

fahttUs. tro-

historia, limiti

Quvnn ant^m hitc de ceivs cursu invaluisset agrorum monasterii S. Mildreds et

corioribvs, scrobi profundte a Thunre immersis,


injecta, a vicijvis c/fossa fnisse
; fossamque ad speciem sepvlcridirrctam, ecclesia super iedificata;et lib. jv de Pontifxcibus eadem repetit. Neqve ha^c

duntur.

vilhTMnnkton datum est post Nonn/innomm adventum nonicn Doer's Coui-se (3), seu ctiam S. Mildredse
aggrris, S' Mildred's lynch, ut habet

Camden

(4).

ecclesiae sVructu/ra

avero videtur aliena;


etpost

Puteuni Thuneri, scu Thunors-lef, iJi qnn sepultus dicitur Thuner, seu etia^m (vt nonnvlli chrcmogra-

licet

Si- ^

mcon Dunehnensis

eum

Wcst^rnonastcriensis

phihabcntl qvn vivus absorptus


Lewisio
(5)

ad annum 654, Wa/mngcnsem t/ramslationem temporihu-s Egberti innectcmt.


21

fuit,
;

nil alind cst


fors,

quam

cretx fodina

qux

qvum

exstmereturmonasterium,aperta
pore ostendcbatur ctiam
rentcoi cervam

fuit.Lexvisii tejn-

quum

colliculu^-f

cum

S.

cxquo rra- cvrDomneva vidisset: nil


et exjjlir-

Minorisenimauctoritatis hic cst Ikinclmensis, Dcusdedif, antc Egberti tcmpnra mortuum,

fiinc

tranflata

fvere in Wake-

hvic ccfcbritati velit inierfhiisse ei

quum sei^nonem

ring medio
cuU)

scb-

mintm,
candis
habct

si v-ulgi fabuli.s

ingenivm in esrornandis'
attcndatvr.
Conccssi

autrm

ab

Egberto agri
16),

\0MO acras capiehant,

vt Canidrnvs

faciatdefamosissimo monostcrio Wacrinensi, ret/ro cvjus aram principalcm SS. Martyres sejnilturx deccnti fradifos asserit. Qvis enim ferat Wakering
rfici

u;

monasterium
illa

ex sspr dictn o/ vscvlo SaTOjiicn octogintci carmcatas (7), co' Thwnio (8) avtrm quadraginta
octo aratra.

et

quidem famosissimum, quum

(ut

modo videbimus) hinc

sacra

delata fvcrint Hamscjam pignnra, rptod sat deccyranon videretur

Addc hcvm hunc vix usj)iam ol/vium nuspiam vero tamquam monasterium. Inter possessiones jyrim-afvs de Dilrch aii<is de Maldone
sej.ultAira.
fieri,

in Es: cxia dicifvr firma rrctoria. ei infcrivs prodit

etiam

Wakering magna
1

(101,

wardi

(11); sed neutribi vestigium

item in charta Edmonasterii

apparet. Ejus vero sitvs intelligitur ex Mappis,

quas

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


1

95
e. c-

qxu^s

Richardus Gouyh

Britannissoilicet
Lit

Canidem

/n-

cap.

sercndas curavit. Jace/it Grcat Wakerinf? curn adjecta


in
Essej-ia
ostin

Lit

Wakering et Wakering hall


Rochford

XXV quod duos Martyres ithelredum et ^lhelbrithum Rameseiam transferri fccit .Etheltiinus,
hfTc
/cf/u/fd/r
;

Sub eadem lempestate duo


et

ad propc mare ad paludes intra rivu n Grouch ct Thamesim. Quod ad Westmonasteriensciu attinet, Theo-

ThainesiSy

infra

gemclli

fralres

^thelredus

;1^lhelbrilhus,

ex

ingenuo antiquorum rcgum stcmmate oriundi, et post obitum patris, cum ad dcbitam sibi aviU beneficio

dm-um (juidem substituit Deusdedit sed reli/iua omnia Dunebncnsis errata ejxcpit, cjrterain eum
;

sanguinis succrescerent dignilalem,

edaci

expilaresoUtus.

Adde uulUimvidericausam, quare SS. Martyrum corporaextra Cantium tunc delata


fuissent.

Quocirca

muUo

verisimitius videtur

id

faetum propter nietum. Danorum, qui a sxculo *eptimo ad undecimum frcquenti-ssitne Cantiumdc-

cujusdam nebulonis livore innocenter jugulati, apud villam vencrabilis Aldermanni, Waciicringe nomine, antiquitus habebanlur in ccclesia consepulti. Quos cum pietas divina marlyrii gloria subiimatos nonnullis signorum iudiciis declarasset, visum est eidem Aldermanno minus eis ibidem
honoris ct rcvorcntiae,

Notum est cctcbre pr;vlium,anno 851 Sambcichum adcoque prope Estrejtim iniprope
prwdati sunt.

eorumquc pignora

fccit

quam deceret, cum devotione

exhiberi

condecenli

tumj in quo Dani a rcge MUhclsiano cutn ingcnti


strage dcvieti sunt. Simili itaque causse adscripsc-

Ramcsiam
donalionum

transferri, ecclcsiam

ipsam et omnium

suarum

consummationem
illustralione

duarum
perornans.
:

rim translationem Wakeringcnsem nostrorutn Martyrum, non secus ac S. Milgithx, coruni neptis^ in
fines Northujnbroruin {{).
,n

pretiosarum
24

gcmmarum

Ad

qu^T sequcntia

animadvcrtcnda sunt

hujtuc^nobH
"'"^''''''"^

novum

jtamnejoE coeno-

Hamsejam

22 GuiUelmus Mnbnesburiensis translatix)nem in sai fu.se dcscrihii lih. iv Pontipcuin, ubi

Ramsey, Ramesege, Ramesia, Rameseia etc, abhat'M erat celcberrima f/(-Huntingdonshire, cujus initin scriiUorilnts N(n}i. Monnstici AngUcani {2) potim ad annum %9, quam ad annuin 986, ut alii ha-

hium,

de Hainseja agit : Ramesieiisis abbatia?, inquit, fuit fundator Sanclus Oswaldus Eboracensis episcoB pus, cooperanle Egclwino quodam, orientaiium laudabili libcralilatc utrique Anglorum comite sed maxime lalcus qui boc loco, praedicabilcs
;

bent, referendavidentur. Neqite iUa de$ereiida est

sententia,

quam omnino tenendam jam


(4),

suaserat E

Hcnschenius

simui ostendens quinquennixim

cujusdam principis infcdcGxo in solum luminc, rias agentcm, dulcitcr ingenue iiiacrymasse, adeo religione ipsius captus est ut ei omnia sua prona facerct. Sancto crgo

quod

vidisset antistitem

exstrueruUs iedificiis insumptum fuisseet ecctesiam consecrftiamwidus Novonl/ris anni 974, die Dominica simul et
<

ctava

Omnium

Satw-toruni.

Hanc

sotemnitatcm pcregii S. Oswaldus Wigorniensis et dein Eboraccnais episcopus, qui ct Ailwino seu
Miheiwino, aldcrmanno seu comiti
gl/yruni Oricntal
a/ut

favore propcnsus, ctenobium


conslruxit in paiuslri
ibi,

illiid

opulentissime

duci

An-

quadam

uligino silum. Fclix

um,

filioque Athelstani, halfkineg


dc,

oricntalium Angiorum episcopus prlmus de Scham, jussu comitis Egclwini asportatus jacet
:

seu aldermanno aut semiregi totius Angl tium dcdcrat hujus institivendi asceterii

eim.si-

sed ct duo germani Egelredus ct Egelbrithus, quos patrui sui Egbertus rex Cantuariorum in fiiios

spem rcgni adolcscere metucns, aliquandiu circa removil se habitos tandem ab aulae frequcntia conluitum suum eis invidens. Accessit regiae malignilati ministcr funestus nomine Thunre (quod
,

et<iiuv\\>ji(J>-\i, die ut e.r Wigorniensi tradit f""^^"' XXIX FeOruarU anni 992, Hcnschenius (5), et ut etiarn certius est ex Bogero

25 S. Osw,ildus certo

obilt indict. v, feria

dc Hovcden, indieiatemporisjnter seconvenientisslnia, congerentc (6). Addit autcm /*w- ; Nec diu postexcessum beati patris Oswaldi, egregiae dux
in

lonilruum sonat) qui eos quotidianis deceptos bainconfodit siis inter amplexus ipsos pugione
:

memoriae Atlielwinus Uei amicus defunclus cst, el Ramesege honorifice sepultus. Uni eide .ique
(scd niaic sequcnti scu9^'i) illigat utriusque

teremptos scrobi profundae, et, ut fertur, sub ipso nc quisquam ibi pueros scdili rcgis immcrsit,

anno

qusrendos putarct
Sed divinus
fallunt, tulit
ille

quis cnim eos

ibi

quiereret ?

oculus,

quem arcana cordium non

obitum Gcncalogia comiiis Aitwini, refcrcnsO]: Anno Dccccxcin obiit Sanctus Oswaldus et eodem annocomos Ailwinus. Dion obitnx Ailwini ex node Fundulio/wAbbatiiC Ra-nesiensis eognoscere licel, quamquam hic sex aberretur annis : Anno Dccccxcviii, ita ibi iegiiur (8). de hac vita tcmpotilia rali transicrunt
'^

insontes in lucem, muilas ibi largitus

C sanitatum copias, praeterca terribili miraculo regem afficiims, ut eum supra scdentem alHaret inccndium. Vicini ergo commoti, rudera iila tumultuario ccspitc
corporibus injecta basiiicam eorum martyrio posucre. Ipse rex prepraegrannitcns caedis, sorori pucrorum partcm dem insula^ Tanati ad monasterium dclegavit
jedilicandum
fectorura.
in

ctfodientes,

ad seternam .scilicet sanclus Oswalsecundo Galendas Martii et dux praedictus dus oclavo Calendas Maii. seu die xxiv Aprilis quie omniu annoiure libuU, ut pateat fons erroris scri;

fdoru.::

Monastici Angticani, qui S.

Oswaldi

et

pro

piaculo

iutcrffcLoris

ct

intcr-

Quod cum consucta impudcntia Thunre pravum torqueret, subito lelluris hiatu absor,

Aibvini obiium ad /^/998 referant, licet ipsi postea (ubi dc cpiscopis Eb wacensibus) S. Oswaldi
ccelcstem natatent

anno m^stufwrnt

l9|.

ptus, vidcns et "vivens inlravit in infcrnum. Locus

2Q Ej- his scquitur translaiionem SS.

crat sopulcbri Sanctorum in Orienlali Anjilia, cujus nomen Eastreia. Ouapropter comes provincise

facimicsscinteranmmmetm.

Mnrigruw Tempus aceu-

unde

h<sc tran-

Egclwinus
crnntihus
oswaidn

de

obscura

levatos

ecclcsia

celcbri

pompa Ramcsciam
s.

pcrduxit.

^ZMancnarrMionernfcedarierroribusdeEasfreja
in Oricntali Anqlta posH'' etd-eQmi.ssa transiatione

Ad-

rutiusdeterminaiur in Pussioue, ubi eorpora HnmEthelrcdi, .sejani iransiata dicuniur iiim^ore regis postinensem Aprilem fln/)/978, iilii Edgari, ct proiai quo Ethelredus rcqni gubernacula suscepit. Sedaliterhabet Maluiesburiensis lib. ii dc Gestis Rcgum :
Jacuere

'l^J^^l^l'^^,^

"'M.o(i(rft'rman-

""'

castigavimm, nuUus non animudveriet. Placet Uaque et hic adjiceic narrationcmaticramdeprmnptamexHistorianamsejcnsis

WakcringenM, quos

alibi

inquU (10), usque ad tempus regis Edgari. Tunc cnim a B. Oswaldo archiepiscopo
ibi,

Wigornicnsi

icvata

et

ad coeriobium
se

Ramescjae
miraculis

monasterii,

quam
-

Gate

(2) ediilit

Prsemisso titulo

deportata sunt.

Ex

qua die multis

Scriptt Oxoniio, 'aij.P-*''^^" (2) (!) T.niFob..p. (5) Ib., p. (3) t. II. p. 5. (1> Acta SS.. L. Ul FeUr.. p. 7^1. 245 b. 0) Utr n. 5. oi) Scriptt. poBt Bedam. edi(. \b%.

389d.-

XV

M.

m,

Mona5t.AngIi.Tiov..i.U. p.a5f..-(8)Ibid..t.Vl.p.&M.-(9)Il*iti.. (10) Fol.49.edit. Savilii. p. 1)7-2.

manifeslarunl,

96

DE

SS.

MM. ETHELREDO ET ETHELBERTO,


^^^.^^-

volis exorabilcs manifeslarunt, supplicum

terra vivum ab- ^ Martyrum gloriam declarandam


transmisit. sorbuil et ad inferos n,artyro,oicL. anl.ac al ,.,.e 29 (^'OU vero .n ... ..,.. Martyres fiir.vntur. non secus ac M^^tvrpc dicvntur,

-";-^..,,,^
c^,
,_..
'

uossH trondauonvw

fodow

occasione

dedmUoms

Hamscjemis ecciesi^ ; vcnnn id non fuissci hac de rc in niam sccus mcntio ccrte facta nwnero{\)) de hac nolitiis(,m,s f.lures habcmus
templiconsccrationc.AddcinnotitiadcFundatione

nirioret, qiio-

namscjcnsi tradi

consummalionem t^mnmm dona-

Martyrwm corpotionum Aihriniconcessimie SS. Qvasobcausasrctulerm / otms nnn ornatnmfwssc. Ethclrcdi rc(,>s, scu hanc tra nslati^mcm ad tcmpvs intcr annuin 9/8 ad spativm tem, oris, qnod vcri.similius ad annum intcrccssit, adcoquc

m^ra addusimm scriptoi^es, vcl minimum vctcrcs cognovU nemomirabiturqui marlyrhlavstrdmla fmi mores ssepius enimohm cum pimte injustam tvlis.scnt mortem Viris, qui modvm marqvum sccundvm. pra^scntem loqucndi
apudplcrosque quos
:

nuntiationibus

,^^^^^^^

tyrii vo.r

mortem pro

ictatc aliave virtute Chri(8). ^^'.v

stianasusceptam.signi(icct
iloi\c

vero considcra-

ctm jm,

Sanclis

diqnacst nontontumMartyrilyunverun.ctiam innocenlibus totics accenseri SS. Etbelber-

quodics x\uOctobris Ikrminica


nicaliC.

erat, littera
,

Donn-

^lDehonorc
niinfur tn novtt ffretris.

his

ignoribus habito

apud Jiam-

Vermntame.nin notitia scjaw, paucn innotvcnmt. h!c h-quntur : Rodc Ahbatihus namcsicnsibus abbas anno mclxxx... bertus Trianel factus fuil snlicet anno mcxcii, ossa Sancto-

Elhelredum, non sccus ac S, Mercvinmn ef 6. Quocirca scu Mcjcfinvm, dc qvo numm. 3 quam tamename solvinon nwvcboqua-sfioncm, Sanctoi-am Innocenjiosse fatcbor, anscilicct plura

tum

(*/

Tempnre
niin
ferelris

tum corpm-a, qva:abantiquojaiii coluntur tcmporej non sint cruvise puerorum, qui prius obiverant (}vam ba/.tismalis eoivm gratia / ericuhs objecfa
huc speciant etiam jueriha corjoraj plurimoi-um Sanctorum sepulcris reperta qu3P in fucruni (9). Quod si ad jrropositam ijua^stionem'
fvissct. Atcjue

islius,

Sancli

Kelicis,

Ethelrrdi

ac

Elbeibritlji

in

sunt collata.

Oc

dh

S. Fclicc,

Oncntahum

Anghrum episco/oprimo, actum cstinoperenostro addicm vm ^fartii (3) ; ubi vidcrc est ejus corjms Dumwico Thctfordiam, hinc Norwicum, post in
Seham aUjue hinc dcmum iui w(kIo cilata I\a)ncdcsiensis Natitia (4) habet) anno Mxxvi Hamsejam inhisnovi^ feretris tatum fuissc. Priusquom iamen rcponcrcntur SS. ilartynm cor,.(/ra, his suusnon
ilccrat Ramsejs' honor. Hcnricvs cniin Huntinydonensis, qui ante mediwa siccuhim xii claruit

aiendvm

forct, nil sujcrstitionis hic interccderetj

quonimnhipueripergratiamsanctificantemornnir- E no sancti sunt ; undc ci in ca A mcric^ mcridionahs


partc,

quam

vuigo Cbili dicimus, tolcrant cjiiscopi

puemlos

mortAiOsca-poni, eos ora/rietcircumeonim

cadavcra, tcmpla Spiritvs Sanctiper baptismwm ahguando facfa, Ihvs crcmari ct alia cuUus signa
exhibcrl
|10).

Sed

hsec sciscitantis,

non vero

affir'

rtamcsyae

vero.

aif,

quae super paludes sita est


71/0(7

manfismorc
fiicor.

amc jrolafa

itcrum itcrumque pro'i'''

fx pruMliclo flumine (Use,

suj ra dixerat per

Uuckingebam
cl Vilas

transirc),

projrredientes el corpora

Adclredi et
lilii

Edelberthi
regis

reperies

qui

filii

30 Supercst utfjuahacumqvcSS. MarfyrumActa cx Simc(mc Dunclmensi cdanius, i^ui Matfhxo Westr

denda.

Ernu-nredi,
marlyrizati

Edbaidi

CantuaritE,

clam

sunl et niagno

miraculo invenli. Uhi

in(mastcricnsi,QuiliclmoMalmesburicnsi,Guilielmo Thornioahisqvepraiuail. FloruitSimeon ante me-

aniiin(dvcitus jaiii tuui Vitas scu polius Passioncin

divm sxculum xncjus(jue laudcs

fuse j>rosequilur

SS. Mnrtyruhi

cTstitissc. Ihrc

naccoiiic rcfcro,

ex codice menibi'asiqnidcin (iijcr illc ^wnus, inqvo

Huntingdoncnsis de Sanctis Amjlia' tractat, mnnquam typismandatus est ; noti suntoctoejvs libri Savilio cditi, ncc is ipse liber nonns ab cruditis
i<jnorotur.

Sctdenus in prEEfatione de decem Scriptoribus ab Hoqcro Titysdcn cditis. Absfjue dubio prx ocuUs haluif Passioncm antiquiorcm, (juam (jvh- intetjra huic Commentario, licct })er })a/i'tes, inserta /uit. In
illarn iynoravit ijisc

hac enimdc franslatifme Hamsejensimentiofitydum Simcon. Plura in commenda-

Memoi

ui

eorum

^S Adcuitum ctiaui pertinent Martyndoijiorvm


mcinoris'. Ut elogiuu}

tionem horum Actorwinindkandanon videntur.

Mar\*jro\o-

omittarn quod Hichardus

Siis;

Whilford cdidit in Marlyrologio Usuardino cuin Aucinriis {'\^),brcvvm annvntiationem, (juam Mariyroloqiis suis Anijlicanis

annorvm 1608
ct

ct

1640

ACTA PROLlXlORAa

inscruit

Joannes Wilson

in

Catalogum s^um

(fcncratem Fcrrariu.s transfulit, uliam(jve hngio-

rcm quaut
illevit,

Cnstellaiivs Martyroh'(jio svo universali


similiter encomia,
(6)

Ex

Simeone Dunelmensi, de

et

quw

in Martyrologio
in Britannki
;

Geslis

Regum Anglorum;
Elbelberti atque Ethelf;.;'"^"
*''

Anglicnnf)

sa^cvli fr.Ttcrlajsi et

Sanctn

Hirhardi Challoner rcjerire est

vt hsec,

ap.

Twysdem, x Scriptores.
5""* ^"yj'"'

inquam, om)iiaomittam,.satis fvcrit hic ({ua.' codcx Usuardinvs Aiteuipsianus,


olim conscriptus
nddidii
:

exhilniisse,

Wintonia;

I ncipit
tione

Passio Sanctorum

{1),

Apud
ac

ad dicm xvii Octobris Usuardo Ramesiam in Anglia, translatio


preliosorum

redi rcKiae slirpis

{rermanoruni
Horuni

Marlyrum

Cbrisli,

puerorum h. Anno ab IncarnaDominica Dl.xvi qui est xxi ex quo sanctissimus Augustinus ( ciim sociis ad praBdicandum
missus
est,

Elhelredi atquc Etheibrilhi,

regia slirpe orlorum.


fur-

Ethelbert rex Cantuariorum

post re-

quidem corpora, nequiler necata ac tim sub regali cundila scde, nocte media
clarior
sole,

gnum

temporale, quod h ct vi annis gloriosissime


a?terna coelestis

lux

lenuerat,

per
;

regiaR

leclum

auiae

coelilus

Erat autcm

idem rex
Oisc

filius

regni subiit gaudia d. Irmirici, cujus pater

emissa, revelavit

non multo

vero post nccaloipsius

rum (imo necem) eorum ad

Ocla, cujus palcr Oiric, cujus pater Ilengest, qui

vesaniam

et

cum

filio

suo

Wirtigerno rege iuvitatus

Ci)

Monast

AiiRlir. nov..

l.

li, p.

^80.

(3f t

MaViu n"T;Q"

F.Dglyssche aher use of Uie CUyrche ot Salisbury. LonJini 15f6

(6) Mtniorialofancieni Britisli piely. (7) Cfr Sollerius. Martyrol. Usuardi. pra-f , p. lxiii. (8) I fr Benedictus XIV, de Canoniz. SS..lib. m. cop. xMi, (9) efrTli. Palludu Parc, Itecueil despiiices relalives aui reliques dc Sainl Kulrope de Sainles. p- 38 el aequ. (10) Voyage nutour du mondesur lo corvetle la CoQuilte, parP.UesBOu, l. f, p. 100. Bruielles 183.

Brilanniam

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


liiculcHto Brilanniam primus inlravit, ut Beda e Kadbaldus vcro filius Ethcl(Icscribii sermone. suscepit, qui genuit byili reiini gubernacula Eormenredum f atque Erconbyrbluni,

97
indcficientis
ct

humilitalis
orationis

studiis,

pra3Cordialibus

^x simbonb

compli

privilcgiis,

plurimis

patris

Bu^Ei.MKMH;

duos

spiriLuum dcbriantur n bonilatiMii spcculis. Quia crgo planlaria virtntum natnralitcr eis insita pro
noslraca[)acitate i)ra.'lihavimus
tionis scrie aggredi
ccelestis patriic

filios

Ea(ll)al(bis

rex

transicns cx hac vita.


impcrii.
liic

Erconbcrto

sccptra

dereliquil
in
toto

primus

rcgum

nunc brevi notatemptamus, qualiter ad gaudia


;

Anglorum
strui

rcgno suo idola rclinqui ac dcpriEcepit; simul et jcjunium quadra{,'inla

per coronam martyrii vocantur.

5
vitffi

iLMLur utrisquc '^

corum ...

parcntibus ab hujus " '"fl"

dicrum observari principali aucloritate jussit g, cuinatuscstfiliusnumineEcgberlus. Natiqtie sunt


quoEormcnrcdo Ethcibcrlus atque Elhelrcdus in exordio rum vilani cl passionis iriumphum
;

miseria

deccdentibus
o suo

cum

... adhnc juvemlis


...

c.9fr<"''

imniv minittt

^^^^^^ o

puLircntur

imbccillitatc

aitatis.

Ecpberhto
cxcrcitiis,
solatiis.

rcgi

gcrmano cunsobrino
et

sunt traditi, qualiter


et
Tali-

solcrtis

prudcntiifi

cducarcnlur
sustcntarcntur

gloriam sanctinoslrie Ilistoria; placct inscrere, et

humanie

infirmitaLis

(emfluess.
LlT(!/.-m.*

tatiscorum dcmonslrarc. perfectus 2 Erat namque rex Elhelbyrhtus


imperio glorioss potestalis,
qui
didcctatus

in

sumest

Dci

bus vcro piorum conaminibus nun dcfucre iniquae vcncna jaculationis, quic semper advcrsus filios pcr filiosdilfidcndiai tclis invidiai armatur. In
rcgali
filius

mopere

vcrbis

divinag

agniLionis,

linctus

namquc
invenLus

palatio
csL

homo quidam

peccaLi

et

auxilio iiaplismatc saluiis. Cujus studio vcl sagaci Dci diiVusus cst slatus, cL reubiquc ccclcsiarnm
rul)oralus cxstilit runi suaruni coliatiune, lidelium Unde regni monarchia solertissime convcnlus.

pcrdiLionis.

mcmbrum

diaboli

prosibi possc disposita, vocantc (scqui enim intcr

vanis tumidus necnon domus Zabuli, qui saiculi munificenLiaque rcgali redimitus, nec pompis, Ocum Liincbat, nec homincin rcvci-cbatur. Hic honoris cum principe cum pro nimia ainblLione

omnia

rcccrai) justi

rcimincraluris Clcnicntia, car-

pro foetido super omncs consiliis frucrctur, tum

Sanctis nalibus privatur, et ad ardua a^theris cum B rcgnaturus snstollitur. lluic vcro in rcgiminis t;unmiinistraLiunc succediL filius Eadbaldus, sicut

humana;

levitatis

favore

in

vanum

tollcbatur.

Amau

super

Marduchcum

ignicomis

morlifcrae E
ipse

Ycxationis furiis

slimulabatur, quibus

post-

superius praelali sumus, dc quo


re.izalis

procreanLur

biiii

modum
batur

inspciate vinctus

suspciidcrclur.

Voca-

quorum
/i

sLirpis filii, Eormcnrcdus cL ErconbyrliLus, patre jiinior, impcrialis principatum regni

purro cunvcnienti sibi

nomine Thunur p,
Furiis

quod

tonitrus. lalina intcrprctaLionc sonat,

Erconbyrhti disponenle h, susccpit. Post aulcm Ecgbyrhlus illud dccessum, fdius ipsius nominc Eormenrcdus vero major potcntcr gubernavit.

indesinaniquc lelerrimorum spirituum morbidis

absquc impcrii dominio


pcrmansit volubili sLadio
i

in
:

hujus

caducalis vitae

conjugc
ccplcstis

nati

smit

filii

regis

palatio

cui justo cx justissima duo, qui nutriti in hcrili niuUimodis sunt ditaLi rcgio,

fragoribus in ncnLcr vexabaLur, quorum horridis demergcretur. Videns crgo feliinfcrni tartarum ccsquossuprataxavimus 7, viverc fehcitcr, sordclurpatur mcditationum pru-

didarum
ri^inc,

scabenti

in

ca^noso

co^gitarc,

quibus

mcntis inipia; volutahro ccepit rudcribus eos adinvcntionum

lcrnte gloria; muncre mate nituit ELhelredus,


ELhclbyrbtus.
forimrfem or""'

quorum unus onovocabulo


fulsit

alter vero

Unde canino dcntc apud pluripra?suniebat romos aulicorum eorum pra^conia


ncci posset tradere. dcre, vccordique in

calumpnia, ipsorum duci


strcnua

taiia

NauKiuc in corum
coBlo,

natali sanctissimo,

cuncti

profcrre
6
lcrti

spirituum ordincs ut rcmur lietati sunt bealorum quia quos in tcrris destinari conspicicin

Cum

rc\

screnissimc,

mcnte, so- Hujm orauo


** -^''"-

bant,

ipsos

forLiorcs

post

hujus
vidcbant.

vitae

gravia
cst

certamina ad
gratia,

se rcdiluros

fiavisa

valetudine ac vigoopcrc, pcrspicacis sensus lancc. largissima rcgnorum rabili tui potcntaLus snl)jaccnLium sinuamina prudcnlis-

doni tellurissublimitas, seornarisenLicns duplicis


et quia ex nimio se

muUatur contrariorum
taii

infurtunio,
(iratulaLur

scmpcr

inmeliorari

sul)sidio.

tme majeslati libramine, cst quara simo squitatis disponantur stabiU nunc preciosum, ut non tantum y;^^ slatus ' rectemoderetur, sccplrumquc orbis Je-^ni
gubcrnctur. quam pulcherrimffi dccus. Non enim pro.piciat incolumc pacis
tuae

-gnum.
^

insuper et mater Sancla Ecclcsia,

dum

prnpat-Mni

tan-

^ sui Lanto sponsi illustratur dotalicio quo et meriscmperinsanturum luce melius resplcndcat, et
ctioris

rectissimuin

a^quitatis

culmcn

crcscat.

nisi

uL sinc

utcro traditi, Hujus nempe pra;ccllcntis doctrinae magistralis loquamur accuratis disciplinae
clo()ucnliis,

primo omnium

iu screnissimo

sanclae

/c

aquae mcdilationis illius sacrario />, cujus puri scplcm gradisunL abluti bapLislcrio, in
nitido salularis

SiJiriLusSancti bns liquoris, seplum suntsorliLidona


l
/,

succcssurorum clarissimorum tu^e oplimis dclcctarcns. Quapr().nccicbus natorum ut scmita tranquilperopers precium dncimus, rcdimalur, quo cL rcs publica litatis eisprospera Lurbinum llncLu quaUaLui. :^ succcssui^li nnllo angoribus vaci IcLur Cuncta nullis discordiarum fchciLa^, omnibus cxubcrans arridca
dignilali
cis

um

tui

cura .sollioilalionum

ncbulis ag.larcns,

ci)iscopali

benedictione

perfusi, et saucto Cris-

matc
e(mnocerw.ia.

delibuli.

Quibus

undiquc
et

deccntissime
ut

fulti,

viyere

pcrscverabilis afl uat juc.in^tit a^ Plcnitcr inditis s.iluvideor, ut magna hujus dtta^ Videre aulem cunj injuria. quia nutns iatur pcncs tc lis br

bonis

studucrunt virgincs
scpLcnis

corpore sancto

tcncrrimi.
scpLics
in

dierum
el

curriculis,

scptem

agnicnLaLis

monade

supposito, singularis

nvhih,.miUa

aiquandosibi i^cntia qui mulabuntquc; diligcntcr c.s rcg i 'astigia. postcrorum inutiin tui

usurparc pr^sumcnt
.

tuorumquc

wi

priescnti vila adquircrent


est

frnctum

jubelei vn,

hoc

uf
cdo

Ex

Stemibus

annum

a'ternae

fclicitatis.

illustri cura virtutum et anima, post peractum vitae cursum, fructum sacratissimis virginibus concaperentccntesimum secratum. Egrcgia namque insignes forma sancti-

gnium

dcinde insiduplicato corpore

Hoc

et

nu'rnento tua^ quam cujusUbct

2
n

Etheltu. cclsitudinis loquor qui mag.s in Ethclbyrhto tyrunculis, libcrurumquc crcscunt dampnal.otua^

* '.^

provcctionis.

Ergo pcrconsullum

^ita

dirccti'

ominis

scicntiola,

qua a^qua pro-

Scatur "

in

eos

rationis

sententiola;

tatis,

aptissimis

locupletcs

devincti caritatis radiis, ccrnuae inevincibilis ter humilitatis oinciis,


tilulis,

beati patienliae

largis pro posse fungentes

jubcas regiom., aut ci longinquum dirigi exUium siuas juguUs. tissime tradi mihi ^^ ^^^^

utilitatis tu-. "t munis crederem esse

-t

^^^^^

DE
98
8X 8WB0NK
DVSri.MliKSI.
Beijc

SS.

MM. ETHELREDO ET ETHELBERTO,


nollcdenedetogit.

Hou qunm

s''^,'''''

'''"'

^'=_^"!'!,';i'' ";;,|1':

l>

dmtimv
>'''

(nni^

/''

treg occiiiuf^^^-

ortin,

in

innoccntos sa^vicia
Sola

Nulla lcni^

paUa

inclitos, tantiE nobiiilatis flores

tam
etiam nou Eorumdem
Coronatos
^rausuuic.

U^marpictaliscura,noneisullamansuctm].n^^^
nie..unt'viscera.

ditosscpuUura^f
10
I-^ilur

qu^

qu^

portant vcncni. similia.


id

^'TT J^' Qu.d P^-f^^'^;


pc.t.rcr
tu

cum hominum

cxequiis,
Deilatis.

dtei\ierunt

magnalia perpetn^

reraidem

se

ipsum armatur

p.a>sentia neqni.ia. qua abscnle regis

manu.

mu.

rc.xlc,..LeinDcocern..alnnoccntiumcolla..

ctiam bic visiin regni anei*nitatis soiio, Talia dignatur miro potentiK suiE miraculo. tarc vulgari dicitur gcrebantur in vilia regali qua-

namque

ma typerscculoris insectatione ct a sunl palma viclonjE re< Christi coronati vit* la; an ur pcrennis Christosuscepti in pra^dio Preciosa ve.-o tanloangelis coelestis palri^.
Hac
ipitur invidi

Easterigc bh pronunciationc.
preciosis.sima

Cum

ergo S:iiic(urum
ternc sccrelo
est

bb

Innoccnlum

corpora

forcnt

supcrslatuta

fcretro,

proposilum

ut

cum rum mcmbra


latcrc

delala in nrbcm Cantias Christi sepelircntur


sterio cc;

ago.iista.-um jussit inl.oncstis

sub-

selliorum locis
diu

humo

contegi

rcgalium

crcdens

cundis

menlum

pcrvcrsitatis,

quod pcregerat. sluphiiB comnequilia scelesti inlcrerasuspino,


nullo

indulto fletus ptoris. Porro nulio cis

dcccmchardarum
l

i-eboantc oilicio,
l

non bymnoi-um
nec Gro^^oriano

moveri non quivcrunt ab illo statuta 1'uerant loco. Propositum est ut ad S. Augustim ferrenlur ccclesiam, siquidem lcvari ncqiiivcrunt. Ad plurimaquoque el honorabilia porlare dccreverunt loca et tumbis appositarnm manuiim deflcicbant brachia. Tandem salubri rcpcrto conel
silio,

monain quo

cc

puicherrimo .\mbrosiano

titulo,
:

ut ad

famosissimum geslarentur monaste-

potilis dulcis armoiiiae or^^ino x

nou derucre sumest

rium

Wacrincnsc

dd

vocilatum,

tam

citissimae

dd

Columna IvcU
$upertumulitm.

ma; Deitatis tamcn muiliiilicis virtutisexcnia. visa 8 Elenim intempesta noctis quielc
divinitus corusca supcr

agilitatis inspcrato levantur olTicio ut nibil oneris

videretur in gestamine

diu

desideralo.

0"o cum

aulam
quae

palatii

regis fulsisse
insolita
fi-ago-

pcrventum
canlilcnis,

fuissct,

cum

pulcbcrrimis hymnorura

luminis colump.ia
plures tui-bavit ex

.r,

iilustratione

lcnibusquc psalmorum mclodiis, muitis

regis famiiia. Dantesiiue

resonantibus choris el jubilalionum cymbalis suscipiunlur tradunlurque

rem
tus

clan.oris in admirationc nimia.

expcrgcfactus
a stra-

principalcm

rctro

arain,
ee

est rcx et lioc sui

minime cognosccns surrexit


et iter

cubiculo,

paravit ad

nocturnales

sepullune decenli. Hic multis annoruni curriculis ee eis positis, e.vcelsus Dominus qui humilia respicit
et

Matul.inoi'um hymnos. Cum digrcssus a donio videt orbcm, novi splcndoris incanduissc albcdinc, cu-

alta

a longe cognoscil, eos crebcrrimis ditare


(statuo).

miraculis voluit, de quibus duo poslerorum notitiae

jus p.'ocrcatio
soiio.

diftlucbat

pra^falo

lucis

mii-abili

sennonc nuuc propalare pncsenti


tl

Enimvero lam recenlis slupcfactus


essent quos pridio praevidcrat,
et

intuitu,

Accidit ut

quidam

alterius

bonis

csecatus, ovisraptor

mentisagitari
et ubi

cnppit soliicitus rex cogitationibus,

ovem cujusdam pauperis


gestans in humeris, ligatis
bal,

tolleret secrelius,

quani

p^'''^^'^^^.

dc con-

pedibus, deferre glisceff

martyrum quam minisler iniquitatis cum eo jamdudum babuerat, movcbatur siquidcm meditalionc acerrima. Tunc ccleri-ime ascito tanti crimiiiis auclore, sciscitatur qua forcnt
fabulalione pcrdcndorum

sccus

arcisterium

Sanclorum

Marlyrum,

ir

sed non potuit. Portari ibidem potuit sed de hinc

vehi non valuit. Heus itaquc hujus sccleris conti-

nuo

frustratu.- flclu vitali, prosterniturque

morluus
co inno-

propinqui sui
ruiii

positi

rcgionis ioiij-Muqnilate,

quo-

h.imi,

ovem

viventern

habens

in

maiiibus,

non fruebatur

praiscntiffi inciila

puichritudine.

inscquente cui furtum fuerat

illatura. Rccipit

IniquJssimo sane
priebenle

surdas
atque

his

punctionibus aures
vocc,

cens proprium, dimittil roum, morte praevcntum


ultioiie Innocentum Co^titinuo currens ad ajdituum sciscitatur si peremerit

carnifice,

Cain

superbo

subitanca, sanctoru.n

menlis supcrcilio sc

nescire lurpiore grunniente,

minaci vultu quippe ut perlerntus divinae claritatis iuce, ci fertur talla

lat.-onem ilium

a nullo morlaii didicit jugulatum. V

inculcavisse
d(;

Acccplaque

iiccntia rcporlandi (juod

suum

fucrat,

Corpora

rctc-

9 Tu mihi pluriina
lu

gwUw.

natuses bonis conlraria, tu

semper sermocide eorum exiiio mala,


eis

lietns et hiiaris revertitur in sua,

Deo ac Sanctis cjus


Sanctoruni

muilas gralias apens.


1?
Igitur

de intcrnccionc nrfaria, lu advorsus eos mulla mordebaris insania. Tibi plenilcr cnarra.-e nostrae
solerlia^ opnricl,

quoniam passiones
potuimus
strictim
ullio

Mar- Acrertuur mar'*""''

tyrum
restat

prout

prpeliijavimus, 'y'""'

noquissime, qualiter invonianlur


zelo,

quomodo divina

super iniquissimum

quos gravi inscctabaris odii

corrupta

mente.
:

judicem, piissimae necis eorum auctorcm, pcrvebrevilcr tangamus. Fuerat eis cx paterno maternoque soror procreata semine Eonnenburga
nerit,

htpc ille
tuae,

furcifer

sentlna

malitiBe

foitidus

Sub
'loco

inquit,

inortua

eorum jacent cadavcra


quid
agcrcl? Perturbine,
alis

sedis

domus.

Princeps

culsus

namque

limoris

ingenti

quia in
conscienhosti,

parte torquebalur mctrdaci


licE,

Domneva yj/ nomine, quam habebat in coiijiigium copulalionis legilim.-e rex Merciorum Mearvcl

99

macula

dum

lorlitcr

non

waldus nominc, quam Ecgberhtus rex ad se misso


nions
legalionis suai gcrulo disposuit vocarc. Qu vosuscipitur ab omnibus primatibus illius
regionis,
uli

restilit

bonitatis

et

quia vindicarc nequibat,


fuerat.stupens inha?i'ebat,
pcenilebat. Aurora

quod pcractum injuste inquantumque poterat,


terris illuccsccnte .^u.^,,

itaque diei

rnnvnntknniKn.ni
quibus
sis

Z^TZ^V^
aa

*"'^''?

'""''"''^"^ ^^'"^^^-

.\

dignum

eral,

honorabili

perspicuEE

diiiuiuoms oigniiaie. ambitionis dignilale.

Decerncns Decernens ilaque

'^'^^^'
tentis in

^"^J^JT"^.^
.supcremincbat
archipraesul

T''^'>'Dorovernen-

quodcumque vellet honesla!is potestatis su. ditione rogaret.

eam honosibi compeet.

Jine-

y multa; beatilalis vir, vocabulo Deiisdedit z, ad locum pra-fatorum Innocentum concilus pergit' terram sufl-ossorio a avellit, corporaque sanctissima indecenter jugulata ac inhoneste

moraaccipcrct, sancta mulier humili responsione subinfert, ul tantum terrae illi concederol quaitunv

ccrva.quam
13

sibi nutrierat, ctu pedc peragrarct.

inuna die diviooinstin-

condila

Rex vero gratanter continuo jubet incrasU-

num

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,i^e

99
jj

Zllpc^xas
dederit.

quo fretus, navi"uin praiparari coniitum agmen. faceret callem. Quo bus ad insulam Tenel dictam, insulam navigio ingrcssa. posili ipsaquc cum ccrva arccpit a prmcipequc ct cerva luslrandi
viain

candor, in stylogratin, ntSimeon, in Histo^^ix epifp'a/i/ic

el

Twysdrn me ritodictus videatwsmcise suavis mcmoi-ia; monackus. hl ipsum agnwit


apiiJ

LelanduSy qui

camdem
(1).

histortam

picta Simeonis

Chrisli

famula cum plebe


invidia,

niililari

insequilur equis.

prata nuncupnt
in fjua editus est

Poiroorlho!jraphinm,ntaiunt,

Jam ex parte quam plurima


carnifex turbalur
regis cui nihil
late
'l

circumita, nefandus

Simeoii hicplentrtique servavimus.

quasi pro fidelilate


viis ejus

Sententisr fortassis jwjinult^e occuiTcnt,


sensi/s,
noti

quarum

remanere vidcbatur ex ipsiusvastiin

propter e.rqutsitam v&i'horumcotIocationm


obvius crit
;

amena,
lalia

ccepit quasi
:

compatiens

illico

sed

cum ex
non

fittciita levtione

cuncta peragas perspicaciae gubernaculo. quare hoc brutum animal prudcnliK devosicut alicpiid magni gerat sequeris incessu
garire

Cum

detegi jossity operx pretiuin

cst

eidem decla-

tissimo?
jaculis,

His

dictift,

Deitatis
ruit.

summus

perculsus

Annotatis immm-ari. Floruit Simeon Dunchiten.sis ante medium sipculum xii fuitque c^srvus Guiliebno Malmesburicnsi, cujus inseruit

rnndo

in his

ex sonipede

Continuo suscipitur cum

Ahbi-cviationes

quasdam

lHstori:p suvc

i2).

nimis nimiumque infelix Thunor novo terrae hiatu, ac nimio terrorc rex cum omnibus suis commililonibus corrcptus, operiri concite jubet horrcndo lapidum acervo ipsius corpus

armis equoque

b Hipc suntprimaverba HistoricT de Gesti^Regum Aiujhnnn. Etenim Simcon a regibus Caniii incipit, inprinils <>missis quiP commemoravit Beda, et ita
cipio HistoricP

anima perenni servata inccndio,


Job. xiiv, 19.

baralri ccenosis
:

transibunt ignibus, de quibus diclum cst pcenis nivium ad calorem nimium. Qui aniniffi de poenis
/// vocaturtiililocus a transeunlibusThunerhleap potitur. Talibus slupidse mortis oOiciis que vocabulo

istud referendum assur Historiam suam ecclesiasticam mit.Profraj-itBeda ad annmn itsque TM.martyrium ct-ro, ut dictum

martyrium

est

hh

git intcr

supra in Com men tario ;i nniium 668 el 670.

1 1

vermmdius cmiti596, ut
e.r

c Misit

cum

S. Grrgorius

anno

Beda

tormenlorum insano lanista utenle, ac pro dcliciis praidicla fera quantum voluntas B pnenas luenle, comilantibus iter fecit; et sic graconcesit, eis

docrt Papebrochius in ejus Vita (3). 6'/ igituranniis 596 missionis pri^nus fuit, annus 6I6/r'C recte R
mi-ssionis vicesimus f
jdii

rimus dicitur.Alii Chronogra(4), a/(oi*

dum fixir mirantibus cunctis. Rex quod spoponfecit, manu propria derat, viso lerritus miraculo
formavii, sicque
ca^nobium Tah-

Angli, inter qufjs Guiitelmus Thornc

domum
liac

rediil.

14 Muiief

vBro sanctie
in

virtutis

amica ac Deo

non a mi.\sione,scdab advcntu in tant,annusveroj-/rimuseisdemillcestquiadvcntum immrdiatc scquitur nrmj)e 598, Anno cnim 597
S.EthelberS. AugustinumadvcniJisc, atquecodeni susccjnssc fidcm demonst/ratum tum Cantii regem
est olim in oj)crc nostro
(5^.

Angliam comjm-

ncttme

B.

M.

V.

yaldp clccla,
j,^,.i^.jj^

insula ecclosiam almae Dei ge-

memorutm

mvnc

pcrpctuae

Virginis in

mcmoria

In-

HarlyTum.

it

nocenlum Christi Marlyrum niiamque suam bons indolis virginem stiluil transMildrydiim ii appcHatam, ecclesiasticLs, in disciplinis eruditam postmodum marinis parlibus,
ibi

fratrum suoruni con-

ad quemejus Vitam dedit Idem genealogiam S. Ethclherti vel Henschenius.


d

De

XXIV Februarii,

Ethelbyrhti, qu3e hic .'^cquitur, notulis illusliavit.

constituit,

cum

septuaginta sanclimonialibus a

e Scilicet Hb.icap. {^ et \h.


f

sancto

arohiepiscopo
congrcgavit.
post

Deusdedit
Ibi

consecralis,

in-

Eoi^menredmalias Ermenredusdicitur.Sic Er-

ibique
drithffi

ergo beatas genitrix Milpost


sedilica-

excursum phirimorum annorum,

combyrthus, Erconbcrtus, Earconbertus nomen est unuin ct idcin. Dc nominihus Saxonicis sat copiose
Soronici, disputat E. Gibson ad c<ilcem Chronici sati^ fucrit Ethclicdict altique reccntiores. Nohis
Ethelbcrti

exliibitionem

bonarum virlutum, post Virginura tioncm plurimarum mcntium virorum et juslitiae quas in Christo confortavit cum lampade
propera amica Surge, a Christo meruit audire coronaberis . Cujus mea, vcni de Libano vcni anima ad cceli deducta palatium, a Christo perimmarccssibilia victori<-E dona, cum eo Sanc:

nomina

hic j)aucisexj)licasse.

MlM iniOerma-

tiatesignifrat nobilis, egregius, ?"0'-^"^ "'

vidctursiymfnicum 3i(\o[,Bclyicun, edcl,cf idrni bei*ht, segel; beorht vero, bnht, care Saxonicum fwa n t cVdinilial a,sivc term iiui lia, signi
byrIit,.vN.c
i-us,

cipit

tisquc cjus regnatura

in

perenni gloria. Saiie in


inclila ejus sobolcs,

Si>lendidus, (juod

rcmnnsit
red, raed,

in

nionastt-rii

regimine succedit

bright.

Demum

vox

hodierno Amjltco r rad, rud r.s( latmts

quam cducaverat
servicio

non

deficicns Mildrytha

decentissime, nobilis et inChristi pnedicta, san-

pi-ospei-itas (6). Untte con^^iliiim, consiliarins, salus,

gratia. ctissima virgo multa lulgens miraculorum

FJheklrcflus jEthclrcdus, Athrircdus, Ethclrcdns, o/fcndimus, nobile convel Eyelredus, qux sinyuta

ANNOTATA.
quo facilius r.i^ena Prolixiora (/nam illa qnse, ei dercnlurj inscnil Comnicittario im. 3, 8,0, 10
19.

Grivcum EiSouXos; Mthclsilium denotant, fci-efjuod ctc, indicant quijyptam bertus vrro, Ethelbyrhtu^,
nobile iT)u7 c( splcndidum.
idolis ct Jejunioex Beda g Hxc de succcss:oitc, Ctmmcnt. prxv. num. 5. lib. III cap. 8. Cfr

Et qxiklem qitx h-c ex

Smcone Dunelmensi

h Cfr Commrnt.
i

jrrrTV.

num.

13 et 14.

rccuduiitur vcre proli.ra sunt, id est, ut vocabuli etymologiaif sequary laxa ac resoluta et sub muUis

Nmiine

Comnient. n. 5 Oslava vcl Oslafe. Vide


fili.-e

seq,, uhi et

quatuor

enumerantw

ea:

usdem

verborum ambagibusvix plurafacta quam. bi-eviora sibi illa complectuntur. Attamen nomen .scriptoris cum priora anonyma sint; compertum pr.rferunt,
est

parentibus genitx.

k
1

velbajitistenum. Intclliqit ecclcsiam

Virdunenst Chronic", fhtyo Flaviitiacrnsis in

etimn

ea:

invicem non fluxisse, siquidem Si>'>eon

adannum
ptismatis

deside^ qu.Tdofin adscripsit qu;p in Actis brcvioribus

qui slatiin rcnatus

Mrduncnsi (7): 753 dc Madelveo ejnscojio aqua et Spiritu in seplem bagradibus

ranturetvicissiin.DcinumJicetmorepluriummedii
levi
tii,

scntenscriptorum vcrbosiis sit, periphrasibus, qu,T rhytniuin sasimiliter cadentibus aliisque


tantus nitet in tiarralione animi

piunt, utatur,

sms

comprcbendit dona facile intclUyrntur ex scrtParacleti Spiritus. Hcpc antiqua Baj ttstena jnirotorc itulico qui jduri->a Baptismalium a;dium. inspicere jJoHiit (8)
scptem
:
.

VoT

C^) SMen 1. c. P-n'(1) In Pfft^rai. SeUleiii au. Twysden. p- n. roTwysiien, X &cript..col. .'.iy. (3) Vi Miiii i> ;i7u

li

Tl^&^^S^^tl^^^ De
ClirisUauaJt

lOV

C8)Pelliccia:
inquit,

100
roluncla ad i,mi:t. forma

DE

SS.

ETHELREDO ET ETHELBERTO, MM.


culapulea,
flici terris illuccniteremptionis : Aurora itaque ",. oceasione huju.-i conventus cfr scentc etc. De

lurris instar eral, in

ius vel

aquic orat modio fere ccnlro conclu pr se formae, vcl Crucis figuram
ruiunda)

iribus plano ledis eral, in eaq.ie baplizandi, ac gradibus ad dcxtoram dcscendcbant ascendcbanl, in cujus iribus aliis ad laevam ab ea gradus, in quo lum episcoferen. Conclia

ment. prrTvius, num.iO. i^.m[)en^deiVii,s^'(IThcodorus.VideCowmci,t.\\. bessam dicunt. LcihoUius aa SufVossorium quod al>hot. MicH,cc,isi,s n. 34 in in mirac. S..\hrimini

Supplemento Congii. Nunc


anglice a spade.
i)b

gollice

une

bi^che,

imo

fere solo altererat

pus,

ho^>tisterli, e.ruoa porte baplizabantvr, per olteroascendentes, idqucodsojoidesi-eminUvs, er gratia; dein ad imificamluni tronsitum od vlt^m tntionemtrausiluswarisrul,ri,fpiihoi>t>s,nun,fiou-

tum

palrini stabant.

Tmnshout

itoqnc, gui

aqmm

Oe loro

isto

consulc Connnent.
Ecclcsi^

num.

15.

cc

CantAiarii

M(mastcrium diveisum erat a mona


dc qm

Christi Cantisc sive


<tcrio S.

Augnstini

rabot.

Videsis intrrpretes in

Cor.

19.

Baplizali

sunt

in

nube

ct in mari.

ihidcn nios se(juitur. in cadem urbc, dd Adi Co,nmentarium num.. 21 etTS. .mnt, circHer ee Vs(jucdum Ramcscjam ti'anslati

m
n

AUuso,

vei ul verius

dicom, hunis ScnptAiri-

an)ium 986. Cfr. Comment. num.


(T

26.
/(/

sticus. Vide Lcvit.

xxv.

8.
:

Arcislerium corrujHe jyro ascetcriiini,

est

debrio, idem ac inebrianlur medii ;evi Scriptore^- posswi debriatus cte. o/nid ohvm sunt. Cfr Camjius ad ha-c verha.

Debrianlur

monastcrium er gr.rco iTTcnrhptov. Agitnrdc momiWacrinciisc sterio qu-d Simeon numeroprarcdcnti quodque ex his verbis nomen Martyrum vocavit,
gessissc dicercs.

Germano
trueli;

consobrino,
Eijhcrtus
e.r

vcterifm.s

lotinis

pa-

Sed

vidc Coniinentor. n. 21 et 23.

nam

f,vl,c milus ci'ot. (juo voce cavit SS. Martyrcs E(jbcrti f,-atrucles;

Ercomberto E^mcnredi Guiliehnvs Malme.^lniriemsis vocernitur undc pro-

gg

Xum

recte eideni jicsoniC utrunujue

nonien

oiiplivitumfuerit, inquisivim-us
el se(jq.

Dc historiuncula

inCotmnent.num 6 cervsp, cfr. Comment.


ct in

B cesserit

S. Uicronijtnus usus est (1). Ilic e.rp,-cssio Gallica : Cousin germain. Lati'

num.

16 etscqq.

num autcm Germanus

consobrinus ncscioan hoc

sensu sapc ohviwn sit,siquidcm in GhssarioConyii desideratu/i'. UPrum Egbcrto, an Ercomberto educandi troditi fucrint dubium relictum est in Com-

novo .Mona- E stico Anglicano (3) etiam Thunor-Hyslepe et ThuCantuoriennors-Iep. Annoles Mss. S. Augustini

hh .^pud cxteros Tlmnorsleap

sis,

quos Thoi-nio cuidarn Lewisius tribuil iVide Cotnment. n. 5) Puteus, i7mn(, apparel prope
:

ment.

}>r,rv. /iu,n. 13 et 14,

cursum cervae juxta Aldeland,

et

temj)ore

quo

nor, Thunnur,

p Communius Thunre, sed etiam Thuner, ThuTbimnur in Comnientarin jira-vio et


q Taxare
e. dicerc, scrihere; cfr Canyi,is.

An,uilcs cxarati sunt jntleo fcrfur noincn fuisse Heghigdale. In mappa Thaneti insule quom in
Actis S.

his Actis idssiin.


i.

lum

puteus Tbunor

Mildrcdx recudi voluit Sollerius, legitur so(4). Quod otlinct od hujus

r Graliare jno gratias agere

mcdio

h'vo jjossim

usurpabatur ; gnii;ilnspro gvaias,acccpl\is imlc poJest deducij nisi quis hic kgcrc niolil graliosissima.
S IllattT moitis

putei originem cfr. Coniment. num. 18. flosted in Historia Caalii (5) 5cri/?.i-i( Reculver monasterium
in jiiaculmn inleremplorinn jialrnelium co,u{iluni fuisse
:

ah Egherto

yenus cxpticat MoJntcsburicnsis.


22.

certe ^eCM\\ e^ mimasteriurn

fun-

Vide
t

Commentar. num.
Om,ies

dav

Uymni

(dim dicti snnt Ambi-osianij

Eghertus; sed id nx>n impedit quin ad Thanetensc funda7uluiii agrosconcesscit, prout innunieri,
t

i deni cx primis in sacra Iturgia usui fuere. Ita S. Isidorus Hispotej\sis, (2) Hymni ex ejus norainc Ambrosiani

quia S.A ,nbrosius plurinios conci,inovit ct

qiujs

passim addu.rimuSjdoceat scrijjto,-es.Nonnulli

ch ronograph i a tque etiam recen tiores scrip tores vin-

vocantur

etc.

u Per Gregorianum dulcis harmoniae organum


intelligit forte
fieri possit

dirtam divinom E(jl)crto homicidx ejusque frat/ri Lothario quod irri.sisset SS. Martijrcs inhacsissc traduni. Veruin haec omnia jmt sxcuium \\ invcnia
videntu/r,
ii

ut

contum Grcy.r.anum; licet squc .wrmoncm hic faciat Duneimen.sis de

neque mereri ut his i)nmo)'emur. Dc his omnibus cfr Sollerius in Actis S. Mil(6).

inst^unienloniusix^o.SsecuhiScptimocjtrcmoorgona

dredae

^ nota erant in Angtia ,ul ex A Idhchni libro dc Virginibus ])atet, sed ibi forte nondum ej-stahant; de /m
ittuc

invchendis agit in (piadomepistolo S. Bonifa-

APPENDIX.
LOCA SEPULTURiE SANCTORUM FAMILLE REGIyE CANTII,

eius. Cf)'

Tuimn;

llist.

of the Ang(o-Sa.ro,us, Poris

1840,

(.

ni,p.m.

X Dc eodcm prodigio testimo,iia nonnulla hahes


in

Commentario. Westmonosteruinsis ad art.654


hahct
pj-

/i.Tf

misiru

.-

Colunina lucis coelitus cmissa

regias a^des inaisLimabili claritale replevit.


niinislri

Quara

Ex

Ms. Saxonico Bibliot/iecw


Cantabriyiensis
'^^

in

de regis familia inlucntes el prae slupore lerram corrucnles, in ainentiam ferc conversi sunt. Cuinque rc.x ad tuinultmn satellilum cvigilasset
el

^ lurima, qux

in j^rxccdcitibus Actis disputatu

causam lumultus
surrcxit

iicnilus ignorassct,

de
Et

sunt, confirmaiitur cx ojmsculo Saxonico,


Angliceversuiii rejierimus
tijroUigii

consuetudine
egressus a
diis

ut

matutinas

audiret.

quod adcalccn ciijiisdam Mar-

domo vidit orbi-m novi spleiidoris racoruscanlcm. Et recordalus est rex de confabuUtione *-(<. Sed ulinam hxc omnia nitercntur doctimentis cosvi^t Cfr Appendi^r num. 1
y Dorovernensis

Anglicani

(8),

(juodquc latinHati

donalum
etiam

ajjtissime hic eacudi arbitratisumus. Ea; eo

univcrsa qusc in

rmm

sive Cantuariens s; Cantuaautcn nonni^iquatu.r aut quinquc leucisab

Sanctoi-um variis locis de gencalogin regum Anglia^, deqiicSanctis ilUusregni soipta sunt, muitum iilusti'abuntur. De ptcrisque
.ictis

Eastreja duitat. Vi^tetur convocatio facta jjostridie

aulcm,qui

hic .*ominantur, dcces.90rcs nostri jam egermit; quaprojjter in Atuiotatis ad calcem opu-

p) BennelLibrary.Cambridge. vol. '^84. p. 117. Cfr


t.

i.p. aiJ. n.Vl.

Harleian Mss..

()

AUeraorial of Uniish pieiy,

p.

m.
SCuli,

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS


scidi, loc.nm ndxcriba--'

101

(/uem quiUhet adire possit, Snncti fuerint, diem quo coluntur: twn etiam, si sigmnn erii, ubivero dies cnHus rwn adscrihetur, indicantur utStnictos' non fuissc cultos, vel c-osqui

et privalim in regio palalio

ubi

miraculose

delecU
rex

sunt

ad Eslrey sepuUorum, q splendida columna


lerrefactus ee

lucis,

qute apparuit mcdia nocle supra locum se;

puUurse n-

quam

videns valde
scelere
et

Notatu diqnum vel eo loco obiter tantum de tw- agi. inmojiastcrio S Anest oinisculum istdulCantuari.T adstrui guslinifuisse scrijUum, j.oteritquc id facile absohntnr. Ai^parcl quibus in Annotatis, ex vcrbis ct etiaui scriptores hujus monasterii Go.iCclinum (1)
.

et indo commolus de est, eorum sororem Dompneva,

suo, misit ad

dedil ei octoginla
ff

carrucatas
cavit,
in

ff terrse: ubi

ipsa monastorium redifi-

quo oraUonos
ipsi in

fieri

possent pro animai)us


a-^sislenle g^. ultra mare, utin

eorum, rego

co aedificando

qy

Guilicimum Thornr hoc opusculo usos esse, uti itiAnnotatis indwabiiur. florum prior fJoruil dem

Misit etiam filiam

suam Mildred

monasticis disciplinis inslruerelur, quas tam per-

circa

ammm.

1100, alter vero circa an. 1380 (2).


est,

JEtas auteni quo scriptu>m


(ocis opu\culi,

deducitur duobus ex
:

sanciitate; cujus rei

qnorum
rotiuiescit
;

prior ita habet


etiara

\u

eadem

ecclosia (Eh/j

cjus {.Efhcldri/da:]

soror S-

Wilhburga
Withbnrqsc

nw

nem
dem

5.

e.r

ccrtum e^/ Tran^shtioDerhain ad mona.sterium


{'^).

niagnum pi-ogrossum fecerilin omni argumenlo sunt quae eUamnum cornuntur. Ipsius mator curie ejus tradidil monasteriuin quod ercxeral /'/(. Et sic S. Mildred accopit ab archiepiscopo Ttieodoro H sacrum velum, ciim septuaginlaaliis virginibnssociabus /./. quihuscum
fecle didicit. ut
;

hh
ii

kk

Eliense, factam

csseannoQl^

Altcr locu^ ilnplurie


;

juxta Dei voluntatom,

inomnibus

virtutihus progrodi
;

paulo superius hahetur, in

qm

mentio

pergens,
illuslris

vitam

aeternam
dies

meruit

el

fuit

poslca
Sanctoi-utn fainilia regia
Ciintii.

occurrit momistcrii S. Mihlrcd<T in

inmfa Taneto,

mulUs miraculis.
Eormongitha
mortalis

tanquam exstnntis adhuc, dutn auctor .scrihebnt notum est OAitem ex Historici'! monasterium illud anno 1011 a Danis destructum esse. Ex h'is itaquc conficitur intcrannwn 674 et \0\\ dictum o/niscuidquc confirmatur filiis ex B tum fuisse cxaratum, Anmtatls indicabuntur hno dici forte lorJs qui in
.

2 S.

vit^

suse

in

eodem monastorio cuiii fllia sororis suie // pi-regit, et post mortem sepulta fuit, ut desidoraverat,
ad dislanUam
frequentia

II

unius

milliarii

versus
;

monasterio Sanclse Mildred


fuerunt
et

mm

ilUislria,

orientem a ubi miracula olim E imo ct ad liunc

mm
nn
00

posset ante

986 iUud esse scriptum, cuni scriptor TranslaVwnem aliqufimad moignoraverit nasterium Bamesien-se, quam hoc anno solemnitcr

annnm

usque diem celebrantur. Sanct;e Mildred successit in reginnne monastorii sui S. Eadburga nn. quK icdificavit ecclesiam quae ibi ost (who hiiilt tlu'
church there),
Sexhiirga
S. in

factam csse in Co>nmentario diximusn. 26. Nwic ejusdcm ver.\ione>n subjici^nus cx Anqlica factam tnin de verbo ad verbum, ct nominibus oinnibu
,

qua eUam
Kont

rc(]uiescit

sopulla oo.

pp
in

rcgina

fundavit

nionaslerium

VP
qq
ss
rr-

Mariae
S.
J.V

insula Shepey, ot
S.

collucavit moiiial-s

homimm, tum

locorum, eo

modo

expi-essis

quo in

ibi qq.

Sexburga,
fuerunl

/Ethcldryda rr ci$.
Ecgfrith

WiUiregi

^exempla Anglico legebantur.

burga

filiae

Anna

regis Anglorura orienS.

talium.

S.

v^tlieldryda

nupsit

Narmlio de SancHs rum,


tndictiu.. loco.

qiii

re-

Northumbrorum, sod nihilominus semper scrvavit


virginitatem. Sepulta est in

quiescunt in terra Angloin

uhi

miraculis illustris

fuit.

magna ecclesia in Ely, In eadem ecclesia reWithburga


et
tt.

nomine Domini

quiescUeUam

ojus soror S.

S.

Eor-

ti

noslri Jesu Cliristi.


*tjm

tepuHura:

^
C

Auguslinus a baptizavit ^lhelbert b regem voKciit cum omni populo c suo. Uxor ^Elhelbert filius ejus fuit Eadbald et fdia (/ CJibalur Bcrtha
S.
;

menilda uu fiUa Earcombercht quo regi Wulfere fiUo Penda regis Merciorum, Morciorum baptismum recepit. Ex regnanto gons
hoc conjugio nata est sacra, qm-Esepnlta fuit
S.

Sexburga^ nupsit

uu

Werburga

.rx virgo

Deo
////

XX

in

monasterio Heanhurh

d
e

ejiis

iEtlielburga

dala est in

cognomine conjugcm Eadwin


e,

Tata.
/"

regi

domina NorlhumhroIlaec

Postea translata est et nunc rcquiescil in Le^ocosraonastorio ter '. Sod S. Enrmenilda requiescit in
Ely simul
S.

'

Chustcr.

h
*

qiii barum, eteam comitatus est S. Paulinus g, genle sua. Post plizavit hunc regem cum omni morlem // Eadwin, ;Ethelburga rcversa est ad dedit ei lerram Kent, ubi ejus frater rex Eadbald

cum matre

sua

ot

cum

matertera sua

.'Etheldryda: ubi

claret

mulUs miraculis. Soror

ejus (S. Eormenildsp} S. Eorcongota

"

missa

fiiil

Liming.
i.

in
il.i

Umene

* /,

ulii

ipsa

ecclesiam
S.

sedificavit,

et

k
I

m
n

P
Q r
s
t

Eadburga k. Eadbald Emma (iliam regis Francorum /. uxorem habuit m, quse Ex hflc conjugio nata csl S. Eanswitha Folkstonc et duo iiUi, Earcombercht requicscit in Clito o. successit in regnum) et Eormonred /1 (qui el Eormenred habuit duos filios S. iEniELUED Eormcnburga /' et S .Etiieldrigiit et duas fiUas hahuit duos S. Eormengitha q. Rcx Earcomhercht Ecghert et Glios cx regina sua Sexburga r, regem Eormenilda .vet rogem Lotharium, et duas filias S.
requiescil simul

cum

ultra mare ul educaretur a materlera sua S. .Ethelburga ana, loci bhh abhalissa et ibi ex Dei voiunel cum tate multos in virtute progressus fecit
:

iiini

hbh

diom supremum obiissct, cito miraculis clarescere Ecgbert, fundavit ccepit. Hex Wilhrcd filius regis monasterium in Dover in honorcm S. Martini ccc monasleriuin ipso Sanclo iocum designantc in quo quod consequenler executioni istud erigi volebat; eisque datum est. Collocavit ctiam monachos ibi, eorum sustenlaUonem usque iii terras tradidit ad hunc dicm. Rex isle quioscit prope S. Augustinum
ad partom meridianam ecclesiie S. Maria' aedificaveral in ddd, quod ejus proavus rex Eadbaid honorem Dei et S. Mari eee.
in porticu,

rce

ddd
cee

S.

Eorgongota
,

t.

S.

Eornionburga,
filio

aliter

dicta

X
-

Dompneva

nupsit Merwald

regis

Penda x:

y aa

bb

Mildred =, ex quibus nali sunt S. Milburg y, S. Mervin hh. Hi omnes ex amore S Milgitb na, et S. dum viverent, Dei, tradidcrunt omnia bona sua, Dompneva postmodum ivit ad Kent, in pios usus.
ul
is

ANNOTATA.
diem xxvi p. 373. a Cujus AcUi T. VI Maii ad Febr. ad dicm wiv p. 470. b T. /fl cap. 2 et p. 389 cap. 3 c Cfr T. 17 Maiip. 381
ilcge: 4).
MarUi.
4. p. 600. n. 3 el ii07. n.

cc

accipcret a

roge

Ecgbert

dd

cupiebal ei solvere, ejus, ipso jubente occisorum, in insula


Brilan. !.oml.

Weregdd cc, quod occasione duorum fratrum


Thanel dd,

Cfr Nov. MonasUc. AugUc.

1. 1.

p.

M,

a) CfrTanner.bihUotli.

nW.

p. JJ4 l 'W.

d Bertha

m
d fiei-tha
/ilia

DE

SS.

ETHELREDO ET ETHELBERTO, MM.


Porisiomm
VIMaiij). 439

fuU Chariberti

regis

/T. IJ/feOr.p. 47i n. 4,5 etl. Cfr t. qusescquimj, -33), pro geticologicis dcdvctimibus
tur,

Saamicodux taniu/infiliwErmcnredihicprodeunt, q cum a reiiquis scriptoribvs qvatvor enumerentur ;


primo, in /loc Indiculo locorvm sepultma', de solis ferc Sanctis agi, deindc infcrius etiam non omncs sorores S. Sexhurg^e accurale simutcnumerari, nam po tea additur S /Et/wlhurga
sed

notandum

est,

utHiUr cotisulentur
///

e r.
t.

Scpteinbr.

ad p. 90. dicm viii p. ?06 a; ad


lahclla-

VII!

Scptcmbr. p. 708
;

mm.
6
f'/

70 et 71
irf//?.;

(.

7 Ociobr. p.

66 etp. 709 mim. 112 nuin. 118 />.

S. Eorcongoisematertera etejuMemSexburgxscmyr.
T T. II Julii

memoratur

etiaiii in

quibusdam Fastis xiv

Dccembr.
r

s
t

T. /1 Fe/^r. T. III

r.
7'.

YI Octobr. ad diem nnp. 108.

ad dicm vi p. 346. ad dicm xiii p. 686. febr. ad diem xxiii p. 387.

Oc(oM-.

ad diem x

/a 102.

h Pi^to Saxonicam vocein inlerfcctionem signifwassCj ax


tis

u Hensc/icniusolimconjectaveratdistingvendvni inter S. Ermcn/rurgain et Domnevam v.xorem Mcrwaldi iT. IIIFebr. p. 389 num. 3, 4), Westmona.stcrien.si ad an. 654, sed is

gv3r

mfra adduca/tn ex Goscelim


387 not.^et
t.

et

nempc ex
exscrip.<iit

GuHicli.o T/iorne.
i

p.

Cfr 709 Jium. lOctli.


1.
iS'.

1 Febr. p.

VII/

Septembr,

RogerUm de Wendovery
Rogcr. iond. 1841,
t. l,

ut so/et; Hogcrus verofCfr

Eadburga Lmingcnsis
387 not. h
ct
t.

aolitur \iu
Jll p.

Occcmh.
15;

Simconem Dvnelmenscin

Cfr

1.

1 Fcbr. j.

473

num.

annum

male intdfexit vterque sc corrigunt ad 676, ubi diserie scribunt S. Ermenhuryam


p. 152 ct 167)
;

eodcm die mcmO' ratur, de qua coti.sulc IdcoscH. el t.JHJvHip. 515 num. id;p. 518"*. 1 et p. 519 7mn. 13 ct 2;
dijitiiigucnda csta Tanctciisigua:

Mcruvldi uxorem fuisse. X De rcgibus Mercii agit Hensc/icnius


p.

T. III Fehi'.

389
y
Z

nvm.

2.

occuirit iUa Tancten.sU


I

/lic

paulo

infciiu-s.

T. III

Fcbr.

Aenipe Cht/iarii
4.
T.

II.

Cfr Coiiinientar. supra


x\x\ /\ 6Sb.

T. lilJuiii

ad diem xxiii p. 388. ad diein xiir p. 512.

num.
B

aa
VI

T. II

Januar.

addiemwup.
8.

176.

Augustiad

dietii

bb

ibid. p.

176 nv7n.

hi

gundam Calcndario
:

n Cfr Comiiiciitar.num. 5, 13, 14.


Ita Aiuj}o-Sa.roncti
plifi.\

alp/iahctico
vocoba^it, Cfr

Sanctorum (Nicolas

T/ie v/ironolo/jg

of

icgvm

Glossariuin Cangii ]CliIo('/ Adelingus.

/listory, Lond. 1838 ji. 168) occurrit^. Mervyn VI Janvarii. Martyrotogiirm s.rpe taudatvm (A Mcmo-

p Se.u Doimicvam, ut
lilur XIX I^oveuibr.

ibi

pauio post

dicitnir.

Co^

riat etc.)

cvm

refert

ad diem

xvii

ejvsdem mensLs.
16.

cc CfrCoiiimentar. supra

num.

q Eormengit/iainfcriusiterum Sancia; tituloinsignitur et pricterea miraculis claruissc dicitvr, Au~

dd Aescio an h^c accurate ab cditorc AngUeo ex Ms. Saxonico versa fuerint^ nam T/iornius et

ehrjaw citati Mnytgrologi, Aiiglicani (A Mcmorial ofBnt>s/i pielij)i-idicrnassignat vclcligit xx\Jv/ii;


namaliquando .sedies ekgisse,ubimonvmenta
/lant,

omncs scrihunt cadein Eastrix evenisse. Fortc /ixc verba in insula Thanet, accijdenda snnt
reliqui

fatetur pag.

7.

~ Ilicjam

tace-

de weregeld, seu compensalionc,


in ins-ula

quam Domneva

/ooum adducimus

Hia aceipere dehebat. Cfr ComuientariuSj

e.r Gui/iclrrio

T/iorne, vt patcat

eum

/las

paginas
sic

num.

15.

Saj-onicas, quse in monaster-osuoexaratxfuervnt,

ee Scriptor istius IndicuUfne^vpe locorumsepulr


t'urx Sanctoruiii qui exregitms Cantii geniti sunt), aniOas Translat oncs /lorum Mariijrum, sicas noverat, omittere nonpoterai, priinam scilicet ex Ca/ntio

prxoculis
/labet:
filium

liabuis.s-c.

Col.

19G6 edit.
habuit
ex

Twgsden
rcgina

Elhclbfrlus

rex

Berta

EdbaUium, filiamque Ethelburgara, alio nomino Thale dictam, qurt; data fuit Edwino regi Norllianhymbrorum in conjugom, quem Sanctus Paulinusmissuscum Ethelhurga convcrlitad
fidem
el

sicnse.

eumdcm

bapliiiavit

cum sua

gonte.

Post cujus

suum

regis interfectionera revcrsa est reginaad fralrem Edl)alduiu qui lunc rex Kaiiciie erat Ipse yero Edbaidus dcdit pj viHam de Limmiijge,

ad Waiicringeet secundam ad uionasierium HaincPrimam facilius ignorare poiuH cum facta .v/( tem/pore incursionum Danicarum et Wa/ceringe a quibusdam locus ohscurus dicalvr, sccAindam

tamennon iiem

(Cfr Cominentar. n. 20 etseqq.),

qus

fccit ibi

monasicrium
Edl)aldus

fit ante annum 986 quo facia est scounda Translatio, i.sium Indiculum fuissescri-

Ex quo

prohahile

ct

Deccmhris.

hahuit

ibidem sepulia esl Idus de uxore nNam En-

l'tum.
ff

SNvUhani qna^ aj.ud Faikslaue pausal, Ermenredusex uxore sua Oslaua etc. Qua: sequuntw

Scd vide mox dtcenda dc codem argumento. ^ De carrucaiis vide Glossariuin Catigii. Earutn

habcsin
;

13 p. h\num. 4 eq. etp. 519 num. 2) ala guxanm. a G. l/,orne ex eodcm Indiculo Saxomco excrrpm, (juayuc in Acti^ i\ J^ildrrd^ omi.ssa
;

jam excusa ActuHS.MddrcdslT.IIUutiip. 5!6m

valor videtur variasse divcrsis tetnporihus ac diversis in pa/rtibus Anglix ; si adttiiitatur eas 1 00 acras
cfferis.^e

traduite

Cfr llisi. d'Aiifjlctcrre par le D. Lingaid par M. de Roujoux. Louvain 1827. T. I

p. XXI) acras /labebimus 8,000. Vide dicta in

Com-

iueie

mfra.roferimm. SimditerGoscelinvsin
I

mrniar. num.

17.

S.]h'rrburg^ir.

Vita

Fcb^-. p, 386)
:

Iiuliruli

pnorcm p^ne
iierta

.artcm

e.,-,rripsit
lilia

;Elhelhrigtus igilur ex

gg T/iornius /lic inserii fahellam de ccrva, quam ex eo exc.etpta:i.- habes in Actis S. Mildreda;
t.

III

regina,

regis

Julitp. 513

cum .tthelhurga
et

Francorum, Eadbaldum

liiia

procreavit,

quem

regni

oplmmm
pust

sua^ pidaiis

C/V CommctUar. num 16 seq. hh Palrt xcripforem Saxonicum pro solis fcre
5.
.

num.

monac/us

ha*redem
pii

S.

reliciuit.

A ugustiniCanivarieyisisopcliamsuum
;

voro

/ElhetburKa

regina

regis

Kn.Kvim
in

intertcctionem.
villa

Iralrcm in

Nordhanhur,.brorum reversa ad Eadbaldum


raonastcrium s.lificavit

nain iocum ubi mona.sterium istud ex^^^^cimt\si,nempemsulamTanet.,hicindicaA-eomitr


^'^'
11

coiwi nnasse

Uminga

quo cum S. Eadhurga que ex a terms rc,is

roquiescit.

Eadhaldus quo-

f^le^ncx uttitnis huliculi verbismanifcsium, /'. VlSejiiembr. ad dietnxix p. 55.

fiet.

Frauco.-um filia En.n.a E .r dura alque Er.on.bortuu. principes sanLn q c Virgmem AnsN^iiham, qu* apud Fotcanstan do posita
vcneralur.

kk Nempc in insula Tanet, non vero Easitiw, ui crionec Wcstmonasieriensisad annum 654 scripserat (Cfr aapra annotat. u); ex quo tamen deccptus
putavit.

propagavit^.c.
f

partiminCom,neiitai:,n 10

a^,

/SrLt r,,W^
;/

^^'""scheiuvsDortinevamaS-Emienburgadiversam Eastris autrm vel umi/ram monasterU

,lcnsc,.e,u.,

,T.

l^^rllJ^TV^^^J^Z:;:,

exstitisse

nusquam repcrire j.ofui. Plurics prodit East/im, Estrie, Esi/ieya in dijAmnaiis mmxasterio-

rum

DIE decimaseptima. octobius.


rimi Cai)tmmensixvm (Nov. Monastic. Anglican. T. I. p. 96, 91 cl la.fsim), sed axit miUa, aut sola
a^.pelhtinnc
II

103
(T.
III

quuntur eduUt SoUerins

JuUi

u.

520 n.

3|

qui, utiet nos, plurinui In editione Thornii

Twys-

\\\\iP. fii/jrcta.

Curn

filia

sororis suse

Domnevx, nempeS.

Mil-

deniana eincndamUi hahu t, rr T. IV Junii adtlieiii xxiu


It

f,,

439,

drcda.

ss T. II Martii a<l diein xvilp. 605.

min Idem asserilur i. 11! Julii/j. 519 nuin. 2. nn fl.vc est S- Eadburga Tanetensls qux inMarf.jroloqio Anqlicano {A Mcmorial ctc.p. [21)transUita dicitarad inonastcriuinscuhospiliuinContiuiriense S. Gregorii anno 055, sed corritgendum 1 085,
1

S.

WilhOurga tramiata

est

ad monastcrium
1.
.

Eliense

anno

974, ut dij'hmus supra p. 101, col.

uu
XX

T. II Fi'br.

ad

iliciit

\mp.

686

T. I E<'hr. a.d <U<-fn iii

p. 384.

nain anno solum 1084


archicpiscopo
T.

illud
cst

hospitium

fundatum
Cfr
t.

Lanfraiwo (Nou. Monmtic. Angl.


<i

Sta/ford'ia australi, int<*rflumos Ivenict Dove, ibique oliai mojiastcrium cxstit .v,w dicitur in Vita S. Wcreburgx, t. I Fetyr.
p.

yy Vernacule Hanbury

VL

p. 614.

11!

Mii

p. 519

num.

13>.

De

eade:ii

Eadburga

vidc supra annotat. k.

389 nwn. 13 et p. 390 mt. c. Triin-stata est hinc Ceslriam anno 875 ut narrat Bromtonus in Chronico (ap.
Sa.ron. edit.

00 Ex his facile eruitur hoc o/msculum Saxonicumscriptuni esseanteannwn {Q\ \,quodestructum est monasterium Tanetensc a Djnis{T. III Julli
p. 520 nuin. 3; Chron. Saxonic. ad an. 1011 ; Cfr t. II April. p. 636 scqq.); scd fortr aliquot annis antiquius est (annotat. ee). Translala sunt Lipsana S. MiUlredaead MonasteriumCantuariensc S. Angustin': anno 1030 (fic xvin Maii fcria sc-

Twgsdcn \ Script. cnl. H\0 ; cfr Chron. GUes nd an. 875 ct t. I Febr. p. 385

5;.' .Anno Domini 875 (juo diclus Burpedus Merciorum pcr Danos apud Ripendon (nune mdgo Replon. CfrConulm cdit. Gough t. I /r. 301 cfiO^) expulsus fui(, llamburgcnscs indigerta^, qui circiter quinque milliaribus a Ri[)endon distabant,

nuin.

rex

pavore
diu

soluti,

corpus Sancta? Wereburgae virginis


scpullnm, ad
Cestriam lanquam ad
387.

cunda Pentecostcs
8,

(Cfr

t.

JII Julii

p. 521

num.

7,

ibidcm

9 et Nov. Monastic. Angl. T.Ip. \W; S. EadB burg;r aulcni ad hospitimn S Grcgorii C'Ui tuaricnsc unno 1085 (supra annolul. nn). A Uundc colUglinus
.

locum tutum transtulcrunt.


zz T. f!I Fcbr.

ad

diern xxiii

/).

idcj opuscutum scripCam


e.r

esse post

TransUitione S.

Withburq3P

annum^lA, ad monasteriv/m

JuUi a<l die,>i vii p. 481. bbb Farsmonasterii inGallui, fcucs quatuor aMeUlis. Cfr t. III Fef>r. p. 387 num. 1.
aaa
T. II

Elicnsc, ut infra indicabitur.

CCC Ideiii dicitur

pp

T.

IlJuUi addiem

vi p. 346.

De
T.

linc

t VI Maii p. 434 nuin. 10. immasterU) cfr Nov. Monastic. Anglican,

i\c[Editor Anglicus hic

conjecto

quxdan
ect

iii

MS.

lcgi

Uncolam ducit, eT qm non potuisse. SuppJcri

IV

p. 528.

possunt

G. Thorneqiti, ut dixitn/us^ totum Indi-

culum istum, plnrimis intcrjectis, in latinum scrrnonou tramtulil. Sic ila<piehabcthocloco(T}njden


X Script.
cqI.

ddd Anglicu-s editor vertit : the churcli nf S. Mary. Scd GosccUnus in Actis S. Augustini (t. VI Maii, pAVSscqq.) hanc~er-c!psiain pferumque
vocat Oratorinm
S.

Mariie.

Dcstructum

est

istiut

1908y

Filius

cjus (Sc.rburg,r)

rex

Oratorium,

qua ruinam

minabatur, amio 1091

Lotarius posscssionem lcrrarum unde vitam duce-

(ibid.p. 430, n. 56;/>. 437, n. 16;/^. 413, n. 2)

;W

hmc sic pergit cKin opusculo Fuerunt aulem Sancta Sexburga el Saroitico Sancta Etheldrellia ct Sancta Wilhburgh filiie Inffi regis orienlalium Anglorum. Beata Ethehlretha daia crat Egfrido regi Northanhymbrorum in conjugem, quag tamcn virgo sempcr mansit et rcquiescit iii monasterio quod dicitur Ely cum sorore sua Wiihburgha. Ermenoid, filia Ercombcrti regis et Sexburgh uxoris suae, dalur Fulchero
rct, ipsi

dedit. Post
:

!mc occasinne translata ossa Sanctorum prsesufum, rcgu ii^atiorumqiu'., cxpoiticibusOratorii S.Mariie,
qiiod eccfesi<i

nova totuin complcxa est, ad novain cryptam S. Mari^e {ihid. p. 437 ca/).iiie( iv). De liac
Transhitioiic narration^^insalis intricatam scripsit

GosceUnus ;quaproptcrhicnonnulfajamindicavi,et hxcpauca Insuper addo : Posith Lipsanoruin Sanctorum lyrwsnlum in vcteri Or<itorio S Marix describitur ibd. 416
afios

num.

17,

rcguui vcro,

et inter

(Wulferoi

filio

Pendae regis Mcrciorura in conju-

Withredi
fit,

illiu-s

de quo in o^ntsculo Saronico

gem

quorum

lempore gens

Mercioriim

fidem

mentio

ibid.p. 434

num.^et

10; transfatio

susccpit et

baplismura, et Sanclam virginem Werquae Laycernae (Lcgeccstrix,

burgham genuerunt,
burga

seu Ccstrix) requiescit. Ermenold


ct raalertera S. Etheldrcta

cum matre Sex-

apud Ely sepulta est. S. Ercongota, soror ejus, ultra maro ad matcrteram suam missa est e( ibidem mortua. Erat
Wilhredus rex Kancias filius Ebrechi regis. Mortua beata virgine Mildreda
(Egberti)
etc.

nova crijpta p. 419 n. 24 et p. 438 n. 21, S. EthcfbcrU regis p. 439 eap. IV, reUquorum dcnUiue p. 443 n. 41. eee Idem asseritur l. c. p. 434 num. 9. Er hiji oinnibus luce meridiana clarius est, Indiculum istuinCantuaritT in monasterio S.AugusUni fu/sse
/ira^suluin

corumque

positio in

conscriptum.

Qux

DE

ACTA SANCTORDM.
104

DE

S.

LUPO, EPISC. ET CONF


ANDEGAVIS.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
j.

\.

II.

cuilusjtempus episcopatusinquirilui'. ^ unicus.Sancli


PIIt)BABn.1TBn

cincx A.

fiS*'-

ejdscopum, nulLupum, Amlrgovemem

Certvs S. I.upi

immarUjrohgorum classicorum commemorat


;

indoles va/i^ioA^i anintl statu, ipsa etiant scriptionis potest. Verum quando hsec ratio aUisad-

aUquando

ruitv

Chastelxim ast Claudhis lc

m suo

r^ ^Mariurohgh k5.:
GaiUa- rcccnset
ius
civilalis,

universaU

inier

Sanctos

suum etkini mornentum jnste obtinet. tractator turpitcr ccspitat introduccns Et reipsa
ininiculatur,

Sanctwn

hisvcrOis, qua^ e GaUtco


S.

Fulconem, petmtem hanc scriptionem ab Odone

latinaretidimus.-Miilegnm

Lupi. opiscopi liu-

il

adhancd>cm, Usuardina apud Sollcrium nostrum episcopi Bvrdvgaknse hnl,et Andegavis S. Lupi
:

ecclcsia

bonoralur cujus corpus ibidcm Inter Martini. S. collcgiata

AMa
;

in

lum quhi dirit {\)- Porro inler vos in quibusdam vetcribus

aiia

mihi

relulistis,

scedulis,

impolito

sacralissiexaratum sermone, qualitcr B. Martini mum corpus ob Barbarorum incursus iu Burguu- E doiatum fuit, qualiterquc exinde, reddita pace

diam

Lubeco-Coloniensis cui clogio consentiuntcditones BreetGrevvni,nisi quod addontei Confessoris. CaroU Mirou ejuscojn viwium Andegavensc, jussu duplici anno 1623 editum, ad hanc dietn ritu eadem festivitas, ritu tavien colit. Sic

EcclesiEe,

propriam urbem relalum. Quando OdotaUa leguntur, nemo facilc sibi persuadebit S. Turonensetn, spectatonem cosevum, imoquatenus Martini: nalus fuissc reversio7iis corporis S.

ad

S Lupum

Brcviariis veteri infcnori, celcMranda indicitur in et monasterii S. Albini Dolensi et Cenomanensi

Andcgavensis. Licet igitur pieraque Martyrologia ejusnonienrctlceant, non csttamenquod legitinium


eju-s

rem enim anno 879, octennis erat, quando HelUjui^ relatx sunt; defunS. Martini anno 887 Turoneni non est, quod ad rem, caram ctus j oirn anno 942, gestam, cnarrandam veteres sccdulas iorte fortuna
reperiret et studiose sorutaret/u/r.
4

cultwn

in

dubium revocenius.
certUA'S. Lupi cuUus,

Habemus dcin

in

S.

Odonis

Vita,

quae

inceitum

tetn-

tam suntreliquaadiUumspectantia-.nullum cnimActo2

Astquam

incerta

diem xviii Novembris dahilur,

eum a

Fulcone,

ad An-

ted Ti-actatw
o^^''^

V"*-

tut;

rum
iiitcr

vestigiurn

npud

scrii>lores inveniri potest.

Imo

degavensi comite seu consule enutritum fuisse (h); dicit qito autem modo et id verurn esse potest, quod

lll^llJI[^.^i^^

eruditos controvcrUtur, quo

tandcm

s^pcxilo

Fuko Odoni,
infanliae

iiluin

hanc scriptionem petere non


gralia, sed

floruerit : aUienimvixisse s!eculo\ii, alHs3eculoix iUum opinanltir. Quhi ct Chiudius Lc Chastclain

solum pro convictus


credit ilU,

ctiam pro lactonlis


parlicipom acci-

parlicipatione,

nihil enirn negari posse


in
laclis

s;t'culum x assigjiaty scribcns in


tyrologil

marginc
.

sni

Mar-

quem mator

aymum ^Zl emoi'tualem Ast singularein CasteUani op.nionem, tamquamenorcm typothetx,


magisexisUmandwincemseoinihilenimindocumen" ex quo taUs wtasS. hw\\0 tribui jostis' occuirit, sit. Tota igitur controvcrsia inco cst, utrinempe
magis crcdendum
tur rsse S.
sit
:

vit? Vicissini et Odo se vocat Fuh-onis oollactaneum |6). Andreas Qucrcetanus .'n Notis ad Biblio-

thecam Cluniacensem. (7) nititur detergere cmxt/ra' diciionem, dumdicit Odonem, aGvUclmo, Fulconis patre, enutritum fuisse. Sed sua Odonianx Vtta-stat
auctoritas^ quse habet,
vil,

c^wc/wmeTraclatus de rever-

sione B. Martini a Burgundia, qui vulgo eTisti)na-

adeoque collacfancus cjus no7i


scriptor aperit fontes,

quod Fulco Odonem enut/rlfuit. Joannes


e.r

Odon

s,

Oatalogis antiquis

abbaiis Clu)iiacensis ; an vero episcopomm Andegavensium.

autem Vitx

quibus

suam

Eteaim S.OdofnitaUusquis/iiani incitato Tractatu dicit S. Lupuni adfu'ssc dicta: reversioni S. Martini, qux, ut habet ipse scriptor (\), cum a/nno
Christi 887 concnrrit. Catalogi contra antiqui sta-

na/rrationem haust/urus sit, nempe testcs omni ej-cepUone majores. Ea, inquit (8), nimirum mihi scribere bcnc placuit, qua? qua.si de alio narranto ex
ejus ore sumpsi el mcce memorise

commendavi
in regu-

deinde quiE Domnus ilildebrannus, vir nempc veridicus


et

tuunt S. Lupuni, sccundxim a S. Magnobodo, circa

Cluniaci cccnobii
disciplinis

priepositus,

annum G60 (2)


finem
qui

dcfuncto, successorcm adeoquecirca


,

laribusque

pra;ceptor

meus,

mihi

et

ScCculi

scptmii aut initium octavi flmentem.

mu\tis aliis est professus. Qiioniam igitur ccrtissima

cum

finp

icBC. IX

contur-

spcctat,
Bailtet,

n( juxtd Odo-

Quoad vero Tractatwn dc reversione S. Martini iUnm, licct a Jnanne MabiUon, Adriano
Claudio

biograjdtusprofrrt tcstimonia,

nm;

Fieury

et

Jacob. de Longucval

tamquam genuinum Odonis part/um habitum, abeo


tamcn abjudicant
critici recentiores (3) et id quideui merito; utpole qui a/ferant varias soUdasque
:

nonestquod uim in^ feramus ejusverbis, cum solum ad fineni, ut Tractatus c}tjusda)n, multis ex partibus spurii, vcritatetn vindiccmus. Quin et iUud. merito offmditSc/riptores
Benedictinos Historix Francix titterarise {9),quod

sua' sentcntia; rutiones.

Et impriniis dicunt lil/rum


:

hunc non

Fuico,comes Andegavcnsis poteniissittnts^scribat ad Odonem monachum (10): Condescendat igitur meae


parvitati vestra sublimitas,
stulo, et

redolere S. Odonis stglunt

fatcor incer-

praestate

quod popostulare

tam
quia

esse,

quamdiu

sola est, istiusmodi rationem,

qui

hoc

ipsum

prsestitistis,

ut

pro

vario sciiptimis argumento^


Biltlioili,

va/ricque

auderem.
Mamer.
Ibid..
t.

0) Marrier.

Olmiiac.n.v;*.
*'",

(31

Ari ss

VII n.ini.
(J)

d/^.t.vii,.mFai. ic Bi io Prv; Odo vri'' Journ. tlaTr6vuui.aii.ni6. lal. V Clunmc. Juid, p. 1145.

nf

T-

i>.

II5 et seq.

_
;:

0)

noia20.

liU..

VI, p. 150.

(b) Iliid., p. 18. () Ihiii. tlii,lioih,,n. U. (lU) Marrier, p. 1 U.

(6) Ibid, p. 115. - b) Hist. dela Pr.

DTE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


j.

105
t.

cri>irhtit<i gc-

r'ofl'"'

hactenus dh-tis liqwA, ScTpe dictnm Tractotum, non esse hicvbrat/iim co ssculo, quo ad S. Odonem perfinere potuisset. Sed sunf et afia capita, quw scriptioncm omnimodo fabulosam monstrant. FAenim quoiies nomrna propria eo^-um, qui reverr.

K.r

acctirnta surit,omni loco saiu-tus nostcr Lupuscxcluditur.

v.

Tandem

cxhibct nobis Pseudo-Odo Mainol-

dum ,Ccnomancnsem cpiscopum ,pi'3psentem t-ranslor


: qiioniam vero istiusmodi nonien Cenomanensibus Catalogis nmi occuirit, Mainoldum in Mainardum mutani[\(\): ast nehoc quidem

tioni S. Mnrtini

in

sioni corporis

S Mnrtini aUaboraverunt,
.

attingii,

toties in (/ravissimos incurrit errores.

Principalon

operisducem profert Ingelgeriuni, comitemAndegavcnserii cvjus f/cy} ca hqiam h iscc vcrbisdescribit ( 1


.

mahnn snnntur. Etcnirn exGcstisepm-oporum Ccnojnnnensium apud Mabillonium habcmus,


remedio

Eo lompore vir illustris, Oastinonsis conies, Ingelgerius, Hugonis, ducis Burgundiae nepos, Lochiae stronuus armis, summa et Amhasiae dominus, et probitate pra?ditus erat, el Andepavenpotcstate sem consulalum, ex regio munere nuper sibi impartitum,
q}ii

Aldricum pontificatum ndiissc anno Christi^Tti et pcr annos xxiv tenuisse {\\)\adcoquc Bobcrtum^ ejus circa annum 856 succes6fy}rtn, quum per annos XXVI rcxissef Ecclcsiam,
attigisse (12); cui successit

nnnum

Christi 882
vi annos.

Lambertus per

procurabat. Atqui Be7\edictini

critditi,

dc hisforia BurgundiS' scripsere, famquani fabulosum rejiciunt hunc I/uqoncm ducem (2) nam
;

Jnm igitur usquc nd annum S^S progrcssi s^imus, nullusque locus Mninoldo relictvs cst ; imo inter Lnmbertum et Mainoldum duo intercnlandi sunt
episcopi
berttis,

Hvqo

istc flbhas fuit vifge

innoccntissim,T,a pucritia

xvii annis, et Hu: Gunfhcrius, qui snltem qui xx\n annis Cenou.anensem Ecclesiam

monastcrio inclusus, quia Caroli Matpil filius 7iaturalis tinm^em incutiebat^ ne oHquamlo dr regno Gnllix contenderet. Odo vero rchis, quas scribehat, cOtTvus ct spectaf<yi\ in tam gravem en^orem non incidisset. Quocirca J.-F. Bodin, insuis Disqvisitionibvs circapagumAnde(/avcnscm,cautiusprocedit, B et sic Ingelgerii geneahgiam dclincatiZ). Torquafus filiuiti prspcelsi ingcnii habuit Tcrlullvm no-

administrnrunf i\^), proindeque iniiia Mainardi scu Mainoldi non nnfe xxxii annum sxculi decimi
statui possunt. Ethtc itaquc elimiiuniduscst.

iQuoniam igitur scriptoi' tot fcre commiUii crrores, qvot nomina episcoponim cifnt, licet nobis

cpiscoporum

jurc optimoejus rcjicere auctoritatc.m ,qunndo alicgatS. Lupum, Andegavensem cpiscopum.rcversioni K


corporis S. Mnrtini c Burgundia sxculoix intercordaio ct fui.ssc. Sed quum fam grnves errorcs viro
irncoxvo, qualis crat S. Odo, Cluniaccnsis abbas, putari non possunt, falsariocuidam longerecende quibus tiari, adeoque rerum personarunujue^

minc, qui ut altioremdignilatis gradum

nttingercl,

in obscquioCaroliCalvi se devovitetstrcnvusarmis evasit. Cnrolus uxoi-ern ei dcditPetronillani, filiam


ducis BurgundiX, cuni bcncficio castri Landonis ct al^quot prsdia in pago Gastinensi^ ex qua fiHum Ingclgcrium habuit. Abstinet igit^ir nuctora nomi-

tracfabnf, ignaro, adscribendi sunt.

Nihilomimis

nnndo hoc ducc Hugone,quicsptcrum,utet reliquiin


GnlUis, hanc regionemnonheei'editariojure,sedex

delegatione principis, obtinebnt.

scriptionis, hacfcnus rcfuinti, auctoritatcm stabiHeherni, lire forsan conabitur quispiam ex libi-o co^Fvi, quoniam suum archiepiscopi Turonensis, pontifu-afum anno 896 e.Torsus est. Hic porro

H invanisHdihut

6 ^cquc htc cst crrorvm fmis. Nani in decursu sux narrationis sea- prseter S. Lupum nostrum nu-

scripsisse fertur

merat episcopos {A),vidclicetAdalaudu)n Turonen-

librum de Miraculis S. .Martini, Baluzius U-'i) et inquoactorcs translaqucm edidit tUmis Burgutidicx nominat Adalaudum Turonen-

Domnolum Trccensem, Armarium Autissiodorey\sem, Siagrium Mducnsem, Bnimoncni Aurcliasem,

sen\,S.hu\\\xmAndcgavcnscm,MainoldnmCeno)nanenscin
),!erides
ct

naimonemAureliancnscm episcopos.Sed
monstrantEphe-

nensemet Mainoldum Cenomanenscm, qui omnes, episcosi umim Turonensem eacipias, in Catalgois harum sedium circa illudtcmpvsdcsvnt.Et porum quidem Trecenscm sedem ab anno saltem 882 ad
890 occupavit Bodo,
Christian;v Scriptores
nolus, ciuem

variisallatis solidisque rationibus

bui Ilcberno

TrivnlfiatuT\\5)ethunc librum faho attriTuroncnsi quod quidem vcl ex solis


;

ac
(5),

proinde,

aiunt Gallia;

evanescit ignolus
Martini

Dom-

corpori S.

revorlenti^ adsti-

Frustra episcopOrum nom.inibusabunde ostenditur. Critica Baronii nd annu^n 887 iqifur Paqius in sun nititur cpiscopn^' VI aucforitate Hcbcrni sustincrc s^culo j\, refutaturque vcl ex corvxdi in Vita quadam enim legitur {\6} S. Maurilii Andcqnvcnsis. htic discipulus el semper RaiDo, quondamS. Marlini
recfinne.

ium

S.

Lupi

pontificatu)n tisse lingunt. Autissiodorcnscni vero eo-uc Scptcmbris anni 887 C adiit Hcrcfridus viii cj-pungcndus itaque nnnis perscvcrnuit (6);

qvam adhibendam

xxii

neAnnariusj aut Janxtarius Pscudo-Odonis, prwccdere potuit, ntpotc, nullo que Hercfridum seu. medio, Wibaudi succcssorem, Ecclesix JEduensis Augustoduncnsis non alius Siagrius cpiscopus
cognosc-fur,

qut

canonicus,
^cclesiffi

ac

postniodum

sanclce

AndegaveuMS
ter-

ex

initio

christianitatis trigesimus

quam

Jirunichildis rcginw frafcr gcr-

manus,

adeoque s.rculo sexto pontifex : anno aufcniHSl Adnlgnriusseu Adnlgisusjani a duodcnnio JEducnsibus cptscopus pra-ernf ct 893 obiH (7).

ob lionorcm oinnipotentis tius humilis episcopus, Maurilii. ac rcmissioDei, ncc non et ejusdcm S. animae^uas, anno Incarnationis nem peccamiuum episcopatus su.iu Dominica^ Deoccv ot ordinationis requirere jussit. ArXXV hanc Vitam scriberc ac
chanaldus,
S.

Martini

discipulus

ct

diacouus,

Expungendus quoque
pus, cujus

lialmo, Aurelianensis episco-

jussu pr.Tfati
vit.

nomen

intcr hujus sedis antistitcs

non

requisidomini Rainonis scripsit anno 880 m>rEpiscopntus itaquc Rainoms nb


el
.

occurrit: sed

Wqlfciius scu Gauterius cathcdram

dium

hanctenuitabannoH^lusqucsalteniannum^^\{^).

Baimo scu Raino, juxta correctioepiscopus Andcgavensis ponitur, res Catahgos, quatenus pontificatum gcsserit ab nnno 880 nd
Quin
et hic ipsc

cuidnm alii eptsco,o, sumpsii, adeoque locus reperin non pofest. anno 887 Andcgavis sedenti argumenti eliulcn- ^^cemonc$: SQuocirca Pagius, ad vim cpiscopatus nninonis dam, toto decennio tcm;us xxv lcgcndum ^^x^notruncai,et /oco episcopalus
patus XV
di^it,

annum

aut 907 aut 908; frater crat Adalaudi si Adalandi, Turonensis archiepiscopi (9). Qu3e

cum

constel,
Galliffi

inquit,

Rainunem

coffivum fuisse Odonis.

regis, eiquc

sui^cr-

DE
J.

S.

CONFESSORE. LUPO, EPISCOPO ET


capite hujus comu enproptercaquc hunc annuni in ....:: .j.,;..v*iv adscripsi Jciurut valdc suntksrc omn,}sr,rmsi Jejurui vautc sumnsrc t<irudulHiom invenimus, quo viiam ct res nin ; at nihU usjnam illustrarc ralemus. Dabimm itaquo (jestas Sancti anni 1624, qu3S Lectiones Breviarii Andetiavcnsis

T. B.

tsupcrvi-

eriscopatum
siis

,uum ah anno

sire SSOs^ve 890

..m-

ommmodochmunitos, quihuscpiscopatus S Lupi VindocincnstscuAnde^ minatur nam cx Chronico


:

docuwentis suis Imo binos habemus icrminos,

culfum Sancti variasque corporis trnnilalioncs


plicant.

ej'~

t^Zio^lT;:^^':^
episcopum
ol

elevaho et translatio corporis


S.

Abhoc

iyifiir

est. Arclianaldum scriplorem facla Hainonis anno iempus episcopatus


csi.

LUPI,

reorediendocomputandum
das

Altcrvero tcrminus

daio\ih"lnisiabiUtur diplomatc Caroli Crassi, rcoisprojuni\ovcmln-is 886, quo /lur/o ahba^,


tpius\-2u precario
episcopis.

Ex

Breviario

Andegavensi

more tiiiihusdam vcncrabilibus

noni,

fralri

UaiAdalaido arcliiepiscopo. simulque quamdam villam, Appiarias ejusdem,

anni 1024.
Caput unicum.
*ljcali
Lupi,

nomino,
vensi,

iu

pago Aurelianensi

in

vicaria
suis...

Lododcdit.

cum onmibus

appendiciis

/ioinoncm Aureliunis D. litn/quet dicitquidcm Itunr


absque ulloidonco teste : nam quod vil~ lam acci'pcril, in paijo Aurelianensi sifam. nihii probat, nisi e( probarci pru Adalaldo, quod est absedisse, sed

episcopi
in

quum diu i^nutum

Andegavensis, corpus, * Lectio 1. obscuro loco latuisset, anno Corpus SancU


et

Incarnatiunis millcsimo

duodecimo, undecimo
sedis epi-

an. 1012 inven-

tvm,

surdum : scd hi germaniejtiscopi erani, aimii Gcsla consulum Andagavensium (3), ex Aurelianensi urbe nobililer nati cives, qui ncplem suam Delendim
Ingilgcrio in

Kalendas Aprilis, ab liuberlo, ejusdem


scopo
fl,

in

monumcnto
reportum,

lapideo juxta

ccclesiam

conjugem copularunt,
quae
cis in

tradentes

ei

cum

puella...

Aurelianensi

pago

et

ad publicam veneralionem S. edito loco supor altare majus cjus ecclosiai in capsa reconditum fuit b. Gujus sanctitalem Dous apud poMartini
steros, multis

Turouico liereditatc legilima proveniebant. E.r hac igilur cum Aurclianensi civilale liainonis frequcntif)ri

ctiam post mortem siECulis, miraculis


Philippo primo rerum in Gallia
cceli
Lect. n.

declaravil*.

necessitudinc

(4) jri-o/lu.iisse

credo opinioncm,

poticnle

c,

Nam quum

intemperie et assiduitatc

quod in hac urbe sederit. Ast monstravimus supra num .^toio illo icmpore quod Rainoni tribuciulwm essel,\\'alieriiuncathedraniAurclianensemoccupasse.

imbriura corruptis

per

septem annos
d,

frugibus,

annonie inopia gravitor laborarotur

alque ad

Tamiem quonimn

liainonij

Andegavensi episcopo,

anno 895 pro ecclesia S. Maurilii eoncedit (5), nobi.s unus idemque esi, qui Andcgavis cpiscopus, rcversioni S.Marlinianno 887 uxierfuii.Consiat pro nde nullum invenirt posse icmpus,qmS, Lupus, ianupiam Andcgavensis episcopus, tronslationi S. Mariini
occurrimus, cni Odo Sepmaturn vilUtm
pra^sens adessc potucril.
tlandum
i^itur

expiandam publicam calamitalem indicta essel ad Sanctum Nicolaum e supplicatio, cffici duo corpus Sancti Lupi, quod inter alia Sanclorum corporum
feroula a

presbyteris
:

portabatur,

subountes
repentc

/",

visum receperunl
languebal,
est
:

et mulicr, quse diutino


fecisset,

morbo
sanata

quum idem

coelum vero,
fuit.
*

Oeo exorato, pcr multos dios


Doniini millcsimo quadringenquinto, decimo

serenum
2

Anno quoque

Lect.IU.

9 (Juoniam

ig-itur

er

scriptis, S.

Odonv

et I/e-

tesimo nonagosimo

septimo

miTaculi cta-

Karel.

Catttlotjii ejn-

bcrno fnlso iribulis, nihH virca aeioicm S. Lupi crui

lendas Novembris,

quum

Sancti corporis Heliquiae


y,

ttoitorum An-

poicsl,recurrendum
eisqttc

esi

ad

anii/juos episcoj)oruni

degavtmium.

ab Helia, Veriensi cpiscopo


spicerentur, ^atque ad rei

solemni more inla-

CaiaiogQSjquiSanctumsaECulowifloruisscstatuunt:
tanto uuijor fuics adhibcnda
S. Lupi
csl,

famam undique populi


Confessoris
auxilio,

quanto pro-

concursus
borabat,

lieret,

sulor, qui graviter ex crure

C pius

ad eciatcm

accedunl.

Jam

porro

implorato

Sancti
:

Mauro-Bcnedictinus I/ousseo/u seriern Andegavmisium pontificum ordinavit ju.ria Catalogos biblioihcca-

sanus vaiensque rediit

paucis vero post diebus,

quidam Sancti

Martini

canonicus
sacrificio,

ad

eas orans,

regi^ Parisiensiso liosque,

et

de Sanclonostro
latine reddo
(G)
:

oblato sanctissimo

agens, hsc babct,


S.

qu^

e Gallico

Lupus.

Sammarlhani

proptcr

auctoritatem

scd poliores isto xin


S.

Pseudo-Odonis loco suo movenl hunc episcopum, anonymo sunt Calalopi ix, xn et
sa^culuium.
Kcclesia Andegavensis
xvii

lumon oculorum, quod amiserat, recuperavit. Anno millesimo quadringcntesimo nonagesimo nono, caput
beatissimi Confossoris

Miss^

ab

ipsq Helia
fuit.

seorsum

in

argentea thoca rcpositum


brachii

Quum autem

os

mcnioriam
vcro
:

Lupi rccolit dic

dextri, argenlo inclusum, infando sacrile-

Oclobris.

Siatuii

gio a

furibus sublatum
canonicis,

S. Lupumi'.
asl

Magnobodo jjosi .Mulphum succcssiSie ut temjim episcopaius Sancii nostri propius


,

e.ssct,

rogantibus ejusdem

ccclcsije

drfiniamus, desunl nobis documenta. ^'am addieni ; vv, /1,.//... conjiciendo XMOctobtis magis, quam definiendo

dixmvu^,circaannu'mmS.MnjnoLodumobiisse ^"^'^*'^'
^,. ,,w;w,.., nei quidqua,,,
,

nnn

de cjus success<n'e Atulpho

,.

Andcgav.ensis cpiscopus h, anno salutis millesimo sexcentesimo et vigesimo, ipso die natali S. Lupi, universo adstanle colleyio, aperta capsa quum costs fra^osise Ud^ monliim sibi ad usum mcnium ^il.N ..-..1 dedicandarum occlesiarum
1

Guilelnms,

iT

(1).

diem suum suprennt,n clausi^se

S.

Lupum

suspicor,

ccssit.

ANNOTATA.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


Ilist.

107
iii

Fninc.
ciliciis,

lib.

cnp. xxix

(8)

legimus, civcs

,.

v.

ANNOTATA.
rnmitis fiUiis, a Ihthertns, fhiberti Vhuiocini Amh'govcnso)i\ cathcdram triginta septem annisab siib uinio Christi 1010 ad 1047 administravit, ac Andegavis ledipcaUi ejus j.ontificatu varia ccenobia
et amplificatd fuere
(1).

Cssoraugustanos, a Childehcrto rege obsc^isos, indutos


funica

abstinentes a cibis et poculis,

cum

B.

Vincenlii

Mavtyris muros civilatis psal-

lendo circunnisse. Quod vcio ca^ci, ut visum rcciperent, feretrum S. Lupi, a presbijteris portatum,
subicrinl,

olimu rencrotionis
S. Roinoni,

iiioduui indicnt. Sci-

mus

e.r

Vitn

lioloinagcnsis episcopi,

fstius

modi

clevatio canonizaiioni episcofali

cujus Acla die

win

Prosper a^qiiipolkbaty ut variis e.rrmpHs wonstrat Bcncdictus XIV, in suo Lambertini, postvwdum cap. vi operc dc Canonizatione Sa7ictorum lib.
i

talis sententia> cpiotnnnis

Octobrisdabuntur, reum capipcena sobitum fuisse, ea

nv/tn. 4 scfpi.

Jacuit,
glel^a

,'7

Gallia Christiana Anti-

qua

sub suggrundario promincnti, qua stiUicidia a parictibtts (parte tecti orcentur) occiosiae B. Marlini Auflcgavonsis, ad
(?), (li

corporis

lege, ut S. liomani fcretrum (la fierte de S. Romain) humeris suis sustineret. SicetS. Paulinus ^olonus de S. Felice Natali VI vers. \2h {^) dxit Chrislianos contcndissc quain proxime ad tum/u-

lum occederc, cumdcmque manu contingere:


Certatim populus pietatis circumfusus Undi(pie densato ccclu sita membra coronat,

annum usque

\()V2,

Huberto priesulo, qui corpus

exlrahi loco iuflecenti curavit, et theca argentea composituni, populis oxliiberi voluit honorandum,

prout (icclarat niemi)raua,

quam

tumulo ipsius

extractam reperere canonici. rcj- GolC PhUippus I, tertius ab Hucjonc Capcto abanno 1060 a(/ 1108. lio', rcgnvm adminisiravit suh Phid Ternie apvd historicos occurrunt colamitates, vidclicet anm> 1090, B lippo I annonae

pugna exercelur amanlum alium prcmere ct propior consistere certat Quisque Rrlliquiis, corpusquo manu contingere gaudet. Ncc salis cst vidisse semel, juvat usquc morari, Luminaquc expositis, et qua datur, oscuta merabris
RcIIigiosa pie
:

Figere.

Suhcundi Sanctorum scpulchri vestigium adhucE ju.rta iiruxeltos (l um retinet crypta Amlcrlocemis,
;

1095 ct

100.

Crcdidcrim autem famcm, dequa

le-

ctiones Amlcijoreus(\s ogmit. anno 1090

im-episs>'.

ito indiquia Sigcbcrtus Gemblacensis hunc annum contirmatam quamdam calamitatem portencat, ut dcre videalur. Il.rc cniui Jiahet sub anno 1090 (3)
:

Guidonis, istic enim visitw basis sarcophagi S. nostri ad diem xu Secujus Acta dcdor. majores q^ix iUi constructa est, ut peregi'i/ni ptembris
(10),

per

medium

tiludinis, irrepcre possent

/altitudinis 77 centimetrorum, et 33 ; idque ssepius factitasse

Stcrilitas

Irugum

terrae augescit

(jam igitvr onno

et pQindicant lapides frequenti attritu ea:cavati

pnrcedenti occeperat)

famcs paulatim irrepit. Fames diu concepla anno 1095 scribU (4) Sid) gravissime ingravalur et fit annus calamitosus, furta et multis fame laborantibus, paupeiibus per anno, sacro inccndia ditiores vexantibus..-. Hoc carboigne multi acconduntur, membris instar diu conluim nigrescentibus. Sigcbertus / er famem
et
:

quod homincs citatus auctor refcrt ex Vita (\2un^nipc 7iamid indicat nuUo ivisse per medium sepulchri prctiohohitum tunc fuisseSanctiviritumulum,qui et ca^meterii .rquotus tronsitum hominibus
liti

(11).

Ad hunc tamen ritum non


:

alludit,

solo

co\)\?imircrccdcntesannoscataniitososcommonstrat; 1096m/,fc(/oqiioctrca annu^h proa-itnc .sequentem

villa^ domibrutis pra^bebat, qxtaproptei- Onulfus, circa sepulchrum nus, duobus suis rusticiB scpem Beati viri clauderejussit. visitatu) Quo tempore hxc cori.oris S. Lupi

nibus indigitatum existirno, adeoque tumi temforis cessavU institutam supplicaiioncm, qua_ ad tcmpus

Ecciesiom regebat celehrota fuU, Andegavenscm Caroh VIII, regi GallixaconJohannes de Rcly,
fessionihus et concionihus, qui
ecrpeditione
est,

cumdcm regcm

jlageUum.
Andegavcnsi e Ecclcsia S. Nicolai, oUm in nunc ipsa urbe inclusa, ad abbatiam Benemuirio, pcrtinebat : anno \l^k jundUus dest/ructa
dictinam
fuit

po-

NeapoUtana anno

\m,quo

vmtatio

Urbamim II, post Cmicilium 15). Scimus porro Claromontanum, circa finem onni \(S^^celebratum ^ ecclesiam S. Mcolai Andegavensi^ initioonni seqncntis consecrasse (6). Forson ob vcncratlonem Nicolai erga Sed-em Aiostolicam, electa fuerit S. supplicationis mclo. Inmagno ecclesia, tamquam

comitatus, et ssepius negotiorum Irafacta Alcxandrum \I ctandorum causa ad Ponlificem gratiam retulU (13). destinatus, summam laudis ritum pcrcgit Helias, Venensis
Ilinc

sacrum

absentis pontificis episco/ms, qui probnbiliter rices cpiscopolthus implcbat. Estoutent in functtontbus MorceUi (14), oppidum provinciae
Veri,

aU

Stcph.

enim

visiprctio hohebant Andcgavenses papalcm iationcin,quamceuepochaminChartisadnotabant, HichiniAndega.ut constat ex dljdomatc Fulconis

Kcclesiie satis noproconsularis..., in nionumentis profanos scriptorcs non ileoi. Hesed apud

tum,

vensi^ comitis
f

apud Sammarthanos

(7).

liasigitur erat episcopus titularis, aiunt, in parttbus infidclium. Fouquet, qui ab b Frnt hic GuUclmus

seu, ut vulgo

anno 1616

Tempore calamitatum pias supplieationcs instituebantantiqui ; sic apud Gi'egorium Turonen^em

ad 1621 sedem occupavit.

DE

ACTA SANCTORUM.
108

DE

S.

AUSTRUDE, VIRGINE ABBATISSA,


LAUDUNI, IN GALLIA

J. V.

H.

COMMFNTARIUS PR^VIUS.
biographo in Fastis sacis; Acla a unicus. Sanet^ mc.no..ia H tempus nal.vitatis et ob.tus. subcTCiuali conscripta;

tvn- 8c. vni.


S. Austrudis,

Salaben/ayvidufi

et

abbatissa.ciiJn^Acta

mntre

Saretrudcn, Ehanom et Vitam-edimus : ijemindetn S, Sa\nsiT\i(\m,cvjus Eumsiwn, in xiate puerih labenia duos fdios,
cepit

s.
__^ ,

ilhistraruntNostri ad diem quinam proleiu e nobili franco, hris


(1),

wuSeptew-

fiutqwz vita a nobis servavit antiquitas mormmcnta ad Sanctam '*"''* '>'9rasnectantia. Prioris biogrophi.r infra e 7wstram

Jofinne

Maldlhn cdcnd,T scnpiorem supparem

esse
^^^^

*""

Hiandino.rjuiBdsomjnominabatur.sustrcs (iHas,

existimat doctissimus Maurinus, quin, ait (4), in reconsondiK mir.iculis noniina, aliasquc (ut vocant)
circuiiistanlias ila diligentcr notat, qiiasi iis inlerfuerit
:

scilicct

el

dum

Balduini, Anslrudis fralris.

intcr-

de[unctum,etBaldwmnn,Utudunensemdiaconum
SpoMartyrem, qui colitur die vni Januarii (2). consecraturam ponderat piissima matcr se Dco hartenus sterili (pio^fuuKpie libcros es matrimonio
et

nominare injuriosum nuni. 5 dicit. Judicio E erudilissimi viri plane subscriho eoque lubentius, quodomnia miracula ah Anoi/mo relata videantur
foclores

tempore Adalsindis, qmx

S.

Austrudi nxilla intcr-

prodHuros

votumquc nuign

fice f,olvit.

Kam

pra^ter

Austrudein nostram,

Ebanfi in viri/initatis proposito

reliqux fiUx Sarctrudis et ad mortem perseveut jarn

rarunt (ideles

halduinus vero,

diTtmus,

media successit, accidisse. Altcram Sanctw nostrss Vitam minoris facit laudatus' Mabillnn, quia, licet politiori stylo conscripta, ad sxc. xnpertinet. Habet tamen ei hwc qxurdam gloriam Sanctse posthumam
illustranlia: untle tisui etiam nobis erit in hiscc

colemartyrio affectus, incccicsia Laudufnensi olim vi Concordati anni 1801 diaxesis Laubatur. Nam

Aciis illustrandis.
5

dunensis maxima ex

parte hodicrno episcopatu

Nataest S. Austrudis
Vila:

/jatre 5.

Blandino, qui, ona

ex Pran-

Suessiojiensi continetur.
S.

Salnberga

2 Varia ratione Sanctx nostrs

nata.

invenimus. Joan. Mabillon


Martyrologus Parisiensis

ct

et

nomen scriptura quieum secuti sunt, i\ostri in citnto Com-

S.Salaberg.TaddicmwnSeptemaitscriptor cognomenlum Baso acceperat, ejusdcm bris (5),

'^^''^"' 9<:nte,

cum S.

mentario S.Salabcrgx, Virgincm Anslrudem appellant,quampassimaliiS\x?,[mAemdicuni:atquehanc


scribendi noininis noriiiamretinendau} censco, tum quia ionge major est numerus scribcntiuin Austru-

Salaberga gentis fuisse indicatxir I. c. quum causas ccmciliaiarum nupUarum recoiscatur intcr etipsum ex Sicambrorum prosapia*spectabiIi ortum
esse.

Nam

fuisse,

ipsam S. Salabergam Francam gentc idem biographxis testatur dicens {6}: Ca-pit
lEustasixis,

isdem
scitari,

vir Dei

Luaovicnsis abhas) sciillustri

dem,

cui cotisonat vulgare


diffxvAle

nomen

Sainte Ostrue,

tum quia

in a^itiquis mnnuscriptis discer-

utrum eidem viro bcrgx patrij, Francorum


adessel.

(Gxmdninv, Salanalalibiis,

niintur litterales formien et n.Csterum quocumque modo effvratur Sanctic nomen eamdem fere signifi-

Jam

soboles vero cnnstat Sicambrns Francnsgue in

orto

cationem retinct

quoniam Ans gcnlcm, Os velXus


;

unameamdemquegentemcnnfusosfuisscahontiquis scriptoribus, ut monstrant Nostri in Annotationibus


Vitse

C doinum seu familiam

trud vero fidelitatem inter-

auctioris

Adelphi, Romaricensis abbatis,

ad

prctari licetjuxtc anliquaw linguatn Tcutonicam; unde Virginem nostram, fulclem genti vcl fa^nilix dicemus (3). Atque hgec ipsa inter/yretationis simi-

diem
6
dis,

xi Sepiembris[l).

Idudo aliquid conferre potuit, ut confusio scribendi


orirctur.
celehratur in
variig .HarlyrologiU,

Jam egcrxmt Nostri dc anno natali S. Austruquem sexceniesimum quadragcsimum quinlum post Christum natum statuunti^l.A utumabant sciliSalaberfjam mortcm ohiisse hrevi postS. Waldebertum, Luxoviensern abbatem, anno 665 defuncei S.

drca annum,
'""''

"'" ""'*

"J""'''"'"^'

3 S. Austrudis

nomen non
ejiis

occurrit qxiidcm in

Marigroloqio liomano; quin propterea in


vocari possit iegitiinus

dubium

cultus

nain Sanctse

cium,quiin Vitaco.-Fva S. Salabergsp dicitur eidem prxnuniiassemortemcentesimumpostdicm (9) cum


:

memoiiain celebrant caria Usuardi Auctar a, quse


videre Hcct
siense Card. de NoailleSf

por}'0 e scriptnre

Vitx infra

cdendx n.

4 constet
.

versalc

apud Sollerium, Martyrolofjimn PariGalUcum Saussaije, UniCasteltani et varia Benedictina. Cxterum

S. Austrudem matri Salabergae succcssisse !rtalc viccnncjn, pronum erat concludere anno Christi 6 15

natam

ejus cultus,qu' hrcvipost morteni, testantc biogra-

pho infra edendon. 2^,incepit, adhuc perseverat in


illa

esse Sanctam Virgincm, Verum rcs, opinanteJoannc Mahilhn, inambi(junpositacst;quoniam, viventeS. Waldebcrto, vi.s'ioncm accidissc cxistima-

hodiemx diaxcsisSuessionensisparte, qiueritu Laxuhinensi ulitur, utfdcni fact directorium liturgicuia pio anno 1829 editum : istic enimin

bat: xmde nulla artcrum asscrti sui rcddila ratione,

annum S. Salabergse cmortualem statuitannum

diem

XVII Octobris

annmitiatur fesUvitos S. Auslrudis


Viiam
S.

Virginis sub ritu >enuduplici.


4

Prxtfr hinain

EJusdem senteniix suni Cointius in Annalibus Ecclesiasticis Francorurn (10), Calmetus in sua !Mt]iaringi,T Uistoria (11), Longuevallius in
Christi 655.

Auslrudis,

pama
m.

Historia Ecclesix

GaHicanx

(12), hini

Ilagiographi

-^l^].ftkll^^^^}l <^:r:: <2) Ibi.l..

1. 1

Januar.. p.

WAU.bi,.,uvlSept.,

tb.6.V.,|ii._tiijT.l.col.45X-(t2)T.V,p.m.liilit.Pttria.

1H'2C.

Adrianus

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


Adrianns BniUct
^
(jui

109

H Albanxis fiiiffcr. et D.
iU S. SalaOcrga,
(1).

BcnuUcrPt^
vere

accipiendum bravium, profccto corouam- immorra/e'//,quiaetipseexvictoria ejuscupitaccipere brav'inm,quodinterpretordeaugmentoglorixS. Waldeberto obventuro propter curam Sanclse ejusque

nupernolUiam

cwterum

eruditam, conscripsit
7 Nci/uc
a&:

iantdruni
si

virorion

refuf/ercin

suhlre

aUquo documento, rationeve aUqna aucLoritaieuiy suam fi/rmassent sententtam : sed, uno e.rcepto Coinasscrllonc con-sistunt. Imo Matio reUqui in nuda
hiUonius cuni In ehgio S. Waldebcrti dixisset (2) Visio post S. Waldcberti mortcm conligisse videtur; in fineejusdeni toini (3) fjunsi typothetx vitio
:

funflaUonibus impensnm Fateor hwc inUa non esse


.

ut

omnem

erroris formitlinein ejrcludant:

attamcn
est,

probabUiasunt, a quibus reccflerulum non


vcrtiora affcrantur. Posito

donec

itaque S.
Christi

diem supremnm
vifjinti

obiisse

anno

Salnbergnm 665, quoniam


Auslrudis,

annorum facia, matri successitS.


fU

substituU
etc.

ante S. Waldeberti mortem : quse (visio) SoUis Cointiusdal Inijuschronotaris rationem., qusp si subsisterety diriineret ornnem controversiam

annum Sanct^e nostrse naialem conjungendum esse cum anuo vulgnri 645.
consequens
10 Confirrnalur f/uoque

nmt opinh ex

eo,

quod

j.ojitn ton/ccru

Eteniin profert fragmentuni Vitm S. Austrudis,

in qua, teste Dncherio, hscc leguntur matre,


in

{\)

Defuncla

5. Salaberga non videa turnujysisse, anteguam Darjoherius I, mortno patre Chthnrw II, sobis univcrsse Franci.T atquc adco Hurgundise imperaverit, quod

"

anno

aetatis

abbatissimam electa est (Austrudis) sure vigesimo ct annuentc Clodovaeo

anno 628
et

contigit.

Mosa vero
(8):

vi^ius,

in quo et nata

sccundo, Fi-ancorum rege, acclamanlibiis regionis proccribus universis, a Peregrino, bauduncnsi


cpiscopo, posl impcrtilam bcnedictioneminstiluitur. Admssa veritnle tecrtu^, sequerctur omnino anno

funflassc vidctur vxonnsterium,

nd Burgnndiam

iUn tempestntc periincbat

tjuomfjdo igitur nuc-

tor Vitx S. Salfihergx secundis ejus nw/itiis obtcnderei

iram regis Dfigoberti

(9), si

Sanctu

in

Chtharii

LVi aut LVii s<vcuU septiini

iUiyandam

esse

mortem

ditione secura

omnino

fuisset? Recte rrmtrimonii

S. Salabergse et electioneni fdiae

cjw-s,

Austrudis.

Nam Clodovxus II non ante mensem Septcmbris n Qh^Austrasiw, iniraquam Laudunurn claudcbatur,imfperare
potuit;

epocham inannum 628 autsequenteinprorogamus. Quo admisso, certe S. Austrudis, tertia fiUa^ nasci anno 635 (ut volunt MnbiUifmius et reUquii non p
j.oixui: ftlioquin

defuncto

scUicet

kalendis
ejcctoque

Snlahergn

jiost

scx scptemve nnnfis

Febi'uarii hujusarmi S. Sigiberto, rcge (5), postsejHem uicnses ChildeOerto, Grimonldi mnjfjrisdomus fiUo, qui regnum iUud affcctaverat. Ijtsc aut vero Clodov3CUS codem> anno dic v SeptemOris, vergente vita excessU (6) : quare sajueiUi ad finem necesse est intra hos terminos ei S. Salabergx

matrimoniitertiarnenixaprolem,ridiculeappeUarc-

Annx
licis

(wr(IO) foemina tot privata privilegiis, quae instnr et EUsnbcth, ad basilicam B. Remigii, pontiaccurrit,
ut sterUitdtis

mwror

ahigniur. Si e
6't5

conirario ortus S. Austrudis in


ratur,

annum

diffe-

omnia commode

fluunt, et suum^ est tempus,

refutato Coin-

obitum et S. Auslrudis clectionenbde/inire. 8 Verumy ui prsefatus sum, non videtur subsistere ^^^^^ c.Uatwn fragmcntum etcnim Clodevieum II consentieniem pone sequitur Peregrinus episcftpus
:

ut constet dc sieriUtate, patrocinio


Apostoli votoque facto curata-.
II

SancU Hemornin
nd ptetaim et a uuprax infti''""'

Libcrnliter educata fuit

a Sanctis jmrcntibus
1,

S. Auslrudis;

nam

nutritur, ait biograplius n.

hcnedictionem

abOatialcni

impertiens.

Constat
S.

progenitoribus-suis
gentia}

cum magno

sludio totius dilidi.sccns eliam

autemAttolam,Lnudunensemejnscopum,cuitertius
successU Pereijrinus, subscripsisse privilegio Amandi de hco BoA^isiaco anno quinlo regni Childerici
rcfjis,

tradita religioni Clirislianai,

litteras in

diebus lenerse infantiae. Et


per

pauh

infra

Fit

etiam

divinam

Clodovxi

fiUi (7), id est

annoChrisU
esi,

legendo capax mcmoria;,


magisterio doctrinae
nectit
scriptfir:
;

clcmentiam audiendo, exercens se etiam in


est qicod sub-

664.

DicU quidcm Co-ntius luenduraesse Attolam: sedid meojudicio


contorquerc. lacilequoque mih fuerU

Peregrini loco resti-

unde mirum non

monuloco

Manifestatur

mundo

plena

esse

menium

hisioricum ad praeconcepta r opinionern

eloquentiae, sed multo plus sapientiae.

Et iUo qui-

Chdovxi

restUuereChildericuni/juocasuinmajfu-ummeorum .sententiamaUatumU^xtumnuUoncgotiodcrivarem; episcopus medius enim inter Attolam et Peregrinum Vinfridus,dc fjuojn\Ttcrnudum nomen C W/ifadusscu potuU cognoscitur, breviuscuh temjifire scflere
nihil

deveniretur ad sscuU septimi annum lxv, quo Nostri stntuunt mortnlc exuisse S. quare credo Salaberfjam. Verum id dioinnrc est : aUerutn textum mendosum, sibi contradicentem,
atfjuc
ista ratione

flemsxcuh septimononnegUgebatur institutio fcnminea in Uttcris ad quas incumbehantjmecipue UIif, (jux monasticam viiam profitehantur nut aUfjufindo professurx erant. Etenim prseter cantum quotidianum divini officu, moniaUbus vacandum emt muUiplicl leciioni tum Sacrx Scripturs', tum SS. Patrum:undc non levis quoque cognitio Ungu.T latin-npjam apud vulgus dccUnantis, necessaria crat
;

(11).

opinioni nihil fnnitatis


mon,|ra(urpro.

fifferrc posse.

Sic de S. Gertrude, Nivellensi abbatissa eiS. Austrudi .rquali ad xvii .^arUi /cry/^/r (12) ; Per suos sancta volumina nuntios, boni testimonii viros

9 BestfUifjiturin-juircmlumutrummortistemjms
^^^^,^^,^^,^^

de urbe
liomines

Roma

et

visio ccBlestis

Waldedcfiniri nou possU cx vi^ione S herU.NosirfjnidemiiostSanctiaOOatismortemvisionem reponunt. At id, mcojudicio, recte. Nam irina obitum S. SalabcrfjseprxcessU: ncmj^e
.

ascibat
sibi

de transmarinis regionibus gnaros divins lcgis ad doccndum


et suis quid

carmina, ut

esset

meditandiini,

Deo inspirante, meruisset habere.... Pene

omnem

cpiMagoberti, pueruU, S. Anserici, Sucssionensis Waldeberti: nulUis autem inficias ibit .scopi, ct S. prioresjam vita functos fnisse, quftndo appa-

bibliotbecam divinae Jegis memorite rccondebat et obscura allegori mysteria, Spirilu Sanclo relevante,
aperte auditoribus aperiebal. Pauh serius ChunihiU Berathgit valde (S. Lulli mfiicricra) et fUia ejus
eruditae rcferuntur in liberali scientia,

duos nobis ruerunt: ut quid igitur tertium Waldcbertum nihU simile adhuc viventem fingeremus, quum IIuc etia m fficit, fjuod S. Waldein7iuat biofjraphus?
hertus satis aperte insinuet se
potiri:

undeahhgnta'
impcndcrcnt.

referuniur in Thuringiam (13)

profecto ut fanni-

narum

eruditioni

operam

suam

jam giona

ccek-sti

monet enim Salabergam

ut pracparet se

ad

MuUafxUaexeinplaafferripossent, quse monstrarent mmmo/m oUm curam positam fuissej ut foeminis

i.

(8) Annuaire (lu diocise do Laogr''s. ii. p. 1094. et 17. (9) T. Ill Sei.temti.. p. M2. q. 'J.-CIO) n.Kl . Htsl. Iilt.de I^rance. 1. 111, p- 141 etsoq.- (Vi) T. II n Martii.l).i>9J-"-^etlC'') ^- VII O.;lob., p. IU8J. d. 8.

Renei].. 9;.

\nn6e

I8L S. p. Vi

-(li)

qtfOque

110
fjMoque litterarum msinuassfisatis>sto,
dwitfftnix monnsUrniii' 'Vgrfilitnr

DE

S.

AUSTRUDE, VIPGINE ABBATISSA.


de agendo onicio
ecclesiae clcricos prohibeant.

palXJim aperiretur. Verum id

Parl

pie <Ttate puerili, S. Austrurtis a facta in vmtrimmium cxpetitur duodecim anixos ait biographus quoda-m Landranno, GX progenie, resprogenilo. Sed rocusat Dei virgo
12

Transacta

eodem circiter tewporc, scilicei anno 543 prohibet imperator Novella Lvii c. 2 ne fundatores ohtrudant episcopo preshytcrum ordi^ nandum,sed)V.Tsentent ritccTaminandum, ut, fl/7,

modo

in Oriente

non

profanentur

sancta

Dei.

llar

ratione

mihi

nobili

puendo opes pcrituras et Iransitorias psailcnlium nuare cnnjumjU scse c\\ov6 \n ecclesia temporalibus animo clericorum, relictis corde ct ctericos, qui mundi. Ipsa vero proscqmtur
amiciliis

nuptias:

vidctur discussuw, qund contra canoncs actum reprehendi posset.

in elcctione S. Austrudis

!5 Prospere sal lonqo temporis spatio fluehant

fmirem

s.

BaU

nnros et cruces cercos

c praeiuU feaiadeducnnt ad monasterium, cui puella.. Anno Uac,uc be ga acra matcr hujus sacr.T vit^ Auslru.lis mjulari^ .nti^ duodeci:. slalis Juodccimo S. enim ita in scnjdoi-e \tt3e vurs^nn inchoavit : hxc Sanctx Virgint actus conncctuntur, ut idem fuerit terrcnum ct se totam dewvere .sponstnn
,.

in

wanibus portantcs \irqine7n


i

'^wmum res Auslrudi nostra" ejusque monastciiOj qUAim mors^ a nefnriis hominibus illataj 5. Bolduino fratri
titm ipsam

Sanctam tvm

ejns sanctimoniales tur-

havit

forsan

in di.crimen

mM

Erat vcro

nalduinus,prolcsquumen,taS

l>olabero.T,p,-otn.

et

rcspvere

dcquc duobus tribusve annis S. Austrude junior. A tencris Dcodicatus videtur sese mancipassc Eccl&si^ Landuncnsiy in qua, ui uta/r 'vei-bis Breviarii

eidentqve octa-

n. 6 et Porro secundnnn indicatam supra in annum Christi ehlincidere scqq chrmotaa-im, monastermm. debet inyressusS. Atistrudis in biogrophus noster Vcnerabilis abbatissa, ail
caelesti.

Lauduncnsis
tim

|4),

cjus

nomen

et eximiae dotes sta-

innotuerunt

Seruipho,

Laudunensi

pra^suli

cgreftiae sanctitatis, qui

Balduinum, sacris Ordini-

13

vo poft ajiuo

71.3, scnliens resolulionem Austrudi, post pasloraloin sollicituflinem (iliffi suae Domino sacratae, fngani nupliarum suarum olim Laudunensis EccleB trndcrc voluit. Consilio ilaque procerum, qui praeesi ponliriris et l''rancnrum adsensu el electione et rant buic provincia\ alque sororum. lunc in hoc loco degen-

sui corporis imniinere,

bus iniliatum, iatra clerum constituit, et archidiadocoralum, in partom laborum dignilato coni ascivil (5). Bioqraphus noster 7nnn. 7 huic ehgio
addit,

eumdem

utitia

procurasse mo7iasterio S. \\iinsi-

Slrudis;

imo eident rcgcndo pr^epositum fuisse


el

nuant mea sententia verba biographin. 8 ncnTantis


luctum
paslor

dolorcm
hic

ftiisse

in

Lauduni civitate per

acclamatione
liuiu

plurrs dies, non solum apud illos


fuerat
vir,

sub

regali licentia,

benedictionc episcopali

quorum tulor et verum etiam apud cives

sacratur in abbalissam.
Chrisli

uuando gregem Quod mortuae S. Satabergae abbatissa successerit Austrudis viginti annos nuta, mirum videri polest
consideranti vigmtcs tunc Eccfcsia- canones. Nam e S. Gregorio Magno habeums Ub. iv epist. xi(t):
Jiivenculas abbatissas
ficri

Rratque annorum vigiuti, sub suo reccpil rogimine.

hujus urbis. /Arc vcrha interpretor de cura


stcrii

mona:

Salabcrgiani Soncti tu'cl^ co)nniissa

atque

hincpoiTosequitur Balduinumnon fuissearchidiaconum Lavdunensem inepte enim disccrnerentur cives Laudunenscs ab ilHs, quorutn tutor et pastor fuerat, quoniam hujustnodi tituli convcniunt archi^
:

vehcraentissime

pro-

diacono, qui, ut hquilvr can.


(i.

de

off.

archidiac.
et

hibemus. NuIIum igilur episcopum fraturnitas lua, nisi sexa^^enariam virginem, cujus ffitas hoc atque

23)

vicarius est cpiscopi in


in clcro

omnibus

habet

curam
qui

(tam

in

urbe posilorum, quam oorum,


noscunlur)
sive

mores exegerinl, velare permittas. Vidctur iqiiur conlra sacros canones actum aperle fuissey quando vicennis virgo monasteruT pnvposita est ac iiv abbatissam conset^nta,
lieet

pcr

paroecias

liabilare

de
vcl

eorum

conversalione, sive honore et restauratione


sive

ecclesiarum,

doctrina

ecclesiasticorum

caelcrarum rerum sludio. Cui guidem ha'c

omnia
merito

ndolesren-

14 Sed imprimis fierl poltiit.ut

quandoquidem

primario post

episcopum

incvmbwit,

is

tula prir^citut':

novclla esset fundatiocamobii Laudunensfs, nonalix reperirentur monialeSf quam intrajuvenlutisannos


constituts. Dein,etid

civibus Laudvnensib-usiuior et \)a^\or dicidchuisset.

quidem maximi in hac

re esl

Unde conscntio cum Joanne Mahillon, opinantc S. Balduinum EcclesisB La/udunensis Canonicum
fuisse
levitcr
(6).

momenti, potcrat S .Salaberga, accedentc, utdicHur^


consensu soroi'um, jure suo, fnndationls titulo^ ^ institnxere abbatissam quod etiam factitatum inve:

Ca'tcruni sciunt omneSjjurecanonicovel

tincti,

archidiaconatum

hodiernum

esse
'^

meram
nulum

dignitatem capiluli cathedralis


cpiscopi amovihites, transivisse.

eccle?,i3P,

nikira S. Badegunde in monasterio Pictavensi, uti


refert

omnemqucjurisdictioncm
16 Bollandvs nostcr

in vicarios generales,

ad
(7)

S.

Grcgorius
lib.

Tvrrmctisis
(?)
:

in

sua

Ilistoria

Francorum
S.

ix c. 42

Cui (monasterio),
bcatissimis

ait vel

ad diem vui Januarii

ocdsum ttna
"i

Badcgundis,

consentientibus

cum

tcmpus passionis S. Baldvini late sieculo sep- anmim W^.

hujus civitatis vel reliquis


etiani nostrae confjregalionis

ponlificibus,

electione

timo in marqine assignasset, arctius tamen


dcfinil

annum

suo monasUlio
sepelit.

domnam

et

sororem
filia^

diccns: Videri

potest Ebroini

tempoi-ibus

meam Agnetem, quam


colui et

ab ineunle setate ioco


instilui, ac

esse intcrfeclus

educavi,

abbatissam

me

post

Deum

ojijs

ordinalioni

regulariter

obedituram

(8). Occupavil aulem Laudunum Ebroinus anno 680, seqventi anno occisus. Ma/rtyrium auteni S. Balduini Laudunensem calamitch

commisi. Jam enim gliscerecwpcrat illa teinpestate juspatronatus, quod deinceps multiplici canone ad certam formam rcdactinn fuit. In ConciHo Ain'eliancnsi IV, anno 541 celehrato
(3),

tem

jnohihctur can.

w\

dominis praediorum, n^ in
votuin
tanl,
episcopi....
nisi

oratoriis suis

contra

pra'cessit juxta hiographum nostrum, qui post relatam interfectionem addit n. 10; Interea occisoros tanti viri, Doo odibiles, non cessabant inferre famulae Dci Austrudi injurias.... Accidit autem occasio et non devotio, ut rex Thcodoricus hostiliter

peregrinos

clericos

intromitdistrictio

intraret

Lauduni

civitatem.

Adfuit

autem

forsan

quos iirobatos ibidem

Ebroinus

poiitificis

erat dominis

prajceperit. Liherum itaque prwdiorum e clero diwcesano presbxjterum sihi assinnere. hno istorum dominorum audacia, ut compescenda fuerit in eodem Concilio

observare

cum exercitu. Potet igitur ante occupati&nem Lavdunensem passum esse Balduinum. Scd quoniam e^imdem habcmus tutorem et pastorcm
cwnohii Virginum, vetal qvoquc vigcns lunc discidiu ante ista tenipora occi us fuerit S. Batduinus, qum\iam vix ante a/nnum 647 natus,
Al-i. SS.. L IJBnuar., p.f.03.n.-.. (f.) Aci. SS. Ord. S- Bened..siec. n. p. yiS.not. n. () Ibid.. n. 4. (?) T. IJanuor.. p. 51.

pli)ta, vt

can.^jiwitquocavctur&ubpoenainterdictifnepotentes

mT

Oper-.o.flW.

l.VConc., col.382.

(fl)

(2) D. Bouquet.t. n.p. 359. (3)Lftl)be, Aninl748 Parl. Autumn..p. 468. C5)Crr

trigesimum

DIE DECIMASKPTIMA OCTOBKIS.


trigesimum anmimcompleredebuit.antequamregiminimonasteriiapplicaripotueriUaddamusetbkn' valuerit piohare, niiim, ut (/peram &-mi m monialibus
et

111
ALCTOBK

AK05TU0

VITA

S.

AUSTRUDIS,

annumsxcuUseptihiiscpiuaoesimiun nonmn

at^

passioncm iingimus.cui saiis cerlo Uligure Sancli


possumus. InammmCliristimrejicitCointius (1| dictis constat, absJiulduini maitgrium, scd, ut ex
que idoneo testiinonio.
uoritur initio
lac.viii.

VIRGIN. ABBATlSSyl!: LAUDlJ^ENSiS,

AUCTOKE ANONYMO SUB.EQUALI

AUudporronon restal speciali commentatione dignum circa S. Austrudem, guam inquisitio in tempus ejus obitus. Ilanc mvestnjailoneminhunc
17

Ex

Joannis Mabillon Aclis SS. Ord. S. Bencdicli.


I.

diem rcjeccrant majores ?iostri in Commctitario ad Vitam S. Salabcrgw (2); fidem igitur olim datam liberamus. Joanncs Mahillon tmn in Actis Sanctorum Ordinis S. Benedicti(:i), iuminAnnalibus (4) Christi 688, et affigit mortem S. Auslrudis anm guidem, ut dicit in Actis, quasi istam epocham ex
Viise serie colkgisset
:

Cap.

Sanclce orlus, pia in-

sfilutio el

ingressus in mo-^
;

S. Anstnidis, iuquit,

anno

supcriocirca dcxxcvui ad supcros migravit, ut e.x nihil in prxccdcntibus ocribus colligitur. Verum
currit,

fralrem smim S. Balduiminh injuste oenasleriuni

cisum,

amare

deflel.
in

quo Inc annus ctmfirmetur. Cointius aliique obitum Sancix nostrx inannum 707 reponunt, sed rmUaetiamsuaescntentixredditaratione. inumeli^
cere

vir

emporibus Dagobcrli rcgis


fiobilis

fuit

hoc

mundo

^^-

Austrudis,
^
"'"'''"'

valcmusc hiographo

nostro, sciUcet S. Austru-

Baso,

qui nobilibus orlus parentibus


nobilior 1'actus

^*'*

B dem

vixisse s-ub pontifcata Madelgarli temporihus

secunduin

naturam.

moribus pcr
dii.xil

1*^

Fippini llcrtstalUi, qui ab anno 680 (/ 714 Auslrasiam gubernavit. Ex co autem certo conficiiur

graliani, consilio

Francnruin profcrum
el rcligiosi

iixo-

rem Salabergam, gencrosi


duini

viri

Gun-

knniYmliimpostannum 681 ohiisse.Ast Sanctam usque ad initium ssecuU octavi vii-isscmesuadet settola seu ries episcoporum Laudunensiam. Et^nim A Atelanus sedem occupnvit nnno 072, ut ostendi in ComrncntarioprxvioS.bercharu ad diem wiOctoS.
bris (5)
:

reli^Mosam

liliam.

Ha?c

post stcrilitatom

pcperit spouso suo inler elcctam tuibam natornm


filiam,
tjUce

Auslrudis a appcllala est


suis

h.

Nutrilur

autem a progcnitoribus
cens ctiam
dit
in
littcras in

cum magno

studio

lotius diligenliip Iradila religioni Christiana, dis-

Madelgarius

auWm, quocam
:

controver-

diebus tcncric infanlia;. Exce-

siam habuU Sancta, scJtus velseptimus abAtclano jAiudunensem caihedram tenuit (0) qunre prohabHejudico sex episcopos ham ecclesiam saUenx per spatlum tri/pnta annorum gubernasse, et prolnde ohttum S. Austrudisaf^ hUUosxcuUoclavi removfri non possc, quin tamencertumannum indigitare valeam quare in fronte hujus CommcntarU mortis
:

ilaque annos

pucUarcs, ambulans de virtute


:

virtutcm Virgo novitfM" nala et dum cessat vagire in cunnbulis, laudes discit caiitare Filio ViriiiDis. Fit

legendo capax

tempu^
^jusqveeorpus

m eccksmm
s.Jonnms Baptistmtransfer-

sxcuU octavi signavi. Xnslmdinprimum conditum fuit in 18 Corpus S. Mari^ Profundx, qux una erat escptem, ccclesUi
Iniiio

diviMam elenieMtiain audiendo, mcmoriae, exerccns se eliam in insignis apparet carnali gemagistcrio doctrinse pretiosa vulncre, insignior mcntis sanclitatc manifcslatur mundo lus specic, pretiosior corde plena esse cloqucntia, sed multo plus sapientia;,
etiani pt-r
: :

S.

dilecta Dco et

hominibus anclioram voluntatis suae

qii(,sS.
^^^.^^^

Salabcrga juj-ta suum monastej-iwn sdificainter moniales ^^^^ ^^^^^^^^ perpctUcT psafmodiw

copulavit virtutibus. Insuper lanta replcla est grain cjusaelate tia, ut morum maturitas monstrarctur

vigentis. Quievere istic sacra- cvuvia^ per

muUos an-

prima.
2 PrcBlerea cuni essel in

nos, donec

una cum

corpore S. Salabergse

supe-

anno tiuodecimo
I

c,

rc- duodevntg.

re-

pariter riorem eccicsiam S. Jnannis Baptisla; gux cujus transla^ unaex septem erat, translata^ fucre, honoduplea- oUm erat cekhritas, sciUcet in
tionis

quirilur a
nilo
:

Landranno. cx progenie nobili delalasque secum mullas opes auri et gem- f


ct vc.(ium

i-

niidiiitu progc- p
",

t<'rr(^o

marum

tradidit

manibus parcntuni,

ul

rem

remansere dis usque ad finem saecuU proxime pretiosa pignora quando in Gallia omnibus sus deque verccciesia

S. Saktberga' die xi Kal. XVI Kal. JuUi. in dicta

MartU

et

S. Austru-

possit AuslrudciiJ

virgincm acciperesibi conjugem.

Sed probatur frusira, pro Dci sponsa, suaMedisse promisissc. Rccusat namque et frustra ampliora
pcrituras ct transilorias Dei Virgo respuendo opes ncc jam cogital mcns cjus dc mariiiili nuptias
:

eMipsi
sis,

{!),

ctiam ha'c Upsana in turhine perierunt. sciUcetadnosscrihitH. D. Lequcua; VicariusOencraUsepiscopi Suessioncnsis, Utteris daUsixKalendas

Hxc

toro,

sed

de Evangclio. Munita enim muro

vir-

Mau

1840.

S. kn^ivw^^

AUjuc hxc sunt fere omnia qux de commentandum habuimus.

lerrena faginitatis, sponsum dcspexil cum dote felicitor scduritur Landranniis in cullalis. Sicquc cum putat sponsum sc licri posse

agro

castilatis,

de jam a Chrislo
fidei,

desponsata

Virgine.

Annulum
non

qucm

misit coclestis sponsus

Virjrini,

plura? landcm viderat oculus lerrcni mariti. (Juid


sic fcrtur

dixisse prffisenlibus sibi pucllis


:

servilin

suo

dcslinalis

Numquid

iste est,

qucm sponsum
scrmonihus

raeura

cssc

dicitis ?

crcdite

meis

numquam nuptiarum legibus sociabitur mihi caraccensa ardorc cffilestis nalis sponsus. liis dictis
sponsi,

conjungitur choro in ecclesia psallcntiuin temporalibus clericorum, rcliclis corde et animo

amicitiismundi.
Ann.

II.

11.

Eccl.

(3)

Franc. t. IV. p. .85 Sc.ii.p.981,not.a.-(4)

T. VI Septeml. p. M8. Lib. ivij.l xiiv, 1. 1, p. Mi.


(?)

VU
(5^

997. n. ^2 et seqq. Ocl... J. 997. ^g._


,.

(6) Gall. Christ..

t.

IX.

J-

Dum

VITA
112
auctobk

:?.

ABBATISS^. AUSTRUDIS, VlUGlNIS


rabricat ei

humani gcneris advcrsarius. tot nam- o


chai*issimus.

ANmNYMO

riPricoruni

illummatos oirerontibus clencis

Mue

ri

fraler

nimiine

Balduinus

mon .''*""""
nifirriiitur.

num hmdanlibus
V

ll

'urcnntantesdericos
in

qunm pro tanta virlute, proscqu Auslrudo. Sicquc essc in Virginc u^qne cun. ma.na dcvot.one

cogno-

diabolo. concipiunt et advcrus bunc. stimulante videhantur esse aii.ici el medilantur dolos, qui
fratris. Sed rara Ddesesl lidel.shujus Virginis et Stmvfaforcs et cst de quibus scriptum

e ^ hujus sacra? puellit, p Salabcrsa, sacra mater l.aque regente catervam sanctimonialium.

locum, in

^m qo manol monastermm,

hominum, Dn caniili provormU iram


Icctus
sui a
^oi-ore

P''^^"

Tenerrime autcm diin simpUcUate cordis Balduinus


*.

Joh XXXVI,

13.

"dolose

cum
:

pcstc invidi.T vocaUir ad pbicilum

e,endo Deo, non

on syrtibus vt.orum est obrula Virgo gcmmarum, coloribus pretiosarum est decepta fcBmmarum ambitioncs s^cularium ,ua. .unt rc,navit, <V^^ Numquam avaritia in ca
lione tatem

in quadam villa Lauduncnsis a minislris Satana? qui sumens sccum duos lantummodo provinciaj confestim ivit causa placili ad equiles, tcrlius

TnUbus.
sa^culi

xnundanas providi
naufragia,
pecioris

in artesque bonas subvertit Vir.o ^^^^^ Eccc prudcns f naut;e n.ore v.tand

^'^^
a id.s
nti
g^*

hostes 'crudelcs, omnium suslinet, sccleratissimos.

hominum,
Sed
falso

quos
colore

terra

pacis

^^^^
nommo sm
P^;.
C'^^^^^^^

mox

sapicnter scrvans q"^>"'a^ habitacula. nunc cohtur,


divU.as,

/'. Sicque appadcceptiisestet confossus gladiis occisione jusli, qui videbanlup ruerunt impii in el stirpem dicere, inesse amici quorum nomina
:

juriamputamusff.
fratris

9
_

UlateCbris[inihilestditius;qumnone.t^au^^^^
ecclesiastica. possiderc

scd P

qu^ conlcmml pomeas conlcmnere. Virgoenmn

6 Nunlialur occisio Domiiii heautem inter araaras lacrymas nomen amisso et simplex Job dc filiorum nedixit, sicut
:

auribus sororis

illa

omare

fiet,

vase suo copiam olei. Propas nuiiHli, babct in non cxli.iguuntur laiiintCTca, sororcs chaiissima", qma rcmo a fuU gloriosffi bnjus Anslrudis.

numcro. Crednlitas namque


tatur,
et

coi-dis
:

juslitia

dcpusiatum

salus,

oris

confcssio

sciensque
:

pades

B Kirul

audistisi

sa^culaiibus

pompis

0.

Uulcms

Quamdixit inimana' conditionis esse fragilem, hodie dcsolala et ti-ustrata proprio fratre, & vis sim
reddo
refei'o

Virgine sequi gloriam post erco sit vobis cuiu hac sequi ignominiam post vieloriam, quam sine ipsa
caruis ruinam.

tamen laudcm

tibi,

Deus,

mulliplices gratias, et
tuie.

et

honorem majestati

Obse-

iUcccdUqfie nhbatissa matri


tvas S. Saluber-

Salaberga, Pra-terea vcnerabilis abbatissa corporis imminc re c, pastotiens resolulioiicm sui Austiudi, post sua^
4

sen-

sentiam iram judicro, i)iissime Christe, ut non faciem miscricordi tua? a cii Uii, ncquc auferas sed coiicedc mihi laci-ymis oculorun. n.eorum
:

raU.m

gm

fugam

soUicitudincm nii sacratae. nuptiarum suai-um ohm Domino

et ilere inviitutcn.. ut paticntcr possira el fcrre

lcmpcslivam

amariludinem con.moti

cordis

inei,

commonens eam
consilio itaque
licis

Cum babei-c cui-an. ovilis Cbiisti. poiitihujus Lauduncnsis EcclesiaB


[.i-ocerum,

electione el acclamanrovincia^ atque adsensu ct sub Iioc loco degentium, lione soi-orum, lunc in sacralur bcnediclione episcopali
regali
licentia,

et

Francorum

qui

pi-acciant huic

fratris. quai mihi suhito accidit pro damno occisi nomen gloria; tuae, Laudo ct glorifico et benedico quod est sanclum, qiiia fi-alrem, quem dedisti

mihi

i-ecepisti.

Ueu

rae

(iterum dicens)
consiliis

fi-atcr

innoccns, ut quid te misi

ci'udelissimo-

rum hominum
qua
ire

Numquam
te

in abbatissam.

quando Eratque annorum viginli, regiminc. Tota gregcm Christi sub suo suscepil diebus, noii noctibus Deo ojus cogitatio, quia non

disposui

fuissel causa illa, pi'o dure inlerfectum', qui eras

Obscuruin.'fl

baculus infirmitaUs

mcae.

Et

quoniam

fralernus
:

colloquiiscl mandalis divinis reccssit.

Virgivoluit

neiu pcr

omnia

icplclam Dci

gi'atia

Quam

amor nescit modum, iterum flcbiliter adjecit misericordiifi Nunc qui carnales fratrcs habenl, compaUendo laci-ymis meis doloi-e memores sinl
plenis
:

pulchriorem Hde, eleganesse pulchram facie, sed pollentem caslitate, jejuniis inten-

non contcmnant

lacrymantem,
piclalem,

scd

me

lem

coriiore,

ploraule, provocculur ad

dum

amaris-

soiani,oralionibusdevolam, in vigiliis sedulam, convcrsalione ecclosiasticam ; brietate assiduam


,

rcmansesime defleo gcrmanum, qui solus mihi Deus, misequcmhodie pei-didi. Esto mihi,
ral,
ricoi-s,

in
-

clcemosynis lai-gam

in

distribulione suarum

adsis custos ct consolator mcus.

v
licet

mitissimam, rerum I^tissimam, in congregatione humilis c.^^se Prohatur in scrmonihus lcnissiniam.


el pia

7 Posl lacryraabilcm
coi'dc

autcm querimoniam,
fraternos

cumwniauiut

lenus

palicndo

*"" casus amaricata

sibi

subditis el liospitum i-ccepti-ix.

Januffi

fuissct, rali.mahiUtcr

tamen viriUs apparebal ejus

'

persoBalein'^

in earceejus palefactai sunt egenis ct peregrinis, vinctis pcrsonara ' curibus retrusis vci vinculis Assidue autcm orpbanis el viduis.

vultus et mitis, quia


duU-.edo

SancU

tempcrabat eam a nclibns Spiritus, qui in ipsa mauehat.


sanctimonialium
videns
el

rani

agebal.

Congi-egalio

denique

pupillis et

miseris

ciemcnler miscricordiam im-

polum. pcndebal, escam esurientibus praibendo, dolentcs consolando, tnstes dando sitieutihus ii-asceiitcs miliexhilai-ando, legiolos visilando
, ,

audicns abbatissae suae trisle ii.fortunium, lacrymis plangit et n.cerorcm sororis et

non

sine

marlyecclesiae
suspii-iis

rium
dolcre

occisi

fralris.

Nam
se

in

pavimento
et
flere

piosti-ataj

ostendunt
spirituali

singuUibus

gando, discordcs in

pacem revocando, ad uUimura

cum

matre,

cum

flcnlc

fratrem niim
S.

morluos scpeliendo. opei-um apud reges 5 Quamvis fama bonorura


Franciffi

scriptura est

eum

Si falitxir

vmim

inoiibrvw,

Balduinum,

et

principcs
dile.ctse

teri-?e

magnum nomen
;

et

injusteuicisum,

honorem buic

Doraini acquisiei-it, nihil sibi

comjialiimtur omnia nmnbi-a''. Mota vero abbalissa maximis gemitihus sororum supra teri-am jacenimmotium et pie pavimento se volutantium causa
deratffi

Cof.

I"

26.

do bono, sed loluni impulabat Dco quia illi in l^mlum adha'ri-hal, ul hahitus ejus, sermo, vultus, incessus, doclrina virtutum esse videretur. Sed numquam in hoc sa^culo deesl perfidia pravo-

sed suslcntata poterat liberc incemanihus aliarum, non enim Stansque aiUc dere. fatigata flcndo et dolendo. vix indicens silenUura
trisliliae,

accedit

ad

eas,

allai-e,

rum, quEe prohat patienliam bonorum. Scmper enim pai's malorum infesla est parti piorum, ex quo Cain fregit sarculo gullur l"ralOi"num. Dum
B.

clevatis manibus compescendo voces flenUum


lectissimffi

ait

Audite me, di-

sororcs et

filiae

Virgo Auslrudis conaretur exercere omnes dies


Dei laudibus,
sagiltas

vitae suae in

doloris occ.uUe

tam aspere clamando taUler et quam ad memoriara reducite, quam dulciter amavit, qui communiler vos omnes meus frater
:

pro hoc incommodo sed vocifei*ari nolite

bodie

DIE DECIMA.SEPTIMA OCTOBRIS.


4

113

hodie esl injusle occisus. Affectu bcne oplando et cr^ivosiisus osl hactenus vobifi prccor vos, licel sim vcstra ulilia procurando animaj c.ius memolurbala privatione fratris, ut vestris, ut crudcbter mterrcspilisinoralionihus
:

verae

dilectionis

consolabatur.

Nec

fmem

plangendi sacra Virgo

AccTonB
.vhu>v..

fecerat, stans in excelso

suhito ferelrum vidit,


fratris

Lauduni montis loco, cum in quo claudiihalur corpus

""'^*"'

paradisi gaudia. emi)ta anima possideat

quoniam, ut scriptum cst, amor opcralur magna, si est, dirigens aciem oculorum suorum in occisum, ait
sui.

Sod

numquam

est

otiosus,

Jamjam redisadmc,
hodie
occisus
:

fralcr charisssime, heri vivus,

ANNOTATA.
a
/t

dem

prsemomti, Mnbillonius coxstnnler Kn^Unformam, srripsU; malui vcro aiitiqulornn

incolumem, hodie animo rccipio tc ad sepeliendum. tihi immalure ct a quibus mco amanlissime, cur Quamvis mihi minirnc oportuit, vita erepta est
hori

dimisi lc

Frater, frater

n. 2 CommeuAuslrudcm, retiiiereprcypterratioms allatas. tarii prwvii Salabergam h Quutam prolem cnia-.am rpfert S. biographus hocordine: Saretrudem, Ebunam, ejus

tetulcrint occisorcs

tui,

quam dolcndum
enim
perdidisti

es.se

tamen hutandum magis, non puto dc occisione tu;\


:

scb lahem,
pericula
quffi

vitam meliorcm cum innocentia, fugam et exsilium ct egestatem et

Austrudcm, EustasiurtTjnfrapucrilcsannosdefnn'
ctvvi,
('(

linkliiinum, josteo Martyrem


S.

(!).

hujus ssculi, et omnes has .-Erumnas, ad plamortalcs prcmunt, amisisli. Invitatus

5/:

qxndem

iicnse

Austrudem monnstcrium laudningrcssam lcgimus anno xiatis duodecimo,

cilum

cum duohus

tcrlius

ivisli,

ct

nunc cum

eamdemquc opmatisxnmts Commentmiifrsemin.^ sxcidi etseqq.nntam anno Christi mjrsc fuga


ad annum 657 aui seqventempertinet. prolatavcrha mon(\fl;rcab auctorc subatquali tempestalclampadcs nccvndiconsuevissc
strant illa

pluribus amicis lc flciilihus amisimpiex et innocens fraudulcnti;e et dolosce crcdidi.-^ti, propterea mc luorum inimicorum
cilia^

revcrleris; quia tu

B ad Sanctorum scpulcra,

ct

B.

Auslrudem brevi post

quis prcesens nunc solam sororem reliquisti. Et pcctoris essct, qui lanla' Virgini comtam ferrei occisione V Sed passus non fuissct supcr fratcrna euarrare per singula, quanlus luctus R ncmo potest
ct

mortcm

ternpnrisintei^allo cultum ecclestastwum ostendit ejus nd obtinnisGC, quod c.rtentmiliam infra n. 25 rclatum circa

Adalsmdam mandatum ornammiium sepulturx ms. e Inm eqiin Commcntario


de anno
s'.

praxno n. 1
et

et seqq.

Salabergie emortuali.

utcumque con-

xi^^iSeptembrism nrmavi dicta maJ07^mad dicm Sanct.Tobitum ncementhtm abanno Christimh imo exhac pra>cipue cpocha movcri non posse
:

pluquantus doior luit in Lauduni civitate pcr quorum tulor et iUos, res dies, non solum apud etiam ai)ud cives pastor fuerat hic vir, verum beatissima omnia, quae hujus urbis. Sed Virgo intuUigens. paticntiae sunt nmndi, transitoria cssc didiccrat cnim humilis esse se clypeo armabat adversa cssc sccura, quae inter prospera et inter suavitatem dedit Christo elccta
:

sicut

myrrha

anmimnafalcm,Christib^o. desumpsiS. Austrudis cst 15 Com^n. prscvH corngenda fE.rdictis n. Baldinni VitamS. chronotaxis BoUandi nostri ad
adscriberc notnm dievm Ja-nuarii[%Juvcrit hic Baldu.num. Mnbillonii, quam tcTtm .subjunTit(^)
:

'"''o'

Ncc mirum
vir
sciatis

est,

sorores charissim*,

si

comoccisus JononA.-

Gst tanlus

a diaboli

membris, sicut andislis;


a

cum
illius

hunc

Martyrcm

memhrum

essc

qui

zelo Pharisffiorum ad

salulem mundi
virtulcs

est

crucifixus.

Semper enim ab antiquo


fit,

ul

laudunenses vi Ulus Marlvrem sanclum colunt Martyrolo^MO Uudunensi .lannarias, quo die in Apud Imupronuntialur hoc modo
(Mus lestum
:

sicque invidia perscquilur: suscipiat, quos bic munfons piclatis, clemonter semcolaphizat; quia pUicent Dco dusinclemcntcr

ut Dcus, qui est

dunmn

S.

Balduini Martyris
occisus
cst.

et

lcvtts^,

qm

pro

ner

iiu;e

displiccnt
in

mimdo.

Alhictio

enim,

qux

a nocenttbustndefensione ecclesiastic^r jvstitia^

nocenter

Quamvis modo in diem ju.rta in diem ^xu Oclobns xxvni Januarii fW^e Epiphaniie octavam Dircclorium anni 1827) ob
fO[.cunvntem
hoc
festum
rejicialur.
b.

hoc sa^culo, est'tcmporahs gloriiE pra^miorum cocleslis


est

clcctorum malena
qiu.niam
;

hi.jos
Igi-

nnmdi

tranquillitas

animarum

c^^ ^cmpeslas.

BalduiReli-

f-

Mum.
(luiffi

pcsle

ingruente,

interpcllare solenl

Balduini in
niajori

ecclesia nostra S.

Johannis

Aposlolus proh.bct contr.stari tur non sinc causa trislitiam '^^ntumm^^^^^^^ de morientibus, rclinquere iiabcnt. Ocfcctu. qui spcm resurgcndi non illi. non mors, sed dorm.t.o ct

Haptislce
tur.

altari imposilae religiose

servanfuisse
,.^

namquc corporum, omnus in Scripluris

sacris

appellantur

qu.a

Eum

ccdesia; cathcdralis
loco recte

canonicum
,

opinantur.

gEx hoc
via-isse.

cum Mabilhnio
femporibus
pr^vii.

concludtiin

biographum proxime
Cfr n. 4

S.

Auslrudis

Comm.

s^ corporalitatis non ubstantia huma.uT perpeluas ancrn.hin ner loriam rcsuri-cctionis n.orti-m sua morl^ i^formahilur ah illo, qui tes quia fcliciter mor.tur, coUigUur, dissi avit. Ex hoc occidilur. S.curus cnm nro Ciirislo victurus Jui
toll.tur,

2hristoviristercgnat,quiaraptusestnemal^
mularet mentcm ejus
10 interea
ctc.

occisores

tan l.

v n,

'^

ndibilc
J^^^'^^^^^^^^

"""'>' s. au-

,,,aic.-

Cap.

II.

Occiso

fratre suo,

multas calamilates patUur Sancla ab adversariissuis, qtios tamen omnes, Deojur


i

'

nSibu.
in i.an,

'-.

Acn.sun.es iRilur Virg.n.s

.....o

en.11.,

vante, vinciL
orci.os.Bai.

iam Tn

tZ
Rcccdrns
post haec

covn1unt au.-ihus p,.incipis, suaden.es .alsis leslimn..s, suis

cjus po.

cum

sororihus et impoten-

u,

.......

d'o,9m

liavirtulisejus, ncc

jam fojminco sedviriUmoic


..la.. p.

tissa.^

T.V,

Sep.on.U.,p.5.3,n. ,0._(.,

5.0.n....-(3, ^..

polestalcm
-n^

q..a.cus ^acra.^ abbaean, insu,-,c.-cl, ct <an. .egc.di a.mas aufc.rel


9^8.

P-^^-

'

n^ ^^- SS. Ord.S.Bened.,s(Bc.n,p. Act ^^'

,5

114
ALCTOnE

VITA

S.

AUSTRUDIS, VmOINlS ABBATISS^.


cum Uuduni castrum
Ebrohardus,
satcllilibus suis
bostililcr

nocturnis horis

repolleret. Sed sicul scriplum rsl a nit.naslerio terCorrumpunt mores bonos coUoquia mala, cor esl ira adversus mansiieprincipis accensum roni

'Pt

Kbrohnrdiu
n,or.

inlroiens.

maximam

^-Tt-nlinn
te;

Cor.. iv, 33.

ludinoin Virginis.

sanguincm
ct
lcxi^l

succendit, funderc oupicns parlem urbis hujus ignc proximi sui Gislehardi. Qiii, ut inlol-

aputi Ebroi-

num,

non devolio, ul rex civilatcm. Theoiloricus hoslililer inlraret Lauduni memor ad Adruil autem Bbroinus cum exercitu,
Jl

Accidit

auiem occasio

militarc Tlioudurico se accusalae Virginis, cu[iiens


el

adossc Ebrobardum et civitatis incendium, posse per unius liorai nou arstimavit .sc vivere citius potuit, aufugit et sic spatium nani quanto manus inimicorum evasit. Ebrobardus autcm diu
:

non Deo
ni)n

qui venicns ad

monasterium puclla-

rum,

est

iam(iuam
terilal,

usus dcsidcrio bonai voluntatis, sed lupus rapax Cbrisli ovcs disper^^erc
exsi-

invenions lalitanquaM-cns fugicnlcni ct minimo perrexit cum furore mentis tcm, commotus ira,

lio

vuUum

sanctimonialium malrcm spirilualeni depulaturus. Cum vcro furibundus virgineum asperrime cam insi>exisset, abbatissa,'

ad domnani Anstrudcm, eamque aspere incrciiare ccppit, quod ejus rucril advcrsaria, eo quod faverit partibus eorum, qui suum dcspexerunt dominiiim.
AlVcr Imperans auiem cum magna sasvitia ait cunclas monastcrii bujus claves. Mox Christi milii
:

laniula, mitis objurgareccepit. Sed pra;clara Oei sermonibus liuiijiliscorde, paucis ac lenissimis et ostcndcns patienler se non timere

respondelial,

Virgo ad mitigandam ejus vesaniani jussit alTcrri. Scd juxta nulum supcrni Judicis, acceptis clavibus,

minas
ranni.
qui
ii()Vo cttlecoriilio
I:'

et

lcmerariara

objurgalioncm supcrbi

ty-

Duni

Ebruinus
promillit,

male

loquitur
vir

et

pejus se

primo diluculoatterius dici ante ostium inonasterii prccsumptor sccundum suum mcritum crudilcm morlem accepit. Haec autcm ccrncns Dei famula
claves monastcrii recepit, ct

U a

facturum

quidam

boni dcsiderii

miserum corpuscuLuc.
VI. 36.

dcterrelur

Acglibertus acccssit ad quasiJam sorores perlectae AncilliE Uei, Klatis et bonffi vilffi, dicens ad eas ct oniot in Domino eonlortamini viriiitoragite
:
:

lum

diligcntor tradidit scpulturffi, obediens et Iiuic Dominico pra^ccpto, quo dicitur Kstolc vusrricor:

des sicut et Pater vester misericors est


liencfficite hisf/ui

et

iterum

E
Miitlh,

unanimitcr quasi ex uno ore vociB nes pariler et Domini majestalem exoratc, ut hodie fcrantes

odcrunt vos.
rf

v,lt

15

Temporibus Pippini principis


urbis

Madelgarius,

J/()rf.7ij/iriii<,

nemo vos
tuaii.

possit separare

a vestra

matre

sjdri-

qui lunc Laudunic^e


Bealae Auslrudis

poutifex esse vidcba-

cpisropus, SaU'
cta:

iniqvut, re

Tunc

cohors

sanolarum
ut

sanctiinonialium

turc, vana cupiditatc deccptus, voluit ccEnobiuin


sibi

primitvr

ivpctilis

prccibus exorabat,

Deus omnii^otcns

usurparc. Quod

Dei

famula
pru-

d
e

abbatissam suam eriperel de raanu et poteslate contrariurum. Cumquc voces psallentium sancli-

nullalenus

adquiescens voluntati
Virgo autcm

praesulis,

denlercontradicebat, ita ut fieret inter cos grandis


allorcatio.

momalium audircul salcllitcs et comitcs Ebroini qui cum iUo eranl, nimio terrore exlerriti, adspicicntes sursum,

Domini IVequenUam conper

tentionis ferre

non

valens,

Wlfoldum concpiscopi

viderunt

de

turriculo

ecclesiae

sanguineum suum
sapicntcr mandavit.

cupiditatem
Pippinus

Pippino

II

glolium igneumexire usque ad cteluin. Qui pavore concussi, cilissime hoc signum Ebroino nuntiaverunt. At
ilJe

autem legalioncm

sacratissima^ Virginis
filium
diicxit,

iionorilice suscipicns, statim

liajc-audiens expavit gravilcr, confe-

suum

Grimaldum

slimque suam
Icnitatem
:

rcrocilalem

mutavit

in

maximam

priccipicns

Laudunum dcvotissime cum omni diiigcntia ut doin-

advolutus,
citus se in

moxque matris spiritualis vesiigiis devoto animo veniam postulavit, polli-

ceps Madelgarius cpiscopus nibil inquictudinis infcrret Deo dilcctffi Virgini /'. Non est ilaque miiana Dumino tam cito de tribulalionibus suis crepta est, qnac in isto saeculo proprias voluntales et curas carnis rclinqucns, solo desiderio videndi

omnc reliquum tempus

vita^

congruo
et

dum,

si

houore Dei famulam vcnorari, lidemque


citiani

amict Dei

promillit sc servaturum
:

ccenobio

fanmlabus
ginis.
diviniltu puniiinlur Charivaius
(^

sicque reversus est ad

palatium ami-

Dominum
Natalis

roplctaest.

cus Keligionis, qui fucrat hostis Dco dilectae Vir13 Igitur post
aliquot dies vir

16 Excc[Uis

namque dicbus solcmnibus,


et

id

est

S.

Austrudisvt
rittiO'

Domini

dic

sancto

Paschai ot dicbus

vcndi

quidam nomine

Charivaeus, instigante diabolo, ccepit pruterve con-

lendoreoontra Dei famulam Austrudom, in tanlum


ut evaginato
ita

Dominicis, caPteris oinnino dicbus nihil cibi vel potus sumcbat. nisi prius psaltcrium pcr ordinem cum hymnis ct canticis spirltualibus Dumino decanlasset. Refectio vero iUius

gladio

eara interficere

niteretur,
S.

et

nona aut vespcrtinis

plcnus mala^ voluntatis in ecclesiam


Virginis

Marice

horis csse

scmper
allaris,

Virgincni

persecutus

intravit.

Nocturnis horis quantiim se exercebat vigiliis et psaimodiis, longum cst cnarsolcbat.


rare.

Virgo autem Doraini


cxpansis
exorabat.

inlrepida slans juxta cornu

Locum vcro
:

sibi

uUimum

posl ostium ele git


posita erat,

manibus Dominum

conlidcnler

ccclesiie

ibique

parvula

cathedra

Quam ooruons impius

perscouLor tam

supra quam

rcsidendo,

expleto
:

cursu

horarum

miuas conteinnentcm, propius ad aram accedere non prassumobat. In se autem rcversus, mctuens divinum judicium, prostralus iu lormm veniam humiliter llagitabat. Stalim ancilla Dofiducialitor

singularum, paululum quicsccbal

reiiqiium stra-

tum

lectuli sui

jain

dudum

dimiserat. Luccscente

miui,utvidil

eum indulgontiam
sibi

et

vcniam postusent^-ntiae

quotidie hura diei surgens, moxcircuibat ecclcsias, invitando auxilia sororum in adjuloriura sibi. Ucindc innrmanlium cellulas cum tuta cura pie-

lantem, misericordia mola super illum, dimisit ei

omncm
Scd post
liuiens,

injuriam

illatam,

memor

Domiiiicaj diconlis:

DhaiUUe ct dhniltctur vohis c. paucos dies jam dictus Charivaeus vitara


in

sicque omuibus Dominicis pra)ceptis se subdcbat cum toto studio, ut nuUis horis .nuilisque momcntis a divinis operibus aliena
latis visilabat
:

appareret.

ipso loco,

quo

oonlra Dei

iamulam
Bcatissima

rixaverat,

sepuUus

csl,

ipsa

Uimcn

ANNOTATA.
a Martyrern dici possc f/ui propter actum virtutissupernaturalemvitanisuamponitfOsteyisumfutt in Comn.entario praevio S. Bercharii
Octobrisii).

pcrmiltenle, quie secunduni Apostolum

non

red-

dcns malum pro lualo,

cum raagna

diligentia ci

locum sepulturce perparavit. 14 Dein posl biennium quidam juvenis, nominc


(I) T.

ad diem

xvi

Vndc

S.

Balduinus, qui pro tuetuiis

VnOolob..p. 100l,n.67eioqti.

JWribiis

DIHDECIMASEPTIMA OCTOBRIS^
nnibusmomsterii
^
sororis

11.-)

^w,

5.

Austrudis,

ad

omnia
sua^

ot

alia plura

phcitum
innuititr.

iverat, in

defendenda justitia

occubiiisse

B Uudmwnsis,

sententia., mimstrant yiecem b ILtc v&rba, mea occupaiionem dviUtiis Balduini, prxcessisse

dics cxilus sua; animae appro19 pinquarcl, vocavil ad se turbam sororum, eisque diem obitus sui celcriter indicavil, cl indulgenliam

dum viveret. Cum autcm

Dominus per manus operan .l.gnatuscsl.

ancilliE

AUCTonE

ANONYMO
gUD.UlUU.
poft mort^in.

qua-

demum
;

contiyit,

duce Ebroino,

cunctisdedil,
tiil.

et,

ut sibi indulgcrcnt simililer, pe-

Neustrm et majorr-domus Theodorici llli regis atqne hsc est pr^pcipua Burgumli^, anm> 080 Balduini anno ctrciter 679 ralio, cxvr passionem S.
illiqnvi n. 16
V
ll/i'c

Biduo namque anlcquain migraret ad Donn-

tota mcntc dilcxit. clarilas immensa domumillam, in qua Virgo Christi fesso circumfulsil

num, qucm

Comm. pr^>ii.
:

quasi corpore (luiescebal, ct de ipsa clarilalc

slella
:

Vulgaia verba evanoelim ad littcram suni autem, quoniam.mmdem nostra nonreperi sensum habenf, desumpta c:r htca m ^l

in us ejus radians residens in pectore, inlravit ut bora cadem, qua sancta illa
est,

omnino

factumque columba manima egrcderctnr a corporc, quasi


vei canduris

Eodem tcnore nui dicit: Dimittitc. ct (limillemini. verba recitat S. Augustiac bioqraphus noster ista
Verhis Domini nus, Serm. Lxxxin de
8'. (1).

slabant
*'0

egrcssa ex ore ejus, cunclis qui advidcntibns, evolaret ad superos.


cjus,

Unde

Cumqne corims

ex more compositum,

mirahili vitione

iUuftrntnm,

versimiem. ad antiquam pertinerc vidcntvr Heristallius dictms, Pippini en-ai Pipjnnus, d Ansegesih et Beqqa nepos, Caroh

Landensis ex

amarissime flcnconderelur, cunclis prie foribus splendore radiantibus, ecce dna; aves incnarrabili scderunt super tes de supernissecrctisevolantcs.

Martelli pater; qui, Dagoberto Wlfoaldo 'nia-jore-domusmorPuis,

Austruv rege

ei

domum
ferctro

illius

una cum Marimo dvccoccupavitAustria>regnum,adqvodLuqdunnm Clavatum periinebat. Hac ex Mabilhnio. prwvio n. 17 dictum (nit c fn Commentario MadelgariumseTtumvelseptimumahAielanosedme
jyrout
;

diligentia
in

donec sanclum corpus omni Cumquc sacrum corpus traclarctur.


tecli,
,

B Laud^inertsem episcopum

Omatannm,

cui

aliatum S. Joannis fuis.sct vulnus sub ascella habens, accessororquiedam, ii)sius Sanctae super sit ad feretrum, manumque ct R rcverentia ipsum vulnus posuit cum summa Uvor ib.dem si vulneris statim sana facta est, ac

basilicam

imcnpta vfl posi ponamus.


f

fuit Vita

cosva

S.

Salabergx, eidem ante

non
9\

essct. Poslhffic
:

quaedam

Dco

sacrata

, paratytica paraUjtvcm
,

sa-

Addii,

aii

lampost potcstatem adfuerunt punlificcs, nisi tanlummodo (dum


sanclimoniales)

Mabilhnius, interpolator Et nulbauduncnses in cohabuerunt


:

inibi

abbalissarum

bencdiclionem,

et

^omnis Dei sopore dcprcssa vidit in ante suura lcctulum adsi'famulam Austrudcm, Sancta Virgosolebat stentcm. pelliciam b, quam quffi statim de cam jaclantem induere, super
iaccbal
quffi
:

fiat,

vindum

Uber(tt:

ejectionem. abbatum, nihilominus post monialium

Cap.

III.

iMiracula in vitaet

posl morlem.
S. Austru'!is.

omnibusquc mcmsomno expergcfacta surrcxit, conspeclu omnium sororum bris rccupcratis, in quidam ligatus duccincolumis ambulavit. Heus nullam spcm cvadendi balur ad neccm, qui dum Dumina vae mihi Vffi mihi miscro. haberet, dixit vivens iibcrasti me ; nunc Austrndis, in altera vicc defuncta es. mihi u Itra vado ad morlcm, ct modo
!

adhuc
C(EC<E

viviflit.

lumvn.

quoniam pcr illam Ilkul non est omittendum, opcran virtutem. Oominus primam dignatus est iamnlabus suis oculoOujcdam uamquc rtrrnina cx in visu ,-umlumeuamiserat: cui elcctissima Virgo
Qua^ respondit apparnit dicens Quid aj^^s, soror ? ut miserearis mei Uune, Oomina-, sed dcprecor, Prima dic Dominica ego illi
:

bunc scrmonem adjuvare non vales. Ad ilUquc manibus suis disruplus csl. funis ille de locum apertis nuUo persequcnte, portis reus ad scpulvelocissimo cursu veperit evadendi ac tcmproperavit. Ipso quoquc
s a

crimsacra^ Virginis
pore
soror

qu^dam
:

amisso

lumine

ocnlorum

pcccalricis.

Dixilcpic

suorum, occubnit crum ut orarct


,

scpulsupcr Sancta. Virguns dcpressa somno in ipso quae


clare

Et confcstim rcccssit. revertar huc ut bencficem tc. Dominica, qnasi hora scxta, soror Venicnle itaque manus C mcmorata Chramncpundis rogavit se per in hmine Auslrudcmadduci. obviavilquc ilh

punclu evigilans,

lumen amissum n-cTpU^

Helena, ca^ca et Dcuiqn. puella. nomine ipsius Sanct.e sepu cr m inicr manus suron.m ad lumen oculorum ct cioadducla, sub una nocte

mu^

ad B

et ait

Obsecro, Domina,

ut

manum tuam

super

quium Ungua>.
nrius nullam
*

dcncgare ccepil, oculosmcosponas. .\t illa fortitcr cjeca magis ac scquc indignam judicavit. Tunc non rccedam a te, magis clamabat dicens Vcre restianlcquamme tangas, et Inmen mcum mihi Yirgo cccpit lacryman el llicc audicns Dei
:
:

ut ita quasi ipsa opitnlante, rcccpil, paterctur. anxiclatcm inde

revoccmus, nomine Oda. filia Gautsuin nuod soror qu^-edam, graviU^. ab in^nUa ducis q uundam
20

loitrrtiV''

liiV'

inud

quoque
,

ad

memoriam

moiiituam.

d^-mo
if^
pe,

luas.

henmu.vnu-iu. dtnemy,M,uut:

oculos in ccclum levans, nihil diccns, nisi tantum snpcr oculos cjus slalimposuit manum dcxtcram qucUinicn prislinuin rcddidit oculorum. Dei famula, 18 .Vliu quoque tcmpore qua^dam ialigata. diu Adalsiiida nomine a, capitis dolorc

;:St

;ccep.a,

n.oaca

in

nuduncnsi

ipsam

vexalionpn,

<iu,n,ieurn

Ad quam omniiio jam per se levari non poterat. vcnit. eiqnc magratia Vir--'o Auslrudis visitandi posuU, ct mim cum signo Sancla; Crncis in capnt ab ca. Abu quoquc dic stalim omnis dolor evanuit Schoiasticam, domna AuslruDci dis

;:-S:;;r:fti :/ len^ in )";. a.l>T,oi.a per duas

^L..
vices,
:

sur,'ere

n.o,.cr^ non
\ice?

famulam, nominc suscitavit. bic per Duminuiu a sumno morlis pcrossuum, tamen mortua putabatur. quod nniue Hiec ncquc pcr narcs ullum reddobat llatum.
(I) T.

Sba;

.imeba.enimvaide.Ter.iaauc,^^^^^^

Cur dubiuis, dicrns vnv iDsa obiurgavil ean, timcre neque expanoli oucll^ Su,?i loei.er, meum. et ego ero sed vade ad sepulehru.n vcstre,

Oper., ool. 4i8.

liilit.

Heuedict.

lccum

116

VITA
et

S.

AUSTRUDIS, VIRGINIS ABBATISS^.


biiissct

AtTTORE
AN0NV5I0

nua'

vices, etsanaeris dc petra mordeper Ircs tccum nirsu pcrvcmt ad nurcito surU, rapidissimo oslia ecclcsKe Lulcrum illius el eccc univcrsa clavibus obscrata ts=c ftrmissimc
:

Igitnr puella
cn^ulrita,

ab infanlia

in

boc sacio

coe-

(,bio

nomine

IVtronilia,

vchcnicntcr

orat, ut vix anheliluni (lea"-rotans, ita attcnuata membris ita dcslituta, ut nec ca>tcris

liikTn (larcl.

illis

hnris

soiebanl,

i^ab-facta sunt.

Oua-

venicns prostravi
ui

per trcs viccs, se,etde ipsa pelra momordit j^uav.ssMmo stalim somno qua^ fucrat imporatum
:

Nntrix vcro rjus amarissime oculosai.erire possct. reciuietionis S. Ausacl locurn (iefuncta,

ncns pro
Irudis

(Icportavit

eamquc

dcvotissime cxtensam

Sanct.-e Anstrudis, delenla. audila<iue voce

qu^ ct dixiiadinam:Sur,emodo priuseiloquebalur, quam ab curala es ab iMnrm.tate, fdia. quia jam Qu^ cum fuisti pcrpessa.
"nfamia

imposuit Ouo pnella statim ocuios apeirudis Virpnis. pra^dicta membris sanata cffipit loqui, reslilutisquo
ruit
est,

faclo. suffraganlibns meritis B.

Aus-

et

uLc

usquc

ma?no """ cum fiduciaambulavit


jrtnf/wttiiii/Iu-

gaudio inlcr

ca^teras
-.

virgmes sana
,

TVfn finisnm,

n,,m ^anRuinis (ju;cdan. vcro ex soronbns ^^"^f^;;;^ qua' viai paticbalur gravissimum

facia

quamdam foeminam 27 Nuper quideni conti^^it lilia sua el duabus puex progenic nobili una cum
ellis

;Mwi,njc qm'"' "-epwm-

gravissimc a

dsmonibus
ipso

"""'

fatigari

qnae,

di-

niissis facultatibus suis

plena devotionc se Domino

hydropemt

Uundan, monacham

P--n-7j:
^

mancinaverunt

et in

ccenobio babitum sanSort,


>,..

';,

Z2^Zu.ouy.m,LmnnnL

,nos

calido. Ouffi cahdo. Oua.

ve,-em(iesep,,ld,,obancUL\.rg,n^s vcrem dc sepnld.ro Sanc..Vir^rns^ s evigilans J"ssa tompieMi,^a ev>g>l


^^
.^^^^^^^^

^^~^
q^ ^^^ ,,,

sum-a a B AusOu.le resu"P^^^^^^^^j^ torqucbatur, lu.q d.x.mu.s, a.repta a dffimonio sc.tatam - ^..,. inmnliim , tum um supe, quam apprehensam posuerunt

r'""""," h auam Den.qne n.e ""^


'

,,,,;,,, ,,,aelissimc d.mones sequestraverunt, slalin,que cru<lel,ss>n,c da^monos cte.nerunt, ut pcne ^j ,^,,upr vexare cce.perunt, t pene nulloi J, in,aniter tanlum, auderent accedere, .n ta ad ipsas
sororum
ul
ali.nonia...
fu-^ei-ent

sscnt et deputalan. a long.' posu.ssc Austrudis meritis , ,f,.m nutu ct .e,itis S. Aus Ihim autcm
^^,^,^^ p,^ji

^^^^ ^,_
et puellis

Sanct^ Virginis
est a

H"^

^;---;--'''^
des
i

*!

Sri

" -r 7

^^- '^^^^
diem

J^j^^-^^^^
^,

^^^^ ^

S^m

n ct n. pra^dicta

matrona cnm

filia

quo seeunsua. depositionis

runTrofcraim^^^^^

pav<.renimioconcuss., de loco, <,uoerant, summo cursu pergentes, ad basilieam S. Mari. semper ynlenVirginis. nbi Sancta. Ucbquia. reqmescerc
ante seputchrura, lur d, advenerunt, et procidentes jacueruntibi biduo. Nocte vero lertia ad pullorum canlum exstinctum cst lumen lampadis illius. qu;e

summo honorc

venerabantur, el in conspectu
Sanctffi
Vir^iiiiis

ompro-

nium super ipsum sepulcrum

Expergefacta autem pustravit se et obdormivil. duabus rceminis ibi vix fucrat adducta, ella, quJP a
reciiperatis

membris omnibus, per

se

ii^sam

ad

pcpendit super sepulchrum Sanclorum et post unius et ita usque ter hora^ spatium illuminata est
:

item paralyti-

riomum suam incoiumis ambulavit. Quredam autcm infirma, Sigrada 2'i


per octo annos paralytira jacebat,
ila

nomine,

camcurat;

ut nec ma-

iterum lumen recepit. Ut autcm terlioiliuminata esl, tota ecclesia quasi fulgore cUipra^fata rissimi luminis resplenduit. Quod videns
exslinctum
et

lovare potuisset. Viditque arapulinsomnis S. Austrudem in veste fulgenti, crystalli prfficlalam in manu siia in simililudinc

num suam ad

os

suum

rissimioleiplcnam tenentem, et ex ea in modum et totum crucis cceiut ungerc bracbia vel inauus autem ab eadem visione, ejuscorpus.Expergefacta
portare se
fecit

nimioque timore perlerrita^ ol)audierunlque sonitum membrorum dormierunt suorum, et inde pavore concussie, exclamaverunt voce magna, limcntes eadcm hora vitam finire.
rauIifM'

cum

suis,

At ubi

clarilas diei

illuxit,

stetcrunt super pcdcs

in basilicam S. .loannis Baptislaa et

deponi

juxla calhedram,

ubi

S.
:

Austrudis

fre-

per intercessuos. Ita nainque, faventc Domino, Sanclic Austrudis pra^dicta matrona cum sionem vexatione daBmonum filia sua et duabus puellis a
liberata3

slatimque omni qucnti orationi vacare solebal sanilate recuperala, quasi super sc prius nullum
svpple inco-

ac

purilicatae

apparuerunt, ut

deinceps
iii

nullam a d^emonibus vexationem usquc


sui obitus habuerint.

diem

sensisset dolorem*...

liimi!t rucessil.

ttionil ul tihi

25 Una aulem Sabbatbi sanclimonialis qucedam, dnm oraret, sopore confecla, vidit S. Austrudem
ii)

Eptogu 28 Multa (piidcm et alia, qnae modo non occurmirabiiis F runt, miracula Duminus, qni semper est

allare erigatur

basilica

li.

Joannis BaptistaB contra locum cadixit

in Sanctis

suis,

per Sanctam ac Beatam famulam


ostendit ct praeslantur

thedrai suae. Qua?

ad eam

Soror, vade ad
et dic ei, ut
c citius fa-

suam Austrudcm Virgincm

bei c

famulam Adalsindam abbalissam,


vidcs

isto loco ubi

me
ibi

stantem, lectum
qiiffi

quotidie ad sepulchrum illius bcneficio orationura et ejus omnibus fidcliter petentibus per Domiimm

cial ^dihcari, et

volueriiit

soi'oivs,

ve-

Salvatorem

nostrum Jesum
*

Christum,
vivit

qui

cum
addit ot
Filio.

niant orationes lucrari.


ipsa

evigilans

Ad hunc sermoneiu soror perrexil, quo jussum iuerat. el


familias tpu-e
intelligil

terno Patrc

ct Spiritu

Sancto

et regnat in

saeculasaeculorum, amen.

narravit piu'dicta^ matri


vidil.

aiidivit

et

Quai

cum

audisset,

lectum

illum

ANNOTATA.
fjU3P

significare velle allare. Quae dictis obediens, altare


in

codem
in

loco sacrari fecit

ubi quicumtpie fidcquo<i


jioposcerit,

lilt;r

norainc Jesu

petierit,

a Adalsindrij de quii hio agitur, eadcmvidcdninfra n. 25 abbatissa vocatw et S. Austrudi b ViA\\c\d.vestiincntl(jemisexpeUiby^confectumj

impetrabit.
aiiit

successit.

vHvucuia,

26 Alia namque soror fiuxum sanguinis qualuor annis paliebalur quse venicns in hunc sacrum loeum, rogans [iro infirmilatc sua, repente sauala esl. Denique qusedam cx sororibus graviter vulne:

quo uiebaniur rtiarn monachl


bilis inejiisiola

uti Petrus Veneralib. i ep.

nd

S.

Bemardum

28(1)

laie

monsirat peiliciarum (non .sane pretiosarum)

rata, ita

uletiam a raedieis rainime curari posset, aflligebatur. Qua; cum ad illam cathedram S. AusIrudis se jussit portari, ibi per virlutem ejus sanala est, ac
si

u.sumnuspiamaS.Benedictomonachisinierdictum prohibebat Regula fuissr. Nefjue hujusmodi vesicm Laudunense S. Coluinbani, ad quavi monasierium
a SS. Emtasio
et

nullum tumoris vulnus in corpore hadoUbcoI.IU.

Waldcberto ordinatum

fuit.

(1) Biblioth. GluQLac.,col.ei>4el

c Lectum

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


Adalsinda altare interprptata c quandoque sepulcruni, ut lcgere vero est Sinnipcat mfinue latimtatts CaroU Istm Glossario medi^ et Scirnus S. Austrudem meccledu Canqe v, Lectus. tiuniUum nactam fmsse : sia S Mari^e Profundiv Joannis aliud erigi non potmt, quare in basilica S.

117
requicvit
ALXTORB

Lectum

hic ipsa

ctissimnm corpus illud sepuUum multis cum ossibus annis; doncc inde Iranslatum ol una reconditum est in supeB. Salabergae, niatris su;r, hx parte ecclcsia B. Johannis Baplistre etc.
riori

ANOKTUO
8Ull'fiQUA.U.

auctare anonymo '^''Thf^ieVit.r S. Austrudis, ab Monslratur autem locus iegitur : swc xnexpolit,T, Virginis, in qua Sanecdesia B. Mari;R semper in
Gall.Christ.,<.IX, col.WH.

S. lielujui.T, legepostica altaris in qua cnndebantur versus anli/riitus rxarati ( t ) bantur bi recubas, Salaberga, sub arce, Uic vcneranda gravi Auslrudis. Baso.Goarde, Bodo.
Eiislasi,

(Jvos

omnes

oppidani inter ccelites habent et colvnt

Laudunenses.

(1)

DE

S.

NOTHELMO, GONF. iRGH. GiNTUi^RlENSI


IN

ANGLIA.
V. D. B.

GOMMENTARIUS HISTORICUS.
'

Fasti sacri, Iranslalio,

commercium Htterarium cum Ven.

presbyleratus London.ce, monachaReda et S Bonifacio, ordinationes episcoporum, fufet epi^cTatus C^ntuariL, lempus morlis.
,Mos nos aViqnandm hxsme
essct S.

akno

138.

refere.ndu.me

num, a monacho ad
1786

S.

Cmcis in Donamverd anno


loco S.

S. tJoihelmug.

in plnrihtis
$tis

Fa

Kuris

ie-

moratus.

D
-^
Annt

Nothelmus inter Sanctos, dc hanc diem, an vcro diir>lcb,mur. cultu constct, non

inter pr;eter,ms.,os

ud

edUum

(6),

primo

Noth.lmum

r/rf

nmrum

Obstabal

scriptores pler,que ex una parte quod

nurr^ero veniuntjnt paucos eum 0 honcstcnt: quo Chattoncr eptZnJiis reccn.caml lUchardus d,str,ctus londoapost.mu.

S've

oatholk

sive hclerod^xi, Sanct.

imio

pr.Tsentem diem exhibens. Papebroc/num (7), guum asnos morari non debere inter Sanctos reaium serU Nolhelmum a nemine nasse.Verxanillustru>ractiamdocumentahabennis imprimis edidU fragmenta 9 Henricus Wharton

Unde

satis

apparet jam

,rio

vm m-

gu.dZd:e^^^^^^^

Zopus et vicariu. BriUmnia Sacra niensis eum in mchardus Whitford ^

~;

C cium Sanctorum, ncc d cak''^ Sancto nec in VUis mentioncn r;^.'^'' '-/^j^^ lnd,ce Chronoloyico ab llcnsUuoccurrebal jam ohm
tera vero parte

Sarisbur^ens,. (2) ; 'A"^'^ vctcrl. Martyroloyii Catalogo Sancto,-um /ff''-^^'" Grilfith cum in ipsa ccclesmsl,ca Sano,niltens ct in IHstoria It ac , i appellan.',, Uutle,

(1)

plane pr.v-

;^"j'-

Vitas illorum usque ad ex codice Ms., continente amw 762 obiU (8). Unde h^c S Breowinum, qui v.ii pertinentia tituhtm ca.rminn ad exienss.rcuhnn NothclmiCantuariensisarchiepiscopi

^^^_

/,6en(;VitaS.

decimi,^^ ita sonant


Eli-itur scdi

{9)

mox

pfc-esul

Londoniensis
^

wm

Anglorum

colcbnserat. Nothelmus, cui tunc vita lucerna genti pater hic pra^clara
Pra^fulsil,

qua gens splcndidior micuit.

Znn

addicn
.

M,-uaTii inter Pr.Tte,-m,ssos


Anthelmi Cantuanens.s
Florar,o.

priesul prsfuit annis Scdi mrtropolis hic claustra jussus adire poli, Quinque; sed ad sanrtis pra^dictis hic sepelitur;

Z2rff,^oLmS.

Cum

i.alribus

S coTa Z^lt

ct

DCCXL in AngUa e, Ms. Vsnnrd,n,,m ad hanc d,em Auctarium

Oc

prolinus antidolura. Qui paral innrniis

m cceli iumen
Vivere
Ubi

valcamuscernere purum,
est

ourn G veni, anno 1515 et 1521 habcns (A) tom> excusu,,,, ilu

^'-'"-^';;
;

In

Canua

No.le ;

S^i:5elc;uressoris.K./e^-rC^
.. ainittendis

invocath, duohus uUnms maxime versus ante p^enul^ versibus expressus, et

nion. nos faciat elsine labe

ammadvertenda
:

timus

.,

^^^^^^^^^^Z^^l^^ad itap,;dem posl Kalendanis vnu. s.rculo v.ii et non tiendis omnujems ,, lulcatur Mart^jrolog^^^^^^ tmnulum m Hanc ettam diem refcreniem (no helmi rnortem miracula ad. ejus Cutbc,-t, ibideminVita UniversaUS. Notholmum '^'-''^^^""^. J ^,; 'pJ:t.Zi.se. Atque Aderat et crudUnm -P'-'- ^^ ^^^^'^,^
l>.

prolinus anlidolum, Oui parat innnnis

riensem.

in

formam

Martyrologii

prwsentem dicm

^f^^^^JZ^,

habesetha'c{{(i]:

f-'^''^''\'J~ Kalendirnumecclesiastu^inn dv habes. Item

ad atria lucis Inlerea Sanctus Nolhelmus vir bic eximms. Vectus, el electus est

_.

tn,i

11.11

(61

KirclienkalenderallerHeligen.

^'iatri\f,1:'.' ^trr

iieR,o^r;;i

or a oraU.en". Ur.Ush ,io.,

lir,-

l AugasU'.i.

.uV S^^

t.

VI Mau. pag.

iij5.

3//c

m
V.D.

Ht
//.rr

S:

NOTHELMO, CONF. ARCHIEP.


-S.

3
h.

.-T,teto>U,-,

<i
l>t<^

Nothelmi

^^^^

"^

et

soleninizetur
^^,^^.^

in

lot

liicrarchis

liiec

^nno mo trfiri.'fi-Ttur,
1087 ;>fi

coLs atlhuc

X.

nali

^on,-- S-.c,o,w, (U) m et Paul, porlicu ecclesi.r SS- Peln

soivtllm., jaceret

secus

acS^Au ^^P ^'^dem S. Au


<,u^n,ama

eaot

Nec ,,

ah his
et

scparamus

h..,la,

consortcn.

suum No:

^j; ine

tiLi,^^upr,tivsintraseptaeccles,.,

tLibusB.

neodonlocusinipsaporticuam-

^'^^^^\ auctorem

"^ i,., :,uare S. Orcgorii inter eos reconqucm ^^^^^^ ^^^ ^,^ translatum iori Anglorum scriptor
,^,,,^
j

<ineuoreiu vimiih ii-.-"- --

v6.rna7,re,

o..a S. Notliclnii ei

ahonm

qua

donec suis seniuu^ mih""'


licet

irnoLn

Zni
S

iranslaiioncm vrosernntnr VaUle fusc hanc


qu.T

cr,pum

S.

Mari^ V^roum translata

huic solennntati (vacaba soicelebratur. Vnivers.T Gandulphus Cantuariensiscathedra) priefuit


Boffcnsis episcopus. 5 In h;rc

Lcelkxvs^ a quo mutuabimur

propmqums ad
-/;;'

UeUmri
in choro

pertinent

Cun.

1^'';^;'

J:

laiHes recep. sel; suo atl divinas res ruitur^ veterno.^ ecclesia. jam e quurn corpus ne quom abbas Scotlanclus, u ?aTcmoratus corpora^ diruere ; Sanctorum obueret, paran. prius eruere. De curat oti erat plena,

tamen animadvertendum esi tumfmm sacello SS. Trinaratam non fuisse S. Notlielmo Z^::ui Jiiue.e..psoGosrclinonudein qnod aliquando cum Jmto Goscclinus die.ii S. Nothelmum
.

annouiQittrt/m mutatur

;;
,^^. ,,,^^ ^^^^

et

Honoi-io

intra

allare

S.

Gregorii

rcconditum

cTx.iur.

posse. Erat enim isiud altare fuisse, id stare non septenirionaU (8) ; S. Nothelmi in crijpta suh porticu

vcro corpus,

te.ste

ipso Goscelino

{%

reperVum

fuit

qu bu

Cantuaris

,.

quuique arcbiprssules, prffcluentissimus scilicet ac nicie aula^ pr^torcs, suique sancti successores sanctissimus Tbeodorus. Jambertus. Noihelrrius, Tat^vinus, Britwaldus', pergit Goscelinvs, ct sinjiulis dicere,
velut

plurimis

eleclissimi

priu.o

efleruntur: qu.nque

Domi-

veteri ccclcsm (10). UH non in poi'ticu, sedinipsa fuerit S. Notbclmi cfrrpus, vcro anno 1091 sepultum asscquiccrtononpossum;propealtareSS. Trtnvtaiis

paulo post
ev

proptcr versus H sstimo tamen omnino, tum quoniam in nota Ms., recitandos. tum
Petrilmrgrnsis monasterii desumpla,

Lon-um

est de

proptcrea

dc ^S

Theodoro

ct

Jamherto tanfuTn

olamlii narrans transpmteas loAides CTpHcat ; quas Theodoriin novam ecclefationcm rctiqmarum B. S. Mari^ Virsiam constnictam super cnjptam
qinis,

et monascribiiwalymigonc Whitc, chronographo ante annun, 1177 demorcho S Petri Burqcnsis RobertoSwofham, ab ejvs coniinuatorc

liisloria

tuo (11) scu

anno
intei'

aitque

(4}:

Reconditur

itaque

in

dextro

latero altaris, in

tumba

parata, in qua

a (iuobus
Iheca.

tantum fralribus nominati sancti sui Reliqui quoque quatuor supra


successores
el

deponilur

cum plumbea

in ecclesia S. \210 novum socrarii/m

rccenscri S. Nolhelmum qui Cantuaria' requicscunt episcopos sanctos ad Pctri. Certe quum ab anno 1240
1271

dcnato

(12).

paratum

esset

Canivarieninvenit

sibus sanciis pracsulibus,

locum ibidem

coepiscopi

dum

Iransfcruntur,

cujus essenl
qiiibus

meriti ex odoris virtule


suavitafis

produntur:

D<minum

iierpetuam

mansiocremasse,

nem

fecisse, suique amoris incensum prsGipsorum sarcophagorum thymiamateria mola

dicavere.
ei dciii

anno
fUf/i

4 Schotlandus,

ad meliorem vitam

i/ranslatus

1091

unn

S. 4KH.'fJJro

ecclc(habuit et initium aliquod cultusl, novam Au(iustini relirjiiias tmnsferre siam perfu-erc et S.

aliiaque

non
est

Wydonem.

suum potuit. Maiisii hicc fortuna successorem. anno Domini 1091, ut te^iis Hic ilaque

inieWgat/ur quem nactus S. Nothelmus; ut aute^n svntinveteremmappamseu fMerit, oculi conpcicndi Anglicano etin tabulam, qua" inutroque Monasiico xxvi Maii (13) reprwsentatur. opere nostro ad dicm esfaltaremaTimum, sub Ihidem prima facicobvium Apostoloruw Pclri et Pauli, 5. Aupatrocinio 55. Ethclberti dicatum. Ad qustini ct dein etiam 5altera dfcitur utrvmque latus porta esi;quarum corpora Sanclorum, ostium in parle aquilonali ad aquilonalem ingreauslrali. 5/ pcr
altera in parle
deris

Wilhelnius Thorn, Au(justinic7hsis monachus ct Se,,.emhris trans.ulit .5,, v,n chronoyraphus (5), viii idus Septembris transtulit n A*.-' 1^. l^t nnn i^llli^ irtitt r\C! u,n . o^ c oco u . per C corpus B. Augusun. Eadem occasione in nova lumba aiinos jacuerat.

occmrit tumba, cui inscrd^flnr cum tiivlo : Scus Scus'Lamberlus, dein secunda

primo
;

loco

-apns
1

-1'...

^^^^'^Zl^ZZ:;:^::!!.^^ -" OLUS


latv^ iMu-^i

Notbclmus

vemt rcgime scu ad austrum primo


post

'^^l^Z^^lt.ra i7xcipit olia structura


filtaria;

fo,;na.n in formam

repositum

Notbclmi corpus die 13 Septembris prout ex Goscelino, singula adjvncta anni 1091, enairantc (6), coWgimus. Die 6 Septembris in sabferia bato cffossviv fuerat S. Augusiini corpus,sed potuit novo irdvula ei III tontum sequenti confici
csi S.

parte aperta riori seu meridionali

t4ufoln,exantel.ifolii, e.artteet tria habens

quorum

orienlalc, SS.

Trinilati

sacrum,

S Augusiiniccn'pusservabat,etinuti-oquelaieretria ossa sancforum pr.rhabebat mausoLra, capientia Roma missorum ; altare


sulum Cantuariensimn,
servabat corvcro aquilonale seu SS. Innocentium corpus ci ousiralc seu S. Stcphani pus S. Mildrcdn', episcoporum iumbie S Adri<tniabbatis.07nnesautem anno xdicularum formam habebant. Postmodum versihus i.7mriptiones videlicei 1300 his omnihus (H), conccptas apposuit Thomas f//(/o?ie Leoninis
S,

opertorium

feria iv effossi

fucrc SS. Laurentius,


t^-a7is-

MeWtus
fcrri

et

Deonoius, qui

tamen feria v solum

poiuervnt.

Tota feria vi in

excavando S. Dcus-

fucrc dedit mausoleoposita fuit, ei sahbaio cffossa

SS. Justi

et

llonorii corpora

horum cnim omnium

sepulcra sub dirvfa porticv adhuc crant. Translala sunt itaque, ait Goscelinvs, hjec tria lproi.it et diebus
prH'cedentibus aliorum eiruvia) coram summa Trinitate ft. e. altari SS. Triniiaiis} radiantia candclabra in bac die

Nothelmi Augustini abbas ; ca autem qux S. infmcnivm ornabai hirc crat (15) archiepiscopus almus, Ilac scrobe Notbelmus jacet
patrono. Cujus vita bono non estindigna palronus Cunctis istc bonus par in bonitate
Protegil hicjuslos vigili
:

mo-

quod ad boc Augusiini octava mt credimus) superna distulit ac relardavil benevotentia, quaLenus (uti prietulimus) amplius con:

munimiue

custos.

TlieHveofS. Cfr Acl. SS.. lom. dt.. p. M3. Goscelinus, _de n.n.21. tom. ril..p. 4;is. TranslaUono S. Aupuslini. HaiH-lToiliium, lom.cil., p, Do Transla V\ Msii.p. 41161 cup. ol n- Arl. SS-. UoueS. Auguslini, (") n<i(i- cap. ni, lom. p. 419. tioscelmus. Vila eeiiU
(1)

AuousiincofCanterbuTv.parl.n.p.^ls-Lonilon
(3)
lili.

\i\h.
ti

(2)

(4) Ihiil.,

?^b. (9) T"ns'Yn S. Auguslini, rap. v. .om, rit . p, Aci u CH) Aa" Erudu'. (10) Cfr sunra, n. 3 eap. iVi, loni. cit., n. 438. l' LirV.ens. supnlem. 1. 1. 1 p, (ipl>J'^">'^-i'' si.- (15)H>id.,

m. -

'ii

(fi)

A|).

^"li.

('i>

VlMaiJ,p.6Jl.-(l1)Monaat.Anglic.nov..l.l.p-M-

lib.

I.

t.

p. 82.

cit.,

(8)

Nu/nc

|i!

DIE DEClMAaEPTlMA OCTOBRTS.


renmi Nunc autemsola memoria hm-um
supcrest,

119
nonnulla mihi
ex
parle
V.O. 0-

RvangeUi

pcrceperint,

rudefasupersint (I). seu S \ugusUm e.t pauca ^Quum autem his, qn^ hucusfjHedis}mlavtmns, Sntione Anglua dcmonstratuia arbiirvr S. NoUie mi ''""^o satis superque avt potiu ouUumeccAesiasticum,superestutadeji^digredior fuit;non tamcn potius Saxo7iem constxt ('""' mur vitam. Natione Anglum aut nomcn, Deronsorem (2) smipaufacii ejus

auum

jarn prUlem dest^ucta

sii ecclesia

Petri

operis sut prodiderunt. Pergit dnn boduadalios Servavit MaljitUmius in AnaUrAis (o) adjutores. idcm argumniiuni licd<r epistoiam ad Atbinuin, ad f,ua ei graiias agit dc missi^ a4 9e f>ertincntem.,
isir hquitur) Noper venerabilem fi-atrc.n nostrum presbyterum, rt maxiini' dc littcris.quibus Ihelmum

se

jam secunda
ad

vice in
se

ecclesiastica

gontis suae
in.sli-

episcoporum post VrwmlaiiO' ficans.et hisepulcris versus (31 nem inscripti


:

ruissc

hisloria
gavei-at,'

quam

scrihendam jamdudum
instituc.-c

creber adjuvarc atque

cura-

comitantur honore Octo Patres Ron.ae, reiiqui meritis horumsociati. Ex Anglis naii, via rivis Hinc manal <iivis Rvangrlii Brithwoaldus/ratwinus, vosque. Nothelme, Hi sunt irnitantes, Berta. lalres i^rimos proceres
:

rat

dem

.eclissime eamPropter quod et ipse Albi..o ut consummarc potuit, ad mox

hisloriam,

transcriliendum

.'cmisit.
trriptoruin dt
cjus dili^entia

9Quumautcin Vcn.Beda Historiamsunntabsolvcpala.u (U ad hocctrcHcrtcn.rit anno 731 (G), hinc


pHShancepist<>lampcriinere;quAimqueprxtercahoc Pctricathcdram con-

judicitim;

Et jara

frontem pietatc. Tol siuiu! Ecclesiie oingunl Londoniensem; cerk Sunt qui eum pairia faciant Londoniensi S. Pauii ecrle' ut postea videbiums in hinc conficiiv/r siafuiiprcsbyter ;verum nequaquam a^-gumentum non suppetU) eum lel tanien aliud habuissf. Quoniam vero propterea Londonii orlum e.Tejuscommcrciolitierarioaliiscju-sgestisnonnul' ordiaffunditiir, de eo jom dicemus,

tantumannoGrcgoriusWS.
{!),

sccndcrii

suum

fUnnanum nccesse csi ut S. mhi^\mM^ (iregortus II sedcm iustituerii iter. dum S.

Rornanamoccuparct,sciUcetinicrannuml\MimAlbinus, Cantuaucnsis iium wfini 731(8,. Quum abba^; utrumquc termiS Petriseu S. Augustini

lum lumen

num

ca:cessnii

{%

nem chronologicum
B
oprrfim stiam
privftiit
lirila:

nonnihil prtviereuntes.

7 Vcnerabill itaquc

Bedx omicus

fuit ci

adjutoi-

Vcn.

ad scrihcndam Htstoin conquirendis docum&niis

ron-

trrilifnda Hi-

Anglorum neccssanis. rUim ecclesiasticam geniis Ut prxfatione primi Itbri De eo iUi ipse Beda In
:

iter indicemus detcrminare co- E prxcipue colkgerit S. mhdmus anno 1838 natus est Stcvenson, vir ciudiius,qm LondonuediHisioriam ecciesiasticam Ven. Beda: vcrsionem exeoJ. A.Giles,qiii dccennioposi

unde accuratius isiud documenla quasvc tK^iiiias Qu^'


nil est

dit et

Mtoria

autem, inquit

(4),

in

his quae scripsi,

vel

tibi,

rjusdcm opcris tgpis

subjccit {\Q).

Porr, quamvt.K

magnanimc
bu'; '^ivc

rex

(Ceou-ulphe), vel ceteris au.litori-

bitanfli

sublraham,

dulectoribushujus histori occasionem quibus liicc maxime aucloribus

historica magyii passitnscripUjres de rc litieraria et in inveslif/andis fackint operam a S. Nolheimo non congerendisque monumcniis iOsitaui,ci tawcn

curabo. Auclor antc didicerim breviter intimarc Albirms abbas omnes atque adjulor opusculi hujus doctissimus exstireverendissimus vir per omnia Cantuariorum a heatie memolil- qui in ecclesia abbale, ni Theodoro archiepiscopo et iiadi-iano

sccus ac Albino

adscribuntnxms quosdam, qui


(11).

Bc(Ut scriptis obscrvantur istxmeris nituntur conjecturis;ct ut de uno tnntum dc confuso eaque celeberrimo lapsn dicam, ncmpe Lugduncnsi cum Virgilio ArelaWnsi,

Vcrnmincusationes

eruditissimis, inslUutus. viris venerabiUbus atque Cantuariorum prodiligenicr omnia, quie in ipsa eidem regionibus, a vincia, vel etiam in contiguis vel gesta fuere discipuhs beati papae Gregorii

Mthcrio StiUinyi .TSiimoverisimilUman, cssc cxplicaiioncm ipsum Bcdnm nosiri, quaerror(venialisotnnino)in rcfundiiur{\%.xterumh3ec minora sunt,quam ut
Nothelmi laudes hinc minucnda^ forent,
rectcr esseni incusationcs
isto'.

eiiamsi

monimentis

Uttcrarum

vel

seniorum
his,

t.-aditioue

cognoveral; et ea mihi diena videbantur, por


ecclesi*

de

qus memonffi
Londoniensis

10

Quantutn vcro probata


ei

fuerii coxvis
laie

suis

S. Bonifaciu$

rchgiosum

Sancii nostri diUgentUi,


fuerit cjus
tola,

qmtn

pervagata ad
faciicpis-

eitm trribit.

httens presbyterum Nothclmum, sive Notheimi viva voce referenda mandala, sive ipsius
tra^ismisit^^^^^^^^^

curarum famn, ttmnifcsium


et

precei,

domali-

mentum
et

quamad eutn scripsii S.

Bonifacius, Mogunti- quod

consilia

nus archiepiscopus

aposU)htspUirium Gcrmania;

pettn*:

qfum finem
ptriiit.

Nothclmus postea
niens, nonnullas
ibi

Romam

ve-

gcntium.Quum itaqucmhcXmnstunc ietnporisjam


iiiulum essctCantuariensis arcbicpisropus. hujic diiectissimo summi ponNobis epistoh habet (13) prsdito Nothelmo archiepiscopo tificatus infula
:

Homim
cum nu;

beati Gregorii

pap*

simu! et

UUerat pontificoUectu*

perscrutato ejusdcm aliorum pontilicum cpistolas, Bomame scrinio, permissu ejus,


sanctic ecclesi^e

qui nunc
invenit,

ipsi ecclcsi^

pra^est,

Gregorn
Mbini

ponl.f|Cis,

Bonifacius

exiguus scrvus servorum


charilatis

Dei oplahiIn

revcrsusque nohis

nostrie hisloriae

m^c-

lemin

Christo ieterme

salutem.

ea

rendas

ilaque voluminis simi palris, attulit. A fidem (pio gens Anglorum hmus usque ad tempus, maxime script.s hinc
principio
Christi pei'cepit,, ex

cum

consilio

pr^fati

rcverendis-

commcmUtt sc imprimis S. Bonifacius Nothelmi Grcgorii cpiprccibus;dcin peiii ccleberrimam S. contincntcm ejus ad S. Augustitii interrostolam, non rcpcrrcsponsa ct in scriniis S. H h.
naiioncs

priorum

inde

colleclis

ea,

qu:e

p.-omei-emus,

didic.mus.

priesentia. quoj Exindc autem usque ad tempora papa> per discipulos beali in ecclesia Cantuariorum suo quivel eorum, Gregorii, sivc successores
Inis

tam-postpctitmhe\m\ sctiictitiam deimpedtmenet tandcm tomatrimonii ct cognntiotxc s,irUnaU


concUulii his vcrbis
tis
:

Similiter rogo ut mihi studea-

perferente. cognoindustria, Nothelmo (ut diximus) 0.'ientaIium s.mul ct provinci^

regibus gesUi sint,

memorati abbatis

Mbmi

ab Incarnatione Ch.-.st. indicare, in quoto anno missi a sancto Gregorio ad priPdicatorcs primi

vimus. Qui etiam

et Oncntahum Ocddcntalium Saxonum. necnon Northanhumbrorum, a qumus Anglorum alque regum g.al.am pr^suhbus. vcl quorum lempo.e
ilom Pnpebroclnua,

gentem Anglorum venissent. rcsponsum non refponium acPassim asseritur S. Nolhelmi cst. copU. non tahaberi;vcrutntamenid omnino rectum non men ipxum (ut (Vihpostquam Centuriatorcscnim Magdeburgenses videturj doeu1 (

Vale.

cx Baleo

afTitiytssent aliquot {ut inferius videbitur)

nientum:

in

Cfr

yci'
loi'

(.3

K.!ii!r'i^"o^s^-".:^i;--"'';

-''""''

opeia

DE
120
,,,,

8.

NOTHELMO. CONF. ARCHIEP.


expositae non nuia a doctoribus
in.a>

s.nt;

sed

quia
vcl

Xothclwo, dcinde

aOdmt

capituhtm de

earum

quiestiones

vel

non habcantur.
;

nuscript:>m accepimus. Commendal en.m us adscripsisse salulem. ope medU^^^^^ .uod di<. ac nocte Bonifaci. studium, redemplionc corda P'^;'"^'^" nro animK suje celebrationc M.ssarum In

Tm X
rum
ut

parum possunius rede (iocMina ipsins maad Honifaciun., quam Ex opislula illius bon.s polosl eum
coliigi

qu.Trentibus non inlelligantur a quorum a me responsa plurimis eorum,


habila^
e(

sicut .n
et
petisti

accepisti,

constat

cssc

factitatum.

In

quibus

videlicet responsis,

qui a tuis

pclit.on.bus vosti-

gia Patrum sequcns,

satisfacci-c sludui,

precor ut

vicem

debitam
illis

nostrae

devotioni

reddens,

pro

corporis, sospitate nostri cl cordis et


tribus qui viunt,
in
locis

Txonu rconverlore.
in
ofT.cio

una cum fravobiscum Domino deser-

dcineBoniraciiro.-eme.no.-em:acp.|oeo^^^^^^^^^
suo

Uomino

mnllos

luuctur.

de invocatione mortuorum SecTnihil tamen novit ^^asi ibi hcvs fn.soralione pro mortuis

au de

TtdeLcrc dL-cndi.
S. Gregorii

Magni se.

Vcnnn ntnnn cpisolom vuscrU non S. Bouifacio


ul a ^^^11^""^

intercedere memineiis. Sed et siquid de forte alicubi. quod facilhis quie scripsi aptius expositum inveneris. nolime conlingere poterit, destinarc non gi'avcris. Bene bis quoque ocius hoc frater. vaie, semper dilectissime in Christo
13 Duplicem

ediiorcs (t); at<iuecgo

crcdidcnm

mum

ad S. NothelBcda:/riorcm dc nominibus dcsiinavii Ven.


itaquc scri; timicm

(luplcx r,-^on,
'"'"

"

'"

factnm non
bi^,

fuisse,

guoiuam sccus anuo

Mjta

ch-

Romano

nmi fuisset in Concdio de hac cpistola locutus tot cnimitMS ei f?)': post Zacharias

Tcdiius, post

tam

niam. epistolare

Ron.om ivtcrctGcrmacommercnm ccrte vcl de vuoCTcmfrcrjvcns

pm>

vel verbis, quae faciliusac brevius solvi poterant, pcr Interpretalionem ct qu,T vcl ficrdita sil, vcl in et tlraecorum sacris nominum Hebraicorum
bibliis

^^**"'

plarimintiusvclipsumcxcmplarcclebcrrimxinius a S. Bonifacio 7nisepi^tohr ad pontificcs Romanos qusratur quo anno ad fuissct. Demnm si

ad calcem ionii III editio7iis Basilecnsis crcusam et nunc milgo Rcrrtigio Auiissiodorcnsi (5) tribuiant yreprseseniciur posicriiyrci ia innumcxstat cum titulo : in libros Rcgum quaestionum xxx liberunus. Tcmjns autem hujusscriplioiiis et iroin E
;

sum
cst

S Nolbelmum

S. Bonifacius litteras

dcdcrit, 7dl

S. Nolhelmi inicrrogaiionum accuraie dcicrminori

Zauudc crrlo stotualur. Anno 743 affirmabat (cmporis in Gormania^ particharias{3)papa iunc de S. Grcgorii bus ITA uiu vulgalum csse rumorcm

ncquii

vcrumiamenquumquartus Vcn.BcdcT

libcr

absolutus fucin Rcgcsnon diu jost annum 716 istud intcr utrumque rii (6), od idem fere tcmjnis

ad S. Avgustinum
ncs Alcn Gilcs
(4).

cpisiola. Quocirca

robabil is esl

ervdilumvirumcpistola/i-econmcrciumreferendu/m
vidctur.
14 Ipse
tur.

annusl%, qucm S. BonifaciiscnptioniaffixitJoa/njam


priiictii

Nolhelmus oflt-m
...

aligttot scripsisse legi-

MfinguntuTS.
Nollielnio oii-

icripserat S.

Nolliolmus nd
Ven. Bt-iiam
ejiif
lii'

Ven. Beda 12 Scd ad S. Nothelmum ejusque cum commerciumrcdcainvs. Porroprius dilittcrnrium ligcntuim et mcntisacumcnHntcli viriexperiuscrat

Joanncs

scilicct Balcus,

cx carmcliUi Anglo

;.,

j;

^^^^^^^^

cpiscoj.us proiesians Ossoriensis in Jlibcrnia, jost

pcrGcrmaniam profngvset dcmum Caniuaricnsis,


Eli.snbclha rcgina, ca)ionicns (7),
in

Coinmcnt. liegum

annalista EcclesixAnglicamT,

qmm- eum
,

op.eris sui

Scrijiiorum
:

in

litf.

monimcniis adjntorem ct in colligendis ncccssariis ab co invc^^iigaiorcm adhibcrct. Jam ridem cnim


de acccperat animadversiones phiiimas in suum nbrisRcguuiConimcntariitmctindiciadifficuttatum

Bryianni^
,,

sccunda har hahct (8) Monumentis ergo litterarum tradidit Nolhelmus Acla ppr Augusl.num, lib. i; Collcctioncs Londinenccnttiria

ses, iib.

llomclias quoque varias,


et

lib.

ad

qwrsupcrcsscnl cxj>licand;r. Vcruntlurc omniafacilius intelligentur excpistola quam lihro qua-stiomnn XXX in lihms Rcgum pr.rmi^it. llabct litulwm:

Alcuinum
A. Gilcs

Bcdam,

Epist.

plur.

Similiier

J.
^
'

(9),

Pil ci (10) vcsligia secuius, S. No-

Epislola ad Notliclm.im pie.^bylerum de

stionihus;

cl

iia

sonal

Dilectissimo

fratri

xxx quaeNo-

Mithelmo adscribit dc Vita S. Augustini lib. i, de lih. i, de Translatione ejusdem raculis ejusdem Alcuinipreccssuscelih. \;qncm labarctn ad Bedxct
j

thelmo Bcda, Salutera! Quae de libro Kegum dilucidanda, frater dilcctissime, misisli, statim, proul
polui,

crit ;simi{itcr

lipistolarum adBeda/m

lib. i.

Vcrum
:

licel Balevs post

suam recensionem
non
vidi,

scrihat

Cae-

taxal

distinclione,

Domino juvante, cxplicare cui-avi, ca dumut xxx ex his proposiliones,


brevibus distinctas cainvcniri, Iioc

tera

ejus rcccnsila a sc visa fuissc, salis


est ct

scripta

quibus verbis innuit

tamen manifestum ^
lib.
i

quai graviores videbanUir,


pilulis,

remita non hahcrc. Acta per Augustinum


Collccliones Londinenses
lib. i nii

qno

facilius possent

volumine

aliud sunt

comprchendercm. annotasti nomina


vius
solvi

Ca^tcra
vel
,

vcro

quaa

comniixtim

quam documcnla
stica collcgit
;

veiba, quse facilius ac brein


aliis

quiv / ro Bcdse Historia cccksi^xHomeliae variae cxcogitatx suni.qvia

potorant

schedulis seo.-sum

coUccta,

simul
ipse

tuje

frntcinilati

Iransmiscram
in

diaisse archicj iscopvs Canluaricnsis pro concio^ic dicisvp, oncndus esi ; Epistolas ad Bedam dedisse

quamvis
obscuriora
juilicasti.

noveram piui'ima
ca essc,
qua^,

codein

libro

quam

mc

qu3e.'enda

solcre

Scd el hoc non ignorabam sacpius ficri ut is qui obscuriora forli' nonmilla jam

tw\ ivnipropter librvm dc xwqva^stionilnts, tum fropicr j.rolngum IIis1or/S' ccclesiasikx. Quodvcro Epislolas ad Alcuinum scripsissestatuiiur, dehemus
id eidctn prologo, .^cd

male iniellcctum. Crcdidcre

bene inlellexerat, (luia vidrlicct baic in traclatibus magnorum auctorum suflicieuter explanala repe.cral, ipse adhuc in quibusdani facilioribus sensu
mi.crlus itcrscvcret ac
diibius;
qua_!
illi

lortassc

enim nonnulli Aihinum, qui in eo jrodit, csserlaccum Alhinum Ehoracensem, sub Atcuini nomine celchcrrimvm rcrvm ij se Vrn. Beda sole clarivs Quod indicalcsse Alhinvm ahhalcm Cantvarieiisem,
;

qui

profuudiora
l'it

traclabant,

quffsitu

digna non
et igno-

auicm Pitseus pneter lihrum de Vita S. Avgustim,


aliosduos dc Miraculis
et

duccbant.
scripta

otiom ut non omnia, quae a Patribus

suiil,

ah omnibus possinl haberi

mcra

e&t

Balci inventionis

amj

Translatione producii, lificatio ; eo absur-

rcntur quaestiones scripturarum a legentibus;

non

dior quod S. Avgustini cm-jus ssculo

tantmn

xi

exeunte

DIE BECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


'
Nolhelmus
fuit

121

o...,nie

Xr
(?//(

nrinnnn honoinfice translatum

fuerit(\],

calhcdralis ecclesi^ S. Pauli

Unrloni.T
a.I

archipre-

V.

D. n.

o. iwui

ZZZs.culoporuerit
'.......

S.

nxmquam
epiicopvt,

londomentts

15 Ut cx inscriptirmc Nolheltnus arrlnepiscopus, erat tunc temporis S. de qua re plura qnmnda scilicet Cantuariensis; pronwtionem qnorum primum est an antc

ci>isto!,T S.

vin. f lionifani patet, /?.,; /^,.,;,iMf

sby.erum

fui.se (18,.

De.n^.n ut

rccent.s.nurn
dcvcniain, devcnutrn,
:

scriptoremy scrivtorein,

Joanncm Joantwm Alcn

Giles,

hic

Anglice in hunc fere scribit modum (19) Nolhclmiis. patria Londoniensis orat, ct doin hujus EccleBoda eomnmnicavit sia; faetus osl prosl.ylor. Cum
epistolas

sunt

suamad

esset episcopus.

Canluarienscm cathedram Londomensis Qua de re ha^c apud Alfordum (2)


scribit

Romanorum

pontifieum

Ilistoria;

eccle-

lcqo- Porporam...
libus

Brilanniffi

Parkerus in AntiquilaNotholmus londini natus et

siastiocB insercndas. Posloa monasticain vitam Cantuaria^ profossus est, el bienniuni post liedae nior-

tom conscendit episcopalem cathedram. Quid vero


dc his stalucndum?

ad arclmpisr<.patum ibidem episcopus, inde est, anno quinto Gretranslatus Canlu^riensem ab eodom Rom consecratus a ^orii tcrtii et sequonti accepit. quo etiam pallium anno Londini fuorit opiscoPerperam, inquam, quod
:

Nothelnmm presbyterum Londoniensem dum timul es$et quo Vcn. Bcda hqui- monncfivs, ut fuissc ct quidcm eurndcm, dc ostenditur ex comparatione etcx tur,CJ- horum tcstimoniorutn usu Cantuarien17 S.

epistola S.

nus

Namln^-ualdusadhucin primum scrihitur anno 744,


nu';
in

vivis est,

qui obiisse

ut oxprcssit

Godwi-

Bonifaciieum de rebus Anglo-Saxonicis Venunaniiem intcrrogantis, satis manifcstum e.st. fuisscmonochum, utdiserte admitiendum sit cum
asserit Gerva&ius, quseri potest.

t(f Eccletia,

episcoporum, ubi Catalogo Londincnsium

A tquc ego affirman-

bene dicit malo a qmetiam de Nolhelmo agcns, fuisse. Aebusdamcro.Ii Londinensem episcopum undeortxissitParkeri, cst que ita diljicilcinicllcctu

terrespondendum essearbitror, non tantum propter


Gcrvasii auctoritatcm,

verum etiam proptcr usum


:

legemqucCantuariensisEcclcsia^,quiemonachostan-

CentniriatorumMagdeburgensiumQlBalcii^uqum
etiam
Ckronicl Jorvallensis sa^culi enim, rumque error. In carminibus
legit/u/r

ium

in archiepiscopos admittebat

quw

le.x

peren.-

xiv

(o|

oHo2

qux num.

nisque usus cx controversiis hinc ortis Laurentii, iilustrari potcst. SciUcctjam temporeS.

prsclpue

B recitavimus,

Elipitur sodi

mox

praesul bondonionsis
n

Caniuariensiscpiscopi.conaiifucrantclericimona- E cathedrali S. Salchos a scde Cantuariensi ejusque


vatoris ecclesia

Nulholmus, cui tunc

ila

celebris crat;

a Parkero cp,sque verum mximadvcrsum non fuit sensum Mox Nothelscquacibus hunc illis subesse degens, ehi^itur mus Lo..doniensis. seu Londonii Adde Parkerum sibnnc pn-ESUl sedi Cantmriensi. parte statuat. essccontrarium quum cw una
:

amovere; quocina S. Mellitus, nomam profccfus, in mandatis habuit controverproposiam hanc Bonifacio papx IV dirimendam
nerc.
Vicere

monachi

ut patet

ex Bonifaciano

ipsi

a Londomcnsi S Nothelmum translatum fuisse etsimul a S Orcgocathedra ad Cantuaricnscm,


rio ///

fuse vindicavidecreto, cujus gcnuitatem alibi (20) rcgcm ei epistola ejusdem ad A thelbcriAtm 7nus, ei ex nobis S Laurentium archicpiscopum, partim
epistola B.

Alcrandri

II

ad

B.

Lanfrancum (n)

consecraium
si

numquom
vitiE

eyiim

m Ecclesia

catholica iteratafuitepiscopiconsccratw
sed preihyter

Petroburgcnsi (22). Ihnc servata integra in Historia Cantuaricnsi anno cirdc S Odonc, archicpiscopo
citer 942

IG

Jam

quxriiur quod

gcnus S. Nothcl-

constUuto

(23),

tum

in cjus Vita (24)

tum

Londoniensis,

mnsanteadcptamCantuariensemsedemscctaretur, devenimus arqun^ntum \en. in intricatissimum


reliuiosum
s^culi

Odo opiscopus apud Chronographos (25} lcgimus : Dorobernensom archieMalmosburi^ eligitur in


pi.copum. Sed,
i\le

prologo vocat eum Beda in pr^citato IHstori^

quia

nondum

amicissct

mona-

Londonionsis

Ecclesi^
appcllat

presbylerum
ct

chum,

constantius ccepit reniti

no majorum

monachus GeiZaMus, Cantuaricnsis

cscun^

archiepiscopatum Canpresbyterum, eumquc ad quia monachus tuariensem promotum a/fmnat, archidiacom^ LonDiccto erat(7). Hadulphus dc floruit {% Londonicnsis,qui ineunte s^culo xui dicit 9)-/'';^^;^"; donionsom r.m prosbyterum prosbytorum (10). 6m./Ue; Ecclesiie Lotidonionsis cxhibctur ab /lennco Londonionsis presbyter (It)
Christi

xn

scriptor

Londonienseni

(6),

archiepiscopum nisi monavidorant ad id tempus Sed cum regi^ fuis.c. chili sccmate indutum
volunlali
ret,

ambilione

sua

turbare

viderelur.

morem NuUum emm

accedeepiscoponim omnium assensus transUo propositi sui rigorc edomilo, suscopil, et in Angham n.onachilia
archiopiscopatu

tandom

mari Floriacum
rodiens,

in Canluariensi

magnam
F
qiiO!

graliam obtinuit. apud AdeLstanum regom hothus, Guilielmus conquxstor seu S!Fculo XI
18

monachos

dc Estria, Priorc ecclcsio' Ca/7o.y.n,..umC.fu^rr.enya//7.F^^5i/Ytm^nUarf

Cantuarmqu^

posiadcptnmAngliam,passimexelericaliordmemstitueratcpiscopos.IIisaicgeruntundccumq

tnntum in nrchwpiscopo
admittebat.

denalum (12). Walterum mjnolds, anno 1327 nommcJnanms Chronici, quod sub ctor anonymus
Bromloni
ahbaiis

Au-

JorvaHcnsis

falso

circumfcrlia

tuT[\^)etpQstanmim

vm conditum

leremonachos;ohstititLanfra7Wus.QuocucailhomU de primalu Cantuarionsi cocperunt qualenus saltem intendenles sc hoc facto m^nachos eradicaront. oxdusaros. Lan(rancus ergo^
racillinie alios aliunde
r.eret quod se ne post obilum suum Dei noquaquam bat per auxiUum

est (14),

ac mirc loquiturut cideatur non secus aliisque Ilapraduxisse Parkero, Baleo anonymus Dorobcrnensi archiepibet enim (15) ; TatNvino Lonaonionsis; ct scopo successit Notolinus primo primo LondonienCujus loco Notelinus alibi (16) Willctmus Thorn, monasis consecratur. Dcmum Augustini, qui ciixa anchus Cantuariensis S. Nothelmum num 1380 defunctMS cst (17), asseiit
:

poeta ite

^^y^"^ pernciondum,
^nsclnu.rmr\e um,
:

cZavii utpcr B. Alcxandrum


confirmaretur
(26).

II

papam vetusmos

Eadem

lisposi S.

ep>scopis lemrcnovaia fuii a quibusdam

XatoAugustinonisidcmonachicooi^meum^
quam
pontilicatui

L./m.L(27).ubieisobjectumestnullum
Canluanensi
pra3.edi..e,

uno

r^\

innnl Krcles. Anclo-Sason.

denem.c.l.

l(i'.0,

(S)

SeU enus op. T^^^m u^

Fal.rioius. Bil.lioU.. lat n

i.yi.eM.d.K
Annal.

M^^^^^^^^^^

Twy^den.

col

'.-13.

(11)

"^K.^Jlsg AT.hiep. Coniua


1. 1,

Angl. Sacr, l.I.p.

117;

Uonast. Anglic Qov.,

!>.:>

^i^J

"

dumtaxat

DE
122
V. D. B.

S.

NOTHELMO, CONF. ARCHIEP.


,/

Zte

.t alia ob lianc prasumplioncni con.missa a Romano ponauHa." perv.rse ab co tam ant,.p.an. e clojositns fait, et ea re

anno 1052 ,i^,m.M iStJgando ab


qui
ct

1070(1)).

..xceDto

tamcn ita monachis cranl omnino dala fuisse, ea sallem ex hac congcrie pnwria ut si non ex singulis Nolbclmum /we nionaconclndi posse videatur GlossanMn, novum Apcri cnim Cangii

chum

nulcnlicam

consmnu.linem,

cum

nulla

.atio

^u

non neccssitas exigeret, subv.^rli quod plnri.no conatu sterecoeplo,


Gervasius

oportere.

.-.I.

pe.r.cm

bo

billonii,

DictiuiMrium diploTracialwn de rc diplomatica, BcncdictinosMamalicum cl. v. Qaantin, Annaks voc.ahula excutc; monachis et hxc omnia
tributarc/jeries,

lc Sun.lu, Uabct eade.a Snmlu, l.aOct ^"!"""' e ompulsi raba..t, com|.ulsi sunt. de ^^'S''"^,. Dorobernensis (2), silens

polc inlruso.

Anno

123, post morleni

nequa,juam ./ prc.^ihylcri.'! /cuS. Notlicl.nus ali^juando ,^,^.;^,,^ ^y/"<- obest quod ferehat cnim illius lcmpo. ,,,, presbyter vocclur
;

dcnuomijntichosinlcrclclcricosdispua JJ"^^'/^'.';_

^.^

J^^

'.^^

,oc/,i csscnl preshylcri, hoc solo

Cantuarwnscs Alcmpoi-e, inquiunl

(Jl,

b.

.^Ob"

argumenliun honesiarentur qiiod arguinentum quum noniine hnnc.ilarentur : auod versavcritnuSy hic ab eo olibi (9) 7'/'"" fuaisswic e.lucidando calamum. cohibebimus.
20 Jom si quwratur cajua }nonasterii e.ssctf\lius, respondet Mabillonias (tO) S. Pauli londoniensis
caihcdralls ccclesix;
j.robarc nititur
el
vcritimiliut

eligebantnr P""l"=^'^,,, ^ " semper monacl.i ^^^f ant.cons.ietuilo .servab.lu, nu.>qnc anmicnte Dco .T.onachi episcopis ul non nna Scl rcfc-e favente W.nemum concli fucrc Cantuancnscs
eli^erentu,^,

eral monackut

quidem A ffordus

Cautuavientii,

(\\)

fusius

londonice auxilio

hanc olim ecclesium

fuissc nionasii-

missu.

''':^;T:i::::tZ,^^^^

atque ipse Mabitlonius (12) prxcipuum htijus Uuin, scilicc^ incharta ;;;.;.V.; -W^^W argi

cam

Zrl

T
B

Z;ir^-i^
cis ei

sdccundumZlcrem cantilenam rcsponarclucpiT'nto m"vros mortuos, plura intcr cericosctiamesse ^'aeosnm^^^

Elkelhcrti rcgis bU-

mc.astenum

a/>/.lari.

Vcrum-

tamcn pro suo candorc contmm adMex^.^us v^r veicrihusmnniimcntisnonproiliimdiniadS. Pauh '"onachosinsatutosfuisscaS.Mcllilo.Quocircaoh
sotum monasterii vocabulutn, quod maxime postca
pluribus ecctesiiscdlhedralibus cfia.u sxcutaribus adhxsU, no/i ausim S. iNotlielmum Lond<mienscm
\

clericos idyenus alia; ncquaqwim vcro olim fuisse promotos. Dead cathcdram Cantuariensem mum consideranda etiam venit S. Thonue Bechcl,

de qua in ejus Canluariensis pr^sulis, senientia ; Accepla ilaque bcricdiclioue Viiai^) hwc lcgimus :

monachum
rienscui S.
inielligi

dicerc. Superest itaque

Aagustinidicamus

uteum Cantuaquo etiam dabitur


abbatiSj
si

(nempe

episropali) B. Thotnas... Ponliuiaciim in-

quomodo sub obedicntia Albini


illuc mitteniis,
toties

curam pasloralcm gressus, judicavit se non digne accepisse, nisi etiaiu el liabide manu apostolica tum
rcligionis susciperol
:

cv/tn

huc

appareat. Quod

Cantuarie7isis monachus,
7iiensis Ecctesi.;r

quomodo simul Londo!

nimirum qui

in cpisco-

prcsbyter esse poluit

Respondcn-

tegere, pali sede primogenilos filios suos iiabL'ret iundatione Canluanensis Ecclesise aret a prima chicpiscopos didiceril fere omnes monaclios Tuisse,

ab abbate suo missum, quod dum LondfiniensisEcclesia^noniiapridemquammaxime


forte cuni
illuc

ncc
quis

secundum veterum
altcrius

liislorias

aliquam
nisi

regni

scissuram vel

transuctioncm accidisse,
professiouis
Cantuarieiisi

dum

licclcsiae

praefuerit.
ei

Missis igitur

proinde nunciis,

remisit

adhuc indigerct au.rilio. Quie res magis mira videri debet quam quod apud Bai7ion dericum{\Z) tegimuSj ncmpe Ansberl um A trebalensem S. Vcdasti nionachum Cameracensis Ecclesiifi archidiaconum fuisse. Nequc idpugnabal ctim (egivcj-ata, alioio

dominus papa habilum monachalem. Quocirca


{^}

annalista Alfordus
Mabillonius
(6) '
^ .

rccle arguit
.

Parkcrum
hi

et

Godwinum, quod

receniiores'

nullo arguinento id certius rescire potucrint

quam

Angticani horutn temporum hornines ei scriptores ad ipsas rerumorigiyicspropius accedentcs. Quam-

quum in bus ccclesiasticis seu m.onasiicis Anglia; legamus {\A) Concilio Herifordcnsi S. Thcodori Quartum, ut ipsi monachi non migrent d(, Imco ad niminiilprin ad mouasterium, 1,^-^ rtt-t ,irt moiiasteniim. locum, hoc est, de monastcrio AUBATIS. Cxtcrutn CX DEMISSIONEMPROPRII
:
1

NISI PEH 2yrojositissetU.enliis eligat leclor

salis

quum

nobis

obrcmmiramur ipsutn doctissimum Lingard[l)contemlere inoiuichos Caniuarix

indicasscarguesse dcbcat in t^ebusdubiisprsecipua

non praTaluisse ante


velit^ veiiif

menta.
' 21 ^u}>f^i' oi- <,< '*-- quicslio qus' ii Superest et alia -t

C iniens sxcutum iiiiens siivuiuvi

\/ui xi. Qui

piura plura

aaeai aocitssiadeat doctissi-

ad promoltonetn
pet-titteai,

Anno

735 conte-

inumClementem Reinerum {S),adversariorunidifficultaies fuse


f(

S. Notlielmi

ad sedem Ca7ituarienscm

;3G jiiiUto dO'

sotvcniem

ex

Vtulit

19 Quibus acccdit nonnutla dc S.


Veri.

qiiibut Yen.
B.f/a s. Noiiiei-

Bcda

perhiberi, quibus innuitur ^ j


,

Nothelmo a

eum

reapse j

habuent. Ejus decessor scilicct quo temi ore loc^im Beda {\h), aiino iM, die S. Taiwinvs, lcste Ven. /uU qua; ^^"V^^'^ x Junii, Doviinica, consccraius
;

natut;

nnjin orn/it:

simul esset Londoniensis j.reslnjier .Prxcitals: cpistola^ lihrowx qxuvstkmum


fuissc
pnvini.ssx, inscriptio csi Dilcctissimo

monachuin,

dum

probe inter se cohs:reant, omnmo obUlqae anno /34, sei-vanda sunt. Sedii annos in,
indicia,

quum

fratri Notqui illis

e.T jide

Chronoloijix Saxonicir,

AtwnymicotUinua-

heimo Beda;
rit
;

et infcrius:
:

FRATEndilcclissimeoccwr-

et

posl

Precor ut

cum fratribus,

iN Locis

voBiscuM DoMiNu DESERviuNT, inlcrccdere memineris in episiota ad Albinum abbatem vocat


;

Hovedeniet FioretUU Wigortoi-i^ epitomes Bedx, hoc Aagusti {\% Aiqae nicnsis, cvrca Kai. determinandotemporeomnesscriploresconvc7uunl;

Brct u-nu quoniam etsi Joanncs Thinmuie7\sis {\1)S.

eum venerabilem fratrem NosTRUMNothelmum


;

ei

in ipso llisiorix protogo ueligiosum Londoniensis

biographus {\S)ctexeo Lichfeldensis-canonicus{\9) qnaquatuorannosS. Taiwitw Iribuant, itUeUtgutU


t/uoran/nos incfwatos, ut liquct ex

Ecclesisepresbyleruni.

Jamvero, ticetegocontendere
notaina

Eadmcro OT,

nolitn sxcvio vin prcsbytcris sxcularibus fratris,


scrvi Uci, venerabilis, religiosi

.liensisdescripsitetquiTatwinutnmorqueniTititnutliensisdescripsitetquiTatwinumm^^-^

nutnquam

tuum

tradii,

archiepiquarto videlicet anno quo

Ll. p. Knelseq. (i) Arius Poiitill<-. Canluar. ap. Twys(!.-ii.(ol.lii(,2. (S)Sinn:oui8 Diinelin,Hisl,deGuRli8nfg..\iiKlor., ap Twys.iuii. , 1. et9L*q^ (.\) Vita S. Tlionjit Cailluar.. .aii. iiii.

(OmaTlon.

ni

a .Chnsliaiium Lupum, LX!Lp.'.'8. ('.) Aminl. Ko-les. An^,'l. ad an.!t'i4.n ixetseiifi.l 111. p.Jitl ulseq (lii .\iiiial HiMiPa.,lih xi.iv, n.netseq..LlILp. incl6i:ir ('.) AiHiquiU-B dv iKnlisu AngloSiixoHiie. p.77el soq.Pans 1828. () DiscepL Histor. ad AntiqiiiL Aoglia, p, 86 ol seqq. fieiiedict^ (9) Eiamen bistor. ot cauon.,

scopatum

DIE DECIMASKPTIMA. OCTOBRIS.


scopatum
lolnis
. r nl.opiianflnm suscencrat. Ansliae g^''^"^"""^^^,^ ' .^ ..

m
v. . b.

rio flovedcno,

opthno chrom(jrapho, mufuariUcei:

Ordinavit, inquM

^"'r'I;:'Sr;;::Anc/lo-Sa.Ton,ca hnhct
l-!

;;:

r":^-"S-^
^^;;,^^,jx

Snneon ck Notlu-lmo hriuens (10). C.tM,onun, vi.,e.icet, ,.eon,.aU.u. e. EthelW.

rf /yer.^rrf.*.

^:;;^^

J"^'

Herefo,diensi

amw 736

sccKn^ium Cr/./m- (..)<;(

HomtB consfcrntits

-^^;;:::;;:::;

non

fii't'

-- r: x:^^z^
.

^'''.'^.rufefa W^^^^^^^^ '7entlOTKiuc s^cnU n*,,i, rOui Wilfreclo cum >-"' n? o susccp,t paii,n ab
\

^'Aon/u.

re,n,nat Go,uiu.m, Cuthvinu., quo,,,,e d,ctum HeordwaUhcn.nuem . a S. s(MiHit, in epUcoimm Dunviccn.sem


<13,.

r;::r :^SS^x;:E'-^JS
^7-

p"^-''7"^^rEd:;^t;;:^dnS Cestr>a= rC^cc.*.*;


'

!f J K,,uce9oh.rr ''A''" '^"7;;'^

ricicU,ciuotct,am,.snn^c^U^^

'"^rrZr

T ~
flom.-r

pum:

{x,,::;::in.(-'/^'^--'M'/>>'<'-a5,;,^
ncc,jroharcnccar,jueree.rOod,vino,o>.un.us,vtpote

e ",

nisi

Lto-

;',;/; ',;!',,,,,,,>

Jlociminnscum
^^^.^.^^^.,^

Ven. Bedaconcorde

ct inte,- alu,

^,

^,,^

,34

,,

7,7

.^^,

-;

N^

'pr.su,csinDun:icensicathed,-aeolloca.,te.^n

^---^-^-t-j:t:'^:t:::;;rrS; f:::!::::^;^.^-/''.""^^--^,<; ^''''';-'7' Rooc-ius o,.denu. ;etpro,n '2 ,,XLi 0^/, e/mcn.i.e( po.(.um .( . mortunm fu,sse ve,i,m riuumnwin.ioimH Oiiantales Sa:rones
,

quod sciam, Nolh.Omum B L(; ,.,m, ./ nom.


foret;cuu.,
cubet
jcri/.(or/.s-

'^"'--'""' "
f^
ser^a

,rf

"

'^,^

'^'^^ZZ^^^^ tZ^ti^^^Z: Ucrccaldum f,us..ct,codcmlemporcpallmmacceinsscce ^^


/
.^^^^

7//

Credi^ i-Tm/t<./e.( //(.orr/>./do.


,,.ie,H

Sirhurncnsem ,;
_

mendum omma
;

suaderc v.dcntm pror^w^ negl,gatw (e.v(/-mon;u,

P''^''''-'''-"

^'''

''
''''^'f,"

^ '.J, ut hujus
.

./ "-t" ^odm
^

.'g,
, 1

.
,cm""

ai....
..,..-

^''-'ndn.s p,:^f Ovod vero Au.stralihns


e,n.scopu,n,

aU

...0,,...

Edritnm

admisU

h.rc

Godu;nusd^ ep^

Aio-Sa-,onicam, Fritogitam regina:,, Saxonum Rcrnam oLit.to. Alia S. Nothelmi J '^^J

. c..r/( /.o,-,/,ero S/r/,,ren.,^^. ^^ ^^.^ ^^^ ^^^^^^ C/,roo/oj; ^^^

'"'''

hsc scr,bens veioa loj. scnnis Cicestrensilnis in epia NothCmo arclep>scopo Post,o<,u,u ve,.o
scopus
bert,
ibi

"onnulbs Eadcousti.utus est Edb,.,th,


vid,-,ieet

^^iylwZ^u^. j demwn loco investigandum est quot Not,,elJ;J^^^^, c.,,to.r;,n oa-,,;,r,( S.

.wo,.,u.

xv,,o..o.h.

anno vel c.r sola ' '"? ahludcrc .nanifcstum est '^^''^^; tanium anns Nothelmus vi,J,nU guatuor quum S.
lost arehicpiseoims factus
sit.

7. Ast

h.rc

P^-rsusavc^

2^..",,,
^^

,en.o,-c ,ortuus sit.

Hoccde-

;~-'""
^''^-

"Zh^)e nUllelmus no,:,mad,res,ant^nannos hie eummortuum staeJu.episco, atnm e.rtcndun,.


Bcd.r (21), Simcon Dunehnensis (22), '^'^Tl ^s^^uZLdoceri^etMatth^rus M'e.tmonas^mgcn^
^^^^^.^^^^^ ^,^,

Huj,cs crro,;s o, njo

/ ^

,.,^

ao739.Cc,n(,n(or e,n,on,es

,,osse videtur [i .m,(r, inveni,-i emm Seleseyensis nua,lam o,inxm,. In charta Australium Sa.onum ep,sco,.u lcenohii, inguo

-'J^^^^

^,^,,

,39

,,

sedit,

priu cjuam ejus calhcd,-a C'"-'"''"

^ ego Nothe.mus rex mini nostri Christ, Balvatons, ....(/..W/.^onc y-,mo ""'";^"'- ';''
("^^^;

retur,

h.c

l.gitur itucriptu^

^"

'""*''
"^^

"^^^^^^j^,,,,^,,^,atuiassignantannos.Be'

^^^0 nc., GercasiJ Do,-ohcrnenscm (25) ,n(e/XJoann^m rinmuthcse,m.Ead,erum^m 3 no,cm


.

^^

,^^,,

.^ ,.; ,28,,

Sut,,sax.

/n

^^" "*; Nun,a rex reg,sm: rf .crown,///.- /;''".' f'"ri^ 'nf .c( ,r.r ^ ' ^ ' Nunna ct Nothehuus /</c,. v,,b,oC .,,ra nonrari erant inter Anglo-Sacrones ' data est <";'.' 69mincs. H.rc r,uidcm charta scu potms Ann^ ejusdem Kumie, i./-cr,. // csl ut Nothelmus ,ste am,.m 714 ,-ertinens: ita rf ,,sr,neadhocvi^issctannum.N.n>,sat,shu^nom,na
; ' ,

Sussex;

?>ro

,0

Li,,,fM,.sem {0% Birchingtmnm

m,

Henric^'"

'?<'''^'''"

J:^,:,.^

(3,), ,(/,.

/,m

rfc /)/<.c(o

(32). c(

Cp

^^ omn

7,,/,.

inciuam ^Jucslruricn.e,,,-^^^,, hi ,-cligui, e,nsco, a,u, a.s,gnant, <.nno,v c/.

'?_^^^^/^,,,^,,,. ,.,,,.,rf,

,^ ronvemant
^^^.

cmnu ^^
"
'

^^

^,r^.v(//,o
,

anno 735 e;nop/,


^^^^
^,.

^*
J^

^^^^^^^^^
.

^^^^ ^,,^,
;

^ede^^U S. Nolhelmus

sin

'^^^''l^^s

vl

Et

guidem

h,.,c

non

licet
teste

Jn

secus ac

'7'^'' '''/''<'''''

.^l,'''',t'!!,[r!::

mrcdi,

cjuoniam S.

Mn,isuccessor,

msiicioni
citaiei
sxifier
''

et disi
di/

lomat

liadi

quam
istum
24 Meliora ex
p.?05.Londini184l.
C^O) Ap. p. 93. Ch) Ap. Tw^-sdeo, .506 01.^6(1. - (-M) Ap. rol.lMO. -f36) V.ta
1. 1.

Wluirion. t. II. p. i5S0: Al.hrev. -'> ^'>; -'W(6) Do ITn-aulih. Angl. (.lommenl-. P
l.Vl. p. 1163.

^jl-fi)

(8)

ap

Giles. p. 333.

AngioSaxoiuca. Ile. "''tlvl.'- ''; ^iu _7lO) msl.dGcsli3 (*.) l'r*sul.bus Angl. "^0, Ue "'''i-(^^^^^^^

fcnast. Anyl. nov.,

Wliarlon.t.n.p. l"Wliarlon, t. I,P-Jp.87.-(33)ltud.p.95.

'T

dellaaloriade' ^'i\^UU&' 'pl?!"- (3'&) Sovac..^lemuli p. y5. (37) De 1. 1, l/p io. -bb^ Ap. NVbartou, ^o/, Ll
t

scmmi
Uefltis

hog.Angl.ap.Twysden.col

tu4.

mzatioiie

124

DE
cumdem
prodit

S.

ANDREA IN CRISI MART.


si

scopatus Cantuaricnsis.
thelmi

Chrononizafione videtur ,d onri 741 habet, logta So.ronca annum cwn susccplunw epiconfusd susccpiiune palhi ex Ca-tcrum prxplacct S. No-

annum. Qiwd

vasi>is

Dorobernensis (1), Annales nofTcnses (?), ct Siephanus IhrchinfjFlorcntius Wiyornicnsis Ci)

mortem ad annum 739


cst,

referre,

quomam

Bcd.rantiquissimum continwitio chronologica Vcn.

tonus{k) wi Kal. Ociobris, Qii circa non curandm in Kalendariis reperimus. obitualiwn archicpiscopovidciur clcnchus dicrum ru)nCantHaricnsium,dcsuniptorumc.r)iartyrolo<jio
ct

cunulcm

scilicct

qucm

documentum

ct

Simcon Dunehncns.scMcrt^
documcnia
pric

Obituario ecclesi<T Christi,


sit...

qumn

hic

ad nnnum

omnibuspturaetmelioradearchiepisci>p>sCanfuoricnsibus hujus icvi

circiicr \b30

pcrtinf/atct rcl/qitis

proin monitmentis

man.busha-

iomjc rcccntior

Ocre.<ortualv.. assignant bui^.e vuiciur. Dicm


16W.

(1)

Ap. T^vjsden,

col.

iV A. NVI.arton.

i.

I.

P-

'^^-

"

p)

Ibi(l..p.95-

(4) lliid-,p. 3-

DE

S.

ANDREA GRETENSI, DICTO IN


CONSTANTINOrOLI

CRISI,
GOPRONYMO.

MARTYRE
E. C.

SUB

GONSTANTINO

COMMENTARIUS PR^VIUS.
^
AN. DCCLIvn.

I.

Sancli

mcmoria

in Fastis,

Cultus et Acla.

CviUn

.S.

An-

anclus
Oriente

Andreas,

Martyr Cpolitanus,
cclcbraiuSy
in

in

dreai (id

d^em

plurimum

omnibus

XI ftiix Octo6n,

Si
7iec

psm:

grcTcis Fastis

quos vidimusj modopost

apudcus fanfum genfcs,qu3e

cjus passionem conscripti fuerint, recotitur; gr<Tca linguaolim


ciiaia

usx sunt auf uiuniur, scd

apud Moschos, nu-

prophcta et SS. Cosmas ei Dam'ntnus quamvis memorcniur, locum tamcn in modo allatis codicibus apud Metaphrastem non obVment. Qua vcro xtate dies cuttus ita mutatus sit non benc nobis constat ; collectiones tamcn Metaphrastic^ sxculi xiii et XIV dicm XIX retinuere, etprimum dtes xvii, quon-

thcnos et Mclchltas Antiochcnos, Katcndariis eccleautcm siasticis adscripfus est. In anfiquissimis

tum id asscqui potuintus, apparct in codice sseculi XV, qui exstat in Bibliotheca Parisina et signatur
rtM558. hi Menologio Sirleti, quod perperam sseculo XI aut Xii conscriptum cssc Basnagius cot^Jicit (5), siquidera mera coinpilatio cst a Sirlcio ex
Mcnaeis cxcusis aut manmcriptis desunvpta, quan-

qux codicibus Novi Testamenti affigunlur et nuda noniina Sanotorum exhibcni cum iiulicatione lectionum in eorwn fcsto
Eclogadii^ scu Menologiis,

i7isiituendarum, S. Andrcas

Crisi co ipso die


oblissc fertur,

anmi7itiatury quo in Aciis nostris

XX neuipc

Oclobris,

Ilujusmodi sunt Menologia

Jlicrosoiymis et Calipoli sxculo decimo conscripia,

judice Aug. Scholz, qui ca in lucem edi curavif{[), dein Menotogiuui aiiud ssecuU xi, 'juod a Mingharctlio

quod Baronium latuis.se videiur (7), in hoc Mcnologio, imjuam, dies iiidemxyn S. Xndrea^ assignaiur. In Ephemcridibus GrwcO'Mo--chis, in Tabulis Capponianis ct in Menseisexcusis constaiitcrad diemwn Sanctus noster
doquc opcra saiis
lcvi (6),

vulyaium est (2) et Sancfum nosirum ilsdem omnino vcrbis annunliaf ac duo priBccdcniia :Tr\
eadein die (xx Ocfobris) Saricti inonachi (naincvtQ^

referturj

unde etiam ad Ma/rtyrologium nomanurn

eo dic devencril. In Tabulis itaquc Capponianis, ubi S. Andreas locuto tertio mcnsis Octobris ulfiutus

prodit

(8),

sub habitu monachi comparet, itcmque

monaciium dcsignui}

el

Martyris

Andros

a Crisi.

in Papcbrochiaiiis;

quamquarn enim

sfolx speciem

Ad cuindcin
vetusia^

diein XX

cum

sinutitcrrefcrunt

Mcmea

Ambrosiana, in Taur.nensi cliam ci Parisina asscrvaniurj et ex quibus otitn Ilagioijraphi Antucrpicmcs mutia Sy~ naxariaj .seu Vitarum compendia excerpserunt. Altamen cuni cadon die xx Ociobris, mcmoria fierelalterius apud Grxcos majime celebrati Martym, nemiC Ariemii ducis, cospit festum S. Andreae Iransferri ac/xix, quo dic occurrit omuibus antiquis excmplaribus colleciionis Meiaphrasiicx. Id manifcsium est es Bibiiofhecse Parisinx codicibus benc muilis (3), ex codice hisfoi'ico 17 ct 18 Bibtiothecse Yindoboncnsis (4) et permultis aliis, ex Sy~ naxarijita dcniquc Sinnondi nostri, quein Boltandiani socii ex Coilegio Ciaromontano Parisiensi
in Bibiiotheca

qus Mediotani

habct c coilopcndetitcmjnon ideocumAsscnuinout presbijterum cum- vestitum dicemus, cumomncs monachi ct crcmit^ ifapi'odcant, etquidcm, ut S. Andreas. dcrfcra benediccre vidcatitur.
IIssc

distincte

cernipossu/nt apud Papebrochium

(9),

qui imagines

corum originc et nonnuHa curiosaprsefatus est ; verum Cappotisu nianw imagines tarnnegligcntcr cusse sunt utvix quidquani m iis discerni possit. Ncquc tamen propierca his illns a nobis in omnibus prieponi quisdUigenier
aeri

incidi curavit et de

piaui exisiimel,

cum

crrorcs bene inultos in suis

Tabulis depi chenderit Papebrochius, ubi

Cappo-

nianx

sua proferunt. Iterum prodit S. Andreas in dipiycho Cpolifano quod Papebroaccurate


chius Epheineridibus suis subjecit cticri incidiiiem

et

dein

oiim eccsoribcndum acceperunt. 2 Sed luTc muldtio nonpcrsiitit ad diem


dreas ad xvii
Octotjris

ouravit; ibiautem cu/m Sancti tantuniquadraginta


et

xvn ejuidem

itcrum S. Antranslalus cst, quo die Oseas

Cpoii cetebriores recenseantur, pafct quanto hoiwre

Martyrem ittum Gneci proscquanfur- Prwicrea

(0 De Menologiis duorum Codicum


{2)
l. l.

Codices NaDiorum,

ij.

369.

ll.Codd.liliC),liai.lVJb,elc. (i) Uiiibtf.rius,Commeiilar.,elc., VlU.CuJ.iibO i)t&mi. t,j) Leciiouca anti(i.,l. Ul.ijart. 1, p.4liU.

(ii)

grsBC. Bonna: 1823, p. 8. Caial. Codd. Mss- Bibl. Paris.,

(8)

in Maii, p. Kalendar. bccles., elp. 11.


(6) T.

(19.
t.

(7) Ibid.

et

V.

p. '210 ol aOi.

1. 11

(U)

., Martii, p. 60a. etc. xi-vi, L T. 1 Maii, p. x

Sijnaxariis

DIE DECIMASKPTIMA OCTOBRIS.


qux P. DaSumimriis Mis Rulhenicis et Moschis 1688 el Cnmes de SparwenfHd d S J anno S. AnInno \l\i ad Haqiographos transmiserc, obtinet, die similiter siiam annuntiationem li-cas .., ;,..> n
'

125

Mss., ut in codice
ce.s.^.orcs

quodnm Mazarinxo quo

ssepe de-

E. C.

noslri iisisuiil,viderce.il. Si/naa-ariu>a att-

lcn,

qw>d ad

MeiUolanense, quimiam nonnihil difTcrt ab illo xvii OcAobns in Mcn.ris vulgartbus excuest, ct mirabiliter

sum

cum

Actis nostris nrioribwi

i llic vrxlermilli
Biptijfhun
(IX-

non

carumL expUcationes,
Goriaii

debei 1'apebrochii Tabulas vn Supplcncnlo The.sauri


rnodo, ut lcnis-

consonat,

jicins, hic

Kriptun
mitlii Arfe

ft

imvchorum m,Uualasessc
operi

"

lie dicam

caldc .iayuluri. Pa.scrUts enim, qui

prchensum.

TxcUiro huic

partem quurlam

se adjccisse

Mui merilo coninlegrum e:v cM,cc Ms profenmus.Datur cero siculi est, syhahnalis el locuUinubusOrxcorum infimx .rtatis ubir,ue rctenhs de qutbus u lubel, ali,,u'i vi,le,-i ,,ossunt apud Cl. Hnse ,n ed,ita

ut ex h,s desumpl/um

CpoUlani eclyimmconseculestatm- ait .e Diptychi ,u,nn)-alc,imcr.l)ollandi,inoope,-eUinicnq,J3ereret

tione Leonis

Duicom

(.51.

5 Mi
iTfE?--:,
p{,|xo,;

ixr?,.
n0)ov,

x'

Ti
xi

iyim

=0?
Tii

f^prvfm^

nomi,uimultaSanclorumom,ssaseadoernsse

nhpou

A.3feov,

ui paut ex Ko- naxano

Sy

ascve,-al aliaperUi,-bala,Co,n,ncnlariositcmnutlo

(x./.TvfwivT,v.

o^oj

tni
t,,

Ko.vtt.ov
v..ro,

ordineconsc,iplos,itaalnoninlum^n,sedincaliainemirruens,ipseperseo,nniae.rlrica,cdebuerit.

tov

.aSaM.vov

Mk^i
TCfa-.

5.ivo,v,

K^.^.

avo,

Ti

T.^,owaTa

to

op6o5o5o-.i,

AtauieT.hisomUms,neu,uiiiaidemasse,-Uoc,o scriplor Jojinui est, nec quiilquam em^ndavit ille


auleolUPonconsccuUisest,sedefruiiesPapeb,-ochia-

avi,rW
rOpi,.

npn
^*

Kv,^vT.voO:roX.-.

aey?o

avTo,

1
a^a

aOri ripa
To^i^
=1

toS 0-/(0.

Ma^,.To; .XaT.oj: t.uo,Ta, e..a; ...o,,


_s<p,-

foO.Ta

ipo.^..
i

7ascoLs
Li

admisil. Terefcirc, errorcs ,u.n leves

...ao.

pa..),c.;

., a-o

^- 0,^,

,,.,..

Zatur enim Pamebrochius,

cmn

tolum DipUjchon

hia^,.
>o,

.f,h,

roijasse ut cc<r opo.</-, se a,-lifu>cm ordine leciler immutalo ; lor/r,-/ incuUrentur

tov

z---

a>iTo Sv^.Oa.^ 0. J. t.v t^ .^'.v ..foT, T^v_o...e.. T.Tor.,, x.i

f,^CT

a,.T,v =vt., c5. ax^. a..f.r,po to a,.o, xai ^^,; .fo,

r"mflLvc/Mi/.vpo.iioca6.-,Tr;</mta,"f " nomina Inilidius Pr'eLoft;., dum Sanclo,-um ' suo quam ,n Goriano Su,.,,lc,r,enlo ^ZlloTeaypo

.pavo,oOTa.

5^ Tov. .afavo,o..Ta, .aUo


.=
i

,...

o-

UK.,., to.Oc ruU ....

S.o...

.,o.co,^o. l
Pa..;.. t.

a.

;aT,.oTa,
to

5^
5i

a.,..i=

c-
t,.

ZlZTSZentarii, iUust,-avil,
n,(

ad

rigo,-em se-

.p,
i.

.i

to

W,=vt..,.
p,.=vfo..

5. T....6a.

(2

SCriptor S^iSi'"'- ectyponhabuisset

,a.Tiva,

exa..

aT.

to. .oto. xa. TO.

Tsclo,'is%hLm,to

-0.,ea.

^f-v^'--

- '':\."
.ai

"""".

"r"''^r".>..,

ti^^^^mayi^^'

,u,ncapi,bal,mesinulitcr

Xp..i.

Ta.

iy--

---- -4
6.aT,iC=.e..

TlT^i IS S, rtS ac ;fconm ,.C<..C ^^^iZuestordo;Meverohorinnneulrum


"^^^^

^^+'""''
fOvT
Boo,

"

^
t*.

K.^vT..o..a..

,,0.-

ipsiu.

fea.TO.

v^

to.,

a.,a.....

5.

.,

T..^ov

wa.

,5....

..o.

aTo..
a.T.a.

-^

^'2
?.....

CrnX-m7(0"'''~"''''''"''-'<''''"'

'"'""^

a.o,o^.,a,=.o,, ^fT

T.^

n,,

""

""""'c::

,3,,

^,.-'.'-" "0'^-"""".

.i

T. .^..

..aa

Too

v;^

-=--;;:

''^'TrT ':;':;:i:;:::ii:s:^'=:^proMYa^umc Aampu,,.o


.i,/,.;.cd,ao. W^^^^^^
^^
/

n:^,.s.i 1^.^:
^^_l^

"auu, -0..
sunt.

Cop.onymo

pas.si

Is

An..e. . (Ant roas|

.
F

^,^conslalino Caballino,

asce.ica- vl.* add,clus

I/,,;u,,,o. ,: "" J """''^"'""'""l'!lrj luut g,Mm arrogmilix pwnam <^rorcse^calamoe.culerestpassus^


S.

auOisse. .yanvivebat in Insuia Cre.a, cu,nque .onncn.is e.xapi.ai-e, illum renrlbodoxos Inausa Con..an.inopoii,n navigavit. ."ue

^dreos

etiam colifur

'<^"^^'''':'"':r^:Z^:;^^nm?Z^^ bus,verumct,am^^sm^ove,,ib,tscunu> p
S

t.

,um

u.t,.a

.ivitatem,
infra

i-

e.
.

"</

/-'-

cum S. fitfpha-Juniore.Andreame,u,,t,qut,nFa.Usa,^^^^^^^^^ nu nd xsvm cu,,,/,ooSM'-/^'-'''';'''''''7"^"7:,^: j^' htc conabor tnfertus i u. Atque

occidcntalcm.
Ma.nan.is,

Vich-

num.
in

30)

in

l-alal.o

ad

sa)vic,.lem

eos

qui

sacra,.um

noslrum oslcndcrc Passus 'l'-d '^ tantum notabo hxc pauca. Novembris, sed cu,n stn^c. 5. Slephamis xxvin Copronymtanx " p,cus persccutionis
diebus

La-tn n ^"^'^^^'"'
[,

olle...

cuUum

al,jice,.e,

cumque com-

^"

.o'

cum

,-

a.

> ^,e ci,.istianus es, inquil cum conversus, adduci jussit.

f^
tes
j

;'-'.',"^,ii, abripien.es, alii

tunicam laccran-

ald ejusdem i,ersec,tUo,us com,>aret. tonjun ammntianlur, sxpe ipse simul


qu.tbtu>

f',,"l .miiytes

et a

tcrgo
.

c^dctes, Sanctuni raptabant. Cui


contumeliis lmpe,.alo|.em anicere
dclinquit,

^^^^^^

^^,^^^^

linperato-

palet,,u)np,vcesser,mt.lnMe,,x,sm.s.^,iji'^'-qtuttuor SS. Ma,tyiej nis seu Mcdiolanensibus hi siwlcolendiassiijnanturxxOct*ib,;s;detn!>.AadresinCrisiS!/,,aTriu,,s"/''''-''>''.^'^''':"'^

_-.
-^
i
i

proscquimini.
^^^^J.
,,^,,.'
.,,

Respondit
guii,,,^

ille

Nescis,

^jj

relalivum exhibere,

'

.sionishistoriasubjungitur.

IdemmahtsMenxts

tenci

,j

laireulicum. Tum eum ad Qagra exconcidi, 1 et pcclus bovinis nervis


10-

r41

Ibid

- (^)

Leonis Diacom Uistonto e receua.

C B- Has.

DE
126
,,,inde

S.

ANDRE^

IN CKISI MART.
plurdms,exirsisActisdesumjtis,evi7we)'epossemm, d c.r vctvslocodice liiblioActa priora c.rscripla sunt B. Montfaucon sauulo ix thcc^ Parisina; (jucni ccnnparationc cum Mead.ycribitm, etutperpetita possint^viraquciisdcm 7ivmehrusijis confeiri
tu}
ris,

os

saxis contuiuU

pra^copit;

poslora (hc

B. C.

rantari jussit

Imaulpole cui Christum etsacras persunsissct, rursns flafre laeines abnepare non demisso. alligatis pedibus tum capite in lerram publice dendenet Constanlinoioli
Ibris ojcctun..

ubicodcm7i(rrabontur,sig7wvimus.Quoautcm
dcfmiri ncquit
;

dum
in

expnni.

Quem

citissime P^^'''^'^^"'^^'

rapiando

sauguiue

consporserunl.
aliquis

Ka
qui

^;.;;;.;;";

lo u

Bovis
pisces

assecutos
cxoncrarat,

conspiciens
<\o

moao
;

temf.ore co7\scripta fuci^int enlm rcjcriinus, praier mini^ni mo^nentl

nihil

noiam
.

tormenti causa

^^'^c.lalu.

chronologicam

ccc

qua cmutat scriptorem


vixi^se.

satis dlu

'ecompcrta. nKuellicuUrumiserarrepo
cursu con te.. diaboU \.lacere appctens,
qui
t

.n.s
e

postCopronymum

Locus, qiii nu}>

3 .sub

ex

'" -^.^;"^;^^^ inm. i^Hem Sancli abseidil. ^f Q eum trad.d.t. beaian. animan, Uumino ac asprxere vehU qmd n o raptabant. ut mo.-tuum
.

fincm occurrit, is cst : Iste vero ei-at Constanlinus... qiicm lidelcs ejus lcmporis (oi ev Totc totc xp^^^^i)
Copi-onymi infan.ai-unt. nierilo sub cognomine Sed cx co Acta illa priora comnicndantvr, qvod
loc7ini

licini

in

fcrdissimum

locu.n

ab,enTU..t

nocle

quidam voro advr.-tan.e, sublalun. qui d.c.lurCnsis. mulo condiden.nl in loco

orlhodoxi tu-

adjvni

Sancti 7\atalitivm, diem passio7ns aliaque la / lurima 'minvicprofervnt, ciqiiaimjuu^n


in

prolijioribvsvcrbis intcrdviii S. Marlyr loqvi vidc-

tur,cadem tamcn fcre

aVmActisoccxm-unt,

sicpe

%!TZt
xx.M. octobri.

mem

Sa^cU cou.mcmora.Hur^ qum odhibvcrc. Aliom tmi^cn hvjus ,.rf,v,>,. edilorcs


^^,,^^,^, assig)iflt

diversos Mss.
rei

vocibvs iisdcm aul si^niUbus cTpre.mi. Co7ifcrriin ea7i\ rcin possvnt nvmcri jvtissinivm 1 ct 10. Ear
et ea- iis qu.T

rri.tm

e$t.

Popcbrorhius

{{),

Gr.TCosnvmmm

eodemautscqucnlidiecortimemorarefrcqucntersantali die cckbraio fj^ii Sa7u-lo jrra^cipuo


ctos rorios,

locoru7n designatio7te, utinfra vbe^ius dis erimus, fnc Aciorum .u-ribuniur, ul itidem

infcri7is diceiur,

arbitroniur ea Cpoii conscripta

afjincs Aunf, cl taincnpriorcs

ctiam

svumpropnum

non

fui'.'e.Scimus tan tum

maaimam partcm sacro-

In Meu^is ilaqve pr.Tdicti guatvor B tliem obUnere. qvopas us est Sancti od divm xxi Octoiris, quidici

rvm

codicv7n Bihliol](CC3eCol.\Vmianx,uii7x Pixfa- E

iione {(slalur lavdaivs Montfauco7i, cx mo7iastcrii.s

xx scHiccl proximvs est, relati Tij aOrij svntelseqventi brevi encomio celebrantur :
S. And.-eas in Crisi,
^fte>?,
pf,pi>i

mo7itisA Ihoprodiisse

Toiv

Aymv
Ukpov.

vEoyavwv

fxapry^wv

AvS/jeov,

et illic olim bi^achium S. Andrc^ Cretm,sis, qui iiie7n cst fortasse ac Sanctus no. ter^ asservatmn fvisse. Qua de rc ptvra vide

Srsuivov, ItovJoy xai

num.
(xu

37.
ex

"Zrixof

TjOEic

Srcyovo?
ffoi

ffTeyaviTa; tx^tg

Touf

ffuv0),r,(rvr5 e? evo?

^iyouc

9 Mctaphrasicn, cnjus Acta secundo loco prodeunt, prinra illa 7ion vidisse satis certo nobis con~
stai.
I/

invirmmn

P^xei-unt.

Id c.v/ :Eademdie(xxi nn.i ..cenlium Marlyrum


et 1'ctri.

Octoh.) menioria SancloAndi-ese,

Stophani, Pauli

qucm

enim nec ortus locvm, nec die^n obiivs, usqvc dil/ycnte7' i7iquisivisse vel ex Viia
se
(7),

S. Thcoctisics Lesbi.T co7istai


:

m narroiione sua

Versus

Tres roncoronatos habes, o Slephane, Tccum ense pugnantes eodcm strenue.

consignavit.Nccjrs^terea du7n Vita^nsatis accu7'ote


sc7'iptnm 7}actus erat,

ordincm autstylu7n multvm

liursum dic \\\ui Oclobris in altcro duoruni Menolouiormii qux Schohivs edidil (2), compure^it et xxvin SS. MurtyrcsSicj-hamis, Pctruset Andrcas,

Nov. iterum S. Stcphanvs


(tUero vero solus S.

,h(tii'r

Murtyr solus

in

Stephanvs Jvnior monachvs et Martyr die7i.\\ii\Ort.scmelcoin)nc7f)orotvr. Itemin codice Lauinitiuno (3) sdccuU x xxMii Oclob. S. Sle;

immviare co7\suevcrai ; cu7nqve apvd a^nbos scriftores plerumque .umilia olma si7it, exi-stiniamus utrvmque ctAcHs antiyuicmbus, scdoiuncdcpcrditis, suam 7iarrQtionc7n eacejisse, iis additis qvx aliundc colligere potuerant. Mcta/ hrastes lamcn
cctate posierior

vidctur ex eo quod in cjus collcciio-

pbani

et

qui

cum co

passisunt. Conjectura d^ucti

xitcrponeiiivs n .T^(irhit'U7mtrhic illvm Stepha^mm'

7\ibus 5.-Andreae yHa die^n xjx Ociobris occupat, nosier aulc7n script07% uhi irfcrt Sa^ictum die xx passum essc, nihil de i^nmuiato cuUvsdie comme-

olim commciiioratvm fuisse qvl

.svb

codcm Copro-

morai
1

sccl

cu7n levis ea

7-atio vide7-i

queat, id ali-

7ujmoplurim(i }

as.yus,

dein in Sugdxa^i ea-svijSancte

teradstrui7n7is,Mciaphrasta'7\empecollcctio7\esudeo
osi scr(piionc7n

^ vitam fnivit. Ita enim fcrvni


Mc/ioloyia Sirlcti et Vasiliainim
Iluic dcinde ct

tum Mcnwa; t^m

ilHcope^vulgatas fvis.se ui priorem

vemhris.

ad dicm xxvni Nomore Grs!coi'um additi


;

fucrint SS. Petrus ci Andi*eas


fluj'iivt dic

ex quo etiom pro\K\ui NovembriSf quo S. Stephanus


cst,

scripiorem illum fugere no7i potueri7it. Qux igitur apvd cu7n de S. Andrea in Crctamona.siicum vitain a^nplcxo narrantm, dci7i dc 7niracvlis quihus eum Mciaphrastx etiam lemj oriiyus, i/pso teste, in urbe

Juuior passus

idcmduo SancH tum

in Mcna^is,

tum in variis num. I4A


Aiia

Mcnoloyiis itervm rccolantur (svpra

Mctaphn((/;

8 I)c Actis qv.T .subjicinius ha-c acclpe.

DupHcia

Deus ylm-ificubat, scripUrr idem iUe prior non omisissei. Quibus posiiis, qmim notum .sii Mctaphrasien medio sxculo x flm-uisse, hinc deducerc xtatc antilicet Acta qvx priori loco edimus, ilia
Cptdi
quioj-a csse.
-

iifTu, et f(h

cxhihcjnus, utraqueyrwcc incdita^


latine
;

riora vcroetiam

Antmymo Krt-

id facimxts

tum quod

ostcHfyra ex Hlis

non

propvxcrunt, scd pavcisoniissis,non7iuUa superaddunt ; tum ctiam qvodho7-u7}i csccmplar pcrfcciissi-

10 SicutiexAnonymiActisS7jnaxariu7nMcdio^^'J^^^^^^^^ csi, ita lanense, qvod num. 5 reiuli^nus, de.su^nptuni ^^J^^i,. ex Mctaillud quod in Me7};ris excusis occuirit,
phrastse na^ratione evidenicr pro/luxit.
s-icvt

mvm

nacti svmus, qvinqve scilicet Mss. codicum cotlationcm -n 7naryinc rcfcrc7\s. Tribituiitvr hwc
Mctaphinsl3p, ui di.scrtc habet Allutius, qui in diatriha de Symconihus eoi-vm initiumaffert [kwquare

Ex

qvo,

ex Sancii Officioquod ibidcm


fuisse S.

icgitur, celeber-

rimu7n

Martyrem jam

sxcAiio\X, et

mira-

culismultiscla^^issecoUigitur.Joscphuseni^nhym^

hunc
ilta

lQou7n

non

vidci'it

Puyius

(5)

qui ncyat Acta

noqraphvs quC7n cx Aciis a


dntls
(8),

Symemn

monium

Mctaphrast:radjudicata fuissc. Testioutem Allatii quautum in hac re vateat,

co

sxcvh

Papel/rochi/) in lucem constat, dece^n diversis /loruisse

7iemoignorat;att(i iuc7i,> i ojjus ssei,7-e7nargume7itis


(1) Epli
1. 1.
1

*"^ Ca7ione miracula cclcb7-ai, qy^ iiysiusoculisCpolic<yramSanctitumulopairuba7iiur.


locis in stto

GriiTo-Mi>ii|i..t.IMaii,p.vnietpnssini:r.llMaii.p.UO,

li}}^ p. 130.
;

'^^',;''^,",?';'*-'"*-. =";.'

(4) .\lluliu9,

W de Simeoiubus,
V-

Uiiiidun Cotld. (f>j lu Crilica p.

m.

iWi,

Baronu.adanii.7Gl. n. 1. aH X Nov., p. '2.(. lidit. 1018.

(II)

(8)

t8&. Bib. Coialin. p- 18&, T. 1 Apri..,p. *itib.


,.

(7)

Surius

Merito

DIE DEGIMASEPTIMA OCTOBUIS.


Mrrito itariur
rt in

127
b.

Aotfyntm

tiinlo

Thaumaturfjtis
Offirii,

dotm

est, et in

Cotmcio^ut vocant, Grxci


:

abl)atis (quo vocabulo nonsolum monasterii moderatorem, .sim rr/r,<i^iuv, srdomnes num/ichos Gneci
iilius tetnporis

his VPrhis CiFtnHitur

'Eopra^et

(rflfis/iov,

v ^ffJrJoyTa

plerumque niincupant\ PauJi certa-

mina
7ro>tv

in

vestrum conspectum adducam, vonorandi


insulae

57r(rv

7rpoTX>ouf*v
5>!TuJ)ov
fia/>Tuc,

xi

/wpav Z>"
no\<JB'^

7/>

*'

Palr<'S? Vir illegenorotus aTliortphane cof?nomonIo

xRT>,Lt^>!

f*s7v,

To

V
''*'

ff<iua,

Lardolyro,
in

Archisalrapa,

comprchcnsus,

AvsJa

o/>9o3o5t;

?e-^p-

/^

Hodie

ppslorium

Horaciii

interrogandns

(Cpolisl illustro frstum tuae C<^lobrat re^ina iirhium


n;i,'ioni.'m ; memori:c, totam convocatis civilatcm et oiiim maKnum thcsaurum possidcns, corjul)ilat Martyr Anpus ccrlaminibus sloriosum, Sanctc orlhotloxiae lumen. ///' vero obiter mone/mis,

esl etc. Atitoniu-i iyitur,

dum
.

adductus insulx Archisatra-

pam

drca,

si qu is

nom ina e.r

Grsecorum Liturgi/i desnmpta non

satisslhi notn hir offrtuleret, eutn sin/pilonun decUirationetn reperturutn in Hniei disscrlatlom de

commeinorat, non de Cypro loquitur, cujus fi t mentio in h i.sActis S Stephan i, sed de Creta, ex qua oriundus, C/tolim advenit. Cum vero ex iisdem Actis aiitiquiorihm S. Stfphani, ct Metafhrast^u ,qux Li/yomannus la.tine versae.rhihct etreliqua omtiia /)ro/Iaxeriut, ctiamsi alicubi Cypri nomen
nulla
,

"*

prodiret, e.r Actis prohatioiibus

Acoluthiii Grsscorum, qu/e in Junio nostro edita eTpedUiiis auteiH ea utetur, qui indi-ein
est {{):

Vernm dubio
libro priino

locuin

respuendum esset. omnino nuHumreiinquit, qttod


{^\

dc Thematibus

referl

Constantinus

uttiiuum a calcemsuhjectumadhiberevoluerit.

Ohesquiero tnmo primo Octobrls ad

Por/thyrogenneta, Cy/yruni scUieet, ab Ueraclii tenv-

pore usque nd liasilium Macedonem, a Saracenis


fuisseoccupatatn, in quorumpotestutem, postquatn,

BasiUoimperante,perannosseptemfuis.^entdepulsi,

% n. Septem Martyres In plerisque Fastis confuse prolatiabinvicem distinguunlur, et

iteruw deoenit.E.rquo inanifestuni estCo/rrnnymum


Cifpro

numquam im/)crasse,nrqiie ab

Creta,

dum

pnefecto

Anlonio illoex narrationem suam ahsolvit, de Cy/ ri dici potuisse (6) Sic Sanctum virum E
:

liolocauslum ignceirefitnoquam Imporatore (Co/tro-

eorum Acta

breviter

nymo nimirum} nii(\n\or [w^tcclns,

itle

nempe Thco-

illustrantur. Persecutionis

Constantini

Copronymi

phanes Lardotyrus.de quo suprn. Sed deCretaut'u/ue polcrat dici, qua'n idem Por/)hyroyenneta non nisi suh .Mirhaelc Halboa Saracrnis captani fiffirmat [1).
12

fem/)us nuirtyrii es Thcophanc,

cum

Actis nnnoToidtr

brevis historia et chronotaxis cxhibetur.


i/rfi/m

S. Stephani coUatosic statuipotest. Na/i^at ille ad anmtm mundi 6257. suh indictione quarta {%),

""

pisse,

Copronymuin omnibus subditis juramentum prsecene imaginibtis veneraC'oneni e(rhiberent;a nno


(9),

septem Sauctos, qui omnes sub Copromjtiio excepto, passisunt, txih copronymo varia tormcnta, et mortetn, uno jnmi: s. Pau- ffit- ju:rta sd9'iem mensiutn etdieruinqitihnscolunin creia iw apparebit quo loco in ^^^.^ subjicimus, ex quo simul iis actum sit, aui in posterum opeiT- nostro de agendnin : Die xvn Martii, S. Paulus monacJwts xvi Maii, S. Petrus Cih/Mcirtyr in Creta.
varn

vero sequenti, indictione quinta

pr^fectos in
ibi in

Llos

provincias sca thcmalamisisse, qui easdem

monachos, qi.tasipseC/)oli, ederent trayaedias. Porro monachi, quiannol^l cum S. Sle/yhano in carcere
prxtorii versahantur, de crudelitateinwfectfyrum in
provinciis plwrinut

,1/.

et

quadam
pricrccti

die

prope Cpolim. bita et Martyr in Blachernis, S.JoannesMonagri3e llctjumenus, Martyr ivJunii, Martyr VIII Jutii, S. Paulus Nooiis Cpoli.
Cpoii,

vir sanctus",

Cum autem tnemorant (lOl una cum vinctis aliis Patribus sedoret ser.no molusest dc persocutione q uam
:

x\Octobris,S. Andreas moiiftchiis- CrexxwiuOctotenm, diclus in Grisi, Marttjr Cpon.

impcratoris divcrsisin locis adhibuerant. Itaquc in medium prodiit Anlonius ex Creta in-

sula etc. (Cfrsupra num. \\). Aliunde indictio ilia Cpolitaiui quinta. qua novi pr.Tfec}i ad /nvvincias

hris

Martyr _ xxvili i\ovembris,S. Strphatnis Placet de his omnibus nontiulla disseCpoli.


.funior,
et

(?)

S. Stcphatius qui in

Suyd:vnm

relcf/atus est.

sunt, currebat n Scptcmbri anni 766 ad Septembrem anni 767, etpra-terea certum est S. Stc- F phanum hoc anno 1^1, die xxvni Novembris, mar-

missi

rere,e.r quihus

lumen aUquod persecutioni Copro-

Deprimoexhisseptem, n\jrnian3B offusun\ iri spero. Paulo Martyre in Cret<i, eyeru n t deces nempe de S.
sores

ad dicm

Ma/rtii

indicatum

(?J,

ibique ex Actis

tyriocoronatum fni.tse. Eryo sub i/>sa indictione illa quinta, anteScptemhrctn anni IGl, contiycrit martyrium S. Pauiiin Creta, de quo Antonius ille Cretensis narrat. Cum vero S. Paulus ad diem

Upomannocj: Mctaphraste S. StephaniJwiioris, a locoali^/uo insiunidr S. Paulo adlatine vulyatis,


ducto,coiicluduuteuminCyi^ropassume<se;vermn

eum

in ipsa Creta passutn esse

nobisomninomanir

x\u Martii in Gr.vcorum Fastis inetnoretur (11), ,anno forte non immeritohoc dic, indictione quinta consequenterl^lyCumpassumessepronunciabimus. 13 Cutn S. Paulo ad eu.mdetn dietti colitur

Triginta octo

Suntenimad manum Actaejusdcm Stephani Junioris, accuratissime a quodam Stephano


fe.stum est.

monastcrii Pele- manacti* murS. Theosterictus[\2), tnonachus lati siti (13), tion quodeo |^''^^ ^^,,'"'"" cetx, in Asiaad Hellespontetn

Diacono conscripta.
aecuti

sumus

[?,],

hunc itaque narrantem deprehet\dimus Ulico, vclCypri

Dum

dicunt Mena^ai^k) dic obierit {iiam Confes.snrem euin sedquodeodem loco (15) Actoet in pace mortuum),

no7nenmcndoseincodicemLipomanniirre/)sisse,vel En ipsum interpretetn oscitantuTaryueudumesse. quomodoeain S. Stephani anti-iuiore Vita narrenmcdium prodiit Anlonius ex
:

rum S

Stephani,post dictum Antonium Cretensem de martijrix) Theostrriclus iutrrationem instituat,


.

triyinta oclo

monachorum

tnonastcrii sui.

Hos

igl-

tur (4) Itaquc in liis verCrela insula. qui de victima Deo immolata lacrimis egregia Ouomodo sine bis loculus est
:

})r.rfccto, ferUiquinta tur dicit a Lachatmdraconte Domini, in monasterio suo Peleceta- comin Ca^na eodem Lacfianopi^ehensos esse, eoque vastato, ab

gmra.

1-aris IWiS. p. 501.

(i) Aiiaiecla rie^a.

oc. 1

t.

^^)

^^'t-

~ffi'_
&ariii.

^l-ilbid

D. 681. -(10) Analocta^rriBca. p. (':i) T. 1 April., p. no. /l") U.id. (15) Acli SS.. t. ll Martii. p. bUO. Cr

FtOi.

ni)T
(li)

MarUi.

AddK-m ivn

De qua raUoua. v.Ue

SoDnaj I8jy, cap. JiiV.- (8) TlioopUanis CUronograplua,

I.p. bva.

Bupra, n. 7

Commentaru.

draconte

DK
128
^lraconte versus

S.

ANDREA
rtwrtym

IN CRISI MART.
qna monachos se^ 7wrroiione S. SiephaniJunioris, Pr.vtorii n n nolGl de ien fos adpn t icnin carccrc

Kphesrm nhduetos,

ih'

cum

qvintn nr^ced^^tiaCopronymo, indictione


^^i.,ciasvnssoscsscdi.irm.^,nov,inat^^ huhanodrocon iUr, cui thcn.a As.W
Tpse

pro-

Mmons

illummonachum
sum,

qui apud iilosI>aIros, tiam hm-intur : Sanclos marlvrioabsoIverunt,imilenmr. Sanclura nosvilam Petrumdico, in Blachernis incluniqtai,
{ersyltitTiie.ov
:

iuclusum,

;/(///'<('

reclus,

^wo

ram

tradiUmscribit,aliasdictmirn>raeesiormnJerpeGoorus /r Ihema lU id obitcr noten,,


itaque,

rhracensinmin(criretatusesti\):no^^horumthema rcro eompfeinEuropn situm erat. Thraresiorum


ctel>atur

voxprodit ; pciyeram igisensu frequeniissirne h.rc in vinculis conjocfum.) : Blachoniis tur Lipomann,is
qui

antc

Imperaloris
(

conspoctum
TVTrropevof
)

intoh'randis

disinuput, Asiam Minorem, Apprime ea simul vocum et,jma tradens, ^,:)"^'^'"';""^/ 7,^f !d.

boum

nervis
CcTsus,

pouv0|Ootc

pro

Christi

imagine

ilhini

Pacianum

el

pra^varicato-

dc Themaid.us (2 ro^ienneta in laudato opere ut ind,eata, >nnp^eM. jam ctio auicm guinta,
.

ad Douni oculis ronriibore ap[ellando. sublalisquc in mediis verdicendo, Gralias lihi ago, Domine,

di.in,us,

aSeptembrianmm;

sedcnujheosie-

herum

crucialibus oxpiravit

(7).

Ad hxe primum

ferin.

Pelecei.r a iMchanodraconte X-tns monasierium nairet, C<rna Domiui, invasum qumta in

est per.sectitor adreriivi-uscum, q'fi a MctafJ,rnste in cadcm s^vissimvs{S), appellnfur,

hicDncianus, id

;((

anno 767, d.e xsiApndieendum erit id contioissc indiex^x. Mariyrnanautem lis nuando Pfsrha quod ^n Lphes^ soriorum rheosterieti,

Itaoeio
lartdms

eonii.it,

^
Ij

Lno
anni

l^u,

S Stephano

estro/eco rnem Mvemlnus ^n.u^ siquuiem ante finem namtnm fuit. Dtem in careere
alli,end,cm

apud S,irium ad diem xxviii i\ovemh. Jnlianum Afostatam dici, quod Theophani pror.sus eonsonumest supra 7iii/m. 14). Deinde reliqun omnia qv^ S Stefhfrivs navrat de Peiro in Blnchernis inclusonihildivcrsum hahenlprstcr solum. nomen,
Vita

ah

iis

qu3e de

Andrea

in
si

BlnchcrnisCnlyhiln scrilut

,nariyriiassiunareforiepoterim,>sinh,me.no^^^^^^^^^ cohors in MariyroObtinet tiuidem hHC Mariyrum JanuaTU, ad quem decessores

Theophnnes. Prwterea
sij/litaserihit

Theophancs, ubi de Petro


Petneni in Blarhernis
de
isto

(n. 14), vej-e

huio liomono diem


nostri de
iis

xii

inclvs^im dcsiynarei,
hislorut

qme

nmrantur enm E
,

erjcrunt

0-sed

hi faicniur se in

nuHis

S.Stephanicomponinon

posscnt. Saneius

eonsxjnaios eos repcnsse. Fastis ad dietum diem pretmsisstmo Posten vero eosdem obvio hahveruntin Chi/pcimno, ad diem u Junii : nam S,/naj-arista

Siephanus enim, vt suo loco f.rohahimus, a mense ISov. lG3usque adfinem annilij^in ecrsilio fuit,ct circiter ab ineunte Januario 767 cvm pnrdictis
carcere Pra^toriiversabaiur. Ea- quibvs ante 763 S. Mariyrem Pcfrvm dc quo probabile f,t narrat,occuhui.ssc; nam alioquin, qni noiimclius

cosdemesse,e.TuarrniioaerhcosirririicumS,jnaxaUloeollaiai^), cuHibeimanifesium fiet,quamristd

monachis

in

quam Ilenscheuium mistrum


Porro la,idaius Sfpma-arisics
II

id ticw fuyerepoiuit.

non solicm ad diem

Jumi
illo

insinuat eos siynai, sed prs!ierexi saiisapcrte


die

iis

palmam

verisimiliier confirinius hos

martyrii obtiyisse. E:r quibiiS monaehos, mense cuin

S. Stephano, quam hic illis, martyrium cnarrn.sseni? .Xcqve S. Andreas in Bhrehernis istud fTOjeCpolim hahitahai, vt Theophanes serihii, sed ex Creta adveniens ad Blachemas se contulit, ubi

monachi

casdimidio postqitam monasferium sirum Peleceiw tatum et comhustum vidcrunt, propc Ephesiunsulfocatos fuisse, die scdieel
^..
li

Cofronymvs inpalatiosvo

Divi

Mamnntisin Mar-

tyres sTviebat, qviljuscum iUico tcniusest. Tcsian-

Junii 767.
1 1

14
s. Petri

l)c

Peiro de Plachemis. quen, nurn.

post

tvr id Acia et Synaxarivmsuprarelatuminwm.h). Nec etiam tyra7,nvs jvssit cum usque nd mortem

ivfi.m

S.

dc Biarhernii,
s.

Paidum CrcU-nsem posuimvs, plunma eimmcxad s. Siepluini innotescunt. Papebrochius ,\(.fij;


\\i IHaii
(51 e.T

Androaim
^ji^^^^

laudoio Syna.Tarista

i\fs.

*^"*'

sequcutia deChifjietio nosiro acccj-to, de S. Petro

Thcophnnes scrihil, et dein fluentvm projici, sed crudeliier raptaripcr viam puhliram : nec Cfoli sorores suns habcre potuiiqvi in Creia monasiicam viiam deyens, illvc advenerat
flngris cirdi, ut itervm
in

prnmit
7>(oOt

O
;

iv

B)ax^,ovoi? nerfos, poyMupot; TvrT0|AEV05


:

ui

cultumSS, Imaginumcoram tyrannodefenderet;


liiivs Asiaii^

id esi

Pi-trus in

B!acliiM-nis

habilans,
liecle

neqvc dornvn, in cmporio Leucadii ad

taurcis cffisus,

martynum

coiisumniat.

Pa-

cum

Bospori, ho/iesl.T

sepuliurm mandari

potuit,

prhrochius conjicit hic agi de alteintiro


^'

dvorum

Mariqcuii, quo^ rheophancs ad nnnum 2\ elTl Copronijmi refert ; cn hujus U/storici vrrha latine
versa
16)
:

qvem in ipsa urhc, dumrapiarePar, eTpiraniem., in ^ locum sordidissimum, in Pelnyia scilicei,cummalcjicis pi ojcccrc,

quemqve dcin

viri (yrthodoxi

m loco

Eodem otiam anno imundi 6?53, Con'21)

siontiui

Cttnslanlinus

porsccutor

Andrcara
dicUim, ad

vcncraliilcm

niunachum,

Calvhilam

sancto Crisis, itervm in vrbe ipsa, dcfosuerimt. clariora Q,tx singula cum. ex Aviis S. Andreae Ivce Theophancm non adjuncta sint, manifesium cst

Ulachornas

hahilanlom, in Sancti
Juliano vocilato,

(lagcllis interrccit,
lciitc juiiioro

Mamantis circo quod cjus impiclatcm, co Vaar^uisset-,

ol

ejus

Martyrii immvtasse scd solo non,ir,a Mariyrum rontransfosuisse. Aique hxc iicrum, non dicam, demonstran tur ex iis qu^ habei flrma n tur, sed vere

aulcm corpus in nuontum projici jusscral, sed Andreai sororosipsum (ITorontes, in Lcucadii cmporio sopultura: mandarunt. El anno mundi 6259, Cctcrum ab hoc tcmporc majori Comitaniini 27
:

Menoloyivm Basilii nd xxviii Novemhris posiqunm Ando S. Siephano Jvniore erjii : Simililer et S.
vila exccsdreas^i?! Cri-vi) vinclus, raptatusque, e
sit.

veania in sanclas Dei

Ecclcsias

fcrcbatur; misit

carcercm At Sanclus Pctrus (dc Hlorhernis) in nagellis prius conjoclus, doiitde eductus, laindiu
caeditur,

enim qui

Petrum vencrahilem stylitam a pclra extur\t;ii'ct, cumquo dogmatibus suis ropujrnantem, vivum pcdibus vincVum, ac pcr medias nrbis vias
perlraclum in
Pelagia projici
jussit,

alios

vero

autem donec spirilum Deo tradidit. Num inquirtmus. S. Androas Stylila dici po.ssii, infra congesserit Dc Cnlyhiiic vcro coqnomimecum plura vbi de Joanne Januarii
BoHandus ad diem xv
Cnlyhita. saiis cril hic di.risse il{udavoculaK\<jCn,

saccis inchisos, atlipatis pcdibus, in


tribulnmfuitfc.
tt

marc dcmergi.

tciMrm.

^5 Stjna.rarisiw suo PapchrocJ>ius nitniuni difjidit, durn arhitrat^ir eum duo allata marlyria in

qux

unnm

conflasse

ipse

Martyrcm pro

altero posuit, ut

enim rhcophanes liic uiiuni manifcstum fii cx


1

tug,irium significat, dcductum fvi^se, Quam ui Calyhiies Ulesitquiin tvgurio hahitai. cog^iomenio insignintvr rectc vero 5. Peirus hoc
u.st

ita

quem
1. 1,

S. Stej hanusnpjicllnt tov

|3),a>:^pa Saiov, tov ev

(1) T. (3)

Thcophan- I.c.p.GSl. mLib.i. Ihom.ni.etlib. ii.Uium.i.


I

Jaiiuar.,

ii.

W,.-

el Analccia Krieca. p.
p. (iC7.

(i; T.

Junii, p. It8. Cfr

1. 1

Jaiiuar.,

1.

c,

r.05.

(:.)

T. 111 Maii. P- 0^5.

0) Aual. gn..;u.p.^07.

- (S^Ufr

(G)

t. II

Junii. p.

''"''".^C^n^g: 88.n-

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBIUS


i

129
nostro
in Collegio Divionensi
r. c.

r/x>Etfffxvov,

sicut

ipsum

S.

Stephanum Theophancs
tov

brochius a

Chifflc.tio

dicit

Tov tyrJuarov

ovT

avwv AO^evTwv (quod

cxscribcndum acccpit. \'6Annus martyrii S. AndreED in Crisi dupliciter inquiri ac statui potesi. Primus }i odus est iste: Mcmorant Niccphorus l9) ct Thcophanes llO| varias Copronymi c.rpcdilioncs plcrumquc (clicf.s in Bulgaros ; at quam indictione quarta mense Januario
su.sccpit,
s-

nonicn tnonti^est), nenwnonvideti^). confusio16 Scd quoniodo 'nico/ hanes in hanc in ^osaliani causam non novimus nisi IZZTelroris ncm devcnit? ipse prodilad quod iunc adolescens fuerit valde,ut mari annum mundi 6255J dum A. C. 763 (ipsi cumpnerisse lusissecommernorat. glacie consiricio rocul a Cpoli, dilirp-nJn monasierio versalus (2) y
'

Andreaa ero

//roffiwio testatur (3} volumina ter quidcm, ut in suo non multa, plurirna exaininavit, scd dc rccentilnis ple~ ularbitror, congcrcrc lotuit; sequitur in his Vhotio prohatvs rxcmque Breviarium Niccphoi\ qui dicitur, sed is hisiariam, no-n chronogra-

anno nimirum 766, iisdem tcstibusinfelicissima fuit : cx qua ncmpe turjdtcr menae Julio reversus est, ac furore quodam corrcplus, Sdcvitis in monachos acsanctarum Imaginum cultorestraga^dias cdcrc ccp/ it. Eadcn- indictione juramcniAtm ab omnibus subditiscircgi^sc dicitur,qno veneratio-

scriptor

nem Imaginibus injosterum scnon


spondcrent. Porro hsec
utrisquc rcj.erimus.
Ibi

cjhihiturose^se

phiam aut annakscontexuit. Causisautemerroris assignandis idco diutius inh^eremus, quod


illius

singuia in Actis nostris

sub iium. 8
tulissc

i/^se

Coprony-

^ionnullos in Mariip-io S. Siephani lapsus iterum ad xxviii Nov. uberiusdicetur. Quid admiserii, ut

igiturmirum,

dum in Meniris, in Mcnohgiis cctcrisqucFa^siisgrscis Andrcsc illius Catybitx meniio-

qno plertendi sunt, musdicitsc dccretum Imagines venerarentur. Dein num. 10 quicumque arguitur a S. Andrea quod bellum in Barbaros, ordinisque poHticiadministraiioncm ncglexcrit, ac

nemqualemcuniquediligentiusea-quireremus,nuUa obviahanoi usquam hujuf> cognominis vestigia omnibus S. Xnbuisse? Commcntoratur tamen ab passus et plerum^ dreas monachu^ sub Coprmymo apponuntur. Dcprchcndcrant B que vcrba in Crisi Graxifaslorumscri/ t(rrcs,qu.Ta Theophane
scilicci

superbum

animum

iucrit. PrcTtcrea

num. 6

in christianosdemonsiraresta' et 1, du>n S. Andreas /ri-

mumcorami:)n,eratorcapparuit,pcrmuttosinvenit

quastumi

suhjecios, ncrvis bubul/s ca^sos,

cffossione cruciatos,

aliaquc sin.ilia passos,

ocuhrum qux E

hi^loaffereOantur cumccteris testinioniis,siminus ccrtc hagiographointm consiare non ricorum, at

a duobus prsedictis scriptoribus ante indictionem qnnriani nusquam recenseniur, sed ca indictione

possc, et ideo

Thcophane

dcrclicfo,

Synnmria sua

scripioribus, potius ea- Metaphrastc aiii^ve Actontm maceterum p/crumque consuevere, depromcre tit aut ejus iatini c contrario Theojhanem

iisdem pwne vcrbis descripta su7U, uti et deinceps pturies (11). Exhisigitur recie statuimusanteindictioncm illam, id cstante annum 766, S. Andreae

martijrium non contigi^se.


19 Alicr niodus,quo pressius
S.

annum
:

martyrii

die^j.octobrts

luerunt.

interprctem Paulum Diaconum secuti, priore confusa fucrant retinuerunt.


s

inde quae a

Andrc dcicrminamus hicest


&2h9 a-ne

Thcophanes ad

"'*"''

annum
marty-

mundany,
;

ut dictum cst

num.
Andrea

pt

sde
XVI
.^faii

BJhlrLpn.
sw ni
annin\,

rii,

Vt autem ad ipsum annum Petrinempc ct \i^6re^Jamindagandumacccrcloia consedamus, sic Thcophanis vcrba num. 1 4 : Annomundi^'lh2, gucntcrad diciainterpretamur Co;ronvmi, coniigit martyrium, non ut

uPi'iusque

14 et 17,

marlyrium

S. Pctri stgliisccum S.

commufati, commemarat

sed ad

eumdcm annum

ciiam indictionem signavit, quod satis frequenter

quidem
id facit,

farit,

seu 21

non iamenubique. Quando autem Pagius aWque gravissimi scriptores 7wn

filacherTheophanes scribit, Andrex Catulni^rin Calyhiise in Blachems; et anno sed Petri Tiis Copronymi autem 27, martyrium m

mvndi

G259,

quibusdam ^imilc,scddivcrsammortcmetsepuituscpultura' loco ram nactus est S. Andreas, r/z/i a Theophanc asstgnadicAusest in Crisi. De annis a ab impeno as jatn duduin Uenschcniusadvertcrat deiracius cst (4), usque ad Phocsp cui unus annus pr.rcedcns annum ultimum Copronymi, ubi error C novo errore tegitur (5), vel annos mundi vel mdiTncophams clioncspcrpctuoclaudicnre, idenique de
emcndationespcciolcmdiatribmn cdidit
(6),

dubitantindiiionemprxxraA7itiochenaadmittere, se a-ram qua Th^ophancs utilur, licci profUcatur ertum Africani adhiberc{\2). Mihi inmen com, Juiii cum erronea aliquovics recte proferri,
est

xram

indiciionc,

cxcmpHcausa ad an.

6253, ut ex adjc-

cta ecliisis

lominus recte

indicationc manifestumcst.Paiet nihiunivcrsim egisse, qui indiciioncs

Thcopnetulerunt. Ad hunc igitur annum 6259 indictioncm signat his verbis (13): Hoc anno, phancs

mcnsis Oclobris dic sexlo,

indictione

sexta etc.

Vcrum h^c

indictio

cum

annom^m

mundanis

eorqua

Thcophonem^umplurimumornaredoctissimiedi' Vcrum hoc locomaiores Bonnemcs [l)potuissent. indicatos ad netaltcra via accuraie annos modo Thcophanes cnini ad vulgarem> reducendi;
xi-am

xr^e nonconcoi-dat, cu/m ex regulaS.Maximi (14), dcin divisionc instUuta per\h, addcnda sii unitas,
c/Jiccre quod reliquum cst, vndiciionem hicnon sex, sed qumque tanium Pm-ro hac methodo hic recte adobiincmus. Mhilominus indictioncm quia Theophavia (irmatur. Primo,
scribi, duplici

debeat.

annumm^l,

qui

annum

martyrii Pciri de Bla-

alirjuam solis chcrnis inimcdHitcprcCcessit, ccli^sim his vcrlri^, cx vcrswne dilnjeniissime consignat Augusli Goari : Apparcnle solis dercclu mensis feria sexla, hora diei decima,
die

nesadannumscquentcm,indictioncscpiima,scribU diem sabbati (15); ex quo

decimo quinto,
(8).

anno proinde
siat

probabilc

ex more eainde usque ad Septcmbi-cm anni 761 dccurreret, occisum esse S. Peirum dc Blachcrnis
fit

con700, ut ex tabulis astrononiicis li, quia annus n,undi 6253 Cpoli incc/ Et ut Grxcoi-um, mense Septembri anni 760,

diem 1 Apritis fuisse illam septmiam recte manifcsium cst, indictionem prxccdcntcm rectc scxta adadscribi; ergo et ad ad hanc ind^ctionem sextam
scripta est. Pr^icrca

sianat

TheophancsannumprimumStcphani Paj x, mense III, hac indictione, atqui rcapse Stc, hanus indtcionc qua (16).S,c stabilita
Augusto clcctus csl pjsus e.4 S. Andreas Pctrum de Bhchernis
in Crisi.

pro quo Thcophanes

die XVI Maii dicti

gnat antiquissimus

anni 761. Dicm illnmcnim assiSynaxaristes Ms. qucm Papc-

annus erutmartyrium tur EtcniminActisnostri^-piioribus,


dixit, f'>cHc ipse

pburi Patr. Cpol

contigisse

DE
130
E.

S.

AKDREA

IN CRISI

MART.

Znigi^-^e

dicim

die

xx

Oclol>ris,

e. quo palam fl

,UemivJuniiHenscheniu^noster{Hyaqueiierum ^ acceptts dcpromU. JoanTs,mcu-ariis a Chifllei.o

mmL.iiace.br^^^^^^^
iUum an.a.u monastoru Joannem divinum qucm tyrannus .mpcrator Momigri^ p,.eiVctum. quod tyrannico comprcl.cnsum,
est
l

Cmpus cjus Sanclodn-endo .upcmnt.

Mun

(LLjmus)
Clui^li

crat

m flucnnun '-'^'-'-'^^'JZL
ii

'p""r'^;7D--)^-^"2/^^'^''-' mandarunl. Quaic luei g


..

/^^'^ ^"';
,;^
'
.

imaguiem pcdibus conculciusqnc Matris inclusit, eumquc ad .ngencarc renuerat, sacco ia profundo maris praefolem lanidem allij^alum
cnvit

pud
'

Ouid

hujusmodi

morte

accrbms? Vcrum

liyUurex Topograrhm

Cl''l<l<"'^^

.^;

obscrvattombus sub sicuti dcducere nobis vtdemur, num 17 allatis, rectc

coronam co Moriosiorem chronologicis et cx

pra;bet (15).

Ex

qutbus,

monasteni S Joannem flegimenum eodem sciUcet quo IV Jmrii, anno 761,

Mcnagnx
S.

die

Petrus,

''""'
i;;:

Zf
;

nuenlum maris

(2)

~
-

marturiipalmamadeptumesse.ApudIIensch7Uum sed Mcnagnx Prxnuidem dicitur, non Monagrix ittudcxamanuenstumlai^su jactum


fcctus-verum
essc conficitur,

cum cx

quaiuor Mss. codicibus quos

tcsiatur 06), tum cx ipso Jac Loppinse contuissc apud Surium ad dtem xxvin NoMetaphraste, qui

:
n

.ti

menapud

ne,ne etiam, si sinui id GylByzantinos .'criptorcs ohttgissct,


ct

Ceratu. Ao.w

Non

monasterium Monagriaa. vcmbr. similitcr scribit: veritatcni pianc oauicm Papcbrochius E


igilur

G.Uius, ie.aphun

circuu.

Dwc Mauu.uUs

ut.

sita fui.se pilatiu^a ab eo dictum,

m Blacherus

monasierii nuncupaiioassequitur, duai in hujus est illud in ista, inquirit (17) ; verisimiie tamen nem rcgione Sigrianasitum fuissc, quia, ut

quam

dicit,

extra irmros cwitatU

omnisregio/iu^ etstnun^Ceratinum.jacci,quodnucimtasaSepten-

Blachern^ eni.n audmt ocaden ialem inter anyuluni CpoUs


(4).

monastcraexslitcre alibi adstruit {\Sl ibi plurima nomcnnon valdc divcrsumconsecuta, ut erantqux si ParviAgriet Magni Agri diccbaiitur. Prxtcrca
iilud

tiPo
tumest.

XVI Maii (b) ei in inscribitur (6). lis Christiana in quo sorores S. Petrt 21 Emporium Leucadii, a .ororms corpus epeherunt, diversum non Blachernis ejus

hicet.amdvclmam quariamCpotrione claudUur; ayUiusconsiituii. De locis lisregionemfuisse idem apud Papcbrochium ad dtcm llli^ piura videsis prxclaioo. ere Cangn quod tpo-

quin prope Cpotini fui^set, non dubiiaatus


iot

Cangius,

scrbptorcs editos et Mss.

incrcdibili

Consiantinodillgentia pcrscrufatus, ejus in sua poli ChriMiana notitiam tradidissct. quibus hio agere ^^'^^^y. 23 In indiculo Ma/i'tyrmi de assumpsimus(supra nwn. W), et inquoordi- ^^^^^^ ^^^^^,.
nobis

nem mensium sumus sccuti,

posi

Joanncm Mona-

de

Leucadii tepul-

est

loco

quem

Dioiujsius Byzantinu. tn

Anaplo

liospori {!) Lycadiu/.ii

promonioriutn dicit, eraique oricntali Bo.pori, nonpivcuiaChrysopoli in litiorc Coasiiitid itcrum e.r Chronicis SymeonirS
situm.
Magisiri
Georgii monachi (9) et continuatoris anoaipni Thcophanis [\% Eaiporii autem nomine,
(8),

Paulus Novus, mtlaiX grOe IJegumenum, jyrodit S. c.r quibusdam documcntis dux dcin moimchus, ut dcmum Martgr dic viii Julii, anno, ut
apparct
(19),

Reluiuaqux ad eum spcctani, tn quxrantur. Nos uc Actisnostris ad dictum diem dc quo supra num. Wct soluma PaulocxCrcta,
vidctur,

771.

quodlocis ad nuire
est,

siiis

poiissimum

iribui

notum

seqq.,

nonimproprie hic iasigniiur. Porro locus idem omnino,si(juidemadcumdemannuaisimiliaubiijue de 0 memoraatWy a Symeone et Joanne Scylitsa
(11),

alifpudde distinguerc intendimus, detn cmendatius irofcrrc. Refcrtur anaomartyrii post passionem, revelatione Actis. cjus, 122 annis patriarchx Cpoiitano, cjus facta Antoni^ Cautciv

eum

C Leucaiium audit

ceteris

vero Leucates

quamobrem manifestc de
xxin Julii, ubi de

eo agi vidctur,

ad diem
Pinius

S.Annah

tw

AeuxaT>i

nostcr disserit (!2). Proaiontorium enim Leucatas vei Leucactas jrope Nicomcdiarn in Bithynia, ut celeramittam,tongiusaCpoUdissitumfuii,quamut iliucS .Anna ad imperatorem BasiliumMacedonemf
a quo dicitur in spoasaai cjposiutala, se conferret. Nobis autem non inutite visurn esi, situm emporii
ittiuji,

Cpoi inmosacrum corpus honorificx sepulturx unde Ulud \enctt nasierio Cajum^ traditum fuisse, usque in hodternam anno 1222 acccpci-unt et foric est auiem abllcndiem asservant. Dcmonsiratum 888, utantta schenio Antonium Cauleamnonanno ca^pi^se (20); ex quo nucredcbatur, sed 893 scdcre crunt 771. Vcrum mero si 122 dcmantur, residui
Flnvus correctionemllenschenii.

quam Pagiusaiit-

cwn qucomnesamrlc.risuntm\, non assemtus.

cujus frequcntcr Byzantini scrlptoresmemi' nere, hic accuratc a siynare. Addimus solum,in quantum ex Gyliio, CangiQ ct crudito geographo

Baroni^annummcronec rctinuit [22). Promde annumnon 11\, sedim mariyrio S. ^^'"/\'^^^


nnavcrai.Nuncexscricquaatsequimur,deventaiu^
die XX ad S. Andream in Crisi, quem supranum. \Sseq. aMiuxi anni 767 passumesse, aa

Octobns

Hammers

(13),

rem

assequi

iotuimus,coUocandum

itlud csse in loco qui hvdie Keufus dicitur, jacetque inier Kamllische et Anatoli, ei duabus fere lcucis liorariis
.

mus

rcitqua sunt, veruai rcservatis, qux dc eo

annumpassui
cit s.

irans Bosporuin a Cpoii distat. 22 De S Joam.ne prsefecto inonasterii Monagrise, ^^^ temporc persecutioais Copronymkiax in sacco
inctusus, in

lscquente7n,jampaucisdiemxxwuicjusdemmensi^^

attiagimusJamdiciumcst supranum.
indici S.
p. 98.

1, itto at^

Jotinncs

mare demersm

est,

pauca habetad

Mcnologits colendos vetustissimis EctogadUs seu et Petrum (de Blachei-ms)

Siephanum,
V

Mona>jJice Ue-

gvmenui

GroDOvU AntinuU. grajc, l. VI, col. 3J23 el 3130. - (i) TUeopb., loc cit.,p.Gti7. (3) C.tr lamun lilossarium griBcuQi V" ptufta.
|i)
(ti) Lib. iv,p.S3. (b) T. Ul Maii, p. 25. cap.i, u. Iti. {"} Apuii Gronov.. loc. cit., Qiiltii U. i8i Ed. BoQQ,, p.l21. Ed. Bouii., p. 877. ('Ji coL ;);ul (J [lOjLiI.UoQU ,p. JM. (ll}CaDgiU3maoUBadZoDar. bd. Paris,l. U,

(4)L. c. col.
ti.

33'J2

el&e(i.
1,

n.

el p.

ni,

D. 3: tib.

P..y8.
p.

(U) T. l Junii. p. 402. (17) T. I (IG) Ibid., iu prififai.

Han.mera. Cpolis. P^^^""^^^ Aualecta '-^i^^ P" ,,, Juuu, p. 1''^. " ', ! w..,.oloRiura p.ii:i,n.2._0'rr.IIJuli..p.636. n^ ^Cfr '^," ^.^^^^^^^^^^ (20) T. ^ /\'':.^*' Bab.lU ad ixviM Novcmbr. ',1^ n
(1-3)

T.

jQlii, p. 486.

(13)

(15)

U3-.

(21,

Ib>d..u.e63.

1221

T.

Julu.p. 033,

nj^^^^^

DIE DECIMASEPTIM\ OCTOBRIS.


"
.

13!

Andrcam

fin

Crisi).

In

T,ipicn

S.

Sabx ah^ve

rjo incarceratur (211, et

dcnum, anno
niiniproi 767,
dicto

xlatis 53,

e, c,

lC^rrodit

hoc

coiem

die S. Stcpl.nnn. Snl.nta

dic xxvui

Nmcmbris
accepit

(22),

martyni

CJnn
r,ov.v

..rriptor. clc c,uo noit

Cnnon Mc.n.ronnn
metropo-

coronam
lucem

N.^^.T a Thcodoro Grnpto Synarario Hcn^orum Hc Hta (1) ronscriplus. /n (ui.^se ctccrtassc conra Stcphanvs diritnr cpi.^copr.s Sirlcti nt Martnr anmmtu,Mcnolooio

cditiis,

cmonis,

xtatis 53 esse

enim anno 715 sit in anno 767, annutn ,,alet eum Porro.simensesundecim ingressum.
(231,

Cum

i-arccrc ,>rxlorii

mansit, inde conficinius

eum

sub

fmcmnnniim

C,,olim. rcvcct,nn fuiwe, et conse-

hJcscs-ia
twr

'

H!vc

Thcodoro Grapto prxclara Acta Pmms illuitidcm Saba-it!B, cujus QuaJuKi. convenirc po.mmtj^). slravit ad tUo. qm a dc Stcphano 1,ro,ner conjicio hic a<ji parin Sugd.ram. McBsUe infcnons Copronymo qvi v.qinti fcrc cjcctus est 15), eodcm forte

c,ui autem ncc Stcphnno Sabnit^ cclcimtw. ncc ancrihomon,,mo

ea-sulcm in Pioconquentcr trcs ferc annos vi.Tissc ubi de Petro dc Blarhcnis cgimus neso Quoci,-ca, ,,assus cst, mento isu,rn num. 15), qui anno 761 Stephano innotcscere ejus ,nart,j,-ium S.

xm

dlTvnus

elnpsis. in carcerc ,,r^. potuisse et ab eo, sex annis non item martijrium S. Andrcae toi-ii nnrrnri; at

inCrisi.

tem

Cil,

.r,ostarmi'<.inConcilioNio.rnoannimsubscripsit: zo^i^ (6). Sed de his ilerum !>..<.! iviS.oc i.i^.,

conHgzt:lum quod xx Ortobris anni 767 Slcphanus in dicto carcere detv enim jamdudum S.

nebatr,moxipseadcamde,nvalmamarnpwndam., qus deduTmius. criturus. Rursum. ex iisdem


inde
conficitur S.

ad Nxvm

Ortobris.
totius

T.Z7-

Z vM
,ju,

Jn,or,-

persemtmm 24 Jam ad cclebrallmmum Stcphmmm Juni^cnu Coinonymiarrx ihrtwem Hwautem xxvn, Novcmbris comw. dcvemmus.

Strphnnum

ter publicc prodiisse, et

l,

,.,.,;,

chronotaTin

posterixyris partts ejus vitw.

qua

s.rpius in hoc

Commcntario niTisnmus.

brcvi-

Germani pahiarchx (0, post ordinationem S. ejusdcm a,mH%). DeB qus- contiqit dic xi Augusti ad Joannem ductuscna parcntibus.valdnuvcnis. Aucrentii, e regwnc Cpol,^ anaehorctnm montisS. in quo crcm d'" ad sinum Nicomcdia- siti.

ter.'.tabilirc.

Cpohanno NatusestS. Stcphnnus

715,

pe'-lrnctum.ultimis orudehtcr fuisse ligatum nc 766 ct ibl (). scMicet mensibus annorum 763, tum Nicephorus Atguc cxinde fartum cst, ut anticipateet Breviarin (25), tum Thcophancs (26) nec oims cSt cum Paconfuse omnia narraverint; inquircre. Po,ro h.rc qio (27) in aliam causam Baronium aliosquc aliquando E neo,,hanis nar,-alio

inerrorem.de nmno nuy,-tiiS.Stephaniconstituendo.


induxit.

anno
se

xtatis 42 (%

Christi

prom 756 nut Ihl.ad

'^

26

/..cln Nuncautem.quxmwmtnquisitwistatnhum

..,.#,

ClironoKiri
^_.^^^^^,.,

riam

ipsum,

cujus derrca synodum iconoclasticam cocgerat. a Conslantmo propugnnvit. qvnmquc ipse deinceps

contulil.

cclMan caoumen montisin angustissimam lU (10) Intcrea Copronymm nnno

secundx.prolix.ior

per.sccutioms vonoclnstwsc rt!/r,orm. et chronolooiam. primum cxistvfac.ta cst. quam id


utile

mabannis.

duximus eam..juxta scriem anno-

rum.

morti tradcret. Ludopatriarcha. antequam cum voluitm). Hujus conannoim itcrum af,y,-obari S. Au^cntnmonlcm cihabuh dccrcta anvo 763 nd

numcrs compcndio cxMbcrc, additis singulis otuniest: Commentarii. ad guos de :LVlMaii,passioS. VeVndeBlacherms.
hic

Annom,

Stipro

idem imperator jussit dcferri.


scribcrentur
112).

ut a

S Stephanosul^

Isvero.

cum

id faccre

remnssH

num. 17. Joanms HeguKodcm anno, iv Junii. passio S. num. 22. meni monasterii Monagrix. vcrgcntc, S. S'ephanusJunwr Anno IG^ndfincm nmn
.

ad

.\uTcntii

camctcrium

arcte custoditus. die

AuxentU abstractus er tuouiMo montis


Chrysopohm devcctus. no^ mittitur.num.Uscq.
in

et

Proconnesum exsul
.

septhno.
dlbuit.

impcrator Butynris hellum inferrc Bulgaros p.ofcin liberatus est (13). Porro

dum

ctus cst

Co,,ronymus di, xvu JunU.


I,

et dtc

xxx ejus-

dcm

S
'"""^ .Kr^u...

indictione mcu.sis. fc,-ia v, i^^dictionis et 14)- .^

i'

eos prceho dev,. feri^ indicattone

certi.ssinmm

est

ea contigissc a,mo,

qucm supra

766, sub fincn. S. primum Phialx aluiuot lim rcchix. carccri trailihir, ,mm. 25. dies, deinde pr.rtorh, Copromjmus omnes subdilos jura-

^nno

Stephanus

.hinio,

Cpo-

Eodem anno

mentump,:rstarcjubct.selmaginibussacrisvcnerationcm non cxhibituros, num.


\2.

*25"fl^in'' rcditu S. A u.entu monnsteJntiJn.s interjcctis, inccnso usquc admarc C rio (151 S. Stcphanus e tugurio suo l-trartusest.ihiquenavicul^impositusctChr,jsodclatusim postpohm ad PhUippicimonastcrium uamdies:^vuinictranseocrat.adinsulamP,-oroncst (M). Quo,nam vero lesum in c.rsilium missus
dicitur ibi.inilio rxnc sc domunculam in coh.nmse fn,ma, a

impcratori.

CpoHm. paucis

Annol61,Copronymus

pr.rfeclos

crudelmmws
^

adi>,-ovicinsmiltit.num. 12.

Theophane Lardotyro msulx prxchi in Creta. sub

Eodcm anno,

xvii Martii, passio S.

Pauh mona-

^%lumanno, xvi Ap,ihs,


Pelecetx in
.\sia

invaditur nwnasterium

Uiad Hellcs,,ontum. a Mwhaele

cxsihi sui,

anno 49 xlaHs,

ca:.st,;,ctcn

ino,-e.mm, csse [\%).si

mcminerimus cum annol\h


constabit id acadtsse

Jstxi Aunusticsscnatum, crnrcntc 764. Ex ouibns anno 763 excuntc. aut ite,-um confi,Qux num. 24 attulinms dc onno 763 ejus Vita. secundo mantur. H.msum traditur in
cxsilH a,mo, id
cst

chanodracon te .hix p,;rfccto, passio 38 monachonm^ Eodem anno, i. Junii, Lachanodrnco.Ue prope monastc-ii, a "''' Ephcsum tcrx mole ob,-utorum,

num .13.

JSem

^Eodem anno, xx

S. Octob,-is. passio

Andres

,n ;

''l;r^^..Juhi.VassioS.PduHNovi,r^n.
23.

765 aut 766, m.at,-cm obiissc\\%dcniqucno,mullisrcbusinterjcx:t,s.tpo-

ilhus

Inqua lim eum rcvoeatum fuisse. m.cum t.npcraahquot carce,-e Phialx detentus
undecim ,nensesprxtoto,-cmpublice a,-guissct.per

civilatc, chcbus

1.'VII, p.

my..

3b

b.l- '

'"'''f V^lr-

l"

Aole,-,o praT. p

1,13

DE
132

S.

ANDREA

IN CRISI MAKT.
vel qu^rum ccllula celhm suam habebant, exst^Hafuerat;nam idalin column.r formam ct Actis S. ScphaniJuauandofactum cssc patci

ercelso

III.

Inquiritur in

vilam

nioiis, cujus

exigua ccHa,

quam

ipse

sdn

insuJa

S.

ioca Andre*. Actorum


illustrantur.

VOCatur

ab ejus biographo^Tulo-u^-},; Proconncsi .rdipcaverat, r^Z ron^ pcxpov Sy^l^Tr ^t.>oc.Ss,


:

po.J,

nonnuUa

ivo...5opV.

a f noophanesiylitamdicium,idemS.Stcphanusnun(9).

^'''"

^''^''''

lilj^l>'->-n>^.

c7xex>tfffivov, cjuod dc veri cupat Tov ev B>xE/>va(? Si igiiur S. PePrus nominisstylifo dici non possel.

dc Bkichernis st>/lita fuii, hoc loco Peirum pro scnsu-sed cum^ Thenphancs addat eujn in Blachernis Andrca posuerit, nec

accipicndum

u! esi laiiori

virme

(cfr

supra

num.\^scqq},adannumverom
scrihat, addatrjuc

vicissim

Andream pro Petro


habitasse ei
]^3>ne

eum

ad Blachcrnas (supra ibid.h mihi

calybitam fuisse dicium certwn est, Petrum dc Bla-

cjua S. Stcphanus utitwr, in chernis, ex appeUationc inclusum fuisse, non Blachernis verc calybilam 5^

Metnphrastcn dc lcgibus rjnas n^anifestum cst, tradidU, sermonam fnce. Minoi ollm CreiensU>us ^ ^Xev apud Insolitum nuidcm est sed de non de urbe aVuiua dtci 13), scriptorcs, reguntnr ; venim communihus civibus, qui lcqihus patct tn anti^juis Mctaphrastc, quem ew scripti^ in
.

:!11

:^a..v K,... f../'-

num.^lE. <juttus

sicut calyhitx autem styUtam. Thcophancs igitur, ad Andream iranstulit, vicissim nomen a Pciro nomen styliUT ab Andrea ad Peirum potuit tramAndream caUjbitam dlrit, fcrrc. Ncmo cnim S.

pneier Thcophanem naras, Cedrenus


(1

ei

qui

cum

expilarc solcnt, Zo-

mcdi^J-M^

Paulus Diacon us in .Miscclla. g h.TC csi sola probaiio qu.r adduei qucat, nisi Vcrum styliticau} alludat Joscjdius forle ad Andreie vitam
0) et

Hymnographus.inantiquissimoCanoneMensorum,

Odenempe
iis

tertia et

septima, Trojiario

I.

Slylitarwn

esse et alluswnes non mcdiocritcrversatum miruni videri non debet. hLstoricos adamassc, id hocratcm, Apud Hesiodum autem, Thucudidcm. iisdcm Tta.v civcs quoscumque
littcri^

vivendi raiioncm

quis noscere cupiat, plura de quando reperiei in Aciis nostrs, ad v Januarii,


si
{\\], ei

coUtur S Simcon sti/Utarum antesignanus


aliis locis

plurimi^. Cl. B. Uase,

vir gr.vc3e erudi-

Aristotelem aUosfjue.

|4)

extra controversmm est lcgiOus rectos dcsignassc. nostris prinribus, S. Anrlreas Porro in Actis
loco,

natus dicitur in

qui Caslrum diccOcitur (infra


ita Thi Kf.r,Tni Katn-fw; ct

vidctur ex verba illa accipienda esse, manifcstum loco Grisis leiisqux in iisdcm Actis (num. 16) dc enim de vocum (juntur: Ev tw Mvfo^h<^ Kpwis ; hic
'siynificatu

num.

6): Ev tw in-aEvopivw

ad Leoncm Diaconum (12), in Oricnte obscrvai styUUis usque ad saeculum xii deprehendit eorumpcrdurassc, Pa jjcbrochius vero dd sua instituium apud Ruthenos viguisse
tionis maxim.-e, in notis

dem

usque icrnpora
29 Porro,

(13).
^^i ccrie ana-

ncmodubius h.rrebii. Quamquam autcm oppidum quodcumquc, prwscrlim si munitum


sit,

stgUticam viiam S. Andream nmplexumesseminusevidcnscsi, certeeum monachum ncmo dubitabit. Pcrmuliis vel anachoretam fuisse,
si

choreta, aui

vwnachu,;

facile,sed id testimoniis adsiruere,


foret

supcrvacaneum

testibus

Gretsero nostro
(5),

Curopalata iUustrato
tola

Goaro in Codino Ttifrrpo^dicit-ur, id certe de


ct et

Crcta dici ncquit,

quidcm

intcrprctatio-

nemhujusmodiverba Caslrum locus Crctxnonvalde insignis fucrit, cum apud geographos nusquam prodeat. Hccentes quilialbi ctc, vicum CasC dem^ nonnulli, ut Hoffmann, commemorant, non prncul a Candia lel-priotisa situiii, arudigentchaOitatum;at eumdcm essecum loco qui medio xvo Castrum diccbatury nihd est

grivca apertc rcspuunt. Porro

Canonem jam nec aliud hic affcrimus quam medium sar.ulum ix a S.Joscpho laudaium, anie prima, Tropano conscripiumW^). Ibi igitur, Ode tertioMnctumajuvcnluiccapiumdcsiderioChrisii, abnegaiioncm ample.Tum Ixianter cnu:em suiquc
sese dic't;

monachorum
Mov?ovTa.v

eum Ode vero nona, Tropario. secundo, appeUai : F apachorcta,-um dccus


vcl

C7xu^--K- /"

Ms., cui, uti ei

Mcnologio Mo^cho qudnis num. 2, tabulis figuratis de


'7''^^^'^'"

omnino quod
e)niiterc

indicet, et

hac de

re vel

ridirulum

csset.

Ex

eo

autem quod

conjecturam S, An-

fulcrcsenipcrnonpossumus,7iuncupaturS.Andrcas prcsbyteris soium Hieromartyr, quod de Ma.iynOns


dici,

in comperio est

dreas Martyr in Creta naius feratur, liaronius ct alii ante hunc^ eum non immerito Crrtcnscm voca-

Hosiomartyr, idest, Sgnaxarisia Ms.,quem ponitur (15). In Sirmondi


:

verum in ommOus aUis ut uimonachus et Martyr, pio;

rwnt

(6),

ncc ideo certe

cum

Pagio

(7)

dici pntest,

Ban nium Martnrcm hunc aO Andrca similiter Crctensi dicto, non di^iinxisse
aperte intfr

episcopOi
:

nam

in

Notationibus ad Martyrologium, die xvii OctoOris,

uirumque

disiinguit.
//1

dicitur Parisiisdecessoresnostriolim accejycrunt, cx quibus aUiSin Crcta rnv y.o.hpr, ^tov fx.ax<lf*o, Andreas poUus nue similibus appcllal.ombus, S. anachoretavelsolitarius,quamynonachusscuca>m^ autem anachorctas
Oita fuissc vidctur.

Hujusmodi

28 De vita S.
la fuit.

Andreac

Creta acta, pauca

admodum

innotuerxini. Peirus de Blachernis, quem Theophanes ad annum Chri^ti 767 (8), pro Andrea nostrn posuit {vulesupra num. \ 4), ab eodem sti/Uta

non rudcs homines fu-sse.scdplerumque Sicpham Jusacram satis Ocne edoctos, cx Actis S.
nioris aUisquc

doot^mam

monumenUs
num.

facile possetevinci.
tpo^'^

30

Jam

accedimusad ea quse S. Andreas


6,

cpolm^^'*

nuncupatur,

quam

appellaiionem ad

S.

Andream
Dc hac re

grssit. Acia priora,

dum

cjus

advenium

transfercndam

esse conjiccre quis posset.

adverto^ stylitas etiam fors dicipotuisse, qui in loco

ajqniUssc,non Cpolim enarrant, eum rficwnrByzam xaTaaf^euv.. Bgzantium, aui Cpolim : rh^ b6?v

(?! Siib n. 1883. l. V:p. 304. (3) Cfr Olos-arinni Krififum. OjOfr Steptiaiii Thusaur. gra:r,. 15) P. ("1 Ad 2U.edil, l'aris. i'.lr(,angium, luc. cit. (iii Ad au. lui.u. I. aii.7ljl,D.'2. (8}TlitiopliaQ.,loc. cit., p.UiiS. (U) AuulecLa grojca, (I)

Knletidann Brdesite.

,.A86.

-dOi
n.
'Jl
.

('BiiKii

f ebr..
not
(15)

n.

(H) T- 1 J^."""[;-f,:,^r!;'|oc'cU.. P. lI,edit.Bonn. 2i)^- '^'r t. 11 i Lnr.. 311. .r*i Edit. Pans. V

Cfr

l.

liaii. p. Tii;

et supra,

1 1,

passim.

l^omen

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

133
ayrrigi
S.

Ew^-^ fmJc
i,n
'^,
/

Xomeni^tudnccinterurbisportus,mCanoiiCpoli
^<^rlptoredeCron scribit de Barhysa vidimus Oyllius nrtcHus (2) dc Bisa. Bizya,
his

ditum commemorat, airarete. Canone

rro,-yC/K>//mMl.

Rtnm-aci^BcUM^^^^ TrJn nnn volcst Ex

i:Si" TnumS
'

hTc

\cta 'vriora Cpoli

autem jam proaum cst non fitisse scripta,


illico

xxviu .\ovcmbrts, fjw eumden S.Josephum,quiS.\ui\Tes'.Canonemconnomen in ulUm:r Od^ ocrostichide c//.^tv:/. ac sirpmrc cmsuevil, quemquc nossc poterit Uctor ex Actis a Papebrochio editis ad dtr.m tertmm Apr^Odc ,, etU.mcele^antur '-^8'- ^-''S.

debenti% Id iterum .n Mea^. ad Ctunn smpt^rm pr:efe)t


Stepkn.u,

E. C.

An
.

iroas

Cpolun advcnlsset,
t't ii

ad

'T''^ Paulus qucm Cretensemdunmus, SS. Martyres


quoapud Stephanum Dinconum

J ....,./ nt nnsi %in Witt.vttl imperator dcqcret. et contfnun martqHipprndronuo (3) Tiorum spectacula in adjacente Palatium illud extra urbem, OccUlen'
..
.

m, quod

Blnchernis, eodem ordinc omnino, eoquc i//w martyriigenere trihuto,


in igniuntur.

ihi

ederentur.

quorta rccjione situm fuisse, quos n. 20 addiirimus constat ej GqUioet Cangio, advenientihus uUra urhcm etcum Cpolimexpm-tu Mediolain Actis prioribus, in Synaxario
decinui tein verstis, in
essct ideo

'HijmnoijraiMis igitur S. Stephain Acta genuina perlust/ravcrit,scd nnn item Synaxaevincere possemus, ristes McniEorum ; idque vel eo

quod
ev

ejiu^

corpus in mare projcctuui fuisse rcferat,

T^ mliyit,

quum

in

Peiagia

diccndum

fuisset.

nensi, quod

cxcuswn est, Mamantis Ms mlatium Ms, palatium


i

et

in

Sirmondiano
sKun, aioiur, sUum dicitur.

Divi

nipc^ nipcLv

Atq'uehicetiamadvertimus,quoddudumJamPape' ^--" brochius rnonnit {% Officia et Canoncs Meneearum orocnm.s munuu ,a,,

w/

Tcst ultraurbem.IdcmpalatiumSymconi.yfeta.''...: r..,/; A.n.hn.r in Actis num. 6. non Acti^ 6, qui CpoU degebat,
phrasur ultra sedante urhcmdicitur;
.

plerunuiucSgnaxariisesse

demum Canqu:

in

vertU : Chronico Pa chaU (4) nipa^ quohoc hcosermo, siquuicm xdes S. Mamantis, de proxima erat. Ccratino frcto Si/cH-no seu B suum Andreas, cum Coprongmo furorem
i^iincarcerem

versus fretum,

muUoantiqmorae pioeode.n Josephi in eode.i Josepht batcyra. bat<yra. Porro prodU qudem, m CamjnedeS. Stcphano.etiam hmhcas 7tmrhjr,sed excerextra scriem iUam qua m exS. Stephani Actis octava, Tropario tertio; ptam diximus, Odc nempc neque additur eum cum S. Stephano in carcere
jyrstoi-U

31 S.

Inlmaginessa&rascantmquecuUores exprohrasset,
refertur, varia perpessus, ut in Aclis

versatum e.tse, sed paucis verbis, wnico Tropario isto, mnrtgrixim in hnnc modum exponi:

demu
est.

>

in

tu/r

Fortiler perseculori

resistiMis,

divina saptenpcrculitur,
j;im

arctum fa^dumque carccrem conjectus Fontis fuis<e dixenon temere carceremPhiaLrseu


S. Stepham, rs cujus frequcns mentio in Acti^ Hippodromio, qunnque c.x i:sdcm non procul ab

Uunc

lia

prieditus

Andreas,
justus

fiagellis

et

immanem morfcm

palilur,

accinens

Domino Clirislo in siecula. A"o/( poiuit itaquc Josephus llymnographiiSyqui CpoU degchat, patriaixhx
IgnatU Scewiphglax, uhi de S. Stephano, primario Coprongmianw'M.irtgre agehat, totiU:S i ersccuttonis in etUim S. Andreifi in Crisi non meminisse, licct
Acti^S. Stephani, quo' in Canone suo secutus videpatebUex lautur, dc eo mentio non /lat. Id iterum

martyriorwn, inhac pcrsecutionc,


iro

ordinitrio thea-

apparet (5}. situm, ac valde tctricum fuissc Andream /)/re5 dies MHaphrastcs Mc insinuat S. confirmasse i7icarceretransegis.sc et.socioscapUvos vidcntur, ct manifeste cui Acta priora contradiccre

contradicUSynaxariumea:iisco7itrackim,etnum.h die, coram Coj^-orccitatum nam ihi posterajam


:

qucm dibus quibus S. Andream cumulat in Canone i>lurima proipso concinnavU,cl cx/juo inferius de
ferimus.
33 Ediictus cstS. Andrcas
e

nymo iu-rumapparume

fcrtur,quod iicmSgnaxa-

in ceteris omndnis rpsis ristes Menseorum asserit, locutus. In iisdcm Mcn^is fcre Mctaphrastxvcrbis adxxvmNovcmhris (6), ubi de S. Stephano
excu.sis,

carcerc suo,

quem

dcirt

mo infcocddi

Bims Phuils fuisse verosimiUus diximus, ad impcratO' '"'" Imaginumvcncrationcm iterum et coram eo

dicitureum in carcere prxloni repensse; venrhtltureumihi PcPrumetXaareamreperissc^v^add.tii additur eum ihi Pet^-um et Andream ^'"^'^ftJ^crroneumest et ex male intelrum aiud <:-'<^^-^ ^J ^"^^^^ BasiUano profJuxit. In hujus Synafuisse
lecto

delentum,

rem, audacter tuitus,apalatio S.Mamantisin urbemperiiantjuuriu. fin ..^.^. trahijuhetur f... Actisnum.. 14 et \b), cumquc ad j.^ Bovis pervcnissct, tcrram uhupie xrngans

forum

Menologio

xario. ad

C S

cum

diem, titulii.s hahet : Cortamen et Martyris et qui Stcphani Junioris monachi AnPetri el Andreffi. Dein S.

cumdem

pededexteroabscisso, [ruorc, ihia piscuiorequoda., pededexteroabscisso. cruorc, ibia pisaitorequodafn animam Deo tradidU. Quodcum vidissent.quiewm corpus F trahcbant, in locum foedissimnm exanime sequeniihus idustrantur. Bos.yr/projecere. II,tc ex
Ucet seu
3eneo in

eo passi sunt,

dreask/e//t dicHur monachus : i 7^ S Petrus vocatwr simpUciter

fuissc
;

5^;, sed

Forum Bovis, nomen mutuabatur a camino

et ena.rratis

formam

bovis conflato, in quo U5/i(v fertur

t,revitcramborummartgri^s,sicuUsupra cardeS. Pctro additur eum pnus


descrihuntur,
cere
""''"'^'

ettnActis

antcquam Pcrgamo Cpolim a S. Antipas Martijr, magno esset advectus, quiguc in hoc foro Theodosio
eminehat.Dehocmartyriiinstrumentoegregiedisputat

dctentum fuisse (cfr num. diicussis aut juxta 32 Quibus non accarate

\hcirca ftncm).

Commentariis Morccllus noster in doctissimis

Actccauthentioaemcnd.Uis,SgnaxnristesMcn^orum Pctrum ct S. Andream, discernU a monachis S. /im.se dicat eos rnonachos non mmmvisaperte non duos captwos, quadraginta
et

qxnbusKalcndariumsnumCpolUnnumexornavUm. Rcgio, non Capichatautcm forum Bovis undccinui necaporta BhcherproculafretoCcratinodlssita.


narum,
uhi

muU

habUahant piscatorcs
fui-sse

(11).

De

itidcm trecentos et

adjunctus est nuihus S. Stcphanus in pr^tori^ vidctur. Verum, tam monachos ct ^Wo^ distinguerc carS. Andrcae distinctlo ista, quam prsescntia Stcphano, ex scrvptore <hh-

Bovejdura etiam congessU olim Papcbrochius{\n

Exeoautemquodibi forum

dicniur, facile

cere pra^torn

cum

S.

Diacono, gentissimo et coxvo Stcphano


captivos
vel

quiU2

Utos

asscrU,nc.c onmes monachos fui^sc disertc autAndream tumcarceredctentum uUumPctrum

scriptum est intemyitur quod in Actis nostris pi-^catorem hastam,ex num 15, truculcntum iUum maceUoquoilamibiarrcptam,adhihui-ssc.ConfercndusetiamAnongmusComhefisianus{\3),qm ex Bove
S!neo

nummos

cusos ah HeracUo refert, ut ita

ad
vt-

socium quenwis

cum S.

Stephano supplwxx)

tra-

Coprongmiusque tempQraBos non pennansisse

DE
134

S.

ANDHEA
ille

IN CRISI MAUT.
senulcro

l./r sedsolum nomcn


B. C.

foro indityw- Lorus

vultum Patcr sancle,

Istincas

eorum

Tc
Pcccali

/donticordcTcadonnt.J^
Paler. et

tencbras abhorruist., spicnduisli, qm ad sanctum exDcrsut lucorna splendoro curatiotuum acccdenlcs

hb.dm.s

Uilium

num,Dcodanlc,ilUiniinas^O./co
nu-nasti fortitcr

ir.

\.

sancte v.x.sti factus cs. Patcr. qu. Dei halMlaculnm


et
;

noH.ni

scnulcr.1

nominant,

lanqnam

jaccs,"salvnsct

nunc vero in mo.mmento indissolubilis, cunclorum soivens


ocul.s nde-

(r 2. morbos ndclium. Ode 5 abscond.lus, prctii tl.csaurns iit ma-ni

faclus es, ct ra.raculis Patcr, manifcslus lii,.^ colunt Te. Odc 6 tr. 3. ditas'omnes qui

Snirilus luus divina


niirabilis

communical.one praefulgidus,

exliibuit,

And.Ta, slcUam lucidam cunclis Te .Uustras ndeles et ubique miiaculis


3.
.

coUaudantcsTe.Orfc7/j-.
tvi

aiu

/i<7i//6w5 dicta sint,

ddi-

adnntU jm^e, ^ecte ^.>i./..m Zonarw Wad^Uxm,


ibidem evicisse vidclur.

abrepU, ut feraB bcst.ae Conlra Christum in rabiem quare .aptanlcs et caeTe Irucidari jusserunt; projccerunt, qui ila vcridentes Te in barathrum Marlyrfactus es. Ode 8 ir. 2. latis manifeslus nuento, irngas. ct fugas, Prodigiis ndcles, tanquam toUis. nequitia^ spiritus, et languores
Vir Bcatc,

Andrese Reliqulse, g IV. S. miraeula,locusscpultur8e.


Corpvt
rtreie

curationum graliam caequi a Christo Deo nostro 3. litusacccpisti. Ot/e8 tr.

Ode

9.

-deo

Paler

Sancte,

cursu

tuo consummato, et

S.

An-

Comis

S. Andn-Ee

mifflfulo

reperlum.

rnierUrm ac n sLto Crisis dcpositum

PelagiU per nnraculum loco cHerisdiscrelum, apiis vins ,n

orthodoxa hdc
legilime,

intcnicrate se.-vata,

coronam duplicem

quia certasli desuper accepisti,

cst

atque hoc
\b.

nu^demex
inscqucnU

asccta cgregius. ut Martyr invictus, ut

Actis, yl aiunt, noctefactuu. csscvidetw^.

ancpigmphi, mnn.

Odoriferum ut

prato divililium, ut rosa, Pater, in


redolcs,

in iisdem

Miraculum iamcnjyrB^oi-quodMetaphrasiesetMena^aexcxmrcferunt, tatam scJomittunttantum Avtisnon comparet,

ut ccdrus suave na: asccseos noruisti.

Marlyrum splendorcm monachorumdecus.

adcptus,

Beate Andrea,

quod cum Mctaphraste ar nihil dissonum addunt cur Acta possiL Eihsec estaUcra ratio componi non non fuissc videan tur, quod scdwet
ilhi

celebris, coignis et portentis merito

omnium sub

Beate Andi-ea, qui oculis indissolubilis mancs, hde ardenti adeunlmm Te et iUuminas

menlem

Cnoli scripta

extot mlraculis, qux S. Cpofisacerdoliofunfrns (3), acsa^culo anno viagnificeextoUunl, nullum scqucnf: Metaphrasics

Jo.ephus Hymnographus

gralulanUum

Tibi.

mjam

qwdem eacommcimjrent.aut dciUi.ne verbum scriptor Actoruw degisset, moferant. Si cnim Cpoli sibi apprecanon co modo patrocinium S. kndre^
sciUcei, tus foret, tale iUud rogans tuam sacram riuntnr qui colunt

mcce diem festivura et sanctam T.bi, Pater, mcmoriam tuam celcbrantes hodie, ad Deum p.-ecacum fiducia clamamus Sacris vit^ Uberare lionibustuis, abomni vicissitudiue
:

suaviss.mamque

nos dignei-is.

quak

id exjjeet

Theotocium.

mcmonam

loculum
'

reliquiarum

luarum

venerantur.

Awnc

^o^phori

ve.-i,

qui lumen tuUt

ir.

mundum

splen-

qu3e S. Andrcae ex Canone S. Josephiea exhibernus commendant ; sed ultimani Cdam cui miracula Ihjmnographus, in pcrpctuarn vencrationis sux 'memoriam, nomenper acrostichideni intcxere sucacrostichide servata. vit, inteyram vertimus, eadem Advertissc etiam juvcrit, uU postremx huic Odx, scu ceteris omnibus annc.Tum cssc Thcotocium
ila

tenebras fugav.t in dore Deilalis, et ignorantire Virgo, habilaculum ^vun., viscera tua,casUssima
veroa, exscribcnda forcnt Metaphrastx tcmpore, ncm.7iem mort^ qwbus testatur, suo ctiam
facla sunt
;

ideo glorincamus Te.


^^ ^^^ p^,-,^

36

Wc

tumuturn autmaioqualicumquecorreptum, SancU


i-etulerit ; qui ^VO^' adiisse quln remedivm inde non fuisset concivcs allocutus, deycns Ua fidcnter S.huaveiXsridcUum pie^ 7usi frequenttbusmiraculi^

Vcrsiculum in Imiorcm Deiparx, quod jani antc Joscplmm factitabat Theophancs, atiique hymnoyraphi grxci

planum fiat quanta Grxci,a sedc necdum divtilsi, quanta, inquam, in Homana Ex hls Canticis B. Virginem devotionc potluerint..
;

tateu,remu7icrasset.Vcrum,hismissts,cumtnActis
cjus n.
17
legi po.^sint,

ul ita

de Crisis U)Co

cm sacrum

cxccri
titulus

ium
:

opusculunt ^Vangncrcckii nosiri cui Pielas Mariaua Gi-a^corum, ct Maraccius


cst

sunt. pignus crcditum est,qvxdam profercnda Mctaphrastxisdisertiusjocus Actisutrisquc, scd in

suum

exunius fere S. Josephi hymuis, etsi perrnuU' adhuc in bibliothecis manuscripU dctitcsMariale
cunt, concDinarc potuit.

Monastcnum, iUc sanctus dicitm. Fuit ibi scilicet nostri calculo {y. ex Posini cui anno cvrciicr 1

m,

CanonS. An
drese ex
i'c-

35 Sanitas ex Te sive vivo adhuc, sive jam mortuo, lanquam ex fonte in aegrotos defluit, verbo
diviiio polcns,

et Ilaulena Protovestiarissa peramplam ex vero Pachymeres artificii sedem, adjecU. Alibi (oqu-tur^ cjusdnn Possiniinterprctafone, ita fcre

cxqum

Abdidit se Gregorius Patriarcha in

monastenolum

mau.

Sancte And.'ea, qui spirilus im:

puros dcpcllis, cl Crealori luo inciamas solus Sanclus Domine. Odc 3 iropario 2.

Tu

monasterio S. Andre Aristinae dictum. conliguum sequens delectu loci in Crisi, Yiciniam in talis
And.-cae ProlovesUaiissBB Uaulaimc in eo S. benigue fovebatur (5). slerio degenlis a qua
chymer..
t.

Suavc spirans, odore \irlutum, ubi nunc jaces in


(I) P. 46 d. edit. Paris. Cfr Analccla crapca. p. 513 el h1(}. {1)7. II (3) T. 1 Xpril., p. 269,d. 13. (4) PaJuun.l>- lDy.ii.2iel3oqq.

mon^ Auw

H, p. 03 d et 606.

(b)

Loc

cit.. p.

9 e.

igiPU/fi

ii

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


i

135
E. C*

monasteri^rym iqim-ob viciniam utriusvis istorum indeoctavo sa^culo dicta CriMs locus sanctusjam appclUUionis caur ; nosaliam sit defvniri nonpotest Porro cx priore Pachymeris sam non dctcximus.
allegato loco
tcrtii

Cpolitano, sxcvlo xvi, primum typis mandata fuere i3). Obvius est aliquis S. Andreas Cretensis

in Dcscriplione montis Alho, anno 1701 in Valachia edita et a Montfauconio ad calcem PalsEogra"
phis- grsecx reproducta;

dccimi

discimus,RauhTnam, feminam miiUts ssculi sc^-iptoribus celebi-atam, S. Aq-

drcic

magnifcum Templumsusciiasse;cuiMoxirnus vivebat {\) et Planudes monacfws, qui tum temporis


ex biographis innotcscere
Canqius,
facile

cuipiam polerit, utramque inscriptionem du/plicem desiinavit. Ilanc

scimu^ quidem Acta ei Vitam S. Andrex Episcopi Cretensis minus nota fuisse, et Martyrem nostrum tam in Fastis quam in Aciis,S3epissime Cretenscm dici,sed h^cdubiumnon solvunt. En autem locum ex dicta Descriptione
Ibidem in monasterio
Crelcnsis
:

Balopedii erat

oUm

Caput

cum

comperisset

Raulsnam cx Francis

stirpem dcduxisse (2), Annalihus subjccit, edendam stian^, quod Zonarae Nos illas hic rccudendas esse nonduximus, curavit. prscsertim in extollcndo naiXlcens gencre Fla-

Supplemento Cpolis Chrir

scd Patres a miiUi^ j;im annis S. Andre^ piisquasi cimelium preliosum obUilerunt ipsum magno totius Russiac Impcratori. In monor simo et ejusdem montis A tho rcliquix ceT-

cum

Iberorum nebantur S. Stephani Junioi'is


sterio

(4).

quem

eodem,

monuissejuvat, nudes poene totus sit; de quo etiam intelligantur, eum dislicha qu^dam non rite ne acerrimum grsci schismatis propugnatorem fuis.se.
ttde reliquiU
j.

tmporepassumdiximus,etMenxorumSynaxarium
Cpoli rcquiescere asseverat.

Nu/nc Acta duplicui

Andreifi.

Audreae rcUquiis 37 Quid de venerandis S. a Turcis factum sit, ignoramus; Cpolis direptionem pars etiamnum Cpoli asserfortasse earum. aliqua
varetur,

post

sumus,sedmon6' damus, quonimpriorainterpretati prolixe et in formam encomii scripia esse. mus ea

Quam emendate

utraque proferantantiqui codices^

exquibusexscriptasunt,lectioipsapatt'faciet;vixutli

nam

Uirio fors

KwAw^

secusnonintcgraautabsque Commenprodiissent qux in Grxco Officio de prxsenie corpore toties repetuntur. Menxa enim,
Officia
et

Ecclesix B utiea excusa habcmus, Cpolitans

iotacismiobviisunt,sphalmataautcmamanuensiwm manu paucissima, eaque ipsa postmoduvi alia hic,pro Actis Metaphramarginecorrecta sunt,aut coUatione emen- b scilicct, cx quatuor codicum

sta-is

polissimum referunt,
CD Pacl.ym.,
i.

patrocinante Patria/rcha
(2)

supra n. 8 ei9. da/ntur. Videsis plura de utrisque


-(3)T. IAug.,p.*229.

c.

p.

165 c.

In notis ad Aleiiad., p. 239.

(4)

Palogr. gr., p.i64 et474.

MAPTTPION
TOY AnOr KAI ENAOSOY OMOAOrHTOY KAi ArMATorpror anaproy, toy

MARTYRIUM
SANCTIETGLORIOSICONFESSOUISETTHAUMATURGI ANDRE.^, QUI PASSUS EST SUB IMPERATORE CONSTANTINO COPRONYMO.
BZ MS.

MAPTrPH2ANT02 EOr KUNilTAiNTIiNOY TOY KOnPniSrMOr hXlWEOl. ExCod.


Coisl cx,
/".

87 rccto. Biblioth.

maximx Parmnie.

Constnnlmopoliin voni Caput uNicuM. S. Andreas ex Crcta Copronymo iconoclast9e et ad resistendum Conslanlino Crisi Marlyrium patitur die kx Oclobris. In
perseculori.

deponitur.
Vere magnum
xpetTTOV
/.al

et

smwu-m omnium bonorum optimum

Vav

(bvr.GLttcoTepov.

TOjat?

Oeiai? cujrpoa-

6%,

yr.v qxi.5l.Tav Ypa^at<, xat

a.Tcov Trop.-CeaOa.

C eso5copr.TOVxalV/OTpoYOVo)9eXav.

Ka.OTt|.av7:oUin

'.a? xat yvi.^z.;, r, OeoeYxixpuTTTat tt,^ r^puxnxr,, oof tcov ayaOrov xa'.0eo; jracr-/;; 6 SoT.p

meditari sacras longe utiiissimum est aUenlc ex iis haurire divinam etsalulaScripluras atque conet quia Dei donum magnum rem doctrinam thcsaurum, sapientiae et cognilionis
et
:

tinet universie

sLpia, auTo; -hin. 7caax>.xa3o>?^apevY^c;)V,ivTrA>.eTaaeYo>v.peuvaTTa^

yoLk.
ioOTO

^v

auTa^ Y^P
dv^k
6

^^P'^'''^^^

^^'? ^'' *!T"'>^<^^

^'"r

er..v coc

eOaYY^^^^^?

^^"^

VP? ^^

Tr:,i;.YaxalTUxaAoiraTOVTO.jSa7:oTiy.oOii.apYap;.TOUT6T:spw xTr.aiii-^vo; exslvov tov GT.aa'p'.rai XTT^ixa. Ka^ o

eor^Tov T-.;

ee':a^

euasooTporrc y.apT^pa? t^e).eT7i?, t; V Tcep-.oyr.v, )cal 7:av toutov -^vr^r.o^^^^, e.p'.Gxa ,:u>; Tco TOO voo? apoTpti>

Yr?'^^ nP-^^'

^^> ^^ ^"'' mf^^^

Deus totius consolajdeo ipse dator omnis boni et Scrutamim Scriplulioniseum tradcns praecipit invenietis vitam aelcrnam. Est ras, inipsisenira Scriptura evangchcus et discilicet merito sacra quo acquiritur grandis illaetprevinus ager, in Qui vero tiosissimaDominicaemargaritffi posscssio. Scripturs agrum istum divinae
:

possidet celcbrem
(libri

dico) intelligentiam mentis oUicitudine et reverentia,

eumdemque

magna

snx vomere ver-

Toc

T/.v

nve'>pTO?, xaiTOUTiii.'.ou xat xap'.v Tou Y^ou


rh<;

sat, invenit

et prelios* certo graliam S. Spintus

7:tTu;iv.^^ C7:tou ;i.ipYap{TOuxaTa7:>.ouTelTr.v

marearitae inventione dilatur.

2 Ei

U Tt; auQ^? tov Sti


U^^
ToV^ou;

YP^^^

TpaT^i^n? 3ai-

"^^fSis
mcnsam

porrohujusn.ns.conviva ad

a-e.r^
"il'o-

TOiLoviov, xat

a; iTspav sutoxiav,

/.aUoXute).-/) T:av6ai-

etsplondidas epulas divmospiritu


et

ctav Tco
Xiyo,

S;;,

eauTOV avaxX-.votev 7:ve'>txaTt evaYol^^vo^, 8^0^^ opo>v rpo'^r.Tcbv xal axocTToXcovxat

Vitas ductus, accumbattidest Sanctorum Patrum

Prophetarum Apo-

i,,-^,

max.me

electo-

OcoXs/.tcov xat ovtco; aT^p-oicaTipwv, /.ai aaXiGTa to)v xatTa;ax>.tvt? povcov aapT'>pu)VTOu;eOxXe8T.?aYcova?,

stolorum, rum et vere

IvGTaaa:,xal07:sp9uel:7:ovou;,iuAiTr.v7:ot-.GOtTO.7.oa^?

magnanimorum Martyrum glonosa conslantiam et magnos sucertamina, inviclam considorarit) quant ufihtapra naluram labores bcatum delectatioiiis abundans el
lis

avTr,,Auyco'De>.oucxaioupav:oua^oAauaec.>;,T.va<pOovov

et cslestis
talis

T xat

ii.axap':av Scopeiv 6

Y^p to; aXr.Oco;, ^z^ii}^ni toV; tcov ^'ouTat 6 iteTi tcoOou xal ^^((TTeco?

Tivo?

toiouto; xap7:coar.Tat. y.al 0o::p3^o0; yaptTo;


ao-.5t;i.cov

Kat

donum

non percipietl

Etcnim magna certe


siquidem
istinc

cratia donatur, qui

cum

desiderio et fide passmnes


:

xat

Sanctorum Martyrum

percurrit

reveiatur

PAS3I0
KXU3S

S.

ANDRE^

I^ CRISI MART.

nxogitcnt muUos

invictos Martyrcs
'

"^"["/J"'
''"

^, gJ'.,,e;TA6Y.?S.ar.Totav,.-v0.i.e;^D.o,av^rAX u; t5v
.^^
r,TT'^T.ov i.afTlpu.v,

mort. violent.. j,^ io',;^ et ronstanlcm '""'a"'^^ c ad zclura ardentcm ccrlam.ms et .psos ,nammatos, coronam hnjus
ircepisse.

cos P^*^^''''*';

Tat; tO.v vOa,ivT,v evoro.; ei^ Cv,>,ovS..a-

,xafT.>'.at?

TAa.ioiv

^J-^^y^l^^,^.,;, aeXroEw; xaT* ixetvo


aTiY.veYxavTO.

.,,.i,-,ov S.avaaTivTe:,TivTS;
xaipoii aYo>vi.(ya(i.voi,

or^favov

tisiirm S.

An
,,.'

,mibi>s

nnus

csl,

magnus

dictus intet

Marty-

Ov

el;

-/.a!

ita)-jT

tuy/v"

6 1^? ev iiafTofoi

drvui firniatu,.
,

qui fi.lcm

victoriose

servavit el cui-sum go-

yafo.vup;oa,,..a.aO).o^fe;Tr,v,:^^.vTeTv,f.,x.;,

^rorne fccit. Quis illc sit vultis conlincl.itis diffid,.nliam ediun eum pmd.u-am ' iSitur et probe noscatur vir ille. ' P" v" st am
"

diram

ct si in

,ivSf6i.ovTeTeXexi;^ave.zpo().i.a.T^o.To;; e^,o..-

>.,Oe;r,.aUi;;.eoov ^poT.Gei.evoo,Toa0efa^e,.TovT..5 B Suo^.oTiac.aTexeTe ; .A,,v aYea0.o.a.Yv.of MoO. .cf.


,pavG.?.:i.tv 6 -hr.f.

verborum vilam sibi slmlio in Martvrum felicibus


aminibus
i

divinorum fntrcs Andreas, qui mcdilalione suam ordinavit, et ardcnti


falis

Avifea? outo; eoTiv,

a6e).<po..,

versalus ac cer;

eeoxve..rvXoY..o.v,TOV Yvo.f.:oixaTt. 05,t-^ lu^.er.TSv xpo.caO:npaiuvo;, y.a, Ta.; [UTa ,rpoO,.ix-.a eauTo.i Siov

unde cselesti corporc roboratus, ad subeunda cnsusct e^ et suo opportuno ormcn a e ipsum prsparavit, exbibuit. pu'ilom se Ltimatissimum
viriliter

cxercilalus est

eu^x':?

''=''"''''""''

iYPpaoOak,
O.lf

l^^fT^r-"' .alS.iTO.Wo.vT

VP^va;e.;6e.ovCr,Xov

"T^^^rT

Smcum
P
i

enZ

xa. xfo; a./..? evaxOel,, xai to oGii.a veuf.oOe,,, eu-a ev tou S.' auTov .e^ovOrko; eauTOv o..TOH.a/.o.;,
olxe... x.al .poo,f of x.p;^,

da^mon,

i^ paul post ct m vivcntc. Per virum scilicct crudclcm fl Christianis dissllum nu nnc, Dco pcrmittenlc, adver.^us m crabaT'ira incendit illl non solum sed otiam adversus mn^lalom formam Cbristi Dei.
?a et

boni invidus, cupidus saninsiliisset in pie el juxta rcctam

to; W.lu..TaTo;
/.a,

ava,

Se/.vuTa..

(..xf 6v OoTepov

Tou Yif xaT^

F.oo.a ,ou ,.a. ^.Xa.,..aTou ^.., v


to.v euoeg.o;

of O060.0.;

P ---

to.v

y.a.fo.'.

evo/..pT.,oav:o;, ev

avSf!, t.^ TV.v.v.auTa c>avi.vP.o.).e..ovT.-ou i.ovov/.aTaT;,;7:po.TOT.;rouXp-

t.a . Suot.o,.^ ^.'..<f 0eou ouYX...p-',o.v t.v y.f xaTi

ndum

illam a piis hominibus

imaginom

rou tou eoO ^..v ?poTe..a,

VW.,

to.ov e.ep.ve

Isle vero erat huins relalivam adorationom. magnus ot ardens Satans luinistor. Consla.tinus

a).Xaxl-/.aTiTr,;/.aT'exe,v.v eYYpavoi-v.;To,.,...o.,.ageo.velx6vo;, /.a.o-/.eT..o.;::foa/.uvouiuvr,;,TouTov

Sr-es

A
lllo

e.:tcm^ris

merito sub cognomine

Copronym, a .nfamarunt.

^i^^^J^^^^^iri;:;:-^:-^::,:::X./.av,oUvTot,T6Texp6vo.,euaeSe.,e..-/.6To.;
4 To^^TouxpaTouvTo^j^xatT^vofQo^y.atOsoTrafy.So^^^^
xaOuep':!;ovTo;,y.aUo?(V>eTO,e^a'3av'^ovTOjm7'.v,o^-:rf.oo-

ii

fccop.o7.vmo
0M^r.ms'nunt

imperante et rectam divinamque ndom iH'SSumdanle el pro posse dcstruente, prafatus ^Andrcas fidem et confessionem suam firmam el

cTaOepavxai ^r,0si;iySf3^wTj;w;av0po)-oc,T.,v eaijTo-j


aYu7Ay.Tov::'>ivTxaU[i.o).oY'-aviTCcde'.(;aTo^auTov;xev

palam fccit, pcrsecutorem vero cum corripuit ac irapio et blasphemo consilio suo vercque caclcslem et illustrcm rubore suITudit.
sanctam
doctrinam omnium tunc oculis pic et confidcnler exposuit, ul monslrabil sequens narratio. Tyranperraitnus iUc impius el Deo exosus cum. Deo
. .

i-uXvov^ieli-^w y.a\i^f^w(jy^iv:i^,[^^^^
CT-T>,vxa'^ovTo>?oupap.>.a(59qiou <?pov/:^.aTO<;-Tr,v 5e
v(,ovSiSaffy.aA':av,xaT'690a).;j.ou?ravTwvTo)vw'-y.a'JT3t

avaxaLOapGa>,io>?ava>.a-/6vTo)vavf)pioro)v, eudeGo^pp^vo)? eiov


x-/ipj^ac,w?St^a^ei-irapay.aTtoJVTH'-r\^P^^^'^'''^^ St i\.,^-. 1 ^^^..m v.rf\ GcOIUCTC OUTO? TJpaVV

...

1^1...*

c.^f^^mi

imnnrii

Ul CdUl^ lauiuuB,

K.A

iiiv,v/iii|'i*i"'"

-1

quasdam

pudcnler agcre, plura garrire sionc lalrarc, contra Dei veracom


et

sine

intermis-

Ecclesiam et

sanctos cjus

filios

deinde blasphemos sermones


contradictiones

quasi

furens
ol

eloqui,

inancs

impias objiciens contra Sanclam et con-

insidiosa,

omnino vana
ex peclorc
et

et

alienum a Ueo animum


ac maligno spiritui ob-

T(ovai:/.oucTpo>v. Kairpo^ToviJ-ev ^'j.^>u' .-

^^^^^

spiranlia,

vili

uoxio, cogilavit proferre,

dum

voluil actibus dect

xal ^avToia? (o^uapia; xal 0oO ^^'^^P'-;'*''^"'^^^^. xoTCpo9cTo^^^^ avaiJ.CTOv Sia>?iv, ixTr,; eaoTou
^uovuoSoucy.apS-^a^^to/^O-fl-povepHv,
oei^ai, y.al Treiaai ::avTac,

monstrare
irine

persuadere
et

omnes, unibratcnus

a^Todi ^fY^_^^*;^
y.a^ ev
?J^^^-,_.^^^^

imaginarie tantum

Verbum

Dci

non vcre ex sanctissima Vircorpus nostrum suscepisse

rry.'.o>5o'>?

*a\ ou

Si'

o/ou

iv.

to /iij.^-s -r,c 7TavaY'.a; TT-/cOivou

DIE DKCIMASEPTIMA. OCTOBBIS.


..
.-',

I^'
EZ

nv-'"
.

K-cJvo-Mv

6 iii.gf'>'-

qnasi

hcbes non aiidfeot Evangeiistam Joanncm,


^^ ,^^^,,^^,,

HM

,,.o;.o-. I.YVeM,...

-, l-^^-^r;^,^
^

5.4f.S.v?o...v5,

->).

PJ- W^

^^^,^,^

,^ bis

et

vidlnms

-^-^^^..^

,o,inm ejus.

gloriam quasi Unigoniti a Patre.


in

"

r^r:K::;:^^-^:^v' -K ;4'i..:o,XpJ;

Ouoa Christus Jesus venit

bunc

mundum

"
"

^^^:Ut!"^;;;:r^:i-1^^^-^^V Ci. 'v^l' TJ "X:.>;.>..S.;.v,evo..ou;n.a..av-

r-ra^am
Deo
;

a,.bit,.aL

cst,

esse

se

.quaien.

sed semelipsum

ex,nan>vt ro,.mam serv.

%^:i::z;i:s:^::r,:>:.:
.

r^
,
.

LSiL^r
omnino
rrcossit.

;u.ari..us

e..is

0,0"/.;. tCv vicov e.o.iv ^rAo4;o.v,

rebeto Deo et Saactis aspis oblurans aures suas,


5 Doinde in
^^.

.u^ ^^.

majora mala, coopcrante dxmonc

ct

pmcmhre

5'Er6iTa84ir'. i;.LoGiy.7//.o^?^auTovaT;.:^
w.t!ryMo^^Ui[ir.^m-'-^'^''^^^^^ ,i..o.j/.^,',.'^.'-.i -r-.^-\,
(ip'.-/iv

.'.-

.,..\f,.co._.,

xxT-/ TOV 6f.0o6^,i:wv

<)a./<,iv To.j

-/.1

.:i-/.vo.v r?.; i/.././..w;a?, i^?-.'.'''.^'>


e/../.)..fl<!'.<ov

6
-_'a;.'-'-'f;

"- ''

^^^^^ ^^^^^^^ ^^^^ ^^^.^^ projicien^ lit fcrus ,jli...j.. servos, ninirecttpit conlra orthodoxos Cliristi .,..-, 1 loo ru2i,'e ciepii coniiii uiiuuuu.\u.t caput |.|.^Ecclcsia!, abripicns, o e.xecrandum
I

^^

TO-. Xf'.ro.~., T7.; aY..o(;-/.-i

up.c

/..

oc-Ta;

^,^
^-^^^

(.,.,,

pcclesiis,
;

sanclas ct
"

sacras et

vcneran-

jm^sincs

imaginem

scilicel,

formam corporis
'

Ei-.6v-T..:vTe<T..l..aTo,,,op.^ovTO-.K...;.Jvr^^^^^^^

Xp.,rouea';v-/.,v.a.T-.,?auTO..rav..::cpcv6o,o.x^

Chrisli r Domini\,ostri Jcsn nosissimre ac sanct Vii-ginis

--

I!af()3..ou,-/.al:rivTvTo.vav.v.*ovo^/.TOV..v.a.j..

n^n^^ Ca:dibus quoquc

c;O..^VTSvT.ToOXf.coOUp=.v./.y..o-.T3xa.u.va^v,

se

cru

/.a..^avTO.:.;,i).).ac3-..voo.va,./..,:a;,-/.aTaT<ovoo./^u..

w.

Xp..ro.:.

n .

.0-. Oau..a.<.,,

,0.av6p...-./.a..ave;../.a^/.ov.
./.poO..;.ia,

^f;rM.ou .0 tot. OT.,;.o.o/.a.o. .1

.^
i

^^^^.^^.

^^^^^^ c^cogitabat.
^__^^^

quanlum
^^^^^.^^.

^.

^^^^.^^^^

^^_^^ ^.^_,.^^^^^
luffi

^.^^__^^

ineffabilis
!

longanimitatis

abyssum

To av3;..y.v..aTov

.paivr,p..,.3xa..avTo^;,va^K.pT^^^.^^.-^uTto ,.o,T6i..of 90V v/.ova,


T...V -/.7co,.>v /.a.

^^^^^^-^J^^lV^^
''..^^j^

inscru.abilem
^^^,,^;^^.,^^

Quomodo

passus

es,

bominum

^^

,,otcntissime

Domine, tuam sanconculcari.. Vere

gpCOaw.al.o..^auT.ov
..,0.
::po.v..v

^!^^-^-!!^. J^ C-^-^^:,:; Se.,.o.a, /.a.a^. -..-./.


l,.o.c/.a.Oa,-^a^a
?

^^^"^^^^^l^^XX^^^t

j.,,

S
,

imagincm ab s^rUcgisquc corJm pcdibus

impiis et infi.lelibus africi inju-

insJrulabilis ^t, u.
^^

modo

.licebam, longanimi.as

immensa multi.udo mise,^a.,onm tuarum


[,

ou-a-.v3^/./.e'.7j;V:',p-o.o0=o

^^-^"-!?^,r'!!^^^~;u:?=;:;::S y.%: Tc

SS

^,,^

; DcnS,

his

in

tor,'is

opc^a et
jn

:. staluistl iHic

<"-

examinls
justo judin
acceptio.

cp.
Quis

cuncla nnda sint et aperta, tibi nnnd nuom non est pcrsonarum

ct Deo,

--?^-ini^"-V;;P;;;;"^
--;^^^-^-.\^

^'-'f^'^^::^^^

e t^:"iaons
^^^^

tot

hominum san.uincm inju.te

?: . X^^^^^^^ l/^;?^-^^:--^^^'':'^'^'^'^'^^-^

stmantem,etvibiccsplagarum,quasproloclimasustinocrunt, non gloriOcasset provKon'^ ^'

l^^ tuam

ot

carilatem? Quot millia virorum tru-

.,..-,,
T-)pv/.<o5i7.<V>aTt7:cp^/.HUvo?,

Q'a.dc.ri.^^o.^0.e.^^6^^,Av^^.^,.;r^l^^9xaiTO^?_r/-,?au/,a.t-);

docortantcs nro vcrilate conslantcr otiam ho6\n'no cpoim venit et 6 Horum auicm unus celcbralur 'v-.no qui Marlyrum diademate ^.^? ''^^^,,.,,^ noster,
!

-l'

^aiaact

>.c).a-i':-i^;j.ivo,^

o'/voraro; Tai? t;,; y./?i^o,

^^^.^^^^
gratic-e

corlaminis cruore splendescens, radiis Quum cnim p,..T.faigidus cunctis apparot. pr.TruIgidus impcrator impii^^simus et Clinsto inns
^^
li^ec

H.Kt.^u.,

agerct quse

jam
et

dixi,

corumque

hma

ubiquc

iiicrcbuissct,

omnium aunbusinille in

Lium

colcbat

cumque

esset

Clinsti

amore captus

et

^, M-^^o^ ^f'''"^i;!^:^'l iv.T.ev...aLuvoc.


/;ooii;Vo;,-:T,vii;Lav/.'A.y./-'-i'-'
.

Spint.is Sanoli, Hon fcrrct conlrislalioncm mox martyrii pbitlro dcloctalus, domi-rat cl Poslquam vcro animam Bv/.anlium api-cHit c. et spom in ipsum firrm"is timorc Ooi imbuissot

iliinc

ma-is

;uGoypif7.o; ..a5./.-.a, (/.aO^vS^ Tiv o'.Ao/.o::ooJ;-)yov /.at ua::avu(? i).o'J r^apr.po v TO^? 7:i?av p.aaiAc^oi; to-)

i|,MK.biIom ot masscl, Imperatorem .^ ^^j.^^.^ ^^^^^1 ^ p,.^claro ^^^^ ^^^^^ ^^^^^^^^ ....._,_. ^

Christi

osorem

et

c^ravia

lufmi.i

iii"-

Vidcns aulcm admirabilis

vir .\ndreas, bos

quidem

boum

morti traditos; perseverandum oculi enodiobantur, in palienlia


tesalios

caniUris immaniter nervis c^tsos et divulsis igne combustns; alios, iilos vero

denique dolores

manuum
16

abscissionis
^t

PAS3I0
El M98.
pl

S.

ANDREJi; IN CRISI MART.

lin^ii.T

gralia

Dominc, susline oc Domino, dirige me. Tuum opus L\ igitur,' m.scr.cordise et lus hon,innm amanlissime oduc. e propo.ilum meun. ad ncm
lales ad

omni.i'"

gcnerose sufTorentes, cordis oculo sul)lalo; iMluenlem Deum inturbala fide


i|isum voces emisit
:

-";fV''7::;--

..;;,, ;pav.;..:i/,05:;Yx.

^;^;'^:;;^^^::;,^^:;^,^,.^;^... -'-^
T"
-^^ fV
^J;^.-;^,^^ ^,; gi,;
>,

kl-

osl,

^^l^^^^S^ ,^,.. ,,,,., ^ U., .i]


TCavTOxpxTopixTi? dfcV-a? aou. Tivov rloavov, X rr,?
iVI-;i

^,^,;^

vcritate

felicitcr

pcrnciam,

ct

dcvictis

draccnis

intpr

me
,

susccpisii ut
i

pcr

quam salulcm nnln


dominatu.

conipara..li

\.n^ti- omnmo hCi nmiiinnscilisimil.s l.am tibi,

-,- -_^-^ wccj, -/.... -. ^ oupavwy xai aou eov n do;a ii.e'.c twv ["
i

-^

ei? touc;

aiwva?,

cl ego cct mihi similis factus ut

a^ry.

cxceplo

Quoniam

lc

iaudanl

omncs

lua potcstatcs cailorum ct gioria

manct

in s^cula.
.

Amen.
appfyd, n
qiio

Cum

liKC

dixissct,
ct

cati.jutdtir;

pra^jn,

adjccit

pulchro scrmoni quidem nihil moralus.

ct.am
..

'-e-

7 Kat TauTa 'f:ru)v xpoGeBnxe tu xaX'o ^oyw xal Ty|v TO7.C'V, y.atWAUTaTw;. n}.v;ffiaffa?:TwaXaaTopt ^^ ._^_ ^^ ^. xai ypi,
.

e.xccrandum ct dcns cnim ad Jmpe.-alorem


slianorum
intcrlcctorem,

uiiriille

<y-txvoy.T6vc.)Pac'.At,aTiTOJTouTf;)0'j[X;itT(p-6pa^ov7o^,
^,v

cum

essct

adliuc

yap e^cTaact; w; ::pocl-ov -oov avr,/.iorou; y.aTa


cl; rpa-^e^c

ut dicebam, animo valde commotus (erat enim, subjicicns), lalcs BSanctos qtufslioni inclcmcntcr biipcrato.-. tu Christiaad ipsum voccs cmisit multitunus es! et conversus ad circumslantem
:

TWvaviu>v,TOta-Wa?7:po?auT^;Y,9tat(pwvar'nSiaffae'j,

Xuir^r^;

Se 6j/.xxapto; xal :rpo; tov ^^^^

e<j7^'zoiy_lov-oy.u7ii^U'^lciTo/il[h:^y.'A^'(^^

xai ysvvaia;

({uy-o?-

wYvwp,?

av^p^-:;,

tt^Oou Sta

dinemidcm
rosK
cn
inculpatce

dixit.

En anima} vcrc

licatre ct t^cne-

y.ciiryK,YrA'i^y;'f.q7^rc'0.i'-:o^

^piritus virilis,

amoris ardcntis
!

et

animie

"0 Sl TupavvHa-n? p.a<7t).e'K,

; -^ auTo

sOo: 7:po; to^?

autem Inipcralor,
ficcrc
ot

ac firma; maniresia signa \)i consuevcrat iii taliadoculos

Tyianniciis

TaTotauTacpOcYYoiuvoucTTo-.elv, 3paxovTt.Kin xaloovuo


t^j ou.[iaTt 7:po?

auTov a7:o/.4ai/.cvo;, xal y.vy.apav

mortifcTO oculo

quasi d.-aco

eum

intuctur,

annuens capite adstantibus

significavit ut

eum

wo? vcuaTaaac.TO-cT^apcCTwrTiv e^rAou r/iv auToucjX>T,J/tv, y.al rpo? auTov eYYir/iTa. Oi Se auvcpYo\ tou
cpovou, y.al

corriporcnl et ad se adducerent. Qui coopcral)anrei gratur ca^dibus et l.npcratori asscnlicbanlur, Principis ex vultu conjicicnles, vilatcm et iram
stalim ut bovcs cx aliquo

tou fiaat>.wr 6a6Yvo);j.ot,

t.^v a-T-.av /.at

tov

Ou.;.6vTouavay.Tor,/.ro?-poc6(^ew;TX[v/ipaixcvoi,OaTTOv
<;)ciV.TtvorX6yaT.?>-iovTcry.7:r,6/:a7VT. TouTov,oti.cv

dumcto

cxsiiientcs, alii
ct
fr-onte

quidem cum crinibus capitis, cullari e prehensum, immanitcr trahcbant; alii


dorso

ex twv Tpty/ovTT.? /.coaA-/,;, TouTcTa'.vovTo;y.atToO[xato)7:ou, ecupov avr.Xew? xal aT:avOpwxw?. 'ETepot 5? ex

vero

ex

Touv(oTouT6vytTwvaStaprro'v>vTc^
vO); t6v St/.ato.

a/.Vr,pu>r/.al arai-

tunicam

dilaceranles, cruaclitcr
ilie

cum

pullilium

wOouv.

IIv 5c t^^lv

tots tov [ia/.aptov

sabant. Vidcbatur lunc Beatus

tanquam

waz^p

y.ptvov

modias inlor spinas suffoGatum, donec ad Imperatorcm pervenerunt.


8 Tjraunus vcro ira rcmola. scd vulnus intus dirvm accrrsiuiseumconfm- scclcralc rccondcns, cum manu ipsum advocnsset,
^*"

7:pocr;YY^av auTov

paovTtov axavOwv to> ^aGiXeu

cuixTuvtYoixevov, eto?

ou

8 EtTa, tov
{jttqij^.oc

Oupv

a7:oco6/aa? 6rjpavvoc6?eUTOu,

tcwc iov 6 avoc.oc, y.al tti yetpt toutov -rcocy.a-

qui

eum vcxabant

rcccdcre ct solum ex dolosa

),o

hypocrisi appropinquare jussit. Hic

autem crucis
firma
:

m,voc, tou? cuvsyovTa; auTuv 7:6;pt>>i:ou azc-[j.::e* toutovSI [j.6vovu-o-/.p':atSo).pa7:p6;auT6vSt/.eAueTO

signaculo niunilus, animo

virili

ct

fide

ad

C Impcialorcm an
sic,
ait,

acccssit.

Scd

Impcralor

homo,

eAOelv 6 Sl avSps-iw t") opovr^^j-aTt /,ai ra^ripa tt, -jzicm, cTaupou to TiTzt^ iauTov cT,[jttwca[xevo:, 7:X'o^r/j

docent Impcratorum leges resistcre

ofov

icTaTO tou paci^iw?- 6 Se paatX^u?

tpT,at 7:p6;

dominis

terra) et

impios

illos

vocare, et a Christi
a
fortiludinc

auT6v'Oav0pw7:,ouTwcStSac/.ou'7tvotv6[j.o'. TwvauToy,p7.T6ctov,TotcSG-6TatcTT,cot/.ou[i.'vT,;avr.TacccOat,

ridrlibus scparatos? Qui vcro

nomcn

habcbai, fortis nomine et re,


ret
tor,
tiae

cum Christum habe:

commililoncm, omni timore remolo


inquit,
arirucns.

Impera-

nemo

dclinquil Impcratorcm injustiNon enim vidco a?:crc vos qnidquam

y.ataOiou?auTOuca7:oxaXiv,xat Tcoppwyptr-stvtxoutpu>,ou; 6 51 tti? avSpstac 7:i')vu[xoc 6 xaTX to ovo[j.a <at Sso;" t?,v 7:pa?tv, xotvwvoviv Xptrr. upa[i.voc,7:avTa
a7:occtca[Lvo?,'r>T,ct7:p6?auT6v-'l2riac'.Xu,our5tca[J.ap-

'yoSovinfniir7'*-

mcnta parati; ante oculos vides eos qui patiuntur! Quare igitur jubcs me, Impcrator, Christianuni te vocare? Qus cnim hic fiunt, cum sint a Cbristi

t:, Scivot TcavTs:, tpovwScic 7:avTc?, 7:p6? t6 xoXa^stv

ir.i-rr.^ew y.at ot 7Tx06vTcciv6g0a>.[j.o'.;u[j.wv.

KatT^w?

y.>.6tqj.,p>act>.u,yp'.ri.7.v6vccxaX3lv;TaY^p^'v'^^'-'^*

et

humanilate

Christi

impcrii

sccplra

gcstare.

r^-^voucxprwc yaptTt xal


pac'.>.cta;c/.r,7:TcaSt7:iv.
t>,v

cp'.>>avOpto::'!a

Xptrou, tx t
.

Causam mihi dirat Impnrator crudclium adco facinorum, ut nnscam ct ego, ncc ab ignaris, de his quae hic fiunt, sermo inslilualur. Dixit vcrobnpe-

EtriTw

Ss [J.o'xat6["iaT'.>.e

alTtav Ta6Tr,c

t/;:

Sctvr.?

xal a7:-ovou; 7:pa;w?,


>.e-

etxEp Yvv-cfo[j.ai )tiYw,xat

p, aYVL0CTw?Ta evTauOa

yktfliiay.

^
DIE DFXIMASEPTIMA OCTOBRIS.
ralor
:

139
homo,Chri>^lianisiimus, probe
ei-s.

Nosquidcm,

E;.S..:'-...iav,Tixf.0^..

l"rf '

^'^'''>'

*;-'o.'a-fO

Christianorum omiiia, ut cxislimo, piTagmU-s (in;e hujus auU-m ninclis ostemlamus nos vcre sunt. L't exosa. sed Dco esse, corporalia simuhicra fulei quee ccclosiaa ^implicioribus hominibus accepta,
et locos

omnes invasorunt,

dccrevil potestas nosti-a

ror;,Cv.o,.o.o..e?a,.v.;:.,Oa.Too,6e.a-; .^.T3i^ o Oaou; .f o....vo.v.ac, .60;^.

X^;.al
iv
iy.oi- i

Qui vero ea coicrent etut ex omni loco auferre. statuimus, si nostris dccretis cedeos adorarcnt, haberent; sin autcm, tanquam idoderent, bcnc

Si

.-..^c

,..^<../.0AaTpac TO..TO..;, t,,v

rfosv,-

pcena plcctcremus. lolatras convcnienti

xousav i;oivT,v a::oSi5wliV.


9 '0 Se /ptffTos.aU

AvSpla;,^^^?
.,

n;o..aai, Leoviti4'-'vo5, ,ialrp6cT..vf,ao,Aea; TX rapx ffO.J l (iac../.e.-., -oaXy,; ivoiac /.; i'fpo,5^vT,; a.rwv to.v f.-rr li Se f,o .ai, e', X5voaevaT..V/.ivoua<v. vaU.v 50u).oYo.v,ivi(i,fovo.;w?y..o.v
A.jBai..dT,? epe.i=/.

ev TT.

aXT.OG? xai ypi5Teit...lio; xal ivXpic r^5<? ??ovnSpeia; ivaTafVi.7aiuvo;, -..ai ..avTa
0.;

(iiKmis,

6-A</.;

^.../-C.

Cl.n.tum reni us^^^^ rurliludincm et ndcm limore rcmoto ita Imperaloomni i cordc ngcns, diMsli, Existimo, Irai.crator, qua; rem aUo>iuitur vns imprudentiffi plcna cssc. Si insipicnli et rabidus tuum, quod ut can.s ipsura slultiloquium Scriptnris subvcrtam. Araens
:

'ructasti,

^,

a-A-.0-/,
-l

Ti.v

avaTforv.v,

-d.v

Oe...ov

oi.at.

^^a,.Ae.;eo-ai e,.povroTO;

v.f-rA^T^ f-of "

--

xovelv -M^C- 1^'

"''

iva.5e.,/.To.;, .;

,;-0.v

quae vis, ait; c ita banvero impcrator Loqucre idola Diccbas, Irapcralor, ctus prosecutus esl, demonstrationc ct ex coradorarc uos, scd liKC sine Nos cnim Sanctorum rwplo corde tuo prolulisli.
:

divinis

ou eifwa;. Himc Y-'-?,^'-': ^i, JoOeTOv. xapSia; ^' tcv n'--" "' "^"r-f-" ^^^?'!''' "."' xapaSoaa; /.-"/.ovTec.rauTa 0.; to.

Patrum

Iraditioncs

et

salutaria

documcnta

reti-

C i,r/.,...eX^

^v

S.S-/V1'---'"

eaoO St' -M-^S; 6iOTro Tr,5eovo; aaTa, aeg aeO-JiTe-/.alxpoa-/.,.vo.n.ev 6\ga.;ve.. 'O vip e^v evTa..Oa -^, kT6\:f...T0T.v

evavOpo.r-/,a-AVTO; e..ov..a.,Ta

./.a,

oi,.ouo-

similitudincs Dei pro nentes, ea ut iraagines et ct adoriimus. Quam- E nobis bominis facti vcncramur transit. Quod cnira obrcm vencratio ad protolypon illic Filius per imago hic pcr imitationcm esl, incomprclicnsa; et invis.b.Us naluram; ncque cudiraus, cujus suDivimtalis cjus simulacrum

aLT; Oe.T.To; tv eova !^ ^aT^,..T0>. a^ToO .a! .OeiTO. ou 5y/,l<.aT.. tivi


/,

/..iv, TO.-me.e;.

m.^^K

outo;. K;0.-/..

ngura qua.lam et forms perna pulcliriludo inclscd cain unusquisque in colore splcndescit,

non

l^--o.;.;i.ev

t6 vip ^t^o; Oeiov

..ciW.o;,

labili bcalitudine

pro posse contcraplatur.

rSIJ4J.ia3<a,Aa.:eT.,iAVevi,piT.o,ay.apT-flTi

xaTi ifeTv
(iaat).e.l;,

Oe.opeiT-xi.

,0 "0 Si

AviTiiT rapa toO Oeovopou


-01-

10
set
iussit

Cum
cum

ha.c Imperator a Bcato

fcrocom
a

animum
Bcatum
el

Andrea audiisactutum contincns non

ryr^'

e-/rO.'

(TUVT01...0C

T0..T'.veicavweaT0U5ir-T?

gelia e.Meiuli.
nistri

Hapra;sentibus tortoribus ad dira igitur virum impiclatis nufuniculis


m,-.nus

To;'apeoU.,..,6vo,;5u>.eAe.TO.Te.vc..^ouv
.a.c, oi t.; .eGe.ase.ap/o,, ^,o,;tov t6v ^.a.ip.ov x .vO =..v,l<,.:>^vTe; i.e.S.o;, evO Tic / ..pa; Tioic ^oo.vto;^ ne.fW.. elTa, tou ^a<../.eo.

extcndunt,

crudel.Icr
Cui.i-

::

T^i-av

dislrahcbant. CoWi-anles, illas unrtequaque Obscquc-c nostns deImperalor quecla,..a.et qui le mancnt; imo ex
:

crclis

et

fuge

cruciatus

:o-.;r,i.eTe=o<;Oe-T^.:^l'-<'-''-"->-^?r"'""'itf^""

'

re^a;-iv.oV e./. ^*. ,ap5.;aco...aa:Tf6; ^:^SvT;o;i-u,;vT<..ve..e->:.,o.,ivo.TO,0ee,o..,

yevviSa; ,Tev;;, . iviOou; ,eva 6 T6vioop<ovT ra ^vt k.^iov

pecto.-e

gcmens

gcne..osus vir, et cor.hs oculu,,.


dl.-igcns,

in

au.licntibus

intucntem cuncla Dorainum Non mihi dixit


:

omn.bu.
l^eu

contingal

: "i pu

.ai XTi,Ta,

<.ou t;,v

irv

Llk/plvTOV

ei.6va, ipv..<.<.Oa.
OeoTri-.ou

-' :^fo..uv.T. .^e, -.v.va ..r^

^fo.AaSoa.vo;, oX.osye
.tov -.zo-

iY,-acxal7Tavai..;.l.ou

la;i;iY<i, s/OTr,; t.v


C
T<l.iav

.pay;,.T.T.u<:<oTT,p..v [.ou

ea xif av ^.;o. .po; ^lo. ^t^t:,v S^,;oi.;Se6?OaAi.oucrf6;T6vSe.vov.a<^m^<.TaTov

tua .1 n.eus, unquam nega.^e C..calor cl Con.litor qua et puram .mag.ncm sanclam, vcne..a.idam milu incontaminata Dei Gcn.tr.ce, su cepta ex mcam ct per eam salulcm si...ilis factus cs vene,.ando cr.nonnihil "atus. Ueinde inclinalo Impe.-ato.-cm clevat.s ocul.s
,

nUc et in trucem rcliqu.sti, .pcalo

L.^;,v.TiT..vf.apeapoov.A.y,x.T.vT^^.iUpy.ov
t;,v T:o).e,,..Av

in.iuit,

luclam contra Baradmin.slrat,onera.


e

^'

P""''"

"''""'^

ou S

.vai^tv,

/...

<:ou

tov

.... -

...s.p.c ter in ipsos Chr.st.anos su,.e,-bum auiraum

dXonstrare

decrevisli.

Uane

vis cont..a

Chnslum

SL0..,ov,ei;'r-vouy>:f.v;a^fOV<o^.^,t.; ivO.Tiiuvo;, ev e.f.v. Ti

^ew; oO
vevesOai
;

Tu.v^...v l^evac; e';eTa<TT;-,v

^^''^'^'iT^X ^?^^"v
<toi

.t T.v ^e..pav -f.e .y^ v voao.; oioi^vo; t.^ov 1..^.;,^ A. -a ^a..; vivo.axe e. ^vTocTfOZOu x<

AU'oi..o;,-iva

p,

Um

^eavo.; .< ..px

;^-

.cgimi.,is sccptra in pace critatcm insurgc.s, et futurum jud.cem acl.o4,a e' Deum non timcs deco.-e tibi vidcar irum lua,.um'? Ne lamen fu cxperiraentura fugcre, scas.
,

ct

lic

tlasjcllorum

quo

>cko' iSol

r.n ic Hlis
i! e

asscvero, n om.il veritate subcundam; rtem pro Christo

paralum me csse quod >gUur


:

raccc de me,

cele.-iler

perage

uiterQce

S.a6ega.o.i^evo;.

o.;

6t. .p6.e.i.

<,o.

--t^"' "?^'

-^^

u^b
ei;

to..v..v, o V; Xp<coO iT:oOavelv TToie. "'.i^-V^^; -xaTi/.aUSupw T<li.o.^e;, ";"f'r' e>e, ,T,paTTe,

mulcta conc-ema, casliga,

cssil.o,

aerumn^

""
.

co^.ce

doma

carccre ct vcxa.ione.

ve,.ilatc an,,ura ...cum in

'"^""" ."^'' /oso.nn.que dolo r


e-

f^ni-^^

..o.c.Ta, ao,
xi.^.T6vi),T,0T,).ov.<7i.ovw/.ue.; a a <^.iTTO;,..al:=vT6;S6^ou i.e^,T.o,..vo;

si,l

Tunc

i.ijuslus illc 1'rinccps

pa

TO-U

iT.TTr;TOU

l.ipTUpO; >vSpioU

,'" ^

ha;c invicti Hartyris draco,iis in ?";. terribiles oculos,

And.-..a;

verba non te-

nu

morcm mo
:

"'\^f-^'

e! torto,-cs

minaci voce compellans

Quanlus ,Ue

a./iT.-A.,.J.ei;,^iVl'--"^^f-^='T'!r.':i-al

nc

p...s,inqui.,quihicinineasubd...smc,s
et in u. sub.lili pcss.mi

manifc .alur, siquidcm

S:;;S\ngra.Kstatisilliclon,animesctm.cr.-

PASSIO
140
BlUI.}.

S.

AKDRE^

IX CRISI MART.

virum complectcnles, praescrtim rnrdia etiam hmic accusautcm do.ninum voslrum vidcatis ilium

cum

el cavillis

cum putonlcm.
(poviwSei? xal ffuvspYO'-

el Pa$el'ar<

aqua; vel.cnienles a ut coopei-abanlur, lu Oelapsa^ a nom.ne consim.no monlc cum imp. ut ila amenliun, nmilUudo inmi po^sc vidonlur, irruontcs, aln cducto Sanctum
malis

11

llis

auflilis,

viri

sangiiinolenti,

qui

ei

in

11

Oi Sl

^wv

)tay.wv,

tojtwv

ctxoi(javTc5 TOO paaaiu);

Tiov f7i[xaTWV, (o; tivx fKa-a

opo'J? 6piJ.'/5ov y.aTacijpo[i.ava, OS^tTX, aTTO axpiDp.ia?


TCifftv OUv, 0'JTw;xai axpaT-/iTa::w; xalSuvaTa,T0i; ^Ar.9-/i, apSr.v wTTTgp >.iovTa: av [i.^po,, Tiov avojwov Ta
.1:00^^,*,.- eia--/i5r,(TavTi?, ol -T.po^ Tov aviov
[J.lv
.

,mes leones,
,

in

,.

h,-niiin

piiiii

coucidere
copia

conabaiuur,

tx: c::aOa;auTcuv

^?;:..^ui
dare ardebant,

iSum

coll^
esset,

cajdcm
bus
lor

ipsis pra^

nonnuUi manibus

dcniquc

eum truc^cum nihil ad


vcsU-

Lc..J.^

i^^^^^^. ,3..^ov..a,.v.a....

colligatis

el brachiis

denudatis, dcnlibus frementcs Sanfestinarunl.

ctum corripere
ab

Tum

animum suum subdole dcini propria impctu in ca^dem manu

r^dPre

Le
banl.

is

et in

deudebani dSbant

nmiiiaruni, tantum impii viri eum ut squau.a^ humi e us cum sanguine, purpura tingef ti et ttudui b c

/.xi

^po? cu.yuv u,..,

.....,,,

,^-

tov

h....^

.o>v v.tcov, v.a.

tov cT.pov e. to,v e^..po.Oev


t-.ij^P

..paaTavTa,. a..u5.; t.utov


TocouTOV
ol
'/.OiO'.

...Oa. apyovTa..
a..-/.<..v,

^.^^y^poOv to <jwi;.a to-j [i.ap7upo;oiS/,iJ.ioi


7:1

^ai

Tov ayiov

/.arrr/.'.Cov, /o);

otou siSov

Tz? cap/.a; auTOj cuv to iii[i-xv^ in; ).-'6a;::'.-T0Jca; y a[j.ai, /.aLT.\v ynv rfl xoYi(u>.ri toO at^/,aTo; naTaSa-TO[j.;v'/;v.

flc

tapidari,

12 Princcps vero, initiuitatc, vidcrel e.\C-llentcm fortitutale plenissinms, cum

inju^litia et impic-

12 'O

rAfjfi^

avoiJ^as,

a3t/.''a;

t xai ai^ocfai;

lU[j.5TwiJ^vo;

avac, opwv

t/;v uT:pSa>.>.oucxv /.apTptav

dmem dinem

et

palicntiam paiicntiam
virilein,

iUuslris illuslris
ct

Martyris

Audrca?, Audrea?,

TX7.lO::ou.ov^vTO^j-avU'j.H/.ou iJ.apTupo; Ay.^paou,-Aai Tex7.'.u7:ou.ov:.VTOu -avU'j.{pu [j^apTUpo; Av.^piou,-Aai

piopu^naculum anin.a^ vcrbcrum nuod ncc dcclinari ncc averti posset, jussit. SauMarlirem fiiicm faceie et ad se duci

mcnlemquc

^ot/,; yv^F'''^'^'^^^'-^"^^'-'^ ^'^^/-^-^'^'^ V'^' 7:^px;T.oy t/.; a/'j/;^$^pogoAov,TOt:iJ.xGT^ouat

T^f 'T'

^Ar.Yt-^''

SouvatT;>i;.apTuptV.>.JcTO, /.ar::V/ia.ovauTouayO*,vat
7:poaiT-/TT [j.o>.t;<^6aYto;c..;au;ovX0o>v,Y.vY^?;';^f^
v/.p6; icala/.iv7.To?/.Twvavr,/.(;T(ov^ac'/vo)v./-xT

(erat ciuia quasi ctus vero ffi^re ad se rcvcrsus. immanibus torinenUs) et immubilis prK

oM-

morluus

sublinic clalus,
tur,

cum

dilcclo

^^uaChrislo convcrsaba-

xal

T,.vV:/.Y,v'

oOcv /.at

vr.-':u)V [iiXr.Tcov

av6;M.)v T-i; f-r,-

ab ipso

palicnliam
ut

cfllagitans et viclorii;m.

^r;D^^ia:r:o-

^;^

r:^:^^'^.^?j^^^^

Quamobrm
Inipcratorcm

inranlium

jacula

iniquorum

ho-

['.act>.u,n,aS;r..pavTr,,ii.-.;a/.>.tvou,/.a...vuxpO.Toj

ininum vcrbera cousidcrabal. Uciude


constilissct
,

cum

pro

eum

ila

alloquitur

Sumpsislinc expcrimeiiluni, Impcralor, Gdci


imperlurbatie cl vividaj
?

mcae

Vidistine,

et

si

cuncl;

mor
corp

men
auditis
ille
sil

lapid.s suincrc

et

c,us maxiilas conlnngerc.

'^--^^^^?^^^-^'}'^^'^^^^^^^
^?oasp...ac,/.aT/.TcovA.Oa,ovT.)v ::,o.c)ycTo
t.^^^^

Sauctus vero lapidibus obrulus ct omni e.x parlc ctus pusculi dira et intulcrabiU cmissione lapidum corpu
accepla, gcubus terra^ iniiixus, pro lapidantibus epla, ^ orabat, imitaLus proluni.irlyrem Stcuhanum, ol

^^^r-;^-'T^''''^--^''^'^^^
auTOu6tV/.a/.aAov/.a.. ::otr.T

VT.va.aVTCvKjf^ov.

eliam cjus Mayislruiu ct CrcuLorcm oninium


uiinum.
i^ Et

DuTaur/.v
/.a't

dmwm
jutet,

in

fiii-.

iUi

Sanclus Marlyr Andrcas dirum illud

13 EtTa
7:a3a twv

t;,v Tt/.pav
y.v6;j.o)V

'-^y/-^^.5TOV (ia-javov

c(T('m abduci

cl iutoknabile torincntuui

ab

ini|)robis honiiiiibus

xai oWii^aCTU? "AvSpia;5;ai^vo;,


/. t/i;

perpessus el mentc nc
et

minimum quidem

a pura No:

p^rAo)? Tov vouv /.aTac-affa?

a/.p'/ivvou; xai

vera fide dimota,


et

Imperatoris jussu abductus

est

in

sccuro ftcduquc carccre conclusus.


totain

[iact>.w;'/.^Auj-/VTO?, a>///)-.vh; "'^ct^io;, riyOr,,Tou j^_ y/jT:poOTo) opoupa, ot^t^^ e/.>,e:cOr, iv ai7oa>.c'/T/i-'.acr.c vu/.t6; atvu)v

Ctem autuin

Dcum

laudaljat

diccns

In

tov O^ov

y.al ayi'>v

KvTr* ob-v-fiV

[WpTOpoJT

DIE BFXTMASEPTIMA. OCTOBHIS.


1)

141
ex ms*.

\ia testimoniorum tuorum dolectaliis sum, sicut


in

evToXal? 50U a5oAir7y_y..7o>, %^\ xaTavoT^fTo) Tx


(Tou

Oa'>[J.afTia

I)

omnibus

divitiis.

\n raandalis tuis excrcubor,

rt

h. TOJ

voi>.ou

oou-

XaAwv yap

v toI? t>.apTup{ot?

ct consiilerabo mirabiiia

Kupie. ffoufivavTiov|iaai>.o>v, ouxai(TX'^voii.ai,

enim
14

in tcslimoniis tuis in conspectu

loquens de lege tua regum, noQ


:

confundar, Dominc.

poSoSaxTu>.o; xai SiauY>,; Toiiepa tou opepouaviTeae, T:po/.ae''aa?^::tT0U7ce'pav 7:aXaTiou 6 avo14 'n? Se
Yi

Quum

aulcm roseis

digitis clara lux

matulina

nenm
''1'^*
'''"^*"

cmiiiiur

apparuisset, sedens iniquus

et

omni dolo plenus


eit,

"'<"?-

5o).ou jii>.ecTo)tievo?, u>? 8>,p U.0? ^ac'.>.u; -Aal TcavTo;

Imperator ante palatium, quod ultra civilalcm


ut indomita fera

aTv(JiccUTo;,

tu

Ou[j.w icti^aSaCe,

xai Ti/_^Tdv aYtoy

animo commovebalur,

ct stalim

T(oTOuTOup/[jLaTL7capacTf.vaiSuxe>.ejTO.OUecuvcpYol Tou cpovou y.al y.axEVTp^x^si^ 'j-oupYO , Ta/i Tov ayiov Tr.

(ppoupa?i/.^xV>;T;,Ti;;TO'jfi-/c'.Ao)^;?/:[iaTi::apiorf,cav'

w:SUcopaauTOv6

avo[J.o?avx;, [i.T,S'b).o);'J-o/.>.iv6[J.vov

Sanctum antc suura Iribunal adesse jussit. Ca^dis autem cooperatorcs ct solcrtes facinorum minislri, slatim Sanctum e cuslodia cjcctum anle tribunal Imperatoris sistunt. Videns vero oura improbua
Imperator
blandinicntis
suis

Ta"ii;auTOuOo)::iat;, [j.-/iScuYxaTa6aivovTaTOi;

toutou
-^i-

minirae

subaclum,

tJ^u/oAa6:'ci XoYot;, exeXeuce toi? itapecToi;!, tou?

nec perniciosis suis


tcs jussit,

sermonibus ccderitem, adslanabslulissent, ner-

Tojva; TOJTOU cVxpavTac, pouveupot; auTOV

:Ta>^tv

atpswo;

poslquam vestcs ejus

TUTCTecOai. 'O; $ a-ipa TOuTou6TCapavo[j.o; [x{av -Xr.YriV

vis

oXov t6

co)[i.a YLVO^tevov, )tat [/.txpou Selv ynj.i-Oavo

ovTa,

)t>.uc xap.ai

toutov

57:1 y.cpa>.Y,;

cupscOai, Aaou a7:ei-

pacrAso); eXpou 0o>poOvro;. EiTa )taJ o); toutou tou i/.sXEuce i:apaT:[i.OovTa, r/) Ko)VT2VTivour6Xt toutov T:pocT,>.o)[i.'vov cv Tal; (pOr.vai-y.a/.ciOev (J); auTo)? tti
Y'^

iterum inhuniane csderc. Vostquam igitur vidit injustus Princops unam pla-am lolum ejus corpus factum et cum piene semimortuum esse, spectantemultitudine infinita, eum, capite impingcnte in terram, raptari jussit. Deinde,
bovinis

eum

cum

ad

Imperatorem acccssissct,

Conslantinopoterrae

7:>.aTeiai:T:acai; xaO.eoJCpopo'.;, avYiXeio;crapr.oi;Sde-

lim hic

eum abduci

jussit ac

quodammodo

u.'vovcuicOa'..TouTOuS iv TOi;::Tpio5C'.y,alTpa/ci

To-noi;, cu[i.ai;Tey.l>-o)'j>opoi;,a-avOpo.::(o;cupo^vou,

afTixum in platcis omnibus ac viis pubiicis iramaniter fuuibus ligatum pertrahi. Et ita per locaE

xai

T/,v Yr,vTot;ai;j.acty.aTapSe'jovTo;,i;'c6vT6t:ovTOU

pelrosa et aspcra, per vicos et plalcas crudclitcr


raptatus
et

>ieYO|jLvou

Po6;'o0ac.

lerram

sangiiine

irrigans,

ad locura,

5 Et; TO)v ovTWV

e)tet

rri Te'pfl tt;;

aXeia; ev^iaTp'!-

qui Bovis g dicitur, pervenit. 15 Unus eorum qui illic erant, artem
profcssus,

^
V'^^<^^^^^
'"''.^^l'"^' JJ""^^

6o>v, TTiV

TouTOu aYp^v T.v ei; [J.COV TCpoOei;, y.ax.lOv ava[;.vuv r/,v avaYxaiav tou Go')[j.aTo; Tpo(p/;v 7:op'.ffa7:apa cOai. OuTo; ouvoi>; tov aYtov cup6[J.vov cOcacaTO

capturam vcnalem cxposuerat, spcrans ||J^'"^^'^*^; inde necessariam corporis alimoniam se coraparaturum. Hic igitur ut vidit Sanctum ab improbis
illis

in margine yp.
ov^TTOfsvop-

^wv
^.^^

ic::opuo[J.vo>v

tco

aY''*? "^^P'- ^^'^^^^^

av^ptov,

hominibusquieum comitabantur pertractum,

^;^^

airav [j.aOtv erctpaTO Kai[j.aOii>v 6 aOXio;Tr,vaizaTa vouv _^^^ ^xcavou, [xriTe tov toO 0ou (p6Sov
[J.r,T

),ag(ov,

T/.v

aStxov (iacavovTOU Sixaiou ivvorca;,

a>.A'6>.OVT6vStX^O>>OVVTT,aUTOUt}*U/r,VCT6pVtca[l.cVO;,

o>;t6v a-Ytov cup6[J.cvovxatYY''^'''^'^"^^?^'^'^^^'^^^'^^^""

caTO,

^po[J.aiio; t/,v av'vr,v

apa; tou

[j.ax>.).ou, r,v 7:p

causam scire conalus est. Et quum miser ille causam tormenti didici.^set, Doi tiraorem mente non capiens, nec recogitans justi viri injustum tormentum, sod totum diabolura anima sua comaseraptatum, plexus, utviditSanctum non procul hasta macelli, qua communiler cursim arrepta
utuntur huic
nixus,
et
arti dertili, Sancti

e7:tTr.Sio); ot

TaOr/, ro Te-/vr, -xpo)[j.vot xaTpuct^, rpocaYiou^;ti:,7^o5i, toOtov ^taio); eCixo^^e,

dextcro pedi ia-

epeica;

t^ tou

eum magna
tradidit,

vi

abscidit.

sanctam
ad

aniraam
cailestia

Tunc vero beatam Domino Marlyr Andrcas


die

Chrislo
:,p'.o),

mensis Octobris

\icesima;

h.. jva', [j.Tcr/j7:p6; oupaviou;


h xaTOtxta.

ct transiit

labernacula, ubi

onmium
aud^ciam
placen-

avTO)V

Uxtanlium
16

liabitalio est. et

'j(ppatvo[J.'vo>v

pravum

cruridcm animuml
el

^j^*|^;^

aYto
cy,;.*ii/Eip6; av6[jLou, xal
6p[/.Ti; 5ai[J.ovti.

sancticidam Deum irritantem manum jmprobam ct tcml

diabolo

C xo)C TOu'$txaiou t6

at[/.aTT,Y"C'S''''-y.'-'^''''^'''^\^^^/-''''^'^"''f

Ot avtxarou[taxpoOu[j.ia; tou [xou t)cOUxal$C7:6TOU.


u.VOUvcupov'i;T6vaYtovavo[i.otav$p:,6);TOUTOva:yvu-

Sed

impetura dffimoniaF quojustisanguisinju.ste in terram fusus est cum, jncomprehcnsam quoque longanimitatcra
!

Dei ct Domini mei

Qui igitur Sanctura raptabant

OT'.CUp6[XVOV0acaVTO, XaiTOVrOUV aUTOUXXO[l.[l.VOV,

TOUTOv

('iG7:p Tt

OvT,ct[J.aiovxat TOt; 7:ac'.v a7:6>.-/iTOV, iv

improbi viri, cum cum inanimom raptari vidisraorticinutn quid sonl abscissumque esse pcdera, ut despoclura, in loco quodara sordiet ab omnibus
sordidi prodissimo h, homines corpore et anima

jeccrunt;

et

sic sanclicidec

et scolorato

viro satis

YeY'v/i[j:vov.

]NuxT6cSXaTaXagoJc-o;, Ttv:Ttov opOoOa::r.cavSotwv exilaiUf^air^QK avSpe;, e^^ xal t'> ^^^(0


T;,xpu(px7:cocs>.06vT;,T6Ti[i.'.ovxat7:oXuT';^[xr,TOVcio[xa

Imporatore supcrque oslenderunt, eum a se et ab sibi grahonorem raeritum esse, quippe qui rem obducta, orlhodoxi tam porpotrassel. Nocte vero ot Sanctura viri piissimi, proiitor Deura

quidam
facti

octa Tou aY^o^' [J-apTupo;'AvSp'ou aoiXavTO,xal touto


TOtp^ i:apeS(Oxav, evTOT^w
e7:i>.Y0l^^v*l>^?'-''?'

audaces,

clam venerandum
et

corpus
illud

sancti

Martyris Andreai abstulerunt, pulchro tradidcrunt, in loco qui dicitur

sancto sei.

Cri.sis

17 TauTaTOuv60[j.apTupo;xat6ciou

TOU Sia6>.ou av5paYaO/:[i.aTa. ^u

AvSpEOUT^xaTa TauTa Tou ociou Tau7:p


O^pacTta,
7:ap'
xa'. \'-^y}'-^
t,[J.oiv

novi Martyris con- in cr..Mm 17 Ilrec sunt Sancti Andreai ""frrrur. Iliec sunt Sancti tra diabolura prsclara gesta.
illius

TT,;Xptrou

f77:TT,; ty.6vo; a>.r,0-/i

amaTOrvtxr^Trpia. Tout6 cotxat 6


pLvo? =7:atvo:,
(O

TrpocaYO-

O^ia xai icpa Xccp^).'^. Ki y^P

xaT* a^iav

iYxtoif.-iv a7:>.t7:ov,

''-^'^ ^^ a>.>.'ouVY6-p6; c?:o-

vera prodigia, pro Cluisli veneranda imagine iuec ost laus usquti ad sanguinom Iriiiiiiphi. El et quam libi trihuinms, capnt divinum ol sacrunn!
Si

9o;, TT,; a^ia-: T(dv xaO' oXou -aivo>v oux arTu/.


0[i'!ca; Toivuv tt.v 7:poaipCtv, 5i'^ou

^Ta-

twv

c'Yy.).r,[J.aTo)v t>.v

tamen enim ad dignum encorainra non atligi, haruni laudurn jusk) pi-etio non amor meus in lc ralione, Ilabita igilur proposili mci destiluilur
ircraonda et da culparura rcmissiouem invenir^ein horrcnda l9

5^uciv upacOa^, iv tti

^oScpa xa- ^pixioSiiTwv Tac[J.wv

PASSIO
142
BX M89.

S.

ANBKEiE TN

CniST.
..^aac^iv

dexiar ut dignus rcppriar ad horrcmla pxnminis dic, Magistri mci Cliri: inlcr oves i,.ram

^i^i??,

p .or, S.^.ot, ^f o^^to^; toT, .o^ 5s

rnibu

Tm
iidete
el

,,:..,n.. Da et iK.olam Sanc.is qui a sscculo .nnl. l>atns posoccm audire: Vcnito.l.cncdicti
1

ew

tiUT, oi 20/.OYr,ii.vot (o.ovr,c ivoTtcOv.vaf T-^. a7./.^p':ar /.>!r,:ovoaY.ffaT r^.^-OTO-.i/.^tffiuvr.v [iou |iaatllaTOo;,

ToO

paralum

mundi.cum

rnm Dominum vcrum Dcum nos eiiim, habcsapud sanguincm fuJ|slK ipso fandi copiam.qui pro
omnis honor t <lo'-at'o, ^^^ l ban( loquc aui nrincipium non hahct, s^culorum. et in scecula Splritl nunc et scmpcr

luculum rdiquiarum

memonam iisqni colunt tu.im sacram vcncrantur. a es luarum


I

vobis

rcgnum

consutnl.unc

Xeiav -i-o xxTaSoXr,; zogii.ou,

ffuv Toi: T.[u^i<s'. rr.v

Upav

xal y.avae-TOv

7cpofT/.uvo'j(Ji t.-.v cof.ov i>.Yr:[Vf,v, /.ai

twv

Qcm

dcccl

.,;^

^J;

,;,

^ou; iG.v? t6v iav<.v. 'Airov.

AmcD.

ANNOTATA.
. n ^hrisane aptertsqyc, a Qui Copmnymiis
hiooraphis trnfJihir.

w u

(/ ah

allis

CohaUinus dicitur; utrinsque cognominu origo passim a

b Vide Commentariumnum.zJ. C V. ihid.mtm. 30.


c
f

mI

Cto"/^ dces,,

srd r^ssm. occurrit .rvA.


10.

villa.,

tecia, t^nia

etc.

Yide

Comment. in hunc locum num.

II

e Dp fnro Bovis vi4e Comm. num. 33. agitur ihid. h Dehoc hco sordidi.simo et forte mcndosa. ohscxira sunt
i

num,

cit.

Qux scquuntur

m
.

grxco,

tco av.o-.Tovc. x. t.

X.

R K

Dc Crisi agitur num. 35.

MARTYRIUM
SANCTl MON.^CIII ET MARTYRI3 ANDRE.E, QUI EST IN CRISI.

MAPTTPION
TOV AriOV OiMOMAPTrPOS -ANAPEOr TOl EN IH KPISLI.

APUD SURIUM. AUCTORE METAPIIRASTE, CUM VERSIONE QU^ EST


Ft
c\LV

rorf

foiil

^^Si^nt^Xi-i
b=Cod.

Reg.VM.

Parisin(e cum coUalione aliorum Reg. 149a. co2vm. A^Cod. Coisl. c...%Cod.Jleg. 1484. C-Cod. A. E=Cod. Reg. 1505. F=Cod. Reg. inAo.
fol.

121 verso Blhliolhecce

reqm

ConstanCaput umcum. S. AiKlrcffi pia in Crela vita; vcnit linopollm ad impugnandum ConsJantinum Copi-onynuim, mira-p ct immania tormcnta passus, exspirat. Sepulcrum
^

culis clarct. In Crisi dcponitur.


iLst magna diaboli malilia adYemisChristi martyrop, et maxime quando eos videl pielatcm conslanlcr

DomoTiit mnli-

1 J_o).V/; xari
ii

Toiv TOuXp(.<roi> liaprjpwv

to^ StaSoXoo

xat /.a/.oufY^a, y.al [/.a^a^a orav a7:Ta'.<JTw; opa,


':^o)^'XriXatT:or/.'.Xn

axMjte^
^

ullam offcnsioncm : cl cum sit cliam varia, magno conlra illam opus est animo, el reclc armato in Cliristnm caritate, nt non
in?rcdi,
et

cilra

vwcoSsJouaav T.',vc*jci?tav
Ya/.-/i?

xat

So[ivr,

^l^oy;/,?,

xal

affipaXto? r?! i?po?


[j.r,

OLyyz-tt y.a(Jo)T:>,'.'7[j.V7,?, to^c

Xpicov* Tc^covs/.T-riO^^.vat 'jtc au[j-tapal; e[A7Cfflv,

tt/joc

"

ali

eo opprimalur, ncquc in exccrandas

illius

ma-

ToO,

iyfi^i

Tai? yepclv ix.wou Tai?

rus incidat, qui liostibus quibustil)et insultat im]mdcntins; ct parlim quidcm pcr h\ parlim autem pcreos, qni ipsi adlia-rcnt, mullifariam, mullisquc
modisChrisli scrvos aflicit injuria. Nam aiios quidcm dclurbat per pra^cipitia, alios aulcm objicit

TCo).a'!oJV

aicavTtov avatSliTTepov ertrri-itovTO;' xat

tx

fcrarum
aperit
acuit

dcntibns
i)arallirum

aliis
:

acccndit furnacem,

aliis
illis

T0'iT0t5

Tpoyov iTYvacaTO*

c,'!oo; y.c'.vot; 'jTrcO*/i^e'

**'

liis

marbinaUir rolam,
alias

aV/oi;, aa; irXriya^ TjTOt[iac

/.ai

OavaTOOS,

pbdium

ct

aliis

plagas

paral,

el

mortes.
a
SS. Mnrtyri-

" Scd

niliilominus

fuit

irrisus,
et

cum martyrcs
magis nova

b^it vincitiir:

ba^c (mmia parva duxissent,

alia

qvn^ mfer S
Anilreas,

tormcnta

requircrent,
in

masrnnm.quod

ut pcr haec ostcnderenl Cbrislum habeliant. dcsiderinm.


Clu-isli

2 'AW.a Sta ravTow y.aTSYAaaO-/)- * [i-'.xpa to)v [tap- ^"^"p" TJptovTTavTa TauTa).oyt(7a[X'v(ov, zal aXXa? /.atvoTtpa? p" pacavoi; -tv/iTOJVTo)v lo^c tov -o auv ov txov -po; Xpt

$.

rov-o0ov5t*ai'jTwvi-i5c':ca(j0at. Etyap/.al-nor/.ou^Ttov

Nam
lit

elsi

mullos ox

inimicus, ct

medio sustuipsorum superavit naluram at


servis de
:

TO^

Xptr-o\ So'Mo)v

r'j

i/_0p6; avcO.s, y.a'.'pW;to; i/,paroff


"

TA? auTtov, aXX* ou/t

TCpoatpiGcw;

/.al YVf)[;.r,; tvi;

;1B.C.E.

jcavTa

DIE DRCTMASKrTIMA 0CT0BRI3.


^^
i^puv xaTaee).T-ai
rivOfoirivr,?

143
ac volunlatom. et mentem, fuit superatus, et

,.ivrv...:.^.r-^;'<--J^
y.ai.vo.Tr,,

-ii..:;^-.,T^i

ya'T>v

non etiam

insiiluliitn,

oTi )ci oap/.-,

>^^^^
"V'"
J
'

qua. vincil omnia. Et iCeo ma.is

---

acctom

_,^

dcmisil superdlium,

quod

el

carne,

et

natura

,1^;;.-' ev/.eYoa.vo.=, " :^' xal irixTVo;- M -/-f Tuf . TO..', J^_ Av^peo-. '->-;^"" vaiou xal l^a.ap.lou (FT.fo;

^';

hu"'ana laDoranlc, esscl illorum animus inviclus


immutabilis. His, qurc dicunlur, ferunt teslimoccrtamina. go n um e*^ "osi cl bo ti Marlyris Anrtrcs '^ .j^,, ,,^i,. ^^"^ ^^ j,^^ , J,
"

o5TO:Yip, TO..auTa

vaUoUo {lap..TpaTO.,To.v_.a(,
J/.

,i

J. Vivov To.. .0.0, ixpaTr,ae Tr,;^af..oua;


a.iTov a()).r,Tatc T:po; to

o-

^-^^^^^^^

1:

non

sol.

communcu, omnium inimicun.


iis

Oappav

'^^'^^^"'Jjy^ ^^ ..,.oO-i, ytlOKv ov oj


Oau.aCav /f
^

abun.le superavit: scl

.o.v.',refr.ov .a>.,,aTa.v

^--^a.poa.a,

maximum
^^^

fuit

ctiam, qui ipsum conargumcnlum, ut CSSCnt

xa;T.-.v.TOf(k..s,.aTo>va;;.).ovepy.e,0ar ..8 a).Xa xa. (.ip.Ta; r.5 apeT.; ,iiv xepl auTOU X6yo.v,

insignia admibono animo. Cujus non solum%unt ='" ^

^^

,t etiam cjus rccte facta


^sse oportct

[^'ij-^^^'';"';";^'
^^,.,1^

^^,^^

auditores,

YiveGOai.

^H,^

,,g

ipso dicuntur,

sed etiam ejus vir.

tutis imilalorcs.

3
, .,. s ' 0segiav,EvauTr,xa.TOu?i,.a/.ap..ou;ebe.,;aTO,.oyous .).outov e9x;,a,ev ou tov e..,ve,av^ o.'.
,

ipsum

quirlem

tulit,

quse

omnu,m

orl'S,.^P.^

r^-

autcm ab uieunte^^^^^^^^^,^_ regcbatur lcgibus, Creta. Uaque pietatem , beatos quoque,.^,.,jia ffitate patriam imilatus F

F.

oO yap SoEav

^psa ^OS

4^vD.

Prius fratuYpov/.aiavi,vov
-'"'

^-,,),<o5el...ov,

a//.a

tov

5/./.r,f

;e/.aUuTO./ov'KaWpaxuv..a.i.a.avTo;yavov.
ApeTr,5 Toivuv o^/To.

U-

Oep^iTaT

epaaOe;,, /.a. So./,r

'"^^; cUtus

"""
'

^_^^^

^^^ ^^.^

,^^^,^^^,j,

glo- , ,

^^^^.^ ^l^_ ^^^^^^^ ^^^ ^^^^^^^^^^ ^^^ remissam vitam esl consBj

secl -^,,,^^,

""

^
^,

i,,,,^

^t

aspcram,

et

qus
man- E

^.^^
amore captus

C,^ ergo
.

^i;-

d.r,

e).euOpo;

i-/Ofu.vi:e/,au<jeTu.vTpoiTa..o.v

l^--^;^:":" Si:
"';

'=';^,;^-'f"

c^LrrJ^iuSr ^rtutis
^i^,^,^

et

.;, o;.T-.p;; eyeveTO-

.ivaw"F-

r.-i';'"-'"

^."'i^'

""

^^^f^jT^l^^^^^

-f'-'

r
'
j
'

adversus

trophaea ,,g,. ^ ,.oluplate, prfficlara crcxit percipiuntur, ct fuit inimicos, qui mcnte
salutis
:

r )1veTa.

omnibus optima via

et multis persuas.t.

^X. ->"

D.
P'-o

-aL

Sl

o.o.,^v. .a :,*;
'"
''^^'' ^

-^-.r,6r, ...y.voy o

"f '?*

^f ^
iv
_

^^^^l^-l^lL^r;.! i.ujusmodi

dogma.a autem aposto-

y:,%!, D^^E.
f!^
,

::ap9-.eT0.

V Xpovov Se
'

--nZt.' "^^^

lica et ^

1=^

eouvTa TauTa

6f.v, /.. /.aOapa;

rV,^..
Y;;;,^J;,

cH-ione

o,fe neque

Quin etiam unipatria accurate tenebat. fruebatar lorrse tnnc pura et sincera

quidquam

inimici

zizaniorum

'^'^Y?- ^^'^'^''"-'^'"''^'Iv^l-^^^
folloir
desuJrn

V.

2^.,=.

'l^"^r^":'';'":^i: eOcTO.
a..S/,v

" ^'^ trta)^

"

Sc
n^:
'

n^o^r^ceblr. Cum autemjam longo tcmtranl,.c vidcret norere, et pura

S^e mallgnus
luillilale

%iv^sv..L<. Su-7.e..pr,Tov,:.aai-/^/.vo/;

/^,^^^^^^^^ ^f,^ ^^;"1.Z

Oe^av
.

implcri ecclcsiam, perinde alque


injuria,

magn
:

.,...3,.

,^5 e,,et

ncquaquam

suslinu.t

scd

TouXf>ro.Wf-/...><:'.y,---"'.^-:^-J/f;

?;..5.3si.v

-'^^V^^n-^'":^::^^^;;;
!'.""

C'l)

F.

"'^"''"'''"''T.N;'

;^;^;;f;?:',

religioncm. .f rdolum plim i^-aderet

magnum
longe

tr/iSals!i^,_ic

stuLm

adhibuit.

Nam cum

viderct
.

esse ut

,ii(rMUmum ncrsuadore

Chvistianis

negarent

r/juTOTurov ^^^TZQV * Si.aSaivetv -rp..TOT.r:ov^-^^'S,aSaiveiv


BKwfAEV JltVC

^.^^ ^-

^^^

.^j.^

^^^^

^^^n,^,^ pcrdero, qui

pro-

in inargine

manu

rccentiori F.
* StCC^OtlVEIV

pemodum fcrebat ad Ltionem vcnerandarum imaginum.


carnis

idcm damnum
susccplae

et per rie-

molilur

mdu-

eodcm m(t~ nu F.

oeconomKT^ cerc negalionem ad sunt imaginis, scimus transire Siqnid.-m qua^ exemplar primarium.

^avTivov

;j;:tTdivT.,.aO.

,..Oe,.Tov

"v

^-u.

..U B. C.
E. F.

xl aOTov ouaOar /.alxoi;


i,pi5 ovT.,.? e;..ova:T.,av,

u.o

/.e..f a

vo '.oOctc v

"' P'
^'"

,-p,;^us:ei
,,''

pcrsuadet. ncHts esse

i).).r,v.x-/,.TO-..oOfr,./....a^'

^ Ch^t'''"'
proh'^^
'^

^,
,',;;,.,

,;

sunt sub ejus impcrio, vere

I).

voUovTa,

elva., -.al

ovo,iJovTa ..,./..^0, e.fe


..,.0

Ba^;^;''.-^^'
^^^^

,^.,ies.

Quod quidem

ille

Cer.

J).;ve..a.a),o.,Te/.alivo..To.;.Ka.TO..TO 0,.,
,S.v .).a.5;
).e-yTa.,

,,,,,,,;,

gentilis esse ^t diccndo hoc


et

::p.TOTu::ov ;ou-L,ivo^e.;./.^gr,).orivSl/.avo-po.-...v..Tov.a t.,.. . e.v xoXouO.; ;ga.;,v, TO..V p xi


i,.i.,.;F.

^.YV^vTaa^v/.Ta. "^ v Va eu^egav iae:,TO.iTo.v /alor.irocTO^

^^^^^,^ i^,i,,es,
et

per.-

="1^
cu los

"^^ um a .no

nsipicnler

^_
(id,

quod dicitur a ^^^ ^^^^^^^


^^^^^

^^^'l^l;^'';^^^- Juidem N m quorum^ p


^^^_^^ 4_^^^^^
pii.

excn.plar est im^^^

-aan

^5^o.,evY,.

P'
',,

^.,1 ^sse
cl

adorandum
-

Quorum aulem .llud est vcnerandum. corum quoque imago


;...dKium
ju^^iL

Su^.

..u. .... omni houore. conscqucntcroigna esiu.,.M. conscqucntcr digna est doctus a maligno ppintu, 5 Sic crgo ipse

J^^^^^^^^

PASSIO
.ne omne gcnus
supp.ieii

S.

ANWK^
.

TN CRTSI.
,,,. J,

ADCTOM
y8TArwbATF

si

omni generi cl .ua> a.pere u^m Oocreto "on Pa^n^., lans, Si quis suo in exciperot animo illu(i nun jtoauc cl alacri v, aliquam n.uiam ^1 vcrbolenu divinam
1
.

^^^;-:^,
l-,
,

., x.,

^^^,^^^^. ,,,,_ 7cpoO.Jii.o)S 1, ^^, i6|Uvo;' ^_ xi l<.iX


^,.

Sov,. ^o6e,o-

; .^

... n

..^8,

Graviter vero et ""'"'"""';, rolur honorare. .f., ^^.t dant venia.n i. ^u. lu,nt. ct u..am

^-^^J;

,;,oiTO-^apel5Yip."'^'^^"-'.
j..YYv<;>ii.r,v

'
Tii 7a>.;,

i,perium, quan.io

iis,

qu. ab

^^^-^"^
.<

^^
.

^,^,Wav

rat ^>ovTe? oi to apy.eiv Aa-/.,vTa;, rr

^^^, ^1^.^'

^--V.-^f;^!:o^-^
o. to.

^;

S:.:S^^>:;;--e^e.;^TO,3i,.oXX.v^iXaav ^^;^^^'.^
outo> elva. SoxoOvto;- opv^ovToc.

tma, non obcdicntcm

""''^.."l^/^/^^P" 'uorum pe.t.nerc aa n. p.-asertim videatu.' jussus

xow.

),.,.re-

,,^^

autcm, utilitatem. l.-,iscuntur


publice
tiam.
conducit,

non

scd

suam

cxplcnlc

"^;
'^''

'

arro^a

,-e;,aXV.d.ave/.6..-/.ojVTe;aAa,o- ^^,^^,,^ ^^.^^ .ca.xaAeita^ a-ej- o,asr, =.* ;co ^^._ ^.i .a.TasyoOv Ti; iT6i..ou; . .._,..,_-_,,. xs .J,C

.^^;^

P.-optcr

Sat

bas cgo .n sol.tud.i luDCviderecivilatcs effcctas


asperas et

. ""

'

.-

!;:s":utem

,anc
,,

dcsc...as civ^.a.c^
,id

pn;PaXiOeo9i/.iv iv3p.ivxai<j,oSou[i.eva.VTOV K...p..ov.o.va.. L,v..,o.^Tiae.,/.al oi laTi 0e6v iSpc.Te; xal Ti*


-c

multitudinem oorum .^ dines. Nimis arcts

q,

ca.

^e'"^"^"

C. B.

-'''-,"

?-^P,,
,5"

non ^"f afa.,.b,,s, P'"' d d lal,.on.b,,s, p.^l. ^0'^^ carccrcs, bautur carcercs, non ^^_
et
:

V:!llornon
slationes,

q' ,,.ep.viSi/.p.., -/.aloo; lepouaaW,i..oeXeuOipaX.;

"

^,

^"

mp,;iil,s. timeutibus,

pcr quorum nuorum crant pcrnoctcs


sudores, ct

nocturna; lacrymae Li suut cx Dco vocabal .ibcra civitas, honoriet quos llicrusalcm
flcc
,

apudean,

divcrsatu,-os.

Cum

ergo tam

maguum

et

tam grave bcllum

6 MYa>.oi"'roivuvo'JTWTO'Jico>'[ioux.ai58ivo^ixtV7iOfcvTor xaUwv'7:oXXwv00u?a;T6v/.atpov^)vt}avTi.)V,

' * '

f7z>x C.

tuv oin, F.
avc.J; C.

r:j"
^m"

multi stati.n tempori cessissc,,t, "ssct cxcilatum, ct 'C loquerenlur, ct illibc..alitcr on,n...o
scrvilitc..(iue

xaUou>wW6Xu)?xalaYvvi;*90YYO[Avo>v,6aaxy.o?

hunc novum mobeatus hic Andicas, uon ferens qus supcrna caplivilatis, ncque pias animas,

dum

civitalc nii^crc

p.ivabantur, despicicns

sed tcmp.ctalc

pus aptum

esse

excclso an.mo

ostend.u.lum,

quem p,o '^'''^Xf^Z^^^

;<;^3;;^aVa;.ve..4^a,0a.-Y^v.aTpav..alTo0pe^i-

^;^^^^^^,^^^^.,^^^^,,,,,^^,:i,,,,,^,,^i^

bal bat

et

h:.o.^n., ,ui
et .tatuebat
:

^su^

docebat
sic

Sic. cbcens

del.b.tu. n.uri. dcbct coU Ueus

jicuuiii sc co venerari imagines. Porro autcm diccbat se i-u venisse, ut tullcret, quae a diabolo parabantur,

^^^^J!^^ ^^^7
jf^
Y^'"^;-:^^^ i''"

LiV,- .ai
'

to(,,
.

,iv

t^.v o;..-:av

T:fo56vT?

5L (TWT-^p-.av,
*

i,

-,v/,--, .'.,....; Yvo^^ni-ayr.^at tc :zao7^.->aaL

7roa7:<rJ7.Ti TTKQ''""-':'

';-?'-^-yf;^
,

,,,;

,..3,-

insidias

et eos quiden!, qui

suam
:

sal .alutem prodi-

derant, adduceret ad paMiileuliam, et

aninmm
vero

eis

tou; .Tu>Ta, ^ ^-1 :..?aOaov>.. * ava..ay..a<:Oa. xal ffui;.ouXa'.; zcayVc^Tai. 7capaivcci

^.

...
^-

fla^,o/.v'?

adderet, ut rursus

puguareiit

rursus

eos,

qui stabant,

precibus, adhorlationibus et consilio

cdB.G.l)

!i.

muniret, tutosque reifderet.

^
<mi)-(n-ri(t/.

Cum

is

lia:cpublice praedicarel, et ne
liberlale

tantil-

TauTa

eTT^tSr,

outo;* sx/puTTe 5-/iixom, xal ou5I

' 'y'-'^'^'^

C.

(yrannum

ad.(.

lum
in

quidcm de dicendi

remitteret,

ea

sigiiiOcautur

Inipiraluri. Qui

cum

anle

civitatem

Marlyris Mamantis, quae dicilur, basilica,

cum

suo

con^uito

pra;sedis

quidenux scenica illa tem ex assentaute illo


set
:

el

nec

eos
:

quidc

intueri
citer

su.slineret

orthodoxos vero torve et feroet

adspicerct,

nihilo
:

milius,
alios
:

quam

fera

agrestis, in

eos ferrelur

et

nervis crudclissime caederet


aliis

alios

quidcm bouni autcm igni


voro
illi

zupixaiTT. aUr,

/-^i 7.oXKfft T:apac)t6ovTOC- 7:o>.>.wv 0

/, /

y G.
P-

siqipliciis

Iraderct

muUurum

ctiam

6^pO'AiJ.ou;auToi;

Y>-w''r^v^*>'-'-''^^^'^'f'^^'^^^^
/.'.

^^'""^

|)'V/F'

ipsos oculos et

linguam eruerut, ul

quidem

u.y,$T.^vTWva>.).wvy.O/.riTWvWa>:*Y^'^^^'*'^'^'^''^CP''''*'^*^ pi

rrrwjom.

aliorum alhle
ludineni, ncc
solatiuni
:

hac

excitare

ad
iric

praebere pcr

simul manus ct pedcs aufurret, proptcr

vehe-

mentiam et acerbitalcm hic auimo sauciatus, cl pro Domino


:

spiri

et aniiui

magiiitudiucm,
et

cum

e
dictilass

esset

prccalus,

subiiide

xat

DIE BKnMASEPTlMA 0CT0BRI3.


, ,

145
:

K--: --;'"

'.

,.

--ivnr,^ Jir'/-^ii/,.v

^'f'''^''--^

:^f''

!^^

X5t'

> 0107

scrva, Domine, dirigc


;,

se
^

ipsum

in

modia

injicit

^^

^^^^

drcum.tal.ant,

divisa

-~
AocTong

eiJoUc Xp
Se"-,v

Ju

y.al

v aJTOu

So.AvTa-/viC-.x/.i;
ivEv/.iv,

'0

n.ssct

conspcclum Impc,alor,s
si

Cur, .uquU,

raiLa.av TaWr,v oOx

iU'

ue=.v elvai

Impcrator,

es Chr.st.anus, haec

mala macluna.-.3

B C
D.

DV'f
. Si

c. dixo.. SJ ipa ^ov.:..a..; yep,; -l p.af eia.c e.M)o; -o L.av.e5,>-.aU>ev-ai.o.-/4/.e?aV.;,6Si'v S-lag'pvo.aXo.r.;e,v;.5o;-'.ouy.v.:,/.o


e.i

oapertam contumeUam rcm cssc ex.stuua s Sanctum slaUm .ntern.mp.t, cl jul,ct ns^ quenlem ulcm qui adstabant, eum comprchenderc. U

E.(-J.,ep,K^.;Xa6gpi.m5.Kalox,cav-i.a>..rax=<P^
I
,

F.
*

'"'"'

T""' Lvo^av
jrap:

;r-rxe),e.iaav.., r.6, r^v xe xaxagkw. .Hr,Aiv v.al oo ^orepov ..eO.ieaav av.ovre,,


"

4
eo.?

caidem spi,-ant.bus
alii

mambus

.n

eum

.rruentc^, et

quidcm

ejus caput, ab.

autcm manus appre-

hcndentes, aUi

vero superhumcralc, et ab. tun

pouXof-i ^

Cv ^'
;

av.O.

a.

.ou Ja.iXe^.ev.

ciunt. qui

runt

eum

salis ultus

m>que P"us es.^erat animo excclso trahcrc. donoc ipse Impcralor, poslquam essol diccndi liberlatcin athlcta}, volcns
:

utiquc videri clcmens, jussit euni rclnxari.


8

Cum aulem proximc adducondum

et

sistcn- eumque argua.

.......

,Y-"--';'---

\,

Paa).xo^rpoa.aYaa.;vavTO,eY3iv,xa

>"i.,;..,^-^

inquit, csl
_

1^^

^_^^^

juia lanta iiui auuacia et hisluh, Imperatoris, et coram co intcmpcslive,


^.^^^.^^^^
^j^^^.^^^

xa.eovo.Tc..,ou.^ei.eya>.oYO.^a,^r^^^^^^^^

eo..c-

Tpo::ov x.va Yv^op.p' r4.w Ycvca^^^


.0

^1^^^^^^

^^^^^^^j^

,^j,,^^j^^

iT:tT-^vTo.ajTr.vv^.0e;o6ov. KyaouvaotTr.pa,
>.r4xa, y.al
* '
-.?

^oj
=/ov

xa^.ov 6 c/.o-o;

Tc>.5'JT/,ffci.

Movov

Tr. r,[U'

nolus Scd, ut vidctur, volcns aliquo modo nobis ^j^^^^ ^^^^^ ^.^^ .^^^^^^^^^ ^^_ Voluntas ilaque evadere hanc viam ingressus es.
lua dcducta c^t ad etfcclum
,

ct

tuus

tibi

recle

<r?opilv E.

Tpa cuii.'.povwv* TOUTO

ffo vvwiJ-r,, y.ai

t6 i:avu*

opOtlj;

To^TTKv C.

a'iK5( F.

OpaaW
.oT.,

xai t6t iravTa (tov tx /.aTa YvwTauTa 6 0au;;.aCTo;'Av5pa?, ou p,v 3ict /.aXwc- Hfo: o06e ou^i ai.aO(a* ^aa-.Xau,
ni^jy.c oixo^.oywv,
/.tvr.Oa::,

succcdct scopus,
senliaris, et

dunmiodo

sentontiai

nostrae as-

.>

o.c.c.oWalTfoc^..paTayv..0..va,T^^^^^

valde recte sc habot, confilearis religionom. Tunc namquc tibi omnia cvenient ex .^^^ admirabilis Noa K scntentia. Ad hir-c .\ndreas ille admlrab.I.S

qu^

: :

t^dacia. nec inscitia motus,


t .

pcrator, Impcrat,

.a.T. ..X .0 C. n. ..aiJ.oux.aTa.povr;Or,,otAoySaiJ.ovovr.u^ta a>.>/ zr.u T:epiTr,v opD. !:. F. iSiav T<-) TzoOouaivto cuYviv^cOai,

"^

Tou

/.6.;j.ou
i
-

H.av;

..'=(.,..

o> r,a>,at

[..v

., ovap Ta tou '-' '.,^j .a^


.

ut

huc

enim mihi voni ^^"^ lu 'm possuiii ui aulom


Oiiid

^^^ ^.^.^. ^^_^ tuis? rei est cum ^^.^^ similitcr


*"'^''"

''^''''''

^"'" "^'
^

^"^

__

quffi ccns caliginc, pare iis, contontus scqui communcra ip-^c qnoquc sis lia el expeuiinus, te omnino doccbit

ccntonliam. Sin
ricnlia,

quantnm

malum
et

sii

cunsdu inopia,

cl

vana de sc pcrsuasio,

suam lantnm so(|uondo

gerere adversus imperascnlentiam, se arroganlcr


''

Non te adspicions '\udivit Martyr. et ccbIos pulchra non tc Salvalor ^^^^^^ ^^^.^. neirabo, inquil, Christc \^^- uare^pondct confcssionc non luam contomitni nuHlr-ibor mpe.aivn; non dcspiciam, qu<.d ad rae i\w\iuin-inom
: :
:

-s.^

-"^;

Iwqu)

Scm

attinot,

corpus.

patientem. Cauiatur meum lingua secolur, pcdcs exscmImporalor,

male

.;.'-.-

PAP?IO
146

^.

ANDT?^.^ l^ CRTSI.

AViiTOnE

,,,,
cst.

M.*LZsTr.
.. oK.

b.c ty.unus .eaui constitui. A. et ^"=^'" *:' inquil, laula aujoutia,

Qu.na.
*;''^^^^

^^^^^^^^^
ooi
i::6

^.

'^^

,,obeIis inj^cuii,
ITlJUCricL-, matrria^,

.nlMUu., crassa^ et lu quaui ca.m


inlcritu ....V....
:

mi ab IMl uu

reuioli, ,
et

et

pertis

gloriam

tribuere

nec

^-^^''^]
/'"'
.j.^il

matei-ij^^cx ^nMpiTl

0^^^_^^

a:caYopo6ii.evov -oxoua^; toO vo;.oOetou youv ^, ^^^^^^^^_^^^ ^^^ .^^.^^^^ ^,^^^^^^. ^^^^^^

^^^^^.^^^

TtayO? to ot*vr. /- --r"' - ) '* ^ ** TOUTO ::aOo? Tfi r5tavo'.x'j[J.(ov iy/.aTao{>y -6 aXovtCTOV toOto ,{>v 70 aAOVtCTOV Jp.a.^Oaa.v o-k^. ou/. ai,.af).oc l->vov ^.vt.-

'^/.l^

quod a Mosc

probibctur

^S'^'-;''''*'''

^; Jav,aX^/.a^/.LvSwoi?eT)TO^;i-u^uWai; a>;A:;.Y^.p

'

07r57>5T)) C,

Trr^r/ziiv

F.

illius lbr,a
c,.c.lis
V.\

palitur

transire

^^
:

neque ad p H.,um tu.


'

^^^^., ^

,^,.

^;^^,

,.,.8.w.

niiomodo vo^ co^

Sttjic,

^;' qm i"
,

^^^^^^lircon-

rv5ovia...X.,,ivo..; JV....(..V .^^^iX.v, c,w-;y- ;>./.' v^ -/T-rLQ-jasrojc- t 0'J!J.5U70uc

.A-^^ ,

w^^.- U

r.

Sla Uis

ct imaj^iuibUS,

^ou; .::.? to.tou^ ^a-U.v.TO.;.o.;, ^.to: ^.^.cv-

et

propcumduu. lamq.an,
qui
in

r dn

v.nlii<

ndonri
""^^^.

^"^

'"';';;
]

et

f^^ Suvs-

f*"^ ^ civr/)?a>//iO';7?vorj.'::T; n>.Ta'j:roXx6ovTO?auT'.y.a 'f^;^-

;^^^

eos,

iu.pcratonas
:

accrbissimc punU.s

f ^^ advcrsus Cbnsli

^^^ sacuvm au

,^...i.,..uc.y,.X^^^^^^^ J. ^^ .o.tv o^ouo^.a vT.XaTo,.aU..;i..lvo, ^, ;^^,^j,, ,^,_,_Vn-LnzalT6xoc.>T6T.>zova^c;)-.o.- cu//^.^

,4

^tl^^
ma-

q
t>|)i

ipsi

q
p,-

iam aiXL^tt Martvr jam riivi^^ct .Maiiyi,

Mose vciiei c.xinitaic, .^.,:.,,.^' , ei cujusnani jussisset non facere simUituduicm


CL Ct
. .

dc m

---j-

-j . p ' n^ J. air/irovJo-.CTavTai nixtop-.av oO'jto); :(vaL6coc7.a'.Qpar _, ^,


-

"

.,

-/moCherubim.

qiomodo

ille

cdinsissct
sit

Seraphi

eliam c.xomplar

incorpor
:

rumpcns oratiouem
CLUistanlibus, docere
pcranlci.i, el

Jam tcmpus

eum

osso

lcnicrariai illius
ii

lingna;

rcferre

ci

Tov, fiWa xal c;(0'.v':o^ ()iaT:t(JVTa c(po6fo);

]u%f;^'^cts\^cL\.

^^_.^^^^ ^^
* 6

graliani. Si eniiii
iiijuria afficiunt,

qui re^ias slatuas, ut ipse dicit, acorbum et inoxorabilo suppli-

oyrM xai

C
* *)&yAo'Ju
i;>-

cium subcuiit, qui adco impndcnlcr ct audacler stderalam in uos linguiim iinmitlit, quasiiam lucns
pcenas,

yiAOV G. D.

punietur pro mcritis? Sic dixit,


statim
intucns,
et

ct irato

F.

\uUu ilarlyrcm
C
q^ucmimtia;
dari,

manum

de

niore muvcns, et valde c.\cUimans,

cum

jubcl nu-

dcindc

ctiara'

extonsum fuuibus veberaenter


sic

(lagellari.

10

lllc

autcm nc

quidcm

pusillo et abjccto
:

aiiimo se gcssit advcrsus scntontiam

noque ojus

uxct7] pV^^^-^^; 10 'O Se ouSi oOto)? aYev? Ti* ii.txp6^1;uyov -poO'Jli.'.av ^t/iV ^7:pocT},v iTTNoacr;, ouSe i-e/.o-^^av auT ^ i,
>

promptum animi
exiicclabanlur

studium rctardarunt, quaj jam


et

xAAv. /.ai al::pocS6/.iu.ofiiSr,7:>.-nYal v.il \i.7.QV.^i%,

[/.'.-

^,,'^,^

B. G.

plaga;

flageUa

sed id majus
irrationa-

redd())anl cl ardculius, ut quod spiritu 'Cddcljanl ct


bilibus

xaTa7r2p-v--j[iaTt p. B^^^^^ 0'>v* t^a/Xov xal 0piJ.oTepav7:o':ouv, Touy.paTO'JVTo; Touy.paTO'JVT^ ava- ^o^f TT,a7:ci>vY, Talc a^j^Yotr 6p[tau, xal TT,a7:a>.-r
a^jiY^'-'
^*"

appclilionibus

et

Impcratoriis minis aosic

7:Toiiivr.v.l)fiacacucTO':vuv*o'iT<o:yovTaTovY5yvaiov,
xaLou$vo>.to;6i:of^i>vtaffavTaOaca[j.vo;,a>.A toi.[^y-''-^^^

cendcrotur.

Cura orgo imperalor vidisset


fortcm,
ct
uiliil

se

hal)enlom virum

omnino formi-

Tepov auTov

'J7:o[j.e':vai

Ta;

iiAf:^y7.<;

iypv-v.,

-fi

dantem
fiagella,

scd csso omnino


dimilterc

parat
ratit

quam
si

iUam

timens, nc

ipscSanctus tormc
indc
in

lum,
pcst

fierot

confcssione CnnstanUor,

et

t/,v 6p[j-',v, /-''^''-'^spf'^ Y^^

^,

minimc

traduci
;

posset,

quoinodo

fortia

animalia
:

induens porsonam bouignitatis Piiusquam, inquit, facias periculum tormontorum, ad Martyrcm adspicions, noslra parcto docrclo,

plagam

T^Ar.YTiViTrpoacoTTaov/pY.cT^jTTiTO^^JTrof^iu^j^poTOU^j^^-p "^'--'--^.-Mr.^ ftl^dja^, "' "^ *


"

>

tw

lilicrare

ab

iis,

qua

te

exspoctant, malis. Martyr

OiTr.v Stapa;Tou;6o0a>.[j.fju:, TouccwiJ-a-;

DIK DKCTMAREPTIMA OCTOBTIIS.


V

^^'
inqiiit,

^ l>y
.

..Ti XpiroO r.l

'1 iCir^n v uro., SoA.ov ?--. ^; '^^'


.

St

^..--,-.'

cisset

imperator,

m^^U

bf-llis,

quie

^,^,,^^ ^j,^[

.,,;..,s, .1 ci^ iliu.n

.ei-um

aOmi-

---"
-" '-

acctohe

.r.

C
^
.

D. *ai

r5T ^o.^, ot

." "^.f^^l^.fJ;;:^;'

" ".

nistratione, totum,

ul vi.leo, apertc

tuam
:

posuisti

E,F.
.

P^:^-^'''^^
,.^,:,,, ^oS-r,,

2>o. B.

r'^''"''''"'Jv o..6 To^v acov sfryuiv

txvovvIr.^ e.vov v.i.vr.

ct l.aec sl"'li' contra Chrislum et cjus servos _^^^^_^^^ p.istimas lc posse in pace tenore sccptra

?',.'.;,-,'.tc

B.

^^''"^;

Roinani

impcrii

Numr|ui(l

ne Dei quirlcm limcs

C, u!

li.

F.

juilicium,

iicque illum

tuorum factorura cxpcctas


fuit
ficta

cxaminalorem.
11

<-, -r,P,ri-,/o--;,i=o-T,i EvTuO/..T,x..r>,aTo;To..p,u.<.,?MXp^?


.;

./,>eY.o, .l

^,.-,m.

F.

xc r.= ..v,, i u.o..,cc ev-,-o..TO, ,p.. . .)..0.;,.. 9.c.o,i., ..o;>fo.r


Pouve.-,f0^i?eTO.o.i,.eyxo..ap.,xo.T..xov.o

i,cratnris- ot aporta "^'";^ ^,';^ ='5,;

"^
u

^ P.

"
^ ^

lloc in

loco convicta
fuit

man^^ueludo ^-Bolur:
:

simulatio

nam

solita

vehen.cntissime c.clcbacircumsistcbant, vointcnl.bant, et

jf boum "^;. Qui autcm V


^^'=^

XUk

/.ov.e,, ot ,.ev j.-rT...v c...tj0.,lv Oef,e..v

^^

;'"

^,,^,,,,,,.,,

.ivTe;,o,,.tTr)..Yi.-.Y-.'?",-;;:'|^:^<;^^
.,:.-,.o,.U. .;,,,,to,. -/^l

^^
p

m^; mnucrcnt
-

rivi

sanguinis ex pre-

to .o..e..^3vov

!i(,o.,c. 0. si,_^....

v.po.nuvov T
. ,
.

^'^^'^^^^^^^^^ ?.<p.., s./...p^eao


- ^^
.
'

^;';;,

P 'i-

"""^'"

f^'^"*"^

'^'^^*'"'""''-^'

Tov aO>.wv(.)pitt.>v.

':.!7?X'rv

ouxe/elvov a))'auTOK- Tre^iSovTS?

.,,^^,,.,,^,i^,,,,,,, t,,^. (9 Mnlii Ptinm lanides in ipsum iacirlnnt, et illum, sod omnilMis mo.lis injuna afnciohanl non

S-

AnflreM

itn-

^:::-i:i:::^::3::^^^^^
r;r:i Ci^f..3...c'xe.vH.l.eve0.fo,W.v, :^;1^^ ::^US.-.i>.ee.o,;ioU.if^^v),V
nd'iaev,'->vT>..;0ovx.v<-v,.v,o=vuT:.YevoiTO,

=c:S:"'oS;':.:m
seri,

rp a
a Dco rcmo-

quantum
s.bi

l,a.c

agcntes sc procu
in et

vcrent,

et c,ual,.m

t-^us ^mbcu .m qmd


''1'"
'^;

m
'-e

teliliam,
rabililcr

autom lac..ymas
Scd

"IvT-ov
.. r ..,. C.
T) D.

;^-o,..oOrx.i.Y:'fo.V,.ol,Vocia-,veTo;
u 'v^

in^r

^^^'"1^0 Yx T;cYevo>TO,-.l>:/.oi;c-To,v6f0o-7? ^=:^V^^ ,, ,,^,, .., ,a. ,uy-

:o.;To.^^veyovTo,.fY-.o,v,

omnem
piens,

rcconderent. lapidcm, ul posset Sanctum


Ncscio cnim quomodo
igno,.abat

.mpcralor

mov

bat

m
ets.

sua habere
csset ,ns,-

potcslalc.

non

^-^^^^Z^IZZ
s

statim

caperct,

cum

mombra

con?cquontcs.

UTO?Su/,evyovT,T6..;,S.ov^xo0e,.evo5,>..,.oc..yxfo.

.v.>,,.l>';L,Ti,,.Y'-^-o.-,i..fTUfocauvO>,TTe.v
L>euVTu-'^iSo.',;avT.;Ti.v>,oYv,oi;if-/.T.-,vy.f-

a.u,uM^ plusquam o.cu.n pios, ct acutum glad, m a^versus


Misset
,

"T ^, ^T:^ v.d.^


.

virum

.ic

laul.Hum

qu.d.^m

illic.

^^
"-

l,land.l..s,

sca

k- X

>ao, uToxp-.;..^ cun. f^^ ^ i^r4ulkiS/..To. -OU .,e.o,evo. -m, ^^^^P^iU^^pell.^^erat ^^-.-^;^, eO,. .a.ouvT. .
cjus ma,,..c diccndi libcrlal,;
^

liicc

rcdilcns

pro vcrbis, IUc


qui

quibus cor cjus fuerat


al.us
Step..cce3

consauciatn.n.
phiinus,
iis,

autcm erat plane


iUi

injuriam faciebanl,
quidi-m
misit

13 ElT, t6v ,pTup ,v 6 P-^,-^.-;-;f .; e;.rev e/.vO.:ve f>. i,././,ov o fel Trv ?u>.x.->,v .>0..:

,,

'*

"''tVncinde
q
,

Martvrem

imperalor,
r,.rsus
.^

tzm-incarmm
;'"- "
_

''JZ^ am
,

c ..dcnnalun.

in custo-

CT,uT.v;..oO..,f.c;vo..U/,ove.j.ej,^l.^
f60.ov_v,.feYpx<

am
^
i

^^ |,abitabant,

--^^'^'-n^-:!:^

-^

;\,ie

doctorem.

;. i,,e autcn, quoquc, sicut

l.,,ulus,_

prc

ovo,i.

/...

ffi,.v

ix.-p6vT;Uv,o;.)i>,ei?e

ou/...o% .,--'- ''--. := ^^,: ,. . xiii.>,>,ov,oi:=/./.,.crciT/e.

-^ q"
ptcr

,i

"

niis

csset babilus ^^

,-..-.

; C.

;.,

eT' e.Vf'.^Te.:;'.

Kt to

i.ev b.oi.

r.

.?.,>././,

"^ ""

Qu.imobrcm

plag.s ei carcei p.ucl iis, qn.e diccbat,

inslrucbat, ct cunnrmabat,
et

,t^f
^"

'e.e.eLo,4^/^SiuT..l^oT.,e./v^^.
Ti eI-/eiLfO.>T;,Tup-Lvo,,iiTii.UiTT0viT0VTouafp4ou; .l tLv ,.;,v ^o;e< Se,,G,v- o..>,.. ^P
tosTe oufvi .^iS^ voepfos e<pvTreTO,
xy...

.Yf -'^v

^^0 tl

^S^l
.

eli. molcsta
.

aspca,

lc.rret

'^''.J" cum g'^'".''^'", '""'

JJ ;v<.T6,.eipYov6TO.,T.:v^u/./,v-..^.Tey...Cov
^xeivw

crat Et corpus quidc!m eliam ante|,, aulcm,


co^lestia

.^oi;.e.:,^/.>,-n^,"'vevSe-,o,ev.vuTr.v.vo.v.< 'Cwoiy.euo-/.aVj|iiJ.aTi ,. .

^^"'^'"Z;"^',^']^ nc ^ qnam -J

visione

xi^

dxelOfiv aSiT.Y-flTOU ttaxapiorr.To;.

lyrannum ,,, ,j ''" quod non ipsum V,,,e,.et "' ; pr,,cm,lum reprchcn,lc..et pondcre carn.s, et a rincuhs
,,,,

^t

,^,,

citi .s

libcraret a

alibus.

Corpus

enim
et

erat

111,

carcer

qu,

ejus ar,-cbat

animam,

l..,.bat
".

labcrnaculis,

suo tegumento eam sequam cam exceplura


illic cst,

f inn-,rnl)ili

au;n

bcatilud.ne.

'^T/Dtc:in":iri^.mipr.terierunt,etr.,r^..^^^^
14 Hiupa-. To a8Ta?u Taf^rtjov
to.T ,TT:eixraT. ri>.<v 6 P.5..>.eu;

oV^ f^^y^Se5i,.,.>TT,f 'O..


/...
.

"-^'^

t- /
.

sus

accc...sit

i9V/,T/v
^

yMca, C. D. '

Te f ogo, T.OV rfo.7So-/.<oiu=v..>v, , ''^' Ti/.' '^^7/^^'^;^ ^o)vi7:).0ovTwvy.a/..T>v6xAaT0arTa/_a -; .v ^7.';;' T&v exe>.06vTwv /.x.ov 6/>,t0,'
t,T,
. .

...

T^

oi-.v^

eorum, qua> c.tporlabaniur,

rnUu bnpcra.or Jlartyrcm e carcere et dolorc malorur.,


fractum
art

dvenerant,
'

futura eius
et

amnium.
c.visU-

^J

"l^.F'

upo;TaiteUovTa,xatpaeo;i.OTi?av:capa:.oAn^vcOai

ei

uuu

niullo

molliorcm

i-naviorcm

^^g^

:u.x'^om G.

PASSIO
148
AOCTOBK

S.

ANDRM

T^ CRISI.

raans. Postquani
auflaciore

MtTArHBASTI
BX U3S. GB.

Cliristum

eum

lictores

rur.us jubet
ca.ciere,

''Ss.siere

m.s>;^^

vehenienter

adhuc

pfturum

plagarum

:;:,:,."g:";i;;po.eov'a^rv aa<p.

^i

.av (uXo,

:^^^,^^-^^J_Q^^~^J^,,,,,^i,,i,,i^,,,,^.^^^^^ D. ySjOOVTUV

sauruiii

illius

fiilfi.

Poslquaiu er^

omnia

a se sic

lemere et frustra

pcrplexus, sei plane aniini dubius et

Ut se lalerclur supeniluin

^;'^!')"^^^;;;,
allZr
"

Sw ^^1^:^:^

S
qui

o^t
ut
ibi

e?

t^^tan.

a^

Heinde

Idlocum
ccelis.

malelicorum,

cum .lcductus luis^et J-retur qui Eden


qui
erat

iurov^^aTi ^ia-n, ^xav r^. Xec.^opou. ... ...'.. .ov ... ...o.p,.v ...ov ...,.,.... p^. ^...r^^^^6.^ ,.ovr.,.v.a..v.;,.ov..voopav.v

^^^^^^;

f
^

\>

Uua-

J- J-^^
-,,^,,,, ^ a..^^

au.ov

a;.ov.

supernis tabernaculis,

dignus ipsis
.
^

* Tov

Tvj;

ftatu,.
*'*

cedit e

Marlyr hunc cui>um plcnum urbis forum iiecerlationis. et in terra per qui e mari fucral piscalus tralieretur, vir quidam, seeos in foro propouebat venales,
5

Cum autem

currerel

Ersi Se xai toOtov STpsye


-(r.-.

tvJ? aOV/foetd?

tov 5p6- Oin

m D.

sSsfi

aov

o i/.aprj;, xa-, ;iaT7

^''^ t-/i;

:To>.eio; iJ-cyr,; irepi


,

..
'

U. U.

TcXY.Oo^jffxv

aYopavaupojxsvo; rjYTO, r/Oja? ti? apTtT->i?


tou;

...[^

pisciculas/et

eaXW/i;bWYpy>a;,/.alTou?[xsv wvtou;rflaYop^7upo(r- p^^


Oet;% a-JTo; 51 aVt /.aO%y.v>vt[Mov'
[jlou?'

debat aulem

supcr cathedram lam lurpiler Irahi, vidisset eum

pesiilciiliai.

cum
csset

^taOiffa;,
-/i

zt^^^

et (luaenain

i^wv, /.al ^upo^Trica;, /,al y.ti;

ama

li-aOwv

WJiv

C. D.

li.

iruni inacciu arnpui^iei, eu

ct

p<.,ui-iu

ov,..

v-v.-

.vf-vjy^^^-.^..

-^

v.
,

.---

poris ampulat, et
tionis,

sislit

Marlyri

cursum decerta-

aaw: tw

[j-airjpi 5po[tov, /.al ::'pa; auTco

twv

[i.axpwv

eique lincm

imponit ccrlaminis.

Nam

simul

ezsivwvSia \pirov-tTifJr,<7i7:aXaic[xaTi.)v. cuYxaTaX-jei


yi^McrfiTO'jT:o^o:iy,y.or.r,y.%\xo^

cuni pcdis aiiipulatione e vita

quuque exccdit vir

generosus, vel potius ad Cffilum curril, et ad cum ascendit, qui posuit ejus viam nulli repreheDsioui
airniem, et |)urfecil pedes ejus

[iaUov

^t;

o-jpavW Tpi/ei, xat

Ttpo;

auTov ive^ci tov

0i[xvova;j.ij>;j.ovT/,v65ov

aOToO, itxTapTiCTa[icvovTTou?
eTwi

tamquam
hoc
est

cervi, et

r:6Sac wael eXaaou, y.al

tk ufnXa

ffTriaavTa.

coUocavit super excelsa.


tniocuv,

mai<-

\Q

\\ii^

est cursus viri fortissimi,


quffi

stadium
Talis

\q Outo; 6 5p6[;.o; toO xptGTaw;- toO-o twv i~l

y'/)?

"""
11

'"^'''eorum,

in

terra fuerunt,

certaminum.

"f/detl^/r luil macit


vti

virtus

illius

anim:c,

talis

deccrtatio. Precio-

iywvwv t6 5Ta5iov TotaJTYi rA? exeivou 4">/;o; -h ^vS-g^a*- ToiaOTa Ta c/.a[x.ii.aTa. T6v [j.ev toi [i.>, /.^voi^xsvovtcaoOtov, t6
ao)[i.a

* 5vo.oia
'^-

B. D.

;Ti$i(iej)oCrw

suin

autom lliesaurum, corpus, inquam, Martyris, qui ipsum Irahebant pei* medium forum, ii jaiii
morluuni ferenLes abiecerunl in loco maleficorum
et sic diu
;

ot,[m toO [tapTupo;, ou^iy.[xc-/i;

auT6r/i?aYopa;eXxovTe?, ouToixaivxp6v-/iS'/iY^Y'^^'^''
-y-^i rro
ot[j.tvv

mansil jacens in loco

vili

et

probroso,

twv' /.a/.oipYwv to-oj cpipovTc; ipa^J^av, /.at outw; eTut ttoau xi[j-cvov t6 T([itov iv aTi[xw'
'

* ;ra/ia

tov tu*

\-

quod erat diligentissime custodiendum,


ut comedcrelur a feris et volucribus
: :

dimissum

-6 TCac-/i?ouXax'r,?a5tov0r.p'!ot;

et; fipw^i^v

i'-*^

"^"^'J'^'''

ut in eo im-

';vt[i.vov,'('.)<:Va0T')7:Arip(.>0r,va'

'-juaAtvTOToOAaol^,
-e-

'

zai F.

'

Posuerunl pleretur rursus, quod dicit David morlicina servorum tuoruiii escas volatilibus cceli, caroes saiiclorum luorum besliis tenae. Effuderunt sanguincra ipsorum tumquam aquam. Nam Kt nun erat qui hoc quoque est iUis conseiiuens
:

efJvTO t-/ Oyoct;j.ata

twv SojXwv
ra; cap/.a;

ffou iipw[j.xTa Tot;


T(i>v

-ctvol? tou oupavoO,


p,;oi; ^nQ ^quto Y'Jip

oc.wv cou
cijdct

TO'.;fJ-/i-

yr>^- ^ii/s.'x-v t'J at[j.a


^"''''''''J''^'^^"'^^^^^^^^'

auTwv

u$wp. Ivat

^*'^^'-'"'^ "'"'^^^^'^'^'^*'*'''' ^^^^

q$ou;

(oaTe i/.e^vw ^or,Octavi;utT/i r/i; cap/.6; acOcVc-.a,


[J./ii>'-"Gtv,

sepcliivt

donec

is,

qui

(leilil

illi

au.\iliuni

in car-

y.aAw;afi>/f,cai,/.aiTwvc^oivwvTr,;f^>V/i;
o-/ito; 5/,

nis imbecillilale,

ut

pulciire

decertarct,
piis ([Uo^pie

et

non

xat Tat; otAoOiot; T^apec/e ij^u/ai;, T6[j:./;cTeTOtojTOu- toO

exciderela Coronis gloriai, in


animis,

pra?buil

pT,Or,vat (Jr.caupoO

xaXou

i/.etvou

cpvi[i.i

ne

tali

thesauro

privarenlur,

pulchro,

y.al
a).).'

UpoO

co)[J.aTo;". Ou/.ouv

/.(pr./.ev

et; tao_^?

XaOetv, '/(/"?'''"
^''/^^j'^'^^^^^^^^^

ioquam,
ergu
uifestum.
viri,

illo

et

sacrosancto

corpore.

Non
:

sivit

AioSe/.aTive; acacpw?* (pavepot, cpavepoi Se outu?.

id lalere

perpeluo, sed id

aperle eiVccit

ma-

Id

aulcm

facit

hoc
ut

modo
in

duudccim
inhabitabat

avSpc;,rovripwv::7).at$at[j.6vwva'jTOt;i-t:ur,3r,aavTwv, g c. D-K.l''^^o-/itou aXXo; aXXa/oOev 6p;j.w[tvot, w; av iV.acTOV


-/i

cum mali olim dsGmones


venientcs,

eos

insiliisscnt,

cauTo/.aOivot/.ouvTo; auTtuv' -r,ej[j.aT0? -iiAauvev et;


y.7:a; aXX/,).ot;cuvri).Oov, >talT-/i/.otvwviar/i;ffu;j.<popa;,

'jj'{'

''

alius aliunde
spiritus

ejus qui

unumquemque agobat
conv(_'nerunt
r.

iuclinalio,
:

simul
propler
__

/.otvwv-av xaiTr,; StaTptS/;; i/.cV/i; /.at r/i;


[/.evot,

^Xw; eXo/.7:6

semelque inler se

et

cum

::oaX/.v a[j.tovTc; Y^iV,


4"J>C'^'?
t*;>

aOpoov worccp

[J-ia?
^

^
,^
p^

comniunem calamitatem coiiimuuiler quoque versari et errare statuissent,

..,i.,...;i..t...

;.

Ax6[j.vot r/i;

'^^^ /.a/.oOpYt.>v iiptcTavTO


^

^^^g^"^"'
.

magnum
lamquam

lerrae
tracti

spatium
ab una
pro-

t6-u), o::ot*

apa xat otoO

x^ti [j.apTupo; v/.p6; ippfrtTO,

transmiltentes,
aniina, veiiiunl

repente,
in

Tov ^Ytov

aa/i[J.ot;
Y-^iv

locuni

maleiicorum, ubi

yfctT^v*

icai f o"-? a-oowvTO cpwvat;. Kai wpl r^v utou avo?0TTOVT?, x.al oXw;

^h^ ^o^^^iirO
ffS^

jectum fuerat corpus Marlyris et Sanctum confusis ct non significantibus invocabant vucibus. 0"in
eliam
teriaiii

tpavipwctv e7:tY6[J.vot, cwjxaTWV ivTUY^^'''**^'^^

awp^^^c, TV

aur./.a /.a[TOu;aA).o>;T:apaop*yr;.6yT;, wT0u9aJiJ.aT0;,

fudifiiles

manibus
in

et

eum

in

aper0.

lum

proferrc

cuntendentes,
:

rieni inciijunt

scd aliis [iraeh-rilis,

corporum congemiraculum
/.6ciJ.ou, /.%'.

eum

slatim agnoverunl, qui ipsos vocabal etsustu-

lerunt corpus,

forte auteni etiam

quos ad ipsum, advolaiite gralia, mira fragrautia, obscure ad se

/pci -ofjoicat; iv
TOTTt.)

tp.|j

TtOsTO*

KpJct; T(>

TO

ovo[J.a.

t6-w tcpil>; y.aTOi 5at[i.ovwvT? '"l^


r/iv

f.Q,yection.

D.

DIE DECTMASEPTT^f A. OCTOBRIS.

149 Sed id quidcm ornalum conveAtrCTOBB


MIIT*PHII*''Tt.

ii-tffOov r/i? r/iC ^Sov-/!? ^T:avr,aav,oiovet

eOpeoeu?

vii-us

attraxeral.

niuntom slatim

esl iis.sei:utum

el

dcsiileranlibus

OepaTCfiiav Se^ajtcvot.

maaibus in sacro loco fuil sacrosanctc deposilum, Loco autem nomeu esl Crisis. Qui autcm vexabanlur

BZ MSd. aa.

daemonibus,

consequentur
rcdibant

adipiscebanlur

curationem, et
tia accipientes

cum magiia laetisaDitatem tamquam raercedcm inest nobis

domum

venlionis.

17 Kal vuv lTiv Tiiwv

H ixewou

SfnvexTn; 9ir(raopo?,

7 Et

nunc

..vsre F.
o,.^5';>v
U. E. F.
I'..

-^aa? xa/.wv aff-paXe^ :taxat -rwv at y.aTaAaiJ-i^avovTwv e"tTe i^iT.peia z%papOtov. EC-re ^ap vocw we^e-rai n?, reptaTaaa Travra eCTcTtvl aA>.v^ exeTai*
/.a..i:iopelTa.,
-i.cTi T^taTu>5 e-/.et

thesaurus, el

tcmpore perpetuus malorum, qu^ nos semper comprecx


illo

bf muita prtg"*^'i^''*J^'

hcndunt, certum solatinm.

Nam

seu morbo oppri-

-ap eAOwv

'

aroOr.oeTat,

icat 6a-V.>e-

aTepa;TT.?yaptTo; a::o>.ajoef yapiTtxa'.f.Aavf)p..>::iac Ii:*Tj,. pJ'^ OU T:> IlaTpt [t.'Ji' ou T;> TOU Kup'.0'J filXt.iV 'lY.aO-J Xpt^oO, ToO kucio-J r,!XfiV *lY,aoO XptrO-J, tou; (iyiw UveiiJtaTt, vuv -Aat ast Kat et

milur aliquis, seu aliqua africitur injuria, seu aliquo alio casu vexalur omnia deponet si illuc cum fidc accesscrit , et gratiam conscquetur ube,
.

riorcm

ex bcnignitale
:

scilicct et

clcmentia Domini

So^a

aii-x T(o

noslri Jcsu Chrisli

quem

decet omnis gloria,


et

cum

atwva; twv alwvwv. ^A^/iv*

Patre ct Sancio Spiritu

nuQC

semper

et ia saecula

soecuiorum.

Amen.

ANNOTATUM.
Ad
eosrlcm CoramentaTli locos
csi

reZZs

rcnnttendus essH Lcctor^ ad quos in Annotaiisad numerorum siH correspondenUum facU^s Quocn-ca, sinuidem in utr^<i^

Im

r^^J^^ est collaUo,


B

^ ihidem Annoiaia inspicere veliL

DE

S.

BER^RIO, EPISCOPO ET GONFESSORE


CENOMANIS IN GALLIA.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
^
vtHISUllLlTER

i.

V. n.

I. Vitffi

natalis; S. Berarii synopsis, locus episcopalus et mortis.


ejusmemonam
his verbis
:

tcmpus

A>NO
DCUXVIII.
S.

Berarii

n-'-

Itiset

61. VI

Yita;

Cenomanensis. utaB.

E
si

hac d>c Brcviafavorc coelesti, ait sub jussu Caroli iudomci rium Ccnomanense, amxo 1748 edltum, sigulande Froullay

recoUt Parisiense

Prope Burdegalam, S. Berarii

Mnrtyrohgium Ccnoma-

^_^
unum

que

Dei

beneficio

donata

est

Ecclesia

Juliano fundata tot Sanctos.


circitcr

Claudius Le Chasnensis episcopi : quibus concinit sui Martyrologii univeisalis telain in Auctariis Berarius episcopus diccns{\) Banetiiirfiawwc/ty.S.
:

excipias,

nos

liabuerit,

quot

Uinta fuit pietatis


rio

per quadrinsenlos quorum quidem episcopos laus, ut nec martyet charilatis


;

an-

CcnomancMSis.
2 Acta

S.Bcvmialianonhabemus, quam

quae ah

mm

edm.^

confessione nec prsclara aliqua fidei sanctitalem. Eximiam hanc ad eorum asserendam qui circa modmm scriem cumulavil S. Berarius, successor fuit S. Hadoiudi.
sa^culura
Piis ejus

egueriL

/^7^";j;';j^ in Gestis episcoporum Cenomanemium Ge^lis vpi >opoepirwn CenomSk' Istumvero librum brevi post obitum A/drwi

occurrunt.

scopi,

anno 856

defuncti, conscriptum fuisse dicit )-cusium


(2),

Joan. MabiUon.

quia ehtcet idem

in

ommbus

septimum

affrctibusetcuijsdcbcnlurachquue banmonialium c(Enobio c.x ra cis Scholasticffi, quas in coUoante S. Petri, deccnl^r

nempe imprmiis, g(mus acstilus, idemque scopus, ^5. Calais), alisque in jus ut abbatia S. Carilelli asserantur. Et vero tunc
Ecclcsiai

Cenomancnsis

mm-os
cavit

urbis,

dicto

Ad eum cLiam
fundatio
et

censis

monaslerii TufliaDei coustiuctio in honorcm


rclertur in

maa-imc exarsU controvcrsia intcr Animlenses, seu S. episcopos et monachos


nuxdiremptafuitdecretis
Ki^olai

Cenomanenses
CarileJti,

vanorum Concdmumet

Gcnitricis

Mari^. Obiit

Domino

circa

annum

Papx

/,

quxpro

Anisulensibus, pronuntia-

hasexcentcsimum oclogcsimum. successorumque


buit AigUberlum.

runt

ut

Quamvis iiaque Martijrologia hodicrmm, 6. Beclassica, atquc etiam Romanurn ejus est tamen quod de rarii noraen omittant, non
sanctitate et cultu

suspccta

Quamvts igttur infra latius exponemus. GeMa Cenomanensia, quottes merito sint

jus episcoporum in

amhigamus. Etemm Sancti

fes-

tum,

oUm

quidcm

Directorium Saussayum, pro Ecrksia Cenomancnsis. Pra^ter Sancti tcxentem clogium, more suo sat longum
(U Warlyr-

vcrojuxa ritu simpUci. hodie ritu dupUci obU Uturgicxm anni 1827

monasterium Anisulense attinr^ potest, alujua scripton qunt, negari tamen non anttqua, v. g. quando dvpra:luxisse documcnta duo, quia pr vetustate legi non cit (31 se omisisse qua; ad Anisulensemconpolerant. Quocirca in iis scriptori Gestorum trovrrsiam non spectant, fidem judicium esto de aUera parte Idem
addere
licet.

Doiv. Add. et Corr.. p.

m. -

a) Vet. Ai.ale.t..

Paris tTM. p. 336. Edit.

(3)

Ibid.. p-

rA

ot

m.
Cestorun^

150
J. T.

DE

S.

BERARIO EPISC. COT<FESSORE.


compnto
Corvaisieri

B.

edidit, seu de Vita Gcstorum, quam Stcph. Baluzius proUsiore Aldrici (1). majorcs nostros 3 i\on est porro dissinndandim
,

cenlesiiniim

ad hunc usc;ue annum sex- ^ oclogesimnm primnm cx suppnUilione


:

Bondonnuli

poslreniaiM

sentcnliam lubonler

amsub-

auLtorUtu

jam

sscpius inqvivissc,

quautx

auctoritatis cssent

Joanncs StiUmgus Gesta Cenomanensia : inlereos CenomainCommentariopra^vio VitS' S. Victoris, AugusU [^yucsta nensis cpiscopi, ad diem xxv
dicit

plectimur, quam Cointius. sequeiilium ponlincalum. Ilactenus suam addunt nostri in caiWram 5 I/iscc opinationibus et
i)r?cvaUcie

connrmabunl

aniii

minoris esse ponHeris,


fiat.

quam

ut

ex

iis

res

omninocerU

Animadvertendun, tamen esta

Appendice Chronologica episcoporum Ccnomanenncmpe S. Berarium sesiu7n sub die xxi Junii (7), mensibus iv, diebus xvii atfjue di-sse annis xxvi,

^""''ucw

ptembris{3),minorisfieri hs-c Ocsta as ponti/watu '^'''..^..n^cpl/-^^ de dcfiniendo tempore scopis transacto : ''?"'^ '^''"'""^''7. cntopi^ Quo^

ut sola diversitas in numero dierwn versetur, in guoctiam variat recentior historicus Cenomanensis

plurimum

potest,

quando

^(^'^"^l

rum

remotior est

xtas;nam

.J ^c(or 7/uf/o ^^cut


.

'n

initio guinti, Prineipius auiem est S, Bcra duohvs fcre s^culis recentior lant Ast

s^cuh

sc^Uflore^

Tmiundefacilefucritscriptorls^rulinomaccnraepiscop.. tius dcfinire res gestas

quando menslbusquatmr addit diespai-iterquaiuor (9). A> hac circa ayinorum et mensium / _..^,__;...;_.,,^ .,__ ,,,_ numcruni concordiagravmimorum auctorum.nulluscquUlcm dubilo, quin tempus episcopatus S. Berarii ad annos xxvi, menses i\ extendcndum sit
Ecclesia',

qurm auctor^ duobus^

verum iidcm minime conveniu/nt in diebus, qui an^


nosctmenscse.TCcdunt,aliisdiemscptcmdeciiii,aliis
quatuor, altis quatuordccim tribucntibus.

iantum '^'''^^\'''''''Z^^^^^ ^rgu^ncntumcst quodj^^^^^^


in adornandis .S. uer. ni ^'' translattoncm Z?;"? referi, quam
'

amtor
<j
,

Quoniam

-^
b.

lasticr,

fundationem monasteriorum

^^^ Pein

l,^,^ ,,,nesad LibrumPontifcalemseuGestaepir scoporum Cenomancnsium provocant, crcdo stan-

ei

dum

^^' ^
^_^_^^ esse

cum
^^^,,^

-^,,,^,, Joannis Mabillon, .^,^, editione ,,^,, ,j^,uion^ quiut

S.MansE
actos

cum numero

pontificatu Uansin Tuffiaco^etannos in sacris initiavit Orcorum, quos

vidimus, an7iis xxvi, ct iv mensibus, dics supcraddit XIV. Qux siadntittimus, dies anniversaria Ordinationis S. Bcrarii incidit in diem lu Junii. Quoniam porro habcmus ex mitio Gestorum S. Berarii

dinibus. Gcsia igitur,prout

apud MabiHonnrmin

ycteribusAnalectisoccurrunt,edemus,variantcsque nostris alicujus momenti, quas in scedis Ilabcmus aporcpercrimus.promoreadjungcmus.


lectiot^es

eum
et

sedissc uUinio

lcmporc CloJovsei

filii

Da-oberti

monasterii graphum Vitayexcodice AnisulaJio, seu ast mutdum, utpQtequod,omissisrcliS. Carilefft,


BcncdictietSchoquis,insolaferc iranslationc SS. plcruinquc lastica!consistit:quoniamtamen inhisce lectionem Mabilloniiidiorcm eahibcl sensum, ejus
nianH^ prsctuHmus. 4 Naius videtur
si

atque Theodorici liliorum nosiri inciderint in ej'is, ojiortct vi iniUa Sancti postcrius tcmpusregni Clodovxi II, quiab anno 638 ad annum 656 scepirum tenuit; tali enim ralione

tempore

Cblotarii

recle

dicctur Sanctus fuisse

uUimo lcmpore
iii

Clolit-

dovsi. Oportct porro, ut dics


tera G, inciderit tn

Junii, signata

Dominicam ; ab anno 644 aut


Dominicali G
si^

s Pcrarius
nni^one A<^ui-

S.

Bcrarius

uidcm parlim Aquilanicus,

Aqwtama refcratur eamdcm


in
:

lladoindus 650, celcbrati Cabihnensis Concilii, cui


adfuit,

non

alios annos, litlera

nensium.quaoccasioneS.^^cvmMS cxAquitania in Cenomanicum pagum devenerit : certe id hodie ne


dcvinariquidempotest:animadverteretamenlicet, AquitaEcclcsiam Ccnomanensem varia prxdia in tcstamc7itum S. liertinia possedisse, ut monstrat

pcrtinere nonposse ; adeoque

ad amiumQb2 speciare.

chramni
C nos
et

aliqua datur ratio necessdudinis,


derivari potuit.

anno 623 dcfuncU (5); unde qu^ i?UerAquitaCen-manos intercedit, et ad S. Bei'arium


cpiscopi,

occup^repro6 Quaiitum iiaque verx sunt noiae chronologicw Cff/ltt eiiam certa e.4 cpocha Gcstis indicat^, tantuni ^^^^^ Ordinationis S. Berarii. Est enim notorium, in Ecclesia solcmne fuisse, ut episcoporum OrdinaiiX)singulares nes die Dominica celebrarenlur : adeoque Ordinationes, nisi quid obstct, illa die episcoporurn admiticrepos- F cclcbratas, cum summaproOabilitate

Quoad vero atlinct tempus, quo Cenomanensem conscenderit, et numecathedram rum annorum, quo in ea sedcrit, qusestiones sunt
ab intricaiissi^nw hictruiinandx. Indixnn ducirnus annis
,

suniusetdebenius.i\otandumquoqueestinsupputa-^

non contineri tione temporis, quo cpiscopi sederunt, apud aritiquos diem ipsum sive Ordinationis sive
obitus,utciaru7n
fit

iixeunU calculum

Romanorvm^

quibus

S. Berarius,
siernci.

Cenomanensem sedem occujavit quoniam Jutc qucstio ad alteram viam

Pontifcum in conaiu chroni-historico Papetyrochii nostri(\0).IIacratio7ie bene concilia7itur dicta tum


in

Supcr annorum numero, inquii Cointius ad transcgit, an. 681 l lxxviii (6) quos in ponliiicatu Apud Saussayum Ecclesiam occurrU opinio.
triplox

Cenomancnscm omni soUicitudinc ac sancUmonia septcm. Apud Corvaisicrura, qui re-il annis triginta
innnuscriptum codiccin citat, annos scdel triginta mcnscs quatuor ct dics aUquot. Apud

Gestcyrum Hadoi7idi, episeopi Sancti nostri aniecessoris, qui seCenomanensis II, tum in disse dicitur primo tenipore Clodov^i perhibetur Berario, qui caihedram ienuisse
superscriptione
et

S.

uUimo lempore ejusdcm

regis.
.

Qux

voces, quoniani

^0X0

in cu7n recitatis in Hadoi7ido rion conferebantur, / ;/ ^ num. i^ allegaduxerunt forsan aluiuos scr>ptores,
ios,

nitilur, episcoBo donnetun qui iibi^^ lontificaU ratur ie gubcrnat anni dumlaxat sex ac viginU,

ut

Sa7^cii nostri

Ord.naUonem ^n

hujusceTnod. Chrisii 655 prorogarent. Sed

0/

n.-

uZe l^S\^Lni.smL

nonagesimum ex

slenoU nom.\U

opommg^iur,

ut Sanctus al.

:;

DIE DECTMASEPTTMA 0CT0BRI3.


sirectesehahet,

151
i.

in comlendis monaslerus Tewnv^ cnmricm regem quoque eapite recte p-oced^ Mbverit. Vnde ex hoc e^fOsUa. epocha, a nobis sxipenm elucidnta opponi quxdam pm7 Contra hactenns

pro/irius

annus^^O retinevrhis est iamquam ConciW Cabilonensis. Ast fvc ilerumre(10),

currit Mansius

quia cortum

esl,

inquit, indi-

r ,r "

surd.

sermo :qu,d dehet. ut e.pUeumrus 1:,, satislote sumi Ordmatwnis S. Beepocha Litur impedit quominus

qu^ nunc

ult,discuticnla sunt. Impr^mts

condis exordiendisque Conciliis dinm dominicain plerumque deligi consuevisse. Unde con.sequitur, synodum hanc collocari oportere intra annos6't0,

mum

quo iompus Clodova,!, de

jam

s,rpe

quo

S.

Elijjius

sunt, et

Audoeims episcopi renunliati Audoberlus jam docesserat. 653, quo


et
S.

rarii

Sedohslatpr^cipueSan. signat^m, retrotrahatur?


cti w>stri chronotaxis
:

ad nnnum

6'.7,

lHtera dominicali Gpanter

dominioa dies PoiTO intra annorum spalium illud Kalond. Novembres nonnisi anno 6'i9 inciin vni slatuenda, donec lux dit. Haec ergo Concilii epocba

nam

siin

nnnum

6 .7 Ordi-

conseclarium fit.eumdem nationem eju.mponamus, supremum ol,iisse. Verum habemus diem anuo Julii annoiv .ognulochartam Sancti.datam n bil. Theodorici (1), ot an^io Chnsti

major ex anecdolo aliquo monumento ecclesiasVics lucem majorem nohistoriae afTulgeat. Et nos certe
bis

m
si

mini nostri

Quod

quis

cmtendat eiordium regni Theodo-

rici III

dum

obtmehit

suivutana morte Chtharii fratrissuiesse sic quidem suum proindeque ab anno 670, ne est, punctum; quoniam probabiiissimum

Clotharium non ante aduUum nostram ad ohiisse (2), adeoque chartam

mensem Juimm

annum 674

optamus : interim Conciliorum, erordia, ut sed in monstravimus (t 1), non in di/^m doyninicam, atqui anno 650, quem Svr[eriamwincidehant: adeomondus assignat, litlrra dominicaHs ei-at C. domiix Kal. Novembris (xiv Octnbrls} que in diem nica concurrebat.etjucrta antiquamconsuetudinem Cabilo7iensis fcna u, VIII Kal. Novem.hris Synodus utannumernortuaie.m incipiehat. Wrcdicta sunto, nostri ad diem xx Jor S. Hadoindi, de quo egerunt
miarii
(12),

alibi

propius etucidcmus,

ct

successoris ejus,

'ZTan-

_ referendam esse. ordinationis, firmiusstatuamus S. Berarii annum. Lahbeano, " 8 Ast .hannes Mansi in surplemento .,, qua;siprobentur,spontesuafluit, Sanctumvitam E 11 anticipatamvuU capite hujus Comoccasione ConcilU Cahiloncnsis clausisse anno Christim,utiin propter teslamentum JuLraii ordinationem S: Berarii (3) notavimu^. mentarU Hadoindi,conditumymld.FehruariiannoMClodoconcumt (4) xra vulgari 642 vsci III qui cum annum Hadoinr suspicatur non diu po.st hunc mde lcve admodum est utud ^nx vitam clausisse. Sed W. Translatio corporis S. testamentum argumentum; nihil enim prohibet Scholaslicai ohilum ann.s unum,n-oferam
.

J,dimultis ante exemntumquasidomes,icum

Cenomanos

nernpe Ald,;cu.,

U-

testamentum su,im .ngnat non,anensis episcopus, sancto Pascliae, anno uicarnat.onis kal Anrilis in die indiclionis xv, anno quodomi..ica!

vari* fundaliones S.
in

Be-

rarii,ejusobilus; inquisilio

Doocxxxv..,

que

xxm
(5).

impe..ii Do..uui
et

.,osl,-i

sissimi

impe.-aloris

anno
.

Hh. ov,c, g U^o^ o.'d,nat,o...s nosti^

alterum Berariuui, Cenomanenscm episcopum.


S. Berarii

quinto

fn epi.copum

qu^

novenulecmante

""';'';": obitum a^nis.ohutenim tc.taren '^''^'^f Ecdesiam annis vigvUiq,,aluo,[%u set Ex epocha iptur cond,Utetumsuum nuncupat. deducercMe epocham propinqu^ morUs

"^^

L^jpiseopatum

p,-^cipue iUustravit facta

23':

Cenomanos

t,-anslatio corioris S.

ScholasUcx, Cas-

stamenti

,opoZn iMiusmodi tamen rt,oc,natmn.-m per Cahihnen.eo^

norunt, sino adrecti. Onines eruditi di.iceplatum fuerit Gallos inler.^tCassicontentione SS. Ilenedicti circa posse.ssionem corpo,-um

quantaolm

Zbat Mansn.. ut Concilium suhscr,pserat procuralorem suum

nenses

lado,nd,,s

.ad

et Scholaslics.

annumm,
C

ass,gnaum. apterisque recenUonhus


post con.

rXrtVnamldmisso. IMorndum h,-ev,

doVtrinque proferebanturanUqua quo,-um s,cc,;tati cumenta. diplomata ponti/icia, licebat. Quare non pauci ac autl,cnti.r refragare non

obiisse. necessr,um lu,le.sla,nentm d,em suum

in

hanc dcscenderuntsententiam,ulopinaUsmt,

t-Mm
et

Concilium Cahihncueinterannumm
fiiisse.

644 celebratnm 9

cMor^^rim

'"'"^

T""

^::emZn;quum n.spiam islius c,,,^ola...s aute.n


aUquodyl). Ucet Tepererim fundamcntum
liscopi

Ou^ autem J^ Sunodum

reeentwres guosrationes moverint annum G44 conjicerent, diin

pars intciligatuT vlrinque ve,um dici, si ulraque non vero de int.-gro corpore lonui de parle co,-poris, Hanc .wntenliam egreSS Benedicti et Scholastica:. clucidavit SHttingus noster aie pro more suo iii SeVil:e S. Aigulfi ad diem
vlc,nbris{\Z).

Conwienlano pr.rvio ^eque mensnoslra est, controvers,am Zachari^ Paps, redinl,;i,-are:unamlamen bullam

Snodoinllfuerint.nonnnquesuums^hsc,.^^^^^^ ci "" 644 c( 6 trigmla oc(o, iidem

auiscM

Irmondus concilUm UHgatin

f''"'

L
;:

stand,on,nempes,jnodal,s e, istola esse in qua ,psum. ZmArelatensem einscopum scripta.

Xm,

ita

controcers,a ut ex hoo capite suadel est. quod

^"

^./""^-^J^ dmm,
'

non

nou reperMur, el tamen auod upud SlUt,ngum communem fms.se op,n,onem


lanifeste declaret,

propterea ab anno 741 ad 752, proferam.

-'^ ^

ad Theodo-

apudCassinates utriusque Sancti adeoque neutru,n corpus stch tunc consc^ari.

corpus

m mona-

p^nitentmmproTdZncdum venirerenuentem et dignlatis ep,so ^".n^cndunt ah exercitio

MennimsxcuhminGalliasfuisselranslalum. t,;gu,,a '"Tposlquam enim perannosfcrecrnlum

locus Cassmen.m. v,r dnlliclusfuisset a n,onachis

fesZ. Taisii

Gnllia aIi Theodosius.a,!

Ch.isnana%
melro-

^,,,, l>elrona:r B,ixiensis. Grcgonum nobilis el dives. reccpit instaurad,rnona. abeoquenegolium

^J^J ^^^^_

II

S,o
p

G48 proviuciam suam


ico

lust.^asso jure

adiU

leiitur

i.,

veteri char.a Areiatens..

Quod

sterii.

monachis Annoigilurm. assumptis secum

^S!-/e .at.Tul'l'\t''p

"m

"'^^'"^ i"- "" ''' '"' *"""'

'

'

guibusdam

m
<* '. R-

DE

S.

BEnARIO EPISC. COOTESSOHE.


suisscl

advenit, atquibusdam Lairranensibus, Cassimim Condendoca>nobio qucislic aUquoteremaas reperit. Pontifices, sumnnan favorem itnpendebantRomani qui in bulla sua, nuper pr^sertim Zacharias Papa,

Cassinonsft rnenobium restaurare ac cneno-

principium sumbialem inslitutioncm, quse indc propagare, a rcvercndissimo pserat, cx eoflom loco nostro, Pctronax -liGregorio Tertio, prffidecessore

rei gest^ seriem ab Ahijsio Tosliedita {{), Oreviter et Schoenarrat le^taturqne corpus SS. Benedicti Cassinensi requielastica anno lk2 in monasterio

reslaurandumdirectus.Qui lectus filius noslerestad locum venisset, communis pater ad eumdem

dum

noster Grogorius cx nostra succossissot,

hoc

mundo

migravit. Sed posl

""^'^^^j^^Jg^g;;'^""^^"' gcije

Apostolica^
illo

cum

parvitas
in res-

visse,

iis.gu^ ad
perti^nl,

i'^^^^^"'^i'^^^''^"Vc'!i^;'';^^^ Casswensium

opus ab

ccEptum

qnoniamputamm

^^^'''^''""^"^^''^"X-e dip onyi aaimo


^
_

ssix>nes tempf>rales

tauralione

-_h, ejusdem
j.i-.i

rmnhu cffiuobii,

fl,linvantP a-ljuvanle

Wnn. Deo,
die,
.

^^^^ llllClll

U04LIV-

perduxirnus.

lloc --

autem eo

nrt ad quo
-1

muUosmidUos.antmi^atisccdes.asUc^a^^^^^
demonstrai do' Authenticimem Zachari^nse Bultie jam "^ cti.simus D. Tosii, quia eadem '^'/''f 'f I (772-7J5J, Caroli Mogni sub Adriano Praxepto
in quo dicitur
l^' vcl jur. subd.tum. Benedicli, nullius tuitioni tris Sede, a cujus Ponhahel tuilionon, ab Apostulica Petronacem, virum Dei, per . liiice Zacharia sus centesimo vi. reslauratum cav, *.-.-' resiauraiuiu cst, evorsionis 7 nnhpt Incarnationis dccxx Habe simo annu, Dominics Pontific.bus et priviiegiasu^-tuitionisaRomanis ujUur Casshiense monaste.Zacharia. /JaOebat ewemptionis, a Zachana concessam,
(2)
:

sanctissimi sanctissinii

Palris

occlcsiam dodicavimus, ecclesiam dedicavimus, parvitas

nostra obtulit.
librura Rep:uUe,

Libros scilicet Sancla? Scriptura? et quam sanctissimus Pater manu pro-

Cassinensc

."i"'^^^^':>""^.

^..

pria scripserat, pondus otiam librye panis ct monsuram vini, necnon diversaad ecclesiasticum ministe-

riumornamcntaotpossossionos.Vposlolicaliberalitate

concessimus. Qualitcrautem ojusdem Patris pignora soronisque ejussunt posita perspicientes, ac intemerata iuvcnientos, pro reverentia lanti Patris minirae
tangere ausi sumus.
qua Ti-frrtWt illum 14 In dedicalione vero ejusdem, dum illic? una cum Iredocim archiopiscopis el sexaginta octo -^^^"^' (ilius
episcopis

riwn bullam anms jndwat quam veram et sinceram paucisposl de verbo ad verbum suisbulAdrianus. Kamdem
liS

adessem*,

idem

dilectissimus

itiseruerunt
D. Tosti

Honoiius

lil

et

Gregoruis IX

[S).

quae K noster postulare coepit quatenus possessiones, quibusque fideli- 'oi^iat* eidemmonasteriooblata' sunt a
bus,

Ea-hibet

plumbum adhuc servutum,


sa-culi xi
(4).

sed

pcriisse, ac superfaieiur oriyinalem scripturam


esse

Jam ipsam bonorum temBullam, omw-v, utdixi.dcscrlptione


tanium upoqraphum

per nostrum privilegiura roboraremus. Illorum desideriis, utpote amabilium, annuentes, nobis aliisque hEcc per prKsens privilegium, quae a sunt in eodem loco in perpefidolibus concessa

Z^chnria
fapce.

^Qralium,c.Thibeamus. Dei, om12 Zacharia Papa, Servus Servoruni filiis salutom ct apostoBibus Ecclcsiie Catholicae

tuum corroboramus. Dcscribit dein Pontifex va/}'ia pertinebanty toca, qua' ad Cassincnse monasterium
ac porro pergit
:

Praeterea

corroboramus ac iQ

Ucam
tnelior

bcnedictionem.
est

Omnipolonti

Deo,

cujus
agi-

misoricordia super

vilas, gratias

perpotuum confirmamus eidem dilecto filio ojusque successoribus in omni convenlu episcoporum
et

mirabilis est, mus, qui gioriosus in Sanctis suis et

principum

superiorera

universis

abbatibus

virlutes suas,

ubicumque

vull,

ineilahili

boni-

t^to ostendit. Ii'se

beatissimum

quippe dignationis sus potenlia Boncdiclum patrem conslituit omipse

sui ordisedere, etin consiliis et judiciis priorera proferre, pro reverentia nishominibus sonlontiam
tanli
loci,

qui

primum
et

cl

summum

monasticEe legis
proraeruit,

nium monachorum;

eum

monaslicae
:

legis

latorcm vivura
cceuobio

raortuura

relinere

latorcm et operatorem esse disposuit mcritis Cassinense monaslerium, in quo


ct

ipse illius
et

qiiique ipsius legislationem in

eodem

Cassinensi

sanctis-

scribens.

verbo

et

exemplo coenobitale

sime vixit bonignitate totum orbcm monasteriis clcmcnti vitam horeprEBlecit. Qui pater sanctissimus, dum miticam duceret, divina revelatione monitus ad eumdcm locum pcrvcnil, duobus se Angclis comihcatissimo Mauro ac Placido, TerG luUi patricii filio, aliisque nonnullis. Cbi templa idoiorum dostruens, monastoriumque construens,
tanlibus,

gloriosissimo

obiil,

omnibus per

propositum appetontibus in tolo mundo sole clarius ealtantes, vibravit. Pro quo Casinense coenobium confirmamus, ut sudoccrninuis ac in perpeluum
honorificentia pradictuslocus dignitate, vigore ac quae conslructa vcl conpriBcellat omnia monasteria,

cum

struendasunttotoorbeterrarum: abbasque ejusdem ' oxistal omnibus abbatibus loci celsior ac colehrior
illicque lox molonentibus caput teneat ac principalum. ubi Tiastici pator sanejusdem legis descriptor, Benedictus promulgavit Reclissimus, oamdom describens, abbalos et monachi honorm ac

eanidem regulam
ordinis

apostolicis

dum
e.^sct

oi

dccoravit virlulibus. Inter quaj, rovclalum fuissct quod supradictus locus


iliuni

deslruondus, ob id inconsolabiliter floret, omNoli, nipolontis Dei ad se vocom amlivit dicenlcm


:

gulam

ibiquc

quffi probalissime ac electissimo Bcnodicto, pro his. gcrereanieventura dedicisti loco, raoeslum huic est, quoniam, quod semcl a Deo prajfixum

revcrontiam deferant, et qua;rant doctorem, ubi


maL.'istor ct doolor poi-alitor

ibi

usque ad diemjudicii

monachorum umversalis

Benediclus, palor almificus, corsororo sua quicscens, gloriosae

ipum,
rjto

!mnmIal>ilo alquo irrovocal)ilc est, solis


concossis habitanlium iu
loco

tihi

tuo raeistura

una cum

animabus. Sod

quae aderit onmipotentisconsolatio Dei,

locum

est, inampliurem el multo mcliorem, quam nunc ct hujusordinis doctrina de hoc restiluctgradum ojusdem Palris obiilerum irradia!)it ioeo. Quod post
:

luni
htUM,

consummaluni

est.

rs

Nam

matum
soris,

igne crea Longobardis pervasum ct Ajiostolicam Sodem ost-, iVatres aulera ad


nostri

rcsurreclionis diem oxi^ectat. 15Dorunoto aulom abbate, ex se ipsa congresapiontum el gatio socundum sanius consiliura ot apostoseniorum fratrum sibi abbatom deligat, consecrandum et lica; scdis Pontifici lirmandum constituatur, aut c.Nbiboal, nec alitor ibi abbas aliquom ni.si forle cx se aliundo illuc intromittalur, non habuorint, ct ob id idoneum

' ^^'^^^^JJJ^^-

J^'^^^

lanto rogimini
saniori

venientes ex concessione sancti


Polacii. juxta

prKdoces-

consilio

oxtraneum
et

sibi

elogorint

Insuper
ibi perti-

Lateranense palatinm mona-

supra dictum locum, una


nenlibus
ccclosiis

cum omnibus

storiumconslruxorunt, atquc por |)roIixum tcmpus


habitavcrunl. Sed

cum jam omnipolcns Dcuscendi

orbem roboramus,

possossionibus per lolum Eccleatque ut nullius nltcnus

(DTosti Slorin dclla Cadia


tori Aaliiiuit. llal.

Monu-

Cnssiii.

1. 1.

pK?

-('.')

Mura-

(3)Stor.acllaB.d.diM.Cas3in.,t.I.p.8l.

(4)lbid., p.S2el87.

meil.

ifivi, l.

V, coi. 828 bis.

lid.

UeJiol. \'i\.

siae>

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


sia;, nisi

153
conservanda dij.

Romani

Ponlificis (lilionil)us su!)miltatur,


al>

stabilitate ac Cassinensis ccenobii

v.

n.

aiictoriialc

apostulica inlcnlicimus. I(a ut nisi

a praeposito fuerit invilatus, Missarum solcmnilatom nullus cpiscopus cclebraro pra?sumat


abbate vel
in eisilcni

posscssionihus,

quod a

pra-scnti priina

possessionum ojus tutcla a nobisslaluta nefario ausu corrumporc, viulare aut rofrasunt, gare piicsumpscrit, nisi rosipuoril, sciat se anaIhoinalis viiiculo innodatum, et a rcgno Dei aliegnitato, ot

stabiliinus intlicliono irrcvocabilitor in pcrpotuuni servandum. Staretineiiflum, el cum Dci timore

natum,
Jcsu
plicio.

ct

cum

diahulu ot ojus pompis ot Juda,


nuslri

'Jdirisli

Domiui
inluitu

Iraditure,

a^lcrno sup-

tuenlcs

insupcr

aposlolica
ot

censura,
ut

sub

divini

aeternaeque
pio

malodictioni

dopulandum.
gratiam

At
a

judicii obsorvatione,

validis atquc atrocioribus

voro
tuli

(pii

bujus noslri apo^tolici constibeiicdictionis

anatbcmatis
qualiliet

intcrdictionibus,

nullus

unquam,

uhsorvalor

oxistit.

mat

dignitalc aul potcstatc prajditus, praesueidem niouaslcrio vcl omuibus ojus posscssioiiifcn-e, vcl

misericordissimo Domino

Dco

noslro

per inter-

nibus vini

aiiquid

do

iis

aliquo rnudo

cessiunem beatissiini Patris nostri Bonedicli consoquatur et vitae jolenia' prffiniia adipisci morealur.

auforrevol nlienare. Sed nec pacis, nec barbarico tempore, ihiilom aliqunm jacluram vel molosliam
inferre,

Scriptum per
atquc

manum

hoonis nolarii et regionarii

scriniarii

carissimaj

Uumame

Eccksiifi

in

duin

|>or('nniler

illud

firma

stabilitate

decernimus, sub dilione Sanclai UomauEe EcclesiiE pormanondum. Proniul|::anlcs quidcm ol boc aucloritato li. Pi'tri .\posU)lorum principis coram Doo
et terribili

mense Januario per indictionem suprascriptam primam. Datum duudecimo Calcndarum Marliarum Aquini pcr inanum Benodicti. opiscopi S. Silvic

Candida;

Ecclesia;

et

bibliolhecarii

Sanctaj

cxamine per hoc noslrum apostolicum

Sodis Aiiostolicai',

anno, Deo propilio, pontificalus

privilegium constitui sanciinus atque decernimus,


ut in omnihus provinciis per totum
lata atqui^ oblata,

orbem commu-

aut iu posterum oidem ca;nubio

Domini noslri Zacharia^ summi Ponfificis ot universalis Papse in Sanclissima Sede Beati Pelri Aposuprastoli, primo, in mense Marlio, indictione
scripta.

aquaiiliet porsona concossa fuerint, firma sLahiliin B tatc sub jurc ipsius monastcrii existenda atque porpctuuin i)crmancnda. Staluinuis nv licenlia sit,
ut dictum csl,
cuilihet

17

0/nnionem diSfertUionis cor/onim S. BeneCassinensis


;

dicli ei S. ScholaMica' sectatur etiam recens


sterli
IliAtorise scri/Uor,

magn;c parvaique person;e

monaUmdatusjam
nit
(1),

''''^'jy^jlJ'^'^^.

f^^^ '^'^,^1'

inOuUiamadvccta.

aliquid ex his auferre, sed inconcusse et irrevocabiliterin perpetuum ibidcm permanere. 16 Conccdimus etiam huc apostulico privilogio, presbylororum, ut pro obligatione vol ordinalionc

Aloysius Tosti

im/^ombile enim

e.sse

ut

opinio aliqufi radices agal in po^ulOj quin aliquid vcriiatis subsit traditioni. Quocirca censet aliquam

corpora ss. Bencdicii ct scho-

lattkm:

diaconorum, subdiacunorum, et aitarium consccratiuue chrismaequc accei)tionc in quibuslihet

cjusdem

monaslcrii possessionibus qucincumquc opiscopum invitandum. Hymnum quoque voluoriiU Angelicum in duminicis et tVslivis diebus concedimus in Missarum soloinniis decantamlum. In boris ecclcsia vero diurnis et nocturnalibus signum in

Reliquiarum nlriusque Sauvtl iranslalionem essc factam^ ea- quo deinde. intcgrorum cor/,orum opini's scaturierit, Et quldem continuatia/mdCassinenses testirywniis cor/;oris S. Brnedicli fides flnnatur ornnea-ceplione niaJorihus:Ja}n vidimus documen-

tum

sseculi octavi

cui adjuntjere

licet

ex recitata Bulhi Zachari;v Pa/iXf pro eodcm ac .sequenti sxculo

pulsandum; simili modo licentiam damus ct coromnibus roburamus in pntfato munastorio ct in terrarum cnnslruejus ecclosiis, pcr tulum orbem baptisma celebrari, ctis, fonlem benedici etsacrum

di/domoia idem testanim, DesideriiLongohardorum quoque cuiei Caroli Magni (3); quod
regis
(2)

/'fo firmant Joannes XV (seu metius XVI} ssculo XI Benedictus VIII culo \ (4), pro Alexander II {G) et Urbanus II [1). Sceculo \\

sa;'
(5),

jam

etnonsolum

il)i,

sod

in

iis

quuqno, quac amodo

j>rovecto,

cifnobii pra^senlihus vel in possossionibus priedicli aedificandai sunt, ecclesiae lemporihus futuris

ncmpe die xyniNovembri&anni 1484 CarJoannes de Aragonia, abbas Cassinensis dinalis commendalarius, Jussit a/.eriri sejukrum, in quo
erant. corporaSS. Bencdicli ct Scholasticx condita Erasmus Gutlola In insPmmento autcmj quod nobis
c.rhibrt |8), dicilur e.r

romola

cujuscumquc episcopi interdictiono. prohibeat cliam, ut nuUus episcopus Addimus populum ingredi ad oasdcm ecclosias, Christianum
scilicct
in

utriusque Snncti carne super


conlinue
dislilla>se

C vol
fieri

oisdcm dc suis rebus aliquid

ofrorre, ut sulet

labulain

porfircam

mannam

hanc nostrara rrligione pia. Obscrvari quoipie nullus oinscopus in jam jussioneni volumus, ut
pcr
amnibua.ejus cellis, dicto co-nobio Cassincnsi et in terrarum constructis, decimas lotum orbem

conservatam fui.sse. et miraculose in ipsa labula instilula fuit anno 1545 suh regiSimilis visiiatio de Ptacentia (9), et anno 1659,

mlncllioonymi

Neque j,edum pasioralc gercnte AngclodcNuce[m.


u(lo,quamsciam,visiiaiiodeinceps"ccurrit.Similia

sacerdolem oxcommunicet vel ad synodum damus Simili eliam modo licontiam provocct. abbatibus mofilio ejusque poslcris dilecto
tollal,

cidem

nacborum svnodnm congregandi,


clericum voluorint

et

quomcumquc
susmpore

cum

suis

substantiis

certenecminussinceraiyroferunturinsirumentapro tran.slatio7icsacranimne(iquiaruminGallmm;qua' jyrobanl, ostendunt et quoniaui cl i/'sa fulcm suam pignora utriusque SancU conservata
isiic

aliqua

Cassinensis monastoni ad hahitandum in omnibus vcl possessionibus, sive prosbyter sil aut diacunus
cujuslihot occlosiastici

fuisse

Undc s/wdcsua

fluit,

tam

in Cassinensi

mo-

ordinis; et nuUius episcopi

oidem religioso timcre conlradiclionem. Et liceat corum pra?positis lu Petronaci, ojusque posteris et
curtes perpetuum judicare praedictas ccclesias, orbom terrarum, et omncm possessiones [)er tolum clericuni ad in iisdem possessionihus degentem
ofTicium
poteslate
et

quam in Gailia non ignobites/,arte^'Ub'iushatntas fusse. corjm^is sancii in vcneratione que rationes modum / roIlunc concidandi ojjpositas a/yprobat Joannes Stdtuujus vonit ctsuo calcuto pr;rvio S. Ai/gutfi Abbatts ct nostcr in Commcntario Scpicmbris num. 25 (11). Mariuris ad diem iii Fundation Berario fii7idatis mo7iasterus,
misierio
\^'

De binis aS.

promovere
ct

absque

personag

sacularis
bi

Marix. scidcet Tufjiaco ac S.

non

est

quod

hic

s-Boraru.-

cuiuslihct

cpiscopi
qua:-

proiiibitione.

scrmonem longiorem iexamus, quum


edenda
P

in

Vda mfra
Tertium

quis autem, quod absit, ca


(1) Toat n. 91 et
1., (7) Ibid l.

ad laiidcm Dei pro


,.()._ (3)11)1(1.. Ihid..p.1S8. byj. Lfr Tosli. 1. 111, p.

origo utriusque

(ate explicetur.

S: 712.

m-

(9J

Galtola.

1.

D. 634. et Tosti.
>yi.

1.

c.

p. 303.

- (10) Gattola,
porro

(11)

Act.SS.,l.l Sept.,p.

U, p.

63.

(S) Hiat. Gassiu..

1. 1.

21

DE

S.

BEUARIO EPISC. CONFESSORE.

J'
''"''"'

'''f

"^TL^^^
'^'-'^2,,Z
'

lihras

qualuor,

et

ad opus

opiscopi

cambullam

S. Pctri

decUtS

Pnu.

conceJm

cUidit

^^-^^^S^. ' t, pr.s ^""- '"'"'

Il/*<.
;

^Z

l)eed.cti.is

ad opus canouicorum inibi neo ,:. dci:cnlium buliculas duas para.as dc optimo vino,
episropnle.s).

,uod datum lc

et in

C(.na Domini plcnum n.odium dc ovis. Con-

conseniiens

Ullon,

'^.^^^^
cui et S
noUis

Tn^^u' ^d^^^o\.o.ninan
/t
^

^^-''^J^l^^^^ ^^^S.

km
.

p.o moLlinu.^

charla Cenomanis

iv Kal. Maii

anno

t.rlio

regnante

succcsor^

Clotano. u/ cst Clu .sU 659. Suailnn cl.arUun sab iis.crn pocMs iterurn concessU S Borarius IIMIcno
abhnii, scd clcsunt noi.r chronlogwx (8) nvo qm^ niam aDauokcrtorcoc <l.i^r clu.rta, adpo^cr^^^^
:

.1 .;/

Berarius pariter

consmsum

"^^rCmcal

SrZr^t^^^ ^ rZLeniario
/.. noste^

Lr
m
^^

operosius in^ruircre in
qu:f hic forsan cei^^Us disculsit collcga
S.

l/r/m7/omV//u/m

''

SZ Z ^^m
d,em
lii

'^^;^ ^'[^

^S^

Oeccmo

is

r /;

^c

/^

prscmo
^^

Mumnwlini ad
3
.

tcu>fora rcferenda videtur, nempc ad DagoherE tu.n ///, gni rcgnare c.pit in Neust.ia anno 711 aderque dtu j.ost ohdum Sancti sceptrum tenmt.

,,,-,

/^^
^

^'oll "^l /mo vero traducta


,

Sed gravior est difficultas : idcm Dagoherlus dedit ,..ceptumAnisulc.sihus,quo,nua^^^^ e,.copi Cenomanensu., ^onastenum S. Caraeffi ^6 omni inirnunUatc confirmal (9). /te enim alte^

cvm mona-

"'ic^^^^^
i^r
'

chi Sattdiony-

aZiwZ^i

ventilandam hahuit coram rcge


S.

tiani$

mllrersus monasterium

Dlonysii

;:ZIJ!JJd^^^^
:;r;

Micn.cl FcU.

ranrchariam,i.Gcsti.e.lumam,plan^^^^ ciquoniam lnhaccontrovers,acecu^.runt Cenoma^ nenscs,utmoTmonsirahnnus;nuhnwnestduhium esse falsum diploma seu pr.ce.tum in Gestis eshi-

"

i^-

"^
charta.

^-"^'-VSanctAim

^^>/o../a ../-.o incurrere falsiialis suspicionem.

"-

^,^mv donaia

(hwd porro h^c

Zu^item

Cr

rwU

resuiciat. tria pra>cipue faciuni,

nempe

Anisvlcnses enim monacht ea tamqua^nspuria traduxerunt, scgue suh protectionc sev Mundeborgio
regis

Sandionysiano iraditio in monasterio regnanie Cloiario III (an. 656dein quod

sempcr

fuisse professrsu^n^,

atquemcum

scn^

Xl^^^^^

n^^^MemqJodjL^^^

sum pronuntiwrunt PatresConoan Vermer.ens^, Annahb^is ut patetea- Aoiitia Caroh Calvt qu^ lcgUur : rn ea Benediciinis lih. xxxvi g vii

ZmL Cenomanico.
.-

ferL/-.s. ZbTs^Zdebcrius,proquoelrcxpronuniiaverat. aims wanatuuiu ,// / ; _

Atqui varias villas sibi comBerarium episcoprtm conicndehat

six}uidem dicuntur episcopt

et abhates recognovisse utriusque pariis prohaiion^ct 'nstrumenta aqrn^ revcrendi anlistihis, ait NotUia, ita cluc.dalis

Sed scntentix acqu/csccndunt nonea-istimavUBeTtinarn Ingobcria, Ermeleni donatoris rius /i05/cr


vavidxta, episcopo tiosiro prohahilitcr instignntc, npdiis, quasi olitn sibi data, repetiit ; istis
;

^^^

^^

nobilissimi

proceres,

et

CEeleri

assistcnles

apcrlissime

cognoscentcsquc affir^ inaverunt regiam ejusdera monasterii priEponde-

cognovcrunl,
qiiae

ex venon ct allera smtentia viccre Sandionysiani. Soiesmensi.s, in H. D. Paulus Piolin, bencdictnus


ria
recenti opere de
lli^tm-ia

rare

ijossessionem,

numquam

et

nusquam

Eccksiostica Cenomo-

intcrrupta fuerit, sed continuatim inconvulsa reepiscopale vero ideo refutandum, quia manserit vcra nec effectum iiabentia apparerent ejus non
:

nensi{h} crcdii S. Bei-arii fulcm dccc,


sis quibufidant

tam

fuissc fal-

instrumenta

insiiumcniis, quibusinducius fuerit,


tite

utobstinatius In

persisteret. Difficile

sane forct
re-

conjecturam rcfcUere;

tamenomnia

falsa fuisse in

allegaiis a S. Bcrario instruvtcntiy, in

duhium

nec habuerit quisquarn pontilicum monasterium, nisi jure benclicii per munifiidem centiam principalcm. Advocatus igitur episcopi vcridica profcssus est ratione, non habere sc vera monasteet legitima inslrumcnta, per quae idem
;

anis vocaripossetconsideranti inierbona Sandionys

qujvaom oajus donaia occurrcrc qu,Tdom odjus Ecclesi.T


ni.^pcrttticnti^, Sic ccrte
trandi ejiiscopi

Ccnoma tcstatnenojjc;

- --

rium tenere possct; unde

et se

concredidit (vi-

ctum scprofcssus
^"^
et justo

Cenomanensis^circa an. 623 f/('/'i/nqu^ nomina cii mentio fit Tauriaci ct Monciani (6), etiarnin chartaSaiulionysiana reperiuntwr : unde csscnt docMloiuit, ut non xtndecumquc falsa
fier:

est (11)) et nulla principis aul ;. ^,,^ opprcssionc, sed proi-ria voiuntate "'" . '^ ^,,. ^/^^^ easdem res omnium assistentium judicio, ,,,,,,, ,es
-

J,^

cum
vit

qucrela (curn ipsa


(13)).

lite

intentata (12))werpi-

(abdicavU

menta, qua; S. episcopus ad vindicandas


CTponebat.
Chartae Anisulensea

res suas

ciUa Bonoilense Anisulerisiumconanni 863 (15), in quihus libertas


firmata fuit, quam iandem S. Mcolaus auctoritatc sanciAnisulcnstbus minus favens, sua
.97.

Huic diplomali consonant Conanni 855 (14) ct Vermeriense

Papa I, prius

20 Gesta episcoporum Ccnomanensium rcfcrunt

(11) Cfr

f|jid..v-(J"eieio.

C) Act.SS..l.VUO.lol...p.mio.-0
(8)

flist

clolalib.deS.Denys,

i^"/ ""fjjj.^ ^,

Varpire.-

U) Mausi.

L-.,t.X, SiippH-c.nc., t.3

col.934.

- (7) Ibid., p. m. -

MabUl. Vet. Au..

p. 273.

- (9) Martom Ths.

vit

\\

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


vit{\)-

155
essc

hactenus dictis Uquct dubia esse, qxi^ Borarii scripta referuniur in Gcstis ppiscoporum S.

Ex

moiiaslorio

al)batissa

doboat,

ot

snb repi:

J.

V.

K.

Ccnomanc7isiu)/t
^x
lestamcnto

(2).

minc ncque
vol

ipsius donini

Berarii,

quanidiu advivil

ot

nos,

4fUodam

causa 22 Certior est scriptura Sajicti /wstri in cnini ab Hunaldi et sua' conjiigis Dcodaiir. lli Eccle.siaCenomancnsiobtinuerantinusumfructum
villam Cabariacum, sitam in die lensi (3). IH vero conjugcscpistvla,data
lerritorio
Bur(lcf,'aii

quistibel,
(lc

ncque succcssoros nostri, nec ullus quamdiu ipsa advivil, dt; ipsa abbatia
monastorio, noc disniauandum
ut
'

ipso

noc
dis-

turbaadum

distrahendum, ad hoc faciendum non haboat pontificium.

Rt convcnit nobis,

post nostruni

Jiilii

cessuni dornnus

llorlcmuiidus,

aut alius

pontilcx
in

anno

iv

regni

Theodorici

III,

Christi jrobabili-

urbis

Conomannica;
vol

ad ipsum

monasteiium

ter 073, ct direcfa

domno

ct patri Borario cpiscopo,


rA-clcsia:;

manu rcgondum
sam
miltondo,
stodiatur
ut in
et
est,

gubernandum,

aut aldialis-

necnon

et unini congregatioiii Saiicl^

Ce-

post discessum

nomanica?. /n isfo autem inslrumento conjnges vicissimdonantsuamportionempropriamincodcm


terriforiojcrj ctuo jos.sidcndam ab Eccle.sia Ceno-

finem

memoratie Chrodehitdae introsemper oorum Onlo cuconservetur.


(juia

perenniler

dum

cognitum
vol

quod domnus Herlcmundus abbatias


ecclcsiastica

wanica, ita tamen nt,quoadvi(rerint, eafruantur. Cabariacum est hodle C3Lmc)'r!\c,viUula sub ecclesia .succursaliS.Sulpitii (Girunde.arrondiss. deRordeaux,canton dc Carbon-blanc). Pnrtcrhasscripturas tribuilur etiaut S. Berario teslanientum, in quo

bcnoficiatia

supcrius noiiiinata,

etiam ad diem praisentom nobis Canariago ad usum beneficiorum deditam tanla beneficia nobis pro hujus mcrito convonit nobis, sicut concossit suporius nominala diximus, ut ipsum monaslc;

fitmcntiode monastcrio Caladuno, tamquam pe^' ipsum fundato, ut habct Coinlius in AnnalHnis sedid Ecclcs. Francoi'uni ad annum 681 l lxxviu; ad alterum Berarium, episco, um quoque pcrtinet
Ccno)nani^, quein ignoravil Gallia ChrlsHana, et : de quo aliqua B conjiciendo indicavit Mabillonius {k) dicenda nobisvidmtur. Exhibemusimprimisipsum trstawenhnn ej- Analcctis MabilUonianis (5).
Caloditnensis

rium Caladunno postnostrum disccssum ipsc pongubertifcx aut successores sui ad regondum vel

nandum,
beat
cia

sicut

ot

alia

monasteria,

quae

dum

in

sua parochia

hationt privilcgia, ita et in ipso haponlificium, ut dum advivimus, i|)sa beneli-

abbalissa de ipso monasterio in altero


pontiliciuin,
nisi

manus E
sub
post

non haboamus

nec distrahendum nec


dixiinus)
S(^mpi;r pontiiicis
illa

commorandum,

(sicut

23 In nomino Patris

ct

Filii

et Spiritus Sancti.

fundatio S. Berario Iribui


pole$t,

Cum

Divinitate

propilia,

dono

Oei, acsi indignus,

regimen Sancti Gervasii ejusquc nostrum discossum osse debeat, ut


superius
noininata,
vel

bcnoficia

non

ut ego Berarius \qui\ vocor episcopus, deliberavi, propria parentum subquidquia niihi Oeus lam de
staulia,

qusi

pro
suse

beneficio
vel

domno

Herlemundo
mus,
post
liorata,

Ecclesiffi

aliorum tene-

quam

et nostra

uliliter cont|uirore vel altra-

nostrum discossum cum omni re immeullius scprogalione. ipse ponlifox

herc usque nunc potuimus, aut in antea, auxilianle

ahscpie

undo et testamenlum moiiasterio. quod oostro opcre iedide Caladunno quod est in ficavimus, dc omnibus rcbus nostris,
Deo, altrahere
potuerinius,

Goraut successores sui a partibus occtosiae Sancii faciant revocarc dominationcm vel vasii in eorum
poteslalem.

pago Ccnomannico conslruclum, in


blentica, in

condita

Dia-

honore Sanclie Maria^


ubi
illas

et

Sancti Petri
prfficsse

de hac exhim 25 Et convenit nobis, ut nullus ox nobis ""'" est, convcnicntia, quod supeiius comprehen.sum
artinuttuscontra paros pro qualibot ingeniositalc hoc fccoril, aut cutum omutare non possit. Qui oxstitcrit, quancontra parem suum calumniator ipsas eo lempore tantum quantum res

dipU>-

constiuctum, videtur, prope


ratione
Ilcec

Cagliberla

abbatissa

abbatias vel beneficia, quae de


in

Sancti

Gervasii

beneiicia

tiabeanius.

sunt

Busogilo

monasterio
cella

cum

appcndiciis

tum

etalia,

suis, Priscosiccino,

monasterio Diablenlis, iilo


et

mo-

immeliorata suadoro vidontur,

tam

Crodogarius,

nasterio Sancti

Martini,

Sancti

Victuri,

quEB est infia niurum Cenomanis cta : h3BC ioca superius nominata
adjacentiis vel

civitate constru-

cum omnibus
et
alia

appendiciis

eoium,
diximus,

loca,

qme

pro

bencficio

Ecclesiie

tenemus, Bisigario,
propter isla

Boraquam et domnus norlemundus vol domnus hoc emutare voluerit, loncalur rius, qui contra vindlcel sed praeobnoxius, et quod repetit, nihil uno tonore conscriptas, una, oi^islolas, sentales suae quam domnus Herlomundus in arca occlesi;o
:

Patriniaco et Manlo,
loca, quie ad

sicut

Caladunno non nnnavinius, nos quoomnibus rebns nostris, hoc plena et integra que Caladunno voluiitate ac monasterium pr^efatum ad ejusque congregationi, in Dei nomine consislenti, unet lirmalum in perpctuum esse volo, firmavi vel loquitur, decumque nostrum testamenlum prffilalum monanostra videtur esse possessio, ad
;

alia, quam domnus Bcrarius pro se relineat vir illusler nioiiastorio suo habeat, et lortia, quam sme Chrodchild;e haCrodogarius ad opus filiaJ

in

manus corum inlcr se bere dobeat. Quaui vcro" ipsi vel concivibus suis visi fuibas epislolas tam Marogilo villa in anno xvi nius coufirmassc. Actum

sterium ad Caladunno voto esse firmatum atque concessum, ea ratione dum cogniturn est, quod vir illuster Crodegarius dux, do inferendis vel undecumque juvamen nobis praestaro non cessat,
vel adjutorium

xu Kal. R-nautc domno Childebcrto roge nostro, opiscopus hanc No\emb. In Christi nominc Berarius rex, mo factam subscripsi. CIMcbertus
enistotam a

de quo hic agitur,

est iertius

hujus

nomnm,

atque
et

Ncustriam, cujusparseratpagusCcnomanens:s,

tam nobis, quam


;

ipsi

casae facit,
filia

Rcgnum Burqundiam rcqio titulo adminisirabat. Chri.ti 696 et 71 i conclucjus inter annos
aulem

et in antea iacere disponil

convenit nobis, ut

sua Chrodohilda, in ipso monaslerio, siiperius nominato, pro hujus morilo, post discessum ipsius Caglibertffi instituere vel confirmarc deberemus
abbatissam.
ut

^Mcnm annovulgan ditur : adeoque annusrcgni ut adnotat Mabd,onius 710 concurrit. Fuerunt, qui testamcntum S. BeUb. xix, g lvii (6),
A7inaL

annox
ita

,>erperam,quonmm ravionostroadscri,serunt ;sed ore diem suum s^culi octavi a longojam tcmf
dicitur m gestissucdequo sermo c.sl in testamento, habcmuscrgo Bcrarii (7) cussor oostorioris donmi
:

UquH ex

24 Quod et
quanidiu
ei

fecimus,

ut tempore vitae suae,

supremum

clauserat. Dein

nerkmundus episcopus,

chronoiopia

Deus spatium dederit, secundum Doum et sanctam Regulam lempore vit^ suae in ipso
(nUI..e..VmCoc..co..m-(.)CrrPio.n,n..delligl.
t. du Mans._!_.. n:_.i-_
.

j..0.--O)VeU..oaIect.,p..8..-(C)Aun...M..P-.0.--^
Aual.. P- ^81-

Diplom. ad

Mal.illon- Vut. '. 'tt. . I .. KIII res Fraou. spect., 1. 1, p- 51.


p. 449.

-__\ (3)

.\iial., p.

I.
.

Ilre.mii.y.
L. II.

W
<',\

.\IMin tft1l<ll.. Auual. Ueue

alterum

; :

DE
altennnBcrarium,
^l^^'

S.

BERARIO EPISC. CONFESSORE.


T
i..n

ro^^'^^^^'

^iprimnnosiConciHumCabilonenscannon): '

obierit

'^'^^^^^^^ quulam^ ocrurrerc ridetur tertms ."'^""^',ri CaUidunum deherc tesmor,


Berarii, quamdm ncrsevernre sub regiinino domni hqui rohnssel teslator, eWnim .vi de se advivit (1) fdcit, quom tcrtuim videtur poiius jn^imam.utalibi
:

"

n ^

7^^^^^^^^^

anno 680;

ast soriptor n.orten.


(8).

nmm

dicit

Ucnmus

Z.,i'^Lnum
Bcrarii
attinet,

670 rcponit

Difrerimus

igi-

addatur ejus dtronotaxi, tur toto decennio;qundsi ineasdem nobiscum, quoad tesfnmcntuni alterius
impinyit diffieuitatcs. JScque ut initium S. Berarii dc~ hisce nos triciscrpediamus : naminipcdif Cabiloncnse cennio anticipare licet

persomt)n in scnnonc adhHnturus.


t^.onnnvsBr.

/'',m/,a.7''""< Hquuhnn Scd postrcmum usiua ncquaqmim 26 Sedpostremum istud


:

rar.s a..ur

,,,, ^si

nam

ei icrtius .stc

Beranus ^'tulo-^^-

^^~^
''

.,^,,,

,^,i

supranum.^probabilius cclcbracuiqucpersuumprocurato.

nymosc,n.copo.,<'odrnncmpo,eCcno.a^^^

,,fi.,W,,U<..to(oremrume

Ceo.mn.H.em

est

'^'y'''''"*^'^"^'\'V^
'^^

fmoqua7i-

racterccpiscopaUnmgnaumluissc.astCenomanenAV..
Berarium

doquulem '-'';'-/';

.m-

episcopum

^.,o

..^.cn,..m ^.

''

"'''V

1
-r^^^

//c^r
?^-rfc/.7da mo.^a/.- ,o.. abbalissa instiiuenda, quia
nobis.
\n antca faccre

Theodorico gloriosissimo rege, hujus

nomnus

ui,

^isZumrUe
u
disu ni

r:r

an.o 710 tcstamcntam

condlt,

noa
,

.rjre,

ui spcro,

i^Z ZZisc,stB(Calcduno)mUet
rm..m... anostro tamen Sanrtodiverso,
enio

Cnlcqanus du. adjulorium lam

.7^../. unoeodc.mqueBcrario,
a.ji

.stum, unusquisque in Cenomancns, parjo dcgentem, cpiscopum fu.sc .,v?././.m.u^ ^;//6cWo.(//cWcm..m/o .;-uco/>.../.- E sed ejusdcm Ecclcs^x caihcdram alujuando

mecum

consenttcl

Bcranum

catur;

ia laudatotesta-

oceupantem, ncquaquamadmtscrim. Necmvrumid

cuiguam
hii-

^"27
obital swce$$io
^isi

objicitur

aUa

qusstio intricaiior, quis

scoposetiam

cidcbitur consideranti lUa tcmpcstaie epvin moiiastcriisfuisse, utfatclurscriptor

epucoporum

Bcronus cpiscopus tcslator? Dc nostro quidcmSancto,jamdefuncio, sermoesse nonpotcsi: successorcm podein habcmus llcrlcmundum dici gua; verba dupliccm Berasterioris domni Berarii,

nempc sii

illc

a quo recedo (91, ctvariisexcmjUiscoxvis monsirani Cangius in Glossario V- Episcopus ct Aucf.ores Novi
Tractatus Uiplomaticcs (10). 29 Quod si quis tamen propter verba Gestorum, ^;^^ a;;;*quibus llcrlernundus successor poslenons aomni ^^^^.^^,_
Berarii (11) ^ic((ur, intcr episcopos

rimn utrumque Ccnonumcnscm cpiscojmm,


ca/nt'.

indi-

Nihiiominus antiqui Caialogi cplscopm^um

Ccnomanenscs

Cenomancnsium, prster Sanctum nostruw,alium Berarium non indicant: i)nochart.TCcnonunicnscs,


prout in Gcsfis lcguntur, i^muuni confra> ium. Sic

Herlemundus

dicitur

post Achilbertum (Aglibcr-

acccnsendum contendat altcrum Berartum, non ornnino repugnabo ; dummodo iniiia cpiscopatus Herlemundi ad annum Christi 715 prorogarc vclit: pontihac cnim rationeinvcnicmusirienniinu ,quo
pcatxnn Bcrarii

tum) cpiscopus fuisse (2) ; in aUis cjhibentur epiAfjUbertus, scopi hoo ordinc : Hadoindus, Berarius, Herlemundus (3). Et vero si succedentium episcoporu/m tcmpora suppuiamus,nutlam ((er 5.Berarium ei /lerleuiundam temporis intcrcapedinem ^uffwientem inveniemus, quocpiscopusaUfjuis inter'
c"ar7/?o55(7.

iniercalarc Ucebit.

Et Inilia

rejicienda ejriscopaius Herlemundi in annuml\h 7iiJ-us conccdit {i'2) ct Bondonneto (13) csse Coiniio Acadcmicus dc Fonceniagne in CommcntariisAca-

dcmia: Francim hiscriptionum

(14).

Ast

si

hac ra-

Berario inter tionctoUiiur d^lflcuttas cirra locum,a


episcopos Cenonunienscs occupandum,rcstataltcra

(cn?/i5.Berari
mciisihus iv ct ati^uot dicbu
-

bus,

ann

's

x.xvi,

5e(//7

(Cfrdiciaad num. b)\monstravimus ctiam ConciliumCabilonenseprobabiliuscclcbratumfuisseanno Christi 650 (Cfr num. 6), adeoque anno 652 iniessc tium, anno 678 fincm episcopatus itliganda anno 678 succcssit AgUOcrius, ct ipsc cui defuncto

1\0 adhuc vwebat Agli-^ Bcrarius de bcrtus, quomodo igitur potuU loqui 0' Ncque solvitur Hcrlemundo, quasi tunc episcoj forsan errore probabiU alicujus numeri,
circa tcnvpus
:

nam anno

quaestio

malc signnti :ma:Tima rnimdifriculiasestinnomine


di/fiChildcberU Ul, qui, neminc, qucm sciam, mortuusest, quando vivebat adhuc tcnie, arwio711 iricas comepiscopus Aqlibcrtus. Quapropicr hascc

xi (4), pontifex annis xxxiv, mensibus vi, diebus quaproptvr obitus cjus cuni anno 712 concurrit

undctif/uetcjussucccssorcntimmediaMm,quiscumque

demum ille fuerit,Cenomanensemcaihedram anno 710 occuparc non potuisse, adeoquc ex hac quum Chdjjarte vacillare icstatncntum, masnnc
deberius Ul, Neustrixrea', senis postmensibus,
licet

modius cxpticamus, dmm non nimivm urgemus (lornni Gcstorum verba dc successore poslerioris
Berarii, 7naa-ime

quum

rcgnm nominibus

in ipsorum cpiscoporum et CTprimendis quandoque tabora-

sci-

XIV Apritis 711 obierii.

riniUbrarU,uipatctinprcTcepto(.:\\\\(]c\-\d de Curte Ardimo in pago Pictaviensi ; supcrscripiio csi :


vel Sequilur exemplar dc illo inilio sub Berario Childericum qui Ncustris, AigUberlo factum. Scd imperaret, viventc siveS. Uevmosioe Aglibcrto,

Cenomanen$ium.

28 Scioequidem hacc utc^inujue conciUari posse adhibiia chronotaxi nwperrimi egrcgiique scripiohanc ris Ecciesi:c Cenomanensis (5), lubcnsgue ad

accedercm. Sed obsiat, quod in mediis calculis, quos mvestigaUones chronologic^ cxigunt, error aliquisobrej^scrii. Etenim dicU S, Berarium sedisse

nuUum
gcs,

invenio

rehujus enim nominis duo sunt


'"'^^^^J^""'

quorum

prior swcuto v sccptrum

annis\\\i,mcnsibusi\cidiebusiy[G)eiepiscopaiuminchoasseam,no%h'\,mortuonempeS.Hadoindo

sotam aus tenud, posicrior vero an. 715-/.0 amoxjumnn^ siam occupavU. Propter tsiiusmodi tenoBerariu7nposterim-cm ecatalogncpiscoporum

OK7

(2) Ibid..p. (3) Ibid. p. ^81, 286, l\n^..\i.'lH\. (5) I^ioliu. Hisl.dolEgl.duMans.t. I, (C) !bia..ii 3W. 0) Ibid. i>. .i4T. k^) Ibid., lijtrud..p. cxx. cixviu. (U) Piolm. l- 1, lutrod., p lulrod., p.cxxiii et 348. (1)

Vet. Anal.. loc.cit.


{\)

W. -

Nouv. Traiti de Diplom., t. V. P ^^^ -^<V2^ri.^Ma"ni yiosjlosEyCq. du Mans, ilM Aunal.ad.7n.(iiv.- (13) iio. (U) Miini. de rAcad. des Inscnpl. t. XX, p(10)

u''323 p. JW.

ma/nensivm

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


A

157
auctorb
akonyho.

manensium expunct/wm mattem, quamvis hxc quasi


devinando dLrenm,paratus, siquid melius tm\ illad Ubenter amplecti.

momtre-

monastcria villasque deponon minimas Christianorum slrages dedit. pulans, Ovcs cnim dominicas, ab ovilibus cxclusas, di-

urbes

terrae coip.quans,

ita versa caede laccrans, ovilia Domini evertebat ut in hercmi vastitatem loca prius desiderabilia
;

convcrsa

viderenlur.

Undc

inter

caetera

facinora

VITA

sua monastcrium cximii patris Bcncdicti dcpopulans, rcbus omnibus orbatum, inhabitabile rcddidit
:i

SANGTI BERARII,
EPISOOPI CBNOMANENSIS ET GONFESSORIS,

/.

adhuc eodpm ab ipso pcr Spiritum Sanctum Beato Bcncdiclo,


Qucc cvcrsio
qualitcr,

vivenle

/ '"" f^*^ ""


**"""'

prffivisa

alque

przeilicta

fueril,

qui

plenius scire

AUCTORE

ANONYMO

GESTORUM

volucril, in Dialogoruin libris Bcali Grcgoiii facile rcpcrirc valcbit, ad quos lcctorcm invitantes ^ ea Igilur rege supraquffi ccBpimus, prosequamur.

EPISCOPORUM

CENOMANENSIUM,
et

dicto

Francorum

uno

codcmquc

lcmporc

gubcrnacula fclicilcr rcgcnte, non dissimilis duobus

Ex

Mss. Anisolano
Analectis

Vete-

cor[)oralilcr altrinsccus Ucet amaloribus Dei, longc posilis, domno scilicet Bcrario, Ccnomannis
civilatis

cpiscopo, ct
in

Mummulo,

Floriaccnsis
positi,

mo-

ribiis

Mabillonii

nastcrii,

pago Aurclianensi

vencrando

collatis a.

abbati divinitus ostensa est visio, alterutro lamen, quod allcri de cisdcm Sanctis corporibus monstra-

tum
I!

fucrit,

igndrantc

Ii.

Quadam
solito

itaquc noctc

dum
R

Gesta domni Berarii et Cenomannicae urbis episcopi,


qui fuit ultimo tcmpore Clodovei,filiiDagoberti,et

praiflictus

vcncrabilis priesul

Berarius, pcrvigil in
pcrsisterct,
ei,

oratione positus,
(ut diximus)

more

divinitus

pricceptum est
Dci

ut ad Bencvcnta-

nam rcgioncm, ad
batur,

locum, qui Mons Gassini vocascrvos


dirigeret,

dcvolissimos
sacratissimaj

qui

corpus

Scholasticas,

sororis

scilicet

sanclissimi

Bcncdiiti,

(juod

illud

jam dudum ab
sed
et

tcmpore
jjomiius Dc
pug^
^^.^Jg

Clolharii

atque

hoininibus

quidcm
crat,

neglectum,
dcvotissime

ab Angclis

frcqucntalum

cum

orani

Theoderici, filiorum ejus.


s.Berariafl,

vcncratione ad ejusdcra, id est, Cenomannis civiad cumdcm vcncrabilcm episcopum ct tatcm,


venerabililer

Bcrarlus,
partiiii

Cenomannicae

urbis

cpisco-

de

rcliquo

obscrvalunim dcfcrrcnt.
rcveiationi
in

epiicopus ceno'

nalioiie

manemis.

Francus parLiin Aquitaiiicus, nobiUssimis utriusquc sexus parcntibus, ^^


in

Non dispar eliam huic


monasterio
ipse

Floriacensi

suprascripto

bcalo
ci

viro,

Mummulo,

fecit cl ortlinavit

Cenomannica
ipsa

parocliia

monadegcre

abbali ostcnsa est visio, qua


et

steriola
instiluit.

noniiulla,

atque

rcgulariter

ad eamdcm

injunctum cst. ut provinciam, ad prcedictum


viros, qui

Igilur
b,

berli
vir

filius

quo Clodovcus, regni Francorum sceptra regebat,


tempore

Dago-

locum

religiosos mitteret

sacratissimum

utifiue

blicarum

nobilissimus et in administralione purcrum perspicacissimus c : nam cum

in prsfalo Beali Bcncdicli corpus ad eum usque quod nupcr, Domino volcntc, ab infimis monaslerio, fuudalum fucrat, simiti modo collocandum defcrrent

pctitionibus seregregiis poUeret moribus, juslis tam facilem quara devotum noslri vorum Dci

prffibcbat

asscnsum

d.

Qua dc

re conligit,

ut cjus

Domino sulTragante, praescriplorum pignorum mcrilis, implctum cst. tmum 4 Pricfatus igitur domnus Bcrarius, venerabilis
/.

Qnoil

ita

conslruda ficrcnt lemporc multa pcr regnuni cjus ^ monasteria, multa religiosorum actuum augmenlarentur insignia.

pra^sul,

fide

firmus,

actione

felici

perspicuus,

'^it-umftoriacensi
Jr

secundum visioncm
diosissime
pcregll,

sibi

divinilus

ostcnsam stu-

muiu.nMontmc5j.mm,

2 Dcuiquc iut.M' caelcra sui

tcmporis divinorum

acluum
dicti

indicia,

ctiam bealorum
Virginis

corporum
Christi,

Bcn.'-

dcvotissimnsque Dei scrvos, hujusmodi, Domino doccntc, perficere dcqiialiter cosquc ad id pro bcrcnt, sapicntissimc inslruxit
;

scilicet

priecipui

Confcssoris

San-

cteque

Scholasticae
servis

ac sororis ejus, quiin

busdam

Dei

ex

Galliis

provinciam, divinitus advcntantibus ostcnsa ipso

revclatione

facla,

Bencventanam pro hoc


pignora,

direxit. Ipse viribns pcra-endum absque dilatione intcrdum numastcrium al> infimis fabricare aulcm minimc dudum habitabili et construere in fundo, omnimodis satagens, ul suie scdis ccclcsiae studuit,

sunt
in

ac

Domino pra?cuntc ac
e rabiliter

comitaiile,

Galliam venccor-

delala

Ilaec

namque

sacralissiina

fuepora inultis tcmporibus a frequcntia hominum quc-e rantrcmota. Ouippc cura loca Montis Cassini, fucrant ea rctincbant, cx tcmporc, quo a Gothis refunditus eversa, in solitudinem pcrsisterent

Doniino siVccptum opus fcliccm atquc oi^falum, in corum revcrsionc favcntc, pcrcipcrel elTcctum, * quo dcsidepriEparatura et dcccnter ornalura, in complccli atque ornatissime componi
rabilis possct

Mabui. .u-<m-

'"

thcsauru^

invenircnt locum.

Intcrea

priedicti

ad

huiusmodi

explendum

opus

devolissimi
libentissimc
iter

legati

dacta.

Cum
suae

igitur

gens Longobardorum diu


carerc noluissct,
et

infi-

vcnerandi prssulis pr.Tccpla perfccturi, dum volunlatcm Dei


:

secuncapcre,
in

delitatis

tenebris

jugum

impuDomini fcrre detreclans, cos, qui fucranl, venit, nominis Chngnare dccrcvisset, Italiam
stiani

Domino praeuntc, ca^pcrunt monastcrium Floriacense hospitandi


iter
et

ct

divcrtcnlcs

gratia, missis

iinpugnandi
:

gralia,

ct

suo

eam domimo
judicio

scjunxerunt. Qui se ipsum suprascriplis aptissime pcrgcbant, perficere fatebantur, ct iHi

Deus longe mucroni tradidit feriendos. Quie gens cjus BcncCccdis extcndcns crudclitatcm,
subjugandi
cujus
incolas

occullo

quod tamen ncmo ex


iter

illis altcri

rctulit,

cujus

rci gralia

bujusraodi
progrcssi,

faccre curarenl.

Inde vero simul

cffiptum iter

usquc

Romam
cum

vencrunt,
pcrvenissent,

lafequc suae

ventanam agressa

est

expugnare provinciam

cujus

et Tndivisibiliter

peregerunt. Quo

VITA
AUCTonE
scnl,

S.

BERARII KPISC. CONFESSORIS.


eratia simul g"""/""

Bcati

D^iri Pclri

ha.ilirim basilicam

oran li orandi

da.n

adicnmt:
inviccm

indc

aulcm
1

cgrcdicntcs,

qnas.

s,

b
e
s

ob.cntu loca

si.^ulalim

visondi Sanclonim, a

disccs.cru.,..

oc

vero,

rc.

vent

<^^^^'^J^ ^^^ ^^, ,,^J^^^^^^ i..>menL, in lau- '-'^...rj .fs gc ^,, ,,,,,,icti,,^ ;-;,
">
,.nt

j,,,,n,cris

locum, lumine claro, vclnti rlivcrsis f,icil,u3 luminibus, illuslralum, pr.Tfulgidc

;::n;::u:ro^
(xd

1.:

:::;

?r::"^dSi
,

Jum
...,

vc..o'scq..c,i;

dies

pnmum

inucesceret. a^

avehenda.
-SS.

le 'riX^w'^;::;^";; 5 peruuun "' ;


i

.tq

nuod cpcrant,
'-

'o.J.^^
eumden.

et hyn,nis ct o.-a,io.,ibus Hon.i-

corjiorn

Be-

^j.,,

ad

num, ut corum volum impleret, suppliciler obse-

tudieti el Scho-

lattica

^^^^lnZn l^cll::;;

Sm

ilerum,
volente,

aiicio lltero

r
m

sl^C
ignorante, h

crauU, devoti.ime acco.unt. Po^ .liuUnam vero


precem
sacralissinnim

a io

Domino autem
^^^^^^^

locum,

,n

quo

jniprov^se

una die sim

- -

^;^^^.;

^,,^

ique
velkt,

g^ncta cornora qmcsccbanl, cum summa veneratioue adoun.cs, locum ibidem inveniunt exterius

^!^^^^ ^^'"Zi^^
:

quidem vilcm,
ccclesiam

intcrius

antem magni

pretii

marga-

ev^n us accideret

t^^

sibimot mu(no sui

iti-

cons.dcranles

nomina eorum, quorum


cond.la eran
patefacto
,

rcrscau.
UabUI.()ui

Sanct-e

ob quod desidcrium tam longum * diu occultaverant, masu ps "ent laboroin, quod scilicet ^iri. qnod corpus ni eliruut Ccuomannici anlom quod Floriaccnses

sacralissin,a

p.gnora intcrius
atque

per-

ct

spiciunt

evacuatoque

codem

lalere loculo,
sportellae

desi.ierab.lem tl.esauru.n intra uuius


:

Scliol4^tic;r

concLudunt siuum
iter,

moxque cum summa


.cpctentes
fosli-

Sincti Boncdicti

a 'pra?'atis

suis,

quibus
fucrat,

id

per

foslinatione

(luo

vone.-anl,

rcvelationem
aua^rorcnt- ac
plosset, ad'
ittneratido?

diviuam
^i

ostensum

directi

nantos

.-cgredi

cu.-abant,

i^ortantes

quas,

Donuno
h
illius
'"J;;;"''*"

Domimis corum dcsidci-ium imferendum advenissenl, ibidemque pau-

propiliante, invencrunt preliosas ma.-gaj'itasA-.

* cessantcs, cxspectabant evcnlulum ab itcrando U tum rei et obnixe doprccabantur Dominum, ut quam ii.se ois .evolai-o di-natus rucat. visioncin

8 ^^ rogiouis attingonlibus, vox a Deo, diviuitus por ^ noctem facta, monuit eos, ut velocius inde regredi
In(e.-ea,
illis

repodanlibus, jan.quo fines

curaronl,

nec ullas nioras in .-edoundo

face.-ent,

ostondeivtut

quiqne eos ad hoc opus deslinaverat,

non

iu

vacuum
itaquc

cucurrissent,

tbesaurum,

pro

Quo vonerant, domonsli-ai-o non


qui coelnti utdicio

diffo.Tct.

nealiquod impedimcntum a civibus aut a quolibot illarum rcgionum eis accideret. Nam eadem nocte Papam Romanum / quidam per v.sionem ita alloCur te, inquit, tam gravis somnus cutns est opprimit, ut slratibus dedilus, cu.-am lus provincia> negli^as ? Et quarc, dim.ssis publicis utihtali:

6Cum

signi

alicujus

causa

capiendi,

et loca ejusdem montis discursantes peragrarent, seduli explorato.-es oculos verterent; huc illucquc

conspicionles eos

quidam g.-ogum
rei

paslores,

sci-

bus,
tibi

pi-opriis
sit

impHcaris? Namque, ut manife.slius

scitabanlur cujus

causa illuc

venissent,

aut

quod

dico. novcris te hodie

magnai-um virejus,

quare

considcranles
curai-ent.

explorare

Sed

tam diligenler cadem loca, cum illi onnptum ncgo-

tutum patrociniis carcre,


atque
tantes,
auditis,

Sancli

Bonodicti scilicct

BoataB

Scholaslicae
Gallicis

sororis

quorum

tiura eis manifeslare doti-oclarcnt,


jelate
lior,

quidam eoruin,
eos occulliorcm

corpora quidam a

rcgionibus bnc adven-

gravior

et

longilurnilate dierum pra?stanintellexit

nutu
ait:

Dci

lactus,

modo fcunt humnnda. liis ilWic secu.n Papa Romanus, sine mora a lecto exsiliens,

vellc

invcstigare

causam,

sccrotiusque

evocnns

eos

Cur mihi rom,

pro qua

vcnistis,

tam

occuitam facitis?

Nam

si

mihi
ila

eam

innotescitis, si

arma coniitosquc requi.-it, et junctis sibi Loiigobardorum auxiliis, conabaUir poisoqui reccdonU^s. Sed famuli Dei, memorata visione acccpta, formidantos, ne forle cis aliqnid tristc acciderct, frcrospiciunt,
et

admoduin secrela

fuerit,
Si

peues me, sicut apud


rei,

vos, occulta manebit.

autem conscius cjus


data

quentor
hostibus
ploli,

retrorsum
velociter

videnl

se

ab

quam
digna
dicti

qua?rilis,

esse

potero.

mihi

a vobis
scienliie,

recompensalione
rei

pro

quantitate

evcntum
Dei

manifostare curabo.

Cum

ha^c pric-

famuli ab ipso percepissent, roi^ulantes

torrie se supplicilor implo.-antos, ut qui eis corpoi*a Sanctorum suorum rcvolare dignatus fuorat, quique

Tuncque timore rcp.'ostravorunt, omnipolentcm Deum


suhsequi.

^,

intra se,
rexerit,

ne

forto

ut eis,

pro l.oc eu.n illuc Dominus diquod quiE.'ebant, ipso indicarct;

perpendenles

etiam,

quod

in

anliqnis

invenitur
;

hactenus iilis prospcrum evontum concesserat, eos et ab insoquontibus potcntcr liborarcl, et ad propi-ia clomentcrahsqucgravi impcdimento eadem
sancla pignoi-a dcferrc concederot. 9 Quorum mox prcccs divina pietas exaudivit, quai inter spatia, et ila densitatc tenobrarum
fc."

sapiontia, et reriim prstcritarum consilium

intcr-

"..rrwi

rogali cx ordinc, pro

qua re vonerunl, retcxcrunt hisloriam^ otquK visio proplor hanc rem dcmonslrata
fuisset,

innotuorunt.

Nulla

erit,
si

inquiunt,

in

reddcuda

tibi

mercede
die,

diialio,

noslro satisait
:

utrosque erant, replevit, ut praiccdenlibus q.iidem Sanctorum corpora defcrentibus, Dei, sorvis

faccre

potci-is

desiderio.

Tunc scnox
venerit
el

Cum

eadom

densitas lonohrarum

nihil

obessol,

perse-

proxima,

recedenle
celerius

nox,

paululum

cutorihus
scrvi

quiescentes,

surgite,

septa

domus

facuUatem vidondi aul inveniendi prajcedentes omnino dencgarct sicque


vero
:

omnom

cgredientes, sub nudo aoris axe prudonlcs speculocum hujus latores assisUte: cumquc aliquom
solitudinis clarissimo

Doi,

omni pavore

sublato, intrcpidi,

Dommo

luminc radiarc conspexerilis ad simililudinom lucidissimi montis, locum diliveracilcr cnim credo, quod ibi genter nolate
:

redirent. Tandem igitur, iaboriose, salubritor tamen, tanlo confecto ilinore,

tribnento,

quamquam
Bonodium

in

praediolum
/n,

quoddam

rcvcrtcrunl,

nominc

invenietis causam, pro


psistis.

qua tantum laborem sumviri,

cogente,

silum in pago Aurolianensi: lassitudine in quo loco cum paulispor indulgeront

quieli, ecco qiiidam sine ocuiis

matcrno fusus uUto

Hiuminati SS,
Jlfl((/um xnv
niufit.

7 Vcncrabilos igitur

ardentes

pro hujus-

advonit,

magnisque vocibus

oris ac fidci Sanclos

modi desidcrio, paululum, ut eis scncx praidixcrat, sonmi percipientes, primaque vigilia surgcnles,
de

interpollabat. nl qua? natura nogavcrat, sibi luinina prtestarcnt. Igitur dum in his vocibus perstarol,

domo

egrediuntur,

prxdicla^que

solitudinis

parvo

intervallo

atque

vix

plagam

sollicile

consideranles, conspiciunt

quem-

discussa caligine

caecitatis,

una hora cfnucnte, lumen sibi diu negatum

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,

159

turn

ccepit

aspiccrc, et

Deum simulque

S.

Bcnc-

ral,

dcfcrendiim ad Ccnomannis urbem


dimittcrent.
Intcr

cum omni
arabiguilas

AccTontf

diclum

el ejus

sanclissimam sororem Scholasticam


vocibus cocpit extolicrc.

caritate

ha:c

vtTo

anovo.

masnis laudum
10 IMacuit

discernendorura ossa corporum facta cst non


dica,

mo-

TZjt

'

miraculo ahud in Divinitati huic conjungerc, ut quant^e .sanclilalis cseodcm loco Namquoruin cinis porUibatur, ostcndercl. senl ncquibat, pcr qucdohilis quidam, qui crcctus irc qui omnium tcrram repciKlu se trahcns ulpote

quippe cum ulraciue niixlim posila in una eadcmquc, ut diximus, spurtella fuissenl dcvecta
r.

Hac ilaque

illa

discernendi

facla

diflicuUate,

mcM.brorum

officro

dcstilutus erat,

advenit,

im-

hoc sapicns esse consilium dccreverunl, ul ossa quBC minora esse vidcrciitnr, scparatim ponereuquod ila congregarentur tur, majora aUrinsccus
;

famuios pUjrans auxilium ab oniriipotente Deo per ca'pcrunt sc nervi, diu miro modo illiu^^. Itaquc
contracti,

factum
ccrlius

est. S(;d

cum

adhuc dc his ambi^'Crcnt,


dignarelur,
in

et

quiddam
eis

cx hoc scirc vcllcnt,

Diviuilalcm,

extcndcre,

et aridi diu
;

mealus vcnarum

ut id

lucidius

ostcndere

obnixc
par-

atque ita, Oeo sanguinis iniindationc iuuncclari roborc, la^tus super pcdcs constivolcnle, acceplo magnis vocibus bcnedixit. tit el curaloribus suis
Qui locus hactenus basilicam
rclinet, in

rogantes, lotius noclis spatium

precibus transe-

gerunt.

Manc autcm
corpora ad

facto,

contingit
illis

duorum

vulorura

ioca

contigua

deferri

honore

eorum
veri

consccrataiu.

Cumque de eodem

loco

mo-

pnediolum adierunt, mille quingcntis fermc passibus a monasterio, ad quod tcndcbantdistans, Villa-Nova cognomine n. In eo
placuisset,

aliud

exanima, quorum unum masculini, allcrura sexuserat fa-minini. Consilio itaque inilo, utraqoe mascucorpora ad sc defcrri fccerunt, et corpus qua? majora vidcbantur, lini juxta sancta ossa,

vcro

eliam

cum

aliquaiitulum cis quicsccre placuisset,

ohvius cis

quidam

cuicus faclus est,

qui,

magno

jnqietu ferociter faclo,

sportam, qua corpora Sanportabantur, api rclicndit, quem vir Dci ctorum

omnipotentiam divime majeslalis invocantes, ut illorum hac causa sensum dignareoperante tur faccrc ccrliorcm. Factumque cst, mox ul morlui corpus raortua divina potentia,
poni fecerunt,
ossa B.
Bcncdicti lctigcre,

qui

mortuus jaccbat,
'''

modcrata studuit coircctione castiB Aygulfus atque ab illicita praesuraptione rcvocare. Scd garc, lumen amissum constristabat, rcspondit,

vivus surrexit.
13 Simili

quoque dclibcratum

cst

consilio,

ut prodigioie
''<:'-

dii-

qucm
nullo

juxta minora, quae vidcbanlur ossa, corpus

i)ucllai

modo se posse ab eo divelli loco, nisi quam primumlumen reciperct; pronuntiavitquc se tantae

ponercnt mortuae. Supcrna aulem SancHe Trinilamortalibus juntis omnipoteiitia, ut dcmonstrarel


ctos pro condignis

fidei

cssc,

ut quidquid

Saiicti

petcrciil,
ipsis

rum

Reliquiae fcrcbantur,

Domino

quoannucntc,

mcritis in cevlis,

(lui

germani
pares
ossa
s

fuerant

in
fecit

tcrris,

quos-pares
s.

fecil merito,

etneUqux<B
s.schoiasiKce,

digna secuta Iribuere possenl. Cujus ftdcni piiemia rccedcnlibus tencbris ab namque, paulatim sunt recessit. oculisejus, ab eodcm loco clarcvidcndo cum in eundo nulla mora Post hicc vcro
:

etiam

miraculo

Nam
:

uhi

corpus

puella^, niox surrexit viva, S. Schoiasticre tetigere


quffi

jam

pridic fuerat raurlua

sicquc per mor-

ficrcl,

agmiua monachorum cum ])lcbc territorii milliario a Aureiianensis obviam cis |)rocesserunt
Vctus-Floriacus ;j ; monastcrio, in loco, qui dicitur gaudio et Islitia atque houore magno ibiquc cum

bajuti funeris, qui tuos estmortuis vita reddita, ct vitae ad tumulum mortuos fercbant, cum tristcs Omiiia circa rcdditis alacres ad propria rcdicrunt.

cxccpcrunt

corpora supra dictorum Sanclorum, in codem loco dic sub quinto iduum Juliarum, ct solemnitatem cum ingeuti i^titia illa eorumdcm
in Dei laudibus pcrcgcrunt^.

quam quanSanctos suos diviua clcmcntia, apud corpora etiam tcstatum valerent eorum merita, mortis crepta, bantur cxauima, cum a faucibus
ficrent

Cum

igilur

solcmm-

Anliquum namque inusiaclum hic constat miraculatumque post ut dcmonlum; quia umniputcntis Dei manus,
iterum rediviva.
Elisaei

tatem

celebras.sent,

dictum est, Sanctorum corporum, ut supra CcnomanniGae urbis, a dorano plcbs


pro

straret

Sauctos

ncc

novis

nec antiquis caruisse


antiquis vcro mortuos
t

miraculis;

vivos

nobis,

obviam suis civibus Berario cpiscopo directa, Scholasticae corpore, pro dererendo SanctiE

quo

idem pontifcx

raiserat,

afiuit,

secura

ipsum de:

nitcnG ccnter, ut compctebat, dcfcrre gesticntes utraque sancta viris, tibus aulcm ejusdem loci

Prophetarum, complcturque vcnQui crediderit in dica vox Vcrilalls promitlcntis t : ipsc faciet, et wajora rne,opera(jiuenjofacio, et vocihonna fac-et. Lstis ilaque animis niagnisquc bcnedicebant Dominuin, bus cuncti unanimiter
exlulit operihus

et asseveranlibus, necorpora pciics se retiuerc, Sanctorum Gcrmanorum corpora

quaquam

vclle

sicut eos iu ab invicem scparari, sed,

i^nori

mo-

numcnto simul jacuisse placuerat,

ita

sccundo

contra indivisibiUter quicscere velle. E sapicntes viri talilcr contraniciquiquc nobiles ac prohatur, ut Justura, inquiunt, non esse dixcre
:

Ccnoman-

quos divina

volunlas particijjes fecit in superna revelationc atquc ostenvisionc superni oraculi et quiquc sinml Sanctosione diu occuUali thcsauri, suffecorporum tumbara adicrunt ct qui in

fucrant dnbia, lam cequi ca, quffi hactcnus illis rcddidit cerla. lebri miraculo dubilatione, qua: pro adCenomano, 14 Rcmota igitur omni corporibus animis eorum diu sanctis discerncndis corpus S. Scholainhieserant, plchs Cenomannica scapulis propnis vencrabilitcr levatum, sticiB gaudio ad domnum imposuit, el cura ingenti episcopum, iter vcrUt, Bcrarium. suic civitatis habcntcs qnemdam Dei famuducem hujus negotii

lum

qui,

alio

sibi

adjunclo

vcncrabih

socio,

Romam

opus cxplcnatque Benevenlum ad hoc


fucrat.

rum

fuerunt, rendo hujusmodi labore parcs parliantur. Maxime vcro fructus laboris que non duo magna luminon csse dignum dicebant. ut

ut etiara

Bcrario direclus diim a prauliclo domno

Scd allero in
niiserante,

lioc

Domino itincre defuncto, superslcs. perfccturus exs.st.'ns c, negolium


procuravit.

angustia, naria unius loci coarctaret locis sufliccrcnt singula.

cum smguhs

abowhus
s.Bvncdicti

12 His ergo et hujusraodi assensura Iibcnadquiescentcs, pctitionibus eorum decrevcrunt, ut lerprabucrunt; sic deliberantes
ipsi
S.

sermombus tanaem

omis coeptum deccntissimc pra^cunte ac subsejHtur Domini misericordia ad Cenomannicam urbcm, quenle eos et comitante, eorum jam per lotam camdem prof ima adventus gradatim propinquavcre. Qmvinciam divulgata. v(mcrabilis pontifex, una

Tandem

Benftdicti

el socios suos

una cum ad hoc misesUca corpus domno Berario, qui eos

tanturamodo corpus rctmerent, concivibus suis S. Schola-

busdomnus Bcrarius, omnium graduum cum revcstiUs sacerdolibus ct Umribulis atque candeet clericis, cum crucibus
laui
is,

VITA
160
adcToRK ano^yho.

S.

CONFESSORIS. BERARII EPISC.


ncuon
j

Hbris

SssmJe

<eu omniDus sexus ct a.talum mul i'nnumcra ulriusque n, cclebivu. concenlu i,Lc oLvius, pcrsonans sac,.atissimum S. Scl.olaoc^unit. et

ecclcsiasticis vex.llis,

"m

^rvir'r,ne:Uisqu.Sanct.
',m

Mariac canonicc consc- d bonorc Dci Ocnilricis manct. atque m ca nn-P bacl('-u.s occlosia DeiG^^^
i

ri^nnlia^virlutesdivinitusunl
a>.iincare,
in

lac,^.lurpe-

iedificia ope,-ar. el cdTOvnnt nml)0 rcliqua

S:X

sticiecorpusvcncialiihlcrsnsceinl. ad iToui civitalem ingre.iicns,

cu^

dixini. opus intcr Sarth """'"' atiset uviun. '^tm.isctisallioc (u.

monaslermm, nnK,nn au^

clau.lrum

quo agmina monacharum

el re.ularilcr v.vero doe stam.erunl, jux.a Reguiam S. IteneO.cl, eas u funf. atqne De suo namquc monaslerio, do-erc instiluerunt. Mariae inlra nuvium Sarthae nuod eslin linnore S. Cenomannica urbis conslruclum alque

Sega

Pi

niurum

::;^;:;:;ve;^..i.i.ucineccjcsia..an.n.^

.licatum dd,
Kd-x

ubi

tum tempore
erat, et

S.

Berarii
scilicet

donma

dd

propinqna auiet Mdrcclnldis,


Reiriila

domm
supra-

Berarii

sub

abbatissa S. Benedicli

af^mina

monacharum

Cbrislo servire
et

aictus p(.nlircx addnxit.

X:^'nS:r"ns^::^.f^r"r: "" lffin,.narum


aua-inta

centum

'

.f

balas
tes in

..^,.:

monacbas, bene proS. Benedicti degenac sccundiim normam Tuffiaco regnlariter una cum jam
priBdicto
constituit,

egavil; quce sc, cj.,sque magislerio

i^

reliclo ^^^""'.- ^l^" "'

dic'ta

malrona Lopa degcrc


o. S.

Dedit insu-

."ta
/

S.-qu^e '^"^ J episcopatus cl ep.KOIi.lu i-> .._ ;.,, ^''f^^^'-^'"''^^^^^'^ ri' lUS dt n mi sui .um j i. "^l^us ^U. ipsum monasle qua.scun.que att.-a' .'-^^- -''''^-'
'

'

'

sed.s ex -nonnullos vicos, necet Llesii aliquas villulas ct .,, Ecclesi^P :,,,,i. pra-dictum moposscssiones ad i,in,rlic l.rn nlO-

ner Sitpe oiciu> p'r s^l>e ,lictus


.

lic,a,ius u^."

i-ebus suae -- --

i,on

alias varias
in

;;:,r^r''S" "- ad omnibus


d avit
,,

na<lcrium
neiit

psu',.p,e cun.

se pc,.t,nem^
pra.sul..ba.,

ex

permaadjutorium, quie hactenus ibi monaslerii congregat.o quibus ipsius


l'.

bu

ua^ sedi el malri in

Eeclesia;,

e.,.

S ieC.m
tibus

lus

atque

pcrpe.uum fo.^e eensu.t et Eccles,. saeerdovel ejusdcm ma.ris pos canon.c.s perpetuahUr
reliquis

su.s s.c-

eorumquc ecclcsias victum vcstitumque baberenl, percgrinos plemler et reet bospiles ac


ornarent,
gularitcr

rcciperent,

et

Dei servitia

plenilcr cl
sanctx obttu>. sanctiobitvB

regulariler peragerent.

Se ,.l2
b a.ssima.

.cliquU

,/.

Quod

bactenus

mer,l,s
.

subjure Is Ipsum ergo monastcrium

suae sedis

Scbulastica,

pron.eren.ibus.
decbra..,r,
eu.
s.t

.nnumepra^s a
te
l,o-

1 miraculorum
SanCa noriaus
FuMlalio Tuffiacenfis

ruluris temporibus csse Ecclesiir dereliquit, atqnc sub ejus ditioiu^ cum augmcntalionc el re"ulariter
:

vi.-.utibus

et individua Trinitate,
et gloria

scmp..r

nunc
Anien

et
:;.

semper

et per

...f.n.ta

multa agmina morerum vivei-e inslituit uiM et id est cenDacharum adgi-egavit, el pcrfcctum, una cum relitcnarium immerum moiiacbarum,
sacerdot.bus porlam ejusdem monaslerii famulis eorum in nua cum et cfEtcris Dei .ervis, esse connrmaperpctuum per suum teslamentum Dci servi et pauamminiculis vit; quatenus ejus matri Ecclesup famuperes Sanctffi Ccnomannicae vitam et vcstimcntum percipere abundanlius
quis ad
lantcs

<iacula saeculoruni.

16

Temporc
crat

epscopi,

namquc pra^dicti domni fa.m.na qu^in eadem parochia

Bcrarn

CA
a

1;

aa
bb

]n villa

fl"n-inmIdoneaW./,volens agere, ccpU frequenta e quod se minime valens Berarium, ^' Sanctum pra^dictum upus mererelur jam d ciuni De lium el auxilium consib.s et pe..dueere. Cujus :r:.:ci.u usquc perducc.-e. ^ rrnniicnlissimiS i aa emtiui ad enVctum usque 1 . ..., s^ su.sque utcns, 1 n,cmorata Lopa 'i" f, * '': ,n P "^^ colloquiis, mag,s mag,sque

nomine Lopa, rclicta vulcl.c m proprio suo qua. amore Dei accensa, TuUiaco aa, s.ta super quadam, nomine aulincare monaster.um,
devo.a.

valercnt
citer

Cni Dominus, nobi? orantibus,

inultipli-

^^^^^^"^

"^^'

relribuat

mercedem suam.

Piffidictus

ergo

domnus

Bcrarius fecit ccxxvni, subdiaconos et relites cccGv, diaconos .^ ot sedit in pr.dic.a

ordinationes lxi,

sacerdo-

---,;: ^;^,^;,

ee

rruens

sideriis anbelans, an,o,.e


dicli

quoque

v,

--'"

domni

Bera,ii,
,.cbus

pra.d,c.am
et

^^^ T ,,niac, m
,"

dies xx,v, et obt sede annos .xv,, menses iv, pago ^jovembris in Aquitania, ,n ., ^^, dici.nr ane.t IT- Inde g^ .^^11 ensc, in villa, qua. ^ ,
,n
^^^^^^^^ ^^^^^^ ^^p^,,^^
.

f!

C eum on.nibus

P"^'^^*'"'l"'"^.

dudum

rc

..^.,,.i.,,.nii^ mu t,s subsc . cbarla,.um, m.iltis subscr.dcrat, per sl.nmenta reheo,i.,bus e beutiLus episcopis, abba.ibus, con.ra.l.d . ^an Ue legibus quis nobilibus viris, "^. Cenomannica. n,a.,i Kcclesia;, ^" J^'"""^'" "! Clodoveum, ..egem F,anco nostro eniscopo antc " sicut ,n cjus rnlium vidcUcet Dagober.i cc, ''^E-'^;;^^ arcl.ivo uostra. "'^ stru.en.,s, qua. i babetur msertuin. Memorata hactenus servanlur. dictun, regem ocnmi traai.io.,e aute jam ve pra.cep.o sua p.opna wTb.,s peracta, ejusquo connrmata, ca.pcrunt

aliis ecclesiis et

piop.nqms m,n.me lam

Pontileva ,w, quod .^tynodocbio vel monasterio .SYnonocHiu ^ci iiivj.....-.w.s^nonot, d,sc^ e=.n,.Hii.,s et d,scisacerdoUbus suo opc-e rcslauraverat, a
p,.lis

,pse

99

suis

virtutes declaralK
adipisci
fulli

iu.b, bono,if.ce, cujns meritis Qui ct cum Sanel,s sunt.


;

multffi

rcgnnm

meruit sempitcrnum
assequi,
et et

ora.ionibus,
p,-ineipe,

quod et nos, ejus donatore donaute

omnium

possidere

mercamur

per

immorlalia SKCula sa^culorum, amen.

ANNOTATA.
divcrsa erai a Plcr,wu,ye, nhi
hcntis cxprimit
:

manu

'cor,.obo,ato
id

legaliter

lectio,

textnrn

^^,0,
el monfialetii

estdomnus Bcarius

cl

Lopa, const,.uere
^^"ccurre ent

nraifiKum monasleriuin. ' novam

in wargine

tawen lcctmxe^ Mab>l


iVfti-^tri.r Nc^a

Tg Scd antequam

ii.ibi

S. A/iit'(f

faccre ecclcsiam,
fata

lanto desidcno

anbelabat P ue-

lonii aiinotarims.

Deo dcvola Lopa, nl

domum,

qua bab

lare
cl

hvivsnominisscc^ndMS, b Clodov^us,

solebat,

ad Dei servilium jam d.cto ep.scopo pra^pararet. Peliit crgo sibi a Mana^ honore Sancts Dei Gcnilnc.s ecdestam in Sanctus epiprsdictus sacrari Cujus petitionibus placitum esse assensum pracbens, quia Dco scopus casam co-novil, praidiclae matrona;

faciendum

nobililer

Bmcjundi^ rcgmmioccvpavit '"'""';; 7';. ohtvm svMm v Se joto (, /, x,x JaKvarii 638, ad
c

Variant

mvltvm

antiqvi scnptores
indole :alii
e

indm
contiario

Onavda hvjvs Clodocxi

"^-^'"

eccles.am

ivwvus cvm

alu lavdiOvs cilollvnt,

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


i

161
j.

cwm

ta)tif/uam vecordetn ct om/ii libidim


(I).

deditum

tiaduoml
d Gesta

nulla proferunt Ciodobiograjhi conv.ri II dijhmata, exquihuii asscrtin nndta recensent rervmi prinarf j.ossit,.sed neque

CenomanenMa

num. W et ajnid Adalhcrtuw (10}. Oterum simpticiorem brcvhremque hujus translationis bisforinm p.rhihcl nohis Anonijmvs Germanus
referturjtic

V. n.

GalUcarum

scripiorcs

nempe unum

lilideqish

apud ShbiUonium (11). Et id quidem de Papa, Italicarwn rerum incurioso, fabulam sapii, si translatio h.rc ad
1

adeondiacono, quo Castrum Barjaiidaruni donat monasterii et quatuor pro monasterio structionem
S. Dionysii, prope Parisios (?). Uencdicti ct e Ihrc narratio de translationc SS.
ScholasticiB in

annum0^^3 pcrtineat,

ut vult

Mahilhn us

{\2):

nam

ilh tempore S. Martinusl, quianolebat consentirc ecthcsi Consfantis iwperatoris,mult'plici prrsecutioniobno.rius, tandew e sua sede cjectus, in Chcr-

GalUam, non ^nuUis,

ast

iis

quidcm

sonesum relegatus

fuil.

Quoniam iamen
II,

translatio-

sat

mayni

woiiicnti, immutntis, repcritur scripta

nis Fhriacensis propiorem cpocham non habemus,

ab AdaWcrto, Floriacensi monavho^ in Appendice ad Vitani S. Bcnedicti sub diexsi Martii (3). evcrsionem f Jlistorici Cassinenscs vi.raitinqunt Gothicam (4), sivc quia nuUa fuit, sive quia destruciione Longobardica cjusfuit obUtterata memoria.Dchac vero habet Paulus diaconus dc GcsUs Lonqobardorun, Ub. vi, cap. xvni (5) Cccnobiiim
:

quam tempus

rcgni

Chdovxi

quod ad

annum

tmnsChr^sti 656 cxte7\ditur, ficri potcst quod h<rc latio ctiam ad annuni hunc proroganda vidcatur
(13),
:

genius

quando Sedem ApostoUcam tenebat S. Eused non video quo jure exprohrari poSsU

pont-fici, longc posito, ablatto rei ignotse.

m
d(''pt

Bonodium idem videtnr ac Bonny-sur-Loire,


du
I>oiret,

B. Bencdicti patris,
est,

quod

in

Castro Cassino situni

arrondiss. de Gien.

a Langobardis noctu invadilur. Qui universa diripientes, ne unum quidcm de monacbis tenere potucrunt, ut
tris,

n Hujus nominis villam

nonaliam invenioquam
:

Neuvy-en-Sullias, dc^p^du Loirct, arrond d'0rl6ans

quam longe
:

prophclia vcncrabilis Bencdicti paante prieviderat, complcretur,

Vix apud Oeum oblinere polui, ut ex B qua dixit hoc loco mihi aniinte coiiccderentur. liefcri istam

rassuum miU.bus, yecundum mappam Ca sinianam, Fhriaco distat, Ilabent tamen Acto translationis apud Adalbertum E
hcus tamcn
iste irilyus ferc

prophetunn viri Dei S. Grpgorius Papa, Vb. Dialog. cap xvii (6), ea/mdemque simUiier de Lon~
ii

Novacula pro Novavilla. S. Aigul, !'us Ahhas cjusquc


luntur die
iii

s^^cu

Martyrcs conostris

Srptembris, quoeorum Acta a

gobardis inlerrretatur. Quod

.si

Goihica pr.rccssis-

setvastatio, cpuv funditus evertisset Cosslnense monasterkimj non apparet quomodo brevi intervalto

iransedita sunt. S. Aiguljho trihviiur a j hrisiUe ast in Fhriacenseinonasterium : latio S. BcnedicU


id in

duhium revocat

Joani^cs Stiltingus in

Comdici-

adeo instaurari potuisset, ut lamcntaretur S Benedictus a se constructum omnique cura prxpamtum ccenobium a Longobardis destructum iri. Ind cavi)i\us inprsecedenU nota locumS. Gre.

mcntariopr<evioadloudataAcia{\k). qui Vetus Fhriacusnumquid idem hcus


p

passibus a tur /jof/(> Flcury-snr-Loire, mille fcre distans? mono.\terhS. Bcnedicli Floriaceyisis
Julii, memoriam huq Ad hunc diem, nempe xi aliique plures jus tron.shtionis recolU Usuardus,

gorii,

cujus liher ii Dialogorum totus agit de rebus gestis S. Benedicti Abhatis.

MummOlus, primus aut secundus Abbas Floriacensis ad Ligerim, colltw die vii Augusti
h
S.

Marti/rologi{\^).
r

Anonymus Gerwanus, .mpra


(16)
:

Bcncde eo scribunt Mohillon in Soiictis Ordi^iis S. dicti {l)ei nosirisub dictadie (8).
i

dicU

7iota k hudatus, vero ossibus ct lavalis, poCongregatis

sucrunt

supcr sindonem

Vidc7itur

tum Cenomanis tum Fhriaco

bini
:

directi fuissc
id

ad asportanda Sanctorum corpora

tamen Romanis

ulriusquc. ul

mundissimam, seorsum sccum portarent ad regionem,

narraignorantibus. Buit ergo cs hac

monstrat num. 14 hujus Vitw, quo dicitur olier Quarnsocius Cenomanensis in ipsoitinere obiisse.
servandosecrcto vis autem mulUpUcatiopcrsonarum gruviusadhuc eraipcriculum sinminiine faverct, gulares mitiere, quibusinvia casu quocumque defi-

tione confusioossium,

secutumque eam obrem wi~


,
,

raculum.
s

uipoie Prs^tuliwus lcctioncm Ms. Anmlani, habet : qui gerniani dariorem : nam Mabilhnius quos parcs fecit etiam esse mira-

G cieniihus, uussio universa pessum ibat. inconcinne meojudik Tota hxc narratio vahle sepukris cioprocedU. Etenim,remancnic ccclesia nosccbatur loSanctorum supcrposita, aliquatenus recondebantur, nempe cus, ubi corpora Sanctoru.i^
indicaretur pone vel subter allarc majus. Dcin ui cscpoterai&uh nudo qusBsiius hcus, quowodoutilc quod quidem aeris axc aspicere lumen coruscam, nuUatenus vero delerminatum ecclesiaw indicarct,

fuerant in lorris, vidctur. culo, scnsus wihi hiulcus xiv. 12 habct Textus citotusJoan.
t

^
:

Qui credit

(non

vero crcdideritj in inc etc.

Jam

saltem binos, tum


X Ecclesia

singuhs, sed supra adnotaviwus, non tumFhriaco, missos Ccnomonis

complendom. fuissead translaihnew corpon B. SchoS. Petri,recipiendo


lasticx pr.Tparata,

hcum? Prudcnter
:

ilaque Adalbertus Fhriaccnsts

Heliomisit (9) nientionem facere ecclesiae sacris idon etiam l. c. missos Ceno^wii^superposilae mayicnscs et Fhriacenses tunc solum sua vicissim ReUquiaseci-eta con.municasse, post inventionem

non diu perstitit; imo hcum, qucmoUmoccupavit,conjicitursolum esse dlum, Calcaris, Placc dc 1 Epeubi est hodie quadrivium tenworeveroKormannicarumvasiatioHUw ron adecclesurm BcUquia^ S. Schohsticw

avecta^fucre

de Curte S. Petri, qu.r ctiaw Saint-Picrrc-dc-Ia-Cour Grand-Saiiit-Picrre, G

majorem

appcUaur
(1
),

rum, quum biographus nosternum.

idantccamratio, oh

^dilicata,n

ab

Uugmo

I,

Cemmanmsi
:

oom>le

dem

coni.gis e refcrat. Et vero si

Floriaccjms solus
vindicare ReU-

utraque corpora inveniiset, nullo fuisset

quaw Ccnomanenses

poiuissc7it sibi

quias S. Scholasiics:,prout inutraquenarratione

anno 969, suh ponUfcalu cmscrvata, et SchoUs adhuc xdes, maxiinacxparle Occasionem nactm, non ,murbanis inservit (18|. qux no.tr, majores ad portunum judico complere
(,o, n,w., p. S.

SloefruU

!^od,oe^M

(I) naniel. Hist.

de Fr..

t.

H. p.

43. Edit. An;stelod..

Bouquet.

(*) IV. p. f,;:, yt 63fi .! sin\. (^^Murad) Gattola. \li5t. Cns Tosii- ^'or.a d.M (.nss.noigm Oper.. i.ii. M Sc-iDtl rer nal t I parl.i p. dK.- (C) i^. dreg. Act SS^ Ord l.<l^im\i. Pans 170?.- (-) Jtt3,U.6. \^^l\^^,:J^\\\351. (9) n>id.. t- Ul Mart-, p. C8) Act. SS., t. II Aug.. p.

t.

im - (2?
-

m. n
t.

.0.

,,

Aa,.r,

;2ir

,^^.5)

A"!

A;-t. ss..

t.

ni Mof ! -;;:

Ord rJ

lopoBr- dulaSarlhe,

\l

k^l.I^SrrKr^.J^^:-p''^- J^WUI, p.

n="-'l.'.Pv,'L^el

A*bI.

P V

i.

0) WJ..P:211. C^) ^escbe.K.c.,oa,..

^i

22

diem

VITA
162
J. V. H.

S.

die, X Fcb,^.ani TZcdastic^ Vlrg,is.

num.

52(1)

dUcunt

CONFESSORIS. BERARII EPISC. pentagona, argcntm pentagona. cum Q ,..,.. ^r,^ fn Iheca in theca argentea inclusa,' nempc coriore
.

de

Cco,an,s '1"'^^^;^

ut hahet nt,gun,nB, Circa an,m, 874, jZniaecsc (2), ,.(<. fliCW.,

c^anurn

itrlarahnnt

Z aan,
,,-0

conJa,neraU,
ins,tper .-....-^.

et

parva cruce superro.aa : ea,dem theca,,,, /tomv j

^^^^^^^^ ,,
.

^'"^"J^

Z^^colm
71c

nom
.iu.e
i<l

venerat,on, fidel,^m e.pos,'i^Zslcrio S.Miani twnastcrio d J ""' cons,gnare .mri...7.. u.t donu>nscse
-

-"

, rf,,,

^m A''^'^^'
ecclesia:S

c'co'-f'';-;''.;:Xl'

trne
murmur
cl

neliqua

rc,nanse.-u.U,

P.el,s

in sodilioncm

Uerum fldu .1 Ceno.nani.. scnt.ete^m vcrtcrclnr. Aj 7"""

Eadew

die

Bc7icdicti,utmdempMcocunulra<ftiir^ Midmd cpi^vopushancdeclarationem et

donationemratahahuH,rHrjHCsacrahpsanapubhc^ exponi permisit, ilernmquc recogmta


venerationi
al,hodiernocpisco;^oillustri^iii^nol).JoanneBapttsta cuttuni ei^dem exhiberi permi^^ Bouvicr, similcm Ad amjenxui Novcmbris aani sum fuit die tutclaris devotionem Sanctae paironx ....,.,

m\.

?r:^:r.r;;xsTnr
^Zl
^.

dam norro ,..,


ecclcsia

,,,.,,,
pa,vchus
S. ScholasUcse

^M^^

Calo.n^stu Sa>.torum 562 vastataa capsam tamen arycnteam et reUmu^nii^sent, subtractam scleratorum rapacUati

^^na-

;qua de.l,-ucta,

apud Card,a lcm Cap,-ara,


ad

S S

Scdis

la,ulatus lcfialiim, i,islile,-at

Uccdicti', utconfrakrnitatem

;/w/

secutiBreviariumCenomaneme
tradu-

mam
dien

a cim ommbus ccclcsia, parochialcm

m-

etZLtioncm Rcluiuawum ad copsam apographum, ttZLsc. Eicnun coram habemus


x Jun. lo.GflWSasS.SMasiic^eposUasfuisse mcapsaorgentea R ^ ah Iluyonott^s anno 1563, lova, veteri dcstructa and^faiie ol acmoUe cn avait oto
tZLoColterjiat.eccl^^^^^^^^^^

dU,e.ntiisetgna,,sspi,;talibusUasle,rcd,g,ia,rcCardinalU: legatus et iMeris, tur Annuit pelitis


iu,,u.sti

1806 dalis,

eplwpo Cenomanensi

Ztactum, inquotciiur,

diC

utpel,U,m Iranslationci [afacultalcm conccssit. statum s,mt, qux ad prsescntem ceret Ataue bseo addendacsscccnsuunus, E Scholastiox
Reliquia,-um S.

convnunicavil R. D. OuUlcr, nmc,c nobiscum Se'i,u^,iiepiscopalis<^co,w,nus,p,-oquoobseq,uoev

(laqueMc

n6e

15(i2

quc

les

lluguenots tenaienl la

villc

du

nraliasma.Timashabems.

Maiis)

su^ laudat^e ccdesi^. Patron^ a^rJvit Capiiutum coluerun t summa religxone sacra pi^ora deinceps Octavam die^uc xi Juiii ct infraejus
Cenomancnses,

mim

instaurationem suis sumpt,hus

fcn

fundatmum su rccepU,,,,, ( e V E,-al tunc volunlatepc,,deret,c,,imoaste,-ium,asecond,lm


sabjiccrcil, ut ad,iotat

popuU concursus, qui etiam innens quotanms crat poputo convenicnte ad ecclehodie perseverat,luleU Bcnedicti, ubi hodtc quod sium parochialem S. asservaturQuum Retiquiarum purcipue superest,
porro

canonicus anno 1801 redur ah ecrs.ho ripuit, intactamque dedit parochuiU cccAcsix invenit quani postmodum digno in cujm thesauro hodw

furenteGallicapersecutione, amio 1 /92 sacristiadestruerentur, ecclesiaS Pctri altaria et Savarreunam partem Retixiuiwrum su)'-

Mabillcuus Anal. Bced a,itcm Berarms, qu^d n r,u,n. 19 (3i. Sanctus Ccno,nae,,s,um reCt, s^pius in Gestisepiscopo,-um subjecU. moasleriumsancli,noniaUum sux sed, tolam narralEr hac das,ila concludcre licel exaUo docuexcerptam essc tioncm t,-anslatioms monuiurus, c.v t locacensi eupude,,,, ulijam

,nelo,

relatu,necjsdc,lranslaUon,s. 'A,//",Tufl6,(ltp'<iolaSa.-lhe,arrond.ss. aa

S MuruTdcCultura,
honore
igne

reconditur.

AUera pars subducta

fmt,

(l,)-sedsim,,ppas '^VbTdoTca, MalMonio riluine rulfutcum alu fluvwlo Cassmianas consuVunus, Caronne, q,a mendiem unpositum esl, c,pe la
versus in

jamjam frungtnda cmando tipsanotheca argcntca csset : h^neliquHs, apudjudicem subujenda


et

Idoneam

influit.
II,

Clodovxo cc Aqilurhic dc

,ri. DagobcrU I filio


.

}fautnii depositie, in

capsacgprcssinacum

tnstru-^

mentisauthenticisadhuclatenf.simititcracearummventa, ' dem pars tertia, a kitomo in destruciione Bofiicr de Madrcllc concredita, C elolim canonico

nuod autem dwatur lempora Clodovmi, id


noster id accepcrit

ante Iraditio facla S. Be.'ar.o

ut ita interprctanut,;

Sancus
^

anteqam episcopalem sedcrn habeamj^ Mum Ceno,anense^conscedcret, quum

acabeoincastrumsuum
vais-en-Iielin,

S. Gcrvasii (Saint-Ger-

arrond.

ino\) translata.

du Mans, canton d EcomSed quiv hodic maxm.a apud

S. SchoCenomanos vencratione cotuntur Rclujws' in monasteno sanctilusticic. otim asservabantur

t^n,nsc,-ipl,o epcs V,i^ ej,iscf,cm fuim, ul fc,-t tamenh^cverba Possu,us pore uUin.o Clodovsei. trad,tio acta ut coram Clodov^o \ta i,ile,;,rcla,-i, ''?''''''"";'': fucrit,max,me quia paulo ,nfra manu em</.m co.ro ctum .-egem et sua propria
borala.n /i((c.
..

moniatium Bcncdictinarum
nasterii xditua;, }.rofanationi

S.

Juliani de Prato,

du-timoatqucopcra .Maria-de Brossard-du-Frcsne,

impiorum crcpta fue-

ra.ntQuonia7acerodictamoniaU^ssacrahwcpignora
Michael Jo.sephus pubtico cuilui rcstituta optabat, Ccnomanciisis, anno 1803 de PidoU, episcopus
CailJul,a,iO Caitcom,isU rem esaminandam Jos,yho eoinmisit rcm esami.nandamJoscphoJutiano
,e,au, pa,-ocho

succursalis

Quajwoplcr dic int,a diclam ejusdem an,u h,c intcrrogavU xxv J,U Mariam de B,ossm-d, ejusquc sociam Renatam Lequ^, inlerposito brcion, oUmsoro,-cmcove,-sa,,

urbem Cenomancscn.

M
1. 1,

S. BenediCti

monastc,;, ag,l dd Dc fundatione hujus prxv. nu,n. 1 ,(<'"'. rium Cenomancnsc, Comm. construc o Zalenusdicaturad S. Berarium refer,-, hoc L honorcm Dci Gc.itricis Mari=e. De /omn cxslans vcst,g,u,n, j rio nullum rcpe,;o od S'-Jul.cn-.lu-Prt 9. idem ac S. JuUanus a Prato, ^''^'^ appcUatur (5! ^do d a hS >/ana a Pralo

,,,. ^., Krevia

'

';^''^^J^Z:'Zsar,l,amfuvi,^^-'-s;sed Cont-entt c-e (c wc,


^^^^^^^

^^^^^^.^,
.0-

siverumcs

9";'f;~'^^,,,,u/ec;mo,

plcum
n,ales,

l;^'J^"'^ZZhis,
^^''"'''^'^^ZTa

jura,enlo.,lcclara,-u,UltcUqias,,iuasc.h,bcbant,

nempe
tis,S.

ct.

ombusS.Scholastic.-e.S. BeedU, Abba-

VictorU, S.Hyacmlhi .Marlg,-is el ex sanZline S. F,ancisciSa,csi,,i,Uactasscrvalasfuisse,


ni Act
tium
,

f'''''' ^''2fjrnlnZisnot^su,Ua,it,>pUtatcs "^;"'^''"; !"; solvere valeam. Cencnanense,, ".' "Jj^J ""''""^ ibidem ul pr ^t prHnum Qua,nv,s etul accdccpotuent,

Uluc introductas Bcra,io fundato

T
p.

SS..

t.

col. 311.

Fobruflr.,p.402.
(3)

P) Gan. Chri8t..t.XlllInp. 40.

4U.

Auual. beced..

W Pesche. DicUon. topogr- i"

'

^0,

'

n'. P- '"

(1)

Annal..

1. 1.

fuerint

'

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


sxiccessere monachi, et In fuennt moniales, quiiMH crcepU. toy^dew tertio a monmlihiis relihac Vita S. Bcrani. sed in ce I\'on sohim in
S.

163
J.

Leodeqarii

perire

mm
:

Lor.um obitus Sancti nostri revaleo, nisi sil Bannes, di^pt de la Dor(2)

V.

H.

dof^nc, arrond. de Bergerac,

m dicecesi

Petragori-

Cenomanensiirus frequenter referunt ani^ episcopi^

censi

ista villa aliquatenus in pago Burdcgalensi

Ge.Jnumerum ordinatiomim

et

ordinatorum

re-

sita dici polest.

cen^cHtctuvmVii^nomanorumPonf'rmma.ntm^^^^

Ponslenqua .VoniWoue, gg Pontileva seu

d6p' de la

rwm numerum mmdein,


,au.t.u- Brevi.ario
^cHicet

^t satis noverxmi u
Si vero

qm
et

Bomano.

ntm-e nume-

/n testamnito suo Bp.rtiSarllie, arrond. du Mans. chramnusseuBertrandus^cuitertimsucccssitS.^crarius nosler, juhct

ordinalornm a Romaius Pontificibm rvs ahepUcopi.sCenomanensihns,confrratur,maxm^^^ quod aha ramvenies inter ulrosque diffcrcntiam,
tione ea^plicari

ut in .renodochio S. Mnrtini animolas Dco (\evola.s, ad Pontem leugua sedecim debilos colluviros pauperes, cfficos aut
(3)

hoc esl

non

rotest,

quam

si

dicam.us reoen-

sio^^em

Romanam,

omissis alUs,

sohm numerare
preshxftenum

cis victus facla ral.onc centur ot diobus singulis Posteriorihus temporihus

sufncienter

minislrotur.

gradus et Ulos qui pr.rcelsioris erant constitaieba^t.quales erant CarEcclesiip. Homanse


dina}es[\).
ff

S. erat prioratus Ordinis

Benedicti sub abbatia

Qua de causa

S. Berarius

... rm Aqmtamam abie-

(4). Hodte BcliquiaS Petri dc Cultura Cenomanis nullum superest vestigium, neque rum S Berarii

sepulturam nactus alujuando locus cognoscitur, ubi


fuerit.

rit

fersecutioncm innoratur; forsan ad vitandam occtsoi'ts majoris domus rheodorici ///, Ebroini,

t.

I,p. 173.

DE

S.

EPISCOPO, UEGULO, CONE.ET ABBiTE AUT


S.

DlACONO DAMIANO PRESBTTERO, S. AT^EGLAS ET MUREN YIRGINE

COMMENTARIUS PR^VIUS.
^
I.

j.

V. H.

ecclcsiaslicis; topographia Sancti mcnioria in Fastis hodierna. Andrcopolitana antiqua et


pluries mentio occurnt

eiC. PBODABILI-

TER

IX.

Regulo

jam
:

S. Reguli.
Tiii

va-

dicbus

in Oi,e.rc nost.ro

nempe interprxtermissos
in

Vi _m^

occnsione homoad XXX Marlii {\),quando

Sgtvanectcns.s supra rarofuit, utquodelReguti hcnonyostendit, ut Sa,xctone,n allati, e^emplum eumdemque diem constUuen,o,-um cultus in unum

nymi

Sijlrani-clensis episcopi,

veten

indictur; Brcviario Aba-doncisi colendus

Jew ad
9';

''THaoioqraphi

Seotici

Adamus Kmg,

Dauid

.j^^^
^^^^^^^^^^

y^smAugusti

(2), r//

dics ei sncer

"/''^

demumad xv Octob Anglicuno Joannis Wilson ; iterumea-BreviarioAberdonensi,ubita,nenadd,tm. eo non tucnt seiviuum Quanilo in Quadragcsima (ie mireris:^A dilTertuT in crasUnum. et mo.r, quod
Calendarusqu,busda,a fuisse, quia in qui Jicyulus aliquis occvrrU iilu,n
S.

uti disco.ex notatioCame,-arius et Dcmpsterus, diem xv.i Octobns nibus decesso,-,cm nost,-orum, guos seculus e.st I hilipS Reeulo sacrum faciunt, '^' SS. qu. ,n^L-a,-ius in Catalogo generali Regul. arcL.e: Kilc.ri S.

o/o,,o

om. non sunt

Octobrisreposmm Eslminsuspicio aliquaad xvi /'jto-n-o,. .d

diem num,circaan.

M
;

AndrL Apost<;ii in Scotiam tdreo oUm'detulit. circa an.


S

Kilcurum,

l.oc

cst

309

....</""^1509

mdarun,, adiisse legUur :^esu\us m,, n com dcM^c-inis in regione de Dalgois, Gallivensi (Galvvayl ,n tatu Duace.no se.u hune hcum CoUjanus .) E us

Mra

ad

c,-isi.n

Ae,revocanda eruni. l^ocks,a

B,-eviarium donensis in ScotU,

sunm anno

mcma
_f

Occidentati (3) .( ad ^l^' Octobris, ."^ nalalis celcbratur xv. arpellalur, ut doDeirg-dl.earc, quffi Muc-inis (5) Tamhlacbtonse et Aengussius
;

si,num

sit,

adZ Va
:i
.r

(,

quod mbioccwnt 0/ficium S. RcguU, sol,an de pundep,-o,na,n. oneo

in

LectioUus profc-untu,;

tandum

fore

En

'f'"^'^^^ OraUo et Uc^ U^udati Breria,^u


neus,
qui

centMartyrologium
auctus ad

eumdem

ista .liem. Martyrologia

non-

Ln

vM,ct .nanibus sunt, Dungallense quibus similiter Regulus Gor,nanni, in


niliilestquod
i,ul,cet

edita sunt, uti nec al,a

duo

^/"^

^;^ f. ^

Me

y (Hbe

"f ORATio

Omnipotons sempiterno

,.,,,

Ociob,is nice Riagl^il) ad xvi "'''''J

bune,

9';"

nostro ';<"' mbcrniapcne ignolus visit, a "J" ''"'' celebe,-ri,no non f^'^^^ Scotia Albanensi olim

"^
.]^'^"';

...e- .u tui atque Abbat.s. RcguU, ConlVssoris r,er B Rcl.q...as nob.s Apostoli tui glo.'K mitissin,i qua.smus, .ps.us glo-

Z ansCe

sum:guin

et

no,nuan

si,nititudo

causa non

S Xtia

voluisti;

tribue,

^ercede..libus
.iigni

n.critis,

ut

de

te,-rcn,s

ad

Pcr transferri valeamus.

Cl.r.s u..

PKiMA. Conslantio,

Romano.um

.n.pcratore

m
(3)

ni Mar.. ,..J00. Crr Baudrand. Loiic. beogr.

AC.

SS..

t.

= -JPX.V^m, ^M'.": pari., u f


>.

ss.Hibern-,.,p.3et339.-CCrCmbde'sBr.noi..ea. < ,e. boigb.,t.w.P-^*' feliciter

164
I.

DE

SS.

REGULO CONF. ET

SOCIIS.
:

T. H.

anno
vir

nostri virginoi parlns salutifori felicilor rrjrnantp, rcgionc treccntosimo sexagosimo, in Acliaia

talem imponcns titulum mater Ecclosiarum, et

Uffic cst civilas

civitatum
in

ct

Sctles Apostolica

inclyla,

nominc Patras, nomine Rfgulus. fclianc maguff' dcvntionis,


ejusdem regionis
civitate,

omnium Scolorum
in

provincia. Post haec B. Rogulus

llic B. citcr claruit miraculis.

Scotorum

inciyla;

rcgionis

Andrra). Apostnli ct sancHssimi patroni

vigiliis et lucubrationibus noctcquo cum omni sancUtate, quam strcnuc dic suk viticsancUssimffi oralionc ct jcjunio usque ad

contiinns

laborihus,

dicta civitatc, osium et Rcliquiarum, eadcm in Andrcas passus cst marlyrmm, in qua ipse S. sf.ci-nda. Intcrca custos fidelissimus fuit. Lectio

exitum se exorcitatus cst, sed annorura muUitudine usqucad docicpilum porvcnions, in Doi nomine super
ct rcquicscit. ifilhera coelos conscciidil 5

dum idem

Constantius

morlcm

ipsius

Andres

in

locus

adquemS. Regulus appuUt primum dlcePiomontorium porconnn ; sed


filio

^ndreopolitana

iQvaserat?

proi^osucrat, et didictos crncifigenlcs vindicarc Aposlol. Rclicivilatem invadercl \ ut ipsius

haUir Miic-Ross, id esl

toposrapkia

a rege /lurgust,

Fergusi, qui

eum

excepia.sc et ibl
*

ctam

quias

indo
B.

sccnm
tibi

a-sportaret,

ca
:

noclc Angelus

tcmplum

exstruccisse fertur,vocatus

Domini
Dei

Rcgulo appariiit dicens


fratrcs

Rcgulc serve
sanctos ct

seu mniis regis,

estHegmund*, velctinm Kilrcmunt ', guod sonat

(ilReynioulb,
Uith-

nemunt.
munt.
'

apptica

idoncos, viros

limcntcs Dcum, ct dc rum B Andreifi, quae


tur
Ires

Ihcca ossinm ct Rrliquiatibi

Cella tomplum regis in monto. Dc hac sede .scribens Boi-tldus in llistoria Scotorum (1), (ut nihil

al. Killry-

mont.

custodicnda commiUi-

dicam de Kcg^iW
procul

nostri navlgatinne, variisadjunctis

inde
os

auferas

ipsius

brachii.

ab

dcxtcrs manus digitos hunicro dcpcndcns, dcntem


loco

cj-ornatd), struxit,

tibi in unum, el genu patcllam, ac ibi rcdcam. Lectio monstravero cautc custodias, donec praedicto reliquas ipsius TEnTiA. Itnpcratorc vero

qucm

a paiatio sacerdolibus ibidem deinceps Dco Optimo Maximo famulaturis lihere erogavcrat) sacram aedem divo Apostolo dicalam. Fornnt

fgrtod

inquU, rex Heirgustus haud divo Andrc;r, Rcguio ac

oam

esse,
in

qnam
mcdio

hodic

confcslim transfeossium partcs Constantinopolim B. Rcgulo dcnuo rcversus rcnte, Angclus eidcm imponens B esl, inandalum satis salubre eidcin
B. 'Apostoli

agro omnibus soputturae sacro, monumenUs prisco canonicornm more cclcbribus (ut est vidcre) sine tamon nomi- E

venorabilcm

ccrnimus

Reliquias
clcL-toruni

libi

commiltcndas
tccnni

lu

tibi

nibns,

rcferlam.
titi

Ilanc

prior

etas

Kikeui!

(lege
'

accipics,

et

viroruni

assumes

Kilruir,
est

corrigendum

csse docet in Erratis) hoc

Kill-Rule.

coronani. ct usquc ad ipsius


Aposloli sanclissimi

mundi partes occiduas


usqnc
ibi

tcmplum

Roguli, flw^ Rcgulo poiiiis siiadente,

transfcrrc non poslponas, atque


dicti

venicus, in

structum,

rceentior vero

vetus Andreae loinptum

riam perpeluam,

ecclcsiae

honorcm, laudcm ct glofundamina jacias. Erit

appcllitat. Ornavil, ait porro Bocthius, et id tem-

pluin donariis

amptissimis, patoris, scyphis, calilavaoris

locus icdincandi a Dco elcctus, firmaque scinpiterna et illius nsgionis scdcs, caput ct et

enim

ille

fundamentum.
ex Breviario
Aherd07ientiy:

quarta Gloriosus itaquc Confessor 4 Lectio Regnlus dc tam ingenli Icgatione, cidem coelitus commissa, Dominum noslrum Jcsnm Christum ot
Andream (levoLis.simis collaudavit canticis, et suam legationcm in ipsorum nomine complcre cxorsus cst. Quumquc duorum annorum spalio,
B.

auroque, ac sacrorum usum quasacci-dolibiis ad divina perpotuo cxcquenda sila excmplum longa ibidem conslilutis. HoirgusU regum series primo Pictorum, deinde Scolorum,
cihus, pelvibus,

cx argcnto

alia pretiosa suppellccUIi in


:

qui delctis Piclis ea loca


insocula,
tulolari.

tcnucrunt,

rcligiosc cst

divum Andrcara pro numinc habenles


antiqua

marinis agilaius proccllis, navigaret, dubius admodum, quo vela vertcret, a Domino landem
conforlalus, ipse

6 Visilur hodiecjue pars prsccipua sacelli S. Reguli, dc quoob anfiquitaton et singularem structu-

cum

sociis

incolumcs quarto Caapplicucrunt,

lendas

Octobris,

tcrram

Scotorum

integra opnscuta cdita fuere (2). Saceltum ipsum (nam alx duo! dejccts fuere) in crtrema pedir orientali partc ccemcterii e^surgit, longum

ram

crucisque eosdcm

prascedente signaculo, de nave

desccnderunt, in porcorum nemoribus primitus rem aggrediunlur. Lectio uvinta. B. igitur Uegulus et ipsius summi Dei providenlia; ct supernae suae
^ cogilalionis non immemor, ostcnso
divinilus loco

bus XXIV, tatuiu vero xvin ; quxdam cx fenestris et portis non rotundx sed potius delumbata;, ut archi-

loquuntw, antiquissimamstructuram essedemonslrant. Turrisqundrala iniaterepedeshabetw,


tcciiv

in altitudine

ad

cvi pertingit. ^'on soiu7n sacelhim

per Angclum, B. AiidrciE Aposlolo basilicam construere


viros,

ac quos sccum adduxcrat regnum Scotiae Pictorum et Britonnm ad verbum Hci pra^dicandum niisit. Kx

properabat,
pcr

ubiquc

istud,scdtotaolimcivUas,obpopuliconcwrs^im,K\\\\\\i\e,idest,Cc\\^^c^^i\haudivitPtetiamnum audU a Scotis montanis (3). Vorro ibi vixissc feruntur


S. Ucgulus, ejusque socii ac discipuli, ac nonnulli, ncscio quo icmpore, vitam solitariam scctantes ibi-

quo faclo innumorabilis fcre populi muUitudines ad fidom Christi porfoclam conversi, ac 4n cjus nominc per eosdcm baplizati, variisque inlerim
miraculis, ipsius B. Uoguli intorveniontibus mcritis,

dcm

in speluncis

habitarunt ; quales adhuc Andreo-

poli exstare testatur Georgius

suiTulti

et

xHcrna
sunt.

pra^mia

eorumdem

praedi-

Lectio sexta. Sed quum cationc consccuU aiitodictam basilicam suis snmptibus B. Rogulus

Chalmers (4). Ex iis una, Castellum inter ct portum sita, arte hnmana cxcavata est, rotunda, ct in diametro pcdes uitra decem numerans, totidemque in altitudine. Ad
orivntalempartemspeiuncxcavatacstrupesinterior versus in formam mcnsx sivc attaris, et occidentem
porta alUjua ad cellulam ducit, in qua eremitam

minimc construorc valerct, visa est tunc tcmporis per regem Ilungum, qui Piclis impcrabat, Angelorum supcr dicti Apostoli Reliquiis maxima coruscaUo. Et dicto S. Regulo ct sociis Rcx ibidcm suo

olim vixisse traditio refert


7

{b).
et hodieitia.

Exinde viilentur

ibi

sonper monachi aut pres-

cum

exercitu se contulit, ct ab

eodem cunctiscum

ministris bapUzatus est; lerramquc cultain

quam

eujus generis byteri fuisse, dictique sunt Culdei, Lcslxus, Ilistorici Bocthius,

copiose in honorc B

hac die

in

Andreae et B. Reguli instantia perpetuum concessit, hujusmodi loco

homines olim Scotici regiom Buvhananus, tertio aut quarto jam sxculo Ciiristian!, sux tribuebant [6). MulU ex Brittonibus

passira ; U-sl.imB.de Hob.gesl. Scolor.. Iter. Scolic. Edimb. ni5,p. t>8.

lib.

m.

^ap. ixxiv

Bm iiapau.
itujiuit

DIE BECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


hiqxtit

165
ritiim

Buchananiis, saeviliam Diocletiani tirnentcs,


:

solummodo
9 IIxc

vel

monachos,

sequentes Eccle-

1.

V.

H.

adcos confugcrant
ac
vita;

e qiiibus coinplures, doctrina


clari, in

siae primilivae.

integritate

Scotia substiteriint,

igitur

plurimum

doctrinis suis favcre nvUatentu

apud vitaniquc st)lilariam tanta sanctilatis opinione

auiumantes,

hos doctores, presbyleros vel

mona-

fiivrt

syntemati

omncs vixcrunl,
:

ut vita

funclorum

ccllffi

in teuipia

cominularcutur cx eoque consuctudo maiisit a|>u(l vocent [vti poslcros, ut i)risci Scoli lcmpla cellas
Kill-I\ukvW//6'('//a//t,

chos, Culdcos fulsse affinnabant, et consequcnter huju.s noinhU^s homincs sinc hicrarchi/i cpiscopali, ncc uUa ratione Sedi Roman:e obnoxios vixisse (8).

preibyteriano.

aUi trniphiinWci^yiW

interiirc-

tantur

d)

}.

lloc
:

genus

monachorum

Culdeos

appellabant

mansitque nomen et inslilulum donec monachorum genus rcccntius, in plurcs h/rrctimm divisum sectas, eos expulit. Audis his jam proferenda a(yriinoniain, asi vcriora de
sunl.

At cx quoostcnsurn cstah Asaphcnsi episcopo Anglicano G. Lloijd in Operc citato et Edw. StitUngflvet /n/'rJ:'/rt(w/u'Ori^inuniBritannicarum, ium etiamo
rccciU orilnis Jo. PUikcrton
(9)

ci

Georg. Chalmer.s

va7iissimum' csse in hisfide.n adhihere JohanniForduno iisque, qni aut Forduno u/Uce nUuntur, aut
ipsi fabulas fabulis cumulant, vidclicct, Boi-ihio, Dempstero, Buchanano, Leslso et Joanni Majori, septontrionaC(E/ tuni csl ad S. Colwnhs' Pictorum CuUlcorum originem rctrahi. UumapostoUtcmpora,

11.

Disquisilio in Culdeos,

Summopere enim phcebant qux de


:

eorumque
fata.
Culdeorvm
initilMtitm

institutum

et

hoc Sancto et Hgsivc Jona in qua vixU, Bcda insua /listoinsula Ilabcre autem solcl ipsa insula ria scri/JsU (10) rectorcm scmper abbatem presbylcrum, cujus
juri

ordinc
vcro de Culdeis seu CoUdeis (anglice operw prcliurn ducimus, B Cuklccs) mentio incidit,

\Ju0nia7n

vcxatissimam quaestionem hoc


siatn afjitaruntde

loco attiiu/cre.

Non

omnis provincia et ipsi etiam episcopi, subjccli, juxta esse inusitato, dcbcant exemplum doctoris illius {Cohnnhx}, qui non episcopus, sed presbyter exstitit et monachus. 10 Fx quihus vcrbis jn-eshijieriani dcducebant
et
,

quo7iiam alin
e$t jurisdictio-

controvcrpaucis(yr':ptoreSj a fule catholica alieni,

episcojios prcshgtcris inter Culdeos

nuUatcnus

pric-

nis, alia

Ordi-

CuUleorum originc,indok etfatis,

valuisse

qua

in opinat.one,

)wn facile videtur, cur

nis jiotetta.

(jualcnus fiwercnt, si.vcepi>iCopa/isnio, si ita loqui fas Anglicano, quum monstr^ml Ecclcsiaui qunmSt,

essent cj.iscopi, quos tamenj licet abbati suhjectos, intcr Scotos fuisse, Vcn.Bcda commcmorat. ScUicet

dam
sive

extrajurisdictioncm PontificiamconstUutam, presOyterianismo Scotico, quum ostendunl Ecpresbijleris, cpiscopatn aholito,coa-

presbgtcriani,ohrui dstuictionis inter jioicsiatem Ordinis ct Jurisdiclionis, dum abbatetn/n-esbgtcrum.

cksiamcxsoU-

lescentem. Erant porro Culdci nomini varia etijin Scotia ct Hibernia, eorumque cnim a Ceile tr/Kcle-Dc, tiiOuitur : litbcrni
mologiii

frcqucnti.ssiml oVm

dcducuat appclhitioncm; Dea, homo, ita ut vox aUivero a Qei\e, simul, iu commuui viventes 5/V/Jii/ice( composita homines omUto elginoidytas mlnus reccptas(2). Quovcro tcmid est, ServQS Dci, Deicola,
et

vidcntprimatcm totius /wovincio', cui et ipsi episcopi subduntur,conUnuo eliininatani potestatem Ordinis episcopalis e/finxcre. Quasivcro, utratiorinaUoncm c.iemploUUtstrcmus,FuUlenses,monachiadmcdium usquc sseculum prsetcrlaj)sum, prcsbyterianismum
sectaU fuissent,hahentesabbatc in prcshyteru .i,Jurisdictionem quasi episcopalem in vastum territorium exercentem,quiunumexsubditis inonachis habehat
ep''ScopaU characterc insignitum,
pontificalis Ordinis

poreidnomenapparuerUnonfacile est dcfmire, sed non vidctur (ijuoad Hibcrniam attinct) ante initium circa sxcuU decimi rcperfum iri. GuUielmus Lhgd obvium esse an. 900 idprimum apud historicos solum 92! in oenset (3) ast Doctor Larugan anno
-,

ad ea

quse sunt

pcragenda

qui rcrum staius

continuavit usque ad
tus

annum

1752, quo Benedic-

XIV Fnldcnse

tcrritorium incpiscopatum erexit

buUa sua.dala
sitalus; dc

m .\onas

Octohris 1752(11). Krat


verbis
Ucet,

nibcrnicahistoriadejn-chcndU[k),quand<>Godfridus

igitur et Fuldie Ordo, ut

Beds

dux Normannorum-pcpercsscdicUur
lidciset inQrmis
(5).

Ecclcsiis, Co-

quo tnmen dicrre

utamur, inuexceplionem

In Scotia vcro pau! altius origo repetenda erU, et vix C fortassc Culdeorum

Grmare rcgulam, necquidquam decresceredignitati


et necessita
les

dubiumvidciurquinAndrcopoU.,sivcinFanoKesn\i, aj)urOs a scriplorc quodam AndreojwlUano


ut ca

U Ordinis epi^cojja/is, si, propter s/jcc<atemporum circumstantias, extraordirerum


ct

viguerU. peUaluri^), eorwn institutum prinium quiv circa eos disputata fuerc hrevUer

dictionis poicstus ohtUigat.

naria via,alicui prcshytero amplior qusedam JurisEamdem qiuFstioncm

Quamobrcm

advcrsus BlondcUum
I/ierarchiam

rv.iractat

Satalis Alcxandcr,
in

eaponcre visum

est.

Non fuU diu

retcnta assertio

DisserU xliv g xxix (12), ci

specie
teste,

monstrat
in cpi-

reccntiorum, CulBoelhiiy Buohanani aliorumque dOsnempcatcmporcDioclctiane.TpersccutionisJam

BrUannicam, Bcda

scopis fonicm ct proj)agati<mem hahuisse.


/)otest Ecclesias Bri- et omni tempore Bomana c/nsco/ns oriyincm ducere : ipsa vnim a Sede tannicas ah el epiicopit suh Luco rcgc ah Eleutherio, Homano cjus initia
1 1

inScotiavcrsatoscssc.Arridchatquidemplurimum
ht>miisquibusantiquitatemregniScotic''Cj-ag</crarc,

Et reipsa jiaucis ostendi

etintroductsenonsoUimscdfirmUerconstUutxrcU-

removere (jimisChristianic icmpus usque ct usque pra^sertim iis,qui prcsbi/tcrian smi, placebat; ium componchant ui aiunt, ardcntcs faulores asscrtum Johannis Fordun |7) sxcuU xiv

Pontijice,

manarunt

ac deinceps S.

Ninianusad

<Mm locoquodam

scriptorc,ubi/uechahcl:\niecinns(S.Palladncirca
an. 431) advcutum
ac

SS.PalPirtos Australes pcr Siricntm Pa/'am{\i), SS. Au^ ladiusac Patricins a Ctflestino Papa i {H\ Magno (15), a.issi (justinus ct socU a Grcyorio Indubie itaque S. CoUimha, qui scicntiam ct
sunt.

habcbant Scoti fidei doctorcs,


miuistratores
,

saciamenloram

presbyteros

discijdinam ecctesiasticam in Hibcrni^ hauserat, venerationem summam crga episcopos, tamquam

Ecclesije

DE
166
p..;iar mlrcs.
*.

SS.

REGDLO CONF. ET

SOCIIS.

Scoticam gentem Ironstulil


lno,ra,>t,us,

Culdcorumsedes^qua^.quantumexedUmnstmmen- ^ AndreojwUm et m Anglia licci iG), circa


tisjudicare

V.

SlS"^rei
;^^,

'-"""^""' '-'''Y';umcnU.n

'AUa,nnanus,
II)

UCr co^^^u^
q-nlum
no.

i
Tu
i!

rcfert

SancuColumOw episcormm ,,uemdam ad


qui so, in
ul

n^. SJ"-^e.
tanK.,.

po-

ScptemtrionaU con-tUuia-erani^unde invunabulaesseinquirenda A.stAndreo{.oU.seJHsque australes, adeoque a S. Niniano fmes ad Scoios


sarulivc(mve.rsos,reriinebant,et toto circa inilium coniinentiScoticoablhjensiiniuUidistobant Uactequid non .sirU Culdei; quodicta o.stendu7tt sa tis,

conjicio tstic

occuUabat lu,mim,.r.

nuUu. sarc
l.oc

quod

essetepiscopus,se-l

Saudum

pot
.

nThWvc Ll

^uT hucusquc

mmm
tc

cjus s,c cuu Sanctus iutuitus laciem sis ep.scopu Nuuc scimus, quod cona.us os u t b. occullarc
?

nus uiam iamen

e.v

mullijUci argumentoconstat

itlos

redderetur vene atio a nobls ricbila non

nspte

adhierarchiamccclcsiastkamperiinuisseMinsiA-uabundemanifestabunt,oj)erae menta infra citanda proferre sentcniiam, Joanest et nostram pretium qu^siioitem. pertA^acians[% nes Laniqan, eamdem s!rculariadscribere;eisi non dubitat Culdeos clcro controversia eccaminata jraAcr siudivm partium senientiam,quatenus hnge fuisset, on nes in hanc
2>rof)abilissimam,consenssisscnt.

Zricali lLura,<iuod - <'f"^'^^,^Z^Zl momcnlosam, ?' "^;';;;'^^^ stionem longemagis

Etquidan o^n7icm

monasiica'vitivsusj)icionem awotiri conutur a Culr loudatus Joan. Jamieson{S), etex tea-tu


deis.sa'juu^

Begistri S. Andrea>,

qucm

ciiat,sntis ajrjwrct, illos

t^lZmsei :jav. rero

si

sn

r,iorcs ro^rvos con-

Z-Ms uulUn.
B

repeH..^s.

U.derececM-

fuis.se, aui saltem in hoc aut numquam monachos perseverasse Sublalis, inquUanovita- gencre non pransenli vUa nymus negisiri c<mpilatoi' [% e supra menlidnem rccmios, qui Sanctis, quonim
:

cum Kcclesia S Colvn^han.ejus<jueducipulosriuasiratr^^^^^^^ preshyiermm^mi ScoUci copalismi anglkam aui

Rowana

conscnsi^se, veijue proiruU

cum

advcneranl, et eoruni E Reliquiis beati Aposloli cuilus ihi reliKosus di^cipulis alquc imilaloriluis,
(lcpericrat, sicut el

pens barl>ara
in ecclesia
S.

et inculta fucrat.

liahebantur lamen
el

Andreae. quota

per lotam

Bri-

quanta tnnc cavnalcm, quos

erat,

Keledeos

tredcrim per successionem ai>rel!ant, qm sccun-

tanniam mnfUivit reffimen

indolem(ideirt<Vctpnna'C^^^^^^^^

dum suam
Sc(i

ajslimalioiiem cl

hominum

traditioncm,

EcckiioB.

currit nova

res

t^ti

m
(^)

dkent

Etenim acatholuiscnptoa Culdeis abjneo svnt, utmcrnachatnm immcriio,qnonia^isi monachi nequeid


dilficMlta.^-

Palrum vivebant. m-ipis quam sccundum slatuta habcnl similitcr vivunt, ct qua^dam
a.llmc

inguirendacssel.yt melucAabiiQitur Culdeisoriuo coimionem efjugerent lem altcrutrius oritMs slatmmt qwdam tuideos Prolestanics. Quocirca atque ex hts prcypagaesse successores Druidorum, wquirere, uirum I>rutda; vacai tos fulsse (3). Pictos exstUeeorumque cultus ximqvam inier remaista opinione admissa, rint (4) ; nam,etium inter Culdeos et Druidas C neretquoque ostcndenda

ad sucQuodsi ert,cessionem Columbianam non (ueruni> Siqunlem neni, qmmodo monachi Columiv, operte dicit Ycn Bcdajiisl,, lih, lu. cap. ftusse Aha 6a.vhabiluetvita monachi \ns\^mm
non fuerunt monachi,
<pia, qvB^so,

fuissent CMei,nonleve iestimomxnn. alosei Scotos frrrent

adve.sus ProiesianiesAn\crum st Culdet


raiione
?

communia, pauciora sciiicel et damveropropria, plura scilicct

dcteriora

quaj-

ct poliora, prout

perttneni

nccessitudme ad se quisquc ab aniicis suis, aliqua consanguineis ct afiinibus, perlineulibus, vidclicet chara^ suiil, quod cst amivel ab iis (luorum aninia' potenl atiis (luibuslibet modis, ciliarum amici, sivc vero pcr succcssionem carnaquis adipisci. Quid Joan. mtelligendum sit, non facile est defmitu;

lem Jamieson

110)

rejicit

eoruminterpretationcm,

qm

censentlvet]ci:\mfuisse^Qnm\\oncssibisuccedente^ scnbcrentur, et magus ustjuead tempus, guo hac ha-rcdUanojure, opinaiur tredecim fuisse viros,qui
post

Nm

locum occupahani Sed et iSiainterpreiaUoarb^trar^amthimde- ^^,^^^ genera^.^^ quumin tea-tunon agaiur de carnali inr

mortem

j)airis, ejus

tione

scd

de

carnali

succcssione,

qux

cxtsiu p

cujn.svinculumnutloargumenioconstnnroborissenienUxsuxaddant, gunt hno ui aliqu-d Druidismum usque ad Columl^J- advcnadiguntur


cognalio

jrropria fueruntuta eiiam, si quibusdam famiUis favet j)ra'benda. Cui scnicnita' Culdeorum ofriciaet

Quo in casu pronum esi opmari ejusque sociis, quam DrmCuUleo.^ m agis Columbw iUorum docdarum assccli.*^- adha-sisse, quia iota micrpreicmur, ad demum cumque modo

tum prorogarc

Santandreanumhabctdeeo^fjucd idcmlicgistrum hisce veibis {W) : PostUbaiu, Culdeis imjosito,

(5).

quam Kdedei

elTccti

sunt,

non

licet

eis

habrrc

irina guo

normam
maximi

EvangelU

instiiuta est. AstProiestantibus

de (imuxorcs suas in domibus Jasuspicio, mulieres. Joan. bus mala oriatur quidem locum cxjdicat,quasttdsolum
suis, sed

ncc

alias,

miesonhunc

\
cuidei non monachi,

iniereraiCuldcos a oj>]mrtunior crat atienissimos habere, guapropter cuUoritus sociei<is,quam. impuris idolorum

riiibvs cutholicts

quam

prohibcietur, hahere in

domilms suis uxrres,

lu.ct

cum cum

Tania Peiri Caihedra neccssitudo.

nempe

est

jam

casdemexiraproprium.domiciiiumfreQuentarelicC' isia ad illud iemjms ret -nisi forte, inquit,ordmaiio quo j,rohibitum fueritnvbere;unae
pertineat,
jua^ta
essei,

seciurvorum ceccitas

quoque ejus sumus opinionis, Columb.anos monachos ct CuUieos ni nullam cognationfminlercessissccrcdamus.Namimprimts maximc inicr Piotvs S. Cotumba msiitutum suum Seplcmtrionalefi proj)agavii ; ad Scotu m auiem
13

Cxtemm

et 710S

eumdemista discij)lina a?i^o 1 Uciium quod monachisolim mairinmnum

H8/'05/mor

inter

futslel.

Non

est

opcr.preiium

hommem pnHt^^^
^^'^^'^^^^^^^
sa:

temhiclooirefutare;quanitpon-o^^^^^^^^^^^^^

baiusjro iis,quidici7,ocultuidccott

stceJon<uincLisiant,satismonstraM
lcgem ca^Ubatus CalholU^Hm. Quodverodicai

Sejjtcmir.onalem nullatciius

jerti/iient

prsecipux

m rn

p.33. Act. SS.,t.nJun..p.^tO,n.35.-C?)jDiniePon.A.^ooiint. e.U Piukerlon. Intiuiry into llitJ Hist. of 'i^Ibiil

PmUerton.lnauiry^t.lI.p.^^^^.-r.p^";!^''^^^

P.

Ibid., p. ;d.

\\-i)

P-^Yi' Ferrouu.Tract.de Ordino,cap.v,i.vii,p.

mA

-m

ll^ti-

iVa. iw

Edit.bom.

1838.

nas

Aug

l-

VI. p. b07

0)

EccloB. HUt.,

t.

IV ,

\>.

-M ot seqq. Cfr

culo

\i

DIE DECIMA.SEPTIMA OCTOBRIS.


mrcpisse, provenirc hunc cufo (luodcciwo priminn credo ea: co quod ali/nii Catholiri rcnsrie' errorcm
rint, tunc

1(57

cos fu ssc

quocirca. notatudign issima est convcntio,

j.

v.

h.

priirmm iniroductnm

fuisse cocUhnkim,

tamfpia/niinpcdi/tientum,nttheolor)Uoriuuntur, di-

s.Tculown inita inter Wilhelmtim.Santandrcnnum episcopum, rtCuldcos Mfniimusccnses, in quasnncitur (^\. ut Culdei haheant c.ommunc rcfcclorium,
dormilorium
et

nmens falsam
;

autemcsscisliusniodiopinaiionem
pr.-erio

oralorium

sine

ccemcterio,

iia

monstraiumfuit in Cornmeniario SS. Martiniani etSociormisub die xvi (ktohrts(\) umquam ast ncmn, qimd sciam, inter cathoUcos monialibus, reUgionis sacradiiT.ii monachis aut mento Deo deuotis, liherum fuissc nuptias contra:

Passionis

quod corpora Kolideorum et clericorum sive !aicorum, cum eis conimoranlitim, in coemeterio parochialis ecclesiac de Monimush ecclesiasticam rccipiant sopiilluram. F!t quimiam in eodem instrumcnlo habcntur Httcr:v ripnstnlicr Innoccntii Papa" I/f,

here, esto contra^ctx

non dirimerentur.

Nefjue (n-

lcgem cattibatus ahrojandayn quidquam juvat textus ex S. Bernardo a Jamicson allegaacerrime tu^ (2) scimus enim isto maxime sxculo

dem ad
:

impwjnatam
^Mnki7t<lm
ecdesvtrum
catludralium.

fiilsse

hanc lcgem.

ex quibus liquci Kildeos, qui se canonicos gerunl quanidam canouicam regularem, cpiscopo renitenlc co)itrn justiliam conslruere non formidasse in Ecclesire sua> prffijudicium ot gravamcn; idco prohibctur ei.sdem KiMois vitam seu ordincm

15 Ed' utraque iqttur nota,

nempe juris habendi

monachorum

vel

res proprias et legis coslibatus, recte possumus concludcre, Culdeos clero s.rculari accensendos csse.

consensu ipsius

episco[)i vol

canonioorum regularium, sine succossorum suorum,

verha ibideui profiteri in perpetuum. Qu:r postrch.a

fanncrus quidcm,roi monastiaein AngUadiligentissimus invesligator (3), Ehoraccnses canonicos saeculares appellai, ct certe in IHstoria fundctioni.s Hospitahs S. Leonardi^
nihil hxsitans, Culdeos

legimus Colideos seu Culdeos simpliciter ministros ecclesia' S. Petri seu Cathedralis fuisse vocatos (41

abundeostendunt Culdeos clcroregularinequaquam adscribipossc, quamvis vitam canonicam in communitatc colerent[\0), utipassim jiehat in antiquis cathcdralibus ecclcsiis, qum claustrum habcbant, adhuc plurihus in locis e.T.Hans, domiciUum cano-

nicorum s;ccularium.
17

[.]

B Supplicans (Ethelstamts rex) ministris diclae ecclead lunc dicti Colidn, quatinus pro eo et siiP, expeditione sua devote precarentur. Quif vcrba numstrant Culdcos constituisse Eboracense Capitulum. Sed adversus istam scntentiam rccalcitrat Joan. Jamieson, negans collcgiuin Culdcorum ad

Quo

vero iempore in Scotia


ita

primum compacsi assequi,

hine cuidforum

rucrintish Culdei, non


nisi

prompium

nommrecenti^
9"
^"

ipsam institutionem a nomine disiinguamus.


hactenus dictis hahemiis Culdeos a canoniris
differrc; ipsiquc canonici constitueccclesiiF cathedralis presbyterium,

Ex

non magnoperc
bant antiquum

normam

typu^n Capituli constitutuyn fuissc (5) ; cnim Calet id quidcm c re sua erat. Coalcscentibus si/slema prcsdeis in cathcdralc Capiiulum, pcribat InjterSanum, apparebatepiscopus, tamquam caput,
et

quod

ipsis initiis nasccntis Ecclesis'

cos^vum erat,

c^tcroque clero dignitate prm-minehat (11). Unum excmplum afferrc liceat cx canone xtii CvnciUi Neoc^saricnsis anni 314,
(Ruralcs)
presbyteri

ubi

dicitur (12)
npe<To<iTef>(>t

Vicani
pos-

pater

et

rector

suorum canonlcorum. Sed quo tanita Inqui fas est,


7

intyu>(>ioi.

non
t
vel

dem argumento hanc,si

capitula-

sunt in dominico
rr,^

civitatis (ecclcsia)

xy^owxii

ritatem Culdeis ahjudicat auctor


et

Quia ncmpc in

7ro>Ef

offorre,
I^t

praosente

episcopo
aitinet,

urbis

chartis Brcchincnsihus est distinctio

m/erdecanum

prcsbytcris.

quoad Scotiam

in Actis

priorem Culdeorum ejusdcm loci. Brechincnscm ratio nu(liusestpondcris,quum subpriore, Astista


mwi^t/a??^ Co^^ej/a
/)/vf/io5/(o, /Jo(u^( esse

episcopi sa'c. vj, suhdie S. Kentigerni, Glasguensis ecclosiam xin Januarii\\Z\ legitur : Cathedralem
consliluit, et matinam congrein urbe Glasguensi gationcm, sccundiira tormam primitivie Ecclesiae

dccanus,

quasi altera Capituli dignitas. Imo si accuraiius citataschartas inspicimus, contraria opinio clarius elucct. Sic enim orditur confirmatio de Procuratio-

vivenlem, ibidem ordiiiavit.

nihus

Universis Sanctae Matris Ecclcsise filiis, Malchryde prior et Keledei, castcrique de Capitulo Brechincnsis Ecclcsiae ; dcsinit vcro his verbis : \n
(6)
:

Canonicus reguloris hujusmodi congregationcm, lc Largc dicit ll4), qus sub initium imchus, mcdiumj sexti sjpculi coactam esse ac coanoruit, facile crodidcrim

gmenlatam ox

Kuldeis,

quibus regulares

canoni-

hiijus

rei

lestimonium praesenti scriplo Ecclesi;e

cos in Scotia successisse,

nomodoctus

ignorat.

Cui
^

C noslra^

si^illum

dignum

Testc Capiluli

nostri

duximus apponondum, univcrsilate. Partcm igitur

opinioni non cquidcm rcpvgnabn, si ipsam. inspiciamus. Ast Culdcorum

institutioncm

aliquamCapituhcathcdraiisBrechinensis,ncnimii
simus,const\tuissesatiselucei;necolficcrctquidem, admittendi:essentistiussialii quidem concanonici

monumcnta, anno Quod vero Mabilhmio

7wmen nulla
exhibent
(15).

antiguioi-a,

modienim

consociationcs in a^itiquis cathcdralibus

occurrcbant: sic canonici Ultrajcctini, ncmpc gremiosuo S. MartinietS. Salvatoris, habentesex episcopi (7) prxpositos, concurrcbant in elcctioncm scgregatum fuerini esto igitur, Culdei inCapituh
corpus,
utmH., monu.
mi(a o(enduni, pertintte-

scptimo Capitula innotescant (16), id refercndum odricathcdraha cxprcsse de cantu tum psallendi judico, tum quia quinjium. pr<rcedenti de Organis musicis
via- s.rculo

agit,

tum

egcrat:
terat,

nam virum doctissimumminimefugerepo-

prcshgterium antiquum, episcopo coliaterale,

ab

""**'

non scquiturcanonicosnon fuisse. 16 ^7^/^^ itaqvc canonicos fuisscpotctcxhactenus dicHs iquamopinioncm etiam confrmantantiubi q^a documenia ab ipso Jamicson prolata (8),

Plio

iniiio Ecclesix fuisse (17). \9,ro7iccnitintcrscriptoresphnnmosabUngustlI, ad anno yergust,rcge P.to.-um, qui ah

an 833 rcgnum
ecclesiam
rule
et

mobocw7o5
lur...

Keledei,

7Joni7i/f-;Canonici,qui Keledei dicunqui se canonicos gerunl... Kele-

acpot SMpranum. 5.

Mucros fumiatam csse imlc audiisse Kilrcmund, Kdlocum modum Andrcopoiim,uti dictum esi
tcnuii. in

^~

qunmitiu,iute

Deo serdeis sive canonicis ibidem /'miHo/umi/^r;


vienlibus...

Canonicis de Monimusc.

Atque h^c

omniaconficiuniCuldcosnihilaliudquamcanoni'
(^) OP";' 0) Art. SS.. t. Vn Ortol),. p. R27. n 9 et Beqq. ^-J/ /*) not. 1. p.673. EJit. Paris. ni9. Cfr Account. p- 32 "''"^J: (r.) Accouiit. p. loj. p.tHlR. XDHlic, l. VI. 11. 07. C4) Hiid..

ex Lcgemhs, hl vcro conficiunt tum Chrc moT, tum cx lestimmio Scotworum de quibus qui forte et ipst Wyntou-ni, nistarum Eorduni ct desumpsennt. Legendis pm-tim infradandis sua ex

Ao,i^..p.333.EdULondnS7-Oy,N^^^^

Ecclus. Hist..

l.

lY. p. 31U laeq.

C9)

Accounl.,

p.

m. - (10) Uaaer.

lO-^.

bu Cauge. CloMar.

v-

OnivnKUi.

Afvno

DE
168
'-

SS.

REGCLO CONF. ET
est

SOCIIS.
:

recitare

Anno 1122 e.ectns


cpiscopum
(S.

ost

' "
reT

extcr7ynvat>s, nt Pictisdevictis (non vcro

ah-

Prior de Scona in

Andrea^)

Robertus D ad in-

popuh imperavit. aJindo rrcdifvrn cst (1) r^trir/yc vonnne, De codcm tav.. rcois Putorvm

Imto
et i-ni

Primi, qui terram. quae stantiam repis Ale.xandri qna? ab ecclesia S. Andreae Cursus npri dicitur, eaconditione, ut fuerat, ex inlepro rcstimit

dum Pidonim, ab
(leleto,

Abl.ernelhi

oppuio,

eo

rer.o

ad Tomrlnm-Regnli

transtulit-

ht

ablafa Relipio. Robertus porro canoinibi conslituerelur ac noslrom ipsa in sede posl religioncm

nicnm

Andrea;^'<';;; inde huic oppido Sane.i nde qui illuc pcr plu.cula factum, eosque est max.mos magis.n.tum. elnpora sacrum'gessere episcopos appellarunl. Sco torum

"^-^

Kcldeos. sive Colideos, ;diquanto conslituit, sic nt qiti in vctcri S. Andrea^ abbatia reaulKuIdeos,
Lailarem
vitani

quamdam
ab

mullis .sapcuHs vixerant,

non

exebiserit

ccclesia^

primariae

ofiiciis

et

nvlhyfundatamarbitraturJo.PinkcrtmrcfCMri\^

f''-/^^^^'^?

J^;'

Man

lilreoc

Pict..m

iZ)

scd

^ronsM^nn

istorum Colideorum cpiscopi elcclione. Narrat de gcnle Codex noster Scoticus hune ad modum :

lum^ncgvhsmpicalu episcopatusad rcm^

ialmcrs
anno 893

.solum factau. essc mortcm obiisse fcrvnl

douj reonantcGno, guem


(4).

Eodcm anno

(Christo 1271)

Wilelmus Wischard,
S.

Cu^dcos redeamus, ecnset Templum-Iicyulinonaccessisse^a^^^^^ atrjuc adeo eo..cm episJoralcm e.crcvisset,

ad eosud doctor Unrujan


Porro, ut
or,.oi-

canccllarius Regis el archirliaconus vir magnffi Glascucnsis, electus

Andreae el
el

nobilitatis
la

fam,

IV

Nonas

Julii

postvlalus est

Canonicis

tunc S. AndreaG) ca-ciusis j^ridie ciione.Anno 1279


est

jmiius Culdci^ ab eleNonas Augusti, eicctus


ea-clusis

ad,r^ccjss.re^dumnonumrcf^^rnnem L Scotia damcssc.Attameneti^manteillndtcmpusabbat.as


ciericorunnrfiulariumsivccanonicorumalufuando fuissc a-dificatas, ccc /nous cxtra urbcs cpiscojalcs m-toricisvisamhigiiotest (5). Quocirca
Ordinis

Wilelmus FFraser,canceUarius regni,


it

ctiam Culdci-i tunc, sicut in clectionc jr.rccdenti.


Succes
ton,

camcellaTius

Wilclmo FFraser Wilelmus dc LLamcrGlascuensis, qui ix Novembris


peyntus Cvidcistunc,

anno

^'l^l ciectus esl ,caclusis

tutius erit dc

19

//(

Tr '"^iZ :~""
ium,

vouca in rcm cariionc Bonnni


et

tempore nihil absohite pronuniuire. Ms, hapc Chronico qnodani nuneimenst lcgunfur (6) Anno ab Innostram
:

sicui in duabusciectionibusprivccdentilyus.Proptcr

E
'

hoc WilehnusCivmin*JuncCuldeontmj^rxiositvs,
huic elecfion i se
senlia
dis,
o/

Auininus

j^onens,

Rnmani

adiit, et in jyrsc-

1108,

sanctie Margarela^,

lcmpore ,.gis Malcolnn electns fuU Turgotus Pnor


Kalend. Augusli elstetit* illis totum jus Keletransivit

DominiPapS!
f.otvii,

lionifacii VIII,

quibus

electionem j^rs-diclam

ormnbus moet ipsum

Sancti Andreie; conseDunelmensis in Episcopum

sedit

cralusque est Eboraci


pcr anuos sei^ti-m. deorum per lotum
In

eleclum impugnavii.sednihilprofecil.il^^^^J-Aac/cnns diclis manifcstnm fU CvUleos, licet tiniversum

iii

diebus

rcgnum Scotia
Andrcae.

in

Cajntuiuni noncmistituerint,svastamen in electiovilnis epi^xojmum habuisse jmrics, quod sujra

Episcopalum Sancti

rurgotus,

Alcran-

nus

Malcohno,regnantc,Sanctandreadro non autem Alea-anfactus estH). cumque idem episcopus

num. \hjam in.sinuavi^nus. 21 Quoniam in y rs^cedentibusssrpe


scrmo
fuit,

de AndreojoH

dei

p"J"^^.^7n^^^op(,(,-,^.

vonlulisse feralur(9), dcr plurima lona hvic scdi translaiionem tn forsitan juiis ^V/Jw Keledeonim

pauca qua-dam cx Lcxico Gcographico est ecclesin colhcIiic delibanda ccnseoiVM.Fundata e/ iscopo Arnoldo, sed anno dralis anro 1161 ab

ct in Kclcdeos, per potcstas in sedcs caetcras Seohie

dictam scdcm, nihil aiiud

est,

qnam ampliataejus

primum \:5\^adsummumperhoit.s-jdcndorcm.Via;
quidpiam ex nagnificentissimo sedificio integrvm Joanncs Kno(r, a reliqvit, mcnse Junio avni \htQ
ordinc suo ajmsta fa ct sectariorurn antcsignaarstat adhucdum, ?n/5. Ad } artem ejus orientalcm socelivm dictum est supra num. ^, singulare
fidc et

solum 1472 Scotiam constiiutos. Etenim Hcelanno archkpiscopatus digrna Sixto IV Andrcoi oti.s ad
tateni cvecta
sit

{%jamdudum

pcr iotam Sco-

scrij toir.s tiam metrojjolis vices agchat, ei Scoti^i Institutnni scd rcstitutum archk\M2non

uh

anno

S. Re^^uli.

jHScopalum contcndunt. Ex hac itaque


:

civitatc ar-

apocbiepiscopalus esse debci totiusScotiae, ubi nec absque consilio seniorum stolica sedes cst C islius loci ullus Episcopusin Scotia debet ordinari,
utl loquiiur

dcbamus; nonnin anno

Prioratum canonicorum rcgvlarium I, ut modo vi^ fundavit anno 1122 rex Alexander Santandreanus, scd noberius, episcopus
144 canoincos ex Prioratu deScona ^ regnonte accei-sivitm. Ssecuh decimo quinto, Priorcm ScotiaJacobo /, decrevit Scoticus senatus
1

antiquior

Anonymus guintodecimo smilomulto inquadom Legcnda deqvainfra dicctur.


III in

Santandreanum omnc
gnitate antecedere
t1

Asbbates

et

Prioresregnidi-

Similiter Clernens

Conslilutionc anni llSSffi

5)

nnet ecrimle licitum ei fuit

WiUelmumregemScoti^,Sanct-Andreanamsedem ante ccetcras omnesejusdcm rcgnie.rhibct^^ScohczuZ.


Eccicsia...,in qua
hffi

Irom etreliquajonhficnhaornamentainducrc.hir
nobiUab{jahanihilhodic.svjicrcstpra-termuros,qni-

sedes e()iscopales esse novidelicet

eam

cinfjebani{\G). Ordincs

Dnminicanus,

Frayicis-

scuntur

Ecclcsiae

Sancti

Andreae,

BrebincnGlascueiisis, Uunkeldcnsis, nublinensis,


sis,

Cormelitanus,singulos canus, et,ut feruntquidam, Ultra j.oi-tum easurgebal ibidcm convcntushabuere.


rcJ- Conpro canonici.sdcccm j rimifus exstrumat stantinus lil, quimundovaledicenshicfactAiscst

KatiAberdonensis, Moravieusis, Resensensis, anno\\Q2 a CceIcnensis qu,r scdes eodem ordine


;

olim

ecclesia

coiicgiata, dicta Kir)^-hcMg\hfp'oni

stino

ill,adcumdcm Willclmum scribente^cnume-

ratx sunt (10). Cnldeisin 20 Non diu jost rurgoticjnscnjatum, qupd ad camccclcsia canonicircgulares jmdanicos Ttgulares Sanctandrcana tramiit. timsuffectisuntiquani in rem nonnulia cx codicc
suo Ms, depronti.sit Antonius le Large (\\}eaqu4', cum aUbi ut arbilror vicr rc/erianturj hic vmim

Cvldcvs [\1). Academiaolim ceiebcrrima anno 1411 abejn^ Scotiac antkjuissima fundata est cvm sulmrban's scojo Wardlaw. Hodie totncivitas q^umque 7Wino quHnusdam non vllra quatvor aut

et

lohus

incolarum comjdechtur.

DIE DECIMA.SEPTIMA. OCTOBRIS.


:

169
i.

stanlinopolim invectce. Et ad ejusdem Constantii Constantio Romam ingrpsso, ossa annuni 2 (4)

V.

II.

III.

DecuUuS.
ejusque
(le

Andrcsein
Rcliquia-

Anilros Apostoli ct
nopolitanis

Lucffi Rvangclisla a
.Se(/

Conslanli-

mim

favorc susccpta.

ut totus ille

Scotla

Lcgcndse locus

}itelius

declaretur,otquievniversim de

rum

iiluc translatione
;

ope

S. Rcguli

lcmpore quo
accidit.
snmus, regrc-

veritate conS. Rcgulo 7iarra}itur cum historica Luc3e ad fcrri queant, iector adire velii Acta S. diem sequcntcm, ubi siuiul de translaiio^w S. An-

drex agitur. Prodii


sed

hc probabilius

quem nemo

quide^n episcopus aliquis, Rcgulum fuisse conjectabii, prxserihi

Ut
S.

fld 5.

Regulum, a quo

digresai

Andrea

in

ScoOfl

varia monmnenta, dianinr, proferenda suscipimns a translatio Reliquiarum S. AJidre/e, in qvibns describitur, ct qnatcnus fidem meS. Rcgulo fnrta, tamcn quam reantur exanunnndum occurrc-t. AnW est, quaraultTO procedamus, paucis indicandum

ti}ncumscriptorcs pleriquc hwic non cpiscopum, Andrew custodc^n sed abbatcinct Reliquiarum S. custode in Actis S. Lucx et Ariemii dicant ; de quo examinabimus, ducis, cujus Acta die xx Octobris uti ei ex nihil legitur (5). Ex quibus locis pro}-sus
Histori^isonmiOusfacileconficietur,.Achai.retnom.-B alJingidcprivi)aiionem,qu3ein Legenda Co}iSiantio
iur,

pagatus

Pictos Scotosque protione S. Andrea' cultus inter universim origo cultui Quadruplex
fucrit.

assignatur. S. Apostoti in Scoiia

Quocirca allatx Scythiam sorlitus sit. confirmassent magis, quam instir B Apostoli ncUqui.v populi veneraiionem. Asi tuissent erga Sanctum.
(Ircas

Sunt qui Pictos a adcoquecultumavita Iraditione Scyihis propagant, adiUosdevenisseautumanf.habemusenimexEuseiii, cap. i, quod AnUi Hisioria Ecclesimiica, lib.

planc i^xepiam esse fahula^n. suam ostendit Le24 Maximevero impcritia^n quartojam sxcnlo Saxones in gcnda'Scriptor,ubi Hengut et Anglia, qui anno solum 449 aut 450, esse illuc devcnerwit, vr^satos

iilia

ex For-

iluno idem rirrifcr tfiinpus

indicat,

Horsaducibus
sibifi}igit,

(6),

Aptius totaui Rcguli hi.storiam na^rat


:

plwimis LeJoannes Fordun in Schotichronico, in gemiam }i)odo relaia^n secutus scd rejecta Hungi E nonum. Piciovictoria dc Athclsta}}0 ad .s^culu^n rum.regemS.\\cs\i\itemporestattiilque}ndam Hurgust,

quiLegendxaiicram cuituscausam indicant-.aVux RcHquias quarto dem statuuni S. Rogulum Apostoli Andreopohm, sive, saxulo Patris, Achaix civiiaie, Mucros advexisse; ut tunc dicebatur, ad locum ConsianiinopoUtanum dicunt, alixvero Regulum

Hcclor fiVum Forgii vel Fergusi, uti etiam Heirgustu^n appeUai \1). Boeihius, qui eumdcni
mbstituitet Consta}\tino etiam Constantium rectc
sc}'ihujusanno vigesimo translationem contigisse ut arbitror, Chronici Hierohii, codices quosdnm,

cumdem, Theodosio atque ex hac urbe principe 408 (/450, sacras Reliquias juniore regnante 6

nymiani
recitare,

secutus.

Tandcm in Scotiam detulisse feruni. tcmpora flungi regis, proindeque quidam usque ad
reccntiores
translatiousque ad ss^culnm nonum. Rdiquiarum

tum
}}on

Fo}'duni vcrha hic visum quia licct pluries editus, extra

csi
B}-i-

plenimquehaurecentiores suadr \\Q^u\oexcodcm


serwit
(8).

tanniam

uhique obvius

est,

tum

etia.>'

qum

nemradeoque apud Scotos


proroganda
tiani aftinci,

S. Apostoli

pairocnuum

Consianlius

iinpcralur,
sui

filius

magm

csse opinaniur.

Quoad primam senten-

Constantini,

anno regni

xx

zelo Chnstianae

quaienus e Scyihis Picti prodiennt, nihitcertisiaiuipoicst:adcoobscurasuniomnium Scotorumpopulorum, sed prwscrtim Pictorum


fere

clcvotionc, reliLMonis (luclus et speciali

quam crga

\n(Ircam

Apnslolum anlca diu in cordc conce-

que

iniiia,

inccrta

7ion ut in isiiusmodi disquisitione possemus. Dein hiec rpsa incertis cumulare

nm

complcrc (lesiaerans, repcral. stimulatus, faclo qua passus cst Patras gionis Achai^ civilalcm suas inde Reliqu.as Aposlolus et scpultus, adiit et
,

investigaMo nihil quoniam a S. Rcgulo aliena


Legenila

ad nostrum scopum
est.

conferrei,

manu

eum-

dtm refcrt KECuIum IV

ad
;

qu^stionem atiinet, 23 Iqitur quoad prxsentem Legendarum circumscri' hso intra auctoriiaiem imprimis WstonamS. Rcbenda videtur. Habemus quani injra dabimus, suWex Reglslro S. Andi-ese, antiquissimum docunnatcnus csi amplisslmum et tUO (1) exaraturn. Sed

l;titia valida surripiens, in maxima Constantmopolim hvmnis et canticis vu Idus Maii aureis el argenteis transtulit, ac ihccis ibidcm ut Accidil autcm summo locavit cum honore....
,

cum

divino

nutu, terlia civitatem est ingressus, abbati, nom.nc Rcgulo, Sancto viro, timenti Deum Applica apparerct custodi. diccns

nocte

priusquam imperator Angelus Dom.n. cmdam

Rdinuiarum

mentum, circa annum erant, iuncfontes hisioriciinquinatissimt


iam

quum

monumentum totum cum


locis

{idehistoricainnumeris

Magni puqnet.Constantinus cnim, Constantim annomprope AquHciam ocnfiliuset impcrator.


msest,etexindesimuUmperiumicnuerunitonsianquorum posterior a Magnentio in tius et Const^rns, anni 350, pnor inicrfecius est sub iniiio
Galliis

et pcrgens ad sarcophas.im. libi fratres idoneos reconditasunt ossa, toUes nuo B Andrcje ApostoU digitos et os brach.i dcpeninde dcMr.T manus Ircs unum ct ^cnu patcllara, dens ab humc.-o. denlcm dcmec relihi, caute custo.lias ac uhi monst.-ave.-o

deam ^Qui mox


vc.a^ibi

pr,^ceptum

accc-sit.s omn.a electis fratribus ossa sccum defcre. s,


cst,

veroadannumtisque3(j\ imperavii. quibusdam Hieronymi, contra oriqo cx codicibus repetenda est, ubi perperam Vigilan tium scribentis,
ratioribus

Asscriierronci

assignato per Angclum con.Iidit n cn-e iori loco impcrator pos Icgionibus \^nTe s igilur expeditis capt.vat; et opibus cvacuando bfd u. clvitatcm scrm.um,
a

Consiantinus pi-o editwnibus cdiiionibus

Constantio lcgcbatur, scd


locus

accu' {.).

cmemlatus emendalus

wM
est

^"^^V
'^

Su

Itum

quo condcbanlur Rcliqu.a., aOerr. ju.vene^tione Co.,stantinopol.m coimlanle .(.r cumoxercilu


in
NCiH/)-'

o(iq"0(

.niney^^siunumproaUeroacceplsscqmmdhlyra'
rio.-um osctanti^ poss.t
tribui,

e.

,.ps,us

carm.n.

"'^'^, ,,,,,,,
hoc .m

'"^j

^^

,bl,atom

revrrsus

Regulum
vcrb.s
.

nnnis

vuUu

torril.ili,
j,.^,,;,,,,^

quod sequ.mr
,1

,netromaifcstxmie^t.Enveroutidemlheron,jmus annum Const"f,-^ scribit in Ckronico (,S) ad


/C/.m(i 256-57)
-.

,,

Reliquis

ai,ostol. T.moll.e.

Con-

\Su
iwsumi

inqu.t. B. Andrea,

Deo

dilect,, quas.

DE
170

SS.

REGULO CONF. KT SOCnS.


Scoto-

npr

(iocenlc,

roscrvasti,

Rcliquiis,

mulis

sermo.

M.iVrrMum
ruu.m, artn-o
r-uile

omnibus, pie gressus claudis, et a quacu.nque pelenlibus Apostoli


.

SS
n
bi^t

circio, muiuli s sub leonis quocnmquc locoru.n, d r n>s; ct

medela ncbantur infirmila.e.


Iargi.-ctur.

p.-ol.nus,

Deu m.se-

C.-ebivscenlibns huinsniudi .juo-

c cri in e laracn ct sociis

qna ransnaufrag.o pcnc canna, Doo volctc,


.

tidie miraculis.

incolumitaU-

persislcnl.l^ us,

cum

occurrunt undiquc nalionum populi Deo laudes, cumplosis munc-ibus. imn.ensas


tempixmqur
dpd.va-

tni

lal^orts

tcnsum, aut lon.-""-f


fclicitcr
sis

Z
a
,

lincris

scias
r
>

cursum

consummatui

patronu suitpUc.ler extolientes. -. an.nus, oc utut^. manibus, dc tanto i--'" autem eo tempure reg.unis rex Ilur28 lllius

11"'

insu

ad

0^.0 .nn c

cc l.ujusmodi ilivi... nom.n.s quia ct coilem loco, vencrasancti pcrpcliuc sui


.

man,lati ncgl.f;cns

^"

r.tiiic
'

Fnr-ni

loci

dclectatus sanclitudine, oi.m


a^dificans, ,

SUUm

i inilJl

nh

im. jnxla basilicam pai.iliuiii ju.v.


leri-as

'--^."-^^
rnuUit ditatw,

postoli

Sr';::;.cm,rn...crccdesi...ndam,m.jac^;
quia fulurnm
cst,

ut

"^"^''J"'-'''.

".;'*

iia

quasdam [).'o B eleemosynam perpetuam in se..iinandis Iruiiibus, Cujusexemplu pusU"n reges, excolendas. cuncessit. quamv.s in diciabal adectus, ui suai devutiunis tum augebatur, usque quu rex possessio
Uc-ulu ejusquc rratribus
mudico,
ilun-us
(jui

post

annum octingenles.mum
IMctos
rexit,

I.icar-

nationis' Don.inica!

lin

r.rn.a

s.cinide.n

nH
?

L ^"
o,icip

iri f

!^;'

Xx

laauc

pcna, "i-^ Tu cs 1-edixil Don.,.ms at,is, cui l.abcat, .mmorcgni, q..o silum
nuc.
:

parlem B

Andreae tradidil, cont.-a Saxunes, expedilione sibi eollatam


patet
et
In

decimam regni ob opem .nirabilem,


ut

capitulo hbri IV decimo lertio

decimo
rundala

rc.ibus ct

ndclibus, anci.l, cunctisque ob c^lcris terr* potcnt.bns,

quarto
cellula
be-iti

runna

quuque
per

munasleriaU

depulatis^iue
viri

Keliquiarum

cuslorlibus,

dCioncm
n
,

Apostoli pcrcclebris,
cl minienbiis.

quorum pra^dus

p.a;dicando

patrias exiere,

non

ahunde dilabiUir

r^

267

pcregre divcrs.s Vonirniium igilur ibi.iem


lUUDUS,
calcrva.
UL *<"l""'

Apostoli, per binos et binos equites, scd ut dudum scminandum innu- E Dei gentibus ubique

verbum mcra signa miraculose


fidc

racienles.

Cum

igilurhasin
et

nemPatrentm. ex ninmll
recipianL,

Dce

peliiis,

m.ricrebru fulehum, ade. is redibunt, et ad propria gaudenles

gentes

doctrinis

ccelestibus
variis
,

imbuissent,

signis

confin..assent

beatissimus

abbas

qui semper in Deunl in Aposloio, lus magnifica collaudanles. El est Sanclis, voce disparuit, ^t ejus ad ex Angelus ab eo
diclis,

sms glonosus

se nuenda mandnta B. Regulus p.-aeceptis, prudenUdivinis volcns obtempcrare religiosisadsevocatissc.en.aniobus viris ac angel.ca ..g.Ila m pr^claris, quos ct pridem

converl.l.

Igi tu.

postquam nauRe-ulus post annos triginta duos, advcnerat insula, quibus evanfra-us in Albionis Deo coini^lacuit, gclicum opus cxercens mirifice Mucrosis per regcm mutato apud KiU-emont, a gr^nda.vus comine, idenus dierum obiitet ^^^^^^^^^^ Foniuaus, hh. iv, cap. \m ct ^^^^^,^^ ^^_ 29 Rcfert dandc illam quam liungus rex Picto- j^,^^^

peregr.natioms i..emonuit su^ R -11ad naven. sacas dcferens participcs, secun. c.rc.ales. partes adire paratus qu!as, mare pelil, sunt nohujus comitiviE Sanctorum Hscaulem vero b. abbas primus mina, qu^ sequuntur presbyter ; Oclasius ei et S. Dauiianus Rc^ulus fraler S. Dam.am Thubaculus, diaconi Mcrinacus,
fl

ribus

vwtorium (1) rmndlAlhchitanoSaionumduccreportavaetJmnc


XIV

xbur.iuio

Nerius

el

Elcusenius de
Silvius,

Crcla; Mi.-enus, Macha-

jEtiielvul(ire<jisAnylornmimumfacit,eumdemsciMabnesburiensi^ (2) incertum csse tlcet de quo defecerit. fordunum scribit, quando vel quo fine Usserius scquiiurBoHUius{?>);scd utruu,que facile annoSo\ idcmAthelstanus confutat (4) ex co, quod rcgnum vero Sandwici ia Cantio dcoicerit, Danos Dalriadorumanno 843 rcyis

Pu^iorumadKcnnethi

benusel
octo,

fraler

ejus; heremitx
Malthffius,

qmdem

dominationem

transierit

(5),
(6l-

ncc ulhs

Hungus
laudatus

videlicet

Felix,

Sajanus,

lucius et cius, Madianus, Philippus, Colossia, Vi.-gines Sanclic t.-cs de


duana,PolentiaelE.ne.'ia.
s

MaunEugemus;ac videlicet Tn-

erinde in Picios reynavcrit PinliertonrictitiumhabetlhwgumPictorumregem, quatenussxc.isautvreqnavcrit,quanivisnonnege^^ Andrc^ fundasse ecclcstam S

Imo

s.Tpe

Hungam

alirjucm

Re^iu...^

27

lii

srlTcrH

referla.n

Virg.nibus quoque viri sanctissimi cum necessariis ingress. nav.cuquibusque

meditcr.-aneo, fines Lu.-opaj lam, icquorco Iramite quousque sitas Oceano multis raticircuiverunt,
gali

laburibus
spatio

veni.*ent

Cumque
au.-a

duorum pene

ad insulas sub fuissent annorum, ut

Occasu.

V^^f circaannum 825 (7). AUas *''f ^^ajor (8) r B.W erroncas nopoaunt Johanncs Camdcno (10) Aihel nanus (9), sed j.ra-placct cum qu^m AnoloruJaliquem daccm dicere, u.us :;:: .. .4. fuium.

opiniones

<^^

sZZ

lantc S.

^^^;^^^xi!:z Andrea c^.us csluUaudonia.itusduobus


^*

vagantes, ducc contige.-at, IVeto non cogn.to subilo ventus Oricnte ignari quid agercnt, ab velum irru.t cujus el solilo validior in vel.emens inter scopuios Alb.on.s imi.ctu regno l>iclorum, pr;tdictum fueral, i'atis insula^, velut ab Angelo Confortatus tamen a Deo impulsa conquassalur. cum socus iv Kal. B l\e"ulu^, i..coIuinis ad tcrram p.'aeIato signaculo, gauOctobris Dominica; Crucis Nemore l^oixorum, dens aggreditur, et ibidem in

disiat miUiaribus ab Hadinytona


(11).

--^/''^^es

rct.nuU Aihclstar^ford ^^^^^^^^^^.^^^V mllum tem um Reguli in OlhoUn.a dei.ositis armis, divi

d b^^^^ vocant) nud^is p (inc divi Andre^ a^dem benefic.o g a t s pro ut Christi A|.ostolo acccpto magno t ncie Hu..gum regem secuti haberent, sams c^b. Pn p^ petierunt. llluc ubi deventum, nobilcs ecund
peractis, Piclo.'um

regem.
Ch.-isto

inde

Scotorumque Apostoli ca.tera muUitudo


Reliquias,

m
.

And^^

quod palria lingua Mucossis

ad honorem posU-a dedicavit. In quu loco Apostoli basilicam hactenus Reliquia.-um altaclu multa ficbant, etiam
dicitur,

e-ei-enter

osculati

atque ejus Apustulu


se divi

Hungu authore,
cnicis

-^^>'^^^^^^ suamque postcM^^^^^^^^^^


quoties
^^^

^^"^^'"f.^^^i^ft

^
,

.^

stupenda

fiunt,

.nii'acula,

qualia post fidei susce-

And.-e^,

plioncm

in

insula

visa

ncquaquam ealenus

vel

audita sunt, utpote caecis ab utero

daretur visus,

proficiscendum, ut tam insigu.s semper nitus grala recordationc

-ct

^^^^^^^^^^^
^^^^^^^^ haberelur
i

DIK DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,
.

171
pcrvcnil
;id

Moncit

V\c\\s.

pt nosl eos

(licntc,

pruspore

verticem

monlis

t.

V.

H.

W "^"

no7f 7Tc/e

2lmc ^"Jl
f/^/e(o.v

Guo kvnc

locn

rccHan.us.

hnra, qua

,''d

: ! .,,..mm-at. Pic/05 ronin.emc-a(,

u cum id nun-

nomcn ad sxcununm fucrwt. i}mmuiue Pictornm lumusquexmdenmun.iuhodU'rnaScotiapcrsUient. S. Andrc^ quoTranslationem porro neUquiarum

lassus sedel cum s,s seplem cousuntvarin in erercituPictorxim. vnussun t vana ,n c.rorcitu P,ctorun, unusque C.TCUS, subito iUuminntus, monslrnritUimm plenum visitatione Anjrelorum, 7H0 7hw( se conill.c

libus, /ac/rt tibus, facta

,nodo hic jou, cjrosita est, pr^i^^' HterqnartosurxilooirnjuntBoHhixu^JoharinesMajor


et Lesla^usnos.fensu^episcopus
alia
{">).

Munum

snm-

Regulus, monacbus a Constanlinopolilana urbe, regi obviavit cum Uelitiuiis S Andrcffi,


tulissct

rcT,

Legrnda

dictam transla:iOAstsimf alix Leqenda; qus^ alioque adjuntionem solido s,rcuh procrastinant, onnino frciem ht torw cta hahent, quibusdiversam primum jndjhca luce do-

sahttantes iitvicem cives el hospites, tcnloria ilti Ilungus autcm fixerunl, ubi nunc esl aula regis. hanc civitatem oniiiipotenti Deo locum hunc el
et

Sanctoque
dedit, ut

Andrea;

Apostolo

ea

semper

liliertalc

sit

capul et maler

omnium

Ecclesiarum,

Tatew Lcgendam navit Usserim (3) eamdemqne

mdwt

qu.x

cum

Prologo, seu

curis ex codice Parviiixdo bene longo secundis edidiX Jonn. Pinkrrton l5) siensis hdjliothecw {4) deinde hbrro.slylo sufnciat nobis h snm titidum. ac Titulus sic sonut: Narratio
:

snnt in regno Scotorum. Ad istam enim civiJerusatatem conveniunt peregrini, Palmarii dc Du Cnngc, lem (qui Jerosolymnm ndierunt : cfr Tlieutonici, Te Palmarius), Romani, Gra^ci, Armeni,

Alamani,
viri

Saxones,

Dani,

Gaili,

Britones,

Angli,

.utrrntionem e.rhibere.
qualiter
accidcrit,

quod
regionc

memoria

S.

Andre^

ct gri.

sani corpore et foiminffi. divitcs et iiaupcres, itaque civitale archieitiscopatus Ex hac

Apostoii amplius in
Si-olia dicitur,

Piclornm. q.uT nunc

quam

sil, et in cffitcris nationibus

aposlolica sedes esl. esse debet tolius ScotiJB, ubi consilio seniorum istius loci ullus cpi-

ncc absque
scopus in

nuo modo
antiquitus

contiirerit

fuerint,

quod quas multi adhuc


possident.

tarilJP abbatiae ibi factae

Scotia

debet ordinari.
cst

Ilai-c

esl

Roma
;

sificutares

secunda a prima, hsec

civitas refugii prscipua

viri

jure

hereditario

ncfertur dein

hwc

civitas civitatum Scotia*.

id e.^t, Scijthas et \ndrca' pnrtcs AquUonares, evnngelicn ohtigisse, doPictones, in prwdicationc

San- ttdignuateu. 3? Tota ha-cnarrntioco tcndit.ut ecclesix dignUos sarta tectn mnneat. ^^^,^,^.^ ,^,. landreana- primatus

Patris nec in Achaiam deveniens, corpus Decemlyris, ibigue ejus pridie Kalendas septuaginta trium aonoquasi spatio ducentorum postmoduu, vero.sacr.r nehTnm. custoditunt fuH: recmdUa manscre usqne ad
,

crucifixus est

Vcrum

relata

non

satis

cum

historica jUie vonve-

^^^^^^^^

locu^ niunt : etenim ut nihil dicamus de affectntis Andreopolis sH Roma secunda, sedes tionibus, quod
scriptore^ratyios apostolica etc; satisconstat intcr ui fuisse jyrixnam sedcm episcopatem Abcrnethum
Scotis
(7)
:

qui!B Constantinopoli

quod quidem monstrat Andreoiolim

tempus Tbcodosii
stiani

Prnkcrio.^

imperaloris.

annorum

Fastorwu auctor, a dixit antiquus consularium

tec

'^^'"''^T'''"} I^^c^L decem spatio scilicel centum et fluunt, si verum utcuuuiue bene

JeLario

Nepotiano et Facundo Consubb Conslantinopobni Luca. et introierunt in urbem translatio anno Christf J-^b Andreas{6) lunc enim. addamu., devcnrmxis mgaretur, cui si annos 110
citatus
:

Ecclesiarum, non possedici absohite caput et mater ^"^fa- ^/^er^(//orr qua? sunt in regno Scolorum, nisi lorsaii nethcisi Ecclesia j rognata videatur : essejnatrem Erclesianim dicatur ideo AndrcopoUm nScoticarum, quia, trunslata cathedra,omncjus,

matus

in

ipsam

transiit.

Et quidem antiquitatis

privilcgium Andreo, olitana'


tota Historia

Eccleuc ncqunquam

ad annum

dosius Junior. Ast

rccjnahat VuoChristi 446, quo rcipsa constat, meg>o nunc qnidem

esse dictrfm translatiodecennio procrastinandam

nem,seu inannum
fnrjuo alicujus

vxikjnrem Zh&autZbi,

CTquo

consequiturtransvectionemScoticamnoninregnxnn Thrased Marcianiaut Leoms


Thcodosii, i Mv v.^^,
'Aincidcre. ciciincidcre.
31 A.st

pergamus porro

narrah.ne^ Eoten.

compelereex convemunt, Etenim omncs Legendx in duobus delocus, ubi SanctusiiostcrappuHt, nemicquod cum rege gens sertus tunc erat, et quod Pictorum prolitebatur : ex qudms suo sacra christiana jam tum hnbuisse ecctelegitirne conpcimus Pictosjam hierarchiam; cui tandem siasticamqualemcumque impositum r-perprimaium Snntandreanum >-" perprimatum onnianuiminuiK calmcn perspicitur, quo sensu supra^ Quocirca satis dtgmtat^ dignttatis sunt,videlU-et accipienda sunt,videlicet de
cilata verba <-^J^^^,^^^ ^^^.^J,^ quidem,ncutifiuamverodeantiquitatisf-xrogat,va. P,nh-rton (8) Cwlerum codex Purisinus apud sol,n,nodo ,-st : nam lamtes urbisnon tam e(fusm ct matrem omnmm caput dicit istam u,-bcm esse regno Pictorum. InlaEcclesia,um, qu* sunt in Usscrncst el /<.' Parisiensem codicem e, ve,o d,- 1 ic nempc hunc de Scotorum, iHum

5.Regu\i omnmoelucet.

,.,,
mcuii.rcp.-

,x

P,ctoru,n ""'<'" forc Ihmrius, rex '"''''''t occuinsuls crudebssima vastatione jjriuinnica' insula; gnntes quaproptcr omues pcne

vavit

unanimi
hisce

imetu

circumdericrunt ."'

penitus eum cum omni exercitu suo

dcle,e.

^j;;"';^ /n

anciuMs llungas arnlit roce,,, Cli.isti. stat paretcpic Signum C,-ucis

cadestem, apin aCre, pro-

attn,cn decniani mittiturquede hostibu. victoria, Deo partcm in eleomosynam suffi hc-cdilalis

U.clio

,onmEcclcs,is,,<jere;ciuasileocndai.taoonscrtpta
fuissct

.\ndrca3 Apostoli S. omnipotenli et i l,onorem Parla igitur ri,-tor,a l,,ua eius, offerrc debct. ,ncc,tum Lratione mhil de Athehtano habctur).

antcruam
(91

ciica Scoti Pictos subjuga-^isent

utbabet Joan. m S^Lculum nonun,, uia, Picto,um rcgnand.

Fores

erat re,i ejusriue


vectigalon,

drea;

Aposlolo

comUibus. in quo loco c,v,tatcm S. AnDeo principalcmquc Dunuiuc jmncpcs ordinarent.


ecce unus

spec.alUer

duZs iTcU

in

rege Drusken
e.

ab eis pcnitus translatum su.sque Kenclhum re-num ad ,-cgcm Scotorum deinceps Scotorum reunum
p
tcslas,
,

ruccZribus, \x
Knu,n

pZlJi
;

us

deliberant, Aposloli Constant,nopo S. And,ca.

custod,ent,um
.

.a-cu/o xiv sc,;beb,a esl elTeclum. //.rc


(10)
i

Fo,
et

c^

du^us

distinctio v,<icbat ,tque

intcr P^tos

suB^

ad,onetur. ut relin,,uat '<^!-'"'-;;"^^ tlUus custocoraitaute atque v.am : et Angelo

0. unde lctiones,pr<yut.cri,.tores,l,celrecenuo,-es,cc,,scbant

L-um

fu,ss videri non dcbet va,;as

AhemclhyA.i(ff>!

n) Oe 1'nmonl sive

wr'^?"","-'

"Vib

(M An ennuiry,

ei^^--

1.-

'

DE
172
j.

SS.

REGULO CONF. ET

SOCIIS.

V. H.

outpostdelctnm Picticum id anlc

nomcn ofdif''.

Rcliqulnrum advcctione sacrarum

mScotmm

ad q

nequnquam
icrihetnia cst
:

d. omillciuhnn cc.ucmus, hanc .n u. .uiin^^^n ,ZaZ:.scoimr., ..cyc,u,a,a suo laia Bunensis, ccrle Bostonus r,. Bcil,T

^^NcnJilh,d

procrastinandam ex^stnnant du^Zculum nonum yariarum raUonummomenia tramslaiionem.


,,,,,,cad

rcvocanda, ut alujuid trutinam sunt tur auxstion obscurx affunda


i

tam

lucis

iamen nuam singulas ^ieniusJectorempixmonni^^i


ir Aute

sententias
.

exami-

prma.q,t.
^

Andrexinomnibus.quasadhucvuhmus TuiarumS. etcrhibuimus,LegendJsconjxmgicum fandaiione scu tcrlns AndreopolUanx: ecclesix cognominis^ non pnus m Scolia.u adS. RcguUim
t^roindenue
vcntas-se

^P^^

,J^;__

quam opi-ortunum tcmpus nacti luerimus, Andreopolitanus secundum hisioauo episcopaius Ex hac itaque ratione nobis riam exoriri poiuerii.
Picti.ail Rcdn,

primasentcniia, statuens transprobari non potest circapnem saeculiiv seu anlationcm RcUquiarum

7mm395 Tuncquidcm
cnn
IV

lih. iii

nist.

reliclo crrore idololalriai, eis

^'^^70

Mortvrolooii Usuardini
lirct

aucUor^

(5)

LSn^^daadcalLopcrumBed.ad^emf.t^^
Jo allerove eodice,
lucuMiones
Bedif.

ojnniouemhancmanasse e.reo^qund
ac tall ratcone mier accensila fuerit.

acceperunt, prsdicanle sanclissimo viro, de et scopo revercndissimo qui eral Rom^e regulariter natione Urilonum, vcritatis edoctus. Ast iumAnfidem ot inystcria fundatam fuissc ecclesiam,mhdesi cJrcopolitanam

Udcm veritatis Verbum Ninia epi-

genuinas
scnpto^

Bcda loc. cii. habemus auod nobis suadeal : ex inprovmcui Rcrmcuj- t S Mniam seu Ninianum ad Casam Candidam, rum srdem suam constituisse
lapide, insolito Britonibus eccle.iamque ibidem de Quamvis auiem idem scnplor de

eitala Legenda 34 Quonian. vero in ad S. .indrece populorum muUitudme qui ^nagnillce loquitur de concorreba^U, gnvsumencon- ad 5. Andre^e neliquias honorandas
eursu9.

more
tium

fccisse.

alia fundatione

mentionem non

faci^it, ejus silen-

ne iUic ohm exaraversusMuospoetain votiva tabula quo ijenies suo charactcrc, quum vii, pr^sertim

diciun, videatur, id intcrnjcraniiys

subneclam

quasi aliud ndnl nolim quis iMierirctetur, Bedx non : etenim scopus constituissct S. Ninianus Piciicas proseqm, utpotc qui enucleatius res
erat

commumtcr
Hic
sinu.- iste

insigniebantur, hic notcntur{b)


maris, male ferlile
littus.

opima

Transcendit

patriie fertilitate loca.

pauperculapndem, Hic resio, prius orba, virot; dudum fcoda, dccora modo. Nurie divcs; rcmota lcnentes Huc elenim veniunt orarc,
profecla solo Ca^tra viri, patrio turba
:

reqionum explicabant. Admissa nas aut illustrabani aut

adeoqac res alie^iarum Anglorum inscripserat attingebai, qualenus Anglicaeaienus


,

Ubrum

suum

Historiam

ecclcsiasticam

genlis

autem

alius ecclcsix inlra

Scotiamhodiemamfun-

datione,eaaliaessenoni:otcsi,quamAberncthensis, primatis episcopi sedes. i//nmt


Usserio
(9)

regia et

amator, Francus magniluquus, belli Normannus rudis, Tcxlor Flandrensis,Theutonicusquc Pictavus expers Anylicus, Almannus, HoUandus,
Vclleris

porro tunc fundata

fuerit, i.aulo infra videbimus.

meritissimt de Historia Lcclesm hoc temBritannixscriptores,Alforduset Crcssgus,

Ouod vero

bini

Qui

etca^dis Andogavensis amans ; Tiberimque Ulienum, Rhodanumqne bibunt


,

assigiiavcrini,7ion aitam pus adventui S. \{c^\i\\ rationem,dcficicntibusmonumentisaniiquis,mve-

preces. Ipotentem, Andreui vcniunt huc adhibero

nirepossumu^^quamquod

censucrint

sib^

quam

Triplex senten-

nomen Nos quoque, si lantos inter modo prospcriore rola. Venimus hnc vecti Andrex inSco35 Justodiutius tran^latMmi S.
tiami i.moratosnos fuisse^qulsjnam adeoiimabit,quum htecmagUadActa S.And/rex, xxx Novembris, spectare videatur. que ad diem unica Verum quandoquidem hxc transtatio sil camdempaulo notiiia, quamdeS. Ke%\i\ohabemus, m^s-in.e quum .proli^ius erponemlam duximus, occurrent examiActi^S.Andrex alia piurima potcruni. nanda, et qux hodie edimus retracian quocircUer temesi, uivideamus,
forsitan exis-

habemus,

proximeacccdendurncsseadtranslationemCon.antinopolitanam, ncmpc aruaun vuigarem 3 et Juliani II. seu ;, J^J ;; Verum auctoresilUaul Legtn
est,

adConsuUtun^ConstanM
p

Ua
nif

circit

fcm-

j)us tramUitio-

ex Fasiis Jdaid{\% iuncSania.ndreanatra,isiat.om dam admUtunt,et


quo ''^^

crftonHur

Scoiiam am^o 357 niiganda expartei^olotatrxcrantPictt.rUUqucicxBeda^^^^ nuUa supe^es ^oalLjato: si rejiciunt Legendam,
nearatio, ui tran.lat.onem prorogent. Quapropter nihil,
in ser.us
'^;"/'^'; mea sentenUa, suadet
^,^^^ ^^
,

"'

J^
y

hancpnmam epocham esse

Nuncrcliqnum

pore Reliquix S.

Andrex

in

Scoiiam iransvectx
aliqualenus

fucrint,quarationeetxtatemS. V^c^nW ei-ochx, quxbus repererinius. Tres smit prxcipux Andrc.riWgaripotest: nempe qvidam, translatioS. ei Sercnus Cressy inter quos esi Alfordus noster [1) translationem anno Christi 395
Benediciinus (8 innectunt alii vero
circiier

Andreopolm mnAatasedesepUcopaUsAbernelho siaiuitur anno vulgari 518 (11). ^^-^^'^^^1^

admitiendam. o, mio Neque mihi arridet secunda 37

^^^.

^^^,jafavet

,^_

,,,

rerumScoticarum scnptoH^y insmcere mihi licuU,

Z^I^Zurecentio^es,

nm

^^ff^runt

c.gurr^

quoopinioUtafutciripossit.DeinmcertaM^^^^^^^

qui fundationem ecclcsix , hoc Santandreanx ad annum 518 reponunt, in Rcguli transferant iempus adventum S.
necesse esi
;

fundaix Aberneihensis ecclcsiX : quieamS.NinianotrWuuntMcoqueej^^^^^^^^^ cum miiio fere sxcuU quuUi <="Jf ('"",;.
^)

'^'['

'^rZn

adm isso, nihU

occurrii, quo

n.^ transU^UoM i^

tandeyn

quum

Ilungus, Pictorum rex,

ope S.

Andrex insignem victoriam retxderit, vanacum que documenta docea/nt illam cojwwrisse

tium sxcuU sexti seu ^'^^^^ ^^^ pUn-csfundationcmAbcrnetlu..semS^^^^^^^^^


judicant
3%, n.l.
et

.j^Cl^
qua

constUutam senus cxisUmani


(8)

^_^.._.^...^^^^
Uvlii.
1513.

(J)

Usser. AuUq..

p.^^iib.

(.1)

AuDal.

--,;|^^

Church Hislory orBriian..

lj}i ;>,;:;

rhrpV^O.

opinionem

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


adoptasse n.ir.ionem non '^ine yu opimonem nonjine aravibm Tationibus ,_.,.,,....:o Ahernethe.mls Videtiir enim prima ilhs censco.
^

173
I.

drmporuanw ecclesi^inanmmChristih\S.-n^^^^
hnhprenroseaurforitatemalicuiusmomenti.imo, habere pro se aurtoritatcm. alicujus momenti, imo, quandoquidem totnferesxculorecentioressevideatur
Ahernethensis ecclesia,viJ: cumalviuaprobabilitate
suslineri posse.

V.

H.

honoreni S. Brifjidm dedicaia fuisse {\) annmn Chriproindequeejas fundatio incidit post probabilius obiit, ut monsti 523, quo S. Brujlda
ecrlesi^' in
:

Artis ad diemiFestrant' nostri majores in ejus ut secundam bmarii (?). If^^o quidcm satis sunt, aVm argumentanoopinionem rejiciamus. Sed et

40 Hestat igitur tertia

opinix),

quam examinansuh llungo,

prceplacet tertia

dam su^cipimus,nempenono

s<tcuIo,

npinio,

trt

icBC'

strflmsententiumeonprmant
Chronico
lib.

etenim Fordunusin

Andrex Bciiregc Pictorum,et translatas fuisse S. AndreMpolim inepiscopalcmcivitalemfuisse quiaset


erectam: unde
S. KGg\i\\\^
et id habemus c/msequenlisp, quod eodem tcnpore floruerit. Mihi quidem

IX cn$iten$.

iv cflp. xii

Aberne(3) discrtcaffirnmt

Ptctis thumfundatumfuisse a Garnardore(je,qui nempe ab anno circitcr 575 ad imperavit vicennio,

595.

Quamsententiam

JoannesJamieson,

quum

amplectitu/r ssepe laudatus dicit, nihil raUonabiliter

hxc opinio trium probabitissima videtur iriplicemrationem.Imprimisquofqwdcoramhabeo nostrum in hoc conveniunt, ut [\es\i\\im

propter

Legendx
ctper

quCB

*'^*'

convenit

momsterii Aberneobjici possc fundation i aUcujus thi circa annum 600 (A). 38 Scoti Chronicon ajnul ll.sserium rem ita narfiiius Domprat (5) : Urudco succcssit Garnard, collfpiaUim dn Abernach, qui fundavit ecclesiam Palricius nethy, postquam illuc introduxil B.
S.

eum factam translationem, siunum Joannem Fordunum excipias,cum regno Ilungiconjungunt, Lectiones Breadcoque nonum s;vculam indigitant.
viarii Aberdonensis,

num.

e/

citatiB,

dicunt

Brigidam cum suis novem Virginibus, quae Virel ox parte gincs infra quinquc annos deccsserunt,
boroali
flictae

Hungujn, a S. Rogulo baptizatum fuisse, terramque cuUam quam copiose in honore B. Andrese et HiReguli instanlia in perpetuum concessise
B.
:

storiu S.

ecclesiae

sunl sepults.
filius

Post

quem

Garnardum

fuit

Conslantinus,

Ferguso, rex

scptimus et post monarchnni sexagesiB viccsimus Dunkeldcnsem post mus. Isle fundavit ecclesiam et sex Abirnethin 226 annis, novem mensibus 244 annis. Constandiebus- AUa Clironica habet fdius Fergusii. tino pramisso successit Hungus, in Westsax rex KthclCujus in lempore regnavit innxum cujus niii majoris Atlielstani caput,
wulfus,
sudi,
rcx, obtenta victoria,
islo
fuit,

ReguU, variis quidern, ut monstravimus, ad Hungum, fnbulis infecta, tamen iterum nos ss^culum reducii. Imo quse proindcque ad nonum sanantur, si E in laudata llistoria offendunt fabuLr, nostrum a quarto ad nonum sseculum

Regulum

transferataus.TuncenimjamChristianismoimfmta

necdum effectum crat Scoti.a,quod sa'culo quarto utconstat ex Actis S. NinUini; tunc aderant erat, BritanniaSaroncs,quibuscum Picti certain inum
i,i

aicam experiri poterant

remola infausta Chrono-

secum
niius

in

regno detudefecU

taxi,linvpidedecurrithistori<escries.Similiterquam

Ut

Ab

Hungo Drusken,
in

Feredetb, sep-

limus

quo

Pictorum

regnandi

supranum.ZOalluanms^LcgendaeshilieiHunyum, rcgnantem, quando in Scotiam advenerunt


tuno
S.

polestas, el ab eis penitus

translalum est regnum

Scotorum, Kcnedum ad regem et monarcham Scolorura suosque successorcs, et unum deinceps quidem huic nareffectum. Repugnat

Andrex Beliqui.T. Et hic quidem cespitatchronologia^quoninmadquintums^culumregnumJIungi

rcponitur;astc3etera
nisi q\U)d hic

cum

aliis recte

concordant
Palri^
merito, quo-

Constnntinopoli,

non vero

regnum

est

objicit.quirationi Usserius, variasquedifftcultates non sumus, quwque ab ea pares

et Achaix,egressusV^Q^^\i\\^^ tradatur,

bus removendis quam tractamus, quxstione aliense sunt. Etenim dubitatUsseriustuntumintervallumesseinterutriusutrumque. Vequc ccclcsix fundationem et regem Picticorum seriem apud Fordwuim rums-iregum

niam
vectio

translatwne \\Q annis post Acliaicam notatur. SacrarumReliquiarum

adcon-

Quoadporro Fordunum attinet, ejus Hir rei gest.T supranum, netseqq. ailegavimus. Et primo quidem S. ReguU ui dispertit.
41

teTtum quatemu
jiore

venit .iimlfcmlliingi re-

historiam

reperimus reipsa Constantinumviadeoque viginti qumqinti scr gradihus a Brudco, Brudei successore, que a Garna/rdo, immediato spatium circiter 240 distare- ac proinde facile Abernethensis C annorumreperiri inter fundationem

consulimus

(6),

Scotiam adventum statuit ;numerusautem istopostPatrensem translationem non valde magnus reputnndus est rum annorum lieliqutas nam apparens Angelus dicit, nuper istas itaque mandatum angefuisse:pnnamus
reservatas
octo annis, licumcirca annum3Qh,seutranscursi^

transcursis aliquol annis

a.m .mporc
ti(e

t^.ntumanniinter utram39 Scd csto, viginti sex fundationemintercesserint,quem numerumin f.naaJccdc quc
Abcme

ecclesix. et DiDdieldensis

intimatum

quibusdam codicibus JoannesMajor


ecclesix Dunkeldensi assignat
;

legisse se testa-

\hemit;

tur[l):idquidcmmajoremminoremveantuiuMem
sed immotusperstat

mnianum, Pictorum Apoproindeque Chronota.ris, a stolum nonattinqlmus, Fordunoindicatajahulamsapit. Quxdeinde lib. iv tradit omnia, si notas chrocap XIV (9) Fordunus RcguUque congrcssum supprimis,
fuisse,

ad

S.

noloqicns

tollis,

AbernelhifundatiterminuscircaannumChnstim.
Brigida, Crlerumutrum unica an duplex fuerit Hibcrnia sepuUa fucnt, quarum altera Duni in
altera, exliibernia

cum

rcliquis Leqendisconveniunt.

undecumque

Hungo, hosttbus circumvallato,apparuit S. Andreas,


^ui voti

dumrn<,do promittitque victoriam,

memqr,

puero ciroa berto pucro circa

annum annnm

quoque oriunda, cvm S. CuthColumba Jun u 640 a S. Columba, Dun-

decimamregniparteminsuumcxdtumtradat.Eqmcieme^-istinw,Fordunum,quumduo,s^cuhs(crme
"

,el,ensieriscopoe.lucaU,,eiA,,ernHlntunn.M nonestquodoperosiusini,uwnn,<,uum,dnH,,alLnusadpi-xsenlemquxstionemperlmeat. NequenwrarinoscMet,quodinCliro,Hco,num p,-3;c.c,mo


s vocelur : qua, Abernetcsis cccles,a colleg.ata quid esseteccles.a.quur^ enlm ista mons^alm^gi^. quid ohmhe,,, scriOeretur CI,ronicu,n, qua,n Et hactenus dict,spatel nempeccdesiacathedralU.

J;-;;^
''

^,^ ^,,,,^,;,i,,H(,-/<io,..me(
videre^
in i4e,n

^Z^^^^Zk^onfL J^''
'^^
'^J^
^ _^' Scot^^':^^; qub,

,e,npus,

quw, testimoniolentasse, idcirco censeo , inea lempora transtulit. ,^inn

>^^1>
'^';^^-

,uer Pictos is esset chrislian ilalis ^^,^ .^^ ^^^ ^ ^^.^ ^^^^^^ ^^ P
^^

seeundamopinionem,quastatuilw;fundalU) AnJamieeon

i^m^

ecclesis

Andreo-

i.aes.CfrJamieson.
(1) (3) Gale.Scripi. Iq.: p. (b) Usser. ADiiq

372.^-

(bi

Ua{e.Scripli..

1.

111, P-

66^-

C^)

De

politana'. ^^

DE
174
,-,

SS.

REGOLO CONF. ET
44

SOCIIS.
adjicicnda hic ,,uxdum Ancgla dM,{>3.imW-0 tresbijtero,
loco
,s.Dmi.. j.m,,!,
,.

iransvectionem, . .rroindenue Reliquiaruvi

Appcndnul^

hh'tur,lc SS.

Llesiastici

n^v.cerUs nuamcontinuohic subjiciemus, S Damianam apparcnt.


sio^ii^

culius
^.^

^^^J-

/^usse po,

presbyterum unum^iuc

e sociis S.

hendis S.Andrc^ verbis : quinnno tpsc solu^ nibus planis traditur tituh honcstatur inCatalogo cum i RcguloSancli

Heliquiis in hac

RepU m conveahmue svnptio-

recensione ecvlcswrum Chilnjrunt Quum vero in Andrcopolitan.arum,quw proa:im^ ,nontcnsium scu vcnit, quinto loco destgnetur anle hunc Calalogum Damiani constructa, suadent eccUsia in hanorem S. ejusdcm SanctiHz^ criticcslcgcs, ut hxc sub

eorumqui

S.

Andrcs

lieli^iuias in

Srotiam

attule-

omncs
niiani,

non vero sub alius patrocinio Deo dedwata


In

pi-xscntiarum ecclcsia hxc ejusve videntur ea-sistcre, quantum ruina: non ampltus CarlUle (8). Festum S. Damiani, ex
habeatur

coUiqcrcpossvm
pre-^hylcri

Commcnvaldia^ qui

S.

Andrea^ Reli-

annuntuU bcnvpquiasaS Regulo allatas jvceviU Camcra/i^ius seu Dempsterus aliud sterusadiJunii,
diem sequcntcmM%

n
""""",r *""

ZZ, annoru,,,uoclin,crfundot,ortcmAlcrne. Dunltcldeiuem distahat.


thetiscin ct

rr^f-o

lam/c, i s^culum

nonum mciM
intcrctOc-

eZ

frcauent-i^simmncommcrciuin Orientcn, suntuUroctrociue, ".n,i"^a'ic,.a U-stes Mc,nocjusqucPioludo..o - ,(, f'o'o ;,i


,

'assumens nomen {% ad ad dicm xvii Octobns ab consuluere dcccs:.orcs ut b S. Damiani memoria, quum oUivime vindicaretur ra^sentia pnrstare : quod in ] de S Rcgulo ageretur gesta autem obUttcrata sunt. conati sumus; ctahmeMac D;inn3.m?,probc distmguenU^ Ca-ierum hic S. Phanoni, scio S. FugaUiscu

Bom

obho,onymo, ad S Lucium rcgem ouocum ab Elculhcio Papa


dus
csl
.

^^^^ ,^^^^_^^^^^^^

,,,,
.!..

j|,<,.

mncio

. Sciinus (e,n;,o,-u'"i<"-'""' cco-..,"0,; i^,.c o,-"'" a./d'-L-".e tuc con,u/.//.s-/'^*'^


in
iinlc

ili:gat\Vilson,is missus traditur;utriusque festum Ma,-t,jrologu Anpriori editionc dici XXVI Maii in

7eZiias. quT

Eurorainscptcmt,;on.ile,n Irans-

gTo

Hnc Mur. Fraudcs inquiram;


nonestguod

mochinatos

fume

ciuando^iiudcu, ipsa

^^u,iditaL

talium pignorum indicat.Quod

Zn aL
nomen

celebernmurn gcntcs Euro,.^. CaroU

venerantes,

cadcn

,>ie,a,e

inccn.x fuuinl.

ejusdem mensis (1 1). qUcani in postcriori ad xxili Dc,-vianvs (12). V'ocatorau(cm hicSanctus ctiam rccenlim;s MartyEjusdem natalcmstatuU auctor diem xiv MaU hts veibis : rolo,jU AncjlicaiU |13) ad nNvywan. Dainia..i seu S. In Wallia, fesliv.las in diacesi BenchoLlaneiidwyn
culti
in

ecclcsia

quum nmi est,iuod.lcmonst,-cm, omncm E^opam, Vr^P^aa^ ncs cJolinas pcr ""o Chi ,st, /99 adjaccitcm, ,nanassc. i'C JcrosoUjinUano mis.us.ad

constcl instilutio-

rensi

c/us: cj-

WUIis a sc accepta tcstatur. Vei-um-

m Lnachus,
lU,ni
(4,,

In Insula tamenconfusioquxdam inhisnolandacst. Mom, dta,,luu- ad em.yl"'y/'(Anglcsea),o/ir,.


parceci^, Uttusoricntale sunt vicime
tera,
ct arena ma,ia fceojcrla an ,Uc,tur Llan Dd^vyn .'" L solum nunchabcns, altua Ddwyn^^cn (141 DdwvnNven, /. e., ccclcsiaS. anctiamnum tcmplo.quod cnoa instiucta
;

a patriarcha Francc^^um Idicgcm, ut habent Annales Carolum el Reliquias de Se|mlchro


be..e.Uclionen.

quanimaltcmpU ruwas

Domini
nico
cun.
(5),

defert.

Anno

807,

aU Ado

,n

suoChro-

delala sunl

ossa B. Cypr.ani a Carll.ag.ne

^cro

Rcliquiis aliorun. Marty.-um,

,juemadmodum

num

590

vr^mum conditum
S.
;

volunt, nonicn habe

Mutthxi cr /Elhiopm ,n liri^ C tanniam minoreni, anno 826 et 827 S. Sebastiam translata Mnrccllini ac Pctri Sucssiones

annomcorpvsS.
ct

ecclesia LUin Ddyfnan, seu

Ddyrnam

(15)

Po,'
^

inhocoubat mcnckimquod

SS

7J

sunt

(61,

sicuti ct

Michaelis

ncl,qu,arum instar a lcgatu, I'u,s Ubros imperatoris recepit Ludomcu.i


a,t
i..

scilioct atro^ius poslcrior,s, quem Iradit Carlisle DaLianus;

rim-i para:c,^ InbuaS. Dyfnanu. seu

1Z^inB,Lniam
uon fccmina

180 (16) anno 1"- opercnnsu,,m vcnissc,

DionysU Arcop,i,jiix,qui,

Chronicum Sajom-

cum

(7),

Pa.isius

ipso Martyris fuslo missi,

cum
Mar-

dum convcrlcnlis Brilonibus co,ifcrret; qua'mcdios!rculostlo,-,ni,t^Messct,

S.Du.n

gauilio .susccpti sunt;

quod gaudiu.n

v...t.is b.

ipsa nocte ibi sanal.s^ ly.-is auxit, xu posscnt, sed, Hxcmultis aliis cjcmplis corrobm-ari
segrotis in

suflioiunt allata
s;vculo

admonslrandum nono moTime corporum frequentiorcs fuisse sanotwum


:

^^^^^^,^^^^. 46 /)cS. Aneglas diacono, rundaAndreopolitaaeoclcsiaconstructafuit,,epe- ,,elcum non ,..,,. Zo^nnino nihil. Id unum obscrvabo etS. Ue- yH. dioeono con/-n</cndum vidcri cum Gelasio Mulopo. Cc/a6-iu. absquc SancU co.,^ r,'^"

m ciyui-

/io,iorc

^^ ^_^^^_^,

^,

guli

iranslalioncs

quociroa el ex

hoop-obabile ceTUeo,
illo oircitcr

dit

S Andrcx

Itcliquius

Scoliam

tcmpo-e
into

advcclas, el S. Regulu.n,

q,ii p,-^c,,.ue,

mx

posteritati tn,,otu,t, non unicc, cx hactranslalione dc S. Regulo tunc vixisse. Atquc ha:c sunt, ,iux
|i|

se/,/,,"^ De S. Muren V,V,;;nc, ,/i,,r pauca jam mnodata esl, .'xculo xii lam patrmw Roguli .c,v Isccbant ut auotor Histo^-i^ S. '^^'''^ septiniam in l.onorem Murcn

ccc/c.,a

,^''f' ^, "'^^^^^ ^'/.u(,-7.,..<..on/,ancS. Murcn,-.rf

repcrire potuiinus

s.ri,ius

cmjecluris ,nduls,mus,

mextA-tcabiquia Piclorum Scotorumque historia


libus obsita cst diffioultatibus

qua paulo antc Uein ">;<^"'IJ'^'^ dixcrau Moneclatu qui nunc d'"'"^ '"fqu* '^^ niiam en.xaest regina Finchem regi llungo
Mourc., de

i^

DIE BECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


illias V.rg.nis Mouren Mourrn vocila cst. Corpns cst; nuUo anle hoc ibulem anud KYlnmonl sopulta in qua Findiem vero rcgina (lomuin, srnulto." dcdit Deo el Sancto Anfiliam Mouron popm-rat,

175
:

gus plenc de
B

inimicis triumpharet. Cui rcx ait


et
>

AUCTORK
AKONTMO.

Quisestu
:

dens ait et nunc de coclo veni, a Dco missus, rcvelarc

unde venis? B. An.lreas rcsponEgo sum Andreas, Aposlolus Christi,


tibi,

( quuiem dresettotum atrium rcgale perpetuo. quonkim lunc (acdc videtxir hxi- senteniia,
recta

quod in libi subju^abo


exercitu
tuo

die crastino c.\puf;nabo inimicos tuos et


;

ol

laeta victoria potilus,

ipsc

cum
qucm

inteinnitAnu}umnobcansammonastermin,ecdesix

incolumis repavabis.

El in

rCKnum

S Murcn additmn, reqio, ut habn idom


inquiens, fuerunt
procreat^e,

solis pateretpuellis e

sangume
ecclesia,

tuum

Rclitpiiic

meic anerentur
liDnore

ot locus, ad et

scriplor

Et in

illa

dercrentur,
lebris erit

cum omni

vcncraliono cesa?culi
".

50

Virgincs. dc sennne regio


dicatae et veiala^
in

usque in ultimum diem


cvipilans,

Hex

omnes Deo

undecim
parle

vero, e

somno

cnaiTavit
li.

anni- et

scpuUai sunl omnes

orientali

ea, qiis (lormicnli

revclaverat

omnibus suis Andreas. Quilms

ipsius ecclesi.

Qnoniam de llunqo rege multse dubium hmc fit, fabulw divcndltx fuerant (1), mvencjusfaeritfilia: adnutti tamcn ulrum S. genus, quod per poteH eam pcrtinuisse ad rcgium numcrosum inter Piclos dcduetum, valdc
fceminas
erat
(2).

auditis,

Pictorum populus cxhiiaratus, jurejuraiido amrmavit, pcrpetuo ciim omni diligcntia se B. Anregi dre^ vcncrationem exhibiturum, si ea, quse
suo monstravcrat,

ad e(ycctum cx

duccrcntur.

Die
laeti-

autem pnslcro,
ficati.

Pi<'ti,

Si)onsione Apostoli

Supcrcst ut ipsam Historianx S. Reguli,


typissubjiciamus.

pr;elium pararunt, et, diviso excrcilu, circa


statucrunt.
,

quam modo nwmorabamus,


T^

rcgcm suum scptcm agmina


ve^i-o,

Saxones

suum

dividentes excrcilum

rcgem

suum

HISTORIA
a

B.

nnnTTTT UEUULI,
ecclesise

agminiAdhcistanum l)is scptem constipati sunt omni virbus. Facto autcm congressu, Saxones, et S. Apostolo i^tp ii,i(.o dcslituli, Deo voicnte

Andrea pro
sunt.

Pictis

interveniente, in 1'ugam dctorsi

Et fundationis

S. Andreae a.

autem Saxonum Adlieistano, capite E amputato, innumera Saxonum facta est caedes. excrcitu Rex vcro Hungus, vicloria potitus, cuin
Regi

Ex

Joan. Jamieson, Pnl /IttUWit^^f Ihe anCienl Ctet AcCOUnt Of ^i^^ Culdecs, p. 378 b.

i^^l msiori'I

Adhelnon modico in UTram suam rediens, capul stanisecum praecepit adferri, el in loco, qui diciiufra portum, qui nunc tur Vrdchinncchum ",
^.^.;^^^ p^^^^^
^^,^-^^^^ i

l.

Ardcbine-

y,^^^ fp,ii

amgi. post chum


in

-stam opc

ccelesti

adcptam ^ictoriam
--1

Piclos

o IMIilUUUIIi non ausi .".." postmodum 11 un u sunt insurgerc baxones. vjctoriam, non mul^ ^^^^^;*""^"* 3 Post hujus bclli feliccm
.

lis

evolutis

diebus, Angelus Dci

itorura de ccelo
ita alloqui-

'"''''

/{pltf/iins

.S.

An-

A.nno

(trvm clain sui"IT/'I(.*,

Jcsu Chriab Incarnationc Domini nostri ncpos Constantini (iln Constantinus, :U5 sti magnum ad cxcrcitum HeleniE c, congregavil vindictam in Patras civitatcm,

venit ad B. ei)iscopum

Rcgulum, quem

tur-

Ex Dei sumrai pra^ccplo partes aquilonares

orientem, adire non dillcras, adversus solem ex discipuli Christi Andreae, quas Reliquiis
nitu

cum

depopulandum

Chnsli d, et ut suspensionis B. Andrcae, Apostoli Tertia autem nocte, ipsius. indc aufcral Heliquias intrarct civ.taantequam imperator cum cxercitu descendens de ccelo. apparuit

nostro .iam
illa,

loco navis

moquocumque dudum reservasti. qu^e te cl tuum vchet per mare


Et
fuerit,
tc

convcntura, conquassata nominc Domiiu et Aposalvo el incolumi, ibi in


stoli

cum

sociis

lcm

Sanclis

\ngclus Dci, Reliquias S. Anviris, qui custodicbant prsccpit Sancto cpiscopo e Hedre^ Apostoli, et suisirct ad sarcoi>haeulo ut ipse cum clerici.-i

sui

Andreffi,
ille

jace

Locus cnim

vobis crit per

rundamcnlum ccclcsia^. ssculum requies et

Imn
chium
oenu
*

in

quo erant recondita ossa


cubitum
et
et

B.

Andre^.
el

ct

indc'tollcrcl trcs digitos


intcr
illius,

manus dextr^, humcrum, ct patellam


tollentes,

bra-

dic extrcmi cxaminis . ibidem erit resurrcctio in aquilonem tcndit Rc^ulus vero episcopus erga spatium et dimidii, et pcr unius anni
navi-^io

unum

vcro cx dcntibus suis. Ipsi


s.cut

has partes
1.

de Reliquiis

Ar.gclu.
.

(leitusueruat

illos

iussorat,

reposuerunt in loco sccrotissimo

per insulas appulsus fuit, Oratorium Gr^ci maris, quocumque Innuraeros honorcm S. Andreje constituit. in lahores perpcssi, per marina viri
procrllis. multls tempestatum jactus

itaque

Sancti

post harum .t^^'>i'l"f '? r^P^' Die vero sequcnti venit imperator Constan sitionem, sub ortu solis.

littora,

tirf..;^cumcxercitusuo,cturbemdcp^^^^^^^ Roma> f P[^f '^^^^'": et provinciam, ct secuni Apostoh mvenit ca^tera ossamenta S. nium, in quo insulam TyQuo advcniens dcpredavit reoosila lulit sccum ossa Colossium, ct inde

beris

ct

Dco ducenle, in aquilonem Muckros fucrat etinlerraPictorum ad locum, qui nocle nunc autem Kylrimont dictus, nuncupalus, vcro Nemus Muckros applirucrunt S Michaclis qua vehebantur, ad dicitur. Navi vero, Porcorum quam crucem quamdam sconulos conquassata, ibidem sibi erectis secum de Patris portaverant, fixerunt. in signura quod
:

vela dircxcrunt,

S
B*.

Constantinopohm cum Pauli Apostoli, usquc ad

Lucffi

Evangelists,

et

Timotbei,

discipuU

papilionibus, in tcrram

conlra d.emonum .ns.d.as porlavcrant sacrorum et seplem el totiEt ihidem pcr dies

curamcntum.
i

fluHpHn, rex

PiCtorum,

ReliquiisB. Andrcse. mafilius Ferlon f/, 2 Tunc temporis Hungus, suura exercitum gnus rex Pictorum, congrcgavit
et

dem noctcsmanserunt.
Ibidcm
dimissis
senioribus.
in

S.

Damiano

. et

s.KeRuio

oc-

contra

Adhclstanum, rcgem Saxonum Nocte vero ipsa mctatus est ad ostium Tyne h. cxercituum, B Anante congrcssionem duorum

castra-

fratre suo

Merinach,

ipsius

loci

custodiam. -'"'

Hungo m drcas apparuit regi Pictorum, dic seque dicens ei, quod ipse Apostolus,

viri cum Sanctis Reliquiis sanRe-ulu'^ et ca^teri Andrcs ad Forlevieth perrexectissimi Apostoli repererunt, ' tres filios rcgis liungi

so nni^^

ninl

etillic

t,,

scilicet

Howonam

et

Nechlan

et

Phinguincghert.

inimicum exercitum

ita

expugnaret, ut ipse uun-

Et

quia paler iHorum

in expeditione in partibus

loc. cH., p-

.0

se..

0>E..u.y.U,emst.orScoUand.t.I.M.etse.-.)I..d..

Argathelic

VITA
176
AUCTOnE

SS.

REGULI CONF. ET SOCC.


fu-lum
filii

Argathelicstunc

teniporis exstitit,

de cujus vita

est

Thalarg.

filii

Ythcrnbuthib, Nactan,

Chclturan, Garnacb,
Nachtalich,

filii

i;rth.usl,

fibi

Dosnach, DrusU. Gigheigb, Sb.nah,


Rolge,

filU fiUi
filU

vcocrurcquaHani
ibus
regis niiis.

crecta,

loco

et loci

habUalo-

Lulh.-ren,

Ancgus,

filii

Forchate. Shcradah.
ftlii,

pon;ex.,unt bono.lix.runt. Inde

Finhich
filii

Phiachan, sui

Glunmerach.
Duptaviri se-

S^datu^.uinuncaiciun-Monicbie^^^^^^^^^
Fincbem, rcgi Hungo ^^^^ ^^^^^^^^^^^Z^J^!^^^ Virginis Mouieu apud vocata est. Co.pus iUius boc ^bi em Simont sepuUa est. nullo anle n .pia .louium Finchem vero rcgina senuUo et S. Andre^ Deo m an Moiren pepererat. dedit Inde transiorunt regale perpeluo. olun atrium ad ocu^^^^^^^^^ itana, seu Moneth, et venerunt CbonHrocb nunc autcm vocabatur Doldencha, subli.nis de cxped.tione Ibi Hungus rex davan s obvcnil. ct coram Reh.,u rod ens, viris sanctis buostcnsis. cun. omm
S

Taran,
filii

Demcne.
Be.-gib.

fibi

Aungancna,

I-,ich

IsU lesles,
in

ex rcgali. prosapia

rvVnitl

snnt.

Postea

Chilrymonl SancU
:

nlcm
S

conslruxcrunt ecclcsias
tertiam in

unam
S.

in

honorcm

honorem Reguli; secundam in

Aneglas dia-

honorem S. Michaelis, Archanconi r -'quartam in honorem S. Maria? Virginis; ^eli Damianiv; s.^xtam in homiinlam in bonorem S. septimam in honoB.-igida} Virginis t ;
noi-cm S.

rcm Mu.vncujusdnm
sia
fuc.uiit

Vii-ginis

1)

et in illa eccle-

(p.in^iuagiiita

Virgines,

de

semine un-

rcgio procreala:,

omnes Dco
.sepultac

dicntae ct velat

And

ea.

Apostoli, sibi

milUale

el

P.ct.s o.un.rcvcrenlia sc proslravit.

decim annis,
parte
ipsius

et

sunt omnes in ori.-ntaU sunt nomina illcum


Reliquias
:

bu

qncumilloerant, simililercunyegcbum^
coram
Reliquiis.

ecciesia^.

Hsec

osti^tis

Rex
S.

vei-o
.

locum
s.bi

il^l^^^^

sanclorum virorum, qui

sacras

Deo ct seu Doldancha dcdit


a^dificavit, et ccclesiani ibi

ndre^ Aposto o
i.ud^

drcs
ipse,
S.^

Aposloli altulerunt in

Scoliam
MallhiEus

S.

S. AnRcgulus

ubi Reluiu.^
ustiue ad

Gelasius

diaconus,

Hercmita,
frater
rjus,

ostcnsscant.Indc rcx cum


seu MoDClh
transicns.
vei.it

sanclis v.ris

Montana
:

Damianus presbytcr

ct Mciiiiachus

Monich.

B ibidem
tevielh
inKilrimonl,

et in

honorem

Dci

el B.

Apostol.

ecclcs.am

rcx ajdilicavit. El ita vcnit


el ibi

cum

sanclis v.ris ad Yov-

iedificavit. Deo ct Apostolo basilicam

Ncrvius et Crisennus de Nola insula, Mirenus ct Thuluculus diaconus, Nalhabeus ct Silvius fi-atcr E insula Tybcris, Felix, ejus; scplem Eremilff- de EugeMaurilius, Madianus, Philippus,
Jnraiius,
nius,

ctmagnampar(Kylriwont) venit Cbylrimont circumicns, obtulit illam Deo et illius

5 Poslca

ve.0 rex

Hungus cum

sanct.s

viris

Lunus;

ct tres Vii-gines
:

dc Colossia,
hae Virgincs

scilicet,

Kiduana, PotenUa, Cincria

sepultae

tcm

loci

acdificanilum illic basilicas S Andrcie Apostolo ad vero i|>sum, nola evidente et Oratoria. Locum

dcsignalum. ex
ierunt

Rex

et viri caitcri,

devolione septies ci.-cumRegulus Ilu.igus ct ipse cpiscopus pe.-ambulat.one ita circuilione et

magna

Thana, filius Dudasunt ad ccclcsiam S. Ancglas. regi Phcath, scripsit brach, hoc monumcntum villa Migdele w. filio Rergcth in Hujus ut pricfati sumus, sicut in veteribus
7
Uffic,

w
ccckKice

Piclorum
AfTirmant
'drcai.i,

libris scripta

rcpcrimus, transcripsimus.
B.

varia

idcrique
in

Scotorum

Apostolum

An-

disposita

septena,

praecessit

cpiscopus

Regulus

supcr caput suum

cun. ornni venei*alionc Reliqu.as

argumenlum
lerram

corpore, ibidcm fuisse, hoc viventcm asserlionis sua^ assumentcs, quod

sacro conventu episcoS Apostoli deferens, suo bymnidicis sequente. Illos pum cum comilibus Hungus est pedentim. vero devotus secutus rex gratias fundens devotus : Deo intimas prcccs et totius i'egni regem vero secuti suntviri optimates, ipsum Deo commendarunt et nobiliores. Ita locum vero i-egiae pace regia munierunt /. In signum per !oci ci.xuitum divisim duocommeiidationis

Pictorum,

scilicet

Scylhicam. in sortcm

praedicalionis

cunctislocis charum habcbat,

locum istum prae quod non explc.scr.expleat ca.-ne solulus. Quod quia vit vivus, negando partem ntum noii rcpcrimus, in neutram Sed quoniam affirmando nimium inclinamus. vel Sanctum Apoct miraculis, qu^e per
accepit,
et ideo et

de virlutibus slolum <^uum Dcus


l^io

el fccit ct facit,

faclacslmen-

m
n

decim cruees lapideas

viri sancli

crexerunt

m,

et

undcetqu^dam

in illo Dcocceli Immiliter supplicabant, ut omnes dcvota ct intcntione pura o.-ationis loco mc.te C sua; petitionis cIRcaciam obtinerent /i. Postea rex

occasio. qua; vcl scripla ipsi i^crspex.mus. audivimus relaloribus, vel ctiam

iUorum scribcndi obtulit se rcperiinus, vel a vend.cis

scribcrc,
tres

parochiam dedit quidquid tcrra? cst inlcr mare quod Ishundencma vocadicebatur, usque ad marc quod Slctheuma
Ilungus basilicag
S.
A|)ost.oli

in

ct bocnos IraDco donanle, disiiosuimus; dislulimus, donec postulavcrunt. Interimautcm


fuit fortujid

inca'ptum complcamus.

circuitum batur; et in adjacenti provincia per et de Siren de Largaw us(iue ad Siren canum ; usque ad Hybatnougbten Mocbehirb, qu;e tellus

nunc
locum,

dicitur lladnacbtcn o.
scilicet

Rex ve.o dedit bunc Chilrymonlh, Deo et S. Andrcffi


aquis, pratis,

ejus Apostolo
pascuis,

cum

cum
ut

moris,
et

cum ag.-is, cum cum ncmoribus, in elecmosytanla

Pictorum regno. et a 8 Dcleto igitur funditus rcs ct posscssio..cs Scotis occupalo .. vicissim decrcscebant, iirout icccclesiffi crescebant aul ad S. Apostoluni ha-gcs et principes dcvotioncm diccndum modo per bcbanl. Dc quibus non est s|)ectanl, con.pcndiose singula, sed qua^ ad nos urbs, Rymont, Rcg.us iraclanda. Erat autem regia Ilungus Deo a dicta. quam pr^fatus rex

suh Culdm,
.r

Mons
S

nam

peri.eluam

libcrUte locum iUura


liberi

donavil,

iliius

inhabitalorcs

et

quieli

Apostolo dcdit. Sublatis vero a mentionen. Sanclis, quorum supra

p.-ffisenU

viia

(ccimus,
.

qui

operibus scmpcr fxsistcrenl de cxerciUi ct dc inquietatione omet pontium, et de castcUorum

cum

RcliquiisB.

Ai>ostoli

discipulis atque

imitatoribus, cuUus

^^>^^"f^^"V'^ it)i rcbg.oMi^

"s

nium sccularium cxactionum.

um

locum

.s

Andre<B donui.

cantavit orat.oG Rcgulus vcro episcopus Deo locum islum, in elcemonem AUeluJa p, ul Deus in sempilernum p.-otegerct et cu-

fueiaL et inculta depcricral, sicut et gcns barbara quota ci Andrcce, llabebanlur lamcn in ecclesia S. per s"^^^'^^'^"^"^^''^^^^ qnanta lunc erat, Iredccim

synam dalum, stodirct in honorem


liberlalis rex
Piclis,

Apostoli.

In memoriale datse
ari-cptum

Ilungus

ccspitem
suis

coram

qm quos Keledcos appcHant ., ^' el hominum t''^''^"'" suam ^slimaUonera Pat um. Sanctorum slatula gis quam secundum
nalcm
y,
'

secundum

usque ad altai-e nobilibus dctulit; et supcr illud cespitem eumS. AndrciE obtulil 7. In praeseutia tcstium borum hoc

hominibus

vivunl : e quxdam vivebant. Sed adhuc similitcr scilicel ct deter.o.a habent communia, pauciora

dera

qua^dam vero propria. plura

sciUcet

ct pot.o.a

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


proiit

177
resalibus ccclesiam invediversi
4.tJCT0BB

quisque ah amicis
pcrtincnlibiis,
vel

suis, aliqua necessiturtine

suetudinilius
stiri
:

omnibus

ad se

viflrlicot

cons?\nf?iiineis

et

arma quoquc Tnrcbcnsia


usque hndic
:

poncris

A>iJ>\ MO-

affinibus,

ab

iis,

qiionim animre

cliar.T sunt,

dedil,

qu.T cuni ipsius sculu cl sella in mfninriain


in ecclesia S. .\n-

oiiiicHittrum

quo(i cst

amicianim
(iiiis

amici, sive aliis quibuslibet

repiie niunificcnliEe

nindis, potcrit

adipisci.

drea^ conscrvantur

qu.ne

undccumque advcnicn-

non licct eis 9 Postquam Kcledci enccli sunt, uxorcs suas in domibus suis; sed nec habcre
ratis,

tibus populis ostcndunliir, ne obliviime utlatciius del(Mlur, quod lam crebro ad incmoriam rcvocalur.
vila?

alias,

dc qnibiis niala onaliir


nihilomiiius scplcm
divitientes,

siispicio

mulicres

*.

IIujus

ncmpc

rej-ns

Alcxandri dicbus, prope


(qiiam et ideni
rcx
ee

mulieris

Pcrson^
altaris

fucrunt,

olilationcs

teniporalis fincm,

dominus Uobcrtus, primus

inter se

quarum scplcm poret bospi-

Sconensis ecclcsiic

Prior cc,

tionum unani (antum babebat cpiscopus


talc

canonicis dederat, et multis donis atquc pi.sscssionibusdilavcrat) in episcopum Scotorum elccliis .\ndrcffi sic (juippe ab anliquo episcopi S. fuit
-

unam

qiiin(pic

vcro

rcliqua^

in

quinqnc
altari

cffileros

dividcbanlur,

qui nullum omnino

vel

ecclcsiff!

impcndcbant servitium, pra?tcrquam


hospilcs,

dicti

sunt

et

in

scriptis
dicti

lam antiquis quani mo-

pcrcgrinos cL

quuni

plurcs

quam
:

sex

adventarant, morc suo hospitio suscipicbant, sorlem niilteiitcs, quis quos vel quol rccipcret hospi-

archicpiscopi sive dernisinveniuntur episcopi Srotorum. Unde et conscribi fccit summi

summi

in

Ihcca Evangclii Fothel cpiscopus, maxima; vir


:

sane semper sex el infra suscipiebat. Sed quod nunc, donante Dco. postquam in manum suM;upii cu au(leveiiiL canonicoium deveiiiL aa, omncs susccpil eo adtale

auctoritalis, versus istos

venicntcs.

SLatuerunt etiam co zeger dcvcniat, vcl inrirmatus

canonici, ut
ibi

si

quis

fucrit,

cura

thecam construxil avili .Folliet, qui Scotissummus cpiscopus cst. .^....., ^, Sic cl nunc quoque in vulgan ct 12"^^'. '^ aptione Escop Aihnn i. e episcopi Albanire f]\

Uanc

Evan^'Ctii

//

ipsius agatur iu

omnibus

necessariis juxta

domus

facultatcm,
Si

usque

dum

convalescal vel morialur.

pcllantur. Sic et dicti sunt et dicuntur per e.xcellcnliam ab uiiivcrsis Scotorum c[tiscopis. qui a
lucis,

qnod volucrit quid aulcm ad libitum suum, quoniam in domo ct disponat est cliam a itla nihil cxigcLnr ab illo. Cunslitutus
halincril, faciat inde

quibus pr;esuDt, appellantur.

1? Sed ante ipsius elecli consecralioncm ralus


rex

mcmo-

nd meliorpm
fui

mam

rcde-

canonicis capcllanus, qui ct inlirmalorum et mocustoricntium curam agat; et duo palrcs, qui
dianL

domum,

et hospites

suscipianl, attiuc iufir-

ad extrema dcductus, fraIrem suum rcgcm David, qui soUis cx fratrilius devosuiicreralcl supcrest, non tam rcgni, quam et pauperum tutclam, tionis crga Dei Ecclesiam
Alexander,
rcliqnit fratcr

mis minislrent, qni lamen ibi nequc comcdunt, ncque bibunl, neque indnnnlur. Ad hoc quoque conccsscrunt canonici dccimas propriorum suorum laborum et reiiquias ciborum suorum. Si
in quid vero necessarium sive sanis sive-'infirniis fucrit, quod dc bospilali haberi non cellario cornm poterit, sinc conlradictionc donclur.
donec AlexandiT
ttfE,
/,

bcredcm. Salagit enim


srcpc dictus,

cL sataget, ut

quod

ad rex juvantc, perduccret. Plurcs et ccclefinem, Deo monachorum quam sias et plura monaslcria, tam
ejus,

inceperat, ipse

canoniconim,
tnit,

n(Tnon

ct

sanctimonialium consliPi\Tterca
est

qiiilms ct mulla bcncncia contulil.


ancillas Christi
cst nostra-,

in

servos ct

multa opcratus

rex Sco-

rcddilus ct iO l\^rsonae aulem supra memoralse c possessioncs proprias habcbant ; quas, quum dcccdercnt, uxores eorum, quas publice tevita

operamiscricordia^, qua^ non


evolvcrc.

facultatis

Impelravil aulcm consecrari

anlistitcm

nebant.

filii

vcl

filia^,

propinqui vel gencri, inter


cui

Uobcrlum, a Ecclesiie S. Andrcse jam diclum D. Thurslino, Eboracensi arcbicpimcmoriffi


piffi

altaris oblaliones, se dividcbanl; nihiloniinus si non non descrvicbant, quod pudiiissct dicere,

scopc
salva

exaclione, sinc profcssione vel qualibel dignilatc et dumtaxat uLriusque Ecclesia^


<i<i,

99

eis

libuisset

faccre.

malum nsqne
bh
toris,

ad

Ncc potuit tcmpus fclicis

tantum

aufcrri

Sancta?

mcinoriffi

rcgis

Alexandri bb. Sanctre Dci

Ecclesi^ specialis

ama-

auctorilate. Ordiatque Aposlolicie Sedis ad sedcm propnam ualus igitur cpiscopus, atque pcctore, excrcerc stuanhclabal in

revcisus, qnod

iiosscsqui el ecclcsiam B. Andrea? Aposloli mullisquc et rcddilibus ampliavit, sionibus el

magnis muneribus cumulavit,


bus, suetudinibus,
qiia^ qua?

libertatibus el con-

sui

regii nuincris crant, regn n.uncns orant,

cum
q.^

opere, ut ecclcsia vidclicet dcdicarcLur. In muUis tamen et et culLui divino advcrsalus csL ei Salaantc ordinationcm ct post juxta iujurias et conLumelias, na<= Mullas suslinuil pie vivere in ,^, qni cohmt

amidiarclur

debat in

'

rcgali

posscssione

donavil.

Tcn-am cUam,
a lal*

o^es

Cu,^us

Api

dicilur,

quam quum

fmssonl

'^Z^^^nLnn patientnr. C'',''"


13
'".'^>""

ablata?

llungus, cnjus Rcliquia^ B. Andrca^ .\postoli, rex et S. Aposlolo .\nsupr!. n>cnlinncm IVcimus, Deo ' fuct, cx mteet pns.ea obla.a

;;';;, ^j ,etin>am allaris, qua= P''''^" propriis nsilnis bat ct quam de


" "
"'/^'

sub Roberto
cpiscopo.

^Xuc

opus

e.vpcndcl>at.

dre.
g,.o

dcde>-at,

ins.imif, eo

nimirum obtentn

ct

cond,..on^

^^ ^^'^^Z^^Z.^ S^d q n m

modL,

n>od.ce

e>-i-

^r.lnncc. Dnmino cooperan.e,

et

quum

rex vel cpiscopus

illo

adveneral, quod raro

pt. ui
S'^;.

'_^^^

^.^^^^^^^^

haberel,

magis ac
iu

quodam conlingcbat. Kclcdci namque in angulo Onic.um ecdcsis. quie modica niuds erat, suum
more
suo
ccleb.-abant.

"^^^

^^ /accelerabat.
^^f "^^"'^.f ,t

Uasilica igitur,

funda-

Cujus

donationis

regi^
et

partc co.isum,, n,ajon jam

teslesmuUi sunt superstites. Quam donationcm

Tl
^tio,

"^'^^'^'

exactis /lomibus quilnisdam iia '*

cum

clauqui

comcs redem destinaverat


CC
reddiiu ecdei<B

David, fratcr ejus. concessit.


et in

qucm

rex hc-

"

'

'.^^^

babilalo.-cs iulroduci,
it,.,i,
pe,-

po..eu(:'

[^;.;,^.^^^,^

^^

palicntiam

regno successorem, sicut


donationis

"^"
"

^j.j^^,^/j)

esthodiecc.
11

"_

L.::.
ii

/.;.

Carlcolcn^viebuldum, episcopum quam per niisf.,m nor litleras,


rcgi

hh
ii

Ob

cujus
et

eliam

monumcntum,
proprio freno el
silios

poisc$iioni-

6ua,

regium equum Arabicum dd cum


sella ct sculo
et
:

pcr vivan> qunque voccm,

DaMd

:rconiccclesiamS.Osvvaldi/,/,,c,>..pse
episcopus Jure

kli

dd

grandi

pallio lancca argcntea, oiierlum ad altare rex prctioso, praeccpit ,.ex usque

adduci

et

de pr.dictis dnnis, libertatibus

ct co,.-

par.em

su,

labon. assumeret, et^cano

^fZ^^^i^^^^^C^^^

q^^^^^.^

VITA
178
AHCTOBB
ANONYMO.

SS.

REGUU
Priorom

CONF. ET SOCC.
servitium
iilo

vcnionles,

sustentari

dcbui.sscnt.

nrrIoia

Anrirce slatiiero (lisponcbat.


Faniiliariu.-

so Dco devoverat erdulciusdc ipsa erclosia. ubi el ScorHiKiouis snscopcrat, un<lo c( habitum doslinatus fucral; de 1'rior nensi occlcsi.-e primu.

con^filuorel.

siquidom

sibi

viclebalur

sognius ogit, sed Ncc tamen circa opus comsummarcl. omiiibus modis salegit. quo citius Ipsa dio pia^ momori?e Robortiis prcsbyter, Domini cpiscopi frator utorinus, cordo, voce ot opere
ccclosiae

qua,

ut

pra^fati

snnius, in

oniscopurn

olectus et

Lumptus

crat.

quam

Nec tamen quanilibot vel non quidom fama nolum fratrcn. Robortum, tanlum nomino, quom .inxta conversaliono. scd

aliundo porsonam acc.pore^ sed i.ostulavit personam,

sa^culum abi-onunlians, ad Doo doscrviondum in ccclcsia S. Andrese, sub canouica regula S. Patris
nostri Augustini, in

manum

fratris

Roberti Prioris

sc rcddidit,

cum

ecclesia

quod ab amicis
verant

suis, et familiaribus

qu.

eum

uo-

nuente D. cpiscopo, illam baberent canonici, vel l solidos por annum.

sua dc Tinningbam, anvel ccclesiam ita sanc ut

do ipsa ccclcs.a neeum o't accepit, ncc e..im ci quid rationabil.ler gai-cpolerat vcl debebat, quia
nosluiaret.
qui canonicoi
regulares

ad

l.oc

ifloneum

a^slimabant.

PeU.I e.'go

ANNOTATA.
amuim
a Ilanc Htstoriani scriiUam dicU Jamicson circa ChrisU 1140 (1) ; ct vcre quum in decursu
10 tunc,

\\

Mcmoratus aulcm
episcopi

frater

Robertus ex prag-

cepto D.

alifiuamdiu

apud

S.

canonicis, non tamo.i convcrsatus est, et sinc


clericis,

Andream sme

habeamus num.

quando hxc scribebantw\


Alerandri
/,

p.-;pbonle

D.

prffisumens

In ecolosiam Domi.ius procuberevolcbatpotcstalcm, doncc oi ad ei sorvilium, sociolatom. raret, quam optabat de sc praesumerit ', sed tolum so Doo

suis

episcopo neco.ssana sibi et havo.-o nullam habohat noc

David, suoccssorcm

fratris sni

re-

gnasse, lucubrado inter

annum

1124 ct 1153 repo-

nenda

est.

h Corrc.rimus hinc inde fecctum, a Jamiesonio

Nihi!

tamon

Mibmillens, dcferous et so ordinalioni


et

Doum

se-

quando nempe vitia grammaticalia et apcrtissima erant et sensum omninoperturbabant


eorhibitiiin
;

visitarc dulo doprecabalur, ut eum Roligionis fundadi^narotur, aut talc donarot sc

consolari

cxterum

ut et sna esset tcxtui

qualiscumque

inte-

mcnlum ponoro, sup)-a quod consIrucUim cordc ciumfirmum cssct et stabile. Sicut onim in labo.-os iiUrai-e noquaquam in alienos statuci-at,
apdifi-

gritas, verba minusjuxta nos correcta, aut in margineaut in Annotatis adjecimus : non enim habcinus pJura textus eTcmplaria, secundumqu<r accu-

ratiorem editioncni dare possimus.


c In Cammentario jrwvio jam monstravimus Constantinum, no7i quidem nepotcm,sed filium Con.stantitii Magni,anno3h0 obii.sse ;adeoquc fabu-

volebat, quod

fovtasse

sibi

facilo

fo.-ct

de

aliis et

socia.-e, divcrsis ccclosiis sibi fratrcs

nc fortc dividori

versi

divcrsa

scntientes,

dum

qui cssoiii,

sic appotoront, in unilatom non convenircnl, et jacorctur fundameiitum, palo.-olur faantcquam

losumesse, quoddeexpeditione Patrensi


345 conjicitur.

inannwn

bricadolrimenLum.
bonif^nc suscipcrct.
in

quos tamon, modo quo ipse vivere paratos, ci Deus adduceret, eos di.sponebat
Si

d A'^ id quoque apertc fabukim sapit : si talem vindictam imperatores Christiani sumcre voluissent, nulla mansisset in universo liomatio imperio
intcgracivitas.

eam

intro-

15 Intorea frairi
ut

duxit.

dictum

est,

Robcrto, cx praecepto episcopi, ibidcm commorante, D episcopo


sogniiis agentc,

aulom circa incopUim

venit rcx,

Regulusc/iiscoe Unifurnestdocnmentum ,quoS pusnominetur : reliqua eum abbatem aul mona-

una cum
gnalo
?/,

suo ilonrico, comitc ct rege desiad S. Andi'eam oralionis gralia, mullique


filio

chum
f

dicunt.

coniilum et potonUum Icrra^. In craslino autom, audita Missa et Iloris cx more et oblatione factis, veniens rex in claustrum, quale illud tunc

cum

iis

Patrislinmam, hincConstantinopolim translanos monumcntutn turn corpus S. Andreae nullutn monstrant Ilistoriae de docet : imo contrarium
Timothei ; transtationibus SS. Atulrc^r, Luc.x et .slationis facta mentione, quoniam, nuUa nomanic
corpora transrecta via, Patris Constantinopolim, Ex hoc scriptoris nostri e.rore vecta insi7iuant.

eral. simul

cum

iis,

qui

socum veneranl;

ot

rcsialti-

dentibus cunclis,
net,
I

primum multa, qus


cpiscopum,

nihil

tandcm causam, pro qua

pi-apcipue venorat,

cur?

aporuit rex. Convenit igilur


cut

cum

si-

disposuisse diserat et rcx Alexander


el
li.

consli-

manasse putem, qus narrat pau/o infra dc deprxi^isulam enim insulae Tyberis et Colossii
datione
:

tueral opus,
in

scrvitium Dci iion accolorarot,

ut

Tqherinam aliam7wn
lysxo hic positum

invcnio,
;

quamqua^ e-tinipso

eccicsia

AndroaB Religioncm

con.stitucret.

meditull o Romarne urbis

Colossium vero pro Co-

Quumque
D.
sibi
'

post

multas

controvcrsias
episcopii

causaretur

suspix^or.

Quamvis P.ilrisCon-

opiscopus

posscssioncm
vcl disporgcre,
',

non
ipsis

licere

minuere

no forlc a succcssore
id

auli-rrfliir','

suo a servis Dei aufcrret

quod

ab eis
tcrra

stanlinopoUm Colossensemcivitatem Phrijgixattmgere potuerint curat"res translationis. regcmPictorum.sxculo nono imfe-

conferntur. Rospondct

rex ol dixit,
iiuii,

ut dc

mm

illa,

qu;c Cursus Apri dicilur

quae de episco-

mdirium tenuisse, jam S3epinsdiximus,simulque Athelstacavitnusnvm.29y quis probabiliter esset


Ilungus. nus, de quo insignem victoria/iu retulit h Duplcjest Tynelluvius:alterinAngli^',cujus

g Hungum,

palu

uon

ei-at,

quam
ct S.
Reliirio

rex Alexander, frater ejus,

propU-r
ecclosia

hoc Dco
ejus
el

AndreoG dcvoverat. ut in
constiluorctur,
sufTicienter

eis tribueret.

dercnt, et ad

tam ipse quam filius ojus conceinstaurandam lcrram auxilium ferfocerunt


et alios

rent

quod

cl

quosdain

cum

Dunelmensi ostium comitatum ^orthumbrensema scriplor nostcr agit, dividit ; in Scotia alter, de quo autem Hadlngtonam oppidum allambit : vidimus thelstanford duo29 A
in

Commentario prxvionum.

jurando

juvarc

compulcrunt. Tunc D. opisoopus,

quasi sponto, coactus,

abcunlibuseis, in
libuit

manum

dc torris personarum, quse ejus obvcncrant, quam


filii

dislare bus milliaribus anglici^ Hadingtona varia occurrunt nomitia In toto hoc numcro i hbris locorum nobis ignotcyrum, et, deficienlihus
(2).

portioncm, consilio ot assensu regis el

ejus
'InT

et caetoroium baronum, qui adcrant, fralri Robcrto in manum tradidit, unde fratres ut * Dei

plane erpUcare dc antiqua Scotia tractantibus, illa hodiedum nobisnon Ucel. Attattien Jamiesondicit,
esse

parochiam rurakm Fortevioth

Momchi

esse

(1)

Account,

p. 378.

(2)

Cambdeu.

Britan.,

t.

Ul, p. 303.

vilUn^

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


mUfiin

179
J.

Moonzie

ant Monikic,
(1).

Chonckochctlalvan

Mos, aii,
lica

iandem- Nachton

possimus inolcverat quorumdam iliaboamhilionc potcntum, scdem sanctam (Armaohtcriluni


iri

V. u.

de k Commentario pttxvio num. 5 actum fuii


Kilremunt. Paa- regia esi rcgis protectio. 1
Glossar., V" Pax.

chunain)
enira

hcrcdilaria succcssionc. Ncc


nisi

patichanlur

cpiscopari,

qui esscnt de

Cfr

Du Cange
alicujus

trihu et 1'amilia sua. Nec parum processeral exsecranda successio, decursis jam in hac malitia geiicrationibus quindccim.
Et eu usquc

jurisdictionis aut dominii statuebantu/i: Cfr Du moCange, V Crux hic lapides sunt, ut nec facile
:

Cruces

7wn raro tomrjuam tcrmini

fumaverat

sibi jus pravum, imo omni morlc puniendam injuriam, gcneratio mala ct adultcra, ut etsi iutordum

veantur, nec altritu tempori-s pcreant. n Ad hunc numerum adnotat Jamieson (?) Kylrimont vcrc fundata est cccicsia ab Ungusto U,
re^^c

dcfccisst-nt

clcrici

dc san^uinc

illo,

sed episcopi

Pictonun, circa

anuum

825, ut cx Wintono

numquam. Dcnique jam oclo cxstitcraiit ante Cdsum viri uxorali et absque Ordinibus, lillcrali tamen. Indc tota illa per universam Hihcrniam,
de qua supcrius diximus, dissoUitio ecclcsiastica^
discipliniB, ccnsurae encrvatio, rcligionis ovacuatio
:

et aliis patct.

Forsan Rcgulus eidem contemporascntentiaj

plane conveniunl cum ScotiamadquanLcirca tcmpus, quo S. Rcguhis num. 40 exposuivenitj in Commentarlo prwvio
ncus
fuit.
Ifr-fc

inde

illa

ubique, pro mansuetudine Chrisliana saeva

suhintroducta barharics, irno


inductus sub

paganismus quidam
hs^c

mm.

Est autcm

Wintonus, hic citatus, Andreas


exaraii,
historl^

nominc Christiano. /n

eadem

Wynton, scriptor ChroniciScotici, versibus quod magnum lumen affundere dicitur

tempora incidunt severae prohibitiGnes PotUificum fiUoet ConciUorum circa Ordines et promotiones

Scotics^ |3). Cscterum in AngUa Septcmtrionalijam celcbrabatur nomen S Andrex, quum videmiissiBculo sepiimo erigi temphim in S. ApostoU honoremj

rum
z

preshytcrorum. Cfr hunc titulum


!

i.

17 iu De-

creiaUbus: quarnmerilo
Toto
II

Comincntaru pra^ii egimm dc CulI,

ut latius monstrabitur in ActisS. Acav cpiscopi ad

deis.

B diem xx

Oclobris

(4).

Mihi ignota svnt nomina.


/rf/care videtur accep Isia oratio AUcluia /uc ptationem et gratia/rum actionem a S. Regulo fo-

rcoe Scotiae,ca.noniciregulares,^ loco Culdeorum,inecclesiam S. Andrcw introducti Cujus rei ecrstat charta Roberti, episcopi

aa Suh Davide

fucrunt.

AndrcnpoUlirni, qui se
vocat tlO), in

si

m pUciter "Scoiovam

episco-

ctam, quo sensu non occurrit in Ghssario Caugii,

quamvis
heUicus.

V" AUcIuia

dicaturessequandoqueclamor
est

qua dicit non sujficcre ampUare pum ecclesiam per congeriem lajidum, nisi procuretvivos in dicio mlifuio lapides canonicos adunare;
quapropier canonicos ibidem ad
Dco dcscrvieuPatris Augustini,

ac traderc actuordominium aUcujus terrcV, dc lcin poss-cssionem el in qua cespes sumptus est. Cespesetiam quomhjue prxdium rusticum signijicat. Cfr. infima latinitate q Cespitem offerre hic idem

dum, sub regula


constituil,

canonicali B.

quibus Bobertum in partem sai iaboris assumcnsPriorcm pr.Tficit. Varia deinassignatprxconccssione dia et possessioncs, consilio simul el non ct filii cjus Ilenrici, piissimi regis David ; ncc et cpiscoi^orum, ahdcsignati
coinilis
et- regis
;

Du Cangc
r

Glossar., V" Ccspcs.

potuiHu7ic S. Aneglas in nuUo, quod nancisci noMartijrologio reperimus; scd ncc majores mus,

StriquidpiamdeSanctohujusnominisreUquerxmt.
qui poulo innumerutur, quique hodie fra inter S. Rcguli socios repositus est, quia inter prsetermitiendos a nobis
S

batum,

comitum
Ilanc

atque

oplimalum
episcopus

ct

fidclium

Damianum

suspicor

eumdem,

consilio....

Kobertus

donalionis

paginam

cpiscopali

auctoritale

confirmat, et

ob

prseterhic dicta, nihil deeo innotuit.

Commentario S.Brigida, siquidcm Hiberna sit, cuHus, i Februarii, ac Duni iUustrotur ad diem S. Brigida traditur. Vcrum, quoniam ct
t

sepuUa
quae

Abernethi tumulum nacta

est,

ridetur aUera
S.

esse,

Dominicae Crucis immcmuriam et conconsignat et sigilli sui teslimonio pressione IncarnaDominiciE lirmalionc consignat anno rcx per lUi. Circa idem tempus David tionis ct canonicis chariam quamdam conredil Priori Kilut recipiant Kclcdoos de

rcvercnliam

S.

pueUa adhuc cum puero Cuihberlo a

Co-

imunt

Amire^Apostoli, iu canonicos secum,


et^.^nolue
^^^^^^^

cum

omiiihus posscs

.i.auannu.n Cl.n.um nas. potuU. Cfu Jamieson

nen
,
'

^^^^^^^
s.

^^^^^

UsscTmm [{i). V Brcmer.sunusdcS.mr..,r,g.Hung.liUa, num. 4 eU6 Coram^taru pr^ou.


[h]

et

p.

nn^t

ohitum

illorum

instiluantur

loco

^J^J^^J^^,^
Ke Tei
t

.^nCre., quot sunt

omnes

lerra.

et

eleemosyna.

eorum,

'''ti:^L,
hlclocum,
i,se

aU Ja.ni.on

(8),

intcrpretantur
tre-

,uasi tunc. gnu,n vi.eret scrrptor,


:

-;--l^-r^Srtr:/':''^:::/:!
~'';|?;2,
"^
^^f^^^^^ Andc.poh an o 1^'";

prmcessisscnt decim cicncrationcs hxreditaria:

ast

,309
-;'^

(i

D.
-,

cLset aiiam inta-prctationcn

cssc

assu,nen-

bb

>1

-- f

'

^^
..

(,

Uc...o/

aecim vmss'uup>uj>u^'^^^^"''^

immota

exprobratioscriptoris nostr^,
sui temporis

dum

Culdeorum
luaet S. luget

c.ruptelamet a
ita S.

^~o
(9)

deplo.at

.cn,^

AnimadversioJie dignum "^^^y''" J.^ erat

vuieiur, quuv

de

vidcUcet

^^^^^^;^^^.^

^,,,,,,,

spnUudeqeneroiionemSinnlemstau^^^ sp
Bernardus in
\

Maluchue cap. x

"!//Aicccanati
R;
p".
>

--^^
i-.

Twysdeu.Scnplt.

(^) Ibid,, P0) Arrounl. p. HbvUvnlu,, -14/ lU.arJ. HaKUS a hf d" ^;ji";^t'i"'nO -"bj^ Allouhi, p- uu. w p. 290.- (ol Aiig. 1.
1,

39'-

" JnU. B;blioth


t^)

Jrit

eS Kdit. Paris, (7I'J.-(I0, Jaraiesoii. Accouni.


282,
2'JO,

Vl -(7)lbid..p.m-(8lAccount,p.34.-(y)neTn_Orp..^^^^^^ OU 100
regnaritt

^^
J.

V.

H.

rennnrit,

PaM

VEL EREM. GRATO ET AN3UT0. MART. "' rilnhlanusCandidxCaswMeoprobabiliteromissus / CitoW"^ o ab ,/,,dmm'm reW,ui, profeshanc donationem solum viccnmo
DE ""^
S3. ""^

:;:!:::;;c:s:.nrerum,e.Orien,ea,,.,nr,n,,.
urnnaqalum
fnin comiMtu Pcrthenst. ee Sconensis ecclesio., ano 1114 domu^ et I, dcta diciXnr ah Me^and,-o fucrc .559. JoanueKno,
;

non .lert.t '5) ^e,yr;Her lionen, suan. scriplan, ,d affirhistorici nost,-is,,nch,-on,,

auCoriinlem
secras^e

fuissc.

charta Turslim man,i.^, e^stat


=ino

(Gl.

d,ccns se conpi^o

pi'ofcssioi.e el oboiUenlia

Dei

Tclesia so,oU.,us dest,-uc,a


Jobilcs
,.a,-c va,-c

amorc lm S.
censis

et resis Scolioc,
Anrt.-cai

vcncrabilis Davi.l,

RoberE boraAntlre.-E.
,>e,-bis

episcopun., salva fi,.crcla


ct

Zos,a,ains,i,anU,apUbeCal.i,,,^n^^^^^^^^ sarlum '^' ad,vtercn,ur lcuplum


(11.

Ecclcsis

juslitia

Ecclesiae

S.

H >^<'''" ^^''^o,u.abant.,rrc JXoliret traJlatus, in.uo


' ' ,

E,-at

istic istio

lapis, hpis,

a hcnetho rege

M,
.

illuo '^

Oux hZlici ;,/r

fo,-mulx ad
nostri.

amussim cnnvciunt cum


II^c
^,.,.^. v^,gornicnsis,
a,,..

Ro,,c,;i conscc,-at,o contigit,

^^^_^. ^^^^^^_.^

1128.

(ividein in >s''"""*'''''' /^'''

'"'atAcJra;

prxcedcnti adnotatione pnecedcili hunc hh Vidimus in Carlcolenscm consecratum fuisse a Adetwoldum

inter huc lapidem et

rcgum coronatonem
regnarc tcncntur

%.,lnt fatum, IiLicn lapidcm,


flZiq,ci.si'num

Scoti, <,uocu,n,ue

loca,um

archiepiscopo. rurstino, Eboracensi idem ac internuntii, qui Missalii


ii

mva

voce ne-

'Mem.

Scotica-

rcgionis nomcn, m,e,

Deam c, Humbrum fluvios (3). '" Junioris Tursl,n,,s, Thom^

succcssor ,n scde

a,llicpiscopaliEborac",si'magnam.controvcrs,am ZScu,,lRadulrl>o,Cant,,arie,,siarcli,cp,scopo

qxioniom hic opponitur hsec vox gotia pcrtrarlnnt, in Caugio. littens scriptis. Oeesi Acfs noDuplc^ hujus nominis Sanctus tn kk dievAugustiS. Oswalsub stris occurrit,nempe subdie rexctMartxjrin Anglin, vn sscuhd). et dus Oswaldus, cx episcopo WigorXXIX Februarii S. Eboracensis a/rchicpi copus onno 992 (8). De
'nicnsi
.

nZprofessioncmCant,,<.,ie,,siJamg,u,mp,r,,mU recsaOal, a gua pcr ^''^; '!


faccre

.,,;/.;

iV././^i..i^/i)-/i/n) />vl.

"
,,

mcra,usfuit.Eju. B /''^-^^;;/;;^
S,ubbs in

Ms

f"^^^^,,;
.

,^,,,,,,, istc.

guamvis rcr dcsignatus, paVri g

'^

PonUfcu,,^

''

non succcssU, utpotc


quit f,liu,n,

'^^"sZcmd,-!
Gaw

Malcol,um

o^no 1152 ,n-^mortuus: rcli,v, c,ui anno 1153, mortuo


10.

,.,,; .,irtt ftM'n^11P fiflM terni sunt, nempe Tursti7io cojuecratos, gui

mm

Confernarrata num.

Carleolensis et fridus Undisfarnemis^Adelwoldus


.

1T1

'107

Ci

Ihiii

P. -^Oi.

Cfr Garlislfl.

_V/.\ct

SS.,

l.

II

.\ugust.,

'JA.

i8)

Ibid.,

t.mF6br.,p.152.

DE

S.

GRATO,

QUEM DIGUNT M VRTYllEM,


S.

ET DE
TITROQUE CULTO
V. D. B.

ANSUTO, EREMITA,
APUD

RUTHENOS

IN

GALLIA.

SYLLOGE HISTORIGA.
G

ANTE
suLi

SiEC

XU.
tl Ali-

SS. Grali

memoria

ynemoria nii^iuissima SS. Grali et Ansiiti nobis ftiit vetusti^simo monasterii servata
Sabini seu .Savini de Levitania, in montibus Pyre-

Castellani aUudcardinalis de I^oaUis, Universale llais; ct pr^terea de que Universalc c/. v. de SointM

pritiie cclebi'a-

Patrum Benedictinorum

S.

iisdem

(ur;

n^is

in

ogro Tarbiensi
ciiviter,

oUm

conditi, Martyrologio,

abiiinr

vt

anno 1637 hfpiebalur Saus-

Etquidemidpr^inprxccdentctomo hujusoperis. offulsisset a.Upiscend^ stitum fuissel, nisi spesnobis


codicc

camdem diemfcstum apud Ruthenos ad de SS. Grato et Ansuto 2 Dicendum itaque fuisset
fit

^uare UeHxU-

Z^f^^

sayus[\), quingenlis annis cxarato in porgameno. Faustissime scrvavit nobis Sau^sayus copiosissima Sanctorum, plcrumque ad Galliasspeciantiwn, no-

mina,qH:c inhoc liOro ad festus suossignanturdies quoniam codicem ipsum pcriisse intelliginius ex eo quod cl. V. Gustnvus Bascfc de Lacri^ze, Aquis Bigcrronuin (Bagntre dc Bigorre) reipuUics procurotm; in erudita sua de S. Savini Levitanensi ca^nobio Monographia (2), coactus fuit ad SausIII

Vitxalicujus aut Passionis nationalis enim Ms. BibVwthecx rcgia^ seu Sanctorum foria Parisicnsis noveronius horum tnGuidonis qesta conscripta funsse a Berna/rdo

horum Sanctorum. Lx

Dedimus xtaque tiaparte SpecuHsui Sanctoratis.


literas

Gustavum HaeAvenionem, quoniam apud ohm JoonniAMi nel (4t legeramus istnid Speculuni, reperiri. Papx nu/ncupatum, in bibliothcca civitatis eruditissimus viu Continuo muUam operam posuit
fortc superstite

sayum

recurrcre.

Porro in hoc
:

Ubro ad diem

XVI Ortobris

hxc lcocbantur{3)

In

CapJinaco castro

inconquire^ido hoc unico huic bibUothecx prxfecius, operi^ ; quod 7"'' *^*

excmplare

natalc Sancloruin Grati et XnsMli \ndcoquead inicns

rem hagioioqicam

intersit vet

saltemsseculumwireferendus est horuinSanctorum cuUus. Ad camdeni diem et iisdcm fcre verbis eorumdcm meminerunt Martyroloyium Parisicnse
(llMarlyroUGalUc, t. n,n. 1247. [2)Monogranliie de Saiiit-Savin de Lavedaii 18..U. ;j. *lj. t^lManyroLGallu:.. t \\.\> 1:jO. lijCatjilugilibr.MdS.(jutiiibibliotu.GaU.,UWel.,Uelg.,Britann.,Uispan.,

id scripserit Bcrnardus,quoniam ploceret Ordinis Prtedicatorum minus

es eo paUim fit. superwribussoc

quoa

Voragine,adfabulaspropensiorisvin,tentame7i\^^Lipsi^ 1630.(5)

LusiUn.. asservantar,
DOV..
1.

col. 60,

Labbe. Bib.ioth.

H.

ll.p. &12.

Verum

DIE DECIMA.SEPTIMA OCTOBRIS.


V.rum

181
V. D. B.

mssm

fuit

diUqen lissimi

viri

hbor unde
;

Z vicundi
Z^e

Zweris Jondcndus non vulebaturani,us. etaliunde

locL cst ethunc .,u,pu< r,t,rum adh.TGallix manibus latro,mm, qui bil>liothec.as snol arunt. Interer,. tamen detemnorilru-s
fo,-te

lemxnimelur ulrum,,m fume eremitam. scendum ests^euli.xnet^in vit^meremitieammasimemhis


pla,,,^ ltormsse,U., ut ,n ,lr,t.us i,uius

.v,d,plo-

mat,bus
juneto

et chartis

de seplcm ereniiUs ierant enn


ser, no

sparsi n per dicecesim l^t,demeremitorm


saeello,
f,at

I^^^:p^irabamus;r,uooircadistulim.us
Fcrrari,cs ThZ7eJde L San^tisdicere, guiahunc diem

i^.

0..,d

cum ade,,n,u.n
SS. Graconfusio

sol,turi,s

h,ss.cuh
?

Mc.cuph
si

p,:r,ve,-u,t

m CaUdogo Generali Sanctonim


Verumia
>

eos

ad

lus et Ansulus

Quid,

Gralus vere martyr, Ansit

celebrai.

en id faiendum nohis est, intra priui incomperium id tcmporis spaiiim nil, quod
innot^isse. esset, de his Sanctis nobi^ Possumm itcupie leclori ea tanium exhihere

sutus eremita fverii, atfjue hinc nata


in

eorum

historia?

Verum

subit et alia conjectura,

tyn<>ii!i>> vil(Sl

qux

in Proprio

Sanctorum

ecciesis cathedraUs et

ad S. Gratum periinens : Ansutum enim faciie eremltam dabn. Quotannis Olerone, olim civitate episciypali in Pyremeis montibus, nunc dicecesi
Bajo7iensi inclusa,ceh'hratur feslumS. Grali die xix

ei 1824 im/)rcv50, ducesisRuihcnens-is, annis SS. Ecclesix Rulhenensis (t) inserta ex Uisioria

\m

suntct itasonani: Lectio


Dus,
his
illustri

iv.

Gratus, patria
rcliclis

Roma-

mensis Oclobris. Wc Novempopuianix Apostotus appelhitur,venitqueprimusinOleronensiumepisco-

prosapia natus,
(pue

parontibus et

lorum
sisel

eafaloffo.

Quum

ita<pte S.

Gralus nuthenen,

mun^lus amat ot amplcctitur, in moratus est Galliam profcctus apud Ruthenos plenus, ibi omnes quibus cumque Spiritu Sancto
oniiiibus

potorat

modis

a.l

pictatcm

accenderet,

locum

Oicroncnsiseodem fcrccolanturdie aryumentumalicuju^i sane ponderisestad unum eumdemque hfibendxm Sonctum. Accidit rjnod S. Savini monaCapdtnasteriuin, cujus Martyrotoyium S- Grati
censis

nactus, cum solitarium non lonsc ab urbc remotum nocte Domino inscrvicbat, socio Ansuto, fiie ac pondcris lascivicntcm carcateiia 1'crrca maximi

memoriam

celel/rai,

nequaquam vero

Olero-

nensis,

R nem edomando. I.ectio


latis et
gratiffi

v.

Tantum autcm

sancti-

ut ad se

niiraculorum a Heo tonsccutus esl, connuentcs vario morborum genere disalvos et

Olemni ferme adjacet : qu:r oblivio unius ei esset inseriio alterius vuldc mira foret, nisi unus Sanctus. Atfjue haec lectori ejpendenda relinquo. E Interiin tamen de S. Grato, Olerone ctUio, dicemus

nomine, vexalos, Jesu Christi invocato djpmon incolumes ad sua remittcret. Cui invidons, niilitem armavit ; a suos satclliles contra Clirisli irretitus. deinde nuibus comprehensus ac vinculis Ansuto ejus socio martyrii securi percussus, cum

ad diemxix hujus men.sis. mum istud firmiter ^omen 5 Inier medias (lutem hns tenebras Uncnduni S. Gratum sscuio xii jam cultum luisse, ^,^^^^^,.,^,, adeoque suum dedisse nomen vico seu castro, quod y^^ ^ ,^^^ j. etiamnum dicilur St-Grat. Eienim Locus-Oei, nuahbatia, thencnsis dUvccsiset Cisterciensis Ordiuis 1162 donationem acceGrati proxima, vwo S.

palmam consecutus
exhis
veri)is:

ab aiupw e conscripiasfuisse, vcrtsumlc est SocietateJcsu viro


est.

/ias lecii^nes

anm

pii a

naimundo de

S.

Grato

^9).

locus auiem

ille

Omnibus quae mundus amat

et

am-

plectitur,

dcsumptis exrcgula xi Summarii ComtilecruU Saussayns I?), Vuiionuni. Aliud encomiam addtt CoUtur qvod tamen in idem recidit. In fmc pugnans vico sui nominis, ubi
:

mihiaUbiinantiquioribusdocuincntisnonapparet. Antesuperhriss3eculi mutationcm rerum perlineljat


adjurisdictionem
ballivit Villx A^ot^^r (10),

nunc

vero

ad disiricium

(5

Gratus)

in

Iriumphavit. exlremo connictu pro Christo Saussayum descrihabctP, Giry (3), vcriMmUdme apfonit Mariyrologium bens, Noiam temporis his

Eadem

de Vills di^tatque duabus ab hoc oppido leuVitle-FranchCI, trecentostnntum cis,dwKlecima Huthenis[\\\. Licet mco/as(t2l, in parochix tamenseu deservv-

Francx

(cant.

et arrond.

habeai

turx

formam
(13).

piurainccrta;

forte <ic

s.Gnius. irfcm primus

nempe sa^cuhim iv. negare nec admittere 4 AUiue hxc omnia ncc narratio hxc rhetonce expiavelim. Quum enim
Parisiense,
,,^(^,^^/ ^(

prium

redactusrsl, teinplumque ei est prO' quod in Mapffis lypoyraphis CassiJii

ibialiquaudo etiwmapparet (14). Vixeritne autem ejusnomen huic loco adjectum S. Gratus, an vero
i.ropterxdipcatam sub ejus patrocinv} ecclesiam., queain. nil cst unde id demonstrare cui 7ionS. Grati tantum, 6 Capdenacumauteni, cx verum eiiam S. Ansuti memoria annectitur, ultra OUum et quid^m aliera parte VilLv Francr. veierem abbatiam, fluvium (ieLol) infraFifjiacum,
sit

verbasiniaddita ubiresdeesseni,dubium

ouronms,.
tpiicopuft

,i/u cli

utrum Gratus patria Romanus esset, an ex genie a Germanwis vero nomanus Gallus, kl esi
apud

coUtur cardenaci

cum An-

C seu Francicis populis in Gailia devicta. Ansuti videturqucconnomen spericmhabet Gcrmanicam,

J,"'"-

stareexvocabulo Ans, Hans, ;,n.co,Geam..p.,/o,^sodalem.^s^^^^^ (sapiens, prudens i4) et ex Wit


iicabat

m/. Gens//*vor/

(5));

i^

Answit sodalcm sapici.tem indicaerant iv iu Gallia ranores ret Ast si ita sit, s.voulo nonne forte AnGermanici nominisviri. Prmlerea deculiui eorum simullaneo suli et Grali societ^s dubia pant, mihi ap/rinw
ut \nsutus
sf-w

nunc ^-ero ^^;^';Xia,eU,Ue,.mkeense,i\^.nuc,ero adprovinciam civilem Ruihenensem{\hU et ad pr^fecturam qux ad dicecesim Cadurcrnsem mulium fuit Oitonomenhabet. Disputaiumolta
ab necne, et vant p rout utru m vetus esset Uxeilodunum
solet in

ouriasabiveresentcntiasm.Ututest,jam
ille

bctur (6)? Savini, ubi quoniant, in Martyroloyio S.

Martyrium

hisloria apparet a multis s^culis in

locus qui

Marty
quidem

rum festum passim nomine


SS. Grali
ei

passionisa/r/turt/tarur,

lactum stt,ut Unde nuuc oppidi utiturjuribus. veneratwnem eccleAnsutus ibUlcni SS. Gratus et omnibus j^emtus nacti, videtur ab
vero

Ansuti natate dicitur, ne verbo

siasticam sint

addito undecolligeres eos martyrio Martijres esse veltt, Veru m ta men. .stquis hos Sanclos Commentario de S. tidain

cnroruitos fuisse

'^TfTujtadicecesinuihenensiagiturnuncSS.Grtiii r sub ritu fluplici. S.cundi


et

nm.rrsa

adeat Papcbrochium nuihcnensi riano, presbytero nuthcnensi

(7),

ubi

omnigen^ ommgeri^

l!:J^festum lectiones,nempe.et.,sur.rn.i.ca^^^^^
Tauricorum j Naiatt^:^. Martunim
:

Soc^
m

'^-

--

proponunturconjectur^detemporeqwapudiatltcnosChrisii^nialtquotmartyriumpassismt.SmauP.P.O. - (. M...0,. -.. s.fj. des^nts. Iti Oclu.,r.^


P.

TZZ^^e^^^^^^ /^ ^^'*

^^^''''' Taurinensis

Cum omnium

0,
(3)'

1.

.^

Le^V..8

-,- r!i?!EK;K K^E!-^^


-ipi^^lri^^tm^ol':^^^^^^
Bl liU. da Oucrcy. leCatliald-Cuiure.Hist. poUi.. occlia.

Sanclorum

DE
182

BB.

RODOLPHO ET PETRO CONFF.


Marlyrum tuorum
Crati
ct
.\.isul.
:

co.-d.bus
.la

Oamut

Sancton.m<-te.CtemmO/r."'"d<^Com7rmi/''"';:-

nam
"osMi^

tua>

'lilcclionls
n.lei

acccn.i.sl.

.mM.l.bas

ean,<lc...

carilat.squc v..tulcm,
,

ir. ... l-octumi .x Bnla Ub. 4 Iktc cst^ prophctarum. Oralio propria n,o.iumcnta

V 5'- Nn

triumpbis Juorum gaudcmus


liis.

pror.c.amus aux,-

Per.

Tus

lidei

qui in sa,.clorum ct cariUtis largitor,

DE

B.

RODULPHO,
EP.SCOPO EUCUBINO
,

ET DEIS EREMllA y EREM.TA 4VELLANENS,

.TAL.A.

^^^^^ ^^^ piij^uu

B.

PETRO

AVELLANENSI. SIMILITEU EREMITA


COMMENTARIUS PR^VIUS.
V. D. B.

I.

CuUus

B.

celcbritas. Rodulphi anliquitas et minor


iru.^^tesiissaneapiissimus.repeUitetaltervAnielvm

B. Bodulplius.

.(e-

factus cst pr^termissos s.Tpin.sjam sermo dwtinn. Ad omnino deB Rodulpho, c*( iv;n(^
'7 /^^'^ ,Uem I Jiwii iU Brnedictim> ejus Morhirohnio
'

his\erbis

tate

varia

fuit

Menardum

UenscJienit ten-

1 ^

adjccto Sancli etLn a ^Vione Ub.

mmen cwn .otaiUcnMus .k.h Utulo ,rodU,


u
in

quod ^\miiHenschenius sciab Eugubinis Sanctum non volicet) Hodulphum esl, non soluni enim ab cari; id vero perlalsuin
(6)
:

Gerte

Eugub-n,s cp,seoins Sonaut\^^i^ix

nonprobare ctumarprllari.astUohellumvideri id
ahstmcat; Sanctorum dictum ^ri eo in Actis Mni. Ad addicm.utputahatur, emorfualem 26
iitulo Sancti

scriptoribus Sancti ac Eugubinis, sed a ceteris fere appellalione dccoratur. Boati annis ante yam /-'/ certe phirMu.s qunm centum
3

:.

uv

et

nuum abomni venmtamen de

factitatum Urbani Vlllcelcberrima decrcta id Bcrnins huguest. Etenim Guernerius induhium sub Frederieo I!l Montis-FeiTtn
binus, qui flomit

fui.sse

xv^sanctus di.

}wno rorro diem [2] idem Fcrrano et liuRodulphum ui Sanctum hnidari a eumdcmiorr.Ttermiti:t,quoniamautamahat celino tantum ficri quod ediior Openm id ob kspropierea Damianivocassetepisfolam hujus ad Ale.ran'

Henschcnius, rcferens

nulitumprsfectusinterbeUorumdiscrimwa ucm diu y rohavit (7), Rodulphum


.suam ac forlitudinem
Ridolfo6^^ Chronko suo Eugubino^^n Giovanni da Lodi ct appcUat, non sccus ao San Postquam scihcet memiSancto Llbaldo eMcati^). et mccpt^ nit Euguhinwvasiationis 'Z^'Tu''7u\ Sanctus Ru o fus. q ^ itarceh^c scribU ,9) Posl v-r Crucis Avel an^ a^dificavit eremum Sancta.

Urbmi, comite ac fostea primo duce

et

qm

cohorti

nostrum

in

nedum aucioritalem nullam esse ; Eugubinosque, ncquidem hac eum appcllationc colant ut Sanctum, C honorare. Verum idcm lh<jio(jraphusaddiem\\m Betri Damiani Sanctis (31 discipulos B.
Fcbruarii
adscriptosrecensens, primo {ocoponiiS.V^OiXv^xihyx^

drum U Vitam

SS.

Ruiloia ct Dominici

quam

episcopumEvguhinum.diewyiJuniicultum.Aqua
sejitentiaemnnonohaliamrationcmreccsstssepatet non quod initarit eum Euqubinis Sanctum.

sanctus ct vil^ aspera.. ''''^''''VJT.rZl ^^^^'^ ^%^^" pus Eugubinus; qui quum "7o Sancto Rik^o fo Christo. Morluo rum, migravit in

^f

etc.

Quod Chronicum

^?""'*^

^"!;\^ '

quam

haberi^siquidcmVyhelluseumhacappenaiioncnon
honestarit. 9 Vcrum

est rico III dicarit, conscquens San Ridolfo diciumlu'^^ tunc temporis vnUjo Quin ctiam intcgro s^culo altius ^^'^"^f^/

i./JV/m ^^^^^"^

..
,

enimvero Uqhem auctontas hm nulia


;

quum Griffolinus VoJerionus, .s^vcuh


litat^is

xiv

v^'-;PJ;^^^^^^^^

L'cl iZdaido
co,i(u,iiL

est,adeoquecrroneum.est

WoM^AmmabEugubinu ita ut nullum fuent ^^if.r Sanctos non numeran propter quod Ilenschenius a rationis momenium
jrimasuasentcnii<idU:edcret.QuodenimodUghclIwnattinet.quismirctur {ut loquitur Eugubinorum
epi.se.oporu>r.

aCamaldulensihus ^nnali.Us

mt^eUa

Costadoni (Ul, dc discipvUs B. ^^'i^''^. ! ^^^ mhin eonditorisagens, 5. CrucisFontisAvellana' modvm de B. Rodulpho ali-^que /^/^''"; j. "^
runt,
cius,

inquU

(12),

historirus

murus

Sartius(\)) quis

abslimirelur Ughellum ab omni honoris litulo cum ea ad Theudaldum Roduliihi priEdeccsnere. Petro sorem rcfeial 1^)), qua^ de l\odulpho ipso a S. sunt ? ExcuDamiani ad Mexandrum U scripia

sanctissime ^ixc'mU' gubio, qui in iUa heremo


aliqui fuerunt episcopi et

Uivitius,

ad Beatum fL^o/yJ*-n.^ e Quinlianu. et alii nob.

Bar.on^

[.u

Sanctitate Dan)U ^^y^f^^^^^^^^^ Roi)rLPys Pe Uu cet Julianus, Thcobaldus, Toubaldus ni,Mainardus,alter Julianus.
in

j^-^^^^^^^^
^^^^^^

sandus

hic IJ^helii lapsus

ejus auctorilale S.
(11
t

non pra-judicium ex Rodulpho crcandum. Idem Sar,

veronuUasintantiquioramonumentaqx'^ esi qu iesiimoniuni vocari possmt, non

(3) Ibid;, Act. SS.. 1. 1 JunH. p. 6. p) IhM.. l. V Junii. p. l&f>. IM Mauri Parlii n)oiin<-hi el caticellaru ni F^-bruarii. p. 407.

Fapebroctiius, ComiDBUi. du b. Lbtiliiu, u. 9,

t.

lY Maii,p hM.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


.

183
V. D. B.

nilfere scrimnr, quoniam de episcopU Eugubinu ne catahgi quidem paulo vetuptum supcrsU (1),
stiores.

y/rbe

11

Nemini

itofjiie

stupoii sit quod Wton,

toJ%'sslma
recentiorit>u$

aliiqHe dus, Ferrarius, IhiceHnus, stlssilis sacrls adscripserint.

MeimrRoaulpham FaVf.ro

Qmd

niajus

rst,

ornalur.

Suriiisad diem2QJunii{1), Mabinoniusadannam

Roma, quum duo saltem ssecuta ante Urbnniana decreta passim Sanctus diceretur, quumipse Bcnedictus XIV cuin hor litulo dcsignct (17), non videoquomodo inopere n'iStroei negaripossit locus, rruixime lostqumn Surius et Mabillonius (qxtibus multopaucioraaderantad dfaciemtumargumenta) ejus Vttam inter Acta Sanctorum edulerint.
7 Quod autem
ei

m-S\'Mrdidcnint,
(lulphi,

ille

sub iitulo ViU-B Sanoti noVitiC

cultus ecclesUtsticm

Bomx

tri-

maxime qvntm
ipte
rt

hic suh
et

lHoh
Pctri

B.

Uodulplii episcopi

Eugubini

V.

ejus

fratris

monachorum
(4)

Fontis Avcilanae, e;/r

/o/am 5. Pctri Daunaui ad


Jaoobillus

Alcrandruin
ilerrera
(5),

II

Papam.

simiUter,

Basilias Daoergins sea Daccrc/tius (6), debitoeum encomio ccUbrant clcum Sancti appcllutione proferunt.

butus fuerit, percnne testimonium est aitare quod gente familia Gabricllia Rodulpho a!iisriue, quos e antumabnt, anno 1740 in templo sua prognatos CamaldulensiumS.GregoriideVrbeewcitavit,aUiue hanc eiinscriptionem curav t npponendam (18)
D. 0. M. BEATIS * BODOLPIIO BPISC BUGUB. PETRO GEBMArNO
PORTI ERKMIT^E,
KBATBl,

frater

n. I*tiiru8 flo-

beautt

Sartius omiiBealis.

Sartius{l)demam, supralaiidatus Eug}ibiiioruin Episcoporum historicus, ct i-ost eum


Mitlardli
et

li(

Costad

>ni (8),

prxcellcntcs Annaliuutr

MONACHIS COENOBII SA>CT.E

CtlUCIS FOVTIS

AVBLLANiE

Camaldulensium scriptores, dalaoperapugnant pro


Sancli tiiulo,passim KoiUlpho dato. & Faf^'iidum {amcnestarguinentumprxcipuumy d Fontem tnmm quonitunturCamaidulen esAtmalist^e {9),caducum tJiUuut
^i Etiitnbii

KT CASTOB*

VIDU.E TKRTIl

ORDIMS

S.

FIIA>CISCI,

VIBTUTIDUS CLABIS,

FOBTES VALLETTA. OLIM GADRIELLIUS, PATRIC. BUGUB. COMFS BACr,IIARESt;H;E ET COBHADUTII


SETLN. CONJUGES AC ISABELLA VALLF.TTA NOniLIS BOMAN. ET GENTILIBOS SUIS
* * MitUiretXi

tn

,-ciiesiU

non

eoUlur.

omuino. Hedarguentes enimllcnschcniuniquod obtidUrcrat Roiiulphura nallam apad Eugubinos {10)(///t/ma/tnerc cultum, opponunt ciJacobilhnn in tem CQj-pus ipsius repositum fuissc super aram
^^^.^

conjui>

ANNO BEATI FOBTIS S.ECULABI MDCCXL


PIETATIS ET VENEtt.VTIoNIS
MO.NUM. POSUERE.

cjushonurcmorcctam, ubi etiam hodie coUtur, et


claruisse signis multis ct prodigiis quem subjunTiX dc insi/jnioribus
;

et

in cnialogo,

AV(/Me

rmn

rcUguis SanctoVmbria, hsc recensenguw asscj-vantur in


In

hxc clanculum fuisse procur ille rata; acta quippe sunt paucos ante annos quam

putandum

est

tem[\\):

ecclcsia cathodrali

urhis EugubinEe

idemGabricllius totus ineo cssct ut B. Fortis cultus auctoritale apostolica confirmaretur{\% quos tan-

Jacohi quiescunt sacra corpora Mariani lectoris et niarlyrum, quibus dicta ecclesia cst dicata, diaconi ct Beatoitem Sanctorum Fructuosi et Rodulpiii

dem conatus anno\lh^fausto


est{20).

coronaU)sfinegavisws
B.C.

QuumHaqucS inctaSrdcsautsaUemS.

rum

et Villani opiscoporum ejusdem Qui iocus laudatwi fuerat ab ipso Hcnschrnio sedis. Vcrum in sglloge de B. Forti ad diem 9 Maii (12). maJor,prosu/)animi Sartiwi,testis omni exceptionc Sed candorc fatelar hxc totidem esse commcnta. ecclcsiaEugubina altare cst, nullum, inr/uil (13), in corporis memoria, nihil umquam audi-

Tiicobaldi

quid hinc scquaiar infclhgcre est ex his quxhabet Bcnedictui XIV, ubi dc gloria circumdante ca^ut Alc.randri IL Grcgorii Vll aliorumque Pontificumetdc^nnciilttulocisin sacello S. Xicolai illi quibus agit. Ait enim h^c sulTicere ut
hivc fcrat,

adscripto
lalis

honor conceditur haberi queant


in deter.uinato
.,

iatcr

eos.

quibus cultus aliquis


titur

loco

permit-

aullacjus

tum de
tis-

miraculis, obcjus mcrila (livinitus patra-

nisi subinde augealur, nec qui tamen cultu ; canonizatbnemformalem^necxquipollentem con-

ut

mirum

sit

bonum hunc

scriptorem non

stitucre potest

inconsulto pravitatc animi, ut opinor, scd

quodam

adeoque indc ipsemet deducit antiquitatcmcultusS.Gregorii VII (21). Quocirca quum


;

his sirailia passim piclatis studio hiec atque alia propinantem, suhveritum non csse non suislibris

hsec

omnium homidicam eruditorum censuram, scd splendida mcnnum subsannationcm, qui tam
C muissGnLEtcoutinuopost de eremo Fontis AvclNeque apud eum lana-scrutone.' (14) 'nstituens:
locum,
ait,

dcterminall cultus permissio beati/wat.onis rationemhabeat,nUvideo qw) i 'pedianur quin titulum Rodulpho cja.'iquf fratri Pelro Beatorum qut ct Alcxandrum 11 Papam, Undc

adscnbamus.

dacia

nullo

negotio

deiegere,

at(]ue

exsibdare

ullum

est

Sancti

viri

monumentum,

sxpius occurret, Bcalam appellabimus. venit historia coruni, 8 Irnuper consideranda ecclesiastiacla .mnt ab anno I65G ut Offlcium qux conccdecum de B. Roduipho aucloritateaposU)Uca
S. R. C. oblalus retur. Oie scdicct xviii Fcbruarii

,'(

qmtm serie
de

nitHin fuevU

conceiiirido in

ejua hojiorem
Olficio,

S.uictisquemadmodura ne ullum quidem est tot eo hominum, qui primis iUis tempor.bus siraorum excipias clausoiunt, si unum loci dicm extremum
S.

faitabOdoardoBaranardo/n-ocuratoregeneraUOrdinisCamaldulcnsis supplc.r
libellus,<iUO

pelebutur

Albertiimra,

cujus

cori.us

in

lemplo Avella-

nensi religiosissime asservatur.


simiiiter

indubium

est,

Quod testnnomum quumSartiusopussuumtn

Romualdi singuhs facultas recitandi Officium S. proimpcditis, etlcctiones insupcr feriis tertiis non CamaldalcniumAlberti Senensis, Petrt
jyrias

SS.

Avcilanens'ieremomaTiniampartemabsolvcrU{\b).

Damiuni,

semper eum in Paucis, concedit vis probari possc beatis ccelitibus debitum ecclcsia Eugublna c^ultum
pubh' obtinuLsse,quum ne suisquidem teniioribus ullus in ea ecclesia tribueretur, licet cu.s ei cultus vuUjoabEugubinisaUarumquegentiumscpritoribus
Sanctus appelUretur (!6).
Ntnc (tim
xtta.muf
fion

Martyrum

Theobaldi, Dominici Loricaii, Polouorum Joannis, Bcnedictt, Mattlixi,


Parisii.,

BonifacU archtepiscopt Isaacct Christim, necnoa Ruihcnorum. Ineunte mcnse Marturts ct Aposioli dccrctum, quo postulatio Mortio inse,ucnte prodit lectu^rejiceretur, et ad alteram de de S Romuaklo rcspondcretur, priusexhibendas es,e nibus mopriis

Verum cnimvero,
tiunc

licet

hsc

ita

habeant,

qmim

eum

tamen

ipsa vero cuitu ecclcsiaslico fruaiurin

examini subjir.iendas quod supei-vcnit Vrbi, re


et

ipsaslccti^^ies.

Contagium

ad mulios nwnses pro-

Beatutn appeliurc.
(1)

Sartius,

balisSamaorum.l%I.p.3Tv-(3)AC:SS.Ord.S

Bb,^^^^^^^^

^^^^

j,^,

,v. part. ^, .:ap.

v n.

.,

IV. p-

^^

*ne

__

^^^^

Umbria).l.I,p.W<i.-(n)

Ibia.,

t.

lU ad calcem. p.

^.

(l^)

"

tt

'

'(

DE
184
V. D. K.

BB.

ROCULPHO ET PETBO CONFF.

absenUs cg^i ^u^vic^nro.vralons ,jc^ml'S inlcca adMcril lccUoncs / r,bnrUns

trarit "' ^h

Boramrdo,

Um

svb hbnrUoB,/Io

\\.

Scripta

r,

"

Rodulphi

e^nscopi Enoubini,

nonnulHnc

BB.

prtecipua de Rodulpho et Petro;


in

T^ap^-orosJii inn,u.ianda

in Olficioru,,,
ct

cc!c^.n.

"ZFv

adjnnncnda, co,uscniicnle

ap],robante

corum gcnus; castrum


monastcrium
convcrsio.

mulatura

ad>olacstmo7WskuicncgoUo,iui>,c
in.,ediun. res d.irulio>es

'I

^^^^^^^ ^Ztor

vhlcniurdc fon~ E/ pHmo qnidern verha habendaRodulplio ejusque de H.

S.

Mrut

Da-

SoMct,, co,nt,intus; pnia .luod '^'/'"^^^J^^,,^ peirba,,lMrlcc4io,,espropr,^,no,,ce,iopc,i',

liauriantiir. Vcnit autcm iVtrifJicomitiin, fratrc Pelro Innidrscunl, Oamiani od B.Atcran- ncqvaquam in loco cpislolaS. Pctri primo j.rxcipua B. Ro- ordineadcano' II, f/ua summati^n

Ubus unde omnia

fere,

qux

miniu

scrijtsit

Bli. Itoduliihi ci

drum Papam
dulplii

rjusquc

fratris Potn

capita perstrimjU,

Tiizntionm:

cs.ent HiZili,^ ccc-dcndi

hyn,,,,

proprn
;

nequc

dSuri
morJ T
sltos,

^nde.,uum op,osiiiocspron,otoris Me,


^ovc,br,s nccicreninr, dic xvi.

postulaUones .u<,s ad 7^ri,rcruni Can,oldulc,,scs Miitarelli not'oresH<mn,.


uilo,,,,iur
retn,csc Mori,o onr,, 1G58 eTceptionc map,cs, OlJica de SancUs, C. correcti.ra
S.

v,L

scruens u.orcm, cjicomiastx pofiusquam hi.storxi cst haccscriptio^quoOmni autem exceptione major sanctissimus vir, niam utriusque muyisler fuerat Post Vitam, B. Rodulphi et proin tcslis cgregius. Viiani B. Dominuii adjuna-it S. Pctrus Damiani obicrat. Eamjam cdidci-uut Loricati, quianno ante hujus nostri ad diem xiv (ctobris, qua
dcccssoirs

B bwZ,-unt

Beati

(2)

mcmoria

colitur

atque in hac parte, non E

cst, occurrit phravcro in 'lla qusc deB. Rodulpho maa-imo suo operi intutit Bene.sis qua'dam, quam

:::r
rum.

s:;;:

nau.mma. '^,.

X^^
Do,i',i,

^""'-"""

'

""^'"-"7Domm.co

iyro,,rias

de SS.Aibcrto Senens,
ei

-%: Pcto

dictuiXlV,

da

scribcns

(3)

B.

Prtrus Dannarii

Porisio, Thcobaldo,

Lor,cato,

MarUiribus Polonis

Bonifoco obt,uerunt Ca-

sigilloi,n, /-'""; n,o.,Llcscs; ,u:r ciuu,n p,o vcro amphus .juod scom il cocc.':.'.a [ucrint, utmtc^a fncrii, hine fit S. Rodul 1.0 iciotu,,, ^sttmanm sccrciorii S. R. rcmaJt sentcntia Rodulphum frosecuU fue-

Papam II niiracula quaiepist 19 ad Alexandiiim Rodulplii Kugubini episcopi sanclinMUom ad S. Qui dcdit responsum tatom statuondam. hoc esse nonne tibi vidclur qu.Tris niiraculum fragili adhuc carnc cn-cum mirabilc, hominem ut loquar) anpolitns vivero, adco
:
<-

dalum
inter

ccc!esiust,co pro,n-w ro,t ,,' esse ul el Olficio r,f,,.lcoqendum quide.. vcro o

honorem quo huc usquc

primoh!vcnon ad 5. Rohicadmitlilur crror:nam


pcrtincnt ; dulphum, scd ad B. Dominicum ,Aim A leTanderpetierit miracula adstatuendam

ejus

unum quam pUirima liominnm milUa vix tnptex Verum simitem valcas irperire.
dcmde

(ut ila

o,-arelm:Etre estc,rjnSnctoscxOrdineComalduhns,,Avcllanens,
et si,niUhus,
q,.i

eren.iticam

maxime ,,rofiteba.ntur

vitam:

<mm

sivc

vitorevenct popuU cmcursum,

cteorum sanctfrm sanctitatcm utriusvis, ifjnorabat hcatum corum t^ransUum

Sonctoru,ncultufacilee:rcitaiu,,.^iveaUa.<,obcau. mvnon eis fuisse videiur sas ratum statuiumque

vitamet morfem,adcoque tamqnamremnovamnarratsfmctlssimvsscrrplfn-; hrcverbanon diriguntur ad B. Aletcrtio

dcmum

studioSancto,-u,coniubernaUu,l,onoremim,no. quorum cvlius unc latmi.ne ve,-c; adco utSancti, suo sseculis !ec aliana obtinet, duobus abl,inc Mariyrologm pot,vc,nio munita, nec nomina suas vencratiot ej-pontas desc,ii>ia, nec ,rU.,,.ias

^andrum, sed ad lectorcm sonant piima hujus loci verlja ita quem

quenMct
i)

qun^u^
uoii

S(|d Inc mc,

qui vulehcet Jnispiam fortasse redar.uat, vir sanetns habuerU v.ven<ii ordinem

lam
.ed

hobere7it

redjerctr ut sed on.nis ewumcultuseo


tilulo

quibusmiraculisin hac vita ipso pra^amhulo nat etc. C^tcrum cx


innotcscei lcctori

claruerit, aud.re

festi-

satis superque
sc7'i-

Sanctorum

oppeUarcntur

et

tabula ..Uqua
:

aliamomnvno

fuisse hujus

eis ergeretur picla vel statva honesliori loco

qux

rrooessus pilmisoceasimem, quam instrurtimem

Ilcnschenium et tamenres impedivit nequaquam plures AcUs Sanclorum inse. Papebrocltinm <iuin n,m tantus quantus rue,-i,it. quorum mcm<,rix

cafionizationi^^utnuncloqu-mur. Sartius La U Sccundo loeo veniunt MoAiW

ervdile tiiw

eorum

flP*'"

mMensis.qui,pluriumlaudM^^^^^^
auctor
tupis Gavclliis

eayHi-ucre ^af,;(.
n^ttiireiti

Iknschenu

meruoriarecoUiur m Hagiodi,:e,us di<'m, qo cjus obesse poiestad,e et <ius non muU, logio Italico. d,s,mtob,mus facile e,<,rt,iaU, ut cx his <ix 3
ejus
colliget lecUrr ipsemel.

Quocirca, ir,orem Rortulpho honor crhiberetur. amplexi, de eo ad bacjam senlenUa,

Tat:^!iL

eduht anno 1755 P^saun Lp.cop^ citatumCommentariumde


dissertatio dc
est ^P^odhv^v.

ei Cofti"^on^-

Eugubinis, cui pr^mittitur non Efilesia Eufjubina. Porro


laudcs cclebrcm., quas

cm^ji

apud mttarcUi

Italos apud Tirahoschi, ffuUu.=i aUosque {S). P'^rro qeiis (7) atqu^ etiam Feller

(5),

Zicgelhfrur

nuUus /ac.. ^-^ ^^^^ se<^m'un


(6)

ct

deM^ hoj^

UubL

episcopis opere, in

Jjaecm, antifjuarum rerum dorisprodit, obscur.ora qua-quc

pa^^^Z ^-^; S:''^


quo
se

rerumqucab co fjesiarum loca ad ''"'^^f;^'^^;;"^ minimecontcntusrerumcontingeretaciem.

^Y?"!"

r.orae,

autem

loco

vcniunt ambo Camatdutemium

Ann

(1)

Ani

part.

ii;

p!

i.

i^)

De CanonizBlioQe SS.. hb.

iv, imri.

n, cap. v,

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


lium scriptmes MiitareUi
fci-uiaiu-.

185
V. D
B.

Cosiadoni, qui inter superic^ris sa-cuH scriptores Halos reLdHis<ii', os


et

eo tctnpore saniora consilia agitare ccbpisset, pace cuni vicinis aiquissi.nis con.iilionibus facla ac duo-

De

his iterum lainis disputfvre

non

VM

bus
vit.

fralribus fralnl)us

malre cum nu.lre

in

eamdem eam.lom sentenliam


t

qunmcorum
Kicgcllavr

laudes reperire
Feller

sit

apiul pnFcitatos
iu

adductis.

nunlium

lcrrenis rcbus rcmittere decre-

[\),

{% fwcnon

Biograj hia

llaque

quum

servos omnes libertate donassi

Sartiwm veneUniversali (3). Quum autem hi post ad examen rint atque (ymnia iierum revocarint
nio

et

Campelri

castrum

cum

suis praediis

omnibus
vila;

Avetlanensibus

obtulissct,

auslerum

illud

incedatur pede ne~ sat suhsidiornm adesse ut firmo

non

videbit.

institutum cum fratribus sub Damiani disciplina arripuit. Ilaec fere Picottus, veris falsa multa admiscens.
1/.

Sondum
lum

proha-

est eos

ad

famiU(ii Gabriellum per(-

nere:

snperius num. 7 Gahriclliam Eurjuhio cdidimus, tiquet familiam oriundfim inter suos cou.putarc B. Rodulphum Vitam ejnsqne frairem B. Petrum, B. Forlem,cujns dicm 9 Maii edidil [A], atqne etiam Henscbenius ad
12

Ex

inscriptione,

qnam

Si

enim demas,

peri;i(

Sartius, qua^ de Uo-

j j

dulpbi conversione el castri sui mumtissunioblaunde exiiscationc ex Damiano accipimus, cetera


tus
anili
sit

^lZtH^^n
^.^^p,.,^;^

illnsiravlt HenB. Casioram, cujns gesta similiier vero schenins ad diem 14 Junii (5), anonymus

Opinor ex vatio vulgi rumore iii traditiuncula, qua- mibi quoque quum
ignoro.
;

et
iis

Romo' anno 1732 (6). Porro Sartius conccdit de fxiis,'ie 0) B. Castoram c gente Gahrietiia
\

quam cssem non semel incurrit ornatam ad Roilulvcrbis Iil)enler exceptam et phum traduxerit. Ego merum commenlum judico,
locis

Picuttus

Hoflulpho m-o B. Foriividcturduhitare IS); (/c B. ncgat ccrhis. Kcce ctuui ejnsque fratre maitifcslis qnomodo disserit de patria, de gente ei juventuie :

nam

carot legilimo antiqui auctoris testimonio castrum in antiquioribus Avellanenet Campetri


et

Acde
oninia.

patria quideni,

i/K/u// (0),

Uoduiphi incorla
csse veiint ct

sium tabulis non tres ex decem

occurrit.

Tautum

inilio sa^culi

xm

ejus castri

parlibus

Avellanitas

Non desunl qui V^uLMibinum


ctiam

obtinuisse constat,

reliquae partes

septcm Eugubi-

familiam

B jom inde a anliquiialis sufcivilate. Sed bjec nullo sufTragio rebus Petnis fulto rejiciuntur. Silet enim his de cximio hoc Damiani, quem unum babemusqui de
episcopo aliquid
scriptis tradiderit.
\,\\)

assignent Gabnelliam (10), quae pluribus siECuIis clarissima csl iu ea

Avolla- E noruni erant, qua de rc in antiquitatibus quid quud Pctrus nensibus dicendum erit. Sed

Damiani in laudata epislola monachorum quud a Roab sc inductam narrat in castrum illud
dulpho
ulfralnbus acceierat? At monasterii Campetri locum non modo cerluni alilius apuil monumenlum, sed ne lcvissimum quulem

coluniam

et

Picottus,

hi-

sloriarum
ctore

Kugubinarum

scriptor,

quum, aumunilissi-

Uamiano,
Avellanilis
venit,

comperisset

castrum

quod indicium

nancisci licuit,

quamquam

celeberrnna

mum

a Rodulpbo donatum.

quum ad

sitejus loci
inilio sfficuli

de Campelri caslro interprelatur, Eugubini finibus quod erat olim in extremis agri passuum millia ab ercmo Avellanensi ad quinque

memoria in labulis Avellancnsibus ab noslram usquc aitatcm. Explo-

eremum

xm

ad

ejus exstant ad euroboroam, ubi et aliqua antiquam vetus numen (.erseverat, et et gia, Petro sacram, Avellanita? ecclesiam habent Divo manavit, quasi unde fortassis Campctri nomen

vesti-

Sarttus. denda igitur Picotli fabella. liactenns Miitarem ei Cosiadoni, 15 Prohant h^c omnino Majorem veri speciem adduntque sequentia (12) moliquido nobis non consfi fert, licet id
:

;;^

~|*-

^^^.^^

pr

se

na^lerium

constructum

in

possessionc Roduiphi
in

fuisse illud S. Barlbolumffii

rejkilur histo-

riunvuln de B.

BodulphicoHvertione;

caslrum Pclri diceretur. vcl ab sc confi13 Hanc porro historiolam, narrat PicoUus. Quum ctam vel acccptam ab aliis, obtineret Uoenim avilum ejus castri dominatum graves cum vicinis inimidulphus et ssepenumero temporum gerrret, aliquando
cilias

Camporegio seu dificaCamporcgianodicecesisKugubince, quod Damiani asscruit tum fuisse anno 1053 a Pctro una vice Damianus monaslcru Jacobillus. Non hocque suum Campore-iani mentioncm ingerit.

monasterlum

pro

more

nem

(13)

ad Jolumepislola In sub annum 1061 Richardum monachum


appellat.

ejus factum est, ut armisvictus, et agro et frugivaslato. pecoribus abductis, populalione

bostili

nominat rectorem

monasterii,
in epistola

cui

Camponzani

vocahulum

bus vel
C

asporlalis,

vel

incensis et

corruptis,
sit.

inopiam redactus animus, sed consicalamilato fraclus non est ejus dignum. Circumjecta lium tamen cepit haud se ut siquis per ca loca, ilinera obsidere instituil,

summam commealus

ad Ex

ad Moricum legum UicbardumappellatA-.orc. doctorem (14) eumdem et honesLc monasterii; retigiosa' vero vUanosiri
est, et

cnacitaii^

fratremnostrum

et

commonachnm

Ri-

Uaim-rium (I5| marchardnm voctMin epistolaad Jacobilli, uno e Uam chionem. II^c dcmonstrant
Lancellotti

Campetri castro vicina,

dcns transvexisset. quidquid illud esset

in

annons quidpiam imprueum faceret impetum et


Contigit autem,

interciperet.

Avellanensium agasones, qui faut monachorum vim ad Aveilanam convehebanl, in rina.' ing.ntom
vindicanda injuna bus esset nuntiatum, adeo de homines, ut quonon cogitarunt mansuetissimi Uodulphi inopia niam non erat obscurum qu:e etiam plurcs quam qui esset saccos larina; multo miserint. roganles ut quod ablati fuerunt ad eum eum mittcreut comipse ante cepissct el quod ad munusculi loco haberet. Movisse
eius insidias inciderint.

Quod quum Avellanensi-

scilicet monaassertionem veram esse. primordia sua debe.^ sterium Campore^ianum Rodulplu in possessione Damiano. An vero jaceret scimus ca:nobm n illud non omnino exploratum casliun fui^^e apud Barthulomai condilum S territorio Eugubmo et in sive arcem Campircgii const.tutum tradidisse locum
;

fn

sua, sive eastrum p ssessione coninibi monastcnum munitione vallalum. ut

duSm Damiano

-;expugnabih

srurtur.

totum Domini castri Camporeg.ani Avellancnsi Mrcastrum anno 1350 monasterio testem essc Lancelottum brctumvoluere. Adde

eo'igium,<I^ncmCa^^^

mealussubsidium
dicitur lanliE

carilatis

atque

bumanilatis cxcm-

plum

clToratum

Uodulphi auimum, qui

quum cx

gregatioms OUveian^ postea hxco{il) insu verohujusconscripsenthistonam..

acium

^^l^>^_

DE
*^
V.
I).

BB.

RODULPHO ET PETRO CONFF.


//

'/.//0/^

moniDticnlo

nititiir

iW), ct .rqne

rcrnot.mnsUocmo..sten.rnnont^
n.

fussc dc
^^'''^''''^'^^'^lf^^^^

atque

^^2^'^^: ,,,, ,,riptu> aitenie legafur) cont.^a qnam contra alium, qnaw enntra \mi qucmcutnguc ahum, annum 1067 ct ^ucmcumquc quod B. Rodulphi mortcm quatuor annum 106U
unitum mcnsibus post
S
rescivissct

cjus maqister

Pctrus

Qux

difficultas,

quamdiu admitietur

convrnil saliscim

lc,n,,o,-c, ,,uo

leLs.Tculare,n

vita,n posuerc,ui

HH- "'',7"" to.v.debmus.

mcn^c Junio defunctum B Rodulphum cscunic remancbit cadcm. supposito esse, in omni iSSccundascntcntia, quanipropugnant Octavius Apiranus (12), Mittarclli ct Turcius, canonicus
Sinrdus Dyckius (U) Costadoni (13) et imprimis nwrtem ad mcnsem Octobris rcfcrunt Rodulphi ct in rem suam convertunt, primo

*ed nnno

1061,

vt tenetur com-

mvniut,

III.Tempus morlis
ti,

Bli.

Ro-

anni 1061,
vice S.

duIphietDominit^^i Lorica-

rcdolere simplicilalemct naturam magis


B. Alexandro II

iit prima Petruscommcmoretcommcndalioncm sibia

comiexum cum amio

emortualillugoiiislarchiepiscopi Vcsoulionensis.
Pracipua documentrt,
?"'

factam de scribendis rebus seriis digni^, quam ut id faccrei 'poste! pcrenni memoria litlcras ; quam aiias niultas ad eumdem dedissct
Peiro Damiani Rudolphi secundo constare ex S.
ejus

B. Rodulphus. Tcstc S Pctro Damiani (1), minus vi.lcrelur annorum. nuum viv'tnginU plus lucc m.gra-

episcopatumbrevissimumfuisse/iuummonachatus simul cutn cpisco^^alu septem tantum dura/rii


Concilio

fyu9 varice

cptstolam h:rc mors quum Deindc reeens erai haOd cmm {2) k B. Rodulphi sLn onscripsilS. Petrus ; nUunturtencum Florentu.a> uriaque nuper ogressus, V b tentUe. mihi mox rcpcntmus D bs ma^nia suL.ii, nunlius Eugubuunn csso deepiscopum scilicet cu U
arlno cwuiiuaU

*k

H.

infelici kIs auclo.cm ex hac

annos;jam vero cum interfuissc Eugubinum ; tcriio de anni 1059 qua episcopum fieri tumquamdeviromorB Duminico serm07icm tnoinOpusculoxwixS. PetriDamiani (15) ; porro E fuisse ad liugoncm, aristud opusculum scriptum Bisuniinum, anno uno posi legatiochicptscopum
netn galUcanam, seu 1064. scntentixitn,candide 19 Licet hanc cgo amptectnr
liret

Homano

primum

?u

B. Rodulphus tum. Teriio oOiit

amo.trcUc^
mitto
\;^^
:

Zt

Oo.inirnm Loricatum,
test<nur i.lcrn

ui

tamen dlcam

quid de singulis argumentisseniiam,

nrgumentum
(juod profertw
vucillet,

B Dominici

S. Pelrus,

Dominicus, patcr et Vir ilaque Dei

mimcns(S) dommus meus

vidctur partc quod Pri '.um mihi in hac peccare

supnonatcommcndaiionemhancfaciamaB.AIesanquasioccasio droJI staiim post suam electionem,


valtleniultiplcx; dehnde ejus nonpoluissetcssc

II

Vtta seu ul habet impressa nridie Idus Octobris, Petrt Damian^ (5) ZiusdictaEpistolaS.

annum defunctus esM..

.0./...^.^^^^^^^^

hxc
res

commcntlatio videtur pcrlincre ad rtvmores


novas\
daret's. Pcirus

ct

Jro

hlus Scptcmhrissceundum

IZnL Jcnsad

nicus Loricatus, inclusus, mortetn ^inuts rr:rtcrca hanc versaretur ; ait <? Pctrus Bomic
die

NccrologtumAvcl' dicnt (6) Obut dn Domil.anc vcncrab.hs crcmita. Ao:

7-^^

undequumprimum adAlexandrumlitteras

nudc res novascontincnles, nil cepiurirode ecclesia adminisiranda, potcrai eliam eamdem annis buspo:>t factatn commendationem
in

^<^.'^''^!^

ecce

^,;^ enim [1) itiuo egrcssus. sum postquam Rnmanis mn.nibus Domin.cum cx hoc occurrit rclatio...
.

'.f

mcmoriam

revocare, quinin simplicitatis etnased secundum,

turiv legcs offendcrei.

^OSecundumargunientumvexavitmaximeGran-

mihi

ssculo nupcr egressum ; scriptam tri epistolam ea tcyamus xxvin Octobris, fjmtm in
\-itatc

Pcct demum dictam S. dtebus post (ulssc paucis


(8)
:

In lesti-

Judae, Bcalorum Apostolorum Simoms et C^tcrum eatrenu quam nuperrimc cclebravimus. scriptio confict potutt, Hmites tcmporis, rpto hiec II, qui desnmuviur ew ponfificatu B. Alexandn

succedenHddulplius andium (16) impulilquead duos.fibi invicem assignandos ; nec 710 imconciiio Itodulphos sedi EugubinM tes Bomatn liomnno inteT' minus Sartium, cjui staiuii in Concilu pro Eugu- fut. fru$tra subscripHonihus Rodulphum Gabinum impvtitur a cliamnvm Gabtnos Snrtio. h\no{\l): tunc nempc lcm/'Ori> lcstc dtplomalc Oascu Gabit^enses ftiisse episcopns, F (\^)cuisiibscrpitVi:lvns Gabinensis cpiscobincnst

quod

scilicet B.

autumno anni

1061

fuit inthronizatus,

dcquare

pus-

non mirandum

fore

cum Eugubino

plura disputabuntur.
II,

iltnlulijlius

litili v''iit

anno

se collatis conjia17 E.T tot notis chronicis inter sysicmata vnria.Sci' runt pr;cstanti.ssimi scriptorcs

confusus jam- KugubiPctrus dicaturjam Agubinus (19). reapse adnitssam nus (20) i illam porro ctmfusioncm

quod Bodulphus Gabmus ulcm fucril, quum iUc

10^)7,

u( vuluit

Grnt.il-vs:

Grandnis {% pr.Tclarus intcr Camaldnlenses derehutoricaetmathei..attcascriptor(\0),quonmni cutn die dcs emortualis B. Dnminici seu sabbatiim convenire tantum\m vcl anno
licet

minusconstcl fuisseeo <yred'tbiliusesse. quo tn Chronu.o ciUiBomani subscriplionibus; adcoquc ^-vRofredumEugubinum ct Koduifflr/c;m(21)

dcCon-

Xix Ocifjbris

\m

phum Gubinum;
Hodulphus.

potcrat,statuit B.
pnst)

Rodnlphum idcfunclum unoanno hancsortcm nacium esse anno 1007, nnnvcro


ercludit, quoniarn B. Uo;

sedcrti Emjubu anno seu polius Oabuu Bofrcdus altqms, Oubtm vero

nyulc

\m

anno 1001 qucm annum Juniimortuum ; mide dulphum supponit dic anie diccndus forct diem obiisse suum aluiuandin aliam dum tamen B. Alcjandri II pontipcatum, ownino jnc7itcm ingerit B. Pciri Damiani scriptio.

21 H;ec acutc c:rcogttata fui^sc

a SarttonegaOit

Ostendiinr

ibir

WM

7}cmo

verumtamen omnino

quidem

e slarc non possuni. 0. nodulplnim inter cata. EugufXnvtn, discrepantia sat magna est vera

dem

adfuisie

logos subscriptionum,

Vcrum

dies iiia cmortualis solo

Wionis asserio ct

Vaiicanum cditum a ei a Martcne (16) bco (22), Florcflicnsem reccjHum 12-*). A^/nFarfensem excudi jussum a Muraiorto

Lau-

(1.') Vil. ^. IJijinmici L,on.mi. ui^a l"-;.'-- 618. hclij.tris (Ui) Am.al. Ciiinnli.. lit.. xv i. l u 17 el se u[. Cfr Sarlius. p. Acl. SS., l. VI 0.-lol).. p. 'il7 cl seqq. l II p.?-J!. el nlibi. -(.4) l'

"

M.-

i) 0|^p

l.

m.p.2W.

Itij

Cfr Act. SS..

t.

VI Octob.,

p. C19.

et 8ti()q.

laminus

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


non ea est hwc diversitas ut ope legum o-itices vera apprehenfH nequent lectio. In rpiam rctn maffnum adjinnentum contullt Mamius {{).
loiiiinvs

187

non advertef. Bestnt itaque ut cum Mansi" {\\\, Arnulfi fesiimonio nixi, /nfrlUgnmus Guidoncm
seu Widoncm, priino foco post cardinalcs subscri-

Satis fuerit nohis de nominihus, qu3e loco 44 et 54 Veniunt, dia^isse. iXuviern itnrfue scu Inrn 44 in codice Vaticano venit: NolVcdus cpisco[)us Senonsis;

bcntem, esse Mediolanensem archiepiscopum sedis Incus non cxprimatur.

licel

('loreffiensi:

Rofrodus opiscopus Aleslensis; in

Chronico /arfensi: Korreflus Ru;-nibinus. ^innero veroh^ in codice Valicann: Hodiiirus cpiscopus Rodulfus episcopus Eugubinus; in Floreffiensi
:

23 Trurinenacm item pra.'sulem affuisse constat e.T num. 66 ; ad quem in Farfensi Chronico occurCiiniborlus Taurinonsis; in Vaticano : Cumr/7
.-

Cxtniberto Tau-

rinensi

et G.

Asterui tpitco-

pU.

bertus

Manrincnsis;

in

Florcffiensi:

Cunibcrlus
in
.M,

episcopus

Paulinonsis.
ct r in
1

T mufatum

dein

E^iihinus;
binus.

//(

Chrotiico

Farfe n si

\{o(hi\\^hu^ Gvl-

Quuni

itaquc

ad nurn.

r>4

frcs

codires

omnino

inter se eonscntvint, suadent tritissimx

facHe de, rehendere csf, non idcm T in P .secus ac conversionem ni in m. Latet ifnque sub hac larva Cuniborlus Taurlncnsis, de quo Ughelli et
Colefi in Italia sacra {\2).
fule consfat.

critices requl.r ?/?Ro(IulphiEufruhini7io?nm

omnino

retineatur : ex qua partc ruil profccfo propositum Sartii systenui, Rodulpbi Oabini nomcn obtrudentis.

Unde denuo de Arnidfi Stmta itaquejam estvia adea admit-

?2 Nerpic minus cnusa cadit ad num. 44, ubi mnvero JiofreRofreflum Eu2rubinum substituerc tenfat. Nam sedum Euguhifium. cum Gui- f,_^,^fif,i Irctjoncm Floreffxcnsem 0[)iscopus Atestendone Mediolanensi,

trnda qu;r de Asfensi episcopo tradit, adeoque sccunduni Flore/fiensem codiccmaccipiendum e.v.ve Atestensom, seponendum ommno Rofredum Eugubinum,
ncciion Nofrcdum Scnonscm,
fj}fi

orfus tanfum est

ea-coquod cx codice
stcnsi
Vfiifs

Vaficano intercitlcrint quin-

^.g ^^^,^^

relinendus
aniio

est.

In

isto scilicet Concilio,

que nomina et prxte^-ea ex Rofredo episcopo Atec/.

cclebivffo in noniiiic Ooniini Dci ot Salvatoris nostri

.loanne c|)iscopo Soncnsi con/lntus sit iUe

Jesu

Christi

ab Incarnaliono ojusdcm

mlix

Nofrcdus opiscopus Seiicnsis. Scd quid quod

mense

Aprili indictione xii, propositis sacrosanctis

B EvanLTcIiis, prffisidcnte
boalissimo
Nicolao

quoque rovcrendissimo ac
viro
in

Bonizo appeliat Afestensem episcopum Oisolirium, Aragoniuseum litfera G indirat, codrx Ffo'-cffiensis E
nomiiiat Rofrcdum, Vaf/c;;u5 Nofredum? Imprimis .scponendutn est Nofrcdi nomcii,qundfort^' num-

apostolico

basilica

Lateranonsi palriarcbali,
stanliana
(?1, //'

q\:x cognominatur Con-

isfo,

tantnm

est celebre

inquam, Concilio latnm non Mcolul 11 de electtone Romani


ct

qunni
fredi.

hvmanum
Ufut id
est,

fuisse videlur. Rarivs ifem Rof-

primilus scripta fuisse videtur

Pontificis decreinrn

sum doqma

Bcrengarii luTresiarch.r fatdanrnatum est,verum etiam Guidonis

sola lifiera inifialis G, pioul moris eraf : hinc natus Giselinus apud alios, apud atios Goffrcdus et

archicpiscopi Mcdiolanensis causa dijudicatr fuit. De qun re Arnuiphus^ qui rcs Mediolanenses hujus
wtatis paruma se remots' scribcbat, jroargumento nosfro refert (3) Widonem seu Guidonem adversus Aslcnsi, S. Arii'ldi occusafiones defensum fulsscah reHqim snffraganeis Novaricnsi, Taurincnsi ac

inde Roffrcdus.
roraf

Ughelli (13) barbara appellafione

eum Girlcmum,
;

Coktti

(14)

commcndat

\Vi-

przsulibns
bitim

et

dcxtro Nicolaill in praesenti Svnodo


(4l.

latere fuissc positum

Ihc trstimonium
Muralorius
(5l,

in

dv-

quod ca- /lis scHgcndum sit, pcncs lccforem esto. Sat sit nobis hinc concludere corrigendos esseSartium, ilhtm inferentem catnlogoEugulAno, et Anfonium Pcccium diptgchis Senensibus {\h). Fcticiorvero esi Sartius, quum a se aliud rcpeUil tetum, ex diilomate Foroscmpronicnsi deprombertinum

vocarc

lenfavif

ohfendens

inter ConcHii Patres nec Guidoimn, nec Astensem, nec Taurincnsem prwsulcm in Vaticano catalogo

ptum, et secundum qvod anno 1062 Wfjj" losf H. Rodulpbum scdisscf. Ostendif enim chartam itlnm
ab
tVy/i('//io

(16) inendosn
(17)
:

edifam fuisse

ct

notns tcm-

apparcre. Vcr^im, si res accuralius inspiciafur, et huic tesHmonio sua stalnt fdes, et ejvs ope licehit emendarc Vaticanum codtccm. bnprimis non sohis Arnulfus horum pia^sulum commemm-at pnesen-

poris hasesse
24 Tota ris

indictionc viii,

Actum mense Maio dic voroxv, quw cum anno 1070 congruit.
.S-

tiam; vcr^mi etiam BonizoSutriensis episcopvs(6), Aragonia (71. tesfis cosevus, et ecr eo cardinalis de ^ Nominat Bonizo Guidonem Mediolanensem. Cunibertum Taurinensem, Giselinum Astensem, BelzoOtlonem ncrn Albensem, Grcgoiium Vcrceilcnsem,

arfjumenfi pelilur e.r fempore OpuicuUm Mri ixxii quo opusculum xxxix 5. PctriDamiani conscriptum Dnmiani. in deduxei^unt fue;it. Ejus autem notas chr<micas (jvo de B. DoCosiadoni exijsis in eo contcntis re- inintco iMf^icaUt Mitfarelli ct
fcrfii

bus.
trus,

Quum

/egationem

suam

in Gallia obiretS. Pe-

jam

dvfuncio

Novariensem , Opizoncm Laudensem

ct

Aldcman-

Bisun tinamseu Veson tionensem visi/araleccleF siatn, deprehenderatque in ea lavdabilia multa, Nofarat tamen Vesontione ctei icos nfque et/am alihi
in Gallia

loquitur.

num

nri.rinensem. Cardinatisde Aragnnia Mediototis litteris scribit


;

lanensern solum

alios inifiali

indicat, conso^mns

tamen in omnibus Bonizoni. Deindeut veniannts ad svbscriptiones, ad nu)n. 15


et

16 legifur in codicc F lorc ffi e n.si : Gmdo archiDoniinicus Oradonsis patriarcba. In episco[>us;

monachos tcnipore divinorum O/ficiorum sedere;qvod secundum disciplinam hujus 3cvi recitarenextra tempusquo leclioncs Socturnonim Cofdra /ninc itaque tvr omnino non ticcMat (18|. abvsum in pradicto opu,scuto cahhruni sfrinj-it
sanctusvir,
caii, inicr
tis,

Dorninicus, Farfcnsi: Wiborlus arcbiopi.scopus ; patriarcha. In Vaticano:\. arcliicpisGradcnsis copus Bumcgradensispatriarcha. Vnlf hicagi Muratorius
t8)

Loriet inter atiu demortui Oominici psaltendum efiam in co^-jnissuum sxvienr

'exemplumailegat. Vf>de Miffarellict Cnstadoni, fuisse, credcntes hanc lcgationcm aj}no \0G2 obitam
ita

dc

Wtbcrto,

archicpiscopo

tiavennate

argumentantur:^A^Xi^

atteslatione Darniani,

verum tunc temporis Ravennse sedebat Henricus sedem occupavit (91, ef anno fantum 1070 hanc Confusioneni codicis Vaikani nemo Wibertus
i\0).

inquiunt (lOi, colligltur cos falli, qui Koricati obivcrisirnile tum ad annum 1066 rctrahnnt, quum

non

sit

sanctum doclorem

zelo

plenum quadriennio

T. col. 133r et seqq. (1) AdConcil.Venelo-LaMa*anasupplein..t. Mod.olmi. Uistor 111). ni. '1 kJ"> ) (2) Cfr CollL'Ll. Concil. ull.-(:() IV. p. -^y. (\) I)Kt''">"-over>ia ; Mur.-iiori. S.ri|,lt.n-r. llaiV-,. t.

Ravennali " 1 Sacr

de" seroli di
rol. MrS el

Mezzo.
V.

t. I.

n. 100 et I10.--((n)
1)

bKhelM
t- 1. -ol.
l^

sm. KdU. CoIeU.-(l


^

Supplcm.

I.>.U.

pra-f.ad ..oliL.no.n.
col. S-J

_
De K|nsc
1;";'''

j^

Forosemp.,

- (17)

1'-^'

",W tml'^
cohibuissc

ap.Muralori. Scriptt. rr.


CliroD. Farf. Scripu.
t.

'"'v.u rVr^M nm^nri C) Gfr Mouumenli U. parl. u. col.Oi?.

Hallt..

t.

III,

P.

Camald,.

llb.

xvn, n.

26, t. II, p. 2j8.

DE
188
V. D.

BB.

RODULPHO ET PETRO CONFF.


;.Y,^c//"./'
nu:hard(\l)rcccpl,,s. pa,rn

hocsedendi suum ad carpendum col,ibuisse calamum

t,o/c;,/;c,,.,-,.aF-"-;;^:;;'-^:-^
:,-ns
i\)
:

IV, 11..JUS r//c..rici

regnante

...fant.a,

argtimmto.

Panienses

c p/c.,;,n, sc, .iU .W/a lVso,.lwn. du-cnd. (c,..-c : 9'

ah eo ut moris nec rcgi.-e institution. nec audacter episcopum ; us^q,.e T:1\\c/ ,\ck'xmc. (mx consecrat.0...
pe,.severado
pont.nc.s.
'ari

clatum aspc.-naulur

'
.

H,c,c

,^

emoria

clapsun, aluiuod temporis

^,""";,^'^

^^^^^^^J

,,s

,;<.,

bilum spreti Papicnscs alium cp,seop,an nom,iailur opposuc-e paulo posl n,in,,sunt Esncllcnrimm (\<)) quos nulladc Vdalrieo mtcr Pap^c^ses (201. Iline ejus .,//. stat,icmli mort,s

nCnoria, ncc modus

:L

n,pus, nisi c. Bcnzone.

,p.i

ad cjus succcssor^
srr,psit post

WillcUum,rcccnterarcgc clectum,

,ncdiumannm
trriptum fuisff
antp fTCuntem
,ini
IOf'6

1066 (21). fl''''.'?''"''"^,'" '";' anni 1067 (22). obiU die xxni FcO,-ua,-u 5mrcm-i.v Vcsontioncnsem. llugoncm Atque hinc intelligitur

de-

-'.rsf'."

"'"''
'""'

f ''"'

mo,tuu., vcnil inlcr hos ,,uatuo,1066. anle finem scd lost dicm.\hAp,;lis (23), Be,- qui f,u,it tesli,o,o omnino ce,-ta

csse

n,umcdius

anm

die xxvii

2SAImie hxc

thoUliseu B,;;,oldiCnnstanticn.-is. Bisantiensis arducp.scoannum 1066 l2Al Hugo Ecclcsia; canon.cus a fral cjusdcm
:

Ilubct

cnn ad

Jiilii

anni

1066
eit
:

defunctu$

r '''"r ;;,

.ii -1.

""

pus obiit, cui maU^ sub.tU,.itur Dc d,c vero bus clectus a re,e S.Pa,U E Necrologw en,. nuila .-.v/ dilli.ullas in Kal. Au Joan.nis snjnatur ad mi et in eodicc S. ex Julii. Di/licuUasautemquSB austi 1251, scn xxvn y,W//.,r c.m9i,nperat,-iei^ ro-atu ,./ jussu Agnctis ..'""" poluitenim faclc Utt.ras Zfa:, ,.o.i/.// rcapse feoit pro donatu^n,
:

ZTad fm

n,

ut ct

Zncnsianno

1063 facta, ct v Tribu,;^ conp,;nala (26). anni 1064 a f,lio suo Fra^isci ChinietU argum^nPctri
Id.

/.-"

Z
p''---'^::i'-"p",;Cct-c/./7^'^"paciAj^i^^
fiuctor cit

prL-ca

itLguodetaUcr,,me.rstntd,plo,,,a,an,un^^^^^ plcdi^itur bouffi mcmo.-.s (2,) 1068 ..0 Hugo I tantum apposita dwtmne.
,

rumnue

.or(/.v

Pn/,/.c,/n. legotu., cl cpi.cop.<s,o/i. S...".on<.

Ouum

ilaguc

Hugo

Bisunt,.n,,s

rc/. -

undc

infeliigi-

tviT /itri

non

Lamhcrlus

(8)

ex

tf ntjjorc

mor-

"rs:,':s:;:,;:;:'i:"^^^^^^^^^^^^^

^llo tiulo ct guum cx InpUcc Julio anni 1066, inmducr,! oporteat, i,amcitissi,,,cej,,smors iUi cumdcm Hugonc,n ncguit ut opusculum ad

Pet,o DamU..m

amicissi,nus .

o.r,i e.untc

pot^e ut B. Rodulplius anno


1067 obierif.

'P

ru Ihi(]0ni9 l yetontionemis

orchiepwcop'

s;:;"i*=;=SE

:Lr,

JZlm.

eum "Z^lorlcauJ.Vndepron,tmest conclud^ Ro.lulphum m.o 1061 o6<Irgoanno 1060 ctB.


ncgans fuMamcntun, "toScrf interccdU Sariius, sente,U,^ scU,cc^ pr^cipuum prun^ ^/ .ecunda. Dammni fc BB.Ko clausulam epistolx S. Peiri Ob. oL,,ico optunlscodicWus adcsse
frustra contendtt $(irHusetm
attno 1006

seriptum f,tcrU post mortuus sU B. n"u proin hac dic

dicm xiv

Octob,;s

Dmn^

me

mortuum

tZ^
au

''""^

^""'^'"'nfiB

,,2i

adcm

lul vidclur (13)

di^

em

'^;:::;^^Ts::vdair.usPa,.ns.,oi.n

Doml
?

Ga^^Z^

scriplori. hujus libri

"

H\

,'r

Romualdo aS.
Mfil

consccratiom i^^il/ar^, (15) i;in:tm,scd

M)
m

regnanle p.-idie Idus Octohr.s B. Do.ninicus etc. V.deo emm, mnoslro Jesu Christo .ns.gn,Uricatum BEAT. appellalione
ibi

1*0 autem

dicendi

rat.o

,1,7/e,- tcslin,onium.irulphi
'

mo-

Damiani tur. Quibus

sobrieUte et prudenti,.
illusU-atis,

a sun.ma Pe n ahena essev.de"''''";

pcrgU

h,s-

-JJ"^"

nacla

,n

suo C'""^""

,052 sub no.ninc


..c,.-

JS[:;,,,.,-Co.mc//osoPa,,cn..

non inanes sint ma..u nulU codices Vaticani iimt in quihus ad calcem
u

ha= conjectu.-a;

den.onstranlnon.exarati et lo..ge an
ep.stol.

PeU.

V Srriim.
(5) \rl.le
p.

P<n'ie. rvpr/uc.

(18)

*.7"\
-"^

rur. v , >:i Muratori, Scnptl. rer. U..U '-. ^;.,^'^, .um. o IT?ic;5"eS>riiiUl.!ib..v.rap.t^m.P- ^^^

Uali.-.. t

IV. p.

,,,,

C'

J)

l^K iiui, ""'"'

Slocia

_ (1) PnL-ByI. .^ol-

1"^"-

ver.fUT les

l)..i.!^.

,^'J;
(h

;/,;,;.? ei

nr.uimo

Hclwit,', OP- cit.,

Spe;rp.''!.\'dU..v.l.t:rrUm^^^^^^
ar rhiei.is' oi-o Vesonhno,
^'^'^,'^,^ ,

t'^\ llioil. p.

Aunnles Umtier , t VU. p IW el seti.- (9) ^-"-!.^.?! ^i^^n p. i Mouum S.riptl Ai lal. 61 *e'H:., el L. Pltij. t- ^'t \.. 13J .^f/ Hrowerus. A.mquU
'" }*y^-

\'A.- 0)^f^^'''VV. ^*

'l^rtz

Germ.

srrn.ti.

t.

V,

'^"

jj^

Buruinl.i p xi't t

se.I.

rj^.l

u..Lt. i.ripf iul

Ep.sc KuBub..p.38.

Damiani

BIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


4

189
v. d. b.

dcsunt ea verba Obiit Damiani ad Aloxanrlrum II LoRiCATUS clc. Ouemadmo.lum liEvri.s OoMiNi.-.us
:

ex inscriptione opusculixx libriiu S. Petri Damiani

comparata cum
et

inscri -tione epi.sUA^ dc

Rtidtilphi
est (9)
:

Oclavio Turcio, canonico a<xepi a viro ainicissimo mc codices illos consulenPirano. qui postulante

Dominwi morte.

lilascitkct

hujusmodi

Dileclissimis Aposlolicae

Sedis electo,

et

Virgae
;

a-entes dos curavil per ainicos Romae


eo edita

ht conUnuo ab rjuod h,'ec in VU^ B. Oonunict postalat Tm-cium ^ecroloiju) inhxrens iacuerit. Quocirca

Assur IliUlepraado Pctrus raunachus scrvitulem xinde coUigitur prinrem scriptamesseante B.Me.rfi ndriinthronizationem {\()),{nun veroconsecrii tionem
erat

^mrh-m ad Avclkinensi, rcponit H. Donxinici qnx cu.n sabbatho conveX Septembris anni 1065, Rodulphi mense Octobri niebat, et imrtem B.
an/ii 1066.
31

dicm

enim antea jamepiscopusLucensis) hanc vero


;

postinthronizationem.JampleriqueomncssUituunt
elcctionemcclebratamfuissedieiOclohris;inlhronivero sat diu ddatam fuisse vuU Faustus

zationem

.,

Veritm

vana

est

Sartii exceptio adversus

:r:-

Uelti

Dominico titmun, a S. Petro DamUrni

add.
,

AnioniusMaronusWhuideoquenonnulUscriptores saltem 7nenrefcrunt xx opusculum ad sequentem

tum, quum cl S. sancts ac vcneranS. Laurentiwrn Amalp/titanum vocabulo ante concessos ecclesUtslicos dae memoriae annoiarwnt MUlareUi hono>es ornaril, ul scite
placet eorum responejusque collega (l). Non ^[ue Dominico Loncaio inteUujunt sio, (iuum de alio memorUm, obNecrolofju A veUanensis descriptam

Odihncm eadem am>ellat<one

et

sem Novembrem, dumCadalousjam Homse insidias quum opuscuper pccuniam procuraret (12). Unde sU ante epistolani de lum ixlud cerUj scriptnin
BB. .Rodulphi et Dominici morte, hancnonpotuisseexurari paiUopostfestum SS Apatium skjhrum Simonis et Juda^ anni 106!, sed in aut 1007 csse referendam; unde amium,i.e., 1066
.

consequens^ foret

tendenles

(2)

inclusi

nomcn

B.

Domiaico

parum

secuio. Valiquadrare, nondiu satis Ui vitx (jenus Necrohyii recenthr stas, dius telum eM ipsius quatuor et dimidio sx'utpote initio sxcuU xvi seu Domi,nU;i mortem conscnpU. Eam.
ouliJi

omniacorruerent. Prohandum itaque est fuisse thronizationem Kolendis Octobris anni 1061 proia ante illud tempus scriptum fuis.^se factam et \\ qu3e disquisUU) locum dabU erude\

hanc

m-

post B. confessus est ipse Sartius

(3l,

Ucet

antiquioris a^vi

hunc codicem

esse voluerU.
,

postmodum (4) Verum

opuscuhim E randis nonnuUis maximi momenti gestis. synoduli 33 S. PetrusDamUini, in disceptatione ^Jl^';';^^';';;^ reginm adro- ^_^^^ ,^,,,^. inter dcfensorem Homana-Ecclcsix et
catum,huncitaU)quentem indncU^iZ]
necessitate
constricli et
:

advcrsantcm

sihi

anmlata sunt prima

mulia habet codtcem ipsum in quo virorum qui manu nomina

Dicilis

quia ixaxvm /um


in

velut

angusli

lempuris

Vndequam mfirma exeunie s^culo xv oWwruni (5). inonmium oculos. Sane sU hsc aucloritas incurrU auctontiUe claunequaquam mnparanda estcum quam m multts epislolx S. Pctri Damiani,
sul^
Sartins; quod vero a/fircodicibus ea^stiUssc fatctur VaticanU^ nonfuissc repertam, eam inoptimis

brevi

spatio

coarclati,

nequaquam
profcclo

potuistis

electione Romani
regiffi

PonliCicis c-xspeclare
:

consensum
esse

majeslalis

quud

frivulum

mat
Ul

Turcutmvirum persenoncompererat, nequcpcr

minus menses inleconslal. Constat enim tres plus memoriae 1'apa Nirim decurrisse, cx quo sancla^ Octobris cum colaus occubuit, usque ad Kalcndas verba cum iste vero per hxc iste succcssit. Jain
succcssit

docturn, sed per

anomjmos TurcUamicos Homx

intelUgcndam

esse inthronizalionom,

mm

aqentes.Astquamcsiyuxh>essentauctontatis,paparvi fecerU cr hoc solo quod Turcius tam utnevoluerUquidemhujus rei eorum diligentUim, Add^^h'^ memimssein sua S. Dominici VUa i^l Jesu CUnslo, noslro ipsisverbis: Rcgnante Domino
tet vei

ij sa disccjtatiovero electionem, rnanifentum facit decreUjenim Nicolai H de cligrndo nls materia. Ex cm continuo innitUur advocatus nyius,

Ponlificc,

non rcquirebatur consensus Henrici

clecttoni

prx-

anjumenium inesseauthenti^ sujnum novumque obwrit. ttenun, lu>et Quod B. Dominicus anno 1060 dum rea; formula aliquondo adhibUa fuerU vulgo Uxmen tunc solum terrenus esset in vivi^, regnum vacaret (/). /icnn-

sed ut clectioni factae vius, xU scUu>et etectio fieret, ordinatio seu accederet asscnsus legius, priusquam non tantum. Itquet celchraretur quod
iuthroiUzatUj
;

Lc

usu fuU

C diudema. etcontra adeoque a die v OcU>bns pro reae fui^se aonitum,

posita, quum nmdum mduisse cam autem anno 1060 regium anno 10G5 et 1066 /> omntbus

quodque in es dccreU), prout nunc circumferlur, quonUim Baronius, testimonio mcdiumafferre nolo, fuisse concardinalis DcusdedU usus, id corruptum maximc ex S. Pctro Damian i. ScritendU (1 41 sed Cadaloum, antipapam B. Atexandro II
;

bU enim ad

amUmh
ii^

estm QuxquumUa

computasseres cerUi reqni sui annos sintetqmnn secund.v senten-

opinionumlandammi' argumenta relUiuarum pr^ulcnti^ eges uXhatc Ous .Lvaleant, suadent tamenaliqua diffiCiUomnino inh^reatur. Superest labare neccssevst. De ea omnia tas, qua nonsoluta,
in se(juenti paragrapho.

objectum (15) Nimirum cum debeat principale judiDorum cardinallnm Heri pr^ebcat clerus assensum, cium, secundo locu jure applausum; sicque si-spenattoHat
:

clectio illa por episco-

terlio popularis

REOI-C CELSITUUIMS DENUA EST CAUSA, USUUE DUM Undcet adoocatu^ regius CONSULATUR AUCTORITAS. mUjo statum qwrstio^ disceptationc SijnodaU ab
in
:

Sutticiat nobisd.cerc quonis hisdefinU vcrbis{\^) sine consensu dom.ni niam inthronizastis l>apam mironuaiotu coniroversm de

noslri regis.

Etdem

IV. oriens ex temporc electio15. nis ct inthrouizationis

Tollitur

ditticultas

tZeest%quaquamverodceUct

one, nisiquatem^s

^ZLs

tTsaccedeet; quem

debiUsse ut assensus egius obju^iat fieri exspectari non potinsse ob

^U^UrhnLn

amtemlU

defensor Ecces^^
,/.

Alexandri

II.

Hujus

in-

spatmm ntman.. Adeoqi. trunestre definitur more ,uradvocnii.sregU.s.

,uo o,u. A-.oM./ r

thronizalionis historia.
i.ffcie.,

.noxsccutaelcctione B. Alex.ndn ''^^"^;;^; seu Kalcndis pnrte inthronizatione, ,( ex att^ra


Octobris

cum

islc succcssit.

J)i/liculUisiUa,quaminodomemorabam,pclitur
OVAn.I.Cma.a...i.,xv,.n.^unp^m-(^^^K^

34 llabemus

'

190

DE

BB.

RODULPHO ET PETRO CONFF.

.,,00,:

,,,

,061

lr.c<,a^H

(1)

"--

f--

P^^If

2\u":u

....-> OeU.,.U

an.u ,061

'"'".""
b.lo,

,ni.n,issa, pa'n,.,a-, ""'^ ,n'"sila co,oa ., Hiiiais "' "^. ^^, ,.


.

:,n

Octobris fuisse inthronizatum


or(o/.-/^.- 7o,/ i/r-n,

^^^^^
",'""'

^or.a.^^^''^^^,,",:,,,,

aut sa Item. ,wn ; vele^ hullis eonsletvel

':fLDJ.,icanonesset;alnuel,.cjamorilene

,-';"""7

, c,i,ei,,,bs, Uimlcio

m,,e" s,. ,mc

o^ Pisco, p,

iis

vii

Kal.

Lnnnabimus,
,,is

rerum c,estaru,n oriiine.n ob rositun. Imprimis ita.,ue obvium kabemus


dein
butlis i,sius

Novemb,^,s ^'V'' Papalumun.q.,.iTn,K


"'^
''.'^

^^^J;^"^^,
-^'^^.tu^^^^^^^

,k..t.-

MansL, .,ui e.
eum
die

ni

0.-tobris

Alexandii ded^^erit anni 1061 non.lum fuisse


dubit..sset //.
,9,

; Ansliclu,s, nom,no '^Y^'^-^^:,:,"" a ^"'^''"f

'7,X

quil,us!,am
^,, ,,,s,

intln-onizatum.

Quum enim

utrum annos suos a die eleclionU, an vero a dw


i,l-oni.a,ionis coinputasset B.

"""='''^''"''";^r;^,t;. '=""""'*' """"^^..^, seil.l annos 12.

Zuetlensls,

Aleceander, .,u..

cxeuntis sarevl. x.. ''"'''''' ''""'rW^rWec/io, ,-,/n2,,,vc,//cc,...,,27|:i


Nonlman.,.

,,(.

agumu,-,

sti..em itasolvU
subve,-tat.

Mansius ut etsw.ul d.cta notra


Ocloct bi-

'''';;
ft

,";X^^

.i,

per

Ex bulla scilicet, data Cm>ri'^\'^manu. Spc^i S. R. E. sul,di.iconi


ao
mciict.
v.

"''"
"""' :'":;;"r

,^;7

^^^^

',,; ,\i,xa.,dri

blio,cca,ii
d,-i

i,oti,ica,us

Dou,.

Alexan-

t;.
a,l

-,oxxv,.)<iici^

pap*

n,

v...

dedua-u ,/.x..oc,o/,.i.
fuisse intk,oni.atim Kal.

d'

nc!' ,ni .ooi

Papatnm

pi^omolio-

a,mi

mi se,>ti,num
descri,,la

Alexandri ann, nondumcu-

'"'\rr,ZsuPouL.:,/'o,-ro/.o;,<.r
B
'^,."
''^'"'''''"'"'"'''''''''f''''"'" .,C./o,,,,.,-
"^^

cur,i.se .t,,roin

eumnon

(,,

/,,,.,

fuisse

ab VgheiUo

IIOI

Speri

l;,,,.,/r,./,/,;,/o:./>c.-/,ll);o,/...<,o./,r.c^

,,r

;^,^f'j;;^^^^ clsn uld.esl)o,.in.ca.Wae "

'''';;;';

,,m
'Z
j

est,

e^ .ndictione

v:, ,.,,/, conelu.li

drum
iu,.,huuur
..ffc,,.,

o,..l,atn,

.v,.

Scl,

Aposlol.ca, ,mi

^,

,,., ,,,. t,,/,,,, orf

nm

1008 peni.,ere, quo/J.

/^^^^^^ ^.^^^^

.ircumfertur (12)

// ico ^"sT/V^oinV/c,. r,,ro/,c m/c///. 30 /-( 9"'


,

c//or,m, Cor,,./o/,>,o, o/,7o,


(,,,

^/ciadrm /rfiscuadie . 5c,,/cm-

K-

f s/,t*,^-,

ZZr

""'"";' "'",,
n, "

'T;"'
,

c.,.c.

Nicolai II ; verum mc^s er ^;.n;,.s ,r/c '^.;','^ ,.,., canonieam


j.er eli-

r
:

X
^^"
si

,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,i,,,,rfa.c/,7-o-

i,,asie;fl,/fo/,//,e(,o VI.
b,illis

Sn,-

Uc

/,,

,/,,/ vera pos, cs

in Alexand,-i
(,.,

rfam 1067 omnino pertinere possit. Quod

mis A leceandri

assun,p,um islud falsum sU,l.abese.,.lu^ .n.UcaII lUleris, .lua.^um unas h.c

f:;'

eleCone..
sc,-,,,se,;

7 TnfZZZem, " "''^


^'

;,(C^S

.o,va.v/-c//
P^^

v.deb.,,c,uoniam infcnus venientbin^ ali^. Bulla S. Severi bon.. monaste,-li //,..; ,-o/irm/

.,uumconUnuo an,e
j,, ^,.,08
;

Classe Ua desinU (13)

Dalnm Ana.nie per n.anum

^^'

^.^i,,,,

"^'"'

'?-"c,/mr,X, /,!"'n quod

^^''^"l

"
10

f,,; jn ,e

e.ori.i

se.undo

Alberti sancte Roma,icecclesia..p,csl,vler,ea,-,l,n.il.s indictio..e xv, .net ca..cclla,ii v, Kal. Janua.ii,


ca.^na,iois doniinice

'"'^T/-"'

um

consensu

et anctori.ate

J,""^; ,^.,,, ,,,.ocati

ao m.x.., potilicatus vero papc anno secundo. I>,u;e,ea domini Al,-xad,-i ex aliunderetundi ,ot.-st Mansu assertxo, nempe

manifestvm Qvod avtem


rfws(4).
'

inferiys
irsc ^no

fiel

ex Benzonis tcsVnnomo.
scu inlhroniza-

Aniii

ab Incarnalionc
omi^-sus
in

o;nistlom (J. C. D. I\.)

soxa-

irislilulicne

ginlacl
tus

ri'u.v cluo pusl niilic^/v^''"^

seutncoinj.le-

dicot, idvrn fecit Bcrnol' lione eiiam uraiimlic.ncni qui post S. Petim Damiani,

esi

(15)),

idem

Popa

sodc beali

Potri Aposluli

silque tlomnns Aioxandcr annu torlio, die

ifse

administraiwmm dcnositam Ostiensis dicrcesis-11 -1 ...


.'.,n

re-

'^/liiiQTini

,0 /c,,or,.
pa/e(

,fc/c,

ordinati <. >lc/co,e

.^^
'k

L.o..

^e

end

1^0

tob.ium pe"

ma.,.,s

PCri Sanct
vice do,ni
bibl,otl,eca,^,,.

-"""""'

,/,,a,.(,mc ,,.^,^,/c

";;';'; ^l^S^^^r^
fl^^^^^^^^^
^,

ma^r^cS:

subdiLni, atque
archiepiscopi

^_^_^^_^.^

^,^,j^^,^

,,

d: /'or.ri/icfl/^^, </ dies plus n inus v..j.nH B.

^'^'''/'"'"''f'''''^''"'',,' '-,,,,,,,,,, i.,j fl'-'f <^'

A..o ,lecin,o pontitieatus Alexandri

Paps

second..

'^^^^^g^^V;^,; ''''."'

<^^; Apiiiis Alea-andrum mo^-lvum esse d.e \xi Pa.j.us ,7) ; el deanni 1073, ul manifesMn fccU

Z^^

septuageIb lnca,atio;,e vero Dcmini millesimo //r, allera e.lUa wi.o p simo p,i.o; indiCione nona. ,, '.^^,^,. nun^. .11(10); o//erm, Cass.ncns,,,,, cv.iil.o/,
esl

Bullm.o

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


.

191
v.

nun SS
docAus
est,

Bcnedicti et SchotnfHir^

npud Cassium

ris ornatus.

Ludovictis Tosti, ivrntin narratur, nuper edidiX data Hlitis ahbul-x monachus{\). (Jtraque

nori' gratxim. forc rcgi,

Spnravcrant cardinales hane clertioquod non rsset de propriis,

d. b.

seddoniesticus ei famiiiaris rcgis{\%),

Quum auton
ex dcceto

Alcxander II conse-ravit ccclesia, nuperiusnhabatteDesiderio,dcinB.VicforePa}>alll scificel prima (iie Kalend. Oclobnum,

quum

ti.

a sumptio novi Pontificisd^heret


ci (14), id est

fieri,

NicolaJ II, salvo fiebilo honorft et rovorentia licnri-

quod ordinatto scu

iiittironizntio ficri

exciiatam,
(lic

sabbathi,

anno

divinai

Incarnalinnis 1071,

hujus sulemnitatis hiind. IX, ul habcl .stjnchronns quem notct lectoradhibere etiam. indistoricm (2) cUo:icm IX, non vero x /wo morc ConstantinopoliUmo ; ita ut pcr hanc trium do wncntorum conso:

nonpossct sineconscnsu regis (15), in.structn est legatio magnifica satis cxe,nscopis,senat'xibuset Homanispr^cipuisrit)ibusi\G):'{uilnis iirinrcpspr:rihirt

veneranduscardinalis Stephanus{\l\,

in

mamlatis-

nantiam vetamur primam diploma cum


sollicitare,

Paf/io

(3|

hafjcns litteras apostolicas regi tradere {\%) et patriciatus Boinaoi insignia, c.hhuni/dcin. uiitram,

indictionem Constantimjjolttanan ob-

annulum
rialibus

ct

patricialcm circulum

(19).

Vcrum cu-

trudente.

Verum quum

Knl. Oct. anni 1071 decir

mus

nonne

Uintuni Alcaandri pontifiralusannuscurreret, hic cons&juens (it ut deccnnio antc iUdem


ftierit?

Kolendis inthronizatus non

Hui

difficultati

respondcr: impriniis potest non rarusessc indiplohuc niatibus hujusnwdi errores ; dein eo facilius diebns irrepsisse, quod diplomata aliqmt

non placehat clectio, quoniam An.fclmus comes fuerat S. Petri Oamiani in legationc Mcdiolanensi, qua acrUeradvcrsussimoniacos etclericos concui)inariossecimdum Hildchrandi mentem functifuerantr20).Et quidem quiim UildcJmindus hujus
eicctionts pr.rcipuus auctor

haberetur,

nec bcllo

mendum

adversus scandafa

ante parata essent,


ageretur.
.
rt

quum

decimus annus adhuc

TcVoVinL
. f,ntcf

m-

throni:at<is;

ordina38 Vernm ex ipsis, qaxdie Domlnica, inthronizationi Pontificum assitioni atque etiam gnala dirimvs, opponetur nobis Kalendas Octobres propierea S. Peferixun II cccidisse etdescrenduin
.^,^,

abuJiusftnem forfi inteJligcre/nwrlatur, quamdiu rerum gercndaru.n potiretur rus hic administer pontificius, studium posuere curiales ut hic penes se ferrt. Quod miro candore
et

Bcnzo his patefacitverhui{1\):%\.iy\.\m antom ut cnriae praesenlantur ^5cjo/(antw c( comife^^ de tota lialia R
csterisqun rognis proceres convocantur. Visum est enim dominse inipcralrici saisque silonUariis (i. e., secrctariis seu administris) non cssc recipienda
Capilolii

t/rum

Damianum

atiosquequi Kalcndasisias indi-

argumentum Papecanl. Sensitjam pridem istud


inthronizatwnem brochius et projdcrea Alcxnndri
in diem xxx Septemhris rctraxil
scilicct
(4)
;

dona

nisi

cnm

rc:^norum primariis.

Inte-

qua

in re ali-

rea

dum

quotsequaccshabuit,multosv3roadversario^,quum

dcbi-andi

cxspcclatur Frandell.us (joculariutn Hiinomcn), nori immemorsua^ arlis, annoxia-

nwno plcrifpie omnes /i. elcctio vero Oct. sotummodo clcctum arbilrentur ; ex historia hujus omni celebratur feria. Verum
inthronizationis.wloitur facUe Papebrochii dijficul-

AlcTandrum

Kal.

tur, lcrgivcrsalur.

Vnde favtum
Coribus

e.st

ut Strphanus

per quinquc
dis irijnriam

lere dies ad B. Petri et ApostoUcae Seprae

manserit occlusus,

nec
u-vtntn fuit

{Qi). pei-missus regis se priestMitare conspectibus

Dominica incasswn; unde noctu tentatafuitinthronizatix),sed curreret : vespeperficienda fuit/iuumjam fcria n finicbatur tunc fors adhuc Boms' Dominica
tas: scilicet pridic Kal.Octobris scadie

40

Verum

et

Rotn^ adversarios nanciscehatur

h<K

Alexandcr, videlicet nohilesaliqtiotcorruptissimos, "^'^"^^;^'^^ Nicolao II ,t fgria u noc'ina.rimc Gcrardum comitein Galeri:v, a
ob depr^dationes

excommunicatum
clei-o,et

{23i.

Adorna-

tu potmt tantvv> pn-fic.

risenini
dies,

prout olim usus ferchat

(5).

runt hi etiam ex
bc.t

Lt,ertnt.oncm

pmtcr

.fff.s

conmnum

inlhronizaScd ordine jam dicamus dc hac prudentissima HUtioncqux intcr audacissima et etquam a nemidcMrandi gesta referenda videtur, reperio. A tque in hac quidem nehactenusexpositam Bcnadornanda.tparta, non vereor uti jmratione episcopi, ini/]ili.ssimi optimorum zonis, Alben^s IV asscntatoris "pontifcum mgginatoris et llenrici mittam idjamfactum fuisse a fmdissimi. Ut enim
"^Q

BenzodW,

senatu ac populo, ut haIrga^ionem, qunm iltc idem Galerix

cmnes

et abl>as Clioi

Scauri comiluti suntil^),

c.o-

ronam et patririatus insignin secum fcrcntes .2^). ejusque consiUaInstiterr maxiine opud Agnetem
rios,

cum' logatis

utalius P'.fi/icis clcclio fierctm), scu nt rox eliiieret quem vcllct Papam sccuiidum
(28).

Deum
or-iri,

Quo audito (29).c/quum ingensinter

Homanos

C Mansio

nem multum
S

(quitamcnB. Alexandriinthronizattomanifestum est confudit cum ejus electione),


|6)

ordinando I>onlifice ctvpjssct liddebraudus archi liaconus habuit consilium


sodilio de
(30), .^cili-

cumcardinalibus nobiiihusque Kornanis

Petri

narratut luminis ex ejus scriptis affundi attorumque. Leonis Ostiensis,

Damiani,

cixciter mensibus Mortuo itaquc i\icolao II trihus hahct anojvfa^teKal. Oc(.(7), die xxiv Junii. ut

logiumCassinensc[%vm, vu, aa/ vi KaL Aag Bernoidum cundum anonyuiumZwctlcnscm, (10), necnoncardinalemde etAuctarium BcrthoUU (11). deAragonia (12), electus fuit quampriniumjurta
se-

mus Florentinus\%

die \i\Juliisecundum Necro-

An.cimus, Liicretum Concilii Romani anni 1059 m^ine Alcxandri II scu Junu)censisepiscopus et

proceden^e de judaica cct cnm Loone oi'iginaliler avo, ut videtur (31). Pctri de congr-ogatione let simulqoo cnm Concio Leone, postea antpapx), atque cum Bi-achiato (33) Joanne. Frajapane (32) solita victitare de Cotora turba erat ex mendicis, cibisw(a Uod.'n cal im-i B.'nzo, perreliquiarnm prslictus Sar-abaUa gitquc (34) :Cum bis tribus do Capua iHildebrandus} Richardum principem (35) mille lihrarum condisub potit, ducit ad urbem novis antii^raebeat aminiculum in
lione

quo

sibi

chrisli constitutione.

Quid plura

Acceptat pecunia

(,)

St.. CeUa Bama

d.

^rfT^^-^&^^^^- ^^^"^^^^^^^^^

14.

is. ap. M^f-^^^-^^^-Vl/.Vj^ri

n 3'

- (i"

srnl.et.ular

192
V.

DE
nhbate

BB.
ct

RODULPHO ET PETRO CONFF.


pra^dia alienare?

,.(

Do^idcrio,

Casshinisi

Cardinah de
Uicensem hx-

Vnde Sariio

hm

duo affirmari
esse

tiluln

S
(I),

C;rcili,r,

Romam cum

principc profins-

ccnle

conaliis esl

Ricliardus

josse videntur Guidonem, seu

ncmpe hunc episcopum ipsum

scrt dccucoro arl Vincula S. Potn 12.; ei ; facla est nuRomani bcllicis aimis ililcninl slrages el tem ab utraquc partc magna JJ^^"adjulus ""''"^/ 'S dics. Richar<lus vero f ua manilnis snngui e<s adgredilur alia via, ct Romams i^Ls maru tres ex nobilibus

relicum

Widonem, Uvidoncm Eutjubiyientum proptcr initiolem liltrram, tum quod ex soiu Petro in hunc episcoipsa epistola intelliQitw S.

mn

jntm auctoritatem fuisse, quali eum in Eugubinos prxsu /r.v diu usum fu issecon tin uo videbimus ; deinde

hanc epistolam

fuisscscrii

tcm anno\m,quoniam

'"'"'^"t
)^

a,.l

morli

drstinarat

(3)

),

nocturnam IM "U

quantum fieri polest.ordinanda }mmum,Concilium Florentinum,dequomenr suTit:


hicc tria inter se,
lio esl,

palatium ^-^P" inlhronizavil et ad La.crani

Iwbitum fuisse

in

Pentecoste anni 105r(10);


Aprili,
(11);

secundiini,

anno

1059,

mcnsc

Rodulplmm

.,- .cM. caanioi.

41
filio

Quod cum impeia.nx ^"''-^;


sinc sua ^'^ tulcre graviler, ha;c
;

"^;^,^
^^^

suhscripsisse Concilio

Romano

tertium, hanc

''^;

'.

ep.scoiuim a Cadaluuique Parmcnsem fuissc psa VerccHcnsi ep.scop.s :u,i; dumlaxat et J e Simoni Apostoloruni
die
reslivitatis

S. Pctri epistolam scriptam csse quinquennio fere a PentecostCj seu ineunle Junio anni 1055 qvocirca per diciionem ante fere quinqucnnium intelligen:

(xxv,..

episopo

a Bon,.o.e Sytr,e,m lculentissime cx,o,nmtur sor^co.rvo |6I, et ab altero


et

Cctobris)

Papam

elig.

fac.u.it

15).

dum

quinquennio constanfe c.r medio anno 1055, ex trilnts annis scqucntibus inlegris et ca: uno alterove mense fl^inn059. Verurn,quumhtccad
esse de

s.ri,Lc

ZoreRomanoaluiuantum Henrici ,cui lot egreyu^moTnl,"ito pridcm a Fcrtzio (7) Verum ha-oet ,,n!e secuta nun^enla dcbcwus, cdilo. adnosperlinent. Exhoc ilaf,ue na,-,a^ sunl, minus
tusal,sinlcWu.,ilurqw,-efe,iaiunlbro,uzalusfue-

parfbus lavenU

summum

annos dent trcs ct oclo menscs, arbilrarer epislolam S Pelri ad alium qimndam datam fuisse episcopum, cujus nomen ctiam httera U inci/crct, sibitribucrctsanet in c/uem auctoritatem aliquam Osticnsis jr.rsul, quod sludio suo eum ad ctus
episcopatus

apicem

'

promovisset

(1?).

Quocirca E

B
,uaic.i.rreU.

rit

b.

42
i^

Akxandcr. Ew hoc Uaquc

, chroMia-

.;,.:,isilam

x,.teB.Ho-

no,iui,,hus

ad nov,mns quin qn,Tslione>, nihil uhcsse anno lObl obwril. Cogmto autcm
d^vc-lvlo
rcg,-cd,enles

planior
potiiis

cst Mitlarelli (13)

conjectura arbitranlis hic

agi de Satis

Ugone

Calliensi,

Humanatcnsi,
1059.

subsrripti-s Concilio

Camerinensi vel Romano anni

""""

itaque

fuerit

affirmasse

Guidoncm
et B.

facileejvsvita-slabiliturchrocius mortis tcm, ore, Pcl,oDa,niani, annos ,u,Uuis. Quum enim, te.steS. Mnc fit nt circwncirca lus ,ninus XXX vircrit, anctm-e decessH ex anno 1031 nalns sil.Eodcm. cremiim , etiiset; unde hac vita seplennio,osUiuam
,

Eugulrii sedi^sc ineunte Junio

anni 1057

Ro-

dntplium mcnse

ApriHanniA^; quo

tempore

eum

ConcilioHomnnocelcberrimo interfuisse satis superque ostendimus.


44

conve,:w,cjnsadnnnwn
scu eti<,m 1053
i,-o,,t,-r

circitcr

[mreferendnsit.

Euguhinam

vcro rcqcbai Ecclesiam B. Rodul- nequaqrmm


et

,-onjeclra,n de mo^,nsler,o

phus, insjeclore

Cav,mcgiani,nmn.\hhMj,isCommetarn,ropodicendum super, st.sesitam. De ejus e,,iscopatu


quenti paragrapho.

duceS. Petro Damiani. Verum ^^"^^^J^^^ ex jn-olatxs p,,p^(,, el h^c res d:ff\cnltatibus ptena est,ut intelligei lector, i7i epistola, qua }tabutt. tabulis continuo
B.AIrxandcrll Papa Ecclesiam

quamdam

Eugubi-

nam sub tutela SanctcC Sedis suscipil, el qu:v inscrifidclibus bitur omnibus Eugubinis, clero et populo,
videlicel
fralris
S.

fucrilne % V. B- Rodulphus verc Eugubinus episcopus,

Pclri,

dicitur

h'a^c

Ecclesia carissimi

el

coepiscopi

nostri

Pclri

Damiani

(14).

an solum vicarias S. Pctri Damiani paries expleverit, inquirilur. Mutua horum amicitia. Pauca de B. Petro nota.
\ aUli'- brere fuisse tewpvs, quo B. Rodulphus Eitgubinnmcathedramoccnravil, iwvapporet tan^^^^^^

Tempore Mainardi, B. Rodulphi succcssoris, sub fuera7it bcncfuii (proui moris eraUnomine alienata ;odeoque in alia EcclcsisE Eugubinx pnvdia nliquot
etiam probrosiora iapsus fuissc videlur
nis
iilep}\Tsiil:

correptioquocirca, tamquamauctoritatemhabvns, Videntur hxc adhibuit virgam 5. Pctrus (15).

od nurcs
lavit
eiicuil

B.

Mcxcndri

U venisse;

hac de re cum S. Pct^'o. ex hujus stylo epislolam, cujus


:

qui et cxpostuExprobatio hsc


id est

im-

iiu7n (16)

A vESTRis

dudum Qut)d EugubinaEccIesia, qu/EMtiii EST coMMissA*, nunc, proh DECESsoniBUS

.Roduiphus
poj(rtnnumi057
Eugubiuufepi^copu,

^^.

sepif.rmio aut octennio


^^,^/

quo perfectiorem

quic pcdolor! csl omnino confusa, et velut area conculcalur, abjccta, peccatis meis id exidibus

facm

^^^^.^ ^,.^^^.^^

Guido seu Wido Kgol)iriens.s epi(mni 1057 his verbis {%) Guido Sartins Guldonein sedisse usque scopus jEsiimat Ad qm-mdom sciUcet episcopum,
:

,naxime exeo quod ejus decessor subscripserit Conrilio liowano

gentibus

deputo, non

vitio,

quod

absit,

vestrae

pravitatis adscribo.

ad annum 1069 lexandro csl, propier ea quse de suis pro A diffcrcnda mense adjicit lcgalionibus. Sed diu antcsciUcet
Qua' cpislota

ad

annum \m.
nomen
(9)
:

cujus

incipit littcra

U,

scrM

S.

Vetrus
rero

Damiani

Nunquid

oblitus es,

quod anlo

episcopus, quinquennium Yiclor Apostolicae Scd.s celebralo, cui simul in plenario Concilio Floreiilift'
ct

opvsculo xx satis superque a Poniificem: nobis illustrato,scri}Srat ad eumdem Conditoris, quia Bcnedicta omnipotentis dispensatio episcopatuum ad vos nuper ascendens duorum
Oclobri nnni 1061,

excomimperalor Henricus inlerfuit, hoc sub prohibuil, nempe Ecclcsix municalionis censura

depressus, unius regcndi, alterius visitandi mole transivi. moxquc sarcina prcPrupta Alpium juga et liber ad diletribulationis abjecta, exoncratus,

M1
nn
Tnr

Cfr Leo Ostiensis. loc.


l-

cil.

- {1) Cfr Boni70. Liber ad "ni-cum.


K
.'J,

Pori/.
c?t

V. p. 4V2. Hiiit .urr.ce l'ogiuni. Cnlaf. d an.


Ibiil.. lil).

-m

vn.

CBl.. 11.

Cfr

1,1-, ii

rap.

ii

et iv.
t.

--

(f.

Uo
ctam

"bn Sovem;

lib.vi. ip- CKielium. Her. Boicar.

ScnpU..

U. p. 807.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


clam
soliliiflinom,

193

tnmquam

fngitivus, posUiiiiinio

Daniianus Eugubinos oos opiscopos donominavorltj

T. 0. C.

repodavi. /Jciniini In

(liu:cesi (jtiada)ii

alia (piam

quum

idcni

l\'lrus

nuniquam
;

se

dixoiit

opi-

Eugubina vocpiscopuin habebat


terni
vijjoris

Albertitrn, cui pa)//

scopum Eugubinum; quum


Eugubinurn donuininavoril

nullus
(pnini
;

aiirloritato
siculi

pnecipiobat,
sil)i

animas
ct

eum npiscopum numqnnm se ut


;

conimondarat
qui

Dous cas

cuminiserat

minimum

aucioritate episcopi siiffraganei seu


1

coadjiiihris pnUfbatur

1 1 ;

(juinetiam AH)ertus

ille ct

liugubimim opi.scupum gossoril <piuni in sorie episcoporum eum nuUus collocavorit quum niimquam precibus impolrandum curavoril, homo
oiioris

S. Petnis olitos in iUn (lid-cesipercipicOantcensus. Qnx omnia de diCEcesi Ostiensi intelligi volunt (et
fjuidrin,'ut vidciur, rectc} Snrtius
(?) et

opiscopali.s impalions, ul

qucmadmodum
Oslionsi
;

froquonlor

faclnm

ab eo liborarotur, logimns de

post eum.

Maroiius

(31.

p-us fiterit S. Petrus ct

Quidni similitcr liuguhinus cpisco/i. Hodnlpho vicarias credivel

(juum Ecclosiam Eugnbinam assoral sibi luisse commissam a (hcessrmbus Aloxandri II, non
cura
Petro

decessore, inferre non


siae

derit nffieii cpiscnpalis partes? utquidamvoiuere.

S.

possum ox Kuirnhinae Ecclcdemandata opiscopali eidem


"'"''''

ex colUitis his inter se hcis pTodic.rxint variip sententiip. Baronius (4) et Ifenschenius (5) discrunt rcgendam traditam fuisse S. Pelro dicecesini Ostiensem, vi>itandam Evgidn45

Ex singuUs

auclorilate prjpfuisse.

Arquincnlalur dein Maronus c.r epistola ad episcopum V., supponens agi de cpisco/)0 Eugubino\
'i8

(/uod

sup/jositutn

quam

difficiiiter

nam;

AlcTander Borgia
Sartius
(8)

(6)

et

post
ei

eum

Mitta-

dciiionstrai-imusad

num.

43.

admitti fossit Vcruinlamen juverii

rclli [1] ct

scnserunl

rcgendas coinOstiensem
cl vi;

missas Osticnsem

et

Vel.iternensem; contra Faustus

audire .Mnronum de hnc rc dispulniitem, quoniam et hinc licebit B. Hodulphi intelligere conditionem.
Pcrqit itnque

Maromts
sitasse

(9)

ntcndit

cum

re.risse

Mnronus

.\dde (piod,
viro

quum
V.,

corri-

Velitcrnensem
(juod

et prseterca

Eugubinam

ct

piondus (ssot a sancto

opiscopiis

quom

demumj

ad hxc speciatim
sibi

attinet, scribui^t

Miltnrelliel Costndoni h.Tc totidcm verha (10):

Cum

B Euguliinam Kcclcsiam

traditam

al)

Alcj-andn
.'^crihat

prBedocossuribus, non ab cjus pra^dcccssore,

doctissimns Sartius fuisse probat Ouidonom. sive. ut tunc dici solcbat, Vidonom episcopum Eiigubinum, bono adminislralam, ali- E ob Eccli'siam non qnalcm quidom auctorilalom supra eujn ostondit,

Damiairis, doducilur sanciiim cardinalom inili ab

anno

10r)8

pracsotiisso,

sub

duobiis
II,

nimirum
vicosqiie

numquam quam sibi


"

(;imon
inosse

opiscttpalom: sod

oam

solnm,

merito

arbitrabatur,

qnod se

Ponliricil)us

Slepiiaiio

IX

ot Nicoiao

aucloro atquo

palrono solcclus fuisset ppiscopus:


qui nostro studio
ignoras,
ct

suas commisisso prinium Rodulpho, doinde lluiruni et forto oliam Mainardo, qui pollus appoliandi orunt
episcopalus Eugubini coadjutores et administralorcs

Obsccro, inquil, Fralcr, nc grnvis vidcatur ista

correptio.

Nam

te

/yrovectum ad
cst ut sic

cpiscopalus apicem non

dignum

rpleuif,

sub Damiano. 46 Verum %it

prnvchcntcm
et

ita

nUiihniinus

rcdargucntcm

ali-

proponam,
i

hrevibus meam (k his sententiam inducor ad crcdendum S. Petruin Dam io n n ude fu isse epiacopuni Ostienscm adju tu ab A iberto episcopo suffraganeo ; deinde ei visitaiuli mvnus seu aurtorilatem concrcditam in Ecclcsiam
facile
,

quando /rquanimiter fcras. iNonoumdicit(/'/ inistrum, non donominat condjvlorcm ; non pruducit
aucloritalom suam episcopalom ; non profiletur se non teneri errantem corripore ox muuere suo
;

dcnunciat
in Ostionsi

cam Ecclosiam
ponlilicatu

sil)i

\a

Deo

et\

a so

illi

Veiiternensem^ postquain Joanncs Mincius ejuspastor abs conscensch seu usurpata S. Petri calhcdra

cominissam, siculi denunciavit

Albcrto vicos suas

gerenti....

Non idco tamen


praperat
Veliter-

m ConcilioSulriano dejectu-< fuisset; adenut administratio,

eum

procuratorcni n\}[atiministratorem dicani ojus

non vero

ipsa

Veliternensis .icdcs, penes

Ecclesiffi

eadem
onim

aucloritale
fiori

qua

5wmc

S. Pctruni fnrct. Tertio S. cpiscopatum Ostiense

Petrum numipiam po'

nonsi. Qni

putuit,

ut cjus EccIesiiP ad-

(retinebat

nempcjus

ministrator

ossot

et

procuratur,

quai suis

numet
sibi
S.

ordinnndi pontifices) sed nuntium


Stratioiii Osticnsis ct

adminiVelilerncnsisdiarcseon ;(/uam
7nisisse

quam

caruit cpiscopis qui

eam

administraronl

jirociiraront?

Qno

igitnr

sensu commissam
Ecclt^siam
(itulo

Alejandro probatam, paulo post rejectam fuisseab eodem poniijiceejusque ^ cancellario IHUIcbrando. Quarto ci concreditum fuisse in diceccsim Emjubiiunn et nonnullas forte
taiiien renuntiationcni, initio

Summis
trus
trocinii,

Pontilicibus

Eugubinam
et

Pepai

dicere

poluit? Opinor
et

poculiaris

clienlelae

vigilanlije.

Quandoqtiido

alias di^eceses vicinas jus quodda^n, (piale fere est ieqalorum pontipciorumque nuntiorum ; ita ut desigiiare possef cos qui cpiscopi creandi viderentur, in eorum invigilare (jesta, cos moncre, vcrbo ut prrcfe-

Polrus etsi cardinalis diopcosi plurisolitudino Avollanonsi in Eugubina oam Ecclcsiam Summi Puniilicos dcloctabatur. ul volucrunt, poculiariler
S

Osliensis

episcopus

mum
illi

commendalam
loco

cx

eo

aucIorital'\

consiliis,

monitis,
;

omni

utifnronw
futivt

cturam quomdain haberet censoriani. 47 Ast (juum Vttam B. Uodulphi, non vero B. petri Damiani, illustrnndam prse manibus habeamus, noncst (/uodomnes hujus sententis- partes suis testimoniis fusius comprobemus. Satis fuerit ea sohim slabilivisse qu;e pro.rime pertinent ad B. Uo-

consuloret qua posset opo ojusdom bono


nosceret pos prrecipuo, quos idoneos
,

ei.isco-

nominaret

nrtEncorotque.

eum verc, non secus ac Hugoncm eiMamardum,Eugubmum fuisse episcopum, ym/uadulphuni, videiicet

quani vero

S.

menta

feliciter collcijit

Petrum Damiani. Hnjus rei arguMaronu^ ;fiucin itaqueaudiaim/uit

mus: Quum
Conciliis

onim,
cos,

(M),

in

ipsis

oliam

opponi posse 49 Se(p(c his aliquid ^l^^^^^l^ Luc.t num. 4'. pwpoMla ^^^J^ ^^^,^_ rte ea quw de ecclesia S. ita di/fwiha cTphralu ,,(,um(. fuere Verum et hrc non discipUna ferret uti/uum cp,sco/>us sunt ; (/uum olim c.rtra sunm durcesim, ecclesiam consecrassct cliam conwatoris ecclesia et ab cjus ea diecrctur ipsius quemadmodum et preshyten jurisdictione pcnderet, cis ini/muisset maad arbitrium .starent ifHus, (/ui

^f

'"
.

logam

pcr

dictos

quos nominavimus cpiscopus Eugubinos; quum


dislinxerinl;

supra, scm-

nus

Ouamremjnm

alihitctigiinusii^ii).

hoc

se
ipse

Domine sempor
lliCfreniM
1 1

quum

Potrus

toC^terum quanf faccrct discipulum suum RoduI[.hum;

S.

Petrus Damian. intcllnjitur ma.riuie

."---^,
^^^^ ^^^^_.^^

cuirvctoiem;

IV

0pp.,p. etsni. (;)

De Kpisc. Eupiib p.^O.

ecclHr

ail

f6)Hia.VHcn
Umald..

:!)..- (b) Act. SS.. t. 111 Fel.ruarii._p. Ot AnDal. ..!...... so... ix. n. W. p. t2i et soqq. li. t. II, p. -01. ivi, u. 1. 1. U. p. 195; et lib. xvni. u. lib.

aiimim

liir>l, ii.

MX

ricoruni juribus ei oOiais,

cuii. vii,

U et Mjqq.. v-^'^^
26
'^^

194

DE
Senn,jWense.n

BB.

RODULPHO ET PETRO CONFF.


Avellanensis
(101.

Forte

.dem

est

cnm

Petro

de

ZsLn
,.a

R.Kiulphum Aw,

m""'

auo li^c Dami-mus

(1 1)

ad Thonzonem ulem scribit in epi^lola Prtruoi. qui nu/hna cubiTranseo


:

.Sa,lLd,ua
sr vivo,

de,isse senliens, " "^"^'^"'


f mortem

r.

vels"ne,n post suam leorum ,nan,.per.enire Po^"'rU

^^ qiiot

;n,enU.-

patititrsuperesse lisiucella sua ieritsivehiberno,sivexshvo tempore rh,w iuoiter Pauca qnidem do Petro Rodulphi Oamianus, pr.-cter faclum... modora-

vesiioinm, sed nur-

%!Jtum,
fiatrc
tioni-^

scribit

revocent, et s, lin,e ad trutinam dictu,,rrepere,-,n,,velon,,nnoea-,p,man^^^^^^^^^^^

^r''^''^^^

pffnitentiffi el abstinentia^,

qnum

esset no-

':::i::'isi>>icar^'-'''^f^^^^^^

quoniam c\ Ihn qui

t..Nuii

addit eumdem Pelrum. ut vUius el pra^lcr qnod etiam .n ardut /roxtaic, nihUominus major erat itinere vil.T semper priEcrssisse nnsiti ei district,r elogii vicem tenent Rodulphum. Vcrum magni Petro veUem cuncta re/erre, verba illa 5ac si de schedula fortass.s uta deficeprius
:

qux
rct

suppetunt,

quum adhuc

dicendi materia superesset. Tom-

s:S"r ^;i' N"^ --"


ali'i

-"''^

dateiiesti-

"^;',"f,';,l.?-5

/',.<.-:

0,.

erstnt et alia epist.laU)

Facile est ipsnm pus ejus morlis incompcrtum. antc Rodulphum fratrcm iam ad su()eros abiisse annum scriplionis epistolse Oamiani

suum
ad

et ante

mationis ngna.

utriusque Alcxandrum Papam. Sequitur jam partem priorem esse eptstola- \i\ tratris Vita, quam Damiani, seu opuscuU antepenul' fibri I S. Petri alibi dictum fuit. II ejus Operum,
timi tomi

hac enim conmon.,<,s nicsententUt faveant. In va,et,uHne comTrecnpeLa a se divini.s a,nore u cnsnos et pr^ sio,'lari n r -s el ami os filium noslrum

,^

x,X

..r /,(-,v^ V.,

pl,ira eontinno

occarent qvx

Z
D

VITA
BB. RODULPIll ET PETRI,
Auctore S. Petro Daminni.
GAPUT UNICUM.

'

Ssfale

inlinea,l,lil:mK

ZiT^:eriU
m
fKlucia
.lirigo.

dilectissimi,

in

vostra

post

causa

pro qua miltitur,

Nam nuid.uid profccen e vobis dumlaxat speciahostendere

llMm,
Zb.

e, adscribetur.
14),

P,-x,erea, ut

miarelU

Ga,nugno rer,si,nini.,e Acerata rel

Aveltana,n, missa esthsecepistola

uh tninvcsabar
Pel,;

UodulpL.

Oner,,in ed,tor.

ad R episcopum ve,-um ,^a,n Massa dulphuni


;

>a>nuun '''"' /vto) :esliinAivit epistolam x elia,n pe,-ti,iere ad B. RoCajeta,^us,

BB. Pctri el Rodulphi vlta


poeniteus.
Potrus pec- B^R*iphi .Moxandro bcalissimo Papa> e.Peu, Pra^ccp.t U mih> . ^
tibi litleras

,lla,n.

Srl,iU.t,,

qua

prxsu, l,mc ep.scopaliaege.-at Forosc.p.o,iie,u,s Senogall.ens.^, j.ire episcopalus


temvoris esset de a,r,ct J episcopus
ille fi.,

Domno
cator

monachus servitutem

qui

,le

s,..-p,.,^su.s
s.t

fucrat, L-iljusapudS.Pe,r.w, conquestus

Seno.-e

Bcatitudo tua, ut numquam aus leve quid el oblivionc


ontinerent

mittcrem
^-ss.-

dignum ac fnvolura

galliensis episcopus, r.on vc,-o Su.-tius (6). fusius ages viilc.U.s est fratrem B. Rodulphi. 52 B. Petrum,

E.,gubinus. De qua

quas

scilicet,

mox

ut l--'or
c

liendo

percurreril,

edax oamma

con u nit

scd
.

o,n,o

talc

tibi

seniper .liquid scribercm,

quod e

ad

B.'Zi7L
nola.

o.nisissem nis,

e,

ejusnon.en

al,a,-i,

diA^tum fuii, inscriptum e.set. immiscuii quse gestis B. Rodulphi

,k q.,o n,. 7 Ceterum prwtcr ea,

"/-p-.-P^ ^incationem , Undc Pat.i luimre.servari. f mcrerelur authenticas


legcntium suscipi

deeoS. Pefrus
et

num
ris

Damiani,

nil certo innolescit.

Quod

ex scqucnti-

annotaiis hus MiitarelU et Costadoni


iUi w;Petri, iwiuiu?it annalist.-e

mamlestam

rum Patrum
si

qui sacrarium tu. pecloa' nda= sunt grati, ut ct in an.iquohoclgne sui an^oris accendit, rcquiescas ct insupcr
stndiis jugiter
;

(7),

mcmonam

qui

tibi

vidcntur

idonei,

ad scnbendum cos

Bollandiam, nil omisere in Actis Sanctorum socii ea qu refert ex insuper habct Jacobillius in-a^ter
Ordinis Damiano. Uugo Monardus in Martyrolo^rio meminit ad diem S Benedicli his verbis ipsius venerabdis In ercmo Fontis Avetlanx XXVI Julii

nrovoca.-e non ncgligas.

egrcssus A vohis itaquc nuper


e

,1,

cum
ni.h.

orijfi'ip.a lo1

^^^^.__.

mcenia subii, nuntius rentina^ urbis me .nm occurrit, qui mihi diem entinus
"e

mox

d
e

Petri eremitx.

Et in annolationibus
dicti

//'

bcatus
et

Petrus fuit frater discipulus B. Fetri Doreremit:c Foniis Avellani et cum Beali Utulo miani. Cctori silcnt. (Ejus tamcn Distmmeminit Duverchius (8) ad dieni i Ju,w).

IMulphi, monachus

tcnebras vcrlit, omniumq..c ep.fcUc complev. vcnas amarissimse legationis defunctuni / cu esse scopuni scilicet Kugubinum .ccolitur, uon medioc..us utiquc convcrsatio si Valet enim e ad
, .

mcorum

Mscerum

tcr a^dilicaro poterit

audicntes.

exprimcndam
bcn.lam

rcctc

vivendi

formam,

guendus

Hodulphi frater ab alio leli-o, philosophus et qui de mundi vhctorc factus fuerat qucm ct ad Albizolcrcs cccnobilaruin forma, ad Apologclicum de conDamianus anno 1065
est Pelrus

corrigcndis

moribus

ad adudiscp Wnam. N|^m


et

cuni .iiatre e antc lcre scptcnnium g ille sc paulisper aetate prscodcntibus, fratribus, se /i ^""1 castrum

duob

^^

nem

dumtaxat

eremiticam, lemptu ssculi scripsit (91 ille cnim profossus est. Distingueiihic ca;nubialcm vilam post scptuadus quoque a Pelro Nonantulano. qui annos cremita factus fuit ginta monastica: vitie
:

um om vallatum mihi incxpuguabili munitione contu lil, alque p.a^d.is nibus, qus sui juris erant, monaslics pro veniens habilum i ad ercmum plane m coiuu Monaslerium fcssionis acccpit.
p_
(lOj

libeitatc

donalis,

(11

S PHtrinam.euist. ix.lib.
11, p. 10.

IV,

0:'ii..

p-55 Cfr Sarlius, p.


(..)

Jib

xV,n.l't.

-iu

lbi*i.,lot:.cit.-

Opp.,

t.

l,

P-

S>1.

nii.

(Sf

uiiiriuiii,

Opusc. W.

11.

V-

lll)

Opusc. 51.

possessione

DIE DECIMASEPTIMA 0CT0BR13.


nooione construximus
rnnvontu
k
l
,

195

de cujus nuuc sancto


salis
in

tran- potcrat, ut bujusmnrti panis in

cremo

ficrct,
8.

AUCTOflB
J-ETBO
I>A-

rc-ulaiilcr
h^; ul,i

viclilanle
/

Domino

cralulamur
c,t

nuUre

et ITatrc,

qui innrmior

edebat panem non fratrum, non denuiuc pucrorum ,r ; scd cum, qui vel ex puro nerel ordeo. vel
ox canlaluo
,/

UtAKl-

poslmodun, ad constilutis. iste Hodulfus, qui et Pelrus primogenitus ,f,n ,.vcrn,<i e.*t
rc,

,k,I,us,

quod p,oj,c,cndu,n
:

can.l.u

de puci-oru,n

pambus rrmansisset
hoc esset
quoti.lic

et licct p,';ctcr

?;r "
dist,lcl
.

du"
si

il,c",

am
et

n,

contincntcr^

tam

celobrio,-es dies

pane conlentus,

ul

a,li.M,tibus

pr;Pdica,-ct

i b sct convivent,bus vila a eos laiua niiiauin. e,f

,onstra,-et

mc,>su,'am lamcn allct,,,. a-qu,tal,s lanc,l,us appendebat =. Undc m,l quan,loquc conqucstus est,

^^.^
qua>

^.

^.|^.

^^,1^^,,^

^^ conccdcrclur,
f,'ute

huiic

cum-

aa

in'" g_ petri

'"3^Sane
sunoe unt
c
, 1

de

Pet,-o

v..llcn,

cuncla

,cfcr,-e

dem
Tanta

panem

pru,-icnli

la,-gius

indulgerct

,,-'0

prius sc bcdula fortassis ista dencc-et, "d mTlepia supe,.essel. Nam ut e


li

Zti
capitulo

nl

Hem

b,-cvllcr',.f, ran,, du,n

in

quippe juvcnculunj l,on,mcm c st,gabat abmcnt, pcninedia, ut undecun.que solat,um stomachus non cu,.n.t Ahpcre,, vacuo vn,l,-e

considercimis
disputanles,

aliquando
ille,

de
eraL

disciplinis

regularibus

ut

novilius,

quando vcro etiam diebus Dominicis pulmenlum aqua vivebat. nescicns. panis lantum et panc cum
Fcrreo circa
tanicu

unum

Ut verbum.

protuctsteculari consuetudinc inordinatum ira permlus, dura salis Tunc ego velul

pcctus

circulo

jugiler

cinf^cbalur

-,

postque redargutionum illum invectione conipui, iiagcna, laimiudn. coircptonum coircplionum louiriora flageUa, laniquam ntaue atque quapulsato senlenUam inrer.ns ;m, per

nu^stionc

circulum sub ilia dimersum. dum qucni occullabat. coram fratribus nudareiur. dili^^cntius intererat, m capilulo confessor Numquam scilicct.^-, .,......... ^, m.w fp^livus lu un. et quo non acciperct d.sc.pl.nam
;

Mtrd

iUum vino absUncre

pra^ccpi

ea

exultabal.

si

non ab uno tantuin

sed a duobus
bh

ce

m.-moriam revocasset, clapso jam pr.Ttandem recordatus cxpa\i, scriplo dicrum ciixulo, sibi poenitenUa Pelrus cKisset. et quid ex iniuncta itaque rclalionibus attonilus exquisivi. Fralrum
quilibet in
didici

negligebat iinpUTe dd. Quod nimirum, quu.n csset consUlutus , armala scopis utraque ccllula
in

dd

manu, lotum cum


vcratfc.

disciplina

continuare consucce

ptKnitcntiam

esse peractam.
,

Pcenitnit.

la-

6 Porro
cssot

autem

quum

in

expediUone
intenipest

aliqua
noctis

frigoris tol'rn7itia cl simonias

teor, prolal

gaudens admiratus pfenilcnliam fratris. ut pro uno solo suni^Iantam poenitcntiam verboinconsultc lu-olato, tam longam per aUos indulpertulissiH et neque per se neque

sentenU^

sed

conslitulus,

quanlalibet

fuga; ff

semper cruribus dum dilucesceict, psallcr.- non et pcdibusyy-usque dum in ccssabat. Quam videlicet consuctudiucm,
profundi'atc consurt^erel,

nudis

cclla

consislerel,

dicbus

ac noclibus sine ccssai-igcscc,

ecntiani postutasscto.
B. Uoduiplii

in

fpiicopalu vita
sexera
;

Nunc igitur ad episcopum, Pclrus idem, ut Qcrmo recurrat. Quamvis cnim nibilominuseUa.n m ardm promajor maior erat a^iate. ^'^^'^''"''^^^^^^
4

a^qiio

cceperat,

tione SHrvabat.
rct

Quamlibet ?i-avis binima simplicibus soccis municbat pedcs

qu.iin

positi ct dist,-ict=e

! J olT.cii /> iura promotus, hic tamcn ad saccrdotalis omisU. in ecclcsia non

v.t^

-^^

^.^"^Plf

r 1

contenlus essct. tamen fratcr ejus solis calceis yg tcrribilitcr adjume per lcmcnliam Christi excedoret, nequaquam quando l^^l ut si auando fortassis excederet, ncquaquam rabat, subducerem ; sed on,ncm coricptione

99

Zve
n,e
in

quod in crcmo didicit, membra Eisdem quippe terebal. semper


ei^dem
contentus erat percxiguis Planc despicabilibus indumentis.

ciliciis,

admodum ac dum juvenibs


^*''';.[;f,;;
lu
,

patcnatura, gravissin.ani saepe statis ffitaUs ingruente nalura, S^^^^^f ;;;"'

ab cjus qui monacbis debeba00 disciplina' niodum, monach. ct Ita plane ot rcgulam tur, implc-em. v,c,ss,lfl,nc allcrna aucloi-ilalem episcopi hh sub ct obsorvabat. Opporlune siqiiidom
laudabililer

hh

nu C pendulus insislebat. Numqua,n ad, e vcsccbatu,.. In csd m vel casco n

''i;-"';-.^ '^^': rclur TodiL ,n^c,t,. psalmoais inn,'ctcbal, sicquc ulnis


,

accdiam

5
q
p ^

inslabal, elquid .pj.oKone vo,-bo p,dicalionis oxpc.is ct bcne "omeslicis surripe,-e valcba.

q
,

,n

n
..^^^^^^^

pauperes P p

dispc-geb.H. _^^^^l

Cong,vgas
^^^^^^.^^.^

Us

,^
ufeallas

^^^^^^

n
kk

apponebautur
cruciabat,
ut

cduh.s, conUncns

eum

quam lllum.

l^'^'^ inte.4,num pot.us esset gul* ccrtarct; esse convtquod extrinsecus videbatur
ct

discumbcns non

^"^^
Sor
F^-^'^'

"",,, ^uoncn
,

/,/.

clo,-icis exigi

pormitaliqiiod

i,,e.

,o,modum
^''1"''='"-"
^

^^^!

^^

'"^"

saltom vium. Sa-pe pugnavi ut fr.goris aut papyrin.e inclcmonlii

in
^ib|

hyomahs ^'"-
e noc ^

stramenla supponeret, aut vesl.tus


do,-mi,rt.

salteij,

,en,lam, lapsos etiam potius 7 ,f l^., ,\,aavcrlbiis co,-vio mo,-e '^'g^""' 1''^"' '", p,-occdcre ,,,erius scribendo manus dolor vulctur icura a l^I^^t "^ T.h.nu, ct

*'

'"m
'"^

>^n'''i"'"
'^^,,,^

'""''^

^'

^'"'

;''/''
(/.

illc

in

nuda

ligni tabula

nudus, sola

Ica,-cu,

coh.bc.
ipilur

laboreset absti-

nenda

contcntus intcrula .v, cubitabat. dcpntabat bospilium, soli5 Ecclesiam porro babitaculum dccernebat f. tudinis autem ccllulam mo.'CS populi, et indisciplmals Inconditi siquidem ncquaquam sibi pacervices leve jugum Domini intent., scd muncribus lenen.s
:

7 His

ei

hujusmodi
ita

virlulum

Hc-ibus

beata sed pramattira mort.

a,lor,itum, quasi
tis

camlcs
ut,

lilium,

nruiiia dccoxil,

quum
,

v.x lr,g nta plus

*"'";;;;;

cnim
c,

i,,,svidorolurannorum,advc,-ccluc,sAucto,-c, Cousumu.alu mig,arit X lac infohci lucc loqu.tur, ox,,lcM Scriptura


in
b,-evi,

mni

sicut

Ucbantur imponi sed tamquam de non cx orc i>onliacis Dci vcrbo, im inliiabant. Wa^c cmm commodis
,

pora nulta

placita

enim erat Dco ana

.1-

':s^tju,-eco,,sun,matusinbrevimuU^^^ lun^uiiii.".- -llUS. til JOIU


dicitur Pj;;;^*'^.'^;;;^,
v,x,
.

manibus prajsidis liiviliis 00 magis' invenilur aliena ;:^gio" qui egeno s,qu,dem d ,0copiosius exubcral vitiis. Ab vel egons hono u. Ideon, nari vidctur Eugubium, coactus, ecclos.am, quam que n,e vim ingconle .n c-cmo t. mcn retinebat ofr,c,o
dimiserat voto,
;

'^^1,
vi,-o

cianJim

'

a,l

sc

"
"^''^^'

^^^
"^

^^,,,,;,^,.,, ex,,cd,t.

P'^"^^",^"
cial.ttr

,.,,

, , ,e,o
.

Sapicnlia loqu,-

,,, ,,,..

..c si

perseverantius

habilabat.

yuaudocun.que

.mpe-

,^,^,._ '^ aict.t

scncctus,

inquit,

de iHo s,,cvenerab.hs
,,^,_

196
AUCTORB
,

VITA
non (iinlurna
ncc

BB.

RODULPHI ET PKTRI CONFF.


fucrint,

esl,

numoro annorum compu-

ejusdem

esse Ordinis, .sanc

eru7U omncs

PETIiO 1A-

UIAM.

el setas scncCani sunt autcm scnsus liominis scimmaculala, placcns Doo. Undc ot clutis vila poccatores Huitur Factus (liloclus et vivcns inlcr malilia mutarel translalus cst. Raiitus cst, ne
tata.
:

Benedictini;sin.autemintcrBcncdictinosdiscriinen atquc ii, qui aliquani aiiquod institucndum -sH, aliampr3e{crregul3Ccom.niunitatcmintersehabeant spirUualcmct majorcm .simUiludincm,

cognationcm
in

intcllcctum cjus,

anl

fictio

dcciprrct anirnarn

il-

unum Ordinem compingantur, A vclkincnscs,


ei
;

Ca-

lins; pr-optcr iioc propcravit

educcre

illurn e

medio

maldulenses
erunt Ordinis
riis

Vallumbrosani cjusdcni dicendi sin axUem, ut ex jduribus monasteinsuj>cr ut ab

nn

iiiiquitatis 7in.

UHUSConfclur Ordo, requiratur

ANNOTATA.
ComwoHarii prxvi' dispua Ea-his qv^ 3 f( 4 li.Ale.ransuntcolhyereest hanc epistoUun ad iata
mensis

uno

capite aut capitulo scu ut rcgimen aliguod


iobi^-

omnia

asceteria pendcant
sit,

communc

frustra ten-

unum

ex

hia tribus ei-cmitarum gcncrilms

constituere

dnnn
"

11

Papam
anno

conscriplam fulsse
1061.

initio

Ordinem (7). Avcllancnsis it^quc fuii quum ab anno 1596 B. Rodiilphus; verumtamen, ct AvcUanenses in xmum corpus Camuldulcnscs
coiverint et

i\(tveinbr's

Alexandri b Po^t cleclionem B. adminislrattone emi S. Petrus Damianidc di)yiissa ab eo suscipijusscral Ponepisco,'a{i, quam iteruni mUcbrandi, deln S. Gregorii VII. In
tifcs consilio

U .scripsit

ad

secum inviccm thcsauros suos

spiriiua-

Camaldulcnscs recte lcs commvnicarint, pr^scntcs Rodulphum intersuos numerant. B.


k
1

Cfrnum.

13 et scqq.
et alterius fratris B.

sciUcel xx, reservat sibi fine hujus opusculi,

tamen

Nonicn matris

Rodulphi

S. Peirus oljictum
Pontifcis.
fuissc,

ordinandi seu inthronizandi

(^nfunditi^itcrdumhspcvocabulaS.PetrusjSummi

ignoratur. MittareUiet Costadon (S) post rclatum di/dotna A vcilanciisc ad annum 1062 hau- subdunt

Undc

S. Pctrus videtur lioms; versatus

quum
1061

ha^c inthronizatio pridic Kal. Octobris ipsis

B anni

tentata et

Kalendis peracta

est.^

Ermegar-dam dunalr*iccm confundunt aliqui cum matrc Rodulphi monachi Avellanensis, inde episcd lcmpora non patinntur, et E scopi Euijubini
;

Vcrisimilc itajue cst tunc temporis id

jussum

ei

donatio malris Rodulphi

prteccssit
,

alitjuot

annis

datuin fuissc ab Alcrandro.

donationem
probavimus.

Ermegardae

quum Rodulphus
ut

hoc
alibi

vox vexavit Benedictiqui altcram Cangiani Glossarii edilionem nos pararunt. Oixere prius sigiiificarc auditioneni, a
c

Oamma

multum

haec

anno jam obiisset episcopus Eugubinus,

Quiestione pulsari, inferre sentenliam, vidcn-

grseco

dein in Supplcmento statuerc potius legendum Oiancia, quod censumseu canoncjuconsuetudinuriuni signifcat ; scd nemo nonvidet neutram eTplicationem fciri posse, quum dictio Edax
oiOL^ftv-y
:

tur vcrbn cx foro criminali

deswnpta.

oamma

consumit opponatur

////

Inter scriptur-as

mcreretur servari. Quid tam longe ctomnia-fluunt. ej-plicatiu qu:rrit ur ? Lcgc namma,
autlicnticas

n Ilanc gubcrnandi rationem vide fusc vindicor tama D. de Rance (9). Mirum non nihU est quodS. Petrus intercessioncsaliorumin sua eremo ferret. Triennium saltem vixU S. Pctrus Damiani cum BB. Rodulpho et

seu ind brcvi jost Kal. Octobi is anni 1061, B. Alexandri IL thronizationcni Damiani Florcne i\oscuntur aVupiol S. Petri

anno 1057 cxcunic Osticnsis ejHScopus et cardinalis a Siephano Pajia IX creatus


Petro, donec scUicet

fucrU{\0).
cjtaractcre ejdscojKili;

tiam itinera ; illud vero, quod annv lOGl inslituit, aliunde non innotescit. nuntio turbatus fuit f i\ilmiru)nquod adeo hoc
'

loquUurS. Pctrusde p Vt ex contcxiu constat, unde hinc eli^ere non licet

B. Rodu!

phum per jn-esbglcratum transUssc. Neque


crai, j/iout

oUm solemne

S. Pelrus, quur.t tenerrimc B. HoduIphumt//7/:<yc"r<?(. Cfr numm. 50 et 51 Commcntarii prsevii.

cienter liitcris

nunc est, monachos suffiinslructos ad presbyteratum j>romoRodulphumc/Jifuisse a S. Pciro

B. veri. Statuunt.scriptorcsnonulU

Cfr num. 42. h i\on castrurn Cainpetri, scd verisimiliter Gampuraregianum. Cfrnumm. \Zctseqq.

g Anno 1053 aut

105'(.

scopum Eugubinum dcsignatum nunim. 44 Damiani ; qux res probabiUima est, ex prwvu facile colligitur. Adde CommcnlarU
el seqq.

/nicUiyitur ercmus Fontis-AveUanae, cujusori-

Mainardum, llugoncn,
in cathedra

ct

Dominicum

B. Rodulphi

gincs obscurw valde rcfcruntur ad B.

Lodulphum,
in.

Eugubina successores item ex AveUa-

exeunte s3Cculo\florcntem

(1),

et

qux

di<cesi

Eugubina

sita cst

(2).

Multum versata
et
(3) ct

fuil quxstio

essentnc Avcllancnses

Camaldulenses ejusdern
MittarcUi

Ordinis crcmitie. Grandius

cnm socio
csse

fuisse{\\). ncnsi S. Pctri DanUani.scholaassumptos pcrlincbanl ad insfituta Avclq llxc iamcn non is erat cx lege lanensia {\2). Item CamalduU a B. Bodulphi Prtons , rigor. Cfr ConstUut^ones

nm

Costadoni

(4)

propugant scnicntiam xtnum

MUtarclU

et

Costadoni

(13)

cditw.

eumdemqueOrdinem,quoniamS. Romualdus AveldcdcrU : hinc utriusque ca;tus leges consuctudincs idcnti^as fcrc fuissc : hinc S. Roet mualdum a S. Pctro Damian'' AveUanensibus in
lancnsibiis lcges

usurpatx mcmimt r StorcEe papyrinae ab eremitis Slorea dc papyro ct alibi S. Pelrus Damiani (14). stratum confecta occurrU in Vita S. Romualdi,

quod molle juncus

est vcl

papyrus in cpisiola ^O

excmjdum

fuissc

projmitum Vcrum

llcljot (5) scite

libri\i[\h).Jamabant:'quissimistcmi:oribussimUcs

animadvcrlU cx his rationibus .vque scqui Conyregationem VaUis Umbrosx esse Camaldulemem, quxun S. Joannes Guidbcrtus partim instUuta sua apud Cama (dulcnscs et fors ajnid ipsum S liomualdum hauserit : quod ta neny sipictorem quemdani excipias (6), sustinucrit nemo. Verum si jionatur
.

expnstorcasscu mattas monachis loco lecU fuisse, Papyrus Innotcscit. scis rcgulis solliariorum satis iestc enim Sirabon^,
autcnilstanonestMggjdiaca: cxtra jEgypiumet lndiamnoncrescebat;sedSicuia,
palustribus eiiamquae in Catabrix ct Apulise locis

num venU et genere divcrsa


que
stipites

cst

ab Mgyptiaca, habeicubitis ion-

omncSt qui regutant S. Bencdicti

umquam

profe.si

nudos, quatuor interdum

DIE DECIMASEPTTMA. OCTOBRIS.


i
ijoa
(1)
:

197

"'/<" f(^''^^^

''^'

'"^'^'^

planiam in
seu intima
;

storeas

cruciandi corpora,

cum

sibi

praviora

in

coUulis

v. d. b.

texcre.
s liitcrula
t'i"/

supplicia infligant, quain


ucsfw- inlerior

sludio

diviuae Passionis

dc qua

ct humilitatis
illius,

exempla scctandi, ad confusioncm


fth

plura apud Cangium (2). veste relufwsa (3) seu ronsilium de dormiendo atm non olAinuisse. apnd Avellanenscs amtor raro Euguhii, fret Sifjnlficare intend''t Avellan.T vcrsatum esse B. Rociulptmm. quculer
u Aiuabat iudere S. Petrus
gicis,

Ex

fwc hco patet lcfjem

qui est rex superbise.


eruditis versataj satis di-

CC Dc hac /r, totics

ctum

ex M'ttareU'' in Commcntario pnpvio de B. Domin-co Loricato (12), hujus institnti invcntore. Videat ibdem lector fptomodo pocnitentia centum
fuit

Damiani
loois

in etymolo'

annorum

intra viginti dies fieret.

ut ex variis ejus

Operum

appuret ; sed pro


antiquissima

texnpore

parum

feliciter. Eiigubiuin,

civi(as,oUm diccbfitur \n^\ivmm,seu potlwi Igumultum vium, nunc Gubbio. S;eculo prxtcrlapso dispulatumfuitdeeju$i/iili-setmminisorigine{\),
sed nfin felicius forsan quamidaS. duas factuui est. Antiquariis marimc nola est oh Petro
3Encastfihnlas,inscripliouihujivetustissimisinsi(jnes,
et

dd psalterium pro vivis recitftndum crat, tinunufue medlumaat totum pro tnortuis, pronl per tnnpus
liceret.

E.Tinstituti.sAve!l.ancnsibus{\^}q}iotidi.cunuui

Oimiani

ee tVon minus celebrls est controversia deea flagellnndi ratione, qua quis propria manu in corpus s,Tviat, eaque eatenus ad B. Rodulphum pcrtinet,

quod

vulgo labulas liugubinas nuncupatas. Situm hujus initio Commenclvitfltis imlicuvit llenschenius (5)
tarii

S. Pctro Damiani, B. DftmiAvcHancnsibwi cjus invcntio nico Loricato aliisquc adscribatur ; vcrum Guido Pfnnposcjanus abbas ct
ipsi

uoa seous ac

deS. Petro Da)niani.

S.

miniX Perp\ieroiintelligitS. Petrus famulos, servos; inferius in cadem epistola, uhi de slros, Dominico Loricato, eodem sensuca ndem adhiS.

Poppo pariter abbas Jam antc eos eam adhibuerantaut certcah'tisdidicerant{\\). Maximc tamen per S. Petri scripta propftfjata fuit. Paucis nwlta compleetitur Benedictu^ XlV{\b) in laudem hujus
instituti.
IT

vocem (6). Videntur hi tamcn spccies convorsodc su.rB rum fuisse. Etenim S. Petrus in opusculo
het

PrsEscriptum ui tantum erat, etiam post, pro


ffuis

servorum confpegationis institntis caput habet de


disciplina;

tempore, guo

in celtuta sua essct (16).


lcges severiores
h,TC

m
el

quo

et

formula
et

est obUitionis,

qua

gg Oportet

ut postea cremi suse


;

obcdicntiam

persevcranliam, non tamen couver-

feceritS. Petrus

nam
:

in opusculo xiv

pro

sionem

morum, promittebant

potestatem dabant

sermonachissc co^cia et vioUmter, si fugerent, in Proprio insupcr non secns vitium suum rcvocandi.

omnibus habet ni) \\\iid poenitenlise es(, quod omni tempore, sive sive hieme, non calceis, non ocreis utunlur

eliam non

minima pars
testate,
in

cel-

ocmonachispoliativivcbant. Vocabanturautemnon e.rstitisse in laici. Vidcntur ab initio monachi,

hilis;sed nudis scinper cruribus et pedibus consuetudo est permanere, exceptis his, qui gravi
molestia infirmilatis urgentur.

Valle

Umbrosa, Camalduli

et

ad Fontem AveUaclics

hh Hinc

liquct B.

Rodulphum monachicam pro-

Damiani quotuhc praetcr y IpseS.Pctrus cantabro pane cum beslcrna aqua feslos jejunando Petrus {prout vcscebatur (8). Sxpius rneminit S.

fessioncmet statum cum episcopatu cfmjunxisse. quatuor ad summum annosepi^ ii Quxtm t/resaut

scopatumgesscrit,potnHsolummodosynoduminstir
1059. 1060 ct 1061. Quod nil superest, profecto nenio mirahiturj dehis sijnodis quum celchrarcntur ad inquirenda in clericorwn
tuere annis 1058,
vitia et

apud Cangium vklcrc


z Pcculiaris

est)

panis ilUus excantabro

seu ex furfure canibus ;iarato.

hxc laus est : nam ex institutis quotidie, Avellanensibus panis pendendus non erat singuli eremitx sed diebus tantum jcjunii;unde
lances habcbant.

ad

.sfxlutrma eis tlanda

monila.

Pondusautem Pribus ovlsanserinis

tbedraticum,
c

vutgo cakk Oblatio hsec aut xeniorum canon, synodaticum,synodus etc, appcUata,

pareratS). eadem mensu^ra ac aa Dahatur semper eremitis guam dicbtus refectionis liccbat integram
monfiehis,

constftbat. duobus srdidis secundumEfxlesi^ leges totam fere vitam simonix S. Pctro Damiant, gui

manducarc{\0),diebusveroJejuniipartemtantum, ovorum. Maluisset itaquc scilicet pondus trium quotid^e accipere parB. Ro'lulphus hanc tantum mensurani. tem, fpiam ordinarium Rodulphm, Prior Camaldulcnsis, in Con~

benumindi.rit,parumplacuitinno.riuslcoitimusqu iUeusu^,l>roptrabusuum{\S)forte faci/itatcm, ut


locumillustraexhoalo-opatet. Vcrumhunc ipsum multa adsijnodaticum pertinentia vi-

tum
11

alifique

dereestapud Bcnedictum XIV


tarn, atlcoque

(19).

Icari fabuAlluditur ad tritissimau, Dxdaliet

bb B. usu loquitur : Caeteris stilutionibus (11) ita dc hoc exira utramiue Quadralemporibus (scilicet
vero

ad hxc Ovidii Nasonisverba

(20)

gesimam)
venicntes,

omni
debent

Dominico
accusare

dic

in

capitulo
fraterna,

conse

mm

prffimissa

exhortatione

uhnmobnsse anno
fesluoi

El patrire tremnere manus. **( ^o^tcnsum est-B. Rodulhi Commentario'^ 3 1061. cf quidem non diu ante

invicem

caritalive.

Postremo,

SS.

Apostolorum Simonis

et

Judw, seu
cap. iv.

communi

verbnrum ictus non tamen causa super nuda mcmbra suscipiunt,


confessione
priemissa,

xxviii Octohris.

nn

//cTc

omnia desumpta sunt ex Sap.

DR

198

ACTA SANCTOUUM.
D

DE
J, V.

S.

HEDWIGE,

VIDUA, DUCISSA SILESIi^,


H.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
I.

et Lcgcnda Sanclje cultus; ojus Acta,


hi-s ipsi^-

Minor.

ATCNO UCCXUll.

CuUus
wigis

S. IIoiI

ogrre de S. Ilodwige. n hnnc dicm dishHimus axir Silesi^^ quia plenmqxur

Commentario prxvio Mtx


diem
rio
(2).

Idibus Octobris, ut late monsiratnm est in 5. Teresia' ad istum

Vidua.ducissa

dccimamOctolr,-^ dieJcc^marjvinta, inseptimam

* I

ctoritatem Martyrologii S. Tercstx nmd iwpedita per solemnitalem

Rou.am serjmmur

difjcrri in

Ofortebat igilurS. Wcdm^h fcst-viiatem aliam dicm : vacabat quidem in lireviaHomanodicsdecima sexia, sed obstabat it, GerS. Galli,

festivitaien,.N<un hUtramcripsiiSanct^ Vidu^ esse 6. HcdNvigom, Ociobris vita fnnctarn

busWs)
eortra

controversiam

cst, id

teskmtibus cuncHs, qui

quxper universam fere hanc puto fuisse regionen, ista m celebraba tur : a tque timam Ocioki-isassicausam, cur diem decimam se

mania solemnitas

Romanisque Fast,sconciD deejusgesti^scripserunt,


:

S. Hedwigi. g gnareril Innocentius XI celebrandx

hodierna dic ha-c habent nentihus: eienim hi svb Polonis ducissar, qme SancUT HodNvigis Yiduae. qwdcm in Doniino. Ure IdibusOctobris obdonnivit mcn.isscquens lcgimus elovcra sub Idibushnjus

Nihilominus Sancixfc: Pum,tamquam patromrpriclassis die xv Octomaris>, svb ritu dupl cis / riina' Poloni ex ordinatione bris recolunt Silesii atque KaIV, qui litieris apostolcis, datis vii

Ckmeniis

mum, quod tamen


vbi

quod adjacet Trebnicium, Cracov,am, Wratislavia. cui


in eo cesjitare videtur,

y>ro

Gncsncnsi lendas A} rili^ anrri 1267 archiepiscrpo mandavcrai quatenus f(>slum cjusque svffraganeis
ipsius Sanclie Idibus Octobris,

nuUa
:

spccialisSanct.T nostro'

memorta

exstat,

die videlicet, quo

posuerit
niffi

ciuffi

duc.sK PoloCracoviie Sanctae Hedv^Mgis, n.iraobso<iiiiis dcdita, eliam pauporum

culisclaruit,

quam Clemons Papa


adscripsit
sc.Nto

.luartus

nuniero

Sanctorum
eius

et

Innocenlius

undecimus

feslum

dccimo

Kalendas
vcrbis

celebrari

iiidulsit.

AV

hisce

Novembns habemus \cn.

deviamijrravit ad palriam cl dc mundanis trandevolione cescendit fiiiibus ad coronam, altenta faciant per suas civitates et dioelebrare curent ct celebrari (3). ceses a Christi fidelibus solemniler igiiur Sanctsc nosir,T vidua'possessiohujus Favebat
sedis,

quando ad orbem Chrisiianum

estertstis fuit

esse cultus, Servum Dci hmocentium XI auctorem Hedwigis. quem vcr universum orbem obtinet 5.

ad wtivertain

Pontifea:dic}i\uSe' 2 IndulscralscilicctUnidatus

wicolitur. culilisS. Tcresiw,qua^ V^;atislaviat dic pramisimvs, ui consiet lectoi'i ratio Ha-cquidem festivitatisS.\\Qd^-i&sad diem xvii Octotranslata?
bris
'

ptcmbiis 1680 ad prcces Joannis icm rccitandi in Ecclesia un ,verlonio' rerjis, faculta sub rilu semiduplici ad sali OffwiumS. Hfdwipis Maria Casimira, pra-dicti Quarc regina
III

Sobieskii,Po-

Mariy^'Nonest, quod operose inquiramus in fecerml; 7neni<onem rologia, quae Sancise nostra; subsidiis adminiculanda non sunt

^/J^j;;;;,;",

^^^^.^.

quoniam

hiscc

libilum.

XI, utconJoannis vidua, instHitapud Clcmenlem imposterum sub rilu duplici cederet dictum Officium celebrandum. cwt Oratione propria

sanctiias et cultus B. Hedwigis,

quam Sanctam

dcpraicepto, deAnmdt ex parteClen.enspctitioni rcginx:na.:

IV buUa data Viierbii esse jyro^nulgavit Clemens anno iertio pontificaius sui, VII Kalendas Aprilis Sanctx Christimi.Gres.sum igitur facimus ad
pra^cipuos, qvi ejvs res gestas nosirae biographos

Pontipceprobante creto SS. liituum Congrcgationis,


die XXVII

MariHm^,

sancitum fuH,nf deinceps

S Hcdvvipisco/ncfmTitu

ryu/t/m semiduplici, sff/ habercturque Oratiopropria, jam dc praicepto (1), porro cw appivbatai.ro Ordine Cistcrciensi. Nescio Ord.niprsescriptam, immutarit BreviaOrationem, Cistercii Abbalts rium, jussu Francisci Trouv^, assumendamque cenr generalis, anno 1752 edilum,
suei-it

narrarunt. Inicrhospomprimus, suo simus occvrriila^irentiusSurius,qidpromore

tamquam

noi,s-

Viiamaniiquam,cui non solum styiummutai, sed


contrahil suam narrationcm svperstruxit.mulium ictur itiit (4) Ipse tamen fa et j leraque miracula om o/ us inccrli quidem AullioVilam primavam esse
.

ris,

sed

gravis

et

fide digni

addiiquc

stylum

ad Orationem propriam S. Etisabetlur Viduie

fidelium eic, diem XTX AWfi^r;A', Tuorum corda mutatosnlum nomine ^roprio Hedwige pm Elisabeth

Homana, Deus qui ad bumilem tu^ B. Hcdwigein a Faeculi pompa Crucissequelam eic, occurrii,quod non undecum:

nihil

cnim

in Orat.oiu

prxfeire

nonnibii elifuit, Fr' Laur. Surius, ubi visum est igiiur, qvibus fyropoHum mavit (51. Nobis stylo, primogenio aniiqviw-es Viias,seiTato etiam omissa recentiortbus, inquirendum fuii,

Suriana lucubraiionc,
indicat.

in

Acta antiqua, quw Stirto

Ivculcntcr praluxeranl, ui ipse supdioribxisverbis

qve rcbus
pro dif
Octobrit
i\ii
>:fti-n

gestis coa^ tetur.

omissa die 3 Ikstat, ut paucis ecrponamus, cur, festiviias Sanclce nosti^a; quinta dccima Ocioiris,

dihtr:

\\

decimx septimx iUigata fuerit. PriPoccupaverat nempey ut dia-imus,scdcmdiei quinia^decinur S. Teresia

Majwis, de qua ^^ ,^,^^1 5 Porro cx Prologo Legenda' aliqvando inmonOr aupUx u^^,0^ aqemvs, constat cTstitisse scpuUa jacei, Actn da, sierio Trebnicensi, vbi Sancia depuiaiorum,qui exan. inaiorum,a Scde aposiolica
opera cjus
meriloria
et

ex nwttiMio"-

sub ritu duplici jam antc Clemens ix omnibus Ecclesiisrecolendam india-erat


:

cujus

memm-iam

alque exercitia virtuosa

et conscnmiracula diligenlissime conscripserunl


pra!r.. p. IV.

GuL-rancer. Instit. liturg.. 1. II, p, K4. p."i2,n. 5"-3) Stenzel. ScripU.rcr.gilesiac,


ri)

- m
1. 11,

T. VIl Octot.ris,
p.

(0)

Surius ad iv Oclobrip.

m.-',i)

Ib.d.,

pla

DIE DECIMA.SEPTIMA OCTOBRIS.


pla
fidditer

199

Summo

ropraGsenlavcrunt Pontifici.

litterisi Scpteinliris

ejuxdem nnni varia suhmiltit

j.

v.

h.

Scd

hujxis scrlptionis,

nuUaoy quod

scUth,,

m-

hagiograpliix utitia.lntcrhxc

pereat

nec quemiiiam novi, qui ejus, Uimquam hodic exsistentis, meiitixmein facmt. Similem soi-tem subiit lucubratlo EngeWerti, Cistervestiyiuui,
ciensis

Quod ad auctorem attin<t, ab abbale Casparo Ilfnrichovicnsi,


Ordinis,
nuj)cr mortuo
,

autemetUlud habet memini mc audivisse


:

Cistcrcicnsis

auclorem fuisse omnino

monachi, de quo plura infra dicemus. AntUpiissima ujltur Acta S. Hedwigis, qu;*' repeire

abbatem Lubensem Engclbertum hujus Vila, qnae socundum virtutes distrihuta fuit. Inquisivi.ssem
etiam hoc ipsum,
jllius bibliolliecaui
nisi

poluimus, sunlbinx Vitxejusdein Sanr.ls, qu.r cererant. tissime sxcalo xiii finiente conscriptsjam

mihi constarcl monasterii nupcr direptani, in qua codex


conscriptus habe-

Easdem cuut
Ci. V. Gust.

vuriis manuscrl/itis collata

edidit

ex

membranis auctoris macu


7 H<Tc

Adolphus Stenzel, profcssor

hi toria^ in

batur.

AcademUi WratisUiviensi, iu Tomo secundo Scriptorum rerum Silesiacarum. Post Acta ad liomanam Curiamtransmissa ad promovendam causam
CanonizalwnisS. [{(i(\\\i^'is, uti narratur in ejus Vitx infra cdendx Prologo, nuKum antU/iUus monumentum exstare putemderebusgestis Sanctwnostrx, quam binx Viix istx. Certum est cnim saltem
S3cculo-x.mlinicntc illas conscrijdasfaisse,

quidem utcumque procederent,

si

inter auctoru,

ahbates Leuhenses, qui sxculo xui fioruerunl, unus occurreret, qui Engethcrti aut Engeberti nomen gessissct

Leuhcnsiumnul: vcrum iu Catal igoahbatum lusinvenUurtaliautctiamsinulinomineinsignitus. En seriem abhatum ab orighie monasterii usque ad

quoniam
;

annum Chri.sti 1304 Guntherus an. U77


:

(4)

Florentius

obiit
:

eirca

in fine ut/riusque Vitx hiec leguntur (1} Explicit Legtnuia Major ct Minor dc Sancla llctlwigi, anno Domini millesiino '-.gc consummata. U'/xiet igitur annis post obitum Sanctse omnino quinqmgit\ta
septem, ut tardissime, conscriptas fuisse has Legcn^
libeito, quorum aUer LeB das : et qutdem duplici Legcnda Miuor, pro majori genda Major, atter

ConCuntherus U. confesradus obiit circa an. 1203 sarius S. Hedwigis, ohiU circa an. 1230 Joanl

ohiU circa an. tl90


:

nes

ohiU circa an. 1239


:

Henricus

obiit circa
:

an. 1253

Nicolans
ohiit circa
:

ofjiU circa

an 1270

Her-

mannus

an.

1279

Harttihus obiit

circa an. 1296

Theodoricus obiit circa an. 1304. E

Expungendus

ininoriveprotlritatedicebalur.tJnumverocumdem' que esse utriusque lucubrationis auctorcmmanifeste demonstrat ipsc auctur, qui inLegenda Hinnri agens
de miracutis S. iledwigis dicit \'l\ Sicut alias, ubi ABUNUANTIUSDE VITA ETMIRACULISIPSIUS POSUI, SH:

lis

]^-M.Alque hocdcLcgendaMaj uiinteUigcndum

igitur, sUpiidem Engelhertum auctorem utriusque Lcgendx S. Hedwigis retinere quis vetit, abbatis Leuhensis tUuluSt dicendumque Engelbertumesseejusdem)nonasterliprofessumhionachum. AfqucUa rea/ise (egitur in paralipomenis e t mendiscirca Hedm'^iim otim aSilesinadP.Joannem Bollnndum submissis: indigUat nempe emenest

esse

clarum fit ex oblatioae seu Oratione, qux utramque Legcndam concludit, quwqueinvariis cosuperius dicibus, iisque optimxnoiiB, rcperitur post

datorubi Surius Imhet iwtoincerli auctoris legendum e.Hse : Ex Engelberlo, Cistercirnsis Ordims
Lubensi professo. Vcrumhs- investigationcs omnes evanescunt, siattenderim.us Prologum VUx,infra edendir :etenim scriptn-^ alium seomnino nh Engelberto, Ordinis Cistcrciensis

relaiam indtcationent anniMCCC: isticenimaucfor duplicem soriptwnem S. Uedwigi offert, seu. ut ipse
loquitur
{'M,

cum

paupercula vidua otTerente in

laudis gazo|iliylatemplu, in gloris Dci Sandaeque

quum

dicitse

monacho, pronunliat, hujuscompilationeusum fuisse. Quare

et cium mittit hcec duo minula majorem viueucet MiNOBEMvitaeatquemiraculorumSaiiclaeTRACTATUM. Lcgen'dictis constit -gitur utramque

Exhactenus
itlumquc

neque Luhensem, neque Cistcrcicnscm .fuisse hiographum noslrum ea-islimo, qui in eo casu signo aliquo fraternitatemindwasset Nequeexrccentioribus

damab auctore coaevo aut .^u,


merito

pare e.raraf^nnfuisse,
et fide

virum gravem'

dignum

sed incerti

SurU) rocari. incerfus vidc6 Scd quam laudabilis auctor, tam edat, qw> nomen scntur Surio, quippc qui nihil

Fratrum Pr;edicatorum aut Minorwn, quoniam nulla in hac Vitamentwfit horum Ordinum, certe 7ion omittcndorum, quon^am, coopeut vidcbimus, alUjua ca;nobia. S. Hedwige biographus noster anO' rante, fundata fuere. Unde
Ordinihus,
a/rbitror,

condithnem aliqu.itenus di/ucidet. C Ejux tamemetaiem utcumquetenemus,qmunsaltem ejus deinconditiosaeculo xn jamadutto fioruerit utcumque posse videmurcxjam nem nobisdeducere,
ptoris ejusve
:

nymus hahendus
S.

est,

qui lamenaliquo ne.ru


eraf,

eum

Hedwlgeconjunctus

quum,

nisi scriheret,

neglihaberet se servitutis suse debitum exsolvere cl sic pro culpa omissionis redarguendum, gentem

citata oblationc seu orationc finali,

qua

se Sanctx,

utingralum

(5).
i

pauperum aggregatum se gloriatur. E Utum aut quibus verbis satis manifestum ejcistimo Ordinis hactenus incerU professione monachum,scd sacro monasterium fuissc, aut uliquo minisierio Sed non est quod prxierca TrcbnUyense contigisse.
coUegio

cujus gesta descrpsU, prolUeturservum,5i/n-/?e

e.odiceui, qu 8 Dolendum certe est periisse

perfc qnm
in quo
h^c

edimu*:

rehaiur ipsius auctoris

manu

descriptum

quitUm

forsanscriptorisnomenconservatumerat.Casparus StredonU, supra vero, de quo in epistola AndrCcV UenrUihoviensem ahhatiam tenuit ab n.Q^agUar,
(6).' anno 1G27 ad 1633, quando peste suhlatus fuU Succo-Ger,nanico,anno\m ita direpfum, /n hello

divinem.

phorum.qux

hujus Est quidem alUjua trad:tio, quie Legendx auctorem facU monachum Leuutriasque bcnsem,etqUidcmEngelbertumquemdamscuEngeigtograberlu/m.Hxcenim inSchedisantiquorum h inscriniis nostris supcrstiles num&e-

fuUmomisterium,ut,dispersi^monachis,ablataque omni supettectiie, unus equus relictus fuerU (7).


satis credifunc autographum Engeiberti, StenzcUus manuscriptum derim. Namquod taudnt Universitatis HcnrUihovUinse, nunc in bihliotheca quoniom dicU sxculo xv ea-aWrafislavien.us
Pcrii.sse
(8),

ScripscratPragaJoanniBotlandoP. runt, repcrUj. m^i, P. Carotusde Orobe?idoiwq, dic wii Martn


SUcsui lihelortces aiebat.sat curiosum, habere professorem, virum, ut Sanct.e. Fulcm varUi.Qux iUustrarc possent Acta

Arulream Stredonium, Nyssw

in

rafum
test.

fuisse,

cum

codice ah ahhate Gaspare et

An-

dreaStredoniolaudato nihU
sunto

commune
.

habcre /o-

Andrcas.: etiam, a Carolo datam, liberavU

nam

(/icto Atque hx^dc antiquis Actis S lledwigis Vitam,gerunumadjungamexstareetiam :

iSSsSKSS^SSiSsS^

Beviriigo zur Beaclireib. projf., p. IV. (8J Scnpii.

voQ Schlesiun.

i.

IV,

p.

IM.

(7} Ibid.

manico

200
j.

DE

S.

HEDWIGE VIDUA.

V.

n.

,Tin/ nvntidnet anno 1504 ,nanioo idiomaic scriplaH,, laudaUs Uyend>s dcsun.pla .,> CTC.rn, ,,.x e^
<''''

\Ma-

Iris

et spricos panrios alia- r. Vrsles aiionuc scarlelicas " ^*^;^^ ,,,, ^i, supcrvacuo de-

^^^j^^^^^ll^^^l

^,J

et l.ominihus placere

Legendam Mf norem, mfra


autetn ilajO'

rem.

n,la.da,usGnst S,enze, OUnl.,daOur,.snvcrotecloreu, f, audcniM Lsi,is no,isoppnrlunis ne Minorem Im parilcr eo^eo. Legendam
:

.. iuris <..., hllri juus Leynnlam Mojorew, proyt eam pubhc,

'~r
venicns

volcntos, non

(lcfprolmt ctiam l<'mporc,iuvorilulis,


_

sil.iquc p,-o rllo slatu - ,,,,0 iHLt aiiua lUMv ^^^-^ - '^ ""^,.^,,,,^ ^^j,,,. p,o,i,i, ,0 perProlixiorom vero .'f^ conipclenti utcrtMnr amiclu. aitatrtn, griscum purtavil simpliciter

ad

docuo,en,o

subjicimus; id co M.envs. com,>edio.uus c.rlubcal. S. lledwigis

v,r,u,p,o res ;,es,asel

iudumcntum, parvipcndcns onincm ornalum

sai-

,um do,cs Vnummoncndnmdueimus,scilicctmutassenosmll,oora,Mam,<,u^n'ron,ore',,edii^viahnorM^^^

culluni, ut in intcriori cuii et extcrioris hominis placcrc humilisquo Chrisli ot Maliomiiic soli Dco

ipsius

humiilmut possct pcr humililiitom

ali-

coLLmscribendiyationemres,,,u,sse:sm^^2^
liiB

serV.imu..

nm
m

"' ." vcro Pa'-i^"; ^"!'" '

quaproplcr sa-pius qualiler vcsligia imitari. Pedes abluil epcnorum, tergons ct dcosculans cos. 15t
locis,
^_^^^
.^^

scicncium ; ,uod '^'T^^^^^ nccalo;,'^ o scu Spccvlo gcneaioaix tum Tractatu seu S,,ceulo
'M/.w vvigis,;)orro.swai-mm.s-, r^;jc^ tiones

recdendistum

-M^u
mhH

San^^^^
^^^^^^^^^

non sulum pedibus ac manibus paui>orum, sod otiam in quibus sivc ipsi sive alii rcligiosi stcle^^^ .aleranl, oscula ingercbat. Kt ul libc.ius possot Oomino fanmlari, derclicta bmnilifalo

'''''''^

"

~^^^

S.

Hedwigis

natnles

"^'''''^''f am^'etidacccdcrcemolumenn,nilectme^<^<^'' r/MW-, etidacc diusunivcrsamscriptio7icmpervolvant de ccbUs fons luminis, Palor 10 bux lucis et obionobratumvitiismundumillustrav.tnovo n,u. istis

nmltitudine sibi
^^^^^^, censc

ministranlium, sc apud

Trcbni-

rocollogit, w.n;..lcrium cu.n nauca familia rocolloKit. monastcrium cuin pauca bumililatis admirandura ibique facicns mansionem

quodamsplondorogloria^sua^.dum

d.cbus

exercuit studiutn. 13 In <jUo otiam


illa,

studio profccit

iti

lantum, ut

'"'"':

virtulibuso m.racunovissimis boatam HodNvigim fecit quasi slellam maI,,,n pmdigiis radinnlcm nobula- apparcrc. Qunc duc.s B tutinam in medio babcns dc marchmnum Merania^ fdia. matrem nobditatc virtuoricnlalium prosapia generosam, transoendobat. Oranataliutn

qu3B (luodammodo videbantur abominabilia el idco dilTicnia ad af^enduni, ipsa in fcrvido ct humili sjiirilu
facilitor

acccdobal ad aquam,
dilicavirant
cl

Frcquentius cnim E qua sorores pedes munlavabat oculos snos, quandoque


actitarot. in ot

etiam totum caiuit

cullum

.simililcr

abiucbat.

scmpor a sua dansoporam ddigenjuvenlutc vixii honeslissime, cl coriioris purdatom. lem ad confovcndam cordis duodccimo per conjugale ^tatis cnim sua; anno cognomcnto Cum nobili viro Ilonrico,
tia

tum maguificontiam

namque

sibi

opitulante

divina,

Sororibus congrc^atis ad mensam vol alio lompore coiigruo, circuibat in choro stallos cl sedcs omnes singulosque passus in gradu vergenle ad dormi,

vinculum
Barba

duci Poloni^e ot

Sile.si.T

alligala, legos

atque

matrimonii, ncc tamen iura ollicile custudiobal doseruit conlinomli, ita quod studium ot amorcm devitabat sonsit conccpi^^<^ '"'"^l
siatini

manulorium, et scabellos coram Icclis deposilos quibusin tergia et virgas disciplina; ct rcs alias, sorores , deosculabatur locis publicis utobaidur genibus revcrenler. Et ubi majoros vidobat
flexis

cum

sordes congrcgalas in pannis, quibus cxtorsorant monaslcrio manus, fortiora oscula doinime in

so

consortium usquo post

|.ucri)ei

ium

ot

tcmpus pun-

et

nuptitt

ficatiotnscomplelum. sex aut octo quau\liis quoque temporibus, 11 hobdumadibus abstinobal a carnis illecebris,

oumpaimprimebal ex humilitale magna, in caruin peocatric-m. Dum ralione indignam se rcputans

quadam

vice

;=,rs:-'s:= ;:;:.^..: =.* tempoTua jam


doque
(lualuur dragosima^ ct Advcntiw Domini, Sanctorura ruiTrctduminicosdies, vigilias ac fcsla honorabat speatquo forias scxtas vonorabatur et pudicitia^ cullu, sic, ut carnis tunc pclulancialitcr

ad altaro so in deosculata fuissct scdilia ct rcversa


est

accipere,

Tandem matiam et voluptatcm penilus devitaret. salutari induxit conrilum suum, auxnianlo Dco,
silio,

anlequam flcxis potum sumobat bus ministrasset. Preetcrca ncc ille bibisset, qui inter priusquam dc ipsius poculo magiscral depaupcres, coram ca discumbenles, lautam ministrabat quibus '"" formis. Sa^pe ab iiii^, rormis. ba^pe ao illis, 4"'^"^
Dei liaalimuniam per internuncios pro amorc cleomosynam. De accipiobat gmcnlorum clam monachorum pro minuliis, a mensa sororum vol accipaupcribuscongrogalis, dumaliquid latcntcr rescrforculis pcrc poluit, pro delioiosis boc sibi quo cscam osse rcputans Angolorum, de vavil, id

~
iier

chorum

transicns

in

circuilu

oratio cxaudita.

Cibum ^;r :St=.i

nolcbat

genibus cibos pauperi-

ul

una socum

in

manu

cpiscopi perpetuam

triginta voverct conlinentiam, et hanc annis fere servavorunt. Ne vero postmodum vivontos paritcr sinistiK opiniunjs caligine obscurarelur

alicujus

ipsiuscontincnliffi pulchriludo,

illis

omnibus annis,
permansit, ipsi

quibus
causa

quoad
cl

Ihorum

soparata
nisi
i>ro

non lutpioljatur marito


honestip

ulili ot n(^cessaria

manducaverant Domino servientes.

hoc in occlcsia vel

in

alio publico loco,

Patientia',

disciplinam vcriE bumilitatis condidiccrat,

i'""

pluribus personis pra;scntibus, noc eum dccumbonlom visitarc volcbat, ncc etiam ad gra-

sorlom tam
cventibus,

perfocte

cordis

Iranquillitalem

quod non

in turbativis

descrmt

batum documbenlis accodorc absquo coniitiva deipsa ccnli. Ad amorom quoque caslilalis, cujus exemfuil amatrix, quoscumque potcrat verbo el quam iuvitat)at. linicam plo ahiue bcncnciis iuvitabat. Unicam cnim
habeb
t

ncc ab ore

ipsius rosponsio mollis

aul

verbum

duobus, quae dulcc reccssit, ut probari sufricit ex maximc consucvepaticntia,

bomines, non munilos

et peniitio runt turbare, mors vidolicot andcorum -u.u ^u. .u "


..
.

^^

suporstitem fdiam

cum

multis virginibus

el fcrminis in

ej%u profuTifUt

monastico clausit reclusorio ad carnis cfsp.rilus niuuditian. proplor Christum pcrenniter consorvandanK 12 Et quia, tcste Scriptura, quanto castior fueritbomotantohumilior csso debot, cum virtutum
et

rcrum. Manti namque sui "^'^"'^ sui, a Tarlans occisi, dum n,u t bilitor dcplorarent intcr lugcn les
^icns manens ocubs

fi,ii
^,*^

^^^^^^^^ nl. an

.^^^^!;^^

<^"^f^^:f '^-^^^loria^^^^^r^^ ipsa potius dcbuisset accopisse ^o"^:^*^^^' ' ,^^^^,


in

pr^cipue

castitalis

decor

et custos

.sit

vera hu-

tam vchcmonti tnslitia P>;^" ^"^''"'""^^^^^^^^ Dom.ni ^^^^ Ila^c autcm agebat spintu

^d

mililas, hfficDei famula bumiliabat se in

omnibus.

reUnquondum

exeraplum forl.ludiins lunc

(!)

ScripU. rer.

Siles.,

l.

U, p.

ut aeqii.

libus

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


^
tibus et futuris

201
dovotionis qnoquo

Unus quoque de
.

servilialibus suis

graliae

succurrohat,

ac diviui

/.

V.

M.

quibus ipsa propinari scYi.hos ar?enlcos tantumniodo T.ui perdidil. faciebat" hospilihus
nluros
dixit in

spiritus lenitate

Vado. qujerc

si

forte

amoris inccndiuui in ea sumohat abundanUus incremenlum. Ferchatur nnmque sspius tam arrienti dosidcrio sursum et agohalur in Oeum, ut olT.xta

iuvenire valeas va^a

per ncgligentiam

pcr.lila.
ci

Ouando
lri<.tia

sibi

occnrrobanl aut recitahanlur


<-

aliqua

nuorimoniam
comploatur molesla non
bat
tibi'

non murmurans resonahat noc promobat Volunlas Domini scd dicebat


:

qn circa ipsam eraiil non advortorot, donec superna dulcedine in quantum Ueus tribuit doguslata. tandom a.l exleriorum scnsuum usum redirol. Et quia suavitalom illam dulcom supor mcl
insensibilis,
et

in

Danti ctiam offensionem gravafuit noc invcctivis illum verbis


nohis

sed dixil pacificc


indulffcat
..

Uuaro hoc

fecisti ?

Deus

favum cordis pallato degustare consuovei-at, non diobus neque noctibus a colloquiis diy.nis et oraliono cessahat, ut vel jam oblato sihi a Doo valerct devolionis

Sicmensejusbcneconscia,corde
Doi,

taciteconabaturcontinuepalicntiamconservarc.
iitfff

saporis

dulcore diutius pcrfrui vcl novi dulcodine mcreretur in benedicl.onihus

(ummd

15 Sciens quorme ramuia


vivi

quod

illi

lapides

in

c^dificio

C(Elestis
in

Icrusalem
Iribulationcs

collocandi,

expoliri

dobcrent
per

hoc mundo

lunsionihus et
oi^ortcrel

Domini pr.wniri. Ne autem f-imihantatis sua;arcanum illi cum Deo commune ot devodonis ipsms cxorcilium posset ab assislcnlihus au! I'''-t-'P'J"
aliqualiter
solitaria

nrUuris
riosam
nusque'

miillasquc

impediri, ad orandum loca quffirehai

Iransireadillamsupornamsloriametpatriam^lototara

vol

orans

in

ecclcsia

suh

P'-^"

se aquis

passionum
atlrivit.

exposuit,

cor-

suum absque compassione


flapellis

multis jugiter

castigationum
multi

Maceravit cnim se

^^^ poluit obunihraculis ab mtuenlium ocul.s quantum gcmitus ct susp.ria, vi occultavit, quamvis per prodivini amoris extorta, secreti.m ejus sapius

quod ieiunlis et abstincntiisquotidie adco magnis, mi.-abantur, quomodo fmmina tam dcbilis et
delicata
i

dorotur.
18

Lacrimarum namque pronuv.is


ct facies ejus
^-x

ips.us
^'i^ec-

pe

et

iissiduitas

potcrat

hujusmodi cruciamina suslinere.


pl

fundebanlur maxiHie.

'O-

uit n mquo B Ab ut pis ibus lec domir^Ts aut in

rihus annis a cihis carnalihus,

acticiniis

utcbatur, nisi dicbus

rostivitnlihus

magnis. Pancm

et

iram

cou
nc
s

dobat sa^pissimc, pr^cipue

fcria vi et

obducta pa lore E m, quasi in vul.um quandnque "in tahalur angol gralia dulcidum ei dilorM.s lulern.^ consol.mnn.s vemsset ad ter arridebat. Quantumcumque n.ane
nihus multis attenuata

macie

et

1^8

m
ei

viMlii
H^^^^^

Alii

quoque temporihus
fuit

ecclcsiam, abinde tamen


nisi

aliis

recedenDbu

non
,

p"ne g

contonta

pulmcnlo. De
decocla
foslis.

v^no auirl'dicaur non invenio,

cum aqua

Zuoi
St
s

tct

"110

bibcrot vik in
et

meridiem, dum c.rca horam recessit, vesperarum sumere volebat corpons a imontu.n Nam. ut quidam delcclantur ir. epubs ct qua.run
post

d carn
(le

S bos
in
auiieritas.

zona, ona

d .rum ferebat cilicium,


contorta,

lum-

sapores
ipsa
et

quorum ^li' D>'"^j:*13"


lortuia
.

st.-ingehat

tantum ut ex tah
,6

pxnlcerarelur caro exulcerarelur


.t

variis corporahhus cib.s et poculis s c muilo amplius delectabatur in hyn.nis et psalmis atque spiritualibus canticis, in pi-nunoMOF^_^^^^^ snpplex ^^ pLtralione totius corporis. di.m
in

^^^^^^'

Una 'antu.o

a un. .

;'

naiim >
?'

imnlici
^ ^

"

Doniinum oxorabat.

%,,,,,,

El boc pra^cipue sibi niagnas ,ieias, ,uan,lo haborc et audi,. pole-

quia ca.l,;s,em

a.m
dum
in

,.e,.

w^

.^^^

^^J^
'"
'^;

^^^^^^

eJum. cul.um
et

.,u,.,e

Civinn-n

"VeSn^T^TJTZ^^:::^^^^^ more u,lat,s mali lempo,.e


(libus.

aeco.abat p,.omovi,aue mnls


,,,

no.Ii.us orna,e,npcr
myilice

nuda l.umo,

,,,i,
ita

,^,,.^i^^,

solito plantis stans,


f-

sibi

'''''^ famula Vi',: '^l'""''' I, .u_s ^ 'ccj ndc necessitate cogeba lur Cedens cr.o d P r non posset ^pl-us sus ,ne,.c. a quo s.elcat ad locum tem, pcdisscquam m o quod dum fcnsset, mtrab

^'^ <'-'-l, -";-"^^ '"'''" ,;; ,psam

.e.Idl^^.Tn Oeum,
gf,

benefica pi,.ta.e inCin.ba.


idif.',.ntibus

"If

ad arf proximum,
p^_^^_^ _^^^^

libc.alite,-

eleemo^^^,^_

^^ ^^^^^^,,^ ^^

^^^,^_^

>

soms
^

manas.cria
.

commo,.a.ibus,
^

II

^^^^

^^

starc p,.=ecepit,

mins,

n H" a>stua,is sensil calorem, nt fervor virtutemirificaefficacam babc,.el

"

"
'

,^ ^^^^^^,^^^^^

^^^^^^,^^_

carne

"^^^, ''^^;""!'^
f ''J^*'
''

^,

nu.ienlibus parvulos frEminis indi^,,e,icia

culctns aut pulvmanancillie. Non in mollioribus abubuB.sed insaccodepaleis.autsuperbgncas


las post

';;.,,
,,,^

in.pendebat,

cl

modicm.

d 1'"csceb t longas ora.ionum vig,I,as snper stramma pos o nisi forte fili.ro
qu,et,s g.'aa rc c-

^^^^^^^..J,, ""
"''''^

7^;^
^

, ,e

p,.o

auxil,o vcni.n.en,

,1

qocun,que
pape,.cs

aliquando corpusculum d,.bile sm disciplinis carncs cmpor, varet. Atrocihns nec contcn.a pl g,s singulis laceravil noctibus propn,s, qu,n c.,a,n quibus sc aniigebat manibus sangmn.s a qm usd tn L|>e usque ad eflusion..m
,

P'''^ ;'";;,.,, ,,. ,ineia,os, at pcsonacq^|^ '"'";^^ , ,i, ido ncccssa,.ia

^,,,;;

,(,

suan,

"";^^'
^

^^^ J ^^"^\J^^^
?^p
...^c|U'_^_^.^.^^__^-

morlcn j;^\'^^e, qui ducebantur ad


p,.o quiivos qnoque, ct detentos alicno oppressos et ^^e
^^_^^

^,.^^^.

,,, p,..,,, ,1,,.,,-

gtsua conludt.a .''J'. Tot et lans genuncxionibus pugnis '-=q"ales, de eon mnua. ut quidam globi, ipsis g.nibus dem genuum carnibus exu,.gentcs.

dominabus se laccret sibi familiaribus

.'

'

(,;, pictatis dispensavi,

dc boms

^^^^^^^^

^u'.
_^^^_^,

u-\bum,]o pauperibus. sed eam dc magn.s ,,e,uii,.. ..claNando, ut


i,^,,^,,,,,,

-^^^^.^^^^^

adh;E,erent.
fievoUmis
fervor

17 Afflictionc discretione tamc, pra>via.


lius,

assidua

,r..,finni mort.ficat.om

nrni.^ ca.n.s, '.'','

pars sua^ neccssitatibus


.

tanto

magis

in

q'''"."V'*''''*'^"' prolcctu vigo,.c si..r.tus et

modica remanei.ct. M dum posset opus m.se,..r,ee,.ont. ita quod non maritum suu,,,, ul p.o ea 'cordiae adimplcre, ncora.
^^
satislaccrel

^^^

,ix ei p,o suis et lamil.a!

J.

T. B.

abundantius
et

de

vila

et

miraculis

ipsius

posui,

m
miracvla
:

ata

CXOI
etiani

lilale

:torum
viribus, (Mvina
porficerc,

di<

pronriis

passionisquc Ch.isU

adscripsit.

Quam

ct

nos, qui
claritas

vii-lulc

in

recurrcnlibus,

nagilabanl. AcJ se cgo necessitalibus dcsidc.ia corporis quam spirUus tam pro

possct

quod proxiniorum ab ca

mus,
el

tc jan.

nunc paterna

airalim postu-

intcrpcllanlibns mcritis lamils, ut, ejus pro nobis

fuit auxilian sccunrcmovcnrlo incommodo. polcns vohintatis. Nam curabat dum divi..* bc.cplacitum

precibus, gratiae tuae, cordibus nostris lumen infundas ct post pra^sentcs miserias nos parlicipes hicc Sancta nunc in esse facias gaudiorum, quibus
cCElcstibus fruitur per Chrislum Dominum noslrum, qui tccum ct cuu) Spiritu Sancto vivit et regnat per

libcrabat pei-icuhs languidos, iUuminabat ca?cos, et mulla hujus.iiodi, quae na(uct morti cxpositos;
sibi assistente ralcm cxcedcl)ant virtutcm, deitatis prsdiceniirilicc facicbat. Miilta quoque

cunctasrECuIasjficulorum. Amen.

B potcnlia.
bat

hUui-a

ct

pericula

declarabat.

quoriimdam mahlias, inolcstias ac Ad emendationcm quoque

st^creta deaniniarum quibusdam coni^cicntiarum abscondita delegcbat pniphctico spiritu. lictaque constaret plenius eam perfectionis culmini

gcnus g II. Saiictse Hedwigis illustrc ct pia in pucrili


nonnulla de cducatione foeniinea mea^tatc institutio
:

Et ut

appropintiuassc

per opcra

mcriloria

ct

prajcipue

ct cliam fervida Dci dilcclione ct g.-alia, muUorum n.ortem praedixit. Sic supernatu.-ali actione

suam

existens

adhuc

in

corruplibili

corporc qua^dam

dio sevo.

signa gloriosa^
Sancta obitvi

vilai

mortalibus cxhibcbat.

Appropinquanle autem vitiE ipsius termino, nammam Deus, qui cor cjus accendcrat pcr amoris
21
inlerius,

O.
cu,n

Hcdwigis, BorthokU, hrijus,


(1),
terlil, ju.rta

mmmis, jua-ta
Vsscr,^>^n

Sanctivarii

mira!)iles
cju.,

ci

dclcclalioncs,

quai sunt in

BxUlemm
(2),

A ndechse^ise Chroni-

Sra
n
i,

...quc in fincn, oslcndel,at tcrius,

quarti, ju.ta

^nuUan.

&,
'

un
igc

os'sciLt

suos

apparcntcs

visibililcr,

sanrallicion,lo el invitan(l,'a.l

convivium, qnod
.locum-

se d

ibns pra.paravit.

Dum cnim jam

bcre

Sanc ta
tes

Bcata Mnria^lag.lalcna, Sancta Calharina, Thccla, plurcs quoque alii Sancti advcnicn-

lon

bantnr

cum

ea

Cui dnbium, qnin

de

,ui,Ui, imo jasta L,u. ,^""', f'"'!^'^";/" Ro tliundccimi, coniti, Arutcchscm^ ct Aonct,s -'^ru:tasjo^ .cui. filia fuit. IIxc vc,-o numcrorum a,,u,t.us^o,^uvm^, vcnit c^ ra,-ictatc or,r,i.uun, conutatus ^^^^dccHcns alii at. adcptimxe guum .\rnutpho,duce Bojau^, anno alii a sato,r .jc,,tis,

IsUu :i:
C mini

conlerrcnt, ct de clcsti gaud.o, cui

jam appropinquabat, cnm ea eoUationem habcrcnl? Transiil antcn! fclici cxitn ,lc hoc ,nun,lo anno do-

Ckr,st.m ,5, '^^^'"7'/ "''''-^^^^r^lS cunt. Ex quo jani cla,rt S. '-'''^^S " f
sirna stirpe v,-od,u-se.

MCCXLm,

idibus Octobris. Quis

umquam
,lc

potuit

'''^'^'ZtS^FtZ sanctos nacta cst j,rosaptxsux '"" ," 5'


cs Andcchsiornn, ncntc
<i'. P'-''''y'"^

dubilare, quin de exilio ad

pal.iam,

labore ad

fc,-tnr ,y.

It.

"!
pm
l'>

^'f,^

requicm, de m<i;rore ad in,l,.ficientem consolationcm dcccdcns n.ox transicril, cun. futu,.* glori*

t^nti^jua prohai>,Ucr

/^""''"f^f ".*-nXmW/u;oit,7 Strahon. Dm,M-^^-l_


qu
de
<;,

qusdam
corporc

indicia stalim post exitum anima. in ipsius

ssculo nono. Sollc,;.us noslei


lu,n
v,ii

lucnlcntcr

omnibi,s
,..v

apparc,-cnl ?

Nam

spccMern
Aa,jusii

die,n ass,g,,at.

coa^l

suo

color, qui prius in ca

allbctionibus ct a-g,itudine
i cando,-cm nivcum
flos

(6),

atque

Commenta.'^

fucrat pallidus sivc c.-erulcus,


cst

mutatus.

Cna,
jam

vc,-o

cjusel labia vclnti


c,.nt,'a

ru-

quo irevcn Vda,n B.Ratha,-d, ut,u,n iste Beatus ^'''^^':;;;^^^,


dus,

^^'f^tmcZ

bcus rutilabanl, c.xhalabat quoqne


cinii et carnis
,1

n,orti-

utjMe qui

,^mcipmm

^^ZZ^

corrupla; naluivam o.lor suavcpta

It.tholdo, qui B. natha,-do


tit (7),

"'"'''"f;',^,,,. jumo, aul coxius 6^

olens do
garitffi

illo

vencrabili corpure, quod polius iiiarfuneri dcbuit atquc decuit comj^arari.

qnam

Bathonis nCeriiorvroindcesset B. Bassonis seu

..

lllius

mirandi jucundilas spcctaculi dolorcm mte-

nus.rjuum hio

existat,^^ condicti Bathotdi fdius

rcntium mortcm ejus bcne potcrat miligarc,

dum

siarel caput sitrins

Haiholdum

fuisse.

Sed GabrMu

ex cvidentibussignis cjus se jam intelligercnt patrociniuni hal)ituros iii codis, cujus consortium eos
in lerris relinqucrc oi)ortebat.
f/

Boicas scnitatus Buat, qui accuratUsinie originc^ in-wc'pcm^^ nullum quidcm hujiis nomiriis
est,

rrfhra mira-

22

Cum enim
facere

corpus ipsius

nondum
cst

terrse

com-

?tn im Andech^iana cieneahcjia invenii l8) ; ai^^^^^^^ t},oms9enusetannumfuneOrcmignorc.rese


laudaius
.^criptor (9).

niln-

mendatum
multa
(1)

iuissct,

Dcus

dignatus
et

per

eam

mhilominus

^^'

mirabilia

postmodum

pluribus

accenscamus
(6) T.

B. Virum, facit aliquid,

^'^'^''f'^"^;';' quod u.

Vies

[les

SS.

xvn Orlobr

Klnst. Andeclis. 1). t>. Boic. Domus, l. U. j>.

Edit. Lovan. (2) Chronick de {') Kiiiacopat. Brimbi^rt:.. ji. li-i. 0} Orig. "M. Muibom. Hor. GtriD., 1. 1, p. Ii8i. i^)

n AuK
t.

Boic..

U, p.

m. -

n.

Saiicta, 3M.-C7) naaer. Bavar.


(3)

1. 1,

p.

15^-W

Ibid- P-

&'

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS


.

203
;

tho dioatur

anno 959

tenuisse

Sundergovix comita-

Boleslni Pudici, Cyacovieyisls ducis, conjugeru

sed

i.

V.

n.

nb tum (1), quem possessum scinius anno 080 primus AndechArnul})ho IIl, avo Dcrllwldi, qui

prolixior currcret scrmo nosfer,


su/fwiui)

et,

quw

retulimu-Sj

Hathohelhca scnsem occupavit (2). Ferebatur porro Germanix mfesios et laude adversus harharos
: Werthensis ccenobii fxmdationc est, anno, ut supra viXIX Jwtiii, qui eideni festus sequitur dimus, ineerto (3). Et hactenus diciis Conradum, ConstnnticneodemccnsuhabcndumS.

t ad moustrandunt S. Ilutlw igi non defuisse CTempla domestwa^iiupe iiint(irrhn\(jH^qtie ipsa ad seros m'potes fidcli Iradiiionc demandarct.

dlustris

obiit

26 Sanctitatis gloriam cuniulavitetiam sangidnis fjMdem nnbilitas, cujus eTplicatio plerntnrjue cum ip.si- Legcndis conjungitur. sub titulo Tractatus seu Spcculi
gonealtigiiD S. Ilcdwigis. Ihijus opuscidi

gefttis.

non

eui/i-

sem
die,

Germania ejyiscopum, cujus Acta dahlmus, Ilassa quo colitur, xxvi Novemhi-is; hic enim ex
in

dem

anctorem orbitrm-, qui


id

et

utriusque legendse,
pos-

quamvis

primo aspectu suadere aliquatenus

Aitorseulieata, Itathonis sorore,nupta Ilcnrico,

set ejus in variis

fiensicomiti, prodiit: obiit

ano 976

(4).

Andech-

cpiscopus Bam si<fnis adscribitur quoque S. Otto I anno bergensis et Po.r.cranorum Aposiolus, qui jnwobiit (5). Ast Sollerius in CommentarJo 1139 Andechsiana vio ejus Vitse addiemuJuliihanc cum
adstn-uere gente necessitudinem rejecit (6), quam Andcchsensis cQmobii supnititur P. Fripcis, nohis, quibus prior (7) utrum feliciter, dijudicare
;

manuscriptis insertio ante otAalioncm, de qua nnm. 5 et seq., egimus; undepronum Spcculi unum eumfu concludcre Legcndarum et Verum ido)niiino vetatdiverdemque esseauctorem. hic cnim sitas inter biographum et gcnenlogistam
:

Bertholdum eju^sque fxlium Ottonem marchixmem de recte nuncuIhfsterich scu Isiria' et Ayulechsensem paty\um.l\dumhiograj)hus num. 1 omisso Andechsensigenere,Badensem.marchionemetcomitem
Tijrofcnsem

lucuhi-atio deest,

non

licet.

Certe jEmiliam, Vsser-

nominatomnino

false.

C:Pterum facile

mann, agens
Sollerii (8),

de S. Ottone amplectitur senientiam opinaiurque errorem inde manasse,

mihipersuascrimelinrngenealogistaynantcannum epoI300.ycr?7?s/we, quumin Tractaln suonullum


steri^S.\\Q<\\\\^\^nominet,quiantefnemsxcuil\m Legen- E crstiterit. Ilanc genealogiam ad calcem

s.rculo episcojxus, quod Otio II, Bamhergensis eodem B ex A7idevhscnsi familia cum S. Otionc I confusus

non
zel,

dcV majoris,

secundum

editioyiem Cl. Gustaoi Sten-

fueriii^).
initr

quos SS.
et

Mathildis

EiUabetha*

25 Sed enim si viros quosd-tm suadet sanior ecensu A ndechsianwgeniis expungere licet de feminis, qu^ sumcri.ns, certiora afjirmarc princijyalemfamiliam illuvirtutum laudc

sanctiiatcin.vgr.es

dalnmus, s^d^jiciemusque anno'.atio7ies,


editore,

tum ct

marum

depromptas. ipso doctisHmo amrlissimus vidcatur iste Tractatus Sedquamvis stirpcm magenealogicus, auctor tamen sotam

tum ex

aliis

straru7it. Clara,

imprimisest memoriaS. Mcchtildis

ternam
ejiisdem

patris recenset, quia, ait, de progenitoribus


Sanclffi

ahbatissx, fiUx Berciholscu Mathildis, Virgini^ et Die.m-nsis, Andcchsensis comitism, dis fundaloris monaslcrio fer>a ii in fundato a jMtre

mulla

non

didici.

pro co quod

scriptaauldocloresdeipsishabcrciionpotui,quamvis dubio prodierit de valde prosapia


et ipsc proctil

qus- coliiur post

annum dominicam Tnnitatis : obiit circa suh d\e vn-gmcagun.nu....^.^-^ cia hac Virginc agunt nostn 1100 De Sancia sorortmtii.EuXXXI Maji (11). Ejusdem Sancta
habent notnmb anno ItSO: SgUogen hisioricam die xv JunH (12). Sed /^- --1^';;; ^^ celebritate omnes superat ^/^ ^^

nobili.

compendtosc Ilunc scriptoris nostri hiatum qua^ dc originibus Andech.uan^ imidehimus per ea

^iis tradisupra ff^"'*^ "^


^^''"^^^^^^^

audatus comes Du liuat. . ^d Ratoldum Patcmum ,. ,^,-, ^^


-

^Umia,abbatissamonasteriiS.At..s;q^u^^^^^^^^^

J^J^^^^^Z^plA.sa^
c,.cis, Ulos e. dgnostis

^f (jCi ti mit, JJ. rit(i\Mo'^ Thurinqiss ducxssa, qnie ex Sanctam nostram habuit sorore nata, maierteram illusiravit noh,Ussnnus vir Eju. rcs gestas egregie Montalembert, qui hodir .^tcr j^r:.crpr^
Cirolus dc
die
eti

'/'^^

^ t^^^^^^^lsqL
nr.linat

enim genealoSchirensilms ortum trahere (14). Ita

eminet. rei CatlvlicH' pugiles

fl'^^"'-';'^:;^ "^Z':^/;;';;,'^"^

3^^^^^^^ ~' r!T^^^^ ratione TS^'r^hac ^" ^^


'

AdaWertus, comes in Trungau^circa marcluo^,, ,,, Uuipaldun.


^-^^'^^^'^ '-^-

cntingcbant Uut-

COniunCtOS,V.

g. O. uau^w^^^.y^^-^y"-'

""

'

atncpotem norum. Tolo.wum cjnscopum,

pr.vdutx

B. Cunegundem, Gertrudis, ejusdemque ncpicm,

Arnulphus, Luitpaldi

aiius,

dux Bojaria^

a.

908 f 937
ll9).

(18).

954 Arnulphus H, comes palalinus t


Bertholdus
11,

comcs Scbyronsis occisus

a.

955

(20).

Arnulphus

11,

comes Sundergovi

J t circa 1010. \Hov Adelhaid


Krcdericus

(-21).

I.

comes
(24).

Arnulphus IV dictus Bollator *


1025-1046

de Riddershusa

1025-1040

(22).

Otto

comcs Schryrensis t
Wilielsbachii,

070

(25*.

f^x

Arnulphus

^.^"'^%;i\l"S^23^'''''^ (2J). Atlilensisa. 10i3t 1080

V,

nuo JUO

domus Bavanca ho

jierna (20).

'M. -K)^Ha;^r^?"ii/: M^^^ffi^^j^^^L(5)Bu.Wrxv..Oo1ub V.ed.s Ikd^^^^^^^


p.
3f,7 ul

;;"-'
(Ui)

s't 'i-.\^':
Ubsemum.
Arnul(iiuis

smi.-

1)

Bui ur,

J'

'

-^"{.'o' 1.^1^

204

DE

S.

HEDWIGE VIDUA.
et Anciochs

Arnulphus VI. comos (lo Dies.en Ux. Agncs pra^Ws llnllpnsis f circa 1120. Fornbach (1)do
BerlhoUh.s IX (II), "..^^.^"''C^o^J^/^d; Ux. bopnid oe dalor Diessensis + 1160. Animcrlhal (2).

Ux. Poppo, comes de Andechs. Chunissa fie Truhondingcn,

improlis

(3j.

Bcrlhohius X (III), comes de Andcchs, marchio Istrije t 1IJde Ux. llodwiir. filia Conra'li Dachau, diicis Dalmaliae (4).

Ollo

II,

S.

Mathildis,

episc.

Bambcrg. 1177 t 119t>

abbat, tc.llG0(6).
*5)-

Bertholdus
IstriK,

marchio XI (IV) .de Amlechs, dux Dalmalu-e el Meraniae t 1204. Uxor Agncs de Roclilitz (7).

Effberfus,

Bertholdus,

Ilenricus,

Olto

I,

S.

Hedwigis
Barbati,

A^nes,
seu Maria,
dicta uxor Philippi Aue. reg.
Galliae.

cpisc.Bamberff

pajnarch
quiicj. a.

1203
(8).

A1218

marchio
Istriae

dux Meraniae t I23illl).

uxor Hcnrici
ducis Siicsiae, tl2'3.

Gcrtrudis, ux. Andrcae, rcpis llungariee,


I

1237

t 1251(9).

t 1228

(10).

(13).

I
Otto
II,

t
familiae ultimus,

1201

(12).

S.

EUSABETH,

t 1248
.
er Berlholdo, non UoravicB,
^

(14).

ViduaLudovici, ducisThuringiiE,t1231.

<;

Hprlwiois

mfrem non
'

pauci

tnm

Mermi ad Andcchsensem fomiliam

perti-

psitqnoque Bievio,nmn '^o"'^"'"

Sancia-nosir^addem:..nOciobus.Atque^dqut^

timamhiri^-m),ori^^ntern versus:aiqueulqmdem,

dcm errore manifeslo, qmm

Morov.o s,tcuIo xii aliis Hedwirjiana palrcm dominispareret, ac dooumcnta Meraniw vocarent. Sancta'sine ambogibus ducem
utriusque appellaCausrimerroris facilecredidcrim, consonantiam-, propagot^tor qualemcumque
tionis

^^^Zm^^^^^^^ geographwse, ah Abrahamo est, qnoniam nmppx


lxv, OrieUoeThibitn- in rhcairoOrbis terroru/m Tab.
ea-hibent

adhuc locum, ad orientalem


aliis

Istrix

orom
(24),

sitam, qui Mcrnfels,

Mahrenfels dictus

^foravi^

quam MeranuB

noiitia,

tandem

ipse illius
.^

Quis rupcm Maronicamcommodesignificarepote^t.


"^.

provmctssilus,

qm

'^^'.*^"^*'^""____,,_.^

minus AstaliisdominisparutsscMoravtam,quando
/?e/-(/.oWus,S.Hcdwigis pater, Andcchsensemiene-

riam

,^:^,^,,^ sedis aeniis. )yrimeev3e ,,,1.1, geniis,

adMeranum,

Tyrolense Tyrotense

diplomaiicus MobotconiHaium, momtrat Codes 1830 editus ; in ravix a CL Ah/o/.w lioczck anno occwrit nobis Otto, dux Olomuquo mino 1151
ajini censis (15), qui in alio diplomaie
1

Quo casu Merant^ caslrum, traductum non fuissc? quama Tyrolensi titulusab plaga Dalmatica polius,
castro deducendus esset.

160 vocatur
J Ittipera-

30 Porrolslt-uvma^cUaalqueadeoMcront^ducaiusadAtulcchscnscmfomiHamdcvoluiavideniwr
circa

^^^^"^

, .

dux
tor

Moravictisium

(16).

Quu.n Fridcricus

annum
i

anno 1158 concmmet Wladislao, Bohemix 1101} ^ucavii nc hoc suduci usutn regalis circuli fereiuli, cavit 7ic duci, usum reaais circuU tereiuu,
cjno certe

Bcrtholdus,
i^^iusno. Erasm.

FroUch, """ ,<;...-.,

occurnt Chrisii 1173,^uo primum dccoratus. Rctn explt-cat hoc tiiulo msuo socictaiis nosPr^ prcsbyter
,

t,^ ^nn
ducum

iv

e?^

C Pragen.. vel Olo,nuoeruiimponi possct,


sujnilicabatnr

Qua porro,
tnbus

""":

Moravium lum ad

reges

Bohemi^

Islrue, qua. ^'^''""

prtLissc

(17,.

Anno dein

UU

^' ,^^;^''", ,rvera., ad AnUendis e in


(.6,,

J^
ci

Carinlhia! in

Vdalricus. Mora-

^'^^^^J^'^^ 'd
irSiom^ "
'^'

la-

Irum

du.,.n..pedit.onem,t.lica.nrrofccturu.,

J-^s.o^^

confert Ecclesix

OlomucenH mliam

W-

'''"icm

buh

Aintensis

ubi

appcUationcmassumuntquoqueFridericusduTliohcmi.Tonno 1180(19), Wladimirus anno 1191 i20) omnia abunde et WiadUlaus anno 1199 (21). C"* Andechsenses ^min/iuam ostendunt MoravUim ad
spcctassc.

circa leg.tur''"f'"''

annum mclx

Be,.,uu,s coines de

ducis ac P'-^^^;^^ Andcchscn, cognatus Uenrici frater et llcrmannus lU-nricus, dux Kariuthi^ fugit, a^aquidem
.,

ducis

...

Gognalionis ratio nos

mcn

ipse cognalionis tiiulus

satis esse

v.debaUir

ml

MrranioB

duce

29 Bevtholdus, Sanctaenosirxparens, inSpeculo genealogico iiifra dando, vocatur duj: Meranix et

ul circa aut

dux Carinthue annufn mclxxiii Hermannus,


improles.

(cuius fratres dccesserant

marchio dc Hyslerreich,

sive Istrix, qu3e

hodiemx

Dalmaiiae Auslriucie pars esi. Pleriquc auiumaiU Meranix a/ppeilationem esse derivandam a caslro

a'>fl"\^l'f anno habeaut admoduin infantes eo e aut ^b impcrato marchiam IstricE darct, ret) con iti II. dandam curarel cognalo suo Bertlioldo

nondum

Meran, quod vix milliari germanico a Tyroli castro distat, undc hodiernuscomitaius Tgrolensis nomen suummuiuat^xsestyn). Licet inficiasnoneantj cas-

de Audochs,

quom

tilulo

marcbionis

citaius ceps usum faisse docet coxuis. variis monumcntis

^^^'fj^^' Erasm. F^olicn

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


31

205
iUeqitime conjxmcta,
J.

Annm S. Hcdwigis natalis incertiisest


ejus
Vita

Unu-n
3

Axigusto,

Francorttm. rrgi,

V. H.

an. in

amppe qxwd cmstH ex

num.

psa

anno 1?01 c vitadeccssit.Nisi itnque nimicm inter vcHinySj tres sororps xlatis disporit^ttem statxiere
satis

lulcm ratnula Duniini, annosduodecim, magnifico


Slcsia;
ct

Iledwigis. habens
principi

a^talis
(

manifestum

est

rctinendam essc cpocham a

llcnnco,

uc.

Son.mersbergius

jungeba ur. Poloni malrimonialiterrabla ge,u;,lng,ca n\) porroi,,


<7/'ff";

Somrncrsbcrgioassignatam.Exhaciemisdictisliquet nonundccumqve prohandti m esse breviorcm Lpgcn-

nuptias istus a,mo 1186

^nde proaum

est

dam, quam appensain dicit Sommersl)croius(Mtumulo S. (ledwigis, m gua legitur (nisi forte typothctw vitium
filiam
sit)

JlicarcSancta,nnost,-a;..anno\miucempr,mnm
aspejUse. Ne<,ue controversix opinionem fulcssetSoinsua,r, de anno nuptiarum
mersbergius certo documento
conjecturis i/si est,
:

locus esseposset,

si

slaviensi,

suam, B. anno 1178. Hactenus de an/no Sanclx

coUocavit Berlholdus nuptiim Hedwigoii, llcnrico, duci Wrati:

verum isto deficenle,

iisque probabilibus, quibus et

natalict nupdali. 34 A sua ail hiographus

num.

2,

puerilia cor

,.

aprenM-

donec cert,ora nobis inl,s;-endu,n cssearbitramur, Hen,;cus,S.\iededoceri possimus. Videhir scilicel


wigis

gerens senile. satayebat

lcvitat.-s

vitando,

honos '>-e.icia.

natu ma:ri,nus, jam a,mo 1210 aut vitseattigisse : etenim 1211 annosvj-iles, id esl XXV inler ipsum el fralrem suum, O)i?iol213, pa,-tito Crispiim, qui et ipseja,n togamvirilem
filius

fugcre juvenilcs. assuesccre morcs et insolenlias quoque innoccntis vita mundiliam honeFovendo
slali

tem

dihgcnsomper et discipUnae dabat opcram suis, pricter opcribus In omnibus iis et aliis
deputatos a progenilonbussuis informalionem morum rectores basibi

Conradum

homines, quos

estinter fratres, induerat, iinperio, contentwexorta et paulo prs-lio, fugalus est Conradus co,nmissoqne llcvicus functu.s.Jam vc,-o si anno 1210

ad bonorum Sanctum, qui bcbat, eruditorcm habuit Spiritum Deum docuit etabslinere abinfantia ipsam timere

posl vita

annum, ejtisnat,viqesimum quinlum numerabat incidit undc proannum 1186 a,U 1187
vitas in
:

babililcr staluilur alteruter

annus, cuimiplixSan:

animam abomnipcccatu, ita ut mundam sorvarct Unde numquam concupisccnlia. suam ab omni ncque E ludentibus roprchcnsibiliter se miscuit

cla nostrse sint conncctcndie


Sanct.r nalalls in

qua propter annus


1 17-'.

cum cum

iis,

annum

Cl-isti

aut seguen-

se pricbebat.

parlicipcm qui in lovilalibus ambulabant, Nam in aetate pucrili in clauslro


studio ct
in

tcm
nubitquc Hvn
riro Silesice.

slabilitiir.

slatuimus 32 Neque hsec temere


in sua lli.storia Pohnica anno 1213 (2) Tam virili setatc
:

Dlugnssus envm narral ..equentia sub


;

quarum Kicingo sacras liUcras didicit, ulilitcr, ac tempus in juvontutc cxpendit


inlcUcctu

earum

postmodum

consolalionis inlernae ct de-

Uuci,

ricus Wralislaviensis

et

Slcsi;e

dux,

quam viridi Hcncum felici ct

votionishausitgraliamafnuonlcr. Ex hisce vcrbis pcpercASseparcntes.ul liquetnullicurw cl i.uhistriiP

consorte sua, in prospera bcala Hedwige, tomina traducta, magna uterque conct a:quabili fortuna dum jain tempestate sub media pace,

miam..niamnedmgomadoinnemvirtulemwforwarent simulquc crudirent


iis

artibus,qux

Iwminam

iugum

obrulus est Duorum occi.luam vergerent aetalcm, Ilenrici et Conradi, siduidem filiorum. videlicet qui usque in virilc robur nui Crispus voralus est, ratertius Bolcslaus fato sub
ivascral,

nohi)cm deccat. Vita S. Ueclie, ahbatiss:e ad Ma>num monasterio in

Porrojamactum fuitdc Kitzingensi


:

unumaddcndum ad dicm xv Octobris (4) nt,quoniam S. \hH\ss\^\% infans, id tur


*

hic videest

ante
istud

dum jam

clus csset, livuroso inter

lUos
Esau,

serpente

colUde-

bantur odio; alterum eventu.elcondilionc credercs,


Henricus,

alterum Jacob
staret
IIe(

ex

cum P "" P^^^


wi^u, duc.s
natu Con-

an incolucrit^dicawuseamdemnonhabuisseahammar nistram,quamBcrthamUJ,quievionastertumre.nt plura monumcnta 117:. ad 1195. de qua

vidctur, 1186. quo nu^ sis.c

monastcrmm

abanno
refert

pro

allero

genitrix

pater minorem Henricus siquidem dux

pcrfugmm 35 IneodemKitzingensiascetcrio Jatium.sibilihcrisquesuisali,uotpostannisinve^


ct

^milian. Usscrmann

(5).
.
.

,. occ.onf

radum

singulari
iUi

alVcctione

compleclens,
et

ga C B lle, wigi pe.-suadenle,


sibus Jesrinat. kl

Saxonia: consiregionem perpetua lU. ram, Lusatia;que autem, natu majorem, portione. Uen,-icum
Slesitis et

filiam desponsat

Lubucens

le -

ncptis, nit S. Ilcdwigis

S.

Elisahrih

Hungauca

fuite quando^mortuoconjugeLudovico. cxnilsa tu^ic quidcm KU-.noensMs nur;nqiai(^). Pr^^rat F Mathildis ahbat^sa Ulcu^^

W.v.t.slav.o,.-

cum
ex

.nolesto ct irato
natu.-ali

ammo

Con-

SanctJmL-a'sor.r, ta.menmentionemnonfacitSpcculumgenealogicum
,upra
n. 27.

radus

fer.-el,

et et

inst

nclu

Polo.n

Et

guum

amicus
n

facilis

blandus,

Teuton.c.s vero host.s

us Ecbertus, ncpotem

episcoostca Bamhcrgcnsis Elisabeth incastrum

smm

slissimus

fo,.et.

pa-ntum ord.nat.onem arm.s


cons
u.t

remanslt ^Bnfcnsicin, IranstuHssci,

tamen Sophu.

rescindere,

exe,-cituque

invasit.lc. Ea-

Polonorum et Lubucen ra r m comparato ium n.U.tibus et agminibus ulruinquc l,at, quibusvide,us


notabili

dum

preces i"V;.l>.he essen

Sanct^liUa, in

nasterio, cujus

demsummam

cx

Zm

pr^vscnpserat etua iis,qux Carolus Magnus

m Z^Js

ra pueilarmi

v. (8)

nolehat suiutdem,ut

iamanno\mv-ilem xtatem

a Ityisse, cui tuto

eirca an. 1186;

admmistratw, q,uTcom,niHi posset provinciarum gerenda. que apla foret ad bella Hedquidem faciunt, utnupUasS. 33 Atauc hxc nobis ponere anno 1186
liieat: a.n

ZZonisUiaan.onialibu^ rUrnunmqu^oblat^aparen^

^^

per^etuo remansur^ :^u.


nutriat,
ct

fem.-U
mfra
pr^sumat.

dmni infantersuas m Zrrta miUcre


^i

non
causa

aham

,.\.\^viceta.rdiusquam neque m,ilmcitinseasdem.Hatuereposs,i,,,us,utne,npeSa,,clanoslraaliq,ia,nxtalisp2ortlouemhaberedicm,rc,unsororibussu,s,Geit,ule,


Thuringi.T eni.ra nu.r S. Elisab,-tham

nutriendi

;^a?c

in Dci scrvit.o pcrse^ ipso loco finnitcr sccundum instituta Sanctorum voluorit, vcl

in

anno U07

Patrum scucanonicamauclonlatcm. cum Sophia ThuZlrcauidrm recte procedunt


}

..-.,

./....ofa.n.na.

Lantc
regi,
Xitttl

Eim,-udem K ((1*1'"'

initiums.culi.ntAndre. l^J^^j^^ ''' "^ (quam alu nupsit et Agnete ^ qax anno \\% Philippo nominanl),
''-'
'

..n qu:e reapsc Regulam !n rElisahcthJlilia, i rinaica, o. c.iisanffi"^ i r ;.;,/. ///r- 'm

Benedi^tinamap,idm-Migensesprofessa,abbiaaconsecuta esl. Verum. ui

iZdiqnm^rilvosiannos

'

,-"-'""""'*-';
Jiabem US

,,,..,.,..,..-.Vi'/;r?s"?:>. ^^^y-^L Muiilalembert. rol. t.l.i.\'-/-_:!'ior!lu!,{alembert. Vie de Sainie l/rol. Kpisc. wircyimrg, p. ii'1. l. 1,

ol.i.

(3)'s.:riptl.. (3) S.:riptl..

Vit)

("ij

206
J. V.
II.

DE

S.

HEDWIGE VIDUA.
los

llcdwigis in.tilul,hewus CT hiographo nostro, S. monifilfsi>ertempusal,caum apmt easdcm


lionis

dcunles,

simplici piopencre ct quasdam de goncaiogia u opibus (icstiluias, orl)alas parenlibus ac

mmUmorala
rit

ssc. xii avtnon datur intclligne legem Ca,rolinam exccptioncs non n,reviguisse amplivs, aut saltcm Ilarenbcrpassam fvisse. iluamvis Joann,

ut

istic

nonfuclcgitur, (jnamvis cerlc ohlota pursevcrarct. Lhnle in Dei servilio

aisumi.sil in

curam. E\

auibiis

alias

inclusit in

vero junxii mamonastorio ad virginalcni, alias pudiciliam conjugalem. Irimonio ad conscrvandani


Profecto
si

vmniuo certum

es.sct S.

Ilcdwigem

qaentes
nio

minimeassentiripossim

i/ui in
,

///^/ona Ercles^.v

pucllas; postea nupmonasterio Trebnicensidictns indnhitaium haberi deberct^ colhca^se,


turientes,
istic

cmtcndit [\) Gandcrsl.ei,nensi ostcndcre m fuisse sedcs optuua cnnino eirca initia sua vocat mtojns negasset, lilU.raium, et, quasi id tamen, post<,uam

rno

,k

edvcotionix bencficinm s,rcularibus virginitms impensum fuisse :vervm .qiiamvisin istosensnhunc

hcum

interpietcinT Cl Stenzcl, ip>e conlcxtus id

ZnMcnum
olum apud

ost,um,r,ni

dl^dicasset

salutarc .cl.olarum
clcricos

inslilu.um

non
in

probala; vila;,

scd cl,am
tur
a^

clarc 7wn cnuntiai. IIxc dicia sunto, circa argumentum,quodnemoadhuc,qvani\tmscio,tractavil duxi. Nmic ad ct idco qu^TSlionem indif/itandam Sa7iciam nostram \\G(\\\\sem, a qua paululum dig7-ssi

Ischolnstica) inuit, in re
tic

mul.nm

fallu

nostrorum trmporum

srnp.orcs,

dum

.lHco

c^md.ia omuia nil nisi Iminiscun.ur, quo sanclissimum


p,-osc.-iban. vite iusli.ulum
<,ubli..iior finis instiluti
:

scholas iudosvc pucrorum


illud

rehg.oss
,cl.-

.amquam non mullo


s.t,

monacbo,-um cx cultu
susccp.um
.n

pra-.sciplus .ionis ct divino .scrvilio


!id.cililium

cu. scbola;,

munus,

ul..'oquc

subs.-

dium

B dui.liccsscholas,
eTtc,;orcs,

Distinguit dcin Schatenvs labo,'antis Kcclesia;. et interiores pro ipsis monachis

Ua^^^ "''J'^!; ,7 ',..,,,(,.,,,,, artivm ndo,,memv,ctalem eircolcbnntur.TandemidafrirmatMUctor,monwhum


docendi c(jrio^/(.snullasumquam scholas, nec

mu-

simul, donec .meVm-a edoct,, ratam hahviinus Sommcr.<ibcrgii conjecturam, has nujtias j,,,i,,,^,, So,,,mc,-.,hcr,y,i conjectufam,hasnu,lias a^inum ChrsH [\SQ,celcbrntas fui.^sc. Maritvs

narravim^
circa

DE
su/muSj revertimur.

lil.

Fundalio coenobii Trebiiicensis sanclimonialium

Ordinis Cisterciensis.
S. Hedwiffcn in

vodcnncm
:

malrimomo

collo-

Hrancui,

silc-

nus adjvncta fvis


mohuntuf.

e.

Sanctxfuit Ilenricus

I,

qui avis Wladislao, duce

adhuc non occv)rit 37 Et re quidem vera mihi

lmpcraiorisfiiia{k), Silcsia ct Adclhcide, IlcnricilV

in antiqvis

wonvmcntis scbola puellarisapud moinsi forsan tnterior

nialium ca^nobium constituta,

aut sacrandis pro ipsis virginibus, Deosncratis ca>nobio sim ilc cn im quid in Gandcrshcirnensifuisse id } ost medium non om nino repugnaho. Ouamviset fuisse,testaturhiO' s^cuhnn nonum communc non
xxii .Margrnphus SS. Ilcrlindis et licnildisad diem tempus scripsisse videtur : En tii,quicirca istud

Berengarii, patrc Bolrsbio Aito cl matre Adclheide, ex Piastai-um genie, comitis Sulzbacensis, plia (5), jam a ?iono s.rculo Palonis dominanie J6). descendlctusetinm fuit Ilcnricus Barbatus seu Cum
dit:

Barha,quia, ut narrant Chronim Pohnorum [1), sua llcdwige pius princeps cum beatissima conjuge
fere

Iriginta

annis

amore

castilalis

simul
a

conli-

nenter viventcs,
coniugii ct

abstinncrunt
ipse

utrobiqiie

thoro

ejus vrrba

{?>\

In pra^diclo

mouasterio (Vatencina),

ob

grat.-e

rchgionis insigne, tonsurani

crudicndre, quo crcdilEC cranl bcalissimai virgincs desupcr spirituaH miscricordia, omni largiente

clcricalrm ct
gessit

dux Hcnricus ad instar Barbalus combaibali conversi, unde Dux

barbam

divino dognmic

plcnilcr

erant

cruditas

diversis

usibus divini
in

Ollicii

cl ccclcsiastici

ordinis, id cst

nccnon, legcndo, modulatione canlus, psallendo, quod nostris lcmporibus valde mirum cst, eliam scribendo alquc pinucndo, quod hujus ani robustissimis viris
i'

dic vi Dccernmunilcr cst nuncupatus. Dcfuncto succe-^sU Henncus, bris 1201 pairi, Boleslao AUo, ad annum cujusregni initia trnnquiUa fvcre usqvc

{"l^^guandojactadivisionercgnisuiinterfilfosjra'

termnn hellum ecrarsit, dequoquideminfraagcmus. p


39 6\)

etiam

._ .!, -..: .,Tr./w;(inna fceniinarum divcrsis modis ac varia composilione inslrnclffi, vidclifleri solet, honcstissinie fnerant

modo

in

oppidum onerosum vidclur. univcrsi opcris arle. quod manibus

Simili Nmui

^ra7ujtuunu..n., r;-f- '-- adhincgni tranquillifatcm ci prospcritatem


,

^ubiica^cofuv -^J^l^J^^^;;,
^^^^^^

Ouitlknricusadpromovcndumintcrpojnlaussvos erata:a>n^^r.r.in^.i^^.nirriuiin-ndouodmascimeutueeraia.ai' reVgionisspiriimn : ad quod mosrlme uttle instUuta, e qudms alia religiosa
ficarc ca-nohia et

auro cet ncndo cl tcxcndo, crcando ac sucndo, in componcndis, miris quo^pic ac marti:ariIiB in scrico
inmodiscxstitcrantopificcs.
()v^'

tum maxime manahant quidquid ad

religionem,

hactenus descri-

populum ad honos mores et artes omnes informore Ilenrici animo florens poierat. Obversahattir nempe
siatus

psimvssatisad.TquatameahibciitimagineminstitU' tion sfa^miiiCcT.qvalis cratssccuto viii quo vivebant


,

Francon ix

ex Kitzingensi asceterio sponsam


perfusiraverai.
ptore<

SS. Ilerlcndis

ct Henildis in

Bclqio,sedsimvlmon-

quas provincias ducens 6-wa??!, Hcdwigem, Nihilominus fuerc non pauciscnct Sucvidc,
libe-

stranteamdem insiiiuiionem posterioribus sa-culis multum degcnerasse : dicit enim id suistemporibus


valdc

rerum Silcsiucarum, qui ducis Barbati

mirum

esse.

Unde non vidc^nus qvo modo

Ilarenbcrgius cxprobrare poiucrii Schateno opiviioneni, quam pro viris non profitehatvr : pro fc^m inis
vero exiernis scholorn
c:t

Ecclesiam minus icquc a^stimaverunt. li(lcmcerielaudaruniconsiHaeorum,quipedeieniim foriunamecclesiarumetmonasterioi-u/marroserunh


ralitaten, in
ei

^empe tandem maxima cx parte sustulcrunt.

is-

stitisse

apudsanciimonialcs

tivsmodiopinatoresiwnanimadvertcrunt,convulso
repaguio, ndni semel, quo clerus res suas tuebatur,

uno fnohat argvmcnto

llorcnhcrgivs, crnt

nemje

amJeZd^e^^^^^^
lastica, scd

deinccpssacrmnsanciumforeivrb^.uilwdied^^^^^^

ex

isto officio

ncmo

facile scholam exie-

proletinnorum;iisdcmqucratiocwii^expugna'

riorem deducet. Vnvm dc hac re, exemplum,af}hriiosset,scilicetmonasteriumTrehnicense,aSanvtanostra\]ii6v.^\^cfundatum,inqvo, ait Biographusnosier num. 8, plures puellas nobi(1)

idemque incertum

fortxmasdomestiA;assinguhnimfamili^rum,ii onmiiempore impetitactdireptalucreoona st-ca.Porientosa istnalluciuatiopcpentnosnau


i.

horrendum moi^sirum, Socialismum seu uom


p. 30C.

u, D.

605.
i4j

-(2) Hist.-^^esph..lib.vin.p.346.Si;rii.it.

(3)

T.

Sommtrsb.

Uer. Silesiac, 1

1.

p. 304.

- (5) Ibid.,

111. p. :!R7.

(6)

Ibid., p. 300.

-(7)

Ibid.. P-

snium,

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


1

207
j.

smxim.

qttodbcllumwtenecmum indirU unwers.r


societutl, ingeniesquc

B. Hedwigis,

palor nobilo coenobium Trobniccnse


in

v.

n^

hominum.
prxsagii.

popuUscalinutates

construxil
feliciter

lilix,

quo

ipso et bcaia conjux illius

Res sihi sms pcr s,T;culaconti' dominii jnrc, iisdemposscssionis,


Ecclesia vinclicabat

eodem

nuatx, tituU:i et scop lonye Socialistas d^lendunt hodie forlunassuas adversus cleri divitias prxct qus: olim adocrsus : p-ivati passim, quamdiu valuerunt argumenta, qu:cqm adagitur de Ecclcsia,ai-probantur/tncluctabiliicr opuleritiam rciorversus civem quemiibel cjusqun
queri possxmt
sessione
:

prxr.ellention, quibus

mi^antcs, rcconditi sunt. Atquc hanc cxiusa m sulnndwarc vidcinr Hcnricus intitteris, da^ Et scicndum quod imo tis anno 1203, dkens (11) hunc Sanctimonialimn Onlinem iCistcrrlrnscvf)
:

prcelegi (prscclcgi

?).

qtiia

cum
pro

triplicis Onlinis
virilis

ia

lerra

mea

sinl claustra,

ad quae

sexus con-

fugorc potorat ct
claustralis

potost

saluto

aniniarum

quiotis rofri^MTium

nec cUtre video, qua ratione pomnt majestate, sanctitate et posarceri. Quando sua se quUl mtrum, religio dcfemlcre non valet :
si perditis

deerat

hominibus nihi! sacrum, nihil invioiabde

Sed modo misoricordiam fragilitas mulicbris claustro per Uei oxpiatione habere polcst confu^iium pro suorum In transcrifjcndo Somincrsbcrgio corpeccalorum.
muliobri.

soluiumodo soxui in sa?po mrtnoralo

conjugii, in famili.-E in jure dominii, /n vinculo agnoscatur? Ad fundaiiones Ilenrici necessitudine ducis expticandas progredimur.

rcxHocutioncsquasdam,quiescnsumvcrborumiurStensel babant, idquc ianto tihcrius, quod Adolp.

dkat
41

liticras (12) viiiose editasessc

fundationi^.

l"fl-^l"^"*

Sanctx conjwjis 40 Celebcrrima ncnrici ejusque Trebnicensis. Esi Trehnicium \\vA\\\i\%[undiUioesi


oppidum, 225G ijwolarum, duobus milliarihus Gcrmanicis WraiisUiviudiMans, cujusccclesiaS. Barinsignii, tholomxo sacra ci scputchro S. Hedwigis conventu sanctimonialium nrdinis hodie,sublaio
Cisiercicnsis, esi parorhiaiis

Totius rci scriem


:

hiscc verhiscomplectitur

^^f^J;.

Honricus, dux Wralislavicnsis et ^.^ Dlugossus {{^) ducissje lledSilosix, frcquontihus sure consortis,
wigis,
ftEniinffi

dcvotissimae et roligiosae, prccibus,

consiliis ct persuasionibus

pcrmotus,
tunc vide

in

ducatu
pr.re.)

suo et loco, qui

nunc (imo

ct

nmn.

cum

tribus preshgte-

ris{?*):rrcbmciumnomensuumsortiriswumdiciiwr
indigens, quia aliriuando a phran Pnionica nulUus re indigcrent, interrogaix moniales, nnm qua

appollalur Trzcbnica, tribus miiliaribus a WratisE lavicnsi civitate distante, fundat monastcrium san-

ctimonialium
monasterii

Ordiuis

Cisleroionsis,

suh

honore

et titulo S. Bartholomrei Aposloli.

Pro dole autem


,

Idtamen nuUiusse indigere (Irebmiz) respondisse.


fahulamsapit,

quonmm,

ut cr litteris fundafionis

destinaius, liquct, locus, monasteri^)

jam

antc noemissi

itom villas, oppidum Trzobnicouse Collowico, TuczLipnicam, Comoscham, Broinow. mandorff, HartlipdorlV, Sudlino, Lawor, Srankowa,
Rulzonico, ol pluros alias villas, consus ct introidonatione tus, qui pro millc porsonis suincorcnt,

men suumJrebnUiiuni,

sortiius fuerat

[% Suntqui
voti,

vi narrant cwnobium fundatuin fuissc

venationi operam dans ab nenrico,qui quadamdic inquonanc est ecclesi/i, infoveam pain ipso loco, incidit, quumque nulla lustA-em una cum equo suo
videreiur, votum concepit, si salufis spes affulgere perhutum evaderet, sdificandx istic ecclcsix (3).

pcrpetua contulit ct donavit, ducissa

B.

Iletlwige

abdicanti se juro dolalitii, quod in bonis monastcinscriptum. K fund.imonlis largilis habohat rio

autem tam ecdosiam


nastcriutn

B.

BafllioloiiUTi,

ot ejus officinas inilians,

quam momuro pulcheripsius porfocit

Verumtnmenlixccumliilcrisfundationisnonundeflenricus isiiusquaque conveniuni. Siquidem duw

somptuoso infra summavil ot anno 1219


rimo
et

annos quindocim conocclcsise

menlionem faciat : modi periculi aut voii numm sc id fundare in romissioSed solum profiteatur (4) saltitaribns increnem peccatomm suorum et pro
raenlis

animarnm

patris

et

matris et

omninm

progcnitorum lium ad honorem

siiorum,

omniunique

Christi

fide-

dcdicatioucm.Corapcrtumautemest, facto calculo, suniplus ecclosi?e et monasterii ad triginta millia marcarum Polonicarum ascondisso. Sub omnibus pra^dictum aulem quindocim annis, (luibus opus nullum malcficium, Hedwigis B. porficiebatur,

Uei Sanctaequc Mariee Virgmis

Aposloli. Nihilominuse.rsial et Bi'ati Bartimlom;ei ad dexleram alhodiedum in ccclesia suljlerranea,

quantocumquc scoloro in.piinatum. sivo per otjudices, capitis ricum ducom sive ojus ofTicialcs
scd qnemliliet damnanti scntonlia pormisit notari,
iaburihus, monastorii Trzdjniconsis applicabat
ut

Ilon-

nuncupatus, cuique ;diciiur porro hanc C mirabileseffectusadscnbuntur quo olim Henricus a<iuam esse vesligium paiudis in Traditur ei aiiud,quod dus pericliiaius esi (5). cxno.strx indolem accuratissime
taris fons,vutgo

S. [ledwiSQ

socundum
lahorc

culi)a

domeritum
vol

duriori vel

faciliori

dititurno

hroviori

tempore.

palralum

facinus expiarel. Kcnsi

mouialos,
accits

Kx monaslorio autem Bamborad suscipicndum illum locura


priefatum

suuvem Saiwtx tempore, primii:nempc ioto xdificandiTrebnwii mutc.taium,sedquoiquot nullumreum mortc fuis.se apud pcena plcctendi., deprecante
erant
ca.piiali

novum

lu-itnum,

monasfonum

mariium

ad opera in xdificio (msse causam lundati IreUda.mnatos. Tcriiam tandc.m edtiaaSom. nwiiamgmmt Chroaica Poimoruni, cxistuaat mersbergio[^\ctahAdolpho StcazcMuqu' Chronographumcircafirtemsxcutixmautinium^
iledwigfi
.

primaquo loco illius abbalissa incolore co-porunl, Gcrlrudis socunda Polrusza Almana fuit virgo (ilia. et tam in priet B. He.hvigis
,

Honrici ducis
railiis

quam
uno

ipso

immorari

sequentis viji^se

guocircanon minima iHi f^des propni^ atimhabendaestiniis,quxejus icmpora


(8],

et dcgorc mona.ster.o pra^d.c o pr^f.Uus pro fundando oaH nnjori commodUate alii acc^Dtus csi, licel se dux vonatiotnt,us oporam nl quod Hcnricus quidom palud,ipsum locum, tunc

conlum moniales m monasleno ahundanle. tempore, doto monasloru Mcirco autcm consuevcrant.
post,

Xr
d

guntXausamitaqueconstructtmnn^sternaae.rpo(Gerlrudis /itui nunt laudaia Chronica (9) Quae fuis.e Hedwigis cum dosponsata Hcnrici et S. occuh de WUtclsbacmai palatino Rheni ((mni
: 1

.r

cum

no
ra

m cum

"ius llutus,
alto

se aliter periculum e.,uo inoidens. non Iin.osa congene evitaturun. cxistimarel,


nisi invocassot ut amplius.

^nxd um ox
nisi

Philippun.,

regem Almani^ (ann.

1208)
est

propter

per aha loca .a familiaribtis cotnitibusquo

pcremptus qnod ct ipse postma<lum nollet, ?209(10))et ideo aUori nubero

(anno

S'u
voto

discurrentibus, forret
obstrinxisset.

opem nemo.

se

monasterium

sancHmonialium

insUuctu

DE
208
V.
J.

S.

HEDWIGE VIDUA.
ul
est

u.

ZZ
illic
c,

o"3nipnmi.m

funrtatunim.

Veruni

reperire

'>-inum
0,

ar,lunaue
"er

perinnorum a,licu o mu vola laci c polliceri el promissionum ab .mnimen oWivisci, Henrirus du^

Laudatus jEmilinnus tria enumerat q a.'iecteria, n episcopatu Cisicrciensium virginum


licet.

Bamherqensi.nta,vidclicetScliissclau{(>)JI>mmeis-

eron

{li et

Suis

exitio,

cum qua
;

fuera -iiutius lucta.us


e

crrpit

negligere

voti

.ui

cunclatorem
,

m.^^s

ali,uanlo temporc exl.ibens

quam "" Uo.em

huiusccmodi

nrrrata necssilate ' X te per Spirilun.


sa "

Henr.c m^ sub virum suu.n, .iucem m eam dicm nc emisisse et


inlellif-.ens,

nullum eorum TrcbmcesesBamneram mea scntentia,monialcs ctvnn locum dcdissc Eiron (jcraa accitsr dicuntur. Iledwigis, (,ui hoc quod Eqhertus, fatcr S. ccnseo eodemmno\m{^)episcoj>usBamhergensiscreatus fuUojeramsuamcontulerUadacccrsendammonUxparthenone Cisterciensi lium coloniam e quodam Bambergcnsis episcoji ope undc quo(jue,quoniam
collect3efucraA\t,sicetiam(}uasiBamberi}S-olimcontedis ent opinioinvaluit.

Grundlach, sive Himmelsthron (8), asi Trelmicensi antiquiusest;unde por-

non

p,-.us

ubrib.^ tum

p.-ecibus

tum

n.o.i.i.s,

ad

re.l.lcn-

PortcnsimSaurmiaabhati

'v^nm, ,J<i emiscat,

ut

-jus

e.n,ssu.ncn,

'.jrimumsubja-tusParthenonTrebnicensisAncuram
vipolevicinioris,tran.mt. postea <ibbatis Lubensi^, principis munificentiam ctmo7ia- cmwbiwn 44 TurbavU '"' 9i".,rfr sterii}uicem,poucispo.^ta^rnis, Thomas I, episcojms vt hobet ejus Vita, ex Wratislaviensis. Etenim hie, monsain opitcstimoniis congesta (10), vidcns variis Wralislaviensem iie.' donaliones parum

^i,H.li.im,.uan. q..oslibeta.cc.aum

desUterat, donoc M onin c rdiderat, arlducere mandavM ; cujus quulem .ionem sua.n pleno operi per^dincalione qnam dotat.one onaslerii lam
n
?e

cum dux

illustris

a Petrusa. abbat.ssa, e
si

anrtimonialibus qu.Treret,

qua

re

ipsa

vel

monasterium

se cmliipsarmn indig^ret, offerens

bet indigenli ducali sibi et monaslor.o ab eo re^pouso accoplo, dolalia sufT.cientia fore, ncque D nne.lita muiiora plona ac provisione indigore, ex ampliori

munincenliaprovisurum

et

soopalom snorum pr^edccessornm Cyprovidas dominorum monaslonis UuronUi inimedialorum et


nriani
1 ,

uben^^i

ot

Ti-cbnicensi faclas. gi-aviter castralara

et

iKsam

forc,

quorum

notabiles ulerque dooimas E

monaslcrium

ivsponsionis evenlu loco

nomen
vulgari

induiit, el

ipsum

monasteriis donatiunc pcrnianiinilares prselatis irntavit ac conlulcrant, ipsas rescidit ct


mensifi

Trzobanic
4-'

quod
>

in

Polonico sonat

nullinse^'cns
nonUttibus
Ordini* S.
nfdicU.

Hoctomis Dlugossns. womisterio novo ah >stntsJrvm xupra vidiwvs


appollavit.

Bc

modi respomo

mmen derivandum non esse, vtpole


e

non sine maximo mdifjnaCum Barba ot rdiorum ojus tionis nubilo Henrioi quorum intercossionos doHenrici et Boleslai, ad ipsa,ase fiobanl, ut qui monastona
'^ua;

petua

rounivil.

naliones

illa^

nmd

vomine locitalem

e(rsi.sterct : sed otiam anle fn.uhtionem responsionem mrnasscjacilccre-

fundala

ot dotala,

diderim-PrimamTrzefmicensemabhati.ssamPetru-

a se largila, quidom queroUantur,

lam cassa iniquo animo forebant


spoliari

dolo, quas.

noc taciU
;

mnnes sam eGerwania odvenam, fuisse Petrusam fuissc S. Hedwig.s ; enmque afjinnant hahemus ex maQislram in Kitzingensi asceterio, igitur ut hioipwho nostro num. bk-.ojortuU Benedixiiinarum habitu Pe'lra'sa,deposito Vir(pnum induerit {\) et mhil nigro, alhum merciensium
constantcr
;

coaccrvabanlurquc assidue principum quani baronum. odia contra illum tam advorsilalibus, quas muUisque persccuUonibus et conquassabatur. i\cquc hw tolerabat animo,
forU
stelisse

veaatumem

rcfcrt

doinde

et valida sibi
filii

Legniccnsi duco.

idem scriptor : namovi^s manusinjecla est a Boleslao Honrici Cum Barba dc an-

estinhocfac1o,(iuodnndequafiuemorihusswcidi\m deducenda nova rejmyna t ; scd quoniam u (jehaturde longimjuam et incogniterram colonia virginum

nuontia aliorum principum, Hcicardo canonico siio et

cum

Bogufalo praepo-

WraUslaviensi

apud

Goikam, villagium abbaUs


ecclesiam

S. Maria. in

fiduci!V(iuampra'laii tam, maa-imum indiciumest hahuerc, (juumcreregularcs in Petrusa rcjositam monialium manum alwui dere voluerint selectam diutumo ad mores Cistercienses mrgini, qua' accitx fuissct. Dcln Bamberga

dodioaturus

advenerat, sexla
Gnesiions.s

^^^^^^ Ociobi.s
"
'^^^

caLostetcarceratus. compodcv.ncuaus.^
archiei>isoopus

quamvis

mu

informata

non

G Cislercienscs referuntur
annali.sta. dicit

(^)
(2)
:

Manrirpiez qaidem.,

capUvato.-em ojus captivitatom ot in cxs .ab les Boloslaum, sentontias ^ L gniconscm, InnoconUus papa quamvis insupor intordicti

n^^^^^Z

^^

Do monasleno UamOrdinis adduclae mon.alcs, vix alia major bergensi, undc


noi)is uotilia subest.
m-9uia,na.ter.
cien$em propgi.-:

EcclesUE Gnesnense ot u.iivorsis Polomca.


pis,

u^il

s^Illiilante

illum

Fu.cone

^^op..^

e^^^^^^^^^^

per

Iitte.-as

et

nunUos Crucem
vidi

^^^^^^^^^^
'^

a Pelro, 43 CUatur Aiidem difloma anni \\1% Sedts cpiscopo, datu)ii, quo Ajostol csc Tu.tculano
aiiclnrilate confrmat{'i)eerlesiom

Usagium

contra Bolcslaum
.

ducem P^

Sanctimonialium

cpiam ogo originalitor amon cl lanUs flagoHis


en.oUiri
cair.tulo
ni

le.-reum

\^^-^^^!^]^^ o.la^ du s
Bo

j^f

^;

s(rifu(?HS imjHad B. Virgiiiom et S. Tlioodorum, B. Bonodicli mis, ul Ordo monaslicus socundum Cislerciensium re^ulam, el instiUilionom IVaU-um

inviolabiibidem insliUilus porpoluis toniporibus Vssermann, qui JEmilianus liler obscrvelur. Sed

f^'^'"'^^^''\^ vctcrum e^^^^ ularos univorsi grani, quas Pf >n^ Hueral, religio vi dcvol.o et principum Polonia^ .n
or

non poluil pectus. doncc reclamante Wralislaviensi.

anno 1802 tot^m Bamhcrgen.sem


:

dicecesim

quam

accuratissimeiuvesligavUetdescripsit.postcitatum dipioma h.rc addil (5) Numquam Cisloroiensi, sed

noc al. ducibus el baronibus exigonUbus uos s d volenlibus suan> soluiioncm assentiri nitcnUbus. diminuere consus augere, Ecclesiam i).o st forlones decimales vcrU maldralasel
universo <^'^^^ univorso clero Wratislaviensi, ^''^i*''^'"'""'''
lite.-,

Bc^edieUno BcnedieUno Ordini

adscrii.luni adscriiiluni

fuit iuit

munasleboc monaste-

rium.undc hic

er,-ore

calami Cistercienses posilos

cum

satius s.bi

^^^^^^^'^Z^,, ""^,,i,ni a(nK'tcre


^n.ajori

^".^^^^
dimiexsecrascliisma,

fuisseosisUmo loco Cluniacensium, quo nomine moterciennachi nigri dcnotanUM-. Et vno uuUam Ci.
sis

debuerat pro

F'^^'^^^^.^^f^^^

monasterii Trebnicensi antiquioris mcntionem apudeos qui de episcopatu Bamhergensi scripsere

bonofic.a '''^^*^^.'^^'^^^^ ^^^^^ d.olate suorum '"^^^^^'"'^ ,'''",i,,,ii,ni illud pnmanun bili muUlavit. l-uilque

{Ij

uVsermaoa. Episcopul. Bamberg. p.

401

.-

(5)

L.

c- (O) EpiSLopat.

1. 1,

P- 161.

quO

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


qno so duces et barones PoIonicT non sino Dci el
ofTcnsa scinderc,
Silcsiffi

209
tTOhi\(icii)

a corporo recni
ct

S(i!esi<T}

kuUriir)

1203

postica vero

'^

Ecclcsi.-E frravi

enormi

mnnastcrii >chnographia)n,

ct vcrtja

Sa?culum vi a

docrelisque veterihus abrogalis,

condf//o) monast/er/oj celehraiuni miiccciii. Verutn

ndveriitates

scila sua inslitiiere coeperunt. 45 /Arr qnufem Thom.T I hiograp/nis, scd mhiiis (j^-f-^iratc : n>i )ii cfiptivilas episcopi nnuo Christi 1 256

scp!cn)iiopost)nnnastcriu))i Trcbni^-cnse \uppressum


fuit,

7WS docet Bof/ufahis I!, cpiscopus Posnanicnsis 1255-1265 (1|, scilicct ilenrico Barbato, nclodecini jani annis defuncto ; unde liquet biographum annorum serion ad avjussim 7Xon ohillirjanda est, nt

eodcm anno 1810 ;a7n pr^moriua postrcma Dominica de GiHcm (17). jKdes monasterii, cxccjftn tonplo calhn! cx rcliginiti adhuc sacro, sunt liodie officina, in qua tclx cotificiuntur.
eju- aljbatissa,

Sic periit post cursujn jn^ospcrutn sexceniorutn

annorvtn

servassc. Dcin. laudatus Bogufalus aliam

causatn caplivitati Bo!es!au)n indurtum vcsania diaboiica ct


Teutonicorum,

omnlno episcopi assignat, nempe Thoms


suasu

feliciores sint Silesii,

itis''gne : utrum porro ex quo mo^iiaHuni bonu sutit inter s^eculares -dispertita, et ipsum ccetwblum pro

monastcrium

virginibus sacris, turba)noperaru)n incolai habeat,


tneriio controverti potcst.

scopum
ipsa

quorum regehatur consilio, cpirebus omnibus spoliasse, ob causas


lamon hscc major
fueral, ut

frixoias, quaruni

ab

pocunias
(21

oxtorqucrot,

Theulonicis

orogan-

^ S IV. Alise fundatlones, coo-

das

Atqui hwcnuHatcnus convoiiunt controvo'agitata',

perantc

sicodedcclmis, cu)nMonasteriis Lubnccnsi et Tre!)nicensi


qua'

cspterum

jam
et

ayino

1235

Hedwige, ab llenrieo Barbalo faclsB.


S.
i)i

GulietmOy Mutincnsi cpisropo


stoliCdP
tecrtu
et

Lrgato sedis Apo-

com/ osita vidctur (3). Qua: vc.ro in utroque a nobis attegato, de scissionea regno Polo)\iiP

1\

cquc

ampiissinia Trcbnicensis cfennbii fundapialloxriciducis ejusqueSattctse conjugiSj

praicr Trebni-

tiotic stetit

cmscvariafuncanobia
-.

de favore, Tcutonicis impenso, Irguntur, oppor-

tmrius a!io ioco ca-aminabimus. Ca;lcrum Chronica principuni Poloncrrum dicunt (4) Thomam, de nobili
prof^onio

Iledwigis, Id^eraHtas. Natn conseqttentibus annis data piurima reperimus motiastcria eoru)ii opera aut a E
solo a^dificata et dotataj aut multumadaucta. Piam principntn munipcentiam mirari qui> po^sei, tino etiam vitio verlcre, quoniam videntur prsdia priti-

Pulonorum natum, .sic litlerarum sapienlia niornm clarui.sse, ut ejus fama vir(utibus et celcbris ossct in Romana curia et apud nohilcs et
magnates. Mdifcavil
tislavictisis,
i6), c

ctia)n choi'Uiit ecdesi.r


II
(5)

Wra-

aitjuvantibus Henrico

ct Bo!c-

monasieria confori, ac pi-oitidexrariuin depauperari. Verum noti ita se res swculo pubHcum Siiesia habcbant ; quse enitn nwtiachis XII et XIII

cipaHa

in

quo itemm' Hquct deci-tnarum slao // ducibns qu^csiio)iem Jam diu ante tenij o)'a captivitatis Thoma? compositam fuisse, quod etiam indicant dip!o)nata ftHorum Hcnrici II Micis!ai, dudsOpjOHen^is, anni 1241 (7) ct Bo!cs!ai II ducis annorxcm
1244 (8), 1249 (9) et 1250 (10), qux omnia captivitatou prxccsscrunt Sunt alia dipiomata, rpur, ad annos 1258(11) 1260 (12) pcriinenlia, hanc captivitatcm onuiino supponunt. 46 Sed siquandonue T)'ehnicensesmon iaics tn inus
.

donabajitur hona, jlcruttique neglccta

ct

inculta

jacebfint: proficiebat itaqueunivei'sx j airix, quando i})imcnsiagrorum tractus, quales pluritni in Silesia

subigeiiantur. Ilac clia)n

erant (18), ut testalur Joscphus Bitter, cultura: ratione transfercbantur


in Silesiam, tunc

quidem

fere

totam

Polo)iica))ij

Gcrtnanica: aries et itidustria' ; quse tam potentcr sub imjiC)'atori!jus Hohcnstoufficis cff!oruc)-ant. Huc etiam accedit, quod istis quidcm sircuHs, quaj bar-

baravrcamus,

via:

aliud subsidiutti ad cicuranda

nrefsm^em n.
1803
VJt.

'^'^'

propitios cxperidjuiUur Wratistavicnscs episco71 0/1.

prospera-

pos,

princlpcs

tam cn sempcr favcn fes sihi habeban t Siiesix anno 1284, dissidio orto inter : na)n duccni llcnricum IV et Wratislavictisemepiscopum Thoma))! 11, 6k\i\si]nx,ait dip!r>)na SHcsiaonn (13),
forle

^ngenia tnoresque infor^tt\andosQccurrebai,quamut ccenobia fiercnt magisieria ojttittia' disripHme. Tan-

don

adcerte)idum

est princij)es isiorutn tettiporum


fit,

3et'ariu)ii suutti

non debuisse impemlerc,utnutic


in

in CTCiritussonperar^natos,

aubrsua-sploidorem

crcdons sc posso
quaedani

invcnire
et

pecunias aliquas,
parietes
in

qua'0))inia iinipict luccu)n, in theat)'is institucndis,

everlit

allaria

cavavil

C ecclesia moiiaslorii sanctimonialium Trohniconsis. Supposuerat nonj c episcopus o))i)ics cvclcsias, tatti
sxculares
civis alihi
in

dissimos fontes pecuttix jniblicfe earhauriutit. CaHerum aj^jmibani isti Sanctorutn critici piwimorufn F

regum

ct

j)opu!orum

cotisilia,

quando Ecclcsiain

quam

reguiares, interdicto, quocirca

dux

vicissi)n sul> g)-avibus pCEnis

prohHmcrat nc uHus
divina orncio, nisi
scilicet interdicio

audire

j^rcesumeret

bonis oninibus, aut saltetn prarijmis, exuunt: quia non netnjtc Ecclcsia' opuloitia nosiris curn moribus habent antiquos quadrat: ut quid igitur tam severe
principes, qui
et ipsi

ecclosia Fratrum Minorum, qui


obcdie)-aut.
Instituti' )wst)'i
tu)ic

ron utilcm

rcgnis suis prwstare

non

non

est curiosius

vcrtcnton satisque a})ibiinqui)-C)-c guam, quoniam gcneralioribus verbis uiunturscricausain,


pto)'Cs

Gulielmus III volebant? Ccrtc quatuh rex Fridericus Octobris 1810 ottinia instituta uno decreio xxx sustu!it,ingenium, ei ca'nobia in SHcsia
ecclesiastica

coxvi

(14).

Id

imum

nobis suffwiet aUegasse,

i)\dolon

et neccssitaie:i a^vi sui,

taniquam ))W)ncnia

ut nionstrenrus co)\.\taniem non fuisse principum favorcm TrcbnicensHnis impcnsum. Inter har p)0spcra et adversa crcvii Trebnicium, et ad ta)ita)n

spoiiaiionis, adduarit.

ejus vcrba c Gcrttxanico scopus, idiomaic laiitxc rcddiia (19) altento quod a} occlosiatica et coMiohia oh quoiu adliuc insliluta

En

opulcntiam pemnit, ut inter Silesiaca ccenobia> locup!ctissi)num haberetur: possidclKii cnim u)ium oppidum ci pagos ruraicsseptuaginta quinque (15). Anno 1803 sextu^n ssculare jubilwum celebravit,
cuso in ha))cccleb)'itatc
:

fundatasunl,paiiimcumopininnibusotnece?sila[ibus
nostrisa?cuiiinsociabilis.Ml,parIimaIioniodoohlinori

inn)vno{\^],cujus anti^a
inscri-

quod rogionos finilitnaj eadem remedia adsolvcndo Oallis hibuorint:c; quod hac sola via quod hac rationc tndehito pares esso possimus: d)
possit
:

b)

pars imaginem S. Hedwigis exhibct cion ptione: S^ Hcdwiga Uxfw^ llc\nr('Ci)


rnSnmmHTsb
Conc ffle
t
li'
l

huta, suhditis nostris,

iUucis)

cernimus etc. Non

gravalis, minuinius, delatius cst )iosi)'i ojjcris fuTc otnnia

jam

co

n. 69. if .-PJ

Sml Urkund. dcr


-

(^)Cfr Sommersl)..

1.

U. p. 71 et dioc. Brcsl.

t-

XI
.

Lm

-Ss

e nze

(8) IbUl

Urk, derdio.-. HrU. liin)., !. Ib et se.i(9J ibid-, p. p 6 cl seqq.


.

xxti.-(0

bul.. i. 5.(10) Ibid., p. 18.-

r?

U - (19) Sauc-r.

Dio lilisabeibcriniitfn

Uruslau. p.

bfi.

28

evolvere,

212
J.

DE

S.

HEDWIGE VIDUA.
siyc

T. B.

Clironica mini Mccxvi, 1 patrt cx (Martini Polonii confirniatos, instiluit Martiniana ad ccclcsiam ojiis.Icm parorliialpm nopnliim
S.

Romana

Christinum apjellat, sepiem fratres, equites Teu d

Mari:e

Maf^dalctiJe Wratislavi^

transfcrcndo cl

Cermania nccrrsisse : toncos, in .'ni auxilium. e iisdemcastrum ei nppidum Niesprocessu temporis largitum fuisse. villis Mnrzinow el Orhw
sow cum

limitantto.

Primos Pr.rdicatores Wrati-iiaviam


Odrovantia,
f/ui

m-

Cum
feris,

nutom. pergit c^iatus atictor, aliquot socnndis


ad.juvantil)us illum

(lurtos fuisse n B. Ceslao

etibulem

pra^Iiis usus,

Fratribus Cruciodidissct,

sepulcrum nactus est. referuut uostri in tano prxvio ejus Vitr, ad diem. xvi ./(//'(
7

Commen(H.

stragem

ingonlcin in
Hcnrici

Prulbcnos
Barba,

prccibus assiduis

Cum

Wralisla-

Eorumilem

Prccdnalorum
Bolfslaviente;

ab 54 Aflerum. Pr<rdicatorum eonveutuni Boleslavi.r (Bnnzlau mstro fundotum reperio


districtuSile.sio^Li9nicensif.

llermco

persuasus, vionsis el Slcsia^ ducis,


sortis
suse,

de consilio conBoloshii,

Agasi;e,

et

filiorum

sunrum

hulia ad annuw U,U convcntus vscjue ad helhim referuntur ; perstititque ejus a^des omnino vaskii^et

Casimiri ct Somovili, nccnon

pra^laluruin ot baroGunllieri,

num
scopi

lerrarum
Ploccnsis,

suarum, viddicct
Michaolis.

epi-

cpiscopi

Cujavicnsis,
,

quando Mai' n e<rnomonachi interfecti fuere anuo mi. \mS, quolhjabium deserlum usque ad annum et friorad S. Adalbertum, solum
Uu.ssiticum.

Cbristini,

cpiscopi

Clumonsis,

Pacoslai

comilis

chintus TuschKe, postlimimi Crdimmo relicta in eo rudera jure paucos rcstttutom, tot vindicaviL Repu<jnassc non

Dcrsovionsis, terras Chclmcnses ct Luhavia>, infra fluvios Ossam, Drwancam ol Wrolam sltas. in quibus barbari Boguw castnim cl uppidiiin ct alias munitiones occupaverant, eis inscribit ct donal, licel de faclo non dc jure; cum in praejudicium rogni
Poloniift

annisprocrastinaisautneglecta^.nemornirabHur: composita fuit dw nihilominu tran.^actione res deinccps in-dauratum convenVI Julf 1G77, ac annum fatatum incoluere Dominicani usque ad idem circiter tempusreferendaest >t(/
(ein

donatiuiicin ipsam Coiiradus


fecisse.

lerat aliquatonus
si

dnx non poQu.t quidcm donatio, ct-

pro ea tcmpcstatc videbatur salutaris, ex posl

1810

(2).

B A.ssumptxctS. Liyniccnsi). Auctoberg se Lcmberg, in districtu ecclesia Henrtcum rem, et fundalorcmhabet dlcta Crdinem S. Joannis r.ostrum ; periinebat initio ad

parochialis H. Si. V. scdillcatio et dotatio ecclcsix Jonnnis Haptistw, lco(,erq,r (Lowen-

tamcn Crucilcris ad occupandum terras rcsiduas regni Poloniui scmpcr anholantihus, inaximaChristiani saiiguinis, Polunis

sedcs suas naturales dc- E

fendcnlihus, secuta suni prolluvia et casdcs etiam, In ca aulom lerrclatu honcnd.T cunimissie

rarum Guhncnsis

ct

bubaviai per Conraduni

Ma-

iru.rosoUimdani (3) unde quando cceperunt, jus pro preshqtcris occupare commendas remansit penesOrpatronatus in dictam ecctesiam h:ec parochin fmum rcgiumjiatro:

militcs

Ordnis

soviae et Cujavias duccm donatione Fratribus Crucauliim cifi-ris facla. id primiim ol pra-cipiio hiit
et

ad

id

.sc

tani nuigistcr

ilcrinaimus,

qnam

Fratres

dinem

(4).

Num:
(5).

Crucifcri

patcntibus

lilleris

adstrinxcrant,

quod

num
WennVws fonratln Mnzovienti

Prulhonicje

terne ot cujuslibol allcrius. siih barba-

habct

55 Nequc

tam

multiplicibus in favorem Silestx

suSE fundalionihus contentus

dux Uenricus,

alios

risconquircndie, possessio dcbcat intor Conradum, Marsoviae ct Cujaviae ducem, suosquc filios et successoros,

('tmm,quandoseseoffcrebnlopporlunitas,adsim-lem

Polonire

principcs,

ct

magistrum atque
torrarum
lorra

potissimum munificcntiam adhortahatur. Sic ejus


Teutonici consiliofaclum fuisse lcgimus, ut milites Rem narrat lioguCulmensem obtinuerint.

Ordincm Cniciferorum cx
Culmcnsis
el

fficiuo parliri ct
,

Lubaviae

doualio

Prulhcnica

terram phalus
(ius,

s<rculi xiii scrij^tor hisce verhis

(6)

Conra-

suosque conquisita, irritari ct ad Conradum ducem dosucccssorcs pleno jurc devolvi. Quantum ad

Iheniseta
crucc

PruMazoviffi ilux. qui multas infcslalionos a l^Uexianis in lorra Culmcusi sustinobat,


Ciunllicri

ad concilium
sifcMiatis

cpiscopi,
S.

barbatis

ni^ra

bospit;iIariis

Mariai

Jerosolymi-

modum et durationem pcriinci, videmus non conven ire Boguphalum. et Dfugosum : uter vero pactum recte exp-mot, deficicntibus instrunientis, citntum de/inircnobis nonli<'-et.Sommeishergius ad
nalionis

tan;c de

(lomo Tlicutonica, conccssit tcrram Culviginti

ncgolium te.rtnm Boquphali addit cumulalius hoc

mcnscm

annis, ut rcsislcrcnt Prutticiiis ct


ipsis

Poilcxianis
nicdiantc.
'

cum
Infra

prajliando,

ejus juvamine
cl aliic

quos aiinos cuin Piulhcni


terris

auciorem ex diplumatuin quidcm fidc exposuisse de fundatioiubus BihliotheaE Polonicr. Hnctemts HcnriciBnrhati, S. Ilcdwigis mariti, dicta sunto,

genlcs
pra?dicti

pat?anica;

Mazoviic

ducis

Conradi

nimiiim

fuissent infesti, praedictus

Con-

Barba, ncpotcm suuui, ducem Slcziaj in sui adjuturium evocavit, cujus frcin lus auxilio et cruce signatorum prBcdictorum magnam Pnilbcnis ct in aliis gcntilms pagaiiicis

radus llcnricuni

Cum

gV.DcDissidioortointcrfilios
Hcnrici ducis ct S. IlcdWltflS.

stragcm comnusit, ipsus forlilcr dcl)cllando. Pust llcnricus dux cujus victoriiE 1'amosum Iriunqdium,
sivpc dictus

Conradum, patruum snum,


lcrrani priediclain

peliit,

ut

j^o^ suo

cum

Henricus, rau S. licdwige matrimonio

s.

ned^j^

cruce signatis

Culnionscm pcr-

idom petuo adscriberc dignaretur. Ad cujus prcccs prirdiclnm infra Ossam, Wislam Conradus tcrram
ol

duxSilesiie,ternosfilios,totidemqueliliasAgnetem, gemtit. In Spcculo genealo-

^;^^^^.^ ^ia,-.

Sophiam ctGerthrudem
:

Orwanczam

(luvius liospilalariis pru^diclis gra-

nt;r(or
dfiTttfi

Pitf

fun

C)i/)(itr

tiosc donando pcrpctuc adscripsil. 56 Manriqucz/Cislerciensisannalista cadcin fcre hnbct 17), nisi quod pnccipuas partes transactionis

yicOfostcritatisHcnricinominafdiorumhocordine Henricus, Conradus, Bolcslaus rccitaniur {^) Geneainvcrso ordinc rc/criuntur in quw noinina
logia
(10),

ncmque, Bolcslaus primo

Hcnncus
cer-

mitUes Teulonicot.

t-ibuat Chri.siiano, Ordinis Cisterciensis, episcopo

autem tertioloco : quocirca inter Hcnrici fifios la m en tum ordinem defm irc ipsdva ric tas veta t,Satis

Cujmensi. Ast oninia benc comjOnit Olugossus, Historur Poloniae scriptor. liic enim narrot (8) Conradum ducem,deconsilio Christiani, quem ipse

pwessecrcderem quod Conradum Henricus xtate Polonisr {\\) ^ine rii, quia in Cfironicis Principum Henambaqibus Conradus Junior, Henricus semor
V. p. 3*2 -Cist. nd an. 1^27. cap. v,. u. 7 et seq.. 1. Steiael. bfriptt.. l. U, Hisl. Puloii..lih.M.col. BU. Iljitl.,!). no. Cll) Ibid.. t. 1. p. 101. (10)

DIu^oss.
>'''
I>-

rici

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


rici fHli

213
in

fiprellantvr

ast

eadew ChronicaiW

apc.rte

gissct, ad

patrcm Hcnricum

Glopovinm
tuluin

divcrlit,

I.

H,

; dicMnt Boleslaum fui-sse uiulc!ircMndinnhiccprinmjeniixu\Tseriesordimnda ma.nnnisdicerclur liolesla us, secundo

Iknrici priinogoniUim

ratus,

priiut cvcnit, (^ sc illic

forc.

Vcrum

cum dierum

esset, ut

natu

scrjuitur Conradus. ycnitus Iknricus, quos tcrlius

processu iii sylvas Tarnovienses venandi gralia proccssissct, ferara a^'itans, cx cquo corruit, fraclisqiie cruribus cxspiravit; in moua-

'Dxu-porrollcnricuscurarumhumanarumpertirsus,
triginta inconlinentm, utroqucconjuge assentienie,

stcrium

Trebuiccnse

dclatus

opcrante

sorore

poslremos

vit.r suse

annos transcgit

(2j,

quod circa

Agncta iGertrude), abbatissa Ti'cbniccnsi, quae cum tenerrimc viventem dilexcrat, in capituli loco sepelitur.

annum 1208, episcopali b(!nediclionc solt-mni inquoniamanno 1238 tcrvcnientc, accidisse arhitror,
viUt functus
est.

Vtque maqi.sctiamscneqolHssseculi

CTpedirety h^ereditatem
e.t
:

suam

inter jilios disj^ertitus

num
(3),

ter

liitvcro intcr tres, ut hahci Cl. Joscphm Iknricum el Conraan solum intcr duos,

absumpto, fraternum et domeslicum bellum, quod quanduque resumi et rcintegrari ncmo dubital)al. conquicvit. Ne aulcm matri rcliili'd\viyi di.cissae, mors lilii Conradi giosissim;e rcpcnle dcnuCrispi praecordia dolorc ingcuti,
59

Quo

sic

nrmi$invicem
'^s^rfdiuraur,

dum,

superstites,

nam

Bolcslausjuvenis

obiitj

non

tiata,

sauciarcl. non
segroli

ad funcreas

(ilii,

sed ad visi-

anliausim defmire. Nullus mihi quidcm occurrit in ternos priiwipatum divisuni quu scriptor, qui suis Agnete rcfcrot dein lioMaus, cuni sororlbus
;

lationcm

vcnirc rcgola cst. Hla aulem ct


et ct

cladcm primum
praecognoscens
guidurn
,

morlcm
illum
:

filii

dudum

in spiritu

jam
u

cxstinctum
inquit,

csse

ei

quum Conradus
Trebnicii fucrit

Sophia in Lubucensi cfrnobio se;'ullus fuit (4), circa annum 1213 defunctus
compositus. Unde, mea
sententia,

sciens, nunliis respomlit

..

Quare,

lan-

Ctm.vuUim,

lilium

mcum,

simulanlcs,

vivcre illum coulingilis?

Cujus occasus

dudum

datur

Boleslaum non diu post fundaium proindeque satis rrehnicium', id est annumXm,
intelliqerc,

anle mihi fuit cognitus, quoniam sua temcrilale sanguis fundcrclur pliirimorum. Ivit dcin ad
filii,

n juvcncm, c.TStinclum fuisse. post mortem Boleslai 58 Quulquid sii, ccrium esi j..a a vatrc jmnciraius diviswnem hereditute, (,ut ejus occasione paterni m sive retractaUim fui<ise, et Conrado obttgisse
facla
ti-rram

cxscquias

ct jusla

illi

i^ro

ducalis dignitalis

excellcnlia et pro maternffi charitaiis affcctu

im- r

Lubmensem

et

Lusali^, llenrlco frairi re-

hoc quasiduello,quo duo fratres gcrmani de principoiu Silcsi.r contendehant, opcrx preiium est animadvertere confiictum duorum po ulorum,
pendil.
//1

dilucidc c.rpnnit servata reliqua hereditutc. licm quam hi^ce verbis (5) Tam virili ffitalo Dfufjo sus
:

ct Slosiae tlux cum viridi Ih^nricus Wrastislavietisis fa^mina, consuric sua, in feiici ct bcnla llo.lwi^c

qui in isla regioneinci iebant e.r sequo terram parGermanotiri, nempe Siavcyrum seu Polonorurn et principalihus connubiis interru)n. Jam pturibus

mista eratgens utruque;

sic

Wlodislaus

II,

Hcnrici

prospera

ct

squabili

forluna

traducla

magna

pace, conjugum tempcstale sub media iJtalpm. obrutus dum jam in occiduam vcrgorcnl Hcnrici Duorum siquidom fdiorum, vidclicct Cbt

utcrquc

Barbaiiavus, u^rorem dua-it Adelheidem, Henrici IV iinperaloris filiam, aut, ut alii vlunt, Christianain, Iknrici V aut Lcopoldi, marchionis Austrix
filiam
yio)\

quidquid

sii,

certe avia llenrici e stirpe

ct Conradi, qui
virile

Crispus vocatus

est,

qm

usquc

in

Gcrmanica uriunda
rat/ricis,

erat. Siwiliteret ejus n^ater,


filia,

robur evascral. dum jam

tertius Bulcslaus

Adclheidis, Sulzbachensis comitis

soror impe-

livoroso inlcr illos serpente, lato subtractus esscl,

conjugis Conradi

II (71.

Usor vcro Ilcnrici


cst

coUidcbantur odio, alterum

altcrum Jacob uuo condilione crcderes, cum pro cx cvcntu et HcdNvigis. gcnitrix staret natcr licnricus, proaltcro luitu, Consiquidcm dux patcr minorcm Henricus ducis compU-ctcns affectione
Esaii,

fuH Sancta nostra Hcdwigis. Pronum

porro

ui etiam judicare cx Isliusmodi concHiatis nuptiis, consucludine^ el lcgcs gentisGerpaulaiim. mores, remanicx, utpole limatioris ctpoUtiorisijigenii, in

fjionemconterminam.qualiseratOccidentemversus
Silcsia,

radum,

singulari
illi

rdiam dcsponsat cl Lubucenscm Saxonire perpctua illi consujnat ram U.sati.-eque r.gioncm
ter-

paulatim trunspl'nlarentur ctaltiorcs in

dics radiccsagcrent.
ris,

nortione.
witri

pcrsuadenK^
dcslinal.
fc.-rct,

B. licdllcnricum aulcm uatu majorcm. Slcsitis ct Wratislavicns.bus

artes

Estcnim indolrs gentisculiiouteiiamsi essei armis suhacta, tamcn viciori paulatim suas, Htteras, scientias ct instituta
:

duccm

Id

cum

molcsto

ct

irato

animo

in>erat

ila oliut Griecia victa

Homam

intulit

suas

Couradus

et

ex nalurali instinclu Polonis

Thcutonicis vcro bostis auiicus facilis et blandus,

arle;moressuos,etvictorcsrartariaSinis.suhactis industriam acccpcrunt. A tque id Umto ctiam


tegc <'et

parc.lum ordinalionfm arims info.tissimus forel, .iuvalid^ esscnt cous rcscindcrc, dum preces Lubunotabili cx Polonorum et tuit; cxercituque

facilius

major est in cxteris, v. g. bellica fit, quanUj Tah virtute,solinuturael climalis indolc affmilas. connubiis, fiduciam conciliantibus

ncmpe

ratione,

.-aagmiuibus comparato ceusiutn miliUbus et uterque parens tollue liccl Et trcm invasit. quiclarc maMmis conal.bus dissulium U-atrum ct lamcn suum laborcm mcas-

pcdctcntini usus
iiisinuantur.

et

consuetudines

amkx

nationis

muUitioncs, qux 60 Istiusmoditamcn

mtimam
.

Poioni pro

rcnioniscujusdamindolcmaffwiunl.lcgcsnoresque,
stabinta, subcertunt, gcntem tomio s:rculorum usu inquam, mutaiiopercqrinafacie invcstiunt, tales,

Conmdo

laboras^^enl, vidciitcs

sum

recidcre,

utrumque

filium

propositum

suum

"^^ (dux Hcuricus Glogoviam, *^^^"^'f ^'^^^^^^f/.^ tul tet cxscqui pass. sunt Non N.plz sccedcns) frau-is onradi lu^ Hcnricus, natu major,

nesneqw^ brevi temporc, omnis inducuniur. Esl enhn nat>o tenax. AUjue institutorum

nequesineluvtr, ct colhstone

quam maxtme
Iutc

suorum
est

qutdem ad

i>olonis sni cxercitum cx

^'^

Gonrado intcr Lcgnicam


Joco

ct

V'''''' Mon cm n? m Aurcum


,

> i ii

scu qui dicituv Studuica


pirle

iluITa

EccIcMa, oc
u.c gladn

gcrmanisationc,si italoqui fas oculum apparc.ntin licpugnabant profecto Poloni moribus

a^t%bidum,congressuh.clo.h..1itn^^^
Miic
'
.

ad mores Germamcos Teulonicis, et nonnisi icgre Fraternum istud inter Iknricum et


inclinabant.

Silesi^c

pugnalum
ihMirico llcu.ico

forct,

plur.m.s

...

cadcutibus,

ccssit victoria. tt

ConradusCri-

Conradum

Stlcsios bellwn, licei

ex privata princigentts

spus cum, multis


0) Sleuz.
(3) Oescli.

suorum
\[-V-

,-i.lio ditluanuss.s, cx putUo d.llu

pum
^^'

ambitione ortum, vires

tamen a mutua

" ^^"r^n

Scn(.it.,

i.

uouei. Aniiul mIo. Siuzel. Scr.|iU., l- 1. 4?C iroi .Polon.


"^; ^. [.(,

apu/
p. ^*-

^^^"^^*^'-

""^"^

utriusque

214
J.

DE

S.

HEDWIGE VIDUA.
vandum omnino
Peclo.ia^ti,:r
<lis.iplin.-e.
i,

V.

B.

w..,v,,,W,/ IdarcrledicyntChro,,/,-,,rywmtWir-o'e6a^/dflK .a'^ Polonm-uw t.nn^rwc.pm, Pohna-^

praelatonim spnlcnlias ct ngorem q Fratrcs .siqnidcm Oidinis


cjcctis

nica

tum

7'""-

fuit in skva, cuin pancis Thcotonicis ,,.,.ncrc nHcbatur.J.,.^</.^-^-^^^ ,'c,


I

rimnn, cxsccrobamr ,onia> rarlibus cxcrcitn

'-'"r"'"i:''';''';-f:rd;^c?i { Tlicotonicos ex d crs^s Po

"""" .t g

',1 T

icnloni

tcrrs Polonia.

fillis,

o,i.; imli atqncnostroscandai; ,,,;,., ,|,^ p, 3

"f

.''S'^

'

'"7',.
dc
>

,^ 1

^4 '''*''
"^

trcs sui Ordinis,

laudabilitcr et honori-

cc/ca,r.m/c.vrtor.(.",u/mPo/
r/,c,.,oici.,

rH:
^Sn';
-

reccrunt ct ordinavcrunl Saxo-

Scd nec.iis contcnti domos novas Polonorum , nobis contradicentibus

'st^^^^^^^ rra^Mwascomm.ssuscoiUcndcrent.Acn ^
Uo,-.,.. ;:;;:;:fJ,^^^,^ ,,;,W, '"f 'f-f

S'''-""'Xn

i"

^o-enlibus ipsoruni singulis, ,nos aut nnllum omnino fralrcm mclio sustincntcs, cun, per
^^

C^

oZm
indipcnas
^.^
^.^

.n
ct

sui

iValres

<^"'''''^"';'i^^^J^^^ a/;,rc.,./o,,n.,V,(m.',n^MWo
cin.^coinm,cnacntibns:pcrn2SU^^^^^^^

pra^latis

Ecclcsiarum debila rcveien-

U>

''''"'''

p-onn.(in'e.

/"';'.'"''f;;;";,eo ccssent vkloria; ost 1^'"' '.'""''''


,. ^ ,,;e,o. 0^'^^'!'^^^^ ^^^,^,,,_

fonsolatiom utnusquc populi eommodins cl cfficacius slt provisnm. Nos igitnr, nc dc lantorum cxccssuum ncgligentia argui pos^^|^.j^.|.^

e,.sco,.oocto i.lla,li.lcm ln-cv,s,

jj

^t

merilo

rcprchcndi,

vestra!

palcrniUti

^'<'"">'"'^'' / cm,sc<,ncnl,l>ys
sco,n.s, ut

ullc.^idereesUgrassabatu^^^^^^^
vicnser,, !>,aTlu,ic>j

Conraduscvi(3),

querclnndo dnximus dcfcrcndiim, quod s*pc didi fratrcs Thculonici de provincia Saxonia; in mcdio
^^ censenles, nos ct senlenlias legitime vilipendunl |,ariler cl conuostras latas lemnunt, et faciuiil apud alios vilescere suis per^^^^^^^.^

^''"^"^/^'^i^oZit
^

nc cui-

^^ ^^^,,,1,,

'ZtislavicU
t,,eol,>r,i.rant

nisi

di.cc.ano aut docton jn,.,

suasiunibus ol perniciosis exemplis cfc.


6'?

mcdicin.r obtincre.

ticmc

videtur diynilas

Hac qu,dam ,,m,lificalis dc.nccps apud

OihT hacienm

allcfjovimiis

satis sxipcrquc ^" """"

monstrant,

quam

,)crsevcrassc. solos Teutonicos


f,l

gcnsse haberet,
serpebat isUus-

insocuibUilcr ad uivuem utroijue t,^,,j,^. pacemque nonnisi diuturno tcmpore tm diu lenuu.

Xeaue inter sxcularcs

sohm

rr:r:<.

,-.!,L

S^;:.

.-./ ,v/c, ,/,,.

o,-..,<.-e.a

sanctissi..os infwiebot sanctissi,,.os inlic^bat. die XVI Februorii

rZlZ7 Jacobo epi^lolaaharduejnscopoG.^csnn^^^^


Apostolicam
trante

H.C

c,,iu,

rcp.y,,j.jn
dirccta
.

compoiii fotiiissc. Popuh mogis favebat Teulonismvs ; atqvc hinc fieboty ut et civitoics et privati uti mallent jure Teutonico, quam Polonieo. Elenim

jurc Polonico J
crant obnoj-ii ^^_^^^^^

1285 ad lcgalos poiitifxcm (4) geniis Volonicw erga Scdcm nosi depra'dicotam vero submfidrlitdtem, pcrgit : Nunc
gonte Thculonica et jam

Imn hmvines tum .^^^, ^^^^^.^^^ tcrritorii domi7W


.
.

res
^ ,

multo magis

^^,^.^.

,.^^.^^ erant graviora ^^.^^^^

per mulla

loca

onera realia et pcrsonalia (5). Curabani igitur civcs jns Tcutonicvm introdvci sic circa onnum jam Wratislavicnsis civitas istiitsmodi jure gau1*241
:

tantum vestrje sanclilaU, Poloniam occupante. non grave dispendium in nostris verura diam et nobis damnuni. Romanae (luidera juribus provenil alquc quia dum fines PoloEcclcsi^ darnnum provenit, qui prmperprincipes Theutoni;e uccupanlur,
niffi

dehat,

nam

gis filio,

defuncto hoc anno Henrico 11, S. Iledwiquum, aiuni Chronica principum Polo-

niiv{^),dcbuissciterraSilesixrespirasse,contrarium Nam Boleslaus, Henrici fHus, Wroiisla'


accidit.

sic fincs occupati devolcipes subsunt imperio et imperium, et ob hoc Ecclesia Romana

quumadhuc viarn tribuscj-} cdiiio}iibusobsedil,q\iiv. illic se locannovella, Tlu^utonicis jure Tlieutonicu


libus,
slia

vunlur ad
nroprio
mililibus

forel viribus quasi nulla, se

tamen

in

anguA^a;

dominio

fruslralur,

subintranlibus

tara

quam

colonis

Tbeutunicis in

Polomam,

sua se conlraliens, viriliter huju>modi documentis, qu3e jiurima affcrre

defensaviHT).

jjosse-

poset alia loca, quae Poloni el occupanlibus villas cnpitihus solvebant sedcrant, ct exindc de sini^-ulis denanum ccnsum Rumanffi tolesiae , vidcliceL Theutouici, tam militcs Sancli Petri, quem ipsi quam coloni, pcnilus solvere conlradicunl, ct sic
C

mus, videre
prspfati

iicei

Tcutonismvm paulatim scsemo:

ribus icgihusque Silcsiorum insrnuasse

cuirei, ut

sumus, multum

contuUsse nuptias princi-

jmm cum

fceminis, Teutonico crctis

sangume

id

Eccle.sia

Rumana

privaiur

simililcr
nisi

jure suo et

tandcm omnino privabitur,


solerliam

his

efiicariler occurratur.

Nobis

per vestram vero per

certeconstatSanciamnostramnodmgGmviressuas eiemeniumi iniendissc ut Teutonicum per Siiesiam expHcaretur: quod quidcm maglssempnrmagisquc
videmeritis beatissimx fceminx adnumerandum Silesiam i^itimius cum tur, quoniam tali ratione rcliqva Kuroj a Chi istianaco7ijungeljat,reiigioncm-

ecclcsiaslica eiusdem genlisTheulunicai ingrcssum nunc adimunlur devote liberlas et jura nostra observata, imo qua-dam pcnitus denegau,

qvccatholicampotc7iitusconfirmabat.Similimodo,
et

primitus
tur,

decimarum patct liquido, eorum omnino uon solvunl, quidam quas quidam primam vcro non jure lerra) consueto, sed juxta per consueludinem gentis suae. Scd et alia mala
sicut
in

solulionc

eo sane, qui sanciitatis


,

normx undecumqve conprwcipuus amor, qux

sentanea^ cst

exj^licatur
in

Sancianostra

tonicos inclinatiorem,

leuHc7vricum filium,uipote He7Uicus ferebatw : dwn

ejusdcra
lcrra,

gcnlis

ingressum

inulliplicata

sunt

in

Barhntus, qua Polonus,

Conradum, fUium Polmis

gens Polonica desiucilur, gucrris conpalriae laudaculilur, juribus el consuctudinibus silentiu in probilibus'privatur, nuclis inlcmpcstie

dum

favcntem, anteferret.

priis

commodis

capitur, ct

quod

his est deterius,

Ecclesiarum

el ecclcsiastica emunitas contcmnitur et parvipenditur censura per eosdem oumino. Et ut de aliis taceamus, hoc solum non

violatur

sinc

dolore

quidam

cordis referimus, quod et religiosi gentis pracdicia^ pcrniciosis cxemplis alios


prirai

seduccntcs,

sunt ad

irrumpcndum

ct

cner-

(U)ll)id.. p- 193- (4)Slcuztl,Urkuud.(lcrdjoc. Bresluu, p. 152et

p- 107.

(0

Lir&ieiiZBi.

urnuuuu

<=.

^*

^^

: ,

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.

215
i.
'

Masoviam contuht, hostemque, nulUs.utdicebatur,

v.

a.

VI. Varia bclla ab Henrico

precibus ftectenduin, adiit.Ad cujus cons/ier.tum

Conradus, omnem,qua sestuabat, ferociam deposuit,


et

Barbato gcsta; ejus obitus; bellum Tarlaricum seu

quasivictus,

quodamque terrorc

correpius,

omni-

bus Herlwigis votis ac prcrihm morein e gr.tturum projni.nt. lUa vero, Deo fisa, non solum virum a
captiviiffteliberavii,

Mongolicum,
Hcnricus
WlglS.
ycnricvs
mtinibus
1

in

quo
S.

periit

ssidentc.sque principes pro ea,

11, filius

Hcd-

qua i ollehntprudcntJa,, recmciUavit, sed eUam afji* nitaiis jurn, qno dcinceps quictiores cssnit, inter
ipsos

connexuit

detiponsa^ndo
et

suo neptes, Constaniiam


et Bolcslao,

nempe binas cx filio Gertrudcm Cosimii'o


ct

ConradlfiUis.
tutelam rompotUo
inter
bello.

swen-

yjirca anmirn 1227 alio .series calamJkitum in YnuUcrem verc fortem S. Hedwigoin devolula est.
\yui(/islaHS sdlicet, Oitonis filius (O(lonicz),

c.

65 In^ufier Hcnricus reliquii Conrado


filiorwn fratris ejus ct

monarchiam

Polonis:. Qui-

topolki eripi-

dus

busquidemomnibusjurejurando firmatis, pax


principes opern S. llo(\\\Vr:hfirnintafuii.

lur;

majoris Poloiiir, quern llcnricvs Silcsiusanno 1216


hercditati patrrno' rcstituerat{[), 7iunc [(cdcre inito

.\i/iilorni-

cum

Sicentopol/io^

Pomeranix

prsefecto,

palruum
Ve-

i't/m,

Wlndislanm Laskonogiutn,

agrjreditur.

rtmilncinsuiauTiliuinadvocatllcnricufnSilesiu^n,

cum quo jam pridem intimamamicitiamcontracrerat. Communi consHio Indicunt conventiun principu)n, habcndum die S. Martini, xi mensis yooemMoras neclit Swcntopolkus, et, Wladislao fyris. B Odoniczio cAinsciOy conventum pcr exphratorcs obscrvai. Dum autem Ganzavse thodie Gonzaw.r., in districiu Brombergensi, circulo Scubinensi) principes securi consultanij et plurimis rebus pcrfectis, balnea ad curandumabluendamque corpus Intrant, SwentOjiolkus Pomcranus, coUccta Pomcranorumet

nus Gregorius Papa IX Henricurn ab eojuramcnto, utpote vi et metu cxtorio, absolvit, quo spondebat se rc7iuntiare tutel.r filioruin Laskonogiiet monarchis Polonio'. Neque id quispiain He/irico vitio vcrtere potest, qu um in ter juris peritos certum sit, jusjurandum vi ei dolo extorium-, si ab initio iiwaUdum non
fuerit,saitem esse, utdicitur, rescindibile. Hjcrqui-

dem

pr<Tcipuc exiraxinius ex Historia Pohni.r Dlu-

ad annum 1228- Ab- E solutionem pontificiam serius coilatam arbitror, quonianrusqueadannuiii Xl'^^ Uenricus solu mmodo
gossi (2), qui hsec gcsla refcrt
se duceni Silesiv in

diplomate xiv Septcmhris 1230

profiteiur,

Potonorum manu vaiida, supervenii ct hostHiter tam in hospitiaquam in tabernaculaducalia et militaria

quamvis aUis diplomatis ejusdem anni prxter Silesiam etiam sibi ducatum Polonitp et Cracoviae adscribat. QutT omnia tnndcin confirmata
fuere bulla Gregorii IX data 1235
quievit perniciosum dissidiurn.
(5).

Atque

sic

irrumpens, omncs sibiresistcntesobtruncat.

Wladislaus quidein Laskonogiiis fuga primum se periculosubducit, sed bi-evia Swentopolko interinien-

66

Unum tamen

non estdissimidandum,
^

scilicet

vuietur

dus;ast Henricus Barbatus a carnificibus in ipso balnco comj>rehensus, aUquol saucintur vulneribus,
occubituru-s sine duhio, nisi miles Pcrcgrinus de Weszemherg, mira fide miraque dcvoiione in princi-

rum, apiid uregorium Papam lA accusatum fuisse vudaix ecclesiasticse immunitaiis. Pontifes enim
commisit Gulielmo,
episcopo
el

Ilcnricum ducein, occasione istarum j ri n IV

controversixi- ""9'or
!

tamm fumt

in res eccieiia-

oUm

Muiincnsi, post Snbiiicnsi

S. H. E. cardinali, tunc .suo pGcnUcntia-

pem suum,

objecto propriocorpore, ditcemab exitio

rio et Sedis Apostolicae

ad Septemtrionales gentes

liberasset. Sic Wratislaviam in lectica t/ransvectus

lcgato {^i,ut contra Poloni<T princiiies, qui Ecctesius ncquiter opprimebant, inquircret, et cornpellcret

brcvi curatus est.


a conrado itazoviensicaptus o
S.

64 CrudcU necc Wladislai Laskonogli, res Polo^^-^.^y piurimum turbafx fucrunt. Vacabat nempe

duccm Hcnricum Bnrhatum


ct aliis ecclesiasiicis
[b).

illatas episcopo

Gncsnensi
Gulielmi

viris inju7-ias ct

Hedwige

Uberatur;

Polonix monarchia

et tutcbx

liberorum

Wladlslai

dauina sarcire

Asi nionitionihus ac mundatis

providendumerai:utramquedignitatemambiebant Conradus, Mazovix et Cujnviw du.T, defwicti Laskoiiogd fratcr,etHcnricus,dux Sile io': atquehunc quidem annositaSy et ducissx vidux amicitia, illum
vero sanguinis propinquiias comniendabani. hitrtcata controversia armis diriinenda commissn esi

nongessit Ilenricus, imo coram legato citatus irrinceps, ne per suos quidem procura-

morem

tores comparere voluit, quocirca excommunicationisvinculoinnodntusfuit,quod effugcre, interposita ad Sedem Aposfolicam appeUniionc,quaiii. frivolam
(6). Admissa nihilominus vidctnr appeUatio ; siquidem, ui habemus ex epistohi Grcgorii ad Henncum, Barbati filium, data vin Kalendas Juna 1238, c qua -jirxcedcniia

*^

appcUat Gregorius, tentavit

duobus porro pr,TUisvictiisConradus,oin7iemnppa-

ratum belUcum ad

dolos

et

artes convcriit.

Jam

siquidem llcnrcus debellatum adversarium ratm,

filiumsuumHenricumcumcopiisinSilesinmrcmiserai, colonis ab utroque exercitu vexaUs compassus, ei securus in Cracoviensi

hausimus

ll),

archic/ /Aro/'0 Gncsnensi et

procura-

ducatu versabatur.

UjribusllenriciupudScdcmApostoUcamconstitutis, Diaconus Cardinaiis SS. Cosmx et Onmiani coninquit Gregorius, cessus fucrd auditor: Coraiu quo, aliqaamdiu liligalo, nos voleiites eidein patri luo de lacsione deferre, ipstim pcr al)batom
sine juris

Conradus per cxploratores suos dc hoc sintu rerum ceriior factus, faventibus etiam nonnuUis Crncoviensibus,Henricumducem,inSpytkowiceconsi.stentem et Miss.r auditionc occupatum, in ipsa eccle>ia

captivumfecit,atqucinMasnviaindeportavit.Verum
Henricus,
filiics

capiioi ducis,

patcrnnm iiberaUoet

absolvi niaiiSlragon et collegas suas ad caiJlolani nobis per se vel per prodavimus, et citari coram iiloncum certo termino compareret,

curalorein

nem

effecturus, ingentem cxercitum conscripsit

super

princiiiali

facturus et

rocei)(urus,

quod ju-

hosUU

incur-^ioac

Masoviam

dive:rare intendit.

Sed

stilia suaderet. Sed ipsi

furmam

maiidali apostolici

Bcata Hedwigis plurima mala, chdcs, ncccs, Chrisiiani sanguinis effusionem, incendia, vasiationes agresiium pauperumque oppressiones terrarum
',

in prsvidc7is, ipsa se, frusiracontranitentibussuis,

non scrvantes, licet ipsum juxta lormani eis tradi. tam citavissont, certo oi termino assignalo per non posalium tamen ipsum i\K^ facto, cnm do jurc pcrpcram ad caulclam. sent, absolvi fcceruut
;

(5)Hayaald.Conliu.Anoal.Daron.an. 1236,jLXv.-(6)Ibid..oa.I238,
ScripU., t-I, P-20,not.3.

-(1)

Uglielli Iiol.,

sac,

l.

II,

col. \ii.

|LV!.

(7) Iliid., (1.VU.

67

Cum

'

p
DE
j.

S.

HEDWIGE VIDUA.
^,i

V, n.

fi7 6/

Oumauiem mpiauA Cum autem in pr^nxo tormino


et

nullus pro eo,

qunftivit

vtcum-

expcctnlo etiam post lcrminum


in,pe.ran,lnm

.,,,.,,
n,s, J"""."'--'

que excuMari
pOtBit
:

^"l'''''-; ""',, S. t, procurator, ,i,lcc.us f ,us nos

Hedwigis, imo, ut narral cjn.s- hiog,o,>hus 21 pro amissione ,ium oinnes sororcs in Trebnicz '" " fu,ia,oris monastcii
S.
,
.

^^

fle-

'

^"["'X^^ S. Man,e
1

,co

laW.cr, ipsa
|,,,^^,,,.,

irans Tybcr,m

prcsb>lcr
au,l,U,r,

C;'''l'".il'N

'!''

n^^

appareus oclis ^J.^ ^^^^^_^_ r..,^,r,,,^,^ ^,. consolabatur illas in causa trisiccis
q,.o,l

nobis

.lepulatus

'P^"'"

contu.acc,n,

oumdcn

,n

,,^f cxpcns.s [g""' J^'


'

";'

^,^
",'^

p,-opri,
.',
'

n,,.,

ipsa

,ari,i

morto.n

^,^ , oo, diligcbal, ulpo.c

virum
mvi,,.

Ersz=\:x^r;ii:t:: r ~ao
bus
se

":^-- - -"- p--volunlati


i,-sa

-.n-ia
omn,a

gerebant.

mau.latun, suf-

sc ,.ba,r

pc,-

sub.lc.e et

fi licens

Ls

,l,s c.\n,i)((s, c
'^''''l;;

bb

rcccp.o kl,,,
,^'''

ab

a.chicpiscopo
.

^,..,.:,,,,i|,,,

volcba. cons.an.ia. a.uc pa.,cn., cxcm|,la ,n tcnnore sua; tribu ation,s sororibus demonstrare.
.

sup,.adicto

grava,n.n,tH,s
po..sess,o,l,s

="'
,

.,

^,^"^7,,

'

"illi
u.i

Sinlitcr ,lum audivit


..icu,.,,

niium sunm, ccm Ilenp,-xlio

'

J"" ,,f," ',,;", c - ac^ cxpcnsis


e^^^^^^^

occlsun,

in

Tarta,r,.,,

nuUis

c-nmpentibus
sua,,
,iua..i

lac,-ymis aut signis ostcu.sis doloris,

SLali
,
,

Za,,d^^^^

a,l

i,.vi,.c,n

liligaruut

sci

cjs,lcm

occs,

l.U.

coujugem

nctes
ct

et

n ancquain nu a c u

lc ,licti pa...is .i i

bi.

a,l

|,,.i,,,

nostram

morientes

p,.a. l,-,st,.,a

couso laba ur

,x,l

ppi voltas cst et nob,s placcrc dcbet


ct

^rr^r

S,,tS;'o,.,/../A.,n,.,,.
ill^lis
!

/L

Zi^f^ctionem
,^^,

,,ra'slcl. /j;v

Eccksia: iniuriis et damnis 0^' ce,-tc indicanl llcnrisalis dure pr.rlatos

qod vull quod placet Uomino Deo nostro In ipsa Dcus quoque hora exullav,t .n Dom.no sir,tus (us.
^'.J^!';'^^,: levntisqe in <='=1'""^ "'l^lf .';',^J.";;,'^;'. Gratias tibi ago, noniine, quod talem mibi dederas

cum

seniorenr seu

Barhatum

aii Rai/naldus lau^ Polonisc Jwbuisse. Caeteruin, labcs ob B datus. si ;isporsa aliqun ipsius noniini

niium, qui

me,

dum

viverel,

scmper

dilexit et in

Ecclesiam
ut jus

Guesncnsem

afl.iclam

viiieliir,

bac ex-

reverentia babuil, nec umquam in aliquo E molcstavit. Quem licet libonler mecum habercm

magna

vcrsatum, cusatione detergi polest. in ea opinione arbitraretur ; vel mijusle persequi

in

lerris,

ci

tauien

quam plurimum

raveo,

quod

suum

nistros

illius

nomine

(quod

ssRpius

colli^endae

por pui sanguinis elTusionem tibi Creatori suo est jam conjunctus in ccelis. Cujus animam libi, Do-

qua;principum gralia; ac derivandi ad se alicujus Ecclesiam iliam oppresstuscausa facere solent) etiam in cofjitatis sisse. Equidvm iion mirarer id

mino Deo

diligcntius

recommendo. C^Jerum

filii

suimortein, trcnniowntefjvamaccideret^jn-a-dixisse testatvr ejiis biographus num.lQ; quin et ipsum


-

Hcnrici intercuirisse,utremecclesiasticam,quoad normain res teuiporales speciat, in Polonia ad

tem/ors momentum, qvo occvbuii llcnncns (hiT, secretarix svx, Demundi, manifcstavit, ut ibidcm
narratur.

quamdaiu Gcrmanicam adigerevoluerit, quwpopulo passini minus oncrosa erat (I).


Uairici ducis
obitus.

G8 /iiscecontroversiisnecdunicompositisimmoreumque tuus est Hcnricus, S. Ilcdwigis conjuw; laudantrerumSih-siacaru ei Poloniunanimiorc


<

antem Crosi^.r, dic xiv Kacarum lemlas Aprilisin'^ Vita quidem S. Hedwigis 71. 21 dicitc\vcd.annuin \2'M duccm c.riremam dirm clau..- ...,,...,.... mse ;quod, hcet non omnino aljirmet , errori tamen
scriptorcs. Obiit
;
-

70 Occvhvii avteni Henricvs II, dictvs Pivs, S. Hedwigis filivs, dic viii Aprilis anni 1241, a Tartaris occisus. Erani porro hi Tarta/ii, gens Mongolica, qvac dvcc GciKjishano, Sinense imperivm univcrsum suo juyo subcycrat et lateper.isiam do-

stovtiok$

Ewo-

?"'""(.

mi.natafuerat{b),qvando circa annum 1224 hostes pcrsequens adflncshodiernx nossixpervenerunliQ).

videtursimil{imum:nisitamenhiographusinitium a paschate illo anno in n nonas Aj>rilis anni inc'dente[%duxerit. Quocirca Chronica principum

\m

Polonix scribunt
bcatissima

(3)

Tandcm

pius |)rinceps

cum
annis

Erat porro gcns effera et crudelis; qu^ misericordiam urbicapta-impendissesibtvidctiatui, quando,quinquaginta miliibus vita donatis, retiquam mullitudinem, id est triyinta mitha tnco^ larum n.orii,eialiatotidemmilUacaptivitatiaddicrerat;

magnam

coujugc sua Hcdwige fere xxx

amore

castilalis .<imul couLiucnler vivenlcs, absli-

hdiarum urbe,referunthistorici[l]:imoserwapud

quod quidcm de Samarcanda, jyiwcipua ^

nueruut utrobique a thoro conjugii, et ob gratae rcligionis insignc (onsuram clcricalcm el barbam
ipsc

Gengiskanwndeliberatuynfuit.ut/rximopporinnum nones^etomnemterram Sinensemseptemtr.onalem


advastarn,occisisomnibiisaccolis,sohtudinemredfsed vici gere,qu!i' lata prseberei pascua armentis;

dux Hcniicus ad instar gessit conversi, uude dux Barbatus cst commuiiilcr nuncupalus. Qui

uUimo ad
dens,
iu
folicitcr

inferiores sui principatus partes descen-

Crosna

vidcliccl,

xiv

Kalcndas

Aprilis

diem suum

clausit extrcnmiu,

et inde.de-

ductus ad monasterium Trebiiicensc, quod ipse pro conventu sanctimonialium, in caslimouia Dco servientium, maguo studio pictatis pridem fnndavcrat

majus tfnidcm beniynior opi7xio,qux tvebatur longe agros cultos, cmolumcntum fisco regio afferre Tatis crq^ fcrrum, sericvm atquc his similia (8). ab anno ^^^^ yens, quse imperante Oktajo,
suiGengiskanisuccessore,duccBatmneirruptionei
in

{'^^J^

etlargedolavcrat,il)idemannoDominil238soleniniler,

sicuL talem

Tumuhts

ejus

dccuit principem, est sepullus. Trcbnccnsi-s s&juenti inscriptionc

OccidentemmoHebatur, Anno quidem Christi \23Q quingentanullia^ equitum Mongolum ^ub Baiuonc seu ^"'y'^^'^'^.
71
t oricntalem invaserunt ac primum acroias subjugarvnt, dein postquam Bulgarianim Euj-ini os-^ suamredegissentpoiestatemjtosc\mm,imperii
:

roMi^-^JJ^^.^.
',(cntibu

on

ornatur{\), qvie a^mpendiose priecipuas defunctl


virtutes ct dotvs edicii:

qttem fortitcr

Dux Hcnricus. bonor Zlcsic, quem plangore conor, Ilic jacct, bunc lundans fundum, virtutis abundans, Tutor egenorum, schola morura, virga reorum, Cuisit ut absque mora locus in requiebonus, ora. 69 Porromnrtvm conjuyts longe sibi chnrissimi

siacicaiut, acceperuni, qua in urbe,


dcdiiionc occupaia, inyentem

^'^^"'^.

"'^^^

popuh

"*

gladiooccidervm,t,universamqueregionemsin

"^''^^j^^l^^^^ _; /
^^
'

vntariam etobnoxiam effecerunt. Ncquchi-sce contenti, anno 12-'i0, dcnuo Hossiam *""^^"'

fertS.Hedwigia

non
L

3Squo solum, vcrrnn etiain forti

animo

tulit

Kiovia/nioccupant.Atque istinccopias sublieta


Hist. dea Iluns,
t. III,

(2) Slenz. Scriptt.. (1) Stonzcl. Urk. der dioc Hrcsl. Pra'1'..p. xn. II, p. 13, ti. 2.-{Z) Ibid. (4j Somiiiersb., 1. 1, p.312. (5) Doguiguefl,

p. 53 el

seqq.- (6)

'IJid.. Vnjid-. p. 61.-C")

>>

queni

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


A

217
j.

{fjnnii

Pctavi dicitJos. nitter

{{)]

nusit, qui

Poh-

sibu.s-

constanti /n\Tfectus erat Bolcslaus Syepiolka,

v.

n.

ninnt, Silesiam ct VtAlulain /nogrr.\si,occu/ataqve(frcc,purniiiii})ipn-

Moraviavi vastarcnt. Vsqne ad

marchionis Moravl^B filius; secutidam, quam copia* Cracovien.ics ct Polnuix snperini-is forinahant, duvcbni Suli.slau.s,

Moscoviam seserecipiunt; ex f/ua /njemali tempoi'eamii\HOtcrtioerumpentes Vistulam,


sita,iteru))i in

Wladiniiri, Cnfcovicn.sis

alatini,

frater

in tertia,

ex

0/)/Jolie}isibus et militilnts

Or:

glacie snl!datam, Irajiciunt et Scndomiri/inicivita-

di}iisTentn)iicicoacta,

dux

ernt /ra^fntvs Mieslaus

tem capiunt omnesquei)icolasadinlcrnecionem cxdunt ; jamque Cracovix imminebant, quando in


sis,

quart.T tatidc}}!, e

.fclectis

bcllatorihus Polonup et

Sile.si.r cnti.sci ipt^T, /}r.Tpo.\itus

crat

if^se

dua- Ilenri-

Moscovinrn regredivntur, quin prince/s Cracnvicnavdcrct rcfagvivm rcgredientibus Boleslau


,

Sed avdacior Wlndimirus, Cracnvien.sis Palatinus, communem hoslem apvdvillam Tursko,


objicere.

cus. Mo}ignlesqvadrifariam eliom divi.seru}U exercitum suum, singuhrquc cjus pa}-tes numerosiores era}it utiivoso ag}nine chrisliano. 75 In ca)n o itoqve,ait Dlugns.sus,quemcontra-

'ff'"^""*

ad /hivium Znrna ,aggrcditurmultosque occidit.Oua clodc tcrriti Mnnf/oics, in Moscovinm nbicrnnt, vt,
redintegratis viiiltus socHsqve cortscriptis, fortiore:in
{'olnnu, ^nva-

hendo ex.scribimus{h),quiBonusCarn/ms, siveasoli ubcrtale sh^e quod in ot^mes /mrtcs pnrrcctuset latus
est,utc)'quee.iercitus\ Idus Aprilis convenit
.

Pti^na

Pnloniam
I

ir)'uere

possent

(2).

dunt:

qiioqvc vi cs sibi etia})i cnnquirun t

72 tnicrca Pohnt, victoria sua animnli, jwvas palati/ti Wladi:

ex voluntariis et ouri fossor bus conflotatn diximus, inifum, magno sibi studio cfflagitatuni./)ugn:rfccit: ocripiimum im/ etu ab utroque
t^urma,

quam

mirusetPacoslavsacClemens,Cracov'secnstellanus, ad Sidlovioni conveniunt etacicm cum Mongolibus

parte roncursxnnest,atquc voluntarii


ses

et Goldhergetx-

primns

MnngoUum ordittes
gladiis

lanceis confccerant\
ogiccepisset, tur^ttia

co)nmHtunt

initin

quidon levon dehnslc

vicioria^n

sed

quum

cominus

)'es

cajyivn t, sedbarbari, un iiis viribvs, in rolonos iirvunt,eosqve inp-ingwit.Constcrnati chrUtiani tcrga


hosti vcrtunt,

christiana, a barbororum sogittoriis


circu}}iacta,

undequoque

tcrrmrmquc Mongolici nomi^iis

late

sogittorum multitudinc ohruta csf : Boleslao Mo)'avo c^etcrisqjte /mmorum militum codcntibus.rcsidui od Pohnnruiu
consistentes, in}}ugtutm

B pro/xiqant. Boleslaus quidem, Pudicus cog)iomine, u}\a cum nuttre et uirO)'e sua in Ihtngariam au~
fvffit:

agmina

cfugcrxntt.

Duivdeindc calo-vj:, sub Sulislaict Micsloiducatu

Cracovia, a

stiis

civibas deserta
'ta

fit

hostium,

succedunt,quamquum feliingentem

p)-a'da,qui Iqjiconinia vastant,

utnc unaquidon

citer con tanicrqucgessisscnt, ac stragcu'

ecctesia illxsa innnscrit, exce/ta S.

Andrcx
qvibu^

.rd<',

barharor uiii fecissc7it jharhari primunipedenirefen-e


et,

extra

vrbem

i.osita, in

qna Pohni ali/pd refngivim


:

Polonis acrius itistontihus, in

fugam

vcrti cnactl

Mongolicam

re/>ellunt

vc}-n)n ba}'bari.

non

sunt.

Quidam

interea de Mongoluyn agminibus,

an

vacat hacce ohsidio}w

dcii)\e}-i,

o^nissa ista qanliWi-atislavia^n,

avtem Ruthcnicxaut Mongolicwnotionisessent, incertu)n hnhetvr,


inter utrarnque aciem cclerri^no
tcrribiles

cumqve

arce, porro po-gvni usquc


ir)-uptio}\c}/i

quam
iMncHenricu,

incolx pxiante

hostilem i)\cen-

passu discurrentes,

dio destruxcrant.

edchant clamore.s, Poinclamantes, ut fugereni, lonos quidem Pohnice


li

73 Tolisrrntre)'Hmfacics, quaiido Henricus dux,


S. Hcdwigis
filius,

Mnngoks vcrosvo

nquo ,utin pug)ia pe)'severare)it.


no)i hostem, sed attticum
esse

tiai-maassu"'.

bellorurn

alcam

subire stotuit.

Ad
cx

ha}ic
co}}i_'

Ineuntcjam

Januario anni 1241 BclascuPet-a

dux

Mieshus, assiotie quadatn


i:occ})i

vociferatum credens,
milituin,

cuyn suis Mongolibustam WratislaviacircHcrviginiiqui}iquc }}\i!liaribusGcr-

nopi}\atoBaiiborise, qusc

descrto pr.Tlio fugit

magnamque

eorum

pratscrtitn, qui xibi in tertio oginine /)a)'ebani, ca-

manicisd'Stat,imminuit,vtvia-civibustempusrcliqvmn fucrit ad portos claudendos urgebant foris


:

ho-ics

wbem,

fanie

alrocissima intus enecala)}i.

tervam iti similem fuga^n ti'aTit{^). 76 Ilem-icus auton dux, nihil Mieslai eorumque qui sub ejus o-ant ag}nine fuga detcrritus, quartam
suatn ocictn,cx melioribus
ei

'""

l"o

'/>

Iknrtius

Verumtan en qua
libe}'atil;u}tdc in

demum cumque cx causo,

odhuc

fortissimis /'Ugtiatori-

igiiota, barba}'idie \\i

Januarii civitatem obsidioie

Inmc usqvc dion Ratiboria' festum in gratiorunt octiotton agitur. Sed mrnse Mort o
iteruni hostes sc urbi aprlicant,

bus coni/)osito}n, in /^ra^liuin prnducit et horharorumexercitum fuga)ncapessereimpelUt.Scd Baihus

pngnom

qmnn

Mieslaus U,

^ duT OpoUensis conscripto

ecrercitu,

defenderesata-

^-cditttngmt, lahontibusoc disjectis Motigolilntsopetnfo-t, terribiliquc im/)eiu in Polonos invef. F hitur.Veiiini hi obnitentibus hostibus tionceuserunt;

gcbat:ncqucidqnidcm infcliciier,quoniamMieslaus
ba^baros, occisisquinge^ttis circiter vii-is fuqovit, ct Crocoviam usqUpcrsecuius est, ubi vis et roburPolo}tnru)n
/iro

harbari inio inclinontejani in Chrisiiaiws victoria, quando specialis cujusspeciarc cce/K-rant fugam,
ccepit, vexiili signifcr, verilhun .suntn agitore probahilius,utquasisignmn ad incendetuhnn stupar inhostes rutn mani/)vlos, quibusfumvmetfagtorc^n ct odo)-e stupeincutercntil). Poloni, nehulo offusi vacilhnt; Mongole^que, horriihchmorc suh-

dam

barbaris favit
jrro/ e

acic stabat. Ast hic quoque fortvna in Chiiniclnik, : rwtndiewuiMortii


ciesi fuere,

Cracoviam

Micshusque pcr devia

Pfffiiiumqw*r

Rotiboriatn regi-essus ct ; ubi opportiuia suttrpsit cotisilio od u)-bis tuitionon (3). -y^ ii-^^f, ^^ temporc consiituti^, perrcrit Micsmilitibus suis Ilenricum, Silesiie duccm, conscrij sequi exc, citum triginia tnillium virorum ingois :\cc multo post Motigohim rat, cotiventurus. notibnriH',qua tcrtio inconsi ectum vetiit
lous

facti,

lato

in

hostem irruunt, ac

dirv})tis, qua' in id

cvm

Pompo, Teuiotncorum ru)it. Hcnricum tanien


temsuusttnndu
^.

stragejn tcmpus integ)'a postito-ant, ag)ninibus, Mo)-avus ,et in qua liohshits ingentem edunt equitum mogistcr cecuie,

cUcem,fortisst}}iC pug)ia)i-

exercitusdese}-verat:sed,quando-

muUiludo tamen o.j.issa,

ripam et suas W}'otisloviom vosusdiriqunt, omnia fcrro Wrotislavia a civiignc vastanles; crat auiem ipsa
per utramque Oderse

copias

quidcm

cxtc)'i otniies

erant, densa

out occisi aut fuga dih/m ut barbaro}'u)ncin'Ona cutgehalur; lia

isdcstructa..Atque bus suisaut a mHitibvsjam flamm ubi stabat Iloiricus cum ita dctnum iignitium,
Milifes jm'0 suos exercitu sim,occcdunt OarboriiA).

henricvs dux

in

quoiuorturmasdistrihucrat

pn-

ms,

Gotdbergetimilitibus voluntariis ctfossoribus


l,p. t37.-(lj IDiU.,
c.

obid tamen inignam a tergn et a fro}ite cingeretur : quo.squc i}iteri))wndo Mont/onon omisii. scd obiuos ^nuUttudinon/^crrutnperemtehatur: les, pcr eorum ohtntisutit. tamen pauci a muliis absor/iti ct facile quotuormihtes )in}i)iisi Ja)n ci)'caduccmHenticum Whditniri Cracoviensis ve}'saba>itur, Suli^laus,
Polon..
t.

lib. vii. rol.

(3) Rittcr.

G9cU. dBrdioc.Bre3l.,t.

l.

m.p.

yS-

0)

678 et seqq. Ibid..l.c.

(6)

De Guignes.

Uist.

des lluus.

29

jrater.

^
DE
S.

HEDWIGE VIDUA.

i.

T.

a.

incoiisuiiis VI

iiii.iu..n....-- V

^.

..

qua
ilif
^^^,.^^^.^

iTiptas

occisus; quo expcilo, ad rc miscrabiliter est cm rxorcitu procrssiitius, volcnlcs


PoloniiB
ilc

fni$er- occidi-

tur:

otus, nisi 'tocJ iiicniico,,./cct,cnnr.to^^^^^^^^^^

,nn forsilan eo, 77 El resfondisscl cnrns, '^' ''"^

crastina

ipsis,

divino
;

incriiiinlc

iuixilio,

condignam sumpsisse vinriictam


sito

scd iidcm propo,

'"^^t
"'/^

lcn,-icns

itaqne.cxinsignib,.s.liwal,bnsyj'>.

^^^^^_
,, aliis

fugam doilcrunt ct ^^^..^ _,,^,.^i^ ^,, ,ai,,i,sim,s, quos Irans.crunt, d>e solo .n p.'ogrcssu xl ^^^ ol.slanlil.us, nalural.
ct intcnliouc
.ofrnilis
,

oJte

in se

nnu,n traxU.

"

^'^^,

ct milllari,.m cxplcvcrunt,

s,c

ul p.-a.d,clum csl,

/,:: ,,,,, r,imro, earenatolun.li,uel,osl,l,b,,.stn,n2:^"^^^^^

,;";;,,at,,v

iu

tcrrnni

noslram Morav.am d.vcr crunt ub, mo-

,,^

t,,j,eiilcs,

m.^xima

ct

,nlolcrall,a

nob.s

nentem.secutii-^^jo^^'^"' :

Zlp^riculnK.l".,n.lo, *"
neri

:;;.;.->-i"---!-^~ ;r:2 strame suo vul^


,

uxh;,s
pro

Z,-..t'etintcrcipil^rMaao^^^aJo^^^^^^^^
:L:.i".""'-; cin

Xl,'/

.'

quod an,ore ^csu Cb^-isti e, (^""-'i-^ dcfcnsione. quaU.c,- corum s


iiucntissi^ne,
.,
,^,,,.^,.^,

P^^.^^^^l^___

n.al,t,re,

vestrum

nob.i

^';5":; ::,r^:dac^-

consilium

paritcr

et

aux.l.um d.,nem..

cxh.

bere

HQlncertum csU
dicit

?uom.m

noni.rfka/.r, /..y./.

;';;;;;;;"-

hat

iunc, quando scribeTartaros sen Mongoles \nMoraviaversatosfuisse,ad metucm A;ri-

videlur temaatMnium annim\ oinnino pertmere

toc,n,<cr(rac(u.

/VamcacapX

que,Jisu,signiisspoliat,.,,,,n,,dun,eUnjnMnm^ aUoc. *'''"' '"".'"""^. c.ri.s pr^lii


Hic fuit

'^^^l,^^

,pMa,
;,',,

si

vcra.n csl ba,-baros uo


'/''

mntum mense

ir(/ori^'<-""'^-<4|;

cllcJt,Mono<^lcsunicers.CI,r.stu>maUj^^^^ :Uant, nisi Dcus l.anc "''"^ '^ .;Jt ducs


corpus avcrlissct. Cxlcr,.,n ilongolibusnalibormn lAurcs,

nubrncius. d.ccns hostes dclusos ab 'Z,nsibs,,,.osigna.osU,idos<iuec.bUrabant,.,


ce,;.o,-faetu. consr,clasvigiliasrcl..,ssc:.lc,a rc improviso hostcs opi.rmut. ^.uidux Chri.tianus e.r gu^, .lucc Peta. ad fugam cocg,t. ^,,,-,,,,,,,,

'/"''""""f"'""';'T Olo-

'L
l.

"^^l

'turagu.Tsita,,dum

''''"''''''"'^'"''^
.

f '''^.f '';;;; ,^.,, ^I^


na
,!^";';,

"

possct, ,runca\um dignosci non pedem :sum d^ntc,


.r!pcrtuv,
,0...

V"

dicrum ,iueto M,'rav am., scplcm

^^^

,lmc,-e tn

'',""' ^, '^"'""'''ff dcd,^lu^n,^necc Wrat sU.viauc


fuit

J
"^

^^^^

^^^^^^^^^^

^^^^^.^,^^^^^,,,

nc ,,./orcm, pcrvcner,.nt. W^^^^^^^


^^^^^^^^^^

Int,;-ea Grcjortus IX.

S.^aco,./.

mandatum
i/ongoles (a-

78

Iialibo,-iam post El vcro barba,-os

&

S.

V/nccH,n,

Fl'

M.r,o,u,n

tcn^

gun
-^'

^^^^..

^^^,

^^,_

^.^^^,,^_

^, Ecclcs,ar,.

Dc.ca
a '

,,,,, ,;oj. tam msi

,n,,K'cm//(c<te(/{u6'rfJsuoairi.(io(5),pc

mm,
toret.

!'cc( vic-

,'nLto,-iam

rel.ogrcsos luis.

L.na,.,aaU^gac,rgi.ncsoc.:,dcn,.c.a^c^^^

"- ^^^ ^
cl ,ps,

"n-,M
81

^X
""'/^;'

^^ ^,,,,,,j^,tpr^dica,-e cruc.atum

iSl^C^.
^^,.

,,,,,x..i

Kalcd.MU

esdem

"^ ^t Fralres

5:;",, '
/,,,,

//ce^

.iCorc., m,.ltu. viribus

t-

cranMim///.,uc itcrum
p.;,-la,

vicloria. lo

s,.o,:,m

au,rs

cjuam longc rnagis triumphatortbus


III, ,-cg,s

MU.^^^'^^^ZZ^orum rex. Gcrma/''''/^;;' ";-Xx nos F^;"

^^uey^ - ',, ,, ad P'"^'^'^'^J, J,.,L cTpcd.losgue


,^

..n.r,
^

Z In

rLrbalis

Excp..lola qu,atalis tndc,fisscl.

yc.Jai

,:olcnti.so,.o
ipso.

Bohcni^. habcnus. ,su,n ju^a exercilu versatum fu,sse


tc.pore, d,cquc

cam.umeo

guo pugnabalur

.. . Au

oen. Cructs [1. S. exclamat J/^^^^J^.^^ .alamitatc, nos '.',;;/ si contingat aut,

Lu.lo-

.:!.,

^"':'^^^^',',,i

Ma,-lgrcs ad

Dcum

-::::sir,-:s;=r =~;:S;r;r^s;w?=
veriti

aliontm

jirincipvm fninn

flhr. IInga,;a,l
;;

occu|.avcrunt pnlcnter

.s'

;,,

unUibbus

Poloniam, duce autem cxcrdlus, <p,a- vcnit in plurin.is intcTcCl.s a, par cs lerra.
teri-a;

"''''^,J'

Pon

''"!,' ',,,,,'

Moravia.
l,csliidil,.r
i

nost,a;

iler

convert.l,

adeo

"^^^^
"""., ''".'^'
'I"'

^ ^^J-^

cons.ha cx imperio ? ^,,.^ ,, ,,,, ,,,an. ist,c opp poce.scrant quu.n ve,v
;,..,,

'^^f^^Z!ZCI,ristia^o,-umvai:dissu,n^^
''l

et

borrib.liter

cam
-.

devastat, ut ol.am
lcn>po,-c,

L,; acu,r,Aust,;ceaUorum'

ius

corum

null.us parcat vita., sinc dill,.,-cnt.a

''^'''.^"^^^"'d^^^^^^^^

scxus,

slatis ct condilionis
in

siquidcm

quo ruerunt

Polonia nos

cum

exercitu nostro

P''2Z,2nM-cnlcs ipsam IIunga,uim.lesc,cn

co,,lgcin Ilossia.n
__(7) ihid-.

'

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


A

219
t.

runt,

pcr ducentos amios occupat<r. elemeniunx Asiaticum linlhcmnim imhU imeruerunt (I).

cm

subxqualisrnnslnntrrnbsqiic ulla varietatelrrtionis


asseveiat dicm sanctx cmortualcm cssc wOctobris.

v.

n.

Et quoniamquidemstatuimussupranum .Z\

natam
cst

llcdwifrcm circ<

anmnn

\\1\,

manifeslum

VII. Ad beatam morlcm pcr SacramciUorum rcccplioncm pr?eparal sc S.


Ilcdwigis
:

illom frrr srpluayenariam ohiissc.


84
eis '
*^

Postquam exhoc mundo auam Deus plmibus et


' '

discrssissct S. H-^dwi-

iain

in

niortr

quam

pnsl mortem, gtoripcaverat,

iltustribus mirarutis, / /. .
,

mira^tUa ctara.de ej>ucan&nizaltone

cjus obilus, ca-

continuo, uti videtur, agi caqHum est dr ejus cannnizationc. Stalim enim ac spirUum cxhalavit,
sororcs Trebnicenses, ut habet biographus noster num. 93, cum magno accurronlcs dcsidorio et
aninii avidilate,

nonizalio ct cultuslicet

qna^vis,

quod

poterat,

do Hili-

mderetur

\jef,iiicln
>}^,aiisU
.^^

filin siio.

Ilenricn

11.

7\on diu superstes

tana, rrtremvm inungi*"'*

S. Hodwigis. Quod vero im;riuiis notabile

qniis capere corporis rapiebal. Aliffi namiiuo digilorum, aliac pcdicarum ojus ungues, qua^^dam vero
capillus sancli caiiitis pra^cidebant.

nairatione cjus obitus occurrit, illud est, quod voluerit Sanrta ante WfjrUudinemsuam extremo infirmorum olco in imrji. Ctijusquiilfm reie.rempla aliquot referuntii qui sive dc Sacramcntorum ritibus sive de rc Iheoloyica scripserimt. Sic EdmunduiMartenr, in suo de ajitiquis Ecclesi.r rilibus Tractatu
{2),

Ei rc

quidem
ela/>sis
lot

vera, vicc vigintiannis ab dum, ul Inquitur bulla canonizatinnis,


obitu S.

Hcdwigis

pan-

varios monstrot, qui saiti hoc c.rtremum

dunlur miracula... non potuil non fervcre populi in mundi fidelis devolio, non clamor arceri, quin cxpeditis adduceret labiis supradicta. notitiam Sicquc vos (archiepiscopus Gnesnejisis ejusqusuffraganei)
ciae,
taii,

Sacramentumrecepere:OdU mn, filiam Herimamn


comilis
,

et

nnlnles viri, duccs ejusdem

provin-

monachum

Majoris Monasterii, divinitus

B deproxima sua

c sa^cuh^ miijralinne

admonitum,

et

clamoribus vehemcntius excine Dci magnalia suppriniendo videremini digne E


ipsius

popul

Gingurianum,frati-emlaicumlhigcnsismonasterii.

de

inf-'ratiludine possc

notari,
cl

una cum
convcnlu

dilectis in

Scdonimrdvertamuspri}..oSrrramentumistudimpensutn fuisse iis, qui nalurali mortc c vita discesunde mca suri erant, et quidem quam proxime principiivm semper etubique, scntentia firmatur
:

Chrislo filiabus... abbatissa

eiusdem

monaslerii, in cenlia est recondituni corpus ejus, felicis recordarcm, tionis Urbano Paps (iv) pra-dcccs^ori nostro
in

quo cum

illa,

qusedecuit, honorifi-

saltem in Ecclcsia Latina, receptmi, ut solis infirmisconfcratirrc;rtremaunctio;na7nqu.v affrruntur morti ea-empla id habent coinmiincquod agaturde proxiuiis proindeque hujusiuodi hominibm, qui
,

habebantjfimintra e,quamvisocculte.c(u(sam/ro~

priemissis gestam, prout veritas postmodum est comperta, curavistis cxponere sorialim, devotioue Sansupplici el instantia non remissa pelentes, ut clam ipsam, quam vila et miracula Beatorum prsenunciaverant aggrofciatam, inler SancoIle^MO
ctos ca^teros cclebritate

ccimam mortis,atqucadeomorbumgravem,quisufmorientium Saficeret ad conferendum extremum differentia inter casushos cramenhim. Unica adesi spccialrsctordinar os quodnempein illiS; rophctx, quic quidcm in hi.s vcro medico jides adhibentur, non est. Sic quoquc Sancta differenlia cssentiali.^i
:

faceret

congrua venerari.
aoere juhet
|'^^'^A'^

domiims

S')lqUt'r, ul habrl bingraphus nnster num 165, VoUmirus, Wiadislaviensis episcopus et

frater Simon, prior

provincialis Poloniiie Fratrum

Pra^dicalorum

examinatores a

Scde

Aposlolica

viderenoslra \\o.<]\\\g\i^,quamvissana etincolumis tamen ccelrsti scichal habere in se rcvetatione


htr,

Hedwigis deputali sunt, qui vilam et miracula B. anno Domini invesligare et examinare coeperunt
niillesimo
seducpulcsimo sexagosimo sccundo depositiones et plimo Kalendarum Novembris suum circa noniina lestium totumque processum ne^a)tium inscrihentes et sigilhoc sibi cnnunissum
, ,

occullum, in inortc resolvendum ;eratergo causasuffkicns,siquidemcrcdereturmunei'-sanctis-

morbum

sima,supernisluminiinisil(usfrata.utpetenfiSacramentum adminisirarctur, quod ejus confrssarius


P
Huub.octofn)'^
ViOsancteobit:

lisiippositistransmiltentes

Summo
alia

Pontilici, signi-

dcnegare noluit, nec forsitan etia/ni potuU. ^dCa-terum id ctiam certumhabcmusS. Ilcdwilaborasse anicquain moregt;ni sot diuturno morbo bix)graphus nosternum 86 retur;quonianiuthabet post insultum scgrotasse jam refcraiur, sororihus revertcniibus : nulla rst anno 2 i Tartarorum id pcr soU-ratio, ut conjiriamus moniales
.

ficavcrunt eidem, quod eliam


et

mnlta

signomm
r

curatiuncs a-ritudinum, quas a fide -enera factas audierant exadi-nis meritis B. Hedwigis diincullalem teslium mrnare neiiuiverunt propler remotis. Unde a Summo paitibus de

advocaudorum
Pontifice

sccunda

eis

facla

fuit

couimissio super

1 ,

en

m adest

dumbiennium
Octohris

vaextra clausira absque neccssilalc seuidibus gatasfui.sse.Sanctamporroobiisse die xv

denuo ad examieodem negotio inquircndi et lunc procedenles invenerunt plura prioribus, nationem
ad Sedem Aposlolicam quai conscribenlcs, ileralo Prima ergo supradicla examinatio tran^misorunt.
facta est in loco capituli

omnes consentiunt

gravioris nolx scripin-

res, et si

aut qui secus loquuntur, id ignorantix


est. Ilsec

librariorum vUioadscribcndum
:

habet bio-

anno

Domini

sororum Trebnicensmm, s.'cuuda anno Doinini memoralo


;

Transiil autoni Boata liedgraphus noster n. 9[ nullosinio ccxuii wigisex lioc nmndoanno Doniini

millesimoducentesini..se.\agrsimo

tertio,

x Kalen;

iioram vcsperanim, idibus monsis Octobris circa quotid.ano hnra, qua solita fuit in ut illa utiqno
arido rofici. transrcrrotur ieiunio eorporalitcr ciho inlerminabilis lequie. sabhaad delicias c<s\\ elad

Sororum lerfia darum Martii, in donio earum.tem millosimo ducenlesimo sexagesimo anno Doinini ibidem in ecclesia nuarto seMndecimo Kal. Apr., quarta eodcm anno WratislavK-e S Bartholomeei ; Pra;dicatorum septinio Kaleudas
in

domo

l-ratrum

Ihum.
itaquc
VII

cuni Sanclis omnibus

Snmmersbergms

cclebrandum. Quod refert (3) S. Iledw.gcm

Octobrisdt.scessi.sse ex hoc s.rculo Idus scu die IX

fecerunt aliisctiam locis examinalioues miraculis pnelati el inquiel de istius SanctiE viia Ad CannnizaUmrm S. IlrdWiglS
Anrili^
In

Sitores praadicti.

etidibusejusdcmmensisscpultamfuisse,vonmagni
Vit^ pondrrishabendumest,quandoscriptoi' ejus

iXicolaum Schourqrndam missos Romam legimus

lasticumetSalomonemarchidiaconum,Cracovicn'
t.l.p.3I3.

aA!\"iTi^iSls.^rfl)-^--^

se$,

DE
220
ut
I.oncral.ilcs,

S.

HEDWIGE VIDUA.
ut nobis disnpHnae

ac

mornm
^^^,^^ ^^,

rclinqncrel
^^_,.

j.

V.

n.

alU^nersona.
,(. I6G
ct
Sti

habet b,og,apUus
,
.

n.mn^,^^
^^.^^^^^^__^

,,.

^^^^^.

_^^^^_

.^^^^

Seclraasamrctardantcolnlalrbaw ly,!^
C'<''''^"- '^^

167

1).

[.i

i^^^

^,id

apcrirc, ut id eus minnne egcrit expressius .^^ si,H.eritulis proposUo pia rciait
ip,a est pi
,

quw

tarnlrm "

.a'^'

'1"'^'"7'

",:

^(i/k(("r;

tcsl.mon.o ,. 167, idonco multornm ^^^' o n cn pra>rofc'aliva ncicnler instruclus de

*;C

ur-

Ocvolio stndiosos.
gg- g^
(,,,,,

sanguiiiis

mcmoruT sancla AddcnvuUoncm natahum


his, qui

virlu(ri (ttpro'

Slcl. B. Hchvigis, Deo per ejus mcrila


spiccrct ocnlis,
s-,..clitalis.

^^-^^^^l^^Zt^ "^
c nno^l/lntn corpo'.^
elian.

Clcmeutis.

^'^^ 'J^J^),,,,^ A'an/urrf.!m^an"<'/"' /^;" miUtuT eiuan, olim

ipsins

^..rii

qnod ab .ns.gnes cffic.l .m,.egno.'un,, quosquc ^^^^^^^^ p,'opa^'o gencosa p,'olamquan.


aritks lic
'rcfulsit,

sceptra

celsitudo

;/
^^

,r,iti.a .v/a usore

kalmena

'^'"'"''ffl^Z ac <"''
f
(^^^^^^^^^^^^^^^

'g^

^..^ nobililatis plus spleudor.s ad,|.c,ens ^ unde origincm Iraxcat, proex se psa, qnan. sil,., p.o qno, si sccun.lum carnem

,^,cdvvigis~.aM(6Mx
Si,,aalcm re,-ant ''^"'"^
epocha,n, diccul,",,
'

l^,;^\^

],,,,,,

'.';.;'

^^..ftum

.nundun. gloriandun. n.cndnciu, nullo blandicntc


iuscen,odi u,

lu.rat,

mcr.lo Scd

potu.t

.lo,'.ar.

cnm

,n-

'''^''''''Z.VLZJ^^^^^^^ Ledesolc,nnitateperS,^su,,ncMnu,d.^^^^^^^ :Zie.lemnitateperScsi.,ncele^^^^^^


,^n,,
;y.'a /'.'/''',

gloria plcrumqnc y
i,

v,rlnl,s

pro^pccUim

^^^^
. lat

sit v. Kai. idser,i,tu,; da,a sionato Uile,-a aua: anno 1267,

'/''^"f7'V'/'"i;C--" Apfsi^sv Jtodom<M h n^


f"'

ut in

quos ^^^^.^ ^^^.^.^^^ ^iaUo^is pr.cipitet vitinm, ^^^^ expccto,'e virtns ChvisU pcr graejus
no..
i..

S,Vedunda.'cl ubcius, e l.an


^^

ca, q..s cst ca.'n.s

^^^^^^^^^^^ inr.rmilalibus glo-

Ibul
,n.r,

in

sabbathum ante
1

"'--;;

gu. !>*'--';/,^!::i!;;!::;!::,,t!t //. ,. i,-ae,,la ,n ,/.?,Zgraphi nm 68,rc/c,'c


.

f.X

"m

S u,nd,at,

Sls
n,il'ilis

ncquanuam
acrcdinea

advcrrc.s, m.ctibus divin. d.ledestilui nec .nuuere supern^

l,ene.lictionis iUos frauda.'.,

quos saluUfc.K ,nn,bcnevolo


vis,ta,',.

S-i/''^'''''N'li'=^''''i^*''"'""''"'P'f'
ci'a".'l,anlur
,il,u;

solcmnia

e,'at

abstinonl.ac ncc ca,-

Pat,'C contingit
fuil
,

no,v puterant. Unde quoqae Lie compctenlcs babcri lect,onem coad,itlenda,n eam variantem

ncc pisces p,'o t.iU fcsl.v.iu ca uli liccbal,

Po,','o;

dn. pucrula

vix

pro.luclioris -essit in ope,'e, et

quidqnam puer.lc KlaUs l,',n|.o,'c suc-

censeo

uUa occasio malc.Uct, supccdenle, ne advcrsario Ilennco, duce >olo.la.-ic mcmori*

dicm
(MV

r,-el,nk-en.^is el

Lisassignat ani

U,l,ensis,q.rdic.mcano,,,^as^n. K''l,,Deee,nbr^s

Mtcet

\m

L
i

,\'ove,nb,-is).qx illo

anno incdebat

u, ,l,c,n

Do-

conU'abcrn m'alrimoninm duxit legilin.c salulnalc imparUlum- bonnm co..,|Ug.. r,o,

cum

linieam,q,.or,-o,,.decar,,ib,,svesctlu:ebt.Hac>-a. nec ommno aber^,;cetsu,.eostaldiesball.dat.,neco,nn,noabertioeetsu,eosla I </'.v b ,, llx datx, ,uiontam aclurn biographus. rasse diccndus est
,

olir,calem. ,,uam eelebrilalen,

S,les,aeaimd-

'care clsus csl.


lUjii hulla

87

Clemcns

Bulktm eaoi.al,on,s s^tbnectnus servns se,'Vo,'un, nc, episcopus


,

^^^^^^^^^ff^;^ "^^^ ^^l^ l^.ci' f^an d discreto scmper ^l " P^^ H ^^ ii,, cuo..sq..c injurian.
'

i.,l.=B;

'^^

',.

so,'tc falali

^^=>'^

esl
o,.

"

'

^^

"^^

,1,,,,,'ationis "",,,,,i,,, ,.

exhibitur

vcnc;.bilib,.s
et

r,'aU'ibus,

a.-cbiepiscopo
ct

Gnc.ncns.
p.a n.a.cr

.(""^^ ,^,',iii
;

'''^'

'

ejus sullVaganeis salulcm diclitnem. Kxullal cunc.orun,

aposlohcam benelidclium

vacarent

'^'^

';"";,
.,

';,,^;,, ^x

nnaunm
^^7'^7' vaU-at

n
/""^,'

j,prodeu.,...,,, ex .nt...,.s Ecdcsia, nova, laudis n.,.ndo eo, quod dcd.nante ex l,il, ,,ro,luc.ura ia.s.i,uabil.'n, ma,'gar..am ad vcspcam, .amqua.u coi,digosclli,r n,uli,'i'cm, cnjus invenisse for.cm muniu.cnta nec a.'ies, ex advcrs.s lis anbni ec ab ,1 o qua.crc po.u,t impulsus cventibus coni ,cnUs ulco d.gne
, ,

et contemplalion,

,,;,ri

volo ct couscnsu

2'n, curricula habuerint ^.^^^ ,^,i


aui.nus ct viro pU.ccre se,1 ,,, in.erd,.m
cUrisUanissiinc
p,-ont ,-a.n7-.' " ..,^^ ,,.,

,^^X.racu"

cup.cn
gnior

^'[^^''^Z^ .nu . ls, qna


,

i^'"'^^

89

"^;
, ' ,

o d
',

^^^,

'?"

ipsam averlcc, quod ccpcat proposito .sanctitatis.

cuj,.s

;^, puc.r, uine,

-^.ol

et

luna mi,'an.i,r, tan^,,,.,,.,i,i,

solula, faiiu-

Sed

Uoncn
licis,

dliricilcm sapicns asscrat

cum .venliujusmodi mu,

quani '''''.''',, ';,", .,,i,avit, sed


''-'^

cum non eum


lo.ns

qua;na,n
ejus

si.

,lla,

l,alx.atur

no.ilia,

dcduca.ur ,n Inccm et .gnonc al, l.ominnm

P"f;'7,,,^"'Sl n '"v ,aU,


''';'" ^^^^J^^^'
"'^'''f n,undn
'i;--^*',^'

ca..,nuque r vivet;,..n,
.

^,,,

ranlia,

delur
suis

no.ionc sub.luCa, laudum defaucl.ma.a est p,'.ccouiis, .luibus pcr mundi


n,.bulis
m,.,.i.is

,u

^^".osilus malw^ m .^^^^^.^^^,.

.'um repci-irc, ubi

niilibct

allollenda.

Non e,m quam


dccct
in

;"',;;

c
el

tanla-

virlu.is

tilulns

illus.ravit.

amplius
ab.lit.s,

'^^'^'^"^J^^^^,, qen, non l^^^^^^' "" '''''^


'

iXluU invenieai aUcdcrct an.abat,


'^1

n.icU.a-

in.cr

pcrpl..x..a..s

occullari

snb mo.lio, quodquc .cnealnr

bat

^"^'"r^j;^^,^,r,

quam

divina

prov,'xil.

meritorum cun.nlo anUNec cnin, Ibr.iu,,, n.ulicrum volu.t


virtulis
,

bcnignilas

s,c

'^'^OP"'"

an.or

,; q.sm
, ,

urgcbat na.uqne
qua',-..,,-

,'"^i '"^'

is i'venicdi

ca.nlclabrum ;:^tas oblivisd, scd sup.'a qnod .psacas.lem et gratia; sic posuit e. ccxil
vcUis.as, rum mcnoriam e.iax ..on potes. abolcc g,'avi.er inndt fascinaUo, qu al.orum bona et,

''''''^."^^^^^-^^^,;' ^^V^eiin dabat "

,.u|,ositi .'clar.clcc.ur Sacne


,

,''

',!^^,^^^,'^elt

'''"'""',^'^,'f tus ''^'''''" '''"''


es.
'

cbejus au,ib..s silv* cl ',. n campis


,,,.

'^^^

Tunc

sollic..a

qu llolofcrncm d nii.'a,'c.- Hiiic .lu.liib et Jab.'! , pcr..ieru... , su.,rum .lcxlcra et Svsaram virili
aHla.e
qui.as
fuer.m.,

m..nte, ^^,,;" '^.^i^^^^^e^i.e.iiui.^cc to.a ^'''''.'^'^^'^'""''^'"^etl' 1 ^^,,i^s,c

ipsa deputavit pcrpeluis antianliquis nUlitaU q.ia. u., moni,ii..n.is,


ges,.,rui,i

ubi snnl

;^";-|;'; "

.llustral et

"^^'^^iciy^.
'scd

Qua.
1^'^

;''";;,':,,,.
=^'^''.

qni

csscl

d.'inccps
in

ipsarum

p,o,'.,g.ita

mene
ut

d,gna d.v.n.s
i-^'-'

''','"'

.''*',
ij

,onf.'Slim

.-ccnr-

mcia
i,,si

ostcis

cx;.mpb.,n.
qua^

l'.'op.cr

quod,

anliquilaU,

sollicitn.linis

mannm,

llosleris ipsis pron.'c,'..t,

a laboribus no subduxit.
lib. i.

?-';"; ^^^^^l^.fiX: ^dissolvens cam'^' '[/'''^''^'Z^.m^^ml, \u ^Sb^^^'^^ expbcm pos s.lv, loca rd.g.on.s
,

(1) C.fr

SS., Prosp. Lainbcr.ini CBen.d, XIV). Dc Osno.iiz.

cap. xi, n. .2.

quam

;. ,

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


,

221
in ordine fuit

niiam
fadliu^

in

mnndo non
stMi

sinl,

qua^ miinfli sunt non

excessiis in

modo ncc
,

crror.

Qmd

1.

V.

il.

apuiitur.

tanlo q\m\

oplal^at in (ms
sasculi

irpuntur

enim
lestis

fuit

prudcntius

quam

j:ratis
,

oliscquiis cce-

quantoatumullibu.^

amplius scccr-

undionc. cujus cst nunliir. Ilinc Sancti Si^irilus cast. amoris cruilila lalitcr doccrc dc omnibus monastcrium de Trcbnicz sulVrapanlc vcliiculo, ad qui miOrilinis co cclcrius traliitur,
, ,

thalamum promcreri quid scriosiiis, quam momcntancis getcrna ct tcnii>oraIibus sibi mcrcari diviiia? Si cnim Abigail iirudcutissimam
regis

Scriptura

commcniorat, quia
[irius

Oavid,

quem
quanto

ser-

monc

disserlo

placavcrat irritaluu., est per

Cistcrciciisis

in cujus quinus tcrrenis aflcclibus ag^M-avalur intenlionis simplicitas ct mentis moniaUl)US


,

intcrvcntum connubii

conjux

etfccta,

ista

dom

.,sso ri.te(vr

purilas sic

placrbanl, quod

cuiu

cis csse

'

.hvina

vtperpuum.

dcpulasse. iU licct clcnicutia potcrat suas deiicias (luantmn siio rcgularis discipHnie fucrunt,
quffi

ea dcbet ccnsrri solcrtior, quic ct sponsa Cliristi mcruit iicri et orationum fragi-anlia, quihus se dedcrat inccssanler, ipsum pronum fecil ad graliam, provocatum sibus ad

intcrdum dclinquentium cxccsvirlutum furma, pudicitiae morum erranvas admirabile, opus qui-

liccbat slatui, prae

voLum

laincri

cunctis nionialibus obscrvarct, prolcssionis cmitlerc et rcnuntiare

vinilicl.imY

via tilulus, naufra^'is portus cl in

prout ferlur, nisi ut proprio rennit, non ob alind, porrigeret inopi ct apcnret habcrct unde palmam
munitictMilisedcxlcrain indigcnti.
perorationis

tibus scmita vcrilatis!

Ueus conslituit, ut his, sinceritatis speculura qui recto sunt cordc. forct

dcm

cxcclsi,

quod

in terris

90 Invcnto
^^^^^

at^jue
iii

ibi.

quem

(pia-sierat

anima

vila ejus.
9-5

auiduitatem,

noridiim

conscicutia sibi

protinus lcclum

Nam
quod

illius

fuit humilitatis

dum

viverct,quod
neces-

humiUtatis
^^nceruatev,

tamquam ad cjus paral cl ex suavi contcmpUtione dulccdiiiis aduiissa, haustu nov capla ami)lcxus quidquid cabx propinat ex lunc auiarum ccnsuit
aureus
Babylonis.

per'iUuin
quiis,

modum

paupt-ruin

sc

deputavit obsevitffi

eis Ucxis intcrdiini

gcnibus

sariaministravit ct
passionis

raanum leprosis ex voto com-

Dcdiguabatur enim lamquam


loqui seu audire dc alio
ipsius
et

ejus incbriala
,

amore

quam

nuuicra vcncrabatur B dc ipso nuium componens non ejus amicos et ad ipsius sc prorsus stuluerat, ejus crcditur. quam adimplcre Iransgrcssa postmodum voIunUtcm. Sed
scicnler

deligens

saniem cxhil>cns libcralcin , erumpentia nequa^iuam abhorruil, non morbi ipsorum ula^ra sed quo sedulicontagiosi formidavil pcriculum,
tatis

studio.

quo

ad

Dcum

et

proximum ipsam

Icprosoamplius vis urgcbat amoris, co dictorum


ita quod uhi subsidiis accuralius sc iunoxit. (-onlinuo visccra pr(^duccl>antur hujusinodi ulccra, ipsorum iulirmitatem inducret.

rum

qui

postquam mundum matri Oliam iBslimans invcuire, IVaudis contcmni ct conculcari i^raesensit, ab ca
iniquitatis run.lcbat et oniiebatur coMiinenta, virus pervcrvitiorum sagittas, ii^sam conabatur

Evam omnium malrcm scduxcrat

similem

pietatis,

tamiiuam

solvclxinlur

acueiis

inhaerenti, iinde ipsc corrucrat, lerc, cui CGelcstibus rcte aulc oculos jaciinvidcbal. Quia taiueii iVustra

quoquo in omni sinccrilate cum qua quod cx atiua devotionis pcrinans.t, prdcs suos, nionasterii monialcs lavcrant eju^dcm aliquid ci sanctitanuiuam pcr ii.sarum contactum
in ea. lllius
.

sibi et talis incssct, facieni

oculos sa^pissunc asper-

lur

narum

astuLias, pcnnatorum, cum ipsa cjus novissct In i>rocuI dubio formid.ibat. ipsius insidias

gcbat

Divinis

ofTiciis

et

Missarum

prffiS(M'tim

sic

^nbliiniori

enim,

quam

vallo virtutum
,

mauicrat.

ubi velut divnio tulla arcc Icliciter sc lencbal prostravit, caslra subpra'sidio ipsum iiiimicum
vt^nens
ipsius
ct

cjus

machinamenta

dcsiucicns,

aUcntc vacans soleiuniis, huju^modi diccrenad mcridicm ab ccclcsia. dum n(m tin-pore languida, Uir olUcia, non disccssit. pcrpcndi polcrat malo intenec acedia^ quanluiu tamcn scssionis, cum hujusniodi rim fatiiiata, nec
cain cPstimet sc dcd.sse <.oIcmuia canlarculur quis starctcvcta vcl curvalo popl.le
quieli,

quo'i a solis

ortu

u.sque

t.lum minimc timuit, quod sspius dcndum homincm dc pharctra


cducit.
furtior

inimicus M>se ad periminetatis

cum

tuiic vcl

muhcribus co hoc apparcus pr^dictis quo mat^Miificcut.us est atque pr;BStanlior,


In

orarct rcncxa.

93 Cujus
Silcsia^,

vci-o

in ob.lu
sui,

,-;,.! duc. Ilcniic. dnris quondau. ,,,.

,t

omnimoUim

^^^^^^.^^^^^

spiritualcm
ct

quam lcmporalcm

hostera prostcrncre

unici

uati

rnialiter reportasse triumphi sloria.ude ipso pcr eum scductos- lcgamus, nim plurcs, velut

pnetereundum
dclcclabile
insan.
s.t

silentio,

palieuti^ luer.l, noii est cum id Dcum liincnl.bns

audire.
bajuius,

Ingrcssus
vcsle iacera

en.m

esL

ad
di^-

nn-tora
Lostibus

dcputasse

dclictis,

qui

nun

dcierunt. S-d

terga vis.bihbus ubi pcccali fomes,


?

doloris

vuUuque

misso,

et cjus sint.'ullu

s^pius intcrrumi.enle servir

don.csticus inm.icus nbi carnis fragililas et

Nuncun

mouemvix. quomodoidemdux,
sus

utique glo.-io-

,ia

ccssit

ccrtamini

pu^nare renu.t
,

et

occubuit exp.imere tarlarica) gladiis fcitatis

congredi spiritu insius Sancta^ muticris

dubitav.l

singultibus imp.ditus. notuit, hujusu.odi

Quo

tan-

Non cnim
oxtin^-ni
iM,-iL
iii

in

prorsus potcst hoc mortali corpore


latens in

scd

venis et iu

mcdullis serpit ux carnc, vitiorum insaniam msi cohibea.

contraxissc facicm, non emiSem audito ipsa n(.u spir.tu i.rotidicitur, sed exultdnle sissc suspiria Domine Dcus, . Grathus tibi ago, nuTrcspondis.c: cpu til.uni, darc dignatus es

1.1 iLnn
nullas

uuhi

tur,

crumpit.
Quo-i uliquo
i|,sa

..

,,
au.<,n.to,,
,.(

91

;,,|niis

muisi assi.luis et

pru.lenter atlendens v,g, i.s veslium asperit.ite stu-

umquam
in,
i.

mihi moU^Lias iu.MMvis


ct

mc scmct

ne
i
,

honor

coluit

d.lexit Uliali atfectione

InTam exroluit, qod tamnuam ipsi suDucta


, ,!

vitiorum sp.uas
spirilui

et

,,

n los

riamcn

pr^sentem, dum vivo. h-cta.-er habere quod pcr v.am marhoc congaudco.

non

p,-o,lux,t

.um-

et tauta sollicilu,l,ue eult,,s rmi,.is sui ager. referlus uberlate uum honestalis fuisset

rmcruitRedcmpLoncoiuun,i,ipsu.^^^^^^ vc.buu recomu.cndo. animam tibi suppliciter pcn>.-tu s

ac

Le
t
,

dig.;issiinum

ct

monim^.nt.s

S.lovaneclcndum!S(-d
,f

pro Dco qu.d

u.t,

rDeohostiamobt,,litius,,av,tat,soo,.e,n,
et "" '^; cncupisceulias ejus mortilicaus cum rat.one obse, e.sel ,,ia p,-ofeclu non
si

;
u

cX
h

in

ncb.Ii ubi

orlutaten. tota patria suai.i


air.ci

fl

non cam n.o.rore

ct

nct.bus non

^i;:^fie,.etl,ostia,qu. nonvive,-etrr.^^^ k h,s e, non delu,t q, ram Poslremo in omnibus

nuis

ad

intcvmptionem

c,M-po,-,s

n,te,clu,

ct

^ZZr^rlL

essct

Clicax

mcdicina

cuncta vi,lulum. prndent,a, sed esrii,a etaurifia quodnec 5r a sicp,o,novitetdirexit_ge,-eda,

022 222
}.

DE

S.

HEDWIGE VIDUA.

V. H.

^
at:

immortua

mablum
phis,

sup..,'as, s,bi

,'"

f.f' ipsam suis sl,gn,at,bus

^ fj. "^'-'" ; "",".,.;


.

, Lc
^

a.i pa.nam, iia ,, mole (ieposila, vocavil qua> non '"', corona concossa, "'^^"f"'""; '"^' po,r,tor ^ ncc arescit, scl rdicon, ^^. ei ,m gloi-iosis insignit. N.m
'

hab,.ba. alu.uan, faculslandi e.iam super ,'as sopulcruu, appo.bans, .am.'u so a.i .^jus ,.,,,, ,t
^^^^^_^^

jmplorato subsi.lio .-evcrenter,


,i,i,.'xm

p|.ius

qui-

l^
^.^^..^
^,^.^

non absquc timo,o,.so,l


^^^,.^,.,,)^

proco,i,'i,t.'

tompo,'e

^,

_^,,

qantilat,'m por.lu-

fulguribus quoil co,Tupliois


cui

'

.'St

causa, subja.xlliai.
p.slmo,li oii
;

,) |,.,,pi,iatie
.Uia
,,,

semota, libero atque sccure


fuit,

'
p,,n'(.xil
'

qooquo mulior
o,.at
so.l

quae

manuum,
|.a,'alysi,

somel possil "'""""'" cam ea concessa non sumcions mun..ns 'e^'-^ qua; est cnnsa fonli v * """^^,;';;;; ^^ que sempor iiiba.roat an.i,iaii.
'
, '

oouccliUir,

,,,,

,iga'

prorsus, iinnM,.nt,.
cito

i quo o,ncio ,losUiuia, r,,at ,nuilata (b.fortur. in iiitogrum g^, , ,^.,

quam
a,l

ad locum,

;,,,,i,

,ailaton, ot

iUa

,-ostituilur

ovi.lonti

,lispods nit viroren, noo

^^^^^,^
,',,,,,;,.,,?

i'''''?"""',.'"'',';' sino intormissione Quis non ad ''''"'^ ''""',',.''",

Quis

labor,

quo,l

onus,

q.i.T

'""

'

"

pnomii .^^a^itu^lo tam


i,.vi.H.'t

priv.ivc-at legrimiraculo, quibus eam p,.a:dicta eliam quidam nobilis, qui biennio cl lu.lo. Fuit amplins a looto .Tgrilmlinis non snrroxit ox oo,

quod paralysi
oiissus,
qu.i;,

in

do.Mora corporis
Et

or.il

parto per-

magnitudo? aut ^3^1,1 P'^vobomons, tam


nis non dulco..ca. "I"'"
''''f.'^'.'

',
r,,ninorati,.''.^^...^^^

t,.gmiue pollis ainoto, plena r,.manoaiico.-o.sis.

f '"
"

f,i.,iam,

serat

foraminibus
mediciiia,

cum

elT,.ctum

"

qua.

hanc
sic

,-or,.iMm

'"'""'-

"'^,
,n

bouoruin y .^^_
a

cujuslib.'l
.,

morbi excodorot ii,agi.u,Io. ,nn,lum ipsum manibus amicorum porlalur.


i

n,ium exhibet
n,at,.

ccrlosli ,s,gn,s --^f

"f K^gnat

.^''

''2 pa
,

non
,

ubi

lacrymas
po.iti

,-eslutus
^.

.sani.a.om
__^^^,.^,._^^

ad pl,.num
^^_._

^.^^__^^,,,_,^^

'' immemor cxulum ^"^P'"" "^, 'J, llZ\^Z aueo uiihul quod suis B lacrimis, " ,1"^,". q,l suorum iulordum '<'f"".; rumoro,piunt e.. P^ -;-.

".alis

etiam

medici studio non valebat.


j^.^

E
hi,ceommi,m

^^^^ dissimile sed

num

gitime
sb,jecta

hoc

""'"'

'^" j^,!
pauca
'

dedarant

evi.lenlei

V. ,,n,aJ""'*^"':;.
tamquam
dub.o
fuera
cas.i
fo

,Uis ad

pra.sciis ol,.cta

vali.lis

''^*. n is et

ox

.evotionis ot fidoi ot rex lUe, c.ijus salutom. quod euangclica mulier


oralioiiom "'''^
aiidivit
,

^ ^,
,

amr

aiilidolinii

ot

romclium

singularo,

-'"'^-f-

puri.ato co,,noitur ad

o.

lacrymam
,,
^,.,,,,,,,,,

viilil

non.inus,

"

prooul i,iubitatis t..stimoiis

eo"'l"' '; '^-

"^

.^^^i,^,

ciini fidos illam

mria

s^nrla'

Or,

Nam
i

puer qui.lam

i.o

de^

^,^^,'

,,"t"' ^ augmentum dierum


,,,,,, al.erius
^^,,,^,
^,

sibi, saiii.ale
si.

in(err<"'i'""*'

,a,,sus
,.ota

Hgi aniuom, quo per alveum

um

sub
'^

^^"' _".;, ,,^^,,


"^

aduiissa.

molondini

rola,

rovolul.ouis
his,

,'';,, '''''"-'-^f-;,'' hoc '" ollicio propl


i

l'"'"'

,7" J'
Mi
t

,,,,,,,

"
"

lo e1 inlnatur

impietas. Sed ubi provincia l-opreliosi docoratur muiieribus. ejus


hosau,-o,
.

dum ab
dini,

qui

ipsius

'^^^^'^'^.^^^''^^
oxqu,
asp,.ol
r

cur

islud

accdorct

^ 'po

iat rporirdU is

quid apud
q^^_.^

Uoum

favoris

^^_^^^^^^.

^^ ^^^

ipsoruni de

|>noro ofr..rlur

aqua.
,icet

verticom
com,.ass,o
ulu i,er b.
,.

P^'^s
.
l

,- ^^^^^^l l ^"
'^

hus

"

"'"

"

'';,;* r.all S.o" e^im

^l
ipsis

advocata, mcruit pr^sidio confoPolonos ipsos suo susco,>oril pa^


in

'

^^^

aqua

.,"'

^^^ ^'t

'^

,,

^,,

i,,einio

^agnitudine
ex

promovendos, hoc sil eis co,-pus ,.,.liquit in pignus

s.gnum, ,,uod

>psun,, su. v.dol

:s:L^i:r,:or;^::;;,.'o.

-0.

^j-^r^i^m-rTxr:^;trfida^onfcruufid..r,s

llJlom ;ote^ompross.im, -]-- " J". . UlULlll iwic .wijii.i V,... rcdac(um vonltT dorso (lifrnoscilur atlha^ere,
,
.

.-

J-?:^id
-

judicont ad spissitudinoni

palm^ manus. Cumque

i:;;;:;:;,,^^;:-;::":;'!."^ p,.,.uli tur, o'potuit non forvore


011
ola,..r a,.co,i,

devotio,

esscl rigore prolensuni, attritum, geliduin et nindo


jta ita

quin

in

muud,

nolitiam ex,.o-

ipsnm exanimcm testcs asscreront procul quod ipsum oxaim..m testos assererot nomiue supplic.ter dubil, oxli.isso, ipsius Sanca. r..d.liUir puoro, quod suis mane vi.a sic
iuvocato,
diei

''-''''"--'

f b.los

^'''^'^"
,

'"I^I^^^^JI^^^Sn^^^^^J.^^r JoJiU mag..alia ,? 'no' D

J,"

J '"J

',

sequoiUis,

nullo

in

eo perduran.e

i.sionis

'^'^"''^'''''"V''''':'^''

,Zi
'^

diane

de

ing,alitudine

^l^^l^-;-!^
.lla,

:;;;;.,;;;f ^^ cSristo

miaims-...

;--

ennrrantur

niuUor qu=o pro90 Fuit etiam qua.,lam nobilis


diutiuaiu copbalioan, pass,optor vehomoulom ot caliginem incu,-ro,-at oculorum, quod nom iUam

abbat.ssa et convon u

"^^0,

'

"^^

,Jdi-

defoCivo ,nus ojus non pote,-at succurn comprebou.li e. cum opo m...lioorum sibi sepulcrum ad,luc,non poss,.l, ad ipsius Sa.icta.

um

iu.ui.u

'^'^ cu,n ^'^f^^^"'"^^^^,^, ib-bano fel cis "''^"^ tum corpus ojus '*",,,,, gePapa, pra.decesson '''^^ J,'', J 'T, na o,'aJ,' """' s.am, prout v^-^la P" '" "^X"; ,,1,,., ol oxponc-c ^'""''''"'
vis.is

..dopto, r,.ciubi muno,..' protinus sauitaUs tr postmo,l.,m non incurU v'a. passiouis n,ol,.s.ia, contract.s, a quoqno n,uUor fuit, qua, uervis rit. habucat inhabilos ad prog^-espodos per anuum

is.anl,a

non

''.'""^^,"

Pf^"

quam

vita et

m,n,cula

B~
'

f
;

'"^.'^ctam ip^a'".

c,avc,.ai,l

^ aggr..galam, '"le'^ "^"'^

"^^'i"' p.iuun^ '',1 J,os cole.,

britat,. faoor,'!

oongrua

ve. e ur

,.i^
'^ 1.

<,ud L,n, cujus ita u.,.un,quo fcnur compiitruit, nascoulibus ,'ral ,'xposituni oor,.ovormibus iudo dUidum. Cuu.quo ad i,.sum tumulum sulfragio
fuissot

99 El quidem, ,n por,.,Kl,oo P'"l"""^


sic

^^^^V^^^J^^Z '"
^""''''

oo quod
p,.a,beret,

;";

porrigobatur
,

"

"r^:,' \^

tl"-"'

au,icoru,

porlata, inde sana, suslentatioin

qu.a

tamen crca

'^;j:':^"iam, q'-*
con,ilatur,

n.

alicujus

subsid.o

domum

rovertilur

non

^'^'"^^'''^J^^,
*

^^^^^^^^^ SU^e

cout.ngit.

ne

ailjuta.

quicquam

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


(luicquam IVaudis incidcret seu erroris in praemisnori prjcripiit sis surrcpercl, oporluil supcr lioc
fcsliriationc scd

223
t.

'

dcceiUi adliibila proccdfro gravi-

Maryatetn sanaretur, fjuod nlios qufupu' imitatos fuisse pronuui csl jud/car'\ Confinnutiir etia)n c.rtehsio cultus S'incl,r nostra^ p.r conrursu facto ad
ejits coi'pcyris translationetn, ut

V.

K,

advcrlens talc. quod idcm priedecessor diligenter vencrabilom fratrcm noslrum.... Wladislavienp:T sem cpiscopuui ct dilcilum filium fr.Urcm Simo-

mnrat biographus
fcstivilatem, nit^

num.
de
et

171; mini ad pr;edictam rcgioiiibus divcrsis niundi


qiiasi

confluxit
nriiicipes

populi

nom,

Fratrum PraBdicatorum 1'oli.niie ft Buhcmia!, primo. cl hujusmodi ad cos ncgotio rcmisso, sccuikIi) dc pra^missis inqiiiri
priorem
provincialem

muUitudo
domiiU

innumerabilis

quoqiie
plurimi

tcrrarum, pnelati
cuiii

ct rectorcs

ecclesiarum

reli^Mosarum

muUitudinc pcrsofuit haec

mandavit diligentius vcritatcm.


iuiiuisilioncm talitrr

Cum

ilaque

per

narum Ordimim divcrsorum sua solcmnizavoruni


praesontia fcstura illud, in

factam

ct

ad Apostolicam per

quo

transIaUo

ipsos

c(iiscopum

ct

prinrcm

poslmodum Sedem
fratris

cclcbrata, diescilicct xvi Kal. Septembris (xvii


gusti},f/";''dani

reuiissam et cx Gdeli
nostri....

rdalionc vcnerabilis Tusculanensis cpiscopi, cui pcr


fucrat

ii)sura

praedccessorcm

cxaminalio
ijisius sanctae

inquisitionis
vitae sinccri-

ejusdcm comiuissa, de

Autamen Mss.dieut wKal. Septembris indicant. Memoria porro fiujns translat^onis quotannis In dicecesi Wratislaviensi, uti habemus ex ejus i'ropr-Of xxv Aujusti recoHtur, illa sciticet
die,

lalc ct veritalc signoruin constilcrit cvidcntcr, nos post multam delibcralionem cum fratrilms nostris

nici SilesiiE{\)y

qua, secundurn froAjnientam velusti.^siini Chroexaltafum fult corpus S. Hedwigis.

prirhabitam, i^rout tanti ncgotii c.xegcral magnitudo ipsam, quiE conlinnptu obscquii sui fastu,
desiiecta magnilicae
fastigio

102
S.

Non mihi constat multum. dispersas fuisse ejuA njatUui /-" HtMhvi<MS ncliquias: leviores probabiliter parti;

"w

domus
,

reverentia

et

calcato

cuis distribudt fuerunt, sed

rsecipua ossa

adhuc

poteslatis ad inopis claustri pro Christo se

inclinavit

angustias
tain

ut

cunctis essct

humilitaUs

hodic in ecclesia Trebnicensi (nunc parochiali ('?) asscrvantnr. Ex epistola, a P. Christophoro Gurio
oliui

dc ipsorum fratrum quam praeiacamdem lorum, qui lunc apud Sedcm morabanlur n adscriconsilio, Sanctorum catalogo dccrevinius jam adscribendam, imo vcrius dcnunciavimus

exemplum,

ad Pdj ebrochium

dic xxii Maii

1671

data,
V,

cyathus chryslallinus insncra :rde Lauretana exhi-

plam.
caifiiogoadr
srrihtijiiMqve,
ut B.

tOO C-elcrum
j^^sus Chrislus,

etsi

ad omnia
voliiii

sufficiat Uei Filius

Sancta solebatsumerepurificationem post sacra^asynaxim. In aurea lauiinn, quo 0;^erculuni poculi illigatm\ hxc verba sunl insculpta: Poculum sanctse Hcd\s'igis. Ventm Papcbrochio hsec
betur, ex f/uo

taiiien

in

opcrc

|iiclatis

plnsolus

viinimc sufjiciebant, volebat nempc ut aulhentico


alif/iio

Hedwigis

^^^

iiomincs

habcre

consorlcs,

quia,

licct

instruinento moiistraretur oriyo


:

el

verilns
le

rCrZ"'

obtinoatqnodalii non mercntur, non tamen apud


Palrcrn pro

istius cyalhi

et (pium ullro citiw/ue ali//uot mls

nobis solus

cst

advocalus. imo

cum

omnium, qui no.> in i[)so ct per ipsum justoruui lcgilur precessere cohortes, juxta quod rcgno oraUones Sauctoci data inccnsa qnae sunt muUa
rum.
ul

fnissentepistolXfprod ittandemdesidcratuminstrumcnluut,firmalumsigilloetsubscriptionedonatoris,

quod
ct

cst

.mjuenlis tenoris

i'iaescns

pocnlum

S.

Hcdwigis, ducissae Poioniie, muitis praecibus Scr'


Ordi* Tculonici

supcr

altare

aun-um ca

in

conspectu

lapsu morAltissimi adolercl, sed cum ex assiduo suffragiis jubu.jusmodi orationum


talis infirmitas
ci magis gitcr indigcat adjuvari, ut subsidium ex(mipUim ct obaccelcrct, dcbet per imitalionis

Rcv"" Caroli, archiducis Austria, magni magri equiUim, Episcopi Brixiiiensis el

Wialisiavicnsis ctc. oblcntum a (kicibus Ligni ctc. et Brig, ex sanguine S. Hedwigis recta Unea desccndciitibus,

poslmodum a mc cx
Caroli

tliesauro

cjusdcm

rcvereri, sequii scrvitutem ipsos Sanctos devotius ejus saluU expcdil negliundeneagat istud quod scripta genlcr, fratemitaU vcslriP per apostolica qnatcnus fcslum ipsius SancUe Idihus

Ser*

archidiicis

acquisiUim,
iiost

quo

idcm

Ser""" tantum ad ablutioncm

sumptam sacram

mandamus,
Oftobris,

die videlicet,

quo de

vita

migravit ad
fa-

synaxim piissime ulcbatur, in tcsseram debitissimi obscquii Magiuc Matri Virgini baurctanac offcro anno nono, quinquagesimo scxccntcsimo millcsimo
humilliuius
clientulus
//a?c

paUiam

et

de muudanis transccndit finibus ad codioeceses a

Antonius

Crosinius

Eps

curctis ac ronam, attenta devolioiie celcbrare

Brixincnsis etc.

autcm omnia

c scriniis nostris
" '^*

C ciaUs per vestras civitatcs et cclcbrari. Cupicntes Uaquc fidrlibus solcmnitcr evidcnUbussignis rusepulturam ii.sius, quae tam congruis honoribus frcqucntari lilare dignoscitur,
et

ChnsU

domeslicis eruimus,

induci, ii^sos inum-ribus illcclivis poenitcntibus et confcssis, qui cum omnibus vcre annuatim accessercvcrentia iUuc in codcm fcsto pelitin-i, dc OmnipotcnUs Dei rint ipsius sufiVagia Petri et Pauli Apostolomi^^cricordia el Bcatorum

venerationem erga S. Hedwigem ^f^'^ sub ejus invocatione et palroeTnio teslantur templa /irimaria catholica crccla, utsunl Berolini ecclesia prox me elapso sedificata, Sagani ecclesia sxculo
103

Cultum

ct

ad id fidcles

abbatialis,

anno

\m diexw

Aprilis, a Rudol/iho,

in honoreiii Sane/uscopo Wratishivicnsi consccrala Virginis, SS. Joannis Marix ct^c Trnitalis, B. episcopi Addii Baptisla; llcdwigis et .iuoustini

cins auctoritate confisi draLnnla dics, acceilcntibus

rum

nnum annuni
vcro. ad

ct

qua-

j^crochronogra/)husabbatnmSanganensimn,ejguo
su/,eriora

pra-dictam

estraaimus

(3);

Hcdwigim
non
iestimo

ct

Augusti-

cnliussanct^
.ns.(,a.

fesU octavas. ccntum sopulluram infra ejusdem prcnilCMlia miscncordiler dies do injuncla sibi Kalcnd. Apnhs, v.i rclaxamus. Daliim VitcrbU tertio. nonliOcatus nostri anno Hcdwigis attmct, CJr ipsa 101 Quoad rultum S. M>enda,abunde monstratur latc proy^^f^

num

in anliqua

consecralione

habuit,

qma

consccralioncm

priorcm
aut,

Bcat*
fuissc

lledwigis,

ea

lompora vivcntc. actam adhuc


aute
in

ante advcntum

nostrum

Saganum. Qux

i,,fra V

pagkiStuisse^eruniversnmSUesiam;namrk^^^^
[luenm-aculapa-hihmtnrpatrato^
rt

Avoie, an. 1288 olun ParisisdicebaturecclesiadeS. noslr^ prw se fcrt, guo indir erecta, nomcn Sanct.v proiiagatus ejus culcatur lale intra brcve spatium
tus
(4). //'

Cunonis lenmusnum. mCatharinam, u^orem


hujus intercess^one fxha ejus

Saganensi coenobio Simonquiah ad 14G8 scdem^ abbatialem occupavii, anno\\h\


/n-xdicto

Ganiclvovisseannuamjejuniuminpervioihofesi,vitatis S. Iledwigis. si
.

/im'Ue5.
t.

(ptintis /uo o/fwio fcrtati instauit ni singuiis fenis Hedwige (5). N&jue intra episcopatum

11

1,

17

t.

( Sfhematism. desBisih.Breslau,
p'

m,

p. 318- Edit. La>van.

1830.

(3) Stenzel.

Scriptt. 1

1.

p. 361.

,.%'1'^,'^iSnz.l: ScrFpt^,

.?

'^^-W S.Victor.Tabl.

de Par.s,

Wratislaviensem

"

DE
224
u-,i,laviensem contiwit sese
J.

S.

HEDWIGE VIDrA.

s,

ecialis ilh- rultus

VITA
Auclore aiionymo subcTquali.

V. B.

S:SZr.:e,eni,n
J

oli,n

-i-c..

/<---

,/';oE.

elmic am,c

scn-atur non
,>er

ZLcesi WMvicnsi, sed


aliftqw!

m.vcrsam

Polo-

Ex

monu-

edinone scriptorum rermn Silesiacarum (om. I,


Gustavi Adolplii
collata
stri.

menta

Slenzel,

cum ms, muswi


PROLOGUS.

no-

^C/^^wn

circnlo Tostcsi?> dislllcll Oppolcnsi,


S.

ineeibus n s poricri Silesia, '

""l^v.f^--'.

/""-

,.nie^. HEL

Q^^^^^^^^.^ ^^^^^^ ^,>nitor lumenqne inrieficiens, nnviss.me diebs p,.,, Omnipolens, qm

frribcndo rn-

J^.^^^
^^^,^

,^

^^^^^^

p.|.^

_.^|^^

jy^j( ^,|n,,_

viUomm
quodam
lieatam

fHmm.

rius

luris

magna

frequentia

corumdcm
tcstis

v.Mt.-K

Hu

us

Po^Tomi

ipse

oculalus

sum, qn.

jam saeculum novo tenebris ubnubilatum claiius illuslnuit, dum suffi radio
lucis

nZlam

alneto vidi s..rpn>Us

medinm

pont.s oc-

HrtUviaim
ei

vpliili

arclonleni

faculam

ilh .-xliibml,

Sssc

Meruw persevera ''Xicesisiurisfui..C..n...ee..a.^^^^ Glivicensis juris fuit. hodiedwn tcmponm vicissitndincs et:am rerum el
smm:nam
wi-is
die

^el um

Gliviccnsium crat qnod cMia lornunos fu.ssc quod omnino vacuun, pcste illa

ut

piicclaram

Dosuil
viLis

ad

vostt

et

anclie

supcr candolabrum pulchcrrimis virlulum mo- E lucendum convcrsalionis cxemplis, uninibus

lucernam

.^ ^^_^^^_^
_

j^,^^^,.^

^^.^.^.^jjg

^,0 ex.stcnt.bus
sicul

Ipse

erga Sanciani ^nrro.jam dcvoiio joprdi SiJesiaci m^inpci-vwUo fcsUS.Weil-

Pater miseiirordiarum, enim ^^^^^ ,nierirordiarum,


rabililcr
sanctitatis

eam

v,la in v.la
sic

privilcsio

extulit,

m,ipsam

anno

agmina, qvw ad qnindeaccurrere percgrinantivm ascendervni, interqvosmvUi cim millia hominum convencre Horvssico tum Rossiaca ea- Pohnia, tvm
7jciHautenn>rcsUytcriviointiqua^^^^^^^^

MV

Octobris,

incArcrmt Trehvcmm

quoque in lorum prodigiis


audienlium

morte

inaestimabili decore
exallavit,

ct

mn^acu-

pioul infra
<.t

plenms mexcilandam,

gloriam notcscct. Nan, ad Dei

a,l

a!difical,oncm

devotioncmque
quo.iuo
ipsius

fidelium

ad

laude,.,

Sanct

in

subscqucn-

pa^niienti^sedercnt,omnibuslieriscnisnonroliiit

et excrcilia

.n.r.toi^.a se.iosius opera cjus tibus cxprimuntur qua; pioptcr virtuosa atque miracula,

LononpavriSacranu-ntorvmj-erccptwn^^^^

fvenmt coacU, ad rcditvm svum rrocrostinare sacerdotumnvmems ideo mawime, quia PoUmorvm
'juessi

eius merita operari

dignatus
diligontcr
et

cst

altiss.mus,

scd.l.-

cundum quod ea
gentissime

exan.inantes
consc.-.pta
...

conscripserunt

f.del tcr

hymnus
wigis.

S.

Hcd

impar n-at (2). Mjmnmi, queinex 105 Pro coronide ai ponimvs cdito, EcctcsicT, anno 1510 Brevia/rio Misnensis Lvbcnies bmos ahos extraTit Ikrmann. Daniel {2\. exscriptos, hymnos, ab codew allegaios (A), sed non
attulissemvs
;

lumino
r.,nt

rop,a.sentaveru.il

Pontific.

qu.

Sodc Apostol.ca examinatoros pra,^dictorum a


Qua.
,

deputali.
re ^
.

scripla

in

Trobnicens,

cq.,o

ervata ,

dum
I-

sL.diosius rologisscm,

cum

U.
ist.us

sed dcsvnt nobis ex

qvibvs ecrtracta

saepius

co..tuli,

ncgolii ct sic,
laiis

i d.cta lacuKiue noveranl qu. ,ii,.n ricta.iue certa matcria hab.ta P>^>'
slilo

sunt Breviaria.

soriem

simiilici

prosequons,
stu.lui

a quan ^
'l^

GemmarulgctEccIcsiae
Ilcdwigisductrix
C
Slesiae,

;tuWi.i cntia sin,uUungc.^e miracub eodom genere virtutis sive


diirusius consignala
h, o.di,.is Cislc.cicnsis

ca
< "u

q>'
'

^^
.

In liu-em daUi gratiae

Pra^tcrea f"^.^
in

^,'

Gaudiunique

l^uloniBB.

sua "^P''""
,

Fult:cl vila rniraculis,

Plena bonisopcribus,
Multilormisin populis
Mcrilornni virtulibus.

Sanca

posuit

pradictis,

si.,gula, et capilula distinxi

Sub annis

pucritiai

Dei limovi subdita, Cor ppril innoconlise

Devotioni dedila.
Sacrisimbulalilteris,
yEtalc licct leneva,

Tbesauro Novaconditctvclera.
Instaloralionibus,

sui pcclorjs

Psalmos non ccs?at promere,


Pro
nuilis

inimincnlibus

Die noctuquc gcmcre.

U^ de qu,bus ost t, a n,at .a qualibet b,c po. bilur ul quod quis de e^ A. valcat .nve viderc voluerit, facilius 'la"^ ' "' ejus .n ,. ergo prin.o do conversatione , ct amo.c cont.nc, _ e,'tempore n.atrimonii dc cju P ipsius ; lor1,o, cundo, de bumilitate nto, v.ta. cjus q ausle,-ilate tienlia; quarto, de s x.o, ad Doum; dTo,a'tione cjns ct clcvotione P-ox a misericordi* e. pictale cjus operibus Zm;septimo,de miraculis, qu P^ P l^^ quem b bu t P^,^ vita sua; ocavo, '^c spiritu, .s ot "'..acu phetis; nono, do .ransi.u ojus de n,uacu ,s -^ [empore morlis ipsius; decimo,

Xli i u''" q"' , ,;, os los t. appos.t.s, pe ce ct rub.-,cis

qua^dam

..olabil.a,

Jc
,.

Hujus pracclara merita


Nobis imi'UireMl veniatn,

conligerunt pos. n.or.om cj..-.


Cdnoniiationc
ot

""dcc.m
'' ,"^'

;_"
,^

miracuUs

tunc
et

fac.is,
"^

j^c-

^_^^^_^

lldimiUanlur dcbila
Per Jesu Cbristi gratiam,

cimo, de t,.anslatione ipsius


sunl tempore tianslationis,
aliis c.
p.27I.ell. U, p. 189.

miracuUs

c.

,;,niis soit

Dco

Patri sit ^loria elc.

,syi:?!'?ii!?:^'^".^STis>;i;B&?',^^-i^5i;

ANNOTATA.

DIE DECIMASEPTIMA 0CT0BRI9.


et

225
in ccelis,

nunc gloriosa

bcata Klyzabeth, lantin

ACCTORIl

ANNOTATA.
a Ea- hoc testimonio lijvet eTStitisse

gravia

Tburingiae

cujus

Marcburch
fiiit

corpus

ANOKYMO
aUD.EOtJALl.

sanclissimum

rcquiescil. Tortia voro

abb.ilissa

oHm aptd
iiovi, tin/-

sanclimonialium
cingo,

Ordinis

Sancti Bcncdicti in Kisu[iradiclo


,

sanrtimonialcs
S. lledwifi^is,

Trclmicei).ses

Acta Canonizationis

Franconia; monastcrio
.

f.

Unus

<U' (jnibiis

hodic, (/uantx/Di

rratium ejus
palriarcba

Herlholdus
alter

noniine

A(p.iilogionsis

him

SK/icrcst vcstigntm.
isto

oxslitit,

vero, Ekcborlus sciliccl,


fuit,
roli<[ui

b Dc

primario

Vitsc

S.

Iledwigis scriptore

Babcnbcigcnsis cpiscopns
vidclicel et

duo, Otto

egimus

Conimcntario rrs*viomtm. 6. c Pro morc nostrn fianccapituni divisionem non


in

Honricus

,s,TCulaii mililia* dcdili, pairi


I|isa

succcs.serunt in dominio.
niini,

Mncleciimqueservumns,utscilicctsuastetintervaria capita proportio.

Iledwigis,

habens

a?lalis

aulcm famula Ooannos duodccim,

magnifico [irincipi Henrico, duci Slesioe et Poloniae


matrimoiiialilcr jiingobatur g.

Hunc uliquo nobilimore Doniini, non

lcm

viriiin,

ul

altcra Sara

in

Caplt l
rili ef

De

cum

libidine consensit suscipore.

conversalione

Nam

in

S. Iledwigis in wlate piie'

rum

polius

progenitorimi

contrahendo malrimonium illud suoquam vuluntatem pro[lost

in matrimonio
coiiocaia-,

priain

creditur iniplovisse, ul ox
potuit,

faolo

con-

lempore malrimocaslilatis el

slarc sufncicntissime

dnm tam

nol;ibili se

conlinenliae loro strinxit. Conjugali cuini

vinculo
Aposluli

nii.

de amore

alligata

studobal

secundiim

doctriiiam

coHliuenliie.
S.

omnibus
optime de stirpc tionom

honorabilc connubium ct thorura immaculatum in custodire, leges ac jura malrimonii perconservaro.

Per

filiorum

Hedwigis,

.odwigis, jam in Hc

ccelis bcata, in tcrris

;elcrnam salutem conscqui s|)crans

quippe gcncraDco e
,

gcnerosa progrediens a, nobilis quidem eral secundum corporcp propagalionis originoni mo,

nibilominus caslilatis

amore
licuit,

placere desiderans,

quantum pro b^mpore


se lcgc

rum

aulciii
,

clofrantia fulgens ct pollcns lioneslalis


fiiit

conlincntiuin

vinciobal.

dc mariti consensu Mox enim ut se


viri

dccorc

Umgc

nobilior aninio
orat

ac in anima
praeclara.
sibi

conccpisse sensisset, reverentor a

thoro dein-

multo

taudabiliori

penerositate
ot

Niminim

[)ulcliriliido

gratiarum

donorum
in

ceps abslinuit et ab ejus copula usque [losl comIstius pletionem puerperii separata permansil.
sanct?e
tiain

suporinfiisa

divinilus

magnificabant

ipsa alti-

logis

ct

boneslag consueludinis obscrvan-

tudinem gencris, et natalium ipsius magnificentia graliosiorem reddebat in oa sublimatam virtulibus


nobilitalcm atquc pulchriludinpm meiilis.
pnlre Berlhotdo

inchoavit a primie prolis


fuil,

gravida

cum

esset

su* conccplu, qua annorum tredccim et Ircde-

2 IKtc uliquc magniflci principis Bcrtlioldi, mar-

cim hebdomadorum nec cam destilit obsorvare usque ad tempus illud quo dosiit parerc. Triura

Merania duce
orta,

cbionis

Badeiisis

comilis Tyrolcnsis atque ducis

namque
rici

filiorum, Bolozlai scilicel, Conradi et Ilen-

Meranise
b

filia,

matrom babcbat nomine Agne-

ac trium filiarum, Agnetis, Sophise et Gerlrudis


eflecla
/',

tem, non minus secundum dignitalcm saculi nobilom, utpote de marchionum orientalium prosapia

matcr

ad

plcnaria;

statim se castitatis

/'

conlulit

prodountom
el

filiam

scilicct

Oricntalis
filii

marcbionis
Conradi My-

comilis

di-

Rochlclbz Dcduiiis,

coelibatum. Ilunc quo^pio modum in maIrimonio continendi, sancitum a suncta Maire Ecclcsia, quoscumque poterat instruebal. Praecipue

snensis et de Landesbcrch ac Lusatiae marcbionis. Unde ipsa filia, lamqnam nobiIi.sgimai arboris fructus cgrcgius et electus. bonitalis suse vigorem

dnminam Annam, nurum suam

cuit obscrvare ex spcciali ancctu ct sc

vigorosunupie dulccdinis suie saporem


diuturnitato non pcrdidil,

temporis

adauclum bcncdiclioiiibus, [losteris in Christo dcgustandum pcr consolationis gratiam conservavit. A sua nam-

immo

divinis

de hoc cam instruerel, ei qiiam feliccs sunt matnmae matrimonialibus adhuc vinculis subjugata^ si huius hoalas ftcminae solum, u( imitari conantur exemplum, quje non

hanc legcm doipsam dum posuit iu exemplum.


/,

que

pueriti
,

cor gercns senile satagebat, levitates

celcro F pradicitur, conccpta sobolc conlincnler de etiam salulariims cunsiliis vivore sluduit, verum
et

bonos assuescere mores et insolentias fugero juvcnilcs. Fovendo quoquo innoceiilis vilae munditiam honestati scmpor ct disci|)lina' dabat operam diligentem. In omnibus his ot aliis operibus suis praMcr bomines, quos sihi dcputatos a
vitando progoniloribus suis

suum ad boc generosum inauna sccum voluntarie conlihenritum inflexit, ut totum Adventiam obscrvaret singulis annis [)er diebus pcr Quadragosimam, omnibus tum ct Sanclorum in Qnatuor Temporum ct sextis foriis,
exhortalionibus
vigiliis

ad

bonornm

iiiformationem

moruni rectores babebat, erudilorem babuil Spiritum Sanctum, qui ab infantia ipsam timero Deum
docuit el abstinerc ab onini poccato,
ita ut

ct iu diebus ac solemnilatibus eorumdom gralam essc venedonunicis. Non cnim reputabat

mun-

dam
lia.

scrvarol

animam

Unde numquam
se
niiscuit
,

suani ab omni concupisccncum ludentibus rcprebensibi-

liter

ne^iue

cum

iis,

qui in levitatibus

anibulaltant

partioipcm

sc

pra^bobat.

Nam

in

nec Deo acceptum fore ralionem Sanclis oxbibitam oblcctauionlis carnahbus cejojunium, quod cum consorte suo saepe lcbratur Propterca ipsa cum quandoque per sex, aliquando vero per mensem c( quamvis lem[)ore suo uno per octo hcbdomadas. carnali copula [)cni(us simul jungcrontur in leclo, a
^'

aitate puerili in claustro Kicingo c sacras litlcras exdidicit, quarum sludio ct tcmpus in juvcnlute

pendit utiliter ac
ainuenter.
plurct fratres

in

earum
ct

intellectu

po.^tmodum

consolalionis intcrnae

dcvotionis hausitgratiam

sancti sunt rami ubems *ancte De tam ancta ergo radico ot '"*'""" arbore bonus faclus ost nro-ressi,dc hona ([uotiue qnam isli bcati gcmiorc fruc"tus. Sobolcs quippc, colerc studuit et cultum divinum
5'

narentes
tros

Dcum

torores h<i-

3 Quatnor

gcrmanos,

vcro sororcs gcrmaFranciffi

buit,

d
e

nas babcbnt, quarum una Pbilip[o regi conjugio nupsit d, altcra Andrea; rogi Ungaria! in
exslitit

copulaia

c,

dc qua nala

est illa laudabilis

Nam filius corum, dux Henpro viribus ampliavit. in dominio, vir utuiuc Deo ricus patri succodens oiicrum cxlitil. Om, devotus el bonorum i^alrator miles Chrisli, Tarlans |)ro ui fidelis ac strenuus populo 30

VITA
226
ADCTons noniilo

S.

HEDWIGIS VIDU^.
et quasdam de genealogia purllas nobilcs genorc orbaias parontibus, ac opisimplici prodcuntes,

Dei

conPlanlcr

se

orpopuil

rnsonue san-

X.uon,orUMnsuscc.pitanoDomin>mmos,rno
primo. 'ju" '' duccnU-simo quariragesimo pmrum .lomina Gerlrud.s, Anrili^ A- Filia vero, non <,ui,le> .n conju.

AHONYMO

bus dcslilutas,
alias incluMl
in

assiiinpsit

in

curam.

nionastcrio ad

Ex quibus virginalem, alias

pirenlum

in.ilala vesli(.Ma,

gali se,i polius in

virginali pur.lale

.nfa O.d.ncm
ta
-

pudicimatrimonio ad vcro junxil ut sic Ghristu fidcliter servientiam conjuiralcm, crntesimum, istfe vero tricesimum fructum
l('s

conscrvandam

illa^

Cislei-cicnsium
tt

Domino

sc-viebat.

tandem. con-

$enUfntc mitritotcontinentiam
vovit.

6 El quia IVlices l.i docente pxerc.l.o Deo virluoso caslin.onis ,cr sanclilicaban. Pcr -'^ instabant conlinue ct

conjuges devola nien e

cxpeclarent. Aliquas insuper secum viduas, jcjuniis et oralionibus dic noctulial)ebat scxagesimo congrcj:ando. que vacantcs pro fructu
a
'uoniino

9 Sic ergo hiec

Ciiristi

vernula, non solum se- ommum


consorlcin
^omuiii.

oJuw

s ss 2~ sr-?"
obligarcnt
/.

.5:1

Spintu

na nq c
ct

Do

suum divino mctipsam, vcrum ctiam sic pia inater prolem quam maucipavit obscquio, dulciter educavit, sic genuil, ad laudcm Doniini famibae suae ministerium Deo benigna domina
^^^^^^^
^^,^0^
^^^^.^^^^^^

circitcrtriginla

annosa tlioiou
vitam
*^^'"'''"'

^_^_^_ ^^^^^_
^^.,^^j^^,,ji^^

^^^^ ^^ ^^^^^^^^
et

^,^

,.^,^^^,.^

^^^

pulchritudine

boncstie

conversalionis

runt

crelibcm

.^^^

^^,,.

mirabilitcr

^\^^"'^'^^"^:, '"

.X^or.Tcavebat cona-

pore iP^^'\--^' ;;;;' '^;'"^^^ t;^"<^^^" ;"' mine, nc .ps.us qu. ^^^., ..j. u 'I<H-Iarabalui mulli^ pcr .
et frenuenlius

pcr eam eirici cxemplis omncs bomines. quantum melioris vit.T studium provocavit. Christi potuit ad caritate replcta, ,psius ad amorem iamu-

namquc

r"<iec:vuMn.diciti.aliqua.itero^

ia(,^que cunctos pcrtingcro conscicnUce nuruit, niam intus puritale conscicntiK fiuruit,

atTcctubat.

Et quo-

et cxtcrius

sinistra in cordibu contingcrct opinione fnfirmorum^quidefaciliquamloqucsibias^^^^^^^^^^^^^ aculei lingua et vcluli spinarum B malcriam scandali rosas sibi v.cinius opcris detractionis lacerant boni ipsa devil.ibat Marili quaproptcr s.c

scaH

exemplaritalis splcndorc clarius radiavit , fama quolidie et, odore bono de noiiiinis ejus crescebat
sancUtatis ipsius opinione procedente,
ciniffi

omnes

vi-

reitlebanlur.

Unde non solum

[iro

dignitate

SKCuli,

pullulantes.

eum non adirct ncc consortia atque colloquia, ul dum vcllel promovere nisi ci ullalenus loqucrctur, rel.giosoopcra pictatis aut negotia
apud ipsum

qua poUebal, sed amplius pro virtutismehabebatur vcnerabilis, et apud rito, quo fulgebat, s?eculares, qui ejus, religiosos et aimd bomines
aut

rum
in

tamen hoc

expedire. Nec sive i.crsonarum miserabilium quam in publ.co loco vei racicbat aiibi.

cabant

gloriQvidentes aut inlelligentes opcra bona, qui talcm et lam prseomnium Creatorem,

claram sanctitale
in solatium ct

ccclesia

[duribusquc,

vcl

ad

et bonestis personis praesenlibus ipsum in a^gritud.nc posiium verba sua. Insuper domina Anna, nuru sua, non visitahat nisi cum essct in dominabus. Ipsa quoque dum et cum aliis sororibus cum Trebnicz frequenler in dormilorio commodum babuit, tum propter dequietis sua^ tum proptcr boneslatis votionis sedulum sludium conlbvendum, el quam in sc

minus duabus siepe audienhbus

famulam sibi elegit mundoque juvamen ipsam exhibuit.

ANNOTATA.
SpecuS Hedwmssilrpemrnaternam cxpUcot adcalcem hujxts Vlix publicanlum oeneahgicum, dum.paternamverosttpra % n Commcniaruprs^vn.
a

marchiamobtinuissealiquandoAnb Badensem
dechsenses,

exemplar niundius

diligcnler exioluil, in aliis

quoquc bonam famam


i-eligiosis

nuspiam reperitur apudscriptores^qui accuraiiusdehacgentetraclarunt:erroremortum

sludiosius conservavil.

Nam

ad se ve-

honcsto provinientibus frequenter dc quieto el tumuUum sacular.um debat bospitio, ubi extra commorantcs, ora loquentium iniqua potci-ant
facilius dcciinarc.

autumat Cl. Stenzel ew eo, quod, Badensem, htriam ignoraret, marchionatum


inier

quum

oio.jraphus
sibi

maTimeqnum bene cognitum, posucrit; Bertholdi, incliBadcnscs variirecenseantur cipcs


Idem naiius in hanc foveam incidlt.

prm-

judicmmes^

C
familia tun ^pne disposita.

7
sicul

sua, Siudcbat amica Christi semper in vita sic ctiam coram hocoram Oeo sanctissimc,

decomitatur>jrolensi,queninumquamoessitS.m(\camiysn.\^paicr;qnamvisenim In ambituhodierm
iaiusT>jroiensismulta.pyr3Ssiduiatqueeiiamcasirum

enim minibus bonfstissime conversari. Iloiicstam familiam in tota curia semper nitebatur habere mancipatosobscquio sua ct priecipuc suo speciali
foemiiias,

Meraucontincantur.nihilesttamenquodsuadeat.ut
TijroUs tnbuaiur. Bertholdo noslro titulus comitis num 26 Commenr Ex hocspha Imate monsiravimus
.

camerai-ios

aliosquc

olficiales

habuit

disciplina et bonis

Deo odibiles, interquoque ipsorum derogatorios, duas paritcr animas, loquentis vidclicet ct audientis, Gcientes venenum ac morsum serpentinum el ut veUili

moribus decoratos. Detractores familiares liabere nolcbat, scrmones

tarii privvii

Vitam

et

Speculum genealogicum non


habere.
celebre

unum eumdemque auciorem


c liodie

Ketzingen ad Ma^num; eratolm

et

montuteno

Trebnicii ftin

instrumentum diabolicum abhorrcbat. quia magni 8 In carne praeicr carnem vivcre, angclicam ideo adacredebat csse mcrili ct vitam

c(nobium san.iimoniaiium Ordinis de quo actum postea ascelerium VV. UrsuUnarum, Theclw,abba' fuitinCommentariopraevio Vit^S.

S. Bcnedictt,

tissa^^addicmw OctobrisW).
Iledwigis d DefratribusetsororibusS. danda. ejusque Annoloia in(ra lum genealogicum
u^ic^/.-fCi^-

dato

mandam conscrvandamque
scmncr sempcr dilexerat a sua

castitatcm,

quam

ipsa

diligcbat leiuvciitute et diligebat te-

:Z^I,VoU,uot
struclo

et

.u^

polera. in.tabat.

Co.

deniquc Trebniccnsi monasterio procuravit sacras ad in (0 nmllas locari fa-minas el virgines servicndum Domino pro corona inelfabilis gloriae suam ia cordis el corporis castitate. luter quas

^^-^^- ::;--,: ir^S^. .di.gandasc^se, Sommersbmjiusnurliasanno 1186

quando nueDuodcnnum fuisse S. nedvsigeu^, ^ q uuoacunun /,00. .. "f; ,' ^,^^ c/(/i(

quoque
ibidcin

oblulit

Deo

filiam, (lertrudim

praedictam,

cerlo lesUmoquamvi,, nl mpra m.31 dmmns, probabile ''"'"'"", nio non n,tatur, tamen ut iieay Bet Sophiam, Sf Boleslaum, Agnelem probabiUbus "'y""-"'^ libcros. obiisse injuverUate

i)oslmodum

abbatissara.

IMures

quoque

oslendimus Commentariinum.

55.

Urtrudim

er

(1) T. Vli Octobr.,

p.C3 el seq.

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBUIS.

2an
sseculi

X abanno

1232

at/

1268pn?7fteHonts Trebnicensis prx~

mancipalo,

omnem

ornalum

contemnens

xocTon
ano:<yiu

fccturam

gcssissc,

ex di/dnmatnm

fidc prohari dicit


fxlutj

vestes sa^culares ct coloralas oninino deposuit ct

Cl. Stcnzcli^iy

atquc adco^ instantc

ut habet

bulla canonizationis num. 96, matrem catahgo SonclortDii iiiscriptam fuisse: iyidtr lapsus est

de panno griseo se vestivit, in solemnitatibus tamon induebatur de simplici camelino c. Dosiderans

3c*ouam.
c

autom
post

in devolionis et huinilitalis proficcre studio

Sommcrsherfjius, qui Gertrudis morton in


\'-2Q'2reponit{'2).

annmn

Christum,

in

spirilus

lervore
st;

exiit

oxlra

castra et in Trebnicz cuni pauca


rens,

faintlui iransfe-

Vitant Ann.r, flenrici II conjtigis, fcemin.T in|3).

noccntissimse, cdidit Cl. Stenzcl

ciensis

ibidem juxta claustrum dominarum CisterOrdinis serviebat Domino, marilo adhuc


in aliis

h De morte Henricl II, S. Iledwigis /i/w, late agimus Commcntarii nostrinum. 73 ctscqq. llivc verba innuunt votum contincntx utrii lisque conjuyis, circa an. 1208 emissum, fuisse solemne: et tuncquidem temporis knjusmodi conjuqcs non adigehantur monasteriu/m intra/rej nisi agcretur de mnrito }}i'omovcndoadcpiscopa tum, quo
in casu ,ua:oi' pr3'tcrprofrssione)n continentiue, dehebat sacrum velamensihi imponereetreligiosam ves-

vivente sibique in hoc, sicul et

bonis aclifeli-

busannuente et pra^benle consensum. Qui eo


cius

tunc principatum
saiicta;

Poloniie gubernabat, quo

tam

foeminae

conjugis
etiain

sua;,

non solura
imilator

sanctitalis
effoctus,
tas,

amalor

sed

virtutum

per castitalis et humilitatis ipsius semiquas a Christo ipso didicerat, ([uantum sibi
incedebat.
SanctiE

fuil possihilc

Nam
erat,

Doniino inspirante et
exhortationes jam

per
quasi

ipsius

conUnuas

tem assumere c. 6 de

convers. conjiig.

(iii.

32).

monachus

faclus

non quidem profes-

k Trebnicense ccenobium fundatum

fuit, ut in co

sione vel iiabilu, sed religiosa devoUone cordis et

alcrenturniille personse, supra Commentarii nostri qit3e certe non 07nncs vitse claustrali erant nuni. 4
1 ,

humili spirilu, qui

in

ipsius oporibus reluccbat.

addccnda:, utca-terum liquctexhoc bingraphi loco. Clarissimehicostenditurjuxtamentemfnndatorum B Trebnicium erectum fuisse non solum ut monialcs aUquie in sancfa solitudine vivercnt, sed ut christianx iiistitutiimis ope totus fcemineus sexus d
bonos mores informaretur. AUudunt h3pcverba ad Matthsei 1 (luem tcxtum Sancti Patres de
nali,
xiii,

Tonsuram enim rotundam ot barbam ferebat non quidem longam, sed raoderata pilorura precisione dccontor aptatam. Proptor quod eliam usiiue in
hodiernum diom, (lum ejus in aliqua narralione memoria, appellatur dux ihmricus Cum Barba
fit

E d

d.

Hic, quainvis osset princeps maLMiirions, adoo la-'

men ex
8 et 24,

huniilitate

condescondebal pauperibiis et
ut

personis simplicibus,

eorum,

si

(lua

sibi

ali-

triplici statu virgi-

quando deferobant munora eliam parvi

vaioris, et

conjugali, et oiduali inter/n-etati sunt. Cfr

Cornelium a Lapide ad hunc iocum.

gralanlor susciperot et ipsis humililer inclinaret, plus sibi gratum fore indicans, dum pauper aut homo rusticus ei sculellam cum ovis exhibuit

quam

si

intra se,

dives majora xenia obtulisset, cogitans ut vir pius et dicons: Quia hic pauper

Cap.

II.

De fmmiUtate

et

pa-

victum,

quom

sibi

subtraxit nobis utique intuitu

tientia S.

Hedwigis.

gratise obtulit, soIatU saltem ei


si

dona repondimus,

dubium,
Humiiis in
ve,ubu$,

gratanter ipsius munora acceplamus. Ecce non vir iste bea(luin hujus bonae mulieris sit
facta est

kJciens igitur Christi famula Hedwigis, Dci lilium I5cie Dominum Jesum ad hoc venisse in mundum, ut homines in lcrris non solum verbaliler, scd ctiam
humilitatem doceret. se quanlumcumque poterat humiliabat in omnibus, iilarumque se conformabat moribus fcuminarum, quae secundum Apostolum considcrant in timore sanexemplariter

subdiia, tus, cui, licct ipsa essel legilime

magistra. in virlutibus et rcligiositate


1-^

Dum autem

Boaia

Hedwigis

morarelur

ia habnai Trebm-

clauslro Trebnicensi, sororum quidom obligavit pcr voduit habitum. sed Ordini se non obedienliam, a tum, ne ligata per professionis

illarum in-

^^ZZaL

ctam convcrsalionem suam, quarum est extrinseaut cus non capillatura, aut circumdatio auri, G indumcnli vtislimentorum cuUus, sed qui est absconditus

ipsam piotaUs operibus et a consolandis pauperibus olongatam. Filia vero existere oporteret de cetoro Trobnioensi existens ipsius, in eodem monasterio
et Ordino,

bomo

cordis in incorruplibilitale quieti

a
b

el

vcstimodesti spirilus a. Et ideo a sua juventute

quidem dissimulal>at interim quod ei sevivebat eo autom dofuncto, instabat paler obodienUa; pcr votum riosius, ut in ipsa leligione
ista
;

I^

menla de

scaricto 6 et paiinos superflue

sumptuolicet alias,

stringeremr. Cui

illa

re.spondit

Num

ignoras fiha,

sos, aut valde splendidos

non ferebal,

cum

induesset juvencula, salis bonis usa fuerii


exquirebat
molliliem

elargiri? Et sic quoquanti sit moriU eleemosynas instantiam, non quod deciinavit filiie

dammodo

mentis. In qnibus tamcn nec pompam mundanani nec corporis cullum neque

aliquam, sed status sui solumraodo decenliam altoodebal. Sub cultiori quoque amictu aut in cxteriori modesto sibique competenli ornalu, in quo tunc pro lempore ipsam apparere inter homiues
contigit,

fundatrix erat, adhuc quia monastorii, cujus ipsa gubernatrix csse diutius cupiobat promotrix et viscepauperos consolari volobat

parvum reputaret

esse

obcdientiie

nieritum,

sed

proChristoque

cor
in

dereliquit.

nuliatenus humile non crocea pepla, ejus ergo capite

devolum

et

maatamon ribus charilatis. In monasierio iu aliisque obsersionem, in servando silentium vitam ducobat cunctis sororibus
facions
vanliis regiditatis

arcUorem.
13 Pra>ter

illius non crispata videbantur velamina, pectusque aurea circumposita gemmis nec diDon monilia decorabanl. Omne onim gitosejus protiosi annuli

ea vero,

qu^ jam de vcslium


vilitate

...

ipsius

Beata? Hodwigis dicta sunt buc piiotormittt^ndum esse

ac simplicilate

-'^^^T, ''"^^^""-

non puto, qnud ipsa

signum superbiiE aut vans

gloriie

abominabatur

cum
adenmdemvir.
tutem conjurievi

etiam tempore juEstber, ncc ferebal iUud

ab

vestemnovam nullatenus induere vuluil, nisi pnus fuissot poraliqua secum commorante fonmina
otiam quandoque
huniiiilatis

tata et pro |)arle aUrila. lortabat

ventutis.

Postquam vero aliquantulum

in

diebus suis

causa
tura,

tam
prae

diu

aliquod

indumenfila

uum
bat.

processcrat et coutincntiEe

proposito

jam

eflectui

quod

in

eo,

vetustatc consumplo.

iiicfmft-

(,) sieuzel. Scripli.

- (2J

Rr. Silesiac,

t. II.

P-

M7.

- (3) Scriplt..

t. II.

p. 127 ot 8eqq.

cvideaUus

VITA
228
AOCTOnK

S.

HEDWIGIS VIDU^.
riurret ct participationem
^^^,^.^^^^j^^,^,,.,.,

ANONYMO

cvidontius prominebant sororqua^dam sibi

Unde

n"0

um am

fPinnore t mP^re

mcritorum ipsarum ,, ,egaret.

sibi

j^

^
..o.,,o,-...
oscuiabatur.

(iixu vidcrct pallio uiccdrntcm.

l''f'^''%'" '"'';;,
I'"'''^'';^;
.

16 Ad
^,,^1,.
^^.

iHa humililatis cxercilia. in qnibus ipsa

dcicctari scicbat.

qnoscumque potcrat

exliorta-

quamdiu

'.;..,:ti ^ ^f, "* (iabo P^"j'^ tal>am iMud vobis el f dukc mitis cthumilisi' t,.a rniilla ul erat scmper tuiina, scandahzans.

i.allium

boc

Honibus et c.xemplis scdule invitabat. Unrio s^pe sorore L.i.ns ad pannos, vcnicnsad nannos quibus sorore.s, postquam se
laverant,

dine cordis.

rcsp.mdit

manus

tcrt^cbant,

ubi

in

ipsis

pannis

hl

"'

nuod ipsum diulius

t"
n

n alio sibi
iinr

tL

uno
et

lacto

olu.s dcl-cro, a se remov palUo procurato. vctus admiplens bumiii geminum

^ .^ ,.,.., cmcndabo.

rr bt

congregatas ab exlersione dicta, ibi prae amoris dulccdinc el ex bumilijain tatisvirtute oscula furtius intnlit, cum (Msdcm panvidit majores

sordes

nis,

liujusniodi

sordibus dclibulis, crucis sij:nnm

facicns oculos ct pcctus

suum

vcluti

cum

pretiosis

sororis

simplicis

Uiun, iHud,

quod
'

tunc

fc.cbal
resliiiavit.

co,.

"

lcmiUibile iminmenlum

"M'"_

Hoc
^^.
.^

reliquiisconsignavit. Insuper de aqua, in qna ipsae 1-1(11-1 ii^ i; ....... '...1 .ii /i'nlii'A niTIi.it crobro tangcliat sororos nuimlilicaveranl pcdcs,
.

.1

I -i

docuit suo cxc quo,,ue f^ciendo tt non miniMn essu su.adibilem

^,^^,,,,^
,

culos suos et saepius


^^^

qnod mirandum, totuin caput cl collum ^^^^ ^^ ncpololornm suorum adluic parvulorum,
iacicm
totam,
iino,

^^^

pertinacem
omnet imprimw
moniales.

,Oeseha=cChr,s
aliis

lamua empcr

;,,

^g
lieet

,|g

fiuo

habuit,

lacies

et capita

nmltolies

,_^^^_
peccatrix,

vero -'>'"";

putauone

^^''uam
u ,m
ni

'^-;"'
num

^^^,''fJ^Zl
"a

Pco

ct

Angclis
ple-

^,U,it, spcn, lirman, habens et crcdens, quod sororum sancti.as, quas aqua ipsa eonti.erat, tam pucris, prof.cerct ad saulcm. sibi, qnam -lictis

sanctitudine

Nurum quoque suam, don>.nam Annam, .nformationc diligcnti


et

vita^ coram hominibus exemplaritate SancUlatem luminosum. narerct vcluli spccuUun

ap-

scdula alUcicbat

atl

similia fa-

cienda.
i7 Exemplo
humilitatis

E
Salvatoris
nostri,

erL^o quan)

sibi

quos bupulabat dcessc, in alHs,

qui

''c<"

aiioipou

nos cred.bat,

mira quadam affeclione fcrvcntissima inscqui non destitit, dcvotioneque humililatis ct m anuno non cessavit. In spiriUi cnim stelisse aut orassc contrito loca, in quibus videral bonos, suo judicio reUgiosas personas aut bomincs humililcr supcr genua sua
nacla
oi^portunitate

amplexan

pedes

paupcrum lavit discipulorum, prout ex EuangeUo didiccral, quampluriiuuiu (wcitata, flexis


gcnibus sffipissime abluebat pau|HM-um pcdes de sibi pediscaUda aqua, quam acccptam a ministris pcdibus et autein Lotis pra^scntabant. sequa; solum linteo, deosculabatur bunUUlcr non
extersis

p'"*'

conlmgebat. horoprocumbens deosculando labiis comcdendi congregatis, ad ribus qumiQC, Uora


choro ad stailos singulis soSimiliter ascenrorumsedibus oscula imprimcl)at. oinnes gradus et passus. per densad dorniilorinm

paupcres, pedcs sed et mauus eorum ipsosque dinUltere condata eleemosina, studebat scmpcr amore, !n CcEua Domini spccialitcr illius
solatos.

mensam

acccdcns,

in

qui

pcdes pro nobis ut leprosus voluit aestimari, leprosos, quos abluit lcprosorum et novis eosdem
lavcrat,

scabeilos posiquos Iransibant sorores, insupcr et virgas quoque, quibus accipicbantos ante lcctos, Immillime et dcvotc. lurdiscipliiu-c, deoscnlabatur

vestibus
J(^su

induebat.

Paupertatcm quoque
aftectu
et

Domininostri

ChrisU, qui proplcr nos (;genus


vcui-rase

lactus csl, tanto

tanSanctum namque cr(idebat omne iUud, quod homincs Domino gebant sancUmonialcs pra; iict;e cl
servicntcs, et ideo, (piod
iUi

amplcxabatur batur obsequio, quod coram


paupcres,
illis

scmpcr babere
voiuit
et

prit^cipue

dum

discumberel,
sederet ad

tractabant ad usuin,

ut bonorum hoc ipsa tangcbat osculis reverenier, hominum ct justurnm mcritis, quos venerabalur
iu rclms inauimalis,

manupropria

humili corde, antcquam ministravit. et flcxisgcnibus cibaria

mensam,

ipsa et

suoruui

pcccaminum
peragi
(Jiialiter

veniam
rat

el

majorem gratiam mereretur. Nec potecxcrcitatio

non snmDeinde ad rcfectionem se ponens, polum bibisset cyato pauper lUe, psit, nisi prius de suo videbatur. boca qui inter alios paup.M-es dcformior
otii.m in

ista

bumililalis qimiidiana

quibus scderant egeni,


dcosculatido labiis

dum
in

sccrcluis id

absque
:":

intrrna

dulccdiue

aihniranda.

licri [)otcrat,

tetigit,

Cbristnmque
suis

autem ipsam in bencdictionibus dulccdinis pracv^nerit Dcns,

sic

in

paupcribus, tamquam
honoravit.

amicis,
siin

qwmmvetUgia ptdum.

orationcm hnmilium rcspicit, .scqnenti excmplu. perpendi i^otcrit ex in mo15 Quadain die, una de sanctimonialibus
(lui

iu

specialibus

Petebat

quand()que,

relevamine pauperum a per sororem aUquam de fraiimcnta pro mcnsa sororum apporlari jianis
sirailaguies quibHS minuUi.> roddcbat pancs
/

mteha^,
,,, c

/'

modo nastcrio Trcbnicensi scire desiderans, quali alios remanens in solitaria post famula Chrisli
cxcrc.M-et ecclesia se in divino exerccret obscqnio,
.
,

c*t.M-is ca;tiM'is

gros, sorori quae haec ei porlabat. possessioncs rel.g.os()rum ISConventus reUgiosorum. 18 Conventus

inlrasororibus in convcnta discuuibenUbus, clam .. ._..-:. :u:.,.. ,-;,i;i ;,^cnm nnct cincl latuit, ibique vidit ipsam po.st sinvit chorum

benUum.

p^t.ra senta monastica exlra septa

gulorura deosculationem sediliuiu

et

locorum, in

quibus

sororum, procedenlrm seque prostcrncntem et referentem inore solilo graUas onmiMui Creaturi antt; allare, ibidcm in bovidclicct nore Virginis gluriosic constructum. cui parvae magnitudinis supureminerct crux non
stet(M*ant

pedcs

omni ab oinn qucmquain suorum eorum cavebat gravamine nec substanUa sincbat de ipsorum conUngcre

sa.pc

^^^f^^'^ stationeni facicns stationem

^^
^'^^^^.

I-~

rmom ap
^

,....vfj

'^Z
,.(,^at. ^.^^^^,

^'f'f^'. irputaoai lu Et(uUa cibos rcligiosarum personaruni fragnuna panum Angelorum escam sanctorum, monialuim mensa^ recollecta de monachorum (;t

ex|u-cssam contincus
*

venerandam imagincm Cru(Uim in oraUone prostrata morara IJbi cifixi. solebal. facerct. facerct, ut solebal, iraago jam dicta manuiu et bracbium dextrum de ligno crucis absolvens extcndensquc. ipsam bencdixit,
Satiscredibile cst.
ut
el

clccmosuia, pietio mcndicis, quibus triburbanlur in accipcK ciUo coniparabat ct antcquam in Nolcns quo ue vencrabatur mulliplicibus oscuUs. erant P^^^P''^' niu ta. .l m.>, m diu carcreilUs, qu sibi dulces quifi nHocres fceminas. duas apprctiavcia l^^I epnlis,

--

r^

dicens

voce

sonora

ExauditacstoraUotuaclquspostulas.impctrabis.
soroivs,

z;^;^'^^^"^ ' portam Lubcnscm i^ ^'.f e pan ^ '\ dibus ct quidquid ibidcm eis

c;is(M

con^^j^-

camtunc aUomino quarum se ad

postulasse,

vcntualis

dabatur.

ci

pro

frequentius

humiliabat vesUgia, iu bonis perscvcrare opcribus

Y'"';_^.ii,.ioson e^^^^^_ apportabant. Similiter post i*t-'lecUon( laticudi rum, quos coram se quandoquc ^^^^

'"^

DIE DECIMAREPTIMA. OCTOBRIS.


A

229
famulara, veluU ad conspeclum

bere panis peripsima/i coUeclum vclut Sanctorum Reliquias sibi pro cibo cum summa rcvcrcnlia conservabat. Gupiebat eniru cxcmiilo paupnis Lazari
buccellis
rieliciosis

Qui

videns

Dci

incToM
aio:yiio

vullus angeUci
reptris.

subito

pavcfaclus pavoreque cor-

mentis ferocitatem prius inflcxibilem


iniit,

om-

8ub.(>uali.

mendicorum
panibus aul
illius

lcnnilcr refici polius.


(lelicatis

qnam

nino deposuit, concordiam

ac

dutem

dimisit o.

cibariis salurari,

Sic aniica oranipotentis, quia in se conatu \irluoso

altendens

magna?

ndei mulieris Cananeae

pienissime

verbuni, dicenlis, quod et catclli de uiicis de


t

mensa

dominorum suoruni cadenlibus edunt /. Paupcres omnes et pra^cipue religiosos, quia reputabat dominos suos, non quidem diviliis sed sarictitate sibi
prifilatos,

motus impalientiae et rancoris supequoqne iii aUis virtute mirifica refreUccurrunt alia adhuc palientia; ipsius exnabat.
raverat, ipsos

empla, a^dificaUonis nostrae ejusque laudis gratia

ideo

de ipsorum delectabalur ciborum

reliquiis
vei-e
ctis,

manducare. Cliristi quoque calulis, id est humiiibus el pauperculis el a mundo despe-

non (acenda. 21 Mortuo namquejamdiclo duce Henrico, ejus l^^lZTrebat. marito, qui delunctus est circa aniiuin Domini
miilesiinum ducentesimum xxxvn p, dum omnes sorores in Trebnicz pro amissione lanU ac talis
patroni et fundatoris monasterii fienMil inconsolaviderentur deficere biliter, ut quasi pra? lacrimis
siccis ct essent multie ex eisquasi exaniraes, ipsa apparens ocuUs inter eas , fceininei cordis earum

quia sc conlorniar-e (luanturn valuit, studuit, idcirco et ab iis, quos accuratius aluit, sa^pius
laliter,

ul

prajdicitur,

mendicavit.

liuniilitalem

quani hiec Dei rarnula in vita sua studiose didicerat, usque in linom in ea pcr-scverans, in morte

quoque
vitiE

nullalcnus

desei-ebat.

Nam

circa

finera

suae,

dum

tractarctur

de

sepuUura

ipsius,

Quid turbamini? redarguebat moiUUem dicens Numquid vos divinse voluntati vuUis contraria
:

pelebat imniiliter scpoUri in QDmmuni sor-orum coemeterio aut in loco, quem reputal^at rnagis humilcm in ecclesia, ut infra, in-ti-actalu de spir-itu

fieri?

Hoc

non

expedit

vobis,

carissima?,

cum

Creator

de sua creatura

possit et debeal

absque

propbelias,

uUimo

capitulo

plenius

oslendetur

k.

U Unde et viverrs et tem Discite a nie quia mitis sum et humiUs


:

moriens post Christuui, dicencor-de


/,

nostro tiedio agere quod placuerit sua? clemenUag ejusque circa nos el de nobis operaUo, nostra prscipue debet esse consolatio, prseserUm ipsius cura E

simus factura. Uaec

et his

simiUa loquens, sororura

nitcbatur incedere.
Patienterqnoque moieitias
aiiorum,

19 Paticntiaru

quoque,

humilitalis

aniicam,
^^^^^^

summe

nccess^iriam

comitem et omnibus, ut in ea
nulli

lacrimas intenuebat cumpescere et earum graves molestias mitigare. lra;lerea consolabatur illas in

causa

trislilicC

possidcant aniraam

secundum verbum Doconservare,

mini studuit diligentissime

um-

tem (liligerct, virum virtuosuin


divina?

propria\ non quod ipsa mariti raor(luem in Domino diligebat, utpote


et
utileni

populo

sed per

quia

aut dure rfSpondens, scd omnes ir*asi;ens benigne alloquens verbis consolatoriis, se cunctis exhibebat atTabilem, scmper ul bene decebal, re-

quam

vuluntaU
et in

ipsa

se

nitebatur

omnia

subdcre

volebat

constanUEe
suae

atque

patientiae

exempla

tempore

tribulaliunis

sororibus

tui'Hgiosa maluritale adjuncta. Quicumque errim mutivum molcstiai sibi quobaiivum aliipiod aut

suum, demonstrare. Simililer dum praelio Tartarorum? ducem Uenricum, occisum in


audivit lilium
iiullis

cumque casu
audivit ab ea,

non
nisi

cavisset

inferre

aliud

non

erumpentibus
fiUam suam,

lacrimis aut signis ustensis


abbatissani
occisi
filii iir

hoc aut simile verbura, cum quare lioc fecisU? mansucludine Uunen pr-olaturn Deuslibi indulgcat! Talia 1-uerunt ad molestatorcs ipsadesuis convicia, taUa impropcria, taliler
:

dolor-is,

Tr-ebnicz

et

nurum suam, ejusdcm


tes et quasi
et dixit
:

conjugem,

flen-

morientes

prie

tristiUa

consoiabalur

suos

sc inoU-staloribus vindicabal. Contigit


trt

quadam

vice

quod
In

Dei volunlas esl et nobis placere debet, vult Deus et quod placel Doniinu Deo nostro.

ut

urrusdecamerariis?
conversus
tres
pei-didisset

ejus,
in

nomine Chuaiizlaus,
Pr;e licatorum,

ipsa quofiue hora exuitavit in

postmodum
ipsius
teos, cui ipsa

Ordine

ejus levalistpie in ctelum Qi:uliset

Dominu spiritus manibus ajebat

pulchros

scyplios argen-

numquam
ostcndit

imiiroperavit nec indignadixit ei aliud


si

dedeGratias tibi ago, Dominc, quod talem mihi qui me durn viveret, seiniter dilexit et ras filiuiii,
in

tionis
n

signa

ni'(|ue

quam

magna

reverentia babuil, nec

umquam
libenter

in aliquo

Vade

etiiutere diligenUus,

lorte invenire valeas

molcslavit.

Quem
sui

licel

muKum

mecum
Crealuri

C vasa, quJE incuratc custodiens perdidisU.

Et hoc

habcrein in

terris, ei

tamen quainplurimum laveo, F


etTusioneui
in
ccelis.
libi

etcaiamitates

modesUa prolulit, quod molestari jara diclam non poteral homo, qui negligmtiam fatebatur. commiserat, utipsemet postmodum secundum lio20 In causis maguffi tur-baUonis,
ipsum cum
tanta

quod per

sanguinis

suo est jam conjunctus Doiiiino Deo diligenUus tibi


humiUtalis
et

Cujus animara recommcndo . His

patientiae donis, quilMis ipsa Doniino

minem,
tiam

vir-ilern

semper animura

et

constantem ac
[ter

vultum hilar-ein exhibebat, ostendens,

patien-

exempla prcepriEStante exUUt graUosa, proximis ipsos roborabat non solum in prosperis, bens,

oranem

molesUam
exlstitit

esse vincendam.

Audito

verum etiam
,

in adversis.

Humililalc narnque sua

namqut* nuntio de capUvitate

ct vulneribus. qui-

sauciatus vir cjus dux Uenriduce Cujaviensi n cus, dura caperetur a Gonrado auimo recura omni mansuetudine tranquilloque

bus graviter

exlollerenl, padocebal, ne prospera queuupiam nimis hominem ad ima tienUa vero ne adversa

jactarent.

sptmdebat
rabit

"

Spero quod
et

eum
est.

cito

Dominus

libe-

ANNOTATA.
a
I

sanitatem,

suorumque quod

vulnorum
lactum

plenar-iam

recipiet
deterrto-

Narn

dum

Pftriiu.

3.

rem

pr-;eilictum, rauUis tractatibus

habiUs congruis-

nullus inducere que exhilHtionibus intercedentibus, ducem capUvum dimitlerel. invcntura posset, ut suorura inanus valida popuest consilium, quod bellicis Uberare deberet. Exeum

lorum
inttT

arrais

horrescens

aulcm ancilla sc pugnare volenUum

Christi

Christianorum

Squulnla cratcolor b Scarletum.sext Sccr/alutn, ut hahH Du Coruje V- Scarlamaxinii prctU, cum, monasierio S. Maulum, (Julielmus, comes Pontivi ritiiAqaunensi contulcrit Xili libras Parisienses ad cmcndas xx ulnas scarlats, ad facienda sciUcet casignum martyrii putia, qus piaedicti canonici in
ejus jure Ordinis et BB. MM. MauriUi sociorumque ecclcsia gestare dignoscuntur. consuetudinis in

sti-agera et

oir.mdendum, pro oranibus se

sanguinem exposuit adutque

viri sui praesentiam. personaUter pra^faU dctentoris

Summi quoque preiii fuisse crocea pepla

et

crispata

velamina,

330
AUCTORK

VITA

S.

HEDWIGIS VIDU^.

ANOKYHO
SUBAQVALl.

biogravelamina, d^ q^"f^^^ po-^^^ *A" M^^^^^ ex simili ratione judicarc licet. p/ius,
c

CamcUnumestpannigenusespdiscamelorum
;

Cap.

III.

De

aiisleritate vitce

confovtum

iiceiquandoqueai udantiqxtos haheatur


K

tamquam
Glnsxorio

vilissima vestis spccies, ut vidcre est

m
LJt

S. Hedwigis.
omnibus morluus est. vivere Hcdwi^Ms mcmbra sui corporis super posset Beala terram coiitinue niorlifical^at pcenarum na^^ellls
Chrislo, qui pro
San^tm ;>/,
"diia.

Du Cangc

Camelotum .sedquoniam

solemnibus, a S. Iledwipe adhihebatur dicbus

hw

certesignificaturpntiosiorpannus,quamquotidia-

Cnmeroci nus nriseus, quoSancta nostra utcbatur. conficiebanturpanni Camelini : vidc olimoptimi 1 n /> Cange .. ..
,.

crucem quotidianae casl.saUon.s accunons. ot post Cliristum virili gressu inccd.-ns, non formulabat
pro ipsius amore sicut occisionis ovicula fieri, qei pro omnibus ex nimia dilectione voluil cnicitigi. aflliclionis pladio In carne enim sua trucidabat
vitia, bestialcs

...

l inditum, mond Borbati cognomcn, Hcnrico Silcsia, Uiicos non constrat isto sa-culo, sallcm in pilorum praecisuevissc harl>om,rliow moderala

sione decenlcr aplalam gcrere. Canonicus lUttcr (1) tame laudat hoc factum

motus frenabat, domabat lasciviam scnsuum exteriorum ad uherioromque fjratiam ol


profectum
virtutum inloriorom homiiiem disponeQuolidianum namque observabal jejunium,

Quam
tatis

humilUatisctSimpiiciinsigne docvmenturn
Sancta:
.

m stra:

et

qudem

merito

quum

lonqeacorde S. Iledwigis a^ei'te monstret qnam qua: ..-. ^'. :^ .^i0ti:p tcnacitos, QUiJC propria: sententix lonoritos. exutaret omnis

bat exceptis diobus Dominicis et pra^cipuis quibusdam quandoquo quibus foctivitnlihns. fcstivitatibus, in nuibus bis nuandoquo rofoclionom

falsiv pietatiS est

quasi tessera.

j.ecessario f Panessimiiagines7)o/( intcrpretarioportct.sufficttcnim ut sua

pancs

triticcos

stet

vocibus

vcritaspanes istiwimodi confici

</c

granorum me-

sumebat. Ab esu carnium ab omnique cibo, cariiis pinguedinc saginato, ahstiiiuil omnino annis circiter quadraginta, nullius umquam procibus aut repreliensiouibus acquiescens, ut bonain hanc con-

duliis.

Du Cange

V Simenellus.

ca-nobium dicitur cvrca g Lubense seu Lubuccnsc

suotudinem violaret. Nam dominus Ekobertus, E Babenbergensis episcopus, germanus ipsius a,

mmum

fundatnm

Bcnedicti 1050 ])ro monachis Ordinis S. rege Polonix, et ipso fuisse a Casimiro h

quem

revcrebatur et diligobat, ul decuit diligere fratrem, indignalus aliquando eam redarguit pro

religionis fei-antca Bencdictmo. .Ut infepescente patcrlknricibarbaU, vwe, statuit BoleslausAltus, ascetos Cistercicnscs, ex in monostcriurn induccrc Thuringia accitos (2) perseveabbotia Poriensi in p'^fati monachi usque ad initium
:

60, quod non comcderot hujusmodi esculentum, ipsa tamon pra?termiiterc noluit propter quanlum-

cumque sibi dilectum homincm bonum propositum et opus sanctum, quod pro Dei dilectionejara

rarunt istic hujus ss^culi, quo

dudum

inchoaverat et perficere

cum

Dei adjulorio
'""""">

communcm

fatolemque sortem
limatura

inlendobat.

cum

reliquis coenobivi subiit.

23 Vivonle adhuc marito suo, antequam plene


Peripscma,
quisquiliie
in

h Peripsima, Ca^igio, metaili, purgamcnta pomi,

domus

et

religiositas, parcius
alii

nolitiam dovenisset ipsius abstinentue niiriinda comedehat in diehus, in quibus

itaquc intcrrasura cujuscumque rei. Biographum quasi S. Hedwigis ciimm suum ex pretabimur,

carnibus utebanlur,

quam

in

diobus jojunii,

micis

et abjectitiis collegisset,

quod confirmatur ex

tecrtu Euangehi paulo infra allato. i Matth.\\.21. k Sccundum nostram capitum divisioneni,

pro co, quod siraulatione sancta sibi deluderet volvendoque liinc ministrantes. Nam forraando inde per sculellam et tangendo ac si comedorel
bolos carnalcs sic caute agcbat, ut

eam non

pos-

Ista

requirenda sunl capite Vii. Matth.xi. 29. l IJujusmodi cauierarii,

cihi comsenl cognoscere abslincnlcm, unde noc Surgebal ergo petentes ei pro jejunio parabantur. mente spia cibariis, corpore saepius vacua, scd

licet

non

essent sewi,
sic

rituali

vidcntur tamcn obligali servitio dominisui : Catologoabbatum Saganensiumlcgitu/rabbas Thco-

in

gaudio plcna et in Deo jucunda. Dum igitur doperseveranter sic carnale devitaret edulium, b vcniens .\postolica3 minus Wilhclmus Mulinensis
asgrotanli, ut Sedis legatus per Poloniam, ei tuiic praecipicndo injunxit. At illa reficeretur carnibus quidem adimplevit pra^ccptum, scd la-

C duricus, s;rcu!o xiv

tot

inimicos habuisse

(3),

ut

manu armata cum


RARiiS armalis

pluribus servitoribus, et came-

ot balistariis

eum de

loco ad

locum

mandantis

incedere saepius oi^orterel. Vide plura

apud lauda-

men

tum Stcnzel

^4).

n Chronica irincijntm Pohnorumvocont Conradum, ducem Cujovia- ct Mosovix. Confer dicta


n, 62
et

coinedicebat, se phis menlaliter de carnium de illa satis gravi, qua tunc stione gravari, quam Inlaborabat, a^gritudine corporaliter toimontan.

'telligens

63 Cmnnsentarii prxvii.
concordio' init3C satis accurate de/ini'

autem haec Deo docta et superno aurifccmina, discretioncm virlutum cssc lumine
Deo gam, nec oblalionem bonorum operum
acceptam,
fore in si discretionis sale careret, ct tionibus suis aptis intondcbat modificationibus ut asiquantum poterat dili^entem operam dabat,

illuslrata

Tcmpus
bris

turbinisdij lomatibus,quorum prius.datumuOcto-

casliga-

1233 in
el

Henricum
XI

quod ducem Conradum,


colloquio,
\

fuit

inter

ducem

cui facto intcrfuil

F. ep. (jTicsucn^\s

poatcrius cjrhibct

Henricumjam

num

animie, corpus

suum

dure videlicet, et satis

Novembris ejuHlcm anni Wratislavix negotia


jyrocurantem
(5).

piinci}iat/us

pro vinna.^ellando attereret ct modcste cibando indiscrote grabus sustentaret, ne si forte ipsum
varet et nimium prius
cogeret ruere,

p Ooinium consens-u defxcit biographus mtegro anno in indicanda mortc Hcnrici I Barbati, qui obiit anno 1238. Vide dicta n. 68 Comnient. prsevii. q De occisione Henrici U, qux \\\i Aprilis contigit, late egimus Commentarii prxvii num. 73

eum sub

onere

dcmini

XW

quam pondus a tem usquc ad tempus remunerationis ordinalum Domino sineret pervenire.
24 Pro hac absque dubio

diei et aestus porlan-

causa

sic

primo

in

,( certi

diebu*

a lacticini*'

et scqq.

et aptaabstinendo dies bebdomadae dislinxerat,

(1)

Gesch. der

tlioc. Brel,, 1.

1,

p.

liO

(2)

zurBeBchreib.Si-hle8.,t.

VU.p.nOelseqq.

Zimmermann.
(3)

Beytr. SleDzel.ScripU.,

1. 1.

p. 192.

- (4) Ibid., p.

12.

uol.

l.-(5)

Ibid..

t. II.

not. P- 13,

1-

verat

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


A

231
auctobb

verat pro

s(!

cibos,

iit

die

quinta feria piseibus ac

lacticiniis,

Dominico et tortia ac sabbato vcro

Iledwigis

26 Pra;tereavero, quaejam dicla sunt dc Bealae continuo et valdc slricto jejunio hoc
.
,

amktmo
t^'-')"*'--

etsccnndafciia lcguminibus aririis, quartu autom et scxla fcrta pane ct a(iua solumniodo vescere-

formam abstinondi Ilaric abquod obscrvassct, in scrvitio


tur.

dum

i>er

lcm[ius

Domini postmosiliginco

dum

etTecta robuslior

spiritu,

diebus singulis leconlinue

gumina lanlum arida cum panc grosso


comcdcbat,

decoclam ac

iufrigidatam

bibens aquam, exceptis diebus Dominicis ct quibusdam solt-mnitatibus magnis, in quibus coacta
(liocccsanum cpiscopum ac pcr confcssorcs suos bisulebatur piscibus et lacliciniis el biliebat tunc cervisiam, qnandoque tamcn ad lioc vix in-

per

quoque ipsam admirabilcm, ctsi non imilabilem , cunctis reddil, quod ipsa seinper parum comcdcndo tcinperatissime corporis rcfcclionem accein tantum, ul ctinni plurimi mirarentur, quol)il modo non fame lantse abslincnliifi ftemina morcsuflicere videbalur et optime retur Sibi autem sulliccrc polcrat ex quo cam virlus Altissiini conUude magislro ;Egidio archiiliacono fortal)al. Wralizlavicn^i, viro ulique magnse austcrilatis, corripienti eam pro lanta abstinentia et cibo tam sufficil, comedo. Quod milii parco, res[)ondit
.
. :

ronvena,
^^^,

uti-

Intelligcbat enim,

alimcnta

csse suincnda, veluti

ducta precibus

secum

commorantium

domina-

rum. Mullos dios in Advcntu Domini et in Quadragcsima majori c, multorumquc Sanclorum et Sanctarum el praecipue Sanctorum Apostolorum vigilias ac fcriam spxlam scmper in paue jejunabat et aqua. Scd nec dc codcm tciiui alimento
lunc suo
bat,
d(!bili

medicamcnta, idcirco accipiendo sufficientiam ad ncccssitatem suslentationis nalura, sumraopere superiluitatem cavcbat.
corpwcwtum 27 Christo pro nobis in cruce nudato, quamvis "*^ denudationc omnimoda non potuerit conforin mari, ipsum tamen instantissime imilari conabatur, in

corpusculo sufRcicntiam ministra-

quantum
penuria
;

valcbat, in

vestimcntorum
rctinuit

pau-

prapscrtim

cum

trcs

morsellos

solummodo

citate ct

ct idco vix illa

corporis

sumcrcl pancmfiuc mixtum ciilcrc, prsedicla die gsepins manducaret. Quod jcjunium striciissime

indumenta, quibus ad se contegendum carere non poterat. dcformata pcr pcccalum natura. Dimissis
ergo mulliplicibus, quibus abundabat veslibus pcl- E liciisque ac pcllibus dcrelictis, una tantum tunica
et pallio simplici

B observavit, duncc notabiliter in ipsa ccepit prcevalere debilitas, ex tunc utendo lcguminibus ac pultibus
in ccrvisia

decoctis,

hunc nimium ri^orem


ei

hyemc

ct a^stale, in frigore et ca-

abstincntiae tempcravit.
tur,

Dum
:

aliquandi) dicercvigilias

lore

macilentum

conlcgebal

corpusculum. adeo

cur

tot dies et

Sanclorum

tam arcto
et in

jejunio colcrct? respondebat


necpssarii
ct idcirco, ul

Sancti snnt nobis

attenuatumjejuniis, ul sub cutcsqualida el pallida, disciplinis ac frigoribus hyspiila, rcmansisse ossa

nobis subveniant
corporali jcjunio
elevari

tantummudo marcida

vidcrcntur.

El (piia

fervore

hora morlis occurrant, ipsos dcbemus mcrito vcnerari.

Praetcrea

conslat,

vitia

non aesticaritatis aestuabat algores, quamvis existenlcs circa ipsam f(Bniabat


interius,

cxtcriorcs

comprimi, mentcs ad
(l

coeleslia

virtulesque

minffi

vidercnt

cam

ssepius totaliler

gelidam, prae-

et

aeterna prscmia d donari a neccssarium et utile rcpulo, carnem abstinentia maccrari.n Juvcnes quidam nobilium fdii, in curia

Deo. ctiam satis

cipue

temporc

hyemis

asperioris.
sibi
:

Quibus cliam,

dumrogarctur ab
descenderet,

cis, ul

aliquantulum con-

ipsius conversantes, quando^iuc diccbant

Dcus a

opportunum

Faciam, cum fuerit respondebal > et sic nihilominus perscverans in

talidominio uos custodiat, quale ista habct


Doslra, quae tanlura

domina

oratione mancbat. Nec

mirum

si

scminuda

et

dis-

comedil de pane et aqua. Hoc quidem dixcrunt, non pro eo, quod ipsi dcfcctum aliqucm patcrentur. scd quia dc lam slricta
domiiiae abslincntia mirabantur.

calceata va.lcns Dci famula in algoribus hycmis, dum alii bene veslili videbanlur dencere, tam diu potuit orando persistcre,ex quo inlra eam corejus
sic

concaluit

sicquc in

meditatione ipsius

ignis

aqua, aiiquan^
do in vinum

25 Accusata

fuit

a!iquando coram marilo suo de

divinuscxarsit, quud exinde vis quieilam flammea


foras
alteri

aquas coutinua bibitionc, proplcr quod ipsc indignatus, iiidi.screlioupm lioc reputans excessivam
et infirmitatum.

erumpens,

non

solum

sibi,

verum etiam
corpore
p
maceratve'""' 'nop**-

impressiones

frigoris

receplas in

forc

quas ipsa paliebatur frequcntius, causam, eamque rcfrcnaro volens, venit ad

mitigarct.

28 Accidit enim, quodam lcmpore hycmali, ut

^ locum, ubi ipsa sedebal ad c.ou)cdcndum in nicnsa, lollcns et cx improviso ingrcdicns acccssitsubiloct scyphum coram ipsa positum cum aqua, bibit de
eo, scntiens

dum

diutius

dcvotionis

su;e

cxercitio

inhaM-erct,

una, quaeipsiun exspcclabat famula. nimium algefacla ei cogeretur cxprinicrc, quod illius, quam
frigoris, nou i^osset ccdens in partem cam. amplius suslincrc. stcteral loco, stare in co, in quo ipsa nudis pcdibus

quoquc boni

vini

saporem

in

eo,
:

quod

tunc

senticbat

asperitatem
At
illa

fuerataquapura, irascens accusanti diccbat


:

Tibi

dcbcrenl jam oculi protuomendacio erui ncsciebalenim,quod illud a Domino faclum fuit et erat mirabilc in oculis personarum ibidem ministran(iomiii*que liura, quje scicbant, quod infuderant sux propinaverant aquam puram. Dc qua mox

pripccpit.

Quod dum
quoque

fecisscl

pedisscqua,
vias

statim,

eliminatointolerabili frigore, gratioso fuit rclevata


calorc
Ipsa
dclicata
Dei

ambulabat

difiiciles,

iiain

sequendo Ciirislum nudis grcssibus


Ilabcbat

aqua vinum factum


experiri volcntes

el

ipsae

personas

post

ducem

in

gelicidiis et nivibus inccilc!)at.


siiie niilro
r/

tamcn
g

rci

vcritatcm guslal)ant, advcr-

scmpcr apud se

et ab.sque soccis cal-

lentcsque factum miraculum proptcr Sanctae IledDominum collaudahant. Una de vigis merita, ibidcm tunc existcntibus de vinoque mipersonis
relicta raculose facto bibcntibus cral Adclhcydis, uliquc in Theoderici dc Janonicz e militis, fawina

ccos simpliccs, qiios sub asccllis portans continue, pertunc lantummodo induil, cum venerabilibus
sonis occurrerc voluit; quibus

abcuntibus.

ipsos

bonis operibus fervida, qua?


et

bis

Sanclorum

Pctri

dcponebat. In opcribus suis, quia soli Dco. qui videt in abscondilo, desidcrabat placcre curaliat, nc deprehencl laudcs humanas devilare
protinus

testimonium ejus constabat amplius efficacius, quanto viiam adornalam. Islo ergo opcre mirireliyiosis actibus famulae suae compescuit et fico Deus et delatores roboravit. ipsius dcvotioncm fortius

limina /'. Unde Pauli Apostolorum visitaverat praefato miracuio tanto fuit ipsius de

derclur nudis frcqueiilcr inccdere pedibus, vadcns ad ccclesiam quandoquc calceis usa fuit, ad eam

aulcm pcrvcnicns, mox, nudatis pedibus, deinceps rcsidcns pavimcnto orationibus


bat.

in

nudo

insiste-

Sic intuenlium oculis occultationis prudcnlcr opposuit pallium, maxime adhuc vivente marito.

Quem

"

VITA
.

S.
.

HEDWIGIS VIDU-^.
incinQ in)ia>sil

^..^

Nam

qnadani dio, diim


socor

posl

ora-

AUCTORE

ANONVMO
SUB^QUALl.

iuneri,o

e forlc

cum ---'- fo^u aba mcU bonum opus sib. prob.be.-c ^"^0
,

^
,

'

'=^
'

,^"; l,,^^,, ,,.,.

vcro

.l,a

n,anum aliquid passus. ,..od P"^>-"""'


raclionc dissi.nularel
i

''''

ca

ct

fattus pcrm.ltcel. ^^^^

^^^^^^^^
,.

Tr cb^irc^sls, sibi tunc scrvics, spcrvcil coagula.un, cruorcm. qui dc sci.ssuris v dcn (.,,,^,.,1, ipsius doi-..,ietis pcdibns alipromii.cnt.bus adpc.i,etia.,
ct

Dco magis devolus.


excalceation^.

29 U.,de accidit <,adan, d,e


sin,.

->

,iiin insn

nnalli extra vcstiictm

'^,
'

calccamcbs
artalo

,cedc.-ct

''l

''\'
<

^^^^i,
,.,,
j

,,,,,
Sancla

<., austeri.atc.n
ancilla

dominus dux, ejus manlus,


p,o et sic

s.b.

'"f
'

'^,,,,,,.

bci

persp.xcrat

hoc

"

J|.'

l^'';"';'',,''''^;,

qos tuc apd sc

"'""''^'

',f'^,,"" Sedquodpcrscopot.t lacui.lc prc.l

"',.;' Jale^ct. ' ,"" ,',

..u.stcritatis siK..um. caule tamen, aliis oslondcbat. Ouantac,nn..e essct asperitas fri.oris. Jatis ta.c,. sempcr manibns ad lcgcdn, psalle-

^.^^

^^^^^^^^

^^

^^^^__

^^^^^^^^

quoque. nudis

amorc ""''i^P^^f "^


raculosc sub.mp crc.

''

''l

:,'''^;;,';;^

'"'^'^f ^'''^,,.^,"^'

"

mar,toappa,n,,ms,c..g~
aut

.f

,'',

." -;P.;^_^^

^,^,
quos
^^,,^.

manuun. articnlis terra; ncquclius icu,.,bcbat. proptcr quod ct ,as ipsa. mullas hal.|,al lisL,.L. de quibus s.pe gut,. san.uinis cnb.cbant.
abscondcre conarclur eas, tan.cn sa-pe s,b, ,,,, ^^,33 contigit intueri, dum ad iavandas ...a.,s aq..am sibi prsbercnt. Nec ab o.nnibus diu
po,uit esse

'"^f geslabat calcc, s,b,

Pf

*^'"

'.^'

dcs b
'^
''

_'

,,.,,,io cadc..ent, l'''^^"


'

eam

scquc..,cs f"''

'
;^^

"

,^ ,n

sa.-

"""?

p,s l,o,tabant.

Z::^^^ ^Tn^Z^ei^^

absconditu.n, quod
f.eri

ad glo,ia, sam

"'

"f

'

"^.ssor
::!:

novos

ei

landem Dcus

voluil manifestum,

SSlt:
rc
..iunxit.
il

ollll^eS.K
in

^os pona.

Qos ipsa gralantcr accipies, porpedibus, sed, ul pr^dicilur, ii ci,culo abbas cam, quia

q..iden,
is

durum, dc pilis e.,uo..m c.,textum, fe.ebat prox.mum corpo... C. c.l.c.o m.n.E cas de albo ass..crat panno s.c p,e volcns dcl erc
3. Clicium
intuentiun,

-- -

oculos

ne

ab

c,s

,ntr,nsccus latcns
,,odo.sa,n,

sub as e non po

Con,plc,o

dc iobedietia iculpabat. non attritos scd v..,o calccos ut acceperat. Immo. dicens reccntcs produxil,' bumili vocc
ssel ca ceos,

vcstis asperior v,dcret.,r.

Zonam quoque
aspentas
p,.r

Ta

de

pilis

cquornm conloriam,
cujus
e.p,s

supcr lumbos ss
,n

constrictan, porlabat,

lantum
et

paler

obedicns
et

ui,

hi

sut calcci, quo.s


|,ortavi.
.

,.,ibi

exulce.avcrat carncs
fceminas

quod

ram,l,ares s,b,

EiU

ego cos frcquenlcr ,nltm deiam p.rst longam maccralionem rtu ejs, rogavit frabls esset domina Anna nnrus"""^ ^ ... Minorum, trem Horbordum de Ordine Fratrum cogorot per nianlunc confessorom ipsius, ut oam
*
-

Simililer

eam

0|,orlu,t

ab cjus corpc-e cxlrab,


put,efact.s

saiem de
mollioribus

ipsis

jam

ca,n,bs pamns

qu.dam rebg.osus de zonam de simili opore faclam OrdineTomplanorum


dcsiccan. V.r

datum, induere caloeos

et

portaro. lUa

mandato
pedulos

clausam (iiiigenler in sacculo, ipsi doniiniP, pi'a'sonle nuru sua domina Anna, ohlulit corde simplici et deYolo.
Dicta

accepto de ianeos imposuit pedibus suis,


solito

induendis calcois et (jortandis,

dumina Anna ex

spocialis faniiliarilalis

calcoos vero

more
pre-

confidentia

obUuum
fragili

doniinie

sacculum

sulvil

el

ferobat sub brachio, donec ad fratrem

apiTuit invoniensqiie in ipso

Inm crudeie pro


,

lace-

obdictum confessorem veniens procum mstantia quod cam in consueta uudipcditalione pertincret, Pedes severare usque in finem vitae perniitleret. taraen lavari rarius sffipius habuit lutulcntos, quos
^,.^^^ permitlebat.

randa

carne

instrumentiim

veliemonlcr
doDei

impatiens
invectivis

facla,

virum qui zonam oxhibucrat vcrhis


arguit,

aggrediens

quia talia

tali

mina>

xenia

prresontare

prsesumpsit.

Quod

unde pedes manu<9U

iO Calcanei ejus, quibus nudatis terram terebat magrossi erant et duri, multas habenlos et adeo coUocari gnas fi-suras, quod in eis magna poterat
fcstuca

famula audiens et dicens pemiitis, benigna vocc mirum compescuil homi Desine, filia, indignari et reprehendcre
:

rjciura inlelligens,ut erat sem-

immo quod

amplius

est,

impoui digitus
est a

C potuit/secundum quod compertum


sorore monastorii Trobiiicensis. quae

Jnliana

ipsas fissuras

perspex):rat, ut postmodum coram examiuatoribus asserebat. Nain tempore quodam in Cocua Domini domina Gorlrudis abbatissa, filia Sanctaj Hedwigis,

dum

colebrando

mandatum pedes

lavaret sorori-

bus, sicquo posl loturam a singulis, quas lavcrat, ...^.. .u.v,... maniransions pervouissoi u ui.iuriu, ^uo; ibidem traiisions pervonissot ad malreni, qua; ut sorores alias fioxis genibus dato intereral, eam

ei ^onem, divinum enim est beneplacitum et placciei. non lunlas, quod fecit. Nam si Domtno non oam nii ut hac zouadcbcrcm salubriter uli. exhibcrK ina pro munere ordinassel ab homine porlaverat, nemque zona, quam prius super lumbos erat consumcorrodondo diutius corpus ejus. jam Domino missam pta, idoo novam tamquam sibi a Anna considecum gaudio acceptabat. Domina tunc rans quod ista Bcata ex afllictione diulina jam
I ,

^.^^v . essot

lavaro volcbat'. Scd

malrehoc humilitor dcclinanle,


praedicta

nihilominus

abbatissa

surgere

noluit,

doncc

reverenter

ahlulionis

benelicium

podibus

matris impendit. Uiide perscverante filia et piam continuanto peitii.aciam, taudi-m precum inslantia

viribus deslitula, et, si quid --^ iM.monii loimcnu adhuc in oa supererat viruim, tali gcneic pidjfratri Herliordu contingeret pcnilus enervari, e precibus instUU, ut ei dicto confcssori ipsius cruci.indiscrelionc conscientiam facerot el hoc prohihcre sibi strictissime

c,uamplurimum ,.. ^... .,

tionis

machinamentum

compclleretque ipsam, abjccto cibcio


cina doposila, uli tunica lenion.

et

zona c

victamatcrhumillimapedosadlavandum

protondit.

Tunc dicla soror Juliana, qua; tunc pelvim cum aqua tonobat, vidilscissuras prafatai mapnitudinis in iK^dibus Beatie Ueihvigis, de quibus cruor eductus vi frigoris sajpius emanabat. Hunc cruorom,
ipsa igiioraiite, in luto et in nive familia ejus scmuUoties recenlem reperit et quens vostigia
,

Ad quod lacie^^ nitorotur dum rogatus confessor, dum ferte ipsam Dous indiil consiliis ficcterc, moesta dicebat
:

geat

filiie

ineae,

nurum suam dans

intclligffe,

quain quod meum revclavit socrotum. Non tamcn deposuit, sed usque assumpseral vestem duram in finem so castigans in ea mortua fuit
(".

perspexit.
congelahantuT,

31

Viderunt
,

et

fceminae sibi familiaritor miniipsc

slrantes

qualiler

cruor

crunipcns

plantis

el agnim glebain continue conlerebal corporoani consilus accorporis exercuit diligcnter, nullius quicsccns

33

l't

onim

salulis

c.ssct

fructibus

opulenta
tione.

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


quiescons aut precibus,
sensissct.
ei

233
AlICTOMK

rium

in

his impedinienta

verha dominae Annae nui-ussuae hunc traclatiim de


auslerilale vita) ii^sius conrludanl,

Quapropter

filius

ejus,

dux

Honricus,
s.-opius

quae sic diceSariclo-

ANOSYUO

ul

doceb.-it

diloclJF

mntri compations,
:

bat

qu'asi

suppHcalione
agere
ciler
ju 00 in

conquerendo .!ici'bal possum inducere,


oi>t?ribus
afllictivis.

Matrom moam nulla


ut
vclit

rum,

Cum audivonm numquam aliquid

Vitas diversorum

mitius

intcUuxi, quin in ista

de ipsis lantae lasperitalis majus vcl simile vidcrim. >

Ipsa
:

namque veraOmtiia possum


vircs,

cum
qui

Apostolo dicero poterat

me

conrortat!

li

quia

quas

fce-

ANNOTATA.
a De Ekeberto seu Egherto,

minea rlonogabat
rabilitor

infirmitas, \irlus sibi

divina mi-

confovobat. In leclo, sitiisecundum ducaso non

Bambcrfjcnsi epi(1).

lcmdocontiam praeparnlo ad quioscoudum,

scopo, consule jEnnlicm Ussermann

iiedit

ab

depusuil, sed aut super tabulas lignoas, aut super pavimentum scori leclum, quando eam sopor op-

anno

1203 ad 1237,

ct

neptem suam profugam,

primerot
ropausabat

post

lon^^as

orationum
volebat

in

soro vipilias,

S. Eiisabctb Tburinyicam, excrpitet fovit. Italinm b Dc Wilbclmo, Mutincnsi cpiscopo, vidc

Si autoni

cum jam

debili et infirmoaut

Sacram
sis ith

nimis

fatigato

corpore
in

aliquando

indul-

creatus Cardinalisepiscopus SabinetvInnoccvtio IV, ohiit Lv(/dnni aymo 1251.


(2)
:

gentius agore
in

slramentis

filitro

cooportis, aut

saccono,

ut

quiescere possot, pro lempore se


/

locavit.

Super culcitram

vero nuuKiuam,

quan-

yuadragesima major estjejunium, quodsolemnitatcm paschalem rrriecedit : tres nempe numerO' hantur QuadraocsinuT, antc i\atioitatcm Domini,
c

lumcumque csset iulirma, sincbal roquioscere membra sua. Somel namque cpgrotanli sibi substrata fucrat culcilra, quam mox, ul sensit, amoveri prcccpit.
vigiliis

antc Pascha
dragesima.

ct

post Pcntecosten.

Du CamfC

V"

Qua-

d QucE in laudcm jcjunii a biograpbo hic proferuniurdcMirnfitasuntc.rPr,Tfaiinncquadra(}csimali Missalis lio)iani: Qui corporati jojunio vilia comprimis, mcntem elevas, virlutem largiris et praeuiia por Cliristum etc.

34 Supra vires

bumanas

sacris instabat vigiliis,

B nani ad

malutinum, quantuuilibet
pulsarotur surgebat,

mane

ct

saepe

prius(|uani

noc

poslniodum

redibat ad lectum, ul se somni beneficio rclevarot. sed porvigil in orationibus remanens meditabatur

Familiam Janowicziam, ui fmtifjuissiwam, attamen CT Stnapio depraclicat CL Stenzel (3)


e
:

nocle cuni corde suo et scopobat non solum fusis lacrimis spiritum suum scd ctiam scoparum vt
ictibus

Henelius, qui Ubi'o

viii sua:

Silc.siogra^phi^minutis-

oorpus

suuni

acerrime

afHigebat.

Infra

matutinas

namquo sororum

capituli

locum ingre-

siuicdcsrribit nohiWatem. Silesiacam, eam nulh verbo digimri videtur. percfjrinotlO' f Aiit^iquitatem et univer.^aHtatem

diens se disciplinabat in lantum, ut gutlae cruoris de ipsius curpore renianentos in scorio a subse-

numadlimina Apostolorum
tyrologia.

tcstanturvel sola

Mar-

quontibus
propriis

viderentur.

Nec contonta plagis, quas


quin
ot

manibus

sibi inforobat,

focminas

dum cahrem

procurans Filtrumin calccis adbihchalnr ad sub Du Caj ge Viedihus.

WUnm

.. familiarosaliquas ad hoc inducorot. ut ipsam sa-pe lamuKiros ai.quus .u. nu. .uuu.. . . .. usque ad eirusioncm sanguinis ve.berarent, prout

posmodum cum lacrimis narravoruut. luterroLla onim aliquando domina D.muudis cur fleret, Quomodo non ploral)o, cum co,^ar fospondil aagellare hominom donec etVundat sanguinom, in

..

Foltrum. Atque binc discimus S ^^^fWJ<^jbac mdustia c.o. absquc Filtro gestase ut ctmm coge.etur pcdes suos, sl quanclo calceos .uluerc

opportuno caiore prtvaret Paulo infra mtm. 9 ahsfpie solea, occ./rru.f peduU \^,m, sclhcetsocn
qu.T asperitatcm

viarum

et

fncjus averteret.

Du

quo sunt solun.mi.lo ossa arida cute contecta ? luiuscomodi enim verbis dabat intelligi. dominam suam Bealam IledNvigim, cui ipsa s.mper familiami et eam modo V^<iiclo ad ipsius i.sbna
'

Cange V- Pedulus. ronfessarios h Quatvor r^ovmusS ^^'^''l^^^^^^^^ quo hw Fr. Hcrlordum Ordmis Mmorumde scUicct
scrmo
fit
:

eodem numero

altcr

nommatur ccml^

Quadragesima in vigiliisque S.nclorum el diebus Quatuor C T mporum ac in Utis feriisspeeialiter ob n.omoiam Dominica^ Passionis. Soror quoque Victoria ,ou"ns Tiobniconsis, cus coacta mandato ae precum ipsius compulsa instanlia, ipsam mod<. consicoram mili flagollavil sa^pissimc, ut posimodum

m;:;rtnni nagH,is

afHixil,

p,

Jipue

in

sar.us,

ram

infra

^^!^^^f^^^^^ ad ^^^^^; ^''^'^^y'?^]' ges tt ab anno num. 85, ''^-''''-%^'-^'"'-^^"

\m

qxaSanct.nnorituncntn^onfcssariusadstn

f^^r'
.^^^^^^^

examinatoribus euarravit.
et flagellationi

35 Sic
bitans
in

ista

ca^Iestis colona.

monlo suporna inba-

tusoccu.rU in ^^^^'1;^^-^'^^^^^ crat capelhnus apudc,uem ^' ^^^^^f'^^^^^^ ubus FF. .Mmor.hus^quandocpiccovfitchatw vostram ab ca Ne dcfecuse dicamvs Scinclam 1 laudavU^ ussupra simplicitate quam
humilitate ct

Auf.

cultura spiritus, carnis lcllurom sulom-

nibus tantum diobus o.vcoplis, scindobat quotidic, nec cossabat oliaiii iii infinnitalibus, quin se fiagcllari juborol. Nitobalur quidcm ha;c Sancta flagellalioues has duras, in abscondilo ei faclas, sic ab
aliis occnllare,

.vuo,

Annotato e verisimile hahendum ohtinuisscahHcrhordo.confcssario gcm in boccasu in fcrendis cilicto et zona

cap

w(5.Hedwi-

II

ut porro lerffcrct

aspcrrima.
k
1

Pbilipp.l\\3.
et culcil/ra, tnQua.s bic babcmusvocesfilitrum

quod manifestari non possenl, sed

verbora f;ravia longius esonanlia pedissequarum nra.^lolanlium auribus inlonarenl. hlcirco foris

.-,.,

.uo etiamnrnn.

r';;

,^/m,rfccmfc<'(c..C/-/ fl C(-n?e

'P^i'^f^^^ um ^ell
l'

fi

ne
rent,

osfia

Ulius
istiu.s

clausa nec custorli sunicien-

stra.enU.opp^.,ta, autem. enlcUra, hie

n.oWons

quin
Et

casgal,on,s

bcnencum
ve,b

p,o-

de...lur.

quia b,;ev,bus

e.X|.l,car,

ncm

J^^^^^/Z^Lconfectlseoriumvero
est

Chrisli carpotorit, qualitcr assidue Iic famuia suam crucili.vcritcum vitiis et concupiscenliis,

fiagKtumij

^^^^^ ^^.,, ,p,,,J, r


(3)

Ou Cangc

r-

Sco-

nem

riata.

n) Episcopal. Bamber^,.

p. ,37 et

seqq.-

(.)

UgUelli,

t. II,

col.

et saaq-

ScripU..

1. 11.

p. 10, ao..

l-

(4) Ibid.. p.

.^-^

^^

234
ALXTOBB

VITA

S.

HEDWIGIS VIDU^.
dum, ideo perseveravit
a
in

laudibus Dei per diem

coiloqiiiis divinis et oratione

ANOnTNO

Cap.

IV.

De oratiom
.n

ac

cle-

debei*et

volione S. Hedivigis.
Dci, 'ominem ,nor.uonea. Sciobat amica perogrinari a Oomino, nc [idua tum

volebat ab oralionibusdesiit,
cavit.

non cessans, nisi de Deo audireautsi comedere aut aUa operibus insistere pictatis. Ncc tunc vcre
ex quo bcnefacere noncesquoqne dum sum(M*et alimcntum,
;

Corporis

OTO
'

P'^!^^'

in ^^^

nam ei, quia divinum non deserchat colloquium et intclligebat Scripluras, frebene lilterata crat
Cui sacra? leetioni quentcr legcbatur ad mensam. avidc inUmilel)at, quod bolum Icvatum saM>c tam im|iosuit vel masUcatiotenens manibus, ori non et lacrinias fudit, in ore pnsitum tenuit nis obUla cum psaUnista a posset dicore veraciler
.

absque eonsolationc divina,

spinlu

; elanmiosem

exbibere pr^sentem ct per se conabatur Do.nino sc.entis, consolantis et con?olan dilecli, miro modo ut arcano pr^cordiis, ntiam tolis atTectabat p frueretur .lulcealloqnio, amori. eutpotirelur grali.P, deguslaretque dine et saiutaris eilectum suavitalis ipsius saporem.

ui

Quam
ori

mcl

dulcia faucibus meis elnquia tua super meo. Vivaciorem cnim hahuit guslum in

ageretur qu.eposset secretins, ut 1.0C E contiugeret, explos;epe certius eveniret et tiu.


Qeri

cordis palalo

mirands

irfectione

menUs (luam

ventris.

Sic benedicehat
et

temporum. aplitud.nem qu^rabat convcnientiam qua^rendi ipsum dUectum rebat locornm, modos quia jam expenentia variahat.
diversimode

biBC Sancia in laus ejus crat in ore ipsius.

omni lempore Dominum


quoque,

semper
xtpe

certa didicerat,

omnc tempus
ct

esse

conveniensad
appareret
se

eum qu;e.vndum
viLMlantil.us

quod

f.-cquenter

omnem locum esse Deum, unde in omni loco aptum ad benedicendum l)enediclioncm Dodominationis ejus anima ipsins laudcm. Loca lamen secreliora .'esonabat et
39
Considcrabat

c<ric->Hi,ris

mini
et
a'l

quajrentibusque
ct

ci.m
ut

des.derio

Deo

dicata

plus

inducliva moM-oiis advcrtens


fieipientavil,

prior ostenderet,
bat, qua^rcns

quampUirimum.

pr;ed.citur,

oi'andum,

libentins

ul

aliorum
pa- E

B vipilabat medilandoque
iinem
erat cor ejus

orando continne nrcuidiligebat anima ejus. Ardens


nec
quiesccrc
pote.-al
p.-aj

devitato aspectu, rietem carnis t.-anscendens

faniiUarius scala devotionis

meuteque ad dilectum
animi conmiodius
ei

pertingens,

ei

spiritu

et

fervo.-e

unde

amoi-e

Dei,

quem amabal,

et deside.-ahat

habere
ad

iungi possct. Dilectus

quoque banc

vicissitudi-

pra^scntem,

quemadmodum
erjro ^.^.^

desiderat

cervus

nem

repcndebat, ut

dum

devotionis

brachio ct

amo.'is glutinio

fontesaquarum.
aiur.cMue
Ti
Dies
_^^^^^^^^^

noctibus continuando et noctem .^^ sacHs perseverabat excubiis,

ipsum avidius slringeret, ab inaliquando, casu aUquo supcrveniente, quietudine

virtute

cam

n.irifica pr.-eservaret.

pr^stolando
et
inilsanti

consolatoris

adventum,

ut

venienli

40

Accidit

enim
in
ejus,

tempore

quodam,

dum

,ramcu.nu.
j^^^^.

sic

apenret. ad januani cordis, celerilcr profundae noCompletorio namque usque ad


silenlium prolixius
insistebat oralionibus, ut

sequestrala oraret

quodam

domicilio, ut unus
^^

ctis

occupare, quando desides solct sopor bomines et dulciter pulsanlis ipsa vocem audiret dilccti iUud a sa?alloquentis. Audiret, inquam, vcrbum mundi tumullibus elongaculis absconditum ac a audiret utiquc verbum dulcissinmm, quod

nomine Boguslaus de Saimn 6, paupcibus commiserat cui ip-^a coquinam pi'o in qua decoquespecialitcr procurandam, ollam, de aqua pro ca more soUto ad bibendum,
de ministris
retur

eadem domo
quai-et

vellet

accijiere

et

dum

apj^ropin-

lum,

deliciis afiluit ct
Istius

redundat saluta.-ibus saci-amentis.


quia
perfrui

verbi

suavitate
ut

dcsiderabat,

soUicite vigilabat,
furtivc
susciiioret

caiteris

dormientibns quasi

ad locum, vidit eam in quod terr.tus i^avoretantaquc U.ce circumdatam, domo suhito retroquc non modico compulsus a sed fuit accede.-e, ausus cessit, nec de cste.-o per dominam autem recedere festinabat,
inagis

orationc iiositam

auris
ci

sua venas snsurri ejus.

revoeau.s,
in

accepto vase

cum
in

tremore
intcUigi,
illi,

abibat^,

ut

Dilcctus vcro

banc
in

reddcbat vicissitudinem, ut

ipsa luce visil)iU et


viri,

timore,

qui cecidit

excubantem
^'

tam vigilanti custndia non transideclinaret ab ipsa, sed stabat etloquehatur ret nec amatoria inflammabatque cor ejus ita, ut in flamma
amoris ipsius

cor

pe.-fecle

darelur

quod

ipsa

mente jam tunc appropinquaverat


illuminat

qu. U.cem

lumine. qui inacce-sihiiem habilat iiUusque

omnem

eum priesontem

cognoscei-et

ac in

bominem,

in

bunc

mundum

veu.enlenj

inunutativa virtule ipsum adesse intclligeret, quem amabat. Quis inodo in nobis omnibus esl adeo vi-

p.;ob.l)ente iUustrata. Unde, tune specialiter fuerat

divina'virlu.e.

aliq-mquie non permitlebatur


*^^

u-

tempus visilatio.iis Domini sponsumque advenientem ita (ler singula ejus momenta diligenter explo.-ans, ut cum venerit et
giians
el

obse.-vans

quamdu. dine forinseca distrabi, dcbebat somno disponente Deo,

P'^,^^^^

'^"

; con empla hom^

[lulsaveril,

confestim

aperiat

ei

sicnt ista,

qua?

paululum dormitavit. paubiluiu dormiebat. quando post longas vigilias eam somnusirruens oppri.ncbaf? Quoties enim familiares qusdam dominag

ctieq..iepcrfrniineo.-disqueleetuodilec. 0^^^^ ea tnnc mt imple_ laUonibus immora.-i. Nonue sponsi ij ^e sus lum illud verbum dulcissimum donec .psa faciatis dilcctam cit" is neque evigUare

^
,uoci'Cii
<"''*'

VClit.
/.,

C.

,.

.,

apud eam manentes, bene somno refectae, surgebant, eam adbuc vigilantem et oranlem in cuhiculo antc lectuiu suum et confabulantem cum illo invcnicbant, qui cst desiderabilis totus. Postquam autem modico relevata somno fuisset, denuoexsurgebat,
vel mediae noctis tempus observans, vel diluculum ad minus praeveniens, ut cum laudarent et jubilarent omnes aslra matutina Dominum
filii

abscond.t sulj qu b ,e,se .livinis. ab aliis sc


ct flcns arn
. .

In

ecclesiis

quoque dum

i|.sam 'nt.g.

, n o^

sdam

pannorum velaminibus, orans f^ ca M.s ; nurus cjus, cum ab ,1 domina Anna osculu.n, '=u'o ^ ^^^ sam d.bc.-ct pacis accipc.-c et fa=>^,m 'P \";. quasi crucn.atos pr lacrimis
vidcct
bat

Frcqucntcr fletibus ir,'igatam,

''l'

Dei,

ipsa

quoque dcvotas

persolverci

Deo
prae-

roseo

^''' "'^'=" cam .n oratione coruscantcm, a pe angclicum mutatam vultu et quasi in

'"^'f

biudes.
tn oratione per-

ctum
divinitus
esse solem
et

pra. jubilo in

quo

crat, Ipsa '^"'"'


^'^inP,''^""^

J;
"^

38 Cognovil Tiamque informata

domina, Anna. intuitum non

fj*

lererabau

veniendum
capiendam,

ad manna

ad benedictiouem Domini coelestis graliae coIUgen-

omnino minas familiarissima

^ .nlcr *^ '^ '"^ subtcrrugcre potuit, qu.a ccclcs.a max.me ei luit ct .n


;^

"^-

DIE DECIMASEPTIMA. OCTOBRIS.


A sibi
viciiiior assistebal.
IJnfle

235
Au.TitK

deleclanienta, quae

potcrant, quin eos coram ea Missam icgere oporteret.


Et
si

Chrisli

famula

in

spiriluali liabuit

guadio,

ipsa

quandoque
dcluit.

incuria

prcsbytcrorum

nu-

*^"^^""

domina Aiina siepius perpetidrbat. Vidit namque jam dicta domina Anua et IValor llerbordus curifessor ejus eam frequcnter ex dcvotione raptam in
lantum
dominae

mcrositas

undocumquo

habcn

poterant,

vocabantur ad suiiplondain paucilatcm Missaruni. quam absquo displicentia ipsa non poleral siistinero.

nn-ntis

Uoniinus i-tiam

excessum, ut insonsibilis essot. Cosnias, honostus miles in ipsius


scdubis,

Quomadmodum

eniin capi;IIani ot servitiales

gravabantur
titudo. Unile

de Missariim
si

multitudine,
oarurii

sic

ipsa

ministerio

dicero

solitus

erat

gravabatur pr;e kedio,

oi dcPicprot

mul-

mca bcata Ilodwigis essot in orationibus contigit me veniro pro aliquibus negotiis anto ipsam ot vidi oam adoo infonlam
Multotics,

cum

domina

quidam

clericus de i])sa composuitistos

versus
In .sola Missa

precibus et abstractani a sensibus,


corara
se

quod mc stantem

non cst contonia ducissa, Quut sunt prosbytori Missas tot oportet haberi.
44 Die quadam,
delcctari,

non
sc

vidit,
"

moram ad
coj,Miitis

rodirot.

magnam donec post Surgcbat animns ojus a

dum

desideraret Missis pluribus nmas piun.

ad incoi^niia sequo do tcrrciiis ad coelostia


visibilibus ad invisibilia transions in pul-

transferebat.
pifvtimtjuc. loia

42
chris

tccrvtiorn.

cognoscebat

pulchorriniuni

et

in

crcaturis

eliam

non

suificiebat creatoris magnificontiam admirari.

nomine, canonicum, misil ad voposlca Wralislavionsom candum quomcumque presbyterum, ut legcret ei Missam. Ille mandato, cui non decuit eum contradicore, coiictus ibat, licet invitus, ut exequeretur mandatum ot casu occurreniom sibi calvum quem-

capollanum

suum Marlinum

^^^^ft^^j'**"""

Lcvabat proinde ad ccelos

multolies oculos suos,

dam convcrsum,

qui ad

curiam

ducis tunc

pro

ut visa stellarum gloria cceliquc spccie vivacius ad

amorem

coelostis

patriie

alliccrolur

mciis

ojus.

quodam expodiendo negolio venerat, seeum assumcnsdominio prffscntavit. Ipsa vero, ut erat commonihinda' simplicitatis, non conversum ex liabiiu sed tanluminodo calvum considerans ot putans,

Unde factum ost, ut quanduque dc spccnlalione siderum et corporum supcriorum conlemplationis B oculum ad sumniic inajcslalis thronum fiirigoret diviniquo splendoris radium tanta piciiitiidinc susciperet intus, ut ctiam e.xterius fieret manifcstus, diun corpus ejus, luce clara circuindatum, do tcrra

eum

esse prosbyiorum, rogavit supplicitor, ut sibi


lojjnre
dii.'navctur.

H-

Missam

Qui

cum obstupesccns
petivit

respondissei, quod nec presbytcr noo litteris ossot


inibutns,

dumina decoptiononi advortens

ab

videiclur in acra sublovatum, sccundum quod aliqui notavcrunl. Et sic lux


illa

cxtcrior ct visibilis

liominc huiniliter veniam, ostendens se non animo illudendi. sod por ignorantiam hoc fecisse, capellano
r.

praesontiam
sublcvatio

lucis

ietornas
,

in

anima

radiantis

et

quoquc cum

icnitatis

mansnotudine

dixit

corporis

sublimationcni

declarabat

mentis
forte in
tabilis

in

Uoum

toinlcntis. Nulli

iiirra

divinum
nisi

Parcat vobis Deus, quod me talilerdcccpistis. Nain tali cnm impatientia solita orat rodarguere

ofllcium sui exhibebat copiani ad

loqucndum,
ot

illos,

qui

ci

casu inopinato,
artioulo,

aut in neccssitatis inevi-

utjam superius,
est

molcstiam aut vcrecundiam infcrebant, scilicetin tractatu deejus patientia


tncerdote>

nimiuni

indocons

indigiinm
inlorscrore

ostensum.

exislimans,

divinis

cluquiis

humaiia

verba, ubi ursens et rationabilis causa hoc opportune non exi,i-'oret, cum utique solalium, quod in

et (luanta dovoiione ipsa divinis et prae"""""^ cclobratiunibus Missarum inlerfuerit ostencipuo dunt non soUiin lacrimaj prostrationesque corpo-

45

Cum

habero

polcrit

anima,

impnliri

ab liominc
Hoala se
ci

ralcs,

ut

pi-iEdicilur,

verum eliam

hoc j)lurima
indicabant.
vcl
t^er-

permiltero
occultaret

homo non
diligentius,

debeat. Et

licet isla

rcligiosa

oiiora

ot

virtuosa

exercitia

no secretum, quod erat

Ad oinnos
sonalitcr

nani(iue Missiis, quas audivit,


obtulit,

commuiie cuiu Duinino, divulgarctur, ne


fierot

aliqualitcr

vcl

ofi"ertoriuin

suum
aqua

misit, et

nianifostiim

aiil

hommibus

innutesoerct, por

ab

iiiso,

qui Missam legerat, sacerdote petivit

manus
ali-

rugitus tamon et suspiria, qu^ intra .-:; non potorat contiijore, vi amoris devicta et dovolionis agitata

capiti

sno

iiiiiioni

ct

se

de

bcncdicta

asporgi,

indubiianior crodens.

t^cr

hoc a Doo

dulcodine, freqiienlins pandebatur.

C
,

..

43 Uuamvis
cligerct

ad

rebat:

secreta

orandum loca desiderarct ot quantum decabat pro eo. ut dulpropinante

quam spocialem perciporc gratiam ct a suis infirmiiatibns rolovari, quod etiam saepius accidit, ut
ipsamct
sibi

faniiliaribus

postmodum

propalavit.

cedinem, quam,
deguslare

pos&ct avidius haurire, publicum tamen divinum officiiim nolobat quandoque in domo aut iii camora sua, ut sohMit
princittosot maguatos, audiro, sed in ccclesia semper cuiii nota d nialiilinum, missas. vospcras et
alias laudos Dei

Uomino, consuevorat absquo impodimeiito

Kraler Ilorburdus, qui

fucrat

confcssor ejus,

de

Bcata Ht-dwigis itisadicebal: Quantae^levotionis olficium Missae atquo ad allisct fidoi rucrit circa duniinici oori^oris nulluspossel
siiiiuiu

Sacramontum
(marrare.

hominum
talis

(/

coram

se facicbat solomnitor de-

presbytcros tanliE digni- t^omrv 46 Considorans autom, Dominum coeli ct terriC iu Sacraesso,

ut

cantari. Dato ergo matutinali

signo

moxcumjunNon
hito,

monlo
tute
aiiiina

tractaront altaris,

quodque
ot

illa

oonforrent

ctasibi familia ad ecclesiam festinavit.

Sacramenta quotidic
fidclis

quibus assistcntc

divma

vir-

non

nivibus,

non

frigore,

nun pluviis

nullaquo

sanctificatur

munditiaB

rodditur

asperitate aut aeris intemperie nec occasione aliqua, nisi fortc actu cssct infirma, poterat dotincri, (|uin ad ccclesiain pergcret quanlumcumquo eliam

sacerdotes ot

omnom
in

clcriim, sivc s;ecula-

resessentsivereiigiosi.
et

majina rcvorontia habuit


exlulit
in

non modicum honoribus

tantuni, ut

a suo dislarot hospilio,

pro divino ibidom

ofTicio

cmolumenio saccrdoctiameos, qui sc pro aliquo


tes

audiendo. Quotquot habore potcrat sacerdotes. qui omnibus, Missas legerent, dcvotissime inlerfuit
proorans intcriiu vol toto prustrata corporo aiit vel ulnis appudiala huniililer cumbcns super gcnua super torram. Saepe quoquo sic procumbcns tunc in

prosbyteros munefmgobant, lamquam vcros


.\d

ribus honorabat.
prius sacordos.

monsam
Missam
ct

scdoro nolebai,
celobravorat,

nisi

qui

discu.. __ M-.a ^-.

buissolinea.
47 Coruscationes
tornitrua
liis

motu(-bat

quam

^*

oratiunibus cx

culandu

tcrrio

devotione humiliqiie cordo, doospulverom coiUingobat. (,)uicumquc


vciiiol)ant. sivo sa.^cularcs

plurimum, pro

eo,

quod

clomontorum com-

ad ejus curiam prcsbylcri


essent,

sive

rcligiosi.

vix

umquam

evadere

et pladium moliunibus novissima; diei judicium rcvocarot, rcmemoultiunis diviuiv ad mcmoriam tumentes super ransquo lota cuntrcmerot cl quasi

se

!;

VITA
AUCTOHB ANONVMO

S.

HEDWIGIS VIDU^.
t
.

sc nuctus

cum

Bcato

Job sempor
cessavit,

Deum

t.mer

U,le uec a treuK.ro

.lonec

a.lyou,eus saeras quis saeenlos a.lvouieus protectiouis Domm.ca; capU. ''J"'

manus p
>''l

voca us aUscuto o s^ u "


',,,,;,

',;' -'
....)

/iiiifnrnri

Et

ouia tunc abscnlibus et pnc.tnu,, vnea..

nliis

se

n ^

lil.erius

'

.^

^ .^,^^,J ,,,t
^^^^^^
^,^,_,

.liversis

modis

,.^^^^^^^_

^.^^,,,^ ^,^^^^^^ ^.,^^.,^^^

^_^^^

quaru.u umb,.ac..lo, tamqua... ^'^^"^^ ^ ^^ '^^ ''^! * evadeudo, geuutle.v.ou.bus et ;=> '':;' ""' ' iJ, tum tciupcstalis spalium ...s.stehat.
vero
rwld.ta
l.ost

^|,ia et pcctus tuu.ieus ^emitus effuudcbat et ca-lum oeolis eum eo.-de ^ ^^ria, levatisque iu slans preres Uo.uiuo supplices ,^/^1 ct mauibus cadens ad pedes Domiiii Jesu ^,^j,j( ; te-amquc

iiiteiupcnem,

l"'"

.',;;,

cum Masdalcua
Salvato.is
l

liumililer se prostravit.

Verum

licct

ac.ioncdictis "''''il'''^^'^'''^'"f''^,'^,;,;,,,,,.e. o se I poteslalive crcdcbal triiipes a

nostri vestigia corporaliter

jam dcoscu^^_^.^^
^^^^^

^^^^

^^^^^ ^^^^^^^^
^,_^

quiaadl..,c,ut.,'amDe,ivcoucd,ut,su.
Spccali quoda...
illos,

s^^^^^^^^

^^.^^

,^,.j^

pulverulentum
l.u-

qiios

sciebat

'^^^^^^f^^.ZtH '"^ " "


'^

"ebro

coul.iLbat

liiimiliter

pavimentiim

^"^^^,^

celebratiouibus.

L,ii

"','

,(

eos

dibgeret ampl,us, qu> paiat,


Miss.,s.levol,usccleb,a,,das

^ e.aut

^f'l^ ip

,^pe

lacrimis irri.abal, ut et dilectioiiis qiio ^.luabat nec occulta,'e valebat fervorem, dilrcto

mumque

sar.,o,.o.

.',8

Ad

^^'^^^';""

..,...... P^'",^,^''-'', t,,,, ; ;; mia rum facics gus i""^^

.^

leiv

t^^uTolacrimaet

:,;;,u'vio

.amis
ervor

ostenderet et peceatorum veniam atque abuudanPulve,-em se rc,.oguotio,-em g,-atiam impelraret. audac-,ter poncbat i scens ac cinereu,, os suum conridentiam, quod dilepulvercspem habens et
ctus sibi

roroorisaue

p,'OStra-

landem

a^ternie pacis

oscnhim

exliiberet.

TTTIclS^reZ^^^oS

n
J
B

"i

Is

de

'doZ

mu, imluerito

mo-

,1. mvines -Uoue Reliquias, quibus dcbile sustiuere uullatenus potu,ssct, fortitudine spiritns dcvo.ionis r^uS c^hib^ "^ei^Sm et^as corain se conf,,~^issct et por.arifaciebatadecclesiametinloeoubiorabat
repoui,utiuearun,.,,tn,tu .aucu,rumq^
am^^
ipsius

citl- iutueutes.

Sanctorum quautpluri-

Propter quo.l .leleCata non mod,cn,u in l,u.,usn,odi pros.,-ntionibus, tam diu s.pe jacuil corarn Dotnino corpusculn.u adco p,.,teusa iu longuui quod e.pis
n,s,

fervore

Domini E
eu,-iosius ^.ou

d;:;tio:;n;::ium :: ""r^r^Lgirr Matrem ve,-o Domini inler ^^ 10^ r^^^^:

"ii

r r
.

m.Jo

"t dignum
psius

crat,

am-

domina, devotionem et e^-olens eo id' ap,.andiose absenlavitcouveutus Zi^nn. or.... v,du eam lo.o p.-ostratam ct iutrans ecclesiam, oratioue tam diu, quc,d .psam .c corpore in
expectando gendo. Pro
et

D exab^t r amore, id o etiam sa.peaca ud sege.- bat i^aginem quam deferebat, ut ex dilectione cniens in mauibus esple,.e et r^spiciendo dcvotius t e m p

parvam scnper

dimi.liun.
ma,iori

perlee.t

psalter.,.m
su.

ele-

quoque eorpons
a,.dua

fat.ga toue

p,-opter

diviui amor.s

adn,-an.lu,n

f,Tvo,em,

S" sf
pius

qui eam semper ad

valcret

ad

amorem
De

gloi-ios

Vi,.gin,s

am-

xoi..
t

qua

iu.agine

dum

aliquando

Cedic
ouniibus,
ill-i

languidos, protiuus curabauUir, ut sic

pec.ns ct o^-audo sololenus p,-ost..ata jaceret, n, se pos. caput erigebat ad librum eo.-am .a..dem Surge.s quo serip.as ora.ioncs legeba..

dum

^-f^^f^^^^'^
m

S; Sd ;l
ad

vinule c;,up..oba..etur et
quaiitam

i.,notesce..et

mul.ipUeafs geuu,lexK,.,ibus

meritorum

celsitudinem
cari.alis

iam pervene,.al, qua-ex fervore


i^Dci

banc

;
uKarta exoynnhnl

M"trissed'ale

secum i,uag,ne,n

depor-

J^,,.,t

N "obis flex,s geu.bu^^est ,1 usu. orationibus vtdebatur sedeie, scd Po>'l'l"'"'' super quau.ulun, s.ete,.., subi.o res. heus pro,u,ii..nles (t di nuda procubnit. Unde calh
.

~";;

,-';;!;

p.am

J^
u ,a
ri

aa

Passionem quoque Doniiui noslri Jesu Christi,


ve,.saretur in cordc, colligi
pote,.,t

mag..itudi.,e...

duorum

ov.),u,u

^;;' ,;;;^'*';;

quanta devolione ejus


aliqualiter

qui

ex eo, quo.l nec ,nini,ua signa mv ...r.um crucilixionis f.h.isti repra.s...an.ia venerari ueglexit. Nau, ubicun,que i terra videbat

ad q''^''''''^'^'" ,""; "^l "aTi exe,.eve,.aut ,n geujbus ''J;;^. ;"'.';': '^^^ ^ulubat ulan P^^^^ amplius ,nlun,es.;ebant. rihus huuc th,;sau,.u, ''F ,^^
vuleruut,

'J';;';"';

'

C stipulas cruee,n r,gu,.antes, genibus llexis adorans tollensqiie et .leosciilans cas iii loco tali reposuit, ubi noii p.,te,.aut eonculeari. Dceoreiu .lo,uus Dei

nisi
llis

pac,ssn,s

s,b, '^f

amica De, cantat.s


f

,f: f'"".';'"f ,.,,,


' !

''

'

'

;';4
'f

quia diligebat, oruamenta


ecclesiis et

paramenta pretiosa allaribus contulit ueeuon ct vestimenta


et et pra,paravit

dileCo apparu.t h.s '.^ 'jj '', [bus 0'-':f '^ ha,e amorts ,nd,c,a, ^"''-"" ';'" '"^eieiisque scissuras , mantbus <^t Pe.bb

"^

j^,

suis sace,.dotalia ac levilica n,iuisl|.orunique al,ar,s

sem|e, n,eu,bris l.vo,.es ,,lagarum


.lileeti

^ ""' 'f'^
''^
'
, ' l I

j^.^

su,plibus comparavit

hujnsmodi,
sciebant

''"'"'''^''^

P.''^'^'^;,'

;',;'

tam per semeUpsam, <,uam per

alias fceminas se-

cant.eis, ls jucun.l,tat,s ^'^


lieet et

cum

luauentes,

qua.

de

au,o

C
sie

serieo
aliis,

,eu,.l_,bus,

regem
f

^
_""^,
'

"^^^ vf "

subUliter operari!
citur,

Sic sac,.a

cum

ut p,.a.di-

l.oe

decacl.ordo

,,sa ter.o.

f,.cqueulabat

mys.e,.ia,

diviua u.iui-

devo.a

"f^: v,del,eet i,sal,,,od,a ct

nUn..
,

'^

^1^ '^\"
"e

,m,n,

Vlba,.a
,io,,e

s^^

steria prouiovebat, sic

Uo.uii

limia, sic

cum ndelibus terebat domus cum ..lo.leramine p..sesetibus

jugilcr amab.l. sponso canebal

h,,juj o
.

^^f^^_
^^r^^^^^^
,

dio cordis,

bis

gesUcuUU.on.bus eo poi
et
et
l^'.''^*''''"!'"""''

homiiiibus conabatur dcvoUonis sua; studium exereere.


rtll'l

nexiouibus

seiUcet

coram throno Dei autem


corporis
'

Agui
ct,an,

et

s.c

ex

eorde
,,(0
rtf<-

</s

50 Peraclis

diviuis
a.l

ufficiis,

cuuctis qui

suo Don,iiiuu, collaudavit.


52 Taliter

atfue.ant tempore cougruo

p,.opria ^-edeuntibus,

ut

relertioni
'.

intendcrent et de exterioripaucis in ecclesia |)edis_


. .

bus

p,.ovide,.ent, i|isa
,

eum

__..:

:.,:,

^^^^^.^^ ut au ,, laudes continuav.t divinas ^^^, "o pe,.severa,.ct oraus in eccles.a, cou ,,cs,,; Hi.;conM:ii.iirn eam expeclantiu.n
.

omui

di.-,

^'veme au n

,j^_

^,,

aasstMliligcntiusdisponcbal. cupiens

illius

divinae

consolationis dulcedine renovato gustu


plius
pcrfrui,

adhuc amsaporejam aliquoties meruecujus

deno, venit aa nospmuMi .modicum, de quo supra ">clum ^^^ illiussip raentum. Dulcedo namque
-

corp'jris ali^^. ^ota


,

^^^^^^

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBPIS.


mente inliarebat convivii adeo cordis
mutaverat gustum,
rninime
(icleciai-ct'

237
vccToni

ipsius im-

maritur. Fiinflatum est


et clausirum ad
riosie

ut

eam sapor

cibi

cnrpdrei

autom praedictnm (cmpliim bonorem Omnipotcntis Dei et ?loMariie


atqiu'

Unde quasi

quotiilie

contcm-

Virjiinis

Boati

iinrllioloniiei

\NONYMO SVHMQVAU.

nl-itinnissuffiintenta feixulis et vino

consolalionis

Aposloli anrio Domini millesimo flucentcsimo


tio

ter-

vix circa horam vesiiertinam ciriterniE refccta bumcui-abatsumcre corporalcm. Tam aviiio dcsi-

(lcdicalnm vnro anno Doniini M. duc.Mitesimo

deriu et

lanto
r.-rcbalur

dileclionis
in

fervore
ut

haec
soluiii

Cbristi se
ei

docimo nono. Intcrim autem quod fiobal ipsius coenobii a^dilicatio, nulbim pormitlcbat pro (pmcumqin^ facinorc
vita ei
in

famula

Deum,

non

judicio

principis

aiit

curiae

conaretur

offorr-f iier

dcvotioiiis inccnriium, vcrum

condeninatum ad mortis supplicium

inlovire, sed
in

sibi eliam alios quoscumque poterat horlarctur ad Kt idco lam pcr se dcvotccl lirlclilcr serviendum. quam suum minislerialeiii, quem ad lioc dcputaver-at,

donata, ipsiim dosorvi,'o faoicbal

oadcm

simplices homines,

ipsius cui-iam
el
illa,

frcciucn-

s(i*uctura usque ad lcmpus ad omondatioiMmi faciUnde prout quisque pi'oinde ordinalura. no.-is us minusvo doliquerat, mancipalus operi talis 1)1

lanlos contilcri et orare

quie ad salutem
Inter
alias
sibi

scrvitiiim
.stcrio

iinpcniiobat.

Construcln (luoquc
ipsius

niona-

animarum
minislrantes

portincnt.

instr*ucbat.

ipse

dux Ilcnricus ad
suincorent ad

consortis suae
illud

fceminas

unam babebaL lavandriam

sancta- consilium dotavit et ditavit


redilil)us, qui

copiosis

mulierom sraiulievam, omniiio l)ominic;e orationis


igitaram,
dilifc^entia

omnes suniptus necesconlinuiE, sua

(luam

ipsamet

cum

tanta

informabat
in iiocti-

sariosmille personisct bospitalitati

Palcr Noslcr, quod

eam etiam
in

sed bus a so pcr decem hcbdoniadas imn dimisit,

volons promonri elocmosyna et amliro vocoin Domini dicentis in exlremo examino

dignus cupioiisf.eri
:

ancteiectumsuuraia cubib,

quo manebat
sibi

ipsa,

llosiies fui et collcgislis

me

"

c.

^^

eam manor-ccompulit sacric orationis. quK

ct in

dormire, ut forsan vorba


die
inculcavcrat, in

54 Ipsa

etiam Bcata

lledwigis

contulit

eidem

sarvtH de $uo

induoerot nocteipsam quandoque ad rununanduu. commondaret. Maritum B et sic L-tius ea momoria. ut sibi comulare posscl conlinuc nuoque suum
V
I

monastorio bona dotalicii sui Savon (/ scilicet cum villis ad,.ccn.ibus inansos crc.tor quadrmgcn do optima gleba. Do Balumbcrgons, auh;n, c.Mtate
et diOBcesi

nm^^^^i'

vocav.l dominas

Ordwns Cislemons.s,
!n

tuoso exorc

tio salutis

optimum fructum

et pr.-e-

quas locavit

in claustro pr.^d.cto c

n lempore

IueTidovotionissevig.lanti^ sollicitcexcita.-e, habobat n uresdocuito.-ationes. iioc enim semper quom intor homines maximo desidorio, ut ipse,
iu

procedcnlo, inclus^ ad servu-ndum Dom.no contum domina. morabantur. ,mmo .n codom hod.o

dicuntur

centum

vi.Mnl.

dorain^
fuit
ipsiiis
ilo

diligebat. in

Domino oliam Doo

suo

servii-ct

cordo

Prinia quiKiuo ibidem abbatissa


trissa,

commoran. domina PeIledwigis,

rnagistra puoriiice
pr;fifati

IJoalse

devolo.

quam cum

Ordinis

Babonborcb advo-

ANNOTATA.
a Psaltn. cxvni. 103. miUiariTrebmcio b Savoii hodie Schawoine, distans^speOrietite ad Septeinirionemvergcnte in oUtbatoiiinvillaistaad monasterium Trebnioense,

caverat dominabus. Et licet ipsis soi-oribus sufTicientissimc provisum cssct in liis. quae ad viclum
et

ww

vestilum

atquo

divinum cum
in ea
ct

eis

necessaria
affoctus,

erant,

non quievit tamen quin supcradderct mnlta


eas in

piofatis

cis in

hujusmodi ne-

e^rdonfifioneS. Hcdwigis infra num.^^.


c Cant.
11.

cessilatibus providoret, pivTCipue

cum

ri'putabat,

talibus aliquando sustinere dcfoctum, quialiis


roli^'io-

7.

Cum

nota id

est

ad modos

mu-sicos sive

cum

bus indiLiobant ad usum. Quibusdam


sis

eantu.

Du Cange

de Oriline Tomplariorum impelravit


inay;na priedia, solo
qtiae
/'

luarito

K" Nota.

donari qua;dam

Olsnicz vo-

cantur

iu

optiino

lcrr;o

ubi,

procedeiite
localae.

Cap. V.

De chantale

S.

Hed-

tcrapore, muUyesunlet magnae


giosis

villae

Reliet oos

ipsa

multa

iinpendebat

boneficia

wigis ad proximiim.
Trehnicenie mo-

quampluriimim hoiiorabat, volcns bonore. quo eos propter Chrislum extulit apud scmoliiisarn. cliam
honorabiles facore in
ocuiis aliorum.

Nan,

dura

I'

^onuiii D.
sli

ua.i.rium.n hnxlcrium. a

lauta lanta

roplcvcral roploverat

ancillye Chripietatis et misei-icordiae cor ui aa g.o.iam u.. ut ad gloriam Doi ct copia, copia.

"-'-'o^"'^"-

proximoSanclorum ejus atque ad subventionem et ctroctu sempcr pron.pti.pari vumatrectu paritcr Salvaloris illud sima fuerit. Verbuin quoquc
.

gralanler veniobaiit ad oam, ipsa eis assurgons et monsa locabat. Ki iit boeos suscinicns apiid sc in ipsorum conservarct a doMv.doribus,

^^^ "J^J^^eo/am
rari volobant,

se ipsos facK.bat

honorif.cc per-

scriptum in diligenter opere corde suo indolcbilitor lonuit ac Ingcnitam ha-c generosa propago han.wlri

Estote misericordes,

traclari, scd eis etiam

de honcstis,
ipsis

quam

diu

moet

hospiliis ot

ministris ac sociis pronocessai*ia

videbat

mittebatque

omnia

adimplovit.

Chr.bcbatclementiam, quam adauxil piotas Jesu


sli,

promovebat negoip.>orum apud ducem diligonter


voro votcbant abirc, tiael citius oxpedivit. Dum repmii panes. pisces saccis eorum faciobat clam in
cibaria, ut haberont ad edenet alia i-eligiosorum dum in via. Ubi ctiam eos stelisse con.-^pexerat, dicossum voiuti ad vostigia Christi
ibi post

bonis,
cere,

qu^cumque cujus ^ratia instiganto, studebat, instantor opcari in operibus polcrat manus ejus porfiquee vero per semotipsam ncquibat
aliorum
invocato
auxilio

peragebat.
pietalis

Inter

ca^tcVa misoricordiae opcra

maximae

opus

oortim

m-

r-r,:r,.e

" :r-:

r-.......^..u. -,..

.^

VITA

S.

HEDWIGIS VIDO^.
riifiit
iit
'

AUCTOIti:

.Hioam illnd:qnodun,.xmnnrn.snuM.ru^^^^^
ni
f.-cistis

...

rw.i^ti^

ANONVMli

ct

c^tera,

'^^''

^'^''\^^
'^"^^

piK sanissiine

suis inicrcessionibiis libe-

n "

Tnc
i

His
,

ct

reslituerrl

solaUo

lihorlatis.

suis positum l^^^erelacoperea


las aut UK-Iusas,

stmi iU-r

lo

ubicumque

1^^^^^^^^

t^nZU
st

u2

qni Hucis marili sui indi.nationem cessabal ipsius ad .raliam revo-

'^iis .^<^'ff stju^^e^^^^^^^ poterat, pe,sonaIiler consoiar. vi'slihus ctesuiicniis distantes veropernuntios in Lcprosurum cuac aliis ncccssilatibus prorurabat. amorc iilius. qui pn) pro
ram
habuit spccialcm
fieri

fusis lacrimis, tam diu care Nam riexis genibus ct arej ^^^^.^.^^^ in.crpcllahat pro ipsis, loui

doncc sc intelligcrcl fxaudilani. Trihulatis ct alpossibilitas adcrat, cflicacitcr flictis, si quo modo
succurrchat.

,...,._,...

.'

.;

nobis

voluil ut lcprusus.

Undc

I.t''"^''"^

^i;'^'

Numquam

in cimsolationc

ploranti-

dam

fa^minas

insinml hahilantcs proiu'

oppMlum
rcccj.cra

,,U,icitnrNovun.Furum/sicinsuan.

bus dcfuil, ncc unquam auxilium Cfrcnlibns opporlunum suhtraxit. lllos namqiie, qui pro dehitis
".,. a.ieno,
s,.a

"'"^:la','Ls

n'

bns .n

aliis

,clin,d.at atqne .-elevabat p,.cn-

nia,

tainquan, filias spcciales. in rabalquc ipsasi.. omnibus teneritndinc condcsccnno Mira compassionis
moi. tniiircfrntof.

danmatos (lunque ad mortcm aut aflligi ndt^s aliis generibus lormentorum pro suis (lcmeritis, interccssione sua sacpius crucbat.

debat

ainictis

qualicumquc molestia

corporali,

ad pa.qnM-cs ct nif.r!iqucscol)atquc aninn.s cjus cxhib.hat ct manum mos quibus ct aireclum dcfcctum, si quid iienuria^ in supplcbat dulccdine pii cordis. aliquo ccrncrel, dormicnlibus pedisscquis Gircuibat proindc, suis carum circumspicicbat dihircntius ancillis, et
auxilii
Si

58 cicricus quidam Ciallicus nationc pio criminc sacrilcgii, quod perpctravcrat, cx sciilcnlia judiInlclligens aulem pia cis crat mortc pleclendus. clcricuin. sorlt^ Domini clcctum, ad tani domina,

<i,ric.

murte
i,.

^'(^'''''^dvm
'"^"''

quem

miscrahile

damnatum snpplicium, amplius com-

motasuni viscera misericordiae ejus propter clerum, qucin rcputahat omni vencralionc dignissi-

in

IJ

invcnicbat l.-actucalceamcnla, el si aliquam in cis celerius dissimulntioncni caium rc<Iargucns, riini, monastcrin juhebal. Oum soror aliqua in emendari pcrsonalitcr sint^ulis dichus venicbat

mum,

potcstaleni

liahcnti

prccibus

instilit,

ncc a

supplicationibusdcstitil,

dccumbcbat,

quousquc ipsiim clcricum K nccc sihi infcrcnda crcptum incolumem cona scrvavit. Malcr erat omnium paupcinm ct pra;consolatrix, Onoruni

ea genihus ipsam ad Ifctuliim cjus ncxisquc co.am dans ci semper vc-bis consolatoriis conlortabat,
aliqua
aliquo
ncrc,
in

suhsidia

opportuna.

rcccdcbat inlirmo,

Numquam enim ah nisi prius, oblato mu.^j^rotos

cipuc viduarum attiue orplianornm fuit maxima causas ct ncgotia, dum cssel ncccssc, coram duce promovchat, ct agehat pro
ipsis, las, pio'

ut fidelissiraa advocnta.

IMuresquoqnc puel-

ipsnm consolata

luissct.

quoque de

familia >n

cos
bat.

ct ad sua in propria visilahat pci.^ona mcdicamina procuramittchat mcdicoseteis

orhatas parcntibus ct amicis apud sc collectas, pcrtractabat miscrationis ancctu ct rcfovchat

in Chrislo,

singuUs providcns, prout

ci

secundum

cratquc

dc

ipsis soilicila,

tamquam matcr.
duiccdine
:

Illius
"

Duminicae
fui ct

aliocutio..is
visilastis

allccla

neum vidcbatur mclius expeJirc, eas aut matrimonioautrcligioni Iradcndo. Panperes ergo, quia
conlinuc ipsius
bcnc(icia

Infirmus

me

pcrciperc potcral innrnmm, cl

n nulium quem maximc paupcrcm,


visilare
si

scntichanl.
ut

cam, qno-

dummodo

adesset
in via

possibililas,

nrglcxit.
inlcllcxit

matrcm, scmper cnmquc ihat, sequebantur jacebat cumulus denacnim in ecdesia coram ea
ct ipsa saepius riorum, qui distribucbantur cgcnis paupcrihus erogahal. Non prsecos manu projjria de familia, post eam currentes

Eundoetiam
Ad infinnJs

ad

rcmotiora loca,
itinere,

infirmum, ad cum,
autcm',

neglecto

accedehal.

quos

proplcr dislantiam ni--

sumcbat

aliqnis

miam visitarc non poterat, nuntios cum donariis transmillrbat, cl quanto quis intcr .innrmos erat
miscrabilior,
tunl)

rcpcllcrc inopcs, quanivis

tndinc fatigati,

ipsorum nimia mulUamccrcntur Hedio salis magno sspc


p

pcr cain

pcrcipiebat consola-

multiejusministerioinhajrcntes.

bencncia ampiiora. Focminas jaccnlcs in tionis pucrperio, praicipuc pauperes, visitabat, dum hoc
aliquo

modo

faccrc

potcrat,
ctsi

ipsisquc ncccssaria
in

ministrahat. Incarccratos,
visitarc
bcncficiis

pi-opria

persona
visitare

altari, quod aimpnupen59 Dc quadam, dum ipsa coram ^vr..^; faccrct mora.n crcctnm in sua habuit ca.nera, acc.picnUa solito p.-o ^,^^,^,.,. orando, mcndici. foris more clamahant, dicenles cxpectanles. elccmosyna
:
,.

non potuit, eos tamcn

mag.iis

llodic

non ncglcxit. Inflanimata namquc

desi:

!at.-ix

nobisabscondita,hodicconsosuum, nobis non cxliibuit vultuni paupei'um

domina

csl a

derio audicndi
(.

voccm Domini,
ad

diccntis in judicio

In

carcerc

fui ct vcnistis

me

o ex
eis
ct

quo per
per suos
la^dc-

nondum perccpimus ipsius cjus, Quod ci mox una dc familiarihus


quia
rccitavit.
.,

bcncl.cium.

utaudierai.
dicebal
.

sc

non

valcbat ad ipsos acccdere,

At

illa

statim

narranti

sihi

transinittcl)at

nunlios cscnlcntum
sufficicns,

poculcnlum
vermil)us

Vadc

vclocilcr, accipc pixidcm, in

qua sunt

|)ro

at(iue

tcgumcnlum
Et ne

ne

frigo.-c

paupcrihus
tihi

nummi

rcposili et
>

proui da u.ncuique,

rentur.

nimis gravarcntur a

dc

Dominus

inspirabil.

mutaloriisct in vcstihus lineis sunicicntcr cis providitacdc candclis, ul hcncficio luminis horrores
sibi

mosynam dispcnsare non personalitcr . t,ci.-^w.ja...v.. cam disirihucre


se de negligcntia
''^M*'"^'^'''^''^'

Siccnim pcr alios elceconsuevcrat, quanducumquc


valebat, ct mco i disneni

minnercnt et tcnehras carccrales, pritcavcns omni, (jua potc.-at (liligcnlia, nc aiiquo ex dcfectu
ipsis

*!"*''.

'^"^,,
.,"|jiju3
.

possclpcriculum immincrc.
Ascendit

''^^ sationem tnnc com.nittcrc pra;tcrmis.t. '"^1'*'"^ "^^" clcricis, tamquam divino cullui

..g

imo

inimieos

57

quoque
in

famula
scala

Domini

gradum
caritatis,
sui,

el

pcr

vitae

munditiam

p.^e aliis

popuiai
'

^d

yuval;

pci-fcctionis

majoris

praecipuc

dum

ctiam hosles ct advcrsarios mariti


sincbat bcnenciornm cssc
largitcr ncccssaria

quos
scd

Christum plus appropiiKinarc "*^^'^'"' spccialitcr licncficia impcndcbat. ^""'P'


usquc ' ipsam. De Wratislavia nam(iuc miUiaria^ytranscun nicz ad trcdccim ferc vcsUnus ta\crunt ah ca in argento ct ^ Do.mniis nocessaria rcccpcrunt. alia vitae
prcsbyter el

^^^^^
^^,,.
'

;id l^j

^jj

aliquando conligit in

carcerihus poni, pnedictocxpcrtcs,

sc(iucnlcs y*'"'^' loca quando(iue rcinoliora

j^^^,jgj,
,^ s^^^i^
^^j..

rum non
eis

omnia

ministrahat, adim: <-

^^
^^^^1^^^^^
^.^

plcns opercillud, quod scriplum est

Si csuriciit
illi />.

inimicus
l>ost

tuus, cilia illum,

si silit,

potum da

^^^^^

omnia autem, quae


captivalis

clausis in

carccribus aut

homo

malu.*us,

^'"^^"*^'"^'^^.yj,^

alias

impendil beneiicia, hoc superad-

dislaviensis canouicus, lcstis

cxisteiib

op

pje^^^_^

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


1
*

239
Tanto quoquo
vit.torb

in jam dictffi b(aiae IMwigis. se ipsum ponens cram, scholaris Paupcr diccbat: rxompliim
latis

ribus dividchat.

ad ipsos paiipcres,

Wralislavia; studons, et audilis bonoficiis, quir? pro vivcrel Dei amore ituligcntilius pneslabat, dum
Christi

famula, post ipsam


in

ivi

cum

soriis

ad !nca,

alfectu movebatur quod si decuissci ot fieri po tuisset absqiic derogantium murrnurc, cum unoquoque ipsorum de scutoUa libenlissime comedisPro illa autem egmorum multitudiiie, (]iia> set.

wo^vmo
^'""'Ko'"*^!.

Lcsnicz / atque Rokcthnic/ Iribus ul>i manebat loticsque ego et alii, qui mecum advpvicibu.s

ante

mensam

i[)sius

locata

iion

fuorat,

specialcm

nerant

socii,

dimidio forlorie argenli accopto


consolati
ot

,v,

ab

habebat coquinamet ministros pro ipsis spcciatiler depulatos, quibus mano ot vespcre. socundum exigontiam lompor-is,
victui necossaria praebcbantur.

ipsa rovorsi fuimus

sompcr

in

curia

ejus invcni, quotiescumque intravi, muliiludinom pauperuni copiosam. \d limina Sanctorum ire

62 Eoce Dei
in

famiila,

qiiam

vero

paiipcr oxlitit
rvrurn ct

''""/"<"""

spirilu, qu;n inter copias

miindarrarum

volentibus

larga

ot cruce si.iin;i!.is minislrabat subsidia, ut ipsos

aliiMiuc

porogrinis

epularum

deliciis sic

cgere voluit propter Cbriac in frigorrl)us nuda

promovondo

sturn, ul ostirirot ot
ossct.

silirot

in via salulis ielerna^


fiori
,:,x

oorum mororotur particeps


na

Magrmm tamon
lauU;
reficiobat

sibi

reputabat

convivium,
conte-

miM-ilurum.

dum
ab

visccra pauporum, incalescc-

ienimmo.n
/jfivf.M
'

60 Vix

umquam
recossit.

oleomosynam
ut mafrister

potens

batquo amplius por


gorot
vosiibiis

amorem divinum, dum


ojrenorum.
Isla

redUduum
siwrHm

incxauditus
banus,

Natn,

llermant

oorpora

est

ergo

pyg^ canonicus Cilop;oviensis ot in Suidenicz


dicol)at,

ple-

forlis illa

mulier, qua?

manum suam

aporuit inopi

ipsa

do

copiosis

((uos

habobat

ot

palmas suas ext(mdit ad pauperos, qusi utiquc


tanto
piolatis
f(dix

redditibus vix conlesimam partem pro sua sucequc reliqua omnia ad familiae necessilale retinuit,

pro

oiricio ridobit

in die novissimo.
in

Prstoroa

ista

foemina,

Domino diccnle

ecclesiarum
gavit.
\'A

utilitatoin ac in

usus

pauporum

ero-

dum

sua

iri

oporo pietatis oxpcnsa deficcpostuiaiis, ut

ront, ad

suum recurrobat maritum,


habuit

Dale et dabilur vobis, dimittite et Euan^'olio: dimiUomini u', por omnia parere desiderans, non solum dali;U ot expoiidobat in usiis pios. qu^e habuit, sod

^^

miriistriiiido 02:onis ncccssaria, nius viccs supplorcl.

oliam

lilxM*alilor, (lujo sibi

a suis subditis

g
ij

Quamdam magnam
,^

gr-angiam

de quatuor

debebantur, dimisit.

Nam

tribuiariis

aratris,

quje Zcuina

vocabalur w, ox qua annona


qu;e

rum rclaxationcm maximam


ut

y suis dobitofacicbal in tantum,


Do-

plurima

ot hujiismodi,

ad

viotum per-tinont,

quidam do capoUanis
vc.<lr-is

suis. Otto iiomine. cxcla:

haliobanlur aburrdc. Suporveniente autem tompore quodam, gravi caristia, ipsa Oci famula proclamari

maret quadam vicc

oa pra^senle ot diceret
rusticis

mina

pcr foi-a, ut omnos derent grangiam, qui accipere vellent eleemosynam pnipicr Dfum. Conirr-egatis crgo illic ofjonis
fecit

indigenlos ad -liclam acce-

vos lanta sustentare nos vobis servientes non habemus unde < Nopio cordo respondit .\t illa <\(^ possirnus.
!

rclaxatis,

quod

inuon modico numero,


Dcficionte voi-o
cai-nos

cis dislribui

fccit

anrronas,

polcrit providcre. lite limere. Dcus \obis bcne reciEtquia vel (unnino nihU vel adeo modicum

proulunicuique sufTiciebatad sustenlationem natur*.

annona omnes, qus


Consumplis
jussil,

ibi

in eis cxpendil.

habobantur quoquo cardoficicnlibus

dicobanl picbatasuis consu^rlibus, scriptores cjus doraiua^ noironice: iNihil habobimus do bonis
str, nisi boc, quod ipsa relaxat. fnissonl 63 Dum aliqui por judices suos puniU

"""'m.i.|||j"

nibus, eis caseos

dari

et

iis

arvinas ct sal ad condionda olera Iribuit ct qufficumquo alia ad cdondum apta invcnir-i et haberi pr'udons potcraul eis dcdit. Sic lidclis dispensatrix ot
familia.'

pro oxccssibus suis


talitcr

pcena

pccuniaria,

quasi

to-

Domini dabal cibum


et

in

tompore opportuiio.

llanc

autom

ipsa observavit et
nt

maritum suum
pluribus simu! ne occasione

quod aliquando una die dc remisit hujusmodi mulcta circitcr xxx marcas Savon ct Javor cc. Cum autcm hominibus suis de iiossot alitor censuales suos et paupor-cs alios non
relaxavit,
ita

-r

scrvare docuit rosulam,


bencfacrrotaiqualilali
beneficii
-,

dum

judiciim
libor-aro,

aliorumquc
pr-opria

oporam

dar-ol,

ministcrialium invasionibus voxationcs oorum pocunia rcdi-

inaequalitor
inviditne

dispensati,

inter accipientes

germon
61
i
y(3

nascerotur.
ha>c

,.t,i

resnvt.

llabcbat

(pioquo

Doi

famulfi

speciales

rmnibus.quodd
potest

curia sua infirmos pauperes numero XIII, quos memoiiam Christi et XII Aposlolorum ejus,
irct

Notarium habobat viriim prudcntcm ot sa^po rohoneslum. dominum Ludolphuni. qiicm hominibus misor-icorgavU cum lacrymis, ut cum noc importuno exigcndo dcbilas pcnmcbat.
diter agcr(a
|)or judiccs suos siones cos gravarot. No aulern nimium angariari contingei-(a, ipsajudihomincs interesso et tunc non ciissiepe voluit personalitor judiccm suum, sed per por camcrariuiti aut i)er capoUanis faciobat judioium oxerccri,

1'

cum

ribus,

do loco ad locum. deduci jubobat in curhospitium, et illis, dum pei-venisset ad


providobat

primo

de

commodo oosque scmper


et

coram so faciobat discumbcro


rot

antequam reside-

ad mcnsam,

illi?

Ir-ausions minislr-ah;it, singulis

aliquem de ut sic paupercs


plura-'Fons
iste

mansuctius
pietaUs

tr*actaroirlur.

Quid
et

lU-Eeponeiis

(lexis

gcnibus aiimentum. Postmodum

adeo erat

communis

vero residons ad manducandum, ipsa quidem aricarnidiscontonla cibariis, optimas .scuiollas cum

sus
latus

quaroKM,

omiris qui appi-opindulccdiiris difTusivus, ut suavitatc ipsius rccedorot consopoUlus

bus
aliis

sibi oblaias ipsis et aiiis sapidioribus cibis

et

paupcribus dividebat. Dicebant


liffic

quapropter
filii

quandoqnc
cipis

videntos pueri
luod
vrllcnl.

nobiiium,
polius

prin-

enim ad ipsam rccurrenlibus, si sccnudum afVoctura cordis non valcbat nuandoquo graUam impcndcr-eoperis, ad Omnipotontis
Cunctis

clToctum

curialcs,

fore mondici
in

se convertens,

divino

impclr-abat

nnniculo

fier-i,

voficiendi

de

ferculis

domina*,

(piam

similiter sibi principis inanducare. Potum capellani vel eis mittebat. Dum vero propinatum quandoque el dicealii familiaros indiunarentur potum Domina, coram vobis dimitlito rent quia paupcnbus, ul slare qui vobis praponitiir, Ideo respondit expodit, providetur, " ipsa
<:

monsa optimum

quod pia hominura circa quaejam sequuntur consummari, ut cx aliqnibus,


patebit.

se aftcctabant dcsideria

ANNOTATA.
a Luc.
VI 36.

meum

quod ipsis bono Omnia, quae coram sc non dabitur de tam poraum, cum paupehabuit, etiam si unicum erat
eis p(.culum
oftero,

quia

scio,

qiutnti fuec Difficilc est conjicere

pccunis

vis tn

capiti\ *

es eo etiam vwnetii nostra hodierna sit,TStimamla, sunt marcx diversx, quot qiioniam tot fere
sunt

VITA
240

S.

HEDWIGIS VIDU^.
Hcrmannuses.srtsimvlG!oqoviensi,sca(micusctin d ticrman im.-i vA--it v.^' ii"^"- "".-; fuit locus Ghgnvia Suidcnicz plchanus, qu^endus

""""'

Marca. Imo hic Du Cngo si reniorus. Cfr nlrum hiographus de marca Gc,mrrito ,iuhitaun,s-

nonmvltumdissitus{9milliarihus),dnmSchirHd~

igilur laudato D Can,,c. Nc ammadvertere ni,n iLpliccmur^suHicint "lis sie-

,.st,smod,calc,,l,sm-

qumtu}do longimjuior est. utrum Zevina sit nomen u DuhitatCI. Stenzel incogniti, an vero communc, proprium loci, ipsi
nitz villa

Zore
ja l
.

ad ,-alorcm rccu,u.rs^culo^n^ cssc


:

grangia, male scripivm pro Dzicdzinn,


reditariaih).
\v Luc. VI 38.

posscs.siohe~

Sxvm, M
ad n25.000

70 (.,:"' 30,000

.m

asccndaiit.

y ScUicet qui
hant.
X Duplcrcst

ccnsum annuum pnestare dche-

Tln^Zati..is,
mn7W
rrovnrictalc

vovn

Shaiste lon. rocatur estmensvranorann,qu:e vcroadjecti,


oc>'ti^'>"^

^a

Ua
et

>

bnrp ta.nen,u

]^\Qvscu Javer inSilcsm, alicrum Lgniccnsi, alterum Wratislaviensi in districtu pcrtinui.ssc mm viiUud quidem ad jus S. Hcdwigis
postca spcctavit; dctur ; hoc ad Ordinem Meiltcnsem nostra in istis partibus }icri j^otest, ui Sancta

ramns
vi70"S.

mans^iS septi^oentas

ZZ\inl.tH.<nnercro
Ou

vnnntrv ^onOtr>ointa kalcMreoales


rjno

nam

hoini oliqua hnbueril.

nm. 43 !Lim.s Connnentarii pr^vi. depnrd.cantur rjuihus scL aocipicnda sint vcrha.Cistcrcienses.
nnmhcrna
accit;f

Can<}c V^ Mansus.

moniolcs

Cap.

VI.

l>e miracutis S. Iledcjiis vila.


Dei,

Tmsnl^Lic
slavi^nsi, circuh

Wrat.Kiein-Oels, in districtv lav icnsi iOMan),

wigis in
Anitnam
islius

monasterium g Circa Lcuhense

mde
.

supei'toi'a

dilecta. et elects

quia Sal-

-~

cap.uAnnot.
B
h
/)e

^ loquttur fundatione nenrichoviensi mcninrius pr.rvius nu7n. f)0.


,

g.

r^^y, Com-

gralia, ul dcvo- ,,,,. valniisclemenlia tanta repleverat el pietate E conlinua sursum agerctur in Dcura,

tione

Wrnf^skivi^, quod ah S. Vinccntii i MonasLrhun Pr.TmoustratensenitranOrdinc S. Bencdicti ad

proxinmm, adliuc bcncnca incessanter movcretur ad


existcnle, qusdam indicia et ea in mortali corpore rccerunl illam familiarisigna cxlcriora manifestam

siitjandatnm

fnit

anno

149. Gesta ejus

abbatum
,
.

talem

cl amicitiie t;ratiam,

qua Domino
ct

jungclialur,

ediditCl.Stcnzelil). canonicorum regulwnum. k Ccrnobium S. .Mari^ Petro Wlast nnno S Augustini, Wratislavi^, haheni Chronica conditum fuit, ut

nam ob amorem
miraculosa

ipsius

mcrila

Dens facickit

\mn
(3^.

duccSilcsi^
ejus
1

Plura quffidam el mirabilia opcra. quoqucaboculis cl acordil)usab.sconditavivenMum, antequam fiercnl, pandcl)anlur, ut


sibi
sic

sanisper Lcf>i-osi sevcre a tislavicnsi, cnput circvli. sejungebantur. Vide interminatas etiam pa'nas Ritibus lib. iv.cap. x Martene. De antif/uis Ecclesio'
(4).

ahhatum a Cl. Slenzcl cd>ta Novam Forum, Neunnai-kt,

divinitus

in distrwtu

Wra-

pollens per signa el prodigia

virtiilc aposlolica

revelalioncm ovcntuum fulurorum propbeticoesserepletacertissime occultorum spiritu


et pcr

actuumque

probarclur.
6.S

,.

Domina

Razlaua,

sanctimonialis

moroai ,0 niona^^^^

o*
,,^^.

^_^

Pcr fnniillnm hic inteUigendi Hedratione servitadebitiinpe^-sonollfamulatuS.

suniomnes,qm

wigis crant. n Matlh. xxv 35, Malth. XXV 36.


p
lioin. XII '20.
si

crat Beala; lledwigi, ,^ sterio Trebnicensi, familiaris pncritia educaverat ncc immerilo, quia ipsa eam a monaslerio, cujus proceet locavcrat in prs.licto
in '-'^"^l. ^"' ;=_*^ dente tempore custos, dcnde abbat.ssa. H:ec dum bulum est Ouen7.ko o. cxtilit

die scriptionis

qundam ad

vescendum

resideret

nncnsa

q Rocliclnicz,

modus attendatm\
Benthcnsi:

Silesixsupcriointerprctari oportct Rokitnice, villa

risAn districtu Oj.pclensi,cmulo C ne h!rc interprctatio admittatur,prohibeiium quod Barhatumnuniquaniperti' ha>c villaad Henricum
nuerit,

verum

Beal Hedvvigis, os piscis, inbaircbat, q"0'l ." gulturi ejus adco firmiler bnde glulicndonecejiciendovalebatabcoabsolv.. n.ensa surrex.t a non modicum cruciala laudcm sc
ut
si

de qno """C

cdebat

forle in scquestro

vomilum p.ovoca do p

tummaximcquod

villa istanon xinm/V/ia-

distet. Est et alia ribus Wratislavia,sedsaltem xxvi et alio nominc Schonwald, vocata,

os ejice.-e, de quo periculom imminc.-e.

s.b. diulius inbrente

t.

ba^

villa, Hoijytnicz,

Luiuo
cum
ea

p,-oiiccrcl,nec

Scd dum ta . <;" " .dcvan.cn ^^""''"'^;^


in

^
'
,'

ab Hcnrico Barbaio Trchniccnsihus tanPuniwnmiHiaribu^Wratislaviaabesi.Atquehinc autumcnt hic Bochlitzium indwan, JU, ut qnidam aiLiqnicensi ct circulo Ooldhergcnsi ;
indi:>triclu

data, ast h^c

cogcnte ad dominam, adhuc


p.'ius

fnlucia .cdiit et ci audactcr


lorsilan

niensa scdinlei. i. dolorcm, quc. ab


a

indicavit,
dolo,.i

spe.-ans

ipsius

occ..llau p,;e vcix.cnnd.a l.bcrar.. Ou me,-ilis

i.s

nam et distantia que id quidemsatis probabiliier ; ejsistcbani ron ita pridem ruopiime quadrnt, et
dera tcmpli in honorem trahere consueverai, idco forsan quia istic moram num. 68. ut patei ctiam cx Lissa, in districtu Wratislar Lcsnicz,

ex solila pietate

compaliens iP^^'"

'"

"
e

nomine
coclcslis

bcnedixit, ct cccc,

mox
et

s.gno Crucs ed.to

S. lledwigis

oto

ereciiy

medicus
ndci

alTuit

signant.s

mtr.o
cruu

palicntis

cor.espondens,

so.orcm

o.me,ilo simnl el a morlis P';':"^"'' so.wibus,qnaadc..aut,Viclo,iasc,l,celcn^^nneUva

"""
'"'

hodic

viensi, circulo
s

Nnumarkt.

pa/is marcse. ferto estjuxla Gunthcrum quaria


Vo Ferlo,

inT,Tbnic. poslmodun, legcbat ad ,ensam.


cruenlalum.

p,i.,rissa

qua.

'

'!^

or

Du Camje
Farlhing.

unde adhunchodie anglicum

^'^exspuit exsi str.ngens, omn.no Razlana, os gutturatrocius

'^'>''''"^'

Suidenicz hicpotius inteUigendum l Crcdidcrim licei magis liiesse ScliNveinilz, quam SclnveidniU, accedat : quum enim ad iecctum hiographi
teraliter

multum n.,,,,.,,,., domina soror R'-'^2,clum, in dcncdo f,ancm snum g-'"'"^'' S^^Vl-

Jam

dicta

'

^ v.sus .mped.U^a oculo conlraxcat qua.ndan,


\',SZ.

Cb)

ScripU..

l.

U. p.

35. nol. 2.

..i!;;;;^x>;;i:t;;i:'r&.^!'i^rs^'VM^viK^

bugincm

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.

241
AUCTOBK
9L'DQ<'ALI.

bu"inom sibinuo non modicum tediosam.


sarcinali

Tali ergo

thesaurura

envaminc

satis

pradcnlpr dc

rclcva-

mox minc co"itavit N^iniad suam rccurrcns eral in claustro, cuius bcneficio dominan" ci poimpc,li.ncntum cx|:osuit oculi, quo rclardar.
ler',t

puWicum, quem summo sic poni in conamine serapcr mtclialur ;il)sconderc, fffinniMai, . Non divulsanti sancliUitis cjus pra.coma, dixit
:

ego, scd

El

r.igil

numinus tpmntum

illuniiniivil

t,.

A Urd

yvU-n:

in

scrvitio Jesu

Cliristi, cui

pcr

cam
plcna,

ruci-at

oslendcns,
nullat,.us
extollc,-c

potuit a fane v.rboruu, psu.s, in illis sc,ombus comm..ndatits sc


illa

raancipata.

Quod
.

illa,

pietalc et

lidc

dnm

d.lecla,.!,

tauu.n

sa.,clilatc.n

ejus

vidt

.licbat:

Vade

a.cipe Psaltcrium .ncum


|-acilo

vocbus non

ccssahat.

Advcrt,.s

autcm

clcum ipso uun ma ula


vit

.signun,

Crucis

.sup,.r

oculum

Beata Hedwisis,

ohu.nh,.alu,n et sanahcris. Ohclisoror mandanti. c,.c,lens vcrbo don,ina3, sci..ns Quo.1 omnia possihilia sunl creipt , csse
:

quod .proh,h,.,one s.mphc, ,.am non posset ab hac comn.ndaonc compcscere copilavit, s, forle munc.hus q.tan valcd, ct
em>n,lensde pixide nuramos pro pauper,l,us .-cpoQuos ,lla -^c,p,c,.s dc oculorum sitos, dedit ci luminc simul ctde munerc fraudens absccssit. TaU
ergo
et

den

6,

acceptoquc

l-saltc,.io,

ut

jnssa

fucat,

<|ua siijoum Crucis exp'.cssit ct statim albuginc.n,

o^ravabiilur, evasit.
(urat-

novo hoc miraciilo dnmnni majpstatis

sn?e,

67 Alia qiia^ilam poror de Trcbniconsi moi;nstcin utioque cculo llt lu rio, GawdiMilia nomiiie, ex
incurrerat lam gravem albugincm, quod eam mulnon valel)at. tis meflicnminibus adhibitis repcllere

quam
tavit

hiEC bcala frcqucntavit tam

fervide e( liabi-

tamsedule, Dominushonoravit.
1'auper
porci,

69

quidam
id

furatus

fnerat

suo vicino duon^afnm*''^"'*^

pernam

Unum namque ocnlorum


ouiexerat oblexerat
iia, ila,

cjus

macula per

totum

uk qi^u muw^ wu^..o.. ... de ipso videre valcbal. in aliqua alterius vero pupilla oculi pars rcmanserat illoergoaliquid viderc De itV

quon quod

nii nil

abn

Juliana, sorur ejusdem B non possct apnoscerc. Cui volcns ex carilate succurrere medimonaslerii, quod nuiltis similcm oculoruni cina, coliiliim
,

oc

o%odadeodiminute.uthominespU

Sanctie -^ ,., /^^..jon/ii rnpk re luris, rp^P^mdio. Consnngu.nei vero sn.pendend. duassa. p>clat.m fore colenles domin^ HedNvigis ma.n.m ad miscros, venientcsque coram .ps.
-

dimi-lium bacbonem c, et ipsius captns in ipso furto ductusqiie eoram duce. mora puniri sumnrito, jussns est absquc
est

ro.abant, nt pro vUa occ.dend. mter edere d,?naaud.pus et exauretnv. Ipsa supplicant.um prcces su;Mb'x adiit. postu>ans ne pro re fliims, virum

infeclionem
misit, scd

liabenlibus
nihil in eis

prtfueral, in

ocuius ejus

profecit. OU'imobi'cm
sibi

pru-

denli

usa consilio.

cum

humano
l

vidcrct non

se conposse i-ubveniri auxilio. ad oiiem divinam sanilatem se ;Miiniui.w.. i^v, l.i t: tii 1. pI Orr Iica ffi lie WUilS merita tulit et pcr Bcal Iledwigis

modica auferrelur bomini vita. Cni cum masuspi-nsum creritus resptindei-el, quod eum jam donaivt. staiim dcrel, si autem vivi i-et ipsum ei Henricum raltum miquemdam. nomine
t;tm

militcm

sit, '

ut --

bomincm
-

liberaret.
li.^no

Qui

velociUr pergens

tncuivn, u COUMqui >p(iaus, c cuivil. dum cr.,aui VnerL


monastcrium,
augulo
qiuereiis
et
illo

solitaiium csset
ciecullenti

ct ii.suin

Jam

in

pendentem repcncns. eva-

oculo

diligenler cousidcrans notavil lorum,


in
ecc!e.<ia;

ipsa beala

ul)i quodani Hcdwigis orare con-

sucvit.

Etexploranstemporum vices

venit, quaiuio

orationeprocedil sola eral domina, sur^fnlique ab rogans snpiiliciter, ul signaculo Crucis autepedes,
Ipsa vero hsRC ipsius oculos consignaret infectos. sanclitatis erat invidens ct audiens a se \^vi\, quod declaralivum ilivina; virlutis suaiiuc

qui sauus (lui sus[-rfficidit ct ginato gladio funem nra^ddit et sic pruciburat, ad dominara venit ejusque pensus iiberatione pro sua dit anie pedes. gratiarum ci curia fuit in referens acliones. Hoc |u-otcstatus duminus Nicoiaus Romaiia coram examiuatoribus fucat, Wirbina (/, qui defamilia ipsius doniinie (\i' erat, quando dnniina pritfatum pra-^cus (pioque

miliUm

misit et

quaudu

fur

d.-

patibulo in san.lale
a

dicium

ac

superexcellerel merita, cx pelcnU facere recusavit, dicens sorori


parcat,
fragilis,

humiliiate

reveisus doininie grates egit. iu 70 Pr;ed!clo miraculo simile notalum

sci-ii>tis

mrte

vinUi-

-^^^[^ b D u
t
^.

quia

cum cgo sim homo

ri

.m.

quibu^ianninc^Uquo.l ideo pono, quia q


.^.

aliud esse

cat;

J^^^^^^^^^

,^^__,

^,^,., ^.^^^,,,,

remamesumm.'ei)Osl,.tasi,olestat,.De. qu^rendo b.nesine erpo. u.im fruslra nitcris s.c qnod per me a Deo obtmerfj non
iicium sanila.is.
1

J^/'

J!^^

^^^^^,^ ^,,,, ,,

,,,,;e adv.isarius

^^^^^^
'=

landemque ""

fuit
,,

dctcntus.

Quem dux
tenehras

pote,-is.

Instahat nihilon.inns soror. u


dcsifle>-atam Iribueret, nec

.ps.

benedo-

^^^^
"i
^

^^^^^^^^^^^

,,pter

noctis

.',7^,^ ,.,,,',,,1

,,,,,,

niane diei

dictioncm
n.r
illa,

de..tihl.

'S

^, umi

niotate

devicta,

ignara pcrtinaci^ nescia et content.onis Crucis n,ce et siipcr eam smnu-n

piccterelur,

ant.qnam ejus
^^^^ .^^^ j,^.^_

^^

^^^'^J;^^^^^^ J ^r^
^^^,^^^

,,ti,inm

deveniret. Voh-bat

^^^^^._^^^^_^,^^ ^.^^.^.,.^_

,^,,^

nu-

ipsius
recepil.

occui)av(Tai

nui<.u,a,

>.^u
,
.

m.uer.nar..
-^a.e u.er.u

68

Quodam

tem,>ore

dum

essct in

Rok

,.,..

hm
i

mo.-am, iina dc fatigalion.s ex dmt.ua cx c,i:,, nro allevialione ncce^sHal..s vel ailerius causa ctationc contriicta^ horaque compelent. hos|)itiiHn. 'u ini ,)errrxit ad

t ecclesia mo.-c soblo fac et ibidcn. orando in nom.ne Catlap^Mliss.npiis cjus,

.iin^.ssci ou-n ^u^r^"a-no^cunt el ilbuu, dum i.i*opria revertun," VHiduenles in patibulo ad ta.-fle "^ \^^,,^ n^ fnmula '" !a, ci vemt. Al .^ ^,^;,^^.,,,,,, , obviau. crude;'> ,^^ oum primo de

^J
.

'^
;

lihlc
i,

^5,^ ,-..da,.guit,

l^

.^xo.av.l. (^xoravit. i.sl,nodum supplicitor pnstinodum supplic.ter

.lo.m,.ct

adassociandumdon.inanin.Iiit.Ibv..-sau-ro Teuton.cas apud .p.am q venit duas mulieres


nove.-at
et

m^

.a-

d ,natum. Ipse mo^tuuni: utpote


clo ali.i..an,diu
s ,,m

scntenUa ,,am l,omi,.cm. .norlis ,ua.s,.mcns malcncun, ul,vo-o,

^^'-""Vf .hx.t exauditionis solat.o land,.m


,lono.
,.

'f ^;-

'^^
.

r.,m unnm diu ;.ncaut(.mjan.viditvid.,temetau...^^^

ca^cam

fu.sse

sc.clMt,

ut

alios tihi

.\ccito

crgo procuut vclociler

,lili.M.tius

,ccommi.^it,

VITA
242
AVCTOBB
forle
li,

S.

HEDWIGIS VIBU^.
lnl)ui^^t'

cadavcr
cu.n
foiTt

ilcfuncti

iirascrsibi vcllel aOdnci,

|.rophetiai rcvoU.lionis cl

spintum dcclaD

AKONVMO
OUD.SOUAU-

manc

n,al..laclor sns,.en.ns,

procnl clnlno
pra;licn.
,

"''f';"aMm pcrvenici.s.,ue ad juncto curru pcrscns pcndeliat nnser 1' {nin. fniiem, in <,uo ^, ^m ^, que.n c.'o<leba amiiulavil, el i|,sun. slupore "'" ' ;^: i"^ repericuB vivum, cuin sinc a^suia " '' tornicnto inlerrucrant,

noii Cui co.ilraire quia cosilavl, "1 ^"^ ''"'"'; cxcc-abile fnnus ailduccre su,,ervacno ^^.' nani quasi de iira.ccpto

iani

cxtinrt..s,

inipc.a..lis n.li.ki.ninus

uidomenlis oculis non videbat.


nora

superni luminis, limnturlrradi^ila nanuiue luce inluitu, niuc lamon corporcis cprncbat

muUa quoquc

posl lunua lcm-

valcliat auctoiilas.

,lucis bcneficio ncrficicn.la, cCBlestis

co^^no-

'

^nm
,,3,

qua^dam, dum pr^diceret cl, ut scebat Qu..rum cunvcrtcbantur mentns aupravlixcrat, evenircnl, sluporem, adniiranlcs in famula Dei ^^ ^ dicntium in divi.i.us collaloruni. Cepit .lo..oru.,i silii

Matu g.a
t

^.^_^.

^^^

,^^^_

.,^.^

^,,^,.^^^

.^

Esplcmlescerc,
incclani
die..un,

ila ut a sua jnveiilute usqne i

ct

senium ad

suon.,n,,..c

com|,letio,iein

c^-in,ed,.d.,cebat.N,dlidu
malehciis tentia pra.dictos
oslende,.el
'"

..,,n.

"

,.JJ|-..'P0_
,.

piu.iiosset

.nnltos

ac

pr.dice,.ct

futuros

nus ideo a morle l''''!"^'-'''^^^.


fi,lc,ibus

'

'"

su^

eventus.
7'.

"
,.,1,^,

O.iodam enlm
'lio

le,n|.oiv.

dnn, adliuc juvenis o,w..,

mer.ta

'^^

p,.opler

intcccdenlis J";

'"=!'"

;^'J'^^Z ,,UX
''7^,davit lu,,c '"'"
,j_,^

'.atalis l^o.-"i. venil, q..l diceret co-

^~.

pro

pffiniteiitia |,e,-aijcnda.

bx

prin^,.^,,

ram ea sedente
g,^.,,,^

in nicnsa, qno.l

arbor una

c,...asiis,

; i,,.io,

recenlibus essel noribns decorata.


misit ad consideramln.n, si ,na.dicli |,. .,i,,, ^^^^ .^ ^^^^^^,.^^^..

ccps, ut ''''i''''!''!',,.'!'*'!,,''': '!^.u,.c., ceres alque cusl.>dias,,..blicas,,ll,coa,,cr,rentuiwrce,cs^^^q^^^ a caiitiob ipsius .everentiam er-astnla, vincliqiie i.lenacruli gaudercnt restitut. vUalc et ; vinculis

Quod an.liens V^^^^


,^

^^^^_^

mulieris ma-

"*7l''Mnto'qu.T.lam prope

Leen

c,

dun, die Do-

i-enu..tiavil, arl)opunula,-ent. Qui missus fne.-at infcrioribus norescentem. At illa re.u in ran.is inquil, morlalilatis rntu,-a!, multi est,
:

Signum

nwm

sancU;

minicofar suun, in

ultione B dicilur, mnleret, qnod adba-sit adco rorliter, t,-al,el,al, n,anu ejus rcmovere. eam non valuit etiam sui auxilio viri

Qn,rna n.ola, qua. vulgar.ter quo ,nulam divina baculus,

eniui
sic ut
"^

pauperes morientur bo.nines

isto

anno.

..

Et

-r,

prffidixei-at, omnino evenit. ronsortem suum pi'a>monit,

E
ul

do castro ".^1,^!^,..

Cum

erpo

.i

omne jnvamen

ilenccret et

consihum,

ipso duitms faceret Logenicensi non exircl, scd in sciret prainosccns, quod quam cito mansionem et

vir ,-a.diclus

num

malignum lam sublus quam sup,-a dnxitad famu am fa.mina.ampntavit. eam.pie


.acci.le.at et

tutalitrr ,,..,.,1 Dei, ex,.oiie,ns.sibi tenebal ,nd.sparlem baculi, qnam mulier dil per

osten-

solubiliter

niaiiui

adlia.renlem, easus,
Ipsa e,-go clen,enler

qnem

c.

illa.i.

con-

exp.,suit, verilat..,,,.

solans, in sccreto

mino
nuo

.'t

acc.dcns

oblulit Uopro ipsa orationem ipsius aperuit el a hgno, manum

irretila

ruerat, libe,.avit,

rogans

et

comm,ttens

eidem, ne factum Deus ad suam gloriam Scd latere non ,.otuit, quo.l
noluit occuUari.
codicem
aft ijjne

aliqnaliler raceret manifestnm.

diu subsisleret in liac vita. de ipso recedercL non in crcdulus vcrbis cjus mausit tricimio Al ille Tandcm abinde recc^lens cl usquc in eodem. decubuit migravitquc Lcsnicz h pcrveniens ibidciu cto aniio Domini milledo boc saiculo infra dies in mona^lerio Trcbnisimo ccxxxvii /, sepullus nominc Catl.arma Erat tiua)dam rcumina censi Dci famulam de nationc Prulhcna A", sed per ii)Sam nutrita junclaque masacro levata baptismale et nomine Hoguzlao de trimonialilcr boncsto viro, speciah-ter extitit Sauon.Huic ftcniuia;, quia ipsa futura et ct.am ea, pimUcebat

'>

'

familiaiis

famularis
nmfi '1''*

% muUa

uum
ilUstum

esse

quod pulo non 72 Occurritet aliud mir.acuhim, sed magis ad l)e,, qu, opetegendum silcntio,
gluriam

revolvebat cof,Mtationiipsa Catbarina in suis


';';;;;;7;',;;;;,:.;i3;V"i],ie

scmel

ei

aliqua

ervat.

ratus est,

-velandum

Acx.^t

qua am

^^^^J^V^ ^^^e
cog,^ . mcendo
bus
:
,.

Jsenti
I

suspi,-ans .espondit
h-nstra de ,,ra.se ^_;^J,,^ ^,^ ^,^^^^,,

ex vig,ls et urationocte, utiiisa lieata lledwigis sumni violentia ruissct oppressa, et nibus ratisata

Catbarina

cur .^J^^^^,

occu,,aris,

cum

sis

subito mor,tura?

Quo

prope librum ad lcgeiicccc himeii quo.l accensum vigilans, dorinilanlis lapsun, de madum tenuen.t libriim. Audite nibus ceciilit a,-dens totaliter snper a,-dehat ei ardebat et conmirabilel mi,.abilel Candela libro inhsrens tamen ad to.ins libn^R.gi.udinen. nec

sn|,er ea,n et timor i.Tuit andito expavil mulier ipsius .lonnna. utique in ore .s qnod verbnm

^^

veruni

ess,.t.

Viden.s e,-go
:

eam

sic

vehementer

tu, -

Datam dicebat b, am u,te,,,.,

"

sumebatur Ui'Od a consumcbal ncquc corrunqichal volumen. comperum Demundi familiari dominae ct ab aliis
pedissequis.

,n,dem '-' ^;^- .;;;-%,.ie, fiiiam, qn. mofiham, q,.. mo^ ^.;ci,;i.,s et parics g:

q,a tu Noli Catbarina tr.slari, ," .^-^^^, ,y i,oc tibi


"

7^

iurcttuposteamdece.les..,Mulierb.cnonproccdcn.e temp ,U,m gravida erat, sed,


Dlia,

poslmodum dcvcnil ad notitiam

alio-

rum

laudabilis itominus ul vcrc cunctis osfendatur

majestatis, qui

abignc dam incombustum


Pluribus quoque

miranda potentia custodivit illa^sum quondcvoUe suaj 1'amula; codicem, sicul


cons.rvavit

a P^ ^.grit,,dine va ;o;,ue mater oppressa aute, e U.a Non ro mortaa tenebatur.


.

ut ei

prsdictum

ruerat,

est

d''"' ';;,'!"
'

,,uu,n

rubum ardculem.

valdc n,od,cnm sepultur* pvo eo, quod


corpori
e,ins
p,-o

lc

Oominus hanc

operibus gloriosis mirificavit Sanctam suam in vila i|sius. de


aliis

Jrdevitalispi,-itn,-emansi.e,^j^emv
-ntiel^ Ta.d^
P':'"'"^^" "., ^ r^htu a
>

f ''\^rc,litnr,
,,i,i
,

videlicet sunt cxpressa, v-idcl.cet ,U,us sp,.a ian, aliqua snnt exp..essa, quibus supra jaui ru.t, et quod coran, vinum mutata

j;.

,;;;

quod aqua in l.ri,o subito calcata apparnit,

per '"'''.^";,!,'^,,.""

t scnb,..;^

iv.) A, item traclatudc austcritatc vitaMpsius (cap. minislcrialcm ipsius cxlcrruit quod lux cceiica Virginis nmltos curavit ct quod imagine licalie

^^^^-Z^l^ ^^,
ipsius
i

.^.^piUcns spiritus, mejatis vU,a, qu.


sibi ^'"' d,.votaB "'

que,u

assistcns, .assistcns,

vitam ^'''*'"

et

_lan,^i
,^^,^

Emiu^

rcparavil.
sib.

ilahuit

(cap. V

c/,

ut in tractatu

de orationeejus esl posi-

procuratriccm

U
quEe
in

mult.nu

^"73
Varia prcedu-it.

non solum operatione miriOca, vcrum eliamcognitioneprsclaravaldeadmirabihs


Quia
vcro
exstitit isla

Domunuis propnu D--ndis proprio absenha e.jus,

uuim.i.v.

quoque

r^,,.. Huh^^ ^ Beata iL.awigis

i'^--'^-.^"

.-^^
^

^^^ "

^^^^

^S

.-pdicta,
<^^ ^,.^,,

cum magna
dolor
!

^f comp.ass one

.PJ,f ^"^^bS"'''''l')';'m"n^ a.c


^^.^^^_^^^
'

Sancla

dum

viveret,

ideo posl mira-

bac vita ''"^.

cula

quK

perpetravil in vita sua

bsc

Cbristi fa-

propbcUam

mut; non imn

crito cxplicantur aliqua, U, quibus

Nam

post rcbcem

transilum banct^

',,7/;,,n,..oliavit evenlus. '"g"',' ' ^ anu.s


'

01

DIE DECIMASEPTIMA. 0CT0BRI3.


A

243
At;CTOBE

fa-mina suporvixit, sod


ex hac vita inigravit.

tandem morle subitanea


occidorclur

78 Domino quoque LuthoMo, capellano ct procuralori suo, dicebat ipsa famula Dei
:

Compamcus,
luosque

ANOMYMO
mala procuratoritiionliiiqti/'

filit

ut occisio-

7G Trieiiuio anlequam
cus,
rori
(ilius

nem.

Beata^ ilcdwi^Ms, ipsa nialer


in

dux Ilonricuidam soAdcllioydi


lioc

tior

tibi,

domine
tibi

Luthoble,
inulta

quia

nepos
le

diix

Bulozlnus,

facicl niala,

Cistprciensis Ordinis
dixit
:

Trednilz,
filii

omnes bonis omnibus


indignatus
tU'

spoliabit.

Idcm vcro Lu:

impendenlia.

nomine,

Sis

memor

niei.

quia ox

tholdus, quia lunc in inagna gralia ducis eral, quasi

mundo,
ibit.

nioro in

lccto decuntb)'ntium,

non trans-

vorbo dominae respundebat

Cti-

Cui

dum
:

soror slupensac territa respoufleAbsit

nam
cgo
lao,
i<

vos,

duinina, soinpcr

pacom habcrc

posselis,

ret,

inquiens

doniina, unicus vobis ost,


oi

atqiie nici

bene seinpor

hahoi)iiiius cuiu Bulez-

ideo limotis no forte sic

cvcniat, abjicile hunc


:

timorom

c conlrario ipsa dicobat


,

sed ccrtissime scio

Nontimoo, quod occisionc orcumbet.

A quibus
zasset

aulem

esset

occidendus subticuit
si

liac

domino mco. At illa intuiia eum dixit Ego quidcm pacom habebo, sed tibi evenict, quod jain dixi. Bidem duci Bulczlao, diim adducla fuisscl domina o, sibi matrimoniatitor copulala,
fiiia

pulalur de causa, ne forlo

Tarlarnrurn praeconiloirili

comitis do Anhalt, ct

eam Beata

Iled-

advontum, bomines nimiuni


efTocti

aul pusil-

wigis piiiiio suscipicndo respicorot, stalim praedixit

lanimos
ante

ad

fugffi

convolassont

pra^sidium

lom[nis.
,

Annis

autom tribns cnmplctis, ut


i[isa

praidixeral
in

Tartarica rabics partes Slcsia; invadons

quod a viro sua plurinia ipsam mala perpeti PraHorea quod praefatus Bolozlaus duas, quas habcbal in Trcbniccnsi clauslro germanas soei,

oporlorot.

tantum pra?valuit, ul
sua cl uxore
filii

domina Hcdwigisrum
douiina Auna, pro vi-

roros suas,

Domino

Iraditas. essel violcnter extra-

filia

sui,

tando periculo se ad caslrum, cui Crozna /vocabulum ost, traiisferrct. Rt dum moraretur ibidem,

cturus dc ipso nionaslciio, ip.sa simililcr aule^iuam ficrct enarravit. Et ha;c singula, ut praedixeral, cvcnerunt. Una tamon de abstraclis a clauslro
sororibus (jus, scilicet domina Agnos, ad nionasle-

quadam

nocle vocala socretaria siia, proprio no:

mine dixil ei B jam amisi filium moum. Unicus

Demundis

scire
filius

debes,

quod

rium

meus, qiiem-

admodum
ipsum
in
in

avicula volociler fugiens a

me

recessit,

Ordine vitam finivit. E Quidain, Fridoricus nominc, Sopbia? filius /', apostatiam fra79 Iris Minorit prufessus 1'uerat ubservanliam Ordinis Fratrum
rediit ct in

bac vila de
orat,

cffilero
filius,

non video.

CoIIecto

namqne

exercitu idem

qui patris succossor

domiuio

Tartaris
ii)sis,

procosserat obviam ad
in

Minorum. Sed quia secundum Ruani-'clii veritalfm non omnes qui vocantur a Domino, elocli sunt, iiniiio, quod valdc terribile est, de multo numero
v(jcaIoruin
tur.
ut,

bcllaiidum

cum

fuitque

eodom

praelio
ut

vix pauci eleclionis beneficium sortiunslat,

interremptus,

anno Domini

millesimo

coxli,

qui

linieat

nc forlc cadat,
:

ct

dictum cst in principio, sed cjus interitum nondum rumor ad loca remotiora dolulerat. Doinundis aulcm, consolari vulcns

modo
iinus

caule ambulot, videat

iste Fridericus,

quoquod
Golh-

de ruentibus

esscl

rulurus. Bcala liedwigis


Aiiiia

dominam
dixit
:

ot

vcrbum,
Domina,

ostondit c(uani
linda,

duniiNa

nurii

sua

el
:

quod pulabal cam


s|ioiisione

cx opinione dixisse, veraci recupiciis.


niiiiiiiue

ejus pedissoqua, his vj^rbis. diccndo

Dufilius

rcpellore

mina3 Sopliiae

multnm compalior, quia heu

nuiilius

noudum

vciiit

auiiilum cst de his,

qua3 dicitis, quaiiropler opinionom hanc reliuquite At illa et nolilc \obis credero in bac parte.
>

Ordiejus aposlalando suum, qucm profos.sus est, Qiiod luiser ille. ul priodixcrat nein dereliiiquet.

donuna, oxplclu dcccm annorum curriculo, adiraplevil.

Sic

est,

ut

dixi,

sed cave

summa

cuin diligenfiliam

lia,

ne

alicui
irislis

dclcgas, ut ad iiurum et ad

80 Sort)r Ra/.Iaua.

do

(pia

supcrius

facta

cst

futpnn loron*

ineam

haic relatio
soli

non perlingat.

Pulabat

enim, quia sola

loquebatur infra nocturnum

mcmoria, quadain vice iiurlans iii manica cricium Hedwigira sub chlamydo occultatum, ad Bcalam
inlravit.
"

silcntium in eonclavi, (piod muluffi collalioni ipsarum auscultando nullus boniiiium i:.teresset. Scd

Qnam
filia,

Quare,

doinina inluens rcdiirguil, diccns rcm t(^cum porlas immundam? At

soror
qiiiP

Pinnosa,

in

eodem

requiescens

cubiculo,

iila,

oblita de bcslia, qua; in ojus

manica
coepit,

latuit. ct

dormiro putabatur, colloqui nlium vcrba audijus.scrat.

rocedens
!ia'c

cnm

rubore,

cogitare

illis, ut duinina vit. Tacoiilibus autcm C posl triduum nuntio veiiienle ct divulgante, quod

res esset

immunda. cujus domina


nioiiti

fccissct

qujenam mc-

moriam. Floccurrit
sub
pallio.
ot

ejus

si

fortc displicon-

accideral,

comporlum

ost,

ducom

in

bello

cum

se gestabal tiam habeict de cricio. qucm apud

mulliseudom die, cornefioUs sui fio77 Non solum autem pricnuntiabat inortem leilai maUliam aniiuarum et rerum poricula porum, scd eliam domina praMlicebat. Quadam cnim vice, audiente

quo matcr prajdixerat. corruisse

illnm

slatim rcjiciens ad

dominam
sic

cst rcviTsa. Cuiilladicobiil:

Sic,

filia,

prima

vice debebas

ad

mc

vcniro. Cavc, ne de cselcro

ferashujusmodi rcm deformcm.


81 Juliana, soror

Bolczlao Anna, nuru sua, dc uopote suo duce vucjusdom duminse, tunc abscntc, dulorosis filio quanta Vie, vdt libi, Bolczlae, cibus loquebalur IIoc utique mala tu adhuc inferes terra^ tiue quod quidiim declaadimpleluni fuit, secun.lum quando idcm dux liolezlaus alienavit clavom
>^'.
:
!
i.

domus

Trebnicensis.

quadam

Canonizandum
S.

cborum ad porsolvendas die dalo signo vcnioudi ad ne toinlaudosdivinas, veh.ci propernbat inco.^su,
pus congruum intrandi nogligcret
et

SUiniiUium

prtPfidet,

sic

accolc-

rnndol(.cumquomdam
ma'i
ubi nunc
allare
,

in ecclesia .sancli Bartholo-

beali

Stanizlai

Marlyris et

rant,

terrjp,

castrum
et

vidolicet
iior

ot

lcrrilorium

num

I,,

dum

multa, qu;e suis ipsa;

Lcbusamovil tcm-

eiiiscopi

ost pusilum

[.crlransivit,

nulla

ibidom

facla si)eciali

rcvcrcntia. quia ncc

causam faciondi
sic

rerum, scd poribus pra^lia, non tantum perdilionis quam jduribus causa niortis. rnde cliam cxlilit
,p.asi

scicbat
illo fuiTt

adliuc locus ciim nullo voncralionis tilulo


spocialitcr insi^nitus.

Ipsnm ergo

acce-

sumpsiscNordio dominationis ejus, cum proplcr mala slapriiicipatum, scl in torra Slosia^ (pioniam per lim suborla inc<"pit popuhis goracre, ot in coemolorio iNovi ipsius excrcitum in ecclesia poriorunl incondio Fori promiscui sexus bomincs ipsius el alia plura pericula per
iii

oiquc locum .^stondons lerantem domina rcvocavit locus isle cuidam magno dicotial: FiHa .biliana! landcm conSancto dcpulatus esl, in cujus honore pereo nltaro. unde hic, ipiotics strucrolur in ne exbiberc rcvorontiain pigritcris. transieris,

circilcroctingonti,

Dum auU^m hsc


liim

contityrannidem in Polonia diversis temporibus

jam dictam

ipsa diccrel, et docorot, non sosororcm Julianam s(^d ctiam dosibi

minani Calharinam

familiarcm pedissequam,
nihil

gerunt.

"

VITA
244

R.

HF.DWIGIS

\WVM.
,

'"""""' ""

.,,nliriliT

poslnlavit.

Quod

pprci-

,,,na-)lmcdeoanonizationcSancliaudiU.mluo^
AUCTOHE

\^ picntes sororcs,

n nn..n . Plu,

mmn

con.ur!.a,a. fn<^,^^^^ ^,^,j,,^_^,j_

AKOSVMO

;sr"s;.-:;.;.
est,

'

""

-''"!'"' sisno ips.s teinpus approp.nqnaroi appropinqnarol ei

-'-'.

,,p
j

i,ac

vila miKi'an(li,

quod ab ipsa fuerat

iuoi.lu"tatuiii.

suporvacuc hoc

ft

piditfeqfia

tem

ac ul aui'um lilaio r piiediccns oidein,


fiorol
ntilis

(le

quod
.sibi

in

f.iluro.

consilio doniiuic,
lenlis,

^'i'^'"";""^;^"i;;;s vloil.ns, rol,us suis

no

.am polendo
I'.-.-clerea

conouti.is
in

cor.la nostra,

cum
s>-

r:s'^:;:i>is=~^^

"n

s
'

sana, nec ulla

vdns apparoant n.ort.s


.

. a

hT,.'

nisi
:

nec nictnatuv. de ipsius porioulo


.

langncnli a.it.dolo tal. soo,n,rCn.


.lla

pomlit

Scio, Adoll.oydis

chanss.ma

sc.o

auod
sed

ilasit
est

convent
darel.
mortem proprtampradtcil.

odisson Ecclesi^ tu bone m,.roni te quod circa .sta cons,dorare aliquid. unct.on.s saoraextremae
ot

C,m enim

i..no,'aro,

,-evolanto

sil.,

uo,,"o,

u,... .,...-..^.--^

; anna,n, scro gavanlem multis dofocUonibus d U,le q..ada, v,oe. p,.oxin,o deponondam.
iliarii.us suis,

quod corporis

su.

-^^^^^
,,

in,.odam incoliimis.
'^'1
'

tlopniai.or

lai,..^.

=..o.-

,,

,i,eo,

quod

invalesco,,,.

ns ,nr'm,taan.K.Uun, sa-

^'

.Uud ;,,Hbus non possim tuno


^,,,^,,,,;^,,,,

f,,,,,,.,,

suscpere, ut
,,

Sua^dam
U.isa,

nobilis

et

hones.a

.a.nnna,

-"n^^ivon s^et
"

qnan, ipsa non modicu

.bgol.al,

'i^u ^
'
,

!,. debenti
,,^,

d o.,
,da,n
,

vicem '^ ut .lilootioni ojus co.npcsolatio ejus post n>o,^am po.i.aquo dispono,-ot vocav^ u,n ad p,'opria ro.Hre

"pen"^^"-

P^
'''

,..0

'^"

'

et

"^"'

ea

n,idiloo.a,adn,oaocede oldixit:.Myleisa, ,,soipoosouU,mo,-is,noi.l)icoonimb,.qnoi. e me ,n hac mort nos,4uam ex n,,c ,.ocesse,-is,


vila

Si
vihus

^^

l.ominnm propo,.a,o. .nuno.aque fu,t erg.. ejns desidorio lcmpus .n lectum post non lon,um s,oramo.m hoo poslmoa.l

" irFactJm hoc potius ad,ni,abilo quam i:Vact;mhocpotiusad,ni,abi.oqm


.,ibui.

,,

Uonem ofRoaoiam

,bilorooilatr,cuispi,-itusUom,n,porr<|veasancta devo,.t snper quo

de cslero non vidobis.


accopto a domina

.,

Iland

dnbmm
noc

illa

nons

osculo,

abi.t,

eam

"r am
rati"ari,

ve
filia

cfecumbere ^-V^.^^^^^o Irebnipsius, lunc abbatissa

,...
dens agnoscit

anio,io vidit,

roiTonta
qvare adrocat

dom.na quia cito post ejus discessum docodens in paoe quiovit. a!"rit,.io
p,..noscens dissoluor,o p,.ophetico

"y^Sirilu
tionom
sui

s.ricleprohibiton,.o,issoro,-,buselaUts s aut ne ipsan, ?.-a,-e,U ::;;^ ministrantibus, s,m quibsou,nuo. Pan"'"'

,^
,-t

^delm
miilam,

stbi

fa-

,n.ell,corpo.is imminere, ct v.cnam transe mnndo ex hoc gons infirmi.a.om, de qna m.sso nnnt, a.ll,otamen sana oxistons, dobcbal, Catha,-,nam, pa.r, venire jussil ad se dom.nam

--Jll-^-^J^aUbus ''P^"" '., ^1 per inspiiationem d.vnam


;,,^*;",
^

''^_^

J'

,;',,

uon

didioit

noo audivil

m
,-

^^^'

intrantos,

qnos

avorsa ,iaces fa-

^^''""^;;

suan, suporius mon,o,-atam,


,i,u,

ma ans

o, p,.r

,.

ipsornn, ol.am ,,.,,;pra,senUam quoque Unde pos. .nsnl.um ";";";'

sod cto ven.ens , fidoUs a.g,it,line dosorvot. II a, ut in immi,.nti saad miiste,-im ,lo,nuc, vornula, fos.inabat n,llonus inveniens, remansil
t mo,an,

non

la,:e,-ot,

^^
^

iicabat.

"^,,'^,"'"^,,,,.,,,

,,

claustrum

sororibus, ad

^^^'^^^"
^'^'"'1

nam tamon eam

um '"^
^
,',''

poslmo,,^6^ Woncezlauam, roditu a,lhuc ,,;,, rio.issam, de cu.ius


^^jj
^

apud q..amda, .!,M'essa Qna.lam v6,-o die, cmn do,ia vidit Ires da.mones fuissel cameram, ipsa Ca.harina ^tepitu facto m ,psam

se.iule nms.,'av,t. ipsam. eique in on,ibus

"'^^'',',''';;
"'^'
''

^^V
^.

P,a.t,.,-ea

don,i! oustodi.ntes

ti,otes ; 3.g,.i,ino,

ne forte

"^"
lunc
^^

'",

inhumana
don.in:,,,,

eir,gie.

maximo

qua^

rus su^B, ;'\^,,,i, ,|,ina; A*, fratrem ,.egcm Bol.omi*, , ^,


^

,^^
.,.

y,,,,,,,n^

ipsius celor.tor

irrnontos et

ean,

aUocter
:

(^age

es

audivilque

eoscum

furore dicen.os

(,l,.ro

.am
sus-

sanola es? qa,-e tot sanc,i,aus


risv

oponbus

..ocnpa

'"J ^^ l.m
ro,

^,^

,..,

dicons

Nohte
g,
:

'" """ llasorgod.Tmonumpugnaset impolus


cum

,,,,0 ^,,,^,,^,,^ ^^,^^^ ^^^^.^^^ ^^^^^^^^^^

ad filiam tneam
^,^^,,.,,,

tinpns,

nicns eos

so muliTuioreque si^-uaculo Crucis dum dc loco ai.'onis illipsa evasit. Et

,-..versa r..is^'-. [).., aut.M,, sic f'acu.m ost.

diceljat

eeicdorelur devola famula, bencdicUonem Ix ei.m.' comiaiiens muUi|dicabaL signum pusl tcrgum .jus Crucis

dominae scqucns

vosti-

mo.TC

Duminisuper eam,
sspius faciendo.
libusoculis, facie

Quod quidem <lnmina, corporaaulcm aversa, non vidit, virluiem


:

domus dns a>",-itdinis, eam sciUcct et Benedi.:ta, P^nosa


sororcs
visilandi.

Nnn.quid non dixi non dccederem ? in s.c decumben tc 87 Eodcn .cmporc. ea

vobis, quod an.e rod.tum

fiha;

lec

,,Tm-M''f
^^^^^^^^

^^^^_

T,.ebn.oens,s

adie,-ut g,^aUa

Ipsa voro,

dum Pinnosam P'P^^'J^.


manu
fonobal,

senli(nsCrucis(:tirisli,re!.;irans se dixil rina hoc mc sigiio se^nper consi^'na.

Catlia

slentom

fui.sset

intuita, vonlilabi^o

parvo de paUn.s

Mirandam
Douunica

cnim habet cHicaciam signum


Passione.
fi

istud ex

mcro

oico

'inungt c

cuuu.

tndiucm,

^^ TfUipore quodam, priusquam inciderel aegrivocato ad in qua tauuMi v\ morliia luit,

-^" huc absque '"="'"; Tu, quod dicens \ade ne!:a,.c non expedit. ,bba.is,sa! iam si velis peUlaqne et qua-e ergo'.tvei.m p,.o nogligentia mo cum volueris, eve|; .'^^^^ obtenla licenUa ad i.lunmn.i abb.,ssam
:

toZ. quod

tunc

.e

e..m

qucm pro se fralre Malthco Cislerciensis Ordiuis, unctionis sacraconfessore tunc habuil, extremie

Obstnpuil soror el -p.amvis

do,n,ns ''-"l''^^ Umeret, mandalum tan.on

^'

DIE BECIMASEPTiMA. OCTOBRIS.


L".
vorat, accusa.,do
Jf,

245
Beali liarlhoiuniaei

iK

I-

.^Mn

nnnfi tiPrnpir.i-

in ccdesia

namque

coram jam

KCCTORB

ANONYMO

^J^f

.^^

'""""^""i::" vnilum aS n ab c.n.lo averUTat


.

ir
osUo,
vi.lit,
:

,m

na ja-

iu,u,a.lian,, o.,ru,u <,u,.uc ""^ i lUil Mll m'vi uui iiiiinituli .ui, quoru,,, amau.
) 1

nec PinnoMm ec Piuuusim


prajsonl.-m
t:i:

scqui soqui

voluit vo.uit

iiumiliter ha.uili^r

scinilluram, sopuitura.u, quia


</
:

novcrat uoverat

Du..iinum

ilixissc in

Euangelio

NiM

etliciaiuini
>

venienlem carnaiibus oculis


,en coi^^novil in spiriln
,.

et

i.ni>roperans ei Hixit
!

sicut parviili

nun

iiitrahilis in
:

regnum cfciurum.
lieali

Onlinis tui. egredere Rsrr<lere pr^varicatrix in-lnl:.-nl.am. proci.ions petivit ab ipsa


..

Dumautem

(ilia

diceret

Antc ailare
sc|)uleruni

Petri

ilia

OiuT slatim in.iuig.Mis ei Mil al)squ.^ licntia lacias,


obclicnlic-e s;inctci^
,oniai>percatn
./. ddegii,

tlicel)at

Amo<lo,

lilid,

ut le, mater, collocabimus, pjr ante ucuios habcamus,

luum scmiilu-

illa

prophelico

cum

valdc merilorium

sit

strata spirilu dixit:

liuc

si

fcceritis pccnilclnt vos

ju-um.

in bi-evi

88

Uum

ipsa Dci lamula

jam

in ilia,

de qua mor-

inca proptcr gravamina, quie vohis ihi cx Et sieut ipsa wrsdixcrat superveniont sepuUura.

ij^(.st^

soror ae-ritudiac laborarel, Eugenia,

Trcbniccnsis,
ilonio
(iixit:

ixcrmanam snam,

quam

domus eadcm

siccvenit, nain

surores,

ex multitu.line
rc<iuii"

homiuum
sua sa^iuus

scpulcrum ejus vi>ilantium, in


perlurbantur.
irradiali..iiibus

vocans liabuit, pio|)rio numinc et Online eamus ut islam Sanctam Soror Gaudentia!

Sie

ista

fclix

ct

hcala

divm.s

illuslrata .le

fuluris contingentii)US

ad iectumque visilemus du.ninam mati-em noslram, hujus superv.MUenlis vi^Mlias obseripsius noclis qui.le.n hbenler vemus. Atilla rrspondit Hoc limeo enim, si co.-am facerem, sed non priESumo, impropecomparuei'o, quod mea mihi pcccata
:

dcterminata.n veritalcm
Pihus occultatam.

Quod
non

edocuit ab humanis senenim per invesligationcm


poluit,

humanam

seiri

lux

vera,

cui

familiaris cxtitit. ci

dctcxit,

quamvis non omnia


intei-ius

oa
et

ret
'

r.n-itavit ul sorori Pinnusie ciiii>am reprchen.iit Razlau.un soroi-em ut

umhedientis,
j.ro
..

ir.-adiata vulgaret exlcrius, quffi divina luee ipsius, lilia quoq.ic, Abhatissa cognusccbat. cavebat, ne discrete poterat prohibendo

quantum
sibi

bestia,
li

quam
dictum
in

lalenter porlavit
est

sub clilamy.ie,
dictincliunc,

ut

manifr>tata revelaiido

aliis,

pivEcipue in a^gia-

sui.i-a

hac cadem
de

oclava

tudinc gravaretur.

scilicet

proxiinu

prffic-denti capilulo

de pruno

secundo tractatur u. el nundecinio exrusalioncm liugenia non a.inuttens, Hanc aulem Gaudentiam, ut .ma sua tantlem in^tantia devicit Prucedentes iiiilur secumati dominam properaret. domina usfpic ad donium, in (pia langucns
capitulo
pariler
jacuit,

ANNOTATA.
a Hnjus
certe

pervenerunt,
veru

uhi

I5ugenia

introgrcdiens,

Cisterriemis
pellati,

nominis clamtrum nu.spiam reperl: JonQeUnus in Notitia ahbatlarum Ordinis non mennnit monnslerii. Ouenzko apaliquatcneque aliud occurrii nomen, quod

Gaudentia

pavefaeta stans

ad

ost.nm

foris

visu nec auditu pcrremansit. Mirabilc corte, ncc quse exterius metus ceperal de illius adventu,

nus consonai. b Marc. IX. 22.


c

causa subsliterat, scd spiritu dixitci.qua^ingressa iuit soro.-i


etGaudenliifi, quai stat
foris

hoc
:

pr^noscens,

Euge.na vade

parle

l)ei
..

et

mea

aute came.'am <Iic ex Tu hiPc et ilia eommisisti pec-

Da Cange Vo Baco dicit hac voce ustulaius et sahtuset denotari pwcus saginatus, pernam Eodem sensu adhdjeiur nctaonem aut
aallicr. et

promiscue

cata

expi'imensdclicta,inquibusipsaotlenderat,
cito recurre

umie

ad

lamcntum

paMntentiffi et
..

delictorum abster-e. nuas cuntraxisti maculas pcr dominam unperaFecit Eugcnia, ut ei fuerat nunliam, niux ut lum, Gaudentia vero suscipiens non modicum perle.audivitsibi dctegi vcritale.n,
rita sic
ivit.

Bache. Awjlirr, germanice vero dicdur seuut Siqudemi.steNicolaus ad Wirhensem, d qentem prrtweat, Bohemi scrihunt, Wrbnensem anifestum cujusaniiquitalcm lavdat Heneiius[\),

regionis (a milias estetiam illustrissimas obno.rias fuisse. Cxterum ramili^: ratione scrvitU aniiquiiate difjiciie secei'nitur,utrum

prmcipah

dclevit otTendicula, et et per confessiu.icm

iam rcmota adjectitia U^c nomini proprio


in

hcum

oriyims an
_

su.-dilus enmndata a peccaturu.uquH pustmodum ad duminam iut.-mvit quotics vuluit

hhcra,

vero qentis indicent.


e Hodie Lahn,
in districtu

Ligyiicensi,

cirrulo

Leobergensi.
f
ir

^^89 hivalcscente sensim infirmitale,

dumina Gcrejus

Secundumnostramdivi^ionemcapite

IV n. .J.

rrZ,i".

trums,

abt,at,s.a

T,-ebuia.usis

lilia

ab ip^
.1

Amid nos

capite iv

nuu.

48.

sciscital,.atu,.,

ubi eligeret sepultuiMm.

a,

qus

i;,m

<lu,lum

oiunem fugerat
. -

respoudit: Ute tate sincera respoudif.

lu

pompam, ex humilicommuni c<BmeterK> comu.uni ccemelcr.o


iu
lioc

nam
^.

l^Esthicconfusiosivepersonarumsu^elocorum: Cro.mT, Ikirbatus non Liss^, sed


Hcnricus

nuemlocumetiamdesignantvariantescctioneshu/0/0.0.,, (2) ^;';. *'X;C< /.'-.^^' C/.-ou,. niS Vtl<T, UUtei', ii.^ '"' .ufer.o..es par.t. iuferio,-es parle.^ (He.^ricus) ad -^ priuceps fHenricu^) nse pius ^^_.^^^^^^
.

n.m co,vsepeliri desidero. Filian, loco eapitul. soro,um sentienleui intelligens, in cmIn hoc quoque non petivit supplicilcrsepeliri.

autcm

<

,.inc

scntiente

lilia,

sed diocUe

In ecel,.s.a

t.

ma-

'nne.

ler. in patris

mei sepulco pon,Mnus, te me humari in etcles.a, contcstor , Si opor.et tumulo pat.as tu., perDrum et obsecn., filia. ut in aunis ,lisjuuc,a f'; "O" ";
a
c..,ius

d.ctbat^

Tnbnia
;

in Crosna beatum v.l<e nalus sui p.-ofe.aus, sole.une ,non.al.uu, .n adept..s, ad rcenobium anno Dom,n, mccxxv...

sepelien,lus

tho,o pluribas

,no Nolo eu.m couju,,., loces corpus meum. amore, .p.autum ad thomorlua, a qu(. tastitatis e,Uiti sepa,.aU. . D.ce um, d'um 'v.ve,.em, diu mater, cm '.!>" '''"^ ^^-^ vcro filia: . Te ergo, ,eo,ef.ciamtumulari, ''''V<f^'-'^"Z n m. in scpulcro, sed habe..e volo consorlium in

tu

naclus est (3). Wuhensi sepulluram pcrpcram nodi^imu. a bio.jrapho slpra

mTZ^

iuctus^cst.

Hen,io>, BoU.lau. Ast pater dicti

.scu

I.c0nic. oO.it et in

monastcr,o

tnriannum llem-icicmortuaU-m h^iCommentarii prxvn


k

uL

Num

dmmus Henn-

cum Barhatum armis

ct ccisilio

suppetms tulme

Conrado Mazov,ensi ;at^.c hac contra Pruthcnos

ecclesia

mc

decreverit.s sepehre,

-^'

;''

llcnricu. secum ^casionc rrrisimiliter Cacaplivos, inter <,nostumth.rc dedu.rit aiuiuot Pruthena, anciila dala S. Hedwigi.

uMuun

BcatiJohannisKuangehstaMUe.consulo,
n n 439 U. p. ^Jy-

sepel.te.

Iharina

(1)

S lesiogr..

l.

, -

^-' C2)

SleDzel.Scri[)it..t. I.p. .1.

Crosna,

VITA
246
I

S.

HEDWIGIS VIDU-EpTilibuP

eam

aiKHvit (iiccntcin

Krossen, , Crosna, hodie

rfi^'-'.'
circw/i
.,

ANdNVMO

.^ furtensiad furtensi ad

Fm,/nn Viadr Iw('""".

<,<( "/

^'-- n'^^ri.n'Zina "^t cog.wmmis,


t^ue ideo
lcna,

nioa Sancta

Mana Ma....

bancta

(.aui

,;,_

Sancla Thocla, Sancla Urs^nclas, qnarum ,j

contpritiina est Gc-

,e/.

nrtqHU^ 6>ui s. Crudrlis

tem

cl

quantnn, a

^
^^^

P
^^^__^.^^^^ ^^^^^^_
",,i,

Territoriura

^^to..."' Ubu.

^^^^

conjc-tncas l""'"''

^'

'

,!,(

i,|,

cnm

lucn

''rt'l:i^s-Z:C^t'Z.ic.

..>-./..

al^scessit.

^^_^^^^

^,

,^^,,
lur;

;;Flectile
li

genua
.

et .atc.

Interrogantibus anlem

al

,-espn,U.n,lo l.oe d.l,e,^ent ? ea, cur race,-o

'!

in lum

Nun,qni,l non vi.lctis


et

Sanctam Mar.am
;

riaUnan,

Sa,-la,n

Catha,-inam

Quem-

;;n't;rSanetnmMar.,emomin...t,cn^us ab e. u m erat, inusitalnm


vocabulum. quia memo^^ia lapsnm fuit
,

mcra

itteras ipnoravit,

son.r l),',,,.et .na.xime qu.a non.en ilU,d ,^el,nere non


el

^SLerpre^<^r.
^l^eriZappa.,
in

gaHu-a Inde dericainr vor roslerm.vero

Suit 80 Doniinus eleclam per Sanclo,^m fnilatu,n doloribus

dilcclam

snam

m
E

re.juen Uam

el.^-alcrn e.orna,,

camitiurn

desinit, sifjnificat.

en,lnd.^ansfer,.et eam ad p re ivavil, priusquan, fatigaUo.obus ,.,|ns Cu.n a.,tem n m ga..liorum a ot cam absolver,.

,Egi..^s num.

80

ro....cvH.n^

rr^vn dc

nnm

vellet

Deus

in.pone,-,.

i^rpcnso S. Iledwigi, admiimtrando. Sacram rnto, solis infirmis


t

^M^

ut videOalnr sana. hoo

diuturnmn fv^sse morfn.r,, \M^s\^%sirjuider,ijamabiennioomms larta-

Et

hoo texiu

li^inet

carn.s .n abvssum nsiusian.lissiniam do orgaslulo ubi R.^gems upremum sle.^na. uanstuliUlar.laUs, Cbristum, p.^o c.ju
Tt

abo,..,

quom tamen non

sensit

p.^.-e

amore, an,n,am

lominum noslrum Jesum


,e..un,

,;,.

mundi

et

omnem

.nalun. sa^uh

d
.-.

Znales tam
u
Scilicel

lo^ujo

temiore

m\-mX
W 8/

oOs,ue

conlempsil, iu
tis

quem

c..edidil, .1"'",'"''^;^;.,'^^

vi,lebit

sa-culo,um. oculis in sa!cula


e.x

ans..t

videt

exulasse. necessilatc ex inonasteno nos Vits num. 80 apud

aulem Boata lledwigis

hoc mundo anno Dom,n.

de Conrado Lormitur Gnlrudls abbatissa /ra^vur.. 56. Coinmentarii Crispo, vlirclatnm e.st sr>in.ltvs Henricus 11, altcr Gertrudisfrater,

c.rca Idibus mensis Oclob,..s. ,illcsin,o ccxL,n e ulbiuo ho,.a. qua soU a ut illa hoi-an. vespo,a,um,
fuit

U.

Nain

\incentn, //'. ^W'templo S. Jacobi.post S. Cominenlarii prsoiinun'. H. \ionnn, ut dia-hnvs


fuit in

reflci,

n^bilis

quoU.liauo j,.jnnio corpo,aUlor '^^\'^J"''> ccel. el ad .nU.n.trasfer,ctur ad delicas omn.bus sabbalum cuni Sanclis
.e.iuio.

V MaU/i.xviii.3

"SC^e
De
Miracvlis fa-

vero

jam

exanin.ato,

,.um

more
do.i,us

in jTiorte corj.w
StiTtf.ffi $iilrii-

Cap.
ctis

mi.

tcmpore morlis S. Ued-

Wenz.^slaua, pr.or.ssa clausli^alinm doraina so..oribus al.qu.bus T,^ebnicensis, aeoodens cum ipsa Beala abluere corpus disposuit, du,.issimum a.l '^'-'^''"\"" ve.ila cst habere Qu.bus ,lun do pilis ..q,.orum contortam.

detcU:

"._'_
,

el

mn-,m

^udata

fuisfel,

U..U,..

glo,-ia.

-^-

wtgis.
fn m^ritvdine

anpa|.ere in ipsa.

Nam

color corponsojus, q

'--^
.

ex

a variiK

sunialitmcm
debLMvl a
ipse Drus
pra'lu.lia

quo post con;ipropinqiianlo vero tcrmino, in IJoala Uodwigis laborum l)onorum Domino
ci
illius

P^ castiga.ione U^l^uenti j,iu..io et qibusd,in, supti c..ocous, cutisque ips.us erat scu cnpus e,,us quod rugationib..s .ot,que
'

-."l"'-;

Klont;^""'
ffilerniE

l'trcii)cre

fructum,

jueuu.litalis

quiodam
IffiU-

ducta aduslumcaumatoacalgo,e,,<tn.tol,a^.lool,nab.,tad o.ul.s aspicionl.um on,nium in


i.,.edinem,
v,dnli

suis ostendobal consolalionibur^qui: Con" nc propbolicum illud ncabat animamcjus, in pcccaa ocuUs incis. solatio abscondita esl ab vcniUatum, in ea loribus a scculo migranlibus i.amqnc ad ipsam sui.ernaj baborct. Mitlebat
:
>

tare .andorom.

lucisque rep,^aese.inix s,,l,ndoscc,e cccpit glauInsu|,er ,,rius ex infirmilate

cam,

in

morle

\e|.o

rub,,-e

perfusas

locum

palriiE civos, qui,

ulpnte

jam

oxperti, i>lonius

cam
in-

posscnt

civium illurl inollabilo couslruere ipsamque ad paratuni ei.im diei Nalivitavivium invitare. In soUnniitato
de
lis

jucuu.Utalc

supornorum

qnasi qna.dan, nulla babens. I>edes signa morlui l,on,i,)is imago lunc uU :; i,fsius, prius Uequ..n.or sq.,alli alba sign.f.ca.is cunc... d

xhibens

albo.c.ilom lacons ot ^.^onas inlnon Ubu ac ruUlantia labia pulel.er,-ima vnleba u

"

lac

il,di

coreba.,tur,

U:,,eh,,i,,so.a,.,uod.,,ntu.aUonedivinamu^.n-;
p,^essur,s jan, dis tunsionibus- et

Bcala! Vir^iiiis
ci

b.

omiiibus sororibus

et

aiiis,

quae

aegrotanli
vel

ncndum
sola

ad

minislrabant oyressis ad oonciauscullandi.m canlicum vcsporarum,


ejus palrina,

f^ scc...aque forot ,""^'' inoc.tia.> .ofo.mala .^ poss.denda. Innc cUa.n a..e,nalit.'r


morlali.a.is

'"',",;

Calharina.

remansorat apud
et

,0 prius du,

viv,.r..|

ahscondc,.al

cum summa

eam.

Quie

vidil

quosdam

liomines

porso-

nas, luce

fulgentes, ad ipsam dominaiu ingredicn-

d!bgen.ia'...sig..ian.oril..,ia.calliscUcet,n^s a c. genibusapparebanlelaperlius Iractabanlu.

(1) Slentel. SiTipU..

i- 1,

p.

W-

cumslanlibus

DIK DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


cumslanlibiis focminis, in admirationemque aspicienlcs vcrtchaiit ct jubiliim,
lenli

247
AUCTOnK
ANO.HTliO

dum

in

t:im

cxccl-

foemina

ccrnchanl signacnla

lam cxccssivi
Eranl enim, ut

fervoris in scrvitio

summi

re^'is.

testabatur soror Jiiltha, (pKC pricscnlialitcr vldcrat, csscnl calli pra?dicti adco mat^^ni, ul duobus pugnis
ffiquales et

ibidom postmoqno lcgcbatur caput Sancla% dcponcrct cl alio supcrposilo vclamine jani dicliim caput vdarct. Ipsum enim velamen, quod rcmovcri jubclKU cxtiteral SanctaD Elizabcth

niconsis, dixit sorori Wencezlavae,

dum

priorissae,

ul vclamcMi,

SUBiEQUAU-

/;

cujtis

Sancla

!Icdwif.MS

niaterlcra

fuiTal ct

ideo

unus alteri superposilus fuit. In calloquoquc duritic vidcbanlur tunc rupturae et rum quirdam cavcriiukc pulvcre arenoso rcpletir. Nam in oratioiie gcnua cjus nuda, nudo imprcssa siepius
pavimcnlo,
dc

ipsa Hcala ilUid qtu)ad vixit, in

magna revcrcntia babuit, ob cjusquc aniorcm ipsum studiosius conservavit. Pro hac eliam

prncnl dubio
v[

causa

|)rie-

dicta cjus

lilia.

ul cl

malris

matcrtciie

mcmo-

humo

arcnulas hauscrant,

quas,

intra rimulas scissurarum rece|)tas,


calii prcefati cvidcntitis

adhuc lenchant
supcr
ferc-

prominentcs.
et

niom
,n/T"(rt

Mcaiia ah

0:J

Loto autem

corporc

aplalo

riam in illo vclaminc confoveret ac juije dilcclionis memorlaie non amitteret, diclum velamen voluit rcscrvare. Accedcns cri^^o soror ad fcretrum et perficere mandatuin abbatisste fcstinaiis revelata_
.

rliniui-.

trum, ut dcccbat, sororcs


^.y,^,

domus Trcbnicensis mox


dcsidcrio cl animi avidi-

que
dc

mafni

inagiio

accuri'cnt('s

facic Sanclae, vidit eam ore aperto jacentem, ipsoquc ore scnsit odorcm suavissimum cma"

tatc,

quffivis,

qiiod

pnlcrat,

dc

Rcliquiis caperc
alise

nantcm. " Corpus quoquc ipsius, quod


rem, tunc
tunc
vitiit

prius

dum
.

corporis

rapiobat.

Aliai
,

luimfiuc disitorum,

ablucrctur lacleum seu nivcum representabal colo-

pedicanim ejus ungues

qu?cdam

vcro

capillos

multo ampliori candore pcrfusum.


relucere.

sancti capilis pr;ecidcl)ant.

Tandem cum
triduo

sollcmni-

Et sic dos claritalis stolaquc glorite videbatur in ea

tate dcbita tbcsaurus ille in;estiinabilis

ad eccleinscpul-

quodammodo

siam deporlalus ibidem


tus,

remaiisit

cunctisquc laudantibus
II

vigilaniibus juxta corpus et orantibus multis Dcum supcr omnibus, quae


ct

ANNOTAT.V.
B
a Osce
nis
flic

vidcrant
sepulto

audicrant ct

qus

facicbal,

adhuc non
xiir, 14.

corpore,

clementia divina

magnalia per

mcrila Sanctse
Trcbiiiccnsis,

suae.

OuaHiam namqtic soror domus


noiiiini\
inflatain

b Celfhratur festuiii .\atlrHalis B. Maris'


VIII

Vin/l-

Juttlia

manuiii habcns cx
ct

Seplfiiihris

obiit

autcm

S.

Hedwigis

miniitione

pcriculose

lividam,

dtim

diew

Oclohris.
L.

aliud non habcrct rcmcdiura, IJcatic

llcdwigis pa-

c Festuin

^fatUuri Apostoli inc dit in

dion
le-

trocinium invocabal, spcrans ejus mcritis a periculo liberari. Accedens crgo cuin nducia inanum

XXI Septeinhris.

/i/rc

rrrha de.mmpta sunt ex responsorioMU

infirmam

corpori sancto, in

fcrclro posilo, quanto

ctionis de

Comniuni non Virginuni Breviarii Bo-

potcrat vicinius applicabat.


et ciliciuin, in (pio

Dum aulcm

appropin-

mani.
c Soiini>(Tsherg'us varios a/fert (1), f/ui dicunt

involutum corptis jaccquasset attingcrcl, fragranliamodorisscnsit mirabilem bat et subito manus sua reccpit plcnariam sanitatem.
(ilia

S. Ilcdwigcm

vii

Oclobris

obiis.se,

terrse ve.ro

aian-

datam

titi

9i Martha,

soror

domus

Trcbniccnsis, dcsiccapatiebatur. Ex

xv ejusdem mensis : sed perperam; namantiquiores in Idus Oct^bris conseittiunt.r/uum


fuisse

lionem

oris, linguae ct pcrtoris

qua

dicunt Sa/wtam

illa die transiis.se

ex hoc mundo,

ariditate

continue tantam sustinuit sitim duobus annis et amplius, qiiod multolics dum malulinum bibere oportebat. Rt aiiquotics pulsar(!tur, eam non occurrcrct aliud ad bibcndum, ecclcsiam

quibus verbis 7ion inJiumationem, sed ohitum indicarc dicendi sunt. Cfr dicta Commentarii pnTvii
nurn. 81.
f

dum

Iu

cnumera ndis monument is S


mentio
i-stius
(2).

EUsn/jctlhV Tfnt-

bibiintrans, aquam benediclam bibebal. Pro qua eam raurmurabant contra cxlraordinaria lione culpabatur sorores ct pcr abbatissain in capilulo

rimjicse onUtlitur
titulo sacri

velaminis, duplici

consuctudine diccnlem, quia vitium hoc potius cx inpcrversa procedcrel, quam ci ex aegritudine si vclC lisrcrct, idco pcr abslincnliam ilUid benc, incxUnlet,ase rcpcllercl. Ipsa autcm sili quasi publicc et guibili fatigata, qiiamvis vcrccunde, dcfecorrcpla, corrigere iion potuit hunc
occultc

(]^^p^

yj[|^

[)^

mimCUliS pOSt
U^^.nlnl^ Hedtvigis.
K.n.orum mor""'"''rtd

,,,^,.,^,

^ mortem S.

clum, qui

ci

non, ut opinabanlur

alii,

cx pravse

consuetudinis, scd ex morbi vitio iMuercbat. Cum vero corpus


in dic defunclionislotuin, ut

et passionis
Bi^atiE

jam

diclae

JNc

autrm

virlus illius inc-e^Iimabilis margaritae

IMwigis
dcferre-

ct pretiosiias thcsauri abscondili in

agro

sciuilcri

'>'""
t,e:f
>".

pra^diciltir,

tur

ad

ccclcsiam,

soror Marlha,

palicns dictam

ignoraretur ab hominibus, Dominus cam dignalus manifeslara. Nam csl virtutis suae potcntia facerc

tumulnm

Mo(lwif;>
:

oliteitUf

sitim, ad

locnm ablutionis coniidentcr accessit, ct immerito prJESUde racrilis Sanctic^ Hcdwigis non modo Domens, orationcm fccit, diccns hoc u .... rac ab ista pasmea, BeaU. lio.lwig.s, .uc-ra mina raea. Bcata Hcdwigis. libcra pal.or ral.one ,t sione el ab i.nproperio, quod .acces,.,t ad .o.nplela 0,-atione .
:

corpore
Bcata

cum

d(M-enti

cclcbritale

sepulto

mox

Ilcdwigis [iluribus el niagnis ca^pit cnrucum devotionc scarc miracuUs quibus ndclcs suos, au.vilinm invocantes, longe lateque ipsius SancU-e

' ,.,;,,
""^';^^

,,^1,, salvaloris. secu.ulum quod ^^^' ,.,,,,, ,ellaulur c,.,o,


ir,r.nis

qua.n aua,n

suslin,.o.

pelvi,n plcnani a<p,a, in Letu,n, quan. invenlt

qua

lotu.

.uca, ui,u,
ei

;"J^^^^'3f ,, ..^, '^^-^.Z:^.


lo.,

sanitati restilutis. Se-

^
uarJ,
,le

j^

bus cunctis, jam funo.r u,t ^"^,.0 releva.a .c collum ac ,ttur suun,. et mo.-d>nalam de cquod nullam innaturalem aut
teroscnsits.t.m.

^^^^;^^^;^, a%,tque os
,leporlalo
,,,nrnt,ir
.

su.iis in audi.u rerelcvalis.

orrnat,

Qu,n o
.

Se^to, jle^pa,

^^^^,.
^^^^^
^^^^^^^
^^^

Septbno,

de
Div

^^^^^^^^ ^^^^^^^^
ile

..,
,7,ore c,.

^ 3"'";^ "J. ejus, abbal,^sa Freb corpus Bea.a> Hcdw.g.s, Ol.a 95 Die te.tio,

priusquam

et

nedu.n simul curatis. Nono,

contraclis.
pa.'aliticis.

mo, je gibbosis, Undecimo, de g

Duo.

'

VITA

S.

HEDWIGIS VIDU^
lir

2^
,

,iP

nunrtnnariis.
,.,.

Alll.TOnB

;r;;;n:,iSo,
.

Tredocia.o. <lf d.,oniaci. Ouinu,.i..n.o,


d,.

epyU^nti-

^ tr;:tfiiS^: mA M.n.'

I,

direns
"

o..,ihat

Domina

-":
filii

-'

^--

remlat luniulo. munap,-olixo

dissentoricis.

Soxto<l<.cin,o,
.le

^1"^"^^,!.

ecin.oseplimo.
!!,':;;"

infi.tulatis.

D'''"'";"'';,";,,,,

rvriiir.;::,,"---' ^-''.''';'"'''rnimis h.MvM de


Jli .n u,.,l pler ta-dinm, '|u."
^
^

r.-riculo n,or.is.

Occimonono,

mo.tu.s
films

Virentii

a
tanantur /il' domini de Borrrh.

'^''^''^^.''"S

Naivi.alisl,,.atiJ,d,nn-

^tTpior
evat

q..i,lam.

nomi,.ic..s

no,nine

wLlaimi,i.:J.ieBo..c.,,...pt---.^^^

'!''T;!;;ir"C^^'v"iii-''B'^='"i'--'''''''^'''.-otus ad Sanc.a; 1 cni,,. iden,

:;"
,

T:,;!c

b C

lei

.lecun>bens

'

"^;

-'f''''

,1

ei

i". mo.tis tu.., J.im "' (e.-litu.Io ,,,y, e.-ant ^,,,,;,,i,,,,inebat.P^.n,.,an,...s^l-|-^,^_,^,.


.

f-

^"'

;!"^r

J^-i--'' ^"-"''

bilen,.cminusdelectabilecst,malerhl.um, mnUorun. judic.a quas. iiiox 1-111 super tuninlum o.alione facta. <,mmno
L,.itu;uni,
c,.llocau..al,

n,a..s "

un,

est

pe.d.,clus

et ecce,

quod vaUle

sanum recepil, vulnus U.,.um ex,.axerat ir' olluctum e.sl i..ve..l,.n, pra.babili c,d insignum
fife"
-'^
I'
'

,p.oque .nc.sura.,
n.aler,
et

q.."

ut

p..a>,l,c,t,ir,

adeo

consol,.la.um,

vulneiis n..>'uca cicalrix


'ii..r

.,jH,.iir('l

m;ir to

suo

qm

et

vi,lei.lur. ,'cmansisse lanlun,lo redditus Sancla! H.Hhvigis er me.ila

is.e

s.t

sospilaU

r" a
t.^

T
^
m
e
valrie

act.p

-"'

::m'Z. ^^^

sil

pUibns annisvixit
nali,.nis

incolun.is, et ten.po,-e ..xa,,,.saniis. U.it


ips.s ..xanonaU,.st.us ,u.,.ac,.li

''^''''''^"'""r'f'"r u(liens, elevatis ma-

n.i.aculorum

"'^''''''^

'"'^'

rib..s p.jescnlatus

ad per,iuirendam
d,.

p|,.naiiam verilalem.
9,)

;i.anc,mncmil,i^,ias,,~nt
R.'.stitue

Pelr..s

qnida..,,
in

lam.l.a

et

lai,Hlia...lale

Petrvt,

fflflii-

v.vnn, r,.,,tuam inte,cession,.m B miun n,eun, per m,.nm sannm ' mibi. domina, filinm

,lucis

Henrici,

festo

Na.ivi.a.is

Domini 0,,-

haris

itiut

Wcnftn.

,, g,.evi
iornn;

decubuitdo- E ajgi-i.udine, diebns mulUs

hsc

tua lil.,Mali,a.e
?e.ribu.io
n.inisler

mil.i

p,-:cc

na

s|.,h:,

Quibus ,l,.m aculeis fatifralus.


:

vehemcnUus
11,

tjueratia.

p.o
firtelis,

labo.-itio

n.eo.

M,.-ab.le
,n

sanctitalis urgerelur, recordatns


ei

li,.ala.

dvv.g.s
11,.,1-

fidele

ministe,..n.n

spc ve-

sunVagiis, dixit de ipsius confisus


a.lliuc

lieala

i.npel.-anda> dnn.ina-

recitat;

dom...a

.^inis,
ni,.,n.

futi n..n

oblila de

n.ieii

impc.so

sib.
n<.c

m.n.st,.r.o

.en'nn,Tationem
ex ve

non

p,.o,.o?at

p.oc-nstinat

,,e retita.Snbi.oenim,
.

du.,.pa.ero..a..on,

. Dnn. e.g orationem devoConfessoris/in grabalo hanc et patrocininm invocando, antius funde|.ct Sanctaburge, dicenlem aliqnoti.s

v.,lam pror..ga luis interc..ssionibi.s Sancli S.lves.r. Pap* i vigilia

co,.,ple,e., filius,

qi cxhalare

jam sp.,lum

divit

vo<-em

sibi

pn.rem ince|t ,esp,c.-re nutabaur, se ve,.tens, ;um,,,esuointui,uco,,.<olari.l',-cl<.,-,s


,.'ec,.=;.i'

,ur..e

'

quid ia..es?

,us%om.'o, non expRvit


nost
s,.i.orem

Audila vocc, conUnuo pres.iubcntis mandatum. sed


stalini

evigilans,

sanus

sur..,.x.t,

cele...er ....na visibiliter, evanuci-untquc


et

,o..ti'. ;;;.i,lus

ipsepne.-,

qui,.xinfi.mitatequas..o.us
lan.uerat a fcslo Sanct,
seqi.,-nleni
I.;-

annuntians. se divina H,.dNvigis merita a doloribus

misericonlia per
lil,e,-aUim.

bai.cla!
Elisahrth pnct1(1

erat,

ulpote qui

Micl.aelis

usque ad diem p.-oximo

100 igizabetb,
lil.lis

puella

scx

annoruni,

lilia

Medi-

sex anno-

slun.
alia

c.-isi aut .n.n.u.at.on,. Sancti Ma.tini ^, nulla lert,a rt>o sanus et ..alurali fac.a circa ipsum.

civis WraUzlauxoris Hernianni Cranzonis,


aegriUidiiiis
i,ro..-ac.ine

rvm,

.orpusc..lu.,

vicnsis, ex

incolumis de

l.-cto

a-gri.udinis est e5..-essus. 1'ater

habuitadeo
ten,p,iris

a..efacln..i, nl

,mii:Ul.s>us nien.b..a
.,ua,ii

tem|.ure exan.,nat.o...s m,raqn<,quo ipsins pueri,

quanlilat.s ,0 mino.-is essent


reqi,el.at.

a-las ta nU

boc mii-aculum culor..m co.-am in.iuisitoribus p.ite.at lacrimis et singull.l...s lans, vix illu.l pr
cnarrare.
/jliut
. .
.

rec-

Sciens

au.eni

matei

jam

^"bili

fiL su.
volo

cujus

vi,-es et

vigr,.m

languor
di-

AmUii

9 WaUhenis
quo,l

pu,'r,

fdiu.s div.l.s v.,-i

Anl,i civis
luil

,,e,.-cve,.ans

devastaveral,
f.icto

qu.

m,,<ei-atio..en.

Wrntinlavienfi*.

si.a; Wr-ilislaviensis, lapsn nut..icis

adco

colli-

sus'

veli,....e.it,>m

r.-actu..am

r,.num el inQai.ic..n.e.-at,

,0

turi..,,
pote..;it

qnam

ex ipsa

coHisione

nuUa
do-

.cpellere

medicina. Unde

m,i..'r ipsuis,

curationis ipsum pcrcbirurm;a l)er<-hla, in spe Sed n,.que per lioc incoUi.n,lati "iruni fccil inoidi. infirmatus. in,mo fnit ami lius cxtilit rcdditus,

sccum defe.ens filiam. v..ba lucc dice. depcmens p,.pe sei.nlcura merita Bea.s IKdw.gis 0, lat . l)on.ine Jesu. per ineam iovoco, sana filiam

vinam

liea.a.

Hcdwigis adut mauso-

Tinfirmam
:

Quam

ilU.c

ra

annuidam

iniscricordiam bic prost.atam.

..

ct Et ccce n..>e...cors

n,i:e;;uorU,,mi,ius,quipropees,on.nibnsseinvocantil.us in verilale,

Videns

ipilur
a,l

focmina,
sui

omne

bumanum

abesse

,,,.riin,n,

sani.a.on,

filii

reformandam.
san.tat.s

inspir;,nt,'

Deo,

,.,.a;,il...um

exc<.!,'.tav.t

lieata- ll.',Uisis ,nte,-cess,oanti,lotum et l.oc per obtinend..m. Hc .ps.ns nem ab altissin.o medic. vov.l fonfi. miilier devote meri.is

subilo ">i''''">"'\t'r.i'' exbibuit et I'"? '^"',,.^,. .',";' ueficium-invocatus langnoribus .'Hf-!'"". dium annum c,mlinuis quod q.-a, qua. qu. si nlene sani.ali rcsliluit, ita per Beatae de.siccata, sla.im resumpsit j.in, U.eral

Hedwigis anxilium ror-oris


101

increni..nta.

e.-

Sa.iclffi

.^..s reducere t.,n...l..m, filium lelalit.-r segru.n ad non fraudari. Voto sic .lesiderio ,inerans s.io vovei^al redderii, mulemis>=o, cur.avit ocius, quod
lis

Fra.er
r,

Hermannus
in

presb>l,.r
.
,

dC'

domo
.ps^e

Urrmannux
(islnriens>i>

Uibensi

Ordinis Cislerciensis
l.ub.s.

quodam lemporc
quod tam

g,.avitera.grolal.at

ita

lamcn

consl..ntibus,

ne

,'e,luc,.re.

puerum,

qucm
rins

tumulandum.

morl,, reletunc putabant veU.ti proximum perduclo Trebiiic?. Eoquc in

qni ratione curaprope sepnlcrum Sancla! lirbno. carni ^aucia.a', extr.acto dc fuerat
lionis

Juan, f.-a..e: alii in b..c depressus, qna.l.am putabant. Dum sic languore pateretur oxcess,,m J^c^ extaticum quemdam Vade n Tu.bnic^ .mUvit vo<..m. sibi.lic,.num:

,.um a.gri.ud.ne

mo

um

adSanc.ta=He<l.igisserul<rnmetsan,.b,.rs^..Ex
ilU,

immersus
ejus

vulnere, niater filium cun, CCTCO, quen, ad

l,.nf;,tu-

dinem

pi^a^-pai-iivc-at,

ofT,.rt,iri,)

alio snperad-

praesentibus dito. in.posuit Sancta; sepulc..o niultis

1'"^ co..vaU.scer.. c hora incepit f.ater autem adepta, ";""""^;^' halK.re. Sanilale adi, .pe.o Sanct sepulcro lactam de visilando

DIE DECIMASEPTIMA O0TOBRI3.


ncglcxit ct
^Y

249
AucTonE

rccidivans, tamquani ingralii^ i^cncfi-

cum
10'i

sibi

pcr Sancta: Hcdwigis suffragia demonMichaol

cio, mnjoiilms (jnam antea cnepit infirmitatum stimulis pcrurgcri. Innicla antcm vcxalionc sihi danlc

slratuni-

anonymo
.

Vir quidam

nominc, dcvolns

et

y'"^^'^'-"*';';

inlcllcctum, ad cor rcvcrsus, sprctam admunilio-

timens Dcuni, habciis

Trcbniccnsi monastcrio

re capHi$,

nem divinam
golli

csse

causam

recidivi et adaucti

fla-

sororem, quae Gaudenlia vocabaiur, gravi capitis


opprossus dolorc pcr unius anni spatium continue
documbi-bat. Qui quanto potcrat dcvotionis studio
Bcata^
tali

non immcrito judicabat. Velocins crgo a Palrc Ludcwico tunc abbatc Lunionastcrii, domino bensi /*, peliit el impetravit liccnliam adeundi
Sanct.T
fuerat

ilcdwigis invocabal auxilium, quod

oum

Ilcdwigis sepulcrum, sicut sibi a


rcvclatuni,
ct

Oomino

ac

lanlo cruciatu dignaretur Dominus. ipsius


liberare.

cum duobus

sibi

a.^signalis

intcrvcnicntc sufi^ragio,

Tandoni

Beata

pro

sociis Fratribus, Nicolao videlicct laico et Bcr-

thodo prcsbytoro in
guirlus
illuc

curru subvcctns, totus lanpcrvcnicns, ipsi lumulo, quia crat

Hcdwigis dormionti apparuit ct pcr somnium ei dixit Si curari dcsidcras, sopulcrum mcum pcr: ii

sonaliter adcas ct recipies sanitatcm.


faotus

dcbilis, incunibenrlo pro sua sanitalc rccupcranda per Sancla; Hedwigis utique merita Dominum

bomo.

salutis

consilium,

Expergequod acceperat

invocabat.

Mox dum

sic

conGdens insisterot prepromisit veracitor,

dormicns, vigilando perncerefcslinal)at, pcrtingcnsque ad locum sepulcri, se protinus ad orationem


projecil. Cni
sic

cibus Dci scrvus.


i

atVuit illc, qui

oranli

pro

capitis sospitate

vir
:

diccns

Qiiidquid
et

oranlcs pctitis, crcdilc quia


reest,

accipielis,

famulum suum, (iriusquam ad


Icvarcl

quidam, alba indutus vcstc apparcns. diccbat Sic dcbes orarc et his verbis Doum pcr Beata'
Da nobis quaesumus, Hcdwigis mcrila invocarc Omnipcitcns Dous, in lc sempcr gloriari cl concedc propitius, ut. qui Sancla: Hcdwigis morila dovoto rccolimus, ipsius adjuli auxilio luam graliam sen:

cedcndum
rcstilucndo

se
ei

tumulo consolatus
corporis

desideratam

sanitaleni.

Nam

protinus

cum

orassct,

sudorcm

incurrit salvi-

ficnni.

deductusque

ad

bospitium,

eadcm noclc
passus fucrat a

convaluil ab ca
vigilia

.'ogriludinc,

quam

tiamur:.

Assumptionis gloriosa^ Virginis usqnc prope B fcstivilalcni Beati Arcbangcli Micbaolis, et sic pcr
interccssionem
rcddilus ad
sus.
alii

ralus.
sic

.'Egrotus iste adeo modicum exstitit littequod banc oralioncm, sicut ncc componcre, E

ncc rctincre aliquatonus

valui-^sot, nisi virlute

Beatae

Hedwigis

sanitali

pristinaj
cst

mirifica cjus fuisset mcnioriae incuK-ala.

Orationcm

suum conventum
curati a

brcvitcr

rcvcr-

ergo, instructus

a Deo. rclinuil ot pcrfcctc curatus

Dcjam

diclo Lnbcnsi monastcrio mulli Fratrcs

a sopulcro ad propria

cum gaudio
venicns
ci

rcmoavit. Ante.sororcm

fuerunt

Deo per Sanctse Hodwigis


c pluribus crat Fratcr Got-

quam tamen
stri el

abirot,

ad

suam

sulTragia, quoiiim
fridiis, Prior
ueiiH. virgini-

unus

prajfatam Gau<lcnliam,
didiccrat

aliisquc Sororibus clau-

donius ojusdcm.

temmentita.

mm,tcrines:

102 Bcala Hcdwigis suis intercessionibus apud Det,,Ti non lantum corporum, sod etiam nicntium ^yyriy,i\y^iyiY procurarc .salutem ct cordium cirugarc tristilias, ul in his qu;e soqunnlur luculcntcr apparet.

curalionis sua^ proccssum et orationis, quam scrioni rccilavit. l'nde Soror Oozlava,
ct

ob vcncralionem

ore ipsius cui acciderat


oonsoripsitct postcris
IOr>

rocordaliouom miraculi, de diclam orationcm viri.


frator judicis
civilatis

in scripto roliquit.

Quaedam adolesconlula, corde


virginalcm
pudiciliam,

ct habilu ssecu-

SiflVidus,

civis

ct

l^l^lfJ^^J^';

lavis,

quam coram Deo

Wratizlaviensis,

amiserat, se haborc proptcr crnbcsccnliam coram boniinibus simulabat. Ad scpulcruni aulom Beatae lledwigis pcrveniens, velamen, quo caput suum
contcxeral.

vehcmcntcm oculorum dolorcm incurrcrat, qui eum ncc modicum sincbat videre. Vocatus ergo magistcr Hermannus cbirurgicus, dum paratus assislcret ad carncm supcrHuam, qua;
cxcrcvcrat, dc ipsis oculis cxcidondam.
ipso

dnm

pro inlcgritalis signo ibidcm dcrcmansit.

qui

ponerc
et sic

vcllct,

capillos parilcr dcflncntcs dcposuit,

capite

dopilato

Et quia

snum

noluif dcfcctum cognopccrc, scd polius

de statu

consipalicbatur, dolorcm dolori supcraddcndum tormcnti dcraiis, ncc pricsumcns, tanlum gcnus alimn jam patiens, suslinere se possc dc novo

virgineo. a quo infclici casu cccidcrat inanitcr glocsl ignomiviari volcbat, coram omnibtts rcvclata
suis ficrct nia cjus. nt ad cor vcdicns, in oculis ^ postnio(iuni humilis, qu^e prius supcrhire delcctaolco oaribatur cum virginibns fatuis, non soluni pulcbiitudinc carcnlibus castitalis, vorum ctiam
tatis.

supcrvcnientem aliqualiler cruciatum, omisso cufortc inralionis rcmcdio, qnod ci por bumanam ad Sancta^ Hcdwigis afihibori, duslriam potorat
auxilium, qua? ipsum pridcm dc
alla infiiinilalc li-

Quidam Clcmensnomine, de Orinico, coram cxaminatoribus in Romana ouria se asscrcbat pra^diolds vidissc capillos,
rit,

cmisso beraverat, sc conlulit invocandum. votoque curru ipsius Sanclai visitaiidum scpulcrum, in ad ponoclistcmporc, quia biccm dici sustincre non
quanlocius propcratcrant ojus oculi a-grotanlcs. Sandicens oravit sic vil, ilhu-que pervcniens, mihi auxilium, ut hujus doloris cta Ilcdwigis. Icr cvad.M-c valeam, tuo juvaminc mc:

quamvis tunc non

inlcrfiie-

li

Siniilc

cura de capite dictse virginis fucrunt clapsi. faclum dc Sancln logitur Stanizlao k, ut per

vchomcntiam
(liantc.

Sanctos ct Sanctas suas comprobot Dominus, quantum sit facinus, culpam vcllc mcndacio obumbrarc.
puer perditus
invenitur

Orationecomplcta, homo, qui vix ca?cu manc seductus advencral, suhito sanatus tions
(luonti atl

domum suam
mulicr

rcdiil

103 Falicr quidam mancbal Wratizlavise, filium

habons trium annorum, qucm sibi Icmporo nundinarum in fcsto Sancti Joliannis naplisUT, nuilicros
ot vaga; furtim abstulcranl. Dum crgo per vicos dolorc, plaloas circuicns qussivissct triduo cum dicens nec cum ullatonus invenissel, votum sic fac me rchabcrc puc Bcala Hcdwigis, cmisit
:

lam vohomcnlem Simonis caslcllani quod ncc comedere, nec (lolorom capitis babuit, quanl.il,orobencpoterat.nocriormire. Pulvdtos. suppodclicalos aul corvicalia molba
Gnc/.<'ncnsis,

106

Nobilis

benc videns. Boguzlava. uxor

doniini

^^^;;^^^

tumcumque

ncrct capili, non

poluit suslinorc, n.-c

iii

ipsis praj

rum mcum sccundum


idom pucr

ot

cgo

tibi

oiVoram bladi

mcnsuram
pvffifcrct

undc tantam incurdoloribus rcquicm invcnirc, oculorum caligmem, ut maconscqucnti


rt-rat

gravilalcni

ponderis
slatcra.

quam

num

posilus

in

His vcrliis

cum

fa-mina, intcntionc prolatis slatim afluit qua-dam pucrum perditum, dicons ei, ut venirct et reciperet

cx noc propriam vi.lcrc non possct. Qu:c dum mcdicamontis aliis pro remcdi sibi colvriis nec aliquatonus juvarctur, Sancta? Hcdwigis
a.lhibitis

scpulcrum. Yovit se vcllc visitarc

si

fortc pcr ipsius

ostenditque

ci

locum,

in

quo cum gaudio invcmt

dignarctur Dominus Sancta; merita eam

libcrare

33

ab

m
AUCTOBb

VITA

S.

HEDWIGIS VIDUiJ.
oclorum raet. i,
'

sibi

possot diligent.a, reddendo, quanta


.

,Mng..nti,,uodeUneba.u.2-Sl:y:S;
AHONVMO

pa..peres erant, Et quoniam

bospi-

icui
l.m.na v.^>l^ da ad Sancla.

uns
_^^^^..

,^^^

^
.Js

luc custos T,.ob.cen. Quos .dcm Fra cr ...fra nrecrat, sunt collecti. moram fccc. iHic ebdomadas, quibus
ratcr Gisclbcrtus,

deliciasin.,acvia,Do>,Mnotcet.nU,B
comu.itto.
Et <'/'; cap.tc ';'" fuit statim iu rcn,ancntc. ^'='' cali,'ino
.

reb

audivit p,.o

restitulioi.c

v.sus,

Bca.a; Ucd-

"J V
^
'

n^culisadl.uc
,,,,vc,.issct

vrpa...ucin.um

'^"
,
.

,; ,.

llclsv.g.s ad SanctK

S'^P''J^-^^'.,

o '*

o<'" '"^^'"^

exaudi

...c

cl

G orgi Martyris ./ juveu.s qu. Iue..at ommno Ssentibus, istc paupcr Sancla; l.cdvv,gis auxil.um ca*us adductus, per Dom.uo couso atus. cCtm.ne ocu.orum esl a de hoc c^co ...umiGiso.bcrtus

invocarc. In d.e autem banct. mult,s circa scpulcrum San.ta;,

"

rt:::'':eL,.c,.ct,i,...s.tianu.i^
'!*

dictus ..'rato,. Qm..T. p...,.s dix.t : testin,(,nium porbibcns : pu.cb,.a v... postoa v,,.ca;cum, vi,lc,.am penitus , visiva oinatun.. , tutc ,
,.

''"^..r
cv
slt

^ ''.rLtaUant,
P'cnaric ,iolo,.cm

Soroct

110 Raz.ava, ncr

capitis

'''''"'ra,,'n

dolorem nul.atenus p..od.|.c va.eUa auo.l absquc ductore oculis, cujus sueni.n i.li ca..o dc
bat
Exc..cvo..at
ei

Bogdani de Thomask...cbe r, am.sc..at, oculorun. pcitus visum


f.lia

f<azlnv<s ex

Tlioviaskyrche,

p;,.fluitas

.umcn

tota.itc,.

aufercbat.

l'ro

recju-

rr::m;at;t";^;;rUrevcrsa,auac^^
?n

pc,.di.o lum.nc nerando vcro sibi diebus ad cotinc jcjunavit ^"^fscx

ocul..rn,,

mater

Sauctic; llcd-

Zl
B- ct

quoquc examinato..cs clic.am poslmodnn,

^^
cc

n.i,...culorum p,.ote taU n,ul,c,c, v.d.ssc

viigis

hoo,.om,

ipsamatcriudicSancli Sancla; scpulcrum c cam pcduxit nii.am ad

memorato, cxpletoquc Bartholoma;. Apostol, ca;jcjun.o

eam E
lacry-

Yitozlnva ah

onjii" lanyai-

nolenlit
iur,

habn.t dc,.,.avalos totaClcnentis mililis, oculos crclno sansu.s macunin- liler .'t compaclos, de quibus
',,,,,
|.otc,.at
|..^

liabu,ssc. ca.n claros oculos ne (lu.edan, l'uclla ,07

\,toila\a,

1.

.a

des..icrcolloca,.sstansqucjuxta i.lud, i..uminalionc Dominum pcrSancte mis p,.o ipsi,.s prccabatur. Exaud.la ost crgo

cum

H iwigis

m.M.ita

clolo,.c

re.l.lili,

u. liost n, pa,.entes cjus, -actabl.ur mi.a.u.o fcrtio

,psa ,mclla in uslic,.c. K. quia l.cdvvigis v,.a= fucra nVocationcm non,inis Bcat.e clc mc-tu.s susctalts
.licctur

luccm al.quam infant.a sua ad

et redditasunt "j""Inatcr o..ans pro flUa, dua; stcll* luc.d.i oc.li ejus tamquam clara .,t

;J

.i^.c.,tur.

dum

pia

rcdiit filia,

Et sic a scpulcro pcr divina.u bon,latcm


oculis,

cum matre

ad pro-

rcme.n

clarissbnis

qua;

pcr

deccata bicnn.um opprcssa


..

p,.in.itus pra^st.l. morantes bcncficii si.,i bancta^ dolo,.,s, ,i,san, ad cntia; ac rcmovendi llluc au.cn prodcduxcrunt. |lc,li(.'is tumulnm dc quo jam c,.anlcs,cumpcrvcnisscnt ad locum,

sp

luc|.atcaligi,.cca;cila.,s.

.,
filia

111

Elizabc.h
.,.abcns

pucUa,
se

Fr,dcr,c,,
luit.

dc

Al a-

.,,.,

Elisabeth de Altaripa.

ripa .

originem. ca;ca
si

eius in Trcbnic.i
I

vidcri potcrat

monastcrium,

in

quo

co,.i>us

sanc

,s-

cdwigis sepulcrum,
pcr

Q".";,"''"; vovit ducturam ad bancta; invofortc misericordem


intcrcessionem Sanctie .lam rcs.itulionem visus dcvol.s
Ap.a.a c,.go vec.u,.a,

simum

esl

sepultum,

ibi.lcm
cur,.u

9t,U.s puellamquc do

aliquautulum subsiponcntes ad tcrram


invocabant,

cando Domiuum

diviuam
secui.du.n
din..n,,

P..0CU1

dubio
Sanctffi
B..ali

clemcntiam

dicbP posscl fllia; sua; supp.icationiiws impc...are.

commcndabilem

muUorum

consuetuec-

dum
ret,

se

fa.iiina

a.l

vo.um |,c,flc,edum dispone-

qui

dum

ll.idvvigis

accedunt ad

.imina, .luan, cito

Apostoli Barlboloma;.
cx.,ibet

tunc judcx ,n Altahonestus vir Conradus, puclls ojusdcm, qu OBca c,.at ripa, palrnus
acccssitetdixil
:

clesiam

vidc,.it,

,.cvc,.c,liam

provolutis.

Mox

c,.go

bc,.,gus alVuit

gcn.bus Dum.i.us per

in Sancta; me,.ita invocatus el


pr-i.lalio

codem

loco pucUulaE;

i-eddit

C vidcudi

luminum c.a|.itatcn. Quffi i.ecepta Domino g^atia, statim morc puenU,


sstivum
erat,
flo,.es

quos Mullo ossc. ulilius, s. hos, ..cn.anontcs cquos, domi ad hanc viara deducitis qu,d agros aratro jungc,.etis. Nam ad colendum proficere labor poterit qua- onmino ca;ca cst, F ei
>.

Iste

'

Frusl,.a

expensas boc

p,.)

itincrc

fac.t.s

ct

quia

lempus
stantcs

dc

propc in
..cduclaque

campo

consui.gens

carpcbal,

Fii reititutus

WfnccslaO,

Hedwigis priEComo est cuu, .aude Dci ct gaudio amicorum. sanclitalis nccnon de Solnic, 108 Wenjcslaus, lilius Bralb..co,iis in ipsa ad mortem, ii. festo Pctccostcs
el Sancta

vos 'supervacue fatiga.is. adimplere non d,stul.t pervcmulicr promissum monastcrium primo supi^r nicnsquo ad T,.oliiccnsc quara Bartboloraa;! Apostoli ca;cam,
altare

Dcvo.a

nil,il..m,nus

Bcati

qiiam qua;rcbat ,b, adduxcrat Uliam posuit et quia Sancts; dcindc ipsam supcr g,.atia, o ivenit.,
Hed\v,gis

infirmatus

Post reslum agri.udinc lumcn pci.didit oc.lorun,. Sai.|.ta; ..cdvvigis scpulMicliaclis o a.l

mausolcum

.letulit ot

cjus ibi.len,

cum
i..-

devotione auxilium
nuclla, qua. plus

invocavit.

autcn Sancti nomino Suhzlacrum adduclus, per aviam suam, vicibus; dum tor.io ad illud veu,ssct vam, t,ibus
tali.or

qnam

di,nidio

Quo anno excKcata

po,.acto stattm

mansc,.at,

Iteatii;

ipsiusSa,ic.a'auxiliuminvocavit : Domma succurre mibi afflic.o, benigna, Bea.a llcdwigis, miscricoiditcr consucul cuilibct infclici subvcnire
visti,

iUuminata a Domino vidontibus de T,.eb.cz, quoir' Sdi/.l.ava, uxor P,.il)i2lai


dan,
cle tompore oxistens \V,.atizaviK, suam e bauricns putco, facera antiquo a.iua,n

mentis. ll.;dxvigis sufli-agantibus ocul.s apparet)ai.

Sdizlava dc
Trebniz,

quodam

sic

quoquc orans paulu.um


esl

dorniitavil et

quasi

lorrilus,

subilo

cxci.a.us,
cl

excussaquc
l.cdwigis

ablutione c;eca oculos abluit et cx ipsa

efl-ccta

per

sou.n.l.c.n.ia,

misci.au.c

Dco

Bca.;e

annum

inlervenicn.c sullragio, visum, (luo priva.us fuciat


re,.c

iulegrum in eadcm Ma,.ituse,.goipsius,cxhoc couccpto


vo.uit que sperncns, dimittce potcrat, facto, quia dc jure non
et

ciccitate

V^^^_
f" s.b. dc

f^':'"'!'"

al.am

pcr

nnnum ichabuitol ad donium suam

rediil

...

"^;""-

bene
jvveni Oltnensi

videiis.

109 Juvcnis (luidam, per omnia ca;cus, de villa suo forensi, ([ua; Olsnici ;) nuucupatur, cum iiat,e
in Trebiiicz dcscciderat, ut

mo,.c fa.minam cogitavit.


i

Dom.nus vcro Bert loldus,

Doi

ad Sa,.ctie

llodwigis

ibidem miscricordiam sepulcrum pi-o lumi.ic

"'''''''"'':'"'; Trob,cz tuc plobanus, hoc, C.,.cumc s.on.s Ciui autcm in fcslo probibcbat.
Don.inica;

prKd.cta

raulie,.

ca;citatc

P^^f^^^^^^^J;

DIR DECIMASEPTIMA OCTOBBIS.


SanctEE Hedwigis sepulcrum, ductore praevio, per Beata venissca, ibidem cum lacrymis sic oravit
:

2.-)l

dixit

"

Cur jaces

curre ad
pervenit

eccIe.^Jiam

i>

quae

auctobe
^o^viio
^'''-^y^'^"-

statim ut potuit reptando volorius intravil


sleriuin

mona-

Hedwigis, adjuva me, ut possim hanc, qua delineor, ciEcitatem evadere et lumen cceli videre.

praefatamque

ad tumbani. Sed

Mox nrmina, quod devote

peliit,

impolravit et quie

cfficaadducta pcr alium fuerat, acccpto per Sanclaj Hedwigis merita beneficio luminis a Domino Jesu
Chrislo, vidcns

quia ioqui lingua non poterat, devoto affeclu cordis orabat, ut ei sanitas lingua' pedumquf^ a Domino donarotnr. Et stalim, solulo lingua:' ipsius
vinculo, loquebatnr, usu
dito,
qua:;

quoque pedum
Penlecosles

sibi

red-

per semetipsam

ad

domum

suara

trahcndo so super lerram advpncrat

reversa est
Elitabethpuella:

cum

gaudio.

sabbalo
laiidans

infra

octavam
uxor

amliiilaiis et

113 Puclla quaidam sex annorum, Elizabelh nomine, filia MechliUlis, uxoris Ilermanni Cranzonis, civis Wrali/.laviensis, de qua supra dictum est /,

Dcum

ad mansionem prislinam remeabat.


Ada; de Wratizlavia
,

!IG Sncgula,

dum

'''

sn^ffuio!

quadam
silva

vice in die Sancli Laurentii Martyrisi/in


in

^'^*"^"''""-

dum

de infirmis curatis traclarctur, erat prorsus l^rivala lumine oculorum. Mater ergo ipsins Do-

nucos colligerot avollanas, subito


ot

linpua,

manibus
perdidit

pedibus paralysi

est perciissa, insuper

mino Deo vovit, quod ad crum nudis pedibus ct in

Bealae
cilicio

Hcdwigis sepu!vellet

lunc sonsum auditus.


por

His ergo oppressa


ita

cum

filia

doloribus

nnnum

dccubuil,

quod absque

quanlo posset expeditius pergere, dummodo eamdem filiam dignarctur a caecitatis miseria liberare. Tandein circa festum Penlecosles iter arripuil, sod cx itinere fatigala sub quadam arbore aliquanlu-

aliorum adminioulo se dc looo movere non potuil

nec cibum sumere


sibi

lum requiescere filiamque volens refocillare, currum, in quo ducebalur eadem puella, stare fecit. Et ecce, subito in eodom requictionis loco pueUa
solotenus posita

valuit nisi manibus alienis Dominus autcm Borlholdus, tunc plebanus Trebniconsis, qui eidom fceminie sacramenta ecclosiaslica ministravcrat consuluit, ul
,

porrcclum.

deferrcturad Sancla? Iledwigis sepulorum in spe sanitalis per ipsius Sanclae merila impctianda^, ex

cum

pulchris, siccis et claris ap-

quo

sihi

alia ciirationis

antidota

omnino

doficere

B paruit oculis, et quae per


nihil

quatuor

bebdomadas
videbr.!,

viderentur.

Audilo vero consilio pictalis ol sano, E

penitus viderat, jam


II"dwigis

illuminata a Deo per


clare

SanctK

interventionom

secundum

(piod ipsi examinatoros se vidisse post-

mater ejusdem Snegulae, Beliza nomine, cum alia rcligiosa foeminn, nomino .lullha, filiam ad Sanctse Hedwigis in uno litoaminc dctulit lumulum portandique
vices
in

modum
HeddituT aitditviJulinna; moniali TTcbnieenti;

lostabantur.

saepius

iteravil.

Tempore autom
dcpor.

\{\ Soror .luliana de

domo

Trebnioonsi

surdi-

Quadragesimjc

dominica, qua cantatur ad introi-

tatem incurrorat, de qua opitulatione humana non


polerat
liberari.
ot

lum

Missae

La^tare

Jorusalem el colera,

medicamontum
sui.s

optimum Rememorans autcm medicum esse Christum, non de


,

tatam ac depositam filiam ad sepulorum


sic dicens orabat ct invocabat supplicitor

mater

SancLam

sed do Sancloruin et specialitor de Beatje Iled-

Sanctae accessit

wigis prsesumens meritis sanctitatis, ad ejusdem sopulcrum caputque suum dosu-

filia^

per ponens, relovamen haud dubium poslulavit. Dum vero sic inhsreret mausoleo, quasi quidam
calculus igucus, ul ei videbatur, ingrcssus est ocius

Domina Sancla Hcdwigis, digneris adcsse Et dum tam diu persevoraret iii prece, donoc complotis divinis officiis homines pro claudendis foribus templi de ecclesia pellerentur, maDei
:

meae.

ler,

ut

efferrot

invalidam filiam a

domumque cum
exclamavit
et

ipsa

pergeret, apprehendit.
sibi
n

Qua* subito, voce et

aures ejus, et sic Soror, Deo el Beatae Hedwigi devota, in dio sanclo Ponlecostossurdilatem evasit, quam in h'sto Epiiibani:e Domini eodem anno conceperat,

loqucla
dixit
:

reslituta

Domino,

Mal"r, mater, tu

me

interficis

quia nescis,

Soror

Domino permittenle. El licet jam dicta sola e.set apud tumulum Sanctce Hedwigis, quando circa ipsnm istud evenit miraculum, nec aliquis ei, quo tempore Dominus oam
.luliana

quod benc agitur mecum. > Deinde surgens, ab omni, qua diu dctonta fuorat, a^gritudine libera et a surditate curala pcr Sanclae Hedwigis sulfragia,

demum

absque bajuloest rcversa


tribus annis
,

completis

qnoquo postmodum
nialitcr est conjuncta.

viro

matrimo-

curare
qucB

dignatus

cst,

ferre

possot

lestimonium,

tamen Sororum ejusdom


'

conventus congrogatio,

ipsius

amlitus, ei

surditatem diutius noveral, sensum per Sancla) Iledwigis suffragia a Domino

cuyantuTma117 Petrus de Socolnicz t in una domo simul '^' ovcs ct alia pocora sua scrvabat. Quadam vero die
'"^'^.J^j^^

vidit
et

inlor

jam

diolas ovos
aliis

ovom unam

de!)ilom,

x'

restitutum, nullatenus dubitabat. Immensa namquc Dei bonitas, quae orantibus Apostolis ipso dio in

pulabat

cam ab

pccoribus oonculoalam et
ip.sam oocidens

sic viribus dcslilulam,


(lit

unde

como-

igneis linguis apparons amoris incendium tribuit, famulam suam sccretius intondentem orationibus
ignilo calculo a surditatis vilio oxi>iavit. Fuit quofu-mina, nomine Snogula, similitor surda,

familiaot dc carnibus illis lam ipsequam omnos, qui ex ipsis comoder.int, fucrunt poriculocontracti sissimc infirmati. Nam alii spasmati, alii

cum

quo alia de cu.jus curatione

sunl,
cariiis

quidam vero
cdiilio

ct specialiter tres pueri

ex ipso
Petrus

in

sequcnti

rubrica secundo

sunt

defuncli.
evasit,

Ipse

autom

U
''ivtis

capitulo oxplicalun/.

infirmitatcm quidem

quain inourrcrat, sed


fuil

laquela

115 Maguscha, uxor Andrcie

dc Michowciz

to,

in

ambabus

sic

spasmatus

manihus
et

ot cniitra-

per

tres

annos

et

dimidium

lingu;r ollioium ct

ctus,

ut digili

manuum
sunl

ejus curvati

adha^rcrent

usum pcdum omnino


in

pordiderat, ita quod linguam

juncturis. qu;e

inter

manus

brachium.

tanlum spasmalam habebat, utin ore ipsius de motum ea inodioum apparoret. sensum quoquc ac ponitus. Malor orgo pedum suorum non habuit Hodwiconfidens filiam suam per SanctJe
ipsius,

quapropter ipsum
cujus fama

pasci oportuit nianibiis aliuinm.


Beata?

Romomorans autom

Hcdwigis ch-incntiam,
diffusa per circui-

sanolitatis

jam tunc

gis morita posse a

Domino

liberari

ab

illis

.-egntu-

plurimos attrahcbat, ipsius tuin ad se invocandam vovil, dioons corde invocavit auxilium et volum

dinibus,

votum
filia

vovit, ut ipsius

Sanct.T

tumulum

devoto

Beata Hedwigis,

rcdde mihi
et

manuum

una cum

visitaret,

quod

et iVcil.

Porvonicns

nicarnm ncccssarium usum


pcdibus

hobdomaqu.xpie in Trebnirz, quatuor continue


rependo quodibus rnanons ibidem, ipsa Maguscha

mausoloum visum qua^dam splendida


tidie
Sanctffi-

visitavit.
et

Tandcm

por
ei

mois adibo lYaudarotur dcsiderio, salagobat onincm subnon linde accelerfugere obicem, gratia? resistenlem.
deus

ogo tuum laborando sepulornm. d Ut autcm suo

formosa domina

ad

virura

malurum, dominum
-

Michaclem,

plebanum

VITA
252
.

S.

HKDWIGIS VlPU^1,^,, teniina "t^"".' lin^(

hic nala est et


^
(.jt

r .iiw.mlnih

ei

non solum corpo-

cognovimus quaii mhmuUis annis ot nnnc

AUCTOBB

ANONYWO
gfll.KQUAl.1-

ria;san,lausuntu.d.lus^
Sifflonw Wratis-

^.^.^^^^

l,^^,,H

.,n,,s /'

';"

^,,,,.-,^,,^,' ,p,i

ilUc c..nv..no-

laviCTWii,

:S; Sna
Ib
voto
facto

..iHs

tum

au.u.u

,..

chirur.icos tmodicina. ac por aliquo, seu i,.ia. m'c ei oro iiisseiit

sec

u-.U
.^^
.

sk

n,au.,.
a.l

ipsius

et Cln.,s.i,.a Sertrai.s sciiicet viva voce d.cebant vencranl,

r dux

n,

quam ibi.,ue ta.n .psa .leducc-e studuit, consa gu c^, su.-e l.oncsta3 ...afona;
.

cum

bancue llc.lvv..s
^^
'1

..,

aruorim.eaadlmcvivciuc. ^ dc Legnicz, relicla Voll^man 1-20 \deUicydis, Oc.tn ab humero ^^ ^^,,, ,,,,,,; ucau yexabalur do orc, quod ncc ^^^ ' ^lu poterat to.Io:!., ne,ue ^^.
.

.,
^n...,

J^^^
.

'

X^^

1"
: ..

^-

Bcata llcd

^ h"
,

^ M ZXnX^^
Jeclndun.
bc
J

,,;^i, subievarc. ' ral, ,f'^, ,^^

sibi

Bog.lanca vcro, ips.us

velamcn imposuil
scduU.

ct in

ndigcntian.

ministrav.t.

sana

pucrum istum,
aoud Ucuin,

vel,

s,

t.b.

aM

ut b.c cclc|.ius lU.,.taba,,t ..antqu ranf':Sp,.op,-.a.-c.lca,nus. . pcr ,norlc, ejus a ;'-^.""^'"'^"'' Fore conod,us cun. ipsius languo.e quan.
,ed.i,,

"/'',': ^s w.fc^ mo.iatur, ante

p,.ofccisset,

causa curatio,,is adbibuisset ad Boal se ed1


:

invocandum, l,is verb.s convcrtit auxiliun, dum v.veres, i,rfwi..isl tu me .lilexisti

pari.

aa

Ucus vota per .n macxaudicis extemplo sanaN.t inlervenUoiien, Cal.xU, 4U> a Itsto Sancti ibus pucrun, i die ode.u anno c.pe a Jacobi Apostoli aa
Quaru,,,
Ueali
i,i,.,ari.

banct.e

'^J^
lle

Myxm
m m
^;^-^
,.

v,g s

';J^^''2,:',,,,,.,,ordiam et ..cstituc mib, Hogav,tquc II...1C0 ct mau,u u.oam. manus ct brac ... us..t sibi ^ dypeato.-cm ././, "^' /1^^,^,^^^ ,.,.^.,1 je cc,.a sim,l,lud,ncm, .1 ^^,1^ ad iiJsius tumu_^^^^.^_^^,^,^^

fld

^^

.,,j.

junxil foe,,ormata si.nilitud,ne,


^^^^^_^^
.
_

Sic

vc-o

sanalus

\\,.at,

la

,am

cum

^^^

^^^^^^^^

^^

,,

,
liabu.t

amicorum gaudio atque


muUrTis
rana.
1'otne-

solat.o est ,.educ us

^^^^ exprin.entein
,e,,,iiuc dolor,
^^

,,.J

Pomc,.an,a,.

annoa, de terra Mulic-cula quffidan, saUs t,.edecim ann,s tnanum i/. plus quam
l,abui. ct cont^-actan,

quem

et statim lcv.us per sex hebdomadas co-

bb

Lidam

sicque suo adb^reuquo.l


,

'^l^.bco ^""Y'^,;';'

,,,, pu

seplem annorum, ,P^,^_^^.^^_^


.leforis ai>parebat.

manum

e,

.n ,.

.^^ ^^_^^^.^^^^^^__

,.,.

fcno... tem ct inipressam lorUtcr Au. ..ullatenus poterat amovc-i.

al
1

,ta

vero

na

^^^^'"';^;,'j;f^ssis '"^'
',^

,niracnloru,n Beal;e lledNvig,s,


nil

. T..c b.ncz
s.,nil,ter

pcveluc a,.t

^"J ''''^'^'
^^
t'''';^'^^

,,,, ,pes nuUa

vcl

Ue cujus modiea haberein lesto

cum

...ulUs
.le

liomi.i.bus, qu.

p,.ofecU

gis liniina

tute Om.,iix>tcnUs
cxstitil el sanata,

Pomerania, ad pr^fata. Sanc.a. lledw,v.rvisilanda. Co,.am quibus omn,bus, Dci, manus a fcmore eju.soluta

^^ su.ntu.

J, f " u^a cm

^^J^

'

J^;" turaulu ,
in,n,,
'"'''''^

dum

o,.ation.,.m facc.et a.l

banctjE

"

~ "^
.1"'
;

^-

^, ,^,,11^ ,,e

Pcla^covic, con-

ueri, dictum x

puerum

^^^

^^^^^^

^^^^^^^.^.^^

'invocantes clemcnliam Do.anilatcn l,'.'^^^ g^^,^^ ,^

Lamb.nus ce scpulcrum. Accedcns c-go F,.atcr lcmpons .m,.ebl',..od,catorum, qui lunc


Ordinc

'^'.^"^^'^' ", "^a porlito,.cs de ccclcsia se juxla '"'^^"'^,;,^ "",,i,;,antulun. processerun t, F


sccjucs Ua.e

complela, reliclo puero

C nicz
el

erat, d.ligen.er invcsUgavit

gcnns gr,tu,

,n,s

modum

laclo cu,.aUonis, ul cognita ver.taU. dc

sed, aud.io

J^'sud "
"l'^'

^ revertentes invcnerunt ,,..,11^10^ pra:^^^^^^^

n,iraculo

sccuiius

posset

tesUmonium

pc,.l,ibcrc.
fu=-

puerum,

'1"

cum .egra l,li vcro l,oniin..s, viginti nnmco, mina, iilus quam
qui

advenc..ant

viva voce d.ces.cul asse-

..estitulum

plcnaria:

sanitati.

De ^".f^;;^""','^^ l''''''!'^'
sun.,
f. ';""'"'-"

mauuu.n

plures

alii

curati

,^";j,if,,i^,,

require
,^^

de
^.

pa,.alyticis
r(!qui,.e
j^^j^,,
;

banl:
rit,

Uanc foeminam scimus, quod,


.^onlvactam

manum

U.moriquc

conjunctam

miraculum sttu,mu,
de ''*'""'"*"
lava,

^/. jten, Bratumila,


^^^^^.^^_^^

fC ir

.^^^^^

l,abuit i,r,iilus ct
ll)sa ii:

nunc sanalam eam vidcnus


Fratri
;
u.

quoque ^nuliccula
.!

stu.lios,us pc,.^crusi,

.',,',.j^,,iicis J_ requnc ut f

miraculum .,uartum
ifi^ilatis

_,^

miraculo

oin.niiw

nipli;i.

Ouud

n^iiaculose

cc

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


.

253
ejus.

Votum

lioc

cmissum, quamvis cura


(iiligcnlia.

muUa
in

studeret

totum occupans peclus


naturae defectihus, lolo

His ergo

depressa
et

AUCTORtf
a:io:(Ymo
SLOJilOUALI'

adimplcre

sccumlum

tamcri

suum non
hoc aliquid

temporc

vil.T su:r nec slare

meruit cxaudiri dcsidcrium,


sccrcnt
in
cl

Dco

potcrat nec si^dere, scd jacchal coiUinuc,

dum
fren-

dcsideria crcmelius provid.-nlc, ut sic et dilata apcrto Bcalic Hedwigis gloria evidentius

maler eam

sui^ra pedes staluere conaretur,

debat dcntibus pr
gcnitrix ejus, eain
intu(!hatur,

exhihuit

miraculo apparcrel. Ncc tamim dcvota ficmina pcnlidilservitium illud, quod devote ipsi gloriosne Virgini, quia Bcata Virgo, desidcrium

Qua de causa ipsa nominc Catharina, s^pius quando


dolorc.

pcrcussa

compassiDnis

jaculo,

iacrymas effundt^bat.

Goiirisa

tamon

de

Sanctae
:

ipsius prorogando

ctpreccscjus non stalim cxaulicatJB dicndo, eliam voluit eam racerc dcvolam factum cst. I>cr somiiium namliodwif^i, quodsic imhecillcm ad qut' fuit adnionila, ut lilinm suum
devote SancUe lledwigis de(ortarct scj^ulcrum et invocarct pro sanitate ipsius ejusdcm Sanct;?
auxilium.
oraculo,
Focil

Hcdwigis suffragio condiUonaliter VDvit, dicens Bcata Ihidwigis, si rUiie mea^ sanitatem impctravcris et me dt; tanto iaboro corporis i-t ab anxie.)

tate spiritus

libcpaveris,

fesUvitatis tua;

vigiliam,

annis singulis, jejunabo, quamdiu eadem mea supervixerit liUa Voto emisso, maritus cum uxore

mulier,

ut

diviiio

fuerat

edocta
sic

puerumquc dcfcrcns ad mausolcum,


:

diccns oravit

iicata Hedwigis, digncris sanare

Hcdwigis tumulum properahant. Malcr vero majori succensa devotionis fervorc, quamvis gravidi csset, dictam filiam,
fiUain

assumentes ad Sanctae

piierum

meum, quemsi sanaveris, ego voveo proinitlo tihi, quod eum faciam Utlcris imbui
luoipsum
pro
lilio

ct
cl

servitio

pcrpetuo mancipari.
Trebnicz

Duin sic

matcr

sollicita

preces ctrundcret,
//
,

Potronilla,

ahbatissa in

domina dominoquc
bapti-

humcris suis imposilam. pcrgens in iiinerc Ijajupucllam lavit. Pervcnientiss autem ad sepulcrum ibidem, patre longius recedentc prodeposuerunt f.eminarum, pler muUiUuUncm illic existcntium

cum quibus
invocavit
:

se

preinfre
ct

iioluit.

Mater apud

niiam

B(!rtholdo plehano Trebnicensi, qui

eumdcm

suam mansil

B zavcral pucruin,
se

i-X

aliis

muUis pnescntibus, puer


scpulcro

Beatam Hedwigim, sic inquiens, per D.imina mea Bexla Hodwigis


,

suhito elevans appodiavit erectus accipit ovura, ibidcm coram se positum, gaudens circuibat sepulcrum. Domina vero Peet

stansjue

hab(S et por mcrita, quihus es priedita apud Deum, rcdde mihi pccca-

tuam m;ignam
Irici

virlutoin, quain

Iffitiliam

sanando

filiam

raiNim.

Dum

sic

tunc cuslos scpuicri, aliud pictum ovura illud accipicns projiciensque ante puerum, impulit a scpnlcro, pro quo similit^n- accipicndo remotius
Ironilla,

instanter orarct cura lacrymis, ipsa puella

subito

difnciiUate se appodians tumbai surrexil ct absquc

coram
\-25

omiii congrcgata

illic

muUitudinc amhulavit.
Hudgerxis Tfutonicui,

ad matrem suam gradiens rcdiit. ^radiendi autein inconsuetudiQcm et propter Ob tihiarum nimiam gracilitatcm nondum valehat autem perlVctc corpusculum sustentarc. Sanatus infra hchdornadain per Sanctffi Ilcdwigis merita lioPascluB feria quarta cum matre incolumis ad tibi^ dcinceps incremenspitium rediit ipsiusque
pucruUis
ivit

et

pter

de Mysnensi dicehahchat et aridos cesi oriundus, pcdes contraclos Proiie(^ frigus in taiUum, quod ncc taclum sensit virium ah amicis defectum ergo rerum et

Uudgerus,

Theutonicus

omnihus
quatuor
tuitu,
IJbi ei

dcrelictus, hinc inde rcpcndo per annos mendicabat. (Juirlam autom, piotatis in-

tum

suinitserc

sccundum debitam proportionem.

eum ad Sancl:e Hedwigis dcduxit S(!|)ulcrum. orarot, ut dura moram faccrct aliquamdiu ct

vix pcrTotus (luoque puer, qui per septcm annos staluram pueri duos annos habentis, vcnerat ad bicnuium excrcvit in tanlum, ut in quanti-

infra
late

novcm annos
Juttha,

aelatis

hahcnli pucro ?eiiuarctur,

Domiuo per SanctiE Hcilwigis merita sanitas oratio, redderelur, nec tamcn ipsius exaudirctur Slrogom, P;iscuadviUam, de qua vcnerat prope Bealai Hedwirove /i7v nuncupatam, revertentcs,
a
gis auxiliuin
iion dcslitil

kk

iiivocare.

sanus existcns
Jvtlha WratisUivirmis,

ct agiUs,

Domino

conc(?dentc.

uxor Jacobi,

civis Wratislaviensis

Budisio

Mysncnsis diceccsis oriunda,

per gultam

sic contractos pedes habehat,

quod

eos non valchat

nocte posl factam orattouem iicrvi quepedes cceperunt exlendi cl taclum .senUre, et sanatuscsthoraogrcssusqucsihi reslimtus cst die
soplimo, postquam rcdierata scpulcro. 126 Johannes puer, a BeruUU^-illa
!!

Quadam ergo pcdum cjus ipsi-

exlcndere. Et quia ob hanc causam conlinuc

eam

C oporlehnt jacere, utrumque fcmur ipsius compumotrucratct vermibus plenum crat, de quo non domicuium ftetoris matcria pcr totum ipsius dica suo vel ah S|)arj,n'batur. Portahatur autem a viro

trahcns jnnnnes puer


U.

originem, pedes hahcns contractos, Mater ergo ipsius, cedoro polerat de loco ad locum. curru cum .icdnxil in TrcbHelwiga nomine, in

nusquam pro-

ruUlivitla-

}'i't.

!!

quocuinque nccessitas rcquirebat. Voto vero tumuemisso, ut ad BcatiB Hcdwigis pcrtingcret impositam, illuc usquc lum, maritus eam, vehiculo suppliperdiixit, uhi etiain hanc orationcm fudit.
aliis

niczeta vehiculo tandcm acceptum

porlavit

cum

cilcrilicens

Sancta llcdwigis, adjuva

me

afQi-

ad Sanctae Iledwigis sepnlin humcris suis usque desupcr ponens, de propc slans oracrum eurafpie - Sancla Ilcdwigis, cgo bat ct hsc dicciis, vovebat mcsempcr in viduitatc victuram. sana
:

tibi

voveo,

ut amctam. ut pedum passionem cvadam, ita inccdere valcam. Bcata biilando intcr homines copioHcdwlgis, rogo tc pcr sanctitalcm tuamque

lantummodo fiUum
filium

mcum.
et
"

Tandcm

dixit

a.I
:

Movc

lc,

fili.

surge

Qui respondons

dignc;sissimam pictatem, ut mo ab hac iegritudinc complctaindie S. Barlholoma?! Oratione ris sanarc. vcsurrexita lumulo fojmina plene sana,

AposU)li

ad tumbam Sanct.-E, cturaquc. in qua prrvenerat rcdiit et ad prorclicta, pcdinatdo Wratislaviam per annum integrum popriam mansioncm, quae caruerat, amhulando pervemt.
lenlia i^radiendi
!2'i
(^"no GnUicus,
^yrtitislavien9i,

rumpcrcnlur et quasi stridorem. se dum erigcrcl ncrvi eius reddchant pucr iUc prcescnte dom.no ad eundum. Sicquo alns mult.s custodc Trcbniccnsi, ct
Surrcxit
celerius,

Non possum, lamen

inq.Ut,

quia doleo crura mca.

Giselberto,

sanatus cst ab ca.

quam

a naUvilate sua usquc ad


sustinucrat.

Cuno Gallicus, civis Wratislaviensis. q.ue a sua juvcntutc habuit nomine Margarctara, quod csse absita moUcs habchat, pedcset tibias aliud supervemt et nuc ossibus putahantur. Cui nam dum duos et dimidium habe-

filiam

quinquonnium in pedihus scholas missus I.lloras duhc.t Oui postmodum ad cxsolvens, in v.duitale malerque ipsius, votum
pcrmansit. puclla, dc Croscma //im, villa f>7 Bratumila, origincm, pcu.lm ofTIducatus OpuUensis, trahcns quia a renibus ct infra lolum cio penitus caruit, ariditale quadam concorpus ipsius fuit totaliter
.

pass.onc

Hratumita, ex

d ucatu Opolien$i;

mm

incommodum,
rel

annos

ffitalis,

excrevit in ea gihher immanis,

sumptum,

VITA
254

S.

HEDWIGrs VIDU-^.
129 U
*

AKQKYMU

r ^
n,r ^'

necessitale c()genle, moveri .nmntuni. Ideo, eliam ab nliquo deportata fu >^ non poleraf. nisi 10

';va.cscenu. an.em

fama

Beatam Hcdwigun

ope.ai

''^"^^'''"

~ --

Vcncrmil

rfe

Mechovico yy adolescens, ha-

./.,..,./,,

.nnordrcilcr annos

dccem et'oclo,

totalitcr

in

p.d,i;:,;;:.;

''";,,.

J^ ^^^^ %,
^\,.,ji3,,

manibus ct pedi ^ 3"^-,^^^"^^

^ZL^

orat contraclus. ita qnod sen,nisi .portuit. nec cil.ari valui.

"~.
yy

adconsiIiumhominumDeumd.il-

"'f ^_^';;;^;''\^_^

incommodum a Quinaijems. Hoc aulem ^^ nroximum sequens feslum

cta^

liodNvig.s

menta

"'"'

usque a pedibus tantun. tandem reducla, rependo sic

f j^X;^~
^.^P^^^

^"'''^J,^,,;^,

Qua,

fu-ri ab mcommodo supracurationem ipsius aliquantudicto. Sed Dominus

nienle suHVagio. liber


,1

.^;,;'^^^.;',';;,,,

,,

ifl-,,,it,

^x

ipsa

mora probaretur,
vel si spes,

si

let continua,

quam dc

l-u^.-uo

....

sanclilat.m

copiosius

f^'^'^,'-;^^^"^^;'^^

,nniiVKnm
^^^
^'^
,

Unde

Hlium denuo locavii in curru


navil.

t-i

au propria

,evolulo anni
luorat

^''^^ "' ^^' /"; prx.rata puella,

^^,;;

U^^^^^

num
curi^

et

Non lamcn Sanctam ejus,


Et eece,
clausiri,

cessavit

^ger uivocare Domiquamvis i>roeederet in

^^"'^^

''^""^^f. ^^ deduulur et ui p "'^'"^'"^, Hedwigis HedwigJS scpulcrum ",'":'7 cla; ;lu; ,j,u, autem, ^f ,,,tur a Deo .^^'^^''"'^^ Si

vectura.

apparenle aoparenle

priusquam egressus fuisset septa adhuc ecclesia Sancti

"f "'^^^^

Bartholoma^i, eurrus, in quo a>ger


et

CUJ

ctae :la>
'

r^I^lir-HlaTd^^l^o^Sir^^ |]edNMr'> '"^"


^___^

homo sedebal Dominum Sanctamque Ilcdwigim invocabat,


evcrtilur, evcrtilu.-,
el

H,
,

iteralitrr

,n,MK imbulavit
. nd

..,.:,,... uu..r^vii iin ila suis pa.,sioibus liberavil, nalivitate qua a sua

casu
suis

lcrram languidus lansuidus cadens in tcrram a


pcnitus
liberalur,

lauKUonbus

surrcxitque

"

?,r
Uilozlava

n d s .9 128

ei.lennium inclusive numquam movcre. ^uos^ad ij.adiendu.n


JW.-/lava M.lo/..a\a,

valebat

sanus in n.anibus atque pedibus, cxccpto co, quod in uno pede el manu pro s.gno .nr.rm.tat.s prsler.ta3

pudla de |uu
s^:;

l.cgniccnsi h

castclla-

al.qus languor.s .ol.qu.a- .cmanseru..t. P.a;dicalorum Nicolaus Ordinis

,-i

Leguicentix.

im

:::::
a
i

::r

n nd non niM

rependo quo voluit perveSaucts HedNviyis in Trebnicz sUulcrum


:

^^ ;r ^^a^ movebatur

ciaudas.^ta
hffiC

eum tempore quodam esset in Bresno .., One. nensis dioecesis, ut .bidem prsdicationis officium exerceret, dormiebat una nocle et socms ejus noerat ignis compositus. Et ecce, succensus ab igne, corruens paleam in pavimentum prostralam accendit. flammaque invatitio,

/vtoiao, or.

^^
2S

Mirns
iKius

reutabat

SancUT ^anilalem Quam nd.m faciendo moram diuliusexspcdabat. """' Saplebanus de "" Gaudentius,

sa'pissime et per inlercessionera sibi donandam a Deo,

mine Richardus. camino |)ro eis

in

quadam camenata

:=

ubi

videns
00

domiiius
illic

atque divinum prffistoBeala Iled^vigis, si hanc lanlem auxiHum. dixit miraculis tuis, sanaveris, amodo credam dalno 00,
rei)tantcm
:

lescens totam

domum

illam, in

qua quiescebant,

nucll-ini

Q\w\ in veiitale luo fiant merito nec post autem diu moram facerel juxla tumbam,

sanclitatis.

Dum

ergo Fralres prsdictus Fraler viderent se in periculo positos, Nicolaus nammam ingrediens, manibus ac pedibus nudis acrensam paleam exlinguebat. Extinclo vero

consumptura celerius invadebat.

Dum

tempora
Hedwigis

muUa

ei

donaretur
lunc

sanitas

concupita,
Sanctai

igne, incendium in

membris

illis.

qiiibus

flammam

doinina PetroniUa,

cuslos

sepulcri

pp

nasterii

postmodum abbatissa Trebnicensis moiw indignala iussit eam a tumba recedere

non modicum reluiuit dolorem. Quem ul evaderet, Dratam Virgmem ter salutando supplcx orabat; Beatam quoque Iledwiextinguendo
teligerat,

dicensjuvare,

Tu

vides,

quod

Dous

le

non dignatur

hic exspectando non facito ampliorem nobis verecundiam amodo moras, ne

quapropler

tam flcetendo gcnua


gim, eujus
lledwigis, libera

sic

miracula multa audierat, ter Beata inquiens invocabat


:

'

jam

me

ab

islo dolore,

quem

patior.

C inreras,

dum

hic in

omnlum

oculis frustrala tuo,

ut videlur, desiderio volutaris. At illa, quamvis repulsam laliter pateretur, nihiloniinus permanobal.

F Oralione facta se denuo ad quiescendum deposuil in manibushabcns ac pcdibus pu.^lulasque mngnas

obdormivit, post

sommimque

expergefactus, nul-

a Domino

divinam consolatiunem exspcclans et quKrens gratiam sanilatis. Et quia remansil ut

lum

sensit

mimquam

dolorem. sed adeo sanus crat ac si faetum conligit fuisset aduslus. IIoc

quaireret, conligit ut invenirel.


V'?

Nam

in

dic;

Saneti

Calixli Papas el Marlyris

c/fy.

quando eral anniver-

anno Domini mcclxiii in Quadragesima. Plures quoquo alii sunt curali per mcrita Sanctae Hedvvigis
de passione

sarius Ueala' liedwigis, dicla puella, quie in festo Sancli Jacobi Apostoli pren'donli rr eodem anno

pedum

ac

manuum,

videlicet Snegula,

pervcneral in Trebnicz, liberata est ab inq)olenlia gradiendi, quam a nalivitale sua pcr viginti annos
suslinuerat.
censi
el

vequire de mutis, miraculo secundo aaa; item Nenkerus, rcquire de paralylicis, miraculo termnatio bbb; ilcm Idka, rcquire de dissenlencis,
culo primo ccc.
131
fuit

aaa
bbh ccc

coram domina Gerlrudc. Trebni-

ac Soroiibus Razlava, Pclronilla prajdicla, multis quoque aliis prffsenlibus it videntibus, sana surrexit, collaudansque Deum recessit.
abbatissa.

Sestremil, in

Wratizlavia mancns, omnino

^"^j^';.^'|.^^^^^^

conlractus,

confregerat et

namque spinam dorsi ejus eum cffecerat ad ambulandum pegutta

'^^^^',Vr^.<ia^,^^^^^^

Quo
niler

viso miraculo Frater (iisclbertus, custosTrcb-

nitus impolentem.

niceiisis,

procuravil

Te Deum laudamus, solcmpassiono

decantari. De

pedum

plures

alii

ss
tt

Uedwigis auxilium, videlicel SilVridus, icquire de jtaralylicis miraculo primo ss; item Magusca, requirc de mutis, miraculo primo tf
curati sunt pcr Sancta;

fxor aulem ipsius, Crisca et portal)ant alia fannina, nominc Sczarnueha, ipsum Pra^dicaloquotidie ante 1'ores ecclesiaj Fratrum rum, ut a Iranseuntibus elcemosynam, quia pauper eral, accipeiet, ad alia quoque loca secundum

indigentiam suam
bant.

item

Adelheydis, require

de

gibbosis,

miraculo
infistu-

temporc opportuno eum fereTandem, inspiiantc Deo, votum vovit taliter


:

uu
IVW

secundo uu; ilem Laurcntius, require de latis, miraculo primo ww.

dicens

Beata

Iledwigis,

ct

si

aliter

nequco,
trahendo

tuum tamen sepulcrum rependo

et

me

manibus

DIE DECIMA.SEPTIMA. OCTOBRIS.


A

255

nianibus visitabo, tu quoquc ino dignare ab hac impotenlia liberare, aut saUem hanc mecum digneris ^'ratiam

stoloriim. Plurea alii contracti curati sunt per


rita

me-

AtXTOftt.

faccrc, ut crura pcflcsquc

mcos ad mc
pedcs

valcam applicarc.

Erant

cnini

praedicti

SanctE Hcdwigis, videlicct Prihislava, require in scqucnti de gibbosis, miraculu primo hhh; ilem Adclhcydis, rcqiiirc ihidcni, miiaculo sccundo iii.
I3'i

ANONTVO
'^"ijff''''
jij^

cum
nisi

cruribus aridi et vehiti

hgnum

inflexibih^s ct

Pribislava,

mancns

Wratizlavi^e

iii

domo

Oibbofo:, pribi''''^''

per alinm

componercnlnr ad

ipsum,

dum
quoante

Zanstogoi, contracla hiil plus


et

quam

per hiennium,

cxlculi jacchant, ens ad sc

retrahcrc non valcbal.


ut perficcrct,
fcria
iii

ex ipsa contractione gihbuin habebat a tergo

Levavil ergo se, volo emisso, mndo possct, quod promiscrat et

fcshim
cxicns,

Rogalionnm.
fcria

rcptando
scqncnti

de

Wratizlavia
iii

scxta

pcrvcnit

Wcs-

promincntcm ad unius olUe magnitudinem. Audicns autcm malcr ipsius miracula, (juae Dtms opcrab.alur per Sanctae Hodwigis merita in diversis parlibus, tulit ipsam filiam suam ct ad Sanctae Hcdwigis

ddd

nam ddd, locum non plenc a Trebnicz pcr milliare dislanlcm. In ipso loco, aut in proximo monte, de
quo vidcri pi^tcrat ecclesia Bcati Bartholomnei, in qua Sanct;c lledwigis corpus condilum rcquicsoit, reccpit plcnariam sanitahjm. Proccdcns autcm,
Sancta^
ihnl\vip;is

lumulum

propcravit, ilkicqiic

in

fcsto

Bcati

Bartholomsei

perveniens

ibidcra

consolata

non

modicum quam contractam


cxslitit

in co praecipuc,

quod

filiam cjus

addu.xerat ct gibbosam,

statim

curata

visitavit

scpulcrum

ct

gratias
in

aKcns Dco, dic

lcrlio

revcrsus Wralizlaviam,

aduiirationcm inentes convcrtil multorum. qui cura prius contractum et miscrabilcm noveraut, divi-

ah utroquc incommodo pcr ipsius Sanctffi Hcdwigis aiixihum libera fuit. 135 Adelhcydis, puella scplem annorum, filia Methze de W'ratizlavia, contracta hiit in pcdihus
et in

"t ^d*iJwifi)

''""*''-

tanlum curvata, quod sc movcrc


facta fuit

noii polcrat

Damque miscricordiam

ct

jam

dicla!

Sanclje,

in

ex diutinaque rccurvatione
inatcr,

gibbosa.

Cum-

eo quod contigcrat, mcrita cognoscentes, pro facto n miraciilo Dominum bcucdicebant. 132 MuUcr qusedam, in Swece eee Wladislam,dierPome vicnsis dioeccsis ct terra Pomcranian manens. tara rnna,
^^^

que divcrsarum mcdicinarum opc juvari non possct,

vovit

cam sc ductiiram ad
et fccit
;

Sauctae

Hcdwisis scpulcrum, quod


illud

ipsainqnc juxta
pro
sanilate
Affuit

deposiiit

atquc

cum

lacrymis

enormitcr incurvata

exstitit et contracta,

quod

dum

ipsius

Bcatai

Hcdwigis auxilinm invocavit.


flcnli
frrMuiiiae

aliquo debcret procedcre, pectus suum fcrc geni bus propriis contingebat. Quac, voto cmisso, levavisitanda circa vit sc ad Sanct:c Hedwigis hmina

autem subito
solatio.

ct oranti

diviua con-

Nam

puella, pro cujus curatione

matcr

llc-

feslum

Assumptionis
paulalim

Bcat Virginis
progrediendo,
in

et

haculo

bat et orabat, scpulcrum apprehendcns sc levavit stetitqiic supcr p''des suos cl pergcrc ccepit, qute

milsustentata processit dc dic vix pcr dimidiun


liare.

a ad

l"csto

Bcali Martini Kpiscopi cl Confcssoris usque

Sicque
//'/

dum

ultra

tertium

dicm

post

restutn

Bcati
/././.

.lohannis
'^'^'^

fff

Milicz

vcnisset. ct

adlmc

Trcbnicz

sihi rcsla-

Baptista; se^iuenh-m aniio

codcm

clauda sinml

rent

ad eundum milliaria quatuor,


opitulante

Bcatffi

gis ei

morito, erecta est a

HcdwiDomino et

fucrat

ct

utriusquc dcfcctibililatis,

gihbosa. ^i rccuperala sanitate iiitcgra domum cum uMtris gau-

ct laudans plonc sanala. Pi-ocessit crgo Ijetabunda ut promiserat, cum gratiaet Sanctie Hedwigis, Tum actione visitavit sepulcrum, rcvcrsaque est domnm suam, unde exicrat de Swccz, secum

dio rcdiit, modicuin tamcn ipsius gihbi vcsli^ium in ea rcmansit, sic forte providcntia disponcnte
divina, ul

poslinodum
valcrct

palrati

ccrtiludo

iniracidi

in

evidcntius

ad BcatiC
ostendi.

Hcdwigis

comincnalii

carucrat portans munus plenaris sauitatis, qua quam anno. Addidit quoquc Dominus jam plus
dicto

daudam
gihbosi

sauciitatem
curati

Plures quoque

miracnlo

miraculura

aliud.

Nam

praifata

sunt pcr Sanclffi Hcdwigis patrocinium, scilicct Margarcla, rcquirc supra, de inlir-

mulier,

postquam sanata
fuit,

est et

rodiit

ad partes

mitate pedum, miraculo tcrtio

///.

ubi noia
.sct

multo pulchrior apparuit, (piara espr;Bdictam a^gritudiiirm incidisset. ftemina prius visa fuerat totaliter
ita

136

SiUVidus,

civis ct
fuit

fratcr ju.licis

Wratizla-

'^^^''^^^
,^.^,^i,^.
,,.

antcquam

vicnsis, pcrcu^-^us

iiaralysi

parte dextcra,
et

Et quia

cadem
i|)SO

quod

in

pede dcxtro ambularc non potcrat


sic erat hiisset, in

languida, non

solum

communi jmpulo verum

illa
si

ggg

C ctiam ab fdio suo


libus

ducc Poracrani;e Swcntopolco ct a nec non et a palatino et ab aliis nobircvcrsaque vidcbatur


pellcbatur,
fictio,

pars pcrcussa, subula pcrforata

rcplcla toraminibus ac

ipsaque partc omnino

multis.

cum

sanitate

intcgra et iuopinabili, sinistra

opiiiio

pcnitus ab

muUorura hahiiissci medicorum, mulla^pie magnorum consilium et expcndisset propter mcdicamina ncc aliqua sihi ad
caruil corporis cute.
Et cuin

omnium cordibus
potcrat deccptoria
lit

ncquc locum hahcrc

prsdictos languorcs
cina, conjugis su:e,

rcpcllcndos proficeret

iiicdi-

ubi probala veritas exsti-

,tn.,2iavu>

in apcrto.

Ha/.lavus, diQuidara vir paupcr, nomine

rauper.

vino castigatus

nagcllo, diu

jaccbat

contractus,

quem
lihus
viffi

a transcunCrisca uxor ejus, ad petendum

dominie Bcrlradis, usus condivinum sc convcrtit auxilium rcquircnsilio! ad impetrandum, licalae dum'. ad quod cliam facilius Hcdwigis vovit ad tumulum se venlurum. De ergo proccssit iu vehiciilo versus TrcbWratiziavia
viris duillucquc pcrvenicns, (luol)us eum Sancta^ Hcdwigis accessit ccntibus ad sepnlcrum B.-ati Barlholom.Ti Apostoli et in dic translationis aniarissime supcr illud dcposuit. flcnsquc sc totum llcdwigis, diguens mc Bcata dicens, oravit

cIccmosYnam

frequeutcr portabat Wratizla:

nicz

Hcdwigis hmm;i usns consilio. vovit se Sancta^ cjusdcm Sancl^ patrocinmm visitarc si fortc pcr rcstilucrc. Et quoDcus ei dignarctur saiiilatcm non valcbat habcro vt.ctuniam propter inopiam trahcndo posuU se ad ram, rcpendo manibusquc
cmissura. viam, ut votum cxplcrct

ad Sancii Albcrti ccclesiam

tandcm bono

sic

miserum adjuvare
Orationc
niiscrabili
finita,

et a doloribus

istis

cruerc.

statim homo, qui anno etdimidio


fucrat

Dum

ergoesset

dolorc

cruciatus,

aspicientihus

Sanctaj arripncrat pro eo, ut ipsms i iiincre, quod efncac.us mv.)caauxilium adiens tumulum. cjus ossa sua, qua. cum magno dolore nervos et ret. cxtcndi. Et s.c allcvialu. rumpcrcntur, scnticbat per Sanct^e scpulcrum, uh. processit ad jam dicta^ incoadcptus plcnanam ipsius sufTragia sanitatcm

pluribus

de

claustro

Trcbniccusi

dominabus

ct

surrexit suhito sanus ct aliis multis pr^scntibus, providentia pcr Sanab omiii iHa a^grilndinc divina Hcdwigis merita libcratus.
cta;

r.otfndu,Ue
^^^^^^.^^^

137 Gotfridus de Cosrain, opi^ido

brcm aculam

inciderat,

quam dum

Poloni, lcnimis gravitcr

lumis postmodum Sanctorum

visitavit

hrama Apo-

ncr dies quindecim ^

pateretur,

BeaUim invocavit

Hedwigim

AUCTORB
flUU.KyUALI.

Sdezlnva
ci

missi
' quod ma.is n,on -'l-P V tam vel.e.nenl.s (" ^' mutius tormento a-grUud ne u^ lam^ in iHa Un.lo quibusdam enm

batur

.lolore,

^
f

"

rl

i.

quo.)
,^,

./^^

oan, oporluU ..t per de n,auu ali.na Magn.s qunque aflhHo,.ibns recreari.
^j

bus

occi.lerent, et sic a

Dimvt

^; Senu...uCop. ca.pit ,ibcra.ent ,,.;.


dolorum
,a

munere

exlnhuit

Muum
ul

^"
,

^|^^,^_.,^^^^

^,,,,,,^,,^,,,

p,oplcr neecss,-

.^

,^^^.,

^,.j,

aggi-cli

volu.t,

s.cnt

nec acD,

^^.

pro len.tate s. m.)at ,n altcam partcn, etiam boe, poK^ral susdncre. In Insergoafil.Untenniino, vix usquc arl festuni Di-ati ctionibus dcduxit tcnipus
Gcoigii Marlyris,

,^

^ovebatur. ^, ^^ta sou alicubi porlata

,lacel,at

en,m cont.nne c
1

vel g.r,.la rn.ss.-

min,

in

quo

resto,

quia jani apsibi fuit

7mn

ExtrcmiE propinquarc vidcbalur ad fincm, sacramentum. salvilicuni Unclionis ministralnm in somnis apparuit quaHlam Nocte vero quadam ci domina in rcligioso habitu, diccns
vcncrabilis
(.

Vadc,

visita

scpulcnini Bcakc Hodwigis

et curaqiiffi

beris.

Qua> cxpcrgclacla viro narravit,

vi-

pctivil irislantcr, ut derat et audicral dormiens et K revelalio pra-fata docuerat, cam .ccundum quod sepulcrum deduceret fesliad Sancl:c iledwigis Recusabat autem marilus, uxoris adim-

nanter.
plere pitic

,.

^' crgo mod.co "^'^"" "' ..lan^are 'J .",,f cxuan ge.mano c.hat.oncm exsreclans

...11,,

iripiii

.-p^^er

asnicieni f t

dcsidcrium, u_r>j-ti""'i

limens ne '"

si

moreretur
,

in
.

via,
.

can.il i

et

.licerc

Fratcr

ca.issin.e!

jam sen

exte.lo.,s
,.n.l ,n.

Dei et ihus .neis per ..atiam haheo. . Et -"''"'' Mwi,is melius ad tomc.ucepit et o.'! propr.o

lo, qund ment.s Beatae

ipsms volunlar.c homi..es .liccrcnt, quod mortcm .,|,^.j^, actitando faniii' suse ^.^ impiovidc ,,,j,3,,,o fan, s.ia. et accclcrassct, ^^ sic ab omniljus ncglcctor cxisleret; pulabalur namquc
Prjevaluit niliilomiip^a fccmina subilo moritura.

panem
:

im,,osuit,
.lix.t
.

Unatisque slatim
G.alias
lihi

ad

coelum

de amiconus mulieris imporUma pclilio et vir, uxorem languidam usque ad mortem. rum consilio,
in

aihus
,.t

ago, Dom.no Deus,


....'arum

Trebnicz

liansmisit
et filiam et

cum

comitiva

dcccuti,

U..aue

lledvvigi,
,.t

quia

manuum

usum

unc ..esumo
titutus
.

ofTicium,
ullra

quo diutius lueram dect

nein,lc

p..gre,lientes

expleto

duos famulos ei adjunxit. perveHi crgo cum antc Trebniccnsc cum vcctura ponentcs cam ad nissent monastcrium, in sedc
filium

cnim

Lre,

duohus

Sancl. .liebus anle festum

Vmcenln
s

Sanclje liedwigis

lumulum

porlaverunt, ubi

eum
niihi

Epis..i Episcpi in
I

lledw.g.s pcrven.'T,-ebnic. T,-ebnic-/. ad Sanclie


,

lllU. L rut sepulcr.m, Lb, et dieerct in oratione

^^^^^^Z^i " dumGo


duss
-

acr\mis aicbat
^^

Beala Hedwigis, subveni

>

ut tuis

me

digneris

Beala Iledwigis, rogo tc mc ad mcrilis adjuvave cl pro


: -.

l^ud^^^Thac laho.anti, ^fuila quoque turha ^^^^^^ lunc erat, cx eompassione populi, qiiic pia?scns ^^^^^ ^^^^^^^ ^^
pro
ii-sa

Dominum

invocabal. Et statim a sepulcro

subito scnsil sc Dominuin interccdcrc, ct sic, fratrc suo nerrusum d- ealida aqua
..

quasi
et alns

similiter perein via rucranl, quatuor a passione, quam per grinis prsscnlibus, in toto corpore menscs sustinuerat in manibus ct

pluribus, qui seciim

I!rd\Niad modicani deportata distanliam, Sancta' Doniino, gis mediante auxilio, sanitatcm reccpit a currumque. in quo advenerat, absque fanmlantium ad adminieulo, duni volcbat abire, ascendcns,

rccedcns a propria redlit; et in via, |>oslquam tria


^

suo
WUlnvae nepos
Nenkn-u,

fuit plaiic sanatus.

Sancta'
Ulrici,

lumulo
Pctri

iierrcxisset
et

milliaria,

in

vigilia

ducis SIcsia\ ncpotcm qucmdam puenlia ex Neiikcrum noniinc babuit. qui in sua in una uianu ct in uno i^ede (luadani innruiilatc

138

Oomina Wislava, uxur


llcnrici,

subdai^ifcn

:,

.^

Sancloiiim

Pauli

Aposloloium

ooo,

ab

000

domini

aegritudinc omni. quam codem anno incurreral, iiberata. Pum autein ad proprium plenius
exslitit

intrasset

paralysini

ope imuriit tani graviter, quod ncc neque ncc unctionibus ungucnlorum medicorum
artc appositis, remediis (iiiibusrumquc, bominum cum ad Sanclae vovil poleral adjuvari. Maler crgo mausoleum dcferenduni. Quo dnm de-

Uedwigis

continuo quiporlatus fuissct ct dcsupcr iiosilus,


dcni evasit

domicilium, marilus ejus. vidcus eani juvamine^le curru desccndere, in quo a plurisine celcri gressu bus viris vix fiierat coHocata, et sibi quam infra triobviam vcnicntcm considerans, gaudio duum cmiserat semivivam, admirationo et quoque de tota villa lioest repletus. Fcstinaban! morminfs concurrentcs vidcre fa-minam, quasi a

jam dicloium trcniorem mcmbrorum,

sed

reduclus ad bospitium, facto brcvi intervallo relapsus temporis recidivum passus, in camdeni disponente, ... .egnummem, ... >.... uu.u.... .....,v.i...... ut est iPgritudinem, sic forte Domino

Deum ae Saiicla' tuis suscilalam, glorifieabanlquc merita dcvdlione supplici extollcbant. lledwigis
alii

paralylici

curali, "vid.-licet

SanclaWledwigis auxiiio sunt Snegula, rcciuire dc mutis, mira-

VVP
, ,- u civis Wratizia.
.

Dciw dcnuo invocalus piT mcrilaSancta^lledwigis esse maet suam noteiUiain alquc niiscricor.liam
-

cuio secundo
\\(S

/>/)p.

fibVi Addhei.^,.,,,.

Adclhcydis, uxor Bernardi

^^^^

gnam

ostonderet

et

virtuK^m

sanctitatis

.;<..:

n....

Bcala^

Yicnsis, rebrcs quarlanas paticliatur


et

plunbns annis
iii

,,,*,> /ifrcrfl-

Hcdwigis novo miraculo almndanlius humano gcncri declararet. LUule pricdicta mater, postquam
sensit

multa pro

cis

evadendis

exiciidit

mcdieis

et

(ur:

medicinis,

rccidivasse

fiUum,

itcrato

eum

ad Sancta?

qua sibi Cum aulcm advcrterct, quod


Saiicla- llcdwigi

tamen minime profucrunl.


curari non
posset,

Hedwigis reporlavit

scpulerum,

rusisque

ihidom

votum facicns ad
ct diccns
:

ipsius accessil
si

ex cordis desiderio lacrymis, multiplicare preces supplicalionesquc non dcslitit, doncc filio memorato in eudera loco sanilalcm plenariam impelra-

sepulcrum, orans
alicnjus cs merili

"

Beala Hcdwigis,

me

absolve quartana.

apud Deum, de isla Scd incassum laboraverat,

qnani patior

quia

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


i

257
:

quia febres, quas venions ad


abicns secum porlabat

tumbam

allulerat,

guida

Laborem nihilominus

sc-

mergor,

cum clamoribus dicere cum tamen in

Jam

hic

ego sub-

auctore

emincntia

monlium

anonymo
subj:quai.i.

mel factum aliquoties ileravil, nam quatuor vicibus Sanclai Hedwigis visitavit mausolcum, quamvis desidoralJim abindc tunc reporlarc non mcrucrit sanilatcm. El non mirum si gritudincm ncquibat evadere corporis, quse languorem voluntaria? retinuit mcntis, cum fcrrum, reclusum in vulnere,

posita nihil in vicino esset de aqua. Deducta niliiiominus ad Sanctae Hcdwigis mausolcum, ct oranti-

bus pro ipsa mullis. qui tunc an^uorunt hominibus,


stalim liherata cst a malo, quo quatuor heI)doma-

dibus fuerat fatigala.


t4'i

Fratcr

quidam

in

Ordine

Priedicatorum

f^'"*''^

Ordint$

carncm prohibcat a plcnaria sanitate. Ista namque mulier, ut postmodum fatcbatur, scmpcr dubitavcrat, ulrum Bcalie Hcdwigis mcrita sibi possent ad snnitatem aliqualilcr sulTragari. Unde curationem ipsius nominus distulil, ut laborcs ejus landem
remuncraret duplici munere,
liter

quasi frenelious crat.

Qucm

Frater alius ojusdcm

^"''^'"'^o'^'"-

Ordinis ad Sanclae Hedwigis deduxit

Uhi

dum

sepulcrum. orationem paritor faccrcnt. Fralor infir-

dum

videlicct,

de-

reclinans ad Sanctse lumulum obdurmipostmodum evigilans surrexit, ab .'egritudine libcralus lam integrc, quod eam de ca^Iero num-

mus caput
vit et

tecta ac sanata cordis segritudinc,


ipsius ctfugaret a carne.

languores simi-

quam
I'i5
,.

sonsit.

Admonita ergo per quamdam visionem a Domino, cl sormone cujusdam viri religiosi non modicum confortata qui eam docuit, spe firma Bcatce Hedwigis adire sepulcrum, omni difildcntiai abjccto vclocius obice, quinla vice Sancta? j.'im dicta; mausoleum adiit
,

Dobroziava, uxor Michaclis mililis de Brcu,


,

Oofcrojrlava
Ilreuiicz.

de

Iicz,

quia maniaca crat

....

1-

.-

ct arroptilia,

vinculis dcti-

nebalur ligata, ne vestcs suas discerperel et alia qua-cumque apprehenderot, dissipnret, nam ad
quie
hat. Si

manus mittere potcrat, crudeliter pertractaquandoquc sihi olTorobatur Crucis signacu-

sui>plcxquc curationis antidotum


fiducia diccns
:

postulavit,

cum

lum spucbat dentibusquc frendcbat,


faocre non
fuit

dum

aliud

Bcata Hedwigis, libera me, alio

potuit conlra ipsum.

Doducta tandcm
,

quin
stcndi

libi

valde irascar.

El

ccce slaiim omnes

ad Siinch-e

Hcdwigis scpulcrum

ihiquc pro
pras-

B digitorum

manuum

ipsius

articuli

cccpcrunt di-

ipsa orationc facla ad

Duminum,

in

multorum

cum magno

dolore,

moxque a febribus,
quatuor diebus Hedwigis auxilium
de
Prussicz,

sentia per cjusdem

SanctEe suffragia a passione,

quibus duodecim annis


fuerat laiiguida,

el viginli

quam
rata.

per SancUe

Barthuloma^i

a fosto Sancti Vili 777 usquc ad festum Bcati cudcm anno sustinuurat, exstilit lihe-

W
'^t

plene exslilit absolula.


E))iirpttccE.iim-

141

Bcatrix,

filia

Sbililci

mililis

M6

Bratumila,

uxor Wencozlai,

in

villa

Gelz

nratum,^ et

trixdcPrusMiiz

cpylcptica

fuit. (Jua;

dum

illa

passione miserabili

noniinc oommurantis,

quadam

die vidit, sibi in

torqueretur, qua^cumque rapere poleral, etiam sui


vel alterius corporis
in

furma unius mendici daemoncm apparonlcm, quo


viso,

carnem dentibus

laniabat, et

Crucis slatim signaculo sc munivit.

Ilostis

tantum praevalucrat in ca inorhus ille dctestabilis, qnod quandoquc inlYa unius diei naluralis spatium,
triginla vicibus sustincbat illud
ei

autom
quicns

anliquus ndversus
:

cam voce intonuit, in

"

Quid contra nos movcs hoc lignum?

incommodum, nec
domina Wencez-

pcr lignum volcns inleHigi

manum, qua

sc

Crucem

prodesse potcrant quavis remcdia, sibi pro cu-

faciens bcnedixeral, ipsamque

manum
manus
digiti

apprchcnilla

rationc apposita. Maler crgo ejus,


lava, contidcns

dens compressit tam validc, quod omnos digitos


ejus volce imprcssit, ct ox tuiic cxaruit

de meritis BeatK Hedwigis, voto

facto, fiMam in curru positam, ipsa vero peditando

impressique palmae

currum sequens, ad cjusdcm Sanctse tumulum vcnit


filiamque desuper ponens, baec diccns oravit
Hedw-igis, sicut tu
et
le
:

Bcata

habes potestalem apud Deum adjnva filiam credo utique fore Sanctam
,

pcrmanscrunt. MuUas quoque hsec fcemina illnsiones, lamque vehcmcntcs corporis afnictionos ab codcni salulis quod ex loto fuil usu advcrsario cst perpessa
sic

deiiiceps

rationis privata.
cti,

Nam

ei

dum

nominarcntur San-

mcam.

n Mox misrrante Deo puclla pcr intercessionem SancIcC Hcdwigis illam cvasit cTgritudincm, ncc dcinccps, quam duobus annis et ampHus susti-

nucrat, scnsit abominabilom passioncm.

Crux on"erebatur, e conlra sputum miltebat, Dcducta voro ah amicis ad sopulcrum Saiiclae Hedwigis fcria scxta infra paschalcm hcbdoniadam illucque per octo dies, dum singulis dichus adducta
aiit

p
YcHkoteiiihe.

142 Dobrumir,
^^otel,

filia

Clenientis,

mililis

de Ycs-

fuisscl,

tandcm

liherala a da^monio fuit ot

usura F

roTKuf.

Quod autcm

a sua nativitatc caducum hahuit morhum. morbo cognosci non illo laboraret

potoral priusquam ittatom infantiae Iransccndissct valobat et tantum proccssisset in diobus, quod

Hcdwigis modianlojuvarationis lamen ipsius, quam da^mun atligerat, mino, manu arida romancnte. Quam pcr hionnium ct amplius
rehabuit. Boatae

repere super terram.

Bis vero aut cliam quater in dio, hoc incommodo vexabatur. l*aler crgo cum malrc puellffi nudis pedihus poregrinantos infra hebdomadam Penlccoslcs ad Sanclie Hcdwipis tumuluni processcrunl, pneroque supor

ter,

sa^pius

quia porlabat inhahilom ad laborcs, maritus cjus non modicum ex hoc affcctus la;diu, i-am duocns

coram
Primu.

Wratislavionsi

cpiscopo,

domino

Thuma
sil)i

divurlium

pctiit,

allegans ipsam

fore

inutilcm

pro auxiliu uppurtuno.


littoratus
ct

Einscopus autum,
ci

ulvir utique
a

prudons.

rcspondil

idoni

sopulcrum

posito,

invocabant

Deum cum

ex quo sanam

accepisli eliam

nunc sorvabis in-

lacrymis, ut

curare
plela.

propter mcrila Sancla' Hcdwigis misoricorditcr dignarctur. Oralione com-

eum

firmam.

Dominus quoque Bcrlhuldus, Trobniccnsis

filiam
in ipsa

omniiio receperunt

qund
Admnammen(fwi

de

oa^toro illius

incohimcm, ita morbi horrihilis num-

quam signum
rrvocanlur,
*dvlluyiiis.

aliquod apparchat. llildobrandi, ^43 Adclhevdis, privigna uxoris ct vix cliam rcclusa poLeral delineri nicntc capla.

oumpulit virum plohanus, quia archipresbytcr cral. pivoslarc lidcjussoeumdcm divortium |)ctonlom, i'(cminam prupter riam cautiuncm, ne dcmiltcret habuil aridam, cum hoc nullatenus quam

manum,
fi d('

jurc

licorcl.

In

lorlio

vero anno postquam

dioohal so monstra vidore. Ouam curalionis dunoverca' ipsius, oh gratiam Jutha, cxplclaque corct ad Sancta' llcdwigis scpulcrum, ad quomdam monmajori i^arlo itincris pcrvonisset in qua corpus tem, de quo polorat videri ecclesia,

mulla

dum

hhcraia fuil a (UTmonio, ad Sancla^ Hcdwigis \Uirum i)roperavitscpuIcrum, si forle pcr ipsius Sanpossct ariditatcm evadere, cta! auxiiium nianus sua;

ptuhhanc causam diclum sopulorum septcm


buscontinuc
liedwigis,
visitavit,

die-

orans et diocns

Sancla

tibi

Beata^

Hodwigis cunditum rcquiescit,

ccepit lau-

que

meum

et rogo, ut

conmiendo animam moam corpusmanus mete mihi reslituas


34
sanitalcm.i

VIT4
258
iUius
iliCTOBE

S.

HEDWIGIS VIDU^.
Rn-,H Beati
sic

n Dominus,

arinoiuina: Bartholomsi

cum magno
^
,Kvmi<: Hedvvigi^

labore, ubi etinm


lib.Ta libera

[^

oravit

ANOtfYMO

^'
n

in

Tui

sopuUum orpus cjusdom Sanct^e

ego voio eao volo

esse, ">

Sancta luus. . btaqua.ndiu vixero, sorvus monsibiis homo, nuin(]ecim

mc, me, quia

:S'c: enr
rrr

ciralm
et

oaU
ei

^10^^

repuiil

plenariam

Apo.os,>Uaieiu doJacobi

rpeSr^s^SrS estevasitqueinn.^
;;:.%rq:rueX^^^^^^^
Wladisiaviens.s episcopus uvv, minus Voliu.irus, examinatonbus m.raculornm, unus fuil de

"'U7

Idca,

filia

Luc^,

civis Wratislaviensis.

dum

imu

.a,nw../c^-

cssetcumjam

d>^' P;^^^^;"
^

,,^

in Ratebor,

5U,

Wrat.slav.a nufficivilas distal a


sss

pcr Mg>nU Po

o
;

Lum
ct-e

pra^iali vulneris

miraculose curati per San-

raminiaria.., grnvissimam ^l'-;'-'";- o la q sexdec m qua vcxabalur iKbdon.adibus


dubium deipsius vita longiori
h'^.^^

Hedwigis merita suis lcstimonium allrcctavit. perhibensquc ipsumvulnusplenesanaluminveiierit.

postmodum manibus
dixit,

quod

'^ su nagellum 'f^. aliud tPrP-i in insa iegritudine nec manibus neque nominus, sic ut appHcari enim pedes ejus uti possct. dum quando extendi, ciboque nt corpori aul manibus lotum boc oportuU c m contigit renci, ipsms votum Pra^fati ergo parenlcs ienfs. fie i Hed^.g.s sopulcrum Sancta. fccerunt. ut eam ad ipsam vectur^ Deo

sibi

;^

',51 Stronislava

in

hun.ero dextro liabu.t stru-

^^^ru^
"
^''^'

Sdcli
Ser

mam
runla

magniludinem, qua.> tandcm ad unius panis postmodumsanies cxinde proHuxit,


fuit

et

nue
ante

exstilit inlistulata.

perdidc.-at dextree

Eadcm quoque mulier usum manus ct talibus obruta mal.s


in

primum introitum Tartarorum

Poloniam

deducerenl.

supplicarecceperunt, ul ci Hedwigis merita subvcnire.

imponentoscpie dignaretur pcr banc ^ Cum autcra anlc civivenirent.

permansit, douec ferc scx anni posl sic oppressa complerentur. Eo namipie Bcals lledwigis obitum ad Sauclai jam dictE sepultempore ipsa foemina Dolacrymis, dicens crura accedens oravil cum
:

B tatem Wratislaviensom
in

puella

inlcgrc

toto

cor|)ore est sanala.


uli.

incepiUiuc

pedibu.

cimanibusi.lene

Unde non mo.lico exultanles

i-edde meo sanitatcm R mina mea Beala lledwigis. misius valeam omnimodam corpori, ut de labore mulier el liljerata Continuo sanata est

sustentari.

incboaluni iler ad Sanctie gaudio parenlos cum niia in Sancli M.cbaeHedwigis limina compleverunt Uomino persolvenles ac laudesque

laboraveral, ajgr.lud.n.s plenarie ab utroquc, quo signa tumoris. omni remoto Aliqua tamcn

morbo.

dolorc,

in

loco strumae,

postquam curata

fuerat,

iU

Hs
S.

sanctilatis ad Hcdwigis prBeconizanles gloriam


_

vigilia iU,

nropriasuntrevcrsi.
et

BertradtB de

Cyma.

nu.xum sanguinis scxde148 Berlradis dc Cyrna patiebatur tam grav.tcr, quod cim bc-bdomadibus mulia in e.s expendissct, nulla mcdicorum opc, iicet
poterat adjuvari.

Xon ergo

erat

opinioquod evaderc

remanserunt. e.-at octo annorum ni.us 152 Dominicus, puer de Boreeh. quem equus ungula Vitozlai, militis tam valicle, quod pro pcdis ad lempus pcrcussit aliquis pcditando murtuo babitus fuit, ita diu quod Tanpertransire potcral Polonicum milUarc.

^;'^-

;.

unum

morerelur. \ovit possel, quin de illa ffigritudinc visilare sepulerum, si ei Uimen Bealae Hedwigis est sanata. Scd quia sanitas donaretur cl conlinuo
de
viri sui consilio

quidem corpons dem, rcsumptis viribus, ad vitam receptum Uelale vulnus pcrrciliit, sed in capitc
mansit.

volum cmissum

distulit adira-

plere,

i-ecidivavit celerius et ccepil

gravius inUr-

votum ct soUicitc mari quam prius. llcravil ergo Hcdwigis adimplevit sauilatemque obtinuit, Bealae
auxilio mediaule.

parcntcs et amici pulvcres et apponerent, et unguenla, qua? polerant habere, nullatcnus confercbant, quia caro tanien sanitatcm longiipso vulnere crcscens ad unius
Cui

dum

qua^dam in
tudincm
tus

1^9 1'etrus
squinanciape.
trv$

Bohemus de

Scassicz,

de

fannl.a

ne possct vulnus obduc. rccordaergo puero in inorlis periculo. Existente per Bcatae qualitcr prius fuerat
digiti obsistebat.

pater

ejus,

in suo t,utducis, mo.-bura, qui squinancia dicitur,

Bohemu*;

occupaverat, lure paticbalur, qui eum in tantum loqui nou poterat per Ires dies nec cibuni quod

Hcdwigis auxilium libe.-atus ab alia ostenditur. ubi de dinc (secundum quud supra miraculo pvmo u-wiv),\n innrmis cu.-atis refcrtur,
lctali

ffigritu-

IVWW

G nec poculum sumere neque


rare.

commo
.s

e po

uU
...

.e p c.l.c.o

Cnmque

vov.sset,

nu

pcd.l.us et

^^'^^^ usclm p.o


1^:^;'^;^''

,^ii,. ei ecce, in ipso tri.iuo


^^_^^.^^__^

^^^.^^

sepulc.;um, s. se venturu.n ad Sanct;c Ile.hv.g.s eum cara.-et a morbo pr,l,do, volo em.sso, se

recepto, ^"V';,f .^^j%,ti,iii, u'ac Virginis,

ad quicsce..dum deposu.t

et

dor.n.v.t

post

som-

^''^^^^^Zovtife.o "'
, ^

vule..e, langucrat

numquc
tias cgil

evigila..s se sens.l o...mno

sanatum

et g.'a-

Dco Sanclajque Hedwigi, cujus inlerceset

sionc sanitatem sibi creiUdil restilutam. 150 Laurcntius de Ucovicz, vir grandicvus

./y,/ ,,1,^ Domini .../. ^ ad octavam .-pi|in. ^^ ^ ,.^,;|i venient. sanalus est adeo plcne, ut mater sequentis < F.diccret obviara marilo cum gaudio currcns Mod.sanus. Dei gratiara bene
:

usque eodem anno

yipj

Uus noster esl pcr

..

Jllti^X;

de canus, vubius iu pcctore habuit innstulalum, quo saiiics prollucbal ct foelur maximu& exbalabat,
propter cujus fa-toris intulerantiain uxur cum odio habuil et ab co recessil. Pcdcs insupcr conlraclos

cum autem signum


Domino
sic

in

loco

disponentc

propter

remansei-at vulner.s, patrat. miracuii

"S'S:.nSru.or

Bc-oldi

de Wratizlavia,

.--.

per sauctai Ucuw.gis meriui jnvocauai cv rcnjvaius

lanlum. quod ct de U?cto surgel)at et aliquantuluui inugrcdi puleiat. Fccit ergo volum
fuil

in

sentiret

veniendi ad Sancl;c Hcdwigis sepulcrum duobuserat, debiUs baculis. quc sustcntatus bacuUs, quia debilis adbue erat. nutando, a suo domicilio, quod per tria hinc inde
;

dislabat
i

milUaria, cl iufra quinque


feria

dics

vix

ad

diclum pervcnit sepulcruui

scxtaantc festum

s.b. procul infantem, gravari mortisque formidare Nuldubio immincntis ccepit periculum dar. pobn-at einlum aulem ei dabalur nec fortc nis. ul Beaiffi salule consilium, "' corpuris eacius cacius pro corporis =^'"^^ ^I'"'"""": L,,. cjus a Hedwigis invocalura palrocin.um ^^_^^ iclffi ue j. pulcrum, quod et fecit. bed quia la sumcienici ut Sanctae mcritis dubilavit nec
' <,|

exstitit.

J\

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


j^

259
dcftuebat,

exslilit,

gratiam sanitalis,

quam

desiderabat,

me-

quae super molendinum

corruens est

auctobe

rito non invenit. Nec poleral utique ad perfectam curationem pertin^ere, donec difficlentije lenebras

ipsius inh.-erentcs firmius pectori. credulitalis luce

conlinpit plcnius effugari. Admonita ergo per fidelem virum, hospKem suum, in cujus se collcgerat domo, ut cum omni fiducia Sanclam Hcdwigim

anonyuo submcrsus. Quod dum mater eiusdem pueri cora^^^"^**^"* magnis clamoribus, de cordis dolore pro- Suscifati morperisset, deuntibus, plurcsadvenire coegit. Accurreus autem tui.mcoiaw inter alios WaUIierus de Praczov, illius dominus })uer, molendini, vidit jam dictum puerum, in alveo ligneo sub rota compressum jacentem, pedesque
ipsius

pro sua invocaret salule,


cessit

si

a lanto vellet celerius

modicum prominentcs de
et

undis, sub quibus

liborari periculo, iterato ad Sanctae scpulcrum ac-

mersus jacebat,
ad

quia, deficientibus

inslrumcnlis

abjectoque totius

dubitationis

ofTendiculo,

levandum

maxime

opporlunis,

rotam

illam

ipsam devotis, ut eam adjuvare dignaretur, preci-

bus invocavit. Mirabile


tatis

ccrte,

mox menlc
est

a dubicsecuta,

magnam, sub qua puer compressus erat, sublcvare non jioterant, ij^sum tamen, ul quocumque modo
possent eruerent
aliquolics aquae
sic
,

morbo

sanata,

salus corporea

ad

revolutionem

ipsius

rotae

nam postquam
coepit
,

set reversa et orassel

ad tumulum Sanctae Hedwigis fuisibidem, puer ejus in utero

impelum submittebant. Cum nec

proncerent, pr;Esertim

cum
,

pucr, inler rolam

movcri dum autem ilerasset orationem pucr iterum amplius movebatur, tertio vero dum

et

confidentor oravit, conceptum plene vivere sensit.

non sineret volvi alvcum ligncum posilus rotam. quamvis aquarum inundantia desuper flueamputaverct, allatis tandem securibus perticas
et machinam sublevabant utpotc mortuum. plaucura, extraxerunt puerum,

propriam, tempore debilo, cum salule peperit filiam, vocatam postmodum proprio nomine Margaretani gralias agens

Reversa autem ad

domum

runl,

quibus

roUT

frigidum et rigidum inflexibilemquc veluti lignum.

Dco
.
'*

el

Bcatae

Hedwigi cujus auxilio a morlis fau-

Nec mirum
potuisset

cibus exslitit liberala.


,

mcrsus si pucr ille mnrtuus erat, qui sub undis lamdiu jacucrat. donec quis ambulando
milliare

et

Beflita

Wra-

tuiaviensi$.

nomine Berchta, apud n Wratizlaviam liauriendo aquam, in Odram fluvmm cecidit et sub rotas quatuor molcndinorum sese
154
Puella

quaedam
^

Lombardicum

pertransis.sc

zzz.
^

^s?

inviccm ^ubsequentium nimio aquse impetu tracta

K Et licet nuUa spes vitae habcretur do ipso. praefaBealaa Hedwigis confisus tus tamen Wallhcrus, de sufl^ragio, cam saepius invocando diccbat ; Beata

consanguineam ejusdem pucllai j^roprio noniine vocando clamavit Berchta, Bercbta, cognatam tuam flumen jam absorbuit Quod dum illa audivit, de domo sua Domina, protinus exiliens exclamavit el dixit
fuit.

Vir

quidam

ha^c vidcns,

Hedwigis, suscita puerum istum, quem si suscitaveris, tuum cum ipso pedibus meis adibo sepul-

Excussa quoquc de corporc pueri. quanaqua, posuit ipsum ad ignem. mortuus, Jacuit aulem immobilis, ut procul dubio

crum.

"

tum

excuti poluit,

Sancta Hcdwigis, rogo te, ne meam patiaris perire consanguineam, sed de praesenti periculo libera

a meridie

usquead

solis

occasum

dici fcsti praedicti.

Cum

vero non desistcrent

fideles

Dominum

invo-

eam.

ileraret,

Has prcces dum vociferando multoties ad accurrendum ul viderent, quod acciderat, circiler ccnlum homincs provocabat. Multi quoquc ex illis, qui ad speclaculum illud convcne

rant misericordem

Dominum

invocabanl,

ut

pcr

merita Sanctie

Hedwigis puellam in mcrsamerucret, ne tam miserabili casu iapsa pePer quosdam nihiiominus afferebantur inslrumcnla navesque ad extrahendum, si forle fuisset invcntum corpus submersum in aquis, habentibus
rirot.

profundum

quam miraprope viginti cubitos profundilatis. Deus in suis est Sanctis, cujus utique mirabibilis etiam in prielia opera fideli anima? cof^nosccnda
sentibus
rclucescunt
!

puero revocare per Beatae Hedwigis merila pro eodem fere rc.^pirare incipiens, cando ad vilam, nihil scquenti mane surre.xit pucr incolumis omnino doloris, in dorso ipsius, ad instar patiens ex compressione prsdicta Uvore panni nigri tanlummodo remanente. non plene duos annos ci.cimwpucr. 156 ^Vilhelmus puer Vincenlii castcUani de Olehabens Ktatis, filius aaaa portatus ad sno aaaa, in villa quas dicilur Othmant Odram, coque dcposilo el dereliclo in rifluvinm ingressus est ad paria, p^dagogus ipsius flumen nalandum. Dum autem sc rcfrigerandum pariteret faccrcl moram, puer, ipsum eo
, ,
.

talitcroccupatus

Divina

namque

potentia

non vidcnte, sequi volens, prolapsus

in

flnmincquc
p

C prafata pueUa dccem et oclo annos habens aetalis, subvoluta rotis molendinorum, ut prsedicilur, absque sui corporis ct sine rolarum fraclione pertrancum tamen, sicut dixerunt experli eiedem
siil,
,

paedagogus postmodum ad est submersus. Qucm non invect, ubi cum rcliqucrat. ripam rediens

rotc-e

modico ligno
Praelerea

ipsis

subjecto

frangi faciUter

poluissent.

dum

aslantes espectarent

tralicrelur, doncc de aquarum prufunditate morlua ipsam vivcre non pulabaut, quam fluminis quia suabundantia tenipore lam prolixo abscondcral,

suhmersumque niens tandem qua-sivit in undis, quanlum porcperiens et exlrahcns eum excussit imbiberal. Revermcrsus tuit aquas ab ipso, quas cum ipso pucro, volebat sus autcm ad domum scd latcrc non pofactum a parcnlibus occultarc, calcfactus a matre, rcsiduam cum puer terat Cujus obict subito morerctur.
,

emovcrct aquam

bito

vidcnlihus, cx altera partc fluvii, cunctis vcslibusque suis humorcs litlore slans apparuit de Sanclie aquosos excussit. Sic per inlcrcessioncm evasit feria quinta post festum Hedwigis puella
niortis, qua? tanto lcmSancli Michaelis periculum pcrfuerat obruta undis, quanto quis porisspalio milliaris. Ut gcre polcrat quintam parlcm Polonici miraculosum evidentiori signo

in

tum parentcs cl famiiia^ dcplorantcs, invocabanl. ut minusper Beata HcdNvigis mcrita aulcm cum con|Uge pucro rcddcrdur. Paler
vita

Dcum mhdo-

dum pucri numinc Bcrchta, malre Hcdwigis sepulcrum ipsum, volum. quod ad Bcata^ pucrum, vilam, vcllrt dcducere
sua,
,

fecisset

si

revocarelur ad

'slalim

aulcm factum hoc puellffi pnrdicla}, innolescerct omnibus, corpus sanum, in dorso lamcn ct quamvis cssct alias bcnc rolarum ipsum pedibus livorcs, quos machinamcnla

vero perflcere pncr revixil. Difl-crcntes ilcnim idcm puer quod promiscrant. in crastino impulaiUcs, ut debemorli succubuit. Quod su^e ileraverunt oratinnem banl.parenles negligenliae, cxaudili a Dommo. BcatcE cl dcnuo sunt
el

volum

comprimendo
bcbat.

exhietlcccranl, iiilucnlium oculis


,

Ilcdwigis

inlcrvcnicnle sufl-ragio,
proccsscriint.

ararcr

in fcsto Exaltalionis

cujusdum molcndinani, 155 Nicolaus puer, filius Saucla? Crucis a-coa' in aquam,

cunctatione limina visus est proflcere in priEfalus puerulus scmper


corporis sospitatc.

Ab

ad cujus sine illo orgo die

i57VilosIava

"

VIDU^. VITA P HED-WIGIS


10 260

vito.lava infantula

primo

nata.

prinsquam

jam

Hir-ia J.cta Sancta

visibiliterapparcrelct
^^^^^_,^^
.^^

eam po,,_

...^

detulit. deiulit.

lam Convocaia l"'"!";,^;-. Convocata qu qu


.

rosis
se,i

Jencverunt omne ,^
a^'?"

"

.^,,,,,,^,,,, ula^

,nrtuam ^^^^^^^^^^^^

^^^^^^^^^^^

i:::i;:^Tfl -ciatibuserutaeta.nor^^^^ ^^^^^ pc,- q..atuor ^^Tll Uocata por nuatuor rcvocata atum pristinum
,,,
. ,

uis ad

potms

orav. el parilcr

; ,,f ^;f
>>.

",1,
'^^

'pcr Sanct,* Hecl-

n, tl,s

xit

post

.esu,Tecl.one..i

ja..i

dio-

'^'^^'

^,":

..ignan.tur sibi

~.on
a
it

avit e!.n,
.us,

extollere laudibus

sed enar-

omni
tionis,

ri.rre;ce
""!"
,

inal
p*tnMc/w Wra
(fsIavi<nM,

'Z^ mXrel similitu.lincm, P".-'ata.Bapli.atavcromoxrecupcde Wra.izlavia,

subito DoPetentium prccibus vila; signa conccsqnaHlam nnwt ct PU-ll* mortu> quam quan.vis adhuc plus men ,^ cap.steno est
in

X\
adu

ip^am,

racum lueral quibus poUTat, quod multis qua=,lam s.gna osJendcnsque


in cjus

qu*

rcmanscrant ccrpore, ad

ac.m.m

divinaique pielatis

bcneOcum

plcn.us

"";!o^n^Sprussia,'.^.'^Wrati.laviensisdirecc

vir croppido PrusBicz.

"^^^SSr^^a Martini m..uo, r.m; habcns .,,,!^;,,:.1;"Som..asa.ta.isl,abcns_mo,.uo>r.m;


.

quidam mortuus mit. monaste.ii, ,n quo banc ai lled.^. rmeterio bcrc sepultum, poslquam dnobus ja.n
is

b;^d;;..as .tatis

est ^;^,.-
^viois

corpus

nanA.-'a,.a.r_ipsiu.volc.a.Jam^^

S^a
sorat
',

s.

Q..i,

dum

ep. .n dt-

bbbb

is,

a mortuis

ad ESn^mU^^lipervenitadducemquistatim .ni..acu,i pervenit

dq^

..esurrexit.

credc e noluit, scd adduci praiccpit, s

hon.ine.n
recit

rcsusclatum coram

m ^
"

;
r

sc

de custodia. sed quidom u.atrona pr^.iicla


infantrm cu todivit;

p .scntia...

quoque ad suan. vocar. decesdominum villae, in qua manens


..cvocatus ad v.tam, iHe, qui diceba.ur dc huc lac.o sc,..el .nquam

uamquc

relinquens .n

homo

"4inam
Ki
e

donnun, ut

ibi

aliqu.d opcr.s face-

ipse vcnicns,

adiit, el intoriu.

aciem,

puorum. sub veslibus taudem u.ator Boguzlasulfocavit. Uedions


i

porcus veniens cunas evcrUt multis cadentcm super

Uro".tus

dicei.et vei-itatem.

Uterquc auteni com-

duce, constanter asse,.ebat el nare,^ co,.am ipso hominis morlcn et resuscla-

vam

terrogavil de pucro,

quem

e.

co.um.se a

veram ionem

ruissc

iUius

fuisse Atilla se de iUo rcspondebal. ns quam habuit,

oblitam rahono occupat.olns.-cdicnte vero

n^alrc^lo...icili..m,

porcusexiliitfugienset^p^^^^^ corpusculum ut.que inventus, cujus ffiorluus est quasi lignum. Ueplang.t

Uc riTBtu in utero matns v.vive,^cilcr csse raclam. per,supra require de erut.s a ncalo miraculosc llysendrud.s et cemiraculo mortis, secundo
cu?o
ii^n cccc

jam

diclam

intcrventu

Beata-

llcdw,g,s

cccc

Tam

frigi-lun. dirigucrat,

dolorcmque ips.us dupl.^inatordcfunctau. f.liolam modicum motuebat a maquo non

testante propheta Dominus Omnipotens, qui caia disposuil, in eo qi.oque homincs et j..menta salva..e Iledwi.im l,ono..abilem

a" ranctam suam Bea.am

^bat
rUo

timor,

pro hac

ncgligenlia

casli^^'.r..

Supcrvcmon.
ipse luguf.l.ae

reddidit, ut

non Uintum hominibus sed

el.an. n.or-

aulou

deplang.t et iam dictus maritus tanlum doluit de extinctio.ie bre funus, nec
sua^,

quantum

rie

punclus-, limcbat

peccato negligenliae enim, quod sibi et uxor. deberct

fu.t

com-

creatu..is p..o sibi devolorum tuis ir,.ationabilibus ut .n rcstilulionem obline..c valerct, so latio viUi; So..or e...,n patet exemplo.

CHstina

uod subjungitur don.us Trebniccnsis


Soror

causa

dcduct.on.s

pueri impulan. Remomofacinus inte.-emplionis do miraculis Bealffi vero publicam e?se famam

quamlam ?ur Ouam

Qu.scula d.c..ut.icbat avicula.n. qua. una d.e lenc,.et .n Agatlia di.n.


ea... .n iuit ct al^jiciens

rans

Hedwigis, conjugi dixit

"

Invocomus

ruUic.al.tor

Sanctam

Dei,

qus

in cnelis

roguans i.anc acccpil a

Domino
rita

pelilur,

ipsius mepotostatom, ut quod juste per .n consolabililer impetrelur. El s.c


sccrotioi-ein

.ens Inte devo,.andam nuodam exposuit besti.s solat.o et p..dicla suo sc Iraudata.n vero Cristina mortua rLminca dolcns de avicula
1

aniKusmortua

muro

Icncrit

ine

partora

domus

euntes par.ter

o.-ave-

Beal"
e
.

led^^igis

C runl

Pricfata

quoquc Boguslava, i-cmanens apud


:

funus, ba-c dicens oravit poccalo, quod .iicid. lua mcrita, libora me a te per pueruni .stum, ol ego sutncienler

Beata Iled^v.g.s, i-ogo

consolari, '-"^ te epr olucris, nic potcris nu,ic Iffitit.am, .-ev.v.hcando utco..di mco inrundas ad
c

tumulum adiit et orav.t, s.c Hcdwigis crcdo, quod nomi,u mca Beata

d.-

non cuslodicndo
proniitlo, quo.l

si

.'ovixerit

mortuus, tuum pod.Oraliono conipleta, papuolla ad sepolio.idum


,

tando adibo scpulcum. renles ad loculum. in (luo invciiorunt v.veiilom collocata fucrat, accedentes anlo reposueraiit mo.-tuam, el sugcns quaiii i>au!o
successive convaluit, ubera, .osumplisquo viribus jacuerat oxa.iiiiiis tanto quae posl .oditum nialris

meam. Orat.one com, e a u p..o,,cctam sceb t a locum, i.. quo exanimem v.va.n 'u^en-t- N< ">t ibidem lam, ..ediit et eam mod.c.s post ob. h^e Sancta i,. rebus ..tian. enim dum
uor

am

ave...

vhcrctstudebat prout in eo quod


'

turbatas relinquerc, un. suu... Sororcs conro e,e, scmpcr consolation.bus


s,>quitur

qua

amplius comp.obatur.

lemporis spatio,
posset.

quanto panis in clybano bora


lu.ic prioscns fuit.

coqui

nocte

Qna
lu

voi'o dioi

dccosse.-it igno.-atur, p.-o

eo,(piod lu.llus

bominum

altU calelactor.. Sororom s omcio, ad rornacem .nsign.a caiut.s sui, gratia venerat et ibidem
ciendi

domo ''''^">^^" ,.. ,6? soror Juliana, de -d. Domini, ."canla o m t" Ci,.cumcisionis

vAamcn moiliin 19'"


..,-i)(ituiH.

159
mttlicr e

villa

l.ospita\ario.*uui,

Lissocitz

nuncumulier

vtUa

Z.ijoi'i(2,

pala

Olouiuconsis
vivoiiili accoiiit.

dia'cesis

qua^da.n

fmcm

Qua*
,

dum

per diem luo.-tua


se

ronamscilicctetvelameu p..oiect Pquoque Pfata tanUs tiam in ro,a,.,en. Fornax si quis -"'"at--^'^^^f^ a^stuabat caloril,us, quod
ipsius
,

neg';-

"

lenerelur, piu delictis

a quibus

vivens non

plone luT salislactionem purgaverat, prenisaddicta llamnuirum incoiidia sustiiiobat. Deus autem, se-

calcean.en la et v.stes rencstruUe a,ierlu,.am, con egred.cn polc,.at, calor alias, quas altingcre "r^ n modicum P'ap

sumJbat. Turbata

>.on

cundu.u
>
Beata^

p.-ophelain mirabilis

i..

Sauctis suis, volens

numjam

dictis insigniis,

qu

p.opter

'"'-'ul-um

Iledwigis
fieri

admirabilem

etiam

in

remotis
p.-a;-

re,.,.|.erare

manitostam
fatie

sanclitalem, sic disposuit, ut

non valuit, vocantequc venlum, qua- jam tunc ,,ulsabalur

cam,.a.,.a
|iro

Uud. ms

n.ulieri defuncla; el iu

ttammis exislonti ipsa

quasi perd.tas matutiuis, Soror abiens rcs

dcu

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


*

261
auctohe

quit.

Spem lamen liabens de Beatsc Hedwigis velociter trocinio ad ejus tumuium pcrgens
,

pasic

millia^ibus ab Ohlau distans, in districPu Wratislaviensi.


s

AnoKvuo
est laiine

oravil

Beata Iledwi^is, quia

tc

crcdo vere Sanc-

Alta Bipa

tam

el de tuis confido meritis, insignia

mea mihi

civitas, qu.r est


t

redditum nomen Briegae, caput disirictus et circuli.

9L'b<eouali.

conscrva.

solum Fcstinans vero ad chorum non sed etiam Missai, Prima? et Capituio interLaudibus autem corporalitcr fuit successive. In jam dictis
perseverans
olficiis,

Jam

locutus est biographus de ista Elisabeth


.

supra num 00. u De Snrgula agitur infra num.


1

116.

Dominum

niliilominus et Beatae

MicUoicicz, hodie Miechowitz, in districtu, Op-

Hedwigis iuvorabat auxilium, ut illxsa; sibi res ex morc CacelluliE sua? servarentur. Finilo autem
pitulo,

pelensi, circulo Bcuihensi.


y S. Laurentii x Socolnicz,

festum incidit

m diem x A ngusti.
\n
Wratisla-

ad locum properat in querat ornamenta. Sed quia prae calore nimio manum mittcre ad quaercndum non |)0terat, per

quo suiiradicla

reli-

hodie Zaugwitz seu Zaulkwitz,


,

parochia Gross-Peterwitz in districtu viensi, circulo Schweidnicensi.


z Costhomloth,

acum curvatam, virga? infixam, extenforamine traxil ilUesa a caumate et penidit deque tus inviolata insignia supradicta. Quae postmodum examinalores sub suis sigillis transmiserunt Rofenestram

hodie

Kostenblut,

districtu

Wratislauiensi, circulo Neui/iarht.

leslimonium vcritatis hujus miraculi el sanctitatis Beatae Ucdwigis.

mancB curia?

in

ANNOTATA.
a Post distinctionem xix de mortuis suscilatis, habetur xxdequibusdam miraculis specialibus, quae

aa Duravit itaque infirmitas a die xxv Julii ad XXV Novotibris, quibus diehus hini Sancticoluntur, bb Favebant duccs Pomeranise monialibus Trebniccnsibus : nani iisdem inter alia concesserunl ut cum annualim navern suam, quae scuta dicitur, Ijlandricum nostrum Schuyte} pro comparando
sibi

alec ad

parles ducales duxerinl


ct exactione

transmitten-

dam, eadem a teloneo


petualiter
|5).

libera sit per-

non circa Sorores in Trebnicz et alias evenerunt canonizalioncm S. lledwigis. Ilanc distindiu ante

cc CasirumS\vetense,hodie^c\iVieXi,indistrictu

ciionem bngiusculant conjunximus cum historia noipsius cauonizatioms, qua ratione secundum

Marienuerdcnsi, caput circuli.

dd Clypeus nonsolumpi-o instrumento bellidefensivo sumiiur, sed etiam pro imagine,

stram divisionem cajnil ix conficimus. b In capite hujus divi^ionis leguntur hxc nomine Domini. Amen. Incipiunt miracula
primo
de
inlirmis
sanitali
restitulis

qu^

in eo de-

In

priugebatur

quare clypeator,
est

siruti hoc loco, sueffingit.

et

mendus eiiant

pro artifice, qui imagines


137
c/ 139.

per merita

Du Cange
ee
ff

K" Clypeus.

B. Hedwigis.

Infranum.
Infrn

scutigentilitiimeminit c Hujus famUi^y ejusque

Hencl[\).

num. 145. gg hifra nnm. t51.


hh Pnissicz, hodie Prausnilz in parochia Seichnu, dislrictu Lignic.ensi. circulo Javrensi.
;

Scilicet

a rfiexxix Septembris u^que ad

xii

No-

vembris

pridie recolitur S. ^fartinus. ; Celebrotur Wratislaviie featum S. Vincentii, e Reliquix in episcopi Teatini, die vii iim/i, cujus Pr.rmo)utratenejusdem civitatis, Ordinis
ecclesia
sis,

ii

Ilic

error in
:

nomine aut

in qualitatc obrepse-

rit,

tempore inter mortem et canonizatiojiem S. Hedwigis, atia non fuit Trebnicii


necesse est
abbatissa,

nam medio
cjus
filia

honorantur. De Sa/ncto agunt Nostri die


.

vi

Ju-

quam

Gertrudis, quse ab
:

anno

solemnilate nii (2) Miraculum accidisse referPur in die xxiv A ugusti ; erat autem temS. Bartholomspi, plum Trebnicense in honorem hujus Sancti erec-

1232 ad 1268 pr,Tl'eciurani gessit


batissaruiii

imo in

serie ab-

nuUa est, qu,r Petronills nomen sortita fuerit prster primam Petrusam,ast de illa, utpole
Hedwigi pnemortua, agi nonpotest. kk Pascurove prope Striegau, locus hodie incognitus : animadvertil autem Cl. Stenzelmulta loca
S.
in

tum

qua/re in sequentibus pkira

cula, iUapatrata die,

narrantur miraqua frequentior Trebnicium

accurrebat populus.
f 5. Silvestri
ies

agiiur xxxi Decemln-is.


n, amiotatum

hac vicinia alia habuisse


(6).

oHm quam
,

hodie,

g. g Vide supra eapite Lubensis h Nullus hujus nominis nobis abbas Cntalogo (3) usque ad annum 1696; occurrit in

nominn

quarehiclegidcbcntJoannes, Iknricus vet Nicolaus nempe inqui ab anno 1239 ad 1270 sedere, illo et quod inter obitum S. Hedwigis, 1243 tervaUo,
ejus canonizntionem, 1267, intercurrU'.
i

11 BeroldiviUa, Hernstadt, antiquum Lignicii nomen{l),qunmvis Bernstadium oppidumeti/nn Iiodie indistrictu Wralislaviensi, circulo OeU, recenxeatur. mm Dupleshujusnominisolim occurrebat villa :

scilicet, qu3e

etiam hodie

nomen

reimefChroscina,

m districtu etcirculo Oppelensi, quamvis aliquando


Schmeilsdorf r;;>/jp//rt/rt fuerit. EstetaUa viUa, olim Croscina, hodieWeisiloHappeUata, in eodem dislrlctu Oppelensi, sed in circulo FalUcnbergensi. Utra villa hic intelligenda sit, hodie discerni non posset. nn Erat olim Silesia in Castellankis divisa, ui

Matth. xxii. 22.


Nostris in Vita S.

k ILrv referuntur a
episcopi Cracoviensis
1

Staimlai

et

Martyris

(4).

Biadumga"icemd.
Festum
est

m
mero

S.

Caiharinse celebratur dteiLXV Noinfra nu-

vemhris.

Hquet ex hoc loco


00 Sadulno

(8).

n Id

secundum nostram divisio^nem

numquid quod olim SadUno appella-

batur? llodie Zadel, prope Frankensteinium, in di-

157.

simpliciter S. Michaelis festumi, ita Septemhns, quia tum, recurrU dic xxix

appeUailla

strictu Wrntislaviems-i.

die

cum majori

celebritatc frequenlatur

pp Jam supraaHnotatoiidisimusnullumsuperesse vestigium abbatissx hujus nominis. qq Fcstum S.


rr ScUicet ss hifra

p Olsnicz, hodie oppidum


districtu Wratislavicnsi.

Oels,

caput

circuli,

Calisti

PapieetMartyris celebraiur

xiyOct., atquendeopridicanniversarii S. Hedwigis.

q S. ApriUs.
r

Georgn,MartyrisJestumcclebraturdiexxui
. ,

xxv

Julii.

Thomashjrchen,

olim
.

Domaiccrke,
-r 1.
t ,

dux)bus

tt

num. Infra nwm.

136. 115.

RTiotwn

_M)T.

IIMaii. p ^Sl.n. 6.

(S)Ston7el.Scriptl..

l.

n.jp.68. n.

1.

VITA
262 uu 5uy'ra "'> rw //ra nwi. 150.
135.

S.

HEDWIGIS VlDUiE.
gfips,

lumen

AUCTOn

,.

t reaccendcrel P- J^^^ ,^ ,,pHra^ Sancl^ voi^uvri:i"-^ Pervenicns vero darissima ince


.
. .

^inrmitorio invcnit /^^^^^^^^-^,

exlinrtuin,

quod d
ivit.

^a

ecclcsiam

caminusexstat.DuCangeh.v. 116. aaa Svpra num. bbb Infranum. 138.


ccc /n/r

Kolum
Hochkirch, ex

lucem

magnam

circa

Sanci.fi

HtaA^igis

nuv.

...

al.l.ates, al,ates,

'^'""'- '":^^;,^ ,^r^.^''"' on,nes ">-. iriu. doclaratur a.


ojusdom Sanclu' qudam ad '^enulci-un. orantes , inter quas Apnes
,

quopateiasi
^

_.__^^ Trelmicen.':,.

H.Xieis

Jol.nnna, de monaster.o TrebCh" Una, Margare.a, intendebant excubris, p an S^rores, sacris ni Dum ergo panter psallerent ot
i

LSvigilabant

Jf
rclia
hlili
iii
1)

P.^ vUlo oimnr, ,..,. po..e mno 1266. dicta est obiil dxLX
,

;,..

/"/0 """ '^^-

/?ifr
/-ui

n"i. 135.
ito9c

kkk

Addheydis infirma a

du xi

,, /Vo-

tcrTum relegendo. sed extraneus, omnium odor snavis,simus. Stupebanl autem omnes de nar bus inperebat. s odorls fragranlia amplius tanU ac tam inconsueti pro eo, quod nulte cssent vero singnla- mirabantur hujusmod. E odorifera., non tamen de

"t,

, ,nd ipsas les

aliqua alteri
s

quidquum

entU

vincuL

loqui volebat, ne stnclum non solveretur b. Odore autein

III

Su;'"n nu)i. 124.

mmm
aflf7Vir

Stmzel (1), ^i^a^^ //c (.:rfvi rW'<^a( Cl. hoc habet iainde occidendo equo, adeoque

essanle, Soror
si

olfactu perciperent

ab ali.s, Agnes per signa requirebat suavitatcm odoris, quo ipsa


At
illa^:

lamvesligiumpaoanicxsuperstitionis.mhtvideve^'ha prscedentia scrmo csse de suicidio, quod


tvr

jam

pr.rsagiunt,

quando

dicitur Gotfridus tanto

magis mori appelnt, quam cruciatus doiore, quod vehementis aflligi dolor.s diulins lormenta tam Mariyrisjnciditmdiem nnn FvstumS. Georgii,
xxni Aprilis. Peiri 000 yigilii' 55. Apostolorum
et

etsentimus. l.nx ergo pra;. Sensimus, inquiunt, refulgens et appar.t.o noc is in obscuro dicta domo Dom.n. Sbtorum odorisque suavitas in

ian,

dudum

in.n.ulala. fuisset mirabiliter

bonorum sepnlta, cnjus vita luce Sancta, ibidem Ghrist.qne bonus odor incla.ucrat mundo
ope

i^cSsa,
um

signanter

dabant

intelligerc.

qud

Pauh

oc-

fuerat in

omni

cl esset sicul

owrit XXVIII Ju7iii. \)\)\i Supra num.

etiam^ 116.

jam lempus

lum.ne jam lumen videret ... ante Dcum. Ind.cabant odor balsami quo ,n sancsse propinqu.im,
loco,

qqq A

festo S. Viti usque

ad festumS. Bartho-

hmsi,

a xv Junii ad xxiv Augusti. recurrit xxv Julii. rrr Fcstum S. Jacobi milliaria Polonica hic viginti duo sss \'i<iinti )nilliari(f Germunica xstimantur.
id cst,
tlt

ipsa. de pra.latorum cla Dci Ecclesia adscribenda. Sanctorum foret Catalogo

conn.ventia,

"^ nan.queannodominus Volimirus c, st/ canonizaiiaii.viu^. pn^ ,.,.^ episcopu., et F.^er vmon VVlasdislavicnsis Fratrum P;*1;''" ,.ovincialis Polonis
165 lU.^
houciii F.od.m
.

'

Septemh'is. 5. .\richaclis rigiiia est xxviii

uuu Vlodimirus, Wladislavienscm sedem occuqvo obiit. l>avit ab aymo 1262 ad 1271, \\\\\\ Supra num. 97. usque ad octavam G yyy A Naiivitate D. Virginis Epiiihaiii;r,idcsiab\mScptcmbrisad\mJanuarii.
XXX Fjdltafio S. Cruci.^ eclcbraiur
lii^

'l^, qu Sede 'nvesl.i: -e e Hedvvig.s lam et miracnla Beala= dncentcs.mo coeperu..t anno n.illes.mo examinarc kalondarun, ..ovc.ncxagesimo secundo, septimo
inalores a
Aposlolica

depulati sunt

nomb.a bris! doposiUones et

testium

tolu...que

Septembi'is.

erat Polonico. zzz Milliare Lombardicuvt brevius in 0{e.s)w, hodie Uosenbcrg, cajiut circuli aaaa
districlu Oppelensi.

hoc sibi proc ssum sunm circa appositis transm, en^ inscribontes et sigiUis ium quod signf.cavorunt e.dcm tos Summo PonUOci, genera et cura. onos
etian.

comm.ssum n go-

"':z:'^:::hod.
'"""" '"
cccc Supra

v....^.. o,pi.

, ..-

alia mnlta signorum sgritudinum, qnas a flde dignis, Hed.igis .0..

nier.tis

BiataB

.,.u UVa.Wci,.. .ro.lo mUsch.

Cfr ..pra

- r:r ^^^^^^^^^Z^^^^^^Zmr.
-f -;;
^^^^^
,

::-

sccu.,da

n.

,,, 153.

,nsuper eodon. nogolio eis facla fuil comn.is,sio e^.^^_^^.


^^ ^^^^
^^,

examinationem proce-

r.^ LAP.
re

.V

\\.

n^ miraCUUb ItmiJU Ue vnirnotlli^ tfWnOS.


.

consc,. invc.orunt plu.a |.rioribus, qua; ^^^. ^posmiica^ irai.sm,serunl. .^^^^^^^ ^^^^^^^
di^nlos

Hedj _ WiqiS, de ejUSdem CanOm'rnliMlo el aC U anSUmunV ZallOne Pl fh frnn^ilnfione

...

CanOmZaiiomS

Prlma

Wgo
.

cai.iluli

,;,.

examinaUo racla esl m loco Domini mt Sororum Tiebnicens.um anno miHesimo ducon,,,eda anno Domim
sup.-adicla
lertio,
;

teslmo sexagesimo
^^^^^^

v kalendarun.
torlia

mar

.,,

eammdom

So.-orum

anno Dom.n.
quarlo,

1-

ejus corporis.
,

losinio

d.icentesimo

sexagesimo

sexlo-

Ooror

Eliiabeth

custos

domus Trcbnicensis

ecclcs.a docimo kalcnd. aprilis, ibidom in eodom a....o Ba.-lholon.a;i Apostoli; quarta
slaviae

Sanc

'

VMa"-

cromnnmiiMx nocte quada...

a..le

inalutmum de somno consur-

in

soptimo domo Fralrum Pradicatorum

1. (I) S.rililt.. t. II. p. 19. n,

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


kalend. aprilis. In
aliis

eliam locis examinaliones

in visione lionis

apparuerant, rem perficiendam iransiain

AUCTona

feccnmt de

istiiis

Sancts vila et miracnlis prielati

tcmpore indicabant, ut

scquenli traclatn

narranlilnis didici, de et inquisitores prariicli, nt a brevilatis omissis, quia scriquihus, forte causa

de translatione ipsiusSanct^p dicetur. H!am quoque


canonizationis soleranitatem prreclarara mirabiliter consolabilem reddidit potcntia Creatoris. dies enim
illa,

ttintcrfapuella
morti

plum nil reperi, hic addcre non curavi. 166 Cum autcm plurcs nuntii et procuratores
solemnes,
PapiE,

in

qua

pi'aedicta

proxima

causa

promovenrti
mittcrcntur

Sanctae

Hed\\igis

abstinentiffi

nec
lali

carnibus in ca

pcragebantur solcmnia, crat uti licebat, nec

canoniziilionem

ad

curiam

Domini

pisccs pro

festivilate

compctentes hahcri po-

scliolasticus, propter

magister quoque Nicolans d, Cracoviensis hoc ipsum iliuc iredisposuit. Videns vero fdiam fralris sui tanto dcpressam ianguore, ut
esse,
i)lus

terant, (juamvis

undique per loca ctiam adjacenlia requisili. Vallis enim quaedam c.-at Vitcrbii, piscinam rcvera continens, quje non habcbat ncc umpisces habuerat, quce lunc invenla est

morti

quam

\\lie

videretur proxiraa

quam

ma-

prsscrlini cum jam posita in a^'one oculos comprcssissct, amicis dolentibus dc transitu puellae,

gnorum numerositatc piscium abundarc, Quorum copia rcfcctioni fidelium a Domino pra^parata spiritnalis gaudii
lavit.

compaliens dixit ctam fore credo


zationis

Beata Hedwigis, ego

te

San-

jucunditatem non modicum cuniu-

et

ad promovendam luae canoni-

propono curiam adire Romaagendis audacior fiam, fac mccum nam, ut ergo in signum in bono, hanc rralris mci filiam ab a^grigloriam,
tudinc libcrando.

169 Nunliis de curia reversis


fata

cum

laetitia,

prav
ut

sanctB sepui

canonizatione

Bcatje

Hedwigis

Viterbii,

rrum.prwim'
"*"''"

pr.Tdiclum est,

pei*acta, solemnitcr stalim

praico-

His dictis ad

mcnsam

accessit

priusquam prandium finirclur, cum venit quidam annunlians et dicens, ipsiim puellam lantuin jam convaluisse dc languore, quod in
aliis, et ecce,

nizata fuit festivilas translalionis ejusdem Sanctae, corpus(iuc ipsius omni vcne.'ationc dignissimura tra.islatum esl anno Domini miilcsimo duccntesimo sexagesimo vin xvi Kalend. mensis Septcmbris ff.

matri su:e jucundo applausu alluderct, ipsiusque prius trislcm animum iaHis geslibus demulceret.

Cujns
miter

tumba,
clausa

qua^
crat,

c?eraento

lapidibusquc
tVri-eMS

firl-;

dum

difiirilimc,

clia.n

etcaeto

/*'t*i

Clmenti$ IV
lananfur.

167 Anno Domini millcsimo ducentesimo sexagesimo quarlo, dic sccnnda cxeunle Augnslo, pontificatus Domini Urbani Papa; Quarti anno lertio, exislente tunc in curia Romana magislro Salomone,

accedentibus
honorabilibus

instrumentis,

fuisset

aperta

coram
ahbate
h
/

dominis
Mauritio

Nicolao
,

videlicct,

Luhensi

h
i.

et

quondam

Kamc.icccnsi

abbate

qui nobilibus ornamcnt.s sacc-dolalibus

archidiacono Cracovicnsi,

ct

Hercngchcrto, dccano
honorahilibus pcr-

Wisscgradcnsi, ac muUis
sonis, in

aliis

pra^parali per omnia, ut Missara cclebi-aturi i.i die solemni, domino Conrado /v, Glogovicnsi duce cum
liliis

ranlibus,

commissa

procuratione canonizationis Sancla; labofuil dcnuo pcr Sunimum Punin

suis Sororcque Agnetc,


et aliis

germana ducis

ejus-

dem
illas

quibusda.n personis pr;escnlibus ac-

lificem orctenus examinalio lcstium

curia exi-

stentium super vita et miraculis UcaUT Hedwigis;

ad sed canonizatio ipsius exstitil prorogata usque Clemenlis Papae Quarti. Iste Dotcmpora Domini minus Clemcns, tunc univcrsalis Pater Ecclesiae,

devotione ac raagna reverenlia ad omni vcneratione dignissimas dc Icrra Reli' quias suslollendas. Multi quidcm advctici-antcl adcesserunt

cum

iiec

mitti

potcrant
agi

pnelati

vcncral^ilc.^jquc

viri,

diim

hiec

quamvis idonco multorum teslimonio esset sufiijam cienter instructus de prserogaliva merilorum desidcrabal tamcn signum diclffi BeatBe Hedwigis,
a Deo per ejus merita
fieri,

dcbcbant, scd cxclusa mullitudine prodcvitandum inquictudinis strepilum, pra^fati pter cliTli Palrcs tantummodo, tamciuam ad hoc opus
ut a Domino, dispensalivc foi'sitan sunt assumpti, abhaliillud, quod Sorori Julianse de cpiscopis et bus duohus, secundum quod p.-iedicitur, ostcnsa

quod dum

corpurcis

exislcrct conspiceret oculis, ipsius etiam ipse testis mililiiE deditus c, sanctitalis. Et quia olim sffculari

docuerat

visio, veracilcr coraplcretur in facto ct

de

luminc oculorum de sua Icgitima habuit filiam, Missarum solcmnia quas ageprivatam, inter sacra
bat,

Dominum
dc
cujus

ncm
C

interccssioexoravit, ut pcr iliius s tunc agebatur canonizatione,


filiic

ore ipsornra veluti duorura testium fidc dignorum mirabilia, qiiae tunc operari ct ostc.iderc dignabadcvctur Salvatoris potcntia, ad aliorum iiolitiam
nircnt.

Sanc'ta exislcrct,
lollcret

su;e ciecitatis
Afi-uil

incommodum
absqnc .nora

170

Nam

ejecta

hunio

de

tumuio
in

rcraotaiiue

ttperitur,

cique lumen donarct.

superiori

tabula

de

sai-cophago,

qno corpus

annuendo sibiquc natam ipsins claris dccoravit luminibus et clarificarct Filium optalum iribuit visum, ut et ipse
Pontifex ^lcrnus. sui

Vicarii prccibus,

sanctum jaccbat. odor lanli vigoris cl tain suavjssimus cmanavit, ut onmium illic pxislcnliiim incnadmirationem commutaret ct gaudium. in les
Sacri

hccxtollcndo Dci in Sancta sua, celerius eam considcratione miraculi satis clesia, quam cx novi ad coeleperpcndcrc poteral jam es.sc translal^im Verilate crgo comperta et stis patris claritatcm.

quoquc corporis ossa dum lcvarcntur a

tcrra,

consumptis carnihns
luta, tres digiti

mcmbrorumquc compage sosinislr manus ipsius invcnti snnt

sc clausara rclincntcs Bcala totalitcr intcgi-i, intra


Virgi.iis

cognila

voluntatc

divina.

summus

anlistcs

non

iraagincm

YUerhii rfnioni-

fiagitavcrant pia vota. distulitadimilcrc, quod diu vitam Congregata cnim in Vitcrbio cuna,

secum

f.*cquenler portavcrat

168

(rS.Hedwi
is:

coram omnibus reciet miracula Sancta; Hcdwigis sermone commcmiat, tat et ejus merita publico Catalogo eamquc Sanctorum solemniter adscripsil duccntcsimo scxagcsimo anno Domini miHcsimo vcrificala fuit ct Idibns Octobris /. Tunc
scptimo,

rat tumulata, quia compn^sseral digilornra, quod cturas pra^diclorum HIo crgo, cxtrahi non potcrat bono modo /. abindc
quc-E

dum viveret cum defnncla fucmoriens adco eam inlcr junpaiTulam, quam
ct

nem

dum
tacta.

hanc imagisupc-ius rccitantur niiracula pcr sumpscrunt augmnntum. facta, tunc i.ovum Maler incorrupta imaginis sua? .'clinacula

de qua paulo ante d.ctum dc duobus episcop.s, qu.a Sorori Julia.uc ostensa inchoav.t commitquod Dominus Urbanus Papa hoc Dom.nus CIctendo cxaminationis ofiicium, consummavit, numero eam mcns Papa fclicitcr

adimplcta

cst, vis.o

corruptionis vitio pra^sciTavit intanto lcmpoi-c a

illa.

Ccrebrum quoquc

capitis ipsius,

quod

fcre

per viginti
ral,

quinquc annos srpultum i.i tcrra jacucinvcntum fuit reccnlissimura divinaque viilute
conscrvatum.
putrefiant.

mirabililcr

cum tamen secundum


mcdullffi et nialcPrffitei'ca

pontincatus adscrihendo Sancto.-um


tio.

-S"*

^nnojcr:

t.*aditioncm quorn.ndam primo


ria

Duo aulem abbates. qui

sim.l.ter

eidcm Soron

cerebri

quidam

liquor

purus

VITA

S.

HEDWIGI3 VIDU^E.
,ei,icc. ccrda.

,em
rr-TOiii

<i,spos,ta, ul in

- g -cong, ^

i^Ln,
^^^

.nagna convulncalus

BUB.EyllA''

ingenlipojwh
mullitutiini'.

quasi

inin.,.l.ili..
pra-la.i

'''""

I^^^E^iesia^um
Ordi-

Quia vero ox
^^''V: a

?crrarun,.

eum

relio.arum
.i,verso,um
illu.l.

^^Vi^f^p^um ^""
'

^ onc:.
,

num

'""'

J.,e,unl p,a.sentia

odakarus . dolex ' 'f"'"' Inclilus iiamque salzburpenct^^^ iusque ^Vlcdislaus^c..e J,x. ^,^^^_
festum
'

,n

quo

f"';^, ,,,siatio celebrata.

''-'-'.''''^^^^Sdt Me li c, innotu, e. -> ^"gel.s soca etam et

^e m
^^ ,^_,

jam luce clarius vcrc cse San_^^^^^


^^

^^ ^.^^
^_,^_^^^

'^^^

,^

basiMcam P^^V^^^^^^^^^Z.ii.m invcniant apud ^r"ar:.;agnsgratiaminvcnian.apud

sis SiS

e,,iscopus CllisCOpUS

ct Cl

.ra^.e lldH"

Dunrora

ejusdem
slnguli

a. Sancta- "ei>o.es

P"'e^

,_.,;, ,lrPS p^,j,. juecs,


^|.,
^ui

ReaU gloriam, nos post pr^scn.,s aTLtcr,'am lans.uli.


t,-asferat

tu,s. o quoquc pro nobis supphnbus nosler. qu. te Dcus Hcdvvigis. u. Dominus

cum

snis

''"''''''"^;,,';;

di.nita.em
i,u,es.

'. '7-".'-

rielate atqu.' 1"""",'!'' "

"""- -,;J'.oraban.

:,rflo,-im advc"'':'' Ipiorum va-

socictatem vit miseriam ad sa-cula sa;culoium. regna. pcr omuia qui vivi. et

Angelcum,

camporum

, ; eircuitu Trebni-

ecns.s

""">'"''
,

,i i,ab..bant.
et

unus-

ii

aU ''''::e"'do:"io sua omtiis populus vota e exsohobat l,at quisquc. quod prom.-

obla.ionis

muncre

ISeola Hedwige. '^'"%,,lkit Leqcndo Mojor <le vh-msque Ij-gendx. Orn(io awloris Ilcdvvigis, Dci omnipotcnDomina mea, Saoc.a me protiteor essc servum.
lis

luamv^s

tua<que sanc.ila.is dolor ,..-oh

inu.ilem
actionis

"T

ue
^a
cm

bcneficiis

gra.iarum

pro pe.-cept.s E utiquc dcb,torcm.


ct

-n"oflere,,al

poncba. de Int ^ive quori ci Dominusinspirav,.. c hono,evercntiam ct s^^is Sa.;bus^uis ad Sanca. ?:;:^la ex .nnunume,-os..ate cl

Ne

crgo servitutis mea!


e.
sic

San..^v..
p,'*

gam

Quamvis autem

ninmmi lorct (lifTiciUs ;r/anteccdere cup.-ns

i;^';;ngrega,,,rum umUi.udine tamen alter aditus. certaluu


et pra..n.^^^

g^'^ ,^ agg-oal"s
valeo.^'
eloriae

^ ^^.^ ^^^.^^_^_ ^^,,^^.^ ^^^^^^^ ^ exh,bcrc exhibcre non magnis ,, ,agis magna
Dci

debitum exsolvcre ncghredarguar u. .npro culpa omissionis


qui cun, ^^

in.cmplo .n piupercula vidua.offeren.e m.tlo laudis gazopliylacum li.a.iue


:

'y

He deoscuiandasquc Sanct^ nns ad salutandas per.culosam ct pressuram indicibilcm in ias cxuUation^s c sa u uslinebant. Vox ini' ur drcanlabant enim dulc..ono au(l ebatur in templo. l)co. non solum Oloriam in altissimis mclodia
:

hic duo minuta

Vto

supplicans, ut ea, o d.gna el devo.e e. humilitcr dignan.cr suscip.as, u.eque benigna domina n,ca,

tua.

Majo.em videlicet ct M.norera luorum Tractalum atque Miraculorum

eum

rcligiosae pcrsona,, foemina' sa^cularcs ac rcsoor^-anorum laudcs Domini sed etiam sonilus
viri

ct

modo omnibus, qui quocumque voluminis bujuse.offetcx.um ve,-un. au. legunt mttnus. D(^n,ecum .ua= sancti.a.i hoc run. una
illis

p.'omo-

ndcUun, corda nabant, spinlalcm. Floubus et ad iJeUUam devotionem noctuquc ardentcs per plura adornati stautcs etdie conlinuo luminc d<mium Uei. decorabant
quibus
\oca cerei

'^"Tl^^ Z

Tno

recommendes

e. tuis

p,a;seti Spiritus

Sancti donum.

p.ecibus ,mpetrcs nol. secu,-un, . c 1 oc

Lulo
men

vita. cxi.um. a.terna^que

gaudmm

et sola-

per Ch,-istum

Dominum

Nostrun,. Ame...

intucntium oculos deSneciaU vero delectamento ardcntium .audclarum artinmlccbal quarumdam dcsccnsus, quse quibusdani ficiosus ascensus et in sauctuario pendcntibusadliaespcris volubilibus

ANNOTATA.
a

renlcs.

sursum

deorsumquc
stcllas in

C aptationcm opificis
.siniiiliibant. El

mota^ secundum nrmamenlo erraticas

S. Benedicti, quam J b JU(na Regulam. D ^,,^strictissimums>lmtium

Infranum.

168.
et

La

Mer-

ul

bujusmodi

bcne divina ordinalionc faclum cst, luuiina ejus decorarcnt solemnia,

observandum

qua;

dum

viverel cx coelcstium spccuhUionelumi-

nocturnis horis {\). prsec. annotolo uuu. c Vide caplte fuU cptseholasticus Cracoviensis, d ^icolaus,
est

num

in admicrebro cxurjrebat, ut supra dicilur, et accendcbatur ad amorem ralioncm et jubilum

arnmis Posnoniensisab^^Ghad^^l^' Guido Grossns TciZcns IV, onte elceUone.n Korbo,icns,. ormnGoUix

2,v
, '

vieo S.

omi

Snncttr forpvr

eraWntur.

diviuum. disposiUo quadam 17-2 Aura quo^iuc atquc cceli jucunda; fcsUviVati alluderc viiUi bilaritalc
dehalur,
vcntoruui
lanta
dcni(pic
in

dicundo ;, ,rrc/an etj^'l .c<,,,(,c.o/.,.c.>JS., ././;/.>.., :r;.//^ c, |2|


,0,-r, a,

,rmmm

o,,e-

Umc

eral

sercnitas

el

soeris Ordinib.s

in.Uatm

inclusio

Ihesauris

Uomini, ut pr

"ZZ

Con,mer.tariivr^iidcdimnsmon,n'^^ 84

mullitudinc

homines

hinc inde per ncmora seu

acris magna cauipcsU-ia ctiam suh divo maucntcs Nam et ca, quai ad Uei laudem {^audcrenl.

Zn f^nssc

purilate

el Bealffi

ft'sUvilatcm illam, in
tur

Hedwigis honorem accendcrant iumina qua sacruni cjus transferebacjusdem corpus, seu soleinnilas Iranslationis
volentes,

Onodro,csin,a.-at',ne adob> o Oetobns, !/c graphum, dum indieat Idus c'deb,oa S,les,or,, Inlitoti jussu Pontificis per ,..< eor,,en-is S. Hedvv.g.s
.e.,,0,-..

'mL.odenmr

ecleb^ canonizotioncn Vitc-bu

corporis at^cbatur, decorare

nullo

allla-

incidenle ,n ^" ^ flrit die xv Au,usti, J^/; ,.ou,-entii,cjusn,cn,o.-,a ^0'"-""'.;,^ S.

^ Licet

tron.slaHo

iclovam

minc venU ardoris sui impediinenla senscrunl. Is, sublimiqui teste Scriplura/i : Concordiam facit in magnalia operatus. Cujus gratia non bus, esi hKC
sulum superiora verum eUam
inferiora,

die WraUslavu.xse reooUtu, annisju.rlo Pro,,rium

"h '^eoLs lubense manasterium


ab anno \2hZ ad an. 1270^3).
(3)

ad.unisU-a^i

honiinum

1759. riMlAlilein Cod HeKul..l- l.P- 127. Kdil.BTockio-Aup.Vind. Edit. iVom. 1817. _^(^)"Sa.n.' V?S;ffi. Ponlt*^. l. U. col. 166.

besC.reU,. SCles.. Ztameri...nn. Bey.r. tur

l.

VII. p. r.l.

Uauritius

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


^
i

265 de Ida
habuit
auctohe

Mauritkfs dmyumCameneccnsisahhatis tenuit


1259
rf

comos
filiuni

e,

filius

supradicli Thoodorici, qui

ahamw

\TJ\

\\].

conjugc sua,
II fdins,

ftlia

ducis

de Northeym

f,

anonymo
sub^quali.
j-

k Conrndns,

<hi.r

Gbgoviensis, flnirici

nepos S. Hcflwigis De har. imaginc B.Marisecgit biographus suj^i-a 1


mitfi. 48.

m
illa

Agii Gretserus de Sancta

ixostn^a,

enumerans

Uedoncm, qui claustrum canonicorum inchoavit in Montc Sereno 9 ct Conradum. qui illud consunimavit in honorcm IJp;ili Petri Aposloli. Proavus aulcm BeaUe Hcdwigis fuil praedictus Conradus comes h, praifali Thimonis filius, qucm
Lotharius sivc Luihcrus impcrator consiituit Mis-

g
/'

Bralornmcorpora. (jmenleum cjsndani {?). n Qui hicnnminalur iiohnnoruni rcx Odnkarus, est Premislaus Otlocarus, huju.s nouiinis II, (jni
regnavit ab annn 1253 ad 1278. Dc li Indislan agctur infra in Speculo Gcnealogico Annolatoyy.

npnscn\ ct Oricntalem. qua^ Lusatia dicitnr, marchionem. Qui ctiam de conjuge sua Lucarda, filia
cujiisdam Alberti, nobilissimi
filios

viri

de Suevia, habuil

scx et lotidcm

fiiias.

Quornm

omiiiuin difi"usas propagalion(s omitpiu'dicli

p Job XXV 2. q E.r his vcrhis

tens.

trium solununodo filiorum


videlicet
Ottonis,

Conradi

conjecimus Cnmmcntarii prsevii


rcgularia.secutumfuis.sc;sed

marchionis,

Friderici,

Dedonis
'

nAhiogrnphumcasira

gcncrationcs

subjungo.

Otto

namquc, Misnensis
l,

ut v^tic di.ri)nus, )wnest(juod prxier id divincmus,

marchio,

fjui

fundavil Cellam

Cistcrciensis Or-

Incipil

Traclatus sive Spo-

dinis monastcrium, habuit Iledwigim, filiam Albcrli marchionis dc S;ixonia li conjugcm, dc qua liabnil Albcrium marchioncni Misncnsem ct Thcodoricum comitcm tilios /. Mortuo autcin marchione
Alberto, Theodoricus comes, frater ejus,
ipsius,
scilicet

ciiUim genealogise Sancta^

dominium
obtinuit,

Hedwigis,
B

quomlani

du-

marchiam

Misncnscm
cx

duccns uxorcin Juditnni, filiam


gravii Tburingiai, ct habuit

Hcrnianni,

Land-

cissa^ Slcsise,

ea Ilcnricum, qui
iialati-

e
'"

Misncnsis et Orientalis marchio. comcsque

Auctore anoHymo SHbwqualL

nusS.ixoniie ct Ln;;ilgravius Thuringi.i- Unint. Iste llenricus uxorcm habuil filiam ducis Auslriie, de
(jua uati sunt
rinpiffi ct

Apud
/X(i
nies,

Slenzel ScriplL rer.


ii,

duo

filii,

Alberlus, Landgravius Tlm-

SUesiac. L
cognoscotifiuni

-\

Thcodoricus marchio de Landcsberch. Albcrtus duxit uxorcm liliam Ftiderici secundi


;j.

impcratoris
aiifiualiter,

de qua habuit Ires

filios,

Hcnricnm,

do i|ua radice
progc-

processtM-il slirps gciKM-osa Bcaiag ilcdwigis

niulliplicalos liinc inrlcque lam(iuain de uo-

Thizinaunum. Ilcnricus duxit HcdFridcricuni wigini, filiam Henrici tertii, ducis Slesiffi, ex qua hahuK filium Fridericum n. Frldericus marchio
ct

bili aiijoris slipitc

(icpcndcnlcs gcaeralionis ipsius


quasi ignobiles aut

duxit nii;un ducis

Carintiiia^

sororem regiiue Alct Orieutalis

quam plurimos ramos, non


supcrlluos,
fastidio
illos
scti

mauMiie

/).

Thizmannus Landgravius
<}.

p
q

pro lcgcuUum for.san pra^cavendo

niarchio duxit uxori^m Juttam, filiam comilis BerIholdi de Hciincnbcrch

abbrcviationis
in

cuUro sspius ampulavi,

tanlummodo

lcctionis el scrij^lurje lenorc

chio de Landesbcrcb, Henrici


filius,

Thcodoricus autem marpriefali marchionis


liliam Joaunis luar-

relinqucns. inter (pios vicinius et a quibus imnicmeiitis dialius flos illc vcrnans, ut rosa vel liliuni,
et

liabens

uxorcm llclcnam,
et

chionis Hrandcnburgcnsis,

habuit

ex

ea

filium

excmplis, Beala Hedwigis MeraniEe, ducissa palronaquc Slesiffi nascendo proejusdem ccssit. Sed quia dc proj^cnitoribus i^atris
videlicct,
filia

ducis

Fridcricum Misncnscm
cui

Oricntalem inarchioncm.
ducis Bavariae
/,

nupsit

liiia

Ilcnrici

Ilabuil

'"

Sancts multa non


doctorcs de
ipsis

didici,

pro eo quod scripla aul

quoque idem Thcodoricus marcbio de Landesberch duas filias. scilicct Sophiam, prius dmMs C(mradi
postmofhim in Wizcnfels uxorcm monaslerio, quod mater ejusdem Sopbiie conSancla? Clarae 5 F slruxil. abhatissam sororum Ordinis in eodem monastcrio monialiMU. cl Gcrtrudcm.
(llo^^ovicnsis
,

babere non potui, quamvis et procul dul>io prodicrit -dc valde prosapia noipse C ijiii a, matris Sancts |ir;praIiL> consanguinilatis quod lincam proscquar in aliqtia part(;, S(H^undum
dcscripla in

quibusdam

bistoriis et antiquis codi-

cibus rcpcrilur

Posterilatcm

quoque

et

gcrmen
scicn-

e^regium
ti^^um

ipsius Sancta^ lludwigis, prout

me

Conradi. proavi dc Brcn /, et Sancta? llcdwigis, Friderico, comile filia Dypoldi, palrui Hedwiga, uxore ipsius,
5
I)c

secundo

filio

siipradicti

de

pra?scntirelalio docuit, subjungere volo, ut


ct

Odakari,
Sophia.

ducis

Boliciiiia\

natus est Ollo comcs,

bus

futuris. qui priescnlia lcgerint, innotesrat,

Oucdlingeusis ahbalissa et Frirleiicns co-

decoro jucundtique libcrosi ignoravcrint, ftrcundus cxstitcrit pulcherrinms flos rum^ fructu
prsefatus.

quam

ft

Undc scicndum quod Iritavus Beata? Hedwigis b Dedo vocabatur, et fuit conu^s .Merscburf^ensis 'ftieburga, filia Tlicoqui de conjuge sua. nomine Theodoricum c dorici niarchionis, halniit filium
2

duxit uxorem JudiHiam. filiam Fridcrici, Ilcrmanni. Landcomilis dc Cvgcnhagcn. fratris comiThuringia? ", d.- qua habuit OtU.iicm. gravii Within, Thcodoricum, comitcm de Bren,

mes

qui

tem de et Hedwigim, matrem


steyn
v.

llenrici,

comitis de
posilus,

Hoin-

uxorem
Mazovia!

duxit ultimo ducis Conradi CiijavieE ct Eudoxiam, liliam


Iste

Thcodoricus,

succcssorem. Ataappellatum. sui utiquc dominii Iledwigis fuit praifati Dcdunis vus itaquc SancUe Thcodoricus, comcs Mcrst^burgensis.
filius.

nominc

qua habuit qualuor filios OlUmem, Thcodoricnm, Henricum et duas filias, Conradum. dux Pomcrajudilhain. (piam duxit Myscivoyus.
//, d!

w
x
s

dominus, qui de iMechtdda dc Ililburch et Suselicz niarchionis filia, habuit conjutie sua, Ekehardi

Dedunem marchionem
n^s filios comitcs,

(/

ct

Thimoncm

et alios plu-

iledwigcm, Ocrhistcdenscm ahbalissam y. Wcthin, 6 Primus filius, Otto, fuil comes de de Bren z, qui fuit secundus, Conradus, comes
ni<'e.7-,

et

de quihus pcr successioncm gcet alii mulli

duccns

uxorcm

Klisahclh,

liliam

Alherti,

ducis

ncrationis marchiones

nobilcs proces-

SaxoniJE, habuit ex ea, Alberlum,

Conradum. Otlo-

Sanctffi Ilcdwigis fuil serunt. Abavus tamcn


Ueyir. (I) Zimraermatin.
7iir

l^esd.reib. Sd.les..

t.

IV. p. 192.

Thimo -

nem
(2)

comites ct Theodoricuin
t.

fratrem Ordinis mi-

Oper.,

X.

p. 908. lidU.

RaUsbon.

1737.

35

liti


2W
r
AUCTOBB
,

SPECULOM GENEALOGICUM SPECULUM


Torliii-!

S.

HEDWIGIS.
ivn

filius

ThPodorici, TheodoP

''a'. HedNV>s,m d et qu.n^iuc \^ ncu,n. ,dihu,n Bnd,.burK,'ns. , quo '"<"';"",';' lu nupseral " Clars)
<

ASONTMO
act

ricus,

fu-t

^'nutc.

frw
^
ts

o,dinem
.
l

S.

,^.^,_
-^

, ad
s
,

T,,uplar,o,nW.O
bb

Mino,-um,

:^::srium,S:a..,u,n,an,aiori.ecclcs^ r. ucia ':";":quem sc cunlum. Sag.en..cn.. ^.em


in
^,^,,,^,,^ IV,

f bca

,T 00), ll<'lea,..

(qn*

nc/...ns,

cv,-

00

talc c

avian. a V n,
.

0,-dinc

p,'a5d,cto

J^^^^ "-";;;;;;^r ^^,,1,,, scd


: tcm P'
'vi,-il."s

4,,,,,,..^

strum "

dominam Jolcndarn. ad claus am, ^"' Euphciniam, "'n psI eci.tal, el


in

clux,

J-l^l.^-^i-^-LrKa.^n.hia-^ niin ,iiiv ,4 comcs Karin.hia., Otto


.,

uxo-

dcdit in ^"c"-!-'^"!;;;;:,'^^"
d,t;M,i, ipsc hanc suscpcrc

^.

^^

,,^..^

^^,,,._

PP

,vcusa-

^:i:j'crt:;irdevu,.s.cbc,.chruit,babcs
co ,T'cm
Beatricem,
fiUa.n
.le

^^^^.
ch
fi

Ollon,s Longi,

marct
<11

cc

Scrr;!;!:
Beal*
et Oricn.al,s

? '--

^-"-^ --^"^"""'

is

lh-andcbrgcnsis,

qoa

bab,,,.

qua.uor
..

ios
s

/7

Bolkoncm, Hcnricum,
rr,

Bc,a,-.lu,.

lledNvi^'is in "'^ if;^;,., comes f.ji ocdo, AvusautcmSancl '^' ,;,' 0^0, niins 7

lias.

".amJottam, quamdux,tS.c|,hanus^
et Bca.,.icc,n
s...

"uxBavaris
luis
r

quan, ,n b

,.el,n

)T

SS

dd

ee

l,,,s sup,adi.li Gozwini de "'-.^>'"'^,f"" "^;,on,iUs ,,,,em Mcchn am ;^. '-^ Llum marchionem, orncsl,..rch. "^"'l du^ ^^; ,(,, Mesekonis, ""' dus. lili.r, una ei dequan,,.e ''r^" ''''''I au..t^^ sunt cisPolo,,nccc.
ui,c,-iu5,

marchio e U^--/^^,,,

Cla,.a>,

quodi|,scdux.u.lavilctd,,.av..^ Uoni lacollocare dis|>osu.t ad


B..ra,-dus,
.er.ius
filius

Bolcslai

^^luu,

ma,--

duc.s Bo,lcrunc.s. Pr,n,a l,l,a s.,ue libcris csl Ulrico. co,,,iti de Wir,l,cmncs, nupsit dc,s, lh>dw,g,s, sccun.la filia c,jsdem bech

eS

upsit Corado,

c"-

"';-"'":

ris;ala,inusl.l,oi,r.'a.cr

J
S

duci

Mazovicnsi
s.ve

tert.a ni.a
...t

praB-

ducis Boksbi,

Anna

niccsi

,oas.,.,.io n,onialis,.t

10 llcnricus

Ter.ius,

Anca, .bulcm abbal.ssa nii..s ducs Henr.c,


fui. c.

.n

T eb/

tl

filn

Hedwigis, dux

Slesia;

dom,s W.-al,l,a,.,

tislavia.,

habcs conjugcm
sup,-.a.lict,e

Judi..,am,

Londe

n.li
fr
u.vo,-cn. jam '"^" ;'^"; Mc-ania;. accepit in ; ""^"';'!'' ,i Dedo,.is pra>,dicti ;'",:;., ^^,' Mcrani.x, sunt Otlo, ,lux -, c ';"'V,' ^^ li,.l)cn ^ dicilur, hkcnlicrtus
,

ducis Cujavia; ct Ma/.oviE,


,-.

germanam domi..s
wu
lh.,;,cus

EudMi
U,.c,
el

n.atris fratris H..nr.c.

r.-atrun,

ipsius,

de qa a., sn.
fuit

H,.nrics et ll,..lwigis.
\V,.a.islavia,,

dux

Slcsise
ct

et

dous

.lux ctiam

Cracovia;

Sanciom.ns

DuieliamdeA,idasse .\quUcrthoKlus, patriarcha S 'orscpiscopusct quaru,,, una filias, iHbui quoque Ires sCcct alia ,-cgi Hungana;,

Stt
n p
t

qi dici.ur hod,o Hcnncus ac .lom,nus Glaccnsis, ilomiprobus et habuit con,igem Quarlus, dux n,a,-chionis B,.anw, fiMam Ot.onis Longi, nani

vv

dcburgensis,
sepultus

mor.nusque
in

est

absquc

libcris

et

,..gi F,-acia'

m,

9(1

hh

,Ttcr k-.c..T
Pul.,niK,

lilisabcth

/,/.,

tcrlia

Hcn,-.co,

duc

Wratislaviae

ecclesia

cano,c.,rum

qua nunc
cuius

cst Sai.cla ll...l\v,g,s

nuam
,,psit

8Ad

S.ncl:e

postci.a.em

d.sserendam

Crucis. Hc(l\v,g,s ipsc rdavit in lionor,. S. lan.lgi-avii Thu,-,ng.3e, Alber.i,

Hcnrico,
filia

filio

proccdcn.c;,p,irn.,..obisConsidc.-andum
nuod pater
dus,
S.

nalo de

hab,l fihum Fnderici impe,.a.oris ,4


,.st.

Ikdwigis
dux,

lu.t sup,-ad,c.us

Bc.hol
co,n

Kri,lcricum,ut su|,ra dictum


,.il.,

M.ur.uo vc,t, ,na-

a
kk

Sanc^ fmt Sina Agncsp,.a.fa.a,,^nsup,-adict.s d.cto primo hK iluc Sl.s,.c, filia. Qus llcnrico
Tv,;iensis
.

Mc-auia.
//

badcnsis

march.o

ct

ipsa

Ottonem Hclwigis duxitm.wtum


.lc

P.n-

matcr vero

ejusdem

Gu<-m, comi.cn,

Anhal.

e.

d.,n,inum Aschan^e e

habuit

filios

ct

p.u.ra,i filias. Alii fiUi

ducis Henr.c.

Tcrtii sunt

Cum

Barba,

in conj..gio

copula.a gcnu.t .rc^

fil.os
fil.as,

Bolcslaum,

Con,-a.lu,,

Hcpr,cm.

cl

trcs

S. Hed Ilen,.ici sccundi, fili 11 Con,-ads, lcrtius dominus Glogovienrit et wigis filius, dx Slcsia,

omnes

in

juventute defuncti.

\enclc,
II

Sophian,,

0..,.r,.di,.
//,

Onunhns
e.

,ab,s

.n

C juvcn.u.e dcfuuctis
cus
,,a.ris

solus rcmansit fihus

HennGer-

0fiham dc,s sisJ,abenscon,iugcn, Salomcam, ^ habu,t t,cs ,le qua Polonis, dislai, ducis tolius
filios

l,-u,iis

in

succcssor in T,ebnicensi monastcrio

dominio,

una

fil.a

Henricu,,,.
et

.-.bbat,ssa,

quod

nradum

Premconem sive tres filias, Anuam,


filius

Primi/.loneni

et

construxit. Hcnncus aupaterejus dux Hen,icus uxorem lledvvigis filius, duxit S.


le,u

vvigim.

Primus

Hcnricus. dux ^

pra.di,-.s,

dominam .\nam.
Stantis,
filiffi

B..hemis, et ConQu* d.mi.na rcgis llga,i.T, hlia,,,.


l'ri,izli, r..gis

habens uxcem Mcch ,1 ,ni"ius Glogoviesis, lilios dc B,.unswic. habuit filiam Albcrli, ducis
Henricum, Conradum.
Glias.

f -^

f-;'-;- ''/;
";lam
et

Bol.:sl.am,

Joanncm ,.
filius

iVW

Bolcslau,,,, Anna genuit quatuor filios, UedvviWlodislaum. ct quinque filias, Conradum, Elisabc.h, Gc,.lrugim, Agnetem, Cons.aDliam, Sccundns, S. Hc.l\v,gis dim Dux vcro llcnricus Tarlaris anno Domini mccxi.i, fuit a
filius

llc,.,cun,,

Agnctem ct Salomeam. Sccundus ;adi%dlicetP,.imi.lofuit.;uxSI,.si^ctdom,nu^^


Stinavicnsis, inte.-en,ptus
in p,.a,l.o ac s.ne
l.b s

Con-

Conra,lus, dux Slcsia; mortuus. Terlius fiUus, Saganensis et pnr,iositus "'^'.J;;"^-:


ct

uu

dominus

orcisus

nuinto

Idus

Aprilis,

mm

F,-a.res

Hinorcs

mm.

s..puUus W^-atislavia; .^r-ud Uolcslaus autcm, primus fihus

clcsia Wratislaviensi

.rx.

Prima

'=.l>

ucis

ru,t Slcs,;,. et ducisHenrici,filiiS. Ilcdwigis, dux uxo,cm Hcdw,dominus Ligniccnsis, qui ducens

hia, L Bavaria;. ''^un, a |,ala.io Rbeni ct duci lil, 1 et babu.t nu,,sit comi.i ,le Goricz

filia,

domina Anna, nupsit Ludewco

P-^f

'^"
c.,,
,

Xi:

U
e n . s, ss

'n,ia

gii,

habuit ex miani lleurici, comitis de Anhalt, Itolkoncm, Bcrnardum, ea filios trcs, llenricum, Am.-am sive Hcdwigin, trcs lilias, Agnctem,
et
,

ricum, comitem in monas.crio 0,..linis


Hcnrici,
filii

Goriccnscm. Tcrt.a fiba


S.
Cla,-.T

Hc
,a

\\
.1

cxstit.t

Wlodislaus, qui Wlodco dicebatur.


S.

^ 5"""^ '""'

Annam.
9 llcnricus, primus
filius

ducis

Bolcslai,

fuit

Hcdwigis, fiUns, rit dux a,.cbicp,s.;pus Salz dominus Wratislavis atque


burgensis,
in

Slesia; et

dux
i-em

Slcsiae ct

lizcnsis.

dominus Lignicensis, qui duxit uxoKaElisabctb, filiam ducis Poloniae ct domini habuil l,es lilios, Boleslaum, HenDe qua

qua ecclosia mortuus


filiis

esl et

sepu,

yy
filii

'"VfExplelo Traclalu de

ducis Henrici,
S.

Uedwigis,

BIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


*

267
AUCTORK

S. Iledwigis, occisi aTartaris, seqiiitur

de

fiiiabus.

Priina iilia ip-iius Scctindi Henrici duris fiiit liedwigis, Wratislavia ahbatissa in ordine S. Clara^ Secunda lilia ducis ejusdein, Agnes, fuit aljbatissa
32
in Trrbniconsi tur,

tum, qucin ab nnrio 1062 a(/ annum \WOpossedit, depositus in comitiis Gozlariensibus ab Henrico IV
imperatore.
nu7\c vulgo Sa.ronum. Cfr cjvs Chronicum apud Meiukenium Soif^tt. rer. Gcrm.

ANOKYMW

g Mons Serenus, ofim


propc

Lautcrbcrg,

nionaslerio -. quod, ut siipra dici-

Petersberg,

IlaUam,

avus ipsius, dux Ilenricus Prinius, Cuin Barba

diclus, fundavit et soieniniter


filia

consummavit. Tcrlia
S.

T. II.

ducis llenrici Secundi,

filii

Hedwigis,

fier-

trudis, nupsit
ris

Boleslao, duci M.izoviensi, sed


fiiia

libe-

rioris,

h Conradus, inarchio Mi^snensiJi et Lusatix infeobiit anno 1157 (10). A .'iieculom sub nu-

caruit.

Quarta

dicti

Henrici,

Elisabetli,

nupsil Przimizlio, duci Poloniffi babuit filium, nierisi, de (]ua


du-cem,

et domino Poznanominc Przemizlo et

mine Marcse Oricntnlis Lvsalia infcrior, nempe regio, intcr Salam et Muldam /luvios inteTJacens,
intelligebatur.
i

poslea regem Poloniae, Constantiam, qua? nupsit Conrado, marcbioni Bran-

qualnor

filias,

videtur
sis

Vctus-Cclln, scu Celta !\fisnc7}sisfundata fuisse quamvis Annalista Cistercienanno

1160;

aaa
bbb

Joannem, EuFroscam debiirgensi, Trcbnicz abbatissnm noa, Annam, in Duenzko in abbalissam hbb, Eui^emiam sive Orcam, Wralislaviae
et peperit niium,

Manriquez ejus

7-a/(ll). ObiitOtto

initia ad annum 1145 fundatoranno 1190 (12).

refe-

in

Ordine

S. Clarse

defunctam

el

ibidem

in claustro

Ottonis, k Albcrtus, pater Hcdwigis, conjugis Ursus dictus, erat matchio Saxoni^ Boi-ealis, et

cjusdem

Sanctae

Constantiam,

sepullam.- OLiintam filiam ejns, accepil conju{^em Kasimirus, dux


ducis Cujaviae et Mazoviae,

fiindator Marc<r Brandcburgicse.


1

Albertus Supcrbus olnit

anno

195, Theodoricus

CujavicB, filiusConradi,

anno

Lezconem et Semoet babuit per eam duos filios, diminutivc Simasco vocabatur- Priniizlonem, qui musfilius Kasimiri ducis, Lezlco, fuit duxSiradiB nen-is et Cracoviensis et SandomiriK, habcns

m
et

1221 (13). Ilcnricus Hlustris, Theodorici MimensisfiUus

perJuditham matrem, Hermannil, Landgravii

Thuringia-, nepos, Thuringiam, quatenus essct feudum impcrii,postobUum Ilenrici liitsponis, n Fri- E

uxorem cundus

GrilTam.
fiiius

filiam

Uozlai. Ducis

Ruzia;.
fuit

Se-

derico II Imperatoreconsecutus
S. Elisnbetluv

est,

exclusa Sophia,

ducis Kasimiri, Somomizl,

dux

HurqaricwfxUa, qux bonnallodiaUa,


,

ducis Cujavis, habens conjugem Salomeam, filiam duces CujaPomeraniai. dc qua liabuit Ires filios,
vicnses,
et

Hassiam, obtinuit fostcrisque suisusque in hodiei'7inm diemreliqvit. Obiit Heyiricus ajino 1288.
n Albcrtus obiit

Lelzconem,
filias

Przemizlonem,

Kasiniirum,

onno

1314. Filia'

imperaloris

dominam Phenennam, regis Lingariae conjugem, cl dominam Constanliara, in Trebnicz


duas
monasterio abbatissam ccc.

ccc

Kunnam Eriderici Margaritx ejectse, concubinam subrogavit, er qua haljuit filium A.^pide Isemburg unde gracium, quem sibi successorcm delcgerat tegitives et diuturna; inter A tbertum ejusque filios
:

ANNOTATA.
a Auctoi- hitjus geneahgia',
(vide

mos Fridcr^cum
sensiones
Silesius osset
(14).

et

Witz^nannum

exorta^ sunt dis-

quum

supran.

5),

ignoravii lineam ascendcntem

obhFridericus, Ilcnrici fiUus, Albertinepos, IV, ducis Silesia', totara nuit tcstamento Ilenrici
terram
filius

Bcrlholdi, patris S. Hedwigis; ast satis

conMat

BerthoUli f/cmts parisnobUitatiscum prosapia inacrim comite de 775 Agnetis fuisse (t). Sivc enim

Crosnensem, quia, ut hquitur Ilcdwiqis erat sororis suae, iiempe

testator,
:

vivebal

etiamnum anno\'m,quo tamquam


sit

tcslissubscrip-

domus auctorem Arnulfum Matum, Bavarixdugentis accipiamus Chrocem, nnno Chrsti^^l dcfuiictum, sive cum Andcchsicnsi (2) familix or-ginem ad Ratholnico
Buat in
suis Oiiginibus Boicae

diplomaticpiscopi Wratislaviensis Henrici{\h). Landgravii fiUus, Admorp Fridoricus, AWcrti fugiens, susdictus, quia mater ejus, Margarita,
ut durse seillu7n trimulum. in gena momordei'at, recoi-daretur (16). Obiit, juxta Ecparationis nlim

dum, eodem saeculo x florentem referamus, nonest,


quo
stirpis

Stirps

splendor in dubium revocari possit. masculimi Andechsiorum desiit anno 1248


II,

cardum

Ottone

Merania- ducc

b Hunc Dedonem e cl.rdinaoriundumdicitete.pUcatEc<^^ Soxonur [6) HiatoHa Geneal. pnncipum Svpcr.


U,

ct Andechscnsi comitc. trdm Buzicorum scuBur-

sus fuit

}nense Nnvembris anni 1324. ParasccvesorciTitzmannus '""'""'"7" anno 1308 i/i dic "'"r '."7^,,^ FF PrrdicatQres inecctesia, Upsur apud Ft. Pr^dwatoies
(17j>

^^^^^'^^^^
quiLainaiimim u ,,

^,^..^^,..^,^

Theodorici finus,

fnit

Caroli Magni. Obu, Dedoanno ,00 Thcodoricus, hujusno>ninis II, du-il Cl. Sienzel, c dominvs in Zorbig ct Eilenburg, vilLv hodicrni

Sl^r^^Jnc.m
,;,,, o,,c J
-^.

J, ,9'""^ 'f"^""

Siusililoco regiminis Mersehurgensis {^)etcomes dc in hodienw ducntu mihiiqnolo, nisi sit Sulzfeld, :,ulzensis, aut pagus Sulzensis, quem Saao-Mcnmyensi (5) Snao-Mcnmocnsi (5,
: :

Sophia, ""'"'7'

comesde Bren,villa prope Landst Fridericus, bernum in tractuMisncnsi.obiitannoWiiim Fridcricus anno 1221 et u Olto obiit anno 1203, Qucdlinbunjcn.m, ante anabbatisa
it

^f

,19,

Bno.a rora,ur
_,^
,,..,.

CkronicumGottu..cnsc{i^ponilinducatuBavan.
prope
Foi'um (Ncumarkt); nam Sultz etiam videSulzc, Susse, Suslcn scribi, mihi probabile tur (7). Obiit Theodnrirus II anno 1034 (8). d Deilo, rnarchio obiit anno 1075 (9).

Novum

..^ ,..,.,,, r/au {2\). -^^'^'''''r^Z^^ ,^^^ imperio sOtto ct Thcodoricus pari

comitatus

regebant ; obiit lUeanno Brene^isemet WctUncnsem 1233, /;i> 0 1264(22). . ^ . Eudoana w Antiguissimum testimonium, quod
-

e
f

Thimo

obiit circa

annum

1104.

fuerit filio

Conradi Ma.sovicnsis

(23).

nis,

Ottode Northcim, pnter Idx, conjugis Thimoduvaducis titulum retinuit j^ropter Bavaria-

passimnon numewini II ascriptm^ihus Pomeranis

X Juditha intcr

conjuges Myscivoyi scu Mest-

368
ACCTOBB

SPECULUM GENEALOGICnM SPECUbU! '-""""" '


^H

S.

HEDWIGIS.
._^

^^^^

^^p^^,.,^

qg^,_

,,,,a..<^"-"/;';^'"'^
AUONYMO

rTc.a

;o"m,iono,

;r.rcl l.roi.nondum

pos.m.lum audin.ur, si .!/'( "7"" /o-

-'Zo";:!:^'^:r,o vm, 00,,^"-^

-- ^ ..<(
ul-

:1
e,

'^'.'''^*''-'-;^'''^"'''-^:!^

(G,W/.m.

unwersam ccclcm,,two subji-

annosim

e,

1278

aa AV^crtuso,,,.,

'"'/""f^^^/^jjf ,284. anno 1283

ott,>,

]!^;^^,,, ,irca

'l-r/on,m

;,<ri<e(mm ,oncntw,n d,v,nu,n

li,.,sco,ncsa.c.ens,s,annoU^^Mnr<i'^

ojinum 1285

(3).

,,.,iiitcsTc.npiietiam

Lncct

;,, .enl^one

L,./((15)

,n,crd,c,nmpro,nlr,cnx{V.) CoucUio, ,i,n,os,ncnscsin Oall,as nuodncroCoc

uit:'lonec

W^"

"'"^;^
;

,,,,,,,

occnpatam
-L-

1,,'sse

tittcrB: apos,ol,c..

a J"'''''''^"'" p,,a IV dat.t /| fr^J^I


^^^_^^^..^,^,

Cardinalis . I ncictmrncm rcciperel,utrcgicr iu,-amcn,u,n, absqne judicio Ec,;cs,;r dntc,.,n iractarel nec inlcrdiCi ,;'la.rav,t.Ail,lunt l,esta rcl scntrntium amplex.bus ; i-cx a suis separavit
Sui'.oriu,luclani

InnoccntU legatus OCarianus, ./,, Os,icns,s, adacto PI.U,,.po

scd

s,^::;;:"'n.ar 'M.u:u,n

ormnis

prn.
t

L m

arcl,iep.scopum pr.e <>^> C"^.v"'-- i


(6).

(luiagriivwia erat re-ni limljus non excUisit, vicina. Porro, causam ip,;ius DomiRt ...... jam --^^0. partui" .^.. ^^^^^^^ ^^ _^^^, p^,,^^,^
-i

^.^^^_^

ca.-nis cxsolvit,

cv

.,/,

am

"//[J c.

*/'""""" eo. cuod lice,

'^'"''-"!

'"*';'"

T' Z^l^e
-^^,'^:

^^1

lu,,,ma.ndiy,,ilatc,,,,lepreca,.,sl.u^lm^-^^^^^^^

bina prolc, uam ^201 c/<c/o co- coc,</"/" non. iW./.;^. ""O iv :lU/. leyitimavi, iv itaui vero 1202 (Ib). ilaut ,^ sui, Chrisli vcro Po,t,(k-atvs ,,;^ a-is,i ratus sciltcct h dcfoctus cxislat
nullus cxnat:ilibus
:

";^r,,f;;tc
,

MHusc:mUis<leB..enetco,,sa...lo.n.m,
la.-t.no

Pontifea^

cum

major

i.lorioilas

iu

spinlui.hbiis,

,incipumS,e.i.etPolonijB,ob.Uanno
D
Gncsnens.s hc,U.s,a; da us pro .chiepiscopo .esignav.t, ac mu,l. .piicopa.nn, eidcm c
a
si.er,>ens,
i..

vcncrabili iniM cc, Hic a

a 'loe.

dubHan non dequam in sa^cularibus requiratur, {minus lcgitime Si'iles Afoslolica tales berc quin iogitimare valcat srecularcs, praeactus
genitos) ad

qui pr^tcr irtini nd pclilioncm corum,


Ponlificcin.

Uomanum
polcstat.m.

Orcline

F.^a.rum

M..,or,,

alium inler homines suporiorcm mim-

:;,i.aU,.er..uiusca,.nis,lcl,.tumex^v,U^csder,, F,alnbu^ nul.us estinmcdiocl,oricu,u Hio longo te,pu,e .U^lavia ad S. Jacobum.

nie

rccognoscunt habentcm hn.iusniodi IMi. rex FranCum i-itur carissimus filius nuster,
ciaMliLislris,

^S.lon,inarumS.OIar.cxsistens,casomm
omni sanCita.o
et

pu,.itate

v...-e

conservan
co...nss.s

no
Deo

praBlerprimogenitum suum,quem de proU'm non liabeat, coiiiugepriina susccpit, aliam quos oi nobihs muUcr,

praHerpuerumetpuellam,

modicnm lucrum de ovibus Z! LivU. Cujus n,cmo.-ia

sib.

nuondam
nuper
tans

est in

bened.o^.one.

popent, nobilis viri, ducis Meraiuffi, sua poslcrilale provide cogideruncta, dc


filia

Hciricm i^rplUnm

Li

socc,,iot po,ros,n..s ncjot,.^ ,,e,.c /ido fuisse n.o,.s-an,

,,,

datx, hujusque responrn.pcralo.is od Ilenricum

postulavit, ut eos legitia nobis humiliter Aposlolica^ curaremare per favorem auctoritatis quod posleaquam mus vciicmcnter aOirmans, * Ken..nsis rratcr nos.cr W.

v::;rabi.is

a.Sodom

- -^ -

""Sobii, sesl<o) anno


Goz.vi,.i
.

D';lo,

ju.r,i

Annnlcs

VCero-Celie,,-

Mec!.t,l,l,s. film 1100. Videtur porro Phitirpi. orch^ep,Hci,.sbc,;jc.m, .soror


,'(

tnnc Aposlohta.^ Nd.s scopus,S. Sabince Cardinalis, carissimam filiam nostram le-atus intor cum ac Mae.ure. illustrem, devortii senlenI^Vet^n^^^^

Francorum

scopi /,"0,

pi-nlifrc

ee Conradus.

conalur Meibomtus |10). marchio Lnsali.r, obt anno


.,,,;, Wechselburg, prope RochUt,

liam promulgavit, licct

ipsa sonlontiapcr
fuerit

Apostolicam

poslmodum
1

rovocala. t.roptcr
hi

nu iud.ciariumordincm non servatum,


_

tamen ad
nprvope.vcveras
cxb,l.,las cxb,b,las
,-ox

>2I0("'n Tschillen.
ho.lie

insu.T.dealia non(lucciuiap.^oliib.l.o p.obalionos p.-obalio...^ affini.alis, el p.'oi.tor

i ^^i,;Kitin

viumin tm'itorio Lipsicnsi. anno 1193 Philirpo Avg^sto, gg Agnes nvpsit

f"^
nit

Pnr :i facla

quas idcm coram eoricm archicpiscopo.


esse crodebat, ito,-

.vwi, Ingere(jiGam,T, quirepudiaveraiconjwjem oppcUant, Dantx liothiklam tnirgein. qnam ai:i

oum

et prffifa.a^n

nolnlc.n pu-

labai csse

vinclum

co.ijusale,

(p.amquam nos.ra

regi^

Hhemensts fiUam, vx dcc.rcto Concilii Agnetem, Bcrthoidi qaare Philipims 1195 02) {lllam,anno\msuperindujH. Ast n-gina Ingc;

anno

rue,.U auctorilate
et .e.'inan.

d.m.l.erc compulsus, ut ct ipsam Mc.u.n, .,.,00,1 .ecipcrcl mcmo.^atam.

t^urgis, inlerpos ta

tione.per legato-num ill conqucsia


est, ita nt

ad Scdem Romanam appellaDanos primxnn apud Mcstiesi


:

succcss,o,.c,n.ccjniFran,-i:r,,,tinct.l,',jitin,a,^onui',dov,c.,s lum sortita esl cfrcct,,,,,,q..o,Ma.n Ilanno conjugc, Isalclla

^l'

artibusPh-lippi

s protracta
111,

naluscxjrima Philippi Ludovici nicnsi. pater fuU S.


Franci,r
p> in h.inc ^isquc di,'.

re,jis, ea-

quo

,-e,jes

Poufilirissvccessor,
I

Innocentms

eam-

dem adhuc endcntvm

ivvrncrit. Scd, ul aifscrif'

hb
ri.v et

I)c

od,crunt. regis llungaElisabelha. f.lia And.ea; S.

Innocenlius, Ccelostmo tor Gestorum co,tvus (13), Parisiensem succcdens,statim por litleras suas el pcr regem studuit commosa^pcdictum

agcnduin erit Gcrtrud.s, sororisS. Hedwigis,

,yovc.b,-is. ad ,lic,. quo colitur. x,X yf^f"^'^_ com.te de Monta Vitam pie ct curiose scriptam a

episcopum,
noro,

uloam iA<jnrtnn

.l/(wa7i(>;

romoverct a

se,
"^'ii

quam
et

con.ra in.enliclum coutra inlerdictum

Ecolesia. supe,-duxc..t, Ecclcsis supcrduxcrat,


1

Errassc hic qcncalogum

'^'~^"^
H,so,

... : .eciporet illam ,lngel..,.-ge in

^..v^Hnrr, con.|U/-/Mlill-

^r^,^m

est c,

J"

no.',t,:,m.
,

manifeslum
Andecl,/;,,

mm
,

galcm,

quam le.Uimc

-iuclam, illegitime duxe.at


it.2.

s,um

[f;'^"'-^^^^^^^^ ,n T.jrohsitum sit, consequens

Ber-

l\V\U\A n U.ia 'U ".' ^. FP \U

'

..^. vvauuiuK, m.o. Q.3.-{^)T l.<ol.lSb;.-(ti)Steiiir. ;8:oi Vyadiimg.^na. n 3 -{^OT l.<ol.>sb;'-(ti)Steii.. i 01 132. V P mi lOfi et A.>. ScriDU.. n)ScnpU., l. U. P- 1. ,1. Wl. ICl. W, V i

_ -

(i:i) Bro.|uignv. .pl. Suppl Conc. 1. 11. col. 11-2. (U) Clr Maiisi Siippl. t-"'!':;- hiju col. li"seqq. iq. IV. Auecd.. col u.erdimi n^tu^uM^ .(u.. -..Inicrdii II formam iipu.l Miinene,l.

Diplom..

l^llj P-

^l^^
1-

^16)

tiuigny

(i:..i

Dii'l.,i.

III

m,ii.

..

m.
iriii':

^cr plt

t^ill

' ^^

- 01) Kccard. Pr.nc. Sax., col. W.-(12)

Mans.

iholdum

DIE DECIMASEPTIMA OCTOBRIS.


1

269
regis Hoauctori
AMonviio

IhoUlunt universaia reginncrn ieuuissc; altamen circahiEGtem.m-a Bertholdum ([xtenidaui Tyrolen.semcomiteiii (uissc inoiistnit Hotulus

ricus duxit Margaretham, filiam Joannis,

hemia;, quiB gcnuil Joannem duccm, qui obiit sine


liberis.

PoUinganus

suu^yuAu.

[\).Aslgraiuxis lobitur (ji-nralof/us, {juando Berlhol-

SS Strehlen,

oppidum ad Olam

seu

Olavam

/lu-

dAimnost/rumetiamHadciisemmarchionepipronmxtiat.siquidciiuwnvideanfurAndechsensesquidpimn iilic lcrritorii hahi.iisse: sus/dcor farnam licrtholdoru)n Zahringicorum, liadensium inarchionum,ad
scriptorem nostrumderenisse,ansamque dedisse, ut Zahringicam et Andechsensem gentem in unaui confuderit.Cxtcrumquoni(^m,ytipsefateturgeriealoi}us

vium

ducatu lirigensi hnbuit, nunc destruclum, monasterium Virginum Clarissarum, fundatum a


in

Bulcoiie,

Boleslai .^ilesio-Fur.s-feuibergensis
r/'//

filio,

anm

1295

1296(14).
.'/

II /l/;f'/(//o

1287

1297 abbatissa Trcbnicrnsi^


Bolconis Fursteinbcr-

erat Euphrosyna,

qitse se dicit

gensis .sororon,

supra n. 1, de progeiiiloribus patris S. Iledwigis multa non didicerit, est unde CTcmetur, si cespitavcrit in titiifi.s afernis Sanctx nostrs. kk Henricus Barl^afus, SUcsix dux, e.r gcnte Piastarum, gui adhuc ducis titulo Polfmiam obtim/

intcltigcre Annarn, monnsterium ingressani, pro more inutusse nomen


ct

unde datur

suum

hantyfilius crat secundo^enitus Bolcslai Alfi, dacis


Silesi,T,
II

n. 22 et nn f)e Annotato \v. \y Supplent /lanc lacunam aliguot codices manuscripti,addentesnoincn/HueOttonis Longietcon-

Euphrosynam appellatam fui\.se Eudo.riajam acfu .1 fuit suf.ra'

(15).

natus a7ino \\\S%nhiit

1"238 (2).

jugis HenriciGlacensis

/uis.se

MechlHdam

(16).

Ex hoc fcxtu di.scinus, nonsolum Boleslaum et Conradum ante patrem obiiyse, sed etiamcorum sorores, Agnetem etSophiam, quas pcrperam Som7nersbcrgins Tab. \nn. 20 ct^\
|3'

ww
Tab.

Si con/eratur hic locus

cum

iis,

<}u<t

habet

Sornincrsbcrgius de fiHis Hcnriri


II (17). liguebit

Ifl

Ohujoviensis

genealogum nodrum omisisse

dicit

sanctimo-

nialesfuissc,quuiii nihit hujus ,nod iapud anliquio-

resoccurrat; iino earum sepultura in monasterio


Ij

Primconcin ct trcs filias. Quod forsitan e.r eo cxplicaridcbet, quod necduin isfi liberi.nati csscnt tenipore, qiio genealojus scribebat. Nani Primconcm
fuisse filium Henrici

Lubensiviroruin, videfur indicare instafusaeculari

supremum dicm

illas ctausisse.

iiia,quoauno 1312

ipse

HI supradicti monstrat diplo- E Primco paicrnam heredi-

mra C irca annum \23G e.rsfructum dicit Waddingus (4) ccenobium FF. Minorum Wratislavix, atque illicjussu Annw conjiigis, tumulatum fuisse carpui- Henrici II, filii S. Hfdwigis. Quod vero dicitur in Vita Annx, ducisso! Silcsi;e (5), illam,
postmorteni mariti, Minoribus domum constru.risse, hoc ita infell gcndum c.^t, ut referturpaulo infra (6), quoddu.T Hcnricus ccepisset construere claustrum
FF. Minoribus, sed, m-orte intercedente, illud perfeccrit

talcm decidit curii ('ratribus suis, Hcnrico, Joanne, Conrado et Bolconc (18). Quod ad fiUas attinct, Agnetem et Salomeam,nonunatas agenealogo,adjir citSimirersbcrgiusfrinamprotcm^licafricem.quam Pohlius dirit in suis Annalibus \\r.:itislaviensibus Mss. filiani Henrici IH Glogovicnsis et wrorem Ludovici Bavari imperatoris fuis.se: et duplicem Hedwigiin,

quarum

alterarn in Catalogo abbatissarum

Trebnicensium, altcram in lapide ejus sepuUhrali


Lubensi detcgiti\9). x\ Ex hoclococoncluditCI. Stcnzel (20) geneor logiaiii S. Hcdwigis scripiam fui^ise antc initium
siecuti

Anna

conjuT.
Cl.

Hedivigim nupslsse OttoniffitioOttonii Longi, marchionis Brandeburgensis, adducitque lestem Chronicum Bohemise Pulnn Adnolat
Stenzel
(7)

decimi quarfi, siquidein Conradus,

quilm

kavrT

quod a quibusdam revoOtlonem Longum habuisse sallemduosfHios, Hermannumscilicetct Otionem. Historia Brandeburgica, a Pauli conscripta, Hcd:

undeccrtum

fieref,

simpiiciter prjepositus majoris ecclesiae WratislaviensisiJoccfi/c, iu diplomatc, dnln

catur in dubium

xxin Maii anni

(8|,

et 1299, adjicicbal /i((//um. Sedis Atiuilejensis elecli

in altero diplomate, dato

ii

Augustiscquenii sc no-

wigemu.roiemadscribilOtloni,dcfo CumSagitfa, p.lioJoannis I, dum Otto Longus essct filius Joannis Vigilius III Brandeburgcnsis. Si accurata refert Greidercr in sua Ocrmaiiia Francisrana i9),jam. anno 130! Hedwigis monialis fuisset, quo casu
C Ottonis
esse

minabai patriarcham Sanct Aquilejensis Ecclesiae. Stringcrct ccrfc argumcntum, si Conradus dietam

sedem

pacifice
via;

occupassct: veruin,i/'sa Ecclcsia


vestigiuin

Aqullejciisis
retiiritit,

hujusmodo

electionis,

Cum Sagitta,
potuisset.
ct

non

anno 1308 defunct conjuoc Obiit Hedwigis anno 1339.


,

Bern. de Huhets, Aquilejsc Sacrw ac^ curati.s.siiiius scripfor (2! rtuudc dicot, Conrndnm eleclum Aquilejensem Irusira i|ua;ri, nuspiam re-

quum

00

Annam

Eiisabcthaui

cum

sorore suavidua,

periri.

Ccrtum tamen

est

electum fuisse
Ughelli
(22l

Conradum
:

Hedwige, moniales S. Clarx


ploina Hcnrici
facultateiii
VI,

fuisse,

monstrat di-

qmire

accuratius scripsit

Post Hay-

ducis

Wr.itislavicnsis,

quo dat

mmnW

consiruendi moletrinam in Mosliiz, dilcctarum sororuin nostr.irunn Annae intuilu. aif,


abbatisPte,

[TnrriauidiexJii Februarii 12981 cxcessum. Conradum, Polonice ducem, promoverunl ad sc-

dem, qua tamen, abnuente Bonifacio

Vlll

lonti-

Ilcdwigis, roliclie oliin inarcliionissaB Elisabeth, sanctinionialium monasterii S. Clar^ et

nce,'non est potitus. Succcssit Bagmundo Petrm Aquilcjcnsis a BoniGerra, renuntiatus jatriarcha
facio

apud Wratisiaviam
pp

(10).

Papa

die viil Julii

1299.

Quoniam

itaquc

Obiit Otto, Corinthia: du.T,

(Eniponte, anno

irrita fuit

Conradi

eiectio, fieri potest

genealogum

1310, redctis quatuor fiiiabus (11). omnibus codicihus qq Dcest, ut vidcfur. in

ejus

mcntionem non

fccisse,quinst> icte concluderc

nomen

hoc tcmpus, nempc in:liceat lucubraiionem ante tiumsa^culiquartidecimi, scriptam fuissc. Crteruin obiit Couradus anno 1304 (23). etiam Ladislaus dicitur. yy Wloiislaus, qui Ortcmsucccssit Udalrico, quiexauctorato Philippo
burqico,
ecr

quarti jidi (12). TvSeque7itiahabefCompilatiochro7iofogicarerum sub nnno 1210 (13): Stephaiius duxil

Boicarum

Intam, liliam Bulconis ducis Poloniffi qui qujB gennit llcinricum ct Ollonem, (Sile.fi^). IleinGuliacensem. duxit Hichardim, comilissam

dominani

Seccoviensi

antisiitc

factus

fueral

archiepiscopus Safisburgcnsis.Sedpcrtsesus crucnts

SPECULUM GKNEALOGICUM
270

S.

HEDWIGIS.
sil,

fluvium

Wanbam
,/.v,

mona

num

.mon.a- q
_

um
AKONVMO

OrdinisCis.erciensis fundal,

anno 12.2

ccc :r

diar,unr_dc riv^ hic

postcrMAm-

J^racilcessctv,ovs,rarcomncsrercfavr,.aspr,n. recc.serc ,v,cr majo. !pacs Europ^S. Hed^vigem


xxv.n

^pn'-

1270 oi<. '''''"^-

",'

^"f "^n^,
"

r!s suos:

vdarva,

rcccnsio ^r^vo

Kcclesia,

Mrgcnsi

transcnOcrc "

taOulan, s,inop,icam.

longmsc^currat cTproUaor,busontzln,s haudvcurv

'f-^Jj

"eJbcLs. r/ ostcvdit sav,,urv.ra


m

'^lXrulco.smu.ionecon.anaC.s.emen l^^^r ..us AB"


OHlinis non
obs.an.e,
.ed,
;

monas.erii

Trebniccnsis,

(leb..os

studoa.

m.n

Silei^in,lcrosc,uehod,ernosprmc,peslra,,slusun,; pro ahisid conlrccrelur undcrarilivegoiio etiam vdhodicrvosusgue ,rrwc.pcs r>v,is,vusc,u,m slirpes hbns, ,,m de obvic habcnlur dcduccre, quia isU, sccu,,su;vu^. principun, agun,. Duccs
Gcvealoyiis

*Ta'l;-/.-
bbb Cf

dipl..an^s

neb>,Mus
</"'

h.i, o>i".v-' OvcvzJu,

auos coqo,imus fidissimos, Schu-anlhcri Scriplores rcs rcrum Silcsiacarum. Ansehvi Hislorwm Geveare,-um Huvgaricarum, Francu:s,Ubrum chrovolologicam domus regix Benediclino-MwurinumVKTl de v6r.l.erlcs

SommcrsberguScnpto-

gicum

-.'^':r ^i^rinr-pH^LX
"burar.urt'int,rsuaduca,i0.ien....prope
Motrop &aio-i v Haauz. M..nn Salisb *

dales, etc.

t.lI.p.S66etfleqq.-f^)Sienz..p.tl3,

ot,

,.

. (3) Ibid., a.

() Hi.t.

Polon.,

lib.

v.,

1,

coi. S92.

(1)

DIES

POSTERITAS

S.

HEDWIGIS
Ad pag. 270.

propagata. ad Iwdiernos Europw principes

nenricus

Barbatus, dux

Silesiae, nat.

1168

f 1238

ducit

S.

Hedwigem Andechsensem,

nat.

174 f 1243.

Henricus

II

Pius,

dux

Silesiae

f 1241

ducit

Annam,

Gl. Prismilai 111 regis

Bohemiae f 1265.

Constanlia
Boleslaus H, dux Lignicensis, t 1278 ducit

Conradus dux Glogoviensis t

uxor
Casimiri ducis Cujaviffi,

Hedwigcm de Anhalt f

1259,

Salomeam
HenricusHI,

ducit fil. ducis Poloniae

Semomizlus dux CujavicB


Fideiis,

dux Glogoviensis t 1309


ducil

Agncs t 1265
uxor
Udalrici

Hnnricus Crassus, dux Ligniccii.-^is

ducit Filiam ducis Pomeraniae,

Mechtildim, Albcrti Brunswicensis F.


I

et

Wraiislavieijsis

t
Beatrix
u.xor

Phenennat 1292
uxor
Stephani V, regis Hungariae 1 1272,

Fundatoris
,

1296
ducit
Elisabolh, liliam Boloslai ducis Calissensis

seu Cum Poilicc comilis Wirlcmbergensis;

Ludovici Bavari imperatoris

t i^64,
Stephanus Fibulatus dux Bavariae
ducit

EX QUO omncs rami universae

BoleslausIlIduxLignicensist
1352
ducit
Mcchtildis

Maria uxor
CaroliClaudi, regis Neapolitani,

domus Wirtem-

BERGiC/E hodie regnantisdescendunl.

Margarilam, (iliam Wencoslai IV rcgis Bohcmia; t 1322,

uxor Fridcrici Severi seu Serii ducis Thuringiae t 1349;

Elisabctham,

fil.

Friderici

II

regis Siciliae,

EX QUO

omnes lineae regnantium hodie principum Saxonum


DEIN
filia

Henricus dux Lignicensis


(lucit

Elisabelli, filiain ducis


ris i*oloniffi,

majo-

Ludovici I Pacinci Landgravii Hassiffi Elisabeth, ^aMierallonc a Fridorico et AnniE Saxonicic, quarta

Fridericus dux Bavaro-Landshutanus ducit Magdalenam, fil. Bernabonis ducis Mediolanensis


Elisabeth

Ludovicus, Ord. Miiiorum, episcopusToloS.

Margaritat 1299 uxor


Caroli Valesii

Blanca uxor
Jacobi
II

1 1325,

Glii Philippi

III

Audacis regis Galbae,

regis Aragoniae,

saQus,t 1297.
uxor
Frederici, primi clectoris Brandeburgici;

Sevcro progiiala quo domus Nassoviensis


altcra Elisaboth
filia

nubit Joaiuii Nassoviciisi


in

t 1480ex

Philippus VI, rcx Galliae, t 1350. ducit

Alphonsus IV
ducit

Germania dcscendit;
filii

Joannam Burgundicam,
JoannesH,rex
ducit
Galliae

Teresiam Entecara, PelrusIV t 1387-Joanncs 1 1 1305 recta generatione sibi succedunt

Eupbnraia uxor
Ottonis ducis Carinthia.

EODEM MODO
Honrioi Ilassiaoi,

ojusdem Lu-

[-1510 dovici Paoifici, niiptaaUori Joaiini Nassovlu


tor est hodierna;

ma-

Lnivcrsa

domus auhiaco-Nassoviensis, quae

EX QUO domus Borussiga hodiernadescendit; et porro

Elisaheth

uxor
Petri HrcgisSiciliae
I

HoLLANDi^ dominatur; PORRO


Siixoniffi filia 1528, ex Margarita, Ernesti dectoris prodount uxorc Hcnrici ducis Brunswico-Ccllonsis,

perDorotheam,FridericiIeleclorisQl.HenricoPingui, Mccklemburgensium duci nuptam, prodit universa


familia bodierna

Bonam Luxemburgicam,

Ferdinandus
Phillippus Audax,

t 1416

Mecklemburgica,

ducit

dux Bur- Joanncs dux

Bituricensis Dlius lertio

Beatrix
iixor

omnosprincipeshodicrni BRUNSWiCENSES,ac proinde familia hactenus regnans in Anglia;


scu
Parvi,

gundi t 1404
ducit

genitus Joannis regis 1 1^16 ducit

Eleonoram Albuquerquiam,
Eleonora t 1445 uxor

Uoberti Tenacis

comitisPalatiiii Khcni;

EX QUO
Universa domus Palatina , quffi ab anno 1777 universie Bavari.e doininatur desccndit;

SlMILITER BarDorothca Joannis Marchionis Brandenburgici et IVtQ Chiistionio 1 rogi barffi Saxonicae filia, nul)it
DaniiP, a

Margaritam
Flandrias,

comitissam

Joannam
(jnac),

Arminiacensem (Arma-

Eduardi rcgis Portugalliae t

quo universa domus Danica

el

Holsatiga

EX QUO

Bona
uxor
Audacis
in

1438;

EX QUO
Sabauuniversa familia regia Pon-

hodicrnadescendit;

domus Burgundica, per Mariara, filiamCaroli

UNDE etiam
porCaroluin Petrum Udalricum duccm Holsato-Gothodierna torpionsem, conjugem Catharinae II universa Rossi.^ propagata fuit. familia imperatoria

Amcdei

VII, Rubri, comilis

tugalli-e propagata

est.

Auslriades

transfusa;

undc

diu^t 1391,

PORRO
ox IU)I)orto

imporatore filio Koherli Tmacis, nala est Margarita, nupta Carolo H, ox


III
,

EX QUO magni duccs Universa domus Sabaudica hodie ros AusTRLE Etruri/E et ducos Hutinen- regnans prodit; POHRO SES.
hodierni procedunlimperato,

quo familia Lotharingica;


et

ex Amedeo VII avo procedit LudoAnnae vicus dux Sabaudi<e, coujux


Lusianensis,

porCatbariiiam ojusfiliam,

nuplam Jacobo inarcbioni Badrnsi,


uiiivorsa raniilia BaDENSis hodierna descendit.
Petri
II

Margarita

uxor

Luxemb. comit.
Maria uxor

S. Pauli,

Francisci Borbonii, com. Vindocini

t 1495;

EX QUO

Borbonides hodicrni oranos FnANCici, ct ParmensesllisPANi, Neapolitani

ACTA SANCTORUM OCTOBRIS.

271
I>

DIES DECIMAOCT iV\ A.


mm m
anclus s.
lisla.

colintdr decimo q^imo k\iend\s

munm.

Lucas,

EvangeEpisc.
et S.

Victorina aut) rina, partim NicoVicloria,

S.

MarSS. Hernies et Ta\ius, Martyr Antiochia;. tyres Axiopoli in Bulgaria. S. Tryphonia, Romse. Bello- S. Julianus Sabas, eremita S. Juslus pucr, Mart. in Mesopotamia. vaci et Autissiodori.
S. Lucius,
S.

Asclepiades

Agncs Virgo,)

medise.

BrothcnusConf.,)
batissa,

.^

S. Victor, S. Dasius,
S.

S.

Gwendolina Ab-UYj^ni^
!

Lcucius,
Victoricus,

Martyres
in

SS. Felix

et

Angebertus

S. S.

Martyres
S.

in Gallia.

Beresus Episc,
Faustinus Fauslina,
vel

Africa.

S. Viclrix,
S.

Monon, Marlyr in tractu Luxemburgico. et HoSS. Justus, Artemius


nesla
Virgo, Marlyres diocccsi \lrebatensi.

S. Martialis,
S.

Lucius Lucas,

vel) Martyres, parlin^ ad


)

et soSS. Justus, Flavianus tertur, ut cli Marlyres,


Ulcii in

S. Viclorinus vel

Oslia Tibe

Pedemonlio.

PR^TERMISSI ET
A-nes Virgo
ot

RELATI. IN ALIOS DIES


meilW/alvr;
'^^"ri'''"'''';^ quo ,mtr,die fest, S. lldein leclvw:bsOIT,eii suh titulo Descens.onis ptionsi hoc prodisiun, diem xvin Decen,b,',s kTpc-;,
nli elian, fit

ah

'P^'^

Marlyr

Romana

hic

Sraora.nda,sirorU'easi,.luan^meronV)la,-tyrolorjm ad hmc ,U,na quxdam

d,emnolanL VidendacircahancremSyl-

rVir-inis cta,,ol,,a,-,nsej,,sdemB.n-ginisvcter.n,^e y,^,^S^M^ r,de Bollandu,n ad


rcscr.ans.

/Agnclo Romanaaotumfu,t
S
Martvrii

^^'

B. Giegorms monachi, cujns meminit

J",

tpponis

/,,.;<"';";;" ^^ abbatis translalio

<:

Benedicti,quodexMS.

monasleni S.Mv^^^

vrt;: m::
al

m
:

S.

Con.an.inn,
Jacobillns

Pcrn.num

septiivii,-''''"'^''''''-'^-^'''"'''^''-''''''"''"''"'^'

man,o,n,.rme Hnnc
die S

Oclobris eons.gna jnsqi^ natalem xv.

Boatum appe r pr,

,le quo ad se.Z,sli,'ani,vel Libaniinuncupat,, nobiscit. VflhcUus.rnUr d,c,n a,jendum

l'vangii,

ncmvc

cp,scopi Sdvan.'ctens,s^

tZt^ Zg,,,atenscsepiscop,>sS.Fe,,e,anu,nd,la,aU.ns

B.
,11
:

Dum autem

Felicianus ,n v.v.s agerct,


die xvu.

Levianus c vivis exa.ssit

mens.s

Octobris
(,)I(.l.B.cr.,t.I,col.685,edit.Colel.

272
\

PR^TERMIf?SI ET IN ALIOS DIES RELATI.


anno ?03,
ita

Ociohris

homo

qiiidem

laious,

scd

sludio rrligionis, ornlioiu' ao pn^nilonlia? oiierihus

cu7'a Godefrcdi Andegavoruui comitis (5); praeterea portioncni aliquam fui.^seservatatn Hotoinagi

i\

arimirandus,

ul

acclaniatus Sanclus a vivis,


pntfio S.

mox

vita

functns,

Constantiiiin Marlyin

inparochiaHS.\h\v\wv\MMy\ lcinplo, svdnnno 1.562 a Calciniaiiiscoutbustaiii :cuitamen dan^nosarcicndoparticui,Tafii}uot Andegavis

rcm atqucepiscopuni Pcrusinum


mulari.
pcrit,

lcmplu oidoni

ad idem temnonu
le-

Sancto prope Pcnisiam consocrato meruciit luQu3C quitlcjH VfjJwlhis


o/ite
e.r

ptum Hotomagense fuerc delatie .Annotare insupcr


Juvcrit S. Ilcrm<'lanili nicmoriam citm

Jacohillo acce-

pro S. Fe!irio)ti actis allegaverat. Ubiautern deS, Con.^^touiio inter epi-

quem paulo

ctioncextarc in O/Jiciispropriis d.occcseos .\aiinetensis ad diem xxv Novembris, quiE, ut ibidicitur,


probabiliter csl dios
translationis
Ucii(jiiianim

scopos Pervsi7ios
est
'!}.

apud eurndem
titttlo
:

L'(//ieltinii

sermo

dicitur Livianus Ful^iiias vir sanotiuionia


q\ii

cjns, illius forta.ssr qu;r

ad castruni Lucnirum

vitit?

clarus, cmH'.v5o Bcali

tHutus etiam
OfficH

Leviani
S.

vomihe

abest

in

Ivctionihxts

Constantii, relatis a Ferrario in Catalorjo


italuT oddieni xxix Januar.i;

neque Lcvianum inter Sanctos vel Bcatos recenset. detei^um quidquid de Leviano rescitm\ continent ActaS. ConstuntUa BoUando xxix Jaiiuarii. vulgatu ad dictum diem

Sanctorum

facta fuerat. Deuiijue memorandum fiicest sacra ea lipsana, profanationi impinrum ad sirculi .superiorisfinemsubtracta,nupcrdevcnisscadinanus IIL [). Francisc Morlot archiepiscopi Turoncn-

ipsc Ferrarius alios

ab coqucpromajori parte fuissecommunicn las Nannetensi episcopo Joanni Fi afwisco dc Ilerre


sis,

qui eas inter plurcs

dicecc.seos sua^

parochias quse

S. Ilermciandum j>atronum

hahcnt,
ertiit,

S.

Aldegundis Virginis commemoratio


c,r additii esl
iti

Ofjicio S.

Litr-

paulo an tc ohitum

suitni

du;

anno 1848 reservata inte-

0/Jic/is propriis

Malhodicnsibus,
fert norui

idqiie

oh eicvationcm aliquam

vcl translalionem,
)//

quae hodierna die racta credilni-,


lectio. f)e

rim civitati s^hr parte corum satis nolahili, quse dicvn Novembris 18i8 solemni pompa cclcsige cathedraliiffata fuit \%). AtquehsBcquidem );aucis
saltcm iiidigilarc opcr.r jirctium duxinnis:c<rlera

Sanclu

liac cgit liollaiuhts

xxx Januarii.
de qua

S. Gilherli

ContVssoris, (.'rtor(/oor( rcijulariuinde


institntoris, translalioncm,
est, ad MS. Car-

vcroadS. Heimelandum spcctantia

(feitcrunt

Sempringham
XIII

jores riostri ud diein ejus emortuafem , ad

ma- E quew

Octohris inter Prsetermissos dietum


dieni notatatn invenitBollandu^ in

Hoinanoquo(jueMartyroiogioinscrijjtuse.U;ncinpe
xxvMarlii.
S.

hunc
t/usi3C

Dr\t.rellcnsis. Sttspicari Ucetscriptufn fuisse

18
S.

pro 13; quoniam constat translatum fuisse 202 dic Dominica Oilherli corpits anno
1

proxima post tcslum


inserta
(2),

S. Dionysii,

hoccst.

iii

Idus

Bnoci cpiscopi et conlessoris tran.slalio Reliquiarum, Andegavo ad propriam ipsim scdcm an)i() 1210 a Petro cpiscopo facta, hoc ij)SO annivcrsario die commemoi^atur a FcrraHo, U'/o?je,
Saussai/O,

Oclobris, ut hahet Vita ejus Mona.stico Anglicano

Mrnardo ; eamque
ill3e

Ofjicio eccfesiastico

pcrinde ac altcra cx duabus

Vttis

ab

quotaniiis ccfchrat dicccesis San-Briocensis. Contiiiehantur olim


Hcfi(pii,T
tliccse

I/enM-hcnio datis od dieni


turgi. hodie

iv Fchruarii.

hcrma argenteo

S. Athcnodori episcopi,/'//;-."^ 5. Greg(/rii

Thuuma-

nunc

vero inchisx sunt


S. Brioco dicavit
ea-

ex are deaurato,

meminit Martyrologin in Homanum.


'

quam

Bollavdu
egit
S.

ex vetustioribus Martyrolog-is dc eo
IX Fobruarii.
sivc

Qvclcn,

dicecesi illa

anno 1820 Ilyacinthus de oriundus, tunc arr/iiepi-

Honnclandus assvm loci dc>ignatione \n(\c^iX\\i^,liod crefertur in j)kirihus Usuardinis A ucluriis npud Sollerimn, in Martgrohgo UsuardtJio ad usum ecclesia' Sa^

Hcrblandus

abbas,

addita

scopus Trajanojolcos, j,ostca Parisiorum (7). ///storioAn trunsfationisjnm dictx Henscfienius noslcrdcilitpost Vifain .S. Brioci nse ilhistraton i Maii.
S.

Pelri arcliieiiiscoi! Tarentasiensis eloyiinn texi-

rum, cxijusanglicamvcrsioncm liichardus Whitford anno 152G Londini edidit, in Martyndogiis Maurolyci, Felicii, Canisii, Wions, in Supple-

ad fiunc diem apvd WJiitfordum in versione anglica Martgn-hfgii Vsunrdini adusumccclesix


Vur

men to Saussayi,
C

in

Cata logo genera liFerrarii, etc.

Surum. Ilodiernuin Martgrologium Cistcrciense adcafcem Homanieditum, ubiS. Pelri memoriam agit fld dicm xi Maii, iteni Officium quod de eo
a Cisterciensihus ct clero Sahaud'3B, affmnant eum ohiisse xviii Kalcndas Octohris P
recitari solct

Magis e.rpresse Martyrologntm Parisiense rccolit translationem S. Hermelandi ex insula Antro Andegavvtn, de qva in Chronico Andegavensi apud Lahbeum C]) sermo est ad annuni 8G9; ac Par .vense Brcviarium ad hunc diem hahet de eodem SanctocotnmemorationcmetnonamlcctioBalnconensis nein, qu;e illis verbis dauditur
:

seu XIV Se/4enif/ris, quo die eum a Claudio Cliafeniot item not<itum invenere dece.s.sores nostri. HincsusjAcari forsitan liccalscriptorcm Auctarii
hodierni Sarushxiricnsis aficuhi lcgisse
xviii Octo-

prope Parisios ecclesia, ubi esl Palronus, transiationeni ejus hodie celcbrat. Est w vicus qui vufgari nominedicitur Bagnoux ; cratqveibiolim pars Reliqttiarum S. Hermclandi, sed cam inter
ctades qvas res sacrae civilcsquc in Gallia passw
fuere sseculo\\u'ic3'e\inte,ami.'!sam fuisse scribit
H. f). Tresvaxta- in nova edtione Vitarvm San^ ctorum Britannia; Minoris scrij.tarum a Lobineau (4), uhi alia etiam de Heliquiis hujus Sancti
breviter collecta hahes,

bris )ro xviii Kalcndas Octohris. IIenscf\enius noster de fwc Sancto scripsit ad dicm (pio cum mortuum esse mvfli tradunt, ctquo Martgndogio.

Ho)nano
S.

inscribitur,

viii Maii.

Carauni Marlyris translatio Martyiologio ahhatia:


ejus nominis

apud Carnutum

hoillc inscrij)taj

eodem

fere ritu inibi ccfebrabatur

ac

ipse dies

natalisS. Ctiraum; Octavaque etiam^ gaudchat, quoties Octava dici natalis occursu Ascens.onis
DomiiiiautPenteco.tesimjjediebatur. Ilanc notitianiliausiinuscj-cruditoco^nmentariodefiujusce
S.

qux innostro
:

Opere, ubide
j

co agitvr, fruslra qua-sicris


illo

scilicct

ofissinium

Marfgris ncliquiis,

qucm a

se

concinnatum

Andegavis ac hasilicam
S.

thesavroditatas fuissc ecclesiam S .Magnohodi castri Luccarum (vufgo

Lochesl in agro Turonensi, in qiui inojor corporis

Hermelandi lars deposita fuit circaannum 962

vicarius, nu/nc vero

quoque nominianno 1842 ad nos opere meritus Ludovicus bus optime de nostro Eduiirdus Pic, tunc ecclesis B. Marise Carnuti Que.m cjiiscopus Pictaviensis.
misit vir aliis
Novemlire \m, t. C>XXXIA\ p- h% par D. Loluies Tresvaui. Vie des SainU de Bretagno.
nol.
I .

rn
*.,0,

Ital

Sb-t
t.

l.I. rol. 1156.

nrHihiioili. MoniisiT.

BrilaRne,

U,

p. "IVi

Vies ilcs Sninls de 0) ExpiUy. Diction. Geograph.. i. IV. p. 3;j8.


1. 1.

00

T. VI. pori. n, p. xstii. nov.

p. 28^.

-(6) Aroi de
5C'ii

Ht la lleligion. II nt 21
(7)
8;j,

(i)

et

:m.1. 1.

neau,

p.

licet

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


licet

273

hic integrurn descnhere ricqueamun, juverit


ill iuscapila

rio

tamcn pra^cipi/a
ut a/itjua altcui
Dics

suminatim ('.rhihcrc, coruvi memoria in Opercno tro,


iis

(5), uhi legere est commentarium de S. Mrginisvita,rnarfyrio et cultu, conscHptum a reli-

usgucdum plenius de

Vractare

licebit,

extet.

giosoquodam monasterii Bellas Valli^. lutcrim nonnuila qua^ huic commentario addamus, suppeditarunl uobis
liltera: H. !). Vinof hodiemi parochi Vallis Diolcfi, quas scminarii Hemcnsis

i/}ttur xvin Octobrissccundum vetcra oripta anuivcrsarius cl primx irfinslationis, facla^ .^3;-

culo VI sub Pappolo episcopo et Aspro abbale, ut


in

Miracuii^S, Carauni narratur. Atia translatio


se,

prxses B. D. Auhry societatis S. Sulpicii pre.^ibyter huntanissimc ad uos lransmi.fit. Contincnt

vel elcvatio videlur altcro tertiove inde .'.rculo

ew impriinis inteyre dcscriplam notifiam deS.


Gcrtrude, qua- initio hujussa^culi typisea-cusa fuit;

rpiamfjuam dc Iiac mouumcntwn superesl nullum. Certuni deinde csl liohertum ablocujnhabui

batcm anno 1198 corpus S. Carauni novo


lifjnco inchisis c,

fcretro

huicque suhdulit laudatus parochus ea qune .mnt prwscntis tcmporis ma.rimamque parfem zelo

caput vero

scor.s'um

tliec.T

ar-

gcntc.T

cui dic xviii Octobris 1507 theca ditior et

eleganfior sub tituta fuit. Inter turbas Calvinia-

a topograph\cU,qus apud Papchrochinm desideran tur, ordiamur, du.r sunt infra Diolefum valles,quas Sancta incoluisse
ipsius adscribenda. Ut

nas

licliqui.r S. Marfiiri^ in tuto

posilx fuerc in-

tra m(niacirHati.sCarnuli

;scdindeanno\^\k,

fcrfur: altcra VuanioIIe dicta, uhi .sxculo xii ccenobium Bcllw Vallis coiulifum fuit ; altera anti^
quitus
le

die xviii Octohris recurrente, soleyrmi supplicatio-

Bos de Noe, hodie

le

Bout de Noe appelfonssanctus

riead priMinam scdemreporta t3e : ubipost 'medium


fere s!rcu!u7n, die xiv Auf/u^ti, sacruni corpus ex
veteri feretro in
fuit, in

lata, in

qua

cst

aquw scafurigo qwr

vcl fons'S. Gertrudis rulgo audit, prope conflnia


vici S' Pierremont. Clirus.autem in

novum iuauratum translatum

quo martyin ejus


septcfi-

ad annum usque 1793. Hoc autemanno,gra.ssante apud GaUosimpietate,vasta torcs ccclesi^ S .CarSLuni ulrumqucreliquiariuui abstidcrunt,capiteSancti(utfamacst) influmen
eoque
qiricvit

rium a fratribus pcrtulissc fcrtur et ubi memoriajn cruxlapide astetif. occurrit in

projeclo, et corforis eTuviisin ccemeterium excussis


:

triunalenipartem euntihus versus vicum Sommixwihc, quiin mappa Cassiniana (6) Sommotte E .scinbiltir. Hic vicus anno IG-IQ In parochiani
erccfus.

quas tamot

pii aliquot fuleles religiose colle-

parficnlfim tunc accepit


erectionis

reliquiarum
uf

ctasinterscdisperficrunt.Parlcmaliquamthcaauri illius die xxii

S. Gertrudis, novo suo altari insertam,

ex

i/aiM841 legitimerecognovit III. D.CIaudius Hippolyfus Clauselde MontalsCarnutcn^is an ti^sfes ; eaquc quinto post die, quo perviqi.seminarii,
et

dipiomate

constat.

Porro

ipsius

lium fesliS.Martgris agehatur, insacello minoris quod veteris abbaVuv S.Qid.vii\xu\ locum
iiomen hodie
tenct,

pamchiale vetustum, de quo apud Papebrochium scrmo est, anno 1774 exisfere dcsiit eique novumsuccasif, quod adhuc s^ib S. Gertrudis patncinio perstat ac corporis
Vallis Dinlefi ti-7n)>lum
;

public^ venerationirursum

ejuspossessionegaudet. Scevientenimirumin Gallia impietate,

fuit erposita.

Atque ha^c quidem omnia, uti dixi-

anno

179'i desfrifctus

rpddcm

fuit

mits, compendio retulimus: infeger vero doctis-

puteusin quemfonsS. Gortrudis deflucbat, crux


item S. Gertrudis confracia, dejectaeque dua; arx lapidea; quse apud fontem et cruccm assurgehant, neque ah ipsa ecclcsia sacrilegi vaslatnres ahslinuei'emanus; verumtamen provida parochi ac fidelium cura sacrx Virginis exuvia intra mu-

simi

sci^ipforis

commentarius cum documentis

outhenlici< cidem inserlis aliquando u uvenire poterit pro Supplemcnfo ad ca quBS S. Carauno .'cripta fuere apud nos ad diein Passioni\- cjus
xxviii Mnii.
SS.

Gertrudem

ot

Otlam virgines

in

territorio Gata-

rum

fcmpli fuere teinpe.stive abscondHo', ibidem-

launensi refert hodie


tcrio,
ria',

Gynecwum

Arturi a Monas-

qua.n soiores SS. Eliphii, Eucharii, LibaSu anvsp et Meini^, qui hnc eodcm men^e

que latuerunt amplius quinquervnium ad annum usque 1799 quo fcmpore, republica aliquantum
:

pacafa, inde

in

lucem

prolata^, rursus fidclium

Ocfohri variis diehus

memoriam

in fastis sacris

vcnerationi pafescere coeperunf. Accapuf quidt

habcnt. Sed videantur qiuT de prselensa hac cognalione tam Cahnelus in Ili-foj-ia Lotharin-

etiamnum
ferrea

loculo seneo, utolim,scorsuuiconfine-

tur; reliquum item corpus in antiqua sua capsa

gia (\)quam Bueus no.stcr in Commentario pr.rvio ad Vitam S. Mennw (2) dis)mfaverunt. Nofat porro BueusSanctamquamdamOi\6iini virginem
in BreviarioTulleusi anni 1535 annunliari ad diemwi Fcbruarii;.yicuf et Ca^fellanus codcm
die

duahus

seris

muuita fqnarum claves non P

ainplius in parochia repcriuntur) adhuc requiescit


:

ipsa vero capsa inclu.ta est arca' qucrnes,

qua' olim ca^lafuris et picturis historiam S. Martyris repi'wsentantibus adornafa erat, at pra^po-

eam commemorat ufi in Lotharingia cultam:


'lupcriu.^i lireviariu^n,

stera

pcregrinorum

pielatc, unguli^

ct

cultris

quod Scipio Ilierocomes Tullonsis anno nymus Bcqon episcopus \1\^ edidit,prorsus de ea silet. Quod autem ad S. Oerlruriem attiuet, patet ex Marlnfo Bemensis eccle.si!Phi .foringrapho, qui eam simiiiterxormvm pra^dicforum Sancforujn facit (3), e.\se Virginem Diolcti (vulgoVauxet Marfyrem. qua- in Valle Pnemonstratense Bellx [)\e\\\e[\ apud cwnohium Vallis in Argona Ci) cultum satis in-^ignem nacfa

vcrum

et

cruces ei inscuipere satagcntium, ita dcturpata abhinc duofuit, ut, quando eamparochus annis

dfcim rcfwirndam curavit,pristinus

ei decor red-

dinequiverit,scdnoriscxintcgroobduccndafuerit coloribus. Idenxparochus anno I8'i6, facta excavationc rcpertoque veteri pavimenfo, rcstauravit

puteum

fontis sancti et

crucem ligneam supra

eum erexit. Bicunioposf alfcram quoquc ligncam crucem,in locum lap.dca' quamdestructamfuisse
dixrm us,
con.^tfifuif in

fuif, feslo

Domini. calccm Martyrologii sui inseruil, haud indicato rcpufans cultus dic. Papcbrochius vero noster, quolannis varium, plcrumque hunc diem, licct

ejus agi .soHto poslridie Ascensionis Ipsam Ca^fellanusImHci hagiologiro ad

clivouhiSanctam expirasse

fcrlfradifio.C;vlcruu\nullaampliusimago\nulla

mentum

stafua ncc aliud quodcumquc S Gcrtrudis/HO/(Uimedcparocldalisuprestprxfer.sacras


.

tamen
de S.

intra men.scm .Maium incidcrc, S; llogen Gertrude cdidit in mcnsis illius Corolia-

Ilrautem quotannis pnstridie Ascensionis Domini pro more autiquo circumferuntur solemni supplicatione, ad quam magnus fit vircliquias.
ean xxi P
(5)

vi. rol. iM ot ni Ri-it (le Lorraine. t. i. liv. v.rol. 195 i'i aoqq.. liv. el \bi. laj Metrup. Ilen.. H.st.. hh. .. 3oqq.-l2j T H Oclobr., p. 151

IfT-

1^1

crr Hugo.Ord. Pm-in. Aiinnl..

l.

l.col

2:>ti.

T. Vll4laii.il. bl4 el Jl J.

|6)

CnrtesdeCassmi.

scu n.78.

36

oini

274
.

PRiETERMrsSI ET IN ALIOS DIES RELATI.


S. Joelis

cinideri populUjue concursn-s .Horas circiter quatuor durare


CAtnsuex-it,

ProphctiB natalem

hunc diem Castcltanus ^

pio agniine : primaw milorlum S. Gertiudi?


roc/'*.rSonini;H]the,

quatuor stalio/ics arjentc adfonlcmsanctunisivc cre;

facit ;sedvidi'iur inadvcrtcntia

quadam

praetvr

sccundam in ccclesiapa;

propriam sxunn mcnicm /lic scri/.sisse id qmd ad scquentem diem scribendum erat, quo Graeci
S. Joelcm co/unt:

uhicnnimfur Ve.spcrr; tcrliani quartam denique apttd crucein S. Gcrtrudis apvd aliam ci'ucem iion ita pridcm crectam in iniroitii vici VaUis Di/ileti. Tc.^tatur deniqueoptimits parochus nu/lum cssc il/ic segrotum aqmmfbntissanctiywn adhibeat in mali sui lequi
S.

nam

ip.se

xix Octobris indieat

S. Prop/ietam in annuntiat Martyroiogium Romfiiunn, ac de eo


scrip-sii

nota mwgina/i ad divm quo


So//erius noster,
ct Martyr,

xiii Julii.

Marinus senex
Menscis
i/lo

qui hodie occurrit in

va tnen ac pcr totum a n n i decursum ccclcsia


,

m S.

diversus

Grscorum ei in S>ricli. Mcnotogio, ab non est cvjus Acia a Pinio data

Gortrudis a peregrini^ frcquentari, ita ut vix td/a praetereat hebdomas quin a/ir/ui e,r vicinis iocis

homincs aui infvrmi aut ex inprmitate conva/eSnncta' imp/oraturi vel gratias illi actitri eoadveniant. U.rc igitur, vtijnrn dia^imus, pro Sujplemento sint Sylloges Papcbrochiano',
sccntes

fuere addicmsm Augusti. Idjam suspicatus fuii Pinius:scd ui res cxt> aomncm duijiiaiionisiileam ponatur, en Syna.rariuni cx co//ectionc Ms. Sir-

opem

mondi, quam decessores nostri oiim sibi exscribi curaverunt xviii Octobris. Ccrtamon S. Marini
:

qu^
S.

Amabilis

xxxi Maii. in nperc nostro extat postdiem Confossoris iranslaliuncm Ricomagi

senis, qui fuit sub Dioclctiano jirimum ct Arislobulo. Dcduclus autcm ad Cilicise praesidem,

virgis dirc ca^ditur, pcdil)usquc fcrro constriclis


in

huic dicia/fujit Saussayus; idquod incuriic ipsius imqmiatur a Papebrochio, arbit/rato eam potius

carccrcm dclrutlitur;

ct

rursum

liiluculo pro-

diens, ex

summis pcdibus cquulco suspcnditur.

Amabilem Breviaria Cla.omontana nolabant. At animadco/loc(tndatn esse die sequenti, quo S.

el verbcratus
lus,

vertere Papebrochius dcbuissct translationes Reliquiarum frcquentissime locuni habuisse diebus

Dominicis aul
pliciani,
Briocij

fcstiviSj qualis erat S.

Lucxevan-

immanitcr, ct ab cquulco deposianimadvcrsioncm i)er gladium subil, Deo spirilum committens. Cui Synaxario i/lud quod ineadcmcol/cctioneadyiuAugustiprodit, ensu E u/iUjue, sxpc etiani verbis consonai; utrumque

gelisice dies, in

quem etiam SS. BaOyLr et SimPopponis, A /degundis, Hcrmeiandi,

Carauni, Rumo/di, Lucse Carbonensis, necnon Aieydis S. Bernardi matris et forsitan


:

porro convenii cum Acti^ a Pinio vu/gatis Coli'gimus insuper ex relato Synaxario passioiiem S. Marini, quam Pinius generali iantum locuiionc disse

ad Dioclctiani
in

per.sccutioiiem retu/it, inciet

alias etiam iranslationcs incidisse hicnotamiis

annum

285, Diovlciiaiio

AristoOulo

quod vero ann uum Ofjicium postridie rccitaretwr, idnon a/iundc cTp/imndum quam cripsa S. Lucx
festivitate,

co7isulibus,
I

quo anno sub eodem Lysia prsside


iii

assi

quoque sunt .gis

Cilicia SS. Claudius,

proptcr quam secundum Rubricas

Cffi:

cia inferioris rUus fuerint alio

amandanda

si-

eadem dc causa Mech/inix quoque, uti mo.r dicemus, Offwio fraiis/ationis S. Rumo/di dies XIX Octobris assignala erat. Jmo vero falli Papecui
hroc/iium ostcndd usus ecc/csix Ricohiogc/isis

Asieriusci socii, dc quibus apud nos adwill Augusti actum esi CiBiera de S. Marino videsis VIII Augusti.
In

Bclgio

commemoratio

Bcatae

Virgitiis

Mari^,

quando per os imaginis Afnigemicnsis. praesente monachorum cfctu ct copiosa populi muUitudinc,
sanctissinium Paticm Bcrnarduni salulavit, clara dicens: Salve BEnNAHDE; quie iinago in

quum soicmniori ritu colorct S. quam S. Lucam, huic aUam dientj


quS!

Ainabilem
illi

vero

voce

xvin Ociobris addixii, uti e.r Savarono ei Faydit coliigimus. Savaionus enim, de S. Amabili ioquens,
diserte ait
[\):

lanti miraculi

testimonium magno servatur ho-

Translationis ejus cele-

ad nore. Ita llcnriqucz in Meno/ogio Cisterciensi verbum Marhunc diem, ac po.stcu m de vcrbo ad
tyrologium Ms. Villariense a-.tcu/oxviii exaratum,^ quod apud nosasservatw. Destatua Afjligemiensi commcntaiio paucis abhiitc annis a viro docto jartim edita fuit {k);cujus quidem conclusionem nonindlis abjectis siabilire cona- F amp/ectimur ei
biniur,

Novemb.; cituique cx Officio RicomiigcnM /ccliofic-s priinie dici, qua rc innuii octavam inibi ceiebraiam fuis-.e Fagdit iiem apcrte adsiruit (2) Ricomagi dic xviii Octobratur Ofiitium xv Kal.
(;

'

bris

fcstum Sancti /lujus agi: quanu/uam negat


esse iransiaiionis

hunc diem

anidversarium ;ve/i-

rum
cet

eo rccoliconicadii ipsuin Sancti obitum-,


is

Kaiendis Novembribus contigerit: hujus


e.r soie i.nt-

Bcrnardum a/iquando Affligctum incmoratam .sa/uiationrm miumvenisse,ac contingere potuisse ; quousque vero ipsum mira.scilicct

S.

autemaniicipaiionisraiionem repetit

tateS.Benigni prsecipui Ricomagensium Patroni, cujus Pa.ssio, ieste S. Grcgorio Turonensi (31, Kaiendis Sovembris ce/ebrari antiquitus consueverat,

culum cx fontibus historic s asseverari possit, dcducendum erii criisquxdc monumentiscxiantibusmoxprofcremus. Ante omnia auicm advcrxvui timus, /icctabfJenriquezio miracu/um diei
Octobrisannc.rum fucrit^iion ideo hoc die contigisse; sed

nempe ante

insiiiutioncm

festi

Omnium

Sanctorum, Vitam S. Amabilis edidit PapcbroXI Junii. cJiiiis ad fi'-\l)ini ejus scstiva/c translatio Martyris atque Pontificis S. Rumoldi notatur a Mo/ano, Dempstero, Galcsinio, Canisio,

huncab

eo sciecium videri, sive quia

sccus pauciores clausu/as cxhibuissetquamrelifjui dics (5), sivf! quia eodcm die memoraturtrans/atio

A/eijdismaiiisS. Bernardi,;w.v(

quam

Henrique-

Saussaijo, Ferraro, etin Ftorario

Sanciorum
.

qu >d sxpc al/egarunt decessores nosiri Est hsc t/ranslatio in Steenockerseel, quam oiimmei/ivpolitana Mechiiniensis ecc/esia

exposiia (6), zius, promethodo in Apparaiu suo miraculum refcrre [oiuii : prxde eodem Sancio

sertim

quum

diesT^x Augusii, S. Bcrnardo saccr,


esset satis copiosus
;

annuo

Officio dic

jam

aiiunde

ad qucm lamcn

XIX Octobris, quia dicm xvill occupabat fcstivitas


S. Lucae, rccoiere
so/ebai
;

nti in Operc ?^oslro

suo dictamsalutationemconsignarat Raissiusin IlcnrujucadNaia/cs Mo/ani Auctario, ex quo


habct
tanx

jamdudumc.rposi.ium fuitaddiem S. Rumoldi


prtpcipuum
1

Julii.

ziusomnia fcre qux hodie dc ca Neque hic textuquam inNoiationibus,deprompsit.


Edit.Lugd. P- 8^^..
i-j-. T

OriK.

<le la
(3)

ville
tjlor.

de Clnirmont.
Mart.,
lib.
i,

in

notis ad

lih. ii

do ecd. et
l.

1 \Rn 16ir-

/\\ n(.viiH callioliqut!, I^^^^^^


J

Louvain I8*8,p. 4-i

p. 28a

De

ca|).

u,

BililioUi.

Falr.,

XI,

u/luin

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


NotaUonibxfs ndducit, Kalendarhtm mnnqmm omittit, quando quod inmpn faecrfi duccs hahet ct alinndc cerfastos qualcscumqve Whtncnseaxii ei Mart]}rohqium tvm estnuUuni
^illnrn
;

275

annalihus illius tcmporis cmgruit : nam die Pa- D schatis iUiusanni M46 S. UornanliisjcuH interLudovico rege ei-at conventui VezeHacensi cum

Af]\;qemic.nse pr,r

manms fuisse{\).Nvtante ioi^


diem quo S. Bernanlus/I/7?ireccntioris

txir,s. ccinlim. circa

Frarworumet Theodorico comite F hndri^' {^2\ Gnllia agms, litteras de et Eugenius lU, tum in Kahndis Dccembris 1145: belh sacro dedcrat
undevcrisimileestprimisjam mensibusanni 146
1

otque adeo gemii adfuit, ontiMartyrohgii ViUariensis aucAoriUdc, ad oportet. Porro qniora monumenla asccndauius
llcyiriquezii

S.

Bernardum ad

iltud exhortari ccepisse,

mox-

Sanctiimnbhalcm inullodcs
certissimum
est.

in lichjium. venisse

Sic

anno

1131 Leodii fuit


locis Belgii {2);

cum
anno

Innoccnth //, aVisquein Camcraci (3), m Valcelhnsi monastc113;> ad 1138 rio {k) et alihi (5). Ab anno 1133

Supcrest tamen lcvis quc in lielgium pcrrexUise. eum AIJlidilfwaltasenodanda, uthacorcasione Annalistw scdicet ge.nium divertisse dicamus. Joanncs VendermecA ffliqcmicnses Amerius sive Odo Cambicr {Vi) et Uuberrcn (23) ac ost cum tusPiuxlesius\^h)vmtationemSancUconsUtuunt
/

pkrumque

ad anno Bclgium fortasse non venit ; verum ipso Du1138 aul scfpienti (7) ad monasteriuni
in

Ualia versatus

{%

intcrea

anno 1146, Petro suh abbatc Godescnlco, qui charta S. Berchctus fuU (26l ; at abdicantc, Pctrus nbbas Afjlinardi, dequasupra, signat

Anno 1140 nense in agro Furnensi iter habuii. sibi aniicit>a dcThcodoricum comitem Flandrix biennio postaut aliquanh vi7u:t>nn invisit (8)
:

gcmiensis,nonvcroGodcscahus.Verumqu.rintcr
'h!rc

duo apparet aniihgia toUitur,


ccssissc

si

admUtatur

Pctrum

serius Tornaci videtur

diphmata

aliquot in

adfuisscm anno 1146 Belgh cdidit, vcl ut testis


:

signa.vit^newpeunumjyromonasteriisNinovienst ahbas Affligcmiensisut et Jcltensi, in guo Pctrus pro abbafia Eccklestis comparct (10). altcrum pro abhoHensi in civitate Brugs IUI, tertium Fodem anno Walbath S. Nicnlai Furnis (1?). Grimbergensis filius, terus Bertholdus domini
ct ad belagente S. Bcniardo, e carccrc lihcratus fuisse fertur (131. Acccdii lum .acrum profcctus antiqux llistorix ViUariensis, vtt

quo dignifaU vcrsabatur; ulquodfirS. Bcrnardus in Behfio Odo Camhwr, mari forte potest ex eo quod scrihit ndvenis e ^ah uniio \]vvn^Y^\nm AlJUgcmium
eo ipso tcmpore

prailaUira^ Godcsralci ahbatis.

Qu3>rendum modo
ibi

deipsa tradiUonemonaslcruA/JUgemiensis,

num

soUcctpro^tcrpedumS. Bernardi scrtpta etslatuam de q^m miraculum referlur,

as.^ervatum
xvi ascen-

ea-tentmonumenta qus- uttra s.rculum dant:Amcriusenim,eTquoposlcrioresmonasteeosxculofloruit, mortuus


rUannalist3>hauserunt.

anno 1556

die xxvi Octohris^ri).

Notandum

est

tcstimonium narratur S. Bornai-dMS


,

itaqueAncriumvctcraaUquotca'nobUsuimonumenta,quwreperit,exscripsissecornrnentarusqm codwc Ms. Ib58b illusirasse; cujas opcris pars Bruarclhs esi, conqmr
Bibliothcc<T Burgundico',

eo

anno

in Brabantiam.

vciiisse, ac nominatim A/lligcmivm monachos aUquot ad quissc pcdum ac post Pascha consoVilhre misi.sse (14}-, cui testimowo

ibiquc reli-

hcum

Gei-mayua natquod de itincre Sancti ejmemoratur : eum convenlum Catahunensem (16) Hnum tunc itcr hnbmsse, nemi e per lendium ct

{\h}ad

Unelur.AcUbroquidemquinhdc.scnps.telc.rpUcuiicommendnUonemmetricammonasteruAlllimcolao Mys ejusdem ncmicnsis, concinnatam a

op,ido die xxii Januaatqve c.:r j osteriori hoc per ViUarivm transussc, quo rii 1 147 profcctum, sanctus congregalioanto paucos monses Palor moimchonim, imleque xxvin Janoiu
niistraL

monasteru ca^nobita

'piem sub Godescalco in Prwfationc vero nbbate qwnto vixisse asserit; Epistoh ad Hennoperi suo pr^fxTit, seu
(28),

quam cum dc Oucrcu pnrpnsitum

monasiern, dtcitse

nuarii Valenccnas pervcnissc


1148
itei-uni

(17).

Annodeniqiie

Hennonia (18S et anno llol versatus fait. ViUardet in Cameracensipago (19) c.r cclchernmo OernmJam vero quum Sancfus, W-a itinereanniWh^rcdux, ineunteanno
in

vcrsibus quibusdnm secundn secUone acturum de tnmensubduhtando ei triejusdem Nicolai, quos codicc Bruxellensi huU Scclh h-ec secunda in

desidcrntur

nico

idque Intra pauco.^ om,er Belqium oricntale, petie^'it, ac promde nino dics pcragrans, GaUiam
potueril, Afllinemium innc adirc haud
et

nutem q>n Tenermnundm qu>que Benedictinos a.-;scrvatur, npud monachos locpvcrsus lcgunlur eo nec ii'sc completus est, Pitrn et ut ea- apographo B. D. Zdecim
;

in codice

tame^

Sanderu.saUiquchuicannoiterAfp.i^^^^^^^^^^^

PhalcsU ,29) novimus Agunt ex anaUfsi lluhcrti GodeS. Bornardi sub hi vcrsus de visUalione muiua saUUaUone De^panT ct
scalcoabhnte, de concionibus S Bernardi. de duabus
ibi

muk

gerer'idercntur,ncgaviiPiniusnostcrscUludU^^^ possem ^^onumcntishistoricis satis firmare

a Sancto

habUis

ci

de pcdo quod

ibi rcliquit

eosque sequi-

roL.5.Beruardic.manoll40a..m^^^^^^
imiotuerant. htquihabcnt, ut.suira dicrimus, quom'.6 fuerU necesse est dem isipsc annus Histona hlavetcri t^ath Afjliqemicnsis in eju.sdem : e.r diserte assertacontigcrU
1
1

t^rcommcntariusAmerii.quemPhalcsn^^^^^^^^^^^^ AnnaUhus ahbat.a^ denvcloris ignorans, se e.r

sumps^sseasseriL Po.ro
leroco-.rperitu^^^^^^^^^^

Ameriumproprmcnrec

^^UafuissecommcntaUnn,vcru.undenonest.

r^^tam
auti

contmHislori.rnarraiioneante Pnscha
:

lu Uhrosuo

aere dcbuii

mL

orca cx traditione vero Affligemiensi


<21).

lucctam opusaU^ volume credendus num commentarUs instruere Ameno anquinto


fccit, ita

Quadraoesim^

Quod qvidem cum

csncproinde

dicendum versus iUos

(.5) T.

iv Aug.. p.
t

i^

5Sf^i^:,i;?5:f pS^^^mS:r7i
n

i^iKwSrdo;

Hisi. di. Ilainaui.


loc. c
i.. 1>-

11- P- .^*'-'^,^

-it

H)!

Mi.rune.ilmt.; Le Wn.ilQ.

-''-

1-^'

'

r
;a

.7

\v
pi
i.

p. f>y^'i.

('-'3i

Coil. Ms.

n79?B^l.;iU.,Iiurmu^I(rui.^^
t

II.P 77^.

"^^''M.'*''^'."
^lT Ra--"^?
.'

;,,,, Lii

\: 'i;

V.
.

M>.
i..

lo

ii.'.

rol.

GM:

r.l.rou

^"
,?

'"'corp

Cl ron. S-'lumlr..

1. 11.

-^^-

MnrinT.
Vi)
Lf'^',.*'',

dO;.

' Cfr Saiiucrus. IS ^^ sJnderuI lo,'! I"! l^'-'1...-......^ n fttSBUa. &bUoU..BuiKUud..p.3elseqq.


lui-.
i

Sr-X^-:. V, J> ^-i r u.i.ijoti,.

\Vidiinaii3. Hrabaiil. -o! ^S ; Sn,ulerus.

^^9, Ibid.. p-

Eurgui.d I'-,-'' t; W. et Cod. Ms .0*0

tiquiores
op

276
tkpihrps
sintj el
csse.

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.

Nvm

tatven Sirolai Mi/sii partus


i7/c,

porcy festum. ejus Benedictini Neapolitani


iltit

mim

Nicolans

ciuod

Ameriu^

.scnlnt,

die Xii Se/Uemhris agere perrexcrunt

codem ^ quod id

defirtirinon vere snb Godcscalco abbatc VTcrii, q-uod potest. Ergo itcr S. BiM-nanii Afpif/emium.
in Ilistoria
C07iViUaricnsi cirra anmnn 1236 riiomtmcutis c.oxvis asseritur, aUjve cx

egcrant olim Miscnatcs (Or, qucinadtnodinn in metrojiolitano Ncapolis tonplo SS. Enlyches et Aculius, c.r quo PuteoUs ad iUam devecta fucre
ii/.)sanacoruui,

scrijda

A mia nbusqvcAfpi(jcm icnsiu m Verwn duOUationisahnn lOS^Inm nrbitramur.


coii(irmatw,extra
utprodigio-sa
illa

translat

sciUcet O(fwio

diexxu Octobris col i consucveru n t, c.r die xviii /wr fcstum

S.

quam c.adcm

Ilistoria

saUitano, ^er Deipar.r statuam VUfariensis.HlenUo premit,


relir

dum

tamcn peduma S. Bernardo A/Jligemu nitfhf^-lonCtummcmorat, dici qucal ccrtissiu. Ls demonstrandam adhuc cis documentis, aliquid agnoscet. Vndenon superessc ncmocordatus non ccnseamus ac se censcre )yroest cur de ca aiitcr xx Augusti. dicm fessus est Piniusnostcr ad

LuCrT impedita. Puleolis tandem kic dies x\u\ Octobris im,riniis dc/n/tatus fuerat honorandi.s SS. Proculo, Eutycheti ct Acntio, ut ex antiquis Officiis Stlltingo innotuit (7) scd dcinde S. Prnculus .vo/iM', ecclcsia' cathcdialis Patronus, hoc dic 0(f\cinm solcmne inibi obtinuit iS) usque
;

ad annum

1708,

quo anno

(nt

c.r

littcrs

maPiis Iransialionem Aleydis S. Bernardi abbatis Jiodie cclcbrant (astt Dirionc ad ClaramvnUem
BoaUe tituhmi Cistercienscs; qnihuscnm /fn*?CH tribuere decessores nostri non piisdm^ muHeri

P. Paschali dc MalUiir s S. J. ad dcccssores nostros datis inteUigoja S. R. Congregatione transposiliim fuit in diem xvi Novembris, fctcntibus

Puteolanis ob vindcu-iae curis orcupatos Octobris dies. Ex hisce igitur causa ratioque patescit cur
JiodicS. Januarins socUque aliquot in fastis compareant. Qnod vcro c.ras rur.-ium rccolantur, id ea-plicandum haud dube est ex festoS. lucas ho-

quas

ipsi fecere fucrunt avsi. Quare, six^ut pro tis inter Pr;rtcrmisso$, ita etnos ixAprilis iterum Aloydis vitam attincnt, lectores

ad dicm

ad

dicrnumdiem
liquias

ocoi/ianie: unde factuin cst,judice

remittimns ad fcstum Sancti ejus

filii

diem

Sliltingoi^), nl

monachi Hiclicnovicnscs,quircct Acutii (incer-

XX Augusli.
Lugdunensisarchicplscopihodie S Cliagnoalfii velut constans : mcminit Bucelinus, secum ipso hand

SS. Proculi, Eutychctis

nam

rerte

eumdem

ut episcopum

LuqduniClavati antea quem Suyslicnus xxiii August, iterumque die ad


7xoster
S.

Laudum sive annnntiarat, primum dw


vi Seplembris.

possidcbanl, cnm tota ((/1 an S. Januarii ctiaml ct diacesi Conslanticnsi festivilatcm S. Januavii Oclohris, ct hunc sociorum ejuscelebrarint die xix pariterdiera scrvarint RJiinovienscs, qui earum-

dem rcliquiarnm partem

acceperant. Dcnique si

Acta ejus iUustravit

Bcneventannm e/nscopnm ac .Martynon solum rem cum aliquot passionis ejus sociis annfuntiant varn triduo sequenti
Januariiim
hodic,
fasti

scdctiam
(i),

addita plcrumque har aut siwih civUale indicatione topographica : In Camiiania to suo non Qna- quidem observatiomomen
sacri
Puleolis.

ad duos inscqucntes dies xx et xxi rursum aUqui minus ex his Marti/rihus in Hicronymianis, sed merito Stiltingus{\0) clarc, nominantur, censet hocimputandum crrori illorum qui antiqua illa mullisMartyrologia transcripserunt, auxerunt Inxarunt. Crtera ad inquc modise.rignorantia
clytum. hoc SS.

MaHyrnm agmcn

jcrtinentia

a>

va/riisdiebusquibus caret ;siquidcm iidem fastipro

laudato SUItingo abunde

/fcrtracta

hahes ad

diemquoeosBomanaEcclesiacolUxix^i^liiemhTis.

Neai

rtuoPuleolos. Mmirum,

/.rout

dudum
,

obser-

vavitStUtingus 12), iUse quatuor civitatcs, nactse aliqna hornm Sanctornmcor/.oraprimitns


statuerunt festivitatis fucrunl, singnlos singxUw verisimile est nullnm c.sse qni sit
dies, inter

qu3e

1786. niceeditoa monacho Donawertensi anno refcrri, uti et aUas Ipse vcro scriptor monet eam
vi Octobris. apud nos rclata cst, ad dicm Fcrranus m CaS Lucam abbatcm Garbonensem

qnos

dies ipse

marlyrU, sed omnes essepotius anniverinitio quidem unasarios translaiionum: atquc

quxque

videtur cohusse civitas eos priv cscteris

qnibus Marlyres qui speciatim ad sepcrtinerenl. Ita socios. dein Martqrologi alios addiderint Sosium die xxiii SeMisenates suum colcbant S. dioeccptcmbris, sicuti ctiamnum facU Aversana
sis,

qcncraU huic dieias-cruit, sive exerrore sive /iropter transin nola nn^ncraU 18 /ro 13, (cslo qux s.rculo xi lotionem BeUquiarum, ut refert Paulus GualS Luca; cvangelistx, Carbonensi Uem facta fuU a Luca II
talogo

l'

tieri

iW),

abbatc.

Verum idem Fcrrarius

in

Catahgo Sayi-

ad quam prxsentitemporepertinettractusubi Miscnmn fuU, e.rcidinm a Saraccnis passum (3). dic vil Scptembns Ita Bcncvcntani venerabanlur Festum ei Dcsiderium; id quod 55. Januarium, solemtamen nuncaUlcr sc iiabel,quandoquidem
agnnt, nitatem 5. Januaiii dic xix Se/>tembris vero iii Octobris SS. Fcbto ac Desiderio sadi7n crnni esse jussU Ca:dinalts Ursinius archicpiscopus
(4).

ctorum ItaUx cum aliis eccle.mstico abbaU cumdiem assignatquo 0(fu^io m colituramonachisBasUianis utriusquc rUus inoperc nostro. habet Italia, etquo item locum
annuntians Bencdictmus DonaS Mommolinum \certcnsis,qucmmodocitavimus,duplicUerenat.: tumscilicetquodcathcdramejnsc/nsco/mlcmcolGeldria, tum quoque quod locat Noviomagi in
serins

hagiographis S. Lucae

r * Est

-J^-.o^^ is aies

xiiiOclobris.

NcapoUkini autem prsccipuo cultu


S

rnemoriam cjusponU biduo cum quihus nos de eoegnnus aliis passim fastis,
xviOctouns.
in Ambrosii episcopi Iranslatio

quam

(itin

proscculi fuerc die S. Januarium ab antiquo inscriptus XIX Sejitcmbris, ad quem diem is solus marmoreo, dmn in habetur vct.isio Kalcndario

wtis ex Ms. CareolleCs oss,gna-

tZ^^ Bruxellenm a BoUando


tur huic
-diei,

eodem SS.
tius

Feslust*( Desidcrius

ad vu

Scpteinbris,

Sosiusat/ xxiu cju^dcm mensis, Butychescf Acu-

ZL
"

SS. Peri

rcjulares ecquo etiam canonici festnm Ambrosii


et

Bm

ad x\mOctobrisjua-ta S. Lucam memoran15)


:

tS^cePatroni

sui a,ere

solelant

Al,as vero

tur

imo, translalo

NeapoUm

S.

Sosii cor-

S. An,b,.os.um CaZrUjrolo,jia et Kalendaria

.?, Cfr U.hdli. (>) Ibid., P- 8U8. VI Septemb.. R.,?6. - (4i Cfr J. (le Nicastro. Bcnot. X. col. 141. Kdil Colei. \tll sa.r collecL, t. V. p. 71.-t5, Apud Mai, Scripl. vi. nov. leiirF.uacoUi:.

, cfr

t.
.

? pjrt. i. P?,f e\, p-tJo^fl'[,yia;Tl^^^^^^^^ el h08. > "^^'iVaCrife lili. l. cap, xxivi. DeSaucti. talabntE. lUi. i.
(11)

"
durcenscm

DIE DECIMAOCTAVA. OCTOBRIS.


durcense.in biduo ante
seciiU

277
juxta

commemorant^ qme

et

nos

closiaslicje

cantionife

morem Homanorum p
;

mmux
diem
ui Airtari./s

xvi Octobris.

sou Cantuariornni muUis cfppit oxistere

et ipse

S3. Alexandor ct Victor

commemornntur

ntrsU' ad

hunr.
iis

S.

Dc Lupus episcopus Andegivensis, cujus hoc dic memifut Fcri'arius i/t, Catabr/o gencrali^ datus ({HOfuc cst a no')isad iir.Tccdentetn xvir Octobris.
egii/iu^ die .superiori

quibusdam Usuardinis. xvn Octobris.

senex ac plcnus diorujn, juxta Scripluras, pade controvcrsia Irum viam secutus est. Ite
pa.schali agois, ait
(6)
:

Observahat aulem Jaco(ut

bus,

diaconus

quondam

supra docuimus)

veiierabilis archiopiscopi Paulini,

verum

et ca-

tholicum Pascha cum omnibus

qiios ad correctio-

Uedicalioncm ecclesiae Mediolancnsis, hnic dici adbile esl, agiconsuedicit Ferrarius. At festum tuin l)oinin'ca tertia Oclohris, uti S. Eu.sehium

rcm viani orudire potcrat. (^w.t quidcin onnia Jacobum valdecomtnoidant nt )iihHominus satis esse non possunt ut eum inter Sanctos ab Ec;

archic/iiscojiuins<Tcuh V instituissc refertuntiqua

clesia cnllos recensea/nus

quemadmodum
corist

nec

de eo
vit,

lectio Brcviarii

A/nbrosiani

{I)

et S.

Ca~

ipsc/nct Mariijrohgii ja)n

laudati nucior eum-

rolus Bor/'0)n-sus hanc consuetudinem confir/nar

SanctumautBcatuin nuncupandum
Secus
foret, */

mavit.
oli/n

postqua/ndic xx Octohris 1572 noann totius basilicx metropoiHan,x consccratimxc /n solc/n/ds~ sima pompa pe)'egissel ej-cejita ara )nacci//ia,jam
,

Cantariam

S.

Jacobi, quatn

dudu)na Martino Papa V


mensis
sis.

die x\i Octobris 1418

cotisecrata, prout tiotat liosca

ad

difin xx hujus

infra ecclosiam parochiaK m mitalu Eboracensi c.riitissc disci us cx Catalogo libiorujn Mss. Bibliothecs Ha/'leianx (7), ab hoc S. Paulini dinco/iO /wmen traxissc tiobis consta-

do Katoiike

in co-

in suo Martijrologio Mcdiolanensis ecclc-

ret

sed

documenta deficinnt quibus ca de


filius

re cer-

tiores fia)nus.

Dedicatio pcclesiffi metropolitanffi Senis hic par''ter

Colmanus
abbas

Cortchidii

nominantur hodie in
Marlijrologiis Hiber7iicis

a
B

Ferrario colhcaiur. Utruin rectc, an unius

mensis errore ? Sane idcm i;ise co)\secratx exlesis illiits rursus moninit ad xvni Novotibris, ac
reapse posteri(n'C hoc dicsolotinifas annuadicts consccraUonisjam anlc sex sxcula cclcb/'abalur,

Moluanenus
iii

Tamlactensis

Tarnlactensi
et

Bairche,

Dungullensi

Ma-

Teca sive Uuscagh,

Moteca virgo de

riani Gunruini.

ut ex Odcrici Ordi/ic 0/ficiorum a


edito liquet
(2).

T/-o/nbcllio

Dedicatio ccclcsiae S. Mariae Remis hodic antnintiatur in Usuardu Cr./Uulc/isi cl in Martyrologio

Arnulphi comitis Hollandiae pas.sionem, epitheto Beati euni afficiens, hoc die potiit Bays.mis in Auctario ad Natales Sanctorwn Belgii, idque, uli ipsc tcslatur, ex Auctario cujusdam Cartusiani

Saussayi, quibuscu/n co/we^iit Breviarium Re-

ad llsuardi Martyrulogiuin

quibus verbts

menseanno\Vi9edituin,inquopi'optereafcstu)n
S. huciv pridic
j

onitur.

Consccralio ecclesiae

de Monasteriis
in

in

Argona.

in

eumdciignare vidcturquem moredecessorum nost)'0)-um Greve/ium a pelhre solcmus, et quiArnulphum cum tituh>bcat?ememimx mctnoratad
dic/i'

territorio Catalaunonsi (vu!ga)-i nomi/ie Monstier

winSeplemhris,

^it

ibidictum

fuit.

Quem-

en Argonnc) /lotatur hocdic


ciensi.

KalciidarioCistcr-

adin odum autem tunc de cultu ejus n ih il rescivere twstri decc.^sorcs, ita tiec )wbis de co quid<piam

Dedicatio sanctae ecclesise Funclialonsis Madc)-<i an/iu/xtiatur in Martyrohgii

i)mda

conipcrtumest.
Luitprandi episcopi Praencslini, qucm S. An)ioSihodie a brrns' sepclivit, coin/ncnw)'atio agitur
Gclcnio in Sacris et pis Fastis Agrippitiensi^ l'ra')\cstinus hus (8). Nullus hoc nominecplscfypus ywscilur ; scd forsitan lopii Gcloiius voluerit de

Hotnani

tusitana

lingua a PP. Soc. Jesu edlti suppleFrancisci Xaverii Parisiis, )-ccc/isi't Casicl-

mento.
Dedicationem ecclesiae
S.

quxe/'atti)-oct)uiSocit'tatis Jcsu,

lanus in Supjdetncnto FJoichi Fesiorum ad cal-

cem
hris.

Martijrohgii, adscribitque

diem

xviii Octo-

adeoLeoperto, qui floruit sub B. Alcxa/ul/o 11 flunc ta)ncnut)-u)n qucfuitS. AnnonicOcTVUS^Q).


S.

A/uwS

gebcrgsesepclivo-it,

nusqua/n potuimus
ullibi coli cre-

memoriam apud Jacobi diaconi vcnerabilis Deiservi est, posi)'idie octavx C Eboracum sigtiat hodie, id Martip'ohgii S. Paulini archicpiscopi, eruditus 1761 cditiauctO)-0). BritannicHlnguaanglicaan.
Erat
is sa/ic,

reperire, 7ieque

cum

ut

Sanctum
Patris

dimus.
Delatio reliquiarum

Sancti

nostri

Joseph

fundatoris e sepulcro

terreno in
v.

capsam anno
Ita

sccundu

n testi)noniu)n S. Bcd<T{^\,

6635 (Christi 1127), indictione


die

pro hoc

et in Ecclcsia, vir industriiis, nobilis in Christo Pautino et sanctus ; nC solum S. ecclesiasticus

xvm

Octohri^i tegitur in Necrologio sive

ComS.

mcmoiationibus

priiio)-u/n

hcgumenorum

Ni-

apud No)-thumb)-os
fugo

minisicrium suu/n Cantia/npronaviter pt\-estitd, sedctiam ab eo in exltinc tempore in Eboraci retictus, mulio
lahoi-anti
hosti praedas ecclcsia manens magnas antiquo cujus nomine eripuit ot baptizaiido

quas Pa.sicotaiT^'^ Ka^jo^l^^^apudHijdruniem, nuspublicijurisfecitiyOiexcodiceMs.gi-secoccxn Tauriiwn.sis. conti/xente inter cwtero


Bihliolhccr

Typicum...

docendo

vicus,

quo maxime solebat habitare, jnxta Bcda, cognoniiCalarai-tam, usque hodio, inquit isquc ctiat/inuin Akeburgh dicitur (5), natur,
in

secundura rum Patrum.

sou Ordinem ecclesiastici Oiricii... traditionom sanctorura ac roligioso-

nompe

S.

Sabae

et

Studila^

o!

maximo

sancti Montis (Atho),

sed et partira ex

tradiliono sanctissirni
S. Nicolai

Patris noslri

Josoph

mo-

vidctur. Scribit insupcr gtwrf Jacobi victim sonarc historiog/^aphw^ : Qui, qiioeodcm vc/tcrabilis

dc

erat peritissinius. niam cantandi in ecclesia postmodum pace in provmcia, et recupornta

Exar.itum }ua nasterii Typicum anno Christi 1174 tnanu Nicohi hoc hcgu)ncni Casulctisis, prout ipse ad calcem
Casularum.
tcrlii

testatur
illi

atquc, ulicx titulu codigitur,

consonum
et in Bi-

cresccntc

numero

ndeliuin,

etiam magislcr ec-

estquod ab Arcudio

Romam missum

cap. in n^r _[i;iLib iii. K. w iiv. -|7) T. p. 108. not. .- ''I Li M _

I. n, fi05, p. 368.- [)) Do (ii^croni. Vil- Poul. Hom.. 1. 1.

S.^m. sSr. .n Vak.fr.na.V.b. i-arlMss. BiljlioiU. TauriD.,


1

.v o,. n, P- ^U.

...

I.. p-

m-

10.

Uud.c.

bliothcca

278
t.

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.


nostrorum Vicloris successoris
illius ct

AUatius

hHothcca Barberina scrvaiuin prx vcuds habuit (1|, ct quo ipse Araidiiis pro Anthohgio

secundi
tertii

hcgumeni ac

Bcati

Patris

noslri Nicolai

suo viiictur fuisscususi'^) Verimi rowmrmoro tioncs quas Pa.sitius cx dicto codicc cdidit, scrius

hcgunieni hnjns
oOicrat indictione
id
e. t,

sancti noslri monastcrii,

anno
Viclor
rcf^is,

QlQCi (Christi 1198),


i

indictione

i.

Quipj^e

quani Typicumj
Ti/pici scrij^for

majoriexparte, eifuisse insertas, inde Uquet quod non soh/m ipsc i\icolaus
saltati
tn
iis

in diebns Rogerii

magni

a7rno 115?, ar Nicolaus indiclionc vui in

laudatur,

sed

insuper

siynantur dies obitus qualuor ejus succcsso^^u7n Callinici, HilarioniSy Nicodcmi ac Nectar i;quo-

itr7n

diebns Gulielmi junioris, id est, a7wo 1175, ut cx Nerrohgio discim us. C<Tterum frustra quis
opi7taretur jlura de Josepho ^c/bT/
in.

Nectoji^ii

rum

postrcmusijHandonam nicrtuusfucrit^ docet


Monsc Fehniario,
(lif
i.v,

abbaiis Casulensis C-dTmim inabbates Casulenses,

/j^c ;(7(oi(io:

(lormi-

anno tio 1'alris noslri Noctarii aiino 67i3, id cst, qiiamvis nuHa sanctitatis Christi 1235. Porro,
nola Ncctarii nomcn hic ajjiciatur (ubi contra Joseph ct Victor 710 et Sffiot, Mcolaus, Callinicus ac /Hlarion iiaxapkat dicuntwt, tameii ex eo quod is mouastcriuvi Casuhnnn fuit modcratus,
Casulensibus, suspicio noscitur fuissc motuichis
sin

quod contra lloUiugrrutn adducii AUatius [Q)^ ct cujus cxrmj lar mutilum cxtat in codice Ms.
MCCCLXXi Bihliothecse liegis' Parismse (7j sub hoc iUuloqucm cx gr,rco Iatinu7u facimus : Ncctarii
hieromonachi
el abbatis

sacri

monasterii Casu-

larnm versus de ahbatibus qui cnra prfecesserunt. Singulos singulis tctrasUchis a sauctiiate
cotiimendai Nectarius ; at vcro homi^ivt schismalici testimoniu7n satis csse ncquii ut nobis pcrsuadeat, alU^ argu7ncntis deftcieniibuSj fun-

irinm ob

initio,

saltem incunte sxculo

xiii

sensa 7ninus co thliravclctia ni a catbolicaunitate jn-orsus alicna. Fuit cnim Ncclarius, AUatio
judice[3), virct dicacitale cl peitinacia ct propiifrnanrlo Pchipmali el Gnrcornm eiToribus impudcnfia longe post natos iioniines improbissi-

Sanctos

datorem nionasterii S. Nicolai Casularum inter licclesis' cathoUcx esse collorandu7n. H/vc igitur de co modo dicta sujfwiant. Scd qitandoquidein hucincidi^nus, operx pretiumi videtitr aliquas

mus;

ttiiemque se

palam

cxhibuit, qxiando pfo

addcre auimadversioncs, quibus E


e

Gcorgio Corcyrensimctropolita, apud Camlenses

sjdiaimata quwdani hi torica

turdio toUunlur.

ibi

infirmitotedctcntojlomamprofccius^acerrimum schismaiis j atroiium cgit : qua rc ingcntcm

Primum,

ut a re leviori ordiamur. 7ion betie a Fabricio distinguiiur Nectarius auctor Carminis

laudcm comjarovit apud secLr ^ua- hotnines, ut dcmonstrant G^orgii jam dicti ad eum datx
sibi

liitcrw

(51,

et

quam

dc eo

jam moftuo

scrijtsit

dc abbatihus qui antc ipsum clarurrunt (8) o Nectario ahbate Casulano (9), qua^n uuum emrir dr.mijucvirum cssesalis liqueatcx AtUitU indica-

idem Gcorgius Monodiam ad Nicoiaum llydruntisjudicetn (5). Unde merito cavendum nobi^ arhitramur, ne, gvos Nccrologiurti Casulcnse Sanctos

Bca tosve ajfpcUat, tamquam vcrc

talcs nostro

ncquc hivc ipsa indicatio su IJicicns F abriciG raiio essc debuerai cur Ncctarinm ahbatcm Melodis Gr.rcorum annuu.eraret ([0\ etenitn illita/iitum Mclodi diccndi sunt, qui canica Officiis
iioiic;
:

operi inserainvs, ni icerta

aUunde nanciscamur

ecclesia.\ticis

Oj ta

}epigeru7\t.

Deinde, corruit

docunicnfaquwostcndanthunccishonorcmrcapse comjiclcre, Jatn vero a6ci(Joscplii nostrin^cmoria a Martyrohgio latinoOrdi^iis S. BasUii, quod
Vrbe edUo moxque Mcchtinise recuso adjcctuui fuit:abc.si jmritcr a Kalrndario grxco RomsB a/nno 1845 excuiO ad vsum mo-

pianeconjrctura Papcbrochii,monasterium S. Nicolai

Casularum

forsita7i ConstantinopolisteUsse,

Romano nuper

In

cujus auctor fucrii S. Josejjh hijninographus (11); id quodjoni refutatione no7x indigri, duni cx ante
allatis

manifestum

fxiisse ilUid

esi conditum abali^ Josepho nionasieriuni,ac de situ ijus dubUaie

nachorum ejusdcm Ordinis ritus italico-grivci quamquam in utroque nonnulU commcndantur


Sa/ncii qui in SicUia, Calabria aUisque Italis partibus sa^culisxi ci xii fhruerunt. Neque alibi

7ion sinuni qua'decoscrip erc Aitt.Galat:rus[\2)f

Fr.Mar. deAhteWZ), Ferd. UgheUus (14), Aug. aj ud quos auctores .srmw/ viderc est Luhin (15)
:

nobis,quantumvisj.lurcsfastossacrosperlustranr

nionastcriurn iUud, ctsiaUquando fucrit schismatica tinctwm fuUgi7ie, jostmodum tamen caiholirir

tibusatqucapud varins G

scrijitotrs ainjuircntibus,

unitati adhwsisse.

Quisnam vero

S. Nicolaus

qiddquam
tcrea
citatis

coiitigitdc Josepbocot/c? reperireprx-

quc-e

in titulo

Typici et Ncorologio

jam

dalus fucrit Casulensihus Patronus, iguorarnus: namque eutn in Commcmm-ationihus a Pasino


cditUi

circa ipsum

prrhiOcntur.

Ilabct

outem

modo

ayiov,

niodo

tfrtovdici

animadvcrii-

Necrologium duas alias, jn-u-tcr jani allcgatum, de iUocommemoraiiones; qu3e quuni decessoribus nostris fucritit ignota', eas quoque h/c drsrriherc visum est. Prior ifa :e hatjct Mense Septcinbri,
:

mus:
ctis

cpiUieton

autcm
:

S-rtos

(laod

monachis San-

Grwci tribuunt

{\^),

S.

Nicolao epiicopo
j

non itahenc convenii undc de S. Nicoho Perecanouizationemsuam


(17),

(jrino, qveni hrcvi

ost

dieiv,
diloris

dormitio Sancli Palris noslri Joseph conmonaslcrii


S.

Nicolai

Casularum anno
in

6633 (Chrisli
malris
ejus.

11^25),

indictione in,

dicbus

1C98 vel 1099 faclam 118), aj ndliydruntinosnactum fuisscAgnelecclcsiom lusBru7ius tradU [19), cogitare coepimus; quin
an7io prohahiliter nobis i7ttcrim vacet rc7n
joris mo7nenti cst
j

Boemundi principis
lncc|)it

AnliuchiBe
aiilcni istc

et

Conslantiae

cnifius i^ive.siigare.
i

Ma-

lie^uimenus et

Pater noster
nasteriura

domiiius Joscpli sanctuni hoc

mo-

Boenumdi
tiochia?.

aimo 6607 (Christi 1099) in diebus patris dicli Bocmnndi principis An:

quod ohscrvandwtn nohis nhuii-um coirigenda^n omnino e&se, quod adres GeorgU Corcyrcnsis ac Nerfarii hrgumeni Casularum spectat, chroitotaxim BaronU. Rcfert is
ilcr
tis

esiat:

Altcra ccro

Menst; Julio, die xvi, altera


Patris
nostri Joseiiii

Romanum a
su.sccp(vm

delalio reliiiuiarum.Sancti
couditoiis,
et

Nectario vice Georgii a^groia^sub ad Comrilium Lateranensc

reliquiarum

Sanctorum Patrum

Alexandro III anno 1179, ^norlcmque Ncciarii

cod

__ Mss.Bililiotl,."ileg..

..

p,,13i.

U. p.

r.O'^^-

[8j

BiMioiU. Grajc.

l.

\t) (>aiai. ina. cnn, m\ u..u-'.* Clr L. .he, n-l.ltuUi. ih.v^ Mss.. Vlll, p. 407, vel t. IX. p. 31u.
.

p. 2o9.

sequenti

DIE DECIMAOCTAYA OCTOBRIS.


.

279
[)

spqncnH antio 1180

iWf/ot, nUjur er cndicr quorecitat Geor(}ii cpi-

dam Metknw

plurcs subhuie

collnravit

Lrquienus inibi antc Throd^^rum Balsamonem (I 'i) nmi aliarn o/> rausam quani qui/i

scriptas. stolns tatiuiuain ante finem s,Tcnli xii

cum

Baronio

(15) e.rviiimavit

pairiarcliam hxinc

Jani vero h;rc ah aimo 1 175 ad 1 195, (jU) C'isulcnsl,'i\iodoccmnr cele.bratum fuit tertium Conintra quod tempus

conshtere ne^ueunt

cum Necrnh'

ad Grorgium Corcyrrnsem scripsisse ab coque rrsponsum tulissr anno 1178 cnimvrro liiieras patriarchse a^^cepH Gcorgius, uii ipsr ad eum re:

priecillum Latrrancnse, monasterio Casularmn Callinicuin, liuic Hilarioncm successissc, fuissc HilaHom anjio 120! Nicodemum; quo dcfuncto

scribens tesiatur, eo tempore quo in Italia srgroia-

bat

fuit igitur
in

is

patriarcha Simeonquisynodo

indictione viii, id est,

anno 1205

vel 1220 (con-

Bithynia antw \T^2 intrrfnit ;quem Leqnienns (161 Simrnnrm Ul vorat, scd direndus

Grxcorum
est

annls), refjimen stul cnim indiclio quindecim usque 1235. Ad h<Tc tenuit Nectarius ad annum quodam opuscuto ipse Georoius Corcyrensi^' in
rnon/isterio tcstatur se, dum morbo drtinereturin Casularuin,decontrovcrsiisecclesi(isticiscollocu-

Simeon !!. Lif/uetQ'* yUhanasium II patrkircham Hirrosohjmitanum, qui a Grorgix) Corcyenm derensi iUtcras arrepit et vicissim suas ad

dU

117),

nonsedisse circa

annum

188, uti

visum

tum

fuisse

cum

Fratribus Minoribus

{\)

atqut

Fratres anno S. Franciscus i'imum ccepit habere ([wid iiiirurn rstnonatlendis cAUatiuin, 1209(2f Baroqui iter adroque aeqrotalwnem Georfjiicum iii rrfert : Casinio ad Concilium Lateranense mirusvcro Oudinns , ubi medicam huic errori maiium afferrc voluit, pejorietiam
chronoloqico
eirore duos

circa annum fuH Baronio ac Lequieno (18), nec serius, nt Pngius crnsuit (191; sed omnino 1193, nempe inter Theophanrm I rt Gregorium 11 (20) suprrfluns fucrU Athanasius IH,

unde

forsitan

quem Lcpdcnus

Gregorio

If

suhjungit es aucto-

chronologicis ritate .AHntu[2\],qn<T in rebns


est.

non

Georg-os
est,

metropoliius C^nryreuses

Idem autcm Leqnirmis, ita magni facicnda Corcyrensibus agU, veram Georubi dc episcopis gi.epochani assignatil^.citamepistolam ejusad

seniorem altrrum (3i, aUf-rum commentus nniiorcin[\)mci\ans. Al figmento Oudinirejecto, tanlum admlsso Gcoroio Corcyreim, ex

Germanu.n

pairiarcham Cansiantinopolita-

wioque
praEmi

num, servaiam in codice Bodlciano Ocrnnirnsi E Gcorgif) Corcxxxi. Verum alii scriptores qui de
meniionein cyrensi et Ncctario Casuiano abbate Labhcus m). Allalius {n\ Cave {2bU fecere, lU EUies

sis evidcnterli(/urt

\orpistolasquas Uarol

nius a Georgio ad Fredencum

impcratorem.

datas asserit
Liquet 2"

(5),

Fredrrico

fuisse inscnptas.

Dupin
ne

(26),

Fnbrinus
rursus

(27),

Zavarro-

Fmmunurlem Comneno-Ducam

ad
,^

nus

(28),

Oudinnm

mcmoremus, in

Gcorquemewtant iiem apud Baronium epistolx Emmanuclem. Comnenum, qui gii (6), non fuissr ad 1180, Constantinopoli imperavitabanno 143 Comncnum,qui, fra^erf EmmaiiuelemAnyelum apud Bulgaros captivo, ab anno
1

eumdcm

aut in graviorcm etiam

quam Baronivs

anachronismum imprgcrunt, ac proinde pari


cmendationein htc parie indigent. prsesentem Vulchinum abbatcm Sichemensom ad Chalcmntinter viros sandirm rrfrrri a Claudio hac ocraillustres Ord. Cisirrr., posscque
ctos et
t eum jorcsnostriadxvm Septembris, quo videban Chrysostomum Henr^ meinorari ut^iKxinmapud

ThessaUm, 1232 des, otam eyit Epiri ac insula accensebatnr sequc cui ditioni Corcyra 3- Ocor^ imperatorem appellavit (7) iiqnet
1230

tre

Throdoro

ad

inquiri, sionc ilerum dc cultu ejus

monuere ma-

eti'im

Qium non

ad sy?wdum Constanut putnvit tinopolilanam circa annum W^^, anno \tj2 Latini^ Baronius (8), sed adeamqu,T a diu potitis, Nicsx in Bithynni
fuisse invitatum

indicus, necqucz inMenolngiocum duhiiscultus Cisterci^-nsi Parisiis impresso nonin Kalendario

Bnzantio
Gr^ci^

jam

habita
(9),

fuit

sub

Patriarcfui suo Oeret ulias

mano

qni rnde

ad Emmannclcm Comneno-

ad dtctum anno 1689. Qnod quidcm Kah?ndarium xvm Octobris, ut majores nostH diem (non ad scripscrunt)B. Vulchini abbatis me-

Ducampauloante memoratum,cumqno .ercium, ableyaoU Chnstohabuit epistolare com cum Mandato phorum mvtropoiitam Ancyranum
seuCommoniiorio
C

pererrorem rrcitand^.subminUin addUione lectionipnblice ex Mandato ; atque adeo, ut jecta minoribus typis
Knlendario pr.rfnro colligiiur, abbatis grnrralis qui cuHu publico e ccnsn illorum

nt synod<il', idque, ut oulrtnr,


-

eum CTcludU
ctnrum

principem

a communvme cum Latmis enim is circa inewida dcterreretm scripserat Papam IX vclle se Roid tempns ad Grcgorium suannp^e ilh diinmcm manie Er.clcsuB adhrrere addicere (11). Uquet ^^'tlerGeorMuciariojure
iiluui
:

naudentvelSedisAposiolkwanctorUateinbannumernm snnt relaii. Neque ad locum


asde co mter Mi^ssale antiquum serio Hcnriquezii, Ulud Pcmsns a.inn agcre : nam Missalc Beatos

Vulchino

in

nostro opcre

dandum movemur

niiCorc,/rensisinltaliam,siquidcmseUlud)ussu nenisuscepissr scnbd ut impe-

Emmanuclis Com
nominc

ratorem Frederiami ac

Bomanum

Pontificem

nium qno proindediuantemoi-tcmNrctariihrgumcniCasalcnsis,

uwidisse intratnen^ cjns convcnirct (12), principatum tenuU, nec Emmanuel

non referi Vulchmum inre^ quorum memona intcr SaSanciosaut Bcabis recolendasU;scdannesums.b^ erum facicndum virorum Ordmis CisUrhabct lonyum catalogum
<'dilum Ib^^e lypis

ctnsis

^Zn

vL

sc contulU, qui tunc vice Georgii Romam Georyio tcste (13). valdesenex nuuin am, i;>so Lhineih^-delendumcsseexse-riepatrtarchaesset AnliochiwSimconem ilium quem

libi cohonestcntur, Henngue. : id quod ipsc .iasiico cultu fruuntur sni Ordinis, ub. o^n. 7F<'SCiculo Sanctorum descripsit, satis mdtcat (.9). itlimi Catalogum

qmdem sanctnnonia insi>jnium, qui et Boatorum appellatione Sanctorum enlenec t.mcn n^o omnes

rum Griecorum

280
PoiYO
(juani
in

PR^TERMISSI ET
eo

IN ALIOS DIES RELATI.


cuus ;quum tamen nusquamcaeHluw honoresritu n Irgitiiiio ri collatos fvissc rrpiriamus, pio o/ cm 7iostri instituto vrtamvr plvra dc co disserere.
Henricus de Calslris Ord.
tribu
iii

Calahgo, tam

a/

ud flcnriquezium
:

apitd

Minrum

[\), ita sci il/itnr

Brckimis

WiilkcidiH
b:is,

monnchus, poslmodum Siclicm

ab-

qui

Vukhinus

dvplici .sphoh)iatc, quvin Brckinu? dicatvr pro erat, et Walkcida^ nomcn


5/7, i/(

Prscd.

Lovaniensis ex

pati icia

Van dcl

Calstrc, de

qua Divaus

Walckenrc(lai;os?M/7?)

obscrvai Leuckfel(2).

Brbus

dius

in Ajtti(jvit(itihis

Walckenredendhus

p^asiis

Lovanicnsibus agit f8), insiTtus est Sanctorum Rosweydi, qui Vit.r ejus apocollecta reli-

de\\i\' In hoo avtem opere Lcvchfcfdivs p/vra Vulcuinus, Volcuinus, Fulkuinus, chino (qiii et et ab aliis Wilkinus quand- que vocatvr) offcrt
atlata
indicat, atque inter

graphum nohisintcrdocumrnla ase


quit, drsunij'ium

ex Ms. Uagiolo(jo Brabantino-

Addcnda intcorvm
ab co

exhibet

Sermonem syvodnicm
sit
:

^obis satis
prsdilus,

breve ejus

habdum (J). encomium ex Scyvmo

rum Joannis Oilcmans pra-posiii Rubra' Vallis jvxta Bruxellas. Ma(jnam hujus Vitw paricm iypis vulgavit Hyacinthvs Choquet in Sanctis
Bckjii

Vulchiuus vir honcstis nionbus dcscribere {A) adduclus sludio vilae monnsliciE

Ordinis P> icdiratorum (9), (//// Bcatus Hcnricus dkiiur, qvrm Gikmanmis tUuloyemira!)ilis tantum affccerat. Eumdem ex Choqueiio

Walkcnrode Saxoniae ca-nobio se abbatis quo post in Sichoni Iransiit, ubi


functus,
indicia.
suie sanclilatis

Ira.Iidil

cx

officio

ma^na postcns
et inllrniorum

rcliquit

hvnc diem commcniorant Mira-us in Fastis Brhjicis (rcmittens adxxni Scpieinbris), Baissius in Auctario ad Molani iXataleSj Balinghemius in ad

Nam paupcrum
cellas,

xcnodo-

Kakmhvrio Mariano, Fisenus


siw Lcodirns
.s,

in Floribus Kccle-

chia

vinctorum

viduarum

ot

pupillorum

tu-uriola lustrahat, el ncccssaria


tale

singuiari cari-

cani

gallice

auclor anonyrnus Anni Doininiediti anno 1670, Morchesivs in


Bcati

subminislrabat. IVrcgrinos quoque et adpedes vcnas libcritcr suscipicbat, corum()ue


Chrisli

Sacro Diario Dominicano ; qui omnes,solo Fiseno


excci.to,noia>i.

nomini

ejus irirfujuni,at

exemplo

ipse ablucbal.
satis

Hujus

tanti

viri le-

plurima

opera miraculis

comprobata

guntur

et credunlur.

comilis, adrThcobaldi cognomenlo pii, Campaniae hodie nieditn pro worc suo Ucali appellationc,
niinit Bucelinvs.

sensu qvodam liberio^^e, ut ipse Cho(jVclivs in monito ad kctorem ex} iicat. Hccentiorcs auiem E Quetif ct Echard ubi Henricum Calslriuni Uiudant inier svi Ordinis scriptores i\0}, cum Rea^lum haud nuncupant; et Bernardus de Jonghe
in Brhjio Doniinicano (11) satis hobel
B. M. Vcn., idc^'i.

Idcm ad dicm n Octobris fccerat


:

eum

dicere

KakndaChrifso tonuis Hcnriqucz, quo die item cnamio ornal riuin Ci-stcrctcnse ciim scqucnti

Campania) coiniIn Clai-avalle obilus Thcobaldi assumpto habitu, et qui sub fincm vitae tis, elcemusynas quas privisa nrortis suai hora
,

momoriae vencrabilcm Conradum et Scrvatium itcm Lovanicnsrs cjvsdem Ordinis, a 'lliomaCantipratano dilavdatos (\2)j
Bcala?

hoc eodem dic comn.rndat Baissius, illvm Beatum, hvnc Vencrabiicm apjellans, y rxcunte rur-

fccit

ccclcsiis

Sanctorum,

{ine

sanctissimo coro-

navit.

Hoc tamen encomium minoribus typis excst.

notam

sus Choqueiio (13). Bcrnardus de Jomjhe uirique B. M. Vcn. adscrib t (l-'i).

rusiim

Pelri Soliulri,

apud Salinas

f^uperiores

Bosnae Ar-

Guichardi monachi cu7n Beati titulo meminere ad hunc diem Bucelinvs, Manrique, Henriqucz, et cum iis, sed ininorihus typis, Kalendarivm. Ciaiercicnse
B.
,

gentina*,

Confcssoris,

miraculis

hodie esi

cum

Hlvlo beali in Martyrologio

ita

cvm dilaudans
monachi,

In

Claravalle

Guichardi

ciijus morientis gloria

Aitvri a Monastciio; XI Oclobris cvm lovdat Ihicbervs, et quiden ut Marlyrem. Vervm crror Hucbcri cst, arbitraii
ciscano

mentio Franad diem vero


clari,

ostensa est B. Bohcrto abbati suo. Benno episcopus, qui cx vionacho Uamburgensi ad

vivvm

Pcti-um cultris

jugioniimque Turcarum
injuria cor/

confossvm fuisse, quum tamen ca

oH

apostolicumii unuselectus,quintvs Wandalorum apostolus appcllari mcruit, obiilque anno 1190, laudntur ad hunc diem vt Sanctus a Bucelino
^

cjusjostmortcm intcgroillaiaa Tvrcarum pueris et Bafucrit. Quaproplcr. ui cx Gonza(ja (15)


rezzo (16) refert Arlurus, illustris

Fastorum Bcncdictinorum scrij toi-ibus. Nohis dc cjus culfu nihil notum est. diem, Petrus archicpiscopus Upsalcnsis ad hunc tanu/vam Bei\\ui=. lavdoiur quo ohiit an7'0 \m,
aliisque

Sychius

illud

inde

noclu

Comcs Paulus raplum pioprioque


F

cquo imposilum, per medios Turcas somiio opindeque cum prcssos, ad propriam domum
,

luminaribus ac solcmni fidelium processionc ad

inlrr cultores

Virginis Maria^ ab Anionio de Kalcndario Mariano. Va.^^tovius in BaliiKjhem in

B.

convcnlum quem anno 1541 ex


tidus

pr*opriis facuita:

construi

fcccral,

iranslulit

ubi

ct

ab

Aqvilonia sivc Vitis Sanctwum re(jni Sveoqvamvis auGothici lavdes cjvidcm <narrai (5) com(jcncralis hujus Hbri iiiulusomnes in eo iem
Viti
:

iisdcm

fidclibus

sunima

vcncratione

colitur,

miraculisque coruscat. Porro ex Arivro CokPus evm in Martyrologiim llliji kinu a sc adoruatum
Soliutri iransivlii, aiens (17): In Bosna B. Pclri

mcndatostamquamSiinciosvidcaturdeprxdicare,

attamen aucior, vbi dc singvVus in specU' scribit, j.assim dccorat quibiis iilos iantum eo epitheto rultum cccksiaslicvni aiiriivicompcrcrai ;at(jue Sanctum adeo nc(ivc Petrum, dc (juo hic a(jin>us, comjendio vocat. aut Bealum in Vita- ipsius
illuJoannes item Mcssenius tom. IX Scondise reccnscndo ahstinet. sirai3e ab eo inter Sancios eiiam in Vtut igitur is ] raesul L) salcnsis, dc quo ci in Joannis MaRevclali(mil}VsS. Birgittx (6)

Habcmus auiem Kalendarium Homano-Seraphicum adusum Frairum Minorvm a^mo provincia^ Bosna^Argcniinxdisposiium pyro
miraculis clari.

Qvare at nutla inibi Pelri Soliutri mentio. pia^teruiiitendvs videtur. et a nohis Henii rcferun^ Joannis Parisotus Martyr, \item vt
1842
;

turabAriuro.Pnmum Bernardus a Fraxineto seu archiep.let secundum laudat de Frcsneda cjaoque Hueberus, sed
Ca^saraug., Guilielmus Abrincus,
[

gni Ilisioria Pontifcum Upsaknsium (7) cum taude fii mentio, sancHmonia vitae fuerit conspi-

\
1

Beatos

haud

vocat.

Catharina Vaaz,

DIE BECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


\nonyma M^rtvr
AnonynuE dus;
dis discipuliF,

281

fr^dia

SS.
Beatar dicuntur ab Ar-

Servando

cl

Germano Martyribus

hic dies

ad-

S. Gcrtru-

scribitur in

turo in Gijnecso, sed

non hahcnt. Maria ab incarnationeC/ff-l cxatum


rissa.
'

CatalognSanctoru m Hispaniie, quein habemus manuscriptum n npncv^quo exJoanne deMarictta. Verura in Martyroiogiismemorantur
et

ab Ecclesia HispanaCohtutur die


xxiii Oclobris.

urbis ad ostium Gaspar Barzcus S. J. ArmuziaXaverio Pcrsici apostolus. S. Frannisco simis aMinro in percanis, hoc obitus sui ilie laudatur Antonio de Fastis Delgicis et Burgtmdicvi, ab Mariano, eiascriptoBaVmghem in Kahndario
ribus fastorum nostr.r Societatis. Viro sanctissi' nio millus cullns ecclesiasticus hnctenusohtigit.
institutor Con/jreVen. Doi Servus Paulusa Cruce, lericm-um rcfjn la riu m SS Crnc is ct Pasga t ion is c obiitwui Ocsionis Domini vosiri Jesu Chrisii,
.

Henrici

Bonnensis,

qui

cum

aliis

nubilibus anno

OlisViponc

1147 expeditioni pro fide Cbrisliana occumbens muUis

contra infuleles se adjunxit, et

clarct niiraculis. ^.v(fl/iNin'''V(/(o ad huiw diem Fastis Agrippinensibus Gelenii, qui Boatum

in

eumappcUat.
Olissiponis

sicut

per

pariter hoc ipso dic cxtat^ Belgas captaj et marlyrum ibi

multum

tobrisanni 1775. Causa beatificationis cjus jam provecta,at nondum terminata est.Vide ad finent hujus tomi page 1107.
opiscupus KlM-oiceiisis

Faslis BelCECsorum monioria apud Mira-um in citius quam fcrt gicis ct Burgundicis, octiduo Lusitanorum traditio. Secwidum hanc Lisbona

seu

UUfssipo urbs

anno 1147 epotestote Sarra-

S. Aquilinus

hodiememora'
in hac vcro

cenm-um ciepta fuit die festo SS. Crispinict Crispiniani, qui hac de cama ibi coluntur Officio
ritiisdupUcismajoris.Quaredeeavictoria, dcque
Lusiequitibus Belgis, Gcrmanis, Galli.% Anglis, profvderunt, tanis.quivitampro illaobtincndc
loqui diffcrimus

Pur in codice Corbeiensi


ditur

apud

FloreyitiJiium, et
;

in Usuardi ediVone Orevcniana


:

ad-

Secundum

alios dic scquenli, id est

XIX Octobris.
S.

ad dictum usquc diem


XXV Oclobris.
O/Tir)?.?

Min. obiit Petrus de Mcanlara Confessor Ord. encomium ejxis die XVIII Octobris, ad quem ideo
sicut et apud extat in variis fastis sui Ordinis, ac Castellamim nccnon Tamayum de Salazar

S.

ilonoratiim episcopum cr
cellcnsis reccnsuit
diei.

Ecrlesi:e Ver-

BoUandus
erit

inter Sanctos hujus

De co agendum,

decimo ]Ost die

in Martyrohgiis Parisiejisi, coVitur dic Ebroicensi; sed ab /icclesia Romana


sequenti
xix Oclobris.
Victoris episcopum S MauronLum ex abbalc S. laudat hodie Castellanusctcumeo Massilicnsem Nos de Martijiologia Parisicnse et Ebi'Oicense. quoMassiVur coUtur, hoc Sancio agemus ad diem migrasse in c(Blumasserit sexta kcet

Autissiodorciisi et

xxvm
S.

Oclobris.

Anonymos Martyres

nictii

Vari jussu haxtd

himc diem procul Basilea demersos refert nd Sancta C?), nempe Henricus Murer in Hehetia

quodS. Justus puer.excujusActismetricisres


huwtescitJiodieinfastisSanctorummemoratur.
Acta
illa,

de de quibus postca in Commeniario

quo

eum

tioOfrwiiproprii(\U S Philippum Marlyrom,

xxi Octobris.

canuntdeRictio Varo (3) S. Justo .sermoerit, ita qua suos ingrcssus civitalom Basiloam nomino, Et
cursus in

in rationesui Sylloge censi, transmittimus^propter Hermete et Tario allaias, ad

conjunctum

Axiopohiono codice llieronymiano EpternaHermeti

Bhonum

infcrl

Ara fluvius. mullos

ibi

Sed hxc maniCbrisiianos demergi prsceperat. Passione S. Quintim suiit ex fcsle desumpta qua idcm factum et fidc digniore, in
civitaVis

hodierna dc SS.

diem
B
'

xxn
,

Octobns.
,.
,.

antiquiore lectiomhus cxrca refertur, varianVibus codicum

editio

meminil hoc d>e licnm Marci clarissimi doctoris inter Auctaria altera, ut reiuUt Sollcrius
in ElenchoMs. notaMarcum. An hiC scnalium

-.

ad Usunrdum. BoUandus
vit

Vide V Marlii xix cap. us.AUjuc ui ptor dequo Niceph. iib. ^0!IP'<>^ Marco monacho ipsa Si/m)ps}de S. pluriin opcre nosiro cxtat.de nuseadxMortii Quo rcspiaens Soleius homonyiids dispuiatur. quo hic MuUos Marcos novi, sed de

igitur res ac fluviorum nomina. Poierit xxxi Octobris. ^xaminori ad S. Quintinidiem dies a R. D. baadscribiiurdic S Maudeto abbali Vitis Beatm-um. et rohy canonico Briocensi in :verumaUi Fasti Sanciorum BritannisrMinoris
'

eia.ssiqnontdicm

xvm

Noyombns.

translationem Simpliciani Martyrum SS. Dabvl^et referi Ludohoc die factam- Cremomr anno\ 460

ricusCavitellius,citatusaBollando,qmdcS.\iAxxiv W^eoitaddiem ^\mv\^c\3.uoagendumeritadpostremnm anm DeS " ^ Decembns.


Januar.i.

rius ait

agatiiescio.Si(lellicrosolymitano,comur xxn Oclobns.

obvius ad hunc diem fuit S Oelbertus Confcssor

diem

xxxi

BollandoinMs.Fiorar.o.Dceoagend^..^^^^^

diem
VAotiquU^ do r.glise de 0, De Bolsunce.
Marso.lle.
-,
. .

1. 1.

iM 301p.

(21 (2)

P. 108-

llt

T.

Aug.. P 3*-

37

DE

ACTA SANCTORDM.
282

DE
J.

S.

LUCA EVANGELISTA
COMMENTARIUS PR.^VIUS.
:

V.

H.

^ ^

Martyrologiis ejus palria, g enus Sancli cl02ia in variis ..wcin nnlc susccDluni Cluislianisniuin. susccpt et professio ante
unanimivocc Martyrohom
In

BMC.

POST

ommum
cultum

icot

UEDIUM Martyrohgia
variis diebua

Ti
,,,ltui

Ealcsiarvm Sa^wlitotcm
FvauacH^-t^ prochnucnt,

Lucs; ct

hoc tamcn

non

_^^imica

cHcs cpts dissentiunt, i.uod varios

prxcipua elogia.quibus MarUjrologi,uliotequssumma S Lucam ornarunt Imprimi^ Wandellineamenta ejus vitac arhibcnt. cncomiunt cxhdwt \fS) bcrtus hnc mctricum
3 Juvcrit hic adnccterc
\

''
'^^j^J"'"''

quidrm cclchrando asslgncnt. Plurima

hodicmamdicmcomrniunt;imo,guaMunias.scqui possum,miUaethodeKcclcsia,qu.TdicmXMuOctonon habeat. Ast obmvarwlis- sacram S. Luc^ die asswnanda Sic bant Ecclcso' in fcstivitatis Africanvm a MahiiKalcndarium R vevustissimum ^ circannnum 526 sub lionilonio cditum [\). quod eriMiCarfhaijincnsicpiscopo, concinnatum
facio

Lucas tcr qnintum dicatum,


Monstrat,

(Kal. iXovembris), festo oincioque

loculum. Paule, tuo Cliristum scrmone

quiprolisius laudare solet, Ado autcm Vicnnensis. die haannuntiat Sam-tos, jcjunc quidcm bac
quos
bet

Nalalis Sancti

Luae Euangelista^; ^m

wr/c-

mat' Stcphanus
Octol,ris

Morcclli

[% dirm

ni Idus (xiii)

FeMviiaiibus SS. Apostohrum licct in libcllo de Sanrto nnstro cgcrat hiscc vcrbis (7) cuurkntius dc Nalalis Sancli Lucae D XV Kalendas Novombris.
Syrus Anliochcnsis, Euangelist^, qui fuil natione Apostolorum ; Paulum (liscii)ulus mcdicus. arle ejus, serviens Uoseculus usque ad confossionom ncque uxorem unquani hamino sine crimino Irium annorum filios. S<'ptuai:inta ot
:

ol Marcelebrcm colit S. Lucae Euangcht^la; Dommicus nt rccte adnolat tyri (3). Sic quoque, diemwniOcinAdonis Martyroio,jium ad Georgius
tobri.s\

mcronymiana
ct

ncmpe xxi
scilicet

varia varms mdtcant dies, JSommbns. xxvi Septemtyrl^ et xxvii

bons ncque
obiit in

non convenmnt; Esictaliud, inquo InudaUFosti numpossio, propric hac dic rccolatur.
quid
.\atanum Marturoiogium hujusdici cc!cbr,tatcni Beati LucEe EuangeNalalis lem vocat,quum dicit : Ohri.ti non.ino, Spinlu qui mulla passus pro lisls,

anvero

tra7islatio

S Inc^. Ccrtehodicrnum iioma.

plenus Spirilu Sanclo. bepuUus ad quam urbcm autom nunc Constanlinopoli, Rehquiis vicosimoConslantiianno, ossa ojus cum
liilhynia

An.trciE

Aiu.sloli

Iranslala sunt. Scripsit

Euange-

Uilliynia; cujus ossa ConstanSaiK-lo pU>nusobiit in ct in.l. Palaviuin dolata tinopulin. tvanslala sunt,

Aposh.lo Paulo dulicit, lium, quod non solum ab non luerat, sed ot a qui cum Domino in carne pnnc.pio et ipse quoque in
cieteris Aposlolis.

Qnod

voluminis sui
runl

declarat, dicons

,r

9 4( Ftoi-entinius hanc

dicmnon asstgnatmrdpr.ci-

ipsi nobis, qui a principio

Sicut trad.de" vidorunt, et m.nisln


:

rrrr; JilSZio.iS.

LuC; quianempc

nua mcronqm inna apographa

eum docebant. Or^ci,

Aliud quoque volumon Apostol.carum nPA-i-iA cerogium, quod titulo

cdu^^U

fuerunt sormonis.

non agitvr, utimquipassim, quoties de martgrio commenioratio, inicr has lur vocc ambiqua Hp". sccuri procedunt sed nih it diversiia tcs scu scojm los taenuoqucconferuntodqu3cstionem ctucnlandurri. xvm Ocfobns translati^ aliqua dic

bionnmm usque a usque pervm.t, id es Uomro commorantis Pauli mtelbgimus, Neronis annum. Ex quo

SotaluV.'

Cujus

historia

arqTiartum

in p-idemurlielibruinesseconii)osituui.

terum si quidem

Constantmoj>oUtacelebrata fucrit, a Tbcodoro nam ex eo Uquet, quod h.rr facta dica tur Morccllnim ct.swruli scxti scriptorc, pcr

eam mncsse

S.

.nuta, le.rviti% facileperciinet tu,sticisd^ S. Luca Nequeut,osum ueesse.

Hieronmus

m .suo

Hbro de Scn,,tonbu.s

UcU

ZonZ c^ isiomutuatum
Ze
pervul,a,arn

Jjictorc,

tato

quocirca, trunslat.o

aiiqanda eam recohmt, nuoiriamvciustissima Hierongmmna igaotam, traducenadanteriorem quamdam, nobis Luc^ corpus c pnmose^ da cst, quando scilicct S.

(4),

nch

TTivTE

vowiiv

papT^ou,

dic

Martti

ttZ-.uadrerterenullo.erl.oMart,jroloou.ru^^^^^^^^^^ a opinioucm de arte p.ctona

dwi

xv.ii Octobris

.ulchrLdaliuddctatumfuit.TranslatumemConstwntinopolitanam S. Lucae celeln-at traM>^^ Homnnum sub die ix Maii, unacum Fauli, ct Timothci dm-ipuh S. Andrc^ Apostoli

tacaa .Ado. ecdrcita. Ast quod ^ seguent> rec<.>seU^^^'l^ ^cripun; id mo.r s.reuto -aO anno 9/6 mi 1025 niun Basitii sub hac cdit de S. Luca clognnu gnantis. quod lale

s.ruU

Luca

hnm
-5

Martyroloqnnn

6..
Xi;

Usi,
5.0,

0^;
Tov

"Sovi^c -i T.e=po. .0.


^../.=
r.:.

?a.-

SS qmbus nullam mcmohx tam.ensalemnitatcs, de rcpeno non Tiam in Kalendario C P. MorcellH

5.VI^iv,

iyi.

A>ro^o>o. na.V,

eodcm dicccicbrat.v fucrc, quum Andrcam cJ Lucam SS. Timotheum miKal. Juhi, h^ qaibus V non. Martii translatos referat (5). omnibnsehicctnonnimiumurgendasesse,swcvoces
Natalis aut Translatio,
sivc

Theodorus Lector

ipsas dics, quibus an^


for^tiq

7nintianlur;quummaqismemoriamfach,alui

Twv

Ajro(rro>wv,

Trpo;

tov

otvTu

sandicpairati,quamipsamdiemindigitarepossint.

(0)

D-A.he.y. Sp>.U.. tjl,

edilio

^ P^fJ^^^J^ffK!^^^: Don.ininOeorgu.p.iLin.-W'"

PaS" u;

"*P.,

t.

P-

ly'

l^)

BibliolU.,

PaU..

t.

XXVI,

p.

7.

cul. 104.

TKVTa

DIE DECIMAOCTAYA OCTOBRIS.


TaOra
jrpa^a;,
Uf,ov
ev

283
prrtria scripserunt
(?1.

etpyrvn

tyiv

^I^vx^
>t-|.vov

aTrE^wxl

tw
piv

'?.

quntquotdc Sancti

Ast inter
patri<T

I.

B.

To

5e

xi

Tifiiov

vToO
Sj 5V

iT^Yn
Trb

rpo-

neorriticoscitatur Wincr

Tefiov

&rUti'

O^TEpov

av/0|it(rOiv
T&/

Qritu,-*

KwVffTVTlVO0TC0>t,

xaTETee)

VW TWV

-/iwV 'AtTO-

['^)^ qvi puta t hanc asserthnem deriratam esse ea- male inteitecto loco Artorum xni, 1, m quo intcr s-ocios Paufi, Antio-

OTO^UV.

hQiiifiinuJcm latine
Mxitu.- eio-

sic

sonant': Lucas Ev^n-

''*""'

AnUuclna Magna nalu<. profossione rnrdiTibcrio imcusrtpiclor. cum Thebas Macrdoni^,


^^j.^^^ .^

chi,Tconsistcntrs,numcraturetiam LviciusCyrcnenVerum: si ex hoc textu Kuj&vTvato;. sis, Ao'Jxtoc mutunti fuissent antiquiSA.MCdi patriam, profecto

Cijrencnscm.
}0t'us,

pcratoiT, ob- perseculioncni vonissel, Paulo, coUoculusiiuo cum Sancio Apostolo

congressus
ut
qiii

quum id habca^it onmes codiccs{\), quam Antiochenum dixissent: quod igitur


scripscre,
esr

antqui

remotiori

traditi/ytie

maiui-

cidcm Ai.osloio so ex Sep(ua^'inla numoro crat. ipso Chrislum prsedisociumadjiinxit, ctunacum


cavit,

pronipto-iuo

animo

in

prajdicationem

ct

qui vit (5). Id quidcm fatenntr, fuisse interj.retes, sunt S. Lucm nomen, in Unguam latinam opi7wti (irtortum, Luciunt sonare\ast admissa liac hgpo-

Conscripsit Evangclii ininislcrium coopcratus cst. sanctum, quod ejus noineu pr.TJerl, autem primo

Evan-clium ad Theopbilnm qucmdam


qui
\n

prffifectum,
sibi

nullatenus conseffuitur, qvoties Lvcius qui^ dam in Scrifturis canonicis occurrit, toties de qui Lucium per S. Luca ibi.serniuncni iiu-titui. Nam
thesi,

Christiim
d.-iude

crodidcral,

diclanle

Pctro

Apostolo:

Apostolorum Acla ad cuindcm Dco rcddiTheopliibim. Post liaec in pace animam prciiosae cjus fteliquiffi Thcbis el
dit.

Lucam interpretandum sibi eTistinwnt, pr.rcipue animadvrrtunt ad c; istolam S. Pauli ad liomaad05 XVI, 21, ubi dicit: Salutal vos Timolhcus, Lucius et Jason et Sosipater, cognali jutor meus. el
niei. ".^^a^ovT^i
ufxas

Saciic vero

primum

sepullffi,

poslmodum inde Conslantmopo-

TtfeeOf,

o-uve^yos
ot

fwu,

xi

Apostuloruni trm|>lo lim translala}, in Sanctorum ocIn isto encomio bina prxcipxic
condilic luerunt.

AoOxto;

-/at

"l(ro)v

xi

SojfftVaTpo;,

tjvyy^eU

fv-

opinionibus exorbttant: currunt, quiv a reccptis vUlencctS. lucd.m fuisse unumesepluaB imprimis habet textmgrxc-us, ginta discipulis Christi, seu, ut enim.licet ab antiquis cx scptuaqin :a ApostoUs ; id
videtur, ut quibusdum as.scrtnw, stare non posse qus ipsc de sc profiiis infra monstrabimus^cxim est,quod rcjertur de tetur S. Emngelista. Alterum

indictin eadcm epist.ix, ^jOpularessuos .^postolns, qunndo dirit optare se E anathema esse pro fratrilms suis, qui sunt cognati

Caterum voccilla

fj^r/^eh

sui

sccundum

carriem,

t'ov ffy/vfvwv jtoy

xKTi aipxa.

sibiiissuniendam. quipe^peram 8 .\lquch'.nc intfrprctutianem autumant, tum quia tunc S, Lucas erat con.es J^^^J^^,., tam muHipliS. Pauli, mirumquc iHdebatur iutcr
ccs salutationes

ribcrianopersccullone;namTiberiussondoquidem.
supersies fmt, quadA-icnnio Christi resurrectioni xvu Kal. Apritis anni a^rx vulganempe usquc ad aliquid de ast nuspiam le.tjitur sinisiri ris 37 ignotis et in Judsa deChristianis, tunc "dhuc fcrc vcri est titcscentibus,-statuissc. Si quid igitur

mdividui comilis, nonoccurrere,tum quia.^cribens ad Romaiwsoproriunumvisum fveritS.A, ostolonowengraTumlnc;^

nomen

Lucffi.

donare dicendo, Saluiat vos... Lucius, Estius, fultus cognatus meus. Manc opinionem Scd Qrigenis, sibi seqnendum duait.
latinitate

auctoriiatc

quominusshnileminterpretationemadmittant.retrtbu benjaponunt nonnuin Paulum,Juda-umex Gentdem.qnamin nonpotuisse liaberc cognatum Vcrum istiusmodi lem multi S. Lucam cxistimant. quoniam Judivos inter ohiectio imbellis satis est,
et

interpretari nos persecutione nberiana. id totum Italia circa dc ea-pulsione Judscorum ex


oportet

annnni Christi ^^^^jubnUe prienomen Tiberii gcrebat.


''" ''"
,
, ,

impcralore Claudio,qui

,,

Plura etiam CTStant 6 llactcnus de Martgrohgiis. gra^ca : sed qu^ pass.n Acta S. Luc^ lattna et

cuius rei

Ocntilesquandoquematrimonia concihabantur nohis supimlitant Actus Apo-

exemplum
xvi,
1,

UqendariiseThihenlur.suntmagishowin3>.optima nuaYiueproferentesad^difwotioncmfule..sedparlissLcagentesderebusgestisSanctinostri Mon^ et ipse, hritiuspauloexplicatoratradit, quamvis repetiUones pnrc.pua


ut n onstrant frequcnthres

stolornm
Judffiffi

^ibt

Timotheus

fiUus

mubens
u5

niJelis,

palre Genlili dicitur,

T.f*o9eo?.

E>W;. Eo- nTraTpf Se 'lo.St; rrt^TT-^c. Vuvcctxo; Judxi cnjusdam ad milibusitaqui' nuptiiscoonalio
Citterum Gentiles facilepropagaripolerat. Rorn. xvi, 21 distmguunt quo aqitS. Paulus
de
a S. Evangebsta, Martip-oloqia niriusqnc Eccle.i^ est faciunt cpiscopum, ut mdcrc eumgue Laodic.T.r

Lucinm,

C nn.s,quemsciam,comrendium

eTistiusmodihomiliissuadecei-psissevulcalui.FnVit^ S.LucieedidU

S Hironymus

in

hcclcsiastiCatalogo Scriptorum
''^'^';
^^

l.L,quii.editioneJoannisMartia>mg,mc^^
satisin Mauro-Bencdictini, importunc
stoVis

Sanctl Doctoris dcHtescit

(1).

; Oper^ pretum

liaroniiad in Notis Card. verba : Smyrnaj Sandie xxii ApriUs ad num suh primis Christ. disc.puet Lucii ex

Martgrologium Roma-

ctorum Apcllis

'l7tLonymia.um^
p-amonunnus adduccre, nisi. ut ncamenta in Adonis loco, a nobis
/^'-'<-'^'!

lis

num.

'';";;" 3 citato

nostros (b|. Atque id ad cumdcm diem opnd istum Lucium etiam obscrvandum est. Menologio Card. Siiieti. a Lucnm, n( Uquct eoct

O^^ri
,

rnnrtgrologoonnssanMqmdreperiremus : nam a nostr^ rerum gcstarum SancM pLmad notitiam

nostris citato.
rcligionis, anlc 9 Po,ro cujus

svam ad Clu-i^Ha;"*"
.

_,

,.^

,,,,,. ,,..

Zlrunt.

nanc.sc^ Quoci.'ca,siquidem antiquiora

Lnc^, . S,..rme Znpoturmus. cdemus Acta S. qumiue Laurentiu SuMetaphrastc cunsarcinata,

jud.Tus

an GcnliUs

discepian

nui

eum unum

d,sc,pul.s c scpluufjinla

liunt

obme

amhayihus Lucmn

C'sl fa I genle Helnxa

i^'^

'1

r^Macollectionclatineredd-,^^^^^

Xe

d.uduar^ poter^ lju.s Connnentarii facHe ^^-^^^'^^''^'''''^'^^^^^^ 7 Ac r^nprimis AnUo,...au.


s.Laca..

ZJetur ab antiguior.

traditione, ut e. decu.su

M,i.
geZ
?p.i

Verum scuu, iis, 'iu,v


nbi

slare istasenlcnlia nnlla raHone


ipsc dc sc tcslalur in

pc

prosrmo sui
a.rar.

proliMur

se

ibider,.

siiut, ai,

lr,.(li.lcnu,t

nbi., c,u. ..b .n, ,0

vidorum,

el ministri luerunt

HM.non.s

K6.k

nueadeoiotiusAsia^metropoUmiopuh/nquenta magnifcentta pnnc^pem. Zhisnuc ornpliludinc et tcstantur inter antnuos

:;:-ii,:.^od:r,pscs.u...<iisc,pu,us

lX

nalacm

locun.

p-''^*^lit

fuisset

{3)Ap

384

DE
Christi,

S.

LUCA EVA.NGEUSTA.
corum, qui ab
runt sermonis
;

fumet

scripsisset

Evaruieiiuvi

suum non

initio ipsi

vidcrunt ct ministri fuchs^c

solum ex traditione

comm qui ab initio videranl, sed ipse se ad fidem diciis conciliaiidam OT(wrTr.v, Quocirca lestem ocu((itu)ii uvroTrrii^ profrssus fuisset. conscntit Hieronymus in suo catahgo (1), cui
S.

ta?idcm quando

omnia

assecu-

posset, habchot taboris tus est, ut ex ordine scribcre Paulum magistrum-, quisc fatetur Act. sui socium,

xxii, 3 nutritum Jcrosolyuiis,

secus pcdes

Gama-

Eusebius
rat,

(2|,

recte dicit
:

Euangelium. sicul au.lic-

licli'erudilum ju.\la

sicut videAcla vero Aporiiolorum. rationc Tertulhanus rat. composuit. E.r simili vocat S. Lucani ApoIV adv. Marcion. c. 2 (3) lib Aposlolnrum : tdem aperstolicum, nuia discipulus Co^^sensu hvangeti^sime dicit S. Auuustinus De

scripsit

omniu ratum scribendi modum, quem S. l-ucas adhihuit ritibus ct consuetudinibus, in rvolvcndi.s Jmlaeorum judaismum Sancto nostro fjuin adacti simus ad
affingcnduni. oinnis supra positi 12 Porro satis pcrspicitur vis arqumentipcndereexrecta interpretatione verhoruin cpiMolx adColosscnses
;

vcritatem palerna; legis. Qu^ ahundcsulfu-uud. ut e.rpiicemus iwbis accu-

et

proteftione

listarum
lium

lib.

i,

c.

l4)

adtinct ad pcrci|.icn.lum et
inlcressc aliqui.l

Ac iic pnEdicanduni buangciili

pularclnr. quod

medictis, ut

momtrat
uitio

trn-

ulrum
in

annuntiant, qui

namsi dc

alio

quodain

eumdem Dominum,
discipulatu
iUis

hic

carne

apparcntcm

n, qui ex famulanle, secuti sunt, an providenlia prodivina lidclilcr credidcrunt,


est per Spiritum

lucaaijeretur ,quam dcS. EvangeUsta rucrel oinnis ratiocinaiio.E(suntinterrecentiorcs,quiexistimant


isticnon agidc

S .Lncii,scd alioquodain homonyuio,


perico, e

curatum

Sanctum, ut quibusdam
Aposlolos scqurl.antur, ctiam scribcndi
:

quia

nempe nomini additur


:

mcdicus

clia-

eliam ex illis, qui i>ri.uos verum , non solum annuntiandi


et Lucas.
ahjndicato
Christi disri-

Euangclium tribueretur auclorilas

lii

snnt Marcus

de S. Luca, comite suo individuo, eyissct S. Pauius,nihU nomini, onmibus Ecclcsiis noUssiino, apponerc oportuissel, qucmadmodum monsirat locus paraUelus ii Tim. iv, \\,vbi
rissimus

dicunt enim,

si

Greoonus 10 M.!iilomiivu.s, ut alios taceam.S. unum i (51 arguit 5. lucam Manuus lih. I Moral. c

dicilur simpliciter Lucas cst mecum solus, Aouxaj ut igitursignifwet se de alio Luca itjTt |*6vo; fiET' ifxoO
:

puUttu
j

cjduohusdiscipulis,euntibusin E.umaus, futssecx isso, Cleoeo,quod alterius nomine studiose in'xterm

loqui,

discrimnis causa addit medicus,

taTp?

(8).

pham

nomiiutrit, guasi ipse se suo shlentio

mdi'

Sed hoc nwa senicntia estcavillari inagis, guam aryumentan; quiscnim nnn facile addUnominiper'son.Tetiani notissimsealiquam quatitatem, iicct haec sU nccessaria? Dein siquidcm apices sectari

hciS. Gregorius casset. Sed prcTtcrquam quod hic de Sancto nostro agat, caute quasi per transennam inteUigcrc se adjunqit, ut quidam dicunt, undc dat idnoncenscrcautsaltcmdubium hxrerc. Ast idde
Grwci recentiore-, utsupra S. Luca aperte o/Jirmant et num. 4 vidimus xn elogio Menologii Basiliani
liquet

non

volumus, numquid non erat aliquadiffereniia inlcr Tmothcum, diuturnum discipulum Apostoli ct frequentem ejus peregrinationum comitem, ac Colosscnses, qui, ut liahet Apnslolus Coloss.
ii,

2,

non

cx Memris ad
:

xviii OcfoOris, in
ava<TTa<rtv,
Et;

tur (6)

Ov

[xsra

Tiiv

'Efzixaov?

quibuscanie5H5,

vidcra7itfacieinPauliU\c;ivne-i PofcrantUaqucignorare,quodopiimenoverat Timothcus, Lucam cjusquc

condUioncm.;adeoqueascribenteadColossensesrecte

vidisti et quocum post rcsurreclionem in Emmaus Sed hsec reardcnti corde cum Clcoi.ha comedisli.

exprimcbaturquatUasmcdici. Tandem maxiinihac pcrpetuu tradU o, hi parte facienda est aniiquoruin

ut vctcrum auctoritatem.ac S. Evangelistx prsesertim apertum textum ipsius centiora sunt,

quam

qux unanimi voce tradU S. Lucam medicum fuisse


id sine h.rsUalione

cuUwscriptory^), S.

enuntiant Cajus presbijter, sa;Irenacusadv. JJ^resCi. Lih. iii,

infriiKjere possint.
liiiste

vidHuT

11

assumptOj reUgione educatus fucrit Sanctw^

Lucae Discusso argumento ex discipulatu S. utra in restat nihilominus vidcndum


:

Lib. iii, cap. 4, cap. 14 (10), Eusebius Jiist. Eccles. IJieronyinusdeScript. Eccles. cap.l {\\)eic. Sed S.

nam

Antiochix

instaromniumcstlcudatusHieronymus,commcn'
Euaugelislam, inquit. Lutans in Js. vi, 10 (12) medicinffi cam traduut vetcres EcclcsiiK Iractatores
:

uposlolicistemporibus fuissc J udx i.s patclcr Act.Xi, nccem S. Stephani 19, ubi dicuntur ilii qui post
dispersi furrant,
nisi solis Judieis.

ncmini annuntiasse Evangelium;

et arlis fuisse scienlissinium,

magis Orsecas

litleras

Es

hoc iiaquc capitc

fieri potuit,

scisse

quam

Hebrseas

F
^t

C ut Lucas noster fuerit Juda^us. Verumtamen nobi^ admodum prohahUis videtur opinio eorum, qui suam sence7ucnt S. Lucam GentHcm fuissc, alque
tentiamfulciunttea-tuCotoss.\yubireipsapr,rmissis salutatUmUms eorum qui erant ex circumV. 11 .salutationihus eorum, qu. ''''^.';l'IJ'^'^ scu JmUporum, subjungU v
cisione

suffra13 Alquc anliquorumconstaiUitradUioni

N.

i.

Lucam galur cliam ratio. Sctinus enim S. quando lionurvinctus li^tamS. Paulisocium fuisse, atiorum jecisset qui oAitem fxcri potuit, ut tot
erat

Evange-

^eprofxr,,.

,^,entionem,uniusautem\.uc-^e.tacuissetnomen,qui Tim iv, 11 7p^,ando solus eum eo permansit, n


.

"

Salulat
Ofxa;

a^n^K^c.i vos Lucas medicus chanssimus, opci tt .w.a,, o iurpo, o ay^^.rh, qutbus verbis
:

^^^^^,,^^.,c/rcair/e.)-

^"

^^,^^^^
^^^^
^

^j.,iy,.e,n
i

tempusadPhUemonem ^uum? (? omma ^(mm co


^.
^,^^^^

.satis

Contrci

nonfuisse indicatur Lucaa ex circumcisione opinioncm objiiitur quidem (7) S. Lu-

^^

.,.,,,,,,,-,^ot/ n5yu;..
^

^ nuodam Luca agatur. Sunt

imo,

.^^^^^ ^^^^. qui.

alibideaUcro ^-^. ^,- /,,,(^, sibi vidcntur

hanc

cam

in

.91//S

.scriptis

circa res Judaicas, Atque primxva sua institutione hau.sisse debuerd.

tantam explicare doctrinam iderisque obscuras, xU illam a

deprehendi^se in ipsius -inediew artis indicia

lucx

est,quodunus S.Uvoluminibus. JiujusmodiUlud unicersum ac subindc miretur cas suhinde noWt in


ujusque disc divmam iUam vim, qua Christus h
(Luc. v, 17 rnorbos prodigiose depellcbant Maithxus aut qw-d, ubi IX 2) Item illud,
:

puli

hwc

vUlcretur momenti, si nullisque extcrnis S. Evaiigeiista ipse suopie ing^nio scripsisset. Scd adhilntis instrumentis, historiam coram hahchat scripta nam
objectio

maximi mihi

vi, le:

Marcus

hucnon ita sc habent; muUorum, ui ipse dicit


Complel2esunl,rerum
;

initio stu cvangelii,

qm

pUgiah^crefereniesvulgatioribusvcrlnsutu^^^^ aUquam magis adeoque aptiorem

IncJpyopricnn
w,
40)
dicit,

iu nobis conali fueranl ordinare narralionem. quae

veluU .criph asim usurjmi,

quum

M^ra, (iMC

dcin

.secutus esi

traditionem

quos Matth^us (Matth.

viii, 16) .t

p.:l.

E<lil. Paris. lOSO.

Clr Irfn. Adv. Haor..

h!..

m. cap

"

P- 'i^^-

^^^^. ^
cul. lu.

,r.. ,,.'.,i7.
^

WU.

Paris. tu,o.

(H) Oper.,

i1
.

parl.

II,

p. 1107.

(5) T. I

OptT., col.

8.

EaH.

PafiS. liOo.

MO/rCUS

DIE DECIM\OCTAVA. OCTOBRIS.


Antiochiam intulerunt, fuerunt
(Luc.
II,

285
ilU,
(lui

dispprsi

i.

v.

V,

31),

quos w/>"^'^''
xp"v ex^vtk;
app^iffrou;
/7//-v

T^^^f''''-

"^.

^:

*^'^'"''-

fuoiMMt a Inbulalionc, quae facla


pliaiio.'ic/. X!,

fuerat sub Sle-

17),

(/)/*/(

O.^aTreta;

('iu/;.

IX,

11)

19; sed /a re/crj/yi (rneniiniloqucnlos

ryo.s
.sic

Mattha-us

^if;(tA.

xiv,

14) uoccrnf:
tiO
o

verbum,
n
1 ,

nisi solis .IiuliEis:

quondm

igitur

supra

((m//t /jro
VIII,

verltis

MiWwei:
:

Trai;

OVa/^/i.
SoOXov
jtfarci
/(rTC

13),

Lncas scripsit
10),

t^>po-*

tov dcresvoOvTa

v7tawovT
:

iLuc VII,

5ic

pro iiUs verhis


I,

xaTexEiTo
:

TryposirffouTK

(Marc.

30),

Lucas
.

USUrparit
-4f/

irj-JV/^oaivn

Trupfri firyiVj fiUf-

IV,

um. \ prfmibilibus ducti argumentis, statuinius Lucam non Jud/Pum .ed Gentilem fuissc, tunc qui~ fiemad Chrisfnmconverti7}on poluit. Sedhrcvi po.U^ eodem circiter tempore, quu.n ntrafpieimrratiocon^ jwif/atur, quidam cx eis, ex dis ersis scilicet pmpter
calamilafcm Stephani, viriCypriictCijrens^i,
annuntia7ites Dftminum Jesum,
i?

38).

hiEC

illud

Trjpirci

[iryiXw
ax^i?,

70f/

lcyitur

in

cnm

Evanfjclio

libid.},
(xiii,

Uludque
11)
f^-^se

f/uod

in Aclis
ovofiaTa

introisent Aniif)chiam lo'piebfuitur etad Gr^cos,


v. 20. ''h^oi* 5s tivi?
otTtv^;
sJ.^ov ts;

Apostolorum
Te>,v t/a

in

medecina

/c.vfiwonfo

Guleni n/firmavit Wcsteinius in

yT'iv

avSoe;

Kunptot xai Kuowatoi,


Trab;

et;

hsec toca:

adde denique, quod nomino (ti? et Urpoq n^urpaverit^ verbaquc taofiat, uytaivw vel unus Lucas vet longe pluries quani cxleri.

'AvTto/stov,

iUXouv

tou;

'm-n^tTTx;, eOayveXt^ofiEvot

locui est, Tov kiptov 'iflToOv. Vf!ratus hic


Ti;,

aU'S

EUvTvtT-

fjr,rcisanies,
/l//V/ui

aliis

E>X*,va;,

gra'cos

lcgcntibus

(15).

fpmsi Cijprii ct Cgren.Ti

proinde hunc locum interpretantur^ Christum annunliassent iis


tfimen ad religionem Jadaicam per-

II.

Convcrsio S. Lucse ad Christum, cjusquc cura


S.

Grxcis,

fjui

tinerent, ita ut inter


tos sf)la linfjua

Grxcos hic nominadiversilateM faceret, co ncmpe sensu

Jud^os

et

quo

vfjr 'EUvjvtffTt

si/mitur Act. vi,

1,

ubi differcn^

Paulo pcrcgriiiationes.

tiam utriusque linguir imlicat: mim f/uando factum est murmur Craecorum atlversus IlcbriEos, 7^7TuTfio;

B
Synopii ckronologica.

chronologica ( ) (/onJoTJi qu idem prxci; ua m omenta Apos-tolorum desumendasunt, vitx S Luc;e cxActis

Twv

EUviviTTi.v

irpoi

toii;

'ESpatoy;,

nullus

praimonendum ducimus

instituio nostro

non

satis

varU-tat^s, velle convenire, inter tot sentenliarum componere ct intricatissimm quicstioiies arduas non paucr a singularl cujusfiue maxiuiequonunn qusevaria apud vario-est, pendeni.

ut Gentilibus accensebafur disv.ipulis ApfiStohrum, Cornelio serie historise satis demonstrari potest, ex centurione, primo ex gentibus, tardius sfio-a Chri-

stiana amplcro, Act.

x, 1.
-pranUcfittone,

16 Nihilominus, licct tecfionem recertiorem^quse voci ta~ 'EUiivtTTi; hal)ct, nequaquam repellamus,

existimatione,

Actum igtur ageremus, h


alienas

nostris opinationibus

ne tamenlectoreni in labyonvni ope derintho muitiplicium ambifjuitatum subjicnnus eorum tabellom stitutum, relinquamus, licutt : hac duce Criticorum, quos consulere nobis innumeristricisemergerepotent{^\. alifiunnsqvc e.r

cumuhremus

men dam

controversx ampliorcm sign ficationeni dan-

censemus,
eiiim

quamqu^
si

Act. Vi,

haberipotest.
/jcr tou;
'20,

Imprimis

Jud^ei gr.vcc hquentes

'En^y,i<Tjiiinteiligcndicssent,CypriietCyren^i,v.

nominati,nihilfcci^scntaUud,quamfiuodfecerant
aliiChrislianiliicrosolynut-mi,postSf'\"l>anincfem
dispcrsi,

Luons in tecunda ad
S.

sentes

primis Apostoloru>n discipulis scribendt Evangelii ministerio, fuisse ex imposito demmere licet. individxwque PauU comitatu, certo noster potest, qm tempore Sanctus
15

qui perambulantcs usque


et

lJ|itriiicem

ct

Lucam

Cyprum

Anliochiam,

sotos Judseos,

inter quos

certe erant

quoniam

Gnccum unice callentes, edocuerant hsecalterapriorisubucct tur prxdicationi,

Inquiri

tamen

Triplex autem Christi doctrinse adha^serit. secundum qxm id accidere potuit, potest epocha, istis in initas apud l^ipler tcmpus, quo Evanoelium nihii enim nos suaAntiochenos prxdicatwn fuit: S. Lucffi christiana pet extra patrixim civilatem

statui

Dein eodem divcrsum quid indicare voluitscriptor.


disceptatio inter capite superi.oribus vcrbis refertur assumptionem Apostolum PctrumetJadxos circa
et

baptismum Gentdium, momtralque

ei ^onlibus,

evangcUcam facem dogmaiailluwisse. Qui primo

/n confirWt. pGenitentiam de.lisse Deum ad vitam. S. Lucas binam pnvdPmationen dicforum narrfit

(a)

CHRONOTAXIS ACTUUM APOSTOLORUM.

Christi aFsoensioin coBlum. Ad- ^"S- SLephaiii i-a-das.

.^''f. i,

33

32
I

Jl

32 32

33

33
37 37 40 4U 44

(,,

,42-43 Aci. .k, 26.


.
!

34
37
41

33 34 37

29 29
3i

33 37-38 40
I
!

35 35 39 42

33 34

^'^;rm'Bi.,oioi,u;^. I;

33

'43-.U 143-14

43
44

S.?aul'us'THr;oAulfoV!,iAmv-enU.J.i. 11,^5

43 31-35 37 44 43-14
44 44

43
44
I

43-44

42

42 47 45-46 44-17

42

t45-46,

42 44 44-47 44-46 45-47 49 50 52


51 51

44
|44-45

46
51

i-S^jir^si^KiSjis^^^i^o^ciniin:
,

49

49

49

49-M

49 49 50
I

50 50
51

49

52

47
47

52

52
I

49
^l

49

^:.?r^v.^s':rsi,'v^is:'i'in'c

;<.

0..^..

53 54 56 52 52 54-57 54-57 53-55 53-55 52-54 50-59 ,5;


53-54
55 56 57-59:
I

65

'54-56

gsfi'ffli"n>^''"'^-"'"-'--;
S.1^ul^'Ji3renon,n,n,iuau.^;._>xv" o^j
S.
. . .

58

60

58 60
61

56
liO

61

Paulus

Hoiiiffi

coraiuoraiur. Ad. xxvi.

VU

col.2-'!;a.Wliu^ov. Test..

h.

l.

catwncm

ggg
4.

DE

S.

LUCA EVANGELISTA.
Quibus omn//^/. n ah Angeh liberatum dein ejusdem Uerodis, quem Angelus suhncctitur mors ut^ine I.rc gmdem intn^^^^ percussil, Act. xn,

V.

B.

^o]os rnt^unrm ^ntiochcmnu pnoremrjuidema.I vcro H ad Crvecos certum itarjuc cst in.i^n. allera
:

nirr^^*i/*(^/7>'-c^a/^0''i

omnimode

favcre conse-

scrmonis. Ad quas rationcs acccdit auciorUas antiguonnn (U, gui Imnc interInulcm

l^ntiam

nrophytnssalis n tat^onemratam hahcnt. Intcrho. ,.otrst ; quum S. Lbamiter et S. Lucas uccenseri

lanUu'intcrJcrosolymilaaumad>tumrtn^^^^^^^^^^^ d.cUur: B.rnabas Pauli ct Barnaba^, nam aulom et Saulus rovorsi sunt ab Jerosolym.s, ex-

.25

pl.tu

.ninistcrio,
est

assu,u,)to Joam.o,

quo Paulus illum nuspiam legatur vocasse filium,


Christo ,.vocahulo utcbaturenja eos. quos i,se TUum., (icctjnm episcopos, nuerat sic Timothcum ct

nalus

Marcus.

Vm

qui cognom,quo commuratus est igHur,

Paulus

Anti..chi,v,

anno antc nior^.n Ilerod^,


est

Aniiochenn conversm facta


tionis

Atque adeo secun-

ro f niios dilcctos
auias.Pauio
'^-j

m capite suarum

episUAarum.

dum annum I!crodiscnMrmtrmpusir,Tdicadclinire

Pauh maSuut tamcnqui mnluut S. Ucam, amplraum fuisse, quando qilro a a ChriLna Antiochi^ converrnn^ "'U Gentium Aposlolus 26. Qui docu l turbani multam .1./. xi. 7aZ estct
:

Ant^ochen^, pron^dcgucS. L^c^^^^^ potenmus ta: Flamo autem Josepho duo


:

hahcmus

Hrrodrm Agr^^m a Claudto imprratorehrcm.post assun^ptum u.pcr.um d^cxxv

Ttnomnanlur hi lulr sibi cfficiunt aroumentum ZuMliceiinaudi.sset Lucas mirahiles curalioproptcr comncl a Paulopatratas, ipsc non soium considcranda nuuncm curiosilatem qwr omncs ad
irodiaiosas

Januarii

anm

^rse

vulgans
;

41, accep.,se

wuvcr-

sum rcgnum avitum m ct e^acto tertm regni sui anno dEsaresp dirm supremum obmse (3). Concurrd
autemannusquartnis Clauduimperatons, /n-oindequc lierodis rrqiscum anno ^vrx vulgaris U. alque j'.Tdicatio Antiochcna et S. Lucae trayisdus ad
Christiana sacra in garcm \3 incidunt.
19 Qnonian.,
Ha^r. c.

artcm, qua medicus, nort^ntosa allicit, scd proptcr sanationcs propius et intimiuscircum'

spicerrvoluii.

Postquamautemmiraculorumverita-

annum
S.

prxccdentcyn scu vul-

iem comrerisset, in Christum, crcdidit-etPaulumlucdiinitiatorcm fuissrnarrat


B McaoloniumBasiUanum,numAcitatum;verumid quia nehis Maccdonisc accidissc non admiscrim, in Maccdonia, srd ni nuUa hujus nominis urbs Boeotia Sed iisommis,qus,qularecentioristradir

Pauh

iiystnictore,

inquit

Irrnwus

hb.

E
adv, s.Pauhyia..

14

(4|,

Lucas inseparabilis

fnit

a Paulo et -P-"'"-,(.

coopcrarius cjns in Euangcbo,


tun.,

ipsc fac.t man.les-

uon ylorians, scd ab ipsa productus vcritate. Separatis enim, inquit, a Paulo, Barnaba ct Joannc,
q,ii

tix>nissnnt,rninorcmsib'lidemvindicnnt,eThactr-

vocabrjur

Marcus,

et

cum

navigassent Cy-

nus

Grnlilihus relatis clucet,altcrutriprj^dicationi,

Lucae ad factx adscrihendvm esse transitum S. contrxturu Actorum satis e.r Christinna. Por-ro octodccim constat uiramquc pncdicationam spath

prum, nos venimus Troadcm, ct cum vidis^ct Pausibi lus p ;r somnium virum Maccdoncm flicenlcm
Vcnicns
in
:

stalim ait

Maceiioniam opitulare nob.s, Pauic; Ouajsiviinus proficisci in Macedoniam.


quoniiim
provocavit

mensiumincludidehere;h3BcenimreferuntAct.x\,
quidem, qui dispcr^i fueranl a triStepliauo, pe.-ambulalione, qna> facta fuer;U sub usque Phocniccn ei Cypi*um et Antiobulaverunt
19-'i0El
iili

intelligentes,

nos

Doniinus

NarnU dein S. Doclor eodem euangelizarc eis tcnorc rcliqua itinera Paulicum S.hwtd.usquead counnorathnrm Hoinanam. Ex hoc loco S. IrcmTi,
connnentantistcxtumAct.x\iAQdeducU Tillemontius (5) tuinprimo S. Lucam Paulo Apostolo associatum fuisse. Et vcro cxallato .\clorum tcxlu habemus quidem certum et aulhcnticum anjumentum, navigatione Troadem s. Lucam socimnS. Pauli in quod circa annum vulgareni hQacciversus fuisse; disscstatuoidum cst;cfr tabellamnum. \6. .MhUominu^antuncprimuminccperit.4posloloadhwrere,

chiam ncmiui loqucnles vcrbum,


Eraiit autcni

nisi solisJudaeis.

qui.lani ex cis viri Cvp.-ii et Cyi-ensi,

quicumintroisscnt Antiochiam, loquci)antur ct ad Elcratmanus Gi-a;co^ annuntiautcsnominumJesum. credeulium Uomini' cum eis multusque nun.crus scrmo est ad Dominum. Pervcnil auteni
:

convcrsus
ad aurcs
istis-

Ecclcsia?

qua?

erat Je.-osolvmis,

super

Anliocbiam. et mi-eru.it Barnabam ustpie ad

Oui
'

cum

pc.-veniss.t
ot

et

vidisset

g.-aliam
in

Dei,

non rnnlequaquc liquidumcst. Et

ccrte

admodum

Zx^rJc

hortabatnr
:

om..es

p.-oposito

d r,K>ni anere iu Dom.no

quia erat vir bonus et


Et apposita est multa Ba.-nabas aute.u cst

ge.^^.um eatenus verisi.nile est S. Luca.n Doctori proharU, ut assumr^ adhwsisse.cjuatenusse eidem

S^t S
iuv\n
per<lxit

HtHIncto

et fide.

P.'oloctns lomino ?2,.,:r;::;;,...;;,sa.K..:,ue,ncun,ivcn.sej

tur in opus ministc.-ii, nnodH^on^m aiuju^ ^nteenipore hO ronlioU, cx>stunanius,jam,^

<^^;^
qwim

Aliochia,n.
:

sl ilii i Ecclcs,a ,1 ,lo<.CTunl lu,-l,ai i,alco,o,iarclu,-p,-i,un,Anliod>ia.disc,puh


Cl.i.liai.

^"

^<^j-;:^:~;;:;:::;::::r^^
,^^^^Z^Apiumse:utusfuerU,ulin.o""""'P'
'''^^^'^^

Vr';",r;,'u;S iniillam,
supcrvcorunt ab el s,-gens uus
:

l,is

anlcn

,li.bus

^^^''''V;^:'" xv.,
elc

Je,-osolymis propl,cUc Anlincl,ia> exeijnominc Agabus, signilicaba. per spir,turn.

mt^ ^l,^^Zi,Z^dU,ua tocte /"'"'^"^


.

tf

nnluerlt

Et vcro

Aet.

qua.sivimus

deL us,aea4
,,; ;,,, ^t

J-^;^^ ^^^^^llX^:;!,

,,.... n-

b-=tb=^ --r;i.::^tr-'BarnabaectSauli. Barnabae ct Sauli.


circa

'-

-'

r:^: 'y"" v"'^"""


dcm

~c----=
"r
..
'

annum

\^mautcmtcmpushorum.gestorumaccuratius
.rflnmmus. consutcrandu .sunt, qua^ in Actis xii, 1 immediatescquuntur, ncrnpe 7rTWmvov tov T^aipov,

ad C/ins(iim
tradm-ltii vidc-

regul^ ^^^y-'^''^^^^^^ sequentu.. donec


"* "/^^*^''^"^^.

.,:,. reauirunt^ ut

et

^^^^f^^j^^^^^l^;;;: ,^ ]rgulis

,^^_.,, roburetiamacce-

tur

Harercamp.;

l.

,^

94;^

- C^)

b'eUo Juaaic, lib. n, cap,

m. \-AM.

yel,

T)IE

DECIMAOCTAVA 0CT0BRI3.
non
ita,

287
I.

ret

res pluribnsnuc renim. adjwictis ormta, qu.r

testemocuUttumovmino

^mKlit; at

ubi

tertiampersonamadhibei. Quocirca satisrecteexirerjionibus .: ,Z c lucas Pl.:!inis rinitimisvc reoionibus stimotur S. i,.,.n^ Phllippis finitimisve huc rcdirel, ut cum eo suhslitisse, doncc S. Paulus

fatcndum.sUinsacrisntterisNoviTestamentivoccm istamp(cnnnfiueessesumend<imnonprohbroahquo, ...., w....,j, -^w V v-jv/' - .... vilamel doctrinnm ChnsU complectente, ut hod e (.'MILCf
II'

V.

ff

doctriiia passiin intelligimus, sed pro ipsa doctnna Chripas.nm intelUgimus, slianaejusveprxdicatione.Cerlehocposieriori sensu
iiitelliijcnduin est istud vocahuluni, Mnrc. xvi, 15
:

Troadem

proficisceretw,

ut habetur Act. xx,

5.

Tandem

separatio Lucae et Paulihincetiamconfir-

Pradicate Euangelium omni ctcMuix

neque

e.ri-

matur, quod, quamvis Silie aiiorumque sociorum mentiofmtAct. xvii,4J0, l''i;xvni, 5; xix, 22,29 noniinelur aut se et XX, 4, nusjdam tamenS. Lucas
pr.Tsentcmfuisseipscinsinuet.SedjJostquamsecundo Troide soUissct Hierosobjmaiu dc nceps Sanctus
,

stimem

uUmn

reperiri posse locuin in

vo Testa-

mento, in quohanc vocemet freiiw ntksiine non debeamus, etseinper non possimus commode eo seiisu censent interprelari. ,\ihil itar/ue prxsumcndum
critid
lio,

socn

e.r

pericope, cujus lausesl in Euange-

v.nouUs vnicuiis qentiuin indunduuscoines fuit Apostolo gentium individuuscomes fult in


eiomnil!riOulatioiieusqueRoinam,ubiquoquesal-

quain varii de variU interpretanlur (3) itaut ,vyuonmSP.0/, 5. Lucs aw>;'cru,o /,.,
'"^

tem Incnnio
ijUerposito

intcqro sidistitit.

Zce

posiL, venit quxstio de tempore, quo

quinquennio

duravitlJsS.PauUetUc^separatio.qu.Tfori.le nostro judicio nd quinquennium pertingit QuiB


eniin per S. Pautu

m qesta referuntur a eap.


Jam

xv>,

passim at^ue adeo Euangelit sai quorum nomina epistoUs etActi. ApostiUorumjn:a,rrnnt in eju. ^^^^^^^ huno 23 Et profecto, ut notat E.'<t,us ii),Cria-c, "^^^^^^^^ titulum tribuunt S. Barnabx qu, euaiujcUcn pr^dicatione
:

P'"*

*'^'^"' "''J"">'-'' ''"'""' I" "''''"<">"',''

consorad can XX 5 Actorum,al,sente ab ejusdem

laudem

me,-uit a,nid

omnes

Eccles,as,

et,

SsLuca
pulis

acciderunt.

vero ista leinporis

a convcrsalione Judsvrum. scliolatyrannicujusdamperbienniuuU/6/(i.v. 10); U (xx, 3). Qux Gra^cia quoijue fccit mcnses tres
(iispuliivil

ZeroalTineS PauU^ Corinthi sedit annum et dein segregatis discisrmense scx iiicNhL!. Tlc'. x.x, 8,,._0 .,.,........:. ;
^
,

S. Joannes Chnjsostomus, Hom. xvm ut dicit comes pere2 Cor. (.5), onlinatus fuU ab Ecclesns l.auli Veruin, ut babet /..,/ I. c., h^c grinationis

opiniononbene fundalaest. .^am nonvideturdeTito E cuisse, utBarnabas, maqninominis A:>ostolus, socius .suhjunycrctur : duin, quod pr.Tcipuum cst,
epistolam ante scrijjlauv ad Corinthios utranvjue adventuuijam diu ab .;"-/muayu.: ^/....^.. -u-^.->.^^v.^^"^ itno ante Apostoli Corinfhum

ill

simuljunctajam soliduni quadriennium effwiunt. Apoict Apolperambalasset Prsterea cum peranibalasset Araphipolim

venit

Thessalonicam

ct

ibuic.n

pcr tria

inmcem

di.sce.sscrant

Faulus

et

Barnabas,

Cf.

11

(^ itiy^/i'

.'i*'

""'

(-

'

---

Cs^saream PaL-estinx ac Andochiam i.crambulans ex est aliquanto temporc prorectus conCirct Phrygiam ordine Galaticara rcgionem xviii, 21-23), doncc mans omnes discipulos (Act. inurbe.sicut l.ict. xix, li, qim
et racto lUi
, ,

bumomnino recedendum

esse e^ristimamus.

res confecta 24 Veram hac discussa opinione, etalii, qui nonest. Etenim pnet^ir S. Lucara, sunt Paulo oma/n Evamjelii et comitatus laude a S.

rUSanci
'*"'.

veniret

Ephesum

promiserat (Act. xvni, 2U,

et

supra

dia^iniifi,

ner

PosUiuam auhiennium ct trcsmensesperseveravit. tumulius, a Demetrio Ephesiexcita-

tem cessavil
tus (Act

XIX, 23-Wi,

/>a(^/-v

profectus cst ut iret

Non tapotuerunt; quales fuerunt Apollo et Silas. notMm CorintUus, men Apollo hic desiynari putcm, scctatores quorum aVuiuos bwptisarat et inter quos satis constat expriorc ad Corinnaclus fuerat, ui aul 12 el iii, 4 et scqq. Proindehunc
thios epislola
i,

Gr.vcta mensibus inMaccdoniam,con.um/>//.sY/u.' in

ae cu-ct d>es fn/>.,rever3useslpcr Macedoniam, oocun^U S. Pauo Azyrnorum S. Lucas Phi/ippis

hcel, maqis nomine proprio aut laude, si diccre aitinet, de quo locanexornasset. Quoadvcro Silam nostriaddiemxmJufii (6) egcrwnt, fatendum est
''''^]';;

^^"^^^^^
^ist
xiii,

t:

;..

,/,.

:,,i.n ii/i/iic rifitn

"

G eiln deincej.j.erpetuo eomes -^;-;^;;^^^ ex h.sce " "^^ iAct. XX, 1-6). AUjue
'"^''''/'''^f fundatton.bxi. ac ribus Ecclesiarum

^^Tm
ts Zci^
;;;^^^_.^|f;;"^

d^ssionem aBarnaba,

dcst.nato

-'-"^^^^
i

^, ajmtolatus Aot.

Sila profectus

2 et xv, 39, legUur Paum., traditus gratia. Dei a

fa,,lcannumoonlicin.us,qu.qu^dr^enn.oaddaus, quinqiwnniumeHu-it. ^, ^^ c U^c^ n nuxrunt quoque Craccyacri^andeS

coniitcm's.Paulireperiamus,satisjnobahdee/fu:i~
''J^'^^^^^^^^^^

qnn orrasione
mrjHn-ilur.

^ arjatApostolus2Cor...n, ^^ '^'''^^^^^^ ^f^'^ fratrcmcujuslausest " Euan .l.o illo (Tito) cum uon solum autem, sed et ler om.ies Ecclesias peregnnat.oms Ecclesiis comes ordinatus est ab
:

'',
licerc
:

olc.Verum
^^^

kisce

non obstanttbus. dicendumest


crit, si

citataverba

et

^,,,d,s,lnc^conirnode interprclan amdeS.lnc3.commode iuterprctan

nOStra;.

Xu.tjf..)'(.v
i,

8i

(n-'

airoi Tbv

5=4

'"^

lium

EuangePatnbus, deipsovoluminecuinquibusdam

quod quidem pronius


allatis,

wtvH

f^,..

rra

E.wrt

3.i

i""'^'

^" >""'

^"

num-

LcA,o.^P-.

fluncte:rtum de S. Luca inte,-presuoCatalogo scr,ptorum (1 tatur S llieionymusin Euangelium, de quo idem Paulus dicens : Scripsit la s
:

"''kActumaqeremus,si,-es, a S. Uca ,st.asu ^^^^^J.^ tatuS. Pauligestas,esponcremus.quon,am reperire possumu^. Id ..{.tuumApostolorum


libro

intelliqamus.

com.

,,., ...

certumSactumostru.iidopusabsolmsse.quando

^lisimus,
csl in

dem S tovoU.,.,,ne,quaincti<n,,sig,iifrcat,one>naio^^^^^^^^^ ;:;.,:,M.,,;;amc,,..<...A;----;^/^^ "

Lccles.as. . H,c qmEuangelio per omnes /.-o Hicronym.ussu.itvo.-em Euangel.um


*;

inquit,

cum

illo

rratrem, cujus

cun
ralus

b,ei,,um ftom.r commoPaulo per ii,teg,-um postrema l,bn verba Ad. fuerat, ut l.abent

^yifiorf pst

in eailione

MiamlPaulus) bienn.o toto .n 30; Mansit suscipiebat omnes, qui .ngi;cd,esuo conducto; ct .r.dicans ..egnum .el, .lc. :.:;;;,.:
vxv...

Ct

Vr

Sovi Te:>tamenii

gi^i^i-p
Mouifaucon.

() Act.

;:

288
J.

BE
rravTa?

S.

LUCA EVANGELISTA.
xipw(i<rwv

\.

H.

XETc
Tiiv

TdO;

iV7ropfuo(ACVOuc

npoq

ainov

^<yi>av Tov
7)071.

0o

X.

T.

X.

Quoniam

vero inter

discipuiatusvur rnr quio in ipsis initiis potuerit. libei' tanti momcnti

componi q
18 luodprobai,,.
1*^

eniditos

C07hstat de (tnuo,

vtain advenit, vt ridere licct onnum desir exhibito, ccrtodcfiniri ncquii in quem Uic^i vuu/istro not liber Actuum. Vtnnn vcro S.

quo S. Paulus lioex tabella num. 13

nSi autcm

ccrtocomtarcttca-tum
esse,

ii

Cor.\m,

de\uc:i infelliqcndum chronologicam solvendam. aliquod ad qu.Tstioyiem epislolom scr ptam Etenlm olteram od Cm'mth>os

haberemus

momentum

atqueadeo suoMsque adcjvsmortijrium adha-seriU in Oricntem, tmn comcs fuerit lumpercgrinationls metroj^olim. non undcquaque
reditusad

atque aden onte


Scdsui>i^a
tattrres circa

intcr csse anno^^^outh^satisconvenit o; ortuit illum scribi

cruddos (4) Evangel vm.

nomanam

num.n vidmusoncipitcsessecommensuum nonscri/ scrit, quamdiu

liquidum

est.

Qui tamcn

illi

Iribvitur titulus

conw

suadvtb. Lncani lisindividuiS. Pauli, satis nobis obifum fuleUter eidcm deinceps usque ad Apostoli
ndhscsisse.

ccrti

e.r dlo hunc [ccrlum,prolndcquc nihil Ccrtvm nobis v.dctur, quod conpci pos.se.

adjuior fucrit SPaulo prwdicontiverbum salutis agendo mogis quam ejusquc sociis Apostolo enim oiium non erat od librum in scnbendo occupotis,

luc:A&fi:vo)igc!ium

tanti!.omentietjust,Tprolxilatisea-orandum.Tale

111.

De corumque

scrlplis

S.

Lucse,

aulhcntia.

0'/"
4cUs ApostoloTum. PauU)

r^n

sectabatur,

gcntinm DoctotemporeS. Lucas Pot/to', videtur utru que conscripsisse


.

primo quando otium nactus est Sanctus 7ioster prsdicavit in Macedonia, Grxcia, Asia S. Paulus S. Luca per quinqucnnitim et et Syria, absente commoranle, uti monst^ravimus surra in Gnrcia olterum quando cum S. Apostolo biennuni. 21
:

Homa commorante. scripti$.

Evangchum nbmm canonicum, videlicet suum quoad Achis Apoquidem, Acta Apostnlorum. Et posl Incnnnim, a attinet, compositi .wnt stolorum id tempns quoniam Paulo RonuT transactum, in ullcriora scripsissct de inwit. Quod si serim tem'oranarrotionemsuamprolcndisset;ActM\nh
et

nium facilc in Pals-sli)in lran.scgit,Act.m-^\yu, iertiumdemum,quandoHon:omcum S. Paalo vm\


\

cto

m
.

itaque tnpfer pcr biennium incoluit. Otium est S. Evongefista, E scribendo opporlunuw, noclus

quin tamen ccrto defvniri possU, illigandasitEvangehiscriptio;pa}'timtamenpe7idet a loco, ubi liber


y

cui e tribus pot^us

30

'

Mansit

autcm (Paulus) biennio


;

toto in suo

robalnlius scriptus jueni.


5.
", o.o

qui ingrcdicbanconducto. et suscipicbat onines regnum \)c\ qnlbus lur ad oum, pra:dicans verbishistoriamsuamApostolicamabsolvitS. Lucas.

Non crcdidcrim ulhim csseintcrinterpretes,quiepochamhancnegct,quamvispropterdivcrsitatemniullegrc eadem ahcm tlplicem inchronologiaPauUna, tempore illigari possit. Sed constat vulgari

Luca no quo, absente Paulo exaratum fuisse illo tempore, Gr.rciaperquinquennium commoratus Ai o.tolo, in Sanctinostn ad Chnest Elenim tu-nc rccenscrat conversio,adeoquevidetur maghdi. cere stianismum magister,quo quam docere debuisse : oberatquoque

29NoncrcdimushnprimisEvangclium a

duce,

arduum consdiumexsequi

potxOsset:

iandem

anno

EvangeUum pra:cess:sse
1

.scriptioncm-

Actuum Apo-

stolorum ; nwm Primum quidem scrnio,n Prohr/o Actuum i, quffi coepit Jesus netn fecide omnibus, o Theophilc, qua praecipiens facere el docerc, usque in diem , quos cicgit, asAposlolis pcr Sinritum Sanctum,
id apertc
:

p-onuntiat ipse S. Lucas

suiEvnngcHi i, 2 quoniam ipse Lucas in Proiogo principio diligciiprofifetur sc assmilum omnia a


videtur potius ejus e\ ordinc scribere velle; ad iUud tempus quo scriptio proroqanda usque
ter
,

SUmptUS
TrdwTWv,
cli

est.

Tov

y.h

Tvponov
r/i?To
6

X070V

67rot)7(xifAw

Trgpi

cum eodcm moqistro suo adhaerebat, et in Jud^a poterat (oco et audire c.Tsi.stens, coram inspicere ab mttio, ot qui rcrum gcstarum spccfatores,
illos

0oyi>s,
5x/>t
^"5

'UaoO; noubJ te xi
tois

iTT-aW

avToTrrat,

fucront, pwindequc od uorra-

5(5i(rytv,

^-f*E/)a

vTeJcif*evo?

A7ro^o).ot5

5ii nvey^KTos

21
pTcece$tit

S.

Evan-

gelium.

supcr'
Lucas
laus

aviou, ou; i^Oi^aro, insUf^. Hieroi}yniusinsuo Prolofjoad Commenlnrios Molthicum l\) dicit : Tcrtius (Evangclista)

(cujus medicus, naliono Syrus Antiochensis


esl in

teTcndam maa-imo tionem diligcntcr ct ex onWue Verumquidemest,ulv:diadjumentoesseioferani. locum sonmus supra num. 21, S- H>cronymum parlcs. seu, Boeotiaque j.iionis Evangelii Achaja^ velut verbo geneut plures olii lcgunt Bilbvniam, ^
essedebct S. Doctons tn a-imi nobis pmideris sit et pcrirnentibus, auqu.r.stionilnis, ad S. Scripiurom difficUe conciliare posse ctonfas, fateor tomen me

aliiplurc.\,

stoli

Pauli, in

Euangelioi qui et ipse discipulus Apo' i^ariibiis volu.^chaja) HcEotiieque


;

rah utamur, Graiciam ossignare.

Licet

autem ma-

BitliyDiaequo

meri condidit
in

Prooimio

dcscribcns. Siistam

repetens; etut ipse visa confitctur, audila magis, quani accipimnus, du-enopnionem

qusdam

allius

S WcronymiassertionemcumdictisS.
(ib
III

h-en.Tt,

qm

duscrit S. Lucas
intervollo

Evangchum suum scripsisse dlo sectan ccepit, lcmporis, quo S. Paulum

comcs
^tvo.

dicit : Lucas, Advcrsus fhrrescs cap. i (5) Kuangclium ab ipso prsedicatum, in Pauli,
o

doneceidcmApo,ioloassociatus,Jcrosobjmam,oique quw intercapedo temhinc Itomam traductus fuit:


poris octennium

librum COngeSSit. Aoyxa;


x.f..<rof.r.ov

axoMos
ev

nau>ou,
^tO.io.

cOayvacov

xaT^eero.

quosdam vigebatopinio promdeanno quintodecimo ab AscensioncDonmv, sed possim qucanno vulgari!i^Tra'Christianx{2) qux Inennw qua; tnenmo rejicinnt hanc ei.ocham, nlpote rejiciunt honc cpocham, utpote
l'it,ci

Inter Griecos fcre complcctitur. Eoangcliumscriptum fuisse

mihi persuadeo, absente tantimomenUedilongeque posito magistro, librum

Ouod

si ito csf,diUicilc

disse discipulum.

M
m,

30 Primo
S. Lucas

ifaque otio
pofui.ssc,

uU

Grwcta non vidciur ^edRomw. siquidcm neque adjutor^^


in
.

^-J^^^^is huhehat S. Paulwn,

nerjuc

adhuc lam

Lde.,ua<,ucaccuratum

nm est.,iuomam.Mu.
jn-^rnurn S. Lucas
t3).

^''-'"
'

quando ijui ,..ta Act. XV,, Doctorigen,iumassocMush'y,t,,r,ad,wnumChnsUilreeruntlsuprunum.


cessc.it,opin,o.,em

^'';

mil,.nnusl,ce,

''f ;,^^/i^cn>(m '^J:^^''^^'^,,uilen,u.opinioni eorum


'i'''';

XJ

t J^j '"
^^^

,,j, po,,,,,a(. Oorf


/i.f

y-'-^'

n.e^to-

,stius.odichrootaTidiscipulatus.sc-vpt,onempr^ista,,, n,

inus

prohandam e.ist,-

'^;, ,,,,;,,, ,e.";'<''^'"''3''''"'"'''


Fuc^nt quidem inte.-pretes.
,
oper., p. ^^-

,no.tumquiaipsachronolog,aincertaest,tun,ma.;-

'^"''^^Zositafuisse. Actacompos /

DIE DECIMAOCTAVA-OCTOBRIS.
A

289
scribeuJ.

inierqvos Origeues Ihm.

i,

m Liicam ct S.

Epipha-

istir,

(fvemndmodum posiHom3r, otium ad


vt ipsc dicit, pornui
([u^r

T. H<

il

nius

u, fjui Theophili twvienrornmune censuermU oynmbvspHset Denm oviantihus;plerii/ue


Ihrresi

dum opportunum, aderaut (requentestesicsoculati,


auTOTrrai,

n CJiristo

fje.sta

taii.en eaistimant esseproprinnialcivjusviri, probabllUvrabipsoS. iMcaad Christianinomin-s pro-

erant, ipsa etiamloca, in (jvihus Chri^tus convrr.satus fuerat, ei

suum

conferebant, ( accurate, diliNefjue


li.rc

fessioneni addvcli

fjvod

.wadent

etiaui vrrba, ut

pentcr

ay/i(6u;

scriberrt.

npiuio vmle-

cognoscas eoruni verborum , de quibus erudilus es, verilatom, qna' indicant hominem certmi.jam
(leinescfympellain Christifinodofjmatr ervditvm: vtitvr aucUw sacer, iione xpiTtdTi, oplinie, (juo
cotligitur

quafjue deslriiH sentriitiaui rorumjpiirodemcii'citrr

tempore utruinque lilyrum corarntum existiiuarunt, proptereaqueeumdemscriptiomslocumassKjnarunt Etenim, vte.rserie Actorwn Ajmiol corum lifjuet,
S. Paulus, ejusfjue comes individiius, S. Lucas, Jero.solijmis in custodia con.ttituti, indeque jn-fijner
apj^el la tionemad

hou ini
eadern

cerio,

loculus

entm

noto et alicujvs diijnitatis appellatione salutat Pnulvs


Act. xxiv, 3 et

Jud^eo' jn-u-sides
Act.

felicem

XXVI, 25, vlrumfjue xpaTKTTov


(l).

festum optimum nomi-

drsarem Homam transvecti,qua-

nat

Oii'T

fjuidem

omnia

faciunt, ut Evantje-

drieuniumcircHerinvi7]Culis mon.<:erunt:qu;v fjvidemtemjioiis iutercajicdo inm diuturna non est, ut


qusecumfjue ixmc gesta sunt, ad idem circiter tempus refrrri nfmpos.mii. ^^ Minor e.stdiffu-ultasinstaiuendalmgua^^jva^ra^^^^^^ est. ^t Lucas in scribendo suo libro vfrofjue usus
S.

a S. Luca conscripiimi existlmemus Romx, nostnuftm oninin con.s^iderasset, locn insjwxi.ssrt et co./u/mcrscmo..e,.a.uM-,.yi//abiuitioipsividerant Est porro Romo' t/raditio, quam Card. Baroliv7n
niu.s

ad an

29

? v in antitpiis

monumentis dinro-

ni3e S. MnriSE in

Vin Lnto Qnrmiuit se leqissc, istic

paucos cTcipias, qui diserunt hebrawa vel latina r,nquavsvmfuis.^e[T)),omnescensentgrscosermone


libros suos edidisse.

scilicetprimum hospitio exceptvm fvisse

S Pa ulv m
.

adeorjueeiejussocivm S. Lucam \qvaproj tererectvs InpiSfVeteris traditioivs lestis, inqvoseqventia


fiiit

testem, S.

Cujus rei locujyletem habemus Isai.r iJierpnymum, fjui commentnns

cap. \i h!PC habei

(6)

Euangolislam Lucam tradunl


ii

QUOND(rr0 S. Paui.i ApoB leguniur (2) :ORATnniL'M st(o^'I,Lu(;/kKvangllist/EEtMartialisMartyrum, siSTE,N OLO ET .MAOO B. MAni.E VTRGiMS BEPF.RTA

vclcros Kcclrsiae Iraclalorcs mcdccinae artis fuis.'?e sciiMitissinumi, cl magis gra*cas littcras scisse,

qu^im

licbiaicas.

l.idc ct se.'n.o cjus lam in t..a..-

B. .V. V.

varia commu-

BAT UNA E^ V.. A B. LucA DEP.GTis. Maria Si Et ,uoniam ,c,nio .wulU rie. B. V. Lwginibvsinfraogcnws),oper.rprelium (de cins

nl cst gelio, quam in Aclibus Ap.loU..-u.n voh.mine complio." est saecularem redaulroquo let

eloq,.iiam

mag.sque f.sl.mon... g.*c.5


ut.lur

mcnnte^

2 Z.Znere.
narZs
;t;
tis
I

,L, cl

<puv

deCl.riL pne^-o

(lxx in,errre,u,n versionel


Atrjue

quam

hcb.-is

cas Miraln,jnsJ,a,reodii.secre,ler^-

Z^S'*c/Ja....,....omniaaprincipio
dili"cnU.r scHicet ea etian,
-

idem in epislolaad Da^ms,cm Papam ,voeem Hos.n.. in.p,-e,as, Lucas,

io conscrii ta
urercrat

tmc

quxirimasunt inhil,oL autcm guinam ,e-

i,yr. Oto.. qui ab inilio

.m .s c ud.l. om..cs Euauirel.stas gisci se,mo...s s et qu. Euangcl.un. (.. fuit, quippe ut medicus, propr.clatcm sc.on. lHoq..i se vidit
sc.-ipsil,

"l^-^l^^^^XZ
mcbus

Z^"Z^
n^ ncipio

eJlp,ol/iiscare,uru,^n,..
assequi val^et
,

.,M.ansU..Te
tacere,

..on possc,

arbitra
.

.,

est

iligenter

r,isi

Maria

quam

id

ponere. quod lcgont. lac


S.

qu.E;!

'ZC::^

l^n

iv auib^,' S.

Lucas sauc,i.^.m.,n, Dci .Mat,em aliam. obcausam, prout videtur, .isi


<iu.r

habea,,,, inlor sc,;p,ores canon,cos

Lucas^rf

syriacum

idiomas^.

ea, , huius ,es,,n,onio com, rcbet

narrat. Dno

prJpuesuntte.,usnui,dsat,s,:larede.,os,rant, L,TT \c\nnando rastores esc Bethleemvenerunt

anmadverU, ^'':'' " -;;;-;^^^{2X ' ", ,,^m- Lu n.,r. j^ m ^^^ 34 i.5.Luca; .cnpton ^^^^^^^^ qui Ila,ioal,six aicuniu, ^^^ vis mulU acathoUc,

'

X^":/S^'/

ct

eodem

c.apite v. 5.,

repetitis

-""'''''"''''^''"f;;;:;^

,,,.,

Frwc/tttw.
^

^^^

locum

c.lbebo

'h

U m,,i,

T,

.....
..f3..

;^-."
V",;.

ii^a

To,

.v,*WUov,

MaiM

autem eonservabat omnia verba


eorde suo
,3,.

haec conferens in

Mque

^-o ,. c.,.

./.

'^^ inSa.onia,dissertatione ex,,rata ^P ^/ ''','''Vt,, ia,,onorcsc.^cv,<rr,rf"mm ad ^""^^J^^^f^Z^ ,Mii erat Zu-nnm^


I

.^

baivr vetus vnanim^sfjue.

i^^f ^i;!;

Oe

vila.

dictis

.li.quc

.lesu

nemtemrorumsequitur.aOpr,onOusnonaoosc,habent, eaque miva,um. nn pr.o,rspor,o pauca

y";"
ips^
'^"""

"'"'',
"-

'c,,,,-,,;,r

f'ue,n,

qnodam

,nodo

infant,a enucleJte de aUventu, nativitate ac

^^^^f

Salvat'yrisno.stri.
ivit in Pi:l(c-

dcinceps poinclus Ch,-istianus '^;:;,'^;::^^ S.' Sc,>p,u,-a .^ive c. " '-'""' *

(I)Cfr

RoniaS
Scliolia

gs5??H5Sssf* ?ri'ss:s;siS^:;

290
J.

T)E S.
u^iiim fuisse
(11

LUCA EVANGEUSTA.
rUjne conscquentinm,

V.

B.

ficio^o

Vt n posterhri difricultat^

r/nm qunfemcumque )nemoe.rarnt hi.sio>inmy non nfifjucut iu fnciisaui nuiium ad rabilibus referendis adfdbet dclectum ? hunc usque dicm nnvi a uctoreu^ ,qui similem in scri' bendo nonpra'sini discreiioncm ci dclcctum.Selegd xxi, 25 certe SJoannes Ajmstnlus quando dwii

ouiiamur,

ouis, rogo,scriptor,

pore i.cofntus

Uhrum scriptum fxdsse tem~ Homnni, adeorjue hvanrrtmm. rjuod

iauiqunm primo sermo Tr/suToc ).o705, (festgmiur exnrntnm fuisse pauln nnte -^ia iempora, qunndo edocerio Paufo cxterisquc Apostofis pnlcrnt. S^d id demum est,aitStrausmts, argumentari ex silenlio
auctnris,qifodnrgvmentifjenus,utvafent,7nnmeutis intcrnis corroborari del>crct. Fieri itnquc polcst,
ut Lucas Evangeliuyn

Snnt

el alia miilta, qiia? fecit Jesus


siniiula,
net-

quae

si

scri-

bantur per

ip-^uni

arbitror

inundum

multo

serius,

quando

scri-

ieieciaqu.nmtn ., rj rZ r ..rpav.-m Li^scriptori fidcn abropcr ,',,,.,rt l,ccipcr

raverit. Tali rati.nc oculali,


sioricis

galurum. hlcnim safru;t, ut re,a nanet, gat aflmgcrevelfese ipsam factorumverilaicmscopum M(jr Samuef nuilaprofiteatur. Quin aperte dicat
licct

Luc* clcficcrc roU.crani e.t^s adcoqueeidcmauulerc potuil,ut acti.t hi,,,.,, admiscuerii. Hn,:t.e,,.. mythicn ciementa A,i.<,r.eri, Hactenus

Straussius.

partenuscredcnduuiesse hislorico, quotics fatetur seedcre. Quod qunm nbsonum ticufns viixaiicujus
sit,

38 Videmus Straussiithi in merispossibiiitatibus,


quibtis nulfa ratio utcunuiue }rrobans sufjragatwr,

ucet

jecturis

mnis conLucam

adeoque
liam
:

ftcti-

demonstratione opus. ut ipse 36 Formnm porro pnciicnm, ndeoque, ojiem pcrseniiscit M. Samucf quoties ru-t tirit fl

h^rcre,qua'quetnui fncifc neganiur ,ac proferuntur

"SO^^^Hur:
.

non

est

Scd istiusniodicoiijciturisopjmd _
.

j -

otesl,

nullnmve-

rmmilem

nlures homincs

vel locis reinolis liabilantos, vcl

vinculo con.iunctos, nullo hucn^quc nccessiluflinis

invemripos.se rattonem, utsupponatm' S. Lucas Hbrum nd umbificum non du,TLsse : Jmhet enim cfausulam finafcm, qux monstrai pcr/ertum
esse ;expficit

una

.iivinitus

nionilos

narrat

Lucas,

ut

aUerius

enim per particlpuum

prs!sens,

quo

fn causa aliquid ajjant, perficiant, credant. pfumadducitAci.y., ubi agitur de Comelio centun rione Oupfex istk refcrtur visio,monenstumCor-

cxem-

conlinuatn ndhuc nctio dcsignatur, Act. xxviii, 30. Mansit autcm (Paulns) bionnio toto in suo condu- E cto prffidicans regnum Doi et docens quae sunt de

nclium ium Pctrum, deconvcrsinncGcniiliuw.Ut h.rcbumanomodotrncie7nus,etvisioncm,qu.-esufjernaturale sapit, j^er cogitationem interpretemur velit, cuinostruui.si pr.rierilse vit.r eventus recolerc
nonafiquandocontigitisiiusmodicogiiationuuiconid c-ursus, ut, quod ipso omcnio cogitaveramus, accidat?Ccrtc siquis rcm tafem foriuitoquasi uoois
refcrrc.i,noncondnuoinfcrpnclasa)iuindandusesset

Domino Jesu
fz.<rO.;..^Tt....

Chrislo.
x>5^vTa<.v
TTSpi

Eji^ve

S^^^av

5W

ev

.Sto.

t^v

pu^a^ia.
I>;ffoO

toO

0oO

xi

SiSaffxwv

Tti

ToO

l^u/jtou

X/skttoO.

i\eque

ullo

modo

crcdi potesi

Lucam taU clausula flniisse

suam

scriptionem^ si tunc ufleriorcm Pauti liberationem, posteriorcs jn\rdicationes, ac tnndem mar'


ttjrium cognovisset. Atque
est,

si allquot jost S.

Asthicftabemuspnptereacerti^simumai-gumentum, ASinicnuucniuAiJiitbiii^iA^^' "1^". *"' ncmpe ncumv,jlissc vc,-am ftdcm ctiam ad nentcs
i,
.

suwn

absolvissci S.

p,-o,Larc

H Pctrum ct Co,;,cliam p,vmdeli^ dispositione ad tantum mirabili sui


p,-op,crca<,,u:

o,,vs ,,rxparasse.Alqueita,fatcntc il!i,-oSamuclc&,

*;../*>. biograpl,us,n capu,tate utar, Gallica desinat. ubi Pontifex cxlnbetur cont,nuo orans,n-o Kcclcsin SanCa Dcicl .ccund,n te,porvs necessitatcm fidclcs ,nst,-uens, nu,qu,d on stat,m

mtam Pu

iamcn id dicere necesse Paufiobitum annis librum ui cwcmpto Lucas. Lcgend

.r.r

VII. si

mullatcm

solmt E,cl,horius, in

Sc,-i,,,u,-as i,i-

cogitatio

subibit

tunc Ubrunx sc^;plu,n fuisse


a,ll,uc ,n ca,,l,v,tatc a;,cbat
;

TJm^
el,p,a

disterpretando satis liber. ncque id p,-orsus ncgal scd sin,iUs cccLus non occurrunt, ait, in rcliquis sc,-i,oribus

quando Pontifcx
ve,-o

on

,.os,quam,

Ro^nam

glo,;.osc rcd,,a^,

novcn,no

sacis

quooirca

adbuo i,cqro

f,njuscem.odi f,isLias,

tamquam pocticas, proindc-

ZficZT,rjicJendaspro,,,,ntiat.Sccu,,J^^^^^^^

Zc!^!!^s'rcUsce,f,,ovi,,eoqu.l,istoria,sive saera sive pi-ofana, rcpudianda non sit. Etenim si scri,}torcssec,mduin forinam scm,,creamdcmsib que
C con.sta n lcin narra I ioncs.suasdigeran t. facile dicetur
st,jlum

'''=f;"-^''f sancla ro,-tc cu,n,dav,l. Quod st tah ,nodo hb, um que,cu,quc cjsqc .rtatcrn t,-actare,us, qua ratione.gu.so.,,ro librocanomcoaham ,.,;a,naut
trutinam a,lh,be,-cmus?
39 Manifcsium
est igilur

''"";"

Stn-amsianam conjectu-

qmcircn m(m"p''"'

ram

eorum nihilnalivum
habere
,

rcdolcrc,,iro,,teicaquc

oidcndamus

ut subsutc,-e non ,,osse : quocirca rcliquum esl, et voluisse Iradce nobis liS. Lucara

nihil auctoritatis
esscri,,serit.

quoniam alius alium

Si vero differant in ncnrationibus

historicum,etpotuisse bruni sinccruui,ad,'oque vere ,)rsstare,utpole omnibus iis .iub.ndiis inetiamid

eTornad,s,qnot,csatruav,a ecc..se,,,;,a,,,u.,. e3-ornadis,qi(oticsa trita via reces.scrit, tamquam


.iontarisincede,,tcscxplodc,rd,essent.Ve,-cs,^.iccun.

slructum,qu,-eadveritatcmadstruendameccs.ia,-ia Ontimx imprimisvoluntatis teslum habemus

-_

dum

sin.ilcm crUices

nm-mam

dijud^canda

set

~^ "^ V
-"
^'^;,
,^,,,,

, ;.^
,,,,

et profana, nihil non ru,nosun, occurrc,-cl, fulem l,.s,or,cam absccptioismibara,h,-um o,ncm Samuele. so}'beret. IJactenus dc Magisiro succcssit gravior im37 iJuic aunsi velilaiionl hbro de \.ta tniioraviori.mpm pctus Straussi in suo /auosn
l,isto,-ia
sti,

J
'

,,

,,, ,^ ,,,.
,

'"lf'^ lusct. '

quae qus tamcn, qui conati snnt ordinare narrationem, ipsi scribere. completa; sunt, rerum, visum est
(./

* "

^^J^

^^,,^,,

,,, ,1103

Quo cxordio
verba
ct

significat

}am

iuiw fuisse pfures, qui

inquo tamquam fabulosatraducebanturomnin

mirnljilia, quir dc

Salvatorc noslro in Evnngeiiis (verba cjus traduniur. Fntctur quidcm Straussius scripta a dociore Tholatinereddocx confutatione isse Aposi0loru7n fuck Lucam discipufum fuisse Aposiolorum :
id

opera Cfmsti scripti^ consignarant. Dcin iis, qui ab inilio S. Lucas/j;-o/'7f/u/- sc ndh;vsisse minislri luerint scrmoMkt<ai, ct
jpsi

vidcrunt,

nis.

Talihus

muniius subsidiis, assecutus


-5v9ev, et diligentcr, ^
,

ci/

oninia

principio, a ...... v..,..v.,

xp.eai;:

iandem
vnfan-

(M) cn.niesintur

^:.,,-r,-tnf

fiber

Aciorum ejusdem aucioris

quonimn
cius.

cdalur frcqucnter dictus aucior ibidem cil tamquam Pauli, jirscsertim- in itincre Romanoso-

^l^^^^l^^^J!^^ '"' ^'^^'^''^'^^'^'

ExabruptaporroActorum terminationc, (qme

inbiennioRomau3Ecomnxoratioais,nufladninappelpfelationis ad Cx-^aremratione, jiniunt) dcduxcre


(1)

.' ^ quibus pmditus .m. ^..:h.,. eruditus rm^ co-noscat eorum verborum, ccrtitudinem: .^^"v, solidUatcm verilatem, de accuraic ct diiigcntcr inquiswit
,

idco

Christo

cnim tnui apud tcstes ocufatos

ei

mi^m os sermoms
A. Tiiuluck. p.
13fl.

Frisd.. p. b.

- C2)

Ibid.. p. C.

- C3)

Ibid.. p. 7.

- C4) Valruger.

livang., Essai 8ur la crodibil. du rHist.

sc

DIE DECIMAOCTAVA. OCTOBRIS.


omnia seu Apostolos et prxcipuos discipulos. lixc etmtide coiisof/uunture.T Protrmio. fidemque clare faciun t S. Lucam siucere veritatem reru m, {/estanim
et jjotiiissfet
jioluifit'

291

II
.. t.

42 Sed

summam .scriptoris fxdem adsinmni

non

T. ..

_. H-

solumbxc

vcra

referre.

scrutalum fuisse. 40 (:pei\r i.retium fuerit Evanf/elist.T iwslri procemium cum initio Prohgi Fl. Josephi couferre nam auctoritm i,ucae e(r coltatione ut/riusque documenii^ Josephus ll) Quoninm nostri eluccscpl. Sic ordiiur
;
:

.subsifUa exierna, verum eliam probata ex codpvis monumentis accuratio exquisitissima in omnibus, fpi<T narrat. Avcloritatcw scri/ytori ccrte

adveritatem
'"'^"''S""

"*

conciliantnoliti3ecircachronologi/im,gcogra])hiam,
et

arch.Tologiamf quse undequaque conveniunt cum hisloriisetdocnmcn lis certocognmciiis, fpia^cxaliis


in Eranfjctio

mus. Id quidcm firgumeuti genus


fa^ile evoivit/ur,

nfm

bollnm, quoil

cum Knmimis gesserf Judaji, idque maximum omnium, non modo quai a-las nostra accepividit, sed et omninm fero qua audilione mus, cum aul civilatcs, aut gentcs cum gentibus
connixerinl,

quoniam

res gcsim in

Judsa, re-

giojuprofanisscri/noribusvixnola,pa.mm.referuntur
:

sed amplus se fi/)ent

campus

in Aciis A/^oslo-

quidam,
fuliles

qui

rebus

non intererant,
{iissidentcs ex

scd

narrationes

interque se

qunniam Asiam Minorem

regionum, lorum. liic siquidem habetur varietas Grxciam, ex Grxcia in ex Pals-slina in


lialiam continuo traducilur naretiam persoihT, profanis quoque ralio ; occurrunt sed historicisnotissima'. Si Uaque Lucas non facta ethinc relulissei, quampronumeratcespitare, fuHa indcnunc inchrfmologiam,iunc ingcogra/diiam aut archsologidmoffentlere. Sed nihiUifjrum timendum Sancio nosiro, ubique sihi conslal, aliorumei

rumoribus colligunt, et sophistarum more scribendiim susci(nunt alii voro qui prjesentes adeJuranl, aul sludio assentandi Uomanis, aul odio
;

dEeorum, rerum verilatem cmentiuntur, scriptisque parlim accusationes, partim laudalioncs illorutn hdes. rcpcriunlur. nusquain vero exacta historise mcditerraneis barbaris Idcirco ego proposui, qua?

est in

fpic srri/^la

utUissinas suppelias suse fidei confir-

jam antc miscram


grjRCC versa in

palria lingua conscripta,

nunc

manflxaffvrun.t. Mlatisqwlnisdamexempiisasser-

^rratiam

illorum, qui sub

Romano

degunt
B Matthia;

iniperio,
filius,

narrarc, ego .losepiius genere, ex Hierosolymis, llcbrKUS

eadem

tionem noslram illustremus. e et fla- nt monstratur 43 Obitum Hcrodis refenmi bucas 7iosier i rfferetiflo perpenvius Jose/dnis: uiriusque narrationem ^^.^^^^ ^^,.,,,

saccrdos, qui et ipse

cum Romanis

initio

prsliis

damus.

/lc/. xii,

19/'/cc/fa6''""^v;Descendensque

adadimicavi. et rclius deinde gesiis, necessitale legerit, quoinlciTui. (Jut hiec ainid Josephum clus, talem facile in animum sihi inducet,

(llcroflcs) a

Judiea in CiPsarcam

inodo non

Erat autem iratus Tyriis super vcncrunt ad eum, cl persuaso Blasto, qui crat

commoratus est. etSidoniis. At illi unanimes


ibi

qvsecumf/ue narravirum ad amusslm eTamimissc fabulosa an hvilorica Jjautur, ut disiuccret mim normam judicemus referrent. Quod si ad tatem profanum, ac plenam fidem Jose/hum, historicum. tandem ratio esse ejus dictis adhibeamus, qusB

cubiculum
dic,

regis,

postulabant

paccra.
illo:

eo

alerenlur regioncs eorum ab

statulo

quod autcm

Herodcs vcslitus vcstc


concionahatur
Dei
art

rci.Ma,

sedit pro Iribu-

nali et

potest,utauctoriUilcmEvf(ngelistsabrogemus,nisi

mabat: autom

voces,

el

cos Populus autem acclanon hominis. Confeslim

percussit

eum Angclus
:

quin scri/ttorcst canonicus*


utpote qui om-

nihus subsidiis
instrtictus fuerit

Hactmus dicta sujficere credimu: ad mo^i/il adveru stranduw S. luca^ vfilunlafcm non defuisse
taiemindagamUimctex/^onendam.nclUiuumest.ut subsidiis (uisse ostendamus scriiorem nostrmx iis mstructum,quibusrcracissimamhisloriamexarare
potcrfit.

non dcdissct honorem Deo et referi semibus cxspiravit. Idcm faclum Jose/^hus Antiqmt. Jud. lib. xix, cap. vin. quenii tenorCi quo Tevtius jam eflluxerat annus, ex

Domini, eo quod consumptus a ver-

num.

2 (4):

totius.ludffiie

sortiius Aavu quatcnus medicus, liberalem eratediicationem:jamiuncsummaartisi'crnmre-

rogno potiebalur, cum in urbcm Ca;vocabatur. ingrcssus est, qua^ antea Stralonis saroam honorem Caisaris spoctacula in auleni Iljic salute hos fcstos cdebat, Ciim inlclligcrct pro illius
dies
institutos
luisso.

quirebatur ah iis, t}uicor, oribus iegwncs singulx ^lh Oantur suos haljcbant medicos ut innotesct ex nvi et suos hfrbebfrntprf>fes.sore; Hetvctia {% Ad hberaLcriptiwie Aventicen i in tcmistiusmodieducationemficcefluntfrequentespe

curamhs

i^-.r^ce-

Ad quam

fcstivitatem fre-

ref/rinaliones.

qu^

nais' sunl

ad hominis ingemum
quibus scn/4oi'

acuendum, et accuratmime

quidem ad ca

loca, in

qufnn bivestigare /otcrai histonam,

inter suos ac quens numcrns corum, qui honore ox tola provincia, .-7ro/;, dignitatc pollebant, si^cctaculurum die, conftuxerat. Sccundo autein admirah.h opere ar?-^."nto veslc indutus, tola cx prlnio dduculo. Ibi contcxta. processit iii thealrum ictibus radiorum argentum, primis solarium modum resplcndesccbat mirum in

illustratum,

com/wnrrcvolebat:integrosciliCtbienmomPal3eAct. xxiv, 27 opportumsstina cum Poulo deienius ut coram audn-et Siwam occasionem nactus csi,
testes ocukitos,

molucndum quiddam atquc horrendum


dciigentibus
cibus.
incutiens.

ocuios in id

Moxque

adulalorcs

^o-

ne

ipsi

quidem bono

fuluris, alu

ahunde

reluiiones conferret, coramChrisUis egerai. Idem que inspiceret hca, in quibus Domini.; Mariam, probab,-

eorum

acclamare,

Dcum

appellantes, dicentesquc

!>ro-

rpitiusnibiscsto^etlicethactcnustevelutihom^
..

auoqnescripior Mfilrem su/rra num. 3\,fdlocutus, myiiter, ui ostendimus ex ejus ore et infantlr Christi steri^ nativiiatis,
exciperc poluit
:

n,m

reveriti

sumns,

iu

i^oslerum vero sc
a lu
in

eum
tu^al

illos

/mortalisortemaioremhabituros. ncque i.np.am eorum


objurgavit,

Atrexneq^^^

PaUrstinam necdum rehiiueni ei serius E/^hesum adveS Joannes Evangd sta, quam in sua recepenerii,quia Matrem Dfwnni, sivc ipsc Lucas, J/aniu nolebat
sive
rat derelinqucre E/yl,esicommfy>-antem, S.
:

nom rciocit. Post paululnm bubonem funiculn cuulam sull t, supra caput hunc malorum em conspexit: et sta.im n
I

vero ocul.s

um

Viruincm.jam

cL frequLum
imsco/mm
B Marim

/^er

Grarifun

et

PauhsoAstam Mmorcm

.eregriLttonumMhesi<uiu^^^^^^^ Geslorum non aitinet, chronot<u-un

indagarc Virg-nis hic operose

quomam

crnciatus, ctuim a prmaccesseruutautom v.ntris Conversis ilaque ad a.n.cos cipio vehemenlissimi. cogor nunc Ecce.inquit, Deus ego vester oculis, noccssitatc voces mihi imfati
,.

t.e nuntlnm, -r.>ov. rum nuntius fuo.-at.

intellexit,

moxquc

cord.citus

qu. ot an.ca bcmodolcbal

e vila .iiscedc.v,

monstrasse, quod S. Lucas, sufficU scopo nosiro


legitimis testibus proiulisse. quiB refert, ex

. .

nrobc

air.ctas

falsi

p.-otinus

coari-^uonlo

ot
;

qm

immorlalis appellabar
p. 'Jw.

vobis,

jam

rap.or ad

^^S^^S^^!^^-^--

1. 1.

mortem.

292
j.

DE

S.

HTCA EVANGEUSTA.
spectasse,

y.

B.

morlom. Scd fcrcntla cst fati condilio, quandoquidcm sic Uco visiim cst; noque enim male et
sci! in

locum

ut recte notat lioscnm>iller ad huc Actorum, erat in instiiutis Or.rcorum, ut


et,

co splcndorc, queni ho" abjcctc vixinuis, cxisliniaiu. lla^c cuni diccmincs bcatissinunu ret, augcsceiite inlerim vi doloris, lorquebatur.
.

quasres inquam plurimorum notitiam volchantpervcnire, r^v in


celchritatc
lih. ii.

ludorum pmponerent;

Ocyus igitur in palatium delalus efat, runiorque continuo pcr urbciu sparsu.s est, rcgeiu iti co lere plcbs omnis esse, ut vitam relinquat. Statim aulcm

rap. 80 rcperimus, diquod thcatrum ingressus, ubi illis m(/c; Antiocbcnsium


in Tacitn Hist.

consullare mosest.

AV

his o.rnibus iiquet,

quam

cum uxoribusct libcris, stratis ciliciis morc sedcns, Ocum pro salutc rcgis obsecrabat,

patrio

accuratc S. Lucas omnes partes hislnri^p .su,t, ciplerwnad rcsgestas Aposlnlnrum ind.iffcrcnte.f,.scclatus
fucrit.

atque

cranl. Uex loca omnia ejulalu et larucnlis plena cum cos bimii vero, in cxciilso solario dccumbcns, quidcm proslralos ex al(o prospicTet, ne ipse

46 Accuralam ejus in scribcnda hiforia snlei^tiam oslcnditaltcrum esemplum, quo confinnatur

ft

er arcuratu
GrogTaet

itoUtiix

temperabat
quiiiquc
Iinivit.

lacryniis.

Tandcni

conlinuis

per

dies

ventris

doloribus

conlVctus, vitam

nihiHpsi defuisse cognitionis ad rcm suam bcne trackmdam.Certc nihil facilius eratviro, utadversarii .upponunt, rebu: a se narratis non co;vvn,

phto!
logioi

archm-

quam

cespitare in provinciali imperii divisime,

fx

summa

con-

scntione

Animidvertamus prinium mire voncnrdme Lucam nostrum et Jo.ephum in designanda in44


dolc lierodis. Eral, tcste Josepho Antiq, lib. xix, homines benignus cap. 7 { 1), in sune JudaicT gcntis
ii

pr<rfeclorumqne appcllatione : aqui tamcn et hic suinmam suain fulcm prohat S. Lucas. Eratit iunc

Romani
7XUS

orhis provinciie divisae in scnatnrias,


et in

qua-

tenus senaiui populoquc,

imperatorias, quatc-

promptus ad juvandos
Il.rr

pi;e

cujlcris

in

adversi-

talibus.... institutorum ac

rituum patrise servator

aulem apprime convcniunt cum i.isqu/pluoishuhetAct.xn, et seq quod lieroreligiosissimus.


1
.

Cspsari altribuehantur : hisce quidem> prtTpcichantur magistratus, procuratoris, legati aut jn-opr.rtoris nomen sortiti, dum pnefecti provincia-

rum senatoriarum
Videamus
quasi
ergo,

proconsules appellarentur
S.

(3).

desj occiso Jacoljo, fratre Joannis, vidensquia pla-

an

Lucas

e/

iii

hisce historiie E

cerct Judaeis, apposuit ut apprehendcret ct Petrum.


lieligionis
.scilicet

argutiis

i-ecte

seinper proccsscrit.

Duo in

zelo

et

in

Jud;eos propcnsus,

consiliuminiitpersequendiChristianos.lnrcfercndo Ilerodis obitu^ e.rhihet S. Lucas circumstanliani, a


Josephn, ut minutiorcm, omissain, scilicet Tyrios
te.gationem misisse

Actibus Apostolorum nobis occurriint proconsules. Primus est Gallio, procinsul, avOu7rTo;, Achajx
sive Gr;eci3B Aci. xvni, 12
Tacit.
:

ast

Achaja suh

Tiherio,

AnnoL

lih.

i,

cap.

76, Csesari attributa

ad dcprecandumregisiram;quo

)nonstratur scriptor noster de omiiibus narrationis suivadjunctisoptime informatus. Ne omisit quidem arte aulica usos Tgrios, nempc opera praefccti cuhiculi, cujus et

erat: feliciler vcrn ex Sueionio, Claud. cnp. xxv, hahemusClaudium Ciesarem Provincias .\chajam et

nomen

cognoscil, Bl^isli, u(
:

viam

sihi

ad curam suam traiislulcrat, senalui reddidisse (4), atquc adeo proconsulcs istis p locinciis impositos fuissc. A ller procon-

Macedoniam,

(juas Tiberius

ad principem sternerent nurnconjurati Parlhenium cuhiculo Cxsarispi a^posituin adhihcnt, tanujuam inlime domino suo famUiarem, ut Domitianum allicimt ad paratas insidias. Sueton. Dnmil. 17 Neque id quidem sua auctoritate caiet, Tyr!orum magni intcrfuissc, ut iierodem sibiomniope co7iciUarent; nani portus Cwsarac recensconstructus, ulhabct .loseph us A ntiq. lih. XV, cap. IX, num. 6 (2), unicas crat qui in

similitcr ac in Domitia-

sul in Actisxm, 7 iaxuiatur Serg'us Paulus. Cypro


pr;vfectus, cui, utpote provincix imperaiorix, pra--

prxessc dehuissct; ast quamvis Augusio primum tribula (5), post tamen, quia nibil armis iniligerct, populo rcddita, atqui-. ita proconsules eliam in
tor

islam provinciam milti cceperunt

(6), quamscnte^ietiam adminiculat mtmisma cum imagine tiarn Claudii imp. in cujus facic postica stat 7ncdia

vo.r

KVnPlON cum

inscriptione orbiculari EIll

Mgyptum

navigantibus tulani prxheret stationem,

KOMIMUV nPOKAOV ANOVnATOV.


suamprwslai nummus. Prudenii,
inscriplus, qui habet:
cq>iiti

Tandem

quaocciusay

mugnum Tyriorum commercio

impen-

dcbut dctrimcntum. cim


Fl. Jotephii

Publius, princeps Aci. xxvni, 7 c.rhihctur nohis cui VUulo auctorilatem 7ro6,7o; ta; vriTOJ, insuliE,

45 Asl vidcntur tamen Lucae inter et Josephi nanalionemdiscrepantis', quascomponere oportet. Imprimis enim Sanctus 7ioster huhoni Angelum

Romnno,

7^ UPaji)! MEAITAIQN (7). F

possemus, sed sufIstiusmodi exempla muUiplicare


ficicnlia

Domini suijstituit: et quidem Lucas nullatenus dicit Domini ministrum visibili specie in scenum prodiisse.Cwterum sive buho Josephi, mintius inalij rei interfuerit nec ne, nonnutgni rcfert, imo laudandus Lucas nostcr quod avem augureni a sua narrationc exsularc jus.-iCrit, quod nemo indulyentius
accipcredchet,

dedimus ad ostendendum,quantadtligenet
vihihmiivtf

tia, ix/>ie,

47 StunissiiifOhjtEva7igclista nosier rerum ^' sccundariis prw se ferat ctt tu^-ii. graves, Siraussio judice, ejus cum. cog7iiti.onem, iamcn auctontas continet errores, ut omnis'
1

composuerit. Lucas noster lihrnssuos etiam in rebus mintmis AstUceitantam

EvangeVmm
itli

quam ilU,

qui

nmncm

intercess

onem

quatenus

rccte

cceiestemsupcrstitionii

damnant.

Attcra discrepan-

videaiur Quod

pr.T.'iertm

informatoet coxvo, ahroganda Straussiusetduobusmo-

tia in genere morbi consistit, quatenus Joscphus

causam morlis, dohres


cj-cludunt,

vcntris, t^c zotXta;


;

aV/v)fx,

Lucas vero vcrmcs assignat

ast h3ec nullalenus se

sic

Priuscst uhi agimcntis chronoloyicis demonsirat. Chrisii; quam Lucas ii, 1 tur de tcmpore Naiivitatis in diebus ilbs desai-ibit:Vixzi^\n\ est aulem
cxiit

quum
:

ipsidolores ventris vermibus exci-

taii potuerunt

nerjue

omitlcnduin, Lucam, q\ia

7nedicum,rncliusJoscp}iogcnu.\morhicognosccredcbtiisse. Estdemum tertia, 7ieque gravinr, discrcpanr


tia,

dcscriberetur edictum a Cssarc Augusto, ut prima facta cst a univcrsus orbis. lliec descriptio wipa^, etc, 'Ev^vero h rccu prffiside Syriffi Gyrino 'A.v--o. Ka.V,o, .,a
i.U...,,

&e^

Sovfxa

quatenus lAicas lcmpus morbi. admissionem legatorum Tgri<n'um, Joscphus vero spcclacuium

a.ovp,c.et

.av

t^v

o.xo.,.^...

A.t.

a.oy^aj.

Kv,o.vco.. .. T. l. W>,cv'^.-Tcv^tvs0ovTo;TiJ5 I.pca;

Scd nulla hicpugna est: videtur enim Herodis oratio ad pacis cum Tyriis composiiionem
assignavit.
(\) Oper.. t. II. p. !.!. K.1U. Havcrcamp. C) Oper.. t. I. P.-^ l-dil. (3) nioii. Cass. Hisi. Hotn . lih. i.ii. .an. xni, t. I, p. (4/ cfr Diou. Cass. ibid., liii. lx, cap. xxiv, i. u, Haiiihurti iTM.

sequuniur, hoc tea\u eX,qu. errores, qui monstrantS. Straussiuscapitalcs

accumulaU. vu^
Lucffi

m.

p. W,\

" '>> capJ^.t. l.P '''^^l:Vi"Ess'Ti' '.'-


p- 1*-

j^)

sur

[acvdm.

dlM-Uisl/Evang.;

narrationcin

::

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


j^

293
j.

narmtionem

)i,yllam

mereri

fidott.

Etenim prima
tam-

perJudsam. Etrequidcm vcra

jmn

froiile essc offrrt descriplio universiorbis,

mum

in Jud<ra potissidc.sxcituram nliuicnU)} uni inoriam insinuat

v.

n.

f/wim suh Augnsto fnrta, cnjustanien nulluma/ ud anti/juos vestigium reperitur. Dwitur quidem lurc

ver.sus scquciis, ctciiini Discipuli, prtmt quis


bat, pro[iosucrnnl

habe-

singnli

in

niinisterium mitlcre

mr

universiis

orbis,

Traua
e.sse
:

otxoviAev,

nd snlam
qualls'

habitantibus in Judaea fratribus; unde intelligere

hiAhTam resiriiKjrnda

sed neqnp

hser.

cwnque

expllcatio difficultatem

lolUt,

'!Uoniam

datar, Antiochiam, uhi drgrhanlhi discipuii, non tanla annons charitntr ve.ratain fuis.sr. siquidem
et e.rternis

Chrlstus, vive.nte Herode natus est, adeoquc

Jndxa,
prae-

adjutricem

manum

porrigrre poturrit.
'9"'"'"'
*''^"'"'

necduiu Ro->anis suhaota,


suljirc

Ronxmam

mn polerat

dcscriptionem,

aTrQypv.fh, rt

maTinjrsuh

K'jpr,vio'j, qui side Syri?n Cyrino ^s^oveuovTo; ttk 2u/3i; post Christum dccem tandeni aut duodecim a/nnis

50 Quoad vero xpectat dcscriptionem. qmtrnus faclam a prit-side Syriie, Cyrino, et id suis non carcf difficidtalihus. Etrnnn quo temporc natus refertur Christus, non Cyrinus^ seu P. Sulpitius Quirinvs, srd C.Scirtiu-^iSalurnimisSgri^cuit: j.otestate
prircrat
:

natuhi
bus

isti

provinciiv jir.rfe.-tus fuit

scd etsi

omni-

nodis cj-pcdircinur, rcinanct ct alia di/fi quomodo nenipe Romana descripcultas solvendaj a luj inore judaic-o facta /W*ri(. asccnilento Joseph

istis

quocirca hic lapsuin S. Lucani,

c/f

saltem

mendoseCyrinipro Suturnini noniine

in

Evangelii

Galiiffia(ie

civltaleNazarclh. in

.Itidaiani

incivitatcm
essel de
-.

David, quae vocatur Bothlohein, eo qnod

tcxtum, errore librariorum vetustissi)no,utj.otcubiqueuniformi, irrepsisse multi existiinant. Ultro for teniur Scnlium Saturninum functrm/>oris,quando
Chrislus natus cst,provinciie prxfuissc ncmpejuata supputationem Sanctementiiab anno Urbis condHae

domo

et familia

David

quoniodo tandrm c

Jo-

seph Sfariaqwiqneascenderit, quandoquidem., etuim morcJudaico, fccminxinistiusmodi descriptionihus


iion recenscrentur.
qui tum ex
qiimftione vrw-

744

r/f/

7'i8,

Christo

anno 747 mtscoite

i2).

Ce)-te

iudwiali

Qui48 llactcnus rationcs Straussii ea^osuimu.>{. (iuantumvisspcciosis,oppnncrc nobis licct qux5|(,y^ Eteslionem, quam vulgo prscjudicialem vocainus.

nim siapud

soriptorcm jyrofamim invenisse 7ws

etiam Tcrtullianus, dequoinfra ; lura.dcscriptio. nem Sentio Saturnino adscribit. Verum licct ita se reshabeat, non est tamen, quod falsi S. Lucamo/'giunnus.quum variis modis objcctam difficuUatcm E solvcre valeamus. Atque impriniis trxtus gr,rcus

putarrmustant.uinerroruinaccrvum,inqmrcreunis nolitias profccto,an quas Jiahcmus circa auctorcm supponi possint, adeoque sint, uterrorcs facllc
tales

commodc
est,
irpwTTi

verti potest hoc

modo

liiecdcscriptio facta
;

priusquam praeses Syris


(3)

esset Cyrinus

tta

ut

hicjn-OTrpoTspa, superlativus

pro cnmparativo,
:

nihil mirisit fani fcedasphalmataineodemoccurreQuod si e contrario, facta diligenti investigatiore.

exemplo )ninime novo


vEyo-JTo,-....

poiuitur

adcoquc

riyiita-

Ku/s>7vioy,

genitivus comparatico gradu,

nc,scrlptore.m in retiquis narratis appriine


fuisse

qnarum

rerum, quas rcfcrt, invencrimus; concludemuscriticum,tatem&roruinacervuminvenientem, injudicio suo falsum fuisse : quo casu interprclaad obtion bus aut etiam conjectnris indulgercmus si autem ncquc jectas difjicuttates rcmovendas dicerenius tamen Lucam tali via lis coinponi possct
:

grxcoru)n h.ore, reqilur. hno i<ili forma construi notaschronoloqicas nuinstrnt nohis Ixwulcnter versio Lxx, ubi Jcremis xxix, 2 Gr. xxxvi, 2 legitur :
Yffre^ov
E?>l9ovT05

'Uxp^iov

^o"

j3afft>ew;

qU3P

vcrba

vulgata rcddit : Postquam egressus cst Jechonias r.<;sct rex. Quocirca liltcraUs versio lcxtus noslri praesidc Syriffi Cyrino, qui HffiC descriptio prior est

noerrarc nonpoluissecirca factumsihiundrquaiuc descriptio seu profcssio, twn, quale erat kiToypxfv,

alteram post descriptionem


51

fecit.

Si rcro

quihusdam minus placet

istiiiswodi

"'"'""'

cujus mcntionem facil


lileo.

Quxquuni

37 agens dc Juda Gaita sint, viso prceniio Evangelii,


.ict. v,

inlerprctalio,adrsl cl altcra.Exstat scilicet nairmor Tiburtinuni, a Sanciementto editu)n, ercctum post

considcratis etiamexemplissupraaUatis,

qu^

ostcn

duntsummamscrii)toriss')lertiam,juxtasanxoriiitale^n esse Lucam ccs regulas,pronuntiare dcbemus,

Augusti obitumin honorem cujusdain viriprimarii, quiSyriam ac Pha^niciam iterum rexi^se fertur (4)

nostrumutauctoritatcmeidemmnabrogcinusetiam
tum,quumdifficiliaqa^dani,imocxplicatuimpossituncquldcmaligua nobis bilia, no'jisoggeruntur:ac

monstrat autem Sanclanentius hu)\c virum alium noncsse, quam Cyrinum scu Quiri)ium, adeoque

hunc b!s prsefecturam. Syrix administrasse ; prius quidcm cum pntestafc e.rtrao)-dinaria ad dcscriptio-

C documen tn qu^e reni illustrant, decsse intrepide proanyustiascompulsi nuntiarcmus. Verumad tantas
.

non

o}-dinariopr.vside SentioSaturni)W,citatur

nonsumus.
um.xinterprcmione

simui bonorumproscriptionem,adeoqa3spoliatu)nemcomptcctcbalur.

Ar primi^H nobis occurrit vox inoyp^r^, sumitur procensuscu dcscriptio, qux duplicisensu solum, tum fandorum descriptione tum faiuloru etiam quandoqac et capitum, apud Grxcos
49
/

faciendam,quaoccasionc n Luca nosfro,omisso ; iterum auteinSgrhr priEpositus fuit Quirinuscumpotestatc ordinaria dcccm circilcrannis postprioron pr.rfc-

aura)n

(5).

Qui i.stiusmodi infcrpretationem aut

conjcctura)n admiscrit, fatebitur accurati^simum


esse scriptorcm

Lucam nostrwn,

et nihil oKptUia^,

Quo porro srm-u hic loci vnx accipicnda Subtt dcin niix v o^outi^ij, sit, indagabimus infra. advcrsaru de orbis, quod interpretantur universus Grxci tum Hotam orbe Romano verum quoniam universum mani nujioucmsuam singularcm orbem quid prohibeal Lucam appctiabant, noa vidclur drsignandam: maeodem vocahulo uti ad Jad.cam non orhem, sed terra^n interpreteximc si otxou^isu universam terram mur, quo casu .^ignificarc possct
;

minuquain p.nmisit, fmiisissc, ulpofcqui res,etiam fuerit, tissimas ctah iiislitutnsuoalicnns,srxutatus proindequeexhujusmodiinvestigationihusnontanminuetur, scdconfirmahitur Evangeltsts
tiun

non

auctoritas.

rxprdiamus, nou ita d.ffinduuem 52 Ve)'umuthisccnos tricis debonus, ut dmne- f""'""""profunis sr)-ipto)'ibus i)isistcxe Comim enim, Chnsto sfica repudiemus testimonia.
nascente,pcractum,tamquam)'cmnot'>riam,profe)'t prima, qu;eolim sccu7ula Jusfinus Ma)'tyr in sua qu^ hiec habet (6) Vicus quiApobgia,
diccbatu)',
:

Judie^e

eadem atqueeosensu a multis intelhgitur


XI,

5X>,v t^ oi28 quando dicitur fames if supcrventura, tcrrarum vai->,v. in universo orbe Joscphus Antiquit. lib.JLH, de qua agcre vidctur FL

dam

est

Bethlchem

vox Act.

nalu^estChristus

regione Judjeorura.... ubi Jesus, quemadmodum et ex dein

primo scriplionibus factis sub Cyrcnio,

vestro in

cap. V,

num.
.

(l),

restringitqtie xri
^?\

rir,

lov8.v,

apertius profHctur Judzea procuratore. Idemque


Ibid.. p. p 19d -C4) Sanclera.p. 4U.-(5)

el

seq-CG)

Oper.. p.

58.

nat.

Sinclem De

Vulg.ir. ifineemeiiJat..

ttlil.Sylburgim

Tertallianus,

294
i. T.

DE
(uir. Marcion. cap.
vil ll)

S.

LUCA EVANGELISTA.
monstrandum
non
fvissc.
iter Maria:^

Tortulliamis.fideiUeradarchwaimi^eriiprovocans^
B.

Matris Doniini, invtile

[)

lib. IV

vhi (Hcit af)e7\s


:

ile

veritate carnis,

adeaquc
ijinotiis,

natiritati.s Christi

Quo-

modo

in

synagopani

iiotuit

repenlinus,
Iribu,

tam

admilli fC/)r;5(H5A tam {ii.jiis nonio adhnc cprtus

54 N('(ivc hic tamen di/fwvltatuni pnis, (pium Jwuficatw gravior adhvc supei'sit ; qvomodonempe, Herode in Jud.ra rrgiiante, censum scv descri/dioneni / r,rci-

de popnlo, dc donio, de ccnsu dcnique de Augusti, quem testem fidelissimiim dominicam Na^v^/. xix(?): tivitatis Roniana aiTliivacusludinnl? ^r Sed et ccnsus conslat aclos sul) Auguslo nunc in

pcre fotuerit Auijvsfus, im/^erattyr Pomanns. Id argvmenti (jenus valerct, si agcretvr de vei-i nominis
rcgihvs,

nvUi mortalixtm

obnowiis,

quorvm proin

in

rcfjno neuio iinperivni aliquod exercere posset. Ve-

Judteam per Sentium Salurninum, apud quos genus iil) de cjus (Christi) intiuircre poluissent. Tandem

rv>r talisnon eivt fhriidiani sceplri comlitin. Jam ante Augustum Jvdaa tribvtum pendcbotUoman s,
vt clare affmnat Appianus de belUscivilibus
lib.

Carne Christi cap. u

Cii

Odit moras, qui subilo

v,

Chrislum de coelis deferebat. Aufer hinc, inquit. molestos scmper Cffsaris ccnsus, et diversoria angusla, etsordidos pannos ctdura praisidia. /i> hiscc vianifestvm sitaritiquis,f/ttibus anlirjiia docucerte

cap. \\\[1)

dein Ilirodes, qvi partes A^itonii.mni-

tvs fuerat, et />ost

Actiacam victoriam
odiit,

sihi

timehat^

Avgvstvm Uhodum
&c/ lius

solertiqveorationedemul-

ccns,regivt, diademarvrsvsobtinvit, it^tvt, ait Jo-

menta

/resto erant, j^ersuasum fuisse, tempore Sa-

Aniiq.

lib.

xv, eup. vi,

nvni.l

(8

ex inspe-

Chri^Hccnsuw aliquem actum fuisse, imo descriptoreii. noriiinot Sentium Saiuriiinurn Tertvltivitatis

rato videret

quia m-dinaria poiestate tunc Si/ri^r sivc (,via sub Qvirinocensum in Jud^a prsesidebaty agebat : id certe constat Tcrtullinnvm, dum Salurlianus, sive

integro sibi ma^MS lam donalione Cspsaris qiiam Romaiiorum senahis consulUi. riap' Dm^ai opwv aurw nahv i^ ijTvpyrfii pEfiatOTtfav tw PaffUEtav Sodst Kuiaapog xot SoyfAaTt Pwfxatwv. /i> his manifcstum fit llecoiifiiuialum
,
,

regnum rursus ab

ninunt ilescriptorent de.signat, non tatn ex S. Luca,

rodcm

onitiiiio

t a-.^firi ohlifjatum fuisse ,tuin / /vpter

qvam
pIcfiiMimf

e,r aliis

docvDientis

svom

notitiatn havsisse,

53
bus,

Ilis

lamen

gravioribiis discvssis difjicnltati-

Priinitvm Homa^iis pendendvmjvm propter confirmo tam autredintegratam regiam dignitatem. Quo- E
circa

Nain Lucae nostro ohjictt Straussivs, quasi prwter Juda^am nihil in totoo7'be viderit, proindeqve hanc descriptionem primain dixcrit, qvamvls javi ssepe ce^isvs a/ nd Homanos ante ista tempora acta fuissent. Hic vero fatendum est Stravssivm abvti rer/vHs critices san,T. Qvid enim si diceretur : anno 18^6, wense Jvlio, /mrcorestant
et alise.

descriptionem inJud3ray

nemojure duhitarepotest, Ca'S(irciiipr<Tccpisse tum maxime, qvandoiniquiore in Ilerodem animo, minas in illum /nopter bcllvm Arahicum intcntahat .Klenini Jose/ihitsrefert iratum Augusivmde Ilcrodediaisse.Antii/. lib. xvi,
cap. IX,

nvm.
aur&i

(9),

se euni aliquando in aniicis

habuisse,
ycwaevo;

nunc pro servo


yt7w,
vuv

babiliirum;
y^riistTai.

ort

7ra>at

nisati fuere

e/

iscopipro totoorbe : hj-cpraeco^nizatio

umjxow

fandcm
Ti-

prima facta estaUomano Pontifve Pto IX:nvmquid


ea-

dcscriplionis,svb Avgu.sto act.r, docvtnenivm hahe-

istivsmodi di<:endi formvli^ dcdvcire lireret ante

musin
'

Tacito

Annal

lib. i,

cap. ix

(10),

quando

huncannumnuUam

pr^conizaiionem esse factam

herius, inipcriiim adicns profcrri liheihim recitari-

Asl ait Straussius,side criptiofvit.certe moi-e Ro}nano, nef/vaquam Judaico, focta fuerit. Cei'te hio

que

jussit.

civium sociorumque
ac largiliones

Opes pubbcte conlincbantur; qnaiiluni in armis quot classes, regna,


;

retorquere liceret toties ab

ipso oggestain re.sponsioesto


:

provinciiP, liibula, aut vccli^alia, el


:

iieccssilales

nem, unde nempe hoc didicerit.Sed

ohjecta

quae cuncla sua

dtfficvltasali(/vidvaleret,siagcretAjrdedescriptione,

M\^u$\y\s. Liquet igiivr

manu Augustvm non solvmprodescripserat

factain provincia aliqua Homana,qv,T, ut docent nos reiantiquarix /icriti {41, non solurn po/ntlo Romanovectigaliscrat,sed/'ropriisctiam legihus s/ojure liomano //rovinciali utebatur. Taiis cei'te non erat, nasccntc Chrislo, Jvds-a" conditio, qu3c adhuc s^ib Uerode consistens, patrios leges sequebaliata,
tur, lur,

vincias im/ cr.i,sed et socios et regna descripta ha-

Huii igilur ctposlrcma hseo ipsadifficultatum scrutationc elucescit accusatio,et


buissc accuratissime.

diligentiam, ayipSduv, Lucse nostri in scnbendo.

aaeoque, nuuacnie ce/isu aui aescrt/tiumc, ncadeoque, incidenle cc/isu aut descrtptinne, setribusetfarniiias antif/vas disperiiebatur.
infert Straussius, etaJuda^orum
s/

cundum
Verum

rerum, prtri mdo San- ^^^ (jvas describit, ignorum tjaHucit Stravssivs uh<.m m^ ctum nostrum. ScrihU vidclicetS. Lucas i Evan- _. Ani.o quintodccmio impeni Tiberii gedio svo iii,
55 Est etaUcr
tcj-tus,

in

quo lapsnm

et

rebat,at Maria

onut /wofiteretur;
in

moreabhwsufficiehat enim
(5)

Cffisaris,

procurante Pontio

l*ilalo
,

Judsam
Pbiiippo

te-

trarcha

aulem

Oalila^ic

Herode

aulem

Josc/ihum
idcirco et

descrihi.

Interpretcs aliqui

dicunt,

Mariam ahUsse

Bethlehem, qviaunica
c.

Tracbonilidis regiofralie ejus lelrarcba iluriea et sub principibus nis, et Lysania Abilina? telrarcha,

hcreseratsusefamill.T Cfr

Nvm.

xww.f/varnvis

sacerdotum Anna
SezdtTw
T>i5

el Caipha, ctc.

'Ev stu oj ;rr^7exatrjvefiOVEiiovTOS


TflC

autcm certo argumrnto id ostendi nequeat, sufficit tamen ad reiundendam op/iosUionem,quoniam textusfalsUatisredargvimmpolest.C.Tterum Homanos
etiam conjuges
psisse constat
cl liberos, in e.rteris gcntibus,dcscri-

>i7efiovta
T^is

rSepiov
'louSwtas
Se
,

Kaiaaf.oi,

novrtou

nt>aTcu

xoi

rerf^apy^o^^vToq

ra>t)aiac 'H^<>Oou,
XoZv-zoi
ffavtou
y.tti

<^i/t7r7rou

toO

aSE^ij-oO

utoO ZEXpapxai

rr.i
Tr,;

'iTvpaiui;
"Aot^vivf,;

Yvi TpaywiriZoi
rtrpapyo\i\rfi%,
iizi

yj-^pa^,

AuAvv

ex tabula marmorea M. PlautioSUvann insci'ii ta, in qua dicUvr (fJ, f/vod plura quam cenlum iniilia ex numero Transdaiuivianorum ad
prffistanda

apytepibn;

Kai&ya

x. T.

)-.

II(jc

lcalu /Hissim utviitur critici

ad monstrandam accuratam S. lucSimscribencUratiovcm.Estv .g .Abilenercfjio/iarvimomenti ,ad LibaLncas 7ium sita, viaque sci iploril.us nota; hic lanien isesrpi'incipiset teni /ms ejvsregim in 7iostcr nomen
irimU:vndeapprimeinf(n--maiusostenclitAirscriptor id fabude rebvs, etiam minvtissimis.Mhiloyninvs SPravssius : quta AnKmnts, tnshcjanie lam repvtat
Clco^.atra,amio'^'i ante auistum Lym^^^^^^ uo.xy, lcnes dominwn occidcrat,Joseph.Antiquii.
,

Iributa

cum

conjuiiibus

ac

liberis

cl

principibus aut rcgibus suis transduxit, scu transcriiisit.

llemum
ca/nt
:

Erat Ma'sia provincia Cisdanubiana ad montenx, ({ua- hod^e Sc7'via)n etBulgariam

ad pr^standa

utaxitem Silvanus Transdanuhianos /lopulos tribula traduceret^ censum agere de-

huU. in f}uo,ntpatct,nonsolumviri.scdetco\\mes ac liberi dcscripti fuce. IIa'c abundc su/liciutUad

l5)
'

llosenmuU. Sd.ol.

iu N.

T.ad

b.

I., i.

U. p.

/48.

^ti)

Sauciuni.

Oper..

L.

II. p.

W2. Sueton. AuBU.i-.cup.

xx\mu
CUJ'i^*

DIK DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


A

295
in
:

caj). IV,

n.

(1), Ciijus

fossessiones conduclorh, ut
.

i(l(iue

ipst;

primum

Dahnatia,
ut

Oailia,

Italia,

j.

t.

u.

vuletur, titulo, cap. X, nutn


1

dein adudnislravU Zenodorns.ihid. rnoi-tuo, aUquicontend/unt (2), quo


llcrodi fui.ssc

Macedonia praslilit
quit,
esl,

de normullis
:

coniitibus
,

suis Paulus in epistolis leslalur


iii

Crescens

in-

eam regioncm

donatim

sed inter re-

Oallia.

Non cnim

in

Galatia
;

le^TmUim
in Oallia.

giones, ista occasionc donatu.s^quas idcin Josephus recensety non occurrit Abila^ ibid. num. 3 (3), adeo-

ut

quiljusdam iinmoritu planuil

si.nI

que aut S\jrix adjuncta fuerit. aut eamdcm silji rescrmrit Cxsar. Videmus quidem post odum sub Caligula Ayrippam labisto imjperatore rcqem constitulumfKissr tetrarchhT^qux Philippi fuerat. ad-

Antiquiora hoc documento circa S. LucaR pr,Tdicationem non occurrunt nobis. Quond in primi.\ Dal-

matica

taindirit Daniel FerhitiL-i Mo.s7fr

prxdicationemattinet.eaindem confirma|6|, eximia (piatlam

jecU
xai
T*]*j

'0113111

Lysaiiiae

U^trarcliia,
-^/i^M/.

SwjjvjTaaevo;

utw
Slj

erga hunc sanctissiuiuin Euan^clistam propcnsione ac religione, insita hac propemo-ium innala aiiimis
Dalinatarum,
rint,
(jui,

Auffcwwu

TT/)px*''*>
e.T

lib.

wni,

Cdp.

nwn.

10(4), qUibus ducitur tunc in Cxsaris potestate fuisse iijsanix princi/.atum. Vacasse igilur videtur isla tetrarchia
inlervallo bene lougo.

verbis satis probabiiiter de-

palriain

cum fama el tradilione accepesuam ejus vcsligiis impressam et


e.xcultam fiiisse
,

Euangelicis
ei(iem

praeceptis

nieritam
possunt,

gratiam,

pro

eo

ac

debent

v.l

summa
cXidicarent, direre
Lxjsania, qui ab

vencralione et memori mente persolvunl.

Luc.in,

i.

56 Quocirca ut
critii)i S.

hum nodum

Quin
ditio

et cj:

Dabnata

in Noricuin e.rcurrisse
teste Hansizio\l),

San-

explicahir.

Liicam

nonagerede

illo

ctum nostrumantvifua,

habet tra,

Anlonio occisus fuif, sed de altero quodam., qui ei successit. Hwc quidemconjectura est, cui^si nuUuin documentum historicum suffragatur, nihil etiam
f,abet,quod notis
su/licit,

inquit Laureacensis , cujus monumentum laudatus scriplor, sunt versns, antiipio charactere descripli, in turri oppidi Anasini, vulgo Ens superioris

ut S.

monumcntis coiUradicit,quodcerte Lucam ab omni erroris labe vindice-

AustrijE,

quorum auctor ignoratur


II

quiilem,

uti el aetas,

(jus forsitan Lulhoricolarum lempora,


Ca*saris

mus.hnoconjecturametiamprobabilitasadutinicuNotuni enim est ia familiis, maximeregiis,


lat-

qui teniplum illud lcmpore Maximiliani arripuorunt,


auctoritas,

haud

excedit

lamen

valet

cornm E
Ecclcsiae
:

idern

noim-nad posieros propaqari ,cujusrcilucuien-

ut paUiat

constanlein fuisse de Sanctis


sl'u
:

tumprxbcl cxemplam ipsalierodiana familia.Quid heredem sui igitur si Lqsanias^abAntoni/) occisus, caipiamvidebitw Auqunominis reliquerit.niirum
stum,cujusintererat, livsosa rivali suo Antonio, in Jo-iephi pristinos gradus redinlegrasse? Silentium valeretaliquid, sijiwta morem nostruin, historiam

duobus Euangelistis,

fundatoribus
sic

Laureaconsis traditionem

auiem

liabent

Aspicis exiguam noc magni nominis urbem, Quam tamim aelernus curatamatqne Deus.
H<ec de Laureaco reliqiiaost
:

his

Marcus in oris

Cum
Itali,T

Luca

Clirisli

dogma

professus crat.

suam

ct conciniuisset: in ordinandis enini rcgibus

h^Prsedicationis italica^ nullu mquod sciam


Ecclesins supcrest ve.nigium,

apud
si

"'*

principibussingulisnumerissinqulosdistinguimus, htquodprofecto multumconfertad pcrspicuitaiem labejuspostestoricam, sic nuUonegoUo Lysaniam riorehomoni/modiscerncremus. Verum talimetho-

quamqnam,

germanicis nionumenlis fuiem aliquamadh ibeinxis, quonia n S. Marci in Norico comes trnditur, nnn

doaonprocedebaniantiqui,nomin<iquidemdabant,

sedplerumquc nuUis distincta

notis

sic

Josephus

absurdum essetconjectare et Aquilejensis EcclesicT, cujus Marcus fundator dicitur(S), atiquam sollicitudinemhabuisse. A.'it Maredonicum .seu Achaicum
S.Gregorius A'asiS. Lac'apostolatumconfirmat

jam

gesseruni, sed nisi de variis agit, qui Herodis iwmen revocarit legcrii, in memoriam etiain quis attente qmd ad diversos homongmos spelecta,

sxpe

hominemconferet,exquo ctat, in unum eumdemque

anzenusOrat. xxxiii /. xxv (9), dtou Sit sane quid Paulo Pelri Judsa, quia nempe ipsc Jud.Tus .^chaja, Ancum gentibus comrnune, Lucie cum
.

C tate sacrorum Ubrorumagunt. Ca>ierum hactenus retractasseS. Luc;e hbros, dicta satis indicant nos
quasi luere historicos, sed
reverenti^, quatenus sunt
isto

qux de sunt confusio orietur. Alquc iucc dicenda habuimus, mthentix lil/roram S. Lucap Itbns non quoniam istiusmodi difficultates in obvn^ plura novisse cupit, adeat reperiuntur : qui vero de sinceritate et auctonlibros, qui ex insitutosuo

magna

dreffi

cum

Epiro,

Joanni

cum

Eplieso,

Thom

Persuasum igitur cum Inrlia, Achajam fuisse S. InoB prscipuum eratGregono prxdicationis theatrum. In Vita infra edenda n. 9
Marco cura
Italia.

in Thcbaide dicitur quoque in Mugpto, prwsertim evangeliznsse. imo inferioris Thebaidisponi\ic\ ac

pastor

argumentandcmodo,

suspicari a Spiritu prspositus fwsse. Sed mi.ssionem maiuire ex confusione licctjEggpiif^-f^ui

nihadetractumvolumuscorumauciontatietdcbiix
Bsonvei^rcot.

nominum

et

Mgiipti missionem refeqiutmvis Metaphrastes jEgijptiacam tamen de Thebis loquitur, ut Ba-otiras intelrat ita Thebaidi S. Evangelistam liqere debermus : nam

scilicet et

urbium. Dapliccs enim sunt ThekT, Bwoti^, qu^ Achajx adjacct ; et

IV. S. LuccG prjedicaliones pcr varia loca ol de imagi-

addiccns,regionistamenurbemprimariam,Tficbas, quod rognominat l^Moui, septem portarum unice convenit, dum Thcbx .Egy,

nibus ejus nianu depicUs.


S.

ThebLs Iia:othic s portarum, a/),'W/arenntiacx, TOf.;rvX, centum


tur (10)

Er

istiusmodi confusione

opimonem dc

Lucas tn

rostS
suadct S.

GerBtnn ia.

PaulipasswncinfimHa cnim ralin nobis mortem magistrum Liicara anle Aposloli

jEugpiiaca mis.sioneS. lucx


''"59

pro/lux^sse e.ristimanr

reliquisse.

quomum

constanlcr ah anlirus laul.


,,,sc

solerter ven- HGamayra>.h5A-i*r nuncquwstio,utrinque


baltio. de piwdicatione scdu^t S. Luc<E Epiphanii textu, illum in allalo supra S.

comes

ct indivMuus vocatur) S. Lucas

m,msu^

tilata,

numprxdwandi Evanyclii continuavU.Cajusp,^S. /;'/'^';';''- '^i,caLis tcsti.mo,num rcfcrt f Hmc Lucs eslAlonorum cap. x. 15)
rcs,

Videmus

Gallia, considerate locutum esse de

quoniam

nu^

i.itu.-

p.-a,.dica..di

Euangelii

munus

est ci-ed.tum

Paulinum n secundum hanc sententiam tcrtum dicit. Pctavius in suis Ttm IV, 10 corrigendum

t.

U,p.

b38.

Ammadversionwus

296
\,u,nndverxionibiix
J.

DE

S.

LUCA EVANGELTSTA.
i

ad Imne locum Epiphan

di-

V.

B.

salpinam
Cianique

Lucam in GaMia prcedicassc. nnlliis. qiiod cit (1) ?cio, an Galiiam Cisciain, prodidit. Atque liaud quam in Dalniatiain Graeintelligat. per
:

ratione iMCZS.pingendi nescius ,imaginem aliquam d cT/ri7nerc jotuis.-^et? Quod si Gcntilem illum diri-

contcndciit.

ModcsUnn hanr opinionrm

cpisioht od I/enrifinn prohnvil Pftrus dc Marca in

cvmyalesii(m,Hi.stm^ia^ecclesiastic3editoir.)t',dataj

qvoniamnlifjvoomorte Christi tem-/ ore Christianasacra, Paulo prscdicante, a7n,lccrvs, Mariam nonnisi seaagcnariom cogno.ycere p tuit, (ivam tamcn pictura sva in florc juventutis e.Thihuisset. Scdistiusmodi arqumentorerte

mvs,

exsilit ahadifficulta.s,

qna om.nino atque Ensehian.T llistori/r ;r/rfi.rn, sentcntiam, qui dicmit SS. Lncam ct iuetur eortim
Philippvm GalHas sui^ prsedicationibvs discipulosprimarios fundassc Galct Apostnlorum Mnrra scntentwm liorvm Ecclesias. Scd Pctri dc
aggressn.s est
i!hfstra>se,

qvidem responderi

potest

no?i videri S.

Lucam ge-

ncre Hchra'V7n fvis.se, ut ostendimus .supranvm. 9. Si vero hcntilcm ilium fuisse conccdimvs, ccrte Virginem Dcijmram, noymisi seangcnariam cognovit
:

vcrum

istud

non impedit, quominus


rcj

pictor

Joannes Launojus, tcmerons' opinto-

illani in

flnrnti juventute

r.rsentarc vohtcrit,

itiscripto : Disuisfacilciotronns, in lio Tractatu quo primum in punclio epistolae dc lcmporc, Di.rerat Pctrus GalHis suscepla ost Cliristi fidcs (2). aholito Gallir per Itaham de Marca Auoustum. GalHas ohjrctu A Ipium tcrm.nasse^adeoque

pr,rscrtim Virgin^m ab ilhsa^ii^niviotihvs, (jvi humanam faciem alteraresoieni, immunem ,{juocirca

non itadifflrilccratpictorilincanicntisjamsencscentibus aliqnid juvenile asj)crgcrc


:

ncqve propterea
:

nominc,

hocnomine nequaquam partem Hahx^olim Galliam Launojns Cisalpinanu vcvire : monstrat autcm Avyusti acvum Gallix Cisalpinxnomcn etiam i>ost apud scri.torcs lerscvcrassc (3). Id qvidcm libens
concedam sed difficileinducam inanimvm.GaUis dc no cn, qvoties simplicitcr et absohite ponitur,
:

ahquidj qvondoque hornincs, fpiibus ctvt-s forma imjr^milur.

oi'tentosi earcogitarenecesse est

occtirrunt

quom

tardisscme sene'"'" P"op"*"

6? Alterum criticoru/tn argument%im pctitvr ex S. Autjvsttno Lib. viii de Trimt. rnm. 7 l6), quum.
dicit : Ncque novimus faciem Virginis Maris, cx qiia ille (Christus) a viro intacta, ncqnc in ipso
[lartu

,-

^,,^,(.,

B pnrtealiqua

Itahx sive Gnrcise intellifji posse, qvatvmcumqve monstretur id nomen nlii~s cfiim
sive
(jentihus, e Galliis Transalpinisjyrodeuntihus,

mcinhrorum
Ihaniam,

corrupta, mirabilitcr natus est Nec quibus E linoamcnlis rnerit Lazarus, ncc Be-

com-

mvne

fortiushicstrin(jitvr,

cnti tanto id qcnus arqu quod S. Ejdjihanius hoccodcm praidicasse. loco dicat S. Lucam etiam in Jtalia CsEterum circa origtnes Christianilatis in Galliarum

olim fuisse. Aiquc

removcri

jussil,

nec sepulcruin lapidcmque illum, qucm cum cum rcsuscilaret, vidi^mus;

ipse resurrexit,
:

nec monunicnUim novum. cxcisum in pctra, unde nec monlcm Olivcli, undc asccnneque omnino scimus, quicumque dit in coelum
ista

in Coniincntario rcfjioney sali-. copiosc e(jin.ussupra benede S. Florcntio, qvern consulere potcst tector volus.

non vidimus, an

ita sint, ut ea

cogilanuis

Bwndem
rem

piHo-

fuitse.

Svnc adojserosiorem digredimvrquxstionem, dcarte ncmpc pictoria, quameirercui^sc ali/juando


tlO

imo vcro probabilins exisliniamus non csseita.... Credinius IJominum Jesum Clirislum nalnm de Virgine, quae vocabalur Maria. Ulrum auUni illa
facics
ista

Mariai

fueril

qua^ occinrerit aninio,


,

cura

ejns S. Lucas pcrhihetur, fjuotenus sub


rio'

nomine va-

tfinis,

Dciparse Vircj ponvntur imaqines, prxscrtiin dcpiclw. Concedet ejus manihus, ui fcrtvr,

omnino,

loquimur aut rccordaninr ncc crcdimns. Ilaque hic salva fide licet forte non tadicere, fortc lalem babebat facicm
.

nec

novimus

ccric facile (juis(juisetantiquitatumChrisiianaruni aliquontulum gnorvs, vctustissimun: csse etadijjsa

iem

foi-lc

autcm dc Virginc nalus

cst Cbristus,

Christianismiincunahulapertinfjcntcmusumsacrarum imaginum, ut satismanifcstum fU ex jncturis,

ucmo salva fide Christiana dixerit. Hunc tca-ium varie ca-piconl patnmt scntcnti.r asserentis S. Lucam
ct vcrus : soi-sus tamen fjbvius Augustinum ejusve auditfires non mihi idcirco assevevidisse faciem Deipars, (juin tamen cju.ydcm cffigicm non ecrsistere: ccrte idemaffirrct mando de monumento no\o, exciso in petra. unde tstud ea-siCbristus resurrexit, ncquaquam ncfjal Quod siniihtcr stcrc ,scd sohini umfjvam se vidis.se. Puw quidem iicet deimagineManse Virginis,

pictfjrcin fuisse

qux

in antiquissimis catacumhis Romanis repertx Quomvis autcm post fuere et (juotidie rcpcriuntur.

videtur, S.

cxortam

et

rofhfjatamhxrc im Ncstorianam frc-

qventior jungenda' heaiissimxVirginisfihuni suum iirvoluerit, hrachiis aut gremio svstinentis, vsvs

ilhxvo tamen antiquwrcs


j)criuntur;

'.stiusmodi

imogines

rc-

unam

crhihet Boldettusinvliro impresfuis.-e

dicere

sam,adnotatquecamdeni invcntam
circa

samjvinc

non adco nota.


quoque qua^runt criiici in co, maniquod Dci} ara in lovdahs ictvris cxhihcatur suum,quod anlc Con^ bus avi grcmiogcstansiilium cihum Ejjhesinum et jn-ofligatam Nestorifrnani
63 Patrcchilum
,

tum
rin

qriiti

^f-

quorespersam ac in.sepvlcroMartijris reconditom,

V. />i*""'

ad tempora Constantino /rioi-a revocanda est duco, ejusconfectio(^\. Ilxc ideo animadvertenda
utmonstrctui nvllvmjn-xjudicivmcrcariavt.sacra^ rum imaginurn usui aut Virginis DeijMrx culiui, quocumqvc tandcm opinioncm qmsqve suam inclinaverit. Nunci})sam quivstioncm aggrc.diamur.Ha-

(jestat

harcsim

con&ueverai : ast j ost istud Concisis})0}mlus liym,sic pingica'})it, vfvelimaginihusi doccretw atfjve in orthodoa-a fulc conChristiamis
via- fieri

plfvique rctenlioret HcgoTit.

Disscrtationihvs dc cultu Snnctorwn. negantS. Lu61 Plcrique critici recentiores (5)


cani uniquainj)ictoremfuissc,adeofjueimagincscjus hisigncs altcri cuipifivi atljvdicandas essc

/Ja7a7nti*t:,/u

nouune

pronuniiant. In suae vero senteniiui' confir iiiationem .sequentiafcrcaffcruntarfjumenta.AuienbnSanctus nostcr ilebra-usfucrit, aui Gentilis. Si fJebrseus fuit
genere,scitur })ictvram etartrsoffincs ob Hchrworvm igitur finibvs severa inierdiciionc casulassc : tjua
part , {3) Uuiioi. Oper. t. H, Epiplion. Oper.. l. H. p. HO. sopru (.in.elen. t.I, v/ -^ch Lauiiui p. 3S.- (4) lioldelii Os&eiv. VIU, Mlui., l. U, p. VSl. K^) OiJr., l. ti.) TilltiiVoiil.

atttmenistiusmodi imogincs,Nestorioantiquando repra^senqviorcs, rcperta' svnt, non solum otloratw tahaturaliquodmysicrium Christi, v. g e scde ornata Maria, Maqtn-um, in qua visitur B. svum adorondumCiW >ed etiamuhi c(hiicns(ihvm offerVkfjo fidclium vcncrahfmi

......,. m,_,v.^,/;_

svwn

prxcij.ua ipsa B.
tur

piciot}Vod 57 egimvs de v. tro geslantemcMbet, et ad temMariamjihum suum

Ln supra num

tl)
,

col. S-O. Edit Paris. IC'J4. t.ll, p. 44et272.

- (7) Arringl.i Homa Subteir.,

l- i,

P-

347.

'

pora

DIE DEC1MA0CTA.YA OCTOBRIS


pnra anticoii.sliintiniann revocatidmn
cst.

297

E.rlvhct

laus ernt in Evawjelio pcr

nmnes

Ecclcsias, qui-

I.

R.

nunquenmHem imaginem in fronleegn-giisui OpeChrislianarum primitiris de Monumcntis artium Marchi, nec dubiio quin Josrphu.^,varum
plurcs

quccomcsindividuus S. Pavlo odhxscmt. .Xonlevis videtur ejccplio: si tamcn, quod infra eTaminabttur, vere est Thcodoi-i Lcctoris, ssculi \i scriptoris,

P cmcemodi
(1)

clligics

rcpercrit;

utimnn

ali-

fragmcntum, in quo
S.

rmando c^imius
ru:tus
Citatul-

liber,

temporum
(2) alia

iniquitate inter-

Luca

picta, Jcro.ml:,nnsqnc

ommuus

suis

numcris absolutus prodeat!


Ociparx
elfigies,

misa, ruU

crce, tio,

iwago Dei,ara; a Conslantmo, oUm utpotc qu.T lacocontranoet


rcfcrtur

apud Arringhium

l^ZZtelpaJ Juiii,
7nua
re

Via Flaminia, rcperta,

anterioridestrwHcr. Non emmhccb,tdvce>-e.opmxoncm circa artem piclor.am S. Luc pnmum post

TuZmZuZn^md^quaqueliquet.quumapud
un^BibHothecariim lcgatur h,c Pontifcx
meteria
tria, et

ConcU,nmmc^numlI,adeoquc postoclnvums^cu. lum jam sencseens, enatam fu.sse. Quod c.tcum


o..len,litur

unum qui,lcm Via Flamin^ln^Z^ctit autem Em,an uc, a SohcUtrate.


e

ex Orationc adver.ms Constanl.num Caoap. VI


:

ballinun,

tCopr,mgmumU
/), am.

,n
( )

T,nan, Julium

.lupliciler

inleUigi

posse coeme-

Ch

eciso vcl nuod anliqua Marivrum cccmolcfulelibus suis lemporibus cielecla, Cl,risl-ianis wri- iusU vel quod loca sublcrranoa, seu se,mUura; Christiac pas ^a e anas art usun,

5. Lucas tioDama.sccnoabjudicctwr, tamenante.\,cxnurn.Il dxng,tur scripln luit, tum quia ,n Copronymum

p,n^,sse

Ucet a.utcmhm. o,a-

^"-;" -;;

qiuaUU.dll^

regnnvil;

tum qum c,tatp,o cultu

mr m
n
e

mlaptari
tlici

mandarit.

es

ecisse

nroque morlo Julius coen.eteria. Quo autem n,odo

SS. Unaginum ConciUum Quin,s,.Ttum.nuUafacta mcntionc iMc^ni. Quomodoautem f,e,;votuer.t,ut ,dgenus nc,o in cnlrovcrsm, lam solerler acla,

ce

Z,n

'etsi

vcl

conV-tum non cst Ci). C.tcunum, quod profertur. esset i.tiuw,odi


mihi
suinccrct

argumenti pere,p,riiadhibuer,t.
clorum
t,-ibuunt,

,lkn-u,n ,>>est,.

gationipermittimus.quin,.m,unvpond,,ss,lent,oAu.

rell/ hm,

ad oslendcndum

c.t

quoniam ex fragmento Theodon

ZZuenLrcctc>^-ingiargum,'ntum;namquod
talibusrebuss^pius fieri potuit. U <'"'/""""'_;__, B Teme lactum est,in '
^^,

ct 0,-atione

ndve,-su.sCoslantinu,n, ,n,;ng,turvts argumcnti negativi.et,nm tune,qunn,io ,sl,usmod>


.lilcntium sivevra'lc,Hionullavulcturrat,oneposse

,, A>,,-mffl

hxrcsi.muU,pUcalasfu,sseimag',ncsDeipa,x,f,Uum
s7,mqe.stanti,, p-o

ewplicari.

more

sciUcet Catholicx Eccle-

> a- rtnfo Zllicitius fidelibus sui.s doclrinam Zlmtum r,t^s, tum signis ,ngcrit. quanto gra-

(nam 66 /ffMr nd lest,n,on,um Theodon Lcclo,;.s tempore, mquo.,ssen,urS^ Lucas/.o^ primum es,
,

.,

. /^>n

9'*

^ ^^^^^^

"f*'"''

imaqi,,is

'^^^^^-l-^^^^^^t^^-^^Z^t

tandem cx

si-

'Znis

,nsu,-git ardiscus.is ratumibus, gravius

simum

,7,;

sed hoc

'^;^'^<>

^^^^^f^::^:

rcm

s^culo sca-to rcpcrire est ri,eodo,o Lcctore, qu, /, ; ac rU ,ma,jm aS UiCd. elHquita locutus . de i.nnninc a^. uica ( llo,;ut. dub,m ,ciocant e,, ferlur. quod ,psum tamen

chen
^
P';'''^

Eudo .a imagwicm Matri

';'",

'tici;

hx,-es. qnonian. c,ne,-gcnte konocla -larum

^J^^ ^ 4,u, i.ui, ., Con..tan,mopol,m. Si Hierosolymis misit ^.; ,,,uo,o,inop,obabHis cvadit


.

'

'

"'^
,

Clirisii

quaiii

,^cM.,r,d,'i,,,co,,hodo.^undiquevceramonu. eomprob.,U,a.con,,u. menta,an,iquam doclHnam rentcs, ncque S^Joannes ulUus a S. H '^;;"^^;;^' Luca p,cts tres ConciUi Ntcxni

^i ^l^lJ^^TpulCcia. p,-oindc,p,crircan,e. J^^^^^il^Z^perJcbu^sscS.^^^c^ali-

^^^^^
.

^^^ r

I.J^^ZLestU^LanirmanliumEv,^.
{

S- '^

pinxisse, adeoque satis

,^smcn,,ne,-ant,

s,tent,o pcUU, vulgo nus argumcnti, ex auclorum po,en,cr st,;ngerct r^egatiium vocatur : ut aulcm du.rcqu^unturcondUio.,es,ne,,,r.u^am^sou^

^"f nota Theodci Lecloris scn. t,o tunc

-'--';;' ^!
fu,s.s

Id gc

t^^Z^^^^^-n^^egativulpr^^ipnnm cnamitca
^

noslrum piclorem

fuissc

quo ,p,ulem

'"^'^^^^l

.,;,,,, Theo,lorianiU:rtus l,,;, ,sccla^ excipiunl. Atque


T,,co,lori

"^^^^[.^.^J^^acpcrdilorum opcrum

antc s,ab,.Utam Und saltemplerique, auctores, qm ,ioncmscripsc,;oil.not,sinte,de,nu,.suas.scup,o-

ZZ^iumaliud^non v
'f

esse,quam Niccphnr,nnCal.

schismaticum., in cujus II,stor,a

1;

,.^,

,,,,( A''-.

nesvi^polucri,Uconcinnreabsquementwnee,u
nistc^iJ, qu. poso,l,,m p.,-orcc.tobinxillxcond,Uones
"'""'"',^
; '.-J-; a,-gumcnU neyat,.v,,n
:

'^^^^''ll^^ea.solvcnd.^^diir,^^^^^^^^^^

j.

jrr^sent, controversiu

non

occur,-un.t

n<,toru,n

J^:;::,:^eetir>detrimen,umvcrgcrehis,oric. y tum prolano^.^^ ., ,,, ,torum. f'


^

inim

l,bros ,njur,a te.m,oest ,nullo,,nsc,-iptorum

'^^;,^.,,.,,,, fra,jn'nta,apud,-eem,, ulcirco nonrcpd,acitasse

"-"'"^

ram
t.s,

pe,iisse,nequee.scriplis,
satis consta,, auctores

haclcnusconserva. ,m pot,^me jyr^taue


. .

l2''Z"i:tegraadnosnonpc,venere>:Vi.t
'l^^^^^^^^^incatnrNiccpl^on^s perperam non scripia, aut eaiiem vUiasse, uc,o,-es eo,-u,nque "uc
^^^
,^^^

fnctum. dc quo agi,us.


antiquorvm

^^Co,,,,-aM,,,,cn.POs,e,-iusasserturnexcvpt^^^^^

qu, ,n possetsilentio l'at,-um,

causn

'"''

^^J

^^^,^^,.,

^,

,
Cr.cam

,.,. /,

^;::::Hmdicium,ma.,,,,,co,umi,,lc.era,,
:::Ltrare usum ^^orarum

nullomodontUnistiismodi narratione
^,,

^mn..so,.m

'I^^^^^^^^ZZ.ZuiZmlnter
O^^^^^^^^l^^^

et

ncodori Historia

viT

,n=.

Filit

Hamliurc. IRCl.otCeillier. Aut cccl63..

g)

Vonorj ae

S.^Mur. >;-

'Stf ^i?e';^.'kae.: l7,8.-C6) iitl.oU..

39

^,,j^,^

298
j

DE
ToO
(I),

S.

LUCA EVANGELISTA.
diet Romffi
ct
alibi

Ka(ro'j

SaveH7rou>ou,
>io'i

ic/

f.v(,

Niccphoro
:

colnnlur, exemnlaria sint

oj'^>,
[j

ii^ilhim enim o^r/7 oiitfirrifuT vspia)/! est vestigiu HyNiccpl.onnu supposititio opera

cUmte

qua? in

c'pfle

tv *oS7wv asscrvabalur.

emeiitito
cere,

Theoilormn

nommc, in luce dedissc. Nequcjuvat disuam /fistoriain concinnasse ct


,

cautione occurritur di/pcullati,ortx Liicam fuisse pictnmuHiplicitate, quasi, posilo S. rem, ipsi tameninmcdiispercgrinatioi, l>usctb/bo-

Qua quiiwuv cj- imnginum

Sorrate^ Soz-omeiio et Throdoreto

adeoque, ({uum

nihilsimileinustisscri toribusde S. Luca occuirat,

tam divtinam pinfacileenim e.remplari.a, gendoo, eram impendere:


ribus apostol/cis

non

vacasset,

scripsitenim aliam /listoriam evelesiastieam propr',0 uiartc compositaui (-^), cujus fragmenta^ seu, vt mlgo vooantur, collectanea ad
id falso
illi

trihni

ea-

prototypo de.sumpta, lapsu temporis, taniqnam ip.m prototypa habentur,ulie,Tperimentoquotid inno d.scimus in tabulis et stotuis longe rrcent/oribus.

nos pervenerc,ubietcitatum supra textum


perire.

est re-

Qu3e hactcnus dicta

.sunt,

non

eo collinmre quis

mn

temereab-

roganiU).

judirio, C8 Qu^ quvm ita sint, salvo weliori te-rtum Theodori retinendum ccnsemus. Porro ivta-

existimet, quos hic tamquamrem ind.ulntatam tra^ dere vcllemus S. Lucam et plctoriam artem ca-ercuissc et re; nesentasse /kipanje itiiagi/iem.

Etcnim
i

ginem

l)c

par<T,

ab Eudoxia missam Constantinopo-

id solum yyionstrare votuimus,silentiu tn ayxtiquorum

ecclesia (im, rcposuitS. Pulcheria inj-dificata a sc ?.subnoS. MaritT, qux, quoniam varia^cssentC.

seu
es e;

argumentum negativum ea-aggerandum i.o quoniam non nisi raro et sub conditionibus
tantum habet virium, uttrad'-

rtdne S.

Mariw

ecclesise,

//odogctria, inh twv

'oS>7-

nuiyi. 64 indicatis,

Nicejihorus ywv, cognotninabatnr. //wc enim refert Tumplum Callisiu: lib. xi\' /iist. eccles. cap. ii (3)
:

item, quod twv

'oS>i76.v.
iri

hocesl, vi:E duccm.cogno-

tionem ali,uam falsam et fabulosam demon.stret. Simul tamen fatemur, id efficcre argumentum negativum, ut incertum reddat vigentem aliquam
traditionem, nisioliunde adm-nicuhri possit. 71 E.r hactenus dictis idtamen consequitur, quod
peypfirnm
>

mine clanim

cst,

qiio (livinain illius

imagincm,
rcli(|uit,
,

quam Lucas
etsacram

Aiiostoius in

lahula

iiiclain

colum ct scrvaloris ipsius fascias


,

pe-

B rindc atque tlies.uiiuni, queiii ad eam Eudocia misit, Augusta, quuni llicrosolyina profecla cst curavit Pulcheria. /itlib. xv, cap. xiv (4): servandas
Secunduin tcmplum (a S. Pukhcria cxstructutn) o5>j7iiv, via? ductini esl, ubi Antiocliia missam Verbi

imagincm dedicavit, quam divus Apostolus Lucas suis ipsc manibus depiiixit, ilia adliuc viMatris

eorwn, qui voluntvuigareni opinionem de S. Lnca pictore manasse ex quadam confiisonecum altero homonymo, nem e quodam monacho Florentino, qui ^^xculo nono aliquas imagincs Deiparw Virginis dcpina-it. Nempe tali interpretatioiie non explicatur, quo tandem niodo tradilio 7wn solum ad vniversam Ecclesiam
rcjicicnda
sit

intcrpretatio

Li.c-c nttii-

huiasftimo.adii-iniculatur.

Latinam, sedetiam adGrxcam dcrivata fueritiete-

vcnte el
illi

labulain

ipsain vidcntc frratianupic


Ila^^c
fiiit,

forma; suaj immittcnte.

loco, qui Tribunal dicitur,

adeo imajjo prinium in ubi ea, (\uce nunc


Porro in

nim

/llo

maximo

s.rculo

incepit et ci'evit (alale

schisma, quoddcincet s inipedivit,quotn iiiustraditio


aliqua ab unaadaltcrain Ecclcsiani traduci posset.
Obstat quoqxie sententifT de Luca, monachopictore, icstimonixnn Theodori Lectoris, longe antiquioris.

quoque

fiunt,

miracula

pcracta sunt.

cuju$opepo$leriortraditin.

temploisto, ut tcrtio qiioquc septiniana; die pcrvigilium itidcm et supplicatio peragi-relur, curavit quod ad hunc usque diem servatur. Codi<j9 Quocirca rejicicndum e.st, quod refcrt
Tji/s (5),

Ex
non

hoc itaque capitc traditio vulgaris impugnari


potest:si pictoraltquis, Lucas

nomine, celebra-

Tcinplum

Dciparffi,

cognomine

viae ductri-

tas Deiparae itnagines effinxit, antiquior quidam hoiiiongnnis reperiendus est. Quoad porro inoduin

cis aidificasse

Michacleni Melhystam, quein Basilius Macedo intcreniit. Priu:^ oraloriuin erat coinplu-

pingendi (vulgo stylumappellanti

is

nonsum,
,

ut de

rium caecorum, qiii in fonte cjus loci se lavant(!S visum recepcrant; quaniobrem ipsuni quoque templum via^ ductricis i^hyog co^nioiniiiatum est. Sed tnajor fides habvnda cst Thcodoro Lcctori, scriptori antiquo, dicentis a S. Pulc/ieria l\anc sedem constructani .quani Codino,auctori recentiori, nisi for-

eo certuin judicium proferre valeam etiainsi, qnw mihi desunt, coram haherem imagines varias, do

quibus controversia nasci posset. Cont/ra imaginem Deipar.r I^onotii-nsem, quojninus S. Lucse Evangein ea distinlislcC man u dfpicta haheatur, objicitur

G sandicatur teni/ilum,vctustatedilabcns,a.)ltch >ele Methtjstainstauratumfuisse. Traditquoque Carohts

Opus Lucie canceliarii. Vtru.^ id verum legi indagnremihi non licuit si tatnen est,id vnuni sit, consequrlur,nenipeimaginemDeiparcTBononienscm tali negaS. Lucse attribuendam non- esse, quincr
cte
:
:

Du Canqe\^)in

Sicilia asse.rvari
,

intaqnem Deipasit

tionededucercliceatSanctumnostrumpictoremnon
reliquissG (8). fuisse ,adcoquenullas j-ictiiras post se

quod rs, ab Ilria cognorninatam expressum ex imagine, quae C. V. asservabatiir in aedc T>is 'oZY,jf,rpi%<i, nnde ot appellationem .\crmvit,
vocc licettrunrata :additquc inorcm inSicilia invaluisse,

e.rcmplar

utplurimiferiaiu hehdomadis, quemadu-o-

V.

De

obilu S. LuciXi ojus-

Pulcheria instituerat, aliquid devotionis faciunt, sivc abstincndo a carnc et lac(it'iniis, sive visitando binas Dciparx ecciesias, in guibus, vcteri

dum

et S.

que circumslantiis.
_.trca obitum S. Lucae varia occurruiU incerta, qu,Thicelucidandaaliqxmtenussunt.Controvert'twr dc singulisafcn im eJusiPtas.niortis genus et locvs :

more, S.mctissimum Sacra.hentum crponitur puhlice adorandum magno populi concursu.


admiB,otiam
"'^

Tcmpv
S. LuciB

ohitU!

vUiim-

que

statuititr:

^''^

*^*'

T'^'*''^

'/"^^^

jdutibus ostendamns

aUquasimagi-

S. Lucaj pictoris artcni tributarn fuissc, hax enim traditio medio sevo apud omnes, tum Gra^cos tum
Jjatinos,

Et tmferemusca, quiv antiquiores tradiderunt.


//w?primisquoadsetatemspectat, passimhaticturS. qualuor annos, : Vixit octogiuta rontitnus scripsi.^sc qnasi //leuxorem non habens hsecquidem vcrha, x\iii ronymi, legunturinBreviarioRoinanoaddiein
:

invaluerat. Proj terea

imagines,

qus sub

Luca^

tamen non omnes nomine coluntur, ejus

uniusma/nu depictasfuissedefendimus: ncque sane, iTuptitDy Canqe (7), mihi duhium est, quin caelerae
Deiparffi
iniaj,^iiies,

([Uie

S.

Luca

pictas

fcruntur,

Octobris, sed, ut animadvertit D. //.cronyudana crfi(/o/(e(9),nullum exslat


univ. T. Lnra Snnto. GreUer Opcr.. Oper., t. IV. part. ii, coL lOL

Martianaym

.sua

vesUgium
(9)

(]) Hihl Gr..f. VII.p.A3fi.-(^)L. c.-(3)T. II. p.410. ndit.Front. (h) ]\a.. p. 607. (5) U aedif. i:. P.. p. 80. Duc.xM. Piiris 16311 (8) Cfr Biogr. Ertil. Boiin. 14X (b; C. P. (Jlinal., p. ^^.(1) L. c.

t.

XV.

p. 179.

Hieron.

liorum

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


^ liorum vcrhnrum
in

299
J-

manuscriplis codicibus, ncque

iiuvi, uride iiutritla haec

comnicnla

fluxerint. 5.

Lu-

nis',ac tandev^qu/irto loco,\MCds{^)ct sicpefgit: Ilorum quatuor boatas halicnnjs Reliquias, qui

V. B.

ii

cani scnemohiiAseomnciico/ivciiiunt,seddi^crcpaiit
in

regnum
et

Dei et jusliiiam prKilicantcs, ab incrcdulis


seiiiptM'

annM-um niwicro assignando. Glossema,


;

Hiero-

iniquis occisi, l)co


virliitibiis

viverc opciationum
Joanru-a
iii

hyniiitna Catatofjo iiiter/olalinn, e Gr.rcis vidctur

suarum

(Icmutisliauliir.

Sc-

ttumasse
ciunt.
Tiv

i/ttini

cnim plerique septuagenariinii


eipriv^

fa-

bastena urbe

provincia;

Palaistinai,

Thonias apud

Memea

octoginta a/}xnos Pribuu7i t,


ev

o-^oiixovTa

Indos, Andreas et Lncas apur! Patras, Achajie civi-

'/wof^Evo;,

av7rau(rTo,

({)

f/uam dCtatcm
u,

tatcm

consiimmati

referuiitur.

Joan.

Mahillon

S.

Luca: assignot
(2).

(/U0'juc

I\icc/>horus Lib.

cap. XLiii

Latini ve-o, ut^nonui, sepluagcna,

riam

vitain

Sancto ad>cribunt cum


(3)

alir/ua taincn

ad Kalcndarinm Ecclcsia: Carthagincnsis vetustissitnumf in qvo svb iii Idus Ixiii) Octobris annuntiatur Sanctus tioster his verbis ,10) ni Idin notis
:

discrc/Hintia.Bcdaeniniiiie(jucanlifju'orfcstisnohis

Oct.

Sancli
:

Luca;
liic

Exanfrelislae

et

Marlyris,

hsec

occnrnt) in Martyrologio dicit

Ncqne uxorem
ej'scrij)sit

subdit

Duo

cuni

cajleris

non

convcniunl,
Kal.

umquam
tiior

habens,

neqne
in

filios,

scptuaginla qua-

nempe

dics et Martyris
sit.

nomen

cum Lucas xv

annoriim obiit
('!).

Bitliynia.

Bcdam

Nov. notari solilus

nec Marlyris nomen

passim

Sfd Bcda^ elo//ium amjyliavit Ado,nisi anno contrahat,fjund ct Usuardus fecit ; ita uthiS. Lucam aniios natum septuaglnta trc.s obiisse rcferant. Satis facile in Latinorum o/nnoncrn flcctimnr, f/uoniam hi antir/uitatis prxrofjuodfrtatem uno

Babanus

obliiieat Qiiamtpiani id insinuat Givpoiii Nazianzeni

oratio in julianum et apcrle dicunl Paulinus et Gau-

denlius.

75 Verum Panlini tcslinionium tain cUirum non drca moifn ^^^' est,ut ccnsct Mabilionius,f/uumcjusvalor ab interpunctione, antiquis
via-

gatlva gaudcnt. Idtanien animadvcrtendum estalif

usitata, /endcat. Loquitur

q^totcjcmplaria Vsuardina .rtatemoctoginta trium anuonim, sed absque idonea auctoritate, ut habet
Sollerius noster

nenipc Sanctu de BcliquHs, in Fundana basilica


asserratis, (luas descriljcns e/n^it^daxxxn^alias xxil,
dicit{\\)
:

ad

Jiunc dic.m

quaprojiter iniran^

B dumest,idetia7n fuciim fecisseTiUettioiitioih). Undey ut in capite hujus Commentarii notavi^nus, Sanctnni no trum inter annuin Chrisii Ih ct 100 ohiissc caistimomus.
afffruntur vari<B auctoritiiies

Hic Pater Antlreas cl riiapno nomine Lucas

Martyret

illuslris

san^uineNazarius.
Uaronius

Quos

in versiculu.s connncntatiir,qui Imtflatam cdi:

tioncni illuslravit, scfjurnlia iidn(ttat{\'2)

73 Neque minoT est inter antiquos opinionis diversifas in gencre mortis indicando.Menwa su/yra
cilata^quu^n dicuiit inpfic.e quicvis eSanctuni
strujn j
jio-

ad Marlyrolopum Riunanum

junctim
in

lepil

xvni Octobris, con-. Luras Maityr exislimatquc Paulinum


ui Lticam

ca

fiiissc

scnteiilia,

marlyrio
nostcr in

afl^cc-

siphri avEnavauTo,

insinvantnatu rali morte

lum

ci-edirlcrit,

quod

et Servius
sctpiilur,

Apfia-

vitamclausisse,(/uod ipsu7n confirrnat Vita infra edcnda num. 10 (/ce/?5 ; Plenus jam dierum O/uo-

ratu suo Euangelico

t|ui

addit 1'aulinum

etiam Nalali
ter ItiCtis

rum tamen7mmcrum

nonre(Jdti}.c{\i'c[u^,re6\[iJ]

Lucam Martyrem vocare. Sed neuplane evincil Lucam marlyrio funftiim


ix

pace ad Deura pacis, pulvcrc quidem pulveri relicto, anima vero in manibus ejus, qui dcderat,

fuisse.

Nam

priore

loco

Martyr

rcferri

polest

ad

Nazarium, bus
:

commendala. Scd
alias in, fyrcs
cJESas

istiusjnodi tcstimoniis pra^ralere


iv,

impressinms ex veti ribus editioniposteriore, nulla mciUio marlyrii in carminiuli

dcbci (luctoritas S. Gregorii Nazionzeni Orat.

bus, qna^

Lucani

s|UHiant.

Nisi

Marlyrcin

velis,
:

num. 69,

a})erte
(6)
:

numerantis
veritus

Lucam nostruminter MarNon victimas pro Cliristo


nec niaynos pugiles

quia
et

ibi Iv.

\n

Martyr

dici

sed (13)) Martyribus interiungitur poluit, qnia mulla passus est pro

es (Juliane)'i

cxlimuisli, Joannem illum, Petrum, Paulura, Jacobuiu, Slephanum, Lucam. .\ndream, Teclam, eos,
qi)i,

et post illos,
..

pro vcrilate periculis se objecesola;


.^ati^Miinis ^'utlae

nomine, liii babet Martyrolojiiuni Romanum, quomodo Paulinus Fclicem quoque Nolanum Marlyrcm vocal eodcm NataU (v. 152 et 309 (14)). Atquc haec postrema verba faciunt, ut miHius moCbiisti

ruiif-^

Qiiorum vel _^ _

alque

C.

cxiguapa-Jionis si^na idem possunt,"quorI cor\m-i\.Nihi!ominusEUas,Crctensismctropolita,s3Eculo vni 5. Grcqorii SchoUastcs (7), negat 5.Lucam Martgrem obiisse (8) idque monstrat cxcmjdoJoannis,

mcnti ad pi:T.sentcin qu.Tstioncm mihi videantur prolata a S. Paulino; quo fleinumcumque modo inicrjnmgantur, nihil efficicnt, quomam voccm
Martyris

mm

strictc interpretatur S.
o???'.y.w

Pauhnus.

^
per martyrium

liSVcrumfaincn,
ritatc, satis lif/uct

efiam S. Pauliniaucio-

qucm EvangeUstam, nonvero prophetam Verum totuin Grcgorii inspicicnti non clare jmtet, dc utio loquatur,dicil(/uidcin Jonnncm illurn"lwavsupcrioribus viv excivov. Sed non satis perspicitur cx liM jcro de Evamjedes-c,nalns ,it , crOi. vlcr tolUur li,l illum locvlmnronccdomvs.non taen
dicit.

apud antiquos viguissc o^ inionemjS. luc^mMartgrem occubuisse, dutn contraria


suos nacia sit scntcntia tantum intcr recentiores veteres illos ctiam recensere iiisi intcr
11

patronos; veUmns,,ui, qvia dc rnnrU- v.olnU., """"'" "^''-

emfecere,supponunlvrexislmwsseSanavmnaturali

dimcvltas; ^iuoniam Joanncs Evangclista olco


.

fer-

mortc fvnrlum
in

fnissc.

Ast laUs

vLifviiimmissus.nno

in supplicio,

msiopcdmna

scrvatusfvis.set.morteo/ficienduserat,vereMarlyr,

argmnenlvm ncjaUvum dcgenerat.eujus wodus nonmagnumcstrohur.quaadocovlrarmapudantiqvos refervntur.

^"f'
f

atnucadeo viclima pro Clirislocirsa diri rotuit. CtotvsAa.aLnicontca-lusdrn,ovstratiUum

,Ln

de Marlyribvs
SS.

age,-c,

Pntrum

UGcudenlivs, V ria ,lum


ir/.dicriio
is
1.

guihus S: Lucam acccnset. iriTiensis episco,n,s, circa iniali-

Lucam '^"''fl^^^^t^^ ;'' vndccvmgur reram lu.bcan, proplerra Uslo Uh.n histor.am, ,r,n.t a A-e,ho,o Ca
clus leslimonVs, S.

f'''^'''"-;;'7''"''r"'

''"T

nis

alJnue amhiguitate .W "^^MZLempro,n,r,liat,n,,ra,ione\t^


fu.u-lvs,

cap.

xun

Rom^e

mc*

oncilii

SauCurmn. Knu-

plun.no.,,,,.

refertvr his vrrh,s : Cnm I aulo au.om .,uum fui.s.t, lu Gra^caui cst rev..,^us divina. doc.r,na= et cogn, honjs il.i
(15)
:

t^^,^Z^cliqvias,quihvsdictaecclesiailh.st,-aUoil' yom L Ba,>tist^, Andrc^,

luco illustravi,

ct lan.lcu, a .l.vm. v..,-l

cou

,.-

.su.si.ensus. ptoril.us ex f.uctirera ol.a: a.bo.e

quod

300
J.

DE
nndo cnix
fipret,

LUCA EVANGEUSTA.
T^otv-

V.

H.

aridi lipni,

Dco ropia non essct,

cd,on<^ ffr,rc snirilum comnicntiavit. /n secun'" pn7f<i(;o Evnnnclu 7te(.'^- .l/'7''i, ''; Lucam ,-'(,7(r te.rtns S. Hipp"'!/" ^

sa^culisabinvicewdistantiumconfusio.EThacwtfr q statmi ratio7xerejiciendanonvidctur op^nio, qu^ Evangclistam olmssc, sed poUus ThebisS. Lucam qmanullamabanfiquifatcauctoritnfemmutuatur.

dnm

bibimccx Bodlcjanx

(l|,

7'

'''^"

''''"'''" ^"'^

Idem censendum

est

de

iis,

qui

cum

laudatoAlb.

convcrso^, /'et'",Lucam/,- yau/um adDominum. pr.rdicalione seu scr,dianatos fuissc Ei-angcl ra "'"7^' /" '/"" rla77E).i?rec. S-ov^'.
ptione,
,f'

Elew dicm suprcButlcr.dicuntS. EvangcMstam citafur S.Hipponbiisscjn quam scnfcntam

mum

bjtus,

quod manarc vidctur

e tcxtu

nu^^.l^mquo

u M-c .-0 crucifixus if co.m,.(., ^p.a,e.i.-, P"'^^ - ^>"-^ olca, ^..,1.


^'"!?""'.'=<"-'f auctoras

nlex affiTus, quasi il^ia leqitur <TTUup^Bd, in aia;, quncasusatismale conjuncsignifcaret,


hic

wbem

tioni(tdhibcret/ur.

s, HippolyU opinioni nostrx addcret S. su,ccnta . ; ..cd horum satis constarct dc cjnsscriptis m. ci l,ic facil S. Lucam r,^ultis cst dubn,,quin supra num.\(i icjul^xxdisciiuUsChristi, quod Martyriwn consun,tcvimns.ctS. Marcum inc quod referant mantcm, ,le quo taccnt antiqui, Rcliquias, voluissc corethnicos ad abo-endas cju..

nianum

llsuardi, Adonis ct Ro79 Marti/rohgin classica S. Lucam obiisse in Bilbyniaplenuntiant

(IH

VCYQ in

nthynia, nnt
ni .!c/ui/a sfjiiiilHS fucrit,

num

Spiritu

Sancto.

Quod quidem,

dcfictcnflbus

nm

docnmentis antiquioribus, accipicndum essct, quoniam sunt testes graves, qui ipsos plerumqite fontcs isfam descendasectatisunf. Vcrum fjuominusin scntcntiam, prohibcnf tun> ontiquiorum dicta,

cxavunaiur.

mus

.pus con,hurcre,
fiiisse
-a uin.m ulrum vero id sToUa.
('2).

scd,

irruentc procella,

d.spcrsos
,
.

tum translationis locus, corpore non e.r Bithynia, sedexAchajaConstantinopolim transcecto. Etquod
anti(iuiorcs
spcctat,

rnorUs Qcncrc, 77 Inqumto ulcumiue

restat,

ut

S,

Grcgorius Nazianzenus,
,

rir

indaocLs
illun,

ohitus locum. Circa

quam qu^sUonem

quumPatras, Achajx urbem designat

tamquam.

vari.T sunt sententiw. In

VUa infra edcnda lcgimm

ncbis

iTrTOTr^io.;,

cum

seplem portisjinem
anin^adverti-

p,-oprium pr3edicati(mJs S. ubi ma.rimc Evangclio dissc7niistic illum obiisse,

Luca? locum., insinvat

jam supra B vivcndi feci^.se;atquc,u{ niusnumM, evidenterbiograplnis ThebasMgyptiaca^

nando allaboraverat

cwn

na-oticisconfumfitneque^aliquisantujuio-

confutans enim sibi faclam E alienigcnascdi objcctioncm,quod ipse percgrinus et fueraf, inter alias Conslantinopolitana' impositu^
:

rationeshancetiamaffcrf,Apostnlose(nimqucdisci^
pitlos,siPctrum,Juda'ispr3cdicantcm,cxcipias,7n,.s-

Tum,quodsciam,Aigi}ptumSanctonostroassnjnat, scdomnesejuspra^dicationcmintraEuropametbrse' Bceoti.Tsepultum ciam dcfu,iunt.Ac quidcmThcbis Lucam dicit Nicephoadeoque ct istic mo,'tuum S. tamquam er,orem rus (3) ; sed hanc asscrtionem compendio Vitssub dic .wiii Alb. Butlcr in
Vraducit

illam orfam ex confusione Lucae cujn Sanclo nostro. Stiriot^\ in liosotia defuncti, cristimo : nam Steriwm scu Quod a vcro abcrrare discipulo Stirium, ut liquet c.r Stiriotse Vita, ab ejus die \n Mruarii edita, in conscripta et a nostris
Octol/i-is,

sosfuisseadyentesej-traneas,Orat.mui,aliasy.\\, Jud^a. Quid Paulo cum cap xr(8) Sit sane Pelri Acbaja, Andira^ gentibus communc, LuciE cum Epheso, TbomiR cum India, cumEpiro, Joanni cum Grefjorii sentenfiam Marco cum l!alia?e/c. quam
:

i-atus

Bri,Ticnsis,jafncieximic confrmat S. Gaudentius Dedicatione Basilicx S^nctoin


iatus, in

rw)

(9)

serinone Joannos (Bapfisfa),


,

inf/uil, in

Sebaslcna

lauChripsiaria p,-ovinci/r situm est, ut manifestat

urbc provinciffi Palffistina^ Acbajae Andrcas et Lucas apud Patras,

Tliomas apud Indos,


civitatcn.,

datusbio<jraphus[k],quandodicitmonachumquem'

dam, Cosmamnominc, qui

in ltaliamp,-ofici^crns,

aliquantula quuni ad Chrysiaria; partes venissel, corpus putavit. Dormicnti illiu quielc rdicientium virodivinum quoddam insomnium cxhibitum est,

cxterum ccrtum consummati referuntur. Quoniam scpnlfum ,n Achaja ct passum est S Andrcam nostrumEvanSanctum f,dssc recteconciudipotest
c.t

f,elistam

eamdcm laborum palxstram


ncmpe

et

scpulturx
essc.

Uucetiom acccdit Billnjnmm sedem nactumfuisse.


ripa, in altera Bosph(n'i

in Asia

sUam

quod

illc

loci

incolis

narrans,

sistcudum

sibi

co

ad inservien' loco itcr audivit. lntcUi(jens igitur se destinatum, ab incolis ducitur ad Luce

dumS.

eovfuto
Stiriota

guam invelocum, ub! Sancfi viii scpultura erat, C nusle atque ncglccte haberi vidit, quare eamdem repurgavit et ornavit. provincui Chnjsiariapromncia tiquetSth-ium Es 78 Ej^ his tiquetStirium in Chrysiaria Luca Chnjsis cum esse. Est autem Chrysaria seu riundum
reper

OuaproplernuUafe,crationcexplicariposset,fpiotnntas ambages Evanfjelisue corpus pcr nJo fuisset.H,s ductu u Constantinopolim advectum sepulturw S. lucx ma,>.

tio,ubus(ensuc,-im
in Achaja,

hcum

^: V
^
'

S
_

quam

in Bithynia

constituendum ess.
.sunt,

pon-o ^.- ombigua


.

,n.

^rffnc
i,.tvl-

l\}CdiPi-aduntur,.satis J^^^^t loco S.


^^^^^
/

"^

y^-

Emngelista,

ut a,pcrte docet m. rcqin eadem.^-j'- ac Phocidi^ provincio, n\ Pbocidis sive Cbrysi Vaa Vita (5) Divini Luca^ avos ad
/

J
''^

^^^^^^

^^,^^

^,,^0
:

^^^a^

^^ Igfjris
tem-

clauserit
^,^,y(,,,,,

extremum quocirca

late

provinciam

commigranles. Atque

oppulum

Stiris. x.ip.= (6).

sUum est uUum idem quod Unncn


istic
,

P^

j^.^,^^^

acnostrumStirnim,l.^p..,s,t,,wnplanedcluua,,.
Satis nobi-i

^J; P'

cbrfmotfixi -^^^^ ^,,,,^. Christi 75 r/ 100 deternn^

primumassignavim^^^ cvmaluput Vita^S. Pauli,

sH monstrasseStiriumS.l\xCmonacht rcfpnrendum : noninBa>otia,sed in Phocide esse valcre ratio,iem, ab atqucadco non undecMmqur
Alb Butler allatam.
saii. distare

Imo

Thcbis, Bceottx

cavite,

VL De

variis translationiS. Luca).


pritiiij

cxjJi'obrat quod Aitics pr^fecto evocatus, cidcm laborum causa exstilent. /i//m acccrscndo lot non enimslin-o.imum Thcbts StiriMm jacui.set,

ejusdem Stirium elicitw ex alio loco Sanctus, Thcbas a Crimto Vita^cap.xO), inquo

bus corporis
"^^^^

Pwm.Co.to>mopom.-a./'.2^^^^.^...,--. curnS.A.dr,.,S^Ur.<.rpusan>^^^^^
^"^^^j^,^^

Con-

fuissettftlicayostulafiorulocus.TundcmfpiO,vam^s.
\e Lucas

obiLe notatur circa

annum ^, d,/Ju^Uts

';^';~
^'''.^^^^^^^
t,o (10)
.

suppo,nVur

duorum homonymorum, novem jerme

vcrum

Chronici Euseb,am,

Thesaur. temp., parl.

1.

liuii'

Anjswjiuu

quam

DIE BECIMA.OCTAVA OCTOBRIS.

301
J.

qmm
num

mirto 1833 Angclus Mai,


,-

nunc

S.Ii. E.

Car-

dmalrm Iiom.T in Incem dcdit^coasufamus, genui.-.. .....,...!,..- i. annum rifjcsimum ConEusebiichrnnU-wn in ! iW.vmj,,ronstantiniMarfnldesinit, quumexplirii inlurcverba : Virennalia Constantini Nicomerlia". acla, et scqucnti

tolis dimta a Comtajnino, mvam mohtifs cst Justiniaiws : artifices aulem, ait Procopius, (eflosso comporestaret penitus pavimenlo, penilus niivimenU), ne quid restarct male comno-

Apo

V. B.

situm)

ligneos viderunt Idculos trcs,

illic

hal)ilos

derclictui,

ac
LucaE

suis

signiricantes

inscriplionil)US.

annoRoms

cdita

11).

Ast Sancti^iostri translatio,

Andreje,

ac

Timolhei

Apostolorum

inesse

omnibusconsentientHnis.in annum viyc.umumCon' quemdam stantii rcponitur : proin ad posteriorem

corpora, qnje imperalor ipse Chrislianiquc omnes maxima cum voUiplatf! speclarunl. His ponipa ac
fesli

Chrfmohqum recurrendum
auctorUatemsuam prsebet hooScriptorumdicensm:
stantii
Stoli

est.

S. Hicronymus
S.

Huic iranslationi in Cala-

celebritate

ornalis, solitisque honoribus rite

persolutis,

occlusos

loculos

humo denno

nianrta-

Lucas sepuilus est

Con^tantinopoli, ad quara urbem viccsimo Con-

anno, ossa ejus cum Reliqmis Andre.Te ApoLibro translata suni similia quor/uc hahct in
:

runt; ac ne iocus nola ad memoriam insi^^ni et illum frequenlia careret, Apostolorum rorporibus Hxcquidcm transhtio nnnvn ritu pie dedicarunt.

recoliiiotulsset/iuamvisethunctaceatKalendarium
C. P.,

adversus Vigila.ntium
quentia
(4}

omnibus consonat Hieronymiannm Chrnnicum, qnnd notatscipsum


(3)
:

quibti.-i

a Steph. MorccHi editum et inu.stratum ; ast pornpam Theophanes in sun Chronographia hanc
iii

Constantio

Romam

inb^resso

ossa

ordinat sub anno 542 fer.

die xxviii Julii

(10)

AndresE Apostoli et Lucie Euangelista^ a Constanti-

tandem nopolitanis miro favore suscepla. Eadcm^ in suo Chronico, Pranslahabci Prospcr Aquitnnus consulatui ix Constantii et ii Juliani Cxsa-

vitium qnoddnin enim feria ntranshiioest fncia.aut procrastinanda diemmensis xxix, Hh annolittcradominicali esi

iibrarii oscitaniia irrepsit, aut

timem
81

signato. Nescio

autem cur totum

istud

negolnun

ris ilUgans
iran$lotum.

(5).

Martyrologium autem Romanum sub die complectitur translationem IX Maii uno ehgin SS.Andres,lMCSBei Timothei, cui annuntiationi
ut animadprocul dubio Usua/rdus prxluxit; sed.

MorcelU transtulein annum ChrisH 550 laudatus ratone hanc diffirii{\\): nulla enim mihi cognita

E cultatem soivcre valeo. Andrcx et nnnm vero 83 Saiis convenit tmnstaiionem SS. iiliuf tiaTulafactam fuisse anno Consiantii Uujeratoris
Lucie
tionis

diem.minus fclivertit Sollerius noster ad dictum illorum Apostolorum citer. Constat enim trium idem Iranslalionem non bene connecti, pejus ad et pr<esertim ad eumdem diem tcmpus, pessime
,

vigesimo,utluculenter iestatur S.Hieronymus in itaconvenit suo Caialoqn,supranum. 77 asi non anniis deanno Christi.eui illigandus estvigcsinms
:

Consiantii. I)il}icultatcm pariiChronicum

Huronycnn-

hunc dicm

ix Maji revocari.

Sanctnrum

ossa

Ac impriniis horum non uno anno Constantinnpoiim

vigemianum, accurntiusabEin. Maicditum.quod

simum Conshniiiannum cum


stantinn

sera vutgari 36*?

tum Hieronjftranslata fuere ; quum in Chronicn, tum Prosperia.no, S. Timothei 1/ransvectw miano

junqit,siquidemCo7istantius,mortuopatresuoConMagno, anno Christi 342 Auguslusappelalius fuerit.

umoanno aliorum translationem tandum deinde est in diem ix Maii

prceGcsserit.

No-

translationem

Quwstio pendet ab annn Conslantini dum emmu<ili, quem plerique 337 .'^tatueruntW'!),

laudalaChronicieditioeumdemadquinlumannum
sentefitiam m seum procrastinat.Ast communiorcmAr impnmts nobis suadcnl.

Sanctcyrumminimeincidisse.EienimFasticonsulaAquaflaviensi (Chavas res vulgoldatio, episcopo

Luktania)egrcgioquechronologoyssculitributi(&), Andrca- ct Lucse dicm in Martii t/ranslatinni SS.


assignant, his v&rbls
CffiS
II

tenendam
iini

esse varia.

IdatiusinsuisFa.-itisconsuhribusobiium Constan-

(1)

Constantio IX el Juliano

(id cst

anno

Chrisli 357,

cwmxx

Consta/ntii

ad nohtsub consulat^. Eelicianiet T'tiani,qu> 337 designantur, his verhs (13) annnmChristi
:

introierunt Constanconcurrenii). His consulibus, Apostotorum Andrcee et tinopolim Reliquiffi SS. introivit Gonstantius die V non. Mart. et lucffi ingresRomam iv Kal. Maji Quse dao. ncmpc

Auguslus ad cceleslia His consulibus Constantinus

regnaablatusestxiKal. Junias.

et

ipso

anno nun-

Aug

sus Constantii

Romamct

translatioSanctorum.sub
citato

et Coustancupatisunltrcs.\ugusti, Conslanlinus Sepleinbris. Idus tius et Cunstaiis v quodadducunt hnsebniset licel ri'rlajn'1 84 Quod si verum est, nova editio fc'Aleaandrinuni, Constanti-

Timothei us^ adnotantur. Ast dics transtationi^ S.


,nmtia.,isFaslis, L demldatiani^Fastis, I.

supra eodemannoin Chroni^o Hicrongmiano

Chrnnicum Paschaleseu
tali rclationc
.

num

die (14) obiisse ipso Pentecosies

c m annnmpvMmm '^^^^.^^^^^^^^^^^^/il^t"!!!
testem,

nus 337
^-^^^/

confirmatur:
^.^,,,

apprme annam lUo anno,


/,,,,, Pentecostes
^ "'''"
,

scbii.

^^^^^^^^
.,

^^,,,.,,,_

Ka

.lendasJnniiretmmtur.Quumreconsml,,nten

^,,^,nA/.ruron.;m,>to(.
,,r adstruunt, qux . - 1
..
i. ,

habcmus u.. i<loneun, Oemus aliuu, rem in Earerptissuislib.

neodorum
.,

Constmtii lemporibus lim Reliquiie Sanclorum

n, cap. LXi .scnbentem (8). allatae sunt Constantinopo-

Leclo, ^ ,ox.

" ^^^.^^.. eomnttfiif"' ^

offcrt lla-

Aposlolorum. Timolhci Kalendas Julias (quoad d^cm ante diem Octavum Ulatin :sed id habcmus, wcctat differt Thendorus ab translationc,; .\ndre* audiversam cssc a sequcnti Marlias; ei ante diem quintum nonas

subusdcm ... de legihus. ronius ad hunc annum m,uralorum. novo,-um consuUtms lai,s no.nine
.

CTemida ut,nC odac ((, ait, de his plura A....ona et Tr.but.s, .A< ncodosiano tHulo de

data kgitu,- a Constanl,o^-m nuarta constitutio l.t.a.io ?rsDecembi-isThcssalanic*F.lic.a.ioet


oss
p,t,'..",.bus ,aio dedisl,-al.en.l,s Serf cl in

tem

et

Luca

deposila sunt in

magna ecclesia Sanctorum Apo-

Zetur resc.riptun,

Constant,, A (just, adh,,naiisdc,,. co..^

Z^XS:
:M:

slolorum ab ipso dedicata. inveniatur tn notaiay 82 Vt vorro alifjuid veri translationem non juvat reourrcre ad
die IX

,Z,FaustinL,, datum
.rr.. DecLbris. Rursus suh Hono-riis Codicillis,
. ,

pr.d.c Id S

eodem

in Cd,cc t,tulo

de

sub Justimarwimperai<^ede de Mdificus Justunam nua agit Procopius lih. i basilica veien, ommbus ncmpe cap IV (9). Diruia

Mal

W""; ";""..

quamdamjaciam

data

xvn fo'- ^;-^'' ,il,nsU,soat.,ue Polcmio constitutw ad Asconmm, Afrurx Constantii

DE
302
n^i.,m
i. V.
ri.

8.

LUCA EVANGELISTA.
87

Oua'

Qvidcm

leges.

sicuiaU^ a Con-

Es hactenus

eadictis satis luiuet

Achaja
..

al- orcvrritur
jertioni

oh.

vTAMn-

!1 J,..r.morW..r

.or./>/"^ Carrf.

^.rn.m

nittm
^^^^^
tii

(.'on.-tdji-

ti,adMarlqrologium

Romanumsub diexxMan.
retuUssctverba S.iie-

ileiumpla.

Vigilantium, quairomcc dn-,t saronymi adversus imreraiorem qw. SanctasRelupuas

Quum enim

Vir doctissimus

Irilqum
Andrew
solnrisdi.i xxyn. ^.'''/'

fuisse

Lucic iranstuVssei

Consiantmopohm

(7)

f"-/t; 1. ,.oriem
''''"''

sibjungii: Qua. quidom est; nou posse, con.perlum


nire
?uisso

verba Constanlio conveUcei

omnes norunt.

Atiamen

quom Ananum aUquot cTemhabeant pro


e.sse

cum fifinti fhrad ^'''


eOT^fungfndut,

^'r

:^"'^''-

^"^~:;:

nomen Constnntini subsiitutum tamen conveniuni Sanctorum Constaniio,. omnes


Utria

adscnbenilam translaiinnem huic imperatori

etU

in hoo etiam favera ConsiaMms, consentiant. QuodveroArianis

tum

quiarnelioris nota-

exemplaria Consiantium

scrihant.

tum quia Chronoloqiantiqui

non

debit^is honor ille, quo Sanoiis errores non occurrii GregoriusNazianzenusOradeneaefuT. Quin et S. osiquam 3 (8) Constantii fidcm
inl
;

offwit sententix^iostrse,

quoniam mter dlorum

iZ% (aLrosimodum tamenindignedeceptam,eximperatm-i.quodneliquias Sanctoprohrat Juliano non colai, sed ei contcmnat 09


laudasset,

rum
et

non solum

p!':Jer Anuiianus

(2) ot

Chromcum Paschale
Dystro, <}U

0),

nuodquoque habci mn.se


lariii^respondct, du-

mensn latim

mC

SS

Andres

ei Lurae.

P. allatasesse Iie!uju>as idque anno Constantu xx.

70(9) Consiant.iusexterioremncligionisformam,adquam certeetcul{usSanolorumperUnet,reiinutsse/iuamgravisshnis (cede erravcnt et vUs in dogmatis fidci


^

Exquibusomnibushmilenter cvmctur E

sanctissimisviris infeslus lucrU(\0). ConstaniinovoUseu exOrienie 88 0./omo./o porro deveneritS. Uiv^ corpus, nuUum,
in

Circn corpvt
S. LuriL*

Occidentem

Oriiute.

ex advcn-

inoupraroiueMel.ravit.S^red.^^^^^^^^^^^^

IramlationemordinaiBeromussub annoXyH,

xxv,

nuod seiam.

monumcntum
sihi

nos docct. intcrea tres tvm


Reliquias vmdn^ant.
Uint

plurci- c-

scdnulhidoneanurusraiioncquareclunnaPaoio
an. 3o7 g i. emendatur ad an. 350 g xiii ei supra num. 79 /o;m mor//. Sfj Promisimus

L-cirue ecclesi^ has

ci st(B

decer'

:r;;r L, l (^/>oL. ^0...../. M. Pier.que edit.mes Acliaja transocctum /us e


codicibns

Salvatons de Gulleto, Prima esi mvnasierium S. scpultura hujus sanrii vtn, etiam S. Guliclmi, a Montts Vufundaioris Congregaiionislienedictma' Ulieriori rcgm ^caLis, dictuw, ci in Principatu dequo phinbus dia'cesi ^uscana, situm,
politani,

ineron.innanic Uujunt ex ul pcrperam rrrepsisse cornusS. I^vanycdsi^. sed

tea;iuigeuuino,quumabsiiaplcrisqucmcUorihusque Opcrum 6. lUeadnotal Manrmus edikw

anii Parebrochius nostcr in S Gulirhui .sub die xxv Junu

Appendicc ad
ii

\dam

(in. W'*' rimu

schedis hujius tran.slationis, in

Mus^i Bollandmm

ronum,, Joannes Martianaij

Ul-

^erum
licel

iacenii

Hiei'omimo co^ms, Pi.iloslorgius, sua mstoria Ecclesiast^oa, a Ewiomianus .5),

h.rreucus

Gulielnutano. seUaiam (12) rcferinncsexBreviano BrunduLucffi corru. Constantinopoh

Omim

S.

EvanocU-^tom ex Achaja tranaverte docei l.uc;.m Fioreniinms quislatum fuise Constaniinoi^oUm. Mariyrologu Hieronynuani sub dem in sua cdiiionc Plulos.org lauC die xviii Octobris cx loquend,. modo iranslaUoms tum Andrea^ quratur divcrsos essc dtcs

Photio

pcrepiUmen

consei^aia, Ub.

iii,

oap.

ii (b)

a fio HliU.^ ,ium ironsvccium fuissei, isiic custodttnm fmt. HiC vio, Nicolao Campanino, diu rationc possei sacns autcm mentc revolvcns, qua
Bcliquiis

urbis

anceps h^debitum procurare hon(yrem., adolescens medtrehat;quandocjusfiUus uniats,


invocarc opcmS.Lnc^. cus,dira febn vexatus,cwpii somno, apparuii Tunc S Evangelisia uirique eeclestam si corpus ejus ad saniiaiem,

tum

Lucffi
:

Sedidexverbisejusnequaquamdesumi
:

p^omittens

potest

qu,T sic

sonani

{Consfntuim) ex Achaja euin ipse absuhoral, in ecclesiam, quam (Philost^-giusl juxla eam ecclcsuun et nuu^ Aposlolorutn vocatur Lucam i.rajlerea coUncasse palris stu lumulun. Acbaja ab eo Iranslatum Euangelislam ex eaaom TimoUu-um demecclesiam e.se in supramdam urbc loniffi, Ei.beso.in celeab
: :

Rcliquias AndrciB A|)OSlol Iranslulisse scnb.l

Acreap.se, valeGulh-ianam dcferrcni st^rvandum.

iudine fdio resiUuta, advocai saerum corius Brundusmad (res Gulletanos, qui Quodmagnopoccdesiam S. Saivaioris deferuni. dieta reposdum juti. pui comitatu, inecclesia swpe Breviario GuUeUntia' 89 En historia, excerpta ex quomtnus fidem rum suh die ii Maii. Cui narrationi

McolausaUquos

FrOr-

iniprtmu GulU-i.tis

nnno
;

NeapoliinJ'

que Aposiuhnn basilicam jussu ejusdem bromilUun ac venerabilem

imiuam,icjtu ConslanliidoporUtumrnisse. Ej: Imc, diehus iransiaUonem arquit Fiorentinius diversis {uisse, maximequia SS Amlre:i' .(Lnae celchratam
ei dies xviii

Jmrrimis nosiram prsestemus, multa impedhmi. addiiur, mhd hahetur quidem nulla temporisnota episcopum aui Brunsive circa annwm, sive circa

GuHetanum, dusinum aut Nuscanum,siveabhatcm


sub quibus
ha^c acia,

Orlohris in suo
S.

Hicomjmiano exemLucai.

sane momenlosa, referuntur: essent aa adjuncta magn^' utthtatis atqui temr^oris

p/ari^if/atiirTranslatione

Sed

ha-c tanli

ab us, qu;c donon sunt, ut dejlectere nos oporteat Idaiius, utmonccnt nos Hieronginus, Prosperct
stravirnus supra

verilaiemquamdamhisioria-adstruendam.Anerum ncmpe veniaiem quoquecsi, quod fldcm lahcfaciat,


corporissacriin solo icsiimonioNicolat
viri

Campamnt,

num.

80.

incogniti,reponendam

esse,

quontam nec ieJcs

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


i

303
J.

miracun,infiUofacU,ftllPf/antur, nec rntin rrddiin rnanus viri privali fwr, qua iantus thesaunis partibus Cerle qnando tales ex Orientis
incideril.

rnm
lis

piritia clanim. observato judicii ordine, andi-

V.

ll'

uti"inque

p.Trtihus
p.-olatis,

discussisfpic

ralionil)us

non semel

landem sententiam

protulit

Sanctorum celcafferehanlur HeUquix, pr^sertiin Lucas, In primariis lcmqxiaiis eratS.


brioram,
plis collocahantur, autcerle

nempc

(3)

o.ssa.
.

in

ecclesia S. Jusliiia; de

Padua
Lucae

exsist(mtia

quic haclimus pro ossi\)us

magm eral interpopu-

Euangelistffi tenta. hnbita et venerata fuenint, iiun


fuisse nec esse ossa

.wrum. corpus
resolvil,

qulsque tantum patronum los xmulatio, ut sibi accipit Ast hic nihil simile occurrit; vindicaret. cuslodit, rnente Nicolaus, diu illud

nec

pro
;

talihus

debi-re

eiusdem S. Liicse Euangelislae, l<^nenda seu venerari habenda corpus ve.*n, nupi'r e rcKnn Bosns dola,

ncminc quisaltem

no<nine(Hr

adhibito

tum

et

nunc
el

in ecclesia S. Niculai in Littore

Veneto

corpori cullum proconsiliario, qua rat.one saoro


curet. U.TC,fatcor,

exsistens,

tam mirasunt,

ut

fidem meam,
contine.'
:

nlsii^I/jneadocumcntaaliudpersundciml.superent.
T(t

hactenus pro corpore dicti Euan?evenenitum, iro tali et liMiC tcntnm, habilum ct tenen-lurn et veneraudum ''sse. ut tale hat>endum,
haberique,
leneri,

\i

ndem

id

ipsum Hreviarium, qmhisioria


iijpi^s

reputari

et

venerai-i

dehore,

tur, Vcnctis

non dicamluncprimumexortam narrationem, scd. an-

excmum

diciiur

nnno 1555

ipsumqne

tUiuis

monumeniis

beretranslntioncni,

deficientibus, licet dubi-im hadonecceriioraedoceamur. iegii ,

pro tali et ut lale habemns, leni-mus. rcputanius et veneramur, baberi(iue, leneri, repuet decernimus. tari et venerari volumus

sxculiwx in finem ttir quldcm In Fclirc Rend brachium S. Luc;e Gulldo in vergentis scriplore,
sedrccentius Monlem. Virginis fuissc translaMimlU. l.estimonmin,qnam ut fidem faciat,et c/eteest istud ejus possessionem lolius corporis aut majoris

P.pa II exa92 Littcr^ Apostolk^r, quibus Fius CardmaU Bessaru>ni mcn etjudicium controversi^ civcom-xiltehat, qu.rque ininstrumrntojudiciali, ucrba su;>r retulimus, dnt,v erant jusprx-lpua
i

;~;.;-^.^,^,^
..

nim
dein vcneta
FF. iiinorum:

n partisncutiqiuim dC'itonstrat.

90 A Itcra ccdcsia,
gioriatur,
csi

qus possidere se corpusS. Lucae monastcrium S. Jobi FF. }hm)rum


:

uqusfi yuh annulo piscaloris Tibure die penultima A fuit die quse oero intervenii senfeniia, 1463 wDccembriscjusdem anni. Raiioncs autem Venetorum pro vindic mdocorporeS. Lucae, saltcm primri- E reperiunlur vn codice Vaticano, sigyiato n. 392

hm

m,

Rci scriem e.T Waddin.ji de Obseroantui Venetiis. Turcae hoc exhibemus (2) AJimilibus Minmim longe lateque Bosnonsi... anno (1463) regno desxviunt. Prufliin onuies Christianos
politi...

fol'.h^ lAl.Xc prijno allegant

instrumenlum, grxco

anno 6753 ^ra?, idiomute conscriptum., datumque Constantlnopolitaiue,qu> cum anno nostro utputo.
vuiga/ri
1

gali

inter

alios

Franciscani ex munilissima arce

referlur, corpus S. Lucae

245 concumt; indictoautem insfrumenlo ab Aihanasio, patriarcha

Jayc/ffi,... feliciausu,

dum
, ,

urbs diriperelur, corilluc

pus

S.' Lucffi
.

Euangi'list;e

Constanlinopoli
,

translalum

subtraxerunt

et

Venctias delatum
principi

Christoplioro Mauro, piissimo lionedunarunl, ut licret eis


nuffi in

ea

condi-

domos

ct habitacula.

liieroHicrosolgmUnno, cmptum Constantinopnli, duo.s^ monachos Accon, solymamprimum, dein per est, deiatum fuisse fsiic quse hodierna Ptohmais lipsanophoris mercatores tres, auiem occurreruni McolausCatafl(mis,JonnnesM.nynnisa ei Canntius
.

dominio Venelo sub nomine et rej^nmine possedcrant. hbere provincia; Bosnensis hactenns
reipuhlicae deinceps mcolere, serenissimus princcps conventus aliosque addcret colUgendis fratribus Bosnenprovinciffi Dalraatis expulsis. Sacri pignons rehsibus, e suis sedibus pius princeps honnnficentissune ciosos dclah.res

j>r3Ctio 700 Byznnl,oXanthus, qui sacrum corpii^; asportarum Zaracenicorwm daio, Thebns B(otis

et

sub

patrocinio

habet me"""^rAllatum inst^umentum id profecto et chronologiam non in notam historiam

'""
'^"^^^"

riti,quod

lemplum S. Nicolai, ad nroseculus, Rehquias in navi deferri curav.t. cu.as Liltus exstructum, ex

sedem Hicrosolymitaimiingat; nnm dla tcmpestnte Aihanasius IH, ab Agnrcni^ intcinam occupabnt dalus,uthabetinstrumenf.um (5). Ast merilocontra

S. Bernardm., ahas solemni apparatu ad eccle..iam mirifice m hunc finem aS Jobo nuncupatam, a se pretiosa theca reponere exornalam, iransferre el
i rumore, verum ^orpus S^ Lu91 luterim sparso

quod sit confessio privata, imo qiu'stumqu:ercntium,seueorum, qul ipsumcorpus non cst. Dein vendiderunl, quihus proinde sUrmhim
illud ercipi potcst,

parum
ciusquc

venddio, vcrisimUis duplex sacri corporis Thebas avectio, qui potws per mercatores

C cogilabat.
,a.aem Patnvinn
ntB
:

S. Jiitti-

C2e a trecentis
S.
Justinffi

annis Patavii asservari


,

ccenob.o

hoc

recenter allato

creplum est de Urdinis S. Benedicti dub.lari. Propore convolarunt

vidcntrt.riantmnihcsaurumalpromasscflcsasporeo sane magis, quo hoc ipso tnre debui^isc. Atquc adeoquc gravius imnerio CPolifnio anno 1245
ut tcstantur Crrci^ iiutninerei pcrimlum, Lugdunense I : eiemm Innoccntii IV in ConciUo

vrrba

cives aliquot Palavini, Venclias abbas, monaclu el adversamque def.nsuri nobile suu.u deposilum gravissima, ne t.mere .-e In
,

Pontifc^,
ut

ut pr:escntis.simam
(6|

prxscribil instii. xiv


cet

ruinam acerlcrct. remcdium cxtrcmum., scih-

adem

infirmalu.-i.

vi.leretur

quidpiam

allentare,

aut contra

urbem

medielas
et

Palavinam
ct,

qui Reliquias

v.ros illustres, stalue.-e, misit princeps monachorum diligenter uisp.ceren ,

tatu.n

omnium proventuum, tain dii:n.qnam prshcndaium personatuum


,

ccclesiasticaru.u

alioruni.iue

hcneficiorun.

ecclc-

qua

fide

constarent,

i.rudenter

exanunarent.

tal^ula^ aut Non ill erant mouasterii 110T1 ...ce u.a,

monumenta.
rui,.,n
,

onmbus, restdeant menscs personaliier non lem


ab siaslicorum solvaiur
laxat
ectceplis
.

qui pcr ser sal-

us dum-

qui

in

obsequio sunt

Romavi

B'^';";^^, extorquerent. Jussus P'"'''" ''V' ! Pn '",'"'Venetus, in nrbe oralor. nus Erat tnnc Veneli.s P ; expel.Te.

'u'
"^^

v^l^
.

dicium

"

credat. reOus Uatn an7rJesi,pmr.tur. Quis vero " ,,rel,o ^,,,, ^,,.calorcs ilhs. ,u. ,nyent,

^'^"'' aut nrgotiis

EM

versanlur aut

9./.

eiiam affcrebant Veneti in probationem


Cns...
..

tum

_.(nU Oaicn. Or.

m.

col, ^06.

- (6) Ubbo.

..

X. Con...

Bullam

DE
304

LDCA EVANGELISTA.
l,^.,

nuUamPicUinMg.niia.^^nAumv^^ miuamr
*''
'^

x/
'

sed h.Tn>hil (eni

UrUia tn, a^*.

cis

quoque d vitulorum facies, duplicis opere formoso dosi.nat^ extrinsecus Hilieenler nsnicieiiles, quar-

""" '"'"'""

'

,m.mi"o"t unde S. pro dixerunl. Fidek-s aulom


c
,,-e

Ucam
pall.o

repr*sen1are

litulo lalenlc

n>m>me
I.-

c rdentos,

arcam

plumbcam

velavcrunl,

divinamque
citarunl

nu.jes.alis

clcmentiam pr..cibus so

ab .lualcnus tilubaliones
.lii,'narctur.

eorum
vcro

coi-d.bus

Zus aponmplmm, circn


lu:a

snnus finem mulihwum

removcT,
lis

nota suis rainucla.-aquc sig..iflcaao..is

.evcla.-e

Horu.n

prcc.bus

(lcvolis Deitalis

l)onignitas salislaciens,
,

oorum du-

cximo,l.caS.Ju..tin,rdcsumpto,oupM^
simpliciv. proccdi,,
/

-W"'' "^;

j^^',

/^ ^ ^

,;mteripj'-''r''';f

i^voZ ' aim.a,/rc,-<crc/'c(.nrfeA'a/*^v^ '^"^^^''-_

latcb.-as t.tul. conMdcvita adventan.e nocfs tempo..e, pcr fidclium mcntibus, visio..em .evelavil. sionem reveiavu. .,n,.,. lituli .P,nr,nl,o quorumpo,. _...... doscript.o quibus 97 luccscente aurora, fuc^at lunc .cvclata, veloutc, ^^^^J,^, sup.-cmo mu.ie.c ecclcsi* abbatcn., s.muk|ue ad Domi..icum, ipsius c,Mc,m,. d..-exc.ui,t, eisque
.

plunmorum

id custodilas Rcliquias
visio..en.
fclicitcr

vcstigia

i.,s,nuave.'unt.
,

Horum

itaque

triduana

suasione comn.oti
,-eligione

plur.ma

clcncorum
Uui.i ar-

^^^

simulque laicorum

cong.-egata, latcbras

modo '?'- ,/:.^/>n"/>im, Koc


Novissimc
vc.^0

til,.li
'

summa cum

rcve.-entia quaesicrnul

scpluaanno miUcsi.no centcs.mo


e.c do.

Padua; nob.l.s cuncta B gcsimo qna.to. ^ p.op possessionis res mob.lcs cilia nec non cjus noscnntur in c.ne.cm. pestilcntiam dilapsa

odor tantus a beat,ss,nu cam plumbcam apcrirent, ema..abat, quatcnuscx aro..,a- E Luca. corpc^e tnnc .'" ""'^^ solilus cst lu,n combustione ;^"^';f; scnptum erat Sangtus
ren, arc:e

compagi.iem
:

s.c

ignis aulem sonus, !,, 'Jarn / jinc o,A-,-,:Nar.-ationis n.in.tnc < eco.^cquamquam ve.-l.orum appositione argumcnto clar.hcatur. lur nil,ilomin..s vcritalis
Efro

LUCAS EUANOEUSTA

ilasub vclamine,

qma

n,s,d -

lidelium vini mu.,e.is g.atia

mcnt.bus

.evelassct,

nc.uaquam

ibi

descriptionis

aliqua nota

alcre

ipse nam.ine

Euangdishe i..ventiomslcmpore
.r.gcndo

glo.-ia cogn.la, clarum crclcretur. Tanti tli.sau.i vitulorum 1-ormosas lacies cereo

arcan, sspcnumc^o aS odorifcram ejus Resur.-cclion.s l>assionis alquc vesli-.a

Domm.c*
..ecnon

.c-iplur* tiiulun,, cpiscopoque suo ^igillo descripserunl,

qu,

cr.'al'p. IH)

prKn.ncm,
p.-odigior..n.

indignus

licet,

aspicieban.,

ru,m ad .\,)OSlolicum
ivcrat

(nempe Alcxand.um

si^na, quae tunc Dcus

ib. s..sc.tavc-

dclcia.uiit, lUis

namque

ten.po.^.bus
ivc.-;il,

Alcv
acce-

ander;
,

summus
sigillo

Ponlifex,

Ferrariam

rat.avide considerabam. , ^ c i inComtncnUino de S. Juslina 95 Ret>rxtn( noslri

nloaue

Paduanus

cpiscopus

Alcxand.o

men

iraditio

supra laudafo {2)avno ChrisU


bisparte. hnrje

Wlk Patamna:ur}uisse,

atque sanctissimo prsesentavit

invention.s se.-,eni

ma.rhnam incendio delatam


:

pristinum splendorem scdbrevi post temjore ad eodem simul temporero^ rediissc

"IJTmerim
nonici,

ecclesia. cavero Paduan^ majoris vexiUifen, pra.ccdencivilatisque clerici,

. -^-

diqnHatemque

viros incessU dcsidenum penle iiobiles ac it^nobUes qnas olini nietu bai-baroSanclarum Heliquiaruni,

tibus crucibus,

cum

civilat.s
:

populo propcra.;unt,
l>aduanus,|uc ep.sco-

rum

sepultas pone

adhuc fama

rolinebat.

lemiis ttMuplum 0. Juslinse Vt igiturvotis populifieret


.

Patavinvs sati^ inngislratus viros eiegit, qui Sacrarum sexafjinta


inquisitioni
intcressenl.

Kalendis Marlu 1177 Uoluiuiarum

Uaque Gerardus Pome-

winitiurn([enais C della episeopus,sMbQvadra(jesin Martii incidentejuna Cinerum hoc anno in diem ix clencis lavcum Dominico, S. Justins abhale, cum lielUiuiarwm mipermultis i7iquirendarum
cisnue

ibique divina ccleb.^arunt populum suum d,,ctr.na pus, Paduam rediens , castcnor..m Inlcrim vero civitatis, cffilcsti .cfccit. B. Luca. .cvelat.one <le au ue villarum colo.,i , arcam ccrcos, al.aque ,econg.^alulanles, ad ejus deportantes, devoliss.mc co,,curve,-cnti* n.une.^a privatos, ad Euangchsla; rcbant. Plu,imos, visione clar.ficav.t, accedcntcs, divina misericordia

arcam

arcas, alteram tium fcciL Ac primo (piidem binas marmoream nlleram, in qua ea-uvue plumbcam,

curationcs .psc coaridosque pU..iraos, quorum cnim juven.s de O.^a, sanavit. Quffidam gnovi manus arida U.c,at qus dicitur Tcrra Longa, cjus ad cju virlutc .sanari dcsidc.-ans, Beatissin,i Lucaracnsc Ap.il. die intrante

cruerunt. Ilorum, SS. Imwcentiujn continebonlur,


inqnii
vini

arcam

sexto

decimo

anonymus

{'i).

ita

visione

gavisi,
B.

dum

di-

acccssit,

quam divins

gralis n.unus perccpturam,

the.^^auri

vacarcnt

inquisilioni.

Juslina;

nuum

mystena, be...g..ivcspertina cclcbraientur


,

sub altan tunc scpulchrum ca-meierii modiluUio


invencrunt.
fa.H Pata.inis
.

' sanilati. S,quens ?atr<llvinitas pristina. reddi.lit a i.aUvitate puer lempore quidam

->.-n..s

anoyiymus hisvcr96 Per.jU dein scriptor nostcr titulis Sanclorum corpora bis : Plurima itaquc Mathiffi inter qua; B. Apostoh declanla singulis, B. Lucs sopullurffi exslilil i.rincii.ai.^ anloqua.u invonerunt et infruerenlur visione. rodientes Sandevotionis lionoribus cuilocarunl.
,

autem noctis cscus dc villa, quae arcam


99
teligerat,

dicitur Tilulus, secus

arcam
v.-

suos digit.s, qu.bus Euangclista; .csidens, oculos

gaudendo palpans oculorum

sionem accepit.

Quidam dc

vcnta

cum

visio.ic privalus,

r.iiiniu i_^^^^ oculoru.n i"""'"'"'"'"' Monlis S.hc.s opp.do, .^^_^^^^^,^ propc.-av.i, .^^,,,.. ^__^^ ad lanli n.edici l.m.na

ctorum

admiral.ilem coUocalis Ueliquiis fodiendo feliciter accodensaxorum compaginem erumpenles ejusquo cunnoxus pro viribus tes,
ilaque
,

propria rediit. ,\ud,c.,s ibiquc visione accepta, ad Caldera .. Luca; v, tute aulcm Joannes Bonus de natum suura, cujus ocu us
va,-ios cu,^ari languo.^cs,
I

marmoream arcam lalitautem invonorunt,


plumbeam
CD Cfr

in

qua

fueral scrofula

arcain, nullis suspicanlibus, invenerunt.

gelists

arcam
81.

ad velatus cximia, tunc loco tet.g.ssct, sgritudinis

Euan.-

quum

putri

Act. SS.,

1.

m Oclob., p. 810. d. 86.-(2) L. c. u. 86 et Beqq.

P)

L.

c, u.

scrofula

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBBIS.


l^

305
'

II
'

scrofula-S. Lucae virtule sanalur. Unfleciuio itaque villan cujus(lie mnnsis innji lunc excunlR, iiuum

.OT/J?io?ie:FranciscusFo?cariD. G. Venetinrumdux. fiempublicam rexit nhanno Chr^sti \^^3 fid Whl).

dam, qua^

dtcilur

Monlagnana,

ciincli

rm; coloni

cum devotionis muncribus ad Euangolistain viiiondtim, laudos canendo, concurrissent, quemdam iilorum. cni noinoii erat Alniericus, cujus aridum
fuerat brachium,

Do his igilur ossibus ad auf:endam devotionem el connrmandam futurorum fidcm. ro^^alus ego Zandominious Sparzarcnus, notarius
cl civis Paduae,

mentionom

infra

facturus

cum

unumquodque

Domlnus Nosler Jesus


filius,

Clirislus co-

ram
.transBxus.

popiili

mullitudine sanavit. Marcus de Verona,


cainit lancea transfisus
',

coriim donominando, ossa spalularMm, brachiorum utriusque fucilis ifocilisf.... coxarum el crurium,

Dominici Fnndaci

pedum
leslor,

ac

manuum,
dorsi.

patellffi

genuum,

cost^p

el

(qunm) a nullo medicoium sanari possct, B. Uicae virlute vulnus suum sanandum coinmisit ct se ad c.jus arcam, sanilate percepta, accedere promisit

spondilos

quap omnia et vidisso ot letigisse

anno

Christi mccccuii. nots.

Idem Zandominicus

Sparzarenus
ossiurn,
aj'0[/rapho,

quum

ilaque diu noctuquo Sancti EuangolislJE cogivirtutom, vulnoris locus adco noscilur esse tarel consolidatus, ut acus puncturs cicatrix csse similis

multum

Quse hic habetur enumeratio intricata est nec facilc lcctu in


aliquoties^
^^.^

quo utor, unde divinando


exscribendo, processL

magis quam
102

anno
guiffi

143

vi$i-

ad liminasui medici dovoto prn[oravit, ad lionorom B. I-ucae EuangeUstse supor ojus arcam imajrinem cercam suspondil. 100 Hacieims relatio anonymi coxvi, cx qua
pntnirlur
:

sanilati rostitutus,

Pr.Ttcr id genus

argumenta,

objiciebant

^^^^^

ctiam Patavini VenetiJi, c(yrpus, inecclesia S.Jobi servatum, non csse S.l\ic2P,uti ote qnod esset inte-

ean(wr /!<-

Patavina;

n,aiiifeste patet jus possessionis, utfOte hngeai\ti' Venetis. Scd fj^iyg.^^agisfaverc Pataviuis,

quam

grum, quando c contrario genuinum Evange/istse cadaver erat truncatum capite, quod ab antiquo Ronur servabatur. Et re quidem vera ea'hibetur in
ccclesia

qiinrdam controversia\qu;e in faclo aliqm radiccm


&vamhabe7it,nontamfyrsesmiptionibiis,qmmhistoqinr prse ria fulciri debeani, reliqwi iiistrumenla,

Vaticana S. Petri hoc caput cum inscriptione s<iiis antiqua 12) Capud Beati LuceEu.age:

LISTF. TIULATfl DE COSTATINOCOL UOMA PER HtM QG

B manibushabemus, sitbjicienda censemiis:hacenim


raiione facilius lector
poteril.

motam

quseslionem. solvere

DOCTOHEPPPiUMUM,t(icie:caimtB. Lucae Euangolis- E ise.lranslaliim do ConstanlinopoliUomamporBeatum

Omnn

monachiS.Justi

Patavii, utdiTi-

mus

netarumS.

91, sinceritatem Lucae infringere conarentur, prxcepit Senatus Venet^a, ut arca, qux S. EvangeUsta: ossa siipra
continelxtt, aperiretv/r, et tali

nmn.

ReUqmarum

Vc-

Grogorium doctorrm, Papam primum, Cnju.s rei f\dcm facit inst/rumentum, cnnfectum anno 1464 a Francisco do Tolomeis de Aquila, Decrelorum doctorc et

Vicario

basiliccC

Vaticamp. Idem habet


Chrisii 586, l xxv,

modo ad

veriiatis

Card.Baroniusadam.num
citque in
te.^teni

addu-

investigationem via sterneretur : cujus visitationis

assertionis

monumcntum

conscri--^

jamlaudatumMs.Patavinumea-hibetinstrianeulum
hujus
reniss"
ten<yi'is:

Jus dicentibus urbis Padua; pro seimperio Voncto clarissimis Zacoaria Trevi-

plum inpriori pagina codicis, Diologos S. Greqoni Waddincontincntis. Sed scite animadvertitLucas i\otis gus (3), non ^ibi constare cardinalem,dum in
odMartqrologium Homanumjx maii agatsolumde cabrachioS. Luca', m Annalibus verodeejusdem
pitc.

oquite, et l.uca sano, jure consulto et aurata; mililire Vonetiarum principi, Ghriquum inchto

deLege-,

corstophoro Mauro, ex Uburnia (liodic Croatia) B. Lucae Euangelistse dono pus, ipiod dicobatur

Et vero

si

ipsum, adquod provocat Bnronius,


inspicimus, >atis manifestum est de
as.Grenor.o

documentum

an

dolalum ' tur, ne


B.

essct, el

ob

id

orta contenlione dubilarc-

dedicata in ecclesia B. Justinae in capclla

LuciB pricdiclo,

corpus suum reperirelur


aporta
esl

dearca
in-

creto illublrissiini senatus Veneti qu^dani alabasLri in prasdicta ca|)ella. In

capiteSAAK^.transferendonequaquamagipotuisse. Gregorius, tunc diaconus et 10:i AVmm quuu, S. SedisApostolica' apoapud Tiberiim impei-atcnxm jam S. Andrea; Reli/pius, cupccrisarius, obtcntis
ret ctiani.

qua

(phnnbea) longiventa est capsa quaedam plomea et latitudinis unius cum UidiuispKium circa sex

lamen clavi sive dimidio vot circa, clausa. nulla desuper erat ad modum unius compagine; qus C cophini,habens in modio fundi foramcu quoddam
penotrans, quod vetuslas fccorat.
,.

particulam sacrl corporis B. Lucae utorc.r Wodimpetrare, ncces^^\i(verhis documenti Tiborium imporatorcm ot quod oum dinqo I c.) ad dignaretur. magna humiliin hocetiam exaudire ut de Roliquiis Euangotato supplicavit: videlicot
vcl
lista;

Luc-e

brachio

S.

Androa! sociarot. Imporator


trislari

autem quum hoc


mcpstissimus,

audissct, coepit
id,

et

osse

rep.riu.u.r

101

lu

qua

togobaiitur

ossa

qus

dicuntur

qiium

quod

D.

levita

pelebat,

Uvisa (mniaomuai- ot aini'mantur corporis boalissimi Luca. capilo dumtaxat piucxccpio, scparata, [-^xwi^n ot ab invicom quo.lam soroniss" Roinanorum quod

abquo

gravissima

difQcuItate

Oeri

non posset.

excepto,

imperatore,

quem

nonnulli

fuisse dicunt [^-rodori:

quo Euangolista .laceErat eiiim sarcophagus, in adamantis. marmoris durissimi ad instar bat Verebalur arotissime colligalus.
fcrro
el

plumbo

el ob fuisse fertur cuiu Barbarossa, asportatum reline diminui aut accipi po.sset, quod cam i-em,

quum gloriosissinii corporis supororat. lignea imcum hac plumea capsa, in quadam alia jacenl hodierno posita in quadam arca ferroa, qus
alabastri, jubente die a torgo altaris, et arcse lapideo collocatum esl. Invenlum in hoc sopulcro ossibus numisma prffterea cum his sanclissimis
clcro,

reposilum

civitumultus indo fiorel otiam imperator, ne tam protiosi .'\posloli et corpus tanti et -i ,aio ingenio moverotur. Quomodo Eualigelislje aliquo invonire Grogorio satisfacoret ergo sanctissimo Dominum Jesiim Gregorio non polorat, ot ait B. quatonus yiam solilo deprccare.
, :

Christum more misoricordue !ono perficiondi opus dcsideratum ut quod fecor.s, caute et tamen, libi aporiat; cave
ine

est

quoddam,

sive

moneta raminis

(cupri),

lenentis

vulgi

rumoro

palrotur.

Iloc

itaque audilo

simililudinom unius coaliquiinlulum argenli, ad Sanctus MuMi cum scriplionc ab uno ox laloribus litterarum cerni non potevero
:

suis levita beatus sibi et


indixit.

jojunium septem diorum

mullo fletu peracto ol laorymis, iu quo Luangolista accoit octavo dio ad iocum,

Quocum

{\),ea- aversa S. Justina^ num. 121 Venetiarum cummpartecernebatur imago ducis

Marcus, reliquum numisma de quo agunt nostn ral (Si idcm sit

in

Commentario

oravit, ut auctor miquiescebat, el flectens genua desiderio non fraudaret. rabilium Dous oum suo Lucam ul si ejus 104 Deprocabatur oliam B.
,

^rWr-

cc

in nrUib

n 8I1.

eci\livatt:i:!ll P

niJ^'-

(2) Cancellieri.

Dn Secrelar.
t.

p.

mKdit.Rotn.

n35.

AaVal, M.uor. ao. U63.

XUI.

40

devotio

DE
306
j.

S.

LUCA. EVANGELIPTA.
Bnrbarossa Fnderico I imi^caiorc,
.

dmo

ut relert

V. n.

honcsla. darel c, .levolio essct frustrarclur, quo, volcbat, alias autem nuu,l

posso

pcrUcmuU
ck

dcbat. Elchnn .Inrilia vrsa bea us nlnmbi

anlc sn.nlcrum incnn.bcrc


.'St

e^Ua

M -

<^'
,,

in cera;

moUit.em,

9"

'_^^/;^
'^^f

>,.,

ue.n te.,.pn^ ,...,..,...-, cvra um. mallatwn; mivn<to('- /> to^. l'ruleLncs
^^^^,,_

quo

ligaban.nr co scpulcri n>arn,ora

,;^,

Quadraocn,,,^ ^ersabatur, etuidem


,,

'',^,,,,,,

,,.. .1/--'-

Pa,.,,,

fraclnn, ante Rcali

Orc^.orii

pc,l..s

"'';<'"

suffragm onlus vcro ahsque bnmano cn.tm,. Bcal i.i.nr Or..g...;us, ab -t

,!>" mlu

^[.^"

undc Don,ru:a Pas';,;,, xs,v Martii appulit, u, ,/< x X/.r,(,s, ,c,dente illo ano 1177

""

-;';. (,.
' U

./.

.. o.<|..^ cun.

M.or,

;Xoi.."i..'-'iSi,'.;.r

4
:

d.T,

snmmus

ronlif,.x,

'

"""."...'"." Fcr,.ana,n .vca


sencm

-zfiiLrsi-i^i..;:
cum Becundo, Roma,n
^,,,|j^jj^

Alexandro
case
107

sanctissim

invcntio,s

uol.l,-

.supra

num.
salis

97.

Fr

hi:<

irobabik evadit tunc pr,.u,


:

nulfrt
('(

/i(

rnpt-

Bo,xappa,;ssccapul S. Luc<e

novimus qmdem

idoneo mcn;

iio

q.q

invcntionem. .,aiorumqu, celebrcn fuissc istam etquoniam iunc aoebatu,-d cocursuf,equctem; eti,nperatoremcompor,enda, nacc intcr Poi,f,ccm
ause et
,

ostmodum ejusdcm

a..ni .Tstaiecom posiia

Ml
i

c^pc
t

at,

civitatcm

Ostiam

gradn conclo
b,acb.a

ral

pcrsuadcmur, r,idc;cu,,cujusmtereconciliare, hac et,wm Poni.fuis gratiam sibi


facile
;

idTvit

'M.

capilc

accip.cns

atanimum llcxand,;,piissimi viri e, ciflomr,,.,


r,m
Aposloli^a

Sanctorum

SS

lL

at.iuo An.bva.,

cnm

psalm.s ct bymn,s,

ratiouc omni.iuc ven ,-ali<.,.e S.

Romam

,rwcipuicullo,;.s, de.uls,ssc (6| volu.sse de Sede cjlo^-iantibus.gralificnrc

.lev,..xit.

/^/- '/";";

ZZa
anno

G,roo,ius. PonUlex faolns,

limre tam
,tantio,ol,

i.,r.tloso.

Quum

vero postca ex docu-

juxta bas,tam 7Zril ad ccclcsiam S. And,.. ,psa,n Vaticano, ude m in Pi-incipis Apostolorum

cu,.do.b,-e!.ia co,:d.;n

Sclo,;o depo.n

'Ltisauii,-adUio,.e,,,,,ot,,isset,S.G,ro<^;umCon-

Ho.nam

iulisse, fac le f,e.;

Rcliquias aUquas S. Lucs apoiuii,ui,o,-taconluswae.cariii

ll,,ta)ue,ii\ra,.Miio,qu.adsoU^^^^^
r,eriinebat. Quoci,-ca

'ZZn,,destructote,nploAndreano^U,',-onslata
docusatis liquel in ipso ^"7oh Exhactenus reUitis non sol.m Baronius, JTio, quod pro se alleoai

$ed perperam

immota perstab.a obje.iioHaluc-^co,-j,vs ^cneZio.;,m, dicentium verum S. mlegrum, quando m, cssemn possc, utpole capite
ista co,-poris ,,a,-s

\acerUeS.

Luca. c.apitc,Bon.a,n

"'"--^

jam a

sxculis Ro,..^ *"'^",'"""''-

'^

',

cit^idnegari,quandoeTponunturvar,^d.inMs
onstas.c,.tiobrachii,sxmm.umsilenlmmdeca-

^e<,,,cLddtng,,,,,Juvatadabotc,,.lamobject,o,iem c,uasi non consta,-et sib,G). a,;iucre Baronium, profeciodoctissimuscardinalts circa temE,raverit

Xsatis

innuu,.t

,.V.il

V-rlcr

b,-ae,.nm
S.

e<r

pusalia:quc circuu.sio niias,aliosque

secwmncr,v-

S Evangelislx

Reliciuiis

non.a.n a

Greoo,;o

rem

u-axcrit,quodlubentes fatc.ur

sed ,st,us,,,o,U
.

CanceUier, allaiu,n fuusc. Franciscus Secrtariis novse basiliae lai.cana: suo opere de v,detur n (21, satis pe,-plexe agerc
lib

merud,io

dicen li.tm caputS L va,icror ,m derogai opinioni quando inecpit eontroversia ; aelisix Ro,...r fuissc,

adeoqueveras S. Lucic Reliqu^as

i t,;,co pot,s

nam oimo tcet caput de rrxsenU quxstione : Romam allatum f.nsse, adS Liicffi (, . G,roorio testimonia nihilo,iduciiquc .n hunc rcm varia
:

II,

cap.

quam
adhuc
108

in
soli

cssc, inicgro co,po,r. requirendas

quod
Con-

Patavini dcnonsumunt.
toti cont,-ovcrsi;e

Verum

(ptnmvi^ inicr.rdil Pcti;is de


iii

iitivopolita-

nus

inicr alios dicit variossc-iriorcs,

ru,;;o>nm

ei

md.icios JHaurino-Bencdictii.os Baroniiauctoriiate Lucae Romam aspo,-taui dii-erc.t caput S.


fuisse,

.\lau,;no-B,'c,licUos,^upcT Cast.-o epislola .-.uaad consonis, pr;etcr,niss,s alque


(luibusdan,

CB diviiioni
nclifjtafiiicn

parum

Grcgorii Magn,. ab ,ps,s imp,.obabilibus, in Vita S.

tum
dicit

fuisse

quantum asscq,m;
Mallium
(:!)

ipsissimum est a S. G.r.jorio, quod Cancellieriiasse,-ium, quando

adornata

,1

in T. IV

Dpcrnm

in

Incem cdita,

,-c-

sacra ncrti< ,8i; lf,r,natquc

istiusmodi dona ab

lii.achinm

noniinassc

perpcram pro cap.te S. Luca!, ui p,-obul Yeo.um dicenaluiuod acecsso,;um, simvl

Jro

lcm

l'i)

junctu,n fuissc, caput S. l.uc* bi-acbio cjus

impelra,^ poi...sse; hperaio,r Grcgori. mini.nc rafumcm aflcri. quod ,,,sc sna- asse.-tionis ,om,./.Mn RoG,r.qoriuscpist. xxx lib.iv (9|

quasicaput,

tamquam

manis

vcl lotins Occidcntis


.

partibus
si
1. .-...;<

ominnn
,...

,nlo-

cum
niim
flnte
ff---

bracl.io es scpulcroe.rtraTisset.

le,-abilc css..

aUiue sacrilcgnm,
ait,

Sa,ictoru,n corIn\-nn/iilfl

inequeenim alios a CancclHn-io fundamcnadmiitendum nonccnseo: totinn enim qxionititurtranslatioAS.Greoorio facta, indoluw cumentosupraallatojacct.Autiyituraccfpiendum
est,

vide- ciUitosj td

duhitare se
raciter ossa

ulrum vcruni sit, Quamv>s Sanclorum dicunlur Gr.Tci.

qutHl lcvaiv ve-

c Reiiiroutsonat, alquc adeo S. Gre{forium cjus brachmm obpnetcr quiisS. Luca nihil aliud cadem aut si dicatur ct caput Romam timiisse
:

primisubscKiivirosconslanssalis ex hoc tcxlu apud Sancloviix ncfas fuisse de sit opinio anle sivculum riimcor/oribusquocumqucmodoossaan(ia'iiculas id ctiam ayile colligere. monstra^U tamcnalii {\0u Orimte sed el Occi^ Greaorii temnora non solum in

=:s;"::i:r:;r~srr;;;::
Homx
(,)

r^";:::^p-v *...-,
0/1 obslft

mo

asserva/ri. Potuit

enm

liomarn asportana

^09 ta-terum

ui^lo:.

l.itifiorMin.

Cancell. DeSecrel.,

l.

UI, p. 110^

n)

T. Ul, p

UM et seqa.
,

-.Wj.^Xi^ar^s^lm' -"()
P*.'3o.

^iouor.^lu^^.'^!"?;

H^&'^^^^^^^

Sl.il.Edit.

^l.-

0) A'u'ual.Nlin.an.0-.*,Siv>,.t.Xni.p.2-J8.

Sanctorum

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


SancAonimossa et emeresdistrifmere,fidem facmni tnm ipsa Co))slant\rr Aufjust^T petilio, fjna parlem corporisS. Paulisibi postulabat, tum ususcontvarius solis

307
J.

delur tcstimoni\im pcr ca, qua> pauto post afUluccntur. Lslud auiern iestimottiuni atiitd esse non
potuit, fjuam hctcdun, ffusepaulo inffritts in

V. B.

nomanis jrriEtensus : adeoquc dubitatio non ta)n ipsam UeWiuiarum partilionem quam earumdemsincerHatem atliugrbal^anie enim quam dubitaiione.m e.rprimeret suam, retulerat Grrccos Romam vcnicnles noctnrno silcntio monacbos
.

instrumenlo narraniur. Scilicrt


juvcnis curiosus ingrcssus altaro
runi
(lue

Inlcrca

eodem quidam

cx quo Sanctcpraefato-

corpora rcvcrcndo abbati

exlracla
,

fuei-unt,

invemt.
1)1).

pva!scntibus
aliis
.

sapien-

tibus,

provisorilius el

exbiltcri

fccit

unam

jnxla ccclcsiani

S.

Pauli

corpora mortuornni,

in

campo.jacentia, cflodisse. atque conini ossa rccondum rccedcrcnt. Qui srrvanlcs sil)i didissc,
,

capsulam plumbcam, longam circilcr pedrm oimiut facilc apcdiiiiii. ila clansam ct consolidalam, syndone trcs globuli in qua non possct riri
,

qiiuni lcnli ct cur lioc


discnssi, confcssi sunt,

facerent, (iilif;cnlcr fuisscnt

viridi sericca invohiti, muiiiti


Iiitis

'

fucrc. qiiibus reso-

invBDli

qnod illa ossa ad Grrcciam cssent, Uimqnam Sanctorum Roliquias, porljituri. Ex quorum excmplo, pergit S. Doctor, sicut praedirtum cst, mnior niibis dubietas nata cst, utrum vcmin sit, quod lcvare vcracitcr ossa Sanctorum dicuutnr. Sensas igiiurpostremx sententiw est,Gregoriunt.

in
>

singulis

uno

S.

indcx cxslabat sub his verbis alio Simconis et Juda? Apostolorum


:
:

Islic sunt Ucliquia^ S. Lucse


,

"

tcrtii

vcrba. ob
:^

quas Icgi non potucrunt vetuslatcm caduca tenipore consecrationis altaris, ibi rcpoRcliquias
sitas
,

asscrlum

fuit

D.

Cclso

priori

in

eadcm

quoniam

fani teniere Gr.Tci in tali negotio

nc ea quae capsula tramias cuslodicndas. Verum

vchcmenter dubitasse, utrum verip ac genuinse essent Reli/iuicc, fju.T per Gnecos homines
procedetiant,

memoriadipna

sunt, silentio

pra^tcrcanlur, divina

cifcumfercbantur. Qwe quum ito sint,nullatenus rr.pugnat S. Gregoriurn ^isum con uetudine, apud Oricntalest^igentc, et donutn Heliquiarum inipcra,,,<. camacm,,iuau;u,. apud u nvm ocoe, use B /' rium acce/ isse et simul eamdem, quatenus mcognilam, rmo quandogne penculoOrcidenlales

Sanctis suis majestas hoc in primis signum in quum. dirupto pariete altaostenderc volmt. Nam cocplum cst, corpora amicorum Oci extrahi ris,
ccr'lo

nmm

~
P';
;

soleque claro cx iniproviso limpido E obumbralis, nix boc anno in urbc Palavio ncbiila
tunc
,

^^

|,,^^^j,.,^^

Pro

Po(ni"'nis

sam.improbnsse 110 Scd ul. nnde


S.

~'4ioM^r\^.
SancU quo

forlc tuiic apertnni, snper cor-

digrcss^ su,nus. revertamur.

vcnli vi imDora Sanctorum ad. nosque adstanlfis P^"^='';,^ "'^",,,,, Corporibns an.em

tnndfv, stnt
Martyrolo()ni"i

tanti mor,ienti Patavinis visa est truncaU corpons

l^,,^,,,
_^^

'

Lnc*, ,iuia cju.sdcm caput nonurasscrcaOatur drcum.^tanl,^.utcamanlco,nn,a,lc.stcnaddumU,

oa

^,^,,;^,

appa.yit

,^^.^^
^^^

^^.^,^,^,^_ ^^^_^__^ ^^^^^^^^^^^

Umuiuam.solidiss!mumargun,cntump,-oducendam ccnmcrint. OuodverolnudalusAnnaluita lamqwm nudamasscrtioncmscriplo,isanomjmtrccentislradueit.nemreinhibittnnluis.eFF.mnorilnr^S.Jobi. uiquiftfiuamcircacultumnelifiuiarumuinocareni,


id ceriissime constut ex insirumento, in archivio apS. Jusli.. Palarii ffsser.Uo. Paulus Pa

""
i'-

,^

^^^^^ ^^ ,,,., ieor.ihquia^Myn

;;,,,,,;,,,, ,,.,iaviamconscrvaturum, '""' '"" ''^ ^,;^. j^,,, ,.,; ,/o taa^quam por<-

',,rn,h,ritur noni-idclurcttldemi,al>ili.':,

"'.

o*''-^

^^.' l^^^^^^^^^ ^l^... k-,^^ ^

,.,,-^

ex hoc carile deftcitverissi


,

aU

pellantibus Patavinis judnes dederat Cfirdmales, Joanncm de Carvajal, Hispanum, episcopum Pla-

^^^'^^^^^
^^.''^,~^^^ uic m
"^"^^"''
'
'
.

'J

Re/iwii.r

comnro-

redinnU,
cstcrique cives populo univcrso, et
,
,

,-,yMcm mensis, Rev. abbas,


provi^ores
'

centmum

difwojium primo Cordinfilcm iiluU 5. Angeli, unde ci nomcn adh^rsii, dcin episcopum Portucnsemi^^^etBerardum Herulum,dicium Spoet

corpoia
?e^''''""'

Sc

^um' vidcre
^^^i^^[[

^^ ^^_^
"

ostcndcrc cupienlcs

,';,,*
.

Iriinum

tituli S. SabiJis'

{% HiverodiexM Marth
vi.scu S.
.

i" 'utun
J"^^''''""

onfcWonis -^ piumbca
^_^^^^

pcrventi, capsas apcrire


,

ad instar cophini
in urbis ar-

\k%h rMicitrn instrumentum edidervnt, cujus


gore FF. Minfrrcs monasierii S. Jf^U
,

liernar-

compci
/*liivin chivio

'01
c

visafucrunt ossa

S. Luca; KiianfrcIistE
,

^, .

diniadsuumciiabanttribunal.iisdcmfiucinhibe .. bant,nelitependcnte,inlitishujusmodipr.Tjudicium C ac Sedis Apostolic.r contcmptum. quififpiam per se


velalium,nibliceveloccuUc, dircctcvct indirecie,
quovisqusesito colorc attentare

^'"f* capi .....--,

(]ocumentum
,

4
-

rilllCO '"

lOllO

^^^ 1
.^

^^^^^ awukj

<>

.j

ciiristi christi v>

naiaiiDus nalalibus p
'^y- cc.;

^.''"^

'*J^^^^^.^j^

cclcbratuni rcddit testimocloj^iis in

"'""'.^"'JJ'^

iu.m duobus
'^^

ipsa cai)sa. al-

prsMmercjiL
:

QM

\.,j.^,, tero in

bussolis compcrlis. ^^^^.yQ i ijgnco

fartum vero ulicrius farhtm fueril.

non rep nf,n reperimus

id Sf)-

mlra
"

eomprobanlibus
Euanjictinm
D.

Qui Spiritu

'^5'

_'

.[^^

scripsit,
.

Aclusque
,

lumhabcmusMartip-ologcaniliomanum.quibusdam
rechmantibus[k), pro Painvinis pronuntiass'' , his Natalis Bcati Luc?c Euangelistffi, qui mulla
verbi.s
:

tesle

ihcronymo

dcclaravit

passus pro Christo. SpiriUi Sanclo


Bilhvnia
avno
1501
:

i)Icnus, obiit in

cujus ossa

Constaiilinopolim

translata

sunt. ct inde

Patavium dclata.

vova

Dum

aulctn bivc Martijrologio

Romano

inscn/"c/^r

Apostolorum cuslodu-l.alur. Macompcrta fucrunt ossa b. lao a ignea ousimili elogio hoc capitc cum uno

!n

I
cx anttqua

ecclcsia

fitpnunm

i,ehaiitur,Jam sub Pio Papa IV anno 1562

thi.

\^^^^^^^^

innovumS.Jualin.r fuerat nov" SS. licliquiarum


trmpUimirans/atio.EcuJusinshiimentoavtheniico nostrum {h} Oie (iiscimus sequcntia circaSanciuin nonas Martii,... devcnlum est ad caiv
:

Lte
!:
"

orante Hic,coo,)crantcSpiritu Sanclo,


fclici

si"c

mro,in

Apo^tolorum

consortio

connumcin

TTZ:.

corpora in

Apo.olo.m cccl.ia

novam

S. J"tt%-

racrcurii,

nas eccletiam.

pcllam, D.

arca?, Luca? dicatam; clcvato coopcrlo indcquc ni lemca cooiicrta ex alabaslro faclK, in capsa plumbea, nlum nnvum dcvotc delata, una

ad

quinquc, longa circilcr i.cdcs qua sipillis clausa Uintum, m nullafunc, nullisque incsse. verissimum redin<iar cophini,

tcm l^''''[';^\'^'^^^^^^

,olum

in vivos Cbristi

ossa S.

Lucffi Euangelistai

i-s

/si

Act.SS..

t.

in Oclob..p 8I&.
j^ijgj,

n.l05.

-(6)

IMJ-.nl''^-

DE
808
J.

S.

LUCA EVANGELISTA.
nerto
fbi

mar.noreo

V. U.

na,

in eho,.o

clasa fuernnt. d super imposito, servato pern.ansura, hoe o,-,l.ne pe.uum ..sn,:,,|.,sS. allare novi templi ad
:

"':'"*;.
"
'

U.lia.

petens imposUa Venc.lelulit,

"J

adexterolalcrecl.oriinp.-.n.aeapea.

Cocen.i..m:inseeundaS.Ar.,al,

.nter.,n

nl dein.1e l'alavi...n nSt>,oeaut,nUct.p.eOeo.e.

ct

...

ffide

''^T^"'"^.:e,x.:::"--S-::, Predcncumirnpe..Uo.cin, m ^^^

Zrvio

'2 S. Juslix^ '""


:

(3)

</.<p'e^ e/r,.m

%nctinosU-isul.nisverOi.
por.a in capsa S. hnius sanclissimi

Ha,>c

sunt elog.a comI.B.,eo.


l;t

Lucs LucK

in

vase

pus.cs

liuanfc-el.s.ie

.el..,<iuatur

m.>moria,
stris

duxi.nus, opera! prctium csse


acciderit,

quod nonarra.ione

ventate caimi, mun ^ i. hMt^ quando H ^TatadhiicConslaniinopohcorpus


u,
,

Z::re,wvaU swne reiwvau

''"/^".,*^-..,^{.,.,^. ,,,;, ,.,.wsi^-/'''/^V^^

S~

riiccrerc

tp.o tenipore m Anno Domini mcocclxi.i, indytus vir Christophorus u,te Venata c.-at dux

diebus

compen.liosa

/u..crf7'.^/.o-n

.;-^^^^-;.^.,^,

Maurus et in hoc qui R-re ,.xx n,oaehos D B ^an;..; P.accntinus. dogcntcs in observanlia ver^e ,.edegenles m observ.in ,a vera. pie^, ,, tencbat, sub sn jbat,
latis

monaste|.io

p,a;s,del,al

llev.

^issl
staalinus

sed^ ut

unpjus Cona., co lcnporc, quo


^^-

Sancti l^atris nostri Christian^ et Hcligionc vere beatum virum Bencdicli, reformals per S. Francisci dctu-

crilS
B
tranaMio,
raculit
tlrata.

iinaijint. Copronymus conlra sacras idoneo testimonuj asserimn turcbal. itina,n

D LudovicumBaclo,duoFratres

mi-

'''7\rpt'S^^n autem
tuii..el.

laudatuminstrummumre-

Boxinje lonint Venctias a partibus Lucffi l-uangelislcE quod asscrebant esse S. pus, mille cx clanssin.is tcstised quoniam jam annos
:

quoddam

cor-

BosQie

il'"-

SS. Reliquiarum varw. prodigia contactu

moniis scriplurarum

tam

latinis

quam

Ora^cis

patrutafu^sc,narratnum,mi\heasdemperno-

iem connnuos dws, adpopuli d.e, ^nausisse, ac dein Domimca


aano 1562
in

devotionemexposUas xv Mariu qax Uo


lacta

quod isdem EuangecerLissima noLitia liabebaLnr, ca^nobio .Insliniano. ut rei essct Faduff in
lista

veritas

cognosceretur

per

inclytum
ejus

dominium

fud iotuis pra^cedebanl .'^anctonnn nua Sacram Eucharistium t^mplum relat^, per nonnullos Reli^IuiT, qu^ ui ibidem ejrposiUv dies, populoidmaximecupi^nle, v die xiv Kalendas permanserunt. Tandcn, fer.
abijab, Rcv. Sullragancus (/'a^H.^/m/iV, provisorcs in loco .ubconlcsmonachi, sapicnlcs et pcrvc.Ui, ipsa repcriebanLur,

Uominicam Passion>s uicidcbai, cicn ct popuUsolemnissappUcatio.in

Venetum decrelum omnia cjus relur in qno fcre


icns

fnit, nt

sepulcrum aperiossa, prictcr capnt,

Barbarossa huc transquod imperator Fredcricus


absLulisse dicitur,
in

capsula plnmbca re-

vcrilatcm pcrspicientes, pertasunt, etilauniversi, populi mulliot uiiivcrsa

Dcum

glorificaverunt,

Amds
sionis

(2)

cam gloriosam iiiventioncm concurrerunt, regiam urbcm digno iaudaiitcs Deum, qui hanc
tudo ad
subiimavil
muiicre.

Jam

supra

numm.

82

et

113

ubi

cori)ora

corpora banommbusjanipraiparaus, dccrcverunl iu perpcluum i.erctorum in arcis suis reponere apcrlis, Singulis ilaque capsis hsneis mansara.

egimMS de tempore, quo ista translatio


ris

locum habere

potuilMdimusqueeamdcnireonoJulianiimpcralo-

iUigandam non

esse

e^dcm

vero rationes

qux

singulaSancLorumcori.ora extracta,
sericea

el

in

sindone

contraisliusmodichronotaxinmiUtantvalenlrUam
possescontraPatavinos, quando sibi miUiariam est enim sionem anno U63 arrogabant. CerHm. antcancorpus s^cc. vi adeoque nongentis
S. Lucae

rubci coloris involula,

in loU..icm capsis
lactis,

Ires. dc novo nluuibcis, lonpis circitcr pcdcs unius cujusque Sancti eiogio posila cxslitcrunt
,

el priEsentis actus

mcnUonem

facientc, in qualibet

7US ConsUintinopoU exstitisse.

quomodo ex Sanctocapsa incluso. Narrato dcin corporibusaUqua' Reliquix sepa-

rum quorumdam

Dcin ai.crlis C ral,rfucrint,pcrfjit : cx una coq^ns duabus |)lumbcis,


alUira corpns S.

ReliquLis capsis
S.

JusLinffi,

ex

consiLucai. extracta, in sindune


sci^aralim

mili

quibuslibet

involutum

in

suis

leguntur et seqnen- sanm 117 Inlaudato instrumento vitreo repericbantur ^ Infra scripla in vase tia Trinilatis. In hoc In nominc Sanclissimae Jesus hoiioiTm Bcaaltare, dedicato a.l sanclissinio sunt recondita e,instissinii Lucffi EuangclisUe, quod consecravit Bev. ossa
:
..

eiogio.

dcm

Euangelista^

fuit capsis priorUjus repusilum

cum

clogio consi-

mili prafidictisincluso...
cai)siE
ut liquet

ex in-

jilrumcnio
thetttico.

115 Quuiuquc prsdicUe novem clausffi conlinenies au- novom corpura Sanctoruin si^^iUis, uno S. Jnstina>, sefune lii^atai, tribusquc lerlio communis Pacundo prEcdicU suirra-anei, impressis, lial)cnUbus, cera coiigruc dua; si^Mium
, ,

plumbeae,

inChristoPaterD. Marcus Niger, OcLobris, an mcccclxv tharensis, die Dominico n Scde Uomana ibi ^siOi?) conccssa ot aucloritatc a

episcopus La-

conscvisitaiiLibusdevolchocaUarc in dic sua; iudui^ciiliam n.icraliunis quadraginta (iierum

^cricorditerindnlsit, in perpetuum mcnsisOciobris Dominica secunda Octobrisin dicm n


.)

duraturam

capsis il^-m

conscrvandi liunds in singulis arcis omiiia piveparala eraliaimpositis, (luumquc ciBtcra et abbas, monachis. ceessenl Hev. sunVaganeus condignas omnipotmti Dco
reis accciisis,

adcoque numcrus mcdius wter mensis ad diem mcnsis rcfern verba dorainico et iv concurreret. non potcst; utpote qui in feriam
uicidere

non

potest,

hiudrs

Marcus Niger, Cotharcnsis cpiscopns, "f f''^ m.) (^)

s^m-ntibusu 6ayv(ienUbus) redd.nlibus. magt^vfn.)


provisoribus,
,

palribusque

et

populo

assistenti,

altaria devotcquc subsefiuenUbus. singuia bus solcniiiiter benedixerunt, sinsiiigulasque arcas


gula.s

Decembns 1 Ecclesiam electusiegitur die v lcno cathedram tunc occupan te Jacobo Patavinam hactenus dixi^ quidem viobiH-Veneto (5). Quantum
essePatavuwrum mus momtrantanUquwrcm

pos-

singuUs dcdicanlcs.
praidicta

Demum

sub ipsiusSanin

cU nomine

Sanctorum corpora singula

Nihilonunus iaienscssioncm prx cxterisomnibus. translationes, propter dum cstsacrarum eTumarum


pericuiaaliasvecausas,
t,V.Col-4&6.

singuUs arcis cuiusUbei dedicaUs,

reposita, coo-

non raro ansam prxbuisse

m Att.
(J)

S3..

t.

(bid., loc

cit.-

n;'(2) Ibia.. P- .88. ni 0clob..p. Rl-. vo\. t.9- t^) "Jid., (4) UgheUi. Iial. Sacr., l. VII,

errori

[I

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


Honnratus a errorietconfusioni, ut recte adnotat
proptcr

309
ha^reticornm

metum

terra

defossa ac
:

J.

V.

B.

S MariaiU Quod sub nomineS Lucffi


lilur

vero altinct

ad

cor,nis,

quod

Vcnctlis in ecdesia S. Jobi co-

amio 1572 dctccJa, igni crcmata fuit quocirca anno 1588 rmua arca covfect<i fuil (9), in eaque
inter alins Rctiqnias Ludovitus de Beria^jmont;

qaid

num

> Lucs Styriotx cssen t cruvia' Supra monachum Thehi^ lia-o76 auamvis Lucam

si

distare monstraccrimus,

ri^'senullumncgavcrirnus,imoSterioThebassatus non est tamen absurda ..(..(.' i /.^>,.^_ Phocis reyio, ubi S. Anachoreconjcctura,quoniam tumutatumscimus/i Bosnia,unde corpuscta-

Camrraccnsis mrhiepiscopus.rvpo.uit partem capitts 5.UcffiM0), qua; forsan dcsumpta fuitexjarte


crcmii superioris, servati
^inii ^i Allihii (1 1), ciali S. Albini (\\\,

tam tum fuit,non multum distat:ct ut.romnnestficri, quandoduo sunt Sanctihomomjmi, popubiS,connir quem sseventc quandoque clero, sancto celebriori, frvquentissime et Kominari et ta.udariaudit, ut pius
fit

quarta partc
gloriabantur
fuii

Duacim ecclesi^ parc2auemadntodum id refertur de quemadmodum cranii, qunm Lrtienscs possidcrc se


Ncque Bclgiu}n nostnim cxpers
S.

{\2].

Reliquiarum

Luceb

nam

Mcchlinise

in

Lucffi

in flwpn-

altribuit, ex dc Evaugetistis, Rcliquias eidcm annorum quo demum nascitwr iraditiG, multorum testimon o (irmata. Pa118 Prxter corpus S. Lucae, quo gbriantw alis; ccclt\si:cditatas serjusdem Evantaviiii,multae

templo,olim Socictatis Jcsu,nunc parcTciali SS. Pe{\%,dono triet P(tuli,scrvaturDensS. Evangcl'ist,T : in ecclcsixi cathedrali datus ab Adriana de Ridder Tornaccnsi erant iria ossa S. Luc, unum grande

etduo parvula[\h].hltamenanimadvertendumesi, has Reliquias, multasque alias, quS' variis in hcis


vencrationihabentur,parti'iparcdubitationem,qus

nicu

particulas gelistx Hcliquiis dicunt, ct sacri corporii minoresve possidere se ajunt. Sic ea- demajores

monastcrio mamnnn^ /i scuptonc rnnnlis A tho hal^cmusinmonasleriomascriptionc immlis Atho hahcmusin gnx laura- S. Athanasu ^/^'^"^'_'/;^'^^'^^; '" ^^',^
in arca affabi'e facta et el Euannata, pars venerandse raanus S. Apostoli monasicrio Iheiorumejusdem B gelisls LucBB (21 cl in venerationi essc partcs quasdam S.Aposloli
'altOA-i
:

ipsum corpus S Evangelistx involvit. tfmpio s. mr120 ux olini Romfc erat ecclcsia, ad radices Virgini et Martyri sacra, vuguu v. .n.,.u'^ Capitolii, S. ^mrun^ Capitolu, ^. Martinx aajccmiUuiu. '^ljl^"'^^^
'

opere musivo exor-

quwinpictorumsodalitiocuA-andacommissafuisset, ^ ... ,,, Lucae VIIL adjecto l^^J,^ fuit jussu Urbani Vfll, adiecto S. Lucffi renovata
titulo,

Luca._

dicti templi (15)


S.

ut docct inscriplio, }>osita in facic intcrinri Urbaniis Vlll, Ponlife.K Maxirnus, K


:

Martins,

Virfiinis
S.

ct

Martyris, antiquissiinam

montis
LuCEe

In IHspania autem leguntur srrvari in in tabuta ecolesiaS. Salvatoris Oveti in Asturiis diptgcha.laminisargcntcisobducta.S.lwc^eruvlT, quamvis pro;.ler capsx c<riguUafem, minul^E (4).
l3).

ecclesiam,

aiijuueto

Lucaj
et

Euanpelistae

tilulo,

insignem, post hic re[H'rtuni

reposilum ejusdem

Virginis corpus, in meliorem foruiam exstrui

man-

SimilitcrjuTt^VaUemOletiestmonasferiumCistcr' Domini nomensuwn ciense, quod a Spina Coronx coHtur os et Espiua vocatur : Ustic

patrui vodavit. Franciscus Cardinalis Barberinus pielatcni soquulus, ornavit. absolvit. Iviiilatem el

ictorcsct annu Domini mdcl. Conuwvcrunt cnim i sculptorescelebrare,tamquampropriumpfitronum,


S.

mutuatnr

(5)

brachiiS. Lucae

(6).

EjusdemS.

Evangelist.T bra-

Lucam, ufpote qui

eamdcm artem
Eurndem

crercuit, ut

chium monstrabatur Barcinone in regiosaceilopaRcliqutarumjam anno 1407 latii : quarum quidem

communis

h-ibcf opinio.

sibi

tutelirem

mentionem

facit Martinus,
:

Aragonum

rex, in suo

videntur nihilominus istie ReliquuT testamento quoa dispers^ luisse, quod dcperditx temporis dcperditit aut dispersx fuisse, lapsu cxistimandumcstaccidissc quoet brachio 5.Lucje niamintcrcotiservatasnonrecensc!ur{l). ValGnMa,

efeqerunt,proptersimilem rationem, qu.rdnm medicorumcollcgia, Itcet aliaSS. Cosjnam ct Domianum sospitatoresadsciverint. Quantae poiTO antiquitatis
sint istiusmodi socictatc^
i

artium opifciorum non

a.tcrminari

olest.

Estcnim congenitum

hto-

mansB

duos digiurbs HispanUearchiepiscopa(isgioriatur pomdcrc, qui cu:n :dnislrw S. l\iC- sc


tos

ut ejusdem conditionis naturae, ^^ ^^^^^^^^^^ condiiionis aut gencris homines confa:dcrationc quadam inter se conjun-

7mtnus

aliis Reliquiis

quotannis fcria n pas^hati^,solcmni

sub his vorlm, ritu, popuii venerationi exhibentur,


latina rcddo : qux ex dialccto Ilispano-Lcmovircnsi suril duo diDevoti Christiani, in hoc rcliquiario Euangelists, quos giti manus sinistrae S. Lucee huic C regina D. Mai-gariia, coujux regis D. Martmi Marganta de dedit (8). ecclesiffi (cafhcdrab) dono Jam viduo Pradesnupsit Martino, Aragonix regt, cognatx pscudopai^x Pctri Maria; Lopcz dc Luna, XIII. ^ de Luna, dicti Bcncdicti
tn

gantur,lumadrcmcommunemaccuratiusctutilius qui forte gerendam, tum ad opem fercndam illis, devcnerint.Sub Romanis erant istiusadinnpiam
prxserfim ex L 4 D. De qua dicit Gajus : Sodales Collcg. iUicitisiXLwn. 22), quam Gra^ci qui ejusdem collegii sunt sunt

modi

coflegia, ut patet

^,.tv

vocant.

His

autem potcslatem
sibi

facit

lcx,

nactionem

quam

velinl,

fen-e
efc.

dum

ne qujd

ex publica lege corruinpaiit


consonas,

Talcs consucfudi-

nesetkges,utpotequamnptimcChristiampreligiom rmo pi-onullatenus abrogavit Ecclesm,


Antonius Murata^^i movif ut moustrat Lud. Lhmnamvero tempore Antiquiialibus mcdii^vi{\^h regionum collcgia, qu^ pro varictatc
istiusmodi
et

m mis

GnUia

et

licU}io

coiixn-

tur;

atlinct, est in tl9 Ad Galliam quod ClaudiiChastclaw ad Papebroclnum nostrtsepistola qua refert ecclcsmm data XXXI Decembri^ 1683, in cathedralemSenoncnscm.S.Stcphanosacram,posungue et pelle munisidcrc dig tum S. Lucae. suo Scmmensis mhi hodicrnus ^nm.ns. lu rescribit tum. ium Scd ut rescribU m R.D.Lmlieu et thcsauranus, Ecclesix Canonicus istud pignus anno die x.x Ecbrnarii 1849 i>uigne dtsparuiL Valencen^s au-

scnnus

tcmrorum

Gildx scu

Confraternitates, Societates, Gildoni.T, Sodnlitia.dicebantur,speciales

Schol^,

adsrwcrunf patronos, nonsatis inter ccelicolas stbi ^^,.,,,^^,, -, ^,,,^,- ^,.

^^^.^^^
^''.'

1793, unpietcttc furcnte,

p o^ aa^

"/'

^^^.^.^^^^ \,f:^^^^,,^,,fabutaremoverenonpo.ssum,qmn " ^^c Ubris S. Luc^ scrips^


,-^^

Cameraccnst, erat tem, in di^ccsi

ohm

capsa ieU-

P^P^um
;;r::

J^^.

^^^^,,,.^

^^,
et

-,,, .^au. i>-

iiTS ;r;ir:nrs

--

i -

Litfcrarum

Romx

non

ita

pn-

310
AVCTOH
SIMEONE
MBTArUIlASTS.

VITA

S.

LUC^ EVANGELIST^.
arroclas adh.hchan d ocuhs intuebantur. et ac veloc.ss.nie ad ad auseuHalionem, aiiimUuies
ajunl)

voritatem

transforebantur,

nihilque,

quod
id

faccre
,

decons

YITA LUC^,
APOSTOLl
ET EVANGELIST^.

nudam ot ad ipsain honoslum erat, aecedoront, eertam veritalom. animam transmilteront admin.ndus hic praeco vcn- a omniu reUn 3 liorum unus eral piam piffidicationom ^^" ac pra^oeptor. qui ad
=

erat,

piiElcrmiltebant,

ut

ad

quod

oognationem montis ocnlo illustraUis. viscora, ab.i.oit pecuomnom, despicil ot, nalurai
despieit

latis

Auctore Simcone Mclaphiasle


:

nias

posscssionos.

omnemque

substanliam,

ila

ul

exsfat

in

OEconmmo
el

noim) adeo fa.ilc

pedum puhen m, ac manuum


ut

sordos abjieerct

ne vel hoc ipso pia; festinanlia

posl Apocalypsim

Vitmi

occ.ipari certo poluorit.

quo

faeullalos

indigenli-

S. Joannis Apostoli.
MiocLu^ H ,.;J ^ dirvs,
vir ac sapiens .livina

Ulque breviter dicain, despoclis volocilor ampleclicunetis inleriorihus, superna vadilquead eum, quem et ad Judffiam acccdil,

bus distribuerol.
tur.

concupiscebal,

k^e

slatuit

a
in n

f,ui,i;,,

frof...ume

j,^.,,',,

Aposlolo Chrlsti nos simul ,,,, couvcnil


_,

conspcctum ac scrmones.lesu efnoilur splondidum receplaculum ad pretiosuiu gralia' unguonlum e. Nequc lamen illi
ac
statim

ad

afferre

,_ t.';,.,.wh.ni iinnc laudcmV Siduideni Imnc


,

iiislilia juslil.a

miriim mirum

modum
(lilecliis

locit

et

Aposlolatu

(iignum, ot ul laulo

uiiraoulisad frequentibus luil opus sormonibus ac sod quanlo doclrina ac pruillius cofinilionem,
animi.iuo drxlcritalo in aliis i.ra^pollcliat, ot praedilanto velociusot ipsam puro vorilatem, scrmonem cognoscit catum
dentia,
/.

viderelur.

in

Buangelio

Vcrum onimvero quoniam Hic landcm a.ieptus esl, rehclis omnino


q.ueennique
liisto.-iae
,

E
^'//imf.
''"-^''^^^

B encomiorum netesse est, pcr


Anliocliei.ain

legibus.

(ie

co

narrare

modum

referemns. Qu.s

Ab hoc lcmporo

efrieitur

legitimus

ac verus

iLrnorat

eivitatom

quem

sitnm ac

Christi

luibeat? et qusmajznitudinem, qnosve terminos quanlam occupet terram, quove nam liffic sit, el Orontrs hic est, ubi primura
irriirctur

disoipuhis. Cumquc frcquentor prfficcptori esset, adfuisset, olejus signa ac prodigia assectalus

ne

numincV

est. Ft

dilalus liomo Chrisiiaiii ap|irllalione


(ii\us bucas orlus est
doleiii
:

est,

ex

qua

et

naturam quidem ac in-

preliosa. habens, ut quae generosa esset ac et vita appaex lioc maiiileslum esl, quod veluti
ruil

quidem ipsius nfnictionibus deomnibus adfuorat, ita sane Cloopa enim et resnrreclionis conspoctor fuit. Cum adslans post resurad agrum Rmmaus proficiscenti n-clionem Doniinus, (o liorrore plenum illum acin

sahilarihiis

(luoniadiiiodum

ccssum) lardilalom ac cordiscoruin incrodulilatem


inlorpretalionibus Sci'i|>turarum el improporat passionem, ac raagnum resurreclionis mysuani
.

studiosissimus.

e(

seimonem

tradidit

vilx^

omni maxime conrormcm. Cum autem

di.sciplina^

Syriacam ac Hobraigencri vacassct a puero, et odoelus est h, et velut r:im lin^niara oxactissimo et augmeiitatus. arbor juxta fonlos lloridus jam studio mirum in modum divinarum scriplurarum
profecil.

slerium confirmal d.

Vornmlamon qua;

fuit bujiis

divinjEC()Ilocuti(misagricoIalio? Ignis divinus jam hnrum animis reluccl jamquc, die dcclinante,
in

nianore secum

HomiMum quodam modo


illos

coOgcrunt.

Adolcsrontiam itaquc allingens, gymna-

sia frcquonlabat.

qu tum

in

Graecia erant,

lum

apud OrEecos erudiin ^gypto, ac pulch< rrimani ac pooticollcgit, grammaticem quidom


tiononi

aniare voPorro ipse majori Dei coi:iiiIionc congressus ('St, velens, non solum vnlgari modo rum eliam ad mensam una recumbit, panisque qui triduo fracliono oxaclius agnilus liic idom,

cem

porfecte

assrqiuilus

ad

rhotorices vero,

ractuus
sonsu

fuei-at,

tnndcm dispnruit, nulio corum


hoc

portingons, noque avtisquc beno dicendi oaoumon alicui cedens, sod lophilosophia; dignitatibus iii
gica

id pcrci|)ionle, eflecla

modo

iri

cisfiiniiori

>lltlVllH'IILlliviin.wi. resurrcclione morluorum.

qwidem ad ethicem, ethice vcro ad


taniquani gradu ulens.

practi-

5 l>raMerea a

Salvaloris in cmluni assumplione,


iiic

'"''''''

com
^
in Chritluin
credit

ac sanclissimi spiritus indc desccnsione,

duoac

^''^ll'^'^"' 5'''"'-

tandem pulsimul ac humanissimam medicinam chorrimara ut pluriassoquitur, idque in tantum, ut ah hac


2 Ita omriibus

bonis incumbens,

decim Apostolis associatus, polcslalo replelus, Gontium


divino

el

eadem

gralia

[ira^ccplor designalur,

modo dooons

liispensalionis myslerium. et

muin

dosignarolur

ac

ai.pellaretur.

Poslquain

magniludino omnom autem ingenii doxterilale ac aOra, satisarlem eitius porcurtit, quam volucris ad(>plus esl, ad sublimioquo huiiKiiia! ddflriM aulem ruit romac meliorem Iransit hal)itum. Qnis
de interim llalxbal quidein disputationos ac congressus is, qui mup.li salule i^occatores vocarcl ad hbor a prcealo viMierat, ut eontra adversapaM.itcnliam, id(iue p. sl luetam post audilum su01 trophea de illo .clata,

errore manu mullos ad Crealoris cognitionem ox consocrans. Siquidem ourduoons, ae baptismate divinus hic Lucas, pra^dicationom ubique

rcbat

dissominans, in

scrmcmum sagcna

plui'os ox

pro-

modus

IransilusV

pro funda iguoranlia ad Doum adducohat, alllictus Euangolio, cum ad possimos 0.-a'cosad disseminanin dos sermones accederet. Multa aspora sustinobal
terra, in

mari,
ei

in

singulis civilatibus.

Dcscrtum

dicobalur

amicum solum, dummodo

aliquos ineo

rium

transterret ad invcnit et, quos Deo adduceret, ac

dosronsum. pcrnc Patris toslinnmium, ac Spiritus univcrsam Juda^am ac Porcurrebal aulcm fama ca, quse Galila^am, cl alioubi oliam extra lerminos EuangelicE
pra'dicationis

pietalem.
conscoiidisset, ut 6 Ubi autem ct Paulus cadestia pi-sdicaret, et aperte eam intuerelur verilatem, lcnebris, vorilali adhKsissct, ababjcctis erro.is
(

ctjorn''
^^;^.^^^^

^^^^^..

erant,

so(|uebanlur.

Tunc

sano ad veram hanc doctrinara cordis olilurabant ac nicntis oculos claudobant, aurcs ncque vila; suscipcre serraonem, ncque voram luluulti
,

Lucas choro discipulorum annumcratus cssel, ac porcgrinailinoris ubique _constituilur, soiius ct comos, cerlaniina pro jiietale oxoplans,
ipsi
lioiiis

cem
tatis
nit;

inlucri digni eranl. Hi aulom, in quibus

veri-

ol) id

se huiusmodi conjungons militi, et

una cum

vesligium impressum orat, quique lcrrEe borationem ac proporlioncm habebant, tolis (quod

inclcficus, sieo usque ad vincula afllictus quasi fines terrje cmiltcns, mulque cognitionis radios ad

adeo

DIE DECIMAOCTA.VA OCTOBUIS.


adoo
conformis ac dompsticus, el.por omnia (idelibus, LurtTccliis. ut P.mlus scrilicns gralus frequontor nominarrl diioctum qui a ilierocaui
ipsi
:

3U
soli

cra toinpla contra


profundis

Deo

erigit,

eisque qui in per

MICTORB
SIUICONS

ignorantia;

lcnel)ris

tonobantur.

Euangolium ad Dei cognitionem rogeneratis, mites


filios cnici

U.IA1'UBASTB>

solyinis,

et

circum

ad]aa'fiiibus

lucis

lliyricum

curat.
obiatis,
Ohit.

usquo, una
Ju(l;ea

cum

ipso

implevit EuaDgeliuin, et a
cisflera

10

Hujusmodi igitur fruclibus magislro

Uumam

usquo uua cura co vinctus,

impiolate dc

inedio sublata, erectis tomplis, alla-

communilaboribus. eisdera aniicliunibus, ois.ifm oiiuiino particcps dcclarari cavil naufragiis, vuIimis ctiam coronarura, propter hos labores rocipion-

ribusstabilitis

ac consecratis, et suh credentibus, ac diaconis intor hos creaiis, relque pn-sbytoris tradila:oi nuiic quidom a fiiiei pnefiniliunc ipsis
veteris instrumenti srriptura

adiuccns tcslinnmia,
de
Chrislo
erant. ct

darum
ejut scripta;

prffidica7 lUi ergo ubi variis raodis in lalento simul cura Paulo ncgotiatus ossct, atque tot tionis

nuncvero ab

eo,

quod ipse contexuerat, Kuangelio


quae

intcrpretans ipsis ea,

genlosadduxissot ac irrotiisset ad pietatem, tolius prajcoploris disponsaliuiiis cl vcrc amator. et amatur


fliscipulus,

ostendens viUus

iustrumcnlum

oraniiio consonura

sass scriplor

histuriK,

simul

et

esse Dcum, qui esse novo, unuraquc et eumdem statuorat, plenusjam diorum olTeethoc ot illnd
clus, redit in pacc ad
relictt),

Euangeiista osttmditur, ut qni et fucrant, essel, et ab his, qui ab iiiitio miuistri aut etiam suporno in sacris odochsc cognovissol,
lus
essol.

prius assoquutus

Deum

pacis, pulvere

quidom

anima vero in manibus ojus, (ini pulveri commendala, illuc transions, ubi rcgio dederat,
est viventium, ubi

Siquidera

liic

liuangelista
deliituni

myslerium

souus festa cclobrautium, ubi


Ia;tanlium.

retexuit Gabriolis paranyraphi

ad Virgi-

inhabilatiu

ost

onmium

Ilujusmudi
narrationos
:

nem.qui conuiiunom murido


rat. liic

gratiara annuntiave-

sunt corlarainum Apostuli pro pictato

etiam

'^lirisli.

nalivitatcm

aperlo oxaravil,

lamquam recens in praeccpi jacoulcm raanifostans,


\ngeomnera B mentcm exccdeutes, veri simul ac honosti amore ingoiraitamanifeslavit, rerura veritati scrmormiu
prgecunos etfascias, ac pastores, gaudiiipie sontonlias ac doctrinas, los describens. iiic

Christo perpossohic fuit ipsi hnis laborura pro cliam manipulos nunc motit in ketirum, quorum Paulo (licorc Bunum tia, ila ut possit i't ipsc cum scr- E cerlavi, cursum consummavi, fidcm
:

certamcn
vavi
:

proptor

quae

reposita

est

raibi

corona juCorpu*
S.

stiliie.

tem commiscens, ut et mentis virtutom ob oculos punoret. In

simul

ac linguae

paral)ulis
<'tiaiu

quoque

Vcrumtamon his nunc consc^iuens osse opiquoraodo, quibusve nor mcntiouem facore, undo et
1 1

LueB

copiodoctrinas salulares retexuit, in boc qucraadraudum sior cajleris. Utque breviter dicara,
verbi desconsura
dedit, ila ot

lerram dilucide cugnoscendum ascensum in ccolos, et rcditum ad


in

veniens, thronumijatcrnum, sicutquispiame cceio

RoIiquiJEcx Achaja, sane tomporibus sacrae hujus quidam thosaurus rcporlalie sml. et velutidivinus rcddita^.. Transibat (pmnclarcB ac rogi;c civitati C.nslanlini Sirraio ad Istrum Conslantius, dara a alque ad hanc filius, sod fratrum tr-rtius

Ma-ni
Uiri

ripam

non

longo

terapore
Istruin

castramotatus.

manifesiavitc.
avs
j)ii

toria

lloc

aulcm

inler

caetera

gratissiraura

cst,

quodipsum (juoque typum assump[;E


Chrisli mci. ac

huraanitatis

signum

<'jus,

quae illum perpercral,

dederat, priraus hic et assumptam humauilatcra hicc usque teracera ac linearaontis tingens, ut ad

pora

in

imagine honoraroutur,
versarctur

tradidit,

tamqnam

cranl. nmniaudivit barbaros, qui ultra et ipse foimiprincipatu cturos cum Romanorum mali in suo luincipatu faceront, dan^ ne quid By/.antium equitavit. confestim ad Thraciam ac pervenissot, ubi Cum.iue ad rcgiuuom Odrisiorum Romanorum impcrator exstvucta civi:

Adrianus
tate

non

satis osso existimans, nisi

etiam por imaginom

sui

appcUalioncm

loco

dodit

i,

accedit ad

ac typum

rum

his,

quos desiderabat,

cum
ipsi

Ncque id quud ferventissimi amoris signum ost. omnibus, Christique amasolum, sedet fidelibus

quidara Episcupus, ac Luc:e Christi gralissimum dofrrens, Andrca; essc socorpora iiidicansin Achaja discipulorura
nulta
Iniuin

voluli

donum quo-ldam

Atnonin
se crat,

^ratiose donavil /. torihns hioc. qua; raaxima oranl, bucas gratiam spirltns, qiKO in
liis

Porro
/.-,

ille

et

nunlio

gavisus

est,

et

Arlo-

solis

coarctavit,

neqne ad soium

Kuaniirlium

habuil linguam, scd pust tinom cxpmiU miraculorum Chrisli, oliam Apostulorura divinam ui ccelum Salvatoris
iiic

quo maximo utcbatur. ot AtChrislum fervidumamatorciu charitalis erga hujus amorera ccrtamon ac testatur vero diviuum
.

quem

scicbat

k
supple vuc""'

minislraiitcm

periculum,

lcmporibus Juliani

pruptor Christura
pictate spiranComlantinopulim ju4 Con-

actionos. El

primum

'"'2

assumptionem, deinde supor ipsos in lapidationem, spiritusdcscensum, dcbinc Stcphani nompe per Christum faclam Pauli convorsionem, transilum a Iiltera ad spide cccUs vocationem, et vincula, carceres. ritum, huius in singulis locis gcutium insuiias riai;ollationes. varias
nli-as

igncis linguis

Hunc ergo tanto fervore pro ad prelia.orum corporura lcm amicum Artcmium, h c
reduclioncm
confostim
oraittit.

Etenim

eral

moderatus, et monb s Constantius el in csteris e raagno admodum circa mitis ac modostus. ac Indc amore occupatus clesiarum iedificationem

quomodo

a'^

Iliorosolymis

Roraam

ptM-vemTit

la-

pericula, calamitatc. bores in mari, amictiones. spectator tantum, scd ot quorum non naufra^ia
:

aamripiUrissuicivitatemcircaiUiussepulcrum ipsis honorcm. tomplum ab ve U e.donspatri (pio in a.lificat ;t^;:ntis maximnm ex


:

H^^

ob id diligons est particops fucrat y. Atque

horum

ubi

Aiiostulorum R.-l-quias \rtomius sacrun.m

"
pradiral in

9'scrPaulo quidem RumiE

rclicto,

rursura hic

ad Orientera discedit,
h

tolamque Libyam
Et

percur-

rens.inyEgypmmporvcnit/.. ductr.nara Tbobaida intra suam

cum

supe~
ac ad

recepis^et

maSrum
qua e iam
Statis

;^:;Laida.^in.uportarum^ Theb. la septcm potifcx ac pastora spi[";.l"-.=P';"'


portarm
imprisquc da,mom
delbr.s .n te

adduxisset, .nfer.orera por Euangoiium n civilat,.i acccd.t

ChrisU volt persp.cua ..0,0 Lciplorm ; d^rl Josp.e.lerat, ex Ephcso ^u.e,lam st,.lla rursum a,l hoc us Arlc
i

\rb,-c

ten,pore

intc,-mcdio

elian,

T,.h,^u,,

qoqe nia. -*. ,iistro


;

^^

,,,,^ n,esre amb.ln

"^ ram

S:tlMiiei:

s.diosil.e.t

;r.;;r;d;iete,n

demonstraret, sa-

.~^^

su s debitum qucldam p.etafs ^e uti rcd,lctcm y'" q,dem l.JsTimothcus


[

-;-,.

verum

eorpor.sreductioe.,..

Porro ..

VITA
312
*""""' .oB

S.

LUC^ EVANGELISTiE.
d S

Luc^

miraculun., scrmono reduclione lale editur

lucam altrrum

fuisse

ea:

discipulis, eu^ni-

Ous in

Emnnws,

Gregoi-ius Luc. xxiv, 13 tradit S.

::;pnioria (Ii?num ac'"^"'"'

.^

i,i^^

cunuchus

unus

eorum.
ess<.

reUCfr Comment.prwv. num.


verisim
ilc

Magnusatquehuicopinioniadha,'e7itvarnscnp^^^^ 15). Videturquidevi

rrl)odetentuserat. Ubi ergo posset arte curan qui medicorum bum impos.ibilia .unt apud iensille quod qu^ probe alns re hcl.s sunt. omnibns homTn;' Dco poss bilia et hoc conrup. Christi discipulum Uh. enim morhum.

majorem noMt

duos
v.

lllos

congrcgatos undccim concludiiur nullusAposiolornm quilms cx vcrbis


in

amnn

infra

33 rc/-.7-Wminvenisse

ex septuagintadiscipubs fmsse, eadem hora regressi


;

Jci-usalpm,

Emmausmiorasse.Sedqvinamislidiscipuhiuei'int,
satis

r Uc-

auxiliatorc

utitur

adversus

lua^ preliosumcontinchat

il-'"^;Xda
In

auoniam

crun?tcmpInmjamcssetdela.aquod
croxcrat, montis Constantius cum ^^'^' simulqne bajulans Analolius, a^oh dcprimente morho confestim portabant hcnefic.un, adcptus Tr etvi enscx mortuo tale Apostolo Inlermisit gralias agere otVsua la non edehat m.racula. ipsuin bujusmodi lc Dco qui rer

acmh

*l^n^^

erat Clcophas, d,cunt v. 34 : introcuntes ad undecim, S.moni. apparail et ve.-e Surrcxit Doniinus

avericinsmuai tcjiusevangelicus-.unuscerte vero Sinwn, ut habet v. 18, alter

^"^^^

S Augustinus,

inde Conscnsu Evangelistarum hunc Simonem esscPctrum, Apoc. s\\ {2),censet deduxite loco paralleh stolorum principem, idque redivivum visum 5, scilicct Chnstum
Hb.
I

Cor. aV, undecim. csse Cepha; cl post hoc

Quamvis omnino

jusun^ano

in-

^is.imi

/^'''"'^''""^J^^ T.motheo m lemplo ma^ninceuna cum Andrca ac

huco.

corpus,

honor.ficc

Pclro et post affirmemus Christum apparuisse S. textus LucEB neuundecim ApostoUs; inhilominus

repoitur, quod

Brimum'dcmonsUa.asunt.
mali;-'ni

rrposUum m sacrarum Reliquiarum cir a un dcs.dcr.um p ufcrvidum Constantii firiM opera ac Q-n.quam lyc pos e^
laqueis ali^iuantulum
captus,
(o
1)

Constantio

a^dificalum

erat

tiquamadmitlitSimoncm,dcquoagit,essePetrum; quoniams,S.PetrusvidissctJ)ominum,idjaminnoiesceredcbuerat,antiquamdiscipuliadum\cc\m,

miscrum, heu

norum

dogma

lurbulcntam suhversioncm Mwllis autem postn.odum


cbibiL.

casum Ana-

ad Pelrum rcffrm/' fuissent: nam Petrus, manifcstare de- E qui tuncinter Arostohs crat.jam hi apparitione sc dignaium fuisse, qu.n bunrat,
adeo(juc

assumplis impcrii temporihus, Ju.linianus. amplinccntius circa ha!C sacra iris multo adbuc et theca argeDlea Apostolorum corpora aflicilur, altare vchcmcnt. Dei circaipsum

scep-

Emmaunitx idprimum declararedebuei-int.Censemus itaquc propter istas raliones hunc alterum nominum didi.scipulum nc^jue S. Lucam /oyj/cr
/

Apostolis, projHer vvrsitatcw, neque aliquem ex

hLcconcludcns.

amorc
lorio

rcponit,
Kt

nempe

prcliosa in
altaris

prct.oso cond.-

quidcm
:

sacri

mcnsam

theca

annuntiationein Hsdcm faciam, fuisse. annotare, qux speciae Oper^ j reiium duco hic habentur et ab aliis Evanliter in scriptisS. Lucae aitinguntur. qelislis aut nullo fnodo aut vix
Gabricl apparet ZachariSj coixcipitur

cor.-;tituit
l

templum

nomine porro communi Apostolorum omnes qui app.-Hatur /. Ad quod sane


hunc lamquam
d.sci-

Joanncs
Gabriel rnUtitur
cipit

^^^

^"^^*

r,i

conveniunt fidelcs, laudant m, bcaUhcant pulum, cclehrantut Euangclislam sudoribus ac labo.-.bus tamquam eum, qui in sacris socius. Et inde sancUfidivino Paulo scmi.cr fuit spirituali in.plcntur gaucalioncm iarticipa..lcs, bcnignitate Dom.ni nostri dio id(u.c gi-alia ac saiculorum, cui csl gloria ii. sscula

ad Mariam, qu$ conl

dc Spiritn Sancto

26-38.

Maria

Virgoad Elisabelh festinat

h
i,

39-58.
59-80.

Nativitas S. Joanm-s Haptistx Christussusciiatfilium viduse in Naim Parabola deSamaritano ndsericorde


Chri.-itus

vii, 11-18.

x, 25-37.

hospitatur

apud Mariam

et ^'

Jesu Christi,

Amen.

Mariham

38-42.
^"^^*

ANNOTATA.
adverba Prov. x, a Alhidit biographvs
C
7.

Christus docet orandi

modvm
:

ct effica^^'

ckim
Me-

Dc fermento PUarisxorum
Sanctuni parabola
venit, ut
:

quis me-

moria iusti cum laudihus. calluisse S. Lucam, nullo b Hebraicom nuauam

tucn(lussii:debhsphemixtinSpiritum-

sn}yrain Commentacerto lcslimonio cognoscimxis: probab U argumen to mo7Utraviriopra-vio nmn. 1 1

dc persecutionibus:d(vitis de sollicitudine vitanda


:

xii,

1-34.

De fidcU et mfnleli dispensatore

Jesus

mus hidsum non


S.

Sanctum nosirum religione adcoque ei gcnere ostendUur fuisse: quocirca non facile

igncm mtieret

in

terram

fuisse. Qux Lucas hchraico idiomatc imhutus linguir grarx ejorvero in ejus scriptis a norina Antiochis veriiaculo, adbitant, syriaco idiomati,

xu, 35-59. de grati^' tempm-cdijudicando De pdnitentia omnibus necessaria: paraboia dc ficu infructuosa : muUer
sabbatho curata
xin,
:

t-17.

scribicomniode possunt, sive Evangeilstaapuentta gra-cum, prout syriace cdoctvs fucril sive i; sum

De porta angusta
et

de insidiis Herodis

quosdamcontraxerit, AnliochiiB vigebat, idiotisims (juando diversm lingusB in proui fori consuevit,

xiii, 22-35. increduiitateurbisJerusalem sanat etparabolas Christushydropicum

eodcm

loco

passim adhibentur.

a ChriC 5. Lucam, qtiod infralatiu.sostenditur, edoctum fuisse, ntulti opinati sunt :sed sto Domino
id sine idoneo satis teslin^onio, gelista in prologosvi Evongctii
niinistri

de loco infimo in nuptiiSj de cama magna, de turri, de bello et saie proponit xiv. ParaiioLv de ove et drachma repertis ac
dc
filio

prodigo

^^^-

quum ipse
i)idicct,
.vr

S. Evam,noii scri-

De
De

viltico iniquitatis

parabola Lazaro mcndico


:

xvi,

1-12.

divite epulone et

xvi, 19-31.

bcre ea quie vidit, scd (jua- tradidcrunt


ipsi viderutit
el

(lui

ab

iiiitio

Chrisius humililaiem inculcat


leprosos

decem
''^"'
xviii,

fuerunt sermonis.
(1)

Unde
,

mundat

7-lJ.

recte habet S. Ilicronymus

:-Euangclium, sicut

audicat

scripsit

Acla vcro

Apostolorum

sicut

viderat composuit. Cfr Comment. pra-x. num. lA, xtbi agilur dc tempore conversionis S. Luca;.
(1)

1-14. Paraboladejudice iniquo ^^' I-'Parabola de decem mnis Christus a Piiato mittitur adUerodem,

qui ejus innocentia/)n agnoscii


part.
II,

xxiii,

o-KHuio

Uieron. Ojier..

l.

IV, vinri. n, col.

IW.-fi) August.

Oiter., l

lU.

col. 140.

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


varii contextus, qui lluic elencho adnecti possent

313

(Apncal. iv, 7) significari qiiatuor Chrisli Euangolia n


vel

r^m abaliisEvangelistisnnrratam,abundantius
eTphcant

Euangolislas corum scriptorcs.


lib.

lla liabet

ire-

historia Ascensioms

Dominica^,

HcBus

ui

adv.

llaer.
ri).

c.

ii

13).

Athanasms
in Ezccii.

au.vmo versuaMarco\vt.\9relataJamamplior apud nostrum\\i\\ h()'h^recMrrit, et tandem amplissimeinActisApostolnrum 1.9-12. Ihrc eo cxposuiiniis, itt constetquamaccuratebiographusSancti
scripta recensnerit,
f Circa ea, exercitam, spectmit, vide dicta

Synops. S. Script. 76
lib.
I

Hiorouymus
(Ci),

et

Prooem.

in Matth. {U),
i,

Au^ustinus de ConIsiilorus in lrol.


lib.

sens.
lib.

Euang.
N. T.

lib.

cap. 6

(7),

Grcgorius M.
in

Hom.

i,
el

in

Ezecli. (8),
S.

Ambrosius

Luc. Prol.

(9),

Beda

qus ad artem pictoriam, a

Luca

CommmL
ad
ix

prsv.

num. 60

ctseqq.

Apoc. et Epist. ad Accam {\Q).... Sedillud hic adnofamlvm videtur, varios Patres vario modo accommodasse animulibus Euangetia : sic Irenxus
in

g Acta Apostolorum a capit. i prssertim Ecclcsiw JerosobjutHanx, seu Apostolorum, adhuc JerosoUjmis et in Judwa versantium, gentilium coniincnt sed a capitci\,sivocationem excipias, usque ad Cornclioccnlurione c.\et xi
:

historiam

in

leonemcomparavitEvangelix> S. Joannis, aqullam quum cslcri Patres Marco teonem, S. Marci hac qui^ Joanni vero aquUam conferant. Sed ne in Patres;nam S. Augustidem annlogiaconsentiunt per nus Matthxum signifxcat per leonem, Marcum
,

finem libri,Acta res gestasS. Pauli exhibent. Lucae in Quas hic habcntur de prsedicaiionc S. \\ puicm provenirc ex falsa opinionc, quod' Mmmto
.. .__.-, ;.v.../. dinnsupremumrhebisJEgypliobicrit,quamimpro11. handam diximus in Commcntarioprievionum.
"^

homincm

quam

igni^cationem, a Ven. Bedaad-

'''

'

'

L_

ejus ad missam, improbarant quidem, ut lirjuet ex Uuod ^cro a s episcopum epistola, l. c. Accam nova AllOCa VDSl quaro quosdam, niiarfi in Apocalypsi nOVa movcre, i./^^^l-im Marcum homini intorprelalione, Matthffium leoni,
.

Cc!larius{\)
lis,

appcUabatur, ul docet Odnisia etiam Thracia cxstat etkmnum civitas Adrianopo:

illi sunt, adsigiiarim, intuoridobuorautquicumque hoc nioa nova, sod hoc movet, quod non

quos

liomanum ad
edentur.

primaria TurclT Europxs; Martyrologium k S. Artemii mentionem facit xx Octobris, quo cjus Acta diem

civitas.

UMam

hujus inventionis in Commentari.

dixi. Neque antiqua Palrum oxplanalionc tradilum meipso ila visum, sod ita a Bcato E onim mihi a Hccitatdcin Augustino expositiim fuisse memoravi. Conscnsu Beda S. Auguslini ex Tractatu dc Ven. EvangeUstarum verba ''''^'^P'^fj^^ 'f ";!,'m

pit

tam Ezochielisanimalibusd,

10),

quam

Joannis

rint.

taiL. Maunii.Paris,

li>98.

(5|

Oper.,

l,

lU, col.70l, ei

l.

iv.toi.i,

DE SANGTO ASGLEPIADE
Enscoro
antiogheno.
B. B.

COMMENTARIUS HISTORICUS.
EiusiremoriaapudEusebiumet in Marlyrologiis sedem tenuent Antioche^rtquot annis S. Aselepiades nam.
YEnsus

Quibus

ANSUM
Sumina dorum.

217.

Uit^tn-

\Eusebius

nos pervcnerunt. auca dc hoc Sancto ad clccfoncm Cicsariensi^ (II, ejos

passas

sit

sub Decio an snb Macrino.


P.ilriarcl.is

Boschins noster in
,n

Antiocl.ems

Eadewhabet Hl Pn-

^ Pi
ta

memorat,

paucis

iisque gravibus verbis


;

Asclein llistoncis de S. ,nn igitur colligem us qu;e


:

Asclepiadi

7^
;

enim Phd.ppum scrilutur; alii accuratus, Philcmonom apP.US, scd n^hnme


(Sic successisse tradit Philctum.

electi virtutes

commcndans

et

(2)

moriuo

piade occurrunt

Philitum, ./.-

chronnlogicm, ul est qu,bs H de.nique qussti^nem q,,lanmssedemAnlichenamtenuer,te:rre,,demus. huseb,oqu, est, dueimus ab

tun,

Mart,,,vtogiaeTcut,e,nns;

M,nn,

ut par

A>

Eu.sebia.no fonie

hauserunt, quoiquot

ntcmnium,,,a.rin,ep,vlia'e,itaetiamomnm

rum scrpta ad nos percene,-unl>


mcutinit. 9 Ait iiaquc
:

,n; ,nus Asclep.ad.S


.

morluo, Antiochi?p vero Scrapionc

,.6.

ci.

>.

an scliect S. accmalius ex.iminerelur,

Asclcpi.icles

Asclepiades; qui episcopatum ecclesis suscepit confossus. Christi iidom persecutionis lompore llujus Ordmat.onis maximam gloriam retulorat.
-(4) Aci. SS..
^'''

AsciapUde;

t.

Patriarcliarum Antiocb.. IV Julii. Hist. chronologica

**

'*

41

mentionem

: ,

314
facit

DE

ASCLEriADE
ad AnUo

EP.
tie
a,-c

ANTIOCHEN.
,

Alesandor mealionem AU:ran,ler servvs De^elunrhenscs his verbis


:

vfulf,'.Mel

et clausus riuctus Ca-sareara


Cl.risti

in

ep.stola

r
^/

b confrssionem

martynum comple:

spcctal ;tfaWvro/oi;o. <piod


nostri,

Vetns
Ao.

loma-

^rartyrolcyia

Jjnosuji
lincula Dcus effecM

vana; ad xv Kalend. ^ovnnb. mcepiscop

cusU.m

rue^

,am

.o,.,-, As,-lepia,len,

'""'^

'^d .^*
f;

,"^o
,,;'
J'

Znit

Asclepiadis, Au.iocluM.i

.m

c/..

sccpaunn diclnaproMenUa

^"-^^"' '"
.

^^

"^

"

occm-n //ic^ fiaro.;, Beda nlil de Asclepiado asi in Anciaras ad insinuet) ,aus contrarium

dirm
sifii

19

friuovacatBedaljungtturcumS.Luca:

J.U.^
ficat,

Clen>en.i
ita

sub fincm

'li;; scribens

r^"

:^"..
^

Asclepiadis. LuciE livan^-olisls et

Menologmm Balt-<x:t

iiiP=g
^T.'rr,. rM/^^'
e'

claro

hnp. ct Annuntiatiom-m scquentem ut diytmus, colatur. Sancti Asclepiadic Ado Viennensis : hahct hac qui unus fuit e.\ prieAntioclioni opiscopi dis confessurum numero, qui sub Decio gloriose
,

grxci gcncrallmsilcni,

obt/lts,

oonjiTmami

""'

passi sunt.
;;;';;'.:/

Usuardus ad vcrbun\

repctit

Adoncm.

fiMH ncuidcpaulo

iuferius ''*"7

^J J''^;;';;;';;' ^''.'"y'

ejus .Wlopiario, cpiscopalum chiam morluo


cst IMuIclus (2). sia) sortitus
,.

"^

,.1

^,,

^^

^^^^^^^^.

uostri Observalio/.*-. /;Y/..srW6en- SoHerii De Asclepiade ila phirius i/,,,,nY/i /^,Wm. g^ memiuil auclor ^,^^^^^^.^ ^.^ ^^^ ^^^^
parvi

^.

nm

S.

Hiero-

flj/mtu.

ronynus

meminit beait Asclopiadis ^. 3 Imidcnter Scriptorum ecc lesiasl. orum, in Cat.loj,'o


Clemente

wc

//,.^,

Romani

cpiscopi. A-( Asclepiadis AnHocheni _ ,.,^,.. ;._/...,..,.. vcra, utsupra vidimus,hsec(eguntur Et rrqiiidcm

Tdc
tero
(31

Aloxandrin^ eccles.se Presbymoriem Patdwni, cujus aud.tor qui post


schosct.:pta
;

in Vctere Romar.o

Ho wcydi, astplanedcslderantur Roinano floreniinii : Altum ibi de in Vetustiore


Asclepiade.vi/p/'/("i. Pergit

autem Sollerius

Plu-

AlexaiidriiE ccclesiaslicam Clcrncn< fueroi,

lamtenuitelxa.a--Tnagislrrfuit

Tum

tntc^ du-d, reecmei eius,qu,r insignia volumi.ia et adversun. oos de Canonibus ecclosiasticis alia libcr unus Judieorum sequuntur crrorem
:

Noster (puta Usuar- E sculuni habet Ado, et ex eo accepta sint dus) : quffi nescio unde omnia
;

priEsertim
tellif-Mtur.

si

gtoriose pati de mortis supplicio inve.'C

Nam
lib.

passum

fuisse, satis

exprimit

qni

qucm

prop,-ie

ad

Alexandrum

Jerosolynmrum
opiscopi,

Eusobius

vi,
:

p"ucis episcopum Tr.o^.?-.. Et Jerosolymorum Alexandi-i Exstat


cuni

interjccfis addit

sufccdeote, ait

de oo Serapioni cap. xi, persccutionis tcmpore, fidcm qui

dum

qui

Christi ronfessits,

ma.rimam qlorlam
:

retulerat

vel

Narcisso

iiostea

pcr ordinationo

ecclesiam, Epistola suAsci.f.imadis cor.fos.ons ad Anl.o.-exit

ve.-ba textui Usuarut interpretatur Hulinus, cujus

dino inserta sunt

qui

et

cbenses, coui^ratulanlis

cis, in

qua ponit

in line

fessnrum numcro

fuil. At
;

ipscunnsexpra'c/aro ccicerte de violenta morte

scripta tran.wnsi, pcr Ha^c vohis Dominiac fraircs,

virum illu^t^rem Clemcntcm bcatum presbgtcrum, scitis, et nunc plequem vos quoque ct probaium
;

nias rccngnoscetis, qui

cum huc

vcnissctju.rla pro-

vidcntiam

confirmavitet ct visitatioiieiu Dei,

auxit

pasnon plane constat nec dici potcst sub Dccio eum i.npulit, a Baronio obscrvatum sus; quod Nos suo loco ut pro Oecio, Macrinum substitucrot. oinnem de integro accuratius examinabimus. rem verosimililer ab Adone Obsorvari interim potcst
,

hujus fuisse Domini Eccleslam. Conslat Oi-igenem filii Floruit autem Sever*i et Antonii discipuUim.
Iiijerow;mns,e.T quibus digejus lemporibus. ILrc h:pistola> dc ordinationc 7iOiiectur Clcmens, laior
Asclepiadis.

nimirum Antioconfnsos duos Asclepiades; bunc Severo passus est cbenum episcopum, qui sub certamon ad Docu alterum, Pionii socium, cujus
ot

tempora spectat,
ad AsCLEPiAUKS
lerius
5

ut

virie in

Comnienlario pr^vio

Uquicn,

uln

patriarchaium Antiochc-

numinustrat,ordinc(\ec\mvimintcrepiscoposscdis quo hsec halwt (4): illius ponit Asclepiadem, dc


Post Serapionem, AntioApostolis numerat cpisco cliiW nonus (FAtsebius ab aaaaiur iS. rciru:i, Lcquicn addatur S. Pclrus C po;, f<i igitur cum iaitur Tjrt v/

Paucula. quae ad Acta Pionii i Fcbruarii 3. Uuidom supcsunt, citato loco nostri

Eusobius. Ilactenus Solbreviter cxponit Uuidatus

Euscbius

in

Chronico

Passionem Asclepiadis Antio- homanum. lempora Oecii, qui imcneni nu,i po.^scrcfcrri ad chcni non ^-^-...^.v; n o'Q
Erulens nobis
est
> i

{%

postca videlnAsclepiades. cui octo (id falsn dici deindc Pontificalus annos assignat. Positis turj

A'i

erijo

incrcdibiiiter
ct

hallucinatos dtcamus husc-

bium',

merontpnum

quotquot dc Asclepiade inler

partim, quae
riuntur.

Kusebii historia, ut supra , repeconchulit icquicn : Ei)iscopatum itaque


in

veteresscripscrunt.admitlincquitAiuiunfintioAdoU^uardi. Undc et vcrosimilc aliqualcnusest,

Antiochenscm Asglepiades tenueritab ani.oChristi usquc 21!, ac 1 Anlunini Caracallie, ad unnum


Don'iiui'219-, et

merat

e* fi'.

9. 9.

Elogabali2. Nicephorus annos naprolcsso (Hcclur. duDc A' his infra r.r profcsso dicctur. Suf-

nis et nominissimilitudine vl observat Sollcrius,Adon.em, .\sclepiadem Antiochenum transtudcceptum, ad .socio S. Pionii, dicta relisse, qu3E de Asclepiadc, ^..^...^.... eiiam Barmius in MarhjrohgiO peru. r,u,,.^..^ peril. Propterca

^iai

apposuisse alu,ualein S. Ate.andr. (cujus frequens occurrit mentio) notitiam. Cotitur apud
Iric

Ho.un.o annunUa, episcopi, qu. unus fuU ex P'''"'"""^


:

^^^^^'^'^
'"!.""

.^,.,;,,;.,^:.

GrLs

xv .Maii et die xxn DecemUrl. (5, apud latinos die ^, Martii.nudi.itaannuntint Murtyr,Mium. Homanum Ca^sarea; in l-alestina nataUie
; ;

mero, qui sub

Mf">"

U.nc ipsum lAsclep.adem)


calla,

locum notat
ejusque

E"

refe.t

be

ti

e^ ,,rpria civilale

Alexandri episcopi. qui dc Cappadocia, nbi erat episeopns, sanctorum


.lesidcrio

^^ ^ Jl-n "/'f /^h ^^^ ^J^'>^'^^^


.,,'''^,^;
''

'

.^

u^

locornm

llierosolyn.am veniens

quum

Narcissus ejusdem urbis cpiscopus jam senex ecclesian, rc^-erot, divina revelatione ejus gubernaposUnodum vero in pcrsocutione cula suscepit
:

" ^n n ea usque 'emP"' ^ ''";" jj" ^^^ in H >,t. ecuts slrat ; idem, (E,ucUu,sl c ip ''^ e^': De eodem at;it Ihcronymus Alexandr.no ub. "om -^ cap. 38 in Clemonte

Imp.,

ad

^^'^'^^^J^^^^^^

Decii,
(I)

quum jam
XXI.

longaevae aetatis
,

venerandacaniValrtium.
l.

f Jerosoly..ioru.n, epistola sancti Alcxaadri cpiscopi cum ca.n coufessons.


de Ordinatione Asclepiadis
Ib) Ibid.. t. lU, col. i:.l. col. 703. 009. 617. (7) MarLyrol. Usuardi, p.

Kuseb. Hist

(2) Ibid., i-ap.

ecclesiasl
l^l

lib.

vi. cap. xi. Jiia-(i

II,

Cup. xxx\

lu-

(4)

Orieiis C.irislianus,

(6)

Act. SS..

t. II

Marin.

p.

6H-

sedem

II

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


sodom
ellil).
iv cap. 19 accepisset. Nicpplionis ilom lib.

315
B. B.

AscLEPiADES. Tres rrgo diversosjam habemus annoSjfpiilnis ilHus episcopatus inilium inncctitur.

vcap. 10 ot 20. Kx quibus omnilnis mani.\tlo cl alii eos fesli crroris arguuntur Isuardus, persecutiono Decii passum in seruli, qui cuni
dicunt.
fi

8 Georqim Syncetius

quem Euscbii Chronico

maTime usum iino ci abusutnoumes noruntjuxta Canoncm Goari, hahet ad annum Chrlsti 208, Autonini

pnsfVfS. Asclepiades
e(

liecte
ij'.

quidcm ea-jnmscit Baroniits nomen

Decil,

Caracalhr

VI

.\nlioch

opiscopus IX,

''

Severo.

en ainfestierroi-isfrrgiieudtis est,si,vtve.ba per sesonare vii/etit\ir, sitb Mficritio passinn jnitaveE.rdisqu sitione nostra rii. (Vita tameninfra n.Q).
ofitet

AscLEPiADES,annis9(7).>l.s(i/(//<5o.sj/nGc/// /ejM/(8)

scrihilur Asclopiades

po.s-t

moriem Maorini, a/nm

210;

c(

chronohfiica, niox ponenda,

efjicieiitr jirobabiliter

i7)(ju'rasse

rursus suh imperio Antonini Aurelii (quetn Clmsti^lW trfidit fmnis\,nctnpeahatnm


215)
.\nliochiie

quidei)),versus fitietn Macrini veiinitiofleliogabali, leniporis obiisseS. Asclepiadom, fist mtllomodotunc iscopusordinaretur, pas tim ;benevero,n ntequaui c^

ad an.

Episcopus IX, Asclepiades

indicalurcutn Caiisto Roannis 9. El Sijnchrotnts

svh ivtperio LuciiSeptinnScveri.qmsoliwii tejmit ab

anno

Christi 193

ad annunt

211.

Nec proinfle

Ascle-

piadesMartyr/-07>ri(?t/i(;c(/u^,5crf ;-)o/ms Cunressor,

manopontificefcujusinitiainciduntinannumm, ct Uierosotijfinnum vel utvuli Scaiifjer in [dumVi^ esi AtcxmoTum Ejtiscopo '^k^ Sarfiiano apud Leqvien ander nec Sarflhnususpiamappa^ct

m)

quonotn inc insifjnicban iur, qui y ersecutionum tempore, fidcni inter .supplicia strcnucconfessi fuerant; scdata in Christianos et fiuorxim deinde nfm pauci,

et alios) (9).
'

Ew

Syncclli

ifjitur

rudi

et indigesta

rem nostram concludi jiofarraqinc nec fisi omnitw alifjmd habet^i test. Cum prwterea
nihil certi in

procella.carcere Uberati, ecciesiarumregimini ado^^tenflit Benesct ipli lcfptntnr. iSihihminus, ut hte cl conlossor nlim prodictiis XIV (l), voces martyr

nnscue usurpabantiir ;
niinn, qui ita habet
:

et citat, intcr

aios, Galcsiet

nolaverimus ; rcsht ImCT Eusebii Chronico suira Asclei)iad.s Ordinajus mstoria cccles. juTta fjuam quo in Vincuhs erat 5. Alextio incidit in tempus, Annal. ad auder.Ast hic audienflus Datonius

non desunt, qui Martyris

annum
9
ti^il
Si

B Confessoris
olim,

ieudani; sicui etiam Franciscus


inqvit,

nomon olim synonymum fuis?e conAmafus Pfmget


Confessoros
Clirisli

?i. 12(10). con- utqne ejv*aem Aloxanilor in vinculis esset, tunc Historiam eccU.\sclepiadis Antiuchia}; colebrari eloclionom

213,

ciim

dicobaritur

ii

quunam modo
in universa

id

fieri

potuoril,
fuit
(ut

si

solum, qui,
tali

cum tcslimonium
roi
vilffi
;

pcrhibuissont vcrifamiliaris, supplicio-

Ecdesia pax
trit:inta

morle Seven Sulpitius Sovorus


a

tiasticttm.

cum

numorat, annis
oportet,

uctu? Qua.nohrom

dicerc
(U.i)

carcoris, oxilii,

rum, ipsiusque
traditi

periculo,

non

tamon

niorli

Aioxandrum anto

prssenlem annum

fuerant

Confcssores

autem

dicel)antur,

nobihSovori fuisse vinculis iUis in per^eculiune

Clinsti conproptor fjloriosam rt publicam nominis quoquo appollabantur, profcssionom; Martyrcs CTtervm pter exhibilum vcritali lestimonium (2). Adone ei Usuardo,si in locum Deca posset

fitum

Asclepiadem ipsum ac sic ctiam eo tempore


fuisse

passum. eadem pcrsecutiune multa


Episcoi)um Ordinatum. Sic

quoque

stari

ponatur Sevcrus in huitc moflum : qui unusfuilox i.ra?Sancti AscLEPiAms episcopi, qui sub Sevoro glonuse claro confessorum numcro
passi sunt.
Deinitioepisco.

Antiochiae,

AscLEPiADis ita Sovori ponondus


con^tat

nun o octio carcer Alexandri postobitum nec (puta Alexandruml ost, quem
igitur sicut

sua

ipsius

sontontia ^.^///c.(

i/'

.^/^^'nH^

hvdah
l,oc

epistota) fuisse

antoa (nompe sub bevoro)


posloa sub Antunino,

carcoro afflictatum,

ac sic

patvs S. Asclepiadis jnrta

quo dedil S. Asclepiatlis non convemt Episcopatus? Dc utrofjve tcrnnno


7 Ast quo

antw

ecepit,

inter cruditos.

Ad initium Episcopatus
ejv.sfle,

illius figen-

anuo (ut Eusobius vuU) recte conrlufht uh-m Boromilano donntum. Vndc anno Alexamln carcer atquo ,. Ouolu Soveri est Ordinatio conli^-erinl haud tacile
Asci.EPiADis

Episcopalu llicrosoly-

Eusvhit
nJcoVi.

CllTQ-

dvinduopr.Tcipuehahetnus: altcrum
EuscbiiCisariensis;aUerum
siastic.a,

csl

Chronicon
cfrnhfpsse

liistoriaeccie-

in

qua Ordinath Asclopiadis

Ale.r^n.der therfmhjtcnitur flum in Vinculis esset

viitan us, vt

man ifeslc cfmslat

ea^

huju epistoh

fid

Eboraci in Ang!h,mo7- Probabiliu$ ""^'^^cZn tfimen Scvet^us, rpft-rtur ad onanno Christi 211 ; cL teste num '211tuvs si 4 Fcbruarii deindo annis octo Sulpich Srvcro (1 1), iuterjcctis
et triginta

partm reAniiochenos.superiusanohis laudata et qvodspeclot; grseChronicon citala Jam rero ad o\^M?.iverbasuntFabriciitn Bibhothcca
cum
Eu^obii
O7vrca.(3)|inlorcidit pnrtor

pax Christianis

fuorit,

nis.

(p.ud

modio

lempore (nost
run

nonnnllaAleTandrumi Maxnu.nus
;

fragmenta

ot lacmias,

nuas recontiuros Cbronulogi


imnrimis. Cudiccs

sorvarunt; Syncellus

TJsequentem removeri ;

r
'

in/erre hcet vexaveril ecclosiarum clericos //r^/^Hv<ca.mm. 211) ^o.c AscIopiadism.7/ losih non stattm ab m-

Ilieronymi mlrrpremirc inter se vatJione) oscilanlia librariornm h.stona noc inter se, nec cum riant, et s^pius revera hoc loeo vrnia ^ilcpossunlconciliari. Et PlerunujueanvatJn annum potntnt exempht^ia.
latini /('.tS.

toarim^ "/
vst
/

eflicti,

in Cl^rist.anos S.

j>r^M nn^
Quarc
not^

eralor

cessf.ssc effcctus. otc, uhique

'^Pfihiliter Ordinalh

A-lepia

;...
|^

nus

occurrit 211

antwm
juTtfi

Chrfmicon ewrecensmneScahfjeti habei 2!2 [w, ex ^^''"""''/'";;'";^^^;.;:"^;


;

codicem tlaicanum

Quo anno
rit S.

obie-

Asclepia-

johainnsZohrabi{%(tnnus Olimf>iad'sm,itempri
ejusdcm opet diserteponiturin altera

des.

DE

S.

ASCLEPIADE EP. ANTIOCHEN.

bunl;
lih

V.

p,ni,t,,. lib. v Niceplioru^ CaUi^iNMiucnu xxi.el eruil

tortium

erui

P"^:'*"''

;-,:

rhrkti (nxvii fuin biiiuiii.v. in C u-on,co S. P.osper ia snbscnbit


'

v..

>n

o-

onlinatum

ait

H.il.-tu,.,

^.

Asclepnula

sso,-c,n,

tes. P^sonte

ot

E^^^^^
cl

sufrccn

fuenmt OpiUus Macrinus


est A'i/-/ vrofecto

Opvllni.

An-

,.

K / a,~>" '"'"; 2'Z"


,Ln
cst,

,"

17

,.

loLs

quod

co!,at
i

nos ab hao

(2).

<iuam inie.vrclationc rcccdcre,

jam

adujitavcrat
(3).

=""s:;:irs:*'-"='r;;r;:i
,

mcrnont
^^

Chronicun.
hi..al

MiuscdiM^coai^
<^' ""' '

us Nola lluc eliam 15 Addit dein Boschius:

I in S.

Scrainonem

^^^^^
ad

^^

lacit,

qnam
frnf.-rlionc

,e,M
pP0at

p,-olVctio

ad

tlcucnno.

C;rf.n,m rf"'^/'

tZManic.c.nplar,a

cnmdiscrimcninnolandoa.n.A^^^^
p.;/^rmo*7orf''':'*;
;'

-'^^^^^^^^^

"X,,

o.j eis

Mam^am, Alexandn malrem,


a"-> .""0
,e^,

tnnc

Mninccdm, nihil

rfm 7v>ttram

LtlochiiB commo,-an,en,.
^
^^^^^.^

Chris.i cc..vi

potvsl concludi.

';^^

et not. 16 in 0,-igenem (4),

contra Pa,,um

Tllen,ous a-1 an-

c^'
Bx
Buiebii
fjitloria

<

'''".'"'*'!: "

Zmi hisloriam

lo-

in>iuit (l). cum H Anto, ino, " ,mpe,'avisset, aloclu,,; mo'nses

iUoclare enwnur oo,..^.,^^^' Inodos-necccrle ex Haiic Akxandri impcralons. Hanc in s^O initio n rum CiElo,'. ehii vcrl,a rccilassc. ^^:"7uveril ipsa Eu sexque pw annos.seplen,

teillUtKlUA, ((./1/u/Mi.....^

im

dum.Ast supj-mUio vd conjcctum p'dlusetqvam probatioyutconstabitex subjecta hic Tniemoniumi inc/uit, Ma- E ratiocinii suwma (6). A'o apporet,
ma^aui.imperantc fiUo,Antiochi.Tymquam dcjfsse, Pcrsicum gvod quidcm, nisi post confectmi bcHurn ]ZL'oZJs, in p,rem incidit Alcxandri, vcr..us
,

success,t

Mac,-

''""""""'/1'" s.Qui cum usquoaa


simul

atquc impc-ium

1''''='^''^^^''

' !''f
'';

,'^0
^

,,.

annum

Ch,-isti

m.

Neo la,nenprofectio Origenis,

pcr annos octodc^.m Eniscopus"abiitevila, cum


Post sacenllaium obtinnissct.
:

quem

Call.srus

Kp.-

quinq..enn,o superqui scopalnu. susccpit ecdcsiam .cgeudam .r hqu. cTvixisset. Urbano Imper.un. capcss.ba^c Romanmn

cum

vcrlatur. Sat<us Evsebii series Historica susdc ue conti(jisse, dum Heliofjabaitaquc critadmittere id Antw, Mama^ic nepos, posl Macrini intcritum,
lus,

chinm.vcnitannoChristi2\%\Euseblu.. autemhacde imperii initium egissc sub Alemndro.quod hujus


re

Alexauder posl quadriennium dumtaxat regnavit cum Anlouinus apud Ant.och.am quo quidem tempore
vis^et

ansamdaret loquendidecjusmatre, nec aliunde in anno Oricomperto habcret Evscb vs,qHo prsecisc
accessissel. Aiqne genes, illa vocantCy Aniiochiam inierpretaiioesthaud 'h;rcquidem. verbormn Eusebii qux ast probanda foret certi^argumcntis,

ejus ccclcsia^ sormortuo Asclcpiado, Episcopatum Porro maler Alexandri lmpe.-atiius osl Philetus. pia imprimis ac .-ehbMosa loris, Mamtea nominc, nomen uhi(iue jam cclcbcrfcn.ina,

absurda

cum

non

reperio

apvd Titlemontivm, qucm non

rccfe

().-i^enis

rimum haberelur, adeo


perlatum
.-sset,

ut ad ipsius

quoque

au>'es

conspectu

ejus frui, et scientiam


in

rerum <iivinarum, quam omncs

co viro magno-

cxper.mento cot^nopere admiral)antur, certissimo Anliochio) dcgens, illa Igilur scere concupivit.
misso militari saiellitio, hominem ad consuelas apud eam aliquamdiu commo.-atus.... Evscbn.s. C inatu.-e sedes regrcssus cst. llucu>.fjue /uiouo ..^^.v. rursus audiamus Boschium nostruvi
accer.s.t.

probasse, prolcotio^ iyitur asscrit Boschius noster incidere inannum Chrinem Origcnis ad ManuTam satis mcd latc scripsU idcm sti ccxvin. Nec etiam llmaium Boschius id a Tillemontio probatum conlra et ilium, locls citatis, (is Pagiuin, cum hos inter
et

Qui

proprie

quo scilicet anno Nihihmiaus si, ut Huetnis Alexandri slt gestum. omnino autumare videtur, bellum istud ad prima
sit

de

Hello

Persico,

annuf tdem anmt


haut
biuter

14

jdm Jam

cssct refercndum, initia prxfuti imperaioi^ls

improba- pr;c{'(tta

Evscbii vcrba

Si

paulo altentius adtlu


.li

atmmi-

^j^^,^

facilc, Euscbii caput int.-ospexeris,

fallor,

mr.

ad

annum in nam cum istic,


congerat
criui,
:

ut

Chronico assignatum reducotur quasi per anacephalaeosim, muUa Matempus imperii CaracalliE
,
-,

a funlaudatasuperius TiHcmontu condamentis rucrel convenire Ongenes Majcctura : hocenim posito, Htnc havd abs re ma^am potuisset ante annum ni. quadam de hoo arsummarie fuerit incidcnicr et tuni quod a scopo >.oslro non

qumento

disputasse,

ileliogabali

<leinde

Homanurum
;

PonUf.-

'sit

ac ta.idcm H.l.ocm,Zephyrini, cv ita pergit gabalo succedcnlem Alexandrum


Callisti,
l.-liani,
:

TOUTO.

ti

xi

ETTi

r^;

'AvT.oxEt^v

ixx/^rrms

:4<rx>7rtiS>7v
:

tWbs

StaSixt,

quod

sic

interp.-etatur Valesius

quo quidcm

imperiuml apud

temporc (Alcxandri utique capesscntis Antiochiam mortuo Asclepiade,

Phik-tus. Scd Ej.iscoi>atum cjus ccclesix sorlituscsi id cst, inter hc (quiE jam ToC-Tto, latius palct h

intcrca, scUicet narravi a moi1e Antonini Caracalia;) igitur inlcrim, hoc infcrim spatio ctc. Nou ailigat PhilcU successionem imperio Alexandri ; scd vagis

insupra rccitatis Bosvalde alienum., tum quod aliqua -^int. chii verbiscustignnda Tiltemoniius,abHueiio t,rlhomPcr16 Aititaquc inittorcgni Alexundrt ; asiperpcram sicum innccti Eusebii, cum ibidem ab eodem invocari Chronicon in S. HiePersici bclli fiat mentio ; bene vcro nulla Alcxumln,^ 1- vel 2-' rotujmi Chronico ad annum Eusebii 222. Et re quidem vera in ipso Christi Pcrsicum;ast quis textu gra-co, 7wn notatur bellum habctur,n>utilum ignorat iextvni huncprout hodic
esse'^

Incidrntcr
r/ucri'fi'"

cUmIfello

()U}it"rik
1'ersico.

cx fu-

scbii

clironico,

Grfficum opus Eusebii, ut


Fabricio, \n\cvc\Ail,

jam

supra monuif.-agmenla et

mvs cx
acinias,

prjcter

parlicuUs ulens, tolum illud spatium complcclitur,

quas recentiores

chronologi

servarunt,

(1)

\2)

Hisl. errlesiasl.. lib.vi.cap. isi. a5 initio.JuTta Voleswm. Ualioimriuni lemiioruDi. I'arl6 iii.p. Vi'^. lidilVtroii. i^l. in.fol. six preniirs |3i Memoirts pour swrvir A riiisl. etclfisiiisi. ties
I

Biticles,

l.

I...p. 618. .iililParia. 1101,

iu-K

-l4)

Ibiii.. p.

'tia.104.

(01. --^ p. 7b;i el 71.4.

SynceUus

[I

DIE DECIMA.OCTA.VA OCTOBRIS.


^ SvncclhB imprimis
,

317
militum occiditur.... hl 2o5. Imperavit annos novein el vifiinti cum monsiesl
t

cl

Cedrcnus

chronirique

conspiratione

paucorum
raclum

k-

Aicxandrini sivo Pasctialis scri|)lor. A l Chronicon lathieverlit S, Hieronymus, ita ut hinc indc (ixnvdamaddcrot : scionHuni elcnim, nit ir) Prxfatioiie[\), nio essc ct

EusehU

anno

Christi

paulo phis 13; vixil bus 3. Ita Petav us (4). Evidonsiyiture

iahiHero-

inlerprclis el scri[iloris ex

exparte ofricio usum, quia et ^'r;eca ndclissinie qmE mihi interniissa videbanprcssi, ct nonnulUi,
lur
adjcci,
in

dianum i/n assignandis hetli Per.sici hauA absurdere/onit Titteyno^itius,

annis, Ast, ui
si

falli potuit

Hcrodianus uno vel aitcro anno, ntm

est

verosimile

Romana niaxime
libri,

historia,

quam

Euscbius, hujus condilor


ut[iote crudilissimus,

non
ut

tain ignorasse,

&rro7'em ejus ad duodecimum vet decimum tertium usque sese extendere ; et, cum cowtannis esset, ad

quam,

gr;Ece

scribcns,

parum
tur.

suis ncccssariam,
ct

perslrinxisse mibi videusqni'

Itaquc a Nino

Abrabam,

ad

Trojs
niinc

ad Troja captivilatem, pura gra^ca transh^tio est

finem rcgni posuisse, <}uod initio acciderat, prxsertim cum belium- Persicum intcr res ab Aiea-andro gestas principeni ohttneat locum. 18 Nihilominusj cum juxta ipswm Tillemontium
(5),

qvo

amo

usque

ad

vigesimum

Constanlini

annum,

Hcrndianus nullatenus

sit infaUibilis, et

-''''"'

dc Tranadiiita. nunc niixta sunl iduriina, qiue liisloricis curiusissime quillo et cieteris iltustribus
,

verosimilitcr fide dignus

excerpsimus. Licet ergo Imud facile quis defxmerit an, qux de bello Persico ihidem occurrunt, ex EmeHierobiano fonteveniant, an vero de suo addidcrlt

non sii dum narrat rem Persas infeliciter cessissCj acprsA leTandrocontm Betli Persici terea manifeste ^rret in assignando ejus hic te.stimonium haud rnagni initio; e/ficitur
ponderisesse censendu.n. Cseterum i:sc Tillemon-

nymus;attamenvisnonCAwitlaiurhicTiUemontXus,
versi'>, Eusebit ChroDenique in Eusebio Scatigeri, nicon nuncupetur. AleTanBethim Persicmn notatur ad annum \ et 2

cum promiscueHieronymiana

Artabani ruinam et Arta.rera;is in fines Homanorum incursionem refert ad annum Christi adeo 22G, Alexandri 4 et S"". Quod profccto non
tius
(6)

recedit ah Iluetii sententia

quartum enim

et rjuin-

dri,

Christi

223

ct

224;

Eu.sebio Anyeli Maii

tum Atexandri
i.nilium

annvm haud absurdead

ejus regni

B (postrema
collectione
et

editione in Scriptorum
(2))

veterum nova
l,

spedare quisdixerit. Poslea quidem addit E

ad Alexaudri annum
,

Christi 225.

Tiilemontius, Artii:rcrxem cwptis suis in

Bomanos

Herodiano.

Quod autcm addU Herodianum nec aliumquemauam hi.storicorum, prsefati belli annos notasse, fyZrn est saltem quoad Herodianum hic emm
17
Tiiie iOniius) nec
:

Huetius (ita prosequitur

nuntiumprotemporemisisse et vertmearmacontra Medos at, qun ratione id supponat, non ita facde
:

cernitur, prxserlim

MalfirmatAieLdrumdccimoq^^^^^
qmdem :^: ;:Z^^^^^Cum ad Hprodianus LiL quod quidem ad Z^Z^^n^tSr^^ imporiuni Tr. merela cuiusquam
i^ recte
,

causas, prout ab ipso Hcrodiano redduntur exponat. Finem belU seu irmmphum Aiea-andr.

cum

heUi Persici oritjinem et

Mem

Zn

onuntiumaccepissedePcrsaruminHo:

innectitannisregniejusxietxiuChristicc^xxixil),

{2)

(.\h'xander)

Pagius contendit iaUium ^^^'^-^; anno cc\xix vel cc^xx, Ale.randnw velvu^);tnum-

---

se

gul.er-

,lmmveroAlexandriJ.Jusannon,Christi^^ Anno aulcm pra>tonto, mquit {% impenum Ro-

'

T^L^^T^^^
p'.Hl i"^.n
victi
a^^^^^^^^^^

ri

"

i^^^^^^^^

littcr.e

e%yria

manum

in

arnus

fuit,

idcoque
ruit,

<^^^-^^

i"

^^^^'

quod primun. Ah-xandri

et bcllum Pcrsicum, gcstum et hoc anno

(q'
.

- "uv
.^^
.-ita

Porsico scribit cap. v. narrato bcllo

tr.enn.o
:

mox

gnus primus

n^lt^^M^e^
'^PI'^^'^''',.^'

'

dupliciquodiademate "^ '.^

autquadriennioBarbn-iucquaquamaru.arcsump.erxLtOuibusinteltcctisAtcxanderAntioclu^com-

finibus

impciii,

e.xcuiiLii;

ii-

'

S,,.i.<,oe minilan
co,tien.en,,
c,u.e

ome,nque
,in

a,-op. o,,s

r..nc

inr -'

nr.itinr anno^ anlo


^,^^,

- ^ ;in
vrsa^-i,

bo

um Gormamcum
anno.
l'e,-8as

,,,, ,, ,,,
conjiril.
t,-a(lit,

dos

te,inH,alui-,

atqne

f^^^\''2lS Am* ""^I^^

L
"

pti^um
'

posl,.emcs

Alexanriri

possess,on..m veterem Persarum

s,ln

''f/ J^f v,n,l,care etc.

ad ''-''^;""7;;'"'

'7,n

qni

post lielSi

,,?,,,,,,!

quievisse.

enim

yio

Ln m

us

locum l.unc corruplum, proul moj

p
bris ha'C

>
.

'

ov

ut locns corruptus lle-

Ldicc,&a,Mte>'n''-''''''-^"'f'"'''''/-'7;"

ir^koatoy...nuninuaacccpiun^deu.curs,omhoMU
bclli inUium fmt. IIoc AriarcrxU: qas: Persici utiqucllcrodiai,c,aiAlcx.rmIrohnreraiorico.TVUS

^f,'^,V,;a,,reo rrcto, Antiochi*Alexa,,cler .0,1 am - ^,.' ,s minimo commorari ponortrc^autquatuorannus ^^inime


;

tuisset(lO). /IW'"'^-^

/''^^^"^^W^
sint. A'o,

'''''

'7""^^'''"^"

vixit lcstimonio

slandum

forct. nisi

aUunde

cerlo

constaret, A lcxandi-umuna

cum mairc sua Mamxn,

intcremplum anno, ab aliquot in finihusGermani^ inchoalo, impcrii decimo quarto. dicbus tanimn

Vnde fieri nequil ut belli annum, cum Alexander in prxfatum


taxerxem)
.luxit

Persici principium mcidat


in

Bosclnus absue sa/ficienti raiioneafnrmat proTdlcuontiuru contra Huetuim loster probare conl.g.s.^e. origims auno Chrisli ccxvni

omnia obvotuta gestum illud de tnniorc quo stat

Uaque sa t,scon-

bcUumest;ac

ToMe

fcctionem

eum

\^Nonadnwdxmfxrmumigiturargumentume.st
.

Probnhiliu

l^r-

nt ex Act.s Irinmphavit 7 Kal. ac Senatus docol Lampridins, (hic emm rem lonye alia Hero.lianum
e.xe>.citum

vicitque,

Octobr. Etsi

infHiciieranoman,sgeslamnar,-aUscTm^e,Aem functus expedLampridius) rere,-at. Hac

nempe

tione,

novam

contra Germanos suscepit,

qua,

ncc pronulc soUde qmd- ^^^,^^,^.^^^^ nuo obicrit S. Asclepiadcs auame^i^exonctuditur.Hemancntcrqo,qua'supra , , , Historia disputavtmus h^c 2.7. er Eusebii Chroniro et spectat, inter se concdian enim., quod ad obitum Boschiu, (U) quando itaque a .possunt. Unde infert
:
:

,
,.

(0 Thesaurus lemporiim

irS
(41 (5)

-{!> T.vm. iidit. Hatioriarium Temporum nota Hisloira des Empereur&,


1

DE
ahuni annum auctorcmvc
oxpletis
:

S.

TRYPHONIA.

requirnnius

imo
'^'''^''^"f

nno.1

circitcr

^ot

, ,, Chnsu ccx. diem xvin sti coxvn


cclobralur.

emm

^
Antioclien'em.

sun

ano Ca^^
^J r^obitus

^"^,^'^

J^^
Caracailffi

in.uU

(Oriens Chri-

Octobri..

cum

El sanc

posl iHius ann.

^_^ Sop.cmlm.n

.1.noc/,c.. ,?,, Asc.estianus, W.^ de Palriarchis ac 1 Antonini ^^^^^^^^^..^ ^^^ ^^^,^^ ciiri.^li 211 ^^^^^^^^

aflscr.psU pa.et cx anno, qucni obiissc Asa.EP,AnEM

ad

annum usque Domini

'^19

et Elaga-

Eusebius initio
niad
r.cx.,.x

l'l.ilcti,

sccunrio,

Abrabami mmccxxxiv, Olym.iicl.oa.ur .|ui apud ips.,m


ccxv.i.

ab Au.umno anni
scripseril

Chris.i

Barmuus

hcel

non

po.s.r

prarisr

clrfinir,.

quoto Sevcr,

nuinerat e' 9. Atipfe h^c l)aii 2. Nicephorus anno cotligere licmt. siini (/U.T dc qua^stioneChronnlogica vcrosimiliter tanEx f/uibv.s npparef. phis mimisve Episcojmtus S. Ascletui sialui possc de annis
piudis.

a.inoAsc..E.'.AD.sorilinatio conliger.t,

tanwnposlra

sexammrumF.piscopatumeilribnil.Chro,wgrai>lna

(I) P. 241.

C-) T. II.

(01.703.

DE

S.

TRYPHONIA,

QU^DIGITUR VIDUA ET MARTYR, ROM;E.


K. C.

SYLLOGE.
impcratoris gunica. An S. Tryphonia dicenda situxor Decii uxoris. Reliaul alterulrius ejus filioruni an serva ejus
;

quiai a S. Paulo
&MCVLO III. Uxor Dei-ii
pert'toTis S,

papa

Iranslatai.

'-

Classica

Tryplioiiia
sicis
171

do

Mart>i-

Martyrohgia oinnia, qux post ssecuhnii vTi cot)scrij>iasunt, lavdani ad prscscntcni diciii, (pia in ciypds hnmaia fiiit, S. Thryphoniam viduam Ro^nanam^rptscct

vcro ita sonat: Romac deposilio Sanctae Triphoniae, uxoris minoris Dccii imperaloris, qua; satis erat crudehs et lamenarguit eum de nece Saiictorum.
Ha;c post

moilem

viii

sui

cum

filia

sua Cyrilla

roiogitt

interduin (nuiloiainen fuudamento) Martyr appelparlaiur. hnprimis Uomanum vctus seu poiius

vum., fjvod Sotlerivs opiimls niaus argumeniis Romse, circa aniium 740 crmscrijiivm ostcndii (1)
:

per Bealum Juslinum Chrisliana est ellecla, el sequeiili die oraiis ad confessiones Sanctorum migraest vit ad Doniinum. Aifpic hvc ciiam rcfcrcnda
vclus Notiiia de locis Sanciorum Martyrum, qux svnt foris civitaiis Homae, ediia ab Eckhario i7) ex cxcni/dari s;rculi nfyni. In ca auicm legimvs : Juxta

uxoris quondam Decii cssaris. scu potivs Elorus (2), edilus a Pnpcbrochio, Beda uberior est : Romae S. Triphonia; uxoris Decii caehabet, Triphoniae,
saris, qua?, viro

viam Tiburlinam ecclesia

est S. Agapili... et

prope

suo post interieclionem Beatorum

eadem
in est,

via ecclesia est S. Laurenlii ma.jor... Indc


in

Sixli el
r.

cum

Laurentii divinilus pnnito, petiit baptizari Cyritla (vcl, vi BUinclninis (3) lcyd, cuni lilia

Boreani sursum
ubi
iitse

monte

basilica S. Hippoliti
*

cum

fnmilia sua tota, xviii

p marlyres Mno.iu.Probeuii- ^'^-

Decii Cyriila)

a Jusiino

dcfuncta,
pulta.

ac

juxta

S.

presbytero et alia die est Hiiipolylum in crypla se-

jacet; carcer ibi est in qno fuit Laurentius. Ibi esl ejus Trilunia, uxor Decii caesaris, el Cyrilla filia
:

Ado. finbaiius, i\(ilU'rus ah Fltnovia- di/fcruni; Usvardus coiUracHm' est, habetque : ^vmse
Sancta^

inler

utrascjue

Concordia

et

Geneseus,

et miilti

Martyres

ibi sunt.

Eanidcm

noliiiani cdidii Frobe;

Triphoniae, tixoris Decii cacsaris


ci

Wandcl-

nius

in A}y/)cndice

bcrlus

huiic dlcavii vrrsiculuut

ram
via

0/)crum Alcuini (8, cui cf alieiXotHiam adjecit, in qua legimus (9) Deinde
:

Regni calcalrix juxlaet Triphonia clarel. Dcmum Marii/rofogium liomaiium Baronii : RomEe,
iiK/uit,

Numenlana
esl,

ad

ecclcsiam

Sanclse Agna;,

quae

Sancta* Tryphonia?, uxoris

quondam

Decii

CaBsaris, qua? in crypla juxta

Sanclum Ilippolylum

qua suta pausat, et ipsani episcofoimosa Honorius miro opere ornavit. Iostea illam pus Ippolytum viaiii diniillis et pervenics ad Sanclum
in

scpuUa
oliiiquf
dicitur
fasti.

est.

Mart.,

qui

icquiocil

sub lerra
Mart.

in

cubiculo; et
Altero

2 Prse oculis qvoque habendi sunt fasti ali(piot


sacri minoris nominis, Mariyroloijia videlicet Ful-

Concordia

muiier

ejus

ante forcs.

dcnse

(4)

et

OiioUmianum

(f)),

Homano parvo
,

ct

cubiculo Sancla Triplionia Regina et Mart. ct Cyquas Meditus Decius //cffc ritla hlia ejus et Mart
Messius Decius) inlerfecit,

Usuardo fere similia, Au(jusianum (9, <?f Labbeanuni twdvm rcfercniia Ivx^omii}. mnnen ct unvm aiierumvc Usuardi Audarium t/uod alif/uid singularc hahcfif. Brvxcllcnsc
S.
li.rc

uxorem

et

filiam.

ct

Sanctus Genesius Martyr.


clcsiam Sancti Laurentii.

Poslea pervenies ad ec-

Ad priorem pariem

sx-

rcfcrt

Roniai nalale

Triphoniae seu Cephinia', uxoris Decii Cffisaiis,

reliqua fere ul in Floro,

Adone

etc.

/lagcnoyeiisc

{\0),qui (uliMircfcri vlrami/uchoiiiiam P. Marchi inversa itine' via ei anmmdveriit carum^auciorcs circvTn Itomam institucre. Similis

rarivm suum

(l}Prii ni
XIII el

r,

lul Usunnl.. ii. U'.'. ii. isiviii, Annst. Vil, PonliL, suqM.

iuiii, Slnrlyr. Ailouis, E,eorgiu

ii.

(j"l-

iri)

(l) \hU\.. n. 15 ct cqq.. IV. p. i.xixiii. (*) a\>(G) bdilum a Umi.. p. 687.
i.

J* eiiisc. W',';^,';'':17) Do reb. Frarc. Orieni. et Sollerio. p. 25. J,Ibid.. p. b9^.-(10) Monup. VM -^(8. Alouini Opp - 1. 11, p. :-98.-(9)

menii

ilelle arti Clirist.

primil. ArcIiiteUura, p. 6b.

DIE DECIMAOCTAVA OOTOBRIS.


Noatias^cnloJaicoMcriptafaitaGuiUclmoMalLr.hurirnsi
in

319
Sanctorum

una

haU
ubi

(t)

Kl ibi

non longe
sua

Utuerunt aulcm corpora Sennon usquu ad trmpora

Abdon

ot

K.

C.

Conslantini, patel bcn-

S r,
l.ilira

S
id

IliDDOYti,
est

ipsc

cum

fauiilia

pta fuisse a posterioris svi scriplore,


in litteras mitlcbat i.nperilio.

eorum qua
multn
ca;'iant

II

nau

iLm
'
.

et oclo. Et ibi requiescunt

;a 0X0

utriv cori coina ""^"'

Dccii et niia ejus Cyrilla et Concjus esl eius Et iu altcM-a parte vi^

lirrt 5 E,uul.. /.. . cl.l.. ^on.u^n severu.e.n forbona .tfan ri.cmrfm. A^m^^oc rfcx/.c,^(^.em P.....

vctusliori Noli-

camattinet, j>lurunaeruddcopposuitCaperus,Acta

tia de.scripta sint oportet,

quum

tunc trmporis dn-

SS. Abdon

et

Sennen propugnans

(Q\'^quibu.s ali-

dem non
tecundum Arta
S.

amplMi-s e^et S. TrypbouiiE corpvs.


c.v

Loui'

litii.

quthw

inserta

manifcsto habemus sirculo vii lioGcrmxcreditum fui^se atquc hinc per GalUatn, S. TryphomaniamaUosquenationespervagatum
3 Atfine Ins

quam auctorilatem etiam adduntqnce Suyskenn ad VIII Oclobrisde S. Heparata disputavit (7), ct ipsa
in insula Chio stib S. Isidori Acla (8) martyrio coronati. Quod ad conjunctioncm Decio anospcctat, ulem seic confusionem Dcciicum Valer Cuperus (9) versavit hanc qusestionem. Et quidem adcoiUcna-vnsin Actis Martyruni conununis est,

fortasse

coiirersio rt sejixiltur-i S.

Try

Ciesaris. iiiam ua-orem fui.sse Decii

cognosocrc cst persuasio, Actis scilicet S. Laarentii,


dicibus ublm.s fere

cui fundamento hxc

vetu^

Neque diffiole mnitatur

Mss. Co-

terrarum

obviis el

aSurioad

utindcquidcn iQncludi queat ea non


.

esse coxva,

diem

10

AuguMi
(2)
:

cdilis.

Ibidem dc S. Trypboma

legimus
thcatro

Ju&sit vero Decius C^csar

aniphi-

sedcnsque editioncm editionm munerum apparan


inlroircnt,

Itecole cn im Acta sed mcllius esse frugi.s nequaqua m ad xiv Januarii (10), S. Polyeucti S. Secundinx ad xili Fcbruarii (U), S. Alpheiad % Maii {\\\ etc.

*"^^'T"^!^"!!.^r.n:: ut in amphithcatrum
dil

-""J^Xir^S^ Z non hunc LitJt,nonscn.lirccrroremhuncla,si.cst;nJem^P

^i^.^^^^^^^^^^

m^ n^[u multorum:

recbtat,

scmel in crroreni

lapsus est ; idem-

B vincluni n.c ducis.

cxhibeieut. Eccc auqueNrdrtyrum fuuestas ciedes arreptus a dajn.onio tem exclamal Decius Cffisar caplivum catenis hurndis S llyp|H)lyte, tamquam Valeriaims quoquc exclamat
:

que de S. Oplalo Milevitano (14) talenthujusconjunctvmis et confusionis cam;v.qu3e

dicendum. Neque

quum
hic

iteruvi totics in ope.re noslro cj'i o^itxfuerint,


et

non videntur aperiendm. Dabo

Pugium

(15)

ea.icmqae trahis Laurenti igncis cateuis me expiravit. Dcc.us aulem. pra;senrc Dccio hora pcrpetuo vexatus a rcdicns in ialalium, triduo Adjuro tc. Laudie ac noctc clamabat
:

Acta tonqius proyre.s.sum es.sc,quum inS. Laurentii nomen, subqm) quodrayintasex milites
Claudiill
stotuU. quod passi traduntur, rnale infertum esse

Claudius

illc
(

numquam
ctobris

persecutorvm egerit; ad
ip o TrebelUo Poliione id

dsmonio,
renli

vcl

parum ccssa a

tornicntis.

Ortu

aulcm

XXV

scilicvt

ex

luclu

inat-no in palalio,

uxor

Dccii

Tryphonia,

oliter habere

ostcndemus. Verho. abcst niultumque


veritotc
ii,

Decium a da^n.unc exa^npaffana crudelis, vidcns omncs, qui clausi cranl dnmtt,. lari iussil Sanctos Uxor autcni cjus hora mortuus est Decius.
Eaden.

abest ut

omnia a

his Actis

hnbeomus

Stillinalicna ; recte quippe dirisse nobis videtur Iraeo plerumquccum hi^ qux a Patribus (jus
(16)

Trvnhonia

venit

ad
filia

Bcalum Justinum p.-csbyteDccii

dunlurconvenirc.
de S. Trycontia- t pertinent, jure merito apocrypha, plionia. supposititia ct planc; fabulosa dici possunt.
ve.'itati

rum
Fas

01

cum

Cy.-iUa ut

m.sil se

cum
,

6 Verunt ea fere onfnia.quo'

ad

S.

Tryphoniam

lac-imis ad

pedes ejus,
excepit

oi-ans
B.

baplizarctur.

cum gaudio
illis

indixitquc

jcjunium

Justinus presbyler ad septem dios. Die


:

ria,

eas septimo expieto, baptimit

X
^

quffi

res

toto

Tryphonia oraus divul,ata est. Altera die prccorpus ejus B. Justmus ivaaidit spiritum et

ctanno2b^, Imi'rimis Dccius anno 251 occidit; et S. Hippohjius marturium quo S. Laurentius Valerianus nonR>mip,sed inOrienteversasuhicre,

balur

cst c.-ypla i" q-a humatus sbyler in ea scpclivit Calcnd. Novcmbns quinlodecimo S Hippolylus pervcst.gavit Juslinus accurate die B. illa Ab abscondita esscnt, pro,

Loco igilur Decii et Valeriani substiforta.sse, sunt prxfccti judices , tortores tuendi Valerianus instaur Valerianidecretaseu Decii, quse Justinus. qui rarat (18), crseguentcs. Deinde S.
(17).
,

sicubi corpora Sanctorum

ilquo

pra^miun.

n.Ui.ibus.

Audientos autem
et qua.lraginta
;

zavit et tumulavit lut traditur presln/ter creatus est a S. Sisto in recitatis Actis),

B Tryphoniam^'/>/

lUesT.ihoniamDeciiu.xorcmcumQl.aCy,;.la
C Christo

promotum auem anno tantum 257 adpontificatun,


fuisse satis alibi

nomcn

dcdisse,

ad

sex

cum uxoribus suis p.-ovenerunt ad B. Justin..m peticrunt se bapt.zan sl,vUique ad podes ejus, su.iL principe ncartyrium adeptc dein sub Ciaudio
4

/.

Ufriim

litrc

Acln
/i-

Verum quum hrc

tacintxi

a Pa.smne

S.Uu-

ostensum est{\d^. Verum, si restta traycedia, qua' quid illa in DecU palalio est, locum dedU? Qux fides S TryphoniiB co/ivmwM/ fuisseanno 258, quum S Tryphoniam DecU wTorem obiisset Decius? Quiddc adjmi' onlejam
sepicnnio
his, ctis reliqui^^si in

apucrypha
benlur.

ornjo sit ^'--^^.'^^;';";';;;'^ rentii decerpta unica circumferuntur, satisfucuthujus Tryphonia

ri.5 c.^^are. CarpU uih. atiquantlpcr auctoritatem multa apocrypha, mu Aci^ Card. Baronius (3)

quw maa'lmicrant momenti, cespUavU scriptor ? tam enormiter Decio maSed ne quis dicat S. Tryphoniam
7

(liiitm

Dfcius

visaque rito super.titem fuisse,


constantia, perferendis tormentis

SS. Martyrum in adfulem convcrIn nolis

iixorcm non
hfibuit.

S
in
cMl,

mrisius (5) v,a.rwmm de Sb. ,l.ne fablosam i-^l:^^'^; 7senn^n parU DecM u. ''-> ,;;''^^''" Uaque liclitia est illa am b narrata; uf ot' a." P PC, Aclis
appellal,
et

e ventali contra.-ia, etValeriaui. Pagius et Valeriani.

p.vescrtim
,4,

iUa

e ob.tu .;

^uppos.t.t.a

^'^m-fl^':^ ^Xun. J AMon "J


^^^^
l,is

-ro

uxorem. sam inquiramns in Decn ad Uanc Ron,anun.


^,

ad Mar-

di.,n vocal ea.n

j^^^,

n,elnoratis

^^"^t^rxylius-papa
occisi,
Liui

et

Laurent,u.

Wes

nom,., f,sse l>rci, u.ror. f;",;;"> ]^i,uscillam indub.talum s.t rc-kis : Adeo ut indubitalum r,-rt ;

^ ^,,,,

Snl rcdamal Pa...., Ha,uit.,u. e. nummis


Sallusti.im.

conclmlrns ^^^^
Et,-uscillam

llPcio 1egamus: Si"uat.. Cumii.isdemActisca.7

Valenano

im|.c,-aule luler-

u.xo,-em

Decii

fuisse

Baronius Et,usci et Hostiliani...

mat,emque Hcrenn.am bal,

DE
320
.linni
I

S.

TRYPHONIA.
nunc nostra condvsio est) o simul iqu.T pr.Tcijn.a temj^ora mornse. Eiruseillam ad vltima DecU nmi nupcra Decii con- et Wijunaauiei EtrusciUa 10 Ound auiem
jvT tunc tempons
es et,

Barbiam Orinliouarii Sallusliam

qu.d.m

.-

bi

plures 9mtzHplyr,i.us .rdriaentietforie / sewifjf'^^ i


^^^.^^

E
quum,
f
*'

rmmis jux, ut in eju. pn/rliw recte. pst /m i//c,


numi* Ducut*
constat. Uerrn-

apud M,.,liobarl.m'v,dere

^^ lege viveret. non m.tnu^ ^^^,^ ^.^^^^^^^^ annos cum eo matrimonU a>tate fUwrum Decv.De nium t.bcrorum certum est videlicei ex mvliiplex est senienUa; aiuci hqu.t. cjvs nvidem fUiis Presjierennivm EP,-v^ quaiuori^)'. alu

iribuvnt

ntn

Cupre"-'^''/'^' ^-/o Lu:se.! hacmortua avtdmisso,conjecturamm

nia Etruicilln

scvm, Hostilianum cl duos,dementesne..peTrajanum.Atqueha'Ccertior


-,

Trajanum

[^)

alu

dcmvm

Trvplu.nian. .Incere

nmm

est senicntia.

Nam,

ex nuniiscupniti,
alios

vt observat Eckelivs (10), libcri Ilorennius et Hostilianus... plures

adlinxcre

alii,

verum

c.x

conjecturis plane

A'.,e .W stareioiesi.

a<//c

//.

vivis fui

'^ Certum mnn ^-'^ '^ ''^ Decn emortuah 2ol, se anno

eZue

tunc

oLc

seu te..poris fuisse Auyn.ta.n

vujenti i^peratorisurorem,etclem eanulen.jama grnnn in conjugio fuisse. Qu^

opvnantnr ea qua genUi innmiis. Vani itemvarie aUi virvmqve natum volvnt ex Etrusint rnntre EtruscUla, alterum ex altera .scilla, alu unum eacommentariis, quos e.r Ephemematre. Verumew TrivuUianis jam citavimus,.^atis plajivm
;

ridibu.s

circiteronnis Decio

nondum demonstmta uspinm

reperiam. oper.T pre-

colhcasse. Porro rjuod anno tium fuerit in hnnine Augusta^ titulo honestareiur, 251 adhuc viveret et fUcjnumo.a Fra^Hrhioin luccm dato,

esiHerenniuma'qveacHo.stUianummatreFArusciUa Elrvscvm natu natum, esse, adcoqve Herennivm Thcsauro suo [W) viajoremesse.Atqve ut Eckelnvn
quod superesse posset, vcrba wswr/r7ni/.v. dubium, non muUos Caroninc abstorsit lapis anlo annos Muraturius olTossus, quem edidit
:

manifestum

Eumiio
est

ni;r,

HKR. ETnUSClLLA. AUG. irf Hehennia ETmJSCiu>A Augvsta. CaputHerenDccii. E:r facie aversa : PROVINCIA.
dc.srrihU
12)
:

seolis

HERENNIA
CUPHESSENI^E KTRUSCILLyE. AUG. CONIUGI. D. N. DECl
AUG. MATRI. AUGG. NN. ET. CASTROR. S. P.
Q-

uxovis

D\m
ranium,
Iris

dextra Mulier slans. palrio veslitu ornata, baeuUim geslat ad podos a dexsinislra
:

aquila,

^crtuni

roslro

attollens,

sinislns

quinto. Anno Uaque lco; inforius AN. V. anno Dnci^ adhuc in vivis erat quiiito .rr.T prorinci^r

Augusla dicta. Scd quod hvjus sera^ pr.rciinitium? Hieremias a lienneltis\2l pavci^ comple.TUS : A Philippo, pergU, purt Doeia' foia
EtrusciUa
et

conjugem etma' En luceclarius Etruscillam. Decii Uostiliani. His prxei irem Auquslorum, HerermU
inielUgvmissis iqua-et inferiusvsuvenientjjacile cum Etrusctlla valde diuturnum fuisse Decii

ipsius in bonoDacia in libortateiu adserta novani qua? in nummis videtur opocham rciii indnxisso ii ao epipraphe cuin Philippi imperii annis i et
,

tm

Unde/rra Oacix Dacia Ffjj.x insculpla ronspiritur. anno 244 inchoanda cssei. Sed aliter Fra^liab Anni provincia) Daciae. inquU, numis chius
(4)
:

secundo, matrimonium. Anno enim imperii sui DamibiumtransgresChristi 250, adversus Gothos, suum cum copiis misU {\2). SimUUer
sos,

filium

armagerebatHerennius Etruscus

in pra'lio, tn

quo

his

lonii)oribus inscripti a Pbilipiio seniorisanno initium quarto. seu U. C. 1000 ct Chrisli 2M,

sumnnt, quo cumdoin Daciam a Carpis liberasse eZosimil. 1 oolli^itur; ac prjeterea liberam tunc
oxistiac immiinoin faclani esse a Philippo Daciam

(13). Quum a^tem ipse cum I atre Dccio occvhuere Romanos an^ius decimus scptixtas militaris apud rnlelligU nceesse es.eut vnis esset (14), nemo von ea- quo Herennws Dccu et Eiruscilla matrimonium

progenitusfvU,celebratvmcircafuerUannvmm;
considerctur Herenseuetiam aliqvondiu onte, si Atque er ns nium anno 250 copiisjam prafuisse. satis.svperqvepatetmeramfabulamcsseS.Tr)VhO' conjugium. niffi cum Decio idconjvgwn, Neque valde placuU Baronio 11 conjecturam proposuUm qvocirca pr,Tter cversam aliam, videlwct Tryphonotis ad Martyroloqium
;

mat
iiKimu e/vs
vita
tnensibus
esi

Vaillanliiis.

9 Et fjuidem hsc Frcelichii senteiUia,


altinet

nd seram Dacicam
(5),

et

adhucuxor

Cnrpicm
eoileni

otnnino certa Fra^lichio (6) cdiio ; hobet auteni

quantwn secundam victoiiam fU ex aUero numo, ab


:

Ne(\yie fotuitS.

Tryplionia
t/a*or

IMP. C.

ene

fil'

VIB- VOLUSIANUS. AUG. id

iMPERATon C^ksar

,
j;;

majoru.

CAirs ViBius VoLUSiANUS AuGUSTUS. Cnput eiusdom laurealum. Et j-nrte arer.sa : PROMNCIA. DACiA. Figura AN. V. /(/c5/.PROViNCiAnACiA,ANNO0i'iNTO. utraque manu vexilmuliebris. pataio ritu indula, lum sustinot. (luorum altori v, altori xin inscri-

patre imperavit. niam potius filii,guicum nupero eruditoque Commentanode fuise; ei in academi^ SaloninaAugusta (15) c/. v. De Witte, eamdem amjdcaus e.st sentenBruxellensissocius,
Dccioduofilu, tiam Vono,utdia-u ns.eranl alter mnjor Q. Hcrennvus Etmscvs Decms, natu patri Ca.sares et a C VaU-ns Hr.siiiinnus, vterqve
alter

ua-<n;em

^^

J^-; ^^
'

ptum

visilur

ad podes a dextris afpiila. sertum

rostro gerens, a sinislris leo.

Jam

vera

si

hunc

nu^-

mum cum aliero confcramus etmente ten< amvs in


vtroque

annum v Dacix signari, facile deprehen' demus aram Dacicam Volusiamis cjnm qiicm sibi
,

illam ijmm WrenfuU ei Galli in imperia socius, niamSallvstiam,quamPagivssvprafwtitiamaj}pcl-

Auyvsti

creati[\iSi.

Uostiliano, qui pairisupe.rsies

Galtus colleqam dedU, impcraior

es.se

non

jmtuit

{abat,uaorem
et

fuis.se

crnumisdocuU
M8)

Tristanu.s (\1)\

ante

mensem Decembrem anni2^\, quo


(7)
;

Deciu^ oc-

in

vno apud
. :

Fraliehium

numo endem

cubuU

er altera veroparte eodem adhuc anno Dacicts dicebntur EtrusvUla Augusta dicebatur in numis Dacicis ; unde consequens fU annum v Daci^ j.er pariem

Sallustia Barbia Ordiciivr Gneia Scia Herennia huic fui^sc conjugem biana Auiiusta ne<jue altcram Diana AUfiUMu /..7"^ Li.^^^^rii-mcnses em avcos impei vel ex eo colligUur,quod postj

'
-

an/n,i

251 et per

partcm sequentis concurrisse

et

anno 252

obivit.

el 6f(i(i..et Avril. H^e. (li) (.lironolot;. et Tuiiininina. \t. i:i5. p G43(^t (;.) Cfr liiuer. (4) Tuntjim.. p. 13b. cril.Hisl. par(.. l iV. i>.M7. p.f7. (f.) Tvnlam.. p. (7) (.fr uiiiv V" Chiipvr, t. XXXIV. '8) CIY Tillcmont, Km(ieBioBr. univ. v Di-cf.i. X, p. 028. not. I. l-n*;. ('J) Cfr Uioer. reurs. not. ii sur DtV. l. lU. p. r>:-: llru%.-ll.-s. (lU) Doclr. uunior. vell., t. VU, univ. v Dece, t. X,p. l>'28,nol. 1.
(1)

Jouriialdi;Tri'Voux,

0<:t. \'2h. v- IRI';

seqq. (^lOualuor

SM

-nilT.-Xni.i..:fi';

M-JlCrrTilleinonl.Knipereurs t

"^

m. -

p.

bJ8.-

(171

i^h. Ctr Froellcli. Ouat. Tcntam., p.

- (18) IbiU.. loc.


\2Et

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


1?
S.

321

Elqnklcm mnvideoxdlurnscripioremtentasse conpiTryphoninm Dccii fiUo nalu minori in

Etrusco Decio, qui fjium nilscnbcrc, srd llercnnio nultvm fvppe- ciim piiirc in belln Gothico pcriit. Ad ea/in ampletat

Atqui in praedicto Marlyrolopio ad xviii Octobris uxoris quonita annuntialur: - Unmte Tryphoiiiae, ex quo loqiiendi modo Dccii Caisaris dam
: ->

\\\

argumen-

ctendam sententiam motusvidclur Baronius,q\iod Dccius : d. v. De hic non .secus ae pater diccrciur
quod Wittc niiiiur Auctario Usuardi Hagenoyensi, recitavimns, et in quo reapsc S. Tryphonia mnn, ?
uxor Minoris Docii iniperatoris dicitur. quuni omnes annuntiationes marlyrolofjica- ummi fontem agnoscant Acia S Laurcniii,secundumha.'C ctsccundum Notiliam num. 2 cilaiam c.rpliconda

plurimum usitalo, eruitur, ipsani apud Docii uxorem, sed servam uxoris Decii. Ex non postea scrieadem locutione non bene iutellccta,
antiquos
psere
nia

Trv[ihonia uxor

Dccii,

loco

Trypho-

Vcrum

uxoris Dccii. esi. Atquc hxc calculo suo itaUca, latina hic facAa MorceUus noster {h). probavil Anionius ledmintu opciw pretium sU ...eam de his cogno-

H.rc

Lcsirus, cuju.s epistola

vfte.

\hJam

si

sccre senteni'am,

imp^imis in

mcmoriam

revocabo

mnt et proinde omnino censendnm est in illis sermonan fieri de eodem Derio. de quo in his Adis

qu:r antca

monui nnuntiationcs Marigrologicas

atquiibidrm de Decio seniore seu de Messio Decio agi ncmo, puto, quiea legerit revocahit in duhium.
.scnptor Be quidem vera Hagenoyensis Auctarii dici nequii Deciuni Minorem posuit; ast propterea nmnieumaliisusum csscdocumcniis nuUuscnim
:

omnesunoej- fontcesse hausias.ActisnempeS.Lau' Floro et proin de ejus rentU De Beda seu potius Notkero, Usuardo alusque surcuUs Adonc, Babano,
ambigi non
ea: his Actis poiest. quoniam iniegr^ Quod autem eorum operibus repe. iuniur. lacini.-e in quulem anadBomanum porvum lUtinet, ibidem brevioressunt/juam uleodcm

fcstius

magisque "d verbum

descripsit in rrdquis

nuntiationes passim

S.

latebU. Laurentii Acta, ut conferenti statim seu ipse Deciurn Minorempro arbilrio Quocircasi

arqumcntoycsconficiqucat-^verumiamenquumhoc sit et circa Martyrologium non rolde nntiquum

movendi sumus conjectura di^cril, nil hinc magis Adde quani cujusvis alius scr ptoris su^picionibus. nam qui id essc B hoc Auclarium ex recentioribus milleno quaexaravit scripsU ad calcem : Anno
;

annum

suadeni vt ejus 740 conscriplum, omnia LaurentU Acta pr:eluxi.sse crequoquc scriptori S. de S. Trypho- E damus. Ca-tcrum ipsa, qux in eo fit men iem non satis indicat a uctnris
nia memoria /,iteTryphoniain..n-ni55ctuo;w/)ec/vsec/Qi;ONDAM
Decii irrcolatur hxc voa'} u(Corem fnisse
:

l,T c el
facit

duDdciio.

Jiinii

lilleras

Wvdu

die dtrima sexta. Ponna Kreutzeiin lias glutinatas; ct

unde

ruii

cerle post

annum. 1369 primum coilectum est, et SoUcriointer pestam pingui quidem ingenia uiah doclissisima referatur{\). Quxsianimadvcrtissci musvir,quemhicobviamhabemus,saneproegrcgio
isiuddocusuojudicionobisrum scnsisset nonvalerc

omne fundamentum
16

conjecturx Lesla%,

sit ut plunw Sancla Quodsi qua^ratur unde dcmum facimn fiCYhihtniur Augusix /lciw 5. LnurcntU cum Tryphonia fuisse impcra-

vasUstUulo\^eu u.roris Ca^sarisprodeai.continuo cuUibetpro simusronjccturispatei campus ; que.^ notabo sit. Id unumego

iricet

Romanoi;

nequeDecu patri$

mcnlum ad 13 Quum
^^.^.^y^

testnndas res saruU Christiani

iii.

disccptatwms itaquc .\cta S. LaurcniU

ingeniosuopercurrerefis BomanosoUmUberalioresfuisseincreandisimpcraSicS. Serena, qu.T die xvi Autricibus Christianis.

concuhimt.

ycmaneaiU.scnsH Baronius velea scquenda,


,

vcldescrcnda, ne

uaguam vero hnmutanda, seu De-

nusU

colitur. u.ror

dirUur Di^cletiam
ct

quod arguWitte
(/))

Dcciosenion. In cium.yfinorem non subsUtucndum vel dUrit Tryphoniam coniugom Annnlibus itaque non DccUsenioris fuisse{2). Conjugem concubinnm

menti^satsoimsiquantumvidcoJicetaUtcr^^^^^^^^

Farlatus nosier

t61

eruditus vir De
(8|
,

ncqovU Curerus noster

simUiter S. Ariemui

concubinam ml ftUsse cerlocertiusest: lnimoCuperusnosierK^)-^cUeanimadvertUl)ccm^^^^ ei non fuisse: unde non ila facUe
suadei.
libidini deditAim

pcrhibcturjquod non DiocletianiclS. Sercmr fUia Actis S. Curiaci{^)\ minus displicuU Cupero in
Dioclciiani ujor Pf^^^^^^/f S. AkJ-andraquoquc

fuU-scdct:UudetiamernendariiCnperusmytdde
S. Trugra-cis S. ThccUv prodire in fabutosis Actis a^ra' seculo ph.rnamseu Trgphivnam, qu.T C^vsans, qujvet cognala Christian^r princepsfuisset

asstqnandx videntur concubinse.


Aliqui
voliiere

14

tow/o

cam fuissc ser- ienti^oHa, quam, vam uxoris nc- Gospor Odericius S. J. pri>"us in
cii,

juUseniiaque prsitcrlapsoexcogilata suggerente collega suo Lesl^o,


lucem prolu:

pnmo

ingeniosc
l,i
r.

huerpretans

scilicet

mscriptionem suam xli

quidem,

maluere lero deccssores nostri

cum SS.!ren.oei

sAiusNOSTiu,.n7-c/SEio-us;qaamvocemlrcquninnumera oslcndunt ';.''j'.'; l"" l Cimber l.iMCC, imia cuUeKit Fabi-ellns phira Csa .s PlH.ion Ce,,..a.,.c.
o,n>ssan>
:
..

^^

^s

AaousmChrUliana.ig.orare.,ru,nd^

,.,,, ,^ nnnoris fidei naidem ex minoris fdei

.<icriptis innotescunt. scri,,,is innotescu.U. - rxomtn Tryphoanimadveriisse T.yPr.Tterh,Tcjuverit forsan nioe vnielur 17 fuisne servile-

;,

,i,.lpl,us

Ca^saris,

Do.'idi

Asinii

Galli,

Arlemis.a; Ca;sar..

a u

cumden, occn.runt.
t,ua>

Il...i..sce

,gno.-at.one I.k

um

ul

ramul;e

sint. Sh; lue.a.it, uxo.es liab.lEC

Tn^

tw^^rnam^ervil^^^^^^^^^^^ Odericium colligitur XI II apud


D.
p.

M-

5;;orMa..tyr,ut.llust..iexen.plo.c.,co.,.-.^m Dccu u.xor.s serva lue.at,


n;e
Etruscills
Ueci.

LARII.-E.

lius

..Nor evasit. Uocuit

me

olira

Lcslsus uos ter


P. lleci,

,EUUS. MONIUS TRUPIIEN^ COXIIGI. B. M. ET APOLl.lNARI. ET LAR


TI.'E

e,^tdeS.'rrypl,onia.a

fue,-it

uxor

C<esa-

rs
S
'I

ad

quam

cliam
Uocii

negative respon<l,.o.

Acta
loco

SECLNDIN.E LIBERTIS. POSTERtSQUE


SUIS.

Xmiam

conju.em

lacit, in l.oc

!b.auc dub "'''""'


inlellecta.

,tntic,uissimum Antiqu.ss.mun.

quide.., et,am co,'rupta sunt et Marly,'olo,ium, ,n

r,,pl,onia

memoratnr,

B.
,

J- ";,

ex quo

eam

accepere Ado,

usuduiu.,

^^
-^.

male quo

Aanc i.^cripUonem; mh^rere noluu nlam ob causam nirnium quod ^ Laurentii fragmento ,8 , Actormn S.

mcor

nonnilnl ol,scura,n essc


el

Sepvlta ftut S.
Tryi>lionia in
crtjpUi

J,,,^.sn.n.UM.nus.assoraurcorpusS...r

>

Cy-

riaccB seu S.

Hippolylu

42

phoniae

DE
322
B.

S.

TRTPHONIA.
eahiciter..neda.nu^^^^^^

nhoni.-c

TcZux

depositum fuisse in B. Justino prcsbytero Ilippolyl"^. scu u in qua hun.alns est S.


e

lirorum;incujusfii.veni.n^^
Scar. DariinelHilana?
Scar. Scar.

'''"^ guenteraccemcturcruptaS. Hippnlyt', '/"';;"

cui Cyriar.r In arjro Verano, in ca^melcrioS.

si.bterraneusiilrumquehcumconjungeret{\ srihterrane.Tsajto.^^^^^ guo copiose eyeru.t nom.T

ct<

Memmia;et.IuUanae Arthoiiiia! Concord.

Bo^U

Boldetti, Bottari,

Maranoom

~etZin:pcren.strodeeoden^^^^^^
in Actis S.

^^-^f^

Agnpa'.

Ilelpis et Scar. Solia^ Pislis. Conchiliie et Src

Gyrilla TrifouiEe. Sev.

CyrLcic ad 21 August. (?l, haf^c^10 ejusdew mensis (3) 5. Invren fii ad di^m Mnrchh, qul pluri' y P. J. Kt paucis ab hinc annis

^"^^^

W ultimodcmum
C^terum

loco legiiur

Scr Stophani b.lvestr.

est titulus, et his tabulis nullus

omnia no-

Znaponuntur

giyncndi casu, licctnuUaprwce-

mlsresarcanasCatacumOarumfaustereseMn
nova sepulcroum ZsoS Cyriacr e<rmeterio duo ignota, dete.UHdePJ^aUinis antup.nis nmgnionbus MaityscripsitU): quorumalterum ulterum quartoaut

vox, qua^ hunc dat aut sequatur est, nactaque 91 Altcra tabula duplex
ite.

casuw regat
est

locum cum

Utracrue pars seu In ca, ,-. porticu S. Silvestri CalendariumSanctarumet.^ancionim hunc habet

^^

siirrtr>na
.s-

,,.^^^,,,,^_

XrlV 'tI.h fuissevM nonnullarum


auintos,TCuloin latioribus
spatiis e.rtructum.

crypta-

tUulumm-A
rum
sct)rura,

InN Dnihaeceslnohtia

natalicio-

pora

catacumb.r sepufcrcta esse cutiones arenari.r seu gestiebant Christiam consandesiertint; quin imo sepelire : quorum corquineos suos inter Martyres reddHam EcciesuT pacem hmc nonstatim post

rum

Xon enim

illico

post perse-

seu scarum hic rctpiiescentmm. dcin restituta (11) venPosteriorpars fuit rupta et vctusta tahula mcnbranacea, de simitlimeea-altcra

qua \Vaddlngus{\2);litterasrestilutasseparabimus
uncinis{\2) Daniel Mense. mart. D. xviu. Nscale
:

Chnstianis ea-tractasunt; sed ibidcm dlu fucre a monastena culta, donec in basUicas et vi^itata et Try|)honiffi cordelata fuere. Quoporro tempore S.

et Hilariifi V. |et

E
1

MlemiiiecC| Mense. au?. 0. vin. N. scar.


et Juliana^

ibiqve
cat:i

wdifi-

fuii '"'*''

pushincextraclum fueritjam imiuirendum cst. corpo\dSuprii cj- Notilia dc locis Sanclorum Romam. quam> ecclesianim intra etcTtra

vm M.SS. N. sca3 Arthelmi^i ISophia^ viduse) Mense. sept. D. xx^c. N. scar.


Pistis. Heliiis et Afiape.

Itca

rumet mim. 2

citavi,

discerc fuit basilicam sub titulo


fuissc, in

eaque corpus Quod enim vox basilica S. Tryplioniae conditum. cryptam designat, ma}bi uon merecanneterium seu icgcnti notitiam universam : in qua nifeslum/ict
S. Bippolyti constructaii

McQ^e.

V. et M.j oct. D. xni. N. sca' lCyrilUT

quwcorpora in cryptis sepulta sunt probc dislinguuntur ab his qu2r in ecclesiis. Porro vix dubium
quin clatum fuerit S. Tryphoniffi corpusseu saltem scal.r ad ejus scpulcnim constnicl.r fuerint, quum wdijicata Cit illa S. llippolytl bosiltca. Opeest

D tabulaSil22 Advertcndum aute.mest innnitra '^J^ ^^'''^^l^;" viroruw, non in fcminarum, meyi- ^^nl h 'sHvein vestrina, quorum ,, tionem fxeri SS. Stephani et Silvestri: Ihnc in tabula Vaticana lcgimus. lamcn.nomina

Trilbluiai viduiEl D. xviii. M. SS. N. seai et M.j xxvii. M. SS. N. scffi Coluciliae V.

mn

pronum
tardius

eslconcluderc corpora

horum Sanciorum

rw

pretiurn itaque foret hxcjus basilica' cognovi^se ,rtatcm :verum ad id monumeidamihi desunt. Porro

fuisse translata : qua- si translationis aliunde /irmentur, cognito tnnpore

quam reliquorum
etSilvestri,

SS. Stcphani

patebitsimullabulam

a-

etiam nunc Boni.r sub nomine S Hippolyti (proplcr veteremsaneioutem oiuneorsu^uciamcccicifuun/uvveteremsane ibklem olimexstructamecclesiamjdcsignatur pars ccrmetcrii S. Cyriaca>; basilica^ vero
.

antiquiorcs. Ucanam recentioremesse, Silvestrinas quando SS. SteAnteomnia ifaque inquiravius -. ^ , ,-,/ rh^i^pnnrint monapham et Silvcstn corpo.a
'
_

r^.estiqi quidem

appar^sedvia,qua ad

iflam

^^^Z
ficet

^ ^^^^^^
:

^IJ^^J^'"^^

nunc servatur
iu

''^^C::;i:^Z^^^

corpus ad mo-

^<'P^^^^^^^^^^^^^

Hfonasterio
(le

S. Sihcstrt

Campo Mnrlio. Et fompfirotiotie

nastcrium^S.StephanietSilvestri;seuadccclesiam S. Sifvcstri de Campo Marlio; ubi etiam his postrcmis s.rculis scrvatum fuissc conslat e.r Catafogo
gencrafi Sanctorum Ferrarli

connfcns firrnisstrr,eaMrua'UAhllnajn^^^ Mense Junn die dennw. nona ista legitur (161
introduxinius in
vesli*i

tabulo!

ri(ttcan(C.

cum

ejus

ad 14 Cctobris, collato Catahgo Sanclorum Itafi,r ad \Bpjusdem


(6),

gusli
B.

c mensis, ex Sevcrano

Pancirofo

(7)

afiisquc.

Stcphani

hoc oraculum corpus Beati SilMensc Auet conlessoris Chri^ti. episcopi corpus septima deeima ioti'odu.\iuins die tempor^ Martyris alque ponliricis

Sedqu!cri potest, an priusquam huc dcfatum sit, non quieverit afiquando alibi, videlicet in cryptis
Valicanis. Dubilanifi causa est

et Pii)iui excelConslanliui el Leonis Au^iistorum derensoris Romani re^ns Francoium et

lenlissimi

quodhicin rapella
(H),
iii

indictione quarta decima. seu

anno

761
et

[>nv\uh,ut loquiliir Alpharanus


iicae

atrio

basi-

^'iQuodilaquecrtaOularum comparationccanjcctabamusSS.Stepha^iietSifvestricorporatransquam refiquorum, fr.natur ex


n^<w,.v.^ fata fuisse serius

^^
J^^^^^_

^'";;^'J;

suh musiva navis exslat tabula marmoroa , quie niullaruiii reliquiarum Sauctorum ibi .-ccondilarum memorian. 'compieheudit; atque liic fegi^ tur etiam S. Trilouia. nomen. Ast in monastcrio

.^^y.

ipsa
fuit

S.Sitvestriinmodumcalendariie(rstatetiam tabula

marmorca, cadcm
est

capiens.

Umle svspicaripronum

has rcfiquia.s prius dcposHas fuisse in fjasilica Vatiiana,deininmonasterio S. SHvestri.Verum ut

ha-csuspicio stare posset, oporleret ut tabufa anti-

quioresset Valii-ana

quod ut definiatur, oculi in illammumcntaconjiciendisimt.Nontamenestquod


:

edidil liaromv^ sca. quarta, ut typotheta: fortcvitm Pagnis[\ n,(ii'<POi quarto nonas JiJNii. ut coirecrit videlicet dicbus ante t^'anslatimiem ^J^^^^f^^^^^^ ni^ Qtiuu.autemdataestistabvlla, alioruni Minao ^ ut ea- scquen ifia'transfatajam crant corpora, cognogmento(iindcetcausasharumtranslal.ionum

modo vindicata buUa. Bulla enrin sto d..... u ;'l7," non quarlo nonas JuL.i .nd.c one y-^J
.^^^^
^,.^,.

,,

,,

....

,i,.in

o^

^^,,^^5^ "
'
,

^orpus
t.

;.,

^^^.^^

^^^^^^

scere licebitl facHe

emet

lector.

Cum

pcr evolui

BIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


A

323

annorum
(iivprsa

spatia,

sic

loquitur Paulus
Cliristi

Papa

(1),

Marlyrnm atiiue Cnnr>soriim cjns foras muros luijus RomancT nrbis sita anti(|iiitus ccemetnria nep:Iccta satis manerent conligit postinodnm al) impia Longobar(liriila
Sanctornm
:

haUndas, jionaseiidusdies signabantur, sed numeris ordiuaJihus dein quod inore qvrrco srribebatur mcnSB Septcmbrio ast ^niroreruditum virum non advertisse hsec eidem debcri cnusa' cu- ad cribendi
:
:

(lorum gentium
lila.

im[iugnation(? funilitus esse dcnio-

Qui

etiam et aliquanta ipsorum efforlienlcs


Sf^pulcra ct impio dcva^lantcs; (juorum(icpiECilati.

Marlynim
flain

sunt numeri ordinales in Kalendario .\'eapoHtano sspculiu, quodipse illu travit ;v delicet usibusgrxcanicis. Ut cnim, hi vigrbant NeapoU jimpter Grwcorumpr.rsentiam, ita etin monaster o Grieco Uomde
viguisse nil singulare est. Gra^eos autcm oHm ignorasse et postca parcius usitassc Kalcndas, notum
est

Sanctoruni

aufcrerilcs

socum de-

portav(?runt corpora...

Cnde conspecla corumdcm


,

ct cx lioc sanctornm locornm dcsidiosa incuria valde iiif,'emiscens atqiie plurima doloris attritus

omnibus.Addc ipsos Homanos scquiori seco more dies quod Grsrco sque ac pi^isco Romano signasse
:

mccslilia,

aptum prosptwi, Dco annnenlc, eosdcm


Confessores Cbristi
locis.

Saiictos Marlyrcs et

et

Virgi-

nes ex iisdem dirutis auferre

hymnis
ter el a
(intra

el canlicis spiritualibus in

Quos et cum banc Uomanam

oculls qui epistolas S Gregorii M. vohitarit, vel aliquod de re diplomalica, facile lustrarit ojnis scripsissetMar novit. Utut est, numquam sanc hxc Anastasium. si aliquanti-spcr cjpeudi.sset

znchius,

introduxiniLis

urbcm,

cl in

ecclesiam,

quam

novi-

fundamenlis

in

eorum honorcm conslruxi

Uicenim, po.dquamnarrassetSS. Stephani et Sdin oraculo vestri corpora a S. Paulorcconditafuisse


,nonasferii ^rdibus, in seu oralorio in supcnoribus videtur, sub ciborio,' aliorum ineccle-ia vero, (ut

moenia

scilicel, in

domo

quae milii parcntali

successionc obvcnit, in qua mc natum constat atqiionutrilum) corum sanclissima collocans coiididi

ibidem non recenseaniw Sanctoquwm tamen hsc bulla et iabulx Silrum nomii\a vestrin,T sibi invicem (ut ita loqiiar) teslimonium
corpora. Kt
licet

uumerabilium Sanctorum corpora; muUaque ab codvm poutificc coliata fxdsse prxdia, subdit |5)
:

Ubi el
grffiCffi

monacborum

congrcgationein construcns,

modulalionis psalmodiam

ccenobium esse

nominaex illis tabulis co;fnoB dentyquisdubitet hxc sciposse? Tenendum itaque omninovideturSA^vyad monasierium, quoddeinSS.Slcphani etSilvestri seu /ludeS.SHvestri mincupalum delatuin esse inter diem 28 est, a S. Paulo I Papa
phoniffi cnrfriis

dccrcvil,

gratiam nempe monachorum Copro- E

vi/mi per. enitonem fHgicntium. rensendum? Vaticav^im er25 Sed quid dr tabulis Vaticanis cenUorem esie Slephuni et SHvestri nomlna non et proin cx ea Unde fit ui SS. srd ad calcem feminarem sc ibantur ? conciuUi non
intcr viros

Maiinnni 757, quo pontificatum adeptus cst [2] et did e 2 Junii anni 751, quo memorat^m edidit
ploma.
uhninm
ferunere
pus
!iiive-

ttrivnm irf.ricm

xtatem 24 Prxtcrea tabularum Sitvest)nnarum hinc etiam concludere ; factscsintopcn-tet ante iU:et
iiifiiiQcn}

ivlalemsunt rcfcrend^? Qua occasione indiciit"> in hoccryptasculpt<T SV.U pictse? Sunlne rum Vatieanarum loco omnium horumSanclin-um ut Alpharanus tra' et SanctarumscrvarireUquias, ibi h;rc corpora servata, dit^ Fueruntne saltem

Adquam

possc

S.

Try-

phonia; reli-

quns

umquam

in cryptis vaU-

cnnitfuiste depositas.

lem

corporum SS Stcphani et Silvestri: qunmodo enim in ei-s notuta non fuissentnowina dein eorum, quoruiii cuUus pnecipuus fuit et qui
.

priusquam. deferrentur in S. Silve.stri

camobium ? tabulamnil aliudesscquam meEno arbitAvr hanc

moriam

translnlionisn S. Paulo

I fact:v

ctAlpha-

rania.s.svrlumdercUquinrumpra'sentiameramesse
"St mstgnedc suspicionem. Ceterum^quihusprs^slo nos doccre vclint, si Cryptis \aticanis opus, ipsi

soU pat oni titulareshabitisunt?Aiquchincvidetur Muratorium pos.se conlroversia quie fuit inler
tolli

et

Mazochium,
ille

qmim

hic has labulas sxculo Xi nd-

cas antiquiores faceret (3). iMazojudicarct, duo reprehendebat : prius quod non per chiusi^)

aliter rcs hnbcat.

DE

S.

JUSTO PUERO ET MARTYRE


IN

I
E. C.

AUTISSIODORl ETBELLOYACI
COMMENTARIUS
^

GALLIA.

PRiEVIUS.
in triplicc

S. Justi Narralio primigenia marlyrii

Aclorum specie servalur.


fingi, ita ut X wno Swncto intei-dum duos in locis seu diversis unu.s idcmque, qui

ANNO

287.

S Baldo

QuemaUnto-

dvm
ter

frpquen-

A-ta
ti

unius

Sani

apian-

tur altcri.

E ^^
lum

CS.SC

n.mporibuscolilur,rrcdanturdirers,Tfusse hagiohgica non itainusdaperson^, in re no^^nt ; at<jue in hoc y^so


crnditl satis

Confucnti^ S. Sczmo apud ccnsietS. Finniano Maobilcnst ; Annoricis et S. Kicmno SagiGuic-Seznienses in Procopio; Jonnni M.apud VenetosetS.

et S. lIononn:rde S. Dorothcr V. ct M. Lu; S. Frigiduino in agro Parisino

Aquilinoammad.ver^erolumuic iilud idem dc S. unius SnncU odscrdn alnnon tur. SimiUter Acta Acta endrm comnnuim sunt vnlde rarmnest. Sic S. Juhano hospitt ci S Martina^ et S.Tatiana-;

riensi-S. S Saturninirncri.siensiumpatromTeiS.Benedicts; M.el S. Silvnno Ayedunens^,quin S Su.^phoriano OthiU^inAlsat^a ct S.Adel:r

eliamS.Caprasio;S. Brabantia; S. Verano


in

et S. Florentu)

Arausicano.

DE D
324
B. C.

S.

MARTYRE. JUSTO PUERO ET ^^

^^^^^^^^

Ambiat.ansmisso IsaraB nuvio, ^

in

Cl,n.l.ar,os

Pe-^c""

',,m itinr..is ac <li-

slupore aUon. ..^ divw ;tlis ignoraba.. omnibus Uoeo.-...n adventus ad R.c nilus agnovil. Inle.ini cv\cn snh Ma.ri. n no ^yr^U^cinm
va.-uni in

Galiis

fama
at
illi

(iclVrtur, qui oos

ab

l.ospite

cx te.npo.-e inquir. jubct colerius excitati, cum .lusUniano


:

pi-oniiiquo libprtate
cU:

donato intcmpcsla noctc

li.s-

^.auM. ....^ .^ .^, '"' *? pndcm '''"; .,,,1. '''^^ /<*. fynderent. Sed evanuUjam ivnaiiiiit- Se<Z .m/<'(ia P'-"''^'" ^' " ; f xitrcdiverso ^,,y,^n dem^nonuunumdiversumesinomcns^^^^^^^^^
^

cessc-ant.
,,,,,,,

Satcllites,

jam

au.-o.-a

illucenlc,

L..pi

Justinus dlc X AugusU "" disthujuendi causa, hcct ialax xviii Octobris : qua: pondcm. (jcneratim. lamen multt est
d^e coluntur,

spe frushalos irrumpcntes, ut se elu..os ac insequunlur equoi-um cu.su agnoscunt, fuga Uipsos
concitalo.

^^IZ
ipsis

intrrdum sit^ SancU in Secuado d stiwjuuntur ambo


vetustis. tyrologiis et Kulcndariis

Mar-

Quam

in

rem u.

Siinomovicus nomcn crat ct dcm q,ar ritorii loco cui Syricam fontem, cujus decurVilla S ./"'s/^ juxta

7 lectio

i!l.

Jam

illi

in

ant.quo Dclvacensis tcr-

u>co

ca^duti

signcm^habes^ antiouissimos tantum codiccs In ternton.) ParisiaUsuardo imro ad i Augusti dicm xviii Octovr.s od Ju^lini Marty.is, ct
:

sum
potu

Arayffi rivus cxcipit,

rcsoderant ut ciho
Justus.

ac

fcssos

artus

recrearent.

satellilimi

censi,

In

tcrritoi-io

Dclvaccnsi,

Sancti

Jusli

Martyris

parentcs adadvcntum divina mente p.'jesagicns, Ille occullent. monet ut se siiclunca prompiius
intrcpidus exspcctat ; ct ab vero missos ca.-nificcs quis csset, cum sup.-a aetatcm et iis inlcn-osatus prudcnter Immanum mo.-cm de fidc Christiana pti;naruin m.nis disscrcret et nullis
constantei-que

apograplw in Ilieroniimiano
lAu^lusti leriitur
ipso"loco qui
Mai-tyris
ct
|2)
:

siecuti xi

ad d>cm
in
S.

In
fie

tcrrilorio Parisiacensi

dicitur

bupera, passio
:

Just.ni

pueri
ipsa

nomina

Et depositio JusU vides ilaque ix ct xi probe distmcta S.rculo etinspectsstn Terfio asservat^

ad

xmu

Octobris

et festa.

utroquc loco reliqinn>,

grauui msa quuni nuHum. Atquehs^comniaiia ut vi^ aut ne viarecmtioribns hafjiographis suni

busfuscin busfusc m

necnon translatwnes, dequicounnvntario dicetur, dubium rehncommcnlario dicetur. dubimn relin-

induci posscl, capite trunad prodendos parcntes Kalendas Novcmbris cu-ca catur dccimo (luinlo Justus Ma.-tyr, Illico Chrisli cclxxxvii.

annum
stante
^

-1 ^*_:,-^y^ w^t\ nf-mtl_ parentisuum propriis manibus excipiens,

irunco

corpore

ante

tortores

immobili,
tradidil. tradulU.

^^^ bus

Autissiodoru..! Autissiodoruni

inat.-i

pe.-ferendum

Corpusverosuumin
nui.ulavit
:

ipso loco .S//.<o,Hor/rosepcliri

qvaAryfplicia
fatn
.

^'(orum
;

quidcm dubium ea dere nwverint (3). demonstrarceadcm 4 Nd autemfacHiusestquam passionisadjunctaabuno transgcsta seu cju.sdcrn
tata

(ubi propagata religionc

Jiui

tantumlocoruinlW' fuisse nd alferum/mutatis

fidcHlms basilica conslructa est. Marlyris lorum annorum curric.la

ChnsUana a A qua post n.ulcoi-pus BclloB.

minumquenominibus.Quibus vero in scriptionibus Passiones inquatuor id fiatjam e.rpncandum est. quarum prima narrotionem distribuam cl'i.sscs
primigeniam
siensem;
reiinct; sccundaantu}uiorem. Pori-

vacum
Pro

ti-anslatum

est,

ot

in

bas.l.ca

Pdri

coUocatum,

colitur.) ubi hodie a fidelibus religiosc

privsenti, in

quo vcrsamur, argumento

am-

Pseudo-Bcda: et recentiorem PariAuti.siodorensemetBcllosien.sem;qu<irta siensem;qu<irta dcmum AutiisiodorensemetBcllotertia

S. Martyns madvertenda sunt sequenUa : primo qu^situm A uidici Justinu^m ; dein sei-vu^n

patrcni

pcrhiherl patruum oiam^ biani, nomine Justinianum,

C vacen,sem rccentiorcs. Narra^ionem j>rmngcuunn paucishicaccipec.TBreviaruBellovaccnsisann,\m mulectionibus, in quibus tatnen aiix}UOt vocabula
1andacrurit,c.T Pscudo-Iicdailluc cHani illata.
na^yaixo

-^,^

^^^^.

^^^^.^

^^^^^^.^^^^...

^^^^.^,

"^^l JoorporissefnaiuraminvagoBenovaccn^^^^^ qux denmm, qu,T ad pari^u-Li ^ non vcro Parisicn.si collocari;

fmem

postca uncinis includuntur, Passioni


.

fume

pn-

5 1.ECTI0
g^jg

I.

Justus pucr, J..stino cl Fclicia hone-

adjecta.

mi<,cnia de ejus
"''" or(u.

lus,

parentibus AuUssiodori gcniab inranlia divino cuUui deditus, proi.hetise an.iorum cflul^it. Na.u cum esset spii-ilu clarus at.ui, quem nc nonovcm, patri suo Justi.iiani
Ch.'islianisque
|

primigenui tnplici nwdo occurrumie8 Porro narratio hivc species c^^--yin Mss. codicibus. Prinw sese nuhi offcrt
ante

omnia mihi obvia

est in

antnpnsmw

coclicc,

quiolim exccenobio Wisscmburgensi

in Alsalia^

ad

mine quidem novcrat

infortunium ac diulinam ncgoliato.'e se.*vitutem Dco suh l.upo Ambiancnsi pr^standa ?crrevela.itc nar.avit ; c.niquc ad
,

dcccs.wrcs Dostros dcvenit, nunc vero ad. vulgo Burgundica in Biblioihcca rcgia BruTcllcnsi.
dicta, ea:stat.

num.l^M

pietaUs oilicia vchcmcnlius innaniinavit. lalcntcm in puero divinffi mentis afHatum Patcr dcmiratus, illico ^icr ignola viarum rliverticula,

mano

Ex litteraruni forma salfcm ad i.rculumxetquidemnonvaldc productum referendus suggcrcbat ndhivir quin, dum h.rc scriberem, est
;

Dco ducc
lus,

cl

niio Ulio

comitc,

frati-c.n

pcquircndi
il.e

rciantiquaria-peritissimusnonopotiusquawdecvmo vidcn.Scri' sxculo codicem. hunc sibi adscribendum


^''^'^'"^""'''''"Vr'

77^;

.,,,

,Ww.ua-pc

/na;Hi.

gratia i.ev arnpuit. Meleduni novennis

pu.Tu-

reclamanle

el

invito

patre,

lun.cam

detraxil,

qua pauperis

nu.Iitat..m vcsli,.et.
itc,-

suam Ab ea

^--;;::;::t;r;^^; ''"'''^''^"""!."'^"'

^t^SL/a*.^
,.

,,,;,.,:,,,,,,,,,,

urbe

digressi. coeplun,

omni

feslinatione pro-

P''*"''^'''^'''^^"'^''^''''^/ Sanclorum Act^. ut honcstiuUn

^ cl,o,o
.

h g, po^.ent

Maii. p. G3. n. 5. et l. Vll Maii, p. S^.i do S. Si.ao. (1) Acl. SS.. t. (2) Siiifi.eg. edil. iu-rol.. t. II. p 2t. (a) Cfr Tillenionl. Mi;nioircs ecC, l!xiV. p. 7V.i; Baillel. Vies dfcs Sainls. 18 Ui:l. Oiry., i. U.

edit. ni9. col. 461 ; Loisel. M6nioiro6 Beauvaifis. 1. 1, p. bUO.

du Beauvai^is; Louvet.

IIisl.

du

corrcctus

|l

DIE DECIMAOCTA.VA OCTOBUIS.


. ,.,^Pott,V)ni.s*;;ust)imu(correclus fuit hujus<,uoqu,e
,.

325
(4)

Irice c<Jnscripsit

Pmptcr

.9lyli

.-iimililudiimn

tis

coMhus;adro
;

^'^''^^ u, penrs ""^

,nodi cremplnria cs variantes. quas

cx <,u,hns eas

V,;-um ipsa Passio.


reperitur
9orf

f 0P'"f.P'-''"T'wZm^,^i eo,lice Wtssembwgensi prout

l''^*''^ '

^^^^^^^^"'^
^^^^

fy^^n^

facite

uulJrcn inanimmn hanc Pamonem ab coesl in,ie

'^^Zonsoriptamar,uoin..trumrn,umtranslationis.

ZiUcet a vcro aut fatso iiruthardo. Notandum ^P^r auclorem ,,uasi testem ocutatum to,,ui P
,,(, in cju.
f,-sto

his

liunt

descr,,.laesl.eomposilaf^iuUua,.e:ea^e..,^ Uclionario Son-b,nanc,si luio,

2..'.:
^^^
^^^^^.

Ibidem' au.us.a

rc.plen.ie.

eccU.ia

ads^culumyin,,erlwet
F.
fit i,i

C. M.

""f "^.""'".f '"; ,leFonlette(\);eu]us Lee,onar,tet,,m


Novo Tractatu
,le

"

^^^^^^^.^

mcmoria
de,,ue

^olione poiHili
s. S Jusli, 7o</
^,^^.;.^'^^,,

iniij-niis,

tum .lee,lem ecclesia sermo


vencrahilis
.^.
,.,,

^"^^^.J^,^,,,,,,,,,';,^.

/,,,.,,.

vill*

,nentio

''

ubi
9

et

'Y^Zlahldi^ Imbes ,n tabuUs ^pecimina d,a,;,cte,-um

anno

\mjam

in u.su eral.

non,lum

XLViii, Li e(LU.
tn Beliovacensi

Adseca,nt,,mspeciemspcelatapo!,raphu,nl,i--

, ^,^,.,,., ;,,,.,,,,,, ^.fcis; ubi fons piirissiCui vocabuluni esl Svnoniovicus, poianHum lialiilis scsc oncrl iler fa^^^ ^^
^^^^
^^^^^^^^^^^^
^^^^.^.

lwacense,,piodadnosdes,m,,mtanno\}i-i,iu.u h:rc ad,le,is ,i,. a,o roAid Bclhvaeensis canonicus. r/uo i/i grapho illo et ,le coclice S. Mwha,d,s nueluei-at Commenln,-iis eccl,:iia-ilicis usus coUes..UK s^ ecclcsia; montins: Lcgen<lariiiin
.s

Ouocirca probahite diccrm


.^
^

eam

fuisse

,^,;
1^^

900, ,/

lempore

^
,

^,.,.^.

MicliaelisaTillcmonliociUilum.|amjaniBrHovac anni -93 illml in "bversione e.xs.at. Verosimile est

mm

Micarctur
;

Malvun,l'-ium l,;insla,:r fuisse .,;. ,,,, graiubus lUIJii-utlatilMS ,p^,,. utsuo to,:o ipsa translationis historia.
^^.^^^^^^

^^ Passime ^
^^^^^.^^^^^_

vc,-o ilh,

solummodo pauca

cum

relicnis

B Nullv

abrcplum habco prs manibus publicam .lclalum. Vcriim olim a stcphano dc codiccm Ms. cx variis collcctum anno 1693 e vivis Bellovaccnsi canonico, qui
Vila S. Justi, quam i.lcm ercptiis est. Legilurin eo l.'slalur e,v Los.'.Klariis caiioni.",is s.' .lcscripsissc

^ Parisiiiam et ilcin iu bibliothccam fuissc

qu.

alistralierc

li

II.

Aptantur Acta S. Justi S. Justiuo Lupari^nsi seu Parisicnsi; multiplc\ hinc


in

eccl-sia-cathe.lralisSPclriclcollcgiah-eS.Michaclis; aut in.,il. facil.. quin.cnt.is at.,ue ha;c lesendaria.

Breviariis periurbatio.
s.Ju>^^ Actorum formn narrationcm prtvn'^*^^ diximus. Ast nunc inlcgra.n servari
cl

sexconlos nnn<3S
aut

numcrant

ila

iit

a.l

ssculum

xi

xn

p.M-linu,.rinl. Vi.lcntur

amho hac

Passiona la
;

nusq.iam
cniiii in

lcclioncs
.\ctis

varianlcs

exhibuisse

nullas

Aac E,
sunt,

iriplici

S.

Ju.sti

id annolavil, prout accuratt

geniam
ct

satis

subslifulloncs

soBCvU XI,

quod

fccU ^libi Justi 10 Pas-^^ioncn hnnc S.

primum

scr,plam

imprimis

introductis- muiationc^ apcriendx anticiuior iiarratio

Maranda

prmiiixit.

^^Mm'^"nia',u,,ea^^en. arbHrors:,'oulo eirciter o.wbu, ,p,., ejus basilica, et dc tio fit de nominis
elapsis niuU..rum

Pari^ina,

quam ad sccundam classcm supnt rcluh.


fuit,

Utjam dictum

annorum

curriculis

B^'1IJ'^^

dc ortata

suii,

..t

in sacrari.i U- Petri

l-

^;

'^^

guoniam nonten Sinom.ivici '"";. "';;, '"I^"' locus ant qua -iin '^"""^ Initu-r his verbis: Est Sinomovicus, </<, ut
jamS\\\^^.in.\\,nccMu,:
"'/'^'''"'f^t';;,.

colchaturjam tcmpore Vsuardi propinquo, mminc Lupara (LouParisiis ifl, vico '^^'"g 'j;;;.,7,I,; /^oVrof.vijV.m /v.s./f "nc ^ser<>re per-^^^^^ ,./ ,,.,, oo.-./cra,.ion. /.con: i^Acta; et iri confulo, huic a,,taru,U S. ,,;,, pHmo, ,,m,mpatcr S. Juslim
,,, affipZi,enia narralione ,Ucerctur Justin.s. nomen ,>lris o,nissum e.st; ct"s Justmo Actis narrationc Justin,an,.s scun,lo uum in eadem

in

r<=<.'l
,"'!,",

P^f'f'[''^'^"^Z
,

movacensi

in lib,v xi.

co,npe,ulium collatus ''^"'./'"''*'';;^ '^,,,,,, ilem Pet.v de NataUbus. <^"^^""^_ scsa '';" '?';^,'. S. Justi crplicucre

^/""''"/''f"""' '

PrM
fcre </<

Le!jenda,;,s. Bo,> Breviariis. sive in


II

Mon

rcnansit Justinianus ,,,, esset fr,Uer Justini. Juslini. at ,m ja,a ,,,, ..,',, /,., ,,</</<< .^ct,s lertio. in ,wcus h,s ';,, d ,,,/ pue,-i ;

C Initius tomo

Sanctua,;,,

'^[''^'

""'""'
.,;"
,'.

^
cl

,^,,,;,i,co,;m, siA,nbianum.e:rc,p>"-^

Mediolani

c.rcusi. nu,ie

Vinccm

vero p,;,na P"^^'^ tomen edidU. Quoniam ^^^^^^^


0-

- ^^fj

'^ cliam li,,,uto

Auli.siodorum ;,,uar,ohic factum


f,',;l

e.a

,Uper.a-

Pa,;siens,hus S. JusU-

, parisienSem eurndem

esse

ac S. Justum Bello-

kunlipstm, te^lu,n. ,le inle,-ius ^oersJ; dabimus

,,uo

ot,m mutta^ /

h.rc

gmueS. iMa.
,baUu
l

_
.

^^^.^.,,.,^

,rstat,one

S.J-.

^^^^

^,,.

^^^,,^,,,,

indicen,urdisc,-epaU^:,Juodfam^nori. u>,eli
an,u>la,is. cilius fiet in ipsis
et

Vnde non

est

,le.s ,,uod lusius l,oc loco

Corbejamc^ Fra,.a.nu' ed,u^ /,.,, (5) ^^ ^,^ ,. ,


^^,^,.
..

U^^J
p

J^^^^^^^

,^^^3,..

ju.lic..

imin

Malmwdoscpri

Terlia

tandem

spe,:,es

reprMUrM^
;'fZ/^^v m
.
^ ,

Kicli..varo
^_^__^

Caput

aulcm B

Ju.sl.ni

Amios.,dor.n

.li<.|Uir,

corpus
891

vicvsi

forlex ineunln.

Mal,nudariens,bus. 'I'^^/^'' ^ clw, , ut in feslo S Jusl. consc,-i,,l3' fucrunt PalronorumMalotim ct Ms. culicc

vc

i,;

h.co, .picm

scpulm,^<e ipse desi.navcral,


^^,,

ZrcntLZulti.

S"-/ jam
aliis

Le

"^^
. ^

^^^^ ,,,/,^

annS

,, rf, ,,

annum
in

10l8,.v<V/wWcm

'''-"'''^''''^"T''^''':;n~ edcml. ad ,'t ,poste,-u,n


diti. (3)

t^,Z:: Mersebur,cnL U

lib,;

cacdantur. Si-

Zcessores

*:

mMu^auniversUatis

s:rcuU^ r5-r.WUcHcnsis ad gu,nun.m num. 58


'

,teslivit.

Capiunlur eadem AUa

m co

Passion. ^-'/"'" '":,',-. ar^ltt P^rro hujus


;;:2;::;(:.:^

rri,/c<,i..^-j^^S trait6

;:.,.o;i..

anno nova succe.ss,l ,m,5.' ., ,/ 1680, 7 '^'.;-' u,.cviario anni 1557 habes ,nM ,.',, / j,,,uianum fratrem suum ^^^^^^^^^ narraUone primigen,a ,,!,;, i religua ,,u:rin .. .^". '-^'"^"

^^^^_.^

par,s,en..,bus ab

-t5H4

n.blioth-Hist.deFrance Ui, p- "J' de Uiplomat., t.

t.jV.^
-

(3J

Cfr iuler alm.

l.

T-^-"-

DE
32(i
. c.

S.

JUSTO PUERO ET mARTYRE.


l>oo,is ";"' '"

adicctiscaslriiMocUmi occur,^nl cum adieca.cast,-iM.lo,l,.,i ,58., eadenr 1584 cad^^ occur,.U.,.n

M.o^^od..u;ns.,

-^.

^inpbeytus. S^^^_.^ Trithtrmius


t,-ibuut.

;"'

D
smnilo
ut
vi-

;^,,

^,.

Bcdx

opus
.l,'.Tr.nu- .luotandcn. ^l.^^J^f^^.^^^^^ ,;,></'''''""'/"''.'"' nonesse. Quicirca voHusjav,

qua,ao

auctio,-i

fu.c:
in

ll;u|U,.

n,.ss,s

c.u nc bu
.iNSliiins
cuiii |)uer
n. e
i

detur,tv'.

qui vias obsidei-e.il,


rci.prtus esl
taiilili
:

B(.lvace.isi

agro

et i.ilerrdtralus quis esset,

"Z
S

lalis supra liuniai.uni

morcm de

.-

Censcnl l,.to,.ct dere versiculi orti sinl. verisi,nihus perUna,-e ad liera,ia in Gallia eos
illi

,,,e,Uu,ncircitcrs^'C,U,r,nWluo,,ia,-s.vculoser^^^^^^
ro.ldid.t.

seiPPet, Cli.-isto
Ci.ius

animam

triincatus cap.le

caiml sepultum, ad a;. Ic.. delalum est. .U corpusejus, ibi .iemmn m Pari^.ensi Brlvaconsrm translalum. demum ''^^^'''f^'' Belvacense.n t.anslalum. AUiuc euvulcm finem ecclcsia d.positnm qni..oit.

prfficisum

Altissiodorun. ad niatrem

ad Acta metrwa, lissi,na e,-al (9). Venim Justininomenmcnfplum uuibus onS. Jusli,.v/.V. speclnK sed ad Acta S ]^,^i\ anticst,nj^ l,t ncnuaquam
h.rc ratio
.

Jusli

Radul,,ho /, lut ex Glab,o

,.ate.l,

vulga-

habesin Brcviai-w anni


,.,u/,v,-

mi

^q^^^^^^ ^^,^. ^^^^^ ^^^^^^_ ^^ ^^

,iuV.u.cu,nGla-

14

r.r.:l/.- s
tatit.

,et,c^a o,nma Acta ,wr/r/i Tertia classis capit ale Ilen,ag,us scl^et Sustmi,m:rfalso attrilmla
.

tquidem apprime convc7iiunt. Equidem arbitror xv conscriptafuissc. Etcnimpcrraro wetrica sieculo


bri dicta ir/ 'dicta
et

anno
161"
rt

1563

iSflv>.r
;

Bc.l.r inse,-uit

e,,"-l et

Ven h.rc p,i,n,n ope,;n,s ..l.lonln,s a,..^ factum al


eailem Snrivs mle,
;

daUun

in Ihbholhccanonnisi in sat recentibus codicibus Exemplar commorum Calalogisnotataea reperio. ab illuslrissimo Bragensi cpiscopo Joanne

161 Posl

lle,-v.,;ii.im

Vit^s San.l..,-,n

anno

1.^.70

cTCudi jussit

q^ium-

Baptisla

Malou

in

mus:ro noslro habemus


mtu/}',

sed

non

recens

est,

ul/pote

Augusli cdiderit in opere non cst quod eomm partein hic nostro Sollcrius { ). (pia- pcr sedsati^ fuerit paucis imhcare

Cnnn avlcm

ea ad dic^n
I

monastcrioSS. Thomx ct cTaralwm, nullumque auctoMcolai de Bursfcldia

rw nomen

pr.rfert. Pr.rtcrea

nulhis

e.r

velcribus

inscramm:
B

fratrcm Ju linianum ; quo ex terni Luparom, ubi S. servitule liberato, veniunt Corpus ejus eodem in loco Justinus impie c.rditm\ caput dcfcrluradmntrcm Antissiodorum.
habet

vcteri eas pr.rcipn.r immutationes Justinu.s pier patreni hic fucrint. SciUcet S. ct-c

narratwni indu-

inlclhfjo, haqiofjraphis, Vincentium BcUovacensem ^AnUmininmJacobum de Voragine, Pelmm de S.

.Maflh.rum,

Mombritium etc. S. Jnstini Lu/parcnsis E .rvocjus meminerc quod sane fecissent, si eorum mcra parafuissent Acta. Demum. est
I^atalibus,
:

circwmlata

phrasi^

metrica,

non antiquissimorum

S.

Jusli

scpclilur.

vcrsiculorum habere, Si lubet spccimcn horum status in quo miser Chri^tianoi-um accipesequcns,
sub Dioclcliano dcscrihilur:

quibusnumm. 9ct Aclorum, :cd Bellovacensium,dc Actorum Lupascqq. dia-imus. Quod vero mireris,
rensium (ila dislinctionis gratiaeaappellarc prima deprchemlimusveshgia in BreviarioBcllovacensi,
lubel)

Non

illis

(Mnoiidi quiflquam,

anno 1554

Parisiis invpiTsso. In eis


est

enimS.

Aut vendemli co|>ia, Nec ipsam iianrire aqnani


Dahatiir licenlia;

pierwnJnsti officium conscriptum mclricis desumptis ; quin ettam que c.r Actis ilhs antiphon^ integrx hinc adverbumhnuslie. Vcrumdictionibus

Anteqnain

lluiririL-aienl

Dctostanilisidulis:

piasJuslinianum

ca-citamen. hisloria primigenia servatur integra,si S. Su^li fratrem dici. Graviores


:

in quo ut aliquousque mctrum, csset quantilate.srd cum acicntu conslet.lcgcndum

non dicam cum


idoiis

m/utationes factfe sunt tardius

atque dchisquidem
7iohinc iyigensoritur turbiUio

DabiitUM

idoUs

seu

Dahutur

ci

sccundum

seu de quarta classe Actorumjam dicendum. sub 17 Exquo itaque tempore Acta metriea

?ieiiAO'Bed

rcccntiorem pronuntiandi modum. animadvcrsionesub5 Alquc ex hac qvidcm sola


\

minc

Bed<r totics in hujus viri operUms

ct

in Viti^

Brrviaiio

Bflet ilu-

Quoitint.

rueretur.^ententiacorum,quih<rcmetricaArtaBcdsc

adjudicarunt.AddeBedam,utrecteanimadvcrtitcL hujus in pnrfatione ad novam editionem


V. Giles

htSurianis }yrodierunt, passim credilum est rccle prxpositum: storici Anglicani nomen eis fuisse undeprona cral conclvsio hanc tanti viri scnrtio-

lovareim

tmiodoreiisi

nem

onerui. scriptoris operw.


..:......:u...

^CZLm, mLm,
scriptoribus

scholasticisstudius {%classicisac scholasticisstudiis (2), classicis ac liomanis 'classicisque a ..;/..... nnn. fnr.Ue fuisse dcreusitatum, non fncUe fui^se dcrc-

S. Justi, longe pra-ferendam Actii anong.iis Ven. Bedam essc cxirw ^.^ ^--- 6f:uanuu.n atque turc atqueh<rc onmia secundum
.

licturum. Sed majoris cliam ponderis

argumenta ad

manum sunt. Imprimui animadvrrtit Sollerius (3) qusdam ibidem componi, qu:v loto cado a se in viccm Bedse distant, atque lurc proinde tam longe abesse a a vera sincerit'ite et hislorio' peritia quam distent
raiionetcmpormnturpissimeronfusorum.Prirlerea nomvne in nullis ex Martgrologiis, qu,r sub Bedw

cenda. Quanta lUnc orirtdebuera .n imprim^s vdet. Bellovacenses impu.m.s 'turbatio ncmo non vdct. Bellovocenses twbatio nc.no qui his ccrminibus celebratur credidere Justinum ed quU Lupara, ubi in his S. Jnslum.

--

essesuum
hoc

S. Justinusc<rsusrttun,ulalusdicitur?Credklenmt

olim fuissesijnonynnnnSgnomovico lianc LupaVillcr S. Justi. Quorirra commcntitiam apertam ra/mposuerc in ten-itorio BeUovacensi, et sive Araga/yiu menlioncm dcfluviolokrixla.

nomen

scu

fecerunt
S. Justi

quod inilii) tomi poti^is in opere nostro e.rcusum, quodqnr Sollrrius Libello annah Domini Flori esse sestimavit non in Bcd;r prcsbijteri, cdito a Martcnio (4) non in Me-

cinumfrruntur.nonin
;

co

II

Martit

Villam

alluit.

Atque

h:cc in

Brevianoanni

\^\^primum nobis obvia sunt. In Breviario anni dctur1670 lertiones de S. Juslo (r.rterum optinnr) in sic habent, pantur eodeni e;To/'e:Jam illi,
antiquo

trico

qnod primus

in

lucem protnlit d'Acheri


i6i
;

(5),

correctius vero J. A. Gilcs

7wn

in codice Flolicet ei fcsta

riacensi,

quem Marlcnio debemus

(7),

Autissiodoreyxsia

inserta stint; 'ncqm

tandem in

junctis

Lupera dccursum nomon ost, jnxta Syrioam mutatum in adArapje rivus cxcipit rir. iMl lunc Svmiles mutationes inducta: swntin reliquis.
Beivarensis
territorii

ioco,

cui

fontoni, cujus

codice Florenhno, (fucm

Bandinus {S) Igjtis drdil. Demujn ipseynet Bcba in calnlogo operum suoruin, quemradsuAivmumquatuorantemortemsuam annis contexuit, hoc dv S. Justino poema non rerensct ncque ullus rx antiquimibus bibliographis, puta
l AUK..P. 34el8eq<|.-C2)Tln)c.omplule>^'orksorvL'n. Bede, 0) Amnlifs. CuUl. l.. t. IV, u cLXiiT- (^) T.lAuK.,li.-.l^. ei sciiq. tdii. iu-fol. (5) SpiciTcB., t. U. p. coV 63^ et seq.

Brcviarium Autissiodorense anni 1670. has 18 Qaidni ccclcsia Bcllovacensis


su/pra

lectiones,

mnjnr

in B' Uo-

a nobis

recilatas

Lupera,

et restituto

amandata Synomovico, retinuit? Verum m

numm. 5,

ct

7,

1741 it in

m-

emi.

Breciario novo
The

anni 1741

(qno

ci/rciter

tempo7-e

fhT
!

((0

umi.letu^ft^orks, olt., 1. 1, P- ^u. (1) Amphss. (Hj liiM. Luurtnt. coiT. loL, t. I. p- ht. la Fiauce, l. VI, p. iOS.
i

;.ol.l.;,0.

CuUecL,

l. V^^^

(D) Hist,

u
tot

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


tot

327
E. C.

Legendarn BHIov.crn.^es Lrgmdam l,at,atasunl)a,tm,sr, 'nnlrata sutit)ndmisrrunt patnita suutladmisrrunl Brllovarenses


,
.

miraMm

Gallicanis In reformandis Bremariis


.^^jy,^,,,^

1680. /Atc rof/novimus rx rpistoJn Claudii Castrl-

tom

dr d.e 16

Mrm.rU nm
J,.tiru,.

1685, .mU,urtria

numero.PnmumpeMl.uTr.xauclorilateelantiUitale

TZZ::i:'}^e

;^J-^::L.s
.letuloruMt
'

v ^;

earmim. de S.

sS thiaTe ''P"" MshM uims, ^

Cg.-csi,

M.rlyris capul Aul.uMialo prius


'

essecre,li,Un-a.M;..e4

t,ss.dnrum ad matiom

^"

L eccltsiam 'l^^y-^-^;^^^-^.'t,,"i:^"l
'
,

'

et ex num,n. c,m,lu,na>-g,unmlume.reo,l^su.mUur,,,wdLupara

,u.d ind.d>itanter Bed. rr,a,W.nkac ,nrrerrave,-,nt, est. Se.se.q,i. jam m.t,s persp,cuum

,^u.sP,triLa,,iace,:,,ino,,u,demeonfieerepoter^t
Parisi.nses se

rr^^r
,,ima in Parisicnsi
iiao.

":::^:l

Qu^^^inde

ccCesiam

-'--

Canonici lioyenses in Parisionseni iranslatum cst. admisrrc Irctionrs Brevarii a(ficAU suis propriis
BeUovarensis anni 1741. Parisiensi 19 Srd jn,n dii-emkun de Breviario O.strndimu^stt^pra ninn. 13 ex Brenano

suum S. Juslimim eumdem

^ ^--.J^-r-esse

ac Justum Brilo-

Iwparset Parisiis vaccnsem, adcoqu^verisimileesse omnino hinc se^piilur /mnc eamdem cofi ; sed nil

adversusqenmtaiemAcionvm

S. Justi. 7V;rU./m dc-

anni 1680 anni 1^H4

olini

Parishensibus persuasum

{uisse

liur videliceiParisiosjacereadviam, qua Ambiano

mwn arqummtum
Auiissiodorum,

ex ipsa iiarratione depronuiur.


vero

suum S. sum in agm BeHavacensi sen corpus ad sdmn Belvacdnsctn


anno 1680 Uqendse :
vicit

JuslLnimeumdcmcsseacS.

Justuni, y^a.?-

non

Bellovacum; quumque

Sffnomovici. cujufi
translatum, .iemunfi

Sanctus Marlyr cssus


tissiodorum
Beilovaci.
irei,

fuerit,

dum Ambiano Auwmvrro

Parisiis pnti potmsse,

d("posilum (iuicscerct. in Parisicnsi (>cc\esia


Justinus.
ul

Vrrum Psendo-Beda. En initlum novx


retcrt venerabilis Bo.la
,

Veram

in Aciis

metricis non dwdur

Autissiudori Clirislianis

num
patri

ctiamparentibus natus auclor luit prophctiJE dono praeriitus pucr


,

Malthajo,

ut

Amhiauos uua prolicisceronlur

fralrcm suuin Justinianum. Ecce B ad redimcuaum LuHuraato prius, uli oplaverat, aiuid

Actis et S JustinusParisli^pnssus.srdLuparw, ]^isiyx^Brllovaci cwsus.sed anlinuU non iradiiur S. in Villa S. Justi; qnam in terriio m B^Movacensi Ambiano Panvillnm secus slratam resinm, qua doccni Amvlrs Pr.rmonslratensios itur silam essc hfc E nMnasierio, quod ibukm habcboi

se^{%, ubi dc

jam fmem

ordo sacrr. Adeo ut nil


tcniia e.rcogiiari posset.

debiliics

pro hac nova scn.riehriori s.

naramcorporc; quod inde

in

semtranslalumcsl. hdeoram

ecclcsiam ParisicnLegendam dedit Sol,

nSedexponcndajamsuniargumeniasenimiis
advcrsx.

fj^.

^^^^ ^
^^^^^^

Errnr drtffiitur

leriusaddiemiAufjusiiW). agmtum ?0 Verum, postquatn passim

luit

d i Bedx

non
piir-siftisi

esse ha^c

corwina, guid Parisi^nis Brenarn

Imprimis res noiissima est cclrbnlatcm cxislenSanctorum maxime pcndcre ab Actorum Sanctus aliquis passim celrbretur, adeo ut. si
tia

^^^^^^^^.

nnni

not; di$siinuUi-

tur.

Cofjnoscet id irclor scriptores.episcopo VenlimiffH^? anni \rM\;accjpe imea-Lrqenda inserla Brevinrio PariMartyris Passio in territono
dicilur, ad nalendas Augusiaco, locu qui Lupara Martyrolosio, quort rHrcrlur in anliqnissimo sli insignitum, jain anlc ssculi

mdiciumfcrcceriumsiisiniulejusActarircumlata Justinuui LnPorro antiquiori temporeS.


fuisse

tium-

Juslini

scribebai, et parensrm a solo Usuardo, qui Parisiis Corbejensi sarnlixi llirromjmiano in uno rodice
celebrari, rcs rwta est
;

sentimi

Hieronvmi nomim; ccepit in ccclesns. rrneni passim describi


inier

Joninmrt>pvlo,jio.S. fiieromjmi, sxl

Au-

dum conira S. Jusliis nelloab Usunrdo el in hoc Hu-rovacmcis non tantum etiam in multis numiano laudatur codice, vmun 804 Griloncnsi. quod circa annum
aliis
;

nempein
:

s.Tcud xi h.vc Irguniur). ctaria codicis Corbejrnsis oclavo Venerabilis qu. Hinc intcr opcra Beda^ Martyre. lc^itur carmen de Justino
sajculonuriiil,

con^crlpium IradU narJ,cn,us

|3) ci

in quo

ad hanc

Auiissiodormsi Jnsli Martyris; in dicmlrgdur In terntono Bel('.) uhi habcs srculi XI crcunlis, caput reJusti Mariyris, cujus
:

cer.aminis quo paiiter pro Undc jam a pluLupara^ nomen, assi^nalur. cni opusculo hunc snnm Justmum ,ibns ssculi in hoc
a^^noscit

loco

v.lla

an iqua^

Jaccnsi

passio S.

eccicsia
illic

Parisiensis.

Is

er^^o

secundum

Amalons; rn ; .nicscit In basilica S. .iugusiano 6). nbi Marlyr.s; hahcl : Justi Calcndario Corbejens., Zildcr :Justi Martyris;

^^/--

Lod

ncrscriptam

narralioncm, Anliss.odon paren-

Qmmmlo a phmbus s:eibus Chrislianis natusc/c. 7'Hy/w.n/u> eccU^sia Parisiensis, cufis h,Tc agnovit lireviario lUaiasii ? Breviano Ulalasil? s,-ntentla smteniia 1680 pt-itn.nn h:Bc 68 primnm

Airebatensi descnpium nuod s^eculo X er anliquiori exhibet : In p.^o Belvavcrba

lsi%, quodque h^c


ccuM
S
Justi

Marlyris;

demum
^Sl

Hagwlogio

to

/;;-",; ^,,,,
y"; ZlhH^n^ogio J ,n mut,/, ^;^

L.bbcus Franco4;aliiro, ,uod

edidit: In tern-

C/

J.-n.

13. Ouisve,-itat.san,a,ors-enu

,,,,, Ftddensi

j.s.iui ,i,o JMSti) Mar.yris; lerritos^culi x (9, : In lerr.to(9| :

f.aiLncdictionem:\nietOi>avin.-AxSi:><cnibimente Uabenl soriptores rfu.m

isK.gilurcar.nen, i.nsertu,nelneuaqua,n istu,Uar,nen ibidem

,.,.,, Justi n. UvacrMse passio S.

^_,

Hvris Martyr.s

cuius cujus

rJXXnlHelatu,nesl;.*rf.m^n.o-

Sanctil,uj,tsviri.csse?yon,^eitaf,.c,tslit,,..^^^^^^^^^^

rX ad Ua,u: ^l^L,Uo

die,n ,n

X..

lUhermeo, Gor,nno co,,e.,nato a Mariano


.Mart!,rolo<,,o

^'^""'";;;pMt.ussocii

^.^c.e.r^^/^-z.

c
dies

P^e,-ea re,.erunt dceessor^.

mstn ad ,i,e,n

6.-

----'^'-'"^^=r t

luparenscn ..

Pa.,-isiensenic,u.ulc,.,-sseacS. Jus-

Z,cuju.capatcot,.Oat,u-Autiss.o^^^^^^^^^^
Breoioriis anno,;un 1787 fuere in se,;mta. rum leaenda anni '"
et

mb,ime
/*..

ma
*^.

Convelluntur
nrfiUinrnta.

S. Just. cUnita moria Actoram


.

et .S.

-inanifeslum est i^' v" -i .-. nriino loco aaonnus. r Ju..l,no. eelcbriorcn f,sse S ex Uartyroto^S rstum u,Uo ,nart,iroio'J.s nov.t nenu>es anliquis gn>. flrf .!'( S.
.

sKjniu

nemonon

:icllinitS '""'"'1?'

}ai.li
^

quUius nnno
16!^0

Acla aplala fiusseS.Jus., multis i,,,io Vcn.m cx

litauulo.

Htxi sunt

TZ::m^^l^^^vLt..,u^rstal,.na,eri.-

Pnnaienses.

oV,m tre"co.l,-es Yalicanos. prurms s.rculo Ml 5 2^ 514, .luorwn eiarali Georgio visi sunl ,! X,.

MAcla. muHve,-o Acta S. Jusl.. /m.pr.m.. reginx S,iec,^. s,yn'U


x., ,luo
(10), l,oc

Jusii ,^,^

tion

vero

j,ud.
.,*...

'^uilLlto

prfflr,

pix-

Adoni

328

DE
<ic..un,rhnn
Jusli

S.

JUSTO PUERO ET MARTYRE.


ea^

inanifesto Adoni annccumt auctarmm,

Actis

CuilieatusJustinus...
,M vosingreiiimini prffisontis spcluncae

Ju.li
S.

In

lernlori.)

B.-Uoacensi,

nassi.>

t.-n.pons forle Sanctus Amalor, qui tunc vi.ht mimenepiscoims.prir.Tat, noctis tompore
fuissot,

L caput
lioc

cuni

lemiu.re lUdiovar.; cu(i.^latum Aulisio.loro gonitrici ejus


Martyris,

El in

Porro

nil
et

horum Lupara^
certe in

Antro vosabscomliie. inveniri testatur Lou-

vet (3);

Mnms

topographn^is Cassim

sam luc-m
esset

splemlescere; qui stu.I.ose qua> acta Iulperquirons, ul cognovit

q.n.l

rant in
et

Marlyre,

Dro

gratias

agens,

cum hynm
capu
nsto

apparet. In Passime autem nullumfon-tis indici.tm ad iouivm bincam, qui S Justi ha-c referuntur omnmin m.minalur Xm^gtx ^. qu.r
otian. rivolus

TArre.

laudibus

allaria

cundem roveren.is.imum tumulavit. AonnuU' ^-''''^- :^';;,J


.

sub
lo

Villa

hisii

etiamnum

suppositionis vc^tigivm

hahcs. Detegitur et in Acti^ metncis. Aperte


(4).

ahud

nonmtde S a<ljcrcnn, t V.unrUo plvra

"^X H

enim colHgitur ex

his Actis

non seaus ac ex

mtncula Carnm.r
et

VlfrojecmuvachhtnrS. Justum
<ien.um u
qui

r./...puorum;/.cor//c.Ce,.W<;../...nmeum
pa.sL,
<Ie

Martyremeodem tliodiecaAmhiano cvm Justmiano pite truncatvni fuisse, quo Jani vero Lvpara Ambiano et suo patre discessit.
prosaicis S. Justi, S.
distat leucis vigcnti sex;

tempore Rictiovar,
:

tuL
Sanli
cai.ile

Luhra.Cohniensi
Justi
pu.-ri

In terntorio Belvacensi.
,

j^

dieperfccerit :contra Villa S.

quod iter nemo pedes xino h^^Wdccem tantvm- ab


itcr

.H

Marlyris

(omponbus
ju.bce,

Amhianodistat lcvcis;quod

qttum ilenocte pro-

Dioclotiani

imperatoris.
cst.

sub

Hictiovaro

qvinperfecerint. fccti Irgantvr, nil obstat

Demvm,

ca-^^us

Lonoioi- est

annuntiatw codwis

quvm Ambiano
.iiodomm,

pergerent Parisiosatqvrhinc Autis-

Decemhris.fniam ut luc iLenoqensis ad diern 22 nil ialo : ad diem ;.nmr/m redletur DcS. Justino
et ad diem 8 AuP;iri.iacensi. Justini Martyris; Mvnerrlrhralvr Parisiis. in Auctariis B austi <mu Martyns, Ipso die, Sancti Justini ratensi et Molani magna ecclesia beatae cujns corpns requiescit in
:

animadvcrtendum Luparam silom non

Avqnsti habcsapnd Vsuarditmmide

!n torntoriO

Parisios itur ; contra fuisse ad viam, qua Ambiano num..2\ VillamS.Sui^iihuir inscdissc vi.TJamsvpra

monvimvs. Alqne hisomnibus lumcnplurimum


fundetvr ex reliquiarum hisioria.

af-

Virginis
ex
qui
historicis

.lo

Parisiis.

i\'il

pr^teira.

profrrtur htstoncus 24 Tertio, nullus antirpius noverit S. Justini Acta ; cognwfrc ant hagiographus, qui
11071

III.

Sinceritas

Actorum

S. Justi; reliquiseetcultus

ActaS-iusii

vero

Jiisiini.

ex ignoralis
parijmnsibui:
Juttini Aclis,

n
S.

(piodjam nota. Videlicet Glatra AciaS.hiiiW pa.ssim fuere annum in llisloriis sui tcrnporis ad bcr Hadulphus nonnulla refert de falsis reliquiis, quse in mo1029 collocatx nasferio civitatis Secusi;r in Pedemontio cadewque hrevius complcTUs est Huqo Fla^ fuissent, Justum viniacensis {I). Pleraquc pertinentia ad S.
:

e:rplicuimvs satis

nunim. 15

et

16

co/i-

Autissiodori et in Corbeja

Nova.
de S. Justi i.icet autem tam opcrosc hactenvs storel) Actisdispuloverimus, vt (quantuin pcr nos
In Actis depre-

hcnditur

qra-

Novaliacenseni

pavh

inferiusad ejns Acta excuti^'


:

mus; sefptentia tantvm huc spectant i2) Cmiigii Noergo isla fieri die xvi ipotius xv) Kalondarum quoniam fautores huvembriuui. Idcirco nempe,
]us err.)ris asserobanl essc
ossa, qui

viam volofiicvs et BcUovacensihus, Aviissiodorcn.^ibus, aliisque secvndvmve- racuhm de sterneremvs ad lihros suos litvrgicos
icremccclesiarunt suarvmtraditionemiterumdige-

vis iapsiis chrO'

mica-

pilis gestationei

rendos;

mullum tamen

abcst ut h,Tc Acta

omnino

eadem

Jusli

Marlyris
;

eo dio Bolvaco Galliarum passus urhe

cujus eliam capul Autissiodoro, ubi natus ot nuSirniiiter tritus fueral, rclatum ost ot habetur.
Vincenlius Bellovacensis, scriptorss-culi xiil, Petrus dcNataiibus unoScTCulo rccentiorjlomhritius alii-

sincerascuprimxnotx habeamus.hnprimis ncqunquam co.rva sunt, quum S. Amator, qui ad calcem scribitvr, mortuus sit S. Justi caput franslvlisse int^gro s.rcuh post Maximiani seu anno 418 (5),
Actis antinicliovari tcmpora. Deindc etiam in

quissimis 5. Atnator
tenvpore traduntur
:

que i/reviata edidere S. Justi Bellovacensis Acta. C Quarto ipsi olim Parisienses ignorahani Acta S. Justini eique ita aptabant S. Jusli Acla vt ctiani
S. Juslinum

Rictiova^ eodem vtxme quod sphalma chronologwnm


et

in

omnihus

recurrit Actis,

si

Petri de Nat-ah.bvs
lcgilur

suwn

in agro Bellovacensi

mortuunx

Actis scriptionem excipias. Jnamnbus iteni man>bvs truncvm S. Martyris corpus caputsuum

haberent. Dcqua resupra num. 13 plura

jam

dixi-

cxccpisse ct

mus.
et

dcmuii

ex
conve-

mullii

adjuniifyufiiHl

clt. (JH(P

fiire

cum
et

S.

Juilmo,

25 Quinto demum , res evincitur ex ipsorum Actorum penitioninspectione : videlicetprimo, traduntur in ActismetricisS. JustinipluradeLupara, qux conveniunt cum Villa S. Justi, 7ieqvaquam>

quod ad itincris dctulisse socos cuxa cautissime ver.sandum miraculorum genus qua.ii cx collcgiS mcts{^)\ osse itcrummonehocum uno opinh facileapudvulgussubium quojiiam similis oriatvrexpravainterpi^etationeirimghrumSS. Mar:

rtrte.

qua-

cum

drnnt S. Justo, dcmontiTaXur hvjvt Acla


tatii
iijt-

in Aclis S.

Lvparse topographia ; contra hscc cadrin, qux Justi etiam leguntur, adhuc oculis in

quityrum, tumob ingentem numerum Sa/nctorvm husilludmiraculvni adscribatvr, Hcct mihi quoque
polleant incognita sint alicujus Sancti Acli quJE ea omni dubio vindicent hanc luirabilcm^ fidc ut ab
capitis

rjus Vilhi ccrnere est. liahcs

nempe

in Actis metricis
:

fuitse S.

plura

(l-e

fonieet de spelunca,qu3e csscnt Lvparas

gestationem

afque

liis

nonnihil iniirmari

wtino

Locus habotur anliquus


I.upora coiinomiiio.,.

Tunc Juslinianus Sanctum


Jusliniiui alloipnlur
:

minus hoc miraculorum gei.us (7); qu,r nemojurc m(dcrale dicta ivstimet, postquam Papebrochius (8) proposiadvcr.ws Scbastianum a S. Pavlo hanc falso principio, de iionem tuitus cst Agnito somel
:

Opporlunilalom,
Istic

ait,

iiullo

sancto

polest prudentcr credi, cujus Acla

ceniis aflbre

Qua

aquap.)ssit hauriri

Elnosciburetici...
M) Chronir. Virilun.op. Labhe. BiU. M&s., 1. 1. p. 165. - (2) Bou,-J) lii6t. duBeauvaiais, 1. 1. p. r-OO. quel llcueil. l. X. p. 4tl. SS. t. l -^vig.. p. .d, u. Ib elseiiq. \hi Acl. SS.,l. l Maii, ('l) Cfr Act.

sint omnino Ormissima. plane rc- secundvm 27 Ast propier difficultates aliqvot nnn Acta c<S' nemo omnin S. Ju=**"* jicwndns cssr Sanclorvm Vitas et Passiones <(

non

tub

uiw

V<^ro.

p.

u. 59.-(0)T. VU O.l., p. 819, n. ;. 1 10 11) err lirocliii respon&io ad eiilnl, errorum. art.
,

IbiU.. p. 81(1,- IHI Papeet suqq. ii, acc v, n.

non

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


.

329
e. c.

on vldct. Qiiibus monUi.f, mvesiigayulum est ante ouinia fptandonam S. iw^ins. passus fucrit: ansciAmatoris. Et iicrt tcinpcre liicticvari, an vero S.

r.oriiojensiuni ahhas decimus. cum omni congrcgaUone precibus apud Deum et liomincs quosque polcrat, capul corpori adjici precabatur.

autem,

guidemsi ad S.Amatoris,rvum reccdendnmsit, qui Autissiodorenscm sedem tcnuit, ab anno 388 ad hahes Alanos, Suevos ac Wandahs circa annum

Sed quia
clemenlia

mullum

valet deprecaUu justi assidua,


et

servoruni Dei vicil instanlia,


corpori Gerberno
et

iuipcralur, divina

comiuonilus, eaput

suu

adjuu^^endum

GnVi.r plar/as et sequentibus sepientrionalcs auctores faciunt vastanies; adeo(fue nonnuUi eos

abbaU venerabili

martyrii S. Justi, mdlum gnontes. Adeoque Tillcmontius perpendens eaput fuisse S.hii^ix Autissiodori in ccclesiam dclutum atque cimi Iionore alquc hymnis ab omni clero,
certaim^

atmuni

assi-

minus convenire cum Maximiani tcm.poi'ilnts, mcHnare videtur in hanc sententia^n. Sin auteni
hirc

aulem Uo Kal. Augusli, gaudenlibus et dem Dei. conclamanUbus, intulerunl. Ad eumdem imnumhxc referunt Annales Corbejenses breviores ei vctustiorcs, edUi a Pertzio (5), et Annales majorcs excusi a leibnilzlo (6) unde rult conjectura
:

sui fratres monasterio,

dedit. Abbas anno D. 9'i9, terpopuUs ac in lau-

Rictiovaro adscribendasit

.S'.

Justi Cccdes.

referenda

Qnintini vidciur ad annum Wl, qno ex Acils S. VeromanduensisverisimileestiUumprxsidemmense

Lebeufd) scribenlis de Hugone CabUonensi, qui ab anno 990 nd 1039 Autissiodori Acdit : Unum ex his pontilicaUhusornamentis (gv3e llugocessUecclesiw suip) (\a.inm ei ineral ab iiiiperalore Othone,

Oc.tobrihuJusanniAmhiani degissc: mcnse Oclohri

quo pUirimi

fiebat et

cui...

speciaUm

S.

JusU

enim anni prwccdentis vcrsabatur Trcviris {\). Verumenvnvero nequaquam ab hacsententiadiscedendum videtur Omnia enim fluimt innarratione quam qu^ Petri de Natalibus, cui fors meliora, Martgrium itaque nohi^. frelua-eruni documenta.
hic ponii sub Rirliovaro

reliquias aliquot

misisse creditur. Atgue hsec in-

supcr ad Oihoncm III referenda esscni. Tenendum itaque omnino esl aj)HO 949 Iranslalioncm capilis ad S. JusUni (imo ins\.\) Martyris de Magathaburg Novam Corhejam factnm esse, ui loquunlur Annalcs Breviorc.s, ct

i.li

dein vero de scpultura : igWurJnquit.fpatcr et paPi'uus Justinianus)


;

capitis S. Jusli

iliurl corpus ad terriloriiim IJelvacense porlanles, Autis^iodorum regressi et seprlierunt ihitlem uarravecaput matri obtulerunt, omniaque gesta suscipiens, revenint. Quoi\ itla ut caput Martyris reliquiis veiUer diguo loco reposuit el ipsum pro
;

proindchoc modo /artcm niagnam additam fuisse in Corbcja nova cor- E Adeptus autem cen.-iendus est Otho / ori S. Justini. hassacras exuvias, quum cwmo 946 auxilio venit Ludovico Ultrnmarino et quidem Parisios usque
transgressus esi
;

unde adohsidenda m liothomagimi

dcvolionis

conservavit.

Sanctus

autem

Amator

episcoiMisposTDKCUHSUMTEMPORiscapulJustiMarlyris
iii

profectus legitur. Corbejenses et Pragenscs,quihuscoicbant cuni thcs-urum suum conimunicarunt, suumMartyrem dle i .Augusti, S. Justino sacra.

loco, ubi ipse

\requicscerc\ decrcverat, col-

30

Vo-umtamennon inicgmm

S. Snsiicnputim-

,iitera

par$ho-

lo(a\it
S
Justi

rapt/(

priu^

dcffrtur

Auti$$iodvrum;

Martyns cuUum superest, juvatinitiumduccrearehitistranduni attingebamus. quUs Autissindorcnsibus, quns modo


28 Et

quoniom

nU

in-a-ter

pcratoriCthonidaiumfuerai;remansiiqmppepars ;>;;'^;;j;X' Martgrologio Aupencs Autisslodorenscs. Ilinc in Octohris scrihixi ad xviu iissiodorensi s.rcuU
^..^

tur

[%):

In

lerritorio

Belvacensi (vuien

Uerum

AS. Amatorecaput
eeclesUi,

inqua commnniierAeta. Hanc autcm eeeksiam fundavc Symphorwnt m ratirseS. Amator sub titulo S. suburbio Autissiodorensi. Inditum
Monte-Autrico,
esti ostea huicevclesis!,qua^

S. Justi depositum fuisse in requiesceredccreverat, iradunt ipsc

ralieslram apud

Bellovacenses) PassioS. Jusli MarAmacaput requiescit in basiUca S. tyris, cujus thnlcm msiimonasterium,quod
loris

Quum autem
erat,

tutum

cum

etabhatiaerat, S.
si

Amatemplo

an/io

daia fuU hiec ecclesia Satgri Bituncensj^ os.scssionihus ecch^sis S. I temporc (nam certus an1163 l9) quo forte

pessum

ivisset,

tori.

nomen

(2)

unde nemo miraHtur,

postmo-

nusignoratur

(10))

S. Justi supcrstites

rehqmx

m
m

audianvus S. Justi capilis reliqvinsin AuttsAmalorisservori. Sedsa^culo x amiserunt S partem. Quum emm siodorensesmaqnam capitis

dum

corpus aut corCorhcja, ut num. 13 dia-imus, Luparensis seu Pariswnsis C ^j.orispartcmS. Justini posuerunt huju^ ahanno 891 accepisset, studium S. Justini nancsccrenhati.T monnchi ut et caput Justino auiem tunc temporisjam S. tur Quuni ejus cnput legereiur aptareiurS.}^^i\ Passio,ibique ut sa'cuio x servnri, hinc factum esi Aullssiodori partemmagnam iwpcratorOtho fcisS. ]n^\\capitis

translata- fuetcmplum cathedruie Autimodorense Bituricas, Hmc scU'Cet defcrreniur runt nc vasorumsacrorum etc.caInventario relUjuiarum, quod anno loJ! ccclesiie Autissiodorcnsis,

thedralis

Nova

confectum fuit
capitisS. Jusli,
hitur

(II),
qu.-e

annotatur reWjumrm capsa


S.

ihidcm gallice in huncdcscnJusU. capUi.

modum:

Item caput Domni

ex

collo gerit lorargento deaurato inclusum ; B. M. V. ex gemnns quem cui appendet corona Joannis imag.ne ornata austica S. ct bu lula. eu Torques scapul.s ique candidis et ca.ruleis. floscu meex interimxus lapUU.

Jam niemini Wstori.rhujus do\nr fmgmennmtmMed>omius{2]edidU et cujusetmm


l

translationis,

t
dtois
'

tum dcdit SoUcrius in

circa licet ha-c majimc infcrendum. vir tamen aliquid UUnc huc >9 impnmis laudatw Othonis nnperalo-

Actis S. Justini (4). Quoad S. h^^^Umx pcrtmcant,

genmmlarum globuUsque argenteis, capu^ Sm\;abenL.s. lu dicto par^. adscnbUur:CAPtT bANCTi


pretii

con.^

cui rirculus crvstalUnus.

j'

quatuor Susiinelur capsa


et

1--"'-.-/hoc inventarm,rd.

tento deaurato,

grave
licet
.xi

est

Ihidem
In

t'
iixni

'7r
s.

rismctns

ndornando archlepiscopatu Pnrthcno-

du

us unciis.

Verum
sa-culi

v.gmU bes..bus et caput S. JusU dwaiur


/"" l-r^ecap,us,a.

tZtyrologio
1^^^^^^^

et in

cotpon
;

ju-

.cc/rsi:Interquai,pn-5'/"<'''^^t^^P"^"'^^"P"*^'^
M^.iui
dn-exit,

(imo
ab

Jtisti),

quod
sibi

Autrico

abscissum maln asservatura conservabat


ipse

%
tum

argcnleoinclusa. Unde in

rccn^^^^^^^^
Lebeuf exaiato,

iUius inventarii,
;,
,

manu canonwi

ol,

cogUabat. Geibtrnus qmescere vidctur, trauslcrre

'corpusque a loco i^ova

Corheja^^^^

c.-ou/.m

crystallinu.n videri

ragmen-

inclusum. Teste ca/ilissancti pueri iHic

eodem

DE
330
. c.

S.

MARTYRE. JUSTO PUERO ET


B
(^

IV

BelReliquise et cultus Ccnluli ct lovaci, Pictavis,

in,iMuscirnnnlol<<frnL

^^^^^

Justi. in Villa S.

31 Misswdon ^'''^lJ"^jrmL,,nlorense ^ <..6 "''':'," ,p..".e anno 1567, ( iracM ,^ anisque

^f
,^

Ad eTpli^mdn considera,ula nohisante


^Uibus,
sedulium Isedulo
^^eheriis

Justi corporis transfata trunci S.

S. Justi

corput

o,nn,aven,unt

KetieUtuT Synoviovici
;

eedifl.

rebiis

sarns ^r!'."

'"l.

,,, An-ori

caiur ccciMin,

confratc-nilale cjuauam

'.-j,,iissiodof
''

im retuum.^
an.iqn.s

v-v.,,....

rensium

n.i e.

liellovacensmm

l^ ,^

\/,j,,

Imace,-iis|

reliquias S. Jus.i puen... .(J" ,/^^,,^,^^"; la as1,0.1 capitis supercst. caoi.is "Perc^. ..^'Zani-

,0 -

^^^;^' ,nst,-umcntwn reccjni-

/ ..(c/i. fic/to.nocnnte ; et ub, jusserat, reserorouscolliuen.es quomo.lo corpus colligen.es int,;a tumulavcrunt. Erat spe unca, vato capite, latebant, ,n qn,fundamenta

ccum.la.us r/c. Parentes namque sauc.um


e,'a.

nuam

s.Uficii antiqui

S.
n dlctum "
auiis
(6).

A^" -' ""'"^

,..,.0/,^/.^

bus coniiruum

e.xcirierunt

glebam sac,.am Martyris religione chrisliana, no,n,u,s postea, crescenle ubi

.liliscnter

monum..ntum, et , eo composueruut

"'l";""':Z;Xnt
Germam

"1
nuentia

esr:inq,,apat,.ociniisip.^
froquenlarctur
claps.s rnn

---^^^:::
et

rb,h.uborantbeneficia.Seautmajorecon benencia. Sed ut majore condivina exuboranl


populi

lorum E

r^bi de S. fuit in opere uostro,

tAZarii

rel. AuLiodorensiu.n episcoporu.

annurum
debito

straoem CatNova lipsanotheca, qua^ post ferieriio,or^^>n^^^ Zi.^rJnn parata fuerat, yerum sacrarum subver.ione anm 1/93. rerum iabularn prB^ieciu^^ lamcn, suhdU cl. v. Quanti^i,

curriculis ossa ejus B. Pelri sedrportata sunt et in sacrano


et

Bellovaami hun..re

pullurahonoriiicc vallatn.

Icauncnsisprxposiius ac tam et cui pleraque h^c dem de re diplomaiica meritns, verumlamen novi qui misslodr>rensia debemus,
Justi reliquiis. haboat panicul.im de S. servaroiur Aatissiodon ctiam swculo prmcrlapso possit ut fdnc desumptafueroiula S. Justi, f^criquc

egregie ru>n tta pri-

sequuntur antiquis34 Acta Malmundaricnsia antiquique^dificiihcderacooperfi sima eispelundPAdduni vcro scqucntm : Ucapud Deum
valeret,

qvotannis

ijvHj stinquine
liugi
tratlilur;

mentioncm injiciunt. temporo. Quantumqne quicvit crgoilmiem mullo


frequenli ca^corum, clau.lo-

Sedquum

rum

vel qualibet imbocillitate

dctcntorum

cura-

quibus haud piguit unum tione commcndavit. De t^ppifio mirabile inserere huic scedul^, equidem
et

ritiHaparticula,asscrerenonausimatupndctiamdiccturcertis nwn de capiic superesse. Dc hnc rotula decausispostcnarrataBcUovaccnsiumreluiuianmi

forte

incrcdulis

minus

credibilc.

Scddumsmardore
ct

gulis annis

innovatur, vota
et

fideiinDci

credentium Martyris amorom augonlur

conlu-

auditor firmata veritate tcpidus


nortri solcmnilatis,

r.darguitur.

situfdomm pa
tema;
S. Jusii

Aulissiodori.

amisermt 3? Etsi vero Autissiodorcnses piynus, superesi tamen inter sissimum S. Patroni Vtgetnemi e assiiluusad ejuscullum stimulus.
eos
(/), cornmemorant intcreos traditio, quam de situ dom%is paternx 5. Justi Lebeuf aliuiue Etlamnum. plateatonpli (vuhjo rue du Temple). refcrcnie pucfastigium occupatur statua, domus

prctio-

patroni l-ul-entcigitursempcrvolivo gaudio hujus qui dcrivatnr de ipsc rivulus,


fonlis, osicndit quasi vesinu sup.M-ius mcmorati aquae qnidem immixti, sed narum sanguinis non alveolum ofiluenlis; ubi !oa in-

Gtrij

tamen pcr ipsum


colffi

rumjonga

tunica induium ,palmam. dextera,smi-

siralibrum tcnentcm, sub.scripio ccctcsix supplicationem otim canonicicathcdralis Amaioris.quo' duceniis dnstituercnt ad ecclesiam S.
siatcrcctS. Jusli rccitare orationem.

anno\m

':uum

undiquc secus solomnilor cunrureffundunt Oco ct Sar.cto renlcs vota sua fideliler amoris. quo fideli pectore arMartyri cl ignom innumocirca ipsum fontem cercis
el pluros

dent accousis nspi-otestauturquantumvalotur

scu possibilc

ost.

g>adum Uncdistat ;assibus, consuevcrani ibidem


Simon
Tri0ol6,

Namibidomaugusta Marlyris memoria cti

rcsplcmiet ecclcsia,
vencrabilis,

tum ban-

tum devotione

quoniam hic lopriorS. Euscbii Autissiodorcnsis, amhiiu sibi concrcditic parochtx, cus capcretur laboravit wtS. Justi tmidabili zelo hac de causa

scpuUurir loco cl dc pripopuU insignis. lirc de m^va populi ad eumdem piciaie Quum hsc post annmn 900 et forte multo
.

cirrn an. H51


(ieferlur
Bcllo-

34

celeirarctur. Obiit iiie anno offivnnn in sua ccclcsia in templo cathe1583 (8). De officio ei teciionibus
ha-c Auiissiodorensia

7ium. 17. Aique dralirecitatis nonnulla diirimus

iardius scripta s-int rcquicscchai, scd Bcllomci S ]\iSiicorpusSiinomici parte cathedrali. Scrihit enim Umvci in in tcmplo Normanecdesiastii-a sui opcris{Q), advcnlanlibus

Malmundari,T non ampUus

vaci"";

tandem claudimusmcmorui,

quse (oh lesiumS. Luc.r)

addiem

xix Ociobris

Martyrologio
iate Caroti

Autissiodorensi,

anno 17M aucton-

Bcllovacum corpora et relnpiias Angadrismse. Quum SS Ebruin, JusU, Gercmani ct quatuor Sanctorum corpura unolcm'^
nis delata fuisse

itaquc

horum

dc Ca>jlus edito, lcgitur : Autissiodori nati, qui feslum Sancti Justi Murlyris, hac in urbe Chrislianum se esse pcrsc^iucnticum adhuc puer

hinc fu pore Bcllovacumtranslaia tradantur,

xit^si

bus rcspondissct,

^Mw

ca'sus

est

in tcrritorio

quotemporeunumexhvihucdclatumcognoverrmus. translatioms alwsimul intellccturi simus tempus translationis S. Gcremart rum Porro cx Historia corporis Bcllovaco Elaviacum
seu reduction is cjus novimus ftaviaccnses

BeUovacensi, dic Octobris dccima octava.

cum

sui

patrom

ossibus fu.

(2) Hist du Deauin oota M. ei in Ui.l. capU Auiissiodori. (3) M6m. sur n.ist. d'AuiBrre, l. L,P-,*^^ .7 vaisis. liv. I. p. isis. pr6r n.isl. d-Auierre. l. U.-(5) Anhi vea do !a 0) !:ci.eur. il&m. suT rfev.d'Auicrre,rac.ix. (6) T. Vll Julii, p. 17 foudado

m. -

'
JJJ^^^V. hl^n,

- Sulert!^,
Lup. ^i cup. 11.

P-^^^-S^f

- ^? fuTdu

Ji"

c^le

iTAuvflis Beauvais.

Uv liv.

111 111.

rYouue,

^-^^g

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


A
rjissc

331
B. C.

Benovamm, priusqnam destructum esset eonotitia rum monasterhm (1) neqiie esf cur dc hac
:

in Octohrui, eodcmquc
et

die xxxi
I

mmsc diexw S. Angadritma S.Ouintinus,ctdcmumS.Constantianus


:

Yf.ovcanturdubiajwetaliassatgravitcrinchrono(ooiamoffcndatscriptor |2). Fla.viacvmautemanno fmssc tradil FrnUa851 a Nornia7Vins dcstructvm Chonographus (3). Vcrum, qvitm codcm
ncllensis

Decembris quorum omnium Acfa, si SS. Quintinumet Constantianum cTcipias,ad suos dies in
die
|ft

annoipsumBeUovaciimaNormanni^capfnmfuent concrematMm,nonminoraibidcm ef magna cxparfc


manscrunt pericida has sacras exuvias. Sul)ducix tamen fmre incendio, ut ecc dicendis satis manifcstum pet.
circar,nm,m
542pMitin</a'

opere nostro itlustrata fuerunt. feret/ro 38 Anno 1132 S- Jusli reliqui^ in navo in quo iouvcli tcmporihis adhuc reposit,r fucrvnf,

l^^^^^^^l^'

^'^^,,

^^^^^^^^

^,,^

ciaudcbantur.

Eccum in.strumcntum quod apvd legiturm Pelrus Belvaccnsis cpiscopus eumdem


'

cvmcdehri
tate.

36 Vuft Louvctus
pQ,,'(i

(mno 940

concpiivntvr

,p/,^,

cor{^) 55. JusU ct Gercmari abbaiiam agri Piclaviciisis ob f^ormaiinorum delata fui^scnHens Annali-

omuibus tuam in Domino Martyris Jusli corpus stra quod sanctum pueri ac coUocavimus sub honestarum pr?ein hoc fcrelro
sentia
lani

orthodoxis prffisenlibus ct futuris perpefclicitatcm. Noverit dilectio ve-

et allestatione

personaruni, videlicct GoisSerlonis


S.

PictaviemibuB;
^^^^^^^j,-,^^.^-^

Bouchcti {hhqui

adannumm,ubi

Suessionensis

episcopi,

luciam

restaurationem monasteriiS. Cypriani insuburbio Pictaviensi narrat, h;i'c subdit verba : In dicla abplura sunt corpora Sanctorum.... Ibidcm
balia

abbatis. abbatis, Radulphi S. Quinlini Bartholomei Sylvanectensis, Balduini toliensis,

Ganm Bnr
'

Hennci Hamcn. ahbalis, Hoiieri decani, Theohaldi,


archidiaconorum,
Ogeri
lirsionis

.uccentons,

Roborti,
el to-

quoquc
qiiffi

Hcrvantur....
in

corpus

S.

Gorcman....

et
;

S. Jusli Marlyris,

Autissioilorcnsi tcrra oriundi

presbyterorum,

Fulccmis
et

canccUani

jusserunt corpora in dictam abbatiam deferri

tius

conventus

S.

Petri

omnium

ecclcsiarum

pr;er:ili

comi(es Pictavienscs, Ebulus

scilicct cjus-

cptc (ilins Gv'ilichmi&.

dvm
D
c&i'to

Ad qyn^primoa^umadveiienanno 932. ut ex est Ebulumvita functvm^ esse qvam ob causam testimmiio osiensum fuit (6)
;

muUie et Bclvacensis civitalis. Intorfuerunt etiam Adclarpersonae Ausculphus priepositus, bonests


dus
archidiaconus
Suessionensis,

Odo dccanus

monasterii resiauraiimem et religniarum donaiioibinem ad ann um 930 polius refercndases.se ;dcin more corpora dici loco particutarum pro

Coinpendiensis el alii clerici Parisienscs. bianenses et Svlvancctenscs et

Suessionenses,

AmCon-

dem

corporum

et

quidem ita intelligenda esse h.rc verba

liquetexim,precationibus,additisinstrmientodonaPictavicnsis, Froterii, qui maTime


tionisejyiscopi

Manassem vocavimus insuper Casalos BelvacouMS, Castellanum. liupmcm de dc Bu?lis, Odouem Sansuualonem, Brotescam Droeoncm Anodio CrseUi, Pctrum fratrem Adam^ Huponcm fratrem
Hoc autem factum indiclione decima
oi

est
in

anno incarnali vcrbi (13.


nalali

beatissimorum Pctri

ad monasterii restaurationem contuUt


prffisumpserit, inquit
(7),

0"'^'!

^i

in primis iram Dci incur-

Pauli. reiinanle regc Ludovico

cum

Dei gratia.

ratctS. Dci Gcnitricis Maria? ct S. Pctri necnon SanclcTque Maris iimo Sanclique Marlinii, ibi<lem et aliorum quoruni rcliiiuiie ctS Scvcriani
coulinenlnr.

Clavigens,

Amen Geremaroinstrumentumconfectumcstinstru^ dc S Actis recdavd (U). mcntum, quod Perierus in hujus

snnile Eodem dieeiaimo ilsdemquc testihus

Viden' SS. Juslus

et

Geremants ne

nominanturqvidcm.Pr.rterca,siintegrailndemsaGeremarinominescrcra corporacumS. Justi aut S. in Galha vota fui-ssent.id saneomisswnnonfuisset Chvisliana;prrrcipunhujusmonastcriidecorarecenet Geremari senfciH). facilc iiaque dobo SS. Jusli fuiyse ob Ebolo. Picfare/iquias aliquot iinpetratas

^^^ ^ recognovtt anno^M ^^^,^,,;,^^, 39 Rcliquias S. Justi itentm Bcllovacensis eptscopus, ^^ reperitur. mense Marfio PhiHppus pnrcedcntis efiamme- m(.9n.m condidifque dipKyma, in quo visitatas futsse moriamin^c^i. Easdemsuo iempore

.aU^^^
^^^^ ^^^

a rirofi<Iedi'jno:.crmTiUemovlws{\i),repertumcorpori.1 me non modo caput sed el alias miiltns seu ossicula jmcri oclenms Lrlaabesse, visaque
ci>ermn Tillemontio

,,i,

,,,, cofu.

.;e<.

plurimum eidtvicnsi comite, abbati^r 5. Cypriani, vcre iliuc translata ne(ptaquam. lect/p; corpora
asscrfis plurapeccat Ccrtcrun} in adsfrucndis suis locoi'um; sed Louvetus in chronologiam etnomina opcr/p preiium non est hsec convellere.

nnvcnvis Hanc flcrmaut diceceseos Imtoneo : hitror a canonico quinqve majoribus lonns cnncujns codices Mss. ecr Pm-isina Maxima asservanstant

pr^sMam

ar-

tur

et in Bibli"theca /ir.man.vTS.Jusli

Hpsana

in eeclcsia cathe-

anr,o\m

-o

37 Placctetrcliquam Bcllnvacensiumrcliquiarum
hi^toriam. hic

j,usii,-fcuur,.d

temc.

In

Acfis S.

Roman.r, qu.r

drali usque ad eam irruerunt impii.

turhincm ultimi s.Ta,li.


et.

quando

snbla.tis prelios,..

dedvatwmm
cdv>,a:s.

*^"'""""

de dedrcata Bettovaci passa est, ocourrunt sequentia episcopo S. Quintini cccle^ Guidonc nellovaccnsi Ona est intcrim, sic habcnt, Dominica sia (9) dedicancxpr^Eccpto nnlislilis procossil ad diesel clcricorum atdam ccclcpiam conjiroaatio omnis cum snnctorum corporum pigno:

combusserunt

in ipsn loco sacrap,gno,-a.

tamen

fuerc
i.m.ul

"La

plurm.r Sanclorum asser,'ant,.r. qmn cnllecl.r eiiamnum


eas
.lusli

em

thecs Ercptw
qu.T tn

S. t7mcncerlo constel inter Barraud. Ucca nos scnpsit R. D. ri7illr7a.d

,-elupas repe-

ltemmiJ.isuooerereffdciliusros^^^lP^P

uuc monachorum
ribus
et

rcli(iuis

saciVT milili

insignibus.

Hic

nuam

:nnde *"'/"' novcnnis pueruh oss,cula

ct Lucuini corerco anclorum sociorum (Juinlini et facla sunt; hic sancti pucn pora sibi ol)viam Ebrulft Geremari ct Jusfi, Sanctoriimque

"-"" VL-a.cen.iJ.us ip.sam aperire


posscnl

Marlvris alque Constautiani

Roman^
suut

atq.ie

celebi-atam fume die Bueus hanc .wlcmnitatem recensentur 1069. Qui vero hic IV Ocfolnis anni

Es' appositis

Confessorum; hic Sanctarum Virginum coilecta Anjradrisn^se chronologicts monstravit noti^

quid egermt anno 1698 Ziqu,a.s. necolc inlerius Matmundai-ienses. nhrirm de Itbriwia, C"""'
/.0

suum duhium

et

,ln-um *: i- J"^"

"''X '^1
''

w-e- , , p,, lucem cdens, ubide A. anro Bellovacensi in ag,l, h^c wu,.a.. Kl.rulfi lipsanothecs Zri S Jusli et S.
5iM13),
teretrum
in

Louvet.

anno

im pnmwn

suum

"""

^^^^^.____^ ^,

coluniur Bcllovaci : S Lu' Sancti, pra-cipuo honore Ebrulfus d.c xxv Julu, cian^s die vin Januw^i^. S. dte Septe^nbri^, S. Bomana S. Geremarus die xxiv

procossionc delcrun >r et b. curalis S. Margaret;e


curalis S.

S^ Oe^e

a
1"
,

*r

Jusir vcro a

Thom

ct S.

Martm.

QQO

ET MARTYRE. T)PS JUSTO PUERO ^


esset

K. C.

Andrea; et caEl.rain a curalo S. rtnninue cl S. t^in,Ucan,ur nn^.n S Honorati. Alii

ibidcm BeUovucmscs cpi- q .,i tomuae veneralw condklne saricHmoniales

Htm

auo legimu.s : Dic 18 ';arlyris,cuiusomcm,nnt


terti.
fit

lOc,obr'.s)

festum b

Just.

'""'"::.

in qua

classis et ^^'^"^"^lX^^Ze per circu.tu.n "^' ^


ritu 'Hpl.c. c..m
''^

'Jvi<lo,ur,

recic ,uide,n.

EtenAm

post

tcrUam,

in

nua

ciu

,!

'^'^.eHorem
^^^_^^^.

^^j^^

,^0

et

f^"""
.^,

,,, episcopi,

Doini-

0. concinnem ceh^lnalu., nuJi.m..odiatc post '"; T /ilii-ipiin tenet'cu,.; duobus

""rt"b'ac.rnm

T Xn.m

capellani^.
^^^^^^.

^,.

^^,^

1828
,,7

;6Wn.,

s^culares, quibas xv ;>r,w canonicos

r.r..cs.auiolim ejas

memor.am

faM rn^
Camipst.^

Lonc
diaconi in

V
^_^_^^^.^.

^^
S.

g_

j^,^^^

^,^^..^

^^,.,_

mea

villa

apud

Z
B

qni

pakL

seu PonUficali Hogeril ! Blesemu 1000 conscripto, cmn oirca annmn


ca:

capellani obtineant el in loco

Juslum in perpetuum mci super bis quae

aposloHs

quotidie

Qua.n in

ad aras sacras mvocabalur? doouinenturn rem juvcrU el hoc ipsum


nos.

omnihusnotumfmiiUhi^v^
minc
ab omnibus, malis
Maria
ct

qussunius, Dopra^scnlibus

apud S. Justum pcrtincnt episcopi ibulem degebat; E Ante eos itaque capcUanus eta^qucanimadverlendumestepi^seopumadhucmam out.equentisucvillamcam am'l!arc, Anno Domno-Martino, alque Oodefrido Petrus dc

immobililer persistant.

\m

ccssit

pra^lerilis,

etfuturisciinlcrcedcnte beata et
Vir-inc
bcatis

glonosa semper
tuis

hicanno\\\9eanonicosregulares ad S.in&iisubapud diplomati^ iniUuv, 19) Quoniam


stituil

Aposlolis

Pelro

et

En

Paulo atque Andrca, Luciano, Maximiano,


Sanclis, etc.

sanctisque
Juiiano,

Martyribus
et

tuis

Justo

omuibus

divino serviUo, planos ecdesia B. Justi apta erat rcgularcs canonicos, quacuit nobis poncre iu ea servircnt el alios e.xemplo tenus et Dco dcvotius
bonffi

inno
j)iHrt(

866 tV-

\ulensn cci]Drtr(m

Rcli(pdasS.l\x%WaBeUovacemibus cwn coinmunicatas fuisse indubium est. Vt cnim


41

alm
init-

crgo atlenconversalionis incitarcnt. Nobis


divcrsas

dcnlibus
gationis,

congregationcs
ecclesia B.

islius

cor;grc-

Justi;

lam, qua- supra'num.%de Pictaviensibusperhibui, aliquldvxiisdem acceperuntCcntulcnsesannoSQQ. enim leguniur in Ccniukiui Chronico [\)
HcTC

emicuit

Quintini,

ex cujus
clerici

veneranda religione locus


illuslrari....

pra^fati Martyris posset

Domos

rcdditusque,

quos

Anno
Christi

quoque

Incarnalionis indiciione

Domini
xiii

nostii

Jesu
custos

sreculares possidebanl posl

decessum eorum libere

dccclxvi

obtinuil

Odulssepcdictus (crc/rAi.T S. liicharii Centulensi^, pra^sulem, apud Hugonem Bclgivagorum


fvs,)

intercessu
lyris,

Hilmeradi
sibi

praepositi

S.

Luciani

Mar-

obtincre conccssimus... conot absque calumnia ecclesiaslicam firmantes ei.Iem ecclesiffi justiUam et capeilaniam postepiscopum, jus archidiaconale parocbia, perlieadem ecclcsia et in

quo

aliquid

e suis rcliquiis dcpcndcre


illo

dignarctur.

Lcgalus

itaque,

vcniciis,

jam

integram in (ICrat itaque ium ncntem ad eamdem ecclesiam. poroclm le dveribidem jam parochia seu templum

diclo episcopo reliquias ex capiilis S. Luciani ct de

sumab
rit

ecclesiaS.}n^iU Quidrero Odo


supcrsiiic
hsec satis,

II contuleest.

vGslc ejus, necnon dc corpusculo S. Jusli os quodaccepit, atlulilquc ad ca^nobium Ccnluluni,

ex nullo

diplomMe cognoscere

dam
II

Verum

moniales deut ibidemnumquam

idus Junii

quas fratres cum byninis


et

ct

Liudibus

adorantes
Ponlivoruin Pon.ivorn,n

exccperunt
,>.is, palris,

cum

capite S. Richarii,

condide.nmt. ;,.; videlicet condidcrunt. Biennio .iMicet

qissevideaniur;sedprinnimcapellanusepj..coin,dein Quvnivm, et c^nmici s^vculares. post regulares S. xviii 147 usque ad exi^ns s;vcuhn

'^^ ab anno -^Z^n.nona.eru.u^.cd.c.^


demum
anno
1

/(").t'} tVIIUjlioll itii

/""

esanguine regio, Centulvnsis abbas, e cop a lignea inargenteam, auro gemmisque rediinitam, transponi curavcrat S. fiichani capul i2).Jacebat autem Centulum in diwcvsi Aiiddancnsi.
(i/tno

ne vesiigium viqinti abhinc annis diruta

parochus et decanus, 1848 R. D. Costenoble, fpnxlcmampUus supcre.it, ecclesia vero


fuit.

In transUu addi-

I6"4

co,-

fiontrt VilicB

in

42 >Ino tantxim 1674 deiaia^ fucrunt BeUovaco hn-um wartyril aliquot S. Jusli reUqui.T. Verum

ncmpe 1572, sub dero in eodem oppUlo, anno monasienum moiuafuisse S insUiituloconditum CUira;dequopU(ra lcguniuviomo ix GaUiX
)ium
S.

S. Jusli,

antea vigebai

jam pridem

in loco isio S. MarlyriJi

Christianx.

cuitus, ut ex dicendis manifcstuin

fiet. Imprimis rcperimushuncvicum (sane quia sanctissimu-s puer patvonus tiiuktris erat ecclcsi.r, de qua dictuin fuit

saculo jain nutiK 34) jnm ineunte sa^cufo xi Villam nuuu


di.ia,n dicta
:

S. Jusli

prosequeban44 VerumnonsoUclcrici maxima *' vcneratiojw, sed et ipsa plebecula; tnr S. Justum possc neraUo adeo ut pra!sentiaejusreHquiarumeamsedari Gmhevtus cst avouvavemu, x.c.<u.^.. m..-. --avbitrarentur lieUovacenses. Tesiis
^,,rra Dacheabbas S. Mavi.T de Novigcno <^2ZTvn\^Ctl m de ^evc rius edidit Et quia, mquit (10),
:

riebi^

^j

cL

hoc

lWH'vii vegis

cnim nomine comparci m chavta Francomm annl 1015, qua omnes

exactionesctrrddituseiqvidquid in ea pevtinebat a<i comitatmn, daia a comitc Odone ecclcnw Bello-

clis

vacensi.cmfirrnanturaregei^ii.Quoveroimpcnsius in hoc hco colcretuv Deus et Sancti Martyris major


D-Afhery,
Spicil..
t.

exhibenda dicere coeiumus, '"?^''''7 in eodcm pago BeWagensis ^P^^^^I'"'^"'^^^ sedilio moia Justi vocalur. In quo cum clieniu enormi insolenlia viles quupie
i
.^.^

;.
.

^^
^.^^^

(1)
t
1

p. 318. in-rol.

- {1) Gall. Clinsl..


l. i,

t.

X,

tol.

Dccxivni.

- (') ^11.

-1

risl.. t.

^X. ol^^j

- f8)Louvut.II'3tCbrisl.,l.X,io9tr.,
;?ensibus

p.941.-(;0T.IX,col.a4it.-CG) Annal iVemoiistr.,

iuslr.,

col. -iOO.

(K) Lib. lli, cap-

^^-

DIE DECIMAOCTAVA 0CT0BR19.


sancti

333
pueri no(2)

.rensibiis

baccharcntur,
Justi

clerici
aii

puen ac
in

va7it/ur seu servata fuprivnt s\ib S. Justi

confvsio in
tiqiiiis

rf
en-

Mwtvris

rcliquias

so.lancium

populnm

mine, aliquid profcram,

cum

SoUerio

secure

SS. Ju8el

qui.lani oporlnnior cffiteris loculo (lelulerunt. Cai obviiim, trladium revera parasilus cuin se retulisset

irrevcrcns et

nequam

sacratissiino

loculo intulit.

dixcro tolin Actis nostrisexstareJusTiNOS etJu-TOS nnn yiuniymoruni rcliquia: iiliae Siuiclorum iit Ea eiiim olini fuil el porscverat hodie (lefueiint.

lorum.
(ri(in

(pj'oma-

ni et Uibnizii
ile

religuiM du-

ruciis, Oui diclo citius in lerram (C'>mpencliemu:pra'posilus)i\v\ manalione superius ante annnm H:rc rdiiiuiarum dclalio

foHida,

ut ille

bonorum Catholicorum pictas, dicam, an zelus et fervor quan(lo((uo praenimius, ul quas coluntSanctortim
ivli(piias
,

biit;

celebrioribus quihusque

isUus

compiitruit.

m
m

ll2'i fiicla sil oportcl, olnit ll).

clericis

ViUam reliqmas videntur (uisse. Certe U:mporis null.T in ipsa Villa ,nemorantur qit.r nwdn citavi, diplonmtibus, cccum diploma, qno salis constat nullx ; et dcin tunc 1674 nullas ibulem exstitisse, sed
etiam anno

(luoniam hoc anno IMlooarensilms ad S. Justi delalas fui.sse apparcl, nam tanc
Guiber-

ejusdem nominis vel contetitiosius adscriU velinl; quos 00 solo cl juslo litulo acquicscerc oporterot, sive synoquod vcras ct genuiuas Sancli alicujus, allcrius cujuscumque sacras exuvias nymi sive
licito et

svnprobato cultu venerentur. Placet et et aliquando episcopi tentia doctissimi Veronensis Alotjsii Lippomani, a Concilii Tridcntini pnrsidis, tlescrihercntur ranc a/iquod Vcro-

tandem
diploma anni
\{]''i

aliquot conccssas.

quo,priusquain

45

iIp

ronces-

comes

cpiscopus et Nicolaus, miserationo (iivina de G>-rboredo, par Belvacensis, vicetloininus

sis VlUCE S.

Jusli

reliquiis

litteras Inspecluris, in Francim, omnibus prffiscntes Rcddita; sunt aobis et venerabiDoraino salutem. dccano, canoiucis (il capilibus fratribus nostris ecclcsis a fralre Roberlo lulo nostra; cathcdralis Sancti Justi Ordinis PrsCahicr priore abbati*

archipreshytcrum facla nenses rctiquix, fuil per ipsarum rcHquiarum ;... nimis admonilio pro fide bonorandis scrupulosum osse in Sanctis reliquiis Dei in non essc, cum co major sil honor
rairal)ilc

Sanctis

reliquiis,

qu* cliam

cas,

quie non

vcre

li

monstratensisnostr dioecesis una Colbcrl reverendi Domini Michaclis

et

altcra littera

amore Dei, studio essent rcliquis, fuieles populi comiilcclantur (3). Placcnt quando dcvotionis, ipsius Lcihnitzii verba ; qui, post:

abbatis Pr-

Ordinis generalis pr*pomonstralensis toliusque ababbalura et deUuitorum iii siti cslcrorumque Jum. congregatorum die qumla batia de Joycnval bcaquibus eiiixe orant corporis postremo elapsi, "o^tra ccclc a m dicla tissimi marlyrisJusliquod ctcolitur paihomiiuini m(Mnuriam scrvatur ante (.ccles.a; recens co,Kii lem insigncm aliqoam locus sit ipsius noabbatia instaurats, qui di(to lugloriara natalibus longc minc, victoriis et ad munus magm benclic.

eamdem. in. rcm quam sanctarwn reti/piiaram probavit cuUmn, E Quoniam aulem pii tantum h,Tc sapienter subdit (4)
affectus rcs
est, nihil

refert, eliamsi

fortc contin-

hahenlur, supposigerel rcliquias, qua^ pro vcris opera est n.' iniprudrnli Intcrca danda
litias esse.

conlcmplui exponadcvotione uos risui, ecclesiam pnvmiiqui foris sunt. Atqnc hirc mus apud cos (}jtoniamjam dicendum cst de retcnda duximus,
liquiis,

de

quarum
inier

(yrigine vel

non constat, vel safr


loco reliquise

tcnt did/ia

suboriuntur.

stris

contcstati se hoc <p.a quidem re a loco esse habituros; P^f^f^^frequent. conventu dcUhenonicis et capitulo in C auiisdera collega; magisln rata, delecti sunt ab succen or socius Sorbou.cus dius Duval doctor ac

47

Hns

primo veniunt

Mal- anno

lOV; r.'fO-

mundarienses.

mtdy

s.rpius

Malmundauum autem, (,al!iccmappcnatum. in hoc Commentimo

(jnvcvntur

reliquicc

Malmuvdaria SSi

jacct\n

Leroy presbiter MauritiusTiersonier et Steplmnus

in brachii IVP '-;'" qui thecam argcnteam ^ ..sdem di^lccUs curarunt; qua corara

Hhenani in confinihus ducatvs cekbre monaeratque olim el Leodiensi^provinci.r. S. Remach fuA^dasteriunucujusorioin.es in Actis cujus wdtf\cia nuncad declarata! fuere, et

Gcrmama,

toris

Ea^Chronico porro Malprofanos usurpantur usus.

(51

MS

perfcrri

reclusa,

mvolulum comperimus os humerus serico


nomen
Sanctissimi
illic

cura

schedl

Martyris
fiiit

ust.

mundariensi h.rc nobis descripsit Mahnundanens^s Dc rebquns parochus et decanus


:

R.

D,

W.oup

exhibente, et

Z
f.

temporis quo
1543-^
in

.nsertum

no-

in ecclcsia

qui annus est

cujus particula
serico

pr.us
est,

excisa postquam

eodem

recon(^.ta
a.
.,

thcca rsreli uainossissacripar.crain


rata ritc et decani, canonicorum

pa-

antiquo Malmundariensi asservalis. Ab argentea, scrinia quinque fuorunt ad altare majus plungemmis clabnrala, auroque ornala, miriQce rcliquiis rcfcrla, quae mi diversorum Sanclorum

ac de prstatoi.im et decontcr clausimus consilio atqu(^ concapituli

annol04?oh quorumdam
none abbatc
fuc-ro

incredulilalem a

b.

up-

visitata;

qus aulcm

in

ilbs

a ecclesia. donatum ,lluc sensu pra^dichB abbatiali alo

collcgio ct pis duobusex eodem canonicorum consignata est transferri Cahier quorum in manus

ant.qu.s niemrcliqui;e rcperl* in scriuiis fuerint ...m In srr.n.o h spccilicaU-e brauis ila sunt Prcsb. ct M. in Qu.rini
:

lidclium cxpoii. c^oncesibique publica, veiierationi

corpus integ.-um S. M corpus ejusdem scnnio S. Justi M.


:

pcr pnesentcs. simus et concedimus sccrctarn nostri sigilloque nostris ac vici sub signo anno nomini mMles,mo (hnarii fubscriptione,
sexce,itcsimo

nalum B

I-

nis

qucm

Rictiovari
et

salclliles p.-o

puen novennomine Cbr.sU


repcr

;.rfeccrunt,

ihidcm fucrunt cUam

Miorum Sanctorum

mult^

rel.qu.*.
illos

^ CoWcm/.(
mona-

scpluagesimo

qiiar to

die

meicu u
C.

t^hus

Bodcriquci^)incredulos

nnsse

25 mensis Julii.

-Signatum

t Nicolaus E. et
et Le,-oy

vacensis- Duval -Tle,-sonier


praesenlium Oonlier.

- .n "wm'-^
;

Zs Stabulcn.es, qm MahnumUmo 1040


t/1., etquijamanno
si^suis falsa S.
Justi lipsana

mm^- !^^^-^^^;^ et
relupnas

circumtuh;ant

nui^m

ecclesi^ StabrUensts, in dedicationc

qux

V. Confusio iu reliqinis
sis

obbateS. P<>PP^'^^^;^ ';Taest an,m 1010 suh nccnon Ju U Mar patroni KemacU beali

Translalio Malmuiularienvocatur. in examen


?riusquamdesacrispi0^u>ribus,qu.alibiasser.
,1

corpora vecta fuisse (7). /Arc drcuitu cjus lust.-a..do certam nonfacunt. tamcn Hodcric.d incusationcm ipso Mahnundarto potuealiumle ^" auoniam ititii^''^''' et cs *

Lniam

i .. _ illucdererr,;cujusmorisexem.11 i^f^ffi nMAiui morisexem' runtsacra lipsana


.

plu^Habessupra num.^1.
S.abul., p. r.bat. M.lB.u,.a. e, (6, Discepl, ,)e

,bl.-(7) Mar,.e, Coll.

334
t inier $a re
/,8

DE
Utul id
est,

JUSTO PUEEO ET MARTYRE.

oculi

peritur

corpu*
et

intes^vm

ca-

vetustamchartam, XXV JamaritetlidiiBollaudus


reliquiis SS.

inWrea covjiciendt sunt ad non tamcn coavam, ^juam


(t), cl
//)

sim sern.onis
qui culpam

ingcnii ct inertis

volui. taciUM-nitatis vilare

unde obsecro ne q pr^sumpt.onoster

qua

lcyitxir:

put

S. Jueii;

Faclus est de liabtTo aiiluniantis, i^norantiam populi nos eas non

Quirini

ct

Justi,

per

"';:Ti*^""7Catissimus Cbr.sti martyr dum adhuc int.nti. o^ram

n... ...

.:Z^cL.
cesiarui, ceslaret

quod pra^-bclus uunc latcnter nunc in publico Poppu) con.pencns venci-anda. memoria^ pater ^5.
:

nromiscuus crror,

aliis

alia

subniumunant.l.us

mai't>r.o. ... i^..,;.. pnn<prravit consecravit mailvrio. tcmpora Bomino n.-iiii""" '" _, ...
.

^^f^--'_..

Furiosi

namque

jussu a

Ricliovan
miiitibus

ChnsU nomen

/ "
_ ,,p,

,,^^^

.,..,,

constanler
siis

conf.tens.

mucrone percus-

..-e,'"

,-

micconsilio f.-arum cl ex pelitione cl cor..muni Sanctorum p.iH.c hIus Junii lium laicorum scrinia
aperuit
sed
:

irralit

pe.-ccptu.-us coronam, mia^lernam a Domino hujus Sancti Martyiis ii^ilur dum

'

Ego

rtnon modo. qu^ ignorabai.Iur,


plu.-cs
.

alias

nlsinvcnit....
dentes gra
S. l>etri

qus spcrabantur. adslanl.bus Reliqui^aulcmha.fueruntduo


corpo.-a
cl Jusli,

^^^^^^

pignora, quodam in partiardenti desiderio sacra dicitur Caroii, pago in .-egno. quod

busGailiarum

Apostoli,

cum

capitibus
S.

Uuix
etS

Quirini et S. Nigasii et B. Scuviculi


et casula

Sanctorum inteet niaxim^

\udami
nobis

rum

ejusdem ct aliorum Sancloverbis animadincognilorum in quihus


:

quanlum tunc tempons vico Konicnsi. dala iHeque assensum votis tebat pccunia, expetiissem, pariter, nam die non audenpra'imisset, nocte soli
oporlos timoi-e

vicinorum, ad ccclesiam in qua sacrum


hoiiorif.ce consistebat, pro-

corpusculum humatum
poraturi
pietatis

prof.ciscimur.

Itaquc

dum

sccundum

versione c/iguum

cum CAPJTiBUS

corpora Sauctorum integra fuisseet Quirini et Justi reperta


f'st

ferinon Bj/cus ad licel ostemkrit adfneritS, Quirmi corposseutintegrumibidem Justi corpus ct caput pus Qu.T vero ad inteprum S.
x. Octobris
l2)

maximas tautum

reiiquias

aliontm Sanctonim

piissimam dispositionem, vestriBdiviuce propositum volunlatis de maAisoleo sanclum que divina nocorpus supcr aita.-e poneremus,
foras bis apparuerc insignia.
coelesti

Nam

ut se beatus Martyr

densissima?

inserlum derla.^aret lumini, amovit a nol)is noctis tenebras. Dum enim uiia nobis

pcrtincnt; qnis ea covvposucrit

cum

hislorw reh-

suff.ceret candela, divino

mox

cuncti per ecclesiam

E
ctcamerad

vvde

vacillat

fidf$ hiitoricB

nuiarum Autissiodorensium et BellovaceKsntvi? timorc aliquo Donrc autcm id fwt, vexahitur lcctorisauimm.ncArmantiquamhistoriamrransct Marlyns orulis S. Justi pucri novcnnis
/,fl

accensi sunt lumine cerei. 52 Quo viso, mox tanto

obstupefacti miraculo,
ei

timoreque perculsi,

magnas Dco
quia

Sancto
licet

Ma.-tyi'i

refcrebamus
sua
pandei-et
et

gratias,

nobis,
aliis

indiguis,

lationis

hanim

reli-

mirabilia,

qu

ad laudem sui
veridica

luslret,narratio>,cmpamwcc.rtamcoram&ehabeat.
C;ctcrum siquis camseveriusexcutiatyreperictsponmiraculum, quod tanei luminis aut ignis duplex fui^se cx Hodoardi svriiUoxvo multo in favorc
ptis-intclligereesl; dejrrehendet

nominis

honorcm

Saiicti

Martyris

igitur a suoportct rclatione referre, Suscipicntes raptim cum militibus pradicto sacras reliquias
,

peaumam datam

carpere

iter

ccfpimus. Post paucos dies devenimus

rcliquias,quin tamcn appafuisse ut lifcret furari data fucril ; obvium habrhit in rcpno Careat, cui qui alibi roli'paiium quemdam vicum Koniensem, nuspiam signatur et salis diljicilc a librario fingi
potuerit ex Vico

ad

civitalcm Cameracensem in qua aliquantisper moraturi, jussu Domini Stephani episcopi, qucm-

sru Synomovico, ?i ff^pugna in paret in Pa^sione S. Justi ; ca-lcrumnulla a me dctegi iopoqraphicis, nuHa in Chronologicis ponderiSy quoputuit quod tamen minoris hic cst

Synomo

eum riam ejusdcm civilalis adivimus civem, apud qui nos cum exultalionc illis bospitatui-i diebus; introduxit domum. Nobis ergo ipsa nocte
in

suam

magnam bumanitalcm
ranter tribuens.
in

intuentibus, etiam
fessis,

omniuo

ex tanta itineris longitudine


patris
sui

pabula exuheclcricum,

Habebat autcm

filium

7}iam pauca notantur loca, et Linithardus, Malmundaricnsispr.Tposilus, hujus scriptionis et rcliquiarum furti aucfor, aliunde mihi cognitus non

componcre irtatemcumtemCameraccnsis episcopi, qui ibidcm pore Stcphani, nominedesignatur,etquicathedramtenuitineunte s<Tculo X (3); alia nomina non comparcnt. Ecce aulem islud inslrumcnium, quod Martcniusad an-

sit;undenon

licctcjus

compent domo nocte qui cum nos Ego advenit, nobisque condelectari coepit. dcgere, dormitum pergens, sacrum corpus in quadam vero nequaarca recondidi, tum clave munivi, quam

quam

patri familias credcrcra, ad

proprium dependi
P
..

cingulum.
itaque nobis dulciter capientihus, cnmen, pater proprium deci()it filium, hortatur ad vicinum ducerc aulerrc nobis equos jubct, cl ad ut manc facto' pretium disln53 Soporem

, "^

J^^^'^"'''

num circiter 9000 refert


quam Liruthardm con 50 In

(4)

nomine sancls ct individme Trinitatis, omnibus in quadriridi mundi hujus pbigis constilulis

proximum, futurum
butis
luni

susciperet.
!)ucri

Deinde arcam
a

in

qua corpuscufuerat,

calliolica;

ecclesis

fdiis

Lirutha.-dus hujus

innocentis

me

rcposilum

ccclesia?

prappositus,

omnibus quamvis indignissiel Uelilia. salus ct vita


silii

mus,

Chrislicolis

honor

sit

etrnnalium in ca Ihesaurum putantes recondilum, Sed Dcus omuipotens.... Sancti gere moliuntur

opto per sifcula. Talcnti


fidules

crediii

omnes norunt
ab ipso
pro

Domino

se .-ationem rcdditui-os, cl

aequissima lance pro benc dispensato talento pcrpetuie

ivmunerationem

vitie

pe.-cepluros,

nos proprio frustrare patrono. Jam frajamque enim frangenda aica maximum dedil excitaremur. gorem, ila ul omnes stupidi a somno adopertus e.-at, Ignis etiam qui jam cineribus
sui,

noluit

nialc vero offenso (quod absit) ignis


a-tcrni,

maledictioncm

resi)lend..it,

quasi omnis acccnsa

domus

CBset. Vi-

Haec ergo semper animo revolvens, nolui tamquam invidus occultare qua^dam licet per,

pauca, niagnalia, qua; Dominus mihi piopriisconcessit oculis pei'spicei'C, s;\ncli Jusli niarlyris preliosi
,

dentcs bos p.-opius assistere, dignissirae mus. Gratias igitur Deo per cuncta fateor micantes gladiorum ictus, referendas, qui nos inter incoparlc proccsscranl, non solum
qui ex utraquc

rem

ignoi-are nequivi-

sed

multis pi'oferre
certus

in

mcdium

et

facere

ablatione lumesconservavit, veiumetiamsiciit de

commune,

quod quanlum plurcs ex cis Deum magniticavorint tantum major mui-ces mihi
acquirilur

equorum
iiiuni

humana

nos

(incitanlc

bonorum

om-

me
Ci)

quicum exiguum ad lianc nanationem considerarcm, elegi hoc delegere, quod parvi
:

ejus

ita moeslos reddiderat malignitas, Iffitificavit impiissima benignitas de ereptu

iiividia)

maniter.
col. 833 el soqq.

(nT. n
GaUia

Januar.,
CliribL.,

n. 6S8.

{^)T. VOct.. p. M', n. 119oll20.

1. 111,

col. .4 ut

seqq.

(4)

Aaiplis&. cullticl.,

t VI,

54 Aliud

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


in Conduftrto vero felicler trantmiiti /lutrdnslatiO' ut(

335
B.
C'-

54 Aliiid ctiam mihi quidem laeUbilo, celeris vero venerabilc, huic nuii dispar, ad declaran(ium ejus in omnibus periculis, invocato ii>sius
iiomine,
])olentiam,
silere

VI. Reliquiseel cultus

apud

reru^io,

el

huic nar{.Mvssum
,

ratiuiiculs inserere.
biis.

prjerala civilalo

Einsidlenses, apud Zutplia-

dirigentes
in
in

cum
iter

sanclaruni

auxilio
in

rcliquiarum
,

nienses
Anglia.

Anlvcrpienses,
et in

medium
pa-:o

habuimus

Conduslriuin

quo

(luoddam oportcbat navi transuatare nos flumen, ab iiicolis Urtaiu vocilatum. lloc autem
nimiis consi)iceremus pluviis aivei sui ri(tas transiisse, mortis timore iugredi miniine aude-

iterum Autissiodori

dum

bamtis, eliam equis


titerat.

cunctis
in

intransmeabilis ex-

Sed

tandem

opitulatione Dei Sanctique


et

Pc reliquiit xibius incedcrc vidctur Aiubrosius Eichhorn, S. Justi Eivt^d^ prcsljter congregationis S. Blasii, quxmi, de HartIpmibu
tat
rfufet-

D.

Marlyris Justi
sacii corporis

animum
fluvii

spem ponens. mediara


in naviculam, et sic

mannoepiscopoCuriensiagens,adHrluptins
in Helvctia

.V.Jusli
iiv-

Eichhom:

glebam colloco
illius

asservatas venU

Uarliiiannus,

inundationem

secure trausmeavimus.

Postca prospero congressu itcr carpentes , adveulum nostrum Tratribus nostris Malmuiidarii positis

quii (3), a Conrado, qua occasionenescio legalus reliin Galliam missus, en urbe Autissiodurensi seu capita SS. Jusli novennis quias SS. Martyrum

innotuimus, qui cum ingenti exultalione nobis obviam procedentes cum hymuis et laudibus corhonoriace collopus Beali Martyris in locum suum

pueri

et

rus

{\),

Sigismundi reporlavit, ut referuiit MureHartmannus Einsidlensis (5) el Leo Tigufide


hffic
;

rinus,

quorum

refero. Iteliquias islas sibi

ad laudem et cavimus, ubi pcr neus quolidie virtutcs operagloriam iiominis sui sa^cula qui vivit et regiiat Deus per omnia tur
merita Sancli,
;

vindicant Einsidlpiises
S.

legitur (G)
asservari.

tamen caput

Justi in pariEcia

Flums

autem, dictusdc Planaterra,

Hartmannus olimmonwhu^ et deca-

B sseculorum.
Ehresivs
Ht5ri

Amen.
ut mirahilia succedunt mirabilibus
:

Sed

r.ccc

tj(nws hnnr sono

apliil

hlorcsius, dc Martyribus

trfiTstii

Pastore agcns, his


esse

tioncni S. J^f^tO
S. Patlo-

autumavit

(1).

ComplutensUms Justo cl tramlationem hanc aptnndam Advcrtlt solum ibi mn Dacia-

sed qui sub Diocletiano in Hispania sxviit, rehqma(iil ipsi vidcbatur) appcllari, et rvm Rictiovnrum viUose rmn u.-que ad 7W>n scptem, ut in Artis [2), S. Justo annos novcm, pramts tetnrccentius exemplum ut unius Sancti tribui. En
rix. Fatii

hn-

num,

nus Eroni li. M. V. dcin Fabanen.sis abbas, sedU E Cwrix ab anno 1026 ad 1039. Quibus ex causis dubia orta sint Eichhornio, ipse non prodU ; qxix vero mrvcxcnt, accipc paucis. alii dicunt cor57 hnprimis puyna esl intcrvetera instrumcnta, put. alii raput corpus S. Jusli ad Erecum inatiiscaput, in alUs iUuc trantla-

mum delatumperhibeatur. Exvctxisto


Chronicum
gallice cdidU (7)
:

^'ecroiogioct

luin fuitie:

Einsidlensisscrilibro fundationum ha^cdecerpsU qui excunte supcriori s-rciUo monasterUsxU ptor,

pui.

Actaadscribanturhomonymis! Verum Malmundarcliqui:r iUic rium rcverlamwr. Ex quo tcmpore h:v


asservata' fuerwnt, S. Justi mcmoria. Et

Hermannus,

sic ibi-

dem

magm

in honore ilndem fuit

bic. tradidit

moiiachus antea legitur, episcopus Curiensis, Justum Marlyrem, huic ioco Sanctum
trrrilorio Beilovacensi

quidcmin Passione

Malmun-

quem de

huc detulit

el

ca-

(iartensibismiraculorumctbcneficiorumfitmentio.

Usque

adarmum

1587 servat:p fucrc

Malmunda-

memoratis preliosis ricnses reli^iiux in quinque tunctemporis hxreliciCalviniami, duce scriniir, scd

Burguudionum. ^>(/ put S. Si.^isinondi Einsidlcnsihxis adannum 1 143 mentio fit Annalihus numqnam Bellovaci fuisse capitis 5. Jusli, quod
regis
sati^

supcrq^iccomprrtumcsl. Enverba

(8)

Caput

Malmundarlum irrueMartino Schcnck, dc noctcin monasterium depncdati swnt ct sacras absturunt,


monachi
reliquiis. Ilas collegcrun t lerunt thecas, dispersis lignoscuipto ct inawrato et novis capsiscx

Sancti
bilis

jussu Justi Martyris Alpirspacenses

venera-

centU

Innocardinalis Tie 'cwini, (ab ann^ 1138 et Horimanni llpcrGcrmaniam legali i9),)
ecclesiae

Constanliensis

episcopi

plurinioruniquc

incluserunt. Fcru.nt Mss.

codices,

R.

D.

Fabri

abbatum
vix
coacti

doiniio

noslro
;

abbati secundo Ruodolfo


qiiorl

visitnsse S. Quimonasterii priorem, anno 1698 reliquias, qua> a tempore vastatio?iis rini et Justi
3

red Mderunt

ante

triginta

fere

annos, nobiscum
tive

paciiice

juvanie niedico duabus eas dL^tinxissc ct reposuisse in limhourg, Quiquod non ita operosum crat, quum S. capsis : sub S. JusU qui rinus vir xtate provectus, et, cttamnomine colcbatur, puerulus esset. Scrvatur prislino monastcru, minc Qtiirini thcoa in
Calvinian;vpermi.Tt.vjacebant
;

et,

absiulerunt.
in
libro

SimHia

dolo conversati, furF lcguntur apud Tschuin

dlum

Heremi. De primn vero acceptmne

corporis seu capitis S. Justi

nuUa

in

AnnaUl^us

mentio.

nuw

S.

ab anno \mparochiaU, templo

S. Jusli vcro

to-

qttod culus in sar^llo Rcsurrcctionis,

centum fere meIgnatiui Roderiquo (qucm supra ablunc annis ncnexpcnsisconstraxit. Mabn anda

rcyis Burgunlum fuisscl eafemvore HartmannusS.Sigism.undi, Contranpud j)ut S. Si<?icaput in Eremum delulisset. dionwm., quod nostrumhxc deeocapitelego (10) Ue rninti/i;

tempt^re dubimn, quod eodem eodm 58 Sxihoritur mihi deinde ilhtc truiittu-

Henschcnium
sacro capite

S.

Maityris
in

facile

Hiam

assentienlur

crciiitu diffi'
cili'
;

morabam) suis
ses

omnes,

ilUid

Prag^

monachi,

ut

ex Passioneconstat,

6'.

Justum/ai-

tum

coluerunt: quampatronum, non tamcn titularem, et Martyrodic, quo licMovacemcs et quidem codcm nos scripsit R. D. Leloup, loqixim Romanum, ut ad CoUectorium Monasti^mn anno pmoculis habens excuswm. 1713 MalmundarU

tcstunoniis, cx qudnis quodpluribu^ dcin confrmat Ercmo R. .M. \ (ut uoInstct Aqauno, non vero acceptum fuissc. Exqua aiulunt Einsidlenses (111)
.

a Carolo IV

Buhemia haberi. Agauno allaimperatore sub annum mccclxvi

varittnt

\i

Einsidli-nfcn

dc iriinsUitioni* teinporc:

m^dversioncsilabettcstimoniumnccrologudccapae

S
S

nexessc est.de corpore Siqismundi, .rque labct ]^^X\,cxpagoBellovaccnslaUato. i\onncmofors

it^cmmovehiturincrmstantiatraditionisEmstdlcnsis.

addicm iii Jumt Imprimis monasterU Necrologium Dnus Hermannus de hrc habct {\1) Obiit Rmus
:

mmimmB nmmm^^.

DE
336
noster Eschibach, monachus
i. c.

JUSTO PDEHO ET MARTYRB.


1-aba-

postea abbas

quo sic inler alia cantabatur reonis Marly,-..m. Dc


ccclcsiastico in llymno
:

rionsis. ac

tandon, cpiscopus Cur>ons... H.c


SS.
Justi
el

JedU

nobis

capila

S.g.sniu,.d..

SmdiM^

Ejuscapulnunchabflur
Maj;naTrcvirisrevercnUa;

,>,

fl/io i;rt.ao

rfoc.nncrKo, ?orf

Scdcorpusoblinctur
C""']'"-!'^

DilipenlcrinSulpliania

Lorpus fju Corpus ejus va^tationes Laninianah

LaudcturhincOcicleiiicntia. noslra periisse putatur


. .

cPlate

per

>lu ^i
j

ex tractu Tre-

ZJIe:Zc.nJ..cs.:^^^^^^
scrlpsit;rjutn.^w
'^^.^^^^^^^^^^^^

virensi

allaluni,

scrval

l^^^^nrEg
!noniah>s oadcn.
in

canomcus ac apud Annunliatas Spitholdius/


Anlvcrpia>

urbc post

coilocandum.

lia

MirTus.

distinguanws hacbemenx. Venim ep-copos^^ liennannos. Curienscs 6 ad scdU al anno Planaierra aiier sru de \32^aa anno de Eschcnhach ah

opoilclduosm

Zutphanur S. Justi Obliterata prm-sus erat in iahularuspublicis re7nemfyria, nec aUud dc eo


61

;"..
Zn

pcriebalur pra-lcr anminiiatimwmE\)\?^\o\^ei^\^nMarly.*is in Evangeliaro Ms. ssrgelii S. JusU


solcmnioiih^is in u,su erat, culi XIV, (pxod in fcstis Mira-i verba, ab Heussenio (7) repetita,

iniQ- alicr scu

quum

illa

nuper
his insislendvm or/,7 poivcrint.
cayut dicitur
etiam xfrvari in vico Flum-

collccia fucre

in

opusculo de Zutphania

nm

arhihor.
S. Jusli capj^i

iusuniErcmi
antitina

dc ht,- andirc prctium asservari tradiiur? Oper^ inquit (5), : ?\um^, chronooraphum
est

59 Scd u^iduvod

in varcecia

Flums

quemadmodvm memoi^ei H. D. Siccnhof lcctor in JuverU itaque majori seminario Warmundeym.


Zvtpbanicnscspaulopluradocuissedeprisiinoapud mibi cnllu. Quam in rcm svppcdiiat
eos
S.
Jusli

ullra lacum parcccia cst balivatus Sargaus

Musxum Bollandianum

codicem membranaceum,

suam irliquiaUt probcnt possossioncm antiquain tradilioncm adducunt rum S Justi, quod anno 1S20 Curicns.s dein Sancti fcstum, jussit ; terlio veteei,iscopus solcn.nilcr cclcbrari
Wallislal
ron.

fniovetusBreviariumZufphaniensiumcanonicorum
continctur, conscripium ante

annum

147l,i/(err

rcliqu.arun. capsam. in

qua

S.

Jusli

uslom
uln

rndcra delincala est, dcnique

ant.qu. -sacclh,

sepluagesimx liquei, ct olim a tabula conflueiUina Zutphanicmi acpaPelro de Suchtclen, cmoruco atmo 1550 Decano Zutpha^ storede \Vccsp et dein adhibitum. In hujvs aulem Calendario ad
ni.r (8),

ein.dcm Sancti rcliqnia'


sitisscnt
.

dum
:

iransfcrcbantur conlcctorls

Ap,>rllnt

dcin ad

judictnm,

XI

Ociohrh

lcgittir

Justi

Marlyris, celebre cano-

nicorum.
62 sus
ct

dcmimitaproscquUur

Falemur lamcn non cer.o

Sancli rcliquias obm ab nohis conslaro vcras hujus rcdditas fuissc nam caput Alpersnocn.sibus nohis
;

Ad Vesperasproprium estrespomm'ium,
hi,ninus; quse ita sonant

ver^^^^//^f^^^ apud eos feilum;

sipna non pra^fort ex anud nos asservatum ccrla Martyris essc d.gnoscatur nnihus vcre pra-dicti

Deus omnipotens, verus amator, Bj. luusfamulator, Justus, decens, pueriste,

nrc idco

umquam
,

vencrationi in aitaribus nosU-is

JusUUam pcragens, mcruil tua dona


Ilinc

viator.

exposuinuis.

liarnabas Saxo,

bonorum nostrorum

peUmus, clemens nostrum

sis jusUf.cator.

administralor
genicff

anno

149'.

aut circiter caput ar-

ligurffi

inqmni

usqu<' ad
feri

annum

curavit; el ita pcrmansit non rc178'i. (Quid (unc cvenerU

j^.Justusenim Deuses Diligis ergo pares

^^que cuiicta vides

Chronocjraphus,
Fieri

rujus

lihcr

anno

\m lucem

Sed ferilale cares


JusUUae dator.
Ilinc potimus,

vidit.i

ctiam potuit ut

hae

rdiquiae relata^

non ad nostram abbaliam sed ad parcpciam et salis est Flums. Clterius iti id non inquirimus, noslrorum sacra lipsana nobis, si palronorum
fuorint
'

clemeDS nosli'um

sisjustiticator.

H.

diuMio

honore

ot

vcnerationc
et S.
:

circumdcntur....

Sompor S. Si-ismundum coinimusotinvocavimus


ecclesia'

Justum ut patronos anno cnim 1039, quando

Sanctus

Deo pc.-sonemus vocum cum leUtia Mcntcquc rogitemus ojus bcneficia, Utquodjnbetobservcmusactuumjustilia. memoria, Justus martyr Dei servatha^c

Hymnum

nostrie

facla cst dcdicalio,

corum p.-eUosa

{Mus suhossajam possidehamus. Hacienus ille. junffimus in Wurlia sacra cl profana BucellnircPlanalcrra, qucm diTimus ferri dc Hatlmanno de
Faharicnsemahbatcmalifjuandofuisse.eumpristints co/icc5suis monachis partefn reUquiai-um S. JusU
sisse;

Duo scrvit menlc spci, sprcta mundi Dcus ergo reddit ei pacem pro victoria. infanUa Amans Jcsum tola mentc Juslus ab devota precum abundantia Vutasolvit el Doo placet, et immola ejus constanUa. Dous i^ilur rcddobat ei mirabilia
:

gioria

Namfulura

pra'diccbat, poslponobat viUa,


aidilia.

otipie hinc us<iue

ad
:

tcnipus quo scriherciur

Benc agens reducebat captum ad

ilie liber

S.

Martyrem

inter Fabarienscs pntronos

Olttrl

pUtabilit

Zulphanu-J\ses

apud

e crir/jux

S. JusLi,
fit eju

Trevt-

capul

hnhilum ci rvltum fuisse quod lamcn non probat Finsidlensis Chronogrnphus (0). ad 60 Sed cr Helvetia jam gradus faciendus est Neeriandiam ci Bclgium. Mirxus in Fasiis Bclijiciset Burgundicis ad dicm xviii Octohi^is ita scriSulphania) fci//r/o Zulphcu). quod oppidum bU
:

Qucm vivondopraiamavit, legcapostolica, idolica.' Moricndt. non nogavil, .-espucns p.o fido catholica. decollavit,
^

Hunc gcnsfora reddila, Caput matri prffisontalur; hunio carne urbe loU prodita; Lux in nocte vidcbatur
est Caput lomplo dum poitalur, csoco lux habotur magna rovercntia. Idom caput nuuc corpusdiligeiitia Treviris, sed obUnotur laudoturbinc Dei clementia. In Zutphania;
Sit laus

tradita.

est pri.slin.T

dia'ccsis Davciitricnsis
in

IsahT iluvio
fuit

adsilum,

magna
cujus

veneratione oiim habitum


AuUssiodoi-cnsis, puori

corpus

S. JusU, pau-ia

ac

orgo Trinitati, unitalis gloria,

Marlyris,

feslivitas

ibidcm

cclcbrabatur
ct

Palris,
Sil

Pneumatis

et

NaU

virlus et victoria

XI Octobris, hoc est poslridie SS. (n Ohroinnue.


ai;
1. 1.

Vicloris

Ge-

Amen. hujus humanitaU vigilans memoria.

p.

U^. nol. p.
1. 1,

lW8.-(3) Cl.runique.

el prof. ad p. 144.^(4) Eiclil.oru, ti.isc. Curic-ns..

d) m.a-iia Su.ra

(^) CliroDi^iue. 1. 111 p. p. 101, \l) Lpiscop. Davenmens. p. .0.

\W- W Uutl.. p. ,}^^


-3'^

"^*

"' .p.239.

-i.

Ad

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


Ad Magn. Sanctus
a parcntibus
Justus,

337
Provinciali
FF.

verna
ei

Dei,

hoc nomcn

subscribonlibus
Ancilla,

Minorum,

Matre

,,

Yicaria

prsdicti

conventus Annuntiata-

Sumpsit,

modo datur
iniitalor in

pro merilis palenlibus:

Erat enim

omnibus jiistitia?,

rum, Notario de Wilte cllestibusad id convocatis. Vetierimt hnr sacm pignora inmanus Annvntiata-

Pius Dci ramulalor, calcalorcjuencquitiae, Fide plenus, spe sercnus, caritatis passagia
Ilic pcrfecit et

rum,

\it

ips,rinet tcitanlur (3), die \\\ Junii 1628,

die XX Julii sequenti lentatwtn fuit decentius S. Justi

subjecil cuncta carnis contagia.

cornponere reliquias
partiail.r
( 'i).

sed cessatum ne excidcrent


sequenti, die xxiu Februa-

pie justc Jcsu, nos prolcge morlis ab esu


In tua justitia, per sua sutTragia.

Annovero

CoLLiXTA Dcus qui beatum Justum lum sed lidc magnum per tropbsum
:

aetate ()arvu-

rii, Joannes CoUacrt, qui Spitholdin a domcsticis fucrat. tcstatus est Inter alia plura coram notario

passionis ad

Oc Witle acccplum esse caput

S. Justi

a FF. Mino-

sempitcniain

gloriam
illius

pcrduxisti,

concede nobis
intercessioncm
consortes.

quaesumus ad
adjuvari
et

vene^andam
gldriae effici

ribus Zutplianiensibus, qui illud. dum ab bsreticis fugifndum esset, conventus sui inccndio subtraxeranl; Plebanum vero die festoS. Justi solitum fuisseilbid in occlesia B. M. V. supra altarc collocarc,
tulisse

aeleriiff

Pcr.

jectensi, inferius

Lectioncs, quasibidcm. conformcshahes codici Ultror liticra U designato, dcsinunt in

martyrio ; sed additw

Cetera supra nola sunt,

inquo hac btabat die et seipsum bis id ad altare; idemque testimonium renovavit
;

nempe ct hymno. 63 ILtc vcro omnia


scd
/.<r

aliquot lahorare difficultatU

die V Apriliscjusdcmannicoi-ani canonicop(rniten^ tiario Antvcrpiensi, li. D. Zegero Van Hontsu/in (5).

acprchcnditur facile. Imprim w Hbrarium quemscu Kuivlco, quod in Passione ne^ead^^V^^- t/m PrT Aulissiodoro efjinrissc Trcviros vio' crcdibile est ; sed Airebalcgcbatur,
^^^^

rdiqxiur

Cclcbratur etiamnum quotannis festivitas, non quidcm die \\, ut olim Antverpia' (6), sed xviii Octobris,

siam

cum ind/ulgentia a Piopapa

VIII concessa.
Reliquias ali-

teti$em.

tumcn tencndum, tum quoniam ita habcbat Passio quwpcr Ncerlandiam fercbatur, tumquoniam Trcg
viris nullus alius Justu.s

cxiUum obtinuisse

videtu/r

%h Dlcrndmnsuperest dcpignorc Autissiodorcnsi, quod ordinc tcmporishucrcse}-vavi,quumcjusorigo ..... ,-v. me lateat.Cotitur idetiamhis tcmpm-ihusinpristino ,
.

qiiotAuti$no-

i(B originii '[^J'^^''^]'^^'

quam

Jvslus aliquis confessor, cvjusvita ignotaest

etde quo dubitarietiam. possit jure vindicare queant (1). Dcinde qui
S. Justo dics XI Octobris assigneiur ?

an eum

sibi
fit

pkno
ut hic

cathcdralitcmplo Autisswdorensi; etquumulustnssimus Scnonensis pra-sul intellexisset notitias a nobi^pcti deretiqui.is,si.ngutari erga nos studiojussit^ detrahi sigHlum ultimi Autissiodnrcnsis episcopi Joaimis Boptistsede Cic^ et thecam aperi/ri : in qua

^.^^^^ j ^.

gUa.

bitror

Equidem arprius alium omnino Justum /Adphanicnses

S. Artcmii; coluissc, videlictAtrebatcnscm,socium vero ci aptassc S. ]\isii Dcllovaccnsis postmodum

repertumestextractumcommentariidetranslatione reliquiarum SS. Justi ct Ilippolyti, f/icxxvm Octo-ahhatia Autissiodorcnsi B. M. V. anni 17}-9 Insularum facta avicariogencrali cpiscopi B. D.JoS, Justi quod scpho Maria Closct, ct dein ossiculum
bris
osrotulffi esscvidcbatur.

Acta.

Quam

firma

sit hicc

mea

scntentia patefacit

vci ipse dies festus xi

Octobm. Ilac c^iim

numqtiam

S. Jnstus cultus fuit S. Justus Bcllovacensis, sed quidem die xvin Octobris Atrchatensis , qui nunc scd olim non. itcmin hisparlibusseptentrio-

Qua

vero via Bellovaco

colitur,

Pvr!Z
.maiiir
pia.
et

nalibus, ut inferius in cjus Actisostendcmus. canonici 64 Licet auiem canerent Zutphanienses tamm capui Treviris haberi, intra corum Justi
S.
co-

^riGcnia

colcbafur

apud FF, Minores pars


:

capitis

reperi. Qus huc devenerit, ibidcm indicatum non pauca adjicientes deS. Justi cultu antir claudimus, Anghcano s^quissimo apud Anglos. In Missali Londoniensi et dem culiw incimtis (7), a noberto lcgeCantuariensi antislite Gcmmettcensihus'dato,

litur Antver-

Justi, inserta capiti ccreo

unde vulgari appeljuit

hafur

XV

Kal.
:

Novcmb. Nat.
in

S.

Justi

Martyr.

Translalum latione diccbatur S. Justi capul. ubi hodteque hoc sacrum pignus Antvei-piam., Domus Professa' Socictatis ccctesiaS. Caroli,olim mter parochiali, asservatur. Sati^ olbn

Prima oratio

fortitudiDeus, qui B. Justo talem

nem

Iribuisti

ut

puerilis corpuscub

membns
ab
:

immanium
propilius,

victor

existeret tormenlorum, concedc

Jesu,

nunc

ut

ipsius

intercedentibus
peccatis.
Per.

meritis

cupucrospromotusfuitejus cultus Antverpiw : titulo grafiam teulonice vcrsa fuere s\ib jus rei Plura, qua' perC 5 Justi Acta mctrica S. Jtistini. coUegitetmecumconwmmtinent ad has reliquias,
cavit D. Lco dc liurbure.
loco

omnibus nos absolvas


Veiv dignura... terno
gloriantes, cui

Prslatio

Deus.

B.

Justi

marlyrio

Quse inter vemt primo

admirandam gratiam in tenero ad- F maturo virtuhuccorporeet necdum virili mure fortitudinem tni.uisti; lull tem hdei ct patienli* pueSffivitiffi

extractum ca-Inve^itariodomusmortuarurDm

plchani ccclesur Eaberti SpitholdH, Zutphaniensis, Aprilis M. V. Antverpia; die xv collcgiat^ B. Circumcisuinis anni l6-->7 defuncti et antc altare domo porro legimus |2. in prsdicta
sepulti.
Istic

cunscu-nlia persecutoris non cederet nec sensu potuenl supplicia rilis, el inler acerba co^late, ut gloriosior f.eret terreri, nec frangi ctc. Atquc ha'C, '7^-' ""'^/ rona martyrii. El ideo

mortuaria
duri
in

Iigm prcercperlum essc armarioium Jusli juvems quo inclusa eranl caput S.
\irquinque capita undccim mdluim

ncntes. singularcs

ut, his lineninnpocultus cTtenderetur.Superest haheamus grates nohdtviroco-

lumta,

mirificc ostcndunt

quam

latc

ohm

S. Justi

miti de

vLlopier
Justo

qui,

quum

tpse

P^^^^;^
'*''//*'9

et Martyris;

cinum; duos
notabile
S.

dentes

S.

ApoIIonia?
;

V.

ct

M.

os
;

uswn deSS.
dis

et

Justmo pucr,s

^^^

'
''
'

'^

aliasque anoBartholomaei Apostoli quas omnes exuvias cum capsis nvmas reliquias epistola D. Abbatiss^ Burbacensis
:

nobiscumquammera.nssimecomm.umcavu^^^^^^^^^ numm. 8 et seqq. Passionibus dtctum supra

Jooriiset cum

D in dioecesi capitibusdiexxvi Marlii anni


dicto D.

Coloniensi,

159'.

de tribus i:rsulanis scripta, a pr^-

Annunlialis An Plelmno, traditas fuisse ccclesia. ct oppido Zutverpiensibus. ea lcgc ut regio ecderesliluantur, siquando hu^c phaniensi reconcdietur, catholics et regi llispaniarum siffi
/fiWTr
Ai-l

SS

VOci p Wbf.-

(7)

Cfr Marlcne,

PASSIU
338
I. c-

s.
.

,tinum

'^V""'"

^.^npimi^^cricordiaquidamhonno , 0^^. ut ipsc nos ultra

k
*C. lofiueremur

'C. rftquiros

QlQin PAr5blU
-n \
s.

transponat. Et fl"" "

J.

'A.B c

iiner-

^.^i^e fac carilatcm, ul

rogiivii

adv.nit ot ''>'" nobis iranseas ""

,^^;,"^^Vde nobis
""
.

accipias nau-

jusTi pnERi.

'J.^^,,

medium.

At ipsc

'

C.

requisivU

;=:;r"^Si^^--,rS:

fo

Ms. Uhliolheew

Burgm.

SfH^^rSr/.l'"*"^nl'.'r,r- ssrrs:s."'.
;~-

.I
'

B.

r.nisiom.

rffc fir./fe*

fY
\^)

A itc i (;um p. A.B.c in hanc


r.
'

B.

conver-

sari. C. versari.

Cod. inlerro'

sare

gans C r. audiviiT.us. At ipsc intei-'

ait

timano (b), ef mrajeclino

Loioernnu
(u) a.

unuc ro.av., i^^^.^.^^^^


:

vei .c.

quis

essct

vcl

quod

nomcn

CaPUT UNICUM.

Zmum cognoscitis cum qucm patre Justino voL pucros meos, ct reducclis fratrcm vcstrum. Justuscum S. nua' its, datapecunia liberaturus ^Vn um vcspcrtina hora acccss.ssent .n doitAmbianum,
si

hscJusl.nus rcsponhabcrelqucmquae.-erent; ad civ.tate Aul.s.odo Christiani sumus de Scns qua^r.mus, J.is ,n.amcus, qucm rlnsc et f.-ater Acccd.lc ad iUos Et Lupus ait ad nus ^ocatur. hospitium et ostcndam n,cam cl dabo vohis
:

E
uhi Jutt>nia'

natruum

in

reditu marty-

mum'Lupi, ii.-olulit eis non ^ed cum inter eosdem


Justus vidil

duodccim pueros
fuil repcrliis

suos.

num
Lupi

in

Domo

re))erit.

asp.c.cns
lainpa-

liulvviiri eqnitvs fo$ insi-ruli

rio coronatur.
.<.

Sepultura.
id est
,.

Juslinianum quem qusrcbat


tcncnlem,
ct
ait
:

iam
no-

ignis

Ecce est
ipse d.x.t
:

puer

A B C

lampa-

Juslo

Jvsti'

Justi martyr.s Incipit Passiosancli

nifiTit

nvvnruli

nas S^tcmbris ru
i'i ur

h.

Cum
esset

Dcus

omn.polos SanpcrmUtcret
;

captwitat revC'
latttr;

f n"mcrum
Justus

multiplicarc

Cesiahcti. nolr qui himen acccndil. nalum non v.d. Cod. Et te ego in rcgione mc nosli, quia ABC ...niur ju.i.or loquerclur , eral ibi m.lcs Elcum lilc A B eijuuiorimalur.us pcr'

At

unde

dem
'

'

A. B.

tompore

Si
nt.vus
ail

cum

novem annorum
ejus luissH
:

et

avunculus

surgens Riciovari^ persccuto.isrqui ad ii)sum tyrannum tulit fabulam

bus.

d.ccns

Sunt

C Hict

illocum...

Cod. periniUi-

^!r-'visioncm
nis

Justinum Pater ad patrcm suum avuncu eo quod Juslinianum


ad

m.,

Ambianis nuidam homincsin urbe


bus dcdili
aciciidum adducite cos ad me, et
qui sc Christianos de eis. At ipsc ait
:

mag.c.s arliqu.d es
;

C nensi A
a. d.

B.

um

fatc.tu.-

mag.

deest

turt/

Lupus nomine tneum homo bonus


Ti
in

e civita.e

scrvitium
:

'

Ameum in suum re U,^^


factu...
.n
/

E..nlcs,

cc

en
fj.detr. 'iBreclud.

C.

vide
C. h. n.

A.B eum

Dicit

defunt

Dum

pater ad f.lium pseJnsli.msquffircrct Autisiodco

Ouid sumus ergo

cmqu.

,n n si vemre conlcmpscr quousque nostns oblut.bus custodia rctrudantur,mi.dslr. ad pr.Bd.c m prLcntcntur. Egredicntcs

ioAmbieusium. e A. servum
j|.
fl

ut tale- pccunia,n oflcrrc ad ipsum Juslinianum

homiuem .nvcmrct,
ad

cum eodem
Eo

.nqu.rcndum

urbem requirentes domum quod Lupus n n.^^ncrunl; co


nori

Lup.,

jam cos

b.dcm
ai. noclistem-

prius nocle tcm-

Ihiai

apud Auriviuiem

, dicit Justus acccdcret, ct invcn.ebal Feaccedere. A.t mater cjus tecum dispono
:

cum

dixerat ad cos
et
in

surgilc et accip.te

hom.ncm
e

pore.

su-um
remeate

pccuniam
pal.-iam,

quam detuUsUs

crUus

C. Auiiss.

licia^ Fili Jusle,

quomodo
fnrlc
Si

posses

tam

longu.n .tcr
iU. pla-

B. l. et

non
t'.

invuDirei

et

a"L'redi

'

et

nc

aliquid

tibi

contingat. Qui
si

oscomp.-cbc,idu,it.

nc forle jud.c.s Et cum ministn

pra.fcc.
cto

ABC

Judicea

h
Rict./IB
'

inveniret

C. ei F. iiuom.
3.

f.
'

Deus jubcl vadam ct acEtait; Alleva i.ecumam e cuCTitrcvcrtam-. Chnsto bucellam et iter quod disposuimus

respondensait:

Vod. aggrerevertar

cipe

dere
(f(. firf

prffisulc an.bulcn.us.

quod ciovaro- .ta renunUassc.t lyrannus disccsscrant, dicit cis d^c a urbc * / veloctcr .nscqu n cum equis J q atluor p..cri, s, conU-ad.xc.nt coacU rcvc.-tantur, et tes cos ul
:

.|am .psi

^f dc

0. prs C. (ifcest Surg^

co Cod. cura
l

quo3

2 Qui

circa

horam terliam

rie

u.-be Aut.siodoro

adfoutm

^^-

(jem redi-

mindwn, pev Meiodunum et


Pari tio,

ad Milidoncm * cavesperam advenircnt. slrum cum dies dcclinaret ad


egredicntes,

scd

conligit

ut

''5'^:f'r;eosdeminsecuUfuissc,.trcpc.runt "volu "omr' ,n, quod eUam Sirica


cos ad ronteni
'
:

rua. ieu

nvu-

him

Ani9'J'^'

Ubi

cfficus

et

rlaudus ad
:

porlan. cjusdcin
rclicc

castr.

AB

Aulhisi

ciamavit dicens

beate Justc,

animam
;

C Auliss. A B aifC.
deett

meam
t/.

puer ad quia palior injuriam fan.is. Dicit el Tolle bucellam h et reficc cum patrem suum
:

1^"* JusUn,anusad fralrem S.Jusio ". Et aii prius natu, Aragga po dum u Sincam Justum Modice rcquicscenlcs u ut mc- quH. Sittiial/ habcmus, cibum sumamus
,1

lunilalem

aqu* iusilc-cairc possimus.

Et Juslus dicitad

eos:
.-g
.

A B.melleduC.

num
Dum

miUdo-

nc V. melido-

h
'

paupc.^em^ ; insupcr expolians se vcstimc.ilo, induit rcspondcns * ccepit illum increiwre. El et paler super egeScriplum cst cnim bealus qui intelligit libci-abit eum nu.n et pauiicrem, in dic mala Dominus. El manc excunlcs ilcr capcrc coe|ie: :

E itrceleriis qula quauuor cx .iunioribus


reduccre

Riciovarus
suis

P-fectus
et

Syriacaiu Aruuiia .,
.

cum eqms
dcbeant
;

ut nos,

aut inlcrficcrc

X.

ait

iti

omnei
i

runt. Et accedc.iles Parisius

civitatem inveiicrunt

Smc^Vitis egoaspiciam, ctsi vos acce, hlc .n ^P ego loquir cum eis; et h=BC .loq"':'-'^^" abscomlitc vos. Et cum
vemcnlcs

dum e;-'-^"-';;-^
""'^^
^
'.

au ^os

^c. Ai;i(ia
AruttU'*
111'

n
c
i

hici.

cod. lu^l""
.

al.

siielu^

fodd,
C. llle

ibidcm

homincm optimum

nomine Ippolilum
;

'.

hyi'olii!ium.

Intcrrogavit cos ex

qua provintia csscnt

at

illi

veru

iiit.

dixerunt

jpulilero.

r. Ipol

r cicera.
Ambift-

/(ijoni trajicicjit,

de civitatc Aulisiodorcnse, captivum quaerimus ; et ait Ippolitus ad eos ite in domum '. cgo rcficium eam raeam el ego ref.ciam vos vino ct sicera fui^scnt accepto ilinere ve3 Qui cum .alurali
:

c airiuiD. ciens a longe, vidit eosdem ^ ^P'^^'"'"^* sc . atr.o .,1 B lUcliovori renlcs sui abstulerunt Ju um . interrogavc.;unl Cod. fl^otm acccdcntcs ministri Regis ^jJ^"' diis vcl qu.bus '1* ubi cssentparenles ejus, t.
.

c^

^;^^,.
P^'

P^

carent.AtWcbristianumsccsscres,n carcnt. At ille uinsuanu.n ..^^_


, :

nerunl ad
:

nuvium IsorC,
el ail prius Justus

/.

sed nav<.m non

in-

imm
C.t

jdTvenit

venerunt,

ad patrera

suum iu-

^^^^^ ^^ cum parentes suos prodere no c ^^ duc glaa.um '''^^^^^^^^^^ altcrum ' capui ej feramus mud priefecto et cum
:

cod. DO"^'

cod. alium
cod.

eum

,i.B. Isera
.Iftare

n
DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.
immobile, et acexcisum,corpus cn?:ens sc stelit suis o posuit m alrium cipiens caput in manibus Dominum Dcus inliumcrum suum ct oravit anima cjus ad
:

339

ANNOTATA.
a Sd-ibcbat
initio

XX1U0'

*C
B.^

Rin

atriuin

spcluiica;

r.om.

cccli ct terra,

Corf.

apa^\lde
ti-

mcum, quiainnoxius ministri sum. Et cum vidisscnl ci innu.lo conle payore corpus ejus, mirabilia ma^M.a qu:E fcccral
rccipe spiritum

anno circUcr 1C07 Rosweydus noster apogrnphisul: Vitam hanc nunc primum edo

pertcrrititimuerunt valde

'.

Confugienles referunt
fucrant.

(^nnnnsterli ex Mss. duobus vctustissimis liertiniano qu;c plane intcr se S. Bcrtini) ct Audomarensi, convcnicbant; ct in ma/\9i'/(c; aiiara l\abeo ex Ms.

Cfrf

moro mogno
piilfo itiidem
jnr;iore.rfip(
oti mratr'''
'^*'-

ISriftmdeferlur.
.

C. el

Cod. videnlcs videiUes


s-

facta Riciovaro tvranno qualitcr lucc Justi qui retrusi erant 6 Kt cuni paivntcs bcati orationem. quam ipse ad Doin spplunca audisscnt perseculor.bns. cgreminum fuderat, rcccdcntibus lU * cadavcr ejus tcncns dicntc^ foras, viderunt
.

Clareinaresimo.

Quod virzelo.^'us a 240 annis facere nunc tandcin ad e.rcculioncm pervenit. inlcndcral
Codcx mcrxim
fert

nii^ Colbcrtinus in Catalogo Bib. Parisiensi^ Ult/rajectinum desum5308. Exemplar

psit ipse

Rosweydus ex Ms. ecclesiw

S. Salvatoris

dicit

.U.?tinus

ad

fratrcm

'

suum Justinianum:

C ct t.c

nuid facicmusdchoc fuisset, dicens ad cos: dlcit lingua dc capile iocuta palrem Cod. qufcrite cdilicmm antiAcccditc ad speluncam, ' 4. '"*' ibi reconopertum de edcra ct scdulium ; oi7iiK. C el quum t/ gcnctrici mcs alTcrtc ut B ditecorpus mcum. Caput sedulo ibi

quod corpo.-c? ct ita fcrlur

variantes quandoUUrajccti; Ivdu-t illud hcutiones margine rcnuttetur lcctor tum in que longiores: Dictum esl ad lurc Annotata, ubi recitabuntur. Breviarium ZutphanicnseMs. cumh ac

Comm.

n. 62 Passione ajyprime convenire.

b n Nonas Sept. id

cst pridie

nonas seu
^

die 4.

'l

et

bene recon.

cod.

eum
(.'

in

amore

dileclionis

osculetur illud et

si

optat

mc

CfrComm.n.T2.
c Cod

vidcre,
.

fl

r ma-

ceriis

A alirst
.\iitissio-

in paradiso qui ex machenis ancorpus ejusin loco eodcm, ct properantes Uinere tiquis crat circumdalus, Lt ingressi Aulisiodorum civitatcm sunl
.

mc

requirat. Qui conlocantes

hoc ordine banclum ad Marlyrum coronam. Justum vocare^est dignatus ergoipsc Justinusqua?.-cret Igitur. Cod. Vltraj. Dum mercede civitate horainera que.n
Ultraj... pcrraitteret.

in AulisiodorcMsi

tertia die
dicit

'Cod

Fclicia

matcr

ejus: Ubi

est

filius
:

meus

conducerct,

oblata

ei

pecunia

qui secum

ad

dori civilaleS.

Bggressi
'

avunculus cjus Ju<lus? VA ait Justinianus


:

Contigit

ipsum.

"C pat. abest


or.

A B

liaii^

coiniilitrulC
01. llerel

(,'

...raut

4 B
lin-

elfap
leamiiiii

Gratias tibi ago nuod mortuus est. Dicit ipsa animam * terrffi, qui rccepisti Dcus Patcr c(bU et bcate puram; et addidit etiam innocentem et me qui mariyrium conseqm mefdiJustc, orapro hiecorandocum * flcrct, caput ruisti. Scd dum inter circumdatum peMartyris in domo eorura linteo *, divma *. csset utique noctis lcmpus
:

, ^ promiscue sumebaly/r p-o d Avunculus raedio wvo DePalruo ct hoc scnsuoccurritJcsteCangio.in JvHcgis. Cetcrum nn. 3 et 5. Childcherli

crctione

dtcitur. stinianus aperte Justini fratcr vctcris Gallix civitas cpiscopahs, e Ambianum, Amiens(Sorame}. Picardi:e caput, vulgo dicta
f

..iien-

derel. C- peudolial.

Curf.

li-mporo

penderat domus, sed et tota jubente virtute, non solum urbsrcsplcnduit. ^ Pontifex civitatis illius 7 In illis vcro diebus eral
_ .

Cum

vulgan Autissiodorum in Burgunduxducaiu, VidcCommcnL passunnominc Auxerre (Yonnel. gall e alias Melodunura g Milidonera Castrum,

Mdun
eodem

(Scinc ct

d,sta Marne), quod Autmiodoro

((i<io(i'i
iin/i(im-

ft

S.

saccrdos

Dei

nominc Amator

/;.

Surrexit autem

Zis Lum^cm

Cod ejus
C

maiutmum

A. n. sit

C. Justinianura

A R Justinum
intcrrog.
C.

* et dicit fratribus maturius ad cursum malutini 7. Jusimi, bmiinaria magna supcr domum suis- Vidi ambulatecitiuset scruundc tota urbs rcsplcnduit Quo tres prcsbyten accetamini quid hoc fuisset \ Justinum ' qu3e fuissct hffiC dcntes, intcrrogantes * nocte super doraum suam virtus de lununc, quae F.lms raeus ailJustinus ad eos
;

vigmti. Non ^'-/^^^^^ sto joisitan illucpertingerc;et cx errore die

Autissiodori fuisseconscriptam.

C.

quod mortuus

apparucrat. Et Juitus defunctus

'

cst in rcgionc

longa

eo quod

S ^^.L... 'L
71m opcrum

A. B. lonpin-

qua

persecLituns, nos paiu.norcs* prKfecli Riciovari nos fugaciter discess^


ritcr

pan s e^^^^^^^^^ toUaraus ^ucccUam b Cod. Vltraj. expoUans ^e..^ ^tatraque ciainus cum et insuper pauciores codicts Ulliamlcr eius cecpit. Dcinccps pluscu. ndsJrtbcntur, si,umn ^rccsto dcj^duM. distantnborigtnalt. klcm exqudjus prjicipua so Audomarensi et Bertiniano, Colbertino, gut nostro

pcrsequentcs^dum
ipso

niio raeo adp.-ehcnso, nos scpelientes corpus et reversi sunt. Et eius suni. dumenini ontc , juxta Sirica eodem loco, A.B.C.i. Syut ejus et ievantes caput ricam f U. Sy- territorio BeWacinse % domura riacam cum '. Et cum in
yf.fl.missi

amputaverunt

tZrcerptasunt. Dcmumex Z^mlrtn^s cst, vix quidguam ornts.un

lutt

mus

C.

pcrseculi

;t

rtn

esse,nempein codtcd^us m nMu^obviu^n Postmodum dtu m usu


Alcuini.
illud

f Paisius,.rf.c/^.a6^/c,

jamincodtctbuss^cul
qt.d>t^
futt.

tulimus A
Belluae.

r. .cense alB
c. illud.

^Tvmns
noram

oscularctur allatum fuisset. tcrtia

bora noctis lun^n

civitas et domus et cuncta de ctcl^ advcnit, unde

tJ:^!^^ fluLs

verbwm. ViJp riossarium Cangii ad galUce rOise. Benovocens. Isara. i Sequan^

iSm'-

cst,

qui infra Paristos

''TC co quos velociter


fratribus, vcl ips. Sancto mirantes renuntiavcrunt de ta.u perfccto raysterio et cxultanlcs

inscqncntcs. Alti Codi.es

honorifirr fepelitur, fiiifila


Cffcii iiniilur.

o^^"crcquisvclociter..
contcxtupatet.

.uo..^a^^^
^^o^nC.Uu^,^^^

Mendum

istu^

Ct d.

qui
i.

TnXT

':^^l)eoornnipoier^e,er.ni.

Et pr^c.p.cns

aUaqu.dam,amnifc^^^^J^

C. cl

upisco-

po

/1.

exult.

C. illud

'

A.B. o-ulis
C.

citcalu.
*

dmt.

Ucum laum
dot dCl
raiUl milii

El conlinuo lumen'oculorum mcorum. miu gj

m quem

P.a

eao e

^'''"t'etreS^unfD"m;quiaostensumesteis credunt gentes, cu. n,agnu". In quem

"nor

et

s^culorum. Amen. gloria in sa=cula

swi tun Bcrttntanus, qut ita exsoripius : ^osnM attero

^uscx

alrmm^^^P^

PASSIO
340
EX Ma><

S.

JUSTI PUERI.
D

,ncffi

n. 6.

orando Sed dura inter haec


ct

cum

Tr7

Colbert

Ullraj.

habcnl...

orandonerct;

Mdom ctBerlw.:6nm
timcrinUi. n. 2 sed

con.pleret ha.c orando


;

ALTERA PASSIO
S.

conligit

"'''f omiserunl. A. B. habet, C. V. iUud mentem contigit. Nemini lamea in


codice
vel in .ola

<-"-"; '^^

plorlimmediate ex
limiaest diversitas

^^" f^^^l^^i
rat>ne^^^'^

^-f ^^^ ^'"fj'"/^^

JUSTI PUERl,
iria

Secundum

Legendaria

nom^^'a,ro,ria.Ju.at<^,nreco^f^^'^^Zstrumpertinmsse ohm ad r.se


(^'^""ilTscriptum

Bellovacensia a.

CaPUT UNICUM.
S. Justi

~;/. Znirunr

prisfini

.onasUm

^. ,.

palria et parenles liberalio Jusliniani patrui;

martyrium; sepullura; ecnon procul mdc S. Justum constam cum ibi et quutem narratur Z^^-t,jriamsuOiisse. mamis. Ante infelicem annmx lavisi siOi caput et sacellum S. \nslo dicatum, ad
viget traditio

clesia.
d A.

morum

.-edificutionem

et

virtiitum

incita-

Prologus.

menta

Bcatorum

Martyrum

cerlamina

fulelibus

1793 visebatur ibi quod pcregrinantes afjlucbant


efflaJtaturi,

febnum curationem

deinadfontembibeba^t, lavabantmanusUxeoqueaquamhmiriehant. Qux consueludo


nonien hodkrnum asserait ct indulpryluudotadescriptioneadditm anno 1476
fonti

cruciatus E proponuntur, ut quos per temporalcs per exercilia laborum ad vivere cognoscunt. eos Nequc in gaudia Eelerna devotius subseqnanlur.

conscrvavit. In

huiusmodi agone cuiquam

gentam centum dicrumsaccUum

visita7U>bxi,scon-

vel sexui vel ffilali suum cum non sokim viri sed et doesl exemplum. palmam cucurrisse fceminai et pueri ad niartyrii

illudS. Martino dwacessam fuisse; sed nescio cur epistola quodfalsumesse, di^erte tumibi fcratur,

leganlur

dc quorum numero beati pucri et mar-

tyris Justi

mihi missa

scribil loci

Dccanus.
in secmida Passione

Ecclcsia

natale veneramnr, qualiler cum mater Domino per martyrium peperit, ct quoangustiis cruenti saeculi victor elapsus,
in
S.

n Aragga,

Ar-aya, Arausia

modo de
2 Uic

vcl Aire /hiviolus cst, qui Araia, gallice Ar6, Arrc variis fontibus exointra terras veteris abbatix ex olim originem ewm ritur; sed un^mirnis est opinio sub silva duTisse inter Plaiuval et Fosse-thibaut, dimidio ultra fontem Conatte, iribvs kilomctris cum maxime V\ichol\unde hodie jtuviolicapui apristino

veram lucem

aeternum victurus intravit. urb(Hn Autissiodorum clara satis prosapia b in tenera aelate virlutum floruit maturilate ;
a[iu(I

Justus pdtria

Aulitsioiloreiifit,

rum
b

piilre

cui

ab infantia spiritualibus intento cum

in

dies

Juslino

remotumesi. Etexhoc mirum non


Syrica in
AraiiE

foret

dc fonte

profcctum gralia Dei tribucret inter alia obtinere meruit ut ctiam plerumquc futurorum praescius dicebaexisterct. Pater ejus Juslinus, materFelicia

altera Passione .cribi


cxcipit.

0^\\is i\cc\ir^\xm
:

rivus

Aragga,

Nomina propria dequoad secundam Sinomovicus


/Hrt/Wi- 5- Jusli

Sirica,

nuntur, digni qui talem generassent, qui Justus mercretur. Iluic itaque Justino frater eral cupari
illa vocabulo Justinianus, qui furtim dc civitate sublatus fuerat el Ambianum Galli^ urbem puer vedeductus, ac negotiatori cuidam Lupo nomine tempcstate, et numdatus In servum. Quam rom ea

Passio-

7iem,nomcnetiam
Demiraculo

Felicia in

Pas-

sionc metrica omittuntur.


gestati capitis,viden. 26.

Omisin

sum
^

fuit in Brcviario

Parisiensi anni 1736,

longinqua regio

aeteris vero servatum'.

tor uc/o

Amhiani fait anno 287, S. Amaa388 adkX^^sedem Autissiodorcnsem tcnuit. Quomodo hsec videantur posse componi vide in
p Wctiovarus

annorum numerosilas ita penitus proferret dclcverat ut nuUus indigenarum de illa Uei clemcntia saiicLissiuii indicium. Scd cum jam
et

dispuneret pueri Justi innoccntiam per opera pietatis

Comm.

n. 27-

de hora p Cursus matutinus, cum paulo inferius nocturnum videretur tertia noetissormo sit. offxcium significare; sed sa-piusproea partc quam Laudes

perducere ad coronam marlyrii, nono ffitatis anno, superna visione docetur quomodo suie patruum inquireret ac redemplum populo suo
reslitueret.

Quod ubi parenlibus rctulitetquod


furrat
perficere
staluit,

sibi ccelitus ei

pergit Amhia-

nuni

'i rfdi'

dicimus usurpatum cst. Cursus matuliiiarius B. Mariae legitur apud lluijonem Flnvininccnsem ad an.
951. /n altera

injunctum

crepcrunt

mcnilum Jw''*
pa-

PasKione hymni malutini, in Mal-

jmmto-ieiwtmalulimelaudesmt/^canfur. Cfr Martene de Anliqua Ecclesiae disciplina cap. 7.

suum ninnum pater et genitrix obsisterc, ne, si unicum a^solet, Iruumi ignoto itineri crederent, casu accidente, ut Quorum dissuasionibus puer Oopericlitaretur.
mini aurem non applicat, scd patrem ut se deduconfidcns, cat hortatur, Deum sibi ductorem adesse
qui sperantibus in se

numquam
pater

desinit auxiliari.

(1) Slaiisticiue

Uu canlon Aa

S. Jusle,

par M. Graves, 1835.

Animadverten.^

autem

rem

divinitus
[lost

agi.

landem non

invitus Diio assenlil, et

aliquot

providenti;e Ghristi dies sumptis in via necessariis, pariter profecti sunt. Ut antem se committenles ad Militunense castrum, cieci et claudi

venerunl
in ipso

portaj

introitu

a!imoniam ab
et

eis

vocife-

rando petebant. Quibus csca puer tunicam sibi detraxil

refocillatis,

benigtius
inler

unum quem

alios veste carentera aspexil, cjus inopiae

compaliens,

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


i

341
coelestibus

tiens, induit.

Ouaraobrem cura argueretur a patre, inopi tribuisset quofi alleram non liabens suam
propliclico mitigavit vestem, cjus indignatiouem intelligit superegenum et lcstimonio Bcatus virqui in die mala liberabit eum Dominus.
:

rebat,

lotusque jam in

membra mox

ei mss.

interitura corporali esca reficere noluit, cujus Iiomo

inlcrior
dixit
:

rore superno alebatur

parcntibus itaque
;

Abs(]uc dilatione vires cibo revocate


torlores

judicis

pauperem,
rautes,

enim

noscum impclu insequuntur

qui nos

lupn.viro

4 Digressivero

ab oppido, cteptura

itcr

prope-

chn$uanoiervieniem.

devencrunt Parisius, ubi eos quidam Hyrclisiosus susceptos hospitio bcnigna politus ad scduUlalc traclavit; indc recepto tramite cum

aut vinculis arclatos reducant aut gladio feriendos objiciant; intcrim ego cdiUore loco stans in spccula,
si

homo

eos ingruere perspexero, in speluncam

quffi

Isarffi

transposili fluenta venisscnt fjratis a porlitore


itinere

adjacet ut occultemini signilical)o. s.Juatum 7 Dixcral hsc et ecce visis persecutoribus ul


sese occnlercnt
suasoriis

properato

perveiicrunt

Ambianos.

In

compulit

verbis.

Haud

hac

tyrannus quidam Rictiovarus a principibusRomanis conseculus prKfccturam, adeo in Dei


url)e

mora carnifices furibundi advcniunt et ubi sint latebras puer alii pcrcunctantur, atque ut eorum
detegat tormenta minando imperant. Quibus sedato pectore impcrterrilus dixit Quod raihi prffcipitis nam Dominus sancto prohibctur euangrlio in
:

cullorcs

suam exercebat tyrannidem

ut crudciitas

chrislianorum cruoejus nihil magis siliret quam quaproptor et suis imperavcrat ut sicuhi rem;
sua> audicnliffi (Uirislicolam invcnircnt aut protinus irucidarctur. Erant tamen sisteretur aut gladio
in

tentus a

Judaeis discipulos

voluit

liberarc

quam

mctum cadem urbc Christiani, sed proiUer ejus unus erat raemoratus ncgociator occuUi, quorum
Lupus,'ad

vcrum de me ipso vobis respondeo, ChrisUanusChristum confiteor, cujus servos et cultores


perderc
;

vestra

insania

persequi
,

et

afHigere

non timet.
tua
slullitia

quem accedens puer

beatissimus

el

pa-

Puer,

inqniunt

obniutosce

ne pro

cur vcnissent; oranlcs ut ter ejus exposuerunt a servilulis jugo recepla pecunia fratrem illorum
solveret el ad palriam christians religioni B Lupus, quum didicissel quod factus eis bcnevolus, ut dcservissent, nutu divino
rcdire permilteret.

vapules vel forsitan

glartiis nostris

occumbas. Non
qua'ro
;

slulUUam,
vero
stulli

ait

.lustus,
rei

sed sapientiam

illi

Tunc

sunt et

qui

vcstro obtemperanlcs

principi

idola

orani sensu

carentia

aflorant,
ipsi

ct

ad ejus hospitium nocte


nollicitusseillis

illa

declinarent priecepit,

omnem domus
quem

familiam ostensujirs-

rum

et si

interessct

quaercbant, servi

plasmatorem suum venerantur, quibus digna inlVrelur ulUo cum pro ut semtanta nequiUa igne perpetuo cremahuntur, innovcnlurad per ardentes non deiiciant, sed niagis
picnam.
carniticiim, 8 Talia eo pcroranlc, unus
capteris

fuKientes quai

finxerunt

haberent copiara rcdulium aduumerarcDt sibi et


ccndi. ^ Intro^rcs^is JKitur
.

truncantra-

domum omnes

suos sicut

recupvront;

sedRuiiovari
expioTatoTe$

et quis corum prospopondcrat exhibuit famulos concessit; cumque puer pjf,quus exisleret intueri futurus oculos circumfcrret
gj^j^(,jusnue

hortanUbus ul in piolervum puerura Diis et priecapulo conviciantem iilcisceretur, manum


sidi

'"'

martyr

vidit

quemdam

assistcntem

alaue hunc esse oraues qui ademanum Unde veheraenter stupor quoraodo iUi fuisset revelatum, cum

cum accensa lampade quem qu^rebat recognovit gcr-

innorentis pra^iarat. Tunc aptat et se ad occisinnem vux audita fuisse pcrhii)etur qua; devoabcethere passionis toletum Christo puerum conforlans ad
pollicetur. Indc rantiam, relribuUonis illi gloriam gralias egissct, speculacum roboranli sc Domino paralam cervicem ense truntor elatus in jugulura ergo SancU capite, truncura Amputato

rant invasit, provecl esset aelatis hoc etiara paler ejus qui forte aderant exploratorcs ignorarel. Intcrea qui advenisse in domum Lupi pra^fccto

rf

cavit

d.

iramobile perduracorpus suraens illud raanibus,


si iutcgro vigcret in bat- ct linirua paljntans, ac sese respiceret eloquecorporc, Deo supplicans iil

sugeesserunt

vivcntes; quo audUo neregrinos ritu chrisliano ab urbc discedant doncc meis Observate, inquit, ne
:

batur
dici

obtutibus puniendi

oflcrantur.

At

Lupus

nocUs

ultra quam Comites etiam absconditos et poslquam hujus horror possit admirantes,

sollicitus tcmpore de salute hospitum suasit, admonuit, ct ut fugam raaturarent secreto tyranno prodedclatorum vererique se ne opera C rentur si crastinam expcclarent auroram ct ne
;

excUatos

miraculi persecutores

fugatos ahegcrat, ubi

eum

ca[)ut sepelircnt pclocuit, el ul

genitrici pro con-

eiquc dicerent .si (iliuni solaUone defcrrcnt monuit ad superuam Hierucernere desideraret euin scqui

t*

diuUus moras innectcrcnl, redcmptionc illis dimisit et poscebant absque Recepto igitur fratrc scrairepatriare coucessil.

pro|iinquura quera re-

salem

a^thcre.-e studeret. Confeslira lucis

coruscatio

eura circumfulsit et

cum

luce paritcrad crelos mi-

tam

preesidis lcfeUerunt; ociusingressi observalores

Tllac
enis

raortc

preUosa rcsoiulus virginitatis

et

^^^^r.
.f,,^^.

domum irrumpenlcs. quos ibi aui raane facto Lupi violcnU exigebant; poslquam viderant sero, ab eo
vero
eo.^nse,uun.
.r, et ,n s-no-

innocenliie

angelico insislola in.lutus, comitalu iu-^.scnlalur sine regis a^terni conspectibus

illos

tenueruat,confusioneplem fugisse certura

f,ne'cura co regnaturus,

eorum procul dubio

so-

movico. iiafon-

temSiTicam

suo relulerunt principi. tyrannica rabies et tan6 Ad h^c iufrcmuit esse veheraenler ingemuit. quara c faucibus raptos non eorum vestigia cursu Qyjj g^tj^^ intonat? Cur ergo jui^siom dial)oygiQci^simo preraiUs ? Paretur frcna GhrisU famulos perseculorura
licffi

raulieribus non sunt couiciatus eollegioquicura sunt aiite thronum Dei el nuinati et sine macula quocumque ieril. Parcntcs nani-

scquunturagnum

que sanctum corpus

colligentcs,

quomodn

el

ubi

lines AmbianenViri autcra chrisUani laxantur Belvacensi territorio jam in sium excesserant et locus anliqua appcllat.one nosuerant gressus. Est ubi fons dictus Kraovicu^sc, opte Arajs rivus excipit. Hic p cuius decursum aqu^ lc^os odam^nitatem et opportunitatem bcd cibum sumere decreverunt. artus recreare et spiramine afilalus qu.d s.bi ^^r b aUssimus sacro cura insectalio carniarmineret pr^sensil, nec cordc gequi cuncla videntera cura potuil latere

et

post

^^^^^^^^^

crescente religione chncomiM.suerunl. ubi postea qna ejus basilica exstructa cst in stiana nominis beneficia c. ipsius divina exuberanl
palrociniis

Lral specapite, lumuiaverunt. iusseral, rcservato fundarnenta lalcluncainlraquarasdificiiantiqui excidcrunt monumenbant in quibus congruum martyris glcbani dil.genter tum ct in eo sacram

Sed ut
elapsis

majore oonlluentia

populi frequentarelur
curriculis
deitortaUi

mullorum

annorum

ossa

ejus

Bellovacum

honore dcbito

sunt el
vallala.
rei

sacrarioB. Pelri scpultura honorifice

Post

prout funus Christi niartyris et excquias

copia

diclabat

PASSIO
342
S
M6.

S.

JUSTI PUERI.
.0 1 niitem Dei sacerdos "' " ,, ,,,iiica

monumcntum

sibi

in

;,oori/ir,
con,/.ir, p,,.

cap"t propinqui ejus sanclum .liciaUat celebratas, delulelinleaminibus ad palnam mumlis involutuu,

auod multiscondilum

aromatibus

''^".'=''

"'""'

^":r';::^.,ientibus

autem

i.lis

domum

FcMcia

S:,:::^"^ """",^,.
''

tl . San.-ti

^udcns obvla mater gaudens ol,via m;;;:


"'l"'"'se .^,^ pnarraverunt, vix

proccdlt ot proccd.t
''"'" l.o gau, .i
'

mium l.bum,
I

reli^'f *;;;^ eollocantibus vvere m caj o indicium, iHum quiasaiiu 'uia 'a"ud prodidit n;imnue ouella :;;:;:tsepulcro.Erat namnuepueUa

2--;
foi'e

.^r--

Im

no"

^id^-'-

'^"'

2 ;^

,.ra,

"us ns

ouLdam annos nu^d


circumstantis ci cnmstanlis

sumnto umpto
oni

rcvorenier .evere..ler

capite, x.a[>i^^,

1"'" ''--

"^j
"^

oniniDus nuto,
f.dci fidoi

hab.tator.bus lo<^i nata sexdecim, .^^^^ frequent.a.u popuh 4"

Martyr.s proillumi..ata Martyns p.-oradiis iHum.nata


:

Pf ""' ^ J^ J'^^ Cbriste,lausetjuMl^ioq.uJ.;es_re.p^^


perfusa tande... ha.c

^~^--:=^^
^.::'rJ:^ S.do
et

indulgent.am precatur et sic ojus p nquat luml)^ inlorcessionc lua tonenlumina, Sancte Martyr, clanlalis jocunditatem bras meas qui ^eterna!
intrare n.ornisti.

aperU Ad hanc vocem oculi elus

theca rep.iU..

inlumico.-de fidom babuer.t unt et quantam in

acclamabat et ejus magna1-iudibus omnis populus qui ita Sanctos suos minfical ad

nata facios domonstravit.


confitobatur

Tunc cum ipsa

in Dei

Ha

sui quod ost benedigloriam ot bono.-em nominis

ctum
aedes tantum avilclantate, et nun

in sa^cula

sKculorum. Amen.

fru

sed et

ANNOTATA.
a De hac Passiove cfr

S.

Amatore

ccpl.s cujus quanto radiaret splendore revelabanlur in terris membra divino iuminn Sanctus Ama or iTla illis diebus pontifex h.c poimlo prc-esidebat nomine in civitate Dei decantalurus n.atulinos

S Zlm,

iusambitum.

u.

b.c cernentibus dare ur

Commentarim jyrxvms
,
.

7iU7nm. 8

Crabilis

antisles,

cum

c( 9. u Malmundariensis an~ h b Ita etiam habct Passio adstmunt. Arbitratxir tinvissima vcro Acta id non possc {\)a:Actis metricis facile deduci Tincmonfius
;

hymnosmalurinssurrexisset.

vidit

qual.ter hujus-

parentesfuissepaupcres.Qmimautcmolimmultum
generiS7xohilistudivmrositumfuerit in tribuenda claram S. JusU Sarwtis, pronum est a^stimare
tate
esse. prosapiam commentitium oniatum Sinomovicus suo tempore c Secundum Louvet (2) ex tribus aut quadicebatiir Oremus ct constabat

aJustini olVulsont et dda iTdi lux super domum ignarus vohomentcr .-eiquo veril so por civilalom reluUt qmd convocalis ergo fratribus ob^tnpuit celonter euntes causam vidissot atque ut luminis ponoclum esl .lUco ac
:

invostigarent
ministris

mandavit

ecclesi*

preliosa

ma.'ga.'ita

reseraur,

tuor domibiis,

oocuUari nequivil sed aulam quia lux in lonohris via elfulsil. Ac ubi quio Chi-isti inhabilauUbus

-esia erant didicerunt prEesuU qui maro-ressi venoraiido indioaverunt Domino gratiarum porsolvit

cum

ingenti

admiraUone

monitus fui. quadringcnta med"0r6meaux e( rfw/anr(?cen(a et Villa- S. JusU, versus Pla.ntra ab uHimis domibus monteni Dcsidcrii (Mouldival jna-ia viam qux ad
dier) vcrgit.

qvasnunrjamnon amplius easistcre Attamen loco remansit nomen Pi'6

ximacordis

alacritale

actiontim, qui

tempore

sacerdoUi sui tanlis deco-

d Statuit Louvet
lcr

(3)

5.

Justum occisum fuisse

m-

ras^ot mii-abiUbus. Inde

vco

plobis cloiique

magna

Sinomovicum
Ilic,

et

hodiernam S. JusU Villam.

comitalus

cffiterva,

cum

vexillo crucis

thunbuUset

roUgionis apparatu luminaribus el ca;lero sanct^e imposituui ferelro aU processit, et Marlyris caput

dcsincbat ut annotat S(cphanu:>de Nully, Symphoriani BclS. Jusli Passio in Legendario S.


e lovacensis.
f

matris ecclosiae

/gremium

deportavit.

Cfr C(mmentariuspr3eviusnum.2%.

(1)

Mftmoiras.

t.

VJ9.IV.p. :4I.- (2)Hisl. da Beauv., p.

(3) Ibid..

loc

cil.

DE
LUCIO,

SS.

MARTYRIBUS AFRIS
LEUCIO,
VEL

VICTORE,

DASIO,

VICTORICO,

BERESO EPISC, VICTRICE,

FALSTINO

FAUSTINA ET MARTIALE.

\. T.

SYLLOGE HISTORICA.
VEL
71

SACULO
HuTiivi

111

INITIO IV.

Sancto-

rum nommn
varie

I
KaJ.

Knlendario Carthaginemi apud Mabith7iiu>n {\],post consignatam ad dicm xvi Kaleiidas iV(n)ew6rw Sanctm-um Bo(itanoi"um

deteta crat,
;

non aliam quam xv

fuisse existima/nipsa/ni

dum est quandociuidem adhanc samur dicm xv Kalendas Novcmbris

inquaver-

iidem quoque

memoriam. mox sequitur Ula annuntiatio


Nov.

:...

ut liuinartius
Kal. Nov.

SancU Lcuci et \icturici martyr., vel, (2) et Munlerus (3) edidrrunt :...

cum ptunbus SS. Leucius seu Lucius et Victoricus comparent in Martyrologio aliis Martyribus Afris sm eos omnes Morcellus vn
Hieronymiano,
Africa
SS.
ea-

quo

SancU Luci et Viclurici martyrura. /n qua quidem annuntiationenotamnumeratem,qu3e


ni Vet.Ana.ect.. p.
Amatelod.

reccnset Martyrologio Ecclesia; Africanw ita


In

(4)

'.

MM.

Lucii,

Victoris,

Dasi, Leuci,

- (3) Primord. Ecclea. Afric, p.

106 nov.

edU.

(^)

Act. Marl. sidc., p. CH). Edil. Tibb. (^) Arric. Clirist.,

voi.n.p.m
Victorici,

DIE BECIMAOCTAVA OCTOBRTS.


^
Victoricj,
Martialis.

343

Beresi

episc,

Victricis.

Faustinse,

discipuli fucrant, illustre


scrti<iue

mariynum

in fecerunt, in^

A.T-

his

fcnminimtm

FaustinJB

twmen, (i%iM

suntMartyrologioHomarwaddiemxxiv Fe-

hahct codcx Epiernaccnals ficu Aritvcrpicn.si.s (1), nescio ou/r Morccllus adoptavcrit pr;v mascuVmo
Fauslini,
et

bruarii,

quod

in codicibusLuccnsi

(21,

lilumiano

(3)

lcgitur; nisi fortead itl motus fucpariter ffjcwinino. rit proa-imo Victricis nomi/ne, sicut ct Boresi pro Porro Victoricis pro Victricis,

Corbeimsi

(41

ad ({UA^m Acta pnssionis eorum Surius et Hcnschcnius cdidcrv, (piif Harnt\ins{\'i) ct Huiiiartius (U) quoquc cThilwnt. Annotatio Ula MubUlonii CasteUanum deindeimpulit ui in Elencho hagiologico ad calcem Martyrologii sui lucio ac Victorico CarUiaglncnsibus non solum dies xxiv Fcbruariiet
xxill Maii, ut in corporc

Beresi, scribit

LuccnsiSy

a cmteris codicibus hac


alii

Marlyrnlogii
xviii

jam

fecc-

scnpiiorie dissonans. Epicrnacensis vcro, ubi


tria Dasi,

rat {\h}, sed insupcr


rct (16}
:

dicm

Octobris assigna-

Leuci, Viclorici

nomina

perhibcnt. ho-

nequc enim dubitoquin ad


sit

nomvn

Victo-

nim
in
v(ir...i

loco

mendose, ni fallor, profert duo tantum

rici

crrorc typngraphico posita

nota ^ pro \^.

Dasilffi, Gesnrici.

Uiscrte iicm

MorceUusadeum dc quoagimushrum
:

fmuf.

2 hitcr Martyrologia

Hicromjmiwna coni/racta ad
post

Kalendarii Carthayvnensis (17)


cus,
in(piii.

Lucius et VictoriMarlyres

reccTnKa.

calcemJuniinostriaSollerio edita labbcanum alias hujus diei Sanctos (5) meminit etiam Bcresi, Dasi cl Leuci, scd male interposito inter duos priores Eutyce sivc Eufychc,quiJanuari(} antea nominatoconjungi debucrat; sicut et Januario Eutychi-

e clero Carlhaginiensi

cum
el

aiiis insignes,

de quibus superius scripsimus;

remittit

ad ca quw dc Montano cxteiisque jamlaudatisS.Cyprianidiscipu.lis scripscrat ad annum


^h^{\^)'.(piamsentcntiam ex Mabillonio
et

Mor-

que comfpetit
,

loci desiijnaiio Potioliiidest, Puteolis},

cellosuam
f>

(piO(pie facit

MiXnterus

(19).

ct Justi nominaperpo(JU.T iindcm inier Hermctis ram ponitu/r ae si Sanctus aliquis Potiolu.s essct designandus. H^c autem qux sunt in Labheano sphalmata, cadem prorsus videre est in Gcllonensi

Verumab

hiscc scriptoribiis dissentit

Huinar- iin-zimHaii
et

tius in Ad/tnot'itione

quam
uin

Passioni SS. Montani

verisimUlme

socionnn pnemisil
tur (20).

hune
rtiora

in

nmaum

loquialia

Eurum

vero festum

cum Romano

notanda cst erB apud Dachcrium (6), ubi pr^terea nec dissimilis inordinatio scriptio Berefi ronea ex cernitur in Augustano SoUcrii (7), in quo solus
;

xxiv Fcbruarii assi- g etiam Martyrologia ad gnant ... Quamquam Lucii et Montani natalc non

solum Marlyrolugia qusdam,


tustis&imum
Carlhaginensc

s('(i

mentione nostris Afris memoratur Beresus, omissa Barbcrinianum Dasi ct Leuci. Auctarium Bedce
annunliationi Januarii et Eutychis subjieU{H}: Marcialis. Similitcr Grevenus, reEt alibi Victricis,
lata

KaitMularium

ipsum cliam vedccimo


debet.
ibi

Kalendas
auctorilas
eliain

.iunii

inemorant; cujus certe Kalendarii


pra^ferri
viii

qulbusiibel aliis

Flaviani passio
ij)sis

Kalendas Junii. quod


D(*

per Januarii ci Eutychis Kfui Citricis nominc typographirum inutrarjucedilionc annomendum rum\b\bet \bn appcUatwr) memoria, ait (9):
insuper, intcrjectis Item Victricis, Marcialis; 0^7*^

Aclis

coiisiMUit,

celebratur...

Juliaiioauseu Luoius

tem et ViCTonicusdcquibus adt


et cseleris

mhil habet.

Nam Leucus
...

Kal. NovF.MBRis,ab
in

his vidcntiir esse divcisi

(jui

his Actis

memo-

ivtcr eos Leu-

cius..u Lucius
et

viciorieus

Hermcie iimquam. Nicomcdlv e.Ttremum addil : In Aphrica Victoris et Fausti, ad quem Faustinum esse verisiniilc cst. martyribus nihil ha3 Jam vcro de plerisqtie his iUud quidem ccrtum mi/u beo quod dicam ; nequc pertvapparctomnesud unameamdemque classem hxreo uti'um soius 5. Beetiam dubim
Victorino ct
passis,
tiere

rantur.

quidem vera, (pmm ex Actis ipsis eonsicl SS. Montanum, Lucium, Julianum ac Victoricum biduoantc Flavianumcoronatos fuhse, longe proba()ilissimum cst nalalcs corum dics c\se ipsos

Ac

re

(piosKalendariumCarihaqincnsc. scrvaio illo bi^iui x Kal. Jun. Sanctorum intervailo, ita signat {2[]
:

Luci ct Muntani, c/ viii


et SeplimiiC.
tius,

Kal. Jun. Sancli

Flaviani

siout

an vcro idem tiiulus pariler quinque illis (iuianteeum nuncupantwr. conveniat episcoporum Ecclesia' Abest Beresus a Morcelliano hujus rum .Africanarum catahxjom ne^iuc ullus hodi^>rnum in fastisSanctonominisSaneiusprMcr
resusV"^'"^' cpiscopus,
;

hUpic adro non solus ccnsuit Huinar-

xxi Oct(jbris ac xx NoC est ad V Augusti, lia sedpatria aut palxstra divcrsos {11), vembris,
iv,

rum mihi obvius

fuii. S(tnctos

Dasios inibi rcperire

xx

ct

sedcenmerat ante eum Papcbroehiusi^il), atque anic Papcbrochium MabUlonius ipsemctinduita plici ad dictum Kalendarium annotatione (23) vidcri haud obscure siynif\cavcrat ; hisquc aosibi cesscrcCastcllanus, qui rcmhanc tamquameertamverba de F assent (24), et MorceUus, cujus hwc sunt
;m.9w;ir5.f/^t'wy(i(25):Perac[ahaecfuissevinKaL ex Kalendario Carthaginii-nsl novimus, in
Junias

\i

utnonnuiunumhimcinterSanctosAfric^[)BSinm
invcncrim, (pnhodic comnicnwratur. CMupic Marlyroloyia aut antea relata nomina, ut hagiologie-i pcrvolvimtt opus nnstrum aliaquc opcra Martyribus et cpiscopui Afnfacile patcb't,singula sunt. lUc lyUur de cani^ pernvultis com.munia in ct dc qumquc alus SS Bereso ac Dasio in specic LeuCiO*^habcn^, de nencrc animadvcrtisse satis Carthagincns-i mscriViclorico Kalendario tum ac

Mcra

vcro

quoet cstcrorum Marlyrum memoria

x.

Kal. cas-

martydcm celcbralur, id est biduo anle Flaviani quod et Martyroiogia antiqua confirmanl rium, scribU idrm Mtnrcllus, uhi (luibus verbis ctmsona
;

SanctosKalendarioUU mense Maio inseriosenumcMabiUonU annotarat (26). Adde Miinterum, qui


in tiones, citatosiavul M(rrceUo,

compcndium redeidulus
ri pr:r-

^'Tl\-r(joKalendario,qyo,

ut frri

ptispaulopluradisscram,vclpotiusabalusdwta
disculiam, oportet.
ab

komonymi.

Carthaqi-nmn-

annota^ annuniiaiioncm jaM a me relatam l(it*""""" h..r., i nuprp tionc\\%sinminusapcrle(td.slruit.s(j}irminimere Lucium et VictoSanetos hoscc Leucium seu
*'
.

4 Ni'>'irvm

MabUlonius

in adjecta

^ ad Kalcndnru
,

iiataiiciorum Martyrum eL funis, contincntur dies Ecclesia Carlhadcpositiont-s Iilpiscoporum, quos cclebrat, S. iuciu^ Cyprumi genis anniversaria

l^^^ll"^^"*

discipulusnominalimcumMontanosocioluUinscnptiisadUlumip.nimdicmqui,MabUlonio,Castellano,
Morccllo
et

vUIetur

ricum c(mlcm esse qtd post viano aliisque non diu

mm Montwnojuhano, Ha^
S.

Miintero

mm

diffitcntibu.s,

inw potius

Cyprianum, oujus

dies fuissevUletur; asserentibu^, vcrusnatalitiiejus

DE
;

SS.

MARTYRIBUS AFRIS

quo rationehiscnptoress^^ , eouidem concipio


"
,

A.T.

f-^^tTyiZc, L<, i,m Vidore.

'"

-i

cmpc xvin d altcrum anni dicm,

oZ,,arUoctpiio;r,>cnsc

ptivis,seaaiwiviitr^'^ t^ Succcsso. Paulo, QuarUllos^a Successo, Pauo Quariillosia vcro OCobi; ut sura
.

Zlum
cuix

Dasms, .,, Lucius. ViCo,MaiUalis, ,/o.,,on Fauslinus aul Fauslina.

Dercsus.V,-

5a/<r Sar

no,l ^wo^/

ViCoricus Vicioi RUh


^

/,oo

'ocoaju.,^ Uc
.

qucmadmniumc, Lucmsmcvsc
habnit socwrn. L., fl,da7n

^^^^

a.,^^^^^^^^^^

Lucio <-( V.clonco o</,>r.., .o/, fl/yo. .a cum a ',,,,,,,<. ..v/. 0./J,aW., ,.,os ^^^ ,,,,S5j,j,,,,/,o,..!/.o.v,/c..<.</cr,,,a.
^,^.

f'''ll''"'2t

,,,

Ztc,ltrorumr^comprobara.^<^^^^^^^^
fuisseapudAfro..(rc,,ucnUss,ma,Y
^c^^^^^^^

ad lcmpm marlyru nssclicndum rw. Quod vcro :^:Ztir,ct.,^a.do,uidcm nil,U dchocccrli..^


,

^^i^,Uiumindicarc.uUad heslernumdicm

DE

SS.

LUCIO VEL LUCA,

AUT VICTORIA, ET VICTORINO VEL VICTORINA


ITEM DE
S.

AGNETE VIRGINE,

PARTIM NIOOMEDl/E. MARITBIBUS, PARTIM AD OSTIA TIBERIKA,


A. T.

SYLLOGE HISTORICA.
111

MCDLO
TBL
IV,

ADT

DTBOQUE.

Horum rum

Sancto-

-n

Sylloyc agv.Axiopolitanis,de quihus aliu in Porta Rowus idem Martyrologium ait : Etjusla lilunmnnnn scu niana passio S. Agnelis Virginis. In Niconiedia Lucae, VictoWcissemburycnsc 12)
:

Nicomedia Luci, Victorini, anmmtiai Hicronyinia/iium Ftorenilic Martyrologium interposilis Ilermcte H Taa^w
hotinii

natsic; In Nicomedia Agnae. In atiis quibusdam Labbeano (8), Octlx)fastis, puta Augustnno (7),
ncnsi
(9!,

M|; dein,

mera cxtant
Victoriae

Martyris,

Luca; sivc Evangeliatw sire aut Victuriae atque Agnetis


al3C-

yir(iinisnomina.Grevcnus\\cionnumcumHermeie

quodam

divcrso ab Axiopolitano conjungit,

rinai....

El juxla Vorlo
:

Romano

passio S.

Agmtis

In Niconiedia Lucai, ViCorlH-icnsc {^) Yir"inis Rumanum pascturins.Justini... Etjuxla Portimi gusc Agnelis annunttatio Agnetis Virginis;
sio S.

apud Martcnium pariter cxtat in Corbeiensi parvo Antvcr}yiensU-sive Epternacensts ct Durandum (4). initio cjhibei Florcnttnius,
codicis tcctio,prouteam
ita

stram designansNicomediam (10). videt esse pcr2 De h iscc omn ibus, qvx nemo non Florcniinii judicium, turbata admodum, ajfcram conaniiscaadordinemquemdamsaltemali^iuatenus probabilcm revocare. Prs^monltum autem lecioreni a veiim verba a liquotex iextu Floren tinii per spha im
verisimiliter

ncta^uvuim
^^^^^
^^^^^
^^^^^^_

typographiaam videri excidisse ; qux

'

cius

Nicomedia Agnae. In Ostea civitate ibthnPuleolisJanuariietEulicii, c/c, ut prorsus pra'termissi esse videontur. Vehabrt
:

In

<'(

Viclorinus

mensscriego intcr uncinosea rationerestituamut pioris,quoadeamassequi potui, accwratereprssenVerendum hic est ne qui tetur. Ita igiiur ille (11) Martyrologium vetustius concinnavit vel ex vetu:

rumtanicn hunc dcfcctumnon

in ipso codice, factam csse sed vitio transcriptoris aut typoihetx


fiiisse

sliori

autograpiio excepit,

Agnetem Romanam ce-

lebrem

mvtUaiioncm.sailspatc.cilexFtorentirdiannotatis:

lam

Martyrem prope Romanam portam seimlRumanain recogilans, el pro Portu Romano

eteniminhispronvnliai(b)Anivcrpiensemcodiccm,
circa Sanctos de

quibusmodo agimus,minusquam
:

c.rtrroscndiceslnxalumvideri; itcm ait


pro Porta
rinoi

Cum

vero

Romana

in Lucio et Victorc (seu Viclo-

Osliam civitatem relineat M. Anlverpiense ; Taxum ac rursum : M. Anlverpicnse inter Oslicnses prwdicto etc. Ex quilnis confwitur in enumerans
codicc illa fere verba de Sanclis
illis

sua Portam legens, Agnem sive Agnetem ab urbe Romannm juxta Porlam Nicomedia removcrit et errore: primo (piud duplici accommodaverit, Martyres, Ostise vel juMa Lucium et Victorium |!'ePorlum Romanum veneralos, Nicomedienses Nicomedienscml secundo quod Agnelcm ceril;

extilisse

In

Nicomedia Agnae. In Ostca civilatc Lucii, T\n\,i:a\\\.TaxiusaulemlIcrmtijungendusfuerat, codex utpote cum eo pnssus Axiopoli; quvm contra
Anlver}>iensis,utaHbidicum,Axio-oliponatSS. Lu-

Victo-

portam indicaverit. In lioc videveluslissimum Antvcrpiense minus luxatum auctorcm et unicum emendationis nostrae

Romsejuxtaportum
tur,

vel

proferimus.
coiii3 Siqnis vero lectionem pptius noslrorum et post Lucium cum et M. Corbeiensis sequi velil,

dumumvno
^^^

camEvangeiistam, Phiiippumet Hermetem.Etquod


de his tribuscum Antverpictisi convenit MartyrologiumRichenoviensc (G),i(ci t/eAgnelefw/tm consoM)Vel.Occid.Eccl.Manvrol..p.fl5X-a)lbid..p.lOC9.-(3)ll;nl.. Tlies. ' :i ei apud Dacl.try. Sp.cil.! t. U. p. 20 nov. dit (d) Apud Sollenum. ad 1.111. col. lbB4. - (5) Vag. 92&.

el

Viclorinum Nicomedienses, Hermetem

et

Taxium

Axiopolitanos, in aliis
ritos ac in

editis Martyrologiis pra-le-

Antverpiensi aliler signatos, Agnetem

Xnecd

calrem

(8Ubid..p.29.-C9)Apud Junii. p. 3. (.) nnd.. p. 22. Usuurd., S. Dacbry. lora cu P- j:-0) tfr Sollerius ad Martyrol. 610.- (11) Pag.924 el92i>. p.

Romanam

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


i

345
xii

Romanam

hic

recoli contendat

ex tantis ubique
et

qu?R adduximus ad diem


illum
esse
passionis

Kal. Febr., constanter

^-

D. Agnetis roliquiis scial

dubitatum csso an plurcs


aliquas

fuerint sub lioc noinine MarLyres,

ad-

conjectandi

locum

relinquunl

diem assemni; nec alium nisi dicm hunc

duxisse Bollandum ad diem xxi Januarii cap. de


Reliqniis
Aj,'nelis
(1).

Aliam

quidem

Homanam
:

XV Kal. (Novcmbrisf dedicationis basilicae ve) reliquiarnm translationis esse juxla portam Uoinanam,
non nalalem Passionis. Cum vero pro porta Ro-

Marlyri-in indicarent
B

verba M. Corbeiensis

.luxta
"
:

Portuin

Romanum

passio S. Agnelis Virginis

mana

in

Lucio et Victore Ostiam civitatem retineat

de celeberrima

quippe

Agnete
esse

nusqnam

legitur

quod

niaityrium

compleverit

juxla

Portum

Ro-

M. Anlvcrpiense. germanam magis lectionem csse suaderet Martyrologii Corbeiensis " Juxta Porlum
:

manum. Eaindem
pugnarent verba

tamcn
illa in

celcbriorem

non
:

Romanum

ubi Ostia Tiherina

eranl. ut

aUbi

noslris codicibus addita

Juxta Porta

Romana

passio S. Agm-tis Virginis

diximus. Nicomedienses Marlyres in eodem M. CorLuca pro Lucio, Victorina pro beiensi tres sunt
:

quoniam minalem

pra-cipua ejus basilica juxla portam ViConstanli;H Auguslse jussu erecla in ipso

Viclorino seu Vicloria, et Juslinus in libris nostris desidcratus. Sed Justinus Autissiodorensis Martyr
ille

urbis prcipcclu erat, ibique sepulta venerabatur, ut Prudenlius cecinil in Peristeph. Ilymno xiv
:

forlassis

est,

cujus

Vitam

conlexuit

licda

u
1)

Agncs sepulcruni
Conspectu
in ipso

est

Ronndea

in
:

domo,
k

Fortis puella^ martyris inclytae

i>

condita Turrium.

Graeci cerle

non eodem

die (luo Latini S. Agnelifi

memoriam
rli) et utra

rccolunl, sed xiv Januarii, xxi (Janua-

diem x\iii tomo III operum, et tom. X seu potius Justo puero 7ios Octobris (de quo Justino quoqvc /lodic agimus). Addit eliam supra codices nostros idem Martyrologium caOitibus Axiopolis Julium; sicut M. Antverpiense, inter Oslienses Taxium enumerans, Philippumsuperaddit.//flt;/f'wj
Surii ad

v Julii.

Florentinius.

k flcTC scribens Floreniinius nescio quomodonon aitcndcrit diem xxi Jamiariicssc ipsinn S. Agnctis n Latinos fesluin, iisque adco cuia Griecis coni-

6 Unde iiquct variis


vcl eni}n SS.
Viclorinain
et

/lic

conjccturis es.w

locum

'" "*"5~*

'

Lucium

et

Victorinum, alias

Lucam

et

apud

vel

Victoriam, csse Nicomcdia' pa.ssos,

munem:

ut proindc disci-imen inter utrosque polius

S. Agnolem, aliunde incognitnm, Portui liomatw

in eo sit qmJ /li wemoriam ejvnlem Martyris pnP' terca agunt diebus xiv Januarii et v Julii, iUivcro
ut XXVIII Januarii, qui est dicsS. Agnetis secundo, Kakndario Romano. Ciftcruux BoUando notatur in

sive Ostiis TiberirAs cssc

deputandom,

nisi

tamen

notissim;F
tio

Agnetii Rom aniv dedicatio aut t/ranslaaut alia quivdam cclchrilos hoc dic fortassis oc-

'.

currerit

vel e conirario S. Agnetis/(0(/t(^/-?ia- palx-

ac Florentinio omnino asscntior S. Agnetem quam recolunt, fasti nonnulli Grs^coruiu ad dicm v Julii eamdcm cssc de qua iidcm Grwci agunt ad xiv et ^yiiJanuarii; quandoquidem cai-mina Men^orum
his tribus

stramfuisse Nicomediam, Osticnscsvero Marigres dicei}dos cssc Lucium ac Victorinum qua" quidem
:

postcrior conjcctura magls Florentino arrisit, nec


.VGJiP

momcntosuocaret;quamvixfatendum
et

sit

non

diebusunam eamdemquc Sanctam


lectio

verbis

cxiguascontraeamdifficultatesexurgereexcodicum

iisdemconcinunt, ct V Jalii non a/iud cst quam quod ad xxi Januarii Mcnsca de S. Ag^ietc per/iiad xivJahent : dc quibus videaturctiam Assemani nuaril animadvcrsio {2}. Quarc miruin est Pinium

Mcnologii Basiliani ad compc?H/ium Synaa-arii

plurium ab AntverpienM
dlscrcpantia. Qu^'

Ric/ienoiyiensi in liac re

quum

iia sint,

litem sub judice

relinquercmalui ;
Sanctis,
sis,

atqueidcirco /lanc Sy/logen tribus

quamquam non simul nec eodem loco pascommunem feci, ambas pal.rstras in titulo a4tamen utra
S. Agnelis.

nostrumad diemy JuliiiamquamdcalteraS.Agncie


scripsissc, cujus patria ac Florenlinii verba audirc siti?). Scd jam rcliqua
pala:st/ra

scribens, inscius

utra alio-

Martyrii ignota

rwn dAiomm
pcrspicict
;

fuent.

Nec de temporc martyrii

facite utriu.9quc possc certi aliquid statui, quisqxte


ni.fi

ulrU

perqamus. 5 Neque
gnata
statuitur.

fortemartgrimn Nicomedienserevo'

in

Actis

quae

S.

Ambrosii nominesi-

passim

prostanl,

Verum
p.

vetustiora

diem cerlum passionis Romana monumenla,


t.

candum alicui i>idealur ad persccutionem Dioclcpotissimum 303 ct tiani, quam in ea civitate anno in:equcntibus swviisse notum est. proxime

(1) T.

11

Januar..

354.-

univ. (3) Kalenci. Eccl.

VI. p. 74 et 75.

- 0) T.

11 Julii,

p.

228.

DE

SS.

HERMETE ET

.TAXIO M.VRTYRITSUS
A. T.

AXIOVOLI IN BnLGARI.i.
Axiopoli, cxijus
titus ignora-

munitum oHm ad Danubium \oppidum, .sive Scyt/nae, sive inferioris My


.uit Aa-iopolis

Lequieno ^rroeo minis om/nino sileant, neque aliud argumentumsuppelatpr;vtcrtitulumepiscopiS.Cy'


riilo

tur.

palem

quintae pedatura? infesecundaillerculeae, cohorlis hnperii {%. Cathcdram episcorioris docet Notilia metropoli Marcianopolitana ihi fuisse suh
Coleto Wgiir, Sacxislimat Lcquien (3), dutniante Carolus a (4), quum cri Fariatiani contiauatore episcopatum illius noS Paulo (5) et Holstenius (6)
/n rrr Ed
nut
('(inslant

f;
__

si^

(1), iJbi

ac scdcm

milites supcrventores habitasse, CTt itis.se i^rxicciuvixi ripae legionis

MartyriAxiopolitanodatum ineodu-e quodam

Cassinen.4quamadx Maiiallegat Hcnschemus [1). stetit, noQuodaltinet ad /ocum uhioppidum illud menAaiopolistamquam /lodicrn.r Bulgariic civitatismappisquibusdam inscriptum cernitur; vcrum
id

non secundum cTploratam

rei

veritatem, sed ex

poieos situ conjecturis, fact/wm esse


co). 1231

aiiquottanlummudogeograp/iorwmdea/ntiqua-Acciomonet Bruzen de

Porphyroc. da Them.,

lib- Ji,

1.

1)1

Op.

p. 47.

n\ Orienl
^laii, p. &57. %

Clirifit.,

l.

I.

ct 1232.

(4) T. VIII

p,

2.

45

te

DE
346
A.
T.

SS.

HERMETE ET TAXIO MM.


n^^ridercpassusfuerit.Augvstanum
et
jj

LaObcanum

^"''f 'Tf,,' ^ Antissiod^nrme

conJcl; quia

alitn- de

hao no,mn,spermulal,Me

Z^:Jalu.
tasscLu,as
auens illud

,U a,.ud Cellariwn

a.Jc^>^-^^
^

,iL 13) neon^n apud


15)

Colrtum supra '" ''^ varias de hac 7.''^''P videripotcst. Quare.


ocooraphis

/^
P"''^"'
,

"^

T.vii

/n Auctario Bcd:v

Barbcrnuano

'^-f^^^jj^^ ad lemsacram sohmi a,molaho. quod


pro.incia eccles,astica

'iZtCtota
lUana

^a,r.np^
lcm

catholica-

com,nunu>nu

unum p,.T>.e,li

'p!::;Lcm

csse epi.scopatu>n

^^P" -'

he.sternum metisetTaxii; sicut ad esscdiximusdn mter Zdice Bruxellcnsl scriptum demum GreveniM^o MarPr^lermissos. Utraque In Axiopoli b.. H.rmet.s Ujrologii Uswvrdi ail Orevepro Taxii, pr;eterquam quod
:

m Usuardmo

et Rexii, utMiuc

uus

HcrmclcmaUquemcum mox ctiamNi^omediW


Sanctum quemdamJuhum
,

7arL,

Hc-culanum

^,nilia cle,~u.rur,, L.oal-

Victori7io ponit.

l ^^innuUirc cstquod

frfnonttm.uf

Corbciensc, c^<.is rcccnsct hodie Martyrologium onmibuscumpra^termittentibus; sicut etiam biduo


post

^^;l^^

concinmto RonuTque anni 1851 inUium Par.n ejusdcm Ztoil) mlatur W. D. Anoelu.^ faclus cpiscopius alumnm, piissim;r Com/rcgatimis

ZMb

rat

annumeMartyribus Nicomedicnsibus Jullum adcoque mn quemahihaudagnoscuni fasti,


vange additio-

candidc fatear, sinc suspiciono, ul

B
pinst tunt

mopolltanus rt vicarius aposloliA^us proindc sacrx ditioni subjaoet Julii 1848. Hujus
locus, quisquis sit, ubi

Valachix^W

Ohscrvandum interim nis ait ibiFlorcntinius (15). quidem Herest\nipso ilio Mariyrologio Taxium
ct, idem. vero de meli conjungi pai^ticulacopulativa proin hic solus potius stet, Julio haud obiincre : ut

SS.

Hermes
xius;

et

Ta-

AxiopoHs vetus fuit. Martyrcs commemo2 Pluresjam Axiopolitanos ad dies xxvi Apnlis, ix ravcre majores nostri, puta

vclsaliemfueriinepalxstra ejus Axiopolis, scriptor dubium rcliquisse videatnr. Unde de


Martyrologii staiuercpossimus.DePldJulio nihil occurritquod
lippo

Ad etxMaii, v Augusti et iv Octobris. Martijrnlogium Florcntinn XV Kal. Novembri^^ Taxii, conIn Acsiopoli Hermetis et habet (8) Bhimiano scu Weisscnburiicnsi{*^\. Cor:

hunc dicm

seniientc

beicnse

In

AxiopoU Hermetis
:

et Taxi:^, Julii. /1^In

verpiense sive Eplernac^me

Axiopoli natalis
et

aulcm Mariyre,quiincodice Antverpiensicum cui Hermete comparet, mihi hceat conjecturam., cquidcmmunummomeniiaitribuinolim,proponere aliquam:ncmpehodicrnamannuntiationemexquaesse dum dieruin .simul ac yiominumperturhatione
post quatriforsitan repctcndam. Occarrit enim duum natalis SS. Philippi episcopi, Scveri presbyleri,

LucK Euangclisls,
intcrcessisse,

Fiiipi

Martyris,

Hcrmetis

transpositioncm ubi su.spicatur Florcnlinius


ita

vocum
natale

ut prius

ponendum

sit

Easebii et Hermetis

Martyrum Uadrianopoli

S.

LucT, dcin : Axiopoli Philii^pi Martyris el Heriiidem. in Martijrometis qus animadversio cadH Soilerii, quod est adcalcem. Richenoviense
:

Hieronymianis in Thracia. At pro Hadrianopoli in Florcntiniumscribitw Alriopoli ; ex quascri-

apud

ptione incurias vel

minus

peritus

amanucn^is satis

iogiu!

Jxinii nosiri.

Taxius vero injam dicto Antvcrpieym Lucio Martyrologio ad Ostia Tibcrina ponitur cum ut monct quoquc Florentinius (10), Victorino,
et

igitur fieri pofacile confcccrit illam Axiopoii. Sic


tuerit ut nescio quis S.

Hermeti hodierno Axiopo-

quamvisprimumex
(11

ipso tcxtu illius Martyrologii

aito htano Phihppumadjunxcrit Hadrianopolicum Novembris. Hermetc passum xi Kalcndas

Dicl. ceoKT..

voce Axiopolig.

(2)

Geogr.,

lib..

cap.

viii.

tog

Axtopolis, FloU. t.l,p 30i :DelaMarUQiure,Op. CII..VOC.

DE
K. c.

S.

JULIANO SABA
EREMITA
IN

MESOPOTAMIA,

COMMENTARIUS PRiEVIUS.

y.
VRODABILITER
l!TEB

Sancti ab allero Juliano

monacho

cosevo distinctio.

Memoria ejus
emeliterum/iue ac uqenduni ad hunc
Suba.
tertio

in faslis sacris.
rcstituit, fl pene collapsam virtute miraculorum ^ed in eodem inilUusdiet Pr.Ttcrmissis iiotavit et Men^is Martyrologio, et a Gracis in Menologio Dcinde de Juliano Chaba ceiebratur xviii Oclobris.
:

ANNfM
KT

CCCLIIII

CCCI.XX1.
.V.

JulianuTii,

de

monuit Bollandus
forc dc S. Juliano

ijUO

Mencca die
OetobriK

xviil

agunt.

s
In

dkm

Nempe quum ad
Juliani

xiv Januarii occur-

rcrvth3ccannu7\tiatio Martyroiogii
S.

Homam

Syria

Sabse

senioris,

qui Valentis

imperatoris tcmpore lldem

cutliolicam

Anliochise

scriapud Maurolycum et Felicium xxvuJanuarn agemua pto aif.Hk est JuUanus Sabas, de quo

xviu

DIE DECIMAOCTAVA. OCTOBRIS.


vvTTT

347

nnohris

Tum

advcrimis a

Galcmno atque

in

suo justissimisquo de causis cl discipulos multos

xxvniyan..n.. n.r.... ^,;^^^ -^^^^^ DeeoagemusxviiiOUobns.Aut;.^^^^^^^


-ui/

^M
S.

bncandam,
O.
JlCll.-UVJ

OUUl

Ephrcm diacono laudati, hunc liani monachi a haud distinguendum esses^ispwa' a S. JulianoSaba orationem S. Ephrcm de tus, cm^micivm edidit S. Juliano haba Juliano monacho ct Synaxarium dc
S.

m Martyrohgio

liomano extai

memona

Jw

solandam

anno ccclxxu. pulso jamsecunAnliocheno, ad ecclesiam illam accersilns fueril ; et Cyrum simibter ad
et
fl..v.v.v,..v....-,

compcscendam Ariani istic episcopi vesaniam profectus; ac deRepiam quoque ipsam aliquando jnxl;) EuiibraK^m revcrsus paiaeniquead priorem
;

ad

slram,

vitam

ibi

^ancte

ex Mena'is Gra^corum; ac
nihil inter se

si ea-

duobus hisce scnptis,

colitur die xviii Oclobris.

consummaril ipso quo Vcrum,ut jamsuprain-

habcnlibus, sed qun-ita acqux alien decssent cipicnda essc arhitrabatur ui supplendx essent, integra tandem parles, ex altero

comnnme

rniiuseiusdemqueSanctibiographiacxurf/eretMaud 5. JulianoSaba narravtt legcrat illa scilicct qua^ dc Rctgiosa Histona. Thcodoretus in Philotheo seu Ephrcmianaorationc contuUsset, Ha^c enim si cum
hic,illic facile vidercpoteratalium
teste

dubiecensuisset, si consudigiiavimus, alitcrhaud nec solo Syyiaxarw hiisset Theodorcti Philotheum, in-.Tcipua quulcm Vitm quo ut fuis ct contcntus, in Theodoreto ipso reSnVi^m caiitacomiendiocx S pauca abeodcm narrata
ciiantur, alia

i^men non

aliumSanctum

nra'tcrmittuntur,atquccrroretopooraphicospelunca ^^'^^''"'"' ^^^"* Sancti ad ripam Kuphralis A"^-^'^ ostendemus. ac a Theodoreto fieri postea

commcndafi.Nosterquidem, tosadspeluncammanimonachostraxitdtuquetam-

Theodorcto,mul-

ZOuodsriamattemlamuscaqu^Sozomenusver-uu^^^^^^^^
Porro Deus bis^iracitntisadjunqU (4) conceporant, leslimonio nemquamd.illo bomines
:

op.nio-

^~^;

Quam

pater ac magister rexii

quumqucannosam;

dono tamenDeicausaexcrcmoeoressus, ad hac tandemeviia excessiteousque H miracnlorum ctams, inde Sab cognoraen, quod seuio vcnerabiUs nt apnd onmes consequeretur senem signif^cal, Juliano irada S. Ephrcm; vero simife dcamico suo
obdormisse in

ascesi traduxissct pliu^ quadraginta in

siibmde

suo

comprobavit, concessa

ei potestate

diemones

abi-endi el prccalione nou medicamentis. sed so]a

idque omne morborum genus curandi,


;

quo'

omma

NM

S ]nVvdmSAh^ber\econvcniunt,nccaltcriJuUano,

sedrcfcrtcumoplimocxcmplointerfratrcsvcrsatum Dommoposi annos monachatus, non


vigmli quadraginKi, scd ultra
^-^"^/^"^^'

auiemfuissecognominatum,aui
trasse, aut

miracula pc pc-

"

apte qucunt nuoad hunc exS. Ephrcmcognoscimus, dixinms, Botlandusde aprlicori, quamvis ea, uii inquam, si atlendaJuliano inteilexerU ha^c,

hoc

mus.estundesuspiciohaudimmerUnsubcaiipsum satis accures utriusquc Julioni non

Sozomenum

uUum

iter

suscepisse,neinnuitqutdem.

exquibus diversitas Cwterapersequi omitiimus,


qis appareat.

ma-

ila ut qua^ de celebnore rate habuis^se perspectas, out lcycndo didicerat, S Juliano Saba audiendo fuissedilaudata ^^*-^-";'"^;;.^; a S. Ephrem

eadem

deatur. Id

,,...

Xl.

2 An-sam

dcndi

autcm dnos Sanctos homonymos Sozomcn.s cujns Papcbrockio

^M

confunlurc a

'Ze

ZL
I cu

luUanus idem lcmpus circa E.le,am monasl.c exercuratissimum geuus .lisciplina;


l'er

expers, lalem v.la insl,ui velut corporis carere morlum seculus est ut carne tu oneL ac cute constare vrderelur. ex ossibus solum et Syrus traclatun, de eju= Jlre Epl^m scryptor Bolcadcm, scd aUa phrasi, a Qu.r vita contexuit.

suspicaius fuU Bemignis disseruU ,5), et ante eam srriiJis S. Ephrcm hac re judicium {^)^ Tillemontius, cujus cn de J''^^ de S. J"''^-.^^^ Sozomenus loquens ^,^^. vitam adeo ausle conscripsil, ait eum S Knlu-em carne ossibusque conslantis vam e^issc ul corpovis mullaque ei tribu.t m.racula. V dereUir expcrs congruunl apprime S. Juliano Saba.

jam

CeUl^tr,

Ourquidem

aSe

^m

landoparitcr adducta
<;

(3),

mccphorus

cnM

Ac

tS:Ls,ui.l.m,proptermcntlo,.mcU.c^^
apud nos 'ne..Juu.idar.dacssct.^e,r. C c;jo'to Je a S. JulianoSabad;.s6Y,m>ia, at P''Pcbroch^usuMca<Uv, Oclobrisrcmissum ; dtsatconjicerc ccepitid.psnm hiuc

t^sZ

F,ihr3Cin, hscc acccpit

au.ta lamiiuam dcJuiiano

naltcro^S. JulianonullamS.Ephr^ extraordmar.a sU n^H^ S^.ritatom qu. valde hosce unde credib.le csl d"OS ilem miraculum unun, confusos.H ud fuissein s\nctos a Sozomeno de quo loqu.tu quod is scribit, Sanctum q oque referendum esse reor ad habitasse, circa Ed .<am de se.ps^o Sabam. Etenim S. Ephrom Juli num S versa um .e cu,n S. JuUano pro el: tempore quo aprrto mdica.e ul sat.s
:

iii

?ni.se narrat,

ita

loquitur

mLcssus,
Zrolonium

lidealurso morum

lunc

monaclmm
S.

in

co^nobio

rixWse

iam vero. siquidem

OregoriusfAy

mS co/torad

Romanumad

dicm

xsw

Oclobns

cum

iTllu.n.

iMilas
,

0/7,. allcrum Juharipam Euphratis, ^.^.,cju. c.oitashaud Edess* in quumc,uc acccdaX na prwdicio fluviojacet; ,.:^;t h (niidas.utex longtayiuu. lonc

"Sirlcti ao

to,^

o.v(rm S. Julianun,

denter couujiiui. quod memorat S. Prnyhrochio visum est

i--;-

-"

quoqut
4

Fnhrem tpMcm

verisimileest.

'^''^// X,frr Cuiret,etmvseaeL

Irn

discendi causa ohcrrans l/rar/o,/ma S. Juiiani nostr. r

cremum

cir-

Sane aUbi sc cum n r.r.,^0m dc vUa at t^" nnttmodum Oratiojicm

cum s.Juiiano u.unno r.u..^-"^^ quam ubi Juiiauu haUtasse ^nj^^


ipsius
/

habmt,
.

satis
'

':lcatS.Ephrcmm.crl,^-^-^^;2
:::^;:;:nrr;n"^;:^usresidel.amlocisu,ona-

,,otost ut

lcurs aulcurs eccles.,

i. viii.

DE
348
chus qui
I. c.

S.

JULIAKO SABA CONF.

speclat

diaconusscripsit

uOi

SozomemonH

N,crrl,on,m

"
"

^"^;^"'"

'
,,'

, e.mus

cujus

ad furmam

pprperam con-

/ri/

.,*;,

f^r^hiim^cm

duos Jutianos

ujjuii.

^^ui.^i^^
^^^^^^^ lomissis, fore ut
^^

ru.^^

<?n'nmcnumpeiyei-aminunumcoalume;comaois

tnwiaiqu
Dnlkindi
lianoSabii

iX/>.r JoU.. rf.


pissc

S.

Juliano r./c.(, ca cc.-

sin.iHa narrantem Imnc vidctur ex Palladin


(2)
:

^ i..,,... w,-.w/. v tad hwnc diem dc S. Juinoperenosli-nagerelur,slandam adhuo

modum
supra

Audivi de Juliano

quodam

in

parti-

nobis

cst,

desercndaque in hac partc Papebrochii

excrciialionis viro. qui bus Edessenorum, maximJB sunm cxnauM^, aa ut sola modum carncm suam cxhansit, ita u. =, ilum
ossa et pellem

co magis descrcnda est opiiiio. Qu.Tquidem nunc grxva S. Ephrcm, gux Assemanus auod inleropera
*'.'

',;.;,

,rf, cu,-avcre. inleqra


absolvi consueverunt;
editio cdilioni latinx

habilus ut usquc

^^-^-^^1^^^,^ nem ullimum


ail

Mtae

^rai

tf^ZZ^cZommaprod,, (,0) curncL.


.

curationum poilerct.

^'^'"''" "-

^^

il "a

ZpaZ^u,

^^^^i ^^atioiies

h^e

cujv* rttim S.

Ephrcm
scrijiKit.

de-

Sv iac

'menlum,
c

t..slc

am.

lil

TZTm
Romanum

Kopun

in

Xo

se;
tle

Assemano H), extat Xenaiam Hieropnmanum


e.K

seatinitiicm

twnMm VU^JuUamabEphremosc^
ct

pl^ per vcsionem Vosslanam ,nnolcsecre


appa,-ere adhuc alia

e.

ti.

Uno
26,
.1

Trinilate incarnato

.p,.rpost,-elatamamicis,,,morle,,id,ssen^^^^^^^^^
lo narramla hahunc de nosperven.ssentm egra, lortass.s buisse, qua. si ad continerent omn.a qu.e narrantur m Mens.s. Quwrendum modo est num rectc boJlandus
^^^tit

Nitriens.

fol.

133, ubi inscribi-

ir ole seu llvmnus de

liann
llt

Saba.

Rx quo,
Senioris

Z;T.Zanus,

palam
fuit
:

Sab* sen

cogtiornontum duobus

Julianis

tum, quorum primus


xiv Januarii

apud Syrosimposide quo Martyrologium


"

7 liomano judirarit Julianum Sabara in Martyrolocjio

In Syria

etc, ut fuse

XIV Januarii

mcmorafum cumdem

csse

dc quo ad

narrat Theodoretus in Philotheo... AUcr Julianus de quo idem Martyrologium die ix Junii est
:

etc, queniadmodum refert Sozomenus lib. 111, cap. xm. An idem Saba? titulus tertio cujus mominit Juliano monacho tributus fucrit
.1

Edessae

prxseatem dicm ideni Martyrologium ita canii : la Juliani Mesopotamia ad ripam Euphralis Sancti Sanctis bis eremils, <]iiin moncnt, quod alias de co ad aut plurics occurrentibus fwri solemne cst, de
dictuni

Januard

dieni

jam actum

fuisse.

Sane,

In Mi-sopotaMarlyrologium dio xviii Octobris Certum tamon videmia ' etc, mihi non constal.
:

tur duos priores Julianos a Sozomeno noquaquam confundi, quomadniudum Tillemonlius tom. VIII,
paf,^

Grxci hodie S. Julianum Sabam Synaxorio manifestum cst, quod cx yHa ejus a Theodorcto scripta conyestum fuisse antcamonuimus;sed a quo reprssentando hic abstineu.us, quo-

recolunt, uti em

7'i0

conjicit;

quum

Julianus

ab

Ephramo
nihil
illo

niam
et

in opcrc

C laudalus, de

quo Sozomonus loquitur,

com-

prxposterc,

notroad ixJunii, intempestivc licet ^ adductum jam fuit. Dulrnm iyifur


in
:

muno

praeler

nomen habeal cum Scniore

quem

nidlum esse potest quin idem Sanctus hoc ipso die


MenohgioSirletiindiccturillisvcrhis (11)
moratio.... Sancti
Patris nostri

AntiochiiP

lidem

oalholicam ercxisse Thoodorotus

Commequi apud

affirmat. Ita vir doctus illc quide^n;

vidcfur, pai-um examinati-s.

vennn rehus, ut Pr^tcrquam enimquod

Juliani

laudc.s

,.,. ... ................. TillcuKmtius bene nstendit ei Julvino circa cujus .: ...v^." homiha Ephremiana versatur, dicta Sozo-

habitans, moripas fluminis Euphratis speluncam dcrivatam vitam exercuit. At^jui hinc nasticam
esse

meni(addectPaUadii) minimeconvenire,observandum insuper est homiliam illam Odae scu Ihjmni ita nt Ihjmnus de spcctem pr.T sc ferre nullam Juliano Saba a Pliilaa:eno ciiat/us opus omninodiversum fuissc vidcatur ex quo proinde conctudi ne:
;

Martyroloyiiliomanilectionemnonsolum cut-^ phrast Strlcti compautnti que vel obiter hanc cu docemur, incurrit, verum ab ipso Baronio
in oculos
in Notationibus ita scrihentc

die Graeci in Mcnologio

eodem hac : Agunt dc nominc opus Sirlcftaqno


at

num

queatS-dbsisiveStimov\scngnonientumfuisseJuliano
S.

scmpcr in lelliyit, cujus cndex Ms. ei obtiyci ncqueenvmipsaMcnseavideturumquamu^urpasse.

Ephreni i quonda m contuhernali


:

cum a Itcro eoque


hymnos concin-

ceicbriorc]\x\\d.mcommunc

quin imo hinc potius


tot

Atque hinc janifonfcm apcrlre incipimuscrrorts qucm vir summus circapropositum argumcntuni
impegit.
8

m
ewndm
^
cne

conjiceredeturS. Ephrem,qui
ei

navil ut vet ad duodccirn miflia aut etium plura

Nempe quum

Juliani

nomen absque

epithcto

^^^.^^^^^

tribuantur

(5),

unum

iiotissimo Sancfo, qui in

Sabai et

cum nuda

vitx crc mifics: apud Luphratetn ^^^^^

regione Edcssena vixitetantc eumobiisse credit/ur,


conscorasse.

Enimvero Phiinxenus laudafam a sc Ephrend tucuhrationcm syriaca linyua Madroscho


(llBiltliolh.OrieDt-.t.I.p.-Jietsenn. (?) ApudRosweyilum.Vit. Patr, lih.viii.seuHisi. Laust.. cop. cii.- OJbiil.. caii. ci. (4) In Prolegom.od OiieraS. Eplircm. Ofr Biljlioili. Orieni.. i 1, p. loi et (J)Bibiiotli.Oriont..t. I.p 13,80 el Beqq. (O) lbia.,p. i.t>. 155.

ne acts mentionc a/pud Sirletum hodie compareat, ipsum nic suspicatusquidem Baroniusfuerit illum

a
(~)

sc

Martyrologio insarihi

Sanctum quem
sacris. p. ^-

xiv Ja-

Cfr Augusti. de Hymtiis

P- 80.

CJ)

Ibid.. p.

lil.

Syrorum
III.
i,

40)*r.

Canisium, Lect. aniiq.-

1. III,

tart.

l") p. ^dW-I seqn. p. 480. Euit. Uasuag.

~(H/:"'';nud *P""
nuarii

1f

DIE

BECIMAOCTAVA OCTOBRIS.
catho'

349
e. c.

nuarii prxdlcarat ut thaumaturgumac fidei etdequo ihidcm licma/fmd Antiochcnos vindicem, itidcm. Scribit plura do co annolarat : GrcEciie
sic

Sabae in Menologio GrcEcorum minime invenisse,

quod ipse de

Theodoreluslib.Sancl. Patr.

c.

ii,

el Hist. lib.

m,

ad Vitas Palrum affirmat, dum ea mox Poillii' e.rtat %.\m Octohris:verum, uti ipse li.tus advertit, cognominis Sab<e a Memloyio absense
tia effecerit

illeJulianiis quein cap. XIX, el lib. iv, cap. xxv. Hic


S.

ut Hosweydus^ perinde ac Baronius,

Joannes Chrysostoinus
in Epist.

di^Miis

laudibus exornat
ille

homil. 21

Pauli ad Ephes. Alius

est

Novemb. Saba de quo inferius a-itur Non. mapicatus inter Decemb.}. Et eo minus fuerit id prirnam Mwrtyrologii liomani restitutiscriptionem
(letje
,

Julianum illum qui cremita ad Euphratein fuisse scribiturj diversum a S. Juliano Saba erediderit. Occurrit quidcm Sabx nomen in Menohgio Grxco
XIV Januarii,

ubi

memorantur Sancli Patres


(6/
alii

in

(juod tunc

nomen ipsum

Juliani

lectioae diei xiv

Sina intcife<li a Saracenis, ex quibus, i/t tur, Hesaias et Sabas reperli sunt vivi,
raortui sunt iuventi, quod
el

dici-

vcro

in ediJanuarii aberat ; siquidem, teste Polito (1), tioneprincipehujusMartyrohrjiiitalegchaturSancti

in

Menxis narratur

at vero

hunc Sabam

chgium

In Syria Sancli

Sabbs

seiiioris,

qui

deril sapietts

ut cum S. Juliano Saba confuBaronias,qui hujus yesta ex Thcodo-

miraculorum, Valentis iinpcratoris tempore, virtute Antiochi;e pene collapsam erexit,


fidom catholicam

reto noveral, fteri


iltud

omnino non

poluit. (juod si cui

ac

Sabbas nomcn proprium esset : qnod elogium, statim editione, muituiuit idem Politus, in altcra reconcinnatum fscili^et prout tato verboruni ordine,
si

saltcm hinc conjectare placeat Baronium ex Sab.T ntodo diclicommemoratione occasionem sumpsisse

esordium dlud sub hujus Commcnlarii


SabffiseniorisJff(;e(.

e.rhibni-

mus),remanente lamenpleonasmo^qui in vocibus


Saba Syris, ut apposite Grxcis TzpMvni Theodorelus observat, idem est ac vocavil liaroaius hanc scneyi Latinis ;sed^c\mrem
abbate,

laudaadi eodent dif Juiiani Sabae, quem (ut supra ex PoUto oslcndimus) inprima editione Martyrohyii mere Sabam appellavit, haud equidem mullum repugnavero quoainut prxter morem Mar;

li

Nam

tyrohgorum noa est Sauclis quilnts unum iilemque est nomen, hncipsadecausadiemaddicerecommuncm. Ci2terum seicctus tlle Sancto iwstro a Baronio
dics exiyuo intervaHo distat ab ilh

B utdistinqueretaS. Saba
tnnuit.

quem

v Decembris atlegala sati^

quem Grxci E
McmTO fi^m^j
^-

coli:nus,prout ipse in NotaCwne

jam

quoque
11

ci

sacrum

esse

otim voluerunt.
ejusabest a

Quam

tamcndistinctionetnsupcrfJuamesse

Ouamcmam enimmemoria

proprio Juliatiquet,quum Sanctus noster nominc cognomine Sabas audierit. nus, nec nisi

Januarit cdittonisVencta: anm 1843, qua nos uti- ^^0^. mur, eant lainen antea in Mena'is crcusis ertitisse
xvii

^vemj.mMarujrohoio Rovianoijiscri-

scri9 Undc merito,si pauca corrigas, Politus

Januar.i

cj'

PolUo discimu^i^), aUeganlchunc


:

psit

l2)

Est igitur

senioh intcrprelalio
in

toO

s.\ba

Synaxarii tituiam
7raT;5o:
^.u'Sv

T^ aur^
cst,

iipi^a

fiwjixn

tou

o<rtou

j^ieoque

hanc ego interpretationem e nomine JuMarlyrologio

'Io-jWo-j, id

'""'"'

liani illius Sabffi

Romano

penitus
ille

Sancti Patris noslri Juliani,

Eadcm die menioria unacumdisticho

reiiciendamsuaserim. Non enirn Juiianiis dilTerentiam allerius Juliani senior dictus, quasi ad
titulu^
esl

Saba

'Ex ToO jrapTfS/ovTo; w? ovap ^iou


'louXtavo;
a^-firEvos

napctrpij^^et.

Sabie junioris; sed Saba monachura percelebrem Syri tiluloJulianum iilum enim quasi dicerent seniokem. Ha^c aaecerunt Grjece estappellationi&mius syriac iiiterpretalio. eumdem dixisses. Hinc. honoris causa ^pt^<>rr^ sententiam, scribendum in Marro^-er ego
si
lu Syria Sancti lyrolo^o suaserim imperatoris tempore fidem qui Valentis Sabffi, virtute Antiochiae pene coilapsam calholicam erexit ; de quo iterum xv Kalendas
:

honoris, quo

Quoddistichon,7iullavocemulata,adxmiOctohris
repelilur, et
::ic

latinc vcrti potcst


Juliane, tamquain

Ex hacce,

somnium
volas.

Vila volante laetus in

polum

Juliani

xvn Discimus idcm a Sibcro, qui ho.\cc vcrsus ad adducit {0). necnoa cx indicibus in MeJanuarii olim confecere; ns!ae.rcusa, quos rnajores nostri
Syna.rarium illiusdicide S. Juliano, Haderi interpretatione sed htine tantuntmodo, cx Burgundica asservat. Mena^orum, quam Bibliothcca diei xviii Octobris dtverEcce illud, a Synaxarh Theodoreti sum quidcm, sed wquc, ut videtur, ex contractum : Ilic primum sibi mappaie Phihthco Osroenorum: fecitadEuphralem. loco qui diniur ubi [.enelravit, deinde in intimam solitudiiiem dumtaxat in hebdospeluneam ingressus, semel fur umadepanemgustavit, qui tamen ipse erat conditus: aqua vero sufnciebat solo sale

habcmusquc

et

miraculoruni Ponlilici Romano Novembris. ^uo pariter die. si In scMpseri.n videbitur, ego in Martyrologio ^uphvixUi {-scd ha^c quoque ad ripam Mesopotamia Sancti Juliani cremils, C lori dcsi</natio dclendal de -luo eliam agitur x.x Kacognonienlu Sabae;

:
, >,

IcDdas Februarii.
celcbrc,

..

Ulrobique

nomen

Juliani

Sabie

Mesopotamia ad in et (iuiosatprocul ab Euphrate). \i\i\miiUv^ivalem vixit, et m urbe enasanctimoniffi fama solitarius


Syriffi

numen

raceus,

siticnti.

Anliochia,

ubi

egregiam
Alibi

iidei

cathoUc.^

Sabbas |i;ei barestituend^ operam navavit. proprium, ut ille Sabbas yir bas potius) nomen Nonis Decembribus. Hic plane admirabilis, dc quo Nec Julianns, cognomen Sabbas. proprium esl omnes hunc alii plcrique vero nisi Juliani nomine Johanncs Chry.sostomus, efc. Atque
vocitarunl,
ut

luxus el ei.ul^ Delicis porro illius et canebat. preces et laudes quas Deo erantassidua; concurrebanl, omnes eum

Omnesergocertatimad

cum

illo

vivcre cupiebant. Hic


in

nemobiret,
signo crucis elUim

elTecit

cmn ohm sohtudidraconem quem immanem Puerum ut medius creparet


incidil

qu.T hactenus obserexhisPoliti dictis ca-tcrisque ^avi.us,sponteconsequitursententia:Bollandiesse

pr* sili deUcienlem qLdoVrprocessubitoroutemelicuitoto^^^^ quoquc m li a rupc inslillavit. Templum


cienlis

morte

hbcravit

^dificavltinquaolimMoysesDoiaspectu
fas est

igiia^^^

::::Zr

nobisplaneadhxrendum. Daxiv Januartt Sancto nosiw 10 Quarc autem rl.Lss.gnarit, '^'^'-^r" ratio nulla satpwbaqutdem de eo agere,nobis
_

Deum v.dcre,- et alta.c homirn est, qnantum al.quando p.-ccc ineodem posu.t. Ad quud cum qu* an.r..,abat accepit divinitus vucem,
funderet,

dem

^'T^^/l^Zt
sil^i

infelicem

Z- inpromplu

est, sicut
(3,,

nec Poltto fatt qui td se


-^^^en

Ztari^profLur

additque

^^o

Rosweydura racmonam Juham etiam miraudum

med.o .subporcum Jutianumapostalan. e cujusdam fem.nae ad fonlatum, Puer i..-*te.-ea puteum decidit. qncm temhau.'icndum m.ssus, in Astcsalvum et iUffisum extraxit. iUe per preces
Grujc-, p. 18.

rtum

DE
350
.

S.

JULUNO SABA
rie

CONF.

elonucntia

conspcralum et riumabArianis in episcopum volontcmquc cum .p.o sua glorinntem,


ingentia

11.

Laiides
cjus

Sancli
a

apud

Cumque alia plurima ct qu^sen.ocl mogna4t, ad vilam illam bcalam.


fcstiacarct,
emig.'avit. H.rc
ibi.

miracula dcsi-

scriplorcs

ecclcsiaslicos.

Vilas

Theodorclo

decessoru,>'

Ji.liani

^'^"'r^ ,^ oc bce nostronnn crcerpUs colhf,eu Ja'nmn rcpci lum encovUum addicm xvn

^'

scripla.

Dc

loco ubi vixit

ac lcmpore quo obiit, disquisilio.

Lsrmondrse.colleonClarom^'an,,~^^^ antmv BUMotheae Amlnm-wna; et


Mm.ris Mss.
c^,obii FF. Pr^icatorum aa xv, Octobris
Florentur
;

u,

mnlru

Zta

et alii ffuti
aliit diebu$
re-

eolunt.

Januarii S. Juliano Sabffi sacroruu, scnplores latinos iatinos fastorum ''''"'''',;"/^"'7 :,n^er ,2 Inler guo supra abunde pr^.r Baromum de "Mauronjcus '"^'^'^^^^^^^"'"''''ZiZ^m^"^ Ccno,nanensisepiscop,,t'nngunmh,nc^^^^^^
xvt.

^r

lectum

ila ul, s,

antiquilatibacmre standumest,
ass.gnetur.

nUUc ipso ^^^^^

s^s de
i7)sius
'

Onr Palladius.Sozomenvsac NicephorusCalliscriptis .umdaruni^ in


S. Juliano Saba

-~

Pra: ca-trri,

item nomcn superiorlbusjam retulimtis. Hononficc


a.pcllavit S.

rf,
'

>w,m PauU^

Hieronymus in Eplsiola ad . .,..^..1.1' .171 iit irl iw\cti>Q dc inslilulionc monachi : Et ut ad ..ostra

,^|_

^^^.^^^^ ^, ^,,,,,,^^1 ,.

^''''' '" "'"'"''""" ^''"""''"


.^_^^

sione,sul>Jk-it
Julii.,..

:?mlel

''^^ J"''''""

'

^'^''\

crcm.ta Itcm Julianus Chaba

q"'

J"^
^e

:''

T.

tum. Nos

possidentes, habeic .i.tantur cl autcm habean.us proposili nostri

"

"'"""''"^ '"'"''

principisintcritum

l'-''-V7

.^11^

llilarionem, et A.itonios, Jll.anos, .., ,r.cto-c 5. Joannes Ci,rysolacaiosAVc

ndpesPaulos

^;r ^rr:r
usum
ecclcsi^
1506(/fi co hahct
sanclissiniffi

==;:Sf
anglice cdilvm

s-

Sarum

Londmianvo
Item feslum

su, innuamadmiran.him.Homo
peritus,

= im

.
is

erat

ruslicus,

i,.m Imlicta

adwmJanmrii:

mili^elhumiHIoco natus, neque


eruiiitionis

omnmo

exlernffi

conressons,cogn(.m<'ntoSabb, eremit^ S Juliani contemplationi deiiiti, vitffi ac maxime


pracditus rml ; qiu et prophetia; spiritu hiUammi ronfessorem etscriptorem grwceet
ct

sed

philosophia
civitates,

non

replelus.

svbdn

IIoc ingrediente concursus quantus raro contin-ebal, lantus fiebat

quod quidem

alivm
latinc

doctnmrpridie vcropr.rter S.

Juhanum

Ce-

Hospitatorem nomanensem memorat S. Julianum Julianum Marhjrem Castclhna conjuge, S.

cum

nequead rhelorum, neque ad adauuscujiiscumqueingressum fien assolet. Ouul nunc quoque clarius vero (lico? Nonne nomen ejus Et foriasse quam quorumvis regum dccantatur?
ad laudcm
Juiiani

sophistarnm, neque

insuper JuUanum cumsocio fercolo atquc alium Sicet Pctrusde^atohhus, sub DiocleManopas.vum. secundoacS.ConslantuT factamcmoria S. Agnetis duobus Julianis, altero Cenolaudalisque
Virqinis,

iUudetiamperlinetquodinActis

manensi
nostro

episcopo, altcro B. Julii fralrc,


(1):

dehmc de

ait
fuit:

Julianus

hcremita co?nomento

Ephrcm apud Asscnumum ita narrasanctissia/r(7):lnterea(iuum nocte quadam iUe montem adduxerat, mus enex qui Ephra?mum ad Oomiin videt e ecellai)edcm exlulisset, Angclum volumen seu tomura coplo labenlem, manuque
s]jriacisS.

Sabba

tripertita,

hcremo

consistens

de quo dicit Theodorelus tn Ilistoria qnod angelicam vilam ducebat, ct in contemplalioni ct orationi va-

audulque scriptum piccferrntem; allerum Angclum alloejusdemAngeli vocesquasi


intus et a lergu

quenlis
..

Ecquem 'putas a me hoc

cognovit el praedixit ohicabat. Hic per spiritura longe xx dielis lum Juliani apostatae imperaloris, interfectus fuit. Quod ut positus ab eo loco ubi
est. Post praenuntiaverat, sic conligisse repertum C qu.T sequitur caput de S. Juliano viro docto, qucm dicto die laudat Gennadius (2). Sic paritci- jam

tumiri?

Quunique

illc

respondisset
in

.,

ncm

arbitror

mouachum

muncra Ongc.l^gyptiaca eremo


libro
: :


..

tcnebat moranlem , ait Angelus qui codicem Quemnam, Non hocmandatDeus. Etrursus:
in(piit,

^,

Walasscr Marigroiogio Ocrmanico, cui Ven. Petrus Caniin contutit^ sius }>rwfatus est manumque adjutricem
5. Julianum

Sabam

i/(ir7i/'.vm/?i(

Adam

Cui alter hoc vulumine dignum putas? " qui in terris An^elus Julium credo monachum, Erras, erras aquilonaribus consedit. Al iUc tempore cui pro raerito codex isle
: :
., >,

nomoeslhoc
debeatur
accola.
u

nisi

Ephrifim Syrus,

Edessem

niontis

Molanus in primo Vsuardi

editione, Galcsiiiius in
cdiio.

suo ilem Marlyrologio anno 1577 autem apparet rationem cur is diesahhiscesciiptoribus

Rursus

assumptus fuent,nonaliundcquamcxhomo-

ny nfiaSanctinostricumaliisJulianisrepetidebere. Orienvero et quemnam apud Sgros aliosque

Num

talcs seu catholicos

seu acatholicos diem cultui suo

\kEtsi enim /. ic Julius scribiiur, legcndum eju.sden narra7He?i Julianum suadel compendium habct (8): lHud vero de codem tionis,quoditasc donum acciperet, S. Ephriem, anlequam sapienlia; Edess^e prodilumcst. Anachoreta quidam, qui in audiil Ansecesseral, inlempesla nocte
ta-

.f. s-

JuUno

"

monlem

assiqnatum Samtus habeat, nobishactenusnonindoccmur intcr notuit quamquam ab As.^-en>ano (ll) per anni circulum orationes j ua-ia riiurn Sgrorvm reciiandas,qua' Prcamia ctSedrsE seu Ord.nesvo:

gelum Domini

ccelo

delapsum, manuque ingenlem

coiiscriptum^ codicem deferentem intus et a tcrgo Ecquem putas hisverbis ipsuni compellanlem
:
.)

hoc ego volumine munerabor?


-

At

iHe

:^

"

Ori-

C(iniur.

unam
(4),

de

S.

JulianoSal)amonacho in

codix;e

quodant Vatcano
alio codice

exisicre, et cantuni de

codcm in

gelus
..

Cui Angenem credoaulJuiianum monachos. nisi illud mcrilo debeatur est cui

Nemo

quo Severi patriarchsc Antiocheni

forteunus Ephra^m Syrus.


cu7n

Vbi

notandum

cst

Octoiichus contnctur.

auctorcmhujuscomrcndii,dum.colhquentcmAn(}eab Actis sene facit, recedere nx}n ta/iit/um


lu/ni

cat!

lib, ni. cap. xxxmi. {1) De vir. illuslr.. P-^Iel2^Hi)udFubriiiuin.iiiBil.Uoll. ecel.-Pin.l.lioth. 013-- (l.) T. IV Oper., Orieut., t. Ul, parl. i. p. 036.-11) Ibnl., 1. 1, p.

(!)

Catalog. Sancl,.

part. n, col.

5r,5

edit.

xi-v

boalfiiuc.-(11 Bibholh. Orienl.. Ll. P- 33et

"".1'""^?".,%?^ -ffiS M.-WUJia-'

p. -J^ ^ P"
.

syriaciSj

DIE DECIMAOCTAVA. OCTOBRIS.


suriam sed etiam a S. Greoorio Nysseno * maphraslc{2)aiUconoquiuminterplure^^
(1)

351

ac

clara lumina vcntalis, Acaciiim


,

strcnuum

virtulis

K. C.

habiiwn senemqnr. illum audltorcm tantum fume asscverant;idquodtamc.ino,i impedU qiiomimis

ccdesiam sapientcr alhletam postca rexil, ad laudalissimum virum lUum, obsecrantos ul lot hnininum nnllia miseran ct advtM-qui llcra^fnsium

nomen

Juliani rectc

ab eo ex veterioribus

scriptis

sariurnm

falsilatcni

refulare verilatisque praedicavellet.

cxpresswn fuisse credere liceat, si/juidem dequoagiturtemporeSanctinostrifama crat

Wo

ipso

tionem
edidil,

conlirmare
in

Qus

porro

vcniens

apud

rcdiensquc atque
in

ipsa

maxima urbe miracula


noslra
perscriiila
qiii

MHaEdessam certe ccleberrima. Nyssenus vero ac nec Origcnem aut phrastcs nec Julianum Assrmanus S. AntonU discipulum a liufino

PhiloUico
adire
iis

Historia

Mium

sunt,

qnam

lina

bsc

vdUint co?no-

(quem
in

scere.

Quod vero
(iui

populum urbis univcrsum ad


dubilaturum
puto

Vitis

Patruin

lib.

li,

cap. xxvi,

ct

a So:ionicno

convcntus

noslros a?gregarit,

dcsiXXX, laudatumpuiat) nominatiin A nyclis hunc, alios cx giiant, sed iiutefinlte referunl fUum, alios rursus alium ex prastantionbus
tib. vt, ca/p.

ncmincm
Soleiit

hnmanam

naluram

considcraril.

enim
:

trahere

omncs ad se ut plunnuim autem miraculorum cjus magnitudinis


rcs unisitatic

alios

muncre voluminis e eo tempore hominihus digiiun lantum : ita ut non duo iill coelo allalipronuiUiasse perhibcnt, sed plures eliam Sansqriaca
quos Acta
cti

tcstes sunt ctiam hostes verilaUs.

Idem vero ipsum

Alexandriae praejam antca Constantii temporibus ma^mus Antonius.... Ila sciebant divmi sUterat
illi

monachi tunc

angelicis vocibus laudoti faisse


S. Juliani

viri con^M-uentia cui(!ue

tcmpori accommodare,
et

et

quando quicU-m ampIccU conveniat,

quando

videantur.
egil

Theodorepu.ioin Niilo-

u,s tus

L.

ac .emcl

jam

Sabs vita Thcodoralm,uU eTponcnda copiosissimeversatuscst omnia quit^ antca indigdavimus qui quidcm

\hPrx

cTtcris

autem in
:

urbcs soUtudinianteferre.
17

Hactoim

Thcodoretus.

Jam,

ui

inodoprMamus, cxaminandum
egci U.

-.. snc^
Osroe-

quo

in Sijrui cpisciypo, dc eopcrscripsit, Acacio Beroiensi accurate notas fuisse testatwr. in cui rcs ejusomncs integra S. Juliani acceptis refcrt. Atquc imprimis prosecutus est in Phdotheo sru ficliacto scribendo cumno^lris annotaliogiosa Ilistoria.exqua eadem

Sanctus vUam ercmUicamtrionali Pal- nes, Edessam eum habitasse fcrt Sozomcnus, Cirta Theodorctus vero ladius in parUbus Edessenoruin qu^ ad locum pro- B Philotheo specialiora scrihU
circiter loco
;

in

piusdetcrminandumjuvarepossunt.lmprimisnotat ema tugurium suumdcf\xisse inextrema maximercgionis Edessens. quc inculta partc OsroOnes sive Asterio loqucns S. Juliani discipulo ac Deiiide, de qui pavici^sim monachorum magistro,

capita de eodcm etiam flistorl^ ecclesiasticsp duo morte Juliani apoSancto inseruit, alterum ubi de perseculione agUur statx, alterum ubi de Valentis nostris exhibebimus, quolectoribus

nibus post hunc

Commcntarlum edemus. Deinde

multorum
jiw
aif

in hcis Oindaro viciIxslram. fircratmonasticam

hunc
:

bis vcl tcr

quotannis

iter

qu;i-jam nunc

niamad

loco disquisitioncs deinde instituendas de

quam septem dierum


iiwiscrct

suscepl-isc ut

non minus Sanctum scnem

quo obiit, aliqnul conubi Sanctus vixit et temporc impcralori^ Itaque agensdc Juliani ferrc poterunt. Sed Theodoretus (3) interJu, ita dcnostro Juliatio corpore est expertium vitam in et qui corporis SyJulianum dico. cui Sab;E cognomen imitalus, vitam in Philotheo rorura lingua fuit. cujusque cum de impii inms minis Historia conscripsimus, universorum stu.iiosius preces
:

autem Gindarus, qu.r acropolis Strabonc appcllatur, Antiochiam inter Cyrcsticce a tr.um circiter dierum Uiet Cyrurn (5), distnbatque mctropoli.ScribU pr,Ttcrea ncrc ab Edessa Osrociics ex Anliochia ad TheodoretusS. Julianum, qvando C>jrum iter habuisse: eremumsuamrediit,perurbcm dudt,per leugma iter illuii rrcla Edessam
erat

jam vero
scilicet

ubiEuphratipontemimpositumfuisscidem
Vita S.

perlatum

essct,

Dco

oflerebat.

Eo autem ipso die quo


preces

ille

caesus fuit,

scriptor docet in

Puhta[% Ex

hiscc colh-

hic ejus Cieilem inter


viL'inti

edidicit,

quaravis
distaret a

qerc

proinim

cst

Sancti speluncam .ntamfuisse Ui-

Ss
titiam

cum illum moliasterium. Ferunt antem supplicaret. nuenDeo enixius oraret et clementi
repressissc. tes lacrimas subito fuissc. qui animi hilari vuUu

amplius

mansionum

inlcrvallo

ultra Edcssam,ct quinere quatuor saltem dicrum

demexparteseptcmtrionaliorientcm versus, ubi

elVusumque

m iaelesta-

gaudmm

conspicati lamiliares C relur Quam ejus mutationem ipsis apcniet. liEtitiffi causam eius rogarunt ut Domini, agrestcm, vastatorcm vincs

locus quem Ephrem syriaca odduxnnus paulo aiUc ex crcd.. ^'iusitamenverba iila Angeli JuUum
Vita S.
:

minor ciat incolamm frequentia : queat confrmanda' inscrvirc forsan


(n

cui conclusioni

Tum

iUe

suem

poenasiniuriarum

in illum

suarum cxolvisse dixi^

monachum.qui sint. S Juliano Saba intelUgcnda commissum nonadn,>m Quod si certo constaret ubinam 18
fuerit

in tcrris aquilonaribus consedit,(/c

mortuum. atque insKliarum fincm et nunc' iacere


Ouibus
audilis,
cxiliere

apostafa pr.Tlium in quo Julianus

cecidit,

EuphraU.

omnes, Dcoque fecis^e Cognitum autem esl ex Ltiarumiaudescecinere. nuntiaruni, eamdem .psam
fis

iuvaret id quoque ad tuU accuratius dcfvnicndum

anie

ex-

locum quem S. Julianus incoqua ndoquidcm paulo ; lonim hunc Theodorctodidicimus (num. 15)

mortcm dicm atque horam fuisse


qui ejus

(lua

extinctum sceloratum

viaenti amplius
fuisse.

hUcrim,

mansionum intervailoacastnsabdum attendimus, qu.T nariatAm(7).

ct pnedixit. divinus sencx cognovit furcnlibus aprid Antxochnos 16 Po.stmodum,

mianus

Marcelliinis

Julianum ab obsidime
Junn,<iu.crat ante

Z:rZ.
tiatUca.

ALis,
ibi

cJhiscc

McMio, quidm^ missoquein cxUium S. sU, brcvUcr expligestum pr.rclare a S. Juliano Eodem vero tempore cc ebr s
verbis (4)
:

castra indrversus septcnCtesiphontis deterrUum.,

triolm movcre

ea>pisse die xvi

eiysintcritumdccimus,atqueintratlluddcccmd.epluries cum Persts manus s,.alium liamanos biduo s.ibstUisse apud mltam conseJuisse, eosque victonam ;, tractu rursus triduo post

etiam iUe soUtudine,

Julianus.cujusanlca

memunmus
est.

rehcla

rum

cum

dico sempcr artifices, Arianos suarum csse par l.um aOirma^num iUum virum Diodoruset Aphraatcs, mar trmisere Flavianus,

Anliochiam venire coaclus texendarumquc ca umnendaciorum alumni


gnavi

Nam

Ilucumbra,
est

et

n^um

Ms^rclatam ; conscquens cui nomcn Maranga xxvi Juntu castra nomana ad diem ut dii-amus
de

gno

lethalcvulnusimperatoraccepit,nondum longc

DE
352
B.

S.

JULIANO SABA CONF.


<

ut igri fnisse reinoln : ila , Tiori fuisse re^noln : u. a Ctesiphontc fluvioque '--'''''"-

frooortum Prooor^^

"~
'.

^-!:ri!rs ,,
'

f,

i,u>

"!:; anni

'

lolallnnr^lerpropler lcumeorum.sinonomninTonTfaciUriginti
us,,ue numeranlnra<lboi-calcmus,,ue ^ranlvr ad borralnn

"^^^^^l.ZL^uL.
mull,
'^^l'''!'

n.,ue
et

is

,u,,em sine
csse essa

U.es,.aoam._

ubiS.

.H,..;

f^'"''2':.Z a "^^^!^ ^.^"^ii^^^r^u^

Socrale

Sozomcno

neodoreli assertis modo dedvTim

memontinsjamammadvcrumSvnoTM
Votuisse.imokuncvotiusWn-elrnarMO^^^^^^^^ usquc Eu,,h, at,s per nem versus occasum ad ripam
Theodorelus inac-escripsit ,rn<lcm
;

^l^hZ^^^^^^^^
'd S. Melctius passris fvcni iunc ea-iUum aligvod vciismuhtcr dtmmc^odeogueSanctum cericnon div ipso Valente rcbcllionis ProcopH fuisseab occasiune popuh Aiifiochcni quo animos sedi su^ reslitutum,

non

ve,-o

scr

ut elare ass.gnav,. antro ejus silum sntis


S-

snpa
;<

sibi

imperaior cmciliaret

quod

si ita sit, redicrit

Zc,M,nus. Mnlc igUur dvoh.r,: Z:'::ri.isseclOsro^ncmndEuvhra^ni.r^-^


gere Synasoristcs in

Jul.anum

uvum

s,c covflavil ut

Sancti

vel certe initio Savctus ojwrtet vel ipso arrno 365 hrere ilhid tcmporis spatium scqvcvtis;iic(}ucad rcduciqucvntomnia HiaadjunclnipiirThcadorctns

mitaeutum
scripscru
;

cum
ac

ilinere

Antiochc7,o S.

SnVmnS^h^.

conncctit.

acl

mutuan sunt
Baroruus rn
Obiitautem
idtis

.;:;* Cr,rcom '/f* "


^''
'

''>;2,S!aT^eZeTJ^^ris
'^^''J

minc:]udi,^em,.,,,onlio lUU M.tnri

,,tane ne-

""^ufMnnrnulla

forct insti-

,,er

sc,,uenti,,ue /n.,.o guit ,uin Antiocl.i. an,u, 357 9""' coustet adfuerit : n^sens annos S. Joannern Chrysoslomurr^

1 MMius

^im

'',"'

diu posl
367.

annum

Tfn
nrtt

"ZSIfide,^! ChronL Edcsseno '''''oZ^nM^n^^^scrto, ubi disertis


-ravi
Sal.a. px hoc sa^culi Mar Julianus

1,-cs

saltem

familiariter interim adh.rsissesacris.uedooma.

tibus

ab eo fuisse instruclum
S. Melelii

(l?). r<ecessn,;o ,,,lur

el

rfr.^lL,...(3)0--Ch,-onici
ct

Ulud

exihum cujus ,mt,.a amio 370. 37) autmprovarHscruditorn.nscnlcnl,,saf^o,m^


AnUoch,^ ut. gyo etiam temvore Yalcns rcapse sinscitaretur cur soHtudetaS. A, hraate. ,um

Zsauclor

t^coZ^<V"r

cnnpulal s.'cundm .rram SelcuciLum seu Sgro-Maccloubi,p,e esse Ireccntos


;

Z^ a,,vlLr, delrahendos Christia.T inveniantmundccim. ul anvi


.rr.r

nem cum

urbe -^;''; ;;' iUuddignissinumqucrcsponsum tuhlquod Vicodo

f,r,ucnt,ss,^a

^T

leinporc Antiochcna ipsius profcctio

locum habere

Antiochia

ad

sodalcs

potueril,prorsusnon videmvs.
cutione Valcntis,

!vit

dhic subperse-

cum

cis

vcrsaium
esse

csse

reducem non eTiguo tempore hiscc omnibus : vtproinde,

sua ccclesia

quando rnagnus Melctivs crat cx cjuscjecfus, hancqur vice ac nomine


ct

obitura ejvs^ pcrpcnsis, vcl deccnnio circitcr scrivs arbitremvr quam fit a Chronici

staiuendum

dem rcgvbant Flavianus

Diodorvs prcsbylcri,

Edrsseni auctoi-c aut transcriptore,


21 Et sanc,

:quiqvidcn onacho:quupnacm suppetias fercnie S. Aphraate monacho ' ' issis ad eum Acacio tresvirl egregii S. Julianum, m' atquc Astcrio monachis, Aniiochiajn acccrsiverunt
'

pr^terquam quod

Theodo^-eto in re-

pr.rscrtim dcquibus Antiochemr ecclesicT, atque us


est, bvs hic agimvs, mvltvm fidcndvm Cyrihaud proaul Annatu Antiochcnvs ac civilatis S. Mektn episcopus fvcrit, tempoiibvsque

^^^^^
^^;^,^^^/,,^

quvm

rpse

tv^esjtHum

ad confrrmandum In fidc partim jam stipra ex Thcodoreti Hisim'ia eccJesiastica acccpimus, latius vcro ab codem in Philotheo
enarratur, idqvc ccr rclatifnc ijisius Acacii, qui rebus interfuerat. Porro Valens imperarc cccpii anno

catholicapopulum,uU

'm,quoteniporecatholicaadhucscmaprrpsefcrenequc ab his apcrtc dcscivit nisi tcrtio impcrii suiannomandoantecTpeditionemadvcrsusGothos anno 367 susccptam, ab uorore scdvcius, baptisma
but
,-

puer cum propinqvvs, ad hwc S. Aphraatcm gestas {\h), deniqve res sua aliqvando inviserit jam. observavimus, accurate S Juliani Sabs, vti Bcracnsi --^,,,..... abAcaciommmcho,postmodvm didiccrU prwjvaiCium ha>c, inquam, qua:^ episcojw : prxter
matre
.

tiochia

affcruntnoncxigvumcontraChroniciEdessemmor--. aff...
.

acccpit

ab Endoorio

episcoj.o

Ariano, qui, ut Theo-

dorelus ait Ci), jiireiiirando infclirissimum obstrinxit ul in inipio (iognialc pcrscvcrarcl. oninesque qui
conlrariasenlirenl,
circa
altius
f ex tdncre
tju$ Antioflieno

tcm S. Juliani anno 367 affigcntis atiactiamsuniqu3cfaciantutabejvsdemChromct tcmpora speciaf, a-scrtionibus, maaime qvod ad
Esto cn,ni Aslibcrereccdere nos possc arbiiremur. scriptorcm Chronict vtxfsse sema-nus (;6} conjiciat

auctoriiaiem,^

omnibus

locis expelleret. (^wo-

non

poiest

initivm persecutionis
3ti7 repeti 15).

Vatentis

circaammm

EdcsChristi 550 et archivumecctesi.T

quam

ab anno

scnw pra-mantbus

20 Enimvcro quod Socrates (6) ac Sozomenus (7) scribuni Vnlentem Antiochiam accessisse a)itequam

otlenditur

Procopius impcrium invadcrci, idrst, anno2i^h,et jam tunc fuisse S. Meletium ab co exilio mulctatvm, cscterosque qvi cum Euzoio episcopo Ariano comrnunicarerenuissent,ecclesiisejectosaffcctosquesiip~

habuisse, quam conjecturam ipsiidiniitimus,anachroniymisia.. cn opushoc mimodum : nime vacarc candidc confitetur in hvnc aut pervcrtcmporis nonnumquam ncpligit

Ordinem potiusquam auctori tit; quod tann^n amanuensi buendum cxislinio. Quare in co publicando

tri-

res

restituam. Ac gestas in primis suo loco et ordine

pnciis,communicalculorcjicivnterudiii:quoniam., ut veruni cst Valcnlemeo temporc Antiochiamcogi^


tasse et ea
rcxisse,

enosubindc ipse Assemanus nonnvKos hvjusmodi


rcscorrigit. Sic, vbi

Chrmucon adannum&i-ieco

mcnte CwsaracamxisqueCapj^adocurnperetiam constat, acccpto nnntio de rcbcleumpedcm inderefulisscul advcrsus


afl-J

ita

llone Procopii,
Vn.

anrio, rum 689 his loquitur vcrbis (17) Eodem orlhoduxi reversi die 27 Decembris. postliminio rnonct ecclesiam recuperarunt , illc Edessenam
yill p. 3b9

(II

T.

p.

S8o. C^iT. l,p.


p. li";?.
i!i|

i:il

n)id.. p. 3S7. CiiHisl.eccl.,


t

9,

M.-moircB. elr..

t.

VI,

534, el

t.

6^05.

- JIO) T.

IV

crr Rarunius. ail an. ?6(i. n. lu, iv et v. eU'asius- il'id.. n. iu el iv.t. V. ii.^^S.fdil.Luc (6|l,ib. iv. rnp. n, p.Qlft.eJit.Cantalirig. - CI) Lib. vi. cap. vn. p.^?8. l8(CrrTillomout, Uist. des EnipereuTS, t. V, p. 34 el aeqq., edit. Bruxell. lTi2.
lib. IV,

cnp. XM.

S
loibi'o. p ,lbi-o. p.

HUi.-

15)

Ibid., p.

Sty.-(16l Biblioth. Oneut.,

1.

1.

P-

^f>'-

-(17) P.398.

hanc

DIE DECIMAOCTAYA OCTOBRIS.


.

353
AnCTOKE
THEODORBTO.

hanc lem integro

amm serms

contHjme, ertincto

erroniinirtim Valente die v !dus Angusti 378. Sic annos ordinationis ris arguit Chronlcvm circa Chrysostnmi {!) ac CyriUi Alra-an-

VITA

S.

JULIANI

SAB^
(10).

SS. Joannis

drini[^u Sicilem sua manu annum Graroruml^2 inassignavil Concilio Ephesino mcumenico : Ita, id quiens (3), omendavi errorom anmnuensis, qui
factum anno Gr.-ecorum
contra
74'*,

AUCTORE THEODORETO,

ex editione Sirmondi
Cap.
I.

Chrisli
ot

43:^,

rcfcrt

communem

scntentiam

conlra

ipsius

pseudosyfwdi Synodi Epliosinaj Acla. Tempus vero cwteros Ibas Edessenus cpiEphesin^, in qua iutcr pcrcul.nis fuit, ab scopus a Dioscoro anathcmatc praeverii laudatus Assrmanus obauctore ChroniGi
servat

S. Jtdiani vita eremitica. Midli ah eo inslituli

imo vero male adscribi anno Griecorum crcessum Christi 448, iba' e(r civitate Edcssa 759, quandoquidcm etNonniin scdcin cjus intrusi.onem, ip^minquo Ibas damnatus est concUiabulmn anno Ex tantum 4'i9 dic vili Augusti inchoatum fuit. in ipsis quidcm rcbus Edcssequibus colligcrc cst ne
{4j
;

7iis satis

firmam

esse scripti
S.

hujus chronotaTim.

;:::r:
im.

Ephremi obitus imbi ad annlchristimrefcrt..^Sice.vlmsaribit^.i^: quarlo. mcnsc JuAnno sexcenlcsimo octogcsimo

Ouid vero quod

JS.
tem Sinai.
ulianus, (lucm imiigenai
significal, honoris
qiia^

monaehi, in quibus insigniores Jaeohus Persa et Asterius. Suceessus in nion-

Julianus

in

Sabbam, quod nomen

g_,,,^^,

oirocin-

senem

regione

olim Parlhya^orum,

causa cognomiiiabant, in ne antmm nunc Osroeno- habuam.

nio

sieculo Mar Epliricem die nona. migravit ex hoc

rum

(loclrina cclcberrimus.

Quo admisso, quorsmn evainter et

dunt ea qu.rdc mutua S.Ephremum


silium

S.Ba-

Mognuw

necc^isitudine a Syris dccanlantur?

monaslicum tupurium (icfixil. Perad autem regio illa versus occasum quidem tingit Euphrates; ad ripam usquc fluminis, cui nomen imvcro solt'm. limitem habct I\omani
rt.

dicitur,

orientom
perii b
:

octcnnio toto Nan-ant (6) .S- Ephremum, quum flagrassct, tandcm desidcrlo BasHium convcniendi

cxcipit

onim illam
est

.\ssyria,

regni

occi.lenlalis

terminus,

quK Persici quam postcn


muUio qui:

ex^OiiptoC^Tsnr.TamCoppadociieadventasscibique cum Basilio fuisse versntum et sacrum

Adiabenem

c appellarunt. In hac gonle

aliquamdvu
acccpissc
:

dem

diaconatus Ordinem

maiiuum

illius

impositione

quatuor vcro post annos quam inclc qui Epkremum Edcssam- rcdiissct, missos a Basilio queni episcopumcrcare duCa-saneam reducerant, amentia dum deliberatum haberet ; sed simulata hunc Ephrcmum se iHi honori suhdu<r-isse : dem-um nuntiumde S. Baquando

rcgioms magnsE et populosae frequentcs. plunmae autem parlos plurims incobs extrcma hujus sohludims desertffi ct incuUie. Ad
sunt

urbcs

vir

hic

divinus

cum

pervenisset,

aiilrum

nactus

puichre excavanon manu factum, neque bene ac adventanlibus oxiguum tepumcntura

tum sedquod

indoluissc vehementer, scriptisquc in laudem tpsniscarsilii morteaccepit, hymmsque dolorissui acerbitatem utcum.

Uibontor inhal.Havit, auro nrjchere possct, locum palatiis magniQcentiorem et argenlo fulgentibus
exislimans. 2 In hoc dcgcns

semel

in

,) cibum hebdomada r^ihiim

'"''^'" "fi''

"""

minibus aue lcnivisse. At

^^^^^.^^^^^

S.

Basiliusepiscopusordinatuscerte
longe

non fuit ante annum 369, imo autem anno tantum 370 (6) utroquc
;

probabdms

miliaccus, isquc caniebat : cibus aulom eral ranis salcs jiolus vero suavisfurruraceus, ct obsonium
,

testante

Ue-

siuuis

potum hunc nalivum aquK nuentam, nec


sed sumpli
ilh,

vel potius an7u 3/9. v^que Januarias mmi 378, hoc loco proferens puauidquid Assemanus (8), dixit {% in contranum disseC unantia iis qu.ralibi morEdcsseni asscrtum de anno rat utChronicl

thronum qorio N>jsseno ac Nazianzeno, oclo cum [nono mC3esars:cnsis occupavil annos saitem ad Kalendas choato ergo vitam produxit

ecclesix

satietate melicba.ur,

f^''"''^'f^"'' ct lau.a,.

tatc

canlalio,

Davidicorum hymnoruu, dcopipara, dapcs crant Deo colloquia. ll.s inex et assidua cum
,

definiebal. Delici.c porro

alque

Ephremi narratio iUa rcstat ut vel huic itinen conjunctarum Cappadociam rerumque Chronwr s^pe iJlfabulasdeputetur, vel respuatur quo celeberrin.. apud Edcsseno l^i irca tempus migravit, mictonlas. Si auTnnctus ea- hoc sa^culo qumquennio, fo^iass^s icm aclre minin.^^ Chronograitineris S.

tueatur. tuario S Ephremi

Qnx quum

ita sini,

satie.alem cape,.e ^ plebilitcVcum frucretur, semper clamabat implerelur sed cum semper eloquia tua supcr mc nuam dulcia faucibus mcis quoque David audi .t
_

nolebat,

et

ravum

ori

meo. Bcalum

tm,tem:Judinanominivcra,ju.ica.am.<haurum e. '^ " '" 1'""; psum, desiderah.lia super supcr me et lavum. et dulciora tiosum multum
Au
it

illum rursus

dicentem

Dclectai-e

Do'

S::tda;it.ibipe.itionesco,.distui;et~
';'''''" Lstetur cor qua^ren.ium
'
,

'

eZm seTonnio, averitate credamus, ubylc obUu tZnon cst cur magis et pr.Tsertim quum dicta ejus,
agit S Juliani Saba pridem demonstra-vimus
; ,

aberraverit

meum, ut limcat ""'"''"''."' 5/',,'^"twi e ^ "^;' bcnipnus sit Dom.nus; vidcte quam
cor

.^^^f,';'

,ima:icaadDeun,ro,.-etv,..^^
utamoris divini 1-.."^esl, Ncque vcro spe falsus nue mul.os cmce,-et. innun,c,-ab.l virum c. alios d vinum bunc

cum ccrtmmus

uti

^n-orsus componi nequeant. Nav facts atiundenotis aucto7C aocipeex Vita S. Jubam, factajam, lectm,

.rdoUat,

--an,o,.

IT^rdivL^^
subjicim/us.

nostro in capUa numcTeolrct', quampro more h.c cum nostris annotatim.bus

scd el
e

divbm
f'
fui

amore

.sauc.avii.

IMc cnin,

.an.o

ineensuB, ut
,-er,u

desi,le,-io

incb,-ia,-cU.r

oi

ZnoLm

nihil

vidcC, solum d.lec.um

etnoctusomnians,ctmedilans.nle.d.u.

^[i^l''ESii!%e?;?"SS^:'^niif'.i^-'-2a;.''Maur.o.

^g

3 HaUC

VITA
354
Hanc

S.

JULIANI SABiE CONF.


tum c
in quibus vitam nniit. D gvmnasiis seu monasleriis, fer.,nt, contum ot qunluor cun v cum vixissel annos, ut ^^^^ ,^^^^ ^^^.,__^ ^^ ^^ sinebat en,m mag.ster ^^rnus seuebatar. Non nc qua nule col oquend, proplus acccdere, '- " >' ''""coHoquium mentem a Dc con-

TnEOrOBKTO.
Socioi nan<i$eitur multof.

3 aud, s. '^^^ longius dissitis, cum vi'nis tum e oras omncs Pcrva"^ l^, 1 ala enin, fan>a ut pahes.ra- P^' --P- Lnt, orantes ^^^, ^ magisl.o *'*'"; eoque lamquam i-nmnasii can enim avcs solaNon

summam

.jus

phnosophiam

mn

ti

^^^

,L

in

noslerum vivci'e,.t. ^d se evo.mt nioavcs venantur cona,as


laciucis

subjcctis

i.,,plican.^

captant, ''"^l""' natu,a; sua; socios .aluiem. alii ve,-o a.l

r..n occasio,

et

c^

Scquens igitur, draconem templationc abstrahcret. ,accnh-m conconspicit in via. Oneni

^
|,rcvi

maximum
nra?

audebat lP,p]ans progredi non

dechnarc autem
in

,,

metu cum

vellct.

animum

rursus confirmavU.

^"^^'^;^^, ide risr;:L;r'i::frvene^^

Deindc lapillum
conjiciens,

inclinalus

arripiens.

eumque

commovere

nec codem in statu mancrc draconcm, animadvertit ex quo mortuum posse


se
:

opus esse morteir esse intelligcns, scnis


arbitratusest.

bellux
Driironpm

6 Peracto itinere,
cio,

complcloque hymnornm
quiclis

ofTi-

ji-

cnm tempus

advenissct,

et

scdens

qno aucit mterficit.

fratmisccl.ant,obso..i.,m,isrutu,.umqu,
habcrent curatione.
4 iluic

opus

jussissct,

quieti corpus tradere scnex ipsum eliam mudicffi primum quidem tacilus sedehat. Deinde

cum

scnex

sermonem

quomdam

cxorsus

esset,

monnttiram
informat;

luimida autem olerum gcnen et putredinem induonim ilii infcsU sunt, situm acc.dis-

i..ini'irnla liabitacula

cum undique humor setiinanlrumemmmultus


labcs hnic obsonio cere solent. Qua.^
discipuli
,

influe-

rogarunt senem B bat, quanta cap.end.s ahquam cellulam oxtruere licerct,


esset. obsonii hujus vasis salis
llle

ut

sibi

i.irvam

rogavil, sibi tumillum leiiiter suhridens Jacobus Et cum interrogandi ut quod ignorabat aporiret. via jaccntcm poteslatem fecisset Vidi, inquit, in quidem timui maximum draconem, ac primum animadverli, cxistiinans. It vero mortuum
:

vivum
ait,

securus iter

sum

ingressus. Dic ergo mihi, pator,

qu^Iem

pnmo

quis hunc interfccit? Tu

cnim

prfficedebas, nul-

non acquicvit

petitioni,

tandem vero pcrsuasus

{a

lus

autcm

alius

hac

pra^tcriit.
,

Tum

senex

Cessa,

magno enim Paulo didicerat non cellulie brevem ct accommodare sc humilibus), proculque ab anlro exiguam mcnsuram dcdit
,

sua quaererc, sed

inquit. talia perscrutari

quae sciscilantibus utili-

discessit,

solitas

Dco

preces

oblaturas.

bolitus

Sed instahat nihilo tatem nullam afferre possunt. admirandus Jacobus, veruni scire dcsidesecius conatus, diutius Et sencx diu quidom colarc
rans.

interdum stadia, nonenim erat ad quinquaginta plura per desertum ambulans, nunquam ad duplo humana consuetudine separans, et se ab omni privatim versan cum alque in seipsum redicns, ineiVabilcm pulchntudiDeo ac divinam illam et nacti ejus discipuh, nem* spcculari. Hoc olium sed maquid.-m et necessitati congruentem,
usui
jore

inquit, si autem amicum angi non ferens Ego, sed veto ne quod dicam aves, libi dicam scire celare namex te alius me vivo quisquam resciat
. :

que stum excilant. Cum cjusmodi perturbationibus

talia convenit,

quse arrogantiam sa^pe et faet ab vero hinc excessero


,

liberatus

fuero

non

repugno quin dicas, divina?que

gratiie

virtutem

quam

xere.

Dccimo post illa inelVabili, dam' dc monle et contemplatione structuram factam conspimajorem quam volebat
ciens
:

ccllulam extrujussi fucrant mensura velut Moscs quidie revcrsus

Julianus, belluam enarres. Scito crgo, ait magnus osque ad devoillam in me eadem in via irruisse, Dei nomen appcllans, randum palefccisse. At ego

digitoquc

tropsum crucis ostendens,


et

et

omncm

Vereor, inquit, o

viri, ne,

dum

terrcna dila:

mctum
vidi,
rius.
est.

excussi,

belluam extemplo corruentem

lamus habitacula,
lemporaria sunt
illa

minuamus
,

ccelcstia

et

lamen

illa,

autem

;Elerna

nullumque
dixit

nec diu nobis usui futura. finem habitura. ad


perlectiora

perrcxi ultecominunique laudato Scrvatorc, ad antrum profcctus Sic linita narratione,

Utque ha;c

quidcm

chorum

tamen vocem cxaudiens apoC erudiens, Non quapro quod mihi utile est, sed quod stolicam
tolcravit
:

mullis ut salvi fiant.


inier quos ett

5 Doccbat

autem

illos

Jacobvi

Permi.

Deo hymnodiam
ctentem

offerre, posl

exirc in solitudinom, et

quidem communem auroram vero binos unum quidem genua lleintus

num scquitur animi alacritalcni gerens in soliludtne. molUterque educatus sene contcndit, sibi viribus majorem, prccibus a perogrinationem obire liceret, ul cum ipso deserti omncs mibant quonon illam communem quam sjepc ad septem, saepe tidie s(!d longissimam, quai iter producebatur. Is ad decem quoquc dierum
.

7 Alias

quidani

adolesccns,

nobili

loco nalus,

Asterius Julia-

debilam Domino exhibere adoralionem, cancie ailerum vero stantem psalmos quindecim operis facta commnt;itione, Davidicos. Tum deinde humi procumillum surt;cntcm canere, hunc vero Alquc hoc illi crcpusculo mabentem adorare.
tulino

Quem cum autcm crat celeberrimus Asterius.


vinus senex prohiberct,
et

di-

nem moncret hoc ei donum


, :

instabat

aquis carere solitudiadolesccns obsecrans ut

exorsi

ad
illi,

vespertinum
solis
illinc
alii,

usque

assidue

facicbant. Antc

occasum vero

paululum quie-

Victus crgo prccibus soquebatur primo quidcin alacessit scnex ; tertium sed post primum et alterum ac criter (aestas enim diem elapsum, radiis solis ardcns

concederet.

et ille

scenlBs, hinc

omnes undique in anlrum convenicbanl, et hymnos vespertinos Dominosinuiloirerebanl. Solcbat autem ipse quoque
senex

^state ilamma solis est ardeiitior). principio quidcm mesiti perpetuo laborabat. Et morbum mor eorum quae magister pra;dixerat,
erat,
et vigcntc

unum idiquem

assumere.

ex insignioribus ofricii socium Scquebaturquc illum frequcnlius vir

aperire non audebat.


8

Tandem vcro
ut
sui

victus, ac plane deficiens,

senem
:

et sitim fonte

lacrymis cju
eltcilo extin(jUlt.

quidam Persa genere. forma quidem magnus et admirandus, scd admirabiiiore anima prajditus quam forma cui nomen Jacobus, qui etiam post illius mortcm in omni virtute resplenduit. Insignis autem cl illuslris fuit, non in illis modo quae illic
;

oravit

misererctur.

Tum

ille

revocans in

raemoriam qua praemonuerat,


sed

jussit

cum

reverti

cum

diceret adolescens,

se nec

viam

scirc

^ v%4 oy-k#1 n eranl, sed in


1

11 o

iis

eliam ^ii<-r\ in ^^r >ii r^nil rtCr\i\rii^ quae n Syria, philosophiae


nl lo vn
i

ire posse, qna; ad antrum ducat. ncc si sciret an^^^^ vii.t.iij adolesccntis vicem miseratus siti consumptis, aiioiesccniis bus ignoscens, divinus, et imbecillitali corpons vir

vin-

geninus

,;

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


oravit, solumque calenlibus viam salulis exquirens adolescenti. Qui aulem facil voluntatom timentium ipsum, eorumque oralionom exaudit, stillas lacrimarum ad pulverem edusas in fontem aqnarum

355
non soluin ul magnorum viroAocTonK
TUBoiionETo.

genibus

flexis

Dominum

hoc

eliara adjeci,

lacrimis irrigavit,

rum erga

morum
esset
et

euin observantiam oslendorem, sed quod ejus suavitalem el moderationcm decla-

rari operie

prelium
virtule,

existimarini.

Nani cuin lanta

tali

ne

levissinio quideni lionorc

converlit

et

sic

flucnto

replrtum

adulescentem

dignum

se csse censobat, sed

protinus abirejussit, manetque fons in liodiornum

allinentem

repeilebal

rursus

hunc ut ad se nihil autem lolcrahal,


beiieficio.

usquc diem, Mosaicie divini senis oralionis ferens teslimonium. Quemadmodum enim ille olini, cum sterilem petram virga percussisset, exundantes
aquas
siti

quod eos qui defcrehanl aflicoret ergo fugiens (omnibus enirn cum

Hunc
bo,

innoluisset,

fluviatiles elicuit,

ut multa
hic

hominum

millia

confecta

saliaret

ila

aridissimam

iliam

norum amatores por famain ad se Irahcbat) in montom Sinnfum landem cum paucis familiaribus profoctus est, non oppidum ingrediens ullum, nec
vicum, sed per inviam inter agens solitudinem. Forebant autoin humeris quoque alimentum neccspanem inquam et salem el poculum sarinm lignoum ot spongiam fune ailigatam: ut si quando
, ,
,

arenam emanarent, non


divina
gratia

irrigans lacrimis fecit ut fonlana


ut

Huenta
sed
ut

muUarum myriadum,
siti

unius adoiescenlis

mederclur. Mente

onim a

itluminatus,

futuram

adolescentis

perreclionem aperle prtevidebat.


Idem pottmo-

Ilic

dum monaUerium rxcUnt


apuii Gindu'

pul.^ius

siquidem longo post tempore divina imirratia, ut aiios qnoqne multos ad eamdcm

profundiorem aquam rirent exprossamque


toriim

iuvonissent, siiongia
in

hauMul-

poculum
iter

biberent.
,

itaque

diorum

virlulom exerccrel, in locis (lindarof/ vicinis (qui


vicus est

rum

maximus sub Anliochia


fixit

constitutus) paalios multos ad

9 h

laRStram

monasticam,

et

cum

oplatum pervoniunt, et rassent, longum ibi tempus transcgerunt, tudinem ol aninife quictem maximam
voliiptatem.

ad montem emonsi cum Doniinum suum adoloci

soli-

ducentes

se traxitatldotas philo:>ophi2e,
traxit

AcaciuMi

/t,

tum mapnum qiioquo summum inquam illtim el

Cumque

in pelra illa.

subqua princeps
quo pacto videri
extruxisset,

prophotarum Moscs
polorat

latons, Douni

B fama clarissimum,
et

qui et vila monastica excelluit,

moruit

videre,

ecclosiam

lus cL Beropoin

splendidos virtutis radios emisit ponlifex creasorlitus. Qninquaginla / pascondam


et octo por
vitae

divinamque aram, qus usque in hodiornum diem manet, consecrassot, in paliestram suam reversus
^
est k.

aulem

nasticae

annos gregis curam gerens, moformam non reliquit, sed monastivirtutom

cam civilomque

simul

temperavit
,

ot

ANNOTATA.
a OsrhoCno,

illiusquidem exactam sumens porfcctionom hujus autem disitensalionem, ea in unum qu?e erant disjuncta conjunxit. Coterum hujus virtutis et venator

inquH Lequien
regio,

(I),

trans

flnvium

Euphratom

posita

quae

Arabia

olim pro-

etmagistor

fuit

Asterius, qui

magni
ut ad

illius senis

tanto somper

amore tonehatur,

eum

srepe

poptor incolas ex Arabia profectos, audiobat, a Edossa nimi tiori nrbium suarum nomen habuit,

bisin anno, saepc ter ctiam proficisccretur. Veniens

rum, quae a fonte perlucidis


Callirboe
vocilata
fuit,

undis

illic

fluente
Rlioe....

autcm solebat caricas afi^erre sodalibus tria vel duos vero medimnos quatuor onorans jnmonta seni tolo anno sufrocluros colligens, id onus ipse humeris suis imponebat, jumentum se magistro suo
:

et
fuit

per syncopen

Edessa aulein nuncupata


propter
Eiiossam
tenqtoribus

a Macodonibus incolis,

Macedonis,
Magni

postquam
potiti

illa

Aloxandri

sunt; sed et
l

exhibens.
indeque $cepe
Juliano ciharin
suis

Justinopolis dicta fuit, ox

10 Portabalque id onus

non decem

vel viginti
itinerc.

stadiorum spatio, sed toto septem

dierum

quo iuslinus imp. eam exundantibus aquis eversam instauravit. Caeterum a iliara prisoosuo nomino grseco RlioeaSaiTacenis,qui
poslhac obtinuerunt,
Orfa, corrupto scilicet

humeris

affert.

Quem cum

aliquando caricarum sarcinam humeris

Ourfa

gcstantem senex vidissot, asgrc id ferens esurum se ut ille tanlum nogavit. Ncc enim juslum esse
,

nomine cx

subinde audivit, vel Ovi\\o-A,qnod aliud


pra^/iao arli.ciilo

non

est

quam

grwcurn RhoO

cum

sul)iret

laborem, ipse vero delicate ejus laboribus frueretur. Sed cum jurasset illc, se onus ab humeris

arabiro,

non
sonex

depositurum

nisi

allato
,

cibo

conlirmaret: Faciam

inquit

usurum senex, quod


se

ut observat Danville (2). Nec tacendum, Syriaco Chronico ait porro faiidatus Lequien, Edessaj rogem OrrhoOn dici, a Edesseno (3) primum

quo proindc
etiam
notitia

tola regio

OsrhoOne nuncupala
Procoj)ii
aliis

sit,

quod
In

jubetur, tu

modo saccum extemplo depone. Nam quoque imitabatur primum aposlolorum in hoc qui cum pedes ojus lavaro Oominus vellet, primum
magnopero affirmans ubi vero audivit abscindendum
recusavit,
id

adstruilur
Hioroclis et

tostimonio

(4)..

duabus

Osrhoenes me-

tropolis est

Edessa. civilis et ecclesiastica. hicer-

non futuriim;

se a Domini

miinione. nisi permitterct, oravil ut et

commanus cum
et

tum autem cst Dioclctianusnean provincias divisenh qmis Mcsopotamiam in duas Amida, proprie sic dictam, cujus caput
alteram
altcram O.sroiinem, in qua Edessa (5). Syro-.Macedonumsuspicaturncsub de epochis
iSorisius

Constantinus Ma-

pedibus

ot capul lavarel.

Ila

ot

magntis Joannes
ostendit

jussus tingere

Servatorem, principio quidom


,

servum

se

confessus est

et

Dominum

posteavero fecit imperata, non protcrve resistens, sod obsoquons Domino. Ita hic otiam vir-divinus gravabatur quidein alio laborante cibum sumore,
sod

ardentissimam
voluiitali

famulantis
suae
illius

alaoritatom consi-

dcrans,
posuit.
S.

minislerium

antc^

Julianus

montein

Smat

ad

t,'mpu8 le

recipit.

quispiam, ex iis qui reprehencarperc disionibus delectantur, ct honesta lantum narratio conimomoratinne digna diccrunt cui ha^c Ego vcro aliis hujus viri miraculis
t (

Erit

fortasse

opere Constanti,ioquidein,seds^ubConstantioidacci<t}^se. apparet msuf>quandoqnidem ca divisiohauddum Con{Q),benevero scriptionibus Concilii atque exinde occurnt frestantinopoiitani (7), Historia Osrhol-na e% quentcr. Ita fere Bayerus in Edessena nummis Ufustratn (8). Mygdoniaa/if/MaMrfo b Nisibim, rywa; et Antiochia Bomani imperii finibu^ sitam in Perdci et

mcrm

audiit,

in Hi^toria eccle.Hostica fuissc scribit Theodoretus Stylites sxcuti v scriptm; ut refert Josue (9).

non videatur.

Assemanus[\Q),
nniui
lih

eamdem civitatemanno C/irw(t363


I II,

III

cao XV.

p.

6M.
t.

(61

Apud Ublie.

t.

H. ConcH.,

o iVl

(4,

oi

Bell

Orionr, l. I. p 3W i3|Cfr AsBeinanus. BibWh. Orb. (5) Cfr Cellanus, Nulit. Pers. lib. i. cap. xvn.

n *^

6^2.

(10) UihlioUi.OrienU.

I,p.262.

VITA

S.

JULUNI SAB^ CONF.


g De

rindaro Gindato

scribit se.r

Leqnien

(9):

Gindarus ^

Anliocl.iam

cla.pars

^'^'^ "'""^i^ir^onmunqucm

tota

"

ep,:opo transU.tas " xtra Ant,ochi=e n,uro. .1, ^niio 341 hab.ta qua; Anlioch,n,s Syoodi Petrus G>n' ^^^^ns s (1 ) u logitur latinis codicibus Theodos,. Magn. ante hoc proinde oppidu.n potitum s,t, /mo /e,ar p.oprio pastore

,/"nsIanum;-imm,W,toM'"'n-

Lnpora

Ucm

nachos

m MesopMm

^^^^^^^

g^cogitata ascetas

subscnptmitOm Petrus Ginda.-cnsis in Ayra inter cpiscopos provincm ConcilU Mc^ni loci Mins hunc vero nutlus alius
r<rlee (14)

prum

prxter

1^^^:::!;:../ ""^^^--t^:^,::: :2i;^:;;o';;;;;>^.:Gindarum.,./,o...,/ o^e^ supersuiemciniucnn'.^^^"~-r-.j' ZPfnteJMbent tabul^ topo,r,,Mc. reocnt^o; scripsit oecasU>nc dispu"sd^ bara,-Zt.retigios.
(4).

Pr.tcrea

^^^1'^,

J,^
,.,;

Dschindans e.U..Dsehindar. legitw in quarum alu^uibus ,. ,,./ alU^uibus

pronuntiationem bara scriptionc ad


accoiniiiodata.

germamcam

itaplu^ibusaliisscriptorumsuorum h Sicutihic. Acaciam magnis elfertlaudibus, locis Theodoretus

ncque immerilo;

quamquam mqutbusdam Acacus

rimum S
lueril.

idcmreprehendenduscst.maximcquidemquodacerse.^.e prxJoannis Chrysostomi hostem quod Ncstono faverc et uUenurn


deindc vcro

'T";r;'o?c^e//.c.

uvium S Juliani SabiB ad lTjacol,itarum patr.archa

e....r. monastenum >Medorum,


7;
(7) .,/.,-

animum prx a S Cw-iHo A lexandrim Vilam protraTissevideturad quamdia vi.us sil. Videatur Co,nr ChrisU 438, ^laUs suw 116.
annum
TiHemontms menlarius quem de vila ejus
i

se ferre ati-

magna
.

.Ua^r^

,uibus monaclu nisteria numerat e anno Grxcorum 837 Ch> istibZb, Edessino episcopo

obA^^^

Bcrrt!cea,n Syria,

condidit

Selcucus

N.ca

c.pZi fJre.

eo /yo</

saorum Chalc.edonen.cConu,c,mswunus

detrcctarcnt. fru^tra "Lm recipere repnin..s,uisnam fjuv^us nomme

"Z^
nuvii
f

usjam

Anliochiam inter et Hierapolim, ^" P quum pnusChalybon appella ravit etampUncavil, Chalybon.t.s voundc ci.cumvicina rcgio e ur a r ge ci BcThce. ..omen

'"^;*

memorat. Eusebii enim famam lliEC v.n, Euscbu Sirmondo inlcrprete hquitur {&) omnes in omnium orc versaretur, C nempe, gloria cum l,-ahebat. Veucrunl ilaque virtutis cupidosad illum auis senis tToO np^^^-^o^, divinissimi quoque Juliani prsestanjam scripsimus, Saba;), cujus hisloriam div.nus .Ue arietcs. Postquam enim regis
rcrerens,
:

viVUa S. Euseba. qm propc neodoretus et Bera:am monaslecum Teledaminter ..intiochiam Persam comnum regcbat. ilerum Jacobum

Mcdorum

intelligendus

sil.

rabatur.

pnscam Macedon.a c.v. Macedone ob Berrhoeam Ptolema^us alnque


t utct Notitiarnm compos, geograpli memine.^e, av,t,

Datum

scilicet

Ejus

Strabo.

Plinius,

Ua

res

nUquum nomen apudindigenasSyros


Arabes
.odie

ser

Mnue
conge
aucfa.

Chalibam
civitas est,

dicunt,

nostr.

Ualep.

me,-cihns

undequaquc
ja,-,sd,ct,one

Cel bris
tis

abundans,

n.etropolitica

W-^y-'

6)./;/-ac//.Ualep s.vc
qua-S. Jul,an,,m e
7"'';' '

KWn doccbanthodiernigeographi.
k
tci

tissimi

vitam raii,'rav,t Javir fato functus ad suiiemam iUius P-^^^-po^' ' ;;* cohus Pe,sa et Agrippa gregis convolarunt, rccte reg, s,it,us

hwc TheodoreU vcrba, Sinaireducem fuisse ostcndunl. rnonte

InorshdianiapostalBica^iilusinnotua.nonallend pr^v^^ 11 Commentaru

Zaxarisla quem num.

magnum Euscbium

aulem, eojus cl,am qu;^ su,nmat,m virlutcm supra mcraini. cum ejus summa; philosoph,* ev.den> ostondi, nunc quoquc Nam cum ab,ens e v. a
Jacobi ,-cgcrc arbitrati.
profera,n

allegavimus.Quippeperperamscr^lntrccelaluni^^^^ alta,c fuisseS.m^^o oranU ante

Mamfaclam
quod in

eo monte erexeral

argumentum.

divinus Eusebius

prscsse

iUum grcg.

juss.sset,

praefecturamque recusaus iis gregcm se hancabeo suscipi cupicbant, ad alium pascci-c, ,b,que post malcns quam
contubt,
pasci

non persuaderct qui

muUos annos vitam

Susccpit pro,de prKfev,rtul,bus cluram iUan, Agrippa, vir tum aliis n,uH,s
finiit.

ornalus.tum pvaicipue animse puritale.

DIE DECIMAOCTA.VA. OCTOBRIS.


persuadent ut
visc

357
comilem
accipial,

suum quidem

AtlCTOBB

Cap.

u.

Mors Juliam apo-

divimtiis slaloe S. Jiiliano Anliorecelata. Ihijus iler chenum, miracula, rediius

magistrum, scd sancli senis discipulum, insignem splcnAsterium, fcstinetque ad communcm pietatis cvangelic;e doctrina; suslentaculum, eique dor.Hn,
p.Tsuadeal,
ut solitudinis

TUBODOIIKT0.

II

habitatione

reUcta ve-

nial, fei-atque

auxiliu,

tot

miUibus fraude

per-

cuntibus,

et

.idvenlus

sui

rce nammam exUn.

eual Arianam.
el sumpto ut jus15 \ccnrrit divinus Acacius, Asterio, ad maximum ccclesiffi sus erat magno
i.ir

ah ac,,c,

in

eremum

el obilus.

12'""

lumen sc

contulil, et

De
slatam inhriisfc ccelitus co-

sed ipso nomin> minis porro ejnsdem com qn> pios omncs se corUor faclus, impii imi.Taloris P " jaclans, profectus esl '"

n,ihi

inquit,

Uic cum eum saiutasset de causa totum patcr, quanam


;

hunc laboiemlam
vitaque et ,'ebus
tus; conor

lulienler
:

loleras

MUo aulem

Zd.ms
a

del.lurnn,

gnotcit.

cum abonunan,lnm
eadem
.

expeclarenl qui

cn'

rrlcens,
llum et

preces offercns, easque ad dicebat exccrand audivit vocem qu=E

illnm redUnn, jnlua l)eo scnlicbant, n^^e Innc d,es deecm usqne

Mihi et corpore el amma l,a>cve,-ba,vspondcn,c omnibus |-eliosior cst De, eul-

autem quoad ejus a

me

f,eri

potest,

eiquc perpetuo mundu,n illi oirerre ministerinm, exponam, q>,a Rationem tibi, ait Acacins,
placerc.
Uli plus

telenlem

porcum

de n,ed,o

.-sse

ub a

lum Serl ne(iue fmitis tiolm cd pclitioncm


.^ ns servatori
hfs
,

precibns stal,m fin! "la?rat,as in laudcs n,,.tav,t,

cgo, non sola quara nunc servias. Idque disciplina edoctus raUocinalionednctns,sed i,ius Petrum aliquando mterroostcnda>n.
gasset, an

al

et suornm, clemcntique enim lon.issimo lempc^c 0,-um. impinm

polenf

Nam cum eum plus


te

ccteris

amaret, andissetque
:

id quo<l vel antc


scis

i-ctri
;

t^. avit -.scd cum opportune mtuUt celeratum concilasscl, B b m ';;idum.Completao,.tione,adsuosconve^^^^^^^

,n raejus paticntia ma.,o,.cm

me, inqu>t, [.asce E eumcole,-..4im|,e.>sius:Si aTuas


OV..S

quod a,nem

vocem sciebal Do>n,ne, tu agens ostendit ei quidnam

JL
an mi
>

palnm
,

et t,-anqnillnm

an,mnm

pra. se

ul

'"1, l^titia

exlbel,al Adbilarcm vultum

meos. Iloc quoque t>b,, meas, et ,.asce agnos pe>.iculum en>m esl ne pater, faciendum est; has autem valdc an,at. ovcs a lupis devorenlur
;

Cq
unc'

HMtem

iis

qui aderant

novum speclacu.

nui a te valde amatur,

et

amanUum propnum

est

subridere

LJ^ttirinquit.oviri,

^'^^''-""'^^^'^''^^'"^"tb:::: rogan ,bns cerneretur, causam gauprsens tempus esl et


meritas
piEnas ded,t,
et

amanlnr grala iUa facc-e, qus cum mulpericulu>n cst on parvum, snnt Et alioqui dctr.istorum sudorum torumque et magnorum
fiunl,eis<|ui

S^avUenimin,pius,utaitEsau,s^etauda.
qui

raenlum,

si

vcritat,.m

g,-aviter

oppugnatam

silen-

cium

s.rvato,rm exertmnnde.inDenm factorem et Weo ju,-e cssus est. iseqncnle dexte,-a . oppngnabat oxnUan.es luas ille tetor

inccptornm

ad ejusque scctatorcs capi atque tio p,.o,U paliare, escam appon>. Te siqmnominis eos capiendos tui inanUer sua socium babe,.e sc

1^7

dem

i,n,.iclat>s

eccS
e
nil-il

iictant pi;Esi<lcs

vWens

sceleratun,

cern,.ns a

da.mon,busquos

^^tuLuditis
re

Arians abom>nal>onis. senex <!-[<.,, statimadtempus .,.^,..^


/

ciba;
imnU
Vatenteimpe
rotore Eicle-

De hujus ergo auxUii consequutum.


habcnas

,nus,l,>los civilatis st>.ep>lus s>h> valere inbens, nec

Urum

praescientiam. ca!de talent tiabuit autem qni post iUum

g es,

A>,

iochia.n prot..ctus est.

Duoru> autem
Ib.

"u;iumdierumiUne>cp,ogrcssusinsoUtu.n,
noclu

Valens

Romanrtenuit

siam persequeiUe,

Ea
"
U,r

impern,

abjeda

evangeUcorum

suserroris imposturam tun v."itate, iriani Kcdesum eoorU es Rcclesiam coorta est adv.M^sus o, mnc maio; adv..>.sus ^:^ tunc major ao cepisset. nmc maior ^ . ^,,.^,,^ e|,erenundequaque pel e e cum gubernalo,cs procella eo.um locum atque hosles .n
et

ccetum veni^-e aud>cns, obmuiier sac>.um iUum c >,mem. eorum p<.ce^,ura

venit

oppidulum quo.ldam.

.Ines

:;am
?^

-,
Zm

occu,.rit u,,

-,

..^^;;;;^.

,^^^^.

^,

^^^

^,,, ,
an,,,s
.

"
,J^^^,
,

cessit

seeN,

tamets,

prsdoncs

^_,_ .^ _,_,, ,sl,nt,.ssct. speclaculo absl.nu, s mnlius quadraginla lali ad,nal.s vi,.o,-um min.sler.o in sanclorum fiUns occq.ala, puer seplenn,s esset n a mulier
nicus malri, qua=
hospi.alilalcn Sars es. a.,nn-

r:S^^^-^
Z^J^,
Sique
fucran ex divin,s lemplis

hla subvcspcram

el leneb^-as

cec.dX
ei-at

,n

pn.cum.
.sslt.

ut par Ex'quo cn,n tumnllus

exorlus >,>gens

^T^mZ T;::;,^

^.;ie....e

0^..

^^^l^Z^^^..^^^^.

i.nponcns,

,-ediit

ad

Arinnisqve SJulianuni

luum

este jactanti-

S;SSX>e:;;;, anthostesuno enb.r"-oercnlo,lu,>,i,.equeallato. rumo- P-^ :-:,,;;;7 ;;:r=a.umni -rr=-mn. e^- ;Lrv.^ts,,,,..u..ns,,..e^aquam. rr2.=.:^p rsr:::,r -r ;;:ir de>^::: iT.n. z e
mcndacii,. et

pu.antem, ae

P>-o

ludo

ac

rcni

in

Julianus

bUf,

--'%::^sr^o;rrr rud^:^
f!!,r"
b c

"m

ci.tre';t^ipien

h-e''--"

laqucis "'i^''--'--

iriSaret.

^T"Llc

Cl

"jf beat.que v.,-On^ Scd div^ni amuo. nrcsbvloralu ornati ''?''"'''' ^^


Pr^-"'"^^^'

-r t^T.s ^^::^ Lr
;em,
,

^i.anc
a

^.^ ^."

rrg^retnr ^, ,,,dem

prohib..ntem.
recep.t

mul.er

T.Utaiiaautcmpr^tcrmiUam.qu^initinere

i,ft.

miracuU$

VITA
AUCTOBE
TgSOOOBETO.

S.

JULIANI

SAB^ CONF.

SU

vehemcnti^sim.r Cumqiic mulconvcncrant nnimadycrt<.ns tiiu^ncm eorum qui co ycna^frritu.linrm molcslc forrct, ma-^nus Acacius, v.n morbum qui ad.-rant. si tus ne perlurbarcnlur sc adeplucujus manu mc<licinam rescircnt, de inquil scnex. quia Noli angi animo, ros spcrabant

omnos

liominoni

ilium

ossc agnosceronl, iinadt

repctunta
rasli

lo

aiiimam tuam
tibi

quae aulcm mala paalii.

rotia et laqueos,

crunt et non
conlra

Eadem

cum

-lalim fcbris

itaquo passus est qua^


sus
Dei

BaUam,

qui el ipse advorillum impia

populum

accersilus,

iliico dal>it Dominus. .incccssaria cst sanitas, ca ad preces convcrsus, Statim ergo post ba^c verba frontcmquc solo a.Imovcns, el ?enua, ul solcbat, rcciperet. si ex illa reditura rogavit nt sanitalcm convcnerant. Nonessetaliqua ulilitas ad eos qui proflucns copiosus fiiiicrat,- ct rcpcnte dum prcces

dodisset. Israelitica qiijedam consilia Balaco cum pccnas dedit. Sic ergo isle in Doi podoxtra ca^sus Dei populum puliim prava modilatus, vita per per hujus inest. Hoc aulom beneiicium privatus

lerccssioncm Cyrus acccpit. divinum illud eremum uum 20 Mihi vero ista quae narravi, qui res ojusomnes ^^^tu.ibiqui camil maenustradidit Acacius,

accurate novcrat.
suos

lllinc

ergo digrcssus, ad sodales


atque

cum

pervenisset,

una cum

eis

non

crO.<to.o.,n
fideconfim^at

omni morborum convcntum profcclus generc libeiassct. ad piorum mcndicus regia? domus porlas pi\Ttent,
est.

sndor flainmam fcbris cxtinxil. ab 18 Cumquc mullos illic

senii ac oxiguo lcmpore vorsatus essel, ad vitam alacriter migravit, impassibimolcslia' exportcm

litatem

in

mortali natura

consectalus. corporis-

Dum

que
ilio

quidam, qni

pedum

vice clunibus

suis

utens pcr

Al ego meae de fincm hic faciens, ad alium pornarrationis

immortalilatcm

cxpectans.

liumum' trahcbalur, morbum excjrit, oxsiliensque cucurril B tangens fido morbuni solcbat, claudo illi similis, quem ut ante Pelrus ot Joanncs erexerunt. Quo facto confluxit
tolius urbis

pallium

ejus

exlcnsa

manu

gam,
per

Sanctos orans quos commcmoravi, mibi ul

suam intercessioncm supornam benevolenliam E

concilient.

mulliludo, ita ut bcllicum

gymnasium
cahimcontra et

hominibus rcplcretur. llndc pudore jiiantibus, arliDcibusque mondacii,


hilari aniino cranl

ANNOTATA.
a De S. Meletio pat/>iarcha Antiocheno egit Bollandus nostcr ad diem- xii Februarii. h Flavianxm, qiii S. Mektio successor daius, ac pcr plures anvos opera S. Joannis Chrysostoini

aiVeclis
laelo

aUimni

voritatis;

ct qui aliqua

domos suas trahebant splendidum lumen pietalis. Vir quidam summo praidilus
opciniiigcbant, in
magi.^tralu,

qui

prasfccturam
sc

gorcbal Orientis, ad

eum

misit

roiians nt ad

venirct,

ipsumquc ab

presbyterisuiadei-udiendumpojmlumAniiochenum
ususfriit^SnnctititulodecorandumesseTillemontlus
auturnavii^quigesia ipsiuscommcntarioprosecuius est (1). Verum decessoiibus nostrisaliiervisum fuit: (piarc eum ad dicm xxvn Sepiembiis inter Prxter-

urgenle morbo libcraret. Accessit illc Miliii moratus, communcmquo Doininum doprccatus, vcrbo depuiila>gritudincm, ctgratias Ooo agercjussit.
Per eivttatem

lOCuin ha;c aliaque

id

gcnus poregissct,

slatuit

Cynim, quavi
ab ha:retico
episcopo
rat,
iifc*"-

deinceps cxcrcitalionis inonasticae tugurium ropetere. Cyroautcm iter faciens, quce urbs duorum
dicruin itincrc distat Antiochia d, divertil in iedcm
piu-clari

Idem TUlemontius (2) cccposuit quoque viiam Diodori, qui S. Joannem Chnjsostomuni sacras Httcias docuitj factusqve poslea fuit
mis.sos reposucrunt.

martyris Diun\sii. Qui religionis

ibi

an-

Tarsensis in CiHcia episcopus.


oj.erinosiro inscrta

tislites crat,

una omnes rogarunt, ut

sibi

certum

exitiuin

cxpectantibus

opcm

forret.

Diccbanl enim

Astorium, virum

in artc sophistica

oxercitatum, qui
oi

cw Theodoreti Philoiheo exstaiaddicm \ii Aprili^. hodi^ d Cyrus seu Cyrrhus aut etiam Cyrrhum,
C

Vita S. Aphraaiis

ad haereticorum ecclesiam dcfccerat

cpiscopale

munus
C
cl

crat assocutus,
arlilicio

falsilatera acriter

defondere

Choros, Euphraicnsis Syri<p civitas ei'at, cui Theoipscad doreius cj-iscopus pra^fuit, octingentas, uii
S.

improbo

vcritatcm

oppugnaro. Vorc-

Leonem MagnumscripsitjSubsehabenseccles:as. E
fuii Cyrrhesiicxrcgionis,

murque, aiebant, nc facundia volul esca quadam falsum togcn&, et syllogismorum nexus tanquam retia expandens, simpiiciorcs mullos implicet. Hac enini dc causa ab advcrsariis accitus est. Ad quos
senex
:

quseab illanomen habuit. h\ noiiliaveieri ecclcsiastica 'ayioWis appellatur; quod ideo fieri suspicntur Lequienus (3), quod celebrisibiquondam fuit culiusSS. Cosma: et

Ca/ut

Bono, inquit, aninio esloto, el Dco nobis-

Damiani, dc quo consulendus Siiltingus noster ad

cum

supplicate, jejunium et aniictionem precibus


etc.,
l.

diemxxvn Septembris
p. 440.

(4).

0) M^moires,

X.

p.

b^

8e(iq.-(3) Orieat.,

(llirist., t-

et seqq. (*.>) Ibid. t. VIII. p. 55Kel U, col w'J et 'J30. (4J T. Vn SBpiemb.,
.

DE
A. T.

S.

BROTHENO ET
CULTIS IN

S.

GWENDOLINA,

WALLIA.
gestarum vix aui ne via; quidemdistincta/remansita)udhominesmemoria; idem S. Brothono ac S. Gwendolinae, qua^itum equidem inrcstigando assequi fotui, vidctur accidisse Neque tamen estquod eos ideoprwtermiita/^nus; quandoquidem

e^cuLO
Vtriviqr^c
Saticti

VI

uod multis in WaJlia Sanctis accidit^ ut nuda fere iltorum nomina, sive ex sacris quibus inscripta fuere fastis, sive ex tevnplis Dco suh corum invocatione consecratis^ adnotitiamnostrampervenerintjdum

rerum

praeclare ab ipsis

DIE DECIMAOCTA.VA OCTOBRIS.


j^

359
a.t.

qimidoquideinnosagerei^ro/itcmurdeSanctiiquotquottotoorbrcohwtur,ac fere quotidie plnrrs ^fartyres non aliam ob causam nostro opcri inserimus

WaUicam orthogra^hiam Brothen et Gwvddclan invenirc estinGlossario prxvio Lp.Tici topographici Wollir a Nicolao Carllsle compositi (5) ubi Bro

quamquianominaeoruiii eipalsstrasMartijrologia Hieronymiana indicant. Pauris igitur accipe qu3e


de vtroque Sancto dicenda liabem us. 2 DHigens rei hagiographicae pro patria sua scrutator, qui Londiai anno 1761 anglico idiomate
edidit Meinurialc antiqusp picialis lirltannica: seu

de Gwcmlolina vero asseritur pauca tanlurn nota esse. 3 A> dido auteui Lca-ivo confxrmatur, iti quod su~

thotius dicitMT circa sgpculi sexti fxnem vixisse

et ccdestcB tn

prajamvidimus,sMvoi\\enumparochveLlanfrothen """' in Mcrvinin sext Mcrimcthpnsi comiiaiu patronum esse; ao vcl ipso parochuT nomine hoc saiis indicatur : vox cuim pro Brothcn C5(
llan dcsignat ecclesiam, ct Frolhen
pc/'

Martyrologium Britannicum {\),in hujus opcris Supplcmento ad diem xviii Ociobris ita scribit (2)
:

/lexionetn seu peruiutaiioncm

In

Wallia festivitas

S.

Gwendolinie

abhatissae, in

littcrarum idiomati Wallico propriam, ita ui Llanfrothen idem soncl ac Ecclcsia Brolheni.

cujus honorera

Item nicmoriaS. Brothcni, culti


frotlien

vanae ecilcsiae dcdicatie fuerunt. in parucliia LlanMerionethensi.


//a?c

Qw^d ad

S.

Gwcndolinam

altinct,

quamvis

facilc

crcdidcrim

in coinitatu

autem ex

laudato Martyrologo ex
ercctas,

WilUsio asserenti vorias

Willisio sc profiieturacccpissc ,nempcrx recensloni-

ecclcsiassubhujusSanct3?abhatiss3rpatrociniofuisse

busdiivccse<mSanl-Asa phensis ct
is

lia ngorensis ,qaas

nullam equ.idcm inCarli^iiiLc.rico obviam

Lmdininnnis 1720 e( 1721 vulgavit {'S), sedquibusnoscareinus. CompnrentquoqueSS. Brotheni^i GwendoUn* nomina in Calendario Sanciorutn alcl.

habui prwtcr ecclesiam parochis Llanwydilelan in

comiiatu Montisgomcrici. Componitur hujus parO'


chiie

phabeiico quod
inseruit {i)\
soi'ibitur.

liarris

N i&Aas Chronobiglc sus


ilta

twmen cx vocc \\A.r[ et patria ipsius Sanctx appcUatione Gwyddchm, littera gpcr grammaticx
Watliciv lcqcs cvaiicscc/ite; proindcque

verum

hic utrique dies

Prxterea ambo
anc

xv Octobris adnomina, secundum

Ecclcsiam

GwendoUncB

significat.

Brit pioty, or a Briliah Marlyrology. (I) Memorial of (3) Survey of tlie (2) Supijleraeiil lu tlie linl. M.irtyrotoKy. p. '27. catliedral cUiircU of S' Asa|jli... of Bangor. (4) CUronoiogy of

HiBtory. p. no et IW. Edil. Lond. 1838, (5) Topograpli. DicliOD. of the domiuioii of Walea. p. xxx et xixv.

"illl

DE

SS.

FELIGE ET AUGEBERTO, MARTYRIBUS


IN GALLIA.

COMMKNTARIUS PHiEVIUS.
Cullus variis in paroeciis dioeceseos Lingonensis. Eoruni Legenda et Passio. Corpora asservata in abbala S. Petri

B. B.

Vivi propc Senonas.

9XC.

VII.

Pauca de
mxu.

his

Augeberti.i-cuAngilberti

meminit

Castel-

Sanctis hnbc-

ciat:neceninisupinus,inquohicvcrsatur Saussaius,errorsinitutvcl tantiUi verba cjus pcn-

s.
:

lanus. Prseter hunCy Martxjrologorum rcperi neminem, qui illius mentioncm fa-

Quod postrep mum infra am/dius deciarabitur. Nec solum de Sanciisnostri'^ silent Martyrologi. sednecin histo-

omnium

martyribus passos fuisse, simul agerelur

sed

aliis

adjunctos, ul

festivitas.

ricviquodcumqucvcllcvissiinumdcprehcndcrepotui
vestigium; ac proindc in tcr ?rsiermis$os umandandi SS. Felix et Augebertus fuissent, nisi cx bcncvolentia amplissimi D. Lamg, Scminarii Lingonensis Prasidis, documenta qu,rdam acccpisse-

damus.
tiat

Scilicct

oddicm scxtumScptcmbrisannunnatalis

apud Senonas,

Sanclorum Martyrum
Auberti
ac

Sanctiani,

Augustini, Felicis,

BcahT,

Virginis itidcm purpuralaR, qui Aureliani Imperatorislempore... ab Hispaniis in Gallias profecti... Christi confessionem.-. fuso cruore obsignarunt

mus, ex quibus de eorum culiu ccrto constat. 2 SS. Felix ct Augebertus duabus in ecctesiis

coiunturin
'^'''*"

qu;r quidcm,promorc suo,pri>lixc amplificat Saussaius. Cseterum Stiltingusnostcrad prsefaiumdiem sextumSeptcmbrisnoniinaFeWcisct Auberti cxpun-

*ci- " Linaoncn.s-i^ di(eccscos hodie habcniur patroni : liubra scu Silva Boborum (vemacule licet in Silva divcrsc cnim a diSilvarouvre vel Silvarouvres
:

^'"^*"

genda dcclarat

(1)

Sanctos, mvw/f, Marlyres, quos

versis scribiiur) et in Villa


sibi c rcgionc,

(Vcmacule MWars-enncc procul ab inviccm cst in districtu Calet alius

in titulo proposui, nullibi

umnes simul annunlialos


et in

Villers-en-Azois), llte^rjue Azois, Castellanus scribit

reperio, nisi ai)ud

Saussayum

Breviario Se-

pagas, (quos

Kalendario Doncnsi ad hunc diem, ubi in praelixo Sancliaui, Augustini, Felicis, Auleguntur ita
:

positos, inierfluii Alba ftuvius) vimoAi(w(Chaumont). Sed est

pagu^ seu

berti,

et

Beat.T,

Virginis,

Martyrum. Lectiones
insertffi

vicus cjusdcmdistrktus, Sexfontcs, seuSiccumfons

vero

Breviario anni 1625


et

de tribus fere

tantum agunl,
videantur,

memoriam eo modo

brevissimam Felicis ct Auberti in fine addunt, ul irisinuare

nuncupatus (vcrnacxtlc Se.xfontaine) in quo ab immcnwriati 55. Felicis ct Augeberti c/imfMr Rcit'
qui3E.

hos duos non simul

cum

aliis

tribus

Ex

tribus iaudatis pagis scu vicis varia,

ad

"*"

^'

gendth

(l)

Acta Sanclorum, U

II

Septembri comm. prBv., n.

I,

p. 668.

Sanctos

DE
360
.H-

SS.

MM. FELICE ET AUGEBERTO


6

Nupomme
;

iin consul> >


.

<;pnem quemrfam ^^
.

octotrnns-

Trnditio de
pai

ginta sex ^^nnorum

Im^

ReMquiarum .M^
^
^^

um

irant-

laiione.

la.ionem

q'"

^i;;'^

.^vienle bello, sacras

M^o^' '^'^';'"X oiJu" nm Sanctorvni. ^"^f /^;


simo
;,,,i.

et rr.r se fert 1710,


'

,343

,,i,

amplis-

=;i:L,i|lasnue..^Jsse.spe...e^
denTaCis-, ac
*

0/'""':

.,

,scop< Lmgonensis,

i,Scu,ribus

ita

per,nans,s.e ,n
Lcqenda non f.ere. et vno ex fnptle
sutpecla.

^,r.i.<.--. -7.;';

fXX,:// er

..^/-a

SexfonU.ine //.^-

""f:. "^fc.a.va

rL- fidem ?

Ut candidc dicam
cst

non ^xo ex ca,Me

ZhiusrccU, admodnvi

Haudmagnamnnpn.-

^,

ss.

'^77'":;:

'

:;

:i-

* ^"."'-

ZMtanti,iunatem,utvelexstylosati^^^^^^^^^^ excer,,tan,T,/. /^(u. Zarcl. Pr^terca Wam

D mtnerv^
R
D"i

cunctis

in S.lva.-ouvres. Dem Cevel, lunc parochi Mauo. nno i<inoti sunt ^ocn

oflicio.

concinualo ann. 1,10,eu,-a

sernMs

auatuor,

sLctorum

Anou..tini

et

MclU

Tum
scr,-

ma,nfcsla>m,. fa,ctiOregoriiMagni e^clamatio

'o^oUcrL

illius est,

quam pass.nrefc,-unt
t,

lran.lala\iodie roquie.cunl.

Anglo-Saa^o^mS^ Gieanno Mauncn


4,

Ires prolatam, ubipercompita prMicc Hom.TV,;,ur,tlnglos serJutiaddictos, marty,;, locwn lup,,da Indos ,ncidit. Nec quoad ,-ecepl,rueZntomnia. Juxta Lcgcndam
hosp.t.o

ans~,ens

p-mum

ZusMagnnsadMem
Cino.
aliisqu^'

convertit,m..so illuc Auhis sequeretur

monachi.

H). .t Chr ^ti 596. Jta Petavius et Augeborlum Sa7.cro.Felicem

trMos s.reuJo

Scquenti die n,ane ,,rox,mam runt in villa Nucei. latroncs.nc.dunlet Irucda,,vl ingressi > probabiliter locm esl ab Ja,n rcro ViHa Nucei,

XU Z
I,abet

Anghampervesertimo non admodum decennw neruntcumS.Auoustino.Ponamus eos decennivm pereoncvanoelizasse, et afiud


proveeto. In

u,utecim dissitus, atquehodie [rbe Treccnsi kuci^ ViUe-noxe ( ut scribit Sanson.


d,c(H.vVille-noce,

minn

"

Dietionario Gallia'

i<J leg^t^tr Cassim. scn ViHenauxe-la-Grande N,lprofeoto Gcoo,-aphico ^21

^a,^doimunrpsisse,perveniernusversusannum6.0. quare ab imtto Meratamen h^c conjectnra est :


indicamussimpliciters.rc
Beliquia in
Sexfontio
vii.

repunnatSanetcrumcorporapostscptcmdicstncor-

rZa
J,o

'

''^'*-^

i(actomdeadecc,s,a,u n
prsialoD.
let-

aliud non habemus, 4 .rVilIars-en-Azois qui PatronisuntiHiusecciesiai. CosteUanus nuod

nm

hunrpnqum

in

Annuntiationc sua ponit,solum,

teslc Trecensi Iranslata. Ast, Martyres rcgionis.ma' passos SSiricr fcrt tiaditio Villars-en-Azo.s .s,lo cl InloL. inter Silvarouvres

Fclice,7i07>n7ia(.Se7vcnAnailberlnm. 7>n7'/m7H,o

nui

Seminarii Linqonensis Pr,rsitia ad amplissimum eTSexfontaine. Versus dew .'icripsit R. D. Parochus Fabianus et annnm 650 SS. Ff.ux et Augebfrtus. pntriam verflnm Romn Silvianus, Ansli nalinne. subiornnl arl Silvam ^u^^inam rcflirent, martyrinm depositae ruerunt in Rubram. Reliquis partim
Prioratu Snxfontinm,
rouvres.

Zurbc
Villa

mndem haud ampliuscp,am Trcccnsi dislanl. asl cum


et

dcccmcrcUer leucvs
opvos,ta jaceant

exparte, ViginH

a.nplius leucis

d,sju.^^^^^a
locus lac
.
.

Xucci.modo.utnostraeslopmio.

hodie sil Villenoxe. Rcliquiasrepenri pa8 Exsx,m-adictis cflicitur dunhvf divcrSilvarouvres.As .<FK dicrcsii ScTfontainc. partim in

tim in ,arobi<mc,tdiscrt,scribuntulerqueparochu,.dcf,-

Ltnqim.-ns.i

pnrtim roperiunlnr in Silva-

Ouomodo facla sit ha^c translalio ignoro, C cum nullas habeamus iitteras authentiras. Popularis

Iraditio

fort,

specujuxtaoratorium

sanctas Reliquias quievisse prafati Prioratus. Solebant,

in

tZ dicuntur I^Mis
S Febcis

prio.i ecclcs,a dcpo^. .'.desiit. ittcr. aMtUentic.. In solcnt,,ue F c^uviw in hierothecs.


sacrain

publicum profern; ct nonn"-!'^ exh,betu, cranium. f,deliumvcncrat,om


in

agros, nec dumdeficeret pluvia, circumferri per

In^varouvres asscrvantur

mqu,ar.o.cuju.

quidem umquam. ut

aiunt,

sine

speralo evcntu.

iuvl

.Hig.cs Coj pars utnus,juc Sanetirefert

Z7icctatiquidncli,,uia,-umsir,,iMc,Mnn

populus caterOlim nundina? celebrantur, ad quas abusus, bodie supvalim amuebat. Asl propter quibus, dum pressm suuL. rciuu etiam ...v.v^>. in pressiE sunt. Fertur .uu... thecas ... ., sacrs asservabanlur hucefro huc e?o adveni anno 1820 DOSt t^,.i:-..:^ o...^.,c Q iU3u.^i"..o .^^ o rmf1prnii {Cnitinm. post ix'>t:itiids Reliquia^, neiiquue, reseratas a fcederatis (GalUam, oceupantibusl N^r,nir>nu-i^ inn.^iiim ocninantihusi. Nescio an auNapoleonis lapsum
. -

l^mu
I

.^orcnr^fatuspaqus tnvivimyjo.^ veropr^fatuspagus invicimosU VUopi 1

maZn-Aois; alque ctiam authenUcas tam^ exinde ad nos re^or.P^-^^^^ SU.a


paracw ;.
,.,.^,.,pMiocusullus,

dcsuk-

l''^,^J^-^
"'""^^^^^^^
i

parockus s^aUtcr Z^pi.ime nommat. ecclcsi^ notat solum hoc, q^''! .o(.m /k.
.

J,,i,u^^^^^

earum ibidcm
ntUui,

thenlicas lilteras abstulerint 5 Quod ad cultum speclat

usque

ad

annum
et,

.w.v^fcp/ Asl A.^t 'Zslhaberet, id indicasset. nost^os.s,cut ^^.Jta^ Znpe sanctos Martyres patronos, qu^nvel
,

1830,

festum agebamus sanclarum


:

Reliquiarum,

2V Oclobris

lota

die bac expositse

mauobant;

eecL^ in yUlars-cn-Azois authennaddatvc,bumdc Rcli,uiis haru,nquc


ticis

esse

proautiquo more. cranium sancli Felicis fidelium ast ab aliquot annisjara veneralioni oxhibebam ilUid peragilur. Mulieres non ila devote feslum
;

insli-umcntis.

cT quo 9 Astaliud occurrit.

^minrum " "


^''^/^''f

^*" Rcli- Corpora

"^

quiarum

d<-slruerctur ^''-V'''^;;";'^;

^^

vidi S. 1'ftri

hujus paro-cia^ sicut et circumjacentium locorum,

dum

posl parlum lacte destituuntur, vilreas lenliculas benedici ame pelunt sub inVocatione S. FeLICIS.

invcntarus P'' e^ reccsionibus sive ''^^^^f^^i abbat,a conleeti. tempore. ,n ^^^^r^^^Jl^. MorJyrum sanctomrr, juataSenonas, corpora
universel

GtograpbiquedelaFrance.Paris.aaxu.CUO*).
cis

(,jnaUonariain.part.,.Ub..n.cap.xn.Oncm.-(.)Diclionn.

::

]\\

DIE DECIMAOCTAVA. OCTOBRIS.


A

361

Augeberti reposila permenxisse in thesanro ad nos misit illins ccclesiiv. Ilanc in re^n sequcnlia Revereiidusadmodum D. Carlicr, Canonicus Thclicis ei

S. Peiri Vivi nrdinc quinqun gcsimus quartus) Se-

noncnsis, ex Priore de Auxono electus ost abbas

XV KalenOas
arcbiopiscopi
"helabat.
ilinc

Nov.

(xviii

Octohris)

1491,

praeter

saurarius
contlat ex

ecclesise
i

metropolitan^ Senonensis. Ejus


VlVi.

votum, qui ad ojus


(Si.rium

Inci infiilas

an-

vcrha, latine
10
t[(

eddiia , snhjicimus.

cotnmunionf^ summolus confugit ad

ExcERPTAEX InvkntaiuisSanctiPetri
sfficulo
xiii'' art

summum
(1482),

Pontificcm

/Vm

^anuarii ri81

ijivenia-Tiit.

at;rmm usque 1793, Tliesaurus

qui

ojns institulionem
RofL-cloriutn
;

episcopo Meldensi

Reliquiaruiu illius abbatiffi rcKulariler recensilus el

commondavil.
a

et

capitulum
et

porfocit

recognitus
Priniuin

fuit

quinquies.

fundamentis

campanilo parvum

ecclosiam,

Gaurn-do a Callono
arcliivo

anno 1204
civiii

In-

strumontuiii reperitur in

urbis So-

nonensis-

Cum tamen

inventarii sequentos satis


rluxi

qu;c a Hurgundis exusta fuerat, cum magno labore et cxpcnsis pi rfecit a turre quadrata ad aliam ecclesiam. in qua divinum oflioium porsolvebant

expliciti sutit,

baud nocessarium

formulam de

monachi....
1

Guilleimus vivere

desiit

xni

.Vprilis

(Porro GauSS. Felice ct Algeberto transcribore. chronorjrnphus est de quo hic agitur,
frcdus,

S.

PcM

yivi-

Vide Gailia Christ.


I

{\).

Ahbas erat

5j rfe hoc incendio agatur in 5' a nobis suiicrius rncmorata reccnsione Reli/juiaruni, non facile inlelligiturquo pacto monachi, anno IfiGO affir51
1 .

illo

tempore Jacohus facta est 2" Roliquiarum gcnoralis recensio viSoptembris 1438 a Micliaole de la Soustorraine,
abbate sancti Petri Vivi, abbale
S.

de Champigmj.)

mare poiuerint^e
tustate cadentihu
in

facto sibi constaro, antiqui.s vc-

qva

i>luriuu>

et

iEgidio

du

Tartre,

fucre deposita.

thecis, novam fuis.ce confectam, Sanclorum ossa simul collecta Unde verha illa forfe respicinnt ea,

Colunibffi, juxta

hatum S. Peiri hsc leguntur


:

Xivi in
l.

Senonas. (In scrie ab.Vam Oadia Chriatiana {2)


Rotiaco eleclus xxx Julii
ecclesiae

Prequa- acciderunl, duni abhati^ pncerat Carolus coUectores Novae Galvost. de quo hxc rcperio apud
lis ChristiancT
(5).

Michael de la Sousb-riaine, ex

lxvii.

Carolus Prevost, archi-

priore beatie Mariae de

B 1437, cum
in

abbato

S.

Columb^ utriusque

diaoonus Sciionensis, rcgia consiliis et oloemosynis, verbi Dei praeco cximius, Barthotomaeum (de Crot- E
tes,

ilabetvr autcm Reliquias receiisuit 1438,obiit 1439. recensionis) instrwnci:to authcntico pnrftir
Art.
15.

commenda privatum, supremi

regis consHii

dccreto, quod mounstcriireparationihus


dcret

non

inten'

Uom

corpora
est
iv

sanctorum
Scplembris
(cl

M;irtyrura

FELICISOt AUBERTI.
3

necv ctum monachisministrarct) e sede doEjus jccitan. 1594, quam annis circiter 42 tenuil.
archiepiscopo temporibus Urbanus VUI Papa ab anno 1628 Roliquias S. Gre?orii, Sonononsi potiit depositum cujuscaput Sononis in basilica Viviana Eo.clesiam an- 1G32 in archivo Vaticani. legerat quicernonsmonasleFUi MiNE iCTAM doluit Cafolus, proventibusque non rium iindo(iuaquo diruttim, masslilia opprossus. scmediocriler attenuatum,
quonti

Rccensio

facla

1455

ab
ct

Olivario Cbappcron, abbate S. Pelri,


Art.
IS.

lcgiiur)

Ilom

corpora

sanctorum

Felicis

AuBERTi martyrum.
4-

Abcodem Olivario Chapporon, xvi Nov. 1462. bealorum Martyrum FeArt. 14. Uem corpora
5.

licis et Auberti.

16G0 ab Hugone MaVivi, asMstenlibus D. Ruthoud, priore S. Petri Cellavio abbati^, ac perlo Micbel, Thesaurario et
Peracta
ost

xxv

Maii

D GregorioIIuguotojusdcm
Arl. 7.

abbatias.

Uem

altora tboca

lignea,

in

qua sunt
;

Martyriscl socii S. Beatie corpora sanli Augustini qui martynum suitem sancti Felicis ol Auberti, Fbbonis monachi bierunt apud Lingonas; sancti S. Pelri Vivi, noc non abbatije
et

nepoU consignavit anno 1636inobfulmine icta incendium (utverba Si ecclcsia poiuemnt videnturi indicant, vio suo sensu sonare dc faclo anno 1660 monachi testare sibi utique acciderant. constare, qiur illo iemfore Carlier, ex Imc Vnde !'> Porro ut recte nntat R. D.
ox soroir

factxnit

nluriumSacrorumCorporuminumfeademquetheca dw. ortavidetur simultanea, eodcmque


insertime,

mt ut Augeberlus
et

Felii

cum

fidi

imul co-

abbaUs prEefats

abbatis. !n quibus tamcn C animadverUmus sin^ulos olim Sanctos singulas monachi testat. sunt habuisse thecas. Asl praefati
tioribus Ihcsauri dicla)
.

nomina arohiepiscopi Sonoiiensis. Uorum Catalogis tum anUquis tum reconin iMVonlariis seu

v.dimus

Sanctorum, rccurrcns, festivitas rlurium inquit, numorum patriadiversorum. Animadverti. Vivi, post incenhiorothocar.im ad Sanoti Pelri
diuni
notabilitor

.rtate et

krcntur.

imminutum, plununique Santhoca) impos.ta Aictorum pignora uni eidomquo panlatim fuorint moiiachi ad nue hinc forh' indncti
licet ipsje

sibi de facto constaro,

quo trmporo combusta eorum


fuisse

ecclosia cst, thocas iUas


et

admndum

vetustas

quem.Iam nomme vaducas, ac propterea


confioi,

Du

atque ibidom deRoUot, curasse novam ossa, Untcis seu tcUs posuisse pr^fata Sanctorum suhjicitur : Infra scnplus
iUitis

coIcndasRoliquiassimul reconditas, C^teium ver<;arespiccrcntetregionesel U-mpora. compo.itur Atquo exm esso alibi id etiam usui quondam in S Petn \ivi roddi posset. cur ratio apud Lin^onas colerontnrSS.FELixot Auberti:s.
nasi
sitnul

di-

involuta.

Tum

cum

Sanct.ano et Beata, SS. Auguslino.

melropulitan Sononensis The>aurarius supra dicta Iranssumpisse testatur se ndolitcr S. Potri Vivi, hodie ex instiumontis authonlicis mctro|oIilano. Sononis xx asservalis in arcbivo
ecclcsiie

n,ari;rio coronatis in

agro Senonensi,

d.e sexta
Corporn eorum
Sinoni

Septombrisanno273 VCI274 occurnt memona Sancti 3 Jam non amimus FEUCisetSancUAuBEHT.,inBreviario.onone|)s, corum est Ast celcbratur
ob asscrvata^ ibitTsin abbatiasancU hodio adhuc cernundem R liquias. qua' quidom
Pclri Vivi,

ad

hiiuc usqii^

nost

annum

1702.

d%cm !cn'i(n.

Februarii 1849. Sionatum crat


De
du-plicx S.

It

PelTi Vivi
cendio.

m-

eis indigitemus. consectaria nonnulla ex incendium memoran vuleki ccclcsia' S. Petri aiuni Sanmartham inAn'Guillolnius Chii.Miard,

tum

ut dicla

Thesaurar. : Carlier Canon. animadvertenda quiedam vemunt, Ast hic luculentiusimiotescant, tum etiamui

Dupex

Potn V.vi thennol793servata.cum aurifabri cujusdam benonensauro fuorunt, opora qui doputatus fuerat acJ illius nompe ipsius. sis ornatibus suis aureis argenreliquo S.

ur

munil.-e. strmnontis suis authon.icis

Sc.Iicet

spoliandas hierothocas
tei^que.

;Ga.liaClnistiana(3,.6/./.^|>^'-.^
ecclosiam.
vivis

injuria

bollorum

1512.
:

Iti.na (4)

El poulo htius Guiliolmus U Chignard

-^"f u> Nova


(esi

>"'.;,! "^,,,!

Galha Chn

mter abbates

Haclenuscx rescriptn R. D. Carltcr. prsfaiisquoqueeffxcitur^nonomnmquoad 14 Ex exuvias, liquida esse. sacras Sanctorum nostrorum
C4) T.

CoTwiujio.

0)T.xn.coi. lu.

c.)ibid..coi. U3.

C3)T. iv.pa-

m-

Vn.

col. 143 et

U4.

- C^)

Ilii*!-

^^^

PASSIO
362

SS,

FELICIS ET AUGEBERTI.

Ccnn
,s

us ,u. de sancti invclnriis rHuUmus seu

Petr.
;

nm

.''---. ;7 u,am fo
fuisse

'"']Z^Z::i:::orun:'a'U.ano

a,;i>aiia,n.

AlbaU.r rcdempt.rn nit PoslorenunuiMe^ ^^^^^ /.,,,0,;. ,,. Re^^^ Sc,-. ViryinihusaBono ,llud ct u,d,edum Bon Paslcur) qu<r li.ieuscsdu Asylum muhereuhs, a seu incolunt, m,ue donmm avocandis elprxscrvand,s, a,,e'

'l,,,,, ,8'.5 ,.,/"'

mcrctricio qu3cslu
ruer^tnt.
-7

f;iscX"ribus.A'o/u,cm.^<'./m-'---''fPtin

obttcrest) Thcsaurus(utsuj>ra indicatumjam quodam Scnonensl e aurifabro,

HcliquiaiSS.
Foliciscl Augeberti.

\oliIin S.

as ccruviasnoctu iranskilit Pierre-Ie-Rond) qiur adhuc


</^.

Mabillonius de ejus

ongme et

Lnlcr S"'"" insuburbio nunc vigel nionastcrium plapm situn, :Se;^ h tir^i^l^utalcm Martyrum ba^ ,00 ubi primitus Sanctorumct quulcm m v,co ccclcsia crat,

Apud tradit, adscripsisse. " ' ,-.!^,, sincii onnrii Pctri luii,

^^'^' Scnonab...

cuam

^,,,,,,;,,-,. "^ciiicet pra^fatu. suhsiitU ..uicet prxfatusdlcvtr

cocmcral, co

thcsaurumpubUce tamcn fmeutossa sancta.quandoper


vcneralion, rcsMuerct,

icmvora liceret, fideliwn in ccclesia Quod cifacium,atquchodierequicscuni

McbopolitanaScnonensi,ui tcstatus

est

li.

Dommo

n a

SP

volnnt noncognon.cn corruple Vivi a novocabulnm pr,-efc,.an c..m alii V,vi nu antiquitus appellatum maVivum
,.dl,a;sisse
,
i

l...

Putcnliani unUc n,onastcrio Sancti

Petrt de

Vu^o

addcns mter Mourrul thesaurarius dictx SS. Felicis el AuilhisHcUquuisreccnscri corpora hodie mw et ne geberli qua; atteroquin a fidelibus Dcniquc ccrtum est olim ad noia suni.
ccclesi.r,

vix quidern

minc

Vici

lunl

Scd

id

nucm parum
ubi

inte..est

ad

..otitian.

tnonasteni

Pctri

VivihorumSS. Mariyrum cclebraium

futsse

nobilissimi,

Senoncnsium

arcl.ici,.scupoi.um
ru
t,

officium: ast

7wn

constat id

imquam

obtmuisse in

ante inductos .nonachos, B co..ditorium, etiam rt.gn. ate reliquiarnm muUitudine ct sanctarum

i;turgiadia^cescosScnoncnsis,ubinuperbreviarium E assumptus fuit. Atque ha^c ex


ct ritus

noma7ius

rcLM^nam,

quam

alii

Chlodova^i Magni,

alii

Theodo-

plorique Virginem, quieius niii,prolem; rici tempus damnuplaiu.iicunl.Elccrte fuere per id


duffi

ejusdem nominis

rcgia^ '^lirpis,

una Furlunato laudala duobus a Venanlio


nolissiniie

laMinn.T

LEGENDA
SS.

in locis

utrobique desiinam unam camdcmque Vaiosio nun dubilo) ot quienari cum lladriano

FELiGlS ET AUGEBERTI.
CSt

dem
eiselo

Thcodorici

Auslrasiurum

rogis

lilia,

Ilernn-

DeSUmpla
t

OfpClO qUO OX nffioin nun'


(((1

Varnorum

regi conjugata, ea

sciiicet,
:

quam

SuavogoU.
e.x

filiam

vo.t Fiodoardus
Ghariberli

aU.ra

vo^
Petri

COnWlelO

teSlWll

opilu.ne oria,

qu^

Parisiorum regis

JJ^J^^^^^^

SmClOrUm

MarUj'
Felii et Auge-

concuhina fuil. Priorem mihi pro comperlo est Vivi.... auctorem fuisse,

monaslerii Sancli

riim.
Fclix
sunl.

quam Theodorico

rege natam illud satis probat, tribunus, 7'/icu^/cquod Nunnichius, Arvernorum rcddidissc a Gregorio mcmochildxregiiur (rilnita poslea Thcoquia scilicel Theodorico, ac ratur Arvcrni tum parebant. Nec alia iilio,
:

lugenda bclAutrcbertus, in Anglia nati, captivi ducti et venundati lorum sorte in Galliam Grego|.ius Magnus, pcr
el

berlus

mii

S.

Augtiitiiii

Quos Sanclns Papa

Ca.ididum rcd.mi

cu..avil

clccmosy.,ar.,n,

prct.o

deberlocjus
conditri,\,

fuisse vidclur

Theudcchildis Sancti Petri ccenobii


liasulum

qus

Arveruorum comitem, ob

debebat. Hos quas in l.oc ,.cgno colligere Candidus Romam duxit.

l.bcrtate

'

coiijectum, dcfectionem a Thcodorico in vincula his arguE.\ monaslerium excepit


in

donatos idcm vidil Sanctns Pontifc.v,

Quos ut

miratus eorum
.

pulcli,.,tu-

idem

dinem exclamasso

legitur

Siccine

tales
rclices

Ang

os

mentum dcducilur, islius monasterii origincm cirreponeudam citcr annum siECuli sexti vicesimum
6sse
At>bati(Ede' Amiu(Eaeiiructio ftj)r(F{1
)

An.'elosinr.-rnsvoral,if? Illos .go suo educari, bapUsar,, intcr Angclos in monaste,.io

Anglos
a3ta-

mandav,t Jara etvitam religiosam pronieri

nemttatm.

prsesenlcm quod atiinet statum nobilisdie x Julii hujus sj,n;r illius ahbaUie, hcTC )iohis, ^^^^^. jgj-^ , rcscribcrc diqnatus H. D.MourriXt, SemiSacerdos, et Professor Thcologix Moralis in
\Q

Ad

tem dccem
prKfatus

ct oclo

annorun,
nil

allige|.ant. Cun,

aulcm

Pontirex

niajus

dcsi.lerarct

quam
:

nario Scnouc7isi. (Liceat hic tum iUi, tum ctiam Adin. Ji. D. Seininarii Prxsidiy ad qucm litteras hacsupcr rcdcdcramus, gratias pubUcc rcpcndcrc).

convc|.sioncm ad Chr.stum totius gentis Anglorum ad boc opus tam a..duum Felicem ct Augebcrlum rcUillos pro temporo in
destinabat. Quap.opter perreclos, et prorcssos,

gione Auguslino

sanct.s

Al)l,atibus
j.in-

ct Mellito electis

AngliK apostoUs
sibi

cjeuiUe,suva dlatcmpcstasuniver.ani gaUiam funestaret, qua tot tamqus venerandalicUgionismonumcntasacrilegcsivcdcsiructa

Cum,

SdCculo xviii

xit cooperato..cs,

et

lingus

cognitae
.

lideles
Angliam pctunt,
indeqtie redu(cK

intcrpielcs.

sivcdeturpatafuerc;AbbaiiaS.PctriVivi,pulsismoVKichis, subhastata est, atque coempta a CardinaU


Lo)ncnio aBrienna (Lomcnle de Brienne) Archiepiscopo Seiio)iensi (qui a Pio scxto cxauctoratus fuii^

.rni

cifixi

., G|.egor.i MaMandalis crgo summi Pont.f.cis veniunt in AngUam Crumuniti, ct confirmati, p,.portantes, ubiquc Crucifixum

vnri(tf '"*"

imagincm

cipiuntperegri'
natiuiies.

dicant. llegcm

millibus

populorum Edelbertum cun, ,ullis Augustmus, AngUffi convcrtunt. Sanctus

quod nefanum prxsUtissct sacramcnium civiii, ut aiunt, consUlutioni, ct miscre cx hac viia discessit XVI FfOruarii 1794 ('2)). /Edes dein partem evosx.

Fcliccm P'-csbyle.-"m. Episcopus lunc consecratus, ord,nav,l. Ncc multo


et

Augcbertum Uiaconum

post, iUos

cum

Episcopo, Sancto Mellito, Londonise

Erels el lusirucliuua de

l^ie

VI. Edil. Uoniffi IVJ",

l.

p.

U^ ubi

Carolo Uc

Lomemt ae

ui lennt.

Romam

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.

363
aggrodiuntur. ul illud depositum
BX UdS-

Romam

misit

de

necessariis Ecclesise

Anglorum

potioris thesauri

Grc^^orii succausis cum Bonifacio a Papa Sancli aulcm Ilomam pcrvenorunt, cessore acluros. Uhi

quo sacratius erat divitcs auffrront. Renuntiare sed nil Chrislum Felicem et Aiigcl)crtum juhcnt
;

mcntis adectu loca Sancla Apostolorum limina pio


visitant;

obtinet

sacva

crudclilas,

utcrque

caput

potius

inde

dum

Sanclus
ipsi

Mellitus in An^^iiam
vuti causa

quam
bus

vertilur (rcvertUur),

Jerosolymam

catus moritur, latroncs

fidem pcrderc paratus, uterque capile truncnrpora foliis ct frondi-

ad Sepulcrum Christi

restinant.

Edelberli Anglo-

rum regis praeliosa dona olTerunt. Sancta Christi codnm vestigia omnia scquuntur, et adorant; donec venerant redire ad propria per Gallias ilinere quo
cogilavorunt.
fiorum riwn.
,

dies in spelunca occuUarunt. uhi luist scplem incorrnpta, et a hestiis inlacta pcrmanscrunt, qus agro Trecense, pia l^ictrudis in Ecclesiam, sitam in Rubus r transferri curavit. quje cui nomcn Supinus
Iranslatio

miracuUs

claruit,

inde ad Siccum-Fontom

riutrty-

Uhi

aulem pervencrunt

atl

villam Nucei h

translata hodie requiescunt.

nohili dictam, in partihus Barrensihus, a Rictruiiic Proximam et i)ia matrona ho^pilio sunt recepti.

ANNOTATA.
ai)no604; zS. Gregorio M. succcssitSabin^onus,

silvam scquenli die mane vix intrarunt, cum duo latroncs inadclcs odio fidei iniquo, siinul ct pecuinvaniis inhianles ipsos in oratiune genuflcxos
dunt.

Jm, scTto

meme

ah adepto Pontificatu
tcrtius

ohiif; cl B<>-

nifacius, hujus

nomini^

Sedem, ab anno va-

DupUcem

sibi prsedam, el

fidei, et

pecuni

promittenlcs. Armantur gcmina facc viri sangui-

pccunije cupidi, ct verilatis inimici, avaritia aufcrrent Chriut raperent aurum, impiclate ut quem Sancti stum. invcniunt humitcm ascllum

num

cuani, o6/m?/(f 606. Villenauxe. Urhcb Vitlam Nucei, probabiliter Bar-sur-Aube. cula est inter Arcis-sur-Aube et 7. Vide dicta in Commcntnrio prxv. n. nxtlla hodie videntur Supinus liuhus. Ihijus
c

sccum dncehanl,sacris tantum vestibus oncralum. direptionem Tunc frcmunt frustrali prEcdoncs et B

consuluim^s, rcexstare vcstigia. Ita plures, quos


soripserunt.

DE

S.

MONONE EREMITA
IN DKECESI

ET MARTYRE,
v.

NAMURCENSl

IN BELGIO,
D. n.

COMMENTARIUS PR^VIUS.

CuUus
ANTE MEDIUM
BJB.C.

S.

Mononis; liistoria ecclesJJE et honoreni Nassonise erectorum.

capituli

in

ejus

Vll.

Uonnmevta dc
S.

Monone

Mononis Viiam, pne manibus hahemus dupUcemS.

S.

jam
'<lii;

egit Monone, Anachoreta et Ma/rtyre, Sanctorum BelGhesquiew inActis

tur;idqMegofactumreor,quodActaepisnonnis,post scripta jueUsiiardum aUosve vcteres marlipolnoos


rlnt

quod in hoc opere non ordo Kaiendarii

PrrVterea sed ratio tcmporis sn^vata fuerit.

mquibusdam recenHiferlnr tanicn S. Monon ecclesiaslicis, quotiorms Martyrologm, fastisw annuntiationu! rum hic seriem suhjicio ipsaquc
verba
I
.

alicram. Hivc autem altcram brcviorem, fusiorem

in ea citefmiorsxculoyiin duhie posteriorest,quum iurUarigeriLobicnsisabhatisscriptiodcGcstispontiTrajectensium et Lcodiensium; ficu m. Tungrensiam videtur etiam esse antiQuod quum in iUa non fiat C Lior. Vcrumfamen ipsa fusior scripfavidcturante annomtyad\m tempnra B. Theodorici, qiu ab seu S. Huherti ahhaiiale S. Petri
.

ex compendioso Marti/rologio, excerpto VHrajeclin^ ad diem XVIII Malricula Cartusix solum Sancti nostri annunlialioex duabus
Oclobris,

vocibus constat,

bus q uidem a Horealinocjstat, lurcnemie: in Auctario Usuardi Mononis marlyris; qnarum Sancli Monnonis, vel
posterior etiam

em/JC Mononismarlyris. Vocitrcn ih ilo ubenw est annuntiatio,qu3'


/i-s

Andaginense pedumtcnuit,quumscincctNasso7uensesclertcijus agnoscereni. ^on Andagincnsium Hhenfer adhuc

>ta apnd Grcvennm legitur. Haud Auctano. in sno ad Vsuardum LrcnsfuitMolanus Eortom <lio (xv." Oelobnsjn

pbumadnos
rire

Vda, cujus apogra. tamen multo aniiquioreslimor Josephus R. D. Ilenricus


destinavif

Ejus verba habe : .n Ai-denna Nassonia apud S. llubcrtun, mullo uberwr Mononis Murtyris. Denir,ue

lieali
,

^ata-

Bichet,decanusNassoniensis,quamqueetHimrepead \% Octobris et cummuest apud Surium

nostrnm celebrans

Ls Sanclorum Belgiifol. 23G, itanalat.sS. -;'"s "-!/'f lonon


:

In Nasso.i.a.

Rube^ I!agiolog.co Ms. BrahanUno tato prologo in Vanis;sedadiniensfortes^culumxirfereml^^^^^^^^^


,m,/m
Opcriv ieodori conscrvato.

m ca mcnfio fiatdccorpore S. Eloquu,\\alpretiumnon essearbi^aaUasii


operi. nostri

de Scol.a Ar.1,.enQui angelico monilu Ueo raullo ..Mupore Z^^ de eniens, ubi solus soli sicariis lalronibus a 01 fcliciler occubuit, er"iv eslsepultu.sinccclcs.a quam ubi ctiam conrossus A'.-oa. notUmm, ronstruxe.-at. Post dulum

ma

yris

tusestGhusquierusalterutramtyptssubjH-ere.Vcrum

11 s7lkdgu,quurnqueinsu,eri^^^^^^^
purmisn-rmus.

raiio,aUaActorum

To S""La<.
discipulum
piscopornn.

scr^itor, S. Joanni. A.n. Sa..ctorum Rcmacl, ct Hectiu osam ad

^'^"^^"^

^r<^>onmet ^^LuU^iaberc, cdemus hic Viiam

Trajectcsium

Kemaclo, utj.ote S Joannem Agnnmpr^misissclS. non nu


Rcmaclu.. anlUjuiorem, quandoquidem S. Agni ac dein pos S Lnni.

^c antufuo S. ^\onoms

lostmorlem

Aman

Trajeclensem cathedram eveMicationem ad liurgunin Fastis Belg.cset clus fuit. Mitlo Mirxi
.Mos.r

dicis
(l)Acl. SS. BorgU,t.lI,P-4'9-

annuntialionem, utpote.

si

admissum ab

eo

err&rem

DE
364

S.

MONONE EREM. ET MART.


ns
(91
;

T. D.

B*

,rrorem scr.em non Zlishau.stani. MarUjrologorum


1727 editi;

Moam umtm demas, exjam transcriHu le.c


quorum.iHe ad un

ali.T
vci

Nason-

XI Kalend.

dats "^ N"- J"'ad Ampelium P. V. d V, data deinde Lex ad iJapponcm P. (10) ^le.^^u.U^ ad Septomb. Nasonac (H)
; ;

Paulinum pivTsidem

Epyri

novai

dala Kalend.

Parisie,wsa..no hisverb.s lat.nn-cUd.^s dcn diem xvni Ortohris,


be a
ni...r.nn, ut .pse sicariis occisi,

Oecemb. Trcviris (12). daniurleoesaiiisinviUisimpcr.ahlnis[\^).hThac

.^siaie aioruma^^^^^^^

ad^ma^

Nasonacum Ua.juc serie sequiiur qui vi Kal Julit seu dw 26 fr^L a T,'e.uris, ui ni Nonasseudiev Julu junii versarentur Trcviris, pcrvenirepoiueri,U;nm tan.en inlege
Nosonacum
Tre.nris

ianlum d.ssUum

di

63
Xn

Lm 1

Z^^ nnA^^.o
ZariumMs.,

mo,'is epochn.n fuj Remacli, cj.Ghesquicrus; gu. .lU annunnacten..s

potu.sset seriei adde^-e seu scriptoru,.. Mart^ircdoo^o Conisiumin


Vit.T,

Utut id
biiur

Baluzio 7nonuimus. daia obiineat, quod ex Nasonacum villam imperUtlem fuisse, esi,

Gallicano; Bucelmun m n in Mo.-tyrolooio sa 72jioet in Lair.n.sGermani^ ^nm^^^^^^^^^^

cZanico, FJrarium

m Catahnjo Generah,

Saus-

noniiaproculaT.cvh-isd.sianiemnemononfateJamverosiine Nasonacii.n idem ac Nassonia,

Marty.olooioBcloieo,

Marlyroloou.n A.ujlum (1) et quodad diem\2 Julu S Mononis

non una esi seniciiia. In Dictionario vir Philipncooraphico Bclgii, quod mereniissimus edidii, asserUur nU cc.-iius pus Van der Maeien
cruilitoru.n
esse

etex gicu

aliii
e-t

bel-

exteris
;

indiciii

Ghcsquic.us, me.nmU solusButfer^quem appcUat Severano,ttluMononis; vcrum ctiam Joannes

adhanc diem uUer pr.Ttcrnatolem nunliabat, ut missos in Actis notatum fuit. Iwo.ographos non erteros histo.-icos aut
3 Inter

non quidem cadem jroccdit securUate Golhofredus,arbUraiuA' iamen esseNassoniam; ejus(14);

demqueseiUentiivcsi Wilthcmiusnoslcr(\b],SlenitV' Ghcsquicrus (17), Honihcger subdubilans il6). bene multi. mius 8) aliique
(

striores

{2),Colntius Ronianos pcreorinos rccensens


Ecclesiasticis

Francorum (3) nccnon Lanigan (4). i\ec historicus Ecclcsi^ Hibernicx 5. Monon; sed Nassonia' tantum cuUum obtinet
inAnnalibus
Lcodiensi, q.ia ?iasson.a olim in unioersa diaccsi Namurccnsi, cui capiebaiur ; nunc vero in dlacesi com..xcmoratio dc eofvt;ei illc jam includiiur,

senlcnUa nominum smulUu- ^^j;^.^^J^^ vaUdius forsanaccedU arounienium ex ^^^^^^^ dinem ; sed Consula.-i^, de qua hsc habei E vestigiis vix Bomanx qui MUthcnius (19} Ad I^Iandam S. Stephoni,
5 Vrgent pro hac
:

respicit

IJastonacuni

(Basioonc)

intra

teli

jactuni

lendilur porlio

aggeris a Sc.onchampio usque Gi-

verouUuni, leucis
pide
calce et
slerilis

porrectum Iribus, strucla laSiibulonc importatis; horum quippe


in

vims

quidcm mnocoNa..iu,-ccnsi

Prop.^io

kcl.onemno(h),

omnino

nam habcs
darium

dc S. Monone.

Iiefe.-i

B.dler

Colc-

Kimj scculus, ccclesiam s.ib S.

Mononis

Arduenna. Tcstcs cxtrcma descriscctati, ncc docuere, nisi quod nta? portionis, non inde in inlefama fereiite, hinc in Lolharingiam,
riora

pairoci,uocxstareinScoti^propccivitatem S. AnMonon"s kirk ; dcqua drew cum vermculo noniine Topota.nennullum vcrbum reperioin DicUonario Boltandt adversariis graph.c ScotUv Ca,-l.sle. In Colganum, Mi.iorireperio ctiam annoiatumpenes pairise sux Vdis tam Hibernum- et in Sancioru.n
fuisse OfjicoUioc.di^ versatissinium.ase reperlum

Bclgis protcndi

assercbant.
recta

At

situs

ipse

dicla? porlionis cx Givcroulio


:

Marchiam ac Scnoncha.npio autem Orolaunum Namurum ex prospcctat. Ab Orolauno quidem el Diviodurum usquc rclictis vcstigiis, non uno loco Mandain
rctro
se prodit

em.n de

S.

Mononc, quod anVphonos

et

hymnos
aUisAn-

Primum vico Schackweiierio et silva maxima vico, peragrata dt^inccps AnsUvia supcrans, summam Wisenibachio, ubi Suram vado
aggcr.

haberetpi-opria,ne(juaquamvcrolcc(io)ies;quocirca

glarcam snb aquis (quK


ostcndil

dignum non duxU quod


notatis

describereiur. In

Iniposlcrum

i)cr

plurimum iimpida) incompcrla nobis adhuc


ut
ibi

BoUandi monu reperio in Kalendariis Hibernico ei ScotiCu S. Mononis fcstum siynaium fuisse ad prsesoUem dieinxMii Oclobris.

Meduanlum inlcrprctabar, adit Ma.idam, quam

proaciscenli decussatim altcri ex Rliemis in Ubios indicaivias WhUthcmms, occursat Duas Uaq.te hic

porctaulemmaxime. Naisonia:

quemvicum
nonnulli cum-

Maxime autern S. Mononis culius foi-uU floretque eiiamnwm Nas.^oni^T, jy//i(.T Nassogne seu Nassoisue, olim in dicevesi Leodiensiy nunc in Na4

quarum

p.ior a Mosa juxia

Mosomagum pergU per


fluvium, vergUque per

Epoissum, irans

Sesmarum

Medua/ntum
pinsB

'murcensi;ubi cclebraiur ejus fesliviloscumoctava


ei

Colomam Aonp' cx Oroiauno Meduanium versus ;aliera autejn


ei

Mericam

Ubios scu

demeise volunt

anltquum Naitondcum
iic

qutdevi uliima die recilabaniur iier.nn leciiones

Nnsso.mnsis ecclesix dcproinlcctori ejhibeamus piii'. Vei'um non esi quod eas Astp.'3eterire fas nonest vexatissimamdcNossonien' bus or.oinibus qua'siioncm. Coder Theodosianus
jn-opris, er hisi(n-iu

viam, vetU ubi priorem secat ei Nassoniam., Que7is Ambram

et

ad dcxiram hnseu

Namurum

Aa-

murcum

dum commcniarium
ihen.U opus, tunc

rotendUm.Schayes,qui interconscribcnsuum de rebus Belgicssuh


ho(ni.t

ocul.s dominaiionc Romanorum, prx

WUvia;

exhibet ab
legcs

anno 367 usquc ad annui.t 31bplurcs

nondum

excusum., ncuirius

datas Trevirisperfrigidioresmenseseiinvici-

nia per calidiorc ^quH-serie^s

qmnn

co.Uinua

sii,

deniur saiis ccto


iUcvU
cu.n

,.,cni.onemfecit;vcrumiame.nWiUhemUmdic.aviutramque : undc et Stcininoer


Treviroinim U.scruUhisloriiB,

srstimandumesiewn

iis

in locishabitassc, ubileges

viam Mappx,quam
si7iisiram

dais inscribuntur;quod ideoanimadverto, quoniam Oeneratim ex loco dato' legis concludi 7ion potesi de
loco cointiioralionis iinpcraloris, proi.ts/ilcndidis-

ad hoc discritnine quod Nasonacum Ulcst, hinc manifesium-ru coUocarii. Uiui

simisesempli^smanifesium fccU Boluzius

|6).

Po,ro

Valeniiruani tempore 7ion ita proin Nassontx porensibus Nassonieyise Uer; et


tuisse

arduum

fuissc

i ,-evi-

ad annurn 372 prodU Lexad Probuni Pl\ 1. dala vn Kai. Maji, Treviris (7); tZem Lex ad Julianum Proc. .\fricai. dala m Kal. Junii, Nasonaci (8);
post Lex ad Probuni
P. P.

csseviUam imperialem.

6 DifficuUalem.

5 }\mom?ividcaiurhic

n^,n^ tamen pa,'U quod ex Fassionc omn.no dclocus sifculowi

>ed aiia af?-

^^^^^
^^^^^^^

^^^^,.

dala vi Kal. Julii Trcvi-

legenii siatim paiebU. scriusei soiUarius fu.ssc, ut

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


.

365
sub Martino papa et Dagoberto
V. D.
B.

Deindc in ulraquc
Nassonia,
se(/

S- Moiionis

Passione non legitur

sium

pontificis, qui

Nassania, seu

Ha^^ama.', el

constans est

Cantalord seu Iluberti Andiyinensls. iSonplacud iiaChTonvci S. que ValesiOy Notiiix Galliarum scriptori, Nasonacum idem facere ac Nassoni/im ; maluit villam imperialcm poncre in Schoncck scu Schonnech.mU'

cadem

scriptio in cditionc Pevlzli

rege claruil, usque ad tempus regis Pippini tertii. 9 Atjue hic priina occurrit qnxstio quo scilicet
.

inter
fiiSO

annum
Tnm
o6tItifn

nicipio aut certe castelto inter vicos insigncs

Prumiam

et

Bcdam
sen-

temporc S. Joannes Agnus hanc ad S. Mononis sepulcrum ccclcsiam fundurit; quod si modo quocumquedcterminaverimus, stalutum simul fuerit S. }i[onoms emortuate temjms. Porro ex sat certis indiciis ostendlt Ghesquierus in Commentasio dc
S.

c( 647,

diu fOtt
5.

MoDODis;

ad fJuvium Nemesam. Ad qaain

Joanne

(3)

hunc ad Trajcctensem (dein


fuisse inter

LcodiciV'

lcntiamnonaUoarguinentoadductasvidetur,quam
quod
ihi oliin

sem) sedempromotum
624.

annum

622

et

castellum seu municipiumcsset. Pos-

Ex

aitera vero pwrte

proponi opinio, nempc Nasonasct forsan cum itlem esse ac Iwdiernum Nassau, quod principatui in Gcrmania nomcn dcdit. Islud enim olim
lertia

troucrsiain relractans S.Joanni insede Trajectensi successerit, ostcjidit epianftuj/i 647 retinendam esse. UndeS. Joannis

Smetim noster (41, conde anm,quoS. Amandus

dicehatur Nassoiiia, ui habcmus e.r Wandclbcrto Prumiensi, de Carolo M. scribente (l) Ob quam
:

scopatus dararit oportet ab


;

rcm

(lata cst ab iraperatore nuncupalur; (/uod ccro lucc Nassonia sii pra^scns Nassaucotligitur ex ipso Caroti M. diphnnalc, in
villa,

quae

Nassonia

circiter 623 a(/ quoque S. Monon 647 quo lemporLs Joannis ita ut cjus inittaconnectcnda sint cum S. episcopatus principio(huc enim periinet narraliunculu de pallio, quaf esl in Passione) ; dein ut annos

anno

spalio fJoruit

quo

pagus indicatur, videlicet Longenahe a /luvio Longa scu Lahna, villa vero dicitur Nasonga (2). Ncque video proin quarc Nasonacum csse non posset
et

aHtpiot versatus fuerit


alios in

inaula episcopali
et

et aliquot

eremo Nassoniensi ;

demum

ut qui

mor-

Nassau, ubi abantifjuissimis temporibus casfellum quoque fuit. Porro ex t/rihus his sententiis eligal lecB tor,jampr3e oculit habens poti sima instrumcnta. 7 Rcdcuntcs itaquc Nassoniatn, S. Monom$ cattu Nassonia: coniUustratam,sitameamo(]cndimusinmcdiisLusemdit S. Monon CBdiculam burgi Bclgici silvis duahusaS. lluberti oppido, oVim monasierio, lcucis. 0, erx jjrctium videtar paucis
hicatteaere

tem S. Mouonis etstructuram ecciesixad ejussepulcrum inter a/mu'ft630 et 647 coltocarit, prudenter quxrit Ghesis cgerit. Scd qito dctcrminalo anm f
quierus{h).

tanus?

an

An 630, aut circitcr, uti hubet Caslcl- E contra anno circiter 643, prout iradit

Coiniius ad hunc annuin, num. vi, vcl eo ipso anno, diem ut vuU Parisicnsis Martgrologii auctor ad Id eniinvcro cst quod cgo, ut Ghes\\m Octobris
.^

quw fatajuerint

eccicsae, inS.

Mononis

quieridictione utar, defickntibus veterum tcstimO'


niis, indul)itale dejinire nequeo.
\{)

honorcm illicconditx. Ex utra^jue Passione videtur vicussuum sortitusnomenex fonte Nassonia, quwm
n.2 legaynus ipsurn locu m olim dictum VrkWev (quod etadjacentis silvx nujic nomcn estl.eumque irrtgatumfuisseNassoniafonte.Pauperculainexstrua-itibir dem S. Monon cvdiculam, ut habet Passio num. 4.
Post ejusvcro morteindivinus cultus ibidcm auctus
capituli. fuitper fundalionem capcUanis ct dein brevioriS, Joannem Agnum Narratur in Passiotie ulexllojo castro et Ammania villa per

Qiiod

ad llojum

altinct,

unde
id

accersili
csl

tra-

ifcctrti

non po-

iuere prvbyteri

duntiir prcsbytcri, dictum

etiam

Huyum, Hoyum,

gallice Huy, theutonice Hoey, ja- pote

lluum, er Amama, ulnondum


funilaUi

cetqucad Mosavi Namurcum iiitcr et Leodium, apud priscos Condrusos. Videlur ibidem ecclesi/i suh temB. Marix V. patrocinio exslitissea S. Materni poribus (6); ip-^iC uero S. Joannes Agnus ihidem
instruSS. Cosnceet Damianioratorium reditihus xisselegiiur-.uhi etanno \TSO reliquia! cjus,aterra
levatae, honestioriloco fucre

(yrdinasse

septiinanas .acerdotesmissam celcbrarcnt adS. Moaccessissevenonis sepulcrum ;postea ad haspartcs miraculis, ergo Pippinumregem;auditisque nandi Vrrcgalem suum donassc pileumetdecimas inkr

reposHx

(7). iV(7

itafiuc

obslai

quominusjam

S.

Joannis

Agni iempore

presbytcri Hojciises

Nassoniam

iverint, sacris ope-

ramdaturi. Vcrutn idemdici nequit de Amania,seu

tametb^ssiam,etcondidissecollegiumcanonicorum
sup/dicaqui pro Pippino rege et francorumregno Juvcrit autem hwc omnia rentOeoetS. Mononi.
tcstimoniis. r aliis nonnullis csornasse

Ammaniavitla, undesecundumPassionem
rcmevoaitietiamfuissentprcibijteri
:

hrevio-

equidcin arbi-

bus

lectionitrarcr rccie hac de rc sileri in Passioneseu S. Oda, S. Lamhcrti. fusioribus: quoniam

quam
titi!'

auoot

aiiunde nrcrrprpshyleris
i"rM(ru(( S. Jo-

g
'

(lum--

qute in octava 8 Porro lcctionibus fusiorihus, recitnhantur Nassonix, hoo erat iniMonouis '" Joannes quoquc episcopus, couspccta aman-

Leodiensis episcopi ab

anno 670 usquc ad anniim

annes Agnus

humanitatis mosrorem lissimisui morte, ex attfctu quamvis sciret potius exsolvil ejus iiiterfectioui Ghrislo conslabat jam quem a
;

ihidem in praedio circiier 709, discipuUi, legitur Amanium dicuni, non longe a Lcodio suo quod Martyris extruin honurem U. Gcorgii
ecciesiara
xissei8}.

ei

congaudendum,
ffitema

in vita

ficavit;
et

coronatum. Cooperantibus autcm condecentom illi aidiadelibusvicinis, basiiicam bcats etiam consccralam in honore qui
gloriosie

oratorium istud conditum t^inium, Agniobttum. fuissel medioscTCuloposiS.Joannis iiegarimAmaniensibus prcsbyPropterca tamen mn
i/rtrfe

concreterisunacuin Hojensibusaliquandocuram
; ditam fumc Nassoniensis eturm duomnino tenendum uidetur. Quin facium Agm recte tnbualur bium hii.cfU utrum S. Joanni

ecclesiis

sed id tardui.s

ecclesiam et

matrcm semper Virginis Mariae episcopali ab omni exactionc liberam


provinciali

auctorilate in

synorJo

perpotuo

esse

ecclcsia'

osset Nassouiensisfubrica. Ccrtefacilefien,


vii

dccsset ibi ofTicium saccrdecrevit: et ne cx tunc Hoyensi ad hoc agendum sacerdotale,abecclesia qui vicibus deterrninatis succcdotes procuravit, bancti Missarum solemnia in honore dentes ibi quousque per accessum Martvris Deo exhiberent, ccclcsia ex devotione fKlclium

ut h3^c

omni^ ad exiens s^cuium

pertmrant.

11 Pippini reqis, inter nnnum lectiones amplmes: o2 rt 768 funnein viiidiuscliam crhibent iia hubent, cum in diit ibidem coU Prsdictus ergo rex Pii.i^inus, lustrarct, Dco dispo- li-gium cleriCO' vUlam

Pippintu rex Caroli MartelU fdii, donatio-

vcnando Arducnnenscm
nente

temporis

eadem

proficiens.

met

ipsi

obsequendum suis stipcndiis ad lUec autera saccrdotalis sufficeret.

s.bi-

suc-

Mononis devenil, eamque Dcum) devolionis causa ora(ut eratdcvotuserga signis, qu^ tnrusintravit.Visiscrgo miraeulorum
ad ecclesiara
B.

um

torapore Joannis Tungrcncessioibi pcrseveravit a

infirmi

sanati ibidem

reliquerant, adrairatus

est

p. V25.

meritum

DE
3C6
' "'

S.

MONONE EREM. ET MARTrelinqueret

'

^ R Martvris:;rrhn.^u "^
-.

ulque

ibidum

est.Exejm^ documcntum ronfcrentihusmanifestum

,.'hnt

omnes aro-emmi?qnedecorau.n..

p-

p*-"-'

^^^

tZran.M.onis

tcnn^ore intclluj^

Andamnens, monastcr.o Nassonicnsis ecclesia multum mtercessisse videaunita fuerit,juum non


tTtempus-Porroha^ctronslatiomehoataesianno
octingentesnno vujcs^rno 7nca.Jtio.us Dominic^

;:benda.B.Mononitradidit;.p
teslimoninm
In.jiis

lar?.l.on.s ^^"'^ '"

ervandum ^^^^ Lpartemadhuc.-etine,,.paj^m^^^^^^


amis.sso l.ntia ac dolo se ''"'^^^^'^.t
^*^

reliquit: ex quibns ^'^^''"^

';^%e^'

nuinto,undccimoKalcndasOctuln'isi^^^^^^^^^ ossa pridie Kalcndas ^Dominica; Ua ut sacra

ctobns

seusabbatoadmonasteriunulcvcncrnU{G)>biqucpossed

iridiepotuerintdceenterrecondi{l).Qua'not.Tchro-

,;,,.

^^TSeZre urn proprmmccrpit l.nberetaneni


Lb
eadem cons.itut.onoj

^''^^^'"

;:!::

oUuium,
^

,P^^_

Chronico

nicicvidenturomninorciinendw. Ex celebernnw Cantatorium vulgoapS. Iluherfi,quod


adsmUpersistentis Bosonem archfdia. num 1074 de cmitrove.'sia inter Lcodien.sem ct B. Thcodorieuw, abbatcm

hacunitioneetiammentiofit;ctpassim pellaPur de hujus unitionis signa. Ad an-

crmum

A7,daginensemjeg-turm: Idcm Boso abbati jam


praebendam unam cuidiu infensus erat, eo quod nec impetradam nepoli suo Nasaniic expetierat prwbcndas Nassonia'. verat. Ecce ut Boso confcrt fueruntsuhjectionis '^"^^j;/;^; 14 Paulatimtamenrclaaata circiter 1086 in Canta- j^j ^^^,,^^-. vincuUi, udco ut ad annum Mater ecclesia B. Mononis Mai-- ncmihm, nd ioriolegatur l9) episcopo data fuerat '^rwm mbji. lyris Naaniffi a Gualcando ^'""''' eam pertinent ab anUquo omiiibus qua ad
:

E
smu,a
B

./-'./ /.

CangU svpplmento addidere


coHcgU cl v
Ve^^urntamen vnvesUH.^^^^^^

Vl^ra alia

ea-er^^pla

GM

eianiLumalia.
iradiiUmes per

cum

pUevm

videntur satis rara^ J>uo

ecciesiffi Beali

lluberli in potestaUva diUone.

Ejus

clerici,

accepUs ab abbate pracbcndis, tamen con-

Cangms, Hovede.no ei Thoma depromptujne^ addidere MoAmni, et unuu. tan tum Pipp^diplomale Homano. Quod autem
Wasinnhav.o, re/ert
charta seu

et soluto sersensu et laude fralrum, eondicto eis detrcctabant per debiti honoris. jam ex lunc viUo

insolenliam subessc

justitiffi

abbalis, nisi in cleri-

nusdecimasintcrUrlam. hahcret

et

Lessiam,

,ni^-vm,s>adrnittat^rsententiaervdit>vir.Iiaep^aet s)^ciani3)ostendereeonatus est nui in commentario

episcopali. Hanc calibus conciUis sub districUone episcopus quoque insolenUam, petente abbate.

nullasfwssedectmaseccleante CaroUM. tempora si^.sticas,.^edtantumpatrimanialcs;ntrjuctunctanpcr divisionem introductam /u.sse

ejusdem ecf//mr/nMA liberum consUtuens altare exacliones et jusUtias clesia? absolvit. et omnes
et
prffiseiite ibi archiepiscopales ct arcbidiaconales, arcbidiacono, ecclesecum coridonante Bosone
siffi

Zmpar<,ciarum.

q.d

nm

mo-

natierio An,/r,-

aqrOTum vanas esse Carolo sententiam retuUsscjuvem-urpatis decimis.Quam probanda. rii alii vidcrint an rerum status usque [<iPersevcravit Sassonio' hir Walcandi cpiMpi Leo^^ u>xpora Ludovici Pii et

;etpi-om dccimahilium circumscriptionem incusationes de Martelh impactas

BeaU

misit,

BcaU HuberU in perpetuum reeamdemque remissionem legaU facto priviPetri


et

legio auctorizavit.

ommno disciphna \b Medio sseculo xiii jacebat NassoniA', ut habcmus ca- instrurnento ecclesiastica
visitationis,

a,mo nbz
(y^f^f^r.

ahs-

^,,(.^fc,,

anno 1253

per

deputatos Hugonis
cptscopi
:

ginenii ni(r
^^-^^^^^^^^
/,^^

autem idcm

fusiores : Cum g,,,-^^ pergunt Lectiones (Ludovicus Pius), data sibi Au?uslus

Hcnrici card. S. Sahinae legatioj osioliciet institutx.Legiturquippc illic (10) Leodic7isis

Inve-

ccelitus pace,

desiasticis non

corrigendis et ami.liand.s rebus ecsed solum per se ipsum intenderet,

ad hoc agendum ct exemedicto compelleret. Walplo incitaret et imi.eriali beodicnsium pontilex devolioC candus venerabilis Andaginensi cell.T applicuit ; et, ut
ct priesules ecclesiarum

nimus i.rsdictam ecclesiam prae servitio conventualibus Leodiensis dioecesis debito a longo miserabiliter deslUutam. Cujus defeclus

ceEteris ecclesiis

lemporeabiniqua radice
sex prsebendffi, veniebant ad

processit, videlicct

qu

sunt in pradicta
:

ccclesia,^

quod non
pote-

manum communem
canonici

sed

divisffi

nis suff

studium

principis. ei-atinbono.-e B. Pelri Aposlolorum honestavit et praidiorum rebilibus


ffidiliciis

eam
amHil-

crantperloca.nec
state cujuslibet

erant icquales, et erat in

staUm,

messe

coUccUi,

pliavit.
pi'sl'ati

Cun.que consilio

ct auctorilale

Leonis

papffi.

quoque Ludovici imperatoris necnon


clericali

rcciperc el deinceps fructus congregatos in borrea serviUum in ecclesia anledicla. ncgligeredebitum

p.*o deboldimeliopoliuini sui Coloniensis episcopi

Verum
clesia:'

ordine

religioncm

monacho.-um

ibidem

idemque

ecconlingebat, quod piffipositus ejusdem Decanus canonicorum per substra-

Iluberti, subsiituisset, illoque Iranslato corpore B. palrono decorastali Arduenneiisem provinciam etiam cum omnibus sel, Nassoniensem ecclesiam Andaginensi coenobio legasuisappendiciiseidem
lilcr li-aditani subierit
:

ct ul eral libera
.loaniiis

ab omni
cpiscopi,
ai)bati

non poterat coctionem bcnelicii temporalis eos Plura dcm hercere ad residenUam faciendara. et ordinatur adversus hos abususcondunturstatuta ecclesia^Nassonicnsispatronus, ut ahbas S. Iluherti, scholastriamNassoniensemconferatjersona-idonca:,

exactione episcopali a tempo.c


in

non

ca/nonico, ut

omnibus pi-ocurandam
loci

cl

disponendam

augeatur. Ihv

numerus in ecclesia seiw.ntium leqes lafa' die\x\xAugustianni\m,


Perstitit hoc

Gjusdem
Clau.suta
fion rfiu posf

synodali

auctorilate

perpctualiter

Mia-ineamdemremabiisdemdcputatislatscfucrcdie

contirmavit lconsenlicnte clero et senatu Leodiensil.

MMartUamiiscquentis(\U.

capUu-

hwc manifcslum additnuivniuui

cst.

Tuub^Tmno
825 perr(ai
;

\Z Scriptori }iarum lcctionum pra:{uxisse libel'"W^ Trans!ationecoi^(yrisS. Ihiberti ad Anda-

ginmse seu

S. Huberti

monasierium

(4)

utrumque

sxculoxMiUurboga.llicusomnui lum, donccecreunte mstituta. inpatria noslra vastavit ecclesiastica Nassonicnsis PaA-ochialis nunc facta est <'^':-''^*'J' iUustris. Alta adS.}i\omn\%reliquiis

etiamnum

Sliriui. suiiplernfcD. ad oi^p. dipl. colliiCt. Helgic. HelKic. uov. coirect . sive m

1. 1

v , p- *''

(Il)Ibid.,p. bbTelseq.

juncta

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


junclafacilhts dihwidari pntrrunt
iii

367

AnnoUfli^ad

illi

ut pallium episcopale quod pro

maturandi

iti:

ET USS.

Passionon Orevlorem,

quamjam

suhjiciimis.

noris anxiotale inlormiserat, rcdeundo reportarot

quod constat actum


4 Lect. IV.

o.

Quantus vero

qualisve

postmodum

vrnit

ad

S.

Scr-

VITA ET PASSIO
S.

annem A^num in ramulatu pontiiicis/j prslibati fucrit, lonui incptjcopum Leofuit namque genio aliqua perstringore habemus
:

Aieiuem,

MONONIS MARTYRIS,

dapsilitatis

amator prcecipuus, pernox

in

oralio-

nibus continuis, jcjuniorum executor laudabilis, Doi diloclor supra mopacis e.xhibitur strenuus
.

Ex Lectiomrio Ms. Nassoniensi, collalo ciim Ms.


(Jllrajeclino,

dum, proximurum condescensor promplissimus


quid plura? Quidquid
dabilo,
in

Dei servis altendore lauuberliin crescebal

b:ec in isto Dci famulo

Brabanlino
Vallis
Frr.riusex cuu

Hagiologico Rubew Ms.


Siirii.

quutidio in tautum, ut consudalos ejus. talia videntes in illo, pessumdati sint inde ad pojus, unde

sublimari ad
justus,

meiius debuerant.

Homo

Doi

voro

el

edilione

inter ista
jarri

non immemor

visionis noclurnae

a Doo

sibi

revoiatae,
sibi

cum

episcopi praescripti
expetit,

luss.:

(juotiescumque, Fr.iLres dileclissimi unice percolendi, eorum viiam vel obitum Sauctorum, quorum memoria redolet pretiosa, digne recolimus,
toties

licentia

lucum

ca^iitus

priesignatum

vepribus pro posse emundatum quem ibidcm or-alorium construxit, in quo solemnia rcdtruncis
et

fruclum salutis nostris miseriis credi-

dereiitur Doo
benti,

procum

vuta.

liuic opori

sic

incum-

mus affuturum. Quapropter sanctissimi patroni, Nononis scilicet Martyris egregii, nostrs fra-ilitati
specialiter a

obtulit Christi

miseratio largifiua Icvamen

Doraino bonurum largitore pr^desliviliE

amabile, nolam videlicet forroam 7 in sui pr.Tsenquo dono multum tia a porco de terra effossam
;

nati,

ortura,

gesla ot

marlyrii

palmam

se-

lajtificatus,

aguovit

Dominum

.lcsurn

opei'i

jarn

cundum

nostri

sermonis ariditatem aliquanluium

rccilantes, Cliristo

Uomino
enim

propitiante,

aggredimur

iuccpto benigne favere. Mox fama, quielis inscia. circumcirca volitans, paganos excitavit non mediucriter,

describere.
S.

uthuic Dei humini adhierorent, quorum


et

Uonon, non
ac.

2 Lect.

II.

Fuil

dictus Sanctus de occiduis

opc simul
cavit.

serun

alUi SS.
ni.

Provincia rnndi mundi partibus oriundus, videlicet de Bihermultos Sanctos veluti stollas luciScotise a, quae
fluas ad diversas

saeculi vacuara,

opore sustentatus a^diculam, diviliis sed virtute superna plenam aediii-

a
b
c

mundi

transraisit parlns, ut fuit

5 Lect.

V. Pi'ovenientibus

enim vivacibus ojus

Afin in

ermum

,\aisotieniem.
cceditur.

Pcrona retiact preliosus Confessor Furseus 6 quem c muUum colendo, el Iffita, cum fratre suo Ultano
e

d
f

cungaudet fratereorum Fnllanus(/. quo Fossense e Sanctus FredeCastrum, Sanctusque Bortuinus /;

merilis, rnultorum languentiuin corpor*a inibi offe- uhi roslilula; rentia sua munera integra; smrt .sanitali unde gonoris humani hostis mnltifonnis, supra

modum
tatis

tri.slans

I('um illius or-orai litulo christi;mi-

gandus g, necnon Sanctus Eloquius k, CcenomagniGcus, quem Walcedorum i veneratur

Confessor

numerum et bium aliiqne quam pluros, quorum Sancto retinet coeleslis littera. Huic ergo nomina vigijara raemorato ssepeque memorando, Mononi
lias

nobiblari, anxius qiiid ageinceptum interruraporot socum rot, qualiterve opus accivit tractabat; facc tandein succensus invidis,

a virojuslo sic

sibi

volunlatis

su

compotes

sicarios,

latrones

Sceviter

velut milcs nocturnales, quibus Deo servi.;bat

invictus,

membra

tius coelestis

paululum resolventi, nunMono. a Deo adfuil In hoc verbo


quieli
:

diu sibi ol)secunilan(es, el iegre ferenplenus, suarum lcs quod vir, omnigona sanclitalc mora iriuontos, inhabitaret lustra silvarum, sine morti crudeli perstropcntos cuneo

jam

peslifeivtpio

serve
dai

fidelis,

libi

ul

Galliam

ccelorum impiger adeas,


est Fridier
:

possessor altissimus

raan-

manoipavorunt Sanctum
glor*iosus, calcato

Doi.

Sic Martyr r otleclus suis cancupisccnliis,

locumque
Nassania

m
/

mundo cum

silva,

quffi

Arduenna nuncupatur,

diligentcr per-

quiras, cui

nomen

/.,

quam

indefeclivis fruitur gaudiis, consnicions dosidorabilom oxcolsi faciom Palris,


lis

cum Angoassociatus
.Mai'-

fons

Icviler irrigat

ubi

reposationis tuae locura


e.\a-

Prophctarum ohoris, Aposlulorum

collegiis,

in cori.ore

vindicabis,

doncc dies generatis

tyrum
lit;

dignitati.

que una
divimtus moniUis

arridebit justis, tibiminis, peccaloribus terribilis, mercedem reddilurus. tui laboris

couvenliculis.
et,

Confessorura Quae res vicinos vehementcr perculclhali

societati,

Virginum

nimioperc condolentos servum Doi

3 Lect.

III.

Qua

visione vir Dei sollicitus petut ut

)wst

pcre-

a Deo
ita

si

lioc

csset, tertio sibi appareret,

quod

et

grmatiunemHO'
innnain

factum
via
iter
:

cst

sine

mora.

De Angelico
versura

visilatu

rivulis dolori salisaffectuln vulnere, lacrymarum replobantur immonsa, facientes, laelilia tameii nulu, in confiniis suis pati-o-

qiiod Christi

Domini

certificatus,

sumnlis

nocessariis (luibus mdigeret


arri|.uit,

in

hunc Psalrai domonstra mihietdecantans Vias tuas. Domine, es Deus raeus balsemitas tuas edoce rae; quia tu suslinui totadie. Cui tamen prms ot te

suum

mde vigilantissimum num et lutorom haboreiit locum adeunt; Martyris prctiosi uam piurimi gloriosas oxhi(uom illustratum undiquc tumulo,
:

vatormeus
sedit
in

volo Apostoloruni

Petri

et

Pauli

bmma

frotus auxilio postmodum visere, quatenus oorum e.Kposcerct omine. Ea vero locum' injunctum bono

reddunt incumparabenles exoquias, thcsaurum undique testis Doi invictissmii bilorn scilicet corpus glorifioaluiii urnamontis. candidis mt .lecebat) quol posloa Dei bonolicia 6 Lect. VI. Quo dc loco

PippinuM
S.

et

terapeslato

dignifi

m
n

simplicitatem

momoriffi Joannes, ob raorum pa.\gnus dictus m, cujus possessio

caslrum /^ villajuxta Ilomm terna fuorat Tyhancia apostulica jara transgrossis cum bonedictione sita repetuns, Tungrcnsis cpiscopii partes

Alpium

jugis.

obvius, viro tantu factus ost

Monom

scilicet,

levi-

claudorum derivaruntsu|)raa;grolantium membra, gmt alii.siiue tum. ciocorum, aridoruin, fobricitantium scilicet, nullns doluiibus, plurimis dolonlorum quam dicondum. Ad quom sermo nostor sufficerct ad vencrabilem locum stndio voproccssu teraporis memorise rego Pipino * nonandi, acccdonto diva? corpus Marost illi, quod ibi requiosceret
tilicatura

Joanne$
ejui

i*U-

cul'

sublimato; a quo tico iam ordine subsequenter acturus. data becausis, et quid
sui

auditis ilineris

tyris

Mononis rairaculis clarum , posconlibus saniUlom tunc auditis


:

prffislarelque
et visis mira-

nedictione

jam

facto

amico lidelissmio, mjungit

lcstiraoniura sanali rcculorura signis.quae ibi in liquorant

PASSIO
368

S.

MONONIS EREM.
D

mi

ifl

hudpm
et

el

hmiorom

Oci. corpore

BZ UM>

''7

S^;;;:;,:nl..e..e,n,auro.e u.^^^

t'

sllcationes

in.uper

oirerons

quo

onm970ni/t974.
623 ad 647 CfrComrnent. tenuU. e,Zcnpatum TrajecU'nsem
,

f/.
S.

Cnmn,enwrmsi>rxviusnum

ietse,,q.

n,

ynn
9.

/.n,u t

onm arater

Lv
JuUi

nn,n.

Solerms Edidere ejus Acta

adl^

m}et Chcsquwrusadannwnmi^^).

Tihonixnn, n Tuhancia, vicus est op,ndum Til,ange,


ex '"'P! vilae lransilo,-KT
=>

Huum

Th;,angium, gallwe contmgens, ja-

PafiahabeturS.Joannu ceu,uead dextmnMosx.


scribit Ghesquiehanc hMorimculam hxc Butlerum e,uod h^c om,s,t : Quas, laudans , Agnus, jam Joannes Agn.s, jara ^mqx^^m ^^^, ,,,, (U), mquam S vero im/uit [\^). veiu, /
,
v

"

;"'',"^,,,es idoneos

^Tln

; navil .-. qui ad "^^^ .eplimanarii ", ^" ce,lenu.s w. __,..', ino (Innec ni,sCTatione U.
J.

co,-pus

;-'^"%';: "^y J delulas

.'^^"

L. (le .,-^^, p, nocturno porsolvcrcnt ctn,n^^ lce et .^^^^ q^i tempore.liurno ^^rVr,^M^ Don'.uo. ej,,^q odas
i

grt^c

kcnni,s creatus i)c,-eg,-iepiscopus ceatus. peregnTraiedensisad Mo.ani idque ignorasset llarjgerus? natus Romam fuissel. episcopo, qualis eral b. Joannes

n,axi,iieque

Ouasi vero simpiici insigne. quale est pall.um, Agnus, archiepiscopale Ponlilici fuisset, idque Trajec-

ex tn

ta

est ecclesia

tnle Domiuo

nost,.,

simul el nostia, adjuvante qu, cum Patre .!,.suC l,risto,

concessum a summo usque tensisille episcopus

regnal in sa=cula etfplrilu Sancto vivitet


B .\men.

s^culorum.

adeo nocci lccisset, ut Belgium? Propter liartoert sineeorcversussitin pcreqrimHone tum de accepto silentium tum de Passione libentcr con- E valliofabulom enar.ari in non potest argumentum, mihi ccssero Sed probari
id quidem genenvodpalliui nmi dctur episcopis : sccundum pra^scnlcm ecclcsiastiest

ANNOTATA.
Leodienses, a Seri,nores a),adeo,,ue ,pse am,ue, ilem Derlhotet
el

raiim vcrum

Fisen

(11,

^'"

>

cam disciplinam

;sed

olimhxceadem non crafdc

Bulkr f

am
in

Ghesr,u^e,^siJ,W,lelligunU ra'senlem

.^'^"'"';'.

multos Pertschms ct auctoTractationecamnica dc origine.usu


alios bene re vidcndus ivtcr
5^/;

Lan,gan (b) levlenU-ionem AngUiv. Conlra Hiberniam,quomam, esse pcrScoliam Zellinendam

"f slalwt

ritaie pallii archiepiscopalis. MonoTiis r)e discipnlatu S.

S. Joo7ine
:

Agno

;n ,.., S.

Monon, imernia diccrclur

hocr^
,

hrcapud Hariqcrum lctpwvs


^mH/sJqualemquanlumque

(15)

Qui (Joannes

P,nU,egrcgcus cr,l,cus Scolu.s line. Et quidem m usque yer Sco ad x. Z, (7) ostJndit a sxculo iv fu.se ^' j'^;L'//^crn,V,n, desi,,nalam quodS. Monon simililcrHibe,-nos.^'e,iveobslat

post inthronizalionem exhibueril, praemissa declain^^anctis operibus se honeslate cum conslct eum omni morum r-int liabuisso discipupr^ditum quam plures pei-rcctos
lo

solos

ecclesiam in prs-senti Scotia


hobueril.

suonomme ornalam
non^-

nuibusunum accepimus, Beatum

scilicet

Mo-

quoniam ,^lures alii SancH Hibcrm ut recle observat r..a eXsiis Scot,cis dcderunl, ,. . Laniqan (8). ,.^ Hibernus, colttur die Ib b S Furse^is, naUone
JauuarU. ad
nost^'l{Q),

nonem, responsis sub

eo ecclesiasticis insislenlem,

qmm

ejus

yiiam dederuni decessores

ad qxiomejm Vltomis, colilur die 1 Maii, Bedaha^ E^ BedahaheG:it:,Us,rarit Hensche,n,,s GesiaiHnslravit UenscUenius (10). S.Furse,, etuU ,unrca,,se r,-atre,n fuusc ^ ,^. eum. nucHibcrif^s fuissenatione. die :i\ OcioS.Follanus scu Foillanus coUtur
c S

abest jure mento, quonue a ButhTi porcum e terra erutie invenlio ; nol^ ferre^ per plebeis narraliuncuiis nua^ omnia ego nugis ac aln (wsan ex.islimo. Ita Ghcsquiervs;
narratione, et

perfeclum exhibuissemarlyrium. Ghesqutervs n Dc uolo fcrrca h.rc habel

khesi

mE.

acccnsenda improhabile in hac mvenvt vil odmirabilc, ita nil '^^c^er.^.eti^ anim- c^i, ojn,^ "^!: deprehendcnt. uiui tione rnenVitisSS. Ilibcmorum men^^^^^^ ^^ ^us SS. Hibcrnorum ad.vertcrcestpassimin ^'"^^.^J^^^f

ZrZZi, ^1

(1

circumgesarcnt tiovem f,eridenolo,quamsccum Volunt nunc

bris,

ad quam cjus dabimus Gesta. castrvmscuoppulumeratetmonastee Fos.^ensc ad occtdentem rium, conditum ad Sabimjacensque
Nauiurci
f

sa.wtinLia!es^queacmonachim usum vasHm S. Mononem iUa nola

fuisse

ad

co-

in

BeUpo.

quod negore ncndos occolas mihi siteam ad ususplone nolim, licet rrobohiHus

^cdiculam suam

rio

piisco monasteColiiur S. Brrtuinus Malonvp, FF. Doctrins Christiano', ad convictu

iruei^nsse. r},onasticos seu ereiniiicos

nunc

qva colitur, Sohim. Dahirnus cjus Vitam ad diem, \\ Novembrls. tDeurne) propc Antg S. Fredcgandus Turnini Scrvabatur maverpiam monaslicom viiam duait. Monastegna pars ejus Beliquiamm a canonism
ricnsibus

Vidcous' inpr3cscntivolumine{\l)jammonmdeSS. Ethejrcdo ^ns de mariyrio in Conmcntario


V
et

Ex Passume monifestum est S. met proni euw nonem ohiisse an teS. JoanncmAgnum
Ethclbei
to.

r,on

potuisscumquam
post S.

esse

discipuium S. Bemach,

ad Sobini. Edidii de

co

cowmentorium

auisedcmcpiscopolcmTrajcctenscmconsccndUtonAmandum, S. Joannis Agni successo-

tum

Cuperus addicw \lJulii,quo

fo/(('wr (11).

ren,
aua^'

monachus Latiniacensis (Lagny), dabimus VHam. colitur die 3 Deccmbris, qun ejus Valciodoruw, galHce WaulWolcedorum, scu h
i

ordinatusscilicetannoG^o^.iuNon.Fcln-uant Multo onogis ohcrravit ei-at dics Dominica.

S. Eloquius,

Wai-e. qui, leste

Lonigon

(18), statuit

S.

Mononem
1
1

sscculo xni viccisse.

sorl. jacet

in provincia

Namurcensi, in dhtriciAi

prsevivm s Vide Coihme^itarium

num.

Luxenibourg, t. H, (2) HiBl. du Li (1) Flores eocles. Leod.. p. ii-?. ))Aci.S>.BHlBii. n l48.-t3) Il.id.l. r.-{4)Li\esorSBiiUs.lS0cl.-( ItiS.t. Iii8l.onreland.Laii. xix. ii. IbS.t.M. p- i.nI II D. 0.-(H)Ec.-l. iv. rap. i, t. U. P- ^H. -C7) Kiiquiry inlo Ui<- Hisl, of t^.ollHini. vari. lrelaiia..loc. cil. cap. iv. p. ^:)'.) el 8eiiq.-(8> Lccles llisl. ol Darl V

*^

(9) Act. SS.,

i.

U Januor., V. ^'^

el 3eti<i.-0t>

Ibid-

l-

Wan. p.

118
l

Vide

I[

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.


t

369
8X
UflS-

Vide

qus de modg

inveftiendi per

pileum

dixir

quam

illaad occidentcm Houffalizeinpuit. Decim3P

mus

innn .11.
rOurtliet-/ Lessias la Lesserfwo5i/n(

u W^galHce

rivi.quiecc Arducntiasilva scaturiunt.et inter quos mediosjacctS. Huberti o])indiifn. Utriusque fontes

ifaqu^,qnxaPippinodanhir, nnnitacopios.r erant maccii/tc siattendatur non omnes daias,sp.denstantum quas ipse rex a patresuo Carolo Martello haberet. Intra idem spatium midti agri datifuerant
nascenti Andaginensi monasterio.

duabus vis leucis a se invicem distant. Urla minoi; de qua hicmentio.distinguenda esta majori UrtaM

X Cfr Commentarius

jratvius

nwm.

10.

DE

SS.

JUSTO, ARTEMIO ET HONESTA YIP.GINE,

MARTYRIBUS,
IN

DKEGESI ATREBATENSI

IN

GALLIA,
E. C.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
j

Dies cuUus varius; vclera Officia

tempus

et locus caedis;

reliquise.
TBMPOHE
INCEBTO.

H^
ioc.

II

Ociobris

Ubi
licet

.yiipraad pnrsentcm diemdc S. Justo AutissiodorcnsiseuBcUovacensiagcbamxis,

lis

necnon famosi

viri

curati S. EHirii in Abbatisvilla(/

domini Petri Alou presbyteri usum Joannis de

incidimus in reliquias

S. iu^lU

qu/roHm

Vulfranuo saBoulrnois ecclesiEe collegialae divo


crcB canonici et

ZuiphaniSB conservabantur, deindcpartim huic devcnerunt Antverpiam ; ibique notavimus BeUovacensis, S Justo aptata fuissc Acta S. Justi

Quod vero
SS.
]\isi\ et

in

apud Abbavillaeos gymnasiarchs. dia-ccsi Ambiancnsi cclcbrabalur

idem habcndus essct c S. Justus colebaturdie quiolim.nonsecusac Zutphaniensis antiquissimo Calcndano in 11 Ociobria. Etqvidcm Mari(yiuus incunte ssculo proxime
Lyrcnsi,
cui
tribucpraetcrlarsomOannorum vetustalcm facUe diem 11 Ociobris (cguntur {\) bal ha-caddiclum
:

Alrebalensis,

Sociorum festum non dic 11 Ociobris, quandoquidem sedM, certn ratio non apparet : impcdirelur, siquidem commemoratio dies 11 non abbatis. Ab amw Xxmc tantum fxerei S. Venantii Octobris, multoque non jam dic 17

autem 1746
mi7ius die
1

Sancli Jusli,.\rtht;mii;rf
cdilionc

eamdem itemdiemin
Vsuardi anni 1490:
Ilonestae

enim Breviarii Amdic \^Octobris. In Calendario legini.de lo Moiie ilh anno cditi, bianensis,jussu
Artomu m memorationc SS. Fratrum Justi et sseculum. Unde fit ut Arlesia Martyrum circa viii sit. Ut jamad hanc diem dc iu nohis diccndum

SS.

Martyrum memoriarecohtur.sed

Lubcco-Colonicnsi

turad hancdiem

Lucae FAangelistae...

cum Com-

Sanctormn Justi, Arthemii et Ms. ecclcsur B. Ma^'i<T Marlyrum; Vsuardus vero Uulirajccti,qucmnosweydinumSollcriusnuncupat,
vcrbis solam Honeslam commcmorathis
ctffiHonestffi.
'

Virgirus,

Ilem Sanindicatos

itaqueAntverpiwhocdemum sxculo cclcbcrrrmus


traxit S. Justum AtreS Justus BeUovacensis adse ante Ambatcm,sicjam idem factum fuit s^culo Atrebates, ut ex apud biani, atque nunc etiam

Florario

autcm

Ms.,

quod pcnes

dccessorcserat,sotos]nsium d Honestam oportet (2). V.V/.n' ubiquc '


fuisse

/''f Octobus d>e W ?;';'' wt septentrionatibusnostros Mariyres undecrcscitargumcntum 5. Justum Zut-

celebrari

phaniensem eumdem esse ac SS.


sociuni,
,

Artemii

et

HoneslJE

pc iii dicecesi colehantur SS, JU2 In Ambianensi vero di^ n Octohrit aUqnaudo Honcstifi nomm in Viaceti Am- slus c/ Arlemius ^mw ut coUigitur pnmo cx colC'
bianensi
batitxir

Proprioanni 1817 inteUigimus. uterquc Justus confunnon possumus (ne aliquando apprime apud Ambianosdistmctionem daiur} oUm anni 1554 in Brcviario enim obscrvatam fuisse nontantumSS.]usi\etSociorumfestumagiturdic
:

Verunxomittere

intcrofpcium de S. Luca 17 Octobris, sed postridic

omittitur} die 17 Octobrts,

olim

SS. Marlyres;

nunc uero dit


18.

quam marantiaua annuntiationemartyrologica, apposuit CasleUanus : MonticelU niniad hanc dicm Justus ct Arlemius; nrope Cuniciacum ad Quanliam prafa^o Breviano Ambtasiniililcrin Calendario (m*o xvi Kal. Novemb. Justini nensi anni \hhk corpore Breviarn) oihrlhcin
:

Justi. ut corrigitur lart. iii Icct. et

mii

TeHeum. Simihtcr add>em


ct

17

Zobris

signatur SS. Justi

Artemii fcslrn^ijn

Brevirtrio Ms.

eollegtat^ secwixdum usus ecclesi^


in

S yalfranni Abbat.viU^
nuod anno 1404 ea-aralum
^us)

fuii

diaresUuduanens. ab Hugone e Bosco


c

g one Tholosana scriptun,, et ideo es Ubro vits non invenilur erat: qui duos labu. acenOum. Gentilis enim Nec Oco promissam v.rg.nem. filios et unam f.liani usu assid..e cermlur mi.o mi.-un, creditur quod
Profert
lilia

uir,M,.cnon sccusac 'W.;'- 0/^-.^ sonani : Lect. 1. Fuit Missa emlcm sunl. ct ita quidam, cujus nomon rex

n m

cnim

terra
flores,

slercora,

et

.gnob.l.s

l.erba

cccles.a^ nresbyterodicrcesis pra^fat^

^Ambmncnvenerai)i-

rubus
II

spina rosam, Juda;a

Mar.am.

inartibus licentiato.

sub exemplan

Lect

Prin.ogenilo

autem impositum

est

nomen

( Ths.

A,.<,cd..

.,

m,

co.. .0';5.

-n

crr

AC

SS.,

..

Oc.ot,r.,

p.493e.et 6a.

48

Justus,

DE
370
,

SS.

HONESTA MM. JUSTO, ARTEMIO ET


dalum
d,s
(21 in

,,

secundo Arthcmius,

Virgini vcro

Vita Caroli M.

m.

tradidiX.

Verum

. c.

adannosmcmr.iinsposlrcmaulUmasanefuerU.

oppidulum, quod dictur Im um juxta J " \l^ ,ho,u, evolut.s n>, Conch.acun,, ^^^^_^^ ^^._^^^ c. .s annorun. sp c s ^^,^.^.^
m,i n a,l q, om<i,.>n
' 1
. .

fr^t rSu
r,^^
.

peragratis e '.untes,

mullis .er-

tandom

An.bianons. in episcopa.u

:::;::!:;;;.;./"-'^^'
6

--

.b-.^/..
.
.

192.

Christlan.rmSevivisea-cesserit.
Abhatisvillcnsi,

ncnsi

Breviarus Amhxa^ m nliit monuVerum malim cgo adharere mrntis Tolosa. ubi regio Tolosana mdicaet
tcf
;

dicuntur

cssent

.P",|en

.-edi^-e,

capi.ali

plccte-

eam
'"""''

ut, ^'

;"

~,",,
re'

j,arum investisatls
in

:"sr
,.!n>

:,ciis
Fl

.xi.lon>.o.-es

nemore

oraUonicon.inuevacantes
eos ad pal>-em
.everl.

turproSS.Mariyrumpalria.quamcumMalhranc- Sarraceni oriqux nuspiam omntno pme et twculo ouio Per.<idem excogHare, LsimaturDcindequodMalhrancquimetsecuiidum viiifcpii.Houes. la male ConeumrecentiusDirviarhnnAnddnnensehorumMar- (antiaappellorefrruni. nedumnexiii tur. turum cxdem adsxculum
narevclim.in capite hujus Vcrumtamenhoctempusvaldedubi,minuhie.ssenon vera Sairaceni, quos possum non faieri. Rc quidem Galliam irrueprimo inirodmit Malbrancqutus, et hiennio post aduce Odone annum 719

Commentani

pr^fi.Ti.

vemrc
affir:

ro"ave>-unt

ur

Oui

responden.es nulla.en..s rnmnneliic audissent nuncii

m
;

d..xc.-..nt

:r^"wSm".;.emni.is,is.iuslociambi.a

SlirbuscUvospuniemus.
submi^eruiit. (Iprollalioni iussi

E.l.isdict.scap,.a

runt circa sunt (4) anno 732 fuere prope Tolosa m propigaU Martello Turonosinier etPiciterum c^esiaCarolo tavo.rniMlominnsreinanscruniadhucdiuinScpti-

';.
et

placcrentcomonuulla in his minus


18 7

recentiori

mannia,quintamenadToh^amaccessissevideaniempore mortisopitur AsilicctluvcMalhrancquiide


i

Brevtfjrio

Am

bianenii

Z:rnuLcLninPropri.Atrebatenn anm
AUpehancleetionem, Arlhemius B s Luca: Juslus et
qu,r

siahihunt nionialiquantum faveant, non tamen

l.itur^cUmpii^ pavcis.qux ^^^'''"^;^^^^^^^^

nona

est in

Ofncwde
(eo DiOD-

Martyres ^sumhtfjusopinionis fundamenium, SS.


:

iYatres in

<iic.tur ad cesisAmbianensisivico.qui Mons-c(Eli pro Christ gloriosam amnem Qu.ntiam, mortem memoriffi est *)bierunt. Proditum nomine fortitor hue prjEpotenle natos
illos,

Sarracenos fuisse quod tamen anieomnia /r/(^;Kt prohandum foret. Contra Justus -^nionesta
scilicet

suntnomina,KHeml\i&gr.Tcum, sed latmis etiam


usitatum. Cnde,

mc melior ahquo.ndo hos OalliisdominatioSanctos ad temporaRomanx in


si

aucior

natre

ethnico viro
patre

Ueo libere Chrisliana GaUiam aeprofugos in servirent, (iumo paterna sunt coninque iis locis uhi interempti venisse,
inscio

imbutos, ut

ivissem. sententiam. nisretulisset, libentcr in ejus trita via discedere. De .soror.s iion placei a

Intcrea

nomine

hic aliquid

addcndnm. In adduciis

locis

sedisse

(pa ip^os missos esse a patrc hommes, ad se domum redupeniuirerent, invenlosque aut
:

Malbrancquius vero ubique Honesla diHiur ;


appellatComliini\;im.quod tamen

eam

in laccrato .mo

cerenl

aul

si

redire noHent, inlcrncerent.

Ab

his

deprehensi

fratres,

quia se in

eam regioncm
crcditiir

quae

Deum verum
impiis

ab nescicbat, rediluros negaverunt,


octavo
ut
sieculo.

Propterquodsanediscedenduni Brcviario non erat. Breviarns Martyrologiis iniiio citaiis,a non est a ab inslruantiquis Amhianensi et Ahbai-svillensi, ahinscriptione mentis rccogniiionu reliquiarum et

nccati sunt,

super illoEorum corpora ibidem sei.ulla sunt ; et (quod hodi(-que visitur), coiuhta rum sepuicrum
esl

ccclesia parocliialis,

Deo Saucli

.lusti

nomine

^mcii Juste, ArtelipsanothecT (de qua in ferius) : appostta sculpidimie et Honesta, orate pro nobis, loculo supcrhus imaginibus triumMartyrum-,qux
emineni.
7

cons(;crala, ubi

coluntur Saucti Martyrcs.


Martyrologio
lia-c

Eorum

nomina
clesia^

in

anliquo

Ambianensis Ecdeproinpta esse ex

De

loco

martyrii, Monticello

scilicet,

nulla

lorus martyrii
MonticeUus.
iToni

leguntur.

PrxmitlUur

exorta

esi disceptaiio.

Est autem perexiguus prlsti- non vero


Cceli,

Monunientisecclcsiffi Ambianensis;

verum hsc non

nse proviucis' Aricsiir vicus,


(la

arnpUus Arnhiuni rcpefiuntur


scriplorihus nil

iyrolo(}imi et

quidem arhiiror prsluwissc cjuam veius Maraliud Breviarium, necnon Malhrancquii


:

Canchc) inler
noji.

ad rivum QuarUiam Hesdiiwm vetus ct Fervenium

et

(Frtvenl)

scriptionein, inferlus -"^'"'"'"'


a iialbrancquio
tur
(rii,

dandam.

.., Mn,rnnr Malhianc5 Absiinuere tamen a proponei^is

" perhibenl'rta

quiiconjecturisdecompluribusadjunctispassionis

p'-

SS.Mariyrum.mceuim,commemorati^^
Sarracenorum inPersiamonarcha\ad Carolum M. legaiUmibus: Ad hanc inexspectatam legationem, juvenum in//u(:((l), refercnda nobis cgregia Iriuni servando in campis pro fidei catholica; cultu tutius
Moricinis

parochialem hahens ecclesiam, sed tCoiichy-suranncivam vicinx para^cix Cuniciaco F Quantix ripamsii.T. Gallice Canche),arf altcram wnrfe vicum Monciel, vocavit MalbrancJdus hunc .^.^^-^ ,,,,, Montem-Cceli-//orf/..-.cm ''':' O.Pa^,,,, ut me monuit R. '^^
.

1,;,, Mfre/.n/.n.;.ca.on/cu.,cu/;.^*r..9.c/.s.o'*"'./' _^, _,, _...,^m. asservata, titiasdcheo.inrharia anni \m,Ai''^hati


,
,

ctquaconfirinaturinstauratiomonasteriiAlciacensis

(.\uchy-lcs-Moincs) lcgiiur Monc(?ls

in instni;

certamina

quee

ex

pervctusto

eoque

plane lacero Ambianicae ecclesiie Breviario exscripsit niihi liesdinicus {crat Hesdinii domus Societatis)

Monchel latine mentis vcro Malhrancquio co^evis citato, Montivero in Martyrologio, ahs Castellano ccWas- quod

7wmcn

plurihus in

GaWa

locis

com-

e Socirtate nostra sacerdos


rei

cum

vero

illic

mune

est (5). A'e

itaque phantasmata cum

jnctate

neque ccrla

gest?e

lempora, ne(iuc expressus

barbarae gentis unde prodierint locus, neque parenlis eorum nomen statusve quantumvis pra?no-

vetu: ixomen, misceantur, scrvet Monticelius suum postnius crcogitatum est. eo abirejusso quod

bilisperhibeanlur, sed qu;epiam (ut vocamus) cirhujusmo.li cumstantiac innuanlu.-, cuinstantiK innuantur, qu hujusmodi legaliones
soleant comita.i, non
rere..anu.,.

celebraiur, qm eodem die festum horum Martyrum Amhianensi ct Atret^ainrecentiorihus Breviariis /. recenUoninis w cv,ai
i

SAd cuUum quod

atiinet, Monticelli

nuncetiam

coriim cuUft

"'"-^^^
i

video quu opporlune ma(;is luec fusius, quam fr,-a, B..evia,.iu,n iUud.
/,/,v

ten^i assignalus es,


scriLit
fl.

nempc

^j^

^^^

'^,.

D.

Vmel

cnar..anda. /

alludil Slalbrar,cquius ,ut e nota

chus. m cp.slola anno

^-^^^
.

,,

'^: ^',L..

marginal, eonstat) ad legationem.


(\) De Morinis, el (3) n.iJ., n.
t. II.

quam Eginlmr

''f f^" '"",,p;,,o<i episeopuuUtrebate,isemdata,cnjnsapograpl,um


v.i/cnDu Cange,Glos8ariun..

(&}

109. (?) D. Douiiuel. Recueil. t. V. p. 9f> 5li.-0) l\U Ilibl. du Lauuedoi\!i. 1. p. (.9i et seqii. KcUbitQ. Uisl. dtf Cfrilabillen, de re diplom., p. ai et WJ

p.

:e alibave de S.lUenis. pr., p- liix.

licelius. J/onceItu, etc.

tne

II

DIE OECIMAOCTAVA. 0CT0BRI5.


t

371
t.

medirecturnest.AttamenremittUurprseclpuasolem' te.statur 7}itnsifi Duminicnm ) roTlme .seqiientem.ut


epistoh ejusdem D. Vcniel, scrlpla die 3 ^ovembi-is i/rtrcm nostram con tineat, hic 1 849 ; f/ux cum et alia

ium, in quo reliquiarum capsa reponenda erat, ac


jussisse se ut

eadem

lignca capsa iiitus tapcteserico

instrueretur, cTterius vc?-o obducerctur auro. 12 Instrumentum,


c.r

quo

ha-c dc.nnnpta,

condi-

egaHlcoscrmone
9 In
laft celchrt.

in

latinvmversarecitarimeretur.
infjuit,

UTritorin

Mnnlicolli,

juxla

viam

quER inflo ducit


kilornetro

ad vicum FIits,
loci

{limiciio

circitor

a prioris

ccclesia, cernilur mediis

jn

agris

monticulus

quiilam, qui
S.

nomen habct
in

turn esl die 12 Decembris 1740; et memc Januario sequente, die 28, ssepedictus Ambiane^^is antistes eidem insirumenio petiiam facultalcm adscripsit. Bcfriguii, ui arbitror, Mnrlyrvm cultus a lcmpore, quo,prwcipitijams3eculo\\iu ressacrxin univcrsa

"^o ^lcornfur.

tumlja

quo crux hunc, qui videtur semper culerccta esl. Locum turan oxpers remansispe, populus omni tcmpore
S. Justi

(lomhe dr

Just) ot

GaUia sus deque

versa; sunt

divendita

tum

et

diruta Moniicelli ecclesia, iiautqu3'nuncibicernilur ca^pia sit exstrui anno solum \S^^,deinde

magnopere venerntus ost, ac semper a^slimavit Sanclos. quorum roiiqiiia? Monticcili assi rvantur, hicprimitus fuissc sopullos. Oominica post diom
ISOctobris, qui Sanctis Justo, Artbemio ct Ilonevicinis pagis sta^ sacer est, mullitudo tidolium ex
Moiiticollum

anno \S^0 addita nave

et

turricampanilli pluri-

mum

cst

amplificata. Prsecedenti

annoD.

Joa/n.

aocurrunt,

veiicraturi proliosas

Mar-

tyrum
peris

roliquias,

quic pomoridiano temporo, Vosin

Bapi Loirc, qui tum ecclesiis Cuniciaci-ad-Quaniiim ct Monticcllideservicbat,novam cfpagiiarcrat reliquiarum recognitionem quam ob causam Mondeticellum missvsest R. D. Bobitaille parochus et et dia;canu.s Pauhpolitanus (S'-Pol-sur-Tornoiso)
;

decantatis,

processione

niarnm

omnium Sanctorum ad
qua
in

cum cantulitatumbam S. Justi

cesis

deferuntur-,

procossione conspicua cst fidect

Atrcbatemis vicarius gcncralis, qui die 16 lipsanoOctobris ^S^iO sitpradicia insirvmcnta in authenticnsigilla agnovitet reposita inspea-it,
iheca vencraut pcrgeret parochus has rcliqui^s fuJelium. perini^lt. De reliquiisS. hisU, quse tioni cTponcri:

lium modestia
reliquiit

et pietas.

10 lloruut trium Marti/rum Jusli, Artcmii Bowi^\^Monticelliasservonturreliqiiia!benemult3e,


episfnla vt icstotur idem D. V&niel in loudatajam

assevan- E olim Zvtphania', nvnc partim Ayitverpix Commentariu de tur, satis dictum fuit supra in
S.
Ju.sto

suntin arcuh j ortatili et eleannuni inaltero ganti, quw m edio in a Ita/i-i per totum

Bcllavaccnsi

(1).

Sequitw jam

Passio, a

anui

IS-^iS.

Dcposit<T

Malbrancquio nmnihil pro genio suo adornata.

quodanitaljernaculo,portnviircaconcluso,fidc}ium venerationi exptmiiur. In hac arcula reperiunlur

varia instinmen ta recognit!onum,quoium an CTaratum simui>' in duabus ardosiis, quas vocant, seriuentls tcnoris : Anno Domini millesimo est et est
quingentesimo

tiqvis-

PASSIO
SS. JUSTl,

dccimo

nono

septinia

Fi-bruarii

ARTEMII ET HONESTyE,

andivimus a reposilEe sunt hae roliquiae, quas, ut Sanctorum patribus, sporamus osse de corporibus priesontia Dni PhiJusti, Arthomii el Honostsc in
lippi

Cressont Capellani,

fratris

Jobannis de

de

lo

Wardeprioris Caricampi

(abljaye

Cercamps),

Auctore Jacoho Malbrancq, ex lib. V de Morinis.


I -ritur
tiis

Attagnant et JoDni Johannis Mallhiou, Johannis Guilloot aliorum prosbytororum. hannae Dorion Roginaldi Cointre, Walrini Le Cointre et nis Lo hxc pnuca Lamiot. In }> inori ardosia nonnisi

in

patorna idolorum

in aula nicdio natinnis pravje artooque ^^ dcbciarum spurciaulicarum


-

^^^^,

ot

^,^ vrTsi,

Firmissime credendum cst quod in cruiiit cl aperlionc hujus lumuli odor suavissimus
lcguitlur
:

$wpiu$ reco
gniti,

multos consolavit. recognitio die 15 Octobris 1017 11 facta est alia et Anlonio Perotin, parorho in Aiixi-lo-ChAleau ab DD. Tussano de C decano de Labroyc; pr.rsentbns Bomyparochoinl\o\iZ\\c\ et Petro Danthon paroac / hrimis aliis. In cho in Concbil (nunc Conchy), uti ctiaw in scqucnti, qus in duaquo insirumcnio, verbotenus inseruntur. hus ardosiis exarata sunt, instrumenPum confecium est\2 Julii 1737 Tertium Monchcl occasionc a D. Antonio Devis paroc/(o monasterium Carirelkiuiarum ad

et Arthemius cum scalonte ^-cmini fratros Justus ^juvonilom agitabant vitam. aut sororeConstanlia mensis mdulgore plus potius etsigenioetopiparis auro turgerent atVaTiimio darctur, otsi marsupia prax'larissima. dosquo opulentim olsi connubia nihiloininus a^gorrime Iratis^ima proponerentur, ^ enim a pio mysta quopiam clam bebant ox quo tincti fueranl, nihil istorum patro baptismi Ivmphis divinis rebus deiici*, sapiehat prorsus, sola^ in furlim < sacro Chr.stiani dapes sapida^ qua'

sola^

alicujus
ila

parcns

tamon non oloquio oxcipiobantur. Oua^ ratione perGci potuerunt, qum clancularia dynastarum impiissimus et
otbnioorum

Cbri^^tianorum vivoiidi

translationis

cam,i,unde

ab ipso illustri^siino De la episcopo tradta fucrc nobili viro Motle Ambianensi in Monchel ut testalur de Garqan Bollcpot, domino Octobns confcctum instrumentum die 26 dc hacre
relais
et

exosus,
:

domo magis invigilaro, no de dio uom ncquc aliorum, quam idoli nalorna olaboronlur,
tum
sorio

nonnuUam

in

ritnm canc pojus ct angm liboris advorlerot mulatio-

1737

sigillo

unitum cum

suh.scriptione ipsiusdO'

cultorum congressus nrius inanos iHas statuas


et ipso juvcnili incuri^, et

froquontaront

q'"^;

respucrcnt,

tnbuoba

j;

minide

pasior RollepoL Tribvs posl annis loci


S. Justi

animo magis

venationes

ct

incols-roqavereeumdemantistitemAmbianensemnt
.ibi licorot ossa

Marlyris dicti loci patroni,

ubi

omni exponorc qua de causa ad lidoUnm vcnerationi Honianus Du^linanda lipsana missus cstD. Bcrnat^'eet Decar^s de\un-\ccrocq, parochns in
;

lcmpore

in

honorc

fucrunt,

publicK

iones p uDCrstiliones p^'-' cum parenio jam sonsim ad suPf^^sUl ^_^^^ ^^ ^^^_ ot ns pelbc.ente, suasUberospromissis mullis f.^^^^^..

hujusmodi proponso.

9 itaquo

gravioros .urdas aures labontibus, capcsenda fuga agiJustus ct Artomius dc tanto Galliis bollo se habcre lanlconsilia. Inaudinnl in

m.nas

.nton-

loculamcn^Zesup-a<^ltareB. Virginisparatum
p. 337-

rhatcau

instrumcniis, testatur sc qni, rccoynitis

reschristianorum;illiomal!e so
pelere,
et

herbidls

vesci,

nemorum lat.bula quam cum Chnsliani

(1

Vide supra.

nomims

PASSIO
372

SS. JUSTI.

MM. AETEMII ET HONEST^


cilo

B.

lautissimc bapaternis sdibus nic iacturam opporlunam admoocce Tam conspiciunt *''" occasionem. rtransferen.li pra^bere

Tn
nirc
:

-n

rui

umbrosum ,llum collem, sed tacito vestigio, orationum suarum sedcm figere ubi 'di icerant eos igitur, m.n.me pcnus ndcntes. Deprchcnsi c ns n.afi multam salutcm .n suum ncgarc, parcnti ac nemca . palcrn.s a^d.bus, prceari, hsc

rS
ni

isi

promcntedumde-emonact inancs Dcos


Hli

Non

esi,

i;

rclisionum tncis
h^';;^^,^^^^

Ub

p.vTvalcre.

cont,a

ulr.usque parent.s

laccssas,

alUora

,Hmun.

C
si

nos
ic-

suspiria et nreces lacvmas, pot.ss.ma opponunt impetrata iUis ^ rcdi rinl


:

prop.nquam mo.'tom,
sclccl.ss.mas

^"%r "LS" k aulica wlucalionc


,n
l'

omos cLsociuarc,
'

inior

aula;

p.-imorcs

munia,

regm

reg.one. '^^"^ gatis in cxteras

jjhus siveris so'"^j^^i


,

vir-incs

pul.-l..'itudinc,

opibus,

generc

v.x ulh

fi,i.-c

secundas
s

demorar.. ipsorum co.inubium


stat
nol).s,

Servenl
ct

pcrl.ibcntur,
fiet

nonnuHam
pcrtrahcniU

^"^"

suas, ct d.gn.latcs ipare;tcs,a.iunl, et opes

tunt,

tuu

rcducibus,
^._

"iliislibc.-isopimacon.iupia;
inh:csorint, fulilibus suis diis Christi signa ner^ei^e, ul ad
lliri^ssima

quamd.u

copia

quidquid
con$entit pater

.iiii""-'rit,

pr^cst^^i^';;

i:"'-;-

per calcatum pati-em convolemus. Et cum


patcrnis

.%P,acu.tviroUbc,lus>^^^-';^,^,^^
comitibus,

qusquc cx jussibus
pra;bentque

comm.na-

comf

il

OTor

rcntur

quo

Ch..i>l>aniaddict.ss.mos ct

^^^.

"
fc,i,,i,os,

de me^_^^^^.^^^

Sr" -,
con.,cndaret liorc nota

terc a ne ^ laterc

^.naU.m suo vellatum u

denudant vcrentur, prscipiti fuga bardcmetere impii non gentcm repelentes. Ues p.'orecto ba.'am suam

cervicem,

quam

^ --,,^-3
ubi

dlgna, eece in Morinos,


v.lffi

r-^^ri:

.urdiu n^cJque macr^ans

modo summa

Ch.isUana!

t.-anqu.ll.tas,

Deus Martyrcs acccs.t. e media b,irbai-ie ad Morinorum 6 Ab Cl.ristianis res


dclata

g pra;sulem coiumur eo
'(cdu.

J(<m.

honorif.cumtumulum gemina

f.-atribus

inso loco

Bde

condita

iicpe.-it

cUamnum

v.s.lur

supcnus scpulcri lap.s/ pede ante aram principem visunlur, inquam, juvencui uno c tonva emincc,
opere eniissiUo eflccUj
:

lum ad quosvis

rtes

r fcrcba..t

pra> se ^'"^^"^ aulicos scrmoncs uxor., q" ' ...iUe legato et

duo babitu ..obilium ab advenis concurr.tur maannisper novcnam eo

quot-

7"

S.fiorcn.csadco.gioncsvJe.^c^;^;s
impclrassent,

-no ardore, et advcrsus Monciel h) ind'tum noMonsCffiU vidctur (vulgo

segritudines pr;es.dio. V.co

uiimoitalem

ejub

meu

in Oallia, vt /Sdei 9uce contuUint, fugiunt

in$Uvavx: pater eot inquiri

"^TSrveirrGaUi. rege in rurale.obuere, Sarraceni .-ef s m ct munera ex cep ps.s po^^^^^^^^ -fecti suul SJla.imodum c.na Aitemius,
dum
ad supcros rantl facla ardcnti

palatium

nVX

Justus, somno vinoque sopultis, tempus l--mquc^ombxe,sibi mutuo prece, ne.cio qua
elapsi

iUorum so.-or, asser.t, (ajebat oci nesisUus breviarii laccri. Sed apud Ilcdinum vctus, Recollccta ValenUnus curio) supcr.us, couditam, qua 00, quo in sacrario suo quandoqu,vidctur devenisse

paret Co..stant.a tempU feneslris depicta n.cmi..ere lec .0cujus tamcn non

Ido

in

has oras

Tm

f-trib-

aPP">'- -"'*"

poterunt

hc

forsan ansa.n

p..*bcre complura et
invenie.idi.

'TZ

aSn
Sc io

suut,

amen ex eorum assurg t^ Quantia c Uedinens. co cm qui a nunune scu Pau bpol.m qua Tcruanam do sinu ue attollit, Hhc degunt, Hedinum inter et Ferventum. Ucr e" donec legaU patnam nTam Lunt occubissime ad
;

quamve viam capesswerml umbro.um bistoria venisse in

ccrUoraadpe.'egrinanUum frugem

ANNOTATA.
a Qn.T hsec

aMvcant
VUle

vldc

in

Commmtario Com.mnlarw
^

uan"

i-epetierint,

qui profecto

P-.pU.

fratrumfuga animo
.

consternati, non

sme n(.tuaa

T)!

Honesta.

dicla

in

Parens vero. ubi hbere^em suum sibi ca^teris carissimorum rorum iHo lernione prae implet domum carendum vidit, multo ejulalu excandescens, el in profugos dein ad se reversus,
sunl regrossi.
luculento viatico lidissimosquosque e suis assecUs, qui GaUiam perlustrent uniinstructos, transmisil, trium juvenum dehversam, donec e multiplici
neatione, in

""TQtntia.,

oq.i^ galli^e la Canchc,

M^rLnnelLceHm

suispagurn a n.cr.d.ctcrTcruanenscn

"'dt"mmlaSommc,.tW.cirAutbic.

;;"<
f

nostrls Martyr.bus. articulus dc SS.

eorum perligcrint

latibula

et si pro-

l'-oca..H/^.^culeboisde^v,gne^
oblnnc s^cuio ImnsUleKOsteversam dimidw

nummorum largiUom, aut si fu^^a; haud parcant commincntur; si neque reverti renuanl, gravia
rainis

oblemperenl.

perfidos

et

jxihei et occidt,

morlcmulctent; parenti enim et morlem hauddubie imntient crealuros. lcgalorum retexunt, 5 Viam igitur priorum
in

mala maln pro.umam


parricidas
et

clv ''

(aeles

epitapMo scnlpcndoadlnOUa

cs

,Le
ad

.c/,mrm PristJ>s sepultur.rct m intcmgit^ ex instrumcnto


in

am.ap
7
' -

icminimus

Commentarw nnm

^
'

.
^

aulam ro-iam perlingcntes, ediscunt sylvasinlerversaripariuvenum, qui e vultuquid-

Morinis

..nsuper sepulcro -P--'-^^';,,''


bensinsculptas imag.ncs;

piam

utenles bngua ; spirent praenobile, peregrina vix innotescere, et quibus vescantur, aut vivant, abstiad superos mentem solidas horas eveherc, consortio. Nil clapene omnium

,m

1""^^ ossa scU. ^^ cavalus, plura cap.ens

"

^^. ralio ..^am m

capiUs parlom

nere

mortaUwm

arlcm pa lorsal.s mafcna.n partemcruris, os spina, genus prox.m. parlom parietis ventriculo
hiiU
el

cum

al..s

^^"P

^"^^;";^;;'

riuslcgati voUmt, el superalis


el

Samara seu Somona


Quantiam provolant
1838.

demum

partem brachii.
;

AUheia d tluminibus,

ad

C.^.mMonchel

vule

Con.ncntar^umn,

7.

(1)

Ue-CalaiB, Le Puils ArtfisieD.revue mensuelle du Pos-

DE

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBRIS.

373

DE

SS.

JUSTO,
UT

FUVIANO ET

SOCIIS XG,

MARTYBIBUS,

FERTUR, ULGII IN PEDE^IONTIO,


HISTORICA.
;

E. C.

SYNOPSIS
^Unica. Cultus
sis,
TEMPORE
IHCEIITO.

certi origo incerta

translalio

Novalicien.

Secusiensis et
quam
plurimis,

initia. Ulciensis monaster.oruin


TrmartUa canonkorum
e:r

Sententia de hi
Sanctis varia
est:

ifjicultatihu.s

non tamen

Tia

(3)

Officium S, Justi

D
_
^

im-Ttricabmus,

S. Jusli Uellomtcensis hi-

JusU A trebastoriam impkxam esse, elS.


implicarldubiisadpra:lensisActa uiuUis ibi nulUi videreest. Veram enim vero

dnbinnts

0(flcio Secusiensi,

quod c^nno \bo^ ad

TurincUus w>ster. dccessores no.slros misit


ut rne docet vir Pcdemontio cciatsJcsu Taurinensi, in

Demum,

SoerudUus cr dispersa Provincia


et

sentcm diem wremediabUismlcrdocumcnta-pugna,nuUadeculquulem lagcntes lenitimitale anxictas, errorcs

maxme

inAlpihusplurasuntsaceUa
nnitn adeoque

S. Justi

nonuncmsi.
E

US
S

B sed nulla fraudis

suspicio. Hic vero, ubi

jom

de

mUcula

viU.T coUegii nostri lauri-

obscura dolifalsiqueincusatio-.quam ul lector

Sociis agendum cst, Juslo Nuvaticiensi cjusque lembrx palpabiles, elgravisstma omnia,

Lanzo ad orientem Secust^, ncnsis. quxestpropc palrocinio. Dr cultu ita^iuc tam [ruitur

Justi

jam nunc compendio cogmscat.ecce ul eam adannum Radalphum Glabrum exluhel Hugo Flaviniacensis,

aniiqno

quam

moverctur recenti S. Jusli frustra


cUronvun^No-

mi

secum

Tunctomporis, mfy;Ul),cuiUigilinnoti

monumenta '^'ThUer antuniissima de S. Juslo Clrroni.umNovaHci.nse;quod nJito

2i!%

;'-
^_^^^^
p,,., ^,,,^^.

abjeclissimo a quodam raanossa hominis de loco feretro imposita in raonastcno collccta et

anno 1846 cx autographo Coimidus Belhmann, cujus


eruditioncm quam
leqiinus
(4).

edidit cl. v.

Ludovicus

labores, sagacitatem et

,e

gone Seusiam sub nomino S Maria;apud

Ubcntissime pr.Tdicamus.Inhoc

prod.9ia

Justi

Martyns
i>ed

licet fuisse reposita. a Mainfredo marcliione demonstratum sil, documentis mullis et probalis stuUissimun. fuisse id vanissiinum et religioEis suo proJusto venerans vnlgus tamen injustum nobis latendum et permansil errore. Qu.circa

autemnwnun,ento.anlemediu,ns.-eculnwxicon.scr,Anliquisquoque temporibus erat


.plo,

vallem BarNovalicio, nionnsterium, subditum Plebemartyrum, pro eoquia doniscam. ubi dicilur
ibi

quondam

occisi

fneruiit

monachi ips.us mo-

Iquum rnima nostra possc steine e to Ltc, nLprorsusdiscernerenon Glabri et Hugon.s ';!'" ; iarte Radulpk NovalicienscmSanctum commentitium S inilnm
Ul^ieiuium, qui ut ^^'"P^'' f^''';^ esse, an a parle contendunt. QaoMc sic sc jurc S. Justum colcre quam ut duplicem supcrcst ^^^niJaliud nobis

lcr sil postta

'";"";'."-

naslerii,

atque sexus, qui fccerant, a pagan.s Lonil,idem quasi confugium

cum

diversi

generis

quo ips. eobardis; eo tempore depopulaverunt. Inler quos monasterlum similUor


,

Noval.cieneni

interfectus fuit

qui justus erat


cni

nomen fuit chorum epytaphia

quidam monachus nom.ne Justus, atque alter, et nomine et opere; namque monaFlavianus. Horum
suis capilibus

subposita sunl

.narrationemsubjiciamnslcclorisjudicio.

^
male
negitt Bii

roTiius

eorum

aLucndo
en
,

magis 9 Nuspiiim autem Baronius cultu ducamus e^ordium.

ncccssarmm

esl,

utab

euUum;

retulis.etmoposujuam es Hadulpho Glabro


h.icsubdii U)
.

Quorum unus sic I, getemnore intcfectionis eorum. monachus frater Leonis, batur Hic jacetJustus Vehi. Altorum vero non remisoTius SANCT. 1-ETR. VIsequcnticapitc dicccs agi adh uc de
niscimus. In
cio; cno

Zaminl.ondefuisscmcicnsihu.^^^^^^^
mvenlarumreliquiarumccssarcnl,

rqurau.em
'

revelat.om dWinilus facts de his

non

Ulcium. ut auoniam tunctemporisdirutumjacebat ct mcnte auclons mUterum


infcrius vUlebUur.

sennoncm tamen arbitror dc Novalicio/ien

volucin rore pcrmanore narc.t sed obstinatus sordessententiam gu. exc ptl illam digne ?i, modo Sed et si non tnnc, co sordescat adhuc, c error.s, postea dofonsionem incalescente vulgo in iUam, cum necon^tat fuisse fraudem :

pcrtincrcadncstrosMartgres.Perdntur h.rc etiam multa;

TLue
?,un
in

in

eodem

deni.p.e

monaslenum

senipc.r Sanctorun,

vis.tationes,

qua. .ep.s-

bonis

eme"
auo
sei
bi

loconim rema ncque circumcirca alicub.


Justi Martyris,
titulo

Zarent. A quibus

homimhus monachis et simplitioribus audivi, Dom.no ^sle, nonnullis

memoria

also con cta

eCe
,'um
i

nnensiu rinensium, ad
,

Jus ns prssentcm dicm indicatur S.


_

,,(

"r'

iw,*

di^cesiSecuS Ju"ti'oyto in

lorum sulTragia

faciunt Chr.st.co . tcnpore erge,., sicul banquando pergunt per occles.as oTalionum Post h^cc vcrba m..nct llagitare.

vil

bea.oruni hom.num albaquia tauta uirba apparentinsilenl.onoct.s quanta bi bonis omncs v.r. e fom.ne ox c.vi.ate aliqua

mu

Bctl,nu,nnu.sfoliumccrcidisse.mquoeratt,n,scapi. xvn. Qm defcctus .xv. ct initium tis XV intcg,-um Passk. S. Just., ex antU,uussUopnrtct,s,quidcm supplctur ex Rcspim-

Chrmicoverbalimdcprompla,

Translatione sorio VI Officiidc

Qu:everoper lacu-

Uonum

,t

vn, p..

nain

'

DE
374
B-

SS.

jnSTO, FLAVIANO ET SOCIIS


c.sl

MM

fverinl, difpcile ., hanc omissn

im'c.sligare.

locus, eo

Zn

o,n.ino. Pronum w'.r capiuL ,nrM.s.sH


cjns Iravsla^onc

interS. 6 Cnnnitomartyriiloco,

tnscrrnoncm rn,..scdcc,nc Bchrncrcl TcrronctlU c ^^an, scu Susan, nndc


:

adSe-

tempusjamiuquirendum erumcwm NaAffirmamus ita- vnficiiim. cii/uj est nesfricisetdifrH-ultateplena. hobentur mout S. Justus (supndem narhi,.:ondam nue primo fieri non posse
Novalicicnsis

monachi. quos U emfugissent Novalicienses ex Chrmwgrapho. Justus noster. Ita

mmachus perhibcatur}

c.rsus fueni t anno

726,

S
von
mirn
valde de
ti$ fferhibet;

translalionem S. Jus.., lnc hanc nartcm antc l.ujus /"/'.. /"-< conscriplam; si,uidem
ficrct Novaliciensis chronograPaulo infcriusrcfert

an-no

Novalicicnsc

tunc ta^tum temporis ante annum 762. quoniam cmdilum est. He quidem monasterium
Hisloria ccclesur occidenvera Paulus Brilius in Bocheirivs in Gloria Novalirii lalis et ludovicus prima sers! refcruntmonasterii hujus migines ad deccpli alsurdissima rerum, tfwiorn ;

ibidem menlio.

JZnnJaprodigia..Novami<utvu,cl^

eZrod nostros Marlyrcs Ciam


a ,.0

pcrtnuasse uden-

Christian,T

bene condoce.

prn. c,-oa no>.,i fari Inco. E,-nt

hominumeticmpoi-umconfusionechronoqra/phiNoEcclesia in Chronologia valicien.tis. Augustinus ab Pfdemontana ct post cum UghelHus,mtentesdiploaliquotconmate Benedicti Paps' VUJ ct infrrmis sircnhim m. Venim. jccturis, casdcm retulenmt ad flenschcnius in ActisS. Ilelsatis eosjam castigavU dicv \mMartii (5). Pr.rterea dradiNovaliciensis ad

jam pridem
p rvonii
i

u V

in

qnodam

loco conclcans obdornii-

cum

post somnii
capilis
,

qnintom surrex.s.ot omin

vulgavit RochvTius ct nuperrimc ea: Societas rcgia Tfiurinenipso originali ea:emplari diploma, quod Abbo, filius sis{G) ipsurn fundationis patricius Franconim, monasterium conFelicis,
de7}s,

nom comam
B

m
en

eum anle enim vaKle babens prolixam Mocum vdrun., hac barbam loque^
qui capillatus. ut assorunl

obOormivil

hac barbam mox cecimi, u

eodcm
snrrox.t

loco

Er

scribcndum curavit sub die tercio Kal. FeE anno quinto regnante Domino nostro bruari id est, die Tbeoderico rege in indictione nona Januarii anni 726. Cujus chart.r genmtas XXVI
,

babitans, sep.ss.mo per trienniom fnutum sum. Abo aspecti omnino ubcrtim oiu. e causa militum lurba in codem namque tempore

confvrmaturiumlestamentoipsiusfundatoris^quod aliisque ecrvanis o Coinlio, Mabillonio, Muratorio ea-emplarihuseditumcstet in cnjus pr.ramhnlo am-

loco. Ubi dum orationis convenerat dedissent, unus ex iU.s. in nocte

om"esqnietem cu.^qui
in

corporis
iradiii

fuerant ad

custodiendum

praedictum

pastu borbarum ref.ceret coseiciens pratum, ut Ubi cum .se inrbnassetet eos ilico iPsecutns est. denuxecapilli ejus a capite

obdormissel, omnes
runt
liisdem

nusl3^operte indicatur; tum ipso Bulla Bcnedi' sermo. C.rtm-um cfi VIII, in qua de charta illa fit de annoftwdali Novaliciilegi} otest ei-uditmn opus profcssoris Casalis de regno Sardimix (7). Tion poluerxmt 7 Atqiie hinc liquet quam insulse chronographus omdi ionfjoNovalieirn.sis perhibeat S. his^ium et Socins en temqwi scEhardis,

namque

vir ut surrexit.
,

eiusdenudatum apparuit
ffaleam
"tom

biceus

mnx caput tamquam quis


liac

pore inlerfeclos

ferret in

capite

micantem

perbicen-

quo pagani Langobarrti ipsi Novaliciensem monasterium similiter depopulaveauctor runt; quanioque insulsius ha^c adoi-narit
fui.sse,

fuio VI hatvas((irun(
rcffio-

Conlinuo
mirati

sotii

illins

cum
: ..

vidissent quje eve

Passionis Ms. S.
no.tlro

Justi

et

nerat
.

suul dicenles

Snpra

tiimbam

ad

decessores nnss3e.
,

Socioruin, a Turinetto En hujus vcrba : Erant

alicuius Sancli obdormisti.

Ipse vero, lacnmis

enim, inquii

isti

lotus

profusns,
talia

cum

nia

videbalur
in

maximo dolore et ignomiinvitus sustinerc. E! quid

rum, quorum nomina


et Rodanus. Qui

pagani tres duces LangobardoAmon, Zaban sic leguntur


:

cum totam

Italiam bellis ct pra-

eodem tanla fiunt miracula loco, in mirum, si diversa gequo muUa quondam fuerunt martiria
nera celebrata.
r.

dationibus dcvastassent, caititotium

RomEe etiam depopu vi capioiiles, necnon Cassinum castrum tres jam dicti lantes cum tota Apulia. Tunc isli
duces Langf^bardorum

OccUitradiiutur
Ulcii

rhrovof}raphus 5 In priinoxorrntv clare ivdicat


hcn, qui antiquistemS. Juslum nccisum fnisse Bardoporibus erat subditus Novalicio, in vallem

cum

a I/ms"-

Galliam expetunt vaslaturi


ad

valida niilitum manu regredientos. Cumciue

bardit:

Ulcium niscam, ubi diciturPlebemnrtyrum; qnarn


fulsse cTtra cnnlriiversianicsf.

dux per urbem venissent Secusinam. Rodanus usquc Grationapobm. montem Cinisium telendit
llaque
est sanctissimum Novalicicnse duces, vero et Zaban, alii duo cenobium. Amon Genevensem viam carpentes totam per niontem Ebredunum, Provinciam agressi sunt, destruentcs et Arelatem, Avinionem, Marcilliam

Uhiiwi autem,vu!gn

destructum

Oulx, provincisSecnciana' vicus est ad cmifluentem Dmi;p et Bardonesca', quem veteribus liomartis Martis

fanum

quinque a monte Genevro, ac


aesus
fuit

fuissr rniditi viri arbilrantur. Leuci-s Secusia sive Su.m distat, trihus vero a
\fiOO incoli^i
(//cit,

Vanineum,

frequens

est.

Quum,
verum

omncs

in

eircuitu

civitatcs; ubi

tantam stragem

S. Justus

jaw (wm monasterium


quam,

ibidcm fuisse aperte tradit chronoqrophus; per monasterium^a-pn/s designari ecclesiam


libet

quod uumcrus occide IJurgundionibus fecerunt, introitu islorum sorum c(dligi non possit. Tunc

ducum

depoiuilata
in

cst

pra^dicta ecclesia Sancti

satis

denwnstravit

Cangius

(4).

Qmcirca

Laurensii,

quuin ehd rt;v infcrius

recilaiid.r,

de ninnasterio ta-

ceanl dPlebs vulgoparochinm designaret, nil aliud ante medium fere sieculum xi ibidem ea-stitisse ar-

bitramur,

quam

S. Laurenlii

in.*iignr,

tcmpluni / arochiale, patrncinio dependcns prioratuum more a

Novaliciensi monasterio, et dc quos<Tpius inferius


redibit

sermo. Quod itaque sccurior hic videreiur

qua bodie diciiur Plebemartyrum, martyrium actum est mler quia ibi tunc gencrale monacbus nominc quos intcrfcclus fuit quidam nominc elcvl sujrra num.^. Juslus, qui justus cral regnabat Alboynusiex Iloc lempore apud Ualiam pleraque ea^ S. Gregwio TuLangobardorum. IIwc deprompta, mii-um ronensim ctPaulo diocono (9) burgunsu7U. Imprimis ca'des
;

in

modum

confusa

{T> Perlz.Moimm., t. Vll, Aiielaide illuslrala. 1. 11. p. CA)Glossnr. V" .Vonfijfftium. (5) T. 11, (SJIbid.. p. 96. fi7V (o) Clmrtffi. col.lJp. (7; DizioiiarioGeogruficoSloricodi Qrlii. (1)

m.

Sardegnn. vol. Xll.


IV, cap. xxxvi.

- (9) Gesla Longobard.

p, 6^. v"

Ftanc. Ub. Nor^alem 7.(8) Hisl- jeK lib. in, cap vm.

dimum

DIE BECIMA.OCTAVA. OCTOBRIS,


dionumanteAmonis,Zabamet Rhodani adventum hi vero anno tantum 580, ut MabiUomm obtiqit

375

regis llalix, dato dic xxiv


aliui

HUi anm

929,

et

Iribus

B.

anni 972, lieleurum

akhatis Brem^tensis (4),

scrm
.

aut 576
.

ut aeslimat Muratorius. in

Gat-

regnabat Alboyliam. irrumerunii qxm tempore non ,//..-.) r-jo ;*r,>^*<.. dein, t>i mind et quod 573 interfectus; nus, utpolr anno

Joanni^ papx XfU [hUet Othonis Magni impcratoris (6). Et cu,n e.T ultun,s his trlbus diploniatitms Novaticiuin dirutum iann.fpn.t. anno patcat ninio 172 i\ovaticiuin udhuc dirutuni jaculssc,

pTxrApuum
nonpotuit

est,

a Longobardis sxculo

Vi

destrui

sane

eo redire

rwn

potuil S. Juslus cumi so-

Novaliciense mfmasteriutn, fjuuni (ut


fucrit

ciissii^i.s,

atqup. inde

Urrum

fugere

et Ulcii ve.rsa/ri,

; vidimus) anno tantuml2^ conditum prlusquam exsisut deMructum fuisset \bO annis

adro

priusquamc.jecti fucrint Fraxincio Sarraceni, anno


(ut dia^imus) 913. Vt

Uaquc Imeatur

S.

Justum a

tcret
f(

disscrtatio ^"1,'Lva^vrn- sores olim misso, pcr tres lectiones fit di,hn,quietinm ^^y^^aam ad probanduni hunc Sdnctumcsse frutrcm adUasregiones ^^^^^^ papx I in cujus Tci gratlam adstruHur
;

muUo minus

Jusli, 8 In Ms. 0/ficio Novaliciensi S.

ad

decs-

occurrit, Sarracenis occisum fuisse S. Justus addictus fui^se eccksis quam ut dicalur
S.

nU opportunius

dcgissc, prout in prioraiibus

fiori

occefsc-

runt;

S.

a Wandalis oocis^tm simile assertum fui^se; ast mullo etiam difficillus cjus monachatu. componi poterit cum NovaUciensi ajgressus Cxtcrumetcx alio capilehanc opinioncm

Martyrem sub Tkeodosio

II

Unque cum aliquot sociis minoribus moris cral. nonaQuie si teneatwr sententia, statuendum erit e monachos giiUa aliis Martyribus plerosque non
Laurentii Viciensl
,

futssc, scd. u/ habct

atque
ceraat.

sexus,

chronographus, diversi generis quasi confugium fequi ibidem


temere trndilur
S. Jusius frater

est

Maximo Pap-brochius, ad diem xxv Junii de S. Quum enim auctor VUs S. Ma~ Taurijicnsi agens.
: animadvertit ille tcrUum fratrem.S. Justuiii monacluim el mariyrem, patru,

Ex Epitaphio, (piod supra apud chronographumobvium fuU, inirs qu^rpie eccorhT sunt nnrra1 1

fui$'e S. Leonis
et S.

Justum fratremS. Maxirni, sxculo xi pos erior, S.


(Vimi faceret,
srj/Hcntia

tioncs.

Quum enim

id

ferret

Hic jacet Juslus M.


Veri,

Maximi

Addidit,

monachus

frater Leonis, solius Sancti Pelri

Taurimnait.

i,uiuU

(t),

auctor etiam

Novaliciensera

ubi B num Socusionsis oppi'li 1029 quo sub ejus nomine inventum circa annum hunc ego, dom'c ros erecla ibi abl)alia fuil. Verum
. ;

corpus asservatur,

posterior, hinc Novaliciensis nnmachus, saeculo Taurinensis Vila tcnuU genenhanc inS. MaTimi Beatus Maximus, doclor egregius et E logiam
(7)
:

confussor

Domini

gloriosus,

regionis

Tusci

et

non dixerim accuratius (iennialur xviii Octobris,

occisum

Wandalis, quos s.-eculo v ntramque depopulalos scio Galtiam, Bcl^Mcam et Celticam credo ; sed a Sarad Aipes autem pcnetrasse non iis scilicel qui,ocracenis occisom conjectarim Fraxindo, 1'rovmciam, cupato sub rin.Mn sa^culi ix prieSabaudiamque et Pedemonlinm oxcursiombus annis forc centum, usquc ad
a
:

ex nobili scilicet Tuscorum sanutroque guine propagatus est. T.'cs enim fi*atr.'S cx Lco primus, parente essc dicuntur, scilicct B. urbe Secutiensi Justus cujus corpus rcquiescil iu
patrc (^uinliano,
et
B.

Maximus. Prinius quidein,

id

esl S.

Leo, in

throno

ita aposUilici cul.ninis, sicnt honoi'C,

cun-

pr^ibal; secundns. .d csl ctos doctrina et virlute Taurinciisem sibi ctulitani


S.

raira providcutia stus,

Maximus, ecclesiam gubcrnabat


his

tertius vero S. Ju-

datorii'^

faliiravernnt,

nequeintelligi-

Bobone expulsos anrium 973," quo eos indc a S. Maji. ostendit Hensdienius ad xxii Pa/pebrochius S. i\xVentm, ut recte ostcndU 9

duobus non

iiiforior,

quod

ipsi

vcrbo

tur

quomodo
toBCulo

incunle

sic in medias stum a Wandalis occisum non fuisse, Mcem Sarracenis triincurrU difPcultntcs, ubiejus

I Vlcti occisi

fwssent

f::r "::
on uicium,

Nova-

bucndamautumat.CerteSarracewyrumvastntiones m^morantur a coxV. LuidprandoetFiodoardoet tempons mdicantur. sa^pius in diplomatibus hnjus


VerumNovalicicnsischronographusdcpopulaltonem Ua narrat ut plasuirnonasteriiqux hmc facta est, ilcntm, uOi Novalicienses tunc non fagissc

docebant vita et pontiiicis ((//(/'1 Papcbrochius (8} Leonis nomini adjeclum fuisse : itndc quum S. Juslum in epduphio sstimovit S.iw ssculo IX interemptam habuerU, VII aut VIII fuisse : fratrcm Leonis iV, V, VI,

operibus

a.limplevit.

Crcduid

stum

verum quum

in epitaphio

merum

Lconis

nomen

hanc gvneahgiam flocct prodeat, quis universam cujus vero sU iilc S. Pctrus Vcrus, nori faciat? Qui^ Ini.^tra epdaphio S. Juslus, socius pcrhibctur in
in^fuisivimus
fictionis
:

sed Tawrinum. Pauca S Justum occisum volunt, inquU (2s vMieet excerpam : Circa h^c tcmpora, pars Sarracenorum G cirea annum 900, maxima

num sit

unde alius forsan me audacior stylum arguet ipsum epUaphium. Verum


F

jam ad
12

sc vocat S. Justi translatio.

Anno

1654

Turinettus

noster

non tantum

navium vehiculis Iransfretantes habilandum.... .\udiens itaque sunt Fraxinetum ad proianissimam famam corum,

ingressi

mare

Translationem et MiPassioncm S. Justi, sed etiam destinavit. Verumhsc Tocula ad decessorcs noslros

Stephnnus gwiitim Turonen$t

detegit S.

JusU corpus,
ijuod

nU ahud

sunt
;

Domnivertus abbas aicde.is Novalicicnsi pra^erat qui tunc sanclK factus, Taunncnsi mctn Simis |.avidns de corum curav.t cum fugcrc malo sno et nostro civiiati
suis.

OffwU S. Justi sit edenda vidcntur

quam responsoria et versicuU atufuot mchuspra:sto quse tamen, quum nil


:

muUa

#-

Lbriiate

Veniuntprimo

loco sea^ Anti-

Jnmw

Cum

occultus, rcvelari voluil diu jaccns

pi.efata ciydalc Erat aulem lecclcsia in dtd ct Sancli '^lemenl.s honore Sancti Andrea.

Cc
^

caia
sciiicct

ubi

hodie

dicitur

Sanctum

Benedictum
longc

ad

i)orlam

Sigusinam, quaJ

ante

Nuvalicicns. abbatia..pertincns fuerat dc ipsa monachis ab ipso ccenobm. Discedenlibus deniquc


stalim
dirissim.i

ut sc fcrebatK^nmmi Stephano Jnroncnsi, .xhumanlur (VicU^ fuit sepultus as q laudant voce Uelicircrunt dcvole, e iqui^c. quas e111. Quas stat.m loram B..nl immoL^. ^af U^ corpus sacralun. lauda^^ :"\ levius, vehunt
I
.

gens Sarracenorum occupavere

locum. Qui
nire

univcrsa qua> inveilico dcprcedai.tcs

ac

siquidem ib. duos universas. Invenerui.t custodiam a>cclesiarum qui ilUc ob s nes monachos, quos a.T.p.cntes, ad domorum .-elicli fuerant

poterant,

conci-cmaverunt

omnes sccles.as

Secutia^

V
ca>ci

domos

slella matuuna. iuqua fulsil conUnuo, ut a^gri cuncU sanan ur. ipatrintur miracula, fuganlur. d^monia, incommoda claudi.

VI

iloc

vapulavcrunt. necem usque vulnerantcs Hugonts confirmatur diplorn^ic


srd

Tiiurinum

T^QuJfuga

i^)

hoc tolus cuUus responsorki 13 lli^succcduntocto


Junii. p. bO. Cfr supra ... Savo.a. p. 19ioloiU. R, Uasa di
t

et sajcularis. senUt urbs Seculiae, clerus mibtaris. patriiE. gradusque

cum
,

vcrsicutis

fiujrrutif.

.;S

8.-W

Ibid.. p.

n. 6.

-O;

Ber-

(1)T. V Jun ~ Patr Cliarl.


_. ^5)

Uonu

:3SSS^S5S"s-

) Acl.

ad

DE

SS.

ET SOCIIS MM. JOSTO. FLAVIANO

nti tliem
^

XXVI Manii uiint


i"./i'"

ivj^'

r-

,.

!,Mt

rirtclibus,

roslquam

est

honoratum

"'i t cevrcorio, vohunt cent. ^^

quan, -i

ol-quium f-t
silium

sculum

"fg"'"/"*''r;;Xalu7- claudum curat. fcrcntos, ^"f 7g,iur. .^. tocus vida.monium -7';;^^^ fff juliill a cunctis
M r" "nrm honoratur. 11 nonor.uu,
.

f"
D c We
t

capiunt m.raculo; ipninors con-

;;
in

.ci

VqTo

Tsti

corpi,-

prsscripto

tempore homo

F"", '="'" etpergU plebejus; "'^f'"^^.;

relLiorn^imvenlionemeTplicarecttran,laUmum.
Addellngm^emFlavmiaccnsem.. ntnum. annnm 1027 consignarc. Dcnceps est. camdem ad ccenobio S. Just. cuHus ; adeofloruit in Secusiensi
ciue

\dwtvm

^^^^ bajulalas, ,,,cauio decenter cun. obscquio sacralas, solomni ^,^,.1^^

R). BI "..

c^tus

ct

LrcMo

reliquias

au nu. 0...... ab hoc Sancto

nomen suum mutualmm

est

hoc

^'::;rrnobio'i..cjuj..o^;^
ex gravam.ne humatas. *. Mirantur
pra.tencli.n, ievannne, lauHes

---";^,^

f^J^,^.
v

f'^"^"[^

.. ^,., condirehgione non carwt , connova "'Utcii ; 'luooirca ". JUSll t;u///o ty.uic /' i. j usti cor/>. gr.gatio adeoque occaMone retectorum .... cnno, ,,,. locus, ^-?-_ hic quoque ^., icgucorporum ccenobium ihidsm S Justi aliw^uinque est cmgre' fundotum fuii, quod dcin capui factum S. Laurentii de Ulcw. OriCanonu-mum
,,,,
,

,..

p...

-;<

loeo

-^one

r^

qationis

fnndunt
er

Memiam
.m

praeccs. P as forventer

sL ml,
etro

^ profer ad Sancti conlun.eham divinitus, versalur o stalim tactus


rj,

yu

Ss
'
R rat

vcrbum et cum cunctorum horrore, -p. perditur; cum ad domum

inieUiguntur gines hvjus ccrnobii facile praesvlis, a Joffrcdo (4) reciCvniberti Taurinensis pertinent : Erat tatiim Scquentia ad rem nostram fmes nostri episcopii locus inter

ex diplomate

-r
banct.

equidem

intra

cum

mcprore. ^. Servus oh

grat.am
uroj-e.

con iSecus^ensis monasieui) VI R) Dum fabrica prsscinditur ad arliolignum struilur quoddam usti v.rtus cadit vir nec extinguitur. ruinam ^u' am hi pnan.edieinam.
;

recatu:

indul.entilm,

sed

ferit

cum

nuncupatur, .nter E^^^ Alpes situs, qui Plebs Martyrum secus npam Duna Secusiam et Jani montem \ reverenlia et rehgione revora dignus,
fluminis
iiegligentia post persed multo tem|.ore incuria et paganorum usque ad secutionem et desolalionem Postea vero revelat.one iiostrum tempus desertus. nomine, qui divina sacerdos quidam, GeraUlus Sesteriensi ' ecclesia episcopus est

exposcitur, adest ad putio collisus, Sancti

^.^^^^^^

^.

m.-nto nulla.n ^ent.t


;

postmodum

in

aqua Dal fomcntum lisciviae pinguescit; lux paru.t obsedeest oleum, hquor sic cera stravit cereum, nec

dum

o.-dinatus,

rim
qu

VU

Rl

Lescit.

tene.-e Hocmi.-ando judicio thronum hic noa innotescit. * ign.s ethe.vnm, nobissic

dum

custos

adjunctis sibi Odolrico et Nanpuerulo, nunc vero ibitelmo. adhuc bonte indolis congregationis pra^posito condem a nobis sanctEe quidem innumeris signis et

primum

stituto,

compertis

prodigiis,

extinLMjitur, nec cereus

consumitur;

sic

aus San-

cU darescii.

VIII

b).

ca-c.s Plura patrat n..racula,

.elevanlur; pe.'cutiredduntur lumina, claudique expelluntur da^mon.a, furesque tur hlasphemia, propulsantur facundia verherantur, mutis datur Quo pelincommoda divinaque conse.-vantur. ^. moiostia . deformes carnis luntur periculo, fugit
, .

adhortantietiam confinibus loci illius divina illustrationc comhus, ahrenuncians solo*, loco construxit. punctus, habitaculum in eodem tempore, Taurinum ad nos Pauco autcm intei-jecto fecit nohis et canonicis nostns
veniens, hujusmodi

^^^^^^

nohis licenl.a et professioncm, ut, coUata sibi a c^teri, quos div.na


auctoritate.

tam

ipse,

quam

niise.-ico.-dia

aggregasset, ibi
institutioi.em.

refo.-mantur.

incepto Mortis inslante toi-mino,

jam

nicam tenerent

omni tempore canoHuic igitur tam com-

hscivio, viresvitaedonanlur.

petenli petitioni gratuito

adquivimus; ^M"^"!;';;"

nnoio^inno.
rium secusieuitt

l^,

MuUo phra
hitcrca

dc hacinventionc

et

translaUone

^um monmu- commcmorat naMphiisGlaber^qmmmferiv.sex/H'


f^^fj^^^^^^

''^*'^'^'''"

dictum.

inqxtiramns qxio h^rc facta sint monasterii S. Jusli, tenwore Ex charta dotaiionis ejusque Secvsia- a comite Mainfredo tunc lemporis

algore niv.um et alTinium inter gelidas illas Aipes, us du.-us est, et dill.ci horribili suhlimate rupium vehemenlion locus .1 c uis ^ incolatus et asper, ut duc^ " et plenitudinem perfectmnis

ah incohs ad
alTectiori

mente atque
pietatis et

lietiori

semper >nhabitetur.
la-

cpiscopo, conditi , novimus fratre Africo, Astensi imperaloris Deo anno imperii Bomini Chonradi nono dic mensis Julii. indict.one

denostr^
to.-un.

misericordia. v.scenbus

immens^

necessitati

propicio

lertio,

duodecima, id
rini confecta
vlsse

est

anno

1029, quoilla charta Tau-

est, S. Jusli

corpus ibidemjam rcqwe:

Rt ideo omn.hus Legimus enim illic (!) el delinemus ad nosl.*am nolum sit quia habemus peciam unam de tcrra inlra hanc

fien ram ac vencrabilem canonicam... ca..on.^ Ideoque Irat.um nostro.-um newtamus. voluntate huic sancla, ac c'oum "ommuni consilio canonicorum aggregaincept^ regulari noviter

^"^P^i^^^^^-^V^^^i, ac volumus '^;

proprietatem

Secusiensem

civitatem

positam.

uhi

basihca

m
Gcrardu.s ,,,,,0 Plcbc Marlyrv.n qvo o in ru .Mukim cMulan^^ xdiji- rmnti CharbrermsO)

honore Domini Sancteque Mai*ia^, Virginis .sive archangeii, seu Sanctorum Petri
ot

Trinitalis, noslri Ihu Xpi, et Sancte

Sancti

Michaelis

et Pauli Apostolo-

Baptiste rum principis, etiam Sanctoruni Johannis Mau.-i ConJohannis Evangeliste, alque Sancti
fessoris

annum

nr,n 1050,

uu.

ubi ejus Xpi necnon Sancli Jusli Martyiis, atquo omnium Sanctorum SANCTUM QUiESCiTCOHPtis, illuc tra7\.\fcrri est conslructa. Verum non diu ante
potuit,

guum Mabillmnus quvm Mabillonius

(2) l2)

ccenobii hvjus c(Bnobii initia

/^^ Ccnyrerms (6) seu hac Imbe (8 casset. Lelarge vero ^ ^ Delphinatus ' canonica lllticnsis in eonnnio si.a ad q o^am H " capia -"[-'ij^^f '^""'\crti vcrti jam ca^pla crat. ,^1.

^"^J.
.

adannummireferat.ncqneali^uidoccvrratquod
niMonu m
Palr
t

anno ass.gnatun.

(9) ecclcs.ae

''""""J^^ peiri

^^^ cum

cilc-

Valria'.Clmrl..col ASO.-C^)

Annnl.Bened.mlan. lO^.
cap. Lxxiviii

W.

Lap.:s.p. .o-co.. mA'-^) Hisi des Ordr. rcl.gi.n,

'

DIE DECIMAOCTAVA OCTOBUIS.


A

377
sanitatem ccmsecutum in

ris Aposlolis et

ccclesiae S. Lauronlii Marlyris in

se

ante annos

trigititn

loco, qiii in

(licilur

Plebem Marlyrum,

et canonicis

suiiranominatis ecclesiis

rpgulariler vivenli-

Brianzono castro, cum jam essel in articulo mortis positiis. Qui plura de Ulcicnci pr^po\itura ct CfMgrcgntione cupiat^ adeat Pennottum , H6bjot, Bour-

bus.

Vermn quum inchartaCuuiherti nnni\()&h


/)?-j-(cr

lcgatur Oerardvs primuni sibi adjunxissc Odolricum Nantelmum adbuc bona; indolispuERUvfro ibidcm, ail Cunibcriu^, a nobis

LUM, nunc
Sancla-.

Congrcgationis

praepositum

constitulum

quum insuperinter Gerardvm, anno t060 (7) Conepiscoimm creacilio Avenionensi Slstaricemem
1/um(\),etNantehnumnullu$inveniaturpr,Tposit/us

chenu, Joffredum aliosque, 0^' faveant 1Q A^ostrum vero jam est ea ovynia in rtnum Socun-um. colligcrc qua- faveant culttti SS. Justi et ^,^^^.^^^. quidam.guise Circa annum itaque 1027 extra^neus nomine Stcphamim, patria Ttironcnsem ferebat,
dctcTit corpus

intcrmedus, adeoque Nantehnus aniw ut /^lanum situram adeptus diccndus sit hinc fit
;

1060/j/-^po-

quoddam Utcii, in loco, qui certo vosialus fuit, et quiabantiquo tempore aliquando et aliud diccbatur Plebs Marlyrum ; detectum fuit reperta : unde corpus, et epilaphia sub cafitibus
Jusli ct Flaviani

crederesitGerardumcumpueruloNantelmoUlcium
accvssisse circa
lisest.

1040. Dc fandatorc etiam Bourchcnu{Tifundalioncm trihuit comitissa;

annum

smilum

XI

innotuerunt nomina.Ayitemedium asscruit chranographus NovaUciensis

vocahuhm
Justi

Plebis

Martyrum ex homm. martgrio

dunationes ab Secusiensi Adelaida- proptcr nndtas 1098. Contra V{}hcUus (3) anno 1057 usque ad Taurinensi fundatoris titulum tribnit Cvniberto arbitmr Gepropter diploma anni 1065. /u/fu/rm rardumcwn sociis occupas.^e Ulcium.utpote locum absque ullius licentia ; eosque ibidem

anno 1073. ortum; idem affirmavit comes Guigo corimsreveracorpusviri sancti fuisse credideAlriA^us, runt marchio Maginfrcdus ejusquc fratcr fundatoresSecusiensis monasteepiscopus,

Astensis
rii
:

quiambo de

egrcgiu sua }/rudentia laudantur

dereHctum,
initio opera

v^anuum

vel forte

cxpntrimonio

victi-

aliquoi doniSj tasse; dein vcro auctos fui^se piis

eosiranstulitipsius B donccanno 1065 Cunibertusin

Leonem, a GuUiebno Aquitania^ duce, scribente ad Vercellcnscm^ dc dcponendis Ilalia-cpisepiscopum hanc viluperacopis Non Uudavil, inquit (5), mihi Maginfredus, E bikMii conditionem prudons marchio
:

Clciensisecclesisrrudcra etcircumjacentem agi-um; as.xrentes audivimus qus: sibl olii.t subdita fuisse
l\'ovaticienses /n Chronico.
cclebritas, 7icmpe ex 17 Crcvit in dics loci illius epucopo lau,eyvaturimem iUis innumcris signis et prodigus, ab

cpiscopus, quorum ncc fralcr ejus Alricus bonus

me

numquara sanissimo plcrumque uti consilii) omnes Ualos prsslanlioris ^upra pcenituit, quos
ingcnii, fidci et
bonitalis esse

,m. .mi

ipse

eccUiia.

anno 1073;)ora ibidcm rijunsi memoratis;etdum


accurreruntfideleseccvanis ecclesia consccrata cst,

exAlpibusmapartibus, aitJoffredusi^l maxime et e<r dicBCcsihm Ebredunensi ntimis et Cottiis ct sola veneratione erga locum Ncc vero
Taur'tne7isi.

Radulphus 1073, marchionum prudentissimum. Prwterea anno fuisset, postquom tcrra multum fossa et cavata basilica, innotuerunt aln ul nova easlrucretur Guigonis Viennonaginta Martyres, testc charta hiplerique admiranda mePr^tei-ea
(6)

Gloher

censeo. Quin imo appcUat Mainfredum

principum et pr,rlato~ sanctum, sed excmplo etiam movehantur.HosinterGmgocomes Albonensis, GratianopotitanusetVienncnsis^eodcmperegnnatus Brianconense castrum in Ebreest ve^-um cum ad n.orbogravissmo cordicvcesi pervcnisset,

nensis comitis. morant p-odigia

ad confirmandum reUquianm
Ba.ulpf^^^

mm

"""^m
cujus opxis
tissimi

liadulphusGlober, alia o^nnino oceinit

nalibus Bona

acaidihistoricum. maTmifactum (ud ^^^^^^^^ ^^^. nuncnon tanti. Plu- ^^0 non at. Baronio, sed
et
..uffxciet
(8),

dunensi.

reptus
rit

parum

af^fuit

quinsupremus eidiesobtige-

ImpetravU

dcmum

et

0,.. /i.<

QUU Joffrcdus, ob ex ejus eamdcm ecclcuam demonsvravit. Pauca diplomate hic emrpenda sunt atqae Ouigo comes in Doi romine .doM
lisredilatc mea, sicm ego posdan.!o confirmo de villa unius mansi, quae est sidco medietatem ^ aus'uici'^ vulgo dirilur, qui fuit Marlini Balbi, qua? est ;edificata juxta sacrosancla; Dei Ivcclcsi.T, Martyris de Plebe Marlybasilicam S. Laurcnlii calholicis moflo est consecranda a

a Deo savilatem, fors, minsignem libcralitatcm quam crga

Hmim enim cum velUcaveruntscriptores pra^stanla Curnede


:

ex quibus appeUare

de

Sainte-Palaye (7), d v Waitz (10); verum


vanulet^o.

D. Rivet

D. Bouquct

[9) et

quamquam

valde aO eis

desua laudatur

;imo neminetamen mendacn incusatw Pra- c^tens audmtur sincerilate,


edilor cl. v.

18 Eb'0

nuperrimus ejus

Wadz

Vcrumtamen,

iom,m:c..

iniuit (11). quscumque sat.s schedas retulit, anmio accepit fidVlUer in modescnpsi genium candido et justo s^culi vividis pin..L (..^. coloribus
.

ipse vidil aut a coKvis

res

cdepravalos

rum

et

quffi

episcopis.

Filn et pro amorc Dei Patris ct reJemi.l.onc ammffi meffi, Sniritus Sancti, sive pro convel parenlum meorum seu anima; patris mei supcrmemovel Holalicium cedo hoc sponsalicium est dediqua', ut diximus, morio
cl
ita
ratffi

Z^int., \ectoris judicio Glabn narrationem,cui


peccalis
lente, a

ipse

i'^-f^-;^f .^' tUuium fecU ()uod


.

hominum "-'"^J^P-;;;; Qant m..anequam spirilibus ai.quando

exigcntibus.

"S'
.

cccleslff,

Apostolorum Pelri et canda in honorc Bcatorum Baplisla ct omninm ApoPauli atquc S. Johannis Martyms qui ineodemloco stolorum sivc S. Ju.STi ALIIS NONAGmTA MARPRO DeO OCCISUS FUIT Cl-M
ivniBUS, alquc
S. Nicolai,

per Moysem Divina igitur auctoritas bi d.ceiis monuit, Brolata talitcr illos
.
^'

Ju^
lueiii,

^^^,^^ ,,

mo

Cu.go comcs,qu., Dcum interccssoresfiant... Ego Brianconi caslro ad conin ;nnr...ilalc detentus possum ire, ''c fe.n Gu.o ioncm illam non

et

corroboro. ut

scu S. Sebastiani, confirf.rmitcr mancat ct ips. pro me

>

e emdissimili non d.spar n p.^Lc..liarum in re homo plcbeIn. Fuit enim pra^scriplo tempo.e ignoti tamen nomin.

loquens.nnomine ^^^, cu;innuild?) prophetaintervos, qu.d- ,..,.. gentium et pr^dixcr.t us deorum a"i non crcda evenerit. piam futurum, et fortuilo i%uoniamten.atvosnominusncu^^^^^^^^^^ t o an non. ' Ilabcmus sc at si dilieatis eum.

mangonum
patna.,

quoniam pro

callidissimus. divc.-sitat.bus

bcn.-um

Pr^jZ^o
M)

Ulcicnsi

anno

1105, recordatns sc.hcet

quJrens

agnosceretur. ateb.-am ne

fraudulenter

Oallia Chris..,t.

..

col. Jn

(.^ His..

du DaufhinM-

ll^^- 8.

gU^^^
I

M6ZirWe".lcad^nSe

iosWVi^oBS. i.Vui.

49

imponebat

vcro posl i""'"^'="* '^"fioca^Alpium, ubi per^'^'" palralas, perfuga \ J,,,es in arduis l>ruu-e genles

"^^

meiiu.n-i'"". hns inteligenles poUus f.-au.l,s ac mal.gu,"n-elicum, quin non r,t,e peragentrum.P,-a.terea pon.inces

Ltrr^rni
e
0"

Lpe ".'''>^"*"V''"^' hau,n nunp,,i;i.adoid.i.I.-P,-Xes..ictus

ob quam venerant,

ecclesia.

consec,;atu,nem,

nwmiserunt cum

aeleris reliqu.arum
:

p.gnonbus

^^^tK;i.^"r"m^asra;sSica^stensione "
cassclla ot
^'.'^' "'

,2,,

qucm

fingcbat esse

a mius ulriusque ,,lebis orgo .sta fieri conveucrat. Cont,s,t rabi.is i.luc caltus ulrmsque cx dio (u,vrm xv, ut patet

profani astu adinventa

mia
mc
Justi)

non lamen s,ne e.xaltatione, qua= ,nnume-

XV.

Kalen..arum

Novembrium.

Iccirco

nempe

ei licet

qucm

Autissioaouriit Ikllovaccnscs el "'"

nuoiam
^^dem eaacm

cToris fautores l,ujus Martyris ossa, qui eo r' 1.1. ^j." jusi, Justi

assercbant esse

d.
ca,

vaco^iiwoir, AuUssio1

,.

>'lem cohml). priilem colimO.

ila*a<,0-

ju.gus. nt^se ,, Mox quoquc ""rr 22 MOX quoqu.

m
.

'^^^

^^ ^^^^
^i,^,,^

.,,.,,

passus

u,-.>e

cujus ettara

,,
1

pl.bis fuit, tO-

'Z^^Z

fuerat, re.atum est et natus et nutritus

''^^fsed ego

qui

rei

novitatem noveram, frivo:

c(

prudcndorei

i.\bicontemi*K:

B excibiar prUto.ans

aurut

di'^"""^'

repc.tina fore m.racula ; l,er, a ^"^"'''"'' pcrmittuntur


tintatorie,

cleganliores taasscrebam lum quod dicebatur cognoscentes figmenta E men virorum persons,
fallaciffi

fidcm

dabanl assertioni quara

pi-otule-

S-nl

Pi.-itibus
:

Scedentibus

peccatis homtnum procu. dub,o ev.denquo.l tanc

.nembrorum MultimodiB quippe Ussime sunt exstilisse, ac .ns,ibidem visa^ ref rmaliones nec ta,..en oscellorum multiformia ;
claruit.

gnrpemle,-e
Morianns,

apparct, a Radulram (Cfmum. Vi,ulAprcsb,iter denique insecuta, v,sa sunt phi stam parlc.) N..cte re hg.oson,onacho,-un, seu aliorum a quibusdan, phantasmata eccles.a rum .nonstruosa in eadem forquo inclusa habebantur ossa atquea.occ.lo, nccnon ab eccxisse,

ve.
in

lil^tic,

nr"cs

quorum

GraUnona. urbtum di<ECCsibus talia profanabanseu


rei

mas nigrorum .Ethiopum


clesia recossisse.

Et licet p.ures

sans mentts

dele-

<f. n
fu. ieceno.:

itopwrp<" huiusmodi

statucn.es, ,n a.,qu,bus l^n potius concihabula s,mu. incpUluc-i qua^s.mm a plebe, Sihil ahud nisi exigebant. et favorcn fal.acia! ,t,ss,mus Mainfrcdus, .narchionun. 23 lnt<.rea ..u,=, qui\i famam comi>c-,ens, ns,t e
_ ,

Ecntia,u hujus inquirenda.

adhibuero

abominan^lum clamarent, vu.gus stabile figmentum ,angone,n co.-ruptum m,1' rusticans p.ebis am suo perjusto vcnerans, olim justi nomen pro

raientcs il.ud,

'

sibi quod colebamr simulacrum, vencrana;stimabant Martyrcm deferrent, quem maixhio constituere Coepc-at enim isdem dum mm. 141, quod monasterio in SeuUa castro {Cfr omniin honore Dei orr^Alpes, Ali.es, rS^uLimum est anUquissimum inter

reml.mus, mansit erro,-e. Nos autem humanorum errodmonu,n seu ut a mu.tiformis abundant, Pc,pue n qui in orbe passim ,.u,n, sgris incaute vcnerat.s fomibus seu a,'boribus ab
iccirco
,sta

^""itsccxmduinRadulphum Haquc
pcrcorim,s Mainfrcdo

pcrsuasit iUc

qucE

Tios

permit-

tinms

ecdesid'

ejusque /;''".

sticaB aticton-

^'.'-"^"X

tati.

^^;^- ^:,;;;;-;; dc quo


,ncn

nU

pr.tcr no-

vir-inis

in

quo etiam

post explctiononi

opens
pigno-

mvcrant Taurincnses qu^


:

conjus.o

quamab
quod B
-

iUum cam
ribus

aliis

quam

plurimis Saiictorura
Posl

locarc

dccreverat.

paululum quoque
.lcdicalioms

Zrda cssct ostcndit Hadulphus Zci obUssct martyrium ct caput


Mtis^dori.
,1^0 cju.
"-'.

vel ex eo

c,us

scrvuu^

complcto
dic

ecclesisG operc.

slalulo(iuc

accer-silis cpiscopis in

gyro dcgcntibus.

cum

nuibus ctiam
airuerunt. Eral affuerunt. Erat
,.
.

sicpe

(DivionensisSaiwaBmiom}.

nominatus abbas WiUelmus nonnuUique abbatcs

alus qxio ^''"f placuit Baronw, sed et ( imtiovidimus, quibus cgo unum apnuccqrcqiis scriptoribus cx
;

^"f/"''"

ZZLmoLm
"~,^,
3

(1).

virum .quc doctumao

iam dicto marchioni J ._._; ,M. e ,.un n,.cUosiora Sanctopretiosiora quoniam spondebat se muUo qxu' (et pignora in proxirao revclaturum

prsdictus aulem autem tunc ibi pra;dictus niango, k:...,; ^^^nmccJmnc oiTorlns. nuiDDB percarissimus cffectus, qu.ppe

lodcraturn.C.ten^P^P^i^^^:2Z:r:Z auotorUat. ecole'^


:

^J'

ipsumjudicium solam pertmet ,rmitti:Ls ad cam enim .^pungere nomina, s^ qux ^,,;,
(i,,,,^,-,,-,

rum dem onno \mjainnoiiaginta

detecta fueranl, cfr

Vorle ilcqitimc

num
gebat.

18},

atque tiuorum sciUret gesta et nomina


caetera,

id ftal, imtrusa sint; donec vcro opus nos,^l ':^rumcst dc iU dicerc. quonia-m

passionum cerlamina, ut
?4

faUacitcr confin-

omnesco^nplcctitu.- Sanctos

ct

-'-'
^j;"

^ ,^7^,

a docUoribus quibusquc intcrrovcnl':Z: Ze garetur, quaUler laUter pernoscerct mmus nara ct egomet cum rToreiHiu,va- simiUa blatlerans personabat f^nominalo abbate iUuc deveniens inlcreram.

,. increai^i.

Qui

cum

pro/u./M...

.'^^^,

-r-~^

^;^^^,^ sjnopsi nm
torum pugna,

fj
^^^^^^

lurnus, nec possv^m

coxvorum doomienr

saipius

Ajcbal

namque

Apparet, inquicns, mibi noctu

Angcius narratque ac docet


lib. lvi,

qusecumque me vcUe

(1)

Annal. Beued.,

n.54. t.lV. p. 311.

DB

III
ACTA SANCTORUM OCTOBRIS.
379

DIES DECIMANONA.
COLUNTUR. SANCTI, QUl XIV KAL. NOYEMBRIS
^*ancti s.
Ptolemffius, Lucius
S.

Lupus, Episcopus Suessionensis Confessor in Gallia. Veranus, Episcopus CayellicensisConfessor

el alter coruni Socius

MarS.

tyres Romse.
S.

S. Ethbinus, AbbasConfessor Aquilse in Vestinis. in Hibernia. alii SS. Beronicus, Pelagia et Aquilinus, Episc. EbroiXLIX Martyres Antiochise S. censis Confessor in Gallia. in Syria. Abbas ConfesS. Desiderius, et socii ejus S. Varus miles sor in Gallia. asceta^, Martyres in ^Egy-

Maximus, Levita

et

Martyr

m Gallia.

Theofredus, Abbas CalmeCleopatra vidua S. pto; ac S. liacensis Martyr apud VeConfessore \n cum filio suo iaunos in Gallia. Pa!a?stina. Virgo Oxoni Sa- S. Frideswida, S. Eusterius, Episcopus in Anglia. in Confessor lernitanus
Italia.

S.

Laura Vidua MartyrCor-

dub in Hispania. Gratus, Episcopus OloroS. presbyter Gallia. B. Thomas Helias nensis Confessor in Normannia inferiori. Levangius seu Livanms, S. Alcanlara, ConSilvanectensis S. Petrus de Episcopus Hispama. fessor Arenis in Confessor in Gallia.

PR^TERMISSI, ET
ranslatio

IN

ALIOS DIES RELATI.


loaiocolendus indicitur. et vero Steejuse:ryr;rcover.^acdiderunt. Postea areluep.seopus ApaLnJlirodcus As.^emuni

majores no.tr.

a^a

Sanctse

Austrcberta;
Ita

Virgmis
el

TPauliacensis

Abbatissa;.

Sawsams

Arlurus in nalaUbus, inBelgica II,prxolarissimisorta c^>]obuJl^ta. pnmum sancta Virgo, Portcnsis dem PauhaSonwnan, amnem Prwposila, Ahbalissa. Martyrolofuit
censis in

Gynecav. Taruano Morvnorum

Znsis

primigema phrasi ttmSociorum Martyrium ew


guoad substantiam ^^^^ f^"'f''- f.-^^ZZ '"'"'' quod apud nv "f';!
est. fere di^crimen

SS.

Sciahdustis et

centum

y.g.nl. oe lo

Normmnia niwn Romanum mcminil m


sancta^ Austreberls

pago Rhotumagens.
nii''^'=""p'^^';'j'^'^_,^'j'

Virginis,

;"
ubem
ccrvice

consummati

vigesimo

mensis

regis Persis scribitur et araicum S Sciahdustcs (ita a Sado.h ../ Sadoc '5;r/ica.; <,ei a gr.cis SdeucuecCten clpU Zaduk nur.ev^atur. cwn soc. s cxx^ Ep^^copus phontis in Per.sidc gr^comm (1) ad Inmc dem x.x in Men^is dun. apud alws eju.

v.ges.ma Feadcptus est Luna chorus coronan. autem Se.ahdustes Et additur: Beatus bruarii Huzitarum prov..ic.ara vinculis onustus ad c perductus, ibique data carn.

.Wm cLldaieum

illuslrisiste

Februan. rfm Sanctorum

Lapetam

po

Cl.risto

oc ubui't.

0"^

OcU>bris

commemoratur. mentco occuu-U etnuidem cum Soci,s cxxvm, Ro.nano Martyro,o et

dL'xx FebruarH.

vero victorem diclam, regionem, Bctliusam

forl ter in beata sua spe nos ita redduntur : Athletam apud Sadoth .n ahara ct Episcopum

urbem

Bethla-

,,...SS.,,.mK.r.,p....-.>....SS.M0.e..

. Oee.e., pa.

.,

p. SS

...E... o. .,
^^,

DIES RELATI. PR^TERMISSI ET IN ALIOS


380

ibique caput ejus vinclum duxerunt,

ampuet

memoratur.EjusactadedUHenschemus
S Arvernonsis et Conr.ssor^ ^^. \mabilis, Abbas Martyrolog,o Bcnedie rccolitur ui ait Papebrochuis Olim, uti etiam hodie,

laiuni. jv^i-*

iiothiKum. ut

-inhac
dictino.

^afJ.^
"'

oonW..r

mm- epossc.

rl^^^^^ ZtefeZronomrisaBollan^ adm.sa^mp^ Asscmam (2), ea> r fim enim laudatus Pcrsicar^

ru>nuunisemcndan

idemobtinebatnico.ayiinmajm-iccclcsm.Ciim rpsas Ka(hic enim tamen non sit dics Obitus Incidissedicitur) ; oportet ut sit lendas ^ovcmbri^

^cZ. TS^U. ,1,


-^

aUis,nc rcrum sub Sarleduxissct. pcrscoutionem

Translationis. diesprim.T vcl .^ccunda' FcsfirUas alia, iii IdusJusub annum mcCCLXXV, prwcipua. Propterea de S. Amanias, estque nunc XI Junn. ,1\..

Accessit,

C^

bih cgnnus

H anno 340

concluditin Admoni--

S
'

Similianus

Confessor

episcopus

Nannotensis.

SciUcet
notavil

ad di^m

Henschenius:

xvi Junii, inter Pr^Blermissos si probotur cultus sacer

agi de oo cum S. EthAbbatis {Similiani) potcrit Coufcr itaque Acta S. bino discipuloxix Oclobris. illustrata (8), ubi demonEthbini a noblH hoc die a nonnullis abbateni stramu^ Similianum Episcopo Nannctensi ejusSancto

Sf
Zm
B

.on^m Pe^ai^^"'". Rmnart.um, Qrcod autcm ad diern Bollandui, Pagiumetc. apud rws diem juxta ^eclat, diximu^ supra februaru Chaldaicum. Lunam po,u xx
argaisse

Hi^remia^ a

BcnncttMM

ver.us

Asscma-

eonfusum cum dcm nominis ; addentes nihU nos


iUiuscultus saccrprobetur.
4 .,,, n.v//> lensis Acta viae

rcperissc,

quo

S.

Similiani Nanne-

XXI Junii.
fit

S
'

Mnasonis

et

Sociorum

hodie

memorta apud
E

Bandinium {%
dcx
XVlll,

tcxtum

jamverojujiaAsscumniwnM^cidit.annoChristt ),*m.i5 (5) diemyuu l^^nn xx /-r.r/'ai^ 342. solarcs redcgU dles lunaresad Scilicet Assemanius cpactam anm cx rabulis(yi'dimriis (6) assumemio

ScUicet in Bibliothecffi MediceoCoCalalogo, Plutoo VI, recensetur Laurcntian.T

Bandinius antiquissimum tum ob >^a, quae Drrestantissimumque vocat, tum ob ea, qus vulirata pr.-p se fert
qucm.

nondum
vol
5,

sciiuentis. Epact.r

autcm Uttcram Martyrologn ex qua luna pro Singuhrum annorum ordimnt, vero annus 342 habet diebushabetuT. Jam
singulis

edita,

pag.
ur,.U

^tr^^i^^pio'.

Hujus Codicis habetUT Z^va^ipv guv Qeo> apxV^-^^ /^^ AOv^riTo^ Svnaxarium f*'.-o?
non
satis

nota

sunt.

i^xpi

epacta

Fcbruarii occurrU tsto anno atque in diem viii ratio calcuU AsscmaImui XX. Cmcrumpotcrit
VidcetiamBcnnctt,.[l). nianialibi latiuscTplicari.

- xi, cui rcspondet liltera

Martyrologu

cum

mense Septembns usque prwfatalcgiturmemona, ad raenscm Augusti ubi ocnisi quod Masom scnbatur, qux eadcm,
Dco,
incipions a
,

DcS

^^f]ol\i

scWS&MmsU^- eglmus xxFebruani.

Orienlalis cryptae in Cenlula monasterio, Do.licatio MariiE et S. Kicharii sacerdotis

Ms. ad Menaea currU in Supplemonto nostro Ms. Synaxario P. Sn-mondi Grffica excussa, cx Sic ctiam in Kalendario et Ms. P. Chifflcfii.
Ostromiri, Slavicorum

honorem

S.

gloriosi. lla

ad hunc diem wxOctob. legxturin

simo

Qu.r huc spectanl redMs. MarUjrol. Ccntulensi. CentuL, ditafuerc in Actis S. Gervini abbatis
refertur cui prwfata Dedicatio in acceptis
III

tur ad episcopi Cypri

longe antiquishabeinquit Bartholomsus Koiitar (10), Mnosoms XIX Octobris: Passio S. M.

omnium

et qui

cum

eo.

Acta ^^^'^"'j^^^..

Martii.

Joel

seu CeleTranslationis SS. Emetherii et Celedonis

MM. Calagurritan/)rum, in Hispania, meeorum minit Tamayus, quando scilicct sacra


donii

propbota nolatur in Menologio mssuBasiliiirnpcratorisgra^ceoUmedito,etpostea 1727, curante cargTmce etlatine, Roma> excusso

Gnvcorum,

C
S.

pignora adu/rbem Cardonen^cm solcmniterdepor' de hac quoque tata fuerunt Eorum Acta, ubi et ni Martii. scrmo est, dedimus Translalione
Winwalooius M)bas. Ejus memoria hac die agiin tUT in Menologio Benedictino Bucelini et Cherlcano, una cum S. Ethbino : Martyrologio

saucti el gloriosi dinaU Albano: Gommemoratio commemoratio repentur ^ nrophclsJoelis. Eadem EphemcTibus rym..J.^ In Menolog^o Sirleti, in Pos.e mctricis, item ui fabuUs

ordinariis

tum

vinianis
(131

ecclesia

Cappo.nanis (12,, et ^^P^^-^^^^ xix Octobn^, Unde apparet hunc diem esse, gr^casanHo Prophctxsolemniorem
(1 1),

Winwaloci \n Vidc infra Acta S. Ethhini Com. prxv. abbalum. nu)n.20etscqq., ubi inquirimw^quis sit Winiivaloeus S. Ethbinimagister. Casterum de quoda/m
Hibernia Sanctorum
Elhbini
et

utpote cui ejus

mors

innectitur

Joolom sustulit orbi (14 Mors decima nona

Cun

S.

Winwatoco,

cujus aliquam Hugo Mcnardus


i

notat Translationcni ad

\ugusti, egimus
III

S
S.

Zien

xni

annuntcantur ad et Es^as simul JuUi in Martyroloy. ^oma.,oJ


,

Martii.

S.

Eusebius Crcmonensis,
hodia,

Confessor,

mernoratur

apud CastrUanum in Uelhleem Palestinse. cst, cui S. Hieronymus Commentaria in JeUle reiniam et Matth.Tum dedicavit. Actum de eo,
slcut et de celcbri cjus
Vcjiercitione (quse hodic

'^ " ' est utroque apud nos actum nostro occunamUr operc Bimerius Episcopustn Pr^termissos ad vin Junu. ^^<^%^-^ Poste ^^J^ alns xvii Jum tionc illic XIX Octobris, commentatusest Papcbroch^^l' ^^ehoc die Acta Cromononsis ^[[odo^^^' Qui autem fiat, ut modo Bomani ex Martyrologu rinus dicatuT, etuoet
.

poiissimum

Tecolitur) Bcthlcemitica fuitv Martii.

Robcrti Casae Dei

abbalis Elevalio

hodie alicubi

annuntiationc,q^uvsic hahct xvu corpus Himerii Episcop, cujus in Hmbria, Sancti

^"m.: Amena

quiaj).

Viodobona. M-Pl. II.


:

?atu9 sacer..

p.

Slii).

\ 'V' Edit. Colou.a.^'^t:if'<E

-'

a^ Agr '
,

G08 'G08.
l.

P-

(12) Apud J^^ i

Assemauiim ab .niLio Ephemeriae, Edit. Homte n5[..-(13)Act. SS.. 1. 1 Maii XLV.


.

KaU-ndar^a

utu.'rj<f

v.

^^^

Motchce. p. xi.vm.

04) Acl. SS., ubi supra.

p-

Cremonara

\\l

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


L

381

Cremonain translalum
SS. Mauri Episcopi,

cst
,

xvn

Junii.

S. Justi

Mart.na(a/e interritorio Belvacenst,

memo- p

Pantaloemonis

et Serj^ii

In-

ventio, tesle

Ferrarh in Catalogo Generali,


Vigiliis

cele-

bratur hodie
(qu3e

in Ainilia. Inuentio hsec

ratur in moxlaudnto Usuardi codice apudSollerium. Ejusdem mA'minit hac die Martyrologium Auiissiodorense. Oe S. Juslo egimus die prscedenti
S. Luc3e,Evangelisl3C/i^ xviii Octobris.

sccunda esi : duple.r enini disUnguilur} conin t Parie dc iigii anno 1475, lesie Paul. Rcg. Ncapolilani, Hcet pro PantaleemoniSj SS. rcgni Pantaleonis habeat, putetgue eum essc Pantaleonem, qui Nicomcdix passus est. Qaidquul sit,
Acta tum t^rium comediensis vide in opere nosiro ad diern

nicntiohac die in Auctariis


Antiocbeni.
Utriu.sque Acia

Bedx

Item Asclepiadis Ep. dediniu^hcri

xvniOclobris.

Sociorum, tum Pantaleonis Ni-

xxvu
Amatus,
inquit

Julii.

A'ai,u(o6spnYU FhrcnS. Austerius,5cv Asterius. tinius, sive Ausicrium, sive Asterium S. martyrcm presbyteruin Romanum dixeris auctores
habobis. Ejus

Hugo

Menardus

in

Indice,

ad hunc

dietn occurrii mcntio in


et

/1/wi/w; Transxin Septenihris; Elevalio xxviu Ejus Acta proinde veniunt latio XIX OctobrLs. XIII Septembris.

Hieronymianis, in Auctariis Bedx

Usuardi,

Item Altcrius
Confessoris

S.

Amati

Abbatis

Luxovionsis et

meminii codcx Greven inter Usuardi Duouimaios Auctaria apud Sotlerium nostrum. Trithemius, Lu.rooienscm alperperam dislinguit terum,alterum Moutis Romarici; cumS. Araatus

Nos de eo agemus sicut et in AppendiccAdonis. Octobris, quo inscriptus est Martyrologio ad XXI Romano, iicct, ui jam nolavit Bueus nostcr in prohabilius sU ex Actis S. Callisti (3), id factum
errore

quodam

correctoruni

Ronuinorum
XXI Octobris.

S.

primum fuerit monachus Agaunensis,dein Luj;ofundalor Montis Q-ensis; ac iandem Abhas et Unde seu Habendensis in Lotharingia.
Romarici,
Ejits

noAraatus Episcopus Senonensis et Confcs.sor plurihus Bedx et VsuardiAuchodic laiur Benediciinis tariis, sicut etiam in Ma/rtyrologiis

aliisque. B.

perperam quoque annunii^iur Abbas iuroviensis. xm Seplembris. Acta vide


Andegavis Translatio
XIII
yiii\iv'i\u

Amedeus Monachus
senior,

el

Presbyter,

in Bonavalle Viennensi,

cognomento E memoratur wi
S.

notatur in Marh/roMaurilio

Kalend. Cisicrcicnsi.
Venerabilis Agnes
Cbiii

logio Gallicano Saussaii.

Egimus dcS.

Jcsu, Ordinis

Dominici.

rologio

MartySeptembris, quo dieannuntiatnxr in xiii Soptembris.

Laniaci

(Langeac)

in

Galliis,

in

Romano

stcriosui Ordinis,

cum

altcra vice prscssct,

monaanno
1634.

SS

Euticctis, Acutii, Festi Januarii, Sosii, Proculi, mentio jit ad hunc diem in Marlyroet Dcsiderii apud Sollerium. lUtcu, Mar-

xtatis irigesimo primo^

die 19 Octobris

Fama

sanctitatis,

qwim

viums adcpta erat, post

togio

imcnooiensi

tyres vel ex eis ali^juoi

sed

minus

nitido

passim

in aliis codicibns Ihcordine, recenseniur etiam

mortcni pcrseveravii, imo et inoatuit.Pluraei tribuuntur miracuta. Anno 1698 cwptus est processusCanonizationis, ipso Regc Ludovico XIV per
litteras intcrcedente

ronymianisetquibusdam Auctariis Usuardinis.

apud Clemeatem PapamXI.

Cmfcr Florentinium
cedentis, ci

(1).

Viileantur

etmm qux

Cau^a
scrio

}iic

plarics inicrruplaci reassumpta. cur-

in Preetcrmissis dieiprxde hac re observavimus qux Stiltingus mster de hkce Sanctis

Dein rursus de ea renic sxcuto decimo ociuvo. 1805 u quc ad anmim 1808, acium ab anno

soripsitaddicm Commcmoratio sancti

xix Septerabris.
Melelii

quo Pius Papa

VII,

die 19 Martii, declaravii

episcopi

Cypri.

Ha

(Octobris) adxix mcnsis Tesrin quibus cvanKalendario Sanctorum, pro seu assignantm, a Kalcndis mcnsis nelicse lectiones ecclesi^siici mUium Septembris, a quibus anni mclustvc. arcessunt, ad Augustum Metchitx
nrseci

m Synaxario anni

constare de heroicitatc virtutum (4). Aquiiini Ebroiccnsis EpiB. Anonymffi, sancti


scopi,

Arturus cujus hodic Acta damus, uxor. VideActaS. AquirsoluJest, qui iUius meminerit.
lini,

extollitur ejus in quibus taudibus utU/uc satis apparet

uTor, sed

de oodicibus Arabwis Bibtionova coliectione, ubi De S. Melitio egtmus ihecs Valwanm [%. XXI Scptembns.

Vide

Anqelum Majum

in Scriptorum

voterum
S

cur

nonen sileiur. E.r quo Anonyma nuncupctu/r.

.\quiIonius, Confessor, cujus

apudsolum
nisi

Castel-

lanum hac die mentionem atiudnonhabuitquoddiccrct,


fuisse

reperio; qui ct ipse

olim cultum

anmmtiatio Sn^ &^xx.,xxindxxiv


recurrit

Gereraarus

abbas

Flaviacensis

et

Confessor.

apud Gebennenses.
taicus,

in

Auctarus

Septemhris

Posirem.

Calabazanos, oppidum

HocdieejusActadcdimus
S

Hapsburgo -Au~ rschonlcben in anm sancto amussim nonsequiiur. culius ad sPriaco, sed dies

Ositham V. M. in Anglia

xxiv Septembr.s hac d^e c.nsnjnat

Palatmo. sepulturx annos quadraginta Ejus corpus, post inlegrumest repertum et incormnwm
in
territorto

Baltazar fratcr

Ordinis Minor.

apud

effossum,
rtrt.

ir)30(W1603.
fuit

Bencdicta

Vir^^o.

Egimus de ca cum ^^

cwterts Martyrologis
VII Oclobris.

m-ima

o n in monasierio S. Damtant S. tloix. Abbatissa, post decessum

hac Bertrandi, Ordinis Prxdicatorum, S Ludovici de Salazar tn Valcntix Tamayus die nieminii Ilispanico. EJu. Acta ^^^^-^^^^^.^^ Mariyrologio
'

Ejus sacrum FloruitvH.Tsanctitate et miraculis. repo.silum est honorilice corpu^ in^uU Arturus, Georgii, ubi magna in veAssisii in

ecclesia S.

X
et

Sanctorum German.^ cotlec in quihusdam tioni^^-OcS.BrunoncCotonum..agdur^^^^^^^


et
^,

Coloniensis Bruno, Archiepiscopus

Ao.ii.

r.ccn-

Nullatanu-nejus fu mentio neratione WMnr. seraphiei Ordtnis. in Marlqroloyio confesso episcopus Silvanectens.s cl S Bevagius Nomen tstud in Usuardo Greveni.
anr^untmtur

SS Alexandri bb. ^'*^''^.,.'

Victoris

MM.

fit

mentio in Ilage-

.-_/^^ propriu^eorumdies,quo ri y noyenst Usuardicoatci. vmti nrtnhris Oclobns.


Acta ittustravimus,
est

B
'

non reperiiur in scrie siumUndevixdubitanpotcsteumdemessecumLedie a nohis exhibUa vtde. vangio, cujus Acta fioc Edr^ i'^ Patcstina prope Cleopatra Vidua
,

Pra^sulum Sdvaneclen-

^Lvm

nabor. Arturus
r,v

in

Gynec^o. Dc

illa

agttur tn

:.p.6.-(4)Vi<leBaaer.Vie.dBSamU.Edit.Uvn.

mTsT^^i!^^^^^

DIES RELATI. PR^TERMISSI ET IN ALIOS


382
Ariis-

Yari

et

Socionim, gus

hodie dan,v^.

S
^,
jam

Dominum

Unde vero sedcs, migravit anno 717. ignota^^nnotueru c"io,./ i(</


ProbabiUus confundUur
Lismori,

^dem
cum

Jmio premitur. aZo S Cronano,


(5),

utscrM

,n:rfatus

iamqan
eliato

Episcopo, et

qu.dem probab.l.ter
successore,
1

.ter in

P^a^"-"!;

Nomen nu.lum

Humemoria col.tur anno 718. cujus Istmsmodi confusv, mentio). ins apud nos nulla a Ware et flarris, hcet, juxta
Jun...

S.

Colmani

defuncto

facla fucrat

Pst ^ ^'''p,

XX Kebruarii
,

in

Mar-

gio Gorn.ani

Colganum, duo illi videhcct dwcrso floruenucndi ommnosint, guod qnidem vcra, Cronanus, Et rc rint tcmpore (6). fuit S. Columb^. qm nuo jxFebruarii, co.^v,^ de ac proinde ad s^c v. obtitnJuniinn. 597 (7), Henschcnm nostro ; etiam nolalur ab
,,n-/iie(,

Crona^^ ab

mmccm

distmr

ut

ssculo octavo Cronanus vero Lismoriensis

vita

abbas Roscreen^ts, cu]us Tertiw est S. Cronanus per transennam mentio Colanno sxpius occurrit inuslratis,prioribus annimcnintribus ab eo Acta ejus ex profcsso sibi propmwct
sihus

functusest.

...m

cum

dareaddiem2Uprilis;quodielegimtm-mopere
nostro a

Zl^iologos
B
dt^ u
t,

reperiri

ur oc

cim

cn
ro

c..m in msti.ict. ; ct octo.ieCrouani, ..atalibus quod r.stis dist.nct. eUam Mocl.uani, ctiam Sanctus nunc reperiatur idem
;

nonnve Cronan.. M.rum memorcnnostris Monolog..s

satis prolixe

Cronano Papebrochio adornata. De S. Lanigan (i),juxla quem agit

cerlumvidetur, illum subdubitans tamen.ktrc tentit Pavehrochius,

episcopum

mn fmsse;nhud

qu!e a Lanigano hab^tMr .uidcm vera. in Actis, spernendum (respectahle and lonumentum haud

passim
,

Cru,muus
g

..unc

Mochua appellatus
Goru,ani ct

In

Martyvocatur

Tamlachtcnsi,
,

Uungallcus.,

28^priUs
ilochua
:

S.

C,.on;,nus dc Rosn.e

abbas diatur. qum vcllevery circumstantial) injiciatur suspmo.Hmo vi2ima dc Episcopatu Britnnnwo ad prxfatum auoaue in Marlyrologio Festivitas S. Cronan. Ab:

et similiter

22

appellatnrMochua bas Fe,-nensis


S.

Junii S. C,.onan,.s Abitem xxx Ma.a.i ;


et

tmannunhatur

vocantur .h.dem Cronani Cluain-Dolcain 6 Aug. nempc xmJr^ (TriJnisposlcrioribmlmcc dirhm


nii.

Mochua

.\bhas nullensis

Mochua

de

g.,nullaapudnosCrona,iifit XXX .flarl.el v. A ,;,//<,). Adde quod mentio ne in Pi-retermissis

de quihus anteccssores AtquTtres isti sunt Cronani. tractaprolia:c aut opcrose noslri plus minusve mentimem nullam quibus runt Sunt alii, de dcmque sunt ut surra nolnbamus ; habent,

anud Keledcium lib, nu,uorcnlur quinquaginta


.

llom^mimoram cap.
et

x.x,

nuorum in PriEtermissis mcminere. Marlyr. de S Cronanus Abbas et cst


cm^cssit Colqnnus X Fehruarii,

Hujusmodi
quo
qutbus

vana

quorum
cantur

p\erique in

amplius Moctiua,.., pra>diclis Ma,airolog..s vohujus


synon.m.ae

tamcn haud multum se sali^ aperte declaranmt

fidere
:

majores nost^i
diclo

ita

emm,
^.

mox

Crorani.

Oripinem

signiflcatione harum voderivatam existimo ex Crn et Cva, Cronan et Ilihernicarum

ilter

Pr.tcrmissos

iegitur.

^.^^^

Abbas
tora
II,

quidam

mcmoratur
occisus

cum

signiflcare. Ka CogaCunn. quffi videnturidem nm notn 2 in Vitam S. Cronani Abbatis et Uwrtijris (2).
,

de Actis SS.

llibern.s,
;

s^culo

\^^;. Chust
^-

seiHimo a
ait,

opere nostro hucusTressunt Cronani de quibus in

LL,i^'4''.CitatColganushnobis ignola. sia Ma,tyrologia,

^^ nque V.ta Mochua de Mcliuc nuncupatus, fmsse , d.scpulus Carthagi, cujus t.-aditur
Ue
b.

Normannis

aU

nue actum

fuit.

Primus

est

S. Mochua

sivc Cro-

Carthago

ucta dedit BoUandus nanus, abbasBallensis, cvjus inquit, quo die obiequod ignorctn, 1 Jamiarii,

etiam in xiv Maji agemus. Nec

Bntanmco Mar-

Colganvs et nolisquirit BoUandumexscripsit auxit ad dicni 30 Martn : busdam ilhislravil et Jamiarii, nec aho quovu ast nec hocdie.ncc 1 Marlyrohgio Britanmco. memoratur in
Cui-canus, EpiSecundus est S. Cronanus, qui et FebruaCm.fessor Incidit in diem ix scopus et nam hoc ipso die, nit Colganus. nostra Ferii
:

ZSio ad pr^falum

Februara
(9)

tnZAlJmcn Lnnigan

dicmxuUa fit discrte emi vocat

hanc brevitcr Sa tum, ejusque annum^l<y Po^i probabUita- est -ersus t^alus

(-''"-7Car

Ralhemsub.S. plures annos laudabiliter p,-wfectusmoriasterwfuU parvo Ihago transaclos,

stilogia

,ncminerunt
,

S.

Cronani

Confessor,s et

Episcopi

lego gesla.

quam cujus plura reperio prajconia noslerpra-falo DceoegitHcnsclicnius

S tret

civitatlsRathen ; ast simul n pro^imo loco cZhagus futurum ut iUo in


s d alio

c^prM
non resur-

fi

die.multumcontrahensquxCotganmcongesscrat, Lanigan (3), licethsc jampaucaessent. Confer essct Sedes,eum vocat a Munipsi
91(1

migrandum

ei

fore.

Quo pr^cse
potcst. Acc^-

/,^c

gcstasml, dcfiniri non

tamen, et quidcm forte Monachorum dispcrsto^ Rathenensis hutilutionis

alfo'o.nis^l

^^:^iaet Cronanum
pnrte, ut

cinii ;srio(

episcopum. Bischop verbolcmis monastcrii stcr Marlyrologium Britannicum (4) Nihilominus vere eruditus, in Supplecjpterof/Hin,
,

^^Jnitur:undcctcum,^^^^^^^^^^^
.

-'/''' f^n^
et

psdixcrat S LaHhagus,,

ccclesis: venimus. r.detur prxfuisse

fw temo-

((t<'/;tis

Femento, ad .x Februarii habct : In Hibcrnia episcopi, qui ad slivitas S. Cronani, Usmoriee

Ztcrio Glasmori^, in comital. tU^m Uasnwi^, juTia ahos rcxit monaslermm

^^^^

DIE DECTMA.NONA OCTOBRIS.


.

383
fit

ast alio

Iractu sits,

nempe prope oppidnm

S.

Desidcrii cpiscopi

mmtio

in

solo

Greveni

Swords,

trihus fere leucis

M4

kilnmetris) Dubli-

niodistans. fixc

tamen dubi^ valde sunt fdei, necaliovidenturniwafundameato,ninso}a iwminumsimilitudine. Subdit Lanif/an : Quoanno Sanctus illc morluiis sil, non perhibetur. Ejus
memoria
colitur

addatur sive quoad quoad aliud quodvis vitxadjunctum, Sedem,sive


Usuardo.
nihll prorsus

Cam

autumarilicetannuntifitionpmh-anr, velexerrore
vel ex negligentia huc irrcpsisse
:

nisi

maluei^

Lismon^e

et alibi

in

Nandeso

(otherpartsofNandcsi) die x Februarii. Ohseruat


deniqiie {\)Martijrdogium Tamlaclense, moxdictodie.annuntiare :$. Cronani, fllii Mellain, in

dicere^obpeculiaremfortequamdamFestivitatem aut Transiationem vel Elcvatixmem agi de san^ cto aluiuo Episcojio ejusdem nominis : plures enim occurrunt : puta xi Februarii xxni Maii
,

Desiiset LisraoriSD; fU(rt//(cn ex hvi et similibus

Abbatem Lismoriae

locutionibus nonefjicieum., utnpinatur Colganui; fuisse ; sed in solum, sciVwet

itrm xxvii Orlobris ctc. Eadnothi scu Eadtiochi episcopi Dorcestrensis qui anno 1016 inpraelio Essendunensi, durn preces Deofnndrrrt,c3esnsest, uiendose meminit Usuardi
editio Parisien.

cultumibidemhahuisse. IIxc fjinigan. Exquibus setiueretur pcTperam as.icri ab eodem Calgano Cronanum a Norlmannis fnissc occisum, nec
proinde recte a Bollando
habuerit variis in
locis,
(2)

anni 1521
martyris,

Eodem die(xvu
episcopi

Oct.i

Sancti Eadnochi sium. E.rinde, vrrbis iisdcm,

Eboracensed

Molanus in prima
;

Martyrem vocari;

Sanctislamenannumerandum,utpotequicultum
Rursus,

sua cunda
est.

editione Lnvaniensi
et

anni 15G8

se-

suhsequentibus annuntiatio illa omissa Constat Motanum in posterioridus Vsuardi

apud
:

missos

nos, viii Marlii pariler iater PrasterConalius ct Cronanus, Episcopi ct Con-

aii^idelcvisse, quod sui editinnihus varia mutasse, prohata essent (3). Eadnotixus sciiicet non satis

fessoros,

dicamus occurrit, Taralacleiisi ot apud Mananisi in Martyrologio num Oormaniim hac die rcperiri Cronanum de
de quibus
nihil luod

Airdne ,'ul est,abhatc)n Aranenscm


tionem Colgani, qui
Uichtensis,

.justaexplica-

enim, sive Ednotlius, non Eboracensem sed DorCStrensem,qu^ postea fMicolniam translata est, sedem occupavit. Molani aucforitate fabus est An- E ^'''errarius in Catalogo gcnerali : Eboraci in

pauca

hcTc

linium notat

gha
lico

S.

Eadnochi episcopi

et martyris.

Vis

emen-

Quatuor tantura ex nostris Marlyrologis, (Tamtradunt


(viii

.Marianus, Maguir et Dungallensis) die hac coli sanclum Gronanum


in

datior Claudius Castcllanus in.MartgrologioGalr sancU Eadnochi (vernacule : \n Anglia

Esneu) qui Eboraci olim

Martii)

Ardnensi,

sive

Araniensi

in-

ConnaciEe, sula, quae jacet inter flnes Austrahs Mumoniae, quae Tuamonia apel s('ptcntrionalis sed Rpiscopum non appellaut, nec
pellatur;

et marcultum fuisse tyris colcbatur. aliunde non eruerit Castellanus,quam ex Ferraprimo nullum /lujus rio ct Molano ; sedcertum est tilulo cpiscopi

Eum

fiboraci

abtempusquo florucrit dcsignant. Undc potius foisse, batcm monasterii Arannensis crediderim
nisi
qucfi

Ex mullis, ahbi sedem Episcopalem rexerit. diversis vitis de in aUorum Sanctorum


Cronanis
lego,

sanctis

non possum
multitudinem

quidpiam

autsimilisnominisepi.icopumEboracisedisse.Nec occurrit etiam hnjus nominis prxsul Eboracensis Monaslico sive ulUfs sive apud Gnswinum (4), rccensenAnglicano ubi iilius Srdisarchicpiscopi Eadnot/ius Dorcestrensis, licet tm (5). Deinde patebit, in pietatem sit laudandus, ut mox

ob

huic adscribere, ob attribucnda vihujus nominis, quibus ea potius fiucusquc Coiganus. in sxpius Uiudato dentur. non recenr Matyrologio Britannico Sanctu> ille confusa necesMsetur. Ex quihus apparet, quatn
rio sint,

Sanctorum

Martijrologiis

Anqncanis

et in

Catalogo SS.

am-

Anglix ediplissimo quemex tahaUsecctesiarum


tis et

quam

Nicolas (G), nusMss. concinnavit Hairis sicut nec in quovis jyrxcedentium occurrit,

qux dc

sanctis Cronanis traduntur; ut

tomorum, nec etiam in vere opcris [iollandiani Martyrologio Britannico (7), cujus tao-uditn

jam nemo
illustratos

miretur^trestantumapr.rdeccssoribus
reperiri;
atios

vero

Praetermissos,

mcn auctorsihiproposuU brevcm dare omnium Britannorum, qui ab antiquo ut

notittam

Sancti

Mss., ad velalfo silentio jtrcssos. Nec nohis, licel deslituamur, speciantibus, Sanctos ffibernise

mn

lucem densissimis
est.

illis

a/fundi-re tcncbris

duium

Quantum

licuit, hic

(qmniam oprortumor
lapsus

non erat) lyr.Tdecessorum nostrorum saltcmemendavinonnulhs notavimusctpartim


locus

ob peculiarem cultum fiabucrunt, vel aliunde innotuerunt. Adsuamsanctitatemseupietalem Uibernia in Sc dia sive dit prxterea viros sive etsanciimonia insignes.Cxterum profit^virtutc .Martgrologio Joannis \]^ilson, tur usum se esse castiqando,plurima addendo. Qui varia tamen

memorta Denique ad sanctum Cronanum, cujus


redeuntes, huic nostrx diatrihx prxbuit, coroaklis nistar adjicimus. fpse supradictis hxc

\.U\ BelinicditionemVsuardinam Parisusanno sua de Eadmciio ex menauctiorem dedcrunt, excerdosisChronicorum Angli^ exrmrlaribus
'oscrint

ansam

Florentius

Colganusdubilantcrtantum Gronano nostro diem


XX
AnteFebrxiarii, vel xix Octobris assignat.
Sanct^>s,

his quiin prxiio

Wigorniensi--.adan.mGde apud Assendun vct Essmdun

reciderunt
(rrclius

quam enim

ex

domo

/lyfiachriorum

oriundos, enwHcret, in fiunc

modum

prxfatur:

quondam pr^posilus
sricnsis,

Eadnothus quoque Lindicolinensis Ramesiensis Dorcrstrcnsts) episcopus, f.m.et Wuhins ubbas


:

iicuit colhgere et aliDies autem natalcs, qua Tamlachconjicere, ex Martyrologio

Deum pro qui ad exorandum

unUM

quando
tensi

mani
lU Feb

Mariani Gorex Festilogio S. ^ngussii. DungaUeusi Cathaldi Maguir, Marlyrologio


vit.

lum ageule convcncranl. monastcriensisquidemadeumdemannumscribit


pugnan.faciamrssr
in frsU^S.

intcrfecli sunl.

Wcst-

Lurx, XV.ii Ocio-

designavimus. (Appendlr ad
)

S.Colnmm

c.

Anniversanis in cccicsia lris;scdin Libcilo de fy^c leguniur: Quarto


Raniesiensi observatis
(8)

gnum tradendum

prxterea aliquid nu^mona ditus .^tatuatur, nec nobis occurrerit, superestut

Cum

itaquenifxil certiqunaddiemcut-

clarioi-a etcertiora

expectemus documenta.
Vi.le I.ulicem histunc^
^

Oct. obiit domidecimoCa!. Noveinb./^/e^ixix primus abbas hujus nus Eadnothus episcopus, S, Ivonera et Wulsin. abb. loci qui attulit huc

(l) T.

n. p. 362. not. 218.-

U
(8)

BulibusaQglnecorameulariis.-

UonaslicuQ AuglecaQum,

l.

H,

P- S>.

i- "^.

id

RELATl. PR^TERMISSI ET IN ALIOS DlES


384
ul ost

qmsimul Wulsinuw ahbat.alias Wulfnnn,

fertur) in suo

corpore tulerit impressa. Abstifuit.


.

Eaduothi est. ,, Eadnotho occisus deferebatur, a auandnalocopr.Tlii Rameseiam esL Q^^^<^']'^''' Lnachis Eliensihus reieinum /(^11. EHensihabes inteyrumca/ntt sin
breviter, sed Pontifice (1), ibi^^'^ morte celebi'atis, ista de ma<,n,lice ejns laudibus vero MarTan.lem
e(

corpus

nentue haud mlgaris


sa-culum
reliqui^e,

Obiit post

medium

decimum tertiuin NullseiHiusnoscuntur


nec icones videntur in sacris srdibus, cultus liiurgici seu ecclesiastici de^yre-

Histnria De .dnoflo

ironslafone ar/j-/mifr

ocfu-angloriosa convcr.alione lyris gloria pro yE.hnundum rebHlo, qnod fuit inlor
.

henduntur vestigia.lnpopuiovigetejus memoria quo etiam occurrit dui pr3-cij>ue xix. i\ovembris, NatalesSanctorum BelgiiMolani. in Auvtario ad spcs} pra-fato die Em-te (vi:r ulla tamen affulget licebit ejus vitam da/re.
Ord. Minor. B Franciscus de Yepprs
frs-sor,

nec

ali(i

dus

in

Toleti,

con-

^,;,;

et

Canntnm
Danis

apu.l

Assandum, dum ims.am


sooiis

cantiret, a

Canuli

pru.s

dexlcra
qui,

dononrat onis sublimis, apud Arturum.

opter

annulum ampntat.,
interfeclus
est

adorandum Uom.num ^ecundum chronicam. ad


nro milite

cisso

cuni

^-^^^^ZZ abbale \Mno,


conveneranl.
liujus

bellum

agcnte

Udnodi

scilicei.

sive Eadnoihi)

a suis fni.sel a hanc Elvonsom Ecclesiam ad Rameseiam, nbi abbas ut confcstim hinc

^-^V^J^^ la

.vcu u( Bucelinus haServus Dei Jacobus GralTius Calendario ecclesiabet (4) de GrafTiis nototur in Bcnedicti, edito, ad sticoSaneiorum Ord. S. Insuls- Danubii finem saruli xviii a monacho Bucelinus, loco cit. diclt solum: (Donamverd). nobilis Cain Italia Jacobus de GraOiis

Floret

puanus. Unde vel inter Praetermissos

vi.r.

nomi-

fuml,
toto se

vir Sanctus qui tunc deferrelnr. -fJf^arus

narimeretur.
Celentia! in Apulea, confessorOrd. B. Leo Lechensip

lemporis reliclo

Helmanonsi episcopatu hic ex


loci

augendam dederat, corpus illud ad custodibus in secreto hnius di^milatcm iuebrialis quia illum sanctas nostras loco scpelivit, tum supplendum vuletur} valde (ffides, vel aliudsimile
dilexisse

eum cognoverat, tum quia Marlyrem ipse de veleri sepultura es.e credebat. Qui et mafrno nobis honon hainter alios translatus,

apud Arfufrum. Tertiaria Ord Ludovica a Vingtimillio, vidua., B ohiit hac die 1619. Minor. Catans inSicilia, E AriurusinGynecseo. Casiellaims in Supplemento, S Maximi meminit Est autem ~ quem Mariyrem Episcopiensem vocat. urbsin Salmiis, vemaculc Vescovo
Minoi'itm,
'

Episcopium
a S.

ab incarnalione betur. Passus est anno diebus sexto decimo vi fuil in nnliesimo

Dommi
^delthsto-

seu Vescovo di Sabina.

Non

Maximo

.-Uiuilano,

putem. diversum esse cujus Acia, infenus /wic


Hagiologioltalico

iEdmundi repum temporibus. RamesicnSismiiiicrA-dnothus, ut ria


redi
et

In
ibi

dieiUustrata,vi<le.
die in S Milonius memoraturhac inter Episcopos Nepeet apud Ughellum. Hic (5)

appel-

decorporeretento
fratrcs

laudibus effertur (2), e( ubi latur, diversis locis amonachis Eliens.bus, fuerunt

sinos secundo loco

quidam iUius
esi,

EcclcsisB

Eliensis,

mquit

scripior, qui ipsa nocte.

riumdelatum
per defuncti
assertionis fide,

qua ad Eiieusemonastelumen cotlitum divimtus su-

Primus fuit Tertius^nomine EuUihus, tus anno Christi u.


mortuus dicitur versus

numerat sanctum Milomum. sancVusRornanus,mortyrw corona-

annum

ccccxx.

Inier
fere

frretrum

asserunl micuisse, cujus domesticam familiam ad lollenfuit

utrumque habeiur
sxcutorum,

itaque intercapedo quibus alius sedi Nepesina:

trmm
haud

re-

dum

siquidem aUcujus corpus animabant. Haro

afieclio alienffi

unquam

utilitati

quam suK

de quo hwc perilurpraefuissepratei' Milonium, SaucLusMiIoUghellum leguntur:


martyr, cujus Relinius episcopus Nepesinus et fuerunt in ccclesia qui anno 1116 recondila^ sancti Agapiti per ConoPvieneslina sub allari Pra:nestinum, ut ex marmorea

apud laudaium

viri Reliquias propensior, el idcirco venerabilis invidebant; -sed qma dumsibiconsulunt,

nobis,

super horum cerlitudine contirmare opinionem, quam fama dul)ia serit, quw Ej- quihus omnibus et ex non audemus. dicta sunt, $i eruitur de mira' de Martyrologiis

vacillamus, nutanlem

nem Episcopum

Inscriptionevisitur. tl^ccrorrotnscnj

t>o

Uasonat

apud Suaresium

Dorcest^-ensis episcopi culis et culiu Eadnothi eum sibi nonplene constare, conficietnr simul.

millesimo cxvi, xviii tum est altare et crypta

Anno Dominica^ Incarnatioms dedicaKal. Febr. Indict. x


S.

Agapiti

Martyns, F
;

amplum locum

In inter Pra?termissos vindicare. anno 1034 alier episcopatu successit Ethcricuset a seEadnoihus lanioT dictus, quem 7wnnulh non disiina-erunt, pr^serquo afjhnus,
niore
tini

per
in

domnum
quo

Cononem Prsenestinura episcopum


requiescunt

SS

videlicet altari el Abundii, et reMartt. Agapiti, Gordiani SS. Mart. Miliam et Nymcondita^ sunt Reliquiae
nhffi 16)

corpora

de

De senioi-e Ramesiensi ccenobio prodierunt. per anRamesiensi leffHur (3), eum Reqistro qessisse, abbatem electum nos 2" prioratum

lum

uterque, sicut et Etherirus,

cx eodem

Diffvrt ergo in Inscriptione

nomen

loco

Diserte etiam affv>mat Melonii tegitur Milianus. esse : Cuno, Suaresius (7) hunc ab iUo dive^sum

inquit,

seu

Cono

altarc

annompostobitum Mlwini fundatoris^episcoet demum ^um vero Dorcestrensem anno \m Essendunensi


anno
10t6,

Agapiti dedicavil,
ctorura

atquc cryptam sancti recondiditque Reliquias sanet

ut dictum supra, in

in-a-lio fuisse occisum. / Beata Elizabeta Spalbecana

Spaelbeeck),MS

Nymphae, non (ut episcopi etNepesim. Pr^lceit Ughellus) Miiiani de cuitu. Nec meterea nuspiam reperiiurmeniio nec in Catalogo SS. Hah^, moratur a Ferrario

Marlyrum Miliani

ccenobii, primo apidc monialis Herkenrodensis provinciae Inunc diccceab Hasseleto, Leodiensis vcro Umburgicwm Belseos tantum, provmcue in Appendicc Altera- In
gio).

a quovis aho Mariyrologo.

hac 'mianisetParisiensi. DeiUoagimus

Masius M.

Antiochix memorntur

Hi^rony-

d^em

Memirdus Gunec.ToArturimemcn'aturadhuncdwm\ixOcto~

Ha

tlugo

Aetis SS. Bermiici, Pelagixetc. Ordmis Minorum, Petrus Calaber. Conf.

notatm

bri^; item

ciensibus.

I'isenonostro et Kalendariis CisterPassioius Medilatioui, inquii Arturus,

in

Artmo

et

Provincialus
functus,
(51

ChrisU

sic addicla eral, ut ct illius

sligmata

(ut

sanctitate
1. 1.

HuebenMe^wlogio Franciscano priechirissime Calabris raunere Lonceleberriraus exstitit.

,5ttWc^i^^:^i^^--!^'"-

UaHa)

Sacrffi

col.

(7)lbid.,Iib.n. cap. ^

m.

ai.tiqua.lib.i.cBp.xu. lM4.-(6) PriEneslo

stans

DIE
.

DECIMANONA OCTOBRIS.

385

stans et fumlata opinio est.hunc essc. Pierium, D. Fraiici?ci socium, Cutroneiisis coenobii extru-

gulares Servi B. Mariae Parmisvulgo dicebantur, p ex vesta sua, albi manteUi (Blancs-Manteaua:)

clorcm,

cujus corpus
sepulcro,

honorilice

asservatur

in

marmoreo
lifiuorom
,

effundehatque

prctiosum
,

quo itcm nomine vocabantur et eorun. domus et platca, in qua hn'csita erot. Ca^tcntm domus illa

ab incolis

Manna dictum
efricacissimum
,

morbis

anno 1298

in

manus
S.

voiit Guillrlmitarura, ct

donec a vuhieribus mcdendis improbe alUiuando usurpatum, emamaleferialo


narc cessavit. Mulfa rcforcbantur hujus pii viri miracnla, quorum dcsciiptin in inccndio Catancoenobii pcriit. Ha^c Hucberus. Non constat de culiu, ni malueris diccre constare de zarensis

aj)ol618BcncdiclorumCluniacensium,ac/a/)(/eHi
Congregationis
Mauri,
(pii

licct
(8).

nigri

nihi-

lominus Festum Rcliquiarum ccclcsiae Eboracensis memoratur hac die apud Harris .Mcolas (9) in Calendario
fuisse

Albi ManU-lli audiebant

Romano

et

Ecclcsiastico, r/Horf com/)Oi;(um

non

cultu.
Pccnilcnlis in
iii

S. Pelagi.ne,

montc

Oliveti

meminit
Confer
S.

Rabd.nvs Manrus

suo Marltjrulogio.

putatur a D. Lingard ex Missalihus Snrisburicnsi, Eboraccnsi et Dunclmcnsi; item ex Martijrologio Anglicano anni 1640 et ex Ca(10).

ad hunc diem xix Octohris acta SS. Beronici^


Pchtqiw
etc.

pegravio

B. Vitalis Albancnsis in

Confessor,apud laudatos Artu/i^umi


Vi.Tit

Apnlia, Ordinis Minonmij et Huehei-um.

et Confessor Hagustaldiae in Norlliumbriaarf hunc diem refertwr inNotis Mss.

Acca Episcopus

prxdccessorum nostrorum, juxta Simeoncm Du-

anno

1460.
reginffi el Martyris
;

nehnensem pag.
fit

101 lin. 5(11).

Ast inadvcrtcn-

S. Udclince,

Scotorum

mentio
I,

ter hsec notavit Bollandus noster. i\am a

Simcone

in GyiicCcTO Arfuri

quam

tradutit Euixcnii

Dunelm.
6) is

loc. cit.

dicitur S. Acca obiisse

xx Octo-

Maximo imperii invasorc et tyranno occisi, uxorem exstitisse, circa amium 38? (1). Hunterus, in
tractatu suo de sanctis fcminis Scotis, testaturse

seu xiii Calendas Noveml/ris, utjnm dictum estad dicm xix Fcbruarii, ubi intcr Pra?lermissos

vidisse

mentumhuju^sanctrT
rius,

Colonix Agrippinx pervetustum monu^ Ikginse. Sicetiam Cameradie, lib. in


iv.

deScotorumpietate etSanctis Cum lamen Martyrologoregni Scotici cap. Udelina' mcmoriam cclehret, nec rum millus S.

hac

mentiohabeturS. XccdS ex Martgrologio Anglicano Joannis Wilsoni, quem secuti sunt Ferrarius et E Colganus, et nostra xtate Harris Nicolas in Calcndario Sanctorum Alphahctico (1?|. Acta
dabi'i>us sequenti die
S.

uspiamcjuscu!tusdeprchenderimusvestioia,7ion
est

curplura

hic disseramus.

xx Octobris. ad hanc diem Putcolis assignalur ab Arturo, .^:ecuto Petrum de Natalibus aUosque. E.raminari poterit an nomcn istud
Nicea mater S
Proculi

Dedicatio eccIesirG

Mindonicnsis notatur ad hunc diem in codice Ms. BoUandi nostri ex fcrrarii Catalogo Genei-ali. Et re quidcm vera hic ad

hunc dicm
siffi

ila habct:

Mindone Dedicatio cccleseu Mindo-

ortum sit ex vocahulo Nicea, civitate Bithijni!S, ad diem quo Hieronymiani codices Puteolis et xxi Octobris. Nicc,T S. Proculum memorant Illius Theudcricus, abbas, Vienns in Gallns. S.

cathcdralis. Est

auUin Memdon

meminerc Ferrarius

in Catalogo GencraU. itcm

urbs neau(?/ Mindonium, vernaculc Mondoncdn, archiin Galla^cia, cpiscopalis, sub


Hispaniae,

Saussaiusin Martyrologio GaUicano: ast in Roxxix Octobris. mano cjus Dcpositio celcbratw
Divionc Translatio sacrciti^imi corporis beati BcAponigni, prcsbyteri et Martyris, Burgundix celelxratur apud Saussaium, Ejus Acta stoli,

episcopo

Compostellano,

Brctonia

urbi
et

proxi-

mffi excisffi subro^^ala inlcr

Lucum

Ribadium

scdc Min5ieucis.//t Baudrand[1). Co(cr dc

doniensi Fhrcz
lata fnit

(3.

Dumium

Hs-c Brilonia/^W.rti-uj^f trans^einde Adcfonsus III rex (^i).


Ecclesias

Dumiensem prope Bracaram dioecesim

Translatio

dabuntur {" Novembris, quo die in Martyrologio i Novcmbris. Bomano cjus reccnsetur memorin memoratur in Willebrordi Eptcrnaci
S.

915, anno donavit Minduniensi, Era hispanica in Titulo Itaea- Instrumcnto (5). Hincetiam 877.
BriVoluminis xyni posuH Florez:De Ecclesiis |)raescnti Ecclesiffi lonicnsi et Dumiensi inclusis

U^ntardi Bcncdictinis, xdi et in ferrario, Canisio, Locus erit de hac disserendi in Actis Auclariis.
S. Episcopi
vii

Novcmbris.

Dedicatio

u\ndon\Gnsi. Cs-terumapudlaudatumscriptorem Meminullam Dedicationis reperio mentionem. Consccrationis majoris allaris factx nit tantum x^nAuqusliWm a 1'redcrico de Guzman : do-

Tryphonisin ccclesia Apostolica magnam ecctesiam ul S. Ap. et Ev. Joannis prope in Ita Constantinopolitan^. SophuT est S.
(iyxa.vta) S.

Synaxario Sirmundi. Tryphfmem,


lalini colunt

ait Morcclli

Fredericus de Guzman minica "die sequenti D.is consccravit aUare majus Mindon Eps. prcedictus

Idus Novembris, at graeci (13), omnibusin fastis hoc dic, nonpc 10 Februarii, mcmoratur quo ctiau, a nobis intcr Pra^temiissos
iv

eiusdcm Ecclcsiic B. Mariie l^echujusCon&ecvaiiomsoccurritapudnosmentio


raajoris ecclesiae, ut Urbini celcbratur Dcclicatio in Annotacontat cxTabulis, inquit Fcrrarius Urbinatis, quae ipsius ecclesia; tis ad Catal. Gcn., iiunc mctropolitanacst. recolitu/r in halendano Dedicatio duplca^ hac die Cisterciensi : altera B. Mariae scu Mart<irolooio Regalis Montis in agro Bel-

Yillsmajoris

etc. (6).

remitliturque ad
S.

x Novcmbris.

Amphilochius,

Episcopus

Iconii

in

Lycaonia,

commilito Sanctorum Patrum


et Gregorii

Basilii

Magni,
Notatur

ad moxdictam dicm.

Grcgotii Thcohgi Mcnologio grshacdic ejus Commemoratio, curante Cardinali Albano, Bom.T. grwce corum, Ejus Acta dabimus nono ct latine edito 1727. Kalendos Dccemhris,quodie festivaejusmemoria

Nysseni.

celebratur in Martyrologio

Bomano
XXIII Novembris.
II

deYaIcellis;a/fw
lovacensi.

S.

Servorum B Dcrlicatinnis ecclesiae Parisiis Annunlialionis

Mana, sub Uulo mcmmd Imhe Castella-

..

**

ctariis Bcda^ et

nus

Supplcmenlo

(7).

Pono

Servits seu HcAf,

Columbani depositio Turonis memoratur in Usuardi ille Abbatem vocat hic abbatem quidem, scd inferius etiam Episcopum Turoncnsem, quibus vcrhis mhjungit SoUerius
: ;

Au-

Trfivoui. Edit. Paris. 1771. Verbo


{ 1^5

Blancs-Manleaux.p)
1

Cljro-

(13)

The ChrouoloKy of hislory,. p. 12. Kdil. Lo' Kaleudarium eccUjsitc Consuiulmiiol., t. II. p W.

doii, I8.W.

Edit.

Hom

50

nostcr

386
nostcr
tate

DE
ncqne quadam
sic notus.

SS.

PTOLEM^O. LUCIO ET ALTERO MM.


tariis

S.

Forte afjitur dc festwiColumbanK Ahhatis liobwnsis

tur in
cdito

qmbusdam Usuardi omnes tres normnan- d ycrmanice Martyroloyixi Pctri Canum,


;

xxiNovcmbris. Grevenus. De eo agenmeminit S Folquini Episroi)! quo die, teste 'dam erit xiv inensis Decemhris, celehratur in Monasleno Silhm,

crit ubihujus Acla reauod quklem elucklandum

Cum

Socii fucrint

SS. Savinmni

et Potcn-

^ J^t cnrrent

xxxi Docombris. erit timih de cis aorndum Socii MM. ceh-hraniur et SS Savinianus, Poteutianus Usuardi ; item apud Senonas in Auctards Beds; Galesinium etc. In codice

apml Ferrarium,
Usuardino

Molano
ius

aliisque,

Traiviitus beatiFolquini

Morinorum mendatahi/ssus vit^etsanctitati^ meritum cam

Episcopi, cu-

Tornacensi

sic

leyitu/r

Ipso

die

vehemensaquarunuu7ianoctc,/lanteaustro,concorporistransitum. xiv Decembris

licatorum Mar(\9 0ct.) FeslivitasscuTraiislatio sociorumqm- oorum. tvrum Saviniani et Potcntiani

ndataadejus

Hierosolymitani Modcsti. Episcopi

ad hunc diem

in

J"';^* Synaxario Strmundi. Per

"~

liorum

Papebrochius (1), partim vicarms, annosxxi, ait partimpatriarcha./n.l/.n.^co/.r^^^^^^^^^

antiquis temporibus -lanuariarum. Iransa"cretur pridic Kalondarum xiv Kalcndarum Novcmm^itata est a Palribus, ipso ^amio 1026 vct 1030) die
rcstivitas

dum ab

brium, eo quod corum iran^lata sunt corpora


ccDlo

et angelicae

voccs in

sunt

audilffi,

sicul in
liic

Translatione

corum

Metropolis imus sancti Gratiani, Turonis Rovelalio Saussanis. De sancto Gra. primi PonliQcis. !Ui

sacra

legitur.

Ideo et

vcncrabilior habctur

eorum

solcmnitas, quo ct
lumulata...

corum corpora sancta

Ua,endumeritcun^.^iartyro^O^^^^^^
SS mnnsfalibi

honcstius sunt

Nihilominus (Sorum rejecimus, quo Actain diem pridic KaL Jan.


die

Eodaldus ^a/. Totaldus) et Auo Priorcs duo celcbrantur Serotinus MM.


Altitus,

eorum memona

cclebratur in Martyrologio

liomano

xxxi Decembris.

(1)

Act. SS.,

t.

III

xxxi. Maii. lu Pa<riarch,$ HierosoL, p.

DE

SS.

PTOLEMIO, LUGIO ET ALTERO SOCIO


MARTYRIBUS.
COMMKNTARIUS PHyEVIUS.

D. B.

^l Aclaex
^
tini

concidit cum Apologia. Poslerior, qua^ fuit Marco Aureho. SS.Ptolemsei et Lucii, oblata
pnrvia uinartius in Admon-tione
iUa
(1),

S. Juslino et Martyrologiis.

De

duplici S. Jus-

anno marlyrn

VEBSUS

ANNUM
$tini

165

ad Acta
istius

conscius, divinam

Acta ex S. Ju-

inutile

esset,

inquit,

de

Apologiu

dfsnmpta.

narrationis sinceritate vel


sius _L- Ijs
.sutnciat

auctoritalo fu-

dissercre,

cum

leclorcm

monuisse

^ Martyris

Justini eam desumptam esse ex sancli prima, quam secundam debere .\pologia

ut[U)te quae post alappellari cruditi conscntiunt, passioncm conpaulo ante ipsius Justini

tcram

et

el de religionem prae se tulit boni inst..u..ombu totius Chrisir 'magi^rio ac negat est. Qui enmi nublica confessione lestatus quod culpabile judicat esse uod est, Bine dubio Urb,cm confcssionem ab '^ gat. C^ntinuocrgo P-t aulem quidam Chnstianus duci iubeti,r. Lncius sentenuam a.t ad dens tam tomere latam quod neque qua.so, causa est. U bic m q."d, aul hom.c.dam corruptorem

vhv
adu :

scripla cst.

cjus Sociorum FJ infrrius. Ptolem.ei ac

irl

neque

Usuardi, memoriam celcbrant vulgata Martyrologia Uosweydi dupUci. Adonis, Nolkcri cum Romano solet) ct Baro(quod linmanum parvum dki sciliccl

t ano tantum pro nom.ne Chr. racinoris rcum, sed ad confossus est nuncupar. n, rioc se vocabulo

atro..;m

raptoremve,

-t

alter.us

cujusl,

rrtem bomim.m

.N<

iis luc aa wn cmnmodo occurrant, non absrcent pr,rui,ua e.i hanucouUMia. ducentcs ab Adone, qutad xiv scriberc initium (lie. boali "" l<!ec habel ; Ilom ipsa lendas 'octot>rkbealus beati Lucii Martyium. Qui

niiad diemxixOctobris. 2 Cu,n in Mart,rolo,j,i.

illi..

,n.;la,n ^'"^''^-;;^;

Non sunt h^c duci p.-a=cepisti 7 pue.-o nec sapientiss.mo p io imperato,e, dig . A .ag.s Lrb.c. senatu. qus nfoci..s neque sacro Luc.um: v.-ons ait ad aliud inquirens. lc Luc.us responChrislianus esse. Cumque mihi et tu ipsum duc. ju.U ad lane sum; otiam

.M

Ptolemffii, scd cl

boc

PlolcnuBus,
inlerrob-alur

compi-ebensus a
si

quodam
lloc

conlurione,

Cbristianus essel.
veritalis,

Ptolemsus
gloriam

mortem. IHo, gratias, ;f^'X''j';'optn.i X,, ad bonum et simis dominis absolutum,

inquit,

tamquam
sua:

amalor

nequaquam

professionis occultans,
se esse confcssus est.

pcrconlanti, Chnstia-

num
ceris

Hunc continuo centurio

Do-n"- .-"^.^^Patrem etRegom omnium ,11 "''^'', et Tortius quidam, P" '''':' tttaulomsub ''-^ ^ quoque sententia Punit-

in vincula conjecil, et

multo tempore squalore car-

P' Antonino cogno.nento

maccralum, a<l ultimum Urbicio judici obtulit. interrogatus quo simili modo hoc solum A qui rursum tanti boni sibi est, si esset Chrislianus
:

apud Aloxand.iam Martyrcs et sepulti

,'',; J^^etropolim

J/"

boati

"'ito, m.-e sucAdo


AmstelaBUam 1713.

secutusSJuscalde prolUrc,

s^;^

(1)

AcU

prinjorum

manyrura sincera

et aeleciu, p. 52. Edit.

tin/u/m

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Martytinum, quxdam etiam de suo addens.Hujus etsludio rologium Roma: editum anno 1745opera sctjucntcm adricorpii, ad fmnc dicm A),
Doniinici
alibi, et prescrlim
cii

887
Aiexandrix*, Ptolemasus et So;

8. B.

passi intolliganlur

vcruni haic omnia


Justiiii

in

Ro-

mano modcrno, ex

ipsa

Apologia

rectis-

Martyrcs jeclnm Imhri nolam : moleniaeus et Lucius auolore Roniani parvi {ie boc coluntur hiic dic ab UsuMartyrologio vidc Sollerium in Pra^fatimie a^/ Et Ptolemaji, qni aquodam his verhis anluni (2)) traditur ; etlmiiac Ter:

sime castigavit Baronius. 6 FA re qmdem vera hodic in du;to Martyrologio .1 n ponilurin huncmodum : Roma; natabs sanctoium
. , .

Martyrologwvi
Itomanuiii,

cum

^(,^^^g
,i.

ar(-

Martyrum

Ptoleniaii et Lucii

sub Marco Antonino


Martyr,
Christi

cmturiom-Urbiciojmlici

quorum

prior,

ut

scribit Justinus

cum

nejyultisunt. tiinmul decoUatorumqui Alexamlriaul animailverFusc de his Ado nosler, qui tamen, Martyrihus Sollerius, in eo errat, quod his lit reriius i\\x\ in Eusehio socium addat, cui nomen quidem ordine cst, sed lib. IV, cap. xviii terlius quod sub Anlonino Pio, lios anonymus; prailcrea

impuilicani

mulierem ad fidem

convcrlis-

set, ct caslitateni colere docuissel,

ab impuro viro
leniest,

apud Pra'fectum Crbicium accusatus, mubo


poi-c

metropo)i marlyres narret, ct /l/c.ra;(c/W.T, vEgypti cum /JofMa-etsub M. Aurelio passi sint. sepultos, Domiuicus Georyius. addens pr.rtcrea de his
Ita

squalore carceris maceralus ciim de Christi magisterio publica confcsLucius sione lcslaietur, jussus est duci ad mortcm. cum Urbicii scntentiam improbaret, et se quoque
et

ad uUi-

nium

martyribus ngcTC ctiam cx Adone Martyrologium


Fuldensc.
Csmrdus;
quo disnt^pet
ab Adone.
in

encomw, Vsuardus, ut assolct, conPracto Adonis ^p:ypli mctropolim, itaponit: Apud Alexandriam Lucn, sanctorum Martyrum IHnlomsi et
4

Chrislianum libere faterctur, similem senlcntiam qui exccpit quibusctalius tertius adjunctus est, fuit. /lic vero etiam eodem supplicio damnatus die notat Baronius : Ptolem^:i et Lucii. Dc his hac et alii reccntiores, qui dum Beda, Usuai-dus, Ado
;

habent eos
lur
:

i>assos esse Alexandria^,


S.

errare

noscun-

nam

natalis

sub

Antonino

cognomento

Pio;

quorum

prior
et

muUo tempore
B ultimum cum

sione teslaretur,

squalore carceris maceratus, de Chrisli magisterio publica confesjussus est duci ad mortem. Sefate-

ad

Senatum eosdem Romm coronatos esse demonstrat. Dc


iteni

Juslinus Martyr, qui in orationc ad Romanum eorum raartyrium narrat,


liis

rus

lib. 111.

Euscbiuslib. iv,cap.xvi cap. xxxni, ac caiteri omnes cx Justini

(lcgc

xvii)

Nicepho- E

liherrinie qucns quoqui', cum sc Christiaiium excepit. Di/Jcri lumab rctur, similem senlentiam tum a Homanoparvo Vsuardus,quod Uig de

Banmii ad auctoritate. Atquc lnrc in Martyrologj> dicm XIX Oclobris. notatione \.Hie obiter animadcdiverlamus emendatiores Bcdani Mariyrologii horumSanctorum mcntionem tioncs nullam facere vacai, nec in nec in textu Bedse, qui ad hunc diem communiter Floro tribuuntur (4). Auctariis qu.r

Adonc

du(>lmstantumafiatmartyribiisMo\cm^octL\xc\o,
omitlens terlium illum

anonymmn, dequomprwantiquiores scribt

locuni ribusfltmemoria.Notat in hunc Vsuardi

SoUcrius (3) diversimode apud Ptonou:cnV[o\omv.Uputa, Phtolomei, Tholomei, inquit. plerorumque codicum lomici ctc. Nos, sumus, quamvis pusimplicem inflcxionem secuti

Ubi Baronius

nomina SS.

Ptolema^i

(>(

sociorum
est

apudBedam

legerit,

ignmv, necoperx pretiwm

temuslegendum

Ptolemc-ei

Postrcmamproindchanc
ita

nossecutisumuslcctioncmjmcinsupei-ductiratio-

ne quodmodus hio scribendi, notam vix cfrugerct. alium adhiberet, singularitatu


Sollcrius oi.r.aUoSoU 5 Dcindchanc ponit harum rcrum lerii. castigansupcnus nou semcl apud viros ^t
Utuardi.

invaluerU, ut qui

martynum mcHoris notw criticos ineo concordare, secundotcrtium Ptolemffii ct Lucii Rom.T contigisse; evidentei' sociumnomine ignotum esse. Poslerius
habctxir
iTTEWoiv

''TE^lSienm dictis colligimus, primum omnes

'^^'^-^^^]
^^^.^^
^^

^^^^^

,^y^ o,en

'i

igmratur.

cx verhis

Eusebii

(5)

xai

So;

Ss

TpiTo;

Obscrvat.onem.

.o>a^e:7vt

7.po(r7tf*t,9

ct

aUus
cst.

tertius

acce-

diximus, auctorem (Marncritos, in confesso csse parvi, praecipue ex Rufini Eusetyroloeii) Romani
compilassc, ita id hodic bio Martvrolofrium suum dum dc Ptolema-o et Socns ila manifestc^palct, quodarn centunonc i rhabct Et Ptolcmffii, qui a Lucii ac Tcrtii simut decolbicio iudici traditur, et .\kxandrUr scpuin s,mt. Hxc certe,

dens codera supplicio addictus repentur qm phrasi grjfca, ne unus quidem apcx hicagi deMartyrecui nomen vel minimum indicct
SWo; 8e t/'to; r7re>9ii manifestc passiorm, non vero nomcn patimindi^antordinem passt Quod aute^n Romo' et non Ales^andri^r tis quimartyriihujus narJustino, sint, effwiturcT S. ^
Tertius, voccs
xi

Jn tcxtu seu

guo rationcm habet primigeniam, ct

et

ipsi fiata

lau>rum,qui
si

cx Euscbn hb iv, ultimas particulas excipias, dcsumpta sunt. ct ex eodem cap 17 cvidenlcr servatis duobus, quae in loco ab Adone ampliata, dispHccnt. Priinum est, quod citatisverbis onmino proprio accipi videatur Tcrtkts pro nomine sepulti dicantur quos Alterum, quod Alc^andri^ fonte, conslat ex histona^ hu|us /?om.Tpassosesse

seu occaMoest.utmoxdicemus, secundam suam ordiconscribendi Apohgiam, quam da Breriorcm

diebus in urbe vestra, tur Qua^ heri et proximis (o-VW Urbico) accidcre,

oRomani, sub
ct

Ui-bicio

qua^ ubique loco.-um a


Pra^sidibus

similiter,
fiunt,

cilra

ralionem

omnera

ncccssitatem

hanc

JuMini

apologotico, apud Ilalloix pa?. iS. Vicnnensis Martyro ogus, Adiunxit piVTterea (.idol
f.sr///r^O

nobis, qu, e.sdem vob.smihi imposuerc, ut pro iierpessionihusque obnox.i, et cum atVectionibus, proptcr carum qiue ha-

(quamvis
bTntur
veslri

id

ignorctis

et

vassosesscsubAntonino,cognomentoPio:aihquet,
innuit Ilalloix,
in notis

dignimtum
sumus,

sulMarcoAnfonino
r^o^iev

pag. 361, Philosopho, Pii fiUo. Erratum


iscu poiius pr.rtcrmisit}

te

accidt^se

paucis
lota

intei,ectis ita

fratrcs noht.s) splendorem componerem. Et orationem hanc prose,uilur : lU autcm causa

qus sub

Mt, Crbicio est acta, mamfesta

rem

DrimumdeTerlioevitavit
lVsuardus),sei\
:

in

lurpius

labitur,

dum

ipsam exponam.

Mulier qua^dam

ct

rch^ua nar-

Alc.randnam .gyAnnuntiationcm incipit Apud Adone nec ahb. rcper.l, pi mctropolun, quod ncc in passos marGde sui.po.suerit, ibi uisi fortc bona

ratiomarlyriiquamintegraminfradamusNullum Ronucpassi sint, modo s^a stel itaque dubium. quin ut^otetestisocularis, non facile
Justinofides.qui,
recusabitur, 8 Cum vero scribat
,., ad hunc suum pne crterts suscipiendum apologelicu/m sermonem
.

Non diintcbor taapud Eusebium sat.sdub.um n n martyrii locum ut rcinqui.imoextotocontextuansampra.ben,

invenicbat. bi sepultos

Jusimus

Occaione hu-

se

.^^^^^,^,,^

,^p, yu^e.nw
Apologtam;

AMn<; Aauilmi ho^ ipso tomo


Valesii.

ct

diexix Oclobris.
,

Comm.

cap. xvii/ Kx

pra-v., etlitiouo

impulsum

ggg

DE

SS.

PTOLEM^O, LUCIO ET ALTERO MM.


ret,

.,., chis

j iv , ^h;hprntlhbii,npuhumMssccrudchtalcqmmadhibue,aV^^^^ Marty Marlyrcs Plolem.-cum ct Lucum, sotictos sanctos

ignominiamque crucis
,n

paucT

ad Hic itaque inquirenda veniunKpi^r pcrtinent;tanto magis quodnon Jiistini Apotoqiam difncuHates, idque circa 'illam moUr fucrint
qit

cum sequitnr hanc cjus scripUonem ediia ac proinde noto temporequo illa coincidere; martyrium illud contitcmpusquo cst, noscetur et

alh

librum
in

succcssoribus

non erubescerct, et d ejusdom Antonini,

llloruui morte

f^lJ^T^^^^

hanc

etiam Photius adversus geiilos composuil (Ju.stinus) traclatus; quorurn prinium Aiitonino co{?noinento Pio, filiisquc ipsius ac Senalui oblulit. Altorum simililer, ejussviccessorilnis. hi tertio autein do nalura ds-

^, ^. .\urelio Commodo. Sic BdAiolheca. Porroquatuor, inquit,

aviriserudUionepnTstanti^simis,intcrqiiosnuinead\m Aprilis, ubi Acta raturr Papcbrochius mster


sancti Justini itlustrnvit.

monum

9 Priniuniinquircmusanunatantuni.anveroduw Apomnriy ^^l etiam ires numerandx sint sancti Justtni pnrcedat -.^ rii BMuaiur. quo.' breviorcsi, .rtatc ^ ^^,^, ^,, nia^ tria examinan^^^j^-^',.^,,,, landem cui imperaioi-um inscripta IhTC da: Pio, ut placuit /Icncirca crrca

quam, aua..,

v( ..

Quartus denique simililer contra Elenchus inscriptionem hagenles Quotquot inter vetcresde rebus ecclcsiasticis bet \9). illius epochse tractarunt, simililer duas Justini commemorant Apologias, qu.e proplerea ct am in
disseruit.

conscriptus,

tetnrus

breviorsitlanTiloAntonuw Marco Aurelio, quod hodie rico Valesix), an vero

ncmpe elucidacommuniter ab eruditis t^netur. His

omnibus hujus sancti Martyris editionibus sub noiiiine priniaj et secundai vcniunt. Nec omnimodo dissentit Papclfroc/iius noslcr, qiU et ipse duas a Justino consoriptas apologias fatetur, ast alteram vult comlare cx duahus quad partibus praeratione

r;"ir:;::<-;--^^-^^^---facin^
tis,

....e..apo,o,ia..,..,/..;..a,..c^<.
li/mquam pubttci juris iiisse vcrvenisse, nos pcrvenisse, imo umauam puhlici juns fuisse fnctam : aii cnim (10): Gratis assumitur 3 Valesio, Eusebium non habuissc alinm causam differcndi martyrium sancti Juslini ad Antonini Veri ct Aurclii Commodi tcmpora, quam quod sibi falso pcrsuasissct iistlein imperatorihusobttilisse Susiinum alte-

sicj ni.ituf

minandum \0 Ad primum quod


turTZ-erT' genuinam
duus.Aetuim Uarduinus.
piurts juftimis

attinet

Ullam

omnmo
negabat

Justini

Apologiam

superesse,

ab Dupin aliisque jam relutatus. Sic

(in Animadversionibus (.y(j,|ue Scaligori opinioiiem ,cr.pn( Apop oot) Apologiam secundam non am^ygj.jjj.^j ^^""' de Persecutionir plius exslare Kortholdus in libro

*-

rum

marlqrum Cruhns eccleM primitivx veierumque


ciatiOt/s..
.

13 Hoc

librum pro siquidcm verc

fidei no.str.r

dcfcnsionc.

fecit

(nam quomodo

in

Papebrochiu

copiosc

cxaminavit

et

rejccit.
falli

Henr.
docet.

quoque

Valcsius... Scaligcrura longe

facto lam recenti itac^cutivissent Eusebius atque Hieroiiynms ct omnes post secuti scriplores?) Scd

^^,'J'^/'""''^.
(^.^.^^

^,

hodic putem l(a llurles (2). Cieierum nuUurn essc qui neget gcnuina esse sancti Justini eruddorum, scriptaquw in omnilmsejvsdem opcrum cdiHonihus

secundus favoreatquesuccessu, vel suppressus a gentilibus principibus cst, ncque permissus vulgari, vcl ccrtc
liber

non

eodcm quo primus cxccptus

pervenitse ne-

9ai;

nomine Apologiarum. vcniuni.


:

Ast dissentiunt in eo

quod quidumvelint Breviorcm, quseabhis incipit vcrhis Quffi beri ct proximis diebus in urbc vestra,
Romani,/>/vr/fl/io/ifi csscad
ila ut

hodic nusquam exstat, qua; est Scaligeri in Animadvcrsion. Eusebianis pag. 201 Oiinio. Quod antifuerit suppressus suadet altum de co apud

altcram longiorem,

elucuhrationibus unatantum Atque hwc est opinio Papecffiriatur Apologia. brochii, qui in Commenlario prsvio ad Acia sancti

cx duabus

illis

quos silcntium, quorum nemo invenitur aliquid ex Justini apologiis citasse, quod in prima Oratione,

aut ea

quam diximus ad ipsam

l>iU'falione,

Justini

(3)

Prasfalio,

inquit,

scu inductio

quffi-

pro non repcriatur. Euscbius autcm non lantum Apologia prima, accipit Prsfatiounaeadcmquo

dameslad

imperaloris, scnalus populiquc animos injustissims aclionis cxposilione pra^paraiulos,

ncm

Orationem, quando cap. xvi ex dicta PrsCynicum adfatione insigncm conlra Cresccntem
et

contra Chrislianos cxcrcitce, cujus occasione orationcm Apologeticam scripsit. Quod q)tidcm sibi,
oil

ducit

locum,

ev

t^

33>tof/v>j

aTroV/ta

lcgcudum

Uarles Et re

(4),

non

aliis

|)ersuasit

Dan. 1'apebro-

j^j^ cliius.

Das juninnm,
lerte

scripsiise

II

qmdem

vera, duasaJustino conscriptas

Apolosedetiam insinuarc vidclur,'solam primam giam prodiisse in publicum. ^,q,,^ .- ,^uc suffi con- ^^^^^inter14 Quid eiiim cst Unloy^M Valesius obsccundans (quodscilicet altera sil Justim prctatur Eusc-

jectur^

d>- Apologias discrte asserlt Euscbiu^ ; postquam tradit Eu- fHxisset Idcm porro Justinus, praeter : (-5)

enim
opu-

sehiHs.

C
^^^j^^

^^^

adversus gentilcs doctissime claborafidei

vit, alios

etiam libros, qui


(xt fripoy;

nostrac
yinlp

defcnsiornuripa;

nem
jTtreu;

COnlinent
inoloyiav

/oyou;

ttk;

Exovra;)

impcratori

Autoniuo
;

COscri-

vere Apologia,quam Papebrochiusossumiicsscian' tum pra-faiionem) verUi prcTfata; ut inlelligatur immedialc ante locutus liber secundus, de quo Christophorssonus, ad mcnlem auerat Eusebius. vertit, quam dudum loris clveritatcm longe aptius ut inlelligalur locus acceptus,

tnum.

commemoravimus,
non ex
libro

gnomcnto Pio
bit

cl senatui
:

romano iiuncupavit
et

ihidem
supra

(6)

lisdem lcmporibus
fccimus,
nostrae

Juslinus,

cujus
8EiTe/>ov

mcntioncm
fidei

cum
ct

altcrum

sccundo, sed ex prima Apologia de quacap.viiiegerat.Sed si pcnilius vox ipsa intropublicaia aliud significabil quam
spicialur,

non

librum pro

defensionc impc-

ratoribus supra memoratis obtulissct;

iterum

(7):

Idcm porro Juslinus aiiorum quoque, qui paulo anlc ipsum martyrio pcrfuncti erant, in j)riori Apologclico ev T>i npoTipcf. anoloyiu mentionem lacit hisverbis. Itaquenon potest utlutn remanere dubiu}n quin Eusebius

scu manifcsia, ut sic sccernatur prodiit. impcratoril)Ussuppressa, in publicum non perlurbel quod in Valesii vcrNcminem autcm augusiisdicto Euscbii capitc, appcllcntur
sione,

ab ea, quse ab

duas

agnoverit Justini Apolo-

giasdiverso iempore imperaioribusohlaias.


,

simi imperatores, ut duocorrcgnantcsintelligantur, absuiit enim ea verba a Verus ct Commodus et solum V^ gr^co, etiam apud ipsum Valesium, ad quos scrmo es id cst, Vos ii scilicct
:

invenitur, ....v......,

>.

nEusebioconsonat sanctus Hieronymus


(8).

inU-

impcralor

et

lilii

putaruni, Cae.sares. I-ucrunt qui

::: a.;ue. lalogo Scripiorum ecciesiasticorum


Philosophus... pro religionc Christi
boravit,
fijus et

Juslinus

quod ea qua. ^"^


paulo post
Justini
:

"^^^
clxxv,

plurimum laintantumut Antoninoquoquc Pio et filiis

gatio pro Christianis, Vero

T'^^^^ a ^"'",
,

-g^

annum

senalui

Ubrum
.\pril.. p.

contra gentes scriptum da-

sed eos solide


ivii.-- (8)0per..

refcllit

^'Vt^Tu ^ tum Ualloix,


Sfiv.p. y

ex

(I)

Acla SS
lAji

l.

10MI9.

C-) Bihliot. rii-ca Fabricii.


lib. iv.

C) Cap.

*;, [,\;,V'f:V,;h'i;a'l>hSiiU^lI'

303.

_(4)

8upra.-(6) Histor. tcclesiast.,

cap. ii.-(0) cay.ivi.

Eilit. HotliomaKl 1653.-C10)

T-U Apnlis. luc

i^"u.

DIE DECIMA.NONA. OCTOBRIS.


styU
"liouis

389

maxima
citatur

diversitate,

lum cx ejusdem Lega-

mine

verbis et noloco, qui ipsius Alheiiagorae Origenis squali, apud a Proilo.


liKresi

gia hodie legitur. Qnst vcro in vulgaUs cdiUonibus prima difilur Apologia... eam Eusebius Secun-

dum

vocat, ul

Epipluinium,

64

egregie hac occasione

Antonino

post

jlefuUitnr

/'-

Vapchrodaus. corrcctum. Uactcnus argumenta lanii vmdixenmus, ejus 15 Asl pace

esse dicit a

vidcv est iu cap. xv., et M. Au.'elio obitum imperatoris Pii, oblatara JusUno in cap. xvi et xvui. Ego vei'0

quod
JusUni,

quidem
facile

Namquod anhcanon esse,quxassensumrapianL superqaorumnullus cilet alk/uid, qw>d in duabus ifennonibus non conti' Juslini Apologelici^
stitibus

senatum idem placuisse cedo: p.-ieserUm cuin videam


Bellarmiiio, Baronio et
iis

spoctal ad ordinem Apologiarum assenUor Eusebio ; el illam qus ad vulgo inscribitur, posteriorem esse conviris

ixeatur,

opus cujus utque nuuiquamexstiierit? Utnliad concludamus, Justmumpraier ante omniasoluieessetprobamlum, habcmuswpoloyias, alUim esarasse ; hoc

nm quod quid inde legitime qui^ inferat, vestigia repcnantur, apud rwniinem

quos supra doctissimis, Synccllus in Chromemoravi. Se.l et Gregorius Anastasius Bibliothecanus nico ejusque interpres pi-orsus cum Eusebio cousenad animm ChrisU /6
Uunt.
ordo, 19 Est ilaque pr.rposterus
vulgatis quo JustiniApologiw excussx sunt brevwr, ediiionibus hnprima Ibidcm dicitu/r, reipsa secunda cst,
:

iUasquns

aulem Papebroehius mn probat.Argumenlumquod hifirmum seu polius deducit em mce Se5/,Vof^^>,


,

,-

Brevior, urdi-

ne lemporis,
prolixiorem

Voxeyiim dlanonneccssarU, corelatioa nullum suppressionem vet negationcm est oum allera qu!e CeUindicei. Ul enim rectc observat
est.

quiv

Apologiam
subsequitur.

gwr

vero, quie vulgo

secunda

inscribitur,

prima

est,

praxcdiique xtaie breviorem, ni

abunde constat ex

iilteriusoperis
lier
(1)

vox gr^ca
m.-ntio

5eav,>pUv;,,

aliud uihil signincat,


ciderit
illius

nisi

qua utilur Eusebius, quod superius jain in-

Eusebh

(3)

ita scribente. Hic

porro vir (JusHnus)

doctriuajque ct intenU in i-es plurima ingenii n.onume.ita nobis reliquit, plen^


sui
diviiias sludii

aimlogi*

quam

dicto loco

multipUcisutilitatis.

B
cui Eusebius

(cfl/J.

xvii)Citat.

mtmifffl^ advcrtatur.

prxseriim cum oapicandosimpcratores de quibus, inprxcedmtibus iaiti.um capitis xvii ex Juverit


tibus locutus crat.
tibro \i HisiorLTeccles.

id manifeste prouar, 16 Totius orationisconlcxius utaiur voce ad indiibidcm eadem

nost.-am
tenli,

Ex quibus ca quae ad noUtiam pervenerunt. Utiilis suis desig.iasse consludiosos ad


inter ejus
illa

discendi
igitur

rejiciemus.

Pn- E

mum
ros

locum

libros obtinet

OraUo

EusebU

hic adscnbere. Iis-

Pium, et ad ejus libead Anloninum cognomeulo romanura pro reUgione nostra senatumquc
Oratio, conscripla. Allera vero cjusdem
ne.n
si.niliter fidei
nustrffi

defensio-

supra dcm tcmporibus et Justinus, cujus allerum librum pro fi.lei nem recimus, cum
derensione

menlionostr
toc;

contiuens

A.ilomno

imperatoribus superius memoratis martyr.o obtulisset, sacro 5.SV--. machinatiombus Crcscenexornatus est, fraude ac coaqui vivcndi rationem prorsus tis Philosophi,

Vero nuncupata
CeSSOri
Ts xai...

est,

imperaloris
S3>5).wfiJvoy

suiiradicti sucSriooxov

npoi tov toO

auTo/piTopos

W-'

pebrochii

Ex quo rursus apparet quanti vaieat Pacognosuperius noiata intcrpretatio et

venienlem ac respondentem disputans, aud.entibus ^mulabatur. Quem cum iUe


nlurimis,
convicisset,

CyniccE

appellat.on.

landem veritaUs illiusqua.n


martyrio consecutus est.

nrsdicaverat. prffimlum

autem^Mlum
Unh^l^^r,

studiosissimus
i,

sap.e.it.. vit., idenMlle ver. sup.-ad.cto apologel.co sectator, in

praesentiarum expon.mus. mini cujus tempo.-a in Eusebium dislinEvUlensest, inquii Ceilher (4i, qus' ad no^ pervencsisse duas iUas Apohgias adannum 141, sub imr runi cwnprimam rcfcrat scilicei annis ante impcnum perio Antonini Pii ; 20

Ego his verbis propediem eventu.-us, pr^dicit ph.lusopbi aliquo eorum (p.. etiam expecto ut ab appetar, et in ue.-vum comappellantur, insidiis etc. Ua huseipso forsitan Crescente
:

Moyi.

apcrle,

p.-out e.-at

ipsi

pingar

ab

secundam. Quod auMarci Aurelii, ad quem refcrt inteUigatbreviorem illam, liquetex tem per ham) locus et locoqucmcitaideCrescenle Philosopho, qui Simihter nilehodwinbrevioriApologia lcgiiur. Ea^ebh collect-^ tcsiimoniis nxontius, variis ex ita eonchidU 1,.^). \m\\iatquc intcr se comparalis longiorem Apolog.am bium est, juxla Eusebium
.

firijo d\i(B

ad

Valcsii. bius ex versione qua^ Atqu^ ex his satis apfaret 17

fiOK

Justtnipcr-

vejtvrunt 'IpologicE.
'-'

(^
csse

Uuni librum

sit Eu^ebu ,mns tum quod aUeru.n quoad vocem 8.^*-^, qm ahu fidei noslra defensione,

siqu.,lem .iiscrte id afiirmet ordine prima.n csse, rel.Tl, Minori. ex qua luca qua-dam Inquitur de

ncc

p.-o

exqua deswnpla neqmtqnam Bremo, Apohgia.


illa
:

msipostquamt.-actavitdeMajori;ba.icco.iecpUs altwam. secundam declaverbisvocal pnn.am


;
;

ZiZrba

ego etiam expecto

eic.

NM ergo

rat

mirum Papebrochmm

inter erudtios vix

unum

ha-

IGl. impe.-ium lenuen.nt ab anno Lucio Vero, qui nemomn elare ei nitidc dcducta

Minorem

oblatam

fuissc

Ma.-co

Aurelu,

Z^qmdniet
'wonere
'^'/^^^,,.^

luissehicasseclam,a(queadunumfereom^schias
temApologias diversas, diverso Justini agnovi^se
pore coJcriptas.
Ordine protpo$tero
.

animadverterat uiem agnoscu. r anJcet Paahante ibidem

i.,.n,nhuiusApoloai.rsatis

'^\,Ou.,dsccundolocomuirendu,npropo^u.,nus
utra

quo latms evolvunaliud seriptam, in ,.^ ^,.^^, toMtum a,ffu r.

iif

ventunt

scilicetApologiaaUaaa^WrM ao^
aulcm, m/i( Bella,unoecclesiasticis. Apolog.am
cst

^l;,

,, ,.. omeret

?";?"
^^,,,

;-;

dklce Apologia
in vulgatis Juitint edttioni-

cxpedieius. Scicndum

sen^^n
t\^T,!uTnil,il

^,,

yj,.,, rfrfn,* uli


^^^

jam
,,,.

ZdTsoriptoribas

^^.^

,^^,^

but.

"

hab.mus. rcipsa css^ ul in'nastris libns e.pl,cati.sHcnricus K.(.. 't;riorem. Et

p,-t,,u,m a,,,pl>us re,>eritu,,sedad

"^iLL lon,i.rc,n
--"^rX^^,, ,. ,
,f'^,,, P^^
,,,,;,
.

Apolo,ia,n,

,u.

omn.um
[.'Hrf*

^uo nunc ;::Si' -li^i^^cr t l,ur vulgalisedU.on.l^ in

sun.
s s

,,,^.. .. dat ob ,uarn


i,,

natui >a

tn rulniUi

edZ

Eam enim qua.

,i(
^^,^

u(s< ^^("u r,Ufu.t

Juftini editio-

Eusebius u da inscribitur,

priorem app

ut

,,,hs occas.o

par-

tuhufyrccjios'
trrut ordo.

II

(1)

Auleurs

'^'^l"Si8U<!Us

.1.

it Paris 1730. P^,

C')Eus6bii,

ab.iv.caj). "I"-.
iirVs

pourserviri n.isioirc ecdfiiiWUdue.

t.

H.

Sot Jtuaaiati

'.'^JJtiaB. Edidil 6u.l.ielm. . ticclQSiast.,

I'anB.i-04. p C50.Edil.iii-l",

Apologias;

390

B.

DE
i,.ia.iH
ila

S3.

MMPTOLEM^O, LUCIO ET ALTERO


sit

ponunt, uloa quam primam


a.1

ad

eum

jndicare

oO

TrpiTrovTa
7rt5i

EO.ice

AOTox/)Topi,

eO

iT

Hia.\iu^

imperatores;

prior

qm-

Imperatorcm *,)ot7o^... K.Vfot Cj'saris filium.}, MarcumsciPium cl P/,ihso/'hinn !io. cum adhuc Casar licotAurelium, ab Anlimino
^jton vt dccei
e^^sol

siiisVn

plurihus Valejussu Adi-iani adoptalum. lla Annotat. ad cap. xvii Eusebii : cui in re

non possurnus liactonus non assontiri. turbain, scriVerum quod praH-untium soculus lamquam Apologiam altoram plum istud acceperit ct consoquenter vclut eam, ab Orationo jam dicta,
evidenli

quam

S
loco

me^ti

-,

el ubi

excmpium
Et

illuH.
'

quod .bulom
,

credens Annm'ini succossori nuncupatam Eu^^elnuslurpilorexerravorit^inboc ei non possuPapebrochU sentenmusassenliri (3). Quid sit de
fia

supra

satis

vidimus, Quaremotas a Vatesio

::S;nrLm;iio.,undep..ua.m.H, subdit (10 muM.-u;, u..... r--pronuxit, reporitur.


ligerent,
si

fiiiiindtateseccamimissc sufriciet.

Audiamus
164
)

itaqne

root.ssnno

locus Eusobii

non

^^^"^^^ ^^
oss<'

^f^^
.
t,
iste

^^

'^, ^,^ ,,,^,


(4),

102.

mrouil
probal

RuLrtius

invicte

h.nmi banc Apoiogiam


ubi,
(5)) in Notis

^ ^ -poTi, corrij.^ondum pruxime eil7. Zusebii vorba

3..

,,

Marcooblatam
lib. 11U.

fuissc.

anlocodont.asic lenon.pe
npo 0.

Payii 22 Valcsius (rcrba sunt


IV
-

ad

^^f^^t^r^^^^

Ldum
^Tjro.

esse

satis

innuunt

7'^voc

ante

smcm certamen
,

sive

ant

valont, atquey.aWo rnarlyri.m. qu.T idom fact a .orum .m suum >.artyrium montionom a itidom intelb^ondum Zte ipsmn passi svnt : quod soqucnti capite EuseProbalnr B vauh\mte.... T duas

ptum, AntoninoPionuncupalumesse. Ve.-um quai ad

deceEusebii v-up. xvii contondit Eusobuim Dupcuii cap. .- -" apologoticum iUum, non M. Au.-elio, sed ot
id in

,.;.^^ ,^^/^ l'rimii hujv

Znn

probandum ai-gumonta minime evincunt. Hbbc

modium

adducit

rom
hntuj

pi-ima

ejus rat.o.

hii

librorum Justini, et ubi contoxit indicom Anton.num Apologias ; unam ad lan'tum recenset secundam oxpross.ss.me aUei-am (quam Piun. ejus successoribus allevooal)qu,'E oblala fuoiMt nusqiiam, "^^c 'pse, nec nus autem Apologia^
:

illa^n Christw,' ^ Apohgciici, ait Juslinus, mulierem csset, dedissc libellum nam., cum. a vim occusata

impcratori :

et illa

qu idem libelh
,

tibi

oblato, inqmi,

etc. Sivero Marco sacalissinie imperalor, postulavit ilk dicatus fuisset, ui vuH ct Luch avohgeiicus esset. in phrali numcro locuius

ibiPbotius men.imt. llaUoix S llicronymus, nec non haiic secmdam dem Vbi pr;pterea notat (2)

Euscbius, Juslinus Morcus enim et Verus

ambo simulerantAugustt.
doctissnnus

Wxc

Valesius.

Vorum

vide.-e potuit vir

tautnm fnisse impcratondedicatam scd oblatam sedab nnmbi enim oUofpHtur impcratores, hus demuhere:^u^ inithponH:^v.i....r, ct inferius VS^5. Ot 1 pS^ Ubel.,-V

scripia

Smyrnonsis ad ecclesias Ponti in cpistola ecclesiai Marco Polycarpi martyrium (quod


post
(otiam
Au.'olio

fi.r/.-0C0V

T. VTO.fiTOp.
obtuiit.

ium imperatori
ita scribil
:

- L:dHio Parisiensis dum


tibi

etLucio Voro imperanlibus conligit administrarent, in actis pudun. plures imporium Hetantum monlionom factam. sffipe unius
blicis

croi

t^

iTo./>iTo/>t

imporaton ma-

nifestumcommittiterrorcm:ncmoe7vmsw(oqmtur;
sed bene
Z.
:

libi,

gr.rcetroi. o imperator, olitulit, ct

pater ejus N.cotes d.cerodos enim Irenarcba et Quidmam mali est dtccre hs-c bai.t Polvcarpo aique da mcoverba.Donnnc C^sar, ef socrifcore
:

OToxpiTop,

vS^5w.
holjct
:

IVnw

laiina intcrprct^Uo

htmem evadere?
semel et iterum

Ibi-len.

na.-ratur,

Proconsulom
u.'sisse

his verbis Polycarpum

libellum imperatori obtulil. emendata dc ubi ApohDcnUpic Eu.sehius lib. ii, cap. xii, citat hcumqxn adAntoninum vocat /riorem,

in

qiam

in versione Henlocus qui hic postremo indigitatur, cap xiu, atque ita sonat: rici Valcsii lcfjiiur lib. ii,

magna

reperitur.

Ihvc

rursus llalhix. Porro

Commodo
m.si

fllio

cum
in

patie

rcgnanle

marlyriun

,__^^,,,,,

,.

Hic

priore apologotico, quem imperalorom conscripsilsic pro nost.'a doctrina ad ex rnajorc Justini Apohgh ubi
iJustinus)
igitur in
ait

" Asia. et Phrygi=B -n- .'vienncnsibus ad Cl.ristianos fiO' i, dic.tu lib, v, cap nta quara refert Euscbius (nempc Marco Aurcho)
.

ot

tamcn

epistola a

Lugduncnsibus

et ,,,

cur-

nesZlumJucral a Ca.arc

Sequitur

tc.rtus

sermodc Simone Mayo, Aique ex his scriptione : SIMONl DEO SANCTO. Justtm Apodcmonstratur quo ordine vcniantdux
et

slatua ci crecta

cum

in-

r.

'^
,

eademque dJ.ittercntur incolvmc. Par.


i.uperiun. icet plures

Romanum gubc.n

raUone

hyio'
BrcviOT Ju$Uiii
Apologin
ohlala M. AmvcUo
fuit.

hngior

scilicet .Ttaie

prwcedii breviorem.

rcmanct 21 liis elucidaiis, tcrtium Apohgui lucrii cui scilicct imperaiorum breviorha-c testimoniis, nan vtdetur oblata Ex allatis hucusque
temporibus

inqwrendum,

sanc.ta, v. g. ab omnibus n^-cnt pax t men anno BciUcet c.xv. quo uni at.ribuilur, cl Upacc fuit, quove Marcus orbis Romanus in ...xxvi. quo impcralores crant, annoque ciu Verus

ZnSs
a..s

cum
lucii
V,

fliio

Commodo

quin Marci Aurehi ullum pose movcri dubium, jwonuleip.iprimaricmscrisit edita ac


Eusebius, Hteronypta. Aique ita ctiam statuunt
Phoiius, ci plunmi mus, Chronicon Alc.randrinum, Sed Henncus Valescriptores, quiposi ilhsfhruere.
sius in Notis

enim Th P
lurclii

Vci apud

impc.abat. In Numn.o Mediobarbum leg. ur ;


:

CosnPAX.AiG.lnNummovcroMarcu
babctur potcstatexx.x. notato num.smate d.ceniu utroquc

t.-ibu.,itia

pIx .FTEBNA Auo. cum


,i

rmfuisset:/'.-4m...Klest,/'.^."~
argumcnli .atio =l'nua forsan aberat Pra-tcrquam qund Roma
Valesii
;^':

ad

Eusebii historiam ccchsiasticam

Luc..is

Ve

pro\mnduma.ssumpsitillamobUiiamfuiSseAntomno taniAim Ph. Papebrochius, qui ex utraque unam opinioncm. Ne aulom, eamdcm transiit
facit,

in

Verus sit, inquit, possimus dubitare, Pius ne, an fac.t Ptolemaei tJuslinus), facit Ptolem^i appoUat appollat
scipto quem hoc sci-ipto
christiani

sccundam Apolog.am Marco


esse, ^^;^'

et

aliud

no,.

in.elMgcrc

Luc.o vc Jl..am,^n^ v.dc.n.u,,^

ad

l.-bicium

increpatio,

exprobrantis

impcrant.Dus,

J^^s

eamdem

pr^sentatam. scriptam ac
5)

<,,,,,u..riumEc*si.o,.e,,,n,issip,ru,.m.o,.nu,oChrisU

^SpHg"-

"5^" i.'-

.^^SIWM^S

ADna.esBaiouucum

Imo

DIE DECIMA.NONA OCTOBRIS.

m
B. B.

A Harcoct

Imo Euaebius, qni


\r..^'

lib.

iv,

cap.

xvi prodit,

eam
f.tcta facta

Verooblalatn;
ait

ki.,i.wn-

p;in vvTti cap. xvin

nuUa

niill.i

Vftri Veri

Antonino, non de Antonino Pio intelligendi sint. pars citati, 26 Secunda vero jmrs loci Justini cUati, non de
Mnrco, nt porpcram Valesius, .sed de Lucio cum Marco impcrante onminoexponpnda locusque , no7i
,

Voces Philoaophucii Ca:-saris


filiuin
1/.

cam Marco imncupatam esse. C;fterum hiec prima ValesU ratio, vlx non caviUatio dircnda cst. Nam ut reclc ammndvcrtU Joannes
menlione,

non de

Aurelio, icd

ut

apud Justinum
oOSe
xptvat;
,

corrupte,

scxi ut
:

upud Eusebium
eOo-cSsc
(rfl)

lie

Lueio Vero

Carolas
simili

Otto,

modo

apologia revcra Pio exhibita est, pfuralis dcsideraretur, (ju.miam inde


si

habetur, leqcndus hoc


TOxoaTopi,
ctAkUt';

m^do

ou TrpsTrovra
TratSt,

0- intelUgendw. Up

fiXnTOfta -Kniiixpoi

oOSs

ab anno cxlvii M. Aurelium imporii collegam


associavcrat.
Si

sibi

Ojp^iy.yi,

iiDM

hoc sicut imperaioCaesaris


filium

quis forle dixerit,


is

eam
p.

esse ante
;

rem Pium
dccet,

non
ita

ut

Philosophum

illum

annum oblalam,

legat

c.

iii

47 B

c.

xiv

non
et

ut sacrosanclo

senatui

convenit,

p. 51 E,

etc. XV p. 52 C, ubi nec esl, cur illo numcro singulari [toi t a-n-.) ofTendamur. Etenim in plures imJustini Actis pr^fectus mo\ unum mox buc accedit, quod mulier peratores commemorat; Verus ad Partbicum bellum profectus
illa,

judieas,

urbici.

Arlicutus t^ nb Eusebii editione

abcst

in

cditione Justini
est loco

pcrperam

scribitur

cum

procul

abesset,

.sane

uni

dumtaxat

imperatori

nimirura Marco,

libellum

poterat cxhibere.

//^c

a Valesio citato acsupra .j)aoTo?oy, Lu: ht^tinus ujitur Marcum Aurelium, descripto Veruni ac Senaluni fiomanum aUoquitur, et cium tam in hoc, quam in prion Apohfjctico, Philosophi^acPietatis noniina frequcntcr aUegat, ut impeut videre
ratorcs

Sfcunda Vnle$ii ralio expone(ur.

laudatwi Olto (1). 24 Scr-uhda Valeni

Marcum Aurelium, Pium cognominatum, et


filius crot,

ratio.

Scribil Ju^tinus, Lu-

Lucium ejuscoUe(jani,quem ia priori apohf/iactiam


Philosophum vocat, quiquc /EliiCresans
ergapictateinetphiiosophiamchri^itianorumsequiores rcddat ac propcnsiorcs. Nec enim conveniebat,ut Marci ct Scnatus Uonmni, non vero Lucii mentio-

cium qucmdam,
lasse
:

Ptolemaeum christianum ad vulerct, his verbisjudwem compel' supplicium duci

cwn

oO

K<rpo( 7r.5i,

npim^ru wTsSei auTOxoiTopi, o-jS; yi>o^oyou non hac decent impcratorem Pium,
Caesaris Qlium.

non Philosophi
B cap. xvii,
.iXoTo?, id est

Apud Eusebium
;

in
oOSi

nem faceret.

Porro Lucium CivsoMs fiUum,natura-

lib. iv reclius,

ait Valesius, iegitur


:

lemnempe^C3RSarenisineadditovocatumfuissepatet B

ncq^e Philosophuni

quam
IJuis

leclmigiiur

nem

manuscripti codices comirmaut.

Pium iiic designan? est (lui non videat Anloninum cognomentum ipsum t^ietti id satis indiNam et
cat
:

cx inscriptione /EUi C<Tsaris ejuspatris, quamsuo locofoerbasunt Pagii) dchujus adoptione (oquentes retuUmus. Unde et in vita LucU a Capitolino scripta,

filio,

imperaloris et quod .sequitur de Philo.sopho coiilirmat. sententiam nostram manifeste

modo lcgitur: raortuoquc patre Csesare; modo : illatum ejus corpus est liadrrani sepulcro, in quo etCssar pater ejus naturalis sepuUus est. Ex hoc
igitur bjco,

impcratoris PU, MarDicet forte aliquis, nomine cognomen cum designari, quipiie qui palris sui
assumpserit. Sed
i!le
si

Marci AurcUi, LucU

Veri,

et

Senatus
dedicata,

hoc conceditur,
filius?

quisnam
in

erit

Philosophus CiEsaris

Cur Lucium VLTum

Augustum

hic omisisset Justinus;

cum
hic

priore
luce

Apologetico ejus mentionem clarius apparct, Antoninum


designari,
cui Apologeticum

i*aciat ?

An non
inscripsit.

Romani, qudms sernw habetur, nostra sententia certa redditur. manomi7ie uifestumque fit deceptum Valesium.qui Pii AurcUum Antoninum, Philosophi vcro vocabuto M. intelUgendos arbitratur. Neque enim M. Aureiius
Csesaris filius nlUbiappellatus,

om/niljwt apologia

illa

Pium

a Justino
Ita

neque Justinus,qui

suum

e(
I\l.

reffllilur.

Aurdius
raro Anto-

Valesius, qui iwn observaverat, jUicrror passim Antoninum Pium nuncupatnm, communis. cruditissimis illi cumvmltis viris Eusebianisad 25 Scalifjer ina^iimadcersionibus mirabili illa pluvia, qu;c Marci ubi de

Marcum AurcUum,

M. AureUi, ct Luin priori apoiogia Antonini Pii, mefnirat, hunc prsetcrniisisset, in secunda apocu fuisset. Nec logia, uU prior, Antmiino Pix) dicata

num.

tiOH

DiDus Pius dictut.

2199, Awreliitemporecontigit, loquens, ait manifcsfofalgravissim-um ahoqm (errasse) Themistium,

cstquod Vatesius in Philosophi vocc vim faciot; cwm l\ic\n$(martgr)tamm priori JustUii apologia, christinnis, Luqua/m in Athenagorw legatione jyro appcUet, non rationc ejus erucium Philosophum
vivendi ditionis, scd proptcr austcriorem

formam

mw
in

so)'iptorem, quihoc sub Pio,

mm sub Marco accidisse

scripserit,qualeetiamiudiciunitulitnarduinusv.c. Thcmislii de regia virtute Noti.s ad Orationem xv

notionem Valrsius ad quam dupUcem Phihsophi.r animum non advcrtit. Atque hxc vix non adverburn ex Pagioi^).

Marc.um AureUum ad Theodosium Imp. Verum tantumAntoninum,modo Ant^ninumPium, nwdo c.r Nummodo .Ma.rcum Antonmum nuncupatum Etut de Pu fantum mis apud Me^lioba^-dum liquct.

Antcquam uUcrius in cilando Pagio progrchanc ValesU radUmiur, qusdam circu sccundom
27

Ushtiditur H.

Aurfiiumrariit
rtiUovthus
l*i-

^fr^ti vm tionemobservamus. Vult itaquc ipse ex vocc bui agi dc TUo Anionino Pio, su/uidcm concluderehic

Martijri-

nppeliiri

Numm^ea-hdjcntur, conr^ominc loqunr,paq. mposttca: qwbus lcyitur: Divus M. AntoninusPius, M. Auqui sesc CONSECRATIO. Paq. 27! Scvcrus
,

inmulti^ reUi familiam inserucrat,

Nummis

dia-

Sed osten^ cognomem Pn non Valcsio,mcn>oratam vocvwad dendum inwumberet quaiitatem quamcognomen aUudcre; namsi solum jam non eritratio cur nedam vox iUa designet;
conveniat M..iurelio.

poluisse.

in Commodiim,peratoris,qu.T liom.r exstat

Divi Marc.i Pii lilii. Sponius tur Divi M. Pii F. id est, inscriftioncm Mi^celUmcis Eruditw Antiq. refert

qeturcam

et

compcterc M. /Uirclio posse

Adde,

li

m rhermis

Antonianis, cujus intium DIVO COMMODO DIVI


COH.
Divo

a Justino />*m, inqmt RuinarUu^ (4), Marcum propruim <-jus noquod dictum tunc fuisse, non qui lcnissimi i^rir.cip.s fuerit, scd ut ipsum, men

PIl

VII VIGIL. L. ANTONINUS AURELIANUS PILF. ctC.

innocenlium Chnstianonoraen atlVclabat, ab voce avocarel. Deimle,posUo in rura pcrsecutione

^..fMallusioncm

csse

adcognomcn, nondum mde

id est

Commodo

nrjiefeclus (2)

quin TheQuarc non dubitandum v"'^""

Divi

Pii

lilio

cohort.s vii

uhi ail : LisUus in cUala Oraliorw. Romanorum imporator.s, cui ab


tonini

"";*;eaacm u.d

Aurelio : quamms sequeretm, non hic agi de Senatu non csset datum, cnim nomen Pii ipsi tunc a Uludaliarutionc mvalesm-e nemo tamen ncgavcrit Marcus a Lucio Martyre Pius

'

"^i^toTQuod
narUus
(5),

'vcro

^^^ ^^^^^^^ ;, ,;,. est,

UH,ml rursas

llu,-

pietate

cognomen indilum

fu.t,

f\^'2]roAurclin

quan(io<|ui.lem Imperatores prsdeces-

soruro

392

DE

SS.

MM. PTOLEM^O, LUCIO ET ALTERO


Auguslum erque. loco Cjymmodt no- D auiem ad fUnim M.Av ,,u>n\criimposvisse. Qvod est anno 161, imtio nnperu natus relii si^ectat: C.rsar creatus an. 166; Avgustus anno
,,,, creasse
.

ulque nnmine ssRpius donabantur; sornm sunrum ros cseicenli.oxemplis confirmari


ovi.icntior,

possol, nis.

quam

ut

proban dcbeal. hf supa


:

"Zn ecr Marono citai lurc rrrl.

In li.ulo

Pn

qm

a?.^^^^^ iribuitur, non_ Antorm.us alteri imperalori a^^us cui etsi "0"^"" ^. scendu. est, sed Marcus, decrcvrrat. ^^^^^^^^^^^^^ hujus nominis hnnorem ^i a vi<!on non debol, s. au incon. modun.

otrissui : Aurelii, injmtris demortui locuju 177 id est 16 M. afqve inndem interiit strangu. successii anno 180;
liitus

posirerna nocie anni 192.

30 ncdeamvs ad
Valesio

Pagivm dHvcniem
i6|,

objecta

Tertiii

Valmi

P"^

Tertia, inrjvil

Valcsii rattx>. Urbicus

ratio expUcor

tur;

hominibus, qnaleserant '"^*"^ ^Vm^^Ic m revera Ma.cum Tiim .svbjuru/ii ; Atque tur

.\urt t rl

meminltJvsiunis, vurit iHcvrRiectus, cujus ihidem h enim est Lollius Urbwus, qui

subAnfonino
leaalos^

Pio.

Jm
olum
nl

noinine

AnUH^ini

Pii

mmcupatum

es^^^^

via^

Tbemislius in nnmn.. Suidas aliiqnc^ed etiam


(1

narralione

^^^^^'^ puUim
1.

CapiIoliiu.s

compescud ut refert rmieratm-is Brifannos UrVita Antonini. Eum pracfeclum


in

Sue nsc iptiones

luculenlcr testantur

(2).

Oiorf

eia siib

Pio, docet Ai.uleius m Apolobis fui<^se imperante eam oratioinitium. Nam cum Apuleius

nem

ipsemet in ealestalur; habue.it sub Pio, ut


p.-ffifect.im

Lollium quoque Lrbicum

Irbi,

a (pio

nihil mqMam enim Je hoc mmune idemValesrus, ZZdc co.ruet Mucfio, rj.outitvr

decieyt,et

Z"Liliat

Aurenum.

Philosopbo C.saris Facili ita^ue negot,o

W-^ dUmtvr mota


fjlio

sub eod.-m P.o ^.milianum damnalum Q. Lollio Urbico est. De eodem fuisse dicondum inscriptio apud Gruteprsfecto Urbi, vctus exsiat d.xi. colxxxvin. Ca^terum ex his qua^
fuisse
dicil,

Valesio diffu-vltas. rju,r et Sonc-ti Ihew nuam potesi testimo.inm Enscbit secundam seu brevtorem B lymi diserte as.serentinm

proinde tahcfoctareneq^

Antoni.io Pio, .lon autem Vvn potost, Justinum sub Nullam en.m aham sub Ma.TO lecisse marly.ium. Juslini .nartyr.uni in causam habuit Eusebius, cur

rumpag

Avrelioohlatarn. fustini Apoloffiam M.


Aptitsime IvfiCA Verus Phi-

^^

Er hisprwtereo

Philosophum

Cicsaris

manifesle apparet jer verba fdium miime designarx


Vn/C'

nisi quod socundnm E tempora M. Aurelii confer.-et, Atqui cerlissim.s Apologeticum Marco dedicavit. Apologeticum illum Pio nunaraumentis oslendi.

losophus CiBsaris illiuB,

nuncupfllur.

enim probat) Aurelium, utsu^ponit (nec TiUemoutius (3l, omma suadcnt sius Imo, ait siquidem Justinus usdem a-i"de Lucio Vcro

quod quidem Eusob.us ipse alque senlentia. Ouid, oumqiie secutus Georgius Syncenus, in Cl.ronico, tomporibus Antonini Pii v.detur Justini ma.ayrium
in

cupatum

fuisse

ruit ergo

fun.litus

Eusebii

ratio

initio omnino ve.-bis ipsum designat re quidcm vera titulus ApoIoj?i:r. Et

.nn.ioris suae

/</n Ca^saris

ponil Michael Glycas abscribei-e? Atque ita diserte Annalibus- /te Valesius.
31

nulli

quam L. Commodus. <judms comcum tantum muniteradditurVerus} mortem obiit eum Ad.-ianus impcraCs^^aresset. qua dipnitate a Non tamen nepabimus Verum
aptius

convenit

Vero, cu.ius

paler

(Lucius Aurelius Ceionius

tor

donaveral.

placitis

philosophorum disces^isse
consorlio, alque

in

vitasuaordii.e.Tetuo

cujus senienfia in qunm ilw. prfEAf rpnd velof U.-bicum, lata occaswnem cedentei. olWtt Ptolomffium et Lucium christianos pr^fecivram Urba- osUndiiur. dedii hvic Justini Apologetico, itervmqveeamdem nam, Anfonino Pio imperante, adminisirante-, ges~ dignitafew. Marco imierlum Antonino rempvbUcom sisse'^ Denique si Justinus,

et

hnvl

maqit.

nanda-

ast illorum lib.-os leclitabat,

eorum

rjum Bomanomoerente,pa.ssus e.sset,nrm dubivm


scr,psuset.

utebatur

identidem

disc.plinam

quagraviorem et sevei-iorem atTcctabat ; quo principi nomen t.-ibueretur abunde sufficiebant ejus privatim Dici quoque potest morcs
Philosopbi.
ma^'is
Fruslra contendil
Rxiiiiartiu$

quidem

svbeodem secundam AiwlorjiamJusiinus a Boromo landatis Sed cum. ex ejus Martyrii AcHs
constet, illam

proBfatis

vcrbis

HUum
lii

M. Aure-

publice eorruptos. Bumortws Tillemontio Pagioqnc dissonat 29^1 Ca^saris hic Oui vero Philosophi ubi dlrit (4) filius. ipse est Commodus Marci

quam

filiu';

appellatur,

detignari.

Nam
c

ut

refei-t

Capitolinus

in

Marci

vila,

Lncius

(Auqusfus

e Avrelii iv imj^crio collego)

Syna

appcilarentur redux letiit ut Marci filii Csesarcs 104 hic Boronius (ad annum Ast audicndus est rjuir Ruinartii scntcnt.om

Junio nusticopra^fcctoUrbiexisfenfe, Apologiam M. Aureho, non mryrte affecfnm ; cam certvm indubUatumrjuc vero Antoymw Pio ohlalam, L i de Appella .o..e esse debei. Ulpionus D. A9 etlucii Veri ad Julavdat rcscripfum M. Aurelii U.-bi. qm m vetuslts ^ nium Ruslicum prffifeclum efiom dicitm: Plure^ a lapidibus Praior Urbanns qnirecifantvr, Grvlcro inscriptiones pag. 221 RVSTIC. PR. mB.etrur.sus Q. JVN. bvs lcgitur quo in dici pote.st, Rusticum, de

naa 222. Neque


Justini
;

mm
cum

14).

vbi carefert

evortunt.

Secimda scu hrevior

Jnstini

Aiologia

scrii^ta fuisse

eosdcm imperato.-es. Verum. ne quis miretur,


Lucio
quis
sit

ad dicalur (rerba svnf Baronn) et Lucu.m Ma.cum Aurelinm


si

apud

supoi-additum

nomen

S. Hieronymum nec Commodi


:

putcl Au.Tlium decimosexto ejus m.pcfilium Marci, qui nec nisi lo.igc en.m repna.-e cum pal.-e rii anno Cfrpit

hunc

Lucium

Commodum
:

ante

S. J..sti..us
,

subie.-at ma.-tyrium

nam

Lucu.ra

fuisse, quort Vcrum Commodimi quoque dictum Hadr.anus m Con.modi essel, quen. fiUus Lucii supeiius dictum est. Conler

sub Anfonino Pio pr.Tfecium pra-terquam rjuod id graiisasserereiur, fuisse cnm, Bnsiicum qvemdam con.tet pcrMarci imjcrium, ef, ut hnjvs anm pra^fecturam Urhis cxcrcuisse, omnia apud ipsum dia-imns, iniiio ew Caiitolino Jvnivs liusiicus diver^us pofvis.se. Hic porro Q. anno consule; cnm Junius hoc cst a Junio linsfico Capitolmo Bvsficvsnondicatur jrwfeclvs Urhisa ^cque ejus dignitates ejnimerat. loco lavdato, ubi MartyJvstnn verum est, Eusehium in Chronico, ostendimus Antonino Pio consignarc, vt rivm sub
Actis,

Irbt

anno

cxiAiii

num.

6, (infra

sermr>)

Jmo cvm Historia

recvrret de Chrmuco lioios ecclesiastica post


osita
stt, si ts

filium

Commodum Tinenwniiuui {^)vbi stotuHvr ivcMm Antonino adoplatvm ; simul cvm M. AureUo ob imperivm quo deimyrtuo, Senatum soli M. Aurelio
detulisse:

adoptaverat,

hvnc vcro regni sociuni


Insrription.. Ant.

fecis^e

Comvwp.

Chronicryrvm ab Evsebio com, passurr^ demscripsissetjusttnum svbAnfoninoPio sequodxtm cum conirar.um doceat in Wstvrta^.d Vaie in ea scriptum,utinsimiltobsei-vat
esseirjuod

in

tis-

(l) Graterus.

lolius rbjs,

Bom..

,-8 ^0.

(5)

Histoire des Empereurs.

mrcu*

AurcUut,

art. v.

(6)

Ub

supra.n.iv.

' .

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


sius in A'o(w

393
11.

Quoad Michaelem innonynntm. lib. de Olycawjsadvcrsusliii-selmini, Chronici Alca-anScriiA. ccclcsiast. ac avrlorem Apologiam M. Auqui Justinum secundain
ad
Ub. \\,cap.
i.

ribus ralionum momontis iunixa nobis vidoatur, quam otiam prsstantis Longueruei vorbis expo-

D.

nerc

drinij
rclio

hujus
34

placeL Atque h.rc deindc e.r supralaudata l}is.scrtalione de Yila S. Justini M. .subjunqit.
Ethnicis ubiquc
in

nulh modo audiemlus. rursus via- 7wn ad verbum Hoctenus, ct (jnidcm rntioPagius. Exquibus abunde constare putamus cavilValesii parum solidas imo plus minusve nes auctoritati latorias cssc, nec ullo modo pra^valere
porreTi-.sse

Christianus

furentibus, citanxverhn

tradunt,

longueniei; et Domini Jcsu cullorum carnificina recrudcscente grassub pricfecto Urbis Lollio Lrbico, ut malo

sanli occurreret S.

Justinus.

qui tunc Homae de-

Eusebii et sancti Hieronynii.

secuudani a|>pellant gebat, aliam ^;jo/of/^:m,quam Romanis principibus ct obtulit

omnes

velcrcs, ut

proceribus,

Refutanlur r.allandius et Longuerucus ile SecunII.

eorum oxacerbatos deliniret aniol calummos, atquc objccia Christianis cnmina


nias dilucret,
exposlularot.

utque locum confliclus cum Crepscudophilosopho cynico ab imperatonbus sccnte

(laS. Juslini Apologia. Quo tempore is martyrio coro-

qum Acalii rucro, quam juxta X) imporatorcs vero illi non mnnifeste et Marcus Aurelius Ca?sar ,i/i(ontTium Antoninus Pius Augustus
1
1

Philnsdphus,

Pii

gener

ct adoptatilius
Id

natus fuerit.
Socii.
B
Gnllandi.
si.--

Annus quo

natur oliam Valesius.

quod opienim evincunt ha^c Lucn


:

/>iMi

et il.

Au-

relium indirant.

cujusdam Christiani verba


Sic

rclata

passi sint SS. Plolemseuset

legit

EusebiUS

ou

rrfisVovTa
:ri3i
,

a Justino, quae EOc a^noypiTopi,

ouh
lanca

T^^o*^'?'*'
.'i

Kiffpo;

oOSe
,

hpa

ffvyx^rrw,

xpcv(<r,

oopgtxte.

Non dccornis
nec

Vrbice,

conscnAugusti E

IMo

impcralori,

Philosopho
Ilis

cutvs iJinOueri/eiint.

^cntmtiamValesiifereobsoletamreyiovavitversus fmcm savnli prmeritidoctissimusAndrcos Golhndi


Pr.rshyler Confjrcgotionis
Orot<-rii. in

fllio,

nequc

sacro Senalui.

vorbis conceptis

VaUsii

Prolegoincnis

gevU-ntiam parttvt

renovavit.

Pati-umantiquommad suom Bihlinthecam veterum

est Antoniexhibetur imperator Pius, qui scnior idem esl ac qui nus, et Augusti fllius Philosophus, quique dum Marcus Aurdius scu junior Antoninus;

que Scriiitorum ecclosiasticorum Valesio diaccdat, pr3SHic quamms in quibvsdom a Quapropler cipua tamen hujus placita sua fccit. ea- Galhndio neccssnrium ducimus qu;rdam hic
,

Vencliis

1765.

vivcrct Pius cjusdem


CjEsar,

socer

dictus est

Aurolms
liquet.

Aueusti

Pii
c/.

fllius,

ut ex

nummis

Atqui hic assumit

Abbas quod p^-obandum vcnit.

adscribere,

tum ob viri eruditi auctoritatcm, ium versus fmcm. quod Umiperus {\) ejus sententiam,
sit, contcndensseSsrcuU proa-imeelapsi, amplcxus

vertitur Tota cnim quwstlo in eo pr.rcisc an Imperator, sit senior An ton inus ; ille Aurelius? Cjfisaris filius,*i( Marcus

anVim
m\osoAsserit, $ed

phus
3G

oblatom cundam scu breviorcm Justinl A; otogiam Vcro non obstantibus discrtis m Tito Antonino
Quacontrarium Eusebii Hieronymique assertis. xviidc subjicimus, ca-cerpta simtea-Prolegom.Cap.
Justiuo

Longuerums, Antoninum diclum fuisscPmm, Marcum Aurelium Autonirms hanc codem plane modo quo senior repcntur sortitus est. Hoc enim dcnominationem
Nequo
objicias,

prosequitur

non

}irofiat,

Imffuerueut.
M. Aureliumt

dvmviveret
fuitte

nullibi
eruditi,'

nisi

aqud Thcmislium
historiae

qui, ut censent msquam

vQcatum Pium.

Plnlosopho el Martyre quidem, inqud, Apologiam, quje


lionil)US,
si

(2).

Prolixiorem
vulgatis edi-

quum

rhclorlabenle sseculo iv scriberet

in

quc
ea

esset,

priscffi

Thirlbii

Londinensem

ct

Marani Pa-

qua^ ad

Marcum

non admodum pentus Philosopbum pcrtincl)ant, ad


;

postponitur. risiensem cxciinas, breviori uno Uaratcrio contradicente, consensu eruditorum, perhibetur, primum litteris consignassc Justinus Hieronymi, Anlonmo qui et illam, ut vcrbis ular

omnium

Pium

iranstulit, ineple prorsus

nec Marcum

abum

principem, sed solum


intellevit.

Piuni

Antoninum seniorem
volu.sset

Nam alias a nemine int(>lligi historicos, Themi^tius. quum apud omnes


sultos
et
in

junsconsenior

inipcratorem

conslitutionibus

n Pio
Apolog. proli-

ct /ili-is

ejus Senotuique tradidit.

iiorem,i4n(o-

nino Pio

oblii-

Apologiam I scri32 De aiino autcm quo hanc iMartyr, varia circumferuulur n.it vel obtuUt S. illis accedimus, virorum doctorum judicia. Nos
nui sub
\ntonini
Pii

vero ^ener,

tam

dicit;

initium,

sive

circa

Christi

Sic id contigissc censent. priscd Petavius, Dodwellus, Pagius, Scaligcr proinde verbis abbasde Longuerue, cujus

annum cxxxix
mis
cl

nimirum

associant coHegam, siqwsdicathaud Abbatis roHocinolio nat, Tota diclus sil Pius codcrn AurcHu. necesse esse,ut M. hanc denomimodo quo senior Antoninus planc

\ntoninus sempcr Lucmm Divus Marcus; vel quotiosei ambos appellant Divos fratres^

appelletur /)nu/. /'.-^v;

ojusdem

nationom sortitus

est.

SufTicit

enimut al>aquavts
spcctai,

satis ducimus. 5.ry-.unhanc sentonliam adstrucre cx cjus Dissertohonc de scriptoris

ratione. Conf. n. 27.

Quod ad Thcmistium

quZ

prisca. hislona. non Lonquerueus Rhotorcm

tu,'verba laudaU Vila S Justini M.

xxu
:

(3),

qii^r hic

adscribcre
,

admodum

i^eritum {acit;

opjmiimuspnnmm. hunc
graviss.mum

IZdZ

Thcmistium a Scaligcro

supervacaneum
BravioTem.
pariter
lo

forct.
.

prwfa^

imperatori

Post balutum m Asui ma^3 Ef rursus (4) cxiude in tal.am reriuloKum cum Triphone Judso. Justinum, Apolo?iam II agentem S.

ni.

Aafceri scriptorem ; rnirabiit ilta iduvia

essetverba dcinde jnobandum

^^^^rl

precdn.^^
''
'^"'
,

cem Rom;eque

oblatam probabiiiug cenSett

ut vulgo ferlur. inBreviorem Sonalui Romano. constaf, sed qno lempore, omnes scripsisse, apnd erudilorum sonlentm. Valehaud un et virorum qn.bus et Longueruous, siuTquidom pra. c^teris .mperante Pio impe,-ante PaAntonino

Lnnantis Aurelmm ree, nda ; non vero ad Marcnm Ams. Add. posliuennllotrnvs prohat c/.

neces.ano obtcnta amt,

oZd setUJo .V non

tcnpora Justau adco prisca fuis.e

^;^ accedil
gius

sonius, Pearsinius,
,;

""m^o
^^/^ ^ qu
,.<

in
'

ve..o

Tillemontius aliique,
et

quum re.um

t,-

num- Quidquid dicat n,.mmis cusis vivente Marco Longuerueus. inde? An ,u.. Esto. Quid
iiUus Aoorc,n

rentur .Ma.-cus Aurelius

Apologiam ab Justino

fu.sse

^-^^J^l^^^^,^^^^ '"'"'"

^^f;;. amplect.mur. quod eaI...,.,o Piorem sententiam

numnus Ivenerunt? An,<iua.mvis in u^rpcm non potuU vulgo .;,,, cognmnen illud

^ ^,,/ In
^,

c.siadno^

inteQrti suhtisttt l'afjii

ar-

nonad^^^
>

gumentatio.

.9

__ ,^,^, .,..(i\ Paoff

MO

242.143, 318.

51

An

394
V. S. B.

DE
pr,rsertini shcuIo iv, Pii '^fnrco Aurelio

SS.

MM. PTOLEM^O, LUCIO ET ALTERO


39
Kai^a^po;

ncmisUus, An cral communiter non nen omnibu^ nol.sZL-tum? Sonne pnrterea res erat mirabilem M. Mtreno ^.pesinm pluviam itlam

qm

^au

autcm fiUus
Auf.^ustns

Augustt

est
et

*'" en

q-ui

florebal

nam

Iloma.ms impcrator

vnlgo

eo
T>;ldtvuU: Augusti niiua.

usilatissimo

more
)

ahsuluh-

Kuic.p

appeilatnr.

Lucianus
ratoris

(1

docct nos, qui tunc in vivis erat.

impe-

rantv ceciMssr

mlelUjn Ut quid proindc a nemin.

voluisset /7,.....//'^.- Hholor,

diqitavit

nommc

M. Aurchum mAntonini non.anoram impcratoris

dum

cui ab eadem iUa Imo vcro si aiium

auod non Scd, ait Longur,gravissimum habet scnptorcm. consecratus lui i.nncratoir mortuo, postquam
buc

cutmomcn uiUilum u.t? quam M. Aureltum mienderU, meridiana luce cxcutusse; falcndum erit irsinn in admittrtur ineoquemipse Scaliyer [acdc
pi.laU'

hac voce, pne>idium consuevisse invocan mirum igitur si (nun i <r.e<rW). Nil J Kr.p appcllat K.hupot ftliuin Lucius martyr Augusti Lucins marlyr imperanominat ,rc8. Unicum hic solus enim Pius erat imet Juslinus
toi-em

sicul

pcratoV

Aatmslus,

sed

non

est

oblitus

Augusti

quia i-eipublicae regimen Pius niii, Marci scilicet, vivens participaverat, ct quicain Marco genero anno Christi cxlvii, quod liquet ex Capitolino :

dcm

tunc alaue iulcr Uivos rclatus, Istc vcro licetimpms Pius, vivcnteCummo.io. etiam appellari, scd non ea( cm ctiam Ptus
essct, voluit
ratioiie

dcmum

dictus est

Faustinam,

inquit,

(riliam

Pii

onnO'Q\i.\\) duxii

uworcni, ctsusccpla

filia (Luciila

anno

cxlvii)

Tn-

bunitiapotestate donatus

esl,

atque imperio jn-ocon-

ac

Pius

Augustus.

Nam quemadmodi.m

AuyusU post Auguomncs impcratoi-es dicti sunl nomen licet Imjus solius vci-um stum Caisarem. omnes sic caiteri principcs fci-c
Auguslus fuerit;
post

sulari c.rfra Urbcm, addito jurc quintx relationis. Ontnino apud Pium (insusurratio Et paulu i)ost Marcum} ni/ii/ valuil. Tanta erat Marci
:

adversus

probitasei lanla in imperatorio principatu modestia. Ilactcnus


erit

Commodum

el

Caracallam

dicti

sunt

Pu

et

Feliccs,
sirai.

adversariis

quamvis siepius fucrint impii et mfelicisab lascriptiunes autem quK ad lest\monium manifestc ad vcl pcrtincnt citantur
,

quum

Nemo unus, putcm, Longurrucus. qui notationem hanc magnifaciat, emditorum speciemcavillationispr;v scferat. Quod vel ex
E

Cai-acallam qui dictus e&i


vel

Marcus Antoninus Pius,


sculpta!

jam dcfaucto Marco

fucrunt.

Inscri-

Abbatcmmmentcmvenisse co conslalnulliantecl. Augusti ; vcrba Katffapos 7ri; (aline rcddcrr lilium omncsponutit Cffisaris filium et rccic quiad

unum

ptioveroquami-cfert Sponius, ubi patcr Commodi nihil nomine dicitur Divus Pius omisso Marci quie oinnes inscriplionum cajtci-arum
,

dem. Secus vox Kaiaapos refeiretur ad Antoninum aOToxpaTopi. dc quo eadcm in linca lcgitur exiaeSu modus.Si ad mcntcm A'o/i hic est Justino scribendi
iMngueruei Philosophus inteiligeretur M. Aurelius, (ocutionc: hoc potius vrlslmili usus fuissrt Justinus

est,

et

nun Sponius, convcniunt, auctoritate craendandus, inscriptioncm numquam legit, sed scliequi hanc Barbcrinarum dcsci-iptor, aut saitem exem-

darum
plaris

Non

hsec

nisi quis dicat ad Sponium Iransmissi descriptorcm fugientem primum Imjus epigrapbcs
;

phumejus

dccent Pium imperatorem nec Pliilosoiteram laudatus filiuni. Jam semclatquc

aiinis de Joann. Carolus Thcod Otlo dccem adhinc


in certamine, S. Justino cdidit Commentationcm,

litlei-am

M non

vidisse, quie ut
A'o/i

in

caetens,

pi'3e-

poni debuit vuci PH.

opus

est

multishic osten-

insoriptionibus dere argumenlaPagiiex nummis et obstantibus Lonyueruet ralionibus, dcducta, niliil Pagius; vlane subsvitere. iScc enim directe refeliitur prxtereacjus argumcnta vimsuam aniitterent, nec tamcn miiume daetiamsi daretur consiare (quod post M. Awretii obitum cusos

AcadcmiiE ut habetw cx Tltuto, litterario civium die v Sept. mdccgxl, pnemio Principum Jcnensis,
muniacentia proposito, i)ublicc ornatam ; ubi veterum moia rem no.stram rcpcrio (2). Nullibi in Kahapoi naU appellatur numentis M. Aurelius quodsiApoiogiam Antonino Pio traditam crederehsec

mus)

nummos

ilios

fuissc

E.rindeenim non sequerctur ipsum,

dum vt-

consuctamus, iilud cognomiMitum Marco cuntra Revcra autcm Verus dinem a Lucio impuncretur.

vocatum faissc, quamvecet, nomine Pii non vulgo essct asscrlum. vis illud senatusconsulto non
38 Pi'sterea contendunt adversarii, eo loco so-

jam
ral a

accepeprioris Apoiogiae initio huiic titulum Kat Aoyxc yAoToyw KaiVapo; (Ct JustinO
:

Prustra indtt)natur lon(}ve-

lum Lucium ai)pcllatum

luisse

Philosophum
:

uam

iste autem, ut unus saltem dicitur Philosoplms ruevt NiHosO' est. liiso solus Marcus dictus plium a nob\s ipsis placet, Lucius vorari Lwium esset OTox/jarwp licet Lucius pari honore et poYerum. Est quod absurAugustus testate esset impei-ator qumtio fncti. qutbus, falsum est. (Mcra sunt illavcrba, dum et
:

qui ab Lucto Philo.opho Csesarts h. e. L. ;Eiie Veri, primus a.loptatus, ut Capitolinus narrat, Iladriano Caesarestdictus)yOffeimwf/tammA/ioAQuid purro?

llaudquaquam conveniebat
logia
lus
II.

ut Juslinus,

si

Pio oblata fuissct, Marci

qaidem

ct
in

Romani, non tamcn Lucii

Veri,

quem

ApoSena|)rmn

ni addatar probatio,
Philosuphus,
ille,

quod non dicitur falsum magis, Marcus a Lucio Martyre sed ejusdem collcga. liane ? Marcus

nemo

asscntietur). Et

mcntionem iaceApulogia claris verbis nominat, acquiesccndum in erit ret Quffi quum ita sint, proposita, ex vuigala sententia, a veteribus iam
qua bic Apologeticus M. Aurelio
praescnlatus.
et L. Veroesti-e.

pbilosupiios qui assiduc scholas fretiuenlabat, et stuicamviaudiebat, vitam vcrc pliilosuphicam

non est api)elvebal, libros piiilosophicos edebal, aulcm nuncupatioiie decohac latus philosopbus
:

ostendatm argumenta Vitium 40 Atque hxc suiriciant ui cupitnle inad' disputaLonguerueiparmnessefirma. hi tota hac versariorum
latet

ratus

1'st

ille

Lucius

qui neque

philosopbiam

disccbal, nefiuc pliilosophos curabat ; sed mimos, ibcatraaurigas, scurras, merclrices; totus ludis
libus et cii*censibus intentus, helluo, voi-ax,

huseradkaie. Ncmo negavent ljiumIIieronyrnum.quedi^crtuui(nrniareverbts^veMarco Auretw. viorem Justi^ii Apologiam obUttayn simpiici^sima h^c Capitaiis itaque qua-stio caque
(ione

vidum

latet

ari}umentatione.

dicus;

prorsus indignus erat

hoc honoriacio litulo ornatus fuisse creditur ? Quursum paihctica illa oratio? SU, potiore jvre M. Auretium itomen Philosopldmcruissc ; an inde,
ille,

iiiquam,

impuquo
,

est

tuduo iUa historix ecclesiastwx obtmeat, ? Quod st mina erraverint hoc aflirmanies

An

scilicet

posiiivis

Ast aua demonstrctur testimoniis oportet

via. Asswmuni ilU prorsus ab adversariis inceditur

diffwuliales

efJiciturnullaratii/iieLuciumeodemnominepotuisse designari ct rcapse fuisse designatum ? Uisc tota


qusestio est. Confer.n. 28.

ex iocis obscurtortbus tsiis admAtleniAbusscnsmn, aique ex dum juxta sanx tnterclarim'a


vnterpretantur
:

vcrbis sive quasdam, cxurgen tes sive cx pcrsptcuum hinc inde dubumvct minus

(1)

ID Lucio, p. 600

b.

C^)

De Juslini M. BcripUs

el (lociriDa, p. lO.

preta

DIE DECIMANONA OCTOBRIR.


pretaiionis regulas, tot^f/r/F ex luce essent dissolScribit Kusebius

395
b.

)
e

vendiT.
j)i

annum
quia
se

chroniconim lihro posteriore, ad Abrahamiticv/n mmclxvi. Civscens Cynicus

anno mar-

Jutini tyrii S.

40 Snperest nt aliudecrpmdamvs argumenti geoms, fpiod ab eodem mutiiafutn Longiirrtieo, pr.T


cTteris urget Gallandi Prolrgom. eap. xix (1). Mqnirit nempe quo anno passtts sit Justimis. Laudat

agnoscitur, qui Justino nostri dogmalis philosopho,

gulosum

ot

pra;varicaloi'oni

philosophiae
in
(3).

arguelmt,

persrcutionem

suscitavit,

qua
Itn

illc

gloriose pro Christo sanguiiiem fudit

Eu-

MazocMum,

qui quidem., acta sancti Martyris perilliir;(r,ivil,

sebius CT interpretatione S. Hieroni/mi. Neque, subdit Gallay\di


('il,

qiiam ortKlile
intorprotatione

ot texliim

prpecnm nova
versione

aliter

idom Euseliius
sibi

in

chronico-

donavit,

rolicta

Sirleti

rum

libro priore;

siquidem

constans. on otiam

quam

secuti fuerant
ei-rasse

BoUandianielRuinartius^iywem

loci Juslini

in delerminanda mnrt\jrii enim Mazochius intrr annos clxv, CLXvii, ch\}xetcx.\\\dum (iallandio marttfrium Justi/ii Christi anno cl illiganrlum videtur. Q^if^d * stabiliat, pr/mnin assumit breviorrm Apohgiam Tilo Antoninooblat<im,7-epetrns brnnter arqumenta

tamen

censet

gestas recensct.

epocha

flucluat

martyrium inter res sub Antonino Pio Porro ita in laudato chronico Irgitur. Antoninus Pius. tortius decimus Romanorum imporator regnavitann. xxii, monsos iii. IhiirJustinus philosophus, nostri dogmatis lihrura pro
noslra religione conscriptum reddidit; cui Crescens cynicus, quia se gulosum ot prjpvaricatorem philosophiae

Valesio adducta.

Deimle pergit hoc i/iodo

(2).

coarguebat,

persocutionom

suscilavit
(5).

in

Neque vero a

posleriore Justini Apologetico ablu-

qua

ille

gloriose pro Christo sanguinom fudit


e.T

duwi Acta. In his cnim vnius Caesnris fit mentio, uniusque impcrato/'is G^xciwm proponctur. iQuanti hsec valea/nt sv/pra ew Pagio ostendimus u. 2;il. Sub inilium quidom eorumdem actorum, prffifeclus sic
alloculus
luisso

43 Difficultatrm ha/ic
titam
'

duplici Eusebii locope- cx qnlhtu con^


cludUJtuti-

quidem ...... consententia, penitus eam summovU, quidqvid

jam dudum

solvit Paqius, et, nostra

num pasium
^^(^0
,-l.

in

Juslinum

porhilietur
//io/-ein

ujrazovffiv

Totc pa<T(>sufftv,

J/nprratoribus
sibi

ge/'ito.

Verum

B quo dcmum omnos retro

omnia conslcnt,

illud

/37tWtv ad

trarium cTCogitaverit Gallandi cum LongucTueo. Quid vero. inquiunt illi, ad haec Pagius? Eu^srbiu,9, inquil, de Crescentr phihsoplio hqu> intendit, ct tU moris cjus est, u/io tcnore recilat nmrtem, qitam ille
saneto Justino infligendam curavit. llanc chronograpluis occlosiaslinis et post cum llieronymus,
epooha^
martyrii .lustini

principos, quotquot edicta in Christianos

proniulgai-uni, rcfonMidum omnino videtur, ut recte intcrprotalur ipsomoi Maz.ocliius^i/^Hc cjc his /mva

prorsus

oliliti

ad

solum
?

accedit

ratio,

ob

qitani

recte

etiani

swperiora

intrrpretatus /uihis videlur Pagius.)


qvod Gallaixditurefertad
finnum Chri$tl

putidum Crescenlem animum cassum enim vero lal)orant qui


violonlus
iste

advertorunt
ita

In-

sentiunt; ncc

41

Ergo sub Antonino

Pio,

non sub M. Aurelio


Christi

conatus

illis

prodorit.

Nequidquam

passus esl Justinus, et quidcm anno paulo posl oldatam Apologiam n. Probaturex Juscl,
tini viTbis icilatur

CL.

locus vbi Justinus in.s^idias /7iw suppliciuui c.rpectare se ait a Crescente). et cruris Ex Tatiano discipulo Justini: Crescens igitur illc.

enim ipsis roclamantihus. ratum erit Eusobio atque Hierouymo aucloribus in Chroiiico sanctum Martyrem nostrum necalum fuisse anno Abrahami mmclxm
et Pii

imporatoris

xiii

currentibus, id est anno a^rse

Christianai ci, (6). 0?/<t

mcra

rursu.s sutd verba et

inquilTatianus, inmagna Urbenidtimposuerat.... mortis autrtn conte/nptor ita mortrm metuebat, ui

cam

Justino non .sccus ac /nihi, veluli /nahnn aliquod, machinationihus inferre conatus sit ; ro quod Philosophos illr vr/'itatem prcTdicans,gul<r rtf/'audis

voces,nec rationetn seu potius eippHcationem Pagii ullatenus attingunt. ostenditwva44 Ne/no enini,quivel obiterposteriorem chronl-

coruniEwsrbiipercurreritfiartemfutdchacprimum aga/nu.s) negavc/it usitatmn ipsiesse /lotareannvm

"""'J^'^^!!^
^"^elurfi.

arqurbat. Nequc

aliter, (ita

proseqvitur Gallandi)

quo sive

philo.soplnis, sive rhetor, sivescriptor, sive

Juslinum Tatianumque accopit Eusobius. Quod si vero Episcopus iste Cssariensis, M. Aurolio imperante sanctum Martyrem passum tradil. oo demum nomino ita ipsurn censuisse novinnis. quod secun-

oliv.s aliqvis inclaruerit (.seTCentisidostendi

exem-

plis posset) adde/hsnon raro

qu.Tdam

in .^pccirqvibus

famamsihiaequisiveritjicrthsecsrqurntibustantum confiqerint annis. Sic ad amium Ahraha/niticvm


procummlxvii, Ch/-istiu\ leqitvr. Claudius Folicom misit, apud qiicm Paulus apostohis p ratorem Judavp diret accusatus in defonsionem sui perorai (7). :V//m

dum
c

Apologeticum

Marco

obiatum

oxislimavit.

arguAtquo, ut jure arguit Valesius, corlissimis est. Apologeticum iUum sementis comprnbatum Antonino fuisso [nincupalum. Ruit ergo funniori

Gallandi Paulv/mprimo anno, qvo FeUa-inJudwnm.


advenit.

(H<tc dilus Eusobii ratio atque sentonlia.


solide

si

tam

causam.svama/md evm

diTisse, cu/n

apud

proharrntur qua:i confidcnter proferuntur, nihihiovi profrcto aianus victas daremus. Ast cum
adducateruditvs.scriptorjiritnmnobiscritinno.slra
perstare .sententia, coque fu^miv>s

Tille/tionomncs in confesso sit, id diu post (juxta nono {oH an/w (8)1 locu/u habuisse? tivm octavo vel ethic ohjici posset : \U\\m chronogra-

Atquitamcn

quo clarius perspisententia' patronosnmx rationdms cimvs oi^posits


valde canoris). Quid, dccertarc, sed verh/s ii.squr Eusebius in Chronico. anno ab Abraquod ipsemet xni currontihami ortu mmclxvi, Antonini voro Pii Juslinum Martyrio cl, bus, id est anno Dionysiano itroinde historica sublatum liltoris oonsignavit? Ut colicereanl) ex ojusdom auctosil)i Eusebiana, (quo Quidni cju.s chronicis emendanda videantur.
ris

Hieronymns phus occlesiasticus et post cum Folicom animum prorsus obiiti ad solum putidum ex i.sliu,snwdi iatrrrnadvortcrunt? MhU p/oindr
qatiunculis in rebus historicis efficitwr. Irgitur annn/n Abraha//iitirumm\\ci, Christii.wxi scriptor rhronico. Q. Asconius Pedianus in Eusebii
historicus

Pauli

Hur.sus

ad

clarus

anno captus

hahetur: qui lxxiii a?tatis sua^ sumrno luminihus, xii postea annis in
(9).

omnium
incidu/it

hoiiore consenescit

H.tc profecto

non

c},ro/ncaewcnda7idaea'historia?Astope/:Tpretiu.m chronicis deductum insptcere peni-

omnia eumdrm
ille

in

annvm.

Ast notato tem-

argumentum ex
tius.

pore quo vir

in/wtuit, CTtera qu.T

ad eum

perti-

nmtunotenorerecitantur.Quidniidemstatvenmus

^^ GbroDica
.

S".
Eucere eji histo-

42

Etprimvmquaripotest,numrcipsach/-onira^
histori. eeclesiastie^?

Eu.eUi eontradicant ejus

cum ipse Eu.sede Crrsrr/de philosopho? p/'3esei'tim (quam muttispost bius in histc/ria sua ecclrsiastica

riw asscrit
Gallandi:

(ijUbisupra. inurus ti-mitoruin


_

ifiSR oilam.ie^^S

^^

(4) Ibid Wima..

ii.>.p n. IV. p. xcvM.

3j

Theaaurus
1,

p-n.,,,:;

isunra.

l. (9)

Apud

gra^co-arm.uo.latino. Scaligelini. p. I63.i)ei8t in

nica

396

DE
cx,n^crip.sii,

SS.
ct

ALTERO MM. PT0I,EM^O, LCCIO ET


c,ua

Chronica annis chrornca. si opus loret. nuam hislnria cr chronicisl


Juslini .Marci Aurclii
fat-etur vel ipse Gallandi.

proindc emcndamla potn.s csscu.

ex

scnfl^rribm assiqnnia. Quod su^ tcmpora a laudalis Dionysium aUincl nulubnnn cst

aulcm sa.clum

.^taluai

martynum

sb ipsuu, floruissc Corinthi

apcrte tcmporibus. ut satu,


parte

schius dc ro proli.Tca,jil (4) o.tquc plas bnukins cpistola,;

eodem M. Aurelw. Euscptcm ab pso conscri-

Chromcis ad

Scc alter
iietni loctt*
i/is

"
mit-

^toru^d
priori

vero

ad locum cx Chronicorum
attinct. nec
/.=

GaUandio

fwet.

verum <' ^n onmo diincultatcm.Atquc nupriuus nostr. "g"'^,^^; ^"^ Pio Juslinum Philosoplunn ^,
I

descriptum

rt^<>3orc'nlan^^

Scah(icri) h.rc annum Christi 172 (cx reccnsionc Connlhiorum claDionvsius Episcopus lcountur: ""'" '' <'J'" "'"""' "^ rus liabelur (5)'. .'1"' antiquitas. A.st ^v/a sulTwi un t, sftcclansnihil tradidit
ul vidcatur
ct

0'^' pronoslrarcligioncconscriplum,redd.ds.c ncc ctam. nc .Ipoloqmml ; scinciisiu prolixiorcm scilicct scu I tuuii.i rroirfnip conlra Juslinum -^

quam

facicnda Ccdrcm auctorUas, Gallandius abstmmssel ab ejus prudcnter


quanti
sit

tcstinionio.

gamus

suscilatam susciiaiaiu
in

a c

Crc^ccnie o.o--'"'^
.

nersecutioncm
;

qua

S'""

,,',,;,;,

,,,.,,,.5

Glycas, cujus annales Glycam et Ano^^ ,Xcc ipsi magis prodest pturis ab eniditis a^stimentin- quam com- Tii/miim Vosuamvls

occ^i\,ci^i\^cdsinndcontcndiumse'^l^>'^'^^^^^^^^^ occubuil sed simul

haudpossccoMi,pcrseciUioncrnlu.n.rc^^^^^^^

^'""''"'-f^.^^ltL

' -""'- '"" '-""" ..^^^^^Ccdrcni.hictamcnineumdemfcrcimpcqit


_^^

"

siunum.

^^

,,,,

.,-6,-.v

/.Vyrin<.

Post Adria-

sLtwne:

^.r sic in priori parte,

mjecla de JusUno

ZiLe

ad CrcLcnle.n dUaOitur.
'^""^
'''

D^cnmen mter
""

'.''.' ^^'^i^ n nicmoriam injiciatJustuu, inaUero aUeroCrescens

utmume

''

''*''*".'

num Antoninus cognomento Pius ob morum bonisub quo JusUnus gnitatcm, annos 28 impcravit Corinthi antisles, ut Pbilosophus el Dionysius essent vitam amidoctrime chrisUan^ tcstimonio Marcus Antoninus. Ua Glgcas serunt. Successit huic
:

(6).

Juslinxis Crescenti^. Ast Quoad Martyrii lcmjnis.

es utroque nihil deruiitur Nnllo modo itaqaesibi con-

rccenliorcs Eusclm esse,ncc cum ipso idque erueruditionis respectu posse comparari, sub

et C;Fterum notemxis Sgncetlum, Cedrenum

Glgcam longe

Euscbias:inhisioria ecclesinstica diserlc B tradicU secuiidam Apohgiam Marco a/lirmat l/i-eviorem seu pro oblatani, ac brevi post Justimim
Aarclio fuisse
in Chronicis mculenter Chrislo sanguinemfiulisse;
agit de Martyrio

(iitorumomniumjudicio.Nonvacatinqm^rercquid scriAnonymus iUe Vossianus opud Pcarsoaium

^^

pscrU;cumenimAaoagmussUetiasuperejusopera visabuUo nominenfwr aut citeatur, constat non

tantum

cha dcfinit. tiat: determinata,

necquidquamde ejuseposiandumproindercgulcT, qux pronunmdeccrla, clara, exobscuriset

magni cjus testiawnium poaderis xsdmandum. divu^ Prosper 49 ScquUur apud Gallandium

ct S.

Prospe-

terminatis haud Injirm-ari. anjumenti genus. 46 Transit Gallandi ad aliud


Quojvro
landitiB

jurejudicahU quem etiam sibi faveatem facit. Quo T.Antonini, suh consulector. Versusfincmimppra H Sacerdotis scribU sanctus Prosperin
latu Tertulli

rum.

Gal'

Favere sM dicit

(1

provocct

ad

etAnoagmum Vossianum

Sgncellum, CcdA^enum, Glycam, apud Pearsonimn, ttcm

suo Chroaico ialcgro

Grcscens Cynicus in nostn

dogmatisPhilosophumJusUnum, a quo ob nimiam


arguebatur, persegulam prsvaricator Philosophias
gloriose pro Christo cutionem suscitavit, inquaille luec esse ex sanguinemfudit (7). Evidcnsest hausta enim, paulo immutato Eusebu Chronicis sunt plus probantquam apud stglo, eadem; nec proinde
;

Gforgium Synrellum.

ct priFsertim S. EpqjhaS Prospcrum in Chronico qus: tamen nium. Singuhrum verba describamus, judicavit Gallandi. Scnapponcrc supervacaneum annum GeoryiusSgnccUus in chronographia ad
bit

iW7i(/i

ann. 130 (2). 5629, DivincT Incarnationis 13 Titus Antoninus coRonianorum Impcrator cum UUis Aurelio et Lucio

Euscbium.
50

Uemanet sanctus Epiphanius quem

omm
circa

S\'C

magis Ga^

gnomcnto

Pius,

una

ad hujus impenum annis23. Recensitis aliis qux quohabct ad rem nostram. Justinus spcctant, h;rc reclae qui in est que Pliilosoplu nomen adcptus obtulit. defensioncm librum Antonino
;

modo
imiaU

GaUandius. Pnmum, landiumjuvat sibi vindicarc nititur Epiphaniui. Epiphanius (8), in Mesopolamia novam
condcrc aggressus cst (Tatiaaus) Piu //'' hunc xii Antonini cognomento Gallandius. Gum vei'o ita ratiocinatur
,

sectam

annum
tcxtum

fidei nostrffi

Et

infcrius.

Grescens

cynicus

philosophus cyni-

ab Justino reprehencorum ^ nostros pbilosophiam prosus, divino viro inter Non pcr martyrium auctor fuit. lilenti morlis
liguritione inustus ct
niagis'

post Justmi martyrium nlane compertum sit, paulo descivisse TaUanum, hinc a ClirisUana reUgione

epocham cTpUcita h;v sunt quoad Martyru Non crgo recte dwitm' quaminChYomcisEuscbii. GaUandn. Syncellus ontnino favere sentcatUc hxchabet: Sub eo f r//o Antonino} 47 Cedrenus discipulus et JuPoiycarpus Joannis Evangclislas ac Uionysius Gorinlhi Episcopus
slinus Pliilobophus

JusUnum circa omnino colligendum, beaUssimum martyrn coronam fuissc consccuChrisUannum cl


Trepi rb tum Verba cnim Epiphaniana duodecimum, inquit vir eruditus circa annum currente scd de (Loagueruc) non modo de anno

S5tov

eto?

Cettrenum,

exacto

ctiam

intelligi

possunt; ita

ut

h^reseos

suppUcio airecU ob diviuEe ventatis professiouem mcrcatnr Ccdrenus vet ex co sunt (3). Quam fuicm elucescU,quodeodcmannopoaatpassionemsanctohuncpasrum Justini et Polycarpl,cum certum sU

TaUane2e iniUum agcret xui. Mtquum Antoninus imperii annum cieteroquin erudUum tantam randum sane virum ex Epiphanu textu ponere operam in deducendi^ cssetresnolissimaSanctum Quasivero non
scQuelis.

cli, assignari queat anno Ghristi

sum

cssc

sub M. Auretio,
vel

amw
169,

Christi 166, ut vult

Ulum. aliunde de re

catftolica

mcmoatim,

ann.

ut ptacet

Baromo.

Euscbii exisliniat cum hoc Valesius in Notis ad lib. iv ncrnpc) S. l'oUcarpi martyrium scriplore (Euscbio ad hocanno (CiirisU 167} contigisse: ita in critica 169 Pagius, qui ipse tamen censet

rebus hi,^ioricisacprwcipue accuratuni. ribus vtinime esse


51

optime meritum, indistinguendis tempo-

Baronii

anaum

scriptum reiiquii. Ouod aulcm Melchior Canus cst, Epiphan.um aU Posscvinus nostcr, verum tcmporumque raUone uUque in rcrum gcstarum sohtum, m h,s mter
scqui nullos graves auctores

chro1 rrhvs
nologifif c.n-

gua

auctorita-

annumhujusmarlyrUohscurum, licct aidlo dubUet modo quin sub M. Aurelio contigerUetquidem ver/(^ili.ifiuDra

dum

ralUl9).5ic

ctiamOudinusm. Ex
nart in p.S.
511 1, coi.

his itaque,

Bonnffl.1829. D xcvi.-mCorpuahisloriffiBizantina!.

hisl.Byzantin,. Glycas Annalium operaoiinia. faris, 'll-.^"' J'V

7S'n
L

(10)

^^i^PjXpPpT Commenl. tle

script.eccles. anUquia.lipsiuj 1722,

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

397
Urbici ex loco Epiphanii depraest

quc-e scripsit

Epiphanius, constat neque illum fuisse anliquitalibus ecclesiasticis apprirne erudilum, in in tcmpuribus dislinguendi.^ parum accitratum narralionibus nullo examine adliibito nimis credu-

Bustici

nomen pro

l
b. b.

vato irrepisse. Hes

Gallandio sacra, Epipha-

nium

in historicis chronologicisque

dmem

ser/ui,

nequidqua/mreclamantihuseruditisquotquothucusqueexstilerunt.
54 Ouidquiddeeosit, verlm subjiciamus

lum

quorum

omnium

vel

solae

Melelianse et

Arianae

hajrcseon cnarrationes testes esse

possunt,

adquse

quamtolvit
et

de quibus Dionysius Petavius (qui, ut notum est, idurimuniinvertejidisUlust/raiidisque S. Efiiphnnii libris lahoravit} in aniinadversionibu.s ad haerc-

hic recurritur. Epiphanius Ihrr. 46

scribit

stinum(TTixoO

pro Christo martyrio perfunctum eiri sub Rustico praefeclo, qux concorVjyEfiovo;
actis.

Ju- Gallandiut p- *^vvonendo


^J"//'^"J^.

sim LXix Arianorum pag. 286. Hic enim ferme perpeluus csl in corrigendis vci emolliendis Epiphauii lapsibus. De Meietiams actis ac tota Schismatis historia, quatnhir proponitEpiphanius^fjuid
sentiendmnsit, in Baronin nis annalihus explieatur anno 306 num. 45, quibus ego lubentissime subscribo. Ilcec Petavius contra Epiphanium dc schis-

Ergo Epiphanius hic Gallandm mmco^rvAstparvi n-fert. Dupiiri facta sup} osi- jnum. advcrsatur. tione omnis evanescit difficuitas. Primum itaque supponit Gallandi^is corruptum fuisse textum Epiphanii; deindc ex hoc textu depravato similem dant

cum

adulterationem irrepslsse in Acta S. Justini. Jure expectat lector,quarationeh,Tcprobcntur. Primum


detrxtusEpiphanianiadulterationefUtcertumassur-

matc Meletianorum. Mclchior Canus


logus, locoruhi Thcolofjicorwn Ub.
ii,

insigiiis

Thcohis

p. 477, quara
historicis,

mit Gnllandius, nec


vidrtur.
bat).

id

probationc indigere ipsi

parum Epiphanium
apiM-it

aestimaret

in

Sccundum
noverit

vero ita evolcit (neque


(forte

enim pro-

verbis

Epiithanii,

inquit,

senteiUia,

qux

conirahisUtriiB fidemponitur, nihd prorsus ntovere nos debct : quoniani inrerumyestaruniteniporuni'

que ratione, nullositle graves auctores sequi soiet. Ctesar Baronius in Annalibus tomo prffisertim 3 B aliam de Epiphanio senlciitiam nun habuil, quem passini relinquere, imo refutare in labulosis et anilibus coaclus est. ihtcusqueCasimirisOudinus,a

MetapraJustinum pro Christo nuirigrni pcrfuitcluin sub Hustico prSEfccto; atque adeo Epiphanii auctoritate pcrmotus,
Aliquis antiquarius
stes....)

ipsemet

Epiphanium

tradidisse

conlra exemplaris fidcm,

quod exscribcbat, post- p


in

habito Urbici nomine, Rusticum rescripserU; conjicicns

ob litlcrarum

TuTOT>:Ta

utroque

p(ene

occurrentem,
quis fuerit,

facilc potuissc

librarium in errorem

quo non
tate,

disseiitit ejus e:r professo contradixilor Guil(3),

induci. Noverat pra;lcrea

idem antiquarius, quissub qun item


ornaliis.
Ilis

lielmus Cave. Epiphaiiius vir erat, Inquit


reliquisque
virtutibus
Syriace,

pic-

tradituni ab Eusebio, M. Aurelio impe-

Christianis

ornalis-

rante, Justirmm Martyrio sublalum,

simus;
latine

Hebraicc,
doclus,

TEgyptiace,

graece et

Ruslicus

urbana prsfcctura

fuerat

undo Hieronymo

TrEvrayXwrTos audit,

acccdit, longc notius fuissc Rustici

antlquilalum

ecclesiasticarum

callenti,ssimus;

in

consulilribus, in
rct.

nomen cx fa.^lis quibus Urbicus nusquam compaomnia


in

narratiunculis tamen nullo habito examine admitdistinguendis lendis nimis credulus, in temporibus

Quaj

quidcni

causa

fuerint, cur

librarii la|)sum, ut ipse putabaf, adinissum in Aclis

parum
:

accuratus;

cujus

rei

sola Ariana? ha^re-

Justini dcscribendis,
stici

rt fabnseoshistoria nobis Qdem facit. Similiter In chronologia fore semper insistere eum cius (4( (Epiphaniuni} vestigiis Eusebii, monet Petavius

corrigendum existimarit, Ruubicumque Irbicus occurrebat.. Jam porro cum viri docti compertum

nomcn

sujtoriuduccns

habeanl, hinc

in notis p.
nari,

16; non raro tamen tror idem non uno in loco observat. Eadem Ceillier (6) (aliique dunt Natalis Alexander (5) dicere liconimuniter. Hautcum nUenionfio {!) consulcre S. Epiphanium ubi ceat :Hon solemus
quaetio de Chronologia cst.

turbare ct halluci-

loci Epiphaniani vulnera, sive importuna antiquariorum Ucentia. sive supina iibrariorum incuria, essc prorsus immedicabilia; illinc

vero

Eusebius nullibi Ki'ivius pcccasse quam in Antoninorum gestis enarrandis, quos passim absurdc confundit
nianis
Rustici
:

nomcn

proptereaenim vcro in Actis dclcndum, ejusque


dritidc,

Justi-

loco

(^

Nihil errjo ex

52

pT(faUs scri-

Gallandius

Mullo igilur nimiuni Epiphanio ejusque antcsignanus ionguerueus,

tribuunt

Urbicus restiluendus. Addit

verbis utens

ptoribus contra

Eusebium

jiotestdeduci.

quandoexejus quibusdam incidentibus rerbis,nec quidem omnino conceptis, destructavoiunt diserta cxhisviEusebii Hierongmiqua testimonia. Atque
derc est quanti valeaat auctores, quos
illi

Longueruei : ncqne enim, inquit cl. Abbas, ullus qui Justinum F alius agnoscendus Urbi pr^fectus Lollius Urbicus, qui qno temdamnavit, quam b.
pore
variis

Apologiam
suppliciis

11

obtulit

noster

Philosophus,

sibi

con-

Christianos

vexabat, ut ipsemet
'<
Z>

sonos

afjirmant. Alii
;

quidcm

aeque pnulenter dici

lestatur his verbis Ki Ti


jroXEt
Of*iiv
YEvoftcvflt
7ri

x^^c

xai jrpw>iv
Pwfxaio:

ev

n,

possunt nobis favere

aliiobscure loquuntur vel ta-

OO^eixoy,

quO' hcri

Sova aunnn .ova diffirMltasinsentenna Tueo,


CiUandii, ex

jmgnant. liaafferunt qus secum invicem Gallandio et Longue53 Quod si ctiam darciur passum fuisse sub nio Antomno,

in et pro.rimis diebus

Urbicio accidcre.
obtulcrat
Crescciite

urhe vestra, oliowani,sub Vixdum enim Apologeticum illum

iJustinus)

quum

instigante

potissimum

Justinum

nominc Rutid,

(lispellendaronaneretdi/licultaseTipsisS.Martyns ^^ genuina utcrque adniittit} enasccns.


^^^^j^ ^^,^^

ex Cynico fuisse raarlyrio Hactenus Gallandius superius dictis comperitur.

coronatus,

Omniaexemplaria fcrunt niartgrlam istudcontigissesub pr.rfecto urbis liustico, qui Lucio Vero, ut excrcuit impei-antibus M. Aurelio et rescripfo ab Ulpiano recitato (8). constat ecc eorum appah3ec non pr^teriit GallamUum.ut
Diffwultas

munus

hoc

cum Longuerueo (10). 55 Eatendum est quod

si ita

rebus histoncis Quam

praspo.

aggreditur. rctvelex ipso modoquo ilhmsolcerc disputata, Quumexiis, inquit (9), quK modo sunt ut mea fert sencompertum habcam, et jure sane
tentia (statHat lector

liceretargumentari, facileessetquemcumquelransquadrarel placitis formare te.rtum, qui nostrisnon itaprobaturiibriscuscriptiadulteratio. Vei-um non ducituracomparationeplurium exem\st initium

"era Htrmeraria sU Cot*


landii arqumi-ntiUio.

plarium,

et si

hxc inter

solidum hahrtur

se differant, tum dewque fundamentum quo innitamur in

quodnam

possitessejusillud),

probandaadultrratione.Quodsiexemplarwontnia
recentiora interse convc7iiant, sivc antiquiora sive hujusmodi concordantiam oriri ex
quis admittat
n xivi p
;.

Antonino Martyrium subS Juslinum sub seniore credam, in Actorum textura iisse,facileadducorut
(nSoripU)rumerclesiastJii3toriamteraria,Genev|Bi

^SiXyiU:-!^^:^^^^

"' cap.xviarl.

...

VUI. rop- xvi, Paris. 1740. - (6) Auteurs eccIAB.. l. 0) Mtmoircs. i. II. p- bh. n n xsvi. 1., i>\. Paris, \m. ProleKomcna. lit. I. D. 1. (9) ?aril;i?01-78 iWeator.. lib: iLix. (10) lb;dem. Bupro, p. xcvi.

m,

ignorantia

398
tia

DE

SS.

PTOLEM^O. LUCIO ET ALTERO MM.


r/v,-^

velincun^-nveantmar^c^m s;ve Ufnascrivtum


ita

l^^f^^^^s (.nL,, po)}itCL\\uvelci.x\m\ Tillemontius aunmu .o;.7 CLxvin>./cLXVin


:

.,tnrp<icoiieor(Vm^(niamtnsparumi7\tcrscdiscrcpent. l/HII 1,0 im.i^'1 Hutl^r liutlor


7

t.

rorrnrtuw rumvein pnbUcum spargi eTemplar


firri

iZuu.L

(Mit^

Esto.

unum

alte-

CLXVii- Baronius

cum

Chronico Alcxandrino clxv.

;ast

^a-hiscrQodeterminanduscritannusquopassisnnt
ssculi sec\mdi Ptolcnitpus et Socii, (piiproindeinter lxvii incidct-.assumendoscilicct eoannu/m lxiv ct

ucouit

vtnuUum

rcperiatur sinccri

ct ffcnuini

te.rtusvestigium.
viscerihi^ viscerihus

Tamlemsi tales ratiunculsnmea: propn gcnu rcl etiavi cau.sa', scd ex proprii '''";;: cam^,
libitu

j,},aniasi^pa^nnun(st^vatercn

'tertusg^unon pro

concuti

jam nulU^^ xmmuian su.co,Uro.m.a


coniug.se.
..

rumpassionemfeieunoannopra^cessissc.martyriwm ^^J^- y,(,;^ Crodiderim, inquU Otto (2), non ^^^'CtJ .^^^^.,^,^ oV.ram

^J^J
^^^P^^;^^^^^^^^

A/^^.e

^,^^

,(j,,

,,

,,^,

ro7um

.n.rf^V.,

7U^'/'- -'-V"'^

Glllandi.^M-ii-smod.namas
56

S^

Ilomerus b(wus qmtndofiue dormitat aiiuni agnovern tradit Longuerueus Quod


scon.iuin

udicium capilis vacalum iri, id Tatianum. prai-tcr evcnissc confirmat pr..t.r Wianum. Euscbium,

"

'""o,rla

Photium,

ctiani auctor Chronici Alcxandrini, cujus

qui Justmum non esse Urbis i.ra-fcclum, enimvcro cst,quod daranavil, quam \}vbknm-J>oc probat ct quodnosnerjamusnia^irationibus
ipse

lcstiiiionium

haud

contuinnendum

est.

Porro

in

Olympiade pra-fato Chroiiico Paschali ita legiPur ccxxxvi, atrn. Christi 164 ct 165 ; 'lovarivoi; filiaomi
ToO
xa9'
iifAas

non

Lcrius

enumeratis,

et

inspccie Aclis ip.^:iussancti

>ovou

SeOtsjDOV

uTrep

twv xrO'
'*
ou

:^fxa;

Soyfia-

pr.rfcclus ille, sub Marturi^, in quihus constanter valet ralio ftuslicus vocatur. Nec cst,

Twv pi0.iov
TOi?

avaSov;

Mopxw AV>J^m
xaaTaxoTfieiTat,

AvTwvtvw ^vipa
fxsr

auToxpaTO|0Tt

Geiw

ou

ttoW
:

quojassus

quodJuslinus martyriumsubtentpaulo oblatam Afmloqiam U. Non post conscriptam scu Lollio Vrbico vcxa^ enim repugnat. post adhibitasa Justinus vcl altcra quationes, de quibus (/ucritur nolns ignota, alium in prsfectune
vetita crio,
vis dc

CTTEyavw

Tw

Tou pa6Tu/5tou, Kp,(7XVT0S auTOv uTro6a.ovT05

cama

muneresuccessissc;quodetfactumexs3epnismemO'
ratisActis constai.
irijo

pro 7iobis et ad firJuslinus Philosophus dogmata librum alterum Marco manda nostra Aurelio et Antoyrino Vei-o imperatoribus tradiCrescente dchfus, disset, haud multo post a Martgrii corona adornatur (3). Ex qno divina

cwn

prcTtcr

tecwndn
Jti-

57

Rcmanet

itaque, nostra opinione, inconcus-

seu Drn'ior
j(r>ii

Apologia
fuit

quoefjicisum Euscbii Hicronymiquc tcstimonium, scu Breviorem Ju^tini Aiohgiam, tur secundam

Oblnta

M-

insuper cmi/iroblatam Mafco Auielio fuisse;quod

rem hic loci a nobis intentam^ habemus sccundam Aiohginm, camque oblatam^ Marco et Aurelio ct Antonino Vero. Qvod ad posterius hoc vomen attinetjuvcritmeminisseex TiUemontio(k)^ MarcumAurelium, cum Auguslinomine (Jonasset

AureUo.

matur

c.r

Actis S. Justini,

qux

ut sibi coluTreanl,

Lucium Conimodum, eum posthac Vcrnm

appcllari

odtcmporaeorumdemimperatorumrefcremiasunt,
ui satis

manifestum fit vel ex ij sis suppositionibus, quasvix non absurdasquis dixerit, ad quasconfngere coguntur Gallnndius stabiliatttsentcntiam.
ct

Comvoluisse, ita ut dcincepsjam^ton diccretu/rL. Lucius Vci-us\ imoetnomenAntonini,quod modus^sed


M. Aurelius assumpserat, Vero(ptoque dedit. tario im 60 A n tequam jinem huic nostro comnien ponanws, haud abs re erit quxdwm adscribere ex
ct ipsc

longuerueus, ut sua^n

pnrebrochim
^^';;"'^"'y^;;;;'^

58 Tandem. eodeveniamus Ac proiTK/c S5. Ptoleniru8, Lu- pr.TCcdensdisjmtatio, utscilicet


ciu8.
elc. pitsti

quorsum spectattota
detei-mineturepocha

ActtsSS. to<n.

ea

qusmense

Junii ubi Papebrochius coiTigit Aprilidc S. Jusiino scripscraf, de


1.

''^^^'J^'^^^'

e1 Socio-seu tempus martyrii sandorum PtoIem,Ti $uh eoUem Imrum. Stanle itaquo, ait liuinariius (1), Easebii peratorc ^unt. occasione senlcntia, cum Apologiam hanc Juslinus

(juib^JS et

mortis

Sociorum ejus conscripserU, priniiircrcnduni csl cos martyrcs sub M. Aurclii opponat aliquis quorumcipatu passos fuissc. Nec quibus ii dani Martyrologiorum auctoritalem, in
Ptoiema^i
ac

nos supcrivs quscdom deiibavinivs. Ergo (vcrha quidquid in Aprili disputavi in contrarium lector, ct ut pcr sunt Popcbrnrhii (5) ) sic accipiat me ci liberum sil Baronianam bic scqui senlcnliam nos Philosopho sequentia actaaptare (gu^ ct
ipsique

martyres
subiissc

5/^

Antonino
Ilorum

Pio

et

ej us filio

moriem

(ommcnlario rcspe.ximus)...qmti optime quadrant Pbilosopbo... atquc (ut ait Haronius) scd sinccra, mdlisque paraphrasibus circunuiaUi
in tolo hoc

""'"'^1^^^^;'*

"^ronum<i.

dicuntur.

enim

Marlyrologiorum

Iciiisse, scriptores Justini Apoiogiam accurate noii

cx eo convincuntur, quod corum martyrium pulavcrint, quod tamen contigissc verbis Ronii' lui.sse consummalum Justinus diserlis
vol

Alcxandriffi

Mirum prout descripta fucrunt ex nctis publicis... artis non amplius mibi vidctur, quod in aulem Crcsde istisnibilde Justini vita antcriore, nihil macbinationibus Icgatur qiiia scilicet aucsentis
lori
:

asserit,

sic

Apologiam incipiens
in

ximis diebus

Vrbe vestra.
Cliristi

Quie herietproRdviani, sub Urbicio


:

acciderectc. Id vero

anno

circiter 1G6, Marci

quam solum cura fuil, lidcliter graece reddere, dcscriptam marlyrum rcpcriebat, tam aulbcnticc nnc lincis confessioncm; additisdumlaxat iiiitio ac forma bistorice inducereliir. paucis, quibus. ut dixi,
61

aulem Imperatoris 5 contigisse colligimus ex saiicti qua; anno scqucnu consigiieuur. CerJuslini mortc, qua^anno scqucnti consignatur. i.cicst enim Justinum p.ulo post bos Martyres tum

Etuifra, agcns de Pra^feclo Urbis.

r/.i

In

--. aclisnominalur iuik-m.v.......^^-. Kuslicus,

chius
tcst

[i^)

passum

fuissc

siquidcm

in

laudala Apologia pr^piiilosophi


insidiis

cum

/wryu^a/r Papcbro^,^nni nn po Hustici pr^feclura opt.mc compon ul.sse Justinum ob iis temporibus, quibus
-^/a
. -

^;^^^^
^;^,,,. ,^ ,p,. obtuUfte Apo,^,^,.

,, ,,.

,,(,.

dicit se breviCrcscentis cvnici

alteram

suam apolo-iam scnbit husctMus

11

u^^,

interilurum.

Ego,

miu%

exspecto,

ut ab aVupM>

eorum,(iui Philosoj hi ajri^ellantucinsidiisai^tclar Creset in nervum compimjar : ab ipso forsilan


ccnte etc, Quod revera conligisse, Eusebius Hist. Kccles. lib. IV, cap. xvi aliiquc auctorcs, ex Taliano

finc capi is 14) cap. 16, id est (ul dicitur in piius morfvo Antrynino Pio, Marcus Avrelmsejus aulern anno Luclo fratre succcssit. Successit

quando

cum

ejusdem beali
Ruinartius.
^uorMm tymim incidit
mfirintir {innos

Justini discipulo rcferunt. I^ucnsque

annumcLxixcorrcgnarunt.inie m clxi et usqucad /ii/^/^ci/^.. ccr u_ vero praefecturam urbis "^^sisse (M. Aurein u l simum fU ex divorum fratrum '>^jam nominalorum rcscripfo, quod ^'P^""^
de appcHationibus aliegat, digestorum, tit. l n. 3 (7).
t-

59 Quod ad annum spcclat, quo Justinus martijrio coronatus est, non est omnimoda inter scri(?) De Juslii.i s.ri(1) Acta Martvrum ?inccra. Ul.i supra. r. W. Dti8et.lort..p.f9.-C3)Cori>us8(riploruniIiiet.BYzantiua-.Cl.roimoD Bonnai 1832. fedit. (4) hW. des Lmpereurs. pnBchale, 1. 1. p.

''^'^^^^^^J^^"*^

^.

"

RescripU

'^^^^

CL\IV

et

CLXVll'

m,

?'';'fJo> J""''- l^" ''^,-.,'^ j;":^'^! l'l^r'iV /7 n l Dig^slor., lib. XLix, lil. l,n.\.

II-

"'

g^-roLirdmtFapeirtcUiusJieKe

^^^^

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


sunt
:

399
B. 9^

Cum pei- errorem

factum

dicis, uti

a judice,

quem ca-rescripto nostro ab amplissimisconsuUhus nostrum, acceperaSf ad Junium Ruaticum nuiicum


ergo prierecf.ra^feclum Urbisprovocareseic. Urbis quo anno ex novem praenofiiit Husticus. Sed
tus
l;ilis

MARTYKIUM
SS PTOLEM/EI, LllCn ET ALTERIDS

(tjwbus vidclicet corcffnarunt divi fratres)^


prirao
;

Non
sit
lost

cum
;

Veltio

quia tumordin.irium consulalum ?esAquilino non ctiam rnuUis annis


:

ANONYMI.

siquidem ipse Eusebius sanctorum Polycarpi

ct

Pionii

mariyrium cap. 15

(supfjlr hisl. eccles.)

relatum, in chrunico suo adscribit anno vii priEdictorum imperatorum, qui fuit Glirisii Cbxvii

Ex Apologia
tyris
eccles.

S. Jasdni

MarIiist.

apud Euseb.
lib.

clironicum autem oblatam


altiM-am

Justino

Apologiam

adscribil
:

seu polius V
consuiatu,

anno imperalorum istorum vi, nam primus ipsorum annorum pcrin

iv

cap

xvii.

peram geminatur
gesserunt
:

diclo chronico

simul

cum

Edil. Valesii.
JVLulicr (juiEdam virum habebat intemperantem.
Ipsa
cnitita^nvuA
chrituanon.

juncti semel tantum illi annus vconvenilcum indictione Orphisi, cura anno vi XIII consulaluque Pudmtisel omnia autem simui notant pcrpcram compositis

quem lamcn
et hic

quo(iuc
:

gesserat

quidcm lascive admodum se sed postquam salutarem Christi doctriprius

annum
62
nihil

Chrisli clxv.

nam

accepissel,

slatim

modestior facta

est,
:

viro

Uic

vero evidenter

mim

horum dc

labitur Papebrochius : Justino legitur in chronico

apud Vain cjushisloriu ecclesiastica /. 4, cap. 16 ta/mcnindica(ione chronoloChroittro uiesiumabsqice e^rpressa jf(.ii repfriri in instoria Euscbiinon gi32, ut notum estcuivis, qui dir>t. in hujus hospes.Notx igiiar chronologicx,quas hic ptanc cst hiftoria guffiapfyositx fucreddit Papebrochius, non ab Euscbio renda surit.
sed qtr '^

EvscMii;sed,quoadsubsfantUimsaltem,reperiuntur

etiam persuadcrc studuit, ut castius viveret chrisupstiana pra^cepta illi suggercns, et igiiis leterni plicium paralum iis , qui obsccne et sine recta
ratione vixissent.

Verum

ille in

eadera semper lauxoris

scivia perseverans, ea agebat

qua

animum

nefas esse penitus ab ipso alienarenl. Mulicrenim cum eo viro, qui contra naturie leges existimans,

prEeterque jus,
reret.
stiluit.

undecumque
;

vias libidinis exqui-

runi,sedabalio,adhibda factorum interse Papebrochius ratlone et cO'jrdinatione. Forte etiam


ecctewistic3e notas ilias Itgit ia CTempiari hislorix

compa-

thori consortio jnni,M

discedere ab

illo

con-

Verum

propinquis mulieris consuUMilibus,

quodprx manibushabuii, nonquidemadprsscntem quod profecto in usum, cum loquatur de c\\vomzo consuluit qua m hisloriam. hac quxstione non magis vel descripsit Ergo vet ex memoria hxc recitavit. ipsum hallucinatus fuit. abaiio, qui antc
;

adhuc i)ermaiicr(-t, spemque ei farecientibus virum ad meliorcm frugem landcm corum oblemperans mulier versurum, consiliis
ut in conjugio

ac sibi ipsa vim

faciens

mansit

cum

viro.

Sed
,

profcclus postcaquara vir ipsius Alexandriam a nunliagravioribus adhuc flagitiis sese inquinare
tus est,
illa

hrochius, ^/cj7(;hisioriaecclesiastica)dicat Justinura


oont> Jus-

ibidem tradit Pape63 His notatis, cxlera qu.T prosequamur. Cumque idem chronicon
oi>

veriia nc scelerura
si

alque

impietatis

particeps foret,

in

conjugio ejusdem
consors existeret
;

permanemisso ei
^

f.^

oO

ret, victn.^que et tliori

L.m

pasum

verba apud -oW non post multum temporis (hxc vero quod tis indicaEuscbium non leguntur, bene
hic Papebrochium lur laliudproinde arifumcntum divina martyrii laureaexorex memoria scripsisse) dicetur, id factum esse an-

repudio, discessit/;.

(iv.dot /-pe-

brochim.

sibi debucrat, mdierchvx2 At bonus ille vir, qui gratulari prius cum imm. dei..( quod uxor sua nihil corum agcri't qu;e alque omne viministris ac mercenariis in vinum

nalum haud incongruc norummoxseqnentiumuno. puta clxvii, vel clxvhi, Neque mirum cuipiam videavel etiam clxvi
quod qui
postea
initio impcrii praefati dicitur

consuevctiorum genus ctfusa licenter perpetrare marilum ab ejusmodi {lagitds rat; verum ctiam mulicrcm, qu^ ab eo idcirco abducere studeret
;

C tur

Consul

obtempcrarc F discosserat, quod rccle suadenti ipse


noliet
illa

fuis^e,

enimfamiliareeoievo
Consules
functi
;

gesserit Urbis Praifecturam. Quam fuerit, ut ex Prafectis Urbis

accusavil

et

quidem

libcllo tibi

christianam esse detulii. Et oblalo r, sacratissime imperei familiaris

et

Consulatu
Qerent

annuo trimestrive perIJrbis

rator, postulavit ul

prius

procuranda?

rursum
series,

PrslecLi

docebit

apud ab anno ocliv expansa utrumque Diocletiani imBucherium pag. 236, ubi usquc ad llaotcnus Papebrodnus, perium nihil Irequentius. plerisque mutasse sentenindicat se in
quibus satis

darctur; ac facultas atque administrands sibi rebus domesticis rcctc constitutis, accusadeindc se esse pollicila est. Idquc tu
tioni

responsnram

mulieri pcrmisisti. 3 At maritus, qui

tum quidcm
./
,

nihil

adversus

.s.

Pioiemo^us

tiam

quam

alibi de

Justinopropugnaverat.

eam

dicere

poterat

in

Ptolema^^um

quemdam.

qui mulicrem chrislianae


buerat,
rioni

religionis praeccplis imvertit

ZZr^^'

impelum suum

cuidam amico suo


inlLMTOf,virct
,

pcrsuasit. ut

comprehcnderet, eumquc in

modo. CenluPlolema^um vincula conjiciens, hoc


lioc

unum
fraude
fessus

essetne christianus.

Cumque

vcri, et ab omni Ptolcmsus, utpote amantissimus raendacio alicnus, chrislianum se conac


es.set
;

diuque
galus

in carccre affixil.

eura ccnturio custodiic mancipavit, Oblatus e Uindem Llrbiid

cio judicii
esl,

Ploiemsns,

unum

similitcr inlcrroIlle

utrum

csset chrislianns.

vero qui

se bona conscculum per Christi doctrinam cuncU divinae virlutis intelligeret, illam coeleslis ac esse institutioncmiterumconressnsest. Qui enim ncgat
vel se esse christianum,

idcirco

negat quod

reli-

gionem

DE
400
BX 8. JUSTIKl APOLOGIA-

S.

MAXIMO

AQUILAN. LEVIT. ET MABT.


00

quod seindiom iilani improbet, vel cerlc eo ossec<..no.nu ^^ ^M- -^^^ f;:: e r^^ cum qu. vcre ^.rinrnculrum caderc polcst in

nuom ulicrd.lationcmjudiciiab/mperatorepostu- ^

laverat

Nam cuni a
sibi

accusatafuissettamquam
iorc

viroquocuni divortmm feccrat, Christiana, ab imperaictiit,

dilationcm

dari

ut rem familiarcm

^'';irveLrbicius Ptolom.um
E*

ad supplicium

damnato

"<
!'

onsura post hsec accu.sationi. prius ordinarct, rcsj dilationcs conccdi qui} pe apud Romanos
Solcbant

et S. Lui-ius

causa cognita, tam


cent Icgcs in
ut

rcis

quam accusatoribvs,

ut do-

Codice Thcodosiano

titulo 36. Ut inlra

raptorem, nec furem, ncc nec homicidam, umtaseoleris roum, nom.nis nec ulliu. denique conntonlem condemnaIm ciiristiani vocabulum c^nvon.t modi forma judioii non ve is? Hujus y-' os.,^u C. noc Pii

hominom nequo

adultorii,

neque stupn convi-

annum"

qua'SIio

criminalis terminetur.

Scd qu.rH

um

crolorcm adierit,cum ajudipotcst curmulicr imj ad quos dclata erant crimina, cilrus'ordinaris,
judca: poshvjusmodi indm'is'1 cterentur. An forte Undemulier niulicri dilationcyn negavcrat? ccnti implorare. necesse habueratimperatorisauxilium dclata erat, quod ipsum A7i fortc ad impcratorcm

^m

saris

oribus imperatoris ncc Senatui filii,

Romano.

/"

Tum

Irbicius

nu

10

Uo

aZutur.

s,c eum dignatus rcsponso hominon. cbnstianus csse Tuquoqucinquit,

Niccj}horus,ac Christocssct Christiona, ut ccnsuil lostcrior scntentia parum jdiorsmius? Vcruin ha'C
probabilis mihi vidctur.
:

duci. S.at.mque itidcm ad supplicium est gratiam Irbicio dcberc professus ^masnam se liboratus ut malis dominis nuinpo qui hujusmodi mioplimum l^atrem rcgemque esset aiebat ad accessisset, rj quidara cum graturus. Sed ot terlius supplicio coademnatus est. eodem

mh

iidcris.
st

Cumquo Lucins

ila

essc rospondisset,

Tu

Vrimo quia Justinus idnon moris non erat, ut criminalis dcinde quia dicit omissoquod aiuntmequa;stiorecta adj>rincipcm,
deferretur.

dio,

Ha>c \alcsius in cap. xvii,


,.

lib. iv,

Eusebii. d Oui

tum Tiihil adversus illara dicere quoadusqucpcndebat dUatio ab JmperaUyre scilicel dilationcm a principe impe- K concessa. Mulicr enim
travcral,

poterat,

ANNOTATA.
mteUcclo, aliqui hos martya E.T hoc Joco mole

cum

justa esset ejus pctitio

ne scdicetex

rcsAlexandria^pnssoficxi^timanmt^qtiodfortehanc
historiam
hgissent.

calumniaviri,acvjuscons(yrtiooblegit,mamcaudispendium j.ateresam discesserat, rei famiHaris


tvr
llinc

apud Evsebivm autRuffimmi sotvmmodo cam Narn alias, ut diHmus, Jmtinus


ItaRuinar-

joterat,

suscipere maritus contra uxorcm nihil cancessa huic dilatio finem accedonec

Rom;v contioisse disertis verbis refcrt. vera statim ab initmsermonis lius Ei re quidcm Cornm, quo loco Passio contigerit. Vide sui 'indicat
pr^v. nuW',
7.
'fcttcvS.ov SoO<7

^^Tcrs-ce

^H^eEv

proprie

ivit,

venit. /n Codice

b Gra^ce

SciUcetnon cralconccssum^sedetmulimbusamariti^hocracto Tcstimmvo com in rem tum ex


dlvcrtere licebat.

wm

dato libollo ropudu. dumtaaatvaoresrepudiare Icgibus


/.

id cst actus, proMcdica-oet Fuhetiano legiiur ^x^v arridet. Urbicuserat magis ductus. oblatus ost. Qvod Ptoie( ujus scntentia Pra-fcclus vrbis Roma:,

e.

lata, iDiEum ct Luciura Christianos

profanis,

tum ex

sacris cottecta scriptorihusvalesis

nuic JustiniApoIogetico. et inscriptio Romwposita Urbicus, ut docet vctus sua haud j>rocul ab imtio Anuleius in Defensicme

occasioncm dcdd Dicebatur autem 0. lolius

apudJustellum-.Notisin Codicem Canonum Ha^c Annotatto repertvcrs,T Ecciesicc.ad Can.cy. Euscbio Valcsiano. tar sub rubrica Variorum,

Um-

quam idem Urbicusgcssit, ^hi Pr3efeciur,r Urbano', Valemcniio. Mirum est tamen, ait obscura ft cum conoxempUiribus

nm

sius,

\m,pag.\ll. Edit Cantabrigi.-e,curantcReading, AVtf/ in bunc Justini locum.


Kilonensis an.
Foi-ie

Seme! tanlum atque .lanlor rrbicium appoUari. iniUrbicus recte dicitur, iterum apud Justinum
tio scilicet
f

in

omnibus

noslris

Et citatur Kortholt. egotalcrcpcrioinKortholti Commentario editimis


1G75,

Apologetici.

in alia pnrfati
'H

quam pr.T manibus habeo, CommentarU cditioy^ehnx kaoi

Conf.

comm. jvxv. nn. 25 et

26.

g Di:rimus in

guntm.
C
c Gr^rcc
fxiv

bvsdam
Tw a^noypiTopi LiUCl-

(3(6>t5tov

Tcrtius hic

n. 7 perj^eramaquvassvmx. vocem Tertius ut nomcn j>roprium ct Lucio martyrcm alierum a Plolema^o

Comm. prwv.

lumsiipplicemMluitValeHusinhunclocum^intelli-

designati sed

nmnine ignotum.

DE SANGTO MAXIMO
LEYITA ET

MARTYRE AQUILANO.

COMMENTARIUS PRiEVIUS.
L De Avia
W.
De
2b0vBL2bl.
civitate,

et Aquiia

Urbibus.
Acta.
llabicnsis

S.

Maximi

Passio.

^ius Ej'
topographica. -nitium facimus a disquisitione (verba svnt vitx Levila Chrisli Maximus rcpcries ) nobili Ms. quam inferius editam
ortus est,

quuf i" Avtis Sttncti Maxinii.


Iliibieiisis vci-

^- genere

ex civilate Habiensi

quae

ClltUT

quae apud anliquos ipsa etiara sita est in provincia,

forum Con^ nuncupata cst; nnnc autcm pris.inum "^";'^^ appcllalur. Scd quamvis campus tamtn, qu prnvinci* iHud amisit seu pcr Hubie nuncupalur iuxta civitalem iUam esl Av.a nommatus. qucm el nuviuspcrgit HabelUcus

^^"

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


hnniit Fnrrarius {{), si\e Haviac in
c(

401
B. B.

Veslinis, quae
;

Fonini Conse, apiid Aquilam pcnitus jacet


in

manel

mcdio saemlo decimo ociavo, dc S. Maximo elucuhralioncm (4), cnjus frcquens in Iiis actis re(Hi

quo crat Ahu', arlhuc incolis diclus, per qnom Ahcl/hni amnis dccurril. Asl, ni vchcmenter errem FerrarUis non aliunde quam cx faudatasancti ^\d.\\m\ Vita, suam hausit notationem. Idccrtum nccin Ihcsauro Antiquitatum Italia;, cc
canipus,
,

mre/

me/Jiio. Plures,

rtir (51,

scriptores /i/Ucr /;wo*

adimampaginnmcitat Marfiniirr,Baiidraml,Cluverctc.) confuderunt Aviam ct Furcdnium, oxisli-

mantos unam camdcniquc esse civitalcm. (^uod utique faisum est, ut perspicuum lU cx utriustiue
uriiis

" ajmd Muratoriuiii


'

in

Anliquilatibus

llaliae

rnrdii

rudoribus, hodio
{vyg
Iriuin

adlitir

spoclandis, alqiio ab

nec in Geograpliia Antiqua Cellarii quidquam reperiri quo hwc, excepta Avia civitatc, sufjicicnter
aevi,

invicom
sitis; in

milliarium inloivajiedine dis-

cujus inlorcapodinis mcdio cxurgil

mons

inio Vfl n}i(jualcnvs iUuslrcntur.


Amplior qvo-

haud spornenila altitudinis,


iticurrat,

ut vel exin in oculos

2 Avia3
rii; asi
e( rfc

c'w\id.[']S

npud

illos

quidemTncntio occur-

vestigia

illa

antiqua non
Id

esse reliquias

riimdam

lo<o-

mm,
in
daiio.

de qwhxis

campo
In

de provincia habionsi, de Foro Conae, sicui Ilabie c/ pnvicrfluentc puvio Havellico


fJiclinnario GcoqrapJiico recenti, italice

unius

ojusdcmque

civitatis.

ipsuni officitur cx

vcluslis codicibus

Actorum

S.

Eusanii,

(dc quo

Adit^ eluci-

sUent.

allcram edidii

conscripto,

nolalur
tinn

Aquila
scquifur

primnm
:

Provincia

regni Noapolilani,
tii

hodic nota sub nomine Ahru-

RR. Coppola dissertaiionem) et gloriosa? virgini., S. JustaD, in quibus niontio Iiabotur amljarum civilalum; /"///vo/i/i quiriom in Martyrio
S.

uUorioris

Aquila

anliquitus

Justae;

Avi3^,

in

.\ctis

S.

Eusanii,

qua

AvELLA, aut Avia conspicua urbs in regno Neapolitano ctc. (2). Cum autcm vulgo pcrhiheatur Aquilam urhcrnexruderibus AvicDsi-s civ'taiis eccs^rrC3%ssc (quod quousque vcrunisit, inferius indagahimusi; haud ahsurde diri possct scriptorcm aciorum sancli Maximi, dcprwdicare dc urhe ct
B provincia Ilahiensi, quie in laudato Dictionario referuntur deurhe et provincia Afptilana. Nccetiam opusouuiinorstadinitlcrcprovii x.iam Ilatncnsemin
puh/icistahuHsquondaui exsUlissc ;
ita
su/ficcrct in rcni

roforunt ihidem

rescdisse Priscum

rcgcm. Passus
Ircccntcsimo

aulem

S.

Eusanlus ost
Julii,

anno

Christi
et

die octava

qualuor

sciiicet

docem annis
(C).

postquam A-

S. Justa

Martyrio

coronata fuisset

S. Rii^anio

et sociis Marl.

acium apudnosest
l

ad

dicin ix Julii,

iur; de S. Justa vcro

astcorum Acla suspocta (7) dicunad dicm Augu.sti egU Solle- E

rius; ejus cultum salis certum habet, additque Atquc iitinam pari folicitatc argumi iita suppetcront

ad

tuendani
18).

vindicandamquo
sequitur

auctoiilalom

vulgo dictaui fui^se. Non raro enin 7WStram, regio atiqua tnpopulo denmninatur a priucipohori urt)c,quin lamcnralionc publiav adminislrationis,

Legendae

Ex quo

argumentum a

hujusmodi titulum habeat.Quod ad Forum Cona;, campum Ilabie, ci Hahollicum spectat, quamvis
nihil dc

men

occurrat apud autiquos,rcrosimile taesth,Tcnomina vulgoobtimxissc .Sccus qiiomodo


illis

eorum actis deductu m non adeo validum e.s-se ; ast alterum cx rudcribus, quse fortc ipsc, ulpolc AquUanus cpiscopus, oculis usurpare potuU, subsistU. Dein ex quodam Titi Livii toco concludU initia urbis Aviensis non pertingere ad
lili.Coppola ex

annuni 4G0 a Roma condita.


(/i /b5.sfl

ct

suhjungU

ex roU-

hiccfinTisset scrlptor

actorum sancii Maximi, quem

quiis miirorum, et vico, qui adjaccns loco Trrra


dicto, hodie etiam anliquum, licet i>auliscorrnplum, nomcn prce so fert, .liva nempe,
1'uisse

scriptorcm

in ipsa

regionevitam ducrmeomniasua-

deni. In specic, Avellicus scu IlaboUicus, rivulus eritAlcrnifluvii, quiadsinistram Aquihr a septen(rlone
in

jier

dignoscilur urhs sita

in

amoena planUie,

meridiem
viderc

currit dcflectendo

orientcm

irrigala aquis Atorni iluvii, qui niedius illam iiUer-

ver.sus, vt
Dfi

csi in

rnappis geographicis.
civitatc Avicnsi

Aviacivi-

3 Ca'teium

pauca de aniiqua

ad

sccabat; ornata ct circumcincta suburltiis, vcrsus septenUrionom dilTusis, ut apparet ex ruderibus,


aquiedtictibus, et sepulcris.

iate

juxta

Cel-

larium.

nosperveneruni. nis, Marruccini^, Pelignis el Mursis : Vestini, ina fontibus Vomani, Matrini et Aterni quit, qui incipiontcs, in ripis illoruni nununum usquo ad

Ihcchahct Ce}larius{?>]xd}i de Vesli-

Ncc dubium

cst

insi-

gnom cani fuissc civitatem, ul|)ole qnx Provinciae nomendabat ^co/f/ert/ic/fl n. 2). Denique doslriictam conjiccre
voi allcra
tio

licct saiculo

scxto, a

Longobardis
asfficulotcr-

mare

incoluerunt.

Ptoloni,'uus
;

oppida

illis

tribuit

igrmta ex slrage,

quoniam

Pinnam, Aviam, Angulum C voni Sahinorum csse postoa


in specie agens
videtur
fuit,
:

addit Amiternum quod

jam

ojus

nomou

in

nullo

rcperilur scriptore;

addit Poltuinatcso/ Aulinatos. Et

ostcndemus. Plinius infradc .nnguUs


Xoma,
Tabulae
quae

Avia, Ptolomsi

(ppittingcriaiuTl Aveia xx millihus ab Alba,

Fuccntis

Ctuvcrio

essc.

Prope

urlicm

quod cx Martyrotogio Romano eluIn Avicnsi civilale ceta. d. xiH Kal. Novembris prope Aquilam in Vestinis, nalalis beati Maximi,
Aquilam
:

F tamen palatium mcmoratur, quod lungc regiuin vesligia. diutiussuhstitil.et cujus adhuc visuntur atquc conitaque civilate lidom annuntiavit In hac inio ex ea oriundus fcssus est S. Marlyr Maximus. Cop,>ola (9). Et rursus habetur. Ilactcnus RR. quod ipse agcnsde Olhonis Magni diplomatc,
alihi,

mfra laiius) dalumdicU dc Avia^ PalaUo (dequo spectan vestigia co addU hujus Palatii hodic adliuc
kxiti;qu:e quulcui ipsoin loco, uhi erat antiqua PalatmmRegiS rudcra abhabitatoribus communiter

,3
..
,
,

Lovilffi

ct Martyris.

Il^rc

Ccllarius.

Quainvis in

citato Diclionario ifaltco

innualur civilatem quie

AquUam olim dicebatur Avia seu AyeUn hodicrnam multo tamen verosimUius, ne dicam certum, esse ncuovam esse urhem rccentiorisoriginis, con'

est

ha

vocanlur (10). AnliquUatum b Ertat in Thcsauro aTsaris de Engrnio Henrki Bacci ct


tio

Italuc

(H) urbuAqwUB clucuhra- ongo.


de-

ditam non

in

eodem

loco,

sed

haud procul ab

anti-

stth

titulo

Dcscriptio

d'Abruzzo uUra
Origine

qua
ivia, a Furcoflio
fi

cims

rcgni Nca[.oiUani provincicfi,


Brcvis
dissertalio

ad cujus fincm
urbis

.Avia.

diversa

ci-

Audiamus HR. DI). Josephum Coppola, quonadscdcmCasiri dain AquUruscm cpiscopum,pnslra


in rcgno J//-/;f(Ca-slcliamare scw Casleilo a Mare, ediutriusque Sicili^) ^ranslatum. Nicluculentam

repcritur,
Aquilifi.

de

vitai.

.rimus lUustris, dum urbs Aquila

duEx qua hic qu.rdam ndscnbcnda impmmt iUi, claratiuc admoest,

non modo proptcr cgrcgia

Translazione delle sue sai:re Hcli.iuie della GatteiJ 'nSazione aolla

civium

402

DE

S.

MAXIMO

LEVIT. ET MART. AQUILAN.


mapnipos;unt redargui CoUenutius
llisloria
et
alii

in Neapolitani

facinora. structurarumquc rivium suorura ori^inom, quam habct ficcntiani,vorumetpropl.'r

Uegni d

fnuincino

dolelis

jam Samnilum
Frc<ierici
11

oppidis,

quorum

nra.cipuum erat

Amitcrmm. Quoniam

ycro tem-

dcruno alque Forcon^ pcr monlana L.^^ cives Amiterni eos.lcm .mperator tbuzzidispersicranl, adunari
noribus ir..peratoris
(s.rcuto
iu.sit

Uan/anus Cassinos Soranosrium Friderici H Bencvcntanos, delevcrat Fridericus. quc populos, quorum oppida nominc in hocivitalcm fundasse, eoque
A(iuilam

cum

asserunt ad unpe-

Aquila norem Imperii, cujus insigne


voluisse.

cst, appcllari

at<iuc

!"efenMone

civitatem condere rcgni loco, parte j^ta

in

opportuno pro
a
'

qu^ Aqu.

Coppola 7 Rcponit ad hac IHi. DO.

(6)

dato

sinccrum csse instrunicntum

Summontesct Caraaa ht Pon tur prout teslantur htan. adnolibroultimo BcUi Neapo a usqui.lcm exij-M.um iuissc vicum haud longeab Aterno a
,0 absunlc inierprctarcnlurdc
Coppola, Xveti
et

quod in sua Ms. Historia Af/uilana rccitat ex Ciurci transumpto,quod asscrvatunidicit in Archivo Casxi/lius Pactioni-s,
IS0V.T, nihil

indc inferripotest,

cum

cxipso Fride-

reuvSwLlcsuoAquilamdictamW^^^^
Wmseu,
ulhahet
//...o Habeliico,

ricidiplonmteconstctFm-coniumiinteretAmiternvm Aquila dictani,urbcme.Tstitissc pagum seu villam quejussucjusdcmFridericispdilicaiamahillanomen suuni, partim saltem, mutuasse. Provida nuper
(verba sunt Friilerici) consideralione providiinus,

quo et.amnum

nomine. Salvalor Ma^sonova parsurbisgaudeal


nius
in dialogo

Aqmde Originc Aquil^, scnb.t, Aquila vocalo, mter lamk-diGcatam fnisse in loco .1 hinc (ut add.t idem)
Forconum
et

Amiternum,

imperalor

prffidiclus,

tam

in

imperii

honoi-cm,

quod co loco fabncata auam (ut superius diximus) dicerelur, Aquilam vocan volmt, qui Aquila
esset
P.-ivilegio (vtdosis sicutcadem quoque leguntur in seu diploma apudMuratvnwn){\) hoc Prwllcgunn cujus originalc servatur in Ar-

utinloco, qui dicitur .\quila, inler Furconem et Amiternum, de circumjacentibus Castris et etiam quantaTcrris, quie veluti in nicmbra dispersa, cumque lidei clarilale vigcntia, ncc nostrorum rebelliumpolerant repugnarcconatibus, nec inter se corporis civisibi mutuis auxiliis subvcnire, unius ab ipsius loci vocabulo, et a tasconstruatur, (luam victricium signorum nostrorum auspiciis, Aquile E nomine decrevimus titulandam (7). AUjue hic apsi ibidem jam exstitisset positeinfcrtCoppola (8) ut quid juberclur construenda. civitas, 8 Paucis intcrjcctis ita pro.^iequitur Fridericusin
:

H dicla; fundationis.
chivio
Aquilffi,

in

charta

pergamena, mcipiens

Regnaniibus nolm fcUciicr Privilegium in Ep.stol.s riosectc. Adducitur idem


Pet.-i

etiriumphantUms

glo-

Campaiii judicis Auls.atquceidem Mazzella (vcrum non impcratori a secrelis; licel Forconae conjunctos cum dicat, cives

de

Viiicis,

laudato dvplomate

ut igitur lam nobile opus nos-

sine errore)

Amilernimis,

Abiensibus

et

Duroniis

palatum

ivissc per Longoba.-dorum

tcri-as et

ducc Amiterno

trarum manuum specialinostrae munificcntiffi gratia segaudcat insignilum, civitatem ipsam infra scripCornu Pulridi usque per tis finibus, videlicet a
lotum

quodam Aquilo seu Aquilaurbem


dcnomineducissui Aquilam

ffidif.cassc,

dixerint,

quam postea amObiter

Amiternum statuimus limitamlam

publi-

Frcdcrico IL plialam atque decoratam a noteinusinpr.-ecedentibusconstantcr habcri Aquilam

hw

ad cantes ad situm et districtum civitatis ipsius el colles omnes adjacentes, universitalisejusdem

opus

fundalam, conditam inler Amitcrnum ipquerecie dinuin nwntiojlat dc Amu ; cum tamcn
et
c(>refur condita

Forconcm,

circumqui Aquila nuncupantur, et Terras ommes Ad h.rc observat Antonius Antinorius : jaccnlesclc.
Aquilce

nomine designare

hic

patct

Colles Villae

intcr

Aviain et Forconem

atfpie

a swculoui hinc confirmctur fptod scripsitCoppola, ajmd scriptores nomen Avise. jam tion occurrere
conf. n. 4.
QucBdnm
ugiici-

rcrras ejusdem nominis et idcirco ad districtum omncscircumjacentes... silvaset neraora terrarum


subjungit Fridericus.
Postea
baec

omnia

Aquilffi

lipiacitaar""""'"' f}xtuntur.

j^^g^^ ^yo^

Vghellm, mo6 Mazzellff- sententiam, sumn fecit pluHbus illam ampU/icat (2). Addit

nominc vocitata (9). Porro de authcntia prs-fati postea diplomatis nihil dubitat Antenorius{licet,ut hnud adnwdum indulvidebimus, hac in materia
f/c/?.?j,7i/of/rfic-(./validi?exemplaribusinAquilanisTaadditque : obiitPetrus a Vi-

aliqucm quo temporc hiBC contigerunt, vix apud Iit scriptorcm ad calculos revocatum rep(?rias (3). ab Amiterni infra :cum inlerea anceps non sit, C Fuironiique populis ante^a//Hwm;milIesimumruisse fundatam (AquUanU cclebritate populi opibusque
sub' subinde adauclam (41. Ast ad iniani pafjinam Itali^r Sacra- cditor, c.r Luccntio : jicit Venetianus,
.\quilance civitatis

bulariisservatum
ncis,

{\(il]

Friderici a secretis,

anno 1249,
superiori

uiidc desu-

mitJr di[donia
fuisse,
vcl

hoc,

vcl

anno datum

antea,

crcditur. Dcnique, asscrtum

non vero anno 1250, ut vulgo sunm dc fundaia anic


habcat non
recte

annum ndilcsimumAquila, hausit forte


Ciaconio
;

exordium

recitat

Anonymus de
vetustum

quod

si ita

Ughellusex hujus verba

Uebus

gestis

Friderici

Impcr., cujus

intcrprctatus

cst.

Ponlifex (Nicotaus

II)

Uobertum

excmplar exscripsit nostcr Ughellus lom. .x Ital. Aquilam primum cmersis^e Sacr. ubi habetur anno l3om. l2o2. favente Conrado rege, in odium
:

Guiscardumet Normannosin

Apostolicse Sedis gra-

Uobei'tum jam tiam cl communionem suscipiens, factum, Campania?, CalabriiE vecligalem ccclcsi^
ct

Baronum

illius contractce

(districius seu troctus)

sed illico superbiens de suis viribus

lamquam

re-

in iiihibeilis excisa ost an. I2r)8; non adeo taiiicn quin considere adhuc lum rcdactam crediinus, cum superiori anno, in poluisset episcopus ibi,

Apuliienucem. et Sicilia; Comitem crcavit. loci, ubinunc Aqu.la acta suntannoCbristi 1060,eo inter Amilernum et Forconem (11). cst
condita

HffiC

Ex postremisverbis
conio,
siiiissc
;

Aquilam urbem.

lucuienter efficitur.judice CiaiHatcmpestaie nondum ex-

eam

episcopalis Sedcs, eaque conconlinuala successionc. Ast imjuit Ug/ieltinuavcril /i/.y(51 lllud constat Aquila^ ficri mentioncm, jam
Iranslata
fucril
:

apudvillam nihiltamen imfcdit quominus

inde a Nicolai

II

tcmporibus, hoc est 1060,

cum

ejusdemnonnnishacgestadicantur.EThisomnibus semei iapsum. satis apparet Ugheiium non mentiooc<^rittn mern^ ocA^^'

9FodcmsensuAquiLT

ducatum

Apulia^ Uobcrto

Guiscardo

ille

Pontifcx,

l^ranula anni

ex pactione Aquilaj facta, diiargii-clur. Unde lacile

Domini Jesu

nomme cujus initiumest: In ^^^ ejus Anno ab Incarnat.onc Chrisli.

\m,

w
DIE DECIMA^'ONA OCTOBBIS.
A

403
eral

1
.
i,.

millcsimo nonaposimo

quinto (lege

millesimo cen-

Aviensis

(urbs

Vestinorum

prope Aquilami

tesimo nonaf?esimo quinto. Error esl amamien.sls, ut osteiidaiit Antlmrivs (t) et Popebrochiiis (2)).
Indictinne
boatfe
xiii,

cum

Christi

Uomini fidem

pradicarel Decio Imp..

comprelicndi jussus, ullro se satellitibus exhibuil.

primo

Nonas Octobris,

ecclosia

Marij;

dc Aquila ab Odorisio,

vcnerabili

Qut ad prsesidem ductus, dequc genere et glone intorrogatus, se ex ingenuo gencre, et


giono
coloret

relireli-

Furcononsl

episcopo,

cum duobus

altaribus,

uno

Christianum, officioquo Lcvilam

rospondit.

inferius, altero

superius.
(3),

(lcdicata esl. Notat

au-

Interrogatus
;

autom

cur

Deos

immortales

non

tem AiUinorius
sanctaB

(vclesiam olim

parochialem

Mariae

de

Aquila

modo

esse

monialium

vana

quia, inquit, novi Dcos vestros simulacra non Deos Multis vero uUro e.^.se et surda,

ni

sanctae Clarae de Aquila intra urbis mcenia; rf^f^r^*stihjunfjil : Erat nompe tunc Aquila, vil!a oppidi
Pilffi,

citroquc dictis, praisos filiam Maximo in matrimo-

sicut

pra-clare

stropba 88.
ituiuil

docet Boetius Hayiialdus, ScUicet Antinorius (ogre^Mus juvenis,


(4),

nium pollicctur, si mandatis imperatorum paroat. Qua optione rccusata, cum nullis promissionibus,
noquo minis a constantia
in
fidci

dimoveri possol,

Mitratorius

Aquilanus

et ipse civis,

atque eruditus scriptor mihi ab aliquot annisno-

plurima cdidii notisque illustravit ad urbcni Aquilam .spcctantia, atque infer


tus mapniqiie factus)

equulfo suspensus diutissimo torquolur. Christo illius pati gratias agens: quod dignus pro noniine SacrifKa Diis haberetur. Diccnti aulem prffisidi
:

nostris,

aiut

Po&ma

Boiitii

Haynaldi, vulgo

dicti

Buccio

Ranallo, fjuod

mUlc dnccntis <piinquaginta quatuor

ut teipsum lucreris, respondit martyr: Animam meam lucraborsi da^moniis nonsacrifwa1'pro.Quoresponso praesesira excandescens, illum
interfustibus csedi jubct, et, ut DianiE sacrificet,
pellat. Cui

constat stroplmfsingulastropha gualuor habet versiculos italicos) de rebus Aquilanis ab anno 1252

ad atfnum

1362-, et reperitur,

prout

Antinorius

loqueris? E(jo Diana.- vestriv

illud iilusfravit, in Muraforii Antiquitatibus Italiae Medii /Evi (5). Denique juvcrit notassc in Tabulis

Maximus: Quid odhuc verba superflua non sacriftco; sed me ip.mm offero sacrificium Deo mco vivo et vcro. Tunc
majori
locuin,
alto
ira

exardescens

tyrannus

Maximum ad
Maximus

B geographicis vulgo
Napoli auctore triginla et Ui o foliis
[iizzi

Begno di Zannoni (opus prteclarum seu mappis romjirehensum (61)


Carta gencrale del

qui circulus dicebalur,

duci. indeque cx E

pr;eciiutari

mandat.

Cum

itaquo

pronuntiassot: In aliquantispcr orassLH, eaque vcrba

ponitur ad occidentem AguU.r, scd e.Tlra mcen^a, vicus, nomine Pila, fere ad ripam A tcrni fluvii.
prcBsent urbts
AquilcB stnlvB

maniis tvas, Domine, commendo spirilum meum. dejectus gloriosum martyrii agonom abosublimi
solvit

10 Alque hsec de originc

et

antiquitate AquilT

XIV Kal.

Novembris. Cujus corpus noclu a


fuit.

urbis. Pi'a'sen.s ejus statns de.scribitur in sivpra laudato Dictionario gcographico (7) his verbis

christianissopullum

Ex

offic.

Ecd. Aquilana^,

Aquila pulchra et conspicua civilas regni Neaposecundi, litaiii, caput provincitr Abrutii uUerioris

Romieapprobatisan. 1G03. 12 Eodcm hoc dic xix Octobris


atque
officio

soUmman

ritu

3fit>

,
v^'

J/r-

hymnoquc propriiscelcbratur festum

-^-'-

capul etiam districtus... Sita ost in colie, ad cujus Atornus seu Pcscara. Sedes raiUcos prieterlluit
episcopalis immediate
ter

llhus etiam sancti Maximi in ecclesia Aquilaim. ad verbum consonat (cui fere

meminit Vsuardus
Martqroi.

snbjecta sanctae Sedi. Prae-

Homanum)

sed

die sequenti,

in ha^c

cathcdralem,
quiiiquo,

ecclesias

parochiales numerat

natalis beati vcrba: Apud Aviensem provinciam,

vij.Mnli

plurosque

convonlus rogularos;
IV,

Maximi
dit,

levita) et martyris, qui

patiendi desideno,

Lyceum quoque, fundatum a Fcrdinando

Se-

inquirontibus

se

porseculoribus

palam

osten-

fundata minarium... Incolas habot 13615. Civilas adaucta a Fridorico II impcratorc ex dicilur vel

antiquarum civitatum Amitornum ot Fiirconium. Id certum, poslorioris urbis sedem epi:?copalom translatam ab Alexandro Papa IV, Aquilam incolasnumcfuisse anno ncmpe 1257. JuxtaBalbi ynillia, /hretque inter c,TUn'as rat Aquila ad octo Ornatam, regni Nea/politani u/rhes mercatura (8t.
ruinis

ot post responsionum ca?sus el ad ulsuspensus ac tortus, dcin fuslibus IUc autcm ohscrvat Soltimum obrutns occubuil.

constantiam, equuleo

De Maximo hoc nostro Aviensi memimt nullus Martyrologorum anliquorum qui unde illum acccporit. cxcei.to solo Usuardo, suspicemur, Marlyris divinare prorsus nequco, nisi brevia quredam acla, in passionom, aut
lerius noster (11):
illius

C dicil Coppola (9) magnificis a^dificiis, splondidis pra-tiosarum reliti-mplis, divitcm supra modum quiarum, undequaque muro cinctam. Et quamvis, prosequitur, hoiTcndis lerrffi motibus non semel
ita

rjus

Petrus pH-vcnisse, qualia forme edidit apud nos Mss. lib. ix, cap. 85. Alia de Natalibus quorum quibus infm, cxstant ot quidcm varia <de apparct conlusio, Maximos nonnullis manifesta inter videTillemontium tom. III pag.

manus

quassata,

et

vix

non

deslructa

nihilominus
,

budio

cornitur ita,

magnam partem
:

splendide

de qua dispulanlem 710 ct 711 U'TC Solleriits.

pijLCHRion ex restaiirala, ut vere vocari possit FV^FM.Pneterea jam ab oiigine sua multaspassa
Aqitila est rladcs
(lO:,

apudnns cdehiai,,, x^x dlernum, duo simt: Altrr


Aprilis (12), altcr xxix

Conrado,

filio

successeral,

cum

Morluo cnim, ait idem Cofyfiola Fridorici. Manfredus, qui illi Papae adversarolnr, Aquilam anno
:
:

asl asquari 1250 succendi jussit ct solo Francorum Carolo I reajdiftcata esl Manfrcdo a rege muro cincta anno 1316. Jam ad Acta

devicto

Prions Acta Muquoram Comnicntano in slramt P. Henschcius, Marl.jrohgia r/,r 6v,c(, prKvio citantm phmaia mriis dkbus facuml apad lfa,(V,- in,ntionem

_^^^

Man

(13).

/'.,,. Pn$$iOnis

. S.

anno 1265, ct S. Maximi vcniamus. hac die xix Sayicti Maximi meminii
1 1

Octobris,
;

Ma"::Lp.. Fcrrarius
diun.
Tario.

in

Catalogo Sanctonnn Itan.T


hic

eujus

ex

Fer-

compendiumhaudmelegansactovcrba,ulpote quit
r,im ea^hibent,
adscribimus: Maxiraus Levila

A am vel in Asia apud Ruinartmm 4|c( eadem eliam reper,es flom. Proconsulam Taronioin Nolis ad Marl. nisi abhremaUo aclo.s-unt videnlur (15)1 alind non Zmauxnosl,odi^prir,mmpuhlicijur,3faomus. q,'od in nost,-is P,;^ses Pr.rcipaum disorivien

civitatc.

Acta

vero

,psa

Zl

ws
i

sit,

apud llenschenium vero

el

R,nar(lO
i

. EdU. Druiell. 1M0.-.9) n 11 ^- ** AdnenBalln, t I n W9 .k" ,,. 8. (11) Acta ^S. Marlyroloiu '^,,Xi P^r-aO) IbK^.^^^^^ Apnl.. S. Massimo x^ 0; labr. i;saar.i. ad dim ^^^^ primoram iMartyrum

Dissortazione
,

"J*

,^

s7^eVU&;p'^&iH
XXX
April..
lilt. f.

Sl;;'JrAl""rvertum

IIU:-

()

Abrcgi de G.ogr.pb.e, par

tium

404

DE

S.

MAXIMO

LEVIT. ET MATIT. AQUILAN.


servus vero Chrisli. Asianus: In?rnnns natiis, ^ officium gens? Qwrrenti dcin PwconsaH : Quod

^ ^

nZne OpimusdicUur; interrogrrno.es mstquod


l\iones viTinutu^tc
diffcnmt,

autcm

Hcponi t

Womo sum

plebeius,

meo

negrotio vivens.

Zi
;tr

tXr.m

c^mmemopr^torca cst ab lienschenio die S. Ma.i.n..n e. codcn.

gr^

cave tamcn eTindc, ait lifcriiue Uv-^cmni^ vocotvr: concludas utnwtgue nohili gcncre orCoppola (7), quamvis cnim quandoquevox ingonnus idcm

tum:

sonet

sig/nficat

ac nobilis, ^roprio tamcn sensu aliud non quamvirum tibcrfe conditionis, sive qui

non

sit

milem

Ghssario Ducangii. servus. ut vidcre e4 in }i\ai\\mum nostnnn, apparet autem fuisse

ex eo etiam. quod ex lunverso actorwn tecctu, atque suam in matrimonium promittat, si Pnrscs filiam nuuti-uni rcmittcre volucrii; quod uti,ue
Christo

n
'",

T am

l^Vm Novam, yEmoni^ wndc,n Venctias

rudcnbus svpoin

nonpromisis^et si plcbeix fuisset ccrtractionis. Ilinc pcrgameno quod in ctuini in antiquo Breviario
dcserte archivo AquiJanx colhedralis asscrvatur, Maximus nobili generc cxslitit habitur: Lcvila Christi
cst divcrsum oriundus. Est ergo divcrsa conditio, ita quidem laudatiis prxsul. Qu3B oirii-ium. At^iae vcrbi-i, tanfi non t<imcn cumpauculis indicentcr

cclcsmm

su7it,utinomntmodamaclorumdivcrsilalcmcogant
Tresilli

Sancti

non videntur
diversi
utiiis
:

scd

idcmquc

divcrsis locts
et

"rdMcrca inc^tcris magnam Ucnschcmoprmum,dem Zcrl hnprinri. acta, ah diTimus.d,.ircruntanoconlrata iUa in compcndium su^t B scUicct ct Papchrot^;Jlinilroc,uc. Hcnschcnio
stri" nisi ciuod
ia Asia cZ lcgitur apud Asian.,d,l^rtah A.-a S' Ipiccsslcctcutur. in codicc Ms. Ruinartio,

Habcr.srmM^

vcl

occurrunt

solum ducant. Istiusmodl cornvptelT frcqucnier certo ccrtius in monumcniis cjusdcm


hac materia
cst. [ita

quisquis in originis, ut facile conccdet

TLinariocdita.

vi.. ut

dtehus rcle-

non pi'orsus pcregrinus


!6 Ipsa

E
prosequitur
si

bTatu*.

vcro

tormenta

Cop- cum

altera ex

civUate, <iuod

pola

(8))

..u Al

attente

utut prorsus similima appareant, perpendantur, diversa snnt sivc

tamcn quod or-

nlteris contra-

^-

Monasltm

Insupcr, lestc

acla sancU habcntur Pratis, a Gormani Maximlcvit.ectmartyri.,aclissanctiMax,m.,qu

adjuncla plurima. dinem scu scriem, sivc quoad specie vix notat, nisi quod S MaxiAhudtamcn in in Asianus logaturprimum virgis avsus. et tmn
.

wus

rorerimus

omnino

similia,

pr^etcr
Is

quasdam

equulco distcntus:

dum

Noster, anlcqurnn torquca-

e passus in fine .Vc.orum

olationes in responsionibus.

vero Ma.x.mu.

'"-'"-f KaL. NoVEMnR.S (4). V.NCIAM QUARTO DEC.MO convcut rMcmapprime nost,o sancto Marty,. a pr^dccessor.bus Exstat ctZ, in mmxumcntis. qump,e hodicdum in B,blionostris olim collectis, asscrvanlur, /''(>' thecarcgia Bru^cllcnsi Salvator,s,quod notatu, de cxMs mraieclino S. mscrixxO.fofc. Iqui nostcrest), S \U<mnad,licm Ulo autera Lovit* //. murquc Marlyvi..m S. Maximi ct rcpctunlur acta ah Hcnschcn.o
Quod

^^'f

J'"2

matrimonium filiam iur, oblatam sibi in iscrgo recusat,quoproptcr in equuleum conjicitur: cruciotus, aUerius S. Martyri^ nostr! primus fuit ille in equuleo vero prima- fuere virgs. Dum autem Christo.quicum .sanctorqucrctur, grntiasayitJcsu dignabatur adjungere, quod de tis Martgribus suis Dcinde fustibus c:cdialtero Maximo non tcgitur. LeSiti aulem, aii Prxscs S. s^'d addito ignc
iur,
:

Pnesidis

le acerrime fustibus vit!F, igne supposilo iaciam induutique levia sunt, ncc quemquam cffidi. ILtc

ad rcrhu^
liac:r

Huinartio prolata.

Dcs,mt solum in fvne aUfiuot

ccntutcTihdeacladiversaesscconcludat.Ca-terum pcrcmrat cruditus lecior Passionem


vcl
obiter

dicitur S. Max.mus quihu^ apud Ii,iinartium proconsule, ,ssussub Dccio impe.-aIo,'eetOptimo Quaproptcr ;-o ,mprohah,lc ccundo Idus Maji. locoa suspicatu.^ Tillcmontmsest

nostro subjiMaximi, proui huic Commentario

ciuntur, lcgatqucsimulactaaftcriusS.Maximisive nostrorum actoin opcre nostro (9) sive ad calcem

'ducim us (quodjam

rum

ubi illa,quo faciliuscoHatiofiat,

ex Ruinariio

cssc C SoneriocitatoUtrcsiHosSanctos

unummnulcm-

d,rbuscclch>-atum. nuc divcrsisin locis.divcrsisquc duw-um nobis quoque cst passionem Vcrosimilius scu .ivicnMaximi .^quilani prior,tm ca- actis sancti

dubius F sub/icimus; atqueni vchementerfallar,nihil originisesse, aUeiaquc ex cjusdem


h.Trebit,

utraque

atteris, ut

fiuxtra nititur
ttR. I>D

Copula

cx loco Passioprohnre diver- cluccre imo dcmonshari contcndit, pugilum, item cx Pass.oesse, eoTvm$0$ </ officio iiis ex conditione que iicta ^divcrdcn,quc quo h.rc genere et adiunclis, lemiiore
sn

sisdcsiunptam fuisse. nit,l,ir llll. UU. lop15 Multis attamen probare divcrsitatcm, quam pola {h)actorum supradictoium

diximus n. \h,contracta. Nosierqutdem occubuissc kgitw, altcr vero ex allo induast ipse Coppola, ad hoc lapidibus obrutus vide supra Usuardi (quam ctus cx annuntiniione postquam conccdit S. Maxinmm levitam,
prfficii)itatus
;

12)

pr.Tcipiiaius esset lapiddms

obrutum

fuissc (10).

die Passtonis Tandem ex eo qw-d in assignanda concordent omnes, discordent vero I cvine nostri,

nis

con

tigit.

Et quod ad hmmatlinct, ad
nosl,-o

unum omnes.

inalicriusdiePassioni^fgenda,mhildcducip"icsi,

inquit,

quidc

S.^Mxmo.wt-ips.Tunt.pa.isum

cum a

indiccturstve Mariyrologis plcrumque dies

civilatc (6) dum quoud al,os affir,nanl in Avicnsi discrepant mter sc hac inparle mirum in modum

fesius, sive iranslaiionis,

fcsioru-m dics,

imo et in usdcm cccicsiis multiplici ex causa niutati luenni.


Octo^

auctores. Ast

haud magni momenti hanc ducmus


nihil rcpugnct
tres illos

notationem,

cum

Sanctos

wnum eumdcmque essc, sed variis in locis cultum, nb inviccrn, tanto u.agisquod Avia, Asia, Asisia vix speetcs, differant. Cond.tio, si apices seu litte,-as ingenuo cx Officium divei-sum est. iXostcrresponilel
genere

lcviia dievigesima Ouid, quod ct S. Maxiinus Martgroloet Romano bri^ occurrai in Usuardino dic xix ejusdcm in acti^ vero passus lcgatur
qiis,

du'bus stte versi, icmporibusquaiuordiversis

memis, quoetiamAquila-

coiiiur

imoAquit.Td'
e-

sum, Levitico ordine utor. S.

Ma.rimus

bratus?Nulloitaqu-emodo,utnobisqutdcmvtdctur aciorwmacproind-cSanctorum-,diversUalemprobat

Lm do

14

II.

s.

Uisseria -Ci) lluiiian oc. cil. iii Aiti>tomlione, u- 'J---<.^) i^iu., p. 12-^) tui-> p- ^^Mussimo. p. 10-16.-

^^^^

Coppola;

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


quibus nititu/r, Coppola; (juinimo adeo levia sunt, senteniiam, qn.T argumenta, ui potius contrariam censeamus. nostra est, ca-inde con(\r>natam accnraiins exanvn acio17 Ifis ehicidatis, ad
nonnullis
fusio.

405
apparet con-

manifcsta inter Maximos

suadent

Dedvohus
datn
S.

ac-

toruin cvju$-

Haximi

rurnnosWorumgrcssum facmms. Et primum dem duohabemus apographa Mss.,qu^ vitam scu proliram saiise.rhi'potius passionem S. Maximi
gui-

^O Tandem acta illa spuria imo fictitia essc, ActaHlatpuria m ira^ quibu^ ab initio ad finem abundant; "*'* excm lo sii pucrulus trium mensium, qui longam
doctainqur dc Christi
rcli(jione iuibct

orationcm,

quemque
tionem
runi

sccleratus prxscs, prsecavens nc ad scdi-

Ejusdem suntoriginis, cuinvur inter sc diffesive omissa .nve rani, nm quoad vcrba qus-dam
hent.

arliculalim
.-olutn

pnpnlus convertcrctur, tcncrrimum pueretortum foedissime inlcrfecil.

addita.

AUerum descripium

fuit

e.x

collectione

Ncc
tyr,

puerulus
niiliies

illc

membr. P.Anionii CarraccioU; alierum e.T Ms. V(,lliccUi,quodetcoUatum fuit cumMs. legcndario martgLongobardico S. Severini. Vlrumquc rcfcrt riumadpcrsecutionemDioc/etianietMaximiniani; dkiiur tertio Kact in altero quidem id contigissc
quartodeciino Kalendas Novcnibris; in altero, pra'se.-i nonunc lcndas cjusdcm mensis. In utroquc vocaiur; ast inpriore hic fabianus seu Favianus litulus seu inCiimas directus legitur, undc eiiam
scriplio sequens
:

sed

el

deccm

novus addendus csset marct octo, qm a sancto

conversi, itlico capUati scntenVux. a jra^side damnati sWnt. Prseterea interrogaiiones

Maximo adftdem

rcsj)onsioncsque rhctorem

imo

et

quam maximeverbosumsapvunt, minimc


tem
et

declamatorem vcro mi-

humiiecordeChristimartyrem.Quidquidau-

tem sit, si nova quxdam lux insj)erato oriatur, retractandah,rceruntaddi('micrtiumKalNovembri3. Id i)itcrea ccrtum in actis illi-s agi dc sancio Mariyrc, qui toto coelo

1'assio

sancti Maxinii

Cumanae

diversus

a nostro

est.

ecclcsiffi Levitffi el

riore

nullum

Jesu Cbrisli Marlyris; in postchmc eUam indicatu/i' urbis nomen


:

brevhr : recedd ab actis quj: rv,m utraquc narratio j^eniius sive apnd Huinartiam nns, B hucusque sivc apud
iiiulus

Passiosancli Maxiini Levilae. Cn^tn-

Aliam habcmus sancti Maximi Passionem, item manuscnjnam/iuamprs-dcccssorcsacccpei uni Neaj)oliaP. Antonio Beatilto an. 1638. Desumjita
21
est

/'""'o s.

Mau-

^^^^^ ^^^.
lantB,

ex manuscriitui
ij}so

ecclcsicC
:

AquVans-, .scuutnota-

tur in

fronte

Vita cx Breviario antiquo Ms.

si iamen aliosque luudaia vel eMbiia fueru/nt; quod non ita discordat ah Proa:mium excipias,

ejusdem civilalis asservatur. quod Nec dubium nobis vidciur quin hsc sit vita, cd
in

Episcopio

aciis nostris,cstque
quortim proa-

miumrecitatur;

hujusmodi. igitur et Maximinianus inipe18 Diocletianus quo contra chrislianos ralores lyranni.iis suie
,

ebuilirent, lempus inv.-niontes

illos

salellitcs

in

quamatludii Baroniusin Martyrologio Romanoad dicm XX Oclobrhi. uhi aii : Ejus Martyrii acta alque Translationis historiam manuscriptam accepimus ab ecclesia Aquilana. Ibi ctiam plura de
accessu Othonis

cunctis reipublicse dignitatibus novi cruciatus adeos non laiitum sa^vilia, sed et Proli dolorl non lUos inventionibus cosquarent.
fefellit

prffifecerunt,

qui

Magni

Imperatoris ad

sepulcrum
in

sancti Maxinii, deque

rcliquiis inde acccplis et

Germaniam

translalis.

ILtc

cnim omnia

in

Apo-

hujusmodi
tolius

cogitatus.

Nam cum quidam


Urbis
praefcctus

Antonius,

calliditatis

vir,

tanta iuhumanitate obduruU, ab lymphas, cl, ut breviter ut circa domos, circa ubi aUcujus negodicam, circa omnem locum,
cis cssel factus,

Tillegrajiho nosiro rej}criuniur.Op[AYem\i?incjuil nianibus rmmtius (1), nt Baronius acta. quaj prs iis qua! Fcrhabuit, publicijuri fccisset. Nam ex Maximo, acta illa liaud rarius rcfert de sancto modo tamen non oninia ct videntur

spcrnenda

liationis

erificret,

mercimonium (esse polerat) simulacra accesserant (juatenus omnes qui iUuc


,

Nalalil>ushabct, profurant. siiisula, quse Pctrus de xx festum Sancti hujus die xix vel cliam Nolatur
Octobris.

vendercnt aliqmd, (accederenl), non cmcrent vel El hoc non solum in Ronisi prius sacrificassenl.

mulea urbe

facicbant,

sed

mundum
Kio

transmissi sunl

etiam pcr universum cruentissimi homines, qui

compcllcrent sacnleomne gcnus hominum tanto directus est maculari. Ob id ergo (et Cumas)

VotisTillemontiihodicnobissatisfaceredatum hodte j^nmum quihus Fer- f^obi editn. cstjqpis mandcndo ilia ipsa acta, ecc rariicompendium/juod supra dcdimusn. 11, maconcinnaium cst. Quod autcin ad Peirumde
^'^

nifeste

quidam nominc Favianus (Fabianus)


:

obstinatissi-

inus chrisliani
nisset et solium
tiffi-

nominis inimicus.

Qui

cum

adve-

Natalihus speciai, fortequiscrediderit Mariyre ; asl contra, saiis agcre de .^ancfo nostro Maximus Martyr ct ('2) pauca tanlum ha-c hahci
:

illum prolixe

suum

jussissct prffiparari

demcn-

Levita

vir

Sanctus, temporc

Pccii
esl.

ca^saris

.ipud

fecit

voce pra^conis conlinuo universum populum pnesidcm connovum acciri. Mox iili vetut ad

Ambicnsem provinciam passus


secutoribus

Oui,

cum

csset

facto silcntio, sic aucbant; tribunal ascendit, ct, cunctus. audiat cnetus orsus est Audiat populus et magnus, quam inomnis. audiat simul parvus
:

inquirentibiis se perplebcius, palicndi dcsidcrio palam ..st.-ndil. Et a Prcsidc compre-

viclissiini

imperatorcs vivificandi
sacrificare

et

mortilicandi

ejus constantiarn, dum hen^us, post responsionum cquulco suspen.^^us ac Chri^tum confiteretur, in Ca-sariam ejus est. Cui dum Prcscs
(iiulius lortus
filiain

Ita dumtaxal ut nullus mihi trihuerunt (potestalcm). contempseril. diversis

nimis spcciosam
sacrificare

in

uxorcm promiltcrcl,
;

si

Deis

consentiret

et

ille

se

Manam

(legc iltuni) qui

inlerficiamus poenis;

iUum

rum
liis

iibentcr oblemperaverit, magnis sublimem lionoribus.


ctc.

vero, qui dccrclis ipsomagnis dilcm divi-

habere sponsam asscreVir-Mncm Dci genitricem


renuerel; fustib.is <liurel- ac oiiinino sacrificare
ad tissime ccdilur, dcinde

carccrcm duci jnbelur.

unusquisque et rccusat perficere quod spontc


CT
qiio constat

Accedat ergo onWal, ne invitus cogatur thura

cmiMt spiritum xm kalcnd. Oui dum ducerctur vcht non dej^in his suppresswn Quid
Novemhris.
it

Maximum
illo lottfjc

nos-

Irum abattcro
diver-

ilTcjjaulolaHushicadjccimustumutvulta19 caracter seu indoles actorum inr quis sit modus ci ui appareat ndnl ^nte^illorum; tum pr^cipue

in riflcimmiius. Sufficiat 7intasse

qudms

citata
itte

ab aciis Pctri vcrba differani u\ebemm dicit, acta ingcnuum


in
hi.s

AquHanis.

Quem
:

dcpr.Tdicani

ncc

mm esie.

Taa^mum illum et nostrurnhabcncommu^^^^^^^^^^ U-viia.srn.d^


nominis tudincm
nos
.

^Oltu.' et offidiiutrobi^ue

de

apud Pctrum, Maximus se Virginem (quod suspicnmur hahere as eril Mariam


sicut

sponsam

Sollenu. loc cU. licctc crgo scrirsii


exstant,
et

Mss.
.

quidem

varia.

in

Apud quorum

rcprchcnsum), ^e.Miabco, a THlemonlio pr.Tcipuc


inquit,

scibcct Ecsponsam immortalcm, sanclam

..corvir ^ niisloirc e.-t-lL^ia9UQue

des six proniiers

406

DE

S.

MAXmO

LEVIT. ET MART. AQUILAN.


sia

vcl deliciUi.ssimi '>ffcncicsiam (juod JttU/ue nulln/s Tarulcmjva-ta Petrum, sanclu.s Martyr dcl aurem. ducerelur ; jua-ta emisit spiritum dum in carcercm consum.avil a(jonem. octa ex alto pritcipitatus

diis

constitulos, stuuniversos in Rcgnis ccelestibus et sonoris affere (effcrre) honorarc sollicitis

preconiis

non

desislat;

Martyrcs pra^cipuos

Nos vero gloriosissimos Aquilanorum apud Doniinnm


.

Demum

nilal in

(juod ards UHs nos invenimus,

intrinsece falsitatis

authentwm jnvprobamu.s ^nt coru.r omnimodani cen.semus velimus. Sed, ut mnt, digna
pugnare
ofticium sanvii

iamen omnia

et

dicere possis. Non ideo singula,(]u,Tin eis } roferuntur.ita

notam

videlicet Maximum et Advocatos Aquilana Ecclesia est Georgium, quorum vocahulis cupicntes, prefundala, dignis laudibus extuUcrc slatuimus et ordinamus, quod senti conslitutione

dignissimos

tam

in

Ecclesia
et
,

Aquilana,

quam
,

in

omnibus

aliis

civitalis

dioece.sis

ejusdcm

ipsorum Bcatorum
Festivitates

qucT 0/ eri nostro inserantur.

23
^..^

Ex

actl'i

compositum fuU (hocvel obiter teS.

Marlyrum
brentur

Palronoruiu

iiostrorum

mrimiex
*""

(ictis

genti in ocufos />(n/m7;oHicium

Maximi Marty-

unnis singulis,

sub

ollicio duplici soleniniter

cele-

no*trdtsump-

Aquilana?

ecclesiffi

palioni. jiro dicla ccclcsia

Aquilana

IIujus extat ct tota ojus dicecesi.

apud

1604. Lecttones nos (uemp/ar cditum Romx an. (compendiumcontiaentvaldc acecundi Nocturni sicut et actoi-mn) et plures Antiphomr

de Festo Aposlolorum Pftri et Pauli oranibus est proccptum, ot singulis diebus, quibus fil commemoratio diclorum

cum

tota Oclava, sicut

Apostoiorum, Gat et dictorum Patronoium nostrorum. Non observantes, indignationem dictorum

curatum

Ngmnus ad Hymno illo,

mentione dignum calccm lcguntur sequcntia.


Ma.vinii

Vesperas proprii svnt. Oeterum nec nec in Oratiune quidguam, speciali reperi. In e.rcm,lari nostro ad

Sanclorum

Omciuni

hoc

sancti

nostiam noverint incursuii. Cclcbratum itaque festmn est, prirnum xx Octobris ; dein X Maii; paulo post x Junii; denique nunc celeb-ratur XIX Octobris ; (/uando autem postremo huic diei
et

Martyris, Aquilanie

Ecclesiae Palroni,

jam

B rec.Sixti
I)on.

sacra visum, enjcndatuni, ot approliatum in ab anno 1587, tcmpore fel. Rituum Congresatione Paps V, coram Iliustriss. et Reverendiss.
diu

affixum fuerit, non omnino compcrium habco. Id certum, anno 1413 vel potius 1414 (ubi incidit Translatio Bcli'iuiarum S. Maximi ad civitatem

A<jwlanam, ut infra videbimus ad calceni


obtinuis.
c,

'^,u)

id

racm.

Alplionso Cardinali
el

Gesualdo.
dia-ctisi

Ut

iu
ritu

ecclcsia Aquilana

tota

cjus

sub

utperspicue constat ex Notis (juibusdam Mss. Jacobi de Donadcis ;sic enim ibidem legitur: Die
xviii Octob., in primis vosperis Festi S.
tenijfore passus B.

etiam duplici libere et licite recitari possit. ac


ma.jorem

ad

commoditatcm

imprimi,

eadem

sacra

Hituum Congregatio cen.suit ct dcclaravit ac licentiamconcessit die29Nov('mbris 1G03. luat sifjna-

tum

Pth.

Eps.

Ostien. Card.

Comensis.

Fcstum

Maximi ctc. Maximus sit, s. Maximus 25 Quo autem Pu^(ii dcterminatAir ex armis quil^us DeciustenuitimpeJoanncs Baptista Biccio- ^^^^^ .^^^ rmw.Orientales, mquit lusnostcr (6), avariliam Prisci non ferenlcs, imperatorem

FestumvariiF
diebu4 Aqmia-

celebrandum pnecipua ratlo nobis fuit.obquam hac die desancto Masimo egerimus, licet sequcnti dic ejusrecmrat memoria in Martyrologio Romano. 24 Notanduni tamen festum illud aliis (/uoque dicbus olim Aquilce fuisse celebi'atunt. Discimus
^^^^-.^j

indicitur die xix Octobris. Atque hsec

Jolapianum

Missi

vcro ac Pannonii

eekbratim.

^^ Poemate Boi-tii Bainaidi (\), quod, oum anni^- prwcedentibusmultieTcommunicatifuissent, ijuiadic xx Octobris, S. Maximo sacro, laboranmt, episcopus transtuterit anno \^%0 feslum S Maximi ad diem x Maii, et paulo post od dicut x Junii, hac
potissiiinmi ductus ralione, quod mense Oclobri, ob vindemias, debltuspopuliconoursus halwrl vijpossct. Quod confirmatur ex Chronica Conipendiata

Senior mitlit Marinum; conlia (rclmlantem (ptidon, ut habeiur apud TdOccium sed hunc Pannonii sibi conciliant, lcmontium (7) imperatorom esse compellunt, etcum oo contra ct Philippum illuc tcndontem infcsto agmine veniunt amisso quare ad Veronam Philippus exercitu

quem

Philippus

caesus

est,

ejusque Glius duodennis Uoma:: inler-

anno Chri-^i fectus est Majo mense. Hsec contigisse cst;-ast lis esf, quibus 249 ajiud omnes in confcsso Pcarsonius ojinatur, quantum ex ejus
memibus.
Pagius l8), conjectura capi {wssit, Maio anno cc\u\Marinum inPanineunte mense nonia sumpsisse imperium ; excmUe Julio Dccium, ;mense Ausublato Marino, sunvpsisse pwrjurau:
epistolis, inquit

(ita Cop, ola, sedjam tum edita erat (2)) quam videreest A(juikr in liibliotheca fliacinihiBmedicti C Baronis de Scoppito, vbi habctur : Anno 1360, l'au-

Ms.

lus episcopus

curavit transferri festum S. Maximi

festum affixum est diei decimo Junit, lisccrcdditur, quod comniunis esset opinio, iiac luce contgisse vnsigne illud sub Otlume
Martyris. liatio ob

quam

Maguo miracuJum
g ii)

(dc quo prolixe agemus infcrius mcnioratur in antiijuo Ms. Archivl prout etiam

ecclesi3!CathedralisA(]uilanie.Adha7icquo(/uedic.m;

exconccssione seu PrivilegioJoannxRegino', translataesu/itNujidinse; qv3C tamen,sivequod femporis

decwsti negiigi cwpisscnt, slve quod mcnse Muio commodius itlashabcri visum cst, illuc ex Privlle(jio
Hegis Alphonsi
scilicet

qustooccisumesse Scniorcm Philipjmm Veronir,ct ^ paulojost Juniorcm Romx ; ac deni^jue mense SeSed ptcmbri Dcciuni se imjjcratorcm renuntiasse. (Pagii verba svnt) jam anno sequenti videbimus imperasse, Philipcirca mensem Julium Decium Aiqucrcipsa adamvum sc(jucntcin, posque occisos. Pa(jius (9) ; quoad menscilicei 249 /(. 4 ita habcl uterque (PhUippus; patcr et fUius imscm, quo viii Cod. jcraiorcs) occisus, eliciendus ex lib. rcmcandis doJustinianei tit. xxxv, ubi Lex. i, de Aug. CasnatJoniMi* inscripta ost Imp. Phiiijipus Jul. JEmiliano et mio,-subscripta vero xv Kal.
:

A(piilino

Coss.

Praeterea in
xvi

eodem Codice

exstal
:

anno 1456

relatiE fueru/ni, in

diem

fcstum S. Bcnuirdini, cujussacrum dejositum in hac civitate vencratoni est (3). Nec similia quisquam mirabitur, qxU perpenderit quam solemniterdies 5. Maximi (^gcrctur. In constitutionibvs Synfjdatibus Bcrardi seu Bcrnardi Episcopi{\)quas

cum hac inscriptione rescriptura lib. iv, lit. Telcmacho, cum subscriptione Imp. Dccius A.
PP. xiv Kal.
Quiiius ex

Novemb. Mmiliano

et

Aquiiino Coss.

conditas autumat Antiuorivs


ita

(5)

postannum

1395,

habetur n.

1.

In

primis licet alma Mater EccleVI, col.


f.8^

tantum Lcgibus certissimum fit, non consulibus interPhilippum Sub hujus anni (249) imperare ccepisse ; et sub iisdem Decium iisse decima seplima scdotiam XV Kal. Julias, sou die in vivis fuisse. His mensis Junii Philippum adhuc

Wi\ ad uas. Ci) Repenlur Aiiliq. Ual. Koitem ub lioc hlulo CrOTncu dulprtintfjia d<- I" i.il(/icatioTii-ilcUaCitld il<- i'AoviUi, cxlrttctu dti piu -'>(mj'1(Ji i- C-^jeoppola disserlat. de S. Ma&sinio, p. 8!J M. (4) ADliq. Uul- MeUiiffivi,
:

Cn Anliq. Ilnl Stroiilia srilicyt t. VI, i-ol.Slit-SHO

Meiiii a:vi.

l.

el

dualus

c-l

seqq.

(9)

Ibidem

t. II, p.

570.

mensis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


L

m
ubi

si

morte Decii in medium adduceJulium mus, liqucbit Philippum, circa menscm usquc ad menscm Augustum, pcrcmplum, nec quod voluit Pearsonius in Annalibus Cyprianicis,
addas quae
in

hgo apud UgheUum,


^\om%refcrtur ad

jmmu^
;

episcopus

Twmine
san-

a)rnio/i680

rea

quoque apud eru}ia.\.sini

ditosnotissintn est scdrtn Furronicnsein

vitam protrahere potuisse. >l/'/(//^ h^c fpUdetn ita edlPaglus. Ast iii Luccnsl Annaliuin Baron. Serius aUquanto tione (1), Nota scilicct 2 additur :
Philippi exitum ut

sivc cti Maximi vocatamfuissr.V\ircQn\cu^Q<< episcopi Turonicnses olim appcU;ibantur Episcopi sancti

consignemus cogit nos

lex quae-

xxxvi dam Philippi in Codice Jusliniani lib. vi, tit. xv) Octob. yEmilianoet quffiCumdatasitldib.f/rf^A-^
riemonstrat, Peregrino (corruptc pro Aquilino) salis usque ad cam dicm Imperium proroPhilippum
gassc.

Maximi, cujus Martyris ac Patroni corpus in majori templo colebalur. Nunc ad Aquilanum episcopum chronicon Farea (litio spcclat. Wcc Muratori in de Fwconii sede sive prssulibus in quo, cum
fense,

agitur,plerumquea Sancto Maximo mmcupantur. Vidc licruni Kalicarum scriptorcs (8).


27
vias

incommodi Nec ex hac chronolaxi quidquam Dfciano Impeuli relrahilur; superest enim locus 251 ante diem sextam Kal. rio, quod desiit anno quod Novembris, anni trcs inchoati assigncntur, ad A. 251, 30. Hinc Wleoptime evincit Pagius Phdippum intn-asse imntius{2) certum esse ait, Octobns (quo anno 249, et quidem ante diem xix cum lex supra statuat, pacto hmc pr,Tcise dieni post xvii Jivmemorata sit data xv, ipsc viderit) sed
niiimopostKvAugusti, sistandumsUleguni vel imtio seqiienAd finem eroo hujus anni 249,
tis

exu- alque hine Xhis effxcHiUr sacras sancti .Martyris rjuilnm delata. reposit<is fuisse atque Furconii ab immemoriali

Ex

ibidemasservatususqueadtranslationemSedisillius adAquilanamurbem auctoritate Alexandri Pap^W,


Bulla data X Kai.
Martii
Indict.
iii.

xv, Incarnat. D.

anno Vqhelhun

1257, Pontiiicatus
(9).

anno

Quam

vide apud
Di-

anna28 Uic autem agendi locus cst de facto in celebri,dequo libus Furconiensilm imo etAquilanis
eiiinn in

tnventione
S.

Corfiorit

Maximi.

Ms.

apud nos sermo sub

titul" Inventio

Dat,s.

diph tna sancti Maximi. Ad hanc refertur rtiam imperatoris, tpiod, inquit Antinoriu.s\ serOthonis

250

cj-iit

ut hahct Pearsonius etiam sequitur Pagius, fundaturque

edu-Aum, ferale Dccii in Chri^tianos in Annalibus Cyprianicis, quem

exaratum vatur in tiiembrana Langobardis litteris transcriptum in archivo Galhedralis Aquilans, et

EinsUAo episcopum AntiODionysii Ale.randrini ad Fabium conlinuo, mchenum, rclata ab Eusebio (3). Sed
quit

denuo

in

memhraiiaceo codice

alio,

cum hac

prse-

nobis

benignissimi imperii illius erga iios gravissimus nobis minarum et nuntiata est
:

niutatio

desumpta ex Aniiqmovi Legcnda' S. Ma.rihanc cx Anmi, jam nunc depcrdito. Pr.rfationem tinorio{\{})damus,tumquodadremnostrammaxim tum quod nosirum^ a/po(jraphu.> Ms., olim
fatione,

faciat,

Jamque aderat edictum Imlerror intentabatur. ipsum fere quod a Domino nostro neratoris, iUud
nrsdictum
adeo ut
riti

est,

horificum

el

terribile

exhibens,

plus Aquila transmissum, sil quihusdaui in locis denique mimis seu obscurum scu dcpravatum; sujyradiximus, quod Antinorius, teste Muratorio ut

ipsi

etiam

electi, si f.eri possct,

scandalum
exter-

scriptorsitdUiqensatque

in

rebus urbis sus; patrix

paterentur.

Omnes

certe

mirum

in

modum

sunt

(4)

Porro duobus

o,nnis in^peravit Decius

in nostro / ograpra' c<rteris eruditus Qua' tamen addita veldiversaoccurrunt^diligenter, unpho vel

initio

bris

fectus,

OcloRoma. ubi adhuc erat vicesima Tanaim transgressos proadversus Scythas ad finem NovemAbruti cum fiHo periit (5)
tertii

cinistcxtui Antinorii insertis, notabimus. dicenda esset) hujuspr;vfatio (qu<T potius histori<i-

E tautem

modi.

"^" Decembris.E.r his bris vel miti^^ ^l^' ^^^""f^^ refercndam adannummvel2o\, ximi Passionem Octobris, Confer Copdiemvero, siactisstcmus, xix

ecclesiam Furco29 Quomodo et quando per fiitco hittoria capitulo gloriosissirai Lsvilse et rr Archivo ecnensem sub uno
Martyris Patroni nostri
fucrit erccta cathcdralis et
rl*'<i(c

!nvenUonitf)rcB-

Aquiiana

dotata apparet
aiia

in

legenda ejusdem in qua,

inter

rollnta

cum An-

polam

(6).

sic legitur. //a?c


;

quidem in nostro apographo


(oco leguntur sequentia
:

tmorio.

desiderantur
Posl

ast

eorum

II.

De

Reliquiis S. Maxirai.

Earum
tatio

Invenlio seu Visi-

beatum et gloriosum ejus seMaximi marlyris, omiiipotcns Deus ad multa miracula ipsius meritis dignatus pulchrum Sed (forte exercere) ac demonstrare.
B.

Passionis

triiimphum

est ostendere

sub

OlhoneMagno;
Reliquia-

qua ralione

prffifata

niiracula ad posteros non sinl

hujus Diplonia.

rum
mimi.
s.

Translalio.
proprio

incoinpertum) hahemus. transmissa incertum {forte aut pra^positorum negligencredimus enim, quod precatorum) dissidio aut peccatorum (forte lia nobis sunt peccatis noslris exigenlibus, (desidiaV nos ratum comunum rst quod lecta silentio ; sed

adhuc, nmit VghcW (7| episcopo subdita ciai. M.iimipnmum (ore carerct, Furconensi furoomi repo- ^'^. dinecesis quam Furconen-

pertumque habemns tanla

fuisse etc.

ut

scqwtur
,

P^nuila, dum
^^^^^
j^,,,

Ainilcnia

sis

Maximi in posses.sionem Aqui|.ra=posilum pra;sulcm declaratum, utriusouc veterum prsappellaverunt, qui


sancti
et
colit.

ces.-iere

ac

ex Anfinorio. tanta 30 Cerlum hahemus (de.suntapud nos tam pneclara Deus per
B.
;

fuisse
ircs

miracula

ot

Vonvenit impe-

ratoroiho
Jtiannnii

Va-

Ul^ voces) qua^

gniia l''i}'am

Maximum martyrem suum temponbus


(|ui

lauum cpiscopum unam hoc tcmpore sanclam sulum excusso fra.no, Cathe.lial.s

(mcnus n, no^tro est cxerccre iliis dignatus miraculorum rumor Magni Olhoapoqrarhoqm<\^
n(s

imperatoris
itaquc

vcneratur Aposlolicam Sedem prsclans marlynbus deMaximo et Georgio SS Furconio .\miternoque riL7cst Pra^terea, qus e corpora transla.a, Sanctorum nnUouis civilatibus Furconu-nse^ conquiescunl. .oriBce
bi

crum visilandum
tavit

sepiilaures perculit et ad e,us ardcntissime exciejus mentem

Ea

cm

(vox hirc apud (de^unt hie dua^ Roraam venire decreverat

tempestate pra-fatus glonosus imperator Othu Ma^-nus no.-. decst) negolus coces) pro im|.erialibus
:

sed audilis miraculis,

SS'ir S, ilaVilUi MeiUolan.


liii-

C.V.-.' t.

VI

col. 189 el seqq. I.U.t.

quae

408
qu^-e

DE
OmnipolensDcus per

MAXIMO LEVIT. ET M4RT. AQUILAN. rum,simuIqueW../on>-^-(---?^^ bcaluin marLyrcin suuin


S
tui, Maxiinuni in lUlia

llri'^1

ornd nos amio iUa


opcrabaiur,

non

nuoli.Iie

cum

imiicnali

apparatu ai-

prin{dcesl ha-c vo^r). chii'i)iscoporum, episcoporum comilum. ut mos est impccipuin, marchionum et mov.t iler^ ac dc uUramonlanis parlibus

audiens impc.-ator vocatisonmibusarchicpiscopis


cii.ibus (",jud

sint benedicD. Hoc leounlnrl omnibus sanctis ad Apostolicu.n. ct conpcrrcxit


et

episcoins ct

i)n.i-

nos

omnibus
>o

archit-p.sropis pnnci-

nibusquc)

(lui

cum

erant,

narravit omnibns

ralurum,

(deMcraniur h^c

iria vcrha)

frsl.nanlcr

Romam
.

vcnerabilis Papa uImmvcnit. Eo itaque tcmpore

(owma), qmc omnes levanlcs


dcrio.

cpiscopoaud.erat. Tunc a sup.-adicto manus ad sidca glorificavcru.it

suos a sancto desiDcuin, qui nun fraudat servos

eoclesiam r^''''f "'/;; ncs Romanam gubcr.iabat "^ ''^^ a.lvcnlum ; audisscl impcratoris cum atque bcnif^nc rcccp.t tam j.loriusum principc.n eum suum sc c.x fe infra palalium Laleranense

J'

_ , Povtifex cum Pius Johannes Papa simul 33 Tunc rcligiosus ct imperatore reomnibus aliis da ad tumucnm magno cpiscopo Ccsso ct cum cl episcopis, ct eliam magnus im- lum.
. , ,

aivhicpiscoi.is
pe.-alor

cumqu.'ita^'/../^.o.^in,uI|scdcrcnt.icIeinv^^^^
,-abilL

I>apa

(Joanucs)

itinn-.s

causam a

ra.fato

"^ impcratore solcrtcr inquirc... causam ct jUnuliunem volns imprralor itineris I, narravit. Aud.vi ...qn suam humililcr el d.vole multa .ni.ab.Iia .1 ^S-m/m/..V,
1'

ca^p.t.
.

A\

J^

Otho cum o.nnibus princi|)ibus cum Lctadevolissimc acccdcntcs ad luniidum B. Maxi.ni niis dcprecaiiles marlyris prostraverunt se ante illud, Martyris (rox ac B. oninii.olcntis Dei clcmcntiam,
Martyris dccst
in
nost,

Apogrop.) Maximi picta-

jacct n martyre, cujus cori)us bcato S. Maximo qu^ fccil Dcus P^''-;;'';;; Furcoi.ensi provincia. ut si DomiOll.o Magnus Impcrator, ideo vcni ri,'o ipsius sanctissimi i.arU-m nus ..crmiscVit, aliqua.n meam transU-n-c dcsidcro.

Pau,' Bcatissime

sancto proiiosito glotcm, ut dcsidci'ium eorum a nos Dcus) non def.'audariusus Deus (dccsl apud

Exurgcns Apostolicus ab orationc simul cum imperatore et cum omnibus aliis ai-chicpiscopis
rct.

Corpo.-is

in

patriam

et

episcopis et

principlbus vota vovcru..t Deo et

In B
snnui acced.nu

quam
3i

Deus pcrnns(M-it aliuvsiro Apographo : ut, si corporis in patriam i.artcm ii)sius sanclissimi
ti-ansrer.-c

mcam
nd tumuhm.

possim).

petilioni, et simul cum gnjjuit cjus dcvotioni alque ac ma^nio co.idtaiu ad locum imperalorc

Iloc

audito Vciier.

Papa Johannes benigne

et per omnia (se) factnros B. Maximo in omnibus Domini pcr p.-ffidictum cpiscopum E sicut angelus mandavcrat (ordinavcrot). Impcralor vcro eis accensus ze!o cordis sui dcsiderio vehementer
,

Dei

ductus,
G.

tcslimonium

Evangclii supcr scpul-

ipso

illum
,ni

saci-alissimum corinis B. Maxipcrrexerunt. Veroconditum cral, unanimiter


vidclicct ubi

crum qucd
(hic)

Maximi posuit, ct propria manu juravit, aliquid de ipso sacrasi Dcus pcrmiserit ci suam transfcrre, quod lissimo corporc ad palriam

nicntos igilur ad
ipso

Papa

pra^fatum tu.nulum, simul cum pi-ost.-avcru..ts.; aiile sacrum sci)ulcrum

hujusmodi
suo

cpisroi.atum
sacro

clarissimuin
firmaret
,

alque
ultra

ditissiraum

p.-scepto

clementiam, ut ipse, roganles summi condiloris nosl. qui omnia quia Omnii)otcns est (Apogr. aliqmd diynarctur eis concedere auferre potest)
,

ionge (oddiiur apud nos vco) montes nihilominus


ditiorem ad

hono.-cm Dei

et B.

Maximi maityris
ApvTitur
se-

episcopatuni construeret.

ofnid iws) Ma.-de tam sacratissimo [sanctissimo. malleo ut fi-angcret cum tyre. Et accedens quidam scpulcrum, statim brachium ejus obstup.'iEfatuni

34

His

omnibus

i^cractis
el

accesscrunt artifices

puic/tj-um.

illius arlis

puit, et

Papa omnibus.qui
a loco
rnio mirabiii^
illo

vencabilis locus tolus contre..uiit. Tunc simul cum ipso imperato.-c ct cum Johanncs
trislcs eis assislebanl, valde pavidi ac

trcmorc, absque laesione qnippc suaaperuerunt sacrum sepulcrum. Tanlus ossibus cmasuavitatisi odor cx ipsius sacris

cum

limore

vis

navit,

rccesscrunt.

utomnessesentirent omni (deest tw omni) Devolus suavitalc usqucquaquc rcfertos fnfe(;/o,Y^ gi-alias agcns omnipotcnti Dco autcm imi)crator
particalam
)

quidam religiosus episcopus enim Cesso, vir magnag sanctilatis; cum nomine dedisset (cum enim ibi in ventui-a nocle sopori
32
iM-at

(Brachinm
sacri

scilicet

nt

habei

Cop-

autcm

ibi

se

se nocte

sopori dedis.sct

opud

aos),

apparuit
:

ei

corporis B. Maximi Marly.'is sibi polo. (1) ad defect in dignissimo loco (loculo) vindicavit, eam constituit. Convocalis vcro fidciibus

rcndum
suis,

angelus Domini per visionem dicens

illi

vadc

ct

C dic imperatori, quod sum libi, de corporc

nisi isto

fccerit,

quic diclurus

Sancto aliquid secum


Ditet niinirun. (Clorius

Furconensi provincia degcbant, illoditavit ecclesiam et magnir.im' consilio largissime Deo et et ac ei.iscopatum constituit, ficavit,
qui
in

nuUo modo porlaie


apxid

poU-i*it.

?(Os:diccs

ei

requiescit corpus

sacru..i Apostolicus

nimirum, ut ecclesiam in qua (Papo nempe)

sub tutela Romana; ccclesiffi et suo sacratisper manus Apostolici assignavil


Petro

Apostoio

proprio simo (sanctissinw} Prjeccpto

sigillo

bul-

qui

eo cst. c])iscoi)atuni conslituat ct cpiscoordinet)nunc eccU'siam, in qua modo .'Cpum ct Apostolicus qui cum eo quicscit corpus sacrum

cum
ibi

Vcne.'abilis autcra lato devotissimc roboravit.

Johanncs
Ecck'siai

prsdictum episcopatum
tutcla

suscipicns,

est

ipsam

ecclesiam episcopatun.
ibi

constituat

ct

privilegio

omnia,

sub nihilom.nus quJB prsedictus impc.-alor Furproprio

Papa Romanae

episcopum
ris

o.dinct, el sic

tali

modo de Marty-

corpore aliquid secum portare poterit. Evigilans autcm cpiscnpus Ccsso, visioncm visam inq)eratori narravit. Vidi, iiiquit,

o iinpcrator,
:

angelum
dicentcm
Kiuu-)
ista (jUffi

Domini (additur apvd nos


mihi
:

in visionc)
,

nuntia

hoc
libi,

(ha^c)

imperatori

quod

ct dctermuiavcral. concnsi episcopatui concesserat Insupcr vcro rogatus ab impe.-atore roboravit. cum omnibus archiepiscopis et ab ejus principibus co erant, bcnedixit ommet episcopis, qui cum adjuvarc nilunbus qui prffidictum episcopatum illos nimirum (a.utem) cupiunt tur'(ac) dcfcnd(^rc
;

dicturus
ci

sum

et dic ci,

quod (quia)

qui' prffifatum
nue.-e, vel
rint,

narraveris vera sunt, et qui hoc ih.rcl non credidcrit in perpcluum malcdictus et analbcmatixatus erit
;

immiepiscopatum maligno animo satisficcrevolunl, nisi dignc moleslare


et Juds eos et excommunicavit, Domin omnibus qui crucifixcrunt

malcdixit

et

omncs qui

ista crediderinl, et
:

auxilium

proditori ct

et

consilium ct auxilium) ibidcm fcccrinl ab omnipotcnli Deo et B. Maria semper Virgine, et ab omnibus oidinibus angeloconsilium

lapud 7ws

Nostrum
:

Jesum Christum,

qu. dixcrunt Domino

Deo Dolumus, in perpetuum

recede a nobis.

scientiam v.arum tuarum tcrribiliter eos associavit.

(l)DisBertaztone de S. Uassimo, p. 58.

35

Si

II

DIE BECIMANONA OCTOBRIS.


Conclutio.

409
b.

35

Si quis

autcm

scirc dcsiderat quae ct

quanta
poste-

sem,

cum ab

inde retro saeculis fundatum ol exi-

n.

Q^onosm

ei (\e\oius

(absunt

apud nos ambSB


Ihvc apxid

riorcs voccs) Ollio

Magnus (vox

nos rurvcl finos

slcnlem manifosie demonstrant prae caeleris acla Conciliorum antiorum G80 cl 801. .\ifi\ie his stippositis(/ur

sus dcesll impcrator


serit,

Furconensi ecclcsije concoslegat

enim prubatj

\^di[mniim hoiicWciiunenicsse

vel

sub

ejus dominio submiserit,

coiifdnilcr pronuntiat.
'Sl

cpiscopatus,
Privilof,'ium

per
cjus,

quse loca delerminavcrit,

Quod ad priinum
\'iin(}Mdiiu
ea-

attinet, tmiversain

nenipe quamutnveT'"

ditum
et

ost.

tur, posito

eadem ccclesia reconPosthivc in nnsiro apographo addunpost verba : recondilum est, Cojnmate :
quod
in

haud
es^e,

codiceni

quem

essenarrationfm^veruinquidemest quo hausta h^crst, 7Xon odco vetusluni quidem ad s.rculum xiv ye/eet Anlino'

Aaurf
'^^-

f^'^^"^'""

plenius,

Christo

propitio.

scire

potcrit.

His

if^itur

omnibns

ordinatis et
f/o/-/('

composilis,
arripuit,

Magnus
gaudens

Olho impcriilor viam


et

ilcr)

ad initium sscuii x\ pertinere opinatHV Rll OD. Coppola, his ductus ratiouibus : Sciendum cst, inquU (3), in illo ipso arciiivo ecclesiae
rius, sed

dono sibi a Deo collato. Papa divino cullui ad honorem Dci Joannos igilur ctB. Maximi marlyris l^urconensem (alins Furconensis)composuiteccIcsiam, et sic Cbristo duce ad Latcranense rediit palatium. In apographo autem quo usus Antinorius est, post superius laudata verba reconditum ost, describihir Diploma (de quo
exultans

pro lanlo

cathedralis Aquilanaj, in quo a loL saeculis consor-

valur

Originalc

Diplomatis

Othoniani,

rcpcriri

etiam codiccm alterum, qui scribi coeplus cst in


charta pergamena, tempore Jacobi de Donadsis e

Rodiano
verbis

(4)

(Donadei di Rou)}, ul e/luilur


codicis
:

e.r

his

Initio

Jussu R.

l*alrls

Domini Ja-

cobi Episc. Hic vero in

Aquilanam sedem intrusus


1391

infraafjemtisjOihonis;

el

dcin additur

(\)

Privi-

fuenit
diclo
cio

31

Augiisti an.
;

ab

antipapa Bene-

legium sanctae memoriae Jobannis Papae, qui cum dicto glorioso impcralorc fuit ad crigondum Furcononsom ecclcsiam cathcdralom non rcporitur
nunc. nisi tantum sub ipsius Privilegii scripla in 1111. M\ fsV,!!"" ^.....v-"..B fine Lependae gloriosissimi Patroni nostri Maximi evitm ot martyris (Jiwc utkjue sensum non faciunt) in qiia sic loiiilur. liic porro rccitatur non Privi-

Xni

sed paulo post, relicta sede, Bonifa-

IX rcconciliatus, ab eodem Pontifice Aquilanus factus episcopus est 24 Januarii an. 1401 obiit atitem an. 1431
(5).

Si ergo taudatus codex con-

scriptus est sub episcopaluJacohi,ad initiums.rc.w; K . , *

sin temporeintrusionis,ad finem sieculi xiv, utvult

Antinorlus, spcctabit. Vt autcmsinrerHalem s.rpius

logium
dri P.

ali{piod
II

Johannis

P.,

sed
10'?8.

Brcve

Alcxan-

dict^norrationisvindicetyinvocatCoppola[^) (radi-

ad Raynerium anno

Ad fmem ad-

ditur

Johanncs igitur Papa divino cultui etc, ut

ab in nostro apogratho. Alque ej- his satis apparet imperito conscriptum fuisscjintinoriiapographum;

tionem ,cx quaprofccto anonr/mus illv scri plor asserta sua hauserit, et prxcii ue Diploma Othonianuni, in quo hsec inter alia habentur : Pro his miraculis,

quK Dominus
Maximc,
ct

dignatus osl ostendere pro


sancto

te,

beale
etc.

nec proinde nimium quid Iribuenduni vcrbis,quibus erectio Furcoiiicnsis sedis adscribitur Othoni Magno : quod prorsusfalsuui est, n si verba illa interpretenturdeerectione

pro tuo

Corpore, de quo

Porro, ut infra videbimus, authentiam pr<rfa(i Di^


p/omalis, pro aris et focis Coppola tuetur, advcrsu^ Anlinorium, qui illud spurium di^erte pronuntiat.
m(38 /" confrmationem adducit Coppola totam ' abtqm /icient- ruco,.. MuraloriiDissertationem,quamipseperperamQ^'"* dicit (est cnim 58^") (7), cilatque h!ec verba : Erai ergo forrois illis SKCulis incredibilis sacrarum

minus propriedicta. Quod

quidemhicnotassenecesse erat ad ea quse mox subjicienda suni. Denique(ncquidfiuamcorumprcetermittamus,qua>adhancre>nperiiiie7ii(lestaiurCop-

polasepra'monibushabuissemanuscriptum,versus finem sscuH xvi compositum a Joanne J<sepho AlAquilano,e(r qvoscquentia Dissertalioni suge de S Maximo inscruit |2) Vonerabilis autoni Papa Joanncs praxlictum episcopatum sub Romanae
feri
:

Roliquiarum avidilas

vtc.

Pra^ caeluns vcro cerlare

EccIcsiaetutcIasusciiJiens, propr-io nihiiominispriqua^ pra?dictus impci-alor Furcoviloeio onmia

consucverunt episcopi, ac potissimum Gcrmaniae, Christi religio in quorum regionom invocta scrius dodorat Mai-tyros, ut quisquc suarn palriara nullos spoliis. ac templa ornai-ent prctiosis Imjusmodi

Quam

in

rem aucloritato principum, prccibus, pe-

nonsi episcupatui

concessei-at et

dclormiuaver-at,

roboravit etc. sicuti supra num, pricccdenti, nisi qlodvauloamerconcLatur:.o\nmu. in perpe-

cunia, violcntia caetorisque artibus utelmnlur (8). vero subjungd Muralonus : (.< cbi-om

hnmediatc

ca de causa se pra.buit
episcopus,
ut

Lm llZmAM^

terribilitcr eis

Idco pr^sertim ^^ocm'\. cum nosiro apographo tam dUi-

rol.quos om.ttam.

^.^^^'^^'^'^ Otloni Era


is

Magno Augusto
una cum
/jl/

ea-professoimpugnandumhabemus,plusnimium

ZL L inniUr,

quo ,ilsitatis insimulei totam


(pi-outper-

hanc narralionem, C^lerum Antrnoi.us

/';

arcla afr.nitate conjunctus.

u tpote

illo

in Italica ^7''^'''^''^;^' ;.';';

^ I^^^^^^^T ^^^^^^^ -^ sunt DeoZ^ioeberti


loc
cit.
:

ne Jndulsit genio, multaque haud satis meditate, protulit, vel an'ogantius ndicam nimis temere, n.,nd P.r .nnx subikiendis iam conslabit.

sub

^^^^^^^^^^^^^
^""j' ,^*r"^^,^!''';; j^';^ o (qn.T ina ve>ba attenie aniruau
,icit

Mu-

sacri

corporis

Inventione

Unum

tantum

......

";:;,,,;;;.

.,

p,.,,sio

\sclei)iotatum

martyrem

;-'t.;i='%;=" ,"";.:"-=-(6J

sruL'-,'

....

.,

s,,..

53

tino

TIE S

MAXIMO

410
.
II.

Vin(Cerdonia ?) pignora a .-nn marlvro- aCorduno tino niariirc, olim a ah Hisnania

AQUILAN. LEVIT. ET MART. .orus exi.uus ep.cop.


^

Fu..>~;x^- .
subscH
333, ,, 853. sub
^;,,,^,,^

^^-^^Sr^^^nsr:^. si^iUter unan,..,.tcr -.- D,,o uiiamiiuiv. Qnnmiin an.

^l

marhrem

,v m S^^-t;^a'Suna.nmepiscopu.,,ctc..^^

et Lco.itiu.n ep.scopun> a Vincentia ab marly.-em; a Flo.enlia Minialem


;

:;L,;aCorli,>ioLudamSy
SlS^Uu^trans,a..n

-u.

Tid

c'go

acta invocat Antimrius

Conc.l.orum
'''

annoru.,f680et861?0o'/-'"'- ''"f <''''*

^!"

a^-j-Pprotl,omu.ty.',s,

"./

/'c,am*!/'''''''''

nl&^ostiniUis nullas ^^L^sisse legitur; imo


Usc^ptiones, ut videre
est

ep,scopus Fu,-eomens,s
in utraq,,e

''''^''r"''^"'.*''''^

nuWes,m
h ',n

apud

i"'''"'"'''

Tli

Slepl,ai ,* uTne " ancli

a,tc,-u,nrcf,:,-lodan.m,alter,imadan.mi.Cxtcrumundcmtussit.h,lino,iilapsusosiend,lCoppola
Episcoporum, in Catalogo

quem v,dc

s, libeat (7).

oZnH
est

,nemo,-atum 40 Jumri,rssu.mfaci,nusadsa:p,us in cujus fidescusincer^ Mag.a D.ploma.

^j'"'"'"<

"5-.

tatevia:nontotaacl.o,-umS.mxm\veri.tas,n'Osita
vidct,nil,ilvidet;el legcre tanlu.n, illud falsu.., non adcoconi.V.ine hxc ipsa ve.-ba. refuta.'ecst(8).

Cum

it.,qucsc,-ipscrit Anl.no^-ius

qu, D.plu.na

'"nSat S'
foZ ^

acuinsinuat Antincrius in

denterabc-udiio.juvcne tan.en S. Maxi.no D.sscta- E ansam dcdcrunt Co,,polanx de


P,xlat,o,ic tioni, ut ei- ,,,,j,.s

auciorc ,noiata

non

obscu,-c cjlu^awr

7!:^Tpr^ Um

nln

popU-rca

,>wn

faciuvi

dubmm au
d.TCra

Muncris ncnpc

su,, uipole

M^anx

eccks,:e

prx-

;ln,
norius non

prudcns c^il' Id sanc ncmo sincen^ On,onia.ni diplon.atis

^/

exisfunavit

gloriam Patrom
,.ondc,-e

s,ix

dn^ccscos
:

nuoposset

ratUmum
>it

vindicare

s,emm

d^sputuLnnus. u, paulo ,nfcr..s


feliciler

AnU-

lupposilitium

supposM,w,n Othonis Diploma,

.,

r/rin.
nimsi-

patentem illan. ab codem clo,/ attm; ad detctLlictionem,,^.,, .m.A.^^

admodum

impugnat.

co,^pus,quodpostea Aquilam guoqueerit S. Marty,-is

"TltrS;.
c/csi,-r

t,-adii,on.habere^

..--^
,^ ^^ _,^^^

sscrvar.m,,, ch.vo lUi^^s Dipl.j.nalis tur. originalc

dieta ;: l^d-.' notavunus c. s^p^us "-'f"'^'';^'^^ nuliatcnus ellia erectam xede Furcn habetur apo.jrapho, stro

miianx;

atc

omnm

vo/w/

'"'

uu-^^op-

^,^|j

ab Othom-

"Le

larumrefert; quoniam

apo.jrapho repenatur igcndu... rnAniimri sat. constat ab tm.perUo


fuisse.
,

fui.^sc

ccclcsiam

Furcomenscm ;

.luod si

.nolaocuUsilhdusurpare
subjieere

diligenlerque inspwere. ,,.


op,,ortunitatc

Zd conLmm

Quod

si

ct.am

^tann

latu>re sensu nJerZet. voees fundare erigere r^u. Narrat.o ad tctand^ forcnt ea: ipso mplomate suppomt qxu>d conslantcr inslar l'ra;falionis est) proseqmur ul latms Furconiensem exstilisscsedem.

C rnstrun,cntum hac faci.mis.ct repequod cx UaUco latinum scnptio^us. Ir ad lalcem Co,.polanx facimus nos ../"subsc.pt, f.drm
se.n,entis

conectum

S.-ii,
dsc
c V
no,,ic

\,rl.i.liaconi

tcno,;s : in.rasc.^pta a rcqu..t..m qualitcr hac cUe F.anrcverendissiim D.om,ni I).


, ,

Cal
tati

sedem non dcsnjnan vZari e, h-copum, scd cjus nom,ne ^.eligiosus ep.scopus I.ataule,ibi quidam
sanclitalis Cesso. vir n.agn.-c
ctc.

Coppola

(2).

quulem Notandum prxtcrea Ccssum


:

d;

Gene,-aUs hujus te.npo.. Vicarii .-cvcrcndissim, Donn. caAquila, ct


ro D.

Deca..i

Pctri

AUieri

perrexer,ms
,

ad

;"icatbcdra,isuiuscin.at^u.quo,.K,o.
n,.a;se..libus,

i\cquc

et^amm

iidc.

reverendiss.mi

Vicanus

et

^MSVcanusape,-.,eruntcumdu^uscU^p
LisAuilan.etexCapsula/C.^
C.artam pe.-gamedesu.upserunt vetusta.., ,uo^^^^^^^ ct iaccram pUcataL, vatde att.itam visum est in iiia narti.n
nir

sequUbusdicUurCessoillcadFurcon,e.nscmscdem Ughello et Coppola p ^promotus ; atque tamen ab annumcratur. Insupcr dait illius ccclesite
sulibus
:

Kusa

Angelus in visione dilet quo modo requ.isct riam lectionemnolavio.us) in qu. cun Maximi, ct Apostolicus, c rpus sacru,n li. const.tua ecdesiam episcopatum
eo cst,
el
ipsa...

.,y,cm(a>-eccles,a,.. ^^a-

S r.
, ,

c\i)licata,

^rM^S.Smpe.^toris,scri,.tumanti;:;S:ctcre;subquosunts^naCruc.scum
ep,scop. ncn.inibus imperato,-is, " conr.rmant, t.-.um ui do.,ationcm
,

Lr!Zm
scebat

Xopum LJram

Episcopum Narration.s, tcpridem, cx mentc """j.^* Furco,:. fuisse. scd , n u " transiatam incccics,un,^n

ordinet.

Ea^

h^s

nonne

op,nan

Cess.,t..

ma

"
^"''f
est

Ma,;d,,o-

.i,un

-.c

lauaem

Judicis

el

notam, qui

S. Maximus,

quam ct Otho

'^''^^
,

-Fun.lator.,.^|^^^^K-/^--;:i;
ftz.:'^:rd2an:;i.isent,o;^...
^bZinorio nctio, mera oavillati. "^9uU, cjusdema immts ipse, dum alium fictionis ve,a

Qunlgu^

S
ch,'.

quo imperatoris Othon.s, iatur Monogramma et


utpotc di ti..a..itur
Diplo...a

valde (bcnl magnu,,..


at.-amcnt,
In.t
'1

^.rn.atum eodcm

coor^
E
""
.de.n

Jo

ipsu.n

conscr.ptu.n

dixerunt se rc.'cndissimi Canonici

"
_

Re quxdem rcum sc facce ib,dcm vidcatur' Concili,. iecume,uc, apud Labbeum (3) m actis Monolhchtas. ubi Constantinopolitani iii advcsus Romano, subAgathone recen.enturactainConcHloRonmno,subAgathone recensentur acta in ConcilU,

subsmptiones Aun ..^^M-ittir intnr subsarivtiones Pontifice a/..680, reperiiurinter


r.__.../:..
..

^"^^^ ^^^,
scrlationem
.le

actis
j

^-

if

,-1^

ns, ac piaeuiu
t t

civitatis

p.n.PPinris. sicuti Prolectons. sicut

Pans _ f^ (W-il VI. co r^ful!^coU22oll.-t5)L'Arl<lbv6riQerle9date3,p.iy;>.-CWlbid.,


^^>1;'^"'
l.

m M.ratorms.

ibid.. col. 9.-(r,Dissoriazioo li.ll. eHil.l.ulelia;.

di S-

n Mass.mo.j^ 60
r\
i.

vm col UIK

.^
(3'J:

n;riT.iono di S- Massimo,

TJGetcol-^^Set
,.
^-

t'

^^,^^^,

Ital.

Med. ^"^^

^^-

'J-.S^""'^""** '^"'- *'*^*

et

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.

411

.,

rio

hoc

Diplomate

rednndalin
AU,ue hoc est

onorem
q,

Olhonis impcraloris, quod Sandi. el glorian, ejnsdem


p,-o

Occidenlalem parlem ppr mednim

locum Pop

el.

facli

vcilate possumus
etc.

Se,749.

e ttstili(..Me

..

In q nornn, in q, u

fiden,

Aquila= 4 Junii
Et in pei'

,/,o</,e fofpXo; el s,cpor,ran.,lper Tr,cul,lum <\i} ,I.,U,. ^icHm Tnca.Uolo, e, per ,n,.me.at<.n FoTomassa, ub. sunt rule ll4) fW<. vocatur

ama

Sul,n '."''"''"''
Zampolti dc

,,cntin

mille
(^IUMI ctun,

mod,ola de
i-'ll

;;^'"':

^,,,
dej^^ons

-- - Silvestrum (hodie Cnslnnn e <> -^^'


1

>

lerra,

que tcnenl usquc


.,

a.l

san-

dirutun. in.pcnp^.-

Aiilonius

SlalToles

Aquilce

dc7}s

Cii>it;p

Ton)ass.T) dcinde transitpcr Vilianum

rcquisitus Notarius Anoslolica cl Rogia auctorilalc descriptus i.ra-scnlcm in Archivio UomoncC Curiic locus si?ni In qnofcci et signavi auctoritatc Tcslor c?o Uoniirum rctroscriptorum nrlcm e(c. A(iuila, publicus Aponicus Antonius HiclcUi ab

(hodic Viffliano tcrra

diruta)

usqup ad sanrtuni

Stcphanum (hodie Rocca S. Stefano) cum dccem millihus modiolis de terra usquc ad montem super Stq^hano Potram Cornutam (hodic vrrtrx moiUis S.
partem impendentis) deinde transit pcr moridianani {\h)(hodieforlc lonisseu pcr monlcm Subclivianum Saltum Foiicera vil/a dicta Pofjgio S. Maria) ct per cnntinf/rns Montm: di hu-oHi Campnfelice
(hodic
qui

slolica

atque

Regia

auctoritalc

Notanus,

ot

in

Curiffi descriplus, prsArchivio ctiam RomauiB non meo, quo utor signo muscntcm fcci, noc

cum omnia sua

posscssione pertlncns est oidem

nivi t^ locus signi.

Imtrimentum 42 llabctur et aliud simile quo lestantur dem Datic a caj itulo snbscripfum, in Archivi pcrpctuo ab impra^fali
ejits-

Episcopatui,

et egreditur

cum hoc

finc

usquc ad

WoUnTm
taloni

plagam
(IG)

Ihodic nwerc) sicquc rovcrlitur ad oricnportransicns Anscdonam civilatcm

omncs

scriptnras

MEMoniAU
tulialleri

penes Archidiaconum,
ncc
illas

clavi. aUcra sorvalas fuisse sub duplici altera pcncs Decanum Capi-

(Ansidonia hodie

nium

montcm

dcstructa) ot pcrfiit pcr Bletiusque in Bnvizixnn (hodie Bari-

claves ab

hominum mcmona
;

ulli

sciano) duo millia

modilia de lcrra,

que tcndunt

umquam

crodilas fuissc

quando vero

inspi-

aliquid cx iis aufcrcnrium ciend^E fucrunt, sivc ad Archivo ordmandas, id B sivead scripturas illas in pra^scntibus Canouicis ad hoc ^.cmpcr factum, pr.Tsentiarum volucnt dpputatis Cum itnquc in Episcopus noslcr vidcre ongiIllustrissimus DD. Impcratoris, quod spccial nalc Diploma Othonis

usquc ad locum qui dicitur Vadus, ct sic revcrlitur ut infra ad priorom fmcm. Juhco cgo Impcralor, episcopus, ncque E fincs non doniinolur alter
bos

comos,

nisi

tnnUim

Rpiscopus
pelic

S.

Maximi

adhuc

de Icrra Adsolici (18) intcrjacont (17) alie que tcndunt usquo supra Pa-ani(hodie Assergii usque in supra dictum Vadum, ct usque

cam,

Gt

noslrum S Ma.ximum, ad prieciiMmm Prolectorcm Canonici, qui pcncs se acces^erunt aml)o Domini aufcrcniUas divcrsas ad illud

supra Picentiam (hodie millc modit.la de torra,

Piccnze)

in

quo nne sunt

et in islo codeni finc inter-

iacot(t9l Ecclcsia sanctc

Euphcmie cum quincenotiam est Ecclesia sancti

habcnlduasclaves sccum adduxcdum atquc ad majorcm cautolani

lismodiolisde
Juslini.ct

terra, ibi

rnnt'duos publicos qualisform^ ct quo

Notarios,
in

qui

attcstarentur
csscl.

slatu

Diplnma

cum

sanctc Mario dc tismodiolis dc Icrra simul


rcquicscit
(?0) ct

Paganica

cum

Ircccn-

cum

alia pclia

dc lcrra
illnm
illo

antrquam dicto Ulusinsex Archivo oxtrahcrctur, trad<M-ont. qui illud lcctum simo DD. Rpiscopo illud oodcm Archivo. icrestitnet,

ubi

corpus

Bcate

Juste

supcr
et

montom
monh'
lemlunt

supcr ilUmi poiu

(sic),

sub

osl

mcdioias ipsius,
cx

que ambe

lerre

pro-

dnodccim Canomcoruw. axnmtur subscriptionrs InspeTcrit P.tsuI ct accudiligcnter illud tcrtu (ann.c.r ilUus constabit

quo rcponalur

in

Zam

Zi cxaJnavcrit
tato et coUato

cum

tc.tu

VoMVano

(!'.

<inem

dnabus partihus usquc in aqnam q.so modioUs de torra simul cum cum ducentis Eccleque omnia sinl poio {'>'>) qui super ipsa cst cidem cpiscoiiatui Mnximi. Simililcr concedo
(21}

'

sieS

s^pe laudata Dissertatione intcgre, prout in


habctur, subjicimus.
hic
171
.

1?)

''l3lnmJ,,eDomi,.iDei,3)etSalvator.sJesu
extenso
recit"tur.

Christi
t

ia

n,l heat, Max.m, Mar.rt.ono.-em, ct restauralionem


1

o,-,linnnle clemenimperator Augustus Divina sexlodec.mo mensc Jun.o mei f4) anno Imperii ,e,a pre. p. undecima. hoc preceptun,

950. Anno ah incarnalinne Dom.n.

l.go

illo loco modiula lcrrc quc incipiunt m rcquicscilot prnlondunlur (23) ubi corpusS.Eusanii dicilur (hodie \alle di u^qnc nd locum qui Vallis locum qui scrra (24) vocaOrrcl ct usquo in illum Ecclcsiam protcnduntur (25) usquc super

iria millia

tr

el

sancti

Savini. Et

adhuc Irado jam

diclc

Ecclcs.e
f

one

?vr
rato,:!

6,.

(.5) eo constitnit me Otto ah,Pala.,0 Regni defensor de Asie lci spontanea mea hona mente, et

gratia De, !mpe-

comitalu Marsicano jaccnlcs tres nclias terre in haud Marentino (hodie Marano nuarum una est quc conlinct in sc mod.o a Iroculd Maoliono, lorra ex duabus part.hus ost treccnla cnjus fines

Sana

voluntate

et pro his

mi.-aculis, q.,e
te

Dom.nus
,-ogo

d.-

duabus S sanctimSavinum (haud procul


ici

et

aUis

partibus ost

lorrilorium

a lacu dtCetano,

gn

t,
s

cst

oslenderc pro
nohi

hea.e Max,me, ct pro


ut ah-

ZZie hahciur locvs Santa


Marcellu-;

Sahina d,ctus) secunin sc modmla aquam fucinM?6,

U,
auo

c,-oco,-porei

de quo humililer

a ,an u

um

cum
lihi
(8)

S"ju,a"<lnm

pro portarc .7, consent.as, quatuor lantum plus


feci,

S
10

^>tia jacet

in

loco

uhi odifioatus osl sanctus

que simiUtcr continct


et

da?e qu

mquam
(9,

liC ^lice
Ar imn 'dns

Ins hic haheas in nos od Ultramontanis, et facere t.h,, q.


tn
,10),

par-

J^

7lZ^^ mlhuc hod. i/cuiusfmiscsldctribuspartilmstcrr^^


pi ot

Michael

per

Episcopum noh.

K
U
tia

nUUia

dcstri,

Piscationcm infra usquc in ol por longitu.Iin.m

Patcrno)mniM...un^^\ojus.
et

concedo, atqne mwa^il^nuain ''''("' trado. Fu,-conesem com Episcopatni totum

dc consorUbus

t'rre a iorum

Zo dono
'

tuo

honuuum. scd cl nc-upHMhipiscavorit(^7)scmpord^


prodicto pi^copntu.

ex quartaparle de aqua procipio


roddnt. Tc -

r.i

Seplenlrional, parle

nnum

niscibus,

si,uul

um

Guaslo, ub^ toto Ouaslo ,l,odie

olia

Ki.leS):nilliamodio.aterre,etreve,-titurad

net in

quc con quatuorcontum, cujus fmes sic sc modiola


cn-c jacol in
loco
1-Vlim.n.-,

412 &
piscalicno, in

DE

S.
.

MAXIMO
.

LEVIT. ET MART. AQUILAN.

u/.,^f iKi.L.ni
1(1

Forcellam, qiiae contmet in se (21)

quo quicumquc piscav


alia

dictuni

0^.1

suporius, ct cx

partc

est

terra

Ronca

et transit

usque ad viara

S.ilariara, ot

de

alio

parte torra aliorum hominiim.

parte csl via, ct cx altera Insuper trado suqui Coiuitatu .\prutii in loco pradicte Ecclcsie in qui redportum, sanctus Fiavianus vocatur unum
Luidini(l), et ex terlia
et argentum, dat cenlum pondera inter aurum, portus contmet, mfra etiam ferrum, et sal, qui inler lorram, et aquam sequinquemillia modiola

dc Forcolla usiiue ad latcrcvadit por viam illam fiuminis extenditur usque flumon, ot a pcdo illius do linnlc, el vcniens per camdcin viam
in

viam

et

pcrtrcMs pcr raodietatem civitalis Cone, et medielas est atper mcdioUtera lacus, cujus alia et sic rcverlitur ad viara Salariara. Pro tonis (22) d<>scripsimus drdi cgo Ollo his tcrris, quas modo
limitis,

intra marc.

Similitor in civiiate de

Atcrno dono
il-

septem miilia moiliola terrc civitahs. linsportus,ctcum quinta ipsius


diola

cum

quiuta parte
cl

Imperalor illis tribus horainibus Attoni, ct Guesduo millia libras pro preloni, atquc Guinisio (23)

cum

civitatis, et etiam moquinta parto tributi ipsius colomente (2) quingenta in torra que vocatur

quanlum plus vaicrcnt donanda una inecum dcdorunt Ueato Maxirao pro rcdcmptionc animarum suarum totum hoc quod superius scriplum
tio,

ct

cujus

linis sic

est

Tosani

(3)

et

ex

de duabus partibus est terra terra aUoaliis duabus parlibus


:

est.

Et;o Otlo

Impcrator

Ecclesie

tue

B.

Maxirae
propter

pro

redemplionc

animc

mee,

et

etiain

totum rum hominum. Do adhuc

Caslellura

de
et
finis

Roge

(/'Odir

liojo)

exceptis

terra

Attoms

{-a

hoc ut aliquantulura tui Corporis raecuin (2'i) permiltas deferro, dono, conccdo, conflrmo, ct semper
firmitcr

Guenisii (5) et

aliorum

minorum hominum,

pormancro

(25) et

quicumque cx hoc de-

Atlonis, et

sua tcnct usquo ad cujus Castelli {6) cum villa propc flo/oijuxta terrara M.)/.anura (hoMc Aazzano usquc ad sanclara Mariam Tophanis (7)

ad Lardizaiium, et transit dc praedicto castro de B indo pcr tota Silva de Casamainc, el reColomcnto (8) cum usquc ad Furcam dc jam dicto Uoge (/brca de Silva plana,
et ustiue

mcdietatcni castri

maio ingenio ininuere, vel vendondo, camhiando, donansubtrahcre voluerit, do, sivo prestarium (215) alicui faciendo, nisi ad utilitalora, et honorem ejusdem Ecciesie, ex parte Dei Oinnipotcntis, ct B. Mario sempor Virginis E Pauli, ot B. Maximi B. B. Apostolorum Pctri et
fraudare, vel
aliquo
Martyris et oranium

sanctorura, et nostrara simul

vcrlitur

Nazzano, hodte vocatur Vallone di usque ad pilam, et transit per illum Forca), inlVa hos campuin de popleto usquc ad Mozanum de terra. que modiola fines sunl (9) mille miilia
di liojo sopra
et

cum omnibus nobiscum mancntibus malodiclioncra habcant in perpetuum, et cum Juda, qui tradidit Christum, et cum Anna et Caipha, qui Dominura
crucifixerunt
foccrintsit
vel atiquo

associcntur.

Et

insuiier

iliud

quod
supra

omnia prcdictus Episcopatus


usque ad Flumon.ctusquead

possidet, et insuper

medictalcm bagno (10) illam lcn-ani do, quo jacol pcr


.\cillcm (11) el

vanum, et malo ingenio tenuerit

inntile, et qui comparucrit,


nisi sicut

usquc

scriptum ost, sit debitus legaliler

dominiumdiruad terram de Castiiionc (12) (hodlc Tornimparie) et transil per Cucurazzum loci

tum

componcre sicut qui preceptum frauKit impessimus priEsuinptor, ego Otto periale. Unde pro stabilitato hujus rei
Imperator prcccpi Bonitacio N(ftano scrihere (27)

totum coUem Paidonis (13) et sic nemo habet rcverlilur ad tlumon, et infra hos lines et Guihercditatem, nisi tantum Atlo, et Gucsto, lerre et simul nisius (14) qui sunt hereditanei hujus mecum dolaverunt hanc Ecclesiam dc illis tcrris,

hahens sccum

hanc cartain

sif,Miatam

mca manu,

et

manu

Epis-

omnicopiCossi, ot laudatara. et conlirmatam ab bus ibidem stantibus, scilicet Episcopis, Ducibus,


ot Principilius,
lo,

modo dixique contincntur infra hos iurmilos quos quas in dolera misemus; fincs quarum terrarum
prima pctia de terra jacet in illo continet in sc quinloco, qui dicitur Solagno, que finis est totum illura pratum gcnla Modiola, cujus
runt'bec sunt
:

ac

Marchionibus, Comitibus, ac Poputestibussub.scriptisutrelicitor in porpetuura


iiuinus Ottonis
et

pcrmaneat.

Signum

carlam scribere rogavit,


impressit.
i

Imperatoris qui hanc signum Sancle Crucis

Todcpanlano (vocanlur hodie prala inter Civita

massaetScoppito) tcnens(15) usquoadplanulcm(16) reveriitur in Caset usquc nd caput de via, que vadit per illos fines de Silva et sic tcliioiio
(17)

Signum magnus (28) Episcopi Cessi, cui Angelushanccartam Mianifostavil. ot rogaius ab iraperalore signum Crucis improssit. ^ Signum manus Attonis (29) qui conconsit, et
confirmavit hanc

Scoppito ^pccusque ad volubrura (hodie iocusad montc Calvo) el reverlitur in Fontositus in


tans,
zuli (hodte

cartam,

et

signura Crucis
(30)

fecit.

Signum manus Gucstonis

qui

similiter

Orzo haud procul a in Muris, et lolo illo collc do Solagno usquc cum Sccunda usque ad pcdem de supra dicto prato.
Fontc

deW

Volubro)

consensit, et confirraavit hanc carlara,

etsignum

Crucisimpressit.
>i.

Signum manus

Guinisii

qui concensit, et con-

pctiadeterrajacetubi Ecclosia
ficata.

S. Juslini

est

edi-

quo

ost

per

mensnram

modiola

centum.

Casalo (hodic Tcrtia pctia de lerra jacot ubi dicitur conlinct in se (18) modioia Villetta diScoppito) que

duodccim, cujus

ab una parte aqua de lacu Attonis. aliis partibus torra ejusdcm et de du;ibus diciQuarta pctia tcrre jacct ubi Ibnto maina (19) linis tur, que coiitincl octingenla modiola cuius
finis ost

Crucis impressit. firmavit banc cartam, et signura manus Ugonis (31) Marchionis qui Signum S. Crucis rogatus ah Imperatore si lestis, signum impressit (32). Signum manus Alberti Marchionis rogatus ab

Iraperatoresi
>j4

tcstis,

sigiium Crucis
Roberli

focit.

Signura

manus

Marcliionis,

qui

ro-

esl ex una parte via qua transit ad Ponticellum (hodie locus non procul a CiiHta Tomassa) pcr viam

Salariara, et per pcdera dc Monteclo (29) et sic re-

gatusab Iinpcraloro si testis, rogatus oraraEgo Bonifacius judex, ot Notarius buscomplcvi, ct finivi. quo diserte Atque hoc illud Diploma cst, de
pronuntiat Antinorius
:

signum Crucis

fecit.

vertitur

usque in

Muris, Quinta

petia

de terra

Qui illud falsura non videt.

{nUghel.Luidinw. C2)UgheI. Co/icmonte.- ^3J Ughel. Tofont.-aiUgliKl./UPn. (bjUghul.GtimuiM, (6j Ughol. ruyiij ca^telU
fiTiw (T,. Ugbvl. Japha?iif.i) Ugliol. tuUomoHlc /J) Ughel. iinit(IO)UgIii./("io. (l\)lii Dghel. dvlkiuul verha et lUQue nO. ^^fiWm.-^l^i^Ughel.tiuf.aiOfie.-^l:). Ughel. /'U(/out. (lyUghe Atto,Bucsto. ;io;Ugbol,(t'nJtrH. (HJJUghel.t'attie"(. (lijUghol.

nihii

DIE BECIMANONA OCTOBRIS.


^

413

est. Videanihil viOcl; et legcrc tanlum, refutare hoc ilafjue quibus quamquc validis argunientis mus

vero ad Diem attinet, frequentissime accidit hunc


in Instrumentis optimx nots desidcrari. Certe in

sxium stabiliat asscrtum,muUo

confidenlius prola-

Catalogo (quem

recitat

Muratorius

(9))
,

Chartaconfccto

ium.
primti
ofijectw

rum
niplonia invoraliono in
totalitcr usitala, ct
:

Archivi Sanct Homanje Ecclesia

44 Incipit, inquil,

reli-

an. MCGCLXVi, plures hahentur

tum

Henrici, patris

Antmorii

quis

ffivi
;

illius

non

Olhoric

imniodialc scribitur Ollirmis xvi, mejise Junii Indirl. xi. Locus Impcrii Ast, fateniibus rei Diploinatka' decstctdies
ind(^
(1).

maxime ab Anno D. 956

tumhuJus,tumaiiorum sequenlium imperatorum, i?i quibus non soiumdesidcratur dies^sed


Othonis,
et mens'is,
illi

autetiainqu,rvisdatai\{)\.

i\'ec

prnpterea

in

mentem

venit {'alsilatis illas arguere.


tecund*t

peritissimis, pluressuni legeset chartsrcerto certius aulhenfic.T, qunrum Data- accnrat;r non sunt. Plu-

quiiur

rimas rcperire est, ex om n parle sinceras, qu.r vel nullamfpra^ntDatam,veIimperfectam:puladieiayt m^nsis, omisso anno etc. Ulrectum dein trumenlo
i

45 Characteres Chronologici falsissimi (ita pro.seAntinorius) : Indiclio naniquc anui 956 non XI sed erat xiv. Anno eodem Olho nondum
irnperator,
si

nam

talis

coronatus

Tuit

aiino 962.

Vel

qualicu)nque fcralurjudicium, nonsola attemlemia est Data ; sedomnessimulpnnsandisuntchuracteres,


tam, enrimeci, uti
a/fuces
est

memhuina, attramcntum,

nominc Impcrii annusxx. Astpropt4!r levem Indictionis eonfusi07iem non facilequis repudiabit charlamqualemrcunu/ue. Reperiuntur Dataierroiicie etanachronismi
erat
in inslrumcnlis,

Regnum

intelligas,

Rcgui

tunc

;qua m e.Ttrinseci,ut invocationes,subscriptiones, slghis, cfmte.rlus. Ncque ex uno solo cliaraclc-

quorum

cietcro(piin
esl

sinccritas

in

dubium
'

vocari nequit. Talis

Cbarta a Cuariiio.

nsmojnquil Mabdhnius. scd cx omnibus simul ad de vctustis chartis pronuntiandum (2). Quod
spcctat liivocationis, hic ab Antinorioreprehensam, kiudali operis scriplores hanc rdgulam

formulam

episcopo Ambiancnsi, concessa monastcrio sancti in OriSalvii apud Monaslcriolum, Legitur cnim Aclum anno dmniniae InAulhenlico
ginali
:

carii.

[j

statuunt generalem : formula sinjrularis irao et nullaprorsus insuela pro tempore, quo apparct, reddet diploma, modo aliquolics tcnus suspcctum proxime repclila invciiialur pcr (lccursum sasculi
scqucntis
(;i).

MCXLi Indict. n feliciter, cum Indictio vi in pra^lermitillum annum quadret (11). Nec hoc loco Coppola. Scilicet Christo- E tcnduin quod acute notat phorus Clavius (quem perperam laudatus pr.rsui

Claudium vocal}

in

Computo

ecclesiaslico per digi-

Alque
In

jam

Olho U, fUius Olhonis

Magni,

adhibet
:

intcr

alias

hanc

Invocalionis
et

lorum arliculos ct tabulas tradilo Aanc statuitregulam : Indictioncm pcr Aritlimclices pracccpla
facile

Salvatoris nomine Dei aeterni In noniine Dei et nostri Jcsu Christi, vel etiam Quin imo, Salvaloris nostri Jesu Cbristi aBlerni. nostrum in PropylwoAatiquajuxta Papebrochium

formnlam

rcpcrienms,

si

annis Domini adjiciemus

3,
:

numerumque collcctum per quindecim dividcmus Indictio numerus enim ca divisiune rcUquus crit nihil supcrsit, liidictio quasita crit aut si
qu;esita,

rio (4)

Ludovicus Pius, Caroli Magni Dlius, primus


:

quindecim. Additur exempluai. Ut

si

indictio

qus-

fuissc videtur, qui scriherec(cpit

1n

nomine Dei et

raluranno 1589. addilis 3, et


divisoper
anni
158^.

SALVATonisNosTRiJESuCHHisTi;Ludoviciimpatrcm
Juavumque Lotharius Impcrator VII et Ludovicus In vcl scripserunt nior sccuti, idcm usurparunt Et rC qulNOMlNEl)OMINlJESUCimi.sTlDEI.ETERNI.
:

15, superesl.

Si erqo
3,

et

numero connalo 1592 numerus 2 pro Indiclione nos an?w Diphmntis no959, qui

stri 956,

addamus

habebimusnumerum
3. ct

divisus per 15, residuum dabit 14 iur addilio

dem vera habetur

Augusli pra3ccptum

a/pud jVurto7*t(mi Ludovici Pu on. m.quod ita ordilur : \:v

nwneri

quodsi negliga; 956 dividaniur pcr 15,


e-i

residuus

erit

nunierus \\,qu:e

Indictioin Diplo-

Jesu Chnnominc Domini Dci et Salvaloris nostri Guai{cni, etrursus (6) recitahir charla Sti (5); incipit : \x\ qux principis Salcrnitanl, an. tU8,

matew)tatam. Crterum plunmx


sinceraeet authenticx, in

sunt

Charts:

quibus hujusmodi notan-

nominc Domini

Dei

aeterni

et

Salvatoris

nostri

f^

charta inctudUur in Jesu Chrisli. Alque in hac Pii an. 874, ita exorextenso cartula Ludovici Salvatoris Jcsu Chndiens: In nomine Domini Dei rccitetnr et ipsnis Othonis Magni Quid, quod
sti

hallucinalione; sive turerrores. sive cx notariorum chronoiogicis (13). Quidni et hic ex falsisprincipiis Duo etiam citantur Othonis
id coniujisseadmiltas'

alterum Magni diplomata, alterum anni 952, voces Imperator anni 961; in utroque occurrunt
Auguslus. Nec propterea lamiati

Operis scriptores

amtdcumdem

Muratonuni. Q) charta an.m,his Domini nostri Jcsu inchoans verbis : In nomine {yrofeoto evanescd ab Christi Regis ^etcrni ? Ex Im verius mepkim Antinorio mota diJficuUas, quam potiori ratione reprehencavillationem di:reris. Ncc

chartasHlasfUsitalisarguunt;iilunumconcludu,it,

OthonemjamabiUotemporcimperatoremsedijisse; non fuisse quamvis constet eumaPapa coronatu^n Sacpius in assinu/xiii Februani anno 962 (14).

gnando anno Imperii


cisflS)"

vel

mmGdialc scribi arino ditiste,post Invocalionem fere in muttis alm ejusdem D 956. Sed hocidem Instrumentis. Sicin Domtione
cpoch.T observatur

nec inler se cona>rdare, nccproplereastaiimfalsitatissuntarguenrejiciemW.

Regni, Charta. vidcntur nec cum factis histon-

t
iH

da:-secusinnumer:v,qunabomni(AiSsincer.Tpronuniia^ntur, forent

Salvatoris Ticinen^is ab facta Monasterio sancti h.rc legunlur Adelaklc invperatrice Vidua, an. 999. Domini Dci et Salvatoris ab inilio (8) In nomine Dei ImperaCliristi Tcrcius Otto gratia
:

Notandum

ilaque

cum

nostri Jcsu

cjus Dco propitio lor Auguslus, annolmpcrii sancparum a nostro Ihplomate nbluCio etC. Quo'

ter-

vivent^eorum patrc, ad (quod communiter Inaugurationis

iniltum Imperaseu Muraiorio, Mabilioaio aliisque, im; eratores vei reges Hcnai sumi sive abanno, quo imperium assumpU sunt

mmune
soli

venit)

possent. Ast.addit dunt Ilujusmodipluraadduci Sed ipse paulo mfeAnthiorius, locus decst et dies. dc Asiffi vi,letur dntum esscd.ploma

pareniibus, sive abanno, quo, mortuis coronati sunt fGermaaia: imp<; sive quo ca-perunt in locis acciptebani ratores trinam tribas diversi^

regnare

coronam

rius aqnovisse
Palalio;gorf

le.rtw.nquidem a{firmat Coppola iegendumdicensKvv. Quod hwrens, sed loco Asiae,


.

quo alium secumad unpertum quo aiia regna asseeutt suntper assumpseruni, sive frequentistemporisdecursum ( 1 7). Horum omnium
(16)), sive
mill.ul

75el8oqq.-tlOlVid6lbid..col.'!9.-iniNouvei.ii VI rol

<l,d.plonialH|ue.t. \l. n.3Jl.^

AcU

SS-.

l.

April..

|).

vii.

P- J'-*!-''-^^",'^',*,,^^^^

^l^
B. ".

DE
(1)

S.

MAXIMO LEVIT. ET MART. AQUILAN.

s,naoccurnua e.empla. Vomo, in,.U


nius

MaWo

.wh.iniiiim
eic. ti
-

cpoclise Irc^ ad Carolum Matrnuni, cujus Prima rcgni le^untur in velustis nionumentis seu UaFrancici; altcra rcgni Langobardorum, Has Ircs cpoclias simul coniici- tcrtia Impcrii, diplonialibus ab anno nccci

P2";-,t^SX-^ rciiu rnm cxcrcitu cum


.

x(

niium suum in Ilaliam niisil Atquccx h^srursusc/lu.tu qua.^


y

r^

....
Dcest

fulcmmercaturCriticusnostcr.ConlcrCoppolan,(\%

M
matis

\ddit
r

f/r//)

.4?7r//<nrms.-quid

deformaDiplo-

<\narti

Forma

Nalali Dounni quo rcnuntiatiis esl Imperator in usurpavit anlc in.tum pra^cedentc; duas primas notal Mabaionius d^ impcrium. Shnma ibUkm Idem occurnt in OthoCaroli Magnisncccssoribus. prout proli^e o^olvU^^^^^

junxit ac distinxit in

vatos impcriali

Instrumcnli inter pricst ad instar phrasc, desinit ponlificia incipit

cum ccnsurarum conmiinationibus. subscquenlia. dicit giamma, slylusque sscula formam observat Muratfrrius (H) nuliam Quoad
i-cgioncni aut

Mono-

civilalcm

numeralam, cui non

ali-

qnod
a

Formnlarium

snppelci-ct,

atque usurpai'etur

nisMa<pu
po/a(^2).

Di, lomatis.

Addamusc^

Dict

onano

Drplon.atico (3)
var.ationi-

L.T

re.^nornm

innun.cris

subjaccnt

brs.eWusnccintcrscconcordarcvidn>turnec undc Scnn-Anaquam cum mommcnlis historicis; rejic.endi

ilndem acriter ob Nolaria Arlis alumnis, quos ignorantiam persiringit. Si itaque imperitiam ct instar InsPnimenii inier privatos revera

forma ad

occurrerc, iquod

lamcn ncmo tam

facile dixerii)

(Z.Mp'nire>

inducli

fncrunt

ad

la
insis
'

insuumcnla valdo sinc-.-a.


.

quorum

datae

^ quod cumOthone quid indeseqncrctur Tanto magis, Gucslo ct Guinialii \)T\\-di\ viri, Atto nempe,

tres

t9rtta

non vidcbanlur accurata?. ^ ,. subjungU Antmonus, 46 Anno dcnique 956, sed in Gcrmania ncc Olho in lialia morabalu.-, dc lib. Saxon lib. xxv. neste con-epius. Wilich. monachus [ui Corbctcnsis, Witichindusluccitatus
tres et scripsit libros

sins, indonati07ierii S.

Maximo factam, concurrant,

{\k).DeimiesiScutoprseciui appositc notat Coppola

pue decimo communior evasitususimprecatio^nim diplomatibus. Sic in diploin principurn ciregum

maie

Caroli Simplicis /ro

insiauratione Abbaiix
:

de Saxonum Gcstis, in quibiis Aucvpe ct hujus fitio, Oihone aqiturde Henrico scripta penerc Su\^eTb Maqno.Cxti-raa Witichindo libri l.-es rcrum gcstarum sunt, inquitPertz (4). popul. or.fc-incm, Savonicarum, qnibus auctor lam
.

Compendiensis, anno
vero aliquis
l.j^c

917, h.rc in fine lequntur Si slaluta violare praesumpserit, ct


.stabilivil,

quK avus

noslcr

et

Sanctic

RomaiiiE E
et

privilcgio Scdis Papa Jt)lianncs in ac violare tcmptarit, excommunicavil.

conscnsit.

malcdixil.

quam irs ab Ilcnrico cl Atquehincjam in oculos


sil

Ollone gcslas dcscnps.t.


inourrit
;

cum juda
analhema

quam absurda
Wilicb, de lib. dicemus habet :

ct Tradilore Domini porlioncm liabcat, exclusus a consorlio maranata sit, et

Antinorii i,stiusn-odi citatio

mox Saxon lib. xxv. Baronius ut Witichindns ad anReb. Sax. lib. iii. Ast De Gcrnianiam ijrassantis nec dum 956 (5) pcstis per weminit ; bene vero Othonis ex rnorbo decuwbeniis h.rc Uujuntur : Eo lcmpore Im958 ubi
ad annum
nicrilis Sanperatoret i|)se iegrotare ccepit, scd pi-a-bet, fidele jugilcr obscquiuni ctorum, quibus

pcrpctualiter cxislat fidcliumin poenis infernalibus rursus in Pra-ccplo reyi^ concrcmandus (15). Ei Si quis aulcm (vulgo Raoul) anni 933
Hodxilfi
:

obesse, aut illud infrinhuic Pr^ccplo Sanctorum excludalur, el sicut gere, a liminibus
volucrit

Dathan
et

et

Abiron tarlarus vivum

cum

susc.piat,

cum Juda
(16).

suMineal

prodilore Domini aelei-nos cruciatus Similia vidcre est in ArUif/uitaiibus

maximeque

palrocinio

inclyli

Martyris

Viti,

cui
et

convalescit, aperuit os suum, dc inlirmilate mundoutsol lucidissimus post lencbras ad omnem

Mcdiia'viajudMuratorium{\lh I\'cdum crgohujuspotius smccrum modi sjMTinm ostendant diploma,

decorcm

et dclicias

condonatur

(6).

Baronius

(7)

(Criiic^im Paqii, qui hac de re

ne verbum quidem
imperaloris, ex

habet, citat Antinorius)

morbum

Monogrammatts proharent. Ncc eiiam absenlia Apud rei di/ylomatiar pese rem Antinorii ccnpcii. haieiur, Tilulos Or.giritos 'Ut Axioma quoddam consendos, quia dcsunt
nalcs non idcoficlitios esse

per

Pertziano Witichindo, refcri ad an. 956. Anno {S)JJermannus Contraconsonat, teste Meibomio
ctus.

Monogrammala, qua^

in

textu

annuntianlur

vcl

Multoproinde annunliari videntur (18).

minussinc

Vnde salicmvaldcduhlus fitannusah Antino-

armunticniur qWdcm.

rioassumptus. Quisictiani admdteretur, nondum valeiudini scqueretur Othonem, cum adeo prom}Ae
C restitutus
potuisse.
fucrit, in Italiom dicto

qramma minime

dcsit,

Quid vero, quod Monout auihenti^e cmsiat ex

anno

ve7iire

non
ad

Ad

Lib. Pestis

iii

Witicliindi. Annalisia sacco

annum 956

quidem mentb/nem habei, sed OfhonQin-djea correptumnondiit ;imo conlrarium haud obscure insimiat. Ejus vcrha sunt Rex iOtho) suorum (idclium in pace et olio dcgeus maximo
:

Jmtrumenio.svpei-iusn. :^^rccitato. ^ generatimsiiargumentum, qnecst quaminfirmum iia abludat a sxquod CT stylo dcducitur,nisi hic ut discnmcn culo, ad quod rcfcrturdipJoma, mcurrat;quod omninm oculos primoquasi aspeciu quo hic in inst/t-umento, de

Notum dcm-

profecio

convcntu Colonip placiluni rcgale babuil. Ea pestilcntia pcsiale Kiavis pcr oinncs ivgni partes innumciain populi muUitudinem grassabatur, qu Archicpiscopus passim cxtinxil. Ex qua Uobertus Hadamarus abbas Fuldensis obieTrcvircnsis el
teni-

aliud in specie non disputa7nus. Ipse Aniinorius vcrba : De Asiifi palatio rcprehcndii prwier h.rc Quidquidavte7ndeiissa,num iropie-

non

obtinet

Dcfensorem.

Non asscnt.or i.s, rea ex inteqro corruit fides? d.plomate vel allera in
inquit Ilohnius, qui iina repc-ta voce, qus ssculi
sui

gcnium non

rcdolct,

morhi Othoms Annalibus mcminii. Ucnique .Muraio,iu; (11) in meminii, cx eumdem annnm 956,
runt
(9).

Si<ionius{\(i) nec pestis nec

totum p.-ivilcg.um pro diclaloria slalim auctoritale confecto basupposilitio, cl a cucullatis

ItaliiR

ad hunc

indicia non bent, licet alia supposili partus

faNo

cl

acce-

impcratoAnnalisia Saxone, pestis; ast dc morbo horribili ris siiet. Fuit anno, impiii, Ocrinania Oliio... cogitavit dcvaslata peste, Nihilominus Rex de reprimenda Regis IJcrengarii ini-ohntia. Qua-

^48

Impei-ator,

^rosequiiur

Aniinorius,

donat
ihnr

9'"*

cpiPcoi.aIui

totum

Furconcnsem com.latum
ita

cusquerecie, sednon

el.am .n in scqueniibus)

TrnikinT

(ii

Munumt-nta

GtTn.aui<.-.

1.

111.

u,m. -

.M

Wml.y.

'Ibl.
*<"'

Scrm8nKarun..M,p

'lo.

tdii.Melmastadh lliW*.^nNot.8oJUl..m.

t.

l'"^:-!';.^^!:,VI. LoI.,0etiOJ.

^.J2:''^^ ^lwnt (iB)i>ou

t-

VI, p- 403.

temporalibus lemporalibt

DIE DECIMANOTSA 0CT0BR13.


K

416

temporalibus

nam

dicil

episcopus ncc comes, nisi nuinqiiam cpiscopus illum possedit. arimi : At haud minus quam in prxccdentibuscrUir

non d^minctur alter tantum episcopws- S. Mat

ablata

non

fuisse

postmodvm, el sxculo x ab Othone


Antin/)rius
:

b.

restituta?

50 Di-nique Gnia
per

objicit in

Totius

Furcocon-

tef.tima

niensis Comitatns
:

Dipluinato

assorunlur

Atgue hic

cum nostrum

hallucinan, haud operosum fuent

Anzedonam civHatemimmecUchroro-

Francis Italico
lalis

(lelectus

regno an regimen cujumiui. i.ivi Comitis ost Prffiiectus cum lituio


ceeteris spcctabat justitiam

poema composuit

s^c. xiv ct xv

ast

ex

eo

quod con-

ad quem prae

unicuique

d'u:tis sa^cnlis, num flnia regionis talia essent inox consequens est alia non fuisse sxcuio x 1 Idern esto

ministrare in placitis.

Miu autem
[2) et
:

loco disertr

prointer-

judicium de postrema, ab Antinorio mota


//p.-Donantur

difficul:

mntiat idem Muralorius


in III

Vulgatissimum est
V,

ros in Marsis ot Portu S. Fhivlani

vetustis irV^HlOlfi

Imp.Tatorum

Reguui Tabulis
aliis

verum

(licluin fuisse

coniilibus et

Reipubiica^ Minicleri
(3)
:

scopatus

stahilium Fpiin oxactis liidicibus omniuni nulla adest sfficulo xiv confectis illarum

stris

(iitioncm
et

suam cxercere
noii
cst, ut in

in

utriusque

montio. Confer
et

Coppnlam [^),quidonatimesomnes

Agros

Homines. El paulo post

Attamen

praetereunduin

Diidoniatis s.Tpe nu.

evolvit

ei-vdite singulas, in Othouis ditdomate f<ietas, specie plura invoeat vindicat. At/iue in
et

imo et corum mero eximantur Deo militanles comitum aliorumquc servi et coloni a jurisdictione
,

Instrumenta posteriora quibus Othonis donationes

Reipubliccc

Minislrorum
,

allanien

.ludicio

haud.arumr/mfirmantur:nominitimPriv.iegium ClemenAlexandri P. II f an. 1128 item Bullam


;

Rof^iorum Missorum

storum non fuissc ipso opere cvulTabulas hujus moris tesles in hoc neuliquam gaverim, ct res connrmari indigere
perdurasse B videalur,'id unumostendamdiu elucet, quanli consuetudincm. Ea: his sufficieuter aeterum qui plura valeat Autinoriianimadoersio. Coppolam (4). hac dc re videre voluerit adeat
texia

ipsorumque I\egum et .\uguipsa immunes. IJuum tot re

tis

lU,

an.
;

H88

et

alteram
1209.

Innocentii

111,

an. 1204

Diploma

Rogerii, an.

1147

ploma

1'nderiei lieqis, an,

tandem DiQu.t omnia ad


;

calccm Disserlationis integrc descripta lcguntur,

ejusinodi

cujusdam in g prout asservantur in codice anomjmi


archivo cnlhedratis
51

AquHanx.
lector de Antinorii
nihil videt
;

Ex

his judicct eruditus


illud
,

y,,^

,i/

di-plc-

effaio-(\\\\

falsum non videt,

et

mfUi>othmiani
-thenucia.

49 Sed, addU

Antinorius, ctsi admittalur episcoposserhssot

legere tantum
esse

refutare est.

certum vu- aHfpiid

pumcXinmCondtatumFurconensem[>o^^ed\^^c{non
posscdit) enim rcvera nisi tria feuda a nam patet ex dictis anno 866 ante Othonem
; ,

quod ex iUius animadversioniOus subsistat. illas faU Unde haud immerito relorqueret quis Qui ol levidet in Re Diplomaiica nihil videl sas non
:
, ;

Johannein episcopum. Ludivico prosubditistaxatum habet nisi auclorem sui asserti vadem

Alium

mn

ano7H/mum. nislori.-ercrumalangobardisGeslarum, Muratoriwn (5). Afjirmat ex au,r 'reperitur apud cpiscopum iJohannem} anno illa Antin^ius (6), conlra imperatore in cxpcaiUonc

nempe gere lantum, refulare est. /// ob quemlibet dus Anlinoriusest,quibussolemne, ct su^ppositionis falsilatis fere defectum vel n;pvum,

annumemn-

insimulareinstrwneata, qu,Tcumque dcmuui illa prsposlerum judicandi modum sint. Conlra qucm insurgunt, nec optima sinc raihne, omnes,
acriter

ki.l

a Saracenis quanKjcijus gente veniens, eos omnino suae rchquit Qui voniens hoc docrotum eriperet seu con.Ast tn Decreto C patris, quod d^in recitatur. assertum est quod Antinorii slitutione illa nihil licet illud ab eo.saltem stobiliat, unde concludere provocat, non fuisse Muratorio, ad quem^ tamcn ibidem ab initm Lmovicus lectum. Statuit sciHcet nomen miUtt^ dare deaui per singulas familias quivariis in locis adousoieant; deinde ordinat, Pado usquo Trebia diam pr^futuri .m/ : A Huvio

866 ab Ludovico ejus Ecclesi^ feudis pro Saracenos taxalum fuit addilquc, ejus subscr.ptio et subditis, qunlem vera , AnnnqmxiS Johann. cp. Furconia>. He vero dum mmia suis ; Langobardi n v(7} sustineront, ob hoc nimmm a(oro factis pericula Franciam lcgalos neccssitaleque compulsi flicli Imperaloris Hludov.ci imdirigunt, atque gloriosi ul palriu sua cum Dlorant Augusti clementiam

qui erudite

et

studiose de He Diplomatica
^Vo/i,

umquam

scripserunt tlOy.

.mM

rejiciendum Othonis diploma, in quo existimamus pnsfatum cxtrinsecT, quibus not!e nulkr tam intrinsccTquam suspectum rcddatur liucusfiuc satis falsum vel iiinc etiam ct idonea- fueredemonstratic.
utiquc
facilc
,

manifeslse

suo inseruit. Ughellus illud absque asterico operi


suscepit, Coppola vero ilUtdomniexpartevindicare si fides sit Jacobo successu , et quidem pleno cum et relms archeoMartorelli, viro in Ulteris gr.rci.^ versato (11). Hic itaque depu-

logicishaudparum tatus ad revidendam

Co,.po!.r Dissertationen^,

hxc

ineleganter testatus est : inter a/ia publice 7iec .sibi gregis cum apPontifcx Aquilanus coiicrodiii EcclosiiE sua> volerom prime sludoal salubritati. vestigavit unaque ot dccora siimmo lahoro

honestatom

contraxit, et

hodiclmn

ol
oi

puhlic* hicis n?une,atque

elegantibus typis.quod

lubenlissimo

cedondum

esl,

sit

Missus Lotselmus.
Inler

Inter
et

Padum
Adda

et

Tuinum,
Mis-

Krnnlfus
Petrus et
sis

Ticinum

Erimbortus...

Arthemius cpiscopi, junctis secum Luca, Pistor.s Episcoporum ot Comitum. Pisa,

et Lunis

ncs

Rimmo ot JoanIn ministerio Wilonis, Forcona. In minislcrio Vcrengari episcopus do


.

Hisolmundus
tio

Imo admissa
ret

fit Joannts menapparet vestirpum. ncc ullum subscripHonis ^^^cerehce-^ AntiTwrii. citatione,nonne

etc.

Alquealianon

in Ilb.llum pro commondari expostulat. Porro cun. civilatis Pr.ncipis Maximi M. Aquilans Actis S r^.iir,ri Othoniani Diplomatis Patroni, atquo pro nia^M.um ei corrogaverit cruditissima qujpqiie genuiA<iuilana, cujus Sanctorum dobet Ecclosia olVusam niuquasi nam historiam ac impcratorum utramtpie v.e.c; a doctissimo viro nilicentiam, exaclos Diploinaticic disciaccusatam, socundum tectamquc lulatus est(l2).
,

t>l

11

plinffi

canones sarlam

cum Coppola

(8),

coiistare

qmdem

ea-

tllajeuda^

pr^cipue affirmct, pro tanta

tcmporum vmquMe,

QuiMts et nos subscribimus, optantcs adjunctis plomatisorigo,ex rerum et temporum positive proluce poneretur, et, ut aiunt, clariori in

tamen

ut Di-

(7)

Ubi supra

\\t\

416

DE

S.

MAXIMO

LEVIT. ET MABT. AQUILAN.


tvriS

^^f^resse videntur ier^br^^ Oari posset, Hic enim u,nqriom non saiis discuss.r, nec forte histrumcnti.s hcum haQuod de c3ttero in pluriinis

ae rjCClf:.ia ."-v de Ecclesia Forconensi


et i<imul

.id

Ecclesi.im .\(iu.la
..

duscutM

nam

Reliq.iias

Coppola
tio

tcri} .
'

bere 52

noiissimum erudiiis Vnum liccat addcrc

cst.

in

connncndaUoncnnn

olim'dicta. Ecclesi* ad civi.as Aqu.lana e..i;a.u.meritis Ecclcsia ct Kay.mr.. rueS. Reliquia. ^ajo.em devolion..m. S. Max.m. ad Eccles.am
rt..,.

R.ainen. Ep.scup. ut pro eoru... Forconensis


licat.

r-

reporla.a;

in

Civita

a Ben. XI

rnmmenUata

-""*/"' DD. CoppnLr. cuju. J^^, XIV. cui uiranmc """'' d,o. Dcncdicius fi'^"; <^ crudiius Pr^sulDisscrtaiioncm. "'''"" Kusan,o,\). m, alteram dc S. "^'"'"'"^"^^l^ Mcr aUa '';.'/' Januar. MDCCOL.in guo , '^""J^^ voluptate accep.mus "'"''
libcllus lanio

55 Ast hic tria

notamda ; unum qvidem obUer


na,

ea-

irfhcuia,
tecontet

fJJ^l
"'"
sa ,

DiicanqiO
feslnm* in

[1]

l'as(

tnqun. ^

., cum m a FralornitaK^ Tua magna allerum aiiornatum Hnrdin laude picntis, e.rt^ '"*;' ,,,^.Hs Maximi Levinuidem conlinentem ^^f^-.^^'"'^\. p.,||,,,,|ralcm Exuvia.-um .id C.ilhtilrdlim

proinrle

cum

vocan observat omnes majores feshodic nurandus. Certe constat Quod Italos ot Hispanos vocare.
quibusdam
provincns
tivitale'; ct

...

lUtuma-

,,^^^

pietal
;

Pascbata iVos plus mwusvt m>stra ,rtotr apud populos W rursnsob>ter, cwitaicm di adhuc obtinei. Allerum, ut tesposica dictaw Civiiatem S. Maximi,

..

-."An..anam,cuila.
aD anuqua, c.^. 1
;

eiu-sQue Sacra.-um

^^

,,,^tpm detectionem :^r^^rrc^Uc.c,,.cn,~^^^ ncm alterum vero ^^^^^^^^ Mar^


,

S inventumque Corpor,s

;!rtr^am;..ip.ici-ditionevindicare
luViratque
l.unc e.i.an. nos.,o

"^

nom.n, .nscr.be e

Bagno tolnrAniinorius{S);dcquajamhabetAlexanderHI majorcm S. Maximi Brevi an- U78 Ecclesiani i,i qmui vocatur Civitas -,-/ vucaiui v..wia., {9).rerln>m. ; viliaqu cum vilia quse momenii Pascba scu diem Pentccostes majoris esi Man, 6.n. verc in dicm m rf.>.. 27 3/a^^ bene wrc ,,;; ,>../^y... ..o 1413 non incidisse anno undecimam Junii, cumdictoannocelebra: ,

in diem^

Tuae Pon..ac.um a,..mum a.q.^ F.-.-.ternitati de observant.a. tua: e.-ga nos singulari no irum pro persuasum esse p.'or.t,...tes. Tibi ob trictum om

seqvvnti,

rciurPaschaBesurrcciionisnAprHism.Astanno ncmpc 1414, Pascha noiaiur ad dicm


concurrit

Pcntecostes rcipsa iunc 8 \pril>s, acproin Pascha

cumdienMaii

(11).

liinc

nSnopere

nob.s opta.nus, jucundissin.as

to..c

oc-

nos.ram rebus cJn..,'s.per quas carilalem porro, ve..elacere possin,..s. Perge itb, .es..;ia,n quan, nupcr te quoque, ad
Catbcd.al. hcclcs.aP.isl,.anstulimus. Casfi-Maris ..npendere ...ajori cum stud.o
lorales cu.-as
t..as

.ps.s

errorem amanucnsis , composUa transumpio non dc Archetypo, difTwultas Donaaliud manuscriptvm. Jacobi de esset Obsiat habctur Iransquo rursus deis (mox rcciiandum) cx
iiaqne error,

prxsertim

cum

snpponcndo E agaiur de

rabilis

Frater, in

ista

lum

in iis, quffi ad

Dcum

sun.,...

p,,ovcnd.s

tum
;

iniis,

qus

decora, respiciunlvc.craejusdem Ecclcs.a;


("2).

lationem factam anno 1413. Alter hisfoina priorisimilisadmittcndusforei. Insuper nec memoraiis Aquilana apud Muraiorium (12), iUius nec alio quovis, occurrit mentio

dili^enler adornandis
Heliquia
S>

53 Rcluimnn

c.i

vt

dica.nus dc Rclic,ruarum

duobus annis mmslationis;cumiamenrcsmultolevions}romenti Borbona de sive in Cronira Nicolai di


scribaniur rcbus Aquilanis ab

anno 1363 ad an. 1424

(13) sive

Maxinii A<]Ui-

S.)\ix\mUranslationc,cxniy,uacicollapsnCatheAquilamcwUatcm.ighcllusii) Urali Furconicnsiad -/,dc Padula. illc est Bcrardus, ancn.^ dc Ucrardo
auil. qui
posl,-c,i,us

Aquila; (14); sivc, quod in Cronica ab initio fundala^ Aciuilanorum mireris, in Catalogu Pontilieum

FuiTOnienscn,

.-exit

Eccles.am,

quam
primus

Alcx.andcr IV
.\q..ilaus

ad Aquilam Episcopus
,

t.vinslul.t,

lu.tque

ut
,

ex

scquent.

viiletur Alexandri diplo.nate clare Januara. ,d estqueanni 1257. dccin.oKal. oitatur. Dccembri^. .ist multo tartertia est dic v.gesima Maio anni \m,corpus seu

7oi/ ibidew re-

XIV et Ecclesi (15). Ms autnjrrapho Aquilnna* Calliedrnlis quoquc UgheHusest (161. Nilnlo-

usque 1472, qui, atl Anauctonbus, saiculis iinorius, a duobus anoiiymis lucidaturex descriplus, nimc primum ab anno 1254 ad

magis

annum

quibvs addendus

winvs putem haud

facile quemquam

idhisioriam Translationis, prout

adductmn iri, eam cx Coppola

diici

mcnsc scUieet

allatw sunt. ut Uquct Reliquis S.Maximi/l'7"//n' pra^jatx in Archivo EpiscopaU scripto quodam

describimusjolsamscususpectamhabcatyundequa.
sive rcrum adjuncia, que enim.sive siylum spectes,

ex

Coppola (4) originale illius urbis conservato. Notal tamen a.u^n .latc adhuc.exstd.ssc;,d xlatc adhuc. exstitissc ; id soripti. DaronU scripti. Baronii

ut

plvrimum
',

satis

mnuta,

J,errnnusCardinal,sperspu:ucnondecMa
solum
:

^^ J^
^;*^
^"P'

56 Die 2 Junii (ila progreddur ^ p',,,^ Macedonii

^^^^^^'^;;^^^^ He TranshUioni^
de
Neapoli

U... un^^^^

.4

,^'

"
'

,,,^

Ejus

fS.

Maa-imt,

T,.anslalio.,is l.isloriam

mar ,n. Acla a tque manuscnptam accep.mus ab


etian.

,,

Came.-arius, quinque

;,t".t,. A.- ,,.

Ecdesia
Othonls

A(|..ilana

ibi

plura

de

Accessu
'ax'^;;

''^ '^^^^,^ q^relam hominum de qna^relam lium Civilatis Aquil.T.ad jus babenl neeeorum Balneo (Baqno},qxn nulh.m fecerunt Reliquias sanctorum

Magni
.rliquiis
,

Imp. ad

Sepulcl.rum S^
el .n

intere^^t

exportare

dequc

inde accept.s

Ge.,..an.a.n

Maximi

et

Maximi

(patru^,

t..a..slalis (5

orchCjpum tcmpore Baronn a. Tra s a,i,mis h ast qu.l,pnd ta,ncn non rcpu,jnat existere nm trannon srtcliatu Coppolajam cu^ major copiam ilHus histori. seu

quibus cx vcbis non

ommno
;

cffictwr

prwris) atque Raynerii

(forte

ut ex sequentilMS paiet, redvndat et irrepsU

suMcquod

tJP.
terr.T

Archici pericruU ,necndt,s^ par anti,uo,-um Mss.

nerii reliquUe reportaiae in nclujviisser' minoribvs scv separatis quibvsdam ecclesiffi mo siii, et abstraxerunt de confessione Relicjuia^ sanc i remanserunt
Aquilanffi.

svpra dicanivr S.Ha.ycx amanvcnsisdefcctu, cum de Civita 5. Maxmn, msi

Finaliler

Aquila,u,u,i. molibus.quibus a/JlictacwUas

Jam
Ul

vcro

mcnumUum Dansumptum Ua

habet.

habHur ex
arcliivo
lani).
Afixii-

a.Reliq,.ias glorios.ss..... costes porlare fecimus ct Ma.sancti Max.m. LcN.t* Pal.-oni nost.-i
ivris

Trmck

Maii!U3.inq"aruitPaschaPe,,le-

Maxinn levitaj et martyris, Die U dicti n en Maximi Patris sancli Maximi. bas Camerarius Aquila?, el Al priefatus Capitaneus, Furlond Jacobus de Collinumto, el Dominus
de

el

Ueliquia^ saneli

cum

personaliter accedenlcs, multis aliisdc Balneo

ro Glo.sariun,. verbo /'"^;''-<^),{i;\\,yS:;f .'.o^^^^-^To: ayn..Uunr

^V?ao
,

Ni,.^r.Unl!oeL
ant(..|.i

Jel g or.oso ..m-vjAKj: "'"''J^^

;..,

,)lOrHlorio,

v.:Tirier

lt:s

ilaws In

Tali''lt-

ronuloUca^

j^^.^

^^.^,

yi,

tesrovo iklV

A.iuil.n =,"!<','',. "''."''^^''J.-jS.ii^oi.furiloin.iient.

r,v. noslrul^. !' ivo "J^':;''",^^;,: j'j'

'i',;,

r
a

Stob

1.

.^.^ . el
,6,

' -H)

Dissertaj.
8!..

Coppola. Ubl supni, p

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


fpronint
renortarc
dictas
rcliquias ad

417
B.

ecclesiam

el ab hora sancti Maxiini de Civita sancti Maximi, fecerunl pul^are camnn-i riis<-(-serunt Balncnscs (lurc ^ancti Marci et sanctie Mariii. tle Balneo

dam,ubisequensdatur notituiillarumrelUiuiarum, sicut et de modo quo recmidita^ erant, agUurque tamqunmdcresuo tempoye omnium ocuUs subjccia
i calhedrali Ayti./cma.Denique, ait, ibi quiescunt
reliqu.a.

Lnas

'X

Ba^r^^
:

Civit^ S. Maximi unitos qui nullum jus babent nec

hue superstUcs

glar;os.

martyr.s S
ct

Max,una,

mi

os sciliccl brachii priecipuum


crystallo,

costa

'paulo anic

eorum

dictum etit usque ad boram vc.spertinam, non ct obrcverenliam rHiquiarum, sed ad jactantiam,
intcrcst)
ccclesiae quasi dcUuhMulo eiiiscopum et capilulum Civitam S. Maximi, transAquilanK. Et eundo versus dc Collemadio fc~CUI1L.U ..vv, ecclesiam S. MariiE eundo ante ...^,.

cum

quod

collo

appensum gerebal, cura


pra^cipitatus fuit, requrtrum hodit
xix aUquid
jupcrMf.

ex turri (rupcm Acta

/k//>c/(/^

ceplurus niarlyrii

coronam.

Coppola (medio 59 Quo temp<yre hxc scribehat sxculo proximepr,Tterito)nUiit, quod nosccnempe luculenrctur, supcrerat de relUiuiis S. Maximi,ut ailcak-cm^ua: ipsiuspr.rsulis,
ter cfficiturea-Moniln
:

ceruut pulsare
et

campanam ma^^nam

ipsnis ecclesiae,
lifjt)ea

pulsando fracta est cicogna {irahcs

cx qua

scriptionis posito
jecta erat
hffic

dum

vix iion tota

jam

typis sub-

suspcnsa eral

campano

(1)) in

qua

funis est, quffi

nostra dissertatio,

rescripsit

mihi

pallio supra Irahilur pulsando. Et discedendo cum acccnsis, cccc vcntus dictas reliquias et cum ccreis cereos validusdejicit ad tcrram dictum pallium. et

architliaconus D. Carli,
neralis, in

meus
:

AquilaJ

vicarius ge-

buncmodum

iHu.strissim.T

dominatiom

extinxit.

Devenientcs ad dictam ecclcsiam


et

S.

Maxi-

mi
S.

adsumpsereposuerunt reliquias draediclas el


rcliquias S. Maximi.
dicli
S.

vestr:rmittonuntium,mesciUcetinvcnisscrchquuim par' S Maximi martyris levitw, qusc consistit in ex locisauthenvula (piccii)Ia) partc ossis.extracta
ticis

runl

parlcm

reliquiarum
sic

Maximi, palris

Maximi, et

cum

rc-

quam

Urbis; a cardinali Paolucci, olim vicario inpixide, reliquiarum Sanciorum rcperi ego

liquiis rcversisunt, et

slatim in

ictu oculi

congrcepiscopo
rcliquiis

gati

sunt clerici et layci civitatis


exivcre

cum
dictis

B processionaliter usquead dictam ccclesiam,


et

obviam
ct

cum magno

gaudio,

reverentia dcporl;;lffi sunt ad ccclcdevotione Aquilanam.et rcpositce in sacro loco sub alsiam
tari

niajori diclffi

ecclesia? etc.

Ad laudem Dci

etc.

plena,qu,Tmihisubmissa fuerat,ut illassepararem valco quanta exinde B ct authcnticarcm. Dicerc non scriham, perfusus Uriiiia sim. Fcria teriiascqucnti confciont hicrothcquo mihi Romsvenustissimam refero laucamctc. AtqueefToetiamingentes Dco typis cdendo iinis imponeretur des quod. dum proximus labores, sicut et dum ]am
exiguos mcos atque tranesselmeus ex Aquilana sede disccssus hanc oblmuerim Castri-Maris, situs ad ecclesiam numquam destiti lUum a Sancto graliam, quam
rogare,
Cojypola.
al(iue

.\quilanus Ego Jacobus dc Donadeis episcopus Qui, cum sedcrit hanc Recordationcm scripsi etc.

legilime ah
ct actor

nnno 1401 ad annum 1431, testis in>o commcndavit. fuit eorum quac memorix

ardentissime

expcterc.

Hactcnus

solchai idcm cpiscoPr.vtcrea in codice Ms. in quo quse singula die memoi'aiu digna pus aniwtare

accidebant, post pra^fatarum

rerum narratimem,
primis

VITA
.

BeMquioxufn
deposilio.

fuTC sequuntur. in 57 Dic 18 Mensis Oclobris


fe^ti

Uspcns

Maximi

cum magna

solemnitate fuerunt

ITVIT ^ L MiVUlUU.^ MAXlMl LL\ U /L PT M\RTYR1S,

,,.,,^11

renositaMTliquiffi
ini

gloriosi levitre ct

martyris Maxi-

Sancfi.eldereliqmis eiMaximi patrisojusdem Sanctorum; S. Andres Aposioli, infrascriptorum


S S
Thomffi
Apostoli,
S.

,^,n. .r PATUITII Cl\iTATIb AQUlLvb..


^

S.

Bartholoma^i

Apostoli,

G~manyris,
Gcrmani

torini,

Sebastiani martyris, SS. Vicepiscepi et et Severi, S. Marliui

g^

Agaths confessoris,decilicioS. Petri Cslestim, S. scpulchri S- Catharinae.^S. C^aeinis, de petra et factum est per cilii dc veslimentis S. Claree,
et C me, prffisentc toto capitulo ccclesia^ Aquilanae, civitatis Aqudae et omnibus prslalis ecclesiarum rogatus de hoc Nomagna copia laicorum, et fuit Judox Anlonius et Judex Antonms de -izzulo larius Marinus de Pizzulo dcdi ad bonum computum Viclorino. Anno 1414 S.

^^^^ /v^jn// iij ^ BreVlOrO mSS., qtlOa lU V.yi.pnntO eiUSdem HpihCOJHO tjt^^u^' CivilatlS
.

aSSerVatllT , aeSCripla.
Levila
Christi

Maximus

^a,

nobili

generc orlus

S.

Maximi na-

talfs et vila-

i^

ivilaleliabiensi,qua>sitaest.nprovinna, nuncuipsa ctiam Ilab.ens.s qua; a,Zl autiquos ui P"'' appollalur; sod
x
P=;'|;;i;

pro cimitorio in ecclosia,

pro altan, scu lap.ks dt cimilorii Dominico Agnclli 01 fabrica capclla; dimidio, et pro cum Rodio ducatos viginli duo in qno sunl rcpicto pro allurc Sacrarii, panno
et

'f;, nona^ piovincia; o,en civilatis scu ""^'^i;,,,,, qui jux.a c.vUatcm 'V^^^l^^^l^f^^l^^^ ,

J' ^^;

liquia;
Qva: c$sent lUie
reliquice.

S.

Maximi

tres

libras

et soldos

duodecim.
tesle

58 l''irma perpel-uo reliquifis S. Maximi repola Cl inh,TsU persuasio, allariemifessionis, positaspermansisse subantiiiiw CatMralium, qu.reTlerr.Tmoliin aliqiia

omnium

animis,

Co/i-

iUarum

accurale quuiemdelei busdesfruet.T fiiere ita. vtne pr^cise loco sit.r essent. d qiieatquo

nriorlu^ a acioriu^, ad u

timum de
.

aiio luinuiu
i

ii

emm

t^^iis n.uau consummavit, cujub

quarlodccmio Kalenc.
impcf-atar }' r provificias miUit

minari inuineri tradunt

scriplnres

alqne

merabosdoc-

^anim Novembriscelebratur "

ZFranciseus

lil.o suo,eia Viviu. Aquilanns in

opiniom uOi npin.onc Utuius: Selvadollc communi habet : Nec non .n cch^re 203 num. 25 pag. 178 Max.subterranea adesse corpus S. ciesia catl,cd,-ali ,o.r corpus dubilatur. Quiel autem m martyrisno,. mcodiceMs.AnonymicujusZc valeat. eTplicatur
(,)

ITcmno Jva pe'rs

igitur

Docii

Deciut impiissim. .mporator.s,

cu

ro

o,'.a

est

Cbristia,..s.

Dccu

prain-

sidei qni '"

Chrtttianot

qukrnnt.

d
di S. (2) Dieserlaz.

Voce ciconica seu c.V..u.. Vide da Caoge Olossarium.

Massimo.

p. 86.

^^

^^^^^..^

PASSIO
418
Ei;

S.

MAXIMI LEVlTiE.
respondit: Lcvilico ordine utor, D geris?S. Maximus curam gerens, hoc solum nect plebis Cl.risliana.

MSS.

aslulia pn.aitos

pr.-esides dircxU,

ut

ub.camquc

AQUll-AN.

h s conniontos ^ven.sscnt aul quosliUM Chrisluni ^^^^^^^'''^: (patrocinantes), Dco noslro ranier immolarc, atque cos vcnt faccrent sacrificia

^"^

^lTr"::<it:ErgoChris..annses.S^Maximus
respondit
cl
:

chrittianum
(?

Quamvis

pcccalor,

Chris.ianns

mdnifestede-

^;:;:;^;anidiversissuppliciismacmto^^^^^^
merent:asserons siquidem
gnificis amplificare.

eos. qui
<:^

hoc a i.mplcrc

Lensuni,
dicare.

sanc.um nomon

Chris.i jugiter pra-

clarat.

";;.cr;nt, donis imperia.ibus


sludcrent, mcdiocritcr perficcrc Iribulo regah dignilatibus, sub

Qui autem >g"^^'

^^^^^,^, ^J~^ prua^ -^ .^

non collaudare ct vencrari invictissimi mpera.oris, dccrela dxit: Cognovisti Maximus d.x. : Qua3 ? Prsnuper decrevit? S. n a;
ccsso.

Pra=ses

LdixitUtomncs
dJrclinqua.it,

Christian.

Cbristum

Dom.num

!^^--P
'"'l^;

^.

et falsain (vanain)

suam

superstit.o-

nem

Prcese* eonvo-

coram te fopulum llacat


bienxetn,

''f^r:'^^ judicandu.n
pr
V.

iniciuissimus,

cui

Habienjs
u
;^

Dcus nustros recognoscant, ct sanc.issi.nos suhjaccnt, et nulquihus omiiia vo.-eiiter adorc.t, Deum sequantur qui vero ejusjussion.s |o.naliuii. fuerit, divcrsis a.que acerricontcmptor repcrtus
;

da

fuerat ad

a-gna
parari.

mis suppliciis

attritus intereat. ^.
:

Maximus

levita

ii,.t.,m

civilalem

fuisset

iiigrcssUN

iiisupu

^r^
Tinmm
nr^s di prffisidi
lilius

e,Ho

dvitatis

t.ibunal

Cumque
po-

s bi

ra.paralo

insedisset, jube.

omncm

respondit Iniquam rcm in hac Christi cons.anter et idco me tibi sentcntia agnovi tui imperatoris per bujus temporalis Ifm-te corut
;

nala.ii ostcndi,

u,:mpr.dic,-r

civitatis

nimo

^jsqu^

ad ma-

Doralis)

vila;

amissionem,
vita;

pccnarumque
acci|.ere

(susten-

niaseiitari

""^^ e iiuegro

j..aspeclui. Qui mox .mper.aassistcntes lectis prius


suo

ta.ionem), s.erna;

mercar

rctrihuPraset
fHiam
mntrioffert.

apicilms, talia orc proferre. nectore proprio coepit mc .dco B noveri. populus universus, Audiat et cui imperatorts ut cultodirecluni, denun- ab impcratorc ad lianc urbein edicUt n.agnificem, tialDeorum exaUem et cs sublimium luoscun.que "" nefandissinios, Christicolas vcro inte supplic.is excruciatos potero, variis
'

ncrandissimo aa cus la suo


,

^"Tprasps
consilio i.ieo

dixit

Maxime, acquiesce utilissimo

ei

simos, et sacrif.ca

omnipotentiset adora Deos nostros nionium quibus poteris honorari, et E eis a

suam

ifj

accipesponsam niiam
et

meam

Ca;sariam, spcc.osam
su.s. b.

pulcl.ram nimis
:

cum

pucllis

Max.mus
ac-

respondit

Ego quidem

consilio tuo

mimme

veiiire

moneo (vos, imere s^atagam. Periude aliqua prcipio, ut nullus vestrum, riali edicto amnitate seu am.c.l.a a.que sive consanguinilato occultare scu al.quem Cbristicolam
copulalus!

atque

n^

au.-eos et lapideos quiesco, et Dcos tuos sunt,

non adoro,

nequcsacri(icoeis,quiada;monia et vero, qui sacrihco Doraino unico


sed

ctnonD..;
te et

pa-

contcgcrc audeat, alioquin quoque aceirimam expeincurrct, imperialcm idololatra. aud.t.s, ergo Uis rieiur ultioncm. reineantes, pcr omnem c-ralulabundi ad propria telabundo Pe-^loje pcr-

sublimiumDeorum .ram

disperdct; filia quoque tua irem tuum diabolura habeo ingredietur mccum cum puellis suis non sciUcet Eciraraortalem, sanctam
;

enimsiionsara voro clesian /,. Pr^ses

adhuc paticntcr aud.cns

dUitci:Max,mc,

sacrifica Diis on^il'^''"''^-

S-

Maximus
ultro
if.

civitatem rcgale edic.um praestolabantur, atton.ti Cbrislicols sonabant; facere del.beraret. nuid de eis Domini pietas llaerat in praidicla ui'be 5 Eo vero tempove
bicnsi,

Maimperatoris nostn. Rcspondi fruerc amieitia sacrihco, ms. sol. Deo .lam dixi tibi, non ,in,us quutidie host.am vivenvivo et vero, cui me raeo
Tcra

sacrificasse aiuvantc Sancto Spiritu, vest.-ara ideo non amicitiam autem tuWr

congraco..cu-

Leritn

quidam

vir

apparitorihus
offeren$.

simus; nomine

Deo Maximus, plebis

devotus, levita

perlec.isre
i-

p"sco,

quia vos

mc ab

ainore aetern.

reg.s

mei
MiTKB
PrcEiidiJ

Cl.r.st.ana^

gerens, qu. in Christ. hde gionis (religiosie) curam pra;dicationi insislens, conhrmabat. eos jugi.er inUdelibus pra^sidis auribus ab

^T^::^'ti:
rais Diis nostris.

Maxirac, sacriaca

reverendissi-

ne alutem

Quod confcs.im
inlima.um. Qui
pit

mox

missis appari.oribus,

iira;ce-

eum

riter

ccleac tencri, ac suo conspcctui Maximus, piaescMta.-i. Kamulus autem Dei


iiiquiri

X.
festavi

Hoc est quod respondit uum. S Maxiraus pabin nio^^^^^^^^^^^^^ propterea enira
:

tuam, aUoquin ac sahes animara fac.am torment.s iniperato.is arescerc

optavi,

u. landera

terai.o.aii carens m.serabiU ct

cum

compcrisset
sc

quod

iiiiquissimus

prffises

ad

nquircndum
passionis

succensus imtiendi
tellitibus

noni suos sa.elli.es direxissc., sed amore Chrisli timore perlerritus, desiderio, qua:rcntibus se sa-

^rvita, illani perpe.uam Quis aux.Uab p.-oloqueiis ai. Cui i.cruni prsescs poss.s torn.cnla tibi pncparata ut tu tbi miser, al.us auxMih, cvadcmrs laxiraus re.spondit
: :

vitan.

acci

Quera compiehcndeii.es

semclipsum ostcndit, dicens mox illum quKi-eba.is, eccc adsum. Qui iniquissimo pra;sidi in mcdio
palam
.ribu.iali sedenti pracsentave.

lilto

respon. Maxiinus lcvita ChrisU nue^iconl^tc isv S. unicura et verura DoConlUeor Deuni nicum S-t

no

cst, nisi iHe

qucm

eoi.Dteur. P.-8Cses dixit:

minum Jcsum

Cl.rislum.
pra;ses jussit

publica; civi.alis pro

runt.
tistitur

cornm
atque

6
lus

Quem

cura

praises intui. fuissct iniquissiinus


i.iquisitione

prcetide

mudcrata illum

inUrrogattir.

ciepit,

nomincVEl
vus

prius interrogarc quis es, vel quo voccris dicens: Uie milii inqmt, serfamulus Uci ad cum; ego,
Doinini mei Jesu
Christi;

sum

noraine vero
ei
:

proprio Maximus dieor.

ITffiSCS dixit

Ex quo

vero Max.mus Vartyr. diutissime torqueri. S. su pend, et torquerein eculeo, cum levita (^hrisU suspensus Christe qu. Jesu Gloria tihi, Dominc tur dic^a annunieistorum,quiprotcpassi sunt, c cun. Jain Pra;scs dixi. ad a,c me dignatus cs. et sacrihca U insania tua, Maximc, re pisce Tb si facere .uam lucreris quod
.

"o Tunc indignans

eum

in cculeo

/n equulco
pertdtiur S-

,n

generc es

Ingcnuo g ex origo parengeneresum, quemadmodum et omnis Quarc tum iiostrurum prutcndit. l'ra;scs dixit aaoras v^v^ adoras Deos secunduin ^cncrositatem ergo sccuiiduiii gcnerositatem non
;

S. Maxiiiius

respondit

nos tis

utanimam

Anmiam m fn.tibus cicdi. S. .etsisacnSr:^nonsacri,icav.. eam mihi non sacriuuav^jiu ">^ sacrificatis, pcrdo sav-i iiiv"v.^,
:

eH^,

^ciam ignc supposHo, respondil Maximus


,-

te

acc.ime

.,

iinmortales, quos

romanus inq,erator vcncranler v"'" novi Deos adoraif S.Maximus rcspondit:Quia "" adoraf? o. Maximus rebpuuuii ..... ,:..,,. .. ot cnM^ ri:mnma esse. et daemonia esse, tuos simulacra vana el surda, quo olficio fuonon Deos. PriESCS dixit Maxime,
.

"rpVo^sicut vos CUl VU


^^

'

^""^^^^^^^ inmemancio

^^^^*^;^ f^^^^^

-- '----

-"^

Uteor,quisalvumfaciet

in

paniCH.^tra a;ternum, et

DIE DECIMANONA OCTOBTIIS.


faciet

419
(\)
:

omnium Sanctorum suorum,

qui liac colluctanobis autcm


;

vcnit hic quod trnditSamue} Pitiscus

praesidcs

eX M99.

tionc veslras superavoninl


virtniis

insanias,

exomplum xime, quem Oeum luis legibus confiteris? Hlum do quo prophota ximus respondit
: (.

roli(iuorunl. l'r?eses dixit

S.

MaMa:

provinciarum dici ccEporunt post divisioncm provinciarum ab Augusto factam. Sic enim provincias
divisit,

ut

aliai

Cicsaris,

alia^

Populi dicorentur.

dixit

Domino, quoni.mi bonus, quoniam in saeculum misericordia ojns; " oliterum: < Ne traConfilcniini

Caesaris, quae validiores eraiit. ol quas annuis nu\gistratuum imperiis rogi, nec facile nec lulum crat.
llas ipse suscepit,
tuit

in

easque rectorcs millorc

insli-

das
fustibut caditur.

l)estiis

animam
.iiissit

connienlos
bis

tihi

i.

viros,

ut

ait

Slrabo,

tum

consulares,
genorali
:

tum
noiir.-w/-

11

At

voro pra^sos

auditis, ira
ca'(li,

vehementi
oaHient

prffitorios,

tum

equilos.

Quos

ot ille

conunolus.

oum 1'ustibus Maxime, returdixitad cum


:

cumque
levita

miue
dis

5(otxyiTas et

Macer, pra^sidos appellat


:

sacrifica Diis.

ab

nomcn

generale est

eof/ue etproconsxtls,et

liis

libereris
:

tormenlis. S.
IK-EC

Maximus

Christi

legnti Cwsaris, et

omncs provincias

regentes, licet

rcspondil

non sunl lornicnla, qure propter


,

sod sunl victoriae amorem Domini inhMuntur Quare si rccesscro a pra^ccplis quibus Eeternse. Euanpclio Domini mci oruditus, tunc mihi sum vora et pcrpelua tormonla prpeparabuntur. Prffises ot Miscr, prpel^e assonsum mihi dixit ad eum
,

lamen sesenntores sint,pr.TSidcs ap/wllantur. Clji ncgatione icgendum videnatorcs non sint, cum utcquilossiguificaret, de quibus hoc ipsura
tur
:

Strabo
Piliscus

loslalus
(2)
:

cst.

Alibi

rursus hahct lovdatus

y\f.'

quae popiili csycnt,


tur.

provincias Augustus divisit in eas diccrenet in oas qu C;tsaris

acccdens sacrifica magna> Dcfe Dianic

corpus tuum exterminciur. S. Quid adbuc vcrba supornua loqucris, inimicc dit
:

antoquam Maximus rcspon/.-,

atque

roIiquit,inquasproconsules l'opuIo pacatas... Imijacalas... sibi... In pr;otores mittcrel.

Domini cxcelsi

Ego cnim asscnsum vobis num;

procuratorcs ct prjesides eas itaque legatos suos, inferius : Commutarunt tapaulo mittobat.

.mu

quam commodabo, ot Dianai Dc^ vestr nec sascd nic ipsum ofTcro sacricrificavi ncc sacrifico
D
jussu PrcBSidia
exira civitdtem,
ductus ex alto
prcECipaluT.

men

impcratores pro arbitrio

(3).

Ca^tcrum ncnw

ficium 1)00

voro in odore suavilatis. iniquissimus pra?sos, abundanV2 Audicns vero lu-aeccpit ministris tiori ira excaudoscens, conlinuo

moo

hujusmodi digni' ignornf vnldc confusa cssc qu.rad talumnominaspectant,utnonraroin unis iisdem- E
que

vivo

et

suis,

ut ducercnt

oum
/,

in

locum ejusdem
sic

civitatis,

nptims noHe. promiscue usurpenfur. Nec potest. proin CT hisplerumque aliquid infeiTi voces qu,rdam ita prave Occmrvnt hoc loco
nctis,
f

quivooalur Circulns
pricciinlarenl.
raiiientes alhlctam

ct

eum inde de
sccleris

allo

Ministri

autem

confcslim

facikdia-cexaratsc, ut,quid sibisingul.rvelint,non difficultatem non habet : rclert rim Sensus tamen

Christi

Maximum

pcrtraxcrunt

jussa crudelissimi illum ad prjenominatum locum,


pra-sidis
pt-rficorc goslicntes. S.

vcro Maximus

cum

locum, ab his qm porductus fuissel ad praHlicIum pcliit orandi liccntiam et impctraeum duc(bant, orassct. gratias cgit Deo omnipotenti,
vit

fimoreprrculso atque pr.Tsidcm universopopuh, imum colleoto, verba frcisse. n. 15. g Confcr Comm. pr<rvium hunc hcum da contrah Pctrus de Nntalibus (/i) speciopra?ses Caesariam filiam nimis
hii

Cuidum
in

oumquc

sam

et Spiritui Sancto, qui el Jesu Christo fdio ejus, suos dmueum dijjnatus cst inter sanctos Martyrcs

sacrificare uxorom pn.miUorot, si Diis Dci Gcniille sc Mariam Virgincm consentiret; ct ommiio saassererct, ac iricom habere sponsam

mcrare

ct dixit

In

manus
;

tuas

Domine com-

crificare

renueret

fustibus

diutissime ceditur.

mondoVpiritum mouui
Sepelitvr a

et

alto a miuistris prc-ccipitalus

hoc dicens statim de cmisilspintum.

Vndesua Pctru.

i\e

Maria Virgine /.n/.cnfp-or^u.


Vid.

ignoro.Saneanultomeliusactunostrahabent.

riChristiani
coriuis

ChriiUnnis.

tn

aulom

atblola

autem notantes locum, tulcrunt Passus ost nocto, ct scpeliorunt eum. ojus ^oChri.sti Maximus xiv Kalcndas />
sub
Decio

Comm.
i

j>i;rv. n.

22.
I

Psal. cxxxv

et

Psal.

Lxxm i xix.

vembris,

impiissimo imporatoro, requi vivit et ^nante Domino nostro Jesu Christo o in unilate Spiritus Sancti rcgnat cum Dco Patre Amen. Dcus per omnia srecula saeculorum.
,

simt sus\iNondesuntquibus actn nostra nsa Notimicmm, fmtDiana:. pci-la, quod inei^mentio modo oultam Ephesi, est, hanc speciali inquiunt, conrludunt non solum mlr As^iiv civitasest. Hinc

alioscjusdcm nommt^ S Maximum nostrum,scdct

ANNOTATA.
vitaexhihetur, od ina Hor mifnero compendwspstar looenda' seu
lectiotus

unam eadcmque Deam

Martqrcsibidemessepassos.Astutiquenonrepuonnt divcrsisin lociscultum ha-

to
ctrn
Ivr-P
'

^U

eosdem apud nos frequcnter contingU

in Breviario usitaiw.
Passin.

tZ;osin.igionibus,quamlongis..^^^^^
dissitis

Sequentihus numm. describitur Com^^entario prxv.l b Dr his locis vide dicta in


c

ut inocnlos mt7TierpervolviJse Pausaniam. fcre orbem l^maq^of illa pcr universum

coli.

EtquodadDianamspectat,

r>/ficit

CoWcr CoOTm.

p7-a?u. n. 24.

d Ad fxnem anni

mvel
?i.

inilioannim,

ut d'^'^-

quot totfere fuisse insinuat,

crantniuU.

mus Contm.pnpv.

25.

Comm..pr^vion. 13 mactusab hco PrEeses poni llenschenio et Ruinartio editis, ine Opimus. Cumnostra Proconsul et (juidem now
e .yotavimus in

n^Savibus

plerumqucet magnaprofe.siS

nostri alia illa conopinione ex actis 5. Maximi cJ-morvocis Vrocun^n\ substitutio Wacta [nerint, hal>eyepotuit, cptod, <piiAsixprieera/ntcommu-

<;ed

Assuiturpannus:quumlucusetarai)ian^, agros aqua, per am(rnosambitus


lantis

A;,T;i:^.mionum,autpIuviusdescnb.u^
auod majus
tesfe est, constat,

ibidempassum mus hoo noinine dicerentur; cumque facilcin hujusmodi S Marixjrem suum referant, attmetad fuerint. Quodautem
.nutationeminducti

tum

C^o/a (6K

e^

accepannt,moro;nm ,,omon()ptimus, unde illud occurrat, quod nomen iUud frequenter ea-eo,
forte
et

hujusnwnmis. Vsu rent vel existimarent aliquem


Verbo

forte illa

tempestate pr.rfuisso

As,a cofjnosce-

"l^videbitur^pr^esidrm

S.

MarUjremnosiri.n

/.o.-

sacnficaret. tatum utpatruje Divinitati

^;^^K;^^^j'^^=s-i^^y^- x^?:ss:t^^^^^^^^-f^i.

PASSIO
420
1

S.

MAXmi
.
-

LETIT^.
sublimi prascipilari. firrulu^ et inde e B. Maximus co'aliquanlisper orassel t.u lu
i

etanUnaomniu^nvox est, im^Ui Coppola{\). mon(.m . Jua tradilio, circulo hic de.ignan loas pr^cipiLcessibilem. raiHhus horridwn.

,r

bumquc CuZue

Martynbus

ZS^^U^ manus
n U
is

diguaretur, et P?:;:^:;^ racere


tuas,
p,-=Beip.latus,

llZnlne speclLrcasmon

di Ocre

d.lum. Conf.
a

TM>"in;ur,

superaddiia, aciis forte

Dom.ne, commendo glor.osum ex alto spi tm meum, complevit x.v Kal. Nov. pro Christo marlyrium notanles locum, tulerunt corpus Ch!-isliani autem
erbis
:

In

sepelierunt. ejus noclc, et

MONITUM.
Ob rationes, n. iQ necessarium du.rimus,

Commentarii prxvii po.ntas


hic subjicere acla S. Max.m.,

,n Asia prov.nc.a. De Ulo qui passus perhibetur apud nos actum esi die xxx /Ipn/w.

qui

cum

Pa- e ^i

P"
duhiun. .nuin acia S
.

j^.anar-

ms&nullumesse

FclM

ACTA
SANTI MAXIMl MARTYRIS

^l ; lu
7^s

lagnus

<}ux Gregoann Gcslis emenclalioribus, Homilia 3 super LvangeUa. laudat in

LECTIONIS DE

S.

MAXIMO

Ex

Ruinartio.

D
a
in

Ex
Lect. IV,

Proprio Aqiiilano.
Maximus
civilale,

opprimere, vel supeJJecius imperalor volens deci-ela constituit per rarc lescm Christianorum, recedenut omnes Christiani
,

levita

Veslinorum
ner^ccutionc

prope

cum quam

in

Avi^ ohm

urbs

Aqm
,

Christi postea condita est,

Dccii

eam ob causam
passionis

fidem pr^d.caret jussus est comlimore


pertcrntus,

universum orbcm vero, daemoniis sacnficarenl tes a Deo vivo, et subjacerenl. Eo noluisscnt, suppliciis nui ve.-o vir Sanctus ^tro tempore famulus Dei Maximus, vcro plebejus, negot.. sui sc palam ostendit. Erat igitur oblatus es curam gerens. Comprehensus
:
:

prehendi.

Qui

non

satelhsuccensus; quaerent.bus scd Christi amore

ibus palam semetipsum a hensus ad pra^sidem ducitur, interrogatus respondit religione

ostendit.

Qua,-e compre-

Proconsul d.xit Optimo proconsuli apud .\siam Rcspondit Maximus d.cor. ad eum. Ouis vocaris? Cujus conditionis es? Maximus

Proconsul dixit
dixit
:

quo de genere, et Ingcnuo ex geomnis ongo parenct nere sum, quemadmodum Chnstiana meorum prielcndit, reUgione autem tum prse:

Chr.sU. ProIngenuus natus, servus vero


:

consul dixit

Quod
:

officium geris?

Maximus

res-

pondit

Homo sum

plebejus,

meo

negot.o v.vens.

Proconsul dixit
:

imbulus,
-

levitici

ordinis ofTicio

fungor,

cm

generositatem tuam non adoCur secundum ses quos romanus .mperator ras'Deos immorlales s.muinquil, Deos vestros novi veneratur? Quia,
,

.esponChristianus es? Maximus sum. P.oChristia.ius tamen Etsi peccator, dit ,nv.c Non cognovisti decreta consul dixil nt? Max.mus nuper advencr rum Principum, qua= Ut omnes ChnQuffi? P,'oconsul dix.l respondit superslilione cognoscant relicla su,.ernua fani

non Deos. lacra vana ct su.-da esse,

Lect
dixi-^scnt,

Cum demum

autem
ei

multa ultra cilroque si mandatis imperapi-acses


:

r
s
'^

omnia -'^J-";.^^^^^" In.quam reg.s respondit npos adorerit? Maximus ,deo


P,incipem
,

cui

suam in lorum parere vellet, iiliam spopondit. Quam optionem cum C se ei dalurum
libere
rcrLilasset,

matnmon.um
ille

sententiam cognov, et Suius^feculi prolata,n ergo P,-oconsul di^" Sacr.r-a os.endi.

miuis a Cbristan^c suspendi indignatus prses in equuleum set Sanctus vero diulissime torqueri.
jubct
et

aut nec ullis aut promissionibus, dimoven posproposito fidei

Ms

Ego non sacr.fico, n.s, Maximusrespondit a^tate sacr.ficassc conui nre ab incunte D
:
:

cum cum
Jesu
le

tratulor

torqueretur dicebal
Chrisle

Gralias tibi ago,

Domme

r
^

M
i

Sacrifica, ut salvens ; Proconsul dixit te dcficere tormenJ' nolueris variis faciam quod semper Hoc es. pondit xim s
:

qui

me

in

numeru Sanctorum. qu. pro

misrabiliettempo,^alivi.a.ternamrcc.2

ta

manifcslavi, ut tande,n propterca cnim n,c

dignatus cs. Cu. p.-ases passi sunt, aiinumcrarc te ipsum lucrens sac.-ifica Diis nost.-is, ut

Maxime, sinaulemignesuppositofaciam Aniniam bus ca^^di Et martyr


:

le

acc-nme

fuslisi

Tunc
sis

Proconsul
:

jussit

eum

fust.bus ca^d.

,^,.,.

meam

lucrabor,

Cumque
libe.

mc manet non sacrificavero daimoniis mente confileor, qui me gratia Christi, quam pura
,

quia in

Hat Maximus respond.t pro nomine n .ormcnta. qua, b, <^n'"' ^e^


tormentis.
.

dicebat ei

ut al, Sacrifica, Maxi.ne,

h,s ,,..

non

^'^"^^^[^
jussit

Christi

infcrnn.ur, sed

unCones

salvum lacielinailernum. commotus Eo responso vchemenler Lect VI


prffiscs,"

laUon,in,meip,^ept.^^-^rgelio ejus
'"^.-

iUum
,

fustibus

ca^di jubet,

sacrificarct

interpellal.
quieris,

vcrba supurtUia

enim Dians Deai

vestrae

Diame Quid adhuc Cui martyr inimice Dei cxcclsi ? Lgo non sacrificabo, scd meipet

ul

"f Tunc "''"'; bunt tormcnla. equuleo -.P^'"''^^^"?;


ad eura
:

;^^"p,tP,u

eum

in

Jam
ul

^'^'^'^^ r
se

^
.

!,.

jicebat

ntipientia tua.

Deo meo vivo, el vero in sum otVero _cxardescens odo.-cm suaviialis. Ad hffic ii'a magis locum, qui d.cetyrannus, prKcepit duci eum ad
sacrificiura

et sacrifica,

an.mam

luc.e

s.

Maximus respou^^^^.^^^^^,^^^

i^:;r=r;Seam.M.bienimnec
n.
I.p-^^a-

rum

8incra ul selecla.

jUmon.Ham

l-aesiouem Sg. Felicilaus, elc,

fusles.

i,

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


,

421
a ministris diaboli, graper Jcsura Christura
judicavil
certaiido

fustes,

senliendi nec ungulae, ncc ignis

rtaGl dolo-

raptusest
tias

all\\eta Christi

rera

quia in me a;lernum, omniam Sanclorum oravura faciet certanles vestras lionibus, qui in hac coUuctationc nobisque virtutum excmj.la superaverunt insanias. proconsul dedit in eum senlen-

raanet graiia Christl,

quae mcsal-

agcns
cjus,

Doo,
qui

et

Palri

filium

eum dignum
;

{]ial)n!ura

superarc

duclusque foras rauros lapi-

reliqueruiit.
liara,

Tanc
:

qui sacris legibus asscnsura magnge Deae Diana; sanoluil accommodare, ut reliquorura Chrishanorura crificaret. ad melura cleraeutia. Et sic obrui lapidibus pracepit divina diccns
Eura,

dilms caesus reddidit spirilum. Maximus apud inpidtbut 3 Passus est autem famuius Dci 0***"secundo hlus Maji sub Decio Asiara provinciara Doimperatore, et Optimo proconsuU% regnantc Christo, cui est gloria in sacula nostroJesu

mino

saeculorura. Araen.

DE

SS.

BERONIGO, PEUGIA VIRGINE

MARTYRIBUS ET ALllS QUADRAGINTA NOVEM


ANTIOCHENIS.
SYLLOGE.
E
B. B.

Eorum
S^CULO
VElII

passio ex Martyrologiis. Qu* celebrala.

sit S.

Pelagia,

hac

die

1,

III,

Acta desxiiil

hac die orum SS. Martyrum oecurrlt anliqms in MarUjrologiis sive memoria

^A ff
uspiam
vexavit
/dfirlyrologwTn
ttom.
eyfii

sive recentiorihus fere


ter

omnibus. Asl prs-

actaspectet, hanc nihil quod ad eorum mbis incumbtt rcperitur. Aliud itaquc hic

sanctorum Beronici ctc. Adimi conWandelbcrtus : soncUUsaardus- Eadcm canit bisseptcno alque Pelagia fulget, Beronius novem comitantur. Ouos pariter quadraginta atque Natatibus, BeUmus de Itcntcr recefitiorlbusPetras
Syriffi

naUilis

quas, per m^dum Comsimul cumadnotationilms, adjeccrt^rU mrt erudtt,, quos imle
.mcntarii, hinc

monumentorum idoneorum defcctus. Antiochiae sanctorum Roinanum iia ponit


:

et GaleM'nius, qui omnes dc Padua, Maurohfcas anonymos socios addunt, mquadraginta novera penes Florentinius {2), prffitcr Notkcrum, f,ult e.st voquinquaginta novera tanlura (evidens quem proFloreatinio iynprudcntcr e^cidisse)

cem tanlura
stant

No-

Martyrum

13eronici,

PelagirB

Virginis et al.orum

tatione Bnronii

miniu rectu.

autem quadraginta novem. Notat et alii, l.cet Beda h.c Beda, Usuardus, Ado Uem cum illa pcEn.tente de aeens de Pelagia confundat ohujus <OctoOrts). Proprte qua upra die\m autem hac dic Bcda. In Auctar.js

BaromMsjOe

h.s

antePelagium omncs silent, quamquam lam in libris nostris quara signanus omnium sit,
Antverpiensi. in M. Corbeiensi et
4 Rectc

Ua,ue obsercat SoUenas noster

lo

am ;;^;;^

ipsara

Zerulovacot

C Zlgo qutdem

Martyrolog.utn) Floro nd7r.rfattoncad Usttardi Anliochia byr.s (h.rc vn., scrLis habctur : Et in orum dccstl pass.o sanc Zt^ilusd<t.'rn codicibus Beronici). iMbttur ttaqtt. (alibi Pelagii el Be.-onic ncc cju. auc^tor de

(ast

non

rect.. ut ostendtl

SoUermsut

annuntiationem ^,_^^^,^ ^^^^^ de Antiochenis Roraano parvo ^ ra^mtente dcscripsisse, quara hic ex ex \done nomiIkinde sabjangit sequcntia : Esl et ejusdem
tnn^liilerat
(3).

Usuardura

Su

\ntiochcn*

classis

memoria apud Hierony.

-O^^
J

esl Sollcrtt,,n (4) tnclutu,,, mianos codices (notttm sU Ma.ltjreapse D. Hicrontjmus auclor vocare an propterca, data opera, ipsi tribuitur;

roloqiiquod

sTonius

17.

Z-dinali. sttam
i.,r.-ii

emtnent.srnu,s ar^enl-tonemfaciunt. Unde non tact notationetn hattserU,


fottecxMss. nuibt,sdame.remplart-

si^pudem n.c Bcdn,

Uieronymianos, codices tlicU non iribuantur sancto doctori


;

quod sctlicet vulgo antc, Cod.cesseu Hieronymi, quod no,i su/ltMarty.'ologia Sancti iHorttm auctorel hoc d.e^ cLter constet de genut,w
:

aut nraOxo tamquam ducis

prim.p.l. ..om.ne Pc-

TgllZanum
ilia MartyrolO'
gia.

non

ra,-o

a gcnuitt.
ecclesi.

lonttbtts

ZT

Int ,'s'suo tempore


esse

hodicrna Pelag.a opePorro qusnam sit pti-nilcntrm disqui.-e..dun. crit


;

Martyro.o'^ltS^oSSi^ WaUtlrtdo Casstodoro,Beda,

obtrudunt Haban..s <iu-hic imVrtune

puto. Juvat,U,;usqu.c etN.4ke>.s, cc-lum


.p,i.k,n lica,l.scr,brc. Notlu;;ts

vai,a
,5)

J:nDHero,ty,,toa

Ua annunUctt
;

T^^o,altJescriptor.bustri,uU,nr^^^^^^^^

Apud Antiochiam qub.quaginta novem PeCia; el aliorum


aii o,ncs habent
xi,..x.

Syria.

natalis sanct.

Be,-on.c.,

(Solus

.nttt.tnuts.gui sociosponat L.x; Nolkcruscsl. ulju ,n -

Probabtle csl rncmltnn ;Vo

pr.mo fu.t irrcpsissc) qua Pelag.a kcri codU-ibusposlea per grat.am gentilitatis ritu meretrix,
difjhri

sub episcop. dogma ad fidem Deietsancti Dei Nonni

mcfttoru

conversa

422

DE
et baptizala,
in

SS.
si.a

BERONICO, PELAGIA ET SOCIIS MM.


paupcribus (to-

"

conversa,
r.vit
fn et

omnia

mnno

Oliveli,

ubi s,.b virili l.abitu bac morellam conslruxit, et prssenlem v.la.n fin.v.t. nnMica conversatione,
ioco
n)i

noniinus cceluni

Antiochiam deserens, ascenriit, parvulam

Cmnmeniarii, ubiBaroniumperstrmxtmm.No- d svam BedamMartandum etiam est /Icnschcnium vulgata Februaru acta tyrologii ediiionem post
tis

Rabanus, arvd

e.mdem Canm^^m

(1),

ad verbum

adornasse. , Junn, ubideS. Pela7 .Janningusnosieradiy. in Syria , inquirit gia Virr/. ct Mariyre Aniiochi^
,
.

s.r tu,,rn aUt~

sccundo (6) A Commentarii bisloi-ici paragrapho dislincta, a quibus inquibus ejusdem nominis
:

^,,^11^;^^
j,^

c:rU^ SOH.S Pelngi^ merno.-iam Pelagiam, de Sollcrio certvm putanui. ftnos dtrersamesse l^lJ^die mcnlio rcnnrit, ommno

/.cjaV

C.yrn

distincla illa

Pelaga

sii,

aitquc

(7)

Es. qui suspi-

nm

catur de

his ma.re ac sororibus S.

Pelagi agi

ITL
Ljnc

.l./.oc/...celcberrima Pceni.en.e Corncllns Byeus noser sentcnti^rest

m^
qui,

Lioctavam Octohrisi2), rostericrris Commeniarium .^nnn pr^rnv., -:"V'/^^''7'


nuendo SaneUim, a
binis

actaillustra^ f '^';;-

Domnin^, Bcenia Chrysoslomo sub nominibus homilia i.i apud Frontonem lib. i.i. ces ac Prosdoces putal, quod Mar.yroloEst iterum, qui ne.-i posse Romanum xix Octobris, ubi Aniioehia' sangium
et ctorum Mariyrurn Berunici, Pelagite Virf/inis alioruw quadraginia novem^ passionem nolat, de Pclagia nostra ejusque matre ac sororibus intelligi

Pelagi.s

jam

(lat.s

(ad

l^Zii ei Ltra esi.

IX JuniiK

(erliaque arihuc
iiu,uit, faslis

danda qu^
sacns

PebuMa enim,

quam

debcat.

Sed

Chrysostomi
et et

Oratio

de

Pelagia,

;iuri,uis ad

marlyr.o co,.ox.x Oclobris inser.a, quod dt mo.-talem lerni.nav.t nata vilam hanc dicendain ulpo.e quam Pdr.-ia noslra fy'ff/u>/W, Addmxus os.endent, dici non potest. pace^quievisse

aliaque
inter se

dc Domnina

Filiabus

nimis disparata
Martyassignat,

exprimunl loca

circumstantias.

rologium vero numerum majorem


ul Pelagiie nostrffi conveniat.

quam

Qua.-e de bis agere

mrsu. ncc
confunduur

el aliis Jei-osolYm.s, hanc in Martyrologio Hornano illam AntiochiSE commemorari. ad diem B 5 /(/,., CorncHus Bycus jam antea

nunc

nibil attinet;

attinebit forte ad xix Oc.obi'is.

pouonrauone,
''"

^^

Q{.lQ{,ris
i^.f,s

in

vifa

SS.

Domnimv
:

Bcrtnnsc et

p
scu

^/^/. (3),

ohscrvaral

Porro in Hie.-ony-

t::rr
Bcrnuce.

n.ianis

Domnina

Don.na anquol ad xix Octobris, annuntia.ur annuntiatur Prosducus seu Viruo


;

cm'onidis loco Ilactcnus Janningus. Quibns quasi addimus quir habci udlcrius in jam. citatis ad E agcns de l>c.agia, XIX Ociobris Observatiunibus, mariyres cujus hac die inter alios mentio occurrit inquit (81, Antiuchena Aniiochia- passos : Sitne,
illa

i\ntalis SS. Pelaf/n, Prosdocia; annun.ialur el qvadragtnta novcm. Beronicl, PelagHv ei alioi^m hic Domninam nosHinc nonnuUipuIant, iten.m Bcrenicen et Prosd^iram, ejusque sandas filias ti-ans.a.ionis vel alia cen vel ratione cnjusdam Qim\ auteni jam pcrtiMmili de causa celebrari.

laudata, celebris Virgo cL Marlyr ab Amb.-osio nostris ix Junii, id ex characleride qua in Aclis Commentariu priEvio, egregie a collega

bus,

in

nostro

tom. II, pag. 154 et inlerim pag. 157, tanseqq. dispiciendum CastcIIani nutum non pra>vie refutatam invenics Uomnina PelagiEe, ut ipse vult, matre, et

Janningo delineatis
erit.
Il^i

lulam

(\i'

nel ad

qui ad nalalem SS. Beronici et Pelaf/uf,

sororibus Bernice et Pi-osdoce,

quarum

pi-imffi

et

et aitUquis Ma.-prsralum quoque Oc.ob.-is diem poni.ur Floien.inium occuiTit, tvrologiis apud
iilo

postrema!

nomina,
tal)ulis

qimmodo

ex hodie.*nis lliero-

qui.lem

An.iochi

in

Syria, vcrum nun.erus

major assignatur mar.yrum,

quam

\.t

Berenics

bac veros.mill.mc no^tr conveniat; ac proin ab qui prseterea non femin.na dislinguiturBeronicus; terminalione omnil)us pi'orsus antisedmasciilina
quis

apud

i-luren.inium

Marly.-uIogiis

jnsenlur.

H.rcBi/eus.
et

Veromca

merosolym^*""'"

noster U) 6 Similc quid notai flenschenms Iherosolymiianx. rnairon;v vita sanct^ Veronicn', nominc Juhani Peiri ArScilicet in Chronico snh ^ chipr^shyicri S. Justa; cx liibliotheca Olirarcnsi Perhoctempus... Romse ediio adannumiiClcfjitur. suda.-ium illud... quod Cleei'al
in

laudatus Gastellanus extundat, et me salcum Antiochenis bisce conjungat, fateor Nec nos id perspice.-e. tem bac.enus nun sa.is Casicllanus, hodle clarius pers^yicimus. Caeierum ifa habct ad huno diem nui hic persinngilur, Mar.yrum BeroniXIX Ociobris : Anliocbia; SS. noet aliorum quad.ajiinta Virginis cffi, Pelagi sancta hax vcm Et notat ad margincm : Est (quam Aprilis, et saucta Pelagia Uernice ex xiv

nymiauis

Ambrosius soro.-em suam

appellatl

buc relata

cx codicibus H.e.-onycx IX Junii, ut clare videtur ^ allera soror, et sancta mianis, ul.i sancla P.udoce, memo.-an lur. earum mater, bac die simul

Domnina
ille

^^^^^^

magno

pretio

menti

primo,

Romano

Ponlifici,
alii

i-eliquU pientis-

rcpcritur quulem 8 .1(/Pelagium quod attinci, Hieronymianis a Florentimo exin apographis

^^^_

sima mulier Beronicc. quani

corrupte vocant
licTodis...
v.x^it

hihitis

Veronicam; qme

neplis...

magni

Pateslins, aliquandu aliquando in ui-be Ciesarea marJc-osolymis... Quidani volunt passam vero ut t.'aquinquaginta, tM-iuin An.iocliiae cum aliis Vcrum hsrc Bcrcnicc a sancla Vcronica

hunc non rcpcrme fcraiur, credcre fas cst cos codicibus. Fortem quibusantiquis, quihususismU

:ast,

cum

nec ah Adone, nec ab Vsuardore-

dam
ret

irrcvsii

nonxm eaindc quod non comianter


:

Id eodcm proferaiur uhiquc modo dictam


ex Beda Henschenii,

conmt

emm

fuis.sc

Pelagiam,

ditBcda

loc. cii. Uhi prorsus alia est, ut probat Jlcnscheymis I^erenice ex Judsa, Ocinde addif (5): Quae supra natum morlua, fingebatur ct forte ante Cbrislum

abarrsnuncupaiurW^^ms.Poiuerunt Uaque oua^


amanuenscsctij.uctiam.criptorcssus^ncariutru^^^^^

S.

tato

muVeronica pia et cbristiana malnma, jam Juliani Cbi'onico, ex sancto sexu, in eodem
llleest

Marlyr. Beronico 'fingitur saiicla Veionica

qui

cvm

qmnqua(jinla
in

oliis Aniiijchia'

passs Zi)\\iwv

xixOctobris,

Beds

Mss.

om..ibus fere n.artyrolugiis, etiam exempiari in cujus exemplaribus


:

admitlendos. Smgulare aveetPelagium et Pclofjiam Mariyrohgium Hu^onyhahet csi hac in re, quod Ant.och.a Synffi, mianum ajud Dacherivm (9) in :;;;issanc,orumPela,ii,B.ToniPelagi.eta^^^^^^ duw aln /assnn nim quadraginta oclo Marlyrum, simul cum Pelag.a, qui Pelagium ponunt
:

ZTilli

nni ra-Mnianovem nvmerant


vcl

socios. Foric ex,sli-

ibidem excusso confusioucm esse etiam advertit Confcr. n.2. /rra-senin Annotalio.iibus Baronius.

^^^nsis ZZuLn.m.aite.^rnessedemenduraexmnom.

svperadderet noalius, dum

DIE DECIilANONA OCTOBRTS.


.

433
B. 0-

natis.Qiiod quidem quo


Ehrnicense.
%

jwe

fecerit,

ipscviderit.

^ Uciionem Dacherianam sequitur Martyrologium

fcstivitaticapitulo ea quae de nominibus et dicbus dictorum Sanclorum in prscdicto libello conbus

scripta

Er

quibiis

omnibus

satis

consiare exisiimo,

raibi

sunt recoiligerc curavi. Rescrvata tamen gesla et pasattiuc posteris potestale eorum

^^JrTTrZmxllme ad prioranoBcuia pcrtiiient.

samlos martyres,
^j^^^^.
,;^

qmrumhac

rla, divi-.rsos esse ab aliis

celehraturmcmoIwmomjmts, qiix varus


die

ab inUio
tineal,

MartyrologOs annuntianiur. Cxterum^ut morwimus, mhU.quod ad eorum aciaperreperilur, ne

quaiidoque in siones scribendi dislinclius, si ca reperire contingal. Ad lilteram lamen futurum Ikinde hxc habet praemissa ut inveni suhjiciam.

Beronicus

el

Pclagiaet

alii

quadraginta novem, in

uspiam

derrvipsQS, tcste

Petro de NataUbus,qui

apud Lcyeiutanos qmeorum mrn-

xiv Kalcndas Novcmbris. Antiochia Syris passi sunt


forte causa futt, AUJue dcfectusille monumcntorum Mariyrologos in confuswnem qux plnrcs induTcrit diximus. Nihii itaqm haiilam m>minum, dc qua mtura Martyrii, nec de hetnr nec de modo, ncc de coniigii.Cumtameninaniu{uistempore, quo illud memo^ Mariyrologio reperiatur eoi^um

tionem

rejecit in

mi, in quod ita nihil peniposUosexistuiitdequoruin vitavel gestis solummoflo nomiiia eoruin lus polui invenirc, nisi paucis et nitiil ultra, nisi de
.

capilulum ultimwn tibri undert . prxfalur Plar(issancti ultra supra

simo quoque

et dies

festivilatum,

passi sunt, vel sme de quibus etiam loca in quibus

reperi ex MartyMarlyrio decesscrunt, conscripla Hieronyrai, Usuarfii vel Adonis. rolo-io videlicet

potcst.quin prioribus ecclesix ria- dubilari non ipsa mcmoria arss^culispassisint. Prxterea h^c

gumento

est,

cultum eorum

esse

panter anHquissi-

qusD de sanctis invemre Et idcirco nt nihil eorum,


potuioraittatur,in liac

mum.

praesentis opens, hoc umco

DE

SS.

MARTYRIBUS ^GYPTIIS
SOGIIS EJUS EREMITIS,

VARO MILITB ET

ET DE

B.

GLEOPATRA VIDUA,
E. C.

IN PALJISTINA. EJUSQUE FILIO GONFESSORE,

GOMMENTARIUS PR^VIUS.
1.

Martyrura aniiuulialio in

faslis

sacr.s. Passi

sunt sub

Galerio Maxiniiano.
CIRCA
Jl.

CCCVII.
f>fti

S.

Varum
ef

grcEci

UUini

In nimm
neratore

xix Oclobns post n Marlyroloc/io Luciam, Beronict SS Marlyrc. Ptolem.rmn cum sociis, tcrtw loco

Romano ad

quorum numero cum unus


numerarl
voluit.

obnsset, .pse

pro

Ib

rebqms Itaque ad jud.cem cum

et

j^an,nuntialur a

Pclagiam S. Vanis

/'""^-

'"*'"";';

"

vcrl.e.-atus c lan.a us >n ductus, vectibus graviler ^ horam quintam extensus, beaipsis cruciatibus in

^gvpto Sancti

Vari militis,

qai sab Max.m.no

m-

L
p

e
is

cum

x atque veliceret, uno ietentos. voluU, et locum subrogar, defuncto, in ejus palmam passus, Martyru
visitarct

dum

monachos, in carsanctos septem

"? t:::oZ::Te.

...... Sinetum

^.m
mT^ ^^
sanct.

.-.

collcgissc non lHenologium Intinc conscriptum

Tritoa..^eraitPa,cbrocMa3^'l),rercruntS.y,nm
x.x Octob,;^ oumsociissimilitcr ad dicm
:

ms

sa^vissima

Xtu

esl

Ulram

S.

Varus

.(-

*.rmo, an
ille

r^

Eadem

die ^x.x

Oclobr^s,

memona
""''"'"'

monachifacrint, et nura socii vcre


Irit

cujaslmocst

Mai^tyrls Vari et
iTiyo'-

sociorum ejus.

S'='f"'"S

""f"' "F'?''''""'

Zit

Porro annantiatimicm mationiln.s '--'. Baronius, ut in

dlam dcS.nro de

J^^

Dum

laniatus intolerabiles

Varus

fo,aiter sustinel.

Satan,erro.isprinceps:Vsmlh.,clamat.

compcndnnn SemUtardcin S,/na.Tnriam,sea m ad tittcram rcprrsenteturm 5 Vari. sci ,u


Aclo-

fr
B Mart
r

ver.siLc, :r^X-^.-"<II-ommemoratio Zeliprofcrrcsaperscdcmas.Men,T.s m ass,f,na,uo nrL ptesub Maximiano .mporasociorum consenUunt fast,

nnmcro

prMrclata. .Ilud /a

Vari qui fuit

"Jm
catius

S. Vari e

Zuc omncs pr^tcr McnoHium Mart,jram nostro,.,m nlc in luadcm


quam

Ba.ilianam,u, uo

/'-"-":

Men^is, occurrunt

Eodem

d.e

n.4,oll.IA"ei''i"'.P-"'''-

(XXV

DE
8. C.

SS.

VARO, CLEOPATRA ET
movlius
,

SOCIIS.
(7).

S M^HVns Va. c san a.r.amen M,r(vri, Vari ot sanan^ '" Corum septcm ;'""'""J'^/' J ''Xp.ein VEgyplo n.ilitans et

seciilns est

Verum Acla
:

qv.r

edimus

(v

Oclobris)

,,,^^.

,)

diebusMax,mian..qui
Galerio Galorio

Dioclctiani Diocl...iani gener luit.

soH /to soli

Maa-miano Ma^imiano
n^rorem

Mrximiano imreralore.
le

insignis c.m.

sancti
.liu

snccubus, in qiln.s cuh ob Ch.-isli fiden,


ineressus
tat,.

cx monl.um laluo.ant, cxl...eli, in v.n-

quidam

vir.

convenhwt, qui anno 292 C.TSar

creatAis,

cssenl conjecl.,

caicerem
l.<^nigni-

mulla solulos catenis sanclos


Cui iHi aucto,TS

P.-0S..CUIUS est.

f,.erut

ut.

apcrle et b terso anin,i mel.,, igitur unus illoru... coleret. Cum Varus .se subsl.lu.l. ob^L, in defu..cti locnm S. p,a.rcctus,ad<luctumm conspcOuod ubi .-cscivit cum .diqu.s, et palam clZ suum Va.um una virgis ca^di juss,l, ct suspenChristum conre..sum, ct sex r<.l.qu. sminlaterilmsdilaniari. Similit,.r

palam Cl,r,stum sepK^m .n c.rcere

ab antinonxineMaxiinianus diquisscrivtoniussxfe uno qui Acta nostra, ctus csl (91. SyD^con Mctaphrostcs, dicetur, elcganlimi calanio retraut infra iibcrivs sulduhiians foi-tasse num accuraia esset
filiam (8), et dua-ii yalcriavx Dioclcliani
ctavit,

anonlinii
j(o.

assertio de cognatione

cum

Dioclctia-

.olum nudumque nomen Moxiniianiretinuit


5uffff?
,

Matutavou toO Twpavvou to


oouuEvv
xar'
ixStivTO!

ava

irdirav

(r;);e5bv ttjv

5taT7ft

Jref/|vTo;

Se

xai

Toic

AtTVTTTov

apxovtxL^....

Cum Maximianus

tyran-

Sanc

sunt, Iradidere. spirilurn Doinino

ung.,l,s depex. sublime arrepli, fe.Tcis boras percuss., doncc virgisque pcr quinqne
in

nus per univcrsam fere lerram eilidissel ediclum, illudque ad pr^sides etiam qui in ^^gypto erant misisj-et etc. Attamen Metaphrastes Actis vetustiorihus non contradia-ii,

ad

XII Octobrit,

TZ" fZZZcrnlvs qvod ollivel, vvUos nus, uli ^L^t^;;;:-^;. c^v... .... ----:t:r;::;.!r:;:r,:r^ :^
tus, fvifque

diclmn

cst,

ium quia Galerius Maximian<m raro pnsleriori .solun, ap-

Varo assifinant dicm plcm socii. Beligui omncs S. coUectio B meiusdem mcnsis\nequcsoHfasti,sediiem circiter decimo ss^culo haqiographica, quam mcdio vulqavii, idquc tnmm Symeon Metaphrasies Cfoli qus Parisiis (2), \>ndo-

amd Assemanvm

(\)

lcgilur :\^vn?^

martyretse-

vero Orientis

notissinium Occidentis impcrium, non eum tcnuissc. Denique nrc Maximi-

num,

JEgyplum edictum per univcrsam scribit Maaimiani iUius Galeiio terram editum fuisse hxc enim soH
fcrc
:

ct ab anno 307 imperator Syriam et E vel 308 (10) ui Auqusius et quhcrnavii, dcsiqnare potuii, siquidem

qui ah anno 305 ut Cxsar,

veiusiissiwis e^remplarihits, quam tn recenhon^ (3) Veneiiis (.'.) asservantur, Acia 5. Vari ad xix Octotiorihus. Ej Metaphrasie post hunc Vitis Sanctm'um ct

auctor fuit Maximiano, qui anno 303 Diocletiano inchoaret, ei plura conlinentcr uticrsecuiioncm Air Chrisiianos ferret, convejiire possuni.
edicta in

hrisdcdn Snrius
Us^iardi

in

Molanvs anmmiiat ad eumdem dicm illum

sequrntibus. Anie ediiione secunda i^) cf fastis adscriMei^phrasten jam iHo die S. Varum Metaphrasle,qui ptum fuisse conigrifur, Pum exipso

immviavii, dies cuHvs,quosconsiiiuiosreperit,non

tum ex consensv McnoJogiorvm hrcvium Evanqchorum aniifjvorum, quW in codicibus


.

ciiamvnlde
fre-

Meiaphrastica innoiamen Baronius, cui sola Acta cumalivndenon ignorarct a Grwci^ Maxitvcrant Galeriumvero m>anum sirpe pro Maximino dici, .se i^n^eMaximianvm in Mgypio nvmquam per Maximinumjure alixjuo rasse, scd per Casarcm substiiuendum esse credidit. Sed cx quo
huic illum

mienter occvrrvni

gnant, cum

solanominaSanctoruu considie indicaiione EvangelH in eorum


et

designaiioncm exprcssam adeoActorvm noslrorum admitii), solum ad svmus, (qvvm ca fac lepossii

remanei, ui quomodo

sit

inieUigcnda. et

qmbu^

festo reciiandi.

Ea-cmplo .?i/ Menoloqivm H>crosoMonteSanc\o,s3CCulodccirno,utpronuntmt lymis in quo ad xix Ocioeditor Schohins (6), conscriptum , in
bliS SiC legiiur
,n>v
:

expHcetur. fulciaivr rationibus, breviier

'^t^Zrlyres,

ToO

aytov

iiaprvpo^

OOa^^ou

xat

T(Sv

^gyplo el in Orienle, id esl in rcjioinhvs (11), deewm s^vicnte Svria vicinisque ralimesvb Galer,o ,ersecvlionc,assi unt, dupliei
cj.u

-;;-^^^^^^^

^,^,,

auT

Sancti Marlyiis Yari et

sociorum. Hoc

ciiarn die

cessorum
dicpcesis

menioratvr in Typico S. Sabse, ui ex deliufhcnm^tm notis coUiqo, in Menolog^o


Kjoviensis

a Georgio David,rnissionario ^ S. J. Moscvse residente, anno 1688 ad decesscyres misso^dewun, in Menologio Slovo-Russico.qvoBaro dc Spancenfcld circn idcm icmpusmvs.rvmBo}landianumdonavU. Aique hisomnibus consentitnupe' rvm Kalendnrivm gnrco-cathoHcum ad us^tm. moquod S. Basilii ritus Itah-gncci,

ZZ^308 m A-cjyplo

paimam dia Morimiano consecvli esse martyrn laUori,qina rersccuUo auevnt. Primo qvidcmscnsu caqve duranteeadem edwla eo suscilala cst (12), 305 adannum relenta (\%ipseqveabanno
el

Syria

suprcmvm dommamm.ut
(15),

r;m<.o ir,n.eralor oltinnit (14);


sequentis eaevnle, aut initio

dum anno 307 Maxwnnus Au-

.S.

Varus

in

nachorvm Ord. anno 1845 Romae iypis Congreg. de propag. fide excusum est. 'cumm conferanVur, 4 Ex fasiis, siinter se ei cvm Acii^
hvjvs assurqunt diff.uliaiesircsrr^cipu.,ut inifio ordine tractandas sus; has itaquejam ex l dicium imperatore ciimnus. Primo imjvvrcndum sub quo confiqerii^ In S. Varus ,.v.v..v ..f et qvo anno u! Mcn.Tis et in Mcnologio liasilii lei^tvr svb Maxt-

renvnliatus esl, non tale npenvslvs I impcrator inOricnteGaler.o tamnv^ esl, VI auelonlas aliqua polcslas el Z^^iAuguslo Viclore (16) etex EvseoTtZeret <n'od e. ulroc,ve

iZLtscLvs

nm

77 Acta
qua
308,

rcgionwiv, ^n quibus qit^ Martures illarum '";,..,. ^st svb Galcrio Maximiano
'

Atiit

^^^^^^^^^^^^^^^^^^

passos
la ae
l'J'''.

esi, ratio accuratior

uu

dicaiur.qviantcqvam Maxi,

^^^f

,:rf

est

anie

annum

paucisjlura -^^;;, ^^^^^, /1',, Vi Haq.e mauyies


'

^^^^^.^^^^^

^^tcmenscmMamm
imperio cedere

miano Mar iyrium consecvtus,sed quumGrxcisW} e Maximianum vroMaximino scrihant,respriuscxa.

'^^"''''^^_'""'"l^^
^^^''^^^'^*' ^.'''

"^^"^"^/^^^^^^/^^J^^. rectiusquidcmsvbDioclcHano,
'""^^^^^^ su tamen nommmeiito ettam

minanda

cst.

Baroimts,

vi vidimus, subsiUuit \U qua in re eu.n


Tille-

Maa^iminum (supra

num.

Ppus ari au moir"s t, V, Parl.i.i,!.. im. Bruxell. r.fi7.-(8) Cfr morl.pirser.cBp-ixelpassini: t.m (0) C.rr Uilanl.ile 29? n ^ calcem Tomi, p- i-xi.eic. ; ot ad April' p. 484. n. b el seqq.

di., p. 387 ei

do Mari.

Pal. cop. in, P- ^^^

<=

^^^.^

DIE DECIMA.NONA. OCTOBRIS,


tur; iteryiqvp,

4SS
<i

quiabanno30^ usquc ad moi'tem


Syria, ubi Maximinvs
i/nipe-

mano

Galcrii in /Eg!/p(o et Ma.rliniinim, sed ravit, passifervntur.rectiusad refcres ; denique qui ibinec immcrito od Galerium

{\3), Diocktianum anno 303 Antinchisevir' cennalia cckb)'as\e ct itom.T soUimanno 30 \ ; quanrdoquiikm prorsus oppositum docet Incus Lactantiit

ad qitem Assemonus non


nus... perrexit slatim

advertit{\'i)
illic

Diocletia-

dcm a Maio mense anni


rium
pcsm
^

305

adannum30H mari]}-

l\omam, ut

viccnnalii;ra

obti7iuerunt,

tam ad Galcrium quam ad Masi

didiur

sclminum rcferri possunt. 6 Non itaque mirum videri debet,

ex his apud

hagiogrophos antiquos aliqua confusio orta sit, iique persecutorum unum s.Tpe pro altero posuerint. Sic

diem celebraret, qui erat fulurus a. d. duodocimum Calendas Decembris (xx Noverabris). Quibiis solemnibus colebralis... prorupit ex urhe, impoadentibus Calendis Januariis, quibus illi nunusconsulalus deferabatur. Trcdecim dies tolerare non
potuit, ut

hymno de S. Romano, qui xvii Novembrlsanni 303, cumadhuc CsEsar sub Diocletiano
Prudeniius in

Romai potius quara ftavennae proccdcret

consul. Porro

Gakrius
sorijisit

esset,

Aniiochix ma/i'tyrium subiit, hxc


(1)
:
'

inter atia.

hunc nonum consulatum. chronologi unanimi cakulo,mcnse Januario anniWi inchoortum staluunt (!5). Ergo aymo 303, ?ion vero20'i,

Galerius orbis forle

Romani

statiim

Romx suavicennaliaDiocktianus
h<TC suffwiant

cekbravit. Atque

Duclor regcbal, ul refcrt antiquilas, Immilis, atrox, asper, implacabilis


Edicta late

mundum

in

omnem

miscrat,

ad conciliandum Eusebium cum iactantio, et ad dcfendcndum tum Prudentium, tum Actanostra, et alia quwcumque, in quibus Diocktia7ii pcrsecutio, ejusque edicta

Gakrio tribueipse

Chrislum negaret, quisquis mallet viverc. Prudeniium cxcusat Ruinartius (2), adducta Vordum. Bomanus lesii sententia, qui censet anno 303,

rentur.
1 Supercst
\it

qu^ramus
sil,

num
/

annus, quG n.caan.


iis qua^ in

30t

Sed fateretur, Gaferium Antiochix versatum esse. ' excusa'Prudentius, et alii qui ita scripserunt, hac
B
tionenonindigcnt, nisiapertc scripserint Galcrium anicannum ZOhnonCaosaremsolum, sed Augustuyn

S. yiiT\i& passus
Actis
iur,

de/iniri

ossit.

Ex

tum nostris, tum Metaphrasticis initio kgunpronum essel conjicere uon diu post edictum,
(10) in

quod anno 304


5.

omnes Christianos latumest,


subiisse
;

.g

jametimperatorem fuisse{Z).Pr3rtereanec id ipsum


contra indefensioncm Prude.ntiiafferri potest ; quod

Vaksium
iiocMse

et

qui

eum

sccuti

sunt

(4) sic

adstruo.

causa anno est, cur in Horologio Magno Grxcorum, quod Varus dictoanno 1845 iypis Venclis excusumest, S.

Varum marHjriam

et hcTc fortasse

Diserte scribit

Eusebius liomanum Martyrem Anipso imperatore comparuissc^ (5) rogum accensuri erant, irape:

paSSUS
ETei

kgatur
:

Outoc

cornm

304

Iste passus est

r,B\r,av im Ma^iftiovoy ti sub Maxiniianu anno 304.

Cum

ministri, qui

raloris (tov

{Sa-Jt^iw;)
:

exspcctarent

tuin forte pricsenlis judicium Ubinam, inquit, mihi ignis? Quibus


sistilur
etc.

iUum annumeimarlyriumobtigissenon dkcmus; sed ut td paulo serius factum dicamus, suadent qu^ in Actis nostris scribuntur de filio
Certe anie

diclis, accitus

coram imperalore

At^ui

posteju. B. CleopatrjE, qua; corpus S. Vari

maret

annoprimo persccutionis i^), seu Christi 303, quo sub Bomanus passus est, Gakrius Ca-sar quidem

tyrium abstulit

et

abscondit.

Narratur

scilicet

eum tum

fuisse

annorum duodecim (num.\0),

D ocktianoimperatorcscd imperatornondum qucmadmodum ipse Eusebius alio loco notavit{l). quem recilavimus, Insuper Eusehius post boum
erat,

perseculiodein, in tercedenie iem^ove non exiguo nem in Christianos quievisse {num 11), et corpus

5.Vari

paucis versibus
:

m Post quod supplicium contrusus Martyrc i8) diulissime ibidem maceratus, tancarcerem, ac et ex cum iniperii vicennalia jam adt^ssent
dem
Quo loco de Diocktiani vicenekctus est imperator nalibus agi, qui anno 284 mense Novrmbrt anno JU^ quemque ea^ lactantio, vicennaim cekbrasse constat^nemoumquam
solenini

intcrjectis, scribit

de

eodemnomano

Palsstinam fuisse translatum -quoloco, instituitur, ut pateat eum ita de eodcm. filio sermo etiamtuncvaldejuvenem fuisse. Vnde Menxa.infra
in

more

ctc.

adducenda, eum alicubi filiolum vocant, item infra vcroin suis Ephemeridibus figuratis, ut dicetur,eumdemutpuerumjuxtamatremdcpingunt. cum Quodsi S Varum anno 304 passum dicamus, persecutioanteannum 313 nonquieverit, dicendwm t^^mpoi-e martyrii an7iOcrii Cleopalrs fHium, qui xtatis rum duodecim erat, anno 313 ad annum

Moschi

scribaf Romanum, cum tusetuus dubitavit. Sed cum- Eusebiusibi ^^Vosiquamco^am^mpemtore ompaiut,^^^^^^^

Romse

^'^"^^~^

Z^em^simum

pertigisse.

Serius itaque illud

'^tXLo.//j;//.^..^
tcmpusmedium, duo in Aclis videnlur Primofyuidem.quod nova illa supplicia,
sneciihumanitatis
et

tum

menses

Diocktianus per ilhs muUos fuisse; quidni Romom ire potnit, ibiqmmense Antiochia

reqmrere.
qu.r sub

conscquebaiur, vicennalm diu dilatum, tandem

Nwcmbri,

dum Romanus
Diocklianus

AntiochuT marlyrium,

clementix, ab initio anni 308

cekbrare?
Tius{\0),

igilur, non vero haieanno 303 Antiochse fuit, el currente

hunc

ibi

tumversatumessejamindefensionemPru-

dentii afferri nequit.


objici polcst

Necprimocum

\aksto{\\)

nxediievcrsatnmesse,

Diocktianum anno 303 iamdiu Nicout Antiochix (qux nonplus

ncrnpe oculi dextri effossio, in ^isu esse ca:perunt, etdamnatioadmetalki{il), sinistripoplitis adustio memoreniur, sedordinaria dla inActis nostrisnon usurpabantur, et ao Euscqus- antc illum annum sunt. Philea Thmuita (19) descripta bio{\^) et S. de fifio Cleopalra; (num. 12),ciy5

distat} Quamseadecim dicrum itinereaNicomedm S. Romanus affcctusest, lnmissupplicns,quibus

Dcinde narratur inpatriam rcdusset, eummiqenitor miles fuit,cum titia:fuisseadscripiumetvestcmmHitarcmadcptum. Romanarum periPorronovimus, ex antiquitalum

intcressenonpotuerit;cum,exquoLanctantnhber
ih-tcctusest

id

jam

"jil^^do

dL

admittere non cogamur {\2). Assepotest cum Stcph. Evodio

apud Romanos fuisse annum tis .rtatem militarem decimumseptimum.utitaqucannisqmnquccirciter,

Cleopalra inPalxstipost Martyrium S. Vari, .

4Z6

m
r.nrnt,
et sic

SS.

VARO. CLEOPATRA ET SOCITS.


m

nam

ip.^m martynum 7^"9^


redditam, id
est circa

antepacem
^ucSi S. Vari

ecelesis'

annum

nonmiV/r ca-cep- i^ n ^rrwtore Vits S. Pachomii {\0) ^ ifa.ne itar/ue ante S. Antonium rZTs7aLniur. Fnerit tiones statuunlitr.
talis scc^ssus in

ereunim ^tjyptiacamrai-issimus;

307 evenis*:e dircndvm sit. vocan SJamdeSociis. Eos mnnncho?^ a Baronio in Aciis nvde qui^lcm non placebit o,nibus. Et et a Inginta dicuniur in eremo solilarii vixisso
reptilia annis versali intcr feras et (supra Mcnologio Sirleti monachi sunt dicti Piecin Mciaphrasticis, Baronius CT Aciis

(num.^ieiS).

Actis lamcn fulem servcmus. 10 Hcstat ultima diflk"idtas, qaam initio hvjusl, unu ezteptem (>TcnmmrationefasiorumcumAciisexsurgerediTi- '" ''"" "wrinus. In Mcnoloqio Basmanounvs ex septcm erc-

monn W verum nw?H. 1), luuin

,.,u,r>nintione

obime asseriMvr et id idem in indeque in Martyrologio I^omano Menologio Sirleti, . , . satisctare expr mitur ; verumhwc asserto contramitis in ipso carcerc
.

ad

CompUires monacbos martyrio coronatos osse, non tansub Maximino Menologiis exprcs^um lum ex Marlvrolo-iis et hist. lib. 8. Porro ipsum habes sed apu.i Eusobium sed ab inilio monacborum institutum non recens,

XIX

uciouiij^

_^_

Hrc

iiaquc

dmlcm suhdit

Metaphra.'ites

adonuivii.VA-m
31
;

^\\iQ\n sox

niimoro,
fue-

inquiuntpriora (num.
rant,

nam scptem quidem


SGgrcgos...

dum

in

dcsorto

vivcbanl

Scd
sex

iinus in

dcsorlo obioral.

pr.Tsenics sic

Ei iicrum prsesidc iniorrngantur a

num.
;

4,

Ubi esl alius

nasccntis

ccclesiffi

viguisse

ox

his

quae
ct

scnbi

Therapeviis} Philodo R^s^is (sivede


Diony.sius Areopajiila

qn.T babet

ct abi,

facile

colligos,

bcot

soptimus ex vobis, qui maxime quaeritur? Fuit ergo quTsiius sepiimus. scd non inventus ; in carccre itaque obire nonpotuit.

Augustinomenipsum non adoo votus fuoril. Unde Monastoria ait (1) nus in Joannom Tract. 97 sic
:

appellata novis noniiniel Xenodochia poMoa sunt nomina cranl. Huic bus, rcs aulom ipsae ante sua icstimonio fde cujus dcmpto AreopagitT
senienli3>,

II.

aniiqniiate varia senteniia

csil, (uio

subscribi possc

censemus, hoc pacto

scilicet, ut, nisi

conlendamus

Clcopatra, quse corpus S. Vari cx ^gypto in PalcTSlinam translulit.


B.

De

on fuisse, S.Anion iiim cjmque discipri hs monachos n ante disscniire non possimus. Eienim. a liaronio
S. Antonium.
torcs
dicti,

De
Xn

rcliquiis S. Yari el de

Actis cdcndis.
Actis nostris,
est,

scctaS. miario7\cm,hujus instiluti anachoret.T suni pferumque ncc monachi, nec


et

auiphiscd abEusebio aliisque passim ascets^

vocanturm. Hosascetas.nindiscriminaiim fuerunt, negcs monachos fuisse, quia ca^nohit^enon


losophi

narraium

postquam martyrium S. Vari cieopatTa. locum amj lumohtinc.nt gesta B. Cleo- "^'J"^'*'^ ^J^'"'

patrac Viduse, qusecorpus S. Vari aufcrri et in

domo

l^'^^^^^

swnliterdeS.Anionioejusquedi^cipuli.tanachoretts
id negare dchchis:nam

sua abscondi jussit, donec, pace EcclcsiT reddita,


illud
lit.

eremusinonachum non fa-

ad PalTlinam, ct qua oriunda

erat, transtivfil'0

citetprTtereaveteresasceiasaUquoteremiiasfuisse,

Hcfc Cleopatra rcpraesentatm

cum

suo,

ad

dubitarinonpotesi{-i).Imo de S. IH/arioneciiam quorum prior in Palxel de S. Aone sive Eugcnio, prope Nisihim (5) stina ('0, altcr in Mcsopoiamia ncgare debehb;. Utermonasteriacondidit, id pariier Antonii discipuH fucruni, ct Lauras

XX Oclohris, in Ephemeridibus Moschorum cffigiath, a Papebrochio edilis ante tomum primnm Maii. Cloopatra, De hac efftgie sic Papehrochius (II)
:

sanctimoniaiis
sc
sit

f?/f c.t;i(76// co/ycc/ar;.

Suum

ante

qucejum S. poiius quam ca;nobiit condUlere quos


:

filiolum

nobililcr

voslitum hic habot, sed quae

onrnes

si

mo~

nachos appeUare

deircctavcri.t, contra testohit tola

antiquitas. Profccto

S. Athanasiv.t

non

S.

Anio-

niumsolumejusquediscipulosn)onachosvocavn,sed
ascetas ctiam,(jui anie S.

fiorueranl
ionius

Anionium in Mgypto Nondum onim, inquit {(j\,(dum S. Aningressus


esi)

eremum

C Msypio

monasleria, ncquo ullus

tam crebra erant in omnino monachus

aliquam ojus et cujus, nocdum compcri, ac ne nominis Sanclam in haclenus visis Gra^corum fafecerit sub Batyro stis. Qiiid aulcm si martyrium Nec pius de Russiifi tyranno el indigona sit? fgnaiius Kulczinshi, Ordinis B. Cloopatra noverat ecclesiie RuihenicT anno S. Basilii.qui in specimine adjccit Animadvei-siones in Epheed iio,
\i:i2

BomT

Sanctorum inmerides Moschorum fguraias Actis


sertas:

Dovcratvastam cromum; sed quisquis sibi vacare solitarie se oxcrcuporct, is baud procul a suo vico autcm in /Egyptoante S. Antonium ccbal. Licet diu ascetT jam monachi dicti sintj alibi tamen
post eum,pristinum
lio et

ihienimaddicm^xOctobris{\2) sicscnbit:
nihi! invenio in

De bac Sancta Cloopatra


bris

meis

li-

nomen

perstitit

quodex Basi-

Gregorio i\asianzeno facile conficiturO), itemanque ex canonihus synodi Gangrensis, qux inter Ballerinii fratres 362 et 370 habitO' est, ut

scd martyrium cum prole, non sub forsan ^passam Tartarorum tyranno, qui Bilvro sod sub Balto Russiam ann. !241 et scquent. depr(iatus est

laudo con.iecturam Papcbrochii, ipsam

Desideralur B. Cloopatrffi

cffgm apud Assemanum

num

Bon immerito
monactii
dicU.
$uiil

dcmonclrarunt monclrarunl ,Sed .t ad

(8).

S. Vari

Socionam

re.lean,us

e.

inTahulisCappowanis{\3UscdahsrenonentproPapchrorhium quid idcm de ea, qua- apud ferre ' Piclura, inquil, repraemmnicntctur J
'

S.Alhamsaverbis, Baromus eos recte.no,iachos vocavU,c,uosetiarn Menologtum Ba.Uianum loco etemra svpra oUUucto (nun. 2, ,io. r.uncupai monaclus comCra^ci lm,c arpellationem sanctis
munilerreservant.Attamennon facilerorsadmitteturcosdnnpcran,.os,rigintnineremoversatosesse,
,

^^"^'^Z^^TL... ^
j^^/fj ^'l.ii.n,, bab.m sanc ,momai
,

virginea in

ca|,i.c.

cruccm
c

n,anu

dexlera

^^^^^_^^^^

^;

^mnob

Ul^

n,l".um '"
ac

f''^'''^^~' tencn.cm. bode,^


""'''""

^^'^ W^^^^

uciculam etiam n,a,m


|,abitu depicla;
ccr-

eodcm mense die

scrWUur (num.. 3), lomm modo laudalum : sed a.S. Hieronymo


Act,s

propter S. Athanasu
(9)

et

N omlla et xxvn ^"^"^.fi'*"^^^ '^ ^^^^'^^^ mense Jul.o


die

xxx Zenob.a

e^^^^j,

II.

ixv

cir

upp. >. Diismi, >-"'.

-Jq,

m s.

pauh LTrnnLfla.

BIE DECIMANONA. OCTOBUIS.


A

4sei

die XV Julilta

cum

filio

Cvricn

die xxii Maria


uli

dic

cram exstruxit,
multa cum

mirificam
lo

apnns

fcslivilalcm
riijus

et

. c.

XXV Anna. E
scevia;
aliie

qiiibus

nonnulls nmiiialfs,
ct

Para-

fiduci;!

(li-prcraiis;

filiolum

Virgines

Marlyics uli
nt'C

Nconilla,

spirilali militia; adscripsisti

et decorasti gloria

ac

AnasUisia, Kuphfmia.

aliin

Vir^Mnos nec Martynialer Deiparae,

choris Sanctorum

intulisti.

Dcin in Canone,cujus

Tcs, ncc sanciiinunialcs, uti

Anna

Julilta el

Maria Ma^^Malena. Igilur cx Iiabitu quem vidclur, Cleuiialra jiostai, niliil ccrti pusse coUigi
ulruin moiiialis fucrit, an Marlyr.

auctor B. Josephus Hymnographus post vitam lon^ gcTvam anno 8H3 e vivis excessit (4), Odel Splcnmartyr illuslris dentem ccrlaminum dccore Cleopatra te abstulit, frloriam nacta ex te in remu: ,

es

Artii

invv-

12

Ex AcUs
cl

nostrix

evancxcmU ownes
ii.

illx

dnhifilio,

nerationem

scilicct

Uivit.

taliones

conjeciurx de

Cleopatra cjusqvc

profcssa est,

fiducia!, quam fervide crga te mcntcm cxhibens perfectam. Gum


te ct preiiosis ammatibus omni vcneratione digna in qui ipse mentcm pravam lu,

aliquem cohmt, Sanclos aliosminusnoto^, quorum in ejusdem A ctis dinn sequeniem.Sic cumin fit rtientio,remiltunl ad jLphemeridibus Uapeijrochii \\),utiin Talmlls CapGr30Ci sspissimey

dum Sanctum

lacrimas fudissct siiper


te

unxis.sct

mulier

terra abscondit te,

mulo tradiselex tiimuln tuo nns


ffilcrnum

colluslras
tibi
,

Mulier
Chrisli

pvnianis

(2), 5.

Varus ad

xix Octobris repra^.senta-

mcmoranda non

ccssavit

tus fuerii, habitu militari et

manu crucem

gfirens,

serve, sancte servire, doncc procuralnr rcgni ccnlo-

Efhemerides B. Cieoiiatram oww filio, rcferuntad dirmsequcntem. DcC\cO[)ii{raveroco)ifirrnaturconposse ulrum clusio Assemani, ex habitu colligi non fuerii. Nam martyr certe monialis, an vero martyr non fuit, sed idcojure aliquo ipsametfliumcrucem

rum ei exstitisti; cum amantissimo


cibiis exaudilis

cujus digna facta


Olio.

cst

pcr

te

Ode

S.

Marlyr, tu pre-

splendids cceinrum
disli

maternis, augustiim ilhim pucriim militia? adscripsisti, ot oslondilcctinnc, gloria^ tuae partici;E,Lry|)to

cum

incffabili

manu
rcm
hiiu

tenentes depingere licuit,

qmd

crga mari]}vero ha-

pem

faclum. Te ex

Clcopalra ceu tbcsiinriim


locuplotas Paia\<tinam

dcvotissimi cxstitcre. Quare monastico dcpingatur, docent Acta nostra, nuS.

Varum

inffstimabilem cxtulit. qui

omnom,
divinis

lanfa devoliouetc venerautcm, sanationum

B mcro ultimo
niinistravil

Paravit igitur convivium

magnum
magna

et et

muneribus

E
^';"''.

discumbcntibus cum

laetitia

turbis, scquealacritatc, et die sequenti, dimissis martyrio (seu in Ecclesia, in <iua corstravit sc in
ibi ministerio pu.s S. Vari deposituin erat), et erat vacans continuo et invocaiis Dnminum. orationum

Troparinm tertium et Odasreliquas omitiimus, siqnidem ad solum i>. Varum aut


15 Huius Odse

""'"'^

^^.^^ ^^^^.

ejus Socios speciant et nihil doccnt quod aliunde ^uij

non noverimus. Paucasolumin Odenona etuliima


de S. Vari rehquiis occurrunt, qu3C latine versa
sic

pauUsper adornal, nisi verisimile : quid aliunde didicerit, quod non est cum mysticum curassct Dcinde ctiam, inquit (3),

Verum Mctaphrastcs

sonani
nis

Idco nos fidoles laudanius copiosc

tc,

qui ox lipsaI)i-

ha:c

tuis

donum

sanilalis haurimus...

pcragendum

sacriiicium. in qno eam oi)orlebal sacrolautam invitat cocnam eos, qui initiari, ad Dcmde paMicipes. rnm hymnnrum fucnnt cum ea

vina virtute sancliticata cst terra, in qua jacet fortissimum corpus tuum. Ex iis qu2c interjccta

puncta privccdunt (nam postcriora ad PahTsiinam


rcferri,

cuin sic

mundum

vaicro jussissct, et in thesauros

ex uliimo Tropario numcri proxirne antccedentis indubmm est) diceres ComdaiitinopoU ,ubi
B. Joscphus

inquam, venqui non possunt eripi, in paupcrum, divitias, ct sc tenui Ircs omncs suas contulissct sepulcro ministrabat Martyris induissct tunica Ex quibus vacans eloralionibus, etc. jejuniis
,

Canonum

scriptor dcgeboi,

S.

Vari

Chrysostomus lipsana quivdam adfuissc. Similiter Martyribus JEguptiis (5) quohoniiliam habuit de

rum

reii(iuitc

ad civitaiem, in qua

pra'dicabat, de-

etMC

verbis

mirum non est B. Clcopatram apictore

Moscho

verisirnilius Cpoli vectse fuerant, et censent emditi Anliochi^, dictam eam fuisse, siquidem in

utmonialem habitam fuisse. 13 Eamdem autcm simul cum

quam

S. Varo et cum>

urbem inipenalem frequcntis.nme hujusrnodi

res

JZ^TFje. mmdibu, m"h^*

f^lio

cultam, non ecrsolis Ephemeridibus mayis ex Actis, in Moschis covfcitur, sed mullo memoriam tilulo insignituret ejus quibus et Beat grscemfra Locus cckbrari discrte cxprimitur.

suo

fuis,se

sacrx transferebantur ; fatcor insuper <ncodicequodam. Coisliniano (G) Bibliotheca- Parisinx, eamdem

Actis leqi potcst (num. obiU B. Cteoienrretamur : Elapsis annis scptcm juxta eos (S. Varum e sepulta est

19). latine vero

cum sicm-

homilidm exscriptam mihi occurrere post Acta Josej)ho Hymnographo S. Vari. Verum neque exS. P cxS. Joanne Chrysostomo ccrtmn argumenneque quo probes rehquias aUquot tum deducere Hcet, Constantinopoli deiatas fuisse. Quod enim
S. Vari

patra
vobis

et

IronriMm filium)
iforte

in

martyrio

quibuscum

partcm det Dominus, sicut et ad memonam eorum omnibus qui congregati sunt
nobis)

nullum in hac homilia ad S.Chrysosiowum attinet, Moriyrum prodit, et quidcm dicuntur illi, nomen dilaceratis, ad metalla damnati : tcrgo et costis
applicari quodmanifestcnostris, de quibus agimus, vero S. Jo ephi Hymnographi for non lotest. Vcrba dc fideUhus generatim, qui in Pacile inieUiQuniur V7xder/ualcstinamS.Martyrisrehquias veneraturi

fncmpe S. Vari, B. Cleopatrce verbis patct brandam Ea: quibus postremU


scripta fuisse, ui in

ejusque

fihi) ccle-

hJ^c

Acta

eorum

d^e festo rccitarcntur.

eodem dieotim cum S. Varo culttfue' et fcrc omnia qu.r ad eos rint Clcopatra et fdius, eju^dem Mariyns sint doprosvectant ecc Actis congerimus quwcumquc de iismcnda, hic merito sequen tcm,quando innotuerun t ; ad diem vero

Cum

itaque

toresActoruw, noster que confIuuni.Pr3!tereascn: nullam de trans/atis Connempc el Mctaphrastes, mentionem faciunt;quod si stanlinopoUm rehquiis sane Meiaphrastes civis Cpolitanus

dem

Moschis occurrunt, recensebun' in EihemeridiOus

Pra^termissos ct in ali.im riicm relatwr sohim inter profcramus nestatuiqu.Tdom dc B. Cleopalra

faciu.n fuissei, poterat id ignorare non Actis dicendum, qu^ nunc 16 Jam brcviter de addita intciyretatione latina. ta

;~;;,^
^^^^^.^_^^ niora

ms

Vari inter Ver^sproso. Z mn^is, ubi h^c habentur, similares, ver^


in ofjicio S.

j^rhnumedimus, versabantur.describi scilicetonnom\,dum lionur


curarunt Henschcnius
et

,,.

Papcbrochius, ex codice

majos, sive (.r Qr.Tcolatineversa.

teriio

el;r

"

U
sct

Mirabilis Clcopatra,
S. Varc.

cum aromat.bus
deposuU
et

unxis-

te,

sub

terra

asdcm sa-

Vaticano 866. Habemus inltium dcdimus num.k, Metaphra.^ix (7). quorum in hoc Commentario mcntio incidc qwbus sscpc
et
,.-.
I

quidem

et tlla

Symeoms

.f-..onn

rol 60".

fP)

Mnnlfaucon, riW.CoiiU-

^-:S'f'il^^^-^^^-^^^^^''^

PASSIO
X. 0.

S.

VARI ET SOCIORUM.
apud Gr^cos
consecutxts
ei^t,

nova Aeta de

mdem
qu^

dii- sed

nim

ex Ulonim coVatione

cum

pnnr.hus.

se

(uUco,,sucmt eaLlnncinde oontra^ta.niMiori

Martyribus confecta non ponc. damhomiWv ab oratorilmssa^'isin formmn denique, quia Acta Metaphra. Tertio
qyrici
(iict.r.

sunt, nisi forte rara^

ati,,uioro tyvi^. ;"'";";"; stylo a,lornase. soh,

Vactur,,

emm

nullun..

adiecit, uti .omperiet

in ^os'r'sdcs,cle^etur quicumquc ,te,rrctal,ovem


cp.oci

stica

marimam

cum certum sU

nfjinitatrm habent cum nostris, et anonynum nostrum sua omnia ex


pottiisse, restat vt

sclpti^U MetIpl,rostia m. x,x Oc(ofcm exhibctur,

confcue voc, Melapl,ra.t.su^se ;'..,odu, simul. ,ua '


^o.slra

,^ apud Sur.^nM_

Metavhraste haurire non

dtca-

mus,qvodsuprajamenuntatumest,,psum-Metaea-emplaras^umpsisse.Nequehic phrasten nostra in enim hirc Act^. nostra compasi-stere lubet : siquis
rare rohier-t cum ali.is rachi Probi et Andronici,
probatissim-is, v. q.

a,la,;,and,s. veterioribus actis

etd

9'^

SS. Ta-

estW. /;"''"?;; ^1,-omque parlcu il^ceptatum

tonw V Octobris, priorem partem fucrunt, facile consentiet excusa monumentis; adeo ut haustam fuisse ex ojHimis proconsulana seu Acta inter sincerissimafpo.tt
ha-c

q^

viAeaniur. frwsidiaiia tamen) recensenda

;::;c;;;:::i;'
(
Pateograplna gr,Bca, p. Cfr Mon.fau.o,
-C9,

^-3.

^" Hoaor:

ta. a S. Maria

ammadv.

in regul. critic.

1. 1.

v- 20;i et seqq.

MAPTTPION
2VN AVTO TOY AnOV OVAPOr KAl TON

MARTYRIUM
S.

VARI ET SOCIORUM.

Ex
r.PiiT
1

121 cod. Vaticano 806, foL

et

seqq.

conjectis, S. Fremilis sex in carcerem ^ caperetur, ob.erat. succesepTmi, qui anlequam [ocutti
dil.

Varus

in

Marlyrium

S. Vari.

'E
lacTOu; y c..ctavou; irc^e^ie^v lU. atx.aiM.v r. iv.OiYOv.a,TOu.po<T.aYl.a.t ava.pe..aQat. Tou Luiaaavo>v ^ot.^cov E^^" v.al ::uft
toI; (Jeot? xa. a::o>..e(T9W

In

emissum
plum,
rant
id
si

diebusMaximiam,quiDiocletianigenerafun, omnem i^gycst ediclum b ab ipso in


metropoli ad eos directum qui in
c

^^^;;;';^^^^^^^

^^^^^.

prsec

omuesdiis sacrificarent; ut scilicet Cbristiani vero ediclis illico lib(M-arentur, si facerent,

Jc

SoYM-aTo; S. TOUTO--.

y.aTa>.a6vTo;,^avTe; 01 aj.oi sTpBap.(Jau>v iTuY/.avEv ov.i.aTt

tormenla lucontradicerent, post flagella aliaque edictum illud Quum terficercntur gladio et igne. Sancti currebant ad certamen,
innotuissct,

.vovWT6vaY.ovaxr,;oupaviou/,X-.aeu)rv.pSeTirro>v

omnes

Oua-

Iv Airi'T.> iSeu[;iv.ov poc,TUMOc"ivTr.aTpaTiaxaiTrovrpu,Tcova;,5ua6v);6e utou- o; Tov K.ptov il 6X-o; /ap6.a;

d. In cohorlibus ad quod eos ccelum vocabat ^gyplo versabanlur, vir erat mililum, qu in

vero

c2

U orUmyo,
c.o>.ax-^

nomine Varus.

xaTi vOxTa /.putpio; i^^^i^i-^o

/.al i:po(Td^L7.Tv

tol; ev rri

:^cva-Maiuvoi;, xat to^;

a^aatv

auTtov ea^pafitpogaTO

pnmoexcrcilu honoratus et ex vero conspicuus ac timens ribus unus, pietate surgens de nocte Dominum ex toto corde suo. Qui ^ cai-cerem detrusi qm in
in

C Y^rev aiToOTour o^^OaAixoii; xai Ta

aT-r.Q-n-

Yp

nrovolvebalur ante eos, oculos fuerant et eorum sauguine

et

pectus

suum
e

Tat- OavaTOC y^P aevi.vivT-fl7:iaTaTauT-^,wvotixVTco:ajptxaTaxatovTO, ^iatpopotc l^aipptT^TOVTO, aAXot ol Se iv TOi; )iSr.ctv y^.^b^^vny.:^^ at/.tali.ol; avVAta/.0VT0- lU^f^ aivot; xal a/.6To; de /.at yvo^o? i:exetTO toi? avOpco^Tot;,

aWyiato;

opiaTO

xaTa

tcov euptrrxo-

sp-uabat.. Verebaturenim in bUccne male pei-iret. siquidem mois turpiss.ma dep.ehendebantur,


fid

confiteri

Chrislum pueos. quiin hac


decreta
pruji-

comburebantur.au erat;quorumaUi igne


c

ayXOs
ety v voeiv.

Ta;

<i-uxa? auT(v,

waT

itr.afi

to

(jJii.'^opov

xaTa-

siuporet consumebantur Etenim grav.s ac suppiiciis et tenehns obvolvehumimbus. caligo incubuerat salutaie csset, anims eorum, ita ut quid sibi

ebalr

d.mique diver.is torn.entis in lebetas, aU.

banlur
2 a

ne cogilarent quidem.
aico t"/)? 2 2uofiVTiov Se tivwv aYtwv

epqi.ou, iizo

ypovou 'txavou azo^pavTwv

a.GstoiV t/,v i::touX/,v to)V

ex eremo f. qm Tunc capU sunt Sancli quidam hominum msidia.s lon-o lenipore impiorum

^^^u^
^^^^^^^^
^^^

^^^^^^^aduir
,^,.

OTt 5vOpi;.7:wv, -ftyyt/M TcipyovTt

Se ^tW-aAotTioC

fefellera.it, leieiieriint,

cumque

K.vii"y\"^

pi-sesidi nunlia,-etur,
\

Ch.-.stia,.,;

n.agnopcre 'mpnss.mu. bus-vinctos, gavisus


ao^altoflevTa; auTOu;,^po(j<rTaTo:T,YHi-wv txe/.euoev xai TOtt*.acO-ovat t7.; oTpeeA.ooet;, /.al

adosse et ad fores stare fidei magistros

man^
v.r

Lsit

ay Or,vat rr, t^yi^ Toi>Aov. napaSoOivTe; ouv ev r/. eoioTipa W.axT., ol Se


avaY/-T,
='-C'-v

to'.c Z-f,iv.'A<;

iveSArOT.oav

,,arari tormenta et ne eos carceri l.adi et ,g.tur card,e /, prod,.ci. Trad.t, vu... 9, el postera ca,-cerem ^"nt in interiorem projecti ,r,cibus.

tou; TCoSa; auTo)V ei? OTt iv r.oJ.U To ?'>/.ovY.cc"aitcavTO.^)uapo; Se, Y^ou; ouTiEp-.OT/j-ot aYtoi, ypY.itaTa toI; ot
/.ai

illi,,ue

nervo l,xerunt. Jams insignium Sanctorum maautem .o'.:nita p,.cuiam .ledit et ,ngrespenuria, custodil.us
ped.^s

eorum

in

l.orum

gt

>.aGcouot5i'^w/.v,y.av^or>.0V/vu/.To;rAuGevaJT(ovTa?
ir. tou^'/aou aXuoet;,-/.at tou; zo'^a; aC>T(..v atpT.xev

xal

eorum . P^"'''"'!"^,.^ ?us nocte, solutis vluculis venerabalur eos. bupp inervo laxat.s, procidens
Ciie*

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.

429
BK uai.

et in

exerciluinsignis, Christianusquiaemetsanctorum servus- scd animi scnsa connteri voreor,

te-'.!;

.U

.,. --t .-r -,. -;r _ ;; i^.'Mv^^, y.f.o->:;; -^ -<-' V'-^ -''':.

.-

''^^*

Be

mde

pere ;. n'

vi

enim

cui morti traditi fue-

?oo'!' oI.oV.y.,..
^''-

x p,_.W..^.. ..r

o>6.

?intqui^haefidesuntdcprel,ensi.se.rateut evanescat turbidum tcmpus, Chnstianis .mmmens,


et

V^^^^^-^^^^^^^^^X::::::,
f^"-^-. '''l"J'JJ,^..XJ^,,^,^^^^^^^^ z.^.aT.u>c.Te .r'o.v .. ,.>i.ev ov tc, Xpi, , tu,v yf
3

ut possimus

manifeslum facere nos

in

Christum

, ,.

...

"t^unt
tcmpore
j

ei

Sancti

Ncmo

metit. nisi in turbido

M^^r,..

aO

ol

ir-or

o^Se^Oeg^

,tT"n
L, *

sennnaverit,

nemo

timori

obnoxius
.

o..e,a,,

i consummat, prasertim clamante Chri.

X"l-''--'r^l'?'^5"'?''2V.r''^^; Ta.oOXs.co.po..v5xa./.eyov.o;
oOSe i,i^,o.ov.o.

"C

l^^

Amen, amen dico vobis, si quis sto et diccnte me eoram hominibus nec ego conOccelis est. . tebor eum coram Patre meo qui in itineris ad coelum A^e norro sis nobis comes

Z JmZ
W
e c

eaz.oaO.vwv "P"-^'. eav p, T^oiioAOYWO.ey eaoc

.1.,^^^^^^^^^^

aO^

-^

''''''

^r^^^^^Z ^=L^
,Tpa.<.Ta. o.e^

o'lpavov

''^'"'''^^^^^l^^Jl^:^:^^^^^ TOia^T-ov yP='oS av oux e...^/-^^ A.aAcvo

en

m
t bi

ite-

0.0^^^^^
lis

n ssit

obi? "cre.

perncerimus, alias vix autem colloquentibus


Sanctos

e.,e=y.ovxa. (.ev.v Si aiv iSou >ovTe,7.ager.v .^; iV.ou; e..; r.y aYo,T.l.ov_i.v,
eOp.V.o.,a.;c.uipov .O.ouvTa tou;

militcs, qui jussi erant su?e veni iudiciariam'dcdcere, et deprehenpedcs eorum cum fletu, B dunt Varum deosculantem

:nXm
nam

^^^--^T^
o^l^^^J^t; Ar
-

---'^^Tfr-X^^O^J^t ou p. -C -^n^;^^

Y^^^^

;^^

divcllar Chrislianus invcniar et ab his non

p^'..;., V-''"'
Tpa/.
?

perpetuum, Quis Mihtts i lur amici mei cstis vos et a\li simditer ? manus eorum et collum Sanctos illos, poslquam autem sex ligarant, a loco trahunt. Erant
calenis

-tom dete^ me

su,uu^em

; ^^j;; ^^^^^ ./ -^T- -^~^^--^;,,,^,;


,,,:,.

^^

i^ora^iaevo.

a::o xpti/.ovTa eT..v,

"^^^^^^^^^^::^,,,Jix^,,,,^i

numero

nam septem quidcm

fuerant,

dum

in de-

^^^^'J^^^ l,
Te.v<-./.w;.

^,,0-.:,-/.ov e...a.;vovTe5

serto vivebant segreges,

a tnginla annis versati dictum est super inter feras et reptilia. vere ut et conculcanles aspidem ct basiliscum ambulantes

e^eHyX-^^o^^'-^, XiovTa xai Soi/.ovTa^ iXXi ei; ,".., ..j,3poiiovTeTeXe/.<;.;aiT-;;vs.;(!Tiv ' '^ ?''' ^'"';,^";-'

leonem

et

draconem

sed unus obierat in deserto

l.

S.

Vcrus sub'

rcgaiur.

m
;i;^r:aU^
in terra.
si

tn^^^f^Patriam

n^

habcmns

cognoautem vere civitatem nostram

^^^-jf^l^l^r-^Zt^Z:^, ez.y^.r ''^;^'''":;^:^"/,'


^'^.'

_,.,;,.,;,, ..^,,va,v

\.v deos omnes ^?V|t.omrn C dete. nam adjuro cambus tradam v.scera veslia vos trucidal, el "C^ Tuas ^u. em -" devorauda 0. Dicunt ei et "^as tibi ''d veremur, diximus autem Tum pr^scs percgrinos sicut omnes Pat-s "^1".
:

Beou

..ov

^^^^(^^

^^^^^^,^^,^ ^

^,

.^^,.

;q '..,,;,. .^;,,.iviiX^.vaou o.'.ooSo.l..e9a,


xaOi; ^t^^^l^o^- ^F- -l .ape.;Sv;,o.,^eXeT,v --l ,. ^,iv

nos^

"-

^^^^,,_,,, /,.

, ^ ,,. U,,.^,..-,vp,v.,OevTe_;^.Te-

mquit, Una eademque mens,


CK<i fucrant, ^is. qui maxime
licns
Tste dicit eis
:

'S'/'^'^ '.!'''

verbcribus cadantur. tur itaque et

"

"/^^ pos^q am

/oc.>cav.Tu,:TOu.e-vo>v8iaOTO,v,XiYe.Toi.;-';oeg6oaUoc. _^ ..?.Tou^evo;i /.al euOe.;


.

dc t.aba e
vita

S.

ex Ubi est alius jept.mus qua.ritur^ Et d d .^^ ^arus s.cti in

It^;;,^^

-r.^.

,^.- 5

),,,,; i^.,o;

OWpo; esTrxe

luao,

^;^^. m
lisrMLm
nni<i pst iste 0"'' ^^ '^'^

^^

>"'::^ivo;iTeXei,0..e,lSUve,T..aToivT'auTOu

e.\ccssit,

scd

me

con;,liluit

Se^i. -e-^^^o'"""^
S.

S. igit..r al..-;;;
;

'"e^^ebct

a^um

eJT.ouvzpe.Telexe.X;V:i,.ov.^;a.ko.>-..o,ov.;, 5 ^>,,-,,v, ^i yip '-"'^, J^^

-to
;

pro eo rodditurus

patrum

emm

debila naercaes
?

^
.

?W"
outo;; XI-

;:iC^.o. Lt.vv.1?v.
tc; ioT.v

Varus

.5

Commolus autrm
:

,;, p.^.Tses. ait

X=Yef 5 Kal Ouu.09e;; 6 ,;Ye,uov o..va.-.T:;,-.TfaTuiTr,;,/.alT.bvrp.iTu,veu-oie/.eYer

Dicunt ei

Miles

est,

et

ex

P;;-'^^-"-

;,^;;

|::;.,ap.0,,LepeTa.XeYOu,.vauT.;ivTu v.v

P IZrie amit.e,.esel per.ies ,)tque demum male


;

annonam
?

sam, co,,,osani^
e.

D.cl

va. ns

. .

:;^;:^;iv.auvi.oTfeoo,a.a.iTO.nVT..vivv.i,_^_^ ivezX^/ioO^/.v i:aX.v yap ene.vouv e;

annona illa, et nunquam fu. Cllis annis vescor r, co.ne.lens iter.im esur...b m Ta ilus cam e.,.,.. multo mel.orem. Uiinveni cd horim annonum

^^ ^J^

^,
.

,^,^.^^, .^,,.^,, ^oX!, xp e>T-

tou, xe,

/.^. ;,,
,y
l

.,,; Ut^,

i,T,V tov

430
IX U3S.

PASSIO

S.

VARI ET SOCIORUM.
cit pivT^cs
:

xat Cwr.v Tot? 7.vO?wv-TOv t5v il 0'jpavov y.aTxSivra, af)/,v A%i /to Ss avTi toj owou, to-j Ttoi; rapac/ovraf
xa-T.eap-av^cYvaJoaivou, to roT-f.ov
-roO

Oinlem

Ait iUi

t>nn.^m

qm

de cceIo
loco au-

dcscciulit ct vitain
lein
vini,

pnc^tat

linininibiis;

aiaaTO?TOU

Xpi^O, t6
voufft-

TT/.Yr.v aOav7c':a.:

-ips/ov toi; [UTa).a[x.oatto-.ojvtwv, /o>


%ii.voi>,

^ravcd.nom quod ebriclatcm et cnpilis Cluisti. qiuHl sanguinis operatur, poculinn habeo
eo bibentibus; corruptionem gcnerant, caruem lococarnium quic qui toUit pcccala habeoAgni puri ct immaculati,
adaperit ex foMt.Mn imniorlalitatis

avTl

Twv
tou

y.pwv,

twv oOopav

Ta? aapy-a?
Tfli?

to~j a[u;.ii.o-j

xal aa-tAou

tou atpovTO?

at*.apTta?

k6c[/.ou,

mundi.
^[i-st? ;<it
o-.

6 Alvet 6
.

--.

T,Yii.wv ToT?
.:

vov-;a'iToviA05lvi=Ta0Ta;xa:i$o0i-o>iaaTTOto>TOV YOVT;a-kov3A0.lva.=Ta.Ta.xa...V..y...oA^a^^^^^^^^

~-

ay^oir ou/

rpoa-

Tum

prffi^cs

dicit

Sanctis

Nonne vos

eslis-^^oii vuerro-

'xVW.^-.a^a-o.o.Tov

quicumaltaliapLM.luxistis?Ecceperdidislistau-.a'^r. M in,peratoris. Anjuro dcos maximos,


'

;TpaTu;.TT.VTO.liaaaa;-o-r;.[MT0u;i.cV.aT0u

0-^^^

.^^
ei

,^i,,i,,

,aie
,

per-

o^^^^r^^^^\^-'i:^^^ jo.;
a'.pMv aiv auT.o ot ocv'.of
.

nY;^>^-' ^^^?

<,aiuv auTov y.al ^^...,jc.f


TT.,

c.:.ro^^

'C^T.lrTT!.'^;^'..^ ._ cia,'T.viv.V^^=^v.AYaiauTo...or;,_c<)

dar eum
adscripsinn.s

Sanct!
et

Dcmens homo
didicisti

Angelis

"1;

arpaTJac; [xr.pov be

^?L
r;
.

ab co salutana paululum et noslr^ obsonia, scl c-xspecta mililii

jam

forlitudincm. vidcbis Ctiam hujus nnliticC

Dicit eis

,a>vy.o>aa.:iMov;>5ou..vauT,.o.aj^^^ ap/ovTaTfl a,.o/aa y.a. |v6: vix<T,vTO?c5Tov

Qualcm prajscs P^^^^^^^.^^


:

Ibrlilu.linem
^^

iu
:

viris

supplicio
fortius illo

^^^^

Sancti

Quid

nrincipcm pcrditionis, ct pra^sidia tua,


njs. procwlcntes Ecco corpora veslra mox de.truo, Dii, qui ca-lnm ,,. n.i .v,M-ilis Dicunt ci Sancti ..cie te,.,., ,ia icccl., pe,.cant a
'

Aey ";0'; " ;;;;;^. iavii-.':oovTc;'.?0oi,,.fo<J/.)v^<7f,T

U.O.C

r "X

^,,, -,^
,'
,

.,

"}

7- "^:5n.'^,^Jr/SS to>,.Ocov
''-'

ni"::
dii

^-'^^^;;^:^;^2-^'l^^r.~^^^--^'>-

--^r''';^,^':;^^^:^
r,/,;uvo.

''";

omnes
c(e1os

.oVc ir.^,

!i<'^-^ri'"^':''^^^,^JCZ:^oi^U.Lla^ ^>..ap.v,

''lX^^^^:'^i^!l eiopoAi. ^^' M'l

,i,i, l

,.0-

M
qm

es dignus-;

genlium da^monia sunl, Don,mus autcm Quid his Sanct.s ga,.- g rccit, Oicit ci Va,.us c,.eas, tu qui confessione non molestiam Ecce jacent coram te extens fac quod
: ,
^

'^

f^^<'-^-'^'^^''-'^:^^XLrl:':Ti.^^^i^

^ non

,eus est, pp,.dere

omnes
ergo

ado,.ant deos

^gyptiorum.

Cavete

ra.ir:rin:.;r;- :o:::ur;r^:!;
80U,

Sc^
7 Et

r^eviscun..
i|.atus
p,.ffisrs

pa.ta autcm

ti.i et toti

Xos oux

r/Et.

7 Ka! 3;.^J0 5,;).o-,iva<jTv,6r,vai,.^a,>.ev";0..;ar.oi;^l'.o).-;f_


(W;.,O.U 6

-M^n-v -e)..u,av

--v

iussit

eum
:

in

catasla nervo
vice,.ilis,
:

s.

varaa.

eonstrng

O.ou,. ,evv,aOe, ,vel, apv,:.o.,a. xou;


ol

An--.,yci..,ov

,--^
tcov

iyJor

S.vociu.; ev t,. So...:i.a.ov Teo.; Tr,v ..,v

ey.,

^"^."g g,i,o intun po ^ n quantu,n po>


S n ^

Sanciis

aut^m

dicit
ei

Si

me

ex
te

oicunt

Sancti

Experire
^^.^^^ ^_

uno eorum, qui hic coram


^
^
.

.poi,ev,ov, .al eav auTiv v.^..;


xaTaei>,at;.

po.O. OT.

.a..,a
; t.v

-'^/^/j

p,, ..p,^ ,ueu,n, ex his

ep,v..r^>^v,r;,.vzi,,a;.a.o,v,,...,^..^ovTa.o ao. .. .TpaT.... ^^..^H^^-vTou ..^


,tpoa-/...v;ivovsfo<;y..,v....e

An^.

t,o ^.0. 0..ap<,. o

^'"\^j'";;^,^^'.,Pb,,,,i,r reliqui milites ne dere-

^^^^^^^^
;S:!cbr.s.um.
,ic tu et

deos et ne Idorent
Dicit
..i

quem vos
nec loquun-

Varus

S.miiis fias diis

x^irov. ^-Y''-^"^ ,,,,-,-"> c^ 4oto;vivo.oTol;Oeolc,o,au/.a..ayTe;o.re.o.O Tc


aiTot;,Tol;ii^).ao^,c.v,i<.^<Tea/.o-,o..<j..y,p,Too.,..civ, auToy eu,..,Oel; 6 ^Te,,.,ov e/.e.euaev

omnes confidentes
""
'

in eis,
'

qm

t"';

"eoj>" "

f 3",',^
P;*;
,

plTe /..vo,evL

iralus

nec vidcnt, nequc moven.ur. Et "^ extendique

if ex

quatuo

,",.ti

,us

ca^di

t.

,ia

^t^-i-::tf^;S::^:st;^^3
;:f-r:^x;:^v<^:o:
a,(o.. a..o

-Saiir':^SuLiaicti ve

L,.sum

iova.is

K.. .va:e.vavTe;

o.

.coo5

T0; o.,Oa>,,oi; ''^^lfS.J,:;!:','^;^ 6,Tip<70.,-a<jyovTa;oTe..av,,.vSi/6..,a,iTf,,u^o

^-

s;^'--Tum

eCr

excori

us

^^^^

-ipa rrs^;:';:
Pa'^-'>

--tus
^,,;,^

Va,.us dicit

^^^^^^ ^^^^^

|pe,.vai<:Oivo,av/.aT<pepo,ivu.v,aUov.Tu.vpora>aov.

Ure .
8 D,C.t

8 Aiye., a.W. 6 r,ve,.T.v tI afT. r,,o. >eYe..^ToOOipo;-TOouTov.o<pe>.,0^.,vo.ovaue ed.ia_<;v oi rf.avoiou; Y,;. M-iv. aoT.o 6 r,ve,Sv ouieroTe ,r>,avoi wa.,Ta>.a/.ew. Ai^e, auT.o 0.,afo;-

.;.<pe>,:ev,_;,

aO>.u;

prs^^^^^

_^^^_^ ^^.^.^^^
^ ..^^^.^
^.

^^,^ ^^
^.^.^.^^^
:

,,i^

..

,,
^.^^^,^^

^^^^^
prsses
pi.jt ei

q
is
>

iji^i'

punitio.
,^

Dicil ei

Seducto,.oS

.^^^^

,,^,j^ ^^,,,,;

Varus

Nc-

^paY,aTe.iovTe;a.or;.av,a>.>.'avo..oVTe;xata.pOovoie"efYiTav,e/.TO-,iS.:ouOr,aaupo.,^fO<Tr:veY/.av,o..T/,v

q . 1 sed boni

^^^^^^^^^^

.^m

lum

^ui salutem opcrantur, proiil,praliter bencfici, ex ,^^,^,^, . ^^ ^ ^^^^

c,Eo,cv;,/..->.-j..w.v

.,,.; ...,.-..-.,

Va,.i
_-

pernoras

piumij.i.N

....-^.^

i-.poTo,...v o.-,/. ivaia/.e; o-iTo.; ixo^,ev; >.eYa. o^.Y^.. eXOv, 6 Xp..o; u.^v, .al p-i.eTa. a.,T0. AeY..

"^," 'Xerpen

imDiissime,

(Ilmiulnonne lapides rup,um


? Dicit

,,...

prsscs

Veniat
:

r,l,r,stus

-,

::rS^.ri:S H *:^~^^- -

f ^^^^^^^

,.

l,,

ei

Varus

No mihi

:ont.ngat a tormentls his

l.bcra.^i,

qu. reqnu-m

BIK DECIMAXONA OCTOCinS.


BX HS^

autcrte, inquil, ipso intiicnlc.

Dicit ei

Varus

Fili

a^jToJ-Aeyci a-jTw

o(>u7so;-^ mc

V.aPio"/.o'j

v.y. ayftps

diaboli et inimicc oninis jusliliap,

auferre quidcm

ra(ro;5'.y-aioT>vYi;tTaitva-AiY/.^P'*^^'YitiS'Jvif),
Tr.v S

potcs visccra mca. scd non

es ita potens ut fide

maTiv

iiou aTCo<Tu/.r,aai

oux

iay-joei;.

mea me
pnrtweJTnai

spuliare

possis.

9 Sancti autem, videntes ventrem ejus dilaccEcce victi et dicit eis tyrannus eslis el quare lupotis el ploratis, si morlem a me
lalum, debant
; :

9 MSovTe; Se

oi

aywt

r^iV xoiXiav

auToT

iw<ro^'v7iv,
ii-c-

ry.Xau<7v, xai>.eYtauTot;6T'jpavvo;- ^Xe-Te oti


TTiOe, xa'-Si5t tI /.V.aieTexarADTref.dOe,
(jictv
fii

a>.T.0w;7.9avaol

illatam vere
ei

Sancli

immortiditatem csse ducitis? Dicunt Ex conipassione lugcmus deprocantPS


et

r.yaaOe tov Bi

i[i.o'i

Oavarov; Aeyoufnv auTo


Or,j:i(i<5c;

ayiot- xAaio[i.v Sia ty,v 5-j[i.r79tav^T6

xai

quod fcrum

inhumanum

est,

ridemus aulcm
Et

ct

o(itavOpwrov::apaiToi[Avot, yeAwtiev^de xai opTa;^o;iv


eiSoTe; oti St?.

quasi rcstum agimus vidcntcs per pauca tormcnta

twv oX-ywv (TTpeSAWdewv t^v aiwviav


zai OuawOei?
TCa/.iv 6 r,y-

scmpilernam fruilioncm
lUS iterum preses illos

iios

acquisituros.
in

ira-

aroXaufriv

/./.r.povo[to^j[i.cv-

quidcm

carcerem,

ut

[^wv, eVe^vo-j; [Uv ffu/.Ar.oOr.va^ ei;

t6

deff^wdTr^p-.ov e-;

ad poenam asservarentur, abduci jussil, Varum vero ad nova in nervo lormenta adijii. Videns ;Sanctus Varus catenis ra|)tatos, dicit eis oce : Recordamini mei, sancti athlclie
L

xoXaoiv
e7:i to'j

Tr,po'j[ic'vou;

Ouapov

f^e

rpo; To^^afiav.cOr.vat

v^ao''

'i^a">-'-v.

'I'^wv Se 6 ay-.o;

Ouipo; 7a
[/.r,

.(jeai

ff^jpotuvo-jcAiyetaOTOt^ixsyaXyir/iywv/;. TCapaOi-rOgii.e,
ayiot
j

t^O/.Y.Ty'ti

toO Xptro'j,xai Oap^relTe, oti ou


fi/Vf^W
.rn'Wf.1

aroOU

,_

_:

.^.^l^t,...

Jrtm

nnlm

nrt

irocKnm

lU; trr,ii

-;:.

^'/31 X'iVO'1 =v6r. 0'J^

qiii

mihi

facti

cstis

procuratores

vila?

ffilernae.

jj.evo^: Tr,;

auoviou ,r.;. n:caxv'.';'K'.5'jcc..iui-*,


nve^.rta-

..<.v^-

BCumautemper
trati

cssel. emisit spiritum

horas quinque lormcnta pcrpcssus ac tortorcs quidem. arbi;

aw.evTo

etietvavSsot^afiav^ovTc;.... a-JTov E

eum adhuc
:

spirarc. pcrgcbant torqucre; sed

eVi[i.-vietv,iSovTe;SioTtvxp6v Gio[i.aY.xKov,Acyo'jatv xcXsjfii? tco :^yett6vi-ar6xoVA-^;wpa;T0v7ixev.7:o'j ouv


T0-r,vatT6<rw[i.a a-JTo-j; Xiyet a'jToJ;- xaTv-/Oc..;a'jp-

videntcs se ve.xarc
Sidi

mortuum corpus, dicunt prest


:

A longo tcmpore morluus


v

quo crgo jubcs

Oo)^^

ty.; ::6aco);

xal 6u::TcaOTO'.=

x'>a'v.

Kayevey-

COrpus ejus deferri

Dicil

ille

Dcponite

eum

et

eMia urbcm pcrtrahalur

ctihi projiciatur canibus.


ct

xavr^; bk auTov iotjpav e;... r/.; roAew? xa-. eoptyav auT6vo-ouTa0vr.G.ti.aia epp.TuiovTO twv aAoywv ^wwv

Etdcpositum tra^crunt cxlra urbcm

projcccrunt

aniin locum, ubi raorticina jacicbantur brutorum

maUum.

ANNOTATA.
A Cfr

Commentarium ntm.
in

EdLm illud
Thebaica,

Ungua
a

Fragmentum urtm omnesChristianos, J,uju. persecuUonis guartum. fnin\. perhbuU Antomus Georgius (2). proul in Thcbaide vulyatam fuit, penes se fuisse
^0.,.. .* ccuiato ..*. ...;<>, //.. ecdes.

4 et seqq.

e=r hts.

i.

"::: s;';;ris^ .^^

m.

s,

*. .

..^Vide

martyrum ex plurimis '^''^Vetmt^'vetemm Christiarw,-mn erga sanguinem

aetis patescit

(4).

*"'^!'%tZetl'roniuseosmo%chosruissedi3:erit,videinComm.entario eadem significat,one certo redeat. De ne alvynm designare videtur, guum paulo post

JZli

f^^at

ZamtLu^
sibi
ibi

noctem

in

martyrum
god

pectus unx^^se,

es contcxtu

plurmam

'^^ll';^^:-^^^^ '^'^^^^"^'f^^i^^gZi ''^''^''''''''"-'""^^^^^^^^


trf

itemgue . Men^i^ (vide Commentar.

,,Jhac

die

cum

eo coluntur,

curam

--

i:!:::;::T::::::zr;,::::z^:S^^^^

^-

o,<... ....,...

k IQ hieme
ff,ras^s
:

lempo,

"" '

^.j^^^-^^^TJ" Z^^Z^ r ubi <-"'" r/T sequenttbus eg,t, "I C ri^


o.a,.>.^

,M-a...

,~-

scripsi, anonymus; .uodetm consent,re volcns. Me,nor,ter h^c h.c reroa aliegantur Matth .. 32. Cuc. x. 8 a 6 soci,s e.presse
;

Oentianus Hervelus apud

Sunum ad

xix Oclobr,s,

^045a,.,

,anuo

vost iisdem

fe,-e ve,-bis

hquitur ac anon,jmus

/'-

8e.fo

5,,

ovv,

substi,.ere,pr.sertun ,n ser.,,o,,i^

SinS:p'"I,foJ.
01-natius exprimere.

depromptas. den,^ue o,n,na un,uers.m scntcnttas\d,niscere e.sacris Utteris

Melropolibu^

r-

CJ <iI,^"iV^

l^.T'I^U^

432
BX
IIBa.
I

PASSIO
Cfr Cowmevtar. num.
addityr
.ul

8.

VARI ET SOCIORUil.
^j

9.

ra /n i/ro^oo
Ki

wV-o;

'^"^^^^[^*^^ ve.bis Hlius MuUitudo militum qui peudebant a


^

c...-.v,

7"^

'^or

vnhi

Simeon
^^
^
(

Trlflfloc

(rTpT.wT'3v

t5v exeivoO ^07


//t.^e

Z'

,^ ^artu/n cap. 3j.

-t..v ^or(e

*cn>/um
vertit

;9ra5<^7riv,adula!orum.
ita
:

n Metaphrnstes h.rc

r^

cV/>ov

7^?

"f*;;,;;"'

Hcrvetvs apud Surium


mclius
:

justiliam. 5.C/

juro. ajcoa Inspectricem enim vobis


-

cap, 3;.

^^^^'^^

^
;,i,n

5^^^

^i

t^,v

p^W

t^v

e..-v

Sivauiv;
.'.t

v..bis juro,
.

ajebat,

deorum

virtutLMii

astUiaoi

fffr:.ci.

Dicen aut Astr;eam)

a
1

potentem Deorum virtulcm. ^ Commentar,


/)c /.-.

^vppliciis cfr

--^.V^^^^^^^
vyv pwf>
.

est

So.omeno hh. idem, ut patet es

Cap

Pa.f^(a>v

TVfiT,

tcnbcbantur

Mucnter nuncurat^

Tlmti Zorum mcntm

a, urf

Stephanum geographum

L.,.-

c),--5"

Ksperire

in

hoc nosUo fralre

quitt poss

^^,.^

,;, intcrprctalur

poJn<.

B^

unJe

r, parl.bus coedi Jussit eum... ex quntnor uo.> dcducil quataor adfaisse ilclaphraslcs
:

.,

..

r.. ,^iv:r)r>pflv, '


.

Mifto-om :exquatuorlatcribus;B

^^^^ P 5-- --

tuor viros

Iral.i ct

fuslibus caidi.

^E;:::S:;niS; 'S^
seuliam. ut nec plagas quidem

^ 5,,. ^ap.S

'-^-

^'

_^_^

,, ,,5,,, ,.o..8.

per qua-

Ecce enim yestrae preces, .utaruutiarecreat.nem.

ato

filn lelix obilus. B. Clcopatrse ejusque

f^av^

v,v.

7:aid.? auTr AocgoOaa oOv v ,>cT.op tou;

^a. xou

^ov Ovov ur.. ScoS^xa

vv

ovTa, ).4^v To

au>i.a

P^^ ^

^J^

^^

^^^

^_^^^^^^ duodecim, absluUt aromatibus unxisset ac splen-

-^^^^^'"^ Lov, a>..;ia.a ^.. y.f ^o),uV^^ev3vra..v0^p...avauTO..ou..v


C
SJ i.a.; .ov 6
,ou,' i-riou;

^ZJ^'^ ^m l^
-'"
<>e

Ibscondi\. ipsa
^i^^^^^,

autem persevcrabat
p,te,a die a

e>

omne
p,.a;sc.^

Su.eS

-07^1- e-^eXeu,ev
t-.

^^^

.mpms

Tou; ovTa; ev

yAa-^;

Ta0.v.u.v

J^iUi^it ^^''"^^J^^

^
'^

Sanclos qui in
^

yidistis,

custodia detiuebaulu,-, inquit, cui morl. tn,-

.uT:.v-Uo,0evTOu-^,a,ovo;,-,eyevauTO.r e,.,^.aT
TfAe. ^^apeSoO^ Ouifo;
6 uiaTepoc i.aO.T.,

xa
,

J^-^J^^ %^^,, l'^^

0^0.

g; aiTOu rep..eTevou...v

ai....:.a; i.e/.f .

OavaTOu

eT
;

l.

^"^;'"
r '^^quca^^

,^,,,^,,, vesler et quomodo ad morte.n < Insuper et ^^^ jussi, ne vel cadaver repefi, tradi
:

.aWi.i^,ai'-^')-^.fK'Vf-.^-PS<'-''--!="P;t-a; a.l-TOu e..pe0...a. .po, t6 p.Se ).e.;.V.vov

-*;-;

vva ivn ,.a. u.ut; ''.-y-'.;'aot, xa!.OiaaTeTol;eeo-.;, ol ir<- "-P"^ LoOa. Ae,oua.v al.T
eSe.^ev Ta; .-.. LeO.v ,ou, xal .Iv-v oup,-/.avi;Ta.vr.o>,a.T.p.ov,.a.a.e),agcv

^^"^^^^'f '''

"

et diis sacriOcate, Mihi igitur c,.edi.e Dicunt ei Sancti F,.at,,piter moriamini.

^^'^5 devicit malitiam tuam, mirns supe-

iSe>,<p6;ev.;y.T,vaouT^,v../.oTeyvovYvu.ii.T,v.epuicveTO

l^;:^
Tov,..-

>

'r fui r "'

et
'

exhibens pignus (forlitudinis sua Deo) "


'

.o.uTpo.ou,

">;'"

"^

"^^'"^

tonncntorum adinventiones, ,^,tia a Chrislo Domino con,,

me,.ce-

Co<f.i.i-

^^^^^'f^^^^^
tormcnta.

Ooi servos qui nihil

maU

-'"^'--^--f*:g.!-in:,^i:!;eS:^^oO
Sr^lTLrka;
e

S::tLmentis:imorteamcis.temaneat.terna

paviSei;, xal iva.pel?, luvou.iv

aUovw

{iioixvoi.

0iuoOel;

U
i^

6 -^v-.-v

^->.eu,ev fvx
.,.ac

e*a,Tov
/.a.

1 ,

11

Tum

iralus

prseses jussit
et

unumqucmque

su- soriJ^^

aiTc-ov

TaOva.

toO eoi-^o;.;,

veupo.; .op.; t.-

eoOa. auTou;-

e^\ ^oUi; aTov.aivTo.v to.v S.im.v, T.i TS ;,; JJ^ V;.o r^; ^oAe.o; ave-/0.va., exy.r,pcoy.6To:, ey.e/.eua.v xa. Ta a.oi.aTa iroTp.O-.va.,

Se .opa; (iaaav;,(UvTo;,

.a.

P a

^^./^.tenlli
n
I

crudis

nervis ve,.beran.

'"

Cumque
''^
abs

^^._^^^ ^^^^^^^^ subiissent,


^__^

dc-

dequaque sansu.ne

";

u ef.cta "'"^:. ^;'


d. g".
;'

sit

xal 5ioec Ti, ./.e.a>,i; auTiov>.O.va. 6; i.6 .uvo.v


xaTefo.Vo(!.v xl

urbom dcferri et cap..a corpora ut a ^ ^^je projici eorum " P^/^^i^^, ,,,,0.^. Ua
eos cMra
passi sunt sancti et
|.r:o-

.^

0.pc.,.v

z^cvu.

o.jTo,; eTe/,e0.wv 01

v^<

"

^^'

'""

'='^'"

; ^^'^^^^^tem ""'1"

Claii

DIE DECIMANONA OCTOBUIS.


y^

433
BX Utf.

clari

Marlyresetcoronas suas acceperuntab Ago-

So^ot MapTups^, y.i\ i::>a?oy tou? ffTctpavou? ::api


TO'i

notheta Christo Deo. Cum autem corpora eorum


illic

XYWVoOiTOD Xf.^oO TOO 0iO'J. TwV ^k


/.'.iJ.ivwv,

C(i[i.aTli)V

permanercnt nec a feris comederentur, Cliriet stiani quidam, eos clam de nocte auferentes deposucrunl ibi in proximo. diligenter funerantes, et quiePra;tcr!ai)So itaque tcmpore non exiguo
scente
iicrsecutione b in

aitTwv
Tive;

y.al

[fri

tic6^a)a/.oiJ.ivti>v

j^o

OTif.uv,

Twv ypiiri^vwv

^.aOpaiioi; vj/.t'.

)^aovTE; a'JTa,

xa'. xr.Sc^JffavTc; i^rnAcXto^,

y.aTiOevTO

i/.et -).r,G''ov.

Kpo-

Christianos,

Beata Clco-

vou ^l 5ta5:a(j.6vTO: i/.avo-j, xal 7:a')<3a^j,ivf,; tc; AaTi Twv ypici5tvti>v ^iw^cw;, /) iLa/.ap'a K>.co::aTpa (LaTOT/iV ::aTp(Sa
a'JTr,;

patra dcliberabat patriam suara repetcre,

cumque
'

xaTaXaSclv

iTO'.tJ.afjaffa

S4

visua omnia disposuisset, per insigncm aliqucm pra^sidem accessum consecuta, dixit rum c ad poVir mous miles fuil cx illustrioribus, et valde
:

Tuacav T/,v u::ap;tv auTT,?, Sta STCW/iyLou xpoci/.OoOaa rw apvovTi, D.YV 6 avr^p aou (iTpaTiwTvi; 'JTCripyfiV

tSv t. rpca fovv,^


.o^ep...v
aov
t.9v.;/.3

->.e..aja ^.v.Oa..;

xxtx

to.7

tens coulra liostes, sed mortuus est et

hic jacet,
:

6. .a. ev^Ta.Oa a.o.a.a.

Tc.^.a,

nondum perfcclam sepulturam consccutus


igitur

rogo

Ta?^? pr,^^vo;- d.oi.atouvTo.H^Y.Oo.,o.,.eXe^^


|.ot

celsiludmcm tuam, fac ut sinc pcriculo eum


et ita

a-/.tv,V.v;

auferam

a~niulta
?
,.i,otra

sepulcro tradam. Pr.-cscs, pecunia, supplicanli annuil jussilque

eum

rile

aOTovzafa6...o.;
(laTa

.cat e^rtve.aa,

auTov (.eTeveyxat t. t..ta aoTo^onTe-

^^^^^
x?v(et;

.a=a,-^.e9.vat l^^v, eV.a),a.,ev

auT, t.v atT.,.v,

utpetitioncmsuamexsoquiposset. reli12 Exiens itaque Cleopatra marilum suum sanctum autcm Varum e terra VarT corp,,. quit in /Egypto d,
Pnte.i"."'"

rai.aa

ea,lVo,

12 'F.!eXOo^ Se, tov

Atr^Tov, tov 6e
i,iiTt7ii...

i-j^ov

avSoa auTv,? aor,v OOapov ^/-gaXo.^ e-. tt,?


(xiv

p!

ferl

d
e

cirlevatum veste preliosa et aromatibus iterum cumdatum, secum tulit ex /Egyplo, sed in culcitra

-oAuTe).TixaiiiJoot;T:aXiv-,otoa>.o'j(!a, .oaev tOX-o [..cTa epea; i:oXXr,5, /cat o..tu.;

-Xev

aOtiv

ajTov

cum lana e mulla, ita ut nemo enim adesse, aut auferre cogitaret. Incipicbant et lipsana Sanctorura oxquiChristiani apparere /" deponere et eorum B rcre, atque in monasteriis
Dositum
suspicaretur

S^^^ty, i t^;
TaAS^iava Twv
^l^^yifj-inx Sc

Atvu^iTOu, tva

^r. vo-r,0:n

xat a^^-ajB-,

eum

i:ap' aijrr,;- -iip^avTO

yap

ot yptriavo-. avaoa-.vcirOai )tat


-/.ai

a^iwv i-tsTiTciv,

a7:oT'fJ;a0at iv Tot^

(j.ova<7T'/ioioi? a'jTii>v,
-h

monumenta perficere. Quum autcm ad pagum in suum Cleopatra appropinquasset, deposuit eum erat in via; et, monumcnU) patrum suorum, quod stipata cum elapso die, exiit ilUic, domosticis suis
fceianinadibus et sufniibus. Didicerunt autem et eam iis comitibns exusse et post ci vir minje

/.atTapnaoaova aiiTwv -tT>'.v. E KXoraTpa tti -mo]*:/] auT-rj?, a-iOiTO


aurn;
[j.vr;iJ.aTi,

auTOV

iv T-o rrpoYOvtit';)

v r/i oS;-) Sia-

ciaivw. HjLvi.).
^

id-.wv itTX v.aipav Se i;r>t iiEt/ Mf)' -.rj-ipav fi i^rict IiEt/. twv id'wv \LiTX

uyvwv -/.ai /.6


^

av6, ;v5p; i^tivat

0'j[Lta[AaTWV a-JviiiaOov Si zal.Y'jva'.-/.?-Aai Sr,Xov \Li-^ auTwv- Mll* r,iu?a? 6>.iY?

-''..,
^.

^^,^

y-v^^-v -^w

.;.v

^ /^

_..''_/,.,>- --.

locus, de;;,;i muiiuumnem; uam angustus erat e> templum ut iiboravil quidquid Itabcbat venderc un^enUum anexstruerct, llabcbat eadem fdu.m ulam ,n pcranorum duodccim /. qucm misU ad boc mililiam perd sccret, ct propler
tnri^
;

^f ivfP^^t^r^S^if J^^H-^^^^ ;-;';'j^


'?::;;, i
s^

aafova ivr;Xv

el^

'^^^tJ^^lc^m.U j\Sl^^;, ^^^^^^ ^v^ arp/.. xc


-^

i>^^vT-o.ev Te t6 -/apTiov rS,

.'
.

.i.-,,. 'Hv

(ip .Xo..;.

uL

m^Uam
tiffi

partcm martyris dedit pccuniam ; attamon illico cliarta nulicst sepulcro consecravit. Missa
celcl^randum, ex aula; et festum erat
:

- --Mj-

.?...

siqmdem
absorilutm

regionis. dives erat et cx illustrioribus auicm sibi ipsi inlciius 13 Diccbat

Cum

5|ia 13 Myzi S^ -AOifi* iTixry ^vO'j[ir,0tffa oti, >.uofftTo0ay';o'Jvao\j,6o';XwivSjaatr/iv//a[iJdaTov


uiov
1J.0U
y.T).

lutum

erit

ten.plum

.Irijeo

siiuul

ve.^^lire

a;xa

e[i.oi

^affTatrEi rr.v /.Xtvviv

tou aywu
.yctpev

L''V'"'f".;.,

muUis omni ornatu donavU lUud convoaimpcndiis, et et mcoi.s ^o-^^^-^" lisque omnibns cpiscopis exlulU ^^n^tum ex rum ft ceterisqnc Chris.iams novum et slravUsmdonas posuit rerclrum
,!,^.,,,,.

.nncla

ffcmina
;

noXXi

o?.v

Jaxav/,.a.a

ayta

...etv. y>^v,,

^^^^Z^^i^x^ ^
^^^I^p^^^f;:
^^^^^^

ka.6.ou;, kxt t^

.UH

^^^^^^
tov aY-o; a..o

^. 0...; ,.,

.aUv^y^
_i

>^^-.v vcatv^v .xi

arcula

mnndas niiumque ad

saccrdotes adduxit, qui eidem Tunc currfi.s a.l conclavc dcpo.uU bcnedixerunt. sancti locuU m, chlamydem et zonam pueri supra
iisque" dein

.i^.

eumdem

'.^-'i^^^
'

^^.

.^^^ ^^. ^^^g^.-^^


-r

P'''^^"^;^.^"^!!.

!,

!!1^^^^^

...

..'..,

_i

congrcg?

quod cum
sit

turba
co^
-

liciie

suppctcrc

nsque ad l.oram nonam ; ct -alUcinio matuUno mensam struxcrunl et sacam facta depositione, Cloopatra perfecerunt, publica etiam pro

oblaUoncm

uTZcO rr.c K>.eo7:aT3a; xa-.


\'i

toO uioO auTVi:.

B. OleopaLrat!
filitu

insUtuta. et filio eiusprccalionc incUnavit se supcr opcrculum 14 Finita syuaxi. martyrio et orabat oun. d.-quod faciem legebal si coronam tuam et pat.cnl.am Rogo per cens a Dommo ut id pete nuid est utile aut decorum, servitio quod Ubi tunc exhiprestelfiUu n.oo pro
:

iWida-nz

U rM

ai)vi;wr, snfcfcv

TJ

j^wvij^T^

A^isT-jpo:, xat iSfiETO auT'" nt7.iavr. T'o TTfoawTTw -oO JT:o[i.ovvi;, "S0[).at co'j to"j ffT^oavoO /.ai r/i? \i^ma%ei Tt

-apaxaXficov tov ioTlv (j'j[A9fOV /.at ya(iGTOv, wv =0pa::u<i5t (xs AecTCOTT.v Tcotr.aat tw iii-w utw av9'

56

TOTS

434
Bivss.

PASSIO

S.

VART ET SOCIORUM.
bui (in

ysttiiTm, za-. vuv iv rfl TOTfi ev T(o $i^o).ty.M

tp/vy

ffapT>e(Tov Tov eov Souvat


xai vactv v
r/1

w'} uyieiav iv Xpicw ffTpaTta auToij ivwziov toO paffiAet*);"


i\L^i
rrot

ducta
ut

ct

diabolo ad- d iEgyplo) in illa tompostale a eliaru lioc fom[ioi-e pacis pele a Dco nunc

valS/o;tx': TO'), pr.aOT.Tt OTt oO^lv

rpo5Tt[i.affa, o'JX

dct sanitatom in Chrislo, et in mililia impcratore. Rogo te sane ut sua gratiam coram
fllio

mco

av^
UTOfi

me niiul magis quam te veneratam non virum, non pueros, non divitias. Exiens multitudini isti, indo convivium siilondidum dcdit
reininiscaris
esse,

et ipsa
ff":

inscrviebat

cum
:

filio

suo. nolens ut quid-

antoquam discumbcntes recessisquam Ego et tu fdi, ex mensne dicebat enim sent turbas recessisreliquiis reficicmur l. Cum autcm
gustarct
;

Xcyouffa- uzep Tou? 6oOa>.';.ou? to5 ::atXtou


;ou,

tt.; 'jr-,x<;

sent,

ffigrotavit

puer

et

decubuit, ac mater

eum
omnia

rkvov, Ta^Ta TuivTX

ebyaffiixr.v, Iva T,zo-^[iYf

adiens,

dum

servi
:

jam

quicsccbant, oculos osculata


fili, licec

est pucri, dicens

Pro sanitale tua.

praemitlas feci, ut lu niihi superstes

mead Sanclum

nostrum, scd surgectcibura sumc, siquidemjojunus


es ct

multum

laborasti. llle autein vix ei respondit,


fcbri.
morihir.

quia ardebat
evYiyxa^.tffaTO 15 Kal e-trsfTo^ffa awo i^ [/.Yir^p, euy;^ -^o'- r-^^^' Kifto? xal al,T<o /.al e=::ev C"^ Ttvo: ew? ou tdio Tt azooatvn oiS-e' eVw vr^coiiat
'fl

tw
^^^

15 Tura projicicns se matcr super eum, et ulnis

amplexa
tco

dixit

Vivit

Uominus

ct

oratio

sancli

[iovovev;, [i-ou- St'

6U;

^l tt.c vuy.TO? igicTaff^v ev tco


r.sol

martyris, quia nec ego aliquid gustabo donec videam quid unigemE mco adveniat ; et ila per omne

xo).

a"jTr,: tti

ratStov.

t6

lAcffovr/.Ttoy irape-

tempus

tenuit lilium in sinu suo doiiec nocte

me-

Wev 6 ::ai; to
xat expajev
TO-JTOuI

::ve-j[J.a

a-jToO. y.al

avacTaffa ibaffTaffev
p:t()/3v

dia tradidit spiritum. Surgcus igitur abslulit pue-

B t6 -aiSaptov, xal eravcd ToO OufftaffTTiptou, xai aTTcAaSsTO


iv.^pa[i.oOffa ei;
).YO-Jffa-

tov vaov

a-JTOv

rum

et

TTi? Tpa7:^,7i;,

altare,

projecit eum supcr E currens ad lcmplum mensaque apprehensa, clamabat dicens


:

t-?i?

KVTt[UcOta; toO Sf/.atou


li-ot

qualcm rcmuncralionum
pvjEstat et adversa
!

justi imjus,

o violcntiam

to [ita

avTtzoto-jca ota arcSoO*/)

tt,

aOAta.

quce pro omnibus qua^ ego miscra dcdi, contraria

eOpeja^, So^ [xoi So? [i.01 Tov utov [;.ou, ov [xeTX [i.6yjh\i '.GTaTOV, w tt,: ,i'.a? opoavov, x.al a::;^ *c6 xatStov [tou t6 Ta-jTa [toi aTroSeSo/.orou Sty,a'ou to-jtou, aVT^ y.tvo>v

cum

labore nutrivi,
justi

Da mihi fdium meum, quem da pucrura orphanura ct de-

relictum.

TO?

So?

[;.ot

t6v opy avov,

5i'

ov o).a /.ctva -cT^otry.a tva


[xot

scrviiio raco

islud

hujus violentiam, qui pro orani mihi legat. Da raihi pucrura


ha^c

jrffYi, y.al Y'vY*Ta{*[J.ot

-apT.yopJa* Soc

Tovop-^xvov,

orphaimm proptcr quem


rct
et

omnia

feci ut vive-

4iri'Ytvwff7. OTt

^VTauOa

ptffffw t>.v y.eoaXriv [tou

iyyj?
Tov

oou' T:a:a/.a).cffov tov SsffroTT^v


jtovoyevT, [xou,

ffou

aroSouva-!

pi

aTToOavovTa:, Soc

toaaouc y^f [xot Tovopoavov

xviffTT.ffev /.at a::6


[J.ou

-/povou

e-'.).aoc /,a[i.

-po?

cuv auTT,, T.vyap auTov. riaffx h /.y.)//iC';a xal t(o t$t eu[i.opoov y.).atov Vi 5ta t6 'just^-ov (opaTov
^y.Xauffcv

mea. Da raihi eura, nam lupturuni. Roga scito rae hic propc lc caput mihi unigenam, siquidem Dominum tuuni ut mihi reddat multos suscitavit ctiani ab anno jara mortuos rcdde mihi orphanum meuni vcl mc ctiani assumt
csset con.soiatio
flcbat, ad eum. Inlerim omiiis ecclcsia cura ipsa flcbant pucr venustus erat et i.ulchcr visu nam
:

T/V

EUff '>cfTTaTT,V

XtV/lV,

OTt OUy. Ct^ta

WV

7tOtT,CV

dTteXaS-v.

\6 AtTiiuoeucev Si

ey.et

x).atouffa' -ffavTc? Sl ol iepet;


Trepl

alSouVTO -apa[i.uO/,ffacOat auT>.v

Si t6

[Xcffoyu-

eoautcm propter piissimaiu fa-minara, quoniara quie rcccrat dignuin pra;miura non rcciincbat. rum pluraudo et 16 Porro diem ita transcgit ibidcm solari ; versus orancs presbyteri tiniwbant eara

s.

varu.

:e"6 XTtov r,c'j/acv rpf::Tu?a[j.VYi tw xaiS-ltj- -fci yyp Vt'.pa''vTai auTT. 6 ayto; ffo).Aou y.).auOii.ou. . . .? /,at tSou

puerum reniediam vero noctem requievit super vidclicet defcssa, et ecce clinata, ex multo flctu
apparet
ei

Ouapo? /wv To
(
(o: a::6

7:at5iov ev r/j /_tpt auTOu* r.cav ^e

SancLus Varus, puerum


prfficincLi

manu
slcllffi

ducens,
diade- r

/).a;j.'iSe; est>)C[XVOt'Cwva? a::6 /pucou, y.al ai

^tOTO?, xat

Ta

(pi).i'>[JLaTa

aUT(5)v

utwv w; acTEpe;,

ulriquo zonis aurcis rum quasi e.\ lumine, fibulaiique ut

ct

chlamydes coct

3taSr;[iaTa s/.ctvTO "1 tz: /.eoa)-*/; auT(ov, e/ovTa acTfiy.at T^ecouca ic3pt /.jy.).(;>, /.xl t$o-jffx :rTco-.:0'/) (poSio,

mala in capite eorura


IlaBC

sLellas

habcbant
ct

in circuitu.

pa?

videiis ClcopaLra

pcrtcrrita esl
altcra

procidens

Kpocy.>vr,ffv

e/ouca tov ::65a toO aytou

el;

Tr.v [Atav

vcncrabalur eos,
altera

mami

pedcm

Sancli lenens,

vEVpa

y.at

tov ro^a tou ::atStou

eic t.-.v a).)//iv

X^^P**

vero pedcra pueri. Sed excitavit


:

eam saninquit,

[/.ou xat Tiysipev auT/,v 6 ayto: Ouapoc, xat T::V t'! ::-otr,y.oTo;, XttTafioa?, w y Jvai, (i)? aSty,tav xaTX cou

xaiw?
yap
cou

avT* exetvwv

zavTa Ta evavrta

pYaffa[i.ivou-

[tvi

Quid ctus Varus afl"ecissem et pro benefffimina quasi injusLitia te prorsus opposila. Non cnim rae reddidisscm
faclis
fccisti el in itiuere. fugorunt qua) in ^-.gypto raihi et quotidie la^labar dc oblationibus luis Nonnc luminaria tua acccnsa, scnlicbaraque inspiciebam ossibus qucnc projiciunlur extra te suslulisse me cx coUocasse sub leclo tuo, deinde vero

rac clanioribus iinpclis,

'::t).i)-r.c[i.at

wv

[lot ::E::otr,y.a: iv tt,

Aiyu::Tco /.at ev
Ou[Ma[i.aT(i)v
ou/. r.cOo[i.-/iv
Tr,i;

r/i oSro- o-j y.aO* y.acTT,v sj^patvo^i-TiV


;

twv

xat

::'>).::ov
[i.

eti;

tx; /u/va-J/va; cou ;

OTl avecTt).a:

c/.r.u

Ttov offTccov tujv eito

t:oAo>;
vi

fnpevTWV, 7.ai uxiOr,y.a? ae u::6 t/,v xotr/iv cou, s/.aGe; [i.e v Tto ca/./.co ttk; epea:; 17

OTfi

urbcm
17

et

posuisse in sacco
o-jc

Oux yvwv
ou;

OTt -y-iOou

[i-e

eyyu? twv yovicov,

ffuv/o[i.v,

'j::6

aii.apTi(ov ro).).(ov Ti^.euOiptoca

Sta

r>,v

/aptv cou, rapa/.aViT?; t6v ^EcroTTiVXptrov Oouvat


[j.

auTO'.: T7.V aosfftv; ou/. yvcov OTt iir^vcy/.a;


[j.vr;[i.aT0:
^r

aT:o

tou

xat iSanTaca?

rriv x).tv/iv [i.ou, [i.Ta

tou &i).o-

ptffTOU ffou ulo-j; ou/.syco cuvu-r,piT0uv U[i.lV Tot; Tzkr^z-

cum lana ? ^^^ novi juxta parentes tuos posiquosa peccatis tum rae fuissc, qui nobiscura sunl, Domiproptcr le, rogans ChrisLura mullis liberavi novi te remissionera irapertiret? Noniie num ut eis meum fcrcmonuracnlo rac cxlulisse et portasse vobiscura insorvieirum cum pio filio Luo? Nonnc
illo

Numquid non

civ, xat ev ov6[i.aTt Xpt-rou ^uyoyricav Tr^v eTOt[i.aC'.av

bam

oou

ou cu

[X

Twapsxa/.Sffac, ots

[i.

xaTiOou
tou

v T(o

Oucta

ptitudini

ffr/ipiw. tva rapaxa).iffco


::oir;ct [i-T*

Tovf^sov

-J^T^sp

ffou ulou, o-(i>i

auTOu t6 uapcffTOV xat cTp aToloy /^ot auTOV

quando m benedicebant? Nonne rogasti, deprccarcr super ailari me deponcbas, ut Dcum juxta beneplacitura et filio tuo, quo fieret de eo
niililias

vesir^E prommultiludini et in nomine Christi

DIE DECIMANONA 0CT0BR13.'

435

n
:(.

uii.

'jiicw? T:cp'.c::Aa-/.Ti

auT';>

to 'naidipiov Aiywv"

[tni
jtfi

imiilicans

Non, Doininc, inquit, ma^nster mi, non


tradcrc

i-ipu \LOtj K

St'^af7/.a>.e,
.

[ffl

avaffy-(j a-jTTi?
[J.oai; _ ,

rapa^oOva(
.

sustineo

cam itcrum me
tua

mundo
rai

iniquitalis

tw :w

3t6(nu;) TTi; aSty.'.a5, , ^


[i:h

ou

aTCYjV/.aYYiv,

p,
.

K-jpii ,

ex quo vix cxccssi, non Domine

ne tollas

me

[lou,

aTcoar/iiTii?

[u

TTn? <iuvSiaYwY'i? lou xati

twv

de convcrsationc
vivimus.
rtatnafpnret.

et

Sauctorum

quibuscum

ayi' aviwv rtsO'

wv

oixo'J[iv.
.

18

Tum

malri dixit

Recede a

me
et

mulier; num-

18 T-^

p-fpt

eir.zy

uTcaye

aTr*

ip-i,

yjvai,

ex aula rogia quid invidet raulier unigens suo paupertatcm eum assumct, ex lumine ad tcnead Me vobiscum assumite ut bra:^? DLxit eis mulier Obet ego rcgnem sicut vos. Sancto autem dicit
: :

eWv

Y'Jv-Uia?Oovo-^vYiT'.)iiovoyvfl aOTr,?, /.alxapa-

XaiiSivouffaa^jTov arofiaaae-ias ei?T:Tw/e':av, xata::i


^'"'TrkeUCoo^iv; xaleiT:cva*JTO^T0Yyv;/>.aeTi(^^^
ui^wv tva y.ayw duaSaciXeOw uiuv. xai Xiyci t-) aytco' ^io[i%i ffou wh i.T,ofy.^r,^ ae toO [j.ovoycvoOf; aou- Xeyei
ur/i 6 ayto?
el,

accro te ne rae removcas ab unico


ei

Varus

reccde in

Dicit lilio meo. rcmancns etiam nobiscum es, sed pace ct corpus pucri quod habcs in ulnis
Ibi

Ouapor -AaUVaOOa ouaa

iy.ci [u0'^-fll5v

d\V ikaye
c\

iv si^irn xai to co>[j.a tou T:at6tou, o

depone juxta me in loculo, nostriquc memoriam pcrage in terra et nos visitabimus te, quando volet
Doniinus. Ecce tu credidisti, vaile in pacc o. Cum esset expergcfacta Iremens narravit mullitudini

/?

Ta^ay/.aat:aoO

airoOou xap^ijiot ev tto

<Top-:5

xai -tT>.t tx

[i,v/i[i.6<Tuva -r.txtov 7:1

r/w

yr,?, xat^ iizi-

xe+6ix0i(rOTe^ouXTat6 4e7:6TYi?-

i5ou^-:ui(7Tue-/i?,

r6pe'jouiv eipyVo- xal ^^u-vtcaaa evTpoiio; ^tr.yciTO


o-/>.u>

tw

\isioneraet assumpta vesto nilida


induil

cum

aromalibus,

to opa[i.a, /.aiXaeouaaaToXavAaOapiv/.aippa,
t-. ay.u) ensi-

ibique juxta Sanctum suum eumdem rccondidit. Omnes autom amica ojus et P ancillaj rogabant eam ut ci iiM|)oncn't veslcm miNe eam vidcas in domo tua et prje liliffi, dicentes anima tua vulnerclur. llla autcm nolcbat mccrore

ea

fdium

av^ucf^v t6v uiov aurr.? xal rapsOsTO

i:aiatdUivi>-tauTr. xai ai6ia-^ovou<iat aur/i apxi^^^cav auT/,v smO-ovat auTwrr.v effO-/)Ta ty;? ffTpar.a? E
'^^'J

'^h"'^^'^^''

P'"<*>?

^'^^^'V

?''%'"'''

'''''

^^

^^f'??
"^

^^T"?
<J^'^"

'^^^ ^J>-4^t->? l^>--^'75

H''

f^

?'^^.

^^o j>.ct(,

dicens
j/orsB.cieovainD.

Yos non novistis qualia

fcrat fdius

meus.
:

XeY^'^^- utut? oux ot6aT ota <popet o

ep?

uto;.

Rogo 19 Tum cxicns rogabal omncs, dicens vos ut adsitis umnes crastina die nam colcbrabo festum magnum quia adscriptus est fdius meus
;

19 Kat i^eAOouffaT^ape-AaXedevrav-a? Ayouffa'Se'ot^at u[/.wv

zapatuivxTc iyyu?

[i.ou

tt.v

aup-.ov, iioir.Tt^
i>.qu

y/p

eopT/,v |uya>.riV StoTt iaTpaTcuTat 6 ui6;

iv rn

niilitie Angclorum. Vidi enitn et Isetata csl anima r.--a ct laudavi Doininum. Paravit igitur convivium jli.ignum et minislravit discumbcntibus cum la^ti-

Tpar^^Twv ayyiXwvetSovyap
xal ipjl^ca. t6v 06v- xal
Str,x6va toI?
0[j.':ar/-ai
t;')

Aali/ipTi^i.ouTi Au//,^

e-oir.iTSv

5o//v

(ieyaXr.v xat

avj/.Et[j.evo'.c

jj.Ta/apac

[j.ya>.r,c xa-.

eu-

tia

magna

et

alacritale, et die

scqucnli dimissis

ro

i^r.^Ttiixi^affa

tou? 6/>.ou: aT:c7a;aTo ev

turbis scquestravit se in martyrio et orat ibi miniStorio orationum

vacans conliiiuo et invocans Doei

t^apTupuo /.ai r,v estfiV XetToupyoOffa Ta^^eu/at? St-/-avT6:/.a-.So-uv/iTouKupio-ViT:?atvovTO'^^auTri

Tiiinum.

Apparcbant

Sancti diedominica splen-

xaTa

xupta^t-.voi a^;'.otvaAArTaovT? auT.ov r/iv.y/,av

didam suam
antiis

septem,
70.^.^01; av toi; p'/i;xo5,voi; ^'t.ov^. ei; doc.v

det Dominus sicut et omnibus qui conp-ep.iti sunt ad gloriam ad memoriam eorum celcbrand.im
;

na-epo?

^^i

Vio;:i

ijio^ nva..itaT05,

0,

r,

6o;a

ei;

tou;

va?

Patris et Filii et Spiritus Sancti, cui gloria in saecula

twv aiwvwv. Ap,v.

sasculorum.

Amen.

ANNOTATA.
Oclobris, ejus socii nonnisi die xx i SiS. Varus passus est die quo colitur, xix
Citli fiicrunt.

eamdem patmam.

consc-

b Persccutioquievitea:eunteanno3\i,autinitioscqupiitisl\).
c .Velaphraslcs inc
:

S.a .,.0. ri.

fi.^p.. v^P,,-'- -?

- "=

"--

"

W-'v.vr, ,rf ,a,..T.

nnM^,l.,m Per qucmdam

ex

iis,

accedil ad loci praaidem. qui adscripti erant in nuincrum uratorum,

nam vertit apud Sunum cap 10 In arca manitus sunt, ' .,' or:c e. Ictis Mctapkrasl. Mss.. qu. pr^ Oleagt ^[ t sedab styluset ampl,ficatw .iklaphal.r dMorehcicndum csl h, se,n,etibns apud S,ium agnoscilur
e Mclaphrastes-i.r<.-).
e,i.
:

Hm-codemmodoaMetaphraslcnarraHlurcap.^et^Q.

.wd nervetus tcgeril ai;

7-;^"
:

Cum ti

dc.nde primum quidcm timobat gontdmm .n.san,am, ur M.rhTis corpus abscondisset, (nam forvorem, omnibus, ut par erat, opus iUud auferencji [W-tl^t mu?l^ mWis hffic laborant.bus, ipsa maximo studio pra.stantibus) his ig.lur suav.ss.me c.rca erant pro Christo,

pioL

-^ ^

'"f/STl.
,

tdPealM qZTmin
f

'"f,'>"*' lum"*t'/"'<2^ "f^"!^ '^ perscculionesexstitcrunt. Talia inPal^sl.na !n,fstriis ut aliquottanlumannispost ,^ itaque de is debent ,ntell,g. quibus pLci ascet^ simul vivebant (3)
:

13 scribit deincolis

monastenorum. Ve,-um h^cvoxnon

"^^^^LfrW

''''ZZTmZscHpZ,

ZmTJZrSud

orat Edra .-^p vel ^f. et i5p=c /'u.n^t prout in eodicibus Mss. e/reruntur. hU, e. meraru.,. similitudine, pr^sertim Cotte (41 reperimMS. Da!pcrum. nec apud diligentissi,num Van de

,,

c,>.

10

n quodamvico... cui

nomen

?bc"p 3" -^ CTChTp';;a

S. Basilii,

t.

....

P-

uu, Beq.a.

^ ^^^^^.^

^.,g

PASSIO

S.

VARI ET SOCIORUM.

fuisse ab "amanue.m b Repelit hic scrivuyr /ilivm Cleopatrs ''''"''".'^^''f/'l'^'J^^^^^^ Corpus S. Van "-i/^" ' in Aigyplo. matri auferenti ,, 5. VariaJ redipcrscculimu ^^^_^^; ^;^^,., ^ vel abanonymo ''''-'''''';;'' est, quod apud .S- /oco.?' m(ruyJn, ''V''','" pteia n;i('> a<hcriptus finem, et Acta num. 13 in Palx^tinam tempus non modicum '/^."" I^' lum ,,r. num. 6 circa septimo peoai Itomanos nonnisi anno.Tlati.s decimo ^^^^^ ^^^ lumprimam egisse xtastap indiravil, Metaphrastes ncdro loco ejus xtatem

et

tem.
i

nempe dum
Ou.T
niittit

S. Varus passus esl:

hic '"!'<"<"'

""fZZlmPcmZis. dcilincrcfilnodauhm^^^^
petens
,

sunt cap. 10 Pecua Metaphraste mutata ^iaUn, autem sunt ^^,;^^


:

niam

ad ros qui rcrum pot.cbantui

^<:^^^^^^
et

'Tifz^TiSi:i::"s t:!:z ^.^0^.


xoLT
1

,,-.*y<.ro. ^.0.^,
.
. .

dan

... ... ^v.,..

..t

...

aoETw

fiiw 3ia[i7rov.

leciorem Ileta^.aslcs luo suu.n

quidem aures

CL
dolor

'i.

ct

^r^^^^^^
e
J

pu^uii animos eorum, qui suiU

^
Q^

nunc dicenilum est, turbabit autem qui, quo ad ejus lien magis raovebit ^^..^^^^j^^^ admirabilem
:j[

uq(1

ir: ::^rJ:^,
J' "

.J^r

..., ...

eo eveult. uti.Uatem.

....

'T;;::"^lL.:'ra.tenonn..a.rr^^^^^
Sed lingu instar vmcul. =7 01.i, tcmpium guod .ortuum corpus
dcponit. Sic

apud Suoum cap. '^. .^;,;(^ (, ^c(;s nos(r absunt. sed J 13:Sic dicebat et ali. Acta .yr^t^ ,n,Ho cap. ^'^'^'''^^'^Zlctf^^iTaLt, quam ut idcirco ei "'"'";,,' mdulscrU Mctuphrastes ; ''"^^ '^'"'" Passione IradunturT^ ^ingcnio ^^ Uoc U>co in dwumus. Quum vcro ector ^nostra ad manum fuissc f^^^ttelaiebsin quibusdam regionibus ,e orationeS. Cleopatra, Vemm in Sanclosproscqmlur, vulgo perhibentm nuA.miserat in qrcmio .rgrotantcm fHium,

.^ia( i;9,-c<ita. ad sacram aram id ferens ^"^^'^^ ,1 ,nactae impressa sunt. Qu. habet ^^' ^'^ P"^ iU
c(

.b.

P"f

i^^^^fl^-^ZZJZr^^Z^^Z^
.

''"^''Zl ^,.. Cterum non dubUacU S ^^^^"^^^'^'^:^^^^^^^^^ cauchumemm. infantcm lactentcm. ct "''/3'' '^J^b et cucurr. ad " ^"" Oducia; tulit iUum mortu.vm,
'^'.

.crUs
''^'

(f)

Impleta affcctu

filium et dicere

Sanctc Mar.yr,

pra.cessisse, quen.

"-"

l---

.-

".-^^"^^;

^/stephai.i et ccEpit ab illo exigere ^'^^^fX;, ,f' enim possum dicere r.lium ~:^^^^ iium meum, 'ut haboam eum au.e

^'eVm';

^ca e u.

lacr mis

quodammodo non

petentibus, sed (u. dixi)

'';M"lt" it;2;trudm. n
^'''''l"''''2i.; libro
1

lenitur et

'
t

ulfauea^^^^^^

Cleobin ac Bitonem in.enire se credit inter Cleopatr* filium et longe qu^sUam apud Ciceronem in Tusculanis. Eam procul dubio si kac quakciunque Actisvolueriiconfcrrc, ctquidem

posierorum memoruB Ltset:nonest dubitandum quin fe^us, quod


(1)

tradere volcbat. enar, asset.

Serm.

324. al. 33

de div.

DE SANGTO EUSTERIO
EPISGOPO
B. B.

SALERNITANO,

COMMENTARIUS.
pervenerunl. Ejus Pauca ad nos de S. Eusterio ^f^^^l Clironolodiebus. Quo tempore noruent. riis celebralum
gia ecclcsiai Salernitana;.
VEB&UaHBD.
AuUlta civdit
et

ccclf(w(ica

quammore uvai eirordium dncere a noiitia, noster prinsuo corr\pendix)SC texit Caniclius

Sakrwiani.

J ^
(t)

cipatus

Salernitani U)
principatus

quod

Salernum, inquit, cilcrioris nunc caput est,


;

suos etiam ccEpit Benevenlanis, donec anno mcccli antea ^i^'"^;;^; P^' babcre principes. C^so. uti Adelgisus Sicardo, Bcneventano duce tumultum Capuse GuastabLandulfus ditioncm occupal
,

ejus
dio

in ora Tyrrbeni maris, olim ab amne Silare iUi nonicn condilum fabulanlur A Longoinditum. Romanorum alias colonia fuit.
a
:

Scm Nuemi

n\io

jussa est ducibus bardis regibus, haec urbs servire


Meiropomnoarum Orbium
auchisloria clvilis et ecclesiaatioa,

Capu^ pnnc.^^^^^^^ Siconnlfum Sicardi iiUum atrox indc l>^' conslituit. Intcr ulrumque "'Yr;. a gestum est; res laiu cm sit, quod vario marte est. ita composita Ludovico imperatorc anno dcccli
,

tore Pt;tro JoseplioCnnlolio S

J. l*aris 163J.

Uuicumprodit volumeD.

Ul

; ;

X,

DIE DECIMANONA OCTOBHIS.


A
Benevenli, Siconulfus et Capna^ el impcrarel. llaec Salerni, quod armis recepcral, Salernilani principatiis initia : prima, ul pertiibent, tamon poslea principes cjusdeni famiut Aldogisus
sriri

437
.

potunril. In fhqinhffio Italiro{h)nd verfnim

nec
li;c

o:!ines

aul fiiernnt aut gentis

sed

alii vel

pro impcra-

tornm

lihidine, vel pro suis in

publicam rem aul

niconiium Fcnarii^ dempta Oratione et Annolatione. Nihil Vsuardus habet de sancto Eusterio, et quod notatu digninSj nihil quoque de eo occurrit in innumeris Auctariis, undequaque a Sollerio nostro corrasis, in sux Usuardini Marty
fcre rcprlitnr
roloijii editionC'

dejecti autascitiin principes.

Anno mlxxv Gisnlfus lum Apuliae duce, prina Ruborlo Viscurdo, jam
cipalu spoliatus est
:

illi

Rogerius

filius,

Rogorio

NccvluraauseadresqestasmnctinostriPrS' PawaJeS, na j Kusleriu hnbn rr II sulis spectant reperies apud UqheUum. Agens de j/^,,^(^,_ ^,
4
I j

Wilhelmus

successit, huic Rogerius Siciliae

comes,
est.

ecclesia Salornitana (6), paucj^ /i/5cewr6w comp/e-

^,

proprm sa-

appeilalus qui paulo post utriusquc Siciliae rex data Denique Salornitana civitas principalus titulo
est viris

ctitur
sterius

qux de sancto
hujus

Eusterio dicenda habuit

Eu- Urmtana.

bus

principibus, ut Jordano Columnee, ducirege Sanseverinis et aliis, donec principis a


re^iae,

memoralur in romano martabulis ecclesiiE Salernitanae, Kalond. Novomb. quo dio solemni tyrologio xiv
civitatis

episcopus

ct in

dcfectione,

adjuncta

est.

Cameree iterum UactenusCantelus (t). Nostra 3!tate,


ul loquunlur,
est

ritu

ejus

fostum celebralur.

tanoy quod

NeTpoliprimum

prodiit

hi Proprio Salcrnianno 1594 sub

caput quoque
est

Avcninum)

principatus Citcrioris {VUcrioris incolas numcrans ad 11,000(2).

titub

Ollicia

subjunA primis nasccnlis ecclesiae temporibus, Chrisiianam fidcm Salcrni rcce5i/CanfW(u.v(3),

siE ab m. el lognino, archicpiscopo Salornilano


liario.

propria fcstorum Salcrnitanae eccleRovorendissimo viro DD. Marco Boel

regio consi-

apostolica

auctoritate,

in

quem

sequilur
nihil

plam,
civium
sccus

qui vulgo creditum est, ibique institutum, vere an episcopum foveret

modum, reformata;m hoc,inquam, Proprio


amplius de VitaS. Eusterii
indicatur officium
Salernitani,
:

habetur. Sequentimodo
S.

piotatpm

alii

runl,'nomina C produnlur ab auctoribus. ut quo quisque tempore

fuevidcrint. Episcoporum sane, si qui aut ita nullo ordine aut porierunt

In

festo

Euslerii

opiscopi
Octobriis.

quod Omnia do communi


tioncm,

celebralur

die

xiv

Confess. Ponlif.

pra^tor
tibi

ora-

modo liceat. Ast de his sederit, dignoscere nullo Gaudenredibit sermo. SufTiciat hic notasse infra
tium.,

quam

hic adscribimus.

Devotum

popu-

exaudi, ut qui lum, benignissime Deus, clcmonter


Eusterii confessoris pio afTectu, venerandam beali recolit solemnitatem, ejus meatquo pontificis
lui
rilis

>(i)icrt

Eustcrii

Saln-ailanum episcopam^ubscripsissc ConPapa, anno 499. Jam cilio Romano,sub Syrnmacho veniamus. ad S. Euslerium dtcm Martyrologlum 2 lUius meihinit ad hunc
episcopi. liomanum ; Apud Salernum sancti Kusleni Tabulas ecclosiae Quemin locum 'rwtat Baronms ejusdemRomam Salernitanc-c ac vetera monumenla
:

apud

le,

peccatorum
illa

obtineat remissionem.

oratiovalde Per Dominum nostrum. Hsc


est

diversa

ab altera

qmm

ex Ferrario paulo ante

mHiori(( i"
itfHil.
e'.

Itowano

BtiruiiiOi

ejusdem ecclesiffi Breviaallata vidimus, nec non corpus in ecclesia est ejus Rcconditum rium inferiori. sub altans confescalhedrali in crypla Epiposita sunt aiiorum sanctorum
sione

"^tTotatu quoque dignum est hic, sicut et in calendarin quod ?ropvio pr^mittiturJeslumS.massignari ad diem xiv Octobris, ubi tamen
storii

^^X^;:'
^j^^^^feito;

UoheUus
bris,

asserit xiv Kalcnd.

Novemb., seu xix Octo-

ubi et

scoporum

ejusdem

civilatis

veneranda

corpora

dies nalahs ilhc agUur utlionosii episcopi.cujus dc quo xi Octobns xni Maii; Gramatii episcopi, quem celebrantiu Novombris; Valentiani opiscopi, quibus Eustcrii episcoporura, de

festum iUud solemni ritu celebrari. Qux pracdccessoribus nost^is divcrsitas indigiiatajama inter Legiiur enim od di^^m xiv Octobris (7) fuU.
Pra^tcrmi-ssos

ab ecclosia
vitatum

Eusterius Salernilanus episcopus, Salernitana, uti ex propriis bujus fesli:

S.

olTiciis disco,

itemqup Veri

et

inft-rius agitur,

Asservantur ibidem aliorum sanCionn, ut Elpidu ctorum Confessorum corpora agiiur xxiv Maii; celebritas
, ,

agendum quoin Marlyrologio Romano


XIX Octobris

hodio colitur. De Sanclo isto pro instiluto nostro est ad diem, nobis
Iiodicrno celebratur,

et

Elniffii,

quorum

itomquc Cyrini Hsc ex antiqu.s ejus anniversaria v Decombris.

et Quinso^ii.

quorum agitur

dies

illud 6 Vidrtur tamen reipsa festum Oclobris cclebratum lernijamolim \n

etmm ba; :

^
^^^^^^^^

,.,-(

^^,^^^ siquidem (,xoco-

ccclesia;

in
(t

Baromus monumcnlis exscripsimus. Ha Notalionibus ad Martyrol. Rom. l4).


EiusdcmSanctifiimentioapudFerrariumm Octobrxs his Sanctorum Itali^, ad xix
Salcrnitanus iv
:

Gaspnr Musca

in

CaMlogo

(8)

suo scribat
:

Sanctus

ir.

Eustcrius, Salernitanus episcopus

idom P notaverat quasuperius Broviarium (quod paulo


de quo pdituml et Mar(Inn-onlos ab hinc anuos amplins. cujus natalis dies coiitur Ronianum tvrologium addit :ln ipsoquixix Octobris. Ueindc
:

apvd Ferra

ium.

Catalogo

6. Eustorius opiscopus quam ea pra^fuii occlesia^ S Verum Salcrnilan^ cum diom suum ut sancmato administravit numero adNovembris obiissot, Sanctorum XV ecclesia? in Crypta majons -,t. Corpus
.
:
,

pos

Salorni die

dom

habemus ad hunc supra ex Ferrario modum(9). iEadem est,quam


Broviario de eo orationem

rrihi mernori..

cum
die

corporibus aliorum
consucv.t,

SS.

Episcoporum asser-

'TrTo
nmis mandari

^f^ '^J^^'^.,. Dem.cuiB.Enilenn^pouUf^vita an


tiadecoratuscou,p,ac^t,uUuc^'n^^^^^^^

celebrari

1594 ^^rm ilU M.nus B.,nninus curavit ?w[yvium occIcsijg &alerniipso e.t locus ve, e.r

^->-

,, ^.ma-

'^^^kuh.andi

Htulo

Oma^

^^
C'modum,'

aucloritate,

um da ejus intcr.entuverp2^2ZZ:rat lu.suLs,


ca:lis

promereretur Sanclo,

ecciesis: ij

reforma.a.

(lucm seqmC,ar,us id e,ia,n constat


in

p^

^^,^^_

Zu
*;'^

al'^''^ra,ia
Y.iiorum
capituli

,,.c Let

Sanc c. di.cctois-

tUu,m,cujusdeposit,on.s^^^^^^^^

ccclesi.

Sa.crnitan.

solemnem.U Bf^-/""^t,
apponit
rieruut, ut

'"
"cia

eius pe-

';-^":;f~tempusquovixi.. paii* h
nequc
i

quod onic.um ,l,vmum per solilum. quod a ducenlis ann.s et eos celcbrari
nualione accepimus,

^eapoli

lo'Jl.

(fl)

lbid.,p.

13.

438

m
fuit,

S.

EUSTEUIO EPISC. SALr.RNITAKO.


editi, dirigatur...

ullra

compiiatiim, ac forsan oX a scde Apostollca


in multis,
si

Datum

Salerni... die

xix menRi

conlirmaiutu et approbatum

cum

ApriiisMLT.xsxxiii.

romano oflicio conferalur, inconcinnum sit, ruhrinoncas quoquc confusas, ac nuilta niniis prolixa,
nulia ctiam

soncli

ex parte diminuta babeat, ac denique


,

Uaf/ue occasionr ct mutatam putamus orationem seu collectam, atr/ue ejii-s ad xiv eju^fesltviialem a xix Octobris- translatam
9

Hao

E-jsteiii

sterii

ad u\

ut contingat sjrpius in adeo intricatum existat aUercaliones et dilTcrentias choro ipsius ecclesiae rccitainler dileclos Dlios illius canonicos super
iiliusque tionc ac celebratione primo dicli oiricii, ecoccasionc exoriri. Nos igitur qui personarum otquietom. ac divini clcsiasticarum commodilatcm dicutlus in recitatione et celcbrationc oHiciorum

dcm mcnsis. Secus non pare Musca hallucinatlo. Aliud estde Vghello,
dvfi

concipcrclur tania in Gas-

OrtohrU videlw
truTislatum

quA^ postea rurtu


"I liiem \:x

postea floruit,

dis t)/pisiri lucem

cum o/nis ejus Italia sacra secunprimum prodicrit sa-culo decirno


sa/n^

rejectum.

octavo inewnte ; quo temporrjam rursusfcstum


oti

Busterii celebrabalur xix Octobria. ut liquet

ex

altero}n-oprioSu!ernitano,quodeTcussumhabemu^
t69G, cura Cajetani Ant07iii MaroHa; et sub auspicUs Blasii de Vicariis, sede tunc vacante,

ex optamus aliectiperpra^diclo capitulo, ut cx nunc dcinceps bus... more futuns tcmporibus divinum oniciiim pctuis

vinorum roformationem

lotis

anno

ac usu

Romaoo quoad omnia

rccitare ct celcbrare

vencrabilis fratris nostri libere ot licile valeat, de auctorilale consensu, Salernitani archiepiscopi pr^sentium indulgemus. Et tenorc apostolica, eidcm archiepiscopo siiigulas Sancto-

Vicarii generalis ca/ntularis. Eccstat in biblioiheca ^wstra ettertiutn ejusdem /)ropriiexemplar,majori$ forma', impressum anno 1708; hic eiiain featum

Eusterii indicatur

addiem

xix Octobris. Nec pufui-sse


.

tern

postea diem hunc mutatum

CTterum in

duobusproximelaudalbipvo/yriisofjiciumordinatur
sicut in proprio

nibilominus

nim

et

Sanctarum
loci

in dictu ecclesia celebrari soli-

Mnni

Bologuini.

tas ct alias

festivitatescirca

modum

illas

cesibi

lebrandi

ac

alias

aliaquc

de.^^uper

prout

10 Uterquesrriplor, Masca et Ughelkts, quartum De EpiscopiM Salemilarug in ordine tcm/-orissanoto Eustcrio assignant locvm
intcr /wxsules SalcrnUanos.
1

convenire et melius esse vidcbitur, caetcraque nocessoria scu B mutandi. corrigendi exscquendi licenliara (|Uffilibct oportuna faciendi el omnimodam aucloritatem eisdcra facultatcm ac
,

rcformandi.

S.

Bonosiua.dequoin
^

ecclesia.

opcre nostro ad xiv Maii

2 S.

Grammatius, cujus K
\

sylioge habetu/r ibidem xi Octobris

Verus, de

et

Dalum ductoritate et tenorc conccdimus... Sanctum Petrum anno Domiuicffi


apud
nationis
sexto.
ordinatio iiari

Romae
Incar-

quo probabiliifr agctnr x Kalcndas Novembris 4 5. Eustorius. Uic, si laudotis duobus auctoribus adhsereamus, floruitsxculoquinio; cum,juxtaillos

millesimo

quingcntesimo

octuagesimo

nus

Eusterio successcrit S. Valentinus seu VakntiniaGaudentius, qui postremuji, ut habet ; huic S.

noiorjmni

Marius Bolognmiis ^foG igitur niscu'! indulto, adniovit /juod iandem Tcformamlo Prorrw uxanum
atino
1

Vqhellus
(vol

ecclesiae (1), Salernilanffi pi\TRfuit

anno 500

499)

Symmacbo
mco

arrhieptm pi
rciormaio

594 Hjins

numdatum

ab omrubus per

suam
-

synodo
rat (2)
:

intej-fuit et

sub quo romanae subscripsit. Etpaulo ante dixepontilice,


judicio, senserunt,

ew ordinafHfj^Qsim obsei-vaH voluit, ut habetur '^-' prioSaUmiUno eidmi Pro rio prsemissa Jegitur : Quotionc quir frafixa manofncio, et infjinl, illud, quo utebantur
Pro-

Recto,

qui sacra

Christi vel

niam,

ab ipsis Aposiolis vel ab oorum discipulis suscepifise Salernum, et proprios priscis illis temporibus habuisse
pastores
arbitrati

cum

eral in

multis, ct

qus

continebat, pluribus

sunt,

quorum

ac perturbatis ac prolixe narrabat, confusisquc appellant, ul indicibus, iis quas vulgo Rubricas
conlingeret in choro,

mcmoria non

exstat.

Salernitana

ecclesia nobi-

s^pe

siKi^ius,
iiitor

altercationes

super recitatione

dicti oilicii

ipsos canonicos

quingenlelissima et vetuslaest; ab anno Domini hodicrnum diem, spatio simo, ex quo tcmpore in novem suscilicet annorum mille et quinquaginta

Salcrnitani canonici exoriri; supplicarunt iidem ut pontiQci Sixlo Ouinto S. memoria^, Tomano

quorum pra octuaginla preesules numerantur.


ginta
trcs

tri-

fuerc r-piscopi et lvi

archiepiscopi.

Ex

qua fungcbatur hiscc rcbus aliquo pacto, pro ea, prospicoret. Annuit ille pcrhumaniler auctoritate, posuipostulantibus, eosque Brevi, quod supra qufficumque inus, Saicrnitano archiepiscopo,

nempe Doepiscopis sex inter Sanctos adscripti. Eustasius et Verus, natus, Gramatius, Oaiidiosus,
Valenliniauus,
requiescunt.

quorum corpora
Motropolilana

in majori ba.silica

dignitate

ornata

fuit

Salcrnilana;

ecclesiae

ofGcio

vidcrentur

immu-

provinciam dcdit, tandi, rcibrmandi et corrigcndi collegio, ut emendatum omnes edixit universo
liiitur siiscipcrent, eoquc in posterum uler<'ntur. adluic ncgotium,ut considcrate res iioret, dilatum Dunc tandem reverendorum fratrum noslrorum

K anno Salutis 984 a Benedicto VII Papa. etiumeransreliquiasquae in vanis Urbqitim Et alibi (3) 1 1

S.

rc/)eriuntur : in mctropoicos Salernilana' aUanbus rimque honorem trofoli. inquit, quod constructum est ad altari,

Kus(eri' alioin
"'

dignitatum

ot

canonicorum

aliquol,

aliorumque

gravissimorum Ihcologorum, tam s.Tcularium quam rcgularium , ad eam rem eloclorum opcra usi, confccimus, et opus in hoc volumcn rcdaclum
typis (l)eo
ritale
illa,

requiescunl corconfessorura, ex parte raeridiei cpiscopi Saiernitani pora confossorum R Bonosii, Salornitani ; B. Veri, epiB Gramatii, cpiscopi Eusterii. episcopi Salornitam ; scopi Salernitani B. Valentim, Gaudiosi. episcopi Salernitani ; B. B
-,

bcnc juvante) mandamus. Itaque aucto-

quiuin/vesexillisuni e/nscopi, episcopi Salernilani, dixerat inler sanctos adscriplos. Ut


qtios

supra

qu*

in

dicli

Brevi a Sanclissimo no!)is

Iribuitur,
in Christo

Salernitanum

capitulum
et

ot

canonicos

monemus, eique

corum

singulis

man-

damus, ut hoc ofTicium intra dies quindecim ab inqirc^sionc et publicatione suscipiant, eoque inviolabililer utantur, cum eorum Sanclorum fcsti
dies el solemnia, aliaque inciderent, quae in eo ejusquo Rubricis specifice continentur in roliquis
:

in qvid ergo sib- non consiat Ughellus Donalus eorum nominibus, quorum aliqua, puta ab iis qusp in altera Eustasius, prorsus diversa sunt utraquehic enumeratione legunturl Prxterea cum enumeratione non concordat cataUghelli

scribcndis

adscripta

autem nmnibus volumus ut fcstorum, Rubricarum, aliarumquc rerum omnium observalio ad pr;escriplum Romani breviarii. Pii Quinli ponlilicis jussu
d) lUU.
Sac,.
l.

logus,nuemipse{k)texiiPr3;sulumSaleraitanomrn: cpisoopi inter sanin hoc enim scx, imo septem, illi Grama tius, Veru^, ctos adscripti sunt : SS.Bonosius, Gaudentius et Gaudu)sus Eusterius, Vakntinus ,

Hwcnominumscribendorumdiversitasmdicatquir
occurrendcmdiscordiam inveieriints vionumentis

Vli.

col. 355.

(2) Ibid.. col. 345-

(3) U)id..

col

349.

(4) Ibid,, col.

352 et

fieq<!

lem.

DIE DHCIMANONA 0CT0BRI9.


tem, sed simul etiam

439
D.

quamdam

arguit UgheUi ne-

/ntifva Fcclentr cliroTioloriia


ffilic

glmentiam.qui, nuUa illa promiscuc adhibet, vix 12 De tempore quo floruit sancvus Eusterius, Antiqua enim ecclfsix est quod confideiiterasseras^

opposita monitione,

nomina

obtwra.

Salemitans chronologia densissimis involuta tencCaraciolo bris est. Obscrvat UgheUus ex Antonm Neapolitanae monumcnlis) Muecclcsiffi
(in sacris

clam Anastasio iviperatoripoUicitus, effertw^um se, ut IlenoUco Zenonis Romanus poniifv.v Anastasius subscrihcrei, liomam ut rediit, dcfunclo jam Anastasio, cum lcgitimis suffragiis Synimaclms esse electus,corruptis pecuma facUosisqmhvsdam^ altcrum ei voniificem opposuit Laurentium anno 498
ex quo cxdcs in urbe grassationesjxiefactx[\). Cura ad perniciosura schisma componcnaum, in-

&

Grascam (qucm tamen quoad Bonosium saltem, Ughelmatium, Vermn, et Eustcrium sequilur ipse omnimodam temporis lus) non videri rationcm episcoporum suorum scrw. habuissc in ordinanda agcndam Majores nostri quoties in Actis Sanctorum
de bcatis dictx civiiatis Episcopis
fuit,

quU Scverinus

(Theodorici sciUcet, qui

Binius, regis saecularis et ariani ArU hcercsim sequcbatur}

judicium contra lcges et canones ecclesiasticos importuna nccessilas ccclcsia; inlcrpcUassct. etjani cl rex ariaiius, suo judicio schismale ccclesiae

constanter

tumultu

populi

sedalis,

Symmacho,

ulpotc

qui

Henschecirca chronologmm hxserunt dubii. Sic Moii (l) mahiU a nius in vita Bonosii ad dicm xiv

pluiium sufTragiis electus csset sedcm Apostolicocain adjudicassel, jamque legilim synodo
gendffi

deierminando ssccuto quo Sanctus ille florucrat, abstinere;simuliamcnindicatrationemprxcipuam fioitosimn aCaraciolo adhibitam, qua scilicct hic sxculum IX rejiceret, sibi non undcquaquc pro-

locus

concessus esset
episcopos

mox Symmachus

Papa

iidera

ad

dcdit, quibus ad Kali^e ad synodum quara primum convcnire jubebantur, ut omnuim etiam episcoporum cognitione
lilteras

bari. Sic

ctUm

Gramatii, xi incUnari se salis prodit. in scntentiam CaracioU cum ejus a/rgumeiUa taUa nobis haud Atiamcn
f)

Cornclius Dycsus in vita sancti Octobris (2), multa disputat, quibus

et judicio

approbarctur lcgitimus Roinaii ccclearianus sua senlentia sia^ episcopus, quem rcx connrraavcrat. Id habent acta lcgitime elcclum
concilii...

videantur, quibusremdcfinUametconfectamdia-evestigia ris;nec aUa nos lucidiora inveyierimus ; Henschenii, qui satius dua-itnihU

bis

Papa Symmachus syiwdum congrcgavU.

Anastasius in Vila Syramachi hisce verErral

Vj

itaque Theodorus Icctor in colleclancis suis, ubi

partim prememus Nihilominustamquam quoad tempusdeterminare.


satis

probabile

assumimus

S. ^\i$iev\nm

sxculo

hanc synodum a Theodoro rege congregatam scricommuniter dicibil (5). Pon-o subscripscrunt, ut episcopi h\\U,veletiami.:i^ni,utforunt Acta, tur,
ipsa sciUcel numcrata Symmachi s^ubscnptione presbijteri Lxvii ; diaconi v (7). ,
\ii'Celebraia vcro
est,

v6);

quinto floruisse.
x
Syftodo
flo-

iiiann l.

ivb

catalogis 13 Quinimo stando hinc UghelU,atqueiUincspecla>idoConcUn{mIhmanum,

Muscx

et

Syvtmdcbo
yapa.

S. sub Synvmocho Papa celebratum , certoesset. Ecctra enim omne cu ioyfloruisse dicendus huic ConcUio esse admUtitur Gaudenlium

Eustcriussar-

dvbium

Hinc etiam CantcUus habet : Nullius /CT(Sfo;)om)^/5a/enumnon(!Kerlaexstanlvcsligia


subscripsisse.

juxta lahheum, Binium prchahmu, xncoraUosrjuc(S) Kalendis MarUis annom^unde ^;;;^^.^^ rigendusvelsaUeminierpreiandusCantelnis,qui,vt ^^^^^^ ^^^ ^ synodo svisupra vidimus anmim ponitD. Iluic Atque hxc noU scripsU Gaudentius Salernitanus.
chronologica certa. Si iiaqve pariter certo Salernitanorum episcoporvm caiaiogi ah UgheUo et^ Mu-

d in romana synotlo, anto Gaudciitium, qui anuo legilur (3). Scissa sub Symmacho, subscripsisse

nempe ab Romanx
poUtana
resi et

sedis

communione Constanimoquod Acaca, qui

fueratlecctesia, eo

m hm-

ei-adere

schismate decesserat, e sacris auderentepi^ iUius urbis noUent aut non

tabutis nomen

dubium, S. Eustesca contexU essent,jam non foret sxculo v floruisse : cum hunc inter et Ga udenrium tantummcdius tium, in UqheUiano catalogo, unus 5." Valentinus ; iaU ncmpe ordine :\.S. Bo-

ponalur
nosus,

II.

S.

Grammaiius,
Vafentinvs,

iii.

S. Verus,

iv.

5. Eu-

scopi.Quosutadof]iciumconco>diamqucrevocarcnt, imprimis nihUomisercPontifices liomani: Gelasius FeUci Papx subi-ogatus est. HtcseQUi anno 492

sterius, V. 5.

magistrum Officiorum a quenU anno per Faustum


TheodoricoiquiOstrogo!horum rex, dcvictoOdoacre, Constanlwo; oU ilaUam obtinuU anno 493) missum Anastasium aggressus est. frustra Euphcmiumct qui anno 496 Gelasw Idcm et Anastasius Papa, qui Anaslas.um excepU anno succcssit, et, conaU sunt. Sed adeo Anasta-

cordct Musca nisi quod Eusterius, S. Gaudiosus, hoc sciUcet modo : S. Gaudenlivs. Vcrum, ex jam S. Valentinivnus, S. satis firmUcr .'itant; dictisn. \2,cataiogi ilU non epocha, qua Salernx et 7iutat tempus seu undc versus Euslcrius. Probabilc tamen esl

S. Govdeutius; conduos numeret intermedios,


vi.

1'

prxfuU

S.

m"dium sxculum

m,

15 Atque hxc sunt,

v idconUgisse. pauca sane,

Summachus obtinere pax ctconcordiapersuaden nonposio imperatori


tmtutisinhortatricemipsamliomanamccclcsiam dissidiisuipestcmrcfunderct.Eesiusqmdamnomamissusa Theodoru>o, nus senator ConstantinopoUm

sancU Eustcrii scribere li^uit. ecclenunmUa.Forsitan, cum deaUisSalernitanx podcrum erU instituendus, in six PrxsuUbus scrmo ocex probatis fontibus dicendum

qux de actis Deficinni ncmpe mo-

conciasio.

ampUus
curret.

atiquid

ACTA SANCTORUX
440

DE SANCTO GRATO
OLERONE IN GALLU.EPISCOPO ET GONFESSORE
B. B.

COMMENTARIUS HISTORIGUS.
Urbis et sedis Oleroncnsis inventio, descriptio, translal.ones. Onicium. Rcliquiaruia
anliquitas. S. Grati

Legenda

et

sa-l-ULO TI

INBUNTK.
Oler<
,

quoiidam
SUf-

fdf* t:pitcoi'<t(it.

TlUfiC

,wvam
Pium

sive Oloro.ad seu Uluro. nunc Olew erat episcopaUs sub Gavum amnenu urbs olim Bearnemi principaiu. in

luro

metropoi, Auscieusi,
di(rce.eon

^Scdes

post Olcvmensis suppressa remansU circumscriptioncm gaUicarum


ssecuio

Valesius (6), Olerensem habent. Sincerum, inquit nomen urbis lluro vel Illuro, ex et incorrupLum non iiumnuo posLea facLum esL Eloro seu Elloru, Elorona et Oloi-o. Ex Eloro factura esL

quam

el

ex Barcino, Elai-ona ut cx Narbo, Narbona,

Barci-

factam ineunic

VI l inter et
ecclesia

ConcordaU ^'apolconem Buonapartam. Atdeciwonono,


vi

nona.

Nostri

vulgo

Oleron

nuncupant,
est.

urbem
Est

dccommercio Hispanorum divitem. Quod tamen


cui-su temporis inagnopei-e

B Que adeo

sanct^ Mari^, olim oathedralis

imminutum

d K

ut vocani, sccund;B Olcroncnsi^, hodie parcecia est, sub '^* cla^se) dlcBccseos Bajonensts, classi^ icure de diynum est, ccde.iam mctropoli Auscicnsi. i\oiatu
SanctiE Crucis
i>^

lUuro, a Mella menwrain tlispania Tarraconensi Indc ad Tarraconem parva sunt : tAis his vcrbis etiam illuro, Bi-Lullo. Ilallucinantur

opida, Blanda,

iadem urbe Olcronensi paraiciam


il).
. .

i7cM>oiero..e.

esse prinisci la>sis

ExpiUio (2), antiquis2 Urbs IHurotiensis, tcste vcteribus <jeouraplas gr.aset sima cst, Quamms a oranium, imjui llaiatinis fuerit omissa. Primus unns c pnniis llurodnan. Vatcsius i3), a.iL saltein iLincre a CeCsar-Augusla nem mcuioraL ^Lliicus in

lepusculis Olarionenqui ApollinaremSidonium de inlerpretantur do Sibus b.quentem cp. vi iib. viii natts Olario enimhic lepusculis in ayro Olorensi
est

SanUliarusinsula in sinu Aquitanico contra d'01cron, de quaapud Plinium, tones, vulyo ile
lcpusculis, hoc est cuniculis,

qu^

abundat

(7).

oppKlum n ra Deneharnum, .1 inler Aspalucum vulgu .l.y^e dicLum silum, Pvrona^um in Aqiiitania Lescar pomt Bcueharnum sive ascu.im (vulgo ac s.b muune JhtJuci non
I

a Saracenis, cx Hispnnia 4 Oloronera vastatam anno 732 tradit P. de Marca irruentibus, Bencarnica. Post hanccladem, alleram

mbem

(<>".

in Ilisloria
subiit,

cwm a Normannis

solo !cquaia est; instau-

mum ea porro

Vaiesium

solunantemgcrehujusCosmogravh\nu^uuiua'M^^^^^ seditliincrariumAnion.m. Cellarius^) dv lluronc) Bencharno : In eo Irac u, simUia Vatcsio tradd de sed .lubium an ad veLefuiL
incjuit,

circa raia leu potius rea^di/icala fuit Ccntullo IV, Benearni vice-comite, a

annum
et

1080,

quidem in

cathcdraliscccle' adversa ripa Gavi, ubi erat erecta Mari.T, juxta quam cum inoocattone S.
sia

sub

Be.icharnura

j)lurimx

jam

assurgercnt sdes,

cccin

et

Bui-gus

rem geographiam,
ncal,

in

quia nullum
supcrcsL.
cunciiiisque

qua versamur, vcrc pcrLimonu.nenlum, cjus vel leve


quud AuLunini
(5)

Centullu.^ ea:structis ma^ntbus Mariffi audiebat.

^alatiumvice-comitunuTdiricavit.ulramquertpam,
junxit. portam urht^ ponte super Gavo imposito, turri, condtddque

anLc auclurem
v.c;-tur,

iLinerarii,

vel

Mnci
prunus

Sirmundus
Gallicaiiis

^ostcr

versusmspaniamaitamunivit

pr^fiwct

iNoLiL.am

eccle.'^iamparochialemSanctS'Crucis.Incolasmaltts.^

vdaiil,

ad tempora

Galii. quam uruviiiciaruni el civilaLuui Honorii Au.justi. quamquc

mc

relert

\alcsm

omnium

noliuam Gallia. provincta-Socen.populanse.undecimolocoponUur:


civilasElloronensiura.
varta nomina,

cerle eincndatissimum forLe vcLciTiiiiam, hac, ubi de civUat.bus vocai.

immunUaHbusque ; prxtcreajus aua>U privileytis per vicinas sylconcessitpascuorum, et lignationis urbs illa fuU sxculo xvi ab vas Nova clade affccta h^rcticis, sub eptscoratu irruentibus Calvinianis auctore et hortaiore cZrdi aufi. quo pr^s.rtim delecerunt fide, javente tu/nc
j^lures

a catholica

Quodadip^mnomcnattinet,vaneavartiS,ut
illud scribUur

LaTime

pterumquc in hujusmodi obtinci. [lloi-onensium vci Elleropnscis Miliis Leyilur quibusdam ; civiLas Luruncnnensium civitas', in Lorouensium Ilelaronua Elarona, et civilas
sium in aliis
Elarona,

novatoribus Nava^rne regtna (8). ma>. CniuUo condita esl pr.n. rNunc urbs, eodcra quo a visiLur, iuLcr duos ammculos in'loco satis amffino Ita scdtcet eL Aspam (Aspe). 0.savura (Osseau)
Gallia Chiistiana(9)
;

qu^ tamen non undequaque

id esL Elima, vet civilas Eiloruncnsium, Concdus Gallix Elorona, Elarona. In

Olero nuncupatvir. antiquioribus jam Oloro, Gralus Agaihensi, anno 506, sub.cribU : Concilio Panswnsi iv , Olorone ; episcopus de civilale ecclesiae Eloi-onensis; 573; Licerius cpiscopus an

nm

constabit ex his git^ subjtcunus accurata sunt, ut auctor Zju.ia majores labulas yeographicas ( 0), yallir guberm sa^culi, expensis Cassini, vnitio hujus

dono acccpit mus^um cani cxcussas; quas maretZndianum ea: munificentia Clarissmr regn ducis, pro tempore Dalmati^

nostrum

mtisc^iensi U,

an.

h^h

tdem

Liccrius

a/tfl^

Eluroncnsium. Lucerius episcopus ecclcsiae


ti^es truncato nomi7ie civilalem

Hecen.

Olorenscm vel

Tcalcld Souit, In his talnUts rSnil^in rebus bellicis ordinandis. ad confluentem duorurn^ 08 notatar Olcro, sita quidem, sed ammum, a meridie in Septemt^ionem

j}:^^:^^i^'^^^^^^^

Cl,ri&v>inin.

t.

1.

.ol

<j''l

'^;'- .

* ^

Sfi^^^-1^^"^^

cum

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

441
. b.

cum magna tamen

in occiduum in/lecc.onej currentium. Alter vocat/ur Gavus Cssavi tGave d'Osseau) cstque vtagis ad or^entem, quam Gavus Aspx (Gavc (rAspc), quod estnomen aUerius, quimagis

R. D. Darre, dircctor majoins semiiiarii Auscieusis

ad nosdcdit bcnevolentia plenasquibus hagiograihos comrnoncfaceret dc ommo nomi/w sanlitteras


cti Grali,

simultjue svbmisit documenta, qusactis

ad occidiniiii situs. Hic postquain ad Oloronem urbem conpu.TU cum Ossavo, cursum suum i>rmequitur,
.\eu

ejus illiisfrandis inse}-virent.

9 Atque hic ante

omnia veniunt

lectioi\es

ex bre-

vocaturquc Gavxis seu Oleroncnsis ffiave d*01eron) donec, prope oppii^eyreliorade,

Gaberus Illuronensis

viario Ausciensi,

in quibus, quidquid de sancto

duvi

concurrat

cum Gavo Bcncar-

Grato traditum est, continetm: Ilfas apponimus prout legunlur sub hac inscriptione Die xix Oclo:

nensi seu Palensi (Gave BOarnais sivc Gave de l*auj ita dicius aburbibus, quas alluii; atque ad orientem tum Ossavi twm AspS cursum orditur atque
proscquitur. Ea- tribus itaque (luviis seu

bris sancti Crati episcopi. Semiduplex.

UcT.
concilio

II.

Gralus inounte sieculo soxto, Oleronen:

sem regebat ecclesiam


tesimo sexto
episcopis

subscripsit

enim

f^^^^^^

celebil ^uriiano,

awnibus Gavus nuncupatis,duoin unum con/luuntad ipsam


urbcm-

Agathensi. quod

anno

Christi

quingen-

isupra

num.

ponitur quinto) ex

Gavus Oleronensis junj/((urGavo Palensi, postque huncconfluaum, prolabilur,p(tstiemum hocsibi retinens nomen Oc Gave dePau), atque paulo post in Aturum (Adour) inOleronem. dcin
curril. Ipse vero Alurus,

Narbonensis, Arolatensis, provincis Auscitan^ sou Elusanae. Burdigalensis, Bituricensis


ot

Turonensis

congregatum
(}uid

ost,

prjeside

sancto

Ca;sario

Aroiatensi.

pi.Ttoiva

ogoril Gratus,

cvrsu, prope

Bajonam

longo hiJic absoluto Oceano inunergifur. Sita

haud

etquotempore diemsupromum

obioril.

incorlum.

ergo

urbs Oleroncnsis ad conpucntcm Ossavi et prsetcrlabcnte AsicT. Quinimo induas quasipartes a quarum altcrareperitur antUiua fluvio scinditur: in
est

Sed illum oximii pastoris partes omnes implevisse antiquissimo et sanclissiine docessisse conslat
:

quippe
riatur.

ritu colitur

hac die ejus memoria

in occiosia

Oleronensi, quae

jam pridem

ejus patrocinio gloin

urbis cathcdraiis sanctse Maria;; in altera, qux Crucis, est pars, assurgil ecclesia sancf.T B j rsBcipua proprie Olcro quse modo primaria- esl. Hscc hodie

Caput ejus

cum

maxiiia supcriori

capsa

argcntea oadom Lfxt. III. Ri;liquum

occlosia hactonus servavit.


corporis,
iu

qiiud

ob hairemotibus

vocatur;
scdis oicro-

illa,

UrbsS. Marice audit.


Oloroneiisis initia atque prima;-

ticorum

furores
in

Jaccam

Hispama translatura
ox Actis in-

nensis
tas.

6 Quo^'(^ '''^**" anUquu yam antiquitatem, ofjscura swntomnia. Id umim eatUisse, uf scimus ineunte swculo sexto illam jarn

fuerat, inde

ecclesiam Oleronensem,
fuisse coUigitur

composilis,

relatum

ex subscriptionibus concilii Agafhensis, de Cliristi quo ita habct Gallia Chrisliana (I); anno Gothonim supra quini:enlesimum Alaricus
liquet

vonlioniscorporissacii anno niilicsimo soptingontcsimo decimo a Josepho Oloronensi episcopo


ecclosiam

calhcdraiem visitantc,
civibus,
in

circumstantibus

quinlo
rcx.

multis tum canonicis aliisve de clero,


stratibus
et

tum magisupra

qnamvis hoereticus, indulsit ut episcopi ca-

rcpcrti

intra

murum

tholici convenirent

Asalham
dccrela

ut

synodum
ad

celebra-

eum locum

quo sacrosancta

Eucharislia asser-

rent.

in

qua

multa

sunt

meliorem

ecclesiffi

constilutionem,
;

ecclesiaslicamque discipars

vatur. Etenim huic sacro corpori Ilispanicis sericis involuto docst caput, sola maxilla inforiore superstito,

plinam rosarcicndam

cujus concilii

magna

quie
beati

collata
Grati,

juridico

maxilhe supcriori
coIuTiet.

decim

untuorunt cpiscopi provincise Novompopulaniaj; et illud convenorunt; octo per se. onim ad
ires per

capitis

cum

ipso aptissimo

prcTsbyleros a se

missos.

Ex

liis

autem
eiyitate
{1).

de qui intorfuorunt, iuit Gratus episcopus subscriplionibus sic cnim lejjitur in

Dosunt vero ossa quaedam, quorum partom eccleaccesia Jacconsis se cx canonicis Oloroncnsibus gratiam sorvali sancti dcpositi. pisse fatctur in tempore ecclosia Jacconsis niissam in hono-

Olorone

conciiio
ihenti
bit s.

Agasubscri-

7 IUc lorro

Gratus

agmcn
;

ducit in

catahgis
si

Ex co rom sancti

Grati, quotannis

hac ipsa die solcmnilor

ipsum, episcoptyrum Oleronensiwm, alius ante


,-^.

Graius,

maxime mus Uliuscivifa tis prxsulhabetur. Idquam


^
illorum episingulare animadvcrtitur in catafogo cit.), guod nulius loco

fifcrif,

houd

innotuit

undc cmnmumtcr

pri-

ojusdom colcbrat in capella sancto Pontifici sacra; olausas in sulomnibus reliqnias capsa argcnlea
supplicationibus circumfort.
Variis

autom

ot insi-

probavit gnibus miraculis ad h;fc usquo tompora quam acceptum habcat cultum sancto Prae-

Deus
suli
1 1

scopornm

(Gallia

Christ.

omnino

insigmatur; dt, quiSancti vel Beati titulo


et fors utiico

raro sane

Gatlias .scdium

ejcm,.lo in antiquiorum per antisfU>bus. Est nihilominus extra

imponsum. Confcr infra num. 12. Breviario AuLecliones iWe dcscripta' sunt ex

dubium Gratum Sanctis annumerari,cumcjusculOleronensi i;((f/^, ut (5 exstcnt certa in Ecclesia

eas sciensi.tgpiseditoanno 1753. Facileperspicitur concinnntas fuisse, utpote quie mhU magnacura crisimrcvocari non contincant quod adseveriorem
possit.

Quo vero iempore


iis

conscripta' /ucrini satts

de quovauca,

ex dicendis eluccbit. 8 Post h,TC mirabitur

nemo pauca admoduin


Viwapud

de

ctucct cx

qmv de

Inventione eorporis traduntur


1710, die

ad notperveneruTit.

a Maimiicfo Grato adnosrervcnisse.Ejusmentio


tyrotogiisprxterniittitur.

cum h^ccontiqerU anno

Januani

13- et

scriptores eccle-

siasticosetiam notissimos aiiud concilii Agathensis; duin eju- nomen, occasU^nc 05/cr bealum dicU (3). Longuevaliius
solus fere Imo ct nos, agentcs,

reperias quam nw

sequenti, sub lill Oleronensi prs-fcctus fuU


12

sedi DD. Josepho de Bevol, qut

anno

1705.

Anno propnum cUslaudatipr^suHs.prodiU: Olhc.um

sub ausp. sequenti dictam Invcntioncm

P-

SS. Grato et
rnento,

ad diem xvii Octobrisi^) de Ansuto, apud liuthenos cultis, hanc

L^li

Grati

totius d.oeccsis episcopi Olcronens.s,

patroni,

quod colobratur

dio 19

Octobns. unprcs-

proposuiimis conjecturam, dupfici

nixam orgu-

sanctum ncmpe {^rA[\xmnuthenenscmcum-

dem

fortassis ac Oleronensem. AUjue exinde hic inscriptus fuerU cafalogo factum e.n, ut nec csse

suin i'atiapud liioronyminn 1711. O/Iiciopra-mittitur man^ opiscopi Olcronensis ut novum hoc dc Bevof, quo injungitur,

Uupoux lypographum

dafum HB

sanctorum,dequibusagcndumnobisremanctusque
cataiogum cdulimus et ad /inem Decembris; qucm Qmjnvpter quaquaverswn misimus anno 1838.
/i\T
I

altcrius quod hucusque oirwium subsfituatur foco hoc Lectioneseicdcm sunfucAuscicnscs, dicebatur. sohdiscrimi7ie,quodaiitcrdividantur(locoduarum

'treshabcntur),etinfinelerti^addantursequentia:
ia-12.

rM

1^03

11) CoDfer Sirinondum.

Concilia Anl. Gnll..

an

IS-JJ.

(*) ^*'^^^

^"P"-

^''

^"''

57

443

DE

S.

GRATO EPISCOPO OLERONENSI.


magisler Tu rudes docc quisubdimur, Nos,libi

intercessione In acceptorum ejus

tunlurquotannis Olorum liac rtic intcrsint, nomine plurium oppi.lorum


ollicio voto, solcmni cjus et expcrilur quotimo Sed

memoriara mitmagistratus, qu
'

Fingcpectusetliquescat
|"-nc.

cum fac.bus ^ nl^^nUbus q"an Cb"^t'ana plcb

J'

quo nunc urcris

alumnis P^rome dulcc lac Decibo, quo pasccris. Nocte muUa lu scpultis praevius Fer faccm dux reducunt nos olympo Qux
Fac tcncre scmilas;

//i/ni/ir.

icrUus ";'Laudesproprii sur^L Primusel


f^ent

^
^.^ infa^is

Quodnotasilerscquamur,

SaJoUum
no..nU

SLc.
Adi

V^clorinum (pr^clarum srnuulus o, Anton.f^^^^^^^^

Ad Dcum nos ibimus.


Sitsuprcmalausi*arenli
Qui crcavit omnia Filioque qui rcdemit Morie nos volcns sua,

transcribcndos judtcavmus. nuaprorler eos hic auct^re SanctoUo.


Vespcras.

Wpnnus

Quffidiesreditlibi,Grate, nobis qnoquc vcnerancia


Hffic redil

Flaminiquccujusalmo Rccreamur habUu. Amen.

Tu bonus nostros

(lua nos propago)

Accipc cantus. ad ffidem Ouantuses cujus veniens sibi quisquc numen, sentit

Ad Proressionem hymni supra positi;


16

(post Tertiam)dicunturt/re$
si

non

sufficiant,

canwntur

Dexterum
Et

domum

s.-mpcr rcdit impetrato

quas hic dcscnbimus, cxLm cx Litaniffi sancti Grati ; ex prsefafis Hymnis, imwtescat, quos illh sicut et maocime invocaixur, ob fines sanctus Prsesul
Kyrie eleison ctc.

Munerelielus.

viduaeque matres, Te nurus sponsa\ juvi-nes senesque,


castae,

miserere nobis. Sancta TrinitasunusDeus,


Sancle
o. p. n. Grale, porUifex sanctissime,

Virgincs,

Omnis

et

scxus rcpcrit patronum

Omnis

ct Eetas.

blaeso Quin rudis fandi pucr ore gaudet, Te sinu matris resonare tuaslaudes hilaris juvcnius

donis abundans, Sancte Gralc, gratiarum ctcctionis, Sancte Grate, vas dignissime, Grate, Christi minister Sancte dispensator minislcriorum Sancte Gratc.

Qdelis-

Et

Carminc

tcntat.

sime, ecclesiae, Sancte Gralc, Uimen


Sancte Grate,
sal lcrrae,

Dux

vie

qucm nos scquimur

valentes,

quo prffisli Ire des tuto pcdc bcne fida proles Sic erit sempcr
Juncta parenti.

Apostolorum, Sancte Grate, imitator prEesuIum dccus et ornaraentura, Sancte Gratc,

Mec

cedal tuae prolis libi cura

sacerdotum, Sancte Gratc, gloria peccalorum reconciUator, Sancte Grate,


Saocte Grate,

gubernes; Ut gubernasti pater et tuis largas bibat ut bibisti De


Fontibus nndas.
jubente, Christe, qui nobis, Patre sic suaque Pontifex factus, tibi laus,

divins placator, miraculorum patrator, Sancte Grale, sedator, Sancte Grate, tcmpeslatum pauperum, Gratc, sublevamen
irie

Sancte

solatium, Sancie Grate, araictorum

Una
14

sit Patri, sit et

una sancto

Scmper Amori.

Amcn
auctore Mureto.

langucntium remedmm, Sancte Grate. amantissime. Sancte Grale, patcr

Ad Matutinum. Hymnus

SancteGratcdoctornosteregregie,
pastorbone, Sanctc Gratc, Gral.c,cuslosvignantis9ime, Sanctc nostra, Sancle Grale, pax

Pastor boatc qui tuse

Concreditumcuriegrcgera
Saevis

luporum faucibus

Patcre

numquam

passus es

Smcte

Grale.

dux nostcr,

Tu Ucta dux ad pascua,


Fonles recludens limpidos Oves vidcbas llorido

protcctor noster polentissirae, Sanctc Grate, nostrum, Sancte Grate, refugium


nostra, Sanctc Grate, fiducia
diviliffinostrae, Sanctc Gratc, gaudium noslrum, Sancle Gralc, Grate, corona noslra Sancte splendor palria, Sancte Grate, noslrae bnnorum nostrorum conservator, Sanclc Gratc, tutissune, Sancle Grate, portus

Sempernitcntes vcilerc.

Quod

si

quae forsan rabido

langucrc morbo ccepcrat,


Salubria, ut mitispater,
lUi

admovebas pharmaca.

Cujus laboris nunc tui Digna assccutus proimia

firmamentum gcnt.s, Sancte Grate,


SancteGratc.hujusslal)iUmcntumpopuU, SanctcGratcquicscttranquiUtasnostra,
columnafirmissima, Sanote Grate,
legislator noster, Sancte Grate, gubcrnator noster, Sanctc Grale,

Favore (nam potcsi tuo Qui tc precantur adjuva.


iEtcrue cunclorum Pater
jEtcineFili, par Patri.

Et

|)ar

ulriquc Spiritus

Tibi Deus sit gloria. 15

Amen.
Sanctoiio.

nosier, Sancte Grate, pricscs


nostcr. Sancte Gratc, amor

Ad laudcs. liumnuti auctorc


In stola stas pontifex;

propugnaculum nostrum, Sancte Grate,

Aurea qui nunc olympo

Nubc Vcrum qui rcmoia Jam vides sccuiius.


HcBC dies, quani concupisti,
Grate, dal Christo frui,

eoifessorem'

tuum
;

atque

pont. ce",
el

opu o tuo

prseerat verbo prsesse, et quibus

oxtmpio

Lse voluisti

concede pleb. tu* ejus ^^^^^^^^^^^

DIE DECIM&NONA OCTOBRIS.


j^

443
n.

fragia,

ut quse pio pjus intercessione poposcerit,


Oratio, qu^e
in

21

Vidimus supra

10

sacrum sancti

Grati

b,

r.

impctrare et ad vilam pervenirc meroatur seter-

corpus, propterturbincs oh h^reticise.Tcitatos, Jac-

neliqv'*r

nam

pcr Cliristum

ctc.

lirevkirio

cam, Aragoni.T urbem,

Ausciensi poiiitur, haml parutn ab hac diffcrt, estque hujusmodi. Omnipolciis, senipitcrne Dcns, qui ari immortales triumplios, U. Gratuin pontiiiccm extulisli, da nobis dignam pro ejus veneranda
solemnilaloliPtitiam, et
pri^f^sta,

ut qui ejus

patro-

fuisse delatum; d^inde, molibus compositus, Oleroncnsi calhedrali restiiulum, rclicta tamen parie nVupta sucri deposili JacCcT ; quod quidem fticlutn nou (ipinamur ante annum 1 &20,quum a Ludovico XIII,divictisCalvimstis, iempla caiholicis et bona ecclesiasiica clcricis et

ciniogloriamur, sanctismoribus ad cjus mcroamur

sacerdfjlibusrestituta sunt['.\).

Tandem idemsacrum

pervenire consortium. Per.


Hujusoftirii

etc.

18 Novum- hoc o/ficium

acprrim.T

cansa fuit
inter et cjus

corpus, quodsub altari reconditum fueral,reperium seu recognitum anno 1710 a lili. DD. Joscpho de
Uevol, Oleronensi cpiscopo. Hcrc omnia elucent ex sequentil/us authenticis instrumcntis.

cautd, an-is
disceptatio

disceptationis cpiscopum Olcronensem

capitulum;
^"^''"''

fju.T,

caspta

anno 17Il,/i/ifm demum

fn(cT(-rXi
Capitiiium.

"^^*^ '^i^^siyno prim.Q ejusdem sieculi. Docunienta varia ad hnnc f/Urrstionetn speciantia, asservantur in bibliotkeca inajorisseminarii Ausciensis.

nrimo quideni dc translatione in urbem Et ' ^ Jaccam et hinc Oleronem, constat ex processu,
Jaccx
institutfi,

n -*

iransferuntnr

jaccam,

et litnc

^,.^^^ ^^^^^
(,.

de mandato illuslrissimi episcopi

PriPciiuasunt. \. Censura iUuslrissimietrcverendissim i Episcopi Oleron ensis in quasdam aniiphonas veleris cvjusdam officii sancli Grati (1). Ea-emplar

Jacccnsis. Partes prrrcipuas instrumenti adscribemus ex apographo, nobis a /?. D. Darrc transmisso.

prH'vieduonotamus,(piodicendainclarescant;alte'

hujus censur.r, tijpis e.TCU.ss.r, Ausciense subscriptionem habet autographam Josoi^tii (de Rcvolt episCopiOleronensis-, contrasignata ilem autographice
Saubidot,
f/f7((7i/e
(?*(

rum,

Jficcam, civitatem esse episcopalem- in Arragonia, quam inter e( Oleronem olim ct usfpw ad

ex sominario Palimsi 15 Seplaudali/s


Pr.r.ml
ni.TUS

tombris

1712.

Srilicet

exicnssxculumxyufrcquensagcbaturmcrcaturai^). Alterum, posteriori mcdio s.tc. xvi hrresim Olerone debacchfjlam esse. Scilicet GcrfirdusRuffusscu Russellus
tus,

B oTiomaic: Modus orandi esl modus crcdendi, et exemplisS. PU K Clementis VIII et Vrbani item VUI sex proscrlbit antiphonas velrris officii, quod
allusioin hi^ falsa (ial scriptur;i' sacr.r applicnlio, nomen ; aliqu;e reperiantur ineptcV ad S. Grati

Germaniamprofec- B apud Lulheruin moraluscst Inde aliquamdiu


(le

Roiix. al. Uoussell in

in

Galliam

rever.sus,

tid

Marfjaritam Valesiani,

nes

regis Francisci sorfyrem, atque Henrici de Albreto qua benigne excepNavarr.T conjugcm, se reccpit, a

eTillis nihilhabeani,quod

magis episcopo, quam proprium sit\ quod antiphonm alii cuivis sancto ad 'oesperas desumpl.r sint et psalmis ad laudes ;
etpra'ci'pue

quod

in singulissea- illa virosancto Iri-

lus,interdomcsticosfaminaresqueassumitur,iUiusepUcoque patrocinio Cleyracensi abbaiia, demum politus est, ab anno 1542 adan, pniu Olcronensi simularct, etaete1599 (5). Qiii cum catholicumse

buaniur,

quw Deo aut

Christo

Domino lantiim con-

'publicc

veniant. Quapropter sub pa^na .M^pensionis ipso diclas facto incurrenda', prolubelurnequisdeinccps antiphonasvelunamexillispr<Tsuntaiadhibere,sive sive privatim. Protestatur tamense nulla-

roquin doctrina mfmimque tanttimuthacspecic deceptus CarolusSamrnariha-

gravitute valerel, (in

nus in funebri cnoomio Mai-garitiBj undccumquc doctissimum dixeritj, hoc


inquil

eum virum
praecone,

Spomkmus

[ij)

(cujus

tum parentes seducU


subpas-

tcnus velle inculpare

mentcm illiusquiprimus

illa-

aula regts Nfivarrx fuerunt) in Bearnea atque in


Tali ingens rolisionis facta corruptio est. Oleronensis passa sit, toro quid dclrimvnti Ecclesia h.rc pcshs usque ad facile est concludere. Diiravil Arnatdus Maijtius, ex patre

rum antiphonarum

auclor fuit;nec etiam sehac

sua cenmra intcndere vel minimiwi deirahcre venerari non cultui sa7WtiGT2iii, quem pro/itetu r se
secusac qui maxime.
19 2. Abhac appellavit syndicus capiiuii Oleroncnsis
sententia, quasi per

abuswn
[2):

lata,

1599, quum (quiRuffumdncivitateMalleone, intrepide catholico

annum

ncga-

armatusseciiri,suggeslusemicivumdejoccral)natus
tlcsignatus, ah Henrico IV episcopus Oleronensis rcstiiuendx reli^ Lftscurrensi impifjrc cum episcopo Hispr.Tmissis,ad instrumenet

bat enimepiscnpo competcrejus reformandidictum

officium.Simuletiamprotestaturconiramandatum
^
similescriptwm quo illudtypisedijubebalur. Deinde Chri^iiaimsimo ad hanc ad com.missarios, a rcgc

qioni aUabf>ravit{l).

eM;et elucidandam. qus^stionem designatos, datmn apparuil tertium ejusdem. argupaulo post nirsus

'tum.facccnsevenifimus. In nominc Domini.

Novorint

pra^scntes
J.

et

/..tMmm/um
.

futuri,

quod anno a

nativitatc D. N.

C.

millesi- ^.^^r^^J;;;:
^^^

episcopus commcnmenti. ^..His omnibus opposuit mandari cusatis jyrolixum, quod et typis tarium
ravit.

Fertur sevten-

tiain ((ivorcm
Epucopi.

Christianissrnms 20 Consequentcr ad krc rex archiepiscopum 57 fe(^'uarii anno 1714 commisit


j^its(.iensem>,episcopumAdurensem(vcrnaculei\u'e\,

die vigosima sopmo soptin^^cntcsimo duodccimo, c-o Michacl Joannes in urbe Jacconsi, linr\ Julii aclor primarius curl.-e ecdedc Sas, notarius ot personalUcr, coram Jacconsis, comparui
siaslicffi

^, ,..

illu^trissimo

domino

gral.a Maltiigeo Foncillas, Dci

Apostolic^e. ot sancla; Scdis

decanum Parlamcnti Palensis


qui

(de Pau) simul cum cavonicis, Auscicnsinllero, altero Adurensi, duobus itoque staiucrcnt super dicla appellalione. Ili

rem

diremerv/nt, conPracapitulum ferentessenlen;

Oleronensemnullatiam pronuntiantesepiscopum m;c potestaiis pr<rtcrgressum, nec


tenus limites

episcopo Jacccnsi, rcg.o episcopus declaetc. qui dominus consiliario qnod contigerU, annis notitiam. a i ^' babcrc domini sancli Grati. ep.scopi pra>tcritis corpus in hanc diteccsoos palroni, alTorn Oloronensis et ecclesiic cathesanctc-e urbom Jaccam a canouicis Oleroncnsis, (luod limoront
drali
sanctffi

proindclocum appellationi fuisse. Ihrcomniahaufjuam adornare simus cx Anah/si documentorum ,


dignatus est laudalus It. D. aifme nobis suhmiltere ad acta sancti Darrd; cui etiam, fcre fpiidfpnd debei'e cuni gratiarum actuyne Grati pertinet, nos
profitemur.

sacrum
siffi

Mari;e Bonoarnonsom inqui provinciam dictum quod. cum, rcbus pacalis vadobanl- ct sanctJC ecclcoorpus rosiilutuin est dicts

reformatoros.

cathcdrali
Sancli
in

Oloronoiisi,

remansormt
qua?

rcliquiae
roliqui.-e

dicti

dicta urbe Jacca,

cruralis, agnoscuntur esse pars ossis


tiaoa.
1. 1.

longUudmem
-^5'a'S:
Ibid..

col.

1^3?rJ*!

'-.^IS;'itns,- t'''\'for'"77

ilSSiEsiigili

aK. lS'"> '"T^ SSnn Srui Confer Spoiidanum ioc. c.t.


cSvmeim^i-

Oan. Ci.f.sV

nabcns

DE
U. B.

S.

GRATO EPISCOPO OLERONENSL


.

latiludinem vero unius habens trium digilorum, sunl in reliquiano argendigili. atqtio rcconditnn Vinceninscriptione: Sancto Grato lco, cum hac
tius BlasLUSobtulit.
.

^rMi^,

Pt sanctae Sedis

Apostolicae,
ctc., ctc.

episcopus

^f; ^[^^^ regius accensis.

consiliarius consiliarins

v.s.s pr^fatis visis pr^fahs

et delaratio^ibus omnibus

comimrorim
etiam in
illis

conformes
dicitur,

traditioni,
subsistit

singuhs; (.umque eas qua), proul


in

nostra sancta

iradilioncm sanclJC ecclesiffi lucrunt domno VmJaccensis, diclffi I\cliqui:e datie cjusdem ecclesi, a canocentio Blasco, canonico cathedralis sanc ar Manico diclie sancl^ ecc)esis illum si?num grati animi, quod riai Oleronensis, in
2 ScilicoL.

juxla

Jaccensi; pronunliamus et deeccle^ia cathedrali qua:cumque in supradict.s cont.nentur,

claramus,

vera essc
stet

atque ul de

illis

domi

su.e

hospilio

-'^^P*^^^^^^'

setad recuperandum atque ^^^^^^^^^l!^^^^ ad ^^^*'^^'"^.*;*^^\;";^^^ corpus tiomini sancli Grat. Bla^co canonicus Vmcent.u. poslca dictus

T T^i ^m
dicto

mandavitnus conf.ci, manu noslra instnimontum. si^Mialum

magis authent.ce conel confecimus prssens


sig.lloque
nosl.-o

munitum
anno

etc.

Datum

in

palatio

opi^copah

vigesima octava mcns.s Julu urbis Jacccnsis die seiitingontesimo duodoc.mo. Praemillesimo
doinn. Michacl sentes erant tcstes Jacccnsis. In Petrus de Cyto, incola u.-bis sbvler et signatur: MatheoObispo deJacca. Et infra:
ori-inali
l^ov

scm d^I'

Bencfonte prae-

dUt

dictas rel.quias

cum

rehq^^^^^^^

dict^ sancla. ecclesi^ pr^ecipue. reliqui^ coluntur

cathedral.

acceoM
ann.s,

q^^
d.e

smguhs

dedma
c

missa soiemm noua Octobris, celebrata


san^^^^

o;orio,inq..o visilurpicta.d.ct.

mandado Miguel Juan de Sas Notario. Juxta csl. nomcn cp^scopi inipressum sicjillnm
:

'tio.m'us

qua. quotannis occurrunt peneralibus, conveniat certos ob fines ccrfaciendae Cumque i.sque haec innotescant, de lasque ob causas, ut qus f.dem constcttcstimonioetscripto authenticis. requisivit requiritque ^cp^^ro-

Inf

runtur etiam

dicta.

.-eliqu.^

supphca-

conscriptum csl Hispantco 28 Instrwtnentum hoc nos latlnitale donavimus, verH Gallico idiomatc; unde si qux bunivcrbo, quantum licuit, reddentes;
reperiantur
lector.

Intine hic

red-

ditum.

minus tersc lalina, indulgcbii eruditus Noncnim a iiobisantc omnia requiritelcgan'

fmcs facerera pu^JacccnsisK ul idoneas ad dictos


invesligationos.
2.^

horum

faciant,

me

instrumenti. E tiam sermonis, sed (idcni /7w(rumen(um quce spcctant ad rcliquias sancti Grati, 29 CcEtcra,
Visitntiomt
,

Itaqueo^osupradictusnolarius, juxta prsta-

mandatum, una cum testibus tam i-equisitionom et in instrumento sul)scriptis. comparu. pra^sonti nocan. et canodominorum
aula iilustrissimoi-um

instiiutsc a subjicimus ex proccssu visitationis cletim OleroJosepho de lievol in ecclesia cathedrali ncmisan. 1710, Bli. l)D. cGCptx dieduodecima Januarii, anno

ec-

Olcronensi, die Irimillesimo septingentesimo decimo, absolatse galiica in latiejusdem men^is et anni. Ex

gcsima

nicorum

capituli
ulii

dictffi

sanctiP ecclesia; cathedral.s

nam

vertimus.
ci

laccensis,

nuuntur nominn,

($ecapitulariter congregati erant hrcvitatis cansa pr.riereo)


,p,;c

30 Pag. 4

5 legitVA-:

Decima

terlia

die prsfati

!nventio

reliT/ie*

mensi
riri

Januarii

anno

millesimo

septingentesimo

quinrum.

omnes Oecanus,
ecclesiffi

sanclae dignitarii et canonici dictae

docimo,

cum jam discedcremus,

monemur

repe-

cce descripliO'

quibus prffilegi, quse supra Jocccn(intcKiyit (rstimonium cpi^copi scriptasunt


Jaccensis,
sis)

rel.'0

altare majus, supra locum ubi solet po-

atque notam

feci

prsefatam dicti

episcopi re-

exponerent et declaraquisilionom, .'ogavique ut Tum dicti ipsi circa pradicta scirent. quid reiit omnes Decan..s, dignitarii et canonici,
illuslrissimi

portam forroam, pulo distribui sacra Eucharistia, reconditas Sanctorum reliqu;B indigitare videtur Quo igitur accuraquias aut simile quid pretiosi. quid ibi laterot. accers.mus tius investigaremus sanctoe Raymundum fabrum lignarium ecclosiiE
Mariie
aperirel. qui pnedictam portam

et

singuli

dixorunl

doclararuntque

se

perbene

novisse,
censi,

corpus

publicc notorium esse in tota urbe Jacdomini sancti Grati opiscopi Oloro-

fuissc in hanc nensis ct dia-cesoos patroni, allatum ad verbum declaraiio urbem Jaccam (hic rcpctitur

Quo facto, loculamentum seuspaiium e.rcareperit in muro seu arc^e. In locuvafum) aptum capiendse thoc;e Quod ut cognovimus, lamento latebat theca. Baljussimus magistrum Joannem do
ascendere
thazard

cpiscopi,
I)D.

quam

siipra

vidimus)

quffi

omnia

dicli

veritali conDecanus, dignitaini et canonici contiuenlur scripto, testati formia, prout pnesenti

beneficiarium sanctae Mademilleret ; quam accipienalto v\x ut' thecam ex sancto Petro quo-l e regione est et altari, tcs,' F ubi et reserata fu.t, curavimus,

prajsbyterum

C sunt.

simul 20 Posl hicc ego supradictus notarius


tcstibus infra
scriptis

cum

dicatum, imponi pr^sentibus DD.

dWbbadic Igon
dictae
et
aliis

et

Lamouroux
atquc Petro
clericis

comparui
Ai-agoniae,

coram
ct

illustris-

simo domino Blas de Torrejon


apostolico
jubilari

y Lasala, inquisitore

Gurmaoon, canonicis Limouroux, parocho.

ecclesiae,

pluribus

archidiacono
catheUorruel, Borruei,

Kci=aue

Et

primum

quidem
et

vidimus thocam
fuerat,

Gorgffi, quiB dignitas est sanctae

ecclesiae

li^noam valde atlritam


,

cariosam. nec jam clavi

dralis Jacceusis,

alque coram

Haymundo

appos.ta obemtam.quamvis olim sera oDsuauu.,

ex

ccclesi|E archidiacono do Anzo. qua^ altora dicta^ Josopho Cai-rera de estdignitas, sicut el coram D. urbis ct vicario generali et olUciali dicta;

Arto,

decladiGecesisJaccensis, quibus prielcgi tenorem requisitionis sou mandali pricfati illurationis ac


strissimi opiscopi, et

parte .uper ore acu extroma iatera ^cu panno. cujus ^^^^^.,^,, i,,, Involuta erat ^^'J^^^^^^^ latcbant ossa magno intus ; eta rubro colore integrnm lcre corpu qua^ nobis visa sunt nume.-o. orant capite. Ossa involuta lamcn

dofi-rretur, instructam.

Xtc
n

dempto

rogavi ut dicere vellcnt, quid se his supcr rebus novissenl; quideclararunt ipsi in novisso; atquo publice notorinm esse

velusto,

et

magis

etiam

obsoleto

quam

\ t,

pcrbenc

corpus domini saucti Grati c/ se cxtera ut superius. Postea declarat notarius DD. Petro Paulo eodem modo comparuisse coram Bonnct, Joannc Antonio Bernucz, Ilieronymo Lotola ui*be

Adjacebant ot de quo supra. qu^ op.nain puWorem .-edacta, ex ino V X non quod obm sacns ;Vide'ointhecadeposita fuisse.
adhibita fuissent, ossibus tegendis Mate su^ viderentur, et .nsuper vet teroquin usui s P^^^ indig.taro ossium ipsorum antiquitaten. prout pi.mum restilu.mus, nctis cuncta tbecs sac.;arium err. ju
.

aha.nvolucra

Jacccnsi,

cum "uU.c^-

riente

Petro Borrez, viris nobilibus ct primoribus Jaccensis,qui de eademnotorieiate publica civitatis


et

iisdcmquc dc rebus testatisunt. Tandcminslrumen-

tum

ahsolviiur scqucntilms.

Dcin thecam ipsam in simus, atque, nobis P^^^^"^'^'"^> ^"^*;; ne rium, cujus clavem abslul.mus, ^^^J^'^^
ailt-

"

27 Et nos supranominatus

Mallhaeus

FonciUas,

h^c disce^s.mus. depo^itum attingere possct. Post

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Acceriitvr
chirfc-

445

31

Pag. 6
et

ct

7.

Advcnientes diclo die dccimo

ut

sint

in

rurgus. q"i
tecta

quarto currentis
oporati,

Ofti vrq-

post cantalam

mensis (Januarii), sacris ipsi missam solemnem, suprosecuti

reclusimus

memoiiale perpetuum. Tum thecam in loculamentum. do quo iuifio hujus

procossus occurrif mentiu. Clavem deposuiraus in

minct.

sceplura visitationis opus

sunms...Quod
jussimus

Armario

sacrarii

cum

charlis,

quae in

communi

vero ad sacra ossa Petrum Marsaing chirurgum juralum. qui illa examinaret: cui labori impcndit totum tempus

spectat,

accersiri

possidenfur ah episcopo el capitulo. Porro Arma-

rium duplici obseralum est scra altera in nostra remanente potcstale, allera in raanibus syndici
;

usque ad iioram
reslilueramus,

meridianam.
tliecse,

postquain rursus omnia


cujus

qua discessimus, et thecam armario

seu deputali acapitulo.

apud ncs remansit. rdlquLTfiomc convenwns Eodeinloco seroaVr .mnt locvs paraius csset, de qiio iufra recmret sermo.
clavis

35 Pagi/iis 10,1\,12 ct 73 post alia pturvma qtUP ad prirdictorum confirmationem fnc unt, dicitur absotutavisitatio xxx Januorii \1 \0 ejn^sque
\

Finit FiJitottoni imponilur.

actapr,vlectainchoro

ecclesis:

aMagistrode Poey^

Sequitxir dcclorailo chinmji.


Chirurfji au-

32 Ego infrascriptus

regius

thenlica
ratio-

dcrla-

civilalis sanctse Mariae, tesior ubi et

chinirgus juratus coram quibus

eplscopo a secretis, pr<Tsentibus canonicis, pr.rbend^iriis ctc. qui omnc.s actis illis po4 cpiscopum subscrip:.erunt.

OBsium
enit-

accuratit

meratio.

opus orit, quod hac die, decima quarta Jaimarii seplingentesimo decimo, inlor aiino millesimo el undecimam requisilus fuerim horam decimam

ab illustrissimo

reverendissimo UD. Josepho de Revol episcopo Oleroncnsi, accedere ad ecclesiam concathedralem, ut examinarem, inspicerem et in capsa lignea, ad ferrem ossa qucedam repcrta
et

caput sancti Orati ab immcmoriali inecclc.mt cathcdrali Oleronensl /idcliumvenerationi fuissecxhibitum; ossa vcro, anno 1710 a6 iltustrissimo Josepho de Rcvol inventa capiti prx36

Ex

his liquet

.S.

lirifti

Heti-

quicB

anno

1710

invcn(E Ole-

rnne,

hodiedum ex

ihidemeTtttunt,
ut conitat

dicto recte aptari

et

cum
;

aliunde ipsa hxc

os.sa

omniaJudiciolaudaiichirurgi.Harsaing,ad

unum

reftnti
nitiite in

toUmhono-

idemque corpus pertincnt

pronum

est

conc/udere

ritn S. Grati

mediam
B

deposita altitudinem parietis exlerioris mihi exhibila chori dicl;e ccclesia^. IIa;c vcro ossa fueruntabeodemim. RR. episcopo, ut illa com-

ecclesiamOleronensem, dumejus solcmnis instifuta visitatio est, sacras sancti Grati exuvias possedisse.
Con.siat pr.rlerea eas

ce'ebrata.

ponerem

et

simid viderem, quid

adessot,

quid

tempora
c'ts,

pcrman.^iisse.

DD. d'Abdeesset, iu conspectu dicli episcopi et Lamouroux parochi, et plurium badie Igon et
aliorum
eliam
drea,
rioris,

vulgo

rAmide

la

ibidcm ad nostra usque E i^am incphemeridibusGalliReligion, ad diem ii .\'ovem:

bris

18U(1| leguntur seguentia

Solemnitas, quae

tam clericorum quam

laicorum, alque
et

dictae ecclesise

eedituorum de Forle

An-

singulis annis colebratur Ok-rone, in fesfo sancti Grati cui ab anno 1830 nullus inlerfueral Oiiiscopus, vidiUur hac vice votis
respoudissi- ulriusque

Inveni autem

bonam partem
siuislrara,

maxillae inlefcre

omoplatam
iacerti

ossa

integra

Mari^. civifatis, OU-ronis scilicet et S.


buit. ul roforturin

Locuiu
|2),

lia-

brachii el

sinislrorum.

claviculam

unam,

Memoiiali Pip-enc/yruni

die

soclum parles costas septem, sternura in et alias quinquc dorsavertobras corvicales Ires, utramque, illium. ischion, pubim, ex
duas
les,

ruriDominica, xx Octohns. Quamvis plurimis ex


colis

coxam

tanien

dfiisa tempus, quo adesso posseut, defeceril, populi raullitudo, pcr tolum, cornebatur

utraqueparte bene servata

ilein

ossula

qu^Edam
parte

quem
rirai

admanus

pertinentia;
allrila
;

feinora,

ex

inferiori

eraonsaest supplicafio, ciicuitum cIiM-uslrinm pluparueciarum, cui so adjuu.verant sacordotes

aliquauluium

rotulas

integras, ossa crutaloa ci

ralia iiilerius discissa

iaUa qwvdam ad

pe-

exr.rcitiorum,

ex vicinio congregati, occasione speclabilom efformabant

sacrorum
coronara,

Oinnia porro hsec des speciaatia Inc enumeraritur). provenire corpore eodemque

ossaexistimoexuno
procer*
statura^.

puellie candidis ornacui i)rsibant duplioi ordino illo clerus, ()i;e sodalifates, Numorosus tae veslibus.

Pr^eterea

cum KR. episcopus

raaxilla (invcnta) quaoptassel videre an inferior perhibelur esso caput capitis quod draret parti comperiraus dictara sancti Grati, lcnlamine facto, partem undcquaque niaxillam ad pivefatam capitis

geslantium vespociosum illud agmea puellarum ocuhymiios inter et inceusa procedenles, xilla, Inter cathedralosspectantium miriace rapiebant. vulgo Marcadel, collucata lcm S. Mari;B et rurum singula Rll. opifueranlvaria altaria; ad quorum
sanctissimi poscopus Bajonnonsis benodictioiiem Rcdux ad cathedrafem pontifex atl pulo imi.erfiit. religiose mulfifudineniverba fecif.itli grafufans de

aptari.

...

'

Otsa quoB detrtnt.

(infcru^ns 33 Dosunt autcm pars raaxillffi ctpartem dext^ram tantum exhiqux con/racta est lacert. ac fcd^omoplata,clavicula.ossa brachii et corpons dextram manus, hac omnia ad parlom seplemdeci.n, verpcrlinontia; item desunt costae supradicta orania M^ ebr^ sexdecim. El quia dodi declaralionem, reapse so habent, pncsentom

sctUcet

scrvata

aiiinii

recollcctiuiie.

Inspecfa
Apostoli

hierolheca,

compertum
laniffi

est caput beali

Novempopu-

sfficula

fredecim adhuo intacfum seu intogrum post liici-otheca fert sigillum RR. romansisse.

rogatu dicti iUustrissimi

episcopi, apud sanclam

losircmi Oieronensmm e|.iDD. Josephi de Rcvol, suum quoque apposuit scoiii; at(]ue hac occasione
pi\Tsul Bajoimensis.

Januani, Mariamdictodioetauno.decima quaria

decimo. niillosimo septingontesimo Chirur^us. ptum : Mai"sain^'


DehHv reroudita oita loco

Erat suhscrcdie xxin

34
rentis

Paginabb: Redountes

dicto

cur-

suo

restitvuntHr.

mensis, post auditam pnmum quivisitati(misopusprosecufi sumus. El connucca, ad huno finem recentor

missam cantatam,

namlioncm rescnpstt jircBcetlens nar37 Circa prxccdcniem D. Darrc, solcmnitatem. ratio et fiurtim mbis sa:pius.laudatu.s epheineridilms, celebratam emendatur. prout refertu/rin dictis rcapsefuis.sc,atquehierolhecamS.(jr3iiirecognitam
festivitas non abepiscopo Ikijonnensi. Hatio cur xix Odobris.quo m brcviano indicetur sahbaio scu

Confirmatur

(leminThoca deposuimus serico fecta

involuta

can<Iido ossa,

dequibus superius

ummagislro Marsaing. junUo no^lro examinata a theca recondidimus in Eadem chirurgo. Hfi operculo dein e^ f.r^fati chirurgi ara afliximus acta omnu.in, hewB ex parle interiori, p..edic.a ossmm invontione,
;

facta

mentio

esl,

atque jussu

occurrit,scddieDominica,\\sciUcctejusdcm mcninde a Concordalo est, quod in Galliis,


sis,

h.Tc

anni 1801 fcstn patronalia rejiriantur cam proximc scqucntcm. Falsum vero pr(yrsus
,

in

Dom inicsl,

0/croJosephum delicvol [^oslvemam fuisse ccclesi^

nmsisepiscopum,cumsedes/ixcperduraventusque
adscvcuti pnesentis initium.

Ex

regio Calendario

Jurcontige^
tl)

in

T. CXXIII. p.

m. -

r-i

Le M6morial des Pyrfiufie.

(Almanach

***

DE

S.

SILVANECTENSI. LEVANGIO EPISCOPO


,,.,

RR- DD. Joannes ,786 cpi^c.pns erat

Bapl^ta n

Franctscum dc pnefuisse RR- DD.

Rcvol

anno
,

n j

DE
B. B.

S.

LEVANGIO SEU LIVANIO


ET CONFESSORE. EPISCOPO SILYA^ECTENSI

COMMENTARIUS.
I

''r: ;4T 'u^an iVrtn


sl"o
8ACUL0
VI

.c;iv..npfipnsis (lensis tenebris involuia. ^logiis et onicio ecclesifueril

Qoa"..o celeb,alum

(.onclm. Aureha-

Levangius. Reliquiae. nse'l, cui inlerfuil S.


Vix aliqutd ad not pervpnit dc
jirmis Silva-

cribit

ntctemibut
Epincopit.

S!

synodo AurcCoiiHius{\]: k pnma scu Livan^nus opilianensi. cui Livannius anno dxi subscnpsit, scopus SiWanectensis Muvlianensem qumad svnodum usque
(^iscoi^us

etiamy ut tradit Gallia ecclcsiarum Siivanectensis Trecen- E ChriMiana, in his omntbus sancti oiccuUm. (*2). Aiquc

Uce

habei

Menuyratur

tam cui Gonoligernus un.lequinquagcs.mo anno Chrisli quingentesimo antiquis monument.s occurrit in intorfuil, non quo nomenclatura ulius rhronologicus,
characler

Silvanectensis

sisque necrologiis rfiexix Octobris;nec le^an^W rncrnoria aoitur hac laudato qui, ut supra Cointius ex rcperi,

ullum

illum ibidern Carolo Jaulnay, scribat,


pr^ter idvs,seu ixejusdem mensis,
critica{3).

coU septimo

Pagium in

Silvanectensium anlistitum

niti

possit. In catalogis

Silvanectensium

pra^sulum

intcr

Levan^Mum

et

Pasius ct NonGonoligernum mc.lii collocantur sederint, referemus ex nullus Quol annis singuli

Silvaneciemt notatm dxcta Lcdiones ex 3 Certe in Breviario -' Levangii Sylvancctcnsis die XIX, in feslo sancli lectiones nctm episcopi ofpaum semiduplcx;ctyu5 proplerea hic adscribimus. sunl, guas

proprix

annalibus

Silvanectensibus
jn

Garoli

Jaulnay,

qui

nuamvis
a^^signat,

plerisque

locis

contra chronologiam

aperte j^cccet,

annos

prffidiclorum

pnnuncum

sic

el Livanius et Lcv.anus LectioII. Lcvangius qui sanctum Rcgulum Antistes ap.ieilatur, octavus post tcnmt sub ea Svlvanectcnsis, se em episcopalem

ciliorum

utnuUalenus recedata prfficilatnrum concircumsubscriptionibus, quae soIje, ad


nota^.

supersunt ssUmandse scribendos iUospontificalus,

temporuin

Imprimis mortuum hoc amio deinde Pasio tribuit sex (513) iradit Levangium, duodetriginta, ita annos pontilicalus, et Nonnullo cum anno ChrisU qmnut eiuscalculo mors Pasii coincidat. Obgeniesimo quadragesimo scptimo sanctum Levangium coli septimo
servat pra^tcrca
in ecclesia sancti Idus Oclobris, ct ejus reliquias ma]usaltarc custodin. Rcguli (S. Rieule) prope

tempora, quiljus Franci, IradiUo cst, P.-^sulem ^ube-erunt. Auliquissima rege. avuls.sse poslulante Ciodoveo naslrum, Rcguh. Quod dcntem ex raaxiUa sancU

expulsis Ronian.s. Gall.as

unum

faclumprosccuta
'"ucTio'llI.

est

unda

recenlis

sangmms. lu

Levangius rege cxoptanle, Aurelianens^ intcrfuit concilio p.-imo " "^ sapicnlissin.i ad disc.pUnara P canones usque senectutem .n rnndiU ^unt Ad cxtrcmam gregm

Eodcm

^IJ^J^

'

eSL

custodivit torsoliicite pavit et

suum

Pauio
't.

posl

Iransilum,

Sanctoium

iastis

tu ex Marirn-otofliii.

Uvangu.EjusmcmoHaoccurTilmAuctaTmVsuaidi verbis : Beewcodice Orcven. apud Sonrriitm his


conlessoris vagii episcopi Silvaneclensis et
et in
;

nsn-iptu

Ejus

rcliqui^ servantur

cap.a

Z:ataetreIig.osecoluntmins.
^utcm sia^sancU Reguli. Tu
lectioniiyusaVpa,ret

sicut

FramrMarlyroioqiis sancii Reguli ei sancti baldi,fiu;rsichabrnt: xiv Cal. Novcmb. Silvanecpiscopi et confesctis deposiUo sancU Levangii Ambis memorata: ecclesi^ sancti liegufi (versoris.

^^ 9^^^^^^^^ quam paucaad ^'^j^;


^/^!
est)

e^c.

ciiam de Sanctonostro. llinc varic a ^ (quod guidem videre aue ut cT mpernynbus


sis, el

j; f^^^
i

---^ ^ '^^^
vix qu

f^"/,^'^^^^^

Frambourg) nacule^. Uieul) etsancti Frambaldi{^. eversionem atque nobiles olim coHcgi^it.rjmtstatm
sujypress^E subsecutum anno 1801 Cnncordaium, Silvanectensis,cujus manserunt, sicut et ij-sa scdes ckiscaihcdra lis nvn c paracia cst, ut aiim t, primx Bcllovacensi.. Siiniliter awnintiatur india-cesi
sis,

qua talis adfncrit conc.l^ ejlicilur wh\\,ut eoc svbscriptionHnii- cil^'^'^'" an.h\\,ut ex subscriptumiOys n.

Aurel^nens.

1,

j. i.e'nsi"

desuJ,ueat,uo,crnp<..^^^
taie

sanctus Levangius.

Aon

/9<(."

"

,.:^<, concilii

,(,

-!<""

Pari^icnsiet sanctus Levangius in Marfyrologiis habet Ebroicensi. Autissiodorense paulo prolixius Libanii cpiencoinium : Syivanccli, naialis sancU
scopi, qui
sedit in

ad ter Hc attingcreea. ,v^ P9^"<^''Xaot,s ad nu.u.

annvm
/,c

concilio

Aureliancnsi iirimo.
sed

jj .dusu. sUu pr.sentcm diem iUustrand.s vultanno^l. astp rum. Baroniuscelebrat^m

?'''^."' faciant, tanto magi..

"^"

.(.

Non solumin

dittcesi Sylvancctensi,

etiam in

rcram, ut
'al,i,uc

recte

conclud^it

S^rn,ond^.^J

Cabilonensi, pecuUari

cultu honoralur. Concordat

cum

CastcUaAw.(]uieadcn> fere ad vcrbum, sedgalatl

e. consulatu optvma; notx wntiqvi Ims prxferunt multi

Mds.iu^^'^^.^^,
GaUiaj,
tI.

95an. 513. n. 111 t. 1. Ml Annales Ecclesiastici Krancoruni xii ad annum Baronii. EaVt.Parifl, 166b. -(2)T. X.col. 1381.- 13)^.

iO-.-m Sirmond, ConcUio Anliquo

P-

"'''
Jlis

taris, 16M.

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


fiis scilicet vcrbis

447
B. n.

prima concepta svbscHptio


nomine

esi

Cyprianus

in

Cliristi

ejiiscopus ecdesiae

utique eo usque pr^rsumendum ent, donec certo adducatur probatio. Deindcnonnevet ipse Cointius

Burdcgalensis mclropolis canonum statuta noslrorum subscripsi, sub die vi Idus Julias, Felice viro clarissimo consule (t). Hujus autem consulatus incidit in
Contendit Cointius

plura adducit Concilia,

qua^,

stabilito

jam

regno

Francorum, in subsoriptionibus memin&iunt consulatvum ? Ait quidf.m con^lum notas posteo subscriptionibus fuisse assutas. Ast quo id probat ar-

annum

dxi

(2).

svpptisiU-

5 Cointius quidem ad eumdem hunc awnum Av^ reliancnse refert Concilium, ast rationem ea- fastis

gwmento? Non erant, inquit, Francoruni reges obnoxii Romano imperio. Sed nec etiam obnoxii
erant Vi^-igothorum Burgundionumquereges. Ilaud majoris pondcris est quod addit Cointius, quouptot fere supersi^it scriptores antiqui, qui de rebus francicis egerunt, non per cons^tles distinxisse amm-um seriem : non enim neccssario exinde sequitur Concilia euindcm. tenuisse modum, ac i>roindc supposititiam esse mcniionem consulum, qus in variis subscriptionibus occurrit,prsesertim cum agatur de

tiam esse rncv consutionem

consulaHbus petitam oinniuo

rejicit. Qii.Tri polest,

latmm
ciliit

in Con-

romainquit. utnim Franci meDtionom consulum

Gallia-

rwm.

norum in publicis instramentis facore consueveeruditi viri nostra a^latc multum rinl. Quamvis
studii collocarint in

synodis

intra Franciffi fincs

ordinandls consulatibus. quos coactis appositos in-

vcnerunt, supposititium lalom cbaracterem, quia


erant obno.\ii

semper
reges

existimavimus

Francorum
lot

non

Romano

imperio. et intcr

autho-

Conciliis,

qux ad

ipsa

Francic^ monarchix

initia

res francos, qui de rebus gentis suae scripserunt, unus dumlaxat occurrit Marius Aventicensis seu episcopus, qui chronicum suum ideo

j)roTime acccdant, quale est Aureliancnseprimum^ sub /inem viix Clodovxi celcbratum. Res enim notissima est, quam di/fwulter immutetur iemporis

Lausannensis

per consules
fastis

digessit,

quod

illud

consularibus

supputandi

ratio, quiv longo

annorum

spatio adhi-

Prosperi subjecit. Caeleri scriptores hoc abcharactere.

bita invaluit.

stinuerunt

Cregorius

Turonensis vix

uniusautalleriusconsulatus sub romanis imperain Gallia monarB toribusantc conditamFrancorum meminit (Quse quidem argurnenta mere nechiam

7 Coinlians prwterea asscrtionis veritas aliunde nutat. Chlodoveus rex, inquit Pagius (5), consula-

rt

er

vttriix ifl-

^ripttonibxu.

lum ab
pit,

Anasta-^io imperatore seu pairicialum acce-

ut infra oslendetur; et

gativasuntj. Sola peneconcilia prseferunt consulalusinsuissubscriptionibus. Prima synndus Aurelia-

diae
fuit,

Sigismundus Burgunrex patriciatu ab Anastasio imp. exornatus ul ibidem ostendemus. Non ergo Franci adeo

nensisexhibctconsulatum covsulum menrege, (Sequuntur Uesaliie si/nudi dein pergit Cointius). Ab his contionem habentes ; synodum enim Aureliasulalibus non recederaus
:

FelicissubChlor'ovecbo

lionianis tunc temporis infensi reputandi sunt, ut VGli/.'Samconsulum menHoncm/ enitus suppir^^sam

ubique valuerini.
lapides in

Pergii Pagius

Ad

IiffC

varii
,

variis Galliarum

partibus

delccti

in

neusem

primam ponemus hoc anno

(511)

Felice

quibus leguntur nomina

consulum, qui posl ce-

consule....

Nostram lamen chronologiam non insed tendimus hujuscemodi consulatibus fulcire, trahcnt rationes aut calculum aliffi nos ad eumdem
conjecturiE.

lebralum concilium Aurelianense primuni, faslis nonien drdore. Baronius anno cliu num. ccuv
refert

Epitaphium sancli Florenlini abbalis. quod

Prima synodus Aurelianensis ad hsc est postrema Clodovei tempora pertinet; liabita
Chlotovechi enim ex evocntione gloriosissimi regis

etiamnum
Indici.

Arelate legitur, ubi Florentinus diciV. C. Juniftris tur obiisse diiodecies P. C. Basilii

prima, anno

scil.

CLni, quo tamen lem-

anniim Chrisli quinpost bellum Gothicum, sivepost octavum, nam muUi subscripserunt

pore Arelate vnscripiionem,

francis parebat,

Aiiam adjuimus

quam

ipse

Sponius Lugduni, unde

genlesimum

Aquitaniarum episcopi. qui sub Alarico Wisigotho-

oriundus

crai, eTscripsisse se tcstntur, habctxirque

rum rege

prius

interfuerant

Agalhensi concilio;

sectione in Miscellaneis eruditae anliquitatis

ixad

Agatheiisem et quinet aliquot annos inter synodos vel ex eo palel, quod Aurelianensem inlercessisse

calcem

(6).

synodum Aureliancnsem sua corroborarunt, occurrunt nonnulh, subscriptione quorumdecessoresAgathensi subscripserant. Hacte'
inler episcopos, <iui

Ast Tperperam,

Has quidem

ut piitet
lOfltfl

ex (inaOur-

ex
ast

iis

Cointii conjectu/ras probamusatque probabilem effici faicmur Concilii efocham ;

Lvgduni ad D. Ircnseum. IN HOC LOCO REQUIESCIT FAMOLVS Dl STEPANVS PRIMICIBIVS SCOL/E LECTOnVM SERVIET IN SECL. LVODVNINSI VIXIT ANNOS FXIV OBIIT VIIII XL DECEMBHIS
DVODECIES
P. C.

IVSTINt
Stc-

K"*?"et

thorum

gundionum.

frustra visimul etlam cum Pagio opinamur, viam regiam deseruisse, ut dubiam rum doctissimum ut svlyjungtt Paincertam.iue soquerelur. Nam, I\omano et Burgundi imperio

INDICTIONE XV.

panus

Suljjungit Sponius sequenteni notionem sive Stophanus, iste Primicerius

(7)

schola;

lectorum

Lugdunensium

defuiictus crat

qius

(41

Visigothi

subdili

non erant. et lamen concilium nonproxime supenon, sed anno sm^iori (intcKige Visigothorum congregatum in regno

Agathense

annis post consulatum

Juslini

duodecim anno nempe Christi

anno

506)

jam ante annum 579 (urbs autcm Lugdunensis id subdita erat). Serviet in secl. DXL Francis rxiv vulcj-rc.Wosou inter saeculares.
est

gesto, notalur; conMessal consulatu, eo anno habitum Epaunense in regno Burgundico cilium dxvii, quo illud consulatu Agapili anno

servict in

H,rc Sponius hco cUato. tur sculplum pro lxiv.

Exquibusamnibussatis manifestum
esse

fit

caducam

signatur

Heponeret forte ad hrc Comindictum, suscepto. Visigothorum nec Burgundionum, t,us .se nec de locutum, ac jmnn se ^ed^de francorum regno

annum quo Concihum quam cx lauduti Aurelianense primum esthabitum,


Felicisc(Tr(w.v

Coinfii assci-tionem

ac proinde ex consulatu

determinan

Paqiim-gumcntovelnonsatisveUtiamnuUatcnus
strnni

scrivtoris conjccturis.

V^id FraJ
iJnto

vieissim possemus : ast reponere et nos tn pr<n-sus modo ac c^tcrcc alio


egissent? contrar^um

alias notas suppctere chro- nrmnt monuope vnitium et fmis fujantur ;-;^-;;2* nologicas, quarum A"""""' """' Tp^l^pamsancti Levangii. Mortuu/tn scribit Coin-

Dolcndum

est

nmx

epiicopntut
S.

natiortes et poiruU

Levaogii

o.wi Pnlniim

ririmQue Thetauri AntiQuitatum

RomanammGra-

(7}IbiU..ool-

l'.''i>.

tius

448
B. B.

DE
anno
513, quin

S.

LUPO EPISCOPO SUESSIONENSI.


qni^
i/te sicut cl

tiu^

ulUnn certam aMucat ratio-

ito afe

m varii, ccclesiis

el

pran.
tuto

1 .

/,/

ergo

vnwm

,le

SancU,

o../,-o a/r>r'na.re

post rest.tulum Borionicis

licet, .
.

eum

Silvanectcns. ccclcsur pr^fuissc

thrmum, coyUavcrat de ealn.mandis sacris cxnviu. AstrcsMli.D. Clause(, txinc tCDij orts vicarnts (jenerahs Bellovacensis . i /o,./., , rjuo

fteliqvi(r.

o anno2\\. 9 Vidimus suprn

n. 3 ReWiuias sancti Levang.i reconditas in sLctuorio .saneli Iteguli. Idc, habeChritur, ct quidem paulo e^plicalius. ex Onllia

^ nunc ejnscopus Carnotens.s ; attamcn

rcco,MU

sunt. cancclUs seplus fuU,

ct

smml

ci~ux

stiana
Rctiuli

t);

asservanlur ojulcm

saiirti

reliquis

in scrinio dcauralo inlor nilas

summi

allaris sancti

vnposHa cum tnscr^Hwnc Ea;ndc mlnlamphu, susccplum. Perwrc etmm htcr^, authent.^ cstes, nisi forle, quod v,r vemswue snnul cum rclu,ui,s
com,>osita: fucrmt.

AI,,ueilnrcmanservntu.squedfinempr.T-

lU-c

tcm

Iwbinequi s:vculi. .\nno autem 1793, furenlc

H. U. Parochi Savancclensts
.iugusti,

didicimus ex rescri,>to ad nos dato, mmse

qallias

imo

et

umvcrsam Europam

fmiestavit, rcli-

prxsen t,s ann

\8,.

(1)

Tom. X,

col. 1381.

DE SANGTO LUPO,
EPISCOPO SUESSIONENSI.
B. B.

COMMENTARIUS HISTORIGUS.

Fama
csl

sanclilalis. S.

Lupns non

est filius S. Principii; natus

ex

allero S. Remigii fratre.

Quo tempore

sedem^ te-

nueril Suessionensem. Ejus res gest. Reliquiai.


VBB9US AN.
b35.

Dicendorvm
synopsin.

anca de hoc sanclo ad nos

/.erveneruiit.

dralifucruni

cum aliorum Sanctorum pignoribus


memoraiur a quibusdam Marty-

coUectores Novae Gallise Chnstiance (11. /n tanta itaque monuinoitorvm inopia, sequentia capita
brcviter exarninabinnts
:

Quod
lae

idein dici debet de cateris jyriorutn


illius ecclesiai perioie, ut notant

quorum

elevatio
i

s.rculDrurn fiscsul^l^iis ejiisdeTn scdis ^CMnr-

enim

scidcet

an reapse Lupus

Sanctissit annumerandits; utrurn frirril fdiussancti Principiij fratris saneli Rcinigii lihenicnsis, an
potius ex altero ejusdcm sancti Remigii fratre natussit ; dein quo tempore sedcin Sucssionensvm te-

(4) quoque ita habel : rologisad posl obilum sancti Lupi, quem Suossioncnses xiv kal. Novembris colunt. Baronius, loco citato, fuit, ix^*///, ftlius sancti Principii (vcrnaculc S. Prince) opiscopi Suessiononnepos voro episcopalu sis ct ojus succossor in

Junii. Coinlius

""*:. Lupus^^

-.^

^^J^"'
t,n

^g^^/r*^;,

pouus nepos

sancti Ucmipii

Rliomonsis episcopi, ut cx ojus /"eni? (puta Remigii) aclis apparet, nec non ex ejusdom sancti Romigii Toslamento. Saussai/us ad xxv Septc

nuerit; qu,r ex ejusprcrclare gcstis ad nos pervvne-

mbi

is

in

cncumioS.Principii, hunc palruum dicU

Tfstimonium
sanctitati$

G rint; tandem qus fuerit ejus reliquiarmn sors. 2 Ad primnm quod attinet, non est dubium quin snnctorum Episvoporum alho.sit inscrbouhis. ^o-

B. Lupi, queni Principiu,

tamen postea ad xix

Ociobri^, patri

cj.iscoj ali in

regiminesuccessisse scribit.

Collectores Gallicc Christianx

rem

in

medio relin.

men quitlem ejus non reperitur in antiquioribvs martifrologiis Bed<T, Adonis, Usuardi ; nec eliam in
hujus auctariis apvd SoUerium ; nec in Romano. Ast occurrit in Murlurologio GalUcfino Saussayi,
cujus elogium inferius integre reperies. Occurrit etiam apud Castellamm, hac eadem die xix Octosani/ris : Suossione, sancli Lupi I, opiscopi, nepolis et in viarginc acriljitur : Yorsus annum Cti Rcmigii
535.

quunt.

j.

A st audiendus hic est P. Joannes Clee, in Opere nostro ad xxv Scptembiis (5), ubi examinans an sa?}cius Principius an tc cpiscopa tum rnatrimonium initrit, gcinieritquc Lupuni, ha'c hahct. Quod Lupus
4
luorit

^^un^unw
^^J^^i,,,,
fio'

doarUo

noi)OS

sancti

Uomigii

indubitalum est ex

Item eodem die vicmuratur in MartijroliHjio Francico, quod anncctitur WisioniB ecclesia* OallicaniE Ij)nguevaUii nostri (2). Beatus seu sanctus dirilur <ih Hinnnaro Wtemcnsi et Flodoardo; item
iii

oju.sdom Sancti et scriptorum aliorum leslimonio. Gonilum a S. Prinoipio (cujus acta dicto loco iUustraiifuri aflirmnnt R;ii-onius aliique inter quos etiam
Longuevallius. Roclamant Colvouerius in nolis ad

Flodoardum, oasque adoplant Sirmondus,


tus

RoberGalliae
:

Stophanus, Savaro,

Railhaus

aliique.

Chrisliana discrte^i\mU\svocatur ; atquca Baronio in Annalihus {'^) ad an. 507, cui ipse perliallia

Cbrisliana: conlinualoros

rom

intactani reliquerunt

peram innectitConciUuni Aurelianensc

I,rccensc-

patroninitunlur Ita Cleus nostcr.Priorissv7iicnlia' qui in hisioria Rcnumsis ecclcsur (0)


scribit

tur inter eos qui, sanclilate conspicui,</M;/o ConcUio

adfuemnt. Prstcrca cjus rcliquix asservatw usque

ad

postcriora swcula, Suessione in ecclcsia cathe-

Floduardo, aude Cilinia, mat/re sancti Remigii : HffiC unico tem boalagonotrix in norodudumjuventulisex Suossorum viro suo ^miUo poperorat Principium,
KTonrorum,
(i.) I-il'. i.

(1) Novn fiallinChristiana. t.IX.col.3'Ja. [2} Hifiloire de Vfifilise Oallii-ane. lom. uUiniu, ad (lceiii. KJit. iii-l^.l'iiri8 lS'.;bui seqq- 0) AuuukaeLTlesiaslici (3) T. IX. p. ey. u. xw.Edil. Lmit nit.

cum

iSBptcmbris, p.61,ii. ^p b81. (?J ArlabS., i. VIl lUieca Veierum Pauriun, Muxin.a Bibiioii ^olsColveDerii, l- XVII, p.sOOel seiiq.
1. 1.

'op. x. Kxlat

civitatis

BIE DECIMANONA OCTOBRIS.


i

449
r. n.

civilalis

poslea

sanctum

cpiscopum

et

palrem

B.
qiic

Lupi ejusdem

Principii successoris. Obvhi.t nii-

ex ipsanarrationis serie indubium fxat, sufra laudata prioris vcrba cxpnncnda cssc, ut scnsus sit :
Ciliniftm in (Inrejuvcntutis pvperissc Principium,cr

vrrbonnn (.salloii -v/ ca^ra Flndoardini operis contextum speclentMr) scnsus hic vidctuYy sanclinn Prinrifnum el jiatrem et dcccssorcm fuisse beati Lupi. Alquc ita Flodoardi verba interprciati suni supra cilatiscriplores, sicutrt Clmidius Doniiaij i7i
Iiistoria

aUerum

filiuin,

patrem beati Lupi, ejusdcm Princie.T

pii successoris.

8 Ast hic juvahit quj'dam


brrc
(4),

Colvenerio adscri- vtreetanouit

Ca^icrum

ctsi ha^c vcrba/^nc/M/Jc

Flodoardi,

^oivnerius;

sua urbis Suessioncnsis uhi


inquit,
insliriitioncm,

(1),

de Htncto
pa-

qiLT hic
ut

commoitaivr

Coivcnerius} accipi possent

Principio agens, dignnm,


rccppit

nalalibus suis
ilia linusli

significent B. Ciliniam

malrem

S.

UfMuigii

non
Gat-

morcsquc cx
cxpcctationi.
filium

diios hiibiiisse filios in Juvcntutc, sed

ipsum Priniii

rentum rcspondorunl monio junctus ^oimit


copus
aitnepotm
fviste conttat

Puslca

malri-

cipiiim

fuisse

palreiii

It.
:

Lupl, ut exprcsse
in vita

nomine Lupum. Mor-

!ica Iranslatione dicitur

tuo Edibio, onmiuni votis et suffragii.s elcctus cpiscst.

lamen S. Rcmigii per llincmarum diserte signincalur duos habuisse (hic cifanlur laudaia a nobis Hincmari verba).
Idcni diccre

Qui cnnlrariatn scqvuntur scnicntiain, ncnipe


Principiurn patruum, non vcro patrcm

voluisse Flodoardum. qui Ilincmarura

sanclum

abreviat, non est dubium.... Sane Joannes Savaro


in

tx Bincmdri

fuisse sancti Lupi,

ad Nincmarum provocant. Si caP. yrxn?. C/cc


:

notis ad epistolam Sidonii


dicit

14 lib. 8 ct 8 libri

Hincnuno,
esset,

inrjuil

(2),

dccidcnda

iis

non diu hiesilarem


sancti Hemigii
:

is

cnini i(a loquitur in

Principium fuisse patruum Lupi Suessionis episcopi, suique succcssoris, non palrcm. Dc hac
difncidtatc consuitus a

vita

Qu3c (CUinia) in florejvven-

me Domiuus
Iiis

Guillcltiius le

tutis pcj crerat de unico viro svo JF.milio Princi-

Bcguc,

S.

Theol. doctor,

et archiinagister collcgii

pium, Suessionum civiiatis postca sanctum Episcopum, ct frah-em cjus, patrern bcati Lu|ti, cjvsdem
Principii
succcssoris.

Rrmcnsis,

respondit

conrormitcr

(pis bal)cnt

llincmarus et Savaro. addcus teslinioiiium anonylui cujus(!am scriptoris monastcrii S. Remigii, qucin vixissc scribit circa annum 1400, quod sic E habet Ciliiiia iii fiore juvenliilis, peperit de unico
:

Qui
,

volunt

Principium

S.

Lupi genitorem fuisso


iiimirum
;

Ilincmari

verba acci-

piiint.... sic

nl

pronomen cjus ad sanctura


sint.

Kcmij.'iuin

rciVralur

frnlrcrii, /w//r(, conlinuati

viro suo

.'l^inilio

duos

filios, viilclicct

Principium

et

cjusdem Principii
inepte
iniuiil
c/j/.v

lituli

Verum non parum


pbrasis, qn^c

alium,

cnjus noincn

nobis

est

incognitum, qui

ita torqucliir Ilincniari

omnino

rcrcrenduin

cssc ad
:

Principium, qui

immediate
priEcessit

ante nominatur

ubi^contra nusquam

uxorem duxerat, ex qua tilium procrcavit nomine Lupum, qiii quiilem post S. Principiuin avunculum suum (vult dicerc p<ili'i'um) cpisco|>alum Sucssioiieusem suscei)it. liacicnus Culocncrius.

nomen

Remigii

de quo proinde non

censetur loqui. Atque hsec qitidcm juTta grammatices rcyulas rcrte dcduril P. Clec; scd ct a/ia cst
ratio, qu<r cffxcacius s)iadet lianc

9 Concordat Marlotus in sua Cilinia Rcmcnsis scribens (5)


:

historia Metropolis
in flore juvcntutis

""

contonai

^''*'''<""-

amplccti scnten-

(luos lilios Principium sciliccl vi ihic loco iiomini^-

tiam.
Mrratione,

Hiyicmarus (3) Heinigii nativitaiem divinitus pcr somnum 7iini(iatf'u> fuisse venerabih monacho, nominc .Montano : CWinia. in
6 Scilicet narral
utero concipiens filium parict nomine
cui a

interj-onuniur ali/juot puncta) patrcm sancti Lupi pcpercrat ; scd elapso longioris vitae cursu, adeo
provectffi
lis,

erat a^latis, ut rursum generandae sobonutla spes adesset, unde vix Citinia Moiitani
lidcni

Remigiun\
:

diclis

adhibere polerat. Constut

taque ex

me

salvandus populus conmiittetur. Quibus

vcrbis

immedialc suhjunf/it H.ncmarus IJeata siquidem Cilinia, inlenta piis operibus. licct corpore lenerelur in mundo, menle tamen conversabatur
in coplo

Qua' in fiorc juvenlutis pepcrcrat


stipra.

cl rcli-

qua ut

Ai/jue

h^c numcris

'2

ct 3.

fJeinde

Hincmaro, imo et ea- Flodoardo, Lupum nostrum, ncpntcm, nnn auicm fiUum sancti Principii divcndum. Addc, quod 7ius])iam ajmd antiquos ne vet tnini^na quidem initia Principioantesacerdotium mairimrniirejieriaiurmeniio.Extestamcntoautem sancli licmigii aliud cruitur nihil, quam beatum

n. 4 narrat,Ciliniam,ut audivitdivi7ium 07'aculum dc Hemiqio nascituro, Montano dixisse : Quomodo


^
fieri

potest,

ut anus lactem
diii

fiiium

cum

milii

Lupum, illiiisncpolcm essc in priinis dilcctum. 10 Jani adaliam transeainvs qua'-^tinncm : scilic ct quo tempore sanctus Lupus sedi pra^fuerit Svcssioncnsi. Clavdius

p Q"o tmpore

lcmporibiis
vir

transaclis mulicbria dcfccerinl, et


sit.

Dormagmortvum
sej^tcinbi-is

meus

/Emilius vetulus

JSumcris j^rojime

ctum

Princij

ium 25

^^^^^^f ZZ'^san- tiaOonnayi. Incunte saxulo

jtcrhibet

sequentibuscorponiiquon^odo infa7is in lucemediMts sil. Ex ijso itaque Hincmariansc narralionis jrrocessuj cvidcns
fit

quintofsedmcndinncst; inicHigit sxculum scxium). Ccrtuni estsancivm Lupum interfuiAScConcilio Aureliaiwnsi

Ciliniam in

jlorc juvcnlutis (jc,

fqvodhabitum

est

anno

51

(errat

nuisse Principium... Et fratrcm alicrum sane a Rcinigio, qucni setatc jamproreciape)ierit,cujusque

ronius
ergo

dvm

iihid cclcbralvm

vult an. 507) (6).


;

BaHoc

anno jam

ejyiscopus Sucssionc crat

nain qtia

liitc

nallvHas prorsus mirabilis l07ige latcquedcscribitur. notetur vox copulativa ct ; ncc ulli, putcm, in

;it

qvem

in-

f*iflodoardus:

mrntcmjamvenietjVoccscifralvc.madS.Iiemigium, non adhuc natum, referri posse. 7 Ad flodoardvm quod jani attinet, palam fit cviquc vcl obitcr legcnti capvi dccinivm cjvs libri i Iiistoria) Remensis ecclesiac, eum adamussiin sccutuni essc Hincmari vestiga. Nvntiatvr Monianonasciturus licnugitis;

talis stibscribit. Ad provectam pervenit aelatem latinc (ail laudatvs Dorinay (7), cujus verba hic rcddi musi qnomiun liaeres scribitur a sancto Re,

migio, qui diom supnnnum obiil 24 aniiis post celebratam synodum Aurclianensem. Consequcns per inde est sancium Lupum haud minus (luam
annos
hoiiore functuiu. ;i8 aut ctinm 40 pontificalus PiiEtcrca cuui sanctus Principiiis, ejus patruus non

oraculum rcferlvr CHiniie


utpote

IlffiC

dudum

in {loro jnvcntutis

pepcrerat Principium

c/c.

minori temporis spatio eidem praifuerit ccclesiie, Lupum saltcm octogenarium .sanctum constal
obiisse.
si,

Miralur bcata Cilinia,

jam provecta, qno-

Imo major

ctiani ipsi

tribuemia a?tas csset,


alii

nam paclo sit anus paritura vel sobolem lactatura. Ha ut apud Flodoa/rdum sicut et aj vd Hincmarum
{31 In Vila i>. ReniieiiiltT. I.p. 1. (^lActaSS. Ubisupra. Aota SS.. t. I Oclol.ria p. 139. lA) Miixiina HililioMioca Velerum Palrum, l. XVU. Scliolin Colvenerii in Fiodoardi lib. i, cap, x, p. 622.

ul vult Floiioardus.

qucm

quidani sequunfuerit

tur,

sanctus Remigius superstes

usque ad
Coofer

(M Lib
S.

M cflp. n. 1. 1. p. VMl Kdit- Insulis 1666. Lovanii, lioc tomo illustrata, d. 4 et seqq. Soissona, t. I. p. 2W.

{6l
C'i

AcU

Hisloire de

58

annum

BE

S.

LUPO EPISCOPO SUESSIONENSI

Remigium Remisium alia jam a

^^ !' '-f fmssc '" '^'"" l^, se scr.pla ^^^t-^^


, .

in

lauflato

lcslamento doclarare

dno ^

allcrum 7 annis posl mox '"^^-^^^^; '' ""'^, prssens diffcul qu ..^ cx quo desumitur snouilur illud spquitur saltem finem ejus viUT (scuVi Uis. condilum versus
bii<.c vi^'0^imo (luarto

,.e,uaU.. Canlo scimi reiin hocvorUU.; ut yoviomcnsi.s %i,. annos, , sanclu. Mrdardus propc Sucssloncm ^cpullus sit. Ccrtum 'Ji,,it ct """^''J',^^^ Bandaridum mxscntcm fui se namqueest sanctum pda,ridum prseseniem

^^^^^^^
e. f..e.

dum

funus sancti Mcdardi dcferretur.

llsec

porro

anno posl landatnm synoqui ad ,m.vecl.o,vm


:

solcmnis depositio a

Cointio et in Actisnostris

ad

m;Ucct nondesint
velint nervonisse

cum

latem
:

asl .mmer.to,

ut mih.

\in Junii^ innectitur thanisvi-s'um.est,nccanno 560, utvult Dormayus;


srd

non anno

56ri,

wt

Snmmar-

Flavius interfuent conc.l.o nuidem vidctur an. 535) c.que qua Iverncnsi f.vc. Claromontnno ut snbsc-ip^crit. Nonnulli

cum

anno

5'(5;

quodquidenilongc verosimilius

est,

eniscopus

qwt impntjnatur er tcito-

Remensis a,-gumenti, Flavio Rothomat'cnsi huiu elTu?ianI vim sul)Scriplionem. H^c Dormayus. nnefatam tribuunt jnc probc est dno circumfern \\ Ast nolandum -"';:., o. Mamenta prolishisalterum, quod
,

prout etiam admittunt nova^ Galliae Clii-istian;p (9) assecollectores, qui funus S. Medardi celebraium runt an. 545 die 8 Junii, corrigentes Sammarthaliandaridus Suesnos. Iqitur hoc anno jam icnehat
sionenscs infulas, quoniam, prrsentibus aliis non panas pr...,/*u., dict. vr.Mt soicmnitat. Constat pra'tereaex ejus legenda,edita aSollcrionostro

sancti
-^

Remhjn

":;/.:/^
:

mmios.
''"*

nem,-

fiodoardo

lcfjerc cst

W)

alterumbrcvius quod
;

in bibUotheca |2) edkirrunt Chifjlclius et Labbcus apud Cointium (3) et in Opere quodqnc reperilur

ad

eum rcducem
ndjicerc.

Claudms ad I Octobris {\\. Priori innilitur cum solum in prolixiori lcyantur h/pc : B Dormay
nostro

Augusti, ubi actn sancti Bandaridi habentur, ab exilio suo 5C/>?t//wra?.A';(c/./ ^/edardi curasse. Jiivcrit liic qnxdajn ex Cointio {\0)
I

testa/inenlo) duo quidem quod ante primum pi-iora tcslamonta, anlc soptem quatuordccim annos, ct altcrum, quod

verba

ncque

ci

(prsesenti

mco

Bandaricus (ita ipse vocat) episcopus post obitum sancti Sucssioncnsis, cum populum Suessiononscs xiv kal. Novembris coLupi, quem
,

'E

lunt,

pcr aliquot

annos exemplo
Clotarii

vitae

inculpatai
jussu...

condidi annos, obsislere

obviare

aut iillalenus

sin?ula.i...

r(*xissct

regis

ad

quidemvcrbis^nonjam nocere potuerunt. Quibus tantum 21 annorum, ut innuit Dormayus, sed 14


spati.uni

quorumdam nialcvolorum tumultum urbe

ct epis-

comprehcnditur

non enim addendi sunt

prioriseptem anni posteriorcs aliis quatuordccim testameJitumhocproHa-ius est tot bus. Sedpr^tcrea auotum interp(lalionilius, ait Cointius (5), quje nec

cst, Transit copatu abife boc aniio (538) coactus monastcio per septennium... in Angliam, ubi in Ccrla autcm dcgit, vili olitoris ofTicio fungcns coUigitur ex eo quod paulo posl reexilii epocha

ditum,

plerisque tempora nec genium Itemigii sapiunt, ul vidcatur. Quod etiam tradit Constansuppositium nemigii ex tinus Suyskrnus 7wstcr, qui in actis S. professo discuia
(6)

funus sancti Mcdardi, cum multis aliis videlicet episcopis, sua p.-aesentia celebravit, anno qui B. Lupum, Cli.isli DXI.V. Undc corrigas cos,
Bandarici deccssorem, anno Gbristi nxLiii mortuum sanclum scribunt. Itn Cointius. Et Sollcriusnoster, toto scptcnnio, inguit, in Britannia JJanda,'iduni
exulassc, tam diserte i.on uno loco exprimit dicta lcgendaiiost.-a, ut. si in eo fallat, tolam corruere

qcminum

iliius

tcstamentum,
brevioris,

concluditqucprolixiuscssespurium,utpotequodnon
sil

aliml

ni-si

amplificatio

qu.rdam

non

iiemigiisedaHeri^ismanumulto tardius conscrpta. Ghrsquierusnosier,in annotatisad l xv Suyskeni (7) aa hnhH:Zm\ laudatis (a Suyskeno) criticis (Cointio,

nea^sse

Pagio, Natali A lexandro, Longuevallio allisquc)

.*cdux ab cxilio, sancti scpulturam certo curavei-it Mcdardi celcbrom anno jam diclo 5i5; quid cvidcntius sequitur ,
sit.

Cum autem

cum Suyskeno
(proli.rius}

Byeo lcstamentum illud pwsupiosititiosen \)TOSupposi(o agnositem


el

co. ?L'rsupposititium

autem seu suppositwn,

intel-

cpiod lolis septcm ante annis catlicd.'am Suessioncnsem consccndere debuerit, atquc codcm alianno, nt minimum, 538, imo, si annis anle

quam

C ligo sut>jectum productuniqtie loco


lesta.ncntum falsum. floc

voi-i tcsta.Ticnti,

(/i/of

autem

posito,

magnam

ca.u ccclosiam (ut innuebat Cointius) rcxani, mullo citius saci-as infulas consecutus sit (lll. Ex
his

partem a fundamrntis ruil Dormayi argumcntatio.

admodum probubde

esl initia illius

cpiscopatus
^

haud

multo post obitvm sancti Remigii fxgenda esse.

X^CscterumexutroiueieMmeniovixaiupuaccTii \2C3CterumexutrO}uetestamentovixalifpddccrti
Iig,,.u(f*(.

14 iw../ ,i Ut itaguc

sutnmatimtotam complcctamurdiS' ...


,

|_^|.^"^"Jy, g. t-riiscoimm a.

alterum (ixam prH-feratdatam. Uirumque enimsignatur : Actum vcl pei-actum Rcmis die el consule notat suprascripto vel sup.-adicto. In qux vcrbn hinc liquere, cxe.nplaria hnjus tesSuyskenus (8),
lamcnli (hrcviori.s)
esse,
(pi?e

511 prwfuisse ccclesix Suessionensi,


culter admitti potest id
cojiotifs

cum

illo

anno

,,,r

exprace-

subscripseritAurelianensiConcilio; imohauddifji-

dentibu$ dedu'"'"'"

non pra;cise primo ejus epis-

extant. non

omnino integra

ntmtur

anno contigisse, unde probabilitcr satispohujus iniiia savulo scxto ineunte apud
probabile
fit

cum nec tcmpus ncc consul supra .ncmorotur. Eodem dcfoclu laborat tostamcntum prolixius, qnod
ex hoc b.*eviori auctum putamus.

Dormayum. Rursum

es testamrnto

Mhilominns

adhuc sancti licmigii, sanctum Lupum supcrfui^^ise ad quem probabilius re fertur versus annum 532,
obitus S. Prasulis liemcnsis;

prcmumsitjudicare, sanctum ..,... haud cum pronumsnpuucn,., ./,.u. Bemigium -.. rulto ante mortcm tempore hoctestamentumexarassc; niquc aliunde veriorsitsenU>ntia, qu,r cliam

imo ^/'^"^;^ supcMxisse, puta usque ad ^""^^^^^ migio haud absxirae con535, ex actis sancti Bandand.

m Opere nostro ad

prirnam Ocfobris obtinuit, sanctum prxsxdem diem obiisse supremum, ver.sus an7iumhZ^,probabUiier concluditur beatumUi^um,

cluditur.
1

"''^ pnrclare O^^fJ^^^ ^^J^ Christiana {\2)ita paucui ejus intcrciderunt.GaUia


5 Sancti nostri

nenitfos Cm'

^. I-up'

rix nota.

Hiftoria HemenBis ecc.esitt-. lU). i, cap. viii. (1) BililioUieca t- .. (J) Aitnales ot-closiasliri Fruiiroruni. {\- Acta SS.. t. ! IKloIiris, p. lliT. 1. 1. 1). *"';. ad un. b.iJ, u. i. " '"' " (b) Ubi supra. 6) Conimeut. pra.'V., 1 XV. "(7) Acta SS. BuigU, i. i,
(1)

n. 600.-181 In

maiiuscriiit. .itiruruiu,

.
\

"

AfimtHlU ad Testainenlum
Wti.

it- II, l-

Oc^ob

(y)T. .X,

1..

ilO)

Anna..

li<-c

esiast.

/ro^oi^v

l,." t. IX

fol 335.

clogium

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

451
. .

eloffium co7nplecHtm\ Sanclus Lupus filius fratris aniore dilexit, S. Horniirii. quoni pr;ecipun scmprr ipso, ut froiiitur, ordinatus, Princi|tio succes-

haeres eslo, sancia ct vcnerabilis ecclesia catholica

ab

sit.

Concilio- Aurelianensi

interfuil

anno 5il.

Rcmorum et lu, fdi fratrismoi. Lupe episcopo. qucm [ira^cipuo somper amoro diloxi; ot tu ncpos meus Agricola pra^sbyter, qiii mihi obsequio
urhis
;

sancto neniigio, testamento condito an. 533 (conxiv Cal. for u. 101 liffires institutus cst. Dofuncli

tuo a puerilia placuisti, in omni substantia mea,

qua>
id

Nnv.

roliquiiE
hahrf.

in catticdralem

translalEe.

Ifaud

mca sorle obvcnit, antoquam nioriar, pneler qnod uniruiquo donavoro. legavoro, darivojusvel

plwa

Dormayus, secutus Saussaiuw, qm, pro more suo, pemiriam


hisioricus Snossiorwisi?

scro,

unumquomquo vestrum

volucro habore

factorumsupplptverhorumabundnntla.Ciirn

ta-iuen

pra!Cipuum. Et infra, ubi de varii^ in spccie agii lcf/atis. Aliud argcnleum vas, quod mihi Dominus
illuslris

nonnulla habeat, nitidc satis dicta, atquc ad pictatem facientia, nonahsrcfuorit,inaliorumpr<Tcipue drfectu, pnsterioris hir cucomiuui adscriherr.
Encomi^fn ex

momoriae Illodtwicus rcx. qiiom do sacro

Baptismatis fonle suscepi, donare dignatus est. ul deeofacorem, qiiod ipsc voluissom, libi haredi

sLiMvo.

16 Suossionc, sancli Lupi opiscopi ct confessoris, qui sancli Remigii, apostoli Francorum, ex fratre

mcavera

ccclc.^iae

(Clii/Pctius et

supra memorata? jul>oo ihuribnlum Marcotus lcgvnt turrioulum; qu:v si


dcsirjnahitur turriculii, sive hicroturris fahricata,
cl

nepos, patri limo patruo) Principio, sanclilalis absoluto excmplari, cpiscoiiali in rci^iniine ob fulfrcnlia

sit lectio,

theca, in

7nodum

adSS. Eucharis,

merita succcssit.

Ovinmqne

fulus custos,
:

lupum
iis

tiam asservanduw)

quidem
ostcndit,

sc gregis hoslibus pra^buit

at

agnum

qui

spirilum pacis et justitiae ac pietalis

habeljant alVoclum.

Cum

autcni

in

carno adhuc

agcrcl sanclus Roniigius, cpiscopalum iniit. In quo adeo laudabiliter se gessit, ut inter praicipua GalliiP

ima^Muatum (puta ojjcris cesi lati) calicem fabricari; quud fariam per me Remiyium, babuero spatium vilae (ha-c innuunt duni coiulrrrt testamcntum nnn scmortipro.rimin}} e.ristimasse) ; si anlo clauscro ultimum diom, lu Hli
fratris

moi,

hirct.

lumina virtulum admirabilium splcndore (Juainobicm prinio Concilio Aurclianensi,

ruli-

ordinis lui

Lupc opiscope, spccies antc mcmor, efficios. Et iterum uhi dc


:

dictas,

srrris,
fili

quos liberios facit


fratris

Commendo
ot

sanctitati

tuae,

arl coorpia inslantia ipsius sancli Reniigii coacto, dcni>rntes a recto tramlLc cleri et populi cendum

moi, lupe

cpiscope, quos libertos esse pr.ne-

cipio, Cattusionom

Auliatevam, coiijugem suam,

nioros, disciplinamque

sacram sarcicndam, primos

Nonnionem...
bos
tali

inlor Galliie lujnliliccs inh-rfuit, spcclabiliquo l.ico tam ob ajtatem, quam prajcellcnlem sanclita-

tolos,

fili

Vasantam coquum, Caesariam etc. frairis mei, Lupe opiscope, sacerdoliberos


utirjue

non tcm consodit. Quo intuitu sanctus Remigius cum loslamcnlum suum condcrct, ipsum evocavil ut syngnqjha sua iliud cum sanctis Vcdasto, Gencbaudo ct Medardo sanctissimas vitaj episcopis communirct. (Wrc npidicantur protixiori, rpiod circum:

aulhoritatc
hsrc,

dcronsabis.

Deni/jue sub

finem

quw

temporum Hhrum qrnium


:

apprime sapiimt, leguntur


cpiscopo
et

Haercdes
;

nici,

Lupe

Agricola praesbyter

porcos meos inter


.

vostB(iu;ili(erdividetis.

esse frrtur, Remirjii testamento, (juod supposititium vidimus). Cui ct potioris alVoclus pignora reliquit
:

18 Rvliquias sancti\.M^\longa sa-culormn serie ^^l'^^^.*^^^^, ecclesia calhedraU Sucssionensi, sancta-Mari.TCt ^^,^^ ,^, ,i SS. Oervasio ei Protasio dicata, rcposilus fuijise, cotnbustcE.

atquc extrcmorum votorum vindicom ipsum conPorro Lupus illius non modo cupita implestituit.
vit,

anii(jua etconstans fert traditio ;

nccUlaaijuoquam

sed

ct

utquasi

l-lizoum

exonipla adco strcnuc persocutus cst, raptum t:iiani iiroximc actibus

seu in duhium vocaiur : nuffpiom tamcn authentica scu translaiionis rcjteri instrun^cnia. dej)ositionis

referentem,

Remigium ipsum evectum ad superos

De sacris ilHs pignoribus hsc tradit Do)-mayus (1). i\arrat scUicet sanctum Principium inhumatum
fuissejxrimwnin oratorio sancta: Thccliv,
prosequiiur in hunc
ox tumulo levatum rifico ropositum in
otrjue

et vigiropra^sentarit, et vila? inculpata^ moril>us, adminispastoralis studiis, ponlilicalique


lanti.T

tum

modum
atquc

Dcin sacruin corpus


in loco

tralione
gratiffi

sanctissima.
et merili

Qui

domum

al

cumulum

est,

magis hono-

perfunclus in

assiduo sacrorum

ccclosia cathcdraii,

cum

rcli-

cultu,

meditationum divinarum sludio, pauperuni

^ dilione,

informationc, populi crucnra,' scilula cli-ricorum pcrensiticns a^erna^ [rlicitalis iluonla, ad

presquiissancli Lupi cpiscopi, ct sancti Agricol;e spoliavit Tlicsjiuro byteri. Ila^ritica rabics hoc nos

^,

anno 1568. quando,


Ihecis,

cffraclis

dircptisquc liiero-

ncm
(eie.(ame7.tos.Pemigii

vitJE

fontem evolavit; plurimisque


heati

fulsit post

morlcm
17

emerila? gloriae radiis.

wbis
ea: te-

et

Vastatio ossa sanclorum combusscrunt. ecclcsiarum late ct ex jyofesso desorihitur


l?).
^.

Prmdpua laus stamcnto 5 Remigii, ex


faclunt, hic

Lupi

demmtur

ibidem

rem nostram descrihenda judicamu^s. Ego Rcmigius


(juo, (jua- in

Martyrologio, notai 19 Tcstc Sollerio in Usuardi ^"^J^^^^. rclirjuiaj-um quamdam Eleva- ^^^^^ Molanus ad 1 Junii

episcopus civitatis
tcstaniontum
id

Rcmorum,

sacerdolii

compos,
ci juris

iionem his vcrhis


episcoporura

Suossionc, Elcvalio sanclorum

meum
vicc

condidi jure prailorio, atque


valcre prfficopi,
si

Principii ot Lupi, contes.sorum.

Gau-

codicillurum

aliquid

videbitur

dcfuisse.

Quandocumque cgo

Remigius episcopus de hac luce transiero, tu mihi


Histoire de Soisaons,

praesbyteri confcssons. dini martyris et Agricolae Gelas}eadem Elevatio celcbratur a Saussayo, Ilac nio, Fcrrario.

(1)

1. 1. ().

oi

seqq.-

(2)

Lib. vi, cap,.

xui

el seqq.

t.

11.

y. 410.

DE

452

ACTA SANCTORUM.

DE SANGTO VERANO
CONFESSORE ET EPISCOPO CAVELLIGENSI
B. B.

IN

GALLIA.

COMMENTARIUS PRiEVIUS.
Salazar annumerat episcopis ^l * S Veranum Tamayus de
*

Tai raconensibus. Ejus


flepositio

commcnla

refutantur.
die xi

VRnsUa FIICBM
iJRC. VI.

Variant scnptore* '"


otsiS.

(fniindu

Ve-

rani tede.

V
alii

n territorio Aurulianensi V(Tani cpiscopi. Ita Martyrologium

sancti

Catalog. General. SS.

Novcmbris

fol.

439

nmn nd hwc

dicm xix

Octobris.

Roma' Qux verba

Veranus,

vcaarunt. non parmn hucusquc, hmjiografhos est dcterminare quis ille sit Non enim adeo facilc dc quo ihidcm aoitvr. Plcrique in hoc

circiler, Quintum claruit ad annum cccclxv, vel de quo idem Fcn-arius in GeCavilUccnscm, ad Catalog. SS. xiv Novemb. fol. 443; vixit

neral.

annum
idem

DLXxxviii, ut placet Baronio. Quibus et nos


scilicct

sexlum adilimus,
Ferrarius

Pisanum, cujus mcminit


Calalog.

ad Galconcordont, quod lerritoriuni .\ur('liancnse intcrsc in a.^signnnda lias referant, ast dissendunt B sedequam Vcranus, qui ibidem depositus dicilur, fuisseepijicopum, tenvit. Alii vohnU Cabilonensem
etiam Cavclliccnscm, alii Lugdunensem; sunt dicunt. Ab omnibusdiscrcpat Saqui Venciensem hic enim lasarius in Martyrologio Hispanico
:

in

d.

Gencral. SS.
fuissc

die

XXVI Octobr. fol. aflirmat, ejusque


relatione patcscit,

419

eunique

martyrem E
alia

Sacrum

coritus

ex

parte

translatum, Pisisque conditum scribit.

Ex quorum
et episco-

Vcianum noslrum,
,

pum Tarraconenscm
ncnsi,

diversum
et

esse

a
et

Cabilo-

Lugdunensi, Vcncicnsi,

Cavillicensi,

ad

diserlc affirmat agi de .sancto

Vcrano Tarraconcnsi

quod asscrcndum

lemporum,
:

sedium,

even-

CarpclaniiE in Pra^sulc, qiti in iractu Aurelianensi exxd vitam finivii. vero in Gallia, Hisj^ania,

nm

dispuiat Opcrs irreiium duciwus, quie in hanc rem extcnso adscribere, et quulem Salazarius, hic in

cum constct noslrura tuum discrimina suadcnt dcsiissc ad annum dcgliv episcopumque vivere Chroa. Tarraconenscm egissc. Quod Luitprandus in
Carpciania, ann. 744 n. 219 his verbis probat cxulat, cpiscotractuque Aureliancnsi S. Vcranus Scquitur pus Tarraconensis. Colifur Xix Octobris, archiprcsbyler Tolctanus in chron. ann. .lulianus
:

dui'licipoiissiniumdccausa.Altcra,quodcTisinnotcscctsanctusKpiscopus, qucm hacdic culit cccksia

Toleianafsiqua tamen Salazaiio fides essepossit}: altera,ctquidcm prxcipua, guodexindevi<i sicrnetur ad discuiiendas scntcndas ilhrum^ qui terriiO'

743 n. 381

rium AurelianenscdcGalliis
Sennus. Locus prxterea

intcrpretuniur,

quam-

vis ivter sc discrcpcnt de cathcdra, cui inscdcrit


erit,

Successit Sindcredo fol. 92 hac seric Urbani, vir B.pontifcx Concordius, archiiltncvnus et insubeun^ egrcgic doctus, paupei-umcompatiens, promptus. Hic exdis pro qregc periculis alacer et
;

perstringcndi Sala-

ccpit

zarii, rjusquc Marlurologii, cujus

hnud infrcquens

Vcranum episcopum teciis', domoquc sanclum Tarraconcnscmexulcmcivirumn\iri(icum,qninon


,

Salazarivt

apud nos recurrii mcniio, dijudicandi. 2 Scribii itaque Salazarius ad xix OctobrisW],
Aurclianis
iu

eum

Trryriro-

Carpclariia

Hispanise,

S.

Verani
in

multo post in Cajyetania, Vractuque Aurelianensi cujus corsancic moritui dicwx mensis Ociobris, pusdcfcrlur in To/ctum, cttuncmultiscum lacrymis
Muzaralyum. et Concordii pontifxcis in Mde ^ Uaronii hiESiJusi.r hnnorifce scpcliiur. Hincjam sancti lantiam sedabis, qui dubius de si;de noslri hallucinalur, suspicans illnm, de quo Prajsulis
sanct.r

nen$fm

ipitfacil;

cpiscopi Tarracoiiensi^;,

qui ciini

Maurorum

po-

copum

puio sil)i comniisso conspectassct niinam, et lotius HispaniEB circunispcctasset excidium, a sedc pulsus,

Tolctum

vcniens.

ubi

bealo

Concordio,

re^iae

urbis episcopt)

bcni^^nc susceplus,
rcligionis

cum

eo

miserabilera

cliristiana?

deploravit sta-

tum,

donec ab urbo expulsus, in Aurelianensi tractu, virtulum et miraculorum opcribus llagrans requievit in pacc. Dclnde in Notis laiius hcxc evol-

Martyrologium Romanum, hoc dic in tractu Aureepiscopum Cabiliancnsi occubuissc refcrt, fuisse Aurelianenses Anlistites non loncnscm, cum inlcr hisloriis, numerctur. Quia ut cx nostris Hquet

vuntur
divmU
li-

in

hunc modum.

lant tcnten

3 Sanctus Veranus episcopus Tarraconcnsis conPlures fuissc hujus nominis sanctissimos fessor.

cujusmcnlioeslin Martyrologio Romano, his vcrS. Vcrani In icrritorio AurcHancnsi dcposilio bis Tarraconcnsi cpiscopi, intelligi debet de Verano
:

praesule, qui in tractu

Aurclianensi Carpctania? in
finivit.

twtm /irppj^copos marerauoni.


tiam
bus.

co palcl,

quod eminenlissinius cardiiu


foi.

^.^^.^

^^^^^ Daroiiius
hd.
lit.

Not.

ad

Maityrolog,

Ro-

Hispania, non vero in Gallia, cxiil vitam Andreae SausHinc ctiam venit respuenda asserlio
fol. 1182 sayiinMartyrolog. Gallican. tom. U h. d. cum Suppii'mento, ubi Cavillcccnscm iionlincem iii niliil ille cura hoc nostro confundit, cum re vcra supra rccensuihoc nostro communc habeat, ul Uoinanum MartyroloKium, mus. Dc nustro i^isGter fol. 171col.2i etiam Caslcllanum P. Uionys. Vasq

tnan.

F.

648 quinciue

enumcrat.

Primum hunc

in

lerrilorio

Aureliancnsi

occumS.
c.

beniem, sccundum Cabilonensem, de quo


gorius Tiironcnsis Hist. Francor.
;

Grexxxi

lib.

iii,

terlium Lu^itiinenqui claruit ad anmim dlxxx sem, de quo Pelrus l^squilinus Catalog. SS. lib. x,
c. L,

licel

cum

Cavaliccnsi

confundal, ut notavil

TheophiluR Kayiiaudus in ludiculo SS. Lugduncns. quarlum Venfol. 375 ct vixit ad aniium cccclx
;

L"itpran'Uis d^ Lusitanum Juan. lup. fol. 225; Thoma Thamayo U. n. 219; Julianus d. n. 381 iOl P- Higucra fol. in nol. ad Luitprand. fol. 130;
;

cicnscm,
(1)

cujus

nu-minil Pbilippus Fcrrarius in


16b8.

M. Uus-Puerla Hislur. SS. Giennens.

viii p. secul.

Mariyrologium HispaQicum. Edit. Lugduai

c.ii.

, ,

DIE DECIMA.NONA OCTOBRIS.


c. II, n.

453
dictus catalogus

Antonius Qnintana-Ducnnas quibus sic ejus Hislor.SS. Tolotanor. fol. 418 ex


:i

fol. 2-2!

P.

multum abesse ut
refcivit
aii.

accuratus, quippe qui

hoc loco sit Saracenorum irruptionem


Verffi.

b. -

..,.

Acta doscribimus. ^Ant^mi.<imuUerhisprogrediamur,noteTnus,recte

ad

episcopatum
cuin
id

At

si

hic

obierit

693,

non ejus tempore


cst,

vastala a
sit,

Saracenis

Tarraconense.^.

quidem.ul infrareddemus, fiarontuma lamayo Salazario reprehendi, quod S. Veranum noslram


annumeraDerit episcopis Cabilonensibus
;

Hispania

factum

siECulo scquenti.
lieimi,
si

Nec etiam
sit

asl longe

is

mortuus

non hoc, sed annos Guilan. 713, quoniam ejus


iucidit

in

potiorljurr perstringendus Tainai/usest, quodeum Tarraconensibus iniradai. Utimus, qui certo sedem
tenuerit

obitus concurrit
niCcB.

cum

inilio

dominationis Sarace-

Svilicei ecc

Tarraconensem, antequam a
vooatur Vera
fuerit,
(1).

Maiiris urbs

rez (ll|, quo

anno

professo probare suscepit FloMauri Ilispaniani occuparinty

lUBC eversa esset,

Qui,

qm prxcise
Ftorez

anno assumptus
lococitato

rmn omnino

li/juet.

conctuditquc hujus-ruinam onnin cx pugna, inqua rex Hodericus occubuU, ej-eunle anno 713,- con-

inchnatinannumm^vel

690.

Idcertum

suminaiam vero an. sequcnti 714


ipso die, .icta S. Thcofrcdi

112).

Confer, hoc
j!

Veram subseripsisseConoilio Toletano XVI an. 693, imo et ConcUioXVIIan. 694. Post han, ifV(uitlaudaius Ftorez
forte
(2),

Comm.

pnev.

i,

n. 15

poluil

attingere Ast

infau^ta

illa

vitam diu protrahere et tempora in-ruentium

in fujenda et scqq. ubi vidimus hxrere scriptores tioderici, quam alii iunectunt anno 711, morle alU anno 712, aUi 713, vulgus histor*icorum, ut

Maurorum.

deliciunt

documenta. Atqm; hic


persislmUe ecalii

pDslremiis fuit episcopus, antiquo quiLleiii clesiai Tarraconcnsis statu ; oclo


proinrle certo statui potest,

loquUur Pctrus de Marca {\'S),aniw IW.-^Tundem (artius Tarraconensium Prxsutum ctlalogus, auc^
tore

nomi-

Antonio

Augustifw,
13
ha;c

qum
tradU
ut

cwteris
:

pra^fert

ponlificatus epocha, nantur, asl inccrta est illorum

FioreZy

sub nwm.

Vera inlerfuit

nec

an

aiite

Maurorum
(3)

XVI

et

xvu

concilio Toletano,

irruptioneui

noruerint.

Postea

tamen addU

listes

i-efer-l,

quem

Allon.sus rex

Hodcncus anVcrum appellat.


Vera nuncuvi

multocredibilius esse

Georgium successisse

Verffi,

In Aclis autum eurum


patur. XVI conciliuin

conciliurum

B ineunte saiculo
itliv^ sedis
e^cntnio^is a-

viii,

ac const-quenter ad antiqw^s

habitum esl

Nonas Majas, E

pertinerepr^sules.

Um

fcdesio!

farruconenstum 5 CTteruni tres hahet Florez (4| Cataiogos. Pnmusex Mss. antiquorum episcopormn
Joanni^
Percz, ita desinit : \t\. 693: Era archieps. Tarracon. obiit n Maji Vera ultimus Sul)jungU Ftorez : ^i eo obiit anno, non fmt 731.

anno sexto Egicce regis, aniio Chrisli dcxciii. Mox anno proximo xvii concilium v Idus Noveirrbris.
Subscriptiunes in Aclis, qua^ vidimus, desiderantur. llor-um Archiepiscuporum nornina cerla retu-

coiiitatt

Baptistx

limus

plur-os

luisse

nun

dubitiimus,

in

quibus
sunt

exstal meriliu Goor-gii opiscopi, crijus incerta

ultimus, nisi sermo

sit

de cogmtis

el

certis.

5c-

tempor*a.

tlteniiu

altaris
:

cujusdam

diruti

hanc

sgiwdi cundu^ catalogushabetur ex Constitutionibus


ubt Tarraconensis an. \bhS, typis editis an. 1557, Vera, susceptis post hiec tegunlur (5)

iuscriplioncm legiinus

ad finem Gyprianum

Stepiianus Alexandrinus in iionoric Oei et omnium sanotorum dik viii id. aiuil
an. tertio ordinationisejus cum suis sub

administrand EcclesiiE Tarraconensis

veris laboribus,

anno dgxgiii naturffi conccssit. In urnqnam satis illa miserrima uec hujus tempus Saracenornm in Hispaniam irruptio deploranda qua factum incurrit, et totius Hispania; vaslalio
:

Omisimus
Idacium,
licet

pontificatuOeorgiiepi.Sigillumhicesto. .Emilianum , Palornum Prudenlium


,

Phaluacom eurum nomiua

et

At,'neUu!n.
ecclesia;

ut

irioerlos
iibris

in

Tarr-acun.

est,

ut muiti

nensi non dumad inlelligimtiam hujus operis cognosci inteBarcinonencis, episcopus rest. Guilehnus quidarn

archipraesules in ecclesia Tarracoadmosederint. Sed qui hi fuerint, non-

lcantur tl4). Hic non nctatur annus, quo decessedicatur an. ^^^ rit Vcra ; cuni tamen inlerfuisse Concilio Toletano, Uqw t eum n^mobiisse anno 693,
ut

vixit ad an. dccxiii. dicitur an. dcxciv electus, qui

6 EiT his porro

vuU Antonius Augustinus. jam apparet locum non


inirare);

rez.sibinonvacare C ohscderat, eam c^dibus, sanio

partim ob vcti^rriInlerim parlim ob Saracenos, mum monstrum (quod sU Uludmonstrum dicit Fhin/uircre (6) ) quod civitatem
et

nisiforte, S. Ver-anu inter Tarraconensesepiscopos;

esse locum non s. Verano

me

quodnon

Tamagus

e.ristimaverU. vel po-

tabo infecerat,

Tarr-aco jacet inculta. et colonis

omnibus exhausta.

Saracenis magna Succedentibus vero toniporibus, iterum Tarr-aco ex parte ab hac regiono exi)ulsis,

eumdcm csse liitssibi pcrsuadere voluerU, Veranum Veram; et exinde, niore suo, totam Ulamcuderit ac narrationcm, cujusne vcluintm apicemrepcrireest Taapud probatos scriptorcs. Prosequitur itaque
mayus
7

loc

cit.

postccc annos, aut eo plus, ScUicetJoannes Papa \III aflliclata crepit habitari. Tarraconensem transtulU an. MLXXiccn-.sv/m sedem (vernaculr Vique), ut Au-

var-iis

calamiiatibiis

Veranus uatione
in

lii.panus.
Citeiiuri,

et

civis

Tarra-

m*

re.

ge,u

conensis

llispania

cum

(posUiuam
hies
illanr

'^'"'!"'-

Sarracenurum
reciunis
clai-issimam
ecclesiai

Hispanias

irruonlium
et

loturn
pra;-

angulum uccupassot
invasissent) ad

urbein

ad ecciesiamAusonensem

illius

metropoliticai

bull^') (7) sonensis Ecclesia (verba sunt leneat Tarraconensis ecclesiae et primatus

potestates
.

et

ut

lastigium

meriiis

interpollanlihus deve-

ejusdem sanctae Tarraecdesiam conconensis ecch-siae ad Ausonenst rarracone, Berenganus fugiant. Postea rexdificata Tarraconende ftosa7u.s ab Ausonensi pontificatu in ad annum Jul. m.xci, vixit usque sem traductus Kal. secundo : non Ita quidcm in catalogo
amnescpiscopi
suffr-aganei

disposuit. nisset,jurasuis Muzarahibus consorvaie integorArabum insolens crudelitas adversus Sed insurgens, illum viUi rimum iieiiitus pastorem
pi-ivar-e docr-evit.

Ast

fidelium

turba Antistitom e

MCviii

(8).

tam3n omninoconstatde annis lierengarii^, tum ad /inem sxcuti undecimi sedem Tarraconencap.\, n. 9 sem eum tmuisse. VideFlorez Tract. LXiii
et

idcer-

a beato

Veranus. ct suis inedio tollons, qui exul Tulelanani urhem iagreditur, vale dicens, pontifice bonigne Concordio regiffi urbis
ex iirhe discodons
illa ferebant tempora, sumpsancturum Patruni decrelis intus congruos, ut sanctus vir per h^reret adsiguavit. Igitur cum
illi,

suscoptus,

prout

seqq. (9), qui prxtcrea

observat UO) generattm

(4|_

[s)lbid, (sV:

a4.-{ll)b3paiiai>agrada,i.i., p.liUBiscq.-{10J rbid.,u.

aliquud

454
aliquod lemporis ?pa1ium
dosifiorio

DE
pcrfoctioris

S.

VERANO EPISCOPO CAVELLICENSI.


o^nsscl,
\ t

apud Tolptnm
ut

Et rursus

C^)

occupalioiiis, et

animae

nisJoannes"Tamayusde

Exiis turbidis et fceculenlis lacu- hutonas Salazar. nimia creduiitate

eceie-

rcgiam descrcrc consua> saluti consulcrct, urbcm Concordio obtenUi ^tiiuit. et a sandissinio i>ra'sule proAu.viiai.ensem, qui non faculiatc, in agruni
consi.ioitur, cul ab Olcadibus Carpetaniae tcxuit pussibcalissimus Antislcs sic vitam Idcm
socc.sMt.

pot.us coaccrvavit figetcrisi nulla. dolibavit, aul iisquo implovit sex illos tomos menta Sinnumora, Ilispuni, a vulgo ct semuloctis resui martyrologii

-J;^^-;"'"

ccptos

cum

ingonti plausu, scd

stomacbum ac bilem

niovonloseruditissimis quibusque Hispanis ei extecommonta suis ^ Ncc conlcntus Tamayus aliona ^^^
ris ^^^

mam,

ut virlutibus clarus, et n"''''*^"*^^ '"''^"'^' .iic mx ^"^'^ gloriam promorcrclur a^lornam

'

annonomini Dccxuv.Cuius corpus


coniio
in

a sant
lole

h'Ctica

honorif.cc
ct in

coniposUun.

translorro ouravit,

erdesia

sanci|c

Justa)

et

fiprtaphium.

ub. cultu houoToletanorum accopil. rir.coin poslerum vencrationcin hoc posuit carmen seIn cujus sarcophago.

lachrymis

soi.olivit,

plurima tertio (luo^cHplls inscrerc. a(ljccil"e suo prajserlim carmina insulsissima, et que vorbo, ac .rmnimalices ncc poescos leges servanlia, ^ ..... _ viris gravissimis tamq.iani olim a Maxiruo aliis(iuc ipso Taniayo, parscripla, qua' lanien i^arlim ab cjus in domo illustri.slim ab aliis convictoiibus
Arcc Reynoso, inquisitoris Hidaci de liispaniarum, absque ullo genio aut sale gcneralis
siiui
I).

pukhi-ale sanctus Concordius. pra-sulis oss;i Continet hic tumulus Verani quem .-olegat liarbara in ex.Iium. Tarraco
liic
riiil

composita fucrunl.
12 Verum inter omnia gravia absurda ab Higuora. Taniayo ol aliis similis farinie hominibus
inducla,
illnd
^;;";';"'*/'j.^,

^^,^,_

illius

Tompnro diim sorvarc polcntor Sed c.im ju.-a i)ei Sanctus instn.it insidias. Procural; Mauru? urbcm pra'sul, propriis comitantibus,
Tuncsanctus Dcsorit; etnostram
sanctilicavit

urhis praesul. oriijine civis, Maurns omnia calcat Arabs.

imprimis intolcrandum

est,

quod

sanctitatis

donare ausi fucrint, sive in numci'o sancl(u-iim Hispania^. vel ad Ilispanias spetitulo

ctantium

roceiisore,

ac

certis

illarum

ecclcsiis,

liumum.

quem Aslra. polique B Aurelis morilur clarus, tenct. Illustrant corpus Jiista sed aima carmina Piwsul Concordius illi inscripsit
;

urbibus, vel populis assignare plurimos homincs, idemque de fceminis, quos nec ecclesia univ(!r.salis,

nec

illa

particularis venerata

fuerat, seu

verat usquo ad

annum
vulgarc

circiter mdxciii..

cognoquo Hi-

Hffic

item notm

quadnm

topo

grajihicti:-

9 Sopulcrale Luitprandi codex mcus Ms. Auli Hali, quo miriiice aliquid quod sententia probatur, noc et Juliani
adnotare qualitor addalur habonms; nisi velinius 1'uoril, ul opiscopi a snis a SS. Patribus statutum besedibus pulsi, in aliis civitatibus rccipianlur humane, quod probat concilium Sardinigne ct
censc canon. 21
d. n.
ct

ur\)isct orbis idom. Sit ineinor ut noslri, hoccc Carmcii inihi suppeditavit

guera

coepit

oa

rigincnta.

invoiiiuntur

quidem in martyrologiis aut mcnologiis, Sancti jusdoni noniinis, cujus fucrunt alii iniiupliirinit mori non Sancti. Immanis vero ausus eorum vete(

raloium
mcntis

ubi in^enicbantin conciliis vel nionuexploiatis Hispanise quosdam opiscopos,


luil,

hoprosbylcros, diaconos, vel allerius conditionis conrunderc illos cum aliis sanctis viris, niinos.
oxsUintibus in aut iiiuti(Mibus ejusdem numinis, martyrologiis menologiisvc ; aut cum iis, qui pevel urbis, culiari Iraditionc cujuspiam provincia;

notavit P. Hipuora ad buitprand.


llinc

219

fol.

402.

oliam
,

in

Ilispania

boc

decrctum observalum Icgimus cjccti, apud nortim, quo opiscopi a suis Scdibus snas mansioncs habucrc conaignaOvctum recopli
las,

temporc Sarrace-

ccnscnturet coluntur ut Sancli. Qiia fictione quffinam alia in i-ebus adeo sacris perniciosior esse
possil,
\\\

el clceniosynas ad

eoruni

susloiilalionem, ut

ego non video. boc ipsum plane accidit circa patres iHos,
^^^ ^^
^^^

^^^^^^^^^.

inquit Julianus. Ai^dit lumcu Taimnjvs. urbs antitpia Hispaniae in Cai-petania prope

Aurclia ost

Et

^^^^^^

urbem

Aurolia Olcaduni, quaniOcanna dicunt. et niinc haec


vocilatui-

diaconos, qui sivo opiscopos sivc presbyleros sive {llldjeriii.no, de intcrvcnerunl prsesoati concilio
(luo agit

Orexa, ut notavit I. Ili^^uera d. n. 219 Vctfol.401. Alia etiam fuit Aurelia in Hispani.-e quam adhuc noslri OrcIIana vocitant;sed tonibus.

Aguirrius

toto

v(dumi)ie sccumdo sni opc-

ris). Felix

cnim cpiscopus Accitanus, qui subscriloco, )H)nitur

bit

priuio

ab

iis

vetcratoribus inter
Felice illo episcopo,

vitse ha^c divcrsa a Carpetanonsi, qua S. Pra^sul ^ iinem imposuit. Nam illa dicecesis Toletanse, ista

sanctos, cl contunditur

cum

qui

in

marly.-olugio

Ilomano

memoratur

cx

l^uardoxvni
Italia,

in Maji, (H fuit opiscopus Spoletinus


i.i

Placentinic.
CanlinttU*
AguirTiu*
iicrcrrinepertlringit.

10 AU}nc

Iktc

qiiUlem

Salazarius,

more

^uo,

fulotcrdsscnt. Ast notum ivtercruditos est, Save rum exitjui pondcris sit viri illiu^i aucturitas. fcrstrimjit Caracriter, non tamen-ultranteritum, ct veteratorcm et diualis Aguirriusjraud vcritus

qvam

Dalmatia. ut babet Petrus cap. xui. Sim.lUer de Natalibus in catalogo lib. v, Toletanus, septimo loco subMolanlius, prsul mutatur in S. Mela^cribens, nova mctaniorpl.osi Uhotouiagensom. cujus feslum
aut Spalatonsis
niuni

opiscopum

mendaccm

appcllare.

HffiC,

(nempe Pseudo-Luitneatri,

ponitur ad dieni

xx.i

Octubris

in

martyrologio

prandi \dvorsaria. sicui ei Pseudo-chronica u P. llier<,nymo MaT.imi ac Juliani Perez, conr.cta Roman de la Hujuera. P^'"'^'"~ ?. ."L ?I! ecc^csiasHcs') fuit origo hisluria llispan/v prHsertim
lul

Romano. dccimo loco

Patricius quoque episcopus Malacitanus, subscribens, t.*anslormatur in S. Pa-

L wn
eoc

Martii. Alia hissimilia tur XVI! Mn.tii. Alialussrmilia

esempla, adduntur esempla.


cuuts

rutiunum

ot

fabulosissima.-um

na.Tationum,

quibusplenisunlplei-itiue lib.-i bistu.-ia? liispanicse ab inilio fere hujus s^culi scripli lohiit HomaAuuirrius an7W 1C99) p.-a;sertim scx vasta volu:

aciis,

(piibuspronum jam cst concluderc quam Verani suhscribendum suprarclatisa TamuyoS. csse etfictiiia 7ios m/efalsa

qux

ca^tcroquin

rius dc7iionslrahimus.

^^^^,^

mummnrinioloijii Hi.si>ani de Salazar, qui commcntis Hi^-uc.a? plu.-inia alia, eaqueinsulsissima. addidit ct ubique spa.-sit, ma-

cditaaJoanne Tamayo

14Porrocx

iis,

aliisquc plurimis

{iia

prosequi-

tnr Aguirr us) inler alia

damna,

id rnalun.

secutum
cele-

veroor ut in muUis

ecclesiis et populis

Hispaniai,

gnoquidem vulgarium

et semidoctoi-um

hominum
Ita

nimia

simplicitate

ac

crcdulitatc

delusis,

plausu, sed ingenlidolore ac

rubore cruditisMmo-

rum
(1)

quoruuilibet intra
{\).

et extra Hispaniam.

qui nuUo brentur plura iesta corum Sanctorum, fictilio; imo illas spectanl, nisi prorsus lilulo ad
et

Aguirrius

corum, qui Hispani

quidem fuerunt, vcrum

Col.Bctio MaiiniB Conciliorum HispaDitB,

t.

U, p.

08.

1(-)

Ibid.,

'

numquara

DIE
i

DECIMANONA OCTOBRIS.
Dignum

455

numquam ab

ccclesia iiiter sanctosrelali.

censeo suprema ilia liispaniarum inqnisitione, imo graet hac sancta Stuie, ia ea omnia inquirero ot quibusdam, lectissimis^iue viris injungore vissimis

IL S. Veranus, de quo hac


die in Martyrologio

RomaCavelin

onus examinantli omni studio atque ingonuitale et rcsesex iila volumina martyrologii llispani candi innumeras fabulas similes quibus scatent in
,

no, episcopus
licensis,

fuit

cujus

Reiiquijie

maturia adeo gravi ct sacra.


etqxtataiet.

15 Veruni
peiur,

pnctcrea, ut radix tanli mali exlir-

translatae

Jargoliuin,

ahomnihtLs
notos cupit.

ucc illud postea rcvocolur ex orco, oportct -j^i^ cxamen adbiberi omnium Pseado-Chroniconim Maximi , Helecae, Luitprandi ac Juliani Dextri,

terrilorio Aurclianensi.
\aronius in Notis ad Martyrologium liomanum: B.
Licet,
JVon fiiU S. Vo-

nomine

vulgatorum
ot

P.

Higuera,

eorumdem
ipsius

architccto,

propterea irriso

sempcr ab

inquit,
;

hic

(Veranus)

doctissimo contubernali Joannc Muriana, ac totios

Aurclianonsi

lamon cum
nullus

ponalur in lerritorio in tabulis opiscoporum

runu3.

i/t

vuU

Haroniut. epii-

copu< CabilQneruii.

gravissime reprchonso nominatim a BoUandtanis ejusdem Instituti. Plcraque enim figmonta in eo Marlyrologio sparsa, ex iis Higuerje fabulis de-

Aurclianonsium
scriptus

ejus

nominis
interim,

reperialur

sumpta

sunt,

licet

Tamayus multa etiam


fero

alia

de

hunc illum essc Veranum fama celobrom opiscopum Cabilonensem, cujus nicminit Gregorius Turon. liist.
episcopus, suspicor

suo addiderit, et ex magisterio


tiendi aut

illius in arte

circa

fm-endi profecorit. Id ipsurn Pseudu-Aubortum liispalonsem,

mcnmonoo

Franc.

lib. in,
:

cap. xxxi et

lib. ix,

cap. iv. Ubi luec

de ipso

Erat enim eo temporeipse pontifexmagnis


prxdilus;
ita

paulo post

modium bujus

saeculi

oblrusum labontis ab Anlo-

vrtutibus

ut

plcrumque

infirmis

signum

crucis imponens,statimsanit<iteyn .trihucnte

nio Lupian Zapata, in quo similos fictioncs occurrunt, priesortim circa Sanctos, ecclesias, et alias res
sacras Ilispanije.
et vindicandas vastis voUiminibus,

imo

Eas fere omnes tuendas rccepit, Grogorius

Domino, restitueret. Haec Grcgorius. Claruit tomponbus ChiUlcborti regis Francorum, circa annum E Domini 580. Ihicicnus Haronius ad xix Octobris.
18 Uaronro discric coniradicu^nt wllcctorcs Galli.v

Hefutatur
Baronitfs-

Argaiz, praesertim ex testimoniis illorum PseudoChronicorum, quasi ea essent exploralie fidei.

Christiana; (2)
ct

Veranum

hic

(Flavium

scilicct

intcr
niulti,

Lupum

episcopos

Cabiloncnsc.s} inserunt

HacUnius Agiiirrius
t6 commcnta Tamayi de s. Ve- renti,
rano
n

tum antiqui lum


exliibetur

recentiores,

Gregorii Tuin
illis

f^'on

eryo fidcs potest (uihibcri Salazario assc-

ronensis oditurum

nientlo

docopti

enim
sod

uon vcro probanti, Veranum nostrum ad


Ncc Baronio, ucc Florentinio, Haynaudo, tjui in excu_
.
. .

Voranus

Cabilonoiisis

episcopus,

pape-

brochio

jam

f^i^.pQ^iidmpcrtinere. ^

ubique legendum Cavellioncnsis de Cavaiilon, ut


stct utriiniquo,

iM^ijxkxiii.

sive Sollcrio noslro, sive

tiendisinartyrologiispluriinuiniaborarunt, inrnentetn venit territorium Aureiianense dicto toco de

habent mamiscripti; et rectc quidem. cum conFlavium Cabilonensom et Voranum


Cabellicenscm
nensi
II

eodom
et

lempore

concilio

Matiscoet

Hispania intcrprctare. Inio pnrtcr Salazariiim et


aliosfpiosdarn ejusdcmpatriir scriptorcs, haud validioribusnia:osargumenti^ nuKus nobis occurrU,qui inter doin hancabieritscntcntiam. Ecctat ctiam,

interfuissc

subscripsisse.

Est

alia

ratio qu!v suadet a Baronio discedcre, dcducta cx ipsis Gregorii Turronensis verbis. qux Oaronius 7ion integrc dcscripsU: Eo anno, inquit Grcgo-

cumcnta, olim a prwdccessorilms nostris coHecta, epistola patris Ainpringor S. J. Jioum ad P. Pa-

rius

quom

pebrochiumx\iuScptembris 1683 m-SKa, ciijusinitium


est:

Childeberto regi alius fdius natus ost, Vcratus Cabilonensis episcopus susciiuons a nomen posuit. Eral enim eo lavacro, Tboudorici
(3),

Rogat

P.

Provincialis

Hispaniae

pro

sequcnli informatione. Apponitur dein ipsa pctitio ut italicc conscripta, qua rogiintur hagiographi, sancti Verani Romam mittant nolitiam dc vita
Cabilliononsis, qui
obiit
S.

tcmpore ipse pontircx magnis virlutibus pra^ditus infirmis signum crucis impoita ut plerumquc statim sanilali, tribuenle Domino, restaunens, raret. Jam rero ertra controvcr.nam cst Veramim

versus

quod instantia

lit

aimd
1620,

530; co Congregalionem Rituum,


Sancti.

annnm

CaveUiccnscm

fuisse, qui

Theodoricum

II Childc-

berti filiwn e sac^-o fontc levavit^ ut videre

estapud

ut a()probotur olflcium

dicti

quod prodiit
illud
iila

Avenione anuo
approbare

Ast S.

Gongrogatio
vita

recusat,

donec
fide

ostendatur

conscripta ab auctore
tore classico

digno (da qualche aufedo).

a degno di

QuM

rcsponsum

fuerita
folio,

7iost/ris,

legere cst in ipso hujus epi^loLr

Cointium (4) Turroncnscm, post irWyr;; Childoberto filius natus Cavillunonsis opiscopus, ad<Ut est, quem Veranus intcr pnrenthesim Coinlius: in nonnullis cxomplaEt ribus Gregorii pcrpcram legitur Cabillonensis. nostrr {h) hnud minus discrtc idem LongcvaHius
ubi
/rrt(ii(.-Cbildoberlus
II

ad annum 587

citans Grcgorium

sua Papcbrochius, pro memoria, ut aiunt, scripsit: Respondi cavenda ligmenta flispanica, quibns adscribitur S. Veranus Tarracoin quo

manu

!):ilrrm

suum (Sigcbcrtum}

sanctum \enerando cpiscopum iCavel/tawmVeranumK quom patrinumcsse voluil filii


secutus
est,

nensibus. Suspicabar enim a Tarraconensibus

olli-

In.MartijrolngioAutuisodorensi, sui Theodurici.

quod

cium

Hiiw saiis apparet ex mentc Papebrochii, HispaS. Vcranum nostrum,


poslulari vcl aCastellanis.

editum fuit auctoritatc Itli. DI). Autissiodorensium episcopi ct

Caroli dc Caylus,
cjusdcrn
ccclcswe

nishaudannunicrandum.. Atqui hrc omnia nobis suadent, Salazariumerrasse, velsi macis gcnio suo indulsissr dum tcrritorium Aurelianense, dcquo in
martgroiogio Romano,
in Hispani.r fxnibus crcdidit
fiet.

habetur ad capituliconscnsu a/i/w 1751, scqucns Eadem die transdicm XIX Octobris annuntiatio:
latio

sancti

Vorani

Cabeliicensis

episcopi,

qui

Childeberti

secundi

Austrasiorum

regis

niiura

xnvenirL Quod ex dicendis manifestius

Thoudoricum c sacro fonle suscepit.

descrendum esse Baronium,(qnnantcyn, S. Smxwim, dc quo hac dic in Martyrologio Homano, episcvpis Cabihnensibus an19

Ex

his itaquc cffii-itur

/*.
l'.

Clnudtu

mjut

ex

jnofrtso piobal
.S.

Cahilone

Vdrauum numscitilte.

lllConectioMaihnaConriliorum HispunifO. tgi. n.70.-mT. VI col.8.7(Ll) Uistoria Pranr. lil>. tx, cap. iv. BiMiolhuca Majima Palrum. t. XI. p. im -(\) Aunales Bfleaiastici Fraucoruiii, l. 11.

326.

-t5)Hi9loiroderMi8e Gamcaue,

l.

IV.p

-222.

Edit. Pari

quam

isiti,

m-12.

numero/ndum

456

DE

S.

VERANO EPISCOPO CAVELLICENSI.


institulus, cloricus Mitimore et sacris disciplinis
est. nialcnsis cccIcsiaG oircctus ^.^

nurerandum. liatio ab emditisshrio scriptore adcum hic d,iCtaeTGregoriohironensi,nonootmeimmn.^ ducta ecr Gregorio Ttirouetm, non obiinet,
imVurtsanctnmPr^rsutemecclesi^La' HincP.CIaudiusPcrri,us,msuaHistoveUiccnsis.
dlsertc sntis

Cumque fama

ojus

^^^

.^^j^^^/j^

.^,,1^^

orumperct, declinandge humaua. ^d Cavellicensem prnvinciai


conlendit.

ria Cabilonensi,
s^iscepit

agensdc Vrrano. f,ui r sonn fnnie ncodoricum,f\Vmm Chihlcbcrti: Fieri non


(1),

^j_^;^.j.^^^.^
'

^^,.jj^.,

ubi

fugato immani

potest.

inqMit

ul Veranus

ille

episcopus fuerit

Ecdincavit. ecclesiain dracone ccclesiam bealae Dei Genetricis ffidincavit. veniens, et in multis urTum lUimam pereprinus

banc teneCabilnnensis;i!Io enim lempore solem crgo irrepsisse ('rrorem bat Flavius. Admiltfndum typoprapbos apud Gregorium Turonensem, atquc nv,avucnses nliquos) \ocoCnvclhccmnn
(adde
racile
ct

bibusplurima

sanctifalis sipna operaUis,

dum

perfupit,

sequenlem se nominis gloriam

quocumquc;

supernEC dispositionis arcano, iterum ad CaviMlieensem urbcm delalus, episcopali honore invitus

posuisse

Cahihncnscm, quod e.x vocum simililudine n m, i>u. mmu.m (Omfi^ rnfro n. .iuj N<>" ^""""1 fieri pntuil lCmfiT ivfro

grali.-e .

quamvis sublimalus est. Qno in muncre majora divina; lumina propalavil: cumque in sinfamulatu et gregis sedula procuratione Malisconensi secundo inlerplenus diebus et me,itis vil^ inunorlalis p... Sepultiis fuil sanctus Antisles Anlisles est. Senultns

onn s, tunctemporispr^fuit Flavins ecHos.a; Cab.


sod,

P qund ex sequ.ntibus patebU, ^Mahsconen.^i. quod hab.Ium ^ perv,..,> ^ pervixit concilio

^;
_est
.

'JJ

Z..U
in
pride...

anno

anle

interfuit

Cabilonrnsi.
fessn

baplismum Thendorlci. Ibnc conrilm Fiavio Veranus Cavellicensis una cum infcrius, iibi ct proILrc Pcrryus. Et
ita ordx-

L.,. priemia adeplus


o.-atorio,

quod

in

bonorem

Dieparai Virginis

const.iixcrat.

postea crebesce.ilibus ad

trarlaldc vpiscopnixt sancti Vcrani,


suos
pr.rsules

ejus

tumulum

prodipiis in

eiviialem

delatum sadioeeesi,

/w(2): Quoiiiam
ctos

ecclesia Cabilonensis inler san-

Veranum, impedit quominus nomen illud expunreverenlia


recensc!

beatum

cralissinmm lum sui nominis


cujus
f.iit

cjus cnrpus calhedi*ali ecelcsiie lituindidit


:

et

universae

p.'i..ms

paslor

percnne conluUt bcati

regemThcndnricum. nnn

f.iisse

episcopum Cabilo-

qua^ poslea ob gloriosi bospiUs


ejus

celebritalcm

de

si quis nensem. Hocenim evidenter palel. Proimle umquam nomine Veramis sedil Cabilone. profeeto quamvis in diversus est a susceplore dicti regis,

nomine

ii.signila est: in

qna decanus cum


et diurnis

capiliilo

cannniconim, noclurnis

horis

Ureviario

illiiis

ecclesia^

leclinnes

iUi
S.

Iribuant,

qua^ supra ostendimus perlinere

ad

Vcramim

sedulam klus aulcm pi-a-cipue sanclus bic Pontifex pridie Novembris, quo die fidclis dispensalionis remune*

Domino

(lersolvunt

servilulem.

Colilur

eliam Cavellicensem. Eaedem lecUones vebemenler dtim mnrlcm cjus ponunt anno .=^90: conerrant,
Stai

ralioncm accepit.

enim

Flavium anno
vieesima

r^OI

s.iperslilcm
S.

fuisse.

Nihilominusecclesia Cabilonensis
agit die

Verani feslum

iin

jacik 22 A> har Andrc3e Saussaii narratione ^^^^^ ^^^ Marfyrologio liomano fiai mcn- ^^-^^ intelhgitur, cur in sancio Verano Ie.'riIoiii Aurelianensis, uii dc

r^mhatur

Octobris.

eumque

annumei-at

episcoiiis inlcr

Marlvrolnixium
(si

sanetos relalis a .loanne Papa VIII. ejus menlionem habct eodcm die

SnusCavrllircnsi ogitur. Proinde si sua stci dictis diffuulias vei^itas, mola paulo ante a yiobis
saianis
evancscit,

dc liownno af/atvr, Irtjc: dicpr;rcedcnle,scilirct decima vona Oc^lobris) qiiidquid tandem sil, si um,. rori, r.aiJone opi.cops non.o Vorans,
sccoss,t Klav.o.

Porro quanivis laudatus scriptor non (mmimodam semper sibi conciUei fidem,utpote qui
iu critica hislorica

havd

infrcqucnterdcficiai,pr.T-

Ag\t MartyroU'-

giwi hom, dc S. Verano Co'


vellicenti,

//,/ P.rn;,,. rgo probatur snsptcw 90 .Von e,-go probalvr .wspic Darona ,lr Urano Cabilonensi ; imo ecr dictis satis manifcsie scfpiitur, in Inudalo Mnrtyrologii Homani loco agi de S.Vev^mCavrllicensi : hic cnim etThcndoricvnrrcf/cmdc
sacro fonte /cvainl, et ConciHo svbscripsii Mntisconensi //. AVmnde extra dvbium est, txmc temporis

'^^Z^ ^<^Voii-m

rcZian, no.ila vi,lcntur,cvm Mcianlvrte.timonlo ici.amj c:, ^,,,,,. SausCarolus gravivm. ahoruin scripiorum. Sic dccanus, in suis cjusscius, eccicsix Aurchancnsis Matisrodcm ecclcsin- Annalibus, agens dc Conciho
ncnsi
11,

''

retert, noOl. e.,ra

co,Uro-

ecclesiae

episcopus item, ait, subscripsit Veranus, (in 7//(/rr/mcGavaillon) cujus Avclianensis

anno Flavhnn pr.rfui^^sr ecclc.ti.r et saltcm usqvc ad 585 tH pnvdicto scdit Conciho, annuw 591 superstes fuit. Baptimms autcm
Cabiloiiensi ,quict
.

;/Kr/-j;i://cGergeau) corpus in urbeni Jargoliuni (in conditum est in in ecclesia sui nominis allatum

Thcodoriei incidit. juxta Cointium, in ff7n,o 580.

{Aurehuncnsi): in qua serviunt Domino Cantor. Capidiurnis et noclurnis horis Decanus,

bac

difficesi

-"^^^;^^^^
nnminare!ur(3).

Capcllani mulli, cuni ante illa-

Astqu.ripnicst, qui f^^^^^^^r;;^-^


Cfdtrllircnsis rrlrl.rctur in iet

^;;:^^::;- imus

C^rporis eccles.a sanct. C..ueis


Bxp,llu,

potius

propria ejus scde? I'nnc diffwvltasolvvnt Castellanus et Saussayus. lUe in suo tem

quam

in

n
7iario
rii

Ita

ctia^n

vir eniditus ETpilly, in Dictiondicit


terrilo-

Marlyrolopin
Episcoiti

rniversali

tcstaivr

reliquias
:

beati

Grorpaphico, JargoUum urbem


sitam
in

nsserrnri in dicto /riTfforio


in

Albinpaimi
finarium

Aurclianensis,

sinistra

ripa Ligeris.

(Mbrnga

durntu Jnnuensi

Itnli.r) \vU'V

lllius

et Uneiiam... Veranus... Cabelliccnsis, cujus reliquise uergo iwrWTflrrtif in direcesi Aurelianensi. /f'< qmse Gergolii iGcrgcau) inoifRcesi AuiTnaiiriiM. Ita in

Uone

invocaecclesia parorcialis dedicalaest sub lilulo sancti Stepbani; collegiata vero sub
iS.
-

ancIiVcrani
dignilales,

Vmin). Capilulum duas numerat


i.ra^tcrea

n.nrginead dicm vndorimnm ^nvrmhris. Ei mulio ciplirnUus Sau.ssayus in Supplemento ad


Mnrfyrnhqi.nn<;allicanvn,.dic:^xyiOclobris.

decanum ^\^^''*^''*'"' /^^j '"f^!^' canonicos deccm (4). ^''^^''^7,^fj; J^^ remansit ;dcsmdad hiiejam^^^^^^
seio,

mjutreiiquiw
(fin<iciftB

'ilApua Jargolium
plio corimris

in

agro Aurelianensi susce-

fue-

runt

JnrriO-

Imm
torio

in feni-

sancU Verani episcopi Cavellicensis. Qui Gabalis in Aquilania ortus, a pueriUa in Dei
{DHifltoire
Saftne. iiar
(3) Aiiiialt'9

impcrfcctum l'icnotrmustresdignilatrsnumcyaua^^^^^^^ scilicctDecavvm,Cantm-em elL^V^tcvimu

a.utcmCnpiccrivs,juxiaglossarmmCangu,aignuas
IM^. Oau.es

AurcUa-

nemi.

milP

C.aude

h e,cir.iflUqm. rmY s. J. Phiis

lin:.c&iii'

.1! ville de C.iUons-sarUud-. l>. i>l. p. HS. Aurc.iantiiBis. lib. m. top. xxxv. ji. laK. Paris,
lti:>9.
'.'i

(t)

el PoliUque des Dic.ionnniro G6ogri.hique. Hiatorique


.

el ite la Iraiice.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^
et

497

officium in ecclesiis

et inonasteriis, gallice Glieve-

cier, cui Capicii ecclesix

pars
giFrenciico
leiia^Te.

est

tcdis

cura inc^nnhit. Capicium sacrs, qua: vulgo praesbytorium seu


^r,fta

tcr sontire vidotur Castcllanus; nain Vcraiiuiii adjecta notula Venci^nsem declarat ex ix Soplembris huc translatum, qni gallice vocetur Vcran :

locus nbi altare statxdtur et Grtccis

dicilur.

?4 Supcrinsdicto confinnaiitvr a maf/istro Francisco Le

secundum vcro, copum stalitit.

gallice Vi-ain, Cabilliccn^ium opis(|ua

latioue Vorauus
ossot.
Ila;

Lui^^dunensis

Mairc in

liisloria

urbis ct ducatus Aure(piod

omninoc.xcludondus

lianonsis.

Ejusverba hicpartimadsciibimus,
Ex quo pars rcllquiaruin
a saucta
est.

sunt conlrovcrsije, alibi operosius discutiendie. Texlus nosler Lugdu-

particularia quwdam ad rcm nosfra ni facientia contineani.


saucti

nom haud obscnre


nus
ost.

Vorani

dosignat, isque et UsuardiIlucusqucSollcriusin .Martijrologio Vsuardi


xi

Jar;;oIium translala! fueruiit, ecclesia illius urbis,


qiidi oliui

ad dicm
28
hic
//(

Novcmbris.
fiaronto, Tille-

Ciucc diccbalur, a sanclo Vcrcliquiff:


illa;

ilaque omnesconcordant in eo (quod solum

rano vocata
notis ulliina

Porro

erant pars Ca-

^^118/;//^' /lartic
clie

du

chef)...

Abla(;e fucrc ab llu^^o^cili-

Aprilis

anno I5G2, quauclo


illius
ecclcsiffi

cet (lestru-xerunt

omncs

imagines,
scquenli

ad rem nostram facit), sciticct Vi-ranum, qui Lugdun' monora tur, divcr.yum csse a Vorano CVfUt/licensi Nccdissensit liarojiius in noiii^ ad XI Novcmb. diccns: Dc eo (Verano) Beda, Usuardus, Ado ct alii.
.

montio
logii

et

cnta-

Lugdu-

ncruibus.

ipsa vero cedcs sacra

(lojocta

lantum

fuit

Potrus (de Natalibus) autom in Calalogo


cap.
.50

lib.

10

eoruiiuUwn

tuihinc.

Sci/uifur vita

sancti Vcrani

hac die ponit

Vcrum (Voranum)

Cabali-

Cavclliccnsis,
tite

qucm distlnguendtnn

nionct ab antk-

tanum. Numcratur
tcrlius
s(,'dis

Cabiloncnsi ejusdem nominis{\). In hoc opere

rnulta.

quidcm rcpcriimlurad antiquam spectantia

Euchcrio.

hic, de quo agiraus, vicesimus Lugduncnsis opiscopus, quartns ab llunc illuin pulamus Voraiium, cujus

historiain, accurata^ niinus. Ast ctnn hic agaiur de


rc,

niemiiiit fionnaflius

d(M'ir. itkislr. cap.

63

el

07;

coflciusio.

quamscriptor quasi oculis usurparc jotuit, non est profccto cur idoneus tcstis non habeatur. 25 Opus iton cst plura congererc hic testimonia.

Papa epistolam scripsit. (Ju3e verha Idcirco tantum adscripsimus, ut constel a


ililarius

et ad

qucm

B /te cniin abundc su/fieiunt, ut un cuique conslct de traditione ab imnwmoriali, qun tenetur reliquias sancii Voraiji CavcHicensis asscrvari Jargolii in
ecclesia collcgiata, qua: propterea ab ejus

Baronio di.'ti)igui ycYiumm, de quo xi Novcn)Lris, ah cpiscopo Cavcllicoisi. Nam cwtera cxaminanda
venient
ibi

agendum

eril

de Sanctis, quontm dicto


TilleCh)-is-

dic occur)'ii

nomine
con-

mcmuria. Audiatur tandem el montius. Sammarlbani (in antiqua Gallia


tiana)
agnosciint Saloiicm immcrilo
dici sancli
ipsi

vocala

est. llac

de

re, qu/c

nobisprwcipva

cst,

succossorom
poniint
il-

venit inter

omnes; quod vero ad ipsas


:

reliquias

Euchcrii in

scdo Liigduiionsi,

spectat ,estaliqua disscntio

aliisaffirmantibusCor-

sanctum Veranum; quin tamen utriusquo


mililct

pus,aliis

partcm iantum Copitis eodelatam. Atqui

lius asserli dcnt

rationom; cum uliquo ratio potenpro


sancto

posita hac translationect asservationc,ncmomirabitur in Annuntiatione sancti Verani CavelUcensis

tissima

Vorano

plura onim

Martyrologia, eaque antiquissima

memoriam agunt

martyrologiinn mcntioncm /"mrTerritorii Aurcliancnsis.


Ditimj/s
ett

dusotAdo(2).

hujus Lufzdnnensis prasulis. Idem habcnt IsnarIn Nora Gallia Christiana (3) ''Ojiost

cuiim

20 Quinlmo in nullo alio loco liomani uiartgro-

tatur in tribus Catalogis a Chi/prtio cditis,


S. Euclieriinn rcferri Salvnium,

s.

Veranus
rt

noKc

le-

fo ch;m8
nit

memiMnrtyrol
XI.

Bom. ad
vemhrit;

No-

cjusdcm sancti AntisHtis ceicbratur. ^j^,-,^^,,^ ^^,-q aitcram illam. Annuntiationem, qu^ habctur ad dicm wNovembris, it qu ibusda ni ad Sanctum nos(7'u)n rcfcrri. Ast, utcandidedicam, ncscio
lofjji

fna^^ioyia

'

'

Vcranum et Patientcm, tamquam iUius sine mcdio successores. Undc ti'iplcj- ata scntcntia est. Alii Salonium et

quojwre. Tea-tus martyrologii


Verani episcopi, cujus vita
fuit illustris.
firle

est

Lugduni, sancti

etvirlulum mcrilis
prout sanant, antis-

Ulique verba

illa,

titeniindigitantLugduncnscm,necfaci{cperspicitur

quomodo de

alio mteiligi queant. Ni/iilominus in

Vcranuni, Euchcrii filios, sedcm I.ugduiicnsoii post patrem tenuisse affirmant. Astcontra est, CTGennadio constare ittos fuisse S. Eucherd fitias;ct ex Salviani adeu)itdcm S. Eucherium c, istolaaliisque monumcntis, eos ad hanc dignitatem, vivo adhuc parente, evectos, etquidemnonincivitate Lugduno,
sed in provincia

hancabiitsciitentiam

hudatus Frajiciscus LeMaire,


dicecesi

Alpium Ma)'itimarumt sattem de

Aurclumcnsi celebrari'festum S. Vcrani die xii Novcmbris, translationemverodie xix Octobris. Et,auctore Raynaudo, Pelrus Exquiiinus (alias de Naialibus} sanctum
qui, loccit. testafur in

Verano id oplimo probat doctus S. Leonis editor. Additur in Voncionsibus opiscopis probalum luisso

hunc Veraiium
incidit in
xi

Lugduncnsem,

cujus

fcsta

dies

rano Cavcllicontium

Novembris, coiifudit cum sancto Veepiscopo, in qucm cadunt

Veranum, Euchcrii lilium, V(Mici;e pra?sulem et fuisse et obiisse idcm dc Salonio alibi pra)stituros. Euche.1/// Salonium ct Veranum distinguentes ab rii fliis, cns Lugduncnscs episcopos admittunt antc
;

S. Paticnteni.Ast contra

e.-st

tertia (quir

Bollandi

omnia qua
culuni
probntur ex
Hdyniiudo,
Sollerio

ibi (licit de sancto Verano. Vide IndiSS. Lugduncnsiu)n. 27 Ast crudito)'>nn longcntaxima parscensetcum

nostri) sententia,nem}e Palienton Eucherio sinc mcdio successisse ; Voranum vero ab Eucherii filio

dictinctuni,Stepha)mmintcrct VivoUiolutnscdisse;

Haynaudo, sanctumyeramim, de quoadxi Novembris, diversum esseabcpiscopo CavelHcensi. Scribit Sollerius ))oster in Obsorvalionihus ad Usuardum :

autem erui exvita S. Aviti Vicnncnsi.s Antistitis, qua sanctus iUc prir.ml Veranum abbatcm Lugin
id
c/f-^/te/jra/iun/ia/ur. (/MH^H^iocr/e.s-/;?' ic/?/.sco;)i//n

Verani, haud
nit,

dubic

Lu^dunonsis

opiscoi>i,

memi-

Noslrum

[lorro

non

cst fitaconcluditGallict Christi}.

appendice, ut ait Florcutinius, scd in ipso tcxtu Martyrolofjus Viennensis {scilicet Ado)... In Ilieronymianis ctiam lcgitur; sed non dubita>-et

non

in

Florentinius, quin sit c.r additis

ad

Vctuslius

Mar-

ad divmxi tantas iilescomponcre. Nostrum fortccrit Novembris.Ast id tiquidum, Vcra^nnn iUum,quiscumque demu'i. fucrit tato coclo a nostivdisture. 29 Exhisomnibus, nostraopinione, solidaquidem
exurgit probatio, /irimum r)ba martyrologii Hom ad hunc diem xix OctobrisinteUigendu cssc dc sancto Verano CaveUicensi; deinde in aliis ejusdem locis, ubii7\cntiooccurritsancli\eTHm,accipicndam hanc essede sanctis^ qui nonUne quidem convcniuntcwm
riiistoire eccWsiast.

Btso haedie
fifjit

.i/nrfj/to-

tyrotogiuiii. Ouidquirisit, notat ibi laudalus scriptor

loi)ium dc S.

Veranos pluros, ncmpe altcrum Gabalilanxnn seu Cavallircnson opiscopum, alterum VencienseMf
eos(iu(; a

Vuraoo CavelItcenii.

Lugdunensi

ot

hodierno nostro diversos,

ex Hagiologio Labbei, Saussayo et Uaynaudo. Ali(I)

Histoire el

p. G et 7.

AnUquUfi de In Ville et Du(jh6 d*0TleanB. part. ii, Secuod. edit.AuroUaDis l(i48. (2)M6moire3pourservird

Paris nil.

Not

io

S.

EucLorium,

t.

XV,

p. 8i9.

EdiU

(3) T.

IV, col. 24 et25.

59

episcopo

458

DE

S.

TERANO EPISCOPO CAVELLICENSI.


sappius maKisquc d tum aut a variis scriplorihus mavis etiani corruptum. mutalum fuerit, vel si lectio, vix Umlc etiamsi sincera csset Grcgoriana Uceret. e.r ea concluderc quidquam tempus, quo lux pnmifjut 32 Non accurale noscitur

diepiscopoilUussedis, sed ab ipso tamen frorstis Atque hiec sunt, qnx nos movrrunt, versi esistunt.

ut hac

die.

xix Octobris ejus acta illustrarcfnus.

evangeiica Cavellionem delata

sit.

Qus

narrantur
potius

^^"''^p*-

III.

Urbs Cavellicensis. Se-

dc primis cjus
nullo

a|)oslolis.

haud

idonco seu

dis anliquitas. Res geslse S. Verani et episcopatiis.

nituntur tcstimonio. Ast quamvis Genialis, primusillius urbis qui norebatanno 322, diratur tamen essct j^robare, sedeni illam cpiscopus, faciie
niullo ante suos hahuissc praesulcs. Ila EjpUli/ ^8).

Ecclesiaejusnoniinidicata.
irhif Cnvolli
cennit litus,
liufCfue

si

Vtilem profccto opcranipncsliii^setcruditus auctor, quod ipsi tam facile videtur, rcipsa cjfccisset
tanio magis

quod notum

satis est,

origines plera-

^enioruin
H-

ram'fluvios,

Drueniiam uHcr ct sainprovincia Narbom-nsi. occupabani


qus; jacct
/)0-

ru.qucin
bris.

Galliis ecciesiarum. dcnsis involvi tenC'


ut notat

Statuiquidem,

Longuevallius

iioster

varin

nomine dcsignatur Cavores scu Cavari. Priori

indissertationeprsetiminariaad historiain ecclesiae


GallicaniE (9), in gcnere poiest, religio^ieni Christia-

nomina.

Mela et PUnium ; m!u.s Iste apud Pomronimn urbes huic terioriapudPlolcmseuw, qui qmiluor
pos-

Donulo adscribit

iluas

in r.iia llihodanO,

Avcnw
|.aulo

nam in illasrcgioncs prinio jam sxculoab apostolorum discipulis invectam at non minuscertumest,
;

nemetArausi^nem; unam indc


;

in oiluni

eam

quartam dubitat juris et refiuctam, Cabcllinncm Co\onmn..,. Ab Rhndano recedit situs Acusioncm Cabclho Cabcllio, Oruanli fluvio adposita.
nrhsi

dxiobus prioribus xrx nostrx .\seculis, exiguos ornnino habuisse progressus, Suffxcii vel levissime

oculispercurrisse volumina nov,T

G^Wi^

C\m^l\i\n3dj

ut,qua.'hicasseriinus,adevidentiam

it.squc

palvani.

dicitur

Plinio, Ptolemaco,

Slephano (Bijzantinol

et

Quidquid
33

sit,

collectores laudaii Operis, hoc

modo E

Uinorarii Cahnllio,

Antonini) auctori. At Strahoni (KKf5>cwva 7ro>tv Kaoya,3wv| Otiam In 1*CU~


(vulgo
lalinis {id

scricrncpisco/>orumCavellicensiuma}ispicantur{\(i).
1.

S.

Geniaus.

In diptychis ecclcsias Cabclli-

tingeriana (fobula).

nunieratain

Ptolemjfo colnnia est; Plinio estjure Latiivetchsdonaia).

censis priraus

In iXotitiis civitas

Cabellicorum; nunc CavaiUon. /(a Artcmidorum Christoph. Ceilarius (1). A Stephano, jz6\t^ KaeEWi^v Cabellio urbs Massiliae secuto, quemaamonum ,, quemadmodum et Avenio, nnncupatw nnncupatur,
MaaTiliai Ma...)-^;

cpiscopus notatur sanctus Gcnialis, circitcr 322, cujus tenipus assignalur ad annum quam ex ulla cerla ratione. potius ex conjcctura, sive JuLius. Adfuit hic cpicsopus
II.

JuLiANUS

concilio

gu^urbesamb,vsuntCavarum..UndeapparetmalamrartemCavarunuCabellio..^^^^^^
Pristeni $tatva.

omisso lV'jcnsi {Riez) coacto <inno 'i39, eo conciliorum coUectionibus. Consuleiidus de in ad histolom Tiilemontius tomo .vv commcntariorum ^ill^nmn ^ opiscopus ,^^,,^^,^i,,

ncmMassilicnsunnreg^oniolimatlributasfuissc{2). rccitantur inIn chartis bene muUis, qu.r


31
ter

^
a

mo

quo su ^c P 451 Tuo^su^^^^^^^^^^^^^^


Galliffi,

scoporum
missie. Ipsi

ad

sanctum
aliis

Leonem
ejusdem

Papam
sancti

Probationes (prcuves) ad historiam

Occitani;fi

ct

mullis

cpiscopis

inscribitur

cong. (Langucdocj auctohbus duobus BcnedicHnis scribitur Cavellio, urbs S. Mauri, pcrpeiuo ferc
probation. Cavellicensis. Videatur tom. lu inicr 593 lestamentum Joaunae comilissffi Tolosacol.
na; ['M

epistola

quinquagesima secunda

Leonis.

Ilomagio comitis Valentini comiti Ilomagio Tolosano (4); rursus ibid. pag. k02 in Albiensi et archiepiscopo comitis Tolosani episcopo
;

Uem

in

PonciANUS. Porciani nudum nomen, ut renobis pertum estanobis, rclinquiums. Nihil enim illustrarctur ejus cpiscopatus, cui occurrit undc
III.

Arctatensi,

ubi legitur
in

(5).

Actum

est

hoc apud

assignaturannus459. variis ex concilns in IV. PiiiLAomrs. Phibfrrius usque crupit quibus subscripsit ab anno 517 lucem
ad annum 529.
Praetextato V. Pn.i-.TEXTATUS. /Equc certa sunt de ^ fontibus deepiscopo tcslimonia, iisdcmque ex

Cavellioncm
'

Caniera D.

Cavellicensis epi.scopi

anno 1241. Etila porro. Ilunc nos scribendi n.odum.utpotc a pluhbus jam ssccalis usitatiorcm, adhibuimus. Csterum Cavellio urbs est ad montein
Druenti^pro.Tiniuniposila,in comitntu VindascinOj

sedesepiscopalis,primummetropoliArelatensi,dcin-

Optalus Aurelioprompta. Ejus nomincsubscripsii ipsc vero inlerfuit Arelatensi V nensi V anno 549; anno 554, et Pariensi II an, bhbjuwta Cointium,

deAvenionensisuffraganea,doneccTrecenti,subPio Papn VII facta, dia^ccseon circumscriptione suppressa fuit. Hodieecclesiaest parochialis, utvoccmt, primaria (de premitJre classel sub invocatione
S. Verani

an. 551.
VI.

Sanctus VEnANUs(S* Vrain). Ejusvita ibidem


inter-

synopticeexhibeiur {\\)quam hicadscribimus, quarum opeexplicajectis hinc inde notatiombus,


tiorfiai narratio.

Avcnioncnsi (6). n. 18 et seqq. quo modo exverbis Supra vidimiis ii GrcgoriiTunmcnsis orta sit confusio, tta ut Baroin dicvccsi ct districtu
^.

Gabalilano ortus, urbis adab Evantio, Gabalurum episcopo, clero

34 Sanctus Vcranus ex Pago


>l/(/ti

5.

Veram

niusS. Vcranum sedi Cabiloncnsi adschbendum urbes dua-erit. Cabcllio scu CavelVw et Cabillonum

scriptus est.

ne^cio /yuo nixus

fundamento,

UliquesWMau iHvicem inu;viinv utique sunt ab UiviLVn maxime


rim
(Saone) in

dissitx; u.t^.^ia.,

cum

..L..,.

illa ...i*

factum parentibus Pctrus de quodnccinactisnccalibi uspiam cgoreperi. (iabali


Natalibus, invitis id
j

ninic

^t

nrnvincilB

Burgundia rcperiatur. Ast nomina nonita dissimilia sunt, etinsuper varieapud varios scribunturj ut vidimus de Cavellione ; ad Cabillonum autem quod .fpcctat, non aliam, inquit Valcsius \J), urbem reperias, cujus nomcn pcjusaccep-

dicUur \arbonensi. Urbs illorum apud Plolemxuni legit Scaliger Av5c/>.7AvSa'5ov, Anderidum, i;e/, ut habclur 8v'Andcredon, in tabula Peutingcriana ConcHils vocatur Gabaiitanaecclcsia Andcritum in legitur pagus Gabalicus; et tml^^. Apud Plinium
:

(t) Nolilin Orbis aoUqui. Ub. ii.cap. n. 8ecl. iii, n. 1?:^ el 124. Edil. Liitsia- lTii.{2) Vide Valesium. Notiii (ialliarum. Ail voces ('.i) Caheliio Cotonia, p. 109. T. lU, col. 51i3 inttr prol^atiijnei. Paris, 1737.(4) ll)id.. col. 38. (&) Ibiil., col. 4W. (0) AliuatttcUdu

Cl6rg6 de Franoe.an 185|.p.l07.- (7) No^iS^ijP.fll^r^France: de. buul^= ei K a r _ (8) Dictioanajre GcoRrap^ lonnwm.

OOlNovB GamBChristi..t.l,col.

m oUaqq- -

^*i (11) lbiil..coi.

posteriore^

^i

DIE DECTMANONA OCT0BRI9.


^
posteriores scribvnt \i5guTn Galvaflanuni;
7/7if?c

459
tunc minimc pra?scius. Vacabat episcopo, cui una,..

ho-

sum
nimi
nus.

p('tiit,

futuri

k.

(HctlumGallicc nu7icy/yatur
tirbis

(jv\a\\i]aiii.

Ex
ct

Gabalis,

tum sedos
clcri

episcopalis mortuo

HOminc

venit Javols,

Javouls,

Javoux,

qMutuor /eucis a Miinale, (Mcndc).


licct

llirc

ct Chriinquit,

stn h. Cc!/ario{\\. Concordrnil ExpiUiici Valrsius,

populique consonsu suiToctus est Voralom|)ore id lactum sit, aliquatonus assequi [lossumus cx conciliis ot no},'oiiis occlesia-

Quo voro
quibus

hic in nomiuHi.s subdubitet. Gabalas,

slicis,

inlerfuit.

Anno

videlicet 585

sub-

recentiores y-eograplii aliiquo, simililudine nominis


afiducli,
(listans a

scripsit

iHilant essf

oppidulum Javouls,
in
(2).

iv loucis

synodo Matisconensi n. Anno sequenti, Pra^Iextalo Rolomagonsi ojjiscopo Fre(kvundis docnecato,

Mimato, qiiom

loiMim sodes opiscopatus

lis

Gunlramnus rex

misit

Veranum Cavelet

ex urbo Gabalis translala ost


gmrndatur
ferranui.

liononsom,

cum Arthomio Senonico


et in

Agraecio

35 Untic pavlo cnnfidcntins (non tamen


eiTonee) Ferrarius in

pntem Catalnfjo ^anctorum Itali.T ad


in annolalionc a ssrr
I

Tricastino episcopis nt percjuirerent hujvs scelcris

per.wnam
litor

conspertu ejvs cahiberent. Qui for;

dicm xv
Jbidem

iXovc .Ijris,
quii; et

:mhs

hac dofuncti sunt provincia

absque

onim

Gavalitana

Mirnalum dicitur, vulgo Mando.

formidine rogina; Frodegundas audacler dixerunt


Novcritis (juia si persona, qvw hsc po^pelravit in medio p(jsita non fuerit, rex noster cum ea-ercitu huc venicns, onincm hanc rcgioucm giadto inccn' dioque vastabit; quia manifestum est hanc interfec sse gladio epi.^icopvin,

quoqm

perstringity ast
lib.

partim immeritOj
caj>.

Petruiii de ?\atalibm,(}iii

l vitam
vij- est

tea-etis

sancti Vcrani

{'luse

cnHcnKjuin alivd
ita scribit.

(piam

compendium Actowm)

Vcranus episcoex ipsius uibis


a

pns apud civifatcm Gavalitanam Galliarum claruit


tom|H)ro imporatoris ValcnUs
torrilorio,
Ilic

qu.r malcficiis

Francum
nunniuam

jussit intcrfici. His diclisobloslali sunt.ut

nobilibus paronlibns
liltoris

ortus,

pueritia

in occlcsia Pioloma^^onsi Molanlius, qui prius in ioco

Doo dodilus; divinis


Tiis

imbiitus,

adbuc juveEt in virtu-

Pra'lcxlati subrogatus fuorat, sacerdotis fungoretur


olficio.

sa^culum doreliquil, et in ecclcsia Mi^matonsi


paronlibus,

invilis

doricus factus

ost.

37 E.r his quidem


S.

efficitur

anfiis

585

et

586

cnnjccturtz

tu

B tibus proOcions, ad saccrdolalem ordinom ascendit;

Vcranum
Certum

eci.lcsiae

Cavelticcnsi jn-icfuisse; ast "^o

>iuo fa-

signisque ingentibus et muUis pollere coepit.

nullatenus constat quo anno cceperit ejus episcopatus.


cst

fsi^cammc^e'*,i,.

Sed proptor multos ad so connuontos, fuirions mundi gloriam, nno tantum assumpto comite ad
civilatom

Pr.rtcaiatum scdemitlntnad mini-

mum tcnvisse vsqve ad anmim 555 vc/


nihddcco
ail

o:A\\ttlerius ^

Gavalilanam

dovonit

ubi

dum

esset

nos j^crvenif .Pr.tna

autetti

authcntica

draco immanissimus,... Voranus orans ipsnm

de

sancti Verani episcojn mentio occutrit in subscriptione Concilii Matiscorieyuis II

spocu, in qua lalebat, exire seque sequi comjmlit....

anno

585. Existit

Alquc

lorra?

viscoribus introclusit. Et ivfra,


e.r

postcjuam revcrsus in Galtias essct

longa in Ita-

proindc infercapedo 30 annorwn, qunrum alicui atiscribcnda erit Verani clectio. Ast hic nofanda
sunt quie scribit Cointius
pietato
insignis,
13}
:

Vain peirgrinatione

demum

ad civitatem Gavali-

Veranus clericus
sub
\\<cc

tanam applicans, in occlesia beata; Maria^. quam (olitn in Antro intercwpfi dracofiisl construxorat

qui

Romam

ante aliquos annos

iveral, in
in rodilu

Franciam roviMsus

csl

tompora

manere

ccopit.... Post

bsec dofunclo

antislite,

Ve-

ranus a rogc et clero ac populo in episcopum electus cst. Notat itacjiie Ferrarius pro apud urbcm
Gavalitanam,

onim Ilunoralum adiil opiscopum Modiolanensem, queni hoc anno (502) in vivis fuissc

scribcndum

videri

urbem

CavcIIi-

omnes consentiunt; et superalis Alpibus finesaltigit Galliarum, cum rcgnum Franctjruui, jam rcge
coruin niorluonominc Clotario, ejus
filii

ccnscm seu Cavillicensem, vf^/ etiam CabolUcensom (lot enim modis dicitur). Est autcm hscurbsin
Avoniononsi provincia, CobcUio latinis, sed vulgo Ciivailhii dicta. Urbs voro Gavalitana, qua; ot Mi-

rcijebant

quadrifo)

ie

Ob virtutum famam a Sigeberlo rege


accorsilus ost,

por

litloras
in

cumque

jiost

multum

tcmpus
est

aula rogia Cabailiono vorsaretur, Pr*loci

malum
.

dicitur,

ac vulgo Mande,
fluvio,

apud Avernos,

textalo illius

episcopo

domorluo subrogalus
Jlacte-

ionpc abost a Druontia cujusS. Voranus


fuil

aputl
sila

quem
est.

civitas,

unanimi

regis, cleri ac populi consensu.

episcopus
;

Ex

acfis

nus Cointius.

Ea- quib^is

edocemur sanctum\er3iest

er qi/ibus efjicitur, corrigcndus et ipse Ferrarius ^ natum es^equidcm sanctum Veranum in agro Gavalitano, ibique clericali veste

num
post

pastoritia dignitafenon ante,annutn IS^fuisse

insignitvm. Sed insuper^ mortuvs

C/otarius

*^

domifum,

sedj^ostea

diem x Novembris an. 531

(4).

Voranus aiitetn

ad

Cavellicenses accc.sxissc, cujus deinde civitatis,

fincs

pluribus iutcrjcctisannis, factus cjnscojms est .Errat ergo Petms de Natalibus, qitod nbique agrum vel
tirbem Gavalitanani scribol
Ferrarius,
;

GaUiarum attigit dum ejusfllii rogebant quadrifarie. Qwe vcrba desumj)ta sunt ca- vita 5. Verani
in

Bibliofheca Lobbci dc (jua infcriu.s ca-pro-

ast

labitur qtioqne

fesso erit

dum

ubique hco Gavalilanam, substi-

prseterea

agendim. Ex eadem illa vita discimus vit^n sanctum mullo tempore apudresif .

tuettdum in.sinuat CavoIIiccnsom. Pra^tcrca in vitw compcndh fquod ea- Pctro de Nat., non tamen ad titteram, desumptum est) scribit Fetrarius etiam urbem Gavalitanam qvidni hanc vocem mvlavit ubide cleclione in cpisctrjnnn agitur? drterumrectc
:

gem SigcbcrtumChtarii fdium mansissc antctjuam


elcctusin cpiscojnim
tia ejus

Utulejurccoticludnnusinialiquot

administrationis

tantum annis

addit Ferrarius ibidcm


liccnsis circa

Vcranus opiscopus Gavel58S vixit,

pr.rccssissc synodutn Mati^^concnseni annibSh. Obi" ter hic notettius vchementcr etrarc ETpdlium (5) dum episcojjatum hutic ad saeculwn (juintum retulit.

annum

I).
;

cum

concilio

Matiscononsi intcrfuorit

non ergo

vixit

sub Valcnle,
fuit.

qu! an. D. 378 a Gothisvictus concrematus

Be-

deamus ad Veranum nostrumlomam


snnc'" VeraiiuB/ip-

38 Ea:Mat apud Sirmondum et Labbeum senlenCabellica) dc caslitia scn orath Vorani o|)iscopi tatesacerdotum, dvccrpfa, ad Sirmondus, ox velcri
codiceS. Germani Parisiensis; atquc haitc sctitci}tinm diclam affirmat in aliqua hujus teinporis Sy-

m synotio prtr^^f;^;!;;^,"'^,.
|.^'^^",Vw.''

^^grinntur;

36 Sed (ita Galtia Christiana) declinandai glorlff causa (jam enim virtutum ojiis fama porcrebucrat) fugit, ct Iransmis.so nuniino Rtiodano, in

e(

^dur ehfiUur

pago

Cal)oIlicensi

mam

profectus, iterum

aliquamdiu lalitavil. Iiido Rosuum Cabellicenscm seces-

nodo \undccfiam cjustenoreni adscribit inter sifnodunt Valcntinam secundam nn. 58i cf Matiscot\cnsetn item secundaman. 585. In uiratpte harsynodn
les dates, p. 524.

(1) NotitiaOrhisantiqui. p. l53.-(?) NotitiaGfllHarum. (3) AnDalus KcfleBinsl. I-raQcorum, ad an. &t)2, o. 48. (4) L'arlde v6riHer

logico.

(5)

Item D. Bouquet. l, U. p. nxii. In Indico chronoDicUoDn. G^ograph. voce CavaUlon.

nihil

460
nihil occ

DE

S.

VERANO EPISCOPO

CA.VELLICENSI.

^Zum
n
t
I

quu,ue, in.iuiuni

.nai..mo,na. morlem meanl sec.nda Patres, rec(am nobis visum

dam

genctricoin

suam

terrilonum

Gavillunonsis

subdiaconi, ve exorc.sponere, ul qu.n uxor


iUo. acolyhi fierat, nu.rluo

audivisse a Verano ep.scopo, urbis adiisse, ihiquc fuisset sanainvocata ope .saacli Martin.

quomodo
tus

t tl
rclur

secundo se non

^d^i sociL
et in

matrimonio Ouoa . i^^^^^ tiadaLur, t aenobiis puellarum Dei

Christum migravilsana febi-c quartana. Ad qucm Cabcilicenses ctusAnlislcsdie xi Novcmbris,


i

Lemusqueadexituu.vii.su.jrm^^^^^^^^ discussione, polwt Vera m-sma ad hunc canonem yencraun Zincidenter de castdaie saccnloium
Hi^serere. Ast

Bibliothecffi

tomo II palronum elcgerunt. Exstat ejus vita adduntur qua-dam (3). {luibus Labbei
vitu Lnbbci
xi)

apud Cointium ex
ail
est
('.},

dcsuinpia. Oh..t
;

tertio

Idus (id cst

ZZf^ esset
-

,uid,uid de ^oco sU, pra^chra valdcetiestaitia fuere verl^aiUa, ulpole auciorccirvos suos S. Veranus inter
pr^termitterc. Sunt

vnguojM

in

easdcm Idiis in honorem beat^ Virginis


pridie

Novembris sepullus oratorio, quod pridem


priM>e

luntem Sorgiae

Zi^- nefas esset hic Labl.cr.n 2) sexm pLrfalos Sirn.undum H) ct Quis pr^siden tem LentL Vcranus episcopus dixit. Sanctorum hoalque ad ip.a ancta

autcm

Cavcllicun.. ubi conslruxei-at... Postca delatus est inclaruit. Ilabetur patronus ecmultis miraculis

ubi colilur Idihus clesiEe civitatisque Cavelliccnsis, non conid est dic decima icrtia, quod

Novembris,
cordat

Lris

multa cogUat.one pern poris auiue anin.i motibus csse del.et is, qui ad pen^l^^ndum, qu;nn idoncus su.s, loca non solum pro celebranda myslerioioim pcccalis intercc^urus verumetiam p.-o alicnis siqmdem m.bi v.detur, dc
acccdit.

indign.ss,m.s carnahum noris privilegio venientem i"l^^^^'''^ P^^^^^^^:' '' volui.lalum conlaminari adqmcscat licent.as nom.ne sub ipso conjugalis el sacerdotis agerc quemquam de.-ieorum porsonam? Cum purif.cal.s coret mariti implere

aiuribus,

diem ponunt undecidiem inam. Forle ob festum S. Martini in alium ut aUo etiam loco notranslata ejus festivitas fuit,

cum aliisplerisque

qui

tabimus.

omcum

cathedrafem 40 Notandumprieterca cstecclesixim


Virginis,

,.

^';;|^J^^;^;;

CaveUicensemdedicatarnfuuiseadhonoremB.j\Ianx ^ ^^ ^.^^,^. curanie Innoccntio IV, dum is, ut Frede- j,yiiarie dedide- ,,,tasu. riciimperatorisdcclinaret furorem, in GaUiis ejusdem Fontificis h gcret, ut constat cx scquentibus
Uttcris:
Dei,

Innocentius
fi-alri

episcopus,
episcopo,

servus

servorum
fihis

vencrabili
et

et dilect.s

Incongruum
to.-o

coniugali

aUquem consurgentem

alta.-.orum

pra-posito

capitulo

Cavelliccnsi,

.salutcm

el

inluminat. rldoct. de sepla penetrare. ipsi ulique


S.nrilu

aposlolicam bcnedictio..om.

oblaturum sp..-.talis Sanclo oplime nostis. opo.-teat ignc nagrare. bi sacrilicii victimas quali evangehcffi perfeenim in lege velori, uhi.lum {sic} sancto David, cum prafulgeat,
clionis aucloritas

Ucet is de cujus musuisdigneac laudabihter ne.-e venit, ut a ridolibus pietatis suae. quae mer.ta sci*viatur de abundantia bene servicntibus supplicum excedit et vota
,

multo majora rolribuat

quam

valcanl promereri
i*edde.'e

sacerdos fu"ip neccpsitatc premeretur, et puel>ropusilionis tradidit, quam se prius pancs muher.bus mundos esse a ros suos jam die lertio agni cai-nes ad sahilem

Sadoch non

nihilominus tamen populum accoptabilem, fidcles

desiderantes

Domino

Chi-isli

ad compla-

ccn-ium

quasi quibusdam iWecturis muner.bus, invitamus, indulgontiis scilicct et rcmissionibus


ei

fatoretur;quisimmacu\ali passionum inquinamenta, ninndi pr^slitas post consec,-arc? Rratns Paulus Apovel etiam aud.at probet .los conlestalur dicens;
stolus
in

ut exinde reddantur

divince

gratiffi

aptiores.

Cu-

pientes igiLur ut ecclesia vcstra,

quam ad honorem

vcriialc

sc

unusquisque ministi-ornm, et
olTerrc.

sic

panem
circa

.1

um
luca

prasumat
plina,

Nolum vobis

est.

beatitudinis vcstracsub

magnorum patrum
clericorum
electa

disci-

dcdicandam, conBcats Mari<T Virginis duxiinus frequentetur, omnibus vere pcenigruishonoribus ipsam in die tenlihus et confessis qui ecclesiam sinipsius usque ad octavas ejusdem
dedicationis de omnipolentis gulis annis vencrabilitcr visitarint,
Dci
misci-icordia
et

monachorum congregationes

cssc non paroinc.a


in

boatorum

Petri

et

PauU

unde ad supplcnda promptuestviros bonos adsumi. C in ecclesia paucorum bonorum


vas,

Utilior cst eii.m

probat.o,
:

unum annum et apostolorum eius aucloritate confisi, midies, injuncta sibi poenilcntia,
quadraginta Fugcntiae, sericordilerrelaxamus. Datum in castro
iii

conglohata quam erratica! niultitudinis prsscnlia virlutis exemrai-a ac |)Ius ffidilicationis adferuni
I)la.

quam

i)opuIa.-is

hcentiae
h.rc

abundans

et incor-

.ecla praisuniittiu.

Sane

ostendunt et antiqui-

anao octavo, ul quinquagesimo pnmo, cst mdlcsimo duccntcsimo xxiy seupocumelectusfucrit Innoceniius JV die
Nonas
Maji,

pontificatus nostri

sacerdotuni, et tatem discipiinae de conlinentia temecclcsUe Roman.r, qu.r nullo non sapieniiam ut ks lUa pore acerrima invigilavit sollicitudinc
,

t/wsxxv Junii 1243; ct xxiKejusdem.tnensisetanni.Litter,rreperiu.iturm ad tomum 1 Galliae Colloctione instrumcntorum

consecraius die xxviii vei

BeitaMCEeM reM.K.;mor. e^hihet Gallia Christiana: ftiepuUura. e pj, (Vei'anus) suscei)il


CliiUlcherli

intemerata custodiretur. 39 Itclifpiu ad acia sancU

Vmm spectantia
lavacro

ita

Anno 587 idem ep.scoSancto


tilium

regis

cui Theodorici

nomcn

posuit.

Chyi^luin^ihuaUOicasnonvidimus. ,,,d.r.u, eccU>siam --"^^ sit, cerium est ,,, 41 Quidquid dc iUis Virguu .Mana^ ^^^^^^ cathedralem CavelUcensem beata.' eccle.ia- padcdicatam csse; sedsimul eliamhujus Consonat estsanctus Vcanus (Saint Vrain).
tronus

^.

AugustoduAniiu 589 cum rcge Gunli-amno apud

Tp///m5

Kcclesia,

imjaU

(6),

catl.cdralis, phires

num

aggregali mulli cx ejus rogno epilunmltibus ia scopi, ad deliberanduu. de sedandis monapuel\ai*i sanchc Uadegundis apud Pictavos
fiieruut

tandem a barharis experla ruinas, Pai.a IV, Lugquahs hodie cernitur. Innocentius anno 1-251. Conseduno rodiens, eam dedicavit,
crata est beatie
Virgini
ibi

a^d.ncata fu.t,

sterio a Cbi-odielde ct Basina

regicE

stirpis

moniaerat

libus

excilalis.

Ex

his

autem
legitur

pra^sulihus
in

cu.n vencrationc

Yeranus,
opistola;

cujus
syiiodi

noinen

inscriptione

hujus

ad

episcopos

jEtbcrium

rum corpora; sancti scu quondam episcopi sanctefi Euclets


;

et sancto Verano.Magna asservantur quatuor sanctoVerani nempe urhis .1 lus

Evelcta:

Lugdunensem, Syagrium Auguslodunensem,

Au-

L.r.ncns.s, sanct. Honorat. abbat.


_
_

pob.

rort

.,!;;_

tl^\Paa. 155.

,^.&f^'^^i^^^rT^^^^^

iSia^x^P^-^'^-'^--'""'-'"'

ficis

DTE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

461
:

ficis Arelateiisis;

ac taiidem sancti Fauslini marEcclesi<T Frajiric.r i\) tyris. Quitnmoin Calendario CaveUiccnsis patronus non indicatur alins eccleslT

cti Antistitis

vilam. legitur
i^C[iUiU\bv'\$

Obiit lertio Idus (id cst


tlubii)

o. d.

die undccimal

(ahsquc

icgcnduin:

prxler S. Veranum.

Novembris) post annuin quingentesimum undcnonagosimuni. Corpus ejus post aliquol saecula Gar-

g IV. DeRcliquiisS. Veraiii. An corpus trauslalum fucrit Jargolium et Albingau-

quod esl op[)iiIuni dioicfsis Aurelianensis ad Ligerim, delatum est. Inde extraclae icliquiae, in parocliiam sub sancti Vcrani nomine construgoliluni,

ctam

in

linibus

a^ri

Parisiensis

prope

Castra,

translataesunt. Atgue hincpatctquare ejus

memoria
(7)

agatur

in.

ccch:\ia

Parisicnsi.

JuTla Boillet

num; an vero hodie adhuc


rcpcriatur in ecclesia Cavellicensi.
visitationis.
plurfs .ruflt
S.

decursu tonporis corpus sancti Verani Cavellione translatumpriusfuitinoppidumdicecesisyivcrnensis, ul/i

sub cjus invocationc ,rdifuata ccclcsia

est

Instrunientum

exinde vero Jargoliuni,atque ibidem deinceps asservatum magnaountveneratione.Festumhujustransin honorem sancti Vfrani mas-imc solemnc habetur,agiinsiitutascelebritates

lationis inter

omnes

yj^aod

Verani riis, et fjuidein sibi


.

CorpVK irnmia-

lum fuiise
jargoUitm.

reliqums S. Verani spectat, caria a vainvicem adversantia tradun^ iur. E.r dictis nn tyroxime prxccilcntibussvquerctur hxc icmpora B. Pricsulis cori>us usque ad uUima
iul

turque Jargolii xix Octobris in ecclcsia ejus noininis, olim dicta a Sancta Cruce. Superius vidimus testimonium Andrea'Saussayi in eu ><dem .^rn.wm.

Singularc

est

quod

scribit

Oldoinus in Additionibus
inquit, Verani
et

ad Ciacconium (8. Sanctorum,


Honorali confessonim
lio

allalis Caveltione pennansisse. Id clare effwiiur c.r tcstiiiioniis. Ast aliunde indubium cst, earum mox

reliquias,

lerminalo conci-

Lugdunensi (primo, an.


exposuit (Iniiocenlius

1245) oinnium
IV)

vene-

iranslatani, ibique B saltem parlem Jargolium fuisse

rationi in

apud Jargolium E

magmim

habuissc cclfbrilatcin, utabunde rele.reo

constai,quodurbisniiusccclcsia,primitu.saS.CrHce
ct in insignlta, postea a S. Veraiio sit dictn, quod everat. Di.ri : eanim saltem parLem. hunc diem per

cravit. Ilousit hsec

agro Auielianensi, et ibidem ecciesiam conseOldoinus ex Andrca Saussaio,

qui in .Martyrotogio sun, ad vi\ Julii notat : Apud Jargolium in agro Aurelianensi reseratio ac translatio

JSam

si

reipsa, ut asserit E.ri>iUiuSy corpus S. Ve-

rani Cavellione requicscit,

admittcndum

crit, illa-

facta

sanclorum Verani et Ilonorati confessorum, per Innocentium Papam IV, post dissoUiliociincilii

rumpartemtanium asservari Jargolii, quod discrte


etiam,utvidimusn. 25, tradit Franciscus Le Maire, juTia <7wcm pars capitis ilndem reperiebatur ante
irruptionem Hugonotorum, qui omncs il/ius ccclesis reliquias disperseruni. Nihitominusplurei affirmant ipstim sancti\era.n\ corpus fuisse translatum.

nem

Lugduncnsis
per ipsum

nec non dedicatio ec-

clesite

ibidera

pontincom

consecratse.

Ast hic obscrvat Baillct

concdium Lugduncnsc cui

intcreraf pontifeo' ccepisse feria secunda postfestum

sancti Joonnis Baptist.e

anno

1245, atquc absulu-

tum
die

fuissr x\ii Juliiejusdemanni. Unde,

cum

vero-

Ha

Gallia Cliristiana

|2|,

sancti Verani corpus ad

si^nitesitfestumiranstationisilliusfuissecelebratum

Jai-goliensem (Gcrgeaui ecclesiam dicecesis Aureui liancnsis allatum esse, auctor csl Saussayus lib.

quo facta fuerat. non

intclligitur

quomodo pon-

Annal. cccles. Aurcl. cujus translalionis dies festus lo^juitur recolitur die xix Octobris. Eodem mnd deialus est Jargolium, quod Cointius : Tandem
est dioecesis Aurelianensis, ubi (luiescit basilica sui nominis, quae prius ecclesia sanctae in

qui Litgduni cnncitio prxsidebat, simul Jarfran.slatione.-. fecerit reliquianim Forte festigolii vitatem hanc confudit Saussayus cum dedicatione
tifcT,

ecclcsi.T Cavellicensis .

Confe)- n. 45.

inter manuscripla a pr.rdeces.-ioribus

Repcriuntur nostris pro

oppidum

Crucis nominabalur, ut Carolus Saussayus obsergcncrati Occilavavit(5). Sic etiam in llistoria asservautur Jargolii ad Ejus reliquiae ni3t
(4)
:

vita santi Verani collecta, quiedam notx Boliandi manu e.Taratse, in quibu-s h^c intcr alia huc facien^
iia leguntur : Sancti Verani corpus translafum Jarqnlium, vulgn Jargcau et inferius. Tcmpnre F hsrcticorum dissipatse suni rcliquix ob capsam. Caput ab uno milite servatum ; qui id pro sua portio7ic prsed.T sibisumpsit absquecapsaet alio avea-it, quia erat catholicus. Ila^c niiquatcnus concordant

'

Vana

hujiit

Ligerim in Diwcesi Aurcianensi. Nivcr43 Accedit Breviarium et Ma7iuscriptu)n


Postncnvia, in quibus, teste Secertio (5), dicitur : in lcrrimodum corpus (sancti Vcrani) Jargolium Aurelianensi transialum esl. Ipse vero Severtorio
tius

lentpntiir:

ar-

Siiientn affe-

runtur

et

ex-

cum

Fraixcisco Le Maire. qui forte vidit caput, vct


itto

d^xcrat Is iVrranus) autem paulo antc provinciali concilio Matisconensi, inlerfuit secundo paslurem fuisse et Saussayus vidclur inuore illum Aureliam qui quovis pio fine ignolo versus
:

ejus partem, aniitite

ablatam undcpnluiijudi;

rare solas

JargolU fuisse S. Verani rcliquias. Aliud tanicn aperte salis asserit Bollandus, totum Jargnlii fuisse ; et sub scilicet sancti corpus olim
illas

eum,

profectusest, defunctusin

illo

extraneo terntorio,

fineni

indicat
J.,

se

non corpusque delalum ad Jargolii oppidiini, nec conditum dicecesis in ecclesia sui nominis ibidem
Aurelianensis.

Chesneau S.
inquit, recl r
i>

hsc didicisse a P. Framisco que Jargolio oriundus, " nuper,


fuit, ct adhtic
ibi

Andnmcnsis

habi-

AHum,

e.rcepto Sevcrtin, novi

nemi-

in nem,qui S. Veranum vcl suspicatus sit obusse mnltumabest, ut territorioAuretianensi. Csterum adhibeaiur ; hic vero, jyrxfato scriptori facile fides

Atquc hsc de Jargolin. tat. Sedcttertiaecclesia cstqua; sibisacrumiihid 44


vindicat cori-us; atque

Mn

(rfldufU

cumsolussit, necdictasuaprobet,omninorejicien-

ba^cjam non in Galliis, sed ^^^"^^^lt(Albenga}, ^^^^ Aw.ngauni Ilalia ; ecclesia scilicct Albingaunensis in melropoli Janucnsisu/fraganea. Calhedralissnnclo ugheilut
Michaeii Archangelo cnnsecrata Keliquiis Sanclorum> ait Vghelli (9), locuples est, ac praecipue qui dum Koma sancti Verani episcopi corpore,

Brevumum dus. Concordat quoad translationem, onc de quo die xil iXovcmbris, in Lcct Parisiense in
simplici,

ubipostexhibitambrevi compendio san.

n.^ 9. rn A!mnnarh.l,.Herc6deFraQce.I851.p.l07.-(2)T-I.col
i

ivii. /Rl Ihid l?J 'Pl^-.rL*"; i,''.


,

^'^^1,^1^^, ;;:;KS: tJ.p.31.-r5.CUro..ologialu3lorM-asuci^es=ioni=ttim^^^^^^^ Lujiduu. lb.8. nausis Arcinepiscopalus, part. i. P :>' viii. bdit.

AiiSaT Ad\'o.^W.?". - 0) U>^^"'-

Xum Ciaoconii,

(7)Vie9tle5S.imls. Ail
I

sS?ra lTv.

XlA\ l. 11 rnl. 110. Edil. Edii U. col. 171'J. col. 912. iidit. Vefleliis,

Romie

1077.

(Hjltalia

reverterelur.

a
ft.

DE
iHic

S.

VERANO EPlSCOPO CAVELLICENSI.


Honorato

B.

reverlcretur,

cxcossil

e vivi. sub

.%copo,
sral.al,

qmsem.miUamperinUMnpusa.innm^^^ rn.racu i.s. palrali.que quam plunmis


qnomp.-otutoIarimvoA^b.-

Cavellicensem,non vero Gabali- D ouoad locum nam istescriberedehuisset. iSvpra n 36 lanum episcopwm valcat h.rc notatio). Altei-vm quoad
:
.

ridinrusf/vid
tcmiins

(luia Vc.-anus.
r)88
:

'clignnstiabitnsct,

gauncnsesr(.vc.-crcntur.

Wc

e.hnvero ^f"}"-;^^^

ann.im'nomini

episcopus Cavclliconsis circa vixil, c.m connlio Maiisco-

inmodnmhallucinaturUgheW:imv^cov,wcv>ouiinl^ tioeu. saucii Vorani


ha>c diserlissime iradvni

^''r'Z^''Z
^o

ilerliomauvmah

ltum,dumclericusesset;necveM^^^^^^^^

non orgo vix.t sub Valcnte qui an. D. 378 a Golhis victus vWns imporato.c, ecclesiam caihobcam concrcmatus fnil, cum diu V(jheiU, qui Quiiyus verhis fcritur eiiam vcxa-sot. Ihnnrafo Albin Vei-anum7in.W7im coa-ihim facit Ca^tervm errcn-is hujus fonslatet in actis,

ncuM

inlcrlucrit

gavnensi.

cun.alteravicepostsusceptumepmopalvmadUr^
be^naccessisse:imorroliarmnrantrpurrncj^^^^^^^^^

qvse inferivs

damvs.

In

illis

enim reipsa
.^rrf/.v.-.T

dicitvr
IIonoi'a-

Alhinqauni rel saltem dici videtvr

CaveWoneco.tioe-rint.VndeconcMn.^ actaabVqhenonevi>aqvidemiursse.Povlopostau-

tuw,

dum

illac fransiret S. Vei'anns;

s2<tr ataloouv. epu^^^^^^^^ rctltl,. Ulo..ora.us.nieipse.qu.s^^^^^^^^^^ ox.rp.t bosp.i.o


Veranum .lum Ron.a
rovcrtcrotnr

ivm' sit caialoqo posfss-cuhnn quartvm, vtccr ip.m VgheW controvcrsiam e.t sanAliundeautem'eTtra
potet.

nullvm

ejvs

quamviscernominis sedem illam tenuisse

:LTn0.icrvrsuslabdurV,m^^^^
xxxix lcgitn.;. i'A infra {2) ^!Aclibns i.lanc lcgiLu.;. ^^^^''^ .';* Sancli Adibns i^lanc Nanions.s antca ^P^^^^^-P"^"Ho Fli.co,
" .

seato ctnm Veranum noslrvm adhvcflorvi.^^sesa^cvh Constal etiam cjnsccypvm nomine ad finem verfiente. Honoratum 'mio}anensi,r!rfvissc ecdesia' tcmj.o.

Napolcon

Ad'l>ancecde.ian,miUnu.sla.us.nno

^nUexM

,..^^,^ ,^,,,^^, ribus .^ancH

Verani, verani, aiqvc hvnc,

dum Boma

in Gal^ Gal-

x \c.an Hicsacra os.a sancl. mensls Dcccnibris. lurr.n, t,'a..s.nht sacam vetcri scpnlc-o propc construxcat exorquod i|,so ,nai:,.ilice ad alta,v, qno ipso die ejus festum Ju..ii, B naveratque vi Idns
concclcbi-atur.
ct Ftrrariu.
/ii Catalogo SancloSnniln, habet FcrraHus brcdiem xiv Novcmhcs. Postquam rum Ilaliie ad

lias rcdiret,

aliquammoram

in diclavrbc

traxis.^ie,

ojitefivamAlbivqavnum pergeret. Manifeste ergo J/i.w VqhcUvs, dum, crrat scriplor actorvm, ct cum

ad Albinfjaunensem

E pra?svlen< rcfervnt ca, qua' de

i^

4",

Ncc fas Honfwato Mediolancnsiprwdicanda cssent. amavidctvrhunc errorem rejicerc in negligcn tiam Actorura nvensivm, quvni varia, qva> vidimvs,
exemplaria in hoc
posui .sifperius
ncces.9ario jluil
incidit mentJo,
sedi.sse.
:

loco

planc concoi-dent. Consulto


AVwi

vitcrindicaritnatalc.ssancli\n^motqueRon,ariam
in patriam eius reregrlnationem, a^gi-olos sanaviL. ol)sossos complures ct Rnvomwc ubi duo.tccim enerMo.iiolani, redicns,

uupnt

Vel sallem dici vidctur.

enim

cx actis IJonoratvm, cujus ibidem Alhinqauni potius quam Mrdinlani


scriptf^r

Uiem

prcestilit

nunienos

curassc.
snscitassc

cieco

visum

rcstiinisse

et

Postfpiom

mira, o

.S.

Vcrano

nuHtm.m
vcnion-

lcgitnr.

pluviam

post

Indo Alb,ngannum diutinam siccitatcm agris


i.lolnlrs!

urbe Mediolanensi patrata.enarravit,


tur
:

sic

prosrqui-

quod cum Cb.-i<lianorum impotravil, convoi-si, ct tempia ipsi ad Christum dissont et parlicipes eilecU sunt. .lcorum domnliti, pIuviK quibusdam a.Ioratum e spocu a Ibi oliam (Ivaconom pra^cipitatum demors.t.
vi-

Dcindo. potonlc sanctissimo viro Ilonorato, nomcn ipsiuscivilatiscpiscopo, nd civilatom, cui


esl

ulifpic v\m Albinganno, profoctus acccssit. Nfm

inlvlcrit

verbis,

qvi

dixcrit,

Vcranum, retente

S fhnoraio, 47

nempe) de qua moa-

tMcdiolanem^iis cpi.scopo ipsius civitatis eqerat, Albingaunvm ivisse


saiictl

^^^^^.^.^^^,
^^^

educlum in numonciue Chrislum Ouibus miraculis lolam ad


vif.tem

po.-dnx.t ci:

Quodad sacnim

Ycrani corpvs atti-

^^^^^

s.

FA rursvs pavlo infcrius


e vila
cessil.

Tcrl.o UIus

tradtv^ram n<i nonetiprohani testimonia Vghelliiet Ferrarn ast repugnat ut ,,,,^^1; ccclesia- Albingaunensis

Novombris

Omnibus

segris qu. locua.i

tioncm

Inm
veral

tetigcrunt.

snnalis.

Cum
oa

voro civcs,

in

catlm(l.-ali

occlosia,

vcl in

quam

ipso
;

.'c

ifica-

numon dovon^ tum ost. quod divinitus siccntum omncs (rajocisso cum lunerc i^raiferunt. Pallium aulcm poiuhjm
cedensad sanctie Mariae ecclesiam tnmulaUnn qnod alique corpus lu.norifico Init dotatum, ibi in maxima quando Albingaunnm ccclcs. Alb.nhabetur vcnoratione. Ex monum. fpn in concml'ot. in Cat. Godefredus,
:

quo corpus

scpcliondns cssel, tcgebatur, clovatum, pricccdebat, donoc ad Druonliani

rtisceptarcnt

pallium,

hcis d iversis .simu l re- rom coveiUfme P^rmmmu, raro occurrit, per .synccperiantvr, nisi, qvod non dicam rpiod df)chen pars pro toto sumatvr. Atqve ut

cadcm

.sacra ossa

in Iribus

runus .n aere

scntio

ridentvr mihi minorisponderis arqvmenta

alia illa qva qua- mililant pro dicla ccclcfia, quam ^ favorem pra^scrtim ccclcsia- Covelliafjemntur

censis, vbi

substitit;

ibi-

sanctvs Vcranus diem obiit svpremvm. tradiiVghelAdniitti cnirn nvllo modofolest, quod .sancli Pontifcis in vrbe Alhinlus fle mnrle :ilivs

gavno

(piod etiam rejicii Ferrariu.t,

dum

asserit

rcliquias, de qvibus hic

scrmo est, Cavelhonc in addatproItaliamfuisscallatas, (jvintamenvllam


parlicularis ecclcsim balionem, pra^tcr antifpiam

gaun.

nanda

Petro de NaS. Vcra.ii vita sc Ferrario et in sva Ilisloria Alp.um tal. inha-sisse p'ofdetvr, modum dubitantis seribit : quammaritimarnm

et

quam

fcratur

postea ejus

(S.

Vorani)

corpus vel

Alintegrum vol iartim Irnnslatum in l)onoficiurum cjus bingaunenscm, qua^ mom.tr iilum in patronum olcinle.'ccssione obtcnlo.'um, annis dicto dio (xiv Novombr.s) Mnixulis

c.v.tatom

iraditifmem ; ha^c avfcm a^^pic favet ei noUs videtitr bus et JarqoHensibvs. Vcrosimilivs remansisse Cavellione ; cvm corpus sfmcfi \m^u nu^piamrcperianlurnecAclatranslatioifiisinaham

Cavellicensi'

urhem;necvnvmalivdhaheaturpositivumle.stimo-

nium, qvo

sua, ecclcsia Cavellicensis posscssione

quam ab
bris,

initin jv.rta

omnes

git

ot

iUius celobrat r.^slivitalcm.

quam

PbilippusF.-rra:

Ilinc clia^n

his annunl.at verbis rius in novo suu Martyroiogio cj>iscoriCavallicensis (31. AlbinfjauniS. Voi-ani
in quifeUKitm
ptTtinnijil.

plici aqit,

Breviarivm ritu scmidvquo die fcstvm Translationis sub modvm dvhitanter loqvilur in hunc

Avrelianen.^ie,

hahvit, deturbetvr. ad 19 Octo-

fjua iu

Annotationcm, 40 Adjicit, ubi suira, Ferrarius duobvs Petrum de Nalaiibus ex quo pleraque superius flicla hausit corrifjendum dicil : atterum
UaliaSncra.
t.

Jargol.onsem corpns(>.iusin ocHcsiam collcgialam mcmona fast.s Auretran^latum dicitur; ojusquc inscnpta. Uanensibus a pluiimis seculis legitur
Caroli Alborti. Augusta! Taurinoruin t.ll.rol.249.

dcccixi.i. ScT.rtorvm.

(\)

IV. ool. 913. Kdit. Venetius. ITy-

^^\}}i!i:i

inVm

flcpcriHir77.^r

Mouumenu hislon^

Cuin

DIE BECIMANONA OCTOBRIS.

m
;

Cum ergo, omnibtis,

si

Ughcllum excipias, falenti-

bus,pro(r,clfsia Cavcllicpn.uslct

prhmeoa possessio

Avenionensis. data vigesima nona Seplembris anno millesimo seplin^M-ntfsimo sexa-esimo primo al-

neo nilo salis idoiieo argutnrnto aljhao /lossesxione

ter
datae

RU.

de

la

Uaumo,
,

Cavcllir-ensis

episcopi,

probetur dcturbata; atgae insuper eoclesia JargolicnsU- (adqiiam utir/ue^ siqua umquam locuin ha~ dcjure suo dub inon vldcmur nobis niniium pr.Tsu nere, dum probabilius dioimus, partes tantum illius nsignes Vran ^tatas fuisse ad duas il/as urbes^ pr.-ecipne Jurgolium non obstantibus tcsti nuniis illis plurimis,
buit^ transtatio corporis facta csl}
tct,
;

dccima sexla Julii anno inillcsimo seplingentesimo sepluagesimo quinto. Non ahs rc crit, antequam uUeriuspergninusJiicquxdainad^cribcre ea- Ullcris /i. D. Ailldwl ad nos inissis siwul cmn
instrutncnloauihcntico. Anno, Uiquit,\lQ\ Fr. Maria de Manzi, archiepiscopus Avenionensis, antea
Cavellicensis
antistes, dcclaravit se

invcnisse in

quxsuprii rciuUinHSinuilunicnimeoruin ui-n decretoriamhaberc videturadprobandam ipsius corporis


translationem.
jnstrwTipntum
rfi^rntion ig

sepulcro capclK^e in Vallc Clausa, ubi


fuerat rorpus sancli

deiiosilum

V(Tani capsulam plumbeam,


S.

continentcm ossa qiiffidam

48 Atquc JuEcjua-ta moivutnenta hactenus allata. Sentenlia lutstra haud paruiti confirmatur e.r docuinciilM, qu;v

ipse inclusit theca li^Mica,

leu Visitatinnis

Bcli^uiarum

nupcr,

cum

coinmcntarius mster jam

Verani. (piiE omnia dono dedit ecclesiae Cavellicensi. Dicta Iheca adhuc cxsiat. Illam vidi cx mandato RK. iNaudo, et resoravi anno !8'i5
et

an

1845.

hacasqueperductusessct,nobispero/liciosesubmisit,
\0 Fchruarii 1848, R. D. Joannes Michacl Allaud,

hodierni Avenionensis metropohtae. LUtera^ H. D.

canonicus honurariu^s
reseralioxiis

el

paslor sca curalus Caccl-

Aillaud dalx sunt 10 feb. I8'i8. Die i^ero 23 Aprilis Cjusdcm anni, festo scilicct Paschalis, sub ipsa
sacri soteinnis celcbratione,

Ucensis; interqusehabeturapographant instrutnoati


,

cum

Uli

manus

ablueest (I).

scu visilationis reli(juiarum sancti


reseratio facta est jussu
^

rentur, RR. DD.

Naudo extinctus apoplcTia


e(

Verani.

Hxc porro

lU.

51 Lectis his aulhenticis (ita .\equUur in Instru-

FauU Naudo,

archicpiscopi Avcnionciisis

dic 19

mento) quae

et Ihccani,

qucid

illa

conlinebalur,

dmptis qui' hmiiam partuulis,

Junii 1845, pnescnlibus laudato J. M. AiUaud , g cuinreliquo ctero CavclUcensi et simul etiam fabi^icx consUiariis. Scopus erat extrahere parles quasdam
sacroriiin oSHUin,

indicabant, rupimus sigilla. Hic reperiiiius

primum

duplicata authenticarum, dein altcram capsulam, E plumbeam, valdc antiquam, coiitinenlem ossa

qux tradercntur

D. Vallcrct (qui

sacra pulverulcnta,

et reseratioiU interfuil) pasioriS. \ev3iai, quse

pa-

Tcecia est diceccseos

Vaplnccnsis (Gapj et D. liey


(

et duo invohicra papyquibus inclusie erant plures particulce reliquiarum sancti Verani, ul conslal
siiiiul

racea

albi

coloris,

pastori ValUs Clausx

Vaaciasel dkeoeseos Avenio-

nensts. Ulcrquc ncinpc pelicrat cccleslx suse hujus-

tum ex tum ex

Saiicli

nomine

inscripto

cuidam

parliculae,

ipsis

aiithcntici.s

littcris.

Kx hac ca[)sula

modircliquias. Instrumcntunt Gattico conscri^>tum


est idioinate;

cujus nos pr^ecipuas hicparteSt latine


clavi obseratam,
ecclesiie catlie-

metrorum) dividendum
rani
et

extraximus os drbitac magniludinis (duoruin tentiinter ecdesias sancti VeVallis Claus*.

redditas, subjicimus.
Captaseutheca
os. veraiio
dicta trvs lonti.

Onibus peractis ciincta

re-

49 liivciiimus capsam,

tripiici

posila et sigillata fueie. I'ost hicc, Mcliquiae cxtractae

j[,

Afmario seu tliesauro antiquae


reposito in
sacelio

sive

ex

proxime dicta capsula, sive ex ossibus,

nehnt reiiqunt-

dralis,

sancti

Vorani.

Apertis
e.\

quae involuta diximus in


in tres

mappa
;

linea, divisie fnere

nm

portiones

valvulis duabus, priori ex ligno, posteriori

ferro

partes

prima destinata paroRciae sancti


secuiida parfpcia

dtitinclas.

(utraque munita eral sera valida)

sacerdotes duo

Verani dioeceseos Vapinccnsis

reverenter

susceperunt

altarique

imposuerunt
et

Vallis Glausae; tertialll. Archiepiscopo Avenionensi,

capsam

alque subinde quotquot aderant ad tersacras venerati sunt reliquias


;

prout ipse petierat.

ram

prostrati

manu cereum
ruat ad

tcnentes singuli accensum, processe-

Er his bcmus quo


52

itaque valde accurate descriplum ha- prout


stat>J,

erant
1845.

esscnt,

anno

1845, IteUqui,T

qu

anno

sacrarium sou sacristiam... Gomperimus capsain ex ligno deaurato, et a sancto Verano dicasl nullum ieretam, sera quidera rite clausam
;

sancti \era.ni esse putantur. Astaliaindicto instru-

mento subjunguntur, quz propius ad rcm noslrain


faciunt ; qtue proplerea hic etiain apponiinus rursus

bat

sigilli

vesligium. Haiic aperientes tres reliquia-

rum
tJvcB

vidimusdistinctas portiones.
I.

ex GalUco laUne rcddila. \}i candide fatcaniur, non mediocris nos tenuit admiratio, cum aperla
sancti Verani capsa (majoriscilicetqux

accvnitc

50

Ossa nonnulla

descTihunlur,

nis, involula

mappa

linea

haud exiguae magnitudihxc erat candida valde,


:

totumca-

piebat dcptisituin), nullum videremussigillnm im-

atque ipsa cooperta paniio serico, satis diligenter consuto. Ast et bic aberant sigillum et quodvis

pressum

parti

spcctabiliori (dc

qua

actuiii) rcliquiarum

qua^

in

illa

latebant...

primo hco Non

seriptum authenticum. E.r his dcsuuipls fucrc Re-

duabus supradirtis parcecUs destinaLx. Quo facto ossa debito inodo involuta^ in capsam reposita
U-qui;r
sttnt.
II.

tamen inde imminuta nostra veneratio esl, attendenles ad monuinenla qua; apud nos aliunde
existunt authenti;e tcstes. Priecipua
1.

.sunt.

Juxta praedicta invonimus dimidiam partera


et alia
;

cranii

ossa pulverulcnta

haec

imposnimus
corjio-

purilicatorio
rali
;

cranium

involvimus vetori

Festum translatlonis illarum reliquiarum, Oietarum reU53 i/marum Auquod celebratur dominica post diera septiraum thentiam suaJulii. nisi dies haec ipsa in doininicam incidat, (pio denl, priTfium casii fcstum nitn Iransfcrlur. Vt urguinrnU hujus Translntuints
vis pcrcipialur,

atque omnia simul collecta in panno serico rubri coloris capsae reslituimus. Infra dcclarabitur

adtUmu-s nonniUla cx

lillcris

rjus- ffslum

unde
\\\:

os.sa Itxc

translala in
in

capsam

fuerinl.

deni R. D. Aitlaud, qu.r oriyincmet rationem festivitatis indicant. Natus est, inquit, sanctus Veranus
in

Iuvenimus

eadem capsa, thecam alleram


charla-

Valle G!ausa^^'a'H-/i/Ar; qucB ctdebritatem habct

minorem, ligneam, coopertam membrana


atque quatuor diversis
in locis sigillo

a fonte ej-isdem nominis. hjnoro uttdc H. D. Ail-

cea varii coloris, tamia seu vitta rubea revinctam,

laud hauserU

mlum

S.

Veranum
Ut

m Valle Glausa.
:

munitnm.

Discrte tradunt acta

natum cssc

agro GabaUlano.
Gallonii

mediante funiculo rubro, involvclhTtur panno chrcmesini coloris frou</6 cramoisi). Pannum hunc inter et ipsam thecam aderant lilters authentiCcE duae alteree III. de Manzi. archiepiscopi

Totum.

toiii. 1,

Undcin vitaMs. S.Prwiutisex coUcclionc apposite in rem noslram habcfur

Quam-

quara aulcm ubi quove tempore nalus sit definiri satis non possit, tamen illud constat plane in fini-

(1)

LAmi de

la Helifeiion, 27 Avril 1818,

t.

CSXXVU, p.

268.

bus

464
B. B.

DE
aj:ro

S.

VERANO EPISCOPO CAVELLICENSI.


lcrus in vila

bus Mvornorum,
et

uK-tropolis et

Gabnlitano, cujus i.rovincia liocay.ut ho.lic Min.ato dicuur,


esse,

Ven. Ca^sarus de

Bus {%

Cavellione,

ncstis

paronlibus natum et educalum temporibus nuruisso. Valenliniani(iue imporaloris

cum

ut notum est, oriundi, et Virum Dei sumptus connici. Postguam narravit ccclesiam illius urbis cathetulisse in rcparandam

postca cjus ecclcsi.r cano-

kimlalnm 0. ^l ConiiTn. 3r, vt HJ.Srqndurnpud Pra^suhs. Tu,u ndau. laud compendiuvi vitasonrti in oratono quod Inhumalus fuit in Valle Clausa. Virgims acdificai bcata> ipse ibidem in lionorem sopulcro lapuiro. quod
'

Ropai".ta oruataquc ccclesia, d>-alnn, subjunipt (7). Vcn. Cajsar ut solomnis licot translalio oblinuit illius urbis episcopi reliquiarun. S. Verani primi faUuvi cst. Conf. n. 34) ct (Ul cnim vcro >uanifcstc

regionis

Aposloii.

Tumulus a

fidclibus

froqucns

curaverat, alquc positus in

hodiedum

ox visilur. sod vacuum Algorius. .-p.s.opus t-'.''"^ '^ scilicct Pontius soioninilorco.pus ad nnnum 1:^20, ab anno occlesiam calhedraY<Mani Cavollinnon. in ti t

adhuc

M^

satis dccenti quiosoobat adibatur; ast corpus non hac motus crat Ven. Gaesar ratione ut alquc looo
:

.oplinmJulii.nosciturqnoprrPC.se 'lom transtulit sub .nUmm sit id laclum anno, iioct verosimilc anillius ppiscopalus. r/Voya

vm

(ra.islalionomurgc.-ct.Ct/m-?mM/s

sit

venerabllis

ille

anno

15i4,

nwrtuus an.

mi,

forile ccrnitur hic

Ca/;/a

nxm

hal>ei 131 1. 7^^o, i>uiiiit,

solemnl

CAm^/7a (t) pompa tran-

cpscopo Algcrio; non agi de transloiionc facla ab recitata satisindicant ; qvod cicterum vcrbamox tanlvm hco in rcfcrunt cnim corpus dccentinri

cadcm cathedrali
54
II.

fuissc positu>u.
in Valle Clausa.

corpus sancti\cr^m ep^scopi et stutit CT Valle-Clusa ann.sm Solonn.ilas. qua' sing..l.s ecclesis patroni). dou.inica posl sopcolobi-atur eccUsia Cavollicensi dominicam inculat timum .lulii, .lisi hic dics in authonlioum ost n.onioranda- illius
.

Sepulcrum Sancti Vcrani


pordidorit.
post
i\e

Tum.qr.od ^^.^^^
^

quod
loci

pro.-sus
illius

vacuum romansit, cx quo

ecolcsia

^^^^^.

annum

1789, instru-

in vaUe ciau$a;

menlum. quo conslabat


ut
for

authcntia costa\ quam,

constans

loci

traditio,

solam rcliqucrat

monumi-ntum
t,-aNslaIio..is,
(lis.0

quam
de

oculis. et

Pctrarcha tostatur snis so viqua eliam canitin vei-sicnhs ad


.iio

CavclPonluis Algorius, dum Reliquias translulit inlolligitur nt quid pastor el lionom Atquc hinc
fidclos illius paroooiae adiorinl

B Lauram

Otr.cinm dicto

prnprium

ost.

quoquiq.iam Re-

dcm confirmatur

anli^ina

Iradilin, .iuxla

Avenioncnsem,
dic satisfocimus.

,cujus jussu

RR. ai'ci.icpiscopum K nos eorum votis hac


tcrtivm denU'

ecclcsia catbodral. Cavolliliquiff: sanctiVcrani in R. D. Aillaud in sua censi assorvantur. llactenvs fjuowaniwadvertimus,nonrecte ad noscpistolu. In Petrarchain lestari sc translatiodici

Franciscum
illam

ncm

stct asserto oculis suis vidisse, 5/ sun

GalVuc Chrisi. rcritas. Natus


Axiqusto an.
130'..

enim

ille est

mense

quas adhuc recitamus, mUurvx Lefosti; dc fiendi Breviamentionem faciunt dc solomnilatc hujus Cavclliccnsibus Reli- rii; vcnorationc qua susccplffi a dc pocuniis, quas diversis tcmponquia^ fuornnt sacrum dcpositum bus expendit capitulum ut
55
Ili.

bcgondffi

ofr.cii,

lloncslis,

i>uivit,

pa.rnlihus.

mediocri, ct (.it v.Mum Florcntinis origino, fo.-tuna pulsis . inopiam vergentc, sed patria
faloar)

dcbito custodi.-etur ho..ore. conf.rmata a so..ior.hus, 5G IV. Traditio constans,


qui adhuc suporsunt,
tostatur,

^^.^^^^^.^ ^^

dum

civilis

uiter

^.^^^

ad

Arotii

{Arezzoi

in

cxilio

nalus

sum

anno hu]us

Chrislo ...oipit mcccihi iBlatis/5;m///J uIlim.T. qua^ a Cal. Augusti. Ha ipse Petra>luns ad au.-oram
dio

dc origine. vita, chia i epistola ad I>osterilatom et studiorum suornm successu (2).

saivirct, capsam nos disco.'dia, caM.la anno 1789, otiani grn.uliorcm, sancti Vorani, atque altcram aliorum Sanqua oonlinebantur rcli(iuia; plurium quibus fiiissc laminis argcnleis clorum. siu.liatas ilon. ablala fu.sso bra;

exlerius conlogobanlur
ct statuam

convcsalionc In Bloqraphia 7iniversali

|3)

vatiis dicilnr pra-fato


i

chium
crauii

(uti-uuKiuc

cx

argonlo) sancti
ci-at

ast xin Kaamio, sed non Cal. seu die Auyusli, Julii, quw afparenstantum lend. A ugvsti, seu die 20 dlscordantia csl, cuw iUc scripscrit antc reforwa-

inciusa Verani- in cujus statns vertice

pars

pote qujc oupiditalcn.

sancli Anlislitis; roliquias !)a.l)aricam

autcm

ipsas, ut-

non accende-

ium Calendariu),

>n

BioQraphia autem. Pelrar-

Calendorium Oregoriachse cakulus reducatur ad polest juTta cpiod dies ille lunae alimessenon mm, tjansennam. No(piam 20 JuHi [\). Mq^e id pcr
C vennis in Gallias Pctrarcha rcnil : Primum vitae annum, inquit (5), neque inlogrum A.-ctii ogi...
scx Flosoqucntcs, Ancisse patcrno in rure, supra quatnordocim pnssuum millibus... octaronliam
VU..1 l'isis,

qua^ in caps.s fucrant, rcnt sorvatas fuisse. Scilicet pra^scntibus pluribus ex capiR n Pra-positus, suis .oposuit in pi-islinas sedes, tulo p.vTsbvtoris, assorit p.out discrte tamen spolialas ornalibus, R- U. (le loclione otncii T.anslatioms, le.-tia in et prsdecossor noCrousnilhon, oiim pra^positus saci-ai Reliquue capsis qui iiiso ii.-a^fuit dum slcr .nsesunt. Ai.ue hic rursus prinWvis rcslitula. AiUaud guuea-cpistola H. D.

nonu.n ac doinccps in Gallia Transalpina nomon.... ad la:!vam Rhodani ripam, Avonio urbi ad ripam luioritiam Ibi iiiitur vontosissimi an.nis vanitatibus meis sub paro..tibus, ac dcinde sab tolam cgi ; non lamcn sinc niagnis adoiesconliam IMrarcham degrcssionibus. Atxpw cx hisja>u ; alct Translationom isi hacc revcra facta sit, ul
S. Vci-ani

rcnda gu^damsunt
bus patcnoi (piaidl
'diem

dictum olfwium monwnU ad roLulnmlhrupiiasS.\L^vzmadhodie>'numus(iue Crousnilhon. Cavellione pcrmansissc. R. D. de


sit

imivil,

olim

pra^positus

capituli

Cavelliconsis.

habet

Gallia

Christiana

anno

1311) oculis suis

fcrc 88, adornamortuus anno 1838, annos nalus pi-oVerani, (luod typis excussum vit onicium S. suscehanc olucnbralioncm. diit anno 1823. Ad

videre^toH potuisse,

cum

a7Uc

annum
Oj

1313 Avenio-

ptam

post

extinctas

civiles

noslras

discordias.
teiiebat,

nem
loco

ille

non
se

attigerit.

Quo autem

eam

vidisse scribat

erum ^uoi^mn Petrarcha, non reperi,

conlulit

primum,
saltcm
cst

qua^

ipse

memoria

quo.un)qn<'

parlim

testis

f"'-^i i/'^^'";;:

Ucct ejus vohirnina satis diligenter pervolvei^im, illa, quo' onniium locvplctissi>ita cst, liasiLrevsi
Iietu-icpet>'i

isus ctiam
soi-vatum

ofT.cio, antiquo sancti Voran. oi.iscopaab inccndio A.-chivorum fuit

quod

editione, fju.r
sit,

tamen,

cum

indicibus

iium.

Novum hoc

ofr.c.um aliud

vix

^st

quam

prorsus

destiluta

cidentcr de

facile ftcri potuit,ut,guod infugcrit. S. Vcrano forte occuirit,

mc

PrxteoniHcndum

hoc loco

non
1.

est,

(juodrefert But-

vcrsus recens oditio ofT.cii editi m>whi>uj ut ^^'' ' ^'^^ Octavio Mancini rvel memmit) ovdinem Christiana. qux et hujus ofnck

annum

61U ab

M) T. I. rol. 9W.-C!1 Oporun.. Sebnsuanain Uonricpetrum OKl.


1

vocem

Petrarque,

(4)

B.a.ilia-^ per (3) UiotirBph; unnurBelle ud Confer. LArt de veulitr ies datei. In

nd inU.um.

iM.it

Apriiis. cu^. (0) Ailtlii.m i\

'^alen^^^o. P;

'^"
yj-,?gdKvrin*5r^-

CyjTvM''

paululum

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


K

465
u. v.

quod paululum intervcrlit D de Crousnilhon non al.) omnil)us piobatur. In lioc Proprio assunii;

festa haUucinaiione, cum fnnocentius CaveUicensem, nnnveroJargoliensemconsecraveritecclesiam.

tur als(iuc

uila

lia^sitationo,

corpus sancli Verani

Conf
60

n. 40.
//)

Cnvellione asservari.... Atque hoc concordat


conslanti trarlitione, et

cum

dicEcesi
:

AurcUanensi dupiex item occurrit

cum

historia

manuscripta
protenditur

fcsUvit<is

episcoixirum

Cavelliconsium,

quae

aliera Deposilionis, die xii Novembris (jn-ocul dubio rursus ob festum sanii Martinil
Ochibri.-i,

'" ^'f"* ^'^'**^'-

quintum, ex
officio,

usque ad saeculum decimum seplimum. Hvliqua CT insimmenio reseraiionis adjicimvs, resumemlo immcdiate pnsi verba panln superius cltaia, 57 V. Hoc ofTicium Translalionis, sicut et caetera
officia

altcra Translationis, die xix

et

ofjkium
Verani

sequenti notatur

modo

Translatio sancti

opiscopi seniiduplex.iiilect.decomynuni SS. Pontifc.

(wopria ecclrsiac Cavclliconsis probata fuore

ab

III'""

DD.

de Mons
littoris D.

archiopiscopo Avenionensi,

ut const.it cx

Uebnul, vicarii ^'onoralis,


tunc

datis ad D. de Crousnillion,

lemporis parosiTvatas eliam


parociii

Lectio II. (E.T conciHoMatiscon. Wet S. Greg. Turon. hist. Ub. viii c. xxxi, Ub. ix c. iv et Ub. x c. xxviii) sanctus Veranus, qui vixit temporo Ountramni regis. a quibusdam Gabnlitanus, a nonnulCl
lis

LecUone er

(e-

'' ^*"'^"^'"'-

clium. Quod vero ad Rcliquias attinel inclusas statuas


et

Cabilononsis, et

al) aliis

Cabolliroiisis eplscopus

brachio sancli Vorani,.


eflicilur

illas

dicilur.

Non

fuisse GabalilanuEU,
;

nunc exlra consecundo, jussu


repe-

fuisse,

ex

scripto

testimonio

Iroversiam est

at

post

Flavium Cabiloncnsem
subscripsisse

intrusi {Constitutionnel) Roux. Iloc

quidom leslimo;:sl

opiscopnm,
ritur; ct in

concilio

Matisconen.si

niuni recup(M'are nos non vajuinius;

D. Granon,

Gunlramni regis rongrogalo,


appellatur.
illius

venerabilis

senex,

Cavellione

oriundus,
fero

atque

subscriptione episcopus CabcIIicarum

ecclesia' nostrae parochiali

jam

ah anni? quaillud ot

Quidquid

sit

de ejus

scde, fuit inter

draginta,

qua vicarius

arisrriptus,

vidit le-

tomporis

episcopos

celeberrimus.
et Agrnccio

Lcpatus
Tricas-

gitque in capsa sancti Verani, quod

juramento

enim cum Arlomio Senonensi


sino ad Clolharium

Grmare paratus est. (Vidimus supra inter Reliquids B iv capsa sancti Verani repcrias rccenseri dimidiam parlem cranii et-alia ossa pulverulenta, unde prwclare confir^nalur non pcriis.sc gucr staiua eihrachio

regem, post nccem

Prailextati
est,

Rotomagensi-i episcopi, a Guntramno missus


Ct c baptismi lavacro suscepit

Thcodoricum
fastis

Chil-

debcrli rogis filium.


Lcctio
III.

contcnta fuerani).
textum, cxilius ab

(Ex usdem
autcm.

ct

ex

AurelianensiGrcgorio Turo-

58 VI. Veneralio ndelium. cultus Cavollione sanclisillis exuviis

bus) Veranus
ncnsi, crat

teste sancto

mmcmo-

poipetuo exhibitus, consuctudo ab


illas

riali.

immemoriali servata
pcr

circumferendi aliquoties
illasque

annum

in

publicis supplicalionibus,
volivis

cxponondi
conjuncta

[lopuli

precibus

quie

omnia
nos

magnis virtutibus prsditus, ita ut plorumque infirmis signum Crucis imponens, slatim sanilali, Iribuentc Domino, reslauraret. Fuit etiam unus ex episcopis, qui ejusdem Guntramni
jussu aggrcgati
.sam
et

cum

celeris hucusqiie enumeralis


archiepiscoi)um,

sunt,

ut

dissidium intor abbatissanclse

exstimulanl ut RR.
nostro,

nomine
suo

tam
fir-

mouasterii

Piclavieiisis

Radegundis.
fdiam

quam

cleri el

consiliariorum

fabricae, ro-

Chrodieldcm. Chariberti

regis

orlum,

gemus utdignolur mare earumdemque


petitioni

dictas Reliquias sigillo


tostare

discutcret.

Corpus

ejus in

ecclesiam

collegiatam

authenliam.
diciiu/r
:

Utrum
addunt

Jargoliensem translalum dicitur, ojusque mcmoria


fastis

factum

sit satis,

non

ast

Aurelianensibus, a pluribus saeculis,

legitur
^"'''"^ '''"^

in laudaio Instrumcntn se aperuisse pra^terea alteramca/'sa)n, a pra'diciis diversam^ in qua, jurta autheniicas litieras deposiimn erat corpus sancti

inscripta.

62 hursus die xii Novembris, fit ejwdem memoria in breviario Parisiensi. Albingauni ejus festum
agiiu/i\ teste Ferrario, die xiv

Parisii,

Al-

bingauni.

Rademi,
riniietc. ;

et reliqui<T

sanctorum

Ilonorati, Victo-

Novembris; transla-

sperabant nem/pe hici}ivcniendximtiiuhm

alUjuem ccrtnrn seu scri/4uin authentiruv) de Reliquiissancii^SGV^nx. Ast.quamvisomni cum diligentia facta perguisiiio sii, nihil

tio autem celebratur \iu Junii. CasteUanu.s, die XI Novembris, annuntiat : Aihingauni obitus sancti

Verani

episcopi
:

Cabellicensis;

ct

ad dicm
deposilio

repertum.

XIX Cctobris
sancti Verani
et

In

di(rccsi

Aurclianensi
inlcrsit

episcopi.

Quid

obitum iHicr

depositionem

ipse

viderit.

V. Cultus variis diebus et diversis in locis. Supplicationes. Acta.


Diei

S.

Pcrsulcm cuUum quoque


ejus caput et
cieteris SS.

Notat Godefredus F hahuisse Ebroduni


fuere

(Embrun) ubi
tur, qua?

hrachium assorvaban-

cum

reliquiis dispersa

cuUut

\)uamvis pcr decursum commcntarii nostri


dcrit

inci-

ab hsercticisd). Quo id jure Godcfredus asserat, mihi jyrorsus ignotum. ^ 63 JuTta Cointium,CaveWcensesfestumcelebrant (decima tertia) Novembris, Supra vidimus Idibus

cavelixm^.

^aryolii et

hinc inde meniio dierum quibus festivilas .w}t ad sn7(c(^ Vcrani cclebraiur, cum tamen phira

hanc rem pertincniia, qua^ prxtermiiterc hucusque oporiuit; hic uno sub conspectu exhibemus dies, quibus in variis ecclesiis sancii PrwsuUs recoUtur
memoria.JorgoHich'braturfestu7nTr;ins\iiiioimdie

solemnemTranslaiionismemoriamrecoliibidemDominica posl diem septimam Junii, nisi ha-c ipsa apdiesin Dominicam incidat. Hoc quideni, ut generaU pnsi Concordatum anni ex vegula
parei,
180! stabiUta,ui festa

patrmaUa

rejiciantur in
curArtaS.

Dominicam sequentem.
6i Atque cx his Uquei satis

x\xOdtobris\ Deposilionis, x ^ovembris, liret contiqcritundecimacjusdcmmensis.Propterfestuni vigiliam. sajicU Martiniy reirotrahitur in hujus
solernniJuxia Saussaium, habcturJargoUi et aUa fesium Reseralioias, vil sciUcei JuUi, qua agitur

h.TC

magnam

esse in die-

buscu/tusdivcrsitatcm. Nos hac dic sancUVcrani ll"^l actadaimis,secuUmartyrnlogium liomanum ,qund sancU Pr.TSuUs CavclUccnsis hic tantum meminit,
licetalinrum Sanciorum ejusdem nominis indiverquod, juxla sis locis mcntinncm faci^t. Acccdit,
BaiUct, festum translationis JargoUensis oinnium
sit

dcntvr

msetnov^ti-aJislaiionisreUquianim sancU Vcrani, simul ct consccrationis ecclesi.r JargoUcnsis ab In-

nocenliopapa IX; posiremumhoc quidcmex mani(1)

celeberrimit/m.

Groffedo Sloria dolle

.\lpi

Uarittime.

lib. iv

ad finem.

60

65 Varia

I
466
D. B.

DE

S.

VERANO EPISCOPO CAVELLICENSI.


eruditionis. Dolemus,
ait

Comtms ad
man..s

an. 562

fi^

mncli Verani, olim Vari3' elinm in honorem


supplicalioes. Jargolii
ai

Supplicntionts
Jargolii,

,!(
i>lscha

Fcria terlia
c.t al.qua

post

.48

".)

ad
in

B<.U.,'uln.innola

.1/...

sup-

mcrbrana;
luct

ciuibus

haud pcrven.sse ..ostras habebantur res ab illo

fmnl suPP" -"', saccllum ex variis pagis ^;\^. PcnlecosOominica post -;cm^^ Et nomn,.=. ,>ost ,lvian,. obtinendam plovian. K-cum upphca Uo es ., convcniuni ju alium convcni ut ad .iih.i"

Sio

Uen, in eius i,onorcm.

ad

q-.o;";-

i^ca^prLcli.-cgc.t.

scparati.n

dcscr.pt.e ab

J^-

e vit;e, pr^sulatu ve.-bum . u v.x i lu.n di 'illius


;,
^.1

qui

cum

autca sat.s ,-ol,xus fu.ssct


fcc.t. ct

ab
hoc

morlem

transiit

pm tem Pniiinr variorum pagorum. Col.tur


Sia

ot cl

in

N verncns. ecclen,s

"'f-^^^ contextu. - Accepta,


^,_

"^

Exnuihus

sati^ declaralur

quama

l,a-

more Lsuevcrat.
ner

cpiscopi .'"f^""'^'^ 'P'^P' di.nitate langucntes, ut antea agcre solito plurimos sanitat, med.cus laudab.l.s /7"''. ,,,,
pristina;

otihus essel
ct i iliacesi

Sivemeni

Sanctus nosterin j"'";;,-, Nwe,-nesem P^' ^^ '-'^^ 66 Quod ad cullum Seve,-l,o , Chro a Jacoho spcdaliler declaralnr

Don.inum

rcddidit.

Itemoncs autem ab

ob-

assiduilatc oral.on.s cjcc.t. A,,ud sessis corporibus su|,crnau,, cui on..a poss,b,l.a. n,aicstatem vero aperlc. quod nih.l supclluum intcg,e tenetur et
i

r
st

it duodecim

nostn grat.a profoctus oroNivn-nen.i. qui inde Verani <]ia.ces|s Mvernenaa oppidum sancti urbe bimiliaribus ab ea episcopali totam excerpsit,

mcndacissimum scrips.mus hoc opusculo. ncc lasl.dium scd nc eliam audient.bus necinccrtum; .n ep.scopatu plurima quoo multa prolixitas f.eret, descripsimus membraquffi in aliis gcssit signa, subtraximus ; sed supcr hffic nis' ab hoc opere memwavimus, Deum teslem nauca qua- supra
invoco,
nualiter

quonian,
hic

ita

omnia veracitcr acta


f.dcliter

sunt,

leguntur descripta. Nunc ergo ejus


litteris

itcr Niverniorum civitas cx professo B lunc devoto cruce et lugubnum et feceral, una cum clero tunc m urbc grasvestium apparatu ob pestom munere repellendam, quJE santem, eamque divino

distans. ubi is recens dura ibi perlegerat,

quam du1607,

hisU.nam

anno

quo

sanctissimum obitum intimare curavimus.

poster.s

ad instans miro

modo

extincta est,

publico

cele-

intercessiobratovoto.exviprecum ad Deum pcr agit SeverVerani oblataram. Post h^c nem sancli

Comtw. amalor qui non h antiquitalis Nullus projcclo erit mnsmissas eum comeuibranasillasadnos dolcal ex cilat s vcrbis appanon fuisse. Tanlo ma(jlu[UOd rclata non temere ac sme dcleret lacta a scriptore sole.mncm pi-otestactuconqesta in actis. Posl lam narrando sinccritas extra ommern ti^cm, virl in
Alque
ha^c

ex

mhilo,nim,s, habet posila suspi^ionem csl.


U,
nosl,-is

nonnul-

divinitus.siiblalum tinsdepalliosancti Verani, fpwd CavelUcen.sibus, qui, tivihus in aera viam prsslitil quo ia loco demortuo sancto Anti^tite, hxsitabani corpus, ut proliTC dcicnbiejus esset iumulamhnn subjunyit, binc ejusmodi tur in acti6\ CiEterum. Sacello postero tempore, depicta est historia,

lemporibushavdfaclem hah,tura fidem,

uts,mt,iu^lraditscriptordedracombusMisimmaCai-cllicensem el Alb,ga,inihus Mricisqu.c nrhcs Ccrtum prxlcrea cst auclo-

nemcm

CastriS. Verani,
M.

scilicel

anno 1519, cura ac opcra


in curia

saibit de micto Honono,t.-o coa-v,a ratoAlhinaaunensi.q,<asihic Vc,-ano ut dvnmus, non ta,ncn ejus verba,

infcslanlibus.

rcm hallucinariin

iis

gux

Andres Verjus
ejusdem

priesidis

Parlamenli
Curati

csstiti^scl;si Mediolancnsem ejusdem ref^llur ad cp.coin.n quam

Parisicnsis
laiunt)

[Maliscone
loci

oriundi)
sancti

ac

prioris

Zunis. Cxlcram
asolct

sKjlu. paulo lers,or est


;

Verani.

Quod univerGalvinistis

sum ornamenlum ab
lamen

haerelicis

tandem

15"6. Capellam misere tradilum est ignibus anno bodie revereni. Eui^lachius Du Lys, Antistes

eldivmo regm franaccratc d.in.lcrq,.aluor Clotarii filios, chronologicamagm ad nota crudur

m huiusmodi legcndis

ZZr

u^xdc

vZn sancti rr^sulis momcnli.Ohilcr S. --'


iTceadem
acla trihui
fiS /(,.)

h,c ,u>la,nus

Nivernensis

restituere

pcroptal.

/te

Sevcrtius,

Mariinierii quibus addimus exdiction. geoc/raphic. Veranus (CastrumS. VeVf^rain, laline S.


Saint
dicecerani} urbecula GalliK, in tractu Nivernensi,

''unl S. Verano. pcperam, quoniam propna scd tomo ad xv,, m!de's. fJnlino, hoc BoUandianacxstal h.TCcademvUa

;^'-~
(^^.

'

^,.,

,..

Mss

^^,,^^,1,.

nomen C scos Autissiodorensis.... lllius antiquum voignoralur. A S. Verano, episcopo Cavellicensi


cari
ccepit. ex

transferretur Jargolium

quo ejus corpus, dum ad Ligerim, eo


Ilinc

Cavellione
loci

(Rouge Clottrep.OK ^ exZa,msc,-,ploR,^b,.r Vallis hxc difrert a texlu Labhcano. Parum uh, opcr. preUum f:::!^nesvar,an,es. ct c.lera.

l-M.

ali-

noslris videbiun- in Annotal.s

'^"'

quamdiu
abbalia

requievit.

etiam

origiiu^m

habuit

prioratus S. Vcrani, nunc


S.

Germani

dcpendens ab Autissiodorensis.... Olim ad


paroecia

hanc

etiam, ecclesiam connuebanl peregrini. Eo instituebat calamitosis teniporibus, supplicationem


civitas

'f "f;;;;;^Vilam S.Vean. ,(*. 69 Tcrliam deni^uc B,mx ex collect,oneGalonu ,abemus. ,lescr,ptam d,c v Ja,v,uvu m U,tom I. Scilicet anno 1661 Henschcuus .. Papcbrochm Oem udvenerant PP.
p,-^deccssorcsnoslr^;dieaulcmejusdc,,vn,cns,s^^u, anenschemus : Apu P Ua Bolldo scr,psU felictcr inl,b,.sMss. insudainus toristas hactenus csa;.

,,

,,

c.,li<-

^.^ ,,^,

Nivernensis,
dissila.

(piamvis

deccm

et

amplius
est

leucisabhinc
succursaliJi
Aeta
s.

Hodie 6\ Verani ccclcsi^

[2).

vcrnui.

Verani dica67 Rcstat ut qu.Tdam dc actis sancti otnnium primus.ut mus. Philippus Lahbrus nostcr

rGiuo,.ii,etiamci,xiterxxvit.ib,dem et sunt valde mul l,


ntrESuntexduobuslibris,

Lx

Ts m,,otescet
modum
:

videim,
sancti

in

l)ibliotlieca
lijpis

manuscriptorum
litulo

libro:

ruin I3)ac(a (//

mandavit sub

Vita

est .rtut,s. Hunc C,;temm vila illa recenlior,s Vcrani vUam scn c-dilur auctor: Beati

q,,,d

silpnrfaUconcctmGa^^om.^

e-

Verani episcopi Cavellicensis, qux quidem incerli cvt aucloris, ut notat in syllabo ad initium (ontiu; stt/ ^imj/t descripsissese tcstatur ex apographo revereiidissimi atque eruditissimi episcopi
Monspelliensis.

'"" '^" sed eorum plerique 1'^<'S rc n.ulti ^=>"'"'""texere edere qua,u l,isto,'iam f^"' Jh, hacertiss.m.s auto.ibus cumoue de iUo con.perta r^^tuimus^ rerun, "^

/"

P: J^
.

Modus scribendi virum prodit graet


E-.cleaiaat. Francorum. Paria 10:7.-C4) Anoales

vem
(I)

et

laboriosum atque aticujus liileraturae


Ftanco.-Oj T. U,

Pag. M.-t^j Almanacl. du clergfido

p. 690.

imo

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


imo in nonmillis a vero prorsus aberrat, ut videre erit in Antwtatis, ubi pfurima ea- hac scriptione recitaUmus. Cum alio modo, quam cs-ieri, mortem B. Pr,TS)ilis narrat, et pr.Tierca multa subjicint,

467
BX

quid infanU Dominus in mente conceperat, eliam religionc perfecUus monstrarct. Quod ubi cum

LAUBtU.

suinma devotione eum exputere

vidil (^piscopus

qux

ost ejus

ohitum seculasu}it,

et in

sprcierecen-

CKsis ejus comis in clericorum sorUlus est babitu, et per aliquantos ilies esl ibi nioratns.
4

ad ejustunruluviCavellicensem patrata, partem hanc integram per modum


seat aliquot miracula,

Supradictus ergo vir Dei exindc |>rogrediens, Draconem

ca-

in pago, cui

nomen

esl

Cav(!Uico h,

cum summa
Cavellicen-

'""'*'''"
p'*"

Api endicis dabimus, adjectis, ubi res post/ulaveiit,


notiHoriticis.

velocitale devenit. Populus


sis

aulem

ille

J||'"'"'"'
'

per plurimos annos fuerat oppressus ab iiiipurissimo M!rpeiite, qui vulgo draco vocatur, qui in difont(' vcrsabalur plures jani dies, qui Sorgia
('

h
i

VITA SANCTI VERANI


EPISCOPI CAVELLICENSIS,

citur.

Quo

audito vir Dei nimio dolore compassus

iterca^pit ad supradictum fontem.

quo cuni
vcnire

velie,

niens

draco sanctum

Uei

ad

se

videret,

nimio terrore Uinidus flammam de ore suo coepit projicere. Tunc vir Uei pronus in terram ore et corde oravit devote. Cum auteni surgere ab oratione cu-pisset,

Descripsi e\ Apographo Re-

virad draconem

Adjuro

lc

draco

verendissimi alque Eruditissimi Episcopi Wonspelliensis. Ua Labbeiis noS'


ter

pcr Jesuni Chrislum ajlerni Regis filium, ut non possis Ucdere. neque hic amplius stare.

me
Ad

hanc vocein Imali


tuus
in trrrani

Viri lcterrimus

draco velul mor-

cecidit.

Vir auteiii Dnmiiii Veranus

in

Nova

BibUotlieca

quam secum portabat calenam in collo ejus misit, et ciilenatum usque ad monlein Dehriesonem (juasi morluuni Iraxil. Tunc bealus Veranus catenam de E
et cl factn signo Crucis serpons surrexit, ad euin vir Dei; adjuro te per viventem in celernum, ut sicut hodie a me la;sus non es, ila

ManiiscripL
II, p.

libronm, t. 090 etseqq. ex qiia


desumpsi'

manu

ttilit,

ait

vitam

et tituliim

mus.

ab hac hora cl deinceps neminem la;das. fdificavit cei5 Tunc draco volare ca'i.it et usquc ad cacumen Uirn iH honom bonomontis ab omnibus visus est et postea numquani rem B. V- Macomparuit. Sanclus itaque confessor Veranus ad rite.
.

1(1

rii

PROLOGUS.
cur
s.

fontem
fecit,

reversus durissima ibi saxa


jier

pro[)ria, et viani

manu scidU quam ambularcnl homincs


ubi

ibique in

praidio

veraDi

JjciUissimi Veraiii gloriosa

solertinitas

et

vipo-

beatffi MaricE construxit,

suo cellulam in honore cum collega suo die/.-.

""""' Vifam

rcm
lis,

SLii iioiiiinis

expriinit vX gratiain niagnae salu-

Itus aliquantis

qiiia

istius

vitffi.

duin Veraiius diversa superavit pericula nieritis mundaiia vicit cuncta impediiii

commoratus est DevoUone orandi urbem

f^

Romam

expetere
^'JIJ-^^^jJ^^;

deliberavit.

menta. Sicut enim


cta
b ecclcsia,
et

aposlulico ruiidameiUo sanliriua

a Christo

|ielra

l'etrns

Arrepto itaque ipsius iUncris cursu, ^^^^"^''J^fteraf vir- ,^.,,(i> asperitatcm viae vel rationis diversitalem Gdei ad Ehroduuensi meriti superavit sanctitatc. Qui cum
tute
et

auctor insuperabilisstatulusest; ita triumpliatoris ellicilur, j^Etenii Vcranus in geiUibus coiifessor

civitalem
potcntis
nobiliter

Ebredunenseiu
graliam
:

pervcnissel,
mcriicrat,

ibi

omni-

'

Dei

quam

pubUcavit

quem

si

gladius perscquentium noii

tetigit,

digni-

nam tantam

orationis virtutem per illuin,

tatem mariyrii non amisit.


INCIPIT r VITA.
$cribend(im .cT...7.m
auctor susrcf)/'rit.

speclantibus populis. Deus ostendit, ut idunmos tres ibidem a passionibus libcrarel dsinoniacis;

facla cst a Do2 Posl vindictam scelerum quae GaUiarum d, misericordiam cceli distilj|iino ckvAc

ateirasuslamen sub episcoporum m pnesenUa eorum manus ab ipso suiicrimposilo pendens,


Crucis signaculo sine
ullis

^.

viuculis apparenUbus,

laverunl,
ierunt.

suo, quffi nos, ira 'suse indignalionis.

niundo pontificem protuBenedicta gloria Donuni de loco saiicto dignis Sanclorum mcritis, eripit ab

dum Veranum

terram eorum non sanctilaUs virtule ila ligavil, ut tanuliu pciid.Tent in aere, langcrcnl calcanei, et inlervenlu fuissent liberaU, (|ui diabo-

donec

illius

Digmiin igitur at(iue laudaut beatissimi Verani vitam, bile esse censuimus.
qui meritis ascendit in ccelos,
in torris.

lica insidia

fueranlcapUvaU.

cursu 7 Accidit etiam in ipso itineris


lalronibus luca

cum amica
pateretur

^^^;;;>-^^ ^^^^
^^,^^-^

litteris

niemoremus
,

prjulcriret. ul incur>uiii

tanctum

S.

PrcesuUn nacle-

tales. l-ii

ricvt.

natione Oalli3 BeaUssimus c ilaque Veranus liaud procul ab ipso cns, civis fuit Gavaliianus/"; nulritus quos consUterritorio parentum studio Cujus fuisse minimos nec pra^celsos. Ut genere iion tantum fuil bonis instiluta moribus, adolescentia ad vits suae exitum per, :
:

parto qui Itrieii- vm fm ipsorum maximaelcnim monlis propejam superata. inter obscura coni n adjacct, *-^"^ ^-^-'; J^;^ servo .^-^a'
vel -ecreta silvarum
ii^si

latrones eidcin Dci


strictis

occurrerunt

cumque eum

mucronihus

utin Umorc Dei usque Pnvati marmaneret conUgit ergo ut beatissimi quod annis singulis n feluni solemnitatis,
tvris

agredercnlur, ut suuni niitterel, eorum tiladio caput extensa cervice quod vir Dci inlrepidus mvuia ordinavitinipietas; lanK^n ut orandi spavirtute idenusoi.tabal. |.oUt

depositis veslibus ainpulandum

Uuni conccdcrent

illi

i>aululum. Conij.leta denique

veneratur in terriiorio ubi insomnem tolam causa devoUonis cxpeteret, voluil, quo ncc ab eo loco discederc duxit noctem.
se ad
:

Gavalitano

et

excolilur,

et in aere dextra oratione, ictus ferienlis evanuit, ut latrones ipsi suspeiisa pci.endit. Quod factum,

pervirlutem Dei
runt,

et

mcritnm sancU

Viri

perspexe-

qua stacollocavil cxpectandas vigilias quam corpoie. Demlionenou nnnus steUt menle

prpni ad

(^jus

vestigia inhairentes rogabant,

queiammane
occurrit.
et

episcopo reverentcr facto loci ipsius peUit, ut desectis capilhs ab eo

clericorum numero

admitteretur, quo faciUus quid-

Tunc beatus prsstare non Confessor Chrisli, ul cral piissimus, Evangelica inimicos diUdistulit postulata, et ul mpraecepta, mauum dcbilem ceudo complcret conUncnti
ut ipsi latroni

redderctur

dextera.

468
gX LABBEO.

VITA

S.

VERANl EPISCOPI CAVELLICENSIS.


pristi-

vigorcm rovocavil continenti rofklitam ad loco lantus subito num Ouo tamcn in
advenientis
lurl)ati

Dous oslcndit.

Nam

die

qua.
ui

popuU fragor

visus est

sonuisse,

oralionesua, Domino liberavit. s ois vinculo


;eii.i

ipsa duodecim vexatos, D auxiliantc. a consuct^ pasled.olaIlem in eadom

latrones silvarum fugicndo

sccreta

repe-

urbc dic quadam ncpoU suarum virihus nrincipis oratiunum

cujusdam nobU.ss.mi
c;t-oo

rest.tuit

Bomnm
u.

ivp--

^Tde

l\o:nam sino uUo ol)slaculo suffragatus acceslurbatione animi divino auxilio "'^' siLQuicum venissct ad Tibrrim ^^ "'^.^J^; /^^" ut P^<>"^>^^; milliario ferme quadragcsimo,
tuit.

usquc ad urbcm hinc per orancm Italiam advcrsitat.s vel pc

v.sum

Constant.ni noSubiimis quoque cujusdam

Rosterarium, in ca .psa civifiiium vocabulo sopore fuorat dofunctus. a morUs latc qui nupor studuit oxcUa.-o. Uujus sumno veluti dormiontom a anlc ojus corpusculum , ut erat rij^idum,

mino

etiam

sic
Pet.-i

Dcindc boc sibi omnibusque cor.fcssionen usque ad sanctissimam


apostoli. dcsidcrii
s..i

SU.S .nd.x

nrssenliam
oraUonisic

institit,

Veranus dotulerunt. Vir auiem Uoi ut invocato Dei nomine, coram


ticut
ei

con.pos.

~l

sancti

^b^'

oxpcctal.one pcrvon.t ut pius o.-alor devota ot salutav. confossionis hno.-ince dom

; cuslo

cmn

rcsuscitarot lu.-l).s. mullis adstantibus cum v.ro Honoi-ato Dcindo, pctonte sancUssimo 13 civitatcm, cui nocivitalis s episcopo, ad
ipsius

Mhin-

gauni,

S
i

raen

est

Albingano

profoctus accessU
Christo

ib.

quo-

summahun.ilitatepoposcit,ulimse,mldm^^^^^

bulum dignarctur
eb.s
illc

patefacerc

quod,

sancUtatit
esse

que plurima signa

virU.lum,

auxiliante,
ostendit.

ignarus,

fieri

posse ncgavit, multos

nonsolum

iidoUbus, scd
fuissont octo

oUam gonUUbus

rmfp:^mes;quorumprecatuo.;a.jdita.Uummodo
lulam.
spatiu.n concodorct
:

Nam cum
Lerrffi
illi

jam luenses explcU, quo


Verani
arucrat,
fuit

et,

vcluU

festmu.,

il le

pluvia ncgabatur, oraUone sancU

cuslos post lalc

.-csponsum ad

suam remeavit

cel-

inlerccdcnte,

magnorum imbrium

elTusio, ut

siccitate ex dono Dei ager, qui

afflictus

claustra

Veranus ante ipsa con9 Bcatus vero confcssor curvans genua oraturus petiit fsr.iionit S. Pe- fcssionis claustra trinicuiando omne votum ol sui cord.s deside" terram, ibiquo ab apertt. supplcvit o.-atione, surgcnsque riuin inlenta
Con-

et solitam rerura decurrons agii vigo.-cm rcciperet,

aUmoniam

ministraivl.

Quod tanien non M

u
E

bencficium islud

ampUusquamin duobus undique

oralione, ac

monumenti septa nimio


ita

f.doi

ardore

succensus deosculans,
tis

calonatus
ut
ei

illo

locus solu-

propti^-ea divina pomillibusest concessum, quod pra;sUtil, ut in tam brevi torrarum siiaUo lenUa credulitatem genUlom populum circumsistentem ad
provoca."et.

vinculis

patcfaclus est,

crcdcretur bcatus
qui
illic

martvret summus Apostolus


roscratis aditibus occurrisse.
autlivit,

oraverat

Quod ubi ve.ierandi

ad pctcndam ven.am ipsius loci custos p.-onus ol vcsUgiis sancli Vcrani fesUnus occurrit,

tissimura

ad Dcum ad bea- fum plaviam fidelibusque conccssam, ccriaUm OTaiione, diVcranum vcniontes, petcre eum sub sturbat;

14

Cum

vidissent

dcnique

gcnliles

ChrisUanis

ubi

et idoltt,

quod pi.ssiincumbens indulgcnUam postulavil praesUmus vir Domini Veranussine cunctaUone veniam, quam lolus in charilate consistens
:

quadam sponsione coeperunt, polUcentcs, quae colobanl, per oraUonem ejus sordida idola, quem cosolvorcntur in pulvorem, staUm Deum,
lebat, crede.-e

quod,

si

non tardaront.

Quam prom.ssionem
susccpit. Etc-

tit.

ot

Dci

amicus cum ambiUone magna

peUit, non negavil.


Perhonitrifice

10

Cum autem

audisset
Apostoli
in

Romanus
cl

pont.fex

et

a Pnpii rxcej)tui. pliiret

bonoficium sancU

meritum vcnientis,

habitacula saluUs nim ad paganorum ipsorum Tunc conspecU sub expectaporlitor advuncrat.

cum summa cum


iUius

annoK

in

Vrhe

monrtur.

omnibus dilccUone suscepit, Papa .ovoron.lus immensce sancUlatis multumque amore divictus eum crodidit roUnendum.

Veranus in oratione p.-onus majcslas s.gnum, ab incubuit, petens, ut supcrna sed ita omnes incrodulis poUlum, non negaret

Uone popuU

s;inctus

Quod revera
in

nonnuUisque annis, quibus Romana urbe dcguit non mi.iimis resplcnduit


ita
fecit,
si

quis sludiosorum sc.-ibcre volucquam singula, dies antea puto oum deaceret rit per Ungua aliquid o prasvaleatcxplicare.
miraculis, (lUie
Galliai
tenst

ut rcdactae in pulidolorum statua; solvcrcntur Qui illico ut o.-atiovercm ultorius non parorcnt. peliUonis ipsius eirectus apparuit
, :

nem implevit, qui sinmstaUmnamqnc ig.iis de ccelo descondit. portcnta el idolorum statuas in lacrorum omnium

repe-

11

Intorjocto ergo

multo
Papa

nnVd ope-

gestione boalissimi

tcmporis spaUo sugfacta ad impcratorem,


]>

ratur Hnvenntr

jam

dictam

patriam

ropotiit

Gallicanam,

cui

per episcopos

lialiae, vel per

omnem

Galliam, ex
cresconte

lioiioriGce, sed priecepto Papfe, susccptio data cst

cum urbom

famosissimain

Ravcnnani,

eum fama, peraccessisset, qui ibidem vcsabanlur rclalione populi et -eorum contiteri cocporunt, inopinatum servi Dei advenlum coepcrunl agnoscere, ct infinnorum

igilur gontilcs Uepulverom redogii. Poposcerunt sicut Albingano rum post hoc, ut illis iduviam idque per servum obtinoret, feccral, suis precibus quod petobalur div.na suum beatissimum Voranum Quod miraculum licot celcnconcessit miscratio. pr^staret, in illis tamon adhuc tcr pietas supcrna ccecitas, quia dum .mincredulitas pordurabat cl

spoponde.-ant, credere plore ditfc-cbant qua?

midraeonem,
iiumtnii
loco

mullitudinom

oxhibore.

ut

nime volobant. 15 Tunc afflrmare cccperunt

se pro

Deo habere
lert.-

operaChrisU pcr saucluiu Vo.'anuni vidcre mererenlur supcr infirmorum scilicet rccuperaUonem quod revora ct fidos illorum obUnuit, et per ser:

vum suum
cuiorum.
el

potcntiam divina largiUu indulsil mi.*acivitalcs

cujus auxil.o cuUum, mUffi magniludinis draconom, succeipsis ct corpoi-um cxpeclata Utasadvenirct polluUo.ie dcrelincolumitas, cui imerum, ncclum singulis immolaronte vitU carnalis iUusum, annis
incor.-upla

fv9"'-

virpnUatc puollam

tau.-os

cUam vd

Mediolunt

12

Undc pcr singulas

evoctionibus

iuvencas similitor annis

sanclis episi-opis cum charitato prastiUs Modiolanuni usquc pfrvmiit, ubi cum sa.icti marlyris

faciliuspossontinsuislocisabiUo lugarequod si qualibct condUiono

quo singulis raactabant, subs.stcrc. tuli

Unde dixorunt
lur

laurcnUi

fi'sUviUUo

lonerolur,

inibi

enim GaUa
ConstaiUii)

postmoflura
confossor

vivum
colcbat

ct

vorum
Vcranus,

Deuin,

qucm
non

Placidia uxor

quondam Zcuonis (imo

boalus

crederc

impcraloris 7 in honoro ojusdem martyris domum mirificam construxil, qua; sua pulchritudine univcrsa iienc dificia supcral
Italia; r. Ulic

plurima

virtutum
per

suarum

mir;ii'u\a

niagna fidoUbus suis

preliosissimum

conlessorem

suum Veranum

vir Dei, sed pro tardarenl. Quod non aspcrnatur ad locum fidoi, limore divino ardore succensus pclrarum lacavernis ubi draco ipse dicebatur in ut incrcdulis saiisbilarc, non dubitavit accedere, IgUur auxiuo faceret, et omnium vola corapleret.

Crucis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Crucis confidens,

469
EI

cum

oratione flcxis genibus fa-

proximans altiori voce precatus est summc Deus ca-li et lerrae et dominator diccns omriium, qui creaturarum visibilium et invisibi-

ciem

terrae
:

his Charibertus scdem habcbat apud Parisios secundus vcro Guntramnus civitati praesidcbat nobilissima?

LABBBO.

Aurclianis
in

tertius

autem
:

Chilpcricus

apud Sucssionas

loco

patris sui

quartus vero
.Me-

TrinitalG
tui

lium faclor es eleracntonimque dispositor, qui in vivis et rcgnas, adesto prccibus servi

nihilominiis Sigebertus apud

urbcm rcgnabat

tensem. Hic ilaque populo nuncianle cx hujusmodi


virtutibus
litlcr-is
diifii

Deum

Verani cl his fanmlis tuis te verum, vivumque in Trinitate colendum precatus ostcndc, nc

fama comperta, missis venerabiliter sanctum Dci Vcranum ad se evocavit. Qui


vidcrcl ad siuduit

lonyo errorc has omncs animas regno tuo debitas metus diabolicse superbise teneat, et afideveritaexcludat draco lubricus inlen-at, aut ubicunique diffugerit
tis
:

Doniini causa accersilurn se


qiiae

prin-

cipcm,

libentissime pctiit

isle,

ille

adpro

sod praecepto majestatis tuK, aut hic

implcrc

Apud qucm multo lempoiT


cfl"ulsil

iVequcritans
;

virlnlibus ct mir-aciiiis
niiscroruin
inlcr'Ccssor.

non modicis
sedulus

ae

populum ba-

ad conversiones honiinuiii nullalcnus acccdat. finita hornbile monstrum 1(3 llac rieprecatione

quoquc
furor

aflliclione

permansil

plizat.

etimmensus dracn ab ipsa urbe elapsus minis alveum petcns, mare usque visus
sissc,

vicini flucst

20

Cum

rcgis

bh

adversus
et

quemdam

fifum a

mppH-

acces-

commililonum .suorum subitus


rexissel, praecepit

intolerabilis sur-

rui inrendii

per miraculiberat.

nec ulterius ubiquc dej^ulsus apparuit, quem


divina per bealum

virtus

Veranum

fugavit.

Quo

incendio concr-e- lum mari.Cunique ad hoc, secundum praoceptum regiie


subjecto

eum

bb cc

facto, (imnium infidelium turba conversa, Deum verum et vivurn magna niuUipIiciter voce laudavit, et per ipsum percipcre sanctam baptismi pur^alionem meruerunt Sic antiquae incredulitatis nube

cappa cc succensa ipso reo, jam flanmue vicino, sunimo cursu et magno fatlgatus impetu confessor pius Veranus, ubi rcs agebatur, accessit, et se inter flammas et eum, qui flainrme
potestatis. fuisset

detersa nova splcndcmtis luminis raerucrunt prae-

subjiciebatur

immergens-, virgam, (juam in


incendiu
Dei

manu

B
/t(

sidia.

gestabat, s;evienti

raemor opposuit,
flamnice
extinxit.

Onlliam re-

17 Hinc ergo regressus ad Gallias

cum

transitis

et

omnem

irnpctum
rex

furentis
celeritale

iirftsus,

mor-

Alpibus proximasset ad

quemdam

vicum, qui erat

Quod cum
set,

summa

nuncii cognovisadinj-tar

tunm puellum
ntiittat-

proximus
flexit.

orandi causa, ut plerumipic fil, deQui cum in ecclesia ibidein prirnum intrare
vi;c,

praecepit absolvi.

quem

ligni

aridi
Signo Crucia

jusserat concremari.
21
tates

plangentium audivit voces. Tunc pei-cuiictatus suos, quiiinam hoc essel, didicit quamdam puellam fuissc defiinctam. Undt- pietale et miseriEaimis, fratr-es, visilar-e lamencordia motus ait et si quid his consulationis impender-e tanles
vellet,
:

Mcmoratns denique pr-inccps durn pcr civisingulas solito morc discurrcrct cuiii beato
civilatem
pervcnit,

cnrctrem aprit.

Verano, Cavillonem

ubi

vir

Domini

solita

pietale

Divina ncnqie

complere mandata
Evangclic* aucluri-

jugitcr erat sollicitus,


tatis praecepti

possumus,

confer-amus

cbaritative.

Et

in

ipso

non immemor. ad visilandos fovcn-

verbo, oratioiie facla, gressum festinus admovit. Antequam autem intraret hospitium, ubi defunc-

dosque, qui in vinculis lenebantur, accedere non


tardavit. Scd

cum carccrem

cauti

nollcnt apcrire

tum corpus habebatur, indicto consilio iis qui secura adei-ant orarc praecepit. Cura ergo ab ipsa oratione surrexisset, adprchendcns manum puclUe
exanimis, tertio
illani

custodes, coiifidcntcr signum

Crucis

cum

oratione

faciens sanctus Yci-anns univer-sa

carceris claustra

nominc propno

altiori

vocc

quod

rcpente et munimenta confrcgit, et minlslcrium afilictiset tribulatis exhibcbat implevit. Qiiod

clamavit, stalimque, auxiliantc Domino, a captivipatale mortis erepla respondit, ac vitae reddita

cum

principi celeriler,
i-elatione

ut

gcsluni

fucrat.

crebra
cordis

nuntianlium

essel

divulgaluni,
Dei

rentum flctusimmensa gaudii uberlale replevit.


Duo
c(pci vilo-

ejusamorjugitcr erga ipsum virum


crevit, et iionorispluriraa vcncratio.

maximus

tum, mutus
qiielom obtinent.

ad desideratam Galgratia divina perductus advenit, cumque ad liam Cassancti Thyrsi martyris .r basilicam in agro
18 Transitis crgo

Alpibus

Nec iinmerito

fovebat
vina.

eum bumana
his ergo

gratia, cui fucratconccssadi-

X
y

siano y positam peraccessisset, duo ibi illico obtulehabilatores ejusdem vici obtutibus iilius se c runl, quosservus Dei Veranus sccundum multitu-

caeci

22
casu

Dum

et

tantis

virtutum myslerlis
operationis
()rai-

Fit

episcopus

Divino

auxilio

gesta

illius

fulgercnt,

Cavellicensis.

contigit,

ut sorlc

fi-agilitalis

Iiuinan:e

dinem dcprccalionum suarura,


largitatem
spectantibus
his

divinae indulgenliae

venlus, memoralie

urbis Cavellicie Antisles. pr;etaber-

ipsis

qui occurebant,
tcnebris liberaviri

decessor ejus,

eodem tcmpore de corporis

coliato lumine, a pcrpctu.-c


vit
:

morlem

deinde ad

domum

cujusdam
et

spectabilis
rogatus....;

vocabulo Thar-sicii, cujus fuerat prece


diaboli

naculo vocatus a Domino de hoc migravit saeculo. Jain eiiini tcmims advcncrat, ut sanctus Vcranus succcdcre dcbe. ei decenler in iiontiiicii di;:nilat(;
ret, qui

privatos

cripuit,

precum

obtentu
loco

per judicium regis confidenlcr eieclus, et


populi ambienter expetitus,
et

redemit.
in

Qucmdam

ctiam....

ab ipso sane exordio


.

consensu

coclesti

nascendi.... fidcliler ci in

eodem oblulerunt
oratione

cujus ore digitum

cum

deposuit, ct

imperio Dcinccps etciiim

fuissc dignoscitur consccralus

infulam

sacerdolalem

ibi

l^ita

in

episeo-

loqucndi aditum patefecit, ita ut in primis, .\IIeMedico respondcrct. Ipse postmoluia, spiritali durn etiam usus est communi omnium cloquio

adeptus,
est,

quam

sancte,

quam

rcligiosc couvcrsatus

patu breviter
perstring-tur.

amoris et cbaritalis perfcclae sludio non niinusquam culminc, multis annorum circulis beatitudiiic

per omnia. Ex cujus dono per sancti scrvi sui preces Verani ad ea quse vellct dicenda pervcnerat, el silentio naturali remoto,

magnificans

Deum

prielerenda

consistcns.
solito,

Accei^la

clcniin

episcopi dignitatc
tes, ut aiilca

more

plurimos lauKUcn-

agere consucverat, pristiuEe sanilati

eloquio
fidera

conccsso
populis

gaudebat.

fecit

causa tanlara excrescere, ut dcbitas Dco


dignas laudes indesincnli

Qus

gratias Regi
^'Ofaiur

raagno

et

Medicus iaudabilis per Dominum reddidil. DiEuioncs autcm ab ob.sessis corporibus assiduilate orationis ejecit. Apud majestatcm vcro supcrnam cui
sunt omnia. possibdia
integrc tcnetur et apcrte,
in
iiec

voceclamarenl.
a
St-

19

Ilis

9fberto,
tratia!

diebus quibus beatus Veranus confessor

quod

niliil

supcrfluum

hoc opusculo nec men-

Autic^p.

inciytus in Gallias cst rcgressus,

regnum Franco-

dacissimum scnpsimus,
andientibus fastidium

incerlum; sed ne eiiara


fierct,

aa'

rum jam rege eorum mortuo

nornine Clotai-io a,

multa prolixitas
signa,

plu-

ejusQliiregebant quadrifarie. Primus namque ex

rima qu

in

episcopatu gessit

quae supra

memoravimus

470
BX LABBEO.

VITA

S.

VERANI EPISCOPI CAVELLICENSIS.


ita

quoniam memoravimus Dcum testem invoco,


o,nnia veraciler
descripta.

28 Scd
nji^^lore

illis

nafurali dolore contristatis pro tanto

Auaor
'"^

umn>-,

leguntur acla sunt. qualiter hic

nos omncs
iste

frauHonnins in conimune, quibus

*j"t'ii/iem

Sanctus
erfto ejus

Sartcla ejus

ad

Dominum
gratio.

m*-

S
Tnf
finem
ta.-e

Xr J'^ DcSTaV
24

Nunc

sanclissimum obitum

fideli-

sima
^lo

reliquit

speculum faclus in mundo sanctisexempla. Triumphet spiritali Iripuponti^x, sacer.otes stoia sp.enOen.es Beatorum U.tentur opevirtulis v.rtut.s decore,

"'*''
f^';;^"'"

ini;;;^r':u^vi;urs;n;:tus
a^
assi.lue in orationibus
ei

con.pL

justiti^ e.xnllent, levit.T

.^0

n.a".ur Oominum, ut no.um suum responsocp.e acceplo ab


:

faceret

^"-^ --^"-"^ et --^^ rum fortitudine - accincti

omnisomn.s-

eo. appro-

que ordo

ecclesiaslicus

pinquare copnovil resululioneni '!" "iscipulos suos ad se i iir v c P^^^^ a^M.ilo vic nos ^.^''^^^0^ ^^^ ^^ '"

sui

corporis.

Quo

"^^

'

vcnire,|ubet.ute.spra.d.ca.ctq>.od
die.-at.

"^

boet carmina. Laica virgines. sene al.erna.im so prov<,ccn. jnvcnes, et vireines. senes cum junionbus dicamus omnes prece suiiplici

on nijiotcnli Deo pia returba cum sexu fceminco

'^

29^^uvXe Verane
n,i,,,is ,.er

pie confessor succurre nobis


Christi, u. qui

S- Veranun,

Ouo

a..d,lo

v.c.n.

cum nimio
trilo

dolore v.rum

^^^^]^^^^ ^^^
1^*'

-at.an,
ct

''^;;';"^^^^.

,mus adven^e

pe.-egrini,

boc s^culo abslineamus a carnain

'--'

multi et pb.rcs

'"

f""^7 nnimocirc.>msleerun,,c.q
'

^ j^^V dxeum^
.

"^

libus desideriis, ut pe,-veniamus ad


^^^.
^^^^^^

patriam ccrle^,^.^

^^^^^

^^^ ^^^

^^

ubi sepulturam corpons " '^^^^^^^^^^ rcspond.l Ad ba^c vir De, Vcranus
in

^ alics

non

mea

nalione die mcnsis Novcmbr.s. emisit spiritum undccimo ii>siusconcorpu ?5 Avii-is ilaque rcligiosis, qui ad lolum est, Sancl.ss.feretro imponi- fluxeraul transilii.n. aquis. ut mos decebat, fur miim ejus corpus ablutum es., quem, ul i.nponenles rcc.ro pallii nimia cum reverenlia

pra?desliordinalione, sed in Dei consistit v.iccm dilcclum Dco ad cfelum Post hanc

Spirilu Sanclo vivit et .-egnat. i^^ Ineodem autem loco requietionis 30 ^^^^^^^^__^^ ^^^_^^^^^ ^^^^^^ reauietionis

e.jus eius

usquc

''"'q"c horta-

hodie si petenlium fidcs excgerit sua beneficia vir '^^t^y^o'^' Dei pr^siarc non desinit. Vos ergo, Fratres dile- ccnt.
ctispinii,

mecum
Ch.-isti

nioneo pariter
conlesso.-em
fusis

et

exhortor, ut

eumdem num antistilcin


nusnosanni
festa

beatissimum Vcraexorcmus, qualesolemnitatis

p.-aecibus

revoluto cii'CuIo ad suae

prc.iosi

coopenierunl

velamine.

Noctem

autcm

et hymnis ac ipsani ducentes pervigilem psalmis numque spiritualihus canticis dederunt nperam. el sol denocti au.-ora i,ni)oncret fincni,
ja.u ipsi

ctala.

sua inlei-cessione iideliter .'ovocet, ubi nunc E unaniniitas nostram devolionem conjunxit expeMitiget furoi'em Domini Veranus almus, cui

Dominus
l.-ibui.

inter

Aposlolos principalem perfcctionis


ca-leslis

sidei-abili

terram suo lustraret lumine, eiiiscopoqui ad rum et eondisciiiulo.-um corda et corum solum moeslitia exe(|uias non ejus convencrant sed tenebanlur adstricta pro tanti viri ahsentia duhietas in eis erat non modica,quia quo in loco el
:

trraliam, qui

pra^co

et

p.scipuus
in a-lcr-

Dei cxlilit

bcllalorum,

et

nunc gaudens

num

regnat

cum

Sanc.o vivit

Chrislo, qui cuin Patre et Spirilu et regnal pcr omnia sjecula saeculo-

rum. Ameii.

ipsius

.lusti

corpus

reponi

Tandcm dubietatis nebulam ab


pius Dominus
incitavit
fei-etro,

dcberet ignorabant. eorum mentilius

ANNOTATA.
a Ea^ hoc ea-onVio videretv/r

abstergcrc dignum
ut

ducens ad boc

vUmi S.

Verani re-

animos,
sed

suos
in

bumeros supponerent
pa.-tcm iter arripi debe-

quamnam

citatam fuis.scoccasiont' rjus festi. Quod tur ex ipso Oicendi (jcnere satis oratorio.
b d "
,

confirma-

rel, .nininie sciehanl.

}fs.

nubrcr-Vallis habet

consislii.
/?.

paUiodxvinitMiubiaioet mtubiatoet

,ou... ..
,--,.._ f, ferturfumis.

26 Mirir.cum tunc, cl poene inauditum sa?culis omnuius, mi.-aeuiuiii uivmd imnc,-Mi ini^-vianv/ omnihus, miraculum divina concessit misei-atio ibi,le,n adoranl rulolibns. Pallium nam,i ,i
'

c Vocem incipttoj;'/i( jV5.


__.

V.

liespicU vcrosiviilitcr auctor 1

ad discordiaset
f-,:;^ rinrhv,v,'i r

>

_.

qjj^/jjjj,,,^

ci'v\m^

tcgcbat saiiclissimum

i-eiiente,

c^des,c,u!eGnlhasunesanmtmOf,l,sCM^^^^^^^^^ suis, ^^ Chtarius / (.iihlnha morte fratriOuS sViS, donec r;*.;,,t. l,sublati.s rnorte fraVribus
solus poHtus est versus a/nnuin 558. reC^teruvi iota hsec periodus belloi-um et csdium ferta esse noscitw. Gallicus Ms. 11 V. e Sanctissimus et Gallus pro
totins re(jni
f

cunclis videnlibus, se in aere suhlevans, cos veluti ductor itineris semper prfficessit, quousque perveni.-enl

ad

fonlcm sup.-ascriptum

Sorgiam, qui
ibi

in inaxiuio derivalur fluniine.

Dunique

pervepo-

nissent

non
scd

solum vadum
cliam
decrat

mini.ne

repe.'i.'e

C tuerunt,
naula

illic

dd

ullerioi-ein

nec etiam parcbat, qui navali evcctione eos ad cvrhcret ripani dd. Mi.-um dictu nutu
navigium,
Ibns
ille

comm pr^rv. n. 33 c/ 34. ton /^ 53. quamea-cullcclimie Gallonii ita habet Vita i)h.
Confer
.

quamaulemubi quove tempore nalus sit, definiri plane, in finisatis non possit, tamen illud constat
busAlve.noi'um,agroGabalitano, cujus Mimalc et mct.'opoIis ci capul hodic
nestis
provinciffi
dicitur, ho-

divino .'cpente

magnus

stetil

quousque

universi siccis transirenl vestigiis. Haec tua sunt, Dcus a-lcrne, npera IiiEc lua sunt magnalia, quia
:

sevvusjuus Vei-a.iusgi-at.a tua esl qund csl. Quid dedisli etenim esset, si ex le non essel? Sed qui gi'atia ex tc talis csset. perfecisti ul in eo Lua ul
prodessel, non csset vacua, non ut modo ipsi misertus ubcrrimo subveruni et pcr ipsu.n aliis
venircs.

cum parcntibus natum ct cducatum esse Valentinianique impcratoris temporibus floruisse quo fernie tcmpoi*e Ambrosius, Augustinus, Hyeronimus,
ct

apud
is,

nosti-ales

Euchcrius, Honoratus,

Salvianus, ct

qui a Lirino .nsula


Fuit

nomen
illud

accepit,

Vincentius claruerunt.

cnim

saeculum,

Potens es enim Do.ninc; ha?c opcrari qui

virorum illuslrium
p.-ffstanliam

et

sanctitale

alque doctrina
lllo

populum Hebiaicum sicco


fccisti

t.-ansire

luinnam ignis
^c
sepcutur ad
foHfrm sovgio-.
morfltorio.
Yi.'i

rubrum mare columnam nubis ]ter diem ct coper nttclcm cidcm iirccbuisli duccm
vestigio

longe feracissimum.

ergo tam

beato

felicique sa-culo,

Vcanus

eo,

quem supra

itineris ce.

diximus, loco exorsus cst ctc. g Sa7Jcti Privafi riieminit Usuardus

addiemW.

07 Gaudio itaquc
^^^^^:^

nimio pro his omnibus exhi-

aaccrdos el populusin pra^dio tandem Beati pervencvuul, ubi ipse dum adhuc viveret in
licat?R
Ibi

passio AuQusfi: !n territo.-io civilatis Gavalitanae, est episcopi ct martyris, qui passus sancti Privati,
ivtcllijenpersecutione Valeriani et Gallieni. Quod Valeriam et dum mojict Cupcrus nostcr de tempore barharis in Gallias Gallieni, (p'o S. Privaius a

iiruxcrat.

corporc ccllulain in
conslruxit honorc.

semper Virginis Manai

ilaque

cum

fletu

et

nimio

moerore
el
fj

ejus sacratissimum corpus

cum

hyinnis

irnwipentiljus

ita pcrcussxtsest, ut

post pancos dies

psalmis

sopuUurie tradidcvunt sub pridic idus


/7".

e vivis disccssei^it.

Ejus acta a/pud nos occu/rmni

Novembris

praefato dickXiAuQWiti.

h Confcr

BIE BECIMANONA OCTOBRIS.


A

471
Helvetios clarumf

h Confer comm.
i

prsev. n. 35.

quodoppidum estapud
Sulga, Sorgia.
(1),

ad lacum

Vcriiacule la Sorgue.
?\n\\ns,, infji/it
in

Sulia,

Ncoburgensem.

Eslque

Baiulrand

Galliae

Nar-

Gallonius habet
ilie

ires insignos

exstiterunt,

bonensis
(

Provincia,

qui ortus ex Vaiio Ciausa

quos niaius

gonius raptos in aora, suiiiimes

Vauclusv)

[iGr coraitaluni

Viudascinum

iabilur, et

pauio supra Avenioncni in Rliodanum cadit. I^t Valesimin notiliaGallionim .-Sulga, L-u/^oSorgue.

suspensosque tenere ingonti omniuni qui aderanl stupore, solituscrat. IIos aulem prssontibus metropoiilano ejus(|uo sufl^raganeis, qui illuc ad

synodum

Sorgiam
vere.
S.

recentiores,

in

his l*etrarciia,

nuncupa-

celobrandam convencranl, codom, quo caelerosmodo, sanitate reslituit. Ifsc viderit scriptor

Ex quo

sequeretur

Verani.

Ast tanti

non adeo antiqua esse acta momenti non est hujusmodi

quam

/>-

dem mereatur synodus


levissima

illa,

de qua mihi ne vet

vox,utexiila sola gravius quid concludatiir,posito etiam,exomni'parterectamesse Vaksiinotationcm. k Totum hunc locum oper^ pretium est elucidare

quidcm

in

digerendis S. Verani actis

occurrit alihi

exvita Ms. Gallonii. Grasabatur autom

id

tonipo-

ris in agro Ciiveiiicensi tetcrrimus coiulier inusitataeque niagnitudinis, atque horrendus aspectu

meatio velsuspicio. n Brienconi. Evidenter deducitur hwc vox a Briancon, mutata littera a in e, quXy ut notum est, a Gallis eodem modo prnnuntiatur ac a, in tali^ ut
hicest,

littvramm concursu. Est autem Calliw urbs,

jamque Gaveliicensium
civitatom
beati

fines

atquc ipsara

maxime
urbis

Verani virtus sanctitatis opinione


occe
tibi

latinc Brigantio seu Briganlium dicta, ncc usqumn apud anti//uiores scriptuin repereris Brienco. Unde

impieverat;

cum

vixdum

portas

ingrodienti, et

nihii

tale

suspicanti populus uni-

i^rsus nota quiedani erurgere videtur recentioris Matis esse vitam S. Verani ; nisi incuriam vel Ama-

versus accurrere, in urbem summo cum honore deducere, orare denique, ac votis omnibus con-

quo facilius intcUtgervtur, scribendi moilum dc indust/ria in Apographis mutatum


nucn-sis, vel

tenderc

sui

ul

miserotur,

comraunem

pestem

supponas.
Bi'ontioni
;

Vila
et

nostra Ms. cr liubra Valle habet

averteret,

B precibus

immanem iUam ac Iruculentam feram suis, quas apud Deum polentissiraas esse

ad montom Briansonensem.
cerc

noverant. vcl profligaret omnino, vel quovis alio loco, ubi nocendi facuitas non osset, abigoret.

maxima

: inde profcclus Mons, cui adja- B ex parle dicitur Brienco, antiquis Ma-

ct collcctione Gallonii

Porm

trona ct alicuhi Matrons uocafur,- elMatronaquidcm

Quibus auditis Vir sanctus, simuitpie civium universorum lacrymis el communis calamitalis sensu permotus, iocum adiit. Est autem ilie cum aiiis rebus, ttim Sorgiffi iSvnjiir) ibnlo, omniura, qui usquam terrarum existant, longe uborrimo atque
ampiissimo, perceicbris,

vulgo diritur
el

le

Mont Genovre intor Briirantioncin

Segusidncm iSuzr) positus,sedBrigantloni proximus. Brigantio autem nuncupatur Brian^on, oiira tantum mansio seu slavia miiitum, nunc oppidiim montanum Daifinatus in Alpe Collia. Ita Had. \alcsius
(2).

sanus atque

praeciarus,

quem, quia reductis undique coiiibus cinclus est, Valiem Ciausam etiam nunc hodie popuiares appeilant. llic cruentae bestiag ialibulum erat, quo nemo anle multos annos accedore, aut eminus etiara ad
inluendum consislere ausus
ctus, fusis prius
fuorat. Iliuc vir

Ms.Rub. VaLhabet,etmeliusquidem:ti\i(\m. in hunc modum. Nec p Gallonius ha^c fusius


illum pontifcx
iiisi

umquam

a se divelli passus essot,

San-

gravis quaedam Christianae totlus rocpublicae aucausa, inlerposita etiam Romani impcratoris
Ihoritale,

ad Deum

procibus, fidonto

animo

eum

in

patriam revocassot. Nequo vero

se contulit. At

illi

paulo propius accedenti draco

summus

teterrimus et flammas igntas ex ore atque ex ipsis

naribus

efllans,

sose objlcit. Hic CKtcri,

cum

ejus

pontifex inaneni ab so abire permisit augustissimo Crucis signo partom atiquam, quin ex Petri cranio dentes, et duos e sacrosanclo divi

aspoctum ferre non posscnt, vehementerquo metuerenl, ne sancto viro subilura exitium afierret (territi sunt, vel quid simile supplendum; deest

aliasque non

benignissimo coiUuiit.

paucas Sanctorum reliquias in eum Onibus illo tam [irsciaris


donariis

tamque
ibi

insignibus
Et

auctus reditum
Venetias,

in

enim voT aliqua

inicxtii ?wstio).

Ille

contra signo
in se

Galliam parat.

primum quidcm
loca

ut

Crucis munitus,acspei pienus irruentcm

co-

sacra qua^dam

rcligionis causa inviseret;

lubrum mauu prehcndit, euindemque mox


^
quffiin huiic
et

forrea,

usum

parata erat, cathena constrictura


locoaii tria fcre millia-

su~ deinde Ravennam petiit. Hic multa quidem peraddita sunt actis nostris, ast probatione indigentia.

I'

minime renitontem, ab oo

ria

protraxit. Ibique soiutum ac liberum aiio quo-

piam, ubi nocere nemini possot, ablre jussit. Qui confestim erigens sese ad cacumen usque niontis
ejus,

quondam Zenonis imperaq Galla Placidia uxor Hallucinatio est. Diem. obiit sttpremum Galla toris.
Placidia

anno

quom do

Bresonis

populares ajipcllant, spepcrvenit,

ctantibus

omnibus, pernicissimo volatu


salutem
altuiit, et
:

nec

umquam
illis

\miea. comparuit. (Juo facto et ho-

minlbus

mullos mortalium
saxis

mense Februario suo, mense Novembri sequenti, extincto scilicet filio CxterumOalla PlacUiia, Theodosii Zvnonejuniore. Magni e(r secundis.nuptils iilia, primumconjugata
fuit

450. 'leno impcrator renuntiatus rst anni 474, solusque rennn potitus

coramuni poriouio iiberavit


eximius, ad

nec eo contontus vir

ob Athaulpho; dein comiti Constantio iqvem

specum regrcssus, locum illum


iilud teinpus

asperura
ctis

et ante

inaccessum, diflra-

societatem resprs^clarv gestas in imperiioccidentis Honorius) cr quo suscipit Valentinia-

assumpsit

manu

propria

rupibus, faciiera ac perviura

fecit;

ibique, ut

coliulam sihi

metum omnem caeteris eriperet, primum exslru.xit; dcindeotiam temDoi

num, prwfati Honorii successorem. Recte an a Labmen Constantii inter uncinas imertwm, ignoro. beo, an ab Amanuensi
r
(

ergo o-

plum sanctissimae
consecravit.
I

Matris ac

Virginis

nomine

Embrun. Urbs

est

GalVur Narlnmensis, in Del-

hanc structuram tribuat Gallx Plackti<e, nemincm. Ilinc etiam nihit de his in alium Magnifxcum ab anvita Ms. Cd- coUectionc GaHonii.
ui

rcperi

phinatu. Scribitur promi.scue Eborodunum, Ebredunum, Eburodunum, Ebrodunura. Media est inter
el Brigantionem (BrianQOn) ct Vapinyum (Gap) probe distinguenda ab altero Ebroduno (Yverdun)
;

sancto ti(p/issima aetate Mediolani eTStitisse sedem controveresteartra laurcntio dicalam, res

omnem
:

sium posita. Arnulphus,agens de ineendio, quod


ciilit

in-

in

annum

1071,

hsc

scrihit (3)
IV, part.
i,

Sanctus ipse

(1) lu

BngaoUo.

Lexico Geograpliico. ('.') NotUia Galliarum. O) Uistoria Mediolaneosis, lib. in, cap.

Ad xwcrm

Murotor.

HMum.

Ital. icriptor., l.

p- 34.

vm. Apud
Laurenlius

472
Laurentius
vivse

VITA
carnis olim

S.

VERA.NI EPISCOPI CAVELLISENSIS.


tandem veclibus eorum
riosissimc coronantur.
dic.

cruciatus incendio,

colla foriuntur et ita glo-

EorumActadedimus prxfato

exuri, cujus siKTiosisiterum se namniis pormisit


ut relatu sima omnium adeo fuit ccclesia, ornawcntory/in dcscriptwvideatur. De'nde, post
(lifncile

7mn

sic

eTcl'nnal:0 templum, cui nulluni

in

mundo
lamrn

mentionem reperi.Forte y i\'t/.v/''amAgriCassiani indigitalur nrbccula ad litlus Mcditeiranci Moris,

<i,m\]e.

Passimetiam assuinUvr

licj>mjiia,itr

haud 'ToculaMassiliadista^is, nomine

Cassis

(?).

sancti

Uuvenlii
tl.ic

c^n.

26 iium. 26) Ausonn u^^iue


Tere
aetalis o vivis

procul ab eo loco toniplum beati Tbyrsi nominecoD-

lempi-stale
cossit

^a^cularis

dis-

anno
sit

Eius
a^vo
ost

rilu :i91l Chrisliano lamen sonioris \yc conjectura. Theodosii

cxpiatum

fuisse.

secralum ctc. necemendandus ex Ms. z Lorus valde corruptus,


noslro Jiubrarallensi, quod Jnc mutilwm est : transit cnirn a vocc \%y%Vii\x^ ad verba : in cujus ore digi-

pus lesorotur

Dubia Iktc. Certum Ensobius Mediolam opisco'anlo(!uam san<-lus ex (Adloclus aulom fuit anno 451,

idom probahilius

credil.

lum
luit,

clc.

Ohlalis sibi
ot

num. G) sanclo LauPuricoUo Diss. Naz. cap. 64 GroKoruis dicatum fuisso in cjus onim fano rcntio
:

cx collcclionc Gallonii iia habrt duobus bominibus caecis visum restiillud eliam perfecit, ut mutus quidam a
Vlla Ms.

prima

Turon

Pc ghria martyrum
chrislallini

prodigiuni illud narrat

accidis^o

calicis,

tum Diacono,
procilms,

coiifracti, et fusis ad

ab oodom Eusebio, D Laurentinm

confugoral, subito infanlia, qiii ad oum loquondi facullalom divina virlute consequcretur. agitatos, j^Egros ilom non paucos el dannonum furiis

intogre resliluti. Cujus

nomen.

otsi

Grogoriiis relicoat, scimus

quidem Eusobu lamon illud


12 Augusti

sanosotincolumosase rlimisit. aa Agilur dc Chlario Jqui J-rancorum / rincipaad tuni soius bicnnio aii plius tenuit ab anno 558
an. 561
(3).

Hroviario, ubi dio B esso, ex \mbrnsiano

logoro pronum de Euscbio, eam ipsam bistoriam caliccm ilUim, dici est. Prodigii bujus occasione
in
Basilica, ac

quatuor totidem

Hujus, ait Petavius noster |4), filii E in partes dislributum Francorum


sunt.

imperium
berti,

sorliti

Chariberlo

regnum

Childe:

siipra

allare

suspensum mansisse,
por
ha^c

ab eodem Groporio

didicimus

vc^ba.

Gunscdesque Luteliae Parisiorum obtigit tbramno regnum Chlodomeris, cujus scdes Aurelianis
fuil
;

Tunc pontirox

suspcnso supor aitare calice agons etin posterum per singulos annos ox tunc
loci,

Chilporico

regnum

Chiolbarii patris,

devolissime fesla insliluil colobrari.

Ex Msid

sedes apud Suessiones; Sigoberto rognum ccssit Theodorici, cujus caput Hemi fuere. Quw quidcm
apjirirnc consonant Hs, qiiw subjicit auctoi^
Vitx^

unum clficiturmm nbstaiie cbronohgiam, (juorniadscribanus fanum S. Laurcntii Galix Placidi.r


tur. Ast

multurn

abest, ut

probatiocxindehabeatur,

Bcmis regni S. Verani. Afc obstal hvnc Molis,(7/irH( sedem primariam fixisse : utraquc urbsad Sigeber-

illud rcapsc ab ea extructum. S QuiP. sit ex mcntr (uirloris ipsa

tum
civilas,

spectabat. Ciet&rum j)lerique Metas rejni caput

non oni-

dicunt.

nino

liquct.

An

Mediolanensis,

ff*?^/"^ 7o.r f/i>/(?

bb

JJoc

loco

Vita Ms. ex

GaHonio muitum ab

An Albingauncnsis, ad quam profecturti scribit episcojms : 5. Veranum? Priori^ fuit Jhnoratus


Pr.r!inl. posterioris nutlus oceurni illius nominis Vita Ms. ea-Gallonio conf. comm. Pra:v. num. 46. Honoratum ccclcsi,r Albingauncnsi discrte adscribit.

z actis nostrii recedit. Post verba, superius littcra proscquiiur in hunc modum : Imperabat rcciiata,

in

ea regione

regulus quidam

quo Veranus

benigne

Mediolano digrossus,

infjiiii,

Albingaunum per-

admodum excoplus ost. Is deinde mnlionem quomdam ob grave aliquod scelus capilis damnarat, qui cum corporis conflagratione jam
jamque inulilandus
esset,

vcnit, ab Honoralo,
norifice e.xcoptus,

loci illius

opiscnpo porquam ho-

ojus

sortom

miseratus

studio et voluntate etc.

summo eliam Albingaunensium Qus quidem solemnis hal-

lucinatio

e.ft.

ignem provir Sanctus, virga, quani gestabat, in et restinxit incendium, el miserum jecta, subito liboravit. Itaquc Veranum deincops ro-

hominem
gulus
est,

xAlbingaunum,Albigau/num,vemacule Whenga, urbs Ligurise liltoraliSj episc. sub archiep. Genuenr si.Inde 60 miUibus passuum distans. Baudrand in
Lexico Geogrnj)hico.

amplexus Cavaliconscm honouleum ad civilatem usquo


illo

tanto studio beiievolonliaque

faeilc sujiplcnda!

u Desunt ajnid Utljbeuma/ifjiiot litterxvcl voces, cx Ms. wstro Jtubnr Vallcnsi, ubi ita legitur : Quod lamen non amplius interim beneficiuin

rit. Vndc regulumisluin expisnon vacat invesiigare. Csterum caPus auctor suadet Acti^s siandvm hic esse, niJtil non

rificentissime dedux(
sit,

cc J.e. vestis,scutunica.

dd Juverit

hic

nonnulla ex Petrarcha addidisse,


hci
illius

istud

quam

in

duobus umUque millibus

est

qux (idampliorexn

notitiam faciunt. Di-

conccssum.
obtinuisse,

Hsc enimvero in illoItali<r tractu sa^culoquinio cm-dubdcm an velullum repcrire Recitantur nihilominus apud datum, qui credat.
V
.-^it

vorticulum aliquod, inquit, quasi portuni quaerens, atque reperi Vallom peroxiguam, sed soiitariam

ama-nam, qua? Clausa

dicitur,

quindocim passuum

Galloitium,

dcmpta lamen

puolla.

millibus ab Avinione distantem, ubi fonlium rex captus loci dulcodine, omnium Sorgia oritur
:

X Probabilitcr hic agitur de

Thyrso, cujus

libellos

meminit Marigrologiuvi

Romanum

xxiv Septem-

meos, ot me ipsum illuc transtuli... hic Bucolicum mihi ipsa locorum facics suggessit, ut
soliCarmen, sylvestre opus, aggrodcrer, et vitae semper magnum lariee iibros duos ad Philii^pum Cavallicenscm, virum, sed parvum tunc episcopum Sabinensom episcopum oardinalem, nunc magnum supcrsles, qui mihi jam solus omnium veterum me episcopaliter, ut Ambrosius Augustinum, non

bris: Augustoduni (Autuni natalis sanctorum Martyrum Andochii prosbylori, Thyrsi diaconi ol Folicis,

qui

a bealo

Polycarpo

Smyrnensi

opiscopo

ab

Orionte dirccti ad

docendum Galliam, ibidem flagellis durissimc cssi, ac tota die inversis manibus suspunsi, ct in ignem missi, sed non combusti,

(I )

0)

De praiclaris Mediolani iBdiQcitfl, p. 67. Edit. Mediolan. 1735. \'v\q xi)iUy, Dicliuauaire Guograiiii. des Gaules ct do la Prance.
.

_ (3)
part.

L-Art de v6rifier lea datos, p- 524.


I,

- (4) RoUonariuin lemp..


.

lib.

vii.cap. vi.

scd

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


sed fraterne
(iilexit

473
ullam
invcnisscnl,
in

ac

riili^il

(I).
:

Et

mrsKs

alibt,

noquc
illius
dit.

navcm
rorcrili

sanclissimi

BX M89.

citat c.r Virffi/io

/Encid
;

!H>. vi

gratiam divina sc ilcrum virlus ostcn-

GALLONII.

Nulli ccrla doimis

lucisliabitamus opacis,
rivis

ftcpcnlc

enim reductis utrimque


semper

Riparunuiue thoros, cl prata rccenlia


Incoliinus.
ct sii/xlit
:

pidissimis,

illc

lluclibus ralorrens ita se pervium pnestitit, ut


in acrc prKcuiitc, siccis
i>.

omnes,
Si

pallio

peb
ViiUem

enim

ista sufficercnt

fad vitam beaSorfiia! fons

dibus facilc trajccerint


3
Qiio(\

tam) possct uliquc Clausa


erumpit,
et

Vailis,

undo

idem, nec
cssct,

ita

multo
se
in

po.'?l,

cum

ad Scr-

il

nobis oinnibus abuntle rivulos nilentcs,

giam vcntum
in partcs

expcrti
ita

sunt

frondosas

domos,

ol

heri)osa

cubilia

mini-

dissecta,

quo loco unda ulramquo fluminis


;

CUiuxnm.vhi
sfpeltlur.

strarc (2).

conlraxit,
et

ut

sacri

illius

funcris pnrlitorcs

ilcp

ee
initio

Hxc
et

quw sequnntur confirmant, quod ab


cotiscrij>tam.

deinceps cxpcditum babucrint. Ubi vcro ad oppi-

in Annotatis dia-inws, Vitam hanc oratorio

dum
ecce

cui
libi

Vallis

Clausa
ille
.

modo
niim

ad normam encomii

pannus

nomen est pervenerunl, qucm in acra sublatum sain

ff /. e. d''e xiii

ISovemhris. Co^i/h'

Comm.

prsev.

crum

illud

corpus contincntcr antcire diximus,

53.

ejusoppidi templum, quod a beato Vcrano aliquol


ante annos
Virgini
.

haud

ita

procul a fonte Scrgia divae


se recepit, alque adiis,

nuncupalum
el

fncrat,

APPENDIX.
NAHRATIO DR MORTE ET SEPULTURA
S.

miranlibus
per ipsum

e vcstigio scqucnlibus

qui funus
su-

portabant, una

cum

circumjccla miillitudine,

fcrctrum,

ad sacrum Corpus obtegen-

dum

rcpcnte illabilur, ad

dcmum

cxcqniis dc more

persolutis sanctissimum

illud

corpus lumulo novo

VERANI.
if) trt/

M^tA/

Ft VUn r

etif>

/Ws if#o.

rollpctinnp x^^iic^K^ttutt/u
/.

quidcm ct perhonorificc reconditur. E \ Quod c aliquanto post tcmpore, quamquam TransfiTtur CavvUiOTipm. '"'"' ''"' '"'" "'"' '",'" ^""'"' '^'"",""' Miracultif cit"?," ncm, m suprcmam ac diva* MariK sacram a;dem reU
solemni
ritu

GaUomi, lom.
.oNiTLM. M,

acccr.inonia translalum
contigerunt, quaj

c.

ubi sane
naturae

quam plurima

ctomnem

Opcrm pretium ducimus (conf. n. 69) narrationem hic adjicere, tum qnodcrtera ha/nc
advitaniS.^SQV^wxspcctantia ubi ab Actis nostris
recedebant, in An/io(nlisdcscripsimus; liimqtfod auctor Galloniani manuscripti profUcatur, ul supra

ordinom excedunt. et sancti illius Viri virlulcm Cffilcslcm baud dnbic ac planc divinam oslcndunt. Nam et reus quidam, vinculis ac tolo (lctro) carcere constriclus,
bcati

Verani

prccibus

quibus

assidue se cninmcndabal, intrmpesla? noctis silcntio fcrro solntus. ultro sibi patcfacto carccris hostio,

vidimuspra-f.n .Q9 sequam brevissimc ficri potuerit, perstrina-isse, qu,T certissimis authoribusconi^erto

liber evasit,

ct in

Verani corpus antiqua rcligionc

de S. Pr<Tsuic

/labuit. Acccdit

mu/t" oh eo narrari

nunc

tiodic conquicscit

tcmplum, ubi cjusdcm vencrandum etiam nl cidcm gratias agcrct


olitiniiit,

qux post vwrtcm 5. Verani contigerunt ifjnota scriptori Actorum nostrorum. Denique prolixior est
te.Ttits.

advolavil. El Emanuelis cujusdain impcraloris uxor

infa?cunda sancli Verani prccibus prolom

qiumi ut inter Annotata locuyn Jiaheret.


illc

Bxpirat

S.

Ve-

Q{iO(\

munus

(cpiscopalo)

quam

sancle

atquc in lanli bcncficii memoriam scm[ulcrnam, ingcntcm palcnatn auro gemmisque rulgentcm, quae

TQDUS in Cmtvi'
Ito

religiosoque administraverit, rcrum admirabilinm,

ad luinc usque dicm in


tur,

a>rlc

Cavalliconsi asscrva-

Arelatensi.

quas
Pb. 38.

gossit,

fclicissimusque illius cxilus facillime

dono datam

rcliquit.

Eodomque temporcCailem
sterilis,

comprol)avit. Illud aulem

eum

inter
:

orandum

frc-

valliccnsis

qusdam matrona

cum

id

qucnlissime usurpasse conslat


in Arelatensi

yofuin fac mihi,


voli sui

acccpisset (audivissct) et sanctum Viriim


fatigasscl,

prccibus

DominCj fincm mcum. Ouamobrcm


effeclus,

provinciali concilio,

compos quo ille

a Mcfropolilano suo fucrat evocatus, collegis suis episcopis, quo die cx hac vita migraturus e.^isct
aperuit, et ab
interrof?alus,
illis

ubi polissimum huniari vellet

idcm ct ipsa bencncium facilc consccuta Ncquc vero illud silonlio pra^toroundum cst, quod comcsquidam. nohililalc atquo opibiis olalus, cum cpiscopum, qui rcm divinam contra cjus imperium cl anloquam ipse adcssct pcrsolvorat, calcc
est.

placido

vuUu rcspondit
corporis

seid divina?

per

summum

.scolus

pcliissct,

rcpcnle pos
;

illius

providcntiffi totum

penitusquc commiltere.
,

Alque
mnllo
,

haec

cum

dixissct

quidcm
in

sed

idemque una cum lola tibia bcati Verani prccibus. quas ad sacrum pawlo post
prorsus cmarcuil
illius

magis oculos cliam


claro
et screno

menlis

coclum sublalis

corpus cpiscopus

illc

cum

toto cloro ac uni-

vullu spirilum reddidit Deo, cui

verso poimlo suplox


stitulus cst.

fudit,

intej?ritati

prisiina^ rc-

a
Ejutfniiuii de-

tolo pccloro scrvierat a.

h-hirmn sme
prodigiij.

2 Cum autem orando alii atque psallendo, alii vero quae ad funus necessaria vidobantur cxoquendis,
illud

Addc quod duo conjugcs Massilienscs, cnm fdium suum, cui pes alter cuin tota item tibia jam pridem cxarucral. divo Vci-ano commendassont,
illico

tolam

illam

noctcm

transegisscnt,

sacrum

prislinam

valcludincm impolrarunt.

effcrre, ct licct

corpus perquam honorifice in fcrctro locatum quo porgeront penilus ipnoranles,

Nec non viduae cuju.dam filius e Monte Pcssulano. cum a da^monc obscssus essel, et mater cum Gaad corpus beati Vcrani pcrduxissel, salulom diligontcr commondas.sot slaeique filii iiicolumcmlim eum da?monis tyrannidc iiberum

progredi

tamen
/Egypto

ca'perunt,

nbi

admirabilis Dei

vallioncm

virtus enituit.

Nam qucmadmodum
IsraClilicum
ita

oiim egrcdien-

tom
erat

ex

populum

colnmna
tcctum
qui

nubis anlecessil,
fcrolrum,

nunc paMium

illud. (luo

quc
T)

rccepit.
Esl
in

erigcns scse in aera. populo,

.\urclim finihus Gorgolium castrum,

in

tinititJftTgLhi

sanctum funus comilabatur, viam conUnonlcr


Druenti;e

iira^i-

pcr eoquc a^dos boato Vorano sacra, quam cum

bat. Sequuli igilur qui adcrant pallium, ad Ilurainis

vim

et scchis nobilis

quidam occupasscl, slatim a


est,

ripam

pervcnorunl

jam tunc supra modum

fiumine,

vorum inundantc cum ncquc vadum,

da^mone

correptus

nec ante solutus,


caeteris

quam
,

a>dcm illam sacram una cum


opist
III.

omnibus

(l^ E|)i8tola dfl Origine et vita suo. Operum t I b initio. Edit. Rebus Faniilionl). Epistola; lib. viii, BasilojD, an. liSI. C^) Do

Operun),

t. II,

p.eiK.

61

(juae

474
BX MSS.
GALLOItll

DE ^^

S. -

ETHBINO CONF. IN HIBERNIA. ^'^"'^


I

;c/>nnn

iiithorps siios

nominasset certissimos. Quod

cum n

''.''1Zn^:"TT<i^^ adhuc oxsUU


sacra,
tuissct^ ^;;'"*^"': ;"

in ipso Concilio aperte puonat

cum Acts

nostns,

';''7J^ qua ad Gorgohum

',5,^,,.

<pdbus hucusque ad

unum o^mes

inh^serunt scri-

fll
brum
simul
e
,

"s

^^^^^^J^^^^^^^

nium

r^L

letrum

Zestum

co.u-

ptores;a .juiOus nefasnti^ueesset recedcre, msuerdesirationihus, quic plane dci. \i. iis.ue claris motos rationil^us, ,u. (w iisque

repenle atlingunlur aut etiam leviler ciunlur evadunl. Quibus quidem sani prorsus ct incoiumcs
,

fonte Sorgis divina alque mente capli, vel a

virlule expulil.

qua

dsmone

obsessi.

vm-

auctore nostro. derantur b Multipiicanturmiracula, quod

solidis sine ra-

tiomhus7wnestfaeicndum.pr.Tsertimcumjamnon desidcrcntur, imo ct in Actis 7iostris ahundcnt. CcCtc-

rcbus aliisquc

quam

pluribus,

quarum ncque

ratio

rum

vi.r

ullo modo neque numcrus cerlus iniri omnes clara virlus apud mortales clissimi Viri Domini ad pr.-cpofenlis Dci ac

potest, san-

tos, vise

se

credibilecst episcopos in synodo congregaomnes simul commisisse, quin scirent,

nuopergcrent. Nec facile supponcnda estca^Htus imuiissa inspiratio.

Qua tumen

deposita, pr.Tsulum

lestataque habetur. honor ct impcrium in noslri gloriam, cui


aeternitatem erit.

omncm

Amen.

agendi modus nescio qui probaretur sunt, ostcnduntc Qu^ sequuntur f\de digniora
quc scriptoreni res S. Verani recentiores haud scgnitcrinvestigasse.Necctiamparruine.rejustcstim.unio additur pondus traditioni CavelUcensi de asscrvationc sacri B. Pra-sulis corpoi^e.

ANNOTATA.
Concilio Arelatensi,^ a Ousr hic tradit auctor de Recte itaque fecisset, si ca^teris omnibusignolasunt.

DESANGTOETHBINO
CONFESSORE IN HIBERNIA.

GOMMENTARIUS PR^VIUS.
B. B.

I.

S.

Elhbinus

fit

moiiachus

Tauracensis.
illud.

Quo tempore

destruclum fucrit monasterium


chronologia.
et

ActorumS. Kthbini

de

aliis

transilus in
VEB8US
ANNtlM
'i'25.

Dc S. SamsoncDolensi et Nannonensi, sicut quibusdam viris S. Ethbino coaivis. Hujus Hiberniam. Ejus vila et festiva memoria.
jam
P. Bollandus nota(t)
:

Siinctoruni Bri-

lannOTvm confuia
gia.

chTonolo-

n
exigi

su hic venit quod


verat ad
esse
in

Ellibinum,
sit

dirm XXIX Januarii

Plura

comam capitis radens, clericavit. Manaulem Elhbinus cum beato Samsone quibusdam m/erm^
cetat

Britannorum Sanclorum geslis obscura, nec idonea chronologia conlexla et fidem supra. Addit Sollcrius 7wster in CommenIn tario prs-vio ad Viiam sancti Samsonis' (2l
:

ac(a diebus, serviens ei die ac nocle. /ia

ew Ms. Aquicintino publicanda ^ eruitur ex statuituT 3 Prima igitur nota clironologica Britannos Armoactis sancti Samsonis, viri inter
frcquenricos notissiini, cujusque mentio occurrit regiotissima apud scriplores, qui res ecclesiasticas utpote qui Doiensis urlns prosccuti sunt,
nis illius
j;"^^.^^

^^^'"'Jl^l^"^,

Commentario dc

S.

Paulo Lconcnsi ad

xii

Martii

g^j^.

non pauciora adduxil Uciischenius, ex quibusjam probe docti sumus, ea solum monumcnta scligere, salqujfi si omncm calli^Mnem non submnvcant hislorias, rectamquc cbronotaxim tem ad receptas
,

^^^^^^^

Utcumque qucant.

H.tc

dum

confcrent ad

rectaynactontmsanctiEihhunehicidationem, simut etiamiwvahi uccipientconfirmaVwnem ex illis ipsis actis. Quaprojiler initium duvimus ah ordinanda

fundator communiter hahetur. Natus autcm Majorl juxta cL Tresvaux (3|, sanctus Samson in Britannia anno 480. Cum jam et ahhas in patria suafuisset ct episcopusordinatus, mare transfrelapropcrans finibus terrilorii Dolensis vcrsus
estj

vit,

quamoptitnc fieripotuerit,chronologia,ej-pcndc}ulo notas, invita ms. sancti Ethbini occurrentes, exquibus alujuid liicis hahcatur, ad temporujn seu anno-

adest Concilw JII Parisivnsi, cui et suhscribit anno 557; ac tandemcvivis disceditver-

annum
sus

548

annum

565.

diffcrt Sollerius nostcr, in


S.

Uaud multujn ab hac chronologia Comm. praevio ad vit.

rmi serieii)
HiTitiUir Uwxm

probahilitcr snltem stahHie7viam.

2 Sanctus Ethbinus
in

cruditus

liberalibus studiis

ex

(utuf

.**.

domo

palris sui

KUibiDi.

num
ad

fuil.

usquc ad quintum decimuni anMortuo autem patre Eutio, mater Eula


Sanisonis
cpiscopi

sancli
,

nolensis confugit

Naticm scilicet opinatur circa anseuregionarium /ii///t490; epiM'A}pum apostoUcum Dein ita pcrgit : Quod unianno 521 ordinatum. cum est ffitatis S. Samsonis (dc hac cnim ibuicm vestigium, tractat ex professo So(lerius), ccrtum
Samsonis
(4).

prajsidium
postulavit.

cl ut

eam

sacro velaniiiu' consccrarct

nempe
tertia)

Qui ejus voluntati pelilioniquc assen-

fueril sive Pariensi synodo tsive ea secunda penultimo loco subanni 557, nomen ejus
col.

sum
(1)

pr^Ebeus, el
Acla SS..
l.

eam Deo

dicavit, et iilium

suum

scriplum inveniri apud Labbeum lomo V


C*)

818

(3) Les vies des Saiiils

Jnnuar.. p. 9W. fi) Ibid. 28 Julii. p. b68. n. t. (le BrtilQgae. Paris 1S3C, L. 1, p. 202-239.

Acla SS.. 26

Julii, p. 568.

Samson

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


I^

475
lib.

Samson peccalor episcopus consensi


A"r

et subscripsi.

Turonensis, qui lum vivebat, scribit


ri.-E

v Hislo-

paucls inivrjcciis

(juanniiu Saiiclus posl

eam

Francorum cap. m, anno

iii

Ciiildcbcrti ct xvii
cst

synodum vixcrit, non ausim equidein certo dcfinire. Ad finem sasculi, imo ad annum 604 aelalem
extcndissc, ul cuin aliis nolat Wilsoniis in Martyrologio,

Chilperici ct Gunthramni,

qui

Christi

dlxiv,
contra

bellum conlra Britannos coeptum,


serit,

et cap.

xxx, as-

ad 615, ut liahcs aj)ud Alijcrtum (Legrand), nuinquam adducar ut credum. Fac superassc annuni 560, alque ul Mabillovei

ad

607,

iino

anno scquenti Brilannos dcjectirm.

Diqypotontim
ct

duccm

locaaliqua liritanni.r ferro

nius crnsct ad 56o pervenisse, ut oclogcnario non


niulto

juniur

rucril

liaud

multuni

rclVagabor

incendioqtie o//pressiss. ?mi i\e\r\ conlinuatum ac resumptum idom bcllum,utad ista lempora vidcaTauracum vastatum. Congruit tur monastcriiim episcopi Dulensis, maxime si cBtas S. Samsonis

eamquc, nun vcro 120 annurum, fuisse cjus aitatcm censebunt omnes, quibus vcra placent prie mirabilibus. ll.rc SolUrius de sctate sancti Sajnsojm, varii!<queejusdein vitaepocJiis, quir, iitjam notavlmus^non multum abludunt a cL Tresvau^,atque prorsus consentimit quoad annum qito mortuus sanclus Samsonest. Concoidat ctiam LonguevalUus
nostcr
scilicet

anno dlvii subscripsit Concilio


nostri satisapcrtc repugnat

111

Paricnsi.

H.tc

Sollerius [Zj.Qu.rsententia dociissimi p^-cpdecessoris


iis qu,r nospaulo ante qua beatusEl\\\nnu^adsanctum

statuimus dr

,rtate,

Sam-onem

venisset. Positoenimidcontigisse versus

annum

Christi 557 vel 556, atque

nuin quibusdam annis

sanctum Elhbiapud beatum Dolensemprs-

mortem innectens amio 564

( 1

).

versui
556.

onnwm

4 Inhxrendo verbi^ ecc actis mss. paulo ante recitatis,nihil repugnat quominus admittatur sa7ictuni Ethi)inum venissecu7n matre sua adB. Samsoneni anno septimo vel octavo antehujus ohiium,
scilicet

sulcmmansissc, ac dcindc aliquo temporis spatio vitam clauitralemin Touraco professum ; qui /icri
potcrit ut

monasterium iliudversus annwm 534

fuerita Francis vastatum. Est itaque hic a nobis deserendus Sollcrius;etcoquidem facilius quodnihil
sit

^hl aut h^^. Nihil pariter obstat quominus dicamus Etlibimim sea-decim tnU septemdccim vel

B etiam plures habu isse annos,cu in cutn sauclusSam~ son clerificavit. Mansit autem sanclus Ellil)inus cum bealo S-imsone episcopo qnibusdam diebus,
servicns
inferre
ei

quo cogamur vastatiO' Uritannix dicto anno adscribere. Imout ncm illam acta sibi colurreant atquc ptausibiliquadam ratione cum clironologia componantur,vidctur nobisruina
in actis mss. S. Ethbini

die ac nocte.

Non

videmu/r

7iobis

vim

tCivtui, si

quosdam Ulos
;

dies tres quatuorve

annos
annis.

fuisse di:rerirnus

tanto nwgis quod Ca/ gra/

Tauraci rcfcrenda ad aliam omnino Frnncorum in Britannos incursionem, qux triginta fere annis serlus mcmoratur. PrsetereaSollerius non, cr profcssotractat loco citato hancquafstionem, sed incidcnter tanl/w de ea agit.

vius loco: quibusdam diebus,


/(/

onaJ

quiiiusdam
illos

ccrtum ex ipsa rei natura

quosdam

Audiamus itaquelladrianum Valesium.quHA)


ajitium. Christi
in

Vers\i$ fincm
sceculi

dies

non stricte suinendos. Imo tradil AHjcrfus le Grand sanclum Elhhinum mansisse apud archiepiscopum iitadesignotillcS. Samsoi\em Dolensem}
alquc ab co ordinibus iniliatum
fuissc,

ad

Dxciu

ita

habet

Anno
ci

igitur

scxti

regni Childcbfrli

Burgundia, novum

advcr-

sus Britannos bellum

Diaconalum incUisc. Quod

quidem

usque ad in ordinato

Warocus

et

cxoritur. Vivobal tum adhuc oranem Brilanniam, aut saltcm par-

Bntannia vaKlalur a Franquando cit,


T'iuracum
ojtinnmur

proderei a-tatcmpauloetiam majoremquam noshic supponimus.DeccrnitConciliitmAgathense,celebra-

tem cjus maximam obtinebat, vir callidus atquc vcrsutus, qui Cliilpcricuni ct Guntchramnum s^pe
fraudibus pcrjuriisquc deceperat, atque
notos eripucrat.
Ilic

vnttatum.

alteri

Ve-

tum anno 506, conone xvi

Episcopus bcnedictiovig-inli

alterius copias

pra;lio

fudcrat.

nom
Ethbinus
fil

(liaconalus

minoribns quam

quinquc

annnrum penilusnon commiltal(2).


VKmnrhus
Tocenti.

mortcm Guntchramni suam pulans occasionem. cuin ma^niis copiis agruin Namnclcm ac

Dein acta S. Ethbini pergtml


diini

canodio Tau-

Ouadain aulem die


sacerdolali

l)eatus

hunc modum: Samson episcopus


in

pagum Ucdonicuin
sicut Cbilperico

ingrcditur. et rcgioncm omnein,

et

fuiipcrelur oflicio. et

Bannicrus diacoaudivit Elhbi-

ccre consuevcrat,

dc()opuIatur.

Guntchramno regnantibus Qna cognita

fare,

Luc.

U.

33

nus lcctioncm Evangclii rccitaret, Qui nus verba dicentis Doniini


:

oninibus, qu:r possidct. non potest

non remmtiat meus esse disci-

Childebcrtns exercitum advcrsus Warocum misit. Franci atroci prjelio cum Uritannis connixere, et

magna
viccrit,

ac

mutua
paiici

ciedc prostrali

sunt,

Ulra gcns

puliis.

Uac voce compulsuscuncla rciiquit, et ad monachalemquc sanctum Similiaiium pcrvenit


,

historici

nemo. aut
et

non dicunt: plane quasi admodum do utroque Francorum


nostri

babitumde maiiu ejus accopil, et sub jujro Doniini cervicem suam inclinavil in monasterio qui Tauadu iftanlurqu.rsupra scripsinrus, consequens erit sanctum Ethbiiium sultem viginti aimoi^um fuissecum habitwm induerit monachalcm. Atque hs^c ipsi .rtas vindicabitur etiamsi aliquid dcnteretur numcris quos paulo ante indicavimus. Ad tcmpus vcro quod attinet (pio in Tauraeo monasterio habitaverit, mucum ideocactis
racus nuncupatur. Itaque
si

Uriltoiium

excrcitu
:

supcrfuerinl,

nec

victor

aut cerlo quasi viclo insultarc potuerit pu.rmatum ct pari victoriadisccssum martc

dubio
sit.

Ex

lantummodo his judicari i'utcst Childcbcrtum, qui Brilainiis finiAbrincalas, urbem rcj:ni Parisiaci
limam, prius habuerat in putestalc, Rcdonas ac Namnetas, urbes eorum incursionibus magis expositas,

Chlotariocripuissc,
Chlotarii
ditioni

altcram ambasve post fiuntchramni mortom tumque tcnuisse cum oppida


:

habetur, quodscilicet in suscepta ibidem vita persevcravcrit, f/occ supervenientcs Franci vaslave-

subjecta

potius

oppugnaturus,
et

quam

a Britannis

defensurus

fuerit,

hostes

runt ipsuin lemplum

et

(otani

Britanniam. Alquc

InquiTilur quo
onntj

ex his alteramcruiiu* notara quw ad stahiliendum chronologiam faciat. 6 Quo itaque anno vel tempoj-e accidit illa, de
quainactisS.^\X\\i\\n. vastatio lcnrpli totiusque lirHanni;r? A\bi;vlus le Grand annum huic vastationi

immissurus regno provinciisqno cjusdcm magis Nain (]uod Guntchramnus fecequam rcprcssurus. nunc exermissis in Brilanniain nuiic legatis
rat.

citibus,

fea-rat

ut

tutor,

ut

patruus,

paterqiie

Tnuni.

parctiam Chlulaiii.cuiusfinestueri, suarum esse


tiuiii

ISMffiPH,,/,,,

^'naacciderit.

arbitrabatur. Ilactenns Valcsius.

assignat

dxcix...

Verum

dicto

anno... non

A'j'

qua narratione satissuperque constat


et

inter

Qtio pottto i-

vivobat ChihleliertusII, sub quo itlud bcllum scribit gestuiii, tricnnio antc vita funclus. Gregorius
DHistoireden^Blise do Gallicane. Paris ISr. t. Labbe. t. IV, cof 138G. (3) Acta SS.. xxMil Juhi.
III,

illos

lis feticiter incendia locum fuisse vastando nctonim S. EtllDolensi bini ordtnalur Tauraco,quodmonasterium,utpote 171 agro

bellifurorcs

chronoloui
p. 273.

(4)

Reruni rroncicarum, Ub. ivi.

1. 11.

p- 472.

EdiU

Parifc 1638.

(2)

p.

8, n. 13.

vel

^^** 476

DE

S.

ETHBINO CONF.
.

IN HIBERNIA..
o

D. B.

haud ''.W Iwjns vicmioposinon, ''f' .^; n juabusillisurbii>u.;ncdonisnempe ct^anmels

Fthbini d'^PJ''e

id

affirmarivideatur; ^
,,ropri.,n,is

ni^ZLnlrimqnccermur,..,ru,n nnj

/,,, rnonuinms. opmatm- Sollc

sunt,dwninmonastemi'lodegcr,

rius

cLdaMcunt fcrn.e oC.^uUa


'''.'''^
'.

'- '"^
!'

ruusc. Cumpr.rtcrca
exnn.

vastatoTamaco.
Ins

mHd^crnam

^ " ^'

^. '"

^L, l";>p.//W c....r. Co... ci. Trcsvau.,


^,
;

'"'^/'' '"^

^ ,,; o,4 "^ '^ /

flote,w.> -cc/,..i^ c.r profcsso tra-

oninwus '^--"f':?n":;:~r:^s;; z'!^;^:^^, ^nm^\po(erdx ge^io


...,.^., .,...,,.

Q^jsse,

samsoneni episcopum s.cu,o successoresque habuisse SS. Maglo.^^;,


.

-,em ..am do^.

^,^^^^^^ -''^''f::^::::^:^^:^:-^^^^^^

et

TUnrianum,i.,ue .iquidocot,-

zP::^'^"^^'^^^^
Ru-o
B
A-^i/c (^

^::;:':fi,::trrrL^:;:;j:;:r;;:.
inquit
(i),

mona.iem

hujxi^

vastalimem, qux

Parisiis

disccderet,

rex (Childebertus)

Initi^serjucntis saxuh infinem in^idU saTuliseJtL


In

auditoeumepiscopum

esse, voluit ut dignitale illa

mberniam

dicitur. sUificataccclesia,

Iransit, (r/u6> in silvaquaj Neclensis vixit bealus EUibinus in

Mortuus proin crit octoeo.iem loco viginti annis. cumjurta superius dicta natus esgcnano major,

ejus statuit in uteretur in regno suo ; sedcmque Dolensi (quod aliquibus antc annis ipso monastcrio sanclusSatnson e.r Anglia advetiiens fundavcrat).

institutionem
S. Maglorii

lianc

sedis
iier,

Dolensis

referl

Lcgenda
suscepit

setvcrsusannumb^Q. to utique nondaniusut scd ut talia, quae si ccrta et undeqnaquc probata ;

ad prius

quod

Parisios

omncm
reccptas

monitum

caliginem non submovcant; saliem fj.r(a llenschcnii, .su}>ra hujus Contm. n. 1) ad


hislorias,

Legenda ad sanclus Sanison, dum propria hujus quod quidem verosimivult pcrlinore
posterius
iius
:

est;

cum secundo
III

lioc

itinere

subscripserit

rcctamque chronolaxim cxigi, feliciter omnino, ct quidem non utcumque, scd dcchronologia. Jamadelaqueant. Wvc suffxciant
cidatmu-maiiarumdil]icultatuin,inactisoccurrcntium, gressum faciamus.
9 Quamvi^- in actis mss. id clarc

Samson

Concilio

Parisiensi,

tamquam

episco-

rcsidcns. pus jara ab aliquo tempore in Galliis annuni 555 spcctare dicenda sunt initia Ergo an
ecclesise

Dolensis,

atque
et

hujus

cpiscopatus

fundaior seu proniotor debet Childebertus ; agnosci


S. Maglorii ct
S.

s. Ethiiinua

non dicatur,

cum utraquc legenda

Samso-

Britanrtvimi'
nori

aiim/i.

nullumtamcnduhlumsupcressevidcturjquinjiatus Armorica seu jy,,c(u.s Elhbinus sit in Britannia

nis in hoc concordcnt, clum Samsonem constitutuna

scilicct

a Childeberlo sanfuissc

Uulensem
te-

Mnwri.Quodquuicm

salis manifeste eruiturexco, conVnenter dkoturmater ad quod, mortuo patre, sancli Samsonis opiscopi Dolcnsis confugisse praesidium. Si cnim cx loginqua rcgionc advenissct, id

episcupum
vit

quam sedem

rex etiam amplis dota-

possessionibus,

quas succedentcs episcopi

xviii. nuerunt usque ad finem saeculi GaUice,qus nos latine reddidimus. vaux

/te

ct.

Tres-

uno saitem altcrove verbo insinuarctur, sive dum agiturde primo matris ad sanctum Snmsoncm recursu,sive

dum

ipse Etlibinus, f/i>w/o

Taurico,Gal-

Imexcessit. Pr.rlcrca nu/ lum rcjicri sci-iptorcmqui

hac dc re qusstioncm umquammovcrit. .Ad unum omncs cx Britannia Minori oriundum tradunt, et quidem haudprocul ah urbe Dolcnsi. Ncc facilc sup-

cuimulta npscriptor ua-us sit S. Samso10 Quibus laudatus pomnty^r, Certe invita,ab auctore ni^ actis, uon- itxdicat. cotiscripta, Oponjuc nostro anonymo suba^quali ne lcvissima quulcm fit inserta ad xxvili Julii [hU neghgens, o.it Concilii Parisicnsis : id plane

mcntio
soni^)

Sollerius

(6),

quod unicuni

cst aetalis sancti

(Sam-

poneiulumestmatrcni,mortuoc(nijugc,l(ynganicum Juniore (illo, Ulico suscepi-sse viam. Quod vcro ad ipsimi sanclum Samsoncm perlinetj convenit inicr

omncs

in iirilanniu Majori scu

Anglia natum, ot-

synodo cerlum vcsligium. ainii 557, fuerit, sivo lertia) (sive ea secunda penullimo loco subscriptum inveniri noinen ejus Nec uspiam apud Labbeum tum. v col. 8!8 (7). dicltur cpiscopus quoque inprafala vita S. Samson

nempe

Parisicnsi

que ibidem monasticam di^cipHnain j^rofessutn, postca abhatem factum, et episcopuni in patria s^ua ordinatu/m: cujusveroscdisdisccptatur. l*robabilissimuni ccnsct .S'o//pnw.v noA'f('j-, quod non in tiallia,
scd in Brilannia a S. Uubricio ordinatus
son, incerUe
j^cu
sil S.

Dolensi,s

a Childeberto conslitutus ; scd in Mag(orii{S),qua}nversuss3PCulum x scnptam

vita

lcgitur S. Samah anonijtt,o iradit cl. Tresvaux{^), slreimisr propcransfmibus territorii Dolensis a son

Sam-

uuilius sedis, aposlolicus cpisco-

pus, ut Irustra plane iiiter se ccrlcnt Eboracenses


et Mcneveiiscs,

accepisse arcliisimo rege Francorum Childel)erlo Bealissimus pricsulatus rcgimcn (10). 7:^ '/(/Wrill) gloriosissimi confessoris Maglorius post excessum
:

vindiccnl

(1).

quo Samsonem hunc nostrum sibi Cum parum hwc ad rem nostram fa-

Christi Samstmis. juxta

sermunem

ejus, pontificali

ciant, sujjicial obHcrindicasse. in{,Sii hcuil obiler inatcasse.

sublimalus, regimcn est honorc Maglorius, ccelitus de abdu^anda adc].tus. Dcnique, --,,-au^i-iu^. ^^^.-v-^ n.mm.lim
Dolensis ecclesiaj
-

Vtrum

i>.

i^im1)0-

10

AU

pautoditiqcntius inquircmlum ducitttus

pralatara admotutus, non multo P^l Jl^^";


virum, nomineUudocum,

ton fuK\ it

a/irci-eraepiscopusf(;n(Dolensis:rya.miJ(^etm

quem

a piimaivaj

ct.

'^^

iemi* ipiico-

pus? Aflitmat cl. Trc*vaux;

rudimcnlis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


rudiinenlis sancte
cl

477
^ ^

rcligiose
suie,

secum vivore coDolensis


ecclesiae

gnovit,

in

ordino

vicis
(1).

episcopum consccravit

Itaque

Samson vocatur
cl.

viden posset decretum adeo severum latum fuisse, prresen te Sa msone et nhba tr rt sa^iclo, .?? w pcr ordinationem i'Ogiam honoris culmen pervadere nimia
temeritate praisumpsissei. \2 Hespondet
l{.

archiepiscopus ((juod ipse

non

admittit

Tres-

vaux)

Maglorius

pontificali

honore suhlimatus
Dolensis ecclesiae

D.

Trrsvaux

{h)

Cum

S.

Sam- quidadhanc
'Hfticuitntm
'"/'^'
*^'-

dicilur;

Budocus con-sccralur episcopus. //a?c utique haud undequnque plana


suiit.

son episco()us esset, et quidem ordinatus pluribus annis, anteqaam ipsi Childeberlus assiguarel lor-

Conciiio Parisiensi,
cl.

Deindecxeo quod S. Samson subscripserlt anno 557 cclebrnto, deducit Tresvaua-, initla sedis Dolcnsis ad anauin 555
miltamus, sapponitur hic
S.
est, scilicet

rilormm Dolense, canon

iste

non tam dirccte ip,

sum

ferit

quam

alios

cpiscopos Britatmiae
ut

quos

idem rex
polilae

coiistituerat,

negloda Turrononsis molropoluit,

refererula. Ast, ut alia

aucloriliitc.

Fieri eliam

prupter

quod inqu.rstione

Samsonem reipsa

eximiam
admissus
videtur

sanclitatis

famam, qua gaudobat Samson,


vin prKscnbitur. Insuper
se

Dolcnseni fuisse cpiscopunij quod tamrn e.rsubscriptione concludi Jion polest : ini^,juxtaplures, con-

inter

patrcs Paiisienses fueril, non ser-

vata forma,

(pia; caiioiio

trarium potius ex ilta efficitur, ita enim habet Samson peccator episcopus consensi et subscripsi.
Ul quid, alunl
Ull, si

Bi-itonos

episcopos,

non
qui

obstricios

exislimassc

hoc canone,

utpote

putarent se

Dodcnsi pr.cfuissct

ccclesi.r,

tales residerc in Galliis, quales erant in

Cambria,

id in subscribendo

rwn indicasset ? Quod tamen argumentl genus non satis strinfjere videbitur insjiicicnti acta pr3BfatiConcUii,ubi Inter qnindecim.qui
subscrihunt,episcopos,quiUuortantutnnumerantur,
sedis sux mentioneni facientcs. Vidc

membra
cana
cilio

videlicet pairi3r cccIchs;

penitus a Gallicaiioni obsocuti

dlstinclae. Et re

quidom vera,

non sunt; qucB

ob quam in secundo conTurronensi renovata ejusdem prasscripta fueralio fuit


ob
vitU-

Sirmundum

et

Labbeum

(2).

Tandcm

dici nequit,

utramquc legenhoc concorconsti-

rintmagis cncrgice raagisque distincto. illas suuni' habcre natxmes 1 4 Ilaud infwiabimur rationes

dam

el S. Maglorii

etS. Samsonis in
S.

pondus.

Childcberto, B dare, scilicct a

Samsonem

lutum Doleusemepiscopum. Vitaenim S. Samsoiiis, ntjam supra notavimus, ne ullo quidem verbo id
declarat; in legendaautem S Maglorii S. Samson archwpiscopus appellalur. Quod si legenclis stanego adhsrere vitw S. Samsonis, ab auctores^iba^quaUconscriptx, quam legcruUe S. Ma-

hoc allius asccndendum foret, usnon qur adnwnumentascUicet clara, aulhcntica.qvibus g constaret rcapsc S. Samsoncm a Childehcrlo rrge Dolenseni conditutum episcopum fuisse. In hoc totius rei cardo vcrtitur. Ilujusmodi autem instru-

Nodum solvunt. Ad

tan;eii, ut nobis (piidcm

videtur,

quaintm

'"y^'"""''"*'

dum, maUni

mcnta nus(piam reperiuntur. Fcre conjecturU proceditur, vct arguuwnliseT. posteriore letale deductiSj

glorii,qux, utipsctradit D. Tresvaux, ad sxculum decinmm spectat. Cxtcrum locus erit luec laiius

qualia sunt legcndx vel acta singularium Sancto-

rum, in quibus,

examinandi addiem xxiv

Octobris,

ubidanda erunt
seria,

Samson

sicut et in actis sancti Elhbini, Dulcnsis episcopus Nuncupaif/r. A-t, pne-

S. Ma()l(Yru acta. 12 Est et aUera difjicuitas

haud minus

eim

specie

m-

ZJ^ulZr
siem,,.

Parisiensi^, ^g^^^,,^^^ ex canone viii didiConciUi damnantursedium cpi^copaliumercctione-uso-

ter(juam (piod, ulvidimus, intrrsctwnconscntiant, necdetcrminari(pteatquoprscise tempore le(jendw hanc ct acta illa fucrint conscripta ; dici posset,

quo

lius regis (actae auctorilate,

absque prxuie petita

episcoi>orurncjusdemprovinci.vsenlcniia,etobtcnto consensu.Falclunptc ipseci Trescawr,


rnetropoiiix

nuncupationeni ex eo obtinuisse quod et revcra S. Samsm episcopus essct et simul etiani fundator atfjueabhas mona^terii Dolensis, ita ut nuncupatio
ilia

Minocan(ynem hunc respiccrequosdani Britannix


rispra-sules. et
Ires, inquit, (3)

interaliossanctumSamsoncm. Pacum non esset eisdatum ex integro


facta

nonreferatur necessario ad sedem proprie di~ clam. Nostra senlcntia, nihl cerii cx ilUs vel simivetustiorihus iihus verhis, qu.T passim in actis
occurrunt, polest

revocare

qme
futura

qua

et

erant, normam statucrunt, prospicerent et pricterita emenda-

deduci; secus diccndum foret solum episcopum sed et archiepiSamsonern non

recMat canonem, gallice redditum; nos apponcmus laline, prout habetur apud Sirm.unC duni (4). Et quia in aiiquibus robus consuctudo
rent. Dein

scopuni fuissc Dolensem. Qua de re ha-c iwtat legenda (SS. MaR. D. Tresvauj- (6) in utraque archiepiscopaUs glorii et Samsonis) sedcs Dulensis
dicitur,

sive

quod

uterque

auctor

vixerit

post p

prisca
placuit

negligitur, ac decreta
ut juxta

canonum

violanlur,

antiquam consucludinem, cano-

ilhm Nomiuffium iBritannix Ducem qui ecfl^siam tnclropolilanai evexit dignilatem), sivo quod ad
uterque

invitis ordinura decicla servanlur. Nullus civibus populi et clericorum nelur episcopus, nisi quem voluntat;; non iirineiectio plenissiraa quffisieril

cipis imperio,

contra

mutropolis

ncque per quamlibel condilionem, voluntatcm vel episcoporum


per ordina-

dosignare inlonderil ecclesiam, ubi in ordinatus fuorat Britannia Majori sanctus Sarason decursu temporis vox archicpisivc tandem quod in Iransumptis scopatus \oco cpiM:opuius irrepserit ovaserat ex quo scilicot sedcs Uolonsis copiis,
;

seu

comprovincialium ingeratur. Quod si tionem regum honoris istius culmen pcrvadere aliquis nimia temcritate prcesumpseril, a comprovincialibus loci ipsius episcopus
recipi

lector eumdem hw motropolitana. Advertet eruditus perstrinximus ; occurrerc errorem, que.n supra

vita

S.Samsonis, non magis de archwpiscopatu

nuilatenus

quam

mereatur,
Si quis

quem indebile ordinalum agnoscunt. de comprovincialibus recipore contra insil

de cpiscopatn agitur. vuletur, Quiddubnm. \bQuidmiUl sit, duhitandi loeus non


initia ^i^

Samsonemepiscopumtantumfuisse;sitamen
ecclesiiE

c^u^^

lerdicta prjesumpscrit,

a fratribus

omnino sesemotus.
ita

gregatus et

ab ipsorum omnium
coojuncti

carilale

Nam

de

anteaclis
ut

ordinalionibus

pontificum

convenit,

metropolitaniis
,

cum

suis

comprovincialibus

episcopis

vel

quos

vicinos

episcopos eligore voluerit, in loco ubi convenent, juxta anliqua statuta canonum, orania communi
consilio
(I) .\cta

etepiscopum in patna versiam cst, Sanctumillum, monasteru Dolensis auctorem. sxm ordinatum et a^natre adductus fuisse,quodi'lregehat dum illuc EihbUm^ est ; (pix sufficiunt ut sua aclis sanctus n.odo tamenvoces slet hacin partcfides,
Ethbinianis

nohis

minime

ascendant, quod Dnlcnsi^ ad ejus tempora Ast extra c(jnlroprobaium videtur.

et

senlentia

decernantur.

Mirum sane

episcopus

mQ\\m
31ti.

non interprelentur de sedeepiUbi supra.


p. li^.

n. 7 et 8.SS. Ord. S. BeDedicli. Vila S. Magiorii. p 223, Breiagne, 1. 1. p. ^M(2) Locis ciiatis supra. - (3) Vies des Samia de

- (4) Ibid., p.

"W

- (O U.id., p. 233.
scopaii

478
1!.

DE

S.

KTHBINO CONF.
proscquarnui

IN HIBERNIA.

B.

Baumenu.
SimHidn^'

Utcra jam scopali proprie dicta. de an alib occurrai uUa mentto iG Duhito
mero,.sanctiSamsonls Elhbinus ctioncm recitantc, comjmisus
diacono, ^jvn

tor^nn

BauEvangclu lc(uit,

Mt

adiem Swuhonum cunctn relinquercU sancium monastcrio monachalem habttum in cuju.s

interccdisse ; quam nec viw non pmitus vel ex eo c<ynsia.re 'amqvam valde cclebrem fuisse Opere nostro ejus semel videtur, quod hucu.squc in diem scchcet terliam tantum occun-erit meiUio, ad mcidcntcr sancti Winwaloei, ubi Martii in Vita sancto Ethbino; hac vero occaswne <ermo (it de

amtem,

ahUasSinnli^nuscum acoepit, Nec confundendu.vst nounn>s,r,iu rol.tu epiHcopo Namnetensi ejusdem ab Albcrto lc Grand ./ ohih e dicitur XVI autem. ^^'7/''" crxx a Papehrochio

Mm,

monastealiudnihilnotaturnisi quvd Tauracum Thanrocanum ct rium etiam appelkiur Cauracum, liceat, monastenum Caurocanum;/7 utesistimare sancti Ethbini ad hanc usque solis actis
illud
c.r

anno

nus, s^culo

sancti SinuUam Uenschen.o, quam ab.olvU rica .1). ccrpta a P. eo suhlato. Ilcnschcnio e vivis ^;"^'; ^-/-^ Paiebrochius, llenschenio ^ decept. f'^^ q,od quidam., nominis ^J^ P''^^'^^^^^ confuderinf Sancios,
.V, in

^,:;; syflognj^o

diem
19

innotuisse.

PaKW.-.
illos

nm

oeen SS. Samsonis el Elhbini ha:reniia. et apeUe ^"'"'^"'"/.^'"''^;;';;,.^

apud

,llos

^ Mco
'.>.,,

Inquibvsetiam kgitur,quoiewpore co advcTauraco habitassc Winwalocum, nii Elhbinus, sanctitatis vixnonadium ct sacerdolcm, magnac Elhbinnm. vidil cmi"^^ ,, .j sc conjnn,.ns

WinwaheuM
moiKtchvs
et

SficerUos diversiis

nb

abhttte

Lnndfvene-

^"s nns

cum supcrna
p^^^^^^

frralia

_^

,,^,-^,ionis fons fuU.


essc

iHnstratum, ut patcrfiliura cemi. Piures

0ia.O^lennnd.san^';'^^^^
s.ipiurn rcpcr,ur

':

-^

cnhn hune Winwaloeum, eumdem

vohcnmt

Martyrohghnn
abhasTauraci
va<litum
cst.

(?)

h.rc hahct

"^^^;;^,,,; Similijinns iSimihen)


quod
a

in

Brilannia.

monas crmm

Notm ciiam eum omissiim


ei

m Marty^

,,,,,..,o..6/cia.u/.m<.cc.e,.de.noH:n,-., ubi natits Martii (7). ubinat.. de ,e quo apud nos ad diem iii MartM (7), sicculi seorH dicilvr circa anmim 455; mortuus anno vii, aut xxiii, vel eiiam xxix. Exquibusjam

episeopum A amnc(Semhein). Ihc nomine dcsignat vocat qucm R. D. Tresvaua- in ejus v>ta i3) D temcm alh scribimt Sambinum ; Similinum, Similianum,

rologio suo

divcrsum

csse

sancto Scmbcino

lifjuct

Ethbinum iwttmi haud

fuisse,

dum Wimva^

locuslandeveneeensisvitafunciuse.st.Ergodivcrsus tempore et loco: E cst hic a socio ^ancti E'hbini, et

aUcrcnim
nostro

via^it in Tauraci, altcr in Landeveneci labuntur iiaque qui cum Malbranco monastcrio.

ctonScmblinnm.
noH confundus
ctim Episcopo

Nanncnlensi

cjudem

nomi-

notat : Simibanus NamAlberlum dc Muntc Henctcnsis. xvi Jnnii. lc?c Amiurica sacra-.lry/M/r, ,1^. g,.aml (IrMorlaix) iu
I

17

Mabilhmius

in

Indice
(4)

SS.

praetcrmissorum

(8),

omniaqusdc

abbate Landeveneccnsi^

rcfcrvntur,appUcandaparitermonachnetsaccrdoii
Tauracensi putcni.

s^vculo Benedictino

dum, ?0 hno ulterius progreditur Malbrancus,


qualicumque Landeve7iecimentio7ie, Winwaheum fundatorem facii Tauraci et abbatem, moihique luorivnm dicit ci co7uliiU7n aiJdens hoc evastannaslcrium, Francis Britanniam Minorcm Unde libus. oxcisum, salvo Winwaloei tumulo. ignornmus. Cdat MalbraneushtTC postrema hauserU
syp/'rc.9.sa
;

}fnlhranci

hac

dr re hallucinalioncs.

j.^j^y

""

loco

adquem
('y)

episcopo

Simrhano rcmitiit Mahilhnius, de S. anno salutis qui ibidem obiis.sc dicitur

ifaqueadSimiliammi nostrum.socium Pariler in Aclis nostn^ sancti Ethbini, non .speelant. (n/crpraitcrmissospoad decimam se.T{am Junii{GU
310
Ilrc

^uiur-S.S\m\\\^mi^,episcopiisetconfessor!\annetain

nriiannia

Minori, inscriptus cst Marlyrolofrio


cl in

(fuidcm

ip.sc

in 7nor/7/ne Menibranas Monstrolicnses


iii Fcl>.,

monaslico Arnohii Wionis,

notis citalur

Tn-

Mss. et Surium

illu.strilAt.sOrdinisS.Iiencdicti themius lib.^deviri^ abhas Cauracensts et 4?, a qno, inquil Wion, cap.

vocatur, diciturque /lomisse S. Ethhini pr.rceplor annoDominim. De episcopalu lamen cjus nihil
dicit. El

atque inferius (e regione tumulo) apponit : verhorum : provohabol. Ast mcmhranw ilU- ad quas S/c vita Monstroliomissse cat,e3edem essevidentur/jus oiim
Salvo Winwaloci

bcnc, quia. qui

indicatur S. Simihanus,
saeculo
colitur.

hodiedum ad hagiographosprscdecessores nostros, imoquantum ad adhucnobis pnr manihus sunt,


fuerunt sanctuu spcclant Wi7iwaloevm,iypisedit^ In his auicm nihilsimde reMarlii (9).

episcopus

Nannctcnsis
cst, cl

Christi

quarto

mortuus

hoc dic

Occasione cujus,

ad tertiam

WionaUcrum5?i/i'7;rtni/nt protrudit. dc cujus die ut c/;/.vco/>ji.vrenatali nihil conslat. Intcrim etiam Bcncdiclino. At C fortur a Uor^^anio in Kalendario
M.-nardus
corrigit.

abbatcm

statuil

et

errorem

Wionis

Vcrum circaannumGOO

Buccliruis

omnia confundit, quasi


ac dein cpiscopus

periim. A tqui iUis eisdem usum cs.^e rcipsa suadet hujussilentium de Landcvineco,cujus etiam stlesinml nulhi ibidcm occurrit men th ; sed cst, quod vita tur de Tauraco. Patio irohabiliicr contenta, conscnpta sU, Witnrahei his we^nbranis
ut pcr

Malbrancum,

fuissct al)bas,

Nanneirnsis scilicct sscuio quarto. Saussaius seculns Mcnarduni, rctulit oumdcm in Supplcmcnto. probotur Qu;e onniia lalso fundamcnto nituntur. Si agi de eocum S. EthcuUussacerabbatis, potcrit nobis bino discipulo xix Octobris. Atqui nuUum
sacri cultus

Ncc in Surio,, qui etiam apud waloci iogerclur Malbrancuminmarginecitalur,quidquamhabetuT


(10).

modum

oxhorlationis in

solcmnitate

S.

Win-

iyulicet.Pra-tereamcnquodveilevissime Tauracum MarUi. Februarii ; legendum do^e remitiiturad

apparuit vestiyium. Nec alia circa Similianiabbatisvitam hahemus,pnrtrr eaqu.v S.


hoc loco notaviutus cl actis sancti Elhbini.

quidemadmodum fclimeras conjccturas, necdlas magnicst jyroin narrath haud ces, dedisse. Ejus
facienda. , sufficiaiqu,Tdam 21 A'e proliTiorcs simus, '^ostris pnrscntem e:rcerpsisse ex Actis

Bcstat

Malbrancum

hic,

sicut et

alihi

non

raro,

qux

inferius legcnturin ipsis

Jaurocus

apud 18 Pahter nihil repcri dc Tauraco nec Valesiuni, nec in antiqua Gallia ChriIladrianum
Sliana,

^ Mam
sul)

miem
.

^^^_

Ullerior de vtroqtie
irifl-

walocoindor

necin annaUbus Cointii,ncc inpra-ccdenlibusActorumnostrontmvoluminib^is. Undepronum est concludei-e monastcrium itlud semel diniium

h.c b. diem iiU/arfa(ll), Alius ergo.... de quo nunc agiabbate, <;ocius a S. Winwaloco quo vixil; loco, mus; dislinctus scilicet temporc, quo^^^^

Ethbini gatw.

etiam et cio ubi vitam egit; abbate

numquam

fuis.se

rcslitutuvt,ac cjusmenioriaui,de-

fectuvelsalleindcslruciioncannaliumctinstru/men^

quicum monachus socius Winwaloeus

M/m/.^^^^^^^ fuit. ^A66a.^ra.',6. sacerdos). Quibus ^nonachus ei

-Mi

llretague Aruioiique por i''r. AlljBrlle Graud do Mor. ((!) Pag- b. 0) Pttg- Ikb et seqq. iaii. raris, 1831, p. 308 el setjq.
saiiii" 'le la

Arla SS Ordinis
.

S. lleneditMi.

1.

aa imirum.- ('.<)

Usmbs

ilcs

-CU

Coafer Acla Sb. aa J

Maru

non

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


i

^9
in

non ponderatis, lemere in apud Joanriem Cap^Tavium


Angliffi et

unam
in

congesti

sunt

24 Sanctus vero Ethbinus


in silva quee

Hiberniam fugiens,
s.

b. b.

Legenda Sanctorum

Nectensis dicitur, ul pauper percgi'ifccit,

Eihbinu

in vita Ms. Ultrajcctina, S.

dum

apparitio

nns Tugurium

et

in

honore sancti Silvani


in

"'''^rniam
*'''*"'*'

Christi

sub specie leprosi

Landevenocano appiicatur,
vitae

Winwalooo abbati inio apud Cadgravium


sunt,

martyris ecclesiam

fabricavit,

qua assidue ul

bonus servus Domino suo


transitus sancti Elbbini
in

militavit.

etiam Tauraci dicitur obiisse. Etiam in appendice

f^tga seu liibcrniam contigisse

ex

Ms.

Britannico assuta
S. Etlibini

ubi tamen

videtur immediate posi vastatum a Francis Taura-

pars rerum gestarum


S. Idiurieto, alibi

appiicatur cuidam

planeignoto. (Slmilc qnid uccur-

cum. Supervenientes autem vastavcrunt ipsiun templum

Franci,

aiunt

avia,

et totam liritanniam.

rit in altero

ex duobus manuscripti.s, qusc habemus

de vita sancti Ethbini. Ast infcrius rcdibil hac de re sermo). In Ms. Kalendario ordinis S. Bcnedicti ad xxui Novembris ista leguntur 5. Wingalali monachict discipuli S. Similiani abbatis in inonastelio Tauraconcnsi ? Quae de juniore Winwdloeo, socio S. Elhbini, intelligenda sunt. De eodcm agit
:

Tunc bcatus Elhbinus in Hibcrniain fugiens etc. Attamcn juxta j)roprium Dolense iran^itus S. Elhbini in lliberniam m ulti^annitpost ruinamTauraci
contigissct: Ethbinus vcro, cr-cmiticae (vita') dosiderio

flagrans, seccssit

in

soliludinem,

ubi triginla

Trithemius

lib.

iii

de

viris

illustribus

Or-dinis

Hybcrniam transgressus... annos No7i putcrn aliis nirum documcntts laudatum D. TrcsvauT asserere ; sanclum Ethbinum jiost
exegit.

Hinc in

S. Bcnedicti cap.

43 his verbis:
et

Wingiiahcus sa-

religiosorum in Britannia dispei"sioncm, secessisse


in solitudinem, nobis

ccrdos monachus

discipulus B. Siniiliani abbatis

haud

cognitam,

ibique

tri-

in monasterio Cauraconensi de

virsanctLssima' conversationis :

qunjam diximus, Dom mimJesuni in

ginta annis latuisse, ac postca tanluni in Hiberniam

transmigrasse. /n Actis profccto nihil simile


tur,

repei^i^

forma pauperis leprosi vidcre m^ruit, cujus dum narcs oresuo contingcret, quemsascepisset protinus
agnovit^

imo contrariumsatis aperte dcclaratur. 25 De Silva Nectensi, guam passim scriptores


dicunt,
sivc
difficile

sUva Nectfn.
*"'

aquo audire dignus

fuit

No/i

me

trubui-

galli Necth

foret

alirpiUi sive (^,^'^^^"^

sti,

serve meu^, in miseriis mcis; nec ego tc erubescam inregno patrismei. Hxreditas tua mecum est. Claruil amio DominiDhXXX. Dein cap.sequenti
agit de
S.

quoad

situm',

quoad monasterium ibidem a E


le

sancto Ethbino fundatum ccrio defvnire. Albcrtus

Grand verba
reddiilit
:

silva quae

Neclensis dicitur, Gallice

Ethbino monaclio

quem

tradit pr^vfati

Spaisse forGt (densa silva). In


L.

quem

lo-

Wingualoeisaccrdolis ministrum
a/nno dcx;
at,

fuissr et ciaruisse

cum

D.

dc Kcrdan^t

(4)

o(rt^

Noclcnsis ^i(a

cap. 41 et 42, ante egei-at

deS.Samp-

sone episcopo et S. Similiano abbate Cauracensis monasterii. Additque utruinque claruissc anno dc.
Quae omnia indicant ibi aclum de juniore Winwaloeo, socio S. Ethbini in monasterio Tauraco (1).

quod significat silram dcnsam, obscuram quasi noctem. Domn. Lobincau, existiraans pr-imam vocem, proprinm indicare nomen, reddit verbo Nocth. Qua de re vicissim vellicari
ipse scribit) silva,
posset, sicut et ipse

'

olim vellicavit Martcnium, oo

nos haud diffxculter probamus, e.rc^pto tamcn anno quo claruisse dicitur S. Samson, qucm ante finemSiTcutise.rtiobiisse supra diximus,num.3

Qux

et

quod hic

in

suoltinere lillerario, ex voce

Ncodme-

ros, quae graece orw7j( sonal,

Neometum.
ciiri

Possci fortc

virum fecerit, nomine hic etiam paululum velli'

A jilerisqur

ex

duohus

mus

22 Hectc itaquc riotat H. D. TresvauT (2), Winxvalocum, dc quo in actis S. Elhbini, cjusdem qui-

D. L. de Kcrdanct, quippe qui contra fidem


ei

Actorum Ms.

fnctuscst Wni-

^^^ nominis
^^ ^"

esse

cum

abbatc lAindevenccensi,se(\
:

excipias, scribendi

adhibitum abomnibus, si Buceiinum modum, silva m vocet Noctensem.


Pr.rlerea

ewfusio

^^^^^^ diversuni.

Et imilo infcrtus
leprosij

btuponda

quam

rcliqui

omncs Neclensera dicunt.

adeo plahaec apparitio (Christi sub forma scripserunt S. Winwaloei, primi cuit iis qui vitam
abbalis Landoveneci, ul illam ad huiic nlerre non
dubitaverint, sul)stituen(es sancto Ethbino Tauracensi

D. Lobineau scrildt Necth, non vero Noclh, ui falso asserere videtur D. L. de Kerdanct. Id ccrtum.ct.

Tresvaua^ habcre Necth (5); nec profecto recessisset a scribcndi modo, qucm adhibucrat D. Lofyincau,

Ydunetum Castrolincnsem (S. Ydunct dc Cfiateaulin) quo confunderent duos Winwalocos,


S.

Qv<B

ad not

et ex dnobus unicurn efliccr-ent, licet inter utrum^ que nulla interccdat comiexio, solo nomine excepto; et fere integroabinvicem distentspeculo. 23 Dcniquc de sancto Winwaloeo Tauracensi
de

nisiaddita rationcobquamdissentiret. Conf. n. 28. confectumde 26 Est locus aiiquis in actis sancti Etlibini, NfU-nns ^''''^'' quisitum illnis silv;valiquatenus indicarc vulcatur.

Diciturcnim mulierqu.Td^im rogdsscVirum saruHum ui fiiosuo p iralyiico santtatcm impclrarcl.Hc.sponAd sanctaj Brigidce scpulcrum perdit Ethbinus
:

[;

P-rem7,f

Tmmceml^

afiud ad nos pervenit nihil prxter ea qu.r in aciis 5.Ethbini habentur; scilicet monachum et sacerdo,

duceum.
et
iri

.-I/

i^/ff:

illuc

Paler,

eum jam
:

portavi

souuiis

vocem audivi diconteui

il

sihaquae
;

tcmfuisse Tauracisubabbate S.Similiano; solitum cu m Elhhlno ecclesiam, sitatn wno a monaslerio milliario visitarc, ibiquc hostias tatn provivis quam

Ncctcnsis dicitur moratur servus Dci Elhliinns ad qucra si filium tuum duxeris, sanilatem consc-

pro dcfunctis, jussu abbalis offcrrc ; quadam die ipsis apparuissc Christumsub habituleprosi eosquc vn cfppta orationis consuetudinc usque ad vastatio;

hnud quetur. H.tc utique suadent tugurium Ethbini procul dissitum a scpulcro santt.T lirigUi^ fuisse. illa, (ilium seUt quid enim, sialitcr csset, mulicr tam facile ab uno ad portans paralyticum,

cum

nemilliustcmplipcrscverasse.Quidvcrode S. Winwaloeo.post dirutum a Francis Tauracum,sU factum, silent acta, ncc aliunde innotescit. Tradit quidcmR.D. Tresvau.ri^), Winujahewnobiisse in
solum, inquit. scitur ipsum rno rtuum in monasterio Tauraco seu Cauraco. Quo indicatur domum illam post Francorura discessum, fuisse restitutam. Cwn tamen cl. Scriptor non

aliumreinittcreturlocum?

Jam

vero obiit sancta

BrigidaKtldari;eannobn, ut probabilius cvnset Et Bollandus [^). Alii ponunt annam 518 uW 521.
paginascqueniil
58 addit Bollandus: Probasseculis biliuscstKildariae sciiultam fuisse, ibique
ix n.

numastcrio sno.

Id

aliquot asscrvatas reliqui;is; munitam urbcm asportatas;

Dunum (Downjpostea
Bollando
consonat
his c lliccretur

Colganus cum Camdeno. Es

^Wwwn

dicat quo

c.r

fonte illa hauscrit, nec ullibi nos tale

quidpiamvUicrimus, subsistcrc mbis-intcgra videntur, qux pauio ante de Tauraco di^iinus.


0) Ad
t.

quffiNectensisdiciturm tJ;i>ito Kildaricmis urbis ex sitam fuisse. Qux pr.Ttcrcaopinio confirmatur urbs ron iongc disiet a littore insuis dicta
eo

quod

II,

p.

MarUi, p.m. d. 14.-(2J Vies dM MiiiW deBretagne. Les viea dea Suinia de Bretagae 28. (3) Ubi supra, p.29.

Sa?sBeURuri

32. (6) Vies des irm.,ri<ioe oar Albertle Grand. Paria 1837. p. i v.,.. (6) Acia SS., t. I Feb..j.. U, P 29.

m.

orientali,

480

DE
et

S.

ETHBINO CONF.

IN

HIBERNU.

cun-n<jh of Kildarel vasta Cainpus Kildariensis (the quercubus conolim esl planitics nua3(]am
,

tantum absit !>ubliHO miUmrimWmo e.r Unhu6-ocndcntemversus. Unde facilis sdva>ndlaacvenienti erat ad tannia Armorica Camdenus (1). favet ettam quod scriUt ccmis

onoUalL

aliquot

ejushaud improbabilUer <yrdinari atque synoptice D complccH possc cei}semus.


29 Nalu.s
esl

Ethbinus, versiis
in

annum S3eculisexti
vHo! S. Ethbini
exhil.itio.

Britannia Minori, haud /.rocul quadragcsimum, Dolensi, quod fundatum a sancto Sama jnonaitcrio originem dedit. Uterque .'one, urbi cjus nominis
parcns, pnler Eutius vel Eutychius, matcr nomine FAtla,generis nobdHnle pnrstabanl LihcrnUbusstUr
.

Na-

talet.

siia

ex

quo

ct urbi

nomen

Culle.ia.r

.mposUum-

.les

erat

q.ne a oh a druidica. supcrslitionis.


intc. Brigida. R.-gio Iktc
^

fe.t.hs-

dii.f

in dovio

patema

cruditus fuit Ethbinus usque

fuii

sancta

mas totius Europ^ ^^^!^^"^' Meudens jugera miUoua sese


.

ad deciynum quintum
pe-

lenul.^hancsj
nutr.endis

''ifT^j

qua.

pascua suut

innumeris apta

S. Silvanvf.

S.Brigid^i-

Silranvs martyr 'tj*"^ui/.-frr nee sanctu, tUe aliFm^te ecclesinilla dicata erat al]bi mcmoratur. nomovs, non in eju.sdcm cuiex san^ti^ martnribus Kthbinus -w.ffused alibi passis; quemque Hibernia ac propierea sub cjus habebat lari in veneratione
,

sstatis sux nnnum. Mortuo mnlrc sua adsanctum Samsonem, patre, ducilura episcopum et ahbatem monaslerii Dolcnsis, dum se.rdecim aut scptemdecim numeraret annos, ac proindeverstisnnnum 557. Elhbinus tonsn coma^ clero adscribilur; maler acdpit velum. Mnnsit Elhbinusfi bcalo Samsone aliquot annis, puta

nualuorvel quinque, aut etia^diutius, siadmittatnr cum Alherto a Monte-UclnTo (Legrnnd de Morlaix) ipsuni ibidon

invovationeecclesUnnsnamereTit.Miudestdesancta prseclarissima ^cujus Brtqida, inter SS. Wbcrni.r


acia repcries

ordinatum Diaconum, usquead


22 vet 25.

annum

scilicei setatis

Quadam
et
:

dic

dum
14, 33.

a^md Joannem Odganum

(2). Prolt^^e

sacrisoperaretursanclus Samson

Baumerusdiaqui non re- Luc.

nostcr (3). de iila etiam agd Boltandus quasdamnobismissas a ///' subjicimus notas 28 Circu prace' in Hibcrnia. andcntiri notanJoanne 0'Donovan, rrstimatissirno a nohishucn.sque ex illisplcraque tur qutEdam tiiiuario, tum quiain menti' cL Joan-' et quidem prxcidispulata attinguntur, twn etia^n, nit ODonovan. rceentiorum iinvs regionis erudtoruni B pue qnia nobis reddits: scntentiam ,atcfaciunt. ^ot,r Hhe R. P. Franclsco Murfuef-unt, 26 Januarii 1848 a tenoris : 1" Sanclus phys S J atqur .sequentis sunt
'

conus recitaret verba

ilia

EvangelU

nunliat omnibus quae possidot non potost hnc lectione in tanlum discipuhis;

meus

esse

movetmomnibus ad sanctum E feslinaverU SimUiamnn, abhatem monaslerii Tau^


Elhbinus
,

nt illico

relictis

raci, quod, ut conjiccrc Ucet,

haud proculnherat ab
fit

agro Dolensi.
30 fl)i hahitum assumit monasticum Dominoque sescdevovet,vcrs}isannumsaxuliseatiseTagcsimu)>h primum aut quintmn. In eodem monasteriovivcbat
\Vinwaloc\is,monachusetsaccrdospr!rclarinvlrtutis
ct snnctilatis.
ilonachia.

Ethbiuus abl)asculebatur
iuvta

in Ilihcrnia

19 Oclobris,
;

Calendariuin

Michaelis

0-CIory

sod

hodie

nusquam colitur. nunc remanent in


ignoratur;sod
Neith erat
el-at.quod latine

-2 NuUa

vesti^ia silvje Necteusis

Hicj)alernoVA\\h\nnmdiligcns animo,

Hibornia.'

Nomen

cjus ponitus

forte /''if///-AVacMa.m

olim scriptum
viV/ysonal.

nemus Neclani (nomen


tluvii

individuum adhibehat comitcni, duni ndiret ccclesiom in viciniopositanh ut ibl hoslias tam pro vivis quani prodcfunclis, jussu abbatis, offerret, quoscilicet

nomen

in regione ConallicP Muirest ac

theimno
Dara:
ficat.

(4|.

illud

3 CuIIidair idcm non sylvam, hoc ecctcsiam quercus :>v^n\4" Inler sanctos Ilibernia? numeralur

Cdl-

(Qita'

saccrdos digniis diacono sustentaretur juslo. verba, ex Actis dcsoripla, indicarc videnlur,

sanclus Silvanus. ut apparet ex /Engnsi lin addii eruditusJo(rnm-s

Fostilogio snncti
Aprilis).

Nota snb nnem mensis

Dcinde
anglice,

Olhnovnn qihTdam

%i\]bmum reipsa diaco7ium fuissecuinmonasteriu/tn Tauracensc adirct, ac proinde ordinatum a sancto Saii\sone. Quod si hic siclvrit canoni Agathemi, sequeretur Ethbinum5a//e//( i-iginli qninquc hnbuisse annos cu m ab cpiscopo ct abbote Dolensis monastcrU
disccdercl).

Calcndarium Iliherniqu!B nos hic latinc rcddemus. nomen Ethcum, actore OXlery, simpliciter dal
bini abbntis; quin addal

lam potui
-

nomen invenire vocem in


.

ejus ecclesiae.
historia

Nul-

Mibernica,

cui respondeat silva Nectcnsi

Existimo lianc esse

formam
Nectani
ToO

(a Intinizinq)
^\\\';x

vocum Fidh Neachtain seu (Naghtans forcsO. Antiquum nomen


comitatu Lugnicnsi
lla forto fluvii

quadani die Whin-ahcus cum iler Ethbino, explelo muncre, rcdeuntesabccclesia, messis faccrent,offendcrunt leper campos tempore prosum, plagis horridum,jacenle)n in terris atque movclur hoc flebiiiler plangcntem. Intimis uterque
31

Dum

itnque

Chriitum

rirfcl

sub pcrsona
ieproti-

Ardee (of .Ardcc), (luvii in (oflouth) erat Nciih sive Nilh.


in vicinio

antiquilus
posita, qui

conspecluvisceribus; rogant qusesH ejus infirmitas, quidre remedu ab ipsis expectet. Accepto re.sponso, Ethbinus librum qucrn manu tenebat deponit,pau-

vocahalur silva

luijus

non procul ahest a

loco

natali

sanctie

Brigids.
atti-

pcrcmqucperlaterasublevansalerra,inquapronus jacebat,erigU. Tum Winwaloeus,qua pnrtc leprosus


invu!t^tma(rime laboraret,ossuum applicans (quod gcnns solaUi ipse ,rgcr postularet) non jani sanicm attraa-itscd lapillnm mirabilem. Interca Ethbinus siispiciens videt cadum apertum; apparct sancla
Crua- in capite leprosi, angelique

Quod ad sojiulcrum ejusdem sanctai Virginis usque ad lemporanet, non credam id Duni fuisso quiovisse Jocelini. Mea opinio est, illam Kildaria; sicut et tempore sancti Ethbini abhatis,
temponplanitiom Fogilosi.Vox Ci/mf-/A. qualonus indicat Kildariain, cortissime denotat sancla^Brigid;e apud

obviam venientes

turmatim ccrnunlur. Paler,ecrclamatM\Umi Wintvnloco,

hipiiodromum

race coursc), atque ita interanipretatur in Glossario Cormaci, qui praetcrea sigiiihcare etiam palumadvertit vocem Curragh
(a

quem ego mnnibus teneo,


esse credo
!

Dominum nostrum

et lu ore, Chrislum Qui paulo post ab


est. Ipsi

oculis eorum evanuU atque receptusin ccelum

dem

or I^hor). Asl, his pivTtormissis Curragh of KiUlare ab antiquo fuisse evidens cst plaieam seu campum venationum sivo ludorum ad regium castoUum Oun AiUi'ime (Ihe plaloa or ficld
fa

Sheskin

vero, inenarrahdi s))iritus perfitsi dulcedinc

admo-

nasteriumsxium merUissuscepUrgrati[cdonumadeoinsignc,certatim de humUitate Inter secontende7dcs.Domumreduces,


novofervoreinca^ptaconsuctudincperseverarunt,dO'

revertunlur,alter allcrius t/ribuens

ofsjxuls

to the roijalforl

<iuiindchronologinni
i,[h\}in\

of Dun Aillcimcj.His lum twm qnoad alias m actissancti

occurrentcsdifficuHates clucidatis, ita vitaui


t.

necvcrsnsjincmsxculisextimonasteriwnTauracense cst. ab in-ueatibus in Britanniam Fratwis vastatum


p. 99-158.

(1) Brilanniii,

KtAA SS. UiberniK),

Ul, p. S41. Londin. naa. l. U, p. bl& et Buqq.

(3) AciQ SS.

(2)TriiiB Thaumoturga.
i

(4)

Vide Camdea, Britannia.t. Ul,

p. 690.

Februarii,

32 Paulo

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


/n HV/emiai
traruit
obitv*-

481

32 Paulo
tHberniaiii

)>ost

Elhl)iijus,

sea-agenario

major

in

quicvit. Notabis, inquii Sollcrius,

parenthesim hic
xiolv Non.ls

"

j"<

transiil,

sipcuIo septimo ineunte. fjbi

insertam in prima editione sic


Martii

/''r//((pii

primym in

Silva qu;p Nectensisdiciturjiaudprocul asepuichroS Jirigidic/pixKildariwmortua ct iumuInta rrnt, Tugui'inm,acdeinin honoresnncti

sine

egregia

debueratl.
ea-

Tandem

comincndationc transiri non in ejv.sdem Usuardi auctariis


:

Ivani

M<dano linbennis
35 Sic etiam in

In

Britannia sancti Elhbini,


''"?"'*'''"";
(3)

martyri^Hecclesiamseuornioriuin^edificavHyiaiUpie

abbalis Ncctensis.

beatus Klhbimism eodem tocoviginti

a/tinis fxdctiter

Martyrologio Bencdictino

operans opus Dei. atque stupendn ahstinentia omnibus admirationi. Cum octoginta irium fere annonan essct,mortcm

donaiis sanitatcm infirmantibus,

ad hvnc diem
iiato
sis,
:

xix Ociol/ris, scquens hahcturnnriun-

,
'

In

llibcrnia sancli Elhbini abbalis Necicn-

discipuli sancti Similiani. In Ms. Tnrgcrloensi,


et

propinquam scniiens, convocavit fratres, f/ui in eadem silva moratjaniur, eosque coram seprostratos Domino commendavil, pi\Tcipiens ut niortuum ad
dextcram aUarispartem sepelirent, etsacras hostias Quibu\dictis i/n remissionem peccatornm offerrent. reddidit spirilnm rpmrtodecinw Kalcnanie altnre das Novembris, sepullustpieesi honorifwe in hco (pio
jusserat. Mors ejvsobiigit versus annum 623, ejusque sepulcrwn miraculis et prodig vi inclaruisse
ejus acta leslantur,
Yidetur

quodnobis sicui

multa

alia

a HR. DD. Canonicis


et inscribiiitr
:

illJus monasiei'ii

commodaium,

Ka;

leiidarium Sanctoriim ordinis


legitur
:

S.

Bonedicli P. N.

Saiicti

Geremari abbatls Klaviacensis. Ipso

die sancti Ellibini abbatis Thaniaccnsis. Corruptio erit vocis Tiiauraccnsis. Addamus qu,T hahei Bucelinus,
C.T

quo, sicvt

et

ex pr.Tcedentibus, apparcbit

quamquam

illius vestigia

pe-

pleraqve ad sanctvm Etlibinum speciantin, confusa a martyrologis fuisse, prout svpra ea- professo di'!putnvimus. ScrihitiiaqueBucelinusin Mcnologio (4)

condi-

dmc
Tiuin

vioniifte-

i" Hilii'r-

nitus intei'ierint 33 Et adjunclis, qu,T mwlem S. Ethbini concomiiantnr, colligimus plvres ipsi fxiisse discipuhs,

ad XIX Oclohris lii Ilibernia sanctorum Ethbini et Winwaloei abbalum. Fuit utcrque, mira .'^anctilato
:

et

insolcnti

vitae rigore
illiid

spcctatissimus.

bitcr res

nia, eiqtte

fume.

in eodem degehnni loco. pra'- qyios Fralresvocat,qvique " Undc pronvm est conchidere, fundatum a S. Viro

gestas

corumdcm,
,

imprimis mcmoria dignis-

pr.rierea huic, in Hihcrniamonastcriitm. Qvod

cum

morlpm

obircl,

pnefuerit, havd obscurc indicatur,

sinium celcbratur, quo slupcndam sane et aninii qua llairranttset fcrvcntissimam dcinissionem sinii crant. in pivximos charitatc, mauircstissimo
,

cum non

petai n fralribu^; sed eis pnrscribat, quid

secumposi moriem aciumvelit. Imosaliemquosdam


verba inter eos sacerdoiio iniiiatos fuisse, siiadcnt pro rcilla : Sacras bostias super ipsum (corpus)

argumento prodidere. Cum projecti in via leprosi cujusdam ctc. Scquitur narrntio Christi i'sisnppnrenlis; dein nddit: P^tbbinus. Fraiicis Brilanniam vaslantibus Winwaloeo supcrstes, in Hibcrniam
seccssit. et viginli

peccalorum meorum olferte. Ilinc in diciMariiirologio Ho)naiw ad liunc diern abbas Ethbini abbalis. Sic etiam tur In Ilibernia sancli
missioiu'
:'

ibidcm annis supervixil

Monachum

in

Tauraccusi

primum crenobio
anno, obitum
pra^dicens,
Cal.

profes;

us. Nccleiisis dein

monaslcrii alibalcin cpit


jelalis

ubi

eodem
In

dic in

Mnrtyrohgio Brilannico
S.

(1)

hnbetur

octuagosimo
cognosccns
Ch.
r>90.

tcrlio
et

smim
ante

pr;e-

nibcrnia, tiepdsilio
nol)ili

Elhbini alibatis, ex Bri-

fratrihus
14

altare
A.

tannia
lensis

pencre

oriunrii, et S.

Samsonis. Dollic

sp^rilum Dco roddidit

Novemb. sub

cpi.eropi,

quondam

discipuli.

CKlitus

vocalus, omnibus, qu?e in mundo possiden? videtransfrelavil, lliborninm batur, renunlinns, in duxit vilam in ibique solitariam saiiclissimamque

Commemoratio In Belaico Mnrturohgio recentiori Ms. et in .S. EUibini hunc dicm legitur : In lingun gnllira erarnto, ad BUmdi'
^fi 3fonte
nio.

mcmaslerio
Kthbini
illa es.sct

S.

Pelri

Gandje,

fit

memoria

sancti

eremo, Nectensis Silva (Necten MWMlicla, donec ad beatas superni paradisi vocaretur mcnsiones
vcrsus saeculum nonum, into seplimn-m, vtstatui-

llibrrni.

Dicitur

llibernus; noH 7orf cx

oriundus regione, scd qund ibidem mortuus

mus

svpra nn.

3, 4 ei 8. Obiier hic

(quoniam

alibi

Sanctis Hibcrni<T non sine ratio7ie annumeretur. Utautem rntio reddaiur commemorationis S- Elh-

sicvt id nobis ea-cidit) notemus nuUam S. VAhhmi Laniganum (2) feri mentioet^^^ilvseNcctensisapvd nem Atqve iia Mariyrologia Homanum et Britan.

Monlr Bhndinio, guod habetur apvd 7ws


bini in

in

meniemrcvocnndum est,
li

in
jf

uhi Commen iarii piwvii

AciisS. Wimr^iloeHhi mullis agitvr de corj ore

nicum.
fijtiji

memoria

in MartyroloS'l5.

sancii 34 Similiter in muliis aliiJi martijrologiis Usuardi Etbbini occuitH mentio. Sic in Auctariis vidc ex Matricula Carllnisia^ Ultrajcclina; (de qua Mnriyrohoium Usuardi Solleriumin pr^fftioiiead item ea- edin. 244) hahetvr : Ethbini confossoris ;
tione

Blandinium tramS. Winwaloci oiim in Monteni dubium revocaretvrtralato; ita quidcni ui fere in Monstrolieiuis.Oinnibiis diiioide qun mox diccmus) ponderatis, concludunt mnjores nostri (ct tamen
recic

Cohniensi gemina, altcra

amn

wmv,aliera

annimi\\],ulrnquendornntaabIIe7inaniwCive^iien Grovenus seu Grcfgin ci comniunius Grcven .scu


dicto

Hibernia, sancti Etbbini. Icvitae et conarchiefessoris, discipuli boati Samsonis, Dolcnsis


:

In

quidem, ut ct .^equentibvs patehit) corf)US tranWiuwaloei, nbhntis Landcvcnecensis, oWm S. ibiqueoliamniim asserslatum fuissc Monstrolium snlum rclitpiias Gaudavum el aliquas hujus vari adduntque, si tamen de sccundo Windepm-latas; ahhale Lnndcvcncccnsi, waloco ialiero scilicci ab

omne dvbium quod quidem nobis extra


S

est)

vila

piscopi.
el

Ilic

cum

.sancto

confcssore difrnissimo
Martii

Wingualoco pra?sbytcro (de quo supra vi et v


iler

davum

Elhbini accipi possit. olim translalum fuisse luto

alterutrius

corpus Ganvi(i;'tur

dici

Nonas

babetur)

faciens Christum in

cum specie Icprosi suscipere, et miro fidei ardore asccndcnlis Domini voccm etiam ooflcm Irarlarc
,

fuissecredidermtS. Winr possolG) Siveergo corpus vnloeiLandevenecensis,sivcnltcrivs,nempeTnuraElhbiui, censis dc quo in actis S.

cum apvd

ple-

audire,

salutcm
vita
et

i)ron)ittentis

ois

qui

amborum
morluum in Domino

memores
tandem
suscitasso

in orationibus

exstitissent,

meruit. Ipse
ct

in Blandimo confundantvr, mirumhaudvidebitvr

rosqvc duo

illi

Sancti,ut supra dcinonstravimus,


fuisseS.

miraculis, inter

qua
fine

Moniccommemorntioncmhabiiam

mh\x\u

lcgitur,

clarus beato

servabantur cvjus forte eiiamatiquxreiiquisibidem


Sanctorum Bentor

nUti

(llAMcmoriniofanoiontnrilishpicty. oraBritUh Ma^^^^ lo-J61117 IHit Tniul niil. C2 Aneccl.Hisl.nrirclDullin Or.linis divi l.cned.cu. auobuB
(3

,^^^^^^^

01)sorvaUonun, fil.ris illuslraiunu auaore l^- ? V;,"XnB/A?nIm Bened.ciinuni Congreg. S. Mauri. Paris. 1C29. - (4) Meuologiuin

'iViyroCium"iurll.run.

ffi!NK?r lE'-!: Comm.


[10) lljid.

(?)

prsev.,

( ii.

A".a SS^ ad dieo. u. MarUi. n. 18. p. -w-

p.

.15.G..

62

gll.

482
h. b.

DE

S.

ETHBINO CONF. IN HIBERNIA.


ejusdem reli^uiorum ; ct vos D ticum translationis instrumcntum non mmus simiU' dahimtis hic corporc sanctt Klhhini, ex quo authenticum dc
,

^II.

De

Reliquiis S. Elhhini.

Earunilranslalionesvari^e. Sacrum eorpus Monslrolii

ecclcsix Monstrohemis itidem antiqua stabilietur juTta quam rcipsa olim eo, ut scnbU Maiiraditio,

asservaUun usque ad exilumsa^culiprselerili^quan-

una duorum Sanctorum qu<indo,quomodo tramlatio Sandapila. Ast undc,


l^rancus, translata fuisset
Ita scilicet scripsit Juvcfarta sit, nuUihi dcclaratur. Jacohus dc Boves ecelesiae paroPatri lienschenio humilis paslor et divi \Vinwaloci Monstrolii

do a sacrilegis combusluui
fuil.
Reliqvio' S.
EUiitiwi
;'>''-

chialis

canonicus ecclesia! colIegiatiE

D.

Firmini martyris

Acla.

ineadem
strolU,

civitate. Pctierant

quse exstarcnt in celchri

mum

ripofiUr

longi^simi, Saussaiu, in eslrema parte saiiclo Elhbino tc.rH crUicc quod. pro inore suo, de ct vcriosc, cncomn : EfHato ,ni.,us quam cmphatiee

ScrM

instrumenta

et

nempc hagiographi.ut, sancti Salvii ahbatia Monmss. ad Vitas et Reli^juias


;

Sanctorum

spectantia sibi comniunicarentur


J.

cu-

ravit itaquc taudatus

dc liovcs pleraque cuscrihi,

in Silva JNVrtenst. d'in

Jnx-

ta
in

SnKSsaivm
Pormorl,

autcm inunaculato spiritu. vasculum tam prcciosK gomm^


circumstantibus Vir
boatiis

corpus,
,

purissimum
<iiscii)ulis
,

atquc Antverpiam misit, addita cpistolay cujus hic

sicut

morions
est.

injunxcrat
tot

partcm juvcril ndscribcrc. 40 Mittimus tandem aliquando

reverende pa-

Notitia de rcli.
HUiis Montlro
Uni.^ihus
cpititoia

propi' Itiithu

pronu allaro ipsum conditum


miracula corruscarunt,
gioriacatione
iis

Ex quo

inde

matfum translata.

ut fratres de

cjus aeterna

Monstroliensia, omnino lcr, antiqua manuscripta seu abbatia sancti Salvii, omnia, quaMU inonasterio

ei
Jacobi

divinis judiciis edocli,


in

pns a sufVir

fragationibus, quas

animie

expialionom,

Winualoeo de Boves ad ordinis sancli Uenedicti, habeutur de S. quorum corpora aul reliqui ibi- Ucnschenium. aliis Sanctis,
et

flagitaverat, dcstitennt, ipse vere bumilis enixe exploranon sullragiis juvan.lum, cujus nola
rali

dem

asservantur. Nihil prorsus

omissum

est.

ExE

scripta

monachis

duobus

dictai

abbatia; ego

taque

supernis
illius

testimoniis

lelicitas,

poscenlibus

quibusque

opem,

lot

Ossa tanli Ceelitis poslea in Galliam

prssidia conlerebat. ad patnae mu-

accurale relegi et contuli cum exemplaribus.-QuiE grandi vuluqui(Jeui exeuiplaiia luerunt ulim uiio membranis nunc veru temmine compru-hensa in
;

vici de Dimenlum revecUi apud Kuturaagenscs, iu li.Ielium ecclesia, quam in ejus honorem Porniort

poris fulia dissuta, dissoluUi, ex parle lacera, disvetustate soluta et sparsa, ordiiie inversa , ipsa
si vilas pleexesa, ut niirum videri uun debeat, habot I\. vestra mancas ct prfficipue vitara rasque partes tut hiatibus intercisam et per

pietas excitavit, digno

Dei

amici

cultu

reposita

venerabile, hierosunl, ibi nunc usque capul ejus religione adservaargenlea^ intlituni, omni
Ihecai
tur.

S.

Winualoei

collegiata Maxilla tamen ex hoc decerpta in

ecclesia sancUe Dri Genitricis

apud Vernonium ad

Sequanam oiipidum ejusdem traclus visitur, co quodecethonorerecondita. Ihuc rcliquidrum tum pnrscntiaui tuin vawrationcm iynoraruntAlherlus
Legrand,
re
et D.

vulumine quouilam monasumplas cantachi usi sunt pro Breviariu et inde Sanctis totius anni. Wiuguabant lcctiones de gallice loeus, seu Winualoeus seu Winualocus
alias aliis assutas. Isto
,

cst S.

Waioy,

dicitur

quidem socius Ethbini,


Sed
isla
;

io

editor ct corrcctor Cl. Trc.svaux ;

Lobincav, sicutct hujuspostremus quoniaw hac de

vita cjusdeui
fuit

Ethbini.

Elhbino
qui

societas
vixit

cum Winualoeo
S.

Juniore

Junior

apud oumcs

tres

altum

cst

silodium. Nec ctiara

Tauraci.

Sub quo autcm


{

Similiano vixerit, ignoro,

alibiillarwn reliciuiarum mcntionem invrnimus. Nm tamcnexinde dictwn velimus hujusmodivcncrationem in prscfatis sacrariis haud haheri : sed

cum
seu

Morleus Similianus, cujus vitam dcscribit

Morlaisius

Legrand

dc

Morlaix

scnptor

vitarum

Sanctorum
fuerit

Britanniae,

vixerit

duubus

quam

soUdc fundata

sit,

in

wcdio rclinquimus.

ante sipculis
trauslatuiu

'

Malhriincux
traniUtliiii dictt

Tanto magis quodSaussaiananarratio non />rorsus quadrct cum iis qiia; tradit Malhrancus (1). 38 Postquani enint rctulit Winwuloeum (quem, ui notavimus, perperam eonfudU cuni allcro cjus-

Quando, quomodo, qua (viaj corpus S. Winualoei Munstroqiiffi

lium, nihil

babemus praUer ea

cunlinenlur

pnmvm m

Hritnnniam
miiivrcm.

demnominis) Tauraci rnortuum el scpultum ; Ethbinum vcro in Silva Neclcnsi diem ohiissesuprcmum, atque ihidcm terrx rnandatum ; pcrgit in
7;toc/wi:Etsivero discrela mari liierint utriusque aliquanto temporc domicilia tanien corum, qui-

missoruiu pagina.... fasciculo exscriiilorum ad vos ulpole exscripta ex Sunt aulheniica illa quidem, luanuscriplu, ubi veleri voluminc tcrso seu libro abbatia dictc-e et rcdditibus de imuiunilatibus
S.

Salvii (agitur hic


in

de instrumento translationis

hunc

bus una pniic mens ac pietas inerat, voluitDeus iteduin enim Diberniam rum coalescere (lignura EUihinns iransmarino junctus . expilarent hosles
:

aliam thccam, quod t>ii>isej-cusuni rcperHuradmMartii);sc(i lrM^\ixUoms (ncmpc primse circumstanlias et ex di^sita regione MonstroUum) declaranl. Quando praicise, quonon sati^
ex una

modum

esl

atque ilerum, liritannia Winwaloei tumulo Minore Norlmannorum incendiis conflagraiite, Mo:

nasteriolum
ul

translala

est
iu

majuitum iusigniter

una duorum sandapila, rupe o[)pidum ab hoslium

sint caetera inudo aut qua Monstruliura trauslata prorsus hacorpora seu relitiuiai Sanctorum, niliil de S. Elhbini bemus.... Nos item nihil habemus transl.itione corporis translatione MoustraUuui sed nihil certius ut H. V. videbit ejus iu thecain novam
;

injuriis

tutam daret. Pra^stant illic eoruui corpora lignea thcca argento divite iu hodierimui diem obducta. Mquc hsec Malhratwus quin mcntionvm
facittl

ex instrumento.
41

Ex hac

epistola

(quam paulo

latius dcscripst'

Corpus

S. EiU-

bini Monslro-

ahUui

cupitts,

quod, juxta Sau^isaium

haud

rt

exmile

Mon

procul Hotomago fidctium vcnerationi cxponcrctur. 39 Astquari hic potest utrum hxc ut conftdrnler
it
I

vulga- Uum trantlantus ut viriindoks scria ct littcratura haud "" risinnotescretlcgeiUi)inlclligimu$pluraSanctorum tum /""" tiquiwvia omnino numcrahantur) in ahhatia

('"*'

corpora(dccem

trohum.

etiam vere a Malhranco scripta sint

Sane de
in

reliquiisMoiu\lrolii'nsibus inofa

jam

qus^.siio fuil

S.Salvuasservataolim.fuisse; undc autcm ctquosancU modo iUorumpleraque, ac nommatim corpus cmstare. tst eo delatum sit, nuUatenus
Ethbini

dilio ett,

OpcrenoiitroaddiemtcrliamMartiiin VUa S. Winivaloei, ut^t et exhWitum e^t instruJnentum authcn;i;

tamcUexiradubiumtradUioncmMonstrolienscmde abhatiam. transkitis Beati illius ex-uviis ad dictam


anti/juissimani

De Murinis, Wh. n, cap.

xxxii.

t.

I,

p. 18S.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^ antiquissimam etmaa-imeavihenticam
spicue effxcitnr ex
rititr

483
aliis dAiobus

esse,

vtper-

hapc translaiio

i/n

Chronicis Mss. ejus;

B.

If.

.cf/venti iii.stnimentn^tpiod rcpe-

dem
drex

abhati,T S. Andren; in ISTmorr

altcro l\Hcolai

in

fasciculo exscriplorum^dc

quo in Imidata

iedcy ah
;

anno 1636 ab ay^num


:

1680, abhato S.

An-

epistola
cujiM
cit

fdem

fa-

intlriimen'
aullienli-

fit mentio. sivn lioc prse4? Univcrsis pripsentps lilteras inspccturis. Juhanncs dc ilarisons inslriinuMUuin
,

tum cum

epistopi

curia Dci gralia cpiscopus Anihianonsissalulcm in

de quo h.rc habentur in nova Gallia Christiann |2) Nonnulla ejus opera lypis vulgata sunt CatalognssiveFundationcsahbatiarmnordinisPrS'moristratensis ; Kalevdariirm hi.stdrirum pro totius

Ambiancruis

Dnniino spmpilernam et pi\i?senli!)us daro fi(iem. Nnliim raciiniis quorl nos in ecclesia monasterii
S.

anni

decur.su.

Volumina plura

Mss. ab

codem com-

posita ad lucem aspiranl. Nicolai (Ledci ad exem-

Salvii

(io

Monslorolo

onlinis

sancti

Honodicli
,

nostrae

dia^cesis visitationis

oflicium exercentos

palpavimus corpus beali ab anlitiuissimis tempcrihus Klhhini confessoris ropositum in quatiam llioca sou ferotro marmnroo,
inter caetera vidimus et

plum ojusque studiorum comes Claudius SaU6 Chronicon odidit typis primo Parisiousibus anno 1070, Rerum 1634, doin Audoinaronsihus anno sui monasterii, aliaquc odenda roliM(MnorahiIium
quit.

Alterum, quod inmtebamuSj chronicon Ms.

quse quidem theca propler

antiquitalem

multum
et

demnliohatur;

undc eliam ad supplicationem


in

alterius nbbatis est eju.sdem- S. Andre.r in Nemore, nomine Antonii lioubcrti, qui prioi i parte s.TCuli

rcquoslam
nastcrii,

et

|irEe>enlia

religiosorum dicti

mo-

decimi seplimi
retiquiarum

h3pc scribebnt:

anno

W\.

Transtatio
eiiisco-

eorum ahbale ahsente. ot alinnim tam cleri quam populi ejusdem vilUe in niulliludinc copiosa coram nobis comparente, assistenteque
omni plohe dictie villa^ ol plurimarnm aliarum solomniler ct viliarum et iocorum adjaoonlium
fore
,

SS. Killiani ot
intorluerunt

aliorum Irium

porum
strolii,

et confessoruin, in abl)atia S. Salvii,

Mon-

cui

episcopus

Ambianensis,
Ouhitandi etgo
locus

honorifice ac devote post celehrationem Missse in


dicta ecclosia per nos celehrata'. idem corpus hcati B Kllil)ini confossoris a dicla veteri Iheca in novam

abhas noster, aliique plures. per44 Jam erqo sieculo decimo quinto ineuMc snnctiEiUbmahanli^ suasum omnibus eratcorpus

non

i'it

qui.ssimis temporihus Monstrolii fui-ssc repositum ; quod vel ex ipsa constabat Ihcca, seu forolro mar- Monstrolii

de venerctione. ab antiquo
S.

tliecam

marmoream, honestiim
et inchidi

ol

notahilom ropoIn

suimus
veteri

fooimus reaiitrr.

qua quidem
verha qnm

theca

cum

dicto sancto Corpore erat quae-

moreo, qu.r propter antiquitatem multum demolicsancto hatur. Pnvtcrea in vetori thcca cum dicto scriplura facta Corporc eral cediila de anliqua
,

EUibiao
bita.

e-clii'

dam

soquiintur contineiis

cedula de antiqua scriplura facta, Hic requiescit corpus heati


:

verha qua? scquuntur contiiiens


corpus beati Ethhini confessoris.

bic

rcquiescit

Non

potest igitur

Ethhini confessoris.
roligiosus
dicti
loci

Et

his peractis veneraliilis et lector

vir

frater

Carniclitarum
Ethbini

Monslorioli
et

verbum Domini proposuit


merita
ipsius sanoti

dubitarlde vcneranda sacri iUius depositi antiquirccitati .nstrumenti tate, nlsiaulhentia ipsiusmox 'fcsdenegeiu/r. Atqui /hrc firma slai ct inconcus.m.

vilam,

virtutes
et

tatnrenim laudatusJ.de Bovesseexemplarauthcn^

narrando

declarando, ad laudem Doi et recom,

ad ticum pra' manibus hnbuisse. En verba.qua^

totiusque curiae mendalionem ejusdem Sancti quorum interost tonnro ccrloslis. Qund omnibus,

maniinem

inslrumenti Iranslationis A'5. Salvii

rt

praesentium certificamus;
iiium

et in

hujus

rei toslimo-

fecimiis prajsentes lilteras sivc hoc prjt^sons


fiori,

inslrunientum
suhscriptione
et

ac sigillo nostro
pritdicto,

cum

signo et

nolarii infra scripti roborari.

Datum

Hoc instrumontum hujusprorsus authenlicum cum reliquis omnibus seu sigiliis bene modi- Legi ego nriginalia signis niuiiila in mombranis. saci^ns cruvias, 45 E.^t igiture.Tira controversiam
Ingnudi, .wn

mann

adscripsit

Ni.n tamfnconstnt uiiUe. qtio-

aclum

in

loco

anno ah Incnrna-

quadringonlesimo vig(>sinio t.ion(* Domini millesimo socunda, niensis vero Junii die quarto, indictiono

instrumento, pluribus ante de quibus in pr.rd^cio modoet sa^culis,Monstroliumdelaias;easqueproindcsumma sacrum

qiKindo

corpus

decima
Prc
ver
su[.

lortla,

poiilifioMtus

sanctissinii

in

Christo

Patris et

Domini
Papae
in

nnstri,

Domini Marlini Divina


septimo.
Pra^sentihus

diqnas censenda.svcmratione. retul a-queclarahaberenturindicia,quibu.sprobacorporis beati Ethbini cx Ihbcrma

Optandum

utiquefo-

co

fueiit itcln-

tum-

identia

V anno
Christo

returtranslatio inGalliasatqueadeoadahbatuim scu Silva Ncrtensi

rabiiihus
a

Patribus
,

sancti

Judoci
sanclse

marc

ct Forestimonasterii

monasteriorum

abl

tibus,

voneranda

domina abhatissa

ot di(EAustrehertse dicli loci Monslerioli ordinis palribus cesis noslrjp pra^diclorum, vcncrabilibus Morinensis de Longavillari Cistorciensis ordinis, Nemore, ordinis in sancti AndrcK

Monslrolicnscm.Tuncenimwlobstinatissi^.ocuique Sancti no.strt dmlcm confitendum esset reliquias rrMpseasscrvatas.Astvelinvdifateamuroportetcum a7iti(piosnihil prorsus mH D dc Bovcs,nos apud hujmmodi Translatione constet ; sed venisse quo dc

dioecesis,

et

Prcemonslralcnsis

et

nostrse dioeccsis, mnnasterio-

rum

abbatibus,
ot

cumque
Johannc
niultis

molitamim
professore,
vann chro

cum

provincvili fratrum CarDaniucs in sacra pagina aliisf(/o;m ymmina ibidnn

vrtrribus monumentis o/veque ctinm quidquam in vocetvr vcl negetur. fendimus quoilla vel m dubium .Malbrancus nostercum Conjecturis ilaqvc indulsit VAmmcorpusprimum ew mer^ scribcrct socrum atque inde, siementinia in Britanniam minorem. Monstrolium dclatas. bus Nortmannis,

cxpressa ct hic brcvitatis causa pnrtermissa). Chro43 Hiijus translationis mentio quoquc (it in
nicisS.

nica.

Andrcrin Nemore
iiostcr

rannus

Anno 1424 Ingel(t). {Enguerrand de Frugcs abhas ordine


ahbati,

vigcsimm primusS. Andre^e) intorfuitcum


,

46 Sunt omnino rohur non adviHicnda,qu\bus. sifirmum *tradHioni de rcluptutrmn pt datur Monsirolicmi m.Tva iranslatione, saltem "^TTr^^ Galha Chr.stutna ^) Recitnnlur m>nirum in nova

tamenaUaqusdamjHchaudprwier-

Diiofilia

In-

sluimcnta de
reliquiis

Mons-

troUcntibus:

pl~>^

Dobus S. Judoci supVa mare, Forcstimonastorii Longumvillarensis translalinm - Martini et mni et Conocorporuiii SS. Kiliani, Ethbini, Corontini
cani,

clmrta'

dv^ adrrm nostram haudpamm


Alulfi

facientcs

Mtcra
kodic

comHis

Uesditiii

munUa

in dta-cesi

(Hesdm. urbicula Atrebatcn..t) qut ^dvoc^-

opiscoporuni

confessorum

factae in

alh:\tia

tus ancti

Salvii inscribitur.

Commututcr charta
ea'

S. Salvii, die

ricuria,

decima tertiaJunii, a Joannc de liamemoratur Ambianensi cpiscopo. SimiUtcr

har. Notitia Ramirici

apud annalisias vocalur ; cuilUus tenore.

ratio clueescet jus denominationis


,-

t- p. xoo.-m T. X. coi. "". uDiaeAi'un im mT X.col- 1317, "i:i.? A':*!;: mier lusuumeoui eccle-\Sti;SS: ffbu^S^AS^'
.*c.

A.

clianolne

regulier

do

la

diie

ubl,ay el i.rieur de Vttlrelauld.

Bioj

Aniijianeusis.

^^^

4g^
B> B.

DE

S.

ETHBINO CONF. IN HIBERNIA.

aliipl,,rcs,^ucrum,wminaad,v.s,,on,,erver,crunt.

e;.cm.n(, c,u,m.ia,nipsein NotUi,, pra.<leme,o,;,t, qui lou,a iu pace teuue-

jura .nva.Iouda, '':"''''''' '".;''^i^^;,, n<-mp reg.s aut ""^"^' '^^ , !,,

'^"
"^[^^'Jf '^j J"'""^'' "
..,...,

e.wes suos .,,.U,amCaveronis,Ca.ronS^M,,r,r^ah,^^

qu.bus

.u

.P''''"'""^

*'!"'"

'

''''^'^^jrr^^^^S^.^M,

f:rr:^^t;^:rr:s:;f.:^:
(/?( M, i/(('.r (/'so

aiir;u.;rici .,iip.sactosawio, .,..,.

... . ;.-o.

vhartapatet,qu,Testfiuj\usmoai.

spaius a im.mmus
huniilis

II
_

.,.,...,....^1 dc Monsieroio Ramiricus ccdrsia' bcali Wiuvalooi quis furle pravo miuisler, provideris. nc

,.,., h.c virtutcs

Pn.inont cmineat,
.

et ct

nro sua pro

dignilalc diLMiilale supcivx-

celiat;

lolo
cl

:::f j:::r^,'r'.^e";:trur:a^^ quaiilcgenl S,!;; etaudlcutiuu, .icc.ararc curavi,


ter
bcati

"^

randum

nisu omnibus in commune est elabosummopcre deccrlanduni, quatcnus

^o.

auctori uos>ro-.osu C.,r.s.o^ <,ucu,


et

.c.cup.o-

rem ..abcmus

Winvaloei corpus a quodam episcopo BeClcmenlc ct quodam abbalc nomine nominc


nediclo ct (luibiisdam
aliis

"ff' rimus, studiosius diligamus, et diligcndo nostrorum bonorum crofralione strenuo impleamus.
Libcraliias

J"^-";;

P^-

-,,.-

monachis

ciericis

et

niinoris Brilaicispro lcrrore Francorum, lcrram fugicnlibus, ct in majorom vasiantium laniiire


,

namque, qua^ charilatis oiricio descrvit, rogiam dignitatcm magis ornat ct cxcolil, dum in ea majorcni eneclnm ostondit. llndo notum sit

Brilanniam

deferre

volonlibus,

ulpolc qui

cjus

iJ

Monsteriolum iamulalui prorstis dcditi crant, apud comos erat, allatuni csl. Q"cm llclfjaldus, qui tunc
honorabililcr
suscipicns,

omnibus sanctap matris EccIosiiP iidolibus ot noquod nos fuluris stris, tam prssenlibus quam morem antccessorum nostrorum regum videlicet E
,

honorabilius

dctinuit;

et

impcratorum

scqucntes,

liberalilatcm

noslris

quia ot villam Cavoronis, qus alodium, sine advocalo, sine majore, pcnitus libevivcre posrani sancto doiiavit, unde scrvitorcs
senl,
et

proprium cjus erat

locis

Sandorum

et congrogatiunibiis

lidclium im-

ubi
;
,

laici

qui Sanctum sccuii

rueranl
in'

pendere deliberavimus, quatcnus corum intrrcessionibus frcti , prsescntia bona cum relicitate el unde aetorna morcamur obtiiicrc cum felicilate
;

habitarent

quam
sod

prirdecessorcs mei longa


invalcsccnte

pace

tcnucrunt

mundana
,

nequitia,

loco sancli Wingaloci, Monsterioli silo, a pluribus coilata prteccplo nostr;e auclorilalis nrmamus, et
Sigilli

rcs nostras parlim a doniinis circummanentibus injusle invadcnlibus, partiin ab habitalorihus juslitiic

nostri

imprcssionc
qua> a
vol
,

signari

prsecepimus.
vel

Impnmis ca
mei Uoberli,

nostra liheralitate,

patris

nostrsR

aliquando
illa

subdi se rcspucntibus,
lurbata
ost.

temporibus noslris pax

llac ifrilur

conccssa sunt

mci Hugonis prffidicto loco scilicet molendinos duos, cervisiK


avi

tam
fidos

gravissima

noccssitalc

comiuilsus.
,

consilio

usibus dcscrvientcs,

capiluli ct

amicorum meorum quos prudenlcs et credebam Alulfum comitem Hesdinii advocalum constitui, quo nequc forliorcin iicque
mihi
,

a mc allcrum cum quiiique altcrum ab avo mco praedicto Ilugone accolis, ct cum decimo pontis dcnario ct duabus ccclcsiis in

memoriam
infra

sancti Judoci sacralis,

quarum una

est

compulcntioiom

rcctiludini

iioslrai

tiiciidie

co-

gnovi, ut cjus potentia dominos, res nostras invaqui rcbellcs denles, rei^rimcret, et habitalorcs
,

esscnt, ad j^sliliam nostram venire compclleret...

Et scicndum csl quod coines dcbct csso athocalus


et defensor
:

muuitioncm, alia supcr fluvium sila est, cum piscaloria aqua? ab Atiniaco usque Brivcrmacum. Addimus pr;elerea firmando ca qu;e pater meus unam scilicct in honore contulit, tres ecclesias in honore sancli Wingualoci, sancti Pclri, aliam
;

si
,

vcro aiiquis ad juslitiam abbatis

Icrtiam

in

commemoialionem

sancti Salvii sacra-

venire renuerit

comes cogere debet

si

autem
auxi-

tas; el

Iransitum Nova?-VilIae,

pro quo solvunlur


carratac
solidis
et
ligni

ahbas ab aliquo auxilium haberc


C

vohierit,

hum
ut

coinilis ot juslitia dari debct. Prieccpi

aulcm

unoqnoquc anno quintiuaginla duo modia vini. cum qiiinquc

et

dccima

ego Alulfus comes Hisdinii hanc cartam

idi'o ficri,

tam

prac.sentibus quain futiiris notuiii fiat, qiiod

haec convcnlio perpcliia stabilitatc


strap

ac

conrirnialionc

ruburala consistat.

manus noAclnm cst


castruin

lovaturs ccrvisiarum. Incuk-amus pr;clcrca corrohorando ea qua; a primis fundaloribus loci sunt coUata, scilicet a Hilgoldo comito, qui praedictum Sanclum nuper a partibus Britannia? proplcr nte-

hoc in cccnobio sancli


Monsteriolnm

Winvaloci apud

tmn
filii

piral;irum doporlalum,

hospilio cuin !ii)crali-

anno Dominicte Incarnationis m. Bcgnanlc vero rcgo Kobcrto, hidictione xiii. anno iii. Signum AlulU cnmitis qui haiic cartam
,

lale et munificcntia,

Caroli

CaUi
,

suscipicns,

tompore Ludovici imperaloris, dedit illi imprimis

Ueri jussit cl

manu

propria Urmavit.

Signum Ua-

merici abbalis ctc. IhtudaOsrc fuerithic uotasavex Muratoio (2) non raro contigisse, ut irruentihus
in

alrium publicum, sepulturam scilicct advcnarum dcindc novoin mansos subtus percgrinoruin el Firmilalom cum prato oisdom mausis conli;;uo ; addidil dcnique hiis villam Caveroni;icum absquc
alicujiis

Italiam barbaris, aut intcslinis bcllis fiagranti-

bus, aut ox aliis cliam cuussis, Tabularia


rerentur,

aut

chart^E

alio

asportarentur
sa.'Culo

combuquod
;

cum

consuctudinis exactione ct rcdhibitione, ccclcsiis duabus ot molondinis totidem (3).

prxCietera, ut/oteadrejn nost/ram nihil facientia,


termittinnts,

pi*a'cipue accidit

incuntc

Chrisli dccimo,

quuin

llungrorum gens variis irruplionibus l,angubardiam fcre universam alllixit. Gallia quoque et Ijormania ex diuturnis Nortmanferocissima

48 f:x duabus hisce chartis


5. Wiiiualocial/ftlum fu issc

efficitur,

cor}>us 0|

dexutro^^^^^^^
^y/ic.atu'-

MonstroUum iampore
Caroli
Calvi.
/

^^^0

Ludovici

impcraluris,

filii

erat

norum iucursionibus graviori etiam malurum llliadi. Tunc orgo roligiosi


hujusmodi
medii

patuerunt
viri,

ne cx

cognomtne Ludovicus, hujus 7wminis secundus, suo sucJialhus, rex Agtiitani^' ab anno 867 pntri
;

diplomalum
i.

aliarumque
rol.
1

membrana.

ccssit VI

Octobris

anno 877,

coronaliis
tiul

prinmm
Nov. Gall.

(llNovQGalllnOlirisiiona,
levi.
t.

X.

W. ) AntiquiUitesllaUaj
MW.
Diasertntio xxiiv

UI. col. 6. Kdil. Moiiioluui

De

DipUimaiit et CfuirU antiquit duhiit Clirisl.. t. X. p. '284, inlcr initTUm.

faUis.

(3)

Compendii

DIE DEClMANONi OCTOBRIS.


.

485
,. .

Compendii ab Hincmaro lihemensi die


bris
}>r:i'fali

viii

Decem-

amii, et

deinde

rursii.'i

a PnfKi Joan-

die vii Seple/nbris ne VIll in Conciiio Trecensi, Paras sequentis vero anni die x Aprilis, in 878 ; inhnmalus ibUpie ceve Domini. obiil Compendii, hnproprie tantum imperator ui diptomate
est {{)

vocalum Winwaloei monastcrium, quod tandcm a S. Salvio dictum est. Alio in loro chrontci Homni Ducroofi dictas reliriuias Monslrolium allalas vuU sxculo IX, dum Galliam infcslabant Norman)d;ei
vera,
vix dubiura est, alio prius noraine
fuisse S.

Calvo, vocatur Ludovicus Ba.bus. Carolo qiiinto imporatorc m )nuo, Petavius noster,
nuineratiir

ifi^iuU

sexLiis

repetens fere ad verbum, qw3e 6Upra adventu episcopi CorisopUanl et abbaretulimus tis Landevenecensis, inter relujuias, quas secum

ru.sus

atiln,

'de

Carolus Crassus

Ludovici

Oennanis

ferebant, corpora

numeral SS. Macloviiel

KitUini,

regis

ex anno HrfO. Falluatur cnini qui LuBalbum Calvi Qlium impcraturibus acdovicum quod a Joanne censent. Errori causam dedit,
lilius,

sicut et S. Ethbini,a/V;ff.((,s Tauracensis, qui floruit

anno

0-iO.

papa

Vli!

idibus

Septembris
iuit.

coronatus

dicitur

anno 87; sed regia hKC

non imporatoria

eju$ AaUucino50 E.r his satis elueet recte asseri a Carolo Hen'^'et crudito, neguier, (cive Monstroliensi viro optimo sitbmisit docwnenta) chroniqui haud pauca nobis

in eum corona. Tametsi Joannes, Balbo favens, studeret impcrium, oh idque vexatus ab Iransfcrri Romanis, urljc coactus sit exccdcre, ut Sigcbertus

cou Donuii Ducrocqin tnullispeccar(',pturaconfundi intcr sevatdediversa, necraro inchronotaxide/icere. Alibi notavimus quam inepte ex charla Bamerici
inferatS. Winivaloei corpus Monslrolium fuisse allalum anno mittcsimo, quodipse atio loco conligisse scribit sxculo ix. Prxterea inler Corisopitanos episcopos

ad

annum 878

prodidit.

ilinc

ad Balbum profcctus

anno inlcgro apud ipsum


Aprilis
ii.

fuit.

Ergo Balbus Pran-

obilu anno, periil iv Eid. ciae rex, tertio a patris qui charactcr in andie%.) Parasceve e.
:

naUum

reperi, qui

Clemens vocetur

(4).

In

Dura cadil 879


translatio

f2).

Hinc B. Wuuvatoci Moastro-

ex Britannia mmori refertur lium est, ad 878 (3). Ast notatu hic ante omnia dignum saltem recitato instrit' mocc partim B in utroqHC, corpore nimento, non agi nisi de solo Winwaloei
;

calalogis I^ndevenccensibusoccurritqaidem versus fmem s:eca(i noiU abbas nomine Benedictus ast p aitum de pr:vfala peregrinatione silentium (5).
,

51

Phiiippus Luto saccrdos versus

annum

1730 ne iudem

He-

additur. Simililer nec hil prorsus de alio quovis pr;i'eratClemensiUeepiscopus, indicatur, sedes,citi abbatix : Qualiter nientio fit Landeveaeccnsis

scripsit hisforiam (adhuc inedilaml comitatus sivc p^y^py^'^",^. Pagi Gesoriaci seu Bononicnsis (Comte de Boulogne). Diligentem hunc et accuratum Carotus Hen-

nec

neguier vocat scriptoreni. In hujus itaque chronici


parte

beali

Winwaloci corpus a in nditia sea Bcncdicto, vcrba sunt Ramerici


^^
^^**"

quodam abbate uomiuc

/wima

(qu:e sota supvrest) ciiatur

Domn. Bununc

chcrius (Bour.hrrl

monachwi

S. Salvii. qui de anti-

charta Alulfi.
Morislroiium per'^u.u'eTchrl quibus plura Sanctorum corpora nirom.o.ou- ^^i^^id traduntur crhibeljimus narralionc i. !n Benedictini, "''"^'^ Chronico Ms. Domni Ducrocqtnonachi
h3Bc leguntur
:

quitatd)us MonsiroiicnsUjus cgii in Opere Ms.

vtdem

ueli'

pronotatis

variorum de tempore

et

modo

raonaehus depcrdito. P. (obitcr nolemus a Francisco Benoise, Benedictinus abbalc commendatario, Monstrotium accitos fuisse
Bucherius
(inquit Luto)

anno 1706 reformatos monachos congregalionis


S.

Certum

(;st

Helgodum com.ilcm plucgo

Mauri

(6)

qui

disquirendis

Monstroliensibus

rimum

ut lidcra huic abbaliae (S. Saloii) favissc,

facit nolitia,

qus
ut

hisincipilverbis
istc,

namencus.

anliquitatibus incubuit, contcndil primBevum monastcrium fund.itum a S. Salvio ct rcparatnm ab

Porro llamericus
speclabat,

qui abbas erat S. Salvii eo

indicarct,
S.

quo

temporc Reliquiae
ct

Helgodo comitc, longo lcmporis spatio, Winwaquod hujus corpus loci nomine insignitum fuisse,
eo ailatum esset ex Armorica ab episcopo, noniine Clcmcnte, ct abbatc nomine Bcncdicto, cum ob

Winwaloci.

Maclovii,

S. Justini

aliorura

quorumdam
rint allal^.

fueex Brilannia minori Monstrolium


conti-

Ex cjus enim notitia constat id (Hk- enim vero tarptgisse anno Oomini millcsimo. Ducrocq; imo ncc mlellexit ter hallu^inatur D.
est anno milRamerici notitiam, qux data quidem lcmpora re^pi^it dudumjam elapsa, ut Irsimo, ast

continuas

Normannorum
sed
ct

incursioncs.

in

Angliam
S.

properarent. Ncc soluin sccura dcducebant

Winseu

waloei

corpus,
et

corpora

S.

Maclovii

Machuli
niuntur

aliorura,

quai

hodicduni adhuc inve-

C veiobilcrlcgentiuioculosincurril}.^zmi^XQ,\^mG\\^ Benedictus Corisopitensis (Quimper) et

episcopus barbari Francique ablms Landevcnecensis, cum Britanniam, pr^fati episcoinferiorem vastarcnt transportandas suscepcrunt pus et abbas rciiquias utpotc qui uterque cx
in

Addit abbatiie Salvian. Helgodo comite retenti sedcm deindc quomodo ab Liulovico ibntcm suam jixerint annoSlS,regnantc provocatque ad dupliccm, Itamerici nempe Bajbo,
in

thcsauro

et

Henrici

chariam.

Tum

ipsc subjungit

Philip-

munitura pus Lulo. Oppidum {Monslrotiuml jam haud infrcqucns, cum episcopus incolis
erat
el

majorem Britamiam,
essent

An-lia
excepit

oriundi. Gura

vero

Monstroliura

atligissent,

eos comcs Ilelgodus (Helgaudl tanta

Corisopitcnsis, et quidara nominc Clcincns, forlc Laadcvenccensis, noinine Bcncdiclus, fortc

abbas
ex

non
nis

sint iter.

bencvolcntia, ut ultcrius sc Partem itaque reliqniarum apud

suum

proscculi

Arraorica, a Normannis
fu^ientcs, eo

continuc vcxata,

An-liam
reUcto

advencrunt.
S.

Qui

quidcm

rctinnit Hclgodus;

partem misit

iu villam

Cavero-

Parisiis

corpore
SS.

Maglorii,

(Cavron

6''

Mar(in-).

quam

ct

S. Silvi. sit, qus ctiam hodie ail Nec hoc solum muninccnti.e

monachis oncesabbaliam spcctat. rcliquit Hclgodus

deduxcrunt raagnam
alias corpora S.

Boliquiarum

Monstrolium mler viin


ctaliorum,

Winwaloci,

S. Maclovii

alia plura donavit la coraes testimoniura, sed et induct quo cmcacius cos eorum sustcnlationem, monastcriura voluit ceret ad ibidem subsislendum,

Ihesauro .Xbbaliae qus hodie recoadita suat in rursus agitur iU- Ilelgodo coPost h;rc S Salvii Briianniam majorem miic, qui eos ab iiincre in allata testc Carolo Hcnncguier,
retinuit.
Alibi.

suum a S. Winwaloco dcinccpsnuncupan. corpus rcm scilicet sancti abbatis cujus


lerant pra^fati episcopus
el abbas.

in

hoao-

transtu-

Et

re

qu.dcm

Consopitano el Monslrotium dicunlur ab epi-scopo corpora SS. Winwanbbate Lamlevenecensi fuisse Elhbini, KiUani, Corenhei Maclovii. Justini.

t.

X.col. IM.'.
tini,

ou

Hiatoire d3

aidgtts

^u 6piscopaui, aDuayes i auirea

486
"*

DE

S.

ETHBINO CONF.

IN HIBERNIA.

"

Exhis amnibus effwitur imwotum thii, Conoquani. (mim. 40 prrstore li. D. Jacobi de Boves assertum
snliret hujus connnentarii citotum)
riiliil

laminisque argentei^ cut etreliqua' thecs^ornaiihus est; ecc qua caputseu craspoliata fuissei, disjuncta

prorsus

nium
Ouod
natcr

elabens, volvi
nit totics

versus mulidudine^n cccpxt.

pra^cisc, qiiohabcri ex (juo safis co7i.v/r^ quando Iranslala sinl ca'lera modo aut qua Monslrolium scii rcliquias ('pr,rierS. \Vi n wo loei corjnis) covporA

jam laudatus Carolus Hcnncguier,


tredecim natus,
sjwcta-

meus (qui an7ios tunc fcrc facinons vr^sensab inilio fuerat ncfandi
tamen non

Sancloruni.

Crterum

pra^ter scptem.

vwr enume-

factum 5? Auno 1713, dic ApriHs undecima, /Acra N. E-Mum de^ibitur. ^^^ i^^entacium omynwn ren<ptiarum,pr.Tscntibus Joanne Caudarnonachis et scabinis, scribentibus notariis m pra-{ata vainc et Fmncisco Dcsrrez, inslrumcnti tran.mmpto urhe pvblicis. .r hujus seguentia, ad S. Klhhinum seu copia auihentica, sulmisit s.rpe nominotus Carohis
spertnntia, nobis

hgokh (hgaud) rala, alia tria Sanctorum, Salvii, theassei-uabantur Wuliihlii f^Vvlphyjrorpora sauro ni}boti;r Snlriniun.r.

recondens, servarc L;varripiens,atquesuh vcste sua invcrso sclopeto potuit,a militc, qui eum

praedam intcrscapulaspcrcussit, coactus


.

suam

di,.

mittere.
5.',

Tot

lantarumguclieliquiarummsummaolim
aliis

Nihil

ex

S.

nialesS.

in locis vcneratione Monstroliipartim,partim scrvatum est, pra-termin(yraquschabiiarum, nihil quw modam rcliquioria, pleraque ajfabre facta, ejicercniur, Ausirebert3r, dum domo suo
.-ubdva-erant, ct deinde cm^verso
iiiervnt : ilem minora acccpiasive soluioprtio nhienta ab

Ethtiiiij

ccrporg

mpcrest.

aiiquot ossa

rerum statu, rcsti^ a fideUbus sive


iis,

qui sacras

/iennenuicr:nom
pno denuralo,

altrra Ihoca, basi


nrfrenlois

inmxa ex

]i-

lainini.s

simulque hlialis

tre.Iecim (ficurdclysN^s). alque aliisque duobus sifrnis ad cruci aHixo. ornala, sto item arpenteis. Hal)et au;,eextrcmitalem,

ieonilius euni Clin-

orn a tilms suis Thecas, aniequam iqni iraderentur, quidem etiam, depvlso turhme, sjwliahant : qus' Havd pauco qvoque ossa
ccclesi.r resiiivta fvere.

temtheea
tuor

illa

Uos
in

in

pollicibus,
;

altiludine pedcs

lon^itudinc pedes eum quaduos, in la-

B titudine unum
ar^Tonteas et

urnas fertque superius Iria vasa scu

quatuordccim minores

columnas ex

auriehaloo. in

ahbatis
hv<^\\m

est

l-thhim hac tlieca quicseil corpus S. piirfala^ tiiec;c Ferelrum sou loculus habelur enim in allera exlrenntale
:

in plvres mojores seminsia, cinrribus errpia,aique su-vt et alm thecas promiscve cmigesia, hodiedum,, Salviiccmoa- men(yraln, servaniur in antiqua S. parochiali Monstroliensi. E clesia abbalioli, nunc quidem, ex Porro nihil jam supercsi, ne particula nisi forte inicr ossa scmiustureliquiis;

S. Ktlibini

laia et promiscue coacervata.

55 Acfa sancli Elbbini


no. nvjus

domvs

ea-

Ada Ms. Aquicincti-

S.

Ettibiai

ex Sh. AquicinCtlTU).

ortum ox ten^ffi ^estatoriae ciavicula; i^orvadil ad sequi quud quidom loramen thecain ruit altitudinem; quare npiiosita nebis el ampiius
fiiramen

iransumptum sive copia, integrccirarata olim manuP.Heriberti Rosweydi, exstat inter Mss. Burgundiacx Bnllandianivnunc hibliothpcr
Mvs,ri

lamina a
in

pra^fato

aurifabro

Delhomel.

Tondcm

processwnum, Csrcmovioli suppHcoiionurn scu


reliquias

anno 1723 eaarata,


fcrrarii,

tores, sive cei-dones.

Poslca inoed.nU fabri gostantes S. Eligii. l>nslea sugcstanles corpus S. Klhlnni.


lcgitur
:

Notnivr in capitc dicti Ms. collatum Surivs codem fuisse cumaltero Ms. Marchianensi. cvm hacinscripfione: hnhci ncfo.scd mutnio sfylo,
Diva-cilis.

Vila S.

Rihbini

aliltalis

incerto

quidem auctore,

MonttroUeititutn deatruclio.

53 Rvmauet ut rumthesaurincfandamimpiamqucdestructamem,
ea-eunte s.tcuIo

pr.Tclari.fsimi illius lieltcjuia'

Vltimo sciiicci missvscum imperio in proconsvl (Andreas Dumont) quod ium, Galliom vnivcrillas partes a qubernio, mmstroUum sam crde et samjuine funestabat,

decimo octavo faciam, narremus. mcnsis Septembris die anm 1793,

sed fide dijrna. lecfio'adjeciisnotafionibusjn qvibvsprs-tcr vnrias pr^vio comin nes alia quscdam indicavnvs, qv^ acta meniaro pnrtcrire opoi^tvit. Quo temporc

Nos prima-vvm'

tca^tvrn rpstiiuimv,^,

mom

ingressus,statuns,qua'magnonumeropra-stantmt' cTornabont, wter ecclesi:v S. Solvii porticum


ut acj.ccrc jussn, tta -^. plcbicvUr ciamores dcj.ccrc jussU, ua inconditos plchiculr clamorcs
mutilatis. Atque bus vel penilvs deslrvciis vel fo^dc peracta sunt trmpore. A h3ec maiuiino pnrfat.r dici facinus. Sanctomeridie indignivspcrpetratum csi fuerant in sacrario abbatix rum ncHqvi!r sepositse

qu^ad dlvd rit;cum nullam eis occurratnota vidcnfaciat. Satis antiqua nohs dcterminandum modus et scripHoms tvr C:vtcrumeinarrationis more generahier indicai gravem, qui, pro virum gestas ; qva- tamen, res reccpto, amplifcat qvidcm nisi abeo, cm a quuuu substaniiam quoad --*^-'''-; " rejici ncqummt ; ;; ^^^, mirocula ex
"

Rlhbini conscripta fucrint,

non

facile><ivisdixe-

d...ntumintcgr.pe.^anse^^^^^^^

^^Z^^Zri^Z^^^^^^^ antiquis Sanctorum lcgcndis


risuvelcontempt/uexciperc.
56 Uabcmus
ct

et

viHs dec^rpia,

oum
.

alferam. vitam sancti b.thDmi

Coilea-

lande-

reiicrensis;

dec^^mscilicetsocra

illa

corpora,superiusmemorata;

item alia

iria,

nempc SS. Austrcberia', TTamcchldis


monastcno
ai-

Landevcnecensi descriptam ox arcbivo monastcrii manu s-va notavd Papein liritannia Armorica, vt parum d'!feri a priori de qua mox
brochivs.

Wic

Austrebertaet JulianiP, olim cx S.

reliquuirum vis; tata;iugensp-a-terea minorum sive ex va/rus abbatus, sive e.T 'thesauro Solviano,
conventibu^, par^vciis congrsiarum.
sicut et

pagino et diximus, nisi quod in prima ^W Iducunda; loco Eibbimis scribaiur Idinnetus finem constanter nctus;i7( rcliquispoginisvsquead
servatvr

tniiio se-

Oux omma

nomen

Ethbini.

Svpra diximus sonctos

phirimam copiam icunculnrum Ugnenrum,

osportarcDumonfms curalibrorum ritualturnctc, Cumque in acei^mm vit in forum (Placc d'Arme8|. ex nosoconno (lltitclcomposita essent, advocotur amontium morc Oieu} moniaUs,cooiturque,junctis cum sacerdote, vicorto seu
b)'achiis,

fvisse, Ethbinum et Idinnctum a nonnvllis confvsos rx ManvscriptoLandevcnecensi. qvodforic provenit aulvmandum amanurnsem seu roiisfam

Nec enim suhsii7wstrum propria avcforiiotc nomini Idinneti promiscue Ethbini. Quod si fecisset,
tuisse

unairocedere

urbis, qut civili, ut vice postorr, vi aiunt, prwfotaprastiterat. Ambo dici solet, constilulioni fuicm tcncnics,via' non rmortut, itaque, faculam manu

nec ab mivsvrpasset virumquc scribendi modvm, quimfvicssrripsisscikVinuGlum, tixj solum quafcravt


et

nomm

proconsulc. ast tcrroi-e compulsi, igjtcm, specttrnie


strui supposuerunt.

Dum

non sufum rcligwnwi, sed


dc qua svperius

flagrabat vcnerandus illc et antiquitatis thesaurvs^

theca, reiitpi asS.Y.\.\\h\m revoiuicns

(eadem nrinpc
i"i-

num,

52 diximus)

citin pricvie,

postea perpctvo Elhbinum. et terUasancH 57 Tantlcm cst7wbispra' manibvs manuscriptis Elbbini VHa, dcscripta ea: vcteribus H.rc truncata v> abbatia-S. Solvii Monsfrolicnsis. advastattodeiur,cum taiUu^n srseeatcndat usque Tauracensis; pnsfqvnmpavcisvrr*,(". monasterii inlhbenuam. Insindicaturtransitvs sancH Ethbini

Vita ex

W.

S. Sulvii

MW

Cwleroquin

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


j^

487
f,rdo
i^

C<Tteroquin Vita h<rc vix differt a dtiafmsprioribus,

Tunc bcalus Winwaloous stans secus paupedixit: Quae sunt in tn infirmit.ites, fraler. pro
^'ravia siispiria taniquc (lehiiia

Varias lectlones in Annotalis indicabimus.

rcm

aauctum nant^s vi-

quibus tam
emitlis?

vcrba

"'''''

Illc

ab intimo pcctorc
:

traliens

suspiria,

ACTA SANGTI ETHBINI.


--,

- -

fiX

JlS^

AQlllCUltlHO,

....

..

majjna hiimilitate ait Magiia anguslia. multi gravciiquc (ioloresquatiuiit mi'uni misenim corpus: sed prae caetcris dolor unus inost, qui a.ieo est insi hunc di.Mii sine hujus transeam. mortom potius quam vitam esse scio. Cui beatus Winwalocus Dic lu,

cum

COlL
q d.

finiillati

mea- noxius, ut

PUm vifjin,

;l/ irio. Lfiili VUlililLllHil,

MnVPhinnpn^!

''"''"''

''''^'"""*=

frater.

quo auxilio
nostrffi

lcviari potcris

Testis cst Ih-us,


si

qood

carnis partem iu tuis auxiliis,


posiluri

ne-

VITA SANCTI ETHBINl

cessitas
inquit,

comprobaverit,

snnius.

Narcs,

LEVM
DISCIPULl
s.

mcs

dolore vulnerum

plena;, stercus conr.


'/'"'"m

ET CONFESSORIS,

gerunt ab ardore, ut vides, tant<T infirmitatis


6
Ilsec

S.

WINWALOEI
scripliirus,
in se

audiens Elhhinus, lihrum. qiiem frcstabat manu, ad terram dcposuit, el [laupcrcm per latera
arr-ipiens,

dumos

*"""* ?/''"''
"' "''"^'"'*'**'

quia pronus

in

terra jacebat,

erexit.

EUii)ini l)ini

nava-

JLIcali Jtjcati
p^jfo

(o/.

e ucaiio

Ethbini b confessoris vitam habcrc suffrasatorem, quem ipso


In

Saccrdos vcro Christi Winwalocus


cjus

dum

ad nares

hahuit
cxlitit

nianum

porrij^erol. paiiper nehili


:

voce rlamare,

domexiica.ciero
adscribUuT.

habitatorem.
Ethbinus,

Britannia;

partibus
ot

natus

ut polcrat. cofipit

Noli,

scniur, noli
:

manu capcre
si

patro

nobilissimo

matre.
sui

Eruditus

narcs, quia dolor non permiltit

scd

pro remislcviare

liboralibus studiis in

quintum
c

decimum
c,

domo annum
Eula

patris
fuit.

usque ad Morluo auteni


Samsonis

sione peccatorum tuorum dolorem raeura


voluoris, orc tuo su^^cndus et
est dolor,

levilor

cxtrahondus

B patre Eulio
sacro

maler

ad

sancli

episcopi Dolensis

d confugit

prffisidium, et ut
;

eam cam
ca-

qui mc cruciat s. (Juo audito humiliavit sc lieatus Sacordos, qui exaitatus fuerat meritis in
coelo
:

velamine consecraret postulavit


el filium

qui ejus
et

voluutati

pctilioniquc asscnsuni priebens,

Dco
e pitis

diciivit,

suum Ethbinum, comam


c.

radens,

clericavii

Mansit autem Elhbinus


Z'

applicarotur ad subvonicndum pauorcsuo oxcopltcarncni filii Dci. mira res ct admiranda, slupondaquc omni- mhieproti spe7 bus audienlibus. Mox ul ad se Iraxit beatus Win- '""' "/'/'nnm^.peri, in

etdum

f
FU Mtnachus

beato Sanisone episcopo, quibusdam dicbus serviensei dic ac nocle.


2

cum

waloeus, petra

sibi

comperit

mirabilis in

os

cjus

cccidit.

Et Chrittnm:

bealus Elhbinus por latora Dominiiin tonons,

stir-

Quadam aulem
loctionom

die

dum

beatus Samson episofficio,

copus saccrdotali fungcretur


diaconus

et

Baumerus ^
audivit

Evangolii
:

recitaret,

apcrtum vidit, ot in cajute Domini quem tenehat, sancta Crux apparuit, angelosqucobviam venirc vidit, ot tunc bealo Saceraspexit,

sum

cff'Ium

Elhhinus verha dicentis Domini


liat

Qui non rcnun-

doti ait

Patcr sanote, ipsuni

quom

teneo manihus

omnibus,

quifi possidel,

non polcst meus cssc


/

ct tu orc,

Dominum
gaudio

nostriim Jcsum Christuni, qui

Uac voce corapuisLis cuncla reliquit, Similianum ahbatem pervenit, monachalemquc habitum dc manu cjus susccpit etsubjugo Domini ccrvicem suam inclinavil, in
discipulus
et
//.

pro nobis somotipsum dedil, cssc crcdo. His diclis

ad

sanctum

dum magno
tus in

cxultarent,

cupientes illum

tenere manibus, elevavit se Dominus Jesus Chris-

nuhihus dicims

Non me

eruhuislis, servi
in

k
t\

monasterio qui Tauracus k nuncupabalur.


Win-

mci.

in angustiis raeis.

nec cgo vos erubescara

comes indiviB.

duvs

waloei.
l

eodcm autem monaslerio habitabat Winwaloeus sacerdos et monachus /, iiiaguie sanctitalis vir, qui beatum ad se conjunj,'cns Virum, vidit
3 In

regno
his,

Patris moi. Ibereditas vestra


in

mecum

est

et

pro quibuspcliorilis, salus


Ilis

rcgno moo.
el recegui.

dictis cvanuil

ab oculis eorum,

Mnmb-

eog

m
C

eminus

)/(

eum superna

gratia illustratum

ut pater

plus ost in ccelum cuni

magna

voce.

Vocom quidcm

"fioc"t- dii^*"''''

iilium diligcbat. Gonsuetudo

autem erat

beati

Win-

waloei ecclesiam, qu;o sita erat a monastorio milliario uno, visitaro, ct inihi hoslias tam pro vivis

audiebantsed nerainem videbant. Slupefacti autcm et nimio ^'audio lieti, I.iudavorunt ipsum qiii cos in fantum dilcxil, qualenus sc eis manirostare
dignarolur
in

quam

prodefunctis. jussu abhatis oirerre. in hujtis


visitationis

simiiitudinem pauporis.
:

Tunc bcatus
EUibinc,

enim n

consiicludine

Ethbinum,

gnum,
justo.
Obviam habcnt
lepnmirn.

praclarum, ut sacerdos dignus diacono sustentaretur

juvenem

secum sociavit diaconum ma-

Winwaloeus
tia?,

dixit

IIoc tuis meritis, fralcr

accidil nohis, qui tanla^ es Immililalis otoboilionut

quidquid hiimana lin^ua prtecipcre polcst,

tu

cordc dcvotissimus adimplcas. At coulra Elhait


:

4 Accidit autem

quadam
in

expleta iter per campos

invenerc

qucmdam

die, dum consuetudine tempore inossis faccrent, leprosum jacenleni in terra,

binus

carnem
ruisti

ot

Non ita est, pater scd tu, qui quolidie sanguincm Jesu Christi immolas. me:

ipsuin viilcrc in suo

corj^oro,

graviter plangentem, cujus corpus lotum vulneri-

assiduc iu aniiuo. Vide ne palonat.

qucm lonos Nemo onim hoc


duo-

exclamantom flebili voce, et ab eis poslulantem. Cujus gemitu et anxiotate compunctus o beatus Winwalocus Ethbino diacono juslo ait Frater charissimc, quidnam daauxilium
:

bus erat plcnum,

factum novit,
bus.

nisi

solus Oeus, c.xcoptis nobis

Dcliinc ad

monaslcriura
in

rcverlenles nemini
(in

innotuerunt;

sed

cccpti

c(Eptai

orationis
lcnqili
/

coDsuetudine usquc ad vastationem ipsius


perstilerunt
t.

luri

suraus huic paupcri, auxilium a nobis poslu-

lanti?

Aurum non

habenuis, argentum non recon-

dimus;

nudi pccuniis liujus sa^culi, quid daturi


?

9 Suporvcnientes onim Franci vastaverunt ipsum toiiiplum ct totam Ifrilaimiam. Tunc hoatus
Ethbinus u
fecit et in

Vattxto

Tau-

rnco, in Htber-

niam

gccedit

sumus huic cgonli


bus Aposloloruni

Sanctus vero Ethbinus spiritus


:

in lliboriiiam

fugiens. in

Sylva, qii;e

Klliliinu!)//

sancti gralia rcplctus ail

Legimus, paler,
beato Pctro

in acti-

Noctcnsis r dicitur, ut paupcr pcrogrinus tugurium

quod

cum Joanne

honore sancli Silvani


in

a-

marlyris eccle-

V
./

introeunte in lcmplo, claudus elcemosynam peliit,

siam

fahricavit,

(|ua

assiduc ut bonus servus


Clftiiiinm laiiat.

etsospiiatem grcssus ab
tus Elhbinus 7
;

cis recopit p. Tunc beaTu autem appropinqua pauperi et


illi.

Domino suo
10 Igitur

mililavit.

dum quadam

die Ethbinus pro forihus

supernce gratia; raunus impartire

monastorii scderet, claudus ad

cum

venil, et

ab eo

clcemosynam

VITA
488
Miit
EX M89.

S.
In

ETHBINI.
M,
a

rni bcatus Elhbinus

ait

ritannico parlem
plicari

rerum gestarum S Ethbmi o

b.M,c<lic Ts per pcdes tuos, et surrexil ac continuo ila sanus speran.es in se, F.l

Deum,

<,u> ^al

a
..

"Sme.s.vnl,
'Tsurins

,./e,g,.oto. (^o^ cnuV.mldnn>eto. aHbi def,.cluorlu,n habuerU.

,odicm
:

FUium paralytkutn.
viri'

Ira
.uu.^l.i virun, Oei

bus integrum,
matrt
reddit.

rtomum ejus
,i,

venivet,

P-^^^^r-rHo;:.:: et san.ia em
san.ta.

ejus EutyMortuo autcm ,,at,.c landevenecens, nost,-o ex Ms. ehio / iransumplo nempe arnannens,s 'lu, pal,-is, culpa /.,...; o,c C.rlerum ainrmatHD. ve,-ba hoc loco omisil. U-ndevenecens, nomen patus in Ms.

habet

Trewanrii)

''r
"'

Encius.
;

Matrem

vocat

Malbrancus

,3)

pccca.orcs sumus.
s.

"^^^
m
fi

Eulalia,

pat,cn. Eulichium,

Vide con,(, pra^v.

.equiris
1

non l,abcmus. Sed


per
l)ci

J^"

episcopatuflura disputavimvs fDcS. Samsonis

in

eom^n.pr.ir.n. \0-i^e

n.iscicuniiam,

qma

,ln

""^'

'^

Etlibinum

lonso

capite

in

clerum

assc.vit.

dcns d,x,l

""'^;

I^f'" p^i^,,;,

,ullm ohdor-

^Tcmravins
ment

habet aliquot aunis, Confer

eom-

urN,V.ensisdi,-i.ur,-moraturservus
;:'siUa

vt3bv. nnin. 4. /,aM. lunncrus, Sanssainsi',) hco Banmerus, K aUb, nsjnam viderit. AV,, vutem Qua ralim,c ipse
fieri

'^"^"""""':m,.irtol5-.e,conseue.ur.
rcduxero. Tunc incolumcm anle mc n ium mcu, .an.um anle

de ISanmero

mentionem.

h Luc. XIV i> hand (b) vocat idem Savssatus i Ouinianum reUonduclusralione.S.Similianumobbat,.mnc^
episcopo ^annelenst Znfundend,n ,U,i,nns cum
,.js,Iem nonnnis.

xxx.ii,

S
h
B
ni r,

tu.

FH^nus

ora.orium

in.rans,

n.ione jacuit, J ,n alta,( in oi.u

quo usque

domo matns
i,i

;z";;
,

i;nanibuserexisti,sospi.a.cn,qnc.an.=e,nris

s
qu"

,.,.3^_.,j,

^0,

Comm. p-^v.

n. 17 etseq.

i;:^-;^-^-""*^^--"r^""f
l,a;c

l Vidccommenlarimpra.v.nnm.\'i. LandevenecenstabDire,.usaS. Winu.aloeo.


:.Sn,-ins habcl
:

vide

ms

;"ixeris!

d.gnaqni in Sanctis su,s bc lixit l>omin..n., fraler miral.ilia. Videt ', est oUari grat.a De. mcis mcri.is, scl
..on

donas.i. Ad

erigcns sc bcalus

Fll,!.

Oale.nlmnllisdispntavimus.Comm..pr^.nMeum sut propius cognov,


pcrnag,'aliaillust,^a,m,

,
loco

pc,.indeut,.atcrfil,um

^nm

dUexil.

Mira

S. Ethbini

"r^^f anl^rS;
vi',;.
,,il

K,l,Mnus

in

codem

(hhgebat, ut patcr filium ..,.atia illnsl,.alum. ..dh.bu.t, " sibi E,l,b,um n Fins iline,is,.<m,ilcm
p,.a-cla,-un,,

*.

i-'*'"'".

^'*<'".

",'

""

abstiwntia.

fidemer
is,e,

opcra,,s o,n,s Dei,

s^nU-^.cm
;;';;;;;ii

infirman.ilius.
.1...,,^

Tan.a.que

onan^ abs Uncnt,

iuveucm

eg,'egiumque
.

di=>''<"""^-

u,

renceretur
t

nisi

scmel, in qnin.a

i'
fer...

- '"^

sCicet, ei

v.s.la ,oLamlevcn : \r, hujusen,m rii^s Jya.la Ms. Idinuctun, Ivd nirconsuetudine sibi consociavit d.aconum majuvenem prsclarum,

J!""

Idiunetuml

bibil

panc solo et aqua. tan.ummodo, ".isi

loco non Vinun, in cod,-m sacra mystcna quum ad

^Tpermotus Ethbh.T S'.


h

.-jus
i,!s.

calamitalc

et

angorc beatus

Uorti proximtt cOfiMcat

""n";S>.r cum iam

fratre

acri cs et an orum, silva morab n.m-, fra.ribus qni in eadcm cat Cunct.po.en.. Do,*dixi. diccns ub tum su, qui pr^sens es ^ mlno f,-a.rcs vos commcndo eorum. Me aut vissuis incunctisnccessit.at,bus ad dcAtemo,.i,nrm corpore sc.ote, ,id pri-scns ponite : Sacras hosal.aris mc ..,n pa,..em l,ujs mcoC tiassuperipsum pro remissione peccatorum
:

oc.o.in.a et trium dolore la.ica,,. Convoca-p.t


ferm,.

trGuin-ualoeus Et-biuo

In Landevenecensi /''/;"-; justo a.t, Deincq>s

Zd

Et-b,no. loco reddatu, Elbbinus, nisi ,pwd hoc

;i';:;*?ni'.(cm/''<'-^-"n;;;:;f;,/-.cm/,//,:Nares,ne.vu,nc,.i,>^,
co

,.o.ra tanto

mo,.bi

a,.do,.e

sordes puru,cntas

rum
reddit$pintun}.
,',

offc.te.

llaquc

pacificatis

aa omnibus,
i

al.are ante ninrp


i

spiri.nn,

r,.ddidit,

quarlodccimo Kalendas Nove.n-

landcven Ms.
s
.

Necesse est m,h, ut

.,,
:

o,c luo

bn
ral,

cula

codcm l"-, ub> ,,u eDono fiunt m, a ho,!orifice, Ubi largiente Cujus nom,n.s cjus ad landem ct bonorem
Sepullusestantcm
.

n4s n e

oris et i.a Iraxeris,

Snrins

Os ,uum

rdmorasnaribusmeis,
,.xlf.ha=que

atq,,eitaU-mtere..sugas

vSu,;

et

potes,.as

,,er

sa.cu,orum. ,finita sa^cula

Amen.

ANNOTATA.
a Rep^rimmalo,i(/
iji.ve

nem ^erun?^" iempore romm vrsv- nnm. 6 et seqq. mcomm. pr^. rSeUer>a,-io major ut disimus
"Ti)fsy,vaNectensip/disp(ai;immcomm.

ipsius templ. ad.mpteusaue ad vastationcm h^c vastatio accul,t. v,de ,,(o

pulwem, qui me crucat, 1Cc', ..V. M,et Sed suam consuetu


:

o]n,d

Sxmum

x,x
.

Octobris,

eli-

vitasm. habeinm)

Ethb.n. S rihiiini (duas b / (,r,o Ms. nnslro Ms.hoc acvocolvr Wimetx,^.

e".

Slvlo.

enm

'Ts::J^^'^''^'sr>'or,yrprorsusnobision^s. Gomm.pra:v.n.il. ut nui aUbinonmcmoi-alnr. intcr h,bc,-nos virgo.^

arcbivomonasleri, Landevenecepei-tmt majores er in j^nva panina, censi. Nomen Idinneti servalnr \osemper scrt,t(r Ethb.nus, relimns vix jiot,
in

zS

Briaida, nclissima

,;ajrro,i^iaUol,and<,actnmadd,emrFcb,^r^,i%

Confercomm. lyrs.v.num.il.

Winu-aloei tatur apud nosin Actis S. .v.(, a,... atur apnd nos^n Act,s .
.

(1) in qaodam .-

Tswrius habet

Ita

pacc omn.bus data.


^_^

^^^^_

^^^^^,,

DE

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.

48D

DE

SANGTO AQUILINO
EPISGOPO EBROICENSI IN GALLIA.

COMMENTARIUS PRtEVIUS.
Urbis et Scdis Ebroicensis Hnliquilas. S. Aquilinus Episcopus, subseribit concilio Rothomagensi. Quo anno
I.

B. B.

illud
IdSUNTE.
Urhti
_

celebratum

sit.

Fama
et

Sanclilatis.

Martyrologia.

ErmrO'

broicin/p iirbis

(Evrcux) sicut

gentis,

ruTnvitria notntna et tUvt.

nomina. Apud antiquiorcSy Pti'b)m<Tum, Ammianum Marcellinum vocatur Mcdiolanum (MeSwbuit


>avovl
;

E
] '

continetur breviterquidquidde initioecclesi.r Ebroicensis dispudatum ab eruditishucusque fuerit. San-

cujiis capiit

ilh erat, antiquitas anemine


acciilit,

in

dubium

vocatur. Ut plerumque

ctum Taurinum primum Ebroicorum


Boschius noster ad dicm xi Aug.

fuisse

-^

episco-

urbs h,TC diversis temporibus diversa ha-

pum interomnesconvcnit (non tam cx/jrmp


(6)

Pctrus
:

ubi dicit

iH

Trdiula

Peufingeriaua, etin Ilinerario

jEthid, Modioiamim Aul(M'Corum,


Notitiis,
civilas
civitas
iii

m
:

variis Gnllix

Ebroicoruni,

civilas
id
esl,

Euaticorum
Ebroicum.

Episcoporum Ebroicensium agmen duxisse credilur S. Taurinus) a qo.o autem missiis furrit, et quonam vixerit tompore, non ita corlum. Acta enim cjus ab Adeodato scripta ita confusa sunt, ut veritatis

Ebrolcas,

Evaticorum,

lumen vix aliquod

luceat, inquit Bosciuetus


i,

Usuardus

Idus Augusti habet

Apud castcllum

ccclesiffi

Gallicanae hist. lib.


rooitant;
iii

p.

53.

Confer lladrianum Vdb-siuni (1). Ex his satisjam appctref Ebroicas a voce Eburovices formatas ; suppressa littcra \]yXit in simUibus usu venit, habetur
ct confessoris.

Ebroas sancti Taurini opiscopi

Domitiano natum
sio profectum, et

Clomonte

Nam sub summo

pontifice baptizatum,

Gallias

cum

beato Diony-

Ebroices, undelevi.ssima iupe.Tioneexurgit Ebroicx,


et tandem Evroux, ohservando frequenter in hujusviodi vocibus gallic s a latino deductis Utteram B mutari in V. Quod vero ad ipsos Ebwovices (ita

ab eo Ebrolcensibus dalum episcopum. Legalionom quoquc ad Sixlum Romanum episcopum a Taurino missam.... pauloquo post
Sixli obituui Gallias a baibaris

ocoupatas relorunl.

HiBC autoin omnia poii)oiidens Bosquetus, ot Gal-

liarum
tcus,

barbaris gonlibus depopulationes repestib

dictos forte ab Edura ve! Ebura fluvio, gatlice

ad Alrmannorum

Galieno
:

irruptionem

Eure) spectat; i\otandum

est

habitasse olim, a Se-

quana, versus Armoricamfnwnc Britanniam Minorem) sese extendentes, Aulercos. Antiquissimascilicet h,TC natio est, si Livio fides est ; scribit enim
I.

l^ani codcm rercrenda Tauriiii lenipora exlstimat imperante Sixtus secundus episcopus Bomanus }ias-

sus csicirca annuni Christi 260. Quare Taurinum Umgasctatcprovectumsub Valcriano ctGalieno cum
aliis cpiscopis,

Drrad.
lisec

i.

c.

xxxiv

De Iransitu Gallorum
Dii

in

Ilaliam

accopimus. Prisco Tarquinio regnanlc... daArvernos,

Siiturnino

nimirum, Paulo, Gatiano


Ita

dc quibus Grrgorius Turonensis, et Stremonio


Bosquelus,

Belloveso (Gallorum duci) in Italiam viam


baiit.
Is

missum

fuisse oportet.

quem annoEbroicensis
'"

Rituriges,

Senones,
excivit.
(2),

IU'duos,

larunt Sammarlhani

et seculus fuisse videtur Til-

Ambarros, Garnutes, Aulercos


lcrci
in
:

Pono Audivisi
(alii

lemontius.

Potrcmus

vcro

hi.sioriae

tria,

inquit Ccllarius

genera

scriptor (Le Brasseur, de quofrequrns in hoc Conim.

erant

Eburovices,

Diablinte^;

Cenomanos

recurret sermo) ecclcsi,T SU3E anliquitati


.

mlnus

in-

quartum addunt genus nempe Brannovices).


sio est

Divi-

dulgcns.. occupatas a VandalisGallias sub initium


sa^culiquinti

ex C.Tsare, Plinio
el clare
c. xvii...

et

Plolomffio.

Aulrrci

cum iduribus aliis opinatur, quo


.

teni-

Eburoviccs plene
Bello Gallico

nominantur a Ca^sare dc
Hi Scquanae propiores,
dat, ideo
i)idicat

pore mortem oppetierit

1. iii,

Taurinus. Boschius noster initio Commcntarii prtevii ad Acta S Taurini, in


scribit

quibus Ptolomaens oppidum Mrdiolnnum


in

margine

Forte scc. v; et n. 15 ibid.

manis.

Poulingeriana Theodosii Tabula (non

CeUarius, utrum laudata Tabula referatur ad tem-

feste inclinat in sententiam Brasseurianam. 3 Inter .sanctosecclesi<T Ebroicensis errlr.si.T Pontifices

Aquilinus

pora Theodosii magni,

annum nempe

393,

an

vero^

non infimum locum

obtinrt Aquilinus. Ejus

quodreccntioribus prxplacct,adannum 435 dum rrgnarei Theodosiuspfnirn- (3)\ et Antonini Itinere


a Rolomago Luteciam,
dictum.
Sedrs
Ebrov-e^n

riis.

memoriaoccurritvnomnibusantiqua-eeclesishistoAd dieni derimum quintum EebruariiO), in/6T Prffitermissos

Mrdioianum

Aulercorum

2 Sedis Ebroicin.T antiquitas


celebratur, licet

passimab omnibus
satisest,

quo

pra-cise s,rculo erecla fuerit,

et in aliosdies rejoctos, /(j/fVur Aquilinura episcopum Ebroiconsom in sua ecclesia cathedrali hoc diccoli tradit Claudius Robertus. Nos martyrologia secuti vilam ejus dabiS.

non
bris

constct. Cseterum

apud omnes notum

origines ccclesiamm in Galliis de7isis involvi tene(4).

umsxixOLiobris.QuodtaiiicnnnnitaintclligciHluui, quasi S. \qm\inus patronusessct cccles-s cathedraiis,

Sufficiat hic adscripsisse

qux habentur

in

cum

h,TC

Nova

Gallia

Christiana

(5)

dc S.

Taurino. In his

EbroiciSf ante

Divx Virginidedicata sit. Ast extabat rerum perturbationem, quo' finrm

CD Nolilia Galliflrum. Verbo Aulern. - (2) Nolilia Orh.s AnLiqui n. ,an. ii. secl. ii, (Lix.p. 161. litlit. Lipsia. \T.X - (3) Bio^raphii univorselle. Vetbo Pevtmgcr.- t*)Confer AclaS. Florenlini 3hie
lib. ib.
;

u Ep. Trevireu et TunRren sunra ad d era i n hujus meosis.- 5^ T. Xl.col.5M6tSBq.-(t.) Acla>S.. i. II AuU5ti. p. b.lb. tn Actu S. Taurmi. - (0 Acla SS., t. II Februarii.
seu Floron

63

sxculi

490

DE
prff^teriti

S.

AQUILINO EPISCOPO EBROICENSI.


aliu^^fuitvilffiS. Ansborli,

sxcuH

sub funesktvit, ecclesia parocMalis

Conconlatum invocatUme S. AquiUni, ou.r post roimiiisit. Erat ohm bvncjifl/in/ 1801 supprcssa cst minocium 1000 Ubrarum. (1). IMic oratorium Exstat ctiam hamlprocul
ris.tvminariiEbroicensi,s.

Rolhomagcnsis
Rininm

praisulis,

ex Fontanollonsi abbate d inlferpolator, Baronium,


alios

ab EbroUis vicus, nomine S. Aquilini vero suppressa, xit dc-Paci/) olim parcecia nunc Eratprxbenda paiet cxCalendarioecclesUistico (2).
subicribH Concilio

(S. Aquilin-

haclenus in vulgatum toxlum frau.iom imluxil, pro.Iuctis orroribus, quos tribusminimum, iisque gravissimis emcndandos moneo, nc sacram chrohic breviter pergant. I enim noUigiam commacularc diutins mulandus; tum inlersChrisli annus 682 in 692 dcniquo ponlificatus aimus dictio X in V. Anslicrti

Sirmondum, multosque
in

4 A7iti^iuissima

qu^ de

S. Aquiliuo

Ehrommsi

Potltoma-

yensi.

Coiicho iotoepiscopooccurrit mentio. habeturex fneminit A.gi-.v teste Sirmondo (4),

maqensl, rujus, inquil, tm' pnvilcgn du/iulio^cverba: factaost. auno DonimKS (Fontcnnohmsi^) auctorilas sub x. qui erat annus
Im:arnatiouiSDCXxcn,in(iictione
pra^fati gloriosi
rej^is

corto certius quintusin tortium refonnamius, cum ilege 24) mensis Augusti anni sit diodumtaxat 20 decessorcm, annos 90 680 8. AuduCnum, Ansborti sedisset Rotliomagi annis 43 m. 3 d. 10, natum,cum

Tlicodorici X\I.

hU^^r

^^"

prope Lutetiam Parisiorura. ad supcros abiisso. Plura qui volol, consulatlector. Diatribara de triR. P. (Jodefridi Henschcnii S. J.
ex Clipiacensi villa,

Aqu.linus cpiscopus : scriptionrs recilal Moradus imus erudilorum est qui ConEbrokffi urbis.

bus Dagol)ortis pag. 129

et Chronici nostri

histo-

^emo

ciUihujusnientionemnonhabeai,quamvis,utnotat fuerit hoc conD Hessin (5) Quo anno liabilum chronologi. Illud Sirmon:

hiec a nobis obserrici pag. 539, 545, 547. Porro fuerat omiltenda, quod diligentissimus vatio non

atque

infinitse Icctionis vir,

Sirmondus noster

o fxa-

cilium non conscntiunt incarnationis (lus autio

Doni.

682,

MabilloniUs

xpiT>,5inMs.codicc S. Michaolis in poriculo maris roporerit adscriptum annum regis Theodorici 16

t)e

nnnn hujui
jtM-ia

cofuiiii,

conHivm,

ipse vero O.Bessm anno 089. Labbeus anno 692; mio688. crlebratum fuisse tenet, Cointius amio 693 orilur ex characteribus chronohoi5 Difficullas vuh/alo Mgiaao. ponuntur cis, quiab initio Priuium, inquilComquatuor ncmpe sunt vumero. secundum ab a nativilate Doniini

cumquo Atrobatensibus

liiplomatis

(qus nos

alias

pluribusexsufilavimus) tamquam >,uatov quoddam Tlieo- K arripueril ad stabiliendam annurum 24 rc;;ni illam, quam nos primi educlis doriciani epocham
in

tius (6),

desumil

aciem plnril)us argumeulis, annos 14 (non tanfratum 'i, ut vulgo ploriquo omncst Clotario ojus
cuuvicinatu majori vindicantibus, falsam ossc Rothomaoensi mus. Hsc Lfibbeusut annumConcUio quadriemwproinde diflert a Cointii
Iri

indicliono; tcrtium

ii

principatu Thcodorici; quar-

tum ab

ipsius Ansberti poutificatu.

Sub onno.

uM\iii[

sexccntcsmio (Aigradus) Dominicse Incamalionis decima, quieratanoetoiiesimo secuudo/mdictione


tcrtius deci^ nusprs^faii qloriosi regis Theodorici mus,etpra'fativenerandipr.Tsulisponti/icalusqumgeneraU, Rotomago urbc, habtla.
tus,

stabiliaiiSd2;

chronota.ri.

iJa^iad Henschenium 'mstrum, quem

laudat

in si/nodo

Duo ^nw^i^
a
cis

(ita

neoleriis. Id Ii.|uido constat.

prosequiiur Cointius} miv\x%\ sunt Tuuc enim a Fran-

de Labbeus, veniamus. lUe itaquein celebi-atmima Dagobertis Diatviba noiat {^] ad stabilieniribus Francorum Morovingics slirpis chro-

f^";"*^^
(^,^,j, j^^^g^,

berti$;

dam regum

nec anni nec usurpabantur indicliuuum notae, Deinde anno a Chrisli nativitatc numcrabantur. secumlo, quocum Chrisli scxccntcsimo octogcsirao
Indiclio

osso ad annos (quos nologiam, supcrvacanoum margini a posteris, prout paulo anle (10) adscriptos cujusquecaplusorat, (/uf-^T//; ab Christi nativitate recurrere, quaudo ea annos a Cbristi

dcciiua convenit, Rotomagensi monasterii fontaueUensis, et ecclesiae Audoenus cpisco|ius in vivisadhuc superpra;eral
stes.

Ausberlus abbas erat

Tertiuschaiactcr duobus modis cditus repe-

numeratos antiquis bistoriis ante seortu computandi ralio in prooctavum minimo fuit usitala. Demdc culum per annos Francorum bal (ll)epucham vctorum imperatorum regum disliuctam; non pontiacum,

Ex codicc manuscriiito sancti Michaelis in remari, Sirmondus scribit annum xvi Tlieodurici habetur annus xiii. gis;in vulgatis exemplaribus Theodo1'Ierique respuunt annum xm, quia negant
ritur.

externorumautindictionum. Postha:c, traditis


1

qns'.

ad regnum Dagobertl in annum Chrisli venit cujus nnnusprimiis incidit cujusregnum, inquii (12) oo anno initum Dcxuv,
solidissiine confirmat S.

pcrtinent,

ad Clodoweumll

C ricum annos scxdocim rcgnassc. iNobis hsc ratio non placet. Regnum enim Neustris, ubi Rotomagus, tonuit tenuit
aun;>s

Audoenus, Dagoberti regis

ante

Refcrondarius.

Ilic

fratrem post Childoricum iratrem


licet
I

Theoduricus Theodoricus

' poio.ai ..un ui poterat uon optimo

multo pauciopatruclom rogna[ru,.u l)agul)ortum III Auslria 1" post ....^w I \:0 res in .11 accedit Theodoril. Ad nostrum calculum propius euim anno xiii, hoc rici regis annus xvi quam

plurosquamsexd..cim,
.-11

T^ &>s.

1,

f^^^^l^^^^^
S.

meminisso,
.

~'

indicaturus,

quem non annum ot diem,


noLhomaKon-

Elig'"^

vita testatur, aml)OS se

meruisse eo

j^^ ^^^_^^_^^^_^^ AposfoUc<i7n benedwtionem tempore,quo apud Gallias a cuncto po-

NoMomtnMs,

lu

Thooduricus

annum decimum

(piiulum

absoWit,

inclioavitque docimuin sci)tum.


lutior estcaBteris, et in

(,)uarlus cliaractor

inquit, convepulo Rogationes ceh-brabantur. Tum, nicntessimulincivitateRotomagensidecmioquarto

omnibus codicibus (luintum

annum

oxhibet Ansberti ioutificis. IIa;c ad cbronoU)giam./^/Wf/n/.s- Coinlius. Qui, cum exquatuor

ajrno tcriio Chlodovei, die -'Cnsis icrtn sive Maii, regis (soptennis tum erat is) die juvencuU adhiic

prs^UbatischnracUTibuSyquarlum tantummodofirmum,utpote in omnibus codidbus po.siti(m,habeat,


etipse

DominicoaAiteLiianias,inter catcrvas popuU , agrninach'ricorum,interchorospsaUentiion,consecpiscopi, ego cratisumusgratis ab episcopis pariter

micr

exordium episcopatus S. Ansberti statuat anno 683 (7), con.sequcns est ut Concilium inneciat anno 688. yU( inultum abcsl, ut onmcs in Cointia-

AudoOnus. Rolomago, illc vcro Noviomo. lUec S. III, Christi ucxlvi, Annus ab eo indicatur Chlodovei

quo
I

CYclo

Solis

xi,

littera

Dominicali
fuil

A,

cyclo

nam
i(;m

supputationon consenseriiit. /rii' beum.


6 Aigradus, inquit
(8),

Audiamm

Lab-

uiue i Aprilis,'ctsoleunitas Christi ad co^luni

Pascha colobratum

Luna

xviii, dic ix

ascendentis

fuxta

Monachus, aut quisquis

xviH Maii,

quam antecessit Dominica Rogationum

Labbeum,

H. Edil I\olon.ai 1717 HotomaffODSis provicitD. Part. prior p. ajl an. bS8. ;;"; '.,' <f,) \mm\. i-.-cl..8iasl. Francor.. -JVu p.
i>.

5.

el seqq.

(12) Ibid.. cap. ix.

' i so'l-

sive

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


1

491

sive ante Litanias, xiy Maii.


et

//.rc ideo tam minute accumte e.Tponit fknschenius qiiod data illa ipsi
sit ,

dorici XVI, quasi tot annis, ut su^.ra volebat Ilen-

cardo chronohgia
xielui

qno vix non tota iltius cpochx Porro ju.rta Fredegoduin, lioAudovnus ccctfsimn annos \iM\^ thoma gcnsem rea-it
vo/vitJir.
;

schenius,iHenonregnasset;quamvistamenprspfatus annus non in omnihypoihcsi roniponatur cum mox posiiarhronohgia;sieniin iniliinn rrgni Throdor -

mcnscs \\\, dies x scilicel a dic xiv MaiianniDcw.w ad \\\v Migusii anni dct.xxxix {{). Et paulo inferiii.s- srrihii laudot^is Ilnischcnius (9) S. AudoCno
:

anno 670, ndditis scxdecim, dcvnhmnur ad an. 686 si ab nnno 675, devenimus ad an. 691. Quod si, ut plerisque placet,Coneilium ce/ebratum sii anno Thcndorici Xlll, pervcniemus
ciani sumatar ab
;

aiino DCLXxxix

morluo successit S. Ansbertus, cujns sedem colebrem facit synodus Uolhomagensis ab


eo babila,
el

adannum

683 w/rt// an. 688, qui jjostrenius utiTlieo-

quc concordat. Ast infra n. 14 de anyiis regni


dorici III rcdibit sermo.

quidoin

///r/(0

gloriosi rcffis Theodorici

dccinii)lerlioS\vi\mu\\\>hiincaniiumTheoduriciW\\

9 E/eeti auntiut cx Cointio


tcr in Actis S.

t/i'adit

Cuperusnos.

ne$umiiur
P"'"'"' Ghetquiero
^.^ ^^^^

di$-

haclenus

reperluni

in

synodi

Aclis

cxcussis,

et

Audoi-ni

(II)
}

SS.
^

Ms. Rotoniagcnsi ct Fonlanellcnsi, quibus

maxime

gtus

anno

639, quo

.,

scdicet

Audoi-nus ct E/i~ n obterunt liomanus


I

"

et

fidendum, aliisque
S.

variis,

Michaelis

in

mari,

corrigit ex solo codice (nminntjuc xvi Throdorici

lioifioniagensi et Acfiarius Noviomensis. Ast

itli,

quia /aicieranijConserrari

reponit, quot

eum non

regnassc annos
et

probavi-

mus

(3).

Sirmondum sequitur Labbcns

cum

iilo

non permisrruniantc m.CiOnxcmeniGniQliur, inqu it S Auannum scquente docnus invita S. E/igii, in civitatem Rotomagen.vc
.

refert (ConciVniiu) ad

annum

dclxxxii, quo, adhuc

sem, quarto decimo die mensis


aniio Clodovei juvenculi

tertii

(Maii) lertio

viventibus SS. Gencsio aiThiepiscnpo


et

Lugdunensi
abbate

adhuc

regis, die noininico

Audoeno Rotoma^^ensi, sub


privatus

Lamberto
S

ante Litanias... consecrati

mmua.

Alqui. sub.mmit

Fontanellensi
Hcn.-^chenius.

vivebat

Ansberlus. Ila

sHii observatione, sciitrniicm

Vidhnus sxtpra n. 9 Lahbeum, appomutassc. Annosavieni


ita

abanno%3h, qui, qiioquo 7nodo computes annos Dagoberti fadregnurn


G/icsquicrus inaciis S. E/igii\\2),

cjusperlinei (undeeliditiir Petrus Franriscus Chtfflct:us, qiti (13)

Theodorici

III

ordinai IIen.schciiius{^)

anno

coiisecrationem SS. Audoini

et

Elt-

676 TheodoricusrexNeustm:, an. 679 Theodoricus rerjnum recipit;an.()^^Hothonwf'enseConciliuinsub S, Ansbcrio; an. 694 T/ieodnrlcus rex moi-iiur.

giiprwfato innectlt anno)usque ad annum 668, /ongc post mortem C/odoveill a S.Audornomentorati, Doininica, qux prox.ime pr:rcedit Litaniasscu
Hoijntioncs,

Mortem vero
liquet

S.

Audo^ni

ct

initium episcnpaius

non inciditin dicm xwMaii,


tertius

nisi

anno

S. Ansljcrti inneciit, ut vidimuSy

anno

689.

Unde

646. Ergo, aimii plurimi, aniio Christt 646 curre-

characteremConciliichronologicum ex annis

bat

annus

Clodovei

H; ergo

die xiv }Iaii

poniificutus S. .[nsbcrii, nb Hciischcnio vci non visum^ velitaflocci habitum ut,7iu!larcddiiarationc,

Iiaud dubitaverit ab

illo

recedere.

Quod

c/rteroquin

consentaiicum crni cjussupra laudaioasserio : epochani veterum Francorum per annos regum distinclam
Ati poBtca re;

ejusdem anni con.^ccraii sun i epi.^icopi SS. E/ gius ct Audofnus. Veruintamendociissimi viri, ut Ilcn.sc/ienius (in Exegesi: aliter eninistatuisserumvidimus n. \0, in Diatriba) Cointius, Mabi/lonius, Pagius
Longucvallius, cum epocham il/amcum a/iisnotis chron fcis coiiciHarc nonimscn t, a/iam computandi viam aggrcs.si sunt. Dogobertus I,inquiuni,rc(jnnvit anni^ sex in Austra.^iia, vivente patre. Ei re qui-

ewteros oero an/nos adscriptos margini a

posteris, prout cujusquc capluserat.

^
^^.

,\i

'ccm,

muUis

formavit Hen-

.^^ ^f^ frilnis

jiost annls, ptura, qu3C in DiaDanobcriis ad chronoloqinm specinn-

dcm

i^era, srrilut

Frrdrgnrius {W)
filium

Kmo

xxxviii

sentenuam.

i'('

stabilHa crcdiderat, nutarc ipse antmadvertit Ilcnsehenius. Qttare tomo iii Ap-ilis pr3rfixii .^crip-

regni Cblotarii, Dagobertum

suum

consor-

tem regni
conslituit.

iioncm hnciitulo: Exegesis pra'Iiminaris innovans di- tribus Daet stabilieiis Diatribam olim editam gobertis Francorumregibus.^/f/(/c imprimisS. Audncnum dicm pmut obiisse supremuni non jam 24
Augu.sti an. 689 (quod tainen

eumque supcr Auslrasios regem Caditautrm annus xxxviii Ciotarii in


fecit,

a,n7iumCfiristi6^2{\b). It/iautemsexan7ii,itaproscquitur Gfiesquierus, e n umero sun t annorum sexdccim, quibus in univennm regnasse prrhibrtur

tamquam

certo cer-

Labbeus) bcne i[u$ admi.wrat c.t Hcnschcnii Diatriba ^ veradiclodican. 683 (5). liaiio est,qund ejusordinationem adscribatad annum 640 f^ic xiv Maii (6).

dumiaxat reslant computandi a morte ergo obiit Dago/jcrtus I nnno 638. ad Gebhardi i!6i, die xix Januarii anno (Fata subiit, XVI sui regni Dagobertus, qui, cum anniis xvi a
ergo decem
C/otarii II;

'

Quod vcro ad nnnns Theodorici


dicit, in

III spectal
llf,

hunc

^eustria,mortw> Chloiario anno 670, sed mox ab Ebroino, reclusum mouastcChilderirio, atquc ejus loco .ub.siitutumanno 671

suffcctijm

Martio 637 usque ad Martium 638 decucurril, in annum 638 quadrat ergo C/ochveus eodcm anno 338 regnure ca^pit; ergo nnn an7io M.sed anno
)

cum.

floc

autem

trucidato,

Theodoricus

regnum

Neusirix ct Durgundi<r recuperavit (1), non iamcn coniinuo Austrastam obHnuit, impctitusbcHoa Pippino Ilerstallio (8) ; iandem moritur ad finem anni 692 vcl initioan. 693, /ostquam annis rcgnasset

Q\0 Attdornus ct E/igius consccrati sunt rpiscopi. Quod confirmai Cointius ex eo quod Eligius ante a ppc/laius sit ephcopns a Jona annum Christi

scriiilore

synchrono

(17).

\0 Ast posteriori /loc

anno

dies

decima quarta

i>:-<

comeaa.

scptcmdccim

{'d).

Ex

his ruii

denti cxhibita, chronotaxis.

iota, numero pr.rceNccenim S.Ansbcrtiepi-

Audoeni et Maii, qua in antiquis Ka/endariis SS. recoHtur, rwn incidit in ipsam DoE/igii ordinatio

J":.
J;*;"^^

Jf

minica
sc/irnius,

scopatus ca-pii an. 689, asi an. 683; HcnscheniusiWwicXwomco Fredcgariiet vilaS.EIiConci/ium Hoi;ii exigilur. Vnde nonjam rcpugnat

proul, itiquii

lingntinnum. Ilunctwdumtitsolverct flenDominicam ante Litanias distinxit ab ipsa


;

Dominica Rogationum

annn aiitmi

640, prinr in-

tomugcnse(dr quo in Excgcsialte silci Ilenschcnius) celebratum a/ino 588 ; nec etiam offkit annusTheo-

cidit in\i\, pnsterior in x\i Maii(\H).Cointiusaliant inivit viam, verba S. Audol'ni Iioc interpretans modo (191. Hujus pcriodi duffi sunt partes. Prior

in lnda-e .hroiiologico. cu-. ivii, p. U5. {\) Ibid.. ad cakera. C5>A.-iaS.. l.IU.\pnlis.initio. to;^'-* | '^'"Kfe'''','- '^.^H d-- 1'; \^'\-^: -(6) n.id. p. V. . 11.-C71 llml.. P. VIII. nA"" '"J-.

-Mt)

n)id.. p. X,

gusii,

n.n. - (w) \m.. ad diem xxiv. Comm. pra-v.,

p. V. n. II.
(
ii.

"S-W - 11, c 19. P- i'J6. -

(13) Dissertatio de Annis Belcii i- IH. p. 196. (I't)OIironicon., ivii Ita nevwe eitntur a Ctiperu noslm. caD. XI VII -(15) Ul)Iiardi. HeRes francorumMerovingiiidocumenasstirti. Lunoburgi r.W. p. 113- Coufer HenBcHetorum aulliorilule It.) Ibid i:ii'yesisiuDiatriliHm.fap.ii.n.9,p. V p II >.

SS

pogoherli,

cai).

'

nium
(17)

Annal ercl.,ud

aii.

04b. n.

,v (U) A-^ia

n. li.p. vi-(l'J;Auualeseccle3iastici

m Diatribam, n ot J3.-o) l-.xegosis an.OiO. u. xx.


Fraucorum.ud

annum

492

DE

S.

AQUILINO EPISCOPO EBROICENSI.


AudoO6^1 Marlio

dicinquc dcsignal quo Rothomagum Posterior diem notat, nus et Eligius pervcncrunt. cpiscopi. Rothoma{?um inf:rcssi quo consecrati sunt Consccrali tcrtii. sunl quarto decimo die mcnsis Lilanias, sunt episcopi dic Dominico aiitc autcm Iluicpotius assenttt fuit vigesimus primus Maji.

annum

difWhe
omnc.
berlus

pr^rptcr Gcsta
:

tabulw v adDeinde in Asscrtionibus ^ mortis. Scd rcjiciendi variant in annis Francorum (7) quibus Lriam(6).
;

fratcr

Contractus

fhus tlodovei, pag. 780 regnavit annos xix et Hermannus Clotarn apudF.anCanisianus adannumCQl
Theodoricus rcx
;
:

qui

scmpulus Cupn-us; Un Ghcsfjyierus. MaiMlonio interpretalioncin,propter hscrei circa Cointianam in KolculaanJivam iinusordinatiotiismcmoriani (viro Rcspondet Pagius (\) ^\ rii^i ad XIV Maii. nobis podoctissimolmmcntcm vcnissct regula a et id (empc Dnyobert' sita totiesque inculcata.
:

moritur, consencos rhcodoricusrexannorrgnixix charta Vandcmins apud Apparet cnim cx tiunt.


pag. 472, quae anno Mahillonium dc re diplomatica nostri Theuderici ildla, regem anrcqniDomini
XVII

ClodoveiriwrtisannoscenhsmedcfKros^iinusanno asscveratione affirmas638 hvjus annom) omni Sanctorum, eorum reliquiadeposilioncs cnim
set
'

nonus incCB690 vivcndo attigisse. Oecimus pitannusThcodorici, mense Martio 691 nec muldies vidctur, quoniam tos cjus pcrcgisse mensis ab Annalista Mctcnsi tres tantum post pugnam

num

rum

transiationes,
aliis

dinationes

sanclorum cpiscopomm orcont.gcrint, diebus. quam quibus


ct

Martyrolo^iis

sspe inscriptas

csse,

lot

exemphs

in

Tertraccnscm (ubi a Pipino victus pr.Tter nomen, nihiljam rcgiw potcstatis reli,nuit) ipsi tribuuntur anni. Exactos annalista numeravit, omissis mensibus, quos anni quarli vi.vil. Pugna pugnatajunio

hoc operc dcmonslro. ut quam principium chronoIof,na>

illud

tamhabcri debeat. Ast

imposterum

mense 687. Tcrlius annus


Junio
690.

post

Jungendi ilaque

eam claudebatur novem menscs anni

ahus inihi enira S Audoc7ii veruvi in dicmxxi Maii, qui


et

Si occurrit ejusdem generis scrupunis. coiuecratiodi/fcratur cum Comtio


erit,

quarti. ObiitTheodericus post tres annos exauctorationisanno xix rogni, Martio, Aprili, vel Majo

lem obiissexxiy Augusti


U

f;/7.683,

sanctvm ost annos


dies

Pr.rsxiin cpis-

copatu transactQs 43, menscs menses Ircs, Di/Jk-unatem elevat Cointius ponendo primus vil.T S. Audo('ni CcTtcrum
trcs,

dcccm?

Juxta hunc raense anni 691. Hactenus Gcbhardi. HolhomagcnsisannolSQ rel catculuwvenit sijnodus XIII vel XVI assu- E 689, prout annus Thcodorici
mitur.
esset 12 /te latius disputavimus, non quod spes dirimendx omninoUtis (qus-a totpendct annisdiuque adhuc, utnobisvidetur, pendcbit) sed ut apparcretquo loco illam eruditt reliquisscnt. Cum tamen

^"/"^^*"
,|^^''Xmgp
,,,,i(u

dicsque totidem. tanlum ait.fi/a Mabilloscriptor, et r/uidcm suppnr, praedecessisse Waratonc subrcgulo, scu cum

nius) f('Ctopalalii,principatuTh('odorici rcgis. Calculum (CoinUo dcpravavit) altcr ejus vitae scri()l)scuravit

an.m

vei

m.

probabile

admodum

sit

S.

Ansbcrtum,

cujii^

acta

ptor Fridcgodus,

ubi

ait.

dum Audocnum rcxissc Rotomagcnscm


quadraginta
tres,

scrui)u!osius explicare voluit,


eccle-

siam annos

mcnses

tres,

dies

cdiditBoilandus die ix Februarii, ad infulas liothomageii.scs anno 683 i;c/684 promotum, exinde fluit Conciliumcuisubscriptus IryiturS. Aquilinus Ebroi-

Audcccm 12). Pra-tcrca Cuperus noster in ActisS. diserte vitam hanc, quam s.rculo doi-ni (3) vi^ non
abjunono vel decimo sai-iptam censet, Fredc{jodo tandeni sit dc dicat, tribuitque Anongmo. Quidquid

cclebratum anno 688 vcl 689, cum hic, ew quatuor characteribus chronologicisab Aigradopopersistat, licet Hcnschesitis, solus s-t, qui firmus nius,sedinDiatriba,nonlanticumfccisscvideatu/r.
coisis,

dicqucm

nos inmcdiorclinquimushatsitantcs inter

CointiumetlIen^cheniumnostrum,cum(>bitusS.Auannus docni incidat in annum 683, menscAwjusto,


S. Ansbcrti quintus refcrlur
forle jrropterscdis

Confer n. 10- Post hxc neminimirum histoiiograjjhosvariasscinassignandohujusConciiii


vidcbitur

ad annum Xti 688, vel anqualem,ut coinmunitrr contingit,vacationcmel temjms pra^parands ordinationi
requisitum, vel

non ad amussim eumdem apud


689,

anno;quodcxindc etiamortum,quodvariis teu.poillaprxvalueritscntentia.Sic ribus modo hsc,modo diximus plures adha^semnt Labbeo, qui, ut supra S- Ansbertum sucn. 9, cerlo certius existimabat cesslseS.Audoi'noaH.m9. hiter magis reccntes,
Dagoberct 693 D. Bessin luvsit inter annum 688 Clodovoi patrem annis sexdecim tum, inquit (8),
:

omnes computandi annos modum,ad annuni


^
^.
,

quo proinde fujendum est Concilium Hothomagense. inquircndum,quo ncmpc moao inquircndum quo nanpc modo 11 Unicu/m 1 1 Unicum rcstat pr.vfatusannuscomponaturcumcharacterechrono?;;ZI.rm. jj i Tneoaorui lu. '.-,-,..... /// ,j..,.,/. sK logico cx annis regni Thcodorici III desumpto. Sub
anno, ut habet Aigradus. Dominica? incarnationis scxcentesimo octogesimo secundo (imo octavo vel
nono) indictionc dccima (imoprimavelsccu)uia{k)) qui erat annus priefaii gloriosi regis Tbeodorici
tertiusdcciiMUs.

Jam

vcro ju.rta Ilcnschcnium in

Exeyesiregnum projme orsuse^t Thcodoricus anno 675, obiit ad fnem 692 vel initio scqucntis unde et an/nusUnus regni xiii, concordat, utpote incidens in annum Chrtsti 688. Vide supra n. Il.>l5^u(
:

cumannissex regnavi^se apuii omncs ,,u.io... -. regnavisse apud uiiiu.:> constat. Scd .e.vd c.m Clolarin rcgnaverit ; alu hos cum palrc 628 est onnnc :.h obitu iialr s. id cst ab anno 628; alu ab annos ab nhit.u palris, scx annos rcx anno 622, quo vivente palre, ad numerandos exis\ustrasiifidictusest Dagobertus, senlentiai auctorcs Dagoberti iimant Undc prioris prius scu anno 6.J8 obitum anno 644, alii sc.xcnnio Dagoberto, regnare coUocant. Si anno 638, mortuo fuit episcopus Audoecocnit Clodoveus, ordinatus habitum cst concinusanno 640, obiit anno G83, Atsinon ante annuni 644 liumnostrumanno688.
;

facnecfmcipiturmtantisciironotogi;rtvneoris,muifaciieconcipiiur in tantis chronoiogix tvnebris,mul-

L^abesJtomneseademserieresLnncodoHcilll .'.....-.,., ,. ordinent. Ne diutius in his hcrrcamus, exempto sit


_.-.

Johanncs Gebhardi. qui eruditc


gibu.s

et

ex jirofesso de retabulis(y/-s/(7t-

Merovingicis trnctavit, t,uinque

ordiobiit, non ante 6'.6 Audocnus non ante annum 688 aut b89 ipsi suciiaiua est; natus ^o^ pnm-ilinm con cessil Ar.sberlus, nec ante ""' ' ^^3 hanc chrononanc cnronu A^ quo ncT inr roeirit. Postcriurcm de nnn agitur, coegit. ad epistolam logiam seculi sumus in observatione Bessilib. 11 indict. 4. /fa S Grcgorii magni 58

Da-obertus
,

mm

yuens tcmporuin scricm/juas ex lirimigcniis fontibus


asseril (51
;

Theodoricus

111,

infjuity

natus 655, rcx


687, obiit

Neuslria; cl BurguiidiEC 673, rcgiam amittit autho-

rilatem

(i.

c.

suOditur Majori Domus)

Pit/ra,tn nus Inierma.rime rccentcs DomnusJ.-B. obitum Dago5. Uodcgaru historia, emdita sua ct, ut alterMS gcbcrti I adscribit anno 638 (9); Sismondi (10). ncris virum citcm, concordat

rabula ClirouoloKica aa auno8 688 eHi89. (5) UeKea Frnncorum Herovingici. Documeulorum nuihoriialo assurU aJob. Lud. Liv.

HtsJn K'-Tu) uruxm Je^ Frauems, isjo.


p.'il5. hdit-

i.ar

S.munife de b.mouJi,

i- 1.

p/MM-rt

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


privilegiutn

493
ei alii

13

Porro privilegium Fontcnnalciise,


est, tria

dc

quo

episcopi. De

quo Beda,

eum

secuti.

Ast Beda

b. b.

fontaneUente-

actum Holhoinagi
ipsis
sibi

prwci/pue spectabat ;pri-

nullam

Aquilini

mentionem

facit,

ut videre est in

mum ut monachl caembii Fontanelleims cx


pcreimibus

scmcl-

abbatem eligcrent; ilcinde ut iidcm mnnachi, sicut sub ejus regimine (scilicct Aiisberti qui ex abbate [actuscrat
ep'iscopas Hoihomagcnsis, et auctor est
privilegii} ita et (lcinccps ct ipsi
cl

temporibus

ejus Martyrologi^, quod edidvrunt Ilcnschcnius et Papchrochius{i5) in capilc toini svcundi men.sis Martii
;

sicuti et in
J.

nupvra cdUione iondinensiopemm


{7),

Bed<x a

A. Giles adornata

qui cTteroquin

memorati poslcri corum

alind nonvidetur spectasse,


fueratj

quam utvenerabilisviri Martyrologium, prout a mnjoribus nostris dalum


dicat

secundum rcgulam
sit

sancti Patris

Benedicti fideliter

Christo deservirent; tamlemde/initurquid futurum

dcnuo typ/s mamlarct. Pcrterca tie subinquidem qus" de Popebrochiana Bedx editione
(8),

lucril

ad correctionem si 'monachos corrigvre aut noabbas aut non potuerit. Vide CoinUum (1
)

scripsit Sollerius nostcr in crudili^siina prcfatione

sua in Mariyrologium Usuardi

ubi oslendit

item MabiiloniHin[^) qui ibidem pcistringil Cointium. Cavillatur,


lius t3),

Auclana,

qu^T PapvbrocJtiu.s Floro adscri/ sit nullo

inquit,

hoc loco Carolus Coincolligit,

modo

huic tribuemla vsse. Vndc svqucrctur ncc Be-

cum

ex hoc privilcgio Fontanellam

regulam
fuisse

damnec Florum S. Aquilini mcminisse ,cumhac die


xix Oclobris vacet Beda,
et

sancti

Bonedicti

introductam

auctaria F/oro adjiidi-

ab Ansberlo abbate.
Famfl Sanrtitatis ex sfariijroiogio corbev-

14 In Martyrologiis plurimis mentio \im. /ntcr antiqua

fit

S. Aqui-

primo

loco ve nil Covbclensey


:

dc

canda non sint, in quibus prwlvrca nomen S. AquiVidctwr Baronius notationem lini non reperitur. suam hau^isse ex Molano : hic enim in priina sua
UsuardiniMarlyrologii cditione (9)
bris in

^,^^ Dachvriu-s (\) in

Monilo prsevio

vetuslissimum
attribiilum
,

addiem

xix Octo-

eru^

Martyrologiuin
reperi
scripto

sancto
in

Hieronymo
annos
600

auctariis hicc habct

Et sancti

Aquilini

quidem
abhinc

codice monasterii Corbeiensis,


(quod
;

episcopi et confcssoris.

Cumautem

Annuntiationi

circiter

Hugo
at

huic pr.rfigatur littera b, indicium est

Molanum

Menardus

praelo

inferendum
asserere
constct

paravcrat)

nae
ei-

B ego

lamquam Germanum
doctori

fcctum
,

integrumvc
plures

dem

nolim

cum

ipso

recenliores

Sanctos

divcrsis

temporibus

hanc ex aliquo codicc Bcdano dcsuinpsisse. Quia enim, Molani vcrba sunt (10), IJsuardub non potuit E annotare sanctos, qui post sua tempora claruerunt, ncque etiam omncs habet qui ante eum fuerunt,
ideo
ut

adjectos. Dv codvin hoo Marfjroiogio agit

dicrius

istud

Marlyrologium

plenius

prodirct,

in Prwfatione

ad martyrol. Vsuardi

(5)

jamdictos,

apponciida erant (luaedam

ex diversarum ecclcsia-

inquit, duos codices {<pios statim recensucrat) in

rum
sui

Martyroloj^iis.

Quibus Uttcras aliquas pricpo(ea)

nostra

Ilieronymianorum
priecedit

(Martyrologiorutnl col-

ad significaiidum unde eas


multiiilicitas
et

desumpserim

lectione,

apoj^raphum aliud multo brefolio

paucas tamon, ne
ret.

confusionem pare:

vius, eleganti

charactere Gallico, in
:

descri-

Lilterae

vero

earuni signidcatioufs sunt


B,

plum, cui has notas appositas tego Martyrologium perantiquum abhinc saltem annis octingentis exaratum, descriptum
adjecit

A, Adonis raartyrologium;

Bedsdc. Supcrva-

ex

vetustissimo abbaliae CorIn


fine autera

caneuin forct ulterius im/uircrCj quisetqualisfuerit codex ille in quo Molanus, apud Bedam, mentionem
S. Aquilini invvncrit; .u/fwiat dixisse menlionem hanc in mclioris notx codicibus non rcpcriri.

beiensis, raense Uecembri mdclxi.

Papebrochius

Dono adm.

ii.

D.

Lucx

Dacerii, cx Ms. Corbeiensi

antiquissimo, quod in

17 In martgrologio Gallicano,

Saussaius (du

sa\aaiu*,

Bibliotheca S. Gerniani dc Pratis ipsi vidiinus.


his liquct, cruditoruinjudicio,

Ex

Marlyrologium illud

ad ssculumduodecimum velctiam (juxta notam de


qua agcbatSolleriiisiadmediumsxculumdccimum asccndcrc. Cum iiaquc ibidcm Ingalur ad divrn,
xviii

Saussayl pro morcsuo longum tc.ritencomium ,quod ferc dcscriptum est ex actis infvrius ponendis. Hic subjicimuseainquibusnddita velelucidata quaniam
sunt.
Ebroicis

sub

Lugilunensi

secunda,

sancti

Aquilini

episcopi el confessoris

accitus est

O(;ro//m
et

Ebrocas civitate Natalis

S.

Aquilini

episcopi

confessoris,

argumentum

est

cultus

regc ii bcato iine /Elherio cpiscopo Ebroicensi Lisarchis

Clodoveo

adversus

barbaros...
rapitur

Taiidrm

Viuardi
riit.

Sancto huicscCculo duodccimo veletiam decimoper P varias Gallise partcs adhibiti. aucta15 Nec Adoncc Usuardus Sancti hujus memincre in text/u origi/nario : ast in plcrisque Usuardi aucta-

ab

haercticis

interrempto....

ab omnibus
intcrfuissct
I''

trahiturijue

ad ecclesiam
concilio

velit nolit ordinandus....


,

Postquam

Rotomagf-nsi....

cumannos

vigeiiti quatuor....

cccli-siam

suam guSupplc-

ad xix Ortobris : sic in Aquicinclino : apud castrum Ebroicas Natalis sanin axUcc Victorino ct rcyina' cti Aquilini episcopi
riis

rccurrit ejus mentio

bernasset....

superna

petiit

rcgna.

~ In

inentoejusdein Mnrtgrologii ,dccimoquinto Kalendas

Augustiiwm
sancti

Juliiitta Ivgitur

Ebroicis Clarificatio
viiiutis

SuecisCj sign.nuin, 130, in fine, absque Posilionc,

Aquilini

episcopi,

qui apostolicae

seu loci imlicalione


ct confessoris;

ipso die S. Aquilini


:

episcopi
BrilanEt

copia plenus, dccimo nono Octobris exuta mole


carnis,

in cadicc Allcmpsiano
S.

in

coelestcm

patriam
historise

introivit.

Cujus

clara

nia,

civitatc Oxoniae,

Fredeswid

virginis.

sancli Aquilini episcopi et martyris.


sit hlc

Quamvisnon

Positioseu loci indic.alio,

non cst dubitandum

sanctorum monumcnta porpccxstant desrripla ; beata autcm nicnioria fcstivitatci sua vcnerationi consccrala, proiiria
gesta inter sacrae

tus

quin agatur dc 5. Aquilino Ebroiccnsi, cum hac die in 7iullo prorsus Marlyrologio alius hujus nominis recurrat Sanclu^. Proin crror erit A manucnsis qui martyrisAtTi;).v6';*i'( hco confessoris. Cwtcra idgenus

in ccclcsia celebratur die

decimo quinto Februarii.

vjusdem SuppleAst ncc in Ivxtu Saussaiano nvc in xv Feluento quidfjuain dc S. Aquilino occurrit ad
Saussaius 7wn multum ineo laboranest facilcdictu.CcTterumnec duin, cumconstet scriptorein huncnon in omnibus
bruarii.

Quid itaque

sibi volucrit

quw ajmd Sollerium


scre supcrscdeo.
""ianMm
trTo\ica
***

loc. cit.

videri possunt, recen-

cvm 16 Martyrologium Homanum, ad hunc d/cm, ita Uao' /j6e( ; Ebroicis sancti Aquilini episcopi et confessoris.

semper sibi coh.rrere. \k Nec ipfiuin MartyrologiumEbroicensej auctoritate Petri Julii Ciesaris de Rochechouart Ebroi-

.vartyrologium
f-"'-'^^"'
"*

NoUitione,

Addit Baronius in nolatinnibus


,
. . . .

Aquiliui
,.M,

Catteitatnu.

,,,

ccfl

IV

-Worksof Venerable

Betle

theoriKinal laUa. flccompaguieiJ

bya

lii.n.ixxiT (ti)ActaSS.,

l.

IIMarLii.Abimtio.-(7)Tbecomplete

tw-

(lOj Frfeiauo. oap. xii.

censis

494
t. c.

DE

S.

AQUILINO EPISCOPO EBROICENSI.


saricti

censis cpiscopi oditum amio alia meminit die quam decima

m2,
dc

Aquiiini

infcrius ea-hibemus.
\tt

Nec mh-nm, cum acta iUa, D


confcsso
cst,

nona

Octohris, vOi

apvd 07nnrs

in

a viro gravi ei
,

hgpcprimo hco ponun tur


AquiliMi

^hroici?, nalalis sancti


u.xoris conseiisu
(Inret
frre-

prvdcnti adornata fxterint, scriptore

quoticsitlis

cpiscopi,

qui

vola

contincntia,

cum

oporibus bonis lotuni se

saluti arlliujus ecdesia; ro^'imeii assuniplus,

inhsrenty inier se concordarc. Ast hic, sicut et p}crum(pieincoucvisbistoria'monumentisusuvenit, ncc tcmpora pcr annorum seriem indicaniur, nec
/.riywipcs, si </ui

gis

soduloconsuluiU
licet

et

sub

vila;

rmcm oculorum
prffisertim

ejusdcm

nomins

i<h')n

tcnufrc so-

lumine

orbatus,
noi.

ministerium

ii.b-rmisil.

injunclum verbi Solus nUcr omnes.

lium, adscripto successionis ordine, inicr se diMinguuniur. Unde non una inter erudiios orta di^cor-

TMms
In

agat. divcrsisdiclnis dc Sancto nostro hwcsunt in lotinum versa, vcrba crGallivn /.V . et confessoris. Fhroicis sancti Aquilini cpiscopi

Chlodov^o

J,

an suh thhnkjco U:

episcopatus,

cum

srcut dc annu aln quadraginta duos, alu tri-

dnn

maraine notatur annus 08'., n/incfl XV Fcbruani quo dic s-uo


(egitur
:
;

rcmiUiturquc ad
;

yinta dvos, amvigintiqualuor ponant.Quinctiam dlfjicultatcs chronologicr in tantum aliquos vccra^


runt, ut
iis

Sancti

solvendis

aham non

vtdcrml vtam,

Francc) F anci-e iSmnh dc margmevci-o scrilussancliAquilini episcopi in


hitur

Ebroicis obi-

quam uladmittcrenlduosSancfos ejusdcnmominis


divcrso tem j orctcnuisse scdem Ebroicensem. Atque hanc primuni clucidarc conabimur^ rcUquis in se-

annus

695.

XIX Octobris

non

dicit C'istcllanus, vir

Quid vero celebratur ad dicm caHeroqum

recenthribusMartgrologium. erudiius. Prodiil typis

quentcs rcjcctis parngraphos. 21 Ante omnia juvat ea-pendere postrema verba,

liffutantvr rotionex

^ivcrsalccurantcdcSainl-Allais.cum DictionnarioSanctorum.juxta Castellanum (1). Ihc dlctionmortum nario ad xv FcbruariidicititrS. AquiUnus Octobris idem morluus pnedianno 68' ct ad xix ewipso caturan. 695. Mcntis cvagalio sanc est.quir
;

supcriusCTGallia Christiana ndducta:\r\ hacautem (VitaS. Aquilini) cum Icgalur Aqiiilinus snb Chlodovseo
I

quibu$

Gallia

Chiitt-

oppust^nten-

adversus

Wisigothcs

Arianos

militasse.

(jnatur

lgnoi'o ubi collcctores 0})cris laudati ista /cgcrint

Ua duorum
Aquilin.

non

in

Surio

(6)

qui xccChlodovtCum
Intcrea linquil

nominat, nec
///cj

Castellanoemendabitur,siumquamdictionna/rium
istud secundis typisedatur.

AVisigothos Arianos.

accilus a

Chlodovaeo rege, qui ea lempcslate rerum potiebatur, cum ca^lcris urbium pra^fcctis adversum barbaros,
(jui in

extremis regni franconim finibusccD-

% W. Synopsis
lini.

vitcr S.

Aqiii-

perant clfcratis aniniis insulcscere, pronciscilur....

Num

duo distinguendi

donuim

Exaclo inde triennio et mensibus sex, omnibus facta rcdcundi potcslas. Ita Svrius. Te:rtui

Sancti hujus nominisEbroic(Mises Episcopi.


Synopsis Vidc
S. Aquiliui.

Suriaito consonant ccgrapha duo Bibliotliccx Buryvndia; Bruaellis : altervm dcsumpium cst cx Ms.

Bubrx
vocatus

Valtis

(Hougc Cloitre), altcrum ex Ms.


ita

Gi-

gniacensi (Gignyh Utrumque


a
rcgc

habet.

Inlerea

Cldodovco.

qui

tunc

tcmporis

Xn nova comprehcnditur verbis

Gallia Christiana

(2)

his vita S. Aquilini

imperium tencbal, eum


ad resistendum barbaris
finibus copperant
nus).

ca.^teris
,

urbiuin prajfeclis
in

Nobilibus apud Bajocas : (BoycuTl ortus parentibus, Aquilinus uxorem duxit

qui

extremis regni
(Aquili-

efTrcnari,

proficiscitur

ex qua liberos iirocreavit. Sub Cliloiiovieo II liam secutus contra Barbaros, qui fines regni deinili-

Oporict igiiur auclorcs

Galti.r Christ.

non

solabanl, virilitiT dcccrlavit. Ad propria reversus, una cum coiiju;^t! vuluin pcrpeluje castitalis emisit.

inspca-isse Surium et corruptum habuiase Ms.,vcl posuisse, et projria cos auctoritate Chlodoveum
I

voci indeierminata' bai'baros substituisse Wisigothos Arianos.

Deluncto

;KlIierio, a

clero et populo rcnuntiaenituit.

tus

ciiiscopus,

sanclitale

Concilio

Roto-

maffensi

sub
est,

Ansberto

singularc

an. 689 interfuit. Illud quod orbari oculis conscculns sit,


sui

22 Ilaud magis probatur quod in ieTtucitato subjvngitur :\d ansam pra-buil duos distingnendi Aquilinos, quoruni primus faclilius est. cum Chlo-

CloilOVCBUt

I p<J

tcstatem in

Nntilriu AoInUt,

G siepo Dcum prccalus ut corporis


obscuraret aul custodiret,
pcret concupisccntia.

lcncstras

aut

ne pcr eas noxia irre-

Post

duos
al.

et

quadraginta
dicitur.

annos rc^'iminis,

al.

32,

2\
in

obiissc

doveuslin Ncuslria nullam potcstatem habuerit. Alqueex indubitaiis historix monumentis nd evidentiameffciturLvgdunensem secundam,quicpostca cumali isqu ibusdam Galliarum provncHs Neuslria dicta est, Clodovs-o
I,

Defunctus Aquilinus scpelitur

capella

quam

in

initio regni sui, devicto

Burgo exslruxerat

cujus sicut nec lunmli ullum


llujus

supercsl vestij^ium.

nominis cxstat Ebroicis

parocbialisccclesia, ubi ejns fcstivilas xix Octobris


agitur,
cl

Galliis scilicet Siagrio et simul cimi eoextinctain doininatione, occupatam ei ad fmcm Bimianoi-um ab inusquc vit.r rctenlam fuissc. Franci statim

ccrle
Oct.)

mcmoratur xv Kalendas Novemin

gressu suo in Gallias,


,

transmisso prope Coloniara

bris txvin

Marlyrologio
scripsit

S.

Ilieronymi.

Vitam

S.

Aquilini

Ilecelo

nionachus cl

sibi subjeccrant tractus illos, Agrippinae Rheno quos hodie vocamus ducatum Lotharingiai et du-

cuidam

Audocno dicavil, quam recitat Surius lom. V. In bac autem cum Icf,'atur Aquilinus sub
Cblodova'o
tasse; id
1

catuni

Luxcmburgcnsem; Campaniam usque ad vofinesBurgurMlionum....el rcgiones quae nunc


Belsia cantur Picardia, Francia (He dc Fraucc), pradam cesfBcaucc), Normannia... Ha'C omnia in Romanorum victoribus. Ita Calhce

advcrsus

^Visigothns Arianos

mili-

nos
An dw)
sancti

ansam pra^buit duos distinguendi Aquiliquorum prirnus factitius est, cum Chlodoin Ncusliia luillam potcstatcin habuerit.

scrant

novis

vEBus
stnt

Danielil).
(3),

20

Eadem quoad
iK,
I

substantiayn habent Baillet


.

ejutdem

nonunu.

te tJ l.l<H.- Wl (5| et alii : V//(/l(;0 enim Brasscur \tj] l^V Vipl omncs IHI IIV cx codem fontc hauscruni, cx actis scilicet qux
X^wiiiy ui 1 It I Lo)tguev(il f{\), .If j

gcograpHi23 Inspicienii qualcmcumquctalmlam <JK,<t:.^v Hf oculos incurret Lugdunenv camAniif{UxGalli3B,in VUIll /1/1 HfflACl \JUI 1.1., semsecundam contineri inter regioncs a Clodovaeo

cx

JVotaifl o(-

di,

(1)

innin. nver

l'ouvmj(e

NariyroloKo umversol traduil n rrmit^Bis iJu Mnr tyrologe Roun Oii tiommirc uiiivorsel ilfs* Saiiits. etr.. rt^aig^ sur il M- Clintdaiu el eoTiKnl^ruliliineiit tiugiiieuti' imr M. Ua

At\

Saiiil-Allois- l'ans IWa.

comlc
OctobriB.- -C7)

C')T. XI.

i-ol.

atiT.

(3)

ViefldesSainta.

occupa tas

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


occupatcs. Ex^QUiiSiVero Galliarum quam Sirmondus imlio tomi I ConcUiornin GallLx pr:vf\xd, ct

495 Gaudo successop desiConcilio


b.

Anno
gnaUis

480.
circa

Maurisio a S.

annuin

180.

Aurciianensi

qux concinnata vidotnr tciaporibus f/onnrii A ugusd^


his constabat Lugitancnsis sccurula civitatibus
:

intprfriil ct subscripsit

an. 511

Me-

tropolis,

civitas

Uotomagensiura

civitas

Bajocas-

sium (Bayciix,patria S. Aiiuiiini); civitas Al)rincivilas catum (Avranchesl; civitas Kbroicorum Sagiorum (Sdcz) ; civitas Lexoviorum (Usieu.r);
;

512. S. ^ternus seu .^therius. Ex Aclis S. Aquilini ipsum in episcopatu praeccssit. Martyrio coronatus cstcirca annuiii 515.

515.

S.

Aquilinus

rege, dux

sub Clodovso Francnrum militum an. 506 el 507 contra WisigoI

civitas Constancia (Coutanccs).


el

thos Arianos agebat. Post bellum, ejurata militia


(1)

Bowjuf^-

24 Exstat in tcrtio

volumine D. Bouquei

in Ebroicensoin praesulom clecliis.


cessit circa

B.

.Elhcrio suc-

habcns subscrl/itioncm: Franciaa slatus sub regibus prim* stirpis ex observationibus atqui' ex disBouquet Benediclini Mart. D.
sc(/ucntcin

Mappa

515

et, ut

Baronio placot, per annos24


Lucinius appcllatur
sibi in opisco-

administravit.
5;i8.

Licinliis,

nonnullis

sertatinnibus

D.

Leboeuf

canonici
,

Antissiodor
regis

duos fuisse opinanlur non pauci, qui


pali

cxcerptus

ab

.-Egidio

Robort

geo^M-aptio

munere
I!I

successerint. Subscripsit Aurolianensi

Ad mnrginem hujus tabulr cnumerantur qux Clodovxus in GallHs possideret. En


ordinario. 1740.

Concilio

an. 538, et V an.

549.

Deindc, interse^

positis aliis

nominibus quse huc non s^ectant,

verba cx gaHico

in

latinum translafa. Clodovffius

quitur.
658.

possidcbat Austriam seu Galliam orientalein,

qus

Concessus; subscripsit privilegio

Emmonis
Pctri

complectebatur totam rogionein Rhonuin inter et Mosam. Clodovseus prsetorea habobat Nmistriam
seu Galliam accidontalem quae Mosae et Ligeri inleriacet.

Senonensis opiscopi
Senon. an. 3 Clotaril

pro inonasterio
If.

S.

Vivi

his vcrbis: In Christi

no-

mine Concessus peccaior episcopus Ebroicensis con^


sensi.

Clodovaeus anno 507. dobeliato et occiso

Alarico

rege

Visigothorum

occupavit utranique

670. S. Aquilinus

II.

Ifunc
I

pcrperam corifundunl
scu majurc. IIujus no- E
i'cclosia,

B Aquitaniam et Novempopulaniam simul cum urbe celebrato anno Tolosa. Ex concilio Aurelianensi
,

nonnulii

cum

S.

Aquilino

minis exstat Ebroicis parocliialis


festivitas
tas,

ubi ojus

511

(cui interfuit Maurusio, episcopus Bbroicensis

xix Oclobris agitur

cum

priorls solomni-

utex subscriptionibus
non rim
silas,

constat) apiiaret Clodovaeum

quae est xv Fobruarii, nullatenus ibi peragaConcilio Rotomagensi sub Ansberto ann. 693

soliim tenuisse urbes inter

Sequanam
el

et

Lige-

tur.

scd et oas quae Ligeri

Garumnae in-

interfuit.

terjacent.

Hinc cstimare

licct

quo fundamcnto ns-

seratur

Clodovwum in Nemtria nullam potestatem

Confer supra n. 12. 28 Vndc hipcomnia, adcopositivcaserta.D.Bes- nonmtis pfT' sin hauserit, non faclle quis conjicict. Vel sola an- npicuis nituur

habuisse.
Attfimfn altis
ducli rntionibuSf

25 Supervacayieumcssethocloco in mentemrevocare Galliarum in i\eustriam et /iustrasiam divi-

norujntamdeterminatadesignatiosuspectumreddet catalogum himc cuicumque, qui vcl tantillam in rcbuschronologicis HUuscpocha' elucidandis opcram
posuerit,

"^w'""'*'*-

sionempost tempora Clodovxi primum usurpatam fuisse; hasque partesmodo latius modo contractius patuisse,cumhic non de, nominescd de re agatur. Imo ne suspicarl quldem licct, viros crudilos hac rationc ductos fuisse, ut asscrerent Clodov.Tum in Neu-

cum

consici pleraque,

ad tcmporum

illo-

rumsupputationempertinentia,densissimis involvl
tenebris.

Hinc etiam mirabitur nemo Catalogum


reperiiur in
differre
(lOl,

eorumdem eptscoporum^ qui


lia

Christiana

plurinium

Nova Gaia Catalogo


caxaiogvs
''^

st/riampoiestatemnuUainhabuisseyquodscHicetvox
liiBC illo

Bessiniano.

Exemplo

sint sequcntia.
c,ai-

temporc

nondum

essct adhibita. Essct


et

enim

hsec

mera

cavillatio.

Ergo

faclitia

sunt verba

29 Anno 511 Meurisio. Concordat cum prircedenti. In fine addliur mortuus credilur anno sequenti scilicet Concilium Aurelianense
511.
I,

chrmana

qus",

juxta laudatos scriptores,

ansam prxbuerunt
h.rc niUlibi rcpeest ratio,

id esl an.

pr<rcedent\

diverim-

du^s dlstinqucndi Aquilinos, cuni

rianlar; ct factitia scu poliusfalsa prorsus


sole
^

549 Licinius,

quem nonnuUi Lucinium


aliqui;
III

vocant, el
Conciliis

qua hanc distinctionem subrucre iidcm volunt,


clarius luceat, regionem illam,
Neustriit dicta est, aClodovico I et
et
ptenquv?

cum

divorsum

opinantur

subscripsit

qux poUea

Aurollanonsibus

anni 538, et V anni 549.


in Tabulls

occupatam faisse

E duobus vero opiscopis qul Licinium

conscrvatam:
26
//is eluciilatis,

ecclesiajscquuntur. Valerius nonsubscripsit Concillo

tamrn

vnum

taiituin

stionem anscilicct rcipsa tantum


Aquilinus.vi7,

o^niigrunt

ad primaria/m redeamusquxun us admittendus an vero duo, etquidcm uterque epiSanctus? Quamvis, ut


concordeni iniersecruiliti, longe

V Aurellanonsi,

ut

volunt

Laban vero episcopus

crat Elusonsis. Et intcrposiiis quibusdn m.

658. Concossus.
antistitis

Privileglis

Emmonis Senonensis
etS. Columbae

Aquiliauni.

sco/nis Ebnncensis, uterquc

pro monasteriis
subscriptus

S. Petri Vivl

jam

diximus, non

anno

658

legitur
,

Concessus,

qui

tamcnpluressunt,quiunumponant,quamquiduos: ita Baronius et Pagius : ille ad annum. 082 (2), hic in Critica adannumeamdem |3); Longucv rlliusi^),
Cointius{b),

subscripsit

qtioque

privilegio

sius cpiscopus

Suessionensis

Drauconcossit anno (566

quod

S.

Hcrmant

(6),

Baillci, Oullcr,

Sarius,

parthenoni B. Mariae. Absque indicatione chronologica scu nolationc annorum successionis sequuntur

Saussaius, Chastelain, Gallia Christian. Adversx sentcnlia', qux duos sialuit Aquilinos, patronos non
inveni praier D. Bcssin, amgrcgationis S. Mauri (7*, et Le Brasseur in lilstoria comitatus Ebroicenses, Gallire conscripta (8), quibus antcsignanus fuisse
videiwr Severtius
f^ataloqus
*fOp'

immeiliale

^tcrnus qui
ex actis

et

S. Aqiiilini

.^iltherius, Aqullinum prascessit apud Surium. Addunturqusedam

nd cultum

(9).

S. .Elhcrii pcrtincntia. Aquilinus. Nobillbus apud Bajocas ortus Sanctus parentibus, et reliqua ut in capitc hujus paragrapH

Epi.

27 D. Bessin, ui
loco cit.

suam

flrmet sententiam, texit

n. 22.

rum

quo
lin,

illa

Catalogum c.piscoporum Ebroicensium , ex tan tum h ic subjicimus qux ad rem nostram


n

Desiderius.

prj.'cipu faciunt.
COHenieildesliistoriens.ioIaKran-.-e. (2}Annale3, t. XII. p. 55. Edit. LuciL' nv^ad aii. liS-', n. xiii--C3) Ibid.. p. ;i3. ii. is (4) Hi3(o) .\unal ocTl63iast.,aJ un, toirederiCcliserinll.. p.3'.)T wlseii. 688, D. IX ot ad ao. tJ'J5, n. xii. (ti^ Histoire du diocese de Bayeux.

Stophanus. Posi hunc adduntur anni .successionis. 765. }\Auriii\is, qui adfuit convcntui Attiniaccnsi.
(7) Concilia HotomageQaia Provinci. Parte 85-87. Paris 1*03 po9loriori,n. 37;Jel seqq. 8) P.31 ot p. 40. ca)Ctironologin IiiBloriia suct-e&sionis Hterarcliicas, parl. iii, p. "^6. EJit. Lug dini 1628. (\0)T. IX.coI. 5iii-i)21.

30

Ab

496

DE
utroque

S.

AQDILINO EPISCOPO EBROICENSI.


duos admitterr Aquilinos, vel ^ indicare Baronium agU,rctulisse nd fcmpora Closaltem iUum, de quo alia est Baronn mens. In dov.Ti i. Ast prorsus

.
Hursm ab
utroque
d'ife-

30 Ab

muUo tamen

Catalogo recedU Lc Brasseur submagis a postcriore, ut comlabit ex


annis{\).

jcctis /lis iiominibiis et

rune Le Bratteur
tw$.
et

Sever-

Vacatdeinperaliquotannos. 401 S. Taurinus.


401 S. Gaudus.

Nothad Marti/rolngium Rom. dicat rem "' ""''''" 'cliquissc cum


24
-,

censen quidem pntest


(6)
:

Scdit annis

claruit

teinporibus

Clodovsei
in

480 Maunisio.

rogis et filiorum ejus.

Verum

Francorum Annalibus unius

48i
51
'i

S. S.

jEtornus.

tantum

eminU

A(]uilini,

qiiem refert ad a/n-

Aquilinusl.

num

538 LiciniusscuLucinius.... 657 Concpssus. 6C3


S. S.
S. Aquilinusll. ordmat Seirrtivs aiitem ita seriem

682. addit n xm.De gensi, cui .^ibscripsU Aquilinus, episcopo, qui eidem synodo Aquilino vero Ebrolcensi
inlerfuit,

Tractans scUicct de Concilin Hothorna-

cortnm
intcr
coli

ost

ipsum

ogregia

claruisse

sanctilale, et

Sanctos rcialum

anniversaria

Taurinus
ifltcrnus

memoria

decima nona mensis Octobris. Exlant

TALOGU
Ebroi

quadringcnlesimo cl"uTx'x Octobris." a^nno AnteNou ergo immerilo c^teris simo'lerlio (2).

octuagc-

septcm

quidcindehoc modo signanum dia-imus Severtium,


.

quas rexcre, coluntur Rolomagonsi, die nona Februarii; Ansbertus in Aquilinus in Ebrolconsi, die decima quinta ojusdem
in

dicecosibus,

prosequitur
Maurisius
Lirinius Valorius

mensis, qui tamen Martyrologio Rom. ad diem xix mcnsis Oclobris inscribitur ad qucm etiam ejus Acta refertSuriiisctc. Elp<nilo inferius: \qu\\mm...
,

cum

in bello

quodam
sex

a Clodovaeo rege

II

annos

tres

Dcsidorius

mensesque

meruisset.... mortuo

.'Eterno....

Ragncricus sufTragator in Aquilinus secundus aeprcbendiliir concilio Rothomagensi. aut salquodam pcnorali
octuatem fuit nationalo, idquc anno sexccntcsimo asserlore ex propriis toxlibus secundo gesimo duplicis saeBaroriii num. 11. Quippe manirosta allcrum distantia intor S. Aquilinum I et hunc cuii additum, satis nos cogit cosdom in duas
,

factus est Aquilinus episcopus Ebroioensis et cum duos et quadra;nnta annos occlcsiam illam rcxisset,

spiritum Deo reddidit.

vium

et

Pagivm concordare

Exquibus vidcre est Baroin uno admittc.ndo

Aquilino, ast discnrdare in dcsignando die cultusct nvmerandis pontificatus annis ; saltem si conjunr-

recens sane spjunctim pcrsonas dividere (3). Pr.rcJorus cnimvero quid alvud 7visi ratiocinandi 7nodus. Id supponere quod in qucTstioneesl? Cwterum tanta

J^otis

gantur qvsc de Aquilino tradit Baronius trnn in ad Martyrohgium Bom. tum in Annalibus:

in his

cnim sUet detemporeinepiscopatu


e.st

transacto.

La^psus itaque

D. Bcssin, sirevera, ut

quidem

videturJuIciresuamdekqmWnolscntentiamvoluerit
auctorUate Baronii. lauda33 Nec majnris est ponderis quod scribU Bessin (1) dc \q\}\\\no II: Hunc perpcram contus

non

SevertU avctoritas, ut ejus asscrta ex prorefutanda su.mpiamus, tantomagis quod alios fesso convenicndo ct huvc .v/mi/7 pcrstrictmi simus.
est

^.^Y^^^^^^^^^^^

^^^i^,ii.
tatedepucta,

Rx
li

Catalogie,

31

quUi

effiria-

tur.

tequerelur

cum

Circa hos Catalogosduo nolemus. Primutn, ex sola serierum ej-hibitaruminspectionesatis

num
liDum.

tantum

exslitme Aqui-

appareat quantam inter sc diffcrant, sequitvr nullum ex his solidum dedud posse argumentum in aUerutram partem qu,Tstionis controvcrs.r de uno

seu majore. Huubi jusnominis cxstat Ebroicis parochialis ecclcsia cum prioris, ojus fcstivitas xix Octobris agitur: peragatur. ibi quEB est XV Februarii nuUatenus indvccreJur vt, non solum lali ratio7}e facile qvis
fuiidunt nonnulli

cum

Aquilino

velduobus AquUinis; secundum ad ipsam originem


specfat Cftlalngorum istnrum, de
lia

qua sichahetGal-

Ebroiconsium ci>iscoporum sericm primus compcndiario tcxuit Johanncs le Jau poenitentiarius et canonicus Ebrolcensis, nec non
Christiana
fi);

plures;^ duos numcret Aquilinos, sed et tresvcl cliam svperius Martgrologiis alwubi cum inrecensmdis inveneOctnbris cultui S. Aquilini datum

dicm

XVIII
ct

rimus,

vicarius gcnoralis opiscopi

anno 1G?2. Hunc

secuti

nihU obstct qvominus in Calendariis aut ecclesiaMarlyrologiis particularium quarumdam assu^nitur^d rum aln invcmantur dies. Praierea
ifuod essetprobondvm-:

Robertus

ct

Sammarlliani, quos omondare cona-

ncmpe

Aquilini

festivita-

lus est N. Lc Brassour Francia: canocllarii biblio-

thocarius, in bistoria Civili et Ecclosiastica comilatus Ebroiccnsis, (piam in


17'2*2.

aUcvbi hvjusloii XV Februarii pcragi: dato enim Ulud ad cclebrari, inde non scquitur modi fcstum
Aquilinum primumpotius

Uirom
liis

cdidil Parisiis an.

quam ad secundum refe-

(Concilia liothonwgensis

provindn ediderai
concinnata

reudum

D.

Bessin an. 1717.) Ex

aliisque documcntis

publicis ct charlis nostra


.

quam damus
,

assi,ratio solemnitatis, diversis in translatuyne gnat:e diebus, invenirc possit, sive ordiBeliquiarum, sive in anniversario clectionts,

esse

cum

Frvstia
vinitirnt

gihi

Hnro

te mpnrc senes ost postrema sit (editn euiiii estan. 1759) accuratior censenda est; ac proin si quidex Catalogis deducere volucrimus, potivs dicendvni erit unumtantum fuisse S. Aquilinum. 32 Ast pi'nilius cxcutianivs ratioues qvihus ni-

Ilar

u 1 im a
1

cvm

e t ia

nationis, vel nbilus et aliis id gdius.


satis indicanttv7n Castellrmvs, qui
;

Quod qutdem ad XV Fcbruarn

qui 7nm)i-/obitusS. Aquilini tvm Saussaius clanncatioSvpplenienio ad xviii .lulU refcrt ejus
nein.
facile

Non putem

itaque

qucmqvam

inier eruditos

nium Domv$
Beitin^

tuntur alterius sentcnti.r patroni.


bens de S. Aquilino
I
:

D. Bessin scri-

quod

ex eo suhscriptvrum sententi<T Dni Bessin, diversvi in ecclcsUs, imo diversis dicbus


ecclesia

Post bellum ojurata mililia in


clcctus
B.
jfAlicrio

eadem

Ebrolccnsem
administravit

pra^sulcm
;

suc-

nobis ita ex

cossil circa 515

cl, ul liaronio

placct pcr annos 24

mcmoria quX onmi parte vacUlare pauca iUa, stMiendam scnlaudatus scriptor affert ad suam.
pronuntmre lentiam, ut absque tcmeritate Uceat

Videntur S. Aquilini fat.

(5),

hax, inquam, scribens videlur

(I) Hisloire du roinl6 d-Evreux. Ab initio in Taliula chronologica Uu'!um Normannoiuiii.comilum.cpiscopuruni tbroic. (?]ClirOD0logia bialorica BUccesfiiouiH Intnarcliica:, parl. ui.p.^e.

regum,

Con<ilia (4) T. IX. col. b^(l-J.65. (3) Ibid. ^JPJJ^iJgupM! (5J / part- posler.,p. 313 (6) Ad diemiilOcloD., noiii->.

., .i

; ;

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


))

497

ikil

in favorem

duorwn

Aquilinoi^um, prxter me-

ram
ffaud majoris tnomenti tunt

auciori.s sxibsislere affirmatioticm.

37 Et subjecto vitsp compendio cernitur auctoi-. histnrix Ebroicemis- in plerisfiue, qu,r e:r .kuo addidit

m qfiihvi difl^rnt
'^"'"

34 Belir/tinin est ut e.Taminejnus nuin majoris


sint nionenti quae au^tor historise comitatus Ebroi-

XcW^yCrmcordare

cu)))

D. Bessi)}. Est

tamcn

in

Le itrag-

qnodiscrepent,
lini
II
'.n

cum hicdisertedicat, festum


;

S. Aqui-

^^""'

'

argumenta
iiorici

hi-

censis,Le Brasseur,incamdem sententiamcontuh'

ecclcsia parochiali ejus tio^^w^Ls Ehroi-

Ebroi-

ceniis,

cvjus verba recitantur

argumcida. Cam hic /rar-ipuvs sU opinionis illius qiia' duos ponit Aquilinos, proinfqnatory oper.T pretium est. paulo latlus ejus vcrba cx gallico in latinum versa hic a/:ponere. itu/uU (I), de S. Aqui3.5 Ilic nobis agondum, lino. Cum duo (cjusdrm notninisl scdcm tonucriut
rit
,

cis millatcnns peragi

Le Bras.seur vero

S.

Aqiiilini

II

///

dio

feslum xv Februarii ab ecclcsia


,

Ebruiccnsi ct priECipne in parcEcia


raine dicala.

S. Aquiliiii

no-

Qux manifesta contradictio

est,

eoque

magis mirdnda quod aiiibo .\c)'i/>forrs co.rvi sint. Cerlc Ordo divini ofjicii recitandi missasque cele-

Ebrolcensem, ct quidem uterque Sanctus,


scriptorcs oos conriidornnl. atquc cx

plures

duobus fece-

ad

brandi,jtiTta ritum ecclesise Ebroicensis (an. 1827) diern \\x Octohris ita notat : S. Aquilini Ebroiprie-

runt ununi. Attanion contuni

ct

quinqnaginta an:

cens. cpisc. Dup!. min. col. vir. ofHc. prop


ler

norum intorcapcdinc

cum
VcPO

ab altoro scparanlur prior sub Clodova^o !, posterior sub Clodoallcr


flornorit.
I,

Ad diem xx Eebruai-ii nelcvissiniaquidemejusdem Sancti mendo habetur.


Iiym.

ad

mis.

Crcdo.

II

Sanctus Aqtiilinus

arma

lulit

sub

Clodovipo

annisquc 506

ct

507 bcllum sc-

cutus est adversus Wisipolbos Arianos. Pauto post


factus catcchumenus,

abdicata militia, soliludini


id

vilam

inancipavit.

Cum

clcctus cpisoopus ost, atquc in

minimc cxpoctaret, sodcm Ebroicenscm


iocum
S.
^litorni,

chronologiamy exjam dictis superque constnt et ani/y/ius etiam constabit ex dicmdis,non omnimodam ei fidem adhibotdam ,cum ut plurimum vixuUonitatur fundamcntOf nec ipse auctor laho}-are videatur adducere rationcs quibus

Qus vero spectant ad

satis

illam slabiWtt.

collocalus vcr.^Jus annuui

51.5

in

bancque ecclcsiam,

ut babct

Baronius,

?4 annis

u gubornavit. Qnem ut Sanclum colit Ecclosia, cum ojus nomen omnibns :\1anyro1o?iis inseruorit sicut
est

38 Idem dici potest de primarin, quam hic tra- quatpm mn ctamus qucTstione. Duos {uis.se vult Aquilinos, pri- habrtfenteutia, mum quod Ecctesia nomen S. Aquilini omnibus '^""^'
I

inserucrit

Martyrologiis

.sicut

et

nojnen S. Aqui-

nomen

S.

Aquilini

II,

qui ulcrquc, ailcr

cum

Mni

\\\

tumquoddiver.sodie orcurrantcorutn fesla

altero

permixti

fuere in

ullimo Breviario

El)ro'i-

tandemquodaHer abalteroSanctoclaredistinguatur in BreviarioeditoahiUustrissimoD.dcSaintes

censi; ast distincti sunt in Brcviario RR. dc Sainles;alteriassignata (lio.w Fcbruarii, allcri XIV Octobris.

episcopo Ehroicensi. Prieter triahsc, non


Ebroie. contineri, quod

puton

Liceat

sperarc foro ul

dum novum
utrique
(2)

in

bac

aliud in citatis su/rra rerbis ex histnria comitatus

dicBcesi

editur

Breviarinm suus

Sancto
II

vim /wobandi

habeat.

rcslituatur
scribit
:

locus.

Et infra

de S. Aquilino

Intor

o|iiscopos

Ebroiconsos cx notissi-

39 Ast pilso asseritur utnusque Sanctiin om- refatantw. nibus Martyrolo^iis nomen re/^eriri ; quinimo nul-

mis nacho Bencdictino, viro docto


haec
reni
vita

est. Ejus vita conscriiita fuit

ab Ilecelone mo-

lum

est

Martyrolofjium olicujus auctoritalis, slve

et sa|)ienli. Spirat

recens sive antiquum Jn quomentiofiatdc .\qn\\\m

^M-avitatom

ct

piotatcm,

ooquc firmio-

crudilornm jndicio morotur fidom, quod ojus si non auctor vixerit sub fincm saeculi octavi
,

majore autminoi'e, de primo vel secundo; quod man iffstum c / ex iis qux sujwa g i in recen.senilis Marlyrologiis e.racte nolavimus. Atque hicjure mcrito

ctiam cilius.
cum chrondtogiea vitw S.

36

I'ost

hxc exhibet Le Btassew

historicam
actis,

vitas

S. Aquilini .s]/nop,sim,

desum/Ham ex

addito

arguitur Lc Brasseur scu levilatisseu inconsiderantiie : si enim vel mininiam adhibuisset diligentiam in scrutandis Martyrologiis antiquis, absque dubio
vidi.'i.sct

Aquilini synofii.

annorum

ordine, quo res gest<r sunt, quas etiam

in

iis

de unico agi Aquilino Ebroiccnsi


rccentiora

quandoquc nonnihil amplificat. Natum dicitanno


620 a/n/d Bajocas nobilihus, iisque o/mfcntisac singulari virtule /mrditis, /xtrenlibus. Vxnrem ducit, liberos exea suscipit, in aula Chdova-i regis /f /mrcla ris fungitur muneribus. Eodeni regnante ad bellum proficiscitur adversus Barharos in extremis regnifinibushnstiliteragenics.Postannoslrcscum

umnn allerumve mcntiohujusSancti diversishabcat diebus, non cxinde nem concludendum divcrsosmemoi-ari Sanctos ejusdem
quod
si inter

nominis,

cum non

sit

infrequens cuvulcm

Sanctum

diversis coii dicbus, habita ralioie obitus, consccrationis, translationis et

simiUum. RestatBreviarium DD. de Saintcs editum. Fatemur aucfoi^itafe BB.


duos et quidcm divcr.ws ihidem nominari ft co/i P Sanctos nominc Aquilini. Hoc vcro aliud non /nv-

dimidio,

scllicet

versus on.

^Jinito

bello, redit

Bajocas servatquc deince/^s, conlincnliam.Bef/nantcClotarioW, vcrsusan.mX vnaniini /^o/mU et clcri consensu clcgitur consccraturque e/n.scopus Ebroicensis ; quo in muncre cximiis claret virtutibus, studio prxcipue orationis et -.elo salulis .suorum subditorum promovend^e.Anno
madcstnolhomar/iConcilioprovinciali, atque circa
illud

uxore consentiente,

eorum qm concmoperam contulenmt, Quibxis nando iUi Breviario vcro nixi sint ralionihus non l,quet,cum /mhtici juris eas, in quanlum .saltcmmdn cognitum c.st,non Samtcsopponimus fecerint. AucforitaU RB. DD. de
bat, nisi

quod

lalis cssct o/nnio

aucloritatem novi Breviarn, cujus editores absque


ullodubio, rolioneshincmdemihtantesmaturepon-

tempus oculo)^um lumine orbatur, quod qm-

Mortuus anno 695.


set

,Ttatis

smr

li),

posiquam seais-

annos

32. Sepelitur in Ca/

el/a,

quam

ipse in

Burgoa-dificaverat,ubivariisdeinciaruUmiracu^
lis.

Ca/>cils sicut et

tumuU jam nul/wm

s^iperest

vcstiqium. Festum S. \qu\\\m\\)wlaturadxiK Octo-

pos statuit, allorum haclrnus

acia jiu^nu, />/.vomc , ^ , ^' opinal.oncs DO. dc Saintcs, quando, proptcr duos .ornnnymos episcoaliquorun. eruditorum conlinuo jus habe.-o (anoni/amii non
RH.
.

inco?ni(um.

hl

nempe

limites

brisin Martgrologio Uom. aliisquc reccntio,'ihus ; aqitur nihi/ominus die xv Eeh)-uarii ah erdcsia /^roicoisi, et prxci/ ue inpara^cia S. Aquilini nomi)ie dicata.
du comt6

libcrtaluni Gallicanarum longe excedit.

40 /lactcnus vuiimus qux mUitcnt

favorem

Sutnt ila^jUf -.v

sentcntia'duosad))ittlenlis\qu\Vum^p^^^^^^^^

nuincrosa

et

undequaque

tiufaiitut,

Superest ut aa

^,^^^

^^-'

(1)

Uiatoire civile et ecclfisiasiique

tl'Evreux, p. 34.

(2j Ibid., p.

40 et seq.

64

trutiriam

498
D- B.

DE

S.

AQUILINO EPISCOPO EBROICENSI.

quo facilius eruditus lcctor ntriusqucopiutri .rquius adhxnionis tcnens rnomcnta, statAiat
afferunt,
reat.

ffKtivilatr divorsis celebrata

diebm non siU

coh3e~

ctmirari^r

,m-

41

Primum quod

inoculos,ut ifa dicam, incurnt,


sivc

..

tmtia: rnt.ovcx.

Q^^^i-,r,oda cst
i^^,^^\[j^q

ommmottamvtroque AquiliDo rit<P c(/n-

tus postca vit.T solitari^


qitur,

majorc sivc mmore militiam sccu^itx conformitos. Uterquc cx improvuo chdcdHu?,

cmicederenrus, imle notxefji7^nl; quod si etiam ejusdcm nominls adniiltendos esse ceretur duos tcmdem lireviarium lili. DIJ. dc Saintes

imdroque

rem

Sanctos ; nullo

nem

formHat-

in utriusque vita lcg-tur. SuriopubUcijuns factt^ mfcrius cdendls, etjama quod suo nonnihil stglo. Vmcum, mutato pro morc

Quidquid ordinaturquc Ebroicensis episcopus. dcpromptum est cxactis

cisHmcontraria parihus, situm fuit Breviarium;ac proindc,c.Ttcri,s

dirimit; testatur solum opiaioillam tutic tcmporis invaluisse ; sicut et vi^ invalwtopinio dum reccnsrom.po'

modo

^iniaJvcrterc
Aauilino
I

cst,

disorimcn, in eo

ponH-r

uniusauctoritas aucl'H'itate alteHuselidilur ; quamin favorem postcriovis cwtcra paria 7ionsint;cttm immcnsi lahorcs, qidtotos,Tculodrcinio rismiUtent

pmtca

tribuantur, qua- us^juc


sese

q^^ adejus

TtZm Lium
r:
t,uu.^<ua,r A.uini
.,-

^^^-^'!''
''''

quidquid aclis ilUs

^^"/"f

"

^^^l^'^
^^^^^

septimo nnortAiusestRR. de Saintesanno 1589) in cxquirendis elucidandisquc antiqwe liistoria; mommcntissusceiti fucrunt; dcniquc catalogi episco-

T^rr tton^-Si:^^^^^^
>d,M,
,,uod ,sta mterpos,la sire stuhtm swe res spectes

porum Ebroicensium intcrsemnconcordant,ctrur'us .0... ...>.. rcccns, qui ro^nturton.X!


Gallis' Clirist. ediiie Parisiis

anno

759,

unum hahet
^'

S.LmVwomajoriatljuilicantur. (anleqm. 42 Quo ul jure fiat non

Aquilinum.
45

uM, ,, in testu reperialur


I

AUandc summa

est in

utriusque Aquilini vita

f^o^i^'dUur

cmiim
aciii

c,i.

fiiiuc in-

,.^^^ suadeat. Omnia ..:i,:,.h3'rentcunidemquereferuntauctorem

conformitas;utindubitatuin,imoevidenssitomnia ^"^j^y^ niereantur ct iisdem ct singula qu.rfidcm aUquani

--.,..
si

,crroUa,n.

P'""^
B yElerno,

"t ""''l'';'"":'

,"^X

rerl,is
,.

mlm

"^'^

est : Bealo nanique cx hac luce iscopo

actis descripta luisse;

antusua Ma.-tyroloym

unum

notantSanclumhu],iSnonMM\sic,Uetrecent,ora, E

'''''^f c u adaeternanUran.ao"'^f '%'f

'f ^,;i

clj
ii:

0,, verl.o

hacu.nus mccbalur

oUu

^'" ^^ P '"^^

divinuus
Dei

"'"^'.'""'"

"
"^.^f

^^^^^^^^n^,

unum alterumve exceperis. elin l,is ipsis Imuje ,,,^,all,us esteorun,.,nenUonemaddi.ersasejus. <,uam ad duorum rf,, sancti refe,re festivitates.
cjusdem

"';T^"at

nomiL

Sanctorum ocnme.norationem;

exomplar

^^''.'Z^f^:^;'"r^:,T',u pielat.b
ei

innue

"''f'";^"'^,.

'"'.,,;

contraria opinio, prout adversariis dead,nitt,t r,,uUt,.r, vel er professo cum Le B,-asseur

Z^v^7^-i
'

ftest. ut ,u,d.
11

dum

e.tcra o,nnia
1

deiet

a76 Aqu inum referuntu,; h.rc S, Aquilino aLritor /Vo" c/o P.ii.m ante o,nn,a forthTcatis

i
'

'

/ 1
,

iquilini

11

aliena

manu

inserta

pro

a.m,^

dempserit. levi-

<secus dicen6,vm. foret S. Aqu.lmum U g,w ad,n,sso , ruU tola eo,u,n si.se S. yEte,-no ; U aroumentatio. Atciue e. h,s sat. apparet cju^ hac qua^stUme op,nw IndMatum nob,s nosPra in Aqu.l.n. ..est vnicum esse antistaen,. ,ju, o.
;

tat,s

quod iiuUa jnobabtlis suadil


ratio.

/r,;, notam haud eff^ugtet. Ouod si quis ,lixeril ha:c mppi-imenda 43


,

dent tenuit hbroicen.ieni.


fuisse.

utorZata u( o,U,nata

In.beretur episcoporum EI,roicensium i,ue,nu, /

sucecssiomssc-ies.quomamB.Jitnnosu/I.LtusluU
prxs,i,,poni Acuilinus; reponimus hoc ratiocinio in te.tu aetorum nihil rp^:rstU,ne. cum

'^,^,..

,,,;,.,, /,,

, , qu.r,at Hsc cum Ua s^t. ,,rrai fn,-tasse aliauis. Aqm unde tandem factum sU oinmonem d, '"''"^ iisque miprmis eru\\nhacceptamavirisgravibus c(.e/o/
4b
,,,
1

f'"'y'

0"''' <"

^""
*d.e
.

^,,^^,,,^

n.s

nZd7rn
lu
:,uod
;

^; dU,s, acr,te,-que defensa,n /"'" e^ ortun. nostro judico

,'^

^
"fi

Hespondemus,

'

^,,,^ j, iuos,j,U,.w.

^'^^'^^^^^^
^ ^^
ibus

Aq.uli,.um ,.,;mum ,
et pr.,.erea

otius

quam secundum
.

di.atur
f'!'';'^^

-*.

^Lt

qu. de S.f^rn^adu.,tur

-^- ,^-^-^
^^^''l^^^^va^o hsc cum uoaovao sune ,,uadrant cum
11 i

non aliunde l,aur,r, quam e,r Ul,. tps,.. S Aqu.i.n. acts. Quod adeo verum est ut ipsi hag,og,-a,,l" muterno jores nost,-i v,s aUudhabuerintquod ,le S.

f ^^rS.^ q^omodo dum


eo,pon, possint.

^^^^^

ct

aptis-

U^^^rent.tVi^cActaSS^ xv Mu^ybin.S. Sollerius nostcr positive a^rmat S. mcrnum ^eu


J.tl,cnun,adsLtoss.rculi.wp(imiprr(incrc,imo ponit ah inido ad marr/inem : circa an. dclx). Ncc

"^ ^Z^Z/u^rtolis Sr^^^^^r.^ ^^^f ^^^^^ ^ Bollandiam ''"'"'

^araaraoho pa^ay^apho. quodct sequentipries(ahimus

argumentum deducitur e.T catalofjisepiscoporurn libroiccnsium, cum, utsupravidimus, intcr sc non concordent, et quidem oh hoc prsescrtim, quod
validius
alii untuii,
Huetuquciii!'-

111.

De Barbaris adversus

fvtnui rii(t...
tuJan(i/r;

duos aln ponant Aquiliiios. 44 Itiiquc nulla ah ejtrinscco su.mpta rationc probatur acta S. Aquilini, quoad ea quse de S /Etcmo .mnt, interpoluta fui.sse ; aliundc notx
.

quos S. Aquilinus sub Clodovaioarmatulil; WinKlos


fuissc probabilius ostenditur.

intrinscc.T produthent in tniU(ant; insuperverba illa

de S. Mierno reperiuntur tam in Surio,

tumin

utroqueecgraphonostro,nectandemaliquodexhibetur Ms. in quo verba illa desiderentur. Liccat


erqocondudcrcsententiamauctorisHislorurComit. Ebroic. vcl exinde vchcmenter nutarc, quod ut prima ejus luibcantur fundamenta, adulteranda imo ct truncanda sint acta.quH' ahomnihusJmcusquc sincera hahcntur,et ab illoipso scriptorc quaUilia taudari vidcntur. Atque u( latius hoc paraqrapho
disputata brevit^r

1 In

verba Uta mentemrevocemus vci^ba illa

: :

uarmris Darbaris uui la ^^in^Au. qui in '[^^''; m

q^

',i,, fl^w-

^'' extremis regni fmibus c^P^'''^"^ '^'''^'Vrr; Suri. et Mss. fumc '^^^^^^^^^^j';^^^ contra fidcm

J ""'TtZ ^''' '"

voci ijidetenninaia'
sigotbi

Barbaris, substi

uae

Ariani

et,

quod consequens

eia-, ^^^^^^_

vaeus

rcswnamus

faisum

esl

nomen

appostto diccretur, qui absque ^"^^*.^^^^^^ nomi acti-s simplicUc) cessionis numcro, in scj charyhdim Clodovwus. Ast lentantes vitare
l

(Ij

T.IV

JuUi,

ij.

-W.

lam

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^ (nm iucidcrnnt. Snbscripsit

m
t

emm

kc[u'\\ums aliqnis

episcopus EbroiCEB urbis Concilio nothoimfjcnsi sub fincm sxvuli .\eptiini celebrato. Hic autcm dici nequit stipcndia mcniisse sub Clodova?o 1, quiscxto s<Tculo incuntc (an. 511) mortcm obnt. Novus ita~ carogitatus q\ic imflicabatur nodus, cuisoivcndo
fuit

cognomento Winidi, in regno Samonis negotiaotea, Francorum cum pUirimam multitudinom interfecissent et

robus

oxpoliassenl,

hoc

luit

initiura

scandali inler Dagobcrtuni et

Samonem regom

Scla-

aller Aquilinus.

Vcntm

ct

hujus dcllneanda

cumcssctvita, cumquc unius tautum acta aristcrent ncc aliorvm invenicndorum ul/a affiilgcret spes, reliqmim erat, ut ex unis iisdemque actis
xariusque concinnarctur rita. Quodqvam feliciter sit factum sais superque vidimus. ^8 Si in actis rcvera agcrctur dc \Visif?olhis
Arianis, etiov^ nobis insolubilis videretur difficultas componeiidi Aquilinum, svbscrihentcm Concilio Ho-

vinorum. Dirigcnsque Dagobertus Sicharium Icgatarium ad Samonem, potens ul ncgoUantes quos sui interrecorant, et res quas inlicile usurp^ivorant, cum justitia faceret emcndaro. Samo nolens Sicha-

rium vidore, nec ad se eum venire

porniittoret

Sicbarius vostes indulus ad inslar Solavinnrum, cum suis ad conspectum pervonil \ Samoni univorsa
quffi

injuncla habebat nuntiavit

sed, ut

habet

gentilitas et supcrbia pravorum, nihil a Samone

edpotiu
*nidi.

wi-

quos

sui

admiserant cst emcndalum.

uisi

tanlum

placita vollens inslituere, ut de his ot aliis intcntio-

thomaqcnsi cum Aquilino. qui nrma contra nominalos ilhs liarbaros tulissct. Ast non occurrit lurc difficuUas. Agiturin actis f/c Barb;iris, nvllo addiio

nibus, qua> intcr has partes ortse fueranl. justitia rcddcrolur in invicem. Sicharius, sicut stultus legalus, vorba improperia, qua^ iujunola non babucquod rat, et minas advorsus Samononi luquilur, eo

nomine, quod hos potius gvam

ilios

dcsignet.

Ihc

avicm

Barbari iUidicantm- fuissc Winidi scu Vcnedre. de qvibus s.rculo seplinioet uctavo frcquens habctur mentio apud reposito,

omnio

coh.rreni

si

Samo

ot

populus regni sui Dagoberto deberenl scr:

vitium.

Samo rospnndons jam saucius dixit Et torram quam babcmus Dagobcrli est, ot nos sui sudisposuorit amicitias con

"

rum Francicarum
C.T

sci'iptores, et

adversus quos in

mus.silamen nobiscum
servare.
Christiani Dci servi

acicm proccssuni a FranciscsttcmporeClodovxiU,


B vt
ut Uquetex

Sicharius dicons:

Nou

cst possibile, ut

dicendis coustabit.

cum canibus

amicitias conlo:

Fredegario,

49 Juvat ab initio hic adscriberc, qvx Fredcgarius diversis Chroiiici [\)siii locis tradit dc Winidis, quoclorius innoiescat quaraiionc affirmari possit hos c-^se, quos acin S. Afiuilini momorant in cxtre-

care possint
Doi servi, ct

Samo e contraiio dixit uos sumus Doi canes, dum

Si

vos estis

vos assidue

conlra ipsum agitis,

nos permissum accopimus vos

eujus vcrba

extfim
Tunlur-

rr.fc-

mis rogni Francorum finibus cicpissc efrrcnari. Annoxt- regni Cblotarii, 50 Numcro xLviii (2) j,q, quidam, nomine Samo, nalione Francus, do pago Scnnonago (probubiUus dc pago Scnonago,
:

spcctu

Sengaw, in flannonia, vbi Sonegia, nostris Soignies, habetur) plures secum negolianles adscivit, ot

morsibus laocrare. Ejoctus cst Sicharius de couSamnnis. Cum hiec Dagoberlo nuntiasset, Dagobortus superbiler jubet de universo rogno movere Austrasiorum contra Samoncm ct Winidos phalangiE super Wiexorcitum ubi tilbus turmis eliam et banpobardi nidos oxercilus ingreriitur
: :

solatione

(al.

sollicitatione,

solutionc)

Da^'oborti

ad oxercendum negntium

in Sclavos,

cogno-

idcmque
his et

hostiliter in

Sclavos pcrroxcrunl

Sclavi

menlo Winidos, perrexit. Sclavi jam cnntra Avares, cngnomcnto Chunos (alii Hunnos) ct regcm eorum Gaganum cn^perant rebcilare. Winidi Befulci Chunis

aliis

iocis e conlrario pra'parantos,

Alamanin parte

norum
qua

oxercitus

cum Chrodoborlo duce


oblinucrunt;
et

Langobardi ingrossus est, victoriam oblinuit.


victoriam

fuerant jam

ab

antiquiius, ut

cum Chuni

in

itidomque

plurimum
et

excrcitu

contra

gontcm quamlibrt adgrodiobant,


:

numerum

captivorum de Slavis Alemanni


Austrasii

Lanad

Chuni pro castris adiinalo illorum excrcitu stabant Winidi vero pugnabanl si vero ad vincendum prievalehant, tunc Chuni pr.nedas capiendum sin aulem Winidi snporabanlur, adgrodiebant Cluinorum auxilio fulti vires rosumobant. Idoo
: :

gobardi socum duxerunt.

vero

cum

castrum Wogastisburo (/. Winidnrum Vocatense), ubi plurima manus fortium Iriduo pr,Tlianlos, immoravorant, circumdantos,
gladio Irucipluics ilMdcm dooxoroilu Oagoborli exinde fugacitor omnos tontoria et res danlur, ct habucrunt relinquentes. ad proprias scdes

Vocaslonse, Vogastonse,

Bcfiilci

vocabantur a Chunis, eo quod duplici in

conuressione ccrtaminis voslita praelia faciontos C aiUc Chunos prfficederent. Cliuni ad hiomandum uxores Sclaannis singulis in Sclavos veniobant
:

quas

''

Winirii in Tliorovertuntur. Multis posthfec vicibus

vorum

et fdias

eorum

stratu

sumcbant

tributa

solvobant. supor alias oppressionos Sclavi Chunis quos in uxores lali^s uxoribus) Filii Chunorum. Winiilorum et filias (al. filiabus) goneraverant.

Francorum ringiam el rcliquns vastando pagos in Etiam et Dervanus dux gcntis rog^ium inruunt. (Cointiusait essc Surbios, Sorbos scu So-

Urbiorum

genero Sclavinnrabos Thuringis fvnitimos), qui cx o!im adrumorant. ct ad regnum Francorum jam
spexerunt
se ad roirmim Samniii

tandcm non
prossioni^m
ut
.

sufferentes hanc malitiam fcrre et op-

Chunnrum dnminalionom
ca^p-rant rciiellare.

negantes.

supra

momini.

Cum

in

excrcilu

Winidi oontra Chunos fnissent adgrossi,

imam(iuo 'vicloriam fortitud.. obmorurrunt. nnn lantum Sclavinorum Austrasiorum. dum sc linuit quantum domentatio
cornobant
50 D,-iu
cuni
ei

cum siiis tradidit. quam Winidi conlra Francos

Samo

nogotians. do quo momoravi suporius, cum ibique tanta ejus fuit ipsis in exorcitu perroxit, multitudo dc ut mirum fuissct, et nimia
utilitas,

oum Dagnborlo odium


,V

incurrisse et assi-

dueexspoliarentur.

Lxxiv

('1)

Aiinoxrogin Dagobcrli,
exercitum

Chunis'gIadio Winidorurn truoidala fuissot. Wieum super se nidi cerncnlcs utililatem Samonis. ubi triginta quinque annos regnaeli;:unt rogem.
suo regivirreiicitor. Pluia pra^lia conlra Chunos ooncilio et utiiitate suo Winidi gessorunl

nunliatum

fuissot,

Winidorum

mine

Tboringiam fuisse ingrossum ; urbe promovens, trangno Austrasiorum do Moltis magno cum cxercUu adsita Ardenna, Magantiam transire; scaram (i. e. uredilur disponens Rhonuni

cum

excrcitu de re-

duodocim uxoWinidi scmpor supcrarunt. Samo Winidorum habebat, dequibus viginti res ox genore duos rdios et quindccim filias habuit. (ix Dagoberti) Slavi, 51 Et infra [%. Eo anno

viris fortibus.dc Nculurmani militum) de clectis cum ducibus el Grafionibus sester ot Durgundia (Lcgatos} ad Dagobercum habcns. Saxoncs missos

tum

dirigunt, pctentes,
44lel 4VJ.

ut

eis

tributa, quffi Osc!

(\) Ibid., p.

Jli^^lS^Tit?!^?^^'^^

dilionibus

DE

S.

AQDILINO EPISCOPO EBROICENSI

sor.iturcm.clum;tamcnlrn,u.um^Saxonc.,qm.^
rei:ldcreconsueverant,pra=cepUo

cUa.oto^^^^
^^^_^1
^^^^^^^^^.^^

(. r :lullum:quingenlasvac<;a*inltienn. ind .-i/cnT/-; aUilo ar o annis singulis "'/"'''^'''"151^^0^ si^fc'''''** dictas ,iuod c(6- <luod quod a Dagob.rlo cassa seniore censili reildebanl;
.

^^^^

^,.^^_.,^^,^

^,,,^.,,^^

^^^,.^.,,,^

fuluciam liabcrct, quoil super ipsum non ^.^^ de castro inrucre; ^^ ^^g,,.,, pcr porlam volulsscnl viribus ,,,^,.^

^
i

^^^^^^^^^^^^^^

^,,^^,,.

e^citum

Sigiberti

cum

suis

tum

est.

53 Et

numero sequenU

berti,cum Wini,liju..sus

^""f --^
,^

(\)

p '"?"',

'^"'""' '"' et sa.p.. iranscenso

ini-uens, tanta stragcs a Radulfu

cum

.suis tle

exer-

J^,j
'-

^itu Sigiberti

Blur, ul

mirum

fui.ssel.

Masaneen.ses

'V,,^;-;

, jn.

hoc^.r.lio non fucrunt r.deles. Ferturque ibi plu>in,a millia lu.minum fuisse lruci.lata gladio.

'"':^:::r";n'S Me^slr:
f:i
n
.

v^^i^ns,

RaduHus
Sigibertus

patrala vicUu-la in

castrun,

ingre.li.ur.

cum

suis

liVpu^tm^^^^^^^
reni

Zairu

consentientil,us,

Sigibcrtum
Deinceps
et

mcerore a.ireptus,

grav amarmul.n.s super cquum sedens lacrymas


B.lebbus
:

uu n
,r
*,!

n
iJ

,,s"eris

rcgem sublimavil, sedcm-

oculis pro,-un,pens, plang,.bat

fV
B

^"Zr^Z^
e
,
*

nnm Inbere permisit r^,- s lio iZ.m


a
*
_

Bobo dux
rorti.ssimi

regnum

quos per.l,dc,-a el comes, et cetc, nobil.um pugna.ores, seu c. plurima manus cxeret .Unovalaus

Francorun,

'^0"i

ni^^^l^^ dcrensasse nos-

c.usSig.ber.i rcgis, qui


ccr.an,inis essen.

cum

ipsis ,n cong,-e..s,one

adg,-ess,, consp,c,cnle b,g,bcr.o,

rr
lutu

n,fr,
p"
,

a.^rDagobXThori^gia.duccm
l.

hoc pr.lio

din ica ;

eo^^^^^^

r\u,
rebella,-e.

Dagnberlo) coeperat bertum jan, lunc <vio scilicel


.

v"cibufcum:.xcrci.u ^inidorum viclos vertit in fugam. Hujus Sigeelatus..,. paulatim contra

fuc-unl trucidali. Nam ct F,edulfus qui et amicus Raduir, fuisse d.cebatur, domesticus, hoc p,-*lio occubuit. S,g,bcrtus cadem noctc nec
procul ab ipso cast.o ,n .ct.,r,,s cum suo rcma,,viden.es quud Radulfo sit exercitu. In c,-astinum
ut nihil p^wvaluisscn., missis discur.en.ibus,

Rbe-

54

A'.

Lxx.x(2).

Anno xvi regni


a
l'arisiis

sui Dagobertus

nun.

paciticc

i.erum

.,'aiismoa,.cnt

cu,n Radulfi

prolluvio vcntris in
fluvio,

Spinogelo, villa

super Sigona
ffigrotare
:

convenientia

Sigiberlus .. cjusdeni

cxcci.us ad

nec

pi-ocul

ca^pit

cxinde ad basilicam sanc.i Dionysii


lur lur...

a su,s .lcfersp..-..um. .-,

proprias scdes ,'emeat. Radulfus superbia clatus censebat, ad modum regis in Thoringia se esse
amicilias

PostpaucosdicsDagober.us ........ Fostpaucosu,c..a,uu.,... emisi.

cum Winidis

" puiturquecstineeclcsiasanc.i Uionysii.A'..;na,u

BLu:l.mue
"l^ciueve
,aj,-

regnum Austrix. supersnte adhuc Dagobcrlo


ohlinueral, vl supra est
,

aLm

oHmcl Clodovcus, pucr qnaluor Si-jlherlus ejus froler nolu

quas vicinas verbis tamen Sigiberto reg.men ^^ /^^"^S^^''^' dom.nased i factis tort,ler ..jusdem res,stebat
.

nr,nas, cetcr.asquc gc.tes n habcba., cul.u am.ct.s obhgaba

t.on,.
5fa

mre

rin nui dein N "."'''"'*'";

xxxv.i toc,

dwtum ex Fredegaadrem noslram pra-

;^^?, cipue fac,ent,a, habclii}

nanc, o hac ^,.^,, ,.,.; ,,,,;<,, constal < 1 'cclega,, subDagobertoejusguetilus S,g,berlol tClodovao 11 IreguenterFrancisremfuissecum. Wimdis, hosquc

hx

ilaquc c^.,a, m,u,.


,j
^^

cMovao
^^,,^,_

^,^

.,,j(,

55Cumque anno
dovcus annn
i,i).

viii

S,g,bertus regnaret, (Cto-

et Radulfus,

dux Thoringias, vedisposuisscl


;

hemei.e Si-ib r.o icb..lla,.c excrcitu S ^b" U omts Leudcs Aust.-asioruin in Ba,.um enun banniti (i. e. vocati C g.'dicndum
^'^'
bertus
diiuc

jus.su

.J ,;;,.;, o*sc barl,a,-os in cxl,.emis ,-egni finibus ,ra frowo. '^'-''-, '" V**f j'^.'^^^ adej-- <m. ' .^,^^, tumulti.an.cs. SpccaUn '''' ^''^''^'"'^ ' s,ip,-a desc,,ps,,,n,., uduIrcmum ea- Fredcgaru,
'

biu,n est. regnante Clodov.ro

I.

<^^;^l^.

Uhenum cum

-' - - '-"-"" "--'^ gontcs


cxercilu Iransiens,

'-^--'''':^^fP"^-f'''':'t^";:^^

''"--

un-

jr;^::!:^}:r :;s;;r in:;; A.


(uUtndi ftdvcrsus

de univcrsis rcgni sui pagis ullra Rhcnum cum ipsoacJunata^sunt. Prirao in loco filium Chrodoahli, noniinc Farum, qui cnm Uadiilfo unilum
habebat

Winidorum incursiones a Dago-

bertocuracomnum(ucr(tl,nwllHeregi.sse,quinimo
rebollaie disposuissct./^arubi vchementerSigiberto bcilmn cum sibi addi^isse, etjam anfe haros istos bellum easdem aniicilias iuiisse, sicut et posl
Ipsis

consiUum,

cxercilus
;

Sigibcrli

trucidans

rupil, ipsuniquc intcrfccit

omnem

i^oinduin

hu-

qu. jus Fari qui

giau.um evasu capinu i. ucpu.ant. giadium evasit, caplivitati depulant. Omne^nue primati ct cxcrc. us, ih'xtras inviccm scd d n s ut iullus Uadulfo vilam eoncedcrct
:

{u-m^<^&e,coucc2>tisvcrbisdcclaratFrcdegarius.Quid

'inusadrcbellimic.J.anc igitw oosihquomnm^tiu,


,., , ^

-;-

UurinAiiini
'"

./-. ^^f^^^f-^-:^
^^^J--^'[''

ha.c

pn,n.issio

non sorlitur

eireclum.

Sigibcrtus

}''''^^^^^^^^

J
t,

dcinde Buchoniam cum excrcilu ti-ansiens Thorinh^c ccrnens g rp.H c ans (propcrat). Uadulfus ilihs nnmitun. ii quodam montc supcr c Uiicst.-udc fluvio iii Thoringia conslrucns, cxcci-

tc.npor.s

preefcctis,

^u

ext m ad resislendum barl>a.-.s, qu. S^ngut^e.nrcgni f.nibus ceperant en.'cnar.-? nostrx dantur voccs, nulla est qux non aptissime
^^
'

impenu.n tencb.

cum

'^^^

'^

'^'"^^^

lum undiquc, (piantum plus


uxore
cl liberis in
:

puluit, colligens.

cum

hoc

casl.'o,

ad se dcfcnsandum

quadrct hgpolheu. ThuringicMm non hlScio opponi posse bcllum


.

.,<.

^^-^j^
^^^^^^

stabiUvit

ibi<iuc

Sigibcrtus

cum

exe.-citu

rcgni
:

adver.sus

Clodovwum, qui^eustriam Buryundtam'

^^,

,|.

sui vcniciis, caslruin

undique circumdal cxccilus prxdium forlilcr praeinlrinsccus Uadulfus vero intrins.cus ad prailium fortilcr pr^sedebal. Scd hoc prailium sine consilio pa.-alus
Pag. 4W.

S.gibertum que icncbat, sed motum fuisse adversu^ proindefalso ^^^^^^^fj^^^ qui Austrasiis pruerat;

^^^

dvn-3ui

v.Tumurbwmsuarumpru-fectosadarmaiOiasse.

^^^Z
^_^^^^^^^,

(1)

(2)

Pag. 443 et

fiec;.

(3)

Pag. 44G.

""
^^^

'

1 :

DIE DECIMA.NONA OCTOBRIS.


difficultatemjuvato/nteomnia in meinorlam revocare <iux nupcrius n. 52 eo! Fredi-gariu recitata fuerc : scilicvt anno x re.^Mii Dago-

501
B- B.

Ad hanc solvendam

scopi, Leufredi et Sidonii

abbatum, simul collalis probabiinus. Ast non stat verbo Cointius : nullibi

cnimrcjirrio iltum probasse, ncc suscepisse

quidem

burti,

cum

ei

nuntiatuiii fuisset,

exercitum Wini-

probandufn,qvod
Bra-iseur
nil
|3|

hic se

probaturum promittit.L^

doruni Tlioringiam luisscinjjTessum, cura exercilu


(le

inltiwn episcopatus sancti Aquilinipo-

regno Australiorum... Iraasita .U-denna,... Matransirc^

gantiara... adgreditur (Dagobertus) disponens Rlie-

scaram de electis viris fortibus rle Burguudia cum ducibus et gralionibus Neuster ct (couiitibus) secum babeiis. Licet igitar Dagoberlas
nura
;

anno{jQ3,finem anno &%, undc tantnin trigtnta duos annos scilisse eum coiwludit. Nova Galtia Chrisliana (4) in catalogo cpiscoporum Ebroiccn.siumt
in medio relinquit et initium et finem pontificatus
S. Aquilini,

cuinncc uni ncc


fo)

altcri

bettam ixtud copiis Austrasiurum coafecluni


electis viri^ fortibiis

vellct,

Domn.

Dessin

annum

habct G70,

assignctannum. qno furlus

nihitoiibinus secuin duxit scaram, id est turraa/n, de

de Neuster

el

liurguadia

cum

episcopusest Aquilinus,cuj*o6/(u//i videtur referre ad annum 698, cumiiunc annuin adscribat ils qux
tradit dc Dcxidcrio.quem Aquilini

ducibus ct graliouibus.
gnet, si

Non

est

itaque qu<td repu-

dUerimus idipsum

factuin fuisse in rebel-

sorcm
adjici,

cj-hibet.
'ist

Possent cx
loco

aliis similla

proxime succesmulta hic

tumc
Hilul obttnt

liadul/i.

oinniam

adscribimus ex Cointio (6)

58 i\cc que mquam veliementer movebit,qw)dutrisque, Austrasii-s ?icustriisque simul Dagohcrtus imperaret, Clodovseus vero his iantum, illis aule.n Si-

quomivus Rex
Auslrcuke fra-

actorum mancnl rcs peno


Propler
Sigcberlus

silenlio penuriam, obvolutaa omues, quas reges Francorum DagoberUis, nec non filius eju.stiue
frater,

(rm

SMicii Clo-

gibertusprwcssct.NotuinesteiiimutrumquereQnum
siecuiis Ulis,

Clodovaeus Sigiberti
Childericus et
sti

ejusque

lilii

Clotarius.
Cliri-

do>KE'"n inbAli

loiictnti-mvoca-

etiamdum uniussubesseiit

iiiiperto, se-

Tlieodoricusgesserunt ab anno
quailragesimo,
ubi

paratim
.

fere adininistrata fuisse. Promtm itaque concludereinbetlo quod in eademregione et adest versu eumdcin hostem gerebatur, duos regcspatris

scxcentesimo

cbronicum

Frcdegarii dcsinit, usque ad aniinm Christi sexccn-

suivestigits iiUuvsisse. Idquc taato mayis verocst simile, quod Clodovwus cum Sigiberto in perpetua

tesimum oclogesimum, quo Theodoricus universae monarchiam obtincre cceperit. Confer Franciae proli.rc disputavimus dc chronologia 1 qiidC nos
hujus coinmcntarii nn. 8-15. 61 In tanta et actorum penuria
postularinequit,
et

vixerit pacc

bellumquc islud secundo post obUam Dayobertiorlum sit aniw, ct utcrque rex in puerili
;

trmpnrum

Juxta Acta, pcr


42

vcrsa/retursEtale (Sigibertus,ut habet Ikidrianus Vadccimuiii agebat annum, Clodovxus vixlesius


),

obscuritate,a nobis profecto atiud rationabititer

annoi

pra:-

quam

ut

ostendamus, qualiscum-

fuit S.

AquUi-

aus;

dumscptirnumingressuseratj.Undecfliciturregnum adhuc nuuimampartem sub tufela fuissc eorum^ qutbus ipse Dagobertus illud commcndaverat, ac
jjroinde adininistrationts modum non magnopere fuissc dirersam. Accedit itlamNeuslri^-e partem,ex

qucassumaturchroiiiAof/ia,itwoncussumpermaiicre qaidquidde S. Aquilino referant cjus ucta, qus ab

omnibusjudicanturconscnpta a virogravi et /??*denti. Cum autem hicdiserteaffirmet S Aquilinum smlcmEbroiccnsemtcnuisscannisquadragiiita dno.

qua oriunduscrat Aquilinus, non adeo dissitam a


insofiaibus Austrasix esse:unde velipsa vicinia
cietatem
quihvs foniix

bus,non est absque evidcnti rationc ab hoc nuiiiero recedendum. Et hinc ctiam Pagi (7) Longuevailius
ris

belli

vocabat.
:

59 llac rationeomniasibi cohxi-ent

Aquilinus

aliique melio(8), Badtet (9), Cointius (10) nolx scriptorcs iiontificatui Sancti nostri eum-

omnia

rite sihi

subClodovwo

II

versusannum 640 ad bellumpro-

dcmdant annorum numcrum. Nccparvumproinde


opinioni nostrae accedit

momentum

vel

ex eo quod

coftarcnt.

crtreinis regni fcctus cst contra barbaros, qui in cceperant effrenari ; succedit jEtheFrancici finibus

riomsede Ebroicensi;
versus

intercst

ConcilioHothomagensi

annum

omnibus quod

his 688, senex moritur. Nihit est in ubi ad cuin Actis non concordet;

quadraginta duo anni episcopatus Aquilino vindiccntur, nonobstante diversitate chronologica guse varios intcr scriptores exiMt.
62

Namut

atiamstabiUendam. sententiam Acla et adultcramla ettruncandasunt. Qua propter nobi^ mdubitatum qui remanct, unicumes^e Sanclumhujusnomini^,
''

apponamus

termi nos chronologicos singulis factis maxim^ intersereinOtos:mililiamsecu-

quod
ctis

tiliix fii-

hiiloririt

ecclcsiam itlamrexerit.

Radulfi.qux juitapriorcs mcidit in

luscst kqniWmiisab Clodovxo sccundo qui, juxta grarc Bouquct (11).'/ Art.vcrif dat. (12l, regnavit ab tur. P anno 638 usque ad ann. 656; juxta Henschenium liebelli^ inDiatriba {[3)yabanno 646 ad an 662 anno secundo Chdovisi locum habuit,
:

minime trpuostemti-

annum

Chrisli 640;ix(a

IV.

Dc Tempore
S.
aclis,

et annis

Hcnschcnium

in

anniiinm; ConcUium

liothoina-

Episcopatus

Aquilini, scrip-

gensecctebratuin estjuxta Sirmuiulum

jiutaD. Bcssinanno 693- ftaque

anno 682. inter Conciium

De
0'''.^rnn
(

horumque

Iwcctirbcllionrrnnadulphihaljrbiturtemporisinter-

vrladsumnnnn kl. capcdo ad minus 36 unnorum,


SiergostatuaturkquWmi&annoprimopostredttum fuisse, suum a bello in sedem Ebroicensem evectus
ut

lore.
qmmUiu
inter se i^n/periusl n notavimus jam, scriptores de anno qito factusepiscopus Ebroinonconcordare ^^^^^^ ^^ ._ AquiHnus ; nccetiam de numero anno-

tct.-

dem .unm

IlirmAir

^^"''"^'^' "'' ^"' <2"^^^' ''^'"' ^^'" '"'""''^ponliikalum suscepit vmHinterscri- Cointius (2) Ebroiccnsem viores. hocanno (653). Rexit enim diCE('esim annos duos

habcantur, quadraginta duo cpiscopntus annt velocto anmsConcilto diccndum crit ip um scptcm .^i longtontempoBothomagensi supervixissc. Quod ;>r3edicta rebelltoa Concdw, ristntcrvaHoseparetur tardius cce.scqueiur .suncti k(\m\\\ episcopatum habitum Concitium. vcro paulo post
pis.se,

dcMissc

et

senexque migravit in ccclum. quinto. ul anno Cliristi sexcenlesinio nonagesimo Rotomagensis epiex gestis Sanctorum Ansberti,
quadrayinta,
(l)R6rumFraQcicarum4.ni.lilr.ix.ro(er
prffiv

Atque in his omnibus nihil cst aliLs-antiquitatismonumcntiscomponincqueat. Brasseu r {{^) comai\)l^ 63 Aquilini vila, // lc

quod

cum

actiset

Aela
lini-

S. Afiui-

Jd an.'6^3. u^ ..vi. 5^t 0.-loVr-\Vi AuSal

^ (inT
(U)

II

Iudu;e

bvroui. B(l an Cl II XI VI -CDHisiuiroducomtea ad ?i'Jlrrl-K-7,S)Cy."lialW.oma..^Prov.nc.^^^^^

pll.-W

1;

Al,

ihronologico. 03) A^ ca?.-em! iu Indice

Histoire

du

corani dlivreux, p-

W.

502
fnil
1>.

DE
ab
to

S.

AQUIUNO EPISCOPO EBROICENSI.


viro

Hocelc.ne,
pru.lenli.

H.

do

cl

sensus; lanloquc

maiorem,

nionacbo Bcnedictino, piotat.squc Spiral gravilatom ernciitorum judK.o.


f.nem s^cuU octavi.

tretuV
,U.a1ur

non taniu.. v^ruiem, quod ejus auctor

mens sana in q quidquid dignum a.-bitratur verba frater, et qu.dquid. Domino. afqur inter admarginem rcmdtit, ubi hahctur signum quod ct s>gnum ei vox adscribilur Hocelo. Vtrumque,
fralcr

marqinahs, exaratum cstmanuahcujnsewprs^decessnribus nostris, forfc Intcrcffitcrospencultim.is fratcr N.,q.ndhahct dipnum mcns sana in D(OTino arbitra-

AumHuno, cuidam Audoeno seu in crn^itur opu. ut quidam erediepiscopus, au tmcn non oral Benedichnus, qui 'ed ct ipsc monachns d u t prosequebatur S. Aqu .num. veneratlonc Wstoria lUtcrarw Frami^[\).

florui.se

quam sub

Papehrochn. Surius ita

quidcoelo
tur

fnscriptio h.rc
scripta

e.W.

Vita S.

Aquilini

cpiscopi

"ari"
SmUia
V
Pt
ta

Ebroicensis,

ad

rcverio in
Aquilini,

huj..s

nominis serund,

ep.sc pi

gravi;

scd

codicis
J.

Audoonum. Mss. nomcn

Est hisforia
authoi-is

non

SLensis,

morluus cst monachum nep^ h bct Icclinum, ssprudentem, qui .llam scnps.t

or-t anno 6 3^ qni .iux.a q.;osdam auctorem juxla ahos anno 695,
ct

babent. Slylum
cori'cxit.

Laur. Surius passim non nihil


scriptor rerumi

rumdoclum
.

post mo.-tcm

S. Pra^sulis.

Gravitatcm p.c.nu lavc.-.t.

Snrius styhim uc spiral. quamvis dcs.n. tquc pra.fatione vablc prscla,-a, n loa wr K..-o.e. tunc eluccl aucto.-em pre atione. ex qua oceun-unt senlenl.^ sap.enlia

hecelo S.Bened-ctiu cminerit Heceloni^, etaliundc cod/wes oiigme. M.^s.generafim no7nen illius,quivitam S. Aquilini non hahcant, haud adco facileest assequi

67

Cum

igitur nullus

ordmts

Conjertura de
voriK

scripsif,

unde nomenillud

alii hauserint.

Num

forte

vox

m...alum
et

a..liri.alionc

Ideuthicm plena^
S.

Dignoscitur auclor

salis

quibusdam codicibus, IIccclo seu Ecelo, irrepsit incuria, deindeerrore amanuensimn, non primum scilicetpr.rpositionem. e a suo rcgimine,
separando
ccv^o;

benctenuisse res ad
Illorum
auctor
Be,,

Aqt.ilinum spcctantcs.

Monachus
nedictui

ob Uhs dicta Wrcqnideia vakle co,>fdn.trr suin-aliamenmnHxmahesiuteamdemsinonlame-

sedduas vocesinunam contrahendo? Hoc quidquid dignum admilso. legcmhnn foret; e coelo E lectio satis concordaret arbitraUir mcnssana ; qua'

de Aquilino, reardurMrm. Mitto qiur assennmr Evulens secmdo l,ujusnominisEhroicensiPr.rsuJe.

cum
S.

tcoriu

Suriano.

68 Quod

ad tenpns
crudHi

spectat,

quo auctor viiw


potest.

Adasatii anttqua.

Historiwlitteraris^hanc guwcxierum est anctores cmm i;).w.v erat his siionem non cxaminasse ; non

Aquilini porucrit, niJril


sint
illi,

certl defmiri

Quinam

quorum

judicio vita hiec

nectiustamendiTisscntsiminu.sdiscrteprO' cos irjnorassehac de nuntiassent; nisiqui.sopinclur facile controvcrti, quod tamcn intcrerudifos
locus

mm

sa^cuH octavi imo etlam ciscripia fuisset utiqueest, de hoc convemt tius, TJOJ? inveni. Antiqua continet notam quse inter omnes. Nec ullani in se

adfmem

re

Indubium est supponendum. monacho Benedictino fuisse a

vitam scriptam, rnam; id cx prohoo Tantum veubi lcgitur festum, privserfim in fmc, obtcmpcrans incipiam. et sicut peiitioni strffi
est
:

Astargumentumlwc reccntiorcm argueret xiatcm proinde ecr co a>ias cerlo mere negativum est, ac
.

statui nequit.

de gravibus quiBeatus nostcr lc^islator pravipit cfc. Aih.dit auctor ad busquc ac imrossibilibus

caputseTagesimumociavumreguLrS.Bencdwh^cui
tiinhis
:

nohis 69 Ihiplcr, uljam superius innuimus, diversis transumpia manumanihus cst^erduohus Buhra' Valscriptis S. Aquilini vita. Altera ex Ms. Chipetio priFdccesallcra e3' Ms.Gigniacensi a Jis
pra'

Dvo corum
ajivd not apoi)rapha.

Si

fratri

etiamprohalnJiusestAudoi^num ordinis, nonvcrocpi^(y,-ibitur, monachum cjusdem saHem ahquihus indicossei ; id cnim si essct,

impossibilia injunganlur. Loi^gc ifhtm, cui vitains-

soribusnostrismissa. VaJde parum difjeruni tes-tm Jcctio. Annoiata se. Si quando varietur

mter^

aciorum apposita iridicabunt.

copum

scripforverbis;

imo contra/rium

satis apertedicit

honcslo profngo:\n corpore noslro congrcpalionis D.)mino Audoeno... ullimus valdcetutili membro

% Y.

De

Stuicti

Aquilini retransla-

iTZler.Cumtamenmagiwmprs^seferatauctorobsei-vantiavi
et

liquiis,

earumque

Audocmm
C
a.iate

vencraiioncm, pronwm est concludere vel ordinis pr/rlatum, vel virum fiiisse

tioue.
pcrtmcl.. serclk/mas sanctl Aquilini ^cnlia habcmns ex vila *'"" /''^'"'^'t,^ suhrdllcrc dujrmlvs esl c tia aallicc scriptammhis ca,im>cus hbroiFcbruarii 1M7 ft. D. Mmoe,

auctoris

seusapicnfia specfandum.Ahudest dcnomine tempore quo porvit. H<rceihm duosalet

Saenm

corpiw

Jua:Ui qxtoidnm

temvalde incerta s^cnt. 65 Et quidem quod adnomcn


Brasseur
ei

0"or' "d

attinet,pra-ter />-

coHeetorcs Nov.t Galfhr

Christiano',

secuti fucrini quos probahiliier hac inresimpHciter meauctorcs Histovi.r Litterari.r, nullus e.\t scripfor

,,!,.

Horis votir qui dc Uecelonc

mcntionem

faciat

nec

Actis SanctoMahiHonius sive in annalibus sive Benedicti, nec ZiegeWaur in ordinis rum ordinis S. hujus historla Htteraria ; nec Baiilel, nec LongueCoiniius, nec val, nec Baronius.ncc Pogius, nec

sanct, Vicarins Gcncralis. Sacrum cum s at,m flepnsitum fuorat Aauilini corpus vix von.M-at.onc Ijabore-omnil,us sun>ma dignum al, conditum in oratono quod atquc tur llclalum ost curavorat oxtra urb.s lum vivcr..t, a.dilicari e p s eroda ecclcs.a cst parceoal icpt ; ubi postca
,.(

olia,

Butlcr.

Surius asserit nomen aucioris in 7\uHiSy

quod iamcn non jiTohatur.

quos videt, reperiri codicibus. 66 In aHeroar duobusecgrophis seu transumptis (iu:rad manumnohissunt dr vta S \q\i\\m, lcgilw
.

Supprcssam alusdcm Sancti invocationc. anno 179?, ro.ienut nuo iivcnditam a gubornio vonorabilis memor. anno iS?-'. 111. Du ChMollicr,

Jb

in

initio prologi: In corijorc noslrac conji.-cj^ationis

et episcopus Ebroicensis;quam alquc nnno propriis suis cxpensis;

"staurand

cn

a!9

rrvit

boncsto valdc el uUli menibro, Domino Audocno inspatcr ca^tcros fcrc ultinius fralcr (deinde relicio
tiv A('/J(f'JH

oralorium
71

scm.nano, quod .pse dodit minori suo

idcm cxtruxo.at

octovr hllcri.f cajncndis aplo, setpdtur)

celo

quidquid

dignum

a.-bilratur
:

mens

sana in

Domino. In altero auiem

Inter caeleros fere

nuUus

ad repen) .mpul.t, u successoribusff/ui/;<;iitnon

scpulcrum sancli Aquilini,

juxla "i^'"^ ''"'^^""".,,,,r "' F.equentia mirac.dorum 1"^' quomda... ox cjus

1'

(1)

Bisioire liUAraite do la FraDco. cura

Monachonim S.Mauri,

i.

IV.

p.

198. Putis. .738.

sacra

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


eis honur sacra ossa de lerra levaret, quo debilus ita urbs P^broica diUiet cultus redderclur. Atquc quas batur reliquiis Sanctorum priEsulum suorum,

503
b. b-

probahiUus

atl

teinpora referturChlanilf, (inactis

tantu)ii /irttcfur.-tcmporcGlutliarii rogis

dum

bealus

merito ut

praesidium

et

monumentum
metlium

soliiUssi-

Laudulfusotc.) qui aban. 584 rcxfuitSuessioiiensis; ab anno autem 613 ad aniuim 628 monarcha Gal-

mum

speclabat;

cum

versus

saeculum

liarum
cis

(5).

Cum

\i\\\n\^

proscquiiur Boschius, Ebroiultra

nonum, turbo barbaricus a Seplemtrionc appulsus, Gallias invasit devastavitque. Gcns illa NorlmanDica destruebat ecclcsias, monasteria populabatur,
sacerdotes et monachos ciedebat, Sanctorum cre-

sedfril

Licinius episcopus

annum
quinlae;

549, post

quo

interluit

synodo

Aurelianensi

mabat
iranslntum
iti

reliquias.

aulem sederit Viator, inler quem et Ragnericum (qui anno 650 adslilit synodo Cabilonensi) solusapiid Sammiirtlianos (in a/(cm Gallia
ijicinium
Christianal
parct,
inlercessit

rsl

72

Cum

appropinquarcnt

Guntbertus

Ebroi-

Laudulfus,

vcrosimilius ap-

casiyjn

censis episcopus, una


cli

laudosum

cum aliquot monaslerii sauTaurini fratribus et piuribus ex clcro suo priesmaxime


speclatis,

byleris

urbe discessil,
el

secum
totum
inclusa

ferens partem sancti Aquilini corpus,


Ihecae lulit in

reliquiarum sancti Taurini


quae

adscriptam huic Inventionem. accidisse diu i, quara post 'annuni 561, quo decessit Glotarius Ast hic antc omnia paulo cinenante iHum annum. dandus Boschius nostcr cst. Primus Galliam Chri-

reverenter

Laudosum castrum, Arverni vicum, (vernacute Lezouxj, unde ipse Gunlberlus oriundus vidctur ct quo *ad tempus confugiebat. Guntberlus, deqwj /licagUar, sedem KbroiccnseinlcnuU
post

Claudius stianam, uno tomo absolutam. cdidd (6) proBobcrtus, Lingoncnsis pra-sbytcr; altcra dcindc Opus fratrum qualKor constans lomis : diU
(7),

gemellorum rum auctum

Scaivolaj et

Ludovici
in

Sammarlliano-

annuin

842. Syrwdis adfuit Parisiensil^us


;

an-

ejus S. Lcufredi Pistcnsis an. 864. Gantberlus corpus proptcr incursioncs Norinann^jram abbatis, quod B humidcfossumfuerat, lcvavitxiiJuniianno^h\, in

synodo Suessionensiann:> 862, normn cuni lidduinus versus queni oblisse diceiulus est, subscriptioncs Comiiii successor, lcgatur inter
847 c(849
el

lucem edilum a l'eiro et primo Nicolao Sammarthanis, Scievolae iiliis, Abelio et Boschius, Ludovici nepotibus. Ad hanc provocat

Tandcm ubi dc episcupis Ebroiccnsibus agitur (8). cst, studio Maurinorum, sxculo decimo octavocdita hucusqae Nova Gallia Gbristiana ionge auctior, ncc
ad
fincin perducta. In

hujusautem tomo Xlvcnit


vidit

provincia liothomagcnsis, ac proin ecclesia Ebroiceiisis.

ca/psarccondiditct ad nionasteriumS. Cracistrannihil de llajccs Gallia Chri^Uana {[). Vbi


stulit.
illis scnno est Ebroicensem Le Brasseur, in apud historiographum

Tomum huno non

Boschius,

cum

5.Aquiliui rcliquiis; nec ctiam dc

aniw 1737, loeditus sit Novs GaUiiC Christian^ anno 1759. musvcro XI Inhoc autcm paulo alUcr ordinatur episcoporum
tomus II noster Augusti
Ebroiceiisiums\iccessio.Ucnn\issubscrip.utConcUio

gestisGuntbcrt(\:l)\sedhxcinfralaaustraGtabimus.

Ad
atqve hinr

nd

mhtiaslrrium
Gignvicinse,
vbi an.
1704

narrationcin R. D. Dctanoe redintus. usque 73 Rcliquiae sacrae ibidum remanscrunt sunt ad monaadannum 912, quando translatae Gigniaccnse in Burgundiae comitatu, ubi
sleriura

ingenti

conibuttum-

suscepts ct cxiu summacum veneratione asservatae sunt usque sollicitudine et aequenli addiem x Septembris 1794 nocle enim

cum

laetitia

plebs concitata
sigillis,

in

extractas

ecclesiam irrupit, atque fractis reliquias orto die xi Septerabris


ut

an. 538 el v an. 549 Ferrocinctus, Aurelianensi dissimur qui subscripsU sgnodo Parisiensi an. 557, qu<i,n Coinlius{^)auluin(itEbroitaloscdiJi nominc, cmsem; Viator, S. Landulfus (lOj, Deodatus, hi chonologico ; Ragnctrcs absque certo charactere Cabiloncnsi subscripsit versus ricus, quiConcllio (ne dicam an 648 II). Atquc c,r his confirmatur Boschii, cum deccssent assertum
;

indubium
Clotarius

ficri)

Iannoh^\, etscdcm Ebroiccnscm

tenerct

combussit ad
tis

radiccs arboris,

vocanl, hberla-

Fideles tamen partem pace ecclcsiae, ui manus reddita (luam, runt lil* Gigniacensis resiituere. Reliqu.ae presbytcrii ila simul ast hodiedum adhuc Gigniaci coluutur
;

sacri depositi

subduxe-

immcdiate. adhucan. 557 Ferrocinctus, cui iwn Hij^tona VUitorem, successU Landulfus. sed i'0st sub Carolo Calvo, id est inventionis conscripta fuU
sxc
IX

(ISl^iioettam/adtUranslatio.t/*'//"^ ^"'^^
est.

dicenius,
legitur

Attamcn

in

ipsa inventionis iiistoria

commixts

'

Anno 11&8
Imnitey
urb t
et

non queant, ad sanctum Tauillarum nec indicari possit quid Aquilinum pcruneat. rinum quid vero ad sanctum Rdiquiarum facta est solemnis 74 Auno irj8
sunt, ut discerni ab invicem

Corpus

bcati

Taurini

apud

Laudosum
trans-

vicum Arverncnsis provinciae honorabiU-m vicus sc Quid sU Laudosus


latum
(13).

0-

i>er

vi os

circumvectio) per urbes illarum translalio (potius Pluriraa Burgundiifi, Lugdunum usque.
et vicos

Est didicissc scribU Boschius (14). Claromontio {Ch^Tmoin-icrscu urbicula distan^rand) (eucis quatuor,

vcro

imnhm ojudum

imoquinquescu22 kilomctm,

Buryiiniiiw rir-

cumvectutn fuit.

ut videre est apud tunc palrata sant miracula, Augusti. Post hoc relata Bollandislas ad diem

Pr^terccrlesiam parochiavernaculc Lezoux (15); ibidem cnUeguita ct conlcm ct Xenodochium, erat

istacx vUa quum nolnsgalsunt Giiiniaccum. Atquc cum benevolentia com^osmt tiaj uliomatcs summa qui narrationcm suam, II D. canonicus Dclanoc, Aquilini spcctat, quatcnus h.rc ad reliquias saacti Instrumcnts vanus, hausissc proecipuc vUletur ex a Bosduo noslro quibus acta sancti Taurini

ventuspatruntS.Augustini{m.lncolasnumerabat hodi,- vcrojurta Adrianum paulo ainplnis 3000, Postrcnw notanus ui sa^piu^ Guibcrt 3600 (17). invenlionis on haberimentionemde
dicta Historia

^'n^^^ANud

cst

in

historia translationis

ejusdem

fiiMtoria

(ram.

iUa admnnoUlustratasunl{2). Instrumenta Histor.a mven lon.s tria. sunt : sVram fac^entia, Uistona ransiat oni. .S.Taurini prim.e ; alterum, el iade ad ca;Dobium ejus ad ca-strum Laudosum dcniquc, Circumvcct.o cju.Gigniacensc; lcrtium dem corporis annoMCLViii institula.
75 Porro,

S rmrini : ,Lc;:^uiiiniic^.. f^'-^''''^:;^"^^ clero ea... mira dcvotione rini (18): yuidam de
;
tes

hal,etur co^pus cx hac cnun discrtc

tat^

e^
""

tz-

ca

clissiinum confcssorem

Taurmum

fcrveii-

corpus

illius

omni

sibi

Ihcsauro canus, lu lo-

fiittoria
tioifs S.

Invmru-

jmta Boschiwn

(4),

Pnma

invent.o

ct decenlissime ornato posuerunt, cuU) geslatorio qm posl eum pignora, cumco Aquilini confcssoris
567.
Bo-

rini.

t.

ni. p. 96

/riMtfn

(''l^

nflll

nhn8t..t. XI. 0..

n TuK

.615.

- (1-0

5116

et

(!.')

n)i.l.. p. nii.

n 6-

5i'.t
'

-fe.) Lutli*. PBris an.


'Jg^".

pMn!iii.^^:

-m^'^ So^^p"^ -^

atl ap. ^^^1. Rcclesiast- Fraua.r..

^" ^-^' ""^"^ "^'"^

'

504

DE

AQUILINO EPISCOPO EBROICENSI.


corpus Domini noslri
'

S. Taurini... in
.i:.;

qua inveni-

Floconocaverunt Fbroicensom rcxit occlosiam, .luobus Virginis corpus cum h.s ontia^ quoquc eocomposilae con.iiderunt. lotentio coiifc-soribus

muscaput
Et

el

ossa

dicti

n,-,>nini Domin,

ancti Innnm sanct. Taimni...

rum
omni
nis
ct

eral,

ut.sanclum Dei a canibus

el

marganfae

non solum eorporibus Sanetorum providentes, etiam extra Frannam longe a Normannia. sert ai.ml Lauintra Arveruia^ provinciam
exire, et

non

i<l est Normanpretio pretiosioros a porcis. mIu Prjcdicti Iierocs et comulcarenlur

momento accepimus de duobus in capsa Domini sancti o^ibus maguis, gus e.-ant posuimus in capsa Domini Aquilini. unum. et
ecdem
die et

circumvecl.onis Et rursus in hi.storia Anno ab incarnatione Domini milS Taurini (41 octavo...,. villa lcMmo cenlesinio quiuquagesimo nmUa aunorum curncula quae pcr
Taurini
:

Gigniacensis,

tmKU dosumbonorabilecastrum, ubi nullus


babebalur, mrntio Normaunorum
d.lcruut.
lalis
et

nula

ccmfessorum Tau.ub proleclione sanclissimorum Florcnlia} immunis ab mcendio. el


rini

\quilini...

n.axiu.o quia ep.scopus

^^l^lJ^'^ E^ ^^^

pesle et a lempeslalc fucral,

quam

terribilia sint

^'^^

eju.dem p.ov.nc a. s e ^..Mlando ien-bat. i.uli,'ena mo corpora S=;nclorum pos vi .ba.ur. Ibi itaque eor..scantu pe episcopi. miracul.s

puta Gunlbertus)

qui eorpora P'-^^:^'-\;^^^"^

argumentisagnovit... flamma... fftwV judicia... veris domos et quffque obvia in favillam et

erumpens...

ciiiCTm rcde^it. Mquc ha'c iUius sane magnificr fuit.


78 Notatu

occasio circumvectio7iis

,em pra^dicli peru.anserunt. ScMcct nrilaauuorun, curricula HoUo,sacro .n. "; circitcr 912, ,uo
;.

ad ann.m pcrNcustnam tinL ha, asmateest,ctcriurcMuta fjuidam Ebrowa LaurcHn,oculho}ka. Tunc cni^n aufcrcndijngnora, dosumprofccni\), animosacra
post

dignum est Flodoardum in Chronico Guntberto ad annum 851 mcmorare quidcm de


sanctonim mentionem. Anno,
Caroli Calvi 12,
Eliroicensis

NdTi

ohnVinte
si-

Fli)(loardi

Unto,

transtulerU Ebroiccnsi quod sancU tcufredi corpus Taurini ct A(]uilini nullam habcre vcro
inguit, Domini 851. rcgni ai.tera die 22 Junii Guntberlus episcopus corpus S. Lcun-edi abbalis. quod pro-

saltcm aUquod tcmpus consiUnwsuumparUw Oigniacum usquc asportanpcrfcccrunt, licUfpiias


tes

rcdduntur, permanscrunt Unde scriplor : Febx, mquam, ctium sub fincm exclamat tamecctesia, quam tria \uminaria Cinniaecnsis Jerusalem C(clcsti quam splendor iirmamenti in congregatio, quam splendcnlia illuslrant. Beala
iranslalionis
(2)

qu.T in histona ubi dcinde varii< dc causis,

plcr

incursiones

Normannorum adhuc

infidelium

humidefossum fuerat, indelevavit, atquo illud in E ad primariam mouiia ct decenti capsa posiium et bealo Audoeno Rofedem sancta; Cruci
nasle.ii

tbomagcnsi a.-chiepiscopo dicalam,


79 His tamen non

tanstulit.
prtififiliile

ohstantibus, diffitcrinon Ucet,

ta-

Taurinu

gcmma sacerdolum

et lionor sace.-dotii;
;

Dei Aquilinus. gloiia populi et laus

Floi-entia

quo-

quc
diis
tori,

decorant

ravirginiUilisspecuIum, merilorum suorum Si Haque fdcs cst laudato scnpelc.

Gigniaci rcconstat ReUquias sancH Aquilini

ima cum prohahilc cssc nc!i(juias sancti Aquilini S Aqiiiliniunn desancti Taurini Gigniacum rcapse fuis.ic cum S. 7Viurino corpore quamvisdc illo silcat auctoi- primje invcntio- Oiriniacum latas, aliquidconcludere opor- fmsse IronJlnnis ; si cnim cx ejussileiitio quidconclu- (Mffl. teai nonne oportcretct idcm vel similc S. Taurino ? Stat utidcre cx silent.o Flodoardi de
que
traditio antiqua,

meii esl corjius

posilas fuissc.
quo tempore
coiiscripta

fuc-

rU.

']-}mandumnihilomimisestUHtoriamhanct/ranpost cventum slatumis conscriptam esse tribus fcre utrectcopinaturBoschius noster, ex


tionis et circumvcclionisauctorem../<rm

argumentis innixa minime

sa-cuUs. Nam, iitylocllicilurcumdcntanonymumct\\\^iov\Siiv^i\s\ii-

sperncndis. temeran isi ccrtis 07nn ino argumcntis, sccus fccisse cum rium foi-ef.Notamus trnnencumBoschiono.slro,
rf(Cflh/rcorpus,

Qux sane } rxsumptio cst haud eUdenda

wroCirc^Jv

vectio contiqit

annom:vu\\,quo Gignincum infctici absumptum^ cst. Translationis histoinam incendio


potet, siquidcm pnulo ante confcctam cx ipso textu sanctoTauriuoadscribHurperpctuacamobiiGigniaab infortuniis, quod post dictum

corjms,

non oontinuo significari intcgrum coiyons : scd partes s;rpe tanlum aUquot

nam

censis

immunitas

hvjusmodi locutiondms frequens occun^t insignispro fgura synccdoches, qua pars aliqua hinc cxpUcatur quomodo /0/0 jonitur ih). Atque simul asserejusdem sancti corpus variis in locis
in

incendiumjamnonessetvcrurn.ncctecrgoasscritur,
ut supra moiicbamus,

nonrejivaripcrhibcatur. Ilacadhibita notaticmc,


scribit ciendum omni exparte ridchitur quod Aq.iilini ReUquns de Fi.scanncnsibus S.

Lcroux
(6).

imtmmcntum

translationis

versus mcdiumsa-culum

duodccimum confcctum,id
s.rculis. Judicct

dc liney

F
QiiiU

G est tribus fcre post


lector

evciUum

eruditus

exindcfules illius nutet.sicut et ex silenr contioanompni scripforis qu i nrimsi inve. itionis

num

ordine vigesimus 80 l>etrus Ccvasius, abbas, (Fesca.np seu F(^camp) ab secundus, Fiscannensis fuerat. Poslea Urbano VI consecratus anno

censm

rium dv Relf-

\m

liui

Fiscmnen-

!d ccrcimiavii Carolo Calvorcgnantc, bistoriam. ab anno \m, indubia t/um, ex hoc tempore, id est nnbis.suppctcrete.stimonia. quibusconstatcorpusseu
fuisse, Rcliquias sancfi Aquilini asscrvotn^Gignlaci pcrmanserin t ibique rcpertasamw \ 547 Quodau tem comGigniati usqvc ad unnum 1794, quosacrilcge D. Delanoe, supran. 73. bustsc fueruni, testatur fl. sancU TauVide commentariuni pr.rviuni ad Acta
.

Anpliam Iransfretavit. d(^pcndentia. Dum abequaM'am ab ejus abbalia tbccam in qua reprior monastcrii aperuit
in

ut

visitarot

lat.fundia

sibus-

rat ille,

subbac sacrs exuvia; saneli Taurini sanclus Tau.-mus prihic rcquiescit in^criptione (Verba Ebroicensis ct alius cum co.
positiE crant
:

n.us prffsul ha-c da latinc

Ignoramusquis

eahihmtiir a hmdoto scnpt(yre). non absurdum sil alius ille. Fo.1e

vcto rini, auctorc Boscbio{?>), .spcciatim

inslrumen'

c<ct dicere, agi bic loci

tumnuthcnticumibidemrccitatumcujushicpartem s%d)jiciendam duTimus. Hac die xix mcnsis Maii


anno mdxlvu,
Gigniaccnsi
ffsto asccnsionis

nomini nostri Jesu


letri

S. Christi, in ecclesia prioratus conventualis

de sanclo Aquilino, altero tum quod hujus corsedis Fbroieensis cinscopo EbroiCEC t(iuid si rcjenapus nuspiam reperialur pondcns c.st h^cao tur Gigniaci? Ex-gui itaque ferat traratio): tum quod antiqua auctirc adduvta
:

uobilcs el religiosai i.eisoiia' Fr. Simon dc Grandmonl clecmosynarius el vicai-iu*generaUs revereiidi in Doo palris ac Domini Ludovici

dilio illud

de Ryc, episcopi
vocati...

v\ priucipis

Gebcuiieusis
notarius,

et

Lu-

dovicus Chappon

dicli

Giguiaci

ac hoc

corpus sancti ccclesia esl sub huTaurini, in loco ubi a^dificata monaslerio Fiscannensi ius invocalione. Insuper iu sancli Aquilim. olim solcmnilcr agcbalur feslum sacro hujus Ueliquias una cum Indc conjicere licct

deposilum fuisse juxla

ut visilcmus capsam in qua

requiescit

t.-anslatas luisse. sanctiTaurini corpore Fiscannum


(b)

niT U
cap.
II.

AuB- HibtoriiiTranslal..iBp.i,n.9et;0. p.en. (?)lbid., Onbid.. p. 636. n. 4 ot b.- (4) Ubi supra, p. 637. n. 6.

et Fficanip. p. 327 Eesai historique et Ullfiraire sur rabbaye de

^^S.Rolhomagii^O.

^^^^.jj

DIE BECIMANONA OCTOBRIS.


j^

505
EX
Uii,

AsseritOrdoricnsVitalis hanc sancti Saurini Irans-

bens, praeceps eam, cl reliquis ducatum prsebeam ?

lationem conti^issn versus finem sjrculi unflecimi.

Nam

bene Inqui

el

male viverc. quid

est aliud

quam

iocus Ordcrici, ad qiicm hic resjdcitur,


Posl

ila liabet

lon^um tempus

(ab ohiiu sancti Taurini) reliot

gio Cliristiana

crevit;

clerus Ebroicensis
[ir.-Esiilis

cum

Odelilius indigenis prinii

sui

Taurini po-

seipsum sua vocc damnare? Mclius crgo mihi est, sub silenlio me ahscondendo, iiitra mcum tugurium privatam paupertatem meam cclare, quam, aperto ostio oris. alienas divilias prasdicare et propriam

lyandrum

(sejniloruiTi) qussivit,

Dcoque monstrante.

penuriam rcvclare. ul

/"et

ingcnii paupcrlas
ct
vita*

ver-

invenit. Dcinde reverenter de terra levatum cst. (H.Tc inanifcstc spcctnnt ad primam invcntloncni
quse, ut siipradicrimiis, incidit

borum

maniffslatione prodatur,

qualitas

s.Todurn

vii) et

audila ipsa qualicum(iuc linguaG prajdicatione discussa.seutcntiiESuaediscrepansinvenialur.


3 Sed
fortasse
milii

post aliquod tompus a fidelibus Fiscannum trans-

ohcdicndum

putabitis q.

Jtntionet

eTpo-

iatum
ad
est,

esl.

Ibi

venerahile ccenobium
jui-Mter

mouachorum

quia

nihil

mihi prosil hc

Deitatis

cullum

agendum constructum

oritur huiussilentii

inertia,

mea cum melius

vcrccundia, dc qua
sit

"'

'?"f"'^ "''

a se-

^^^^^^^^

ibiquo in

capsa prcliosa sancli Viri corj^us veest.

neranter aptatum

HapcOrdericiverba sancVura Aquilinum nuilo modo respiciunt ; deimiotat Bosibi

mclipso qucmpiam judicari ct propria voce incresub pari, sicquc a somno lorporis excuti; quam tacilurnitatis umbra dormicndo, nec dc virtutihus

sc/iivs Ordcriciim hic vclturpitcr sibi contradicere,

veleaproferrequa;

Comm. irr:vv.
conclutU).

in

Acia

S.

invicemnoncoh^reant. Vide Taurinin. 7 (I).

habcudis meditari. IMerumque enim contingil, ut laudator non laudandus, dum, qiiod non habct, id pra^dicat. in scmetipso
habitis loqui, nec de

Atque ex his omnibus merito concludere posse videmur, invltu)n abcfisc ut omnia. qUfT de HcUqniis sancti Aquilini cf tw/(5 iraduntur, Uqnida sinlet u/t\dequaque probata. Narrationem R. D. Delanoe
81

contrasesurgCDS, jacere ullerius cruhescat


busjacehat,
prsdicator
et sludere incipiat,
fiat,

in

qui-

qualiter

idoneus

suisque monilis primus obediat.


/'

putoynvs ea contincre,qux in hacqurrstione probaB Uliora sunt,nec,itljam monuimus.facilerejicienda.

Credo insiipcr quod adjungct h, quia scrvus, qui talenlum Domini sui in terra ahscondit, ille esse non immerito credalur, qui ingenium littcralis ad coclcstia scientiffi semcl adhihitum, qua posset
SUstoIIi,si
et
vcllct,

(liscussis

palcis,
;

grnna amplecti
tcrrcnis excrci-

molcre studio
el

piac

opcrationis

VITA SANCTI

AQUILINl

liis

transitoriis

ulililatihus
i,

iinmcr^'it.

Unde me
i

cxcusare

EPISCOPI EBROICENSIS.

vacare non possum divinis debcrcm, quando aliis quiliusscripturis imlius vit.-e libet opusculum inlcntus de c?ctero

quia

multolies

mihiaccommodatum tcmpus, quam

in sanclis Icc/-

Ex Ms.

Ruhrce Vallis et aliero GigmacensL Surins hahel

de dicta ignavia nascilur, (ioniiius cxpcndo. Quod inquirendo progredi, quarn qualibct polius nosalta
/.

infirmiamplius oncrari scientia vcritatis; ct dc opusquae me jugitcr aflligens ad talia tate carnis,

mulalo

slylo.

cula impiupit,

PROLOGUS.
imcTipiio seu

apyncatio.

valde J_n corpore a nostrap congrogationis tionesto Domino Audoeiio inter cmteros ^^ j^jjjj niembro
fere ullimus
fralcr... 6 c(vlo

quibus occupatus utcuinque aegriotiositatem tudinis molcstiam fcrcndo vivam, et Forsitam ct illud anim;p inimicam non incurram. speciem annectere placebit. stultam convcrsionis bomo paupcr alicna domo uti crul)escat, videri. si esse incondoncc propriam habcal ac per boc non
/ ;

'

l
Excusat
tcri.

quidquid dignum arpositus,

bitratur
vtorsuamimpcniumet .n'

mens sana in nomino. O"ando ^ '" mcdio ovium 2


.

lanam

T
d

quod habet, qua^rendo, ad capras miltit, aul ipse, ' ^y^^^^,.gt nescicnti, inopiam suam
ostcnd'ere cupit.
Si

cgo tamdiu virtutcs alii'nas sicut prsdicem, quousque meas adipisci valcam qui tamdiu maternis pedibus parvulus agere solet, grcssibus amsistcre, vehitiir, quoadusque propriis ultimum, si possit pcdibus ambulare. Ad
veniens probatiim,
si
;

et suis

tituhim praptennccesse fuerit obedientia) frniernn^

i'

enim

rf

vestra

dilcclio

me

ad

ac si jam in opus non mefe facuUatis invitavit, copia conquanta pcrfectorum in littt^ris virorum
sislens ignoretis,
vel niihi
velitis.

mcarum (vias) dens w.qua omnes excusationum foramen evadcndi relinquelis s(rpicns, nullum
quod
si

facturi cstis,
:

quid mihi prodcssct respon-

imp''ritiam

meam

ante

oculos statuere
docet

Prffterca

scitis

quia non

orc peccatoris. et. qui solest speciosa laus Dei in unum de mandatis c, in pra^scnti ve-uo
vit et

tantum veslrffi pclitioni dcre objeclis bcatus noster Lcgislator rans incipiam, et sicul qiiibusque ac impossihilibus prsccpit de gravibus scribcnda beati n faciam o, vadumque de
impii-^

oblempe-

coelorum minimusvocandus. in futuro vita despicitur. quid est rcputandus. Cujus enim confemnalur. et ut et prar-dicalio hic
restat,
nisi

autem nullus

Aquiiini vila
litlus

proposituni inlraho. Nc autcm


lentlo,

cilra

quo

rcniaiieam

vestra

vigiiauter

provideat intcrcessio.
est,

cum

ipsius,

de quo agendum

ubi nulla convcrsalio prjevaricatrix illic puniafur, Indo scd ex fructu pensalntur ? arhor ex foliis. possibilitas mibi animus dictandi, eliamsi
igitur

meritorum suiTragio.

ANNOTATA.
nostrae conpregatioa Surius habet : In corpore memhro. Domino Auhonesto valde et uUli nis ultimus frater N. docno. inter csleros pdMie Dommo ardignum mcns sana quidquid ccplo Apographum Giqniacense : In corpore

adesse

videatur, deflcit;
sataRO,

quia quoties bona ahqua

laudarc

contra

mcmetipsum

disputo,

Inde mihi pigriquonihi! laudats virtulis invenio. mihi silcre lihet, quam ailtia illa suhrcpil. Hua cogar crul)esccrc. quid profcrr., undr cgo primus viam. Ego ipsc cadcns quica>terisconerostenderc
in

bitratur.

fovcamaliisportem lucernam? Ego

ipsc

te-

valde ei nostrs congregationis honestae


nullus frater... tioni inter cieteros fere

utili

por-

nebris

maneam
n Augusti,

nibilque in

me

de

illa

dantate ha-

(0

T.

p. 637.

65

b Vidc

VITA
Kl MS.
1,

S.

AQUIUNI EPISCOPI.
superbiendo, ...
>-

auc^,. et bb, uoi ae aucU>rc Videcomm. prsv. nn 64 e 65. uH ,e n plura d.p(av,H r,o(a( ^toS. Aquilini spaUujn reUnqm Inc ^oslro amrapho GignUwensi
pho autem
c.api.,ul,saptum seplem ocluve apicibu. s,u,, Hul^,rvallcns,, ,p,od h,c cdnr,s
ter aliquot litteras

aut
_

rdo
a.ljutorio

ve,

con.adicend.
sua scnlentia

Q"j
P^'

eslionem suatn in

'^,^^,f
^^,
'

,d,averi., sciat junior ila sibi


Dei obediat. Atriue

m ^'

^P^
.^,

Pdens de
.^.

^^^

^^,, ,,,rf,a,r, .cny.torcr


,^ acnca
.

nem

nr.Tdecessoribus forte liusueidi

maigidc industria omissas, ad scriptum, manu alwujus ex vero reperiri vcl Papcbrocl,,,.. nnc^nstare de
conjectu-

chum

fmssc

^.

monaconfercomm. prsev. n. 64.

mennccc\o.DiximustamcH nuHatcnus p,oposuimm nonune scriptoris. et simul

V IT A
Q^^p^^j
^^^^^^^
[

ram,lcmodo.,p,onomeHHcce\omsir,rpse,;t ci'r,*;Siquisinoviumgregeposituslanam
petat. a capris petat,
alleri ejus
is .-.

f.^u/n/,;

aut sane ignorat n"i<lj>abea., ^ .,, inopiam nescicnti iliam pruduie


.

Sa)lCfl
^^

Aqmiim

Wffl-

percipilur .yemus. Prxintcrpretatione, (iistinctius hxc vita, episcotereasi Audoenus, cui inscrihitur anctor his pus fuisset, ut (juidam opinatisunt, vcslra diloctio ? vel similibus uierciur verhis : Mat. cfl/^ vi^.xix. e Ecclesinstici cap. xvi^.ixf/ U ingenii enuitas ipso scrmento fSurius : dum

dum mc ad opus Surius : Ua tna dilectio, (^xccdit facuitateni mci.riim invitat quod viiium quanta doctissimorum hommum aut nescilipsa in imperitiam meam miln frequenlia ver^ctur, aut Suriana staluere vult. Et triplici hac ob oculos
li
;

MttIrhnonium inil ; sub Clodovceo II merelur stipendia

adoleSCenUa.

nvm

adversus Barbaros. Redux una cum conjnge sua, perpetuaui vovel castilalem, aUpie sub eodem teclo manenles omni virlulum excellunt genere.

pmditur,

et vila?

ratio,

qualicumque linguK prae-

dicalioncdiscussa.
titur.

asua scntentia discrepare senQuod quidem ali(juanto clarius est, at remasensus net verborwm intricata positio. Csetei-um
clare
elucet.

Adhuc
quam
pellat

SciUcet

auctor

soribendo

prodet

omnipo.ens Deus anliqua excreens mitcmporc non cessat, tum racula moderno illustrare tum spiritualibus indiciis manifestans, cor[K)ralibus
iinmarecssibilis sit

c-'".

i)/.-.
siitt e.r-

nohis

cmyla SancU)'

rum,

id dissimuxwjenii temtitatem.et, quihiiscwmjue


dictis non respon' larc conetur\verborwm amhagibus. scrlbentis factaseu vi/rtutes. debunt gSuriu.s : sed fortasse dices omnino obtcmpe-

boniias
ut

sua,

{nullique)

vetustati

obnoxia.

Nam

mentium

noslrarura

fastidium, varia
ut,

proposuit

virtutum medi-

camenta,
et

suiE

de tantis spcciebus, aliquam tollere antidotum infirmitati, cuivis a electum


:

ran'ium

railii

esse.

hSwius:

forsitan

etiam

illud

addes. Gignia-

sumerelibeat

quatojius aut

uno aut

alio virlutis

ccnse: credo insupor quod adjungetis. Gigniacense /ia^e( \ Lucuscorruptus.

Unde me

quisque de partibus Aquilonis exi'mplo Hinc sancti Spirilus transire desiderat. ad ausirum
ignescat,

excusare non possum, quia muliotics scripturis divinis vacare debercm, quando aliis quibuslibet opuscuUs intentus, dclero polius vitee mihi accom-

estquod
nuntur
tolius
sic

in

oriantur sidera.

noctc Iiujus vita; lot nobis spirituaha quot Sanclorum praeclara propodiversis
districtis h ut

gesta, in

modatum tempus, quam


expendo.
excusare vacare

in

sanctis
:

lectionibus

anni

tempora
succcdat,

ipsorum solemniis, per uno discedente


sint

Ahjue
non

hinc

Surius

Undc

ctiam

me

altcrum

ac

si

slcUae

in

firma-

possum, qui
crebro

cum
aliis

scriptis

divinis

dcbcrcm,

opcribus

occupo

menlo posits, seque oriendi ordinataa Deo vicissiludine.

et occidendi

sequantur

jemp^
t:

mihi commoda.um. po.ius

quam

leetion.bus

^^^^Zr^^;^^^
;

5Ledmus

columnam

F nubis et ignis prajces- .ua^miar ^are^.ransi.urus. ^-

5';n..-Quod quidem tum ex ea. ^


^
--

quam

dixi-

mus, ignavia
alta

proficiscitur, ut qualibet

poUus, non

inquirendo,

progredi
:

liceat,

quam

amplius

oncrari scienUa veritatis

tum ex innrmitalc carnis


; :

qusee(c.
1

fmes ^gyp.i .eiinqueret et P;;';'^';! P '-';,/^;^' ,...<^>pn nunc ucii \i(iiniu&, cedeniixm. nrincinio dedicarct quod et Quid est enim aUud nunc rem perpcndimus. si bealorum celebrare sanclorum Martyrum, nunc ct nalalitia. nisi columnam ignis Confessorum lUa
liujus nubis sequi ad transttum
sajculi, quasi

ma-

Gigniacense

confusionis
:

Gigniacen.se

Surius verecundiffi. Surius obedicnpra?terfdeUs


; :

Use fraternai litulum oppones. llinc rur.sus e/Jicitur,

Audoenwn non
n. 64.

fuis.^e

episcopum. Forte
Vide

allqxiis

ex

accendamur, quorum sanguine ris rubri, utab Ulis videmus, quorum doctrinis iter nostrum rutilare debemus? Et ne id nos ffistum mundi lempcrare

pra^latis seu superioribus erat,

comm. prwv.
in

Letje imperiis.
:

Singulare
impiis. Loco

id

est,

utroquc

nostro Ms. haberi

tamen valde dissita

sunt. Alterujn nobis advenit ex monasterio liubrw

VailU (Rouge Cloitre) prope Bruxellas; alterumex


Gigniacpnsi monasterio (Gigny) in partihus Galliw

quod illos adeplos esse consequi posse dillidamus, solum virginalcs triumpbos audmms, le-imus. non conjugaies palmas aspicised etiam vidualcs et diebus, sed etiam ex mus, nec larUum ex anliquis quatenus tori^ore nuUius modernis tempuribus, deprimamur. qui tantis reracdns ergiexcusalionis
""

Jurensihus
Alludit

(Jura).

auctw ad
fratri

ncdicti

Si cui

cap. Lxviii regulse S. BeaUqua forte gravia, aut imsuscipial

urbis eiiscopus

Doraini et Ebroics "/Ecce bealissinms confessor 'I^J^^^X^propoA.juiiiAquilinus nobis iraitandus


^,,,,,^,.

possil)iUa injunguntur,

quidem jubentis inipcrium cum omni mansuetudine et obcdicnlia. Quod si omnino viriura suarum mensuram vidcrit
pondusexcedcre, impossibiUtatis suai causas ei, qui sibi praeest, palienlcr et opportunc suggcrat, non

sublatus. et ad nitur.qui de conjugaU cxtremitate sublevatus, prinmm ponUficalisgradum dignitalis

nus.

dc

^'gypto carnaiis copula^ in

desertum viduaUs
per

pudicUiffi,

postmodum

transivil

Jordanem
ffiier
.

episcoiialis graliie in

lcrra rei^romissioms
titulus

Cui ipsius nominis

tcsUmonium

pertiin
.

DIE DECIMANONA. OCTOBUIS.


quod solem
tuitu, illius
vitae
juslitiie non retorlo contemplatus innmoris ponnas mutavorit, el novitalem

607
advenissc
;

quam
tius.

eliam

contigorat

cum

soleant

inlidolcs

sponsae rodcuntium

virorum limcro poet collo,

in

sanctitale

et juslitia

ct

veritato aquillno

quam

dcsidcrarc cunspcctuin. Solenmi deni,

more

instnuratus et reparatus assumpserit. Quasi


ali(pia

enim vctustato
conjufiium

curvus

incedobat, quando

que illo congratulaudi oincio peracto quendi expleto vel roparato desidorio
corpora, el satiata

reficiunt

carnalo

aflluic

rotinobat.

Sed poiinas
in

quicscunt intorim corda.


,

Qui-

ascendondo mutavit,
ritualinni liliortuu

quando amorem conjugis


ot, filiis

amoroni transtulit a?ternitatis;


pi;,Miora

carnis spi-

bus consummalis familia disccdons noctis instante silentio, cubilum pergit. Roinancnt fclices conjuges in secretis cubiculi, ubi erant arcana reseranda consiiii, quod, absonlc Aquilino, pudica
illius

proponens, ex so dofccit

ut in Dco proficerol.
Ejtu pntria,
nal-les
el ailo-

Ilic

iiaquo Baincensium civitate oriundus, parefulsit


,

rontum nohilitate
clarior
offoctus.

sod

morum

dignit.ito

12 Quse
colloquii:

sponsa conceporat pcrgratiam Spiritus Sancli. videns sibi datam familiaris copiam

ilUque pntefacit
fiuid mvprit.

leicmtia.

antiipia

insitrnia

novis laudibus

obnubilavit. Qui

cum

sficris littoris institiitus,

sum-

maque

diligontia

enutritus

fuisset

et

pluviam

amanlissime, inquit, conjux, qureso ne mc arguas pra'Sumptionis; no grave aestimos quod fcci, si cognoscls me fecisse zclo nimia^ tuKdiloc-

suo tomporo reddondam nubes matutina hibissot, juvontulis tcmIransmissis adoU^scontite spaliis
,

Oueit u.Torem,

quo puorili tlore docusso, solot humanffi prohitatis IVuctus crumporc, ot ad maturitatem sogetis cultura ccepit propinquaro. 8 Oii^^cit'"' "^o'" ^ compolons ojus nohilitali inpus advonil,
in
:

Timcns enim nc te semper carcrom, si conlingeret de le quod nollem, niahii i Deo promiltore, quod a lc pra^scnto por annum continelionis.

rom, tuque intorim maritaiem suspcndons voluptaincolumi non relicto, perpolua te tem, quam viduilate orhata discerem coacla, quod non didi,

ex qua

ct libc-

venilur,
tur.

ducilur,

ot

nuptiali colobrilato conjungi-

cisscm sponlanca.
vidoor cgisso, tua

In

quo voto
caritas

si

quid inconsulle
A-

ro$ $u$c>p>t.

Proles

torrena primuni gignitur, ut postmo-

me

compellit

pra^su-

dum
B
iit

ca-lostis producatiir.

Amor

carnalis sentitur,

mcre, quod
incilavit, ut

praesumpsi.

Nam

propria

tcmorilas

spirilualis,

eo rolicto, fcrventius scntiatur; siulii


cilii

cut caro
postpoiiit.

puorilis,

vigorcm porcipit,

lac

bam. vovcrim

do tuo consensu sperans quod nescie- E (iwod de moa voluntate soiobam.


agcret,

N;im

proximi

diloclin,

qua? priccedit,

13 Aquilinus qnid

aut qun-nodo
putabat,

vicem

Aquilinu-*

non

divini
lur

amoris, qui pra^cellit dignitate, licet sequa/*,

rodderet mulieri tam optime de


ronti
sibi
?

virili sahito

me-

solum prnbat
conjugi4 viilum.

ordinom
osl

consuevit nutrix exisloro


qua?
carnaliter
,

si

tamen

Non cnim rcdarguendam


promisissc,
Gratias

quani

diloilin
Altiori

diconda,

cxhibotur.

soipso tidoliorcm

quippo

intelleclu

ncc se

nec proximum
in

lumitato id
proini.crat.

probabat, ac pro sua incoquod ipse optahal noc


,

tamquam
Christo

se diligit.qui
noscit.

Duem

diligere sequo

igitur rcfcrt omnipolonti Deo,


sociavit,

amnro

Vorum, juxta quomdam mo,

qui sibi talem

sponsam

quae castitatom,

dum,
huc

quod oxhidiscit unus(piisquo in proximo beat Deo. Et sicut servns nalu major Domiiii, adparvuli,

quam miiritus cxoptando concoperat, nec prittulorat, ipsa obluUt spontanea devoliono, cum vix a^sti'

pedagogus

eflicitur; ita

amor

fratris

marelur

rogata

posse

concedero.

Miratur

Dci

amorcm
ram

niitiit

creatoris.

Igitur

Aquilinus

post

unius spons;c copulam,


virilom
turus. discit in

multarum aniiiianim cuet

famuhis suum in fcmina pcctus; ah uxore priovontus non prior esse


tutis, qui prior esset in

miratur

quod

potuerit virvirili
,

suscepturus,

Christi

vicom implcdebeat

conditionc

et esse

conjugo,

quam

fidem, factus pra;,

pularetur

in

desiderio castitatis, nisi poslerior in-

sul, ecclosia^ sihi spccialilcr conjungendfe

exhihore.
A ClodQva;o
rege mittitur

9 Interea vocatus a

rege

Clodovaeo, qui tunc

ad barbcros
proflignndo$.

tomporis imperium tenebat. cum cseteris urhium Barbaris. qiii in extreprffifoclis, ad rosislondum

9
h

misrcgni rmibus coperant ctrronari 7- proficiscitur, pugnae ccrtamon aggre/i et anu-quam spocialis
diatur, hosliumvisihiliumvictoriisexorcetur.Pcracto trioiinio ct sex mcnsium addilo intcrvallo,

vohuitatis. venlus fuisscl in prolatione concopl^ me loquendo praivenisti charissima Tu, inquit non potuisti. Nam milii, qucm optando pr;evonirc dosiderans occullavi sod oporhoc est quod diu pcrficiondiim tunum lenipus exspcctavi, quo ad id assonsum conciliarem. Nunc ergo ter,

tuum niihi ram qnam


cullum
ct

volcbam poctoris tui, divinitus gaudcoetcullori caMitus complutam vidoo,


(.oloro

doniquc
occasio.
yotn te oblirint

facta est

universorum missio,

et data est repatriandi

summo gratias ago. 14 Unum tamon


tuam
pio

adjiccrc

volo,

quod a

te

pra;-

nM

et

pcrpe-

temporaneiy
castitotis ejus

tOT\jux.

10 Felix conjux boati Viri, non tantum solicita a preoibus pro reditu mariti, in quantum modis omnibus potuorat. in
exstiterat,

inlerim vacans

agnosco : nara tormissum soniio, ct necossarium continonliam, ogo cupromisisti

tuum illudrcddcre proponit,

mannuam

ot

Nam

el votum pro modo, voverat, ut,

Ipso,
si

coutra ipsum quodam-

non annuam adipisci habonti scihcet boanlcm quoniam illc, qui omni
alTeclum perscverantom. ui dabit nobis pudicitia^ promissio proad(Iaturgratiagrati:E,sicut additur
missioni.

qualcnus i.crpoluam promitto continuam queamus coronam. Credo


,

sibi

eum

divina

gratia

nam

voluiUalem,

dandam

pollicotur

facnltatom,

redderot,

ipsaabeo per anni circuium

al)stineret

nirnirum do unanimitate adoo


citiam
satis

confisa, cujus pudiillo

habuerat comperlam, ut sine


nisi

pro-

miiteret,
posset.
^drilo redeunti
obviani proceUit

quod non

per ejus consensum exequi


tio

15 At

illa

in qua carnalis
mixtio,
in
tes

beata copula gratantissimo cossit. spirituahs *mulaaffocUo facta ost

in

quod

et ill

'

con^eiilit

lu-

btl-S.

Carnotum vtque,

Audita ergo ojus optata reversione non poquin oi obviam pergens fcstivitatom familia, sua? anliciparet U-etiliae. Assumpta quippe apparatui compclentibus, in tanet obsoniis tanto marito prior fostinavit ut Carnolum voniens,
11
tuit sustinere,

ost coeleshs comot terrena conjunctio effocta cssont fucrant in carne una, quatenus qui et

anlmauna,

consorsocii o^rruplionis, fierent

a^ternilatis.

Dividuntur

corpora

sociantur
,

tum

aiTuerit,

oumquo, vclut
alicnffi

in

sua
Ibi

domo
se

roct^pcrit, in

corda- jugum contagionis assumitur; nox illa in diom ctitalis

subjicihir,

jugum

sau-

conversa,

hospitio

civitatis.

mutuis oscuhs
affectibus,

complt;ctentos,

mirabantur
amoris

alternis

uxor

in

virilis

siiiceritate, vir in conjugalis

in spiritualibus fructum diei oj^orata pertransiit mancipalum uhi renuntiatum est carni, consiliis, copula dissolvilur, profossura sjiiritui ubi felix

et

qu et deloctionis intogritate, priusejus prffiveniens properavcrat ipsura videre,


pudicitiffi

rodilum

felicior sarcitur.

peragunt iter quod 16 Diesccuta profecti

rei,ta-

bat

508

VITA

S.

AQUILINI EPISCOPI.
prwvium. g Adi comra.
evolviinus.
g ii,

uhi latissimc

ingens IsLilia ; concurbat ad propria. Fit cunclis X MSS. dc reuuiversis, et tanti viri postlimioio flomitm reduret rilurab congratulatio. Manenl simul sxia dant patiditu dobita exhibetur animo, divisi carnali peribut.
in

hxc d

eadem

duiiio, conjuncli

anlequam spirilualiter pugnae h Gigniacense: el ag-rodialur. Surius : cl anloquam spiricertamen


ncquitias bolluui suscipiat. luale contra spiritualos
i

consortio. Irapenduut
sit

pusL sc sua; et ut

perfeclum

castitatis

sacriiicium.

addilur
,

largiLio

rcrum
holote

in

misericordiis

pauperum
cbaritas

ut

transcat in

Surius: malui Deo promittere, quod anno unoa imiue interim conjugii iirJEsonte abstinerem
,

causluni.
omni virtutum
generi dediti
aictU
rt

17
rior,

Magna

qus

majorque postemors corpus priorem superavit: et ut


fuit

prior,

te e medio suoblectamenla sus|)ondores, quam perpetua viduitate aniicta discerem vel inblato, quod sponte non didicissein.

vita,

jejuniis

occidit, ita a

canialibus

desirieriis

ammas

intere-

ac

rigilii$-

erat, ut plus se quia nimirum conscquens qiiam iu carne dilexorant diligerent in spirilu, qnem misit !)uminus in qui iUo igne nagrabant, voluit. Unde factum terram et vehcm*uiter accendi

k 5(/;-mA:compulit. dicia, IIa'c pUis nuiiusve ohscurc

ita

ehtcidat

mit

i'ur/ws : miraturscabuxore priRventum, non potuisse primas (parte^) sibi vendicare in ipsa virtute,

qui

prior

esset

conditione

virili

et

prior

est

utnemo

excelsi, videns

eis doxlera3 pcrciperct mutatiunem in convorsatiunis, et formam pristinie

etiam esse

putaretur

desiderio castitatis, nisi povoluntatis signifi-

sterior inventus essct conceptce

argumentum consuet<B
habitatione

socictatis

colligens ox colliesaurus

catione et enunliatione.

unius

hospitii.

Sicque

iUe

m
riu-s

Lcg itur [n^m, sedponenduni


hahct.

tu,

quod

et

Su-

Dco notus tamcn sub habitu tegmine siECulari

videns scrvabalur, furibus occultus; votustatis, opus novitatis, et sub


(indicia)

evideutissima

gratice

n licTc rursus inclarcscunt ex lectionc Suriana : itautnon immerito admirari possis, quomodo sic
repcnto mutati cssent, ut qui vullus eorum contemplarotur, ipsos agnosceret qui facla inspiceret,
illi
:

innoxiae conjugaspeciahs. Vidercs enim illud par studio pieiatis, ita ut litatis certalim forvere in

es.sent n B mirari possis, quomodo ccrnerel. ipsos cognosceret; qui quia qui vultus denique coropera consideraret alios putaret. Sic anijojuniis ot vigiliis cruciantes exarabant,

alterati ot ipsi

alios existimarel.

pora

eleemosynis rccroabant, ut monarhis nihii omninofactisetcrucis vcsteseliaingerenlibus

mas autem

et

(^^p. ||,

Amnlimi<^ Ut ^Wt^. nqmiUmby /WW^jEllie-

'^'"^~"
PracUira
eo-

ceSSOrem eleCtUS B.

18

Sicenim hospitibus minislrare


illam
ct

et

cum omni
ut

rum
tot.

hoipituli-

humilitate in eis Christo scrvire

cons[)iceres,

domum

polius

Xenodochium, quam
ita

abud

aeslimares,

tamen

pariter

conversari sub

Ebroicensis per diversos Ordinmn gradus adPonlificlani ascendit

ni episcopi

viverent cuUuIaicali, acsicaruali adhuc consortio quiorerct, si copulati. Quis meliores ccenobitas haberet. Sed castitatis secretum incognitum non
hic erat

modius sub quo


se

sic

lucentes cerei late-

bant: habitus vidolicet


el

per

quem

mundauus, quem gorobant, ab humanis laudibus defendobant.


amator omnibus sicque ab
,

Munere consecralionem. sanctissime fungitur. Orbalus lumine oculorum, viprospicit gregi. ^Ejus mors pretiosa el segilantius

Verum qui
latibuli

eos ulterins latere noluil, occasionem

profecto cxhibuit qua super candelabrum

Aquilinus

ijuneretur,

pullura.
Boato namqne
yEterno a ex hac luce ad aetcrnam osset, quod eatenus dicebatur 6,
totius populi et
cleri
/Etertio epitco'
;)0 EI>roiceiiii,

videretur,

cunctisque

spectandus

ei

imitandus

proponeretur.

ANNOTATA.
a InutroqueMs. legitur
faciat.
c\i\\JiS,

translatu, ut vere
Ebroicifi

gucceisor

vligi-

vidolicet episcopo,

tur S. AquiliDUS.

quod sensuni vAx

tam multivariis spcciebus aliquam toliat, qni male habet, ot suag infirmitali accomodum indo remedium adhibeat. b Intelllijc dislribulis, vel ut Surius hahet d\Surius
hal^et: ut ex
:

stinctis.

c Eccodi cap. xiii.

fl^ec

sane pr,rclare

admodum

et

cogiiata et

scripta sunt.

e ILtc, .n Gynecro Arturi, beala Anonyma fhaud quidein vaidc ingcniosc) vocatur. In Ebroicensi Marlyrologio altum de ea sHcntium, licct Ariurus
ejus
f

Aquilinus ille occulcor divinitus innammatur, ut abscondens nogabat proxitns Dei famulus, qui se substitueretur. Non ibi mis exemplar pietatis , acclamatio, sed una vox aut unius partis personal vocum consonat prgencralis clcctio diversarum liqueat, quod petit vulconio, ut patenter cunctis divinilus. Licentia nec gus, imperari et inspirari quoinam qui latere ab ipso quairitur, qui eligitur; contentus esse decredidicerat, Christoquc teste ejus consonsum verat, apparcre nollet, si quis
requiroret;

a
b

sed capitur

a cunctis,

et

trahitur

imo oranium quasi non suus deinceps raausurus,

memoriam annuniiet
Gigniacense
Dei
:

in territorio Ebroicensi.

mox

fuiurus.

urdinc
licot

et

quidemrcctius. Sensus
prsecedat

est:

ainor

dignitaie

pruximi
Dei

dileclioneni,
solel

haiic

taincn

ordine

sequitur; quia

totius ccclead cacumen opiscopale provehilur, ut curamque pasturalem gerat, sice dumum rogat,

promotus Per diverii 20 Prirao clericus, dcinde ordinatim Ordinum gr^


dui ascendtra,
Episcojii''*""

homo

a dilcclione proximi

ad

amorem

quisua;domui tam optimo


io

dis|H)sucral,

ut

maneus
esset

suscipii covsectatani'!''*-

ascendere. Viderit scriptor

an id undcquaque sit recte dictum ; py:fscrtim quod ejus conunentatio vcnpit occasionc legitima' quidcni, scd tamen dilcctionis in carnv et sanguiiwfundata:. C<vteruni qux sit ejus menSt non est difficUe assequi,cum ipse moneat,
quid
sibi objtci queat.

sipculo

cum

carnali matrimonio, mortuus

raundo et viveret Deo ; spirituales fiHos ritu, disjunctus carne assuoverat


procreare,
ct

qui uxori conjunctus spi-

de vetuslis ulribus

nuvum vinum
(noa
enira

profundere.

Cumque

apoordinalus et consecratus

fuissetc, stolica bcucdictione lanti sacerdotii

DIE DECIMANONA OCTOBRtS.


^ enim
difTicile

509
vitavit

erat oi)

uxorera

rautavil

eamque,
sine ea

ibique

secedens
;

cpiscopalis

froqupntiac

quam
d
EraltaTiti^T

jussus esl,

dcsponsavit, qui

cum ca

strepilum

eo vorius cpiscopus, quo

minus
Ibi

fre-

vivere didicerat,
a

quam tenendo

R'liquL'ral(/.

quentatus,
lectio

magisque

coflo

sociatus.

deniquc
perseve-

popvlo exctpitur.

Facta est populi pasclialis c exultalio, lantaque adventus illius receplio, procodenlibus cun21
clis,

ct

oralio altcrnalim
;

succodeulcs,

rabant indosinontor

ibi

psalmorum canticorum,

el

in

ojus laude acclamantibus univorsis, ut


forcl,

nullum dubiuni

ignem

illutn

de coelo mis-

quc molndia, Spiritus sancti altraUons gratiam pcrsonabat; ibi se, non abruptu ab ecclcsise suae
corporo, scd
rotorto
illa

sum,
centus,

qui

boc

fecerat in

tot

cordibus uniforme
ubi

ad pennulas capile, columpro


sanguinis
fluxu
'

incondium,

itiiatonus talis,

tamque catholicus cunfierot,

bina anima

immolans,

nallo

discropanto,

Aquilinus sed co-

lacryninrum

intlironizandusadveniret.
t/xort-T,., Vxorem,

cxprimons
hiatu,

alToctutn

fundebat torrontcm, non sine ^^cmitu qucm gorons igorebat) ul


,

.,-<iu<s

22 Accepto
^^.y^^y^y.

igitur,

non corvino
saoerdotio,

incolatus ejus

non

prolongarelur

sed

brcviato
( inter aul Quid honum et mo-

ciameijam^o- lumbina simpUcitale,


Torirat,v'\am
"Kfai'*'""""'"

occulte.

jam aperte uxor j^ sororom, lu qiiatn iirius transieral, sed Ncc amoriscasti ardor extinguilur, imo

visio. exilio, apcrircturoi palriae ccelesiis qusrerel in strato, Putasnc mollitiem

26

aliud

sibi

substernorot,

quam pavimcntum,

sicut

lum patforem.

gcminatur; lura quia pudicitia immobilis in promolo pormanel; tum quia fcecunditas spiritualis
raulliplicata

utriusquo coron^ est

ri;piilai)da,

si-

llli enim solent sibi exhiberc carnales pastores? uberius pascant, pascendis ovibus Christise ut se providore, in ipsa sua rofoctiono simulant, soquc

cut utriusque adscribitur istius ftEounditatis causa,

ac

si

in

domibus rogum
:

sint,

mollibus

vosliunl,

promissa castimonia
tas,
siti

coinmunis quippe
quia in

cst utili-

quomadmodum communis. Qus


tot

cxistit planlatio
,

sacri

prupocrosci
t,

quasi ne alii detecli remaneant, qui scilicet molius minus pasloros sunt si in spiritu lcgcrentur
,

coutuplum

proliosis
tur.
uisi

ab uno palre
tantae

Uliis

adoptatis

diligit

soror

l)cnedictionis

fratrera,
eiricitur;

per

quem

lanta au-

magisquc roligiosis indumcnlis operirenSed illi so laborom forre non posse dicunt, duraque consulere rcficianlur ct induanlur
,

B gmontalionis consoi*s

cujusquc manibus

se fingunt neccssitati
,

consulunl voluptati et ia- E

sacordotali gratia porunctis, lam ipsa, quara tota, cujus raenibrum cst, ccclesia benodicitur ot expia-

enim, quia factus csl sequester ct advoatque ad Deum internuntlus, calus popnli totius suus solius sponsus dosignatus; et quia qui fuorat
tur. Videt
,

non utique imilanlos voslidulgont supornuilati iMartini illius Magni Turoncnsis, aut Germani gia qui non pro diurna, sed pro Anlisiodorensis
,

Klerna
Christi

mercedc
jojuniis
ot

militanlos
vigiliis

pauporum

/(

gregcra
,

ac laboribus suis
,

ut

ramos ditrunditur arbor, qu;c succisa videquando uxoris connubio divulsus, ac per ncque mihoc (iuodammodo truncus apparebat diligitur, quia tlamraa nus, qucC diligit, quam amat
in tot

corura
cocidit

oxenqilis disrorol rodire jojunando


in
sic

unde

batur,

primo
allicit

paronle

manducando.

Nomo
;

cbaritatis,

partibus dividatur, non taubi nata ct undc propagata comen ibi minuitur, amplius gnoscitur ; sed eo ferventius aestuat, quo
liccl

in

tot

nec praedicando sicul operando bene jojunia sug^^erit, qui epulis sub quacumque specio infondit. Quod cavens Aquilimis abstinondo

enim

et

vigilando

melius subdilos pascobat


i

quam

si

illis

abstinero prsecans (pr^rdicafis)


aliis

ipsc rencoret/i-, mortifi-

exundat.
Qmu<>euus ornumivwet.

soquo raollius traclans


vigilabat,

asperitatcra

""'" "~ tvUam mcoUt

S.

Aquilinus.

23 Qui crgo, antequam pastor esset, multo magjs, grcge suscepto, speculator ietornus convigilias extcndens, orationibus incumbens, dabat, quatonus ita cresceret teniplationi opcram
dignitate. et talis in sanclitalc, sicut profoccrat in qualis quoque novus et pcrspicax in opere esset
,

cationis comniendare tentarot.

27

Toslimoniura

igitur

legitimum Christus
interius,
ita

ei

Signo crueJf

reddebal.

Nam

sicut ipse

quos potorat,
cxlerius illu-

morbot pelht.

illuminabat, erigebat, curabat, erigondi ct salvandi rainandi


,

gratiam adoplus,
infirmilas ejus

Crucis signo
prffidicabat
;

liborabat,

quos per eara liborandos


corporalis

significabatur

thcorice

/"

ox nomine. Ul onim vacare, et pro turaultuantibus cxorare,

liborius possit

nullaque

elcgil sibi

non longe a rauro


porta:

civilatis.

ab ecclosia

precibus rcsistebat, cujus exemplo et documento ffgriludo spirilualis disccdobat. Cur enim Christus

voro centum passuum

spatio, distantom collam, in


,

ncgaret argontum

cui

dabal aurum? Cui concein


?

C rcgione

videlicet

quae dicitur

Rhotoma-

debat gratiam curationis

monlihus, cur non


ot levior
est

proptor pagonsis, sitara, ibitpio socrolum, quod amiserat, ropelons, inquietudinem


storalis curae

annuorot

in

corporibus

Quorum

raedicina ot

rainor jaclura.

Imo pcr ha;c cvidontia

agebat aniraarum negotia


;

lanto

melius quanto
in causis

bonoi

et

maU).

[ilus proficions g corporum declinabat quam prolioero possct concionando. populi orando, sempor 24 Hoc enim proprium electorum desiderare oplare secrotum, sicut ro|)roborum quippc mundura, quom non dililili
,

raunora qu;e priebobat, confirmabat occulta in eo ct declarabat charismata orhntnr ttimiper cum 28 Sod vir Doraini in cunctis qua? .' wulurvm trf rolinqnens sui custodiam non pctierat. Christus agcbat
,
,

dum suarum ovium curam


lum ubi
orat

gerons, limel)al in lan-

timor,

ut

ibi

etiam piorumqu<! Irecorporis aut

lumultum.

gunt nec vidoro volentos,

Cbristi

vultum

in

lanlum

hoc soraper pidarot ubi non erat timor. Propler

vincuia, qu;e gcstant, sitiunt, ut raortalilalis ipsius

Dorainum [)recabatur, ul
obstruerot, aut cuslodirot

iiortas sui
;

satagant; et, quia non possunt sursum continuare cordis oblutum, proptor cori>oris graet \nvedinem, in semotipsos dolcntos rcdoant

nc

pcr eas concupi(pio

rumpere

scentiie appelitus introiret,


solet.

cum

mors irropore

Malle

enim

sc

lestabatur truncus inlraro in


mitli
in

viti

ScBculum, quod
videre.

poene ovasissont, et porsistere


llli

rcgnura,

quam inlcgrum

gchcnna? hara-

inillaclaritatepotuissont, vidcant.

autem somac pcr

por amant hoc froquentiam,

quod nolunt
in

diserere,

acquiescens, qui omncs in thrum. Cujus |iolitionibus salute vora petentos. suo nominc. Iioc ost, dc sua
fencstras, lucis rainiexaudit; et extorius capitis rogalus cs(, clausit sed uborius slras,qua pietatc quod abslulit. focnore cordis aporiens mulliplici
; ,

cum non habent,

qusritant, ut

qua ooulos (igant, invcniant, pemtus ignorant. qui intus caligantes, aliara lucem
vanitatcm jugilcr.
praiter
Sfinctu.,

quam

foris spoctant.

compensavit

IsraOlita, oplans 25 Sod boatus Aquilinus verus Du.acai,acru, quam jacens in sterquili^j^^ auachoreta ^^^ margarita, petiit secretura oratorium,

Afmm-

juvaminc ad ecclc29 Ua enim sine oculorum


(lorie orani) corum siam voniobal, ac si omnium viara cerncret, quam tenebat. fultus adminiculo Quin

i\cc Ininni

hiiK

tmpediihalur
gtegi invigiUire tuo.

^t^JL

nio.

ut vilis

610

VITA

S.

AQUILINI EPISCOPI.
non
advontu. pcr

Onin notius in co quod lunien noclurnis


requircbat.
per
reii

lioris

quem non unus sed


agcnles
,

plurcs

peccato-

sicut

facerol

si

vidorel

al.suluUus

res. pcrnitenlia.n

superno suo consortio

Secu
petilus
.

parata3

sinceritatcm. pranidcbal
eral.

ei

fluplirandam,
yui/''"^'"
^"''^'t^'^

33 Canerum quauta apud


illa

illos,

ad quos beata
lanta

doIot fiUeUufn.

quam amissurus
visum minus
aliis

clariliilcm,

anima

Iransiit

orta est iBBtilia,

apud

praislabat,
in
'^e

non ipse cscilalcm sustinebal.


ad non videndum, quam
cali^M) exterior

istos,

cxauditus

in

ad videndum. Quid enim

sen-

a qnibus d,sccssi.set lam pius. tamque egregius paslor, mans.t tnslit.a. Nollcnt enim prav mittcre Palrcm filii, sed pranmitti a paslore sub:

sui pervigili
ei

nocobaf. qua? ot in divinis perspiciici,


,

dili

mallenlquc carcrc in
in

cor^lis

novo

isto

patrono,

mundi spociom cximcbat


in

sod

Cliri.^^ti

faciem

quam
tia,

torris

assuclo

solatio.
et
,

Igitur

cum omni

non tegcbat. Imo


a visilibus
JEjtM virtutis el

lantum proderal,

in

quantum

revcrentia,

sacordotnm

populi astante freqnen-

forniis prohibi-bat.

celobratis exequiis

poractisque tanto funeri


sepeUtur.
l

amator conti30 Erat enim custos innocentiae,


cullor sobrietalis , pei-scculor nimicus delractionis mimu
quifi

debitis vigiliis, sepolitur ccelestis illa margarita in


basilica
/,

pLoTaiis ,oiu- npnti^

dotcstator cnpiditatis,
pravitatis
,

quam
; ,

s.bi

poenes subur-bium c.vilat.s

'^'^-

ad

ffidificavoral

ibique

dotcstanda mullum sibi valobat ca^citas impopiilnmqno papetrata. Ad illa nutcm scclanda
paslorali diligentia terna pietalo adrnonondum, ac

rona
33

jusliliffi

dcposilum, cui debetur coreponitu.', donec reddatur ci a justo


P^-cvtio
a/i

judice in regonoi"ationis die.

Implonimus orgo pictatem tuam, Confessor


ot
praesiil

custodicndum, nihiiimpcdiobat; non onim segnius


orabat,
tanlo

beatissime,

oximie, sancte Aquilinc, ut

^^^^

^**'^"

minusvo

pivTdicabat

aut

vigilabat

sed

qui dc modicis accoplis

ferventius in

Clirislo de coplostibus agebat,

illamquc scdcm

clarificasti,

magna et multa rcddidisti, quam roxisti, id nobis

.sarcinam geB quanto de lerrenis scnsibus minorom crat, qua Itomo terrenus rens, ab ea parle liborior ct ibi aculius videre celcrius ac facilius poccat
:

divinilus obtincrc

digncris, quatenus quod profi- E temur orationc, cxscquamur operc, atque in novitate vitse ambulantes, et sicut aquilae ponnas vitio-

ccEperat, ubi oxccllontior pai-s hominis constat, ot ut divina unde ad superna visus transmiltilur claritas vidcatur. Igitur quo cxpeditius illic ten,

rum

iii

virlutiim
jtUiccro

mutanfcs,
illi

quomodo

habitura

mutavimus,

valcamus,

qui vivit et

regnal per omnia saicula saecu!oi'um. Amen.

dens dc fonte bibobal, eo splondidioro? pra-dicalionis radios ad inforiora dii-igebat, ol tanlo dulciora in exhoi-tationibus suis profercbat, quanto
ea plus dc ipsa veritalo, quos Icgorc non libris
,

ANNOTATA.
a

quam de
potoi-at
,

vorilalis tcslilius

Pkrumque
lAidit
fit

iEthcrius dicitw\

haiiriobal.

Noc

b
rior

verba ejus cadobant


virtus

in

torram

quom nimirum

auctor in verbis Mierno et ^.ternam. Clascnsiis c.r vcrhorwiv optid Svriwnpositione:


Jitorno, Ebroiconsis urbis episcopo. luce ad seternam translato, ut reipsa esset,

patens atlollobat.

quam

in cunctis inlirmi-

Bealo

namquo

tatibus curandis cshihcbat.

ex hac
,

Puu (Hindra<,tvin ihiQM

31

Ouiims

bonorum
piis

oporum
studiis
,.
.

sanctarnmque
ot

quod vorbo bactonus diccbatur.


c Siirliis
:

Epi-

aedificalionum

cxerciliis

comprobatus,
olimatus.
,.

pau,

Quod

ei difiicilcnon crat.

tcojMiut annot morilur.

pgp^j^ ^

recroandorum
.
.

ad ulti-

mum,
omni

cJBcitalis

optala; mcdicinali cauterio ct ab


vanitalis purpatus
et
,

sorde

mundana?

cum

vcrhoi-vm Ivsu (mi plus nimium auctor utique indulgct) obscuratvr ct hic sensvs. Uxorom mutavit, oamquo quam jussus erat (eccled

A>

quadraginta in
totidem
transegisset,

episcopatu

dnos annos quasi

siam

.sciUcct

Ebroiccnscm}, despondit, qui


illa

mansiones usque ad Jordanem vorationis qua Iransiturus crat. ubi scmpor osse
rciididit Christo
,

(scilicet

uccorc sva) sinc

viverc didicerat,

cum illa quam

optaverat,

illibatum

ct

inconta,

eliam retinondo i-eliquerat. Surius, e Pascbalis /(/ c.v/. /c.?^t'a. Pascha quodlibetma-

Domino sompcr coha?surum C illam sine dubio vocem auditurus exultationis et


benodictionis
Uttlh. 25.
,

minatum spiritum

gnum

lostum vocari observat Durandus.

Ita

Du-

quam mcruorat

sorvus boniis

ot

cavgivs in Ghssario. Hinc etiam Surius habet: Exslitit vcro in plebe mira exullatio.
f
/.

fidelis

tam

qui talcntum quod accepcrat domus suae, multi[ilici lucro augmenlatum rcddebat, ut
',

c. coittciii/tlatioiu.
:

integram
conceptos,

ecclesiae
tot

consignarct, ac

unius custodinm Domino suo populos parocbianos. tam vorbo

quam oxcmplo
,

suo oditos, quot


paslori

filios

generare non potuissel

summo

priiesen-

g Additur in Surio plus. h Gigniacensc Jiabct pavcrunt. Vox pauperum non facit hic sc7}svm,nisi addatvr vocr pa.yer\init vcl ha-c illi svbstitvatur, qvod qvidem rationimagis conscntancum
i

taret. Laelatus est certe illo

beatus oxercitus, semel

Coj-rige eor Gigniacensi


se.

praedicans.
:

quorunidam ruina mutilatus, paulatim multorum salvalione reslauratus la;tatus, inquam, in ejus
:

k Supple
I

Surius habet

epularetur.

Confer

Comm. ])rxv.

v, n. 70.

DE

DIE DECIMANONA OCTOBUIS.

511

DE

SANGTO DESIDERIO
ABBATE ET CONFESSORE.

GOMIVIENTARIUS PRiEVIUS.
Probe distinguendus
ct cultus.
BvBcnLo

B. B,

S,

Desiderius ab all(M'oejusdem nomi-

nis, discipulo S. Baronli. Ejus

memoria e\ Marlyrologiis

Quo anno

deccsserit. Acla.

vm
Desi-

Diffnt S.

m/primis Desiderius

deriusirfc fif(''ro
ejuiiletn
ni)r,

disiingnendus

est,

iste (imlgo Didier) pivbe ah altero ejusdem nominis

nomi-

dixcipulo

S. Barnnti.

I
tum

discipulo sancti Baronti, qui

cum

magistro

ejusdem monasterii sepultus, ubi multis miraculis claruit. Vixisse dicitur sub Dagoberlo, Clodoveo II ejusque filius. Hactenus Labbeus.
3 Atque ex his satis apparet siderius/(/V noster
(4)

suo in Pistori^nsis
{\)sci(icet

territorii

monasterio virit.

quantum
illo,

distet

De-

" 9o uppnrtt
'""^" ''*""'*"'

Baronfus
B

nobUi orlus progenie, post ini-

ab altero

qui ex Haiia

Tnatrinionium, monasticam una


est

cum fitio

suo

oriundus, nullo
coluit

Aigloaldo amplexus

disciplinam, in ccenobio

umquam tempore Longoretense in- pcsiderio monasterium. Errant itaque ouctores Novs E dum
(5)

Longoretensi, quod sanctus Sigirannus abbas ex-

Galli/v Christian.T

in serie

abbatum sanctl
est

struxerat in pago Bituricensi versus aiinuni 635.


Forte aliquando, fmitis laudihus matutinis, fcbrl

Sigiranni

(ita scUicet

postea vocatum

monaste-

rium Longoretensea nomine sui fundatoris) notant


advita
bio

correptus cclebrcm

apud

antif/uos habuii oisionem,

m Francardi, quisancto Sigiranno successt


Desidorius,

quam

tege in Actis nostris

ad dicm xxv

Martli, ubi
et

Circaillud tempus florebat ia Longaretensi coenoS.


.

a/pud nos agitur simul dc SS. Baronto


rio (?). Post Jucc

Desidc-

cujus

vita

cdita

est

scc.

ti

Barontus, abhatis sai permissu


territorii Pistoriensissecessit,atque

Beiied

pAg.

828.

Loco citato

agitur

simul

de

in Jtaliam profectus dicitur,ubi, Romn, rediens, in

locumquemdam

SS- Baronto ct Desiderio, utroque mortuo et seputto in Pistoriensi litruri;e agro. fd unum conimune

geminorumintcr radices moniium paroam extruxit ceUulam. Ibicumdegeret, accessit ad eum vir quidam venerahiViS, nomine Desiderius, ejus exemplo
eradiendus ; cui et atii quatuor adolescentes se socios addiderunt. Mortuus Barontus cst versus annum 679, muUisque miraGulisejussepulcrum incla/ruit. Sseculo undecimo in illius lionorem
et dx)ctrina

habft laudalus Desiderius

cum

nostro,

quod ambo

cum jam
liis

S. Baronto convcrsati fucrint. Prior,


Loiigoretensi ccenobio exccsserat,

cumhic

imo ex Gai-

in Italiam
si

vero

umquam sanctum

gorcti contigit,

sedem suam transtulerat ; posterior vidit Barontum, id Lonnec diu, ut videtur, sub codcm tecto
^tf^^iyroiogm
^'

erectum

est

monastcrium, ad quod ejus reliquix a

Restaldo episcopo Pistoriensi translals sunt ; nec ita multo post, corpus samti Desidorii, qui haud diu mayistrosuo suporvixissc videtur, cum corporl-

simul remanserunt. 4 Sanctus Desidorius noster antiquis Martgrologis ignotus fuit ; nec ejus nomen reperitur in
Marigntlogio Bomano. lUius meminerunt ad hunc dicm Castrllanus, Saussaiu-s, Bucelinus, et pr^cipue Hugo Menardus tuin in Martyrologio Benodictino,

*"

"^"

"*'

bus quatuor sociorum ejuseodem alUitasunt viKaQ lendas Aprilis Mxvm. compendium 3 Sancti autem Desidorii, cujus hac die xix Octoviux s.
tii

turn in Observalionibus

(6).

In

his pr.rcla*

rum
ex

texit

encominium, quod integre ilesumptum

cst

Doside-

bris festivarecu/rrit

memoria, vitam itasummalim


(3).

actis, qua.'

mox

subjiciemus

hoc tainen

cum

noitrif

complectitur ex actts Labbeus nostrr

Sanclus

discriinine,

quod in aciorum
in

titulo

dicatur DcsiDcsiderii con-

Desiderius ex castro Blavio ad GarLimtiam orimidus, a sancto Sigiraniio in Longtiretonsi ccenobio


atlonsus
in

derius abbas et confessor,

dum Hugo Menardus iUi


S.

annuntiut
fessoris,

pago Bituricensi,
territorii

monacliuni,

cum

indies

in

sanctae

discipuli S. Si^-iranni. Ast,

cum ex Longout

conversationis studio
cerdotii

proficerel,

ad hoaoreni sa-

relo

in

locum

Bituriceiisis,

loquitur

provectus

alteroque monasterio, quod

Mabiilonius
est a

(7),

vocabulo Hurriacus, transmissus


ut

sanctus Sigirannus in eodcni Bituricensi territorio exlruxorat, praefectus est, ubi in honorem sancli Martini oratorium aedificavit. Aliquot elapsis annis

Sigiranno Desiderius,
Virginis

oralorium sanctiE
et

Dei

Gonilricis

Maria?

bcati
;

Galli
et

eodem

sancto Patre conditum incolorol

ab quidem,
.

amore in cellulam ita se abdidit, ut tamen monastorii pauporumque curam non abjiccret. Ca^cis pluribus visum rostituit signo
divin^e contemi)lationis
crucis,
ritantis

juxta H. Mcnardum, ut monachis ibi Doo famuabbatis lantibus praiosset, non vidco cur titulus
squalijure ac multis aliis tribueretur. scu cullus, />woft.*u. 5 Quod vero ad locum attinet ofutus '"""' annuntiat : Sancli Galli in Briona CasteUanus

non

ipsi

et

quo protectus

ipse

immane spectrum
Joannis Biiptista

ter-

da^moiiis propulsavlt. Invilatus ad

immoret
cliari-

talis gloriio

coronarn a

saiiclis

iSain-Gal-en-Br^ne), in dioecesi Bituriccnsi, sancti

Apostoio

Paulo, discipulisquo ad

mutuam

Desidorii abbatis, dlscipuii S. Sif?iranni (Siran).

tatem et observantiam regula; iDllamniaiis, quarlo docimo Calendas Novembris ex hoc mumii coeno,

ad CQElum traductus
(1)

est, in

basilica sanctae Mariae

Porni Briona, ut ipse habct CastcUanus in /ndice suo Geoyraphico, tractus est in pago Bituricensi. Sancti Galli vero atiud non est quam ipsum oratoivi n. xc. 1. 1. p. 500. (7) Annalos. Oclubris.
lib

M4. Conf. Annales Benedietin.. lib. lyi, n. liixii. t. I. p. (o) Bi.7 ei semi. ;2) .\cU SS.. 1. 111 Martii. p. ^ 31^7.- (i; Ann. aauedicim., blioUieca Maauauript- Libiorum, i. II, p.
Edit. Luc(B 1739.

(b) T. !I.

col.

Ul.

(6) Lib. n,

ad

lib. xvi, p.

506.

rium.

512
0.

DE

S.

DESIDERIO ABBATE ET CONFESSORE.


exapopraphoinustrissimi ac Reverendissimi Fran- D episcopi Monlispessulani. I-orma
ci^^ci

fcn.nl, S. Sigirannvserexerat riun,.<,uod. ul acto

Bosqueti,

\,h;,

Gm.'"l<l"od^-v,.'^susde,ndeestS

Dcs de-

nosler oralm;n, S Mareljuala illud c<:tlu,,nn tuoTurronensi sacrum.

aiden ^dificavU Sanclus

',l<lcicevsri.iiein,orluusest;astactad.<.,. S. Mafuisse ad o,-alonum


labenl. hinc lransl<un, li :\)o hinc <,uod eliam S. Gal

rt

cum smnmo
>n,lulus,

honore
"nfra

ablulus,

.lignisque

vcstimeut.s
cst

Labbeum, speciem avlorvm, prout occurrunt apud Lectimivm pro of]icio ecclc.siastico ordinalahabct quo dividvntur. rum. Quod apparet ex modo , raro in initix) sequentis Abrupie /rocedvnt, et non tum in fine prxceden^ lectionis term inaturorgumen morc noslro norrationem paulo tisavptum. Unde, tanto facilius suscepimvs, aliter distinxi> vs; idque per numeros di7io7i constet Labbcanam qvodnobi.^
,

nentibus

oral.uiuni sanda. Maria. turnns, mullorum circuu,s.an,ium


conspicilur, ct

se|mllos

ccr-

.b.quo

visicmemfundariinmanuscripti,quousitsest,f(Yi^a. dubium qvin eadem ha^c acta />i'a' mani-

Non

est

humatus

lus usq,,e hod... cnnnu,..,


r,<,-sus

popuiis comprobalur.

Et

lUc ^'"'. ^^"


.rf

Kalcndas Novembns is imus.lcc,moqua,to funus OCobris, cxitiale am,s,l deci,na nona


ris

.s<

Compendium Vitx bus habvcril Ilvgo Menardus. habetur lib. ii Observation.um, S. Desiderii, quod idperspieuedcclorut; pra^sertim cum ipse .snbfinem
addat
misso
Ilanc vilauicomposui exlibello ad mc transex abbatia sancli Sigiranni, terrilurii Biluri:

>n ter-

fiuo<iuidcm<lieal,omHib.'^.<,u,<lc
:

,lloe<,e,-unl,

censis,
.

De tempore
mortie

tncworalur. hi.rla CasieUaiinm

morhms

est

ejw

^emsvcrsus annum
;

705.

MabHlonim

sanctus UGMejus mgres-

beneOcio venerabilis patris Dom. Joannis Bourges, prioris ejusdom abbaliffi. de

sum mLongoretensemonasierivm annum 679 iieobitu ejus hsrcdeinscnbU


tnulli'^

refertpauloante : Dcnique
ex cellula

VITA
Ex

S.

DESIDERII

(](-runcius

incdiis ct

laboribus.

suaariccclum
B bris

libcr evolavit

no/i addit quo anno,

xiv Kalendas NovcmBucelinvs, Ilago Me-

ABBATIS ET CONFESSOBIS.

Diiceptatio

generatim -ponunt nardus, sicut eiiani Labbeus U et filiis cjus. Floruit siil) nagobcrto, Clodoveo anno 622, Dagoberlus l, rex AuslrasiH' ab
7 patri suo Chtario II succedit

chrvnologica.

anno

6?8, ctcIuso

Labbeo, tom. II BibliO' thecw, pag. 3G7 et seqq.


Savcti Deside
rii iV('t"Ifa.

nnictamenpartemregniconcessit Cariberlo fratre. quo illc hauddiu grovisusest, cum diem


Dagobcrlus,
obieril

1 gilur
alque

supremutn anno 631 ex quo solus toti Franeorvm monarchi.Tpra-fvilDagoberlususqvcad


,

beatissimus et gloriosus vir Dcsiderius Blaprogcnie ortus, vianensi a lerritorio,'nobili ex


in

pueiiiifi.

Dci seivilio

ab

ii^sa puerili

aetate

manci-

annum

solivm lenvit usque ad annum est atqvc tres ejusdem s^ecvli qvinquagesimum sexlum, Childericumet Theodo: Clotarivm,
Clodovs-us
11. Ilic

m, qi'o inpatris defuncti locu.


m

suffectus

ut assolct, iu pueripatus, lillerarum primordia, favente, omniniodis est ellicax ettectus. tia, Domino

Quo

solum disceret imilari confcssorcs, necnon et apostolos, verum etiam ct


faclum
cst,

ut

non

reliquit fiHos

Ncvslria et Burricum. Primus, Clolarivs III, cjusque demorlui locmn sumpsit gundia regnavit ; annomvel 671 Theodoricus item III, superstes
u-stpie

ad avnum
Chiidcricns

691.
II,

Secundus C(odov.Ti

fitius,

marlyres atque virgines. monasttTmm a 2 Erat autem tunc lemiioris pago Biturico, in in B Sigiranno conslructvim fluvio vorabulumest Longaretus 6 super
loco. cui

S. Sigifanni

egregia virtv

nempe anno 660 ad annum

Au.strasia'

sceptrvm tcnuit ab 673 vel 674 (1). Variunt


est in

vocitalo Claisiac,

auctores quoad annos intermedios, ut videre

quo i|)se gloriosus eum moDomino vidcbatur militare assinachorum grcire idem Sig.rannus tanlmi que erat gloriosus due
in
:

Rationario Pelovii nostri; ast concwdant quoad duos termims eatremos iqui in rem nostrampr.rcipui sunti, nempe quoad initium rcgni Dagoherliet

in sanctis alquc cgregius Cbrisli confcssor omnimodo admirabilis, et in sancta conversationc ipse natus erat, locis, quibus

artibus

lOTcipuu^utillisin

finem regni Theodorici ^


tur,

III, filii

Clodovwi

II.

Mori-

inquit

Vclovius

(?1,

Chlotarius anno 6?8


in

ciijus

rcgnuin Dapobcrlus
Tbcodoricus,
Chrisli 600
III.

solidum accepit. FA
II

infra (3).

Cblodova-i

filius
lilio,

circa

annum
nominis

obicns.

Clilodova-o

ejus

vncuam

rcliquit noniinis rcgii

posses-

sionem. E(r his sequeretur


qvol annis citivs

morlem S. Dcsidcrii oliponendom ea-mcnlc llvgonis Me-

aut nullatenus repeaut conversatus fueral, vix imilari poluisset exempla. i-iri posset, qui ejusdcm S. Sigiromii'"^ longe latequc proaditS. Ueside3 Cujus etiam vita hinc inde sancU auribus istius rius((6 logue cul redolens pro,,aIata esl in yirtu- suscijii'"*"devolus ad eum accedens, Desideiii, qui milii videtur ait intra se : ut tesque cernens Cbristo, quam pei mclius cst impollutum servire
,

nardi

et

aliorum,

qvam vult

Casiellanus. Nisi quis

copulam bujus mundi contagio involvi pedcs Ha^cinlrase volvens provolutus ante

mum auo

beaii

dicat pulvisse prncipuc forcre Soncium nostivm sub pr:rfolisregibus, quin tamen cjus mors neccsin sario illorum regno sit inneclenda. Pra>terea

gereret cum Sigiranni, quid inlimo corde cbantate pieille, ul semper erat mis patefecit. At
lacry-

hujvsmodi nibus, non


screpovtio.

C]

ocharvm qvasi gencralibvs

indicatio-

Dco pro tanla petitione cum, m nuimo etiam pro Uei dono suscipiens
nus, gralias ag<-ns
collocare decrevii, coitu inibi cohabiac deinccps dum adviveret in aulem uei (anlium unanimem csse delegavit. Hic coeperai sanelilale quam dilectus Desiderius in chantatis humilis ac devotus permanens, adeo aptum, ul se cergralia cunctis se sluduit reddere videretur universis nentibus ahiue colloquentibus

pueri,

lonli facienda est aliqvot

annorum

di-

mero

fidelium

monacborum

Folcndum lomen cslhvjvsnwdi formu:

/w:Floruil sub Dagoberto, CIodovaK) II ejusque liliis per se indicari vitam ultra illos limitesnon fxiisse
protractani. Probaiiilius proinde
siderii, si
est

mortem S Do.

mm

citius,

saltem anno

{)^^ conligis.se.

Acia.

Eorum
et

or igo

forma.

Confer qva^ latc disputavimus in Vita S. Aquilini, supra pag. 490. 492. 8 Pouca dicenda habemvs de Aclisf/wa' hics^tbjii-imu^. Lobbcns (niinivm primvs publid jvris ilta fecit in sua Uibliotbeca, atquedescripsissese testatur

placerc, el ab

proximus umnibus tamquam parens


to&ef-

summo
4

sludio tolerelur et veneraretur. dono yactut quippe eximia sanctitate atque dos arbitrabatur orationis B. Sigirannus prospiciens

Cujus

(l)

Art de vfiriQor les dalos,

p. 429-532,

(SJlRaUoDQrium tem-

porum.

part.

i,

lib. v,i.

cap.

uv.

(3) Ihii.,

Ub.

viii.

cap. iv.

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.

U3
eum
operari diLX I.AUUEU.

eum

fore

dignum

sacprdolii hoiiore lungi

sed ut

cabilis divime potenliae dcxlera in

inlima coniis rimabalur art-aua. in Dci ramuli) lianc adimpleiT sluduit opcram, ac sui capitis comam ut

gnata
1
1

osl,

accodamus.

Ca'cus (luidam ad

cum

venil subtiliter

eum

ifpco visum eitituil.

porpeluo in Christi sorte Clericus pcrmanerct totondit.

rogans, qui

dum
ut

alimcnti aliquid poslularel, ipso


in

atiiuo

ad eum quem desiderabat ordinom. Doul

almus Desidcrius
ct

oration.j

se prosli-avit oi-ans
in

mino annuonlc, porduxit.


mUtitur RuTiuCUffl-

deprccaiis,

ipse

Dominus

hunc servum
Slatimque
el qui

d
e

5 Contipit namquc Iransmitlorolur in parlibus Nirsani;o d, in territoRuiriacusf', in rio niluriconsi. in loco qui vocalur

ab ipso boato Sigiranno

suum doclai"aret ad eum acc(!<iens


ocuios imprcsso,

cffilosle

mystcrium.

Vir sa.ictus signo salutis supcr

protinus visum

reccpit,

quo
atque

loco
in

oratnrium

cnnslruxerat

B.

Sij^nrannus

alimcnta
abscoss.t.

pelerc

vcnerat

ab

ipso

illuminatus
Pvero

honoro sancta; Dci Genitricis Virtrinis et beati Galli consecraverat, et ibidem monachos in Doi sorvilium dolcpavoral. Nihil cnim proprium
halH'li;itur

1? Alius

quoque

o.x

Arverncnsi

tcrritorio pucr

cuUiam
"praistat

hujusccmodi morbo

laboi'ans,

audita cunfcssoris

Ayvimemi
idcvi

illic

nisi

Doi

culliis, in

quo

indcficicns

Christi opera, pro himinis

reccplione precatur obClirisli

heneticium.

ubionini virtutum geiicre ex-

permanobat. 6 Tanto quippe


derius,
ut
vix
in

nixo: ncc moratur iIlo,sod invocato


in Dei scrvilio mancipatus Dositorris

nomine,

oculis

ojus (ligito

cruccm opposuil, niux vcru de-

invcnirotur ojus

similis

fluente rivo sanguinis luminibus apertis lux iiitravit.

cliarilato prreclarus,

ol)odiontia

assiduus, humiliin cihis, larjius

tale praecipuus. Erat

cnim parcus

in eleemosynis, promplus in vigiliis, el in oratioassinilius valdo dovolus. in Doi opere semper duus, (olis viribus luxuriam abstinenliffi frseno ac

por omnia Virum, cujus ctiam si^na (>t virlulos, qiias por eum Cliristus gcssit, hlnc inde dcclarantur in niundo Quod si hac tacueris, cunh(^aluin
!

scicnlia clamabit.

13 Sod quid dicam plura?

NuUas enim ante eum

ViT Sanctus in.

(iTca

ccelesteiH

parcilatis

agone coercens, no
viri

sibi aliquid

subripcre

B
Ornfrtrium mdi(irnt

possol.

viros habcrc poluorat jxM-suasinnis ini(|ua3 pr.Tsti- palriam asti gium; sod atlilola Cliristi al.pio triumphalur niundi, due anUeiat.
vilge istius fugitivx' jacluram facce cupicns, tendcro E ad illam vitam voluit. qua? in cxultatione pcrpclua manol. qua^ nullo -omitu obstrcpil, m ,;uc fino con-

7 Ad

tanti

famam ccBperunt ad eum con-

S Marlino

iacrum.

ejusinslrui fluere viri ot d(n-ota^ fn^minae cnpicnlos prospiciens Dosidisciplinis. Tum ipso boatus huc

dorius in
inslituorot

animo

coepit
in

evolvere quatcnus

unum

cluditur; qund ociilus noii vidit, noc niirisaudivit,

oralorium

Doi oprre jugiler insistonot

dum. Yorunitamcn

ul cdplavit, ita

mcnto pere-

etin cor hominis non asccndit. cujiis lumen numquam cxlinguitur, cujus serenitas nulla obscuritate
obtegitu.'.

parvulam in honore git. DcTiiquo edidit oollulam domini Martini, in qua non parvasost plorinsissimi
virlntesopcratus
Studel s? subdiicere

14 Sed ipsc insidiah^r qui somper bonis invidet lierenniter voluit in Doi famulum immittei-o atiqua
jacula.
sistorot

Doimcmem horriili tpeiie ap-

parintem fugal
siqno crucis.

Ulum somitor
bonore

dili^^cns

locum, quom irislruxo-

Quadam enim
et

die

dum

solus

iri

cella cori-

(idcbum

rat in

B- Martini, et

semper ampiocti

drsi-

acrwpntiiim
muUiludini.

velut jubar vori dorans, ipse quoque beatus Vir rosplcn.lons infirmilaium morbida Imninis in orbo Inspirantc auvirtutum cnioacia poilol)al assiduo. in clcmentia, qui ubi vult spirat, crepil tem Dei

oraret; ecce assistit ei umbra teterricnlorc leslatioiio proccra. crassitudino valida, ma, in motra; oculorum scinlillanlium iiumonsitalom

dum

quasi ad tauri pctulantis habpl)at, ore i^ainlo, parata. At ille faclo siuno doirluticnduin virum Dei
Crucis. e contra, in
nuit,

animovohvro.
fluobant.
Celluhi inclvaus

ul

?o rotruderct in carcero proptor

moduin fumi asccndcntis ovafuit.

qui ad niniinm inquiotudin.m fidclium,

cum

con-

quia jdianstasma

Idcircu (hUur

aporte

inloUi^n

ipsum principcm
lco

sceU-ris fui^se

diabulum,

oblatax sihi

adest, et
in

invocantibus se semper 9 Scd ipso Duminus qui ut vidcat respicit super filios hominum
ost

qui

tamquam

rugiens circuit quaerens

quem

elemos>jnas

pnvpvres
buH.

dittri-

opera oorum. quis

intelligcns

aut rcquirons

pracvaluit; in jedevoret; sed in Sorvu Doi niinimo lortis oral. juniis vcro, ut diximus,

eum,

(luod locum Martini ingrediontibus ffidificaverat in honorc S. aquilonem. Dohinc a fralrum sin^stra jtarle contra

oslcndit

illi

oratorio aplum,

15

Cum autem
rctulit

vil6

suae

Icrminum p.-ox.mtim
dicons
:

Appareiit

ci

agnovisset.
(Uos vidi

f.-a(ril)us

Anle paucos

Panlus ApO'
ttolxu et

joanmoT-

contcmpUiliono
cellula

lacrvmis

romotus solitarie se inolusit m in vigdiis et orans assiduc Ooiim al.iuc ambi^uilale perdurans diii noctuque sinc

Paulum Apostulum cum Joanne Baptista oslonscmpilcnam invitantcm mo in rcquiom


:

nfS

llapt
ejiis

tvm

an-

derunlautcm co.'onam mihi


ornatam,
et di.xerunt

cudcstib.is mar^ar.lis
:

nintiatit^s

pT >

ad

me

corona gemmis

tah- ximo m

deniquo dovolio lideiucessabilitor. Conferobat ei pncuniam, scd non eam in ahditis

bu-^ dccorala opnrlet

animam luam
et

coronai'.

Uum

plcrumquc

re-no Dci
volvobatur.

Ilis

dictis ab nculis

meis suhiaU sunl:


decessus a corpore
. ,
.

loculis, sed in

paupcrum
vohis

coiulobal

marsuino:
<

il

ud
ubi

jam enim U-mpus avocalionis

dominicum oraculum
thcsaurizaro

siepe

commcmorans:
el ubi fures

>uli e

tbcsauros supcr

lcrram,

a!ni-oct linoa domolilur,


furaiitur
:

etrodmnt et

vocalionis hora, cum jam IG Inmunente autem co.ivcncrunt fralrcs, cgrcdi de corpore urgcret,

Sancta
mor$.

ejfs

cor tuum nronter D(i

luus ilbc crit el quia uhi fuorit thesaurus iioc quod acciiuchat cnim
/'.

cunctaquefamilia, CUlltttHluc iiiuiiix..,

Dabat

indif^culi.im illud
ff

mandalum commcmorans
in

f/.

diversis necessitatibus
:

Eleomosyna vin
i

\l ille parumpor ationcqueLquin,ini;ChristusentprotecUove:

mulliqueexv.c.n,slocisat^ue,, Qua>T,o(,locoram eo dicentes ,.unl. flebanlque quare nosde.Tlmqu>. ,0 a nol)isdissocias.vel lacrymansait Si pacem, sancfh1 :
:

abluit pcccala

Gratia curft-

tiomnn a Pomino doniiiur

t Dominus, qui .lULMlor ?lonli10 Denique Eelernus in ul sic vir Dci diu latcivl cal Sanclos suos, voluit suo mira operan, ut vel
famulo abditis, ca>pilq'e in divinilatis sernis ostcndorot, esse sua^

tra

et
i.n

vob.s; scd ego non discedan. a cl.aritatis vcst.a=. H.s adero in medio
f.','atia

invocatus
ot

tah-

u
i,n

"i;h..um ,.,a,,.arum

pollcns Beat,ss,m.,s,
pe,-cepturus ster-

dum

,;.,r.-iculo vila^ pra.sclis

alis

ei

curationum ,ratiam dignatus


illc

plens iUud quod

nam" sub modio poncro, videant. De coijvers^ u qui ingrediuntur h.men pr^ pauca locuti sumus, multa tione quippe ejus per dlum mcd.Nunc ad vi.tulos, quas

impar .r. a.hmnon dohoro uuilocutusest, sed super caudolabrum.


est

nl

comitanl.bus, anselics choris

migravU ad
vel

,;;tum'tantusq^^
omicnit, ut omniu,n

thymiatamum

a.-omatum
llunvyificesfpclitur

'"'nljrhincTum summo honore


indulus, que vestimentis
infra

ablulus, dignis-

oratorium sancla>

in OratO'

rio S. Idaricc-

nuisimr

614
Mariffl
e<!t

VITA

S.

DESIDERII ABBATIS.
galltce Blaye (3), qu.r urbs est

sianlium

sepuUus, cernenlibus niullorum circumconspicilur, et lurn.is, ibiqiie iiumatus

ad ripam deM'er<nn

iwitulis comi^rc.halur. usque Iiodic connueiilibus Beatissimus (iecimo (luarlo Kalen-

Garumnx, post(juam h/ec confluxit cum Duranio inierse Mabillo(la Dordogne). Exhiscomponuntur
niw!, Labbeus ct fJugo

Menardus. Blavia enimjacet

Ad

ejvt lepf^l-

18 Hic aulcra

chrum multi mnantur.

cujus dasNovombriscxilialeamisit funus inlcrris,


nninia L'au(lens cxultat

cum Sanctis in coGleslibus, cffectu ns^M)ulcrum miraculorum illustrium


Servo etenim ipi

ad Garumnam, Burdigalam inter ct Mediolanum Santonum (Saintes) multo tamen propius ad Burdlgalaw accedit ; unde duo pnores .cnptorc, dU
-. .

nlPrumaue redditur gloriosum. menlcm inimicus sius mnn^.iPr


"^;^^^:;*^^^^^^^^

rcctius et acciiraUusnotarunt,

d^mon
viri

obside-

debachans,
ejccto
in-

b Comwunius scrtMur Longoretum, vcmacule Lonrey seu Longret. Postca n.onasterium S. Sigiranni in Briona f^\ Ci/mn-m^^^^^^^^^^
c Clasia, vcmaculc, la Cla.se (5). d Nirsaniaj partcs, quid sibi vcU/tt
reperio.

andcn?
tegra

ius esl

ut

credimus.

oralionc.

dine

mente urgatus, ut multos deinceps autem pago mutus vivcrct annos. Ex ipso
decumhens. oralione ante ejus manus non voce beali Conimplorabal, el
:

Ux

voces, 7ion

veniens in corde tantum

lu cujus auxilium deprecans beuediclione parte infusa erumore de meinorala pure meruit adipisci pente san^-uiin! niixto cuin nmtus h Verum ut loquar plerisque fe-

fcssoris implorans

Nirsania nec occuiTtt vn Valesio (G), nec apud EJinlUurn (7); nec a/pud Laniartinicrc IS); nec in Baudrando (9) ; nec in Jndicibus Gcographicis D.
stri,

qucm ad usum

Bouqueti; nec tn liulice Gcncrali O/icri^- oJJagiografhoruin composui-

loquelam

bricitantibus,
f

hic

fuit

bcneficium rcmedii,
fidcliter
;

cum

iiallara

tumuli

sunt

osculati

raemor
petieritis

uius ; necinMahillonii AnnaUbus Benedictinis ; nec Labbcus, insuaBibUolhcca, voces has vel niininium inierpretalur ,nisi quod in Jndice scribat : Nirsaniae
partes

Dominus quod ante prsdixerat


k
Odeliter, accipietisA. lllud

Quidquid

rewiWen^ adpag. 3G8, ubi

/ej/i/ur

Nirsania

vero ncquaqiiam pulavi


conflueiilium

silendum,

cum de

diversis iiartibus

Jleliq}iu>n est ut in alterutro proinde loco indulgcantus. Jn tabula PcuUnycriana conjecturis

mendose.

B multiludinum
istius

dcferunt

morborum genera.

per

(10)

notatur

Aqute Neri

XV haudprocnl a

luco ubi

Sancti

intcrvcntioncm inibi capiunt mcdiciJesus


Christus

nara salutis.
Ejnphonemu.

Biluriges ponilur. Vnde ctiam JJadrianus Valesius, Aqua) Neri, inquit (11), in tabula Pculingeriana

19

Vere

admirabilis

Dominus

memoranlur

his

verbis
IIoc

Arjuis

Neri,

CanUlia,

in elenoster, qui assidue ubique dignalur opcrari prototdaslum facere ctis suis, qui in princiiiio ncquitia malignissimi sed opifex dignatus cst
:

Auguslonemeto.

ct dcanguis insidiando eura raaligne circumvenit veniens mediator Dci el hominum Sed cepit. est ex 0. N. Jesus Cliristus, homo fieri dignatus

municipium olim aquis nobiie, nomcn .suum retinet in pago Bjrboiiensi, finibusque Biturigum Cuborum. Vocalurenim AV//.V. Patroclus Biturix, prcsbyter magna3 abslincntiai magnarumque virlutum, in vico Nereensi, quondara
aquis insigni, monastcrium puellarura, dcinde et coenubium Columbariense in Biturigibus aedificavit,

incorrupta
forlissimus,

Virgiiie

prodiens

Lco de tribu Juda

dcbellans saevum antiquura,


(ripuit

omnes
cordis

monachi.squc

loci

Abbatcm

praefecit

sicuti

nos a jugo scrvitutis


propter,
ut dccel,

raisericorditer. Quainliino

Gregorius

Turonicae

ecclcsiai

episcopus

scrii)sit

laudes Deo cx

in cap. IX libri

agamus, qui propter nos hurailians seipsum, formam servi susccpit, et gaudia nobis aetcrna repromisit; ubi exnltant

Gi'egorUis
S.

Turonensis,

dc Vita Patrum. Hc quidem vera agit loco a Valesio ciluto, de

cum

iUo

omncs

electi,

inter

Palroclo abbate (12) (cujus Vita in quibusdam haud ita absimilis est a Vita S. Desidcrii nostri);
ast
sis,

quos clcctus miles triumphat Desiderius, qui dcspecla hujus sasculi vita caduca, elegit solitariam conversationem in terris, ut postraodum cum angclicis

cum

In plcrisque codicibu.\ lcgalurUevi, Meercn-

non convenit intcr cruditos, nuni taudatus pr.r-

choris

trium|)haret
:

in

coclis.

Dc

lalibus

sulagat de aquis Neri, in tabula Feutingeriana no~ Neri tatis (13}. Id vcro exlra dubium videtur, aquas

canil
/

Psalmista

l*retiosa
/.

in

conspectu

Doinini

nunc
sla7i.s

csse

oppidum Neris diclum, duabus


ct,

leucis di-

mors Sanctorum ejus

Deprecemur crgo hujus


i)io

Sancti precibus, ut nobis suis alrais intercessioni-

C bus impclrct vcniam a

judice
J.

in

coeiestibus

cubilibus, opcranle hoc D. N.

C,

qui tiraenlibus
aeterna,

a Monle Luzzonis (MontUigonl, scptcmtrioncm versus, circitcr vigintt a Bitunca (Bourgcs). /i.r effossis i-uderibus patet olim urbem nofuisse haud sperncndam, aquis mcdicUiaUbus tam. iSunc incolas numcrat paulo
(14). Va/rio in

asccndendo

Nomen

sanctura

suum, pricmia
ipso,

largitur
in

ampLus

1100

qui hunc Gloriosum sociari voluit

gloria,

ut

regnans gauderet cura


ritu sauclo
vivit et

qui
in

cum

Patrc et Spi-

regnat

siecula saeculorum.

antiquis Mss. occurrit nominc : Nei^um rus, Nerea, Nereensis vicus, Aqute Neri (15). Aquae, fortc Nh-sania corrupUo cst Neri Aquae, Neris

Araen.

qu^

vox,

si

tollatur littera q,

haud

ita

niuUum

diffcrt

a Nirsania?

ANNOTATA.
a MabiKonius habct {!) Blaviaccnsi propc Burdigalam lerrilorio; Labbcus : E\ castro Blavio ad Garumnam oriundus erat. /lugo vero Mcnnnlu.s :
:

Mubillonius scribU Rurriacura. \m\c,inquit, in locura territorii Bituriccnsis, vocabulo Rurriacus, transmissus cst a Sigiranno Desiderius, ut oralonura
e.

Galli, sanclai Dei genitricis Virginis Mariaj et beati (16). Ex ab eodcm sancto Patre conditum, incoleret

Orlus cx castro

promontorium Sanctonum. Confer /ladrianum Valesium ; in notitia Galliarum (2); ubi intcr alia habetur : Tabula
Blavio,
(juod
cst

his

apparcl

quam

prcssc sccutus

stt

MabUloniUS

acta nostra S. Desiderii.


riaco invenirc potui.
f

AUud

vcro nihil de Rur-

Pcutingeriana

intcr

Burdcgalam...
scd
:

ct

Tamnum,
est
T^

Mat.

VI.

XIX, XX.

eastrum

lioc ponit,

Blavinm sinccro noinine


Blavia vel Blavutum

appcUat. Ei alibi addit

g AUudit forte ad rerba ecclesiasUci cap. xxvin Elccmosyna viri quasi signacuium cum
:

xvn

ipso,

DIE DECIMANONA OCT0BRI9.


ipso,
vabit.
el

m
est. ct

gratiam hominis quasi

pupillam conser-

efftuTit,
i

alque sicmisero restituta loquela


scpu)cralos, (fuibus

l>alla2

Snnctnrum

/fnno-

h Sensvs,obscurus

eir

verborum confusione, videin

ratorum tcgebantur scpulcra. Vide Ducangii Glossariuni.

Ivr indica/re,pulverem vel.imilequid dc sacrosepulcro, q\iod hic Bcnedictio dicifur,

os infirmi

im-

k
1

Vide Mat. xxi


Psal. cxi
ji

xxii.

missuin ,fuissc .Quu facU),}iuscum sanguine inij-tum

XV.

DE SANGTO THEOFREDO
ABBATE (lALMELIACENSl ET MARTYRE
COMMENTARIUS PR^VIUS.
^
I.

IN GALLIA.
H. U.

S. Theofredi

res gestse. Ciilmeliacense

monaslerium a

g
VBRBUS

Saracenis \aslatur. Istorum varise in Gallias irruptiones. Quo anno passus S. Tlieofredus sit.
ugo Menardus,
libro .vccu/icioObservatio-

ANNUM
InUUt
fredi.
S.

7S2.

Tlieo-

persolvcbant. S.

Tlieofredus rcsumptis

divina vir-

num

//(

Martyiohgium Beuedictinunt ad
Iioc

tute viribus, surrexit et iu niediam

turbam irrumIVcndcns, jacto


inllixit,
ille

vuhjo S. Chairrc. Sariclus Thcorroilus natus estColonia; \i\roi\omm (Orangc) primi et malre Lorlilride. Fuil ncpos S. Eudonis, comilalii Vcin alibatis copnobii CaUncliacensis,
cti Thcorrcdi,

H:
lauiicnsi.

XVIII

Sov.,

rnodo ea-h bct vitam san-

pens, eos vehemcnter ob ejusmodi sacra nefanda


incrcpavit. At s.icriflcuius, in euin
lapide, grave vulnus
ejus capiti

ex quo

statim in terram corruit

Mox locus

conlremuit
et veiiti

totus; fulgura, tonilrua, tenebrosus


ultra

imbcr

Cujus sanclilale molus mundu nunliuin

mudum
lcrrore
in

furcntcs sul)sequuntur.
perculsi,

Barbari niimpactis
lioc

remisit, ct sandae conversalionishabitum in

codem

mio

siinul conploiiati,

monasterio a patruo susce[iit; a quo ctiain, cum jam aliquod rcgularis observantijc spccimcn edidissct, celiarius monastcrii

clypeis

modum

testudinis,

subsideliant,

pacto hujus
bitrati.

tempcstalis impetura se evasuros ar-

factus cst,

maxima cum charitalc obiit. deruncto, omnium monochoruin


Sorracwii mo-

qHod munus Sando vero Eudune


suflVagiis S.

Scd frustra;

nam

plurimi

vi

lonitruum

cxanimati sunt.
4 Cffileris
cfl^ugatis,

Theo-

monachi
;

timore adempto, sancuiheofreii

Tuttlmum invaduiU
;

fredus in locum palrui sudectusest. 2 Tunc temporis Saraccni, gens rcra et crudelis, vocanle Eudone Aquitanise duce, adversus Caro-

paulatime latebris emcrscrunl et in monasterium rcversi, S. Thcorrcdum liunii jaccnlem repcrcrunt,


ct

mor.

ictu

lapidis, verticc

lum

Martellum

numeroso

excrcilu

ex

Hispania

rebri viderunl.
tis

comminuto, interiora ccSanctum Viruin cum multislamenille

erumpens,
videns
dixit
S.

omncm

.\quilaniam

populabatur. Quod

barbaros

Thcofrcdus, convocalis nionachis. pra?monasterium invasuros. suasilque

C ut in sylvis iatcbras qua^rereiit. Cari fdii tam piura vicli patrcm deserere nolcbant, sed ejus precibns
in

Pedcs et manus osculaejusmodi venoratione prolianlnr, (pios tanicn hibeiiat. llos tot calamitatilms ulllictos per septem P dies blande aiiocutus est, divinisque suis sennoniin

cellam

dcportant.

biis

ad

regulffi

(jbservanliam,
relicitcr

muluamque
raarlyrum

carita-

antearam
est,

Theorrcdus sylvas se reccpcrunt. Sanclus vcro prostratus Deum prcratus sancti Pctri
ul
se diirnam

tem

adburtatus,

obiil

trabea

hostiam acciperet. Nec mora, monasterium invascrunt. atque huc ilbic Ismaelitie eodem loco orandiscurrentes, S. Thcofrcdum in invencrunt, nimioque rurore accensi, eum lem deturhavirgis alrocissime ca^denles, immaniter ca'leros monachos simiUtcr runt;cupicntcs(pic in illo ubinam rurorem suum ctTundcrc, pelierunt ab quorsum lot ffdificiorum substructiones, essent, ct
rcsponquibus liabitaret ncmo? Christi Martyr immanitate esse eorum dit, eos Dei providcntia ab ilbs absque subductos, necin corum cssc potcstate Al illi se omnia flammis nocere.
in

decoratus xviii Novcmbris, circa annum Domini scptingentesimuin vigcsimum quintum, quo ailo-

phylorum diluvium illud in Gallias exundabat. statim ab 5 Wvc Ilugo Mcnardus. Qu^- idcirco ea-hib-uimus, quod sciliinitio hnjus cluculirafionis
cct scriptor
iJlc simul tcsfrtur baec excerpta esse partimcxOrdinarioCasiE-Uci, parlim ex chronicis passione moitasterii Calmeliacensis, et ex vita et

utute

uugo
'""

j['^^"J"^JJ^ **'""" "

S.

Theorredi, ct

aliis
ilia

vcleribus monumentis

quae
/>.>'-rfo'in

habuit aucfor ex

abbalia.
et

6
vit.r

N(m tamen omnia

singula, qu.r in cxhibito

"*^" compemliG occurrunt, undcquaguc ccrta duci-

"'"*"

mus. hno sunt nonnuUa corrigcnda, alia evolvenda


v,agis,qua'damcti(nnowissa.utperdccursumcoinrationi,

Dei j-oluntate

eumque movte acerbissima excarniquam primum socios flcaturos minitali sunl, nisi Deum esse loci patefaceret. Vir bci rcspondit,
succcnsuros,

nicntarii hujus patcfict, in quo, proinstituti nostri agemus de variis sancti Tiieofrcdi norninibus, ejus natalibus, gcslis ante et post assumptum habifuinrcgularem,m(irtijrio,reliquiisctcultxt. Ad-

vitam poncre. derensorem, seque velle pro ovibus cadcntcs furore cxacerbati, nervis liliveio nimio

eum semianimem
^irthaiis.
'"';"
Af,.

reliquerunt.
dies juxia ritum

Tum

forte

solcmnis qua'dam

demusqUcTdamde.\ctui,adcalcemintegrcexhibcndis 7 Quod ad nomcn attinct, coinmunius a/ntd auctoi-es latinos scnbitur Theolredus
;

^A^"""

gentis intervcncral;in

qua sacra qua)dam impia

ita

ctiam in

^*'^'

Varia .s. Tiieo"**""""

instrumento

DE
516
...M lU

S.

THEOFREDO ABBATE ET MARTTRE.


anni 845,
satisfecerc

Phwini
silum

regis Aquitanis

C
e

est

in

bo.li n' n honore

1'ctri

onrliTheorredi.

Eumdem

pago Vellaico, cons.vuprincip.s aposlolorum soribcnd, modu,, ad-

successorem suum D Eudo enim moriens in .solUcUudwe.ser' drsinmrat Pr.rfuitneoM}}^ cmjungcns cumsimplwHalecopeniis prwienlinm benignitatem ipsa farrn rtasprciu^ himbJ. Animi
:

lenitas docebat.
ita

MuUeres adiiu basiUcn' mlerdwil,

It
l

Ttofridus
C

^h. ,iW...<.vo.v/c,-in Bibliolhcca. Tluelfri.lus, clc. Theotfrcdus.

scM
Galhcc

tamen nt feminei accessus Deniqno qnorlam sedcm circa lempli jannam....

procul haberent

Theofred, v^Ujo el Theo fov Thicfroy, cjuam o on.: ,ro/.o(o/<.(n..


,

crni,sta-

air!

obsequio, Microlognm lemporc familiari semnlus scnario, delerininal enm cudcn<^ de lapsn mnndi quia viliatum novimns sermone rliytmico. Qucm carie. si... Deus annu.'rU..., ventali falsidicorum eacerpta sunt ew acti^, restituemusprislinae. Hwc
qUcT i/ifrrius intrgraexhibemus. ipsum 12 Hogatusa Meiieleo ul
inviseret, novi Adxtt dedicainlerrnit. factae
tmii inonnjt(cru
Mrvatenxis.

Ejut natxit

A^l^L,aoriundu,, Lcofrcdilapud aUos rheoft to e,;,lun,cus u,his el lc,;,lor. ZduM^i-iprir^cip-s di.U annuregimis seu proc^c^ i;lr "owL lolius ^naU^n

UUlue

nM,ss,mae. rrosa-

monaslerii

ab

Menatensis dcdicntioni Euscbioseu Bonilo (nam binominiseral) ArvorVirginis (6). /1(W"?)7 Acta

nensi episcopo, in

^HlJMcm;
ttiMa.
'

JI

/,.;.'/-."/"., ut

supra vidmus, Uon,o 1?) ed,a in vila a Mab


v,rlus.,,u,

Maris

honorem SaWatoris ac sancts rogatwn a Theoepiscopum


fuiasr, ut Monelei
;

fredo hac occasione

Arucicnsi. in proprio

LcoUkles vocalur.

ZZ,ZliZu'einslil.ic,,,-a,.^^^^^^^^^^^^^ niaeu.,soUicdudu,emsni^^^^

U^tueparcUi par eratnobilUati ;r / / ninstituicuraruninuum.u.ru..


tatAmopumxiueh^i^.As[^^^^^

sum-

quod indicaret dctonderet comam priuiuin mcynachi insigniasusGcpisse.Sed huiic fum aUh, elucidanda. Confer Acta S. Menelci, a
consecrarel el
hivc
^^^^^^,^

,./.n/c..omW
n

i//^.^,..( (7).

Atqtic

h^c sunt qu^

J^^,
m/ eminentcm

Thcofrcdi
tigerU

sanct. , ,,,,,, ,,riptores kahentu. dc gest. ..; usqucad cjusmortcm s.u .ariyn^m rfe E seu martyrium de ,,,,;,,,,,,,

oLndcbat, parvi facicns

TIII.

quid.jui.1

lUi pnlrvu*
trat

haud perUneret. Jesu Ghristi scientiam iiterinus, nomme 9 EratLeofrcdo frater

iUudcotvquojamnobis agendum,quosciUcrt anno suprrius jam rrtuUmusex Hunam. caHcra


;

Eudo

Eudo ah- seu

abbas. Eodo,primus Calmeliacensismonastrrn

bas Calmfhacemit.

singulari prosequebatur ve'Uunc vucr Theofredus umquam de iUius virtuUbus sermo neraLc ; ncc

infrain Actis. gone Menardo.ctpr.Ttereareperientur Marlyrium propassus vidrtur anno ChrisU 732 13 ^lartqrium hahibm referin dir xix Oclobris. MaboniUius tur ad annum et quidem 'hoc ipso
Vita sancti Theofredi
(8),

annum

assignat 728,

732.

incidehaUquinjuvenilisanmmsinccndrrcturdesi. muUo et.am vwuUus derioeum iuritandi. Qmd quondam rediens ex monasteno LiriexarsU,

decimo quarto Kal. yovrmb.,

uti, inquif, in

Kalen-

cum

si-natur. A.st podariis Calmeliacensi ct Benedictino sentrntiam . iSam in Xnnaeruditus

nensi. inquo

primum

rrm

Eudo Augusta'

vitam professus eral rrgulaTricastinorum (Samt-Paul


spatio sub.slitiL

trois-chMeauxla/yiw tcmpm-is Lcofrcdus veuit fratr.s vi^rndicausa,

Huc

steamutavitvir \\h\iS,quipostrrioressuntActis,annumhabrtm{9). {\^),ubicxprQConsonat CoinHus ad hunc annwn qu.rstionem traclat contra Hugoncm hanc
frsso

cum

fiUo suo,

monasticam pandens qui patruo animi in vitam gaudio. He propensionem, ingenU iUu^n perfudit

deiucommunicafacumpatrcpostplunmasscmotas tantum ex eo prwsrrtim q^udwucus


diffcultate^,
et

Mcnardum, qui, ut supra vUUmus, ccnsct ul otecircaannum Domini septingentesimum vigediluvium illud simum quinlum,quo allophylorum Hcc vcro subdil ComUus: exundabat.
in

conti-

Gallias

Sub qvo mofititUT S. Tlico

nominiset dignHalum aique opum eToptatum acccpit Thcofredus asscnsum. recepit in monaste10 /Vcc mora, cum patruo se CabnrUarnisc, in qmiarunclisfralribusperarium
esset

hwres,

ftedus

mlam

mnntrr susccptus

esl.

Eique,

aU

MabUloiiius

(4),

aliis quae prsmiseNec his tantum verbis, sed et Mcnardus) super anno. quo rat (scUici't Ilugo passus est, suam Thcofredus ablm martyrium Tunc lcmponsSai-aquoque meiitem sic aperuit vocantc Eudone Aqmlaceni qcn frrartcrudeUs, numcroso nixduceadvcrsusCarolum Martellum,
:

apprime instituto cxteno{Eudo}. Is tscil. nni monaslerii cnrain commisit Arvenicum pagum Theoiirdus) dum aliquando
ret^ularibus disciplinis

ca^ercitucxHispaniacrumpi^nsomnemAquitamam ? loculus est in opimone


populabatur. Utrobique

pro suo

munere pcragraret. Menelcum (luemdam Savinuuio Andecavensem cnm duobus sodalibus,


ct Conslantio,

pcrsuadet
(in

ad monasfcrio CalmeUacrnsi) inslituti luere, monasterium condiArvernos rcvcrsi, Mcnatense


Theofrcdi, derunt. Srrlbit IhnUel in Vita S. quodam itinere contulisse Octoljris, hunc in
XIX

sequerentur, oiVrndit, cisque, ut se ibidem qui poslqnam per scpiem annos

Saracems ad anchronographi Fuldensis, qui de quintum nnm Cln-isli seplingentcsimum vicosimum .nauxiUum h^c scripsit:5.ra.cm- aO Eudonc Abdi,-ama, Garonnam vocati cum rcge suo

suum

fiurdigalemqucpervcniunt, cunctis
rcclcsii^ igne

(oa^- vastatis ei

quoque crematis. BasUicam

sancti
u( Cointiiit ottcndere tutcepit.

Ihjiarii Pictaviensi-s incendunt.

ad ad

obvio, conversionem sancH Menelei. Qu^ vox, si posita est. vidrtur, sciisu sumatur, ex errore ut Sylvam illam, in qua a Consfot cnim Mruelcum Thcufrcdo visus esl, se rccrpissc, ut nuptias

auxibum contra Cactus Aquilaniae Saracenos in vocavit, nec rolnm Majoreni-Domus cx Ilispania Uurd.galam aui

*14 At,

iroscqxUtur Cointius, nec

Eudo

prffile-

sam-to

iidem Saraci'ni dnce Abdirama, vigesimo Pictavium anno Ghrisli scplingenlesimo in pervcncrunt. Haec Arahuni quinto populabundi

virapatrc sibiparatasdccUnarct. Septcnnis cnim

Vasconiam
debet.
in

et

Aquitaniam

irruptio

serius reierii
caplis,
t.-^^^

ginitatem

devoverat. Vide ejus acta a nobis ad Juln cdita (5). Nisi, quod castcrum frcquens xxu

suam

Mauri,

occurril,rimvcrsio
Electv
ahhi'*
ca-

\\

idrm sonrtac rcligifisa profcmo. Mortuo Eudoni abbaU sufficifur "Xhii^y^mXwA

agrum Eudonc debcllali sunt


iricesimo

Bur.Hgala Pictavioque Turonicum ingredi vellent a

cum
o/.''

Oclo ii, die Sabbati, monse sei.tingenttMmo hoc anno post Christnm natum

tanvtissime frn
tribuit fuif

fratrum unanimiconscnsu.qui Ha dcfunctivotis

secundo,

ut

ex

aucloribus.

Annausui

DIE DECIMA.NONA OCTOBRIS.


i

517
S. Martini, xi scib. b.

Fuldensi

longe votiistioribus, probatum supra. Magna tnm cladc attrili rctlicrunt ocyus in Septimaniam. hl aulcm agrum Lemoviccnscm, (ie quo

nu

n 712, ast

diem ponit festum

licet NnvernbriJt.

Annum eumdcm
:

adntittunt, qvin

proxime
runt.

sumus, sic et Anicienscm dcformaQuos autem die Sabbali, mensc Oclobri,


loculi

^tatuant inlcr utrumquc diem scriptorcs operis TArt de vt^rifier les dates (7) Pelrus de Marca

duOius Itxrct inter aniium 711


Incidil,

et

annuni

712.

prope Pictavinm, in lugam Franei verlernnt, eos


niliil

inquit,

hiEC

ullima et lugcnda calamitas


Huilcricnsl,
illius

vetal

prope Anicium vcrsatos

(!ssc

die pro-

Ipugna in qua occubud


Isidoro

ut patct

cx

ximi Novembris undccimo, quo Tlicofredus abbas adeo vulneratus est, ut obierit septimo post die, seu die duodeviccsirno Novcmbris jam nolalo. Podiense Marlyrologium ad illuni dicm ha;c liabet In lerritorio Vellaico prope Auiciensem urbem, in
:

Pacensi,

ailatis

scriplore

ex

quo

Rodericus Toletanus accepit, anno Chrisli dccxi, v(!l anno sequcnti juxla vctercm gcographum

Vul^us tamen hisloricoium eani Nubicnscm. refert ad anniim ucc.xiv (8j. U/ide haud multum
abcrrat D. Vuissetle,
si

loco, qui vocatur Calmelius, passio sancti

TheolVedi
ul

lamen

aberrclj st>ituens

a.n-

abbatis ct niarlyris.

Ihvc CoinlUis

{\),

quee

sua

num nonum;jo/ Saracenorum appulsum

inchoasse

7ton caicnlprthabiUlatc, ila etiatn

non onmiirio-

damsibi
Yaritpnumeriiniur
Sfir"cc-

oituiicanl ccrtitudificin, sicui e.r diccndi^

XIX Ortobris anni uccxix, desiissc aulcin eodem die anni sequcnti-s (9). Ucnique Fiorez, qui cx profcsso

appareOil.
15
i/,fii
i'^sl

cnini difflcile aiiniodum ienipus seu epo-

vorum

Cal-

liaxjierid tem

fj^n^^g y^QYaccni ^

accuralc definire diversaruin incursionuii GalUas vastavcrunf ; qiiod vel ex

putirrupuoncs.

ipsacruddoruininl^r sediscordtasatts manifeslum csi. Vc< osimilius nobis esiquinquc hajusinodi incursiones prxcipuasin vanasdicttTregionisprovincias
dislinyucre,

refaiandum suscepit systema chrotudogicum u:archionis dc Mondcjar (10), pugnam, inqua occubuii Hodcricus, statuit quidcin ad jineinanni 713 (11), nectamena Vais.'ietto,quoad rc n nostram dissojuit-: priinum enim Saraccimruin in llispaniant adven~
tumponiletiamipseannolii.Trihus^iuquii^wicihuSt ingressi Hispaniam Mauri sunt ab anno 71 1 et dcinceps {{) idqtw e/fici conlcndit cx chronico ICmilianensi
alii-squCy imo ctinmmin aO Isidorio Pacensi. g Ex hisomnibus concludiinus pr<vfatum annumlWy

onmes ub in/io719 ad anjiuml3%.

B Cerlum porroest saticti Theofredi martyrium illis incwsioniOus inncctendum.\ ast cui? Ilic scilicet
tota

pontiur difficulias,

quam non dissolvendam

si

non
17

cerlo,

snltcm prvOaOilitcr adinittiposse.


accuratius, drfiniri teinpus probabiUus
^'|^'""
in
'"'^'''"

Prma Sanncem^um
tio

quidem suscijdmits, sed aliqua lantum exparte elucidandam scu potius enuclcandam. 1G Zaiiia, du.i Saraccnorum, nono post horum
llispanla advcntuni anno, id est versns 719 Pijrenxos Iransiti, atquc Scjdiinani^partem siOi siibi,i

Qumimo poleslci

obsidionisNarbonensis. L-gitur,teste Vaisselto, in


charta, qua: refertur in

Marca ilispanica tempore


: (

trrup-

jecit.

Clironolotjia

hxc

inter caBteras proOaOilior

vidctur cradito D.

Vaissetle, qui

cx professo cant

quod regnavit Auinar, Ibin-Aumar regente Narbone. Atquievidciis csl non agi itoc (oco dc inaro I ; gui sccundus Ma/iumcli successor fuit ab anno 634 ttf/wnnum 644 (I3|, nec proindc hoc rcgnante Saraceniin Hispaniusappulerunt:0e7\e verode Omaro II, qui caliphaiunt oblinuit aO annolM usquc ad mcnscni

dcmorislrandaiii susceptt in Notisad ItisUn-iani Occitanix (2). Scilicet Chronicon Moissiacense tradit

Sema, rex Saraccnorum, post

viiii

anno, quo in

Fcbruarium 720. Saraccni igdur

obsiiicruni
ei

Spania ingressi sunt Saraceni Narbonam obsidct, obsessamque capit (:i). Jnm vcro, quamvis non
ptor
et

coeperuntque

Narbonam

inter xixOctohris 719

concordcntcruditi, probabilius censct laudatusscricum D. Josepho Pere:-, Benedictino Hispano


professorc Sa hnanticensi, printam Saracenomm in littorahi^panica inctcrsionenircfercndam essc ad annum Christilii etquidem post 19 OctoOris; prx-

mcnscntFeOruariuntai\nisegucntis,suiuidcinOmar dunt morcretur,dic.tam urOcmsuOdilionc stia tcite-

lium vero Guadalctanum accidissc xvii Julii anni proxime scquenii^. Plerique scriptorcs advenium Saracenoruni innectunt annol\Z\ pu(jnainvcro adGuadalcthein. scuLethcm, vel, ut haOct Ferreras, C Xercm, anno sequenti. Mariana, agens de primo
Golhorunt cuni Saraccnis congrcssu,
hcec prima calamilas in
incidit, i;w/i^

annum
t4).

cjuss^ficuli

(octavi

nempe) Guadalelhcm
tertio

tcrtium
:

decimum

Et iafra de

Die octavo (ab incaepta

ad pugna) qui
j.rselio

Za ma, Gallios ingressus anno 7 9, NarOonamoOsedii espugnaviique anno scqucnti 720, Totosam dcimlc usque procedens ingenti cladeaffectusannol2i cst ab Etnlonc Aquilaiti;c duve, alque vitam amisU. Excrciitts autcm refiquix trans Pyrenwos fugerunt. 18 Porro ex chronico Isidori, episcopi Paccnsis, .facilc est vuicre 6araccnos longc lateque pcr iejdiiruinium ct NarlHmensem priniam vagatos quidem esse, ast ad Velaunos, apud quos Caimilius rcperitur, nuUatenuspervcnisse. Unde liquetmartyrium sancti Theofredi ad Iianc primam Saraccnontm
bat. Itaquc
1 ,
,

^d

'"*;"*

pertinel mnrtyJ;.^^^

s.Tiieo-

fredi.
!"

dies Dominicus erat, Xavelis

arabum

nionsis nono,

sis hic

irrujtioncm non refcrcndum. Juverit vcrOa Paccnadscripsisse, sci'iptoris coeevi, ac proinde

ex

Idus Novombris ipso iMartini lcsto dic, uti Aluendcnsi Chronico colligimus, alque salulis

magnsaurtoritatis ;cjus lamcnchronologianon


(iinpida csl (141; stytus vcro, jttdice

ita

anno septingentesimo quarto decimo, toiis utrimque viribus et copiis dimicatum est clc. (5). Marest. anno cliio dc Mundcjar, qucin seculus Pagius
liQponit Saracenorurn in Hispania madvcntum et mcnsc Julioannisequentisstragcm Hodcrid regts in prxlio ad lluvium Guudalelhem in Andalusia. Ast hanc Pcrezius invictc videtur rcfutasse totam

adcormiis, ut non
loqui vidcatur.

latinc,

Mariana (15), sed alia potius Hngua


dlrissct n. 47
:

Poslquam itaquc

Izit

gubcrnacula rcgni Sai-acenorum, dcccdcnle fratre. proscquitur per succcssionem plene accepisse (16),

n 48

in

hunc

modum
illi

Isidorus

Tunc

in

uccidcntis
"

partibus multa

^*n7iVe( /.-/fW

pra^iiando prove-

cum

niunt prospcra, atque pcr

non Chronotaxim, proptcrca, inquU D. Vaisscltc, dubitanms illius adhaererc sententiae. Fcrrcras (6) quoquepraiiuniad Xcrem lita ipsc locoGuadalethcs
vel Letfics} mortcinque rcy
.v

miims pauhilum annos


tcni,

in

duccm Zama noinine tres llispania ducatum habenproprio


Postrcino

ultcriorcin

vcl

citcriorcm Hibcriam

dcscVihit... stylo ad vectigalia infcivnda

Hoderici rcfert

ad an-

Narbouenscm

Galliara

suam

facit,

gentemque

fn AnnalBs

Bcclesiast.

Francorum.

Acl an. 732. n. lxxvii

t.

IV,

Hispani.a. sivc Limes Hispanicus. col. i.xxiii. n, m. (H) Loco sui.ra cilaio. nola

Krada

II

parl. i.i.rrtotnm.

2-;6 et p. i-'-

^'".

(10)

(M)

ll.ib,.

part.

ii.

cap.
t.

P^ ^"^" " M'anft saM.


iii.
i-,

Fm. Ivrkcuf v.u.

t.'iF:p. iiy.

Par.4

7. -(7) Pag.

OJ.-W Marca

Kiorez lisuaiia Sacrada. flies D yjl ul :i9i.-(13j be4"-(loJll)iii.,p. 07. -(16) nnl,p.l%.

VIH. p.SlSot

Francorum

518

DE
Saracenorum
prffsi(lia

S.

THEOFREDO ABBATE ET MABTTRE.


ct electos

siiinulat, Francorum frequentibus bollis


niililes

in

prirdicluni

Narboncnse
*^*''i"'^^

hac tcmpestate trans q constare chroniris, Saraccnos cajnigtwsse anno 725 Aulihodanvtn penelrassc,

oppidum ad
ai(

^^^^<^^

^''^^''t*-''"

qvsloihmmn

(Aulun)

scd

smul Cointmm, Payiun^

; diclu? dux (Zawa.) ue in concurrcnti virtutc jam obsip<Tvenit. camque Tolo-am u?quc prsliaiido

elkirn lativsvaoatostunc 'qvcrcj rchnx/il, qni rnnlto

?^'"^''-""' dionccingcns, fundis et diversis "^;;;;^; * ct, .irnuc rran.u.u.u conatus o.i- s.quc conatns ost ise^pu,nare ^^'^^^^ nis expufrnare ..^^
; ^

genlcs
genlis

lali

de

nunlio ^^'^;;^^,'!"'^,^^^^
extrciius utnusquc ^'^"^/f.

'
i

nec tamen,
scnti^).

Saraccnosvolvnt.srdabsfjiicnllajyroOahiliraliotje; jvxta hos qvoqve, ad Velavnosaccessis{^varc ctiam

lavdatus Maisscttvsad se-

mortcm S. Marlyris f,, i^cvrsnmem refcri Neqyehacproindeseovndavidetur S.neo,ostn.


frci^n,,JccUaabreptus.
<,o

Eudoncm nomine
Tolosam
connipunt,

apud

f
^^^.^^^^^
,,
.^-.

Terli.r

mcminit Dcda inmrsionis, hiscever-

-^^rtia.

an. 12^,

dimicatione

Saracenornm cum ^'^"^'^^^^^^^^ ''^''^^'' '"'/"^' occidunl. Rel.qunm


sequuntur
ilK

'^^Jl^Z^^^^^^

^"

viccsimo

-^""o Don.inica^ Incarnationis scptinpntesimo nono apparucrnnt comels du^ circa

;::',~:
,,,,,,,^ ^_
fenur;

Haclcnvs ' iWspanis de Beja Jukr Pacis ^^^^^^^^^^^

'x" /^^:^'''''7'^//'''

mcutienles... olem mullnm inlumlibus lerrorem icnmorc gravissima Saracennrum Ines Oallias Quo et ipsi non nmlK. post in a dadc vasiobat
Si

cem tomi
in his

\W

Hispanis

--?^-^

^l^

L,,^
''l^ J ut
.

nn-vrsio
,^^.^
.
-

: :

vUra provvnciam A'^'^'^^".


Mappis

.t ;^o;;/.t.r

versus proccdit, ,,0 OCC.V/C..C. et qeogrofhicis ccr siin ^arhon^

^^J.
Tolos^,

ncc ab aho quorunt (71. A livd nihil oddil Beda ; estmentio. Qvid --j " vis ,-< %rjjt > UIO scriptorchvjusi.cvrsionisfacta ..^ ,.,-;,, 5,^^ .^oiucrit. cvm dicat Saracenos non volucrit, cum avtem sibi Beda
'

'

B incurret,
lonqe
fiee

Seplentrionem ascenVelavni mvlto altius ad InspiciaturTabuIa geographwa dendo rcperivntur. oculos iUico tomoihistoria>Occ}loni.T adnca^a, a hidori Paccnsis, Saracenos ne ca: verbis

dvm

multo posl pocnas !uif-se non talU conslnt. Svnt qvi opinanlvr eos csesos illo fcmpore fuisse ab Ev^ donc,Afjvitan!irdvce;aUicv7nPagiocen.<>cnlBedam ad intcrnecionem resjiicere/ ra-livm Piclaviensc, epio
casi barbari a Carolo MarlcUo sunt anno 732. E Qvamvis enim dcsinat Beda adannvm- 731 , ct apvd

nd tecm-

Moissacense (2)), rex 72^ Anibi<a {ita chronicon excrcitu post quinto Saraccnorum cum inpenti Carcassonamtiue cxpuanno Gallias aggreditur, pace con.iuisivit gnatet capit, et usque Nemauso Barchinona transmilMt. Cum ct obMdes corum

19

quidem tum ad Velaunos acces.stsse. Us-c incidU in Asl ncc ad secundam.

annvm

pvgnatum sit anno scqvcnti, potuit Beda, verba illa qui dicm svpremum obiit anno 735,
Pictavos
historix

quoduiique nec repugnat, sua carct. Nisi quis maluerit nec probahililale rel, dicere lapsum Bednrn essc in notando anno ;
.'iu.T

adjicere

^'-1^^,

^-^^,"

;~,;

amonuensium
In.o conrn.ode

vitlo,

mcndvm

codicibvs irrepsisse.
ct

,:,;y^^

inoidat

ncgari posscl h.ro irruptio.

a.m
Vais-

GaUias ingrcsinannvml2\, seqvitur Ambisam a morte lamw. svm esse anno 725, quiel qmrium
terminabat
ci

seqvenic confundi.
sette,

Miramvr auicm.
et

Domnum

qui fatciur

Bedam omnino
quidem

sohnn. hujus

m-

qvintvm inchoabat. Igitur pnxenerini Saracum Nemausum vsque tantum mox rccitata verba usque ccni mque, ul fcrvnt
simxil

cursiojiis

meminisse

oblter

tantum, quin

sinqiUafim aliquid circa


:

cam atiingai,svbjie.cre ni-

Neniauso

pacc

conquisivil,

subsiiterint;
altioissc,

consiat

rwsus

Unde daio eiiam vnam rprocui a Nemavso altcranmmanvmultcriMsvagatasfuisscVclaunos


absint.

eos

CaJmcUvw non

cvm

Velauni

laieque hiiommu> Saraccnoshoc lempe.mte hmgc onno hum esse; undc et jyrohobilc ccnsei, grassaios 729 innectendum sancti Tlieofredi mariijrium.
21 *

vsqueiwn pcrvenissemanifestumest,

iurr

qvodpro-

culd>ssitisint,Unuqvodinterjaceanijugamonlivm Isidorus asperrima. Videatvr Tabvla geograj^hica. iUa traclat incursione, Pacensis, vbi de sccunda Ambiza, inqut (3), vago prorsnis toquifur modo. qualuor anuis principatum Ilispaniie semis cum

sen- ]' ,^ 'inQna,roplcr ionge nobis probabilior est .,, --^v""/'"/ tfimni "d . ... AnnaUbus,eiCointt}, quiUiva ^^,, ^j,,,tat,quo tenlia MabiUonii in pmunla7}noT^2\subquarfa vidclicetSoracenorHm g,,artaMairAhdcramo, Burdi- ,-upuo e. in GalHas irrupiione, dum, duce Duramvm fluqalom cTpvgnorunt, atquc deinod
1
.

^^^1^

vivm
duo

(oUi

Garmanaw

dicunl; ast nihU rcfcri

cum

illa

fJuminaprope

Bu/)'di(/alam confuamt, Eu^^

^ aptc redcmptat (rrtinel). qui Francorum pu^nas meditando


lapras iiiscqucndo,
infclicitcr

ct et

ipst;

cum gcntc

per directos saccrlat (h.rc utique

aperiecunioliisChronicispuqnarevidcnlvr)^\iry\\is.

leste doneminqeniistrogcaffecerunt, iiaquidcm vl, Deus nusolus Isidoro Pocensi, scripfore cosevo, recognoscal. merum moricntium vel percuntium incursimis suh AbAtqve ad hanc, quasipriorem jam svpra dcromo j artem res} icit forie Beda, vt
ilo insinvavi. AnnaHsla Moissiacensi. comprchcndit. Anno mccxxxii Abdetom hancrem magno Saraceranian rex Spanis cum exercitu Pyrenffos nornm pcr Pampalonam et montcs obsidet. Tunc huUo iransiens Burdi^alcm civitatem

breviicr io-

vero obrcptionibus per lacerlorum

cuneos

non-

nuUas
sicquc

civilatcs vel castclla

demutilando stimulal

vcstigalia

Cbrislianis

dupUcata exagilans,
talibus in

fascibus

honorum apnd
illas

Ilispanins valde Iriumphal.

Nccerrtc
fvirlivas

qni.'iqooin di.rerit.

adjvncfis,

ol)rcptiones Vclavnos vsquc se eaten-

disse. Poiilo

inferius oddit Pacciisis

{^)

Qui

dum

poslremo suprafatus Ambiza iicr se expcdilioncm Francorum ingcminat, cum omni manu imblica incursionem illorum illico meditatnr. .Qui dum
rabidus pervolal, mortc propria parat; atquc ilodera consuliMU patria; missa^ vc\ principem cxercilus repedantis,
vitai

obviam princcps Aquitaniffi collecto exercitu Garonna fluvuim; sed super oxiit in pra-Iium existunt. Eudo vero inito prfflio Saraccni victores
fugiens
el
ita

eis

maximam partcm

excrcitus sui

pcrdidit,

demum

Saraccni

terminum silii comvcl

cccperunl.

Eudo vero ad

Aquitaniam Karolum Francorum

dcprcdarc

Tuncharoprincipcm venicns poslulavit auxilium. e exiit eis obviam, exercilu


Jus collccto
inito

magno

positus, ordmal. quasi rffrsenanlis in extremo vitae posilus, ordinal. rcfricnanlis

praelio pralio iu

suni ricia^dis "'-"^"" suburbio Pictavensi debcHati .,^


;

Hwc svnc prwsus dirersa sunt ah


*l

iis

qvitraduiU

Saraceni a Francis

ibiquc ipsc
prifilio,

Abderaman ^^^

aiii,as.serenteHAvihi:amrCfia Zamaj)erdilasrestiImo asserit D. Vaissette, cx antiquis tuisse {h).


VUl,

cum
ex eis

cxercitu suo in

et qui remanser inSpaniam. Karo per fugam reversi sunt


unla Lixxiv. p. 695.- CJ) Hi8t. eccleBiaBt.
!

(1) Floroz, Esiiafift Sucrfttla,

l.

n.?'JT.

(1) rert?. Moiiiimonta


1. 1,

lib. v,

cap.

"i"-

OormaniuJ.lp. 299.

1.

j..?W>. WEfpafiaSagroiltt.t.

(3) Uisluiri;

gCn^rato Oo Langucdoc.

Vm.p.m (1)lbid.,
p. 30?, d. iv.

(0) Iliid..

Edil, Gillcs. L Loniiiiu

vero,

\i

DIE DECIMANONA 0CT0BR18.


vero, spolia accepla,

519
fi.

cum

Iriiimnho

L-Ioric-e

rpvnr-

rhTnti.:

r::;r rt-x^: K::::r ;:;:^^r "^


depopulau .vt; ac landem alderami
copi.T i,xcre-

h
hic

'- '"

B.

^^ ^:^'- v.. ...


/,

UaUttcinatwr
xcriytor

anonyS.

mus vita

Zjicere

qua' J/.6 //0/^.

'1

'"'"
fl'!

Tbeofredi.

1M
uitmdrreqm-

/"""7'"""

'."^/"^A'a*

rernla,,,

tMacrn.,.s rnonastrrU va..tat,onem.

io/o, /ac

aHa r/^c/

elucident. ,,ux

proindc etiam S. Theofredi martyrium. Quod quidem nohis videtur con/irwari ex hidori Pacensis narratione, (juam idcirco /lic adscriOimus.
22 Tuuc Abderramau
;;P^'^n^P^<>Pi^i'M.s

pr^,e,nus.a sunt
Calmeliacensem
aiia

a noOis inlunad^ Eadem, inq,U, Ul ,0


1

abbatcm

corripuil

quamquam

multiludine sui

exercilus

Z:1Zrr
pacertsit.

terram, montana
ut

Vaccsorum
terras

dissecans, et

fretosa

plana percalcans,

S=-;!sir!'-a'ab iraudogladio verbcrat,


ut pra;lio

.-*"."-

Eudont- ultra

-- .-.^r --=:.=="
Hispania
in

faclum legilur iu ejus Aclis parum accuratis, qu;e hac iu rc cum vetustis Kraucorura annalibus non conscnliunt. \n liis quippe {sdli<ri acu^) legilur, liudonem, a Carolo majore
id

occasione

fluvios noraine
.

Garonnam

auxilium evocasse, paclo

vel

Dornomiam prapa-

cum

Abdira-

fugam dilai^so, solus Deus numerum moncntiumvelpereuntiura recognoscat. Tunc Abdcrraman supralatum Kudoncm ducem
et
in

rato,

duobusa Carolo prieliis fusus, hac occasione capUiUi, injuriam suam ullus sit, obvia quaeque a Burdigala ad urbem Piclavos fcrro
lacto. vjui

mane

insequens,

dum Turonensem

ac
cuni

aammas dcvastando, imo


Gabalilanrnsi
et

ecclcsiam,

palatia diruendo

et

ecclesias ustulando, deprsdari desiderat, cum consule Franciag inferioris Austria), nomine Carolo.

Vellavensi

Scptirnaniam totam comitatu conte-

rendo,
sit.

Quasi

B viroabincunteaitatebelligero, et rei militaris experto, ab Eudone priemonilo, scse infrontat L'bi dum pene per septem dies utrique dc pugns
confiictu

quu temporc Tlieotfredus a Saracenis ca^sus Burdigala et Pictavi ad Carolum et


,

non ad Eudoncm pertinuerint, et Scptimania ipsa E impiM-io Saraccnorum subjccta non fueril. Longe
de Gestis Saracenos hoc anno (732) a Carolo ad Piclavorum urbem cssos luisse ejusquc cladis reli^iuias in Gothiam seu Soptimasancti

probabllius est
Pardultt

id,

quod
,

l.-gitur in lihello

eucruciant, scse poslrcmo

in

acicm paiant,

abbatis

atque
in

dum

ictu oculi

acritcr dimicant gentes septentrionales ut paries immobiles pcrmanentes, si-

cut et zona rigoris glacialiler mancnt adstricUt,

niam sc

rece|)issc,

ct

Arabesgladiocnecant. Sed ubi gens Austriiemollc


(tuolej

corrupisse;

quo temporc
in

membrorum

obvia omnia igni ac ferro in Galmeliaccnse forte

praivalida, et ft^rrea

manu

per

ardua pectoraliter ferientes regem invenlum cxaminant. Stalim nocte prslium dirimente, desjiicabiliter gladios elcvant,

verint,

monasterium se monachis
illi

inttderint, et

Thcoirrcdum neca-

aut forle nensis in

vicinos monlcs fugcrc jiississint, (|ui soluta obsulione urbisSi-no-

castra

Arabum

alque in alio die videntcs innumcrabilia, ad pugnara sesc re-

horum verum

Septimaniam se reccperunt. Ltrundilict sit, Thcotfrcdum lapidibus obrulum


noii

servant, ct exurgentes de vagina sua diliculo prospiciunt Europenses

tradunt paulo post expirasse et quidcm xiv Kalcn-

Arabum

tentoria ordinata

et

das Novembris, quod tempus

male congruit

tabernacuia ubi

fuerant castra locata,

nescicntes

cum

cuncta esse pervacua, et putantes ab intimo esse Saracenorum phalangcs ad prajlium pra^paratas
mittenles cxploralorum oflicia, cuiicta repcrerunt Ismaclitarum agmina cirugata omnesqut.- tacile pernoclando cuneos ditrugisse repatriando. Euro,

qiie racnse Librura dc Vita Sancti Thcolredi scripsit anonyraus auctor parura diligcns ct accu-

tempore

pugnae

Piclaviensis,

Oclobri facla

cst.

ratus

(4).

25 Quo' quidem recte a Mabillonio dicta censc- ifabiUonn

inp*

mus;

iis

tamen

exceptls verbis qurV

ad

iu$

circa

obsidioncra

an*

penses vero per semitas delitcsccntes


facerent
sese
caelatas
,

Ttum olj$idioni$
Senaneniis.

(ut) aliquas
in

urbis Senonensis refcruntur.

Obsidio

cnim

illa^

undique slupcfacti
el

circuitu

ex mcnlc Afabilionii, in
rcipsa D.
Vaissette
et

annum

cadit 731,
est, ut

dum
(5)

frustra

recaptanl,

qui

ad perscquentes

C (pcrsequendum)
vigilant, spoliis
sis in
Ou'n((i
irrupiio

gentes

memoratas nullo
et
(3).

modo

ad annum T2h refej-enda in Notis ad Iti^toriam


et

ostendit

Occitani.r

tantum

manubiis dcccnter divide quinta

ubi

Cointium

noslrum P. Danicl
Saracc/ios pcr
1 ,

(h) reprc/ten-

suas se Ueti rccipiuiit patrias


fiestat

dit, qifod uterque vc/it

Burgundiam
constat in-

tnndem
(incm
738.

23

ut aiiquG
in

addamus verba

Senonas usque yrassatos anno 73


iei'

dum

Saraceuormn
i^^iiiii^rti

<^it on.

easdem regiones incursione, qu/E habuit anno 736. Carolus MarteUus cum

alios
illo

baros

ex Isidoiv Pacensi, scriptore coaevo, bartempore hujusmodiincursioncs-facerc non


Qitn a^lntis

ewercituaccurrenseospenitus fere cxpuUtprouincia Arelatensi, atque Aarbonam usque prosccutus pre-

potuisse. Coiifcr D. Vaissette loc. cil.


et reliquiis sancti Thcodiramus, non absre erit aliquid, ex conjectura licet, subjiccre de anno xtatis quo ..'artyrium passus est. Scribit auctor anonyinus Vitx ejus : Flo-

26 Antequani dc cnltu

nus

Carolus longinquo distinereiw bello, Maurentius, qui ad montcs cum suis confugerat, anl/nos resumpsit ; atque denuo
excurrcrc.

lio

fudit.Ast ainioscquenti,

cum

martijno
i-iittis sit

coroS.

fredi

Tlivofrcdu.

undequaque Saraceyii ajepemnt

Carolus, fwdere junctus

cum

; donec Luitprando Longobar-

doi-um regc, cos profligavit e,r provinciis ct regionibu^ ad Wiodanum sitis. l/a;c gesta stmt anno 13S,
post

apud Arvernam urbcin Calmilium qucmdara, ct Tlicodorico, qui solium conscendcrunl aniio 592, illudque tcnucrunt usque ad annunt circiter Q\2. Proindc sub (inem saxuli
ruisse

regnanlibus Thuodebcrlo

qucm

coidra GalUas, vivcntc Caro/oj nihil at-

scxti, vel

xub initium sxculi septimi

fundamcnta

tentare ausiSaraccnisunt. Possct etad

hanceorum

sui monasteriiposuitdictusCalinelius.
pcrrexit, atque^ inde
7icnsi

TumHomam

irrwptionem refern martyrium samti Theofrcdi probabdlustamcnadprxcedcntcinspectat.Csetcrum nuUum cst dubium quin referatur ad unarn quamdamexenumeratisquinque incursionibus, acproin ~
(1) Pertz.

redux obtinet ab abbate Lirivencrabilera virura, Eudoncm nominc, subliasceterio.

memstatura,Pii:NULTJMAi)E0OHATUMvKTATE,7(7jrj'sit

novo

Etiamsi detur Calmelium) viginti

Languetloc,
p. 363.

MonumeQla GormanJtB. L. I, p. 2!)1 (2) Histoire de l. 1. ad initium. (i) Floroz. Kspatia SugrQila l. VIU,
AoQale Benodictini,
lib.

(4)

zxi, u. viii,

i.

U.p. 83.

sec[.

(fl) Hisloire deKrance, C5)Nolai.xxxiv. 1. 1. p 0%. Ju^la cilationem ti. VaistetU.

t.

X.p. 362et

ante

DE
B.B.

S.

THEOFREDO ABBATE ET MARTYRE.


..
.
,

.<;

,,,,Enaonisn,henlvwanim,r,.ona.Um^in'dJannum 630, -hnas.io ; avproUule, vnss


catiow,
jBlale;

,, ,i|,ni """'"

eo pervimisse

Evdoncm

peiiuUiTnn

jam

ilecoratum

Casae-Dei q suo, scd etiam in vicino ,,,,3,,,-, colobranda xv Cal. Iranslatio c.lebran.la monaslorio. E.jusdcm monasterii indicUur. //iDoccmliris in Calendario
in
crediljilis uti<ine h,TC

cm-onam acceptssc. budo valde proocctam martyrii

wseqvn,s eritsanctum Theofredun.

omm

utmenon
llandns

,,r.rf,ri,.iemonastcru, ultraviyinti ai,os


est;

bris,

hallucinaf.o est. longe plures stantpro die xn Octo- '<P^'d pientqut I^Cwlcruu, -"" Oct^ hic 'sit dies obitus ac princirali.s mc-

quatcnus

acproindc

Theofr..ii

Zsablatialcs iniidct

annvm

650

-/.. ad ,ucm '^ ;


et
...

morHe.Atqueimprimis MabUloniu.srn Annalibus(4) dcmartyiio S.lhcohc^i: ad an. 732, ubi agens


Qui
cino
inquit,

L-,em

s,.lic,it rcrs,,.. 73?,


erit.

nos pr.rr,dssc ,liccnds


lisslt,,
o,,iit.

pcr 60 Qd>ns

"'P^^,
Mas

non solum
In

in suo, sed

etiam in vixiv

addatu,

Casa?-Dei

monastorio
Kalendario

colitur
i>ro|trio
:

K;dendas

Zi labelatdum ahbasoemsecratuscst,on,.jena
At,e.rcer

-'Vf

->

/;"^^

indic,i.sa,,o,n,n,isc,-ipto,-isc,,jsnU,inefi^^^^^^^^

cs, ut ex , ,10 ,h,uh,m ce, ta sei-tim chronoioifna,

fcre

Novombris. Translatio sancti noialur XV Kalendas Decembris apparet verba. cum Theofrcdi ohialis. Ex quibus sinl, supra o nobisea-Gallia Christiona

Calmeliaconsi

cadcm

TZsc,ms,,,L,.rr.-,creapor,'i,C,,,mc,,s,jn.ta

relata a Mabillonio

mntuato

fuisse. Hic prsclcrea

21 Zealci
TPctur

cZL anno Christi seTCm,esi,o oc,oges,mo obre,psa Q<>d recense,


p,

ejns ,ies,a

,1).

s,

:o,um al]n;a cnim irob,,, Co!,:us, parum provcotum, Theofrednm .r,a,e

xiv Kalendas ibidem addil S. Tbeofredum cxpirassc Ecdcm die in Mortyrohqio Ebroicensi Noveml)ris. legitur Annnnliotio : In Vellavo sanoti Tbooh!cc
fredi

abbatis

qui
et

male Iractalus

ab corum

a Barbaris, incursiono facla falso sacerdote gravi,

.wscepisse. inarliin> pohyioni regione ipsa c^rcaloc^^^ 27 /).;-/- l'ol>H.r in o..cou.ir.a. r^s..v r.f, (;^ /^'0. tymrn p". ^.,,0 -S. Thoofro(lusn*nr/.7rmstt. voUmt juTla portkmi ccclesxx. Alii id contigissc ha>c ab imtw : non Qu,r hfidie odlwc msitw' codcm loco, quo assiirB ertiterit ; ast .rdificata fuit

martyr occubiiit, et ter vulneratus, post sex dios opitido ot mouaslerio doinmultis clarus miraculis

qmd

Sanctorum ordinis ceps nomon fecit. item in Aclis cvmdcm illnm diem XJX Octobrisscu S. Bcnedicti
as.signat Mobilhnins \h). E XIV Kofendas ^ovembris Baillet, Longuevallins nosler, Castclln-

a barharis impctdxim traAlii sanctum Martyrcm vico, dissifo ab ipso modwit in CTiqvo quodam partc, qui vnfgo dici^ nasterio qvarla nnius lcncT snperest Villaro. tur le Villars, ant etiam

nehat antiqvior ccclesia

lewpomdecvrs^ destrncta.

Consonant
taniffi

7ins, D. Vaissettc
(6)

qni in

s^ia

Gcnerali

Ilistor.

Occi-

enm

expirasse dicit xix

Octohri.s.

Sic

Mnm
formw

Mruwcntnm,

quo traditiovcs

illa'

confirmentnr.
est

Locus qul marhiriitestisrerhihelnr,

anti-

etiam wi Calondario ecclesiaslico vixerunl idem rum qui sub rcguia S. lienedicti Opus hoc, gcrmanice conscriptum a.ssi(jnafvr dies. monarhoca-nobiisancLT Cr^icisin insulaDonuhii
a
(Donauvserd),
ea-

omnium

Sancto-

quaatquedcpressa,necuUomhabetdefwicnd.rrrtaconvcrsa notam innnc vcro in stabulum


tis

luccm apporuit anno \im.Alque

iancti Theofredi his satis vidcbitur quare acla


.

jons Hand pvcul ah utroque Martyrii loco, est pr^ditus credUurvircernitnr ; utcrque mirohiU scHicet Anicio ad im rescriptnm.
tute. Ita

idoncam

hoc loco posnerimus. Martyrohgi^ ejns cuUu>anu<iru 30 Quomvis in antiquioribus tamcn dubilandum est de cul-

inenth non pat,non

%
'

11.

S.

Theolredi

Reliquiai; harum tio et prsesens slaius. Liturgia.

CiiUus. transla-

habemus monumentmn auCalmcliacensi,quod Ihenticum in ipso monasterh Tbeofrcdo diri cwpd'. jam a s.rcuh nono a sanclo
tns anti^iuitate. IIujus
Iloc

c(pnobium, ait Cointins


Aniciensi.

I7),

est in

Variis iUeMis

N
^-

ejus

celebrahh-

Noa roporilur, inquit onien sancli Tlioofrodi velusiioribus Martyrulo^iis, ncc in Jkiillet {2|,
:

mmoria.

eliam

iri

Romano. Honodiclinum ejus montionein


qui babotur ut
dios ojus

prima .lio-orsique conditore sancto Calminium sou Calmoliaoum a qm norebat Caln,inio.ouCalmeliof5. CarmerijU pnmc). Dianno Cbristi soxcentesimo ootopesim.. Tboolfridum sou Theoreplnm fnit a Saraconis, qni lolbalibns vulfredum illius loci lunc abbatom Cbristi sopHngc.itosimo neribus effecerunl anno ^ postca luit a Luuoiricosimo socundo. Reparatum
vico,

Dictum

fu.t

Aquilama pr.mo

habot

ad xiN iictobris,
(lallioanum

morlis;
xviii

Saussaii uiomoriani iliius lacit

lamon quasi forot fostum notaIranslationis, quag quibusdam in Calondariis mensis. Er quibusjam tur ad diem xvii ojusdcm Mr,,po,osc MarlipolO' c,mcl.lc,-c lr, non coco,;,re er concluderc lircl o concordarr inter se
Novemi)ris,

non

^orratscilicet vctusauctor, Theotfredi (S. Chaffrc). ^"5"'''"''' : qui vulqo Astronomus, liceljuTta

nomenqne gerere

martyris c(rpit praelaudati

Pn Leritr: dicitur, in Vita Ludovici '"^P^f^'' Magno, ugnum hunc dum, viventc patre Coroh suo asstimptus fueA,iu,u,m.i;iuoau Aquitaniw, adquod a na tivito te ,,^ 812

'

-n

assi^:andajcs,i.i,a,c.
hic
in

Z.;;^'-- /^^o
iUe in Menologio

rai, ienerei,p(uriiiiu,ittuiiu.o>.^'
in sua ditione repainssc,
ficasse.
tu/}'

Menardus

Marlyrologio,

-';r2~rr
(pnyrum subjicit
et

ordinissanclilicncdictidiem fiobent xviii NovemBoilleticst. Itdn bri^: qnud quidcm coiUra ossCrlum
legitnr : lu terin Podicnsi .Mortyroh-(jio eodcnt dic "propc Aniciensem urbem in loco, rilorio Vellaico Theofredi qui vocatur Calmolius, passio sancti
osserit Gallia abbalis et martyris. IHnc vnivcrsim colilur die xviii NoS. Theofrodus Cfiri.slhna
{'M
:

a fundamcnlis imo "'^^.amentis nominO' colafogum, in quo

.dism-

monoslerium

ct S. Thootfredi.

^^^

,rf, aiiB-

Ludovici vita la ^^^^, 31 Quamvis in laudata ratione affjrnui ca-priwalur, nan tamen absque dwam Colrneliae('nscpost Cointius monasterium
restanralio^icm a S. Thcofrodo ^'/^/'^''"f '"/^;'''i plurim^ vn qnibus

Argumento sunt chartw


perpetuo
S.

h.c^
'"^^^

vembris non niodo apud CaUneliacum, sod etiam in lula direcesi Aniciensi. Ast parum sibi constat:
inio aperte, (jnod visc ciedas, sibi cmitradicit Gallia

similio

quasi occurru^t
,

Tboofredi, vcf coenobium

cui

vocabulum jsl

^^o"^; ^

Vollaico, Calmilius, silum in pago

m ^^^^:^^

Chrisliana

columna eniui .scqucnli 763", ubi seteTcnsabbatnm,vitam Am/iTbeofredi riem tCTcnsabbatnm^vitnm A7u/iTbeofredi adumhrat, hxc scrihit Colitur xiv Calendas Novcmbris,
: :

IHo "'^''^''^^ ^"^^':^;7^, cti Theofredi conslruclum. ...u- o..^. charlomPipinininiorisseusecundt;^^^^^^^ cfiartom rrpmijumu, i^ ^ 'nT^tiauitatcm nostramconfirmat, ostendendocutt/usaju y
ivx
(7)
t.

IV. pg. :io .1 seq (1) AnnaloB ec.lesinstiri Franrorum. lon,. 762.- ^4) Ad an.732. (25 Viea ilBS Suiul. iix 0clobre.-^3) T. U, col.

U. P- ^-

Auuoles

f.^p"'" "ivES^ad t-cck-siaslici traucorum.au

-.^,^>

Jd^Tii-^^^^ u
^^^^^

ii

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.

521
Joannis,
fcria

etiamquiapriTcipuaqUiTdamadmonasterimn Caimefiacum pertinentia continet. PnTfert Jutc charta annum Pipirn II octavum et indictiouem item octavam, qui Christi annus cst 855. Porro
tuni

ecclcsiam

sancti

pnesentibus et futuris
;

i:.

temporibusquinta

mercatum agatur
in

ncc ab

uUo comite
illis

vel

misso

coniitis

ab ipso aliquid exi-

gatur; ncc quislibcl homo


disti-ingatur;

codcm mercato ab

Pipinus rex Aquiianiw proclamatus fuil anito 839, regnavitque usqne ad annum 848, quo spoHatus a Caroln Calvo fuit. Fo tea phiries amissum tentavit recuperare regnum. Anno tandem 865 carcerc inclusus
utcongtatex
chariti
3'2

sed quidquid iiscus nostcr vel

comcs
lionc,

habere polerat, pro ceterna rcmuneraU>tum cilem ecclesi^e conccdimus. ^uod si


rcus in

tiuislibcl

codcm mercato
nisi

repertusfuerit, a

est,

ubi paulo post obiit

(1 ).

nemiiie distringatur,
est
:

Prior

quicumque

fuerit

Ejus vcro charta hujusnwdi


^j
^,|.^,^
j^j^..^

Pippinus,

in

codem

loco

liceiitiara

dedcrit, vcl ccrte crinii-

P'>p'

opiUilanU' Diviiiic M;iji'Stalis gralia, rcx A([iiitano|.^j^j

rcf/w

Aquita(liviiiis

cultihus niancipata, be-

oportuna largimur, propter aniorurn vilEe conun, (jui sibi ramuianlur in eisdem locis, priEniiutn nobis apud liiviiiain cionicntiani aelcrna? renoficia

ex ipso mercato foras fuerit expulsio. Quando vero praeratiis abl)as Galtcrius ex hac vita niigraverit, si talcs intcr se iiivcnerint qui eos juNla
no-si

niUMcraliunis

repcndi

conliiliiiius.

iNovcrit intcrca

sagacitas prudenlicE

omnium

rideliura

nostrorum,

quia

vcnicns vir venerabilis Galtcrius abl)as, cx ccpiiobio, quod dicitur Calniilius, (t est situm in

regulam sancti Benedicti regcre valeant, per hanc noslram auctoritatem licenliam hai)eant eligendi ahliates; quatenus monachos ibi degenU's pro nobis, nostrorumque salute, id est, pro stabiliiate regni nobis a Deo concessi, cjus niisericordiam jugiterexorare delectet. Utautem hcEC noslra semper
auclorilas

pago

Vellaico, conslructum

in

liorion!

beali

Pctri

maneat Inconvulsa,

monogramma
nostri

principis Apostolorum tt s^incti Tlieolrcdi, ubi ipse corpore quiescit, obtuiit obtulibus nostris auclo-

nostrum inserere curavinius, ac dc annuli


impressione
pini

insigniri

subter jussimus. Signurn Piregis,

ritalcm conscriptam,
ipsuiii

in

qua

crat

inserluin

quod

pra^cellentissimi

anno regnante octavo,


E
Alia-muittFsi-

locum

Bcrcngarius

conies,

domno budu-

indiclione viii.

B vico, piissimo Cicsari Augusto avo noslro ad habendiim in pi'opnum obtulerit, et ipse poslmodum l)ius Cs!sar, nb jierpcluEe vita^ nicritum, monacliis in eodem loco dcgcntibus ct venerahili Bodoni,

35 Ej' hac charta constat, jarn a remotissimis lemporibus monasterium Calmeliacense privclaris

'^1^'J"'^^'"'

bujus

scilicot

GaUerii anteccssori, eorumque suc-

donatum pHvile(jlis (uisse, qux deinceps confirmota el ampUaia lcqunlur in alHs chartis, quas in e.rtenso videre est apud coUcctores Galli.r Christianie
(2),

cessoi-ibus,

ad gubcrnanduni atque perennc reguvivendnni .jure pntprio Iradidit ct consignalaritcr


vit. Ubtulit ctiain

et D. Vaissefte in

Probalionibus ad hist.

rcverendi
regis

palroni

nostri

Caroli

(scilicet

Calvi)
videlicet

iuviclissimi

autorilat<'m,

(3). Speciatim in Papa' IV dala Bertrando abbati Calmeliocensixx, recensentur saltem. 230 ecclesi.T S. Teofredi, mo-

Occitaniae

BuUa quadam Adriani

nostri

avunculi,
veluli

qualiter
iiater
illius

ipsum locum

naslerio subject.r

(4).

sanctum

regaliter,

domnus Luoliin

decinioquinto Calend. Maii,

Bullam hanc dedit Adrianus anno sui pontifxc.atus


Chrisii
1

dovicus impcrator, sicut dicturn


siia d(*rcrisioiie

cst,

feccral,

primo, id

est

anno

155. Iladrianus IV,

aU]ue mundiburdo (pairoci/iiu) restudio firmitalis pi-aBCatus abbas


cst,

natione Anglicus... crcatus Roma?


cembi-is 1154. Vixit

Nonis

(v)

De-

cepit iminunilatisque tuitione.


qua con/irrmntur pnuccdentium rcjum
.-71

annos

4,

mcnsis

8, dies

33 ldco(iue
GaUei'ius
,.jm
(.u,^,

i'ro

Pr.rfat.r Bnll.r reperitur

fragmentum

28 (5). inter Proba-

dcprecatus

ut pi-a;diclum

monastcnos

tiones hist. Occitan.

(6).

omnibus ad eum raoderno tcmpore jure


alii

'''^"

pcrtinentibns, sicut

rcges egerunt,

ila ct

36.t/iis iisdeui chartis discimus paritei- quid actum de Reliquiis sancti Martyris sit. CEnol)ium,

"''J^'^^''|2

eoriim scquenlcs

memoriam, sub nostra

recipere-

quod

hoiiore beali dicitur Calmilius, constructum in

musdefensione alque imniunitatis

luiiione.

Cujus

Pctri. piincipis

Ai)ostoIorum

et

.^ancti

Theofredi,

precibus libenter acquievimus, eique quod pctebat, concessimus; atque per hoc praeccplum con-

verba cinndcscripta ubi ipsc corpore(tuiescit. Quj'


sint ex

lirmavimus,

iicr

quod pi\Tcipimus atque jubcmus,

annl 845,

suprahiudalo Pcpini Junioris instrurnento legitime concludi posse videtur rorpus ab

judiciaut iiuUusjudcx pubiicus, ncc quislibet cx ^ ria polestate, aut ullus ex fidelibus noslris, in aut locis vel agris, seu quibuslibet poseccU*sia

initio honorifxce

ineodem monasteriojicet

forte

non
"'"'-"-

repositum el as.^ervalum. in eodcm prorsus hco. facta deinde translalio est, de qim npud JM37
billoniuin in Annal.

scssionibus,

quas

nunc jusle

et

legalitcr

iufra

adan.

981

(7). PivTUiit,

inqnit,

f^'"

in jure ipsius

deinceps dilionem regni nostri possidet, vel quie monaslerii divina pietas concesserit {mulclas} augeri; ad causas andiendas vcl freda

sancti Thcolfrcdi ad hoc usque tempus Calmeliensi moiiastcrio Wlfaldus seu GolfaUIus apud Ycllavos cximii co in loco, ubi abbas, qui tcmplum opciis
crat. cxlruxit, et in illud sancU Marlini oralorium et Eudonis abbatuni corpcra sanctorum Thcolfredi sancti Pclri. quffi deinccps transtulil ex basilica Wlfaldus promotusest ca^pil- PoslmoiUim
ne-ti"-i

exfgenda. sivc

paratas faciendas. aul bomincs tam


si^rvos,

ingcnuos (luam

supcr U-rrain pivedicti ino-

ullas rednasterii commanentes dislringendos, aut aut illicitns occasiones requirendas, hibitioncs vel ea contra pi.TCcptionem iioslram facerc audeat,

qmesuper memor-ata

sunt, pcnitus exigcre pra^-su-

monasterii mat. Ouidquid etiam dc prsefalis rx-hus poterat, pro a^lerna remuneratione jus fisci cxigere eidem concedinius monaslerio et omrii (cmpoi^e
;

ut ahhalis ncad^cpiscopatum Diensem, sic tanicn rcgimine Anmen retinerct, commisso ahbatia! factus est, exlremis manno, qui ex decano abbas MabHlomwsanmim Lotharii annis. Ay. dclcrminat

quo translatio

ha-c conligerit.

iii

ibialimonia pauperum, slipcndia monaclioruiii

proncial in augmenlum. ctiam, quo magis locus ipse eiTmaaddunConcediiuns hoc '^*" angmentum. Et publicetur cunctisque crescat in rcgionis aggi-egantur aliis iocis ejusdem sicut u) sic ct in jam dicto loto juxta

dem Domino famulantium

selte,

tamen facta sit ante Wlfakh episcoiawantiquiorest anno 974, quo ille, jujta D. K tum In Nova quoque scdem Diensem conscendit.

anuan.^,^.

3SCum
.

GalliaChrisliana

(8|, 0)/.V(/p;/j

tran.slntionis

mcntio

agunturque mercata,

operis eximu //( Vulfalduslaudalur ob extructum quod corpora SS. Tlieolfredi el Eutemplura, in

40

/.)L:Artdev.n,.orlcsda,^s.o708-(J)T.m
^irG^Xa"ar;rsUaaaf t'''Kcol. Ssi(.))

k,4.&'m'
p. *^
4.

Masuum BuUarium Lm.,

- (8) T.

AdTjam IV.pratet Kdii. Luxemb. 1727. Ubinihil de (7) T- IV. l.h. xui. n.n. ^.(VfS'"^.- (fi) T. n, col.

m-

11,

coL76i.

67

doms

522

DE
transtuUt

S.

THEOFREDO ABBATE ET MARTYRE.


iiniitxw Octobriscelebretwrfestmi n
atti/ .'_,,,. ni inuiai-uin statum Ad nra-sentem RcUquiai-uin

aonisabb.tum
/h

jo<^An.ic Dicnsis episcopus ninnsis circa

regni

refei&. annum anno inittum ducitur chartis iwn ab eodcm die et ad xn I\ovem' lotharii. In pkrisque rcfertur

ue^ctusjt '^^P^^^^ZeUa^n ,,oc,ic,^.^^^^^^^^ 23 Lolhaiii quod


/

Pn Prmsen,

neii.

/.n ^iu

^'^^;:^^^)^.^ adscriberc
i

autheniicum iesiimo-

quirm,(a,u,.

brism,qyando^coronatus fwt;
ntembris ejusdem anni; aliw,
'

^^^.^^-

^^^ .^^

^'''\'^'^''^

''''^P'"^''''';'""^^

'^':

p dePrunUresS.
,

^^^^ratum Anicio nobis submisU Jumi, currentis J., dic ^xsi


:

-'Q^-^-fl''^

loi anni ,848

cstque hvjusmodi i
^^

Corpora Sanctorum

^^^^^^^

marmoreo

post

abbalirc monastcrii, tunc

servala sunt usque


'

'pater 'Lotharii

graviter

in

Arvnw
(1).

"^'2'''^''''

''l/^aiiicam

perlurbationem

lum Sanctorom ossa


fidolium

Uum suum coronarijussit ^^j;^;^^^, chronohgia, annus


quidem
praeterea
satis

Siorum
culum
J^^^^^
sed jani

manibus
:

a piis fulolibus cM-op,a ot clan-

muniori ^f^^^^^^f^^Z tertiusincidetinannum Christi^iG


concordat
^^r^r fron^^^^^^^^

sorvala,

^^f^J^
'

^^ .^nt
^^^^

la.uiom rursus dovotioni nunc qui.lem ab anno


p^^^^^.^,

1822. in
ecclesi^,

^^.^^^^

^,.^,y,,,^

tiana. Estiennot

lomen loOoDicnsiumpr.sulurn;vc.u.,^

'V^X^^^ ?f istian 6/ '.'f non ncc.nrat i cat^ Wlfaldi scu VuJfaldi

annum

^^^''

S.

qnod

in prion G(ijU.T

fom
"

Fortuuato Sanctus, patronus erat aniiqmr parcrcix, ^^^^^^^ ^ ^^^^ ^^^^^^._

martyri Valonlinensi dirat^

Gallia Chiistiana /ni^e Operiseditio (Nova ic^tof

Tp "sd monumenti
^*
-

extructum
^

est.

Sanct.

Reli-

Jtnotu^est, auctU.)non ^^^^^^^^ metropoUm, cm;-^f^^^-^ non tdeo dicta snn, quoAi Diensis erat. Qux lamen

..m

/'-^"

^,t,,e sito. jaceut in quin:

^.

^ ?

"t
,,^

du.. sancti ig ds' quadra.a^ forma. e is ^,- ^,;,,,,^ ^^.era, Caput ; altera unam ex

qmdquid tum nostrum eruendmn. dPterum

sit,

ex

agnoscHur ac caput S. Tlioofredi


cis

in islis tribus the-

Porte rer

omum

965.

hucusque disputatis cerio effxciiur, annum 974. de qua agimus, contigisse ante ad tcmpus HVms 39 Ast poiest et propius acccdi ad an. 951, translationis. MabiUonius /n Annalibus
scribit
:

translationcm,

sacra? Reliquiai,

vitreo
:

coopertffi, .oculis

patent cornuntur. Thecae omnes sigillo venenullo modo opiscopi Aniciensis munitae abannol822,
rabilis
rei gesta?

tegminc ex una parte in duabus autem aliis

Dalmatio

non
FA

multo

post

suffcctus

esl
:

Wiraldus abbas

(3).

infraad

annum
sancti

9hij(\]

Jam

hoc

tempore
praeerat

Calmelionsi

Theotfredi

aulhentica inslrumonta intro custodiunt. prieseutibus subscripsimus. In fule quorum his Monasterii die Junii Ha, 1848. iMassardier
/Jobu*

monasterio
successor.

Wlfaldus

abbas,

Dalmatii

Huc autcm

pyjccipue facit charia, quse


{?>],

reperiturapudD.
noris
:

Vaissette

cstque sequcntis te-

Sacro-sanclaB

Dei

occlosice

Calmiliacensis

Et infra leguniur sequentia Vidimusct aulhonticam recognovimus

si-

quas ost conslructa in pago Velavense, consccratain hoin vico Amnoricense (sir) qu.ne est sancti Martini, ubi Sanctus norem sancti Pctri el

monasterii,

gnaturam
vulgo

hic

ai^posilaiu

a D Massardier, ecclesiffi

dictffi

Le Monasticr parocbo.

1848. Anicii rulgo Lc Puy, 24 Junii

Theotfredus
requiescunl,

martvr humalus,
ubi

ot

sanctus Eudo, et

sanctus Fortunalus et duo Innocentes ibi in corpore

domnus Wlfaldus abbas super


Doo
famulantcs
prrccsse

ipsam
vuletur. videtur.
frater

congrogalionem

inquisivisse

quinam essentilli,quisanctasliehqwas
et

^^,, ,,,(,^.

.ei nonune uuu.uu.u.cn 00 noc Ob hoc ego in Dei noniine Guillehuuset Armandus cogitamus de Dei miserimeus

eripuerunt

\m
lum

clanculum ''^']'''''^;/'';^ recognit.T abepiscopo


esse potest

"'"'"

cordia vel do a.torna Chrisli rotributione...; propterea cedimus vcl donamus ad supradicla. jam

dubium

^!;^'^'^^^;^^
P

^-^^^^^^'

^^^^'^^^'''^^^^^^^^^

^^.^?^^^^
';ji
)

C cas^ Dei aliquid de robus

nostris etc.

Charta h^c

requu-ercntur.

^-^'^^^''^^^^^^^^^^^

data e..t anno Christi 959. Cum ergo, teste Mabillc.uo,cujusverbasuperiusjamrecitavinms, Wlfal-

ieslin.onii, c^u^bus asserar^;

''f Uacensis sancio Petro dicat.


oj^ortere,

oc

/^

dus
lica

L templum a sLstrucium corpora sanctorum


abbatum
transtulit

quod sc.Ucet ab mtto -^'^^J^^''^^,


'''/'^^

^^^^^^^^,,,

Theotfredi el Eudonis
sancli
Petri, quee

ex basic.-

^-'^^-^-^^'''^'^^^^^^^

deinccps nogligi cccpit,

^"^

^''^"^ ^^^'

.psolaudat^rchart^inii.oupparcthvjusmoditrans-

non fuisse factam nis, post annum 959, modo tamen hic vere slt amius chart.T Lothanan^ ; aujusreivademnonhabemusjyr^terD.Vaissettum qui ponit versus annum 959. Namchartaipsa hoc
fatix^nem

r 1^^^^^^^ qua reliquue samti Theofredi ^ ejusdem invocaiionc prnnarie .'^^''%^'^'" J^^^^

1"
s

Insuper
reliquiie

oum exqumquc

thecis, *^"?^^'^^^

continen dtcuntur, dns' nec extrinseco introsp,cf ncqueant,


D.

^^
s ^^^^^^.^to

^^^^^^

locomuiilacsi.Ha

.vc*7/c('/

o//r

facta carta isla

cleemosynaria feria v, mense Januarioanno dcccc...

regnaute luthario rege. Admlssa itaqm data Vaissetii,

aum adumle

satis probabiie sii aU(piot

annos

testimowo eTplicct R. ^'^^i^'''*'^'*..)^.^ ,.^^^^,/^(^^ m/ seu nominis sint sacrw exuvio' ^^^^ .^^^^^ pronum e^tjudimre, dum anno i^"^ ^^^.^ ^^ consti ''^ dcjyositum examinaretur, non .^^^

inierccssisscdfmrcnovuiiUudtemplum,Tdificatum etprs'paratumesset,lranslatiohaudabsurderefcrri
posset fn-xter propter

illarumomnimodaauthentm.ac j-rop ei fuissemthecis.separatis, nsquc undequaq

^^

J^^^^^^.^

_^

ad annum
in

965-.

Atque hsc

proculdubio iranslatio es{,qu:v

Calendario

CaU

meliaccnsi, xv Kat. Dccembriscelcbranda indicitur.

insiiu.n\ Cs^terum lux quserenda essci ex ^^^ ^^^ dubio confecta f''^'^^'^^' proeul '"''^^.'^'^'-^^^tituivercpiscojms reliquias publicx veneratUimr

Universim ubicumquc dicto die agitur memoria


sancti Thcofredi, hanc dc translaiione interpreian(I)

miticrct.

k^lEsstai in

Muswo
I

ecclesise

cathedralis

/i"*i.

officim

S-

Ti.eofredi

flitiii*

L'Artdev6Tiner les dnte, p. 5.

t.

imd.yiti

marjtncm. (3)Auual. Beaed.,

(2) lia GalliaChrisliBna. tll, lib. xlv, n. i, p. 475.

a)lbid..D.ciii.p

4'J7. 4U7.-(:0 Uisloiru g6n6ralo

deLanguedoc,

n.
^ _^

^^

col. 101, in /'robalionifcw.

clensis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^
ciensis BTCviarimn Ms.,

523

seu

Sanctorale

guod

eriperent, utimpulsu

dwmonnm

libcrarent, orabat.

tatnen incomplctmn videtur. Ab inilio ponuntur alifpiot ofjicia, vidclicet dcfunctornni, B. Mari<x
Virginis ctc. Post hrcc sequens lajitur litulus
pit
:

Inci-

9 Cujus vcrbis Laurcnlius ac(iuiosccns raox iler arripuit, cum auteni ad locum quo Icndcbant pcrvcnisscnt, plurimam catervam populi ibi sacriQcarc
diis reperierunl.

sanctoralo sccundiim

usum

Anicii.
ct

Ibi
ct

occur-

runt non sohnn lcgcnda', scd


illius,

hymni

proliTa

43 In alio codicc Ms. cujus nos


latet,

(rrigo

et 3etas

rcsponsoria historica, pr^TScrtini dcSavctis rcffinnis


Breviarii partim dcsumi potcst
cisci, S.

prscipue mense Novemhri. JEtas pr.rfati cor offwiis S. FranOominici, Pracscntationis B. Mari.r Virgi-

hahctur Prosa scu Scquentia dc S.lheofreilo, quam hic prtrtcrniisissc nefas foret : ob nativam enim suam simplicitatcm, imo et clegantiam hand

nis, B.

S.

Marix ad Nives. Ilabcntur quoguc officia Timothei et S. Siir^ qui Apostolorum nomine
officii S.

vulgarem, eruditUAn procul dubio delectabit rem.

lecto-

veniunt. Inswper notufa, adfincrn


ultinur advcntus Dondnica.

CathU'

SEQUENTIA

IN

HONOREM

S.

M.

THEOFREDl.

rin;r poslta, indicat officiu..' SS. Trinitatis rccitari

Digna dios, digna laude


Laeta currat
:

Quod ad characterum fw^mam spectant, litteraruni majuscularum ornor tus satis absoni, imo et ridiculi ssecxdum xv, sapiunt.Sunt tamen gui pauloaltiusasccndcndumpu'
tcnt.

la}to

corde

Cantemus melodia
Thcofrcdus princeps natus
Uhiivisccns principatus

Quid^uid de eo

stf

In Brcviario islo habetur

Se Deo dat

Iiostia.

5.Theofrcdio//icii///i constans coltccta et lectionibus

noveni ^qusffjuidem lectionesad verbum haustx sunt


es-

FJogio.quodrcpcritur apnd Labbeum [\),dc quo

Rure docct

Verbo etcxcmplo ct iu templo


El res miranda; patcnt

infcritisdicemvs n. 57. Suffwiat hic monuissc Elo-

Lahbeanum novem quoquenumeris distingui, B sed duplo saltcm hngius essc; unde ct lectiones, quas suhjicimus, vix in ediam illius partem capiunt.
gitim

Mcrsi portum, caeci visura,

Surdi sonum, claudi gressum,


Funcli vitaiu oblincnt.

Pr.rtcrea
vis-

si Tlieofrodi pcrccicris

nonicn, vix

et

nc

quidem aliquid rcperias,qu()dadnostrumS.Mar' tyrem spectet, Nihilojniyius, cum b7'eve admodwm sit, ofpcium illud adscribendum hoc loco duximus.
OFFICIUM
S.

Christum sonans ibat fervens Fustcs, flagia parvipendens


L't

finiret pravilas.

Gentes credunt, error cedil,

THEOFREDI, ABB. ET MART.

Fidcs crcscit

sic vircscit

Tlieofredi sanctitas.
Oratio.

Omnipotens spmpitcrne Deus cui cuncta famulantur clcmonta, iritciTcdonlc pro nol)is B. Theof. mart. tiio, cxaudi propiciusnralioncs nustras cL tribue nobis miscricordiam luam, ut

Fluraen calcat instar Mosis


Sicco pede
Hoslis
;

tunc in aquis

mcrsus vincitur.

quKCumquc prscipis
(siv).

ut

agamus, ipse adjuvet ut implcrepossumus


etc.
Ledionet'

Morbi, pestcs, simulacra

Per

Divum ccssant

ot

dclubra

Igitur beatus Thcofrcdus

hujus

parentes

Victor Christus colilur.

Labbeits,

hBbeDs.

audiens Chriadluic genliles errorcm crcdcntcs Doniinum Jhesuni Christum falcri seseque stianos

Fuge paler,
Ecce vilam

inslat hoslis
toliit

hostis

de paganorum
liberare,
Mai. XIX, XXIX.

insidiis

superslitiones

desiderans

Ne nos

iiiiquas ori)hanos.

Theofrcdusfit securus;

2 Evangelicum sequens praeceptum ubi dicitur: qui rcliiKpicrit patrcm aut iiialrcm aul filios aiit sororcs proptcr mc, aut agros, ccntuphim rccipiet et

Nalos monct moriturus,

Utseserventintegros,
Surgit, oratet auditur;

C vitain aetcrnam possidebit; 3 Patria parcnlibusquc relictis, omnes posscssioDominum nes suas parcntibus tiadidit, Christum
sequi jugiter concupisccns.
*

Gregi salus conccditur,

Bonuspastornoscitur.

Ceduntovcspatrisjussu;

videtur legentregros-

4 Itaque ali

urbe

proviiiciaE

regressum

'

vidclicet

In vicino latcnt saltu;

dum
8um>
*

comulatum Valcivilatis disgressus, via accepta ad pcrvcnit in vicum qui vocalurSoIelavcnsem usquc
Tu autem. leniacus presbyte5 Ibiquc sanctum Laurentium rcpcrit amicilia se runi virum doclum ct religiosum cujus
*.

Pastorsolus ponitur.

SolignQc.

Adsunt hostcs, qui momento Sanctum ncccnt, nisi sumrao


ConlradicatNuraini.

jungcus ct ijuasi faniiliarius sc obscquium praebens apud ilhim tranquillam duxit. vicino locus 6 Eral autcm co tcmpore quidam e Vallavenscm comutalum quem vulga (sic) lingua
rusticus Calmilium vocat. locum rivulus qui di7 Eral ctiam juxta illum longius vcro fluvius qui vocatur Li-

Mortc dirisnic tormcnlis,

Nec minis ncc blandimentis,


Hic pepercil sanguini,

Scdprohl furordumptatovem;
Per immanos lupos orans
Saxis agnuscsditur.

citurColeria,

simulacrum quoddam colcbatur, gor in quo prophano consequod rusticorum multitudo rito
loco
cral.

Horret cochim, horrof terra, Ingcmiscil ct natura

freDiit. alia

vianu.

Dum

ca:!dos

committitur.

8 Audiens

hsc
ut
ut

bcalus

Theofridus Laurentium

Coelum

petit

mcns bcata

presbylerum
destruerent,

ad locum accederent fanumque populum dc pcrfidia gentilitatis


p- 6S4

Martyrio lauroata,

Et virlule nobilis.

(l)

NoTB

BiblioUieca,

l. II,

6^85.

Felix

524
B. .

DE

THEOFREDO ABBATE ET MARTYRE.


revelet. Negat Theofre^ Quare rursum verhenbns dus se revelare posse. scmianimis a barbans rel.neravius excipilur. ac sacra profeclis, surgit tamen nelaria
nisi

Felix temiilum, felix locus,

quam primum omnia

corpus In quo jacft &acrum Hujus sancti Martyris.


Solvat per te clemens Dous

auilur

A(l

Supplicantcs hujus ccetus


Peccaloruin viiicula.

Protomarlyr Velaunorum,

Etcxemplarmonacliorum, Facfruamurgloria. Amcn.


44 /nProprioAniciensi.r/ori(7nlt)^4m'/
if\oA

snbsotpiitur, in eorum proTheofrcdus, barbaros unde amens iracun.ba sacrifanos ritus iuvehilur; lapide, Tlieofrc.lum lerit, et nculus ingcnti misso aflligit. Terric motu lunc late ad solum seminecem impii ; fugicntes fulcontromuit tollus; (lifiugiunl ad cxtremum vaide saucms, gura adoriuntur; manus, soptimo post die Tlieoinler discipulornm

nd

for-

Uctionn ex
proprio Ani-

frodus dicm clausil oxtrcmum. -^^ eviario reccntiori Bre ^^ ^,^^^^^^^^^

Anicicnsi, ttm

Lectio

ex

-^isirs i=

Lei-liones,

desiwpW, ut ibidem notalw


.

-3 r2;iS'
cx lu.
,

-'"-

"'

''

~"'-

^^^^/^

^^^

Theofredus ArausiciB natus, a Leufn.do

codice el Brev. Anicicnsi.

UcnoQUARTA.Sanclusma >rTh
Arausicano pnncipe, et ah ipsis fere cunahilis
sieut

redi^^^.^^^^

^50.

Leo"lde

con uge

gorebal, optime palre, qui provinciffi praefccturam T ^^,^^^ ^^^^^ ^.^^^^ ^p^,^.,.^

'

fredo
nalus,

'^

'd'

^^

,,,,,,^

cffilcstinm

contcmpropter

"'

'^

diosus

,a;'ol-en.uU.

-mdo nmU m
s

,";.

platum^ .f.as caducas mundi f,.^


'

delicius

^^^^^^^ ^^^^^^.^_

^^^^ ^^,^^^,

"^ZS

i;r'

e.^
et

ei,

monachus,
primus s^culo

Calmolicnsis B postmodum Quare lugentihus amicis


valedicit et

camobiarcha
paroiitibus

apatrno suo senPcnte patre, adh.sit Endon, monaslerii primo abbati. Sub ejus E meliacensis ita virturegimine monasticam vitam amplexus,
tum oinnium laude
ab Eudone morti monasteproximo, niaximo monacborum plausu, floruit,

di^rosab urbe iirovinciiE Trogressim pcrvenil, in vicum PCvcuH m v.uuu Vallavensem sus sus, ad comitatum
(cui

ut

nomen

Soliniacum) ibique Laurcnt

um ^qu
est

"o

virlutc ac doctrina

apprime excultum compenl; a


accoptus

parles

f omnes

feclus

. ^^^^^^,

,.^^-,

,,,^,

implevit.

Mulieres ^^^^^

^^^^.^^ aditu

^^^^^
Basilicae
et

quo bcnigno ac liboraliter hospicio vulgo Monasterium deindo Calmolium (quod nunc et avuncununcupatur) ct ad Eudonom abbatem

interdixil, nibilque ncglcxit, ul


pliiue servarctur integritas.

sua rcgulari disciSaraccni ferro

Cum

flamma cuncta dcvastantes,

lum

(u-ofectus,

monachum

egit-

Cum
ei

auteni

omm

viriiiiiim virtutum

eenere u eerei, kuqo genere fulgeret, Eudo r.iecif n^lTin

sollicitudinis sua; soiiii;iiuuim3 .t.uu^

Vclauniam occupasin vicinam sylvam se reciscnt, suisomnibusut bostium impeporont impcravit, ipse furcntium i-v.^
,

'

ncotia procuranda postlduln obiturus :; Vi^ Theofredo Eulo lubentibuB c^nobitis omnibus ZZuh irulidit et in Abbatem renuntiavit.
hi
,

ed^ ,t do -nTmr
E^

tpiippe exlerna

tum

es ica

..;k,.o pra: lor.bus solus intrepidc expectans. Quem verber.bus invenissent, ecclesiae prostratum cum
i-

.ravi.er
''

c.-n> -ianimem r.i.^erun^^


et
il ur '!'^""V'''"''' n^ insepiitu v.res colligens ipsos i!

"''fa'-'

animos
tionibus

Obi
clitate

te

flCx

Ms

Caln,eiiensis'abbas sanp m Calmeliique ut Sanctus colitur. eirrus suse^iuerelur, saltem si verba obvio sensu

sacrilegos
in

vohemenier rabiem vcrs.,

increpans. Ejus
in

sanctum Abbatem

W^
,

lUus Juus

lantur, Theor.-edum, anle raortem Eudonis, renunliatum abbalem fuisse. tjuod guidan satis
etiam concordat cum Actis.) LECT.0 QU.NTA. Thcofrcdus ubi
tes
ccrnol,iarcl.;e parrei

irruunt, lclhalibuscine sauciant vulnerite J.bus '"';' confectus, paucis post f '^'^.f ,,,f"'',,';^^! Deo '^^^^^P"""'

manus an.man.
"=ister.o
s,.o,

'^

''^''.'''f quod ab .pso

''

ha^c

.pudem

obivit,

p.-ocu,-a..d

primum
discipliniE

divin

scripta est.

'^"'^^.ZTlerseZ u. /, paucis elejarM de samto l^criO Posl l.anc seguUur


Lect.o

C or.iando templo,

mulieribus adilu cenobii interincubuit.

OdoneabbaleChuuaccmi.

Ea dicendis, et .nonastica; suporatis PyrenJEorum jugis, populalcmposlate, bunda in Gallias Sarracenorum manus ingons sose
etVuderat,
ciodo, fcrro,

III.

Nolilia monasterii Cal-

flammis oinnia dovaslans,

donecaCaroIo Martello priiicipc inviclissimo, Ircccnlis septuaginta quinquc niillibus ad Turones


occisis,
liispaniaiii

ivijoicrc

sunt

coaciti.

lUi

cum

meliacensis seu S. Theofmli. Varia hiijus Acla.

antea ad Volaunos ustiue cxcurrisscnt, ac dc eorum adventu c;o.libus ac rapinis, dequo ipsius martyrio allapsus superne spiritus Theofredum ccrtiorem
fecissot
:

p L*""^
bus,

, attum de NoHtia pl^-^o^ ^^ r^.^.n-.o^tnr-in nnitro ^" Vpctanti- ^-r.s. T^^^^^^^ ^^^^^^' ^^^^ "''''^''''^'^^^^^

if^'^"-

t..o-

suis

odixcrat ad

sylvas el antra sc rcci-

sU;

htc, quasi
et

per ,noduni

suarun. onim esso partmm, cum pastor pe^ent ab ovibus ipsos arcere. it. lupos cxspectare el (tL apprime <j'aulrant anno 732, ,uo, juxt^ dioia, p. 6a6./m; coniigU sancU Theofredi marty,.-,,;
I^

sii^originen.

progressus

^l^i^l^"^^^^ v^^ v^-^^

dines hrcvacr con.prehmd,.sc jn^^^^^^^


47 Calmel.aoan. ^"'''^^^^^^^^^
et vePu..

^^

Ordin^

sanctMict.

(vulyo Monastier-S^-Chaflre)

ad Ansam scu to

^''^^^^^^

Lectio sexta. Vix e cocnobio ccenobitae pedem extulorant, cum eccc populabundi iii cellas CalnieliensosirruunlSarraceni; Thoolrcdum pro foribus sacclli bralu Putro sacri oranlcm olk-ndunt; in

lansam amnem.qui m Ligerim influit, '''P^^''^ leuca aj^ vei-naculc nuncupato Colanse, nna
celebri

ciensitle

liominem i.Mprlum laciunt; ca^dunt virgis. rogant,


urgent ubinani
tur; mortem
lol

ipsi,

coUularum Uospilcs hosi^iloutcctis flammas comrainaatur,

hac abbaiia. PosUum est u. ^'";;^^^; f" Puy) apud \ciaunos.ad ^;"^''*^^' ^^^ ordur aismu Mesentii, ex qm Liyeris fluvius trihus leucis ab urOe Amcio. ^'^'"*!?7"'/'' ,,.y^,-. norejn Principis Apostolorum a Catnwm
.

,,

;.

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


f^

526
b
d

nomm

duce,

unde diversiniodo wppcllaiur


ct

ncmpc

Calrninium vocant auctores utr usque Calininiivits

stcriosuhjectx. Uinc in sccuntlo Elogio seupassione S. Tlieofredi a/iuil Lahheuni (\\ ie<jitur :
51

liernardus Guiilonis
dicunt, uti

Savaro

alii

Calmclium

frag/uentumviW B.ThGoivii(\i tn vita sancti Eudonis :aliidenique Calnbiac^melCalmeliacensemf)i\aslerium.Quo<iiiideiniioiaineiip\)G\\'A.-

obilum sanctissinii Martyris miraculis rnmn monattepru divcrsurum lemporum seu varietate "'/9seu inicpiilate stalus monaslerii agitalur. Mirum '*"'"" *'^""Post
celcbris,

tjimen cst, qnaiita

relif.n(iiie ot

abbates

et

monachi

''"*^*

tum
tmehns

iionnuliis croditur a

Calmeiio coiiditore,

aliis

Calmilio, vicu ejus loci, inquit Mabillonius (1).


0riqo

successores in rcgimiiie nionasterii pie, laudabiliterque vixerint, quorum religionis el devotionis


fra^rantia et

48 Nolat,
tiqua

ct rectc

quidem, D.

Vaissctle

(2),

an-

omnia circumquaque

loca exterasque
in

(niwimo-

monumenta, quw de orUjine


tol

illius nionasterii

provincias
(

penelravil.

Nam

non

Vivarienses

agunt,
esse,

tanlisque fabuHset unaciironisniis referta


illls

VelaunosJ so\mn, sed apud Gabalitanos, Arvernos,


cl
,

ut vix aliquid certi ex

crui possit. In vita

Ruthenos,
Allobroges

sancti Calminii seu Caltneliif ew vcteri codice


siaccnsi
(3),

Mopau-

transito

apud Uelpliinatos Rhodano

Viennensesque et
ac
insuper

apud

hwc hahemas

Cnm

in

ducatus

ofTicio

Lombardiam. pluresquc
fundanlur ccenobia

alias genU's pluriniiis oliillis

vir insignis Calminius iionestc se ageret, et,

tinent ecclesias, et nobilissima


,

traduiilur luca,

peribus erugans quod


se haberet
,

suum

erat

misericorditer

regimini abbatum el aliorum

subiit diviiia cu^itatio

mentem
,

ejus,

monachorum
jicienda. iiine

praidieli cu^nobii
lit

ut Ihesauri sui rcsiduuni liberaliter expeuderet in

in perpetuum subquud multis privilegiis munaste-

opere Dci

disposuit

secum

iu

animo

ul ecclosias

rium decoralur regiis ct apostulicis, juxla privilegia a Calmelo duce

dedicandas suo sumplu conslruerol, ubi Ueo servientibus quotidiani victus stipendia ex prupriis
redditibus
miuislrarel.
in

jam pridem

obtenla.
,

A jure

siquidem

et

subjectione ordinariorum

episcopo-

Animatus

divinu

spiritu

ruin el mctropolilanorum i-ximitur, ac

Caiminius,

episcopatu

Anieieusi

lucum,
,

qui

sancUe Sedi Apustulic;e subjicitur,


priedictai imraediatie

in

immediate signumque

dicilur S. Theophredi ledilicavita fundu

et ellectu

subjecliunis quutannis quiniu

B operis mirabiliter consuuunans, quem lucuai rebus et redditibus vir Uominu devotus adornans, eccle-

que sulidos monetai currcntis Paschalis pontilicis verba in


Paschalis
obiit
II
,

patria Isunt

enim E

Bulla;
Augitsti

prohobiliter

siam illam
victui

et liabitatiunem

ejussullicieatibuseorum
;

qui clectus

xiii

anni 1099
ante

stipendiis

cumulavil

instauravit

locum

incnsc Januario anni 1118; ecciesiiE Lateraadstringitur.

redditus ampliavit, et oruamenta monasleriu cou-

nensi solvere

Quae
a

privilegia

grua

vora

liberalilate

dilar{^iens

supradictum

annum
bus

millesimura obtenta

plurimis pontiliciFrancicis

locum consummatum reddidit et perrectum. Ut aulem hic iocus operis sui mcmuriam eL vucabuli quoque consortiura obtineret, monastcrium illud ut quod fundavcrat sua Calminiacum vucavit
,

conlirmankir.

SiniilUcr a regibus

pluriinis immunitalibus ilunaiilur,


stati in

et regi;e

maje-

tcmpuraiibus tantuin prsdictum monaste-

industria et suo labore perfccerat, sui nominis

moriale posteritati sequentium oUerrct. dem nec a/nachronismi, nec aperte continentur fabulosa ; ast nec aliud in illis vix repcrias prscter
Qu(B
tionr
d''

meInhtsqui-

rium cum suis limitibus subditur, ut in rescriptis privilcgiurum a Carulu Magnu, Ludovicu Pio, et Pippinu Aquitanurum principe emanatis videre
licet.

52 Quamvis,
ditio

utmox diccmus,hiTcscripta
dcjicit;

s nt

uietucet

ex

funda-

vero$miiint.

meram verborum pluriinorum farraginem. 49 Qux vcrosimiliora dc hac fandationc habentur, ita exhibct laudatus D. Vaissctle loc. cit. Cal~
milius cUtris inter Arvernos ortus natalibus, atque senatorii ordinis, non minus pictate quam gencre
conspicuus, Arvcrniam, suh tilulo ducis, rcgebat. Versus a/ti7mmQS0(concordant Mahillonius el Cointius) ecclcsiani cedificavit

viroqueinLabbcu.sdec\,xin?tiovcinvocat,cujusqueeru-

^iogio s. Tbeo^^*"^^-

non semel

cum tamen tradat/iiv ea,qu.v


;^

ipse ocutin ferc usurjiabat

non

est

quod ejus

luic

hora

in jiarte testiinonium rejiciamus, in quanlum respicit statum inonasterii ineunte sxculo duodechnw

QuiE
ills;

autcm

.ypcclant

intercedcrint

ad Ciiarlas Caroli Magni cum (nuspiam saltcni eas nos vidiinus)


;

inhonorem

divi Petri, in

poterit auctoris

huc in re (ides in dubiuin vocari.

prxdio, quod possidebat i/ifer Velaunos, dicto Villarium tVillar), ubi ut plurimum morabatnr. Juxta

De muitiludine ecclesiarummonasteriosancti Theofredi subjectarum fmuitur tcstimonium ex bulla


Pasc/ialis, cujus

C dictam ecclesiam deindc erigi curavit cwnobium, quodet justis dotavit redditibus, at<pie Romam profeclus est, ut illud sub sn ncti Petri collocaret palro cinio. Redux in patriain, Lirinensc adit monasle-

ecciesiw

menttoncmjam lecimus : anvero F illw in tam diversis locis a Ujue adeo diss^itis

rcgionibus positx essent, ut in recitalis verbis asseritur, tn inedio reUn<iuiinus. Ast hoc generatim

riv/m, rogavitqueabbatem atiquosex suo ccetu viros, qui recens conditum asceterium incolcrent. Hic

postulatis Calinelii satisfaciens.

int<!r alios

designa-

duodccimo ineunte, quo (cunfer n.b^} piivfatus auctor scnpsit, monuslerium^iaucti Theofrcdi maxime /loruisse. Recte proinde edicU
constat, sseculo

vitEudoncmJpsuinquec<-Eteris,quossimulmittehat, pra-fecit. Eudonis demorfui locum ct dignitatem

D. Vuissettc

(5)

unanimi omnium
Monatterii pro9re^3,(fl

consensu,susce,>it Theofredus.

.Slilil

spectanda fuil, sub rcgulasancti Benedicli.


53 Auiuc res codcm ad /incinsa.'culieju.demx\m.

Abbalia lucc inler cajteras perpetuo alque hudiedum {anno 173Uj sub-

et

vi-

50 Cum versus annum TS'2, direptum a Saracenismonastcriumfuissel^illudinstauravitLudovicus

m staiupennansemnl usque
i\am
versus

p.a-. .

ttatw

annum

citsitudmes.

Pius; ex quo tempore appellari ccepit a saneto Theofrcdo; qwe deinccps denominatio adeo invaluit, ut jam non aliler dicvretur vcmacule qu<im ^Xom^&iiQYS'-Chaffre

numcro (pundccwi ,^,;rf. 1785, monaclu, qiu supercraid sati^ studiosi, cum prwvi- pgrti. aUjue reguiarts discipluur
dei-ent

^^^rl^.v-m

turbincmjam fji-oxime

toti

OaUi imminen-

(monasterium S. Theorredi). P/uiibus,

temporis decursu, ditatum fiut donlscl privilegtis, utpatetex chanis bene multis, qusapiul coUectores

tem, suain, u( aiunt, petienint sivctdarisaUonem qiiaobtenia, rebustjuc monaslcriiinterse dislribuiis,


di^-persisunt.

Uauddiupost
/lic

rerum

Gallic<iruin

Adriani Pap,T IV num 1159) data Bertrando abbati,


(qui scdit

passim reperiuntur. In bulla ab anno I5'i a4 an1

sicut alihi, ita et

irruit gcn^ impia, qux sacrilcgam cxercutt barhariem. iisque

Non tamen addestructionem


sujierest ecclesia

itum

est. Hodi4!

recensentur

plures

quam

230 ecc/esi^ sancti Theofredi

mona-

adhuc exstabat ciis. Oiim /mud procul a inonastcrio


700. n.
7.

sinuU

cum

prj^cipuis sdifieccle-

(4;

Nova BiblioUieca
StOf

626
. >.

DE
subnomine

S.

THEOFEEDO ABBATE ET MABTYRE.


Fortmiah. Uxc,
s,tsdequc

sia parochinlis

.sancli

ad vito^n castigaia ^ accurate dicta in Annotatis


n-^enw.^
s-aHc/i

dum

vertcreni,

civilc^discordis^Gallmm unicrr,,,,,, deide pacatts. solo xquata fuil. Rcbu^


pra;,-i.T

llus
EccUtia.

transMusad supcrslHcm monasc:

Labhe.u^

ni

ccclcsia,,, cst

tanluuicohtm in hac secudarie

Theofreilus: primarius

patronm

esl

sanctu.',

Fortuualus. sub
anti,iuus titulus

.-ujvs '""''^'""""' consccratus ^^otJ. (',ui

'"'.*":
Scrdnttanen

P. de Prunie,-es. S.

in

v,.<mo

mona ern

prorsus repu^jnat vs qux ^^^.^^, habuisse gmiiles juod maa^iim scriptortbus rctuhmus) supra ex prohatis coiruptio est / ro fncassma am/f/Trcgrc?sim comiUitum Velaudi,jrcssHS vcnissc in urbe) inde Sollomniacus f/u,. vocalur in vicum. qui

(5)

in

Theofredi EhgU' habentMr apud Ehuio parentes j>riori Mcitur neohe^us

s.

Theo-

^;^^ npu, "-

(Me

'

nenscm
cis

presbylcro adha-sissc

SoUmacus,veiviaculeSon]\s^ii^duabusd,sta,,slcuPuy), ibique lanrGuUo ab Anicio vernaculc Lo haudprocula looo, quem vulgus

pL

ecclesia

pterea a gubcrnio

slructur^. acpr^h^c s,.cctaOilis es, huo,^^ monu,cnli.. ul a,un.


J!dificala videlur
csl

vocat;/m. ob corrcpios lingua ruslica Calmilium sim.ulacrum adorarent, la/ idibus et incolas quod in captte vulnere ajy})etitus, dcmum accepto
fusdbus

Lnumcrala.

Chorus scu absis recenHori^

sMis. nec sxculo

^^f^^^l^

/Edifcia.

'%r}TJ7cclcsia,nadsinistrumlatu.viderecst monaslcium. e^structu^ m.o 1708,


insl,-u,cntoi,.

vitamproludissccinnsanguincquemsanciusSavir ttoprcsbylcrocoUeoit. Haec aulem nian us cum La urcn tunctompons rege gestasunt, atque,
sub
Clilotario

a,rhivisasse,-valo

I>a,-s

-^T^^^^ ,llaadmm

nomine, natione Vcllaicus merat qui<Iam Uitilius civitati autem Arpatriaj clytus princeps ipsius
;

noninun,usscd,,luriumprivlormnposse.sswnem
cslspcctand:v rua.jmluauod ^dipcium quadralum 15" crcctvm. liodie occupadinis, vcrsus s^culum ,bulem rcligiosis, qui puc,-os pag. B tor a fralribus
venit. Retro
p,-op,-,e d,cta., ccclcsiameorurail Malia

vernensi prwerat Basilius

qui ob assidua sancti miracula, in loco sepultura- Basilicam Thcorrodi fabricaverunt. Qux parvam in honore sancti Potri qu.v de vita omnia procul rcccdunt ab iis
;

nuidem

scrip>cruni; acproinde relisancti Mariyris cwien

posiponenda quis hxc narratio

est.

Qumimo,

sx

IbX^^l

-ripslil^^t auotoros,

quihus pr.odimus.

ferendus videtur nunc ex ^W codico Cahnoliaconsi

Anonymus

hic

cujus Uhollum

.^ ac revercnd.ssuni ex Apograpno iiiuMiioan"! ^^v, bcus cx Apographo iUustriss.rm MonspeFrancisci Bosqueti episcopi Domini, D.

Ls

pnmum

liensiS.

^atom suam utcumque


dictuni,

indicat

num.

9, ubi inter-

58 Alterum
scribiitir
:

ehgium apud eumdem Labbeummpassio

n^-m aUenut.

quo teminis
,

gabatur ingrcssus
ait

Atqui rilus

illo

ecclosiam niunasa-rii ncsuo tempore adhuc viguisse in paucis monastcriis porsevein

KW^

uberior quidem, sed a reconscripta

conLiore

declamatore

mondisque in-

fecta. 0O(/

ad xtaicm

speciat, ipse scriptor clare

ravit ullra sieouUim x.

Undecoacludcndum videtur
Vei'-

scriptorem

antessculumimdecimumfhrume

hffiC sunt fere, tnqmt, eam. suh finem indica t : Atque sancti Thoofrcdi vetusta onquai de monastorii

Oralorium lanta : ba, qux hic spcctnntur, sunt cautcla providcbat, ul nulU Uceret in eo hones:atis fdminoi vero quidpiam supornuilalis opcrari circa tcmpli accossus procul habcr(nt scdcni
:

iiine brcvitcr dioi

gentesimo

possunt, scilicct ab annoquinusque ad millesmium septuagesimo


,

Galmelo. Arverce.itesimum, vel circa ; nimirum a usque ad GuilUelmum norum duco et fundalore, {quiinwfaii ab aano t087 usque

Avctor in chronologmm apvrteptxcat.

jauuam. 56 Vita
injiaio.

atquc h.Tc conscripta stylo sati^ barharo

AucAor paruui accuratus cst tum iit altis iy/,nprss&rtiniinChronolo(jki.Quodquidcmjomab


eiucei '^omm\, inquU, elucei :lXomiim, inquii, imperii digni:

quartum abbatem fortiter contra ad me7isem Aprilem an. 1108). et alios, sua in temporalicpiscopum Aniciensem
bus
et spiritualibus jura

tenontem. Ca>terum qu.T


i/^

wso' mvo initlo

dc raartyrio sancii Theorredi

^^^^^^Pf
F

IL
sima
florel

sublinntor

dispononto,

Ccorum

Thcodeborti at(iuo

regnumque UdchorU Thoodorioi,


Fran-

(Childcbcrtil rogis Qliorum.

tymcinio
fortiler

cum

s^vis-

lcguntur^V^erumqueadverUm^^^^^^^^ Mabdlnim^^^^ ctnonymi scripions, quw h^ex '^^^<^ ,.... Ast vcrbose omnia. Ncc
Declamatorem ^oca^
7t.oci ^^

Brunechiide

regina

subjugante

'f^;^^^

dux inolvlus nonnne GaUnilius. Qui ennn ---'!',, Thcoiiiiperium Juslini coincidcrc potcst cutn rcgao
deberti
ct

j^,,oaymo affirma/n possei.

?^^^J^^^^^^^^^ Opetw ^taQuepreimv i.audcstsivcutr-umquesivealtemirumhtcadscribere.

Theodorici?

Justinus

//

scu Junioi',

(mrojjolatcs dictus, imperium adcpius esi xiv Novvmbris 565; ct posiquaat soHum tenui sct an7iis duodecim, mensibus dccem, diebusvigrnti dunbus^
obiil

Mtitia posteriore oliqua decerpsimus meniione monasterii Calmeliacensis. Ca^iera qux

Ex

digna occurruntj

i/i

Annotalis rfipenenfwr.

v Octobris 578
ille

(2).

Thcodehertus vcro

ct

Thco^

doricus,

anaos natusdecem, hicnovem, moriuo

patrc Chddcbcrto. rcgnare casperunt anno 596, />nor in Ausirasia, posicrior Aurclianisei in Burgundia.

Et quldem uterque fere eodem tempore exinctisunt, annis scilicct 612 et 613 (3). Confer n. 26. Lahitur

ergoscriptornosterAnonymus,conjungcndoiHorum

regnum cum imperio Justini;diccre dvbuis.-et Mauritiu/m, qui rerum in Orienie jjoiiiwi est ah aano 582
usque ad annuni 602; vel Phocam, qui ci^deiiier enecato Maurilio, impcravit usque ad annum 610; vel Uiiiidrm Ikradium, qui, jmst Phocam,us(juc ad

a/nnum 641

prsfuii

(4).

Alia
aascul.
iii.

quwdam minus
parl.
i. [>.

P}L'Arlilevi;rillerle8(liiUw,p.3G0.

m AcU SS. OrdinisS. Beuedkti.

el senq.

p. 360.

(5)

Nova

BiblioUi..

1. 11,

p. 084 et soqq.

(3) Ibid.. p. b2IJ. (4) Ibia.,

VITA

II

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


praeorat congregatiord

527
boatus

'

VITA

S.

THEOFREDI

vita

magnis

iloruit virlutibus,

Maximus h. cujus tjinlum quod tria


:

ex

MAnnxomo.

resolvit

cadavera

tcnobrosis
in

noxibns

et

sicul

ABBATIS CALMELIACENSIS ET MARTYRIS, APUD VELAUNOS IN GALLIA.

eorum annalibus, Regcnsis etiam praefuit antistos egrogius. Quo accito omnia mentis arcana Calmilius retulit, et de exigui orascriptum

habetur

lorii opificio, el

quia patris sutVragio egeret quera


dixit.

Auctore anonymo, qui ante


sa3culum
xi

proponorot plonitor
\

Quil)us cognilis, justa ost, inquit boatus Maxipotitio,


nii,

eudonm

inde

vixisse videlur.
iii,

mus,

cui

surama piclas Dei,acreveinterstitio

"'^'" ^dd^M-M,

rentia tui

nos sine

consentire

jussit.

Ex Mabillonio, scbc.
Caput
I.

part.

i.

Gommitlam ergo tibi sub providonlia expoctaliilom virum gencro ot dilccLum


tii.

Allissimi
niihi por-

sedulum litterarum, ac moditatorom divini nogo-

Fundatio Monaslerii

Quom cum

tu susceporis, tota caritate

circum-

ploctcro, et

[)ra!dicti

tugurii

patrem doligo. Pullct

Calmeliacensis. IUi prseficitur S. Eudo, cui succedit


S. Theofredus.

Hujus preeMeneleus,

clare gesta. S.

abbas Menalensis.
cfmefM/s,

enim bonis moribus, sanotis decoratus virtutibus. Tunc ox omni discipulorum religioso agminc veEudonem nomine, norabilom prselegil virum sublimom statura, ponidtima docoratum a?tate, probatissimum virtutihus ot omni honostate cui patcr cximius quosdam fratres tradidit, inter quos cum abbatis vicom liabere jussit, plurimum ejus confidens roligioni, quoniam ipsum plonissime
;

educaverat sub disciplina Christi, ac dovotissimum


dux

XVomani
subllmiter

imporii

dignitat(!m

Justino

Antrmnit

(lisiioncnte,

rcgnumciuc
,

a GcEsarc Franconim
b

coaptaverat

pcdiscquura

sibi.

Valedicens

orgo
[irinci-

oranibus, pro fraterno discessu coepit dare

magnos
datoque
et
*)"*'"'

Theodcberli atque

Theodorici

Ihicborti

rcgis
re-

gomitus:

ct

convocans saepe memoratum


sanoti viri

Dliorum, tirocinio cum saevissima Brunechildc gina fortitcr subjugante, apud Xrvcrnam urbem
Qurct ac prcecsl vir chrislianissimus, dux inclytus nomine Galmilius, cujussubcrat dilioni Aquilaniie

pem, movet oum do


5 Profoclus

custodia

signo pacis jubet capero itinera.


itaquc sanctus Eudo,

cum duco

*<>"''

sodalibus indictuni maturat iler,donec devcniunl

^"'P'"*^*'*-

pars non miniraa, nobiliumque innumcrosa tironum clicntela, oppida, rura, castclla. ca^tcrarumque rerum copiosa afllucntia cum ctiam suirultus
;

locum, qui ox conditoris nomine Calmilius dicitur: quo cum pervcnissont, locum bealo viro princops
ostcndit,
et

cum omnibus

quae ejus diojcosi vidc'

dogmale litterali, nullo carchal negotio raercuprivatus conturiali c. Quadam vero die, populari videlicet scne conlentus singulari comile
bernio,
,

bantur adjacere tradidil, ac super omnia primatcin constituit /. Quod vir Dei bonigno acci[)ions orato-

rium
auctori

ibi

dosignavit

pro tanto

honcficiu

grates

sapientissim')

incolit

ubi

dum

plura conjccit ex hujus


transitoria

vicum Villarcm vocabulo mundi labonte


,

Qnoad vcro nmndi naufragia declinans ibidcm vixit, suporbientem carnem virilireferons.
t(T

curriculo,
et

commoda pro

nihilo ducit,

odomuit, ac divinis oxorcitiis jugitcr affoctus,


ot pia religionc a tartarea

tethoroaruni

sedes ilivino pcrfusus spiritu quasi

multosque divino exomplo


fraude liboravit.
6 Gnjus
tem[)oris
nixis

spiritualitcr scandil.
ror.d-rmoa.(e.

Tiums.PHri.

Cfgo praedicto principi nec procul ab loco orationis domuin pro pondcrosi crimieodem Petri aponis levigalione aedificari, et sub honore cujus cconopogiani rf stulorum principis dcdicari.
2 Placct

[)rotractum generis
inlorstitio

si

quis ignorat, pro

^^^^

senut-

nobis aures

comraodet

subCtcri-

vora rolationc ot httorali tcstimonio.


fuit

Dus quippe
rima
sin

frater Leotfrodi Arausicae civitatis

Tunc cirIdus Octottris anniiatim instituit itcrari. C cumquaque discurrens prffidiclus hcros. ibidom pro corinducit quos potest et dignoscit famutos, porea et spiritali incolumitate supernam pietalom
invocaluros:

nohilissirai viri A,

qui subffitatc
piotatis

aggrossus
os.sot

adhuc tenera plu- conamina, cum jainjam


,

pcrfoctus
/

ietalo ot

iiltorarum stntlio, Tragososl oflicio.

sedis

summi diaconi functus

quibus

indulgct, ut

nullo

vacent

morcimonio, plurimos vicos et prieilia, unde ibidem commorantes corporea repellant necessaria, unusque ex eis eiricitur. licct non doscrat ssecularia,

Sod porrunctorii fastus nihili pendens culmina, Lirieftoclus monachus, viriliter railitavit Deo sub donec ipsius loci pater oximius nonsi rogula
,

transmisit

oum habondum

Aquilania;

parlilms

nimavfduT,
lirmumpeut,
e

scd jugiter consolans cos, paterno cornpit vit:e. verbere, ac speculativce suggorit alTamina B. Pclri rcvisit limina 3 His crgo rite dispositis ^y^w^ orationis, quo prsooccupalus in ilinore, fidelium aggerc e. qui post plu-

designavimus. Ilfec liactesicut supra consequenter quantus, cujusve sufficiant, qui nus dida illis
.

religionis boatus Eudo

fuerit

ignorant.

Nunc vero
sanctis^
^^^_^^^.

exignoconsolatur
gationef?.

rimaexFori-Juliensis

/'

se tcstantur esse congre-

patriam, parentesiiuc roiilioabimus, gonus, simus Theofredus [>r;edicti viri nopos <lncal itaque Theofredus, summa 7 Rovorendissiraus

undo

-^^^^^^,^^, ^^,

Verbisquoque non oxiguis ventilanlihus cujus unus Lirinonse monastorium intcrsorit revorontiam docot ab ipso prinsumma? religionis
,

ab

i|)sa

i^uerilia

honoslato
//(

docoralus

quoudam

t^.^tabwfantiapiet-is.

cre^-ia urtjo Arausic;e

oxortus, Lootfretlo i|)sius

cipe rogatns,

ot

quomadmodum summo Dco

ibi-

Louiilda matro fcrurbis nobilissimo princi[)e, ac totius affinitatis viros tur progenitus , qui cura
culcongrua sub ditionc prcmerent,et dignitatis cupia multos pra;irent, hac se poac rerum

m
n

famuletur grcx immonsus. Quod audicns vir Dei Calroilius, in arcula mentisrei)0quod tanlo nit tacitus. divin supplicans piotati

dom cocnobitarum

minc

lius

sit

cibo rofocillatus. Itinore quoquo vorba dudura tantibus ipsis a quibus pii solarainis coenoacceperat, ad famosissimum praedicturaque
finito,

comi-

probitatis prolem

jam
gios:

opinanlur subliraatus felioitale, quod tantx gigncre meruissent. Unde cum teligissot quinque lapsos solis annos, lilteris
instruondus intor scholares egreintima. ubl pcgasei libans liquoris flumina doctorura

traditur dcinuni

bium usquc propcrat. Ea voro tempestale

sanctffi

^^
B1 M.^DIL-LO^O-

VITA

S.

MAPTYRIS. THEOFEEDI ABBATIS ET


*
.

,nter scrutatur volumina rtonoc doctorum tamdiu sa, enl a. videlur sufVrasrante cos non mediocris ^a;rere nemo^ qua.Mvis sa-pc lcgendo, jugi Oui h Q assiduie ncc aberat cu,a. lamcn ria, orationis "<''''''"" paterna; l,a>rcdilalis erat

irvpniinim n.Tnim ingrossiis, sub condonsa


v.nl.n^^Vavoris
,

rj

^^^J^^
^

rofici

vo,ol,a

cum

qujbus prandenfl.us ,1 tres f^^^^.J^^.^^^^ ,53^ prosiliunl viri, quos cum pro^^^

Theorrcdus percontatur, ^.^^ ^,^^,,,,(,,,1, r.


.^,

unde

quoniam

lorum spes, et tanta; gc numer<,sa d,\-,t,.iu m parabantur ei a;dificia ac pucr D^^" '';"';nihili pendit
ne>'a.
Ila-c

dignitatis

''"*;

"^;

,inc

l,a>c

niinimns Mcneleus u m M,irent. Ilorum Andegavonsis intulit orc placido


sil.i
:

f,h.uch'i^s^
,^^

nomine
et

dictor, nalus

et

in

ssculo proposilo pio scilicet al.ronunliand,

omnia

iro, \.i,

pi,,iniaco,

Amanulfo paDocula matre, sicut lesla.^^^


^^p,.^^,_,^
^,,^^,,^

^^^^^^^^^^

^^^

^^^^^

mancimmotus.
S,

Exidoni pi-

,i, am^i^sj^^i';''^ iniiinH..^ ,ncaluoranl ,)am 8 ,!am cnim mullotics


. .

pctonli Dco deyovi cast.pHn,a> lctigis.scm annum, juvante non fa'^^^^^^..^^ fpiod dum ^,^ ,,, vixoro ipso

moniam

. ^

truo te
9il>

adjun-

ciani

irrilum.

Hcos

vcro

quidam

Bai-ontus,

ni-

s,rc
ne.,.-.-

.-^^ i"

"*
,.

i"
,

n.inus "I''."''rari, ubi adliuc


oincio

"
'''
'

"
L
,

lullus, siiadebat mium nobililatis gencrc ac divitiis amplexus, patrc quoque moo milii lcgilimos filia;

nrofessiom 0,
re:

'^,^'

ds

fungebatur d>""-.^^'""' n moran, babcns ^raus.c*


,

" J;

'^^^^ na>sito sa^pe quo

animadvertens quod depra;bento asscnsum Sed patria, omissis parentibus ot relicla voveram ass.duc tan.cn pcragro doserta vides sicut ipse liltcarum .nstruat dogmata, ut qua-.rcns, qui me 1 ^^^^^^^_^.^ ^.^.^^ ^,^^^^ ^^^^,^ ^^.
, , ,

dorrailc.ur

solaininc,

convocato dho
^

P
'^

.^^

'

:r \:c"vS 'Sir^clIT^
cctionis

ia;:;m^

pe,.gi.e.

Ipso et tui socii mccum Toofrodus satis^ciam desidcrio ot pctit.oni quoniam


' :

amplexus .'""e <''lomTnirc, et inter fraternos t gc o rcdunda,-c. f.audct v,s


gcnus

"''';

;
^Taire

'^;

Menelcus pro tanto munere effi"^.^,,^%,^,,, , Calmiliaccnsis cccnobii

'"'"""'

2-"--

an-cctus,r,.tribusadiny,ccmpur,mumcllq^
v,r, tibus. Tunc sancla

momla

"""<^'

'''',

'',

colloquiapuer .ollicila, doncc

insignisTl,eol,'cdusmcntc,

ov.
'

[ '
vc

Eudoncn, usquc proscquilur. Quom ille.rsuscepit, et i.noiuit Theofrcdus. benigniter

cum

^'J^/^^
ita

oducandum
ot
^.,^^_..^

p.vebuit,

sociis

'""l""";-.

Carissime,inqui.,quom rerum tc duce, auc.ori


p,.oposilum,
lati,

sa^p
'^''"'''''

eoncu^^^^^^^^ 7e cupW
'

uis Saviniano
..

Cons.anlio

pcr

ojusdcm
Per

p,.a=bcrc jussit.

"'''

'^'

pra^scnUam ""^' ""^'= Uude patcrnam adicns


ct

X^

ibidem instru.scp.cm quoquo annos B. M.'ncleus

corripc
sit

nc

^ci
ra
,',

licct

sibi

"''v.am. Qu, us

^^"^^^^^^n s.cn um
^^^^^ pui.u

r^

lit.crali robou.raque crudi.ionc divina ct ultima vero pra>dicti cursu tcmpo,-is, F. ap P^

prsbuerit,

perpetuum .nlor eos d.ss.d.um

subjo^,^^^^
ad
s

^^^^,
.1^^^.^^^^.^ ^

^^^^^

^.^^^.^^^

^^^

'

mcliiMvehl-

^^^.^^ ^^ ^^^^^^^^ ,^^^ p^.

(Bgre

contcn-

tknte patre.

legatione 1'properat vir beatns pa.r.. Quod scnex hac mandala refca

^^^

cula

.lutari

. pc^t
t

-.

, '
!

Jabcms^c,_..bc.^.ps^
;

aud en

^^^'
'

"."'

fibo mmas ,ngem,na stupol inscius, ct adhibilo Puer, inqu.t, Palerna res^,lut rromilus.

"S;''^!^,;,^,^'^;'

f\y^.^^^,,

^^^ tecum adveThcofrcdum invequid


tc

ass,'luos

,'j

jam imminet
prffiponi

o'"'''^n"o J"vo,.

'^;

n,anus

J^^.dam

libi

oportcat

ass.due monot.

J'.'^"""''''/''^''

^^^^^ *'
b,

subr.pere sedcm rum ha>rcdcm prop,'iam

ct

ilaque Mcneleus, B. Theoe E porgeraCus ac monitus anc c. supcrnos visus fr,|,,m ,,,poim frc U m P 1.
,

^^

^^^.^^^

j:,r=s^''^e:iSrS;"p,.^:
'adh.ercns
ioa.p.o, vcluti immol,-.
silcx ac n,a,je-

T^^ZC^.^
P^^'; 3

eommittens eos
senio
,

pietati,

in
.S.

Et/rfofli inor-

'^^^^^^
l.on

Moiiarhm

(n-

labcnl, (luv.o. Quod patcr sia cautes circumlalian.c ,tu,a p,-o sobole C vidons i,TCvocabilc, licct mccstus adquicsc,tbonigni.er,etassiduasugger,tp,.cce. omnibns, a.n.ino coram pos.to ,'0
n'c pcrac.is

uo

'

"(1 J,,

,fectus

sa.vissimo
^,^,,

,.,
s.n^<r^^''.

_^^,,,,^
,

;*';'^% ^^

ciu$i cxlvno-

inccssantcr

d,.flcns

coniil.it

niuim

pa.cr patruo

/.tcipnlorum collegio ''^ ',"'", Cognovi*J^,"rerea'a bcnignissimo. "^;',, ^"^3 pr=^sens adcst ct sspe ^";f f nos

scrmone F

"
um
l^

rem ctmobii cu-

mira.ur

ram

girit.

bumoc.an qos omnos Thcohvdus .c largo flumino vullum,


quisque

puerilem

ani.num

"J^f,;,',f,^ '/'^ " "


,

;,'',(

eorporis,

'^.

ulUa

'

^^^^
^^
"^

,,'f,.gi,

ncc vul. maris. Ergo

'^'

';^^^ ^,^.,,1

,.,r,alitaUs, et

aiu;p,ituv,

ut sal.cni

in

ul.imo digrcssu

console-

,r: Constric.is, crvm.^ cosscnt c.


laxat

rr.at,-cs.

dolor.lms nunc p,* lagcmi.us ctc. Tunc dato osculo

^^J^^^.]
^^ He
^,

pcrpe^,^,, , ,.egnum

^ """;'"^,i,iie

'^"^l^^^^F
;';^^,^'
=''
'','=

n habenas itincre sumto, qucm turbamcer UM,ne , donec rrusl,-..tur prosoquitur oculo,-un, spaUa aor,s. pcr oppositas .Mpcs , ac per
visus

orabimus antc d.grcx '^pecum. Sed nc tantus incipia., idoncum vagari


vestri

Eudo rcbc.or ,ng,-cd,Ouid plura? Bcatus abbas ccrnobium cum puco cui de-

'';^^'':r,,eo'f,.edum >' Dc f, mu um " pia^o^ ?/'.','

pa.iom P^,,^

liabcat,

qu, ct

,.e, lidcUun,
His dicus
s."cipi.ur, eadavcr ,,ero ca.spi.e

Caliniliaconsc

q''01"o
fel.x

,ie.bit vomere.

poncns con,am capilis,


on,ni

pia.n rcligionem docu,t, ct


;E.at(,

an
r.

sancta convcrsalionc informavi.. acccdcntc cum .jam pcrfocUs pollciet

vero

vero

-f "^Z^^^ D ma ?^^^'
a c

morihus,

suppon.lur:

cxleriorcm monasterii
ditus
S.

curam

sibi

commisit funsole
,

''ani""

^'^^ono post docimum .,7 '^..erea ma:sU Novomb,.,s mcnsis '''^,'^" "[,;, ^.o subjiciunt patcrno, Ugal, ju^o j
'^^'

pcacUs
cu,,us

""

'

Menelvum
$iictis se-

irOuodam

voro

tempore sidus 7 Cancri

fum

ciim ducit

adsccndente, tunc Canis , fcrt pcs.cm miscris mortalibus, eo scilicet


dici

cum

fervor

urgct niniius

ot

ncoU-odo collo procurante sanctissimo lal a^^ ,oos. onin. ,n scdulus org.}
rans pater filios thcor.co ^"l*' '' sibilem procul pellens sancta
tartareo hiatu.

Pro '''soossu

q^^^.^^_

"''^^^,^,

evilia

r
s

partecum Virgo

jam superducitboncstum

os terrae, beatus Thcofrcdus pro monasterii utili-

(,^m

DIE DECIMiNONA OCTOBRKS.


Qvi fratrea prwlenterque rcgit.

529

l\

Cum

vero

summa
;

pollens discretionc

ma-

pero gradu sedem repetens, unde


rogatus.

dudum venerat

ti kaihllokio,

tanrte

gnus
ruil,

esset moribus.

menlemque bfnignam
serpenlis astutiam
ila

similis

Ubi

quam
:

roHgiosissime viserit, praemis-

designaret

vultus
rolle

prome-

sus ordo rctulit

scquens vcro

quemadmodum ad
polliciti

utetiam

careiis avis in sim|ilicilate perIta

coronam martyrii perveuerit,


sumus, explicabit.

sicut supra

feclius

coliaererel ei.

enim

slufluit

vivere, ut
justiliae.

Deo placcns hominibus

csset exemplar

Nam
bat,

oratorium tanta honestatis cautela provideut


ruilli
:

liceret

in

eo

superfluitatis

operari

ANNOTATA.
a
ritus

qui''piam

fceminci voro accossus jirocul habcrenl

sedem
fortc

circa templi

januam.

Quam

qiiia

pluros

Vidc Comvxesit. pra^v.

/?.

50, uhi dcmonstravi-

pro nihilo ducenles observantiani. divinum quonquidam

dam

'

consenl

vetilum, incorruptibilis

consorva-

perpotuum :;. Sed ha^c ad piwsens mandare littoris et memori;c non o^t nostrum. Scriliere ouravimus quam viriliter niilitavit servusDumino, rium adhuc vivcret. Nnnc vero inlorbilur usquo in
posita

ineiHam prorsus csse Anomjminostri chronolo~ giam, nec ulla ratione imperium Justini possecomponi cum rer/nis Theodeberti et Theoderici.
b Chiklehrrti.
lium

C {'Uid h.Tc sihi velint,

nemo

facilr dixerit.

Nego-

mercuriale videtur per se ad mcrcaturam


et

Mcnolei legatione

et

lanti

Patris

dolnla

spectare. Ast quo sensuid convencrit Calmilio? forte

consolationo,

non
ad

rcticcbimus
martyrii

(luemailmuilum
proprio lusus

indicatur, Cahniliutn viiuin litteratum

eloquen-

pervenerit
cruore.
Micrologvm

coronam

tem (cwn ch(pienti3e Dcus

essct

Mercurius)/i/w.se,

vel favisse artibus liberalibus, aut eas exercuisse.

compond,

aa

15 neniquo quodam tempnre familiari semotus obsoquio, Micrologum aa cudens de lapsu mundi
senario,
Qiieni
si

Anonymi nostri sUjlus nihil sane vetat quommus


intrrpretemur.
d
^ccno{M:ii!;\ai,

ita

detcrminal

eum

sernione

rhythmico.

novimus falsidicorum carie, opns Dcus aiinuorit perficere. pi-upria decorabimiis vcnustate, ct ad laudem tanti Patris
quia vilialum
ccepluni
vcritnti restil:iemus prislinae.

1'cstuiiicral
bencficii, ait

cujus mcminit Joannes cap. vii -^ 2. Tabcmaculorum, in memoriam illius Bccanus noster (1), qiio Deus Juda^os E
in

vohiit

habitare

tabernaculis,

yEgypto vcrsaronliir

in solitudine.

S.

Mcneleum
et

16 Cui

cum exlrcmam manum jam


Monelei veredarius ob subito

imponeret,
paret ante

dccima

qui/ila

mensis

Tizri

cum cgressi ex Cch rubatur die (qui luns Septembris


!

invi-^il,

calamus iiquore nienlis exhaustus quiescere vel-

nostri respondet) et

quidem perocto continuos dics


sibi vetit hic

bh

let, beati

j.rinius laincn ctoctnvus solcinniori ritu


/i*r(2i.

faciem, sanctos ferens apices et nem Suscipo. inquit, sanctissime pater, precanlis

conlinunm oratiosaliasli

Hinc elucet qvid

noster, pr^'sertiin

aqcbanAnonynius cu7n IdibusOctobris, id est decima

verba
iie

filii,

el

quem

divino

quondam

ubere,

quinta

iflius

mensis, festumdicat

annuatim

iteran-

difforas consolari. Accclora

ergo concitus, com-

du m
f

moriKorantis dispone exercitia


inca^ptus
:

alumni

ct

omnes

e Id est

comitalu.

enim quse nos una fido copnlavit, ha-c licot anUia deposcere suasit. Ilis iliclis surgit ocius, ac parans omnia indicto sub itinoro est positus. Cumque pervenisset ad Vallem-Vavccaritas
ris,

Frcjus.

ci,T litlorali,

Forum Julium seu Julii in ora ProviTvNicxam interetTcloncni (Touion). Fo(3),

rum
ci;e,

Julii,

inquit Joscphus Antelniius

Provin-

nobilis
fuit,

olim
in

qua^

mox Minarum mutuavit nomcn pro


invonit virum
Dci

rega-

colonia
sila,

Phoccnsium, sou Massilicnsium Suellorum, ut e.vistinio, lerritorio

libus

Miiiis,

cc

oratioiiis

a^dincantem

Mcnoloum, ibidcm (iomum rc. Quo viso post


o.scula.

innumoris
tlecorala.

monimentis

nota,

variisque

et

ex(|uisiliscpithetis, ad

ejus nobilitatem exprimen-

sjinclos amiiloxns et
pit

pacis

pcrcontari co:ille

dam
g
li

TheoIVodus prospera et incommoda. At

re-

Id est

civitate vel forte

eliam familia

quadam

ferens quod

dlgrcssus Calmiliaconsi cn>nobi(t abacle noctis cursu sub niodio, cum quiela lluinina vcntorum silent in mundo, ab angelo monitus fuit

religiosn pnefato' urhis.


S.

Maxiinus abhas Lirinensis

et postea episco-

pits licgrnsis (Hirz),

monasticse disciplina'

nomen
^

ut ibi pararel
jnrias

domum snmmo rerum


patraiitc Daronlo

Auclori. Inporlulit, vcl

drdit Liriiii sub S. Honorato^ qui, adinfulasvocatiis

quoque quas

AreJatenses,S.

Maximum adregendum monastevcrsus annitm 426. Hic septem

quomodo

divino corrcptus spiritu, aniicilia ojus.se


et caetera

rium
est,

sihi suffccit,

copulaverit,

accidcntia

plcnius

dixit.

pr/rfuit anni.s, jiost quos Hcgcnsis factus cpiscopus

Quod prseccptor audiens narrante


roddit Doo
grates

discipulo, lajtus

anno 433

vel 434, et

qua

taiis suljscripsit

Con-

pro tanlo

bcncficio,

totumque
in

cilio

Arausicano an.

4U

ct Epiatola'

sgnodica:

ad

dioni ilUun et nnclom porvigiicm


Dei,
et

ihicunt

I;uide

dd

construondi monaslorii. Quibus ad invicom colloquenlibus, Eusebius suporvenit Arvornonsis episcopus dd: quem sanclus Theoaedificatione

Letmem Papain an. 451; migravitad Dominum, f//c xxvn Novcmbris cirra annum 460 (4)- Concordat Baillct (5). f'> fiis dcnuo cffuitur quantum chronohgia Anonymi nostri aberret a vcro Xec
enim CalmiUus ssr. scptimo convenire potuit S.Maximum, medio sxcuio quinto vita functum.
Chronici ipsius inonastcrii didtur i fn froginrnto Cahncliu^fiisperactis ad interiorcm Arverniam sc monastcrio. Maxirccopisse, ihique novo exslruclo
ziarensi sciliccl prope Bicoinaguni, vita cxcessisse.

frcdns

bcnigna
et

edla^Mtal

oratione,

ut

Mcnolei

comam
regali
ceat.
et ecrUiio! tn-

consecrel ac {U-londcat, itaque siib gcnere moraliter cum vivere odopontificali

terem
t>oni.

dedka-

17 Satisfecit votis antistes egregius, ot in honoro Salvaloris ac porpotiu-c Virginis Maris dedicata IJasilica, propriam

domum

est

reversus. Pra?-

dictus vero
cdiilio
:

palor cura filio .spiritali refocillatur scd sollicitudo suorum ot prffsens famioi

ILtc Mabilhnius (G). Lrotfrf'diis,nunicroscquenti,\p^\us urbis noli


bilissimus princeps(/icim/'.
I

liaritas

suggerit

regressum, omnesquo

dissol-

Prn Tricastinensis.

Varie

enim corrumpitur

vere moras post concessum otiuni. Dispositis orgo omnibus saluborrimum vale dixit fratribus, prori) Analogia.n.-^TXFdil. Mecliliniml831.-(?)n.Calm(;t.Dirtionnaire rlo InTliMe. nd vfrbum Tabeniacles 0) De inilus fcclesiiB Furojuliensis dissertalio historifa, Lhrouoiogica, cnlica protana
.

vo.r illa.Civitas sancti Pauli Tricastinorumi^SainiPaul-dcs-Trois-Chaicaux) Plinio Augusta Tricasti-

RBcrn <V(iui9SexUislf,0 fhiViesitosSaints. u(l ixvii Novenilris. iiuodio [irmioloi-o veml Nola 6 iu vitnm S. Theofredi. sii!C. iii, parl.i.p. S. S. MuxJniu8.-(6j

(4)NovnGallirtChrisliana.t.l,rol.Mftet;9l.

68

norum

530
XI UABILI.OTIIO
(.,.

VITA

S.

THEOFREDI ABBATIS ET MARTTRIS.


7.

conr.r n.,Han.r.vaie.u^^.M .. dici Tricastnnos, ab ahis notat Tricastinos ab aliis


Tricn^tinenses,

^^^ ^:";::^ =^:^::: - j- nsc sensum, ^^^ lis ._,


is

'

v^''^'"^.

rehi
;

Paul a tribus Castris (hinc S<

des-Truis-CIiMcaux)

ah

alii^s

Trigastrinos

tamqmm

..,.,,,,,,, ,,,,,,. mamamunisjamnegUuivehmpuonari;quodqui. appi'ime conven //, cnm teste Madecimo


.

dem sa^culo
Eruditi

m/am a

S' Paul Tergeminis (unde apud tmm///o^ Tncastun des-Trois-Jumeaux). Probe distinguendi per corrupiionem Iria Tricassibus, quiquandoque Augustohoi-um meiropolis erat

bilhnioMcindesuetudinemillatempestaicabierit. quo Anonymi viri ratiocinium,

Mem

definireintendii,utsuaprobabditaicnon caret. non rem certo con^ stringens nobis vidctur, ut

tamen

ita

cassini dicuniuA',

hona Tricassium, vuUjo Troics {31. quam ut m Orange. Notior est, inquH Valcsius,
indicariegeat.\rausio(4).

ixciat.

n Consulc

comm.

pr.Tv. n. 8.

Epilomie (abrcge). Duaa /c. Librum in speciem vcrb. Microhgus, ubi verba cangiusinGlossario ad exviiaS.lUQofredi adscribit, aliisutens interfninctionibus
:

Obscui-us est sensus.

Ultima j^rofessio respKere


:

videtwr siaium monasiicum non exclusive. ficare, non omnino, pro genere. Imul pap Montes;speciessumitur Ano?i!/inusnosterjoet>cad>ctione. delectaiitr

vo.rque

mmus

s.gni-

senario

cum

Micrologum cudens de lajisu mundi, detorminat sermonc rythmico, ut vox

senario refcratur
narios

rum
sol
licet

vigesimam n MenseJunio, versus diem

pnmam,

ad sermone et versus indicct seeodem soiio, seu rythmo desinoites ; dum apud MabUlonium, quem ad verbum hic damus, et indicarevideavo.r senario rcfera tur ad sermoue,
tur sex mundisctaies. bb / e. Nuntius. Su/nt

morem juxla communem loquendi


Suhis.

(asironomtce

Cancri percurrit. falsum nunc) signum


Virginis,

enim

veredi, inquii
;

Du-

quod intermcdio Leone, sequir versiculos turinZodiaco siqmnn Cancri,juxia


s

Siqnum

vercdarii cangius, equi publico cursui destinati utebantur, et resdicti, qui voredis puhlicis vero, Addit vcl mandata principum doferobal

ponsa

li

Cancer, Leo, Virgo, Sunt Aries, Taurus, Gemini. Ainpliora, Scorpius, Arcilencns, Caper,
LihraqiH',
IPisccs.]

hidicatiiaque Anonymus secusaci^oeseosamans,dies,quoiVuhjusCAmcn\i\vcs intersigna Cancriet Vmjinis.

noster, astronomi.r 7xon

Ghss. Lat. Ms. Reg. cod. 1013 Verevohendo, qui fesUnantcr in equis E anlequam Hbocurrunt, nondcscendunt de equo, habcntin capilepinnas ipcnnas) rant rcsponsa sua
ihidcm
c.r

darii dicuntur a

vociiai,menseMio, iSitus determinatur ex


caula
Siole

his

Valesii verbis
in

%\-

vei Sculus... Iluvius est

Arvernis, vulgo

datur semitineris ut indo inloUigatur fcstinatio oquus paratus. noc manducant, nisi super p;r iis Vndc hic,sicul et equo, antcquam perfocerunt (8). nnster projicil amalibi, pro more suo Anonymus
:

aut

Sioule

dictus,

qui

Castellum

Novum
velerri-

ChcUemi'!\^euf,

Menatense
attingit

monasterium

utens splcnpullas et sosquipedalia verba (9), voce ordinariam. dula, utrcm signifcet valde
CC

inum, Mcnat
fluit.

ac in

m\ev
vel

(rAlier) in-

Ex

his probatur,

Recipit Sicaula

Uubulam

Bulbulam, la

Marlilhj.... Liber de Boublc..., apud Martiliacum, abbalis Menatensis vocat Sivohm Meneiei
vila S.

Menatense in loco, quo


sibi

nio.nasieriiom

primum

quod su}ira diximus Ut. t, conditum in Valle Vaveris^ SS. Theofredus et Meneleus
;

.Arvememi patria, in pago Viciainter fluvium SivoUs et Bulbulam staluit ficcnsi, nem peregrinationi imjwncre. Lbi legendum est
his verhis
:

In

fucrant facti. obviam cujus AUa^, inquit Mahillonius (10), Bonitus dd ad an 709 dedimus (S3;c. nempe iii Benedictin.)
acta
.

inter (luvios Sivolis

et

Bulbulam. Hcrimbertus cUa-

sive Boni (qui Menelei voro ad an. 720. 5. BoniU gallice S Bon vel S^ Bonet, dicitnr)

habet conus in vitaS. Vinccntiani (Saint Viance) Arvernicis pergens, Vavcris Meneleus partibus concupivit (5). silva super fluviura Seuio eremum

hicEuscbius episcopiClaromonianiAi-vernoi^m^posteamonachi) JanuarU (t 1). acta iUuslravit Hollandus ad dicm xv


S. Boniti acta,

aU MabiUonius
in

(12),

notis illustravit

deterum ex
quo

infra dwendis elucebit hoc ipso loco,


S.

primum

Meneleus in

S.

Theofredum

inciditj

wdificatum fuisse Mc7tatense cccnoOiutn. u CoUtu/r S. Meneleus die xxii Julii, quo ejus
C acla dedimus
V
(6).

dc sanctis Francia eum Johannos Bollandus. CanceUariis, et post wrba per Mirum ost in opere (opus Bollandianwn casula S. Boniti, quam se indigUani) siUmlium de
Franciscus Lanovius
libro

Axworam
(iie,

indicat.

a B. Deipara dono accepisse centium Bollovacensem lib.


Kal.

dicitur
vii

apud
97,

^in-

cap.

quam

X ipso
S. S.

ncmpe

xii

Dcccmbris,

colitur

eliam

Eudo

in

monasleriu suo, laudalurquc in actis

Meneiei et in Martyrologio Benedictino. {Mabilio-

qui Uerbertus, prirsul Norwcc7WS, deWostmonasleriensi, testante Mathffio monacho iactam adUrmc.mx, sibivisametmanu cessitanno

domnus

mat, ut legitur in

""^Vcliab^cvaldeobscurasunt.Idtamenclarum,

sanctum

Theofredum, mulieres ab ingressu ^-'qUOi. monasierii arcisse. Kx quo conchidit " ecclesiam ... ^w.... ..... Mabilloniu^i, Anonijnium hi6- vcrbis indicare xtateni
7,e7H;je

quodam rhythmo edito apua i^}dicml^ Im^x^ Boui.ndum^^C^^ jjrcmxi verba Mabdlomo paxno vium, non BoUandum a

perstringi. Et rcapse
.

suam, cmn asserat inlordictum, quo fteminisin

oc-

clesiam monastorii nugabalur ingrcssus, suo tcmpore adhuc viguissc. Atqui, infert Mabillonius,
ritus ille in

^^,^ pr^v. ";/^ J ; Bollanaus, lionanuHOj _-_. c fj.K.,;*:i P..i-.iiH*^iimiic mnuit inquit (viix S. Bonitii subneclimus, cidom sannarrationem miraculi, quod gcminam contigit, cum a ctoopiscopo in S. Michaelis iEde accepU. beatissima Virgine Dei matre casulam

Comm.

'

paucis monasloriis persevcravil ultra


essei,

Scoculum docimum. Vnde consequem

Anony-

Cap. u.

Marlyrmm
fredi.

S. Tlieo-

mmnnostru/tn scripsisse vitarn S. 'YhQoheiM ante s^culum XI. Et requidem vera,verba cjus innuunt Sanctum nfstruyn, )ion e.r jn-oprio sibi mandaiOy
sedex
(cgc seu

consuetudine antca jatn obtincJite^

Post
sti

fcemiruis arcisse. Vcrba

autcm hxc

quamquia

plu-

Jcsu Chnincarnationem Domini nostri ^^^<:'J^^^, ipa, cum Carolus ^^^_^ Dccxvii, alias dccxvih anno
i

a
'" = filo^sarium. a.i not. a. (u',K*Ss! p. '';'''i''j,^--f '>'^'; Artc poetic. v.y7.-(Hi) I.oco supru cit.. p. "";;,., iiara S. Pouiti.

m,

pini

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


pini scnioris filius
frldi
(iiicis

531
pr.Tcipit

regnum

oblincrct,

<ic

de Ram-

bat

tcmpus labori prohibilum,

tirocinio

posl nnilta bclla ct rcrtamina

congregari in
vos merito

unum

quibus dixit ad ultimum

nmnes Jam
:

BX MADILLOHUt

Francorum mai^islratum
rebusque
beiiicis viriliter

faventc

Dco

al)slulissct,

audislis fralrcs,

invigjlans suae

ditioni

sollicitat,

quod sx'va gens, cujus adveiitus Sanctorum vcneranda limina


rcligioni
iiarcat.

supposuisset,

necne barbaram

gentcm Ismaciiladux
Aijui-

ac monasteria dcpopulat, fundensque sangninem

rum

cuni cxpulsi) iluce totani galliam occupantcm


pranliis devicisset; Eiido

innoxium
posccntcs
teiii,

nullius

Erf^o

humili

duobus magnis
lanijc

qni a pra^diclo lyranno convncatus, ac se-

sanctam invocemus Trinilaquatenus locum hunc dignetur servarc indevolione


et sibi in

mul cum eo fugatus fucral, H'spaniani ingressus, circa regem corum Abdirama familiarili-r se liaet placaluni muncre et obscquio, cum sanMssimai gentis innumerabili exercitu secum duxit b.

demnem,
pro

perpetuum servire conccdat


.^cd

fidclium congrcgalioncm. Ncc nos pcrire patiatur

buil,

scelerum enormilatc,
inefiiibili

misericorditer ad-

spiciens,

nos prolegal pietate. Tunc inPctri,

lliide

iib

injuriam

sui

ulciscendam

Burdcgala

gressi

oratorium

S.

cum

ha^c

diuliusoras-

usquc ad !'iclavcnsem urbcni veuiens, onmia consumpsit, munilioncs quoque et ecclesias quas dcvastare
poluit.

ab oratione plurimi rcclinatoria qu^Esivisscnl, remansit vir Dci cum exigiio agmine,
sent, etsiirgenles
et illam

populante

gladio

et

comburcnte

noctem insomncm duxitin omni

spiritali

namnia,
Cameliateme wque ad monaitcriumpenetrunt.

hospllali subsidio vacare fccit.

laude.

quoniam rxi-rritus copiosus et innurnerabilis fucrat usqucquoque discurrens, totain Provinciam ac Seplimaniam conculcaverat, advcniens19 Kt
qiio

23 Mora vero solita divina


brat ollicia
:

cum
cx

quibus

peractis

fratribus celc- Sequenti tlie, 'Wkj iTistat inlegro recreat


Vir Dei,
xit

fra-

omnes polu
lalibula

ct spirilali

cibo, slalimque

pra^dicla

trrs se ditper-

Gabalilancnscm
Dei
nulli

ac

Vailavensem

comilatum,

qua-rere

suggerit

ne

moriantur
filii

omnes

(/ant:

j)luriuios

famulos, utriusque sexus multitudi-

cum
pil

hostis advenerit.

Sed

cum

hoc molcsle

ncm,
rat.
J

parcens Eeiati, borrihili morte necaveinlerim quoque duni his dcbaccbatur partil)us,

ferreiil, et

abscnte Patrc exire dissimularcnt, eoe-

cos

vir

egregius coiisolari

collocutionibus

fama adhuc piorum sanguinc didicit crucntatus, quod s;epe laudans nominum Calmidivulganle
liacensi
dcg..l

miror, fratres, et valdc doleo, cur adhuc mora- E mini. sanctorum patrum vacuati testimonio, Paulus

tugurio sancti ir.imerosa grcgis ct

cnim ut Dam sccni minas

pra^|Mi-iti

evaderc

imbecillis

multitudo.

Quod

noii

latuit

atliletam
reli-

Dei

Theofredum

praedicti
ccelcsti

patrcm monasterii

giosissimum. Scd
culo,

perfusus dignoscil ora-

submissus fuga^ libcr gaiidct. Fundamentum quoque fidei princeps apostolorum Pelrus Neronis quondam dcclinasset fremitus, nisi certamina
posset,

quoniam

loci

ipsius

proxima
finiret

subsequatur
fideli

movcns obviam

venisset Dominus. Ergo

cum

hjec

dcsolalio. Fj-go

divulgat omiiia evocato

ag-

et plura vobis paleanl cxemplaria, nolitc refragari

mine, etiam quod ipse vitam


cruore.
Stioa
S-

proprio fusus

diviniR misericordiae, quffi docet vos cavere futura mala. Nos elcnim confisi iu Domino hoc in loco

hortnlur

20
simi,

Scitote,

inquit, proculdubio,

fratres dileclis-

suslincbimus,
interim

et

pro

communi

salute
:

ccelestia

Theofredus,

( iliffugiant.

quod plebs Agarena c quae noslras depopulat partes nullo parcens gregi, hunc post biduum venosque niims locum cvertere funditus autumat
;

pati-ocinia

implorabimiis

nee

dccet

ut

tempore perseculionis pastor


tis

fugiat, licct vihranSi

gladium exemlum
2'*

vidcat.

vero necessitas
tandem ejtu

liis

imbelles ferocissima dilacerare rabie, cajilis spopertractat ideo carissimi, qui sub lauro d fidei
:

exigil,

prfecipicnlibus colla submisistis, adsensum quipso jussibus pradietc meis, ne sa-vissimi hostes cum subito advcnerint, valeant triumpbare de

nobis

dignam mortem cum sspc diccrct iterato sermone, omnis vehemcnlissime coepit tlere. Tunc ccetus inipse commotus discipulorum lacrymis. divinae
Ihtc

subire expedit.

qiti

monitis piirenl

vocat sutTragia protcctionis

Deus omnipolens, rex


picta-

vobis

mano
liplici

Cuncta quoque quje possuut Iransvehi huvel pecuali auxilio, in interioris silva? mul-

immensc
tis, tu

ct inerrabilis, fons et origo totius

Dominc, qus

licent nosti et

oxj)cdiunt notuae

reponantur diversorio. Deinde quisque veslrum propria tcneat latibula, spcrans in Domino, donec videalis quain consolalionem praBparct Dominus sancto populo. Kt cum plebs nequissima
veslris

bis.

Fiat ergo sicut


niuniti

placct

ocults

majestatis.

Tunc

his oralionibus,

egredientes condensa

silvarum polunt ocius. c.xceptis diiobus fratribus,

disccsscrit

domiciliis,

grates Doniino sol-

Nenant

fratret
ile-

lanctum sc
felictwros

ventes ad propiia redire valealis. 21 Ad biec sancla verba Patris piissimi irrevocaabsll, paler, nebiliter flcnlcs dixerunt alumni
:

quos secum i-eliiicre probitas suasil el virlus. Quibus fasligia montis juxta monaslerium siti possent ascondentibus, unde eventum rei cernere
licontius,

ipse

anto vonerandum

B. Petri

titnlum
Irrventet Saratcni S. Tlieo-

inoratioue

est proslralus.

Abbor

doceas fugam
sto Domiiio.

urgente adversario,

seil

potius mili-

Im.

tare virililer ct diversa subire supplicia pro Chri-

Non
illi

est neccssc, Paslor inqiiit cximius,

sed perscquentium
Douiinus. At
:

declinate
si

visaniam, sicut ipse

Ismaclitarum 25 Ncc mora subilo ferocissima innoxium fundere sanguinem venit turba, sperans spolia. Postquam tot aedificia et multa subripore vacare ()rovido; frcmit, bacchatur f.
videt hospite

fretlum oiroiret verberatii.

testimonio conftrmatos, de-

bacchaiitium

furori

nobiscum
Audistis,

latibula
ilico

pctens salvaberis.

nos cedere pracipis, et ipse Quos Pater


:

Tunc circumquaqiio prosihons supra diximus, orainvenit bcalum Virum, sicut


nequit starc
loco.
tioni

dodilum. Irrucntes ergo

viri

nequissimi

acn-

mmolandus

sermone compescit saluberrimo


opilio

bus contudere

eum

verberibus, ac eliminantes g

filii,

Dominum conntenlem
agonis arliculo. Ccdile

in evangelio,

quudomnis mcirede duclus


scrit

commissas dcergo sancla

lateret popupercunctantur, ubi tot jedificiorum respondet jiissibus ipse Ouorum nefandis lus

ovessub

intropidus

Vobis

tcslificor.

fralres,

in

veritate

mullorum sadisperdere ovilia cuiiicntibus, sicut nee et pra?scns tempus. Nos vero lus expostulal
rccusabimus. vita pcrfrui, nec mortis vincula
Suhnoclem
orn-

Dominus cuncta subduxit quod omuium propter volunlatem ejus imnianitali voslr.T, noc agmina fidelicitum sancta disperdcrc
protcctor
erit

vobis

W*

timui

ad

orandutn conue-

sum, sicul in caliindiealcopinandum. tcrrigenas autem cceca instagine recursus olVuscat noctium. Et quoniam

per diem revolvc22 Cum ha.'C et talia vcrba orbita pmperat ad occarenlintegrum, ccce solis libro ecclesiastes Saiomonis Sapientia

Ulll. Imm.

^O Nisi
cilius

nohis,

inquit

plebs saevissima, omnia


confiteris

fiui,

uhi </Wc
fralres,

patefoeoris

qua)

roposila,

celsa

(pjrait

indii-are reculat-

superante fiamma. monasterii fastigia vidcbis ruerc pcribis pessima. Quihus ac deinde tu ipse morte
Vir

532
beatus respondit W" waeillomo. Vir
sil
:

MARTYRIUM
cum Dominus

S.

THEOFREDI ABBATIS.
D

nnster hujus
sicut

eum, defensor loci fortissimus, exinanirc Quod si adversanlium non vatent manus dicilis est pali pro ditrnnm morlern mihi vuUis infcrre, Illi vcro interitu nostro eas salvare. ovibus,etin

ANNOTATA.
a Caroli
(Mfrrtelli)

victoria

(notnt

hw MabiUo-

quod nihil prolinimio succcnsi furorc videntes scmivivum rel.nquunL ciunt,acritereum aedenles

S.

Tlieorredus,

dum Saracrns mpia exproln al


sacra,

dics secundun. r.lnm 27 Sed quo.nam solemnis procul ah ^^^'^'^'^ |^"^ genlium inlervcncrat, patcrno more sacrific a l.maeUtarum ferocissima animadvertens Vir sancUss.mus, ceTc^bral. Quod viribus, ad cos usque p^^^^^^ Deo a"n.cnle resuuUis o-

anno advorsus adveroTheofredi martyrium a.inoDccxviii, Dccxvii; apud Labbeum, uU legilur in Elogio cjus secundo Pippini senioris filio Thcodorico rcgnantc ct Caroh Huc fo.-.san portinol id snper Francos principanic.
nius
(I))

nagenf.*idum

conUgil

quod habot Beda


po.-e

in lib. v cap. xxiv.

anno dccxxviii

apparuissc comelas duos circa solem, eoque temgravissimam Saracenorum lucn. Ciallias misera

perans.
nis ve

in

medio
est

libantis
:

ba

locutus

popuU h^c exHo.tat tam Si heec d^mombu.


aucton
et

liboUum de vila cccde vaslasse. Confer lamon


dulfi infra,

S.

Par-

in

quo

legilur,
in

Saracenos ab Carolo
^ngd,

persolvitis, devota ntenlc sacrif.cia famulantur om..in, ele.uenta

reru.n

fusosanno dccxxxii
se

Golhiam (liispamam)

Deo

cu-

lethalifmtiir
vulnrre.

condigna vos opo te.el ce e abdicatis corrmoniis verba sa^vus debacchatur libamina. Ad h^c bra puUiveviri, quem ext.nctum populus p.-o moniUs conteml.bus. rat et votorum cum haec rationa?8P.-inceps vcro libaminum, ejus debuei-al, ingcntem capUi bililcr discernere corruil iclu Vir sanlapidem vib.-al, quo slalim sanguine pulluta consocratur B ctissimus, ac fuso labente gleba corporis, teHus Mundissimi vcro tanlumquo sonitus ac motus
locusiUeconlremuit, terrs impiorum auribus
monaslerii
lore

omnia cclestiun.

spiritalia

-'-dant

quem

recepisse, ot

corripuisse.

obvia qua^que forro ac flammis An.tum ca^sus Theofredus? ILtc ibi

Mal>ilhnius,dubi\isquidem ; ast in Annalihuspostrevnim hnnc anniim assumit. ConferComin.prSEV.

hanc qusestionem tractavinnis. Vide n.bbctseqq. etiam% ni b Pcrperam haec de Eudone iraduntur. Vide
I.

nbiproli.re

Cornm.
ortos

pr^pv. n. 14.
:

c Agareni

Savaccni, qui scilicet

se exi.stitnant

E CT Ismaele.filio Agaris et Abraham.i[2). legiiu/r : d //) secundo Rhgio, apud Labbenm (3) \oro. Cxtcruw, prxicr verba quirdam lit. a AU/^erius notata,

insonuit.
Pal.-is

ac

si

omms

Elogium

islud

ad verbum concordat

fabrica
:

lapsum

velleLimilari do-

hucusque
e

cum

nostro Anon!/m.o.
sive Ecclesiast!r sive Sapientiss

Smo
bine
luitteg.

orto tUT-

dilfugiunt

ac tenebrosus mmbus. crebra subsequuntur fulgura vcMitomm valetudine mul29 Tunc pi-ocedente nimio dova.stanlur bor.-ore, lipliciler feriuntur, ac divina cerlamina cognovere.
et
licet

commota

i-aganis vero velociter

fug.cntibus

Ad queni iocum

hic alludat auctor. non compcri. Elogium f Post hxc verba, iia habci

secundum

Labbei

monasteni coenobitas hmainitaruni) ac non perimendos aggrcditur (gcns


:

Et Calmcliacensis

infidelos,

Abiectis ei-go

csteris militiiE

insignibus,

parmis

ad instar

phffibccfi

defendere in modum turbinis, rente spirUu revolvunt g^ros discedens loco viderene scderata plebs sancto
injustc diiipere turindemnis. Ua conligU, ul qui

lampadis compacUs, conabantur fusuppositum corpus. Scd sublaliv

sui longe a prai-dicto monaslerio juxla festi Divi Omittnntur proinde rilum suasacra impiacelebrat.

qu,TAnongmnsnoslcrnarratdcvcrbcribusS.1\iCOfrcdo in oratorio S. Pciri Inliictis.

g Eliminantes
licntcs.

i.

e.

extra

Umina

oratorii tra-

locum promeaUena delibcravorant, vix evasionis


rcntcs proi)ria amiserint h.
Acducei
f%-atTe$

Diffcrt

hic

Lnbbci. Vcrhis.

haud parum Ehgium secmdum supcrius lit. Urlati.s;subjiingit Ad


;

30 Expulsis igitur prsdicUs gressus. Deaudienles ab ipso confiiiio rcnoctunt Dci monUs ascondere nique fratres illi, quibus Vir indixerat, ac pUirimorum coetus qui locis

hosUbus, celori

hoc

quam gentem
accedens,
dit,
illis

intrepidus ccenobiarcha Theofredus suam impietatem exprobral, osten-

edocelqne.

Qus

dicla saUibritor non

susUnens
furo-

culmina

,'/rta;asuisbarbaris

el impiis sacrificiis in

tuUoi-ibus ac celsioribus inlorim rupibus

lalitave-

rem

versa, minis et terroribus,

ac

eUam

verbori-

discedere ll)erat, videntes impacatos ter.-ibiliter senliunl sc intervcnlu B. Theof.-edi ab acio ros, nequissima esso liberalos. Convenientes crgo re-

ac male bus sancfissimum Theofrodum excii)iunt. prosequunlurque a mulctatum a ccetu suo ejiciunt, CoIompUs, n.tervico Soleviaco ad rivulum usque
feiisscnlque,
ni ille

perce Pat.em pro communi salute horribiliter humi prostratum, verUcom vero usquc ad inlei-iora
cerebri cum ingcnU lapide saucium.
S.

rivulus ad

magni
iter

instar Quvii

Pdlrem tu<im

31

Tunc post

niniios

fielus ct

lamentationis car-

morientem nr.
CMutgtant.

mina,

paterna pi'oviiienter

pignora sacrata reporsilvarum Uistia

inundans, Dei servulo tutum mediis gurgitibinssot, insoquentesque barl)aros Quidplura? UidignaU Sa.-accm, bus absorpsisset. Columptia? praepostridie Ligeri fluvio, rivuloque Calmeliacense pervelergi-e.sis,

ac sociis prae-

tant in ccllula. Ccleri quotiue qui

ingressi longius fuerant dispersi, Pa-loris domiciHa repeUint univoi'si, cujus discimina videnles,

niunt, ubi

tes,

ad monasterium omnia ferro, ii^ni, i.rsda^que exponcninvicUssimum Christi iniUleni Theofrednm


ca^teris in lalcbras interioris

provoIuU genibus sanctos siepe doosculantur podes


ac

monachis

sotitudinis

manus.

Sed

Vir sanclissimus coercet oos

la..i

fere obrudimissis, aggrediunlur, atque lapididus

familiari obsequio,

ac pcr seplem dies divini ser-

monis recreanUir pabulo. Seplimi quoque dioi imnUnonto articulo, postquam disposuerat qua.n
hunesle
roUgiose
se

haberot

pricsens

concio,

summo

deserviret Domino,

vcl quam cum omnes

circumcirca decantarent divina pi-aeconia, migravit ad Doininum felix aniina, cui esl honor, laus ct
gloria per cuncta sascula sicculorum.

Amen,

trepidissime tum, morluum crfdentes, somivivum terraque et turbatus aer, relintpiunt. Siquidcm mililante, ad con.mota, quasi Deo pro servo suo nimbis, atqiie classica(iue venionte, et grandine ot dieto monasterio moram in hornMidis toiUlruis pUiribnsque sive barbaros facere non permittunt, lanfulmine icUs, pars reliqua defieieiiUbus, sive Mardem auUigit. Post obilum igitur sancUssimi divei-sorum tompolyris miraoulis celebris, pro
,

monasteni rumseuvarictale.seu iniquitate status


S- Theofrt-di.

(1)

In vitan,

sac.m.paTl.

i.p.

m, not.

a.

il)

Du-

cangii Glossarium. Verbo

Agareni.-li) Nova

Bibliot..

t
,

i>-

agilatur.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


agitur.
f^

533

Mirum tamen est etc. Proui dedimus Comin. prsev. nn. h\ei 58. Auctor Ehgii,non secus ac Anonymus nnster, verborum parcus profecto non
est.

las.

Verosimilior

tamen

nobis-

Anomjmi narratio n

videtur.

Nam, omissamiracuhsa Colempti^ etrunnon concordat cumecc^


animo.

datione, fuqa S. Theofredi


cctso cjus

Vlerquc fcrc xqualiter declamat, projicit ampul-

DE SANCTA FRIDESWIDA
VIRGINE, PATRONA OXONIENSI IN ANGLIA.

COMMENTARIUS PR/EVIUS.
^
\EBSUS UEDtDM
S^C.
Opj>o^
VIll.

D. B.

I.

Oxoniensls urbis et Academia? antiquitas. ibi ttorucrit S. Frideswida.


onimmerito (jraiularinobis possevidemv/r, actorum S. Frideswidae pvblicationem
in ha'c incidisie

Quo

saeculo

lumtm
vi-

trribendi S.
FrideswiUffi

tnm tempus.

"

ticam rcnascitur favor. Cumenim per longam >:coutorutii seriem sancta haec Virgo praeclarsE illius urbisceleberrimxquepcrorbcmterrarumuniversitatis

cumque tandem vocabulo Britonum tempore


gnita fuerit. Saxoncs illam dixerc

insi,

Oxenford

et

tempora, quifnts in unl-

quideni

versiiatc Oxoniensi tantus in

rem

eatho-

tum Gr^ci g pltires suos liabuerunt Hosphoros tum Gcrmani suos ad Oderum Ochenfort, scilicet Vdda buum
,

eodem evidenter sensu, quo

(Foi-dofOxenj,eiq\iQSfins\x nostri Brilanni hodiedum etiam Oxoniani vacant Rhid-ychpn. Nihilomi-

patrona

sit

habita

quid contingat hagiotjraphi^

nus Lelandus,
illius

magna cum

prubabilitale

nomen

jvcundius, quam ejus res gestas illun/tn subjicere judicio^ qui vetera ecclcsi<T catholica; monumcnta
sin-cero crcutientes

urbis derivat a fluvio Ouse, laline Isis; opi-

naturque
insulffi

animo,tandem

eo pervenerunt,

dictam Ou.sfurd eadera ratione (lua ibidem ab Isidc formata vocantur Ousney.

ut pnTJudicatis, qu.T diu invatucrant opintonibus

Ita

sepositis,partim benigniori htinc ccclesiamintuoa n-

tat vcro Pcshali,

Camdcn,ci/Jus nus vcrba latina frcinius(\). i\oconjecturam Lelandi ingeniosam

tur oculo,partimpropensi^ineam feranturanimis, partim, agnita veritate. supremo Pastori sesc suljjicerint, quotidieque subjiciant. Sane ne optari qui-

salisesse,

astparum fundalani in antiquis charlis; unde etiam rejicitura Wood, Twyne ctc. (2). 4 Fabuhsam prorsus fribucrHntpleriquc OxonUe
antiquitatem.
sis origine
I)e

demopportuniorpotuerit occasio. Nec difjitemurhxc animo* nobisaddiilisse^ ut quanta posscmus accuratione ex.vcterihus monumcntis colligercinus quid-

prima, ////( Uoo^/.urbisOxonienscriplores nostros haec ferc occur-

stupenda urbt 1^'?''* "

apud

quid ad ilhistramla sanctissima; hujus Virginis actaidoneum vidcretur; ccrtihocnos laboregralum

ante Chrislum natum annis Mempricius Britannorum rex eam condidisse dicirunt. Mille et supra
tur, et

dc suo nomine 6V((Vr-J/pj*i/)r,(appellasse

quae

factwos eximiis jyrsecipue illis viris qui magno numei'o in sinum apostolica^veritatisvcljamrcgressi sunt,vciquidemonientosohocnegotiosccum,divina
,

deinceps Hydychen, quod lingua britannica Vadum boumsouAi, et postea BclloUtum, voce latina a soli
amoenilate dcducla, vocabatur. Posl Saxonum incursioncm, lapsas Oxnnii res Vortjgenis inslaurasse
dicilur
et
:

OxonioBurbit
nobUitai
'*"*
et

Stimulantc gratia, scrto inalurequc dcliherant. conWiixum 2 Frideswidae j latr ia fuit Oxonia.

quas ilerum cornieiites


ut

n)agnus imperii
auspi- ^
rluraturis,

si-

Clierwolli et Isidis,
2n[u<E

^ rum

Cm(ie)n, iibi liorum fluvioimmerosis iisque amrenissimis inspara('f

scientiarum stator Alfredus feiicissimis

ciis,

Klernumque.

speramus,
noii

denuo

guntur

insulis, assurgit in

media planilie celcbris


potius sol, oculus,

slaliilivil.

Qujindoqiiidcm

adco urbis ipsius

universitas Oxoniensis;
nae, sedes

nobilissim* nostrae Alhe-

musarum, nutrix seu


;

quarn Acadeinis origines pfrsequimur, litterarum et deinceps ad sedes ad Grfficoladum appulsum


,

anima

totius Angli;e

inclytus doctrinai et scicntia-

meliores recessum,
a plerisque

enarrare par

erit,

quod qui-

rum fons, unde urbanilas, litterarum sludium in universum dilTunduntur regnutn. Urbs h;ec pulcbra est et venusta, sive decorem privatarum, sive magnificentiam spectes aedium publicarum, sive etiam
salubiitafem silustiue ania-Milatcm. IManilies in qua collocala est, vallatur collibus nemorosis,
loci

hoc in negotio de more solciimi dcm factum obscrvo, qui universilatis Oxoniensis jnitia vix aiiunde quam Graecolada accersunl (3). Tan-

tam urbi Osoniensi


nisi

serio trU/ui

viro, sine

con-

Iroversiaerudito, aiitiquitatem, vLt credibite foret,

quibus intercipitur sive insalubritas austri sive violentia euri, ut solum accessus paleat zephypis, boreaeque quaslibet maleficas dispellenti exhalationcs.

stupcnda.magis nec minusserin,dp Academis non a Woodo solum, sed et ab aliis muttis ubi vulgatissimi nominis viris , pro^-onerentur
initii^,
,

scil'cetdc Gra?colada^/ Lechelada (Acade>iii3ejuj-ta


istos incunabilis) disscruiit.

Nominu

origo.

Ab hoc situ scriptorcs quidem aulumarunt urbem olim dictam fuisse Bcilusitum. Aliiopinan3
tur anliquilus Britannica lingua vocatam Cacr Vurtigei-n et Cai-r

cilioruni

Commenta dt 2 David Wi/kins^ nutissimus ub prirclarain Con(^'''"/nda. Magnie Britanniae el Ilibernia) cditionem,

BibliothccJe Thoai.

Tanncri, episcopi Asaphensis,


in

Vember (CaOr Ccltica seu Britannica

Prxfatiuncm apposnit,
profcs.so

qua pruH.ve

.satis ct ejr

lingua urbem sonat) pro certo assumentes Vortigernem alque Mempricium i'am fundasse. Ast quo(l) Brilannia, CUronogr/iphUnl dnsiTipUon p.iHI. (1 History of Uie cily ofOiforJ, p.

hisluriara

lilterariam
;

Britannorum
ubi inter alia

tUite

Caesaris advenlura coinplectitur

hxc
p.

Londoa
10,

1760,
l3|

l.

I,

Wood.

hisiorla et anUquitatos uQiTeritBti GxoDienslB,

lil). i,

nol.6.

Aut.

Oiuuiu) loTJ.

reperio

534

DE
01
^.r^/af
,

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


in.orlum.

" '

TPvcrio

OiTonw-veneranduinanliqmlaprocuratorun.
lil.ro

urmonumentum

m)religioso servat. yu i,'o auod aca<lemia Isiaca hi hac Il.stonola caium Historiola Oxonionsis. nJ rcm m>^tram recitatur a Woodo, sc<iucutia

medicos, qu. erantinler vcnc-anl nonnuHos fuisse apiu-opriarunt congruum eos pcili quibus locum hodie ab ipsis medicis ctMtu saiub.Tm, qui usquc
confusio

j)

nimium enormis est haec Lechlad appcllatur. Ast quilibet cnim saxonicai linguae lcmi.oris
:

prout

universius Oxon.enM. kunc exstanlium studiorum Ula e


fun.lationc
prior,
in

facientin

Irrjuntvr.

Omnium aulem mler


quadam

l-it.nos

cognitione vel

mcdiocriter
,

tinclus

prio.-em vocis

gcncralior,

veritalis

sc.ent.arum plu a catholica. profcssionc


pr.cs
1

a lechladc parlem signilicai-e n.cdicum

Saxonico
..ovit;

Lecch dcrivalam

lir-

somnium quidcm

in

nemini autem nc per mc.tem vcnire potest Saxones


vcnissc
:

Zr

et

iuvenilur.

rivilcgiorum multiplici.ate .nsMman pruut su.^ fundationis

an.^ n^
o

cum

Bruto in
polrsl

Angliam
B,-uti
?

quomodo ergo
me-

schola, lempoi-c
appella,-.

fundata

saxonico nomine

Ferlur cn..n .nlcr bc Bnian..ica. pcantigua..

Ilic

aulim

lai.sus judicii vol

^'uonda^rojanos,,ua,.documdncesu
insulam tu..c .Mbion s,cut ipso nou.u.e Bruti
.

moi'ie

vc.ia dignus

cst in Ilosso, qui, juxla Le-

vir majo.-is d.l.gentiae landi opinionem, eral


judicii;

quam
quod
tanta

paslnH..lu...
et

Br.lones

,ni

Wilkins

15)1

ac demu.n dictam

df<^'^^'y^ Angl.am,
videlicct 0>e

^"^^^^!^

qucm,
cx

si

commodum

resr-exeris,
,

a,itiq,iarii

cjus industria

pe,'ccpcrunt

rrrmpllitroccia.-u,.t,

^:S.tcs.
L-.

locum

quosdam phi.osophos m hahitationis -b. congru.


cui
ot

conlumcUa
dein certe
stimo.
Lt

afliccrc nolo, ut cura Caio

hom incm infan tcm fuis.se,


quod rcs

dicam Equiex scriptis exi:

insula clegisse.

nomen

S.
L ntem

dicm t Oxon.a^ non longc nm.nc.p.uin A quo quidem loco prapropler amn.uni quod noscilur csse situn,, adjaccnl.um an.a-n.tatem lorum et ncmorum po^lmodum Oaenantiqu.las
,

fucrant usque Plntosophi, qui G,-a.ci .vl.querm.t quasi sui vcsli.iu.n

est dicam, defectusdivcrsorum idiomatum, ansam dedit RouBritannicse lingua suo hanc sa-o, vel auctori primaevo p,'ololyiio
,

effingcre ctymologiam

si

enim

vel leviter in

uUo

corum

veisatus

ruisset,

facilc

bariolari

poluisset,

olin. Bcno.Uum forcUa a quodam vado


,

vicino sic d.clu.n, i>opnlus

locum stud.. p.-a;cle}j.l. SaxoMicus nominavit, ct ad (^laddiUjue : llsec ut in aliis liactcuu, Antun. Wood

se Latinoquod, sicut Ciccolada cst non,en in Twynus anuotavil, E Britaimicum, uti doctissimus Latino-Biitannicum; ila Lalinolada ctiam cst nomen undcsuccessu lcmporis/,(///f/^v(/t' ctlcc/i/rt^/*; absque

potiss.mu.n ita passim scriptis observa,.lur ^egum F^loa,-d. II //i.7om; nostra, qus temporc et an. 1066 h (auircgnavit nb anno 1042 ad \mndnn. 1413 (5) 1 Statu(ab anno
, 1

uUo Unguae saxonicae adjumento formabatur. Hactenus Wilkins. consensu 7 Mfpie hsc sunt quae unanimi fere scriptores; tradunt antiquiores rcrum Anglicarum
constupcnda profecto nec facilem afud eruditos Nihilominus viri secutura nostrisdiebusassensum. /i.rc non vulfjaris, imo et probatissimx crudidonis, fjuos Lelandus (hic f/uiornnia sua fecerunt, inter Wilkins et prae cs-teris Antonins

rejiciufitur.

Hcnrici IV

cancellarium lorum codicibus, ad

et

utrumque
:

insercbatur nrocu,*atorem pcrtinentibus,

cui ta-

ccnscbunt men quia no,.nulli ndcm vel fals;e .puriit-quc, vel lamquam
vcl

clevandam.
tan.quan.
in

dem subdubitans}

adhibcuti ; abos ,taque, nropria causa testimonium nobis propugnprorsus, vc\ lanlum.icm

idcm

antcs

autera autborcs adducam. Cdat

Brar^ptonum seu

Joannem Bromionum ccenobiarcham ./ore-

antifjuitatem Wood, fjui quasi ex professo suscepit turnurbistumacfidemi;cadstrucre.Paceautemta/nii proferre argumenta viri dixciimus, nonilla eum

nu.rmentisrapinntassensum:almdenimvixprxstatquamveicraBrilannica'historiiBOCulissubji.cere

(nbanno\mad nallcnsem, tempore Richardi I Lelandtim aliosfiue. Noseormn loco an. \199 (6))
magni
in

monumentajnfpnbusrefjuidcmvcrahujusmodide
academia Oxoniensi dcpnTdicaniur, nondicit. Profc.cniaifundamentohscc asseruerint, mcretur nfirratio, quodreto non ob hocsolum futem
urbe
et

sua cUaljhnus recentiorrm scnptoreni, Davidem Wdkins, palria nominis, prj-fatum ncmpc
jecerat} manum ex Gr<Tcm et Italia itinemmsocios discipHnnrum artiumque) adoperi (tradendarum

aslquo

etud^ciada
'

6 Brulus. inquit

[%

horlalusest philosopbosyr/i/os

periaturinmanuscriploalifjuotantcsa^culaexaratur inea tamquam certiassuman


to

prsFScrtim

dum

movcre, qui diio apc.-uerunl studia, tiui.run. C grfficiposueruiitapud Gi-a:coladam {\wi}ic CricUude graecam docuerunt. in Wiltonia) el ibidcm linguan. Lntindadc (bodie Aliud verolalini posnerunt apud ibi latiLechladc in comitatu Gloccstriensi) lin-uam Joannes Bromtonus, manam doccntes, uti refert
g.iie auctoritalis

nnum

cventusbcnoTrojanovici7V.Adderepra'terealtceat ^ acaflcmUrantiquitaem stupcndum itlameturbiset

propugnari ab iisfraeseriim rpn

O.ronia.' vel htterjs

vel ilUs tradendis bonisquc artihus imbuti fuerunt dndcmopera/fncontulerunt.Undeahsquemju/riasai-

hisloricus, qui,

tcmpoic Richardi

tcm cogitnre licet^studium mamMatremsufnn,cfficisse,utminussevcrosseexlnbuenntindiscutiendissivetradiHonibussivescnptts, mirabitur ad cjus fjhriam facerent.Quapropter

fjralitudinemqueergftal-

(pnta Antorcyis, annotautc anliquaiio Oxoniensi robur vixit. Cujus tcstinionio majus addil nio Wood) venerandum ilUid anliquitatis n.onunienlu.n, procui-atorum libro

qun-

quod academia Isiaca .'CUisioniAn Oxunicnsis. ligiosc scrvat. vubo vocatum ipiod uonnulli ,'Ccentio,-cs cst Observalu dignum scriptces do fundatione schoi Lccbladcnsis seri[)sei'lu,n,
,

invemnqm ncmo interAngli.7 eruditos nfm paucos ha-comnianonverenfurindubiumvocaremoetamHbus fabutisapcrte annurnerare.Ea-emplosUtam'


flenus, fjuipra'lerea

longealiam Grxcoladx

et

Leone-

ram

oinnes una.iimi
struunt,
salis sit

conlenliouis rcciprocaverint (dc Ci'ickladensi cuiu eiudito Twino consensu ad-

quod

o,'igo

Gia^coladcnsium
illam
essc

schulaiura

poi-spii-ua) ac

dcmum
asserunt.

post

Saxmium
illius

lad;rassifjnatorigincmseu,utaiimt,etymolo9iam^^ o,.n.o cd*afjens de Uisco' ^.^^^^^^ 8 In descriitifmc Wdtonix (8) Tamesis,abOxoniadistai ^^ ladatqu^Tsitaadripa/in su^ tem incfmando vet fcrc 25 m iUin ribusad occiden "";Crekclfulc apud

meridicm)

h.rc habet.

advi^utum
eri-oris

fundatam

Origo

catur Crecanford. C,-icgclada

eic.

ex auctorilatt? Joannis Rousaei Warvicensis anliquarii cmaiiavit, qui discrte ait, in consortio

nium nostrorum histo,-icorum aliorum;monachi ^'"^ kisb bisU.rians, imo et

q"0f llnan.mc fc-e ommonachorum IMon

'^^";

virorum
II

eruditorum,

qui

Oi'a;cia

cum

Bruto

asseTiuiu dc schoia erant Wilkins, Leland.Woodctc.)

VI) Ibid., loc.

Bibliotlieca Brilnmnco-HiberiMca. l.ondini 1148. Prcrfai .-p. vu. cil.. p. VI. I3i HiBtoria el Anliquitales t.xoniencis, 1%.- 15) Ibid.. p- 784. I p- 4. t*) L'"! devfirifier los dalos. p. lib.
)

778. (6) Ibidj. p. i


1. 1,

(7)BiUiotbeca.,p.vn.-(8.(:amden.Brit.ania.

p.

w-

grajca

;;

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


grcec.t ibi

535

fundata scu polius instaurata a Ttioodoro


Canluaricnsi
archiepi.scopo,

Gualtero

doclissiino

aliud

non
esl

canccllario.

de Merton, episcopo Roffensi et Angliae Translalum (.ostea fuit, scilicet antc


scho-

videtnr lialM-re

fundamenlnm
(qua;

prjRter yupposititiam

nominis afDnilatcm

non minus absona


fuit

annum 1274, Oxoniam sub nominc Domus lanum de Mcrton (5i.

quam dum
primo
in

ex tcchlade formalur fMtinelade).


a Lclando in

Id

dubium vocatum

Vita

Alfrcdi, qui suspicalur

mnos

Bcllosituin scu

bliotliecae Trinilatis,

ob regionem paludosam aluOxoniam migrasse et Ms. Bicitatum in notis ad Spelman;

12 Tri<i Iiopc collegia, singulafundata sxculode- Antiquiora Ma cimotcrtio, ordine temporis prima vcniunt. Helifjuu coUegia fundnta ecBculo xiii. serdecirn (decem cnim et novcmhodic numerantwr,

quibus addendx Aulae quinque, qux quidem haud multum a coUegiis proprie dictis di/ferun t) pnsterio'

num

item in Vita Alfredi, scribit Grechi.stnke. Satis

cstOxoniensi urbi fabulosain dedisso anliijuilalem, quin opus sit duasprifilerea fundare acadcmias, illain
aelale

superantes....

Nomen

felicius

derivarctur a

voce brilannica Ceri<jivU\d, quas re^Noncm indlcat lapidosam, quod etiam concordat cum nalura soli vcl a duabus vocibus saxonicis quae rimlum et ostium sonant, siquidem duo rivuli ithe Churn and
;

sunt ,Ttatis. Qu.Tdam ad sarulum dccimum quartvm spectant, Exoniense scilicet, Orielense, Reginense. alias Reginae Novum a/ia ad s.Tculnm dccimum quintum, nempc Lincolnicnse, Omiiium Animarum, Magdalcncnse; alia ad saecuium deciris
;

mum

sc.rtuni, .'Eneanasense,

id est

Mnai Nasi fverEcclesia?

naculc Brasenosc) Corporis


Baplista};r//(V7ni'/.y,rrw/)f//(

Chrisli,

seu

;Edis Christi, Sanctissimae Trinitatis,

sancti Joannis
,

licij)

ibidein incurrunl in Tainesin


A'/
:

deci nunn 'cpf i nunn puta

et

Lechelada.

infra in descriptioiic comitatus Ghcestrieri-

collegiiim Jesu,
ris,

Wadhamcnse

Lechlade (ad ripam Tamesis, ah Osonia dislans 18 circiter mUliariOus ad occidentem de/Iesis[\)

Nicolai Wad/iam, sic aliuddeniqueads3eculumdecimu/m octavum, nempe

nominc fundatodiclum/ Pembrochianum


(a

ctcndo in mcridicm) crat Lelandi telale vennstus et anti/iuus paijush ibcns ecclesia cum turri lapidea,

Worcestricnse.
13

Ad

Aulas quod attinet, scribit Antonius Wood; AuUb.


et

nuiic urbs

parum conspicua

nomcn suum habet

Ex ingenli Aularum
olim comparcntium,
die tantum
in
si'j)ieni,

Hospiliorum,

in

Acailemia

B ab anme icc/it* diclo, qui ibidem Tamcsin incurrit et voce ladc, quae laline ostium sonat. Nihilominus

nuraero,

supersunt hodierno E
Tognlis

quK quidcm

etiamnum

monachi
ul

(ulii/uc

non

soli,

u( cx pr;vfatis constal)

diversorla cedunl,

Principalium subjacent di-

suam sciliccl slabiliant sentenliam do fundata ibidem olim schola seu academia lalina (sicut et graeca ad Creckladc seu Grceklade) contciidunl,
scribeudum esse lalinclade.
Quid hnc in qwettione probaHlivt videatUT.

tioni,
I
II

etejusinodi nominibusinternoscuntur.
icoll.

Aula S. Albani

Merlon.

Aula Cervina
spe-

Icnll.

Exon.
Hogin.

III

Aula Cdinundi

\0

C^tcrum

ctanles

coll.

facilc qni.st/uc concedct


fuit,

sanctx Frideswidai natalis

urbem, qu3B anti^juam esse,

IV

Aula Aula
14 Et

B. Mariae

>-colI.Oriet.
coll.

v
VI
VII

Novum

llDspilium.

eamqueabomniretrotemporegloriamsuammaxime

ad
icoll.

Ntnum.
Magdal.
Johan.
(6).

B. .Marise

Magd.l

mutuatam fuisse ab
Ceto'u

incUjtasuaunivcrsitate ; irnoct
illis

Aula Gloceslrieusis.

/coll. D.

lubens forte ctiaui subscribct verbis

C/iristophori

: O.xonia vulgo Oxford, Athenae Angiorum, inccrtum cujus antiquitatis sit, aut quo olim usa nuniine, quia antiqua illius mcmoria (scilicct fidc

Calcndnrium Universitatis Oxonicnsix, superius /audatum (7) Unicum, quod CoIIcgia inter
:

Quidintertiteol'
Irgia inter
Attloj,
et

hodie

et Aulas,

notalur discrimcn illud esl, quod Aulae

quiiKfue

num-

diijna)

in

historiis antiquis

aul

vetcrum geogra(2j.

non sint Universitali, ut dicitur, incorporataR unde clTicitur ut, quidcpiid possideant AuI.t sive
latifundia sint sive aliud

ro iiiperstitf.

phorum lucubrationibus nullarepcritur


Qtta

quodcumque,
Sic sub

oppigno-

tempesVHe
auUe,

cwpcrint rollegia
quce
et

Quid recentiores ct hodierni sentiant Oxonienses doctorcs deprxtensa almx Matris susc antiII

rata Universitati ccnseantur et sinl.

Antiquis tcm-

poribus,

AiiliE
tria

erant

pluriniae.

Eduardo
Et

I,

boUiedvm
haben-

quitatc,

OxonicB

singulis
litulo
:

haud obscurc e/ficitur ea-Calendario, quod anniSj sub eorum auspiciis vultjatur hoc

quando
dicta, ad

tanliim

exstabant

Coiicgia

proprie
ccrte

Ircccntas

fcrnntur fuisse Auhe.

tw.

The Oxford University Caiendar. i> quo juverit oculis nonnulla subjeci^se. De Collcyio Univcrsitatis

Joannes Peshall, nixus Woodi mss. codicibus, ducentas rccensct. Aucto dcin Collegiorum
plurcs
runt
ut,
;

numcro,
fue;

(Universily

college)

h.rc

habentur

AuI.Te

viciniores singulis

incorporata^

Collegiura hoc

perhibctur

Magno, an. 872. Dunelmensi, qui fertur archidiaconus item Dunelmensis. Pauca quidein ad nos de viro illu fide digna pervenerunt. Id solum scimus, fuisse rcctorem in Wearnioulh, loco praefati comilatus Dunelmensis;atque diem obiisse supremuiii, anno 12'i9, et certam ri'liquissc pecuniic suniinara in perpetuam sustenlationem aliquot magistrorum hac lege, ut, qui oriundi essent ex locis Dunclmo vicinioribus, cKteris pncferrcntur. Prima emptio, opp pricfati Icgati, facta noscitur anno 12.VJ; prima^va auteiii slatula comlila sunt anno 1280(3). Balliolensc collegium (HaUiol cotlegcj lundatum fuit inter annos 1263 et 1268 (fundalionis annus haud cerlo noscilur) a Joannc Balliol ex caslello
,

fundatum ab Alfredo Restauratum fuit a Guillelmo

aliae

in

privatorum cessernnt domicilia

ila

regnantc Elisabetha, octo tantum rcmancrent;


postea tres rursus in Collegia

quarum de numcro,
convcr.sa; sunt.

Supersunt proinde hodicdum Aulsp


Maria*
et

quimpie

scilicct Sancl;e Mariie, Sancla'

Ma-

gdalenffi,

Novi Hospitii,

Sancti Albani

Sancli

Edmuiidi. Qua',juncta' septemdecim supra


habitationi sivctogaloruni
tas. Su/tt prtTterea et alia

memc-

rntiscoUegiis,sedescffu-iunto}nninovigintiquatuor,

sivealumnorum dc.stinamu/ta ,Tdifcia ad Uni:

versitatis usuin

spectantia

Scholw,

Bibliotheca

Bodleinna
cixntate,

etc. etc.

15 Atque fhTC dicta

sint

de pnTclarimma

il/a

Conclueio

cr qua, lU apud omnes in confesso /uibetur, oriunda est sancta virgo Frideswida, quamquc suis
i//ustraiit virtutibus et miracutis.
offcrt qu;vstio
:

A/ia

jam

sese

Bernardi, in comilatu

Dunelnieiisi

(hic
et

pater

fuil

ijuo sci/iiwt
.satis

nata

sit

tempore.

Joannis Balliol,
ejus

regis Scotorum)

Dervorgnilla,

16 Conrcnit

intcr auctores,

eum

/toj^iisse

rioruit S. Fri-

uxore

(4).

Collegium

Merlononse (Merton
1264

coUege) primitus positum et fundatum anno

vcrsusmediumssecu/umoctavum. Quod verospcctat ad annum nativitatis, sicut et obitm ejus, inhi/certi


statui potest :

dc&wida mcdto
nv uto

ocUiw.

Meandonia?

seu

Maidoniae in

agro Surriensi,

nimium inter se disc/iepan

scriptores,

auetaaConnniu Scliwarlz

1).28'2. (3) NotiUaorbis anliqui KdiUo {:ti TliBOirord Lipsife l'7:t,t.!.p Mfl. (l) ll)id-, p. 217, (5) Ibid.. j). 253. uDivtireiiy calondar, IsiS. p.

(DCanideo.RritaaDia.

1.

1.

(6)

Vide Antiquilales 0ion..lib. n.p.

338. OioQltt 1674.

(7)Ca-

leudar.. p.

-m.

Ut

536

DE

S.

B.

yt

cT scqnentihus clantm fiet. notioroni virpinrm inlcr transeo, ail Mfonhi.s {\),
furjs An^lo-Saxonos nalam. sod tam domi quam mors pic ot cultam. Cujus res praeclarc gcstancqncant; ccrtis annis consiirnari

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI. rologium Hfmnnum Ad Frideswidam


;

ita

Vsuardvs in Anctoriis ;

j)

Missale Salishuriense. Civterum concedimuslibcnteryCX hocsolo fii^)<um desuminm


ila

Breviarium

et

possc

argumcntum quoad diem

ohitus

cvm
cum

lures

obita.

qnamvis

conscntiunt tamcn aulhorcs

in Cuthrcdi,

rcpis oc-

occurrant rafioncs, oh qvas frcquentcr clesiavelpopulo dies, non coincidant


depositionis.

festi in ec-

diebus

incidisso. VA quocidentalium Saxonum, tcmpora Marlyroh.pio floiuissc circa niam discrlc pnnitur in quadragcsimurn, annum Domini srptin-rcntcsimum passim de rcfcrenda duxi. qnaideo huc potius Bcfpwv^tCvlhrehac Virftinc cl sparsim dicuntur O^o.! Zal>or,.o v!o vel 741 ad ar.nvm 754 (?). omw ViO, r>ov fanlc Cuthredvs Si rcqnnre cayerit

% W. Vilap sanctse Frideswi-

FndosAVidffi cemitur qua ratione offn-met Alfordu.s morlcmque pic obilam m pcslas. res prieclare Si eniw wortua est temnora Cuthrcdi incidi.sse. ullus erit rcbus pr^anno prhao hujvs rcgni, viamultum^ nhcst ut auctoqestis hcus. Pr,rferco

compeiulium. Preecipiia ejiis capila ad crisim Aocaiilur. De honore, quo Anglia' reges ab ingressu
(jge

in

urbem Oxoniensem proapud varics scriptoi^es, de vita memorantur, breriter


sanctse
et
^^*'*

clare

Fridcs^vida^ gcshs resconsentiant in referendis S Cuthredi. In Historia fns. Joanms Titempora

hibebanlur.
\}u^ lassimy
Fridcswidffi
%nop*i(,

ad

lcoitur, nemuiheusis in mhliothcca liodlciano (3) virgo Duqdnlc {\) Anno Dcnxxxv. Fridesvvida testc coHectancis hahchir hoc temporc obiit. In Lelandi Oidanus qnidam siibreCirca annnm D. nccxxvii.
: I

per

^* ^'"^-

sui frcquengiilnsdvilatcm Oxcnefordiae incolatus Safrida uxor Didani. Fridcswida tiae lioncslabat, imietcnninota et Safrida;. Wpc raldc

niodiim sinopsis hahcs in Lcland/ coUcctancis (W). Circa annum D. dccxxvi!. Didanus quidam sub- E
rcgrulus,

civitalcm Oxcneforda' incolatus

sui freFridis-

quentia

honcsUibat.

Safrida uxor Didani.

filiaDidani

sunt

non

naiieniin dcfiniturutrum antmsillesit

wida

niia Didani et Safrid.T.

Algiva, fcemina reii-

an mortis, an fundationismonasterii; qnod postremum niagis forie concordat cum contc.rtu.


vitalis,

giosissima,

erudivit

Fridiswidam. (Algiva forsan


Friet
xii

abbatissa monasterii sanclEe Mariae Winton).

Fridoswida xiiii Kal. Additur fine : Obiit sancta adjiciturannus. In Reyistro Novembris. Ast nullus xvi Osencijen. inliilhioth. Cotloniana Vitellius F. Nolandnm qimd Didanus rcx Oxcnfordiae fot. 4. B regnavit anno Dicarnationis Dominicae ncc circiter
:

diswida

fit

sanctimonialis,

nobiles

puella}

ejus excniplum .secutai sunt.


nificcntia diversoria
cU^siain

Ex regis itaque rauaptissima secus ecconjugis


infra

religioni

consfruunlur.

Didanus
ct

nuper
urbis

aniissa^ dolore

pcrcussus,
in

ecclesiam

XXVI
aiileni

(5).

Vita

Ms.

inferius publicanda

Floruit

amhitum
el

construxil,

bonorc sancla! Mariae


filise

S.

Fridcswida circa
Nov. sa^culum

annum Domini
rcliquil.

750,

et

oninium Sanclorura dedicalam,

commen-

XIV Kah-nd.

Mabillonius

davitposcenli.

AnVita sanclae FrifiesvvidaB virginis Oxoniensis in an. dccxxxv Oct. xix (61. glia, et in morginc : Circa
Juxia Duqdalc, fundavit Didanus n>onastcrium. Oxoniw verifus annum 727 , quo temporc mortua Monosterio ]yi\Tfecta }ioror Diduni. est Safrido
Fridcswida
(7).

20 Rcx Algarus infiammalus aniorc Frldiswidae

oam,

quamvis

monacliam,

in

uxorcm

CNpctit.

Fridiswida fugit,

rapfa navicula,

pcrTamesimad

Bontonam villam,
dislanlcm,
ct

dcccm miUiiim passibus hinc

Malhroncus nostcr
rtf/

(8)

mortem
;

Fridcswida' /Y/cr/

rtn7?(/i

749, xix rcp.bris.

silvam vicinam petit, ubi in dcrclicto porcorum mapali, lia*dcra obducto, delituit. Algaruscomminalur cxcidium urbi Oxenefordcnsi, non
invcnla
nidis

Lcgitur quidcin in nota marqinoti anints 7f)9 sed m.endum est, ut patet expfsteriori alinca hujus capitis uhi lcgiiur
:

Fridiswida.
vi

Algarus

in

pocnam
amisit

tyran-

superum

oculorum
ejus

lumen

Hinc ^

Eodcm anno,
{9)
:

qui fuil749, Pipi-

proinnalus horror rcgibus Anglia^, ut nec unus


focto

l\\is

ctc.

Godu-inus
orditur

oqcns dc cpiscopis O.ronicnCirca

successoriim Mansit

Oxenefordiam
tribus

prssumal
i_n

sdjus,

ita

annum

saUilis

(si

noslris

intrare.

Fridi.swida

fere annis

crcilimus historicisj

impcrilahal noniine Didan

730 Oxoniai reguUis quidam ctc. Alium in decvrsu


lioillct \\0)
:

nonponit nnnwn uUum.


Martijrologium

Fridcswidae

Fnincolis. soliludine prfffata, sed non ignola venit ad consccnsa navicuia propere diswida, quod priedium Oxoniensi civitati propinquum,
coiistruxit ac ffidiBusenoia dicitur, ubi oratorium Tliorncbyn prffdio locus
licia.

Uomanum^ quod eam

vocat Fre-

dcswindam, meminit ad diem xix Octobris, qui


De nnno imU-

Erat in

praMlicto

habctur ut dies ohitus cjus, qui contigit anno 735. 17 SoH oj'US cst diutius in hoc tcxcndo catai(,g(,

diclus, solilarius ac

oratorium religioni aptus, ubi

conslruxit.

vKaiu

<r(

ohiuix

(,

)norari,

cum satis apparea


gestse

t,

circa

Cj

ocham,
ult/ra

ditcrepant

au-

qua

saiicta nostra Virgo floruit, aliud statui posse

ei^pil '" Fridiswida^ precibus fons Kal. MoThorncbvrl. ObiitsanctaFridcswida xini Mari Oxon. vembris.' Sepulta est in ecclcsia sancts

nihil, nisi

quod ejus rex


.^xcuti octovi

non multum

dinudum
concordant
i<r-

protendantur.

tS Ccrtius qutd hahcrctur circa dient ct

mcnsem
constaret

Dugdale (\2). ^^^^^^^^^uaprope Tamcsim. Ita Leland/us apud rerum Angti- ^^^,^m21 H^c passim rcpcrivntur apud tum rccentiores. j^^^co, 7-caru7n scriptores tum lu-.... 0^..;-.^^--- ...... antiquos
.

ca dicm (i:itum

quibus S. Frideswida c riui5 decessit,

si

Eadem

mortcm

ejus obHgixse. eo die,

quo

fcsta ejus cele-

habent MaHcbrancq (13) ct Mabiilon ( cuordman rcs gcstas aUter paulo inier se Uterquc
q^o^^'^

bratur memoria. i\uUa eniin hic apud scriptores


inveniiur sententiarum discrepontia. Quotquot videre jotui, diemhabent xix Octobris. Ita Marty-

assignatactiamqvadamannommserui; n fundamcnto id faciant, cum ipsi non indicent, Chrono 0nobis in comperto habetur. Imo quoad

l.Il.i..

Livi.

Ua.Lond.ni
lib. iii.

Ue Morims. Iib. iv. cap. ^i-^. isi'.i. -fi:i) (Ui Aria SS. Ordinis S. DtnedicU, Ba;c. m, p.i> P-*"u. 33.

'"

Auualium,

giam

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


glam ex decurmhujxis cominentarnsntis
bitniliil ccrti slafui possc, sive
63-

537

ajipare-

^mhw?, percoplis, cum jam ad oxlroma perfluccretur, sporifKT


ol Caeciliam,

anli(/uis

ntonumnids.
est

ex scriptoribus, sive tnsupcr Mailcbrancf/


scriptoi'ibus vel ignota

adslanles divas ceniil (lalhariiiam

qvcm

sccutvs

Mabil/onivs, alia qna-iiam habel

mam.
cula
,

pcrmixtam Anpelorum lurEas praecipuo aneclu in vivis fnerat prose-

ncc non

de S.Yv\Ai^?.\\'\{\7i^qu,r Anqlise
fuerc rcl pr;rternn.\sa
.

earumque

opituiationi

sua, pra^sertim

in

/la^c

tamen hoc hco ad-

Algarum. crcdiderat coriamina. Ilujusmodi


spoctu, supra qiiam dici
poiest, exhilarata,

conincla-

scri/mssc non

/)igcbit,

ctnn antiqttiAwima traditionc

Bomiensi fde

qxia inferixi^

tanlur. Itaqvc post

agcmus ex professo) ninarratam (1) FrideswidaG de


(?)
:

mat niniium longas


adeo

trahi

moras
:

non potestquin

Algaro vicforiam prosequitur


icilicet

S.

Vir-

22 Ciim jam

sibi

reddila iFridcswida) esset,

ct

fclici jungalur consorlio quod statim, virium doficienle praesidio, conccssura est. Excessil e vita \uflpgr xiv) Cal. Novembris.

gini$ '" G'*''


litis

superalo principe, felicem ojus omnes depraedicaront vicloriam, dcsplicuit magis sibi

appuhus,
pe-

et

Uimana

cum humaesse corla-

25 fla^c paulo latius e.r Mallcbranco dcscri/i- Quid de MalsimuSy tum quia nova qu,Tdam de sancta nostra brnnci narratioVirgine tradunt,
ris illius
i/i

rpgrinatin.

narum laudum
men.
aliipiol

ap|)Iausu sulicundum
csse duxit,
el...

Qniifo

satius

solitariam

vitam
scoptra

tum quia oslcndunt qvissitavcfoscribendo modus Facilc scilicet ampli-

nece tenUum.
II

annis

degere,
in

in

Morinos transfrcslipata,

fwat, rehns inducims adjuncta seu circvmstanfias

laro.

Culliredus

Anglia Westsaxonum
sodalibus

quas svp/wnit potius adfuisse quamprobat. C.rteritm id


mcriti.

moderabalur...
lissiniam illam

duabus

rem

commvne

habet

MaUebrancus cum

/ileris-

furlim percpil el oxcensa ad Bononiam navi rec-

quc ejvsdem ^viscriptoribvs, non vulgaris aliunde


26 Jam notanda qviedam ve^Hvnt, qvibusrelata S. Friilcswida; in st.noptica hsBC vits noiitia partim evolvantur, nomcn.
l

tot

viam Romanani... iniit. Mcns erat Divorum reliquiis sacras aedes visere ; sed placuit, cum poncTaruannam usque iissent, ad doxlcram doflcclero; placuit oliam coUioulus a via ad doxloram di.ssilus paulo plus louca, ot mo-

jam

dico veslilus nemoro, e quo cbrislallini fonlisscaluriontos .iqua?


lur...

in

vicina

prala

venusto derivan-

Inlorea Marianam Taruanna; basilicam adire


osl
in

quaniio(iiio

volis,

noc

non

jiias

circunniuaillud

arfim ctucidcntur seu crisi subjiciantur. Varia rationea variis scrihitur nomen .wi\cl.7' Virginis. Plerique hahent Frideswida alii scrihunt : Fri- G diswida, Frilheswilha, Fredeswylha Mariyrologium Hoaianum hafjct Frodeswinda. Tcste BniUct (4) in GaHia vufgo np/icUattir Frewisso, quod no;

que
in

sodos...

quibus Jnter niedium erat


terrilnrio

tenue

Bomico bic annos


tionis

domicilium.

Sod

lon^iores
trahcre

Anij^licoriim porluum haud paliobalur. Salularius esso

vicinia

ducit periixrinaillam viam,

prrTScrtini obtinet in paqo Bomiensi. 27 Didanvs, patcr S. Frideswid.-e, vocatur rcT^ regulus, suhreguUis, qnod aUud /mofecto bic non vidcfurdiccre, nisi virum irimariumeTercenfem

mcn

p;vent.

lolam persequi ot
in

Rhemensem

Non reformidavit et Gallica (sic) c\ Alpos Iranscondoro. ut omnia Urbis adirot sacraria quod perfecit (anto pietatis sensu etvirtutum splcndore, ut in hodiernum f'iem illic ffidicula o.jus nomino dicala visatur. .lam ergo tam jucundo piorum loconim delibiila conspoctu, viam rursum rolo^ere est animus; ot Morinonsibus luslralis. (luae se obviam dabanl, sacrariis, laMdera Oxonium roditum est; quod alumnara suam granon onim suo lius adniisit quam olim Alparum ingre.ssu vlm inforro parat, sed Ijcnoficia quanto maxima conferro. Fobrilcs compbirium aestus extin^^Mmntur, omundantur olciihanliacam gerentes culom, et istorum allori osculum dare non rcfu^'it, qud stalim intcgramsanilalem est consoculus.
qute
pcrferrot.
: :

Romanam

im/fcriiim aliquod, ad modum t0j)archa' ; an vero potestatem hanc habuerit in urbem Oxoniensem^ sicut ef quovsqve potestas hac sesc cxtenderct, haud
facilc f/vis di.rcrit.

Nomcn

regis.w/M-

commvne

vi-

defur itUs fuisse tcmpoi-ibuv. /n

i/isis

S. Frides-

wida^ actis cjvs insccutor Algarus rex vocatur. Et lcgitur de Alfredo Magno, ipsum, dvm fratres cjus rcgnarcnt,
tihilo rcgis
/'?"<t/"i/'.v5c

minori cvidam rrgioni

cvm

(n).

Fors cx his colUgi potest quid regis

cPtate significarit. Mater S, Virginis nostrx commvnitcr a/rpcllatvr Safrida ; Mahilloyiius cam vocat Fridesuidam ; altcrum mmrcjcri qui cam hoc noynine apj ellarit. Ab omnibus c.rhi-

nomen hac

betur.vtmatrona
tevipore ante
.sis.te

maximx pictatis ct

meriti.MuUo

Didanvm conjvgem suum, fato ccsvidetur, dumque filia injuvcnili versaretur


Tandcin nicmoralur a/nid MobiUoniuin
.t/-

Monasterio
tanflimon iali-

1:3

Efiani
,

m, n palre
tuo Oxonice
frecto,

parens

tunc tcmporis eral superstos Didanus Oxoniensibys ob Fredeswidam in paucis


ot

.rtafc.

cbarus

non multo post tempore, Oxonii suis

gina qu.rdam , sid> cujus d sci/dina Fridcswida Iransaclo quinquennio in diligonti educalione, iilte-

prcEfici-

tur:

imponsis insijrno condidit cfrnobium, loco sanctimonialium domiciliis pcropportnno. Vix suum accoperat fasligium, ut magnus nobilium virginum

rarum
^2^

sludiis orudienda tradita fuit,

In vita Ms. sancfa^Vriik^^wiilce,


i

cx codicc, in Algam

BalUolen

coUcgio Oa-anii asscrvato. dirilur Alga-

numorus, quae unicum Frcdoswid;e expetcbant conlNlHM-nium, imo sibi unicam illam pr;eadvovero ponlificos, ot inJici. Igilur abbalissam sueta gratulatione ab omnibus excepta est, et non enim indifs majori in vonoralione habita
allluxit
:

rvs rcT Leycostrae. Etin Monastico AnglicanoiQ)^ vocatur rex Merciorum. Porro regnvm Mercim'um inter /rracipuas vrhcs numerabat Licestnam, Lin-

colniam,
tat

OTonium

etc.

Ex

his scqvcictur /Hifrcm

sanct.T Virginis nostra" suhditum fuisse Algaro. A'o

apud Oxonionscs baclcnus ulla visa est, cujus lionderosiora apud omnos merita, cujus nmplioribus cxperimentis probala sanclimonia, et mortificalionis monaslicae sludium, qucB etiam praesaga

La Martinih-e
insignituin

(7),

citans alivm scriptorem


,

(8),

Iraclum
fuisse

Kicestriensern

Coniilatus
Giiillolmi,

prffrogaliva

ante
Ires

Normannorum

mcnle
"ctandem ann**

fufiira praedicorot.

moritur.

(3) Fredeswidis, qnx non alienorum eventuum modo, sed etiam suorum prsscia, sponsi amicissimi ad superos evocantis operie-

24

//

nirsus

enim rcperiiinlur comites Loofrithus, AlLicestrionses, Saxonum lempore Edwinus. Ilrc ille. Qvid autem sibi velU garus,
ducis,

aelatcm

comitatvs /n^rrogativa scu dignitas.non facilcquis de/inierit.arterumqui hicComesvocalur,Algnrus invita S. Frideswida;, Bct dwUur. Camdenus fusius pavlo de iiMlcm comitihus agit. Comitatus LiDirtionnniro Gfrographiquc. od Terbum presonl de la Urando Hrlagou. i. I, p. K.
(7)

lialur

nunlium. Cogit cubiie capessere invaletudo


in

unde
(1)

promptu

defcrri curat sibi sacra mysteria.

Du Morinis

0)'\ 11-9 eap. Livil ringloicrre, 1. 1, p.

lib. iv

cap.

l.i.

C-) Ibid..

lles 101.

(5) Liucard. ffslo.re sTims. iii Oclob, Lovon. tdit. - (6) T. 11, p. 1:14, iiota e.

cap.

1.111.

(3) Il.id..

Leicater.

(fl)

6lal

69

cestnensis,

538
rr.iriensis,
II.

DE
in^piiU

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


irincipum
(f/ua?)

pcrpetuo

ominuit
dignitato.

vulgariter
suis

dicebatur,

quod beata virgo


adeo (luod supradictum .sine

II.

slorum'excellonlioriquadam

Cum jam
,

Frcdoswytha
nullus

precibus oblinuorat,
rex

hic heredilario gauden^nt saxonica, jure secutus Thomam sorie.n, abscribam successionis

umquam
idem

oppitlum

Lalo

discrimine corporis posset inlrare.


'S()Dur/(fnl

Taibot, '*^""\'

rei "^'

C^ldl
Ethe hal(h
"'"^

Xr" -gi" Dni7.6,cles Mc


cioru
'

anliquaria^ apprimo gnarum "n.pvnit' "instrumontis.


^^^

qni

ex

refert

Tompore

scUIch' liohertus, afias


^^,.^j,,^^

facknn: lUo tempore (<]uo N.Wommu* dictusJoannes.de Olncy, "2"'-^""

,w.-...r.on../.../^.Fridoswid.)R^lIoricus
^^^ ol^.ta^le Iradilione, quce ut penculoingressum in mosuni cuicumquc regi exhibebat
ni^torium

^^

^^^

^^^^^.^^^

,^^,.^^.^_

ZJulTJvocaLir, rnmrexsupcnusvocaiiiu

7u^i

aliunde probetur
,

^ ^^^^^ ,r..i,n Z^^e;7e,ernetcomUcmfui.scl^^^^^^^

memorandam suam

instituit

visitatio-

Algarus 1, Algarusll, cuisuccessil in linea recta, Loolricus III (bic tumu11, Leofstanus, Leofricu
laTus
fuit

vcrba cx historia ncm. Atfjuc in nota adsrribuntur Parisicnsis. Eo tompore Henricus majori Mattlici

Conventri.e)

Al..u-us

111...

Oencente
adc-

Comitatum Liccstriense^i Normanest Uobcrlus, genere anno 1102 ntu digna censeansi tam.cn fuic nus f 11 C^t/ar omnia. illum ipsumessc. indicarenlAlgarxim I vc( ii, Ir Inre tam inseoutus Frideswidam cst.
tirpe

Saxonica...

Oxoniam veniens personalitor oralionis jjratia, quod nullus rogum sanctam adiil Fredcswidam
rox,
,

Anglijeantc ipsum audoro prsosumpsit, non voritus superstitiosam opinioncm illorum, qui putant illici-

tum Anglurum rogibus villam


illos

intrare, ultioncm in

virgine exerconte

(7).

iXoiandum.

vero

cst

nulsanotam obscura,tnntaqu<'dorumcntorumicnuna,temera~ quidquam. Tium foret ultcrius aflirmarc oqnimimussuprare(jibusAnolia?insedissrhorfteg fi

verba hux non a Maithxo Parisiens' seu Parisio conscriptasedaGuUelmo Rtshanger, monacho item
saiicti

Anglia'
in-

OxOTiinm
f)re(h

JLZ7mdamquieos^^^

Albani, qui, ut habet Thomas Tanncr (8), ,. historiarom contoxendaepiscopus Asaphcnsts,


.

muUis
refor

ZZmarccba

ex quo

soilioei

Algarus,

dum

gipcuiis

midn^se tra-

dmlur.

portas subiens, sanciam insequerciur Fridoswidam (uUMju,oresscrrPassim c^citate pcrcussus fucraL B rtorcs horroris illius meminerunt. \\\nc, ait WillnHMaimcshuriensis (2), timor regibus inolevit

rum inunore Matth^o successU, ejus et.am h.storiam ad ann. Henr. Tertii. ult. conlinuavit et ohiit notat ibidcm doctissiynus E D. MCCCMii. Scilicelut
an.

mus

bospitium ca-. .........^^ illius urbis u.m. U.U.. ingrossum et uuodferaturpesliforesse: singulis rofugienvore
Angliffi, ;ngu^

Tanner, statuerat subsistcrc Parisius ad annum Henricilllwyyseu incarnalionis Dominics 1250, illis : Hic tcrminantur fralris ^'t Viquet cx verbis
Malthffii

Parisionsis,

inonachi

sancti Albani. chro-

libus sui

damno

pcriculi,

vcritatem rei experiri.


illiMS

Ide

:,habeiuiuiat,spoulisrcrverbis,MatiheusPariinolevit, Hinc regibus Angliic timor hospitium cavcre, fOxom>; ingressum et

,^(31

urti

(,pus suum renica (9). .1^( mutata dcin scntcntta, perduxitque ad annu^n HermciUI quasumpsit guo drarjcsimum tcrtium, qm est Chnsk 1^59, lU^etiamanno Mattha-us fato cess,t. Contmu^ito

nuod feratur
rei

poslifera esse

illis,

cum non

volint

hangerimm
31

sese

usque ad obitum Henrtoi

terttt

veritatem suo

damno
loquitur

ct

eumdem modum

vUa

poriculo experiri. //i Ms. quam tnjcrtus

ex/em//^ n//)a7o

an(.d.miu.
addcre
ea^

Vmcum

liccat

equidem vnbnci iuris facimus : Ob cujus innalus est horror rogibus .^WWi suoDlicium ut fortur, ut noc unus urbo.n Oxoni^, Anoliffi ^"" lloc miracuHem Alfordusik).
'

lyranni

ante leslum ,^ ,^^ irto(lO). Domi.iica, tnqutt. proxuna Dorainus rex rA^"'-^'^- ' retrocedtt. sancti Petri ad vincula venit Oxoniam, occur^st Conqucstum, allas /T;
rontihus sibi cuminffistimabilisolommtatoollaelitia viris

,rf,,a,.x ^.^''^'^^^^^^/''7^ o.an,. .njr-

prasumat inlrare. lum percussi sanatique juvenis adeo

innotuit, ut

rcligiosis

referaut, sed non solum aulhores iilud passim scrupulose caverint portam illam ipsi cliam rcgcs nomen) ingrcdi, quam Algarus thoc juveni
civitalis

tunc

licet

Burgensibus

cloncis, diversorum ordinum commorantibus, paucis in municipio cum iunumerabih ejusrlem vilUe
,

muititudino utriusquc sexus,


pretiosis vestibus adornatffi,

magno

infortunio falaiem sensil. Notatu digiium

certatim
et

mulieres vero, cum sibi ccreos

'

rcguin, cx Alfordo, restringi est, horrorem dlorum adurbis ingressum pcr iilani portam sub qua cxcus scripiofactus fuerat Algarus : dum supralaudati agunt. Mailcbrancq res de qualicumque ingressu
(5),

sumptuosos
pariter
et

pricparaverant,

cum eisdem

iu-

honorilicentiam, regi cernis accensis, ob rogiam solemmter extra fores oppidi


regina;
;

occurrobant

et,

vcstigiis Alfordi tnsistens,

opinatur Anglis'

re-

regis honorilicentia

pro tanli Hcot oppidum ipsum ejus ingressum contra primum


solt

tantum hares refugisse non (}ualemcuinquc, sed primarium suum in urbem 0.ro}iienscm imjrcs bere sum per illam portam : Exinde Anglice reges per eam nortam i.rimarium in urbem ingres.^um moliri
pepercerunl, seu neseio quid laevi iiide sibi augunutibus. rantes, seu Fredeswids ea in re defcrentos Thom.T Witlm (qui floruit sub Eduardo Inchronicc

(Eduardus cnim primum ab occupaio


n

>OtO'

accedebat, anno scilicet quorum nuuu muUipliciter adornatum, rex nescio supersiicrcdi poterat vctori consilio territus, ut
tione derisoria,
nis

mm

rcgni sui tertw) fuisset

virgiquod obtontu preoum sanclae iji-^um, patre Fridoswythe, nullus rex oppidum

suo duntaxat exccpto, ausus

primo, sxcuio vidclicct decimo

tertio et

ineunte de(0)
:

temporibus introire,

cum

cimo
regni

(puirtol letjitur
llenrici

ad

annum

1246

Anno

talem, si.reta viUa, roflexis

a mullis rotroactis orienvenisset ad jjortam habonis equitans oxtra


fuit

regis (tcrtii) xlviii non. Aprilis viz. die Sab. in vigilia Passionis, eo scilicet die quo universa per orbem ecclesia iiicipit canere : Veumversii por uruum v<..^v^-^ia ...^.|... ^,.,.^.^ . .-

mocniam, aulam regiam


treivit.

in

suburbio posilam

m. -s-u}j.,,,.,.. Timf>ant

tibi

Z2 At^pie
ficiant,

xiHa

nc(jis prndeunt, rcx Anghffi cum fratre suo rcge Alemanniae (Richardo) cum Doniino Edwardo liho suo, et mililia copiosa veniens de parliamcnto

hxc ex variis adducta scripioribus Angltxp ut cuivis pcrspectum sit, regibus


i

<*(^,^^^ ^(u^ ^^^^.^ s. v<rg^-^

Oxon,
retro

in

actis

quo primus ille rex Anglorum a multis lemporibus civitatom Oxon andacter
illa

qui ^"^ plura s.rcula insitum fuisse horrorem, nebat;hunc ingressuinurbemOxoniensemret exinlau rorem ab antiquis scriptoribus dcduci

"'"

'""

intravcrat^ spreta

veteri superstitioue,

quae

Algari f(ito,sanctain insequcntisYvn\e:'A\'^^ei^'^^, tcritum rcgibus nullum antc Uearioum


\

(3)Maiin Paria, Uisiunii Maior.Tuguri IGOO. p. b2. (i) .\iinales occlBaiMAiiglu Sason.adao.no. 1. 11. p. bW. (5) De Morinis. 1. 1,

ni<a. auolore eupra, p. 780.

Tboina Tnnnero. Lon<iini wl. (lu) Ad uu. 1275. Ubi Bupra,

p.

t-

Wi

tamcn

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


tamen, nt infra videbitur, censet Henricum 11 solemni B. Virginis nostr^ t/ranslationij aimo !180,
interfuisse) Oxoniani ingredi au^tirn, r/uod diserte trndit Mnith^rvs Parisiensi-s , nec cbb eo discrcpare

539

consensum. ad praeces et inslanliam Philippi tunc pnoris et ti)tius convenlus, pridie


idus i-ebruarii

videlur

Thomns Wikes

et

Malmcsburiensis; ipsius

idem vonerahilis archiopiscopus, convocatis secura Dumino iticanio Wintonicnsi, Galfrido Ilolyensi Johanne Norwicensi episcopis, priesenle
venerabili

Henriciinurbem lllnm ingressum ab omuibus recensej'i tamquam rcm xotatu dignlssimam, idf/uepropferea, rp/od invetcraln essrt iUa opinio, Fridcswi-

viro ma^i.stro Alexio

tunc lomporis, ox dele,

dam

infestam csc hujusmodi suscepto,

quamquam

gationc Domini l>apai, Scoliffi logato et magistro Johanne tunc fpiidem clecto sancti AndrejB, ad ejusdem glurio.sissimae Virginis ecclcsiam
dens,....
riens....

acce-

superstilionisinsimulentetrcgeshoirorihuiccedentes, et populurn de salute principis oh ingressura

sepulcrum inaxima cum (Iovoiione"aDeglorioss Vir^Mnis os^a de sepulcro Irans-

non ol)stnnte facto Henrici tertii, qu horrorem hunc spreverat, filium ejtts Eduarduin adco hac imbutum opinione fuisse,utnon sit veritus timore suum prodcrecoram innumeratrcpidaiiton: denigue

quod

ea collocavil etc. /n his nihil est regis prtTscntiam diserte indicet; contrarium nobis verosi7nilius vidctur, idque suadcnt vrrba:

tuiit, el in foretro

rege votis annuonte, suumque l)onignissiine prae-

quocitJnqve

modo

wbem

ingredirentur.

hilidlamuit,tudinc,qua-regisuo.pri>numinHrbem intrarep(mniU,obviamveniebatcumingentipompa. 33 Afryan iiaque haud potest hunc horrorem circa ipsumurtnsingressumobtinuisse; necproindc fucile assequimur undeiuin Alfordus tum Mdllebrancq (1) dedu.rerin(, rcges Anglix veritos taiilum esse Oxoniam intrarc per illain porlam s\d) qua csecus factus fuerat Alga/rus, vet primarium suum ingrossum per eam portam habore. Nisi foric quis
di.rcnt,

sienim Translalionirej^pr^sens adfuisset,utquidhocnonvigilantioriatiquoindicassetverbo Philippus,qui tam accuratealios nominat


:

beinncousensum

assistentes? ^ccc.r eo quod flcnricus tunc Oroni.T seupodus apud Oxenefordiam comitia habcrct, non

sequitur

eum u/rbem fuisse ingressum, cum aula regia in sul)urbio extra mreniam posita esset. N. 31.

cosopintonemhaiicsunm

35 Supervacanrum forct Infius hir. discutcre in qunntuin horror illc mtioni fuerit consentaneiis.
Velus passim et derisoria vocatur superstitio in antiquis annalibus et chronicis ; nec suppetit cur aliam nos fcrwmussentcniiam. Sufficintnoiare ct aniiquo illo rcgibus Angiix ab immcmoriali insito

satis

fundaiam

ea-islnnassc

retutimus

us,qus>dc Ilenricoct Eduardosupra quorum. altcr urbem mgrcssus est, sed


;

qva poria non reperio

alter ingredi

mn est ausus.

Qundquidew

posterius, per se loquendo, cun, opl-

nionc M.,llebrancqui conciiiari posset, siquideni et agatur dc porla orienlali, et ex adjunctis manifeste

horrore a.rgumentwn habcri irrefragabile cultus etiam abimmcmorialisancts-virginiivk\es\\\^d&in


y/rbe

Oxoniensi exhibiii,

ct

oplnionis qu;e pcr totam

hunc i^rimarium mcrito vocari potuisse ingrossum. Otfsiat tamcn quod Wikes , factum Eduardirefercns, nilnlhabeat cx quo concludatur regem haud formidatum iri pcr atiam,quam oricntalem, portam znirotre. Vtdeturitaque nobis antiquiores rerum Anglwarum scripiores nulio modo sufjragan senlcnti^, qu^ prwdictum horrorem ad certmnresiringaiportam,veladprimariumingressum. Hinc etiam nec Dugdal, ncc Catnden, ncc Ani. Woodhujus nec alterius cujusvis rcstriciionis mentionem faciunt.
derlnretur,
Vlrum rex
Henrkiit II
adfuetit
lationi

regionem de ejus apud


invnluerat.

Deum

poteniiam

et

gratia

36 Meminit Malbrancus itineris a sancta Frideswida Romnm vcrsussuscepti ; additque suo etiam tempore (mcdio s.vculo decimo septimo) exstitisse Ronur sacellum eidcmsanct^eVirqinidicatum Perigrinationi: iliius
scriptores rcru/m

l'rreiirinalio
S.

Fritleswidtu

i<-ian'i
sitlii

non

probatiiri

romm^e meniionem

7ion fnciunt

Anglicnrum; vidcturque Mnlln-nncus conjectura solum ni:rus enm asseruisse Hinc ctiam .Mab:ilonius (Obsorvalionos praivi in vilam
sancta; Frideswidai
(3)
)

haud multum
scribnt
:

se fldere ejus

tr/im-

nliquiFri-

Wood ad nn7ium nchXXKmeminit,i'cgem Henricum IlOcroniam vcnis.bc Ila cnim legitur [9) suh hajc (ompora saii43
clae

Imo

postreinus, scliicet Ant.

asserio

o.stendit,

otiam
qui

niinc

Roma^ oralorium obtlnoro dicitur apud Malbrancuin....

cum

arum

S.

Fridoswydai reliquiae

deswidiB.

pati obscuriore loco, in


lantiir;

eidcm nuncumagis conspicuum depore

templi

opinatur eam Homani aliquando proroctam esse. Addit idem Mohillonius nlibi (4):
s;rciili

propleroa

Logitur in chronologia Saxonica: Frithogita qu,T-

rege ipso, episcopis, rogniqae optimatibus

dani liomam perrcxisse dicitur anno ejus


tricesimosexto; quss
sit
si

traiislatioiiom illam oondecorantibus.

Quodsi

ita se

Fridoswida

esl,

in

annuin

habtat tcmere asscril Pari.s/cnsis cx rcgilnis nul-

sequontom mors ejus ditrerenda. Nescio

lum ante Hcnricum tertium Oxoniam ingredi ausum. Vadem asserti sui facerevidet/ur Wood Phitippum, priorem sanct/r Frideswida; m lib. Ms. de
,

qu-o usus Mabillonius chronici Sa.ronici interprete. Gib~ son {5^ ita habet Anno dccxxxvii. Hoc anno,

Forthorus (Soerobnrnon.-Jis)

opi.-^copus

cum

Frithd-

rniraculis cjusdem Sanc(u\

Librum hunc, Oxonis asservatumethucusqucinediium,adcatcemactorum nostrorum S. Frideswidse publici juris facimus.


Hic
illaa,'/

gilha (Wost-Sa.vonum) rogina profoctus ost

Homam.

onemus verba, exquibusstaiuere

valcat

Simile quid legitur in Rogero de Wendover (6), nuper edito nb erudito viro Henrico Coxc M. A ., cujus numquam non meniini absque intimo graiitudinissensu. Anno Doniini Dcr.xxxviii Forlhorus, Scireburncnsis episcopus cum regina occidenialium relictis possossionibussplemlidis, Roraam
profecti sunt,

erudiius tector, quo jure asserat

Woodus Hrnri-

ex mentc Philipjd prioris, pnefaicv licliquiarumtranslationiadfuLssepriBsentem.Postquam iiaquc dixLsset, se scriptionem sua)n de Miraoulis S. Frideswidai inchoaturum ab ejus Translalione, qiis facta ost anno ab Incarnalionc Doinini mci.xxx,
II,

cum

Saxonum,

quod mulli

in illisdiobus regos, epi-

scopi, nobilos ol ignobiles, clorici et laici cura

mu-

regnante illustrissimo rege Anglorum Ilonrico secundo; huncque eo tempore propler maxima ct

hsc Notat nutem


lieribus

ieceTuni. Itcgins

nomen

desidcrntur.

D. Coxe, id refeiri in chronico Sax.

ardua regni negotia, Archiepiscopum Cantuarienicm, aliosque cpiscopos plures, proceres qiioque et

ad annum prxcedentem, et reginam et vocari Frithogitam ,nli Huntngdon autcm' appettari Frigedidnm vel Fridcginm. Nostra sctate nultum
Florentio

magnates regni apud Oxenofordiam convocasse;


subdit Philippus
votis
:

Vrd^iVicio

igitur invictisslmo rege

favente

suuraque

bonignissime

pra?bente

hujusmodi oratorii subsistit vestigium; nec illms etiam mentionem rcperio in notitiis aniiqunrum in Vrbc saccllorum. In cumdcm sensum rcpetitis vicir
Il.p. 94. (6) P. 54. (6)Chronica sive FlorosHiBtoriaruin, nuiic pri rimuoi edidit Henricus 0. CoxeM. A., t, I, p.'2'26. Loadiui lb<il.
t.

(3)

(IJLociscilalis. (^JWoodhiat.etantiquit. univers. Oxon-,p.&5. icta SS. DrdioisS. Benedicti, sse'; iii.part. l, p. 561. (4) Aqd,,

bliS

540

DE

S.

FRIDESWIDA VIRGINE 0X0NIEN3I.


Transalpinum
est

bus respofmim iwbis lioma fait.


itaque illud iter 7nihi

undequaquc

suspcctum.

Vehementer dubito, rit oratorium;quf)d

an umquam
si

tale Roin:i'exstite-

duahus vocibusSaxo' ^ insulam precum sonant, cum nicis bene el eu, qu^ S. Frideswisupplicatum frequentissimi irent ad
Peshall
(3))

vidctur derivari a

eo

nec

nudem

apud uonrwi
Bomin.>c,
commoToxio.

etiam daretur, non exmde peregnefjiceretur samtam Prideswidam eo statim natarn fuisse. viveret.versata 37 Imo nec quodin Morinis.dum argumenio. Nani, prohuto constnt
fucrit,
^^f^^f

.superMionem, protedictum. Hac occasione, seu evangelicis solemni, clumat Peshall. stajitibus derivari Bunscg a Posset, i^ursus juxta eu<ndem,
Bun
seu
i'u,a((pie inteipretaretur insnla juncornm scyrporum, t'iMH crrscat ihidein Li/siinnchra
ct

dam

rjusque fontem Marywe! (fontem MargaretT)

morc

ulh mihi (quod ,,j5 (./f,,^ apud Bomienses

infra proba-

^.^^^^ ^.^ ^^

immemorialiexstiterit
ctu

ibuiem ab anti/piw! el cclebratus; utut nomuiedisaccUum abejus

non satis probant sanctam Virgirationes qu^ ncmeovenis.e,cumalur muWv sint originvm prxbere potucnnt seu
lurc per se

et eu, id est, in media aqua. admittatm- nostra parvi refert. Quidquid de his Sa.ronum tcinpore locus illr pcrtinebat ad Divanum (communius Diilanum) rcgcm sru Dominum

vel taiidem

a Bin

ejus cultm

ansam

prsesertim quodplerU/ue

Sanctorum in mattis colanturrenionibus,quaspcrvitamsuammorta'emnumnuamadierant.A(qaeh.TComnialantomagisvalent,

Oxonicnsem; qui rogatus a filia (Frideswitia), locum hunccumaliis piwdiis adjaceniibus,donavil mona(quod postca prioratus fuit S. Fridpswiike) ab eodem Didano vcrsus annum 111. Qux quidem donatio confirmata a pluribus regibus&ummisque pontificibus legitur. Notandum^(7a inregistro
sterio
ei^ecto

LodsorhptoresAngUsive antiqui sive recentiores prxlensx pcregnMationis non magis meminerint apud Romanos: apud Morinos quam Ulandus ; vUlcsupaa n. 20) 38 FHd.swida iila Qu.damadio. TamcMni ad Benlona.n villam decem Zaph,am fugit per Mantpectantiaexpassibus liinc (Oaviiio) distantem...
,

S. Frideswifla^) (luod

pra-dium

nuncupatum Bun,

seye,

cum HundreLlo

et aliis libertatibus

fuit

lem-

pore, quo sancta Frydeswida corpore vixit, praeet postea per cliartas dicto monasterio donatum
,

jjiiUium

piananfur.

^^ Fridoswida tribus
B

fere annis in praitata solilu-

regum
rifice,

et

sunimorum pontiricum alioruniqne honosuperius


palet,
I,

licnlonam}. Ucindc conscensa navicula civilati propinquuni venil ad praidium, Oxonicnsi dicitur, ubi oraloiium conblruxit quod Uuscneia
dine (ad
ac sdificia.

ut

confirmatuni.

Constat E

priorem S. Frideswidae j)osscdissehamum, Bunsey dictum,in suburbio Oxoetiam,regnanle Eduardo


nii, et jacet pro

nebyri

Eral in priedicto priedio locus Thorsolilarius cl reli^Moni aptus, ubi dictus


,

dimidia liyda
/vtalis.

terrce, ut

Iwbetur in

Instrurnento iUius

lies ita

Friilcswidie precibus fons oratorium quxdam exin Tbornebyri. In Iiis primum erupit plananda ad lopagraphiam spectantia ;deinde alia
cunslruxit.

ad prioratus dissolutionemy

cum

pcrmansit usquc illius bona otnnia

concessa facrunt coUegio a Wolscio fundato. f<unc


vero Binseg spcctat adecclesiam Christi[k). Qux ad prioratus vicissitudines, dissolutionem,collegii cardinalitii fundaiionem, et scdis Oxoniensis erectio-

addenda speciatim de
Tametii

funlc.

39 Dicitur saiita Frideswida Oxonio fugissc ^ev Tamesim. Urbs Oxoniensis duobus irrigatur fluviis, incunit in Iside ct Chenccllo, qui posterior ibidcm demceps cursum suum, servato Isidis priorcm. Hic

nem pertinent,

infra ex professo tractabimus. 42 HaAid procul a Binsey (5) (quarta circiter ^"l''^^^^^^^^ miUiarii parte) .stahat olim ecclcsia seu sacellum,
^^^^^jj^.

nomine,prosequitur,donec Uorcestriam (viginii fere ab OTonio milliaribus si fluviumsequaris, decem verosi directa tendas via, dissitam urbem) veniens
confluit

nunc dirutuiii.Et cratibus seu viminibus fucrat


contextum, informisupcrposita lignorum compage, et quidcm ah ipsa S. Frideswida in honorem sanctx

cum

aliero flumine

Tame nuncupato,a(quc
ita

exinde Tamesis vocatur,nominibus,ui acutc nec

Margarctx versus annum 730. Cum autcm terram hanc sive prscdium sibi proprium haberet, et vatde
cjus solitudine delcctaretur, sacello alia addiditardiquibusficia, quo ipsa slmul cum suis monialibus, ab urbis tmnuUu hinc inde cum Oxonii convivebat,
scccdere vaicrcl. Postea rexdificavit saccllum ivdesque ampliavit, ut aptius et quietius statis ternpori-

improbabiliter notat Camdem,utriusque /^*/vt/tTame ct Isis) in unicam vocem con/latis. Usec tainen non

impediunt, quominus Isis, ante suui/i cum Tame confluj'um,sxpiusTamesisappc(lelur,tumapudvctcrcs

tum apud

recentiores. OxoDium,a/(

Joannes
et

liossus, situatur iiiier

flumina

Thamisiae

Cber-

bussolitudinivacarent. Temporisdecursu, eoquoque

^ welli
Beatoiia leu potivt [iuudoQa.

ibi obviantia

(1). iVo/i

rr(/oc(///'//t/a'

leyenda

mittcbantur
et

est,quodS. Frideswidam per

40 Bcntona, ut scribitur
in tegciida

infcrius

Tamcsim fugisse dicat. opud Lclandum sicxU et edcnda, nunc locus w/, Beu-

pwnas daturisuoruminfratres priorcm commissorum sive carcere inciust obdiscoli,


,

sington seu Benson dictus.ad


ast

Tamesim seu Isidem

aliisque scuro, sivc consucta mulctati commestionf , looulamento chori, spccid genus. In rcpositorio seu multopretabaiur prxclara S. Fredeswida^ statua,
tiosoque
stitiosa

amplius quam decem inilUaribus ab Osonia dissitus. Hinc in altera vita Ms. S. Friiieswidae, Oaonii (71 Balliolcnsi collogio servata, loco Benlona legitur Bendona seu Bondonia, qwc lcctio magiscorrecta
et vera videtur: hac enim voce indicatur Abingdon (Abingdomcatcri ad Tamesim atque decem inilUaribus ab Oxonio distans. In monaslico

supei'ornatu decorn. Ad hanc ConOuebat Peshall genio populi turba (ita rursus

frequenti rcfonnat;c rcUgionis indulgcns) ; qu?e attrivit, quale et genua provolutione pavimentum Capclla(ita nuncccrnitur {Q).Ecclcsia hwc scu potias ingcneralitaxatione Capellade Binsey enim legitur
vi pertinons ad priorem sanctas Frideswidae viii d.) cj' latcribuscoctisxdifu-at-aest.ahsquespn-a in longttuseu turri. Scxdecim virgas lyar^s) habet
s.

et

Anglicano {^2)adinittitur prior


rico

lectio scilicct

Bentona.

iianc notationcin in acceptis refcrimus laudato Hcn-

Coxc (de quo

j)la7-a inferius).

Hic

enim mihij

cutn Ojonii versarer, variam

codicis Balliolcnsis

induavitlectionem,hnjasque,prouthocnuinerocontinetur, subjecit intcri^-etationem,


Buieneia; hodic

dine,sexinlatitudine.Infcnestrachorindorientem, depictuscerniturChn.stusSalvatorcumcruce;iiem Siargavirgo crucemgcMans.quw supponituresscvel

f!

quoque in Bibtiothcca Bodlciana viris eruditis probatam. 44 Busencia Binseye Bunsey hodie Binsey antifpius cst vicux juxta Isidcm, haud procul ab Oxonio. Nomen istud (auctore Somner, qucin citat ab
aliis
, ,
,

c.sl, wquit reta,vel S. Frideswida. Hodie beneiicium Anglicas; et PcshaU, quinquaginta valens libras

dependons ab ecclesia
HenricoVlll.

Christi, cui

annexum

fuit

aD

43

Ad

latus ca/pellx,

distans tribus quatuorve

j^^

vtij-i^

9"

'""

^^,^

(1) (3)

(?) T. U.p. ISi. nol. c. "Wood. Hit. n AuliquitatM, p. B. Antient and present sUiUi of Uie city orUxrord. iu-4- Wii. p. .119.

(4) Id. ibid.

(b) Paacliftll. Ibid.. p. V.H.

t6j

Ibid.

passibus

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


f^

541
b-

passibus, erai ccleber S. Margaretae fons, quem, ui ferlar, S. Frideswiila precando aperuU, dumpnT-

frequentius iamcn Benseye, prout etiam legitur in

fatarn irdlficarct capellain. Laudat Pcs/iall verA-us

quoadani aiiliiiulpocUc Anylidefontc


quus,
si ttbeat,

iilo aijentes,

vidc Opcrc

cit. ([).

Fonti iinpositam
Frides-

annn {V22. fd ccrtum, in territorio Oxonifnsi nuilum reperiri pngum vct vicum aul urijrm hoc vel simili nomine dictnm. Bury, juxta ctymologiam Saxonicam idcm sonai ac tumuI

charta Eduardi

fuerat opercaluin lapideuin

cum imagim

lus,

widie, quan\ dejecitpra^tor vel scabinus (Aidcrman)


fideUum con-

carct

acervus, mons, atquecxinde Thornebury signifiTumulum scu Monticutum sjtinis{1[\ovn)c(m^


(3).

cwiu
rimu'

cc/efiw-

Ojonicnais^d^ve, anno 1639. k^ Adfonlciit,sicatelad hnaginemetRelicjuias in capella servaias, accurrebat frequens populas, ingenti

situm
Berie

Jtixia Kenncti

non

est

confundenda vox

cum
essc

voce Bury. Beria, anglice Bcrie,

campum

indicat planum vaslumque ac /nvinde, posito lcgen-

cam

jiducia obtinendi in angustiis solatiij

cnim instar iocus iilc /laOcbalur. Quando quis vei mutUatus oel dcbiiUalus,siveingrcs.vussivcpolalus lantumaquas
vei in rebus duhiis consdii. Oracu/i

Thornebery ACuThorneberie, aj;erf(r rfe repugnat lianc vocis admitiere origincm, cumpiurlma loca in qua-

dvm

campo

spinis consito (4). /Vfc snnc

visrcgione endem ralione nomcti

suam soriita sint.

sanabatur, suspcnsa relinqucbat sustentacula, quibus fulciri soiUas erat, In tcstiinonium recuperatx
vaietudinis. (Juare, sainptibtis prioris sanctx Fri-

Siitaquc Lciando stcmus,universopr,Tdio,primitus

nomcn
fuisset

]i[iH'ne[^ (ihtigissct,

pars autcmcju^s vocata


inha-rentes

Thorncbury. Alii, ut Pes/mil,

deswidaj, aiiqifotibidcininorabantarpresbytcri, qa

aocedcniiuincxciperentconfcssiones^ctcxtcradivina
adininistrarent. ^iuinimo Sackwortli, vicus (cujus

hodienc anuinquidcm viderc

esl Uipidcin) in

adversa

non occurritmentio, ponunt pr.rdiuni ab initio nuncapatum Thornebury postcn aatcm invalai.sse vocem Buscneia, itcm, ut supra vidimus, desumptam sivee.rnoturasoli, sive
legendae,
;

m qua Buseneiw

/luminis ripa,dimidioferedisians miHiari, in civi-

ex pei-cgrinorum, eo oraiionls caasa accedcntium


muititudine. (Confcrsapra n. 41.) E 46 Huc refcriar qnod halict Regisli'um O.^Jneyense, '^rfrf""*^^ 7"*abbaticT neaipccnnonicorum sancli

tatemexorevit /laudsperncTidam ex continuoetfrequeniiperegrinantiuincoiicursu. Viginiiqualuor in

U ea numcrabantur /lospitia. Poiis/luvio supcrpositus eraty quo ad savciium patcbat accc.sus. Undc iiiac itcr eral consuetam tendentibus Oxonium cx Eiiishamef circumjacentircgionc adoecidentcm. Postea tantuin surrca^it urijs Boslcy dictn, qua /lodie veniiur Oaoniuiit ex prwfatisregionibus. Noiat quoquc
Pes/iali [h)ylapides aratro ex/iuinarij urbisetpontis

A ugustin i, cujus
est

^*"" "" "^S'"'

postremusabbas, Hobcrtus King, factus

episco-

pus Os7iciensis, erccta


scopaiem ab Jlcnrico
1

sciiicet

abbatia in sedcm cpi,

Vl/I anno 1542; deinde anno 546, Iranslata eadcm scdc, abcodeinprincipe, ad ecciesiam C/iristi, jirimus episcopas O.roniens s.

DatiT pr^citatsesatisindicant sedesiilaserectas

cum

Tciiquias; plurimi etiain repcriuniar in iino fiuvio.

jam
haud

llcnrims a

fide

romana

defecisset.

Tandem

Denique a/iquolsn'Culis, ingciisfuit pcregrinan iium ad fontem concursus ; iia quidem, ut cenium fcre annis antc prioratus dissotuiionem, apponenda fuerit poria obserata, Hcet jam antea circumiinctus xdicalaesset.Qux ^dicaia, ait Aiit. Woodus, ante
2b aniwsdejcclaatqucablatacst. i\anc vcro locus ita uriicis ranisque abundat, ut vi<E fontem suspiceris. Cuin O.ronii morarcr, mense Auguslo /lujas

abs rc fueril, pt\rvie notarc, noji procul ab Osney, progrediendo occidentem- versus, repcriri
Binsey. .lamadvcrba licgistrivcniamus. Notandum quod Didanus, quondam rex Oxenfordiae, rcgnavit anno incarnationis Doriiinica? ncccircilcr xxvi. Iste

rex Didaniis, patcr

fuit sanclie

Fridcswidae, qui sibi

anni 1850, adivi Capcliain

in Binsey. Hcssc iiabent

hunc locum dedit optatum, et monacharum habitum dari fecit ecclesiam, divcrsoriaque religioni aplissima secus eam. conslruxil, ut palt-t in vita
:

fcre ad/iuCj ui refert Pesliail. Vestigia fontis vix ct

bealae Viriiinis.

Itcm

palct

ibidcm

ncvixqaidcmuiiaapparent.Sacciium constal duabus partibus


:

illum, qui tunc dicebalur Thornebirie,

quod locum nunc aulem


;

sanctuario

et

specie

qaadranguH

ci-

dem

anncxi. Sanctaariain inajorcm qaaui qaadrase feri antiquitatcm. Si fides incoiis est,

guiumpriE
iaiii ;

Benseya, cadem Virgo pacifice oplinuit nam dem lalilando fnntem pnecibus inipelravit unum a d;emonio vexalum, et aitcrum cujns

ibi,

et

nia-

ei-atfonsadpartemqaadranguli Sanciuario opposi-

nus securi adhsscral,


neyen.
inliibi.

liberavit.

Ex

registro Osefol. 'ib.

nunc vcro peniius oppictas csl Ad


.

latus des-

Cottoniana, Vitc/iius E. xvi

truinSanctuarii liabciur parvuin iocuiarnenlum,vx

quo depromcbatur aqaacx f 'iite dedacia, ita saifcin fert loci traditio. Csleruin nulti /lodie vidcntur
peregrini, et fons S. Frideswidae prorsus oblivione

Qu.Tquidem vcrba aperle faventscntenti/r Pcshaili. 47 Atque /utc. longc maximam partcin /laastn cx
Pe.i/ialli

Conclusio.

historia

civitatis

Oxonicnsis

ostcndant

sanctie Frideswidas

daius
Tlu>rnebury.

csl.

graphicis valdc accuratain esse, quod

45 licstat ut

qusdam addamus
est,
ct

bury. Si fides Lelamdo

de vocc Thorncpraedium, de quo supra,

uiifiue

legendam in notationibus tryponon parnin ad cjus commcndaiioncin faccre ncino non

judit-averit.

vocnbaiar Uuseneia;

in praedio crat locus

Thor-

conslruclum a Fridcswida Oralorium, et Ibns ejus praBcibus apcrlus. Notatu dignum cst in Lcgcnda.infcriusedcnda, non ficride Buseneia mentionem. Tandein Oxoniam rediens, ne

nebury dictus; ubi

ct

IIL

Moiiasterlum S. Fridoswi(ia3 Oxonicnse, Ejus


initia,

soruribus
loco
Sito,

in

quodam
nomine

ccenobio demissis oncrosa essct, in juxta urbcm, muUis arboribus con-

vicissitudines.

In-

Thornebury

oratorium sdiliciaquc
hodie jugiter

conslruxit, rontemque usipie

manan-

ccndiumincunlcsjcculoundccimo; dubia circa Char-

pra'cibus et mcritis impctravit. Atqac /linc probabiiiicr est, quod asserat Pes/iaii, primitas,

tem

Saxonumtemporc,pr3ediamvocatumfuisseT\mraebury, ut habet, inquii ilie, libcr S. Fridcswidae, posi conquestum vero audiisse Benseye sivc Bunscy
,,,

lam Rthelredi regis, qua illud memoralur. Fil Prioratus monachorum S. Au(i) Vicle niftore Stephaiio SWinnerM. D. I.onditii 1671. Parod..alau.i.iu..ie.t:y WmtoKenuettDU.Oxford .81. In Glo,,a,io.

,,

riK

,.;(if

r,rt\tTnTii

in-4"

fonliltus.

y&l p1S'l -f/J^hid

'S'*^?!

u"

r- 5"ville

liicum.eeueiuiaDaliovocum

.\iiyltc.iruai olyiiiulojjica et

Ii<?mloJi'ousSio: proprui

PlAmnnlA Clemcnte

DE
542
a. B-

S.

FRIDESWIDi VIRGINE OXONIENSI.

ffustini.

SuppniiMlur

nicos

fujsse

Eleiuente VII,

^i'a(;ain

confirwatifmem fwo sypra dixiivus mtm. 49

saicularos (socular canons), atrfMc tn addmdt Rogislrum Osoneyon. (de


(9) ),tibi

inter alia

hsc

fundandi
legii,

Wolseio

Col-

ac landcm in sedem

legvnhir : amolis monialibus. tum, por intiMvalla lomiiorum, saeculares. Qu/e quidcm suut canonici
intro<lucti

FnrioswKlaR obiPost filoriosum bealae

Episcopal.abHeniMCoVllI
erigilur.DeEcclesiafe.Fndeswidai.
Monnrterit
S.

introdvcUoantesa^culumvndecimunuexeodemTe' immcdiote post citataverba yistro, conti(jit, ctim Posiea aniio mi!!osimo quarlo... comaddatur omnes ftouj, qui illuc busti sunt apud Oxonium
:

(in
el

monasterinm\.cor\h\^mn\, cum
ornamonlis
(101.

ecclesia, libris

Conciliari }x>sset Mabilloniw

cum Dv{/dalio, si dicatvrjam anteswculum undecimam dis/ersasmoniales fuisse, eisque s^icccssisse

Frideswida!
et

ortpo

iniliu-

S
wd
bu,

olin,

pat.-oua urh colebalur tamquaa.

filia ie^is. dicitur rui.e '".'* P\ dyuasta; iv>-U}l V"'"') "' seu ...inoris sua 727, mortua co.i|U?e vers. s aunum

Di,b.

vnfra codenim07iasterioscmelatqveitcrumpostcaobtigisse.

privnintcano-nicoss.rculares^tumveroregulares.Ex diccndis constahit hujusmodi mutationes in


^n
1 nter

monasterii Fridoswidiani uicmiMirfmei

^"''""'e

^-"i

quT

Sida

S
dec

luudavit ibidcm

mouasterium duodcc.m

varias, singulari

mentionc dignum

est

mcendium,

,,^,^.,^^

r".'lla.-...u

Cum
su

sepulta dein b.issel

p.'a.eral ejus Ol.a. .,uiln.s FridesNvida, ac po.tea

cavsns et effcctus ineunte ssrctth undecimo. Ulivs Malmeshvricnsis (11). Apud Oxonrnrd mareddit

i^,merum
ab

monas.er.um ,llud Sanc.o,..m rela.a.


fuit

gnum
nonini

concilium

est

congrogatum

Danorum

et

.emporis ejus dedicatum

memor,s

et

Anglorum, ubi rox


Sigolerdum

(Eihrlrcdus)
ot

nobilissimos DaintorOci jussit

u* "0'""''^

nu..cupat,.m, SivnliaHaJ.nU,uol-

Morcanlum

(mnescjmongmem upelnnl L-nua. Vnammiter T..nc... iposl d,n,icUnnmt,M


Ib ipsa F.-idesv.ida. Algarnm) Virgo beata
monasterio,
co..struclo .b.dem lOroni^)

apud se insi- E dolatione proditoris Edrici, perfidiap assonlationibus deniulalos. !s illos favorabiiibus
largiterque potatos, ceptos, in triclinium polloxit, prseparatis, anima cxuit. Causa salellitibus ad hoc
ciedis forobatur, Clienluli

trcmum

vila>

usque ad exvirginibus conprofratis, prsfu.t nom.ne sua- Deo placens, illis


rranci.sewn

quod in bona eorum inliiaverat. uecem dominorum suorum vindiooruin


:

Abbatissffi. 110 arv,l

Godwinum

Pari-

sm,

GncMnns. ex Malmcsqui, ( ibi,lrm scril,U bausisse nari-a..onem (2|. buricnsi hanc vidclur
Malmesln,ricnsisQ\;nam(iue Atnue reipsa enneordat inolcvit .egibus Angl.iB.lbus ilahabel: Hinc limor /si.v)ingressum et hosp...um cavere
:

ot in turrim ecdosiffi care conanlcs armis ropulsi unde dum ejici Fridoswida; Oxoniie coacti ^ancls Sed mox rogis nequirent, incendio conflagrati sunt. sacrarium reparaoliminala si>urcilia,

pccnilentia

urbis rO.ro,,

quod rci cxpei.r.. Ib. ergo sui damnope.-icuUvcritatem compos, stat..it mona.stcfemina, vi.-ginei triumphi
rium
/
et

refug.ent.bus feratur pestifer esse; singulis

arcliivo ojusdem Lcgi ego scriptuni, quod in facli (12). Et rvrsus ulcm ecclesiae continetur, index {ahas Mahnesburiensis (13) Tempore vero Egelredi

tum

subivit fatum. diebus suis sponso vocauti'

emmlem sensum

loquiturAiro,;lus(k):Owmmf^K

adjudicali in Elhelredum scrihit} cum Dani neci pariter cum doillud confugissonl, mouasterium Uamuns absumpti mibus insatiabili ira Anglorum purgatum sacraniox rogis poenitenlia

sunt

Scd

celebritatem nacta, vix urbs Frideswida; inunerc pia sa^culo in.iotuit. Ibi enim alio nomine hoc

rium
dilffi.

vcleres terrae redrestilutum monastorium,

virgo
tis

ei-ecto

monasterio, religiose

vixi., e. allec-

ejusdem insti.uti sodalibus, exemplo Deo placens inquit Pavscpie ad erilum viUe sur denique sanc.e moii.ur. ^ec plwra Ibi
prfffuit,

reccntospossessionosaddita>(U). Ita tem|>ore Hoc autem raonasterium Parisius (15) Danis neci adjudicalis. Anslorum rei^is Etbolredi,
:

paraer

confugicntibus, discuret\-ausa salulis in iilud consumpium est. heu


renlibus

riensis.

^dden testimoniaopvs addcre lestimonia opus

his satis li,ivet,/ii,T cst. est. E.r hissatis U,uet qu.r

Kx

non

multo mn to

C .. monasterU saact.^ Frides.id. on^. ^...| ctmm a sacrui virginibus ab initio inhabitaium tempore ilhid ipsa- tcnverint fuissii. Quanto vero

.elum^ t,7nA^snecMabncsburicnsemnccParx^iumvclunxm

nammis, cum eis conslructum et posl ab eodom rego P^ ^^,-, ,,uer no- P J^^ f;^^^

^^^^^^^^^

non

ita facile quis dixcrit.

Abbalissarnm, inqutt
,

momales adducereverbvm,quo insinucnt an me regulares lUud


vero canmxici sive sa^culares

PeshaUi-i), post S.
reiioritur moulio.
a->ptr
't9 l)'"J<'<fl'' 16)

Frideswidam

nulla

usquam
tempore

tradit eas dlspersas fuisse


(in

tunc inhabitarent monasterlum. Et charta considerandasu^n,qu!eoc' ^,^,^^,^^^,^, ,^ EtUelrfdi nex 51 Asthicpra-cipue rcgi^tro Oscncyen^^osi ^^^,,^^.0. w. supra laudato currunt
verba

,<,ZiaJ\>- Danicorum
eum ceduni
TionMri.
c<i-

liellorum

the Danish
. .

wars). ()od
cst.

^(^{(ic

i,tdeteniiinatuni

quond aiuws

Iriphcem

.-T,.;^ j .n. , Du,rvmincvrsi.me,notatU,mrd ,7, jams.oulo re.no Kg,x.t,/. septi^.; post...W^ oxcun.e annis redibanlpiralae obiit anno 836)singulis quasi
illi

vauhante anobis dcscripta. seq E;bclredu^^^^^^^^ antV-atia. millesimo quarto, scxus . incoienlcs ulnusque .c omnes Danos Angliam ""1/"S 'an ^^^^^.^^
.

u itur :Vosieji ,,,<

co.^-

^"r," qui omnes,


in

ot

vcrsus inilium

rfo?iec(on/cm (luidom numerosemperauGli, uvdecimi rerum potiti sunt, s.rculi

l.b..s ecc cs.a, lib.-is iUuc co.,lugerunt cum eccLa, ^ d,.ed. reg eartam E.bc ornau.cn.is, quod pa.et per

"^ "

^,^2

et

Anglorum eorum duce et rogo Cauuto in regem unanimiter elcclo. Itaquc cx verbis ab omnibus DugdalU ccrto colligi nequit, quo anno moniales
canonicis locum
S.
cesscrint. .Mabillonivs (8) asscrit

secunda,
Albiuuis

hunc modum, qua. subsequitur. "^/^^^ quarto """^"^ nic i..carna.ionis miUesimo qu.. o v.ccs.mo a.,no vero imperii mei
,

A'";"

Dei ,lispo.,ente p.-ovideutia

cgo
.

A-lsl-^-f

'

n,onarchiam
i..

Frideswidie Munastorium sapculo undocimo ca-

qnoddam
tur,

mona gubcrnans Uxenefo.de ap uite sitan. qua)


.eq..iescil

^^^ .mn.
Ma

noiiicis

regularibus datum.

Dugd alc

scrihit,

amo-

ubi

beata

Fr.desw.de,

l.bcrtate

fuVa.

iv -,^'7,^, oesUs Vouiiflcum AiiKloruin. Iib. 04Bist. Aoelorum, p.O^. rol. 166.

p^jyiicgii,

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^
privilegii,
aiictoritale

543
Ethclredi Hegis charta rcperitur
Msf!.
. b.

repali

pro cuncli
quse
ipsi

Patrantis

53

/te eadem

amore
peravi,

stahilivi,

ct

tornloria

adjacent

Christi archisterio novi

roslauralione libpUi recu-

hanc paginam instuenlihus, qua ratione irl aclum sil paucis verborum signis retexam. Omnibus enim in liac patria dejjentibus sat constat furc nolissimum, quoniam dum a me docrelum cum consilio optimatum satrapurnque meorum exivit, ut cuncli Dani, qui in hac insula
cunctisque
velut
rant,

prioralus S. Fridoswidse, rt duohvt regiihodic adhuc OTfmii spcctandis. Altcrum majoris, ^^^^-^^^^^^"* fonn,T, foliis constans mcmbraneis ducentis quin-

in duobus registris

quaginta wno (non computatis paucis quibusdam, ab initio vacuis,postea autem,sedalm manu repletis

asscrratur in >rdc r.apilulari


i

Ecclr.si;r

Christi;

attcrum minoris foriiiX', ei prrfectum adcalcem, reperitur inter manuscripta Brgnni Twyni, et nsservatur in privata Bibliotheca colkgii
Christi.

lolium

inter

trilicum

pullullando

emerse-

corporis

justissima

cxinanitione

necaronlur.

hocque

Vidc Monasticon Anglicanuin

{^\^

uhi

si-

decrotum morte tenus ad etrectum perducerotur, ipsi quique in praelata urbe morabantur Dani morlem evaden! nitentos, noc Ghristi sacrarium,

mul hohctur indcTrnntcntoruin


et

in utroque regiMro;

vim valvis et pessulis. iiitrantos, asypropu^^naculumque contra url)anos suburbanosque inibi fieri decreverunt sed cum pofractis per

ad calcem notatur jderaque instrumonta referri ad teinpora Eduardi Bcgis III scilicet a conqnestu, alias Iforel,ct rcgnavitaban. \321adan.\3n (3).
\

lum

sibi

54

//)

triplici

hac pi\rfat,r chart3c eThibitione

^"'" '^*^"""**"

pulus omnis insequens, nocessilate compulsus eos


ejicero niterelur nec valerel,

idem fcre recurrit tcTtus: prwcipunm discrimenest, quod in utroque Begistro Oxoniensi loco ubi beata
,

igne labulis injecto,

requipscit

Frideswide. legatur

ubi

beatffi

soraa

hanc occiesiam, ut liquet, cum ornamentis ac libris combussorunt. Postquam Dei adjutorio a me ct a meisconstal renovata, ct ut prffifatus sum, retontis
privilegii dignitate
riis in Cliristi

(corpus) Frideswido retiuioscit. C<Ttcraniinoris

imo
hanc

viT utlius sunt

momcnti

sic loco cunctisquo

cum

adjacontibus sibi terrilo-

paginam intuentibus hahetur : paginulam intuentibus; itempro in Christi honore roborata, ponitur in
onomate, in Minore, paucisslma. E Trium Hegistrorum antUfuius vidHur Osnegense quod et ipsum non adeo vetusfum est. C<rterum
:

houore roborata, et omni libertatc


in

M"J<>n' OTonicnsi

in Chrisli

B dunata, lam
ecclosiasticis

regalibus exactionibus,

quam
Si

in

Christi onoraoto; ctatia firte intiusiiwdi

omnino
quod

consueludinibus.

autem
huexci-

fortuito

aliquo

contigeret
absit.

tempore,
irrotitum

aliquem vedosidia,

sanaE montis,

nultihi indicatur ubi sit

instrumcntum origina rlum

jusce donalionis nostrse munus, sata^onle diabulo,


defraudare, anathema
piat

sancl<e Dei occlesis


nisi

aetornum

mortis,

ante exitum quseslio-

seu anthrntieum chart.r Ethclreflijta uth.rc totam suam mutuetur aprsefatis rcgistria authoritatem. 55 Nunc c.rtera prosequamur movet enim haec
:

'''i'^"
'/
*

^*^*-

nem, lam calumpniferam adsalisfactionemperducat


exoptabilcm.
pi-afata

charta non spcrnendam difficultatem, qwr nescio an ab atio jam scu ftnnnadrcrsa seu dclucidata
fuerit.

*'"p*''^'"

cione

Onnorum,

char-

52 Charta hwc Ethclredl regis,


vita S.

taexregistro
(Xnej/e/Mi,

Fridoswidae

monumeritum pro pncliosmimum est. Ex illa

Non

videtur concordare

cum quibusdam

qtue descrHiittir

factis, qu.r

ciilinet uionasicrd anliquitas.ct culliis cclebritas, et

ipsa reliquiaram cjussrdcs habctur. Operse proinde

cwteroquin ab historicis promiscue traduntur; qu.r propterca hic ocuHssubjicinius ex annalibus A lfo> di.quict ipse ct variis scri/itoribus illa
coltcgit. Ethelredus. inquit (4), Ignavi

*^ Alfordo

prctium est diligentius eain arciiterc. Et primmn quidem, co tenore, quo a nobis hic refertwr, citata reperitur in Monastico Anglicano (1), c,r Registro OSDeyensi in liibltotheca Cotlaiiiana ('jua' pars est Mussei Britannici), Vitellius E. xv. (in monast.

sorlitus est,

tum ob

alias causas,

cognomenlum cum potissimum


muneribusque,
tanion
lioc

quia Danos, quos avita fortiludine arcore ab insula


dobuissot,

precibus,

suppliciis,

non

aliis

armis, avertit.

Nuniquam

magis
anno,

mcndose ponitur F. xvi). Notuin vero est, Bibliothecain hanc incendio satis mai/nain partcm anno 1731 fuisse consuiivplatn; corum vcroqux su~ persuntjplura reperiuntaraut mutilat-a vel plus minu^vecorrupta. Hincetiam in Catalogo Cottonianse anno 180? cdito legitur : WleWwis E. xv. Codex G mombr. in 4, inceudio corrugatus ot pcene iuuAnglic.
:

ignavi appollalionem nieruit,

quam,cum

novis artibus eliminare


statuit.

Danos omnes o provinciis

Tumobanl

illi

(luidom, et suporbius ellrre-

bant sese,
ferre

quam

aut doborct cxternus hospes, aut


incola.
Et

posset patienter

quia Etholrodus

premere eo modo, quo rogom decuil, occultis in.sidiis, et inlami ad oinnem me- P

non potuit

fastum

tilis,

in

capsula
cl.

asservatus.
Sniith.
1.
:

Ejus

contenta

hoc

modo

describit

Chronica

.\nglorum

ab an. 106G ad

an.

1179,

per quamdara

mona-

moriam facinoro, oblitoravit majnrum suorum nomcn famamque.et sibi Ignavi nomen acquisivit, cum Danos levibus s^ispicionibvs, omnes una d/e in
tota

chum
sanctae

Osneyensis
Mariae

momustorii. 2.
3.
fol.

Serios abbatura

Anglin
ot

trucidari

y5.y// floquitur

Malmesbu-

Osneye.

Uogistruni

chartarum

riensis

pergit) ubi

fuit

viderc viLseriam,

dum

monasterii

Osneyons.

5-258.

Animadverten-

quisque charissimos

liospitcs,

fpws etia i arctissima

dum lamcn cst,postremishisceannisordinata fuisse


plura manuscripta, codein modoui capsula asservata, et indies ordinari. Vidi cgo, mcnsc A ugusfo anno 1850 in Musseo Britannico registrum Osneyense, et in specie chartam Ethelredi : hujus extrema folii satis corrupta sunt ; media pars bcne conservata. Id vero univcrsim ohseruatur, incmbranas, licet vel nihil vel partim tantuin adustas, ex caloreignisvaldccontractas,etsimul cumipsis ctiam
scripturain, qu:r
t>ur:

necessiludo dulciorcs cffeccrat, cogcretur prodcrc, et am. lcTusgtadio dcturbare. Ita ille.sed pro criminis Paulo latius Hunlindonius imraanitato brevitor.
rei geslie

circumstantias oxplicat in liunc

modum

Millesimo secundo anno,

Emma Normannorum

gcmma

venit in

Angliam etdiadema nomcnquere-

ijin^ susccpit, fpioproientu rex Adetred, in superbiam clatus ct pcrfidiain protatus omnes Dficrjs (Danos),

qui

ideotaincnnon minus facile

h-gi-

proditione mactari,

cumpacc crantin Anglia.ctandestina fecit una eadcmf/ue die, sciticct in


(i.

quiniiiioapices seulittcr.r ferenitidiorcscTtndc plcmmquc apparent : quatia non nut/a, .solita sua

festivitale sancti Bricii


tpio scelcre, in puerjl^a

e.

13

Novenibris).

De

nostra, quosdfim
:

vetustis^

humanitate

et

benevotentia, ewhibuit cL Holmes,


cl.

simos

lofjui

audivimus

quod

in

unamquami/ue

consei-vandis Mus.ri Britannici Mss.

Friderico

u/rbem rcT prxfatus occultas miserit cpistotas, se-

Maddcn,qui tunc Londinioahscns crat,


(1)

socius.

cundum quas Angli Dacos omnes, eademdieei


dalea,

T.

II. p. 144.

- (2) Iliid., p.

Ii2.

- (3) Art de vfirifler les

m-

0) Ad aa.

100-2,

n. 8 et seq.,

t.

IH, p.

Ml.

eadem

544

DE
cremavwni
hoc

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


omninocmcordarevidcturcumWigonncnsisquond D
potius (saltcm si Utters: fata u.TorisSiqcferlhi,quam

eademhora.velgladiismcmmnUnivra'medMos,
9B.

veliQe simul
Ita
illf^,

sMbito comprehcnsos,

n"i

soquonli

faclum

saeculo

vixit.

et FlorUsgo.

Hactcnns Mfordus. qvnmnjorem 56/)wi interjcctisquihvsdam alvs. canuficirxa- volont,sed etiawmiw harhariem hxijvs scriptorihvs, qvi, ut i/se mi.r dcprompta stmt ex l.IaM-Iiunlnr ct nimium Norn.annis ducibus
.

inh:ireamus}o/pre.ssamab Eadmundo mstnuat, m captionom est Uxor Sigoberdi, Malmoshuriam, speclabilis nobilitalis et formae fcemma.
abducta

OuaprnpIcrEdmundus
tentione. in partos
cupivil

rogis

Olius, dissimulata in-

concupitae

iHas itor arripions, visam concommunionom habuit. Aque


oportcbat,
ea-

ait

immane
diam
vocat
in

fascinus
:

immanius mldunl

,to /'cr.nts-ub

finem n. ix

Florilopns impiisimi unum ropis consiliarium.


ot

facmoris mvi-

qucm Ilunam
post annos

ausus

hrc lotiusforte quam velsaltcm non d>sertc dcrnum \n mediorclinquit, pronuntiarc,on incendium monasieni cst
mi]vs\>'i(y\3mobscribcndum sit annoChrLsti millcquidcm ci prH'placel} .secu?ulo, on potius (quod
Dujilex

Alfordo, qui

conjicit;

carnificinnm

hanc,

ph^osquo ^trajis causas in decom faciam, narrat, qvidam.rcgis Angh.T hthelhunc modum Ihma vir stremms et beUicosus, qui redi miUtir princeps,
:

simo anno inihesimo decimo quinto. rem nohis praripuam 58 Hispnrmissis.jnm ad


ca^des DanicasMbEihelredoe.st;

cadet
al-

veniamvs.Absquedubio.uiexprxcedcntihusliquet, Dmwrum:

suhreqereoninegotiadisponendasrisceperaividens postpaccm factam, Danonim insokniiam, quijom adeo svperbiendo invaiucrant, ,yer tutam AnqUam nobilium ct filias vi op/ynnure Quod u Torcs virorum acce.ssit hidihrio troderc / r.rsumpserani :
et ubiqxie

duplea- admittcnda vcrsm iin. 1002. Lingard {?), gencralior aUira localii allera, ui opposiic ohscrvat 1002'" ; alicrn circa an- vertut un. 10.5. atque ]n annum incidcns localis.et, ut ait hudatus scriptor (.3)

tera genn-aliOT

num

1015,

sti/^crhisdcposuit perturbatusad reqem etquerehm rcx non mediocriter commotus, luctuosam. Tunc eiusdem Ihn;rconsilio,misithlterasinomnesrcgni naiionibns ..rngulis ct universis, ut
fines

Quasi

quffdam

prioris

reci-udcsccntia,

ast

minus

mandans

fesio sciUcei sancti R sub iina die, m DaniperAngliamc(mstituti,furtivotmpetu omncs tradcrcntur;utsimulct semcl ab opprc^sione

liricn episcopi,

Alquc hic o.d sicvt et Ilugo conflagraiioncm S. Fridcswid^, carnifwinam codcm niodo c:iCrcssy, qui dvpliccm cmycilieniur cum charta B ponit (h). Wtc qvomodo quis diTcrii : ohstai enim anhovd focilc
]alo se oxtondens.

posteriorem refert

Ethelrcdi

viorti

Anglorum. Sicque Danica omne qcmis hbei'orctur Dani.quifirmofa^dere^pauloanteuirimquejurnto^

pr^Tnoialur; nus mk',qui chart3C huic incenipso tea-iu monifcste cfficiatvr terca qvod ea: diom, quom dium rcferendum essc od gcnerolcm
Ut cuncti nani, Kthciredus decrevcrat carnificiam : inter Irilicum pullolium qui in hac insula volul nocaomorserant, .iuslissima exinanUione

obslnipro'-

cum

o/^probnose Anqlis pacifu-c habitarcdcbuerant, hhcn.s ad do: mulicrcs cum nimis suni pcrempti animos effudc^ postes anis^ miserabinter

morum
runt

lullando

CumioihirhujusdccTCtiscntcntiaa/^uduTbcm
e^equereiur.

rontur. hocquo

decrelum mortc tonns ad

eflectura

Londiniarum (?) ahsque misericordia ecelcswm m cifvgeruntmuUi Dani ad quamdam ipsis adstantes allapictaic, vitate, ubi omncs sine
.

perduceretur. ^f^Qwd iqilur?

Hugo Cressy, ct (li-cet hic subdubltans)Jmo Linqard, Alfordus gestis Malmcsburwnsis? Ea^ hujus enim de

Num

lapsi sunt

Atl

hanc Lin1'liiqve

gvriivs

cum Midtimburievfi

ribvs svntperempti. Ita ille. 57 Noc Londini solum fsuhjicit


aliis

ipse

n/tiunl

Alfordus) sod

ri;!l7-

etiam in

locis,

occlesia> et

ioca sacra iL^no.

Sic Oxonii. coonodn.,m.oo2 ferro, sanfTuino fcodantur anadmbiit Fridoswida^... incondio conflngravit ^^^^^-^^ sauctrT roreferenda. facli pa^nitons, ornalius q^i^id ninx Riholrodus ejus verba, irecitantur stimil tosto Malmeslnirirnsi forto haec monastorii vt supra : addit Mfordvs) posterior fuit, ut dicam anno 1015,
conflafrratio
Christi annus qvo locoiW h;rereferuntur. Soquitur quintus, quo nova ex Oceano millesimus decimns coph solique tnmpestas Insulam inundat, quam inlompories cmisasse vidrtur. Cum Oano-

est monasicnum regum Anglorum hbris indvhium (lingard scnbii cooflnnrosse post mortem Swani ex Normannta, Swevnler rcdilum rcqis Ethclrcdi Swanus intorea, modo nvo'ronfugcrat, in Angham.

monaMcrit con/Iiijrotionrm.

quodiximus,invasamAngliam

rapinis et

c.-ed.bus

suhslanti^e pr.us ahrasEe. urgehat; provincialium Iia.sitai>atur tot.s urb^nox pr) ri,>tionos fael^.

busqLrJot;siparareturrehellio,
nonbaborent;
si

a|.o.1^^^^^^

plncido reoligerelur subjeclm.

C noslri

rum principes
Insula
lur.
(lOlT)!

qui

ah

Klholredo

stabant et
capti,
:

vescumobsidibus tyrannus atroc.ss.m s^ dominus iUe legitimus. sed .su a .n tanta m Sed non diu propitia divinitas
sivil fluctunro

opes ad naciorecnierent.llaprivalsel pubhcae quod "" .^-^^e^ deportabnnlur,

remanserant, Edrici dolo quod ita narrat Wirgorniensis

occidunIloc

Angbam

siquidem P^^vasor

coM^

anno

nuoad

Purificaliunem sanct^

cum

ojnid Oxfordiam

magnum

haberetur

placitum (concilium), /'cr/if/)/.v duT EdricvsStreona. Seovcnhurgendiqniores ct /iotentioresmini.'itros, cx


silnis,Siqcfcrthum et

Dan. " "^. qua morte.vitam efludit '^^^. (''"f ^^^'^ '^'^^'''':,^^^^^^ filiun. Swani in lnnj .^^/'^""6 .uuuralem Dominum ^-'^^"^^"^ tra, ge.et^e f consuove. t,
tiantes,si regalius so,

^^'T

.r^^(Z

Morcarum,

fihos Eargrimi, in
ct

quam

cnmernm swm}
nccari jussii
accepit et

dolosc susee^it,

occultc cos ibi

Qvfn-um dcrchctam Sigefeithi Aldgitham od Maidulfivrhev} dcduei p-s-ccpii.QusecumilhccuModivolun^ retnr, venit iUuc Endmundus CHto ei contra
inter tatem sui /mtris. illam sihi va-orem accepH; ct Assumpiionem ei Nativitatemsanct.T Mari.r profc-

facultatcs tct j.theh-cdus

Normann.aEtboI.-cdun, .egom ^^^*^^""' ^^^^^^ qui fidem P^^'"';: liliura,


mitlil

EdNvardum

favororaque vul^i

pra>sens ^P^^'^"'^^^^"':^^^"'

v.d.t omnium vota in bonara partem patre revorlitur. l^'^ ^^^ tia, securus pro

"enconvemen

^;--^

sus,

et

la^tis

plausibus

Anglorum

^^^^

"/";'"

familiarora
ravit

ad Eishurqingos, terras invasit, ac /mpvlvm illorvm


ctus
il\e

Sigeferthi et
sihi

Morcan

dosidiam vide.elur ^^^"^^' "'^,7,. colbgere eic conlra Cnutonera exerc.lum


l5).

svhjugarit. HaeC

Ita Malmeshuricnsis

Onod

Dani fuovint Sipefortus ot Morcarus,

60 A

iqui certo

cerims

ei

mors Swan

.,;:,^5 etrd^

Concordat
Chronif^on
Sa-

Malmeshurionsis delucido aftirmat; causamque nccis, quanta fuit, sic exponit. Suhinde ap/:onit Alfordus verha Ma lmcstniiiensis,quibvs indicat fvgam

Eihelrcdi,post fvgom, inAngUam, in anno millesimo quario. Legitur

posic.

'^^^^^^^^
,.

xontcum.

<^ '^<>'^'^^^;,^^

inmonasteiivmhujusqueincendium;quitamennon

rex {AAHc ico,ad.^^MMX....Dico..sit doindo Withlandc, ibique redus) a classe ad Natales in


aiiglicaruBi scriptorefl pest

(4)Churcb

fl>

Num.

1.

p.im.-CI^HiM, il"Ai)cU-ierTe, l.I.p.^R'?.-^:*)?.^^^hiBtory orBrilannv.EdU- lciS.ii.SOyelKa.-CbjHorum

Bedam,

fol.

39 -verao.

illttd

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


j^

545

illud festum
vit

cclebravU ; et post festum transfrolaad Ricardum (ii Norinannise ducem, fratrem

MTons

.vio'} commoralus csl apud cura et ibi quousquc S\v;inus morluus cst(l). An. m.xiv. lloc anno, Swanus rcx morle vitam linivit ad fcslunfi

csl ipsum et rcae(lifica--?se nionaslcrium sanctie Frideswidffi et largius dolasse. SuhjungU in Inferiori lagina; margine verha Mnlmeshuricnsis : Legi

continetur

ego scriplum, quod in archivo ejusdcm ecclesis quo ^ignificarevidetur Dugdalius char;

Candfl.nrum,

iii

Non.

Febr. Et classis lota elegit

CaniUum
ut

in

regem.

Dccrcverunt

aulem

omnes
:

proccrcs tani cierici

quam

laici.

.Anglica? nationis,

eam de qua testatur Mahneshutamen, quac supra (ad hanc diem in vita S. Ma.rimi Aquilani g ii) ubcrhis disputavimus
tam Ethclrcdi
essc riensis. Confer

rcgem ililhclrcdum mitlcrcnt, (liccnles Sibi nullum Dominum chariorcm csse naturali ipsorum Onmino, modo eos rectius gubernaret,
ad

denotislumintrin.sccistumextrinscci.sfidcm Imtru-

mentorumseu diplomatum
factantihus,
uhi n. 45

adstruenfihus.uve lahe(8)

ex Muratorio

alHsque

quam aiilca gulicrn.irat. Tunc mittebat rcx (ilium suum Eadwanium cum suis nunciis in hanc lerram, eosque
pollicitus,
jussit salularc
iis

diximus
tas in

reperiri

datas erroneas cl anachronis-

inos in Inslrumenlis,

quorum

caeteroquin sinceri-

lolam suam gentem,

dubium

vocari ncqueat.
ifom$terii
vi-

se

fidclcm

Dominum futurum, atque


(|uje iis

62 Ante occupationem Noi-mannicam (vulgo Conqiiestum suh Guilliclmo .\ormannonn)i duce

singula ca enicnd.nfuriim,

omnil)ns minus

anno
scili-

'^'"'"''">

placercnt

singula ilcm

condonaturum, qua; ad-

1066) ut scribit Dugdalius, nixus testi/nonio Capegravii, diciturrexquidamexpulissecanonicos,


cet swculares, ct tradidi.'isc

,o,y^ domna
t,onm.

versus
rentur.

eum

sive facta sivc dicla fuerant;

modo

omncs unanimilcr.
Dcindc
factis,

sine pcrridia. ad cuin reverte-

monasterium monachis
qiti ilhtd

plcnaria

amicilia

confirmata est
utra(|ue

Ahendonicnsihus
quot tcnucrunt
fui.sse.
;

(of

Abingdon)

annis alijuri Nor-

dictis el

pignoribusque ex

parte

postea rcstitutos dcnuo canonicos


:

Danicum regem in pcrpetuum elagatum cx Anglorum terra pronunliarunt. Tum revcr.^ius est .f,tlielrcdus rex in quadragcsima ad ^ suam gcntem, ct alacriter ab iis omnibus fuit sus(datisi el qui-mvis

Vciha Capcgravii sunt

Antequam

mannorum
nicnsi

Deus

Angliam

subdidissel,

Abendocuin
ct
fuil,

abbati

ccclesia

sanclce

Frideswidie

posscssiunibiis suis a rege

quudam dunala

ceplus

(21.

An. mxv. Hoc anno,


:

fuit

magnum
tiianos

conci-

expulsis canunicis per annos aliquot nionachorum


disposilioni
rcs adilicta subjacuit,

lium

in

Oxna!\ii'da
cl

o\

ibi

Eadiicus dux prodidit


nobilcs
inter

duncc, mutata

Sigcrprthmn
lectavit,
in

Morca^rum,
;

tandcm voluntate
rcslitiila

rcgis cujnsdam, canonicis cuncia


i\'otat

Scofonburgenses

eos cnim in cameram suam alqua turpiter fuerunt interfecti. Tunc

sunt

(9).

porro Diigdalius hoc loco,

Joannein
(without

1'cshall

(101,

absque vlla specie rationis


affirma/i-e,

rex accepit omnes eorum facultates, et jussit prehcndi Sigcferliii reliclam (uxorem) ac deduci in
Mealdelniesl)yrig
t3i.

any sort of aulhority)


fuis.se

sae-

culares canonicos sanclie

Fride.swida?

anno 1060

Niilh

f/uiilein

hic mentio oc;

monastcrio cjeclos
truduxissenl,
Nicolai Papffi

currit incensi S. Frideswidae monasterii


alii/nde ronstet Inijnsconflafjrationcin
SifiefcrtJii ct

ast

cum

rcgcmque
II,

connecticum Morcari Interitu, Uquet illam, juTta

jussisse

quoJ sibi mulicres inEduardum, ad preces ut rcgulares in eorum lo(1 !),

cum

succcdercnt. Quinivxoaddit ibidemPeshall


II,

Chronicon Sa.roniciim, ad mi\ refcn'i.Ohi~ ierhicnotamusin laudatoChronicoiiaxidmemorari


postcriorem dia^inms. Legitiirautem

ammm

l\icolaum
106!,
esse,

qui scdil ah

primum
qui

omnium

anno \0^^ fd annuni Pontificum nomanorum

Gxdam Danorum, quam oum Lingardo localem.veu adannum mii.


ilcm anno, rex
(/Ethc/redus) jussit occidi

dixerit,

sacerdolum uxores scorta iWliores) eorumque connubia perpeluam decla-

Eodem
festo
illos

omncsDanos, qui
;

in Anglica gente erant, in Bricii

prof^tcrca

quod

regi esset narralum, conari

omncs cjus proneminc renilente, ejus rcgnum occuparent (4). Juxta chronologiam Lingardi reditus JEthelredicoinciditcum annoejitsdem sacculidecimo quarto : Secunda hebdomade mensis Januarii auipsum
vita privare, ac dein

ccres, ut

ita,

raverit fornicationem. Quod quam ah.surdum sit, nemo, vel lcvissime in antiquitotibus cccle.vasticis versatuSj non videt. S. Siricius, anno 395, m epistola ad flimerium Taraconensem, qui conquestus fucrat, presbijtcros quosdam in diaconos cum xixo/%m hahitare, hus damnat, in cxcusationem,

quam

tum ex

ex Mosaicis sacerdotibus affcrehant, rcfutat, co qitod illi tcmpore vicis suo' procul a do-

fugit

Ethelrcdus cx Anglia, solium rclin(|uens suo

inibus suis habitare jussi sunl,


stus ecclcsiam, cujussjionsus

tumeo quod
/

Chri- ^

compclilori (Swcyno);
Fcbruarii,

prima hebdomade mensis

cst, voluc/-it

uriorem
levitae

mors inopina ejusdcm competitoris eum reduxit regnoque restituit (5). Concordant scriplorci opcris de verificandis dalis (6), vhi reditusillcrcfertur ad amiuin 1015; idem hahcntrcliqui omnes, parvo cum discrimine, oriente plerumque
ecr

cssevete/iet caslitalissplcndore radiare. Subditque:

Quarum sanclionum
insolubili

saccrdotes

omnes aique

lege adslringimur, ul a dic Ordinalionis

nostric sobriclali cl piidicili;e cl corda iioslra

manpri-

cipemus
vilegii

et corpora.

Ikindc in

illos,

qui

illicili

termino,
61

quemannlvei

initio vcl fini

ponunt.

excusationc nituntur,
:

pa-nam

dcpositionis

Vnde nueare
Kirfc(ur

Quod

si lapsi ?)o/i sint scriplores illi in deler-

decernit

charla

t/ieftetii.

rninando i/iccnilU anno, sequeretur spuriam esse chartam Ethclredi vcl saltemcorruptam ;cumdata sit anno millesimo quarto, decem scilicet annis ante dictam conflagrationem mona.steri\ sanct.r Fridcswidaj. Pratcrco
via- ficripotcst, ut

nore, quo indignc

Noverint se ab omni ecclesiastico housi sunt, Aposlolicae sedis au-

torilale dejcctos, ct in

futurum,

si

quilibel cpisco-

pus, presbyler alque diaconus dcinccps talis fuerit invcntus. jam sibi omncm indulgcntiaj pcr nos
adituni intclligalobseralnm. Vigcntemdisciplinam, qu.r vim lcgis habucrit, astcndunt in pracfatis et
quercliv Himcrii,
et

tcTtuschartcC tion

interpretctur dc Generali

Danorum nece
:

seu carni-

f\cina,qu3cAngliam.foedavitannomillesimosccundo,

excusationis confutatio, et po-

utahomnihusadmitlitur atqulexindenovum e.Turgit momcntum quo ejus sinceritas vehe/itcnter lahC' fnctctur. Hino uiierius scquerctur errasse Ougdalium qui illam ut authcnticam vidctur adducei-e,

ti^simum

pamw

in transgresso/'es statutcT.

63 Post occupationcm seu Conquestum sserulare^ nem pustcorum 'tahiUam do' denuo eiecti fucrunt. Autumatepiscojnts Tanner id

dum

ait (7)

Ex Icnorc charlai Elhelredi evidens

nonnisi post confccturn lihrum ccnsualcm (Domcsday Book) contigissc (post annum itaque 1086, quo
.

minaUonem.

_ legendo , -(lO)Alilioot

VL^riUerUs dalos.Paris 1170,

11.774.

(7J

Monastkon Angl.,

t.

U,

andpreswnt

atauj of Uio cily of Oxfora, p.

Ul.

(IDium.

70

absolvtus absi

546
"' "'

DE

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


Ex qua rcsponsione confusus rex, ^ ecclcsiam sanclie Frideswida^ Oxonii, ai! capollam
sod
ol a?turna.

ex

kl certum in Doabsolutus fuit pr,rfatus liher (!)). reccnsetur cmnHaius Oxoniensis, mesd.ny Book, ubi XIV, ffirfcCanonicis. En verba, folio soilicct 157, originali, a rne, vi Augusti 1850, Londin/i,
ipso

suam
ei

spcctantein,
inox

cum omnibus
ejectis

pertinentiis

suis

dodit; qui

inde canonicis seculaprae-

Wcstmonasteriensi, ubi in antiqua domo cnpitulari asservatur descripta : TEnnA libcr Censualis hodie

ribus, qui

usquc ad tenq^us eidoni coclcsice


rogularcs
sihi

fuerunt,

canonicos

congregavit,

Canonicorum de Oxeneford et aliorum CleuicoAddU Tanncrus RUM. CanoniCI S. Fridesvidec/c.;. ibidem mansisse ali<juo tcmahbntem et monachos Dcin s.vculares rcgressi sunt donec
poris spatio.

quoriim ipse primus Prior exlitit, dictam ecclesiam lcliciLcr regens annos novcmdecim (3). Notat Alfordus, Guimunduni Henrico regi a sacoUo seu capellanum fuisse; astutiam, qua usus est, ut substituerciur ipse canonicis sxcularibus,
cuisse regoin, mullo

HogeriusepiscopusSalisineimloa^culo duodecimo introdu-rit Canonicos rcgulares Ordtnts burienm


latius exequcmur. sancii Augmtini, quod infcrius Non omncs tamen eodem Atnuc hcTc CT Dugdalio. vicissitudines crhivarias hujusce monaslerii

parum de-

minus Guimnnflum rcgularem

canonicum.

modo

plurcs alii bent Aliipauciores,

emimcrant

in co in-

QQUtrumnarratiomoxdata^sitomnicxpartefide qvibui. Ptiori$ mminr, pya-fidigna, opcrw pretium non cst diligentius exquirere. citur (hiimvncommuniter opud gravcs scriptores dw. Sufficiat eam

sit Franciscus Godcolai-wn successiones. Ej-emplo restitutionem, qui ila rcm cornplectitur. Post winus

dum

est,Guiniunrcpcriri.Cs^tennn e.rtra controvcrsia Sccculo duodecimo incuntc Priorcm constitu-

sub Ethelredo, sub inquit, confJagrati monastcrii Abeiuloniae advenium Normannorum in Angliam

tumessemonasteriisancta:n(ies\\\ilse,atcpieinillud

Twyno ex cuidani abbati (teste suis, aquodam rege ecclosia illa cum possossionibus igilur bonis suis et scdibus fiiit. Siioliati
libro
Fritieswidffi)

secum adduxissc canonicos rcgularcs Ordin ssancii Augustini, quibus prs-fait }isquc ad moricm suam;
eosdem regulares deinceps illud tenuisse monasterium usquc ad sxculum decimum sextum,ubi prioratussancta^^rifle^wu^Si suppressus fuit in yraiiam WoL^^eii cardinalis Eboracensis. Indubium qunque E
est,

donala

expulsi canonici sieculares

memoranlur

el

monacbis

dispositioni B rcs addicta poraliquoiannos, eorumque Postea (sicut se babent res mortales) servivil. cujusdam bencncio, canonicis pra^fatis sua

Guimundum,

regis Henrici, cujus capeilanus

erat,bencvoic7UiaetvoiuntatrprioralU)nobtinuisse,
ui

rrgis

Incarnationis sunt restituta ot usque ad annum Quo Domini 1!21 eidom ecclcsiaR praefuerunt. Parisius habet ini) Mohncsburicnsis,
temporef('"/y"i'

chnrtis,

non obscure colUgitur ex tribus cjusdcm Hcnrici quas vidcre est apud Dugdalium (4) Addit Leonardus Huiton {letter on the Antiq^Hies of
Oxford)
:

paucissimis ibi
rosiduis,

clericis,
ille

qui

pro libiUi

vivoront,

Datuin

fuerat
et

monasteriuin

fiuillielmo

datus

locus a

Rogero
qui

Salisbiriensi

conquestorc abbali

monachis Abendonicnsibus
videnles illud plane cadu-

episcopo,

Ouimundo

exceilcnlis litteraturie et

non

in cellam ve) grangiam, sicut cis prffiplaceret. Ast

aspernandEe

religionis canonico,

non inopcibi

abbas

et

monachi

ilii,

roso corami.sso insudans muncri, nicos regulariler victuros Deo cxhibuit.

multos

cano-

cum

Hactenus

Fr.
RrAapituiatio

Godwinus

atquc proplorea ipsis oneri potius futurum, quam honori, donarunt Rog(;rio cpiscopo Salisburicnsi, eorum Ordinario, obLenta prius regis
esse,

i?).

Ex his videre est mn adco liquida esse omnia, qu^ad vicissitudinesmonasterii sanct3cv\6c?,\\U]SB
64

ab ejus originc usquc ad initium


pcrtincnt.

ssectiU

duodecimi,

Hxc tanien apud omnes in confcsso sunt


scilicet

Henrici venia faciendi quod liberet. Proinde episcopus intolligi-ns regem, quantum in ipso erat, viro illud jam donasse Gunnundo capellano suo, monasterium commisit religioso et eximie doclo,
regis voluntati. bic

fundatum

a sancta Frideswida sacris virginibusfuissc, quis iliud ab inilio incoluerunt; conflagratumsubEthelredoatqueabeodcmregereparatum; ab illoiemporeinhabitatumacanunicisfuissc, modo
regularibus,

aulem

illud tradidit

Guimundo.

modo

siccularibus, qui postcriores tan-

loco, Jn charia, Henricus moiiasterium illud s-pecta.^se ad affirmat suam cnpcllam : Quare volo et concodo quod praetedictus Prior et canonici regulares habeant et

qua' apud Dugdalium lcgilur prinio

dem
C
IneuvtP (W.
x[i

lococedere dcbueruni ingratiam

monaohorum
factum

Ordinis sancti Augustiiii.


sit

Quodqua

raiione

neant impcrpctuum priedicLam ecclc.siam sanclffi Fridcswida^, ad capeliam meam speclantcm cum

doccbit Alfn-dus ex libro Frideswidae.

omnibus

terris, ecclesiis (*/c.

iilud utttinent

65 Anno Doniini millesimo ccntesinio vigosimo secundo, Hcnrici vero regis vigesimo secundo,

Uqiict quo h.rc con- Non 67 Dixi':-us sseculo duodecimo ineunte pracisc (Mino quo pcrcise tigisse ; asl non convenit inter eruditos hcEC contigerint.

monachi
gu$tim
;

S.

Au-

Guimuiidus tPcshall scribii Gay Munday, alias Wynoundl vidcns, quod lox clericos suos fore illitteratos in
aliis

anno.Aliiponuntamiumilliussxcitliundccimum,
aliivigesimumprinuimvel secumlum pro vario scilicetmodosutnendiannoruminitium. Parisius illis Eoiiom tompore favet scribens ad anmvm 1111 episcopus dctiit locum in Uogcrus Sarisboriensis
:

episcopos promovereL,

aliis
;

dignitates,
sibi,

redditus non modicos conferens

littcra-

lus

cum
die

essct

et

intcgrae opinionis,

nihil

preeter

victum
hoc,

ol

vcstitum a roge donari. Indiynans super

virgims Oxonia, in quo corpus beata^ FrideswiLhffi


requiescit,

Rogationum cum rox Missam audiret, ipse (Guimundus) lcclionem propbeticam, in qua non pluet super terram annos iii et scriplum ost menses vi, sic pronuntiando legit Nou pluei super lerram annos i. 1. 1. et mensesv. i. distinguendo
: :

cuidam
ibi

canonico

iiomino

Wimundo,
vivfntcs,

qui

multos

cauonicos

regulariler

Deoque famulantes devotissiine


illosvices gerobat Priorisi5).

instiLuens,

super
li^piet

Posterioribus adsli-

nolas; clericis omnibus super hoc admirantibus,

ipsumque sul)sannando dcridenlibus. Incropatus igitur posl Missam a roge, ot intcrrogalus quare
sic fecisset
,

pulaiur Regislrum sanctie Frideswidae, w7 ex superius positanarratione qUcT incipithisvcrbts: seAnno Domini millesimo centesimo vigesimo

subridendo respondiL
episcopatus
et

Quia vos

sic

legenlibus
regi reguin

ecclcsiastica

beneficia

confertis. Idcoque sciatis

me

de caetero

soli

Christo

summo

snrvilurum, qui sibi scrvienti-

bus, non sulum tuni^iuralia bcneficia largiri novit,


(1)

Non cundo, Heiirici vero regis vigesimo secundo. monumenta est curdiuiius his inluTrcamus, cum desint, ex quibus certi aliquod hauriatur. Quimundi decimi 67 A Guiinundo usquc ad inUium s^cj^li ^^^^^^_ prioraium sexii, canonici regulares S:,Augustini Nomtna sancts^ Friceswidae constantcr tcnucrunt.
p.512.-0)Mona8Ul.IV, p. 512. T,(?,l'^ona|U (3) Alfordus. Annales.ad an lliKn. v. IbOO.p. f^coD..\nglic.. t. U, p. 14^.- (j) Hist. Anglor. Lontlini

ivc-

p.

Conler Hiei.d"Angl8lerre.parUoujom elMaiaguel. Paris 1841. i;i. C') Ue pra-suliljus AoglieB commuularius. Loodiui HilH, p. 546.

eoruw

i,>i

DIE

DECIMANONA OCTOBRIS.
Ditgffafhim
71

547
deessct

\ eorvm qni pr/rfKrnwt

vidore est

opvd

0""' nihiljani

qvommvs fundationi
toue

,..

dinalis Nn\mma

Wul

'^*" f"*"'"'"''

lapidem
catis dot)is, f/uibus res inonasterii aucta sive regum sive aHorum /ihcralilate est. Anno 151^ adpriora-

venit, in quo sequcns lcqitur inscriptio

tum

evectus in coquc confiniiatusfuit Joannes Burton, qui postremus dignitatem hanc obtimdt.

RKVKItKNniSSlMUS IN CHRISTO PATKH AC DOMINCS, DOMINUS ThoMAS "WlJLCY, MISEHATIONE DIVINA, TITCLO SANCT/E C^CCIM/E, SaCRO-SANCT^E

Nam

RomaX^,

Ecci,KSI.i:

PilvES-

ejussub administratione suppressum monasterium esta Cloiienlc VU.


rflfAanna *v^^

BYTKU CaHDINALIS, EbOHACENSIS AUCHIKIMSCOCUS, ANGLliE PUIJIAS, KT Al'OSTOLIC/E SKDIS LECATUS, EPISCOPU.S DUNELMENSIS, EXEMPTIQCE MO.NASTERII SifNCn AlBAXI PERPETUUS

69 Sub iuitium anni \^\S,videfieet circa finem


quadragesinic-e, ut hobet Antnnius

tZJrdiqJ^
veneratur

regina (Henricus
ciim clarissinio
et niajrnniimi

VIU

et

Wood, rcx et Catharina Arrafjonis)


in-

COMMKNDATAHILS, CANCELLAIilUS AnGLI;E, ET DICT.C SkIHS AP0ST0LIC;E AU VITAM .sCAM ETIAM I)K LATKItE LKC.ATUS,
IIANC
1'KTIIAM

Woiscio, splcndiflaniic aulirorum

POSCIT

IN

HONORKM SANCT.E ET

I.MllVinU*

caterva, Aliendoniam ncccssere;

TniNITATIS,

CLOItlOSlSSIM/EQVE VIHGINIS MaBI/E,

SANCT-C

que Bonefliclinorum ccenobio Iiospitabantur. Proximo flie, transmissi siint tocalorum nonnulli. qui
observanfiam aca-lomicam nrofiferentur. Calharinam vcro roirinam incossit ciipido Oxoiiiam ipsam,

Frii)es\vid;E et

OMNiuM Sanctorum x.v die Martii,

anm

Domini hdxxv.
lirfji.T tamen littcr.r pro formali momsterii Fridcswidinni suppressione, in quibus prior Clementis Bulla in extenso continetur, datx tantum

maxime aulom S. Fridoswydam invisendi propterca, cum Wolseio accedenti obviam


,

cui

pro-

sunt diexMaii ejusdem anni 1525

(6).

Dcnique

ce.ssere

rnivorsitalis

primores (comitanlo

scholaj^ar

riiim
erat,

frequenlia haud oxigua) maximisquc, ut

mense Julio scquenti, die decima tcrtia in litteras suas exaravH rex patodcs, quw proprie litters: fundalionis novi coUegii vocantwr
o/'*
[1).

gaudii

et

roverontije indiciis reginam excepraefatae


/'/rr/r
.

Ew

quibus inter
clericonim E

B pprnnl, qnge ubi


sacras adorassel

S.

Frideswid.T roliqnias

colligitur, priorl

nomini

collefrii

irn/*mf(7

me/; apud

Morto-

sascnlorum

atiud,

nempe

collogii

cardinalis,

ab

nensos, in Cnslodi.s nuperi, eleorio.synarii hoc tempore regii, grntiam ol honorem prandero dignata
est, fal.sa
friislra

Ilcnrico rcqe substHutuuij in testimonium su/e erga

interim aliorum collogiorum spe, aquibus oxpeclnbatnr; quamviset aliasuniversilatis


(?).

Wolseium bcncvolcnti<T /'me : CoUegium Thomae Wolsey cardinalis Eborum, Anglice vero cardinall collcgc appolhtur et nuncnpelur. //i.src ertjo tum
pontificiis^

aedos adioril, priusqiiam dissesserit


PriornUit S.
FridGswida) va>
tinctio.

tum

regiis munittts facultntil/us,

ma-

70 Wolscius cardinalis
ccnsis,

et

archiepiscopus Ebora-

num

Wolseius operi strenue admovit, fundavitque

acndcmicT Onronicnsis quondam ahmnus, pridem animo conceperat. iit collogium ampli.ssimum Oxoniae fiindarol, alipie roditns eidom assignarot, unde scholares duccnti .seiJtenique prasleclores bonesle ad sludia nutrirentur
(3).

coUegium in quo /ia6c7'CH/rdecanus, vice-decanus, contum canonici, capollani Iredecim. profossores


tlie()If.)gi, juris, medocin;e et arlium liboralium, aliorumque numero centum octoginla sox; dedicatum sanctissimie Trinitati, beatae Virgini Mariip,

Convcntus
VII,

hac super rc a

Wol.seio

Cle

cns Papa
:

anno
per

sanctse Frideswidje, et

omnibus Sanctis

(8).

primo

pontificnlus sui per

BuUnm Quoniam

72 Hiec constitutio duraviL ah anno 15?5usque ad

^''" '"(eii
^/^""'.

litterarum sludia,

datam

tcrtio

Nonas AprUis^^^i,
rccli-

annum

suppressit prioratum S. Frideswid^e, hujusque


tus, in

gratiam fundandi coUcgii sub nominc cqWqA/tera > paulo


post,
tertio scUicet

gium clericorum sa^cularium, cardinali adscripsit


(A).

Idus

que privatus fuit atque sic per duos, ut videtur, annos intorrupta, seu potius dissoiula fuit.... Anno 1532, ronovata a rege est sub lilulo collegium HENnici REGis ocTAvi, por lilleras palentes, datas
;

,(....

1529-30,

cum Wolseius
.

dignitale bonis,
. . .

*-^o-

vatw

cnllejii

,^,,tityik.. se-

dis oxon.
ctio.

m-

laudatus pontifex Clemcns, Wolscio Uidem. lnscriptam,qua primum fere

Septembris,

BuUam dedU

viri

mensis

Julii,

quibus statuilur, ut dictum collein

gium denno fundolur

eodem

loco, fuiido et cir.saiichE

ad verbum

repetU, qu^T

nd cxtinctionem prioratus

cuitu, dedicchirqui' .anclis.sinKK Trinilati,

sanri.T Frideswida3 s-pectant; deinde

novam

addit

Mariie et sanclas Frideswid;e;

dolalionom

habeat
'

concessionem, qua cardinali facultas impcrtitur, ut

eodem modo
nis alioruni

in

favorem coUegii

su' disponat de bo-

annuam duorura miliium librarura, in nem decani et duodecim canonicorum


capitulum oilicerenl
sevoravit u.sqiie
atl
.-...

sustentatio;

qui simui

quorumdam

inonasteriorunij sivevirolcge ut

ila?c

socunda fundatio perroslituta


in

ritm sive niulicrum , ca tamen adjecta

ho-

\\

niaji l"i)5, ubi

Tum omnium

insimul (verba sunt Clementis Papa^)

manus

regis

est

prior charla, qui

omnes

dimisit,

fructns, rodditus, et provenlus, ultra valorem dicti

assignata singulis pensionc annua, donec alio

modo

monasterii sancla^ Fridoswidae. trium miilium ducatoriini auri de camora, socundum commnnem extimationem, valorom annuum non excedant. Ilnrum conccssionum rationem dat Pontifex, quod lapsx adco sint res studii O.roniensis, ut, sieirion suc-

unicuique providorotur.... Tandeni rex collegium ilhid inutavil in Calhodralem ecclosiam, Iranslata

Oxoniam sede Osneionsi, quce erecla fuerat anno 1542. (9) Primus cpiscopus fuit Robertus King; ccclcsia vrroqu.rcx primn fu7ufatione diccbaturecdesia cathedralis Christi et beat.T Virginis Marise, po-

curratur, verendum
inquit
Christi
,

sit,

ne pcnitus intcreat. Dudum,


saluberrimos
fructus
et

considorantes,

siea, e.r littcris iv

Novcmhris\yS,

dicta M/ccciesia

fideiibns pernecossarios ox iitterarum stu-

diis provoniro, ol

Oxonicnsis ob poiiuriam

quod universitas sludii gonoralis roddiluum propomodum


ac cupionles ut sludiura

C\ms\i(C/irist-ciiim:fi},qvodnomenfwdiedumetiam servat, utiet ipsmn coUegivm {\0).AtqueIi,rcsunt


f<dn qu.r moiuistcrium sanctcT Fridc.swidaE variis
sanctitatis et glorin- sanctt.mm;c
subivit tempori/fus.

extinclum

ire

videliatur,

ipsum decenter continuari et incrementum suscepore posset; molu proprio etc. Littcras /las cxscqucndas Ilcnricus significavit rcscripto suo scptimi
Janua^'Uannisquentis\b2h{b).
,

perpetuum

Virginis, opcr.r

Quod cum fuerU monumcntum Uhus pretium duximus ejus vicissitudt^


''"

nes pau/o latius p}'osequt. 73 Quod vero ad ccclesiam pertinct, supenus


eqci.n. xiivi.
P:i"l

J^;/-

'.1)

Ul.i

supra. p. 135-138.
8.

(2)

Hisloria ct AnliquitQtes Univ.

WD''B<>j-

'l''-- ^"^^^^^^^

pan.
t

.'p.

Edit. Hupw.Coniili!' 1741.

II. p. llil,

n.xxxiv.

(ti)

Monastiion, ADKiii:.. (7)Ujid.. p. 1&3 et Ibid., p. IW.o. xxiv.


(5)

t^P^
p.

Uxu/dale, p.

Uy.-<10)TheOxford UaiTersily Caioimar

1M3,

3M.

vidimus

548
"'

DE

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


gionisplacitis, invaluissc

'

vulhnus ejus oriyinem

mm

ad sancU FrideswidsB temDidan mn ascendcrcConstat cnim ex ejus vita,


coiijiigis

nomen, quod

et

hodie ob-

Sdifica^sc eiclesiam scu

suw: Uidanus

oratorlum in gratwm fihx pernui)cr amiss^ doloro


construxil.

Anglice Chnst-curch. tinet, ecclesi Chrisli, nonnulla ex variis, prxsertim Prtsiermm, 75 Addimus hic
ccclesix hujus slaium Ant. Wood, ad prxseniem Ecclesiam sacris coHegii bujuscc usibus specianiia. orienlale qnadranguli bodie inservienlem. ct cxtra templi ad S. Frideswydffi latus pusitam
latui

urbis ambilum cussus, ecclesiani infra honorc sancla; Maris ol omiiium ct in poscenli. filiffi conmiendavit

dedicatam. quibus supra. De ecclcsxa dus in coUcctaneis, de


vet oraiorii

Ha

Sanclorum lclan-

magni

habml, hujus a^di/icutione ucaioncm Vfi' QuoUiuoiexantiquisiiwnumentisvitam sanclx qinisnostrH^colhHjcruntMccipleriqucsUeantnomen, Lelando dicitur. Ciftcrum quo primitus dedicaium a apud(minesinconfessocst,dccursutempons,ecc(equm vui(jo vocatam fuisse, siam sancix FrideswidaB quo possit qua occasione, sive

parentes ejus, tunm(ibidem vero i|)sa, aeque ac spectantis partem esse lata jaccl) Prioratum oHm ojus quasi diraidiara alleram conslat navem onim Wolscium, qui, (luud relidiruisse prjediximus quumesset, praecibus togalorum privatis nec nun
:

exercitiis

quibusdam theologicis assignandum

do-

crevorat.

Chorum

ille

hiqueari

lapideo specioso,

pulchrequecadato; navis autcm partein rosiduam


lignco quodam,
firmis

tamen determinari anno hscc appellatio

sit

nata.seu communiier usui

cuinpa^Mbus coagnientato,

ineunte esscca-perii. Id certum,

s.Tculoundccww,

nomme ecclehaud alio quam sancts Frideswidae u1 liquido consiat ex siam illam fuisse desiguaiam, m-.quosupcrius tradidimns de crdc Danoru
iis

m^uniendam ornandamque; vetus porro campanile minori licet aUitndine, diruondum, denuoque curavit; machina in.super, canipaexiedilicandum
,

qum non

FAhclredo restiiuia imo faere.Ast hsc brevi post ab et amplijicaia est. permansisse videiur, ? 74 Templum incodcAn siatu
'

quo pauci in ecclesia sanctae Fridoswidse, flammis absumpU confuf/crant, cum ipsa ,Tdc sacra

qua-

passim ipsius narura sustentrice, refecta ct variis locis reconcinnatis. Oua^ quidem ex cullcgii lempli rationacardinalitii, jam tum nascentis, codicibus
riis

ir

donec

monaswriuminmanusvcnitcanonicorum
mcdi<mtcGuimundo,

comperla. Addere lubet, sacra (imo publica umquffivis sodalitii raagis sulemnia fama obtincl) in ecclesia quain e nia acadcmica, ut ad burealcm quadranguli partem moiii'batur, amsatis

babeo

regulariuui sancti Augustini,

consiituius est. qui ineunic s.rculo duodecimo prior in acceptis referiur pra'Ipsi, si fides Duqdalio cst,
5e/)5 ecclesia
ciiri-;ti.

plissima, celebranda destinasse cardinalem ; caeterum hac etiam ex parte in irritum cecidisse (prout

e retro dictis

Willis,

inquih adscribit
prssontis

ipsi

Yiri consilia(2}.

(Guimundo)
ejus

adificalionem

calbedralis

ecclesiiB Chrisli.

quam

deinde absolutam tradit ab

perdiscendum) saluberrima magni Paulo anle dixerat Opus augustum (collegum suum Wolseyus} templo immenso, erigendo, boreara versus solemque occiduum
: ,

Ca,iuto,ci proxime successoribus, liobcrioalias

ciaudere destinarat;
tura
est, jactis

quod tanicn inchoatura tan-

Philippo qui anno

tl80 rcliquias S. Frideswids sequeretu/r eccleslam, qu:r nunc translulit, Vnde ca^dkitur, olim vero sancHv Frideswidae,
Chrisli

ad ptam iniiosa-culoduodecimo,pcrfcciamfuisse eom m unior hxc longe finem ejusdem sxculi ; aiquc
senientia
qiia)
esi.

Quamquam

King (munumenta anli-

solummodo fundamentis, muroque suramam tellurem ad virgas tres, cjus latissimo vcl eo araplius in locis quibusdam superante (3). abside, 76 Ecclesia, pnmt nunc esi, ab cxtrema ab oriente ad occidcniem, habet in longiiudine seu cenium quinquaginta quatuorpedes (pars a ca/rdiseupedes nali dcjecta Ircscompleclcbaturcoliimnas, mcridic adseplemirioqumquagintaj; Transcps, a

dcrifcur

slrucontendai, altius hujus tempii dsccndere s,Tculi undecimi; ast nulciuram, fortc ad initium mcminit tam afferi valUlam ralicnem. Si nliier magns cujusdam ad annum 1190, conjla-

nem, pcdcs cenium et duos ; Navis, cum

latcralibus

Wood

graiioiiis. IIoc

anno, inquii. miscrabili


cst

fato,

llammis
iilo

poenc haustum
S.

Oxonium, vcnerando ctiam


deflagrante, ei in

Frideswidae a-dificio una labiiur, ui cilai Cbron. Tho. Wyke Ms. Asi Dugdale{\) Wood, ate;i5,nixus jam animadvcrtit

ima

quaiuor, fornicibus, laia csi pedcs quinquaginta altaquadraginiaun\uncumdimidio;altitudocIiori, longitudo ociopcdes triginiascpiem cum dimidio, Ecclesia hxc in eodenij quo a curdinah ginia{k).

paqina

rclictafucrat,siatupermansitfereusqueadannum de novo ornaiu 1630. quando decanus et canonici


ablaiis ex choro cogitare ca'.perunt. liunc in finem, swnt, posue^ antiquis subscllii^, alia, prout pararcnt, absiulerunt lapirunt; quibus ut locum erecta mtcr des sepulchrales et varia monumenta,

C L'xemplari manuscripto chronici W'ikeslani, tradit tempurehujnsabbatisfy^nomP/)////'/'/V-..A. 0.1190,

nmo

inaximam
simul

civilatis

partcm flammis absumptam,


Fridcswida? aedincio. Ast nibil

cum

sacro S.

simile legitur in cbronico W'ikesiano a Gale edito, ncc in alio quovis ex antiquis nostratum chronicis.

columnas,chorumaiaieralibusfornicibusseparanies.

Ubiquercnovaruntpavimenium,quod cum jacc-

Unde probabile est Uctiliam esse banc conUagrationem. Pncierca. loquitur Wood de venerando S. Frideswidae aidiUcio, quod ad mnnasterium poiest refcrri,necneccssario

rent,operariiplurimasepulcraliamarmora,passim
videcpigraphas ferentia Saxonicas, dcstruxcrunt : superbanturcnimha^c decano etcanonici-salimcnta inserenda; stiiionis, nec proinde novo suo strato

lemplum

indicat. iXulltbietiam
fuisse
;

reperio, situm ecclesix

mutatum

undc

veri-

similc

admodum est, prsescntem sedis Oxoniensis caihedralem, in eodem assurgere loco, quo constructum prim.itus aDidano fuerai oratorium. Denii(uc
quod addcdicaiionon aiiinet,ex supra allaiis verosimiie est, ecclesiam a principio consecratam fuisse in honorem beatae Mariie el omniuin Sanclorum

adhvunde ct foras projecta sunt ; imo haud pauca eorum canali quo aqua ducerctur in bita condendo
latrinas.

mnoQuid n(m mortalia pcctora cogis, fuerunt vandi vesana cupido {h) t Postca dcjecix sacello eiiam fcneslnv (quaiuor tantum exccpiis in positx a canomcis iheologico Divinity cbapdi olim
exhibenics prioraius, vilam S. Frideswidffiparfi^i
;

tum communitcr a sancia Frideswida


tam cathedralcm

dittaiu

po-

stca.erccta nb Ihnrico Vlli sede O.roniensi, vucaChristi et beatJE Virginis Mariae;

deniquc, altius indies serpentibus reformais reli-

pictura ornatis, substitutis arqua varia ex scripiara desumpta rcddebantur Van Ung, gumenta, opcra eximii picioris Abrah.T antitamenrursus, anno 1348 ianviuam opus

eorumloco

aliis,

iteni

qux

(1)T. n,p.l3fi. - (5)Hi8lonaelAntiq. Oionie.,Uli. -yibid.-0)Viao(iulcli,rasliOiouieii*u3.p. i^l.

n,

p.M5.

anJ

.Xutiqulties of Ihe

Colleps aud

a s

ihe U^^^"i y
*>.:,

(b) iii6\.oT^

fyrJ byAnt.

Woua, eailoroJbanuo OalcU

178. p-

christianum.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

549
b. .

chrUtianum, diabolicum et papiMicum, confractx, et dcindc, nepenitiis pessumdarentur a fit/rentibu-s pr,rsbytcrianis, suppressse fiierunt (1). Sequens inscriptio, (qux^ ut Imnex fonnatum exargu enlo
palet, recentioris est
3E\)i)

tiam Reliquiarum habetur. Monaslerium qiioddam


in

urbc situm quae O.Koneforde appcllatur

ubi
qui-

beata rcquiescit Frideswide.

Huc quoquc,

et

dcm ma.nmo.

facit, ijund

liabci

Wo-idus ex vita
('.l//'rf'//f/5

lcgiiur in parle supcriori


:

Alfrcdi Magni. Reruin ilaquc potilus

^ut

magns'

fenestr^v
V.

ad parteni borcalem transepti


ETHELDUEn*.

regnavit ab anno 871

FUIDESWIDA

FOKMAT ET REOIT
A. D. TSQ.

R. AMPl.IAT

MONASTEU.

PUIVILKC.IA etc. 1004.

872 usque ad annwn 900) nibil prius poliusve habuit quam si viros doctos honoribus opibusquc cumuUndo, ad bonarum lilvct

DISPERS. M0NIALIB\ SUCCEDUNT

CANONICI

HliG.

AUGIJST

terarum
Cutn
sel,

studia

CANOMCl &C*
GUIMUMt^ PRIOR
PAURICAM HUIUS
/EIHS
I*.

INIRODUCTi 1122.
THO. WOLSEY CAHI). KBOR.

locus ergo

subdilurum aniinos accendcrct. imprimis deslinaiidus arlibus esSa.\onicis


iu

non aptior videbatur quain vctus corum habiO.vtinia,

ORDITUR

COLL.STUO.S.EC.INSTITUIT.

taculum,
{quaruin

Danicisquc

proccllis
iiiLidil,

HENRICLS

VIII

RKX

puslreina

aiinuin

kccclxxvi

ECCLES. CATH. CUM COLLEGIO

FUNOAVIT 154b.
tUiU9 CBta$.

Danis nirairum ibi Lum hycmanlibus) excidio propeinodum ac ruinis d.Ua. Nequc cniin eo tantum
ct

77 Commnniory ut supra di.rimus,

oerior,

pcrrexcre

illius

urbis calamitatcs, ul musae in exi-

ut nobis quidcm videtur, scntcntia .icriptoruui cst, ecclesinm cceptam a Guiinundo, primo priorc, qui

lium
exuta,

prutiirbareiiLur,

scd

pristino

jam

decore
jaclu-

cam

ajdiliciorum ct

moiiuincnLorura

dcfunctuscstanno 1 1 49 \absolutam vcro a Phillppo, tertio priorc, qui pnecral anno !180. Ilic scrlpsit
librum miracutorum S. Frideswidae, qucm inferius edituni rcperies. Ipse ctiam, aucton; Gutch, lasti
Oxon. {2\,erigcndum curavit sepulcrumseu imnu-

ram
tuin

fccit, ut ruudilus quasi dclcta,

et iiUer e.vcisas

properaudum numcranda videretur. Stantibus tanveneraiidis


illis

sauclae

Fridcswyda? ocdibus,
Uxonii
Ilactenus

quas

antiquum quadamlenus
luturis

splendorera

seculis

indigUarent.
Ucet,

Wood

(4).

nientum S.
B

?vu]e?>\^\(\?eyquod hodie ad/iucsprctatwr

saccllo

thcologico seu latino ecctesiie


latius.

C/iristi.

Ex quibus coUigere gUm, a die obitus

lieliquias

sanctx

Vir-

sui usque

ad inUium ssculi E

Sed de post/remo hocinfra

undccimi.adquodrcferturc/mrtasupcriustaudata,
in dicta ccctesia pcrpetuo mansi^sc. i\ec est quod dicamus itias, iticensa sub eode << Elhelredo ecclesia

% IV.

Reliquiis B. FridesOvoiiiie widtie, perpetuo variie Earuin servatis.

De

cum ornauienUs

ac libris, pariter crcmntas vcl sal-

tcntfuissc di^pfrsas,

cam

iit

a ncmine necd/ctum

nec scriptumrcpcrialur, imo contrarinm e/fu-ialit/r ex oinnibus illius etsequentis ,vvi monumcnlis,qux adhanc rem pertincnt, in quibus conslanter supponitur Rciupiias eodem in templo, rcgis tumpanitentia tum muni/icentia rcstituto, dcbito honorc custoditas populiquc venerationi fuisse exposit ts. Uiserte c(/a//unlibro miraculorumS. Frideswidae (de quo
poslenj asseritur S.
Virginis reliquias,

Iranslationes, Monuinenta cullus S. Virgini ejusque


sacris exuviis pcrpeluoexhibiti; ut in speciehabelur

cum anno

e\ ejus Ollicio et Lilurgia ex conciliis \Iagn9e Brilannise, et dcnique e\ Libro


Censuali.
HHiquice prt-

1180 transfcrrcnlur, ab annis fcre quadringentis octoginta ineodem sepulcro (quod tum primum

apertum insinuatur)

latuisse.

Solmni> ea79 Ilnbctur itwpte constanstraditio dc asscrvatis sancls Fridcs- *^", J" u.saue ad inllium s;vcuU undecimi, widae Hclujuiis, in3edesacra,qux, dlavivente .rdifi- ^^^^^ - ^,^^^

J\

mum
sterii

in eccle-

tia aur monrf-

ullus est qui videatur in dubiitm vocare srtnctan Virgincm conditam in monasterio seu ecclesia quam Didanus erexcral Oxonia-. iJiscrtc idaffirmat

cata, postca ab ejus nomine dicta fuit IIxc traditio clarior, quia locuplelius scripto cominendata, f\t sequcntibus .rois.Quo imprim-s spectat Hcli/piiarum

,co r/iom

WiketeU:.

sotemiiis translntto, cujus mentio occurrit in variis c/ironicisetannalibusad annum miltesimum cenle- F

reimHw

Dugdate
scribit
:

(3)

citans Lclandum, qui in collrctancis

simumoctogesiinum.Sic inC/ironico Thom.v Wikes


rcperitur
:

sepuUa est in ecclesia sanctffi Mariae 0.\oeccpressam nicnsi prope Tamesim. Quamvis non hac de rc mentionem habeant quotfpiot agunt de sancta Fritieswida, nemo unusta7ncncst,quidepri-

AnnoMCLxxx Ueuricus

rex miitavit

mo-

Fritheswiihge neiara suaiii. Translatse sunt reliquia^ rcposiUc (5). Et paulo Oxon, et loculo honorilice
explicatius in Annalibiis Wavcrleiensihns
:

mo.l\xx

mmva ejus sepulturadiffu-ultatcmmovisse


juris facimus, lixc legnntur
:

invenia'

tur.Inacfisqus^exMs.Rubnrvallensiinfcriuspublici

trananno xxvii (nyis licnricA //; apud Oxcnford sancla Fridcswida virgo ii idus Fchruarii, slataest
iu
et

anlequam

juri Nort-

praiscutia Kichardi

archiepiscopi Canluai'iensis
l6).

mannorum
niensi

Deus

Ant,^liaiii

siibdidisset,

Abendo-

aliorum pluriiiiorum cpiscoporum


(lielietti)

Obiler

/lic

abbali

ccclesia

sancliE

Fridcswids
fuit

cum
;

nolcmus Hiclut rduminnncdiiitumsuccessorem fuisse


sancti T/wma'

et possessionibus sais a pcr annos aliquos monachoniin expulsis canonicis dispositioni


res

rcge quodam donata

Cantuaricnsis, post cujus

martyrium vacavU

ecclcsia Cantuariensis
.

annis

addicta

subjacuit, donrc

muUila
Guliclmi

tandem voluntate
restituta sunt.

regis cujusdara canonicis cuncla

Auxilio

vero

et

asscnsu

quathor Kleclus duobus, mensibus quinquc, tliebus apud Wcslmonasteest (Hic/iardus, aU Gcrvasius) riumnVei/mmA-/e;Vanno 1173; Dominica PentecoStes, terliouoiias.lunii

Virginis, elevice-comitis palroni ccclcsis Sancts sanclissimce Fridcswid ossa, vata sunt dc tcrra In c/nirta Ethelet in scrinio honoriOce collocata. quoad praescnredi regis, dc qua supra n. 51 ulem

(l).Mubitlonius ctiam in vita

sa/io(.r Frideswidael8;oi"''^"'

"'"*""' Tinnslatio-

nis :in chronico,

ituiuU, Joannis Bromtonis

meest;

moratur

anno mlxxx (absque dubio

mendum

\
p.

h\,

uot.

3,-

c3j

Mbu.

.\ugiicau..

i.

u. p. ui-

CiJ U">i- at

^^^1'

ponendus

550
B. .

DE
Qnidf/uid

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


aroniala. /ta P/ufippus. di.rinius vcrosiiniHus falft

po/ir/i(hs est oinius MCi.xxxi Iranslati Friilo.swidae

(lomhnioncm spectat his cmnplectitur A^itoyiws Wood verbis^ ex quibus eliicebit eam non sine pompa j\iisse /cra^ ctam. Sub liaoc lenipora (itasvribit ad annvmC/iriajiud Oxoniiim.

ad

/uinc

Supra, scificei num. 34, ^ Wooduni, ubi asserit

regeni fui.sse prwsentem. l\otatudignu7n quoque est pr,Tfatam transfatio)tem incidere in tempora, quibus, ut supra diximus, eccfesia C}irlsti,prout nu/nc
fcrc cxistit, /icrfecla fuit. Dcfiif/ue de trnnsfotione
/lac
rii,
S.

MCi.xw) sanrt.r Friftes-wida? ro!iqiiia\ e lcnipii eidem nuncupali obscuriore loco, in mat,'is couspicuum deporlantur, rege ipso, cpiscopis, rognique
sti

fegiiuraddicm, non (jxiidcnixu, scd xiFebrua-

m nia^^tyrofogio Britannico
Frideswidac Virginis,

Oxoniae translatio
illius

opliinnlibus Iraiislalioncni
pluribus(iuc inleriin,
si

illain

condecoranlibus
Iribueris
:

Patrona.'

civitatis
(2).

fidem

refcrcnli

celcbrala hac die in Breviario Sarisburcnsi


81

(hxc ad

mentem

nor^e,

qnam

profifebat^r yVooduSj

Sedet aftcrius hic meniio facienda

tn-ansla- AUera.neHquiar
^''

reliijionis in Angfia^n s.rculo xvi introduct:r) c lai-

tioncs, /laOita

anno

Cfiristi

miffcsimo duccntesimo
:

iramhi^
'^^^-

corum perinde et clericorum nuniero mirificc sanalis. Qua virlule cum Frideswyda deinceps etiam
pollej"e crederelur,

octofjcsimo nono,

Eduardi jmmidecimGoctavo ubi


Dic sabbati proxima

"*

jv:rta C/iro/iicon Tfio/n,T]]i/ies

ejusdem brevi fama

lonfre late-

quepli.scebatM).
Bjutdpm transuuumis
dct.ri-

posl nativilalcin bcata? Maria;scilicel jvld. Septem bris, pracscnlibus Domino Williclino, Sarum Epi-

80 Ast

hiif/c /'rcfiosius /lujus traiisfalitmis nio/iuS.

scopo,
viris

Domino Edwardo comite Cornubia!,


religiosis quani

et

aliis

rncntuni /labcmus in libro Ms de miracuiis

Fri-

lam
vetus

siEcularibiis, translatum

^p^ore^ie^^" ondan.

''^swidBe, atfctorc P/iifippo, moriasterii priore ,

ad

est et

ferctrum
ferelro

sanctae

Frilheswythe
est in

cujns preces et inslantiam fevats' refi//uisc fuerunt. Qiiamvis ad cafcem Actorum S Frideswida^, per

cum honore quo


fuil

dccuit collocatum
in

Oxon novo

et prelio.siori

eadem

ecclesia, et prope

modum

Appendicis, /irH'fatum librum integre typls

locum quo

prius

coliocatum.

Quod quidem
(3).

edimusjiictorncn qua' ad Translationcm pcrti/ient prxtcrire non ficei. Scripturus. inquit, miracula B qua; lemporibus nostris per merita bcatissimae
virginis Frideswidse Dominus operari dignatus cst, ab ejus Iranslalione inclioandum duxi, quie facla csl anno ab Incarnalione Domini mclxxx, rcgnanle
iilusirissimo regc Angloruni licnrico sccundo. Quaa

fcrctrum diu anlc fuerat pra;paratum

Utrnm

vcroferetrum seusej^vfcrum, quod /lic memoratmperinaiiserit usque ad temfiora He^irici VIII, ac E proinde num idcm sii quod /lodic cernitur in cc~
cfe ia

Christi,nonu'ndequaque(xainfra videbiinus}constat. Id ccrtmn,pr:vteritisscccufis (nescitur quo

pi\Tcise teni/ore) ossa sanclissiuise Virginis.salteni

quidem eo gioriosior apparet, quod eam non sub modio abscondi, sed super candelabruni poni Dominus voliiit ul, lucerna supcr candelabruiu po.sita
radios undique dcfundcret. Eo nempe tempore idem gloriosus rex propter maxima et arlucis sua:

partim incfusa

fuisse duobus sacculis bombycinis, atque fidefium vcnerationi ea-/ubHa, jwout falius dcciarabitur cx narralionc Caff/iifU, sequcnltjia-

ragra/iho

/lic

subjicienda.

82 Qua7ito in honoi-c esseni sacrse iffx Re/iquiw, Quantoinho-

dua repni ncpotia. revcrendissimuni paticm nostruiii Uiiardnm Canluaricnscm archici)iscopum, noniiiium quoque Ricardum Wintonicnsem, Galfridum Helycnscm, Johannem Norwiconsem, PeIriun

.Meiievcnscm

episcopos

et

copiosam

Cleri

nuilliludinem,

procercs quoquc ct magnales

re-

pfurimis et continuis ferein annafilms Oxonie/isibus demonstraturargvinentis. Nos jmuca expia'ci/)uis hic tantum adjiciemus iis, quse per decwsum /lujus commentariijamaituiimus. Ijmreges, sacras exur vias Fridcswidae veneraturi Oxoniain adibant, variisijuc donis dcvoti testabanlur anlmi sensa. Quod

"***'' *'""^

<> ''^**

^"^^"^"^ ^^^'

gni sui ex

fordiam

omnibus Angliae partibus apud Oxcne(onvocaverat Dco nimirum id agentc,


;

non obscure
eens
:

tradii Parisius de Henrico tertiOf diEo tempore (anno 12G4) Ilenricus rex Oxo-

ut pretiosa

Mar^arila,
,

qiiae

tanlo

lcmporc lcrra

niam veniens personaliler oralionis gralia sanctara


adiit

jacuerat operta

ploriosius

omnibus ostcnderetur,

Frideswidam. Antequam discederci censum

cum

ipsius revclalione terrena negotia, et cleri et

constituit insustcntationem pr.Tsbytcri quisinguiis

instii:ante,

populi tanta mulliludo, Domino quasi lalenler id ad hoc convocata, dcservirc viderentur.
i^'iliir

dicbusdivina cefcbraretelvtjierj)etuo diu

w ctuque,
An-

Pra^diclo

inviclissimo

rege

volis

favente,

acccnsa tencrcntur qualuor fuminariacoram sacris refiquiis Hwc constofil cx charta quam ex Dugdafio (4)

C suumque

bonignissime

prBebonle

consensum,

ad

describimus

Ilcnricus Dei gralia rex

preces ct instantiam IMiilippi, lunc prioris, cl totius convenlus, i)ridic idus Fchruarii (id csl die xii)

Doniinus Hiberniae, et Dux Afiuilania; omnil)us ad quos [)iaescnles litlcrae iiervenerint salutcm.
glia?,

idem veneraliilis archicpiscopus, convocatis secum Domino Ricardo Wintoniensi, Galfrido llelyensi, Johanne Norwicensi, Petro Monevensi episcopis,
prjescnlc
leniporis
,

Sciatis

anlecessorum ct

quod pro salute animai nostrae et aniinarum successorum nostrorum concespro


nobis
et

sinms
nohis

ha^rcdilms

noslris,

dilcctis

vcner:tbili

viro

magislro

Alexio
,

lunc

ex

legalo
sancli

et

Papa magistro Johannc tunc quidem

delegationo Domini

Scoliai

electo

in Cbristo priori et convcnlui thcswidie Oxon deccm marcas singulis annis pcrcipiendas ad fcslum sancti Michaelis per manus

sanctie Fri-

Andrca^, ad ejusdem glorio.^issimae Virginis ecclesiam accedeiis, prius (piidem indicto jcjunio,
sepulcruui
niaxiiiia

vice

coniilis nostri
1'ucrit,

Oxon

et

Beiks

(licrfisftire),

qui

pro tempore
tatuuni,

dc exitibus

eorumdem comiin

cum devolionc

apcricns,

ubi

ad

suslendandum

quemdam capellanum
prLcdicla

pcrquadringentosct i>xxx circiter annos beatissimura ejuscorpus requieverat, adslante ct congaudenle eopiosa clcri ct populi muUiiudinc, gloriusa virginis ossa de sepulchru translulil, et in fcrctro ea coUocavit, ne tam pretiosa margarita terra diulius operla jaccret, qua: cciebri miraculorum gloria se in cfelis vivere prolestabalur. siiavissinius uslaiites replcvit, et

singulis

diebus

divina celebrantem

ecclesia virginis Frillieswida;, et ad sustentationem quatuor cercarum ardcntium in die ct nocte circa feretrum pra^dictae Virginis in ecclesia su-

pradicla imperpetuum.

In

cujus rci tcstimonium


palentcs.

has

lilleras

fieri

fccinius nostras

Tesle

Odur deimiue

aromatum more
super

meipso apud anno regni nostri quadragesimo octavo.


83 IIuc ctiam faciunt

O.xon. Viccsimo sci)timo die Martii,

retociUavit, ut iion imnierito de ea dictuin vidcre-

qux

/labct

tur

odor

unguentorum
[.

tuorum

omnia
l"lii.

num
(J)

1268.
Oale,
i.

In

die

Ascensionis,

Wood ad a/ti' Nic. de Ewclme


l.

'^^"'"';^^'"'
pTO;;"'"' ^'^,, secu-

nal or auuenl Bnl.s.

i.iciy, or,

q BriUsh Marlyrology.

Un "

n, p. 118.

(4)

Mou. AnglicaQ.,

U, p. IW.

Cancellarius

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Cancellarius et scholares
Universilatis,

551
B. B.

adhibitis

ditus

quoque

prcesbyteris

parochi.ilibus et

communilate

Oxonicnsi. S. FrideswydtE reliquias, pru more ab oarumdem Iranslalione rcccfilo, inviscbant eoque pra-ten-a iii loco cancollarius, quem dixi,

concionem autem perdilissima audacia Judaeus, proc^"ienlibus nescio an rovcrlentibus obviam factus, et gentilium suorum suasu impulpariter invalescente,
Ibi

ex consueludine

habere deslinabat.

et Missali in' seu Sali^buriensis. In illo assignatur ad diem xi\ Oc(ohn& offwium novem icctionum,quiv tamcnpropria' non sunt.His porro verbis notatur of/icium : Omnia de communi juxta picam Sarisburiensem, licet hic sequalur oratio de proprietate. Est autem Pica yenus dircctorii seu

ex s^stimatummo Brevi<?rio

signis ecclcsia

Sarum

Officium ex
Ureriari-} Saliiburieiiti

Calendarii perpetuiad ordinandum offuUum cccle-

siasticum^sub hic
sive

8US,

arrepta,

qus

prcEtercbatur,
terrie
id

cruce,
et

eamdem
sub pedi-

in Christi conlnmeliam,

illisil,

bus conculcabat.
innoluit;

Indigiium

facinus,

postquam

Regi, por l^duardum lilium O.\oni;e tunc agentera,

mandalum
est,

missum
bona

iliico ad vice comilem transquo jubetur iudaeos omnes compre-

i>wtT//)//o;ie Ordinale Sarum Uireclorium saccrdotura, quod Pica vulgariter dicilur, in cujns capile seqnenda, qua^ hic elucidationis gratia transcribimus, Irguntur: Liber praesens dircclorium sacerdolum. queni pica Sarum vulgo vocitat Clerus. Ouamquam iste pluri.

bus

vicibus

intra

nostras

atque

transmarinas
;

hendere, et in arclissimam custodiam contrudure;


in.su[)er

terras iraprossus ac compositus existal

nusquam
sed quo;

eorum

rcalia dotincrc,

usquo
fuerit

dum
pama

tamon socundum vcrum niam unus pastor itaqueovium cleri


orationis ordo
:

Urdinale Saruin cancel:

sponsores invcnircnt, qui pteiiam ipsis irrogatam


subituros
ista, vule

latus sou corroctus luorit nec enucleatus

iidcjuberent.

Quce

autem

ecclesiie

et

unum

ovilc cst

erit

ibklem

(1),

ubi etiam addit hao occasiom

videlicet

Sarum unus canonicae


qiiod absit, dicat
Ilinc
est,

cruccm nliquam
riura
CtXa acatJmi
C(i

in

Gazophylacio, apud

monaste-

no qnisquam,

S.

Frideswydie asservato, fuisse repositam.

erravi sicut ovis,


biles alque

qua

periit etc.

vencra-

S.

Frides-

84 Nec omittendumy quod ibidem notatur ad aii~ nuiti 1308, irt h.Tc vrrba: Die Jovis proximo post
festum
S. Trinitalis,

honorabiles domini

lectores

prKsen-

tium, quod vos non ignorare cupio,


id et

witla roiinmni'
n<itn.
7105.

Nundi-

cistam academicain a

S. Fri-

hoiium

nt^cessilatis

commune,

ct

qnod propler utconconlct

B deswyda

jam

Lxviii

co^nominatam (quae scilicet annos in ecclesia, eidem nuncupata, coascrSutton


janitor,
et

psalterium cuni cilhara in


cleri
dil

sancta nostra ecclesia


Cantibrigion,

Sarum, voneranda semperque laudanda stuUniversitas

vata fuerat) Johannes de

Jo-

disciplinaruin

hoc
can-

hannes Fykeys subsacrista nequissime expilarunt. Perpetratum id ferunt hora nona (id est ver.sus meridicm, qua, illa a^tate, solebant canonici recitare Nonas) prandente nimirum cum canonicis Priore ; aufugisse autem sacrilegos, neque deinceps comprchensos supplicium, tanto Ilagitio debitum, pcrsolvisse. Arculam vero illam ab Uugone
Walleys, Episcopo Lincolniensi,
rio,

onus laboris
cellalionis sou

hujusinodi

corroclionis

alquc

cullation.itionis

Ordinalis
viro

Sarum
aUjue
hujus-

necessario
Clerkc,

fiendarum,
regalis

vcnerabill
cantori,

magislro

collegii

crodidil

commisit.

Qui

quidem

magisler

Clorko

raodi onus corroctionis sna spontc


priTedictam
suscepit,

propior causam
corrcxit,

emendavit.

atque

institutara

repepropter

secundum

verum Ordinale

Sarum

collalionavit.

custodiendae pecuni^-e,
tres
clericos,

qua
in

urbem,

suspensos

usum

Univcrsitatis

Insupor por honostum viriim Winandiim do Worde, in civitale London., in signo solis commoranlom,
in

mulctaverat ann. mccix


aliis

Quae utique summa,

cum

vico,

dicto

(letestrete
:

improssus denuo.
et

Ad
est

quibusdam, sex marcas amplius annuas conficions, in eamdera quotannis inferebalur. Atque
dein
Grostestus,

calcem
hoc

hscc

habentur

finilum

complelnm

pi'3Gsens

opusculum

pcr

me

Winaiuiiim de

successor

Walleysii,

constitu-

Wordc,

in civilalo

London. cumniorantom, vico diannoDni.MCcccciiii;

tiones circa

pecuniam
:

illam, ad

examen

revocatas,

clo|'//)e//('/('.y/n'/c;insignosolis,

nonnihil imrautabat

praeter stalula enim,

quae

de eroganda eadem condidit, transfcrendam cum arcula ad ecclesiara S. Fridcswyds decrevit, ordinaiis

PoiToinprs^fataPica notatur : de sancta Fridt^swida; totum do communi urtius Virginis non martyris, ix loct.
xxiii die Februarii.

custodibus e canonicorura

numero, quos

86

In Mi snli
fol.

vero {Antverpiae e.rcusso


:

1527)
S.

i't

Jfusali.

penes cancollarium csset dcsignare. Postlia^c MaC gister Johannes de Avelon, in usum scholariura
tenniorum, xL solidos testamonto
(ul alius laceani)
reh'(piit
;

Sanctoralis

63 sequc/is legitur rubrica

Fre-

deswide virginis non martyr. oITm. Mis.ta ipsa nihil

nec non

Magistcr GuHell. de Groy v

marqua

proprium hahct pr.vter Collectam Srcretam et Postcommuniouem.CoHecta /j^crs/:Oinnipotons,sompi.

cas, et Magister Johan.


cista

de Manduit xl solidos in
conservandos;
in

tcrne Dous; auctor virtutis ol aniator virginitatis

hac Frideswydiana
prieter

porro roponi solebant mulctas,


irrogatag,
(ut

pacem turbantibus crucom illam argonteain, qua


pleclebantur, votcrorn quara-

da nobis quaesumns sancta> Frodoswidae virginis tuai piacitis tibi morilis commendari, cujus vila
morilo castilalis
tibi

complaouit. Por Doniinnm clc.


tibi,

supra

dictum)
vocaiit)

Secrcta

OtVerimus

Doniino,

iireces

et

mu-

damconfringente, JudiEi,
libus
((juae

cum

ceimoliis sive joca-

nera in

honorem

ad Univorsilatem spectantibus.
\Vond[^). Solebant etiam, die

gaudentes:
acquircro.

Fredeswidie virginis luae pra^sta qua'sumus, ut et convonionter


sanctae

llucusque

Aniomus

haec agcrc ot

remodium scmpitcnium
nostrLim otc.

val(.'amus

beatsp Virginisnostrse fcstOf

Imberi Nundinje cele-

briores, ante fores prioratus sea collegii. Ne in his prascquendi-s proHjiores slfntts, loco plurium sit

Poslcommunio. Prosint nobis, Domine,qua;sumus sumpta


Pcr Domiiium
mysteria.
virgino lua
praesidiis

parilorque

nos,

intorcedenle

boata

testimonioruiiij(juod hahcl
nica,

Camdenus:

yEtale

Saxo-

Frodeswida, el a porcatis oxuaiit, et


propiliationis
altoliant.

quando

tot civilatos dostructae


tuiit

fuorunl,

cominter

tuae

Pcr Dumi-

raunc Oxonia
Divas
rnlat;e,

falum. et longo temporis spatio,


d(!VOvlssot,

num

etc.

Assignatur m.vi//j(?rSequontia ante

Evan-

celebris taiilum fnit roliquiis S. Fridoswidae,

gelium dicenda,qua; cliamdum,utihic, communis


est, non solet adhiberi jusdam fcstivitatis.

quod Dco se
in

el

princeps

nisi ratione solemnioris cu-

Algarus,

dum cam
(3l.

m^ttrifjKmium

sibi

habere

vellol, mirabiliter, ut fcrtur

oculorum luinine prired'Ili.

vatus fuisset

87 Pr<rclarum quorptc cxdtus Vr\6eiv;if\'\ani ar- .*^(tiiutum Conwatioiut Ixmgu entum subministratConcilium, seu convocatio
>

dinerisix

de

fe-

85 Constat etiam cultus beatx Frideswidae


(0 Uistom
et .Xntiquilates Uaiversitat. Oxoa.. lib.
i,

prsclalorum
1,2)

et cleri provincis!

Cant. in ecclcsia
S. Pauli

fto

.S

Frides-

p.

Iljid., p.

UQ.

(3)

BritADOia,

t.

1.

p. 287.

widic.

652
B.B.

DE
Perlecto tita

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


calcem totiusopcri^ legitur maioribvs litteris e.rafrta/m ; Annomillcsimo octogesimo sexlo ab !ncarnatione
facta
est ista
^)

S PauHLomUn.
lione

vempe a/mf Dnvidnn

Hmm.vdMm-T"''''^

reverendissimi pro Cunvoca-

in^crlun. cxlilil, ac tradila cui Brevoregiuni crrtificaloria et procunolesUiie ab archiepiscopo convocati^.ncm conlinuandi in

Domini, vigesimo vero regis ^Villelmi, descriptio, non solum per hos tres
flcnricus S/>chnannus in Glo.s-

com\\ni\\i>linsecnndovoluminereccn.'iiios)si'dci\aLm

ratoriarecipiendiet

xxvi Martu die torem e!ectu., revcrendissinK. Exhihuilque .i.Hl.-m prsMCCGCLXxxi pra'senlatur... schedulam papyream. sub libatus proloculor aliam

absenUa

sua,

Ma?.

WiU- Pykcnham

in

pro ocu-

per

alios.

Scribit

sario:

ut exultenl immens.s hac seric verborum ; Uecet ?audiis,quod per f.lorios.ss.maB cuncli chrislicolaSanctommque Osm.indi epiVirdnis Maria.... Ethelrcda' virginum prandia

Domesdci mouumentum lotius Britanniae, non dico antiqnissimum, sed absque controversia voluminibus, Duubus magnis augustissimnm. descripUonem continet, inchoatam juxta Anglia^
Annales Waverlienses
Guli.-lmi
et

aUos an. Dn, 1083,

i.

e.

Senioris

16;

sed juxla
;

Rubrum Ubrum

ccopi

Fridesvvidffi

et

prscel-aque mcrila,
inse

muUa

et evidentia miracula

Dominus

et operatur in terris, qui et ;,nimo

anno cjusdcm regis 14 finitam vero (ut ipse liber testalur), anno suo 20, hoc est ullimo 1087 (imo 1086). Chronicon nostri et Domini
Scaccarii,
;

omm
clinai,

quanto divma veneralione colcndi sunt. ut


pi-ecibus

clemenlia

corum aurem

suie pielatis

m-

Sa.Tonicum, CT recensione et interpretatione Oibsonii, dc eodcm agit annis 1085 et 1086. Rcceutio-

tanto ipsi,

qui Dei sunt mediatores et ho-

minum,
cantur

ditrnisque studiis

induintcrcedere pro peceatis efT.cacius itaque piis docli consihis, Et quia nos excitati, quod beatissimi Patres
sumnii pontifices festum VisiVirginis
Marire,

resui Lingard (3), ei Augu.st. Thierrg i^), initium anneclunt anno 1080, finem anno 1086. Vano

apud

varios

monumentum

hocvenit noniine
;

liber

judiciarius; libcr censualis Angiis

Anglia? notitia

in aiiostolalu ulim
lalionis

etlustratio;

interdum. rotulus Wintoniae et liber


Ii!)er

beatissimas

aucloritale

Wintoniae. Hic
cupatui-,
id

divina

indixerunt; et

nuper,

divina

clemcntia

est,

ab indigenis Domcs-dci nundies judicii, per metaphoram

B annuente. beatum Osmundum

episcopum, Fridesinj:(Mitibns

widam

et Ethelredaui virfJ:ines,

eorum

[Home e n im An g l is e.stjudicium, dag dics. lia du E Cange in Glossario). Sicut enim districti et terribiUs examinis
illius

mcritis exigentibus, in rari et a Cbrisli fidelibus

Sanctorum Catalogo numevenerari decrcverunt

novissimi sententia, nulla ter-

giversatiorns arte valet illudi, sic

cum

orta

fuit in

festum sub ideoque sanctissima^ Maiiae Visitntionis

more dupUcis festi, secundum usum ecclesia* Sacum Oct., rum, cum pleno servitio, VI NonasJulii
qua?

regno contenlio dc his rebus, qua^ illic aniiotantur, cum vcntum fuerit ad !>ibrum, sentenUa ejus infaluari non potest, vel impune decliuari Ob hoc
nos librum judiciorium nonnnamus non quod in co de propositis aliquibus dubiis feralur sentenUa; sedquod ab eo sicut a praidicto judicio, non bcet
;

celebrentur

eum

repimine chori,

feslaque

Osmundi

xi Non. (.siv) Deccm, sancla? xvi Calcnd. XIV Calend. Novembris et Ethelred et novem lectioNovenU)ris, cum rcpimine chori

Frid.-swida;

ulla

ratione

disccdere.

fia

flenricus

episcopus

nibus,

per provinciam

Cant.,

auctoritate
et

hujus

sacri concilii,

volumus, statuimus

pra^cipimus,

Wintoniensis, cos^vusetpropinquus sanfjuinc ipsius Conquestorisih). Librum. breviler describit Spelman-

annis singulis, perpetuis futuris temporibus, devote celebrari. Cum dicitur beatam Frideswidam
T\\i\)QV

nus

hunc modum
lathas et

In

boc per singulos comilutus,

rapas,

centurias (quas
civilates,

Wapentachia

et

tfDUinii a

Siirmnis Ponti ficibus


est

Sanctorum numerari, evidcns


cxdtu

\n CMn\ogo nan agi hic dc


liqtiet

Hundredos vocant)
stra, villas etc.

burgos. opiuda, ca-

descriptum

est,

quid in

praediis et

tvmprimvmbeatx
pra^cedeniit/as,

Virginireddica^pto :

pro more iJHus temjoris, procrime post obitum, sanct;v Fride.^^vvida! divorvin exhibitos honnrefi. Astdecnrsu tewporis indies magis

enimea-

et

doniinicalcs domibus; quid in lerris, qua^ dicunlur arabilibus, prain campis


tis,

tcnemcnlales; quid pascuis, sylvis, saUibus,

piscariis.

paludibus,

magisque invalmiconsuetvdoadeundi sanctajn Sedem,ui solemnioriquodam modo cultus, non raro


s<TCu[isjnm eThibitus, confirmareiur etamplifica^ rciur. Quod eiiam hic factum videmiis^cum hac occasione festum sancia' FridesvvidaR per totam- provi7U)iamCa)ituaricnsem,.nngulisanniscelebrandum declarelur. I raicrea tunc forle etiam inscriW' Bre~ viario Salisburicnsi fiiit ejus officium Videaiur Be.

homines et conmiuniis eic. contincbatur. Quot miUtcs, colonos, mancipia, opecujusconditionis,


rarios(cPvivocabulisdistinctos) villa quiEUbet serviUis et ret; quid in tributo, censu, roddilibus,
ale-

rcddebatque; consuetudinibus, de pisesenti valcbat, clapso (6). quid in a^vo sub Eduardo confcssore libro ccnsuali agitur Cfarivs et lucvlenfiusfortedc
in Chronico SaTonico
\i.^m\\ivii\l\\'illchnv.s)

ad a/nnum mlxxxv.

Post haec
et

magnum conciUum
cum

gra-

nedictus

XfV de Servorum
Vlll, interventu
in

Dribeatificalione

i/^i (2)

vessermones habuil
lerra,

suis proceribus de hac

disputat dc

lUimanorum Ponlifwum, ante temjiora


cultu decernendo erga

quomodo

incoleretur et a quibus

Urbani

MiUebat idcirco

per totam

bomimbus. Anglorum terrram m

marlyres et confessores. Plura ibidem rcccnsentur e.reuijda Sanctorum aPaja, sive inira sive exira

permisit singulos comitntus srrvos suos, quibus in comitatu, scrulari quotbydarum ccntcnse esscnt

concUium canonizaiorum,qui jam dudum a pdelibvs colebanlur. Sic Anglis' rex^ Eduardus dictus
confessor {ui disiinguaiur ab aliosancto Hege ejusdeii

quidque rex ipse haberet terrarum

et

pccorum

census annui deberet 00 comitatu, et dcscribi eo comitalu. Permisil etiam percipereex

quantum
ejus

MenUo

S. Fri-

nominis et patria^ mariyrc) defunctus anno 106tj. canonizatus tanium fuitanno 1161 6 AleTondro IH, ut pnlel ex hvju.s Imlla, quam vide in Opcrc nosiro ad dicm quintain Januarii^ qua acia S. Eduardi confessoris dedit BoUandvs. 88 Deniqne coronidis loco adjicimus qu,r in rem
,

quantum terrarum
et

arcbiepiscopi

haberent,

dioccesani
et,

episcopi,
in

ac ejus

abbates, ejusquc
in

comitcs,

nclongior

quanboc sim, quid aut

possideret luni uuusquisquehaberet, qui terras pecorum, terrarum, sive Anglorum gente, sive

quantumque

illud

deswidiB in l
bro Cenmali.
Hujiie nvtitia.

')iostr(imoccnrruni in

ld/i'o

^/((///trCensuali, vu/j/o

terrani lustrari

dihgenier pccunia valeret. Tam esset hyda, perniisit, ut ne unica


is

Domesday-Uook,

;)ra'/;iissCT

brevi hujus notitia.Ad

ne quidera (quod dictu turpe, vcrum


1839,
l.

lactu lurp

n)ConcilmMflRna-BrimnniH5,t.U,
(2)
18-27,
Lil).
t.

1). 612 ttfin.Kdil.Loiid. 1737. i.<:ai)Mi.viii,ixi)tx. - (3) Hisloire il'AnKlelLTro. Lovan. II, p. <2. Ct)Uistoire du ta coaquCle d'Angle(etre. Bruiel.

U, p. (U el 04,

DoiMtiiei.

(b)

Glossarium HCD. Spelmimm,


-.

(,0)

Idom. ibld.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^

553

noii

oxistimavil) bos aut vacca aul porcus praelcr-

sivc fundationibus sive donis;


tuitate,

miUcbalur,

miraculorumperpeili,

(luod

non

is

rclulerat

in

consum.
{!).

priecipue in sanandis

qui

lcpr.-e

Oinniaque postca scripta ad

eum

et

rcfcrebantur

Duohus constat univorsum


aUero, quod iuajvsculis
et ulUino rcgis

fcbrium malo obnoxii erant, ut Mallrroncus loquilonge latctpte dispcrsa, inumeundequaque ad S. Virgims sepuhram et fon tem (vide nn 43 et 34.) peregrlnos ct devotos convocabat. Quae quidem omnia confirmantur tum ex cjus officio et liturgia. tum exCmciliorum decretis,
rabilcs
.

opu.s voluminilnis.icpa;

tur,qunrumfama

ratis: im (illrro trifjinla tlescribunturcomitatus


littcriSf

in

fusiori cnarratione

annoestperfectum,tressofummodo hahentur comHatus : Essear, ^orfoUc ct Suffolk.


Reliqui iimpiit

Spchnannus
et

(?)

viz.

Nor(humI)ria,

tuin cx ipso Libro CensuaU.

Cumborlandia
Dunclniiai (sivc
interccpti

Woslmerlandia, episcopatusque mortc rcgis, sive alio ncscio quo

infortunio)

nusquam
.'^uus

hic

sc

exliibcnt.
;

Nec Lancaslriie

^od pars cjusdom, que inlcr Hipam ct Moi'sani appcllatur, vol sub Euruicscire f)brA-^/i//-ey depreiienditur,
vel in Ccstrcscire.

papo

dosignatur lilulus

vero in Lihro Cenxuali, ubi recensetu/r OToniensis (Oxencrscire f>l. 157), sub hoc tUulo : Tcrra canonicorum dc Oxcncford el
Cohiitatus

89

Jam

aliorum clericorum leyuntur scquentia : Canomci S. FRinEsviDE tcn. iii Ilid. dc rege juxta Oxcnorord. Ipsi tonucrunt Icmpore regis
carucalas

% V. Sepulcrnm S. Frideswidge spolialur ab Henrlco VIII. Reliquiarum ejus profanatio et permixlio. iMonumentum S. Frideswida^, quod hodie adhuc visitur Oxoniae in Ecciesia
Chrisli.
hwc ita se habueruni utque admedium sae- SepuUrum S. culuin dcciinumscjtum, quando, consummalo An- Frtdeawidit ck glix cum .^cdc liomana schismitc, /Jcnricus VIII, tlenrico VI 11
.tque

Edwardi. Terra v car. ibi xviii villani habont v ct cv acr. prati et vii acras siuneli.Va(solvit),
soI. Wsic lerra num^piain goliiavit ncc alicui llnndrodo porlinct noc pertinuit.

B luit et valol xl

A<

(Est

aulem

Ju.rta

comitatus, qua
fidejmsorcs
est igitur
:

oUm

utl

Spclmannuin liundrcdus portio degcbant centum pacis regise Decuria qua decem : ct co'iiple..Tus

anno

trigcsimo regni sui, disturbalis monasteriisj inter alia sepulcruni sanct.v {h'i(\Gs\\u\is donts orspoliavit, sihique addixit.

spQliatum.

llundrcdusdeccm Dcctirias; idcmquc .9onat ac centuriatus). Sinuardus tenct de ipsis canonicis

namentisquc
92

Pauh

n /Mas

post ffacinus dicam, an dementiam?) PotUa

ifsft Re-

in Codcslam. Tcrra
sol.

ibi sunt.

Valuitel vaict xl

quamodo De ecclesia fuit. Ex


ii

car.

pejus quid in sacrum huncthesauruin^totsa^culorum WjUiw tacritege venerationc con>.ccratuiif y adcoquc, sivcl solainspe- profanaUe.

quihus e/ficitur aul/ienticuin de cultu

S. Fridcswida; testiinonium saxulo undeciino, sivc subConqucslore

ctcsanfiquitatcm,oinniumcordtitorum^ctiamdissidentium, oculis sanctum^ susccptum cst ; ita ut venerabites ilta^exuviw nobis quosi penitus interierini,
Reni, i-rout sive a catholicis, sivc a dissidcntihus
tradita est,cxponemus,initium duccntcsa Burnetto,

(ab.an. \^\SQadan. \0^1) sivejamsubS. Eduardo (ab. an. 1042 ad an. 1066). fmo concludcrc pronum est, terras ibidern enumvratasjain dudu)n nxonasterio donatas ; qiiod et aiiuiulc constaf. Unum liccat
his addcre

qui

servatur

ctianmum cx SpchnaniiiGlos.mrio :C.o[]' utique nobile nostrum monumentum in


(id cst archiva
ct
iisci)

(3) iti hunc modum narrat quirirum sanctx Fridcswidee.

permixthnem

Reli^

93

.^nni

1557

inilio

rognantc

thesauro regii Scaccarii


terlia

sub

univcrsitalcs lustrari voluit

Maria) duas Hvju yrofaPolus. Siolum. Chcs- nntionii hiito-

clavo, scil.
;

Thcsaurarii

duorum Camcradenar.

riorum

inspccturis tamcn salis praeslo, sed denusolid.

cpiscopum Ormanctum, Brooksium


lcriensom

misit
,

Cantabrigiam

ria,

primitm

ex Bumtito;

Glocostrienscm episco-

meranlibus prius 6

et

pro sola

pum,
misit,

et

(piosdam alios logatos


lustraroiit.

Oxoniam
Idcm

ctiani

inspectione. Transcriplio

cnim uniuscujusque Udox


Milii

ut .\cademiani

feccrunt

drachm;\ pra^lcrea pcndilur.

voro (iiam accc-

quod Cantabrigiaj
Biblia, quai ibi
libros,

factum fueral.
potucrunt,

Onniia Anglica
croinari volue,

agnoscam bcneficium) ct islius ^ et aMaruin velerum Schedarum, quas rcco?-c/rt vocaiit, iiisigncm aliquando copiam fccit scncx in

ptum a

jani nuirtuo

rcpcrcrunl, et oranes protcslantes


.Martyis

quos relegcrc
Pctri
etiain

runt.
in

uxoris oorpus

quod

eisdcm vorsalissimus,
morarius
;

.\rliiurus

Agard, tunc proca-

(piodani

urbis

lcniplu jaccbat,
illa,

oondcninarunt.

gi-atam ctiam admoduni, sucBradshawe, ministriquo alii humanissimi (copiam fecerunt). Simile quid mihi contigit, cum Londinii versarer mense Augusfo hujus anni MDCCCL. Quare et ego grati animi testiinonium iiic op2)ono Josepho Burt^ quem convenire mihi datum

cxinde,

Scd quandoquidcra fccmina

nc ullum (piidora
profcren-

cessor ojus

J.

verbulum Anglice
accusarcl
tcni.

sciverat.

nullus fuit testis, qui


hfercses

se

audivisse

eam
cx

Iloc cardinalis (Pulus)

legatis audili) re-

spoiiiiit,

(luanduiiuidcm
fuisse

illain

monachani
ct

certum esst't, fa-niinam earaque conlra volum

Westmonastprii, in domo quondam capitulari, ubi Donicsday-liook et ulia majoris momentt instrurncnfa publica, hodie asscrvaatur.
est
tiulorum refapUulatio,

suum

nupsisse, illud
iii

eruendum,
corpus

finio,

sufiicero ad cor|)us e lcrra oxconnnunicatorum sopulcro,

sepoliondum.
illud

Illud

exoquuti

sunt.
,

Ast

p(jstca

90 Constat itaque dc cultu S. FrideswidcE omni testimoniorum genere : eccle^a, qusCj ipsa in tcrris
agentc.ivdifcataethrcvipostiUiusobitumahcjusnomincdicta,usqucadnostratcmjiorapcrmansit(Confer ii. 73 et seqqj; monastcrio, quod a s^uacreclionc usque adsxcuiumdccimumsextumpo-pctuo sanctw Fundatricis nomen tulit ; tran^lationibus RcUquiiirum, adventu rcgum Angliic Occoniam, qui si/igularidevotionissensuS. Virgincmvcncraba ntu r,quod sxpiusdeclararuntinnumerisinejus honorem factis
Gibson.p.

Elizabctha ab ila infanii .scpulcro imperaule, orutum fuil, et cum sancta; FridcswidaB ossibus mi.xtuiii, cum quibus iu ssculorum usque

Gncm idcm

sorliri fatuni ujitatur.

/hictmus liurnct,

nomen

inter AnglicaniC ecclesiw scripUyi's haud

obscwum.
94 Snnderus (vutgo Sanders vel Sauders) scrir ptor catholicus, oUm,duni Maria rcgnarct, in Acadcinia Oxonicnsi .facrorum
detn cj
-('-

dcTo: iniidenter

Cununum

profcssor, in

quadam

ti{

linguutiir de
1'elro

Ubro cui tit^Uts

Vcra

et

sincera Hisloria schisraatis

Mttri'jre.

(1|

180.

(?)Ubi3upr^.

(3J

MUloriu rQrormationis

ecclesiffi

ADgiicaneD, parle

ii,

p.^iii ei 229. Bdlt.

QoueTie

1G8'J.

7!

Anglicani

S64
An^licani
fl)

DE

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


hiUpra^cipxmsinmiserandohoceveniu habuitpartes.E.T hac Calfhillianascriptione,qnamsinedubio, sub ocuHshabuit, ita Ant. WoodRclifpiiarum permi.rtioncm dcscrihit (6). Inter iia^c, m7)/(/, commonili sunt visitatorcs (mi-ssi Oxoniam a Paulu cardi-

rercnt,

hrevUer monet, Mnriam jmsissc ut personam geonines cxUtiiI, qui neque publicam in civcs csscnt arlscripli. ad ccrtum ncc

dicm, ?ravissima indicta [iGBna, flc rc^no cxircnt. Dicuntur autcm ex hoc dccrcto abiisse supra triginla
niillia

hierclii-orum

variarum naliomim

ct

nali,

qunrum nomina
de

/labcs n. 92) ut qua^stionem


et

siiCi3iY\im.Sjieciatini

verodeJibcratum fuilfjuid facto

exercerent

moribus

religionc

Caiharinae

opus esset de Petro Vermllione (Vcrmiiio scu Vermiglio vel e(iflt Vormigli, ut habetlianke (2)), Flo~ rentino, qui passim Pctnts Martyr vocotwr a no-

Cathie (id non proprie cognf)mcn, <fd corruplela

qujcdam vocis Catharin.r)


lyri

sive Dampmartiii, Mar-

pridcm enuptae, ante annos autem qualuor


funclae,
et in

minesaiictiPetn inartyr/s, ipsi, dum baptizareiwr, daio.Iiio annos natus sexdecim,inter canonicos regulares sancii Augustini cooptatus, brevi ium prxdicando, tum tradcndo sive phihsophics instiiutioncs sivesacras litteras, ma/jnani sibi acquisivcrat
doctrin^et sci^ntisc
inter saos

fato

M(\\a

Christi
S.

ecclesia

haud

rrideswidai sepultae. Oxonicnses aliquot ad se Hi itaquft accersunt


procul
reliquiis

sacris

quibus
sisse

cum dcmortua nccessiludinem


id

interces,

norunt;

utique

in

animo habcntes
crulum
e

si

famam,

otrpiehinc

ad primaria

cx iodiciis quibusciiniquL'

liajrelicffi

pravitatis arscf^ulchro

mvmra

dignitatesque fuerat asswm^jHus.

guendam

doprchendcrcnt,
ad

Quadrafjcnario major, Italiam, patriam suam, reliquit, et Dco rclif/ion ique perjurus, ad partcstransHt
n(/uatorum. Argcntoraci primum docuit quinquen-

freminae cadavcr Ilammis exurere.

CiBterum residiomatis quo

pondcntihus.

(luorl

.se

cilaranf,

usa lucrat Catbariua impcritos fuisse sc, ac proinde

utmoris erat apudonvnes prwsertim moCathanachos a rinam quamdani Darnpmarlin fsic illant j)lerique cognominc dicunt) Metisin Lotharingia oriundam,
nio; dein,

quod ad sententiam ejus


ni!

in

rebus sacris attineret,


infecta ad cardinalein
lillcras
Cliristi
:

rccta fule dc/iclenles, u.Torem ducit

umqnam

pcrcepisse, re
Is
,

rcscribunt delegali...

autcm
yEdis

ad Docto-

rem

Martiall ^jI/arA7m//y

qu^

ei ipsa

Deo intcr claustra olim virginitatem

transmisit,

quaruni

summa
l*etro

crat

qtiod

decanum quoniam
con-

devoverat. (Id

quidcm negavit vcl saltem in dubium

Catharina Calhie, meiiiorijc abtiminandie fainina,

vocare voluii Jurieu, sed absquc rationc^ ut satis


apcrte dicit ipsc Chaufepie.) Post hucc, invitantc

malrimonium cum
traxisset,

Martyre
volo

Iijerelico

tamelsi

caslitatis

utrique obstricli
in delestabili

venii

Cramncro archiepiscopo Cantuariensi, in Angliam anno 1547; ubi initio anni scfjucnlis ab Eduardo VI ad cathedram prcnnotus theologicam
Oxoni^, ubeirimos
tulit ploAisus

Jam pridem fucrant; quoniam cliam


ritaleni

fornicatione cuni pra^dicto, sacnu liucharistiae ve-

Oxonii

impugnante,

vitani

traduxisset,

apudreforniatce

/ra^bcndam canonicalem inccclcsiu Christi, atquc prwtereadorn/uTn adcollegium spectantem ,inqua cumprittensa uxore sua habitarei. Ubi appositc notat calvinista Chaufcpie, primam hanc fuisse fcminam, quiE ab omnlretro temporc, aHf/uod c:v collegiis Oxoniensireligionis fautores. lirevi post obiinuit

diemque obiens chrum tumulata


bus
invisuni

prope gloriosie Virginis sepulesset, corpus ilaquc bonis omniet

cIToderct,
,

prout

sibi

consultis-

simum videretur
litiis,

ab ecclesia ejusque limitibus procul amandaret. Pcrceptis ergo litteris cardina-

mamiata
iii

viii

pcrfecit .Martiallus,

foeminjequc

cadaver

stcrquilinio, stabulis suis proximo, incuravit. Ibi quinquennio integro

bus
Conlinuatur
narratio
deri.

umquam

incolucrit

(3).

humandum

com-

San

95 De hoc itaque postquam aliqmmdiu deliberatum essct num flainmistradcndus fssct, itum est
in illud, inquit

Sandenis,

ut,

quia publica
suis...

lifie

ve-

Postca vcro devolulo ad Klizabetham inipcrio; ut honcsliori in loco reponerctur, niandarunl Prtesulum aliqui, maximc vero archieputruissc liquet.

nerat, dimitleretur potius

cum

Buceri vero
,

piscopus Cantuariensis

et

cpiscopus Londinensis.

corpus, paulo ante Canlabrigia; sepuUum jubcbatur sccundum let;cs, cum Pauli Phagii caiiavcre
exhuraari ct comburi: uxoris autcm Petri Man\ris

Eam

rcm

antc

omnes obihat magister Jacobus


subdecanus. qui cltosso a

CallhiH, acdis

praBfatie

famulis cadavcre, ossa loculo satis specioso inferri jubcns,

impura
projici.

ossa,

e caemiterio in sterquilinium Oxonii


lib.

Dcin

m,

qui Eiiinhciha inscriplus,

cl,

C defun-ctojam Sandero, ab alio

adomatus est,utex proQ^mioconstat^rcferturfnempcsubElizabethai^)), cincribus seu potius umbvk Buceri el sodalis ejus
publica et celebcrrinia deriuo pcracta /n/^^c justa
;

ad S. Frideswydam deposuit , tempus magis opportunum expectans, quo cuni solemni, ut par erat, pompa justa excquiarum pcrsolvercntur.
Reliquias
interea

Fridcswydenses
ponlificiis

se-

duIopcrquisivitCalfhillus, a
rcpositorio (quud

quibusdam
alibi

vocant)

suo cxemptas, et

etadditur

Sicut Oxonii mcretriciiE Pclri Martyris

in ecclcsia reconditas intelligens,

prout se occasio

conjugis ossa, e sterquilinio, in quod conjecta erant, summo sludio collecta, in vicinam ccclcsiam, ubi primum condita erant rcpurlanlur al non jam in
:

daret in lutiorcm locum

deportandas; quas qui-

dem

prisliuam sepulturam, scd


sanctissimui
loci

summo

scelcre, aperto

virginis
titularis,

Fridcswidic,

ejus

lcnipli

el

duobus holosericis (temporis iiijuria et adorantium osculis uigrciliuc ijuaiiam obfuscatis} invenit, et Catharins quain dixi ossibus commiscuit; quje scilicct contiimulanda pariter mesacculis
dilabatur. Tertiu Idus Jan. mdlxi, conlliicnle inagna hominum frequcntia, laudala cst pro cuncione Ca-

Divae

antiquissimu monumento, in
et

sacrum ejus tumulum inrcrunlur,


vcnerabilibus rcliquiis
ita

cjusdcm Divae

perniiscentur, ut in pos-

tharina (scommatis

intcrea

noiiiiullis

in

S.

Frilcrtio

terum

intcr

utrumque murlicinium discerni non


:

deswydam

jactis

atque

sepullura

jam

queat, hoc impio addilo epilaphio

IIic

iieqciescit

RELiGio cuM ^upERSTiTioNE. Sic discernct vivorum

elmorluorum
iilem

Cbristus.

iDominicus in erat) mentioncm honoris i)Ienam fccit Rubertus Kogcrson, ex yEtle mox anledicta alumnus, dum evandonatur, cujus die
pro^inio

ex ArUu-

nmio Wood.

9G Eadi-m fcre referuntur apud Dugdalc (4) qui ihidem mentionem facitlibriinhancrcmspecialiier
conscripti,
ut v:r titido claret : insaibitur enim : Historia de exhumatione Katliarinai nui er xixoris
PeVi'i

gelium

populo annuntiaret.

Atque bac ratione


anti^iuo,

supcrslitiosa, cx valiciniu

aliqiiu

forinisi

dine exsoluti

sumus

quippe credcbant veteres,

MoAUjris m-8, 1562. Ejus auctor

J.

Calf-

reliquiaj Frideswydcnses (qua; scmper rcligiosissime conservabanlur per canonicos ejusdem pnovoceni ifartijr. 14) Autiq. OxoD., p. ^70.
:

laVapaul6

(l)Lib.n,p.233.K(iit.C.oluniu.' Aorippiuffi 1C28 (3) Cl.aufepiC^ UicUoCna^fi Lp'uiit

- n

Hi lisloire de dL Uuyle, ad
] 1

Ibid..!). 275.

(5)

T.

II, p.

UL

W U'Sl. et
ratus

; :

DIE DECIMANONA OCTOBins


^

555
8. B.

ratus) alio transrerrnntur,


sinni ipsam...

niiluram propcre eccle-

V(M-um

liis

omissis, opitnphium utri-

que (pariter enim, ut priEdixi, inhumala; erant fcemin*) contexuit academicorum aliquis in haec vorba:
Hic REQUiKsciT RELiGio CCM siJPEHSTiTioNE.
Condwto
in

99 Jacohus Calfliillus Efimundo Frindallo, episcopo Londinonsi dignissimo, salutom i'n Domino sempiternam. Litleris, quas ad nos cum mandato
dedisli."?,

Prafatio.

dum
causa

fuil (couversis

97

/te

ahsqxte

prcECedentio

Scilicci eo abrijiit

mdlgnationis sensu quis legat ? mortalesvcsana innovandi libido,


/

varie aPfecti sumus. Non enini adeo jucundivina boniiale rebus) in pia non malam operam posuisse quam mo:

lestum.
et

et

prioris

tfmporis

inii|uilatem

vidissc,

ui nec pretiosissitn s

atri^ indulgeant thesam'is,

factorum

omnium
non

alrocilatem memoria
est,

noslra

nec commendatissimis parcani antiquitatis monumetitis Dein cui bono hujusjnodi profanatio? Utique
.

repetiisse.

Quis enim

qni piorum

illa

tempes-

tate

graves, et

fcrcndas

injurias,

moderate

nostristemporibusneminem.reperiascordatum.,qui illamnon improhpi^non vitupcret. Cxternm ex triplici,

feral? Quis non ad ipsam recordationem illius tytannica? potestatis exhorreat ? Certe cum illud Antichristi

quam

cThihuimus, narratione, cerniturscrip-

nostri
reip.

tores, diversse licct religionis,

una/nimes esse in re~

nostrae

so-vum inlerregnum, et infelicera dominationem, animo et cogitatione

ferendo facioprincipali, lieliquiarum pcrmij-tione eiiam conveniunt de cpitaphio,pro niore temporis in cathoUcos ad injuriam usque prohroso;
satis

compleclor,
et

quamvis cjus mentionem non habeat Burncttus, Quod ad saccu(osbombycinosatiinet,quibu^inclusa fucrani ossa S. Frideswidffi, non esf cur fidem
Woodl
Uonitum
et

etsi velorem doloreni refrico, lamen habondas Deo gralias inipollijr, et ad nos ipsos nunc demum vere hcatos prsdicandos. Nam

ad

ut gravilas morbi

facit, ut

medicinam magis amc-

mus

Dufjdali suspcctam habeamus, ui ex mo(r,

per amissionem verbiViivini. miserabile vulnus innictnm, facit, ul ciirationem multo chariorem haboanius. In co igilur toli esse debemus,
:

ita

dicendis clarius innotcscei.

ut

bonis potius prssentibus


dolentes
vidoaniur.

digni,

98 HcBC dc RcUqukmiAn permixtione ex variis tequmtem Cai- coUegeramus, cum deinde Oxonium (id quod jam i j fhilU de Exhu'. C/ttna- dudu m invotis cratjadire nohis cnntiqit.mcnsc Au^ mativne rinte hittoruim. Qusto anni W\% ; co /t^-a^cipuc consiUo, ut dHigenB ti/us in res Fvxde^^mdimas inquirerem^is. Aique fas sit nobis hicantc onmia grati animi apponcrc tcsti,

quam

malis

praeleritis

Quocirca,

ne.ob-

'

duclani piis animis cicalricem relrlecm, universa, qua' tolo fore sexonnio omni cum (hritate atque E imnianitale lacla sunl, pia'tereo. Tanlum hoc at-

tingam, quod ct a
redinlograiiim.

me

prescribi vis, et est novissime

moniuan ergn Bodleian.T BihliothcC3c ad}niiiistros omnes quidem simul, sed spcciatim crga clarissi-

100 Posttiuam

igitur Cardinalis

Folus,

ilii,

uti

Polus

mum

et

eruditissimum D. Bandinell, Bibliothecx

mcrueral, e iinibus patriie ejectus, exteras nationes complures annos peragraverat regnante
:

praefectum (qui paries haud s^)crnendas habuit in


rece//f('

Monastici Anglicani/'f///if>/)^;,c/ D. Coxc, cui

Maria, reginae senatusque consensu rjoniuni revocatus est. Anno igitur Dni I5.S4 sic rediit, ul
nihil aliud

cura Mss. prsecipue demaxdata cst, ob summnin bcnevolentiam et htimanitatem, quihus nos, Oxonii commorantes, et cxcipcre etjuvarc dignati sunt. Inter alia,
iionis cl

lioma, quani

immaneiii

illius

civilalis

crudelitalem, et

inoxplebiiem

hominum innocenvideretur.

tium cruoris sitim

domum

deporlasse

qux

in vastissimo et celcberrimo

hoc erudi-

scientiarum armatncntario colligere in rem


licuil,

nosti^am

haudposiremo

loco

habemus scriptio-

nem Calfhilli
quamvis

cujus supra incidit mentio) diu a no-

Nec minmi fucril,cumtamenpaucassolum complcctatur paginas, atque rem Practet urbi Oxobis antca, scd incassxon, (ju,rsitnm.

(Sumforic ciiamBoina asportarant Henricus VIU, Etisabetha^ Jacohus /, ferafia sua In catholicos edicta)? Is iu summa rerum potestale constilutus, cerlos quosdam homines, partim ob religionis, partim ob inorum siiiiiliuidinem, sihi prjccipue
charus, et delectos O.xonium
sit
:

typis cdita

cuiii

cu niandato mi-

ut pontilicia jura,

et

diplomata, qua; regis


qui

haud diffic^dter intclligitur quomodo, in tantoprs^sertim illorum lemporum turbine, penitus ferc intcrviderit. Atqiti tanwn, paucis iHis paginis coniinetur instrumcntum imprimisauthcniicum facti, in actis Frideswidianis maxime specniensi peculiarcm,

Eduardi soxti lcmporibus anliquita fuerant, restituerent


;

diligenterque inquiroronl,

si

essent,
et

pro qui lalcs invenirentur, apud quos vel levissima hujus rei suspicio haercret, omni
nihilo ducerent
:

qui

pontilicias

caeremonias
si

negligorent,

C tandi. Est cnim Epistoh, qun Calfhilius rationem episcopo Londincnsi rcddit eorum, qux in perquirendis recondendisque Catharinse ossibus suscepit
atque pcrfccit. Quamvis itaque, proli..rejam dc hoc argui.ento cgcrimus, nihil tamcn dubiiamus vcrba
Calfhilli integre subnccterc, intcgre etiam scrvatis,

cunctatione abjecta. iirimu quoque tempore ejicien- ^ dos curarenl.


101

Veniunt

cum

iiiiperio
,

et

polestate Urokus,

yisitntore

ma.

Glocestricnsis

episcopus

Nicuhius

Urnianetus, "*

quem

wennus

vulgo Datarium appellabant, Roberlus Morcollogii Corporis Chrisli prjcsos Ilonricus


:

quce Jiucusquc disputaviinus. IJ^ec enini posteriora,

prxterquam quod
mofli, ut, pleraqxie

in rei gestae

notittam ; id priTcipiw, cx

m en te nostra,

ampliorem d/ucant fcren i comProfcctncx


cfficieiur,

Wrytus doclores juris civilis. Krat in Broko litteratura non vulgaris, eloquenlia non coutemnenda, ingcnium aculum, morum facilitas
Colus, et
satis

a Ca Ifhillo aspcrius multo quam

amabilis,

si

illorum

temporuni

iniquilas et

par est
toto

in catho/icosjaciaia, corrigant.

malorum hoiiiinum oonsuotudo nalurani


immutassenl. Fuit
ter arrogantiamintollerabilcm,

ejus non

narrationis nostrx complexu, iiquido


esse

in (h'inanoto niliil not.ibilc, prae-

non

cur rcformatx rcligionis prxcones crudeinsimulent catholicos;

litatisei harbarici

cum

ipsi,

ubi adver.mrios occu.m n i, a mpiamretorquendi pr;r-

beant materiam. IJis pra^nissis, restat ut CalfhHli Epistolnm exhibeamus, cum titulo, qucm in cxcmplari Igpis cdito prx se fert, sequentem scilicet
Historia de KxluniKitione CathariiiiC, nnper uxoris (loelissinii ihcologi D. Petri Martyris,

tam mirifice quicquam aiTOganliu.^. (Acrrbius imo e( injurio.sc prorposset sus in Ormanctum liiec dicta esse, nemo sane erit^ qui vel ex ipsis Calfhilli vcrhis non judicet. Longe
rc

qua

excellobat, ut no fingi quidoin, aut cogitari

sane aliter de Ormaneto sentichat S. Carolus Boromcus, huju.sque vitu- scriptor : Vivebat, in^ quit (I), (^u tempore Nicolaus Ormanetus, liumani
divinique
juris

ac

ejusdem
Oxonii

ad

honeslam
facta
iii

rcstitntione

sepulluram, Idus Januarii

peritissimus, qui et
in

.Matthao Gi,

berto vicariam
prieslitcrat,
ol

aimo MDLxi.
tl)

operam Reginaldum Polum, notissimi noVeroncnsi episcopatu


minis

Vita S. Garoll, auctore Giussjaao, tatioo rcdrlfta a Hubeo, uoiis

illustrataab Oltroccbio. Kdit. Mediolaoi 1701, col. 4t.

556

,.

DK

S.

FIUDKSWinA VIRGINK OXONIENSI.


in rcfor-

ininiscardinalom. in Angliam as?cclatiis proliitalis ac maniiis cius rrpni sUuliis cximium

specimen dcdcrat. Nonc a Trirlcntino panrcia viconcilio roversiis qnictam iu obscura illuslrior, cl matam agcbat, contcmptu claritatis
sapicntiEe'

modcslcque vicura jequalibus sobrie, ^ cum mnrtc commutavii vens, anno mdlii vitam dolorc, quorum certc hominum cgentium
forisque,
:

maximo

paupcrtatcm

facullatibus

suis

sempcr

munifice

cclcbrifalc. jorc parta pcrlalcndi d.sidcrium

Ilunc,

mulicr fncrit, qiiam sublcvavcrat. Qua? qiiam pia bonis omnibns, mnerore funcris indiratum chara
est.

impclrala ab

Vcron<"nsi antistitc facuUate,

Carolus
collo-

(Quanto demissius adversarios deprimcre. tanto

Romam
nensi

accersit,

repclitisque congrcssdms

culus prJEsidcm illum ac vicarium

cardinalem
bes,

suum McdiolaCarohis, ad synodo dcstinabat. Et ipse S. cmn lionwjn AleTandnniim scribcns,


Junio an. 1566, matcret
ct
:

CalfhiUus. ,\on h,Tc est altius suos cTtoUere satogii illi snspicantes ;equi judicis agcndi ratio). Ilanc

cadem
rei

bujus reiigione qua vir, imbulam fnissc cupicntes, singulos quibusveritalcm clicerc
:

Ormanetum. mense
innmt,
in

ha-

cum
runt
:

vel Pclro,

vel

uxori

familiarilalcm

aliqnam
jussc-

inlcprum, rcbus agendis omnino


in negotiis (lcn.an-

intcrccssi.sse

cxistimabant,
corpori

coram

sc

sisti

doclum, lorlcm, inf,^cnuum


datis

ut

si

quid talc com|)crisscnt, non alilcr


Buceri
Canlabrigia;

quam

i.romovcndis

vix

umquam

AtnMe hic

tamen

est,

de qno scrihere non

cessanlcm (1). cst vcntus

ornatissimi

fcccrant,

Ormanclo niliil notabile praetcnqua re mirincc excclarrosantiam intollrral^iicm,


Calfhillns
Fult in

hujus quoquo dcfnnctai corpus Oxonii concrcmaadducti jurcjurando Adducuntur onmcs rent.
:

obligantur, ut nihil simulcnt, aul occultent

carum
reli-

Fuit Colus erud!Proscquilur CalfhUlus) eximia, ad aliorum vero tioncad suam opinioncm morosa, ut nihil mediocri, nalura lam insignitcr combusserat, nec ricc .sacra biblia. qua?
lebat
:

rerum
gionc
nescirc
linguic,

de

quibus

intcrrogcntur.

De

illius

rogali,

omnes ad unum respondcrunt, ob


sc

qua utcbatur, pcrcgrinit;itcm

quidcm
Itaque

quamnam

religioncm

pronierclur.

mirnm,
Christi

si

iautorcs,
Is

quos

inf.-stavcrat,

ci

placerc po-

tuerint

nihil

a^grius

rerre potuit,

quam

ut

B quoquam vcl ideo fortassis, quod cur fccerit planc ncscinnis, nisi paradoxo f//i.9c/7ta( ct ignoraningenioso illo suo esse) tiam rerui>i,vercTiH^latis etreligionismatrem delcctarctur. Fuit Morwennus satis anuo-

ipsc Cicero, vel Plalo logeretur.

IIoc

spe sua fruslrati, quod nullis illam testibus hoerescos conviclam sccundie morli (qui papistarum ad caniinalcm E potucrint cst luror) subjicore
:

revcrluntur, referunt quid egerint, id cst, quam impudentcr sc gcsscrint, quani mullos e collcgiis indicta

causa dclruscrint, quani scclLTate sadcniqui-

nimium

crosancta Biblia conbusserint,


ligcnter oninia

quam

di-

rem tuendam sus pater, el parcus scncx, ad religionis conlrofamilias bonus, ad doctriniE et

pater

v(M-siasvindicandas judcx parum aptus, accrrimus sunt tamen velustatis suff* dcfensor. Fucrunl, ct
in

dc Martyris uxore perquisierint rcperisse, cur ex jure corpus cremaniiii! lamcn sibi retur. Cardinalis tamcn ne sic quicsccndum aliquando cxistimans, aul ipsa dogmata, qua; Petrus
docucrat, satis
deniorluce

Writo multa nalura^


in
illo

ct

doctriuce

ornamcnta
priEter

unquam
ossa

irrila

facta conjiciens, nisi

nec

homine quicquam desidcres

uxoris

iisricm

constanliam, quae
cet, el

cum bonos
pra^cipuc,

iiomines

maxime deest stabilem

nntur, quibus ipsum viruin


voluptate

majore
:

flammis absumemulto cum


interjeclo
ali-

tum

jiastorcs

quorum

flagrantcm

aspexisset
littcras

ccrlam, non crrantcm ct vagantcm dc Rcligione haberescntcnliam, (Esto ; sed quid de Cramncro,

quo tcmporis iulcrvallo,


indignissimiim
perscriplione
:

ad Marshalinm, .Edis Cbrisli Dccanum scribit, ca

quem

Oxonienses, erecto nuperrime monvmento, noVcV doclrinsE martyrcm dcpricdicant, qui vcl in ipsa morte cUirissinta (Utctuantisperpetuo, nisi mavis dlccre, simulantis animi, ecchibuit specimina ? Vidc Bossuetiami^). Quid de plerisque Amjlise prsesulibu.% qui aliam sub Henrico Vllf, aliam sub

Ut,

quoniam juxta

corj^us sanctis-

Catbarinai uxoris simtp Fridcswida? jaccbat corpus exlmmari ct jactari faciat. DcsidePctri Martyris,

Eduardo

VI,

aUam

sub Maria,

aUam

sub Elisa-

modcratio. Parratur hio rursum, veritalis socia, abripitur falfhiUus, ut vcl tium studio continue Quisabundc exverbis,injuria tumentibus,constat. nonseniU vel ineptus est vel impius quiscuu, co

betha professi doct/rinarn sunt? Utixjue, si quibus inurcnda inconstnntix nota, et ordine i^icres, et

autprobrosus.C3Ctcrumritenotandum,inmandatis
agi deprojtcardinaUs PoU, ipso CalfhiUo tesie, sive insterciendis Caiharinw ossilms sive in fimum

nm

numeru densiores reformatx ccclesiw antesignani


catcrvatim occwrrcnt. CTterum evidens cstprirfatos viros omnes hic a CalfhiHo longe acerbiu^perstringi. Quod non modo cjns caus3e non favet, quin
polius i>lurimum
officitl.

beais quiUnum. Deindenum ipsi novatores ossibus Numquid non Ula disturVv\6e$\\\(\di pepercei^t? mulUs rehv barunt, profanarunt? Atqui tamcn a

Non s^Tculisomnidigna habita fueraniveneratione.


est

in cattiannm
reUfiioTum

qurunt.

102 Hi postquam salis diu pro libidinc in comm- pUircs fucrant perbacchnti, cl infinitum pcnc BibUoruni numcmni, aliorunKpjc librorum Ruangelii

crgo

cw

tam accrbc in adversarios invehant,

cum

doclrimc scnsum
tium,
in

apcrtc

ct

salutarilcr

cxplican-

unum publicum
concrcmaverant

locuui apiid
:

vcctum,

co

forum contandem insaniaj

propriis ipsi sejugulcnt factis. non po103 Ilomini magis idoneo res committ. ^^^;;;;^^. ct furiosus iia tuit. Fuitcnim vir ct parum sobrius ^^ et in lerrai ut non vivis solum, sed scpultis cliam,
.

dcvcncrunt. ut non in vivos solum, scd in mortuos eliam cl scpuUos, crudelitatis virus cvomcrent.

gremio jacentibus valde terribilis fucrit Is alupiul advespcravcral, ab immanibus suis poculis combibonibus intcrmillens, bajulis el
tcmporis

ubi

ji"j

(Eadem perpetuo in
Fuerat
Oxonii

stylo

et verbis acerbitas).

Eduardi
ca

tcmporibus
,

Petrus
thcoiogiic

Martyr

Vcrmilius
vir

Florcntinus

rcgius

profcssor,
subtilitalc,

doccndi

clcgantia,
lotius

dispulandi
vita?

comilalc
:

morum,

dcniquc

innocenlia

ut ingcnio, doctiina, pietate


ovile aggrcgavcrit, qui lulo

complu-

operas convosuis comitatus, ad tuniulum acccdit acics satis L'bi cari, instrumcnta parari jubet. vidcbatur : rem aKgi'Cinstrucla sibi ad pugnam bajuli cujusdam ditur, corpus eirudii, eirossum et IP imponit, imposituin foras dcfcrri, bumeris fabula ab nis sterquilinio defodi jubet. AUiuc ba^c
:

rcs ad Christi
in ponliticio

paulo ante

volutantcs a vcritatc aberrave-

rant.

IIujus

uxor

Dcum

in

primis tiraens, domi,

tcm|)0impuris hominibns sic acta cst illis quidcni Angliffi sic occuparibus, quibus imiiictas insulam crudclior csset, co
verat,
ut (juo quis

turpior

et

0) VUn S. Caroli, HUL-tore UlussiuDO. lalina reddilu a tlubeo. DOtlS illustrala ab OUrowbio. liilil. MocUolaai llJl, coI.d, uol. (i. 3tis

(l2)Ui&toire(le8 Variatioits, lib. vii passim.

vir

DIE DECIMiNONA OCTOBRIS.


vir melior
H^

557
:

ct

sanclior habprotur. IItc eniin vcro

papistarum
rent,
viri

verbajure dixcris onimi


advertit

parum

sohrii.

Non anim-

prsestigiis infatuati oxislimabant ul templi strucluram penitus dissululuin iri acclamasi

b,

b-

Calfhillus

isiiusniodi

coi-dalo difjna iionesse, atfjue

lam ainandanda. Ncc


H,r^antc
^nbeihn,
Eii-

rtiani

ludibria homine ad infmmm nlebecuvirum invcnerit gra-

loco movcnMitur.

Ego vcro

nihil

minus
papisla-

boni essc existinians,

quam odiosam

rum impietatom,
(ari,

ot importunani crudclilatem imi-

vevi, cui talia de Marshallo pcrsuaserit.

nulla rationo vohii cummiltcre, ul


fierct.

quirquam

104 At miscricors.

palor

Deus

Opt.

Max.

qui

in

ea indecoro ct cuntumcliusc

(Mquchanc

suos

aii

tcmpus

sccundis, et ad voluiilatem
tur, sibi ipsi

ne si perpeluo rebus nuenlibus porfrueronniniis prffi(i(lcnlt's, divinaiii bunitatom


solet alHit^^ere,

obremsincere gj'atulamur Calfhitln ;

quimuUoma-

jores a nobis utique tulissct gratuirum actioncs, si

prctiosuin liclirjuiarum thcsauruin intemcratumcur


siodissct).

obliviscoronlur (estcnim ca

humana

inlirmitas, ut

Ralionem igitur excogitabam,


tolleretur.

(pia

et

ncque ros advcrsas, noque secundas vix modorate


tandcni assiduis i^iorum precibus servos suos o raucibus loontim CEedom conimotus, ot interitum quotidie anholanlium, cripuil. Sacroferro

ossa humanilcr tractarentur, ct omnis simul inepta


superstitio

queat)

Quo

circa

cum

Petri
in

Martyris uxoris
sufioriori
fani

ossibus
partc ad

pcrmixta et confusa,
habita,

orientcm spectanU-, ura-

contemploros e dignitatis scde delurbavit, vas suum olcctum Elizabelham. caslissimam ot ornatissimam virginem ad noslram llomp.
sancti

verbi

sui

lionc prius ad

populum
in

qua

nostri consilii

ralio oslondcrctur,

eodem monimenlo magna


et

hominum

cclcbrilatc,

frequenlia,

terlio

idus

pie,

prudentorquc gubcrnandum

excilavit.

(U.rc

Jan. (id cst dic ixi

anno mulxi sepulta sunt. iXotatu

nefnpe ino-a pulidafjuc aiiulaiio est. i^ovimus (juid rfecastissima virgine EUsabetha vel ipsi senserini
anglicani, quidvc erudit hodic scntiant.
jtihetur

dignuin cstnon rcfcrri a Calfhitlo inscriptioncm de

cathw-

rituecorpm

|05 Haec paucis diobus postquam gravissimi et ornatissimi ^^j^ vos,


,

rognum
viri

inie-

qua supra dia-imus : Hic jacet religio cum superslilione. AVo ctiam. itlius mcminit Burnettus. Traditur autcnt a Sondcro cuiomnimode ferc consonat .intonius Woodus. ut
c.r

Matthee

supra

relatis constat n. 96.


fuil,

g
^ne- seqwnttdie
^^ eonctone laudatur Ca.
,;^^^^

Edmunde LondincnB Cantuariensis archicpiscope ot sis, Hichardo Ooodricie (intorponantur si lubet,


alii)

108 Prostridio ejus diei, qui Dominicus

que enim ^ ,.
.

tot

simul pcragcndis unicus dies


.

sufTi-

quus ogo singulos honoris


constituit,
et

caiisa

numino, pruut

cerc judicatus

l,

est)

Rugersunus nustor conciuncm


et

denter

eam

dedit authoritalem.

cxsuggestu piam quidera


habuit
:

eruditam ad populum

causas ad

cultum religionemque

Dei spectanles

in

qua cum multa de communi honiiniim


:

cognoscoretis,

omniaque
fcece

pro

vcstra

prudentia

sorto dixisset

ageretis, quae ad

ovangolii lucem stabiliendani, et

furure carnis nostrae

de frangcndu pruritu, et scpeliondo do Christo ipso, qui sua


:
:

remp. a pontiacia
et

liberandam portinerent.
hae

Intolligentes igitur quam indignis modis avidie

murto viam nobis ad vitam communivit landem quus vivos ct aliorum clarissiinorum hominuin
,

rapaces
:

bestiie

emortuuiii
aliquut

innocenlis

corpus
Oxonii

ncfaria

papistarum tyrannis e medio sustulit


fcemince
toto
salis

el

traclasscnt

cortis

nostrum

qui

bujus etiam ornalissimae

honurifi-

snmus, reique veritatem cognosccre possemus, id neiiotium dodistis, ut hanc infamiJE notam cluen-

cam
el

mentiuiii'in IVcil, ([uam

bionniu murluara

dam, corpusquc

honoslo aliquo sepeliendum curaromus. (Transcant h.rc. dcnipii^ tamen pontiiicia faece et avidis rapacibusque besliis,
qu;c jmulvns quisquis scripior omisisset.) 106 Itaque postquam omncs ad nos convocasso-

limo ct slcrcoro detractum, in loco frequenti pupuiu sulemniter


e

sepultam crudeles e tumulo detraxerunt. Dotritum vulnus attigit, quod dulurcm fecit, quamquam
et causas attulit, cur
rit.

minus quidera
matronio
:

focisse

debue-

Etenini

honesla;

vitam,

tamquam

possimurum humiiuun excmplar ad imitandnm crudolilatera taraquam .-^coimlus ad fugiendum pruposuil,

non

ut

redintogrationc
:

iliius

tyrannicae

effodi.

mus, qui
nimonti

vel sucii sceleris, vc! adininistri fucrunt,


indiciis,

vel cerlioribus saltem

honestum

pii

mo-

sed ut eadem popotostatis pia corda vulncraret accendorot ad Deum nostrum in summa laude, tius

luciim,

turpcmque
:

sccloratie

vioiationis

gloriaquo

iiouondum
in

suasque oranes copias ad


potentiEe

formam novorunt
cimur
,

ad Fridcswidse tumulum addu,

eversionem
At

iilius sceleratiE

conferendas.
osse
,

atquo non longo ab oo iuco


,

in parte templi
,

C septontrionali

scpulcrum quod por Gorpus iCatharimc) ipsum alio delatum, atque locus, ubi dopositum fuerat, indicacertos indiccs stabulum, et o putri lus. Venitur igitur ad MarshaUl penitus absumpta carne, cadaver
fuit

ostenditur.

dcbuit cujus causa froquetitos conlluxcrant, eam suis F laudibus adornaret in eo muderatus fuit ne aut

qucd

oratione

praicipuum

ui,

Omo,nondum
ccrobrum.
caru.

immodicas laudes congerendo, desidorium bonorum augeret, aut in ornanda virtute nihil dicendo, boni viri parles oIDciumquc n(^gligerct. Quorirca
sic dixit, ut

erutum. Inorant calvarire longiorcs


Ossibus
nulla
inler

pili.

lotumque

ipsam injuriosius a
pristinae
rcstiluerit,
:

puntificiis

Iracta-

se

membrorum

tam, fama^
latcm

auditures ad pie-

compage noxis, adhairebat caudens ot absurapta coUfcta, Sod ipsa. ita ut erant, in unum vas
diligenter

ad Romanae sodis multos inflammaril authoritatcm superslilionemquc toilendam ex orani genere phiriraos excitarit. cmciwo 109 Sed ne ipso etiam vcl pictatis laudationem, t''^*"'araontis vituperationem videar instituerc vel ncgotii,cl cuni decretum fucrit exigui cujusdam
:

ab

ledituis in aede sacra custodiri

man-

daraus, 00 usque,

dum

celcbrioris

fosti

upportuni-

tas froquentiorem spectaculo

populum oxhiberet.

Em

oisaperctim

107 Interea,

dum
:

pro umcii mei ralione.


in abditissimo fani loco.

omma
])ei--

mitcentur

hunestandum studioso pararcm qu;e ad funus


t'"cre viderenlur

tempuris acta pr(^scrihore. finem


intcrim gratulantes quo prterco, qui
attpjo
iJrcTsentia,

faciam.

Tacitus

forte

huminum

voluiitates, judieia-

7!'Z"'f' PrideswidtK.

fortuna
sericis

ossa

quiedam
lccta

subfusca.
et

binis

manlicis
lliPC

prsclaram

non vultu solum


aflixis

diligcnler

involula

roperi.

sed vcrsibus eliam valvis

ejusdem adis hebeles


'

et prisci canonici,

religio.se

.supor altare asservarc. et in solomnioribus festis collocarc soleprupalam, et in conspeclu omnium

animi sui significationem dcdorunt. Accipo igitur, nustrum in mortuani sluilium, praisul optime merito scmperque suspeximus. Acquam vivam
,

rcverentia et honurc, ab imcolercntur. Virginis oniin ilhus perita multitudine tantam Frideswidie fuisse velus opinio est, quibus
bant, ut magiia

cum

cipe virtutis et pictatis tua;

qualocumquc monu-

mcntuni,
possis;
Christi

cum et eam habeanuis authoritatcm ut cam sanctitatis et reiigiimis curam, ut velis,


ct ejus

vim

et sanctitalcm

inesse deliri senes, et

homines

evangelii

promovendi

causa non

solum

'

558

DE

S.

FRIDESWIDA. VIRGINE OXONIENSI.


haud infacundum ostendit. ^ omiltam Scripsitaulom, ul alia Historiam deexhumalione Cathannae,nuperuxoris
liaribus oratorem sese
;

africcre, sed iJcfunclos eliam solum vivontos praemiis hominum carontes, ab immani furiosorum et spirilu

iDiuria vindicare.

Gaipnlhscri/h ffcnere dictum sit de tota aimnum pacatim-etn, a stupUo. laudnnda pthne, in ea desiderari /lartim. partw diopartiummagi^alienum.Qu^tamennonimpeCalfftilli icri

no

Petri Martyrls. Edit.

1562

lai.

Prognen, Trag(rdiam,

iot.

vilupernnUa-

diunt,fiuominusmagnoinpretioquoadsMani'am
sithabenda.Astmultopliirisacordaiis.rstimaretur,
si

Poemata varia, /(//. Responsionem ad Johannem Lond. \'m,A)igl.


Ohiit
ffitatis

Martiall,

de Gruce.

forma au<Uor usus

esset

uiiquemoderatiusseniiunt

minus acerba. Longe hodiedum et scribunt

Bockingiic, xx

Augusti anno Dom. mdlxx,

imigni quotquot sunt, Doetores Oronienses, pr:rstanies. Argumenio sit eruditio.e vel doctnna

mn

tumulum accepit, XL, etiam anno canonicatui ultro reimnliarat (1). quo
el in cjus vici ecclesia

curarunt mmumento. Epioraphe, quain apponi quod ab aUquihus annis ercTesanr pr^clarissimo, V mcmoriam t^a-uiUy fiifiicy ct /Mtmer, iuu<i.j runt

112 Ea-tat hodiedumndhucinecclesiaChristi, in Sfonummum pnricmchori borea- ^*- Pri^ieswid .sacelh thrologicoseu fatino,ad monumentum sancta^ Frideslcm, sepulcrum seu

quam

e.ranglicoinlatinumversam, propterea hie,


dv(vi.

ut fert inscriptio, (osciianii manu in kipidea exarata, necquidem alfura, sedimlamina posiia lanium tumuh) : llie Shrine of S. Frideswidffi, Aive

'chZTZonu

adscribendam

gratiful.

AD GLORIAM DEI ET AD * P'AM MEMOniAM EJUS SEBVORUM


THOM.E OnAMNER NICOLAI RIULEY HUGONI::^ LATIMER PR^ELATOBUM ECCLESI^
B

wide, died in the yaer 7i0 (sepuferuni S. FrideswidB, mortuae anno 740). Est structura justsE magnitudinis et altitudinis, tribus constans contignalionibus;
supcrior

quarum

infrrior lapidea cst; uti-aque


(in.

ligneci.

Contignatlo lapidca

cvjus supc-

rUyriparte pfana, vidcreest vestigia duarum statuarum, quasabstulit turbo Cronnvelticuslpaufo altior
est

ANGMCANvE QUI PROPE AD HUNC LOCUM TRATiIDEnUNT CORPORA SUA COMBUBENDA, TESTIMONIUM BEDDENTES
SACRO SAKCT/E VERITATI

quam

infcriorlignca, ct luvc

quamsupenoritem R

ex figno. Longiiudo monumenti quindenos prxter proptcr capit pedes, latitudo fcrc oclo.In supcriorcm

pariem planam conlignationis

lapide3e ascenditur

per octo gradus simiUler lapideos, ipsi

monumenio

insertosadlatitssinistrumcxjMrtesaccllilfieologici.

QUAM IPSI AFFIRMARANT ET SUSTINUERANT ADVEBSUS T^RRORES


ROMAN/E GAUDENTBS SIBI DATUM ESSE NON SOLUM CBEDERE IN CHRISTUM * PATl SED ETIAM PBO FJUS NOMINE HOC MONUMENTUM EBLCTUM EST
ECCLEJ^I.-E
;

Gradus ilU plurimum attriti sunt eteaxavati; ex qno Itaud improbabUi conjectura effici videtur, soolim jideles et peregrinos devotionis gratia cum illac ascendcrc et descendere frequeniissi^nos; simife quid communiler obtineat omnibus fermc in reliquia.^ locis, ubi celebrior populi ad Sanctorum
iitos

vel
.

tumufum

hafnius concursus

est.

113 Evidens mihi estpartem

mo?mmenti figneam varm


menti

monu-

Saka.

cniua.

EX PUBLICA

COLLATIONJ;;,

ANNO DOMINT DEI NOSTRI MDCGCXLl


Eslo dicani
:

factameo fine fuisse,ut imponeretur partt lapiaea'., Ojonii versarer licet nuper (cuni secunda v'ce Auguslo 1850) uudiverim a nonnuflis id in mense dubium hodievocari. Ornamenta utriusque partis

HUw

describwitur
partei-

errores ecclesije Romanae


est.

quoniam

nimium aptcsifnquadrant, qunm ut forluito id coniigi^^se

CalfhiUi notitia

compmdiota.

parcuni probis ct coatumeiiis htcc enim nimiuni quaniuni ab eorum animis absunt, non tanium doctrina cgregie imbutis, sed ad omjinn hurnanitalem pricclare efformatis. iltus, cujus vitse compendium ex 1 1 1 yVon ila Ca Ifh Wond subjecissc hic haud ahs re fuerit SdiCOAntonio

hsc eorum opinio


:

Ast

credam. Locufamcnta quoque, eodem in sinondent.

gula contignatione nmncro,perfectesibires

'Vi/raquec&ntignatioligneasatisnotnbilcifiabetinci-

si07ies,quaparle,utriinqueinfungitudinesua,>nonu-

mentuni

attingit

columnas duas, quas


ist^,

inter fiodie

cerniturcol{ocatum.bicisiones
levi vel potius negligenti

cum

facta^sint

bus

Cairiull, in

agro Saiopiensi natus, aedis islius


illa

(Christi)

alumnus sive sludens, ex novissima


solilo

HiMirici Vlll fundalione, emersil; logicaeque ct phi-

losophicB cognitiunciii.

sludiorum curriculo,

adeptus, gradu niagistrali urnatus cst, anno mdlu. Ex quopriumm lempore iitteras ilndem haurire coepit,

summam
turum
fuil.
;

Siu-m prit-buit, ad maf^na

demum

perveu-

nam

el

indolc ad

graviiatcm composila,

produnt condesti-. tignationesligneas,aliamad sedem primitus natas:necenimfuctleintciligereturhujusmodtopus inproperfecium fuisse ita, ut, quin deturparetur, posset. Pars lapidea priam svam sedem locarinon non putem rectius quadrat cum duabus columnis ubi n unc cern itur. Nec eltam tamen ab inilio .sletisse arcfiitcctomihi arridet sententia viri arteroquin

manu,

satis

el ingcnio acuto, alacrique aiiimi vigore pra^ditus

nicesperitissiini, D. WilUs, qui opinatur,

partem

Anno lx prtebendam (subdecani nempc) ab


ecclesia;

ipsa

instilutionc

adivit,

et

quinquennio
nec non

\\\

post in sacrai Ihcolugiae racultale incocpit. Ucctur

lopides, ut ligneam ideo tantuin impositani mass.r Fridcswidiainsiar specula' monachis seu canonicis quid in eccfesia fieret, observarcnt,
nis esset, vet
tit

ex qua

poslea de Bocking,

in

agro Kssexiano

archidiaconus Colcestriensis cniicuit, et Sandysii, a sede Wigorniensi ad Londinensem translati, successur a rugina iliUsnbeihn} dtsignalus est; mortis

invigHarent. sepufcro sanctS! Virginis su.t prorationc hxc /mjusmodi conjectura Nescio qua sibi proct. I). WilUs
baretu/}'.

Cxterum, quoniam

autcm inlorventu,
iii

pruhiliitus comparet,

iiuomiiius

Chrisii et ponit ex professo scribere dc ecclesia illa suae senspecie de sepufcro .S. Frideswidae, forte

episcopuin consecraretur.
vixit,

Inter

priinos

secuU,

quo

poetas, niaxime vcro comicos, haheba-

tamen ego. pace tanti vin erudubito) argunienta, quse dixerim, vefiementcr
tentix afferetide quo

tur. Arteui

et in

quoque disputatricom accurale calluit, cuucionibus non minus quam coUoquiis famiOxoD., Ub.
it,

dilorum rapiant assensum. \\\ Vulgaris a/pud Oxonienses opinio

esi,

relt-

,,6>(i'^"*

'^'

j^^

^^^enof.-

(ur rcliqw^^-

(t)

AnUq.

p. -^r>3.-(2j Fasli Oxonienfies. p. :>04. aot. 3.

Fridoswiil*'
(3)

AU aoDum

1-389.

quias

, .

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^ quias S. r'n\eA\\U]ie,permiTtas
rina',

559

cwm ossibus

Catha-

sub hoc
ecr

monumento ad hunc vsquc diem


effi-

rum
rari

reconditas permansi^se. !d ta)nen non liquido


dt/wr
Calfhilli n(irratione,qux non

Virginem illam SummusPontifcx nuper in Sanctocatalogo numcrari et a Christi fidclibus vcnedecrcvorat


{^).

hoc loco (supra


reliqyiias

7mm.

107) rst.

omnino clfira Apparet tamcn i/las


os.sibus Catharin3e,

feslivitas

sanctx

?vi(\cs\x\i}3i

Absguc dubio, solemniori ritu t,im Oxonii celebrata

tanturn sanctse Virginis, ciim

fuerit: nec sane repwjnat, inter alia ferventioris

devotionis(mjumenta,admiitereinstaurationemseu

permixtas, qu3e duobus manticis sericis continebantur Hinc ef alia exurgit qu<rstio, an sci.

renovationemiUiusmonumenti.QuQdsiconcedatur
reapsefirina staretcl. WilVussentciiiia,cum

adfnem

licct universa) Fridcswidirinse ecruvix,

an vero

par-

saruli dccimi qiiinti sepulcrnm S. Frideswids

tcs tantwn iUarum notabiles prxfalis manticis inclus^ essent ? Equidem crediderim universas, motus

prxcipue

his

PhiUppi

Prioris

verbis:

Gioriosa

Virginis ossa do sepulcro Iranstulil

(Wrhardus Can-

tvar.) cl in forclro iqiiod intcrprcfor Hicrothecam)

prout nuncvidetur,esset referendum. Non tam^n putemitlud ab initio positum eo, qno hodie stat, luco; nec etiam partem ligncam, qu.r forte scrius addita fuitjnstar specitUea cunonicis superimpositam. Atque h;rc sunt, qu.T in rc haud parumobscitra, nobis investigare et

eacollocavit, no lara pretiosa margarita tcrra diutius opcrtajaccret (Conf. n.


^O).

conjectura assequi

licuit.

Plura

ct certiora

afferrenoih Ucet: ad hocenim oporteret pcnetrare in interiora Monmacnti, quod forte (saltcm quoad parteni lapiileam) priniitus e.rstructum fuit super
vpsurn

twmulum : ni 'malueris, ab inltio erectum eleferet^'0

vando exhibendoque

seu hierothec^. Atque

huc faciunt, quae habentur in Chrunico Wikesiano

ad annum 1^89: Translalum vetus Teretrum (de quo mox dixlmus) S. Fritheswytc ct collucatum B in novo pretiosore ferelro in eadem ecclesia, el prope locum, qno fnit prius collocatum; rpiod qui,

posterum clarior orietur lux. 110 Quidquid de his sit, su/ficiat ad propositum nostruiii, addidisso (pi.rdam ex historiographo O.Toniensi, Antonio Wood, ejmque editore ei continuatore Joanne Guteh,ex quibus luculentius pr<Tclarissinii monunimti pretium declariddtur. Est sepulcrum illud nitida et elogans structura, tumulo
Fo7's in

Aliqua de 0-

"'""""0 x ^'^'^

su[)('rimposita.
effigies,
ivelli

Olim nunc autera


S.

viri

ci feniinse

aereas fercbat

ablatag

sunt ftempoir
rotulisso

Cromot

id factum).

IMcuntur

Uidanum

Safridam,

Fridoswidse

parrnles,

qnoruni ossa

dem

feretruni diu antc fnerat pr;oparatum.

Dilfi-

cullatc nitarnen aliquanr faciuntverba: propeAocum,

.tiuuUonumen-

incerta.

quo fuerat prius collocatum; 7(^3' /10 ita facile interpretanturde simpUci loculOyseuarcasivc thcca. Dici tamen possct hac occasione et ipsmn Monv mentum loco moiuni fuisse, additaque nova ornamenta tl5 Exhisjam liquet incertam esse Monumenti ^tatcm. Asscrit quidcm Gutch (I) erectum- a Priore Philippo qui, inquil iilo, absolvit ecclcsiam, ct magnificum illud posuit sepuicrum suae patrona; hodio adhuc spcctandum, in quod ipse anno H80
intulit cjus rcliquias, et scripsit

cum fdi^fi suiE reliquiis condita in pr;elata ecclesia fuerant. Stabat sepulcrum ab initio in saccllo ad aedis partem australem , uhi pcrmansil
simul
aliquot sipculis,
vi.\

non oblivioni datum,


:

pluri-

mumque
110
(alii

vclustate et igno

doformatum ast anuo habent annum 1179) huc translatum est


,

magna cum pompa

pr^esenlibus

rege

aliisque

magnalibus; quo tompore plurima foruntur conligisse miracula. .\nno 1*289, anliquo lumulo sou
penitus fere corroso, aliud fuit paratum, quo ossa deposita snnt a Guillielmo fdo la Corncr) opiscopo Salisburiensi ctc. Noc quidquam deinccps immutaluni, us(iue ad monastoriornm in Anglia evcrsionom. Tunc onim 'anno ncnipe Irigesimo Henrici VIII) spoliatum monumentum csl, et
foretro

in

raculis.

de ejus vita et miHa^cvalde fidenter tradit Gutch.Astexurgit

diffwultas ex scpulcrl, /rout

nunc
ubide
S.

cernitur, fnrma.
ecclesia Christi:

Manualerecen-sviatorum

(2),

intermonumenta, inquit ,pi\Tcipueeminet (\uod communiter vocatur si-pulcruni


FrideswidiB. Operis
a.i\

donaria rogio invecta thcsauro;ita ul txssa intus rclicta, atquc dein asscrvata us^jue ad Elisahelha

forma cerlo (certainl g)

rel^cvlnr

saeculum decitardius
tanlura

tempora solum
sibi velint

ficlitia

sc spuria

ossent.

Quid h.Tc

mum

quintum,

et

probabile est,

occupassc locum,

quem nunc

obtinet.

Ex

quibus

non facdc dixerim. Nullibi enim legi sepulcrum,ab Henrico V/II apcrtum et sacras exuvias
cxtractas. Dcin prosequitur Gutch

sequeretur falso illud adscribi priori Philippn, nec


eiio/inerectumoccasionc translationis,s3eculodecimo

117 Antonio

Wood
sletisse

rotulit,

an. IGGl

Bertinus etjonnneuutch.

tertio

excunte.Nisi dicamus primxvs! structurx ad-

Holyday

DD.

archidiaconus Oxonicnsis
in

praefatum ^
chori,

ditos postea fuisseornatus,sive (quod facHius admitti forte posset)

monumentum
tores;

parte

boroali

me-

partem monumenti laindeamswculo

diuni intor duas columnas, ubi solcnt sedon? can-

duodecimo vel decimo tcriio positu in,partem vero Ugnea/m sveculo decimo quinto. Quse tamen mcra conjectura est. Nec privt^rjnittendum, cl. D. WiUi.s
diserte j^ronuntiassc (prout plures mihl asserue-

cratibus fcrrois circumdatum

suporposita
cxlii-

ejus(S. Frideswydx) icone, oranlis

speciem

bente, duobus geniis caput sustentantibus; abla-

runi ex
sti

iis,

qui nuper, hac

nempe

.rstate

an. 1850,

tum sub Decano \)\\\>y^ ((pii designatus ct. inaugura t us fuit anno \^-2%\(\wm romovcretur, aporlum
fuisse,

vnterfuerantpr,Tlectioni,quam in ipsa ecclesia Chri-

atque apparuisse perfectam sou intcgram effoliis diversi coluris

de re architectonica coram totafere universitate habuit)hancsuametiamessesententiam,reccntioris sciliceitpvi csse monninentum toium snisepulcrum sanctx Frideswidae idqne luculenter efjici exopc;

figiem vittis cinclam et


id

aliisque

genus

(were thcy saw a perfcct


it).

raany ribbons about


effigics indicent,

with Quid hic voces perrect


cfligies,

ris

forma seu siylo

et

ornatuum genere. Non utique

cum

dicatur

viitis

non adco Hquidum est, pr.rsertim circumdata aliisque similibus


.

recedet quis facile ab op-nione viri in hac materia,

omniumconscnsu, versatissimi. An forterenovatum


fueritsepulcrumsanctxVri(\cA\\idiB,occasicn('noVcT
indicts celebritaiis, de

qua supra,

n.

87, ubi de

Videtur tamen ex sequentibus agi de staiua C.rterum, quidquid sit, non est quxstio de reliquiis S. Fi'ideswi(lae, tum quod voccs pcr sc tiihil tale sonenl, iuin quod tempus spectcnt,quo Jamdudum

cultu ex profcsso agcbamus,plura diximus : scilicet anno 1481 in Concilio /Ajndincnsi statutum fuit,

permixtio

cum

ossibus Catharinae pr;ecessei'at.

Qux

deinceps festuin S. vidcaw ydx agciulum fore per totam provinciam Ganlu;iri(Misem, cuni rcgiuiine
chori et
(1)

suadereni ne agi quidem in pra^fatis de scpulcro S. Frideswyda;, ut etiam,sed er aOo capitc, deducit

Gutch

novem

lcclionibus

(luod
{l)

nempe sanctam

quitur.
Oxford

post mo.r citata verba, prose: Ha enim, Addebat deinde (Uiudaius Beriinus /hly-

Fa&ti Oxouiunses, p. 504, uol.

HaDclbook for Visitors to

1817.

(3)

WUkina

Goncil.,

t. III,

p. 613.

day)

560
B. >.

DE
monnM.onhnn monuMM minii
ita lui

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


illis

rfai/; rfa,;,

ron.o.nm ox

..m-.

qu^
i

pago
vici

Artcsiensi,

Iiodio
Sil

sacfllo Tlioologico speclantur.

0"od

si ita

S.

isubsumH Gutch) non ageretur de monurncnlo matrona) Fridcswidac, bcne vero de sepulcro

loco reMontacutc, quod cx omnil)us, qu;p in diclo instruclura. poriunlur, unicuni cst niulicris cITigic Fridcs\\idiE assurS.
Probaljilifcr

ruanna, toparcha suuin Iiabet domicilium (/rdcs hodie pniinenl ad pr.rfafum D. dc Vilniarct). Locus ille celeber cvasit ab induciis ibidcm xxx Julii aimi
ir..*i7

ubi

uno circiter distans lapide a Tc- ^ pnmpe Mn Trazccnie d Armuvden comes (dc Trazcgnie) d'Armuyden

monumcntum

ct

Galliarum rcgcm inter Franciscum Carolum V, qui Tcruannani obsiimpcratuicm


i)aclis
I

austrum, ubi gebat in supcriori chori partc ad fornicis apparct. seu veslipium aliquod arcus feclmusiU. Outcli, cujus verba latina

dcbat, ct (luarum vi nrbs hgec obsidione solutacst. Vicus tamcn ille longe vcncrabilior fidclibus est

Uacienus

ob cultum sanctse Frideswidai exhibitum. Quamvis hDC non sit amplius primaria Iiujus eccle.sia? patrona,

cum

a finc

.-ia^culi

xii

dcdicata

sit

sanclo

Vl. Cultus Sanctje Frideswidse extra Angli^e (ines pra^cipue in Boniy, Arteprocul a sije vico, haud

Vedasto Atrcbatcnsi episcopo, nihilominus maximo habctur in honorc, colittirquc dcvotissinic non a

Bomicnsibus solum, sed


pulis, qui rrcqiicnlcs

ct

a circumjacentibus po-

ad

cjus oraturium rcligionis

ergo acccdunl. Oratorium illud pars cst cclla; eromiliciE, quiE, in summa colle sita atquc adjacens
sylviE,
est. Ab imOratorium scu Capella sanctae memoriali vocalur

aptissima colrnda; solitudini

Tarvenna. Acla.
Colilur S. Virgo

Frideswidae, et subcst jurisdiclioni spiriluali cuVirgiius OxoH.actenus de cnilu sanct,rutnostnr Mabillonius in notat
in vicinio. Ast,

rionis

Bomicnsis, qui

ibidcm bis singuHs annis


ccicbrat sain Albis seu
et

in GaUii, et

7u> ejusquc
D non tantum

prinias cantat

vespcras sanctumque

jvxta quotdam
etiam
liotna'.

cjus Vitnm. Fridcswida

pluribus in locis colitur,

crificium dominica die

nempc
oratorii,

Quasimodo,
rccurrit

in An^^iia, scd et in Gallia ct civitate

dcdicationis

xix Octobris, quo E


ct ejus

quidcm scs(jui la[ii(h' a Tarvcnnacxstat vicusquidam. Bomy vulgoappellatus, Fontancllenin quo Frideswida patr(tna lionoralur
Romana.
In

Gallia

dcfuncla sancta Frideswida est,


festivitas; eslquc

ibidcm bcncficium annu(ts habcns

redditus, cx quibus, singulis

hchdommadibus,

di-

scs nostri {Ucnedictini)


ofiicio

cam

cliani

proprio

quodam

cendum
scs.

cst

aliquoties

Sacrum. Toparchaj Bomien-

vencrabantur. Homai vero cliam oratorium

utpolc illius

fundalores, jure patronatus scu

eliam nunc obtincrc dicitur apud Malbrancum in libro IV de Morinis capp. lxi el lxii et in Scholiis, aliquando qui proptcrca opinatur cam Rotnam

collationis gaudent.

Scquuntur quxdnm ad rem


oratoru nmi9''* P*-'*"-

nostram minus pertinentia.


121

prorcclam esse.
gita

In Clironologia Saxouica Frillio-

Gcographica
titulo:

Dcin oralorii anfiquitas probatur ex Tabula quam exhibcl Malbrancus (3) sub hoc

auno dccxxxvi Frideswida (?i? Quod ad oralorium pcrhibctur an ils et itcr Romana attlnct, non est quod addamus
quaedam
;

Romam

pcrrexisse

Morinorum sub Ciesarc magnitudo, ct locorum ab anno 800 nomenclatura. In hac labula, sic
reclcrafiocinafurdc Ncufoille, legunturliaBC verba: Sancla Fridcswidis cum .signo, indicante vicum,

"'
^J'^^^^

qUfFsupra retulimus n. 36 ubi utrumque in dAibium. vocavimus. De cullu Fonianellcnsium nihil tnvenimus quod spccialem hic mentioncm mercaiur. De
cultu apitd Bon}iensesopei'3Bpretiumest latiu^qua!-

habcnlem ccclcsiam
;

haud procul a Tcruamia nomen vcro Bomy nullibi reperitur unde situm arguere licet vicum, qui hodie Bomy audit, olim
, ;

dam ad o isim
CulUu Bononienti$

vocare.

vocatum
nobisserviet libellu^
S.

119 In hanc rcin quidaui, cui tituhis Vie de


dcsw-idae)

plurimum

Frcwisse (Vita S. Fri-

Audomaropoli anno 1720 editus, auclore H. D. de Neufvillef cu/rato seu pa/rocho ecclesix S. Aldc(jond,T, ejusdcm civitatis. Libellus istehodiedu-in valde nirus est; unicu)n forte eTisfil eTcmplar,
quodnobiscommodavitadtempuspr<TnobilisvirD.dc Vibnaret, curn summa humanitate et bencvolentia
nos c.rciperct,dum Bo)niuni,licli/juiassaiwtcT ?v'u\eswidae investigatuii, inriseremu^s. Scriptor lawlat.T

Afquc hinc Fridcswidis. sanciam Virgincm ibidcm plurimum innotuisse. Nain si ab aniio 800 oratorium scquitur incoet vicus ab cjus numine diccbantur, agnovissc atquc tas eam jam inde ut patronam
fuissc

sancta

ultcrius infertur

singulari devotione

prosecutos esse.
reipsa
ha^c

Quaa quidcra
aetati

prubarcnt cultum Boniicnsem


Fridcswida^ coa.^vum
Sfficulum
;

sanctae
'

cum

ociavum

diem

obicrit

mcdium supremum. Tota


versus

h.rc deductio recte fluit, si

ut certum asswi.atur

vitx,inquantum cx
spectant,

illo

opusculo conjicere

licuit,

vir fuit sa tis eruditus. Quse

ad gesta Virginis nostr.T Juiust prwcipue cx Malbranco ct.scriptis


ct

principinm,ex quo proccdil,accuratain nempcindubiamque essctabulam a Malbrancoejiiibifam;quod ego de o7n/nibus et singulis ejus apicibus non facde
affirmavcrim, fanto maijisquodnon indiccntur fonhauscrtt tes cx quibusaucfor sua ct nornina ei notas laboprccterea Malbranci, utut non indocii imo et sd, auctoritas per se tanta non
riosi scriptoris,

R. b. Lc Hcudre, viri docti in

prudcntis, qui pcr


.

multos annos prwfuit ccclcsi3e Bomiensi

.'\ntc

omnia

animo

habuit

/?.

D. de

Neuvillc scrijdo suOj

Bontiensiuin in Fridcswidam/>/crrt/t'm acuere, unde

ut ejus asscrta

a nemine possint rationabHiter

m
er tfadum

ma.Time vcrsafur
culius in
illo

in

perquirvndis

iis,

qme ad
eo

cjus
ct

loco

faciuntoriginem, antiquilatem

spirilualia emolumejita.
cu/ntur,

accurata
ijsi

sinf,

addusequcretur cultuni apud Bosi,

Quod

quw ab

dubium vocari. Hincetiam proscquitur NeuvilHus in hunc modum:\iA quidem fert tradilio loci illius. Et quamvis non omnimodam adhibeam fidcm vulga-

"

micuses
lector

S. Fridcswidae coa:vum vvl saltemejus

ribus oi>iniofnhus, qua^ ut

xiaii valdc vicinu/m. Caetcrum judicabit eruditus

piurinuim satis idoneo de carcnt fundamcnto, dicam lamcn traditioncm,

ex subjecta narratioue ,quam cx gallica

laii-

qua hic sermo, quatenus


spii.it,

reantiquitateui oralorii

nam facimus. ..V, ^.


Homii Imbetur

Oiatvrtum

S.

120EstBomy, vcrba sunt B. D. dc Ncufvitle. vicus diuiccsis Boloniensis (nunc Atrebatensis) in icus
VnlcHislory anJ AtiiiquUies of Uie (Milleaes aml Uiills in Uie by A,iil. Wuo.!. willi ii conUiiuation lo tho presciittiineby thaudilor Jolm Outrh. Osford iTsO. liem Aiientlii
(11

hac in non carcre suflragio scriptoruin, qui sunl. R. D. Le Heudrc quKstione despiciendi non mcmona " Gaudcmus loquitur in hiec verba U)
a*!

Friileawtdffi.

Ciiiversit>- ot OirorJ,

nTrrralam. Iiistoriam fasU OxwueiHP, P- 3*^,^'^ w.riill Monuia. SS. Uniin. S. Bcnuiliuti. sil-c. iii, piirl, i. i). oBl. (J) Oe ij Vila S. Triilfav.ida. p. li.

(2)

AcU
t

l.

sanclae

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^
sanctae Fridoswidae, ope antedicli oratorii qui locus
S. T.

501

licentiatus,

ibidcm
res, a

(in

liowiensi vico) deca-

Subjungit conjocturam osse vorosimillimam, sanclam Vir^Mnem, (lum vivorct in agro Bumionsi aliiiiiaMuliu

sacer esl inlor antiquissima tolius Artesiae.

nus
tuni

ol curio, qui

coUcfrit, tuin

fru^irerc soniinario Ani^loniin Aiuiomarensi.


priesidio (3).

Diva pie gestas

anliquorum scriptorum

Latius

nnde non obsciire innuit, sua sontcntia, oratorium vel ab ipsa cceptum, vel saltom non multo post mortem cjus intorvallo fundalum. licet
;

moralam

menivm suam idem awtoi- CTplicat in Scholiis sive ^'otis ifi Uhrum iv{^).Cumibipr3rcipuee3'pomtur,
cf <p'idem baudineleganter,fiuo suotemporedevotio Frideswidiana esset hco. dignum judicamus tjus vcrha hic inlegre adscribere.

forte

iion

in

oodem

prorsus,

quo
:

nunc assurgit,
|)er-

loco, ncc tanien procul dissilo.


concessionf Milonis
et

123 Pergit dciii

Neuvillius

Non minus

125

Fredoswida
colitur in

vel

Fredeswidis

illa

est (lu

s<un-arii

ei

de-

Epifcopi,
FJest-

spicuo ioquilur Matbrancq, qui ostendit parocciam


^ancta! Fridcswid.T spoclasse ad dicecosim Morinon-

hodio

pago

Donm

Meris

ruanna

sosiiui lapide

dissito,

ab urhc Taubi altorum Vuellulce


dicto,

ifidonis Frides-

widioiiai
'riplio

fie.*-

derii.

scm (Terniianxcl
trigesimum
Chrlslian.r
in

Miloncni liujus noniinis priiuum,

seu Laquotffi

fluviolo caput,

gallico

Sainte

Freexilio

ex Mal-

serie

cpiscoporuni

illius

ccclosiaD

wissc vocant. Ferunt

acla

eam

voluntario

(Trigesirnusprimuscst apud collectores


(t)

Novs GaUi^
ad annum

cum duabus
do.coruisse,

sodalibus patriam, transmisso

mari, voro
illi

sedit(jue

ah anno

1131

idque triuni annorum spaiio.


illo

Cum

1158)diclam paroeciam conccssisse abbatiaa sancti Augustini (Ordinis Friemonstratcnsis, prope Morinum seu Teruannam ,cujus fundaUyr eralipsc MHo, patronu-s vero sanctus Augustlnus Anglorum aposlnlus.ofpio

Bomyonsis

vicus omni

momoria tomplum

Diva3 .sacrum gerat, quotannis xix Octobris festam ejus diem recolens : necnon in proximo assirleat

sacrariolum

nomensuinnabhalia

sortilaesl)

posloa

abbaioni dicti monaslorii illam reirocessisse Wallero iintri, toparcha; Domionsi, ut conslalcx lilteris
Desiderii

cum colla oromitica, hactonus culta ab anachoretis, subtus .scaturiente lymplia, desuper obumbranle sylva ubi eliam quotannis,
:

prima

post

Paschalom

solomnitalcm
:

floininica.

Morinonsium

episcopi,

datis

anno 1187

cclcbris loci dodicalio

rocurrit

colliiiore est

oum

B (de

/lis liltfris

infcrius disijuiremiis). Agit .Malbran-

secessum
suis

cus de hac para;cia, sicut etiam de oralorio et fonte


sancta;
Friiloswidie. quasi
ros ossont

Fredoswidom laiuquam votis ma.ximc opportnnum cum enim loca Sanctopcliisse


:

quid anliFridos-

(ywmmn/m

m/o/c/Uc5, atquesatisaporte innuithajc


ipsius S.

notala vostij,iis visendi essot apprime cupida. ul forunt acta ejus, hic quasi in eoriim meditullio, ut diximus, consistobat. Si hac porro itor romanura
suscepis.^^o

rum

omuia coa?vacsse tempori morlis


widiE. Si itaque

cum

illis

(Lc Ilcutlrc et

Ma(branto)

ex ojus

illic

sacrariolo arguitur
Iiic

siniul et

assumamus Sanctam revera aliquandiu agrum Bomionsem incoluisso, haud difncultcr et illud dabinius summani hic occnrrero antiquilatcm. Cuin vero
nos .supra n. 3G
et

conscdisse

lucidiores

notae parent, ac pvEeser-

tim opola

37 in dubiuin vocavcrimus /lanc

in ejus fonlo lympha, qiim fcltrium ipso pceno momonto, aut brevi posl ut pluiiuium, ipsius hodierni Curionis (Lc Ilevdre) viri docti probi^jue

5. Frideswidae in Morinosperegrinationem, suprapositi ratiocmiivisveleliditur vei saltem

plurimum
inpcrjye-

exindc infirmatur. Vidrnfur auclores


tuo versari, ut aiunt, circulo
;

illi

dum

hinc ex pcre-

grinationedcducuntcultusanliquilatcm; indevero ex anti<juilafe cullus, jjerefjrinationeni. Cwlerum,


qui attente consideravcrit Jiucusfjue allata docu-

teslinionio, extinguit aestus, arguit istic Divam quidpiam jam oUm oporaiam, quo non solum ad se peregrinos exciret, sod ipsi e loco. virtulum cjnsquodammodo luorode, mcdelam sibi coui|uirorent. Nihil enim reliiiuiarum in eo perhihetur. Deinde pclli-

cere poluit

insignium ascelarum

et sanctiraonia-

lium, qui in ha3C mon^f^lcriSL (undrqiiaque Uomi/cnsi

wenla,

facilc concedel vulluni

lion.ieiisem

rip se

agro vicina, tempore quo sujrjxmifur Fridcswida in


Mfn'i7ioruin
rant,

ferre notas antiquitalisminimespcrnenda', necope-

terras venisse) e Britanniis coucesse-

rani nos perdere,


Df fimte
deswtda'
enti. S. Fri-

dum /urc diligentius pondei'amus,


(2)

124 Agit sjievialim Neuvillius

dc

foiilc

qui

usus ac pia consuetudo; ma.\ime vero Krkouiliodonis, qui anno illo 739, quo ojus adventus
consignatur, in oro
sabatur.
Pra^lor

Bmi-

ccK.T cremilica-fidjaccl, et cujusfif/u^

haud /nvcul

omnium
in

ot pivodirjitiono ver-

inde coeunt in fluentu/ni, fiu^\/d\\wvi^dicla,post


aliquot

auctorcs

marginibus
in

cilatos.

milUarium cursumjin Lisiam incurritjujta


ille

Frediswidte

mominerunt

Martyrologium

RomaAddit.
rujus fnmi-n
tententia de S.

Ariam. Ffms

comniuniter a sancta Frideswida

dicilur {Ui fonlaine do sainte Frowisse) quotl no-

num, Breviarium Salisburiense, Molanus ad Usuardum xix Octob.


tuit

menab

iinnicmorifiii sci vat,et sub hoctituloiEqualis

\2Q /Lrc Malhraiiviis, ubi congerit quidquid po-

est a^tate

cum

oi'atorio,
/itteri^i
,

de quo supra
Desiderii
fit

est dictu/m.

In

coUigere ad

suam

de S. Fride.swidai inter Mo-

Virgmis no^-

dii<lomate seu
scopi

anni \\%1 sermo

de

/loc

Morinensium epifmle, lamquanide


Wallci^s

rinos commorationestabiliendamscntentiam. Ejus

(Tdi

in J/orinw

objecto

maximx

vencralionis, sifjuidcm

ButA'i, ut

favorem

sjjecialem, concedit abbali ct

mo-

argumentaomniamereconjecturaliavi/icfitur.Quod fOWtnilT^ff"!*"' autcm allincl ad acta sanvUr Fridoswidae, atl fjux non j>robiitur* provocat, f/uwri jure j)olcst, quare iUa non protulcrit in
e.r f/uibus

nachis sancli Augustini usum expeditum iUius fonr/s, etomncs viascommunes et raaximo ad fontom
Scri/>{ores, tjui fonlis iUius sancUe Fridcswids meminere, videntur ei ti'ibuerccGelcstemquamdam efficaciam. Non parum, inquit Le IJcuflre, afl^ert

lucem? Nobis utifjuc /nvrsus ignota sunt acta, solida /wobalio deduci jiossit, sanctam

Virfjinem,du)n inter vivos versabatur, in/msregionesvcnisc. C<rtcrum e.r /mctcnus diclis indubia^

ynanetcultus

['

rklvswiiliixui

veneranda antiquitas.

solaminis ox eo biboutibus.
dcvolionis
aftoclii

dum

sincero voniunt

[toregrini.

Suhdit s.rjw divlus


liabot,

/n-obant et velustum iUud oratorium cum cella crcmitica ejus htmwi ab immcmoriali sacra,

Qaam

Neuvillius: Malbrancus

similia

alhrmans
:

et ftyns. (picnifintifjuissimaeafjucper/ietuosibicon-

etiam suo lompore hujusmodi sanationes obtineri " Ipsins fontiscpoUT a^jna^ compluribus facla:! sunt
salutaros, ct ad luoc tompora
fil

stans tradttio oratorio celebritate


1

cosvum

facU.
Vc
pi.
Utteris !)<
E)>itro-

27 Su/icrest id

litleras Desiderii ejnscopi, fjua-

ju-opilius adcunti-

busVirginisfavor. ^lfMr*w5CH(rfci MaWrancum, post citata niox a Neuvillio vcrba protinus subdere: Ut jam diutinus testis est Dominus de Le Ileudre
,

ittm pluriesjam inciditmentio, insjnciamus j)aulo extenso hic es/iiattentius. Primuni itague illa

ailerii

bcbimus; tum earum sinceritatem scu aut/ientiam investigabimus; tandem dicemus priccipua^ quxea

COT.I,

col. 1510.

(2)

Vita

S.

Frideswida, cap. v, p.

101.

(3)

De Moriois,

1. 1,

lib. iv,

cap. lxvi.

(4) Ibid., p. 6S1.

72

iUis

562

DE

S.

FRIDESWIDA VIRGINE OXONIENSI.


IMter^ repe^
(I).

aUsinrcvirwslram drduci rjucant nostrum dc Mornm rmntur apud MaUn-ancnm


Sunt autcm
,niscopus.

hujvsrnodi.

De.iderius

Munnorum
TaruanGual

Cun.

abhas
suain suam

sancli Auguslini

dc concession^ scu Camhio, ^ mentio non fiat apud collectorcs Gall'W Chrislian.T, lieetaliapluraejusdemgenerisibidemrecenseantur, tum in Vita .Wlonis I iqni fundator hafjetur dicti
lUteri<t
illis

contento,

nensis

mulluni
ut

exorassct

Domwmm
de

erum
transet

Zn

Butri,

cnrtem

Frcdes^-ule

inonasleriiversusannuni 1131) tum in Vita Desideni(2); hujusmodi silcntluni, vtpotc quid pror-

wiL-eltni

sMsneqativum^qxml multipllciex causaprovenire

GnaUori Bntr m mea i;"^-^;^ Gualttro Butr sensn capUuh, conccssU


,

^^^,
q
.

^
l

L.w/;L cnim omnia

apud omnia consionari

de-

juris

habebat

tem sanct^ ^''^f''^'";; torra conU.ue a J^^^^^^^ abbas, quod Lapnuu


.

^^^^'^"^^^J^^l,
^^10^
D.

'1
ssit
^^,.^
.

to

conc

a annum, postqnam amoveretur

d,,,,.: r_..,,,. Butn,

Gual ero

^^ ^^^^^^ Meanlur. Idcm jud^ium ubi quoqu. ..,o rf. AnnaUbns Pr^monslratensibus, DcAderii non erhd.lur, ncc illarum dilittcr^ ,.^.^^^^ ^, ,,,,,, ,..,.. /.Probationibus6ve.Co/. inrimnn instrum.enlorum} au^ in secunda parte lcctioJie instrumentorum} qu^

Wif,'oImi et aHhr.caret, et iransferret ad valicm deservientem. exnresbylerum ibidem perpetuo quoque defunnensisabbalis, instituerel. Corpora uovam capellam, ad clorum, ctorum a priori loco (ad) P"'"' Itrr t^ Gualterus l-a B n, transferret ibeneplacunn. GuaUe

tomi primi locuplctissitnsc reperiuntu/r, plurcs afferantur charlw monasteriumsanctiAugustinirespicientes. Multa tamenininstrumcnlis ibidcrn citatis
cordincntur,
littcris
.

qu^ cum

concessione scu Cambio in

Dcsidcriimemorato,evidenterconnectuntur,
(ifi-

dedit erclesiie sancli autem BiUri, pro concaiubio, mensuras, prope novam cui-tem Au^nslini dccem item sexios viginli mensuras ubrcumque veli.uU et marlandas (slrrcurandosj
:

_^ ^^ ^^^^^^ indirecte ^^^^^^^ ac proinde probant ^^^^^^^ harum Utterarum

dem
1

30 Sic

(3}

in charta, quse inscribitw

Confirma- rimpe

ex char-

novffi terrffi

excolendas

B in pai-ocbia
receDei-int recepeuui,

ahsqnesemineetomniexcepto. Et qnidquid tcrrs eleemosynam de Boini emerint, vel in


libei^e uui.

posside.-ent i
et

et
,,

oranes vias

communcs

fontem maxime ad r_......

excolerent, et ...nM- sanciae

sancti Augrustini per tio bunorum et jurinm ecclesi;e Milonem II Episcopum Tarvanensem, anno 1108. legitur : Roboramus et sigilli noslri impressione E conf.rmanu.s, qu.-e nominatim exprimenda dij.num

"* ^''""^^'

.inpimnc ducimus

et fratres Fredeswidis, ct simililer omnia pascua, molilura; libcri permaneant. ab omni exaclione

(ic slavela... de stavela... unam carrucatam glossarium Ca nfjii Ja nlum terrx, iQTrx(id estJu.Tta quanl/unx uno aralro coli potcst in anno), quam in

:,iinfn altarc

Qutt/

de illarwn
:

Actum anno 1187. has \2\i Affirmat Malbrancus

parocbia de Bomii,

Hugo

Bouterii

vobis donavit.

liiteras

consujna;

$it autlitntia

sancti Auguslini tas csse in tabulis monastcrii

fa-

mulloteturquc Tabulas illas tpsi utilem Iocoi'ui.. privterea ipsuni rum notitiam suggessisse. Constat exscridilioentcm admodum fuisse in perquircndis ahbatiarum charlutariis seu bendisque vicinarum
ejus labulis sive rcgistris, quod apparet cliam ex ad P. ncribcrtum Rosucidum (vequadani epislola

Terliam pa.-tem totius molendini, quod in parte quam inferioriad sepientrionem a Bo.iui silum est, raseriis anBernardusctHugo niius ejus pro sex nuatim solvendis, per maiium Domini sui Walteri
Butrii

perpetuo

vobis

dederant.

Et

rursus in

charta

ejusdem Desideni, donaUonum, ruini 1174, (iuse proinde liltcras ejus Terram eUara supra dcscri, las xtate anteccdit
:

confirmativa priorum

nerabile Hagiographis noinen) ; ubiinter alia hsec inopia scrihit : Frigoris asperitas et tabellariorum
fecere,

quam... W'aUcrus

ram, pcr

manum

ab omni exaclione libeDomini sui Anselmi comiUs, in


Botri

ut serius paulo K"^

V.

rescribam

addo

concambium vobis

dedit, pro lerra videlicet

quam
III

quod vix rcscribcndi materia suppeteret. Nam undcquaque quidiiiaiu eorrogaris, ut nil intactum reliqucat R^ V. seu apuii Bertinenses seu aimd
Winoct-nses....

patcr ejus Ilugo ecclesiae vestrae dederat (4). Alexandri 131 Eadcm tcguntur /n charta

pro '^^"'^^P^^f
-'"^^' '''^

solum

reliquiarum veslraruiu fac-

Tarvanensis jurium et bonorum sancU AugusUni Unam can-ucalam terrffi connrmalioner'/</)o 1170:

tus hjeres, et ad tempus iiuidem. Id porrojactaQuod reliquum habeo et baiU ipsi monaclii. spero, sunt corras;e el cnn-adend ex diversis
.

quam

pagis; curionibus,

meiiibranis aiili(piitates,

San-

vobis doparochia de Bumi, Ilugo Botrii totius molcndini, quod a navit. Tertiam partem Boucy situm parte interiori ad scpteintrionem a llupo niius ejus, pro sex
in
est,

ctorum Belgii vitam parum

attcngcntes. Mitto ta-

Raseriis

quam Bernardus et annuaUm solvendis

per

manum

Domini

men
anni

vitain

S.

Frigeswidae,
R".

(luam non putem prae

manilms esse
fe.-ent
cst

V...

Vidi-bo

et

quid iUnd
stola Ariae
iv

quid posleriorcs Andrensc cbronicon.


Martii 1622
;

Data

hwc cp

et

rcpc-

ritur inler

ab lla{jiographis ji\Tdccessoribus nostris- olim collccta. Ohiter noto subscriidioncni fcrre : Jacobus Mallebrancq ; dum fere nomen illud typis eTCussuin legitur : Malbrancq. Vita so/nctx Frideswidai. qun^ htc coiruptc Fregesvida scribiJ/.vs.

dedernnt. licpesui WaUeri Bolrii perpcluo vobis vitiatis quibusdam Milonis II, titio cst verborum crrore copista'. vocibus, sive culpa tupoiiraphi sivc confirmativa Adaim Episcopi Tandcm in charta Terram Tarvanonsis anno 1223, h.rc hahentur. exactione Bot.y ab omni
etiam,qua...... Wallerns

liberam
in

per

manum

Doniini
dedit,

sui

Anselmi comUis
terra videlicet,

concambium vobis
pater ejus

pro

quam

ccclesiffi

vestree in

cle^^mosmam
^^^^^ v^^
(Bdi, p,

tur,dcsuntj)ta

ad vcrbum

csl c.r

commenlario Fran-

dedeiat.

cisciGodwini de Praesulibus Ka^Mdi, cujus saepius jam fecimus mentioywui.


qua con/inna
(ur ._. er olvt in
iirumi-ntig ftre
coixvit:

132 /n his duo occurrunt qua^ litterarum Dcsidcrii authenliom

ad vindicandam
referri possu7il.

,,,,a,i,m

^^^;.^^^
,,,;;,.(

fidem

129
ret

Cum

U-mpore, quo

suam Malhrancu^
floreret

scrihe-

Priinum

dc

Morinis histora^n,

sancti Augustini, dubitandi locus

Utieras Desiderii

in tabuU^i

monastcrium non est, quin repereint. Hinc non

facile quis contradixerit

earuni aulhmtia'. Secus cwtera id ycnus qurT laudatus scriptor cj- iisdem
tabulis deproinpsit, caiiidem ob

concessio donatio cairucatx; alterum carrucatam, hvjus tertiie partis Molcndini. Quoad a Mtdonatio faclaahllugonc Butri confirinalur anno 1168, itcni ab lone II Episcopo Morinensi anno 1170; deindc ex charta
est

aui

i..pu9nct.

Alcxandro Papa
Dcsiderii 1174

III

rcjicienda vel saltem ut suspecta habenda.


(\) T.

causam crunt vel Quod si

Hugone hahetur carrucatae ilU ah suhstdutam dala; aliam ab hujus filio Waltero stbi coterram pcr concamhium. Ilucusquc omnia
(4) Ibid.

l&W.

m,

p. MO. Cl) Novti GalliB CIiriBliana, t. X, col. loiC et (3)ADuales PraimousVratuusos ia f-ro6attont/jtucxxxiii. -~

cxxxv.

hserent

DIE DECIMANONA. 0CT0BRI3.


i

553
a.

nUdl enim ohsint quominu^ Waltcrus Bu189 terram, quam quindecim ante annis Iri anm tradiderat mnnachis sancii Augustini, eavulem ab
h.rrent
:
1

enim

id solum legitime infc}-tur, ricum, qui si fides Malbrancosit(confer n. 121), ab anno 800 a sancta Frideswida dicebaiur, s.rculo duodecimo e.Teuntp,

his, }i(wa interveiiicnte tran.sacti(>ne, reruperarit.

Ast diffwultatem movet charta

Adami
anni

Episcopi
videlicet

anno 223
\ 1

in

hac enim su}y})Onitur tcrram de ({ua


llttcris,

agitur in pi^ioribus Desiderii


174,

in

inondchorum posscssione

anno

1223.

etiam Hcponi posset, haud rcpugnarCy ut,


fuissc

nominis mutacausa oriri potuit. Addit Neufvilliusparceciam hancinter pr;pcipuas annumeratam, etiam ante dictam tituli traiislationem, quod c(m.stat e.r iis omnihus, qusc
fuisse. Qu,r
ca-

nomine lifmnjvoeatuin
tio,

lap.nt

temporis, multi/ylici

to,

guod anno 1 189 monachis adcm^ptu.h fuerat,posiea rursus in corum manus vcnerii, rpwinvis cx nullo id superstile instrumenlo constei. Quod si (/uis admiltere rccusavcrit, consetjuens erit in
derii dalis
illa
,

st^ni,

archn Boviiensis conces.^iit abbati snncti Augu^ utjvs in illam obtineret, Atiam deinde dedu-

littcris Desi-

anno proximc indicato, nmi agi dc tcrra quam. re pic-iunt chart^ Milonis et Adaml^
;

commendationem c.t persona Gilquem primum translats' ecclcsia! curionem dicit et Dccanum, qui vir fuit meriti non vulgaris, atque a/md omnes in magna s-stimatione, uiclucet
cii parocci.T illius

berti,

ex charta, cui an7io


IIa'c

WSS

subscri/sisse invenitur.

sivc

ipsius Desiderii priores litterw


in

nec ex

istis

cuni hrevissit

et

(ju.Tdam

ad Walterum

Butri

proi}ide aliquid

rem

nosti^am

deduci /osse.
tcrtiam ejus
supr(tdictis

Quoad Molendinum, ext/ra dubium


Buiri, jatre

est,

spcctantiacontineat,non absrceritea^n hicadscriberc. Ego Wilelmus, castcllanus S. Audomari no-

partem^ abbati sancti Augustini donatam ab llugone


Walteri fuisse. Nec
in

tum
villa

facio,

quod Simon de
in

Wai

homo

Walteri

Boteri,

omnrm connlatum

terra S.

Bertini in

charlisaiDio WijSposterioiibus fnon loquor de coti-

de Aquin jacenlcm, cidcFn Wallcro reddidit;


in

firmatione Alca-andrilU, quoniamha^c


efficit

cum

quul charta Milonis) ulla amplius menlio fit

unum

Walterus vero me, a quo eiim


consentiente,
S.

fcudo

tencbat,

Bi^tino tam
in

cum majore, quam


ct

Molendini ; undc colHgerc licet illud in manibus B ]'crmansisse abbatis, doncc anno \\S9 in pa}-fem venit C0}icambii, dc quo in Dcsiderii liUcris ilUus
Atque hoc posito haud spernendum habetur argumentumadstabdiendamfidemillarum littera' rum.Plurima iitiquc s-unt aiitiqiiitalis monumcnia, passi)ii p}-oba ta, qu.r mullo pauciorcs /n\'e sc fernin
a/nni,

cum minore
Joanni'

justitia

eleOmosinam liberam
an.
iilii

absoliilam dnnavit.

Aclum

1188, scribeniibus
castcllani,

mauislro Walteri

Wilelmo

de

l'orte,

Wilelmodc Wimes, Wilelmo du Squerdes,


cnnBtnt
ii-'(ii>t-

Gileherto Decano de Bomy.

135 Exomnibvs, qua/n\r enti /mragra/^ho dis/m-

tavimus, evide^Ucr pate(cullumsaiictJ'Yvn\eii\\\(\^


a/nid Bomienses antiquissimum
esse.

'""'""
,;,.

"''.'"^.

sinceritatis noias.

Bemanet
crmscctaria
nesidtrii

ut

e.r

//i v

Aique hucusque de authentia. deducamus, qupe ad cultus Kre-

Inficiabitur

deswidiiini a/itiquitaie}fi faciant.


ex

nenio documenta qu/p attulimus id saltcm efficere, cultum illum, ea-eunte s.rculo duodecimo, ibidem
soiemnilcrviguis.se, qui.juTta
illa

ntte-

git

133 Post citatas Desidcrii Hiteras, hanc subjunMalOiviicus notationem. Ex Iioc concambio ar-

ipsa

ab immemorialijam obtincbat in eodcm


si in }-ecitatis

monwncnla, vieo. Quod

m:Sncrnnni guitui* sacrarium sanctae Fridcswidis instar paroed(J"!IiTp^rociticE;

chartisvel littcrisoccurrantquaedam,

^**^*'^

lempli

olim

Iiabilum

cum
:

cnpmelerio,
,

ubi

(/uw lum ita facile inler se

comp(maniur;animorc-

civium corpora sepeliobanlur


illud

Bonuncnsium
sed

nec

sacrarium alio translalum


cai^ollam,

novam

paroe-

cialein

ut vocant,

alibi

ereclam, ct cuGuallerus

rioniMU

insliiutum
Butri,

ubi

nunc

visilur.
,

autem

Bominicnsis

Dynasta

curtem
in

seu

colendum esi, via-ullamcsscfpi.Tstioncm histfnicam, tam remota a nobis rcspieieutem iem/wi-a, qua^ simil(^s secum non fcrat difficuUaies. Itatio est, quod numquam ferccontingatomniamonumentaadnos integre pcrvenisse. Plerumquepauca ex miiltis fantuui

villam sanclce Frideswidis ab Augustianis

suum

habcmus;

et

non raro inter ea


in ter

qxt;e su/)rr.^unt,

jus translatum accipit, et in concambium, mcniojugera Iranscribit juraqne frugifera. illic rata Neuvillius, quii/)sc ctiam
lillei-as

alia suntnmniiata, alia partim saltem intcr/mllata.

Pr.TCipuum est, ut
qu.T

instrumenta

vcl

diplomata,

Dc^idoii recitat

ad
:

nof-

pei^vencnint,

non

ecristat

ulla contra-

GalHcumvcrsas, similia concludit, sed magis e^xuclcate. Paclum illud concambii, inG qxtit, abbatem sancti Augustini inter et toparindicio est oralorium sancl* chr.m Bomiensem
sed
ecr

latvno in

dietio

qu.T si

nm

reperiatur, ut in hac, f/uam

tractamus,qudCstione revera obtinct,cemeni, ei non immerito quidem, eruditi, de facto ipso consiare, f/uamris singu/a illius adjuncta seu circumstantix
/lon

Fridcswida;
illius,

ecclesiam

fuisse

parctcialem

loci

utpote quort

coemetefium

haberet in quo

13G

trrefragabilem faciant fidetn. nuu* piai.m Quod ad p}\Tsentem ajmd Bornienses sanct/e
'^^^^^^"'
''"

cor[)ora derunclorum tnmulabanlur, cujus in pra?-

senlem
bent,
ries
est

diom irrocusabilia remanent vestifria. Eremitae enim qui oraturii illius curam hodie hain

relaFrideswidie cuttum attinet, hsc re/wrio in Bomiensi,paucisante annis, missaa curione


tione,

ad Eminenti sinium Cfvdinaiem De


ve}'gne,E/>isco/.u}n Atrebaten.\em,

la T(nir
in

d'Au^

fodiendo terras horti sui, afTirmant se pluossa olVeiidisse huniana; quod argumonlum

nupcr

noinino

defunctwn in cujus hodie


ra'cia.

dia^cesi sita est dicta

pa-

perem|itorium ibidem quondain exslifisse cojmelerium ecclesi, qua; a santa Frideswida vo-

Vidcre est in ecclesia


Frideswidie

Bomiensi

staluam

sancta;

fsainle Frewisse) et

brachium

cabatur.
eccIesiiE

Docent

insuper
.

litlerae

ilU-e,

titulum

(communis

quo anliquum sanclas Frideswida> oraturium loufro lempore insigniluin perparcrcialis

rum
lum

relifiuiis

satiscst ffjnna illa incfudendis Sancto/nibliac venerationi cTpositis) in quo

Ast nulparticula cx ossibus incrustaia cernitur.

manserat,
intra

ad aliam

translalam

ecclfsiam fuisse,

annum, ut ferebat paclum c-oncambii, a?dilicandam in valle ejusdem vici Bomiensis, quo deferenda erant corpora in anliquococmeterio scpulla. 134 Eo itaipie Ifmpore, scilicet anno 1188,
oralorium sauctce Frideswida' jura amisit parceexinde dignoscitur tempus ex quo cialia, atque
praisens ecclesia parrecialis Bomiensis
sit erecta.

TiruiujdeiTi

fionuum

iran,-

dnciimentum, quo harum reliquiarum comprobclur verilas. Anle rerum in Gallia, ssculo celrbrabadecimo oclavo exeunte, conversinnem, prima posl Pascha tur festum sanclic Friileswida; redominica; quud quidem festum suppressum obslanle cullus reslitutiune per Galnun
exstat

mansit,
liain,

initio
fuit

hiijus

sax-uii

faela.

Eversum eodem

Arc
sit

officit (/uod in

de

cai-1-ucuta.

charta Milonisanni 1168 scrmo cx hoc sita in Parochia de Boniii


:

uralorium anliquum et adjacenscella Idtens cunonis lUnniensiz eremitica. Atque hxc canceHaria/ni At/rebatensem. ad Eijiscoinim seu

tempore

\31Ad(h

'I

664
137

VITA
Addoqu^
est.

S.

FRIDESWID^ VIRGINIS 0X0NIENSI3.


cum Bomii
rjuo

ipse cgo vidi et audivi

rrir"
dtTttvr authentfctf-

de essem ix Aprilis 1847. Brachium,

supra,

Uyneum

fieliqui.r quo'

satis .spectaOiles sunt.


,

mcdixi parte contmentur in capsula ohhnga qux immcmoriaUpopU' brachii insertu cernitur. Ulasah nullusvencratur.Astauthentiumscriptum, inw quod fidem iUis reUquns
turn prorsus. habelur pr:cterca ex Malhranco faciat.

Alteracentumquadraointaoctoconsfat p scrimina. clegantibusjmopleversibus hcxamctris haudsane et mctrice vltiosis. Asservatwr rumque satisbarbari'i naivUnson c. 558, foL 153 h. .nib hac
in Mss.
inscriptione
:

Incipil tractalus <lc orlu ct vila san-

miraculis ejus. Fragmenta ctJB Frideswide et de quwdam inferius descripta reperies.

Cum
ad

habcamus lUas

suo temporeignotasBom>ifui^sc:scr Nil eaim reiiquiarum IV


Scholiis
lib.
11)
:

banamquc
in
*'

in

ro

VITA

S.

FRIDESWID/E
el

*f W^j^J^^ quwhodie ibidem nuidsitjudicand,im dc part.cu/a, quomodo rccepta quin dicatur unde et
(nempe
;

perhibetur loco seu vico)

VIRGINIS.

exhibetur.
fucrit,

antiquum
tiic

imlrumcntum s-vc quin ullum profcratur aUquaUs authcns.verecens, guosaltem

Ex Capegriwio
Oancta Frideswida
uxoris suie
filia

Ms. RubrcB

Vallis.
Uidani a subregali et Safridae qui in iirbe Oxonia mo-^-

iniprnnatur. nota particuUv iUi


Frideswid
"'^"'*^'^

f^

mpimesveniuntpcrcoriniadpotandamaquam

ZTlZs.Jlisanct.^^^^^^^
wid
u.

etiam quulam mie. J^,;, pr.rterilis s.rculis. Fcruntur asi pr^scriim a fcbnbus, obtinu,ssc :
ianationem, factadisquisittonc, constet. i\otatu nulla esl dequa,

exstilit,

rantesfiliamsuam omni niorum lionostate cducari fccerunt. Transacta aulcm infanlia super tcrram

diqnumjontemhunc

nulio

umquam anni tcmpon

nudam somno

victa

recumbci)at

illam

assidue

B tium, aquis defixo chus Vigcteliamvulgoopiniojontemhwic, Viroinis haculo, scaturussc, ut in Uirram sancts

exsiccari,dumreUquiomnes,quiinagroBomiensi aUquot dicrumjpareperiuntur,singuUs annispcr Jtaasscrit B. D. Parodestituuntur.

": L:^
m,utilat<T,

1 ^ n<=;.;;.-^
>

quando orationes DoVilium Olerum pulmento, modicomino fundebat. que panis bordeacei faniis expugnavit proterviam, E ct aqua sitim extingucbal. '^^tnio 2 Parentum di^nmni assensu liabituin religionis - -cepit, cujus exe,,,,o dao..eci,n nobilibus o,a.
prostrata genibus potcrcbat,

renun-

ZeZ's"vs^cujuslWcr^cxsla,>,,atan,uantum sores itudiiuo, i.^y

Do,u,nu,n

inMss.BibUothecxreuiz BruxcUis. lanqua partc eccU'dem fluviolus egredicns ex illo fontc, a sancta Fridessiam para;cia(em vcrsm decurrU, habet. (Fleuve de wida apud popuhim numen partem.sciUcct a viciS^ Frewisse); cictcrurn vero
nio dictx ccclcsis,

m bium
1.1,

Ex reg.s ,laue ,un,ficenl,a ca=,m/. PAiwriivi- jcjuniis pt nntionibiis insiabat iciiimifi et orationibns nstabat constru.xit
;

continuis,

ccntiesque
c.

per noctem

flexis

gcnibus
^

Dcum

exoravit

usqucdum

Lisiain,

haud procul

3 Sed nuispncvalctcsse bonus, cui non invideat, qui singularilcr est malignus? Omncs namque conatur dejicere, qui primus tiominem dc paradisi
potuit

yeratura d.

Acta

S.

Frides '

vocatwr. ab urbe Ariensi, ingreditur, Laqueta sanctx Fridcswidse cdvmus ex Capcgra139 Acta
uio,

gaudiis

proitcllcre.

Corporeis oculis ejus

cum

Ms.

Rubrx VaiUs taouge

Cloltre
:

propc

Bi-v^eUas) coUata. Satis antiqua sunt

conscripta

corporalem speciem exhibuit, elatusque in antiquae praesumptionis suas vesaniam, qua se Allissinio fore similcin iirumittebat, Christum se esse
mentilur,
terva,

iameujjost conflagrationcm nwnastcrUS. Frideswi(iis^quamincuntcsa^ciUo undecimo contigisse dixi-

magnaque Dieinunum
lucis

constipatus

caIlis

Angelorum

specicm mcntiuntur.
:

mus, Hujus cnim incendU

in Acti^

fit

mcntio. hno

Virginem aggreditur
vcni,

verbis

Veni

dilecta

mea,

scriptafulsscpostoccupationcmSorntannicam,iqux hianimmincifUt\0%},sati^apertedeclarantverba: Antn;uam juri Normannorum Deus Angliam subdiilisscl.

lem

ceternaj

quia tcmiuis esl ut percipias immarcescibigloriffi coronam, quam promeruisti

veni et ad

(ledum

mcurum

provoluta

vestigia

UascUicctlcycrcest vcrsas fincm lcoenda:

2\otatudignumest,apr3pfatisvcrbisadca(ccmusque, C jain non agi de vita S. Frideswitias, sed dc fatis seu hisloria monastcrii ab ea fundati. lUnc forte aUcui

libi quiB diu dcsiderasti adorare ; apparere quippe aviditate suad hoc vului, ut me, ad qucm tanta

spiras, in hac etiam vila murtali

cunsi^iceres et

me

adorato ad cetcrnae vilae


poris

commodum
:

absque corCui

mentemvenerU,posteriorem hanc partcin serius aUena manu supcradditam. Qux tamen mera conjcctura est, ncc uKo satis idoneo probata argumento.
in
Intcr Mss.

incommodo

in^^rcdi
ait

prffivalercs.

Virgo

deswidae v'(a.

BoUamliana exstal et aitcra hcaiiv FriBrevisadmodum dla cst, concinnala


qui, ut

Quid miserrimc, quod sancto edocta spiritu, aliis habere, pro superbia vales, non habes, nec immorpromilterc prssumis? Quid tibi cum vita
tali?

qui vivens mortuus es et


:

mancs semper
nisi

in

a D. Wilsono, pr,Tsbytero Anglo,

ibidem

interitum virgis

ad^cripsU aliqiUs ex prscdeccssoribns nostris, martyrologium Anglicanum paratum Anglicc habct.


Praeterea
scri/ptas

pcccatrix interitus tui

scd ct ego miscrrima particcps fuissem,

ct infelix

me

redemptoris mei Christi,


misoricordia praevenisset

qucm
Ipse

tu tc esse mentiris,

aiias

duas reperimus OdOnii manu-

enim spcs mea a


et
,

S. Frideswidffi vitas.

Una

soiuta digcsta

juvcntute mea.

llffic

bumillima virginis vcrba suim-

(yratione, aitera

carmUie hexamctro. Prior servatur inter Mss. coUcgU BaUiotensi 228/o/. m(E. 2, 7) t vidctur,spectata apicum forma,rcfcrriad ssecu-

perbus

ille

uon

sustinens spiritus evanuit

aerem
plcvit.

pestifero ululatu borribiU, fcetorequae

Bcata vero
el

lumxv.Breviorquidem

est,

astgeneratim concordat

aequo erat animo,

Virgo in oratione perseverans intrepida pcrmansit.

cum

legcnda a nobts edita. Sunt tamen qua paulo

distincUus in iUa redduntur, indi-caturquc

unum

aliudve nomen proprium, quod ncc in (eoenda, nec in aliis vitisejusdem sancHeVirginisinvenitur. Cwterwin sive in Annotatis, sive in hoc conirnentario
frraevio pi-ivcipua inter

viclus et 4 Nec cnim sic antiquus bustis, licel suae arte confusus abscesserit, ab impngnationis Virginis amore quievil; regem d nainque Alizanim rcx suggeimpudico tactum inlUimmal. Ilic ciiini

^^^^^

^,ore 'n-*-

jj^^^^^^i^r

^^,,

'd

utramque indigitantur

di-

stionuminimicistimulisfuribundus, concitus Frideswidam a tios accelerare prfficepit. qui

nun-

(1) Dti Muriois.

l.

1,

p. 684.

canl,

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


cant,
ot

565

nolentem

rPfiuo

ac

volentom

properare

gibiis Anglia^,

ut nec

unus urbem Oxonis,

ut fer-

,,

compellant. Nec raora


dit

capki.av,o
^^ mss.

ritintiis

ad virginem vcnicnrespon-

tur, priesumatinlrare.

tibus, voliintatcmque regis dcclarantibus,


Si
:

9 Sancla autem Frideswida tribus fere annis


soliludine
illa

in

n Fhdeswid.

hominis conlubernlu disposuissem sociare, neqiiaquam regis .\lgari postulaliuni


inquit,
:

me,

in

magna

absiinentia,

vii.'iliis,

assiduis precibus Deo

contradicerein

nunc quia

re},M

immortali Ciiristo

ab

liosle

vacabal. Puellam quaiidam antiquo cascitate percussam aqua loiionis ejus oculis

et '"^" "**<"" "^*'''^'*' '^" oratorium. Miraculn.

desponsata sum, nefandum certe arbilror, ut eo contempto, assensum mortali praebcam peritiira
ciim ipso.
El
illi
:

manuura

linilam illuminavit. Tandera

Oxoniain rcdicns,
onorosa esset,
in

ne sororibus

H;ec enim
si

te

versulia juvare
et obleinjie-

in ccenobio dimissis loco qiiod;im juxla urbein muitis

non
rare

poterit,

quoniam

aciiuiescere

arh((ribus consilo,
aedificia^iiie

noinine Thurnebury, oratorium fontem^iue

regis voiunlali

noiueris,

ad lupanar tracta
lenonibus lud
i-

conslruxit,

nsque

hodie
h.
''

multas sustinebis injurias,


briiira

in.vita

jugiter manantera procihus et meritis impelravit

facta,

et

igniorainose corru[)ta

doceberis,

Cum
rens,

juvenis
ligiia

quidam

diei

Uominicie
illico

non

defe-

sani capitis non esse,

hujusmorli
hicc

regiam contem:

iiiciderel,

maiius ojus
adtjo,

adhaerens

nere dignitalem.

Ad

Viigo

Nullis polest

r(;v(M*a

manubrio, incenditur
mentia
laxare
terribiliter

ut pPte duloris vehe;

polluti(mum contagiis conlaminari nisi ex ctuiscrisu mcntis.


cvius nuntii
cwritale pcrcel-

corpus,

exclamaret

nec enim
raanubrio
ct

manum
solvere

valuit,

nec digitos a

5 His audiiis
pararent,
reni

cum vim

inferre,

iUamque rapere

Frideswidu!
liberatur.

tandein adducilur,

ejus

precibus

sancta Prideswida, ad
confugiens, preces

Deum

proleclo-

Oi^^^mdain

iuhlur, el sa-

suum

cum

lacrimis in e.xcel-

nantur

tum, fusa ad

Deum

piscaton^m a daemone arrepprece sanitati prislinas Virgo

sum
ab

porre.\it, el

ccce subito nuncii amisso lumiue,

Deo
ct

devota

restiUiit.

Cum quadam

vice

urljom

injuriis illius desistere

compeilunlur vd
civilale
,

invili.

Oxoniam

inlrarcl. lota illico in (ibviam ruit civitas,

Cuncurrunl

uiidique

de

stupent

iini-

ecce inter utriusque sexus turbam adesljuvcnis


lepra,
et

versi paventque,

ac pcdibus virginis pro excacca-

immanissima
videretur

pustulis

tolo
iiihil

deforatus

'

torum compassione provoluti, ut ejus prcecibus lumen reciperent, supplieilcr poslularunt. Gura auLem Virgo pro eis prec(.'s ad Dcum fudisset, et
luininis beiietioium recopisseut, humiliter

corporc, ut dc

foima hominis
exteriora
sic

pene inesse E
Sic

praeter

lineamenta.

enim

ulccra, sic lumores,

iniquus color cuncta obpotius

ad pedes
post hcec

duxerat,

ut

monstrum
autera
isto

putaretnr

quam

ejus corrucrunl,

veniara flagitantes.

Et

homo.
rauca

Cum
einisit

ad

sanctara

Virginora
horribililer

ad doinum redeuntcs, qu;E gesta sunl, regi ex ordine nuntiarunt.


amens ^$p Oxonium
Furore
wnit /llyarus.

appropinquavit,

(piaiUa
salis
:

poluit

vuce

sonum
sic

6 Ouibusille: Nequa^iuam, inquit, iucantalioncs


ejus falsave dograata, aut ars
eripiet

exprimenUMn,
wida, per

dicens

confusum, verba tamen Adjuro te, virgo Fridesut des mihi oscuOlii

raagica meis

eam

Deum omnipotentem,

manibus

sed
illa,

quoaiam me conleranere
ut libuerit,

lum

in

n(niiine J(^su Chrisfi

ejus uni^'enili. At

ausa

est,

posttiuara

abusus fuero,

illa charitiilis

igrie succeiisa iliico accessil. et

signo

leuonum Iradetur poHuenda ludibrio. Di.vit, et furore agitatus ad urbera e, qua Virgo manebat, progreditur. Et ecce S. Frideswidie oraiioiii more solito mcumbenli nocte illa angelus apparuit dicens
rus,
:

Grucis prius imprcsso, osculum Icproso dedit. Ore

enim Virginisos
corpore

leprosi tangitur,

et continuo toto

mundatur.

CuUs aspcra

ad

squamarum
depoh

niodum

solvitur, et velut oxuvic-e coIubrin;e

Ignoras, o Virgo, quia rex Algarus cras prai

nuiitur, ct statim caro


vuli olficitur k.

ejus sicut caro pueri parsnfwtiMiw mo^''"^*


:

furibus urbis istius aderit, libidini su^e satisfactusi

detur possibilitas

irrumpcndi
inciuit,

pudicitiara

10 Inslante

tandein

tempore dissolutionis

suae,

integritatis tuae? iNe timeas,

Dominus Jesus

cccc angelus Domini eideni oranti assistit dicens

Christus

jucundum, quod
redibit,

in tua virginitate habita-

culum
soivet.

praeparasti, custodiet,

illususque rex el spe

Ouarto dccimo Cal. Novembris linis tibi, Frideswida, agonis a Deo dccernitur, et merces serapiicnia
praeparatur.
febris

frustratus

ac ptenas
et

perpeluie

caecitatis

Et

hajc

diccns

disccssil,

et

Tu autera propera,

semitam, quae ducil


:

Frideswidam
et

gravissima

corripuit,
et

unde
ad ad sc F

ad Iluvium Thamisliu ingivdere


es
ris Aniidi
m(fniti$,

ivpertura

scapham a Deo parataiu,


nautam.
vero Virgo
7 Sancla

et in ipsa

enim ducem iUneduas

viribus corporis Cdipil

destilui

intontis

superna luminibus aspexit inde


virgines, quas in veneratione

venientcs

maxima sempor ha-

gnilias

Oeo agens,

bohat
et ail
:

Calliariii;im scilicot

alquo Ca^ciliam, qnibus


migravtt ad

urtie e/cfilit

S.

Prideswida.

secum assumens, cuncita perveiiit. et naviculam inventam ingressa a juvone albo habitu splendido, vulluque venustissimo, sub unius hors
sorores
spatio

Modo veniam, nnrs DomiiKe, modo voiiiam.


Doniinum.
illustrans
cfelitus einissa

Et

valediccns astantU)us,

Lux enim
ita

domum

subito

decem

milliaria translerunlur,
/'

et

sub

villa

lotam

explovit

urbem

odorc inaBstimabililer

nomiiie IJenlona

exponiiiUur.

Expositae vero nec

suavissimtt, nt noii dubitarelur Unii-M-Mituin alVuisse

naviim, noc ilinoris

ducom

uspiara conspcxerunt.

Nemoris profunditatem intrantes virgines, porcorum tutamon contra aoris intemperiem conslructuin, ab hiodera, ab omni partc succre.scente, cunteclum ingrediunlur.
^i""((

luminum, cujus noineii unguentum elVusum universum implevit orbem. Normannorum Deus AnII Ant(^quam / juri
Patris

gliam
S.

subdidisset.

Ahendonionsi

abhati

ecclesia

^'.'^'"".^ ^**' "'

"

Frideswid;e

cum

possessionibus suis a rege quo-

Oronia-

8 Algarus interea

rex Oxoniain

veniens minis,

dam

doiiiinata fuit; ct expulsis Canonicis

per anaddicla
regis

^'Sarw.

procibus, ac praemiis conabatur ab incolis dignosccre,

nos aliquos
subjacuit,

monachorum disposiUoni

res

quonam
cives

Frideswida divertisset

cumquose
iratus

nescire
rex
in

cum juramento
subversionem

assererent,

donec mutata tandem voluntate cnjusdamCanooiciscunclarestitutasunt.


patroni ecclosiai sanctae
Virginis, elevala

civitatis

conjuravii.

Cum

12 Auxilio vero et assonsu Gulielini vicocomilis

it'iiiui(e.

vero porlas Aquilonari appropinquaret,

caecilatis

sunt de

plaga confestim percussus


lus repentinam
in

(!st.

Expavit il;ique stul-

torra s;inctissimai Frideswidae virginis ossa,

et in

se

divin potostatis ullionem,

scrinio hoiiurinco collocata


inh;d)iiantiuin

pioptor pcccata vero

nec a malignilatis suie desistcns obsUnatione, cor Pharaonis ad propria reporlavit ob cujus equi:

dem

tyranni supplicium

innatus est horror g re-

primo por Danos, postea voraci flamma moaasteriura sanclae Virginis exUtit consumptum.
13 Clcricus

566
BX

VITA

S.

FRIBESWID^ VIRGINIS OXONIENSIS.


Fri.

CAPKOBAVIO

8.

Clericus quidam ornatnenta ecclesiai S. 1 ^ et coram jumco acrusalur (leswidffi auferens, suani airerret, placuit cum se purpare innocentiani et poslea purcunctis eum niissam primo auriire, sanclie Cuin vero vinclus curam gatioiicm faeere. staret lumba usque ad evangelium miss* Virginis
i .'

Ms.,vernaculeXh\m\or), quod rcapse dcccm mil- ^ quod r/i oo!o BenUaribus Oa-onio Ui^slat. Benlona, amplius dissiPum est. Vide sin<non, Benton .sonat, Commcntarium nostrum pr<rvium num. 38.

prolUe dispulavirnus, g Dc hoc horrore

n,

Comm.

p-aev.

num.

29-33.

intrepidus,

subito saltus mirabiles in


;

allurn

dare
:

C(epit (licens

Confiteor,

Domina

connteor Uomina

rursus Comm. pricvium, h Impetravit. Consulc rcpcries dc fonte isto, sicut et de Binsey ubi jilura
e(Tiiornelmry,77i. 41-47.
i

etconlinun cadens,

exanimis videbalur. Assumpto


:

NumquHi non tandemspiritu, circumslantibns ait Virginem sanclani, .lualiler videtis dominam istam virgarum manibus suis non

\)o{ori\\\\s forte

defloratus. Convenit etiam


et

vox

deforatus,

cvm

pcUis pvstuUs

lepra

did

possit

me

duol)us rnanipulis

solum verberavit; imo


conf.lerer, cogit
;

crud.'Iilor

ut

I.oc

furtura
:

qnasi perfnrata. k In Ms. BaUiolcnsi quartu/tn additur miracu-

nieorsacrileRium

cclare ilaque non possum et exutis vestibns, scapu

con-

lum. Puella quaidam


coeea
fuit. IJnivii

in

BendoTiica per annos vii

arnm

oculos suos de aqua, qua; stillavil

et pectoris. ac latcris cutiset lolius dorsi, ventris discissa, impios (ipsos?) utriu-^qne per inlervalla misericordiam movit. Flornit aulem

accusatores ad
sancta
XIV Kal.

Frideswida

circa

annum

Doniini

750

et

de manibus Fryileswide, quando lavil se, et sanata est. Jtem inviia mel/rica : Ex unda manuum. qua Virgobcalalavatur Ceca piiella suuni visum reliabere probatur.

Novembiis saecuium

reliquit.

Hucusque VUa S. Frideswida;. Qu.r sequimtur 1 ad historiam monasteriiabea fundati pertinent.

ANNOTATA.
scrihilur : Frideswida, Fridisa Vnric a rariis Fredeswytba; Marti/rol. /?oi. B wida, Frilheswitha, gallice: Frediswinda; />o)e5/ay-fioo/v: Fridesvida
:

Vide

Comm. prsev. num.

78

et seqq.

FRAGMENTA
EX VITA
S.

Fre-wisse.

modo reddunfwr Eral quadam virgo in Ms. BaUioknsis colkgli nomineFrideswida. Oxonie nata. Cum essel annob liutia sancLr FrideswidBe hoc
:

FRIDESWIDJl

METRICA.

rum quinque,
bilem

lilteras
ot

discens,
proficiens

inlra

vii

menses
se

psalterium scivit;
rccit. Cilicio

omnibus
;

ama-

semper ulebatur

paiieni

oidea-

Jmta

ceum cum

parvis oleribus et

aquam pro

cibo ha-

Ms. Oxonicnse Rawlinson, c. 558, fol. 1 54 b.

scsanctimoIxdmt. Dniravit it:i(ur patrem siium, ut nialem (leri pcrmillerct in ecclesia sancte Marie
Virginis,

qnam

rex

Didanus

in

Oxonia construxit.

Didanus, ex serie regiim, seu sanguine natus,


Urbis et Oxonie dominr'ilu inagnificatus
;

vocavitque fiavisus ilaque rex de proposito suo Lincolnie, et consecrare feEdgarum, Epi.^copum

citfiliamsiiam cumaliisxii Virginibus. Kusqnam wenliorwm rcperi alias, ubi dcvila i'. Frideswidte.

Conjuge Sefrida feiix. De germine quorum Virgo Fredeswida proccssil, piantula morum
Messis adulla cilo baplismi gurgite sacri Cum fidei merito. Gcnilor genetrixque beati

Edgari, Episcopi Lincolniensis, nisi


ctiam
in vita metrica, qu3e
-sic

hic,

ct

forte

habct

IIIef/)/t/a/rw.vifaveiisnale,moxcongrualectaparavit,

Predia dans late, quibus agros associavit.


Presulis Orgeri
l"t

Applausere Deo, vehenientcr letificati. Mors niatrem rapuit, cujus vir funera flebat I^iiiacondoluit; dolor iinus utrunique tenel)al.
Cantica psalniorum
difiicit slirps iiiclita regis,

docuit

fieri,

manibus mox sanctificatur; duodena cohors sociatur,

Ejus ad obsequium sub eadeni vcste puelle, C Complevit ofTicium luslrantes lumina celle. Et requidevi vera in calalof/is ci>iscoporum Lincolniensivm occiirrit infer aivjnini 679 ('( aniiuml^\, pra\sul nomine Edganis. Ca-terum inilia piwfatx
sedis, ob

Verhaque Sanctorum, sacra moderamina legis; Psallerium discens semestri tempore totum.
Prcmalura seges, carnis prestrinxit iiabenas.
Aelveva a mammis lactare tenellam, grandeva docuit sludiosa puellam. Tandem

Quo

solet

varios divisiones et Iranslationes, vatde obscurasunt. yi(/c Monasticon .\ngiicanum fom. Vf, cpiscopis Linpag. 1266 cl scqq. ubi cx profcsso de
colniensibxis troctalur.

Filia

Ut

prona sunm deposcit progenitorem, mundi vacuum conlempnere possit honorem, Et superindiita monachanim vivere veste,
Sicque degens luta Chrislo fainuletur honeste. Insuper ecciesiam poscit prius edificatam

Similequid lcgitur de sancto Patricio, IlibcrnicT aposlolo, item e:r Majori Britannia oriundo aiunt
c
:

consuevisse ter cenlies per dies singulos, Dexis genibus. Deum adorare. El infra : Noctem tria in spalia dislrilmens, primum in centum psalmis percurrcndis el bis centies genuneclendo etc.

Qua Christo latriam persolvat prerneditalam.


llle

favens nate,

mox congrua

lecla paravit,

Predia dans

lale,

quibus agros assoriavit.

Ua BreFloruU

Prcsulis Orgeri b

manibus mox

sanclilicatur;

viarium
d

Homanum ad

dicin xvii Mailii.

S. Patricius sm-ulo quinto.

Ut docuit lieri, duodena cohors sociatur, Ejus ad obsequiiim .'Ub eadem vesle puelle

Mgarvsve\hic dicitureodem scnsu, quo supra


:

Complevit

olliciuni lustrantes

lumina

celie.

Didanus, subregulus
bis vcl tcrritorii

quibus vocibus indicaturur.

aUcujus dynastff Ca-teru in cr totius narrationis scric manifeste apparet Algarum, inajoi'em quani Didanum, habuisse potentiam : hinc
etiam ilte, rcx ; hic, subregulus vocafur. e Urbem, O.Tonium nempe. f Bentona, iegendum Bendona, ut in BaUiolensi

Anglia lunc reges multos habuisse i^robatur, Per varias ieges iex

cum

regionc cccatur.

Algarus vulgari nomine dictus, Nuniinisignarus, carnis prurigine victus,

Rcx

fuit,

Prcdo, pudicitie cupiens violare pudorem


Virginis eximie, falsumsimulavit

amorem.
Uic

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


j^

567
a. B.

Hic misil proceres pomposc nobilitatis,


Legalossceleris,
qiii

sancte virginilatis

Votum mutarent,

et

nexus connut)ialis
talis.

ANNOTATA.
a Algina apudMahiUomumvocoiur. Vid.Comm.
p7'3ev. n. 27.

Federa firmarent. Nec profuit accio

Quos rex premisit, contempsit virgo serena; Dotem (lerisil. j=atTO karismate plona. Est. ait, obscermm ivgem viduapj polorum; Arbilror ut cenum, preconia pollicilorum. Nubere iion potero, sponso vivenle priori
Sed nec scoptigero me subdam dcteriori. Non eritinnocuum sponsuni conlenipncrc primum.
c
Quotquot.
fecere.

b Orgeri. Vide Annotata in vitam


Ut. b.

S Frideswid

c SeacteSf

illi versiculi, si sententiarum pondus merilosuo utiquc non carent.

^e-

d Vide Comme.ntariwn prsevium n. 30, ubi ex Tfinma Wi/ces retulimus inf/ressum I/enrici III in urbfin Oxonicnseman. 1246.
e Bendona. Vide in Annotatis

Esse reor fatuum, qui sunimo prerugat igmura Ouotquo * virginibus vires facere *' molestas
Slatim Uiminibiiscccavit diva poleslas; Et qui sp domibus violenlos exhibuerunt,

advitam

S. Frides-

c.

wdae
f

//7. f, et

Comm.

prseo. n. 38.

Nihii hinc utiqui: inferri potest de S. Frideswi-

dtBsepulcro.

Omnes luminibus

privatossc doluerunt.

Ipsa suis pivcibus cecatis lumina solvit,

Et pro criminibusclomens benefacla resolvit. Rex propulsalus lumiflasoxarsit in iras.

APPENDIX
FRIDESWIDJl. DE LIBRO MIHACULORUM EJUS,
S.

Ipsam cnnalus perponas cogere diras,


Impotit Oxoiiiam,

AD ACTA

quam depopulare minatur,

Ni por noquiciam votis utcumque fruatur. Dum stimulatur oquus, pn-cops so janua clausit.

Hex getnuil cecus

gons urbis libora

[ilausit.

Auclore Philippo Priorc.


Ascopo
nobi^ proposito, otque a rcgulis, a prsCur
hic

Cantica leticio plcbs consona coujubiiavit

Autor nequicie confusus ab urbe meavit. Reges, Oxoniani post lioc intrare timentcs,
Divortere viam,

Ue miS.

quamquam
cum

por regna potentes.

Quam

rex Honricus^/ primo revercnter adibat, prosporitate rodibat.

decessoribus iwsiris constitutis,recederemus,siactis Frideswidianis non subjungeremus Librum Philippi, dicti,

ractilis

Fri-

Princops pacificus

Angelus

in

fluvioSanctam sociasquo vehebat.


e {sic) tegebat.

Prioris Motiasterii, a sancli nostra Virfjine de vjus miraculls. Estcnim .scriplio Ula mo-

tntis.

Secum navigioquasclam Bamptona

numentum
widffi

exhibito,

prctiosissitnum dc cultu bcata- Fridesdeque ejus ingenti apud Deum


ea-

graiia.
Infinita sibi

signorum gracia

favit.

2 Auctm- prwfati operis


lavatur,
\

ipsa cjus innotescit


:

Philipput Prior,
Itbri

Ex unda manuum, qua virgo beata

inscriptionc, his conccpta vcrbis

Historia miracu-

Xfiratulo-

Ceca puolla suum visum rohaberc probatur. Oris ad lactum lcprosus mundificatur.

lorum

S.

Frideswidt-e virginis,

cum

Prologo,

per

rum
testi$.

avctoT

et

Pfailiplibm

ejusdem monastorii Priorom.

Uk ncmpe

Fama por hoc factum per socula multiplicatur. Quidam voxatus piscalor demonis ira,
Funibusartalusloloral)at vincula dira.
Ila^c

ipse esi cujus precibus et instanlia Translatio rcli-

quiaruin facta aniio \\HQest;ar proitulc tcstis fuit ocularis eorum qua: de dicta Translatione breviter
iradit antequam de miraculis agerc incijnat. Ipsa prsterca miracula, quip plurima describit, omnia

improssitei

in virtutc

momorabilosignum, Dei sathanam pollondo malignum.


Cliristi

Festa luce Dei, cuidam, qui ligna secavit,


Ilasla securis ci

ejus contigerunt cetate


spectalor,

pluriutn prwsens adstitit


:

manibus

se conglutinavil:

ut vere dicere potuerit

quod vidimus

Prostralis ^'(>nibus

Dominum

pia Vir^ro precatur;

Q Hastula de manibus slalim discontig-uatnr. Virgineis merilis, quisolis(vic solus?)cunctacreavit,

testanmr./i/m rursuspatratasunt coram immensa popuii mullitudine, iti bcat^ Frideswidae rcclfsia,

prsseniibus canonicis rcgularibus sancti Augustini, F

Membra

viri ditis paralitica consolidavit.

Continet ossa polum loculo tumulata docenti

Mens potilalma polum conroi^Tiansarchipotenti. Judeus quidam, quem trux insania niovit,
Sepe Fridoswiilam pro (sic per?) probra lacessere Deridens signa hlasphemans voco suporba, Inovit
Protulit indigna de sacra Virgine vorba.

plerumquesub divinoof/icio vel Missarum solemniis, ut non raro populus omnis, stupore attonitus, in admirationis etgraiiiudiiiis voces seu potius clamores eruinpcrct. AVc solis creditur Uingucnlium ver~ bis;scdde morbo idoncisconstetopnrtettesti onii^,ut
i

sccuta sanatiOyirrecusabilibus probata argumentis,

tamquain dirinifusper miraculum data censeatur.


Mala, qu.T cu/raniur, plerumquc talia
sunt, qu.T

Dignam

Ulciodigna Doi, quo punit per racionem, solvit ei meriforum condicionem.


("une ligavit.

humanuui non habeantrcincdinm nisi diuturnum: ad tumulum uutcin bcatie Frideswidae vel subito
obtinetur sanitas^ vel
illo

saltem tempo7-is spatio,

Guttur blas[)hemum Zona pro

Funus postremum sibimot

sino fine paravil.

Latrans turba canum corpus comilando caninum,

ignivomum duxit clamosa caminum. manibus reptare coactus, Incolumis factus, fit ad omnes utilis actus.
sligis

Ad

Proplite (sic) contractus,

quodadortls mcdendiefficacinin pla ne rumsufjiciat. 3 ILrc uti/jue oslenduni quantuin multitudo miracuhrum Ubro PhUippi Prioris contenta, ct aC' curatr prolidcque dcscripta ad gloriam S. Fridesv,'\dxfaciant; undenon immerito nobis gratulamm

edendx
nerii'

scriptionis iUius nactos nos esse el occasio-

Quot bone credentum

sibi

deposuero querelas
piolalis

Corjiora languoncium morbi mcruere medelas.

jam

Infirmoscuratdivine Fons

Quos non obdurat dofoctus crodulitatis. Virgo, decus moruni, quc celum promeruisti, Ilunc tueare chorum, pia matcr, servula Christi.

facuUatem. Posthwc cniin mirum ncmini quod in comrnentario nostro prxvio diximus, civiiatem scilicet Oxoniensem plurimam a sancta sua Patrona mutuatam esse celect

videbitur id,

britatcm, imo longo


inclaruisse,
nis-i

annorum dcrursu
reliquiis S.

vix aliunde

ex

Frideswidae,

nd

quas.

568
AUCTOB8 PHIMrPn
pniotiK.
Pra-fiiti libri

MIRACULA
perpetuam
iugenti
fyrodiffioruin

S.

FRIDESWID^.
mortcm mirificat. Cum enim in ^ carncm vivonlos ad superna rolicilor oxompli, sipjnis ot promigrant, roims bumanis
cos oliam
i>ost

qiias, ob

famam,wuU'quasalulari devotioliber lUe

que
4

fMes

cum

fxducia

et

carne pra;lor

nissrn.su conflucbant.

monitmentum
/tu(on<-uni,

Sed et aliud haud spemendutn obtinet accuror merihim. Cum,utjam innuivius.prolisrcet nomniidescribaniursanatimes, additis
tesingnl^

lestanlur. El licet ad crcdij:iisso in coelis vivcro infidelitas excitelur , hoc ipso miraculis

demlum
lis

tamon

fides roboiahir,

ut mirabili

modoindo

fidoin

autlicntia.

ex quibus essent bus peysonarum et indicatis locis parvum adillooriunda\ Uquei hwc omnia haud his rum ien>pO)W}hist(yriam habere momcnium.h.r

animelur, pra?sonli palea granis admixla,


visitationis vontilabro

unde

conlulatur infidolis.

Nam

non

nisi divinae

potosl soparari,

fitque

nonet

emmdiscimusquinam.

wtate

iila

vigcrent morcs
;

morbi singulnres etiam imlicantur

mulla ad gco-

convorlatur, num(iuam ul in IruiiionUim paloa rocondalur orroa. Sic poslmodnm in aL^terna


ecclosiip

et

medcndi ariem spegrapliiam, imo et qun-dam ad C^terum hic usuvend, quod ctantia innoicscunt.
et in

sagona pisces bonos

ot

malos
sapore

rocipit, ot

ploruniquo contingil

ul IcUfero

deposilo,

authentico; ut quovis hujusmodi scripto

scili-

cei^iatis,adquamrcfcrtvr.indolesscvchoraclcrut
cThibcatur. aiunt, moralislegenli

mali bonisaj.^grogenlur, et in jusliliam oonvortctur dicore possiiiuis, injuslilia, ut cum psalmista roclc
hs^.c

Jam vcroquodad

est

authcntiam

spectai,

nullum dubium, quin hber

utiqiio
ly,-a

croatoris

mutalio dcxterae oxcroatur

excelsi.
(b)

Ad

laudera

creatura,

dum

na-

^
^

Philippo Priore fucrit. Ule conscriptu.s n vcl lcvissime hac supcr rc rcpcrias cordalum qui inquit Dugdal, opoh^situverit umquam.Ucm\Mv, Prioro Philippo de mirarulissanctffi ri^ conscripli a Digniaiiuscripta Fridoswida' n^s.Tvaliir inlor 177. EJusn. byensia in Bililiolheca Bodloiana

Ncmmem

ici

Quod
nianu
croari

oi

fuorat ablatum

restituilur,

duiu

(iivina

fornia

reforinalur ablata,

ut

ilerum

croatura

videalur.

Suocumbit husa^cularis,

mana
divina

prudontia,

cum

socrola

dispejisatione virtus

coruscal;

philo^ophia

sublicol

dem non svmcl mcminit Antonius Wood


clarosuo opcrp
H. 0. Coxe,
crr
;

in

irir-

cum in babitum verlilur i^rivatio, ul, dum homini ad imaginom Dci croato vel quod prius datum
non
fuerat
ct.iifortur,

Anliquitatos Oxoniensos. SedetD.

vel

qu( d

sublraclum erat E

hodirrnis Bodlcian.rbihfiothecariis,

roddilur, ludiMiIis

Codki*

ut.

('('

ctbcncvolcntia dignatus solita sua cum humanitatc submittere sequen iem notam est nobis S. Fri5 }fs. Difihg 177. HiPloria miraculorum
doswidiE, Vii-inis,

bonitas
poleiiliaj

exercitari

moro cuni croatura sua divina vidoalur, tanquam majoris sit


rocrealionis

gratia

quam

bonoficium

scripti" et (0..

cum

proloj^o,

por Pliilippum
:

imbocillitas prini.T croalionis. Iiiter ha?c erudiiur colendum el diligondum excihuniana, iii ad eum
lelui,

ejusdom Monastorii Priorom. Incipil Prolopus DominiacSalrnforis nostrivirtusct sapientia tanto


majorihus.
Incii>it

qui

in

sanctis

suis
si

mirabilis et gloriosus

Historia

Scripturus iiaque mi-

racula qua' fcmporibvsnostrispcr meritn heaiissim.T Virqinis Fridoswidc Dominus operari dignatus esi.
Dosinit: Et lapidcm ab ipso ccrcisum nohis in fantse rirtutfs festimonium ostcnderunt. Co(]o\ islo folia

signa exteriora hominom cxislit. visu infornient inleriorem, cum et oculus formas coniprehensas aniniae donuntiet, ut cas tanquam

Ncc

mirum

speculo mediante con.siderot et apprehendat. his 2 Hac morcedo servos suos donat altissimus, ^^ll^^l^^ iaboribus ot aerumslipoiidiis niililes suos beat, ut
niiranis eroplos in aeterna recipiat tabernacula, et placila esl Ooo anima casta. culis aUe>h'Iur quam brovi questu vitam Felix prohclo comraercium
,

continet triginla, exaratusque est binis coltimnis, anno circiter 1200; notae oiiWmse. Propriis oculis
nohis,

Oxonii essemus, judicarc liruit quam accurata cssei hsc notatio. Vix itaqvc distnt codex Phiille ab!Piaie aucioris, cum,jua-ta Dugdalum,

cum

comparare
honiii
tii.ni

perpeluam.
donalur.
et

Beata servilus
quffi

quae per-

liborlato
oripil,

porversffi

domina-

JipLiber Niilippi
Prinfii

us Prior adhuc in

vivi,*;

esset
cst,

6 Atquc hic codcT efinm

anno 189. quem describcndvni


1

fragilitas ex

humana ad ro^num perducit, onpialur in lutea massa compacta


ut

nunc
edilus.

primum

cvravimus. Apngraphum accurate cum originali collatum ,Ofroniaquc Bruxcllas nobis transmissum, opcrn ct bencrnlentiacjusdem Hcnrici CoTcpublici
juris facimvs. Etquidcm.in quanfiimnohisconstat, nunc primum Liber Philippi Prioris typis nianda'
Pur.
ei

est una libortatom gloria^ filiorum Dei. Ilffic psalmista testatur, ad quara a Drmino se i)otiisse

quam

adipiscondam laudabilis luophelarum chorus. Pro hac gloriosus aposlolorum suspiravit martyrum muHiludo, et huic diniioavit piirpurata
suani

numorus

el

Non judicavimus opus

esse iecriMm in capiia

dodicavit

munditiam candidatus virgmum


.

paragraphos scparare. Maluimvs uno tcnorc

eXCrcilUS.

itluni, proui acccpimus. erudito lcctori CThibere; ut tnmen, pro regula a Bollando statuta, visu at-

3
est,

Opera

quidem

divina

rclicere

pernioiosum
represcnl.it

peima-

j^^^^^^^ ^^^,

(luoniam

tacilurnilas

plorumque

ientio juvetxir leqentis,

accurate ad

per numeros marginem notantes quid

distina^imvs,

sinyulis con-

Hneaiur.

psalmista cantiingnilitudincm. pra^^ortini micanlaro moucat, quia cuni novuiu Domiiio nostra mcnta rabiiia focil. Et cum nobis pra^ter laudandura nos sua largitur, eo plus ad se dona uoslra sutlraniiiius ut conferantur

cum

ohligat,

(jiio

hicipil

Prologiis a Domini Philippi Prioris, dr MiFrideswiraciilis Sanctce


dce.

luminum admiganlurmcrila. Et licot perogrinis lociim illustretur, solaris splondor non niculis
irradiat. ^irtus lamen a quo oxcluditur minus in se non augetur. quoque divina laudum pra^coniis incroraontum, ei suscipit tamen, dum diminditur, quod ex quanto magis propalatur, ^ratiusrodolet,
ipsis

(Mss. UihL Bodi Oxon. Diijbu 177.


)

Dcmini verbis pcrpcndilur, dum mundatis ut ora sacerdolibus ostcnderent


4

leprosis
piae-

d
^^^.^^^^^

Scriplurus

itaquc

TJctM i snct-s

iJomini D.
imilo
q^ianto ^

ac Salvaloris noslri virtus ct sapientia

$ui$opeiaiur
tnirabiiia

majovibus
mirabilior

laudum
in

praeconibus altollilur,
suis

iianclis

apnaret,

dum

ab ejus vvidK. Dominus operari dignatus esl, est anno Translatione incboandum duxi, qua^ facta illustrisab Incarnatione Doniini mclxxx, regnante

nostris

pcr

mcrita

beatissima?

tcmporinuh miracula quae virginis Fnde^-

^^,,

lerra,

suno

UIE DECIMANONA OCTOBRIS.


j^

569
AucTone
1'iiii.irpo

simo rogc Anglorum Hcnrico secundo. Quae quidem co gloriosior apparet quod cam non sul) modio abcondi, sod siiper candolabrum poni Dominus voluil, ut biccrna supcr candclabrum posila, lucis suie radios undiquc diffundcrct. Eo nempc
lcmpore idcm gloriosus rex proplcr maxima et ardua regni negotia, rcverendissimum Patrcm nostrum Ricardum Cantuaricnsem arcbicpiscopum. Duminum quoquc Kicardum Wintoniensem, Galfridum llclyensem, Jobanncm Norwicenscm, Pchurn Mencvcnsem episcopos, ct copiosam cleri multiluilinem, procercs quoque cl magnatesregni sui cx nnmibus Anjrlia* parlibusapud Oxeucfordiam
convocavcrat,
Margarita,
opcria,
ipsius
puli

non solum civiiatem, verum etiam omncs circumjacentcs regioncs illustrabal.


In ipsius vero

sum-

mitale columpna^ cohim f mirai magnitudinis, cillentibus radiis perspicuuni, prospiciebat, ex cujus incomparabili splcndore tota terreslris rcgio vide-

FDIORB.

balurignita; id nimirum Domino pra;monstrante, quod postmodum rei comprobavit cvcntus, cum partibus novi solis claritas in occiduis mundi
exorlacst.
7

Habebat

praenominatus

Prior

Philippus fa-

iUa vUio-

mulum (lucndam

consanguinitate

sibi

conjunclum,

quae

Deo niinirum id agcntc ut prcliosa lcmpore lerra jacuerat tanlo

nominc lloberlum, qui in ejusdcm Prioris obsequio pbirimum desudavcrat. Cum itaquc primo anno prioralus sui ob ccclesia? suie negotia Londoniarumcivilalcm adiissct, ibique diutius moram faccrc compelleretur, nocte

gloriosius

omnibus

oslendcrelur,

cura

quadam
ut

pcr visum idem

revclationi terrena negotia,

ct clcri ct po-

Robertus ammonilus
bcatissima^

cst,

satageret quatcnus

tanla multitudo.

Domino

quasi

latcnlcr

id

Virginis

accclcrarclur Translatio. Vi-

instigaulc, ad boc convocala, dcscrvirc vidcrcntur. Praediclo igitur invictissimo rege votis fa-

sumquc
cffilum

esl ei,

quod,

cum ad scpulcrum

accessisset,

eo sine aliqua

difTicultatc

reserato, radius igneus

venle,

suumque bcnignissime
instanliam

pra-bcnte
PIiilii>pi
(((/

conscn-

suMi. ad preccs et
prceictitc 11-

tunc Prioris
cst dic

et

tolius conventus, pridic

Idus

dno-

usque pertingcns, dc scpulcro proccssit, omnibusque, quae interius latucrant, patefaclis, apparuit subito Domina pulcbritudinis incomparabilis
in

gna Epis(i>porvni nobtliiim-

dccimaj Februarii idem vencrabiiis arcliiepiscopus, convocalis secum Domino Ricardo \Yintonicnsi,

iiiedio

scpulcro residcns, quic agcret

mox

inde
esset
Illico

consurgcns,

juxia

sepulcrum rescdit, ubi


Prior

quecorom.

Gallrido

Helyensi,
;

Johanne Norwiccnsi,
prajsentc

quidve pra^dictus

requirens.

Petro

Mciievensi episcopis

vcnerabili

eum
ncns.

vocari

julict,

moram

redart.'ucns,

segnitiera

viro magistro Alcxio lunc temporis ex ddcgationc Domini Papa? Scntiae lcgato, et magistro Jobanne

culpans.

nc diutius torporc dcprimcrctur admo-

Qui

cum

vocatus vcnisset

age,

inquit ei

tunc quidcm

elcclo Sancli

Andrea^ ad cjusdcm
accedcns,
prius

gloriosissimie Virginis

ecclesiam

indicto jejunio sepulcrum maxima cum Apcritur ^cpuu quidcm cnminqmpvv dcvotionc apcricns, ubi per quadringcntos et lxxx requicve480 annoi oss;i circltcr anuos bcatissimum cjus corpus
latrierant.

Domina, ut de terra translata in fcretro colloccr, mihiquc condccens convivium pra-para, quia hodic tecum pransura sum. Cum h;ec ct aiia mcmodixissel, expergcfactus a sompno, rata Domina

manc
reret,

facto,

quod viderat

retulil,

ut mandatis paAliis

^^^^ nslantc ct

congaudcntc copiosa
gloriosa Virginis

clcri ct

populi

sollicite

Priorem admonens.

denique

mullitudine,

ossa dc sepulcro

quam
ne
in

plurimis

non solum visiones sed

et revela-

transtulit, ct in

feretro ea collocavit, nc

tam pre-

liones pr;costeiisa; sunt, quas ad

pra^sens omilto..

tiosa

Margarita terra diutius opcrta jaccret, quae procclcbri miraculorum gloria se in crelis vivere
tcstabatur.
replevit
ct

immensum pagina pra?scns excrescat, priesertim cum ad dcscribendas cjus virtutcs, mea
festinat intentio g.

Odor dcinque

suavissimus adstanles
refocillavit, ut
:

9
locipit Utier

aromatum

morc

non

Cum

igitur ut prsedictum cst pridic Idus Fefuisset sol-

immcrilo de ca dictum vidcretur odor unguenPra?ccsserant torum tuorum supcr omnia aromata. cjus commonitioncs crcbcrsanc Translationcm
rimffi,

bruarii glorios^ Translationis explcta

Miraculorum.

lemnilas, cujus esset apud se beala Virgo meriti,

PueUulafanatur.

Bonitas divina noctc scqucnti manifcstavit. Quidara

visioncs plurima?,

revelationes
praescnli

gloriosislibet

enim

sim.T,

de quibus

aliqua

insercre

opusculo, ut beaUT Virginis


e

sanctitas posterorum

Galfridus, cognomento parvulnm annonun circiPadi, filiam ter iiij"', c^jus collum non sinc dolurc maximo sic
civis

Oxenefordia;
Iiabcbat

memoriaj arcius imprimatur


^^^^

c.

Lucisradiu ex

turns.FTkWs.

quidam Marti5 ] pagQ Oxcncfordiafi erat vir qui mcrcimonii gralia, rcrum vcnanominc,
foros
ct

intumueral, ut rcbus liumanis sinc aliqua spe recuPatcr eximcnda peranda* sanitalis crcdcretur
igitur fdiam

lichno metiens, et lichno ceram im-

irr""

li'ni

pcrlustrans.

cum semel a

Londoniis
inslante et

primens, ad
optulit.

beaUe
voto suo

Virginis
lidcs

feretrum

candclam

Nec

fruslrata cst, scd

mox
mo-

rcdiret,

Oxencfordiam, nocte .jam

lucem prorsus arcentibus, propinqunret, viditeminus lamquam radium igneum de fabrica


tenebris
turris ecclesiai
gloriosae

ut ])uella

aquam

hausit bencdiclam, tumorc paula-

tim

residcnte,

ct

per

singula decresccnte

Virpinis

vicinas ccclum iisque pcrtingerc, cujus lux ct illustrabat. Putates et remotas fulpore ineirabili combat obstupesccns civitatcm ignium nammis per sicut postmorium, lucem, quae buri, necduni,
din'usa est, mcrita gloriosa? Vir?inis usqucquaquc tolius prointelligens; spiritualem irradialionem
vinciffi
quffi

consurgerc, ct par-

mcnta, non sine intucntium admiralione ct gaudio. infra brcvc tcmpus omnimodis sanitati restituta
est.

9 Erat in eodem pago juvencula qua^dam Ade- Mteri papi habitans /(, lumen litia nominc, extra muros cjusdcm
quai aliquanto tcniporc antc beala- VirginisTransincommodo, quod lationem, tali corrcpta fucrat
ciliis

pufHulee
oru/o-

rumrcttituitur.

hujusccmodi

signo pra^ostcnsa

cst,

oculorum nimio tumore dcprcssis,

pra; nimi;'i

malorialcm
Luc.nacoiumna
*ipra s.
C)

lo

virgi-

ni>>epuicnm.

minc, quantum ^^^^^ opiuionis

arbitratus concrcmationcm. nopago matroua qua?dam, Editha codcm judicium inad bumanum spcctat
civitatis

apcrire, nec quicciliorum gravcdinc ncc oculos viderc potcrat. Matcr itaquc cjus filiae, maquam
piclatc compaticns, pro salute i\\\x medicos quoil habcl)at in meconsulit, frustra id mi)dicum languore jugitcr ingravescente, cxpcndens,

lcrna

convcrsatioms, anle ct iioncsta^ oclo Translationem annis circitcr beala^ Virginis dcdisset.Mt it quadam sopori mcmbra cum nocte aurcam miric magnitudiin

dicos
et

sompnis coUimpnam

nis ct

sopulcro g oincomparabilis splendoris in ocujus sumuntas supra riosa; Virginis inlixam, radiis lucis sua lam turris fabricam prominens.

dicm in dcterius vergente. matcr ad divina? miserationis ad bcalai Virginis cccleasilum, per dics multos

incommodo de

dic in

Convolat

dcmum

pro cjus salutc dcvotissime siam filiam ducens, et Ncc tidium parit dilatio, spes diffisupplicans. dentiara 73

570
AfCTOHK
rnii.ippo

MIRACm.A

S.

FRIDKSWID^.
ex Iiumani consilii et auxilii dcfectu nata o lacrimarum fonlem exaggorante. (lcspcralionc
sitalo, ct
,

PRIORB.

dentiam rclogat, perseveral impotendo fides, ut Immani dofeclum auxilii divina supplerct potenpassa est devotio, dcsidcranlia. Ncc rcpulsum tem roi dcsiderat.-e consulatur efloctus. Quippe
fcriaquinta in Ccena Domini, antequam Missarum agerentur sollempnia, cum in oratione supor bcatae Virginis sepulcrum juvencula proslrala persistctamquam manu rel, subito tola ciliorum gravedine lumor paulisper rosedit, videnscalpentedotorsa,

Sensil iiiico
dit

divinum auxilium
natura

lidci constantia, re-

in

suum

principium,

sic

utriusque

luminis visus rcdditur, ut eo quo penitus privalus Admiratur obslupcsvidcrct. erat, perspicacius

ccns

divinam

lam

celeriter

atTuisse

virtulom,

ignorans Spiritus Sancti gratiam tarda rerum nescirc molimina. Adlnic au(em iuter spem et opi-

diquc pcrfcctc reccpit oflicium. Profiuebat aulem diutiusex oculis sanics, et non mullo post interjecto lemporo, sic divime

nioncm
pristiiije

fiuctuans

sese

croxit,

et

incurvationis

manus

bcnoticio curata

reest, ul in ea nulla prorsusasgritudinispristinai

contractionem prorsus abolitam scntiens, uxorem, fratroR, amicos, qui cum eo vencrant. intucns, eosque sc pcrspicacissime vidore prolcstans, ad Uei laudes

manercnt

vestigia.
illis

lam pr^esentes quam abscntes

de parlibus WalliaVir bicnniojnm quidain Wilolmus noininc, qui fcrmc bicnincurvftus rum vir
10 Vcneratilluc dicbus
erigilur.

incilavit.

Aliquotiens

crigere, niosic incurvatus erat, ut se nullatcnus grossus dinec nisi bacuii sustenlatione quoquam Dominicum ri^^ero valerot. Is in proposito habens

prjenominatis ipsa rorum oxperiontia didicimus


12 Per

eum

eum postea vidimus, et a prorsus incommodis respirasse


i. i

adirc soi)ulcnim, vivilicic Crucis signum sibi impresscrat; scd retardabat etrectum miscrabilis in-

idom tcmpus hoc quoque mirabile' et memoria dignum accidit. Miles quidam de Uritania oriundus, bamo de sancto Ciriaco dictus, Iribusfereannis
et
et

suiet cacu*
"'''^w-. <(

et

de*-

''"'"" "ffi-

dimidio sicut nobis proponcbat, riamfmtira


officium

commodi miseranda
ejus gloriosio

ad aures Virginis fama pervencrat, (idc subcondilio. Ut igitur


licet

videndi

pariter et audiondi

amiseral.

tendit,

nixus, spe roboratus,

toto

corporc incurvatremulis,

tus,

tibiis

pr.ne

nimia

debiliiate

locum
adiit,

Proponcbat slquidem prius se gravissime iebre correptum ad hujusniodi incommodum devenisse, posEmodum dolori dolorem accrevisse, ut et E ct
doxtorae
ofiicio,

unde gloriosa Virginis ossa translata sunt,


in orationc pornoclans,
et jugiter

manus
ita ut

ct

bracbii
ori

penitus

dcstitucretur

divinam implorans miscricordiam, audircs cuni flobilibus vocibus aninios etiam lapidcos ad pielalem flectere, dum et gcmitus edere compelleret doloris immanilas,

valeret. Ad momoriarn ilaquerevocans miracula quae pro gloriosissimo patrc et martyre noslro Thoma Dcus

nec

nianum adhibere

oporabatur,

licet

valeludine

confoclus

essct et

dum

pro co el fides oraret, ct persoveranlia pero-

senio dcrcssus, ipsius limina adire decrevit.

Cum

raret. Noctc igilur (juadam lassitudincm soporis quiotc recreans, vidit in sompnis virginem quandam vultu decoram, habitu vcnustam, geslu gra-

autem Cantuariam venisset, languorc gravi corroptus, perquindccim dies ibidem moram facere compulsus est. Sod sanitatem nequaquam ibi recipere potuit
:

vidam, alba sc pelle contcgentem ad moduin pellis ursinae. Expcrgefaclus .se a dolore pra^babito
respirasse persensit, paucisquc diebus exactis, qui

Deo nimirum
cuiiclis

id

providente,
se

ut in

ipsius curatione quanli osscl


merili, palani

apud

boata Virgo
multis

innotcscerct, quas a
praesenti

prius

incurvatus

incedere compellebatur, sic ad

retro temporibus vitae

subtracta, nuper

plennm convaluit, quod ad Dominicum sepulcrum


adounduni
Aitervariisii-

Translalionis

gloria decorari meruerat.

Ad partes

itcr

inoolumis arripuit.

Erat in vico
vir

muinffjictusinfirmii<u<hus tn-

dulucfilcic,
quyr^^]

quodam cui vocabulum est Herquidam Wilelmus nomine, bonae


iu

igilur Oxenefordiae venicns gratia visitandi virum illustrem Hugonem dc Plugeneio et Oliverium fra-

j,ominos opinionis,

i>auperos misoricors,

in hospites lilierahs. Distat

autom vicus
Is

illc

quavix

trcm ojus, quibus linea consanguinilatis conjunaliquod tempus apud cos moram fecit. Advcrtens autem quam plures recupcrandse
ctus erat, por
sanitatis giatia limina bcalas Virginis adirc,

tuor fere a Uracchcleia miliaribus.

a xxx rere

in sol-

annis sic sinistro oculo orbatus fucral, quod


eo videro poterat, quo grossus dirigcrc
Virginis Translationem

dobcret.

lemnitalc pascbali ad ipsius properavit ecclesiam proslravit. et se coram fcretro ipsius tide armatus

Per anni vero ot eo amplius spatium ante gloriosae

Nec mora

dextrum
ctiani cceli

penitus oculum

amiscrat,

ita

quod noc

lumcn aliquate-

cum iu oralione cum maxima devolione sompno ac fidei constantia persisteret, quasi levi intervallo excorripitur, el elapso brcvi tcmporis
;

nus 00 vidcbal. Apposila est aulem supor plagam


plaga, cl in tantum aggravata est super

pergeracius,
restituente

ot

vi.sum
Et

simul et audilum Uomino

eum ma-

recepit.

manus

ct

brachii,

quam

^''p*^||j"^^J'^ ,,,,^,.^'^u. tnlegrnm recu^^,.^;,

nus Domini,
vix podio
lebat. Audita
tra

quod

ncrvis

contraclis iiicurvatus,

grcssus sustentante ccclosiam adire vaigilur boalee Virginis opinionc, con-

amiserat polenliam, in intcgrum ibidein recupemerita ravit. lUec tria in uno hoinine operari per
Virginis suas Salvator dignatus est, ut his eain magnificaret prodigiorum mirabilibus, quae idcirco majori digna sunt admirationc, quia et aitatis lun-

,^o.

tcm.

spciu

iu

spem credens, de divina

potentia

sperans, sed dc sua debilitate fere desperans, equo


dcsidcrc, nisi

duobus eum binc inde sustontantibus, iniiiimo pr^valcns, parentum amicorumque neglcclo consilio, Oxenelordiam versus iter arripuit. Cum rnim incassum multa in medicos erogasset, nihil nisi divinum sibi superesse praevidebat auxilium. In iliiierc voro usquo ad spiritus ratigatus exhalaiionom, amicis ipsum comitantibus reditunupie suadcntibus
ut si rebus huinanis eximendus sim, sallom in adeundo tam
:

gevitas el morbi diuturnitas curatiunis

spem om-

siiiit nino dencgare videbantur, tantoque majori laude priedicauda, quanto sunt humano judiciodil-

bomine, cui virium copiam naturae manus subtrahebat defcctus, supra naturam divina quid divinae curationis graliani operaretur. Ne
Uciliora, ut in

putentiae

impossibile

humana

arbitrctur

iml)ecil-

sinile,

inquil,

el Sicut enim ipse constanier proponebat, litas amplius asseverabal, nonagesimum et eo tostibus aitalis

bcalam Yirginem, si co pcrvcnire mihi dosuper datuiu non est, viam univcrsae carnis ingrediar.

annum

agebat. Huic rei

tcstimonium pra;-

Nimirum rcliccm se reputans, si in hujuscemodi proposito fali munus impleret. Perductus igilur ad sanctje Virginis ccclesiam super tumulum ipsius
iii

sed et eorum ramuli constanter perhibuerunt, quos frequonter dum ei ramuiari compellcbantur calamitatum suarum vexaveral et
dicli nobilos viri,

taedio alTccerat

immanitas

k.

oraliunc se projccil, devutiouem excitante neces-

13 Cura

ilaque lalium siguorum circumquaque


rania

DIK DECIMANONA OCTOBRIS.


Mulicr nh hydropiii Uberatur.

571
iter adeundi bealam Virginem ergo jam ad pagum Oxcnefordi;e

fatna crebrcsceret,
latis,

ob graliam recuperandae saniundique

animi constanlia
arri|iuit.

ACCTOnB
PHII.Il')-0

variis

obsessi inrirmitalibus illuc

Cum

Oua^dam igitur mulior dc Estropa, WMnncva nomiiio, quantum ad sa^culi divitias inops
confluobant.

propinquarent. sulnlo

in

ipso itinere Jurkiva vi-

PBIORH.

sum Domino

sed

ndci

copia dives,

pcr anni spnlinm

idropis

miseranle rocepit. Exultat miilicr, reddilasibi videndicopia; prolestatur se res non


et

morbo laboravcral. Qua; cum ob sanilatcm rccuperandam plurima Sanctorum limina visitasset, cum eliam totam substantiolam suam iii modicos
erogasset,

solum vicinas, sed


ct

rcinotas porspicuc videre,


benollcio

quae praeducis adjuta

gressus dire-

xeral,

jam

nullo

praeeunte,

Dco

et

beaUe Virgini
ccclosiam. Et

nec

profecissel,

ad

sepulcrum
post

beal
tcrtium
pri-

gralias agcns, ad

ipsius properavit
laHitia,

Virginis, ubi gloriosa ipsius ossa rccondita fuerant,

maxima cum
dicm
sfina^

devotione pernoctans
reddila cst.

postquam
sanitati

ad scpulcrum excubaverat,

sororom quoque ipsius Rildam Dominus visitare dignatus ost. Ad de salulc sepulcrum Virgiiiis pcrnoctat mulier
ut

par esset

utriu.^^quc

Venlcr siquidorn ejus, qui sic intumuorat, ut prae tumoris immonsitate vi.\

sororis

gaudcns,

ct

pro sua

Dcum

devotissime

inlra vcstinionta contineri possct, sio hausta

aqua

benedicla detumuit, ut

in

signum

sanitatis rcceptie,

Sanatio matrieis et

aliorum

dolorum.

ventrem qiii prorsus resederat, populo gaudentc palam cunctis ostcnderol. \'i Hisdem ternporibus mulier qusedam de Abbendonia, Remildis nomine quae fcre pcr trcs annos continuos vitio matricis laboravcrat, adco quod norvis contractis iricurvala prorsus fuorat struma in ipsius dor-so cum dedocoi'e prominente,
,

spcm ex eo ccrtissimam concipions, quod eadem qua sororem potentia, se quoque curare posset. Mane igitur facto, posl multos laorimarum inibrcs, anoillam suam rcspcxit Dominus,
deprccaiis,
et

primo cuni

priiritu

.^anie

ex

oculis

prnfluonte,

vidcndi recuporavit oflicium. Extant ulriusquc lei


testes

quam

plurimi fidc digni, ejusdcm


prislinae

villa;

co-

loni, qui ot caioitalis

plonissimani halme-

rant cognitionom,

et

jam
18 nia

Dnmino curatas

quas caicas prius videranl, iion sine admiratioue et


E
virgo quaodam de

cum

viro suo liniina bcata) Virginis adivit. Laboraintei-clusa

gaudio corncbant.

verat insuper

ventositate

in

tantum,

Eodem tempore
oriunda,
aetate

quod singulis etiam membris cum dolorc maximo tumesccntibus, quandoque otiam fcbrili conculiebatur
tromorc.
in

quidom adulta,

Normansod a muUis

Mutier a decm"'?''"!'"'

retro toniponbiis paralitica,

Azclina nomiiie,

cum

murr.

Cum

igitur

in

ecciesia

bcalai

Virginis

oratione dovotissime cum vir"o suo per Dci misei-icordiam el Virgiiiis sua^ raerita sanitati restituta, a singulis sc liboralam
pcrsisteret,
ost,

matre ad sancta; Virginis sicut potcrat ccclesiam advenit. Manebat autcm in villa quadam non longe a Warcwic, cui vocabulum esl Pilasdonlona. Si-

quidom cum octo


dissolulionc

circitcr csset

annorum, dcxtra

incommodis publice protcstala


qui

qua^que incurbenedicens' ad

corporis parle penitus dcslituta est, ct tam inanus

vata venerat, erecta el rigidc gradiens Deumquc,


in Sanctis suis gloriosus est,

quam

pedis contractione, et operandi

pariter ct gradiondi potostate privata,


tali

incommodo
Igilur

propiia
tulurn

remeavit.

Adliuc

tamen

ad

memoriam

per

doconnium

forc

laboraverat-

ad
qui

aegritudinis praehabita>,

struma in dorso aliquanprominebat, quae lamon postmodum tcm-

lumulum

bcatae Virginis in oratione so projicicns,


,

Ipsum devolissime cum lacrimis invocabat


salvos facit sperantcs in se.
Et sicul
in

poris processu prorsus abolita est.


Plvrimorum
tur fiucUa,
i

Evangelio

conxpcctu tiina-

15 Vonit et ob gratiam recupcrandae sanitatis puclla quaedam dc Burcfordia, Uaganilda nomine,


quffi

viscerum dolore, manibus quoque lurpilcr tumcscentibus, pcr jugc tricnnium incessantor fati-

de puero quem spirilus immundus ub.sodorat logitur, eumque frequcntor et in igncm cl in aquam miserat, quod clamans et multum discorpcns cum,
discossit
tis

gata fucrat. Itroque igilur comitata parentc, et pietas simul ct dcvolio gressus dirigeret,
in ingrcssu eccle-Ma! curala
est,

cum mox

sua}

ab eo; sic et ancillam suam in qua virlupolentiam Dominus exerccrc decrevcrat,


ol diuturnis

magnis

crucialibus

vcxai-i

pormisit,

ab utroquc simul
tunc

incommodo, non
itm aliw
duae.

sine omniuni qui

aderant

admiratione, prorsus immunis.


16 Sod et huc

ut in ea peccati excoqueret. Ncc rairum videatur alicui, si gratiam curalionis cruciatuum aculoi praecedant, cum plcri(iuo jusluruni non nisi per ignem purgatorium ad supornic civitatis gaudium porvcniant, ut quod bic minus penitum est, ad puruui igiiis ille con-

rubigincm fornax

Iribulalionis

laudibus Ejus noii immorito an-

nectendum vidclur, qui anteomnia sa^culacxistens, in finc sieculorum opcralus est salutcm in medio
terrae.

Qua^dam

mulier

pauporcula

de Awrulla,
Dci gratiam

sumat.

Brithiva nomiuc, per xx fcre annos utroque ooulo

minus clare vidcns, clare videndi per


et

Sed cruciatuum dolorem misorationo divina gratia sanitatis subsccuta est. Rodit in naluralcni potentiam dextcivT partis impofontia, et
sanilas, qua?

beatae

Virginis merita

munus

recepil.

Sed

et

Domini datur impcrio,

tota siiiiul con-

puella quaedam

por

iiij

circiter

de Gaiteshamtone, Eva nominc, menses manum dcxtcram contra;egi-iludinis

fertur. ul nulla punitus in ij^sa dobilitalis antiquaj rcmanerent vestigia, membris tamen adhuc praJ

ctam habebat, ul ex ipso

gcnere spes

curalionis

novitate stupidis.

Erumpit

in

laiidom

nuila rccupcrandie sanitatis superosset, nisi Eo supcrante, qui etiam de lapidibus potens est suscitaro fdios Abrahae. Ut ilaque magis in ea divina
virtus cluccret,
et

Dei plebs fidclis,


vidcrat, et

quaj

eam
in

paulo antc paralilicam

jam repentc sanatam admirabatur.


insuper
cadeni

19 Accidit
ecclesia

cum scmcl

perfccte curata

csset,

postmodum, procul dubio mcritis

suis exigcntiiterato per

bus, in

eamdcm

recidisset calamitatem,

Siquidem pcr anni jugiter vissima' cujusdam a^gritudinis qua

bcatic Virginis Eadcmdicaitf insigne miraculura. ra aiterius taeodcm die et aliud "" mulier qua^dam Mathildis nomine, gra-

Dei gratiam liberala est, quai in se crcdentes et a prima et a sccunda morle liberat, hic quidem in
spe, in fuluro
Du(F sororfj
*:<^it(tte libe-

ost. Sicut laboraverat spatium, sanilatem adopta quam cx vicinorum tcsenim tam cx ipsius rclatu

autcm

iu re.

17 Erant in villa cui

nomen

est

Eincsham duas
ot

timonio didicimus, doloris decubuerat,


officio

anno

fcre

dimidio

in

lecto

omnium

pi'orsus

membrorum
munerc
.sibi

sorores

rantur.

quarum

altera Jurkiva,

reliqua vero Rilda

penitus
suce

dostituta,

solo

adhuc ad aliquod
dolor

vocabatur, a mullis relro tcmporibus tis simul et ca:citatis infclicitatc contabcscenles, ut ncuter {sic) earum absque praeduce quoquam
ire valeret.

pauperla-

infelicitatis

solatium,

vidcndi
dolori

rescrvato.
est.

Domum

vero

appositus

Et

in

tantum visccrum dolore plusquam per

Utraque igitur non rainori

fidei

quam

annum

diraidium laboravit, ut ipsa doloris veliementia

MIRACULA
572
AirCTOAB

S.

FRIDESWIM.
tumorc corpus desercnle, sani- ^ ccclesiam vcnisset, Tantum in libiis ac ped.bus vestitati restituta est.

n.niii cunclos, qui

cam

noverant, in dcspcratioful

PBILIPPO
PRIonE.

subslanlia. fuslra in
tissima.

mcd.cos erogass
jug.tcr ,n
;>ra

bca
P^^

di nmcdam

tumoris

in

signum pr.ebab.tfe valetu-

Virgiuis

tunmlum
et

sislens

post

mullos

lamcntalnlcs crnualus,
potuit

Sm^uam

manu non

-.umana^m

quod ct in plcrisque. quibus t.;ratia dinis apparcbant. frequenter cvenU, ul d.vm anitatis co.ifertur, habere noopcra pr^ oculis semper
miseralionis
^'^^9^\i\
pietatis accidit laudem insuper divinse miraculum. Puer quistupendum quod subncctitur

divmsc venlu glorios Virginis, '"f^'"'"'''^ igilur valeU.>- ^^^^^ csl. Ab u.raquc c nsecuta libcra.a, omn.um '" '^y^ prius contabucral r. q.n sanctam Limos ad ..ci .audes invitavit,
ne...

-~
P^^cr
,^^

a dimna

suan.

.a,.ta

.niracu.orum g.or.a

"".'

""''^'

pvfUa ah xncu
nnhulis incurvota lUico ta-

.lagani.d.s ,0 in.cl.a qua^dam,

nom.ne

crra Je ;^

nominc, dc Lmcol..ia natus quarto do,n Wilelmus Virginis Ti-anslationem aul eo amantc bcaUssims ardore cor,-cplus, et per annliusanno, feb.'inm remedio fat.gatus, ad ult.mam sine

^^ J^;*

num

ii.gitcr

nonc pcrductus
dorsi .ec.irva.

est

exinaniUonem. Aggi-avata
,

cst

Domini autcm super cum manus


eri-erc
bi-im

el

jam spina

nalur.

struma non modica prominonte, se quoque Unullatenus valebat. Sinistram


arcfactis cont.-actam babebat, ut nei-vis posset atUngere , tnura .nillalenus

sio

Zaii.

^^^
all.rius

anctorum

(li.ponsationc, ut quod aMttn.nc.n ..crcla ncquaquam tn huUur n>crito

inlcrvcntu confcraiur.

Venicns .g.tur ad

tcrram pcde .-eUqua tibia retracUor nuiDuedigitorun. mcnsu.-a dolori ipsius compatiens saccrdos Denique erat qui in eadem civ.tate nuidam Wilelmus nomine,
inluitu, manebat, divina; caritaUs

puco

vit;i;

sti-

ipsius sercclcsiam, seque co.-am sa.u-lii' Virginis aliquanto lcmporc nulcro in orationc prostcrncns, Quis vero non sanilatcm adepta est. u intc-jccto pepuellam a cunabulis incl.natam,
obstiipcsccret

robo.-e carcnlcm, s.c dibus debilcm, libia.-um bcncficium sens.sse, ut mo.nento divinx manus imbecillis vencrat. jam quai incurvata ct omnino

nendia iargicbatur. gressusimpotcntcs d.n^crc E qucasceUa coUocaUs, ChnsUana nocompcUcbalur. Mater vero ipsius piclate diUgens, filii jugUer matcrna

Baculis autcm duobus sub

ulra-

minc

filium

plurima Sanctoruin loca calamitalem dcficbat. \d ignorans quod in cjus curat.onc fiUum pcrduxit,
clar.ncan.lam. prsvide.*atDon.i.iusVirgincm suam
laboris Adeo autcm itineris et carnc tenc.a quod sub ulraquc ascella in tuserat quam baculorum concavitas qu^-dam ostcidcbatur
licet etrcccrant summitales,

immunis. ad abomni Sed boc Ei dirtic.ic non propria gaudcns remcaret?


valc[udi..c libcra pro.-sus el
est,

imn.ensitate lal.ga-

qui appendit tribus

dijiilis

molcm

terra^,

et

et collcs libiavitin pondcre montes,

statc.-a.

corum

dui-ilia

panno-

MuUen mcmhrortim ujiuk


refittuiUir;re'

num

cruciatua

evane$cunt.

qii3edam de Ameneia, Lri21 llisdiebus mulicr anni spatium, ila renum slina nomine. per unius c.-uciatus anxietas ipsam dolore cuciata fuerat, ut sineret inclinari. Invaluit nullatenus ad tcrram valctudo. ut nec ctiam aulcm eatcnus sinistra proponebat, ct testibus aquam manibus, sicut ipsa
conslanter

rum

mater

mirabiUs, cum labor.s matcrna compassio. tamtffidium in ea vinceret exipsa bcneficium divinum
fide
fo.-Us,

mollitie

quoad

i>otcrat

relcga.-etur.

Ta.idcm

pictate

quam

iinportunitate

propinarc valerel. sibi asseverabat virlulibus, nullam Auditis igitur bcalie Yirginis donec ipsius limma requiem habuit spirilus cjus,
,

comperta glonos^E M.-gin lorqucrc pvoponeret, Uu filium pcrdux.t. Ncc fama ad ejus ecclesiam d.laMisencor. suspendit summe

votum fccmins

tionera relegavit

visilaret, sanitatis sua;

poncns. Et quia,
confundit,
spei

spem omnimodam m ipsa secundum Aposlolum, spes non

confidcntiam subsccutus est rei ad ipsius p.-opmquavit volivus etrcctus. Ut illa vebcmcntissime cccp.l, ut ecclcsiam mox cruciari ingrcssa, s.c et eam vidit. Vix autem ccclcsiam cruciatus languore conG languoris vchcmentia et
fossa cst,
sanclffi

jam utiaquc Ubu ejusercctionc nervos crcpitarc, inviccm rcspondcnte. Ct equa proportione sibi struma P'"""^';^^*^^^' iostmodum in dorso
'cc

filii

fcslina

^''^\^''^
recle

nativitate. quce ab ipsa ei coalucrat recepit. \i- liion^i pnne c.-i-cndi I^^^^^^^^^^.^^^^^ ciocna potcstatcm grad.endi s^ue

tamen

deres

mnumeram popuu muni


et

^^^

tam

ut nullatcnusadlocum,

in

quo Virgmis

spcctaculura, insolitum concurrcre protcslan. lacrimis extcruis tcriorem

^^^
^^'^'
''

.....

jp^

L. ^uji,ni*.<-

Z/Z-

Sed feretrum stabat, pcrvenii-c valc.-ct. inslat o.-alioni mulier, conquievit devolio nec sic visitata, cum repenti divinse miserationis respcctu prius lanrestituta est. Et qu.T
;

quibus puer incolumis, baculos


Yiraini quasi pro

"-;;'_^,

munere

ofiercns.

[f !;1^ MulU. vc.od.L


e._

luf^b^insolenuam gradiendi, <^ompeUebant molles ipsum claudicare


ccssu temporis ex gradiendi

taU, instar pul,

sanilali p.-islina)

sed P o^ consuct.idmc a
-

incl.nare, nec guorc prajpcdicnte ncc ad tcrram se

aquam manus gcslare

poterat,

nobis

vidcntibus

dicatione

Uboratus

est.

Cum

adc-ant admira..libus, nec non ct omnibus qui lunc absquc aliqua ailficuUatc sc ad lerram Ubcre et manifcstius Dci virtuincUnabal, ad dcclara.idam

solum ""^^ matre euni reducente ad natale ^f^^^^ rcduccretur ad bcatam Virgincm ^f^^":;;^ N r, Deo tt p.-o bcneticio samtatis
'

--^^^J^^Z
vellet,
1

vicU, sic

lem

sanalionem suam inluentium animis

i-cpctitis

gratus, ul

fi-equcntius incurvationibus inculcans.


Hy<iropi$i libe-

ea separan ubi munu. cu.. locura amplectens, p,-ffiomnibus

numquam ab

ralnr

miftitr.

111

Ou;edam paupcicula mulier, Emma nomine, iiimia cdei-et do pai-tibus Exonia; cum partum cum non muUo posl inlei'jeclo tempore, anxiciale, ydropis morbo percussa est, vcnt.-e turgcnlc. cru22

Simileq^*^'^ Uonis acccpcrat. ..oi-iin " 24 Accidit eodem die et aliud <lS"""^,;?i: v^ tcmpoTc 00** ^ mulier de civ.iaic mirabile. Quicdam etenim babc .U. .,pew... filiara parvulam roniu^, fticbildis nominc,

pcdibus pra? tumore vix intra divinuni igitur confugit auxiculcm conlcntis. Ad
ribus. Ubiis simul ac

annum

et

dimidium

aetalis

agcntcm

^''}^

y\'
n.

tate sic contracta fueral,

ut taUs firmUe

l.m
l

Uum. muUa
tionis

sicut

poterat absqi.c bcncficio

cura-

Sanctorum adiens Umina. Tandcm languore jugiter ingravesccntc, laboris magniludine fatigata, gressus impotcntes lu..ioris cnormitate confusa.
baculi beneficio suslenlans,

et inscparabilitcr coh^.'enUbus, dum miscrabiliter volverclur.

m sporm^
Nec solum
P"^^^^^,'

dendi,

verum

ct scdendi potestatc

'T' est

cum ad

beatie Virginis

animum doloris aculeo P"f!''^"^f ,^'vi'inis ecclcs.am bcatd. igitur humeris matris ad

^^'J,^,^^

I)TE

DECIMANONA OCTOBRTS.
vesania. Frequenter
furoris

673
auctobb
pihi.ippo

j.

pudlula, slatimque oculi Domini


qiiiilcm

eam

intuili sunt,

el aures ejus precesiliins exaudierunt.

Nervissitali

non sine strepitu rropitantibus,

a na-

tibus rcsoUiti stint, ct rectituilincm

quam

natura
accepit.

eum postea vidimus, ab omni molcsUa el capitis concussione liberum prorsns ct iramunem. 26 Sed et de hoc quod eodem die contigit signo, Dei virtus et sapienUa praedicanda
ct
esl,

phiobb.

iiifrnttnvmeyerati

negaverat,

manu
;

divlfia

puelUe

corpus

cujus "

ma'^'"-

Deniquc talis rcsolutis, ubi tali hicsoranl, fossulai monstrabantur et, mirum dictu, scnticns se sanari, parvulam manum ad locum jecit dolontem, quasi pruritus mordicantes unguibas cxarans, statimqun matri applaudcns, prout potcrat (Tigcre se conabatur, ulipsis gcstibus SDtas parvula Deum laudare
vidcretur. Eo

magna
Vir

virlus est, ct sapienliic non est


spcctalnlis Fulco

numeaccepit,
ielalis

'''''>'""

rus.

quidam

nomine, qui a

""

loco,
filiiiiu

qui Grava nuncupalur,

cognomcn

de uxorc sua sustulcrat, tcrUuni jam

tcmpore canonici

vespcrtinum de-

canlabant otficium,

cum

rcpcnlc populorum cla-

agcntcm. Is circa Dominic Naiiviiatis sollempnia languorc correptus, ventro consUpato, nullo purgaUonis remedio naturae supcrllua deponerc pra?valebat. Procedente tcmporc, stomacho

annum

eoquc accurrentes, rcm sicut gcsta erat oculata fide cernentes, non immerito laudes laudibus accumularunt. 2^ lioc quoipic Fclatu diguum arbitror, quod in juvewshorrendv furore exa- praecUra salulifcriE Crucis Inventionc, dumMissaguntut.svh \tisj.yj^ agerciitur soUempnia, in eadcm gloriosa^ Virjnrum joiemijasiUca Dominus opcrari dignatus cst. Erat

moribus

excitali,

cil)aria

fasUdicnte,

sic

iiueri

vcnter induruit,

ut

non materiam carneam, sed lapidcam repr;cscnAd extreraara itaque perductus larct duriliam. exinanitionem, corpore nimia macie confecto, vix
ossibus
sibi

cohajrenUbus,

rcbus bumanis

sine

aliqua spe curationis putabalur eximcndus.

Cum

pacatur.

\n vico

quodam,

cui

nomen

cst Coleshulla,
([ui

juvcms

itaque corpus exanime vix spirilus vitalis vegetarct, ad ccclcsiara gIorios.T Virginis a malre delatus cst,

quiilam Eustachins noininc,

antc dimidium ct

tolam spem suam

in

Ipso ponenle,

qui

eo amplius annum in tantam dcvcnerat amenliam, ut furoris immanitas vicinis omnibus timorcm paB
riter

non dcrclinquit spcrantcs

in sc, el

dc sua virtute

el

horrorem incutcrct.

Horrendis

dentium

glorianU-s buuiilial. Pcrstal in oraUone malcr, filii calamitatcm matcrno dcplorans affcctu. liausta E
' aetas dcniquc pucr aqua benciiicta siipra quam tcnclla paU crcdcretur, per supiTiorcm purgari >w/>p(''

stridoribus, lorvis ct minacibus oculis, jngi capitis agilationc, feralibus eliam conatibus, furoris im-

parie

pctum dcmonstrabat.
tabat. ac
si

Sic enira continuis

motibus

ccppit rcgionem, vcntrisqnc paulisper

cmniiita est

agisinc aliqua intcrpolalionc die noctuquc caput

duriUa. Sod quoniam prae nimia, qua contabcsccbat


dcbilitate, vix intra corpus

a vcnto vcl arundo concutcrctur vcl fo-

anima conUnebatur,

et

lium arborisquatcrctur, ut nullius umqu;im sanum caput motus hujusmodi susUnere posset. Ad ccclcsiam itaquc perductus, vehementia cunctis qui adcrant formi<lincra 'incussit. Nam et lignorum

co dcncici)anl virtutcs, proccssu temviam poris, omnium qui ipsum vidorunt, judicio, universic carnis ingressus est. Omnibus siquidom qua; morlom prfficcdcro soicnt signis in eo con-

animales

in

maxima robora

circa

ipsum posita sinc aUqua

dif-

curronlibus,
toto

ficuitate a se rejiciebal, et liorrendis gcslibus lur-

circumstantcm arcebat, quaudoque ctiam ab nullus etcnim vel expectare ccclcsia expcUcbat

bam

corporis mcmbris, humaua^ naturie debilum cxsolvisse crcdcbatur. bacrimis malcr perfunditur, deflet amissum quem rocu|U'rarc spera-

rigenUbus toUus
frigcscoule,

jam corporo

eum audcbat vcl contingcrc. Cogit furoris rabici voces emittcre, clamuribus ecclcsiam terribilcs implere, nec Crcatorem a crealura sinit agnosci, os, non mentalis ac tanti mali vehcmcntia. Non
tem ad exorandam Salvatoris clcmcntiam applicat; apparcL, furoris nibil iu ipso quod homincm sapiat Prvciicmcntia feras etiam bcslias exsupcrans.
cipilnr

bat.

Dolet

voUs

in

contrarium succcssisse, ncc

adhuc in ca fidci vigor tcpcscit. Crodit qualriduanum in monumcnlo ffetcntom verat. pos.sc pucrulum nupcr dclunctum revocare. Lugeutem amici consolanlur,
tcs

Eum, qui
rosuscita-

ad

vitam

propononut

juvonilis

aitatis

fecunditatcm proUs numcro-

silate

gavisuram.
pr;eparct
;

Persuadclur

patri

funcris

ab ecclesia expelli, cum cauouicorum advcnicns bcnedicti liquoris undam dcllucns, infaciem ejus projccit, quiC intra sinum
ccepit,

repente quidam

cUicium quo mortui corpus involvatur comparct, et lerrie moIc rcddatur (ordivina? porcslris. RcsisUt persuadcnUbus mater,
excquias

C corpus aliquanUspcr tulum conquiesccre

roravil. Illico furor aliquan-

et signa furoris paudeniquc Missarum soUemlalim minui. Exiiletis ab eo quo pniis compos mcntis clftcitur, scquc

clomcntiam adhuc expectandam asseve- F rans. Et vcre mira fidci virliis, qu* etiam nalur;e
tcslalis

vires cncrvat, ct impossibilia facil ossc possihilia.

laboraveral

incommodo

prisUnffi vesaniae

notam, et

respirasse cognoscit- Exuit human raUonis diu

Si

Impletum esl hic procul dubio illud cvangelicum habucriUs fidcm ut granum sinapis, diceUs huic
:

perditam vcstcra rcsurait. Stat devotc blasphemiis, sed cans, non jam ut autc irritans ConHuunt ad lam miraplacans genuflcxionibus. populi, dc lam .subila bilc spectacuUim undique hnmaui stupcntes. Et qui paulo ante mutaUone omncs qui aderant scnsus expers, rictibus tcrrilicis cunctis ct morlerruerat, adepta sanilatis gratia,
accidcrat cxposuit, populis bum et modumquo in sanctis laudcs erumpenUbus. ct Eum qui in Dci Emenso autem suis gloriosus cst bcncdiccntibus. conquicvit, ut sic capiUs agilaUo
ei

Dcum

invo-

monU, transfor lc in marc, ct Iransferelur. Exa^to enim trium vcl qualuor horarum s]>aUo, quidam
canonicorum advcnicns, ex cujus sororc puorulus soralum mirabHu mnaprocreatus fuerat, fide roboratus, os jam *'*' aquae benedicts liprout potcrat rcserans. in os faclum cst ut non post mulinfudit. Undc

quorcm submi.ssa lum temporis, auiina rcdcuulc, vocc


aurcs
replcrct
,

cir-

modico tempore pcnitus rcinancrent inco pristinaj vexationis uulla

cumslanlium sibi emissa voce magna vita? munus Dcmuin oculos apericns, mapalam oslcnderot. nec trcmquc misorabililor intuens. hrachiorum moUbus sc vivere et caUerorum mcmbrorum non protostabalur. Calorcm naUvum corpus rcsumit
cxanime,
et in

el

post

paululum rcddilum

vesligia.

vills doAderat tunc tcmpoiis ipsius paralitica, ob gratiam mina, qua) mullo tcmporc

habilitatcm pristinam

membra

rc-

dount rigonlia. Et cui languoris acerbiUis

ciborum

lecupcranda^ salulis advcnerat. conslanter asscipsum novcrant pricsci.Ics erant, fuisse, furoris immanilate vexalum renlcs eum tanla
ut
et

Multi

quoque qui

essel ipsius propinquis et remotis horrori

denegaverat aUmenUi, omnibus qui adcranl vidcnAdUbus, cor cmorluum pomi conforUibat cdulio. divinae magnitudinem, mirantur parenUJs virtutis Per gaudent redditum quem amissum deneveraut. duos

574
AUCTOBB
VMILirPO
PRIOhE.

MIRACULA.
riies in

S.

FRIDESWID^.
fuerat, quod in leclo doloris conD decumbcre corapellcbalur, ultimum malorum omnium remedium solara raortcm exoptans,

duos autem

ecclesia conimorati, filium

qucm

exaggeralus
tinuo

exanimcm
pria

dctulerant, sanura ct

incolumcm ad pro-

cum gaudio

relulcrunt, viribus pauiisper re-

deunlibus, Rjusquc polcntia, qui omnia crcavit cx nihilo, naturae vircs quaj in eo penitus dcfecerant,
singulis rcformanto momcnlis.
Itulierit fcedc

Vcnicns igitur ad bcalae Virginis ccclcsiam,

mox

ut ejus limina attigit, aliquanlo tcnipore cruciata. languorc confossa, tandcm crigilur, et corporis
inciinati

27 Mulier quiedam Leviva nomine, de


VVrokestan
riain
,

villa,

quae

contraclio benelicium suscipil crectionis,


in

af^icUs

ad sa

nitatem reronttio.

nuncupalur, qus est per juge quatriermium

juxta Bannebu-

Gaudct mulicr
provi.-^um,
salutis

hoc salLem calamiLaLi sua csse


paupcrLatis
sua;

sic

continuo

quod

damna dono
in

tumore
ut

laboraverat, vcnlris, cl inflationc turgcnte

adcplae

compensabat. Sane
dorsi crepiLanLis

ipso cura-

membris omnii)us pra^ doioris anxictate defiquodam decienlibus, humeris tamquam pondcre
pressis,

lionis
cst,

rauncre
ipso

strepiLus

auditus

ct

curationis genere, cL valcLudinis anct

manus ad nullum opus nccessarium

posset

tiqua?

vcxatio

mcdicaminis modus cuncLis pa-

ul praegapt.irc. Tanla autcm crat vcntris inflatio, repraesennantis et partui vicinae similitudinem induebatur meratarel; vix eliam vcstibus quibus

lam

ore Dei iaudcs rcsonaule, qui in sanctis suis scmper esl ct ubique mirabiiis.
innoLuit,
fideliura

31

Puella

qucedam,

Emelina

nominc,

aetate

P"dla fumc
'ivieni se ih

conlinebantur. Nonnuniquam cum corporc manus et pedes tumor occupabat, rcliquo maxime luna ad dcleclum vcrgcnle. Aiebat et

bra

tumenlia

adulta, de villa

quadam vocabulo Edivetona

naLa,

quae ad ecclesiam bcaLa^ Virginis perLinct, in auLumpno proximo anLc ipsius gloriosam TranslaLio-

aijuat praripi.

autcm sc hujusmodi incommodum incursisse

(sic)

nem,

mcntis

alionationc
ut

percussa,

in

(anlam

J"r<tucitur

per frigoris aspcritatem dum lcndcrel, ila quod qiiandoque latratus caninos ab
operi necessario inorc cmlltebat,
el
'$ie;
llSDC.

devenit

amcntiani,

oranium
sibi

rcracdium,
ascire,

ullimum malorum manibus propriis morlcm


quasi
igitur

mntro ads.

Pti-

(leswidaB 5ppuJ,

crum:laniiem

ul

ab omnibus vesana judicarctur,


afficcretur, et yinculis

vellet

NocLe
licet

domum

matris mnalur.

bocvel

amens verberibus artaretur. Ob hoc * etiam a


velut

clanculo cgressa,

funesLum haberct proi)o-

viro suo sprela' vitam


miscriis.
et

siLum, signo tamen crucis frontcm armavit, cL ad E

infeliccm
igitur

augmenlatis

agcbat

Adiens
per

aquam vicinam
Cuni
ilaque ducta, super

cui Kencta

nomen
et

est properavit,

bcata;

Virginis ecclesiam,

orationi

suggcsLione

diabolica

pravitatis se-

noclem dcvolissimc insistens, post cruciatus


tos

mul-

ripam

starct,

submcrsionc vitam

trcmores inaudilos, ructibus et oscitalionibus a noxiis, quibus gravabalur humoribus, libcrala, sanilalem consccula est. Rcscdil quippe
et

infeliccm finire proponcrct, prius tamen salutaLio-

ncm

angclica vocc bcatae et gloriosa; Dei Genitrici

factam, prout noveratore doprompsit


gratia plcna,

venlris tumor, et
sit,

membrorum

dolor omnis absces-

Ave Dominus Lccum, boncdicta tu


:

Maria,
in

mu-

ct

manuum pedumque

dcbilitas in

naluralcm

licribus, et bcnedicLus fructus venlris tui

sicque

rcdiit potcntiam.
Altera nimilt

rursus (ronlcm signo crucis muniens, in


capite prius immisso se pra?cipitavit.
tera

aquam

modo

Uherotur.

28 Hisdcm quoquc diebus uxor viri cujusdam Childiva nomine, quae per sexendc Enncslan
,

fluminis

subLus
ipsius

rolara

Impetu aumolcndini molcntis

nium
dicina^

visccrum dolorc
bencficio

laboraveral, ncc,
potcrat,

ullo rae-

dclata,

quod

praecipitio

contiguum

erat,

curaii

per

gloriosae

cum

nec in os ojus nec in aures aqua^


influxisscL,
in

sLilla sicut

Virginis merita gratiam sanilatisadepta est.


Item alia
la.

^sseveravit

ioco

quodam
illaesa

fluminis,
rescdit.

pvH-

29 Scd
Constanlia
adiit

el

pucUa quaedam

de

Dencbeswitha,

ubi lerra aliquantulum ominebat,

nomine, cum matrc, bcala? Virginis ccclesiam. Siquidcm cunabulis el antequam


graliam
perccpisseL,
sic incessanter ca-

domo vero nomine Alvredus, sua qua* paululum a molendino distabat quiescens,
Molcndinarius
in

baplismi
pitis

in

sompnis admonitusest, ut ad molcndinum

fcsti-

dolore

lorqucbatur,

ut

prae

doloris

vehe-

nans, quud in aqua rcperiret,


:

mox

cxtrahcret. Nec

quandoquc septies, nonnumquam oclies mentc alienala, rcbus humanis crcderetur cxcmpta, humana; ralionis interim omnimodis cxpers, et eorum quae gerebanlur prorsus ignara. Frcquenter
mcnlia,

mora cxpcrgcfacLus a sompno, illuc propcral, pucUam obstupcsccns invenit, nolenlem ab aquis
exLraxit, cL matri, qua? filiam laraentando
bat,

quarc-

c etiam

per intcgram scplimaiiam,

ncc cliam ver-

dosiderantem.
cbaelis,

bum

ab

ore

cjus

exibat,
officio.

ut

loquendi perpetuo
igilur

ipsam reddidit, mortem potius quam viLam In tanlum vero processu Lomporis languor aggravalus est, ut circa festum boaLi Milingua^

dcslituta

crodcretur

Merilis

bealae

paulisper

dcslitueretur

officio,

Virginis sulTragantibus, ab

omni

respiravit valetu-

dinc, nihil

in

se

pristini

reprajscntans infortunii,

sicquo factum est, ul de die in diom magis ac magis obmulescens, tandom NaLivilaLis Dominicae

scd
Multer

acccplye

curationis

beneficium

mirantibus

propinquantc

sollcmnitalc,
amisit,

loquendi
ct

prorsus

et

cunctis ct verl)is ostcntans et gestibus.


utiftcdcitjn'-

usum
Maii

et

potcslatem
in

usque ad mcnsis
igitur
ct

30
villa

quaque

Quiedam eliam mulier, Leviva nomine, de qua; Shoram nuncupaLur, nala, hisdcm tcnisc

trmpora,

ipsa mentis alicnatione perdu-

rans,

muLa pormansiL. A malre

quodam

rtft nnniilui

pnribus gratiam s;duLis Dco donante rccuperavit.


Katcbatur
multis tcmporibus
fccissc,

fratre suo

ad ccclcsiam boatse Virginis perducta,

apud Oxencforin cimitcrio

diam moram
sustulisse,

ibique

numcrosam sobolcm
asscrcbat.

diLa fuerant, pcrnoctavit.

nocte ad scpulcrura, ubi gloriosa ipsius ossa roconTandcm labore simul ot

cl quin^iuc

do libcris suis

dolorc fatigala,

cum membra
bcat*
ot

sopori

dedisset,^ in
et

beatu!

Virginis

tumulalos

MorabaLur

sompnis admonita
gelica salulalionc
liaret

est, ut orationi

instaret,

an-

autem tunc

lcmporis apud Siflbrdiam, ct 'erum-

virginis Mariji; sibi conci-

nas paupcrtatis suse

quorum

poterat elecmosiuis

raisericordiara,

mcndicando rcdinicbat. ApposiLa cst auLcm super plagam plaga, ct livor livori adjcclus, ct duplex
ei

plonam habcrct sccuritaLcm. Por


aul quinquc dics in ecclcsia

de recuperanda sanitale qualuor igitur

moram
maler

facions,

cum
Re-

Anno siquidem et dimidio febrium acerriraa vexatione concussa, ncrvis desupcrvenit Iribulalio.
siccatis sic incurvala est, ul nuilaLcnus nisi

nullum in ea divinae miseralionissignum apparorct, ex dilatione curationis


grcdi
ta^dio
afi^ccta
osL.

bacu-

domum

parat ct fiiiam roducere, persuadcus

lorum podio quoquam dirigcre gressus pracvalerct, sLruma non niodica in summilaLe dorsi prominenle. Per duas aulem sepiiraanas in tantum dolor

ubique cqualilcr Onuiipolcntis jugere {agere?) virtutem, Rcnititur sicut poloraL fiiia; sequilur Lamca
invita

cogentcm,

cum

repente divina raiscrationc gressus

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


*

075
incorporare,

grcssus pucllas propediti sunt. Ad terram dcnique


collisa, crcbris faligata singultibus, ct quasi febrili

clus

est,

el

nec cibos

nec aquam

AUr.TORB

polerat glutire.

Cum matre

igitur et amicis beale


PRIO&B.
"

Iremore
prajtcr
coepit,

diulius

concussa

levi

tandem

sompno

corri[(itur,

modico post interjecto tempore et spcm, lingua palpilantc, rauce prius loqui ctquasi balbutiendo cum diflicuUale verba

Virginis adivit ecclesiam, ct ad sepulcrum ipsius orationi insistens, aliquamdiu cruciatus ', videndi

Kie; lege au-

simul et loquendi recepit odlcium. Soluto linguae vinculo debitum a natura locum lingua retracta
sorlitur, et
tio.

Uendl

formare, ut vix a circumstantibus possel audiri. Divina miseratione autem bonilalis suae gratiam

Cum
:

igilur

denegata ciborum redditur incorporaad matutinas laudes signa pulsasanitale,


in

semper
elapso,

in
sic

mclius
linguje

promovente,

triduo

nccdum
cst,

rentur,

mox adcpta

Dci

laudos pro-

vinculum

resolutum

ut

distinctc et aperle lotpiendi recupcraret ofBcium,


et suprascripta

Deo gratias, inquit, quoniam ab omni liberalus sum valeludinc, et ab cis quibus oppri-

rumpens

palam cunctis cxpoueret. Aderat


cujus pricsentia
prie-

mebar

respiravi

calamitatibus. Sic
et

it^ique

mane

tunc
dicta

temporis vir venerabilis Dominus Jobannes


puella, et

Norwiccnsis episcopus, in

incolumem por beatae Virginis merita protestatus est, viris omni exccptione mafacto, se

sanum

casum quo ei acciderat cxposuit. Mentis ilaque compos etfecta, loquendi


et

morbum

joribus assertioni

su;o

testimouium perhibentibus.

Tcstata esl etiam mater ejus, quod

antequam

lo-

reccpto muncre, beatu! Virginis el ecclesia; suie se

quelae privarctur oITicio, claniantium voces nequa-

mancipavit obsequio
corpore hajrens
parnlyticus
lihrrntiir.

curatricis suae

famulatu et

quam
labia

audiebal, sine auditus beneOcio loquentium

el aiVectu.

ad

loqucndum

formari

videns,

non autem
Bccretro
ilulier ornn$

32 Carpenlarius quidara de civitate Wintoniensi, nomine Picardus, dum die quadam apud Winto-

verba loquentium discernens.


3.S Mulier quaedam Isabella nominc, de chamtuna juxta Hukingeham, cum ab octo

ad

feretrum B.

Vir-

niam operi nccessario


percnssus est,

insisterot,

subito
securi,

paralisi
et

gmw,

ethica (e-

decidenle de

manu

lo-

annis viro fuissct copulala, praegnans


cina domura cujusdam

ct partui vi-

bri iiberatur.

fl

quendi potcstate prorsus subtracta. Dextera igitur manu per annum integrum clausa simul et contracta, prtC naturalium virium impotentia, 'nec
digitos exiendere,

mulieris ingrcssa cst,


Illa

cum
E

qua
tis

vir suus

adulterium exercebat.

malignitaeventus,

furore
ci

succcnsa, sicut rei declaravit


porrexit,

nec ori

manum

applicare, vix

panem

quem mox

ut gustavii, sic infrisi

etiara a peclore brachium separare, ncc ulterius quani ad ilia manum deducere praevalebat. Totam

gidari per partes superiores sibi visa ost, ac


frigida caput ejus perfundcretur.
perisset, perccpta baptismi

aqua
pc-

Gum autcm
mox puer

etiam dexleram
iiabL'l)at,

corporis

partora sic

debilitatam

gratia,

de-

ut

[milatcnus

nisi

baculo

sustentante

functusest. Aggravalus est autcm mulieris lanpuor,


&t

quoquam
Virginis

ire possct. Triduo igitur in ecclesia beatae

lam ventre

turgcnte

quam humoris tamcpiam

moram

faciens,

pro

salute

sua

divinae

piclati devolissime supplicabat.

Supplicanlis fidem

pondere quodam deprcssis, ita debilitari ccppit, ut quandoque nec ori manum possct applicarc. Adiit

oculo misericordia; suae respexit Dominus et peleutis desiderium effcctu proscquente complevit.

Wedditur homini loquendi i)otcstas

et

membroet

autem postmodum limina healissirai patris nostri benedicla, ct hausta aqua ac martyris Thom;p languorem sensit mitigatum. Enim vcro divina
.

rum

dissolutio

naturalcra

recipit

soliditatera,

procul dubio providente clementia,


beatissiraae

ut et in ipsa
,

qui paraliticus advenerat,

jam sanitatem adeptus,


,

paucis interpositis

diebus

sine

baculi

sustenta-

.uvenis viCf-

menlo ad solum natalereracavit. 33 Hisdera diebus juvenis quidam Alexius nop.,j,nj^

per meritum innolesceret biennium ferme continuum ethica fcbre concussa est in taiitum, quod septios in die quandoque in
Virginis
naturali

tremorc
quasi
in

mcmbra
extasi

ipsius

conculiebantur.

rum
citiitf

tioUyre.rfr

alitxque

(tfjlu-iim

maUs,

jugi
ct

viscerum languore
acerbitate

jQxla llercfordiam natus, per septenniura ct dolore vexatus fucrat,


jugiter

Cura

itaque ante beatae Virginis ferctrum oraret,


constituta
in
,

reponlc.

et

diuturnis

liberalur.

doloris

ingravescente nihil

cruciatibus agltata,

tcrtio

immensos erupit vo-

operis
tuiiior

exercere
obstruebat,

valebat.
et

Gutturis etiam

meatum
inlerius

velut

apostemate

promincule, non

nisi

cum

dilllcultato cibaria

de-

milus, nocivos nimirum quibus i.Tavabatur vomens humores, et mane faclo, lam ab humerorum gravcriine, quam ab omni febrili calore sc pror-

C gustare,

nec aquJB poculum haurire poterat. Adaucta est etiam languoris vehementia, divinae miserationis et ut mirabilior appareret

quandoque

sus libcram tostata est.

36 Eodem die mulicr qu^-edam Beatrix nomine. de Ellendona viro quam per biennium vexata fuerat,
copulata,
capitis

Altera mulier

dolore plus-

euratur.

Siiiistrura respcctus, utroque orbatus est lumiue. nec etiara aperire poterat, dc dextro auquidem extclurainis claritatem videbal, non autcm

ct sic

viscerum

dolore torquebatur, ut in lecto doloris per singula fere momenta decumboro compolleretur. Vonions
igitur ad ecclesiam gioriosa? Virginis. ct in oralione

tem

formarum dinoscebat sive discernebat menqualitatem. Hoc incommodo per quatuor fere
riorum
ses
fatigatus,

persistcns,

mane

facto

ab omni dolore se liberara


filius

sanctae

Virginis

adiit

ecclesiam

cunclis ostendit.

funcum^iue ad sepulcrum dcvote Domino preces tortionum deret, viscerum dolor conquievit, et
miligali sunt
aculei.

37 Miles quidam Rogerus nomine,

Radulfi

Filia militiscu-

de

villa, cui

nomon

cst Stretona

filiam

habehat
car-

Juidam

scro-

phulis vexata,
nitducitur
U.

Gutluris

quoque

qui inter-

annorum
beati

circiter xiv Margarelarn vocabulo, a

ad

dusus

fucrat,

raeatus reseratus et

relaxatus est,

nali pollutionc prorsus

immunom.

Ha;c post festum

Virijinis h*-

trajiciendi. Sed resiituta facultate cibaria in corpus

mulum; aolatur Michaolis ante gloriosae Virginis Translatio-

acnraen, ut utroque Deo oculo res miuulissimas, utpote piloset capillos,


et videndi

pcrspicuc

rediit

neni, suh faucihus scrophuiis, quas


las

vulgo glandurcgia.'

atque, recuperatis viribus,


la-ta

vocant, vcxari ca'pit,


dicunlur.

qu conUctu

ma-

domum -

^"'0 restituta

douante discerncrel.

winus nomine, cum subiti casus infortunio quatuormenses auditum amlsisset, sic obsurduit, utnccetiaraclamantium voccs audire prffivaleret.

God34 Sed et juvenis quidani dc Wathnesfelda, pcr

Abducta igilur a patre ad illustrissimum regem Anglorum Honricum secundum. contaclu manus ejus scrophuls fugat*esunt. Domum igitur reversa, infra brcve spatium vehe-

Dus curari

dit.

raentissimo

languore corripilur, et

per singulas

et ImProcessit ultcrius incoraraodum miserabilc, videretracta, ut vix summitas cjus gua in gultur

corporis partcs in tantum dolor invaluit, ut ncc ipsa sibi pedes el tibias attreclare posset, nec ab
alio

retur, per

intcgram fere sepiimanam mutus

efTe-

prse doloris magniludine sustineret altrectari,


ita

676
AUCTOR
PHILIFPO
rRlORB.

MIRACDLA

S.

FRIDESWID^.
crcdentibus in Aclibus Apostolorum quando in platcis poSpirilus Sanctus opcrabatur, vcnicnte Pclro, saltem umbra infirmi, ut
fidcs.

emiltcre compdlobatur. itaquod voces miscrabilcs pedes laiigerenlui', Hoc iiicomvel a fesliica si vigibam aliqna interpolatione nsquc ad

quod

in

ncbanlur
tur

modo

sine

Ascensionis Dominicae fatigata,


debililatcm, ul os

in

tanlam

mcidit

coliaesuum, compagibus vix sibi confecto, in superrcnlibus. corpore nimia macie quando eam lanluni viderclur. Rt si culis (icic nccesse cssel, nuUatenus movcri

illiusobumbraretquemquam illorum, cl liberarenab infirmitalibus suis. Sed imbrium inundante


ncc ccclcsiam cgrcdi proccssio ncc fcrctrum turbas hominum cirefferri potuit. Vidcns igilur confiucntium, ne turbis eam compricumquaque
copia,

alicubi

fortassis

lerram calcare,
polcrat
;

aniicis

ncc cam saltem contingere liuic omnibus sola tantum mortc


sed
iniponi
,

mentibus sufl*ocaretur, reintrare ecclcsiam forraidaqiise ubiquc praesto est, vil. Scd lanla^ fidci divina,

morbo tcrmiuum
beata^

sine

aliquo

medicmffi

remedio, veiicn.entcr opinanlibus.


Virginis miraculis,
desidcrio, ut
rcntc-^

Audilis

autem
a?stuarc

suam pic respexit non defuilmiscralio, scd ancillam miscralor Dominus. Cum enim Dci miscricors ct
jugitcr invocans bonitatem cxtra januara ecclesia! ea decubarct, rcpcntc quasi per diraidiu; hora;

maximo cannt

igilnr

Paad ejus perduccretur ecclesiam. desiderio satisfacienles, dc


virginis
,

quia equilare nullatenus divina confisi potentia eam ad bealissimie Virvalebat, ia rcda quadam ipsi eam ecclesiam dcferri fccerunl. Sed et
ginis

spalium tamquam fcl^rili trcmorc concussa, antequam Missarum expleta cssent sollcmpnia, nullo

eam

sustcnlantc,

clinala,
positis,

adbuc quidem sed modicum inmanibus non sicut solcbat supcr gcnua
prorsus amotis,
ecclesiam
ingressa gestans, ad bcata: Virginis fcrclrum,

pervenerunt ad sepulcrum comitanlcs, mox in eo per totam noclem Asccnsionis filiam perducenles salute fiiiae Domini deprecabantur Dominica; pro Et mirum dictu mane facto, virgo
:

sed

ccreiim manu cunctis qui tunc aderant, gratulantibus et unanimi

misericordiam.
p.-Hjlatim

et

convalcscens sc a dolore pristino libcraparentibus protcstabatur, ct pcdcs et manus tam sicque libias ad conlrectandum eis oITerebat
,

vocc Dcum, qui est benedictus in sajcula, collaudantibus, properavit, el post dies paucos gaudens
ad propria rcmeavil. 39 Ncc
silenlio
in

prselcrcunda
Judaica?

cst

ultio,

quam Judm in
Virfimem ...^,

S.

mcmbra,

qua; nec a fcstuca langi suslincbat, mani-

Dominus

quodam

pravitalis hominciii

bla$

bus imn soluin altrectari, sollempniis, nobis el bat. Expletis autem Missarum

vcrum

et fricari

gaude-

Wn.Aorr,*i ipsa civitatc Oxcnefordiae, nocte sequenli, Virginis

suEBvindicavitinjurias. Judcusquidam, Dcus-cumorcscat vocabulo,


(sic enim oralionil)us, loco pronominura utuntur Judei) filius Moysi de priorum Walingeford, hominis minus quidem celcris Judeis

p""'-

omnibus qui adcrant vidcnlibus,

ct in Dei

iaudes

eruiiipcnlibus, a parenlibus erecta lerram firmiler ulrotpie pede calcando, cunctissc prorsus a dolore

liberam fatebalur,
verat dcbilitale,

nisi

quod a

iiimia,

qua labora-

dcteslandi,
stianee

nefandissimo

spirilu

agitatus,

Chri-

necdum

respiraverat.

Cumque a
a

plcbis insullans dcvolioni,

vcrbis blasphe-

parenlibus rogarelur ut in

reda qua dclata fuerat


al)sit,

donium
ul in

se

referri suslineret:
;

inquit,

me

mis virtutcs divinas iriidcbat, dcrisive manusconclaudicans, trahens, post aperiens, pedibus prius

reda reducar
u(

si

meum

optalis rcditum,

equos

postmodum

rcctc

incedens.

Sicquc se, a^que ut


jacli-

cquo residens, ad propria cum gaudio reverlar. Triduo igilur clapso gaudcns et de adcpla sanilalc gralias agcns, cquo vecta domum a j^arcnlibus dcducla cst, redeuntibus paumihi adducite,
lispcr

Frideswidam nostram, virtutcs faccre posse


cl oblalioncs diccbat

confcrcnda, tabat, et ideo sibi sicut et ipsi donaria


esse facicndas.

Unde faclum

viribus,

et

membrorum
per
singula
ct

robore bcneficio
coalescentc

i
C

divina?

curationis

mo-

imprecarctur, quod est, utcisinistra plcbs fidelis dcclaratum cst. Ad et efl^cclu proscqucnte postca blasphepalris sui residens el
gravitcr corre[)tus, ab posse Friinccpto dcsislcre noluit. assercns nihil sibi csse formidim. nec virlutcs ejus a patre

menta.

Cum

ilaque

jam

a dolore et debililate
esset
libere gradicndi

mcnsara dcniquc mias cxaggcrans,

respirasset,
facultas,

reddilaque

sibi

mutarct

non post multum temporis, nc maiilia mcnlcm ejus , aul m; ficlio deciperet
iliius,

deswidam,

Tandem
catus

cura indignatione
ul

maxima

pater

ei

impre-

animam
culo.

valetudine correpta migravit a sae-

cst,

locum

sibi

post centum

38

Eodcm

dio

cum Missarum agerentur


Siflbrde, Mabilia

solle-

mpnia, mulicr qua-dam de tThaudmnn,',


itn,>enda $a>utio.

nominc,

spatium deputatum mox oblincrct. multo aliquanlulumconquievitblasphcmus, el non accidiam dclapsus, in post intcrjccto tcmporc
consternalamquain mcntc alicnatus tolus animo qui Dci providcnlia. ul id nimirum agente tusest
:

annorum Ad banc voccm

pcr mcrila gloriosa; Virginis sanilatem cujusdam gravissiraa! infirmilalis recepit. Cum cnira lubri-

cum
riendi

pudoris

incurrissel,

utero tumcscenlc,
in

pa-

in

rcprobum scnsum datus


tradcrclur.

Icmpore aulumpnali cum dolore ct crucialu maximopartum cdidit. Sed el cruciatum in tiarlu babitum gravior sul)secuta

Iem|ms

instabat,

et

Invilatus ad moitis vivcndiUcdioancctus, et circa sua^ respuil, igilur noctc sucacceleralioncm sollicilus. Cum
lilibus

cifucrat, SalhaUiC sa patie, coenam a

csl molestia.
lis

Nam
'

cL dolore pra;habito et pauperta-

fvltcitatc

in

unum

concurrciitc, ncrvis arefa-

pesla;

recrcarct. iniemcedente laborcs diei noctis quics e lecto coqu

noctis silentio surgit infclix

ctis et

contraclis,

spina dorsi rccurva, ubi purifisic

nam

palrisingrcdilur, ct

animo nc funcslum, quod


oslium cc
pra-cinc

calionis

tempus advenit,
nec
nisi

incurvala

est,

ut nec

conccpcrat, impcdirclur i^roposilum,


intcrius signavil.

se crigcrc,

rcclc posset aliqualcnus incederc,

Laqucum zona qua

n^c alitcr

manibus supcrgenua
sustenlanlibus,

positis et rcli-

quuin

corpus

gressus

quoquam

circumligans, erat minislrat, (piam trabi et collo susi^cndio Mtam inhocJuda-prodilori similis. tali
finivit

dirigere valebat.
ginis delala,

Ad ccclcsiam igitur gloriosai Yirmox ut audivit quod in processione


elTcrrelur,

fcrctrum cjus
Iransiret,

rcclcsiam

sicut

potuit

admmitione Et in hoc revera res tani monslrala esl, quod corigia dehcala digna Manc lacio, corporis molcra tanlo libravit Icmpore.
iiifeliccra.
filio

cgrcssacst, in proposito habcns ut subtus fcretrum

palcr de

sollicitus.

quifis^* filium qua^rit, diu

procui dubio spcrans se per hoc sanitali


:

tum

noii

invrnicns.

ciumtandem coquinic oslium


visione,
.

rcstiluendam
lier
illa

ea nimirum Ude roborala, qua

muet

in Evangclio,

quK

tluxura sanguinis palie-

batur, fimbriam vcstimenti

Dominici

tcligi.ssc,

per hoc curata fuisse lcgilur. Agebat utique in ea

gens, suspensum invenit. Ilac tremcfactus in P"^'"." secrelo complices suos vocal , ne pieu scd Christians hujusmodi casus prodiret repatres eorum polissimum celaretur. Et sicut surrectioms
,

DIE DECIMANONA. OCTOBUIS.


4

577
AUCT0R8
PHIMfl-0
PRIORR.

surrpclionis

Dominicae gloriam fruslra supprimcre


sic

conali

sunt,

et

ullionis

divinao

disiriclioncm

bat invocat auxilium, postulal ne voti sui defraudetur cn^cclu. Adcst iUico divina miscratio. casni
vicinura sublcvat,
tera

iiicassum plebs impia sludcbat occullarc, quia quod

deficicntcrn

rolmrat,

p:radieii-

Dei

virtus et sapicnlia manife.stat,


rci

humana

cclare
civi

sustentat el promovet.

Cum

ergo ad locum
Invocanprislinam

ncquil astulia. Hujus


las,
ndi'lil)us ingcrit

fama rcpletur

illico

pervenisset optattim,
cessitati sua*

lacrimis ct orationibus ne-

laslitiam

infidclium confusio.

subvenlionem
et

implorabat.

Majjnilicatur in Virginc sua Salvator,

impune

laccs.siri
e.st.

pcrmisit injuriis.

dum nec cam Cum autem si-

tem Doniinus cxaudivil,


sibi

mane

facto

sensit

cul moris

ul

Londoniis sepuUuraj tradcretur


iu

ncrat.

rccto jara

adcsse virtutem. Kt qui inciinatus vecorporc, humcris rigirlis rectus


ori potcrat appiicar-e,

corpus dcle.slandum

rcda defcrretur, numerosa

inccdebat, ct in signura saiulis adcptH, hrachium

canum multitudo lalraiibus cadaver prosccuta est more canino, blasphemo funeris exequias e.xhibens. Tcslati sunt viri fide dignissirai, quod in medio postmodum itinere, rota quadriga- confracta,
cad;nTr in tcrram corruit, et lam ex sua pondcrositalc quam casus vchcmentia collum, ex quo verba

quod ncquaquam
sese

athlclarum
difiicullate

exercitantium gestus sinc aliqua

rcprccscntabal,

Deum

qui cst bencdiclus in s;ecula

dcvotissimc bcncdiccns.
'rl

Halicbat idcm Johannes


ciaris

uxorcm nomine Cellecc

E/Vi vxori,
II

ciliam

natalibus

pi"opagatam.

utero

rliirienlihor-

rendo inter dO'


lorpK,
II.

blasphema
cst,

prodierant,
:

in

ipso

casu

confractum
Kt quia
*

tumesccnte
vcntcr
iii

partui

vicina

credebatur.

Sed
ct

cum
parlus

npparft
nihis

ct

mcrito

quoniam cx
irritaverat,

adiiie

prodicrat cjus

inmicnsum
alio

distendei'Clur,
ct

Virijo:

iniquilas, ot in affcclum cordis transierat.

suspendcrelur editio, matris

parcntura judicio ope


'dil

felicem lUa

excelsum

Dcum
verat,

blasplicmiis

et

iu

excelso

lo-

non prcgnans, sed


Cogilur
in

morbo

ijulabatur oppressn.

partum.

cutus est mortis,


iiifclici

quam

sibi
vitie

propria

genere,

raanu paracxemptus, dupplici

lccla

doloris

dccumbcre,
fioclil

vcxotionis
plancti-

accrliitatcm miscr-aiidis rcv(?Iat gcmilibus,

contrilionc

conteri

mcruit,

in

dicm

pcnlitionis

bus. suspiiiis audicnturn animos

ad piotalcm.
ct

rescrvalus, ct ad dicm ultionis duccutlus cum cis, B qui a se Dei scientiam reppulernnt, qui gratis odio Dcumhabuerunt.
vndequaqveaccurriiiir (id
it

Paricndi

lcmpus

pra^lcriisse

crcdcbatur,

nihil

aliud rcslare, nisi ut

doloris

tcrminum sola mors E

imponcret.

40 Guin his ct tutcm opcrum


jiuuliarcl,

aliis

signortim

mirabilibus vir-

saorura

populo suo Dominus anlatcque


bcala;
Virgiiiis

nie.sla cxpcctalione sustorlionum ini.nanilas inurtcm optarc compcller'(^t, rcpente noctc Dominica.* He-

Ilujusccmodi
i

pensa, cuin

iiam

yinpnis prmtflium. Qtiod et

colidie

longe

surroctionis

Icvi

sompno

corripilur,

vidit^iuc

do-

disscminabatur opinio, ct gloriam nominis popu-

minam
inriuit,

11

elegantis formce, facici venusta), habitus et


consolalionis.
Ne tuum

plurihun
tiLi

afJliC'
el

mnlis.

jam morliproximHi.

lorum ora resonabant. Concurrunt ad cam vencrandam undiquc fidelcs Ianf;e palronac patrocinio communiri cupionlcs. Dcnique vir quidam Johanncs nominc de vico, cui Chadelitone vocabulum est, genere satis clarus, corporis virii>us
strenuis, ut virium

vcrba promcntcm
"

lirncas,
in

filia

jacta cogitalum

etipse

te enutriet.

Nascctur

tibi filius

Domino, masculus
statim

proxima soxta
ut potucris

fcria circa

boram

dici

primam. Tu

II

aulcin posl purificationis lua? dics, ad

me

roborc nonnullos anteiret,

liis

dicbus illuc advcnil. Paucis namque dicbus ante gloriosBG Virginis Translationcm, adversa; valcludinis aculco confossus est, ut dorso contraclo, hu-

n
I)

apud Oxoncfor-diam vcnies. Ego cnini surn Fridcswida, quam Dominus his dicbus morrevelare

talibus

dignatus

est.

Expergefacta
sibi

mulier viro qua; \iderat cnarrat, quas

provisi-

mcrorum

pondcrosilate

pra^gravatus

inclinatus

missa fucrant cxponit

miscr-alionis

diviriiE

inccdcre conipcllcrctur.

Scd

ct dcxtra}

manus
si

ct

brachii sic pcrcussiis est impotcntia, ut

quando
nonnisi

tationem spe cerlissima privslolans. verilatem rei declaravit eventus


,

Promissorum
visioni
fidcs

fronlcm crucis signaculo


sinisLnc

munire

vellel,

manus

suslcntalione

manum

dextcram

capul usque deducere pra^vaicrct, non ori bencficium alimentorum apponcre ncc poculorum sibi
propinarc potcns liquorcra. Hac igitur irabecillilatc pcr qualuor fcre mcnscs invalidus, calainitatis sua' dcficbal simul ct erubcsccbat ;rrumnas.
Consulit

testimonium pcrhibuit. Nam eadem die et hora sicut in sompiiis, qua^ apparuorat domina Pau(i>quc muliori natus est filius. prajdixorat,
oculata

postmodum dicbus
Virgini

elapsis,

ad exhibcndum

bcatffi

dcbitum

villicationis

munus.

cum

viro

suo

mcdicos, non
in

modicani

.substantia}

suae

amicis prjeccptricis ,sua) monilis obtomperadivina' bonilalis miserioordiani palam cunolis vit. annurrlians, qua^ dc tcncbris inlidclos vocat in adet

porlionem incassura

medicos

cffundcns.

Ani-

mir-abiie luniensuuni.

mus enim corporciK salutis aviditale nonnuniquam prodigus, earumquc parvipcndif cfTusiolit opum ncm, dummodo ex hoc aliquod sibi spcrct jm-ovcnirc remcdium. Scd cum jarn humanum deficcret
auxilium divinum censuit csse qucerendum, beataui Uci Vir-incm adire dccrcvit. ul cjus inlervctilu Doniinus ci propitiardur. rcrsuadctur ci ut
quia cx morbi diulurnitate riimium eral altcrruatus,
tui

V2 Eral

codcm tempore Juvcnis quidam Walsua


tiMliens originom.
Is

JuvPtiiiiiiqui'

l(M'us noniinc, beata; Virginis obscquio mancipatus,

nmtia
tur.

libcra-

de tcrra

cx inspcr-alo
inlcrciiiso

squinantia;

morbo
contulit

perculsus
dcstitutus

gulturis

meatu,
pictalis

gluticndi
sc

beneficio
.\nle

ad

divinai

adjutorium.
proslcrnitur,

fcrelrum

Vii-ginis in oratione
cilat

dovotionem exsirspendilur,
cunlr-a se

nccessitas,

dcsidorii
ancipiti

dilationc
sorte

cquum

sibi

sternei'Ct,

ut sic

commodius

ellec-

ut crcderes

sub

duclli

proposilum
supra

maircipare possct. Sed


ilcr

persuadcntanla*

'libus

nequaquam adquiescens,
vires suas

pedcs arripuit,
Vir^-ini

assei-cns

cssc

ut
et

condignum
non
ct

exhiberet

honorcni,

meritis

ejus

fidcm dimicare. posscl. Ilausit ut noc etiam salivam suam glutire qu;e mox tamcrr sicul potuil aqiiam bencdictam, vchcmciiliam vclut antidotum salubro vcxationis

Nam

co usque jani perductus crat,

suos impar-cs csse

labor-cs.

Uxoris itaque sua? nccstipatus catcr-va,

amicorum quam plurium


labore confcctus.
fatigatiis,

mormitigavil, et vclut tanli rcmcdii bcneficirirn et sustincre ncquaquam praivalercl busfugcrTl,

itineris

ct

diulurir;r

vcxalionis

haustum aqua* vomitus subscquitur. Unde factum


cst,

languorc
tibus,

jam dcficicolabantibus, nequaquam ullegiTSsibus jam


mcmbris
singulis

ut

tamquam
sanitati

cx aposlcmatc, sanie pcr os deprisliiu-e

fiuente, tula
.sibi

rcddordur,

illico

rcsli-

spci-abalur proccssurus. Caligantibus oculis, corporis quoquc totius viribus emortuis. cum jam in lerram credcrelur casurus, Patronae quam adirius

potcstatc cibos incorporandi

quam

pcnilus

amiscrat,

43 Talium

ilaque signorum fama crebrescenle,

74

vir

678
Oxoniam
venit

MIRACULA

S.

FR1DESWID.E.
jam
faciem, oculis pre nimio sanguinis fluxu rubore pcrfusis. Sequcnti noclc quietis bencficio rc-

Ricarilur archi-

episcopui, Vii'

Dominus Ricardus Caiituariensis Archiepiscopus oralionis causa Oxenofordiam vcnit, gaudens in Domino quod sic Virgineni suam Dovir vencrabilis

creata,

iam eekbrat,
tuh qua mulier
tnnitatem recuperat.

minus magniflcare digiiabatur, cujus ossa sanclissima de sopulcro Iransicrre meruerat. Ad ampiiorem itaque sanctai Virginis lionorem Missarum
soliempnia colebraturus, se pontificalibus ornavit
insignibus. Accurrit populusut tanti
audiret,
ct

oculi lorquerentur,

cum adhuc punctionum manc faclo

slimulis puellarcs

oculos apcricns,
,

videndi rcs etiam minutas visu comprehendens nmnus sibi redditum re ijisa protestabalur. Equi

dcm
tur

singula

quie

sibi

dijudicanda

proponebanignorantc

Patris

Missam
itaque
est

sine dilficultate discerncbal,


ct

dolore paulatim

benediclione

munirelur.
signa

Cum

quiescenlc,
caliginera.

oculorum acie

coecitalis

ad plebem

convocandum ad primam signorum pulsationeni mulier quiedam de Abcndonia, Wlirva nomine, audiro quffi quinque annis surda fuerat, ut omnino Domino non possct, audiendi recipit otlicium
.sicut

moris

Et ne Dei

munus
per

silentii

supprimeretur

pulsarentur,

ingratitudine, causa,

cum

vir venerabilis
illuc venisset,

idem tcmpus orationis Dominus Uogcrus Abbas


tola rei

Abcndoniic

serie ci singilia-

nimirum per
Virginis
su.-e

ostendente quod in Translatione gralum sili idem venerabilis Pater


lioc

tim cxposila, ut de grafia puclhe lacta plenc sibi constaret, omnibus qui adcrant ccrncntibus num-

nmm
lans.
dit.

ci

porrexit,

quid

manu

praetenderet scisciesse rcspon-

Atiu mulier

11

exbibuerat obscquium. \\ Eodem dic mulier quaidam de partibus Lon-

llla

sine cunctatione
ct
aliis

nummum
pluribus
laudcs,

lloc

quam

experimcntis
populi lolius

ipto ecctciia in-

gressu a

cceci-

tate tiheratur.

doniarum ob salutem recupcrandam advenit, quag a quinque retro annis ca^citatis infortunio laboravfral. Verumtamen plagam sibi ccelitus inflictam cquanimitcr sustinuerat, et uL sibi divins
propllialionis

probata, ad decanlandas Dei

provocavit aHcctum. Adstabant tunc oique testimo-

nium perhibebant quidam de civibus


gebat, fidcm

Oxenefordiie,

quos consanguinitalis ncccssitudinc puclla contin-

gratiam

abundantius
et

conciliaret

omnium

assertionis suae testimonio

nudis pedibus jugiter incedens, corpus etiam jeu

roborantcs.
16 Succedunt
,

junio maccrabat.

Nam

E
mirabilibus
mirabilia frequenlia
:

carnium

ct

piscium

.Vuhfir

mlatm

esu

abstinens

devotionem

interiorem exterioriin ipsius

bus ostcndebat operibus. Et revera ratione monstratum est, quia prope

cu-

est

omnibus invucantibus cum in verilate, non despicit preces pupilli nec viduaB si clfundat loquelam gcndtus. Devotionem quippc mulieris
inlucns,

Dominus et quod

c tlijnonxe rca, fidelis populi gaudia renovantur et signorum ab ingrriH barevera quod non sit spcciosa laus in ore peccatoris, silicic nrrrtur, admiranda! virtutis Dominus dcclaravit tcstiinonio. Uoncc iicrniten-

Mulier qua^dam juvenilis aitatis ignita calore,

cum

(t(E

sacrnmento

Cieteris quos habebat utriusque sexus, sodalibus, juvcnem queindam et itineris simul ct libidinls

rcconcitielur.

diuturna voti suspensione

eam

torqueri

consortem habebal,

siniili

cum

collegis incossu,

non permisit, sed mox ut ccclesiam ingressa est, in ipso stalim introitu visusquod amiseral reccpit acumen. Ad fcrctrum nullo duccnle pioperat gressus ad votum sine pra/duce dirigit et quae
,

sed devotione dissiniili,

ad limina gloricsa! Virgi-

nis; et quia nefariai cupiditalis ardorem domi rc-

stinguere fas non eral, devotioni causa^n praBbuil


libido,

ut

quod domi negabutur, viarum

diverti-

cEBca venerat, Dco et Virgini suae gratias referens,

cula concederent. Nacta


luptatis
libidinosai

demum

opportunitate vo-

incolumis discessit.
Slirabiliii
lee

propositum

aclu

illecebroso

puel-

45 Nec vacat a laude Virginis insignemiraculum,

ca-citnte

quod

dic sanclo l*entecosles,

dum Missarum

age-

irritat ausu mentiam, quam susceptse percgrinationis devotione

perficilur.

temeraiio Salvatoris cle-

cvratio;(liim,
die festo PcntC'
coftet,

rentursullenipnia {contigit). Puella qua^dam Matildis

ferctrum

S.

Vrgini to-

nomine, de partibus Norhamtoniic annorum feruie dcccm cl septcm, sex annis utroquc lumine fuerat
orbata. A parenlibus igitur el amicis ob boc sprcta, vilae subsidia mendicando quaercbat. Et quoniam

placare dobucrat. Ita libidinis cauterio saucialani ad Virginis ecclesiam progerens conscicntiam
,

lcmniter, cir-

cumfertur.pra^tente Bogcro ahbate aliiBque in-

oculos cuncta Videntis latcrc queat, quod hominibus est abscondilum. Jam ante atrium cum sodalibus posita lubricie carnis lapsum ad
pcrat,

tamquam

ope carcl)at humana, ad

Eum

confugil qui etpaupe-

numeris
bug.

tetti-

rem

facit el dilal,

humiliatct sublevat. Adiit sancts

Virginis limina, divinam devote praestolans miseC ricordiam. Persevcrat in oratione, miseri?e suaj calamitatcm Jacrimis allegat. Illuxit dics suUrmpnis

mentem reducentc conscientia, tiniorc pcrcellitur, basilic;c et cum turbis catcrvatim conflucntibus nequaquam vidcns unius januae paterent, januas
continuatioiie soliditatis

iestimat constare parieles.


el

Stupct infclix aliis

ingressum

egressum indulgen

Pentecostcs, instabat tempus ut Missarum explerelur celebritas. jn processione feretrum gluriosa^ Virginis defcrri jubelur, ut solempnius ageretur
dici tanlffi jocunditas.

colquem nec videre pcrmittcbatur. Cunatur cum ejus lcgisingrcdi, sed ipsis ingrcdicntibus gressus pra^pediuntur, excludilur divina virtute, vanissese

Adest

illico

virtus Spirilus

conatibus fatigans.

Vidit

copiosam plebis mullitaingrcdi,

Sancti, visitat ancillam

suam summc
filiis

Miscricors, ut

dincm a parte aquilonari ccclesiam


continuo tendit,
ibi [lateat iidilus.
si

dluc

mirabilia ejus manirestarcntur


enini
in

liominum.
pcr

Cum
quom

quomodo

sibi

denegalus saltcm

ioco

quodam

intra

ecclcsiam

proccssioni transitus eral,

suam expectaret conso-

lationcm, repente ffretro coram ca constituto, ex utroque lumine sanguis crumpens, vicc lacrimarum faciem rigavit, punctionum aculeis sanguinem
elicicntibus.

Scd nec ostium vidcre, necdum ctvidens (ncilum) ingrcdi[)ermissacst, miscresimul Rcdit ct cieca, impotens ingrodi sed regrcdi potcns. facmoris pr;evaricatrix ad cor, perpetrati

tandcm

rccordatur, culpa; comniissae

Admirantur intuenles rci talis eventum, opcralionis (livina? non intelligcnles artificium. Novus procul dubio mcdendi modus, ubi
videndi l)encficium sanguinca; lacrimce prxccdunt. Sed ct intcr Missarum sollempnia ab oculis puella; iteralo sanguis crupit, et aliquanlulum videndi
redditur

mitatem.

Ante oculos
constiluit
,

suam adscribit calamentis summi judicis clcpcccati


viilnus

mentiam

confessionc

censctesse sanandum. Quicril sacerdotem, vincuquctn lum quo ligabalur indicat, revclat verecunde,
Ilcsitantcm cxccssum. consolatur sacerdos, ostendens in vera contritionc confidenter cordis omiic dimitti pcccatum. Ut se mundaliE concedendum proadmonet scquatur mora mittil ([uod immunda! negatum fuerat. Nec

impudcntcr

couHniscrat

beneficium.

lebritatcra,

Dcnique post Missarum ccpraetereuntes corara se canonicos vi-

dcrese lcstabalur, albis sicut erant vestibus indutos. Tertio quoque dum vespcrtinum decantarctur
officium,

sanguis profluens virgineara

cruentavit

pricccdenlem sequitur, nullo rctardante basilicam Dei ingreditur, et ad feretrum properans, beatam Virginem

DIK DECIMANONA OCTOBRIS.


.

579
AUCTonfi
1'nii.ippo

Virfrincm quo lunc polorat munrre vcneratur, et jam non sicut prius maitP conscionliff' vorme cruciata, sedab impictalis colligatione soluta, ad propria
al)

remcavit.

Discnnt

hujus cxcmplo peccatorcs

operii)us morluis suas

cmendare

conscicntias,

nec elocmosynis se putcnl posse redimore pcccata, qu3G non dimiserunl. Quippedona iniquorum non
probat Ailissimus. noc piacalur viclimis quas scolcrosus immoIat,quoniam
ci

pore gaudio plebs fldolis, signi praRdicat novitalem turliarum numerosa multitudo. Crodohant onim sacrilogum aliqua morbi latonlis incursione, ui se impingon I, agltari. ol misericordia orga ipsiini floctobantur, donoo virtus divina ipso rorum cventu palam ciinctis innotuit.
ot

pitionE.

qui

summc mundusest,
inquam, conres-

qutCdam de partibus Norhamtonia^, nominc, anno integro et decom hobdomadibus, auditum dextera* auris amisorat. Quae
i8 Mulicr

Mutier

audHum
aU

Brichtiva

reiuperal

fonlemB. Virgini$.

omnis

displicol imniunditia. Discanl,

cum ob gratiam rccuperanda^


monila, ulad fontemn pergerct,

sanilatis, ad ccclc-

sione veniam mereri, quia confessionis antidoto cuj

siam sancta Virginis venisset, a circumstanlibus

usliliot

vulnoris dolor auferlur.


esl,

qucm

in

vila sua

sairHequi rrum,nce >'nninctor ab rfvs(i'm hagilicw cqreftii

47 Sicut autcm ha^c, de qua supra diclum


,^nt,i

precibus a Domiuo

crimiuis sui

corrcctionem occlesiam
sic

inf^^rodi

Virgo impotravcrat, qui per milliarium a civilale distal, illuc protinus pel>oata

^(^Ymhiiix

divinitusprohiheiur.iionecrestiiueritabiat'"-

^ .. .. sacTilegii
cst.

non

est,

etiam
...

eodcm
3
.

die

quidam
.

dom
xiolas

diroxit,

haiislamque dc fonfc

aquam auribus

rcus egrossum sibi flcnogatum exportus


qualiter acoidorit

infudit.

Stalim tinnitiis auriuni, et prurituum an-

ex subsoqucnlibus ob virlutum insignia laudcm Domini cleri simul et populi vooos resonarent, juvenis quidam de GIocestri.T parlibus illuc advonit, qui orationis causa sanctum .lacobum adire
patobil.

Quod

subsocuta
carnis

cst,

et in

aurcm fcstucam imoxtraxit.

Cum cnim

miltens, pcrfecto

portiunculam

Audiondi
rediens,
se curaPuetla tanntur

munere ad ecelesiam Dcumque Itenedicens, omnibus qui adoranl


receplo
ostondil.
'i9

lam

proposucrat. Uotitijo causam


tur a

roquirit;

respondc-

circumstantibus virtutum majinalia qua? pcr

merita Virginis suee Dominus opcrabatur gaudioB rum csso matoriam.Hac delcctatus novitato cum in longum protraxissot scrmoncm. repcnte turbis inviccm so comprimonlibus filius quidam iniquilalis, ausu sacrilcgo, ipsuni aggrcditur. Ad marsupium juvonis in quo crant .solidi quinque manura
doducit,
et

quidam de Sipfordia filiam liabobai, vocabulo ilawisam, annorum circitcr quindecim, qua; perbienniumjugi languore depressa, in lecto doloris dccubuorat, nec se quoquam movoro, qualibet
Vir

a diuturtio
guore;

tan-

instanlo nccossilalc, sine altcrius pi\Tvalebat auxilio.

Ad

occlosiiiiu

itaque gloriosa; Virginisa patre

dolata, ibiqiie pcr octo dics

moram

facicns,

hausla

aqua; bonedicla? aliquantisper, convalo.scerccoepil,

marsupium oum

nummis

nescionli,

dcmum(pie cum patrc rcmoans aliquanto tompore


benodicti liquuris usa bononcio, a pristino prorsiis

nofando propcidit artificio. De sacrilogio laetus, de lucro quod cum alicna fecerat jactura gaudcns,

languore rcspiravit. Nulio igitur eam sustontante,


nullius fulla prffsidio, ut dc gralia sibi collala gralias agerel,

tamquam

nihil

sihi

conscius

ecclesiam

cgrodi

conatur, ne casu aliquo pccunia privarctur adquisila. Scd obsislit conalibus virtiis divina. noo pormittiL Virginis
dio. Ubi

Oxencrordiam reversa, populis stupcn-

libus,

ab omni languore se permerila Virginis libeferme


diebus
mulicr qunqut
piraltjtica;

sua;

percgrinum hoc
se

alfici

dispen-

rata oxhibuit.

enim miser oslium

credit invenirc,

sionibus,

mnrorurn invenit soliditatem, crcbrisque concuscolumnas, ct arielis inslar, fronlem ad


exeat nec eliam
palpilans
invenit.
*

qua
liciquid.

Slupent

de partibus Salopcshiria mulicr qua^dam Margareta nomine, per anni fcrc spatium paralysi dissoluta, ita quod podii honcncio gressus deficionles suslenlare com50 Venerat eisdem
peilebatur. In ccclcsia igilur beata; Virginis por aliqiiod
in

casus novitatcm circumstantos, quod


dcret
illati

hoc porlensibi

ufquaquam

adverlentes.

Adhuc damni

tompus moram

faciens, sanitalom adepla est, et

juvenis inscius, ad fcrotrum proporai ul bcatam Virginem modico saltom honorarot nninusculo. Manu igilur ad marsupium adhibita, tunc prirnum

robur pristinum
MoraI)atur

membrorum omnium

reditdebiiiem juveni
clericxu:

litalis/.s7c;.
.')!

co temporc

dainnum, quod sibi accidorat, dolens advertit;ad bof oontabosccns Irislitia quod in tanta populi
turba.
^'

sludiorum causa
nili floridus, ot

apud Oxonofordiam clericus quidam Slophanus noIs

mino, do Eboracensi rogionc oriundus, iElatc juveoleganlia forma? priFcIarus.


R-bre

provcnire possc dcspcrabat. Ad supplicandum itaque se totusconvertit, invocat beatam Virginem, ne devotio sua sibi in priejudi-

rcmedium

sibi

cotidiana

oorroplus ad

modicorum oonfugil auxi-

cinm convertatur. Obsecrat ne tam porniciosa jactura laboris et aiTcctus. quo ipsam adioral, fiorol
merc'es,
lari

lium inanibus sc sumptibus evisccrans, languoris acorbilato singulis ingravcscentc diobus. Ad diviniim igilur
corol

lamquam ad uUimum, cum jam


convolavil

dcfi-

non

intelligcns bcata; Virginissibi f.imu-

huniauum.

adjulorium, ot

cum

virlntcm.

Procodit in

publicum, quorimoniam

jam nimia

ruacic confccla, vix sibi

monibra cohae-

siiper aniisso doponit, supidicat ut sibi rostilualur.


si

rerent, oculisliventibus, facie

pallida Virginis glo-

fuisscl invontum. Doniqiic hiic ol illuc turba doarabulans, quc^tibus aurlioutium animos ad piclatcm nectil, jamque dcsperans cum

ab aliquo

in

riosa; palrocinium implorabal. Mox itaque ul aqua; bonedi(t.T pnculuni Iiausit, do ca^oro fcbrilis fatigalio con(piievit, ol

rodeunlibus paulisperviribus in

consolatorcm non invenirct, remeare parat. Jam ad ecclosia} januas pervcneral, voce luKubrisiniacerbilalem exaggerans; cum ropontc stri casus
sacrilegus
virtule divina pra^peditus, crohris
prffi

brevi ad plonum convaluit.


.^?

Scd

el

mulier
dolorc

qusdam de

Sloches, Winiar-

ctmulier.

olia

riominc,

cum anno formc


in

tun-

faligarctur

tantum, quod

dimidio visccrum pi-orsus in oa

sioniim iotibus stupidus,

slupore
potcrat,

mente exceinclamilans,

dcns. voce. quia verbis non

aiiuam i)onc.!icIam vis apcliliva dofecerat ; mox ut noxiis !it)crari cn-pit baiisil. vomitus benoficio c
liumoribiis, ot

marsupium cum nunimis pclonli porroxil. sesoque mox intra turbas ne agnoscerotur rocipicns, clancnlo ccclcsiam egressus
cst.

Deo gralias

et be^ila; Virgini

rcferens
simititir SttceT'

Quajritur

in

turba

maloncus, sed fuga! sibi consulcns bcneficio, ibidcm tdtra non comparuit. Gaiidcl juvcnis damno
sibi

omnino sana rocessil. Ilandoura Radul53 Saccrdos cliam quidam de fere dimidlum mort)o, fusnominc, cum per annum qucrn gnltam orraticam vocant, vexatus essct, ncc
huniana^ bcnoficio modicinrE curari
se Virgini

do$;

graliasagit, qua> rosarcilo, sua^que Consolalrioi


ei

posset, tolura

in tribulalione sua

misericorditcr affuit, et

dc

conimoudans, (juod ipsius

adiret linjina

caelero

ipsius se

addicit scrvituti.

Repletur slu-

voto se obligavit, et in

signum voti lichnosc mcliens

580
AtJCTORB
('lill.tCFO
rltliitiE.

MIRACULA

S.

FRIDESWIDJ2.
utriusque manus deflcbat impotcntiam, ct co usncc ctiam calciarc se qtic languor invaluil, ut pricvalerct. liujuscemodi valeludinc per quadricnniuni invalida

liens io\

ab omni Dco juvantc rcspiravit incom-

modo.
Iro54 Sed elfiiius/j ejusdem sacerdolis febrili pcr inlegrum mcnsem vexatus, Robertus raorc

O
ImjunfiltU;

ad divinum tota confugil auxiliiim,

nomine, eodorn
' '

cl

voli el

melicndi sc usus bene-

fidu\'''pcrVirgini's ^
esi>
et

tola'=

'meHur^uUmlib.Malus

alter tubdin-

conui.

subdiaconus, 55 Quidam eliam de vico eodem qua supradictus prcsbyler Thomas nominc, cadcm

bcatam Virginem bumilitcr pro sua interpcllans salule. Nec defuit crodeuti divina miseratio n,ox enini ut aqua bencdicta manuslavit, lumor omnis abscossit, et amissa manuuin rediil abiliias. 61 PucIIa quiedam de tcrra beali Anglorum
;

itcmaHfrui,
'^''^o

per quadriennium

contabcsccns

valctudiiie,

qui

piotbomartyris Albani,

Emma
sic.

noniine,

dcxlorum
po?sol ap-

n^xtro

tu.

expcndcrat sicut asscrcbal numcrosam in mcdicos providens rceodem quo priores sibi
;

brachium cum nianu


plicare.

dcbilitatum

habebat, ut

'"'*'"'*

Huiier ab onuiA (iuinque pu'

ndytica libtra '*"

pocuniam sc manu mc.lio, quod bumana non potuit, divina prBcdicabat. iibcraLum gaudcns Virginissuffi 56 Ad laudem insuper cl gloriam est, ut ex ^q^, piij^m opcrari Dominus dignalus magnigj^^j,,, qudiiatc mcrilorum claresceret
ludo.

ncc bracliium origere, nec ori

manum

Hoc aulcm inrurtunio pcr annuni forc laboraverat. Et si quando signaculo sanctai Crucis fruMlcm arraarc vcllot, non nisi sinistra; marms bencficiu manuin dcxtram sursum aliqualonus ducere poterat. Pcr aliquod itaqnc terapus in ecclesia
gloriosa^ Virginis

Miilicrqu.-edam paralitica,

Emma

noniine.

moram

facions,

porfocte sanilaii

meinde Suiiamitsira pcr annos circitor quinquc deslituta, manibus ad brorum omnium robore
oporaiidum invalidis, pedibus incessum
libus, el

cum

in occlesia bcatie Virginis

dencganmagnis esset
ibidcm

ot nalur* detcctum virtute rcformanlc divina. 62 Scd ncc hoc silondum arbitror, quud juveni cuidam de Mcrlcburga cui nomen orat lclrus, Do-

rcstituta osl, nalurali

rcdeunto potcntia,

Juvmis mirm'''^"'"'>.

diuturnis

vexala

crucialibus,

aliquot

minus
die

oxhibere dignatus
ciatica
it^r

cst.

Is

enini

oum

ali-

dicbus commorata,
B rcnicavit,

sanam
qui in

sc,

landcm incolumis ad propria OxeneCordiam revcrsa, ct poslmodum cunctis, qui adcranl unanimi voco Doum
suis

quanto lomporc

fatigalus esset passione,

quadam cum

faceret, casu contigit, ut

de E

Sanctis

gloriosus cst, bcnctiicentibus,

equo cui insidcbat corruens, gravius mullo quam anle vexarctur. Adco autem vcxationis invaluil
raoIesUa,
ctis,

conslanli voco profcssaest.


sanntiovtricujtitdnm:

ul dextri

fcemoris et tibiai nervis arefa-

diobus vir quidam. de WercminiTliomas nomino, qui vontosilate intercutanea stra, membrorum omnium ofTicium praepedienie vexa57 Uis
eliaiu

baculi sustcntante beneficio, super dextri pc-

dis arUcuIos iiiccdere compellcretur. Auditis igi-

tus

fucrat, bausla

aqua bonedicla, cum por aliquan-

habnit spiritus

tulum tcmporis in ecclcsia moram fccisscl, curatus esl. Tcslabatur autcm plu.squani pcr anni spatium hoc sc iaborasse incommodo. Denique post adc-

plam

sanitatis gratiam,

eum sanum

ct

incolumem
est,

nullam requicm donoc ad cjus perveniret ecclcsiam, huju.^inudi fatigaUonem meritis suis imputans, quia oum vovisst L Doniinicum adirc sepulcrum, voti diutius suspendcrat impIeUoncm. Gum ilaque pcr aliquot dies ibidcm divinam prietur

bealae

Virginis

virtutibus,

cjus,

vidimus, qui et viva nobis

vuoo prolcstalus

stolarotur misericordiani, nocte

quadam,cum
et

anle

pcrfectum imbecillitatis suk rcmedium per merila gloriosae Virginis conscculus

quod plcnum
est.
ttcm muiierit.

et

ferotrum beat^ Virginis


orationc pcrsisteret,
cjus

canonici in ipsius laude


ipse jugiler

matutinarnm decantarent officium,


in in

mox

ut ad

orationcm quie

58 Quanlam etiam mulicr dc Uricclietona, Adelicia

nomine, cum longo tcmpore nocivis humoribusculcni dislendentibus, manus quoquc et pedes lumoris immonsitalc stupitlus haborct, omni lumore
penitus rcsidentc, sanilati pristina^ se restitutamcsse

est,

momoriam a sacerdote diccbatur ventum pedem terrjE imprcssit. Sensit illico divinac manus beno(icinm. et jam nervis in naluralem redeuntibus Iiabitudinem, qui

muUo
:

antc tempore

vix peduni

articulis

tcrram cuntingebat, loto jarn

gavisa
juuiierutroque
cruio catca aiteriu

est.

^9 lloc quoquc prajtcrcundum non

est,

quod

in

muliero quadaiu de villa cui nuinen

est

Dunstiu,

pede lerram calcabat. Ncc mora baculum abjicit, clamoribus implct ecclesiam, rostitulam sihi graUam sanitaUspalam pronunliat. noose pra? gaudio
capiens, huc el illuc sanus discurrerc cocpit, ipsis
se

usum

oh-

tn.

Agncte nominc, excrccrc dignatus cst misericors c et raiserator Dominus. Cum cnim utrot]ue lumine
(ssH orOata), ouin patre beataj Virginisadivitecclesiam. Scd cuin exigcntibus procul dubio [icccatis
suis divina

gesUbus curatum oslendens. Unde factum est, ut mano faotu, populo gaudcnte manus, quas bacui innixus fuoral, caUosas ot pustulis rccentibus plcnas roddidoral, palam ostonderet, Deo culus,
et

rclardarclur

operatio,

tamquam

denos-

sperans, ignorante hlia, pater abscossit. Pcrsevcrat


in

boatee

Virgini supcr collato

i)cneficio

graUas

[lulsando
:

rieinina,

incunstantia; freniincae

cia

ulitur pro slralorum

arlus fatiscentcs

saxorum

moUicic lapidum duritia, rcfocillat asperitas. Adest


fa'niina3

incolumis ad propiia cum gaudio remcassct, ut votum quo so obligavcrat adimplerct, crucis signaoulo scapulis impresso,
rcferons.

Cum

crgo sanus

el

pelenti,qui salvos facitsporantes inse, etquod fides


posLulat,

iterum bcat^e Virginis limina


nilaUs pra?dicans benencium,

adiit, sic

adepla; sain

impelral
iiciilus, ct

pcrsoverantia. Dcxter

ut

nihil

scpripublice
^
f'''''"

reddilur

tcnebrisexpulsis, porspicacitor

sUniu dcbilitatis
protestaretur.

sive doloris

rcmansisse

videndi rodit acumcn.


licri

CurautomulorqucoculusmuIpse novit cujus judicia sunt

rodditus non

sit,

63 HisotaUissignorum prieclara
tis,

Knv;o; purlcn-

/"^^^

abissus
Muberiexuirafiv.

60

lllo

muUa. quoquc

temporc

mulier

quasdam

de

famae suae gloriam longc latcque difTundebo-l. Ruunt undique oatervaUm ad ejus occlosiam lidcles,

J'^^'";''

manvinbo- Brislov, Agncs uomine, sancta; Virginis ecciosiam


adiit, ul

fama nominis ejus


aegroU
igitur

iic

virtutum excitaU. Conpostulantes. FiaetaUs de

7"virgo^'^^^"

Uberarctur ab ea qua detinebatur aigritudino. Siquidem cum esscta^tato juvoncula, ro[U!ntc

fluunt
lius

medicinje graliam

miliUs

cujusdam puerilis
claris

dcxtcne

manus

tumesconiL', ut ad

posset aptare.
tale sine

dcslituta est, maim tota nuUum opus nccessarium cam Cum itaquc bionnio hac imbecilliotfirio

partibus

Leicestriae,

parcntibus

oriundus,

cum primum aelaUs ageret annum, oculo sinistro pcnitus orbatus cst. Scd nec sic sinistri casus quievil

aliquo faUgarctur remedio, languorlanest, et

invidia

cum enim

guori appositus

jam

sinislra

mauu

turgeule,

aetaUs suai ageret

quinluin decimum ferme annum, dextro quoque privalus


est.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


\
csl.
i)ris

.581

Primo siquirlom snbeuntibus paulisper lcnecaecitatis, incoramodo jugitcr ingravcsccnle,


n-ustra

feretrum,
retnixerat.

a cujus accessu ligatus soquoad poterat Requirehal a circumslanlibus maxima

Pllll.ll>l>t>

medicis in ipsius curatione


vidcndi penitus
ofTicio

laborantil>us,

cum

destitutus osl. Tribus ilacpic


suai
tejiebris contahos-

devotione, quo duo oigni devonissonl mira; magnitudinis, candoris inelT.ibilis, quos in suramitate
ferelri

PRIORB,

ferme mensibus
cons,
[)ar(;ntibus

Ccccilalis

se

vidisse

fatebatur.

dolorom, cunctis desporationi*m


(ilii

tessecignos nequaquam
tes,

vidisse,

Respondent admiraaDoo gratias agen-

incussit.

Paler itaque calamitati

sui

patcrna
Douiiiio

qui occulta

su.-e

sapienti;e abscondita sapien-

piotalo

compatiens,

auditis

Virginis

bealissimae
iri

tibus et prudentibus, et

revelat ea parvulis. Uedit


,

virlulibus, fido forlis, tolam

spom suam

ad

propria

juvonis sanus ct incolumis

nullum

jaclare decrcvit. Accipiens igitur


filii

numm.im supor

penitus in se pristini furoris pnetondons vcstigium,


et ali(juandiu ratus,

caput complicuit,
sanitalis

quod ob
gloriosic

in ejus videlicot rei sigimm, recuperandK gratiam ad limina Virginis ipsum erat transmi-ssurus. Adest

posimodum in eodem vico commotandom ad exhibeiidum graliorem Domino famulatura, ut sopulcrum adirot Dominicum ittT

conlinuo divina miseralio,


spicit

patris divotioiM-m

re-

arripuit.

Oominus, qui socundum Psalmislam prope


in verilale. El

est

omnibus invocantibus oum


dictu,
rodit acum''.n
:

mi-

65 Eodem tempore vir quidam de Awellona Pater tiniut Ricardus nomine ad beata; Virginis advenit eccle- cum filia a vUsiain,

rum
lus,

mo.\ lcncibris paulatim discodontibus,

divina?
p(M'

misorationis implorans subsidium.


jug('

cerum ftctoiHlnu
curantur.

vidouili

dextor puoro redditur ocuinranlia

Si(juidora

quadrifnniuin
in

plaga

maxima
luraore

sinistro

quom ab
pueri

perdidoraL adliuc
In

flagcllavcrat

eum Dominus,

tantura ut

ciecitatis

antiqua;

tenebris

obduolo.

tantum
ot

nimio cute dislensa, viscerum

dolore sine ali^iuo


Et

vero circa
Vir^^inis

curationem potontiam suam

manus humana? vexaretur


fid(u

rcraodio.

ul in

eo

sutB

inerita

Uominus

doclarari

voiuit

quod por singula moraonta vidondi


d(;unto,

beno(icio re-

mane

facto sine praiduco libere

quo

veilet

qua-dam Clia ipsius sojdom circiter annoruin oodem quo et pater incoraraodo faligata, palrem fidei passibus
virtiis

simul et palionlia'

olucerot,

B grossus dirigerot, ut nullum

ciecitalis prislina?
:

ve-

socuta

esl,

ut

utriusiiue

curaliuno

mirabilius Dei

stigium in eo doprchendi posset


et

parenlibus sane

pr;edicarontur raagnalia. Doniquoiiiox ut

aquam bc-

omnibus qui ipsum iiovoranl non sino (anlie virtutis admiratione Ueum, qui ost benedictus in saecula collaudantibus. lU igitur votum paternum
adimplerot, et de adopta salute gralias
rol,
filius rofor-

nodictam hausil, por suporioroni rogionom nocivos quibus gravabatur evomens humores, ab omni tumoris
ratus
et

viscerum incomraodo, Doo miscranle


Ut autcin do benoficio divino
gratior existoret,

libe-

est.

quam
oliam

ple(iliai

boalic Virginis

adiit ecolesiam,

publica voce

nissimo

sibi collalo

divin;e

manus oporationem

praidicans,

quam ocurai-

miserlus est Dominus,


tione,
tiliae

ne do sua gaudens curavilla cui

lata fide facillimura erat agnosccre.

pator lugiTot ffirumpnns.


et

Fuihinamenuirfurorem
laptus tatuttur.

tj'i

Piiedlctis ailjioii.^ndum est et

hoc insigne
voluit,

66 Sed
est

ftcmina (pia-dani do

nomen ftmma lanatio


(fb

raculuni,
jri,|is

quo

in

civilale U.\enofordirE gloriosie Vir-

Piriloiia,

v^xabulo

Einraa.

duobiis circitor an-

amentia

ct

ffpitit

corpori

su;e nomeii

Dominus maguificari

ne a

virtulis divinae prodigiis

tamquam
pra}

jejuna remaiiere
ca'loris insigniri

plebs vicleretur, quas

tanta
vico

nis taii jugitor inv;dotudino laboravoral, quod quando membris omiiibus cum dedocore et dolore tumescontibus mente etiam consternaretur in
, .

itoloribus.

merucrat patrona.
Ilalilvolla exlra

In

igitur

cui

nonuju est

tantuui

rationis

oxpers,

ul

brutis

animalibus
Et

et

quidaiii

muros Oxenofordiie erat juvenis TUurboims nomine, juvenis etate, corpore


Is

sensu careiilibiis ceiiserolur

;issiinilan(la.

cum

non longo terrarum

interslitio

pago O.xoncfor-

robustus, artificio fullo.


dis
iiistaret

cum quadara

die polien-

diensi villa distet prcEnominata, praepedieiile tamen

vesiibus,

subito capitis

dolore vehe-

rauntor fatigatus,
sibi

fiebotomi

bencficio remodiura

grossus ejus corporis sui ina?(iuaIiiato, quindeoim dicrum emeiiso curriculo, ad locum pervenit op-

censuit esse qu;erendum.

Verura mons lucri

talum.
fare

In

ccclesia

igitur

beal;e
el
,

Viriiinis

per trcs sua

cnpida, -etiam
salagit

cum

corporis dispondio qu;erore

.seplimanas jiernoclans,

pro

salut(^

cmolumonta. Instat nihilominus opori neccssario juvenis, denegat cibariorum suslentatio^'

dcvote Doi nomen invocaiis

tandem hausta aqua


est.

btmedicta vomilus benoncio pror.sus saiiata

F
tltern

nom

doloris

velieraenlia.

Sloniiicho

cibos

fasti-

67 Sicut autom propiriquis sic ct remotis universitatis

ab

fiy-

diente,

tam

ex

sanguinis

substractionc

quam

Conditor Virginis su;e meril;t per henefl-

dropiii libcratur:

j(;juniorum molestia dobilitatus subito menlo alienalur. Itaquo spiritu furoris exagitatus, borrcndis
rictibus, torvis el niin;icibus oculis,

cia curationis revelare dignatus ost. (Juasdam

enim

fceinina

Agnes Domine do partibus Suhamlosir.T


.sibi

gcslibus furiet

erat oriunda, qua; ul vit;e


in

qurerorct necessaria,

bundis,
incussit.

astantibus timorem

pariter

liorrorem

alicno dcsudabat obsoquio.


siti

Wxv

nocte

quadam

C(malur

pertica

quam

manu

gestabat

cum

asianlos ncci Iradero,


luin,
tui-bis

cum ad

iniserabile spcctacu-

undiquo connuentihus, vincuiis artatur, ut tali saltora iigamino furonlis ciisligetur immanitas. Trahitur nolens ad bealie Virginis ecclosi.uii. anto feretrum sistitur, perstat in furore
juvcnis, huraaiup

ardorem aquae pooulo, votivo quidem scd immoderato reslinxit. Mano igitur facto cura exhibciuium domino suo
nimia
laboraret,
sitis

dobitum fainiilatum se ju-oparavorat, ex insporato languore corropta, menlcque conslernata tanto turaoris poiulere pr;egravari ccEpit, ut prae tumoris
enormilatevix intra vestimcnta possct capi. Ydropis

prorsus oxpcrs ralionis, ad pioillic

tatem orancs qui


ditoris

aderaat

llectit.

Stat sui

Con-

ignarus,

horrendis

oris

hiatibus ijisam

morbo iilusquani Iribus mensibus fatigata, tandom ad Virginis sanctio perducla est ecclosiam.
it;i(iue

suam

voxationera ostendens,
sibi

aqus

benediclaD podetostatione

ubi hausta

benefici liquoris unda, huinores noxios

culum, quod
refutans.
lalicis

otlerobatur,
in
facie

cura

por su|)eriorem
dente,
et

evomens regionem, tumore

resi-

Projicitur

furibiindi

bcncdicti

dolore quiescente,

Deum

ben(dicens sana
item altera a

liquor,

ot ex reporcussione guttis aliquanlis


in

in os

hiantis inmi.ssis et

corpus

trajectis,

ali-

quantisper

furor

conquievit.

Haustaque postmo-

incolumis ad propria cum gaudio rodiit. 68 Filiaotiara ouju.sdam militis, nominc Roborti de Wavora, cum multo tempore fobrium ignibus
vcxaretur,
posset

fehru

dum

mentis comj^os effcctus, a vrHCuIis solvitur, sujequo potestati dimittitur. Ac;iqua

benodicta,

nec aliquo

modo

medicorum

curari

opera, in ecclesia beatae Virginis perfecte


est.

cedit

solutus

ad

deosculandura

sanctce Virginis

curala

69 Quaedam

'

582
4UCT0RE
PHILIPFO
FBtUltB.

MIKACULA

S.

FRIDESWID^.
fedssel. die q per tres fere septimanas moram dam cum sopori membra ded.sset vunt sicut asseclcf^antis formffi, albis ^^1,^,^ dominam quamdnm

ex

Ouaxiam insuper puella de Warmkesira Siquidom sanii.upni rec perSndam iUuc advenit. !aniSm ictupiu ob.^ palris ut operis quippiam faccret, prfficcpto
69
,

l*ueUa ab
anii-ntia et epi
Ifjtlico tnalo

nocle

domum
ut

cgressa,

timore nimio corrcpta

ex!!

mox

peitita.

alicnata

domus morbo

paternai

limen

attingit,

mcnte autcm

indulam vestil)us,qua* sicut sibi videbalur,lunicam, qua indutus crat, conscindcns abuno lalcrein aliud
pcr

coepil cpilcplicofatigari. Sic

mcdium
ct

corpus,

ffigritudinisexcrevitimmanitas, ut hujus valctudinis

slraxit,

al)S(.]uc

quasi ncrvum qucnidam exdolorc aliquo ct lassionc pristino

quandoque

bis in

prorsus destitucretur non aquarum expavescens


supradictjp
valctudinis

^^^^^^^ "^'^^^if /^''f ?n^ ardorcm hun.ano


quan lo arripicbatur incommodo.
bquiditatcm
. ,

dio

dolori rcmcdium adbibuit. Expergefactus igitur a sompno dolorcm omnem prorsus a se discessisse
^^
^^^

.,',; commoralus, ab omni


lore

rnhriii fcbrili

septimnnam ibi nnn lnhm.nvo.... .i. quo laboraverat dopublicc cunctis qui
virtti-

dolorc confossi Parenlcs igilur limore simul ct (iliam sccumducuni, limina beaia? Virginisadcunl, refugium. unicum in Dci miscratione poncntcs

se

prorsus

respirasse,

adcrant audientibus, cl divinam laudantibus


tem, protestatus cst. 73 Hisdcm dicbus

Ncc votis
gressu

suis

fidcs

fraudata esl

mox enim

in-

ccclesiai

acriler ct diutius,
,

non tamen co

quo solebat modo, vexata

de cajtero a pristino
cst,

morbo

libera

prorsus

cl

immunis domum cum


ut per duos

pucrulus quidam bicnnis a ''^ruim. utn. parcnlibus in confinio Wicumba? degenlibus, ad 't'"' '><^''> orbaecclcsiam bcatae Virginis delatuscsl. Cum cnim ab '"'J"""'""ipsa ci nativitate vidcndi nuinus coaluissct. intcr- .iqwimdngfn.
jecto

parcnlibus

rcdiit.

Uiide

raclum

modico tcmporc, ulroque lumine orbatus


infelicis

cst.

(xmhstnapro.
^'""'" ""ram'"""'

aul eo ampliiis mcnscs cum cumse ab ca quam passa fuerat Kgriludinc prorsus respiras^c gauderet, itcralo bcaUim Virginem adircl, ul

parcnlibus commorala,

Hujus
renlcs,

eventus inforlunio conturbati padifTisi

de humano
ct
jiro

pra^sidio,

divinum expo-

scunt,

salute

gralcs

ci

de sua refcrrct curalione.

huiiiililer interpellant.

filii beatam Dci Virginem Dcvotionem itaque paren-

Muiiera^tatc

provfita vituf
recuperat;

70 MuHcr quaedam dc Wanburpc, Ediva nomiuc, rcligionis spccicm habilu prietendens, oculorum olficium pcr quindccim annos et eo amplius amipj^^^,^^

tum

pic

restiluit

Dominus acumen,

prospiciens,
ct

puerulo
filii

vidciidl
ca?citatc
in
i-;

moerorem dc

piu'habilum mcrilis Virginis sute convcrlit

gau-

Mi,uicumea

^^^^^^ ^^^^ infortunium


die,

sibi

laliter

nn-mhromm
contracUone
iolvitw'.

accidissc.

Cum quadam
visum

inclinatajam dic pcrin

dium. Et quoniam jetas tcnella pro se vcrba faccre non potcrat, nec facto Gdcm faccrc, licct parentes
fidc digni

geret, subilo

cst ei

lamquam calidaaqua

ct boncslalis ct inatuiitalis ralionc vide-

facicm cjus projiccrctur, statinique grossesscntibus oculis cl palpcbris scu sibi inviccm cohaerenlibus,
videndi

renlur, ul dc gratia puero

collata plenius

omnibus
oculata

constarcl, experimento fidem censuimus roboran-

prorsus

poteslatem

amisit.

Cum aulem

dam,

ut

omnem
Siquidem

abolcrct
in

dubilationem

plurima Sanctorum limina adiissct, nec eam rcspexissct Oriens cx allo, venicns ad bcata; Virginis
ccclcsiam, et ad scpulcrum
suni miscrante
ip.sius

vcritas.

conspectu muUoruin quidam

canonicus de

pcrnoclans, vi-

huc

ct

illuc

manu pueri ovum accipiens, nunc circumdiicebat, nunc eminus supcp

visum

ci

Domino rcccpit. Et mirum diclu, Uominus rcstituere dignalus est, cum

tcrram volvcndo projicicbat. Quod cum indubitanlcr pucrulus proscquerctur, et longius volubilitate

jam

ila

cssct aiinoj;a sicque in diebus suis procesut

sua

dclatum

incunctanter apprchcndcret,

sissct,

natura in ca deficicnle, luminis gralia et

gratiae sibi collalac,

quod lingua non

polerat, facto

potcstatc

liucrulusquidam

privanda videretur. Sed el cum ipsa de vico codem, Hcnricus nomine, vcuit, auiiDruni circitcr deceni, qui annis fcrme tribus et diniidin dcxteram maiuim sic cuntraclam
habueral, ut poilicc inler digitos
contractis,
ha.'rente, digitis

testimonium ncscicns pcrhibuit.


74 Hoc quoque quod subnectitur signo, Dominus
dcclaravit dcvolionem sibi placere, qua; fidclium
vir>

trf>s>mi

^'^lj""^^'
[^^^1^^ imi,, s. i'trp

mentes
excilat.

ad

adcunda
enini
a

Cum
cum

Sanclorum suorum parlibus Wintoniarum tres


limina
via;

brachio quotiue impotenli et debililato

itineris collegas

Oxenefordiam

ncccssitas de-

nd.fed.ffifnnu

nc^puuiuam ad
nisi

caput crigerc pra^valcrct. Scd et


sic

duxisset,

dextcrum pcdem

contraclum habcbat, ut non

super pedis dexteri articulos claudicando posrcspicicns .\lli.simus, pcr mcrita Virginissuie

ultcrius cos progrcdi negotirqualilas compcllcrcl, duobus bcaUv Virginis ecclcsiam orationiscausa visilare volcnlihus, tcrlius dieni incli-

|||"'"J^^^^^^^^^^

^^^.'^. ^,^j,,
^

FriduswiJa,

C sel inccdcrc..;Elatis igitur immatura^ innocentiam


I

natam
^^on\s

et

grandem viam
in

rcstare priEponcns, devo-

,vjus

smnu

^c-

.ic

relardabat proposilum,

persuadens ut quod H^^^^^^^


noli lu-o-

ipsuni ipsum

curavit et digitos et

manum
,

contractam in

a"nio

conccperant
illud

rcditu simul exequercniur, ^^^^^^


:

naturalcm rcformavit rcctiludincm bracbii quoquc i'I pcdis dchilitatcm graluita honilale sinc alicujus mura! inti-rvallo in pristinum robur restituit.

non attendcns
bcncfac.

Salomonis consilium

hibere bcnefacere

eum

qui polest, si

vales et ipse

Ouod
niuni

itatiuc

vidimus lcstamur, nobisque tcslimode vico codem


fide digni,

prffibucrunl viri
cl

qui

mulicris carilalem,

iiccnon ct pucri agno-

bcncfacicndo acccleratio scmpcr dics utilis esl, et pcriculosa dilalio est, quid quia pariat humana scire nequit ignoraniia. crastina pronior est humana natura. ut ei qui a bono

Nam

in

Et

veranl dcbilitalcm, ct de utrius(|ue curatione no-

rclrahit

quam
vix

ci

qui ad

bonum
,

invitat conscntiat,

Ab

liyiirifpiti

taiwtii:

biscum Deo gratias egcrunt. 71 .Mulicr quaMlam de Dorchccestria, noinine, cum fcbrium dolore laborarct,

dissuadcnli acquicsccnlcs
Alvitha
et
sitis

ilcr

agunt iiichoalum.

Etcum

dimidiojam a pago Oxcncfordiae distarcnt milliario, repcnte qui cffitcris impedimcntum


pra^slilcrat in

ardorcm
turgeute,
pis

Iiauslu afiuac
tibiis

reslingueve putaret, vcntre

dotantuni ffgrotare coepit, ut priE

et cruribus grosscsscntibus, ydro-

loris

morbum

incurril.
ct

Cum

ilaquc ad bcala; Virgiibi

magniludine duiibus cum iuaxima difticultale reclinart milliaribus emensis hospitium ubi caput
compellcretur.
ulla

nis

properassel,

aliquanlis

dicbus

moram

ingredi

fccisscl, niiscrante
Juveni, t.,n jtiveT, viribus

Dcoprorsiis curatacsl.
inlcgro
faiigatus fucrat

nocle sine
tale,

"' Jnvenis quidani de Wicumba, .lurslinus nomiiie,

tandcm illabcnle
soporis

^^ aceruirequie moii)i lorquerctur nimiedic, fatigationis


tcrris

Cum

autcm

tota J"b''

exhausto longa fehri, apparct


B.

fi:brium

cruciatu

tas

bcucriciuiu

contulit,

visumque

cst

Frideswida

nque
tate

bienuio, iia quod ad uilimam fcre dcvencrat cxinanilioncin facie pallidus. corporc macileulus,
,

quod domina

ram

se

astarct,

coquECdam dccoris incomparabiiis gravissime rcdargucrcl,

cumque

dovat.

et jani eniorlui

hominis similitudinem priElcndcns.

Cum

ergo beatae Virginis adisselecclesiam, ibique

volciites quod socios suos ccclesiam suam adire restitucndum, impedicrat. Nec aliter eum sanitati
nisi

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


msicurn socns ad ecclesiam suam properarot,
hac quas. salisfacl.ono, vexationis tantce
solverctur.
et
gnita...

:83

quam

adire
LU

commoniU
Deo
et

collifratio

inlerprelm.s.
tius

ifiitur

Expergcfaclus sociis visionc.u indicat, ul socurn pcrgorcnl precibus sollicitans, vice versa

est, Oxenefordiam beat Virsini eri

miMppo
PnlORR.

ofTcrret

sacrincium.
sed

nodos

insius ecclosiim

adire decrevil,
dobilitato.

quod pcrtinaciter dissuascrat huraillimo persuadens. Acqmoscunl illico pcrsuasionibus coIIej,'ae, el mane facto cum adhuc cura lansuoris torebraret
aculeus,

proposiium nimia retardaniP


ncquivit itinerc
igitur

quod

podoslri

redim
-nnpr

consconrlens oxplevit
boatae
Vi.-ginis

Cum

nocte

sopulcrum orarel
benolicio

cum maxima

devoliono
socii

indulgere tan
vidit

bcata;

Virginis

adeunt limina, pro salutc


intulcrat, pcr Virginis
rcl, cui

minicle.nenli;.mimpIorantes. ul
vcxatio

una cum ipso Donagcllum quod ei


ipso avcrte-

dcm sibi soporis minam quamdam

compulsa

do

mira?

vonustatis

gravitatis

sin^uln.'um, qui ibidom documboba.H, infirmorum

su meriia ab

vit igitur

jam intollcctum dcde.-at. ExaudiDominus preces scrvorum, ot sanilatcm


substraxcrat, contrilo ct
roddidit,
ot

quam

exordine facios aspcrgontcm et postmodura extcrgentem, sejmlcrum sollicite circuire. Ad ipsam vcro cum vonisset, non solum oi facicm sod et
capul, ut sibi
vidobatur, lavit, ol crucis signaculo munivit. Ilao visiono e.xporgefacla ab omni sc capitis et roliqui corporis dolorc rospirasse perscnsit et in

porlinaci scrvo et

hiimilialo mis(M'ico.-dilor

ad pcriicien-

duui,quodcosurgcbatncgotium. viresininlcgrum
'^*'*'^'"''^-

craslino.

qu

in

pwlla vix

ince-

dcri: vnlrns^ in-

Virgoqu^dam damcui vocabuliuu


7r>

Albrcia nomino, de vico quocsl Fulcbroc,

ab oadem domina qua*


cst. ilinoro

sibi

reda devccta fueral, sicut apparnoral admonita

claris ot

bono-

ftTmitate teva-

slis

paronlibus tiriunda, per dcccnnium forrao grafuerat olficio deslilula,


ut tibiis tauKpiam

tur.

diciuii
sibi

pedestri gaudens ol cxultans boalissimi Thouup marlyris limina adivit, ot curatricem suam denuo redions sanitati picna' rostituta visitavit.

omnimodis subsistcrc compcliei'clur, si vel minutissimum sihi occurrorot obstaculum. Inccdebat autom sinc |)odii lienor.cio,
invicem
conoatenatis
H

77 Miles quidam
fot,

Ricirdus, cogmimonto

Pante-

virinobiUtbm'"'"""'""'"*

ge.iero olarus, amplis possossionibus prajdilus

sinislra

manus

et

scd

prai

nimia
vcl

parlium
inodicuui

inleriorum
a
torra

dissolutionc

sensu etiam

licot

brachii porcussus impotontia.' ""^' la7t7J'"""' durissime digiti atlroctarontur e""


di.ssolulionom

pcdcs vix

Icvarc valcbal.

dcstilulus cst, ul paralysi sibi

Cum
bcatffi

im-

ilaquo

coniitantibus

cam

parentibus
Doi(iue

suis
niise-

mincre formidarot.
nisi

Nam

ncc ori

manum

applicare

Virginis adiisset
salute

occlcsiam,

doxlrjo

manus

pivosidio,

noc opoiis quifipiam

riconliam pro
niox
ila

sua dcvotissimc

Ilagitaiot,

faccre. ncc pollico quemlibot digito.-nm


prffivalebat.

contingere
est,

divina miseratione convaluit, ut adopta


naiuraii, libere

Sicut enim

ip.ee

leslatus

sio

et

facultatc
(iirigrrot,

tibiariim ct

quo volebal crurium dcbilitalc

grcssus
in

manum omorluam
ctiam
si .stilis

ct digitos insonsiliitos

habobat,

anti-

utnullatcniis piinctionum .sontire po^scl moiostiam,


forreis pungeretur.

quam redeuulo

polontiam. Parentibus igiturquos

dintina virginis debilitas masslos ivddidorat, gau(lium ipsius curalio


ministravit,

anno
nulla

fero dimidio

sc

lali

Proponobat aulem voxatnm incommodo,


poluissc, ciim et cora'l;itis

cum

repente viraelatis

modicorum

arte curari
ot

gini coilatum Doi vidorent

munore, quod nec


rccuj)erarc

poris rol)ore
florcrol; quin

vigerot,

juvenilis

vigore

bonencio,
artificio.
ihther er splrn<'

nec

medicorum

potuerat

imo iangiior ingravescons impolon-

ti*

fomonta jugitcr exaggorabat.

7G

Clcricus

quidam Gaufridus

norainc, do villa

Oxonofordiam,

cum cum

illuo

Veniens itaque non dovotio sed iti-

vehcmenter

lahoraiis. tepul-

cruiH

flrfil

S.

Tliomai: golntur

cui nomcn est Colingeburne. filiam habcbat Margaretam vocabulo, quam viro cuidam do vico, cui Burofclda vocabuium est, Willclmo nominc nuptui

uoris deduxi.ssot ncccs.sitas, compcrla quam nocdiim agnovo!-at gloriosa; Virginis opinicme, noclem

quidim

ast re-

collocaverat.
nis

Ilagc

proccssu tcmporis

ita vitio

sple-

crvdixrcnte
lo,

languore p.-iopedicntc vix deUuntiir: npSed postmodum in alii|uid oporis faccrc valebat. p"c(c( H. Friduswida, rvjus leclo doloris decumbens, arlubus languorc rosocidit

mnad rztrpmn

plusquam por biennium vexata,


d('l)ilitatcm

in

tanlam in-

(juod

coram fcrctro ip.sius insomnom duxil, pro salutc sua devote beat Virginis patrocinium invoca.is. Accorsito igilur ad so juvone quoda.ii, rogal, ut aqiia bonodicla manum sibi lava.-ot invalidain,
sporans rurom salvificum pcr hoc sibi coelilus conforendum. Illico sudor erumpens nianum diulius

relii]iiiii.i

visi-

Ia(.

etprrfccte

lulis usque ad cxtrcmum venicns, uitimam more Cbristianonim unclionom accepit. Ad momoriam

emortuam

et naluralis caloris

nutrimcnto ponilus
*''

dcstilulam, madofocit,
scebat. Se(|Uonti

eonvaietat.

jamque ncscicns convalcDei circa se

ita(pic

rcducens

bcati

ct

gloriosissimi

Patris ac

vero dio,

virtutcm

sionis doprcs.sa,
si

martyris nostri Thomae raorita, licct fervorc pasvovit se limina ipsius adituram,

advo.'tens, sanitali se rostilutum lacriinis allegabat.


Digilis

cnim

in

naturalom rcdonnlibus

flcxibilila-

oam

in lanta valeludinc

summo

Miscricors visilacocpil.

lom, libore

rct.

Statimque mclius so haberc


figritudine

Ab

illa

pro voto claudobat et apcriebal, brachiiimque quo volohat sino aliqua difficujsinc dextorae

manum

igilur

rccreala,

viribus aliquantisper

late,

manus

praesidio

deducobat.

resumptis,

nccdum

splenis vitio

quiosceute,

ca-

pitisdolor et aurium linnitus ila succcssit, ut prs iiimia vcxationc, ot mors cssct desidcrio ot vita

Quique hosterna die nec oliam res minulissimas pra* nimio manus cl brachii trcmore gostaro potoral.

roslitulis

jam

viribiis,

manibus intromnlis,

corporc nimia macie confccto, vullu pallore suffuso, nihil intueutium oculis vilale rcpricsontabat, quippc qute nec spirare nisi
fastidio.

Nam

ct

rcs etiam

j>ondor(isas librabat, et sic in Uei laudcs

corda ndelium cxcitavil.

78 Erat

in vico

cui

nomen

esl

Ferendona

piiclla

lufiia a quif
ut'*''i'occeru,

cum

doloro ot

maxima

polcrat dinicuUatc.

A moartus

qutcdam

llawisa

nomino, quB

subilo occa'oata

dicis derolicta sinc

rcmodio robus humanis crcdcigitur

per juge quinqucnnium


privata fuorat. Uacc

vidondi boncfioio j^cnitus

'^/'"''"'m dtt.

batur eximenda.
faliscentcs

Cum

nocte

quadam

mox

audila

boatissime Virpinis

o6(tJI"r
tot>

rcdu^^
tit

somni quies recrearet,


vultu

vidil in .sompnis

Translaliono,

ob

gratiam

rocupcrands

sanitalis c

'-om-

dominam quamrlam
lalom

sorenissimo, candidissi-

ecclesiam ejus
qui oculos cioci

adiit,

Dcum

supplicilcr invocans, ul

/'o*-

mis vcstibus indutam, sccxhortantom. ut ad civi-

nati

aporucrat, sibi oliam

oculos
(jui

quamdam

sibi

ignotara

acctHlorel,

ibiquc

aporire
novit

dignarotur.

Verum omnipolons Dous

modicinam oxpotcrel,
perarot.
ginis I^ridcswidie

sanitjitem si monilis

oblemVir-

quid cuique exjiodiat, flageilum

suum non
continuo
fidelitor

promittens. Audila

igitur gloriosae

statim ab ancilla sua avortit, quia juslos in pracsenli


flagella

fama, visionem
recordatur,

ad memoriara
civitatem inco-

probatiores

efficiunl.

Non

onira
etsi

revocal,

monitorum

petenli

corporis

salulem

praeslat,

postulanli

584
postulanti

MIRACULA
numquam
tertio

S.

FRIDESWID^.
spem
perfeclaR

animap salutcm denogot,

cum
sti-

curalionis

omnibus eam

intuenti-

u
/'tjr,dun,/^.

pmurpo
pnionK.

etapostolo

roganti, ut aufcrretur

ab eo

colafimuiuscarnis sux angclus salanaqui eum tibi gratia suflicit zabat, a Domino rcsponsum sil Seti non mea, nam virlus in infirmiUUf^ pcrficilur. causam Oxcncfordiara rcmulloposl ob eamdcm
:

bus inlerventu beatae Virginis praebuit. Vir quidani Malgcrus nomine de 81


Claudioccstria^
filium

partihus

habebat annorum circiler " duodccim, qui per multum tcmporis paralysi disSdlutns dcxtcra parte corporis emortua, hrachio
inqiotcnti, digitis rccurvis ct infiexibilibus, manum ali(]uantisper contractam habcbat. et

wMQ(r.

sola |>ii versa est, tamqujtra imi)orlunita(c Triduo propiliare proponeret. clcmentiam sibi devotisl)eat.T Virginis orationi igitur in ecclcsia heala? Virgiime insistens, die quarta cum super sompno lumen sepulcrum oraret, expergefacta a
nis

judicis

clausam

Sopilo dcnique menibrorum roborc manum sive brachium. non magis quam molcra plumheam,
levare
pricvalchat.

Cum

igilur patcr

paulalim reoculorum divina miserante clcmcntia iirocessu convalml, cuperans, ita dcmum lcmporis resminutissimassibioblatas et videre possct

pietate compatiens, filium

filio paterna ad ecclcsiam beat Vir-

ginis

perduxisscl, quihiis poterat opcribus


filio

mise-

ricordiffi

Domini

misericordiam

conciliare

utet

el discernerc.

rr
,'ueiivi. ocuio-

79 Hisct aliis openim suorum gen.ibus .inis su. mcriia Dnminus


posl

mirabilibus Vir-

studcbal. Igitur infirniis qui in ccclcsia passiin decumbcbanl, suum scdulus pra^stabat obscquium,

morlem dcclarans quam

(onspetlu ^^^f^;^ prctiosa


in

procui duhio reputans in hoc gralum se Domino cxhihcre famulatum qui ait quod uni ex minimis
:

rvm saniuiicm
rrrupnni.

fy^.j.^

pnrsidio

fchricilanles ipsius yjta ipsius. Dcniquc quot evascrinl, non est mc fcbrium ardorcm

meis

fccistis,

niilii

fccistis.

bumilis devolio. Paucis

fefellit cum fidcs namquc diehus clapsis

Ncc

cl
fi-

facuUaiis

evolvcrc.

Scd

et

(luamplurimi

variis

lium sanum
in

et

ab orani languore prorsus immuncra

s;initatis gralia, languoribus obscssi, mox adcpla quidqnara de collalo sibi salulis raunere ncmini rcmcabant. Nondici-nlcs, ad pro[uia cum gaudio

recipere meruit. Arlubus enim, qui ohdorinierant,

natnralcm rcdeuntibus polcntiam, digitos, quos

nulla

inmnvUi} etiam quos


ut

co^Miito Dei bencficio

ante contractos habuerat, extendcns, crucis signaculo, cunclis qui aderant admirantibus, fronlem ar- K

exsjieclare jussi,

dcbitum

divina?

miserationi

mahat,

sacrilicium

laudis oUerretur,

non exspcctata lauliccl

diim cvolutione rcccdobant. Et

ingralitudinem

ct brachium prout volcbat elcvans, manum absque dinicullate ali^iuanunc claudel)at,nunc aperiebat, ut nulla pristinEP dissolutionis in ipso rema-

plcrumque

taciturniias, inviletur, \sk: foric,W?>iQ'

nerenl vestigia, nisiquod praesubita curationis novilate

cxcusationem, tun, habet tamcn sancta simplicitas polissimum expcdiat, ignorat. Scd bis quia quid
oniissis facial
alia

necdum

a stupore prshabilo plene convaluerat.


Mu\iera.bui'^"'''*'

rdVramus, maxime

cum maleriam

82 Mulierquasdam de vico cui nomeu cst Inglesbam, sic ulccribus per totum corpus erat obsessa,
ut

dam de
tium
ciiiis

copiosam virtulum numcrositas. Puclla quuuncupatur, tcrvilla (lua; Wedburna


annuin

sanic

cum

pruritu

dcftuente,

jugiscabie labo-

rarecrcdcrctur.
-

Cum

ilaque coram beafa^ Virginis


quiescentihus,
ulce-

a^tatis

agens anno

circitcr

dimidio

fcretro
ret,

divinam pro salute sua clementiam invocaprurituuni aculcis

oculorum

tamquam

plumbea ponderosiiate

illico

respiccre depressis, oculis jugiter dausis, sursum El cum a matre quandoque nuilalcnus polcrat.

sanilatise restitutam quantura verecundia perniittebat, ipsa sui corporis osten-

rum sanicdcsiccala,
sionc protcstabatur.

oculipucllarcs apcricbnntur, luminis quidem


ritalcin

cla-

lanluinmodo

vidcl)at,

non autem corpora

83 PucIIa

quoquenomine

Cecilia,

de villa quae

jmfnndfcrihtcfl
fcftn i.hcrni".

sive

Hujus

formas aliquas exteriores visu percipichat. rci infclici evenlu conlristati j^arentcs ad
Virginis ccclesiam
filiolam

Saldcna nuncupalur, ahethica

febrc qua perjuge


;

beatcc

delulcruul,

di-

vina? niiscralionis

pivcanlcs.

lllico

bonitalcm pro salulc puclhe desupra lenella? lelalis vexata virtu-

et quam quadricniiium laboraverat, libcrala est faligaverat acerhitas, ut ad nuUum opus sic morbi nece.ssarium possct assurgerc, sana et incolumis

ad

propria rcmeavit, nibil in se prislina^ valctu.!"".

ea divinw virtutis eiuceret potentia, teni, ut in ciliciorutn detcrsa gravedinc visum recepit, ct clare
vidcndi Dci

dinis repraesentans.

muncTe rccuperavit

oliicium,

omnibus

84 Venerat ilUic eisdein dichus uxor viri cujusdam, Agiics nomine,deviIIaqua! Ferningehoiiuncu-

'''f
^^^^^^^^.^^^

C qui aderant exultanlibus, et

Dei

magnaiia

cum

Muimf^upra
t.amtn.

quod in vidua quadam Goda nomine, de iiarlihus Warcwic, Dorainus opcrari di^^natus est. Si(itiidcm ab octo retro annis
arl)ilror

gaudio pcrsonantihus. 80 Ilis adjicicndum

patur, quas pcr triennium cl eo amplius gradiendi ^ prorsus officio dcstiluta, ab amicis ad ecclcsiam
beatie Virginis in rcda delata est.

Nam

si

quoquam

necessc eral

cam movcri, a duobus

sustentabatur,

lepra;

sulTusa conlagio, sic


ignis

intcrno wstuahat arcssct calorc succensa.


ii-

serat. Igitur in oratione devole


rcstitula est, ita

utpolequse inferiorcs corporis paiies penilus amipernoctans sanitati

doie, quasi malcriaiis

quod nullo eam sustentantc


diiigeret.

libere
^a</./'""

Nani el pilorum lluxu,


vido.

vocis raucedinc, colore

quo volebat grcssus

puslularum pruritu, manuura cl pedum necnon cl rcli(iuoruni tumorc mcmbrorum, lcprag maculam signis cviilcntiluis oslcndcbat. Sed ct sicut
coiislanlcr asserehal, per

85 Sed el mulier quaedam de vico cui nomen tinesl Wolbncsheria per seplennium surda cum
nitu auriuni,

mox utecclesiam ingressaestauditum


est,

tum aj:gravata cst si quando terram nudis


terriliili's

muilum tcmporis in tansupeream manus Domini, quod


caicaliat

rcccpit, et paulisper convalescens a tinnilu aurium

prorsus icspiravit. Sicque factum


rcccpla poleslate,

ul audicndi
et

pedibus, voces

verba submisse loquenlium


facililale discerncret.

emiltcre compcllchatur, ul clamorum qucslihus ctiaui corda saxca tlccterc posset a^I pie-

audirciet

cum omni
et

80 Sed
copuiata,

lalem.

Cum

igitur in ecciesia gloriosse Virginis divi-

mulier qua^dam Alveva nomine, viro triennio furoris amcntia laboraverat,

^^^

^,

^^''^'^").^^,io.

nuuisupplcx iniploraretauxilium, atVuitiliicopetcnti


miscralio divina, quu'

rationis totius cxpers, ct bestiali

mente

feris

assi-

non dcspicit prcces

puiiilli

niilala. Nani non soluni viro suo, sed et vicinissuis

ncc viduK,

si

ctVundat

loquclam gemitus. Nain el

singulorum membrorum tuniore rcsidente, naturali colore redcuntc, pustularum livore reccdente, ardoris eliam aislus conquievit. Et jam cute, qu2e dislenta fucrat, laxaVa, ulcerum aresceute sanie,

omnihus horrori erat cjus vcsania. In tanlum cnim alioquin spirilu furoris apilabatur, quod catcnis nccesse erat

eam

nonconstringi, vcl fcralihus

nullos appclerct conalibus.


artala,

mox

ul

inteliexit

quantum

Ferrcis itaque vinculH furoris rabies

permittehat,

DIK DECIMANONA OCTORRIR.


^ pcrmitlcbat, se ad bealas Viri^inisccclesiatn pcrduccndani, a viricnlis se liberari postuiavit, statiniquc
furor

585
AUCTORI
riiit.ti-[>o

emortuis, ct standi ct incodcndi privaretur ofncio.

aliquantulum

conquiesccrc

crepil,

ut

per

Tibiarum ac peduni cmorlna vis obdorniioral ut lerram nullatcnus calcarc, nisi poilio ministcrinm
priEbcnli', valcivt.

PniORB.

singula tuinpurum

momenla divinam

intelligerct

Sanie igiturab oculis copiosis-

opcralionem. Mox igitur nudis pedibus ad ecclesiam properans, ab omni penitns furore rcspiravil, et Dco gratias agcns, sana ct incolumis ad
propria remeavit.
piieUo!

sime profluento, a

capilis sc dolore penitus rospirasso publico profossa csl. Sed ct partium inforio-

rum

ita

robur

rodiit, (juod abjecto, cui innisa fucrat

baculo, sanitalis se
noii

munus
;

vna au-

87 Est vicus
(jjsians, cui

lonjjc

pago Oxcncfordice

gradiendo proliterelur
Ofieribiis

r a s.Tiioma,
"/'^l^da re5((luitur.

Jachclcia vocabulum est. Erat in

eodom

gratiam

sibi

et siando ct vcrbis tantum, scd ca>iitus collalam allogans.

recopissc,

ncc

vico puolla qua;dam Adelicia nomino, qua} a tribus

Sicquc facliim
tis,

ost, ut

.>-o|idatis

basibus ojus cl plan-

postquam nata

fuorat,

septinianis utriusque auris

auditu privata ost; scd ct sanie cx auribus proflu-

ente fetor intolorabilis procedcbat,


tos
fctoris

ut projie posiAdiit

pode lcrram firmissime calcarct, hucct illuc libero doambulans, ut insolonliam gradicndi deambulalionis assuctudo relcgarct. Iloc
niulicr ulroquo

borror
Palris

longius arcorot.
ot

autcm

miraculo plobs

fideiis cxcitata,

in

Doi

laudes gau(-9
''""'"'"

liniina bcali

niartyris

Thoma',

et ipsius

dens
9'2

ot oxuilans erupit.

suffragantibus merilis auditum aurissinistra}

quam-

Adliuc

gloriosa"
ct

Virginis
fidclium

merita multiludo tiwi

vis non plene recuperavit. Enimvero divina miserationo, qua* prseviderat ctiam in hujus pucUaB cu-

signorum ostendit,
ralionom
magnalia.
addiicil,

animos

in

admi-

"''"'"*

dum
fucrit

tur.

cxlcrius lingua

tacento,

ralione Virgincm

suam clarincandam, por visioncm ob graliam recuporand;e sanitatis ad ipsius limina continuo properarct. Sicque factum est ut monitis obtcmpcrans perfecte salutcm consequorotur, audiendi reccpto munero, saniei fluxu
admonila
ost, ut

qualis et quanta

miraculorum

loquunliir

Dcnitpie

mulicr (piiodam liawisa noniifuerat orbata.


Licet

ne, dc pago cuiNcuberia (foca6u/u//(j csl, Iriennio

conlinuo oculo
oculi

siiiistro

autem

dcxtri

pupillam haberet ilkesam, sic tamcn

pueUastanatio;

B rcstricto. ct fctorisborrorc funditus rcprcsso. quredam puclla 88 Ilisdom quoque diebus Havisa noniine, de vico cui Wlwarda nomen
cuta. Siqiiidcni dolore circa spinalia
ost,

cilioruin ponderosilate gravabatur, ut

manu admota g
poli-

oculuin a|iciiro cogcrctur,


rctur.

ut luminis gratia
beatai

Igitur

in

ccclcsia

Virginis oralioni
ei

cujusdam gravissima; valetudinis remedium consemisorabilitcr

insislcns,

quod

modicina
incdici

corporalis

conferre

non

potuit,
esl.

.'ctorni

manu dispcnsante conpcnitus oxpulsis,

torquobatur, tumorc membra corporis distondcnte, quod nonnumquam prae doloris anxietate mcnte

sccula

Tcnobris siquidcm
prictcr

oculum sinistrum
noveranf, reccpit,

consternabatur,

et

cxtra se pcene fiebat.

Cum
ot

ita-

spem omnium, qui eam videndi sibi munorc quam plelahe

quc
illico
iiem aUei-iu$.

semol Yirginis adiissct ccclesiam,


sanilatc rocc^sissct,

ncquarediens,

iiissime rcslituto. Sed ot oculi dcxtri

purgata,
sanita^f'eni

quam adepta

demum

ciiiorum dcformitatc dctorsa,

omnimodam

vomilus boncficio prorsus libcrata est. 89 Eodom dic quiedam alia puella Adelicia nomine, dc villa qua? Assclicria nuncupatur, divinae

tem, Dco miserante, sortita


liugelina nomine,
sitis

cst.

93 Non longc a pago Oxcnefordiae, virgo qua;dam febrinm ardore fatigata. dum
a-stum aquje
suiE

nem

""''"""^ '"(10.

manus operatione
anno ferme
ral,
et

sanitati
in

restituta est.
lecto

dimidio

Siquidcm doloris decubuc-

putaret algore compescerc, in-

festationi

tantum languoris crat accrbitatc confecta, ut niciiibris omnibus invalida, toto corpore impotenli, noc etiam potus haustum sibi miniin

fcbribus

liberata,

fomenta ministrabat. Sed tandcm visccrum doloribus accrrimc


ut gemitus el clamorcs miscrabilcs

faligari cocpit,

strarc pr.-evaloret.

Ad ecclcsiam

igitur bcata; Vir-

edcre torlionum compcllcrct acerbilas, ut singulis boris spiritum credcrctur emissura. Tandem ad

ginis FrideswidiE
vis,

perducta, expulsis vomitu noci-

opem
'

quibusgravabatur hnmoribus, sanitati prislinae n^slituta est, ot non multo post, a nimia, qua diutius oppressa fuerat dcbililale, rcspiravit.

miserationis divin confugit, et Virginis suaj " '"""' -*-- ^ ' visitans liniina, licet non statim Dominus precibus
annuisset,

invocanlis

modico

lamen

inlcrjecto

tempore, lorlionum quicscentibus aculeis, ab omni


dolore liborala
9'i

fehri ct

renum

ilolorc

aUern

est,

90 Virgo quaedam de vico, cui Bertuna nomcn juxla Ailcsberiam, vocabulo Swelhica, per
foro

est.

p qusedam Agncs nomine, de


nuncupatur,
interventu
in
villa

Sed

et puclla

fwUaa rmum

farmtur.

annum
rcnum
surgere,

dimidium, tum

vi

fobrium tum

dolore
se

qujE Sichcrcstan
Virginis diviuce
tione

bcata)

'tcioribus hbe'^"'"'

adco vcxata

fuerat, ut

noquaquam por
nisi

manus opcrationom
est.

sua cura-

necquoquam

grcssus dlrigcrc,

podii

oxpcrta

Annis

sjquidcm octo

renum

sivebaculisustcntatione, valeret;sednccrecta,scd incurvata cogobalur inccdere. Itaque febrium ar-

dolorc vexata, doloris

inquictudine

misorahiliter

ingravescente, tandem incedendi potestatc i^rivala


est.

dorc quicscente Vir-inis pcrvenicns

citra speni, ad ecclesiam bcatae

triduo ibidem moram fccit, curationis in Ipso poncns, qui sanat spcm sus contritos cor.lc ct alligat contritiones eorum. Nec pctentem circunivonit ancillam suam suminc Mi-

ad ultimum ad
naret.

Medicis igitur in ipsius curationc dcficientibus, Eum confugit, qui ut languorcs savoluntarie

tanguores

suscopit

humanos.

sericors,qui et

fidclis est

iii

omnibus vcrbis

suis,

Ancillam deniquc suam pie rcspicuMis, i^ristmae sanitati rcstituit, ct curatam ad propria cum gaudio rcdiro porniisit, nullis in oa pra?habita; vexationis

Llapso operibus Pt ^:inr('iK in omnibus oocribus suis. Elapso ctect sanctus iu nim triduo, quie incurvata venerat.jam rccta et ab on.ni dolorc ct infoslalitme ronum immunis, ad
UtiUer

rcmanentibus omnino

vesligiis.

95Erat

in villa, cu. Tocclio

nomon

ost,

v.rgoqu.T-

;^--;-

...

dam
tius

trionnio languida, Chr.stiana nomino. morb.


ut

fa-iii

solum natalecuni gaiidio rcmoavit. 91 Mulicr quaedam Godiva nomi.ie

diuturnitale contubesccns,

homims cmortui poet dilu-

^.tur ..uiier,
,,iiimimiB.
virgims attin5"-

Vf-filri iiialis.
*'itiitnli

niti-

tuta.

dc villa quadamjuxtaCrikoladam r, qua; Lustclla nuncudccennio fcre continuo capitis dolorem patur
acorbilate suslinucrat ct sic quandoquo languoris constci-nata, sonsu quoque anin.o

(piam viventis prtTlondorotsimilitudincm. Nonint(Tpolal)alur a^gritudo,


intcrvallis,

nun.quam tamon
cidis ita

gaudebat

ut

oporis quippiam

faccre
octo,

posset.

Nonnumquam
vcl pcr

vero quandoquo pcr


ita

vexabatur'ut
desliluereiur

quinquc

xv dics

dolor continuaha-

omnium mombi-orum

.-oborc

et

vi-

gore sonito 'procc^sit ulterius doloris immanitas,


ut

tur, ut secundum legritudinis inlcnsionem. nunclumcscentibus, nunc vero secundum ipsius romissio-

multo temporc inferioribus corporis ^

partibus

nem

residcntibus, spretis eliam ciborum alimcnlis,

75

vitam

586
vilam ageret infelicein.
vlZTro
pnioRB.

MIRACULA
Atl

S.

FRIDESWID^.
igilur

ultimnin vero tribus

cum

matre,

qua Clium matcrno sequebatur


ccclcsiara visitasset,

jj

curationis

dcplocontinue mcnsibus faligala, doloris conlinui sine rare cogebatur aerumpiias, vit.ne terminum ei divina remedio prffislulans, si non
pietas oi)cm

air.ctu,

Dco

dileclae Virginis

sanilatcm

prajberet medicaminis.
curationis

Scd ut virtns
patesccret,

nequaquam adepta, l)ealissimum PaAnglurura archipraetrem ac martyrem Thomam Scd nccdum voU compos elleclus, sulcm adivit.

divina

cunctis

celcritatc

tamquam imprubilale
l)oneret,
ilcralu

mo.\utbeaUE Virginis
tibus ejus mcritis,

attigit

limina, inlervenicu-

ad

ipsius

Dci Virgiucm vinccre proproperavit basilicam.

et a

dulore onmi et

tumore

quod sibi curataest. Ncc se prai gaudio capicns, ct bcncdcii accideral palara cunctis aniinntiavit, professione publica gaudium licliliam
singularis
fecit esse

quod postiiiat eliam, linguatacente, cormurmurat, devolionem pra^hact ejusdem rccuperandae bilai sanitatis rccordalio,
Necessitatciu lacrirais allcgal,

spcs et dcsidcrium cxcitat.

Igilur

faniuli sui

de-

commune. Wcndonra nomcn


cst,

i,uuer..meict itcum a fi^du

Fuit in vilia. cui

mu-

maiu

curatur.

iierqua;dam vocabulo Sibiila, qua.' appcllant, vexata fucrat. ^^^j.^^^^ ^^^^^^^^ ciragram

pcr scplenrnum

votionem Dominus respiciens, inolita bunitalc sua ipsum respcxit, (amquara opcribus curaprol)ans, quod in Evangelio pr^dixerat petite et accipictis,
:

(piajrile

ct invenictis,

puisatc et aperictur vobis.

Manibus itaqnc grosscsccntibus

et sensu destitulis,

eammrobure
care

sopito, usibus eas neccssanis


Bracliiis

appli-

Ut crgo dolure dolor fugarctur, et crucialus arceretur cruciatu, prius gravissime torlus, sanitiiU

ncquibal.

quoquc cubitum

usqu

plene resUlutus
ctus ierurapnis.

est,

viribus

corporis

rcparaUs,
ct

dum
mor

colore mgro delumorc dcformatis, manus eliam sccunhoncslataspnetendebat. iNonnumquam vero siugula tudefcctuin in tantum m(Mubra
lunie

recedentibus omnino pristina; dcbiUtatis

defe-

09

Ncc aUcui

cute carnem pusse occui)abal. utcredcres vix a et innaturabs a^stus coutincri, cum dolore maximo
bcalae Virginis cccleardore. Venicns ilaquc ad

numerositiis,

cum

videatur ...

onerosa rairaculorum ''"> perfum I^ ^ mnnmimquf divmse manus operalionem re- ^,^,,aeJuia,
,.ificitur.

Ucere, ejussil virluU derogarc. Et idcu quud vidimus singillaUm perslringimus, pro miiiirao habenles,
internai
tantifi
si

cruciatus excocta purgatorio, cst. Digili per Dei gratiam |rorsus curata tandem
siani, diuturni prius

indevotis fastidium iugerat, quod devotis E

dulcedinis paril

incenUvum.

Igilur

ad

quoque quos
el

inflcxibilcs

ct
ct

inliabiles

babuerat,
Exlcrsa

naturalem ncxibiliiatcm
sucre sine
aliqua

inolum recepcrunt, ul
dillicuUiitc.

Virginis memoriara, sanis nei.non ct iegroUs undique connucnUbus, virgu quaidani de partibus

possct

Winloniarum. ChrisUana, de

villa

quas Deaa di-

qucm quoqucnigri coloris dcrormitalc, innalurali,

singulojugitcr perpcssa fuerat ardorc quiescente, Sed cl ctiam mcrabrorum turaor rcscdit. rum

citur, diuturnaj valetudinis se molestiam evasisse gavisa est. Siquidem biennio debilis ptxlibus, ut

nervorura
virlutis

et

compaguni

indiguatione

depulsa,
I^ostca

raultocieus incc>su quoque privarelur, ad cxtreanno circitcr diiuidio, sine aliqua interpola-

mum

antiqme restauratione casu quoque cum in curadcm morbum sinistro Vir!)cr Dei gratiam ct bcatae recidisscl, ilcralo
giuis palruciuium curala est. 97 Mulicr quaidam Ilelcna
caslri,cui Lulcgarcshala

donata

est.

tionc graiUcndi

umcimn

el

poteslatem amisit. Sed

dclurpatis, ct raanibus tunioris ciKjnuilalis

opera-

nomiuc, de fi.ubus
est,

Uonis comraodo dcsUtuta, vitam agebat infcUcera, qiiippc quae obtentu calaraitatis suiC el rebus nese cessariis pcragcndis iimtUem, el hominibus
despicabilera pcrvidcbat
;

i!uiicr,crimini.

mi.d.m mah^
vexautr:
et

B.

quodam
^^^^^y^^

a sacerdote mcnsibus in concucurrupla, tribus fcrrac

vocabulum

dcsidcriura

habens aut

Viroinisopc.

^.^

opcris

iicfarii

tul)ernio pcrsistcns, cura

improperii maturius cito dissolvi, aut vinculo laUs nequibat, in absolvi. Et quoniam aliter eo vcnire

operis ::::;.::X eomoramleceral. Scd ^f>-' -^^;;accrbitas subsccuta cst. Indc fattum taiem. lcm lauguoris

rcda Oxcnefurdiara delata

est,

et

in

ccclcsiain a
igitur

duubus
dilationc

liurainibus

deportata.
faciens,

AliquauUs

qui ejus attentaverat est ut in oculis saccrdolis, rcpudiata s(icrpudicitiam,displicerel, cl tandem inienus miserabili nerelur. Torqucbatur auleui aculcis se visccrum crucialu, et sic punctiunum

diebus ibidcra

moram

nc diutius desiderii

snspcnderctur, voti conipos ciBcitur. A vinculo, quo vinctafucratabsotvitur, in naturalem Stiscipiurit redit polcnUam nervorura cncrvatio.

tamquam stilis fcrreisijor C tutum corpus pungeretur. Et cum laboribus bujugiler tcrcbrari diccbat,

manus

contracta;

lUrecUoncm,

et

ad operamlum

apta? rcdduntur.

Pcdum quoquc

contractio pristi-

maois

noctis quies recrealioncra


ve.\aIio

pra^beat,

tortio-

num
lecto

nocles

faciebat insomnes,

nec

in

inc(^dendi nara surlilur recUtudinem, ct ad votum mulier fiicultas. sic igitur saiuUs dote reparatur

quicsccrc prajvalcbal;
quiisi

sed jugi
sibi

deambula(iu;ercbat
fatigata,

donata, Deo suffique Curatrici

graUas agens, dovir ab

tionc

duloris

cl

torlionura

mum

incolurais r(;versa est.

remedium. Uoc incumraodu anno

iiimii.liu

causam
lialo,

visitassct ccclesiara

mcritis adscribens, cum beatie Virginis curde contrito cl spiritu humibeiicdictai

100 Vir quidara de parUbus Salopesberiae, Hugo nominc, quatuor fermc mcnsibus ardore fcbriuni
ffistuans,

ammtxa

"'^'""^-

quorumdam

consilio,

quo morbuui

facilius

aquK

poculura

hausil.

\}l

igilur

exureret, inea pcccati scoriam fornax tribulationis lani a languorc pristino post cruciatus accrrimos, quam a punctiunibus se plcnissime respirasse voce

cvadcret, infcstationis tempore balneis usus, mentcrram plcrumque tis incurrit aUcnatioiicra, ut ad laborare. ciiilcpticu collisus, niurbo credcrclur

llumerorum quoque pondcrositatc deprcssus,

ca-

publica

profcssa est.

Sic

iu el

mulierc occasionera
intellectuiu

peccandi
saniUlis
restituil.

vcxatio

delevit,

qucra

incedere pite infaUgabilitcr languente, incurvatus jejunabat, cogcbatur. Proponcbat aulem si(iuando

munus

prairipucrat, ffigriludinis molestia

magnai

in sc

alienationis

viciuin

doininari,

unde

juveno

piuri-

9 Sfd

el juvcui

cuidam Nillielmo nomine, dc


dicla cst, diviiia miscratione

butaffiietu

viUa, quai Srivcnhani

morbis primum

dnm^tT^s" Thomnm adit;


vttumque
in-

necium cL bcatie Virginis intcrvenlu sanitatis mu""^ provenil. Is aliquamdiu capile jugitcr langucutc, nieml)ris cctcris incassum vigentibus, cordis quuqui: ilelcctu, qucni niodici sincopiu vocant,

dicebal artilicia. ct medicorura circa se dcfecisse beaUE Virginis moram Biduo igitur in ecclesia incoramodis viva fiicicns a singulis se respirasse donuin enicaest. Et ut in se Dei voce protcstalus
cius expcriretur, adepta sanitalis
gratia,
si

ibidem

aliquamdiu

moram

fccit,

probans,

vel jcjuino

calamitatc solita vcxaretur. Sed

cum

perfecte Dci

ca$iuvi -.rcdifn*
nii s. Frnicv.i-

gauciatus cst, ut
j,e(ni;iquam *
sui

nonuumquam animu
compos
.iliquoliens

consternatus
lieret.

munuscognovisset, gaudens
benediccns, abscessil.

et exuUans,

Deumquo
101

Gum

(lam tanatur.

Muher

, ,

DIK DECIMANONA OCTOBRIR.


orbala, dololoviva noniinc. sinislro pedc n.itur dcformis, gressus ri^simul ac Inmoris enormilale
101

587
a sc lonirius arccri posse,
si

MuIiorqnfedamdcvicoquiLakinrrcs nuncu-

omnium incursum

praR

auctobf.
i'nii.iiM'o

tnVidtc offert

tulum-

suslonlalione minimc nnonu.im dirigcrc nisi baculi cvcnlus infclicitatc. bienn.o nrsvalchal. Hujus
igilur bcalap Virginisecclcjupi contabuerat. Adiit pcr interircto modico tempore, quod ante siam ct abjcclo quo grcssus ci dencgatum fucrat,

Nec fefellil crefcrvor. quippc quod mcnte praecondenlcm fidei conscqucntcr cxperta cst. Dcnique die cepcrat
oculis spein libcrationis gestaret.
,

i-ttioRe-

quadam languorc
pit, ul pra^

correpta, acerrime fatigari coe-

nis

doloris immcnsilate credcrelur humacximenda. Elevans tandcm oculos ainpullara,


detulcrat, sibi porrigi jubct, ut cxporiretur
cssct

hicnnium

quam
in

sustcnlaverat baculo, terram

ulroque iicdc firmi-

iterata Uu-calcans, gratiam sanilatis sibi collatam et a tumoris et do(|(?ambuiatioiic protcstabatur,


loris ina^qualilatc

cmcaciae, quod ad sua salutis procuravcrat. Cum itaquc sc putaconscrvationcm invenit, quod reldevasculo aquam cITundcrc, lac
sc cujus

prorsus rcspiravit.

Igilur in si-

supra

lactis

gnum lam rcpenlimcmutationisbacu\um,cuiinnisa


fucral, beatae Virgini quasi pro
praterj/tilW

domum
rei

naturam odoris incstimabiiis suavilate potest rcplcvit; ob hoc superquara crcdi


sacerdotcm
ipsius
rei
talis

munere

oblulit.

stupefacla,

protinus
et

advocari jubct
in

mUtmtur.

quos visce102 iNonnuIIi etiam utriusque scxus adepta salutis rum dolor miscrabilitcr torqucbal, nobis pcr singula gratia revertebantur, de quibus est, nc viliosis auditoribus deronon

cvenlum exponit,

ne

fides ejus

aliquo

vacillaret,

ostensione

fidem

roborat.

Sacerdos cvcntus
saurus,

novitatcm admirans, con-

diccndum
gandi

dctur occasio, morbis tcrminum non raisolitum natursD conraculo, sed secundum cursum
(^ic)

tantus rciioncrclur thcsulil ut iii loco d.'Ccntiori rci rcposiliom loca privala tam prctiosa?
saccrdotis adminus esse digna proponcns. Illico sua repoquicscens consilio, vasculum in capclla profuturum. Conlanguidorum ncccssitatibus
suit,
si gratia festim Virginis liniina se vovil adituram, Igilur lara odoris rairi salulis sibi rcstitucretur. gaudio rclYagrantia quam admirands virtulis

ligissc.
Hec lohtmplehi
,

impeim
cia,
<prf

beiiefi-

etiam

ignobilia 103 Licet autem Scriplura testantc forlia quirque conmundi hujus Ocus clcgerit, ut sapicntibus lundcrct, et secreta sapienti* suae a

ifllijnioriAtii

virU.

Jottniiet

CetlriwConestnbvlnriuB,

tamen absconderit, ul ca parvulis revclaret, voluit per Virginis suae mcrita ctnobilium ncccssitatibns
vidcsubvcnirc, nc vclut cmcndicatis pauperum retursutrultatcslimoniis, quam in terris regii gcrrcddiminis dignitas et natalium nobililas claram
dcrant.

voto

volum illico convalcscens, emenso creala, sine modico lcmporc, quod voverat cxplcvit, non
post

obiignt (ideB.

tindi

Virqiat-

audicnlium admirationc, quse sibi accidcranl an gragillatim cxponens. l-requentcr postmodum


si-

nit

Umina,

que iUifO ab

Dcnique

vir

quidam

illuslris

Johannes

tia

sibi

pra-stila

circa se perscverarct

cxperiri

omni ioiri(r Inngwre.

naclus nomine, a dignitate quam jure hcreditario Goncstabularius, longo tcmporc Ccstric-e
fuerat,

ante, aqu volens, vasculum reseravit, cl, sicut admirabilis, lactis speciem invenit, candoris loco,
et odoris incstimahilis, cl
stitatis

languenlis noxiis'pi':egravatus humoribus, naturie Erat ci pallore protcstabatur. dcfcctum vultus

merito

quia candorc ca-

odorem

sui nominis longe latcque diffudit.

appelilivam pefastidio ciborum alimonia, et vim eo subjugavcrat repletionis nimia distennilus in Rcquisito mcdicorum auxilio, crebris purgatiosio.

105

Cum
si

igitur aliis exbibita curationis

rcmodia

Auctor,

veritus

loquatur
invcniar,

os

num
'

evacuationibus

faligatus;

spe

recuperanda)

ik de?

sanitatis vel aliquo ne inani sumptuum jactura conquercbatur.

pristinas valctudinis

remedio

pradicans, erudimurScripturis, vitiura ingratiludinis maxime


;

meum, vereor ne laudator ingratus miscrationis divinse respectum in aliis sicut cnim ex sacris in me tacucro

ingratUudinem,
qucE ipicrecepit
beneficia

enor-

rabit;

Unde

fugicndum, quia propter


dilfidentiffi.

lioc venil ira Dei in filios


facit, et

factum
derala
qui

est,

humnni dcfectus impolentia consisummum invocare decernerct medicum


ut

Nam

ct

peccata dimissa redirc


vi

perfectas revocari donatiunes,


tas rctractari.

libertales

coUaquomo-

contritioncs sanal contritos corde, et alligat de Igitur novilate famae reccntis, qus corum. crebresccbat bcaUc Virginis virtutibus undiiiue
deleclatus,

edisscro, re- erponit 106 Igilur intcr alia qua? dc aliis do ipse, S. Virnicmctipso suin cxpcrtus. fercndum duxi quod iii ginis opi',sani-

quod

ipsius limina quantocius visitarct,


Solvil
illico

volo se obligavit.
^

languoris

ncxum

calor Tcmpore siquidcm autumnali, quo febrilis vesolct, fcbre tcrliana correptus, magis timeri
xari gravissime coepi. ct quia

tatem recupcrarU.

et humorum noxiorum maiiliam voti vinculum, igivomitus rcpiMitini bcneficium extirpat. Quam non poterat, numu divina sanilalera tur humana
adciitus,

multa subcrat aegri-

tudinis materia,
stationis
fricori

gravior fuit ct diulurnior infecalore accrbitas. Siquidcra immodcrato

Curatricis sua?

gaudens

adiit ccclesiam,

succcdente,

lotam noctem ducerc cogebar


viribus

fidecollaium sibi coelitus bencficium voce publica

insomncm.
et

Aucla est cliam

Jfnfroiin
ftrt

aqva
y/iiiD

auribus inculcans. novas 10'( Sicut aulem omnipotentis Dei manus ampuUam ad dcclaranda SanctoquoLidie creat essentias, sic
liuni secum
S. Fridirs-

molcslia ct natura'

cx ciborum fastidio pluriinum debUUalis,

sumebat inrobur dctrimcnlum ct dcbilitatio Supcr hoc mcdicos censui consuleiicrcmcntum.


fcbrilis arcerctur, vel dos ul corum consilio calor cibis abslincnsaUcm mitigaretur. Asserunt illi

plendin

rum suorum mcrita crcatas jam substanlias cadcm


cas crcavcrat in
alias

cut atiipulliini

confugienx,
ttflutt,

tac

polciitia (lua hco convcrlil, ut mre-

plcrumque

nit

mirce fra-

rum

merilorum prcerogalivam miraculoQuajdam matrona muUiplicilas. iir^dicet

duin,

diurcticis

ulendum

et

post

infcstalionis

Sranlia.

nobiiis.
Gcrol.ii,

quundam uxor

illustris

viri

Ricardi

filii

curationis insistendura ; quinta? molcstiam bcncficio vcxationis incommodo faligatus


et quia

jam

tcrtiffi

nominc Margareta,
gratia
adiit,

non mullo posl bea,

fucram,
tciu

futurorum

timorcm
in

priclcritoruni

incu-

tissima)

Virginis Translationem
et

ecclcsiam ipsius

ticbat n^cordatio.

Miracula qua^ vidcram ad meii-

oralionis

in

signum devotionis
ampulla quadam in
marlyris noslri qui<icm omnino

rcvocarc c(vpi, ct

me

fidei

lumcn cxlinctum

aqua* bcncdiclJC liquorem in

quaquondam

bcatissimi Patris ac

Thomiv aqua continebatur, tuiic revacuam, domum rcdicns sccum dcluUt, hoc pcriculis, sifjuando eara mcdio providcns futuris Vasculum sinislraj valrludinis vcxarct accrbitas.
igitur

considerabam. Ilcdcficbam, quod in aliis luccrc divitcs ct pauperes, puMllos duccbam ad mcmoriam jugum cum niMJoribus intcrvcntu bcalK Virginis
icgritudinis
cvaslssc.

mihique denegalum

coelitus

dol(*bam, quod

domi dclatum rcvcrentcr supra lcctum suum immincntis suspcndit, ut impromptu necessitatis spcrans malorum haberet remedium, procul dubio

scxus collalum salulis dcsidcrium

ct parvulis et pauiicribus utriusque csse d(!super atlendcbam. Igitur et


el prrehabilffi

vcxationis horror

dcvotioncm cxcitarunt, ut Ejus subsidium implo!nrarem, qui solo sermone rcslaurat univcrsa.
grucnte

588
AUCTOnS
PIIILIITU

MIRACULA

S.

FUIDESWID^.
ilorum

trueiile

vexationis

hora igilur accessionis quarta; vexalionc, beat Virginis fcrelro inslanle, coram
cjus tuitioni
nt)n

membra

sopori

dcdit.

Demum

evigilans,

rmoRB.

nie prostravi,

mc

pro

aliis

iiitcvvenire

duhitabam.

committens, quam Spes cum


ol

a;stnans ilerata recruciatu famis intollerabililcr Tcrtioquc supori indulfeclione gula; satisfecit.
tcrtio ventrem fame gcns, protinus ut evigiiavit,

timoredimicans, sotnnoU-ntiam procul arcel)at, noctem fcci intcr dubiiis animi nuctualiones lotain tempora prietoinsomnem. Scd cum infestationis inquicludiue risscnt, lolanuiue noclem sine ali<iua
ct dubitaliopercurrissem, difUdentiam fides vicit, adeptionc sanitalis nata ccrliludo nem absolvit ex ccrlius cxperircr, mslante at ut in me \)vi munus vexatioiiis molesliam formida;

rugicutem

refccit.

Mox

igitur

singulorum

niem-

brorum laxato tumore, in decorcm el habilitatem pristinam corpus rediit exanime. Reparatis (luoquc quantocius viribus, gaudcns gloriosai VisitacoUatum sibi ccclilus tricis sux visilavit ccclesiam.
bcneficium clara vocc eoiistantcr exponens. 109 Alia quoquc spectabilis fa?mina,
noniine, domina dolorc spinalium est,
villae
,

Emma

Alia fcTnina nohil s

cui

Walcleia vocabulum
dcformitate

ilerum

(-

nocte,

qua

quintai

bam, aule Cerctrum

me

projeci, ut ileratis vigiliis

cum lumoris

(/ue ((Tlto in

clcsia S. Frideswiila)
ast,
lt'iif((urj

Et revera e.xi.cricnt.a sanitas coilala firmaretur. audieram. quoniam samtas, qme didici quod prius simul rcdit. hic Uci Uomini datur imperio, lula ut nuilum pristuue munerc ad plcnum cunvalui, postmodum couvocali, valetudinis in.licium medici consi.leralionc, pospulsus attactu ucc urina)

longu tenipore vexala fucrat. Aggravala cst aiitem nimia macic confccla vix sibi iii laiitum vcxatio, nt membra coliaM-crcnt, et oris graliain palior obnubilarct. Igitur a medicisderelicta ad summum confugit medicum, qui salvos facit spcrantcs in sc. Ab

vt

egredir-

tur,

mnhim

crvdcscit;

tan-

demperfectere'
ficitur.

nec

apprcliendcre. Itoborata est igiscut aliquomodu fidcs mea, ut in aliis Dci tur hoc Dei beneiicio faciUus in me fueram expertus, quam

amicis suis ad ccclesiam gloriosaj Virginis coram feretro ipsius in oralione prosternitur. Stalimque

Dominus

ancilla! suce

devotioncin

inolita

bonitalc

graliam

sua respcxit, ct quamdiu in ecclesia inoram fccit, se doloris conquicvit accrbitas. Arbitrans sanilati
rcstitutain

credcrem.

QuomoUo.am.
'/"''*'-

ta,ituxorau- pagu Leiccslriic, nataiibus

dc Ivu nonnne 107 llabcbal aurilaber quidani noinine, claris uxorcm Agnctem
proi)agalam.
llatJC

doinum remcat, sed

in

mcdio mox

iti-

molestia rcpta, vcxalionis ingravcsccnte

febrium ardore cormentis


,

nerc recidivo dolorc torquetur. Unde factum esl, utpaucis postmodum dicbus clapsis, adbcataiVirginis ecclesiam rcdicns,
iteratis

precibus ut lacrict immunis autem civita-

rationis cxpcrs, alienatiuncm incurrit, et liuniaiue calaminotos dolore atTccit. Cum igitur amicoset
tatis

prius mis divinam invocarct miscrationem. Et sicut


sic et

lunc a dotore proisus libera


in ecclcsia
est,

fuit,

lanlie

diuturnilas

curationis s|)em

omuino

dum
cum

commorata

est.

Ut

materia, donec denegarct, doloris cst accumulata cx temporis nata tonsolatium induccrct ol)livio, Uedcunles crgu quamplurimi a bcata!
gcvitate.

tem egressa

sodalibus suis inaM-orc perfudit.


siiigula
sihi

dolor rcdiit praehabitus, cainque Et liccl eain

optalie salutis torqucret dilatio,


diciis et
(iiije

gralia ad virum Virginis visitatione, et hospitandi vicissim divcrtcntes, quie vidcrant niagnalia ejus dicereplicabant. Auscultabat inlclix qua)

ad se tamcn rccvencrant ad mentera rcducens, apud bcatain Virginem diuturniuri lcmquia sanipore morari proponcbat et consistere,
tatcm

intersc

bantur,

eique ccelitus donatum est


:

ut intellcctu

infelicilalis verba pcrciperct. Ncc mora tamquain quod Virginis adiret suffi gaudcret inlcrpulalione, voto se obligavit. limina, cujus audiebat virtutcs,

cum mora contiiiuatam Dcmum igilur co iri-rvcnicns


tioni

fuissc considcrabat.

bcatce Virginis tui-

sc

tota

commisit, ubcriori devoiioni preccs


ejusque
prffisidium

cxaggcrans

interpellans,

et

lUico

meiitis prstcr spcm, alicnalione dcpulsa, singulis compos cificitur, qucm amiseral paulisper Igilur bestiali momenlis rationis rcsumit oblulum.

quoniam rccidivo dolore spiritus mulieris conturbaluslucrat, noluit cara diutius summc Miscricors scd ul cx cclcrilatc gaudiura pruvenicoutristari,
rct,

sarcina deposita,

cum

prislinis

umnino per

Dei

quod feccrat graliam respirassct terumpnis, votuin complevit, Dcique vircxecutione dcmum
operuni

quanlo maturius co gratius domim Dci sanitatcm adcpta reilolcrcl, pliMiissimam continuo gaudio Uco gratias agens, ad propria cum
el
est,

et

TurluZZ
matrofu. sanauo.

tulem palam pupulis aniiuiiliavil. 108 Scd ncc silcrc justuin est opcris divim virn.uliere nomint^ tutcni quain in uobili quadani quouquai viri iUuslris Williclmi Achardi
Mabilia.

adcptioni conrcmcavil. Ilaque continuatie salutis et mentc. -andcns Dei ^ratiam ore praidicabat

sub silentio Slupenda 110 Uoc quoque quain slupendum ri.cakuli arbilror esse miraculuui, quod prietereundum non
omnipolcns
finis,

pvedolo-

dam uxor
liaic

fuurat,

Salvator exhiberc dignaluscst.

Deus,

cujus

omnipotcntia:!

non

esl

ribuB acerbevetanatio.

xati.

languorc

corrcpta jugi

furmc

quadricunio,

ydropis tumorc inordinato membra dislendcutc, alimcuta repr;csciitabal. l-^anl ei ciborum specicm

cum dehumoribus. Mcdidecorc nocivis ventcr lurgcbal arlus dcspcrautibus cis igilur dc ipsius salule requie recreabat, exitus fatisceiites miscra lcctuli
fastidio,

ct dcbitis indigcns uulrimenlis,

civilate Chirurtji m per merita Virginis suai gloriosa;, in tcmporibus opcrari tiottecrudel tat. Oxencfordiie etiam nostris cujusdam cano- atque immune dignatus est. tjuidam cnim civis facinus. ImmOspcctabilis (|uidcm genostri frater uterinus, nici

norainc ct graUa nerc, scd longe spcclabilior iidc, renlum dctpecognomcnto Uephcrin, filium habebat rat*o.AdS.Ti' Bcncdictus,
ajtalc

ritur puer. Pa-

fcrme

quinqucnnem

nomine

Laurentium,

(Jcswiclam ronfuoiunt.
fl""-

sui

dicm

anxia piu-stolans

expcclatione.

diuturiii ianguoris ticdio atVccta,

Tandem corpus cmortuum

torquebatur, cl qui ab ipsis cunabulis vitio vesica? quod angoris coincidit aegritudinem,
in

tantam

viscitpuer;narral S. Virgincm
sihi appariiisf<^-

icstuare desidcno, lichno mclicns, magno ccepit visil^ndi sibi lacultas ul bfatissiniaj Virginis limina
aircclu sudarclur; tralieiisquc cx iuliino cordis dilaliunc. dum cuntra spcnx spiria, vuti lurqucbatur dimicaret. cl secum iniret interiur liumo
diflidenlia

pro urina gentc vehemcntia (puindoqne sanguincm Mcmbris iusuper omnibus cniittcre compcllerelur. ninimia macic confccUs, vultu pailore subfuso,
hil

Pcjfcctc """ niiriicuU lur ,

conftictura.

lUico nausea succcdente, supra modum per superiorcni purgari cippit rcgionem. ct usque

adcaruis
lavit.

ct aiiinia; dissolutiunein

fatigata,

lamlcm

soporis bcneticiu

mcmbra

[iieiic

dissuluta conior-

Quippc intucntium oculis vilalc repricscnlabat. maxima potcrat ncc spirarc nisi cum dolore et medici assercbant, dimcultale. Ilalwhat cniin, sicut incisioncm lapidcm in vcsica, nullo(iue nisi per bcnuficio. Cum igilur tum curari poluit medicinai aHalis imbecillilatem, tum propter
propter puerilis salute ejus ipsius inorbi acerbitalem, a mcdicis dc ejus desperanUbus penilus csset dcrcliclus, pater
fdii

tesltmonia-

Exptirgefacia a soinpno,
sibi

inlegrum

rcddilam esse

vim appetilivam in cognosccns, ciborum


Uaque
fanie dcpulsa,

aliracnta sibi jussit apponi.

calamitati

miserabili paterna

pielale

compaUens,

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


in liens, licct frustra
'

589
AUCTOBE
pniLiPPo
PRIORE.

mcrlicos non

mothcam

ctTu-

di^sct

,ul cito (iissolvi


absolvi,

habens ipsum pccuniam. (icsiderium tamcn a vinculo lanl^ anx.eta hs


,

persuasionibus ac devotis libentissime petitionibus exuadtiuievil. Fusis igitur non sine lacriraarum
beranlia ad

Dominum

diutissime

precibus, quod

aut

qucmdam landcm

pcritum, ut ipsc aesli-

mnlla ci prsbens et mabal, ciiirurgicum convcnit, qualcnus fdium suum majora promitlcns donaria. cirarct valctudmc. de pra-lihata qua vcxabatur lucri supra modum cnpidus
Cldrurgicus

puerum Dco et beatae Virgini ejus scrviturura si eura Dominus resuscitaret, donarenl voto se ambo
obligaverunt. De divina nimirum confisi potentia, Ipsum qui per scrvum suum lielisaenm Sunamitis Virginis sua^ merita etiara (\Iium resuscitavit, per suum nuper defunctum ad vitaiu iiossc re-

autcm

nephandissimi,
ultro sc

licel

tamen

lanto

nimis indiscretc ac temere, ingessit discnmini. Mens


lucri

fdium

vocarc credcbant.
virtus,

(luippc ejus

deteslabilis

tcnebrosa cupidine
sti-

qu non
etiani

Et vere raira orationis et fidei solum nnlurs virtutes evincit,

penitus .-xccecata. ileniquc curationis tionis. Ouid piura? Toto pra manibus acccpto, discedentibus

ratotius videbalur cxpers csse

verum'

ex

insperabilibus

plcnam operatur

ccrtiludincm.

Implctum
;

pendio

pr^
in

\postoli Jacobi dicenlis

est hic iirocul dubio illud si quis indiget sapientia,

san-uiriis

horrore

parcntibus

solus

scorsum

moris cst, domo quadam pucrulum. ut hujusmodi distensum li^^avit, ligatum incidit, super mensam rude lapiincisumquc dum inartificiose ac nimis cnim oxlral\cret, miserabiliter occidit. Gura

alUuentcr, ct non po.stulet a Deo, qui dat omnibus autcm in fide, improperat, et dabitur ci. Postulet Qui enim h^sitat simihs est fiuctm
iiihil

hiEsitans.

mari-;

qui a vento movctur el circumfertur.

Unde

dem

ab inciso

infaiilulo

lapidem utcumquc exlraxisset,

esl saniJminis inumlatio, tania protinus subsccuta vcnaruin inciquod nullo potuit arliacio restringi etiam ipsius anima^ sequedonec cum cruore

dcvotio diuturna ne tanta corum fides simul et quod fide non Gcta posuspendcrentur dilationc, perseverantia. Ipsis stulant, oralionis impetrant

enim

sio,

retur cxalatio.

Quod

cuiii

ncpliandus
simul

illc

chirur-

in oralione devote persistcntibus, repente corpus anima reversa csl, vilaMpie extincti pucri rcdditum signis evidcntibus puer ostenin

munus
dil.

sibi

gicus aspexissct,

homicidii
pric

nimirum vehementer
et

Nam oculum

sinistrum quasi a

sompno

e.xcita-

mctucbat argui

timore

stupore

faclurus quove iturus fcre exlra se posttus, quid landein in diesset pcnitus ignorabat. Consilium
striclo tanli

discriminis articulo

.sibi

deiit

angu-

tuspriusaperuit, factoque revivisceiis, manuset dextrum. Sicque paulatim se trahiciens', prwraissis non quc et pedes ad voce paucis oscitationibus gravibusque gemitibus,
vocavit, landem lacrimabili mativm prout potuit pasccntc maQuarum, otfasque de morc requisivil.

brevi intervallo aperuit

s.t iriiliensV

resarcilo adcxcusanstia, etincisionisvix vulnerc verbis mendacii fugie sibi das' excusationcs in

fraudulcnter
igitur

occasionem

adinvenit.

Dissimulans

unguenta sua domi so fuisse oblitum, scque rcportaret itunim quantotiusque reversurum, utea cvailcndi ut fugam sibi sccuriorcm, copiamquc ubi praepararet lil)eviorem, callidc, ne quisdomum ingredi praipuer extinctus jaccbat donec rediret
sumcret,
inhibuit.
,

catotre,cum modicum confortatus fuissel edulio, resumpsit exanime, rcm illico nativum corpus in mcmbris omnibus paulo antc pcnilus craortuis paulisiter rcdeuniibus. Hehabilitatem pristinam
quisitus

Parentibus

itaquc

hujusinodi

postmodum a matre ubi fui.sset vel quid respondil qaamdam illuc advcni.sse domivideret, nam. mira pulchritudinis clcgantis.simam, qu;p
non soluin
ejus
ei

soloque pucro prout jacebat in falsitate dclusis domo relicto, rebns omnibus quas haberc polerat

membrn,

locuni vuliieris. verum cliam omnia incipiens a fronte usque ad pedes,

sccum

sublatis,

fugae

sibi

consulens

bencficio,

clanculo civilalcm cgressus cst, nec ulterius in ca coinparuit. Mater interim pucri, transacto fermc duarum horarum spatio, cum ultra quam credi

disparuit. Aucrucis signaculo consignavit, sicquo admiraliunc tanta pueri visione dita igitur non sinc
in

Dei

laudem parentes prorumpunt, ncc sese pra

gaudio capicntes mirum in


gaudentcs,

modum

tristcs

simul

et

cur lantum delirus iilc facoret moram, commota nimiruin erant supcr filio suo omnia viscera sua, domum in qua curpus miserapossit admirarctur,
bilc jacebat
intravit,

quem
prie

prse dolore
laetitia

sum, rursus

modo lugebant amisiacrimantur, cum ipsum

neminemque

in

ea prieler
cst,

ul volum tanta sibi videant virtule restitutum. El brevi perfecle in maturius adimi^lcrent, ipsum

C soluiu filium suum,

et ipsura, ut prffiscriptum

redditum

sanitati sacris literis tradiderunl

imbuen-

univcrs;e carnis jatn viam ingrcssum, reperit.

Ve-

hemcntissime igilur et ultra quam aistimari possit stupefacta. ad puerura accessit, accedens vocavit, vocatum audactcr palpavit palpatumque audacius exsolvit, sed jam non erat in eo ncque vila neqiie sensus. Quibus vero tunc demum doloribus quanlisve
tain
tatn

dum Prcetcrea ne tantum Dei mumis silentii supVirgini primeretur ingratitudine, Deo et beatag agcntes, divinapquc raanus operationem.
gratias

quam

fide oculala

facillimum erat agnosccre, voce

pul^lica

protestantes, et

ipsam

in

puero vulnens

ipso cxcisum, nobis in cicatricem, et lapidem ab


tantai virlutis

premeretur angustiis, utpote quie viscera sua crudeliter coram se dilaniata tamque cruenvideret,

testimonium oslenderunt.

non

est

me;E facultatis evolvcre. Pne


elfocta, plan-

ANNOTATA.
scriptin tres distincte a Tota PhiUppi Prioris prologum, n-liquiarum^ complectitur partes : nempe

doloris

enim anguslia vclut amens

clus

miscrabiles et clamores

tcrribiles

fili

emittere

compellebalur.

Heus,

>

inquit,

mi, ut quid

nieis te gestavi visceribus, cur excepi genibus, cur lactavi uberibus, cum lanti sis mihi causa reversa, doloris? Quid plura? In se denique advocat spcctamaritura suuni ad tam miserabile

<puhusdam sujms; translationem, mcmoratisprxviis hanc suhsecuta sunt. Primum et semiracula, fpue valdeprobrevit&r espedU auctor ; tertium
cu7idum
Uore tractat.

culum, miserabilisquc ei evealus ordinem exponil, necnon et ut puerum Deo et beatie Virgini ejus Frideswids, si per ipsius raerita eum Dominus
rcsuscitarc dignelur,

reficit^r.renovatur. b Forte recreatur, id w(, Sensus perspicuus iac Desunt verba nonnulla.

dalurum
,

se

promittal, obnixe

men

persuadet, et suppliciter postulat.


pater

Quibus

illico

monilis audilis
filio

non

rainori (luam

maler
piis

mansit. d llucusqueprologu.'!. (quibus nas 7inmeros e Tribus sequentibus aUneis


in

supcr

suo dolore pcrculsus, uxoris

su

apposumus,aUudnifiilsiveaddmtcs,sivemutantcs

590
i

DE

S.

LAURA VIDUA ET MARTYRE.


k His haud

ediii/mc) si^na indicanin mamtscripti Oxoniemis Pranslationi pr3Pln.reruni. tur, 9^ Colum, vas ad colandiim apluni, coni inversi
f

parum

confirma7itur

qux

supcriori p

littera dia-imus.
I

Spha^rula; seu parvae sphiers: sive globuli.

ngura, ut palulo orc accipcre liunioreni Ita quem acuminato funilo slillantom transmittat. linguae Romans Thesauro. Et Gesnerus in Novu vulgo Ducanqius in Ghssario Colum accensctur subministeriis, estque vasculum quoddam sacris pcrforatum, fundo tilissimis foraminibus ab imo
:

possit,

m
n

Ha verba pommVur. Prohahilius legendum


Vide

quadriennium.

Comm.
illn

pr3ev.

nn. 43

et 44,

quo

loco

plura

de Fonte

hahentur.

Quid his indicetvr, elvcet ex hoc eodem Libro Miraculorum nvm. 8, vbi nairatur de cive quo-

refunditur. pcr quod vinum ex amulis in calicem


coli. Videtur hic indicari xtrna ad foiinam mtmero inde uscjveadfmeme^equitur g Seijuenti proposueral, nempe \\Phili}>f>us Prior, f/uod sihi

dom Ojoniei}si,cujvsparvula f}Ua excollolaborahaty


qvod filiym lichno mclicns ct licbno ceram imprimcns, ad bcata; Virginis fcrctrum candelam obtuHinc licbno se mctiri idcm sonare videtur ac lil. candeiam tanix altitvdinis, quantx est, qui votum facit, confxciendam curare. pprocreatumhuncsupponoantesusceptosapat/re
Ordines sacros. Certo enim certius obtinehat illa tempesiaie, in Anglia sicutet in universo orbe catho infractse lico, iea- caHibatus. Quod sl saccrdos ille
sponsi(mis

brum miraculorum
h

S.

FridcswidaBco^WfW^.

pagum Philii>po Pi-wri urbem Oironie7isem. idem somireac oppidum,

Et

hus'

verbis ejficitvr

Hic utique, sicut


:

quentibus, ohtinet

fra/vrnKr videbitw insequod vidinms lest<imur. Phiet

fuisse lippum autem vinim gravcm el cordatum sciibendi modo. An elncet ea- ejus non sane \yulgari svperciliouti ergoad pdem ejuselrvondam satis eiHt Lchndus, Woodus et vel scommate? Quid ad har.

reus

fuisset

verosimiliier Philippus

Priorvel no7i mcminisset sacerdotii, vel notamaliquani sive reprehetmonis sive excusaiionis addidisset.
,

Prov.o. X,

V.

David Wilkins, qui hisloriolam Oxoniciisem non reretur vocarc venerandum antiquilatis monuB meiitum'? Pondus et pundus, monsura el mcnsura \. utrumque abominabile cst apud Dcum. Confer
ipse
:

q Vidc Comm. prxv. n. r Confer dicia svperius

8.
lit.

p.

Coiiim. pr^v.

71.

5.

DE SANCTA LAURA YIDUA ET MARTYRE


GORnUBENSl
B. D.

IN

HISPANIA.

CRISIS

HISTORICA.

S.

Laura' res geslse ex Adversariis Luilprandi et MartyioLuitr logio Hispauieo Tamayi de Salazar. Adversaria prando abjudicanda; Tamayi asserta commeutitia sunt.
focmina?
dililuit,

AliNO DCCCLXIV.
S.

Laura*
F.T

ewo-

mium

Adver-

lariit Luitprariili.

pla e tencbris

H
sium
ciali

njus

sanclissima'

memoria
nisi

et

picis

nomen hucusque
archipraesbyteri

Cypriani
et

vino

muncre

immissa, Ires boras in divinis laudibus, dicomplciis, evolavit ad coelum die xix

Cordubensis

Luit-

Octobris,
S.

prandi subdiaconi Toletani opcra et scricrula prodirent.

Ha Tamayus de

anno Domini dccclxiv. Cujus quidem Eulogius non meminit, quia ipse annoDCCCLix martyrio coronatus fuerat. Reliquiffi B. Laurse per
multas
Ilispaniarum ecclesias distribui cce.perunt
et ipsa in

Salasar ad hxmc diem, in Marii/rohgio Hispanico. Porro J.uitprandus in Adversariis (!) scribit : .l^ilate mea rc|H'rtum esl CorpusS. Laurae Marlyris,
ante xc el aniplius aniios a Saracenis occisa^.
crat de nobili.ssinio yenero
ct

magno

pretio babcri.

Hwc Lvitprandus (2).


sunt genuinum

2 Ast eruditisatishodie co^^sentiunt, Luiiprandi Ad^^ermrxanon

Hac

Muzarabum Gordubcn-

Aurca Gutheclarensi abbalissa spenccessitudinis vinculo conjuncta. A parenti-

cum

S.

opera yenuina duo tantum eTisierc, ADiSi\iO(iiOS\n scilicei, sev Rcrum ab Europa? Impcraloribus ac Regil)us gestarum, libros sex; et alierum librvm ds
Lcgatione Lviiprandi

luitprandi
"^"''

bus

iKjbiii
;

viro dala in maliinioniuni, duassuscepil

Liulprando
toriv.s)

((/a

ad Mccphoi-um Phocam enim scribendum cmiiendit MtiraHispanicis


in

filias

quibus posl sex annos co viduata, ad monaslcrium S. Aurca scrccipit; sed Aurea paulo

cum

noslro tribuitur Chronicon de

rebus; tribuuntur et Adccrsnria quiedam,

quo-

post.

anno

videlicel
in

dccclvi marlyrali sanguine


cjus locum
assunipla,

laurcala,

Laura

novcm

annos monaslcrium gubcrnavil. Ouo tcmpore miros virtulum omnium fccit progrcssus, oralioni elcorporis macerationi ?cmpcr inlcnta. Tandeni ad judiccm Sarraci-nornni, lama pervulgante dclata,

Franciscus Rivarius multa congcssit. Ea qiioqiie Laurentius Ramircsius ct Ilieronymus de la Higuera nolis iilustrarunt, Matriti et Antuer-

rum laudem

Romanensibus pise edila. Jam diximus ha-c Fabulis accenscnda, ulpole omnino supposilitia ct mendaciis

ad

saturitalcm
libcr de

refcrta.

Mogunli quoque
Potitificum gcslis
prodiit,

cum
rel,

in

fidci

eonfutsione constantissimc pcrmane-

anno 1002
a S.

Homanorum

vcrberibus crudclissime ca;sa, baliieo fervcnlis


Num. 281

Petro mque ad Fi/imosum Vapam

(1)

C>)

Opeta juiia rcceniioDem UoiDirezu. AoiuerpiSD,

pag. 510.

Liutprando

DIE DECIMANONA OCTOBUIS.


Uulprando cidem tnbntus.
in^o

591

Sod ot hoc op.is ab

in crisi Historica

prorsas
atiqoo

abj.iflinandam
stilo

conKmdnnt

ornmu

auiiipo
ferialo

ab ojus

nimis dissonnm, et a maleGrrmano, forlassis etiam rocentio-

de sanctis falso Cordubensi urbi Oclobris adscriptis (U), ubi haec hahet : Ad xix Tamayus et referunt Luitprandus, anno 864

"

(t) Murarumtemporuni, vcrisimilius profcctnm Pertz (3l, N.colaus mio consonani Caveus (2), Biographiie Antonius Bibliolheca veteri, *crip(om Domn. Cellier [h). Iflo ut specmtim

viduam Vivar, Corduha; vixisse sanclani Lauram, Haec primum sanctimonialis fuit prjenobilem.
monastcrio Cuteclarensi, cui pra:erat sancta Aurea, atque ibidem habitavil cum duabus filianovemque bus suis, Mortuae S. Aurcie successit, virtnlis cuni laiido praefatum per annos magna gubernavil cnenobium. Accu.^ata tandcm corara
in

univcrsalis

(4),

h(\vQSs;\vv,UMitnrnndoabjndicct,

argumentnmcxco

ipsr sc plunes deducit, fiiml auctor Adversariorum dum constat, vocet Bibliotliecarium Fuhlensem Fuldae moqnit f). CeUivr, Liiilprandum numquam reqnidem. irra, Adversar. n. 85 Et
;

m-

ralum
in

fuissc.
:

leglluriQ)

Cum essem
fui

FitUlae Bibliothocarius, incidi

immissa est in balneum picis fervenlis, omisil. Addunt lauubi post tres horas spiritum non fien menscriptores, hujus martyrii dati quod is qumquentionem apud S. Eulogium, eo
iudice.
hreinter expositi, ante vita functus esset. ffis Feria : Tota haec narita prosequitur Sanchez de digna. \r Nulla praeratio, mcra fabula cst foco hisloria supponitur) monasteno fuit (nt in pr^fala
iiio

codicem
:

conciliorum

Tolctanorum
',

etc.

Atibi
:

dlcitur

dum

FuUlje reperi, n. 132

vpl

sicut

137; lcgi in librisCiotthicisbil)iiotliec3eFuldcnsis/i. in bibliotlioca Fullegissc et tandcni : memini me

densiw. 200.
jVon videttir

Cutcclarensi abl>alissa nomine Aurcae,

ut evincitur

luilprnndus

fAiitpranduni Fuldie ali-3 Posset forte admitti imo et aliquoties morat/um ; cnnij ut sonquamdiu

ex sancto Eulogio qui Vide Acta S. Aurea^

eam ihidem rt.risse tradit. (12). 2 Ab anno 856, quo


Aurea
est,

umqnnm
fui$se.

Fulda;

bihliolhecarius

famuUvtum ita bU .Wiiratojm? (7), post longum biutprantandom in Berene^arii odium incurrcrit Ottoncm se recidus, utin Germaniam ad regem cxilio circa annum pcre coactus fnerit. Quo in
comprelienChristin58, historiam suam, sex libris M(enum coeptara, absolvit. sam, Francofurti ad qnisquam Rediit in Italiam anno 962. Ast difficuUcr

martyrio coronata

S.

usque

ad

an-

niim'864, quo palmam adepta supponilur S. Laura, nec habetur intercapedo octo lantum annorum potuit novem annis prae- E proinde, mortua Aurea
;

esse Laura. (Xolim

tamen

insistere huic notationij

neinspeciem quamdom
octo

cavUlationis abexit.

Cwm

adducclur utf.uitprandum blbUothecarU officio fun.fubsistit ctum Fuldx credat. Atque ex hac parte quibwt hic rwtatio Ccllieril. Porro Adversaria, de quse sermo, .sunt quasi quoddam. Diarium, inquo,
inscribebat. sinouUs diebus contingerent, auctnr Luitpranduni spcctat, obi4 Quod vero ad ipsum tcrhicnotemus, Tama\{umconfidenternimis (quod

yiovem, imo forte decem, dici initium seu exara liquo sensupossent, prout eorum

habeantur amii

diumel terminusnnmernntur octo sunt annirevo3^ Christiani libere luti, nonus potuerU inchoari). sua, cl solum ob hoc niorli profitebantur dogmata loquercnaddicebantnr, quod male de Mahomeio
:

tur.

Quod

quid(M7i

ignorasse deprehcnditur

Luit-

prandus, cum
:

c^tcroquln scriptori isti familiarc cst quoties sermo facientibus) incidit de rrbus ad gloriam patrix su.r haffS5C7*er(?subdiaconum Toletanum fuisse. Ducem buU Franciscnm Bivorium, qui in censura, operiHispanura, bus Luitprandi prxmissa, hunc gente Boeticura, aique adeo domo Cordubeusera, saltcm subdiaconum Toletanum facit et una cum parentibus a Saracenis

Lauram accnsalam, quod clirinam cxinde capitalc judidum haud stianaessct capite nasccbatur. 4 Mauri, juxta lcgem suam, mortcm quemadmodum, minuebanl damnatos ad damnati leges nostras (hispanicas) capilis
dicat
,

juxta

crat suspcndio enecantur. Haec capitis amiuitatio legcm intenta et statuta. Si igilur ipsa pcena per

Lauram mortis rcam judicassent,


illa

capiit
,

ei,

sicut

fugatum

in Itaiia consedisse atfir(8)


:

mal. Ast, tcste

Muratorio

Nalionc Italum, et
Trithcraius scri-

ex lapia
psit,

civitate oriundura,

uti

abstulissenl tempestate martyribus Cffiteris immisissent; quod gladio, nec balnco ferventis picis nec gpnussupidicii ab usu Maurorum abhorrebat
;

cum

veteres

tum

recentiores

censuerunt.

De pntria duinus hs^rcre vidctur Oomn.


'

Cdlier

JuxtaTritheraium, inquit^ Papiae, juxta Bivariura, sustineri CordubiE natus est. Nullo modo tamen subdiaconum Ecclcsix Toletanm posse videtur eum

fas non ullum illius occurril excmplum. Prieterea subjiccre tormentis erat condcmnatos aliis pr?evit! licebat. Beneid enim per leges dictse gentis non
:

umquam
qui id
fnndmtcr qua:-

fuisse.

Undecorrigcndus A. fieachot

(9),

quod permiserit ut mcndacium proffactenus Sanchez priis suis proderetur vestigiis. cujus verba ex hispanico in latinum verdc Feriaj
dictus neus,

^*

dijierte affirniat.

timus.
7

5
/i/

dam de
Tta.

S.

Au-

Acta sanctcT Aurex dedimus ad dlcm. xix ./uest, an c(Bnobium Cute(10). nhi qmestio agitata

Jam

psU

maetera, q^ue Tamagus de S. Laura inquU, Luitprandus, expediamus. Hactenus,


.\cta

,s.

Laurte ep.to-

J-ft""-

clarenseadCarmclumanodBencdictinasspcetaret. Cuperus noster mndubitattamquam certam assumere, pr.-etentionem CarmeU haud esse fundatam ; putat, ast simttl etiam non undequaque probatum

qui'brevi calculo

dcscribit.

Gyprianus vero

hoc Carmen
Ms.

scpulcrale composuit, quod sic in raeo

BencdicU Cuteclarcnse monasteriamOrdisus sancti

Codicecarminum Icgitur: Laura requiescit et istam pignora sacra. Sarcophagi thecam coraplent sua
Nobilis hic corpus
;

Falm

ji,n( ^(g

" Advcrtariis
<** S-

fuisse.fdliquidum,propeCordubampositum,atque jam inde a s/sculo nono claruisse. b Cum ergo Adversaria Luitprando abjudi^anda
sint,et prsterea

pcr tempora multa, Hcec proceri conjuncta viro tandein Viduala, Monastem Etsobolis maler;
Insequitur vitam.

quam

protinus Aurca Virgo

Laura tra-

opns Ulwl, judiceMuratorio, reperiatur mendaciis ad saturitatem refertum, sequitur quxcumque Tamagus de sancta\.^\XKd. IradU {solo enim. nUitur hucusque iuitprando) vchemcntcr saltem 7iutare; imo ct falsa prorsus csse, osteadU D.
BartholomxusSancliezdcFeriainoperesuo ^e//iom/c Sanctorwn Cordubensium, sagrada
:

troplicTis Culeclarensis dedit. Hujiis docta Mater, atque Magislra relucet.

Hfficdehac

Deniquecffinobii Scd Sarraceni regis contrita furore, migravil. Vulnera posl, ignes, ccelum coronala caitera invenire potuiraus S. Martyre
;

Palestra

Deusscit. Ita

Tamagus
0.

(13).

mt

nec im8 Sa^piusjam in Opere nostro Tamagu^,

- m Loc. LnversoUo Voco n T IV


n
173

(J)

AVujura ecclOsiasutiiiea.

t.

XIX,

p-

<'85.

(6)

ubi supra,

num. i

m
41

8) Dbi supra. (9 Biog rapliie d") A'a SS. t. V Juln. p. 6;.r Coraubae \V'l. - (U) T. IV Jolii. P. tol. ot brlsta Mariyrologio Hiaponico. ad diam xix Octo
cit.. p.

Lipr'mrf.
l', K^iii.

merito

592

DE B THOMA HELIA PRESBYTERO.


sane, vaputavit,

merno
qUOd
/' ^"-

commenta suum Ms. carminum


Dea-tri

non solum dum Pscudoobtrudit, sed etiam ubicodicem


i>r,Tfert.

Cypritinit Cor-

ninqus noster
Julii,

ETcmplo sit Jantomnm Tractalu prffiliminari ad


aMs. (alibi

ejusdem V. item aliud comitissse. Guisindan in sepulcro Epilaphium, quocl id<m,


_

in

Flabellum
i

ejusdem d
n Domm.
-

VI.

duhrmi.

pog.

4r,.

Crcdidero, inquit, ego totum

Saiusoniscdidilmelrolieroyco. eodem Itnn e,,ilapl.ium ab VII Cl.nsU llcrn.ildis ramul


rpcoQ f-j c

cdUum

supcr

mavi Carminum codicem


v.luti

cnim

saepe alia,

promit a^que anlicua epitaplna, indidem partum esse pot us insulsa) alleriusPscudo-nexlri ant.quum^ ^ff^"^ quam epilapbium illud essc tam beni^ Carpophori et Abundu. Nec de emtaphio SS. Mcolao Antomo tractatur Tamayus a non n.^,-".- .-;-. Z^LoTmspanica.l}. Hispanica bisloria B>hliothcca lliv"<^uca. uc Pseudo-Dextri cl Pseudo-Dcxtr. et 8,"" utpo.e

sepulcrum tumulum sancti Joann.s cunVlll. Item super


IX

Hvnu.i

duo ejusdem

in

festivitate

sanclae
patronffi

Lcocadia. vu-ginis

et martyris,

civis

et

anZ
rum rU

urbis Toleli. Ihs tamen Cortesivs adjunsit.

desideran

isto

suo codice
,

optime oSme

meritus! moritus, .^^^^^^^ assecla et propugnaassec a e^ P "^^--_ similium historicorum

: Itec Cypr.an. carm.na sunt, ,n Addit Kicolm,s n.s. progern.anis ejus habe.i dcbcnt,

...

Evitanhim

JJ

";,^.J;

Hispanicum. Ita nihv i M-irtvrologium Tan.ayus dc a.\..va ad vocem Joanncs B 1 i l" cap. vii

oTf

uorum

fere scriniis

parum

felin.cr

comAwolaus

^,,,, aliunde
sunt
(scilicet

alia

ItL t. I Hibiiothec^ Sa^z Mypri.niscriptisdisp^^^^^^

Veteris

lib. vi,

-/"'-f suspecta) fere omnia. his exceplis, Hispano Joannis Tamayi pa^ qux in MarlTrolugio clcnchum !nc damus, ex sim leguntur. Quorum

"-

J";;"

pocta suo Archipresbyter Co ubefsis Ecclesi^ abqua cxstant tcmporenonnullius nominis, cujus

Hali ct aliomm, codicequodamMs. carminum Auli desumploomnibus ulitur papinis, ul aU, nuo fcre

eliamnun. f.ermana.
tapliia,

sive epigram.nata.

s.vc

epi-

B liquilalissihi 9

l.bi-is Mss. sivehvmni; aliaquc carm.na m cis. qui larvam anAliquaeidem supponuntur ab fallere adaptantcs, nihil magis quam

Epitaphmm S. Laurae. rum. Inter luvc ywtatur in re alwqum Atqueha^c ad propositum nostnim Qui plura voluei^U adeat aperta, sufjlciant.
,

satis

Bibliothecam Veterem Nicolai

loc. cit.

E
(-oncimu,.

acdehisturialudcreamanl.
tienuina Cy-

frianiCarmiTia
eiiumeranlur-

Carmvna ex oenuina recenset Cypriani nwdum Lue.r Cortesii, in Inmc codice Joannis Corduei)igrammala Domini Cypriam,

Erhisconigeterudituslector,qu^cumquede 11 commentltia mento cmS Laura tradit Tamayus, vel ahbi Vtrum vero in Eccksia Corduhemi
seri

Tum

Laura aaltum habcat,

cum

alius

testi^

nobis prs'

manibmno7iest,

pr.Ttei-

solum Tamayum, saltem

bicipiunt

bcnsis scdis \iThipi*csbyteri

a comite Adulpho, L De Bibliis sacris rcpositis CordubseinccclesiaS. AciscU.


.

Prffitermissos de ca

hoccapite mtei' vehementerdubitare fas sit.A iquecx potius ngendum fuisset. Quoabs re nobis

7uam tamen non


diliyentius
hio

vimm
ut in

est,

paulo
Prse-

loci

Tamayi commenta

excut<^'e,

1!

item

ejusdem, ad
bibliotheca^,

petitioncm Zoili

fibi

su.,

in

finem
IH
IV.

quam

scripseral

Saturmno

prolicriw cvasii tractatus,


S. Verani,

quam
1 1.

sei'ie

Confcr supra termissorum commode colhcarctur.


hoc ipso die

archidiacono.
.

titulo. Aliud tlpigramma sine

Acta
el iliius

Epigra.nma ad comitcm Ouifredum conjugem Ouisindam.

DE

B.

THOMA HELIA PRESBYTERO,


IN

h\y\hlA^
K. T.

NORMANNIA iNFERlORI.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
^
I
'

B. Thoma^ memoria in horum asserla et recentioros. Aliqua


^ormanni.r
infcrioris
Galli,

fastis sacris.

Biographi veleres

exammantur.

ANKO Mr,Cl.Vll TbomasHeliae

n iUa

partequx Occano

nue publico
stolica

jam indeafehci obiPuewomni memoi^a

BrHannico, quem

Mcmicama

^cinqitur, unde

ulnotat Valestus (1), partem fn,ura vocitant, magnam diviswne pro hodiema Gal(i.r

ab apo^taPumprosequuntur. Qui cultus quamvis


atque adeo, Sede hactcnus non fueriiagnitus, s^tate temporibus, sicnostra etiam ntoHm variis

d<>parlemenl de la Manche) ,,r.TA:chn .Wa.uc^ (t^Wjo

apudeamdrmScdrmsupplicatumfuei-itutsolcmm'
tersanciaturatqucapprobetur-.nihilominusdubiuni

duas constituent nuncupatur, et quum olim atque Abrincensem, nunc dia>ceses Constmtiensem subest episcopatm Contota inrebus ccclesiasticis vicusmari vicinus Bivilla.pauh stnntiensi, siiusest
amplius iribus a poriu Csesarishiryemi Cherbourg dtcto; 171 occidentem levcis. Hhistratur
hic locus natalibus ac sepulcro
sbytcri, xix Octoinis {2^!

non

est

(yallice

Servoi^m Dei posuei-at, omnmo longissimo tempm.s dantsub casue^c^to qui ca^ oc

fieato

tamquam quin honores p^blici Thomse Urbanus VUI dudvm ante collali quam
cacultui

modum

curs^>, acccdente

peiitur ; Ordinarii tolei-antia,

Thomui

Heliae pre-

proindelegitimasiteorumdemhonorumcontmuatio,
ctsi eos

passim beatum
(1) Nolll.

et

defuncti,quem Normanni thaumaturgum appcUant, cultuOceanuj, p. 218.

ulterius

amplifcare absque pei-nussioixe

Ito-

mani

Pontificis

jam

r.07. liceat (2).

Qvocirca more

GaUiw.,

art. Qatticvt

(J) Cfr. Beiie-

^^ "*'*' diclusXIV.deBeaUf. etCanoniz..lil'- "- cap-

institutoque

DIE DECIMANO^'A OCTOBRTS.


A
majonnnnostrum.quiSanctisacBeatis Ncpomvceno, OJkgario, Mcolao Mbcrgato, Joanni i\i<'ohio dc furca-PaJoanni de Monte-Mirahiii,
instiiutoquc

593
in

duxi, locum

illi

operc
Mis.w

nostro dobitum
et

esse

probant;

qiiia scUicct

Ofjicinm, utvt pnc-

stanti.ssimx cuftus eccfesiastici partes,

EvanfjeliMo' ct Percgrino Vcroncnsihus, SalFlue vatorl ifr Ihrta, Jacobo de Bitecto, Nicolno de
lense,

non tamcn vtad hunc constiturndum necessa/rio ejusmodi sunt


_

requirantur.

eiin

miiMnnia

reginis, sivc de lUi,' c, Tarosi<T scu Teresiw ctSancia; Jonnn.T Alphonsi V Lusitani.T rcgis ftlia; MargaCcrchis, Mari,T de rita^ Lovanimm, IhnnUlanx de aUisguemultiscasusecrceCapite UTori S. Isidori,
pti jirivi/cgio

Imo vcro, etiavisi is dc quo agimus, a neminc umqua)n '^cnlusdictus fuisset,ne ideo quidem, dnm
/i

^^^im tJeatus

audn.

aliundc dc cvftuconstat, crcludcndusanobis


ut per.^ipicuedcmonstrant crcmplaa Pa,

foret;

efn^ocfiio in

gaudcntibns locum in operc nostro dedcrunt, nnn e.rpcctato Suinnumim Pontifu-um de


cultuillorunijudicio, nobis pa/riter in pra-sentia de
B. Tlioma Helia

hanc rem ofim


colari dc

affcgata. Sic, inquit iffc (5), Marlio

noslro insoruimus ad

diem

xxii et xxviii .\cla Ni-

agcndum

cst.

laudatur a

sawiayo

2 Duplc.r cicfogium tcTxiit Saussayvs. Primum recensitis in Martyrofogii sui Galficani corporc,

dc Malliacosub nudo lilulo Venorabiliuni, ne sciliect primi cssomus in tribuondoiliis titulo Boatorum, quibus lamen BcatoFtu[)c ct Mariar;

ruiiicultum publice
utentes

induUum probabamus.
non

Et tali

Galfi^TSancitsquixw Oclofnis coluntur, minoribvs Prrroxit ad Chrislum fclicissimo iypis ita seribit
:

modoralione,

putavimus

ar^Mii

nos

posse vel inobservantiae crga ponlificia dccrcta vcl


cxccplionis

tramite
Mauritii

Hclias ^^aconlos, parnccus occlopiffi


in

Sancti

ConslaiUicnsi

priESulalu,

vir

admimiserict

randae
cordi^e,

abslinenliJE,
piotalis
ot

palienliae,

caslitalis,

pcrsonaruin aut nationum, etc. Ac rcctc quidcm dc cultu Nicolai dc Rupe decessores vostrosjudicasse ipse comprofjavit evcntus, quando-

innoconliie,

quom vivum
co

defunctum divina opcratio


Coroffario

ciariricavit.

Dcindc in

ad eumdem diem rursus de


:

hunc in

quidem a S. Hiluurn Congrcgatione xxi Novernbris I0/f8, annucnte Innocentio X, confirmata fuii sentcntia quam pridem Constanticnsis in llefvetiu episcopus

modum
B rector
cesi

foguitur

]ivti\te

momnriai Tliomas Ilclyas


Maiirilii in dioe-

tamquam SedisApostolicx

dcfcgatustvfcrat,
"

occlo.>ia)

partrcialis Sancti
ot

Conslantionsi,
apiifl

communis

inforioris

Nor-

constare de casu excepto pcr lougissimi tcmporis cursum, ut Bcnedictus XIV refert 'Oi qu<r quidem
:

mannia)

Doum

ailvocalus, dictus oli edita in

vita et post

mortcm ac in hos usque propagata dies innnmora miracula ploriosus Normannia^ tliaiimaturjius, in panocia natali do Bivilla ejusdem dicocesis sanclissime

scntcntia dcccssorihus nostris anno 1068. quando t07HumtertiumMartii ediderunt, nondum innotuerat.

cxpirat foria sexta post


orat

festum
in
est,

Verum hisce ca:emplis,qua^exabundantiadduTi, opus handquaquam hic Jiabcmus, qunm Thomas \\e\\i\sascTfere sa.'cuiis\ie^imappcllrfur comniuni
popularium suorvmsuffragio: cvjv-i testcs sunt tion sofum ejus biogra/ hi mox a nobisrecensendi,scd et afii pfcriquc onnics qui de eoafiquidseriptis nw ndarunt,

Sancti

Lnoa^ Rvansolista?, quse

xix Octobris
sicut jain

anno a Rcd(unptiono noslra 1?57;


Martyrologio isto

eadem

die obitor

notatum

inquoopcris commcntariis (ubi luniina cjus glorificationis ampliora apfiarcbunt) fusins oomincmorabilur. At hos
in
catitMano,
a\tq\ie

quorum unum modo cx


cita/re satis

.mpcrstitc Boflandi

marty-

cowmentaiios Saussayus7iu7nquam fucem emisii. 3 Tricnnio postquam Marigrologium Saussayi p^-Qdicrat. nem-pe anno 16'i0, vt discimuscT nupero
Thomae biograplw Hotomagi, qvxecclesia olim jurisdictioni episcopoConslanticnsivrn sufjfuit {T, Kafcndario Manuafis sui ad dictn xix Octobrisscqnentia inscrnii
fi.

habeo P. Jacol/um Marchant schcdufa Societatisnostra'saccrdotcm,quiCadomoanno]Qh3 ita de B. Thoma ad Uoflanduin perscribcftat : Hic passim in Normannia vocatur lc Bcal Thomas, el
fiorotadhuc miraculis.
iffa

"fo9i;

(ll, cfrrus eccfcsi,r S.

Lntdi

Vndencc re-prehendcnda csl ann unlia tio,qusc intcr additioncsad Martgrofodicfcgitur in opcrc hagio:

gium Romanum pr^senti


tiensi in

mm

graphico P. Francisci Girg {D

\i\

dicccesi

Conslan-

Normannia

Bcati

Thomje

HeliEe prcsbytcri

Venerabilis

Thomas Helyc
moritur anno quiuquagcsimo

prosbylor.

S.

Ludovici
du-

repis olceiiiosynarius, sanclitato insignis, in dicecosi


Constjinticiisi

Christi millosimo

admiranda? sanctitatis; sicut ctiain ]iciii\isdicitur circa /innncoiirpcndii Vita' sv.rqv/id in eodcmopere fcgitur 181, ficet titulus hujus compcndii Venerabilcin

p ceiitcsimo

soptiino.

CastcHanus

sofuinn>odo cxnn vocet.

F
*''"*"*

in suo Martyrologio univeriiaiimentionem dc co facii hi ce verf)is, qu.r e:r gaflicis in faiina vertimus :

VallivilUe

in

dia'ocsi

Conslanticnsi
Bivillffi

Vonorabilis
in

Thomae
dijecesi

Ilclya;

prcsbytori, qui

oadein

sepuUus esl. Qui vero Castcllani vestigiis plerumque insistit D. de Saint-^Affais ita habct : Vcnorabilis Thoma? Hclys prosbylori, qui anno
1257 obiit, coliturque
Slantiensi. sic
Vailivillae

Vitam li. T\wn\di primus scrip^it auctor synchronuSyCUjus nomen crcditur Intsse Llomcns, quoti ^^ scriptioni cjuspnrfxgitur, nisi nos fallant apograjifia qu.rprse h.anibnshabemus. Isprxtcrqvam qvod dc Beati rebus iirulta pcr semctviderat manihvsque,
ut ait, contrcctavei-at,

ejw ck-

insuper profiteiur se]n\r.\cn-

tem

inicrfuissc etraminationi tcstium quarto post

in dicecosi

Con-

ctMarlgrofogio vef potius Cutafogo Sanctorvni Galfis, qui anno 1828 adjectvs fuit
nov,T editioni Hi.stori;r Eccfesio' OafficancC, inscri-

cce; tw, atqvc ipsum voluhujuscc Inquisitionis rclata cranl, mcn in quod acta pcnesse fuissc asservatxnn: exquibusadjnnctUihaud temcre, utopinor, concluscrimns euni cfero fuis.-e

obitumcjus anno institui

6aur Ven. Thomas Helias (3). i\cc quemquam movei-e debet quod Thomas in hisce fasti-s Venerabilis tantvm audit. Ktenini hoc loco pfaneusvvcnit Suysheni noxlri Vitam B. Joannis de Montc-MiraOili commcntanti^ de re simifi animadversio A) Caslellanus illum titulo Venerabilis dumtaxat
:

adscriptum.Etquidcmpresbgteratusordineins/gnitamfuisse, inde arguipotestquod Afanum, cuiopus

suvm

dcstinabat, fratrem cans^innnnappcffat;hic

autemnonvidetur fuisseaiiusquam Afamts BivHlcnsisecclcsi.r S. Pctri ])fn-ochus, qui anno 1317


cumafii.spiisviris, vti po.stca rcfcrcmus, initium dedit confraternitati in honorem B. Thomae i/i.stitul,r: ait

appollavit,

nimirum quia

nullo

Officio
B.

Missaque
pro-

CGlebratur
Monte-Mirabiii

Scd qiuo de antiquo

Joanuis de

continualoquo cultu haclcnus

consiiio a se

enim Ctemens hunc .scribcndi faborcm co fuissc susceptum rogatu Alani, ut

Maii p.719.

de

la ville (Je Chrisl. ,iov..

Houcn.

t.

U. p.

t. XI, ool. gcii6ral elc, p. 92. Paris 1828.

m\ - (3) Mamrol Oalhcan ou-^a\nl?f-'"e - (4) T. Vfll Supl., p. 218. (6) T. VII

:)9

et seqq.

eiijt. 1731.

nlias

jJ8 .Gall.

1.

11. col.

(7) Vies jles Saint5, (6) Loc. cil. rap. xiiv. f iv. (8) Iii appendice. t. II. col. ltik. 1160, edit. Paris 1719.

L1X et LX.

76

is

594
is

DE

B.

THOMA HELIA PRESBYTERO.


perierunt in infanda rovoiutione. ^ de prxcipwshiographts ^mn piuu 7 A/iquid nuncdiccndum ''^'"'' inventam artem typographicam nuos Ikatus post rcsctur, fmt prinius,quoad
ville

accuratam alUjuam gcstonvm ac miraculonm B.1\\oxiitnarraUoncm haherci.quam percgrinis


frcqucnBivillam umriquo adventantilMs, a guibus possct, BeMti rehus inlenoqahatur, e^rhihere tcr de mimn ; ostendendo quid iii, ilari dchcrent vel ex ea

ct

quffi

naciusest. Ihrum (ut hodic scnhunt) lcP Franciscus Lemycre scu

qus sanc omnia


tissatis

viro

munere parochiall fungenU

quoqucquodjamexallcgaapie convcniehant. lllud hortatwve colUgitur, nempe Alanum cujus

Chmens scriptioneni aggrcssus est, res B. csse parum habuisse perspcctas, argumento

TIioiikg

mierc Ordmis Minorum ac miracufis a Clcmente Bajovensi theoloqus. Actis cxpressii sixjlo, miracula ad~ enarratis, qux galUco etunum, intercessione Beatipairata ab
didit vlginti

ohservantium

m conventu

potest

anno 1624 od annum usque

t632.

quo hheUuni

^Etaiem spaiio huncnonni^i aliquanto post Beati ampnusannu, . amplius annorum acile viginU clapso,quod faci/e viginti aut regend. fuisse ;>..poiuit. parochu. Buullcnsi
esse

suum

cpistola in lucem dedii cuni

dedicatoria

ad

GuillielmumHetycLiMrnwdominuni^reifrmuvnta^ prwpositum Ex eo "^ ZVn', Hn iocas reai-^ nomine


.

postum,proindequecumdemfuisscqueniannol3n a O^orf .. adhuc egisse m vivis n.odo dicchamus. Clcmens op sit.lempusquoClcmensopussuum cxaravit, fcie sit, iempusquo esse ex/.dimavead s!cculi xiv initiumrcducenduni certum esi ; sixjui^ rim Post annum 1274 scripsisse
episcopi demlnquitur de morte Joanni^ de Esscyo
Consianii'-"sis, qu.r illo
et iiltt

^^''"^^^^
P^^;^^^^J^^^^ /'"^'

^^ *^^^

,,,;, y^ B. Thom^

com-

p,,, i,rorehusB. Thon^ ,,, ,,,,,/.,

.,

'^'^,f ,^",.^ j.r>. H4tye xcnodochii Concum co cognomini^, Joannes HMue xcmdochiiConregulariseiecciesix S. Petri stanticn.is canonicus ineacivitaleparochus. Nihil is pr^viernusit ui ac-

anno

contgit.

curatamde omnibus

qu3e

duo

i-e-

terrf.

apographa suppetunt intercollectanea Boltandiana, cuqu^ nwnc in Bibliotheca Burgundica BruxcllU


B stodiuniur.

j,rr,^-==:r;:T:: ;;.,-,--;. :,-t-;'-^ Petn communicari


Prinium Parisiis
misii P.

lucidjratio in codice 6 Assej^ala fuit ipsius

man-

iwtiiiam nancisreretur.

ad Beatum spectabant, Quxcumquc de eo manu-

anno 1642 ad Bol-

landum nostrum

Jacobus Dinet, ludo-

viciMllrcgis confvssarlus. Secunduni llensQhenius redcunies ac Papehrochius, dum anno 1661 Bonia agchant, dono acccperunt a celeperGalliam iter

dcBlangcr su- B cujusde hacrescriptum tcstimonium etiamnum pcrest\consuluitqueinsuperexcusosnhrosquicumque dcvirtulihus miraculi^que Beatiagcbant.cujusmodi
Francisci erani, prout ipse eos recensei, liher P.

curaoit, intcrposita aucloriiatc vicarii generalis cpiscopiConstanticnsis,

Lemibrcde quo jani diximus, opcra hagiographica

herrimo Petro Danieic Huetio, qui posiea fuit AbrinPetrus censis e./isvopus. Tertium Hsdeni imperiiit P. ChampionS. J. anno 1C72. Iluetianum. exeniplar
solani Vitain B. TliomiE repr.rscntat, in aliis

tamP.

Antonii Girard S.

J.

quani PP. Simonis

duo-

Minimorum, Martin et Francisci Giry necnon Martyrolocloqia sacraBenatide Ccrisicrs, GallicauumAmlrexSaussayi ad hsec usum>
Ordinis

gium

busad Vitam accedunt miracula Ula omnia qux Clemciis cidein subnexuit,quum cx primajur.dica
informationc,cul
ipse

dignoruinrelase tesiaiurvirorumproborum acfide adjutus suOsiditsvir diligens acia Hiscc


tion^bus.

interfucrat,tum ex scvunda,

circa annum 1272 tocum luxbuit. Ex hisce igiiur tribus cxcntplarihus inicr se collatis Vitani

qus

de B. TUoinai piurihuscapitibus.explicuit.,nonnulla etjam vuicultu rctulit, necsolum antiquiora ejus

gatanuraculaiierummemoravit,vcrumeiiainvulccclesix gavitmulta alia qus exscriniis Bivillensis


licct collcgerat, ontissis idurihus, qua;

cum miracuUs posi hunc comnicniarium cdcmus,


hisque reccntiora miracula cx variis scriptoribus

inihi

refer-

adjiciemus.

Idcm quem dlximuscodeXj utnuperus

hiograph us tradit ex annotatione


phi Angli Dihdin
(1),

quadam hibliogravonU-

haudprohwn rentur^ argumenii^ tamen salisiirnm caulio prudentem ntiquc prodit animadvcrtit : quO'
conciliare nota vst. scripiorem ejusque diciis fidem mcmhranisinscripiu>m anno 1691 dedt-

duas

alias Bcati Viias

nchai: quarunialieru carmi7iihusvonstabatgallici^, s.Tculo xiu exeunte, uicrcditur, compositisaJoanne


liclta sivc

Opus suum

Carolo Francisco decavii Constaniicnsi antistiti

Hclye B. ThoniK eognato

crat laU.e

Juia

oral,one

altcra scripta

onginale Lomenie dc Bricnne, vpsumquc volumcn


parocl,iaU

auctorc
:

nonalJ,dc
iste

noto

quam cx

apposito hocce disiicho


:

Nomon

Ba[ilist3n

cognomen nominis
vc^tivil fiigurc

Gcssit qui

dutJum

nudum
:

Quo indicari videtur Joannes Baptista Martin namquxposicriorivcrsu cani(,S.M(iriinum adhuc

'''''^^T-^']ntT\m^ 7x cx adhucasscrvatur; ac juxUi illudanno 1822. concessa a Aprilis ^pcciaUlicentiadtcxxMU ConstaniicnsidiQiPetro Dupont-Poursat, qui iunc excusa fuit hsec ipsa B. Thoma^ \ita,

M^

\m

cesipr.Lerat,

locupl-tata rccentiorihus aliquot miravults


8

l4).

caiechumcnum
ler

et

mililemrespiciunt,(\u\

cum
(2),

nihil

Commendantwetiam qu.TdeB.^honv^cjusque

luikTOt, nt vrrhis lirciarii

Bomani uiar

prae-

pauperi ac

quo legebalur, Ambiani nudo petcnli ut Christi nomiue sibi eleemosynam lril)ueret, parlcm chlamydis dedit. At ncutrum vj- ditohus modo iaudaVts scripiorihus

arma

el vesliineiiUun

qi,ri<iposthumaCaroiusrriganlHgovillei,sisparoimeruit lihro suo de chussiecuio proxime ela^)so Patcparovhi Cxsartslmrvita acvirtutihm Antonii liead Viui quam nostra

^-'^^J'''''' ^

quidfuani de B. IhourdretuHsse quodnon rctulcvit ticmens, saiis appurvi vj; uimjiupni. iu>.ilo etiam Clcmens, satis apparet ex biographi. tliius recentioribus, qui vix ulla alia facta narrani quam qua^apud Clcinentem reperircest: imosi qna hujus

gensis[%ctnuvaqu^dam decultu atate quidam amnijmusediditcumprxvio Sanctorumreliqwanmqucvcncrationccommeniureccnsitis rio(ii).i\obisaulem ex libri^ hucusque /ti/^w.t,\.r,rUr} Icmiere I nuttus prwsio esi prieter illum P.
>

cl

narrattomadduni, h^c ex traditionc repctuni, iion eai antiquis itii^ sGriptis. Porro codicem iUum Bivdlcnsemcirca finem sa^culiwm amissiim fuisse
testatur Stci lun.us Joseph

ci^co Gtry collcclas. At

^'''''''fl VitasSanctorum a ^^'^"""'^"^"''/l' '/ ' ^.

quonnnns

Leverrier Biviliensi^ eo

li. D. pcre dcsideraremus, ''"''^'^^^'^^ ^ .^;^'^^^;^^ Joburgcnsis, qut "''^'^. " Colin parochus Joanni im^^ni i hiographiam, lU. D. Ludovico

^^^f^^^

^^^J^

effccit

tempore parochus,
se

in

compcndio Viix B. Thomae a


(3)
:

suli Constauiiensi

concinnato

ita

loquens

ticripta fuit ejua Vita


et solula oratione,

a viris piis cosetaneis, versibus


in

plectuntur,

dtcaiam.anno \bW} '^^^^''^^^ qu^prscedcn cs^^ '^ (ecit,aqua nihil eoruin ,^^^.^ qum po lus p l^,^ abesse passus est
;

membranis quse servabantur

in ecclesia

de Bi-

atqueindusti la hisce addidii.insignicma

op.

(1) Colin. op. cit.. p. 155 et 15fi. Ctt., p. 155. (4) IbiJ., p. IDl el

{1)

Ail xi

setiq.

Novemb. (3) Colin, (5; UiiiJ., p. ICG l sijqti

(6) Ibid.. p.

169.

documcntis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


m-.ita ut sodnnimentiscdltls inediiisqxie coUrctn ^ de B. Thoma vulgatotus hw llhvrriobisominiim locoesscpossit,pr,Tcipriit$fiue fvtunis
,

595
k.

lin.
/.(5

Ac nosirx huic cnnchisioni favci aliud Clemen-

nm,
sit

assertumynimirum B. Thunioni sub quadrtennio quo Parisiis degii primqunm sacerdos fieret, scholaibi scicntiam tunc temporis doccbat. Qui;pees scriererum ab Hugonc gestarum tiqnel annum 1230 jam cucurrissc, quando /.v Scntcnliarum libros pu~

libi-oruw

fonsundc

in

hunccommentarium nostrmn dcn-

primario hiographo vennts ea qu,r Vilx a Clcmente nostri instiiuU) praemitti nccesse scriptx pro opcris pr;vscrtim intclligi velim dc iis est. Qnod cqnidcm usColin circa cuUum^ Hcati ad nostra li. D.
qu3C

rcm cam

fuissc Ilugonis de S. Theuderio, qui theotogi-

blice lcgerc

primum

ccepit

ingressus

autem

fuerai

piequc scrip-it. que tempora continuatuin docte ad ipsa Beati acta Nam ut candidc faicar, quantum

Ordincm Pr/rdicatorum

xxii Februarii 1225,

neque

Clcmcntc poiior csl : vnde si aut omnino a qufdaf>ud receniiorcs legaiur quod dissonet aut saltcni non saClewcntina narratione mihi arbitrabor tis bene cum ea componatur, licere commentitio vel viinimum pro suspccto sive id pro mihi vcniam en-lolosive cr paric habcre ;

imno

miJii scriptor

antea ihcologicas, .scd Juridicas praelcciioncs hahuerai (6). Cseterum maturse setatis virum fuisse B. Thomam, ubi ad saccrdoiium promotus fuit, omnino nobis cum R. D. Cnlin convenit : nam,
testc

Clcmentc,

jmus

rexit cholas in

iibuK mullis in locis, f/^i //(/waJH^m in


ta
>

grammalicalocona-

qmm

li

religiosissimevcrsatus /uit,postea

Romanam- ac

pii B. Tliomc-e cultores gravate, ul confido, didmni.


,

pro suoveriiatis amore haud

ZTaZo IT
x^t,

9 Spatium vHo' q^iam Bcalus intcr mortalesexeColin dcfuiilur, congit. scptuaginia annis a li. D.

sequenterque naius cssc staluitur auno 1187, regnante in Gallia Philjppo Augusto, ct Normannix

Compnslellanam suscepit peregrinationcm, et Partsiis quatuor a^inos via-it ; inter quae omnia ad lelatem jam vakle confirmaiam pervenerit ojiortet. Quare ct vcrisimilc nobis cst cum, dum ad ccelos ahiil, scptuagenario non niulto minorcm aut foriassis eiiam majorem fuisse ; prwscrtim quod ple-

ducatum tencnte

Ilenrico II Angli.r rcgcC^)

quam-

ad quam Bcabiographoi^m ius peivenit, a nemine superiorum B suum satis discrte ivdicariiZ). Sic autem calculum ,rtalis trircsimo quinto, quo in.stituU ut fb anno sacrurn diaconains Ordinem ei collaium fuisse supduos ponii (4), numeraudos primum dicai annos

quam

ipse scrij'tor con/iietura'talcm

nnm diorum obivisse Ctemens quoquc assevcrct. {OAdca nuncvcnio factaqu,r ad Clementis narV
'

*'''""".

'^"^'
ni<<f!ra,

rationem a rcccntioribus adduntur scriplonbus. ^^.f^. S, Lu- K P. Frnnciscus Lemidrehwciia cxponit [Q)
:

.,

fjnarii ae pa-

dovicus Galhae rcx,


sancta crat.
B.

cujus tota
niinistro

domns ac
sncroium

familia

Thnma

uti volnit.

insumpios, ct CompostcUam percgrinando deinde quaiuor Parisiisstudio Ihcologirr dntos, tinn totos vigintiscir quos Beatus saccrdotio insig)titus

Homam

Cujus tanti principis volis quum is obsislerc honcstc non posset, munus eleemosynarii regii accepit
;

coquc

tam sancte

functus

fuit

ut

nonnisi

impcndcritevangcHcisperNormanniaminferiorem^ laboribvs.po.stca annum aui pavlo plus.partim in


j aulaS. ad S. Mauritii transactum, ac dcniquc fcre biennium, quo ninrbis infrndtalibusqueBivitllEautin vicmia fucrit a/IUciatus {h). Ai Clcmentcm modo audiamuSy qui tcmpits quod a suscepto a B. Thoina

a'gcrrimc liccnliam imlc disccdcndi rcx oi tandem concesscrit.... In Normanniam infcriorem revcrsus
Beatus. ofRcium
Conslaiiticnsi

parochi ad

S.

Maurilii in dioecesi
;

ludoviciregis,partim, in rnuncre

arochi

ubi tunc ex exercendum suscepit omnia praestitit qua* antchac \^rccobligationc illa Populnm illum intra stiterat alibi ex caritalc. quo brcve tcmpus ad probilatcm informavit
:

facto,

cnm

divinae cnstodia' atquc

altcrius

paro-

sacerdotio

ad mortem cjus usquc


:

e//lu.Tit,

hiscc dc-

chi

ductni

relinqucns,

Bivillam

scccssit.

Eadctn

Aiiimarum lucris ardenler insi(videlistcns, ccclesias omnos diclarum (liogccsiuin pcr annos circiLcr cct Conslanticnsis ct Abrinccnsis)
terminal vcrbis
viginli duos, in

R. D. Colin

ex Joanne Helye proUxius evotvii, non(8)


:

nulli.sque rchus augc.t

videlicci intercessione

B. Thomifi inter c.rtera obientum vidcri dipfonia quo S. Ludovicits

omnibus, ut prcTfertur, saUem seiint

mcl, in majorihus bis


antc

ter

(u-a^dicans,

pedes, et
visi-

nodochio Constanticnsi

partem sgkw Brlrcnsis concessit xe; ilem Bcato c.r aula in pa-

obitum sunm
cuni

circitcr

qnatuor nudipcs,

tans incedebcit. Ascendebat lamen in

equum quanccclcsiam

doquc.

promisissct

ad

aliquam

C prolicisci, non i^roplcr se, sed proplcr cxpectationem populi, ne taedio gravaretur. Ante obiuim

triam redeunti a Sancio rcge donatam fuisse casulamsericam auroargcnloquc intcrtcrlam cumstola prelmsa, necnon calicem et palcnam ct argcnto inauraio, qucV rcgia donaria hadieque Biviila! vi- ^
sunfur
dc Essci/o : lum Bivillam vcnisse Joannem Conslanticnscm episcopum, Bcatoquc parochiam S. Mau/ritii adminisirandam commisisse hisce vermullos aegros bis : Multos paupcrcs nutricndos,
consolandos ct sublcvandos, mullos sudorcs laboresque exantlandos, en quales libi dccimas qualcsexindeque Beaium per que proventus offcram septeni mcnjics, ut quidam scripiores volunt, vel an;

suum

piM"

biennium

vc! circa varias in variis locis

inflrnaiatcs suslinuit corporalcs. Qun; verba, quanium cquidcm inicHigo, minime rcquiruni ui annis

v ginti duobus alios quatuor annos supcraddamus,


quibus Beatusnudispcdibus ecclesiasobierit, ct duos adhuc alios, qui vii<r ijsius posircmi fucrini ; scd
potius
tuor,

diccndum opinor duos


et

hosce intra illosqiui-

quatuor rursus ipsos inl/ra viginii duos conlincri. Nam uitimo ciiam viia' biennio Bcatum
a
dlscurrendo pet varia loca

num
cet,

intcqrum aut ctiarn .^'squiannum,


dicta' parochiie pnr/'uisse,
ci

ui aliispla-

in hujuscc rci

non

obstinuissc, licet

morbis

nonnumquam detentus fuerit, satis innuit postrema quam allegavimus Cloy.entis phrasis ; ci
quadricnnium dequo idcm Clemens superius loguiquod tur, unice respiccre videtvr pcdum nuditatcm,
pei'

memoriitm adhucservaricasulam.albametcingulum quibus ibidem in tcr sacrifica ndum tisus /ucrit. Nanc quoque casulam, quod bingra/hi B. ThomOi
.

nuit auctor
siti,

provenisse intaccnt, ex munificentia S. Ludovici Summarii sa-culo xvii creunte compo-

oclodccim pnrcedcntes annos,ca- nostra sentcncalceatus tia, Bcatuspedcs quidem plerumque, at

tamcn iiincra sua apostolica fcccrit. Haqucprcsbytcrum- eu7n ordinatum crcdimus anno 1234 aut
1235, septennio ferc seritis
.

quod inscribitur Idea cultus immcmorabilis publici exh'ibiti Bcato Thomae, atquc a R. D. Colin Vostquam cnim cx Ilistoria juris factum ct (9). antiqua, id est,ex Vita a Ctemente consciipta,quatuor assignavit capita qu3e osiendant qua/nta sa^ictin
195

quam
,

statuit R. D. Co-

^V-.l^l^ar !5'ci)
Pag:B4;

ki"-^''l-

l5)

el 98.

(b)

cn- OvieUf et Ecliard, Scripl. 0r<n PrsDd..

... cSVaV

n.i!:
9T

T-

n. 1A-H
(i)

rx

i-'"'!

ftl

CJWl^cit
-'

Pot ^6

Hfil/e. P.

sfe'l'k

Pag.

de

la \'0 el des mirniles (iu D. Thoraa-~ ('J) Pag. n.6 l seqq. 83 l .eqq.

m^ni3'

DE

B.

THOM^ HEUA PRESBYTERO.

,,ua,..vi^
:

pnh

infn-ius h.vc dc

Ma parocha

anno

Mc
conU'^_^

,Xormanni^ lu.tralione.

tr.cnn Ercctio sivo inilium proccss.oms ,et (1) cW.n el incolarum S. Mauriln --;-:;;;';"' ^'
B.

^J^
^

"

., ,,

,,,,,

ThomiC,
,1

qua;

hucusquc
,.

porbevciavit,

circa

'^,Z:^.e,n Lepit,
^^^^,^^^,.^.;^^

'contigissc crcdi,cri,n ut

,p|,^. ,,,;,,,;,.,,,; ,,j(,ri,_

"'-''''
tioc

in S.

iliiu-

Sac

1,^0 par,.cl,ur ^^

M .;(,;/!

Tho-

ritiit

mam

p-u^las, qu.r

""'^"'^J^^y^l P'"'''''"' J"^'''"^'"^^.^^

vclaudilis,nultorumdecJHSc.ritiiiasaiutilatczelorjueapostolicoserm,nibus.pro eo quo erat e.rga pios


omncs.--inccros,p,c Dei cultores

animo. ho.ninem ad

Inde a
ejus sa,:erdo,aiurn
et os

''"''''V-*'-'"

c, cjusdcu

''''f''', lace,-to

'^^^^^^tl^ T^to .-^ "r^^^^^^Zual


'"^'^^\^'^^'r^,

*^*^ aeccrsivcit, ac p.-tass,. ati,ua,ndiu apud se delimerit. Ad h^c, slattendamus c,uod ,n Chronlco

pr^bere vi,lenlur '^'^'''^'''''^''''Z^unl^Bea'isacer,lot,sn-9a,opulunjam^^^^^^^^^ ut,mtamenvcrectpropne pawchus eidem prie^

aMati.r Savioniacen.si.,, ntobsc-vat StiUin^^s.scriP""" ""Jin^r: Et in diebus illis plurima numaslcria N.n-niannia visitavil, ct pannos plnrimos oloscelc^mnsv-

ru,n

m, H tbomi
;.

.\,,h,n icccpia tunt m,e cou,,neri:io vulgo .-r^nin suni, iini,

'

ru,n sanctissimu,n i\orumni,T(j,ie apostolinn pcr

2"o telpcrame,,lo
*" c

et eo quutem ritius pun, neauit quam anno ]lbk, cuiuA .^^^inn^^i^lnn,^ fiisninartc i manna t,uiiKi,^i.jlanic apso quanaofjuuiem.^. Lu-^ magna / / p:ru Acconcnsi. scu noleinauns aovu.us,qu-ui fiovicus auum esc i ,/;. ^,,.,; ^,,.,,//;/ inen e a >puni ,upnp soiviiitiu ^o visset die xxv Aprdis illius anni, ^ ^,,.^ ^^^,. p,rn,>!nrin ijndp Ftovmcta, unac juHvini Juio ante iiiortum Olbiensem ,vv., ^,/,,,,.;/ ate vii SVi)//';///;n\ Pansios aavemt ,;;^vi. ^epu mot ii>, terrestri ttmrrr *^ uti ex quin ad Normanmam intcrim dcflca-isset,

Z mnl
e

admiscrin,. Ilujus narnque

camoccas^onon preUosmtm,s donaven

,..,.,
.

vest^bus

,',

cn mife,, >

ut R. D. Colin

uon

11

^lillitctur (3), .,

vc^sdn.s,,ucsac,;ficaMus, tumrj,ior,ue r,uod

cunulem

cleemosunarum m pannevcs dislnbiiendaruin arbi^. / ' trum aliquando feccnt : quo qiudeiH sciisu rcgius ., \ cleemosijnanus jure dicipotuerU;qumoiorteat ut " j ,,..: noiwma'gcrnmc polcst, aduiitfanius, quod admiiti '-'...

'..',..
m
,

cum

ul

mutwns
,

ipsu Sancti rcgis aula tcm porc r


,

^.

.''

serie

tocorum per quse


si
ea-

transiit,

manifcstum

est (4).

Jam
tum

cum

recentioribus biographis admisrris lieaauld regia rcducem parochiiv S. Mauritli

^"7^0 eo^ercmsse. Et Iia^c quidem dc B. Tliomas i n r actis amvxadverUsse satis hahemus. Rclu/ua, st qua sunt, In Anitotationibus ad Viiam ejus a Clemcnte scriptam locum invenire poterunt.
. ,

rn

cx pi'XposHuin fuisse, si/jue cum iisdem a secessu ejus duos, quos antc hac jiarochia numeres annos fere

II.

Acta pro canonizalione

mortcm suam

Bivilla; (5) vcl VallivilUx

l6)

legrotus

paroch ialc tra nsegerit,consrquentcr statuerc dcbcbis non tardius ab eo su^ccplum fuissc quain ofjicium

B. Tlioina^, et pra^slitus usque


steculi xviii.

anno

labente !255, imo quaocurtvjue de Beati

com-

moratione ajntd S. Ludovicuin illiusque jiarochatu a biOfjroj^his quos diximus traduntur, si omnia vcra temporis forcnt, necessario concludenda esse intra
sj)atiuu

cultus ei ad turbas in Gallia ortas circa flnem

quodab

ultimis mensibus

anni 1254 usquc

ad fmcm circitcr anni jnoximc scquentis e(pu.rd. Atqui, ne modo repetamus td quod pridcm ex Clemenie ostendimus, id ijisUtn spatium temporis ad
HtosquatuorannosjwrtincrequibusBeatusecclesias
patrim
suiv,
xiti

V.ixdum
.

Tiiomas

animam

efflaverat,

quum cawa

cnom-

antca calccatus fccerat, nudijm


:

stalim dc canonizatonc ejus a Homano Pontifice lf'^^''"lil cfflngilanda cogitare ca^pit Joanncs dc Esse>/o ejn- ^^^^^ scopus Cojistantiensis, tam sua de Bcato cxistitna- V tionequo m prodigiisqux ad tumulumcjuscontigisse

obireconsuevcrai

nehoc, iiiquamjlcrumdicamus, ccrte iis qui Bcatum anno 1255 in aula regia atque exindeinparochia San-Mauritiensi vcrsatum fui.sse

acccpcrat.permotu.s.Jtoquequindecimafelioiillius
obitu

nondum Qvolulis mens bus, scilicet princi/pio anni 1259, quemdam c suis presbgtcris eum in
finem ad Alexandrum Papam IVablegavit, utnuvcten neneralis ^t'"' vcr " ^- Dcamare vcarius ^ ^ P^> B D Ordmc us fcxe tcinj^oribus cxarato cansi.gnatun

opinaniur,difficultatcmnonmodiaamfacesserrillud
/;
,

VV J debetquodmiernarrandacjusmiracularcfcriLlc, ..^r..yiriP

mens
sit
(7
,

nequc

ipsc H. D.

eum

intra

Cotincommemorarc omthcbdomadem sanctam ejusdcm

rej^erit hisce

verbts [9)

Anno codcm Dom.n,. d.e


iler

anMpr^dicassc in ca-mcterio S. Gcorgii juxta S.Laudum;exquosattsapparctcumtuncmissionihus sacris pro tnore suo frequentwndis
scntcntia,

quarla Januani. arnpu.t

ad

cunam Romanam
Mar.^ Con.lanf

honoralus v.cai.us
tien.is
i).-o

alla..s

Beala^

nondum

cano..izatione Uoal.

1 l.o.na'

c B.icv.lla,

valedi.rissc:uthinceiiammaoisincamcobftrmem

quam

suprrius proi^o.mi, apo.stolicis viri

cp>cle .nandato Joannis dc Esscio Consta..l.cns.s *' scopi. Petitioncm Alexandcr pronis

sanctissimi pcr varia loca discur.sionibus nonnisi

l,us,nccmuHojmst

illuil ajivtl S.

Ltidvvnuui
getii,

re

exirvmaipsiusxgrotaiionefmemimimiium fuissc. \2hiterim trnditioni de mutua S. Ludovicum inicr ei B. Thoniam nrccssiiudinc, cvjus moimmrntuineiiamtxum
suprrv.si ajyparaius sacrificatisrcgii

^^^^f '/f /rwsuliet liadu^mo Pr.rdtcatorum Londe Gardinis /n-ioH Fratrum


i/isi

Joanm

stantiensiuminmandatisdcdd utsuj)crBraiiv>ia, aa ac miraculis riic inquircrcnt, de cisquc


incr.tis

cxercuerit,.

Sedcm.Aposiutioamrcfcrrent.QuoaulemremepUiCO^

j}lanesj)lendf)ris,refragarihaudquaquamveiim;sed
eatn ultro libensqueamplccior,

pus celei-ius

crirar(-tc.rprdicndan,,slin,ulos ciaddi-

dummodo ad

talcm

deruni scriptis ad

cum
.M

rpistolis liugo

a S. ihcude-

CDPbk. 199.-CI)Co\in,op. ciL.p. l^O.-WPog. 8i.-(4) Cfr l. V Augusti, p. 438 ei ^5) Coan, p. 91.- (6) Id., p.98.- 0) Pag. 44.

m.~

(8) T.

V Augusli,

p.

Ol 453.

(9)

Colin, p. 104 et .05.

rio

DIE DEC1MA.N0NA. OCTOBRIS.


nndulphi Cardiuales. rw ct , ^ universUale Pansicnst B Thomam olim, dum in tamquam opcra>n navaret, diUgere ac

597
eo deducere quotannis consuefideles
*
t-

Odo a Cmiro

qui

plicantium
veral,
el

agmen
multi

religionis
S.il)bali

perefjriiiabanlur

primo die
rudera

causa eudem mensis Maji.


sed

iheoium^r

Sancium
tatc

susciperc ar.pcrant. Enjo ApostoliA^a- Sedisdelegati,assistcntc


li.

duo Uh auctoriinomnibus
faccrc per-

Ipsa^^nunc

illa

penilus abhUa sunti

Clemcnte

Tliomffi biographo,

iniiium prxcepta;

juvimtutis su* lemsupcrslites novimus, qui ea visitarunt. In mediu sacello lapis novoruntct

pore

quam irwuisitioni dedcrunt anno 1261 ; qui sub poati/icalu Urham IV, rexerunt
Petri,

cnt

cathedram

tem'conscqucrentur.

pueri infirmi. cui impuiii soicbant Ilic anlcm lapis

ut sanita-

eodom

loco

ab

annojam

dicto

ad dicm usquc n Uclohns

anni

quatuordectm es nuvita liealict selcctls circiier


.mero longemajorimiraculis,

rclationcm de 1264 occupavit. He peracta,

budiedum vidT carissima pisnora

olim, malrcs paperslat, multicque, ut


ulnis porlanles. illuc acce-

potentcm Thomae Hcli* apud dunl supplicatura; ac

quwad tmpetrandam

Dcum

inlcrcessioneni imploralura,-.

benique arca

canonizatoncmsu/licercvUlcbantur,Joannescpi^co-

pusad Clcmenten, IVUrbanisuccessoremapportan-

auctor annum ilem 1260, utijam supra vtdimus, exordiuw coHocat proimmemorabilis klea- cultus

dam
licct

Qux commisit duobus presbytcris rurahbus. probata tumquidemSummo Pontifici fuerit

S. Mannhi ccssionis triennallsparochi^c de qua R. D. Colin seqiu-nha B. Thoms,

ad

sepul-

crum

nunliorum, aHa/rtcn proplcr defeclum solemnitatis Clcmcnsbiographus,effectusuocaruit,ct rurut ait


ut itcrato tnstUu-ret su^ episc^>po injunvMun fuit miraculis quibusaam de quibus examen super tion super diligenler iiiquisitum fuerat, ncc

scnbit

a prima juventutc sua Maurilu, acmeminerunt se vidisse parochiam S. lucis per qu lurba cx ccdenle ingenti populorum cuni religiunc et pietatc ad tu(4)
:

Multi sunt qui

transibat, mirabili

minus

verum ahero hoc eccaminc jam pcrduchs, ncgoabsohito, rcbusquc ad cxitumpenc {21^morsJoannis de Essego ; B tium mterrupit anno usnequcdcincepsde eodemresumcndoadsxculum tum quidem
fuit;

nuvis miraculis. Jussis

illis

sine

mora obtempera-

ordinatim proccdenlem. Desiil anto rcrum in Galsolemnis iUe mos aliquot annis quandu Cunslanliensis episcoperturljatiuiiem,

muhim
lia

Sorvi

Dei

que xvii cogitatwm

fuit.

processiones pusTalaru dc Chalmazel prohibuit ne quo siatuto ditEcesano E orlum fieront anle solis amplius baljere non accidit ut locum ea prucess.u vicum et propter eam quae inter S. iMauritii
;

possct

^^

14

Oum

lisc (jerebantitr,

erectum fuerat anno

Bivillam interccdit distantiam

/.vc,/-

lcucis, nifailor,
fieret,

'ZbIZ

atgue cjus corpori 12G0 in honorem B. Tiioma

honori/iccntiustumulandosaccUumpulchcrnmum, rex ^umptus adcujus .Tdi/icationcm S. Ludovicus


prioracontulisse /ertur. Certc Martinuspr^positus Ordinis S. Bcncdicti, prout ex tus de tieauvdla
discimus, vott Clementis narralionc miraculorum causa unum operarium Bioillam mistt exoivcadl Sacellurn illud. ait qui novx simcturae allaboraret. velercm ecclesiam paron. D. Colin vD, pone ac solidum : chialem extructum, perelegans est parlemque insupcr gremii hodie vcro chorum
,

namque ul majorem) mcdia nocte incipi solebat.


;

intra
In

unum diem

bnjns processiunis

Reliquiarum lucum successit festum sanctarum secunda Pcnlccosles agilur. Ad hoc quod feria decessus autem festum, sicut ct ad annivcrsariam laudibus 'YhQmsisolemnitatem, in qua concio de

itemlaudaioscriptore, multaunejus habetur, teste Mauritii concurrere diquc fulelium turba ad S.

solet;morisqueestiisdicbusornamentasaccrdotaha
ipsius Beatl

lacertiejus,

ad Sacrum faciendum adhibere. Pars quam ibi scrvari diximus inum. 11),
caelitum relujuiis ihecx
:

ejusdem ccclcsiae conslituit in ctemeterio |)ristino gremio, cujus fundamenta adhuc visunlur. De anliquo hoc prope prothyron quod fideles pietate liduciaque immonuinento cxegerunt, mentio pulsi ad gloriam Thomae Heliae
,

dejecto

jam dudum

una cum pluribus atimum


est,

inclusa Sancti,interccditepronobist5). ,^^, ,uam Bivuu. vuc dubitan iOtest ^^^^^^^^^^ 16 Sed ut Biviliam redcamus,

cui lurc vcrba inscrilmntur

Omnes

quin brevi post BeaU obitum


ibi

annua

cjus feshvitas

lit

folio I.V1I
:

libri
"

hisce verbis

episcopatus Constantiensis beati In dicta parochia cst capella


albi

celcbrari co^pta

sit.

Ex

actis crcctionis confrafuit, cer-

ternitatis, cui

anno \d\linitium datum

Thomffi de Boevilla.

Est

autem

libcr

ille,

qucm

tuncahahqua7itotcmpore tissime constat illam jam


solcmnitcragicom^uerisse.Nequc ullum exnulepassa qua interruptio}iem pneterquam ea tempeslalc
fuit

album vocant, elenchusbeneficiorumdia:cc^eosConG stantiensis, circa annum 1332 vel 1340 confectus, fuisselSTCulowiii exeuntc auissus, dequiquuui
H.

mumanno
D.

\m repertus

fuit,

etnunc

est

penes

hom ante hos sexagintaannos impiorum regiones debacDei templa per GaUia>n aliasque in
inum/uror
chatusest.

Delamare paulo

ante

laudatum.

Porro

Perquam autem

probabile est

modum

coreodem quemdiximusanno\madhuc Inbenie, depositum ad pus B. '[hom-<BCxloco ubi pnusfueiat

non multum celebrandi /esti qui olim in usu fuit, quem Bivillensis clerus.numeroso eodiscrepuisse
accim-entcpra-senti riis Comstantiensibusconcessa

latusaustralcecclcsi3B,inmediumnovisacehitranslatum fuit, construclusijuc supra Hlud tumulus lapideus altiludine unius pcdis et dimidii a pavi-

ab exvicini^locisclcroadeelebritatemaugendamsimul temporcexlicentia ab Ordtnast .-^pius tterata

ob-

mento

quem circumdabant cancclU /errei triginta ccreis recipiendi-s apti quoniam votivas candelas insuis illuc sxpe deferebant hominesqui Bcati opem morbis aliisquc calamitalibus fucrant csperU, uh apud Clemcntcm legerc cst ; quw quidem religio ad
;
:

de B. Thoma servat Netnpe (6) quoniam utpote cum Missa recitarc nondum itcet, 0/ficixtm
spectatim
qui formalis (ut
dicitur)

ca.non>zat>onis honore

Missa hucusquccaruit.canuntur tam 0//iciumquam ritu annuali,idest, eontuqui deomnibus Sancti^

k3Ecusque tenipora perseveravit


v.Teurthe'i',/e,(um"^*

majoribus/erannurn/estispropriuscst:etpaneggrica

(2).
,

eamdem propeniodum epucliam inquit rursumH, D. fo/m (3), rcfcrendum est saccllum
\h
^

oraho. Ad deeo habetur ad populum


et

.\hssx

Tau!'^

*" v'co TcurthCvillc-Ilague in

honurom Ucati iiostri Vorum non pcrinde ac Bivillcnsc conservatum fuit, ila ui saoculo xvn non aliud quam
ercctum.
rutiera cx eo

rciiquum
sequenti

esset.

Nildlofuinus

ctiam
sup-

lunc
Cn

et saeculo
!'.

clerus illius parocliiie

sacra sacerdotales sacrificium adhibentur vestes rege acceperat, quo'vasa qu:r Ba.tusa S. Ludovico Uthographica rcpra-sentanda que H. D. Colin arte modum describU \1] Casula curavit, et hunc in ad manus usque amplissima osl, atque cx humcris cst ex pannu serico fdis aureis depcndet. Confccla
:

fj) Pdg. 121 (3) Pas- 116. Hi. -CZ) Pag. 131 et i:J-;. t 1^3. Cfr Ami ilo la ReligiOD, (5}Pag. 120, 121 Ht C6) Pag. 1

D.78ool3199.LXXXI,p.25.

t.Cm.p.m-

(7)

Pag.ll9ot

im

m.-

argentcisque

UK DE
plunbusquo
A. (.

B. TnuaiB.
*<cu is
lilio
'

xiiii>'THOMA HELIA PRESBYTERO.

arpontrisqun inlpxlo aut l.onc. aul alL .inf:ula.ut aquila

=>

n"

aut turri

' orennm snam uvfi"^ '"""" ^ osthnmam elucidandam apprvme o,;/m,a. ric/rfr,</am appvvme B Tiiom / riam ^ ^^^^^_^ ^

in

^^^^/^

ornanlur
Slola

sed nunc vix nun

.lotrila ..t

vclustate,

''ni

conslat lilo aureo, qua! pprlirevis cst, (luadris qua, ssculo ic.,.,uc clal.oralis. Bursa,
s.

elapso proxime clapso nrox

a.llu.c cxlabal, a,llu,c cxuhmi

serica panler crat

-;

oper.r prctium fne^ conducunt, eadcmluc dcscriberc }iaouevoiitquamquwdccimcai.n,bussumm.alim ril sanctitatisB.lhomxcultusfju^ prosecutus est vnria argumenta,sicacapitedecimosextoscnei C3'hibiti frt-Af rt^ n Al^ ilo (ic sou confraUM-nitat.s o/iii
M

rt*-*i

j"it*rfc

casula. scutisqne ilislincla siculi

-^''y^

':;-^,,^i, /^
;

f,^e pergit (4)

IG"

Ercct.o
Doi,

^ocirlatis in lionoicm

omniun. banctorom
17" Calalogus
fraternilali,

et

aurato

est,

largam habons cupam,


;

=*"P>''"'

^
ill^
.^^^^^^^
'

Thoma^

farta

anno 1317.
dicl.T

omnium
scilicet

brevem vaUle

sed

P*'^''''^'^^ "'%''

cujus peripheriasexies

o insrulpt^sun ^^e'

dona.iunum faclarum
^^ clausorum (hoc
>

modiorum
>

frumcnli
est,
---

annui

rrditus,

quatuor

litterispothicis:SrisDONNKPAAMOiR
fuiex amorel.
^*^"'^"^ '"

^^

^^
vas

^;'; ^.^m^^^^^^^^

ZZZ:^Z
Con/raterfii((M

;;:.posi;a.

Utrun.que

sacru,n

sex paqualnordecim tny->>IIUlll, """^- ^'^^*"'* ^^"^^ denariorum. ronnisium, qualuor caponuni et oclo pallinarum
rodilu.^

agrorum septorumh

annui

factus

atino 1317 tn

,, . OrUr. dJ x,x ncoOn.

,n in

Wvmensem cfe.";^f;f^
uti

Aonorcm tyu*
inehoata,

''"f 1^" brandum B. Thon.a' fe.sUnn, solen.,cerui,interc,t.^^;;;^^


o,-,,i,u,nin.

~f"

eornm
^)^

qui siipradicta donaverunt,


i:i2o.

anno 1325. 18 Catalopus flescriptus anno

supradiclo

19"

Catalogus

omnium
Pactus

fratrum

^^^
j

7ZZ.
,5 ,3,
,306,
et

mcia. .Va.cni.alis,

an.

,:p.
li^a-

-"""

-^^
lus paro-

Conslitulio seu clcclio

p,ocu,^alons d,cli
,

,,

^eullate substi.ucndi

facta au.

pc-sona; >"''?' "',.-^.='""'.P';

;^c,,

cm

S.

livilla

.';:^;, rralcr cx Fralnbus Jlinonbus "''i: ''"'.,,,


lc

Pclr, d,.

'"".;,;,;

pi,i,,mns de Val-

Juda; qui die. reddenU^, ut notat


^^^{^,;.^

Simon. die xxv, OCoiris fes.oSS. destinatMS fmt rnt,on,bus deineeps


11.

D. Cotin

(5).

,,,m^
.

sunl bocc vprba

2,Super camSanctus
:

/'^"^'' Joannes dc Rouviile prior

Guilicbnus

";i-

'.^'%"'"(f;

?; o ,as

e mv,

.e

";;::^rG Sl'leS^

^iS^s"^""^.^:
Ctum nern.oli./^emm

TSI

l^Ilnls
nis

p,..dii

nZ'u Inslrun,cntun, originale E ^d bPncdiclun, Tbcna.n pe,;litenetur

er,a San-

^^' .nstru.ncntun, d.v,s,oncnlis, sub dala 14C0.

inter se

tuemh

oniniumSanclorum

ronfralcrnitale sivc Thoma^. Harjue ei obitus Reati


latinas facio
1

imerunt de conslisocietate in honorem Dei,

commaniconsinoseoucntessfatucruntleocs,cpiasex
naUica lexlu H. D. Colin
gulis annis.
(2)
:

cujnsdam lucrrditatis, quo quidam Ijcnedicto Thosolvereseptem asses ann\ii reditus venditionis, m ma> an 1497. n^ Instrumentum solidorum annui reditus mentio septim
quo'
fit

SmIres,

de debitorum benedicto Thomse in ecclesia an


"

Bivilla

eodnm

sacello die festo recurrente. in


lirata

IS^^S

prirnam

Missas miniinnm Tliom*. celehratum iri de de Spiritu Sancto, secnndam


teiliam

ioAdmstantiam
dicli

Thoma:

gubernatoris luminaris benemausoleum novum erectum, imagolibellus 15:i0 et 153:i. '^V' Su(>plex

-- p^

Vir-ine Maria,

pro defunctis,

el

stipem

pauponlnis; datum iri nmnihus qui illic allorent luminaria perpetno mtra 2" curandum fore ut
sacellum arderent;

que eius erecta, vicecomili Cimrisburgi

porrectus

per

faclorem

sacerdolem certo stipcndio solvendo eidem sacello addiex honis sodalitatis tros saltem Missns ctum iri, qui sinpuhs septimanis defunclis Sancto, de B. Maria et pro de Spirilu recicrlehraret -'io quicunique in societatem inilii modium poretur, eum huic pro ingressu soluturum
3"
;

de Bivitle fraternilatishenedicti Thonia in ecclesia jussionis sive Actum fundata-, subdata 153i. 25
inlerpellationis facta; ad instantiam
ris

administrato-

luminaris benedidi Thoma^

plem soli<lorum annui reditus, 1541. et sex rienanuo prosolulioneduurumsolidorum debitorun. conrraUTmlaU reditus,
riorum

pro solutione se26o Actum

frumenti annui

exlinctionem;

ilehiti reditus, vel viginti solidos in 5" parocho Bivillensi IValrique Gui-

Thomffi.

capitur,
slituitur

annui regio vacca debitoris ab apparitore quo conCnnlractus pnl^licus


1543.
27
factori Beali

Uclmo lieliuo de

accip.e..curam foro rerum accipienexpn.dondarum, eosq,.e quotann.s darun. atque sodal.rationem gestionis su^ redaitu.-os quatuor
Vallivilla

Thoma. annuus red.tus 20

^^''^^"^J^V^Ib sohdorum
rUIIl

28"

A u

bus ad hoc depulalis,


rationarium
ris

.;.,

et

in fnflircm rei pestie acta in codicem


^,;

.^t.n

^f.t-i

^yj'^ Ull Ulii nriMIUL^l[^;J\^,2^^^^^^ rum ^-^;':^:^^ adn,inistralo,.cm auiimuo.

onumerationis liUera- F VaUoniensi lum.naris iuminaris


,.,.o

iclala

cum

suhscriptionilms proviso-

pcr ptIII Sl'(U' (IC Tollcvast i scd.. d.. 1 Ulie\ aSl in litc bencdicli
1

Thoms

p.*3ei.'i ac ([uatuor itlorum sodaliiuii exhihilum pi*ovisorem mori vel feclo sociclatis; G" quod si

-29" an..ui .cdilus, ,581. Vallonic.sis lata inler ntis

pendcnte ScnlcnUa

20 so

,d s

d,ct,

v,u.co-

alias

uen conuugc.t.1, muneri explendo iraparem fieri contingeret,


ci

Uomini Sancli Tboma. dc "^;'''' -':",,; .-^ .:..,,

factorem lumtnans 20 Bivilla pro solul,one


j-.si

succ..sorem
reliquis et

designaturos qua..u.r expIorat..res


similiUM-

3O0

AUera

sen-

horum vero aliquo

d.ncuM.te.
fore

t.'.bus

tei.lia

'[^Xa
'

'^:

provisore

eligendum

qui

locum

-^^
^^

ejusteneret./M^a6rcrc(e.-,)t/...^ffa.r.cm>.e,.ra.
accepit /)m sociclas.certatim

/'

nomma

^iaeidanti-

31

,.Ab!,til.s,pr.oriln.^^^^^^^^^

Uemabbatissis,mon,aln.s.mai,^^^^^^^^ Tisaliispromiscua-conditioms homtmbus, prout ea> iahulisnu:v olim in ecclesia Bivillensi soUicite conse^-vabantur, dcprehendi potuit, inquibvs etnomen episoopi Constantiensis nescio cujus inscripPum
fuisse fcrtur
c
(3).

Ttrd 1^1^"^^^ "V^^^Z^^Zv^

vL^ ^
";''^
'/'J-'

^p

onuntiata inter dictum ^i.oma. de Bivilla


l^Sl.

"^^"^'^

olutio:'^^ vicecomitis Yalloniensis


.
-

apud C^luminarii-- San._.eni

apud ,, actis dict^ sedis ^"^^^"' 32 ^ ,,,,^,,.^,,,., umiinaris bene^^^f Ca^sar.shurgun. pei P'*^"^f ^^"l 'l^;!^^^ i,,,ieiura nomsc, 100^.^ dicti bancti c.pj,H-burgum intor '^'^^^*'**'"'''^ ^''''''"''^" VlCeCOm.llS >.uiuuilii.^..- o,-... c,..,^^ii TI,nmn> cl T ,orna, /.'.,.' li.ij sancli Thomae hencd,c hentnic administrato.em lu-ina,^is administ,alo,c, him.na..s
,582. dcBivilla etdictam viduam, ov,s tum saccrdotis quo donalnr Tl,om,B. lun,inari be,.cd,cU luminari, ct similis ovis eccie fundationis obitus in ,690. 35 Conlraclus

;4Te"

decunu

temporii

tabul.r,qu^ duobus codicibus, aHei'ome^nbianaceo, chartaceo allcro, continebanlvr, amissamodo sunt; sal quicas consulei-e potuita^u-torldcx
18
ll.r

^f^"

cuUus immemorabilis plurima inde decerpsit atque


1-0 l (1) Colin, p.

ni. -C2) rag.

\-\ el 112.

[3)

Pag. IIS el 174.

(4)

Apud CoUn.

p. 200 et flcqq.

(5)

PaB- "3-

BIE DECIMANONA OCTOBRIS.


a
(10

599
(6). Initio

Bivill.',

qno

tros asscs anniii

mlitusdantnr

ecclesia S. Mauritii

s?cculo xvii, ut s,Tpe

k. t.

'Cionisquo

'Z

(iantur Kri.nul proshyloro ecck-sia, <lieta I"

r.dlo mo noven asses a ma.islro b.Miod.cti Tholuminari


IGOl.
:i7-

dicti

nummos.

Testamcn um cujus codic.tlo da duos Frimot prcsbylcri, ''":''"'" nnum luminari Boat* Markfi '\
1605. 38^ Inqu.sU.o

Lesauvapc citatus D. Colin memoi-at (7), Julianus pai-ochi;e Valtivillcnsis dominus ac paarmigor. Tliomas tronus, dojoclis nmris cubiculi in qiio B. (juod situm oral supra ianu..m majfirem
obiorat,
ffidium,

qua

in

duo

conslituit

arcam e.\tcriorem ins.'rossus palct, loculamonta, in quorum altero Servi

luunnari brncdicti Thom*. Ueo patral.s mont.s cat. facta super luiraculis a \b2^. Conslant.cnscm Thoms pcr oaicialcm
,

Dei ima^'incin coltocavit.

Etcredibito

cst, adjicit

Joannf^s^^IhHye, futurum

fuisse ut, nisi

virum

piis-

simum mors
dilioassct
ct

prseripuisaet,

locum illum totum


sacrari
pctiisset,

reie-

39"
tis

Ucgistrum fratrum
Boali

et

sororum
16-29
et

confi-aternila-

Tl.omJE.

annis

mptenUbu^ ad

annum
recenset.

usqne 1092. qnos omnes micior


40"

smudkiUm
fact;e

ab cpiscopo saccltum in hunorem Uoi Laudatur etiam tione.


..

quo

fiorot sub Bcati invucal'elrus Doyai-d parochus

Contraclus acquisilionis
Bivillc

per

vici cui Sainl-Pierre-Eglise


sfficulu

dominum

de

portionis torrie quic


,

vulgo
Cruc.s
s.t~ 10),

XVII,

nomen est, quod eodcm utR.D.ColinruTSusait (8), clathns


ooque ex sacellis ccclesiiE su, in appendorit. Piissimus hic Dci suis plurimum contulit ad
ccclesi^
sacristiam
,

campus nominatur campus Boati Thomffi ille, fpinn BealiThomie, 1658- llaclmusauctor di^imus (nuni. alHn culo XVII ineunlc scripsissc
ei

clausorit

unum
Servi

imatiinem
pi*esbytor

lar^itionibus

!r'
Ziovatum,

rtUinmum campus
Beali Thon.iE

sunt evolvenda. cujus aUqriadictapaulo latlns iuodo nwniorabat ultimo capite, 20 Cainjnisqucm Beati yhon^^audit, sicutetcvnu

iedificandam

Bivillonsis

quae

mcliorcm hodiedum porstat, ipsamque ecclosiam amplius quadraredigendam. Per ani.os


in

statum

sua mansit appellatio,

ut testatur

quo etiam accrpinius eJ-tare R. D. Colin (1); cx occidentali vici liivUlx fontem, in cxtrcma parte consUlere Bcatus atque n ad quem, ut tradilio est, C.Tsart^burgo siUm Idbendo levare solebat, quando parente suos inviscrct : natale solum repctebat ui
(pii

Thomaj sepulginta Bivillam quotannis venit ut B. in secessu robus divicrum inviserct, ibique sacro dicerc solitus banc csse vacaret
nis meditand.s
:

unam de
quoad

piotalis

suse

praxibus pra:cipuis;

quam E

possct

omnibus persuadere cupen^. Pluries

laudos Servi Dei die ejus festo in concione

memoad
^*"^]^^J"

ad hujus rci memoriam fons Boali Thomae ecclesi.r,qu:r,utfert citm {%. Circa campanam

di-

22 Et dicto

quidem sxcxdo peregrinatUmes ad

an/no 1434 caput 21"'/rff cultus inmiemorabilis, idem accepit Sanctus Thomas de Biville, nomen perstiiisse per tna Colin observat (3) eam
II

Beati sepulcrum

maxime

fuisse frequentatas, loeu-

0.

ampliussscula; nuTic vero intercampanasecclesis


Blvillenses

ples iestis est P. Pranciscus Umierc, qui auno 1632 Vitam Beati edidit, adjccta apologia pro ejus culsepulcrum ipsius toriljus. Quantum, inr/uit (9), ad

unam similiter esse,

licet

longc recen twprobabilitcr

concursum
que
regularcs

nostris oculis

cornimus

Episcopi alii-

suppresso, rem, quxThomoi nomine insigniatur,at

prffilali,
,

viri ccclesiastioi

tam saecularcs quam


,

ui conjicio,
Beati.

Sancti tiiulo, etsubsiituto


fit

provinciarum gubei-natoros
praefecti,

primarii
et
alii

De mausok-o, cujas mentio


Michael

capile tS" klew


:

castrurnm
viri

administratores

.-egii

s^rpe dictx, illa rursum scribit

MDxx.xm

Anno vi/i' diligens (4l Levcrrior liivillensis parochus ct

nobitos,

matronse optimalcs, oppidorum.

mu-

decanus de

vctorem tumulum elcvaucindum cm-avit, ablatis cancellis ferreis quibus e.vtructi sepulcri descr.gebatur. En sccundi tunc Tri^^an logitur... ptionem, quaiis in oporc Ca.*oli largum pedos attum osl Sepulcrum hoc tres uncia, et sex cum dimidio lon^-um. podes cum
Ui-glar.dcs
:
, fl

pagorun. decom aut duodccim lcucis distaniium communitates, vola oblationesque suas hiscc dicbus videre fuit illuc dofrrunt. Noslris
nicipiorum,

Galticorum prsefocti comitissam (quas Deus benodictioejusque filiam quae postquam multa suffi nibus suis cumulot)

uxorem

summi exorcituum
,

pietatis
rioris

monumcnta

in ecclesiis

Normanniffi infe-

tres

liiqjositus

ei

ost

iapis,

in

quo Beatus

reprffisen-

tatursupiaus, facie ad attarc versa,

ac sacordotali
fuit

tosseram quoque extare volucrunt poculinris devotionis quam optimo conel alibi

eroxorant,

indutus

vestitu.

Ambitus scpulcri docoralus

pictu.-is

va.-ia Servi

Dei facta et miracula oxh.ben-

tibus,

quarum
qui

particulie aliquot

sed valde detritiB


gione,

adhnc visunlur; sunt inconsulta poimlorum vAiluere,

Thomam, sanctum patriae patronum F jure merilissimo nominandum, animis gorunt scilicet ecclesiae ipsius, quam religiosisdonando
silio

e.-ga

B.

iuducti crustam cui colores pulverem inde secum fcrant. scabere solcnt, ut qui dimidio saeculo antc paroAt Joannes Holye scr.ps.t Digovillensem (Carolum Trigan) chum
,

simc visilarant. ornamenta quae piis earum affectibus planc respondeant. Majorcm vero consolamihi ingoncrat cpiod illustri stirpe episcopatum Conslantienscm modo d<>s.gnatus (Eleonorus de Matignon,qui ix Octobris\t^yS coiisecrationcm episcopalem suscepit), suprcmi cationein
vir
iltud

ad

certiorcs nos facit intcr illa


tatas fuisse trcs
B.

ornamenta roprsseii-

Thomam caecum quemdam

Pcrsonas ailorandas SS. Trinilatis, coram diiobus episcopis praedicantem,


visu

strorum in Gallia
celobcrrimi
inferioris
trein

praefocli

robus

praeclare

gostis

nepos,

et

spectatissimi

Normaiiniae

donatum

et scx

mortuos ad

[.ro

regc administratoris rdius, per


virtule principissam

ma-

sepukrum vilam revocatos. Perstitit securuium hoc quand' virnobitis Dugardin adannumusque \11S, lapide albo Bivittx dominus ei novum substituil, perinde ac ma/rmoreo contectwm, cui Bcati e/figies versa facie ad vetmtiori lapidi insculpta fuit, sed
populum
U^res
21"
<te tffigies.
;

(Elconoram Anrelianensem) dosccndoi.s cx inclyta prosapia ducumde Longavilla, ingonii adhaec animique dotibus

eximiam

quani faciem, sicut et manus acpedes, vastasa>culomperiore exeunie, mutilarunt imini


:

bonostatc conspicuus, sua erga Sanctura nostrum sciisa i)ubiico testatus est, visitando seut spcm nobis ejus tanto cum alTcclu
el

morum

pulcrum
favore

fecerit forc ut sua

suorumquc auctorital^

et rcgis

at cseterwm lapidi illipciiercerunt (5).

apud

Summum

Pontificcm ulalur, quo tan-

pi^ta Prwter hanc eljujiem cerniiur quoquc

dem atiquando

causa canonizationis Sancti nostri

Beatiimago in parte sinistra Biviilcnsis cccIcsLt. possidet Atiamejusdem imaginem valde antU/uam
etl33.

optatum linein accipiat. Quam spcm magnopore auxerunt venerabilis capiluU Constantiensis sede
,

(9)

Lemiere. op.

cit., p.

.09 el eeqq.

(&)Pag.

i33.

(li)Pag.

118.-

(7) Pag.

iw.

(j

lum.

vacante,

600
A. T.

DE
vicarii,

B.

THOMA. HELIA PRESBYTERO.


joci

vacante,
plis,
rate*

quum
:

itincribus Bivillam susceul niirarula Sancti

flicnini IncranD pcrmiscrat electioncm qualuor

tum niandatis
annotarcntur
illius

otlitis

accu-

dis indulf:entiis,

ncmpe seplem annorum


in

ct

septcm

honorandi

unde cliam cliicet quanta sit cannnicorum collc^ii de meritis


vcmt Eleonorus fumater ejns novemdiahbus
Triga^i
(tl,

rcfrigcrium defunctornm , cl nuadrapenarum dicrunisodalibus ipsis. Q)uocirca 1). Blouct


sexaf^inta

perejrinafio-

Sancti noslri exislimalio 23 Quamln autcm Bivillain

ne$:

lurus episcopvs, ihidein vacasse, rjuoad ad B. Thoniam prcvibvs vidcfur


colligcre estea-narralis

CaroH

qm pra"

cpiscopi C. F. de vicarius ^n-ncralis.Constantiensis Fcbr. 1C94 mandato die |om(''nie dc Bricnnc, indut^^entiarum concessarum pul)licationi'm edito ea^ oblineri posscnt. pcrmittcns, inler Mi-^ quibus festum sanclarum Kcliquiarum (dc quo

designavit

reUoioniscaum terea inter eos qui Beati scpukrvm Lccamus BcUrcccnsct Joanncm Pclrum
adicrunt, cen.cm.e,n.corH,,.,nlhnS.Franc,sc,Sale

Octobris B. Thomae di.Timus nvm. 15) et diem xix sacrum. Ipse Hpii-p niTsbvlero curato S. Mauritii
^^P'^!

nfamiha

,,,

u,,ii,s

,lic,.l,us

r.stis

ren.. JacoJnnn Go,on ^-"''".'"."'"i::;:;."!;!!!.

SmkiI!

ac speciali.n

die x,x Oclob,.i. in festo

X'::

^^CarUone, <leCan,s,^r^ lU, r,ar,cisc.m CUat,scjuc


<lio-cesi pr.rf,nl,

presbyleri B. Thomieflrliie
riticnsis paroclii

ac dis^nissimi San-Maii-

dein Lenwvicevsi

etc

ut sonant ipsa indulti verba,

Jscus de

Ccn-et S. J.

Coclo.no

ad Hcn.c,,cnmm

n
unde
aucia.
ve-

ZZlo
nntiono.

ci.

661

.M
:

acccpta,n transnusU, Yitnn, ah INctio Miuo Vitam B Thom^ h,c :

quibus propriamanu pracsu! notnen suum apposuit Franciscus episcoims Conslantieusis. Carolus Authenlica horum omnium actoruni instrumenta

adhuc pcrstant

in archivis ecclesia? S. Maurilii.

celeborrinii. N,.llus
suscipit

non

a,l

ojus

lumulum perepnla^m.n.s

maximc
cst

a sterilibus

rcsu^ 26 Eidem Carolo Francisco sfudium fuit ad ncoofiumcanonizationis, quod licet in optatis mauti

Nova

teiitomxna

finiendum

numquam. non

fuh-sct,

tamenabanno

l?7-'i,

id cst,

invocahir.

04 fnler

h^c nata
qtifJ

tut confratei-ni-

BThomx,
vatus
lier
fuit-

pri-^tin.r

s<TCulo XIV cxisfcntis

pia socictas pcrcgrmorum confratcmitafis mde a splcndor vigorquc vcluti rcno-

jacucrat. iMhil per quaiuorscvcula, penc ncglccfuin

enimaliudmtratantumtemponsspatiumprocare E
tc.stium anno actu m vidcturpr.Tteresamen quoddam institutum de non16?8 ab officiah Constonlicnsi cpiscopalipcr nullis miraculis, vacante interea sede

quotanms infra

Erat ne}lcvH/.rvidva PetriFortin, parens, quos piissimo,, quindccim hbcrorum Bivinam rehoetavam B. Tlioma^

mu-

Eorcyium c.Ternpioagminisese pfum movit paylatim aliosmulfosut singulisannisadjynoorcnt.UndePctroFortinprirem oplunam mogcniio vidujcfilioin mentcm rcuii
gionis causa ducere cons-ucvcrat.
sociis in comTyrecum formuLr Jus pcregrinaticynvi proponcrcvfur ; uti rcapsc fccif libello a se mune eccksiasticis approcomposito atque a viris aliquot illis associarunt. Libato, qui ct ipsi sc pcrcgrinis elcncho pr.Tcipuorum socwhclli summarium cum \mciscqucn\ilnisfucrant inrcrrpti, rumquianno

morlcm Mcolai Bourgning, cuianno 16?5 defuncto Eleonorus dc Mafignon anno dmntaxat 1633 suchunc pr.Tfcrf filucessit. Insiruuienfum cxnrnlnis

Ivm

(4)

Infonuatio

facta

Vallouiis die

xiii

l)e-

factu

(uturam^siregulaequa^dampurqiiepraa^eset

cembris mdcxxviii per viruni nobilem magistrum Joannem dc r.rimouviile prcsbylerum, juris utriuscanonilicenliatuni, parochum tjucrqucvilla^

que

cum nem

et

officialem

Conslanticnsem
Bivilicnsis

ad postulatio-

magistri

Germani

dc Varanguc presbylcn
dicpcescos

curati

parochiiE

Constan-

apud

B. D. Colin videre cst (2),

a quoplcraqucjam
.

et incolarum dictae tiensis in Hagensi decanalu, libello suis chirograpbis nominatim in parochia? prodesif.^natorum, quo petierunt ut rite

supplici

muiuamur Principio socii dicta ac porro diccnda hobchant Missns. ad quas pancm, privatas tantum
vinum
et

parochis locorum barcntur tcslilicalioncs dal?e a precibus ad Deum quibus deKcliant a^^M-oti qui
in
fusis ac
sia

lumcn 6v\scunfcrcbanteTpensis;hisj\nitis,
lecfio-

uovemdialibus pietatis exercitns


per inlercessionem
:

in eccle-

conferebantse inccemeterium; ea-hortationem nemque e suo cnchiridio audituri; sua demum ost annos eijcercitia precando claudchant. Venm / parochuni sibl ut aliquot,numeroavcti,rogaverunt
C ncerettectionemsolitamctapi-cllationempercorinorum intra>Tdcvi sacramfacere. Annuitille quidem
libcns;

Bivillcnsi

B.

Thomae sani-

talctu

rceuperaraut

qu2c lcslificalioues a sui.ra-

fueruntin i^r^cscutia diclo parocho exhibitie. lecta^ Lefevre prcsbyteri, artium mania?istri Nicolai
gistri

sinml vcro adinonuit csse inibi vetcrcm fra-

Colomby, decani Saircnsis et parochi in elecli, ut cxbmc uotarii aposloUci, in tabularium Domino inh.rmatio sistatur Sanctissimo
pra^dicla
iio^lro

iernitatem sub invocationc Sanctorum etpi otectione constiB. Thomae ante triasa^oulaeoque amjdius dcdere nominaj tutam. Quo audito, hulc cuncti
protcstati

ad Icjiilimam

rci

it.structionem.

Verumin-

omnino sc vellc ut nova socictas no^misi ad dilatandam augcndamqucvctcrem spcctarci. Dc'

trahosterminosncootiumtuncquidemsfctit,nequc Caroli branamplius de eopromovcndo usquc ad qui ab anno 1668 ad onnum 1720 cisci episcopatum,
duravit, cooifatum fuU. 27 Is autcm pro suo erga B. ^i lo u..-. r -

mwmsodahumcuraacsumptimsdacracuamcum mwmsodalium cura ac sumptibus Sacractiam cum


cantu fcri carervnt, non tantvm singvlis annis eo .., .. .....,.-.(:.. mcnsibus .,..,..;.o tpio conveniebant dte, scd ct sinqulis Sacrificia offepnetcr quw ei privutapro defunctis
'
. ,

Thomam studw

m-

nngntiwn canon'zatio''it*

rebantur.
et

anno

wn
om

25 Uac acccssionc aucla fratcrnitas, canonicam,


qu3e dlu dcsidvrabalur, i^islilutionem consccuta cst .\II dnlis die xxiii litteri.s apostoHcis ab Innocc7tlio Pargratiadiewi Dcccmbris Oecembris Dccembris 1692. Far gratta ate xxi ucccmons anni

primis pe^- promotorem ^^'^^''^'"^^^^"^^^ voluit de voiuii uo ir,f,,rmnt.nnc.m ca: fonnula mris instiiui informaiionem cx formulajuris instiivt fcstimonium mb jv/rejunovo quodani miraculo, parorando pnebcnfe Pctro Dugardm armigero, doniino et patrono, septuagmta
chi<T

lcauedols

ahstiue ea^tu,

Bivillensis

institutioncm

cano!
iiflcta.

scptem annos nato{h). DcindecuravitconscTibcn' damldcamcultusimmcmorabilist^a-hibitiBealoThoraae,

scqueniisconcessafuitatterifraiernitatiinhono}'cm B. Thoma: crcciT in parochia S. Mavrilli vb fitulo

de qva plurics ^'''''^'^''''!'J^^^^^^^ oi>imia hxcopelta ad annum usquc \b'^l. i

smmanumopcriadmovit,quemadmodumd^scimus
ea-.

omniuui Sanctorum. De hac autcnt


enchiridio typis eacuso sequentia

Cohn ex annoiat, quw ct


H. D.

BivittcnsifratcmHaii pro majoriparteapjHtcanda esse crediderim 0) : Summus Ponlilex Ordinario


ni ADud *^
^ '

v Maji 1/Ui> instrumcnto in quo lcgitwr (6) die ^ ^' ^gidius Douct theologiae doctor in '^^"'J,^^^' ecciesiae Lons anrisiensi, canonicus calbedralis Valiis de S6re et vicarms
tiensis,

archidiaconus

Colin. op-

cit.. n.

167.-

{1)

Pag.

\U

et 80iH[.

(3)

Png.

190 et 191.

(i)

Pag. 2C6.

'6)

Pag.

*260.

(6)

Pog. 107 et

generalis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

GOl

cialiter

de Brienne, spegenerMisIll. Domini de Lomf^nie ad illa omnia nte staab eo.lem delegatiis

Sanclissimo

altaris

Sacramento

presbyter secum

ferehat ex

licenlia

quod pra^dictus sibi ab III.

t.

immemorabili lempore bilicnda qiis ad cultum ab


Beato

Domino

rie

Talaru cpiscopo concessa. Ubi ad eccle-

Thoma;

pr.Tstitiim

comprobandum

pcrti-

et venerabilibus vins nont, assistentibus nubilibus tractus presbytero, theologiac doctore, D Lalller cathedrali Bauptensis archidiacono in ecclesia Domini episcopi pro Conslanlionsi, omciali praedicti seminarii ihidem prsoppidi ValUmiensis et

siam Bivillensera pervenerunt, ante portam maximam prostrati benedictionem Jesu Christi accipiunt lum per januam quae est ari latus dextiTum,
:

ingreriiuntur, excussa

celerrime sera,

licet

forlis-

sima
erat

quales serEe

carcerum esse solent. Auriila

sede

side,

utnusnecnon D. Gourment preshytero, juris pcEnilentiario supradicl que liciMitiato. canonico


cathedralis ecclcsis,
ari

decima, et quarta hora pars insuper Adhihito moriico lumine, oculis noslris vielapsa. dimus antiquum et venerabile templum non secus
hora
ac

se arivocasse plures a

me-

moralo Domino eiiiscopo

designatos

coram quo

juramentum

fidelilatis

prssliteranl secunrium for-

templa devaslatum, altaria eversa, tabernaculum Dei viventis effractum atque conculneque a lacrymis temperare potuimus.
cffitera Galiiie

catum

mam
in

a Sancta Serio

Romana
intra
,

requisitam: qui

omnes

palalio

episcopali

dictam civit;ilem Coninrormalinni'm


exposi-

adhuc sepulInler sacras illas ruinas assur^cbat ex quo "impii riumtaxat abstulerant crum Beati,
tahulam alham marmoream qua superne contegepluteum batur, et in hujus locum substituerant qiio lumulus placitis suis scribendis. Magnus lapis
constabat,

stantiam

congregali

inceperunt

factorum in libcllo suppiici ipsis exhibito Xorm). Quodiiamiwst/hrcinipedimeiitumiJitei-veiie'

TitqimninusnegoliumcousqueprnynotumnUeriores
Apostolicam deprofjressus faceret, atquc adSedem /(ja/mpcro/)/a(oc/cmumca'i(u/i7iirc(ur,as5(?7ui/mwfZ

saltom sex

pcdum

longitiidinem, triura

latiludinem et aUitudinem item

Irium habere no-

potuimus. Interim cu/tus B. ThomdR et po}>}ihrum vtierga iUum vcneratio atque fiduciajrcquentibus raculisexcltata,constanterpersevcraruntusquead B calamitososilhsannosquisa^culumxymclauserunt.

bis videbatur. Ingens autem illa moles solide infixa gypsoque conglutinata erat alleri lapirii ejusdem latituilinis quo fossa sepulcralis claudehatur: riesperabundus unus nostrum, ut E ut tamqiiam

quondam
revoWet

sanct.-e illa^

mulieres, exclamarct

Quis

III.

Proseculio ejusdom argumenli a fiue sseculi xvui

ab ostio monumenti? Sed fide niox timorcm superanle, ille idem solus vecte ferrca primum scmovii lapidem: alter, qui
nobis lapidem
velut clavis sepulcri erat, hserebat firmius.

verum
exuviae

brevi temi>ore ablatus similiter

fuit.

Quo
quas

facto, in

ad prsesens usque lempus.


Corjm
B.

conspectum
Beati

nostrum

venerunt
S.

augustse

elcemosynarii

Liidovici,

ineffabili

Tboms

nno reipuhlic3e GaUicanx secundo, quipartim anno 1793 etpartlm anno 1794 wrx vnlgaris re-

gaudio cum rcligiosa trepidatione mixto contemplatisumus. 30 Primum oculos nostros ad se rapuit virf
eximii vcncrandum ca|)ut.

virandi^^niun
iransfertur
-,

spondet, ecclesia parochialis BivUlensis

communem

Supererant omnes parvi

sacraj^um a-diumper GaUiani vastationem subiit; atque ab impiis tyrajmis velut profanus hcus habcri catpit.
inferre.

Seque

ii

tameninitiotcmcrariasmanus

ausi sunt rcUquiis B. ThomaB, satis habentes lapideni dejccissemarnioreum, qui cffigicm ejusrefcrebat: pro quo hpide pluteum scriptoiium supra
Beati &epuhi'um constituefunt. At vero haud
post in improboj-um

dentes maxillas inferioris, quae a superiori disjunet in mcdia sui p.irtc rientibus aliquot cta erat rccto cnrehat. Bene hterebant dentcs illi omnes, depositi, s(Tvato nilore suo, hoc est, alordine
,

bore paululum eboris instar flavescentc tres vel quatuor concavi erant. Ossa capitis, sicut et illa
:

muHo

reliqui corporis, vaUli' solida et crassa snnt.

Omnia

kurgi habito

hominum conventu C.rsarisscntentia in mcdium aUatafuit cTtj-a,

ordine et loco suo


ossa

naturali jacebant. piveterquara

pedum

et

crurum quae propius ad fcmorum


F.ncies altare

hendum, esse Thomee c(yj-pus c.r choro ecclesise Bivillensis; etcaput quidem ludihrii caum er oppidi C plateas circwngcstandum, cwtera vero ossa deco-

ossaadmotafuerant.

summum

respi.^
'*

sacerriociebat, secus ac pr.TScns usus sepeliernii Incumbcbant omnia ossa humo semiunteshabet.

qucnda

esse

(1).

Verisimile est sacrilega iUa cogi-

ciam
fusca;,

in

tata catholicos

tum quidcm

latui.sse; vcj^uju ilUid

in

profundum habenti nigrte qna reperimus ligni et linlei fragmenta


, ;

magis quam

certesentiebant turbulejitissimaiUa tempcstate securos deviohtionc sacri thesauri BiviUx dcf-ositise

duastresvc uncias qu.adratas magna

quae tamen,

esseminiine posse.Quodanijno recogitans Adi'iaJius Lemarie, tunc vica/rius generalis Angeli Frajictsci
de Talaru de Chabjtazcl catholici legitimique episcopi Constajiticjtsis, audax facinus ogrcssus estj strenuis aliquotet magjtanimis virisauxUiantibus.
Bei narratiojtem.ut

attigit, in pulsimul ac supradictus prcsbyter ea Clavos ibidcm invenimus multa verem abierunt. solenl ea magniludine qua esse

rubigineobduclos,
illi

quibus

feretra

compin^iintur.

Dictus

igitur

prcsbyter

summa cum

veneratione, adhibilis

pre-

eam

ipse gallico corivposuit idio-

mate
onno
culo
1734 clan-

(?|,

latijto hic

reddam.
Julii

viri Dei ossa e lerra cibus ecclosi.isticis, prodigiosa magna cum cura inlcvavit, candirlisque linteis preliososcorporisillius cinercs summa

volvit. Item

29 Die nominica.xiii

mdccxciv,N. M.

elc. etc.

cum

Bmila

omnes

fidei

juramento

catholics confessores, et M. presbyter schismatico non obstrictus, Yvetotio


scilicct

oriundus (ipsc

Lcmnric), executioni daturi

quod sex ex toto sepulcro collcgit, dimicst et ad duos pedes cum fere pedes lonirum habel efi-ossum. latitudinem vero dio infra terram unciarum. Praiter ea unius fcrc podis et quatuor
diligentia

pium quod inierant consilium suhriucendi furori impiorum corpus B. Tlioma! Heli.T de Bivilla, simul convenere die et aiino supra dictis; et post quos ipse fusas atl Deum preces ut ausus eorum
,

autemquJEdiximus, nihil aliud intra dimidia ecclesiani illud erat. Ilora undecima cum

monumenlum

hymnum liquimus, ditissimo Ihesauro onusti et aliisprecibusrecitantcs. Progressi in TeDeum cum


gcnua nexiraus apud sabuletum mari vicinum huc illuc sparsas crucis coram qua Sanreliquias
,

inspirarat,

prosiierare
profecti

dignaretur,

hora septima
,

vespertina

sunl

Viranrievilla

comitali

1)

Colm,

p.

UO.

(2)

Apud eumd..

p. 135 ot

seqq.

77

Clus

BE
602
r,.

B.

THOMA HELIA PRESBYTERO


orabat.
veluli
.

T
S

sacordos
.

vite
os

suK
po.^^t

tempore

Dnum

ecclcs.aslicis translationum d unpetunt in historiis

'""'

hnrTsocuiula

1S N

Z1

mcdiam noctem
suraus in
gratiarun,
pr..st,yter

Zmodi

reversi
"'

domum

su-

cnoratus

Sanctura

".
edirit

reliqui^ Sanctorum xempla' et ure eccteiastico speclant cl>r,st,anos ,pM lemporilms ad eos
n.ort. ol,j.cere^non

qute

temporilius

malis

factie

sunt,

e Sacrilicium

ol.tulit in

actmnem:

atque ipsi e o,nnit.us periculis manibus impiorum erip.anl. <iubita,.t ut eas


postrklic,
c,ui

*/a-

erat dies .MV

Heli.v carut B. Thomx reimM^nl,alU,riSS.S^erameM.n^lH,or,bus

Jnh^ 1799. svr.pto ,n ,>crpetuum jma

Z^::^"vot\s precibusque

C
^em
darr
e

divma

l>rovulent.a

ecdesia V-andevtUe,ui; J,npor,bu. er,ge,ido u, eorpusI)ivillamrepoTtandu,,npristtwro

reliqmim

i^ntLus

lcmpora. ut licea
,>net..r

nob.s

mapor-

scpulcro. noaiic coitdcnduin anno 1803, 32 lUec seatcntia

quando tultus

ai
.^^^ ^^^,^

ca^simam

referrc.

nolab.

em

ecclesia.
et

Virandevillens.

reUnquelar
ac pr^eccles.^

publice cwpc-al, rile vinm in Gallia rcslaurari mandata (uit, uUmstruamnobata elcxecutioni

moriam
rlutis

benedictionem quam adeles hujus

pietat.s

ituerunt.

Actum

Mpii
n

Mnc.xciv racilc

xrv Ju u Virandevill^ fnrore aoUati fm.' est intellecta


d.o

,n'Maja,ncita,uladocebunt,qusecxgallic,slatina hahel: (3) Nos Joannes Joscph facio Primum ita lice.itiatus, canoii,cus olim \mabili^ Bontfi jurium

qm

furtocert.ores iyranni. ub. de pio koc judu^nun adeosuspectos de faotifuere. Mi^r^os quitanien, qma argumcnla dntxerunt: at frustra par<.ln,s omnino deerant. Ipse

ecclesia ConsUnt.ens., pcEnitenl,arius in catbedrali Udov.c. Rousseau Claodii mustrissimi Domini Sanct* Sed.s Apostol.cse gra-

TZon^nceLiuT
'

scLmaticus Leccrf, qui tunc consUtuU.sZndum civUem quam vocaUant cler. veUitcfwU futt nempnTerat. cwrceri mancipatus
complex,nequeiHdrernissusnisipostmortems^pvis-

paroch.v Bwdens.

miseratione diviaa el gencrabs. HdConslantiensis vicar.us tia episcopi inrormationibus ^c exhumabUis accu,-atissimis Thom^.R ossiu.i, corpo,-is Beat. tione et ablatione
Heli,-e

prcsbyteri,
,

Bivilla difficeseos

ConslanUens.s

orUindi p rocbfa

qui
et

quondam
in

S.

eleemosynis
Joci

luit,

eccles.a |>aroch.al.

^'^-T^ d.cu
.xvi.

luRoOesjJierre. OUata uUerim denunUaiet, objecti criminis ea legeutauctorem


ei

fuerat ld>ertas

sepuUus,magna

ibi

seraper vene,-aUone hab.fuit re.

us est

ostensum nobis

vernm

eaptivitate cjusmodi comm^agi eTi^timans quod cTpmre aluiuo modo sum a se scfmn^ati^ flagitium

id

rccusavit,hene secum ille constanii animo

confeaum tum, ea occasione


causte MDC^ xc.v quo explicantur
nis ;t abl.alionis,

^^^^^^
d.e
.ll.us

Juh.

...,

exbumaUoesse de

posset;proutipseanno\m,quandojamd.uadcaetparochum ^PP^^^^^f tholicam unitatem redi^rat dumBivill^ teslatum fecit. Idem,


aqvbat, publice

modusque quo authenUcum quidem instrum. ntum auod


da,..vimus
et

h.-BC elTecta fuit:

pne.se..tibus

litter.s

d':Cla';"

plures ibi dcqiUlicctparoohi^per nefas obtrusus, sin m inus omncs, prxcavit profanationes,
ecclesiw

fldemque omnibus i,. altenle pcrlegimns responesse attestamur. Item

eo content.s mer.to

dandam

sum datum
bc lum

vasa sacra et alios tutoque loco coUocavit rapere destinaverant (1). qu(js improln
31

ornatus,

qui tuni erat diceceseos, a D. Lcmari6, suppl.cem livicarius genCTalis, ad sedc vacante,

t'am^^.

Quingueanno.subaltaricalholicorumVtranesuvur, quando u d.villensinm quieverant sacr^ pars illarum penes ipsos sponshne sibt. facta fore ut minime conlenU, intcgrum stin thcrcUnqueretur,

S
U
d

ipsi

ab

incolis Virandevills

oblatum

..espon.so

i-olarum declarat, spectata


staluisse se ut caput Bpe.-maneat sub altan SS.

parochia. pictate,

quo
;

,c..

Heli* perpeluo

Sacra

llinc n,enti Uli s ecclesia.

nos vicarius general-.s


Gostant,ens,s,
at-

saurumvindicare
1799

ca^perunt, scriptts die

\m

Julii

DominiRousseau
.Ts

episco,.i

C dcvillenses

verba litteris ad vicarium quam tibi Lemarie {1): Nerao est cui notius sit catholici Viranquanla quamque religiosa audacia Bivilla corpus IJ. '^homa^ Heliie do

into

gencralem

tentis

qu* supra
V...andevilia..

dicta sunt,

l,ab,ta m.ature

volentes satisfacere beratioue, a.qae

vot.s

.n-

coUarum

nequc

lenses deposito

quod semper

'--J", .S: fu.t pret os,ss,


i.s

subtraxerinl impio
MDCcxr.iii |>atriam

furori

Wandalurum

qui

anno

mum
i"

vcxare orsi sunt. Ac nosquidem re discrimini lihertatem vitamquo nostram iiro ea te divino vero pr;csidio ac favore objecimus rauslisno^tro, tuiati fuiinus. Jam inde a comile quae inter dios xiii el xiv Juln
; ,

ra.r'quantocius execlioni ac decenUa in opus Ouolulea quaoporlol forma genera em Closot vieariun,
ucat.rr

latam amplectenles sc, entia>naD. Lema,-i6 mandan pra^c.p.mus.

?ogamus

D.

hujus

nostrum difflceseos, collegam

ut

ad jam

Mma

illa nocte reliquiae quicanni mdccxciv intcrccssit, b. Tbom:e

scunlin parochia hac Viranaovillonsi.


inconcussa in lide ecclesiic
et

qn;._"

qunm

universalis constanlia

pacis studio.

tum

insigni in merilis et interces-

prsserlim Uicluosissimis sione B. Thoiiue ihlucia, Pertomporibus, sin-ularilor eomniend;itur.


hisce
incol;E parochiec huj.is incolie suasum enimvero habont parochiic hiijiis (-!::_* ^-.^...Mi-itnrti nifA nns;l fiifim XIV Juqna post diom x.v lCllCllatflll iH- :*u.>iiiii.ivv''"i felicitatom ac securit.tom, M'"* Mi)cr.\av MOCXAav inter medias turbas horrorosque ox lii
l

tur

'

f^\f^';' r^"*'^^^\^
>'^''*^'

'

j.

ggu, in urna fune-

'^"^V^

,\^^^^

poni polent
l,n

anarchia en;ilos
viri

fruiti

sunt, prodi^^iosa^

protectioni

momoriam T" .Ll =^Srii.'';,ssS;2=;


(inni^

us

animos

re-

Dei, cujus

reliquiae

sub
qiia

altari

ipsorum

rotibi

(laiescunl, in

acce|)tis

refcrendam

esse.

Quare

suppUcamiis ul

pro oa

polles occlesiiistica

ei

rest,lncntur loco ex

quo ablala m. e
eab

aucloriiate reliquias illas

nes nos mancre velis

inlegre ac porpetuo peet jubcas. Sexcenla enira

nus aliqu
poleruiil,

ut

^^-VfZ^I^^^^
ecclesns

peiuu

;i)

Ami de

la nuligion, d. TJl.

\.

XXXI.

y.

ifls.

(2)

Apud CoUn,

111 1 p. > ^

UJ "^-

Ibid

i:)9.

UO, l^aeHli.

aut

DIE DECIMANONA OCTOBIIIS.


1

603
:

venepielatis ad earumdem aul hominibus nots pr^d.ctus Dommus Denique

34 Simul conscriptiim fuit id quod sequitur 2) sequeNos Joannes Bai.tista Julianus Closet.... In

t.

raUonem

,UM-mitlantar.

commissarius de re lota ,nslru^! arius grneralis Dalum ConstanD^ nu-ntum Witiu.um conficito. hujus sigiUoquc se.lis opiscopahs sul) signo nostro thoai^ MDCCCiii. Signatumerat
loci,

lam

et

viilffi

supplemontum inslrumcnti nostri Viraiidoconfccti, ubi coram tcslibus qui assiduo sub

'"^^^^^''J']^^^-,

f/^^*^^^'^,^^""
^^^.

depositum quod .senioculis habucrant preliosum professi sunt, cerlam agno\imus idem fuisse
per
prffisentiam
HeliiE,

dicxx

Julii

pretiosorum

ossium

Beali
S.

Thomae
Maurilii
;

vic s^n
e(,fite

ViranrelicU).

ievHla

wstm-mentitm tale est {W : 33 Sccundinn vcro Julianus Closet presbyter, Nos Joannes Baptista
juris
civilis

Bivillae nati,

parochi quondara

et

et canonici

licenciatus,

vicarius gcneralis

diaweos
acccpta per

Constantiensis.

hoc

litulo

quam

canomcus et tam abundantiam juris


D.
BontC:

S^Ludovici Galliae regis eloemosynarii Virandeexhumataatque ox dicta parochia Bivilla


intenlse a villam Iransportata fuerant ut profanalioni suhtrahercntur et impiis liominibus manus ac ccrtum faciraus nos eadem restituisse curato Stephano Levcrrier prcsbytero
:

qus

perversis

co.nmissione atqua auctoritato jurisdictione contentiosa, rite vicarii generalis pro fungendum munere institulus instructusque ad
ipso in loco si^mIIis commissarii pro rccognosccndis parochia Virandev.llensi appositis feretro. cui in de Bivilla, reliquife B. Thon.a^ Heliie
inclus:e fucre

panter

dedisso

D.

parochiaiBivillcnsisin
stra^

de eo sejungi a reliquis partibus aliquot, quae secerni et attnbuimus ac jussimus, ot quihusdara parochiis

testiraonium singularis noet aliis existiraationis ; excepto capite

quondam,
ritii in

dum

viveret, curali

parochi
S.

S.

Mau;

hac dicecesi,

et elcemosynarii

Ludovici

au^e

quidem Bivillensi abr.verenlerexhumata et ex parochia hominihus, ut perversisque ducta, ne ab improbis


proranarentur his propositum crat,
:

reliqui sunt ossa omnia

corpons,

concessimus ad honorem Beati in rosliluta vendum. Diclaprctiosaossa ita reddita (t ac ca>rcmoniis refcrantur cum dchita veneratione
et roponantur,

iisdoin

promo-

sepulcro u1 doraio quioscant in illo

testamur nos

et B vidisse dictum feretrum nigroetalbo;quai vitta per ambas vitta ex lilo tr.msmissa, ac supra extremitalcsjamdicli ferctri transdecussata, duobus locis ubi

bene dausum

cmctura

scriptumque in quo primitus fuere condila. Actum et subsiVirandovillffi, die xvi Septembris mdcccui, gnatum a nobis nostroque secrelario, apposito K Lcmari6 pasigillo cpiscopali cura chirographo D. secretarium noslrum rochi Virandevillonsis, quem voluimus. Sifjnatnm erat : Ciosct vicarius
esse
generalis.

et infra illud ver^s inler se

concurrunt

lineffi,

sigiUi impres-

Lomari6 parochus Virandevillae, secre-

trigonon referesione munitaeral.Sigillumautem habens sacrum Johovae


bat,

in archivis cpiscolarius. Ac trrni.s hisce actis, quapatusConslaiUicnsiscTtant.adjungenduwestdocu-

medium inscriptum nomen qus quidcm erant


;

insignia

xenodochii

mentum sequens,quod m scriniis BiviUensis ecclesis


scrmitur
[?>)
:

re-ii

Pansios. AppoSanctissima^ Trinitatis apud sigillum a R. D. Leman^, qui silum fuerat hoc commutatioxenodochio ante publici status
dicto

Die xvi Seplombris

MDCCCiu StephaBivillcnsis

nus Joseph Leverrier


fuit

parochus
cui

inter-

aportioni

arcae

inclusag

erant

reliquiae

generalis nem prafuit, et factus deinde vicarius auctoriiale reliquias diceccseos Conslantiensis, sua Virandevillam transcuravit exhumendas ac Bivilla
fercndas,

B Thoniie
synarii
S.

Ilelije

prosbyteri,
regis

dum
ac

viverel eleemo-

Ludovici

deinde

parochi ac

mcclvii, Ma\intii, defuncti dic xix Octobris


Bivill^ in dicecesi

ubi eiE

jam novem aunos


D.

et
illo

amphus
instru-

sepulti in ccclesia S. Pctri


stantiensi.

Con-

quievcrunt. Idem

Lemari6 tcmpore

Prsdicta arca in ecclesia

VirandeviU
delatae

menlum

gesl confecil, cui ipse et testes fide sua nomine rile subdigni ex loci praedicti incoli?^ quud instrumentum ad rei veritalem scvipscrunt: cxactum nobis apparuisse dcclaramus.
rei

pridom lensi, ad qn.im momorata^ roliquis


fuerant, aiiorta fuit in pivTSontia

R.D. Closot vicaru

generalisadiioc ab

111.

Constantiensi episcopo

deputali, ahlatls sigillis quie


ral D.

prorsus

Porro

recolcntos
illa

quam

insignitcr incolae Virandc-

oidem arcje apposueLcmario olim vicarius genoralis III. Domim

villK in

translatione

meriti

fuerint,

et

eorum

judicavipielatem ac fortitudinem consideranles,

mus capul seorsum


^
ess:*,

Virandevili;fi

relinqucndum
reliquiis,

occlesia?, de Talaru ac doiiide ca|)ituli cathedralis inslrumento quod disede vacantc, nccnon lccto mdccxciv confecerat ctus vicarius generalis anno qui pro roliquiis illis furon piis viris

I'

petontibus

ideoque scjungendum

cseteris

Bivillam requie reverenter pieque ad parochiam Caput mcluat clanculo lamen et noclu. ferentur, comdetur urn^e funeraricTe, cui inscribetur brevis

impiorum subducendis
Post
111

vitie

periculura suhierant.

fuit sigiHo ha^c dicta arca rursus munita cpiscopi ConClaudii Ludovici Rousscau

memoratio
pignoris
lensis.

hiijus translationis ac de|iositionis sacri

in

ecctesia

dicUe
ut

parochiae Virandevilreliquiae

fuil ad ccclesiara Bivilstantionsis, el iOico dclata suo sepulcro len^em,ubiprotiosae reliquia^ anliquo

Mandamus

vero,

pretiosorum

reddils sunl dic

ot

anno

ossium pnrlcs convenicnti solemnitate intra ecclesiam Bivillcnsem codeni tuniulo condanlnr unile

DU Floury
prstore et

ot

Di'quilhec
Ita
:

priesentibus ut supra, prcsbyleris, Pidro Moulin


rci

aliis.

scriplum ad

mcraonam.
Bivillensis.
J.

Verunitamen aliquot alia ossa ab parohisce scjunximus, ut concedantur ecclesiis


fuere exlracta. judichialibus S. Mauritii, Vallivillae ctYvetotii. Ita honorem Beati ; alque cavimus ad gloriam Dei et

Siqnatum
P.

rrar
J.

Leverricr parochus

Moulin.

C.

Fleury

presbytcr.

Doquilbec
ti capm js" -'"

prcsbytor.

adomnimodam
claratorum,

iideni

prsscntium aclorum
consignala

et do-

vicariusqeneralisClosetremm omnium hucusque

sequentu 1804 35 Die VI Martii anni proTime

hi,qnt

--

quse

scriplo

fuore

cocst

ram

etc, piffisens instrumentum confcclum

relatarumrationewreddiditscriptislitterisepu^^copo notabat (4) concesConstanticnsi, uln intcr c.rtcra

nobis vicario

munitumquo
rographo
D.

goncrali supraliclo et infrascripto, apposito chisigillo sediscpiscopalis,


Lemariii

parochuT Viransionem capitisB. Thomae factam


dcvillenslaheccJesiielegibus
sic

parochi

Virandevilleiisis,

quem secrctarium nostrura esse voluimus. ViranSeplpmbris. devilla;, anno Domini muccciii, die xvi
Sujnatum erat
(1) Ihia.. p.
:

et praTi mtnimeabenim ccclesias Botomagensem atque horrei-e : Laudt Andegavensem majoriparte rcliquiarum S. Constanticnsmni poet S. Bompharii episcoporum
tiri,' eo

Closct vicarius generalis. Lemari6

quod persecutionis tempore

illas servassent

parochus Virandevillae, secretarius.


U5, 110 et
li7.

Fuit et ab cxitio vindicasscnt.


p t60otlM.

autem

hsec ipsa res

(2) IbiU., P-

Ot 149.

(3) Ibid..

I49etl50. C*) lbid..p.

acriu^m

604
A. T.

PRESBYTERO. DE B THOMA HELIA


ca^U^
racultale.nquondam ab elebranci, quotannis

per aliquot annos agitataarrium controversarium

Zn occusio, hinc VirandevMcmiln^ m r,ossessionei^ermane,econantibus,ilhncvcroli,ml'^^.sjuipostminu


;

aum

episcopis Constanliensihus ,iie x>x Oetobr.s Olbd.e


esto
Ih^ha,-,

c,uni

,itus

solemnis sicut in
in

on.n.um
perrmt-

r>r^te,nlcnt,Uus,

,uouiem

Sanctorum
cla ecclesia

hono,-em B.

ThonKC

Thomx ''/''"; ,^ ,i,nor "V-*'"'/Z,U,o,n,u,^oacl>erct nec co,n p,-ocederelur sed ua


B. caput, non secus ac cxtcra

solenm.tas conl.nuelur .u limus ut eadem ipsa parochiali Bivillcnsi vel


vel Dominica insuper pe.-mittimus ut
vel
in

p,sd,illa
;

d.e

quae

ei

p.oximior
itcm

fuer,t

alque

nead ar,na

pc.cuitsuperi^um contentionum 'oZcro


aocu,nento ,uod suOj,cunu^
MDCCCXi, feria sexla, adiuere iensi pr^s.ntcs
.

: utrun<juc ecclesiaslico,-u,nprudcn,a (1).

.dcm Oinc.um eadem d.e


ritu

U^

"^'ume:rd.s<^
."^ '/

Dominica p,oximiori
ecclffiia

solemn, agatur
fere

U^^cie^^ Bi v die v Aprli^, in

'^"

" ^'

r-rniiis

^^^'^^'J^^t Fleurv succursaniJb Bide


la

dcnuo ayi ccnpisse videlur ..-.. n Th,,m-n [csUvitas quandogmde.n Thoms ffvthilas (nuiiidoauideiii amiiveTsarUi B. d.s luorandis dies luorarui.s rcsUtutaibi rcsUUU. anno 1806

Virandevillensi. quoijue in S. Mauriti,

Hodcn
;

tcnpore

^ternUaU fraternitaU

[- ^^^;:;;.::V,^^usll",lus

Roque

induhjcntiisassignatifucreavicariogcncraULespluqui oUm, sciUcct Dominica I}uprey iidem pror^us Petri el Pauli ApostoloSS TrinilaUs, festum SS.

rumJestumSanclarumHetiquiarumetdiesxixOctounclus;

Thonias

Moulin

cons.Uanus

bris' in qua, ut

^^; r^annes "d-Henry.omneshuiuspa i


tesles
ruerarit

ma,,ster Carolus AHain ludi capUis


ex
B.
Thon^^.-e

/pa rcscripU vcrba sonant. i-ecoliprelioss mortis B. Tho.nce Helye (4). turmemoria ratiomtquahxcdics BiviUx celebrari consuevU,
De

(nwn. aliqua supcrius notavimus

16).

m.siris tem-

restitution.s

HeiJE facl^

ecclesicE

Bivillensi,

manda

111.

;
n

Tupont-Poursat episcopi cujus ha^c Martii proxime elapsi, edito die XXXI quod inclusum est Atleslor caput
Pet

Constant.ens.s.

solcnt cx oppidis portbus annuaiiinUlucconvcnire ccclesiustici facile triginta vicisquc propimjuis viH

freguentia ut auiplures etiam; populi vero tanta est ui eam copere possit E rninorsil eccicsia quam
ionge
.

L
,

l^a

rpYx
^
;

exlrenus suis ex Ugnotenui,ligala.vitta


D.

ibusei^^^^

dem cummisimus
uvillen.^

rrponendam

DC-quilbec succursano Valesse in ecclesia BiviUens.

Plurimiautcmfidelcspanemeucharisticummaximo percipiunt. cum piciaiis sen u pcr cam occasionem inquU die xix Octobris, solum

Zl\l

non

Thoma. caputquodpostahlal.oricm ossium idera ea ,u-oranaUon. ad ex ecclesia BivUlensi reUquis ossifuil a sepa.-atum .ubducenda,

X
in

ad n,D. CoUn (5), Bivillam accurrilur mcmoiiam illiusquc exuvias relidam B Thomae decursum giusecolendas.VixuUus per totum anni fidelium ad liceat turbas dics esl, quo cerncie non
sepulcrura ejus prost.atas

veueran-

^^^^^;^_
,^,^^

ac

Z
.

es4: exeiri Orig.nale tP.episcopus Gonstantiensis. ic desci. tum mandati hujus. quod accurate
arcliivis

adhiUendam pra.senU declarationi xxxi Ma,-U. .dcccxi. DatumConstanti^dic

dem

cum

illud repere imagmem quaalUciunturergapi-etiosos cinc-es et tantarumque virtutum recorhominisDei, quae tot

Ac genibus i^assim circonsueverunt prae rcverenUa

est

nostris

exisUt.
B. iu

Tutavimus reliqua ossa mldila fuisse sepulcro


rei

Addendum autem Thom. ^.m pr. em


Mg.Uo

pyx.de Ui.^nea

septembris mdccc.h cujus edscopali .nunitadie xvi bapUsmoinscriplun. fuit tabnUs

dationem in animos eorum intci-cess.one ejus Uarum actionem pro beneliciis atque accendunt. ne.-cepas cereos iUuc afferunt membra sepulcrum bacuUs ad infirma Cingitur
.-educit.

Sspe

.n

gra-

lesUmon.uu.

rumctmalrimoniurum dicU
plum
desc-iptum habetur in
caput
B.

anni, ejusque cxeni-

ni testunosustenlandaolimadhibitis. sed ibide.n reUctis. Quod redditarum prodigiose virium

uium

aixhiv.s;
Heli^e

item

p>Met

vero majus
salutari

eUamsolamen

alTert,

mulU

.u ecclesia

dem qua
exemplar
esse

Thoms

couUuetur

instrumenti de hoc conscnpU a i.yxide capsae plumbejE, sejunctim


p.rtiosa ossa
teuet.

inclusa

deponunt el peccato.-um Bivillensi onus an.usu sanitalem ac paccm pcenitenUae


suorun.

qus

cslera

quce

nlumbeiE simililer capsa^ fue.-e SignaUua die et anno quo supra.


rier

eodem hoc die inclusa. Ita actum


cral
:

..arumsnarum consequuntur. t^enedicUone ad pnusquam domu.u redeunt,

Plerique pe.-egr.n.,
se-

Lever-

presbyter.

J.

C.

Fleury

succ.

Biv.lhns.s,
la

Th

Henry

P.

Postel.

llen.-icus

de

Roque.
altera

imag.nes B Thoma^ au ^ pulcrumaificiendas curant el s.bi comparant cm-ouas,H-ecatorias aut cruces. honorem et cantica in ejus Bcat. vit!un. lUauias ejus, quam pene uulcomposita, necnon emgiem

Carolus AUain. Amandus He.iry. J pi-etiosum capsic, quarum alUM-a


preiiosa ossa B.

Et supradiclie

?usnost..umdomisu^nonbabet.Sunlet.amqui
lintea

caput,

imponunl
tqn

marn.o.-i

Thomae contiuet, ambaj rcpos.toi cho.-o fucruntinanliquoipsius scpulcro in medio


Aprilis mdcccxi, hujuseccloiic.lVria (iuiula,dioxvii. meinoraUs viris eccles.asUc.s

airc:.u..

grinalionem

ad habitacula pro qu.bus. quum suisa.g.is et .nlirmis, ncqu.vennt. per se ipsi snscipere
oblaturi BiviUam venerant.

quo ossa ejus conlegu. tangenda sua reversi, illa

prKsenUhus supra

vS.recesque

Eorum

cum
ex

prffilore

quibus
:

plures
C.

Scilicet
j

aUisque niagno ..umero parocb.an.s, nomina sua subscripserunt. presbUer. Levcrrier Dequilbi^c.
succ.

parocbum Biv.llensem rogant lonique fidelium qui


^^

:.tSanctumMissa.Sacrinciumadeo.-umi ple u^^e est numerus ut

C.

Fleury

UiviUensis.

J.

B.

Lecouite.

Henricus de la Dequilbec. bec. Jeannes Ludovicus


C.
;fUtfaK'"Mir
Bfflli

Roquc. Th. Henry. Julianus DequilF.

Frigoult.

Lemaicliaud.

nciu one.'atur, tanU.s nsc prorsus nequeat... Lt hoc in parte salislieri fovent eorum sensa in animis fidelium nud sepulcrum Beati quinonra.-o ipsi eos ad na oc solemnitate, modo pr^modo absque

n^

reducu;u'

36 Ante veroquam ossa

li.

Thoma! UlviUani rc-

ve.x.lUs eu..tibus crucibus ac

fetUy

{os:

laUt fuissciU,UceiiUam fc6tuincjus inibiinsUiurandi jam concesseratsupramentoratmvicarius generaUs Bonte, eamque ctia m ad parochiaui VirandeviUcnsem eatcnderat.datissub sifjitlocpiscojiaii die XX Ju-

//.Thomje /cacat Petr<'S ,,io fovet 38 Quscdc cultu '^" e.porro c.rfubiUS d.cenda ^"'P ^,,... ..'honoribasquc ; mO.die ^,^, ,,,,.. prosequ-cmur. Anno ordine temporum advcmt Pciru Duponi ,,^.
xxviii

i,,,tauraio

rerM,

et

e.m-

Ui 1803

litteris

hujusce

tc/iom

(3)

Renovanles

Juni, BiviUam inter iusirandam Poursat Cor^tantiensis episccrpus

CD Apud Co.

p. 153 et lbl.-C2) U)ld., p. 151, 152 ul 153.-C3) Ibid..

p.

m. -

(4) Ibid.. p.

192.

l-^*- ^^D el C^) P-

illam

DIE DECIM&NONA. OCTOBRIS.


imploranrlffi

605
*. T.

populum t^Beaii ad circumfu.um

locutus est

se
:

graUa ad sepulcrum ejus accesserinl. a Noctu diuque ecclesia Bivillcnsis frequentalur


pcrcgrinis sibi assidue succ<'dcnUbus.

pro^ temfori. angusi^as iuno nnidem, quamvU per dia^ce^eos su.TparoUereturquominus singuias pndem hahuerat.visiiai.one anlnuj ohias, ut

Magrm autem
in

saccrdotum numcro opus


quffi

forct

ad celebranda Sacra

fidelcs

pro

se

olVcrri

cupiunt

houorem

Ti.oraie Ueli^ decoraretur, irgredi qua^ exuvii^ U. in ecclesia nunc Uccl secundum regulas

tltioraliohiret,

tamen noluisseeam ecccstamp^-

B.

ThomJE lam

in loco nbi quiescunt cjus exuvise

quam

M/..

veJo,

recepias

nondum in Sanclorum et ne cultu tamen Bcaiommquidenuensum relaius essei


fortassu:
,

Itaquc desi.lcrandum in aliis mullis ecclesiis. limor suboriri possct ne ut nullus lidelibus esset honorandum crrore quodara ad Servum Dci sic

eooueperquinqueamfliuss^culaconiinuaiopotm,

Ji

.L

ostenderet

eum

in

Sanctorum numero
.

ad insignia

Deurn valere^ n.uilumque sua inlercessionc av.ul impelranda beneficia sui. culionhus

canonizaUonis senlcnUa ducantur, utque adeo lala esse declararetur. Miracula cultus o/us lcgitimus quingentos ad frequenUssima pcr annos amplius Uiaumalur^-i et cjus patrata UUilum

sepnlcrum
ciliaruiu.

dudum communis Normannorum advocati


ita

ei

conDiclus

de

eis

testante

Tullensi

ep.scopo
:

nuaproptersesenonsolunimaximaveneraiioneerga ac cineres dUus sJctissinnv^-' hunc sacerdoie.n


nrotulariquodtanUthesawripossessionefraerenlur,

(^mhea du Saussny)

in Martyrologio

suo

summopere amci^verum Hiam incoUs Biviltensibus


hisfnieadeohortatoremseesseutvirtutum ejus imitandis pro admiratione contenU ne sint, sed ii^ grodu^pie sedulam dent operam. suo quisque siaiu

mera

ob cdita in vita ct post mortem glonosus Norpropagata dies innumera miracula Qus quidmi miracula manniJE thaumaturgus. suspitamquam divina voluntatis manifcstationem peUmus ut ad approbationcm supplices
ac
cientes,

hos u.^que

Ous^prssulisverbainnmnori^impostcrorumstatim Ca.olus Fieunj Biodlensis scripio excepit Joannes


parochus.
jj

cultus

ei

Seqwiur hucusque prasUU devenialur.


clausufa

cpistotx

cum

subscriptionibus
et

tngum

eanonizdito-

nm

ejw

39 Anno 1814, duceJoanneCarolo cel,quitumvratparochusValloniisacvicariusgcneBajoransepiscopiConstantien$is,annoautem

Ri^hardoDan-

mi

censibusinfalisornatusfuit (2), nonnutU hbeUum dedeConstantien.is dueceseos suppticem Congregalionis Sacrorum Ihrunt ad Cardmakm Sedis AposioUc^ tuum pr^fi-cium, quo judicium crposcebant. En tpsomm verba de cuUu B. Tlio.Mffi EtiiinenUsso Dnmmc. exqatlico in latinum versa (3) luam vota al ad Emiiicnliam Suinpsimus nobis cultu B. Thomae Hcli^ nostra transmiltercmus pro
:

presbytcri

quatuor presbyterorum. unius diaconi Joanncs Oancd E dUiconi ; quihus omnibus hudatus Ego iiifrascriptus vicaillud adjccit tesUmfmium : parochus Vallonensis rius generalis ConstanUensis et omncs subscripUoncs csse virorum hasce
attestor

uniussub-

ecclesiaslicorum

vcncrabilium

et

fidci

icquc ac
in

murum

puritate

commendabdiura, mihique

hac

difficeseos

partc,

quam

111.

Domiiius

cpiscopus

de

Bivilla

in

tractu

diCEcescos, qui obiit

BcUumontcnsi Con^tanticnsis de dic xix Oclobris mcclvii


:

notus csse ullra mefficurs spcciaUm concrcdidit, hisce litlcris apducenlos alios qui adnominasua sispaUum ad id dareponcndaforcntparatissimi, dcvoUonem erga B. Thomam tur. Atteslor insupcr vihac Normanniae pcninsula univorsim
in
tota

tribunal rituum nuo cultu sui^plicamus ut sacrum qus Uxam ammis ingeco-noscat alquc ea staluat

redundarc fructus. Valgere, et felicissimos ex ea Signaium erat IV Octobris mdcccxiv. loniis die canonicus et vic gcn. Constant., parochus
Dancel
Valloiiiensis.

rant existimationcm est rainis Dei. Sanc incredibilc

dc statu

sanclitatis illius ho-

qua

rcligione

popuU

quantamiiuc in erga Thomam Heliam afficianlur, ut miri reponant pJlcnUejus patrocinio fiduciam visitanUum scpulcrum ejus planc ne(iucat numcrus prodigiorum quas ibi olim conligc;

Dancei.utsspe alms, 41 Idenivicarius generatis e^'ga B. ThoOciohris 1820 sic pr^cipue die x

scr

^^

-^

^~

m...o-

mam

pieiatis

ai(jue

fiduci^e

\)r;vbait

indicium,

j^,,,^^^

quando BivUlam cum

in

fmem

se contuiit ut viro

propter

contingunt; quamrunl et hoc quoque tcmpore rcgione situs est quam sepuUurs cjus locus circu.njaccnUa descrla ad ncc facilis ob

famam

aposlolico.guiverbum Dei tol anrios per patriam suam quondamsparserai, successumcommendaret

paupere

eum
tale

animis insedU dc sanctipatct accessus. Tanla


viri

sacrarummissionum, qua: Valtoniis mcse yovemJanuario, ac deinde etiam bri, C3esar\sim'gi mense inchoandx erant (4). Quod inUviiate Consiantia
exvmptuni hauddiupostseculus est alius BeaticulEgo reUqutt \b) 101- ejimius, qui hxc de se tesiala C Demons parochus olim Cssarisinfrascriptus
:

1'

opinio ut

haudquaquam
;

in

sacerdotum

quominus iisdem quo banpotestate .^it prohibcrc suntque homihonoribus cU canonizati afiiciatur ipsum pulvcrem scpulnespeneinnumcri qui vel quibus circumfusum colligcre salagant. Ex
cro ejus

burgensis,

ecclesiae cathedralis Constantiensis ca-

omnibus jam cultus

aliquis veluti

pubUcus

eiU-

vidcntur plures Romani citur, quc[a miraculis ad qui de virliiUbus ejus et PonUfices, instuui jusscpulcrum ejus patraUs informationcs
permisisse
serunt.

noininc quam speDonicus honorarius, tam meo Domiiii Lainc parochi ciali commissione venerandi honorarii ConCaisarisburgensis et canonici item revercntiam ac vcncratioecclesi.-e, ob
stantiensis

nem quam

erga

B.

Thoinam ileliam dc BiviUa ani-

misgerimus, et fiduciam

quam

in

patrocinio ejus

S.

Muum

Conqre jttUone
expeui.

missionesobcundasadhibitusfuitquum ab episcopo
suo.

40 Virilleadmirabilis,

dum

in vivisegit,

adsacras

tumeUamabcpiscopisAbrinccnsi, Bajocensiet
concedcndi

fccerunt Lexoviensi, qui facuUatcm ei conciones ejus audiendas acindulgentias iis qui ad virlutum cjus ad aulani usccssisscnt.

Dcum pollct collocamus, hoc et gralia qua apud Dccembris sub Sanctissimo Sacrificio die decimo apud B. Thomnm quod nnhi in ecclcsia Bivillcnsi precibus sancti illius viri Hcliam otTcrre Ucuit, Ca^sanscommciidavi successum sacrse missionis
Deo per intercessionem burgi habcndip; atque a juslurum in sancUtale profcclum ct ejus^postulavi malorum impiorumquc coiivcrsionem, dcniquc ut
missio
illa

Quin

et faina

S. Ludovicus rex que rcgiam pcrlata fuit, cumque essct. Post mortcm accersiit ut sibi ab elecmosynis

plurimnm vero ipsius opinio sancUtatis cum .Umidio omnium ordinum jam a quinque ssculis atque opis ejus liomines Sanctum illum pronuntiarint
accrcvit,
(1)

ut

sitcctet

ad Dci gluriam

el

civium Csa-

aitcrrisburgcusium felicilatera temporalem atque erat : C. Dcmons. Nec spem de nam. Signalum

la Religion ColiQ, p. 126. 117 01 128.-C2) Aini de

n. 1386,

l.

UV,

p.

40.-

(3)

Apud CoUn, p.

109 et aeqq.-

">., P-

128,- (5)

III..

p. 129.

a uxilio

606
A. T,

DE

B.

THOMA HELIA PRESBYTERO.

auTilio dhif}o B. Thomae itiiercessio^^e (iffnlvro frvr strarit ei^eJUus ; qvat^dorjuidem frvchis trivw illa-

rwnrnissiorivni ecrtittyehicvlentissitiii^f/uoslanien, ne hngiiis a pro/ ositoargvinentodiyrediavn/r,siivgiUatim CTplicare omitti)! vs (1). Poiro inlra spa-

VITA
B.

THOM^
Ms.

HELTtE,

tivm temporis qvod missionem Ca^sarisbvrgensem interet Cotistovticnsem medium fvit, menseFehrvario 1821, dvo prsrconcs evonge/ici Marivs Avbert et

auctore Clemente cogevo.

Bach BiviUam esrcvirervnt, tvm


vias coram venerarenlvr sx(Osqve

ut B. ThomiP. ca-uei

commevdarent
in ea

tvm erigercnt populvmqve


labores,

qvoqve vt

viom crvcis

parochia

Ex

coflice ecclesice

verbi Dei pabvlo recrea-

Bivillemis.

renti^), Seqvenli anno,vtialihi jam dia-imvs fn. 7), Ivrem Vila B. Tlioma^ o Joanne HeJye conscripta in prodiil, edilionem prnbante Petro episcopo
;

pra-ler

ogis me, charissime fralcr Alanc,

imo

Chrisli

^^ Thomit,

qvam Vitam
cationes
/tei.otu>tur

aliam breviorem aliqvanto .yerivs litanis, preea-cu.sam vvlgnta etiam fvere cantica, aliaqve opvsrvh fovendae fidelivm erga
et

charitas
raculis

mc
B.

cdmpellit, ut de vila, virlutil)iis et miHoiiae

Thomae

scribam aliquid,
supra
praediciis
te

qiiod

pcreprinis ex diversis orbis climalibus ad ipsius

Beatvm pietoti acrmnmodnta (3). ^'iUnum tamen BivilKrpr,rstandvm reslabatad


^jf.^fjjjj, pj-i.^itin^
-

tumulum
quenter,
valeas,

confluentibus,

fre-

prout

dicis,

requirentibus,

ostendcre

Biviiirnm fratemita;i-tspet
fU lultum
brevi

etgn B. Thonmni relioionis rcstitv-

"

>

srilicel vt antiqva confraternitas,


i ,

qvs a
i

s.

srde apiri.

neglertaquejacrbat, f^nc s.rcvU svperiori? proslrato

probatvm

dcnovoerigeretur ; qvainreBivillensemparochiam B lavdahili eremplodivpr/riveratparochia San-Mauritiensis.qv!FSvamronfralernilatrmrenovoreralab anno prs-scntis s.rcvli se.Tlo,vl jwidrtn indicavimvs. Tandem igitur et Bivi/lcnsis confralernilas renata
est die

quod imitari debeanl vel mirnri. Quia nonnuUos ad amorem Dei non minus exempla quam pra^dicamenla succendunt, ad honorem ad exaUalionem nostrbe fitlei .sunjnia; Triiiilali.s, sedificationem proximorum necessarium necnon
igilur

Iv

rcor ut

ejus virtules et miracula,

proul ariditas

miserce linj^uae meae sufTicit et in^^enioli mei tenui(as

patilur,

inio

gratia

noslri

Salvatoris annuil,

xxvn Septembris

1833,

atqve inlra

sea-

aut

qux

vidi ct

manus meae

contrcctaverunl, et quod

septcm nnnos tnm prosj^ere accrevit, vt, qvando R.D.CoUn novam Beati Vitam cm\cinnabat, nv7nerarentur ci adscripti quadringenli ocloginta sex
utnu.'ique

per tesles omni exceplione majores, quorura exaPtanliensi

minatione una cum bonae memoricE Joanne Conepiscopo a et Fratre Radulpho de

^'

servs

fideles ea- variis diceceseos

Conslan-

Gardinis priore

Fratrum
tcmporis,

Prsedicatorum
qui

CunstanSedis
et

tiensis rarlibus, cl ralio arcepti

qvotannis rationem
feria

tiensium
apostulicffi

tunc

de mandato
vita,

expensi svpcraret Ibris francicis circiler trecentis.

supcr

cju^dem
proluquar,

Bcati

nierilis

Sumptibvs avtem .sodalivmprima

sccvndacu-

miraculis inquircbant,

et alias et

per bonns et fide


lideli,

jusqve mrnsis snlrmnr fil Sarriprium,acnoctudiuqurad B. Thoma? sepvlcrvm luminaria pro vetcri

dignos agnovi,
stylo

licct

rudi,

conscribam,

posluris nostris,

annuenle Do-

more ardent
artnis

{4J.

fnlcrim Pclrvs D^ipotit-Poursat

episcopvs,qvems!rpivslaudarimus,ullimisvil3ems

mino, luofutura. llabeo siquidem volunicii oiiginaie, vidclicet inquisilionis priniie per pra^iiictos
exaniinatores,

causw canonizationis seu pnlivs opprnhationis cvllvs immctnorabised morte imprdilvs, propositi .vu/ exccufiolis (5) nem reliqvit 111. D. Lvdoinco Joanni Hobiou, qui in locv m illivs surrr.ssif in ilio anni 836. Hic qiivm dicKiJulii 1838 in Bivilknsi ecclesia Sanctvm ConaUahnrnre
ip.sc

cceperat

me

prasente,

raclse,

cui praesentem

compilalioncm,
(quud
absil)

ne quis

me

putet

inquisitionem

adulterasse

pracdiclam,

cunjungere
""'^^^''^ '^

(iignum duxi.
2 Fuit igitur
S. S.

Beatus

Thomas
talitcr B.

Helie in parocliia

'""'

Petri
Pctri,

dc

BoOvilla h

bonis ejusdcm
aicbal,
(/

"

^ c

firmationis

Sacramentvm

administraret, eaorcahabuit,

prout idem

Tbomas

dictao,
et Mali-

sione panrqi/rirnm de B.

Thoma orationem

simplicibuscx parenlibus,
lis
e,

scilicet Ilclia

subqva non

sine ingcnli nvdiloi^^ini suorvrn gaudio

legitimis conjugibus Constanticnsis dioecesis

publice profrssus est se

causam

Bcati,

jam intendisse animum omncwqve curam eo coUalurvm

in

oriundus,

sludiisque lilterarum tradilus inslruendiligens in disciplina niagistri-

ut

dus.

Quanlum vero
niullis

saitrni Indirectam .sive .rqvipoUenfcm

iquomvocant) beatifioalionrm rum fncullole Officivm proprum ac Missam de B. Thoma rrcitandi a Bomano Pontifice obtineat (6). Qvar qvidem promis-sa reapse mox executvs fuit ita vl rrs nunv in Sacra Bilvvm Congregalione agilrtvr, afque ut nvper aliquem ex
:

que

slalu fuerit (rexit


in

enim scholas
ardenler

in

grammatiac

caiibus

locis),

scholarcs

socios suos non

tam scientiam quam bonos mores


longura

instruens,

verbis et excmplis exhortans,

collcgis nostris Constantia

rescriplum

fuit, s/ es

maiile

quod et sermone
in se

nimis csset scriptura pcr .'^ingula siquid(ju satis rci comiuobavit evenlus corde bcnignus, ardentcr ac duldulcis,
:

commendare;

xima

sit

fore ut honoribvs B.

Thomae

svmmus

citer inslrucns,

tandemaccedat cumvlvs,
quibus nostra vota cx

votis lotivs

Nonnanni^

scliolarium ac suciuruin suorum provocabat aneclus; ecclesias diluculosuinmo


ilehinc

inferioris lantopereelfani longn fempore expctitvs,

frequcntans,
cis, et
.^i

tcmpus

disciplinis

scliolasti-

animo adjungimus.

quid pro tcmpore de die pust scbolasticnm studium supcresset, vcspcrlinis divinisque lauiiibus impendebat. Sane tunc temporis in cibis, vestilms
et coHuquiis jucundis,

sanclis tamen,

salis

com/

-*'^^^^'^^

munis exlernis habebatur.

Verum

post

rcgimen

scbolarum de Caesarisburgo f valida fcbre currecoloptus, per Dei gratiam convalescens, vestibus cOi^pit uti vestibus de vili ratis abjectis, umnino
burello g.

Sub
78!). t.

illo,

quo carnem doinueiat anlea,


p. 25- Colin. p.
113.

<P-'^''A"'' dej?, Religlon. n. 667. 677. 68S.702 et 791.


I).

l.

?18 et 378,

t.

XXVll,

XXVI,

p. 86, 81. 300 el 3CI.

t.

XXXI.

p. 1G8 el 1C9.

n. -m lO-Jetiaa. -XXX!. t4)Pag.


Ibid..

C5)Pag.

no.-f3} Cplin.

p. 109-

(G)

Pag- 130 eiUl-

modo

'

PIE DECIMANONA OCTOBHIS.


,ndo
ruil
cilicio

607

.iomans

quo eamdcm .,^


ji

nm
mpotc

T,nmr,nnm rica
fu.t

fervore P fervorc nraeter abstinentiam ^^

jam dictam, quadra-

AUCTOflK

rostmodum,

donec

dcb.lis e

eftectuB,

cr.mbu incultus et deformis

vesl.menlo

.lespicabilis,

mandi contemptum

l.ab.tu

pr*d.cabat
.

^^ ^^^^^ annis singalis jcju^^"" ^^Ves eo tempore continuavil in pane j n re q ^^^^ ,e,perandum cst ut i^^^^^.^^ ^^. ^^^^^^ g,iati, pn.trahatur polincniiainner immoilerantiam
miiiualui-,

CLEM8NTE
COjEVO-

cts^cstu.

anUtiuin.

xicerdo-

jejuvigiliis, disc.pl.n.s ac 3 Carnis desideria Eo s.qu.dem tempore niis multiplicitercoercobat. .parentibus, in cumOuiUelmo fratre suo, morluis moram trahens, ut de d.vmo

....

ne

defi-

';;;Jl''7i,f^ ia,dicationis olUcio factus inutilis cerel ab.nceploi_ ^ ^^^^^ ^,^^^^. episcopi tenuitatc, dc mandalo priefali nrffi nimia

iam (licta parocliia diurnoque servitio,


post

cui

cum

presbytero loc. con-

clavem ecclcsi^e d.cti suev.^rat intcressc, similcm retinens, obortis noclis Com|>lotorium
loci

quadragcsimarum temConstantiensis austcritatem diebus per btbdomadas neravit eamdem. Tribus contenlus et aqua; quadragesimce singulas pane
c^leris

diebus

panc

grossiori

quem

repcrisset,

tenebris, ccclesiam solus

cum

solo Deo loculurus

adibat.
pr.-pdictie

contmicio quot quanti quoties in coemeterium transeuntes, ccclcsije

per

oleribus aul pisis in bullitis contcntus erat

aqua sinc
piscibus

salis

cond.mcnto

frcqucnter. llaro siqu.dem


in

eum

necnon

et

parcissime

quadragesima
si

anliquitas, temporibusiliisaudicrunt, prout narrat

vescebatur. Extra quadragesimam


aut pisces comederet,
quo.I

forsan pro-

gcmentem. suspirantem scscin ecclesia sspe fata Inde vero amigentem que disciplinis asperrimis
!

b^norum canies ptersoiemnitalemvel inslanliam


parcissimc
rct,

satis tardc

domum

reversus, post

modicam quie-

ecclesiam denuo proi.erabat, tem circa noctcm ad oraliombus matutinalibus, discipinis ct

^.."C^r.^:;
dicbusad minus
ris

laudibus

in

pane jcjunabat

et aqua, caete-

comcdebat.

perraro cont.ngcbat, Similiter si vinum b.be-

lympbalum quod parcissime bibcbat et adeo viderclur. Sexla leria quasi mutasse vini speciem

E:^r,=i=:s";rr
diem
in

raodico pulmento diebus itane hordeaceo cum aut pisces comedens, conlentus, rarissime carncs

ucral,

diebus
tus

evequa IVstum dominicffi Annunl.almn.s aliis tamen sanus cxistcret, jcjunabat, dum conlcn- E minorc pro polu ciccra vel ccrvesia

refectionem

plenam
post

declinans, ad

camcram

vel

ecclesiam

rius orationi,lectioni

quam minus solum


taus, secedebat.

lalem qualem refeclionem soluavel studio vacaturus, numquam cum solus cral, se repupaupcrtatis

parsimoniam diligenliA nonniillis, ut reor. suscipiebalur, quia nullis bus idcirco cum gaudio proptcr se parari onerosus, omnibus utilis nihil prohibebat et prohiheri faciequinimo
volebat,

amplectens,

lelmojam

dicto

Ex tunc proposilum patrimonium suum frat.-i suo Guildimitlens, sine quolibel murraure

bat

cx[u-cj;se

paratis
;

vero

sine velut cgreaiusmcdicus qui mortcm ut e.sset cibus


Et

tamquam mcdicina murnmrc vescebatur,


arccrct,
nuri 'lclicias

usum quoUdianum dicontcntus erat iis qu^ ad eidcm; qui super abstinenctus fratcr ministrabat necnon ct quia pane frumenti et tia^ nimietate, omnibus appositis non utebatur, frequenaliis cibis

tcr
/fi

lacerdntio

increpabat eumdi'm. memor.ae Joannes Con4 Audiens autcm bonae viri Dei, lecit eum slanliensis episcopus /1 famam

quia inter lenta convixia minus ministrasset. scdebat ad mensam ; sed fervct spiritus, non diu actione discumbcnles rclinquens, cum gratiarum lcclioncm scu confessurirens, ad orationem vel sanctas semet alio siones aut alias occupationes
transfcrcbat.

De vigiliisquid referam

Pernoctabat

ec-

-s.i"^.

.....^fa ^'''

"

ad

se vocar.. gui '";^_' ^__,^._, .^, J^._' ^ ncc atVectatae sordes laudem delici exquisitats.sic soret vesiium pariunt capillorum hii-siludincm deponere persuasit, dicens quod noo de' .

ditatcm
cct

ad immunditia sei-vum Dei; qucm postmodum

et corporali ex cornorali prasenlia Salvator.s mcditandum Sanctorum sufTragiis ad orandum sive vigilias exerccret. dedivinis fervcntior, honcstius noctis OlT.cio pro defunIn prima siquidem vigilia

^.^^^. pronior,

^, el

promovit. omnes sacros Ordines, Domino favente, lieret, Bealorum Vcrumtamem priusquam sacerdos

ctis

septem

psalmis

poenitcntibus,
ct
aliis

gradualibus,

cum

litaniis

quindecim septem psalmis

Apostolorum limina visitaPctri, Pauli ct Jacobi quatuor audivit Parisiis et per annos circitcr

:ii=r"*r:=:=:
niis,

vit

disciplinis

et

occupationibus sancti socu sui

s =E ,Erir;r.r;^
tem
ecclesiJB,

cum quibusdam quos parvos psalmos apixmahat, satis et suo clerico comitatus, tract.m orationibus,

temporecomitaltatureumdem. ad infcriorem parubi lectum sibi feicrat pricparari, non sinc crebcrridimisso, remanens in cancello, suspiriis meditationi dc divinis et misgemitibuset
contcmplationibiis

scholastici
prffifatis

multa

tam

miranda quam

laudanda

nc faexaminatoribus uan-averunt; (iu;e omitto. Promotus stidium generent, ad pr^sens per ecclesias Conigitur in presbyterum, ccepit .vitae seminare ferven.lioecesis verbuni
stantiensis
tcr,

vacabat.

Cum.pie suum cleri-

cum

in

suis

praedicalionibus

imlulgcntias conce-

poenitentias injungcre, dere, coDrcssiones audire, absolvere de dioecesani pradicti Iicencontitentes


tia speciali;

aut propria semeptisun;. Deasperrime corri-ia disciplinal^at nccess.tas mum soi)ori quem non cupiditas. sed modicam contcntus recreationem exigcbat, ad
crcderet obdormissc,

cum

virgis

ad iQstar cujus

boiiie
i

lelmus episcopus AbrinctMisis

inemori;e Guilcxercere pra^missa

eideraA.O pcr ecclesias suae dioecesis corauiisit a se puero Si compaquam dincrl bic prcsbytcr sacerdotis ad vilam pr.-ecedentem,
I

quandoque pallio, modico stramine cum quodam ad circa mcdiam parlem noctis corpus dabat, et surgens, clerico suo dicens laudes inatutinales valde modeste socie sursum
:

Socic

siirsuin,

->,

remus vitam
prieccdens;
laboribus,

vocabat. Nullus
runt vidit cum,
lecto

clericorum

suornm,
csset,

prout

rcfevel

videbalur vita quasi (ut ita loquar) inutilis fuissc

dum

sanus

cubantcm

de

siquidem

jcjuniis, vigiliis,

disciplinis,

surgcntem.
singulis
fere

Laudibus

igilur

malutinalibus,

orationibus,
ctinticis

Iaudil)us

divinis, psalmis,

orto sidcre lucis,


tis

hora prima dcvotissime decanta-

hymnis,

spiritualibus,

exhorlatiombus,

pvffidicationilms,

inorum
vacans,
}'V"fa,
algli.

audiemlis confessionibus, inhrassidue visitationibus ct consolationihus Dco. dicm i^roxiinis impciidebat.

noclem

diebus. impedimento cessanle, Missam celcbrare solebat. Dehinc suiumo cgregius, in hac pereviator assiduus, peregrinus ad aliam ccciegrinationc soto corpore constitutus,
diliiculo

5 Scicns h

itaaue itaque

imiur auod quod cum dispositione imtur


proposuitiu iUo

siam properans, siara piui.c, ....,


sivc psaimis,

horis ^w...,

canonicis ^-...-.-.

aut

oration.bus

belb.m, IejuJ:ls dom^ans carnem,

aut confess.on.bus quas

vja^fre^

608
ADCTOHS

VITA
eum scquonlibus
ad

B-

THOM^ HEU^

PRF.SBYTERI.

nnonler a multis
opc'ribns

autliebat. vel aliis

etca^terasubsilentio.prout
toraplationi diulius

mons

est

d,ca,con-

insislcbat,

froquenl.us hicbry-

CLBmnTE CO^O.
proBdicatit nrt

sanctis

laudem

Dei

^dificat.onem

intentus. nroximorum indesincnler erat


7

mas mullas fundcns.


Christi
iffitus

Animarum

a$iidua.

ardenter
(iiobus,

imprdimento
b.s
vel

lucns prscipuus, i|'sarum dominicis et fesUv s insistens, singulis semel saltem


zetator

rubens

facies,

Post sumpl.onom Horpons gaudens mirabiliter apparebal: et qua; prius erat palli<!a sanclum

ardorcm. cordis pra'tendebat

Non

M.ss.s lan-

cessante,

tum

scd ct

habere cons.ioverat, alias lachrymas


rcspicoret

^uandoqne

ter in

quatcr. sc.licet ad die Nativitatis Domini .ecundam apud \au^ Missam apud Boovillam, ad Sanclam C".cem /. ad villam, ad tertiam apud ebus vicinis ecdesns. D Vesperas apud aliam de

^-^^^-^^^^^^^T^ pnmam

imagincm Ci-unlixi. in non poterat lachrynias concuiusaspcctudiut.no accidit quod, cum Cruc.fixum tinore Unde semel
ora^cipuc

cum

re^^piccrot inslantius.

inler

n.ultas

lachryt.ias gut-

sinldTs

nua.ira^esinne

.^altrm

scmel, quandoque

tam

cruoris omisit.

Aniuens itaque

niisencordi^

bS^ti^diel^us^squotieshabcbat^^^^
eationcmpnpuli, scholaribus
fn
in scholis, le hg.os.s

visceribus.

compalicbatur

peccatoribus,

paupen-

pr^dicarc solebat. u s co' nnbiis

De

fide

pro

imprimenda qua fidelium cordibus


articulis de

tolus ardebat,

n
s

inu
sed

bliliter.

su.s sermoq,nbus ecclcsia solcmn.zal. non interalia monita salut.s au ,ent,um pro capacitate
facililer

bus ot infirmis. amicis suis anlisubvonirenl;et qunndo cum nolis subtrahcns scutollas faciehat quis comedebat, ori frcqucntcr eis pauporibus erogandas, dicebatque Infirmos visida pauperibus. Nimiscomedis invitans eos ad mnrmitatora et
:
>> :

Hortabatur divitcs ut pauperibus

tans consolabatur,

narvulis

qanem

fran^ens.

decin.as

et oblat.oncs

Post prsd.cat.onera reddorc popuios hortabalur. frequenter, prsvacabatcnnfrssionibus audiendis, ad toncbi*as jejuusque cipue in quadragrsima.
Multi siquidem nando alii per alii porduosdies, B dam unam, alii per duas
viri

immissas ab amant.ssimo Iribulationes tcmporales uobis qui mclius quam nos novil quid pati-e Dco, susUuendas. gaudio cxpcdiat, cum paiientiaot ardenler insistrns, ccclcsias extremi 9 Aiiimarum lucris

mort.

mulieresque
alii

fidoles,

tres,

per

hcbdoma-

el

amplius quanrloque,

tum
pter

doctrinam. tum propropter salutarem ipsiu? sermon.bus conceindulpenlias quas in suis

aunos circitcr vi- vomncs dictarum diceccsium per ut prsefcrtur, saltem semel, E ginliduos, in omnilnis, pi'dos, ct ante inmajoribus bis aut tcr pra-dicans, visilans circitcr quatuor nudipcs,

toi.'rau.

debal

parnchiam sequehantur ipsum ad suas paeumdem. 0"aniphires eumdem suscipientes, convenienlem cum gaudio
rentiam. de

m, tum

revepropter ipsius sanctitatem et

parochia

in

obitum suum in equum quandoincedebat. Ascendebat tamen promisissel ad aliquam ecclcsiam profique cum exportaUonora non lu-optor so, scd propter cisci Ante obitum suura populi, ne Uedio gravaretur.

rochias

clamahant

alii
..

Ecce bonus

homo

, al.i

<-

bcce

homo
eorporis atti-

Doi.

Fama quidem

sanclitalis .n populo

por bienuium vel circa variasin est cftalessusUnuitcorporalos, in quibus fortior posset ad ecclcsinni profiNam cum non
fectus.
cisci.

variislocis .nfirm.-

presbvtero

in

ecclesia
scilicct

cclobranlc, facicbat

celeborrimushabebatnr. roferam 8 De disciplinis quid

cationc.. oran.

,ii.tud.wn,

A .luventute sua semetipsum asperr.me cum viriiis aut coi Hf-Ma sua Parisiis soholar.s et disciidinaresolebat; quod et qu.bus postmodumfacluspresbyter, in ecclosi.s m omissit. Dicebal quandoLrnoclahat. facere non discipUna cum gemstis que suis familiaribus quod dccii.ion.lam carnem qu.a bona oralad
?

bis,

ad clevationcm

et

sumpUonem Corpo-

quo fervonlior ojus ris'chrisU, pulsaiicampanam, suam dii-igctur acUonem. Comnmn.spiritus ad


qui cecalurusveroposlMissam, per presbytcrum indutum. prscelebravorat diaconaUbus vostibus cereis accensis. InMtalor.um

dontibus clericis

cum

et husso

/*

disciplinando satis erat tolerab.eius a-sperilas in qualis durabat ei qui non est expertus lis sed diu nnn diccret quod tantus vir haec Sit' Verisimilc ost qui fueNarranl siquidem sacordotes inexperlus. transibant por nemora clerici. quod, cum

occurramu- eb-. 7 vel de A<lventu Ecce venit Rex, etc. rcantando, sib.CorMabi^ fiuus
Benfd.ctus
faciebat. Inter.ra voro pusCbristi dcferri solcmniter juxta quamdam lormulami posUus ante leclum, adopertam, Salvatoris .xprciabat
pallio
altaris
:

7
r

ventum
in

qucm

sibi

delalum cum gaudio susc.p.cns


otfig.c cor-

runtui
spi.sa

ubi

erant

C parlem,
diolianl.

et tunc

sed

cominus

sccedebat auet quandoque gom.lws ictus accedcre non audobant.


arbores
prffifatae,

vidcrct in ^ manibus, cun. ipso, quasi ac domun. communiporali, diuUus loquebatur;

Quamdam
P

carncm o corrigiam ferratam ferrum ad vclustatem dofoc.t. tamdiu i.ortavit, donec per induslna feCum broca/.suai corrigia^, quam ex i.ungcbat. Froqucntcr sc cerat Ueri iongiorem, ad podes ejus usque viderunt sui socii sanguinem mananlom.

Cicatricos vulnerum quifi sib. api-arenbracluis, in ciuribus vi tibiis, poctoro, in Crcdo pnnclinnt'& probanl oasdcm. fino. tos in dum adbuc vivcret, <'jus.

feciim

.iquidom, prout ab au-livi comilibus cognilis,

ctionos fanol)at sibi. Gonuum flcxiones tiobal.

quod luijusmodi puiiquando cai-nis stuuulos soncrol^errnuo


facicbat.

semeUpsum. cabat propriis manibus cibum s.l). doluU-rant, gratias eis, quod prelh.sum mullis solcmnilatom servavit m rofcrobat. Istam qu.l)us non poinfirmitatibusquasisingulisdiebus autcu. pr.ificisci; solcnm.us torat ad ccclcsiara visitalorcs saccrdolcb uUima, quia mullosJ.abebal Coi-pus Chr.sl. dcIcronU etclericos, qui prcsbytero In hac ..ifirm.tat., canlantcs solomnitcr assistcbant. p.vsbyn.isit Utteras ad pra;videns obitum suura, ut, qma rogans cos loi-os Constanticnsis dicecesis. conductu ind.get, prout

Quo s.|mpto

migrans anima de co.-pore pro ipso n.igrat.no in nsdera litleris continrbatur,

Dominum

gombus Omcium divinum sempcr slans vel fioxis Qui vorbum iUud sru prostratus diccbat. Ad
:

htteras nom procarenlur. Misit et alias t.s BoberU. Bcrlrandi m n.atro,.a. Alicia. / uxori vo auam -go " insignis, et i..ter alia continonlos
1
1 : .,

p.vsscs EST

pno SAI.XJTK NOSTKA. ol dd illud Et Mauia, genua iioM^ FACTUs EST, ol ad iUud Avf. Mirabilitor ct uUra aestimationom dp more flnctebal.
:
:

scire quod vado ad curiam

i^^^''^^'

'^;'
!

^
t

'

rator vcster ero. cu .-eUg.osa " al.ona, Alicia discipula ojus valde

grandis fiduc.a

^.^^^ auton

niiseriie nostra^

dovotus

in Orficio

divino pcrsistens,

muUadcsuis
revelasset

^""'^"6 semel e. rovelavit arcan.s;


qu;in.

lacbrymas infra Missaruni solomnia piu-cipue frequonlor habobal. Crlcbraturus ex more praeceperemorat suis clericis ul populum facerent stare
lura. Post

de gutta san^uinis

'""
.

^^^^
a^

mashabuit, retDco,quiadenullosecreto quod


^^^'"^-

ut b'ratias ul pra^fcrtur. injunx.t


ci

diceHt.ien

verba Salvaioris

Hoc est corpus meum

lOAnte

DIR DKCIMANONA. OCTOBRIS.


por plurcs dirs lcpi coram 10 Anlc obitum suum ct Passionc Salvatons Evangcse ,]e Incarnatione suspirans. paudens cl ad cffihim lia raciebal. qua^ audicbat. Ipso die levans oculos, devotissimus anle obitum suum C.mlmiprationis suae non diu capcllanum capcllae de BricMatillis
aliis
e.st

609
in

apnqrapho
:

P. Jacohi Dinet,

in

ficfelicisi'"^"''

duolnis Malilis

j71

lluetinno,

ncscio

an ab

AUCTUR CLEMBNTB COMVO.

At Huetio ipso, margini odscriptum cst MatiUlis. uti hoc toM(, Matili absqyic s scriablativocasu, ptum oportuisset. Quare equidem opinm- in genuino
Clcmcntisnostritc.rtu hic c.Tarat^nu fuisse Mabilia, erat quod nomen swculo xiii inter firminas non adeoque litteras b ct a pcrpeinfrequens;

lclmum prcsbylcrum

assislcnlcm rogaquebcc, qui fucrat cjus clcricus, tuas, vcrsicuium Psalmistse ; " In manus vit ut illum redeDominc, commendo spiritum mcum :
B

omnino ram a librariis

niisti

me, Oeus
fccit.

vcritatis

coram

sc

dicercl

quod

ct

et

slatim

spirilus cjus

ad suum

niliil migravit autorcm. In cujus ore vel corpore manus cjus, ac si vivcrct, apparuit inlioncstum quae fuerat agiles extilcrunt ; caro vero reliqua,
:

ct s fuisse mutatas. Atque ad inducor magis qund in namita sentiendum eodem Clemente, quam. tione miraculorum,auctore apographo (num. 3l infra dabimus, mcmoratur et ea tamen P Champion mulier nomine Mabilia,

in

eo

in

cxcrcilto continuo,
sibi

quam vulncrum

sivc

punargu-

abapographi Dinctiani scriptorc Mabilis, appcllatur vcro cxc/m^ Matille a*// Mathilde
rursus videas, in his quidem- b

in

hhns
:

ubi

ctionum quas

fcccrat, ut prseferlur, in

cum

t,

in ilh vero a

mentum nobilis militia^ cicatriccs ornabant, puerilem praetendcbat aelatem. Quod, sicut credo
firmitcr,

de nomme c7s commutatum. Quod autem hic postmodum obmatris B. Tbom nnnotavi, idem
servari quoque velim in narrotione quoties inibi nomcn Matilis recurret.
f

miraculorum,

mcruil

castilas

virginalis

siquidcm
alii

Petrus prcshyler de BoCvilla parocbus et


sbytcri, quos dc liccnlia sive consensu

pre-

dicti parochi

CiEsaiisburgus
ctsi

quibus variis teniporibus varios confcssorcs clegit, asscrunt quod faciebat confcssioncs bumillime
,

oppidum,
dorc

maritimum pagi Constantiensis s.rcuh xin hngc aberat ah co splen-

in suis confcssionibus

peccatum mortalc nuniquam

poluerunt. Obiit autem plcnus dicrum B perpendcrc Dotniiiicic Incnrnationis miilcsimo duccntcanno

pra^senti temporc hahct, erat portu satis conspicuujnveteri castelh,ahbatia, tum D. Coiin, R. et incolarum frrquentia, uti notat

qucm

tnmenjam

simo (luinquagcsiun) scplinu).

.scxta

fcria

in

cr:.-

aiicgans commentarios cl. Norquis castellis C^) etabbatiisjk) ilUus partis

viri de Geixnlle de anti-

stino Beati Lucae Evangelistae circa lioram

nonam.

manni.r quam Manicam dicunt

(5).

ANNOTATA.
a Joannes de Esseyo Constantiensis episcopus
factus est

vilioris species, g BurcIIus panni spissioris ac autem ffu/"'' ^.'/'"^ (6)- Bureau nostris burcau, quodpannus ahGallis i'lem fcre est ac bure, nisi

anno \^b\ : primum examen procanonizatione B, Thomae ciim Hadufpho de Gardinis


instituere cxcpit
ci}'citer

anno

{'iQil,

alterumverodecennio

hocquejain absoluto, at nondum liomani delato, ut in Commcntario prxvio dimmus (num. 13), obiii amio 1274 (1). b BoCvilla constanter scribitur in apoorapho ad
post
;

quanto solidior est (1). hic legitur h Joanncs Conslanticnsis cpiscopus Chnmpion, sicut et in apographis Huctii et P. Leapud Clcme^xtem lectus fuit a P. francisco auctore Ideo' cultus immemoramii-rc (8) atque ah apographi P. Dinet nomen bilisi^}; scd scriptor verisimiliter quia crrorem scu
Joanncs/)r^fcm(5/(,

decessorcs nostros misso


1672.

a P. Pctro Champion anno apographa nostra /ia6en( Bivilla. Alia duo


eonom-iyie exprimendnusum

Sedhormn scriptorcsin

memorix tapsum in Clementc hicagnoverit. Constat pripfuisse quippe Joannem dicecesi Constantie^isi anno tannullumanteJoannemde Esse]io,qucm supcrius twm 1251 cpiscopum factum fuisse pauh
diximus {annot. a). Itaque mei-ito tradit B. .sacrisOrdinibus initiatuin ctin lin (lOi fi.Tbomam llugone dc messem cvangelicam missum fuisse ab anno qui cathedram Constanliensem ab Morvilla,
1207 fli/ ojmum 1238 occupavit (11). cognoV, de Sancta Matre Ecclesia i Guiliclmus ab am.no 1236 minatus,Abri7iccnsemdia:cesimreTit
D. Co-

reccnti&i-em secutos, Hlius vcro scriptorem originali et auctori Idex ea-cmplari adhipsisse arbitror.

Nam

cultus

immemarahih-snomcn Boevilla apud Clementemobviwm {uisscdemonstrantillaipsiustrrba{2):


Innumeri ipsius exequias a domo Oiii dc Vauville nsquc ad ecclesiam dc BoCville comitabantur pre-

^ sbytcri, clcrici, nobilcs ct plcbani quse evidenter exCtemenlis narratione miroculorum, vbidcBeati sepuUura agitur {num. 4), derivata sunl. Sic Boe;

adannum\ni{\%.
k

B 'l'homam

m
et

nonnulHs quoque
:

locis

dUBce-

villa

quoque scribitur in

libro albo epi-scopatus

stantiensu!,

quem num.

14

ConCommentarii pnevii

semx Bniorensis

Lexovicnsisprsedicasse perhibmt

citavimus; et Bucvilla in veteri Ordine ibidem num. 13 a nobis allegato. Clemens c Secumlum honc ctijmohgiam, cujus auctorem fncit, essct proin BoCipsum B. Thomam
villa veluti
ville,

tacct Clcmens. bioqraphi rcccntiorcs dc qua rc jUTfer mare una circiter l'Va!IiviIla scu Vauville distat a BiviUa ; estque par
IPiica in

scpfcmtriouem

Bonorum

villa,

et

Bivillc vcluti Bicn-

idque a bonis S. Pctri parochia: Patroni. d Patrem Beati Petrum nominant Franciscus Lemibrejoannes UMije et B. D.Colin, ncscio unde. Nostra certe apographa eum nudo noniinc llcUa

BivHlamct parochiamS.Crucis, fere distantia inter S--Croix-Hague scu S--Croix nu!e lingua vulgari remotior cst dans-la-Hague dicitur atque a cujussmsint tamquam intrigono, nt tria hirc loca sunthngituduuqula latcra i^itcr se a-qunli fcrme ab narravit C lemens B. Ihomtim

man

designant : ut Bcatus noster forsan Thomas Heliae potiusquara^Wmwd.^ Ilclias diccndus fucrit;quamcomvis proptcr hanc conjecturam noluerimus a

faculta temacet Ahrincensi quibus verbum Da prwdicaccpisse indulqeiitias iis ih 'annuntiamli; cujusmodi facultas
episcopis Consta^itiensi
ret

mJam

supra

Mclibus seu .,a-cularibus tempore non raro concionatorihus


seu reqularibusconccdebatur.

Quumautem mabumodumeiposuisse

mwniusureccdere,sedSaussoyumlat/ncscribentcm
secuti simus,

apud quem Thomas

ilelvas vcl Ilclias

eamsynodi nonnutl^e sum aliquandodcgcnerasset,


atque epi^copi abrogassevel
cei'te

audit.
Cfr B088iQ. Concil. Rolomag. P"^''^ ;.,P"^,, vP,iin on cU l. XI, col. 0 el 881. q) Apuf *'"' n-.^Pf !,l;'

I)

Gall. Cl.rist. nov..

Vale>iu8,Nolit. Oall.. ari.

Casariiburgw

UhxpiUy, DicUuunaire

Dt880

Cl^)Be8Sin. ibid.,

p. '2bOi Ijall. Llirisi. nov., "

78

leyuntur

610
AUCTORB

MIRACULA
1274 ilecrevU
|2)

B.

THOM-E HELI^ PRESBYTERI.


XXIU
in excdsis ctiara in Sic dicitur Gloria utaddaament^i ,IUi nb Maria>, sciUcct Mi<;is Bealffi ecrularc juheantur. B. Miclmel eo Hgmno prorsus

lcynnlm- U). !ta Concilium Sali,sbHroensp


(liiuo
:

rnbrim

CLEMK^TE

Cum

pmlcccssoro.-^ wo-

rdigioiiurn fratribus iu confesstri.... flivcrsaruin induigentiis sionibus audicniiis, rcmissionibus v\


laivii^n.lis,

cujvs Vitam nupcr edidid-cmita Camaldulcnsis,

el

aliis

i.luribus

poU-stalem
ct
:

suam

duxerinl committcndam;... quoniani abusi ali(|ui p(lestale sibi Iraditasunt


ritale

fratruni

nos aulbo-

benedictum ss^pc mentt ejus iiUi. de qun orehahcbat, fortasse quod obvcrswrctur modo du-imns TrisagUconciusio
?/.uA-(5), .iesumMar-iffi

filium

priEsentis

Concilii

oniniuni

aulhoritatem,

in tutuni. polestalem sivc licenliam... rcvocauius super hisconimisSi quis aulem ex vobis novam iliud quod salu i sionera dccrevit faccre, in boc

defuutione Papebrocldi (6) s ?ormiiidive(Hinlur,ul cboraiia. anto qus solot ctiam ro(ar, .subscllia qui geiiutloxi orant cliiiatorium aptari ad eorum coraniodilalcm |7). l-orinula autem dimi^mtiviim

animarum

exi^edit.

et

alicno juri

noa

delraiiat,

GmUelmus de Flavacuna nrchiepiMinolintomagensis at Cnm nos Fratribus scopus speciali ut gratia ribus dudum concesserimus de parocliiarum ct plebium... posipsi convocationes ad convocasenl faccrc, necnon convenicntibus auctoritato noslra indul|,nmtias liones prsdictas revocamus. Iia dare, eic, dictam gratiam
arbilretur. Ita
:

a forma eosensn arccpta, et scdem prcraloriam ostendit Cangins, signifwat, uii pluribus eccempUs
cst

iUud S. Gi'egorU Twronensh \^) vicr^ S. Gerhic sclegisse : Factum est ut quadam urbis episcopus ad bunc tumuraanus Parisiacte lum (B. Uisoris) vigilias celebraret, haud procul
intcr qu,TsatissU

formulam babons,
l

in

qua gcnua, cum neccssitas

cogoret, deiloctobat.

Quia Conctlhnn Ravcnnatensc lU anno 1314 (4| nos et alii proprojiler iKitentium importunilatem
:

cessinms
alias,
I)

reiigiosisconvincialos episcopi nonnullis personis praedicarent vel ut indti!j:entias, quando


possenl annunliare;
et

aii(iuarnlo

nonnulli

Badulphi fxUa, Erat lisec AUcia de Tancarville baroni dc Bric qucTnupserat Boberto Bertrando V quebec,vicccomitide BonchevUle etc., atqueapadc TancarviUe truo suo Guilielmo IV vicecomile indotemacceperat{9). Avia fuit Guimultas tnras
lichniBvrtraj^iepi.icopiprimum Novi/)mensi3,post Errasse enim Bajocen.sis ac dcmum Belhvaccnsis. ctSammarthanos [\{)),quiGuilielmum I Vassorium
fi

anipliorcs quam taliura... annuntient indulgcntias jure scripto permissum.... sil ordinariis ip.sis a

idco auctoritale pra?scn^is Conciiii

lales coiicessio-

nis de indulgentiis annuntiandis factas a nobis el omnino. a compi-ovincialibus caeteris revocarnus

Noviomensem episcopum fratrem fecerunt Petri BcrAugustodunensis, Batrandi Cardinalisetepiscopi htziuscT contimiatore NangU dcmonstravU{\\)-

Quoniam autem episcopijam tunc.pcrindcac hodie,


pa.ssim indulgeniias f/uadraginta

dierum

largiri

tantummodo
rint ilUc
blicabat.

potcrantjifnnhlubie nec mnjores fue-

quas Beatus noster insuis concionibiis pu-

MIRACULA ANTIQUA
auctore eodeni Clemente.

n Ilussum e.r gnUieo

Bvlgisesl hulst,

nio vero ilex


leatis

houxvocat Ckmcns, gund Gennanis HOlse, Anglis holly, Pliaquifolia aut aquifolinm, (/ fotiis acu-

Ha

dictura.

Corrigiam ferratam ferrum ad carnem portay\i,

Ex

Ms. BmllensL
dicit
B.

gallici^mus cst

porta une courroie

!err(^c,

le feriiacbair. Significat Clemens Bcato fuisse corrigiam aculeis fcircis insiructamexeapartequx

Uuamvis, secundum quod

IsidorUS, Bcatu, dum

corpus cjus respicicbat


aculci

ut,

quum

ea cinctus essct,

quam mir-acula majus sit opcra bona faccre ut ait Veritas, multi mm sivesigna;quia tamen,
crcdunt
nisi

"-'/'""
prcedtcit,

carnem puiigerent.

licn

p Broca vox infimx latinitatis, oui respondet galbrochc, significans veru, veruculura, sudem
i'cs

sanctitalem per miracula sivo signa scripla, scdotiniidelibus


signis m comprobandam. opcrai pretium est de morita factis a ipsius vita sivc post mortem iior

signa videant, ad ipsius B. Thom non tantum fidelibus per o|>ora supra

acutam alinsquc
C

cuspidata-s, hic n

Clcmcnte ad-

liibetu^r /)ro fibula.


(j

Invitatorium

Ecce

venit

Hex,

occurramus
va riarnm re-

obviam Salvatori nostro, proprium

est Dontinirae

brevitcr aliqna commondar-o. NarratautemGniliolmusdeSanctaCruce rcctor eccle-

Dco
si[R

scriptuiffi

primxAdven tusin a ntiquis {ireviariis


gionum, ut Parisiensi,

Sarisburicnsi, Leodiensi,

sis

Hatisbmxensi, Passaviensi etc, alque etiam nv/nc apud Cistcrcienscs, Prn'inonsiratenses, FF. Pra^dicatores,
r

ipsius,

Constantionsis dioeceB Gormani dc Traileio iabons juratns, (pii fuit diu comes presbvter cum quadam nocle pernocIai'ont in quod

ecclesia de Landelic

ejusdem

dioecosis, et

Matulirc-

CarmcUtas Calccalos
fiiius,

allo.sque.

nas

B.

Mariie gloriosffi Virginis decantarcnt,

Boncdictus Mariac
:

qui venit in
Missis dc B.

nomine
Virgine

pentc,

cum

serenissiraum

tompus

essel,

voritus

Domini
agii
jifnria,

hosanna

in excel>is, conclusio erat Tris-

ad fmcm Pr.rfationis

pTout in mmnuUis MissaUbus r.iderc csi ; sicutet liyinnoangclicoqu.rdauiin laudcm ejusdem B. Virginis inserebant/ur olim in hunc modum: Do-

spiritus irruit vaiidus sive malignus in vonto strepitu quod idem presbyler ecclesiam cum lanlo ipse voro conslans amisit prs timore loquelam psalmodiam continuavit, nec ulU.ra intrepidus
:

cl

syllabam quidem
cepit oi

dimisil,

ct

jiost

modicum prav
loquelam ad

mine Oeus, Apnus


Mariai

Dei,

Filius Patris, primo^^enitus

quod rcsponderct,

et statira

Virginis

Matris....

Suscipe

deprecationem

craslino vero jussionora recuperavit ipsius. In


reccssissent, in via rcquisivit
si

cum

noslram ad Mariae
sanctus,

gloriam.... Quoniam lu solus lu solus Doininus, Mariam sanctificans Mai-iam gubernans tu solus aitissimus, Mariam coronans. irndv cxpUcvs quamobron Ugianoange: :

oum

dictus presbylor

audivisset strcpitum

dit.-

Nonne mclius

supradictum. Qui responnos esseraus fuit quod

divino servilio

quam dormirc?

Nec amphus re-

lico

Missali

Homanv

hodierno subjecta

sit ilhi

portavitde ipso.

grandis constant.a, per

quam

li

(3)

col

patet

DIE BECIMANONA OCTOBRIS.


*

Gll
AUCTOBK

nalct

ipsiim
vir

in

tcntalione

prol.alnm

Item

cunri

Bealus

Domini 1255 dic quadam in in cccmeterio seplimana prrnosa a pra^dicarcl b, nec enim polerat jaxla S. Laudum

anno

eccle^ia

nomme populum conlinere, quidam laicus Oury c lcrram m qua seFirminus de Mesnillo coemetenum sumen jccerat, horlisseliat d juxta
pradiclum.

Georj.Mi

dc Morsalines Constanliensis diceccsis, CLEWKNTK per trcs dios habuil innatum et tumentom vultum, CO^VO. adeoquc nihil vidcbat ncc audiebal. Dcsperabant nieditur vuUui rcli- tumido, oculo parentes de vita dicta* puelUe. Qu;edam vero mnU' affecto, mulier Dionysia nomine, qus sequi consuegiosa manuimutHcB. seu ecclesias in quibus B. Thomam per loca
parochia
verat
pra^dicabal, hospilata
ftiit

peiies

parentns puollulae

Quem

vi.lens

Bt-atus

vir.

ipso

dixit
:

supradictK.
iuUe
dctulit
B.

Compaticns autem parcntibus puel-

ad sermonem Ille non vult venire ostcnso curat dc blado ^ modo rcdil plus modo vadil, frustabit de dc anima sua ct lamen non quam
:

Missam a

oam ad occlcsiam dicti loci. l'bi post Thoma diluculo celel)ratam, rogavit

eum

Gumque blado pro quo laborat. venisset, spcraiis habere minus in finc sermonis quam concedebat aliis, conversus
dictus Firn

hoc ei luanus, devote quatenus imponcret Attenquibns tonuerat Corpus Chrisli. fxprosso, mulieris et compassiodons autom Boatus lidem ut ei puellae lctigit, Deum rogans

iii.iulgenliam

nem

liomo, putasne te " ad cum licalus vir dixit qnia non haberc indulgenliam ? Non habcbis, blado pro quo laquod de meruiati; sed scias verunr fuit ut horasli, non comedcs. Quod et priediclus Firminus in crastino nam pricdixit
: :

sanitatem

vultum dnmum concedcre dignarctur. Sicque temporis spatium curata luit relala post modicum Vignon de paroomnino. Joanna filia Richardi lc
ocuio simslro chiado Boovilla habuit maculam in penilus non per mensem vol circa de oculo dm, et pracdicta; duDictus Richardus pator puclliE
vidit.

Paschaj

scqnentis

ilcr

arripuit

ad

S.

Jacobum

dccessit, Propter causa percgrinationis, et in via hahuisse, palet ipsum spirilum propheliie quod

n et hoc
pluviamcohibtt,

inetnllwi

iuit precibug

vir in ccemelcno 2 essetque lempus dc Moon f sub divo priedicarel, cumque mulicscrcnum, asccndit nubcsaquosa;

lama publica. Rursus cum idem Bcatus


fuit

die Natixitcam ad diotum Boatum, dum viveret, Missam in ccclcsia vitalis Dominica' post sccundam imponori'! maBocvilla oolcbratam, rogans ut

do

auget,

magna futura (jam rcs onKUa', tiuienlcsdc plu\ia gutla^ pluviae, sed paucae), surgeenira cadebant
eis rent ad ccclesiam iiroperantes, dixit

: <-

oculo praediclie puellae. Qui Bcatus vir apposuam, signum crucis suit oculo priediclo manum oculum laciendo. Cumque diclus pator resuper si posset saniquireret eum quid diccret de oculo, vicini dicebant quod recupcrare, quia omnrs

num

tatem

Sedete,

numipiam de
:

caetero

canarclur,
:

respondit

valde

ne timcalis.

Kt convcrsus ad

manu,
,.

prEecepit ei

dicens

nubem, exiensa Yade ad Deum, ne

Bichardo, non timcas bcnigne Sicque puclla post Dco dante.


"
]. >

hene sanabitur, magnam Mlssam


fuil

impediasnos.

ca^ptum que divinis

Sicque nubesilla recessit, et ilie sermonem, Deo favente, complevit; sic-

in

eadem

ecclesia celebralam

vidit et

plcne

curata.

Mabilia

uxor Pefri Guornrd

de

BnOvilla

obedienti pra?ceplis obedivit nubes admiratioiic multoirrationabilis tanla, non sine tantam fiduciam de Deo in Bcato viro rum, qui imperaret. Petrus mirati sunt, quod otiam nubibus facturus duas rector ecclcsis S. Pclri dc Boeviila,
ecclesia, fecit campanas squalis ponderis in cadcm iequalis pcr quemquantitalis fiori duos modulos Facta l^onum el fidelem virum campanarium.

hahuit

doxleram mulilam ct infirmampcr' operari annum el amplius, adeoque nihil per eam et maritus ejus necnon poleral. Desperabat ipsa Tandem ad suggect medicus de convalescentia. marili de sanctitatc B. Thomae praestio-nem dicti

manum

sumentis,

adiit

B.

Thomam

per

annum

vel circa

ante obilum suum,

et ostondit

manum
;

praedictam

dam

roganscum
sanitalc
rosponilit
:

quantitatem vero prima campana, consideraverunl superfuorat, inventoquc quod defimelalli quod metallo ad sccuiiciebanl viginli quinque librffi de a^qualis ponderis faciendam. fecit

eam palparcl. Mullum sperabal de bonigne pcr eum recupcranda ipse vero
ut

Tandem

Quid putas quod ego possim facere? ei devictus ejus inslantia (consanguineus
"

dam campanam
dictus rcctor

erat), palpavil

eam,

et

ipsa die convaluit el fecit

'

venale pcrquiri inctallum per loca per octo dies cessasplura. Quonon invcnto, cum venire ad^cclesiam prsesent conligilB. Thomam non faciebant secunfatam- requisivitquc quare quia Cui respondil idem rector

opera consueta.
..

Narrat

nobilis

vir

Taluanus milos,

dommus

srira in extre-

mn

ejus morfiOt
tu-

domo dccessit idera de VauviHa, juratus, in cujus porsuasisset oidem Bealus vir /j, quod cum ipse domo sua, in illa infirniilale de qua
.-pgrolanti

imrte

t<pul'

turacontingifnt.

in

dam campanam.
deficiebat

sente
dixil
n

campanario pnedicto pra> alloquens eos Vir aulem Bcatus benigne quod satis ha" Deus mc servet, crcdo
mclallura
,

dece^sil

abstinoiiliam

comedoret, ne per ut de quadam perdice intcrlicerel, sed aliis profunimiam


servaret,

turum

Si

Clque crat impaliens Vos tenelis idcm rector, dure respondens ait ter ponderaviraus melal nos pro fullis </. Nonne iratus. lum <piod remansil? Sicquc recessit
belis: faciatisaudactcr.
i>

at idom victus cjus prccibus idem miles suos servionti'scum cum acquievisset.

sc

retibus, canibus ct avibus,

proul

mons

cst,

misit
ser-

adcampeslria pro pordicibus capiendis.


declinass<-nt

Ahus

Ipse

vero

Beatus

more
Diclus
:

solito

remanens

cc-

maris pro piscibiis, si (lui viens porrexit ad litlus quod voad quoddam gcnus rotium

clesia,

more

solito i>crnoctavit

ibidem,

summoque
di.xit

diluculo reccssit.

vcro campanarius
-

incrastino dicto rcctori


Domino. nonnc audi-

vislis

et

Eamus quod dixit magister dc metallo? nobis gratiam fecit. n videamus si Dominus
>>

In contincnU vcro Placet. Rcspondit rector diclum meocclesiam (umderavorunt vcnionlcs ad libras amplms quinquaginta lallum, et invcnerunl
:

unde socundam quam prius invenorant miraculum famosum nam fecerunt. U hoc
:

campafuit,

perdicom vivam in cant-uidcllos/,- ibique reperil iquod hactenus oxtitit iMaudilum guioellis captam liltore caporontur), in ut pei-diccs cum rotibus delulil domino suo militi supradicto. quam statim Deum laudans ac ab Qui-ui.ra modumadmirans, dicti Beati viri faclum meritis ipso miraculoso pro oamdem, diotoque reputans, perdiccm parari fccit ut comedorot de eadera. In sero oato virodolulit, quod a muUis in scrvicntos alii vacui rcdiorunl
:

partihus

illis

alhuc pro miraculo rocitatur.

Nar-

paroohiam de dequia nolorium crat per tolam quia camiianarius remansefeclu metalli, necnon pra^hcto. rat per octo dios otiosus pro defeclu Iriennis vel circa de 3 Acelina lilia Potri Fabri

vel

quod malor sua sexagonaria rat etiam idem miles de quartana quadam per invocalioncm
circa
dicti

Hcati

viri

quod camora

in

curata fuit omnino. Itom narrat qua decossil idem Bealus \ir. post
decessura

612
(leccssiiiii

MIRACULA

B.

THOM^ HELl^
(lcxlro

PRESBYTERI.
videl)at,

cl^IITth coavo.

llcni
(jicii

suiim permcnsemmirofragraviL odorc. barba iiarral tiiiod aqua di' qua ablula fuil proul moUL-ali vlri. radcnda posl morlcni,

modicum
Ircs

de sinistro minus
plurcs

qnannihil

(loque per

dics vel

dc

sinistro

ris esl,

miles Iiabct el pro reliquiis clarissima ac rcservat, adliuc cst mumiissima, ibnlc nupcrrinK; delata fuissct, rccens, ac si de sint a anni Ircs et mcnses totidcm complcli

quam idcm

multis consilium vidcbat omnino. Cujus maler a habuit annnlos cum lapidibus piviioquiE.sivit, ct pcr lapides sed ncc pcr incdicamcnta ncc
sis;

matcr ejus quod ad curari poluit. Audicns autcm invoralioncm B. Tbom;e Dominus ad cjus scpul-

licet

Aslanlcs vcro popnli inlos lemporcquodcccssit ut babcrcnt barba; cjus post rasuram capicbanl,
/.-.

cbrum miracula camquc duxit ad


vil

faiMCbat,

cam

B.

Thomae

devovit,

cjns scpulchrum; ubi

pcniocta-

jiro

supponebant. Alii Alii tam vin quain manus cjus dcosculabaniur. corrigias, nionilia vel anrcli(iuiis.
Alii

sc

fcrelro

una noctc^

ct

vidcns dc iHroqnc ociilo curata

inuliercs chirothccas,

ul ca pro rebquiis nulos apponubaiit supcr ipsum, Delatum iuit cor|)us c-jus a donio Taobservarent.

plcne recessit. Ca'cilia uxor Odonis Potin jurala narrat qiiod mnnmmvuxa, (J o<i' mflniiii ipsa babuit irianum sinistram mutilam pcr (piin'"''''"= ''"" adco lirmitcr clausam quod Consilium qu;^sinullatcnus eam pot(^rat ai^enre. u,}nvem.pavit a iiicdicis, scd mi-dicamenta nibil ci pcnitus raiyucu,

riecim

bebdomadas,

et

prcsbyleris, clcluani militis, doinini dc Vauvilla,


niultis, nobilibus ct plebaiiis comitaniibus Bocvilia, et post Missaad ccclcsiam S. Petri de scpultum juxta ccclesiam ad lalus
ricis,

profucrnnl.

Invucavit

aulem

B,

Tlioniam

ut

ei

nmisolcmnia
ubi

australc,

delcgcrat scpulturain. Ibi^pic Uumisui

subvcniret, vovitquc ul ad cjus scpulchrum iret in laneis, pcr Iria sabbata jcjunans in pane et

mulla miracula Bcali opcratur. itcm narrat quod viri prajdicti meiitis Knnia uxor Aluxandri dc Vauvilla habcbat el ha-

nusad bonorcm nominis

aqua.

Kmisso volo,
,

slatim mclius
luil

ci

luit;

voto

vcro coinplcto
filia

curata

omnino.

Tbcophania

buerat diu

manum

aridain.
viri

Ouie,

dum

dcrerretur

corpus

dicli Bcati

ad scpclicnduni, alVuit; et

milcs U accipiens idem

manum

mulieris, ipsam in

manum
nura,

Ucati viri,
:

qua^ quasi viverct erat agilis,

Uurandi de Tolo de parochia dc Caisarisburgo, novennis vel circa, habuil maculam in ocnlo ulroque per duos menses ct amplius. Pctronilla malcr ejus consilium quaesivit, anuulos cum lapidibus E nibil profuerunt omprctiosis ct hcrbas multas
:

po^uit cunlidcnter

ncc inora, curala


ct

fuit

ad plc-

nino.

Cumquc

dcsperarcnt parentes

(\e.

visu puella?,

domumquc suam gaudens

agens Deo grarcdiit ipsa die.

tias posl Iloc idciii


inUrce$Bione

liumatum corpus sanclum

dicta niulier.inrata dcposuit.

dicla mater dcvovit cam B. Thoin* de Bo('villa, et eam duxit ad e.jus sepulchrum; ubi fccit oculis quibus ipsius admovcri sotulares n B. Tbomae,

p;wrnn(ur
Utigun

muta,

5 ^m^ia filia Hogcri de Hcncvillc quadain donnnica salis mane, mensc Scptembri, anno gratis ex-259, loquclam pcrdidit apud bricquebec; et
1

calccatus

solcbat

celebrare

sicque

curala

fuit

omnino.

Radulphus dictus Flamant dc

parochia

S. Trinitatis

bTttchiuvx Ue-

j^^j.,^^

.um.ocui../.lis

j^j.^^

(orqucbatur adco gravitcr quod non durmirc ncc quiescerc. Ouam videns nobimulicr Alicia domina de Bncquebcc, de qua leci
f,,^^;,^

de CaEsarisburgo valde sencx, debilis elTeclus adeo quod non poterat ire sine baculo et non videre sinc luminc solis, devovit se U. Thomae

supcrius mcnlionem, con)paticnsquc monuit eam


ut invocaretB.

ob gratiam recupcrandag fortitudinis cit se duci ad sepulchrum B. Thom^,

et visus. et

Fe-

inde rcdiit

Thomam

ct

tnmulum

ejus adirct.

Quae consensil, et quinta feria sequciili itcr arripuit, ct vcnil ad cjus sepulfhrum, ac ibidcm lachry-

videns viam carpens, ncc duccm vije nec baculum sustcnlationis exquirens. Nicolaus filius Joannis Tcssonis de Esqueurdrevilla fuit paralylicus adeo
debilis

mans
viri.

ct

orans in corde,

slctil

juxta corpus Sancti


tcrtiam,

Tandeni circa boram dici

cum

de-

vote rcquirerel in cordc dictum Sanctum, inclinavitcaputad scpulchrum, ct statim recuperavit lo-

quclam; ruerunl prima, pnmt in cordc gcrcbat, reddalis mihi Uoniinc mi Sanctc Thoma, vcrba tantum Sicque rccessit, non sermonem meum.
:

quod non polerat stare supra pedes suos nccscdere. Non poterat caput erigere nisi quando non poterat creclum tcmatcr erigerct ei caput sed in alteram partem statiin cadebat. Os nere, cjus crat torsum fcre usque ad aurcm dcxteram,
:

quam innrmilalcm

mcdici

tortnram vocant

nec

I)

rccupcrata loqucla, scd eliam ab alia corporis C (piam (tatifbatur molcstia plcne curata, gaudens et agens gratias Ueo et B. Thonice. Joannes Trenchcfcr laicus

videbat de oculo dcxtro. Ue neutra manu sc juvare scu eliam pasce/c poterat, nec ad se trahcrc pcdem F dcxtrum. Pricter baec babuit famem validam. Queni

parentes,

scilicct

Joanncs Tessonis

ct

Pctronilla

de parochia

S. Trinitalis d<^

Ca^sarisbnrgo,

ejusuxor, B.

Thoma; devoverunt; dictusquc paler


Bcati

cuin dci)oncrct in vigilia S. Laurentii anno Uoinini


l

eum

in

quodam sabbato
:

I">60 garbas / dc quadam virgarum qua? suo morc messorcs babent in quadrigis ad garbas tenendas ne cadant, cecidit ; eique brachium dcxtrum pcrforavil intcr os et musculum, cl sic aliquantispcr pcpcndit per brachium per-

quadriga, super uiiam

driga ad sepulcbrum

deportari fecit in quaviri, et ibi vigilarunt


reet

una node
ccssit
S.

curatu.squc dictus Nicolaus plenc,

in

crastino

pedes,

gratias

agens

Ueo

Thonne.
7 Sabina

uxor GuiUelmi llugonis

de parochia miUer

<u.-rfa.
'

foralum.
B.
n

In

Thomam,
rcspiciatis

hac igilur anxietale posilus invocavit dicens Uominc mi Sanctc Thoma,


:

B.
sis,

Mariai de Kloll.-manviila Constanliensis dinecc-

'"^ ''P"'''"'

quadam nocte jaccns


ctamisit audilum.

me,

et ego vobis deferam (luanidam ct Sanclae


lio-

cst,

in lecto suo, surda facla Devovit se B. Thomae ob


:

candclam dc longo brachii mei,


norinae in aliam.
fccit

Sicque gutla sanguinis una

graliam rccupcrandi audilum B. Thonue quodam sabbato


illa.

fuit

vigilavit ibi

ad scpulchrum nocte
plene,
rece.ssil

mananle.

vulnus sibi ligari. Cuinque mulii dicercnt ei ul vulnus ipsum facerct apcrirc proptcr pcriculum vilandum nc canccr orirelur inlus, ct medicum qua?rerct, rcspoudcbat quod alium inc-

In crastino, rccupcrato auditu

gaudens et agens gratias Dco ct S. Thomae. Margaritarclicta o Bogcri Aprilis de Parochia de Tonncvilla Constanticnsis
dicecesis
inflata
fuit
:

in ore

dicum quam
opus, et
tis

S.

Thomam non

qu;ereret
:

ad hoc
a

stomachi per

sic

mansit curatus omnino

quod

mul-

astantibus fuit ct esl pro

miraculo rcpnlatuin.

singulis quadriennium vei circa sanguinem diebus vomitum faciebat usque ad quandoque ter, quandoquc bis, ad minus semel.

Joanna filia (Jdonis Polin de Ksqueurdrevilla deccnnisvei circa habuil ruborem ct lelam quamdam lcnuem siiper oculos per tricnnium. Uc oculo

Sicquc desperata de remcdio pcr niedicos, devovit se B.

Thoma?. Fuit ad sepulchrum cjus

vigi-

lavit ibi noctc

una

in crastino

dumum

rcdiil

plcne

curata

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

613
auc.tork

hahuit vomitus nec curata; quia pustmoduin ntm dc parochia dc fuil innala. Alborla la lloc(iu(*tlc
Ouicaiuevilla p Conslandensis dioeccsis cpiIei>lico morbo laboravil per annos fluodccim vel circa et diebus singulis dicbus tor, quamloquc quater,
:

illud,

cadere consueverat. ad sepulchrum ipsius in cravii.Miavit ibi sabbato anlc Isti sunt dies q vel circa non stiiio rediit sana, ct per mensem illo. Cumque cccidit, ncc sensit aliquid de morbo diccret ei (luod beue ei acciquidam quadam die
fcstivis
in

ccclesia

Sicpius
:

non poterat sincre quod aliquid apponeretur ad nec supra latus quicscerc vel jacere poterat pra^ dolorc, ncc de convalcscentia parentes ejus sperabant. Petronilla maler eius U. Thomas d(*vovit cam, duxitque ad ejiis tuinulum, et ibi fuit plene curata. Alicia Joatmis David de Vauvilla
septuagenaria vel circa dcbilis adeo quod sine baculo iion
diii fuit in

clbmbntb
co.vo.

Devovit sc B. Ttiomye

ivit

cruribus,

jtoterat

incedere
Devovit

curva erat. nec


B. Tboina'
:

erigere

se

poterat.

se

proliciscens

ad

ejus
Ibi

tumbam,

se vix

eliam

cum
rcdiit

l)aculo siistentabat.

pcrnoctavit, et

derat,

quod

sic esset curata, rcspondit

Non

sana

imo mallein laborare


qiii sibi

sicut prius;

quia non invcet

niebat mudi

subvcuiret ac elecmosynam,
:

viam carpens, baculum sustenlalionis pcnilus non requirtuis. Ouillelmus Ulius Ranuipbi seplennis habuil dicti Bacbclier dc Turquetevilla
a*

sicut antea, dare vellet

crat

enim pauper
,

mon-

durilii.-ai,

inllationem

scu

grossitiem

in

venlre

dicans.

Quo

dicto,

statim decidit

et

por multos

adco quod non poterat comedere

ncc pedes suos

dics gravata fuit illo morbo amplius solito, frequcntiusque cadebat. Audiens autem Radulphus

de Uobon magni nominis (fuerat enim poenitentiarius Uothomagensis), incn^pans eam de ingratitudine, persuaTbomie, ct iret denuo sit ut iterum se devoverct B. v>"ro dc opprobrio sibi ad ejus sepulchrum. Ipsa
B
frcquenter subjccto, quod per ingratitndinem suam passa fuerat recidivum, iiou miniis quam de prena
dolens, timcnsque ne B.
iiigiatam, rogavitex affectu

rector ecclesia;

praedictai,

vir

aiiliquus

viderc prae nimia grossilate ventris, et eratcurvasicque pcr sex dies continuos laboravit. tus relro Cumque desperarcnt parentes de eo, devovit se
;

B. Thoraae, et dixil matri


n

quia morior.
Bcati

filo

Me vovete S. Thoma?, Quod et mater fecit, cingcnseum ad facicndam candclam defercndara ad tumu:

lum

viri

statimque

fuil
,

cnratus pucr,

et

dixit:

Dctis
j.

mihi manducare

quia

satis

jeju-

Thomas exaudire nollet maguo Di^um et B. Tliodixit,

Quod ct factum cst, et stalini cum gaudio E manducavit. Thomas dc Hamello de parocbia de Trcauvilla paralyticus est factus anno Domiiii 1270
navi.
in
festo B. Magdalenae, percussus
in

raam, prout mihi secreto


in

ut poena praesens

dexlra parte
fuit.

poenam purgatorii et Dci, dum tamon (ixaudirct cam compuncta, denuo se B. Thomce devovit corde recessit, ivit ad tumulum ejus. vigilavit ibi, et saua
;

uiutarctur ad

voluntatem sic ex intimo

sui corporis

adeo graviter quod fcre niortuus

Amisit fero loquelam, ncc poterat loqiii nisi valde subraisse et lente. Manus dextcra tremula continuo
facla est clausaque iirmiter, adeo rat e;im aperire, et non poterat

aiiwocuiimorho,

surduaie.

nec passacst post in recidivum. ^"""a dicta la Calarde de parochia de Quicrqucvilla v habuit maculara in oculo sinistro per

quod non poleungucs resecare.

Creverunt adco quod ipsum licdebant in manu ; et dc cusic irapolens et treinulus stclit per aninini
:

nrthriiideiaho*""""'',.

decem ct oclo aniios et amplius. Tola pupillaoculi cooperla crat quadam teia valde grossa. Devovit 1'uit ad se B. Thomae, et invocavit ejus auxilium
:

jus convalescentia desperabatur omnino. Tandem audiens miracula qu;c fiebant per merita B. Thoma3

apud
suis

Boevillara,

devovii se B.

Thom;r. Ductus a

ejus sepulchrura sicque curala fuit per merita dicti Sancti. Emiua uxor Uadulpbi Parvi de parocliia de surda pcrsistens Quierquevilla amisit audilum
; ,

annis duobus vcl circa.


ivil
;

Devovit se

B.

Thoma?

ad tumbara Bcati viri venit; curaquc |K^tcret candelam venalera offercndem, manus el brachiura manus afterta fuit; sicque strepilum dcderuut ;\cUones gratiarum vl miraculi plene curatus, post
:

ad ejus scpulchrum ibiquc per tria sabbala jcjunavit vigilans, ct de aqua de qua barba Beali viri radenda posl inorlem, prout moris est, fuit abluta, stillari sibi lecit in aures suas, et -sic curata

publicationem gaudcns
meavit.
10 Radulphus
vel circa cecidit
filius
iii

et

exullans ad propria re-

alveum

Radulphi Hfdiert quadriennis aqim mersi inolcndiiii de Burnechon, j'"<''- "c pueUa
S.

plene gaudcus

ad

propria reraeavit. Matilis

dum

moleret,

in

parochia

Germani

'*""''

le

r.aillart
"^^J^J"""

uxor Roberti dicti Gcrvi sexagenaria vel circa, de C p;irocbia de Escullevilla, quae distat a Boevilla per duas ieucas vel circa. per novenuium gutta laboravit
et

Constantiensis dicecesis; ibique lamdiu fuit ut nulli


dubiiiin foret quin esset

mortuus.

Cumque corpns

''

in

femore

sinistro,

per quorum

sex dolens

claudicans, pcr trcs aiios ultimos vix cura baculo se sustentans, graviter iucedebat. Dcvovit se
B.

extractum cura inulto labore po.situra fuissetjiixta molendinum, convenerunt inulti cx vicinis ad spectaculura iuler quos advenit raater, et (lons excla;

raavit

Thoinaj.

Quadam

die sabbati mensis Junii circa

bus

S.

vicinietamici, oratemccum flcxis geniThoinain, ut reddat mihi liHura meuin.


flcxis

feslura B.

Joannis Baptistae iter arripuit

suinmo

Curaque

diluculo

ad tumulura ipsius, et vix poluit illuc vcnirc circa solis occasum. Vigilavit ibi cum aliis multis. Dominica sumrao raane sensit ingentein

gcnibus nonnulli cum lacrimis comclamarcnt una cum i^isa ad S. Thomara, patient(^s ei ut redderet Uliuin suum dictie raalri, post aliquanlulura teinpus, cuin parati esscnl corpus ipsuin
sepclire,
tiura

calorem
solis

in

feraort!

et

odorein

magnum

sicque

posl multura clamorein matris ct astanspiravit,


BobL'rti

plenc curata, bacuhun

projccit et usque ad

orlum

puer
filia

oculos
Mi

aperuit

ct

revixit.

vel circa stelit in ecclcsia. gratias agens et


facti

Agiies

de parochia
t

S.

Mariae

dc
(

narrans
fuisset.

scriem,

qualitcr infirma et curata

Monaslcriis juxla I^ontera Abbatis

Constantiensis

dum
se B.

Inde recedens, venit ad ecclesiam suam, parochialis, ad cujus monitiouem Thomae tlevovcrat, dccantaret te Dkuim laupresbyler
post Malulinas;
et

menseJuIioin di{ecesis, quoddam fossatuin, in quo jacebat aqua profunda usque ad rencs hominis; ibiquc tamdiu jacuit quod
bicnnis vel circa, cecidit

DAMus
narravit
suis
^'fi>(
rif,Qr,

ostendens se curatam,
et

non

erat

congralulantibus

miraiitibus

viciuis

circa horara

dubiuiu (piin essct inortua, tura quia vcspertinara, tum quia sanguisugai

seriem sive raodura curalionis ejusdera.


filia

multJR tciicbant

eam

in ore, in lingua, in auribus,

9 Joanna

Joannis dicti Fabri scplennis de


. .

('nor r-^(,.
"fiornli,.,.

Miuuiu,;

'

DiguHcvilla habebat brachiuin sinistrura inutile , ... 1 rigidum et lateri suo viucium, nec ipsuni polerat

in cruribus ct in naturalibus inferioribus et aliis raultis membris. Quam videus Ouillelmus Michaelis

ejus patruus extraxit;et de mortc pucllae do-

movere, lantumque dolorera sentiebal

in

eo quod

lens,

devovit

eam

B.

Thomje, materque superveoiens

6U
AUCTOHE
CLEJiBNTE
CO<EVO.

MIRACULA
Don
sira*

B.

THOM^ HELI^
dicli
stoli

PRESBYTERI.

niens

lacrimis,
B.

una cum dicto Ouillclmo


TlHmu.. Post aliqn.nluol

devovit ean.

sin.ilitcr

jurantur vir
virittrm dcstituUir, oltHs
tira-

lum tempus, lu.sl i.uella spiravit el reviMt. rum umllis astantilms, parochia b. MarGuillelmvis didus Hasle de
1 1'

clamoreui

lacn.nas praj.l.tto-

Consanguinei de parochia S. Thoma> Apode Lilhaire clerieus scholaris per malignos diei detraclus et spirilus iu crepusculo cujusdam loci ejusdem, fractus i-enes, dejiTtus in bosco y
licel anlea bonaj curvus et surdus est elVectus ; et bonus scholaris, nunc odio schoruisset indolis el losetscbolai-eshabnit, nec inlravit, el reputabatur

lini

f/ito Uiliorfins,

aliui

ncrvorum

Const^nliensis de Vinderontaine diu fuit, adeo quod non (lebiiis el impotens firmus, nec stare nec sedere. demum
poterat operari,

dioeccs.s

in-

da^nioniacus.

Tandem
moniales
:

in

ecclesia U.

MicbatHis de
in

tttipore (iffec-

Devovil se

li-

ThouKc

votum slatim

fu.t e.

mclms.

Bosco,

ubi

habilabant,

recupei-avit
fuit

tvf.pufllfJ ^''"-

moio, ftrmina
Hrthritica;

Thomam, et se suslentans Arripuit itcr ad B. adveml unsub ascellis, vix iHuc duobus baculis

cum

ronibus sanilatem

diu tamen postea

surdus,

Lmodie.
dimisit

ibidem.

gratiasagens quct.lli dt Paroi''' b.-achium equo quodam super

Vigilavitibi:sanusem.ctusbacuos ad d..mum suam die tcrt.o ct Ancum gaudio remeavil. Ihomas

scbolas abominans et scholares. Quem materejus ad lumulum duxit ipsius. B. Tbomaj devovit, e(

Cum
viri,

vero die
ilexis

quadam

venisset ad luinbam IJeati

i,'cnibus

oravit ct inclinavit se super

.,.

el

^jde ex.nde

tei la^s.

extasi cxtasi

ncrvi

chiumcurvum.

est bradu.Hiem cont.axerunt, et faclum ex ml.mo Posuitsupertumham, et

spei-as.

quasi morluus ab hora nona usquo ad Veniorluum i-eQuem presbylori videnles putanles, commendalioncm inchoavernnt, et eura

ejus poteiis; cl cuui alicordis orans ct auxilium brachium super lumquantuhnn orassct extendit quolibct fuit repente curatus, ct sinc doIoi-e
,

sepclire

tamquam morlunm disponobant; cumque


,
;

sacerdos

bam,
et

dicens Per orationem compleret ", audivit ciericus reomnia sacula saiculorum

ad

propi-ia

cum

gaudio i-epodavil.

Nicolaus

spondens

Amen

et

lunc

surrexit.

Mirantibus

de Boi-viila Constaiidictus de Mara de parochia peicussus fuit in sinistra parte difrcesis


tiensis

autom
fuorat,

mnltis aslanlibus, narravil ut valde voxalus

visumquc fucral
sanit;'.tom

quod aures eruobantur


recupoi-avit

adeo graviter quod B corporis poterat lcrrnm lanL^TC, non

cum pede
habons
sinistra
;

sinistro

eidem.' sicqi.e

sanus eflectus est ad plenum. Non E


corporis
,

b.-achmin

lantum

verum

durum

et

curvum cum manu

nec

eam

vel vestire, sicpolcrat exlondere nec se cinge.'e circa fuit i.npotcns et que per septenMium vel

aborainalus lucetiam raontis, ut .scholares, quos afVectu. ex rat, araarct, scbolas dcsidorans Guillclmus dictus Mapnus de parochia dc
13

vir quidam

infirmus.
ejus
lilis

Tandom dcvovit se B. Thoma?, ivit ad lumbam. ibique fuit curatus ad plenum. Mau
Joannis de parochia S. Joannis de llaia septennis vel circa gibbos duos liabuit ex.
partc
anseris.

Picqnauvilla

Constanlionsis

dioecesis

laboravit
:

morho radvro,
nliu nrlUntt'

morbo

caduco.

Ucvovit se

B.

Thoma'

ivit

ad

(fe.

mvlicr

^idti-

lilia

Putei

plenum, ncc la, vir nrriHh tumbara ipsius, ibique curalus fuit ad rvm $tvj)Oie. morbo nostea laboravit. GuiUelmus de caduco ovet var.olit,
Douvilla clericus"uxoratus

uti-aque

t^uUuris,

grossos

inslar

duorum

Constanliensis dioccesis

ovorum
i-unt

pcr Iriennium. Multi medioi vide(iiiod

eam, dicobantquc
.r,

non audebanl appoqni rlicitur oscra-

uere raanus,

quia niorbus cial

renibus adco gravom quod ad nec opera sua terram non so polerat inclina.-e fiUos suos eodem consucla. Praetoroa duos
habuit iiutlara
in
,

facere

de qiio per tactuni mai.uum regis Franciae limens de morte solonl' inf.rmi ourari. Mater vero quod babuorat aliuiii pneruiu mapro eo
rcs
jiueUai,

quod de tcmpore conligil adeo graviler iidirma.i Deyovit se B. Thoma; dcsperaret.


convalcscentia
vel

so

pro

fiUis ei.^^dora

ivit
aii

ad lumbain Sancli,
plenuin, sed ct rc-

sculum qui dc morbo


devovit,
B.

consiniili

fuerat mortuus,

non solum curatus a ^nitta


vei^us diclos
Uichardi de
filios

Thonur; statinnine

praisente patre praedicto, dictam puoUam dicti gibbi sunt minorati.

Vidcns hoc malor, eani dnxit ad


viri, fridi dicti

lumbam

Beali

sicque omniao cui*ata fuit. nelie dc parochia S. Joannis de


in

Emina uxor GauHaia

Hamo lumorcm magnum ia crure sinistro saiis babuit tros hebdomadas aJte sub mombro muliobri, per
adeo gravitor laborans quod nec
loclo
pote.-at exire.

suos sanos invenit. bucia filia de parocliia dc Monlisburgof/^/

aa

ei-igere se

ncc de
bb

Puloi habuit gultam

capite,
ot

doscendentcm ad
facta
fuit

Tandem

raandavit pro medico,


fislura bb, qua?

omnia niomhra. InUrma

impotons

qui, viso

morbo,

dixit

quod erat

C gravitcr. adeo quod non poterat manus ad suum capul erigere, ncc ire, nec stare, nec se pascere, nec piio.um sunm quom habebat parviilum lactare. Dcvovil se B. TliumaJ, praescute maiiU) praedicto,
stalin.que melius
fuit ei.

non poteratsincscipsura curari. Qua^ devovit se quod non. popset sine scissnra curari, factum est post craissum votum, sic(iue B. Thomffi
;

dum

audivit

curalum
et quse

fuit

Poslmodum

infra

breve

prius crat

sanic, crus ejus sine scissura et sine reperla cst turgida et inflata,

lenipns
fuit ;id

ivil

ad pra^fali viri sopulchrum. nbi ourata


GuilU-hni dicti Fabii do parocliia

plciium.
filia

fueUa; fubmer-

VI Juliana
S.

$m
ti

wi:a. juvtni
ct flicii-

Symphoriani

CoasUmticn:.is

ditecesis

a^talis

Videnlos plana sine tumorc quolibet, sed rugosa. sic sanalum oam vicina; mulieres habenlem crus mirabantur. el sinc tumoro, sine sanio ciiralum, plorabant. Germanus mullie pr gaudio dovole
Constanliens.s Glacc de parochia de Guirvilla cc in pcde, percussusin doxtra parte. sciUcet dia'cesis

cc

auditut

$anitn$ re-

Ueunt

annorum ct nieiisium duorum cecidit in fonlem quomdam, quom vulgaritor vooant Buot, ibique
fnit

aliquanidiu. Doindo fuit iuvonla sic subniersa,


rigida, sine
tlatii,

manu
sum

et liiigua, et

araisit gresgravitcr adeo quod

et.cxtracla frigida et
clausis
oculis.

sine raotu,

Pater buc veniims oxclamavit vocc


B.

magna, invocans

Tliomam,

ut redderot oi liliam

suara; et ul impetraret, adjooit quod non comcdcret nec biberel, donec vcniret ad tuml)am ejus

nudus pedes
arripuil.

el

in

conlinenli discalceatus ilcr


post itor

Nec mo.'a,
loci,

anoptum,

pra^seide
aliis

nec opeloquelam. nec poluit sc movoro Thomam, cum non rari, in animo suo invocavit B. juxta curpossct loqni. Cu.n osset accessio ejus omnino, ncc postea sum fcbris .^olitum, ccssavit pra-diota. Boberlus scnsit quidquam dc quartana Heauvilla Constandictus lUifiis dc parochia de bidentos laboliensisdia'cesis babobat duodccira
ranlos

prcsbytcro

qui

simul
,

cum muUis
expcctabant

in-

morbo

qui

dicitur

vulgariter

la

verolie.

vocabal B.

Thomam
gratiani

cl

cum malaHus

Despei-abat de convalcscentia earum,

sinuliler ei

gna
et

flduoia

Uei, puclla aperuit ocutos el

omnes

vicini sui.

Devovit eas B.
curata;.

Tbom^. sicque
quod nullus
erat

revixit.

Quam

pater

rcvcrsus in

crastino

fuerunt omnos

stalim

In ecclesia diciaj

dd

agens

j;ralias

invenil vjventem. Kobertus lilius

parochiae mihi scholastico

dd

constat

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


eral inter oos
(^ui

615
ALXT0R8
CLEMB^ftt
CO-fiVO.

non exprrUis

fuissft vel

in s.iis

licet

viderot

in pcconbus l)cnoIiporsonis nul ramili^ suie vcl


ciii

igne, pra*

niniio

lampades ct ccreos sinc lumine vol lamcn desiderio luminis et ignis

Bcali viri pra(licli.

1/,

Martinus

Prior

i>ri(.ratus

fie

llcauvilla

ef

respcxit ad ccroos, vldiI(iuo in urio cereo igncm circa horam (pia puor spiritum cmisit. Accendcns

laborahat gulta monachus de Online H. Bcncdicli Invocavit B. Thomarn. promitin brachio dextro. ecclesiam quai dc novo tens unum operarium atl ItjCvillam ad transrcrendum corpus
lieljat

autom candclam oblulit priusquam custos rcdirct quod vid(!ns niiratus cst. Margarila uxor Petri Rogeri de parochia S. Gcrmani dicti le Gaillart |um- tros menpr;edicta hahuit in mamilla sinistra
:

apud
f!'.

ipsius

Misit

operarinm

juxta

promissionom
tcrnpus.
Iost-

ses

suam
ee
ff

cessavil gulta

pcr longuu)
vices
B.

aniigohat, ad(;o

modum cum
aflligerct

per aliquot

continger-cl

quod
di-

morhurn vohemonlissitnum, (pii gravitcr eam quod non poterat quiesccre. Moraliquod robus id(!m mamillarn consumcbat, nec

eum
S.

gutla, invocahat

Thomam,

medium

pulcrat

invouiro.

Cumque

despoi-arent

cens:

Thoma, nonne scilis qualilercst? ct (h) Troauvilla statim ccssabat aiUictio. Radulphus fcrri candcntis faher cum supcr quamdam massam
.

Thomffi, sicvicini de vita, tandcm devovit se B. mcdicamine curata fuit. Guillfilquesineqtmlihot

mus

lilius

Guillelmi de
S.

Valleto

sexdocennis vel

igniti

perxuter-ct

ut

irnle

duas faceret
aOlixit;

portioiies,

circa de parochia

Germani
fuit,

le Gaillart

vehomonti
in cxtasi.

suhito pars allci-a


insiliit,

ferri

candcnlis in oculum ipsius

morho suhito
itinoris

arr-eptus
Icucje

fuitque

per spalium

cumquc vehemcnter

diuque

prae

dimidiie

quasj

mortuus

nimio

dolor-e quiescere

dicos, qui dixcrunt ei

non potuit. Consuluit mequod oculum amisei-at, nec

Cumque parcntcs et vicini desporarenl do vita cjus. dcvoverunl eum B. Tliomae, statimquo convaluil,
et surr-exit ot lusit

aliquod remediumsciebant apponere, ul dicehant. adivit tumbam, ct recupeDevovit se B. Thoraaj Quod idem juratus deposuit coram ravit visum.
:

cum suis

coaeianeis ipsa dic.


dicti

IG HolcnaivlictaRoU^rti

Prwpositi de pa- 'idmnitatcm

rochia

suum irilirmanobis. Adjecifetiam quod cquum graviter, adeo (piod desperarel de ejus conB tum
valcscentia, hisdovovit
B.

Thoin,

sic<iuc

bis sa-

Germani pr;edicla habuit fobrem ori-ati- ^*'";;;";^,";;^*" Ires menses, deinde quotidianam per ((^,, ,y co. perroxit au mittaUf, duo quindenam. Dcvovit se B. Thomai ccssavit febris omnino. pofnncjwe' tumham ipsius, stalimque
S.

cam per

nurn pcr merita

B.

Thornie recuperavit

eumdcm.

Richardus dictus Pra^positus de parochia

S.

Gcr- 2\^^;^^"

Hadulphus dictus de Toto de parochia de Vauvilla laborabat febrc tertiana anno Domini 1270 mcMise Decemhri. Devovit se B. Thomae adivit turnbam
:

per quatuor raani pr;ofala laboravit febre tertiana perrcxit ad lumDovuvit sc B. Thom racnscs.
:

ibidem pernoctavit vigilans rediit sanus, Sancti ncc aliquid poslmodum scmsit de fehre pr;edicta.
:
:

Item

narrat

idem Radulphus juratus quod


:

filia

ibiqne sanavit slatim fohris omnino. bam Thomassius (ilius Guillelmi de Vcrgorio de paioesset chia de Alno /'/' Constantiensis dioecesis, cum caduco. Stcphania avia biennis, lahoravit morbo
ipsius,

hh

sua scptennis vel circa habebat in aure sibilum maler duxit continuum. Devovit se B. Thoms ibique de aure puclla' eani ad lumham Sancti cccidit quidam vermis mortuus instar vermis qui
;

^ff

vulgar-iter dicitur oreilliere

goj sicque

sana facla
Richar'di

qucm sua devovit eurn B. Tlromie pueri, duxit ad tumhani ipsius, comitante patre dictus siaiuo fuit ihi curatus ad plenum. Gaufridus de parochia S. Symplioriani ConstantienTolissac nocsisdirecesis habcbal iiliuiu hiennem ot uUra.
:

oadem

avia,

domum suam

rcversa

est. S.

Nicolaus
1'elri

filius

de Gardino de parochia
driennis vcl circa, subito

de Bocvillaqua-

morbo percussus, ab ipso mane usque ad horam fere nonam diei mcnsc
Octobri laborabat in oxtremis, prout astantihus videbatur, lingua rotenta inter dentos adeo iirmipolerant aper-iri. Putabanl multi tor quod non
vidontcs

uniusanni et(iuinque nienMum ambo carchant usu pedum, nec poterant super pedc des stare Parontos corum dolentcs oi-ant

non otniium

letatis

oos B Thoconsilio avi; sus malcr oorum dovovit modulum suum gressus rem;E, statimquejuxta

quod ossct amputata lingua pr^isdicta. statimque Malcr ejus ipsum B. Thorna}.devovit nonam diei praedictae puer prosiliit circa horam
;

cupcraveruul. Nicolaus fdius Simonis de Bosco de dohilis parochia de Tourquevilla fuit infirmatus et quod iion potcrat incodorc siiio baculo iior adeo bicnnium ot amplius dcmum factus adeo dcbilis ctiam cum haculo non potci'at incedere quan:

quod

sanus, curalusad plcnum.


/umrtitum con-

tum

est traclus
;

arcus,

quin

oportei-ct

eum

quio- P
:

valemt;
in morle

Guillelmus Martini habuit jumentum, quod fuil inlirmum lifHirti por quatuor dies et amplius adeo puelU convalesccntia. Nunliatum quod non erat spes de
15

scere

et

hoc
ibi

fuit

venitad tumham
vigilavit

notorium. Devovit so B. Thoinag ejus cum raagna dimcultale

per

unam noctem,

visuraque
;

fuit

ci

aermditttr;mamiliii

lonfiumi

ttffitn restitiii-

Radulphi morluum. Quod audicns ipsa devovit


fuit
reliclffi

dicli

Pr:epositi

quod
B.

erat

Tliomae,

hir; moifco (-

Guillolmus slatimque convaluit ipsum jumentum.


Ilchcrli

calere coepit sicque raane quod crus illud suhito haculo, viam carpens, plene curatus recpssit sine baculurnsuslontalionisnon roquirons. Ha;c de vita,

"(ur adolex-

de parochia
(ilium

S.

Germaui
vcl
arcficri.

dicti

le

Gaillart
fere
ct

hahuit

biennem
coe()it

circa per

annum

dc quihus mcritiso.trnir-aculisB. Thomie pr-iodicti, prioforlur, rudi, sed fuhdi stylo mihi constilit, ul
conscripsi.

languentom, qui

Cum(|ue patcr

mater vidercnt ipsum

sic

quc materiam
B.

tristitiae

uigrotantem multamministi-anlem, rogaverunt

dictiBeati

viri,

operatus
rari

cst

mcrila Multa quidcm ct alia signa per Iibro hoc, qus non sunt scripla Dominus et adhuc non desinit ope-

Thomam

ut

ipsum

tr-aheret

ad alterum Onem,
Dotulcrunt iiisum

:quiEsi(]uisomniavellel scribere, multa voposterorum


lalci-e

mortem vidoUcct

vcl sanilalcm.

ad tuniham Beati viri quadarn

die luna^ in crastino

luraina contincrcnt. 17 lllud autcm notitiam

non

Prt^terca, ut

Pasch^ anno Domini

1270.

Cuurque

illuc

adve-

accennissent post Missiim, et ignora quaererent ad ofrercndas, custos dixit cis qriod dcndum candolas

Joannes cpiscopus Co.ivolo quod bona. momoria. qui cum Frali-e Radulpho de Gardinis lorum stantiensis, Priedicatorum ConPriorc tunc lemporis Fr*atrum
stantiensium,
vita,

^Z^tZHqvct,

non crat in ccclesia. lat(T vero pra>diclus videret a-spexitad lampadesct ccreos diligcnler-, si non essct ignis ibi, igncm compertoque quod dictus cuslos ivit ad domos vicinas ut ignom qua?ignis
;

de mandato Sedis apostolicne, de meritisetmiracuIisR.Thoma' saepe dicli. me


diligenter
et
fidoiiter

eis

assistentc,

inquisi vit,

negotio canonizatiomisit ad eamdcm Sedem pro


nis ipsius duos

Inlorim puer lahoravit in extrevidens instantera filii sui raortem, mis; paterque
reret, et dcfecit.

prosbyteros ruraU^s

cum

inquisi-

vila tionc prffifata. Et Ucct inquisitio super

necnon
super

fiir>

MIRACULA

B.

THOM^

HEL^iE PRRSBYTKRI.
circa fuil contractus ct impotens, Sic pcr aMMiini vcl

AUCTORK

CLEHE>TK
COiEVU.

qtm.l :ul super quatuordecim vel drta miraculis, snfricorc poterat, canonizalioneni inipelrandam approbala, lamon proptor doiectnm solomfuerit
nitalis

quod

nihil

|>otcrat

opcrari

quiquc labores ma-

nuum

suariim

manducarc consuovcral, ostiatim

nnntioriim

piipfato

romisil Ddminiis Papa cpiscopo inquisilioncni snpcr miracnlis (|uibnsdara,


fuoral, noc-

nicndicansollcctuscstct pauper. Devovitse B. Thoconvaluit, et post cx lolo corde suo, et illico tcmporis intcrvallum omnino curaaliquanlulum

ma

dequibusminnsdilijrcntcr inqnisitum

Quani juxta noii supcr novis miracnlis faciendam. apostolicum scd cani murtc pra^mandatum fecil
;

tus fuit.

Ad laudom

ol

gloriam omnipotcntis Doi,

quivivilet regnat per omnia saecula s^culorum.

ventus episcopus ad curiam non rcmisit siqnidem duo Cardinalcs cilramontani, vidciicct Frater
:

Amen.

qui Huf^o dc Sancher dc Ordine Pr.Tdicaloruni, ot cujus scliolaris fucfueral confcssor B. Tlioma^
rat,

ANNOTATA.
a

cum idcm
iiy

Cardinalis logcrcl Parisiis

Iheoio-

Septiraana
pt

pcenosa vel hebdoraada poenalis,


illa cst

Odo de Caslro Radulphi, qui fucratcanccllariusParisiis eo teniporc quo diclus

giam
kk

et

raagistor

quavi

laboriosam vocant Latlni Paircs,

quamhchdomadcmsanctaDiVclmajorcmdicirnusW).
b Ecclcsia
stal c
S.

aHcctabant Beatus vir fueral scliolaris larisiis /./., cum sumrao dcsidcho canonizalionem pra^dictam,

Georgii de Montcoq semileuca di-

nb nppidd S. Laudi.
iMcnillo

cidcm eiiiscopo mandaveidcm negorunl, et fcstinarol; quod non fccil, ul dictum lium'miilcrc
ut pra'fcrtur.

Quod

ct

Onry

et

Mesnillo Ouri hahent nostnra

ut solcmnes nuntios propter

apographa, utique designantla vicvvi Mesnil-Rury nppido S. Laudi vicinum ; non ucroWmW-Ony^ a
SS. Trinitatc cognominatum, tribus a Lcxnvio leucis,

morlc pr^ventus. Rcmissa, prout pneferlnr, eumdem episcopum inquisilionc tam super anad snpcr novis miraculis (\i- mandato liquis quam Scdis aposlolica facicnda, probata fneriinl coram
esl,

in diceccsi hndie Bajoccnsi. d Hcrtissere, alias hcrcearc vd hcrciare, gal~ licc herscr, rst occare terrani, ah hcrtio, hercea,
Iicrcia,

miracula qtiae scqiiuntnr. H ipso 18 P(!trus filius Sylvostri de Gardino de paropuHia contrachia de IJocvilla a^tatis nnius anni ol Iriuni moncUu dvo pwifn

quod occam denotabat; sicut

et

herpex, unde E

hcrpicare.
c Bladum frumenlum cst ct quodvis aliud Pi^iticum, Gollis bled nut blc, nalis biada. qui f Moon hnbet utrumquc ^iostruin cxemplar, S. Laudi oppido in dicecesi est vicus haudprocul a Constantiensi. Quarc, ut arbitror, non hene assi-

sium cecidil

in

qu;imd;im fossani, in qna cral multa


pra3ten-

aqua. Extractusfiiit morluus, frigidus, rigidus, sine

motu, sino anhclilu, nullum signum


dens.

vitse

Pro qiio palor,

malor
et

et

alii
:

quamplures
post
filia

aslantes invocavorunt B.

Thomam

dclalus fuit ad
ali-

gnatuT a P. Apw(cVe Moue-sur-Manche (Noue 5cnbitur a R. D. CoUn), alias Moult-sur-Manclie aut potius sur Muanc(^, vicns diccccsens Bojocensis, qua-

tumbam

B.

Thomae,

ibidcm revixit
S.

quantulum lcniporis intcrvallum. .loanna


Iclnii dicli
il

Guil-

Brocquct de parochia

Nicolai

ric

Baro-

tuor

propemodvm a Cadonw

leucis.
ea-

mm

fluctu // posl fcbrom continuam in creticalionc vtm passa fiiil dolorom magnuni, el fiiit facla contracta

rccentiorcs B. Tliomae hioijraphi

//aud scio an hoc facto dedu-

intcr crura ct caput,


:

habcns ponua juncta pe-

sed quuni in

non polcrat erif?crc se ncc incedcrc ?\m baculo longiludine dimidii pedis, sicque slelit per annum vcl circa sine spe convalescenliae. Tandcm
ctori

xerint eurn etiam /n diceccsi Bajocensi prsedicasse; nomine Moue vel Moult pro Moon en-avcrint, liquct nullum pro ea rc argunientum hinc exurgerc. Cfrannot.

kad

g FoIIus, gallice
fatuus.

fol a/ut

Vitam B. Tliomae. fou, idem est acst/ultus,

malcr cjus dicta Joanna dc Barcficu devovit eam duxit cam ad tuniham cjus ubi cum B. Thoma' orassot, erexit se non sine admiratione diutius omiiinm qni adcrant, curataque fuit ad plenum. Thomassius filius Ausberli dc parochia S. Gcrmani
:

h Notat li. I). Colin {2) posteros veterum dominoruni de Vauvillajam ab aliquot saxulis hahitare in dia'ccsi Bajoccnsi, et de castello VauviUcnsi cgisse
D. de GcrvUle in suis Coininentariis B.
{'^\.

Imaginem

alveum molendini de Gibarl dc dicta parochia, dum enim G moleret, ccci:'il. Qucm deduxit aqua sub rotara
lc

Oaillart Conslanticnsis dicoccsis in

Thomie

initio saxulisv/perioris

collocotam fuisse

quo obiit, in Coinmentario prxvio retulimus {num. 21(.


in loco cuhiculi in

molondini molenlis, ct transivit por dosublus rola,

mortuus exlraclus fuit de aqua. Pro quo mater cjus invocavil B. Thoraam,cIamans alta voce " S. Thoma, rcddatis filinm mcuni. Et astantcs
sicquc
:

Guidcau vcl guidclle lingua gallica denotatrctis qcnus quo piscatores utuniur ad osiia jluminum, quodque duohus palis hinc et inde in liitoi-e positis
i

offigitvr

(4).

multi llcxis j^enibus

cum

dicta

matrc clamabant,
;

invocantes B. Thoraam pro puero ejus praidicto


sirquc posl
etpueltn tuh-

k 5/ trcs amios ei tres menses numeres a die xix Octohins 1257, quo Beatus ew hac vita migravit,
dcvenies ad xix Januarii 1261
:

modicum tcmpus puer


iilia Nicoliii dc,

rcvixil.

unde

conficitur

19 Alicia

Barcade de j^arochiade

mmi, vir

ifcm

Taillcpied

C(U)sl;inliciisis do-ccsis cecidit in lonlcm

examen dc vita acmiraculis jam fcri cirpisse.


1

cjus circa id

tempus

COnCrar(Ojiim
Bcali exftevii nnnl.

circatum vase lignco, quod dicitur vulgaritor buhot niiy et ibi submorsa
fuit.

Cujus matcr nominc

m
tur

Garba est sj.icarum manipulus, gaUice gerbc. Dc S. Uonorina Virgine ei Martyre, qux cohCnnflucntis'

nn

Matilis

eam jam mortuani


Thoinam
:

invcniens,

clamans

ot

invocans B

post aliquantnluiii

intcr-

dicecesi

{vuigo Connans-S^^-Honorine) Versaliensi, acium cst in nostro operc

ad

vallum reddita vitiE fuit. Uadulplius dictus Ilericie de parochia Vcr Bajocensis din^ccsis infirmitatcm
scu
debilitatcm subilo,
:

diem xxvii Febiuarii.


propric subtalares, quia sub talis sunt,undr qallice iiOuV\evs,sunt calcei aut sandaha
n
Sotulai-es,

cum
irc

solus incedcrcl, in-

currit

uiidc conlraclus offcclus et curvus, slare

non potcral rectus,

ncc

nisi

baculo manibus

duabus innixus. Caput gcret>at valde submissum, genuaquasi juncta pcclori, gibbnm gros.siim instar
capitis

quod Bcatus iis ad Missa^n uleretur eo tempore Vita quo incedere solcbat nudipes, ui Clcmens essent a nan-at [num. 9); sive etiam quod calcci
sive

communihus

calccis diceisi necnisi


(5).

ad Sacrum

fa-

honiinis sublcr scapulas habcns

in

dorso.

ciciulum adhibendi

(l)CBngiuB,lJIo89af.lat..voceHfhc/omoda.-(2)0p.cit.,p.100et1fi8. (3) M6m, sur les anc. clirtlfnux lu d^ij' de la Idanche. - (4) Dk-

lionn. de Trfivoui, voce GuWcav. (5) Ofr Bona. Her. liturgic, _ ,. .,... n.l677. cap. XXIV, D. 'J, ]). 456, edit. Antuerp.

lib.

i,

Relicta

DIE DECIMANONA OCTOBHIS.


iliritur. Relicta s.vpc pro vidua P. Jocobi Din Ouicrquevilla est in apoorapho

617

net

C.Tsarisburovm. AltC' Ouciquovilh^ dicUur, pro^^e nostrun, habct Guiervilla, quo riwi apographum locum remiUum. diccceseos Constantiensis

uu^

f^oMd dubie

eadem paroclm

est

qu^ vulgo

imnisi^),paulosupcriusaC!emente,qui ibi scho- d lnsticus (nit, memorais. pr^vium,num. t4. IT ^idr Commentarium.
voOreilltrc sivc perce oreille gallica lingua forficucatur animal insectum quod latine dicunt

gg

^omine

perimus. Franciscys Lemiere


..cribwnt GrC-ville,

et

li.

D.

Colm

hic

vicvm tribus leucis a Cxsansdcbelis tempo-

aurcs lam auriculariam, ac vulgi erro^-e creditur ad cerebrmn penetrare possrih). perforare, otquc gallicc Laulne vcl Lnune bh Parochia de Alno prafa-o scilicrt arlicuh nomini aulne apprllatur,
vel aune,

burgo disstum.
q
Isli

siint

dios quos observare

quod alnum. arborem

significat.

ribus suis ctc cst

primum responsorium ad Matu-

eiiam. sub procestinum Dominicse Passionis, quod

Clemente 7wminntur, qut ii ilugo de Sanchcrfl de Saint-Cher; hodierno idiomate gailico scribHur

sioneiinusdieicantariconsuevcrat.Ergodesignatur quartse Quadragesimsr, hic sabhatum hebdomadis prima voce Introitus Sitientes appellatum.
alias

miroculo rursits Quierqueutiet Fran\\\\Hmsignat apographum Dinetiwnum, est in apographo Sed Gruervilla
T In hoc et sequenti

unde ct latine de S. Charo vel Caro mmm7i/deS.Theodorio seu Theudeno rrciius Allobrogwn suburbio. dicitur a loco natoii VienncT Theuderius abbas, quem MartgroloS.
.sH^pe

andit

Nimirum qium fiomanum ad diem xxix Orfohis

vocat Theo-

mcus Lrmii^re. P Chompion,

et

Pierrevillc

apud

R.

D.

Colin.

quxsirriy; PierreviUe Porro Gruervillam frustra Biviila procul a mari jacct, quatuor a vero haud lcucis iiicridiem versus. est Turquetevilla, quod opud R. D. Colin
s

nuncu^atus dorum, gollire Chers, Cherf aui Chorfs permuiatwnrm per fuit per eamdcm litterarum Theofredi abbatis, dc quo hocipsa

quam nomen
die egimus,

S.

m CbalVe abiit.

Dato Ordini PrxdicatoIDigo

rum nomine anno

12?5,cfl?y>''

quinquenmo

Pro

prxlectiones.utin post publicas haberede thcohgia

Dinet cst TocquoteTurqucvilie, in afographo P. Tocqueville. Uterque locus B villa, quod csset potius i7icertum ouleni utra in pogo Constantiensi estat : lectiomeliorsit. .mi^ua le Pont-I Abb6, Gallico nomine les Moitiers prOs
.

Commentoriopraeviojam diximus (num. 9). Mulfunctus, E tisdrhinc in Ordine suo muneribus egregie prrsbyter rcfcrrcnon attinct, anno qu.T hic

m\

leuris, inler Picauviile Vribus a Carrntonio oppido


et Klienville.

Haye-du-Puits, olim. marchionatns, quinpauhanipiius quam^ sei leucisa Constantia,

u Gallicc

la

ab InnoCardinalis tiktU S. Sabins creatu^ fnii Urbano IV crniio JV, rt ab eodeni ejusque successore accepit ad gravissimanegotia adhibitus Viiscfinem Fx hac porro Urbe Veteri xix Martii 12C3 (0). ab eoad obiius ipsius epocha patet litlcras quas Constantie7iscm datas fuisse Joannem episcopum

quea
X

Carentonio.

Clemens mem&rat,
viia et

refrrri oportrre

ad prlmamde

Quod Clentcns hic escrares, Galli ahas vocaid csl, scrorunl cscrouellos. nunc 6crouelles,
fulas.
.

miraculis B.

Thom

anno 12G3 nondum


igitur

erat

quB autem ad absotuta; non


inquisitionem,
fuit.

altrram,qu.T longc srrius inchoata


xisse tempoi-a
:

Apparet

manis

buscum, Galhs hodic bois, y Boscus, boscum, Gcrbosco, Uispanis bosque, Belgis hosch, Itali esl. Ecclcsia B. Micharlis Buscb, latine s\\\ix
de Bosco,

Clementem hoc hco non quod de aliis quoque B. Thomx dictum biographis Clementem in hac re secutis
esto.

satis accurate distin-

dequa mox, vulgori nomme

S'

Michel-

sa/nctimoniadu-Boscq oudit. Fuit ibi prioratus Ordinis S. Bcnedicii, dependr7)s ab abbatia lium Marix dc Mostons in dia:cesi olim Abrinccnsi
S.
sita[\).
z Picquauvilla

lingua kk Odo de Casiro Hadulphi (veimacula

quo Parisiis in Eudos de ChAteauroux), eo tcmporc


studiis ihcohgicis
/;.

Thomas versabatur, erat qui-

7iunc Picauville

scnbitur.

Vide

annoi.

demrcclesLTParisiensi^sca7ionicus,potuitqueprotnde o/ficio mBcatum cognovisse ; atta^m canceilarii illud ab anno 1223 fitngebotur.
terea

t.

nondum

Nam

rst )\oxiiQaa iMontisburgus uu/ffari api eliaiione sesquileuca a Valioniis. bourga^n/(/ Oceonum,

medici bb FisLuram vocat Clrmens quod fistulam appellant, uiceris cujusdam gcnus.
cc Guirvilla cst

Guiouvilla in chia
in

iilo

apographo P. Champi^n. P. Dinet. Neutro nomine paro-

ad annum usque 1237 tenuit Philippus (7), Laudunensis : mine de Greve (8) drin Guinardus episcopalem dignitotem pronwlo ^ichuic autem ad anno 1238, quando ccssit Odo de Castro Badulphi annos B Thomascer^c jam, ante tres vel quatuor Commrnf. pr.rv., in patriam suam redierni (Cfr
;

cogno-

Constantirnsi cxtat, srd phtres ut 7iominibus sat propc ad duo illa accedentibus, GcnouGrouville Gerville, Gr6ville, Gouvillo,
dia^cesi
,

num.

9).

tempore, Porro ferunt Odonem brcvi post

ville, etr.

inter qu.v
:

facile dideris
lin (?) in

qvgdnam eligendum sit, non ut ju-oin ntalimus rem cum H. D. Co-

dubio rehnquere. dd Quodse scholasficum in ecrlesia de Heauville scholis fuissc assrrit Clemens, indicare mdetur eum
regendis

monasterium Granabdicato offich cancellarii, in Cisivrciensis .^ecessisse, cui etiam dis Silv,r Ordinis usquedum anno 1244 paulisprr abbas pr:efurrit : crcaius jmt ab Cardinalis epmopus Tusculanus pr.rclarissiInnocento Papa IV. In cardinalatu in Galha apud Irgotiones obiit : primum

mas S Ludovicumregem, cuisocrum

vea-illum tradtdit,

fuissrprxpositum ; nisi tomen hquatur de brnrficiis, se puero, in cives illius parochis a B. 'yhoma odhucinvivis agente collatis. Ncmpevox scbolnsticus ulroqur signifwatu usurpabatur, ut
ibi

ejusquerogafusanctamcapellamParisiissolemntsquo eumdem sime consecravit ; deinde in Oriente,

Sanctum comitatvs
torum.

fuit, et eo

onno 1254

Oat-

mmlo

niagi.strum,

modo

disci|)ulum dcsignaret.

eTerciium crucesxgnaliam rcnavigante, ilHc apud quantvtempore. VerumremansH incertum

ee Prioratus

ilrauvihensis Ord.

S.

Benedicti
(3)
*

tamen

ronstat in

Europam reducem

(uissc

anno

pendcbat ab abbatia Majoris Monasteru

ipsc

\m,quo
nnm

Viirrbii interfuit elect,oni

Urbani IV; ac
Ilugone de

autcm prior habebat patronatum


(OGall Chrial nov..
vocu Perre oreille
1.
1

pa/rochise

cogno-

proin eo circiter tempore simul


^Ait

rum

l.

XI, ool.

5:14

ot 8R3.

(?)

Op. cU.. p.5?7.

1R77-Hi8t.

liHir.

de

la

France.t. XlX.p..38el^^qq.

I,

S er/eqq

Script. Ord. Pntd., tb) Cfr Oui^Mf t)t lu-liard. et seqq. Ciacconi, Vil. Pol- Rom.. t. U, col. 120

380. p. 287'2yi'-Ja-!,3^9 et

79

5. Tbcuderio

618

MIRACULA
Theuihrio (Cfr
B.

B.

THOM^ HELI^ PRE^BYTERL


ad gre vicUtaret
Susanna
la

annot.

ii)

scribere potvit

Joannem cpiscopum
canonizationis
ca-cessit

Consiantiensem pro causa

ad h?ec mens eam dcsl.tuerat. Thoms imMericlle mater ejus opem 6.


:

vir in

vivis Thomae maturanda. E celebcrnmus Anjmfihus illius .rvi

rcd.it ploravit, et a^grotie valetudo

MarUi, 2 '\nno 1627, die xix


Colcta ejus conjux

Thomas Moubn

et
doloTibut ex
tOriri) /iai/(o,

Bivillenses teslaU

sunt filiam

Urbe Veteri anno 1273 (1). mariNicolai de Barofluctu locus 11 Parochia S. insigne, nunc vicus timus est, olim orpidu" satis

domi m charta suamCatharinam, quum arsenicum saccbaro comcdisset, subilo quadam inventum pro doloribus tam vehemanlibus luisse affevisccrum
viderelur scd confeslim ctam ut jamjam moritura malcr genibus flexis et animo convaluisse, ui)i ThomiE expctnt. Eosursum elcvato auxiUum B. Simon Beiiard paroanno, die iii Novembris,
;

ionluxiombut

wrarwimi*,
cmitnli, cnlcu'w. 'pipliorte

U^nium.,ml9arinominemmrinc^m
(vulgo dicU Cotentin), orientali pagi Constanti^nsis

oculorum.

se])te)ntrionemversus(%.

vocant medici, inCrclicanN in crisin, ut ScribU^n; ^''^! <;" ^^^^ cidere, ...qrut Cangius.

mm

dem

../ et erelici dies

poin.

critic. d.es

aius alt,

qu.bus el n modicis dicuntur n penculomo^g-i majori sunt in magis patefit et joufs cnliques. gallice
ricndi.

^<^"^ orbus

chus

Bricqueboscq aliique spectabiles illius paroChristophorum Lamesle, chi^ incola? testaU sunt die xxii Julii in fossa arundecim antios natum, obrutum fuissc vehibus terrae facile viginU
in

gillosa

caminl sjm-aculo

pro quovis tubo seu caimh. do^nnc ex Clemente nostro adde cel Car.entier (3). vas ligneumimteo circumhac voce etiam dcnotari
ct

acceptam fume pi Vocem hnhoiaUqHando

extractiim quinque; unde post semihoram


altero

cor-

oculo altrito, pro mortuo pore contuso et poslero ab omnibus qui aderant habitum fuisse ubi patrueles ejus GuiUelmus et Mi:

autem mane,

positwn,

significatione aliis iilissatis

propmqua.

sepulcrum B. Thoms chael Lamesle, qui voU causa curarant, ex percadierant et Missam ibi celebrari eumdem puerum plane revei-si essenl,

MIRACULA RECENTIORA,
ex variis coUecla a J. L. A.
Colin paroclio Jabiirgensi, el ex galUco iti lalinum
versa.
Medvtur Beati
inleneu.o ocu
iU male (>([>.' ctis, mevibria
distortis
ae.

grinaUone sanitatem i-ediisse. Anno ad vitam perfectamque parochus aliique incolffi vici E 1028, die ix Maji, fiUum Nicolai Bricquebcc lcslaU sunt VincenUuni Lacotte cseitate Uberatum Catharime
Carrel
et B. fuisse priEcibus et intercessione

nus Leguay fucrat, quando paper tres jam annos calculosus ad sepulcrum Beali rentes ejus, facto voto, eum
dctulerunt
egissent,
:

Petri

filius

Gonnevillcnsis

Thomse. MarUparvulus

ubi

quum novem

dies pi-ecando trans-

sanalum

puerum domum

reduxerunt.

^^nno

mcnse .lulio, Michaela Ludovici Carentonicnsis lilia sexcnnis lani Lecordier civis vix aut ne vix maie alVectos habebat oculos ut
162,

ex Pivtot, jam Joanna Benoit vidua Pelri LeprcMre oculorum laborans adeo ut a biennio cpiphora
videre vix
posset.
fuit

sese B.

Thom?e devovit,

et

mox
(inimi turlintioni, ulceri,

quidquam

videret.

Quam quum

patcr B.

Thomae
spo-

malo libcrata
3
est

anno 1628.
testatus
viovIjo
ciiduco,

controctr*.

devovisset scpulcrumque ejus se sunt ocuU puelpondissel. cxtemplo lucidi facti


lula;

aditurum

Eodcm anno, Ualendis Septembris,

el videndi

anno,

meiise

Hamel defuncli pupugit neret, oculum suum incaule acu


visum amisit. Post aUquol dics ad
B.

facuUas plane reslituta est. Eodem Seplembri, Paschasia filia Jacobi ex vico Audouvillc, dum linlcum
:

L6ger paparochus Martinvaslensis Nicolaam per annos ita perlurbato aniino rochianam suam praeciiutanda cogitaocto fuisse ut assidue de scse
ret,

memhroritm
inertiir, vulne-

neque

ulla quiete frueretur

sed a parcntibus

ribm,

iintiUtP

tiniicB. i>ar'iiyfi,

unde
re-

Thomam
;

visilaUirani currit, vovil sc sepulcruin ipsius

mox-

Septeinbris, que visum recepit. Anno 1625, die x Stephanus Uuval el uxor ejus ;Egidia Letiebut ex parochia S. Ciemiani de Vullibus a cum aliis multis Duvai per lestati sunt UUani suam Franciscam

menses amplius septcmdecim a nativilalc habuisse genua pectori affixa, nec pedibus consisle.-e potuisse
:

siniul

autein

ac

eam

B.

Thom.-e devovis-

senl, corporc

benc coinposilo, pedibus niU coepisse ac recte valere. Eodem anno, mense Oclobri, Simon filius sexennis Simonis Basire e vico S. MarH6bert morbo ignolo corrcpius fuit. Desperatum a medicis iiiater cjus Joanna Lebourgeois devovit B. Thom;e, statimque valclu(Uiiem
Uni dicU
le
ei

dcductam. post noBivillam ad sepulcn.m Sancti sanitalem recupevemdialcs preces ibi peractas Lctourneur ex PrOtot rasse Eodem anno Jacobus tangere appellant, ulcere inaligno, qund NoU me apud sepulcrum B. Thomse. prodigiose liberalus fuit Saint-Denis Ludovica Lem.tlelier uxor Guilielmi aduobus cum dimidio annis vexata ex Tribchou, cadebat die morbo comitiaU, quo bis terve de die Thomffi, et uUimo XXV MaU 1629 sese devovit B. inde visiiavit, nullum die Junii sepulcrum ipsius uti iiisa tesiata ab emisso voto suo mahim passa, Gcmet ex TourUwilIe, jam fuit. Aniio 1630 Oliva prursus movere se per triennium lectu detenla nec ac vot.s Ueo ci valens, advecla fuit Bivillam, innixa doraum B Thomffi solutis, duobus baculis susccpto, novem D.-in, allero itinere illuc
rediit

impetravit.

Anno 1626 Maria

filia

Nicolai

Bcu-

dies

precando transegit

quilms

elapsis.

ahsque

selin ex Bcuseville-sur-le-Vay,

quatuor ani.os nata,

baculis rever.sa

domum

est

omnino

curata.

Eodem

postquani menses octodecim visu pene caiuisset el

caput lere ad genua usque inclinatum gcstasset, derolicta n mcdicis, a malre sua Margarita et avia OuiUehiia Nucl iiilerccssioni U. Thonia' apud Deum

anno Nicolaus filius Juliani Lebreton imam cavcam lapsus tiensis, tresannos nalus, in
cst atque ila vulneratus ut

civis Conslan-

sperarent. Devovit

eum mater

medici de v.ta ejus rteThom.ne, ct c^nB.

commendala fuit; et sic brevi convaluit, Eodein anno Michaela lilia Joannis Leneveu ex Vesly, nata annos viginU quatuor, per novem mensem alVecta fuit nialu insolilo, ila ul inaiius lial>erel tiimquam ^lubulus eonliarlas, cruruiiKiue quoque ac pedum
usu carerot,
nec
nisi

Maria valuit. Anno 1631, die xix JuUi, S. Francisci Groult ex pa.-ochia

Lecourto
Albin

uxor

(^

juscuU

modici

sorbiUoiie

declarav.t fiUum Podoue juramento coram tesUbus quatuor cum dimulio ^uum Franciscum, annos omnibus v.cim. natum, lo.iuela destitutum ct ab simul ac malcr pio muto habilum, loqui coepisse
la

p. 1'28 ei set[(i

(l)CiacPoni.loc.cU..col. Wl; Hisl.lUttT. de la 1'rance. tom. cit.. (.2) Cfr UExpilly, op. cil., cl UiclioQn. univers. Je

sen Surplera. ad GlosFrance. voco i(arrt.'r.-(3) Glossar. nov. sar.Cang., voce liuheteritu.

eum

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


eum precibusctintercessioni
dassel. Roflem
B.

G19
sanitate,

Thonis commcnPliilippi Lcsaulnier

Reddila puero

votum
fx

expleveriint

die

i;s

TABIIS.

anno Maria
iiaralylica

filia

xxvm

Junii

1628.

llxor Slcphani de Ilcstingue


Lille,

ex

Magnevillc,

omniquc manuum

ac

armigeri,

domini de

Bnllovillc.

duabus

pedum molu
Bivillam
rciur
:

per merita B.

fuit carcns, a parcntibus suis delata orassct ut siii misereubi quum Deum ThomED, brevi posl bene se
.

post puerpcrium boris vebcmentissimis doloiibus crcderclur. ita fuit ad extrema rcdacta ut morlua Quod videns marilus votum fccit Deo, Bcalissimae

habuit.
Ungvo!
ineiKT,
/,

Anno

1632, die xi

Maji, Nicolaus

filius

Gui-

intcrccssioncm tlagiVirgini et B. TbomEe, hujus sepulcrum ipsius aditurum tans, et spondens se

amma V^
tioni.

lielmi

Vast ex Picauville,

habilaiis

in

Fcugf'rcs,

(estaluscst linguam
membris
102-2
dntortii*

suam

pridic Pcntecostes anni

incisam fuisse prope guttur a Guilielmo de Boulorhc cx RhCvillc, scquc ab eo tcmporc usque xv Dcccmbris anno 1G32 proximum ne

Sacrumque ibi faciendum curaturum. Votocmisso, uxorcm aqua bcncdicta aspersit, eam jam fxpiverum illa suspirare ac loqui rasse existimans unde voto satiscocpit, el iUico plane convaluit
:
:

ad dicm
B.

unum quidcm verbulum


loqucndi facullatcru
expcditc
sibi

prolulisse

solulis

autem
illa

Thomffi volis BivilUc, ubi corpus cjus quicscit,


fuisse

Nicolaus Merlin brachio sinislro, femore ex Bricquevillc-la-BIouettc hcbdomadibus, ac crure dcxtro paralyticus a sex

factum

fuit

die

xvi

Junii

1629.

rcdditam ct se

Eodcm anno, die xxvii Junii, joanncs Bthel ejusque uxor Anna Lcterrier teslali illius suut lUium suum Jacobuni tricuncm die x dccidisse in fossam grandcm aquis plenam meusis intcgram jacuit. ubi multo amplius quam horam
usum.
:

et ibi volo visitandi sepulcrum B. Thomae transigcndi, sanalus fuil, et gratias novcm dics pie faclo

aclurusdiexxiv Julii 1629 Bivillam venit. supra Caesa- inovw mpe6 Robertus Leflambe ex Oclcville
^ risburgum, calcis ictu in aver.sa capiti^ paite re.,-.i<L..p..., nigrcsccbat lingua, cepto, loqucla) usum amiserat duobus insuper niagnis tumorihus impcdila. Vo1
. :

cerato, ^^^^^^^

corpori ^^^^^^

^^1^,^,^^ i^rto,

Quem

quuin quasiissct

patcr,

despicicns. jaccutcni in
exlraxil.

tandem in fossam mortuumque fundo


vidit,

parivt

diffirui-

Tum

B.

Tliomam cum adstantibus invoboras


puellus
revixit.
li^se

cavit,

ac

post tres

conventus Bajoccnsis FraP. Franciscus Lemiere MinonuTi Obscrvantium doctor Ihcologus, trum adeprodijrium hoc vul^^^vil, Bivilia.' pra^sens
qui
ral,

tati, scpulcbrum B. Thomse ipsius reclor Andreas Robin, ct quum parocbiip Missam mciisc Julio anni 1629 celcbrans, ad con- E secrationem pretiosi Corporis Domlni pcrvenissel,

tum emisit

se visitaturum

ipse

quando

|)arentes liliolum illum

suum

in gratia-

rum actionem pro

accepto

divinitus bencDcio ad

voce dixit Joanncs Duponl Jacobi filius cx S. Salvatoris Lendclin, a scptcm fere annis crus dcxtrum habcbat ulcera-

Robertus

loqui

incipiens alta

Ave salus mundi, Verbum

etc.

fdius sepulcrum B Tboms: attulcrunt. Julianus cx Isigny vico diocccscos Ba;Egidii Desplancbcs habebat disjocensis pedes ct crura lam misere
torta
ut
tali

Intcrna cruris parte a mcdico curata, cxtestatu quara rior ulcerari cocpta est, pejorique in medicaminc effccUim cst ut cx antea fuit. Ipso

tum.

adlia^rcrc

irnibus vidcrcntur

in
et

crure cjus
digitos

deciderit

fragmcntum

ossis

duos fere

gabalis sedciis iegre se pnilrahcbat,

horrorcm

animis vidcnlium concitans; edebat voccs, quas ad ha'C loquclic loco incondilas B. Thomie die x vix pauci intelligcrcnt. Devotus unde, cunctis ejus invisit 1032 scpulcrum

commiseralioncm

in

latum et longum, sicque magis magisque usque se crcsccns malum a poplite ad pedcm a mcdicis. Qua extenderit uude relictus fuit ffgcr
:

in

angustia Deo, Bcatissimae Virgini


fccil.

cl

Thomae
misit

Junii

votum

ac

MichaClem
ibi

iilium

Bivillam

vicinis
b

admiranlibus, integra valetudinc

domum

rcdiil^.
5

mrbo
ignoto,
bri$

gravi

Juanna Duval Nicolai Jullin civis Yallonicnsis


:

re qui procuraret Missam conreslim bene se habuit, atque executioni data, die ecclcsia Bivillcnsi Deo gratias cgit

cclebrandam.

Hac

ipse

in

mem(umeii-

male afmer(i-

ftclis,

Ubut

loqui uxor ab octo annis ignoto laborabal morbo modicissimo ulenequibat, vix incedere valebat, hatur cibo, ac doloribus cruciabatur vehemcnlissimis.

XXVI
lin

Julii

1029.

Lia

Dclamare uxor Ludovici Mar-

(tc

bui, dofori6u8

ocerrtmi,

ralytU

Gonjux ejus volum emisit se adilurum curalurum ut Missa pa- B. Thom^ scpulcrum, ibique sanatione ejus obtincnda cclcbrarctur; ac pro C reipsa sanata fuit. Francisca de la Londe uxor Joannis Austin ex Vely, male affectis pedibus et
loto inccdere non iiotuerat. mcdiatore accepto B. Thoma, Ad Deum rccurrit, planc curata fuit. et brcvi inccssit sicut prius et

anni 1629 ex Bohon,mensibus Majo et Junio agilata ut tam violcnti dolore per lotum corpus possct, simul ac vobaculo sutrulta incedere
vix

tum

fccit

Dco

ct

B.

Thomac,

dcsiil

male habere,
ante angrota-

eamdemque

reccpit agilitatcm

quam

cruribus,

jam anno

Ferey uxor Joannis Learmigcri, domini dc la RiviCrc, ex Crettebcruf feriam ville-en-Bautois, a die Dominica usque ad

tionem habuerel.

Maria

cum sexlam e dolore partus lahorabat. Quam una


videns niarilus, prole in discriminc vil^e positam

Margarita Lcmiiire uxor Olivcrii Corbet ex Loiret, ct corpore inllatis a trimestri brachiis, cruribus
lolo, lccto

Thoms ct procuvovil sc iturum ad sepulcrum B. Missa ibi cclcbrarclur. Mox ilia feliciler raturum ut
quare ad gralias agendas exolvendum maritus ejus Bivillam se convotumque
absqiie dolore cnixa est
:

affixa baercbal;

et

ipsorum
ita

lilius

^l^.gi-

dius Corbct

usum pedum amiserat


,

ut inccdere

haud valerct. Voto spoponderunt matcr ct filius se moxquc levati visitaturos scpulcrum B. Thoma; vidua Guilielmi fuere malis anno 1628. Jacoba LccfPurcxS. Patrilii de Claids, postquam ferc per

luUtdic

XI Junii 1630.

annum usu pcdum


bus
B. et

dcstituta fuerat,
facto

scquc gcnivolo

Lochcl vidua Michaelis Ecourlemet fcbri a bicnnio cxtorree S. Gcrmani le Galhois quicscerc ncc cibum capere posbatur ita ut nec suis frustra in medicamina cx7 Charitina
set

^^- -'-;;
^

^,

,^^^^^

^^^^^,,^^.

,orbis

Facultatibus

manibus

suslinuerat,

curata fuit, scpulcrumque agcndas adivit die v Marlii anni 1628. Nicolaus scxcnnis lilius Pctri Duboscq cx Bricqucbec gravi morbo ita ad extrcma redactus fuit ul per
Tlioina?,

Deo ac Beati ad

et volo emisso pcnsis.ad divinam confugit opcm, adirel, Missam ibi fore ut ecclesiam B. Thomae

gralias

conliaoHerendam curaret ac nomen suum darcl


lernilali

ejusdem
cx

Beati,

iHico

valctudincm

rccu-

peravit dic xii Junii


Lucffi
filius fitre,

1033.

Fraiiciscus Lcpcllelier
circiter

horam coquc amplius mortuum reputarent omnes qui adcrant. Fccerunt parcntcs votum Dco, Beatissinice

annos

qualuor

cum

Virgini et B.

Thomae, qucm rogarunt ut


dignarctur,
Bivillae

tate

intercessor
tentes

apud Deum esse

proniil-

dimidio voiebantquc parenlcs ejus vulnus ferro cudevoverunt cum rari.' Verum consilio amicorum
;

natus, graviler

vulneralus eral a nativi-

se curaturos Missam

celebrandam.

B.

Thoms,

prorailleutcs Missara pro eo cclcbran-

dam

620
BX
VA11I18.

MIRACULA
Uivillic;

B.

THOM^ HELI^

PRKSBYTERI.

slatimqueconvaluit. Unde die xxiv Judam patcr et filius et Lucas Lepeilctier nii Nicolaus de.loannem lielial ex 1'ortba.l, votum solv.Tunt. crurum natuin, qui usum cem annos cam dinndio enibus amiserat ut se manibus ac et Dcdum ita ex vo to mater ab anno suslinerc deberel, |ni curatus fuit. ubi Saero celebralo, allulit BiviUan, el Joanna| Uutourp Franeiscus fdius Henati annos qu.nquc . d nunatus lin Brcuvillensium, Augusto ann. 1631 loto diun.. cxcunle mense b.achia patr.s sui omni corpore Jegiolans, inter spun.am ... o..e eTu atque anl.el.tu desti.u,..s, per sem.l.or^ ret.-o cruribus,
:

Doinde evane.cente dolore, is ^ ejua rumperentur. porlabatur, incedere cc,pit bacuvanno

anlea

hs ro^lralis Tandem narvos manibus tenens,


busfecla

donium

rediit.

duos baculos

recteque

insislens pedi-

ac

fcria

usus ost

Penlocostes antii 1033 porvalctudine. Tnssanus NoOl Hadulphi


lertia

nativitale crura ac pedes Canvillcnsis quuni a detorta, ila ut nonnisi ff^gerhabcrcl exlrorsum vidcretur. parontes ejus voto sponiiu-^

rinie incessurus

nonderunt
nueri

s.-

cum

fuere'

uros ut Sacrum in ivctum revoeati qui tum crat triennis, pator gralias aoturus bone valonlem

iHic pro ipso

Uivillam delaturos, ct procnranorcl. lUico pedes

eumque

al."
et

detortisque

ZZ Sini rem
,

ejus fratres- et socjus paren.,.mque nua'e P votum D..0 Sanct.s?,esl^miposlr;ti IVccrunt qucm adl..bue.-unt
e.-

an plius

.spatium

mortuo

similis

v.sus

fu.t.

ad sacollum B. Thonije
9 Guidona LebourK

altulit die

xxv Juiii 1G33. Michaelis civis Viillonionsis doion


alVectis oculis

ocuh-

ac

B.

Thoma^,

sublato

puero reddere apud Deum, ut vitam


Missain
,no,a,
.n

^;:;;;,^riliaasesquianno male B. Tho- ,e/.eun(./r <VI, post frustraneam medicorumopem. et voto faclo visitandi sepulcrura

visuque fere

mam

TZvluv, pron,iscruntque ^Tl, ,U o,ll.,.en,lam. Nec

bonorcm
san..at.

puer

invocavil, Missaibi cclebrarelur, intogram eius curandique ut valetudinem aimo 1633. Radulplius

recuperavit

cirpil. Francscus reslitutus loqui corporis parle adeo Vrelot, dexl,a

Ix.-ouv.lle

ex

pa,-alyt.cus ut

vigenli natus, violenli Touiorge Siouvillensis annos ita ul raortuus raaloperquatuor fere horas lorlus

G sacellum et sepulcrum viam se iledit Bivillam ut quo quum i)crvemsset, niox B Thomai inviseret Laniere Breuvillonsis vehecuralus fuit. Jacoha uullum raorbo, cui remedium
in
:

rii

1633

Martha

tilia

Ursini

de

Lillc

arnngeri,

menti torquehatur
alferre

sciebant
,

medici.

Quare mater

ojus

Ho-

domini (le prope paronlum suoultima die Junii 1632 ville ex ponlo diclo de laCumnne. rum^domum dccidit

Guiliolmaj la Montini6re, et

deSurtain-

mvocato Ueo ac Doipara, atque riana Dequilbec sc huadhibito B. Thoma, promis.t Intercessore
iusco

subnuoaquaad quinque pedum


niis*extracta
fuU.

altUu.iinem sta-

fere hora^ quadranlos exanibat- unde post tres

sepulcruai

quam primum

posset adituram,

Quam

etlaudatioms curaluramque ut Missa ibi canerctur, soluturam. ut, si iributum quanlo posset fervore foret, samtas filiaj sua; rostiita Domino placitum hsc slatim exiude raelius se habere
lueretur; et
coepit
vanis cruribus

videns, flexis

pedibuique pa
,..

vi

anno 1632. redacta HMaria Troude Juliani hlia ad extrema mlrbi pericuIosi,quemc.terilamquampestem
j^,^,,^^^,

genibus B. reposceret, Deo precibus vitam puelluUc suis a Bivilhe celebrandam. promisitquc sua cura Missam duos annos et tros menFacto voto, revixit infans, Juliana lilia Pctri Drouet ses ffilatis tunc habens. valde infirma, toto corS 1-...-.. ......^..-~ ex o. Nicolai Constantiffi , ,,^^....^ ^,.^,^,
PO'-^'";^^^^' "^^^^^^^^ sus incpla. emi.so voto ^'^'^*'""'
ecclesia Bivillensi.

maler cum cffiteris Thoma^ supphcavit ut


ila

raiysiacdu. ralyfi nc dis-

tlercUcta, ad
;

Deum
voto

"
.

.oru^.e.a.,

"^^^^J^^ l^,,^
fore ut
...
.

.ecurrit

et

lacto

ibi

sepulcrura B. Thoms visitaret Missamque ..i(.,-i;...-.m i./ioaiiit 'innn celobrandam curarel, valoludinem recepit anno
. > 1

^aniUtemquara^pctcbat rater^ anno 1628. toola f.lia cessione ejus cons^cuta luit
Joa.,nis Duclos
et

F.anciscs

llu.-el

ex V.decOville
x.x Ja..ua.-n

defuncti et Gui1632. Guiiberlus Tiplianne Jacobi annos nalus lielmiE Boisset filius Tamervillensis,
circiter

posl

Iri.luanam

aeg,.olationem

d.e

octodecim, usu

femoris et cruris sinislri

ab octodocim mensibus plaue privatus erat, nec raovere sc poterat. Sanationem ojus mator magno

moi-te jam occupabatur : lG'28l>er l.o..am inleg.'am paipsius conse.-vat.one a emisso aule... p.-o vilse et cu13. Thoms

rentibus voto visita..di sacellu,.,

^,

cum alTectu efilagitavil a B. novem dies precando transacturam


samque
ibi

Thoma, spondeiis
Bivillee

se

randi ut Sacrum ibidem haberc ca.pit. Ouarc parcnles

liei-et,

confest.m bene se ecclcstam B.v.len^


el

MisDoi.

sem adierunt, gratiasque

ibi

Doo egerunt

votum
,,,
^^^^
1,,
^,,,

celebrandam
novemdialos

in

honorem

Servi

preces mator inchoavit, Slalim ac ac plane curalus, die valere coepit filius melius xxv Oclobris 1632 Bivillam cum matre acct^ssil,
;

exolverunt die xx Junii p.-oxime ^^^^""'^''^ ex DanncN Uc juxta 10 Magister Nicolaus Grosin

m
,
iffl/i'',,

marc

ut Dco et
filia
feln-i

B.

Thoma; grates persolveret. Pclronilla


Lef^vre
lenta

Ludovici Toulorgo et .Egidiie

invocalo a soptom octove aniiis lecto allixa,


fuit ejus inlercessione

cogitationibus adeo pe.ciatra bile el telris ubi se iiossessum cre(le.-et, tus lit se a (laiinone votiique novemdiales preccs B Thoms devovit et ex attecuratus fuit, ut eonslal exolvil, ope ejus athanna rLla^die vi, Februa..ii 1628.

^^^,,,^,,,

,(,,,

"ation;

B. Thoma, sanata

anno 1633.
die

Pelrus ilorault ex

S.

Salvaloris

le

Vicomtc,

ex,issel ad mul^enUolegate ex Tourlaville, (|uuni ^'fl'-;"' ^^^" dum vaccas, a fffimina quadam, qu

XXV Novemhris auni 1632 paralysi affoctns et cruribus captus, diu noctuque vividissimis cruciabalur dolorilnis, quibus totum corpus ejus deformatum fuit, cruribus ita ad fomora us(iuo rctortis ut ncc coiisistere nec se erigore valer(!t. Lo in statu
permansit ad festa usquc l'enlocosles anni 1633, quando volum fccit Deo ac Doiparae, patrocinaute B. Thoina, se eccUisiam Bivillensom visilaturum,
ut

volebat,

.""'l''' ;"per guttur app,-ebensa fuit Rever perd,d, t,acla int,a os lingua, lo.iuclam
.

samdomum
diales

sui

devoverunt

U. "''"="
.

preces

orsi

sunt Tourlav,lke

,;;"^',^,3 ^ub qu.lu

,.b. p.-o sccunda die Bivillam iverunt, planc > cium Missa. oblalum n.it. Ha

ca bacr.U
;'=^
.,

usum
flio

rc. ^""';'^" lingu=e recepit; cu,ius .^,/^^ . . (coQ i)iinilT n' '" TourlavUionsib, tom \ii \ui2ustl lo2o. Puolia

^'^;; '

sanilalem per Beali

nierita

(iepiccaretur. Tri-

ed".eh^.dvalens,sedevovitBTl..,m
ut

duum apud sepulcrum


eccc ingenteni
in

Servi Dei transogerat,


sonsil

quum
ossa

membris dolorem

per hosi

ram

fere

dimidiam, accedente

sonilu

ac

habu.t novcndiales p.eces ila melius se jam se ""vcre ccepein ccclesia BiviUensi acceplis Irans dics precando rit. Post alleros vero novem acios

CMKJS bacul^

DIK
actos,
?ila

DECIMaNONA OCTOBRIS
spiritualibus vacabat.
ffigroto

621
Celebravit hic Sacrum
crat xi
Julii.

pro

F.X

V \BUI

omnimodam

Corbel ex Lorct, fi Uus lecto affixa, ejusque ^ellri lumescontibus destitutus, crurum inrle a genibus

Marganacta est cural.onem. bracluis crurUmsque a

die

sabbato, qui

Postndie

ZnLs
ctu<.

usu

facto voto B.

ThomiE, omnino convalmM-unt.


circiter

UJacobaLeccEurexS.FalritndeCla.dsgstuniori
cccri-

.am ab anno

cori>orit,
tati.

mp
rrlii

facto voto B^ l.ov Beato actum ivit d e rccepit ct gratias B.v.llennims Vetru^s Frapier Joannis

amissum,

parochiae alterum pro eo Sacrum obtulit presbyler quo sub Sacro sanalio percLM-ini locum Bivillensis inchoato, hunieros pondere habuit. Eo scilicel quod ponoppressos sensit pauiatim accrescenle sacrae Hoslise in tantum auctum dus siib elevaUone hisub calicis elevalione in ten-am rucril.
: :

fuit ut

terim iiniruam

subito

afllictus

malo.
visu

cnpile

tumescenle,
a

et pr^serhm quatnduum caru t^ per

corpore

Vocalus

pnrentibus

ejus

Michael

Fr.mot

ad

levamen aliquud ei ut suppetere rcmedium nis. "f'^";""*^^;^,,^f Quod ub. fecerunl B Thom.^ commendarent.
corona

a(re..n<)um, dedarav.t

nuUum

sibi erui, se(iue sub iiavimentum sepulcrum BcaU everU veluti sonmians, detrudi et Dtms, Deus, Mo,-ior ma-na voce exclan,avit ad jaomtem acqui nUsericordia. Videruntque aL^tan ipsius paralyticum violentis
:

r>

cuiTerant, crus

moUbus. sanatum
dore

Quibus
esse
;

sedatis,

exurgens

clamavil

se

quamquam apparebat max,me

de-

nondum valetudine suum visu et omnimoda maler Dlium Hen.efilius Benedict. ex fruentem. Petrus Gamas
B.

Virginis

integre recitata, vid.t

bilitatus,

suardentibus oculis et coUo. totusciuc grat.a ex oppletus. Quare se refrigerandi


exiit
:

ecdesia

verum paulisper

refectus, ad
et

eam

vez

circiler paulatim ab annis sex aut septem quem efTectus est ciccus deflciente visu, denique
:

indies Bivill* conUngel)ant. nalcr cognitis iis qu^ sepulc.-um co,nmendavit, vovens se

Deo de interesset, .cdiit ut Missa parochiali Ua rem lotam recepta valetudine gratias agcret. de Quett,-ev,lle, enarravit doctor medicus Fortin agrolum ip.sc curavcat, doctus. qui
vir

pius ac

1 "a quum elevaretur B ? Vidi sacram HosUam,

com.iline.-e aditu.-um. Suscepto eiu. cum fiUo sub peU.t ibi celebrari ntibus vicinis. Missan. Oom.n., puer a.t Corpus
: .

ThonL

et sanationis testis fuei-at

cujus narrationis

exemFi-an-

plarmanu

ipsius scriptum et signatum

conscvalur

in ecclesia Bivillensi.

Accessit teslimonium

.-eipsa eo sepulcrum Beat. patre ac maire apud tenent.bus. Joanna Lo.r s ce,-eosque manu Homevez, nata anuos ?an-eviUensis habitans in decenmo eoque amtriginta, post conatus

tum

Ac

sancU.n. Sacrame tempor.s .nomenlo v sum

vid.

qui suas itera cisci de la Luthumiere jam raemoraU, suismcl oculis partesesseduxit nolum face,-e quod

ecepe.-at

prXt
circiter

vidcal. Antca enim res[ionsa ab iegroto postea vero ad nonnisi signis ac gesUbus acceperat fecit, lingua expedila respondenquctstionesquasei
Bivilla: fieri
;

tem audieiat
contraxerat.

omnia autem

aeg.-olationis jidjuncta

plius adhibitos ad

.nedendum oculis

>"ale affect.s.

arctam amiciliara diilicerat ab ipso medico, quocum

amissaomniaUaspe mam, vovens se BiviUam

Thosanalionis, recurr.t ad B. ituram ct curaturam ut


p.-ecatura

Uhi issa ibi celebi-aretur. sensit, eL accessil, sanatam se

votum

ad sepulcrum explev.t anno


Perrine
Helle-

Mauger civis Caren13 Maria Langevin Nicolai annum ,ntcgrum et toniensis conjiix membra per
lu.x.ila habuU ampiius ex abo,1u ita distorta atquc et ossium massa carnium ut velui iners quaedam Neque nec remediabile malum vidcetur.

^^^^

"^^^^

ctcE cBgrotationi.

d
tnuHifariis
viri

('u/usr.^am

midis

pauper et et bonis moribus, villonsis, vir simplex torminihus grav.ss.m.s labore manuum victitans, variis febribMSsaccedenl.bus. sa-pius affectus fuit, dolo,-cs in alte.-o genu ac Bipnnio post acerrimos .noUbus spaslic.s adeo vefcmore p ..rsit cum

12 Circa

annum

1687

Flo.'idus

esset,

jam opem uUam


ad

eam

medicis cxi^ectans, qui fruslra sulilevandam omnia arlis su^ subsidia ada

hibuc-anl, B.
tavit

Thomam

sibi

exorandum

esse cogiinariU, qui


ii>sius

eique sc devovit cuin assensu

sedari poluer.nt. Quo hemcntibus ut nulla raUone iu,sset, ferc menses versatus in statu (luum sex

etiam' spopondit se vecturum. Fecit is

eam ad sepulcrum
quod promiserat,

ad-

ets.

,es e,-at

molesta satis

at

quum

vix spcra,-et fore ul uxor

ac sensu carens. fcmur paialyticum cvasit, motu inte,-im mod.co pane Ua tricnnium egit, corpus
plebeio,

vivcnssivedomum

rcvcrterelur. sivc vcl Bivillam

quo

solo

uti

poterat,

vescens,

animum

ad sepultuusque pervenirel, secum tulit omnia quo loco eam forte mors pr^ram necessaria, ul
riperot,
in

qu,bus se C vc,-o nio,-um librorum lectione pascens, Deum salabatur; doijec rec,'eabal ahiue secundum hume,-orum dodoloribus accessere etiam
pri,nis

eo

humandam
;

curaret.

Ergo

magn^

instruclas, quihus equiE cUtcUas imposuit puivinis ipscque i-elro sedens linteis alligavit

successit lingus lores asperrimi, quibus vidceex ore ejus violenter eru, tanta ut ea velut mutus et mitigaUs hisce dolo,*ibus,
lur.

alll.c at,o

Tandcm

conjugem suslenlavit. Seuna cum comite pcdite apgrotam ubi, ducta equa advenerunt cunda die Bivillam mulierem excepeusque ad prothyron ecclesiae,
;

pa,'alyt,cus ,-LMnans,t, linaltero brachio ac femo,-e

runt

loci

pa,*oclius

nomine Coupey
laicis,

et

p,-esbyleri

gua

s.msuqucdeeaquc ot fcmore ila molu nemo,-dacissimisquidemcalid,ssim,sque stitulis ut revocar, potuennt. renicdiis ad caloi-em naturalem
livenle,

aliquot cum nonnulUs crum usquc portarunt.


celebratai fuere
ila
Missffi.

qui
d,iie

eam ad sepulrogatu
i[)sius

Tum

Suh postcions

Missa^ finem

Etquum
set,

digluli,-e nihil sive soli.ii

s.ve liqmd, posvclut in-

potum guttaUm sorbebat cibumque

rundibulo accipiebat, nec nisi maximo. UUimus hic casus

s-ernme

el

cruciatu

Decembri anni

ci obvemt Anno setiucnt, c.rca tempus ci dixit paschale quidam domun, ejus ingressus, revei-a ab et sanaberis. Ac Oi'a Dcu,ii, amicc,

exeunte

corporis violentcragitala sensU omnia memb,-a .edatis subito dolo,-iul sibi mori viderelur; sed Pieccs meas a Deo cxaudilas bus, dixit mariln - Tiim surrexil, recle cVedopermeritaB.Thomc-E. suis stetit, et sepulcrum, neminc juvanle,
:

pedibus

169'2.

ci,Tuivit.

iUo U-mpore

melius ad B. Thomai ut peregrinationem et brachii, fue,-at, suscisepulcrum, quie ei die ix Julii suasa illuc fuit postnd.e percpotuerit Advectus igitur et cib.s quem ex caritate hosi)itio uxccpit parochus. pi-ecibusque ]uv,t Fi-ancscus de providitacsolalio prcsbyter e, qui tuin ibi exerciUis
ita
:

fen,or,s se hal)uit ex pai-alys,

ad paroclmm et ad Biqui ul illam, qua,n a\LHTrini;un non viliie dominum ante vidcrant, planc curalam (unspexerunt,
Kes
st*atim
:

i-clata

diu

modulatos
catio,ieni

leris

edi

el

campani sonos in U-eUU^e signifiliymnum Ambrosianum ad g,aiias


,-ccte

Deo agcidas decantari voluere. Uxmcm domum lentem et una secum equae insidenlcm deduxitmaritus, excitata tolo iUnerc, ac speciatim dum VaUoniis, ubi cives miserabilem ejus statum,
vaiUac

la

Luthumitre

622
BX
VA.B1I8.

MIRACULA
transierat,

B.

THOMiE HELI^ PBESBYTERI.


ingenti

illac

pcrspeclum

habuerant,

sium, qui omnium polius ranl et nuntios mortis ejus


nrsestolabantur.

hinc jam omniuin spectantium admiralione. Alquc fuerit admiratio Garcnlonicnintelligi putest quae optime a^gritudinem ejus nove-

qnam

reditus

Hucusque miracvla habes a Joanne Helye coloctoaliaea: informatione lecta. Subjicit B.D.Colin juridicaquam Vall(yniis anno 1628 factam fuisse w Commcntario prsovio (num. 26) docuimus. antwtat B. D. Coliclotis octo hisce nm-aculis,
c

j)

matum
alius

est

Miraculum tolo tamquam undique ad muliercm illam

oppido concianec jam

lin

eegrolorum

aut signa Singulis hisce articulissubscriptiones sanatoruni ac teslium adjecla erant.

ad prodigium

quoddam

concursus facfus
nisi

per opiudum el rura vicina sermo spar^-ebatur. Qua lantopere

liac

de re

erga B Thomam ut ipsius fuennt pereCarentonienses ad sepulcrum autem iHi per plures annos BivilRrinali. Conjuges actiones consueverunt, ut gratiarum

auda est pietas propemodum oppidani omnes

informalionis inslrumento Plura autem miracula in superiori jam enarreferel)an(ur; sed haec capile Hehje. Denique duo sunt, nempe ea- Jonnne
rala

miraculm^um sefacta illa quibushsrc rccentioi-mn dcscripsit idem R. D. Colin ex opere rics clauditur,
Caroli Trigan,de quovide Commentariumjyr^ium

(num.
la

8).

lam venire

continuarcnt.

Ilffic

omnia excepit Carolus

Tngan

Francisci ba/rortis de e Franciscus fiiius unicus

Dugardin armiger, Biex testimonio quod 1'etrus annum agensa-talis sepvillK dominus ac patronus, dixit Oommo Letuagesimum, sub jurisjurandi fide gu(^doispromoloriConslanIiensi,ad id deputato ab
qui processus a suis D de LohKinie de Brienne, Thomae inchoatos decessoribus pro canonizatione B.
III

Luthumih-e, Roma anno 1646 in OalUam^navigans,inter itineris discHmima voturn fecerat, si salvus in patriam appelleret, se peditem ex natali

ad B. Thom sepulcrum iim-um; singulis fere avJiis eo se recipere reliatque exinde gionis causa consueverat. Refert hoc R. D. Colin{\)
castello Bivillatn

renuvarc

voluit/".

ANNOTATA.
B
gallicwm S^Gera Ita latine ea-pressimvsnomen paromain-des-Vaux. Cff!tervm mlgaria fassim.

ex Carolo Trigan et commentario D. de Gerville de eumdcmque Francicastcllis pagi Constanticnsis ; dc la Luthumih-e multum commeiidat, quum scum fundato Val- E ab aliis piis opcribus, tum singillatima
Imiiisseminarioclei-icoi-um, ubi

nunc litierarum
ta/nta

humanioi^m scholae
hoiis:

suni.

Quamquam non

adhibuimus, chiariim noniimi in nostra versime a R. D. Colin. Ncque prout ea scripta reperimus singuopus esse duximus simgularum topographiorn
lis

laude virum,crcdo, memorUr Michael Picot de eodem scripsit

affecisset,si illa

legissetquxvir
(2)
:

zelus inFrancisco de la Luthumif^re non deerat voluerat societatem missionariostituere primum

annotationibus

illu^strare

sed dicere sat fuerit

rum, deinde dirigondis


dare
;

clericis junioribus operara

ad dicecesim Coixstantiensem spectare, tmialteriusesse di(ceseos scrif tor monuerit:quemplcras<{ue

admodum
specialiter

et

in

superioi^ilnis

annotatis ea tan-

non bene verlerunt. Incinovarum opinionum dit sese reiivimirum Jansenianai-um), neque de ea a

verum

hsec ccepta

enim

in suspicionem studii

tum. locorurn

nomina

attigirnus de quibus aliquid


sese offerebat.

movenda

videtur fuisse

admodum

sollicitus

quare
et

observandum

seminarii sui

alumnos

dimittere

jussus

fuit,

b Viginti et vnum niiracuUi hactenus enarrata desumpta sunt ex Francisco lemitre, qui illa ex
scr.niis ecclcsise Bivillensis inter

multa alia

selegit.

communitas ab eo instituta omnino dissoluta est anno 1685. Moriens bonorum suorum haeredes presbyteros Oratorii. Incidii aute^n mors
instituit

Sequuntur septem

et

viginti alia

aJoanne

Hi-bje, alio Vita-

indidem accepta B. Thomae scriptore, de


prsevii.

ejus in

annum

1699, Constantiensiepiscopo Ca/rolo

Francisco de Lon^dniede Brienne.


f

quo egimus num. 7 Commentarii


(II

et 27A Vide Commenta/riuAn prsevium (num. 26

Op. cil..p 'leSet^&i.

(2)Esai8urriDfluencedelaReligion
l.

not. (1), p. 289. edit. Lovan. 1824.

OQ FraDce pendant

le xvii Bi6cle,

II, liv.

v, part.

ii,

num. inu.

DE

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.

623

DE SANGTO PETRO DE ALGANTARA


CONFESSORE,

ARENIS IN HISPANIA.
B. B.

GOMMENTARIUS
^
1.

PR.-EVIUS.

Admiranda

S. Pelri

Stp.n<lu. de Mcantara virls.

stndium ^ '^^^^^^^^^^ mortiftcalionis el paupertatis f assertuin et vMKlicalmn. testiinonio zationis et S. Teresiie


Jlatris

"

sanct p'i inus interoinnesB. Pctrus Carmelitarumi-eforinutim.e uule esspirituin, ejusque in


prascipuus promotor luil. sus adjutor sicut et
B
iN. MDLXII.

coinprobav

etrus Gm-avlto

Peiri dif

Mcan;j""

fxi"'(i'!

pertoti*

amor.

V
^
cuh
etzclo

omlne

Petri

de

vix aliter notus qua/tn Alcantara (qmd patru)

civita^

nrUfjionc, ab urbe deposito noniine. In appeUatm faent) pr:foUi'

prima K atque sacrs Alcantarensis militis Franciscanum agens, sedes est, orlus, xvr annum Gabrielis provincia, ciijus secundo
institutum in S.

qua naius

erat,

rissbnis iUis

s^laminibus adnunieratur, qu^

Pclrus pro(perperam id quidem scmel tantum S. ministrum provincialem vinciam admim^traviti


:

XVI Ilispaniam,

i^m

et

universam eocksiam

maximacum
lici

laude

egit

professus

iride

aposto-

catholicamvirtutumsplcndoreiUustrarunt.VirfaU omnisanctitatisoeneremirabllis.aHtfrivsertvminamore pmniteniix ei paupertatis flagrms


credibiU

Apoinitcntiacommendatur hacdie^wOctoliomano, ubi dicdur propter bris in Mnrtipvlogio a pcEnitentiam mullaque miracula admirabilem In numero adscnptus. Clcmente WDno Sanctonim Ordinis Scraphici in hunc modum
Martyrologio
Alcantara,
Observantiie

cuiusdam Franciscanorum cuju^dam montis sub obcdienlia pauconveiituahum penetravit, ibidcmque patrum convenium de atque angustissimura
perrimura

Brcvis facultate fullus. ad inlimiora

mentio facla Petroso (cujus superius provinciie (S. Joscph,, de et ad prsscntis vit
esl)

aedifica.

qua

ammntiatur

tri de Arenis in Hisi>ama Sancli Pe Minorn.n strictae confessoris, Ordinis


:

gubernationem (non tamen ibidcm agU Gonzuga) ut infravidebUur, sed qua Comqua Provincia.lis, eara sua sanctimissarius apo-toUcus) d.^snm[)ltis.
tate

alque prudenlia inirura in


Ilujus

modum

auxit illu-

Discalccatorum, qui adrairabiii pCEvirtuUbus et dono prophetia^ Ditentia, ac summis hujus diei migravit in c<_^ um, exornatus, pridic Clemens Nonu^ quem rauUis rairaculis gloriosum numero adscnpsit. Pontifex Maximus Sanclorum cujus auctor fuit, , Vis aUo spectat Rrformatio Assisuiatts mter nuamut spi^rltus sancti Francisci

stravitque.
fuit

Palris

abstinenlia
die

incredibilis

ita

ut tertio

quoque

pauculas

herbas

seniicoctas, cinere aut frigida

aqua conspersas cum


et

ahquanlulo
Resimas
in

panis admiserit,

integras Quadratranscgerit.

pane tanlum

et

aqua

Somm

mosresuscitaretu.r,stri^tissimameju$seclandopauC

pcrtatcmsammumqacpomUcnti^rirprem.Imohaud Petrum e.rcmptar sibi temere quis diserii sanctwm


ycncrc attioi^se propositun, utroque hoc in tam certum, nuUo in Ordme superasse. kl

adeo ut per quadraprffiterea parcissimus annos singulis diebus naturahbus Lnnta continuos dimidia super nudam huper hora.n lantum cum asserem dorniimum aut impolitum rudemque trmporis iNam quod reliquum sibi
extitit,

tioni

indulserit.

ctjore

erat

ng ids^

paupertatisnormamautpr.-escriptamautservatam
fuissc.

persolvendis, aut oraaut divinis laudibus rorum raeditationi. in qua lioni, aut ccElestium inlundebal. Qoa sspins rapiebalur, suavius

sspe

Rolormator phivescodiUHtcmporeexstite.rint,quiOrdtnemScra-

Mana UndcverimmcaP. JoanncaSaneta Quamvis cntm Rerormatorum uocatwr.

beneficia a Deo opt. max. etiam de causa plura quo multa certisspirituque prophelico,
retulit,

sime pra.dixit,

cohonc.lalus

extitit.

A.jecitquo-

phicumadprimieoumsam-AiFundatorisspiritusrilamcn lait, qui gorem revocare siuduei^nt; nuUus tantacumperscverantia,tantocumfruotuhutcadeo


sancto sirnul ctarduo operiincubuerit. initio oculis subjicerc 2 Juvmt hic statim ab Fetro ab illam nolltiam, quam de S.

que oranino comem, hdanuaradam conversationera reh^Mocon.iiiara, licet gravem et rcra atque sale voh.nlariam ,.auperlalem qna
sara; insuper et mirabiliter emicuit,
.t ,H-olundiss,ma,n

virlut.hus fan.iiiaivm tantus hic Vir pricfatis

hu.nil.la-

s,^n,>

T^ZnoL
ex rranrisco

pcrbrevem

Gonzaga

typis mandavit hujus obitu auno vigcslmo quinlo, Minorum mini.tcr Franciscus Gonzaga, Ordinis

lem alque summam sept.^m integios anornalus.cum per (,uadraginla


nos
Utissimo
in

patientiam. Qnibus landem

raaxima cordis pur.tate sjnritus-

Mantuanus, ineximio generaUs ct postea episcopus ubi de con^l), suo Opere de Rehgione SerapUica tractat. MorArenis ventu S. Andre;e de Monte summai santem, immit, obiit lioc in raonaslerio
ctitatis

provincia S. Gabnehs, tu.n que fervore, lum in lan.up.-iBscnle (S. Joscphi ncmpc) quoque in hac xviii, anno vero a Octobris Hlus esset ilie mensis
salutifera
Christi nativitate
t.^fv?,

lelatis

vero

vir ac

P.

F.

ingenuis parentibus

qu. ex Petrus Alcantarensis Gaesarie. quai llispaniie Norbye

su-c L?ei.i

postquain devoluin
:

iUum

I)av..hcura psal-

mum

in o.dine cxxii

Laetatus sura in his quae dicta

(1)D.origineSoraphlca>reUgiooisFrfl^^^^^

2j^.9tfem He.igioni3 .Miu.ain

GeueraUs. Homffi 1..

sibus;derlgularisOl)3orvaiiUiemaUtuuoue,iorma

^^^^

624
B. B-

DE

CONFESSORE. PETRO DE ALCANTARA


tificaUone,n U caiionem
d(.

apparucrit. Quanu^.m ajjamv. .v. x-

ncc_^...d^
(

a,.Us.n,c rccitassct,on,ibussacrasane cffilo rcddi.iit. Idquc mcnlis munitus, animam indicanl. (.um sequeutia miracula patentissime pcnilus atquc conenim puerulus ^tliiops, inutilis ab .jus bcra, uxore
tractus

his

convenit nec suspicionem habere

e cu lu

ul veneralione

agere

licebil.

ad

illius

sepulcrum
Frias,

quondam Marlini dc narum aceola, adduclus

Arc^ ac pr=f fal. opp.d.


cjus "^;."'

Ucel enim ex non pr^cepta

Benediclm XIV (4) Et di.tinHius mortincat.o per longa et supradiclis


:

eorum

in

^^^>^^.

^^\"/

't'

ner chameunias

v.g.has. jojunia, per extraorchnanas ihvminibationesi et verberationes

csset.

"^opt.max. id operante, i"!'^^^'/^"^P''' ' ",: cna oppid. A Gonsalva, ejusdem tur Et Loonora

f^

cl simpliciter non retponte susceptas. absolule salvam facere possU anunam quiratur, ut quis requiratur. ut quis ad apicem

suim- cum tamen


chriKtians

uminquilina,aparalysi,qua,raviss,^clah
sepulcrum ad cjus quoquc tamcn B. Pa.or, qujc 5aoq c m\racula edidit hic na Oon ret.cemus
bat
Jrolixitatis
liberatur.

Plura

perrectionis

perveniat

et

in

rclesia

qui pie in mihtante non omnes, illisoli.quosclarisprobalion.busoslendised


lur

Domino moriun-

vitand=e

ergo

zaaa

(II

prlmus at, quiS. nui omniuv,

Pctr. noli

tur'ad
in

apicem Chrislianse referantur. dubilan non poalbum Sanctorum


de
veritate
asserti

perfeclionis pcrvenisse,

lerit

Scaccho, qui docuit.

disc,nuse.r

tam brev^ ab tZaZd.,ua,:J'nanarerit, oum h^o

illa.

qus' stalimpost

morlcm

S.

'^ZitutmiL
publicarenlur.

Haliascriherenluracm Vrbe ,eMb,l U-terum de Gonzaga aUbt


in

confessoris silentium esse impocausffi Servi Dei probationes adhibilae. nendum si in ea desint congrua corporis mortifidum viveret, debilfe et
caiionis rwtnwwM.^'"'/ c? tom.^^
.^ esse ^__^^^ ^^ ^^^^.^^^^ _^^^i^,^,^ et studium, adh.b.tis ^^ Tarnis et rorioris ^^^^ curam concupisccnlia sp.r.tui Dpporlunis canlionibus, ne otquc cons,stere in nbsobsislat aut dominetur (5) ;

moritficatU)
pcetiiiintiii-

et

et pcenitm^^Tstupendos S. Petri mortificationcm tiasnisverbtscomplcctilurBuUaCanorM^^^^^^^^


cit. Scnbit S. TereMa. uno veluti intuitu oculis snbj noclis Pelrum ab oramomento quidem diei ac

Uncnlia. jejvnio.
verberationibus,
et

cilicio, cha,.,eunii.,

spontaneis
al^.gi- R

similibus,

qmbus caro

lionc cessasse,

el

ne

nexis genibus,
batur, ad

cum
cella,

quieti

somnus oranti obreperet, tandem indulgere cogelesle,

caput adHgni stipitem parieli iniixum

muvis^e.

lilius

eadem Teresia

pedum

occasione spontancEP verboraiur '6) El notat hac .n disciplin vocantur, nullum tionis, qus^ vulgo vcmonumentis superesse anticiuioribus ecdesiae Doaddeiu lamen falso asser,. Dealos sti"ium (7); Damiauum auclorcs Pelrum

dimidio nou excedobat; nualuor lon^iuidinem cum t.:enibus, et curvis adeoque drpressa erat, ut tU-xis cogeretur. Per quailla haerere
sem!)er luim.-ris in

spontc seu propna niami .nfuisse disciplinarum

minicum Loricalum
niclarum,
el

et

draginla

annorum decursum

sesqui

horam tantum

amavil adeo, u t ad tnsomno concessit; jejunium ocloaliquando dies iiiediam duura ordinarie, et ad asperrimo praelerea cilicio armatus,
protraxeril
:

in usu fu.sse, antc cos flapra quidem vapularet, non autem ut se sed i.a utquis ab alio vt scr,b,l Ba,opropriis manibus vcrbcraret.

Nam

niusadannummHil
esii

'

Eodem quoque tempo.e

non eodem auctore


propagalore, atquc

Pcl.-o

pra?lixis aculeiscorbractea ferrca p.rvitiiiili aiuios crudehssime bis in die nagellis in se pus dilanians. longissima atque itinera quamvis

cerlo

(Dam.ano), tamen adversus injP"g"an tcs


esl

propugnato,-e,

infoductus

.n

e^-'="=;'

"

'"=

laudabilis usus.

ut P"'"""*,,':^"^'*'

""''';'"
hoc paralu, .s.b. sub-

animadverlens,
asperrima,

capile

semper deleclo nudisque pediila ul

bus

suscipiens, per slus et frigora nivi exponeret, inlerdum nudum caput imbribus el

cum

DagcU.s ad bcribus seipsos afficcrent, Dominici ^or.cat. idoneis, excmplo beati


diti

deciderenl, et ae.stale pra^fercapilli gelu concreli sohs radiis, capile vehonUssime exurentibus

vida

cruciarctur,

respomlero

solitus

iuterroganUbus
:

Constot "^'f^"^ sanctissimi eremils. Guidone Po,pose,ano discipliuas a,l!,ibitas fuisse a vc, Popponepariterabbalc : Ncu er c, S. potue at id add.scere ) fut habet Mabillon,us (9)

<"f

abZe
ab

nefas esse incederet cur rteleclo capile semper Cum vetustnm coram Deo tecto capite ambulare. madidum corpori aptaac vilem saccum ablueret, C bat; quinetiam in gelidam aquaiu rigenle hyeme Pryter hc, familiare sese plerumque injiciebat. urgente nivis frigore, deerat hyeme summa. illi feneslram et januam cellye reserare,
posito
pallio,

J''^";' exemplo Dominici Loricati, "'7" Damiani. qu. ''""" n,ulto miuus Pe.ri Qu,pluia ^."^f. ^^J^ per transsennam. scripserat. At^ve h^c

^,

volueritadealBcncdictumXIVm.
5

^,,incar Pont ,fu 1 . co ^^ ___^_.^.^. Obserrat prs-tcrea emd,h,s nU vi,.tutes scd ...stru, __^,.. ^_^^^ afflicticcs "on csse poris n .u. .... eum deb,la modc. ^irtutum, ideoque e..se

gelu. acrius torqueut frigidissimo exceplo aere et mox exiraenda diris cruciatibus, cum relur caro,
fent^stram
sa!va
S.

januam clausisscl. Eo devenit hac maceralione niembrorum, ul, ex narratione


el

::-;:LC..-o;;od.
Lin,,q,,odqu.riturtamqua. enim, qod
"^a
<1"=^;'^^ '"'^,;; k ,n t qua.re, ,
,

radicuin arTeresi, arido ct exangui corpore

bo,-is boris

cavum speciemexhibuerit: oculis aulem in eavum speciem exhibue,-it


:

perpetuo lacrymarum ,v.. j ;.K.,. ^ni. mirabile popnitentiff simulacrura videgenis, mirnhil.MirrnittmtffsimuIacrura imbre Canonizalionis. retur. Uactenus ex Bulla
rect.utjiiuuii>, reccdcutibus,
^tet

ouiv-"v... sulcatis

,jeni', a

n..a.sq,.mcn^ qu sunt ad
,^q_^__^

finen.: csl iinem, est

adhibenda meu.u adhiDcnua n,esura sccunduu onem ad fiucm sicut medicus ^"''ll^'

^_^^^^^,_ p,o o

/n cauti BeaCanoni et tif.


zat.
sedxUf
e'

et Canoni4 l^otwni est in causis iieatifkationis particutariter i/(r/ui/-e;icZu7/( (?5se zationis sedulo ct

cst

finis
;

ejus, faci. ^"="'1'""'^'""''"

rem

sed

adhibet

,uedicinam

secundurn
E^
d,

!'^''

r*
'T^^i quo

parluiilariter

anim"dveititur mortificatto.

(/ntie 7-ecte de mortifu-alione carnis et corporis (2). Grsta et acta Servorum Dei, non Scacchus (3) ordincn, martyrum, qua; per ordinem ad canonizationem martvrum,
:

convenil

ad sani.atem rac,..nda,. vta dcandum quod in spirituali


*'"',,,.
tia

^"
Dc. e
l

Uo

sicutfinis;..Juiaautem_et;.gn,.etaba-eHn^ sicut "'S';!''.!"""


corpo,-al,a

invesligantur,

posthabenda quidcm erunt,

in

qui-

non

q"*"-"'''"^^

tLuam
.

finis...

Scd
esl,

'^

bus

nuUum stuUium
1137 61113.

circa carnis corporis,|ue

mor-

adl,ibentur

tamquam

nccessa..a

rnPaR.

(5)Bon.XIV deServorum.DeiBealifical.

pra-falio in PFi^r- Prleni. sffi' (lO)Ul.isupra, (lO)d.isupra, n.^.e.a. p. XXI. (r2)0uoliL'Oi.v,an. xviii. u. I.
(!))

. nrdiii S. vi- uiuui-

BenedicU. n. M.

lOein.

v"/

cap.xxu.

- (7j Ibid.

u.

l.-m AniialBB.

XVll, p. WO. n.

vii.lidil. Lucffi.-

ad

DIE DKCIMANONA OCTOBKIS.


slra;

G25
B. B.

posse vulctnr, vitE ; et quoad hoc responderi non certum, vel quiajxia id es^^e probabile, sed temfore con.weta sunt, Uippocrate.i,, qux ex tonqo essesofmnt.assuetis minus molesta clsi deteriora

V,,.

Frhibratis

corpora vestra

hosUam

lcsM.

Si

quis vcro

i.i

taiUum vu-tut nalu,


.

quod louga exemplorum suis Oa".vious q. 'Ji r.isnar dc Rejes in p,ovi,l,.lia non est, spcciali l)<.i ovuni
scrie
lcnt,

eofi|.ina
;

ve'
cor,-

SltpcAeiuniaclvigiliasola,...,usu,o del.ita "P"^ ^' q,.o.l o sulUciat al s(


canta,'e, et s,c ctor ,,o.crc, Cautor
rt,a,io
, <lc a

u, U
:

neccat....

Unde

llie,'ony,us
<,u,

cl,c,l

i
uetos
t

Ungcc
na

ue

<,cma<l,.3dum t<^.minos produxerint, primi ercmita, .\lo,., exemplo SS. PauU,

prcni,etcs vitam 1 ra c.mut ,.igidis,simi

viL

<le,a-

et aliorm,

.ncomqi vita, maxim.s

p,
cg.'s,alc,

locaustum oDV,!,
v<.l

ycl

cibo,'um

nma

ElS. ,mi..it tfco.}tet,atur: Sc peccasse Uc

cou^^us ,.e.'ia immo,le,-ate so,i trod.t S TholSenianlu.s,Hlibntem


l,oc,

Z^emiitvi.;mabbr.iadi
quis licite

P^
cj;

quo<,m,s

asperum

vita.

^enu^ "'"''' "'^'"^^


eisi

r
e

;: sm., jcjua<l<> et W^edictus .\IV(\]. Merilo proinde infert om,bs o,,ortcrc omes . Z2/corporis o

>,* concupiscentiam najncl, ^^^^^^^^^^ -^^'"^""l^^rlire^uSd^iH"^^'^'


,,,,,.

mortem accelc-aturum

^'f

"""^;

in

hoo

enquaes;
e
r^'

locum o,lis ex

cis

om,oon

nn
[m

e<li"><'nlun.

miisterii al.arum v.rtucx ^so pro,.rii s.ngulan.K.-ivari potest, aut

a,iqua,u. laUs i ium .^.l.<la<lasdcmumcas<.sse, q.c

amicliou,

exorc.to
p.-u

e,.

ma-i tri B nrtlc ter

adl.ibentur. spi.-itualis consilio Mlntionibus Socielal,s


i.

Hmo etmm
Jesu M^

L" ilm
mo<
t
.

casl,gat,o ,mpronuntiat H): Corporis idiscre,a .n v.g,s ,-2 e:^se non dcbct nec

^rna,-ihumidum,.adica,c,q<,tan,*^^a
t.,nasi licebil

stdiosissan,tat<.,

labcratta^eaa

Minentiis

bus qua^ el corcssa,.io del,.g, ab nompedire so,et. Ideo facat (.3 qui.lquid i liac parte nop coveit
qui
assc,.e,-e

cxter,s ac iaboct aliis p<ritctiis affcrre et majo,-a boa oe.otum

S^a,ldisccdas;silic<:bitmilitibus<^pon^
vitam
tot

,o,ts, cr ;erumis et pericuUs

im

aud,.at,

no cssc caon,za

,o,

^lo,e
;
l,

\'.,ium

qui s,e cbo et d<.co,.ados Pci Sc,-vos, dies non p,-otraxead quad,-agin,a

Stvi,.o,-eligiosoaustcrilatcscorpoj^esa,upU^ in ^^^'''^'^ !'^^'^j' ut ,.ebellcu, earnem in ilUs qu,. pr^laia ^^-^ solum obtment i^, qui et,am seqmmtur ex nccessitate; sed libereetproprisvoluntat^smotu. ^'^ mnt pricip,a, '/''''''

jZ ^"^

PfgvUB,

qw

7 '

iuL
,1

rin

Qui toto vil*

t..n,po,.c
'^

pcd,bus

,n..x

LLvirtute

in a^ ih^rct,ut,iqu^stiomcidit de .t/o*^ viort'ficcLtwnis. seu Cano- srquUuT S. fiiinordinc adHeatificniione,n

h.rc

materin

Imna

nuklcn a

on pe,-maus<.it '^' ;';:."" '^ubtc adddu, Fue,ut b.EC perversum trahatsensum. palrata, venonnuUis Sanctis rcictcr
.

Tatoem
d

;^HuUctu.

Servo,-um Ue, (8). Monitos tamcn


19),

/.7""-''"'-

'^'f'" vuU s.^nus lauongrega-

ttium covgregaliO.

?u
ex

a spcciali

sc intis

"^^^

Uei istictu ea quoque ,a<iata st,

ccrte

o ut ,m,tat,.m.

f^
1. 1

irpotcstatem

"'*" "^ p,.^<licar<.,us.nlU,, qui i Sancl.s su.s et sapietia,.


qui aliquaudo nonnuUa
p,.a;c,t, q|.o
e,

ct co pons cuu, agitur de earn.s lioni adscriptos, nb^ regulis ^; 'M morUlicatioue Servorum Dci, non ,la racilcs s.n vel sed reau, spra idicaUs,

1 yo-./i.
ul
iu.u

Sac,-oru,n

Rituum

ad
vel

le.edum de excessu
ita

e,

.uui.etate

mirabilis cst, et r,eri<,ui<lem

"

ccsilio ca

r.e,-i

scd vult ab aliq.;ibs, homincs ,n,e,-,m ,Ml velit,

qua enus

,l'"ppa,.eat, oa
i,.,utul,l

aliqua n.mietas aliquis excessus, aut racilessiot, t putent

asactarium ejus et inlcl douec it,-c,us i Ponnfex ^dem uovissimisiUius. Et vero, ut


,

rulgo..em
/,"

ab

eo

excessu

pci. us otru-

sca..i./l9e<;.-^-

omnibus

sat,s efficlu

qu^

s,t

mas

in

cXU<.M5):Nonusaniic,iois,scd
modus, ut
vari^E

va,..us

st

ciL

p,udens sane, hancmateriam ccclesi^mens;

corporuu,

l.umao,;u. co^l,ta-

Lcs
n^

varia val..tu<liis ratio,

vana .tem.ngcma;

sapientissima. uti semper, atque quibusdam tadvers,. quos 8 ,Vo!, e,VO. ut


latius
/..

pau^

S. Ptitri

ile

M-

cant.
t,o

mortififa-

eWm,

occas,oes ct ,on,ibs ad vir,tes

di.^p>davi,nusl in

u.cnlem w/t,i. Petius


,...,-ab,le

vindicata.

t'^c..i..^l>ralegitimosin,,un-ti.fcandac^
cst.quamciss.m limites p,-oqressus sit vocaus. c si.ulacrum jure merilo ia. pares l,abue,-,t. tn.,n.ero te sibihoc in generc vir cssct.^p,raus. a Tum ingentis atque excelsi essc^ (10), datus Z-ter.^, ul ex eus vila patefiet angelus s^ slimulus eam.s,
,

cilamenta,

cm
si

,mpcd,m<.n,a oppU.a aliquibus

poen.-

po.ialur, aliis pauciora.


Quid,
51

hujus-

Sedmiid,
ita

extraordinarus pcemtenlus,

qms

morii //ceHilrti(lii

corpus

vi(a

abbre-

uietur?

rmn, qux ex

bonorum opetoniueat, ut ab e^crcitio habet, non imrcdiainstituto obeunda


sibi

1
^

mortvm tur quidem, sed tamen inquU Bened'^''.^ tempus brevius e/liciat ? T,ia, csse ,-esoll,o.,e |x.rpcndeda qusslionis ,61, pro cla,.a hcas abs, ,m,o< P,imum, a qis iicilc
vi,l<.tr.

accekret .(a^

!o(i;. Apostolo.
qui

tan

eum

cola|,l,iza,el

cum codcm
scrviluten.

Apostolo
red.ge-

aU-aba corpus

sLun. et in

nc,ias, jejuia,vigiUas,

labores, ve.l.orat,o e
ut n,o,-,atur,
v<=l

alque similia

e.xc,cc,.e

possi,,

ut

te,ios
et

vi,.c

a,raUs

l''Vvio.-es s.b. c<.ns

uat.

<iuoad

hoc comn.uuis
est,

est
ficri

selca iheolo o

Mfublin,iquoquedonatuseratgrat,aoratw,u.^et ^::,';;J/J,.!."'^-,f'>ei;ear,ns^^<^rpor. u admo.lun. cs ut v.a apc.a morlir.caUo, diir.cilc Oer.omo (11). Ocncd.ctus XIV cx
,
,

7Zt

recte notal

,.u,r'

an cx suprad.ctis jeju..s, vcrbc,alioibus ,o,.s sequao mo.licis v g tcrmiuurum natu^-aUum noaut abb,cviaUo luf
pcccalo Scc.l.

ct id iUicilum esse

f^fj"^^^

O^arius

Pelrus insuper strenuus fuit S.

vu,e

Do,,iini.discipUnxrc,,utarisperpetuumcxcmpla. unde xnferrejwc Obseivanlix. romotor.ndcfessus: quantumvts aspe,-i ac


merito
licet,

carniscrucUilus,

VM.'M3::-,ll.."r.iSr-:-^".'^'''^-"-'""^''"-

--""'
go

numcosi

"^*

DE ^"

S.

"

C0NFE3S0RE. PETRO DE ALCANTARA. ' mim in nffnitciitiJB

Uiboribus fuisse a princi-

b. .

sut exciu, umce et anus debila opera ,mi.s(.n, vUa migraat amo H'latts.ux Dcnique ex hac "'"""'": fcrlio. c?uis a(cm d'^e'-'
.<;jar/e"'

P^

.0

acij^
^^^^^^
^

^^_,^ pcni..nsi,s..c

ercctum aut
capile

^j^_^^^^^

iormicbat,

cantlosejushacinterradiesexheniijntonpcentletw.^
eccereitio;

qui cx transverso in cella ^ ,^,i,.^t inni..us baculo, prostrare .se, eliamsi voluisset l,a.,ebat etenim
;

ac sublniis,

tiu.T

^^,f"''^.

''"^^^^

i.^nd
^^^^^

potuisset;
_^^^^_,
.^^^^

cum
,

cclla
^^^^

ejus

ut

nolum

est

oriebanturalJlictime.incwnmodts.partavaeua^ valetudmtspei majora illi ademulahaud fui^e loco "' cuia? Demum corottidis .f 7,' f'^ " a Jacobi Alva^-e'. de Pas |t).
.

^^^^^^

,,jl,e,.et

lont,'itudine.

^^^
.^^^,

lempore

nuinquam
,

sibi

obduxit capucxundaret.

,ive

sol ardoret

sivc

pluvia

dala

.''' ''^"a ^/;, ^^. a'i Aliquos eliam invemet o s ai masnas co ^^ rium vila modum, el ad qui per -'''"'";'"',"; vocatos, 12):
i

nec aliam adbibebat veNndis' incedebat pedibus, ^,.,, ^^^^^ contextam, qus ^^^,__^ ^^ ^^^^^^ carnem attingebat, superpusito mani,,ediate
tello

tiones

,i

ejusdem generis

quod mibi
.

dixit se solitum

naluram

<^'>"'"'""'\!''"""2tZ^non et regubs '^"" quos oportet suscipere

et

supra

"'',,
itoui

deponere,
^^....a

dum

urgeret IVigus
fenestra
et
;

apertis

porta

et

cellK sua;

ut

nempe

postea assu-

;:,,i,.are;sedpotiusutbeum
fytera.iamin-osequatnur.
Summis
fciw

.-^^^^^^^^^

lens niantellum
f^,p,,j,

illishabenastoreetinsua^ocationt
9

gj^iatium
ei

fa"'"-

^.,^j(^c .Votlodtctamit-ifieecmfirmanurvM
quodatn yU^n^
'^

,-

Coii.suetum valde ^

tum por.am tum corpon procurarel. erat tertio quoque tantum die
elaudens
aliquod
^^^^ ^^^ ^,,,^,,^,^ ,g3p,ndit_

extoltitw
Petri

l,isTctrst..H.csciltc.,cap^Vt^s^;^2
,, .. feslo ,, crationt

.^^^^

^^^

,,

facere
asser,>it,

n.

virtm

S. Tereiia^

liusdicam,

'tiLflt mel t ''<'^!'';''-;'''^.^2r^ 1^,,' c,.poris sent.ebam, o u bs 6"


>^

''i-

quidam ex ejus sociis mihi protractum diem, que ad oclavum ab eo aliquoties dum .n oratione contigissi; ^ ,,,, ,,, ei
,

morum, Imo jejumum us-

sive mentis nihil

B stum

<-f' ''f e^^^^^^^^^^ .n ,.,,e ad latus meu ai^ Dominus conti..ue --o unagmana^^^J^ ,ed quia non e..at.ia.
I

ct stb, tnislantettt

^^'^XZ^^^^l
'''''"",,V
1

5Sll.
'a,.dentis
i.i

et inter raptus

i.los

mirab.les,
Ipsa

ortos ex E

Deum

araoiis

iinpetu.

ego eum

vij

'l^^^l^m

oxtasim

bam, qua
perspicue.

pcrpetuo

lo.ma Id '''""'' ,,^"' ", xt.iun nove..m, .b.m a ^.'""'.1"'': adslai-e, atquc
es.set

.,,,
,

Istitlum.na,
tanla u,i
^^ ,'

atque

in

patientem, Paupertas juvenlute mortincatio


t.-es

,,,is

ut dixerit mihi

per

oinn.iio

annos .n

,^ ^^.

^^^^^ ^^^^^^^^
iiisi
;

^
si

^^ .^

^,,^^

lutn,ucpcntlus

,... /,,/ pan.m viudgravtsst,nuistbtlutisefaleatui>oatt,uo,ii


riun^, <mi,

'"-*- '--'-ff
'^^^^^-^^^^^^^Pa^

'',.,.;

rrat.ibus agnosce.'et

ex auditu, quia

num-

.uo

meliM posset ""; '-,-;";:

ex uno in a.ium u os su.ilevabat quod uam ignorabal, quo tende.-et, sed ocum esset eundum .eauebatur idem obtinebal, cuni .n itinere
,
'

^,"^^ e

it

.'ultos

an..os

nuUa.n aspexit uma.tate quaiii tu.n

aUas

posl al.as

dtl, nu.lam sam; rep.u.ii ']^' f'''^J^^ ; '!";'-, visionesvaleatdec.a..are;*W -^^^^


'
.

'''^'^^^^/^^^^^^^^Z^-^^t^

u^ \^^^
'^^l'

mulierem; mihique
^.^^^

dixit,

oas erat, id nihi. sibi .ererre, sive


_

v.deret,

,,,,

3 overim,

ti<rC

prnfiu

t-^i

7"'^

uyi^K,,

"-.

Pctro occurrit

mentw,

ct

quidcm

obiter

o)mno,

vionendo

quod jam
cujut verba
fCfitflnfur

10

Ouam

uberius de eo poslea agonduiii, pr.Tslatur. ad fineni ejusdcm cap. xxvii Josu Chnst pr^clarum, ixclamat,

tamm,

loqueNihilominusvaUleerataffabiUs; pauca tamen alupio intorrogaretur. Serbalur nisi quando ab

mo

benedicUuii scilicet sectalorem Deus nobis oripuil, Alcanlaral Tam cxcelsee de Fratrem Petrum

ingenium ei esset porro ojus gratissimus, quod progrePlura adderem, ni ullenus limnidissimum. censerem, ivprehensione dignam me Ibre ,]i,.s unum tinmi dum hiec scribebam. Id

quod^t jam

jam non creditur pcrfectionis complexionis, delicalioris esse homincs obtendunt sanctns G temporaillalransiisse. Atqui lamen nostra sua virlule haud ille Vir floruit aetatc, mascula rcrnm periimpar prajtcrilorum leniporum vifis At.amen summum. Allamen ;;nten.ptun> liabel)at coiitemptum h^bobat

mundus

capax

vitam ita et in morte adjiciam, quod sicut per et docere et exbortan. non cessarit fralros suos exclamavit eum videret iianc cum sibi instare sum in bis qua^ .licta sunt Lietatus Psalmista eini.U spinlum. atque in genua provolutus
, :

mihi:

;;;;^u,a turarum
"-.-

licol quis ejus

n.c

doeruut

! A l,-.t,nA-^t l\ml!l,IIC exemplo nudis haud incedat ped.bus, non dociai asper.'e lam asperie pceniteutieE se dodat nec ii pauci. sicul jam plunos ipsi modi.
1
.

Oomino, P^-uU Placuit benignissimo ^'\^^'' "^''^.'^^


^

s.^
1^'|'^

ut mortuus prffisen-

eju. Plur.bus ui adjuntti. eTus '" '^"

monui, sa^culum calcandi


edocetiit,

uln

animum

olVonderil

(p.osquo l)o,n.nus ipso gene.osum. Et

"^;;' ^ij^ ralgenti circumdatum f"^''""^ '""^,/ vice, Ji^y^' glona. P.-.ma qua "^''^ P^ 1^^^
d.x.t
:

cm^^^^^^^^^^^

Jnsilia

nnhi pra^sto

voro

quam

spiritu
.iorunt,

ingonti donatus a divina majestato fuit hodie saiiclus illc Fratcr, (iiii, ut omnrs

.'/.n.nnn..m .\n.,o anlequam pr;emium;et a.ia addidit mu.ta. apparuit sc.ep.-ocul absens, inib.
;.;

quam

J^

.^t

P^;:\^h'''!:!J

mo.'erelur, licet

porquad.-aginLa seploin an.ios lam a.-duam quai produxit pocnitentiam. Ilic quiedam subjiciam,
cfrlissima scio
altera, cui
ruit,
;

ab ipso
ftdobal.
illo

oni...

illa

didici,

etmocum

eriperetur, de quo et ba.nque .oro ul brevi nob.s .ceo missas quo tum d eun. mo..ui per lilteras, d.ssilo. Eodtm, ali<iuot leuc.s bat, in .oco nemp.

illc

Et

uiibi

ex singulari

alVoctu,

quidom liaic apequu n.c coiu[)U'cte-

quo
bnit,

expi.-avit
diLeiis

momento, videndum
se

se

.n.h.

p.K-

modo
.

quielurum.

Uominoid balur, Uomino id la.-gieuto, ut dotei.sor mil.i esset eL animos adderot lantis in necessitatibus iUis
quasiamr('tulit'ldeincops.-elo.-am. Dicebat itaquc seperciuadraginta.nilallar, anuos, non uisiunius
horae el dimidiffi spalio

visioni visioui

somnum

ccopisse
;

noclu

(luam de

die

(siuiui

suinptis)

lam do hancquc
Ub> iupro,

tainen plur.bus f.dei-em, non f.dorem, ea.n lamen pm ^ejus -..;t ,,.iiiiis de dies venit "uui.u^ feci. Octo vero posl nam inv.tam obitu, seu potius de ejus tanla vitae Jam e.-go huem hahot iceo a g.vssu. ia gio.ia. Ex quo .... cumglo.-ia. b. quidem cum

Q']f"'\!^^ notara

asperilas, ot inpenti
ccelis
est,

milii majori m.lii

videtur csse solatio, vide

qnam

Cl)

De porlecta contemplaiiono,

l.

UI,

fol. 1147.

C*'^)

cap. ixix, n.

9.

dum

DIE Dl-CIMANONA OCTOBRIS.


(lum
niihi

627

n,

his

in

torris

dfgebat.

Aliquando

Dominus

signilicavit, nihil illius

nomino poslulnnilum,

nec uUi tamen id audobam indicarn pra^torquam confossario meo. Plaeuil aulom Doniino niagnani

irquiilcm vera, mulla qiiod uon impotraivtur. El a ego obtinui, quae ci fommendaveram, ut pcteret Amcn. Domino. Sit in ietcrnum bonediclus.
Softio
fatnm
,i(E

i P*''CS.

Ti-re-

lettimoni-

Verba S. Teresia^ Intine hic reddUa habes, potuhnusfidelitatejnorta textuni ipshis sanctx qua Motrishis/nnicum. Quam inrem nobis anfe omnia
11

laborum meorum partem, ac tum quidcm omnein ponilusad tonquis milii aufforre, henoriictum virum hanc in urliom porduFr. Potrum du Alcaiilara cujus jam supra mentionem feci, ct aliquid cendo, alia, quod dc ojiis p(vnitontia dixi. atquc inler didicerani eum [icr vigenli omnino annos
corto
albi forri continuos gcslasse cilicium ex umquam deponerct contoxlum. quin "illud
lauiollis
t3|.

um-

pnrsto

fuit.

recens

illa
i.s

Operum

ejus

nova

versio,

Ipse

quxrtupcrrimety/
et

prodHt fjallicoidinmatejahore

studio P.

quo S. Matris Vita continetur, paucistantuuiamonsibusapp(iruerit,jamseriongaturdenova, eaque n^merosissima, adomanda edi,

tamque mum vohimcn

Marcelli Bouix S. J. (Ij ; tantofpte unanimi cum plausu excepta, ut, licetpri-

quoquo

lingua patria conscripsil

tione libellos, qui .jam Cum onim eam rite cxercuissct,

quosdam dc Ora^ omniam manibus teruntur.


de
illa

scripsit

quam
dunt.

ulilissime

iis,

Primam

S.

qui ejusdem exercitio sc deFraucisci rcgulam in omni suo


dicla
fuere.

Supcrvacaneumproinde foretaliain scriptionis ilhifs ronimcndaiionem hic addere ; id unum


iione.

alibi rigoro servavil, et reliqua, quae

Ut^^ergo vidua illa,

de qua supra jam


cst

egi, prsclara

diaissc sufficiat sunnuis nos e.Tpctcrc votis, ut opus

Dei famula,
loa, citi

mihique amica (h^c

Jumara

de VITeresia

adeo exoptandum

et exoptatum

quam proinptissime

erat, et S. Potrusf' confessionibus

fieri potuerit perficiatur. Cirterum quavi mirifice S .VeUivirtus CTtomprcTclarosanclfT Matris tcstimo-

ncmo non vidct, ncmo non.scntit.yeTba sunt hacc omriia, inquit P. F. Joannes a Sancta Maria,qui omnium primus fjcali Pelri ?.'/(a/H tifpis mirabiB ralodvit, sanctffi illius Virginis, cujus vUa lis et mors gloriosa fulom dictis ronciliant tantam,
nio effulgcat,
ut nulhis dubilandi suporsit locus. Onfe
si

Jnsrphvs Maa spirituofibus consiliis, uthabct Fr. Ancona {h)) inlcUexit tanlum illum Virum rin de poshuc advenisse.... quo facilius cum co agere meo, sem,mcin>cia. impotravit a Fr. Provinciali diverterem. In hujus ut ad ocliduum apud illam quibusdam eccie.siis, tum E itaquc domo, sicut et in
priniiim
itluries

eum conveni
satipius

quocum

et

postea

atlen-

divcrsis teniporibus

communicavi. (Juanta

tins considoronlur, liquohit sanctam Matrom propri;is habuissr do bcalo Fialro rovolationos, quns
dicit so scribore nollo,

potui claritate.

tum ne tKdium

pariat,

tum

eliam quod aliud impraescns tractet argumentum. Ast in aliis libris ot (^pistolis ojus, variis in locis de
sancto
apparet,
Viro
loquilur

totius vitie meae reddidi summancc non et modi, qucm iu oralione tim ralionen), percepi me ab soquebar.... Atque vix non statim propria sua doctus cssot oxpeillo inlelligi, quod

ea
in

quibns

satis

supcrque

mihi anto omnia rientia; alque tunc temporis id perspineccssarium erat, cum non ita ipsa meam

quam magna

eum

ferretur dcvotione

cerem mentem,

et vonorationc, et
S.

addcre

ficeat,

gratitudine.

Patrus in re-

furtaando
m^-lo S.

Cnr-

Terciiee

mlrum, qui per1 2 Nec profecto uhi id vidcbitur strenuus a tquc indcfcssus susreptsc penderityquam S. Tcresia Ueformationis B. Petrus fuerit dcfensor
promoior. Ita quidem, ui, duni undequaque ilfa impcteretur, imo ctab ipsissuis confessariis alHsque
et

clare illam cxplicare valerem et inloUigorom et {poslea vero placuit Doiuino ut gratias a divina Majestatc accelucide cxponerem mentem meam introptas) iinde opus crat, ut quis slalu prudenter judicare posset,
ut
;

spicoredoqueejus
ipse
ille

adjutoT.

talia

forct

expertus.

Multam itaque

iittulit
(5).

mihi

lucem, qua

indigel^am

pluriuium

viris doctrina et virtute spectatissinns

non solum
,

Nam

visionos, saltom quie

imaginaris non erant,


;

improbareiu/r, sed et diserte vituperaretur


ipse contra

solus

prorsus non capiebam

quid sibi vellont


inluebar,

(piin et

omnes susceptum opus

tuitussit, et qui-

dcm

eo

cum

succcssii, uf crtcros vix non omnes in

haud magis quas anima oculis alise, quomodo se haberent vidobar miiii intelligcre
o.xhihobanlur, illasdumta.val, qua^ oculis corporeis

suam

pertraxerit sententiam.

Unde

et ipsa

haud

obscure pronunciat suatn Ileformationcm,fere totam quautaest, sanclo Pctro in acccj tisreferendam.

Quare et in Bulla ejus canonizafionis : Sanctam quoque Virginem Torosiani in stabilienda Carmelitarum Roformaliono
indofessus
adjuvit,
ita

habemagni faciendas ducobam, alquo Iias non luniinis, Sanctus illc Vir muUum mihi dabat bam. altligerem singula dcclarans, moncnsquo ne me
nec''

tiinorom,

benevoro

Doum

laiidareni
in

atque

ut

adco (irmitcr lonerem


ut,

spiriliim

illiiis

nie oporari,

ipsamot tostante, rocontis illius propaginis sit priEcipuus promotor oxistimandus. Et rc quidcm vcra,

una

rem.

exccpta, nihil vorius ceiiiusque duccMagiiopcro porro mecum oblectabatur, et


(ido

vix co)icipitur, quomodo ha'c


set,

in sxio ortu

non periis-

omncm

sisa7ictusille VirfDornino ita disponentc) bca-

tam Matreui non .sustentassct. Er quo ctiom efucet, quantu/m apud oinnes sanctus Peti'us vafcret, cum aucioritate nominis sui ct sanctitatis opinione tam validis coutradictionibus potucrit imponcre finem. Qux quidcm omnia fuce cfariora erunt cx subjicienda rerum a B.Vdro cum S. Matre tractatarum
serie,
qxto'

qucm polorat exhilH'bnt mihi favorom, rerum habuil exin peculiarom mei curani atque participem reddisuarum et negotiorum
.

quoque
dit

Rt quia veliomonli lencri

me

vidobal desidorio

rursus

qvam cx hvjus verbis hoc loco exhibebimus, quam accuratissime potuerimus ex hi-

eorum, quibus ipso jani largiobatur) et mihi Dominus lirmum solidumque libentisferri animo, hinc quam simul volonti me agebat. Quippc ei, quem Dominus simo mcciim nulla est major voluptas ad hunc statum evexit,
aut consolatio,

gaudcbat (desidorium hoc

quam

spanico iu latinum transferemtis.


IH' S. ifalf,
'txima, fuas ,ta

13 VeneratS. Veirus anno 1558, ctquidem mense Augusto, ut infra rcddciur ad caput x (apud nos

numerum m^libri

li

Vita;auctore P. F. Laurentio

idem Dominus prima communicavit rudimonta. Tunc onim lemporis, ut lanluni illius status mihi quidein vidctur, prima elemenla, qua; utinamotadhuc tenorem. tenebam
condolebal, di- f^vo h ronfr14 Ipse aulem mullopere mihi matMr mngm cebatque, contradictionem bonorum, quam passa '""''" vitae molestias et eram, inter prtecipuas hujus
Anral. Mmorum. supra, p. 40o.
.YIX. p- 106.

durn incidit in quiedam lalium

ahum,

cui

gratiarum

a l). Paulo, Afnilam, ubi tunc sancta Mater dcgcfmt. Quid autcm gcstnm ibisit, ipsa nos doccMt. Videbam, i(/ui( (2),perspicue, anemine me intelligi.
(I)
(3)

CEuvres de
1. 1.

origmoiii.

j).

tEuvres de

Sai.>.e T6r^e:traduites d-aprfis les maDUScrits ;if.3 ft seq.i. Paris 1852. (^) Vila). cap. xxx. S. Tirese. traduiles par le P. Uouix. t. I, p. 401.

(4)

i.

(5)

CEuvrea de

S. Tirc^se,

uM

affliClionCS

2
B. B.

DE S. "^^ "'
rccenscri.
'

CONFESSORE. PETRO DE ALCANTARA


.
.

^^
^^_^^

gj
(6)

affliclionos

addons
'

"^^'[t^

,"";*^,f'";,"^ indigcbam qnocum .ulionnda restarc (sempev enim qui in urbo nomo cial, " confcrrc posscm, ct bac ossano sed acturum sc cum con

^rLurlnti.

mictore r^s ad Vitam S. Petri, D /.vV ./. p/m. con/in.6.,.u.


^.^^^

^^^^ ,,

^u^^

,urmn

LilicctanAbh^,vclnnpotiu.anno \:m,vclctiam
conlradiccntixun molcstns obIdcertum, gtw VirQmi submimse viam iret, B. Vimm afflictx spiritualia trdms et tnomta documenla qu-rdam inqnit Fr. laurcncomvrchcnsa urticults. (luibus.
alio

nie

iiUellife-crcl)

meo

et

cum aUero quodam

eorum, qui

n.axm

mcamigcbant,v>roncmpciUonobilietW^^
deSalccdo lcr^^ de Ancona (1), Franc^scum ct qu Hcct conjiccrcj lic, odd.ct^ssimunu fuissc^ mc cl>l>t^*' *^\' dcm ideo qnod sinKuiariler sod mcbcllum. Ulpotc sanctus non mihi movob.t
inquU Joscphus Mar.a cujus snpra momini. (Hunc,

"^

conforiata omnem sancta Virgo mirabiUt.T sccuamictioncm meiUisque peri^loxitatem cordis Petri responsum hoc S. exclusit. PnTclarum

tiusn)
rior

rc:iosus,cumnoni.apridomadcome.m^^^^^^^
novisset,non potorat 'non
nU^orat
B.

mdw

l.moro.

Quod pro

Pclrus
doduc-ons

porlocit,

ambos conv.-mons,
quibus secun por-

in cjus Vit.T loc. ciL Mirum in CTtenso rcperictur vidcbitur S. Matrem nihil de his forte non nemini ex qim tamen perperam Vila sua scripsisse ;

vaiSue

rationos.

nah. foront. Non noc doincops molosti slarcnl c.)nfo.sano admo;,L,; hujusmodi monitionc db v.ro. qu, Ucot opus crat, benevero nobib

prafata documenta omnino quis concluderct duo plurima sitit, caque non : cmn alia sinccra non csse eadem soriptione omissa inferioris momentl, in
Pctrus iUam convenit Abu- Slatmab itii16 Plurics dcinde S. tio probatur a proUTC ct juxla temporis ct scmel Tolcti, ut lac S. Pelro vofiiUbris ii et iii. narrabitur a F. Laurentio
iatio

in

Lu

han.i

plan.'

|.ersuasus

discesscrit,

mmus tamcn
l>clro)

no^thac

studuit

tiniorcm

mihi

inculcre.

Dcniquc
per-

seriem

de Hcfor.

convcntuminternosest, utcgoci(S.

orandum commondaremus
scriborom
(piidqnid
ct
in

ba?c scilicct cjus erat

niihi evenirel,
Ij

postorum hoc in genere insuiicr invicom nos Ooo mtor


loo.o

Asl dc nobis propositum exhibereilla, quse tcstata S.


hi^-

quoidsoium mntione Cornihil attinet hoc loco diccre, tenore et veluti ifituitu meli, est, uno

MaicrdeD.

Pctro e^t

humilitas, ut

habcrot

mei miserrimcB orationes aliquo qnod sane mihi baud mediocri erat con-

fusioni. 'oiscodcns

ma-na mc

roliquil

consolationc

in propria sua Vita ; monastenum E fundationcS. Joscphi Abulensis, quod in Rcformationc CarmcU. Funordincprimumcst narralioncm hic daillius compendio^am

atquc ibidem tantum agat de

dationis

perfusam, monens
sucto
orationis

ut niuUa cuni securitate in

con-

modo persovcrarcm, nec

dubita-

rom, quin

si.iritu Doi.niovercr. Si

voroquod dnbium

id confcssupcrvenirol, ad inajorem socnritalom, facto, viverem quieta. Nibiloquo sario aperircm nec diicerol minus, cuni via timoris Dominns me
:

musjnestensorecifantes S. Tere.nse vcrba (haud deSancto sanepauca nccp>rrum magnipca)quotics Ma^ occurrit scrmo. Scrilnt itaque sancta nostro qua locus, sibi, post narratam visionem, in
fer (8)

nisi

ostendevitam mutaret, apud infcros paratus,

balur,

tumprimum

in

mentem

vcnissc de

severum

plenafrui valebani socuritatc,


inarer
;

ncc

omnino timcrc,

cnm ab aliis confiicum dccoi.tam me

quodin amplectenda discipUnaregulan, pr.rsertim ubivota nuncumonosteriolncarnationisAhulensi,


paverat,sacris Virginibus,ac prs^cipue sibi.clausPro divcrlerc coniingeret. c.rire atquc apud swcularcs concogitatio de fundando Dlscalceatarum Occurrit communicata cum Guwma/ra de Ulloa, vcntu. Re

diccrenl. iCiqne sive

dum

socuram, sivc

dum

an-

oblinebal xiam mo volobant, nuUusaliam apud me Dominus aninia^ immitlolidcm, piunoroam. quam
bat moffi. lliquc vorba Viri Dci
ropcto,
(S. I'elri),

lubons id

mc consolabanlur animumque scdabant


ita
illis

non tainon
forcm
bat
,

lidobam. ut idanc sine metu

pra^cipuo cuni

Dominus

intcrnis

ilUs cru-

continuohvccdcprocurandis annuis reditibus ccepit Matri Chriscircumspicerc (9). Intcrea apparet S. mandans, ut strenue opus diserte ei
ius Doiuinus,

cialibus, de quibus
(2).

mox dicam,

exorcori

mc

vole-

Non poloram proinde Domino et giorioso patrimoo S. Josepho gratiis agcndis satiari, qui, Fralrcm ad ut mihi quideni vidolur. bonum bunc

anxia sit exitu : fore illml suscipiat, nec de bono dedtilla (sub S. Josephi nomine cnimut domus
candajvelutiUicidastellaingentemdi/fundatsplenm.Mandatuni deinde illud sspius atrjue

dorcm

me dostiiiarat eral onini hic Commissarius gencJoscphi, cui sicut et glorioralis Custodiffi S.
:

prcssivs renovatur.
Christo erat)

Adit

Teresia (prout

jussum

C sissinice

matri Mariae
hii-

assiduo

ego

me commcn-

dabam.^/7ia'

printu.s S.

Pctri cu)/( D. Tcrc.sia

fuitcongi-csms, liabitusquadriennio fcre ante iltius mortem. dvtcra qux ibidem gcsta sunt narraban-

turinvita
\h
.Ast

S. Pcti'i,

auctore Laurentio

D.

Paulo

lib.n cap. xi el\i\

(apudnosnum.
li.

\\0 ad 114).

confessarium suum, P. Ralthasarcm ProvinUvarezS.J.^etsimul ctiam F. Carmeh Ti,m.subjun 'cialcm. Probat uterqueconsitiiim{\\). P. Pelro de Sod ante byec scriiisoramus B. nit cdocercmus, quo loco res esset Alcantara, ut cum fuit, nt rom promovequi non solum auctor nobis esset insuper monuit quo procedcndum rimus, scd

pax seu

quies cTindc

\uJdar'v.Tl diuturmi fuit.Brevi post (si /iwlri t^r.hit D. Piiulo sit (3i) rccruduit tcmpestas. Consulendum
*" S. """"^ reirus.

Matri nata haud fidcs F. Laurcntio a

modo'(r2) Ast
contradictio,

mox incrcdibilis irruit undequaque quam la(e,atque m >rcsuo n tidisslme


reliquo

Mater,

twn

hoc Capitc. tu.n

duobus

itaqucuUcrius

slatuit('u('/-6a

.^untlaudati scriptoris)

scribendolitterasfS, Petro), quibus iiitima cordis,

sequcntibus, describit {\3). discussa seu scdata llac, saltcm aliquatenus,

quo

oxiilicatiori

modo

possct, oi ai>criret et

censu-

rdn\QV\ciiivi. Atquclun:e.sl illa ,'pistola (]m\iu tradit raui cliccvol. Ati}uch;rre.\t illu cpistolu quam tiadit

curn rcdUimejw,- o. iviv^va. -...., mens S. Teresis hucusque fuerat, fixis

tempcslate, alia

cxurgUhaud minusalrox.
':,

Scilicct

damio

mflno-

Tlos.
lari
//,

.Mar.

dJ Anco.a

(4)

a sc non absquc singu-

Ous

novum suum

As-t

cum
,,

cura invcntam, absquc tamen pra.signato anno. .-Utis nostris S. Tcrcsi^ notatur {hu dutntatum

Toleii

(^'^^ZZ^LZiJ^^ ad tcm,us morarm


'^"-.^
;

Ccrda (sororhwo crat

^^^J;^^^^^^^^

fuissc^

cnim ibidcm n,pellaiur,r^{dtacptslola)rcapseS. l>otro. anvero


on Ula S. Matns Matio
(sic

immaiuram ^^'
lucjon

supra

^J^^T^ modum ^'ff^f^J^^^^

ff

^^^

dc Mor
-;;^

allcricuidammissafuisset;statuiturqueinfavorem,

provincialis arcesseun u"*

^,u

Uynge

629

DIE DEC1M\N0NA. OCTOBIIIS.


lr,acpcrfnctMsse

acturam,si novammamdomum

deinceps non

hsc

iUi

mens

vente tempestate.quasedala nocte S. Fr. Pctrus de Atque hic sul>iungU : Eadcm eral, mihi apparmt. Alcantarn, qi jam mo,-tus

conscntirct. /ofueral, ut in ,rditus eutnunHum rcu.ittewi.

erit iis

umquam

renuntiare.

Mgue

B. .

Anlcquam
sc

conniorcrctur, copnitis difficuUalibus

p.Tmebamur, sc.-ipserat tradictionibusquc quihus lauta poni nova funda .on. l,Ttari,
vehcmentcr

obslacula

cx

.o

cn.m quod dsmon adeo

tentarct
fore ut

habcri cc.-tis*i.u>, illam imnedi.'c, sig..m lauda.vtur i domc. illa rmagnopc,c

ncc
;

in uo ,do cosetircm ilcum at,inc lert,o nuuln,.c

adm.ttcnd.s
sd,.m

.-ed. t. bu

,n

hUcr

rcnetebat

quo.l

si

ita

facc-em. om,a prospere

i,s v.c.bus obierat, jam binis a e sura Ex ciuo gloingc.tcnqnc, qua frucbatur cu vidc,.am
,

^are

(2)

/l'i'(i'

dcMc

siM o,,panuss<'

CMstum

nam.N,.ccumvi.lc,stin,el>am,i.nomax,mopcrh,, scmpcr c,m appa,.chal m gaudio


fundebar
:

Tr oe

glorincato,

ela..ita,e

cu.les.i

c-cnn.daU.s

e p...,num quaetcl-o pc,.celk-bar. Memini loquc-ctur de multa cum mil,i videndum cxhibnit,

ubi

r':.,:e:::tu=x,..:'::^^- omnmo opus


prair

Ijt^ZsSercLas dllT^uUaUs. ,u.r


{i).

tu

um.

Qi^o .,ulde,n

a,mlio

alia gloria sua, dixisse intcr

bcalam csse

prT.,n-

aer.us

teutiam,

qus

p.m

alihi

B
jnrhontvr

fmdsUo monasterd
S.

auamanleaS Mal,-cmurgeba7it discedensAMam ' IsTandem qua d,e. Tolcto item acccptu.nesl Brevcponr rZsia advenit, Homa ,nonaste,.um

Jo-

luM^luodMaad
Lsc
g,-ataa<jnovit['i\.
,

inchoandum

ifphi Abulix.

aaUa:cinti,,eMtur;necidsi,unu,n.,e^^^^^ Abuls Tum,taprosegu,tu


.

kddan,, nisi c.,m ha.c soluiu ,1>n.austerum, atquc disparuiss,., ,.cd,lus; '-. 'U qn,a nullo modo acceptarcm set Q..ibs a.,d.t.s haud consiliun.V eius non scqucer . aup.c s..qu.^nt, d.c n:.na pari.m tc,..i?a eran,
: .

promerucat P'""";";';' jam cg.sse, al.d se t .e quod l,ac vice vulturr, pra
tale iUi

"^
.t

m,. dc

1,

l.is

..

frat eiscoi.u;

S
noa
^et

sauctus
.lle

F..ate.-

Petrus

cle

A\ca-

quid accidissel

vii^o

iUi

nobili (Frnncv.co

dc .Sal-

't
us

Ibils
de
se,-vi

vir,

pr*clar..s
a|>ud
i,.

De. se,-vus
(i.verlerat

ftanctu!

Salcedol.

quem

cedo) his in nullo ctissimo, ad.lhliqnc ut

aUoslongeaddiadjunctis nobis nnle

modo

,^c.lils

accepta-

Tp

enim
liic

Uei

hac Oo.no nunquam


Ute..que

n.atante,-

excipiebautur.

cono''e'em,.t, ut
reciper:

sua

cum op.ssub jurisdict.one novum


exi,'u..m
e,-at

lUcm. hnahter scd cccpta, proscqe,^..lur ret, conclusa lucre. Durav.l amniaexmentcS. -tfofm per duosomn,,,oar,nos^ tempestas h^c po-trema

conventum.

Haud

quod

Hnus

loci

noncst

addictus erat ,.s. qu,ille tantum es ct Ast prsesul t sevviendi Deo P-Pos.am bu r,..m videbal ex.nde amore et devoet no. noslulatis anuuerit,

baU"-,cumabsque

re.lilibus rundat,o lace,.

mLima obstncula,
tur locc. .lupra dtt.

plwimaiUa nndequaquc suscUala abwU.o


latius prosequi
>

fnndatio,,isusqueadcjvsco,,su,ratioc,..

\idea-

90 Mque h.rc

s,int

qux

, Petro S. Tcrcsui de B.

Epiphoneinii

te^tatareliquit. Qu.t

cum

singulari proisus

modo

sancL.ssene sit. Ipsc fuit to,e paterna tulatns p.-obando hoc opus perfecit ; B ^etrus lui totum procuraudo nost,-um, nobisque ncnpe lposit..,n ut d.x. b.s benevoloutiam. Si enim, a o.um i -ium cap.o quomo- o no,. c" "" adveuisscm, au.quc te, conclusa fuisset. Exi.M.o res un.qoam dies putem per octo ommno no,-e slnclus Vir (o
,

huim sanclitatem
coUeqim,.s, quo
subiecta

declarant et c.m,nendant. proc<,nimentar,i ,n unum Jcrca statimabinitio hvjus


forent, vclvli

m
e

uo ctiamobluluoculislectorvm magnilirum ahquod monutant;F virtuti.^

mentum ad perennem

,ncmor,am.

C ^

sit it

Dominus eum pau.u V ac Paulo post


n,.,:3t.s

nsup

valetudiue) adve,.sa c^at


a.l

bic per,T,a,,se

vocav

II.

De Rcformationibus

in

videatur

scvasse,

ordine Scraphico. Rcgulaorigo et ris Obscrvanlia;


prosressos. Initia S. Petri sushe Alcantara. Novam cinit perlicilque Reformastricliss!longe tioneni

iia

riumaS. Josepl,od,etum f monsibusanlcB. scilicctnon omnina


Heilias inter

;;.' ^<'^. Ln aliis ,uibusdamsac,;s ^''"-^;''';;'


f-r';"-;
.

mo,te..,, Pct,. ;f

Oclobrisprxjalianni. ,re contiiiit xvui

%Z

cmlradiclionea

Tvntiam S
Puirus viveni
et

nebatproeeUa. voc^tur in eonvcitrim

tova,.cpa,-amdi.u.tur,,aS..mrem,naV^ monasteriu,suum

"Wr^^^
'^'^,

mam. Fundatur Provmcia


S.

''''"""'

Josephi sub obedienlia


ast

nwrluiu

tu,nuUus; Tota turbatur urbe, 1

'''-''''/,"

,Xrio-

*/;^

Conventualium;

paulo

tutieritat.

condemna,H. Rcs dcfe,;ur -"J^^; '*"'; Dcuquc nUajamsupe.ressev,detui ^" ,edUus,in "" aduiMantur
naslerii ralio. n,si

adrcgum

vopost, Summi Pontilicis luntale, subjicitur Observantiaj.

::Z:::B.'Matcrja,njamconsensar.^et^^
pridie
sl.s
:

quam res
Cave
:

concUidcrelu,; W'''

' ,

"'

tibi,

diccs.

f,l,a,

""J^'""

^^,
fas f,

^um G,
518 t

uon solum

S, Petrtis

Teresiam in slabilienda
indcfessus
>6) Ibid.

lifi

StrajihiCi

Oi(('nit refiirniationifitt*.

.;^"'

couditiones

admissis euim scmel


Nouv.Ue
tra^^-H.?^^^^^^^^^^^^^
'

.-ed.t.b,..,

Carmelilaruin

reformaiione
i.^0

aOjuvcnt,
^9ita

M9

-i:..U>ia.,p

el

5'U.-

(7) H.!.- P-

,n Vitn cap. XXXV.


(?1

Ubi3Upra.

p.all-a'''.

^-

t^' *

g3o

DE
ut,

S.

PETRO DE ALCANTARA CONFESSORE.


.

a
sit

pra^eipuus

propag,n,s ip.an,et .es.anle, recen.is ilHus promotor ex.st.n.andus (l), sed e

ipse rriecifuam in ecclesia

Dn laudem sihi

r,,rne,n

nrima^vam Franciscani ordinis insti- n F. ab his prin.a nostri tuuo^.^ sun.psil cxordium. Ila Fiavois;efo,n,alio
/^o

^ ^^
^^
^^
^-

niTi')

e4ent.
^^
^,

^^_^^

seraphicre Religionis

|6).

b novam.

staoiuia seraphico Ordiiicsusceptam

,,e Refonnalionemei,uc promovenda- tnta vUa sua


verit.juvabil l.w Orev,

'^^iuZmMl""
^*

Angehs de Cingulo iqwd A monicirca annumSm, tan^ Marcln^ oppidum cst,


^^^^^^

cbr,o,,

compendw '""";

",,
.f

,,

c<Blestino Vdiplon.a,
,^,,

quo

sib.

v.tam e.rm.l,cam,

pro9rcss,.subjic.-e.(^.l^r^;^^^^
franca. A"";^.^'-;^^^^'^^^^^
rerormattombus. banctus
'''^*''"^'-"''
.

;.

'^^

J^
iu

^,,,,,

auclor.lale solus s..n....i Pontir.cis f^erat , cum sibi am..rere

/,,.

,^3

solilu.linis

e.-ige,-e

liceret,
,

donec tandem

Ass.s,. .,..;., (2), gente Italus, om 1182 l'e.n liernar

l.

anno

morum
M.norum

'^'''^''"^"'"^^,
p,-,n,ns '"^

-^ rp,i f

''

en.ulis

,3 t !

011;^ ,,,0 volo

succcdentibus
se

t,'anqu.ll.on vita

^^'^j;,

,,enebatur siqnldcm, rebus Rcligionis


,

-,.';
an-

J.,lius composi.ls
in

illi

denuo
Cla.-um,

con,uge,C
a q..o tum

impe.,-avit, atque

Montem

nis mercatura.

'"'"^^^^^^^ed

humililatis
n.,la-

"

^^J^'^,,,^
a
i.,

Clarcn, (vocemhanc. nesipse tnm ejus sequaces, deducit IMyot ,7, a Clareno Huargumenlo
c'o

,0

aiqu o.U nasdiv,l,as conlem|)s,i,


circa

T'm,

soliludinem se-

cedens

annum mccvu pnma

^^

^ ^_^ Ordin.s

_^ jecit

vio,

snnt appellati,

peden,

,b,

cum

su,s nxurus

^^^.^^ concessit. QuilHis den,que


et facta sibi
facultale

omnibus pro volo


atquo plurimis

Sainonta.
centio

alque

nro fiatnbus humiiiler III

Romam accedons, R.gulam conccptam summo Pontiflci Innooblulit


,

ctinslilutis.

non et aliquibus religiosis binc inde colloctis, noc bujusmodi


monastoriis sive potius cromitoriis (lioot onim in atque soparationo, Fratres Minoivs haberi sompcr Franciscani slalus, loformalores

quo ctiam anno

^/?cffi//amnxiii capitulis compreut altecorrcxisse dicitur S. Franciscus, U liensam continentom, ederot, ram breviorem, xii capita connrmavil anno mccxaiii,
pit
.

Mccw,

appiol>ationom acccet Ordinis ct Rci^uls

Primam

eromitirus voluerint, in babitu lamen, qui


erat,

omnino K

unde

et
iii

quam Honorius
prfficiiucns,

111

Papa

labanlur, et

Eremitae passim ab omnibus appelc-edificiornm forma maximo a roli-

ut

illa

ubique ab omnibus Orduiis

s.

Fra^mv

quie proin est Fratribus strictissime obsorvarotur, Franciscanorum rogula. vera et sincera Fr. Jounim a Sancta Mana (3) 22 flc/cj'/

mtem

locis pauperquis Minoribus ditrorobaitti dosortis in cum primum praefatus summus rime constructis; renuntiasset, Ponlifox Coplostinus V pontificatui grogi summopcre ob bujusmodi sepa-

sibi

rfrm^isis.

(cui

et

consonaiH Dominicus

de Gubernalis

(4)

'citans

Waddingurn

{h^^nliique) intcr a/t'tcra

benc-

suoque et quicti conrationom timons, communique paci partessimul cum oo sulere cupiens. in Gra^corum
secessil.

ccolitnsdignatus fucficia, quibusserafJticiisPater divina non postremwn obtinere locum, quod cx rat,

Cumque a Reverendissimo
,

Patre

Fratre

Joanne de Muro
Nalivitale

qui

Ananiae, anno a Dominica

universum rcvelatione novisset, famHiam suamper diffundcndam ; ?*ec terrarum orbem Ivmjc tatequc
iffmrasscsanctissionwmillumVirum^ciFmnneroct relaxatwcna.sci solere regularis disciplimr
turba

ruerat, 1296 electus Minister gcneralis

sub

omnimodK
,

tranquiilitatis

pollicitationc

tum

nem et, ut loquiturf.P.Joannc.s' aS.jVana.quantiDominum lalemofficeroqualilati; a tque propterea


adhiconsuluisse de remedio tantse religimispcsti bendo.Tum promisit eiD&minus,Jiulloumquamtemvestigiis pore defuturos in Ordine suo viros, qui cjus

assoclffi in Italiam revocati ipse, tum quoque cjus numquam lamcn se ca^toris conjungcrc fuerint Sixti IV Pont. voluorunt, scd ad lempora usque Domini 1477,rcepto Max nempo usquc ad annum Ordinariorum fcrulaporsevein vivondi modo, sub qvi panlo injcnus rarunt. ;/a7-UOT5 6'o/*3ar/ri, (8) sccunda vel potms igitur Clarenis,

oddit

Ab

his

inltcTrcrent,eteumdemprofUerenturvita.'rigorem;

quemipseetprimieJussociiprofcssierant.,regulari
Lrfectionifideliterincumbcntes^poupertat^^^^^^^^

post ejus nrima Franciscani Ordinis reformatio pi.u.a ...,.... ,^^:, .1 fa^sareni Nam C^^^^^ umpsi i"^titutionem. exordium
,
-^

do qu.bus superius
rabili lictos
scilicet

ad amussim C Iromissio.AtqueaOhisoriylnemhabuercvaria^ill^ leformationes,qu.omnescocollimabani, nontamen aLque munl Hsque graviJms, commotionihus et


sectantcs.
fefcllit

"^Ln

Ncc divina

Patre

^^ ^'"^'^""^^^'f^^^;!,. ,^"^^ ,^^ ^^^"^^ '^^^^^^^^^ qui ruenut aln, qui. ^ ,^

'^^^^^^^^ox inclo
^^^^^^^^^^

'

tes,

omnem rerum
no

dis^i<iiis,utad:priLvumordorcdiretnegul:e.cve^ ritatem, in iis privsertim quse ad paupertatis rigo-

exoptarint,
^ui^ -0

1^'*^^^^^^ tamon rer

ron
HrforihaUo
('(('(ireTi"rum.

pertinent.

modo, non

quo potcranl pollibus contincntcs, mclion, maximo animi dolore. caeteris absque
^^, pi"r<-> oVtB posi^
,i,nUscx'iiit

^ ^^'^^^^

23 Ilaud multo post

mortem

serophici Pafris,

convivobant.

tcmvcrsus annum 1244, ab instituto ordne :J5'", (viri versipetlis et hy/ ocnlw, qui cum pore Elis
Minister grneralis
fvia.set,

tandcm apostata

frctu^-

ali^ 25 Plurcs hujusmodi Refonnationes fere totius continua alias ca-ortiv svnt, iion. ahsque /'otifiordiniscommotiane, aliis uti cupientihus a
riceconcessisinpaupertaterelaTationibus,
titer

,,,^,efomfl(,0;^^.

aliis fide-

cstjplurima rcgulari disciplimr illata sunt rulnera: admissi fucrunt annuireditus, rerwmquc immobitiumproprietns, primumincominuui,dcindc etiam privatim, prinueva illa paupcrtate (quag totius Minorilici
a?dificii

licgulx primxvx a sera/hico Patre slabilitx ^onvacat omncs iUas Reformainhxrentihus (9).

firmissimum fundamontmn ac lu-

brevder quxtiones singillathm prosequi; sufficiat sa'culo dam attigissc dc Observontia, qus, ineunte

tissima basis esl)


disptMisatione,

utcumque

irlegata, ox Pontiticia

neformadccimosca-to, reliquasomnespartieulares

Quamobivm
sunt.
per

aliiiuot patres, prifcfalse

tm-um familias
.i. S.

paupcrtatis zolot.^s. paupertatis zoloti^s. qui et ab

CKsario, oorum patrc Ceesario,


solitaria

C^sorini
peteales,

dicti

sylvas atquc

loca

sej^aratus est,

Qno ctiam tempo7X Orao c&ngregationcsmajoics Prancisci m wuas c/uoc Francisci in duas quasi ^-'^-^y-^-^ ".^. Ohsen;animm nempe et Conveniua
ahsorpsit.
^,

ibidcni

scxaginta cl tres continuos

lium.

I.

im.

n.

.18-

26 Fr.

DIE DECIMANONA OCTOBUIS.


otr ft,^ulan tetvantuT oTfj"

U31
d.

Fulgineo, laicus, Hu~ 26 Fr Paulus de Trincis a Fulginei to^^ Trhicis, consangninci sui, ac y ^_ ^ ^i,,:^U n. Mlnislrn ncncrall obiinuU a Muuslro gencrali larchx, ^isus favore,
_

annuis reddilibus, Pontificiisque privilegiis in manibus suae sanctilalis revera et elficaciter renuntiarent,
fixis po.st

r.

lUTntiatninhahifan(Udoniosquasdam,oUniaS.P. quod anerectas, postea vcro a patribus,


Francisco
gusta;

ct le?ibus a regulari Obsorvanlia praeatque Patres Convontualcs, parere vellent maturam dclibcratiunem, asseverasscnt, malle

necnon

nimis

addiderunt

paupcrcs esscnt, dcreliclas. His sc^e quos Fr. Angcalii vtri insignes, intcr
ct

se in

anliquiori

modo

vivendi

perseverare, alque
in Obscrvantiura

Apostolicis privilegiis

frui,

quam

lusdcMontckoneetFr.Joannes a Stronoomo. Novx


[avebat Grcgorius

vilam transire; Pontificia voluntas optalo finc caruit (5).

famHix

Papa

XI.

Et Henricus

1388, Aslcnsis, Ministcrgcncra!is,anno

a fundato

9QProindc, cxauct ratis quibusvis Vicariis generaUbus,atquesupprcssisomnibusctsingulisHclor-

|*'*/'"'""

9"-

lit; Tnncis suOrdine 180, cuindem fratrcin P.iuluin rerormatorum provinciarum tum pra omnia fratrum

,.^,,j^
r,</ufuntur.
et

?ancti Francisci, tuin Roinan;e,


{sic chiffi loca sive Eremitoria

tum quoque Marcnim Imjusinodi .loCuiiiinissarium,

mntoruni Congrcgationibus, facto homm omnium unicafomiaaest,ct quasi gcnerati^ quxdam lieformatio. Volumus (verba sunt Leonis X in Bulla, data quarlo Knl. Junii anno 1517, quse communiGonzaga (6) ) tcr llnionis appcllai^ir et rccitatur a subnominoRt^formaturum, ac pure etdeclaramus,
el simpliciter

a tonv niualii>^tejungun.
"'"

mus

apellabantur)

suum

iiistituit

videlicet 1390, ac denique sequenli biennio, anno tpiocumquc vcUct Iransniitplonariam oidom suos Atquc hivc initia lendi Iratres polestalem fecil(l).

Reguiam

beati

Francisci

Ohservan:

fuei^nt regularisObservantix in Italia ; dijfusa cst. per aiia rcgna et regioncs longc lateque ">! Cum autcrn temporr ConciliiConstantiensis,
,.,.

undebrcvi

tiuin

comprfhcndi onmcs
Observantes,

et singulos infrascriptos

videlicet

favenU'
V.

variis ex causis, felix

ObscrvanUu u,

progrcs.sus, rc-

Marfvo

tardcrctur imo ct im/je(/i/r/.it/',ejusZelatoresaMartireliquo concilio supplices peticre, ut amolis

Do V

et

de familia, quani Reformatos sub Ministris, ac Fralris Amadei, de Colclanis. Claivnis, de sancto Evangelio sou de caputiu, ac Discalcialos nuncupatos, aut alios similes. quocumquc alio nomine nuncupcntiir et regutara

Franciscanam impedimenlis, g hiijusmodi lelicissimc ita tludum Ubservantiam, non rem paterno favore prosequi (lignarcntur currrentem, melain qualenus tantis auspiciis ad priemeditatam itaque luiinaaliquando porvenirc pos.sel. Excepti
;

regula-

lam

ipsam

Bcati

Francisci

pure

et

simplicitiT E

Ex quibus omnibus supradictis unum corpiis insimul faciciilcs, cosdem ad inviccm perpetuo unimus. Ita quod decajtero, omissa diversilate nominum prcedictorum, fralres Minores sancli Fraiiobscrvent.
cisci

liiimililer nissime a tanto coetu, quid.iuid sunt.... Crevit itaque rairumpro votis asscquuli modum aucta fuit regularis Obscrvantia in

polieraiit,

Regularis Obscivantia\ vcl simul vel disfre-

livc

nuncupcntur

el

nuncu[ari pussint

et

(lebeant.

que

in

Omncsque
rali

et singulos, ut prffiFertur, unilus gene-

Hispania,

Uallia,

pra^cipuo vero in Italia, bonevopra^fati

Ministro praedicto (ct

Obsrrrandbus
Provinciis
et

rlecto et

lentia et pietate

Summi

Puntincis

Mar-

dcinvrps

cligcndo) ac Provincialibus
in

Miiiistris

et

Eugenius IV, lini V t2). Hujus quoque successorj ordinavUinjiuo cssent Obscrvantium Vicarii genefamili>v. rales : aitcr Cisuionlana'. eoru:n prxsidcns iamen omnimoda Ordinis alter Vliranionidnx. Ne (Eugcnius IV) scparatio fioret. illud tantum reliqujt
ul
scilicet

Custodibus,
respi-ctive

quorum

Custodiis

morantur, in
privili'i:ia

omnibus
vivcntcs.

ct

pcr

omnia
^

secundum Rcgulam
,vero
sccuikJuiii

subjici debeant. Conventuales

quomodo

eis-

dem

Minislris Geiierali et Pruvincialibus subjici de-

generalis

Minister

Vicarios

generales

conxocot Lco

novitcr electos conlirmaret ratosqiie haboret 13). NoviP lancn rursus cxorCv suni ..iuiuUates,

28

bcant, per alias nostras desupcr edcndas litteras declarabimus. Timc ifaquc gcncralis Ministratus et Ordinis sigitla a Convcntuatibus od OI)servantes

totutor.tinis

iia

ui

ad annum\oil Leo Papa X indicendum


Ordini.^^

translata su/nt

atquc e-rindc suprcmus Observa/n-

tavtuhmgcntraUmmum.

^^dicavcrU Capitulum toiius


^^^^^^ ^^^^^^^

gencruUssipro ca-

cjusdcm

gcncri.^i

scplimum numerutur)
(4)

quiascilicet, ut habeiur in Brevi citatorio


pitulo colcbrando,
acccj>i.sset

tium modcraior, Minister Gcncrads Ordinis dictus est,atqucui lcgitimus sancti Francisci successor hobitus. Conveniualium autem prwscs, nominc
Magistri Gencralis vocari cwpii.

Summus
iitcs,

PontifcTCiim

magna

cuniis amaritudinc,

jurgia et ctmimo-

C tiones in
ecclesia;

Matris Ordine, noa sine gravi sancta; incummodo, ac tam cleri, quam popuh

p 30 VersHs annum 1525 rursus i}iri aliqui^pri- Novainipta obsrrvmtia nurv.Treou/.rzelaiorcs.areli/juafamUiascsesejuna-crunt ; atque tnde jrrimum nati suni PP. Lapu-

pernicioso scandalo ortas.

Itaquc

Convenienlibus
Obscrvanti-

omnibus patribus utriusque


Amadcis,
quibus ex
C(Eli,

familia)

bus, omnibiisque Conventualibus, nec

Colotanis
uiricio

atque de incumbebat, die


sanctie

sancto

non Clartmis, Evangeho,


ifesto

P.F Mathxus mortem (iestc Gonzaga) miracuVs clarus. Notum est Zachariam Bovcrium, PP. CapucinorumAnnnlistam,Ma(h3eo Bascio illius
cini,

quorum aucior
et
/

fuit venerabilis

Bascius, in vita

osi

pr.-clixa

instUuii princijnum abjudicarc, scd frustra ut nobis

Pcntccostcs'

\n coiiventu
fuit

Mariie

de
:

Ara-

quidem

videtur. Confer Ilehjot

(7).

propositum

Summo

Pontifice
siib

num

31

Eodem

fcrc tcmpore, cuin multi

adhuc sujwr-

^- 1*"

d|Ai'"''""'

oinnes in
eisdeiiiqiie

unum

vivenJi

modum,

eotlcm habitu,

de caetcro convcnirc vcllcnt? Quaiuloquidcm ea de causa, et ut ex onmibus unius Franciscanis, licct divcrsis, unum ovile, sub
lcj^nbus,

esscnt, qui prsefuto capitulo generalissimointerfuerani,quidam ex lllis, viri eodem animati spiritu,

''""'"'

taiitum suprcmi

pastoris cura

degens,

fieret.

Cui

cum
sent,

Rcgularis Observantia?

scctatorfs

respondis-

amantcs, aucioritate Afe.Tandri VI olitctUa, in loca deserta se rpcrprrunt, atquc codcm, quo prsPterlapsiss,TCulis modo, disciplin!E reini.ssiori rcstitcrunt.lnter hoseminuerunt F.Petrusde .Uclgar,
vit;r prrfcctioris

manibus (ut aiunt) pcdibusquc eam in m:m alque convcntionem iturus, dummodo Rccl gulE obscrvantia nibil dctrimcnti paterctur, rcruin proprietali, tam cuivis
unioPatrcsConvcuitualcs

Fr. Joanncs Paschalius, Fr.

Ab

his, intcr alias^

Angclusde Vallisolelo. exordium in lu.ulania sumpsU


reformata, a Pietate dicia
(8).

Provincia

maxime

iuparliculariquamincommuni, ac quibuscumque

devolvimur ad xtatmn beati Petri de Alcantara, cujus laboresin eodemfineprosequendohic


Hic

jam

MndrUi 1615.
h)
lo8

(4) Ibid.. p. 30-Ha.

Gonzoga.

Ibid,, p. 28.

(7|

Hisloire

cap. iiiv. T.

VU,

p. 165 et setiq.

(5) Idem. Ibid.. p. 29. aes Ordres religieux. parl. v, Confor Goozagam, p. 911. \8)

Mana. p. Duscalcos compueata por T. Juaa de boata

16. lidit.

uno

DE
,,0 ,,a- ron.pectu
s. s.

CONFESSOFE. PETRO DE ALCANTABA

eMeblmus, snmmatw.com-

*""'" 'iJolM f' ""'l"' *^"^' tp:d:::^'{^scZ::in:;ordu.^^^^^^^^

Z^Z
<:;

"j'l[

-^-

ge.ntcsanctoVoUoMnussae,t
rf^"'

II

5.^0

Cm

C'^'"""

hicrepeterecogere-

s.ve addendaswe nua; cx alis scripU,ribus

(w, tusloaia r.

' intulrm anno laoU Sa>id >'-^'^"'_."' 30

'"i"'" "

e^.tcrpcjo.

"

^i,,,,,,eo,,9reja(;/-ra- "-a..

Ejiuin RiUgi"-

indicabitur. 32 Anno ^tati.

,,.,0 .,,ra iussanctus Pelrus fuit

su^ dec.mo *^^ millesimum

'

^wcnU ^^
'

decitno
^,,,,,,,.

^" ". "

"-'^"^^X^xarretes,
.f^'; ,;,,,,adur^

Ji;:;^e,n onusdenuonon ">'-^;:^";;'f^;;Z

..,0.,.. iy.seaiceat.-um

,Cu^ vcrsus

''"^^^ll/aZe deineeps nomen ^"""'" '"''^t'ttrS'^ril -**'' ftoo sibi f^!"^;^;^Zldoctrina commendalus. Frexcnal, -'rj'f^ ,,rnfcssioncm., ,^,.^,^
A,i,not

^f^

'rS!:

,..<.

^roi^lLtur, et.ugnat eum

^ niLi
ralia

vita

Zminvsrostea

omiuOu. i,uule Sanpotuit u.pedire scripserunt,, ncc adcom^Uagene. eli<jeretur Custos

'""'"f ";/f^;;;,,,,,

BcLsi, ubl - amor

''':f'::;XS^^r'ZentuiPacisJuli.
paluil. ^";''

Quibus funf<,m SalamantioB celcbranda. valdc solitariam, cjuoardcnt^m drmnim se reecpit daret. Ibi vchcmcncZcmplalioniet pwnitenlve se

;;'
.

J esset.ETacto

^"7i;

11

J,iviyii.Ulantum anno,-um tncn<. laade. pr.fcetur. p,^.,,^. ^,^.^^^ ^^

ZZag^cJslimulisineno^clineferni^
austeram, quan quir am mtionem. n.agis etiaw S.GabneUs etcuslodiam in prr^inciam

iZa

fnerat

r-r^::^^:/^v-"-

^-""'^"'":^t::::

'::!;;::ZeZ-!z:i;::^atisetpeeniicnti.ac-

ArauLr. E^de eujus insiautwncm dunilLs ccr.m regularis, ad K mtus electus fucraX. a Juho Papa l'''fJ 37 Sam brevi obtcnto soemm hcum , ^,,,^ dabatur sccedendicum uno ^^^^^
,

ccrpit,>ropriefundamenla portcrc

^___^

facultas

anemcumque

nuanurbem
Prarpoiiivs Pto vincitr S. Gabrtelis

petut, jucrta eligcrc vellet, ccelcsiam cald cpiseopus ci eoneessit

Caunam

Zavam et solilariam,,>rope sanetamcclhdas pcrext.

Cruccm dc Ce-

^Ua

ubi

duas

Vir sanetus ercait

Kverio-

ren

inWcdini

ObifrvaTitidtn.

t:

apefratribus congregal.s ohse,-vm.tia /7uw ...... inducenda ohsemniia

'p'SX'tulo.an.mum

as,'guibusadjacebat hortus. longitudinc et 7";"9" ' Tecempedes capiens in longa '^'/"^ ZZJine. Cella vcro ejus ipsa ut erech^ atquc adeo dcmissa, lata tribus.
..u^^^^^

nim amphus quam

,ldL,

IZ

^'..'-

pra-legilip.ercgalas,quashuncinlu,em.eaa,a. ' ruil,pra-leg,tq.ie'cq'a'l . ^^^^

in ea slare non valeret. n,,,, cum og Postoliquod tempons spatium, ^ ^* eodcm Juho III Minuitquc ab

mnamc

.if"P ''" ^^^^^^^

,^,'f,

vtilndi/rcsulcruntnoniu.lh^astbrc^audu

'^^'^l^,J,,,,,,,in<p.od^

parifcrCo..s(,/<.oni6, stabiHtam, ; ;;,;:i/.v'. cnranii^ ,. ini'}<i i'd\f\c(vi


,

ditim

r,^>''ol5''l. o/7iciocm.<J<'rn<='s^'.

""*

susc.tarunt '"'"'' eoiguas sancto Viro ^ inox opcr regressus, manum

.Kdi/iial

coti-

In "

Hisvaniam

BZcum venia cpiscopcPlacentun

con-

inrlioat.

^r'":^.::^:;::::/;^.'^''---;;::;::; jun^erunt atque ambo se ArabidoGal^ncHs provUwia ^r....c. .<.<.. Maria,qiu


;

utnusquamtalcaUqutdfusset.sc^^^^^^,^^^^^^

r;;:t</i

im
paratam.

vcc ow.

^-...

."'-1

-,

,,.;

Tola

;r

L..nicco,^(<on<:rf/''^'''.''/''^

'''

'''''7""'

pedes '" ginta duos habcbal


Uit..dinc,

;"S<,r
?

pa,c,-.Vi.

c,

po.n,<cn<.> c^c"""..
s. l-

mwoi-um computata

^ ^--^TX^^^rSTi^,0
/^^ ""^ ^;,'/;; dens.tate. ,m

PJoannes CalL, ,n-o n iam ven,ss.-t. audHa aeueralis, cum in Lusila


,

tcmpore Min:,stc,-Ord.n,s
1

,ocio,.un, p,-,.z.c/ar/..v;n,a

.,r,n,c ct

sai.ctuno-

llcx.ts vcl

inclinatuspern.anere <^ogebalu,-

::

e.ssct,

aU,uc oculisusur,.ansq.,.d .0. adirevoluit; Marl.no ahos </, n .ff,.cullatcm dedit P.


plures .ure,-ccn,;-un ustocba novi.sduobusc<mventii..s, crecla 6

^OSicmerisproxirnc^^calc.^^^
aua

ita rcsnm, f"^"^ ProXd^ Z^^-""Fr.Joanncs a S. "<""''"'"'"' r^lfMC^-pon/. pM continuecap.hb,cspa,teseT tribus

fluc.ci""""'

"

^;^^-^^,

^^^.^^,

mJln gcneralis.
Lniisquc
/n Hi*pf niam

Mox

alii

S Mephi,

mo,-atus Ai-abidx fucrat, '^'irPolt.niam bknnio


rc.oc<,..r in Hi.s-,'n>

,as sanclus Vir in iHa T"-^/""- ^ ! o^^sionom Uuin\). IlaMlun. ..ss.,nipsn 'H"^ P ^^,e,a^. S. ^^ ^^ emmt F. l'..|rus in p,.,.v,..c,a ^

redux, ...
lo.,

breoi ^.<

...,.da,

., 1548 pari suffragu,


.

^^^^^ "'''"1 cle AquUa omn P. Joanne'\"";;^Z


/U(, ''o<,e

posfa

r.el

sermo.
1

Cum
illo

,.

....._:

.,

;>,.,.,.;a7fim e io.lur.

Uc
'"

prolicere ex

''^'^, , ,,^ ,inisl..r posset. cIlc.u.

"...

^..inrinr

,''::,;;/,.n/cr./cprcca,.,c.<./..non./na(.(a-

dcncst /pwrorcccsrn(/n<.o,.wn/,.7n,va,.ck
,nZ...(n,an.re<//cn</c .rcv/ .,..,. :;/:.i/ ,.J,o,Mod/n,.lra/,/c/a.pcric//(anle,4...(en((n.

"^Zf^^Zc^^^-^^ sanctam Ma.wm j^e


"
'

-"^''"i'^'";J': slud.osum se

"-'l exhibuit atque relorm

^ '^,

^'

nis zelatorem.
^

Quamv.
^^^^^^^^^

^^^^-.SS^E&ii^-^^iaiSKS

-' " ""' SrS^USl^^"-"'

^^ ^

iua

kl

DIE DECIMANONA OCTOBRl?.


'
-

033

;.

cto iUo zelo


in

quo

pMPnt roformanda, ox sanagebatur, slrictior fml quibusdam


non/^T

rebu^
sapit

quam
in

quidam
<in:ivis

voluissent

numquam
quibus

judicasset h.TC tali usui non j essc posse, nisi oculis rom ipsam vidissot. Nihilominus sanclo Fundatori omnia haec nimis am|>la
refectoriiim, culina .^i..,...^. ,
....
i.

, ;

-.

enim male

deficiunl

con-rogalione,

vidobanlur
zelus, et

omne

Hi itaque id quod eis non arridet.

tulemnt. Cum lamen ojus adrainistralionem aegre vix abquid agerel prorsus incuipabilem,

vilam

tantus scilicet in eo oral spiritus, eximius sanctas paupcrtatis amor. Hoc in qiiibusdam socessu vencrahilis Pator, cum aiiis eodem animalis fervore (juxta obtentam a summo
:

cfricerc

capitulo, nominatus ad munus Provincialis

in potuerunt, adeo ut brevi post, altero definitor sil; el secunda vicc

PonUficc

licenUam)
illa

ccepit

resuscilare
et

spiritum

Francisci, glorinsi rtilns nostri sancU

renovare
nostri

aqualia tulent sufTragia prseclaro Dei servo, F. Joanne cumallero n-ligioso, quisquc in sua ila de Aquila. Singuli eleclores
(Irmi perslabant senlcnlia,
ul quolics irent

tempora

felicissima
Scilicet

primievie

Ordinis

fundaUonis.

quando da?mon illum pertur-

suf-

donee tandcm fragium, idein haberetur exilus; compromiserint in rcverendissimum patrcm Gcnequi capitulo priEralein, Fr. Andreain de Insula,
sidebat,
ut hic scilicet cligeret

tuncsanclus bare quaM-cbat rclaxando disciplinam, quomodo novam mcditabatur, illc Vir in cordc suo propius accederet susciperct roformationem, qua?
ad vitam gloriosi Parcntis nostri ct Unde prsparabat se armabatque ad
tentaUones,
visibilibus

.sociorum ejus.

pugnas

et

queni socundum

illis renunDeum, digniorem judicarot; ambobus jam haberent et tiantibus juri, quod cx electione gcnerahs, ulteriushabore posscnl. Pater Minister praeferre, dosignavil Fr. Oarnolensallcrumalleri Abrojo. del ciam de CastiUo, ex recollclione

ab bosUbus dubio movendas. Instabat orationi, ut his quasi jejuniis, pt^mtcnliis, morUficaUoni ; impctus ab adarmisinstructus, susUnere valeret obtcntu novilalis (liac cnim soliU sunt quo procul
versariis,

invisibilibus-

laxiores

voce

designare

omnem

reformationem)

Neque

id

sine

nnmine
Domini

conti^Mt
illi

ila

enim bbcn
I'clrus

et

paratos.
'il

E
Firmalur cv*-

expcditi

renianebanl duo

rcligiosi,

atque veri
et

B Jesu

Cbristi

nostri

discipuli,

elcgcrat in iapides Joannes, quos divina majcstas

angulares et runflamenlum
vorcbat
allera S.

a^dificii,

quod perfectum
:

ex

duabus

provinciis

Discalcealorum

in CaslcIIa ; Arabidae altcra in et revera factum est, et nos infcLusitania, prout alio in capitulo norius reddcnius. Ast F. Petrus ubique dclinitor et cusios (virtus cnim

Josephi

Duvi i(a absconditus vlvebat cu7n alUjiiot so- toiin S. Josemors P. Joanms ciis cjusdem .sjiiritws, supervcnit plii, cui Ptrus cum qwt Commi$s<i' Paschalii (quem Ilelyot imrpostere confundit Joanne de Aquila, utriusquecognomiric simuljun- rivs pralici' tur. qens, hutic in modinn scribens JoannesPaschasius Scilicet paucis ante a?icognomiue de Aquila (1)). viri nis egressi ex proviiicia S. Gabriclis fucnmt
:

minatur

innotescit ct aestimatur

apud
ralione

pliM-osque,
olficii

pauci

il-

lam
ubi

refugiunt)

atque

sui

intcrluit
;

duo pietate insignes, P. Joannes Paschalius et prior GalsP. Alphonsvs de Manzanete. Homm Apostolicajuncium pertransicns, tres, auctoritate monastedarat conventus; aJter parvum crexerat

cai)it.uIo

gcncrali SulmanliciE celebrato anno 1553


fuit

rmw

isidori. in silva Lorianx, sub titulo sancti

eleclus

in

Minislrum
Fr.

generalcm

lolius

Obscrvantiie Pater
vincia Bononiensi.
iion ita
ntiillo post,
alii

Clemens Monclia cx proAd fincm hujus capiluii, vel cadem ex causa cuindemque

Qvntuor his co)rventibas, qua Commissarius, ex dclegadone P. Magistri generalis Convcntualiu/in dumex prx.sidcbat P. Joannes Paschalius ; qui, Loriams in Gala.'ciam rccertitur, diem conventu
obiit

ob (inom ac

religiosi id

jam

foccrant,

simib
Mi-

supremum. Fratrum

rogatu, in defunctilo-

cum
bs

facultate Fr.
ct

Pctrus proviuciam sancti Gabricpraefali

cum

substituitur S. Pelrus de Alcaulara,

annuente

rcli(iuit

subduxit sc obedicnliie

nistri

gcnoralis Obsorvantiffi,
111

Brevi spcciali Julii

,-ro (ciP. Antonioa S. Quiiico, CoHvenluallum atque j^ostea confirpore Commissario generaU,

Papffi

munitus ad fundandum oratorium seu Convcnconvi-ntum sub obedienlia IValris Magistri quo ipsc cum aliquot sociis ejusdem in
lualium,
spiritus' vitam

mantc PauhPapalV; qul


ann. 1559,
.

prxterea, Brevi dato


criyendi custodiam

agere

possent

magis solilariam.
contu-

enim nomine, dum adhuc viveret S Paschadus, novaconventuum aggregatio insignita


Josephi (hoc

otestatem

fecit

Hac ilaquc instruclus liccntia et facullate, C lit sc in dcscrtum asperum, inter montes vernaprocul a vico cule Canavoral dictos, haud ita

domorumnume' futrat) inprovinciam, simulatque cur!cbat.^:Tciili 1556, rus dcbiie excrevissct. Annus
juxta a/ios 1557,
beatus
Petrus.

cum Joanni
Dedit
ilU,

Paschalio succederct
P. Joannes

nomine Pedroso, Placentina^ Dioecesis, ibiquc funnumerata davit convcntum adeo anguslum, ut,
otiam

inquit

umrorum

densitatc

viginti

duos pedes in

loiigiludinc otviginti oclo in lalitudine


deret. Alqui

lamen

in

non exceboc iam contraclo circuitu,

gcncralis facultates amplisS. Maria 121. Magister renovans quoquc quidiiuid cjus pricdeccssimas, concessum fuerat, ad fundandos coiivcntus et
sori

crigcndam custodiam
nions

in

provinciam,

ubi

convedeter-

sancluahalicbatur ccclcsia, utique pcroxigua, cum augusliore, quodciue rio sou saccllo mullo adhuc

domorum
QLiae

nuniorus haborotur,
judicio

(piem caesujtremus

tcroquin

Commissarii
pastor,
;

rt^linquclial

soparatum erat a
pagulo;
veniVet,

reli(iuo

a^dificio

bacillorum

re-

niinandum.
ecclcsia;

omnia

Paulus

IV,

nec

locus ibidem
;

crat

nisi

sacordoti ot

acolytho, sacro inservienti

quod si tertius supcrjam omnos vix se movcro potcrant. Clauslrum, in formam quadranguli, simibs erat dimenduo fratres, sibi ex adverso, qua longitudo sioriis cailcra, facile jungobanl manus erat. stantos, culina, oflicinse, et si qua aUa cclla), refoctorium,
: :

confirmavit, anno 1559, Pontifiseveras addens censuras in cos, qui impedire contradicere priesumercnt vcl etroctum dcsignans episcotcntarent; conservatoresjudices pos Abulcnsern ot Corienscm, Priorem MagazciiB,

catus quarlo

et

Canonicum Doctoralcm
litteras

ccclesiffi

Abulensis. Con-

firmabat etiam
tro de

suas,

olim Fr. Joanni Pa-

incnnvontu roporiri
erant

solila,
si

juxta

oamdom

confccta
illud

scual conccssas, quas ol novo Commissario Fr. Pe-

mcnsuram. (Juod
venisset,
fuisset

Siecularis, qui antoa

Alcantara conccdebat,

adjungcns alteram
liccnUam,
ut

non

viderat,

ipsique,
;

quid

singula sibi
:

clausulaui,

qua inhibcbatur lum Magistro generaU,


Commissariu
ex
priEfata

vcllet pars,

indicatnm

ac dixisscnt

hsc

tum

cjus

darc

quis

eslccclesia; ibi chorus,

illic sacristia,

clauslrum,

religiosus
Discal^os.
t. I,

custodia

ad

Obscrvantes

cap. XXI, etmilitaires part. v.ca (l)Hisioire des Ordres religieui los
l.

p. 48.

VII. p

150

(21

Chonica de

la

provmcia de San

Joaepli

de

81

transilircl;

DE
n. c.

S.

CONFESSORE. PETRO DE ALCANTARA


,.

transilirel;

nova cuslod.a slabilila,Sodis apostolicae auctoritatc, pr.rfattts scnplor. ihi^lew crat lladein prosciiuitur Oominica 21- post Per^comrni.a. V2 Exeuuto an..o 1556, ,ua nnum congic^ai niprcpnd.t tocosiem, fralros custodi novum rocipoioni s. Petrus fopi- ^untinconvcntude Loriana, ut

recip.end, insuper addebat racultalom in solum in Hispania, scd otiam conventus, non confirmata et iioc modo nuavis orbis plaga. Mquc

nifrn ^d Duccm ab Infanlado spectanle- n A e pago^_<^^ Aronas numorus ad novem excro^^^^^^^^^ ^^, ^^^^^^ ^^^_,^^_ Atquo ila conventuum Quapropler ex apostolica auclontate cl povit quam a RR. Patro Magistro generali tc^talis, plonitudinc, custodiam Convontualium lencbat. dictani, tilulo ct nomine haclenus a S. Josci>ho

Provinciai donavit,

eodcmjurc quo caetenR omnes


cxistant,

"*''*

Commissarium,
LuiLTtK Littor^

et

praelogeronlur simul eliam ut


:

apostolica^ apu:Mu....

quibus m

loctis,

omncs magna
.

'

scrvato in Patronum, ciu^dcm plurimum crovit erga S. Josopho. Exindc Morioso Sanctumillum devotio, qui, cum hac in tcrra prae procul dubio non fucrit, IZlcris elcctus a Deo

Ordinis

cum

* ! voluptato gratulati sunt P'"^'^^" l^'"' IJ*^.'^'"^. postquam politam impcrtiissct cissim,
,

'"

mferiore in

cceHs sorte beatur.


g^.cundo socumlo
Pontificatus

H^c
Pii

gesta
IV, IV.

sunt

.em,eosam,.lcxusost,

ct_p_aU.rnorecc^^^^^^^^^^

^^ 1561, anno ^j^g,

consolationcm. Deindc proad ingontcm omnium ot guard.anoce^runtad eloclionem donnilorum actus cai)ilularcs, rum- cstcrosquo posucrunt Commissano apostoqua
uriesido S. Frativ Potro,
lico-

.-_. .....^^ . .. SeptuagosimJE. llsmcnsis fobruarii, in Ih^miiiica quc ad hoc capitulum custodia erat ot a cuslodibus gubornata; poslca provincia ct a ministris provinIiujusmodi est S. Josecialibiis dirocla. SigiUum
:

secunda

ordi'nationossuas,

conscnsu fccerunl unanimi oliam ouncturum statuorunt ad bonam el plura

custodiae administrationem.
Acta
lo.

Cajiitu-

convcntus, sitos 43 [Juo< oliam suscopcrunt Oropcsa, viri discalccalis ct speterriscomiti.sde Alcantara coinnnssario addicciatim Fr. Petro de
tissimi,

infantoin phus stans, sinistro bracliio viatoris baculum, aut Jesum, dcxtra vcro manu virgam flondam, cum cnlumba dosupcr atque in SifiiixuM Provinci.e S. Josechi circuiUi lcgitur
;
: :

gostnns

qui

magnopere

inslabat,

ut,

quod

offcr-

lotum cin^ilur, hinc chorda Patris nostri S. Kranglobulorum. rainutorum rosario indc cisci, Gotizagam, cvjus dcscriptio viv differt Confcr

spondcns quoque B rol, nori rccusarcnt; et facturumad custodia; consorvalionem

se nihil

non

a pr.rfata
Fr.
disciplinffi

(2).

Primus
Bravo,

provincialis

eloctus

cst

augmondcfensor

Christophorus
zclator,

concionalor ct cximius

tum
vixil,

Proniissis

suis lidelissimo stclil

quoad onim
el

ac ingenli sanctffi paupertatis


:

porpotuo

patronus,

prolector

noslra% omncs intcr egrogius |.crmansit^ pi-ovinCK. e^^roLMus pcrmansit provinciai ^;'' ^c "^^^^^ ^"^^ diincultate., qia^ ab_ mitio iribuiat.onos et
.

Dcinde elcgcrunt duos custodos altorum altcrum convcntuum in rogno Oala^ciae .similiter et quatuor domorum in Extrcmadura
flagrans

amorc.

exigu fuerunt. Filius ejus, heres non solum dominiorum patris sui Joannos,
paucffi

nec

comes

exstitit

discalscd ot virtulum i!h|uo bciiovoli in convcnluum funceatos animi. Altcr priodictorum una distanlc Icuca ab datus fuit in loco solilario, deserto, ; altcr item in oppidocui iiomon lK'U'y(t)sa dissito, ad ripam flumiOroposa

nempc ^^^.^^^^ Guardianos. suum nemne novcni convcntibus, qnibus do justo incolarum singulis numero provisum fuit divina enim favciiti' raisedoinibus illis ricordia, jara adcrant qui rormandis
dcfinitores,
itein
:

sufncorcnt.

Opus

scilicct

suum Dcus

ipse promo-

quatuor Icucis ab
nis
Tictar,

vebat; vchiti clanculo jungobat iapidos canoramgontem praHerea quam cilissime quc raaterium
:

Virginis in crcmo sub invocationc B. qnod quidom ccenobium olim Servitade Rosario, romancbant vcstigia rum fuissediccbatur; cujusquo habobat malucris diccro rudcra

adducens, qure terram reccns domonstralam incoleret 45'

quxdam, scilicet quadrum


nisi

in

specicm

claustri,

cum

ecclc-

sia et

sacrario.

Qmp

quidcm postca comes (qucm

In primo hoc capitulo provinclali, sanctm Cornmissarius ejusque fraPres, prozelo,guo tenemagisbantur sanct/r paupertatis,et eTceUcntioris licguLT observantix, volcntes in omniquepcrfecl.T

^'^^^"''^J,^'; '
^^^'

vol poDcus servot mullos in annos) roparavit, instanravit, siquidom prioris ^ditiusex inlcgro
ficii

bnsct pcromnlaei se conformare, suas,aucloritateCo>nmissarilaposiolici,ediderunt.

constitutiones

nihil remanscrit priietor

formam

claustri ol oc-

clcsia?.

Praetorca

constanter de necessariis large

providet ot providit, anijilius faclurus, ni fratrcs C obstilissent. Considcrans namquc loci solitudincm, tantopcre ad et summum descrli iUius silentium,

Ha/umhicfptasdampropriisverbisadscribamsicut et(ormam,quaminfundationcc.onvcntunmstatue' runt;tumquiaadprima-vaillatempon,pertinent,

tum (tuia
rnus,
S.
(3)

Stafuta a vlris verc apostolicisprove.niunt.

haec rcperientur

quidem denuo
Vita,

in

altcra/iuam

cdi-

animi

qiiiclom,
ct,

orationom

coiiducens;
singularitor

cum

essct

ac contemplalioncm tam oximic pius, ot


excicitiis
cs.se

Petri
;

auctore P. Laarcntio

a Divo

Paulo

dodits,
tios

addictus gcnti orationis tcmporis existimans jacturam

difjert hujus tamen textus haud parmn ^faria, Joannes a S. a textu, quem. subjicit P.

quo-

qucmquenosmayisgcnuinHmputamusimoetorigir
quo utinariumesse, suadent idioma Hispanicum, quo hic vixit et scripsity tur P. Joanncs, et teinpus,
sicut ci ejus zelus

ad clccmosynas quLcrciuJas cxiront .quamvis aliter si agcront coiitra rcgiiUc agoront praescriluml ; ipse comcs obluUl sc ad sustontandam

ad pri)mrvum,aS. ?eiwmtrodunon

domum,

omnesque ejus

incolas,

eliamsi
ita

pbires,

spiritum. ctum,paupcrtatis pr.rcipuc servaaduui

quara ordinario solcnt, adessent,

ut nulla

um-

quam
tres

incumberot oxcundi ncccssilas. Asl fraumquam tempore in hoc propositum juxia quulem tt consontiro volucrunt. Et recte quidem eos juxta rcgut.r pr;rscriptum fccisse, fusc, usque ad fmem hujus cap tis,probat P. Joannesa S. Maria. Deinde
eis

nullo

Deniqueprofitetur P. Joannesseconstitutione.^, qvulcm omnes (quod dolendum) A-erialiquaspropriis algunas por sus adscriboro vcrbis (pondro aqui Laurentins plura ex ilis mismas iialabras). P. luismao 1,.....^,. :;, rnnlinuator diuersi, inparagraph^ ^''^'T "h V^ C^i
.

capite IX dicere aggrediiur qui custodia in provin-

autem Waddtngi. ad annum l^t^VlLr^onm verba, ne uno qmdemmntaio apioe, 'JP'

oam erecta sit


CvBfodia in

(1

44 Anno 1561 convocavil sanctus Commissarius

proinde textus brevU>r est, ^^'^'"^^.^^^^ ate.rtM P.Joannis,utej'uite>iHmt^^^^^^^^^


divcrsus
tatis

mo

ProviJviam
irii/itur.

capilulum in
ubi nova- dujo

parvulo oonvcnlu suo du Pcdroso

domus

rcccpla.

altcra

iii
;

Caslclla,

in villa Palo dicta, dicecesis

Zamorensis

altera in

prscipuanon ponaimv^^ qui documentum hoc tntcr vel qui nos Petri spectantia ; numenla ad vitam S.

clarum

fiet.

C.Tterum

nemmem

l<^^P^'J^^^^

\\

(l)Ub) suprn, p. 50 el seqq. (^) DeOrigino SeraphicsD religioois FraDCiscaDa;, part, iii, p. lfS3. (J) LU). iii, cap. i. Apud nos, n. 151.

(4)

AddoIos. MiDor., 1.259-

reprehendat.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

635

reprehcndat,
lectionem.

quod dupHcem

illius

cxhWuerimus

recitantur'

ordinainus ut in omnibus conventioincimn diviniim bus nostrcE provinciae, recitetur a^quali, rotunda, ut vocc flomissa (non chmorosa) bcne dcvola (scn ncc langui.la sit ricc rupia, sod quatuor invenianiur fratres, qui

46 Primo

P.Laurentius, totusque paragraphus contra/iitur). Nec quisqnam, qui vilam communcm per nicdium annum non servaverit, habcat voccm passivam
si

vero convalescens, ad

eamdem

\ilain redieril,

in

lenta),

ubicumque

eaquc permcdium annum pcrseveravcrit, vocem recuperabil. Diciraus autem non servare vilam communeni cum, qui qualicumquc utitur calccamenti
gencre, culcitra, cervicali lineo, vel stragulo h-cti; et qui vinum, carnera aut pisces qu;esierit non ullro oblatos; vel qui plus quam duplcx tulcrit

id rilo explere possint.

apud

P.

(Qu,Tdam verha oniissa sunt Lnurcnliin,, et Waddingi conUnuatorem),


oralio mentalis pcr
liora labori inqien-

Item,

tres

omni anni lemp(irc, liat horas in communi, ct una

vcslimcntum,
ullo

communi da(ur. Per lotum annum liat disciplinain orationibus consuetis; cum psalmis, vorsiculis el dics dominici ct festi de praeccpto.
excipiuntur
rentlinn).
fessionis

umquam
(seu

habitum scilicet ct nianlcilum, aut lempore portarit mantctlum, si tu-

nicam

(liicrursus

llem, quia

nmnulla

desidera/nlur

apud P.Laur
nostrae l*ro-

vestcm interiorem) induerit. (Juod si quis, ila impeditus, voce usus fucrit passiva, hac ad biennium privetur; et praelalus, qui i;i id conscnserit, ad Iriennium, in capitulo

novimus quod

nempe

sequenti.

pnecipua observanlia paupertatis custodia; et quia vidimus, ubi nostra simul cliam defecisse professio ab hac defecit regulae nostrce; idcirco observantia sanclce
,

consislat in sanclac

Ordinamus ne pro sacrario recipianturvasaaurea


aut argentea, prailer unuin vel duos caliccs, habenles cuppas cl patcnas ex argento inlcrins deaurato, et nnam custodiam pro sancti.ssimo Sacra-

ab ordinamus ut fratrcs omncs nudis pe-libus incedant ncc vestis longi et vcstiti panno liirsuto (grosso) talum excedat, nec lalitudo decem palmas, lu.Io
;

mento
picla
;

unum

nec accipianlur paramcnta serica aut acu nec in quavis domo liabcanlur plura quam vcl duo allaria; nec plurcs quam quatuor

nec manicffi pertingantultra primam manusjunctuct phira B ram. (Hicasensu abrrrat P. Lain-eiilius liabcat lanoinittit). Earum apertura semipedem

casnlae et tolidem albffi. Itcm esto


Ccetera. Corporalia sint cx tela

quoad id genus oplima (Batavicn seu E


liabeantur

Flniidrica
paliffi

de

muy buen
iillaris

Olandal atque h;ec sicut et

lum ad humeros vero latae Fra^menta panni triangularia inferiori


;

sint sesqui

palina.

catcraque

lintcamina cn

vesti insuta,

non

ascendant ullra cxlrcmas manicas;


quae, dimisso
.

manlellum

Ionj:itudinis sit,

brachio, cxlrenios

numcro, qui ad recte ordinatum sufRciat sacrariura cl simul lamen devoUoncm magis pradant quam divitias. Sit denique in noslris convcntibus parva
etpaupersupcllex, nec aliquid ultra id quod vcre Item ordinamus ne recipiaulur nccessarium est. Missce, scd omncs dicantur pro benefactoribus,

hLspamcamNesgasrcddimus fragmenla panni triangularia. Est aulem gedigitos obtegat. (Voce

neraUm iNesga fpiidqnid in forinam ti-ianguUdissectum. est. Speciatim HesiSB.vocatu/r pars panni seu
teLr trianijularis indusiis c.Tteroqiie

salvo

quod guardianus nnam aut duas applicare

muUebri

vesti-

menlo

insuUi. quo

illa

ampUora reddantur. Vera

potcrit pro persona parlicuiari, cui provincia valde obslricta sit ; uec pro ca reeipiatur elcemosyna

itaque vocis Nesgas hic videtur interpi^etaUo : Fragmenta panni triangularia, qua^ inferiori vesUum tolarium parU iiiserl solent, quo, uipote exinde htiores fac(3e,

Ilcm ordinapecuniaria aut aliud quidvis pelalur. convcntus, qui in poshTum rccipienlur, mus, ut
sint

parvi

et

humiles, juxla formam a capitulo

gressum

iion

impediant).

Ilem ordi-

namus nc pctantur pro

fralribus bonae valctuHinis,

pra^scriplam, nec ullus admittatur nisi habcat patronum ncc permittatur ut is Papoe jus suum resi;

carnes, nec pisces, nec vinum, nec ova, prccterquoquibus nihil i>elalur in tidianas clecinosynas, spccie designatum. {Scnalada,

gnet; sed,
Fratrcs, vel

quandocumque

voluerit,
et

possit cjicere

qux rox

pr.rpnslcre

redditur in P. Laurentio et Waddiiigi continuatioiie : res delicatiores). Scd recipiantur quse otterunlur,
geiHis

alios advocare, conventu disponere. Atquc singulis annis eat vel patronnm Fraipsc guardianus vcl duos miltal ad cum clavibus, qui gratias agant, quu.l cos hutres

prout volucrit de

exceptis
laudiliis,

perdicibus, gallinis
sicul et
pi.scibus

aliisquc

id

exquisilis.

Ncc

^ qnidquam conquiratur, ut servetur, prcetcr olcum


et

legumina
si

in

uimm aUcrumvc mensem,


fuerit

vel plu-

cusque in domo sua morari pcrmiserit. et petant ex amore Dci Domini nostri, ut liceat cis deinceps ibidcm morari quaindiu ipsi placueril. Quocuraquc vero terapore eos patronus jusseril exire,
exibunl, rcliquentcs id quod vcl ipse vci ejus prae-

^'

res,

visum

Fratri

provinciali

ct

guar:

diano

domus cum duobus

I-ralribus antiquiuiibus

dccessorcs dcderint,

modo non

slt

usu consumiluplcx
a

necullus Frater, duin sanus est (Frayle sano; vox san\)iiomilti(ura P. LaurciiUo,folu.squc (ra-tus contracUor reddUur) cogalur invitus, quovis lempore,

ptum.

Quai)roplcr habeatur perpetuo


in

in-

ventarium,

quo conlincatur quid


;

patronis

domus

fucrit

datum
in

manducaro carnes, adipem, ova aut lacticinia. Itcm omnes Pratres dormiant in cortice, vel assere, salvo sive storea aut iiclle supra solum exlensa
; -

lialroni.

aitcrum

atque alterura sit in manibus inanibus guardiani, utrumque

utriusque nominc subscriptum. (RcUqua u.sque ad LaurcnUum et finem^ vatde mutilata sunl apud P.

humidis, ubi, qui vohierint. potcrnnt slratum uno palino a terra elevarc, qui vcru id noluerint, a superioribus non coganlur; et poterunt
in locis

Waddingi contimiatorem, nec pi.Tterea codcm ocItcm ordinamus ut sercurrunt omni7W ordine). ventur dcclaraliones apostolicae in sanctam Rcgu-

habere
:

slragulura vilc, quatuor anni mcnsibus ncinpe Martio, Aprili, Scptcmbri ct Oclobri quatuor aliis, Novembri, Decembri, Januario et

unum

lam nostram,
cisci,

ct voluntas Palris nostri sancti Fran-

qui

in

lestamento suo

mandavit in virtute

Fcbruario, duo stragula babcre poterunt; rcliquis autem nullum, Majo, Junio, Julio et Auguslo.

sanct.T obcdicnIi;p. ut ecclcsia* ct pauperculae babitationes, (pKc Fralribus suis aidilicarentur, nullale-

nus rccipiantur,
ecclcsiai

nisi

conformes sint sancta?, quara


ita ut

(Hrcnm
inlirmi

h.Tc

apud P. LaurcnUum).

Ordinamus,
fiori

promiltimus, paupcrtati. Ac proptcrca volumus ut

ut Fratres cetate

provecti valdc bene traclcntur, et


poterit
eis inserviatur

parvK

sinl,

habcanl

tres

pedes lan-

valde bcne curentur, quantum

tum

in longiludine,

in

latitudini!

vcro ad minus

absque nolabili distractionc; atque

magnacum
obscure,

diligcntiaet charitate./O"^^'''?"""'"'*

: ncc lalitudine octo pedibus nec 24 longitudinem excedant. Suppoangustiores,

octo. IP.

LdurcnUus

imonecsatis accurate ad sensum reddit

nere

licet

hanc mutationem paulo post instatuti^


introducta/m

63
i,ro,luc,am fuisse.

DE

S.

CONFESSORE. PETEO DE ALCANTARA


1

Crtcrnm ex

se^iucntibuselncet

dine P

-^^^

-0016111 " ^

alise

,^,.' ^^,;^^

vcro portsR communos, n p,^,,, j, ui,uinc sex.

.ocan,, ., ntiuma ;,, W,.,v,, 0 ..,>m(, , at,r,c populo


ail,.n,latur

c^^J^^J^^^Z ''"^

"'"^^

S,V.
'

J
In

,,,,,,,a,.c.

ad cxtrancos qu. P^'^"^"', "'"', j^. "' ut i,lco majo..cs '' '"
illi

^^^

dc oCo ccl.las, Ninguna casa U-n,a mas vara ,lc ancho, y suHe media erta.s de claro
:
;

l^^^l P",

fne

domus

-fcst.s

P;-'^;

convcntuum nostrorum,
siam
in circuitu

,L^X
in qua h
s
.

^^"^S

|.ucrtas con.uncs tcngaa de alto y las otras nob^ ntde.seys dc alto. Recta ^,, de hucco y

tlu-rpretatio.ut,nc,nc.V.si.c^.rocenu,arurn
,ort,.
/

"<=<=,.

dicbus nomi,.icis et

'''''^J^' ,,.a>, quarl part.s unus ^"^ ^ e.ess po sacro

intelli(,antru-;
^^^^^^^,
.

puertas con.uncs
.^
,,,

,//,.

me
va-

,.^^^,^

p, refectonum
.^,,.,

j; , '"'"'' dcat pauperlas cl n^necclesia, ''"">";'t lignum eo reperiatur '^''^^^"^^'^'prafund.s, ncc sacrario et
cho..o
: '

cmvcnlu

vcro,

qucm

Frat.es

'"~

p
.

^^, ^^^^y
,

^^.
^

^^^^^^

^^^^^

usque ad tabulatum ^^i,, cclla; a solo


dimidio vel ad sum.num
c...t

'^^" ^^,'^',!,/;^,;

insuma..t scx pcdes cum se|.tcm. Ecn..sia ciusdem


eio
ciat
altitudinis, ut

cum

..el.quo a^djT,-

tolus convcnt..s qua,

(soM apud Pours ;"- " f %;;' ..f.Llis cum chctnis '''"""'",',,' reeitari singulU ,d
unaOrati.rnei.odefu,,ct.benc^
galurcapitulmn
locum speciatim
,,,
c.in,,c

undequaquc

a^qualitcr elevatum,

l^us^^
'

fineu,convcniun,pleru.n^,u^m^^^^^^ FontaO,aU2':^a^^^^^^^^

notamns, postrcnio ia '^^^.,;J,.^,,j,,nilUerinatiisnonnul,i.Statu. .p^Minet. Undc nunus nnrun^ v.

rum cfT.(Unwcr.un hoc paragrapho. n<m oninia

J^^^

Mituri,lave,muti,avclpa,itm,Uvc,-saapu,iva-

..cof.nm^C/rf.cu?,.W,
De ''f"";'

'

<

"''^ ^^^^"^" '"'

^ge Sy..o^,

.^ <=' ?" c^HasJ^.a ^e dium nec BibUot eca ; 'Jm "fd'^1 'b"" qniilliso|U.s habent, !, c^lera 'feclo.""'",
inlcfrri

f^as

fl

'

^^^^^^.^,^.^^

_ provincialis, Comm.ssa...us, Cusab hac foru.a rcccdcrc perel si.nul subs.t

qui tos aut G..ardianus

privctur Lcrit, oinco inscxcnniun. ^^^^.^^ ^^^^


//,s .' ^,^, , ',. , S^ilarUiiW Atquehsec
,

^^^r^
P-

'" in

47

/(,

c<rpos,lis,

s,,,,],,n,l,l

Joannes a

Cur

luec ito

con$tUuta
fu&rint.

consc..venlur.

i"fcrio,.i

el a janitoris cl

octo

.1

valctudinarium .n summum novem pcdes hab,-ant


ita,,uc

_l.f' nempe domusparlc conclavia, sacnst.a infcrius, ad m.nus


lat.tu-

fuorunt rdicissima prinfncrunt feliciss


hse legcs et ordinationes,

cipia hujus pFovinciBB

ilnfe,-,or

dou.us
cuu,

in

distributa c-at ^c.,uales.


Alria

quatuor rartc intermedjo a(no


supcr.ora,

fundatores, hiEC forma quas sibi posucrunt primi considerata satis adificiorum, qme paulo atlcntius paupertalis et perostendit quanlo zelo sanclie observanliai ferrenlur. Atque in fectffi rcgularum
h'EC

domus

sive i.iferiora,

sive
tres

qm.1.-

sint Sus adiaccnt cclte, lala latrina; sint extra m.dio. lavacra ct

pedes c..m
a^d.r.cu

omnes

convenerunt
ut

tamquam
solidum

in

lapidem
re-

cor-

angularem,

nrnmm

el

ponerent

pusetsubtectonu,lo(atexava..a;/d..tm
\eouliso,,duciu,naUs,,,,cc^rnicnU,.ncc,dlo,,,c,2e-

novo inchoabatur, formationi, qua; quasi de noverant enim quK, super

funhin-

damenlum

domuspartc repenantur d/o tabutatol. In superiori vcl ad ulna; iwlmas cap.onles

damenta caduca

et

vclusta ffidiacanlur,
;

nec du-

seplcm ccllffi omncs, valctud.nar.um scplcn pcdcs; i.cn, et t..cdcc.m .n long.lud.ne hibernum, quod ad minus summum sexdcc.m. Arca capiat pcdcs, et ad quadrata scx vcl scptem habeat

habere rationem nec nilorcm

haud secusacdum
delrito;

ulum

pannus novus assuitur


U

alteri

jam
:

parum

oculis apparet. Expenenscilicetdurat et ingratus qui, recipiendo erant

pr^decessorum docti

clauslri

i..

fo|.ma

pedes, circumcincla
,Hi.^panicc;
lo cla..o

alrio,

quod

fulcris inn.t.tur.

dc

la

claustra se..an scys p.es

Conventualibus magnos conventus, a vetusta et lelaxata, iEdincando supcr fundamenla Nostro in Ordine perpetuum deflcerunt.

vMJ
el

facile

de los mas cn quadro, y lo a los mc,)s, y sicta a por dondc se ha para los pirales y pafios

relaxalionis principium

fuerunl 1^"^^''"
I

/^;".,t;^l-

mas
seu
sex,

scra

ludo et fralrum in bis

multUudo.

arum

v.Ude

de andar, ,,uoJ

,,d

vcrbum

,la

.wnat

arca clauslr.,

sanclissinnmi paupertamale servari potest votum

qus qux

ciausiru um./cK^',-wv ica,nct) claustro arnbitur, erit ,.,..,.-..,

ad m.nus

S:^^,elicJ,uhimuUi.n.etma^^^^^^^ ^
1""' P^n-^ ^'^ ^"^' "^" ^ ^ suJ)m^^^^^^^ sustentandos ^ esl opus ad eos P.F. dcsicjnatus provmciali^ c.l

quadrati, et rehad summum septem pcdes (im.rvlct ponondis) fulcr.s el quJm (spai.auo erit Locus obscuC atriis iclanstri) quibus inamhuletur. tcstaii plures llispani (juos consului miht ut
ru.s,

vivunf

el

ubi prieterea

muUo
Chn
ciam
sil>i

k^Prinn.s paulo stopnorus Uravo.qui

''-

,osi..

sunt).

Hsc

intellib^unUir ubi
sit

ffidincandus esl.quin

conventus de novo conliguus aUeri aBd.Ocm


poss.. cum non possit tamen pau^r ^,
cu...

Js

aut ecclcsia; antiqua.; aul ecclcsiae antiquae;


scrvari p,..dicta

tunc enim,
servetur

Houutm. Ucctjau.provcct^ rentia dennitorum [% caprofectus est, actorum ^iatis, nudis pcdibus, ^''''''^;-.'

S.

partim ex sen Maria, proprio suo motu,

^^^'^^'^^^^^^^

j.cereObterxO'^tcs

omni

"""'"

mo>lo tiita'p^-

;;,.'

f-,

J^'^,,,,

imo

quantum hcuerit prrefati sin?ularum para^dilicetur, tium timites. Quod si domus dt^ novo oporlel, habeatque ad minus quadraquadrala sit
et

^'^^^Vtiru r aP Gcnerali

ginta

quinque pedes

et

ad

summum

quinquaginta

C^i^.tualium Convcntualium quod scilicct hanc pr u. Palribus Obsc.-vanti:e a obedicntia cccss.sse scculus, postea ab cius cum, magnasque susci nuoci..ca pcrscquebanlur
;

Benevole vaKlo excepso.l fuit, se.l pessime

in circuitu,

compulando ialiludinrm omiiium parlensitas

Snt

.nolestias,

rietum.

Murorum exteriorum

duorum

sit

ca..dinalcs

plurimum laborantes, ut tum

apu.l

Ponl.f.cc,n
'

et

pedum cum
cient. Cellifi

dimidio, inlerioribus duo pcdcssufnab inviceui muro laterilio separentur,

nes, qui dcfeccrant,

cum

.psc lum ^* ; univcrs.s doni.bus

Scala qua in suporioreni duobus vel etiam Iribus

domus
sit

parleni ascenditur,

i)C(hbus lata. Siugula


:

conclavia

domus parva
sint

cum enim abacos clausos conlineant loca sit, necesse est ut habeanlur
el
fiet

cos.-rentur. '"^ ad Obscrvantiam rcdi>.e a,,,,M,,ue /''^ '/;;_ (3|, P. Joanncs a S. M,;a apo sancto Con.m.ss .0 Concessa fuerat rius (.'0 ''^';_^ stolicofacultasadmitlcndifratrcsqu./,,/' ol,trnta, ex ,' lia-t non
:

~
su^

,/,

rebus scponendis apta, unde

ut cellaj

non

mniis impediUe. Nulhis couvimUu^ ullra octo ccUas numeret, quarum i^orlai habcant in latitudinc pedem unum cum dimidio (hispanice media vara
:

vtnutiH. "' "^ '":,:!! provinciam venircnt. ^l*^-! obsiT,.^ rc^ularum paupcrlaUs ct cxac sancta^
J^j^jg uienic vanliai ducU, pra^faia ve o \ .^^^^ < illam accedebant, iianc
^,^

.'^^.'^'^^'"f,

"^

^co

licentia

obsera.^^^^^^-^
j

ad

eat

auivm vara mcnsuA-a trium peduni)


Ubi sui.ra,
p.

in altiluIbiii.. fui). x,

lam volebanl
i^-

l>atres Observantiffi

atquL

Cl)

b6.-(2) Hjid.-

(3) Ibid..

i.

b7.-(6)

bl el soq.

traOSitUS

"

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


statuerunt.

637
erat.

Primum

quod,

si

vinci

possent

B. D.

Conventualium obstacula quominus sub obedienlia codem satius esset perseverare in ncrmancrent,

Iquud blalos nrsteudebat

S:

Accait, .uodet

suipsos Conveatualcs postca lu llispa ropsa

quo erant quidquam

statu,

quin innovarcnt

seu
-.

mutarenl
Patres

in

modo

adminislrationis

cum

ltL.i.,sibi,ueaddiccrecorumcmvvenush" '*^
suis

sua. subj.ce.-c ^ lotum deuiquc ordinem

Nec parvum consiliis conventualcs vmcban quamdiu Pat,-cs


,

.raped.n.ent,

forc

s.b. subd.-

convcntualcs pcrpctuo sibi obcdienlia nata esset provincia ac et sub eorum niagnos fecissct progrestam parvo temporc tam si id oblincri non possus Secuudumcrat.quod, maxime ad conservalionein ct augsct expediret

bencvolos

habuissenl

habcrent prov.nc.am am sutquc famili unitam Rcformatorum, a qu orjam aictam convctibus cum tau ta paupcrlas, bus tara stricta servabatur obscrvan .a, aspcitate, et eximia rcgul* vule sperneuda enascebaundc et Convcnlualibus non potcrat esse ad conserya-

mcntum
tur

provinciie,

ut

bsc immediate
ulla

subjiccre-

Scdi apostolic*,

absque

dcpendentKi a

quovisGenerali;ilaenimctsecuriet Iibcn furent Tertium denique erat, ab omni controvcrsia. adhiberi non possent, auod si duo priura mcdia proponebant et tertium, scilicet quod
teneretur

mayni tionem momenli. Qureba..t


turgloria,
quffi

igitur

Observantrs

formatam obstaculum, fatque recens rod.gere p,ovinciam vel saltem suam dissolvcrc ofTerebat dilnimiara sub obcdientiam. Dissolutio
tollcre
illud

exiccbant Patrcs Observantiae. Ast ..on fidcntes proprio


50
erat Pius quartus, commiscrunt,
perlinct

judicio
cui

omma
tunc
pr.-e-

suasicutctseipsosSediapostoto,
luijusmodi
difficultates

^-^^::!^:^. ^-

utpotc

ad

quam
atque

solvcrc,

nova Refor.nalio Dcultat:.m, lum quod nob.les tum quod plures viros audiret

pra=c are

s.bi aildi-

CtofhelJerct.

.\st

hos

sibi concil.a..c

sludebanl Ob-

detcrminarcetdcfinircquidraclu oplimum. Quare Bartholomaeum a sancta Anna, defieligerunt P.

servantes,

eis

persuade..c conanles,
provinciae
starcl
:

magm
si

inte-

nitorem, qui
ubi

illius B rcsse ab bonum Observantis obedicnlia

.ps.us,

sub
liac

tamquam Commissarius irct Rumam i^aiorarcnl ^ jam provincialis degcbal. EL cum


auctorilatcm,
P. Commibsario plenon secus ac si pro-

facil.us

en.m

quid*Domino macis placeret,

ratione

fulur>.n.

ut

co.,servarelur,
ct am.c,

ac
l.oc

pro.nde

namdederunt

addcbant l.anc essc Uei rege id vevoluntalcm;sibiqucpersuasum esse a in sensum litteras ad hcmenter opta.l Eumdera Ca.-pen.pse U. Ca.-di,.alis P.,.s ; ovinciam 'dedit Franc^cus P,'otector, sicut el P. qua Ordinis sis impense rogantcs P,-ocu..ator Ro.nanus,
Discalceatis

onveni.-e

ut ejus

palroni
;

.p.um

vincialiscsscl, ad

tractandas res novae provinciye,

suadercnt

Consecundum ea quje statuta fuerant in prffifata acccptandum quidgrcgalionc, et probandum et


C^tcra. qua' in praiquid Sanctitati sua; viderciur. ordinatasunt poslca rcddcmus dicta Congregatione absoWcrimus quae ad Legationcm speclant.

cum

Munus impositum
post

acccpil

Conimissarius, ct brevi
:

deZamora

obedicntia; ut subjicei-et se

Patrum

Min.st.-or.im la-

Romam

profcclus

plurcs ge.ieraliura Observanti*,

promittentes

offcndereldifficultates

cum iionnullas quoad primum ct sccundum


est

ubi

atque aux.Uu.n apud vores multamque amicitiam, in omnibus qu peterent Pontittce.n et Cardinales erant Dlios et frat.^es habituri
Discalceati,

duxit. (Eral proposilum, tiTtio standum essc satius propcnsus. ut qni ex enim ipse in Obscrvantcs

qnos ut

eorum

familia et provincia S. Gabriclis

venerat).

Observanles,

et corura rata habentes pr.vilegia apicera in hab.tu rautantes ordinationcs, necullura et

modo

vivendi. Novus

quoque

Provinc.alis

Roma

rescribebat

tionem et

cont.-ad.cquanlara ibidem pale.-ctur describens oinn.a et s.npi'essuram, late

Pater Frater FranYenctias pctiit, ubi morabatur Minister generalis Ordinis-, a ciscus dc Zamora, sciequovaldcbencvole exceptus est jam enim fuisset gestum. Rehus utnmque quid Rom^
:

bat

ver^atis,

tandcm convcntum,

ut

allcr

promilteret,

Patribus intendebantur. "Ula qua; licbant ct a " in Hispaniara missa in c<mv, s. pe49 Omma bsec scripta comra.ssar.i F. Petri de ,rus dt AUau- manus pervenerunt sa..cti .nomenti lara omnM I..in negotio tanti noluit ([ui j^igjntara bu. prooma. com'j,.niuturumque sentcnliae ; ast rem '""" provincum c^etcris F.atribus totius C raunicln.lam prop.mra licitum utiquc e.-at cia; duxit, quibus voluntatem (1). Onhac in qusstione manifestare villa qua.lam com.l.s dc nesitaque convocavit in ab ccclcsia, qus a sancto Oropcsa, haud procul v.cincio BobadiUa diccbatur, atque in

ohcdienliam, certis sub conallcr vero acce[)tarct el propositje et proditionibus, quaesanctse Sedi
batic fucrunt.
51

Dcinde

ad

instantiam
et

utriusque.
Pius

Mmistn
quarius

.vwa prM.ma
[^J;;^;;;^;'"'

gencralis scilicrt
dedit

Commissarii,

UuUam. A^Vinoneet Conconha inscriptam. p


et privilcgia conceMinislris,

inqua mullos favores, indulta cjusque dit nov provinciae


dc novo
confirmat,
suis

quam

et

approbat
aliEeciue

et

instituit

cum

duabus
Brcvc

custodiis;

adiluntur

multae

firm.T. clau^ulie, eaeque valde

Tandcm coufirmat
de Fratribus

Joannede
e,.at

la

conventus de Rosario. Domus qui convocal. erant, erat valdc atquc ,mive,-sis, quibus Coracs s.ngnlan capicndis Fratribus apta, ad vitam c hoscum benevolcntia de nccessariis congregatio est duodec.ma pitium p,-ovidit. Crepta tcrt.a post ano Do.nini VM, Dominica
.lla
Ap.-ilis,

spaliosa

ctConventibus

sui Pauli Tcrlii prajdecessoris ratihahct recipicndis


:

omncs con-

ventu'; in Hispania
id

jam receptos, ct admissos usque non sint cogniti, et in hanc horam, licot Romie
ut duae

Concedit po^^tcrum admitlcn.ios.


prajlatie

cuslodiae

cuia dccem couvcutus


liccntia,

liabucrint,

abseli-

Resu.Tcctio..era,

atque

a....o

te.aio

Pont.hcatus

que

ulleriore

dcclarenlur

Pn.vincia^.

Mtandas vmit. Aana \bh. Pii Quarli. (Laps^ihic MarUi, acpromde DoPasd.a incidil in diem XMX mdieni xixApnminica levliix postResurrccti^nem, ponemkicst Donuduodeciman)).
ralis,

ct defituEorcs hisque prima vice Provinciales provinciaS. Josephi, postea vero eosdem -anturcx prout ct ali.T Ordinis provin-

lis.VtcrgoDatxslbicoh.rreant, ni^a^<imnAi,nu:econcurritcmndieprxlat<.-mensis Omnibus itaque maturc cons.dect raunicata, u..um cx

eligantexsuosinu, ObMandat Pius Ponlifcx Minislro gemrali ciffi successorilms, ut prolcgant et servanlia; cjusque dictam provinciam, cfficicndo ut absque

Dom.no compcrpensis i-cquc tota cum el.gcndum Ir.bus scquentibus


cit..p. 58 i

foveant immunilatibus, privicontradiclionc uianlur suis quibus gaudent indultis, et concessionibus,


legiis,
tabula OumologKa. et in CaUndario, p.
117.

(OF. Joaone3aS.Maria.loc

seq.-C^) L-Ari de vfenfler

168 dates. in

omnes

DE
, roliqus
ipsi spccial.tor

.^.

PETRO DE ALCANTAR.\ COXFESSORE.


sicut
et aliis
'_;

n d,n ,inu
*
'

nrovincis

dum

/;;;'"^^^;^^^"

uM. difficullale ;enerosum.eoslcndit, ut absque untle I.quet postulalis auibu.viseorumannueret ex aui!!os alleclos fuisse
:

dom

lalius

''f c.pl.canlur.

f "^J^f
^ '.quc
et

"

%;.

i?eTadco "n.ex

sanrH Joscph. qu, ac Defimtorum Provina.r p ,,,,>,. co,ii, apud li.badillamvi,lelicel, cLuh.rnnles. quod si dicla sua prmnnciaMel^et ,.,.,,.,, Francisci pra-fati, r^^-o (cmrorc c^iobcdiciUia- ,,.,,,,w, ,/(;. cf jyro tcmporc exiFratrurn Minostcntis (jcneralis Ministri Ordinis
rurn rcgvlaris Observanti^ s^ijyj^oneret^ur et subjisxiw provinciae, crrctur, e:r hoc fclicilcr cjvsdem

eim jam

benevolc in

miis a Cardinale Protectore

Procuratore Ro-

Quo annv data


lit liulla

^""^'BuUa

lurc

incipiens
i^'

hi.s

vcrbis

\n

^mow^
'"^ f''^"'

Pie

1 1

mililantis .Mf

BunarioFralrnmOnl.msM.no'/'^

singulorvmfjve Hlius conventuvm, et personarum administraiionietincrementononmediocritcrconsvlcrctvr. et ad metiorcm vitac frvgemredvccrctur,

ru.nS. Francisci(t)/^j7'V"n "'

^''^

xxv J.m.r;n-; PonUf.Kalcndas Fcbrnarii bic lelerl quai-lo. Ad-srribihnrjvc catn-^ noslri anno Complntensis in (nullam) nosler Pal. Fr. Marcus Fratrnm UnoP.-ovinci^ sancti Joscphi
f^i
csl
:

fu.cm

Anno Incarnationis

Don.inicffi 150?. o^rtavo

BnrtholonuTvm de sancta Anna cum mandato et commissio7W ad hoc svfjicicntiod almam Vrbem,,
dictnm(}ueFranciscnmdcstinaverunt;?AC(\\iG\^zi\m
est,

quod

iriem BarlhoUmiseus^ut

eadem

subjectio

{iberius^rornmodiusrivcjwrel, vniversix
j.rivilcgiis,

et .sinQulis

cacmptionibvs, ivimunilatihus

et aiiis

C!,.-onico

Qnod ./w^7num. tom niib.icap.ii fol. video,cvm Capitulvm T'^ incriZvcrit non dcm qux fn^npotvcu ,nm^ -, ,.,r .w/i.. xii Aprdis ad Bobadillam. celcbraium nt
17(21.
,

rum

Discalcoalorum

in

regno

Novjb

Castellffi,

gratiis, sibi,dici3rqueprovincix acejus superioribus


(ic

pers(mis pcr qvoscvmguc Bomanos Pontifices quomodolibetaddludus(p,cl(^mpvsconr(^ssis,renvn/;mn/ Rodem insuner Bar(hoIoma^o suorum notiavit. Eodem insuper Bartbolomao

qenerale

5. Anna.qua 1562- r/wo habilo, Bartholom^rus a Bomam jrofcctusest, Si ergo Data Commissarius

mine
tium

instanle, PonlilVx

ct

provinciam Observanet

obodienlia^

submillit,

universa privilegia

BulLr
B
foret,

moT

adsrriida

admitteretitr,

conseclarmm
Ohscrvan-

Provinciam

S. Josephi subjertam

fuisscante prxfati Capiluli ronrocalioncm; t hus Contiquod uti(pte repugnat. Atque hinc eiiam in
nualionc An.iali..m Minnr..n.
(3)

on.nibus conalque concordala confirmat. Ea- his lucc clacludil P. Joscphvs Mar. de Aixcmia ipsa non adeo xgre E rius ronstare, Patres Alcantarenses in^iuit, a Convcnlualibusdefccissc, (\uod fereomnes,
iique praicipue, qui

Uulla

nnnum

habet

1503: Daliim
Incarnationis
Februa.-ii.

Roma^ apud sanctnm Peirum anno


Dominicse jiDLxni, oclavo Kalendas

acta sancti Pelri Alcanta.-enprovinciae sancti Josephi narrant, sis, aut bisloriam

unusex

allero p.*o

more, non pra^maturo consilio,


(8).

anno iv (4). Et noConti^njotor Josrflms Maria de Antat Waddiugl Arcliivo cona, teTium svum desumptvm csse ex Vaticano, tomo LXXV divers. Secretor. socreto elccfvs fvit Pius IV nocPu fol. 273ir)|. C<rtcrum
Porilif.catus nostri

sentc.itias niuluanles, exscribunt

laudatw Bullw, si stricte aique j;;^,^,. placitis absolvtc sumantur, non obscvre favcnt saiis P. Joscphi; astnonne dicipotesl,Bull3rte.Ttum Alcantarrnses veiificari,etiamsi admittatur Patrcs
54 Sane
ve,'ba

inter dics \\v ct xxVi Dcrcmbris

anno

1559; c(WO-

vatusw Januarii 1560(61. Ex (juo jam a/parei ejus Pontificatvs annum qvartum non concurrere
cuui

nerc

optassc (/videmmagis vcl subConveniualivmrema^ obedientia, vel immediatc sanclse subjiciSedi;

attamen,

siita,

omnibvs

e^rensis, pr.rplarercf, no-

anno Chri

fi

1502, ctiamsi hic oblincrci


citali Opcris
:

notant scripforcs pro.rimc


in

qvod Pium IV

luisse eos ocrivs insfare,

nc ObsermntuT sxddcrm-

majoribus

suis
(7|.

BuIIis

solitum inchoare
posilo.

annum
Ponfifi-

^ntur? Hoc autem posito, verum erit Pontificcm cosfpjc haud parvum. sibi ex nuisse eorum votis,

a XXV Martii calus secunduscffy>i/xxv MarfH 1560, Irrtiusrofim die 1561, Quarlus /'ariier xxv Martii 1562; cum
ita(pie liuila

Hoc cnim

annvs

data

sii

xxv Januarii, ui
Chrisii

habcatur
est

conjuncfionccum Obsewantilms spcrasse proventretum.Id certum Bariholomseum de sancta A nna alios(pte cum pliciJvTla Joanncm a sanrfa Maria (piarum tertia secutos, instiiwfum fuissepetitione,

an.uis Poniificatus quartus,


,

ponendus

rogabaturadjunctiocumObservantibus.Aecmnum
evmdcml'-arlho!om.Tum,

\:i{j'6^^-

Consonai Gonzaga.

Vidc infra n. 55.

cum
non

viderct priora duo,


insiitisse

/>.

io.

Mar. de
conttTi-

53 Translatio provincia;
tiant

Joscphi ad obcdierv-

Ancnna

Obsci^vantium non eodem ab omnibus nairatur

dit Alcanta-

remes haud
gr defecmi'

cc-

modo. Sutis concordat P. Laurcntius. iii Vita S.Veloro a nolAsdanda, cum P. Joanne a ti'i, sccundo
sancta Ma/ria. Imo
illis

succcdere, quspin mandatis habcbat, ui,(/uodtertiolocoipsic07nniissum fvcrat.conserpieoportei rctur.Csetrrvm ei hic partes suas iribuere Vnde mininie improbabilis nobisvidcslylo curie.

^,

ConventiiitUim
obedtcntia

ronsonai

commu7us

IHsto-

iur narratio P.

ricorum sentcniid
tarcnscs,

omnestradvnf PatresAlcannontam prom^ toanimo nd Obscrvanfivm


;

(pii

obedieniiam

fumc pcrductos. Sunttamrn


PielV
In

alii, (pvi,

nixi pr^sertim Ihtlla

censentdictos Patrc.s

sup.cma ..lilitantis, plcna voluntatvo ConvcntuaP.Joscphus

twn proptermunera, qu^nonadeo a prociaqessit, lum prcypter aetatem, iii / lcrisqueejvsvinci<r init'is disfabat,ita quidcm tum deniqueproptcr dem fundatorilnissuppar esset; rejicienda auctordas viri gravitafrm, havd facile
est,

Joannis a sancta Maria, cujvs, qus- in sancti Josephi provin-

liunt obedicntia rccessissc.Pracipuus rsi

ei hac ianfo magis, quod pleriqve stripfores

m
sententia fran-

Maria de Anco}ia quisibi suffragantem facit FranciscunLGonzagam inOperesuo deOri^iineSerapbicae


rolifirionis

(pia-siioneconscniiani,

Franciscana?, ejusque p.-nj-rcssibus.

Illc

in

Maria de Ancona

continuationc
ratiocin(tiur

Wuddingi, ad anniim 1563

in

hunc
cui

modum.
esi
;

Per

Constitutionem...

suffraganiem diccre P. Franmagm esset riscvm G(yi}za(jam, cujvs utUiue hic adeo vicinus iniim pondcris a.s.serlio, utpote qui
silri

laudatus hh i\ec jure nobis' vidcfur

Joseplius

^^. Q^^a^a,

initium in supreuia militantis datam viii Kal. Januarii

prrA^inciivS.Joscphisrripsit,

cum

ejus historia tn

fmendum

lc(jr

Februaiii) hoc ann(i(l563)

taiidcni Pontifcx

Alcantairnsium familiani vf^Mmini


totius Ordinis,

hic in

prortcrea teu-ium lucem in-odierit anno 1587; cujus Christo^)horusBravo, ca-ten.-orecitasscjuvabit

Minislri generalis

Francisci

Zamo;

Romam, primusprovinciw sancti Joscphi minister


ipsam concerde negotiis p.-ovinciam quuiem itineris nontibusacturus, concessit. Cujus Dabatur siquulcm ejus bffic lu.tissiinum causa fuit. quod, qui Roguta; zc fratribus et ipsi probro,
ille,

rensis, ejusque in
tiSB

munere succedenlium Obediensubjirit

imiuii

atgue

tutcl.r

atque .\ujqxmit
Provincialis,

rotis

amuiens gencrafis Conimissoril (^iiwcli


cantara videlicel),
(1) Bul.arimn il) li.id., p. 188.

Petri de Al-

Matjistri

Cusio-

FF Min- Tom, I. p. et SL-qq. Ftlil. MM.- Ci) Tom. XIX m Heaeslo POTili/ido, Matriiiel seqq. p. 'Jl\

-W

Ibiii., p. [>'.!.

~C.)

Ibid.. p. .71.
t)

p. ilb.-(7) fl)ia.. p.

316

j^'' ['^XlX^P^^I^te. (*;>'i,';' Aonales Mmurcum, i. aia. p^

'

''

Uil

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Palribus subessent. haberi vellent, convontnalibus re.iucendisque ^ Accedebat iis rumor de reformandis regularem Obad iisdem Palribus convenlualibus ul>ique sparservantiam per universam IIis|.auiam
sis
:

639
b.

bocnomine signilum, liomam ivisse, licet rea/pse Bulla Pie IV. Oper^ lyi-oinde pretiwn cst veniat in Uiudatum Waddingi continuatorem ratiocinanlem
inquU, de Alcalasive Complulen: Marcus, Anloniu Panes provinciBC sanrU JoaniUs liaplisis, cujus verba refert, adhaereiis, stcE Chronologo, cujusdam ab ipso asserli codicis alque votusLi hoc pruducoiis, animose scribit tosLimonium concessu lad liobadillam scUiccU Christoin
u,u//(rc
,

quaprupler

id sibi

itinrris

meliondum

fore

Fr. Pclrus Aiexistimavit. Prajfatus interim later ut qui adiiuc commissariatus ofricio, cantarensis,

prierati sunius,

fungebalur,
Pio

litteris sibi

ac cjeleris

provincia^

iiatribus

fratribusque ex urbe
S.

Roma ab
E.

iliustrissimo
nali,

Donnno

atque

Mitioritici

Carpensi Observantis Instiluti eximio

U.

Cardi-

eodem do-eulein, a pborum Bravo, MinisLrum Romae absuluLum, ejusquo loco suffoclum Barmunero
novosque oliam tholomaium dc sancta Anna,
nilores
col)0
defi-

Francisco Gusmanio, Protectore, cta Ueverendo P. ejusdem Ordinis procuratore, Iranstunc Roniano
illusmissis(suadebat. omninoillis praMali Ordinis Procurator, ut Irissinms Protector ac Rumanus ObserPalribus Ri^manis vale diclo, Franciscanis ol)edieidiam darent) annuenvantibus nomen et

electos,

Isidorum

vidolicol do

saiiclu

Ja-

Olisyponens.-ra Davidcm de MonLe, AnLonium

ct Fraiiciscum

rca

do Gallisteo, laicum. AddU prcEleconfirmanad bujusmodi suam sontrnliam

dam

cum codcm
in

dum

censuiL

Quamubrem
,

pi-ractis provinciidibus

auctoritatem,

AnloiUo, Pontilicia? consLilutiunis qua semol iterumque Bartholo-

comitiis,

novoque ministro, concurrenLibus Patrum


electo
fratre scilicct

sulfragiis,

BarLholomaio

sancta Anna,

Patril)us Observantibus Miuislcr nuvissime fralres subinisit. Al provincialis

se suosque

Provincialis dicitur, drque mffius do sancLa Anna montio fit. (LiCbrislophuro Biavu no vol iniiiima BuUa rem, ut asceatnobis hic addere, revera in Complutcnsis, rcpcriri). Nos lamen Joannis
serit

electus,

quaUior

primum

monasteriis pritcedentise contulil.

bus locis sup(;radditis, GciHiam appulsus R quc

Uumam

Cum-

Franciscum ZaGeneralem inorensein, toLius Ordinis Minurmn lunc actibus capiLularibus Venetiis agere, eo secum de
intellexis.s(-t

ojusdem provinciae de sancla Maria antiquioris caetcrurumque illurum, egregiique Chronologi sentontiam soqm n- E qui acta sancli Pclri scripsore, judicionosLrit voriorem cum iisdem asserimus,
,

tes,

Bartliuloimeum

Deiinilurcm

Romam
atqu.'

post

Bravum
l'ctri

collaturus, cunvolavit

ct

ad locum iterventus ^uc^

missum, capitulari

i)ruvinriie

sancti

qui

ab

ourun)

utrwpio
forot,

hujusmodi

translalionis

causa observandum sulvons Urbem apsimul stalucre. Indequo postoa


plicuit,

uiianimi consonsu

ambo

ul in aucloritaLe voluti comniissarium raissum , agi'baLur, provinoiahMn Bravum, noguUu, *U^ qiiu

lactamquesummoPontifici Pio IV oranmo plumbea ediLa sub titulu Unionis qui aperuiL anno DomWlsi/pplc Kalcndasj Fobruarii,
,
,

minus (luani par ossot sollicitum, suporiurom si qui nime agnosceret, quinimu ojus dofecUlnis,
en raliu. cur in essonl, in hac parte supplerol. Et
huHlatii
miiioril,

mi-

c..nsliLuUono

PunUfox

illius

dumlaxat meCa?terum
,

BuUa,

anno iv, praemini MnLXiii, PontificaLus vero sui obedienliam et sliLam hujusmodi Ob.servauLibus generatranslalionem alquo acLa irder priefatos MinisLrus sLabiliviL. Qua? vero lem el provincialcm fuoranL, hujusmodi intor utrosipio Ministros acta
tcnoris erant
:

eumquo Pruvincialom
uflicium

vucavuril.

quod

Christophorus
ii)sius

suum

Uuma ad annum usque mdlxiv


,

lUspaniam revei^us

sit

sterprovincis sancti Josephi

Ronunliaverat onim prffifalus Mimsuo suorumquo Fra-

pru^oqnutus. oliamquo Ministri gcneralis nominc laudatus Joansodalcs ad obodionliam roceperit Maria non obscure leslatur. Quanes de sancla improbabipruplor dicendum, quod omiUmodam

nomine, ommbus trum, quorum parLos agebat, conLradicenLd)us, privilegiis Regulari ObservauLise
seque aLquo
illos

generalis Fralrum

ObservanLum
interim

Minislri obedionLiffi submiLLcbat,

eum
in

vc-

quod Utatom Marci upinio roconsita proe; so fort, nimirum capilulum suporiori anno (IfjOl) ctdobrasit;quodcum lum, itorum hoc anno convocatum dofinitures olocti; quod provinciali eUam fuerinl
inlor
oo.^idom

rum

atque legitimum pastorem


pr^Eterea

omnibus agnos-

dofinitures

Franciscus do Gallisteo

cens. Pra;cei)it

idom

summus PoutUex
com-

Pius IV

[)rffifaLo

generali

Ministro, ejusque

exercendi minimc laicus (tanU munoris proptorea adnumoratus fuorit et tandera quod vir idoneus)
;

C missariis pro lempore exisLenLibus, (piahmus praealumnis prosancti Josepbi provinci* ejusque
fatffi

Christoinnocuus. quinimo ot vorus Dci servus consossu, cui phorus nompc, ab intogro capiUilari
,

**

virili

adossent
(1).

atque

favereut.

Hactenus Gon-

zaga
expii.a,ur
ei

ignominio.so et non ipsemet Potrus pneorat, fuerit noLa ab oflicio doposiLus. //wabsquc injusLiLiae
in Annallbus cusquc Joscphus Maria de Ancona ad annum 15G2 (2). Quod quidem rulioMinorum

vonderatur.

narrationc non scquilur supposiMia Maria aHiqiic tra^^sc qits F. Joannes a sancta nempe a actn in capitulo ad Bobadillam. Hxc dunt prxtcrrniUimtur, qain asscrat an Patres

56

Ex hac

fatendum cinium suo non carelpondcrc. Attamvn


longe

Gonzaga

majorem
si

verbis

BuHx

hic inferri

vii..quam

amplcxi Alcwntarenses Observantium obedientiam diximus sensu) sint promplo an repugnanii (quo C.vterum ulut magna est Gonzagie auctorimiimo.
tas,

qux
fuit,

adhibendu a nobisin superiorc interpretatione vere dici possit adhibita. Ex tamcn

qua

quibus id saUem sequitur,non

omnem

ex hujus-

anleguam qui Opus suum triginla fere annus Maria Clwmica sua ederet, vulJoannes a sancta Ilalia dcgegavit; cuni tamen laudatus Gonzaga in gul utique temcritatis iiotam incurret, rci, nuUam
dixerit P. Joanni a sancta

modi

possc qnwstto pontif\ciis constitutionibussolvi

nem

eruditus historicam. Prxtcrea animadvertet

saneesse fantumhica PatreJosepho cum aUbi et quidem tribui Joanni a sancta Maria,
lector,

mirum

Maria facilius ccrtiusauthentica, ex que ad inanum fuis^^e documenta apud iiobadiUam narrauinmn actorum
quibus gen

in qua^stione principali,

tam

facile

ab eo

recesserit.

bSMorluusestS. Petrus de
bris

Alcantarawui Octo-

quo ttaiu

es$rt

1562.

noma

Profecti suut provincialis

et 7';;'"^^^^7'
^^^,^^,^^.

tionem ordinaret.
nimf^Hquis
'7'"

natatvT.

Joscphum Mariam 57 AccedUGmzagamJuxta labi,dum disertc edicit Bartholom.rum de Ancona, MinUtriprovincialts ina samta Anna, diynitate
(1;

commissariusmedio Febi'uario annisequeutLs.Arcnasque prrvenerunt ineunte Maioanni 1563. Vidit suam, inquU P. Joannes S. FundaLor anto morlom

quam lanlo a S. Maria., augmenLum provinciae,


Provincia S. Josephi, p. 1132 et

FraQciscanffi. De origioe ScrapIiicaiRcligioDis

part.

iii.

ubide

im.-C2)T. XIX,

p. 289et290.

cum

640
B.

DE

S.

CONFESSORE. PETRO DE ALCANTARA


decem exislebant
pra^leroa insf.nta
;

.m

Cus IZ

dicetnr. tatres prout postha-c mons,ra.,.os qn.d bci servi, jan,,iam nsignes vir o-

M
labore

fundaveral.

Jam

disciplinae

observanUa, ut. quot

illa

sunt, tol mira-

d
oe
/h.w.,t,.

cula dici possint.

el alia, in

.Huc m^^ regno Yalontia.. alque eos norebant Inler


o

dua, acceplata.

Notandumjdquodjamf!rpi:rcedentibuscontempora ante S. Petri de Alcantara jiccre licei Qna dc re opcr,r prctium Discalceatos.
60
ca:siitisse

'^""^ ^- i'eirun>

po erum

crosco.m., futuri essent. L'bique

cst

den Ilautc audire B. Petrum Van


Ordinis Minorum
(3).
/"'?'/'/

nreymno

F.-anciscani D.scal-

*: a ,io'ob pr..c.ara exo.npla .^!^ parvum >^^".'-' 7" Qu, sane onmia haud ^ afforrebant sola.inm, qui P"' ^""'i;^" valeb. cum ^.c ..;.. , ...perare ^ vpnnrt dn n(no auqu
,

hi-.to.ico

ce-Ui

fuerunlinH.spania,sine ''/^ Mualcs s,.b .l!o op.Mimenlo, ab anno 1.'.87 uiio'petlum Papae L.-bani Vlll, tempus titnlo non leguntur antc Bulla Unio102 iSvpcrius tamen vidimnsn. 29

'i

iiunlins Pi

nis
isti

anni

fuit

^t

0:::"

vlal SMUceaf id
ipse

mcerc) spe sua

Sct
;rq
a cid
-t

aqu
qnam

obedient.^, quam aHcri snbjectos enim ^rav.ns c i.l


fnn.laveral
:

a eo

n.o.s; nec e.iam


lioc

nii.

s>ne dolor

Sr.l S
n

sScornnt

dKtornm meerutrnm dnornm snpra necessitas anle ralionem ast ee^Msscnl ad Fr. Pctrnm Dominus r Breve ct snbn.nitisdicbnsanleqnamexpe.liretur
:

qni lantoporc

tinmerant. et

mnUo

de porlabanl caputium servabant; de rr7y.1v//0, quia Gumlapyramidale, tunicae assutum ; dc longura de GuadaJoonne lu/c a suo pi-omotoi-c (P. sumpscrunt DiscalceaU a lupe] Initium prinium Popnla, qui r.go.-ose Joanne Solomajor de F ac rigo.-em sccum tuUt vixcrat septcnnio Assisu... in Sierra Murena, ad 14S6 in Ili>-paniam, ubi poAngelis, inchoavit cuslod.am, S Mariam dc et obiit sanchssime Angelorum moa provinciam contradicerent Convenluales E
,

^inc ullo illorum Congregatio dicla hic infprirendi /oci/5i scd quia illius consilia cxacte obEvnnqeUo,

an autem 1517 discrie of,idc Dii-calceatis; opei-imcnlo inccderrnl, non esi pcdum

149.S

Cum

valide

m4io
tin'

pcrlkercturdl.
ei

moperspicueomnmo
.

elucei

nuo anhno

S.

se subjecerint,

Betormationu
incrementiu

59 Posi nun-tcm liplicrsnur habuit pmoressus.

cjm^ie fratres Ob.ervanJoannisa i Marui ea- wnUe Fr. ?c\nJieformatio cekresmulS.


Pclrns

de Guadelupe,
varia
indulla

se ilh apponerent noviE congregalioni, et validius socius F. Joannes Observanles, surrcxit praedicti pro muro cjus, ac qui ccepU stare

pontificia

oblinerc

ab anno

1196.

Exindc, ait Capel-

lps(M-igo.'em .igori sui

panlagogi addidit, et novos

mortuo
tro.

S.

Pe-

MoluPlulipi)inis In^ul.s ct scd altcro in orbe, in stncliosanclissimnm chi^ inSinisatqucJaponia, Pcrest. inslitulum disscminalnm Or.linis riK

lU

non in llispan.a so i.lurimas in provincias.

um,

reformatos
KfTccit,

regere

cce])it

ad ilU.m a

annum

1496.

va-ata
nline

omncs Petri sancl.mon.a, ubercm ac fehccm; ita scmentem ubique facicntc jam fanno 16691 supi-a nt in ca-nobiis, quff
jam
in
tcr.-as

ireceiita

iii^cvang<licajfi-n^esexistat,qua;
Ita

pcrreclionumc.-aiilnr, ca paupcrlalis ac nl.-iusqnc ecc le-

nt hi essent generali OrdiObscrvanlice, non tamen a Minislro generali Observantiffi, saltcm in nis, nec a Vicario Petrus de Alcantara, ab principio. Tandcm S. addidU. anno 1.560, majorcs adhuc rigores sciii.Wr ll.rcdewdcquns,. rer imrtes laudalus 61 oqens de l- I^aschaMqve
liberi

vicano pi-ovinc.ah

'^^,^,,,,.^,,^,^

remmlt
lio

ct latiu.s evnlvil.

^,^^

__^

^^

ita scribit.

Anno

15'.0, cerl.is F.

Pasdialiusde ^a^,;

exemplo el triumphanUs si l.orrea, el miUtantis


traudio
in.plcat

sancUlatis.

Akxandcr comes
in

Capraria, adv-ocaius

Co,isistori'.>lis,

Oratione

Jacobi, obni socius Aquila An,lalusi;e, provincia; S. vi.lcns quod D.scalceati Joannis dc Guadelupc, F vuluit li^-orem dimitterent uniti Observanlibus
,

^niblicum, die 21 Martu habita ad coasistorium latius jam. exposita anno 1669 (2). Eadem paulo

ui

macistri
iileo

Vade.is

Reformaliunem novo ?.elo Romum, inipCravita Paulo

.enoviire.
III

var.a

fuerant in CongreyationeSacrorum Aprilis Summo Poatifwe, Alcxaadro Vll, die 12 scu /?c/a/(W)cde vita, 1660 SciUcet in ?^aiTaUunc qnam Cardinali^ rcbus pesUs ct miraculis B. Pelri, scrirlo i>rosfcutvs est, h.rc reSacheiins ibidem ct Provinc.am periuntur. Fundavit subinde lctr.is S.mconis ex qua prodiei*e Cuslodia S. S Joscphi, ac Provinciae S. PauU in rcgno
in

Hiiuum.coram

suos, .ot accepit nova loca, indul.a ; redux vero ad Iiisula, Cuslodiain S. Simon.s in ul eroxe.-il brevi securior esse. adUt aulem

de vi Brevis Paul. 111. iunxit se Convcntualibus, ei datam, rcvocav.t 10 Maji 1541, qui licenti,,
recipiendi
obiisset F.

apud Redund..llam.

^,

quoslibet

e.iam

Obsc.vanles^

Cum

F. Anto.i.us Pasdialius, ejus par.es eg..

re^M.o

Gallcria^,

a S
,i,ln

(,lui.ico,

wex.t, qui secundan. cuslodiam

cum

Casti'Ua3,

et S. Joannis liapUsta? in

regno Valent.a-,

s.

Joseph,

manens

etian.

annexns

Co..v,>n-

aquaorlum

habuil Provincia suo nominc liutirn-

'iLnbus.

Alcantara. Pepcril .'liam pala. nemi>e U. Petri de S. Didaci in dicta Provincia S. Josephi Pi-ovincias G.'egorii in Insulis Philippinis S.

rcgno Mcxicano;
Malris Dei
iu

Uisulis 0.-icntahbus

iicc

uon con-

in civitavenlus plerostpie in Insnlis Moluchis. ct mnllipliralis Ubus Japonc, Vonni.-a ct Mcaco. Sic

nc Sanclorun. Minis.er, rig.das 'R^^P' '" ^, '"^. licel suis, qua s.udc.s ..go,-., "'.-^''^'^^ posnisset, n.ajori adhuc promovere, jux.a p.'.ma;vum ,or..n. coetum voluil apos.ol.c.s pro nova A Pio IVfactus est .iri.u..i
I

Aica.uara^ adscr.p T.,m- S. IV..US de U^ Gab..dis, ca.alogo, prov...c.s S.

.ma.ion.. Commissarius,
el erexit,

recepi.

n-Uasdomo^

augcbandomibus. angebatur numcrus fralrum, fcRtosBe, abnndantcs in lur seraphici Grcgis oves
egressibus
Rlorili-s

paupe.rimas
provinciam
S.

ex

illis

et prsd.ct, novam

suis,

on,nes gemellis on.nes gcniellis

tetibus, foeUbus,

quasi

""''"* inter pae Nullam provinciam non esset irxtoi* eas. Niillam iirovinriiim ,

castiganda, ulpotevM ..-'"- ^u'^'-"-"""""';^""^;.^^::^^,,,,^. ^_^,.,, ,^ 62 Sunlhic ncnnulla . ,(,. ^^.^c.,^-,,ii viflflur Fascna__, .-.' ,,, "moo,,.ona./m^m,-con/',mrf urf
_

Joseph, in

summo

r.gore

^.

Pi'li'us

con,i.,i, qa. a,do,,ieta.issua.nonol..rit >....." choros -= ivligiosorum -1 tolqut; odori-m suavilatls

--

Uns cun, Joanne de ^9"'''


in

""""

fundatore^qiiodjamswpra.n.Wnomu,.
nue
es

/'X,,;^,,i
la,mt,

instituil

qui

Dcum

diu

nocluque laudarcnt

ct

"'><^^^d^ HelyotloOcidecnstodia S.Snm.us

piMiVcto corde diU^oi*cnt, quot ca;.iobia fun.lavit


in
illis

enini proul Pctrus jecit Kvangclica? iiaupcrita lanla

latis

fundamenla,

adhuc vigot rcgularis

D,cta -ua custodia S.Josephi. e^BuIU.rioD.scalccalorum, Fr 1'ctrus renrfcn/,ate Malnlcnsi , qui ipsc ucto-c P. Fr. Francisco

cum

(IjCUroni^a
Capvolliim.

.le W ITovmcia de San Wi.lM. 1,1. Ol.-^lilVide AuUiCauouiiaUonisSS. l'elri Je Alcanl. elUar.Magaal.

de Pazzi3.

p. 1U7.

(3)

Traclalu u, cap.

iivm.

secvtus

DIE BECIMANONA OOTOBRIS.


Guber7mtis(\]. Scnbtt srcutus cst Dominicum dc in ^ofa prseria ad itaque ir:vfatusP. Franci.scus ('i). Joannos Pasolialius Brcve Pauliinann. 1548 discipulus ot nuncupatus, Joannis de Guadelui.o Jacobi in Boeltiica nalns, in S.
socius fuielissinnis,

641
n. b.

habilus, jubilaUonibus, in forma stituUonibus, conventibus, olc; non vcro in SLM'aphica Hegula sed omnes sub uno capite, unicum corpus eirkiunl,
ut

inconcusse
;

sontiunt

aucluros.

Plurcs

deinde
ea-

citat

unum hlcnos tantum

e.Tscnbenim,

quo,

promovendaG provincia [)rorcssu.s ndlaiioravit. MaRefurnuUioni constanli paliontia non dimittens, invicta gistro vita funclo, opus
constantia

Guadalupensi

Romam

profectus varia a Ponlifice (U-

Simonis plomata impetravit, iHnic tandcm sancti fundavit, quam a sui fundain Gallctia custodiam fuissc nuntoris nomine, cuslodiam Paschalilarum cupaiam coni|)orimns. Jam convcnlum sancli Simonis in Insula in conspcctu

quidqutd ad hanc rem pertinet facile eritcoUigere. Ilispaniarum ot Indiarum IIos omnos, vidclicct alque Germanise Hofurnialos, Discalcoatos, Italiie etGaUiarum ot Gonnano-Bol^Mcos HocoUoclos, sub nominoStrictioris Obscrvanliie comprohondi, nccnon cum Rogulari ObservanUa, unum corpus, sub

uno

minislro

gcnerali
est

totius

Ordinis

Minorum
ambigere.

consUtuerc, non

unde valoarnus

Redondcllje (addit de

Gubernatis

summo
in

ex quo dalum custodia} agnomen) in sccundum parifiirme paupertalis ri^-orc


:
;

omnibus conslat esse commune, quod ab ObsorvanUa Hegulari, sorvata capiUs unilale^

Equidom

bis

sint soparali,

et

sub arclioribus slatuUs, viUeque

oppido do Vigo, torlium Bajone in Galletia conBrevis stru.xcrat. A Panlo III pcr lillcras in forma die 10 Marlii, Pontificatus sui anno 7, impctrasub
verat, ul ad

rigoribus in provinciis ab Obsorvantie ctetu disUncUs, pcr legos sibi proprias, ad rigorem Docrelaliiun Nicolai IH ot Clcmenlis V, nuila facta re-

novam suam custodiam

(dcderat enim

sorvalione,

vivore

doboanl

utque

omnimodam

nomen

Convcntualibus...}

quoscumque

de Obsor-

cum ObservanUbus

vanliaaut aliorum Ordinum acccdcre volontes, in autom Obsui consortium posset accipcre... Ipsis de quovis inslitulo, ctiam scrvantibus ca^lerisque supeindulsit, ut potila, licel non obtenla, suorum
riorum licenlia (ad instar Obseruanliuni rospeclu Conventualiumi possent ad suam custodiam con-

a gonorali totius Ordinis MiHinc forte nistro dopendenUam non detrectent. in siia de Rocollectopormoti Carolus Rapinous,
ruin origino bistoria,
tos in
et alii

dixorunl:
in

Discaloeaol

Hispania, Roformalos

Italia

Rocolloc- R

tos in GnlUa,

cum

in

pr.Tfatis omniiio convoniant,


situ

pnaHtcr volare. A".r his cmclndere licel custodiam nominc Pascbalitarum a S. Josrpho dictam, prins S.Simoniivuhjo inrwseii Paschositarum vel etiam
tuisse. Ast
iiis

solum nomino. terrarumque gui, unumquo niembruin


nione confirmari non

in

ab invicem disUncurpore Soraphico

consUtucre; priefatos authores sua oxinde in opidubito, quod llalici nunc Hoformalorum. nunc sub Strictioris Observansub UcC vocabulo, nunc sub utroque conjunctim, in rescripUs Apostoiicis nuncupcntur; Gallicani oUam, nunc HocoIlocU, nunc Reformali, soniper lamen

pcrperam dupHcis

custodia' cl S.

Simo-

ciim et S. Josephi fnndator dicHur Paschalius

revera nna eademqvc sit. Nec etiam de Gubernatis duplicis cKstodia' meminit, ast minus clore scu
distincte

loquitur.

Quod ad licentiam recipiendi

Observa^ttes a snmmo Pontifice concessamPaschalio rccilatur, tom I, et deinde revncatam, pertiuet ;

nec difformiter destrictiori Observantia dicuntur Bullis Pontiliciis, in Di.^icalceaU in Ilispaniarum


:

pag.

15:>

Butlarii Discalceatomm, BrerePanli

Iff,

datum die\ZMaii anno 1541, Pontificatus anno 7, qua conceditur Fr. Joanni Paschalio facultas adinittcndi fralres dc fnnilin Observnnti.r autcnjnssnorum, libet alterins rcligionis, petita superiorum tamen ex hacconlicet non obtenta licentia. Cum
cessione plura enascerentur incoinmoda et dissen' siones,idem Pontifcx Pan/us Ilf priores liltcras

Sacrarum CongrogaUonum decrclis, maxiuie ubi de speciali oorum vilae metbodo tractatur ex pronunc, ot saepius Discalfesso, nunc Roformali, ceaU, ac fere semper de Strictiori Obsorvanlia appeUari consueverunt. ILrc Dominicus dc Gubernatis
poli
(5)
;

(61,

/'/.

similia habcnt P. Michael Angclus a ISea' Anlonius a VenitiainsuoWorlo Seraph.,

italiceconscripto; Fr. Didacus Lcquile in Hierarchia Franciscan etc. Uno vcrbo in Fraticiscana

suas cassavit

et

anullavit altero Brrvi, dato 9 Maii

anno

1548, pontificatus 14.

AHquwdcimle

indultie

familia Observantium, duo distinguuntur Ordines : Observantia et Bcfnrmatio. Ministcr gencmUs aliernatim ea^hisct
illiscliijitu'
;

do Alcanlara, ac tandem ^ anno 1563 provincia S. Joscphi ad Observantes


fuci-u^it facnltatcs S. Pelro

hodic,

quoniamper

rcdiit.
Disfalceati
diH' Tvnt

non

Q-^Antcquam finemhuicparagraphoimponamus,
'''"^

tempora Capitulnm generale non cogitur, a summo F Pontificc Ministcr Ordinis generalis designatar Bcformati, Bccollccti. Discalccnti, omncs simul veniunt.absqueullodiscrimincjnrebusadmitiistran-

mm- qus-dam addidLssejuvatexsuperins landato Breviahistorico Ordinis

toll!v!is

"e^ " "'

Minorum, aurtore P.

J.

Pctro

dis,subnomine
Beformati

Strictioris Obscrvantitr. In specie

tlrmal',

Von dcH Hautc, liccollccto: Nolandum, inquit (3), quod Discalcoati, UecoUecti et Roformati, diversimode in divorsis locis nuncupati, non sint nisi Obsorvantes strictius vivontcs, ot ab illis ac inter
se

Italise et Becotlecfi nostris


ct

in regionibus,

mntqnid unum
ranis
et

idcin: BccoUccti sunt dicti, ne

cm^funderenturnominetcnnscnmRcfonnati.sLuthchsreiicis aliis, qui in Galliis et

Gcrmania

non

dislinf-niantur, nisi

tuta et

reyimen subalternum. Hinc omncs


Inslrumcntis
publicis

poncs accidentalia stailli voFralres Minores


et

invalcscebant,

cum PP.

Beformati Itaiix per prs-

fatas rcgionesca-peruntdiffundi.

Qusetanienomnia
Becollccti et

cantur in
Striclioris

non impcdiunt, quominus Bcfnrmati,

Obsorvantia^ vel Roformati,

addilur

disUnclionis -gratia aliquod ai^Miomon subindc oni-

ita Discalceati qnwdani haheani singulis propria ; tiaUbus confundantur, inaccideivquide nt n t in cssen

ninoaccidontale.
pr^di^erte
i^rnvvitrtu

r/ariusP. F. Franciscus Matritensis in Introductiono proccmiali ad Bullarium Mmorujn


(j^
f^f

talibusab invicem scporcnturprsecipue Discalccati. 65 Talos Discalcoati (vei ba sunt Breviarii hisiorici Adduntur
/oc.ci7j

gvu--

admodummuiUiiIicaU
*

et dispersi,
I

convern

de latori-

^"truetia,
aiiiqu..

Di.scalccatoruri

Notandum

ost,

inqnit
in

(4),

quod
se,

sioni inlidolium

FratresHeformali in llalia, UecoUecU DiscalceaU in Hispania sunt idem inter


diversi

Gallia, ct

et

BenedictoXIHpor Urovc A(///n- do 3 Aprilis 17'27, concossa fuit ipsis facultas erigondi in quaUbot sua
miilto stnduerunt, ac ideo a

f'"et pruQretiu biu


o^.^^.aioni"..

a fralribus Regularis Observantiae, in con(?) Bullarium lib v, cap. ix, f.ix. olj6t;r\anlise S. Francien. slnclions Ue xxviii, (3) Trailaiu ii, cap.

provincia sominarium

missionariorum. Ad instar,

CDOrbis Sernpliicus. l. I. Fruirum Ordinis MiDurum


Distalcealoruni,
t.

Diicalreatis imcribUur.- (J) T. K p. S.- (5) Orbis Seraphicua. t H. parl. i, fol. 319 ut 320. (6J Crouulogia SjBrapIiica, lib. VII, cap. I.

I,

155.

qmd

82

eUam

BE
642
B. r.

8.

CONFESSOBE. PETRO DE ALC^NTAB^


111

jurisdictionis Superior.nili irclationc

De quibusdam

s;ncti

,nm ?<-n''"''"'-,rnl5
Discalcoat. cl
graliis

Ucrum
'^'
.

Soclaravil,

quod

nico er
q"'..^ '-

obscrvanles,
un.l.
,_iifi(.ati,
'

etprsrogaliv.s.
realilcr

Petride.McanlaraScriptis. Tractatus de Oratione

prster

An
sit

ulpole cisdem

^f ^
^^^

ji,

^ ordi^^^^.
^^^^

deproniptus et Meditatione

nem

calccalorumProv.nc,am 1518 nrmat:.m ab anno


Ar,-abidorum
tella
^l;

cr.gcre. Hal ct 'ns^r" ,^usiiania, conl.etat...n ^^_^^

WD

,^^.

,^

Granaex V. Ludovico hic potius tensi ; an vero


Libellum
S. Petri in

ab anno
S.

15bl

""%'^,^;,'ii i

Lusitanla

ab

Com-

./'

valcntia;

ab anno de
.

mentarium
Dforum

dilataverit.
Dtio
cilfiTifur

1577;

G'*S"'.'^'"

"^^

'o

1594-

S.

iAac\

S.Paulii..m^P-^f;XrB;.ticaabanno ima
Me.vicoabannol60fa,S
_^_^^^
^g,^.^
^^-

meminilBxttlems,adxixOctobr,s, h:aler,.nscri.-

S. Petri

opvi

''^-"^^'^t

1-^ Alcanlara Guin..la;

'"""";..

;.::-''"""

1657 ;S.Pelride
.

conscriptorum Mlorum. asancloVvUo

cula.

.n abanno 1659; SoWudin.s au j^,cantara, ^^


i^^.

tu Z
,

Lusilania ab

trart.uHmate. an .i pace seu Zcrcstsanct^,smrn^;anitemetposter,or,s.sal-

altcr tractati^c^ Orationc ct Meditationc; Pr,or,s ccrto cerlm

Ncapoli

abanno

l^',,,.^,^,

Conccptionis

"^^i; '^^,"^,^,^,^, Conceptionis

""'?,'^^" i B.'asiliaab

,e,,Bcyrainus.tan.ab ''^Lvc,cns,s ab anno

,",^1' ,705.0^1705.

S. l'a cbalis

occurn Zlhementcrd,Mtarcncet. IIHus vuntw tum rccet,oresju. de Zdomnes tum antnuiores

^^^^^^^^^^_

Tnctonostro agunt; hujus

'"":;"";C
eeati

an scbabs Mu c,a ab dc ^''\^'^\.^..^.^^ Gencral,

Custodiam S. Pan;:i^:'de<,uainCapi.u,o cal^ j,,,

^alcmincrit:

fudicio subjicientes.

vixcstpr^tcr liulerum disseremus. ector^ E Dc utro,ue hic cjuidquid apud vanos et ex va-

niscollincrepotuerimus.
67/

pHn."-

---

ccncralcm

totius

^f i^^^

;Toanne,im de Mo-

JoannesasanctaMarM, qui ornmunxpi m t^tcemdcd,!. ^vusvitamsanctimn de Alcantara


liOelli

,,,,,.;. Qmi

.crmt
^^

^^^^^^^^^^
^,^,,..^

Xb,s ' loc's m ,tioncmfacit.Prim^mcap...n.mou.rtan.^^ agensdegrals g,at,.


ubi stram sciUcct clilioncn), dono ln,gua,-um

de Oralionc

ct

Mcd.tat.o..e ^,,,,

datis,S.mnm,

'''/"'""9!'

P^^

ditum fuisse concluditeccsapientta,


m^calccalas nuncupatas
cl

'-/r^cacu, etcla.

r,alcj,,apropriasuautcbat,,rlinguaadprolcctun

1'"""% ^^
'

su.oipicbat addtUjue uoi ,nst,-uc,rdos ^ enituerit ^anctus . Quantum hoc in gene.-e

m"ca
?u

ccatis

utercntur quod ut cantu Orcgoriano 4 Jun,i 1729 ,terum capUulo gcn. Mediolani
Discalccati vcro

demonstra-

ct grav lcr^atutum. ^, n,.n;pnli runt Clcmcnt, \11

Sr ,.:^Ssset SRcLationi
^
C

Renediolo XIII .nicccsserat) ^^1^!^ " nnaliter ^^ ^^ Alcanlara

mi

bumilem Psalmo-

comnctariinnm.

46

convenientem/Co,, ../-/Papa 6 .-"itio;. H.nc .dcm

..^pnta.rf perBrcvcA>;>onide llJuliif/"^. 17 lcjc 12 Jul..) anno Discolccat.

ZnZwniL

ta"'"-/-";^:, vocavit decreta pro iis Fsal Vs consent.rel, ac sola totum Definitorium bus
usualis. n,odia simplex cssel
viarii hislorici.

Uucus.ue

<>

Zl,

inqnaet modos ind.ca,

J.^;

' in go '>'"<-'>"""?'" "^""0^-

tcndendum ad P''^^- '.''^^'^ ad v.ls ncntur qu^ecumque


possunt.

l-J

'^

."'^^,;!
eonfcrrc
t

"^.'i' ~^'^

.,.^1,,,,

5o<i,e .crito .0 uiinn.

non
el

carct. stylo

oonscn

ptumcsthamlraroobscuro
((jufi

plcrumque barbaio

cl.am fe.unt ''"'= ^^ .n dcl^c Ludovico dc Granada Lncto viro tot ;-S'-'^^'" '7 atque princi,m.m

Qucm

f^,i,,e, l
^._

abrupto.

brorum, quos hic tanto comi>osu t. dcOrationc et Meditatione i""'-""" " 68 E.stat apud P. ,^,71, 0.

cum P""^"'"

*=

doctrb.a

Succum
seoundo

,in vila S. Petr.,

loco

positam) ep,sola S^P


oonstat

h ^^^ pZadlM^ic-"^
-'"";^^!^,;1 ;,,,..

de Chavcs,

e.,ua

^o^-

pietatcguamgcnere '"'""'' P'":."';, It loMdaUm opusculum


3urisfieret;,ta<pi,dcmulprmar

.,>ublici

^^^^ZeatJr fuisse
^^^^_

susciviendi labor,s <"^<;""^- ^!'"'^ .^^tatus omnium T.acta Cffip.t h.c jung,t P. Laurcntius. manus, P llispaniis percurrere

piorum

in

(1)

part. v, cap. xxrinHisioire des OrdreR rcligieui,

Religiosorum,

,; .

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


, ^

643
et
t. B.

quo noperfcclioni studcbanl, Religiosorum, qui c^ o adeo norvosc pcr quo.l viMos inslruerenl; illum spiritus. ^que n.cnteni Ic cjrrcgie. rcpuiis v^cordis innammet undc net alquc alTcclus G^^^^^ Gallwm iranslatus. rias quoque linguas Iransiv.t. aliasquc reg.oncs per inaniam/Poloniam tempons vUa^ spmOranata (lunc P Ludo^icus a Iractatus ecst.macclebris magistor) hujus lualis sancti V ri orat.on.bus onc mire iUectus, se unice cidem plenas obseqnu commcndandi causa, litteras sanct.e Tbcrcs.^ test.mo-

exmododictis, vero fuissesotis snperqne efjicitur


.Matrito, in

prspterea Fr.Antonius Vinccniiusa prolira recuiret mentio, nito, cujus pauto infcrius

Mo-

asserU, se

Roma

acceplsse a Rli. Patre

Commissario

anni curis^^epistolam dalam tortia Aprilis praesentis qua mandat se rcporisse in archivo (1749) in Ubrum scu cxemplar qui oblatus fuoral Vaticani
S

docrclorum l'rlibrum ad litleram et apicem bani VIII- huncque Abntensian. 1574 prorsnscmcordare cnm vdiUone de Mnnicrm. an, 1738, oura Fr. Hochi
Con^^rogalioni in execulioncm
et

po^scripsit.

De eodcm

nium.
est(S
nui
perto
positi

cap.

babctur. 30 ejus vit^, boc ^

Author

Potrus)

quorumdam traclatunmdeOralione,

magno nunc
plcni

probe exloco l.abcntur, quia a perfcctionis spirituabs comfructus el

fuerunt.

Cujus Sanclffi atlcstalioni abae

Oratione ct McdUa70 (hiamvis tractatus de Ornt'one hodie manibus merito vei'sarctur, purum notut. tione omnium oUm in est .saltem extra mpano.tra .rtatc fcre ignotus cdatone n\gnit in po.strcma niam. Testaturquc 0. Pelri dc Alcantara Operum S. Tcresi^ SS.
.

Matriten^i

Tritctatvt d

emiuentcm cjusdcm qufficumquc cedunt propter atquc cxpenenliam, studii gencrc doctrinam hoc pcrspeclam. Ncc lamen suB. Pctro oiitinic
ipsi
anlistitis Kiancisci perfluum videbitur sancti illius indicare, quo prima parte dc Sales tcstimonium

nonmst d./licuUe^ aCrucc ctc. (Parisii^ 1845) sc cremplar, qnod ca-cndcret, invenisse. Recensio et lau$ in Bibliotheca H.spana li Nicolaus Anto7iius lUivs ex Niconova hnnc in modumcommentatur. qui meduUam est au.Tus iUc libcllus,
tolius
S, doclrinie conlinct, cujusque

Ejus

(?>.

Petri)

lao Antonio.

asccticae

virgo lere-

Enistolarum suarum spirilualium

lib. 3, epist.

4 ad

quamdam muiiercm dcvolam


ci-uus
11

ipse

pr.^diclos tra-

sia de Jcsu, capile

xx

Vila^

su

i-eco.-datur,

/to qmdcm dcm lectionem serio cohortatur (1). Laurentius. mfra taomnia confidcnter asserit P.

pbirimum comniendal. camque ad eorum-

laudibus simum sibi iu Cbristo caput me.-itis suoru.n Opescd cl cap. xxv.i et aliis hic tantum,

cansnon

rum

locis,

coMimondans;

scilicet

De

la

Oracion

men

alicjva corrigcnda videbln.us.

scripserunt, ct nominatim ':Zuto gui dc vita sancti Pctri Maria de Ancona, m Contmuatione rs./.mmm p, Josephus pr.rlerea addU Sub Annalium Minorum (2), ubi exstitit Purpuratorum celebrc opus
:

69

Simdia habentcxtcri

(nec utujuc paucisimt)

ct praeccpla ad loctc can.Iuui y Meditacion. In quo sed cum .nc.X'dib.-cvitate magna,

meditandum,
bili

orando legontium fruclu, Vir tradidit

exei'Ci-

tatissimus.

Hunc

scripsit
S.

p.u-feclus cuiu csset

sive Guardianus.
pati

propc FcMa

ct Zafra,

Onuphrii de la Lapa nuncuExtremadu.-se oppida

opwculum.

critcrio

item

Rituum, fmtque post PP Congregationis Sacrorum omnium primum illorum, Urbani Vlll decictum, Dei ab apostolica sedc in scrvorum
quae deinccps
causis discuticndis,

nuimv-Elomandatusruils^epissimcnec in omnes fere Europs linguascou(lumtaxat sed in vcrsu1560,


et
10-20,

latmum

Hispanas

editiones,

OIisiponcnse::i

auni

approbata sunt. Quod tarnen

non ausim undcqnaquc

inconcussum

asserere,

cum

nam

l.ncia1578 forto 15G'2, Salmanlinam Uieronymum Munllo in Ib, Laesaapud

mte

ejusscripta exammi 1665- ac proinde muiapUcia Cum tamenante PonTjra^scriptosuhjectafuerunt. Petrus Bratorum numero tificatum Urbani VIll S. aycretur atque causacanonizationis adscriptussit, Pontificisdecreta,velsalte>n pensive ante laudati

saltem nonunemus) Franciscus Salcsius(uthunc anno scUwet S Petrum canonizatus fucrit

raugustanam
bentus.

apud Potrum
ost,

Gal

1623.

notas

.a^

Latina

inlerprclatio

Anton.i

D dkcmi

Cartlmsiani Coloniie 1007.


Pooquelii

quam

edidit

Joanncs

Lhvmu,

h.Tc apparnernnt, dcrct vcrsus lcrnpusquo et Mcditalione omniwn nunnat libeUum de Oratione cardinalium futsse subjcctum, Ucet

nonre-

lectorum, provinciffi sancti amplissimo elogio Placidus us vi'i nicminit oum i^ronnci^ ibstoria cjusdom Gallemant in sua b. Pc243. Qui Pocquclius otiani 49 et pag. paff
interpreiri

i GaUica auteui anni 1622 Ak.xana Ordinis Minorum RecolBcllovacensis Dionysii praitocU, cu,

vrimmniudicio

absokita tantum fuerUpost cnnsa canonizaUonis Sanctorum, qui plura, dum vivecausam aliorum opera. Notatu prxterea dirent typis mandarcrU canonizationis nec dvrecte nec

nnum

est,

liullam

Oratione, sive aUud indircctc Ubcllum dc conscriptumattwgcrevej opuscutumasancto nihilonunus cst, tractatum de indicare. Indubinm cum certnm sU hunc Oratione fuissee^aminatum, essc ; aUunde vero, tcstc Denesancti Petri / artum revisionem perspicua cst quoad operum

quodms

Italicam quoquc vitam gallice scripsit. Florcnti^ apud Georguim tationcm dedit alius quam deindo, quibusdam Marescotum 1583 in 12, mutaUs aliis. suo nomine adiuncUs, aut loco suo Cannelita, Roma^ apud eddit AngeUis Minicuccus, 12. Ilactcnus i\tcoGuiliolmum Paciotum 1000 in

mw

lans Antonius factum reperio

('.)

ihmt fecU MinicucciiS,pa^'iter interprctationc Flandrjca Ant-

anno \m,ubi pars postcrior j,lonitnretaUaqi.Tdam,turbato primige^^^^ tamcn dcsnnt oU^eodem ^dine.^nutaiasnnt. Non

vcnmr

cdita

pnon

dicto

illud ciiam lexDceretorumUrhaniVIll : Pra^tcrca dlo vcl illa, pro est, an diliiientissimc iudagandum scripserit aliquos bcujus cauoni/aliono instatur, meditationcs, vel qmd bros tractatus, opuscula, scripsissc constilerit, non prms
siuiile
:

XIV

qnibus scrvato ordme, quo idiomate cditiones. in

primnmprodiit,Ubenusoccurrit. omnmwda sim70 Ast hic imprimis notanda est intcrS. Petn de AIqua^ UUcrcedii UbelUm.
litudo,

....

Omnimoila
prtvfati tracla-

tus imilitU(lo

uan.

Ludovici Granatcm-is.SnfJicU cum cantara etUbi^nm Fr.


vcniiulosutriusqucpercurri.^se,utnumi^^^^^^^^^^^

Ubro

/.-

si

(tovici
tensis.

Grana-

est

quam

inquisilionis devoniondum, ad aliquem actum Congrcgatiouc cxamilibri in sacra


talcs

nontur,

contra fidcm ve utru.n contincant crrorcs

aliquam novani vel bonos mores, vel doctrinam communi scnsu '^^lJ^^l^^/ff f^o": pcrcgrinam, atque a Bened.XlV {3u qm suctudine alionam. Hactenus memoret, deS. Potro indtato opere non panca
Ucet,

auefiataUcrnmaUcriusessccompcndmm.VUum^ partibus; pnorayU deOraqueopus dnabus constat poster^orde Dcvottonc. Pa tiS tlonescu Mcditatione; apud Gra.natmcaput primum inscribitur
vrimse

nihUtamendelibelUea:aminetradit.Ea-ammatum

Quam utilis ct sem oralionis ct mcdila5 Petrus habct de Fructibus scnptores: dif!ei-unt interseambo tionis Hic tamen
:

nccessaria

sit

considcratio

.& ^:^;!!^^^^'^^'^^^^

"'-

prioT

614
n. B.

DE

S.

CONFESSORE. PETRO DE ALCANTARA


emolumenta
init serie

adeumdemdicmsabbnti.

(6) F.t

aUb,

Mira co-

orationis prior nliam probandi

riam.anaqu^evolvitargumcnto.quawpostn^^^^^^^
ut dicipossit

utrumque hic sibi proj>riaproferre

le

ayrado, vanasobervio, ambic.oso n.o todavia eres malicioso, regalado, mudablc, Horioso, cmbidioso. amigo de tus recrcaciones, y conliviano, sensual,
parlerias. vcrsaciones, y risas. y
(

nrolixc<pndem;hicvaldcbrevitcr.ltaquidemjusta indicamias. Scquxnturm nallicas versioncs mox

Vule

quomodo a4-

hussicsuperlMis,ambitiosus,iracundus,van,Tglortx
ded,iusinvidiosus,maUciosus,dettcatus,n,utabitis, anmus obicctationum, coUoquiolcv,s sensuaUs,

mcditaUonum utroque quatuordecim Alcanmuttopereevoluia, apud apudOranatenscm utuniw fere valdc conlracla ; scd iisdem
lai-cnsem
:

argumcnta,

hoc solo vcrbis eodcmordmcprocedu.l, quodpriorduassingulisdicl^usmtelUgafaoenda^ vcspcrc altemm 1 e McdiLoncs, alteram mane, tanium per dwm ^W^' ^ ^ irus vcro unicam

d^^runmc

rmnjocorumethquaciiaiisil)]. Ihs duos textus


inhuJus,nodi enwnerattondnis ideo citavimus, quia aUerumve verbum mufaciUimum fuisset, Alibi eadcm prorsus recurrit tare vel transponere. syUabarum. Ntsi, utjam moidentitas vocum et multa V. Ludovicus addat vel tntcr7iui,nus, quod

unum

matutinumtempusproponUGj.natens^^^^^^^^^^^^ thust 2 die }hutis Eucharisti^ jHSiiiutionem;


in Jlorto

Mercura

Orationem et Comprehensurnem, pusque Chrisium coram Tnbunahbus


4 dieJovis Cor.^-^^'^^^^^^^^

^ die

scrat et hinc inde

paulo diverso proccdant

o,-dine,

atquepr.Tte,'ean(mnuUa, pauca tamenadmodum, Granatensi non repcriunPetrus habeat, qux in

itai.ncm;

Bajulaiioncm; 5 dic ^^ru^^^ <^^^^^f^^^^^ prolata ^^'^''^^ ^.^^^^^^^^^ actum ci scpicm ab eo


'

tur
iitate

caput de fructibus ct utiut est V. g. ab iniiio diversum est. Orationis, quod in uiroque
juxta

Dcsccnsum ad mfeios be Cordis Pcrfvratmiem, AUas r,uUuram;ldieDominica, HesurrecUonem.

1^Juveritp,xtereaaccuratiusutru,nquc Tractatum,alterumeumaUcroperpariesetcapitaconfcrre.

btmm

dcinscptemmcilitaiioneshabeiinve^pcrtinumcujmhujus Peccatis, 2 de Miseriis


auediei tcmpus : 1 dc de Judicio Ultitno, 5 de Jnlerno, vit^, 3 de Morte, 4
Dei Jkneficiis, D 6 deCoHo, 7 de modo Eadcmargumen ta, eodem ordine, eodem 73 ('''I-

UtJquc
tione

dtvtdtiur
et

de Oratione

Prioris

induaspartes:^nprtorjagUur ^^^^^;;^Mcdiiatione ; in postenon de Devopariis caput i in utroque convemt

^;^J^J^

neccssilas devolio- E quoad argumentum (ulililas et quoad tractandi modum. Caput u, de dijfc-t nis)

.s\

Petri

diuesia,iisdemfercvcrbis,paucisouininocxsuoaddivtn
vtvi
csl

l^tio-

diiis,

k<bet sanctus Petrus. Ast,

utjam monmmus
tradii, hic vakte

desideratur in Granalensi; Materia medHationis, et iv proponUS. Pctrus ast breve iUud est. Capiteiii

Granna-

qua-Gramnensisexpli^atavalde
J>cccatis etc.

compendioseproponit.lmoillemediiationesseptemde uuo tcnorc breviter cxhibet, atque

pnus

quasiperparicsampUfi' deinexprofcsso latissime,


tej-tum,paucispra;termissis, cat. S. Pelrusy/Worct
habel. Pr;vlerea

hicprimis
rcliqui^

argumenta Granatcnsisvcspertina, vero septem dichus assignat argumenta


;

deprotnpias omnes Meditationes quatuordecim , ex Ven. Ludovico, sedvalde t-w^ non ad verbum Granatcnsi IV) ubi &e abbreviatas. Capite v (in obtinet ei rw^sus brevtor est Partibus orationis. idem de Prsparatione ; S Petrus. .iUud est ca-piie vi (v) S. Petrus scd excepto liiulo, brevior
hic

non solum

proponil. In maiutina sequentibus septern dicbus

capiU prxfi.ro, et paucis quod in Granatenst repcrtatur vij- aUquid habet


amboscriptores;
sicut ct capite
(vui) e

aiiquoi ab initio Uneis,


:

hxc eadem obscrvatur similitudo. AUjue coUatione ulriusque obiter ta?itum, crquaUcumque quidcm tractatusJujtagaUicns vcrsione^ OpuscuU
;

(vi) de Lectione co;(ucmi.n( sed rursus capite vii conirahU prior et paucuta addtt

S. Pelri, prout

Qwil
iliLcei

(ft

clorin
(('j-(u

nuper edituminter Opera S. Teresise .Wgnianis {\)\ Granatensis vero, prout est igpis duobus voreperitur inter hujus Opera spirituaUa, in^foL excussa Parisiis an. 1667 (2). Ivminibus cjpendisse ex 74 Ast necessc est accuratius hxc
collationc

IX

(vu) de Mcditatione iiem capUe medtam gratiarum Actione; hic la,nen

vm

lerepartemdesuoadJe.-it;capiteve,vxdeOb\-^iione more su^ b,-cvtter ; et casolusPractat S. Petrus, quoad substantmm convenit

mte

XI (IX) (/ePetitione

cum

er

tcjius Uispanici. SciUcet

Ilitpanico,

habemus hinc S. Petri (Advertencia) anno 1761 (3), cum prsevio Moiiilo Matrito Lectoris TheoP. F. Anlonii \incentu a
C logi^
et

pne manibus UbcHum,cditumBarcinonc

Deftniiori.s

Opera

Vcn.

provincix S. Josephi ; inde Ludovici Granatensi^ cdda Matriti

subJungU cxinUam quamdam ad Oralionem, cujus pelendum amorem diviuum vesUgium. Dentque captte xii atie,-o nuUum inveni J^rologus ad bene meditandum. (X) veniunt Monita ctprimumS.?iilviMonttum,s^cutctoctavuni,quod GranaJx cmieris proUxius est, non habentur in
inhwret verbi^,
et

prxter soUtum,vix ejus Ven. Ludovico, ast,

e/}icitur, non anno 1800 (4). Ex quorwm collatione Seutenlias, solum utrumquc ojnts concordare quoad etiamquoad verba. Excmplo sU scquens texverum

tensi- sex

tus,

qui in utroque idcnticus

est,

quem Uispanico

subjicimus : idiomate (quia ad rcm iwstram facit) ministran Archangeles, A\li discurren los Angeles, Potestades, triunfan los Principados y alegranse las Dominaciones , resplandocen las ensenorean las SeraVirtudes. relampaguean los Tronos, lucen los
(ibi Uios (ibi discurcanlau alahanzas y lodos canlan alabanzas a Hio^ runtlrn. viinistrant ArcJian.jcU, triunipliant

verbum intermcdia Monita, vix non ad breatiero quidem, ui assolei eadcm in utroquc ; in ac aUero evoluta, et quad,'up}o via et contracia ; in Parie Sep,-u>n ampUus longiora. Atque hxc in Pariem , qu^ de Uevouone insonbU^. cmidam
uterqueeodemdividU,n>do.P,-imu,nagiturdemAdjwnentis ; demdc de I.ntura devotionis ; tum de qutbus compedmientis; postea de rentatio,iibus, sectanda Dcvotione ; denupie munitcr objicimur in

fincs, fmes,

prontura ^

samto hmc exercitio traduntur Montia quxdam "" "" ' ,. -^ (, utroque
/^
usclcm fcre 'lP2'ZbZvle,n mngis reccdunt smguhs argumcnt,,, ab ,.tim.

Principatus. Uvtantur Potestates, pra^sunt Doniinalioixcs, res,,lcndcscunt Virtutc, fulgurant Troni,

luccntSrraphin.etoninescanticum Altissinw insonnt);oUiucl..rcinmcintationedc Ca-lo. , Alcanta-lcns.\,addicmsabbatipi;mxseptinianx{h).inGranaUnsi in medilationLs nooturnis, seu in secunda

quam
non
'ncntis,

prion

'~JJ
J^^ ^^n
''''''';

cvolJnl^

tan,ene.rclus,vc,

/V'':"'J
'^^^^

,t

i,npedi-

ea^iuemu urecusabiiui. f;

"^

occurmnt

tvm

in rebus

imn n erto

s,gna. alte,

j^

(1) n.

(Euvres

ileS. Jeaii
:Hi:-Hti;i.

ile la

Irfea-comiilites de S Ttrose. S. Piyrre dWlcantara. Croix vllu U. Jfan (]'AviIa. Paria \Wj. in-i". l. lll, - (?)(EuvTe3piriluello9ile Luuis du(irenad(j, traiiuiteg

par Girtird.Puris
MeilitJicioii.

1661. 1. 1. p 2ii-4'J0. (3) Tralado <1 la Oration y que escrivio ol inysilco inaestro y doclor illumiDado S au Pedrt* de Alcaulara, y brevi malruciiou para laa yersoudB, nue

- --, (GlObras^w Obras, ' U, p. "' -'i"i t. " v- *>*) p. 22 el2a p- 'i'^ ^

"

-,

tOfem

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.

045
B. B.

septimo : deniquc Octavus S. Pctro proprius est ; sed Ludovir vici-ssim adduntur aliaad /\nem apufl Ven. cum qu;r in iUo dcsidcrantur ; ct rur.susS. Pelrus mtcgrum subjicit capui quinlum Monila complcctcns
Zuiatione^ nihiltalcreperun -^'^;!^;^'^'^^^-^^^ V^c^nn

, U.ramtra..
liu. de ora-

^7

Mque

luTC
.

rraclatrc Ven

cx collation^ UOdb S. hahvi^i. ju.rta Imjusopn


^^^
^,^^,.^,,,,

ad sanctae Devotionis cxercilium facicntia.^/cc/wi^wA' nihilprorsus in altcro lcgitur. Akiuc h.rc ita hic delihnsscsu{Jiciat,quinulteriusinquirainusundeortum tensis adco asedivcrsus variis sit ut Uber Ven. Grana remote tanineditionibus cxcussus fuerit : Ul cnim

um bnas
Vn.

,,,,sarc.o,.

e<ljon^^.
^g^^
^3^

,,,;,,,, u.er

Granatensi.sde Oratione i^h -^^.onge tL editus ni.panico item i4i.matescu -lentamm videre est sinnlitudinem

el

Meditalione

soignia-

tumremnostramattingit. Siquidem, expriorifacta

a ivMs Opcrum

inicr sc adlatione,
in

licet

alicubi

sive alter scriptor ab altero abladat

modo expo-

ad verbum in capie cun LibeUo S. Pelri. Consonant utroque scnest primo, quod prorsus idenlicum fnCapitibus ubide Itore, nmiaddiio. nihil dempto.

n^aMem

additiomhus, nendiargumenti, slve inquibusdam atque intcr aUas qu.r apudS. Potrum habcntur,
Pelitio
ilia

Parlibus orationis,
lalione,

Prsparatione,
Acliune,

Lect.one, Medi-

graliarum

Oblatione.

PetUionc,

MatcriametlitationisfA.rc enim

in libro separatim

amoris Divini (5), quam divcrsa htnc Granatensi nullibi reperi ; ao dcmum universim longeproinde capitumordinatio, atque tamen cuwis, liriorsit tractatus Ven. Ludorici;id
spocialis

editononde.sidcratur}itaconcordant,utpra'termtssi,

S. Pctro, aliisque, OratiOhinc inde quibusdam a

ambasscriptlonesvclobiterin.ipicientl/moculosinr c.r verbocurrit, eamesseutnusque convenientiam,

nopra>sertimadpetendumdivinumamorem,adddis
OrdineUie/demiisdem verbi.sreddanlursententuT,

rumprssertimparitate, utnullum sUdubiumquin


alteriusopus altcri,

cum scriberet, pr.T manibus omvel in

,neniautisperimmutato:Granatensish.roon..^^^^^^^
ca-cepta Matena ditaUibuspr^mittit, 5. Pelrus, spectat vero ad ipsas Meditationes B postponit. Quod praxcdenti numero ulen obtinel, quod in coUoMone med. andum DeJiquc in Monitis ad bcne

nino fucrit; alterum alteriussU compendium comme7itariu)aevolutionem.Atquc hinc ritur (juxanS.?^\.y\x^Granatcnsi; E stio uter utriprseluxcrit;

an
ait

fOtius hic

illi ?

77

Ouod jam ab Echardo


:

ZtUuta.

hic et qnibus Pars prior dauddur, srjUaham consonant [^^.K^msequentia Monita ad

Prolog,is

pLa omnino pnrtermittit S.

VeivnsverUa, s^ipcr-

aliquot Hneas addit verovel interserit

MonUo

inOranatensi prlmo,secundoetquinto: OoUtvum jam d,,^^. c^tcr^^ lon reperitur, esique, ut supra ad posteriorem Iwelh S. Petn
proli^ius.

opccnim ilunc librum ide Oratione) (Ludovicus Grarum primum composuissc fertur in ercmo natcnsis) dum Prior agcrel Cordubs slctil ab annoMDXuv ad mdmi, ScalaCa^li dicla, ubi duurnm annis in luccm cdidissc. Quis vero
et
iis

m notatum rcpeno omuium


.

,-,

^1

'J^^^Jl^J^^p^_

S. Pctri

prior de Alcanlara aul firanatcnsis nustri

separatim pomtur aUinet partem, h^ec quidem non


ast

Quod vero

PelKi libcllum de hocargumcnlo scripscrit, an S. OranaOratione in commcntarium dilalavcrit de


tensis,

qucmhic exannnamus; inlihro Ven. Ludovici, Sanchcz Morcno, cx illiuseditor P. Fr. Dionysius pro/or/uio arf Chrislianum Dmninioana famiiia, se rractatui de ha^c monet n. 7 et pium leclorem capita ad Devolionem Oralione apposuisse nonnuHa

in

ancontraGranalcnsis opus lusius S. Pctrus comprndium contraxcrit? Digna esl Ilispanoinquisitione


curiositas
:

rum utriusque Ordinis


ut
sit,

ut

Vita

hujus

quod suaquique laus intcgrastat. Ccetcrum Marsancli Petri gallicus intcrprcs


iii

^ectantm, de Adjumentis

scilicet,

Impedimentiset

chesiilib.

c.

xi

rcfcrt,

ncmpc Sanctum a Gra-

or.n sohtis, Tentationibus, inquU, ilta capita harumquc Rcmcdiis; dcsumendo,

erercitio Devotionis

natcnsi

bendum.

incuraconsultum, quo studio sibi esset rcvelatum, illi respondisse a.Deo sibi

Compendio doctrins ad litteram (literalmente) ex Operibus co"traxjt du^tas spiritualis. quod ex suis (de qno argumcntum hujus libn venerabilis P. M. hab^ numeris absolulum Oratione) omnibus suis
;

ct libris scridcinccps a praedicatione cessandum, nescio an cui probabibendis omnino instandum ; pnedicalione numquani ccssaverit tur, cum a

Granatensis,
clarucrit,

imo

nusquam

eo

ministerio

magis
1'

atur,nectamenquidquam
C non
sit a dlcto Ven.

in

P. M. Fr.

I;^.^ ;'>y^'P^'"fG.anada Ludovico de


laHnum. Porro

Hispanico in scriptum. Ita illc CT numero. Primum capila illa sunt quatuor

(quodm

tkscribit quid sU DtLihroordine xxvui occurrit) cum capite pi^imo votio et ad ntteram concordat hoc unocu,n in iibeih S. Petri,

ingressus concionaimoetultimovitffi, ajtatis lxxxiv, ctiam Intcr Manuscripta Bibliolussit. Hxc Echardus. Burgund. Bru^cllis; exstat sub n. 15727
thecsp

quam ex quo Lusitaniam circa mdlvi xxv dcinccps, est, ct annis plus quam

votumcn

i/i-4 satis

densum,

in

quo simulcompacta

Partis

scundw

discrhnine, qtiod hic

ad frnem addidcnt aUquot


-

Mairi Burriel, servantur varia .scripta P. Andrcx iHe erudit us typis vir Socictalis Jesu.Optabat sciUcct

agitdc Adjumc.l (naucas tamen) lineas; Secundum alter ab altero diffe' L, atquc hic ne vel unasyllaba

mamlareoperaomniaPatrumalionimquescriptounderumHispanorum ;atquehunc infinem muita


ut constat ex dioto quaque coHegcrat ct coUigebat. Interscriptorcs, quorum opcraedenda volumineMs.
lyroponit,

runf Terlnim novcmenumerat Scrupulis, quos paucul^ trus deccm, additis nempc
capite, adlilteram

lmpcdimenki,S.Ve-

prcocdenti omninoiineiscircumscribit,cxiera, ut in

eademsunt; Quartum inscnbUur


licmediis

oum
et

numei-atur S. Petrus de Alcaiilara, hac Me.hlationes, notalione: Si tamcn cjus sint


F.

de rentatiombus

harumque

uUrque

scriptor in prologo et

concordant quatuor pnonhus pa:

ragraphis, ita tamen ut inpriino pra^lerca hujus dunlur seu interserantur a S. Petro
;

quxdam superad-

annom^, s-tatis 43, cum prxmatui-e nimiostudhnnn labm-e vires fregissetsuas. Quod ad motam
hic ab Echardo,

non

Ludovici Granatcnsis.

0/;///

/'.

Bumcl

in braqumtusctse.rtusparagraphusnon habcntur conoordat cum Ulms 7iatensi, cujus proin quintus

etjam supra a nobis, quxstionem Iketnon habeam unde omnino dirimam, attinet, verosimiUus appareut. lyreviter subjiciOj quid mihi

046 m
h. R.

DE
si

S. ~.

PETRO DE ALCANTARA CONFESSORE.


l>.tri

78 Nonne Granatensis,

S.

opusculum
Ast nec in

A
P'''''^'^^^^^^^
'^;''

r,ctfir}ni-p<it(rw/rifamcer(U7nassvmo- iv
"*

Ptof>ahiliut

fertur Grannteiitem

Poirum imc.

m- sibi usurpasset, id monuisset lectorem ? tractatibus, pr,rfalo de Oratione libro, nec in aiiis nnte S minimam hac de re ffuos tanto edidit numero, vel

,M

tauj
^^'^''";

''^^^
_

$crip-

repcrire est

mentio^wm. Deinsanctus
per universam

P^^lrus.

?uo

eju

cujus vin i,,,,aem. faciant Savcti, cxornanl. Qua- cum in prae'^;^-,^,-^^,,^,^^^


obtineant, fatcor mihi pr.rfatum ut rationes conscnsinn tanti non esse allalos elidat. CiJeterum dicta
^^^^^^^^^^tw' ex scque nl

est. prse-

deihatempore, juxta Echardum. Granatens^s


tione scripsit,

Hupantam mclaruescr^^Aorem. qnt

^lmm
^ ^
.

unde pronum est pnHcare cidn'alioncs, non hiccm dobat primas suas in hicvm dnbui elv i^i.hralio"t6, rinas facileaummmfuissejantum sibiavironotissivio '.cileaummmfuissejantum sibiavironotissimo mutuai .uinsanc, .u^o.,,,,,,;,^.^.,,-utuare, ,mnfecmel. ^cculetn ji,ii,ol csl dcsancloiao, ohrei
rat;

contrarium

<<',, <<'., .yjifjuidlasoi-iturcxeditionumcoUa,y,i:nuu(lasoi-itur exeditionum coUamiosieiui .// **" ' ^,;'.' ^^,.,. ,,. ^^ ediiimem r., oHnf.o.e '"^"""'' ^'V-.^//,- ^

Pctri

rcfert

'Zial^ZZ^
.

,;^. ;,

od annu.n ,560 uspiam rcccnsctur. Scripsit, ^Uo


<ool,'- " 72)
;

J-rrir
,.net.

,irogaluprm,ariir_^.^,^^,,,^iri,concurrc,,Ubu qul
.tiam

Hispanicc "2,nl WadJinaus (^),

(S.

Pelrus

(lo.\l-

ea
juris
^c,v.

..

-uiv'."-^

>'''"
..

yciLi^n,

ind,cassc, sc e^

'uu/Jwonercl, quod

cl discrlc habct

P-f"'.^^^ m cp^tola

'

nu

,.

auno 1560. Salu.antica. ,s. Prwliit Olvssipone ^^^^^^^ _^^^^^ ,^^-9^ Cicsa.-augul>elru,'

adD.

nodcricun, de C'"-'-

ma.e.-.a... "^*-';^ n,ullos hac de '^,' 'f .n '""";" sumpsi breviter et """"'^'1'^'"' '"'"J"'^^/'; ^,,; sacado y rca,p,lado). ip.

^^ ^^^ .7/^ f
'

.* apm"

E. I..sat,s
^,,,,,

Ca. anuo .623 et apcrlc inn,utur (nec

alil.i

multoties.

emmmnnmo asseon,nn>m
essc pr,L,h,'llus

OUjssiponcnsem ritur) edilioncm

en breve he

autemjuxtalaudatosaucloi-cs.

notare opusculo B neun, fuer.t

p,vpos,lo, nrwfari de scopo sibi

J ^" f^forl^,n:rU,n,no,e,n '/";;;,'"""",, miUi monilum seu


el

inlnLinde

adjmctis

Moa.to, P. Fr. Anlonius Vincent,n.n, jam d.u ante ,mucl,o illum rf/.^o ae j k infra agemus. J ,

^^^

,,

';^Lus,,juibussuntusi.Addelongcla.tUus^ opusLudocc, Canatcnsis "' '^^!'^'"'^'"


Petr, ^"^ Le. gna,n libeHum sancU -f f^; prxserlon cum hujus a Ludomco latius ecohere ; " '' ,tusnonanolcnorcadscribatur '^' ^'

^
ve.

i
ce ui

I
b

mp.e sus

baiur). sed

i,m,lc H verjnrtes. haul ,aoaUs


modo ad proposUum

Zd
a
'

"

fuerit

et

latiue

et lusita-

supponit an.c jam impressum, cu.u


adl.i-

:.',;'

i'ac.ornadr.atina. tempus aliquale


^^^^^
^^^^

Juan q""

Muon.iuus ,llam admittamus;


'conscriptus
sil

nam
cst

^^

anno

.533...

,.0,.

SS::S^n:- -cumme
suum
loco iUiv reperiantur,

;^;ecredendumpe^.nossep,emdeei,n^rmau.
sissc

inedituni. spectahs

prxscrtim instanlus

lio-

faciant. Ast

non

ita

qui ex compendio prointcndai,


textus dUuci-

drici

dc Chaves aiiorumque.

Mera tamen

hscc

scripiionenx, rusi fortc lixiarem componere suscipit

hi/polhesis est, ncc ito faclle


tus

mmmrntarium
non

.scribere

Granatensis proposUum dandi (jraUa, quod utique cerlurn, legcntiseparainn hufuit. Iddenitpie
,

parum .sU aUam Unguam

probanda, cum Tractaprohxus, ncc proinde longo labore vcrtendvs: necdenique ahquulob'

stet

qvominus DuUicnio

(p'a-fata' versione aucton)

jus ribrum ne

m mentcm quidcm venire ohud opus-

culum

ei

iniurreret.

soUicite pra-sto fuissc' cujus vestigiis intrlnsecis res conVerbo si argumcntis

inconcussum manuscriptus prsesto fuerit. Id itaque 'manetprimam\qusnoscitur,eddionemhhcUiS.\f^


Granatensis pncitaturhberveneo^abiUs Ludovici Atmum cdUusSolmoniicranno 1567; concordat

inpertineread

annum

1560.

Apud Echardum

(3)

fidendaessct,nuUusdubitaremGranatcnscmS.?ehunc iUi. tro pra'luxisse ; non vero cxtrinscci^ duplcx cxurgit -9 Ait cx argumentis

t:'cl'rr
ifl

favorem

:. s.

Palri?

scriptorum consenm d./}icuUos. Priorpettur cx passimasserentium,G,anatensem,nauc,um,u,.se asserentium, Granatensem mductum. fuisse passim scuut leclinne onuscU sancUVeln adscribendmn,

auicm P. Fr- Ant<}coiaus Anionius (41. Loudalus opinatur non nius Vincentius a Malrito in Monito qux facta sit ante existere pnvfaii hhri editioncm, cu,.,.,. .>,/, 5) et Echarannum .57-',. Addud f. A. .^'""'"^ ^'

'["-'-p
I.unc
:

'

'IZncsaSancta
fuisse
tot

.Vana.. /,nc
et salu.arium
ta.,to

d pri,.eipium
lib..norum,

dus

,6)

eg.egiorum

quos

l,ic

(G,-aa,cnsi. ne,npei

cum proventu

et doctriua

dc O.atione el Meditatione composuil. Ve,m probc notand,.,n P. Joanncm a S. Maria dubitantcr lo,jui. ut vidcre est hujus Commenlarii : n. 67, ubi vcrba ejus in cxtcnso adscripsimus

^" fert . composu.ss ^^^^-^^ u ageret Corduba; ,n e.cmo Sca a l-ffil stetU ad anno mbxl.v ad
ed,d,^se.

^^-^.^^IZZ^l^^^"^
,
,

,,,

Cum tamen.

verbis. nullo

adhibendo enim vocem kvmi, satisostcnditremnon adeo sibi perspcctam c.^se. Porro cum cxtcri omneSy u( vet ipsa quic adhibent verba ostendunt, cx laudati Patris hattscrint fonte, evidens cst eorum testimoniiini non gravioris csse ponderis, quam testimoquin uilam 1IUU.S nium ilUu.s quo nituntur. Insuper, qutn uUam suppr.ssionis reddoM rationcm, omiltunt vocem

tantvmofferantur;id,sinonosserendum,soltcmc aliquotdnnis, puta

dZanter modo probantur. ,'' /^_^ ',


S. Petri,

yu^-

^^^''^Zdnr P";'^"''^
ante

assumendum, UbcUum
septennio vela/mpHus,

Ubrum

in lucem prodiisse; atquc ca inde ,.mninovinc^'eiUius, facia edilionurn coUolionc, veUm rem nobis '^''"''^'^ his concludas
cfficiiur,

Ven. Ludovici cau:>am

Non lamcn ex ptam undequaquc essc. ^'^^^^'^ ^^''^^^'f^' dcclarabUur, S.VcUo pra' "'^^"^.^* '^^

'^^^^^

ievwxiUulquesiinpUciter aUirmantGranatensem
ca'tennn satis
est u.silola
iiec

Sanclo nosiro ad scrihendum fuisse inductum. Res


(

^ge -^^i manuscrijti Ludovicl Cranalcnsis, exqui ^^ moliora pL uliliora vidclantur exceiysd. ^^''^^'^
-

..

uUum putem ini:eniri

exanUnandum,quotempore,juxtaconimunenij^^^^
7uonem, utaqueauctor suum scripserittiac con hdiium facimu.y a Gronatensi, uno hic
^

erudilum qui propria id non didicerit cxpericniia) ui, quod ab anliquiore aliquo scriptorc dubitanier
(rTraindoilt! Ia0raci<m \ Mtdiiarion. Edit. Barnnone 1161. p. 4. C'2)Srriiil.-rc5 0rdinisMiuoruni.m.i Je S Pi-lto ik- AlconiBr. (51 Scrinlores Urtliuis praiiicaionim, l. U, u. iK'i. tilit Paris. 1120.

(4J

No\a

Bi^liol^cf o llisiiOhO. ad

Vtrlmm
l

/.rff''_^''VJ'

(5) Histoiri.- ili!. i). b04. tti) Ubi

honmes
suura.

illufciie& iJe

ortlre

dc

b. iiouiiu

"^^^^ i

,jv.
,^_

suhjicientes.

BIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Vita ven. Lumibjkientrs.qn.r Ludovicus Muiioz in
in vivis

647
ccelesli
i..

adhuceral, miraculoso oraculo el


ut

h,

juxlaacclegantrrscripta)^a7n/f. dhus Opcrum locis habct de cditioni an. mOpr.rmissa, variis in


libro

{alitapnmunijiixta McolaumAntonium{\), Echanlo (2), accuralc Matriti an. 1639 et, teste
dovici,

revelationc commendari merucrunt,


libro lingua italica composito

constat ex

Romaeque impresso
Petri

de

vila

miraculosa

et

rcvclalionibus S.

dc

de Oratiime

ct

Meditatione.

Alcanlara, desumpta alque recollecta cx processibus canonizationis a cclcbcrrimo hujus .-Etatis ac

rr

rt

quando

^{Fu^datusfucrats.rulowconvmtusScal^Cceli

gravissimo
dedicavit

scriptorc,

Francisco
;

Marchcse,
noslro

conis

Y^vdovuus
citnoienMS
(. de ora-

a Fr. Alvaro Cordubensi (Alvaro de Conlova


pr.rclaro Dei servo ;

13)

gregalionis Oratorii prajsbytero sanclissimo

quem librum

s.rculo scquciiti ita dcrelictus

Domino

Clomcnti

'

'^";;,^'^f""' '

f,j.fit^utpra'tcrnomen ctpristin.rsanctitatisfamam, guaoliminclaruerat,vixjam aliquid superesset.

PapEe XI....

Libro itaque tertio, capite undecimo,

Sanctam. hancsoUtudinemrestituitLudomcus Graaf/ natC7isis [\), ibi^iue moratus est ab anno 1544 1552, ut cx professo probat Ludovicus Muannum
qui pcrperam asserunt eo ven. Ludovicum venisse anno 1534 (5). Ct^nnatAis sit venerabilis vir an. \hO^, sequitur eum quadragcnarium fume, cum restaurand.r ScalEe-CCEli manumadmoturus venit. Inter alia notat laudatus
noz, contra alios,

nunicrosccundo, h;ec habetur clausula, quam fideliterin Iljspanicum (cl noscThisponico in Iniinum) reddiraus: Rogavit hoc tempore eum (S. Pelrum de Alcantara) P. M. Fr. Ludovicus de Grnnada, ut
dignarelur in oratione apud Dominuni intpiirere, quo potissimum cx ejus voluntate sludia sua dirigere deberct quod cum feci.ssct S. Petrus, ci Dominus
:

revelavit,

oporlere

ut diclus P. M.

Fr.

Ludovicus

dcGranada renuntiet

ministcrio praedicationis.se-

Lud. Mufujz

Ibi

in

tantum

S. Fr.

Liidovicus Gra-

natcnsis Orationi so dedit, ut quo tamquam magi4ibrum, sicul aller stcr eamdem alios doceret, Bcrnardus, mcdias inler rupcs illas ct saxa,
S.

que impendat conscribcndis operibus ad aninuirum profectum. fConfer supra n. 75). Continuo S. Vir

rem Granatcnsi
qui in
cere

manifestavit,
et

assevorans
futura

scripla

ejus magrio adjiimcnto


via ChristianiB
Iloc

solatio

omnibus,

composucrit
B

de
ad

Orationc et
profectu.

Meditatione.

summo
qui

perfectionis pro^-rcssus fa-

cum animarum
viam
slralam

Ad

fluvium ibat,

sedensinter terrs anfraclus,


:

convcntum pra^tercurrit, ibique duobus dictabat frascribcntibus unde et hucusquc Fluvius vel tribus Rivus Fr. Ludovici Gmnatensis audit. Hactcnus Lud. Munoz, ex P. Fr. Ludovico SotiUo dc Mcsa, qui vitam scripsit benedicti Fr. Alvari Cordubentractat de Operibus, .fis (6). liursus, ubiex professo

monito securus, hic E de Oratione ct Mcdicomponore cccpit Iractatum tationo, in hoc omni studio collimaiis, ut iinitarctur opera, quae S. Pator (Pctrus) de eadoui materia
optabaiit.

acccpto

conscripserat,

evoivendo magis, qua; hic succincte

trafUderat. Ac dcinceps pluros oluciibravit Iraclatus

a Ven. Ludovico lingua patria cditis |7) secundum, inquit, volumen, (Ordine tcmporis primum inter operaprimo loco venit Dux (Giiia) Peccatorum, qua)nvis paulo tardius conscriptus, quem aitctor omnihus suis elucubrationibus longe anteponebat) inscribitur de Oralione et Meditatione, in quo agi: :

doclrina plenos; ex iiuibus porpotuo haiiritur et colligitur fructus a dcvotis uberrimus, ut quotidiana dcmonstrat experientia (11). Hactenu.s
ccelosti

Ludovicus Munoz, qui ne vcrbo quidcm innuit dissentionem, de qua hoc paragrapho tracta mns ; tcrtu

tamen postremo

ioco dcscripto

suum

utrique scri-

plori tribuit libruni.

Cwterum ex

dtatisverbiseffici-

lur

de considcratione prsecipuorum mysteriorum, simul cum tribusaliisbrcvioribustractatibussuper

turtractatum dc Orationc conscriptum scu absolutum in conventu Scalv cceU, intra annum 1544 et
1552.
ctoi'

Eleemosynam nempe, primaria pcenitenti.-e opera Jejunium et Orationem (8). Et, data voluminis brcvi per partes notUia, subjungit : Vix opus in publicum prodierat, cum italice reddilum sit a
:

Quod tamen non impedit, quominus ven. auantca jam plurima potucrit de hocargumento

colligerc atque di^i-ponere.

Camilo de Camilis, atque impressum Venetiis an. et impressum Isselet, 1.S75; laline a Michaele et iterum 1591. 1586, an. Agripinag Colonise Eodem favore donatus libcr est apud ccteras na-

%^ Atiundeveropassimreferunt ViLrS. Vvinscriptorcs, libeUum ejuscompositum fuisse tempore,quo * j c n L conventu 6. Onuphru ad Vir sanctus moraretur Lapam ; id est, si dictis stcnnis P. LaurcntU a Divo
' "^

m
^-

et

quando
''''.

''''""^

.'

Oratione
^^^^^.,_

n-

Pauto

(12),

versus

annum

enim

S. Petrus capitulo,

1537 seu 1538. Intcrfuit in civitate Pacis Juli^r

C liones {'Q\.Dcnique alio in loco hcTc habcts,rpe dictus Muhoz Non minoris ponderis est, nec minus ad
:

(vulgo Dadajoz) cclebrato an. 1535. Tum scx men- ^ $ibuspr<rfuit conventui prs^fatseurbis. Post hiec per

encomium
sicut ct

facit

lestimonium

S. Pelri

dc Alcantara,
ille

revelatio,

quam
verbum

habuit sanctus
(a la lelra)

Vir.

Hcfort deinde ad

quod habctur

in hortatoriis

D. Fr. Joannis del Molino, clarissimo episcopi Placentini, ex fcecundissimo ct llle dics quadraginla indulgenOrdineS. Francisci. qui vel ipsc tix concedit cuivis suae dixccseos fideU, seu legcrit vel ab alio prselcoi audifrit capitulum
litteris

duos annos pr^edicando peragravit totum Pacis suorum ubiquc Ju.Ii,r episcopatum, ubcres laborum vcro ingenU quietis et solicoIUgens fructus. Quia superiorum conVu-dinis tcncbatur desiderio, dc
sensu, secessit in

convcntum sancti Onuphriiad

Lapam,cuiconventui addictuspermansit foreusquc

ad annum
gio, electus

1538, quo in capitulo,


in

unanimi
Vmle

suffrali-

provincialem

est.

eljicitur

paragraphum cx
etiam
et

Vcn. Liul. Granatcnsi. (Quod idem concesserunlplerarumqucdi^ceseum episcopi

bellus conscriptus versus

annum,

ut di^rimus,\h'il
et

vel 1538; hoc

autem

postto.

decennio

amplius

urchiepiscopi per Hispaniam.;

imo Cardinalis

Paschalis ab Aragonia, archiepiscopus Toletanus, ccjitum dies indulsif cnivi-s legenti vel audicnUcApitulum paragraphum vel periodum. Vidc Tractatum separatimeditum,dequosupra{\0)}. Verba Placen/;ur/;sco/ji5M//M/Ji/5K'///.-Etquodmajusesl,opera
et scripta V.
P.

Coyicordant liailletet prsecedit lihrum Granatensis. Vita S. Petri nd xix Ovtubris;hic in


HeUjOt(iile
in tiistoria

Ordinum monasticorum

(13)). Ast uter-

Fr.

Ludovici de Granada,

dum

qne tradunt velsaltem insinuant sanctuni Virum jam ab anno 1534 conventum S. Onuphrii incocertius Uiisse. Imo P. Fr. Antonius VincetitiuscvHo libelium c&nscriptum anno 1 533. esse asserit

648
B. 1.

DE

S.

CONFESSORE. PETRO DE ALCANTARA


conventu
Editionihuic pr;rmittitin)s\omquod composuit U. P. F. Anlotum (Ulvertencia)
se dare oxoptant.

comtaret S. Petrum, reapse 83 Si mdequarjue

jnrr(uin.

^uum dpOratloneiracmum

scripsissc iu

dictis annis, lir >,on absoutn ad Lapam, ct ciuidcm obest. anobishicmota ^pi,r-tio cssct. Ast multum

nius

Vincenlius

Malrito,

Leclor

TheologiyR.
sanclaa

hi^toriopraplius

(Chronisla)

ct

DrfuiKor

ProvincisS.Josophi, pio
,

eta partium studiosalieno


.ndniirabilis
illius
S.

nemchrnnohainnnspcchmt.avcuratasmt.p^a^ser
,i,(./m(m;>ro/r,r/*S.yrr/,/,M'0'"''-^J

^^

-^^^

fundaloPetri

moTlandalorumscriiUoriwid,screpanlmnppa!c,i'
,,,/,odia./c.'//*e^"'"'''''f.^'"f P. '""''"''" ^"'' tcw usque repctilis, rpi.irchs

"
>i

,;' allissims ^^^;;;^

conlcniplationis
j
|,.ps

^,j^.^y,

de pailes seu puncla. Pri-

viri,

,'0

,./,///...

.. nominc ip.ius Provinci^


lumqma.ululsir..
ii,^,i.

,,_ susoevla
;

sit edilio. Scilicct

vitamSanclirwstncopio.m,sadon,nv,I.Hnc
ti

,.^i;,
Pctrus

/>-^7..-''-^"'-'^"'"V'""-:^;!^'::::rr: ad nos de sanrum qua foctiim est, ut paucissima


cti Viri

^olumZinrcapsJs.

///..'. aui,.o,-cssct.

apud me

non iani, gestispcrvcnerint. Faieor ccpndem aiorum aucionpondehs scriptorum


essc
et

locum. quibus conscri: tuni possit libellum, uiex illa dirempta velint pr,Tfaium concipitur quod S. Pelroywvia-

tatem quoad iempus


censeri
lis.

s-uscipit f.AtttoAKpic hoc posterius ea- professo ehicidandvm, tribus suiMoniti / anitt.s Vinceniius ragrophisscupunctis : in primo, im/uil. ad eviden-

|t

hno ojyusculo tempus, tueritesse componendo anno tantum 1537 ad lapam as.^umitMr,

si,

prout

exisleiUia lil)ri S. Pclri de tiam usque ostendetur de Oralionc et Meditalioiie; cui titulus Alcanlara sccundo probal idcntitatem libelli in i^rcesens in
;

Vir san-

editi,

cum

tradatu a

S.

Petro couscripto; in lertio

denique operam dat dubia et objecta solvere. Aique

7i:::'Z^d,u:mMcnliiclpili,.uscolduobus sequcnii-

It

ligitur)

primum Placentiam
5. Gabrielis

petiit,

cansam

refor-

,u,.nc,,unlio.s,quoda,iudnonl,aOct.isiulli,c, lum S.V(tiTO*vindicei, Granaiensi abjvdicet. Quo E

mat:eprovincLT

rus; bis Alcantaram in pnecipue itiObjssiponem se rcccpit, ubi, secundo aula mora tus e.st. Undc haudparum nere, sa tis diu in corum,qui libcllum odLapam con-

coram episcopo diciupatriam suam venit ; bis

nutatassertum

Petrus cinnatvm volunt. Quid, quodet aliassanctus ineodemmonnstcriomoratussit,versusannumsci-, narrat P. Laurentius lib. i, licct 15A8, ut infcrius Virum hinc 21. Uhi prxtei-ea refert sanctum

autcm successu id prs-siiterit, cxdicendisefficietur. 86 Et jrimo quidem ita siatuit F. A^itonius s. Petnanierip''*'*"'"" Vmm(/m.?.Neeari non potest.nisiquisvelitomnem ""' fidem humanam abjicere, b. Petrum de Alcantara, cum Kuardianus esset in conventu S. Onuplirii ad Lapam, scripsisse anno 1533 librum cui
titulus
:

Liber de

Oratione, Me(Jitatione et
fuit

Uevo-

tione

ad

quem scribendum motus


et supitlicalionibus D.

continuis

cap.

precibus

Roderici de Chaves,

Lusitaniom, quo cusiodix .Iraa sancta bUl!P,ex morie fundoioris .mifr. Martini Mariavehemenicrconcus.s\Tj'crretau.rilium.Deinde addit : Aliquando .^ingularibus Principum
fuuse vocatum
in

cui et librum dedicavit, ut consfat cx cpistola ab


inltioposita,

teslantur

quse incipit, etc.; hancque veritatem plures, iique doctissimi scriptores, lam
extranei.

vcro

domcslici

quam

Quosdam,

intcr plurimos,

instantiis ad aulam D. MariEB ac Ludovici (Infantis) piecoactus, ibidem multurum nubilium transire
tati

oleum
etiam

infundflial.

suadendi lcnitate.

liilcr-

citat,S. Tercsiam,Franciscum Salcsium (vidcadfincm hujus %].Palafoxiun- ,Antoniuin Molinam Carihusianun\,!<icolaumAnionium(quemdoctif:simum

illum et doclrina et sjuritu dum palrem Ludovicum a Oranala (qui tunc forte Tlyssipone morabatnr) de n-bus cfflcstibus, ac proci quoquc ad prio animas suae slatu consulens,

masnum

ctaccuratumvocatscriptorem) Tamayum Salazarium, Grcgorium XV, Chiistinam Suecia' rcgmam,


icstc.squevariosinproccssucnnonizationis.Asth>qui-

dem ontncs iraduntaS.PeiroconscrijHum. libeUum


deOraiione
id
ct

aliorum conversionem manus dabal. Quidni igiiur admitias libellum dc Oratione, sccunda hac ad Lapam commoratione conscripivm vel saliem absolu-

Mcditatione;sedquoin loco,quovcanno

tum,si tomen revera


utique valde
Qitid
lii

ibi

conscriptus fuerii, de quo

factum sit, alte silent. Unus inter omnes occurinUbrosuo: rit FrrdinandusCambciodc Ycgros^qui ^ Salamonticx Hcros Seraphicus (El Hcros Serafico)
edito

parum constat ?

mZ fprout citatu/r
divini
Viri

a F.
:

Ant07iio

Vincentto)

fx epmlnet

S. Petri

verbi S. Tcre-

85 Xec ctiam ccriius aliquid deduxeris ct episiuiaS. Petri ad Hodcricum de Chaves dato. Cum hxc nonjn-orsus eodem ab omnibus recitetur modo; scd prs^cipne
fcrot,

Frequens multorum cap. VII pag. 52 ita hahet Chaves concursus, et repetita: instantia? Roderici de

animum

iw?

cum

ncc diern nec


fuerit.

annum. noiatum
S. Teresite

quo

coii.stripta

Deniquc

moverunt, ut scriberct tunc de Orationc et Medilatione. A'eo fffr/(/(jTractatum tamcn cx his colligiiur a/uius, quo conscnptus est^
nec locus
;

tesiimoniom dc B. Petri libcllo, ad rem nosiram elucidandam pamm aut nihil facit : cum. bancta Motcr viiani suam (quw ordine temporis primum
inter ejus opera obtinct locum) scrii^ere
pcrit anic

/-V

.4iil(tnii
iti

Vinrcid'.

quo atU-ndey
irifeiiifit,

non susceaiinum 15G1. Id unum, ex ejus verbis emitur, opusculum sancti Viri post pi'3efaium annvm in onmlinn moniljus fuis.^e. Confvr num.Q^. 85 Solo crrjo hucusquc In favorem S. Petri diserte mititat cditionuni collatio. Ast jam /imc mentio focienda est conim, qux s,Tculo prseterito inter PP. DouUnicon.T fainiliiP et PP. Alcantarcnses in
Hisimnia disjnitata fucrunt. Prodiit scilicet anno 1761 novis tyjiis Barcinone Libcllus S. Pelri hoc sub -.1 ,.w*i,ic ,111, u. t-c;i/um /cuuiiuy oi^u' titulo (latine hic ad verbum reddito) : Tractatus raumius
.

vox enint aqui, reddi forie jyossct laiine allolts, a.st ex verbis a F. Anionio Vincentio ibi nihil deicrminaiur, ad quod vox WArefcrri possit. Opus autem Cambcrosiimiliiadmnnusnonest.
:

certonullomodo oUinet) libellum conscriptum m convcntu S. Onuphrii ad Lapam, mera hwc foret proassertio scriptoris,rccentioris a-tatis: nec enim
batur. Cieterum ct nobis indubitatwin e^f, 5- Petruni
scripsissc

(qnod 87 Ast dato ctiam ibidem diserte repcriri

^^
fl-^*^J*', p,,,.

^^"^^

^^,,

^^.^^iM

hujusmodi libellunt,etquidcmrooatu prS'^ Peln cipue Hodcrivi dc Chovcs id enim ex vHa tf. priorcin^ luculcnicr oninino cfficitur; ct quod ad
:

pariem moxdati
icsiimonium tesiimonium

leresi asserti, ineluctotnlc estS.

de Oratione et Mcdilationc, quem scripsit niysticus Ma^istcr ct Doctnr illuminatus S. Petrus dc


Alcantara, et brcvis Inslructio pro
iis

qui Orationi

de : \\\^^^ aii, quoruuiuaiii uuui." ipse, ait, quorumdam libcllorum est, Orationo lingua patria conscriptoruni auctor Eprsioqui jani oninium manibus tcruntur. Quood hsec.prout lam Roderico de Chaves inscriptam;

eliam

DIE

DECIMANONA OCTOBUIS.
nullam
Alcantara.

649
B. Petro
nst reba-

etiam rccitatur a F. Antouio m-orsusfcrtdalam. Ncc quoque vidcturpr/rfafa cpistolnstatm ab initio prs^fia-a libello fuisse, imo nec licct c.rcditimie totn s.TCuln XVII, uisaltcmconcludere
Antverpiensi, qu.r flandrico idinmate, cnm Approbationc F. GuUielmi Herincx , provincicV

Vincentio,

Non quidem negabat Pinedoa


:

editu7n trartntiiin dc codcin arqurncnto

non

tur Ubellum., qui subejus no7nine circumferebatur, esse suum, cum in tam vetusta editione inter
V.

quadam

opC7'a

Granatensis repcriretur,

et

qnidem adco

Gcrmanix
bus

infcrioris Ordin.

FF. Minorum vicarii


c(

similis ct ferc identicus. (^'u7n fortchic iUe c.st libcr, dc quo egitnus quasi ex professo n. 76 ? Vide dicta

provi7icialis,ca-cussa

nn 16G9,

nohis ]n\T

mani-

est. Unde et taviepistolamlibelloannexamcommunitertantum vulgatum fuisse vcrsusmedium sxculum xviii, post

quis fortc suspicabitur, lauda-

ibidem). Quare et tomo suo xiv 7)ra?/iTa Monitum, in quo sentcntiam .wam ex.po)nt et variis firynat 7'ationi(jus. ^os, siibjungU F. Ant. Vinccntiiis, sequenti

paragrapho

(tcr(io)

nostras dabimus, quo


Ponderantirr
ratione$
P.

scilicet F.

Antonii Vincentii Munitiim. Es( pr.rterea

judicet lector, utra ex parle stet veritas.

qui dubitct de illius epistohr sinceritatc, excoquod quibusda)n videatur abludcrc no7inihil a sanctailla simplicitale et humilitate, quibus B. Petrus adeo
prsefulsit. Quidrpiid

89 Additquc .-Prffiscnti vero paragrapho (nonpe secundo) conabiinur cvincorc libriim de Oralione
et

variae

Fr.

Antonii
quiS.

Mcdilatione,

qucm

scripsit S. Pelrus,

cumdera
Gra-

Vincentii,
l)vs

tnmcn dc his sit. etuiinsidarctur illam onintno prim^ additam fuissc editioni ; cum hsec communiter ad aii. refei-atur 1 560, non efficerclur e:r ea libellum scriptum fuisse anno 533; cu)n, ut dixirauSf cpi.stola nulla^n ferat Da(am. Liquet itaque F Antonium Vinccntium mullolatius
\
.

essc, qui

liabctur tom. XIV


ct

OfKTum
,

V.

Lud.

libelhim

natonsis

rursus

eumdcm
fuit

qui

Salarnanticie Petro vindirnre

excussus anno
te.sti7n(miis,

1574

typis Dominici

dc Portocongestis

tludet.

mms. Kx pluri)nis

/lanc in

rem

ibideni

concludere: vel, si mavis, testimonia ab eo allata non probarc id, quod a principio ille posuit : Certum niniiriim esse, S. Prtrum, cum guanlianus
B esset
psisse,
in

tinicwn hic apponimu^ ex p7'occssibus canonizationis, quod sic habet : -Qucm Traclatum doctissitnus et spiritualis vir, Fratcr Ludovicus de
Granala,

magnum speculum

Ordinis

S.

Duminici,

suscepit ampliandum.
scribi))nis, ticni/e

Ouilnis et 7ios libenfer sub-

conventu

S.

Onupiirii

ad

Lajiam,

scri-

Medilalionc.

etquidem anno 1533, libelium de Oratione et habetur, hunc scilicet abeo /(/ unum
exi7i F. A7itonius

tractaUnn sub S. Pelri 7\ominc E vulgatum, longe )naxinm7n partetn contineri in libro Ven.Ludovici ,asthunc niiUtoauctioi^etn esse. Co7ifcr
dicta7) .12-11
.

scriptum.

Imoubi inptwfatis tcstimoniisdiciidr


fuisse

88 Proarcditur
,ui(-w
cffi,n(

Vincentius ad
esse, qui
Fr.

libclluni

S.

Petri

lcxtum,

rcirulam.

argu-

iiheiiuts.veito
fldjMdicun,

probandum,dic!um librum mlnc Ven. Patris et myslici

oumdem
viri

no-

mentum, quod

extcndit, cxscripsit, ampliavit Vcn.

Ludovici

Granatensis, intcr luijus opcra reiicrilur. (jnam^ in

Granatensis, et nos ita essc admittinxus^ hoc tamen sensu ut intacta rc!i,iquntur qudesdo, a quo textua
i//c,

rem

notat prxvie in(cr innumcras laudcs^ quibus

rcgula, argumeiilum, conscripta priinutn fuc-

libcUus dc Orationc sseculo xvii Hom^ cumulabatur, sparsum fuissc a non neinine, hunc opus esse non
S. Pctri, scd

rint^

an sciUcet a S. Petro, ana V. Liidovico. Quod autem addU F. Antonius Vincentius, libellum S. Perecognitutn ctexatninatum etproba(u)n fuisse in 07'dine ad ejus canotiizatinncm ; hoc enim veiv ad
Iri et

Ven. Ludovici, vuUjato eiiam scripto

quodam anonijmo in hunc sensa^n. Quare, suaden te cardinaliCresccntio,HludrefeUendu7nsuscepit Ven. F. Didaaus dr. Fucnsulada, provincitT S. Josephi
alumnus,
phici,
'

7'enx niistratn vcl

paru7n vel 7iikU refe7't. Posito enim libellum aS. Petro editum (quod quidetti extra
oynnetn jaiii
est

et

dcfinitor generalis totius Ordinis sera-

coiUroversiam)
Ulc crat,

er statutis

Ui'-

S. Pctri

quique Romse, qua procurator, causam promoverat. Ille itaque exhibendo editiones libeili a)itiquiorc$, vuhjatasquc diu antcquam Ven. Ludovici scriptio ederefur, variasque deduccndo rationes, os anomjmo obturavit, nec quidquam. de ea re dcinccps cst a uditwn, u que ad a)i7\um 738, q^io,
1

bani VII! exami^mndus

7ibl

causn caiwtii-

zationisagebatur.Quocuinqueenimdcmumex fo7\te b. Auctor hunc hausissct, eo ipsoquod 7\omii\e suo


Ulutti rulgavcrat, placita et sentendas cjus fecerat sua,acproindc despiciet\dum erat, utrutn inliujusmodi scriptis nihil sive contra fidem sive contra mores reperiredir ; 7inde et ru/rsus intacta manet

cwn historiographus (chronista) provincin' S. Josephi, edidissct P7'ologum, nuon lcgcrc est in poC strema (id est antc

pi-tnaria nobis qu.rstlo.

AUud

utiquc foret,

si

Iianc

annum

1761) UbeUi editione; in

S. Congrcgafio ventilnsset, statuissetque S. Petrum

lucon dedit D. Anselnws i\egrete, capellanus Mozarabicus ct Tcrtiarius S. DonUnici,parvnm aliquam scripdonon, in qua, contra aucto)-em Prologi, con-

textum

(a Granatensi arnpUatinn) proprio

marte

scripsissc, nec liunc

tmdU libeUum
ter

de Oratione
V.

et

Mcditatione excer-

cx aUo transmnpsisse. Ast nihU tafe S. Congregado; cum 7ion solca( excnninare undeca7wniza7ulisua dcprott\pseri7\t,benevero quse

piunx fuissc ex Operibus

has

bitias

(leves

Lud. Granatojsis. Prxsanc parumque diufurnas)

contradicliones, per
in

duo et amplius ssecula, libcllus pacifwa S. Petri permansUpossessione. Astanno 1757 nova Ven. Liidovici apparuU edUio, studio

suo 7ioitiine vulgaverint. 90 Denique F.At\t. Vi7\ce7itius prwcipuum suum Pracpuwn P. !>. Ant. Vinceriai-gumentu)>> p)-oponU in liunc moduni : juxta Ni-

H. P. F. Joscphi Alphoi\si Pincdo, qui 7iulli pcperlabo7'i ut iUa omni ex parte foret accurata ct sincera; nec qnidquam, ne verbwn quidem autsglcit

cotaum AntoniuinW) ct Waddingum (2) in Iuce7n pyrimwn prodiU LibeUus S. Petri, anno 1560, quo item cdita est a P. Dulkenio Carthusiano latina cjusdcm vosio. Iinoncc repugnat libelluinjamante prtrfatutnani\utn f\d^see.Tcussum(id famen nxUlo

tii

argitmentum

nutarc
tur.

osleniti-

condnortur, quwad VoicrabUem .vcr/ptoreiii 7}on poiineirtU. /nter hxc a viro quodam aobili affertur volunie7i, imp7-essum Salamnnticx
laba, in ea

memoratum invenio). Cum .scriptus fucrit in conventu ad Lapam aniio \h'S^ut inconcnssa veritasinomncs auctores est, inqiUt rursusF.Ant. Vincenillis (ius, non cst ita facilc ciedendutnscptcndecitn ab n. riempc 1533 ad an. 560, annis intermediis, non fuisse tf/pis mandatum,sprctatis i^ista^itUslioderici de Chaves. Prse manibus ego habeo (vcrba su7it F, Anlonii VinccntU) cditiuncm Abulcnsem
tcr
1

an 1574;
si7ne, ct

(/wof/ Pinedo Ulico pervclvit quam avidiscomperlois (ractatum dc Oratione et Medi-

tatione dictn volu)ni7ic cO)itcn(U)n, eu)>idcm essc qui passi)n i7iter opo-a Ven. Ludovici reperUur, .'iuspiciotii, quamjam habuerat, firmius ad/uTsit, libi'um

7\cmpe itlum nnn habere auc(o)'em S. Petrum dc


Nova
Uispana, verbo Pelrus

an.

1574,

qure

ad

alteram

provocat

an.

1565;

(l)

Dil.liotlieca

de Alcanlara.

(2) Scriplores

Ordinis Minorum.

83

atque

650
alquc
lionc
illa
aii

DE

S.

PKTRO DE ALCANTAKA CONFESSORE.


inter scriptorcs Uis}.a7ws^ ^ S. nxatrc Teresia locxim tractarunt; necplurima illa, qum qxd de re a^cetica

facta

vrrbum n.ncor.lal r.un uluma^efhanno proximc praotcrlapso {\ r^\)h

lo/. Dulkenius latinitalc donavit anno lcctor utramquc oncra Vcn. Granatonsis. Adcat vcr.s.oncrn, mVx nempc vi Lwhvia Gran.)
Prffifalus

S. Pel.ns quoqxte hahet, vcl

mininnnn nbludcre a

ergo S. Petrus vcl stylo Gronatcnsis consucto. Si duos eodetn tempore alius illa scripscrini, scqxtiiur
identica' dictionis gencre ctpari mcritocxcelluissc;

(S

iUico videbil quffi


ct

sit

forcnlia, ct quis sit auctor

opnsculi .1.1intor ulriusqnn Kx libolU dc Oralionr.

collationibus

nolitiis,
S.
I>c.ri

jam non videtnr posse


..xtni
,

fjuodrxirsusnon iiafacHe admitientviri litte.raturae nusptam profilctur periti. Denique Ven. LuUovicus
se

negari
fuissc

libHium
vencrabili

Luduvico

J^^;^ ^^prout
t^^
^^''^

iraciaium
76.

suum

de Oraiiotic

ei

Mcditafonc, ma-

ynam partem hausisse ab


11.

atio quovis. Confcr dicta

""^^^

Omnibus

iiaque sedulo pcrpetxsis, idnobis


:

Vcn. ^-^^^^^^^^^^^^ cditioncs quas hnbcmus prol>ata fmt an 157 * nobis vidctur illa,qua; sima GumaCordubensi. Attamcn ii>^o a P F Antonio sc pauc.s an. 1579 asscril Lnsi; in ibro suo edilo .cneracomposuisse. /am ^.ro ;iicl>us iliun.
ale

vidciur verosimilius

S'.

Petro pro!
aiit si

manibus

fuisse

Tractaium matiuscriptum;

mavis, Noias a

Graimtensi paratas, ex qxdbxis ille longe maximam partcw libcllum suxmi, Boderico dc Chavesprimum

comxnxmialiisque B. Viridcvotis cjxisqxie fratribus catum,acdcindesxibexitun> cjusviLr iypis manda-

tnm concinnavU. A tque hac in


,,ora,ur permausisse usriueacl
Coin|.u(ochr(U.olof:icof/^'

hxjpoihesi (hy; othesis

o.mum 5 2 Hx quo svhsumit landaiusb Ani


.

cnimcsi,cumccriact,xUaiuut.posiiivadesiderentur
nryumcnlaiuiriusqucsilcnli.xiuihaudabsurdeinterprciatur : S.\*eiv\qxddem,viri profundissim.Thumilitaiis

ZLilus^
1544

omncs, qui d.l.genter ardc boc convcnil inlcr

antc conshl Vcn. Uuiovicum dedisse libris operam non scriben.hs

annum
;

abiue

acproindc nihildenominis aqxdxendaglorla

sol}iciti;quipr;cicrca,xdpolcja)n,Ttatcacviribusfra-

gumentum
Cahih'

his itapositis, .llud t.acla.-unt. Oeni^iue

nse<juensinstiirii,raiiocinium.riuo.lianuju^^^^^^^^ tvactatuu. dc O.at.on;

plurinvs iisqxte ctns el aliunde negotiis distenius ius tmo E diffxcdlimiJi, cxiguas prohalnl qracissimis et
'ct

hahct:Connm

esl

qui dicitnr a vencrab.U Meditationc ct Dcvotione, consc.-iptusncvclmiuin...n.difl-errcabaltcro,

nullnsin cdendo typisVUssiponensibus y,artcshabuit:novcratdcni/jueGranalcnsci.'i hactejuris pxiblici de Oraiionc ci Medilationr.


;

libellosuo

nomineS.Pel.-iedito;soluminboc.-epcr.turalo Chavcs, qua. .n ucpistola ad Uodericum de I^Orum Gr.nahic speclan .U.Hidcralur. (Evi.icns esi .csnjs^^ ,/,>/m.. ..76). Oeindc cum L^.^c/.,o lle a..n.s, ^ntcqu scihcet nt anno 1533. undecim ber, idcm p.-orsn.s m sc-ibcndo opcram da.-ct;ct est concludere, nuiu.ri>lHMribuilur pronum sane
. l 1

nus nihd veniebai ilhm fuisse nec in mentem ei verosimilius rnanddurum Notas seu liJyrum paslhac foric typis
exqxdbussuadecri.scrat;dcniqueunivcrsimmonu-

non sua.scupropriomarlccompos la,darc, sed qux cx aliis cxcerpscratetincompcndiumredeaulcm ad Ven. qcrai : hc sacado y rccoi.ilado. Quod
erat sc

'iudovicumsi;Cctai;hicxddcnsquoplausxiClfxdelium

S.
sil

Petrum ilUus aucto.vm


nccnc.-ari
id possit nisi
,

fssc,

cum

u.concussun.

ab iUo qu. onu.r.n l.dcm


P^tro conscn-.
'

emolumc.nto,qu;eolimdcOralionectMcdilnUonccolsub alieriusnomine exciperentxir(necenim


legerai,

n.cusat

libeUum a S. lostrcuaim Ulud adeo 1533. Si revera ntum anno ctiam ut certum ad. uxconcussum staret. et aliundc ante anfmm \oii nihil .niXtatur Yen. Ludo^>ioum dircmpta forct Ast supra v^di-

hnn.anam

idvitioeiveriendumjexistlmarepotuit.senonprohipr,rquominus illa proprio noudne vulgaret ;


beri

sertim

scrinslssc, lis uti<}m

stntu,tur

pro-

Vinceniio, mmuncvero nJs, assumi a h\ Anionio conscripium anno l.).iJ; probari libcUum S. Pelri ruii argumcnlaito. funditus proindc iota ejus et in uirmsque auctorisfS. Petn
^

addcrei,aS. Pctro vcl non visa Quod vero nihd ipse movcl considto pr.Tternussa. quadam cxpru^ nuerit lectorem /id eximia f riassis expcctaxxdum cssct, iali ex dentia profecJum ; cum in adjxmciis, monito, illa tempcstate idisquc daio tum sibi tum aliis exciiandas moleshaud pcrvas

cwn plurima

habHiu, in fa-

'"^"" ^*^'

Lu.t.Grana.

rcbus conveiudovici) tractaiu 7wn so/um verbis identitas; duhium sil jiientia sed et in ipsis potest,aUcrumah altero h^msisse ; alicy^^^
^^^^^^^^^^ ^,,,

91

Cum

lias,

imo

ei /i/c,v,

nihd

sa-nc .rdific.aiioni fxituras.

tanta

mandalum aliqnol annis ,cultim S. Petri typisfuissc Ludomtcquampublicijurisrierci Iractaius Ven. et locus, quihus scilicci annus vici Criera ornnia,
concriptus
lihcllns S. Pctri, obscura.

rmn

alteri rr.rlu.Tisse.

Cerium nohis quoque

est

opu-

eorum qxuv ml coxnmenMedUaiionefocmni, dalionem libcllide OraUone e-t licnigni Fremaut in hic adscribemus verba P. /'V. Palmario Spirituali (Gccstcl^cn Palmboom) quicomplcctuntur enhn particularia nonnulh,dc mcniio, alios sparsim tanium occurrd bus apud
92 Ut nildl omiitamus
:

~;,;,
^^

j^,,,,taiione

^^

p,

/.y.

/ve-

maut

aimqne.

ex Moniio P. quieque ipse exvariis, pr^rsertim


collcgit

h\

parwm

vei

flandncc redAntond Vincentii, in unum vcrtimus. Lil)cllus .ste, ad, dita, qux nos hiv latinc
omnc..; Ilispamirabiles brevi prolulit fruc.us. Pcr adhibitus in univcrsis fcc caMioniam sparsus aUp.e scu novitiorutn inforbiis cst, pi"ccipuo ad tirommi

,Mldcfxnita.hx^uperscr\rt<n-uierqueejxi^^^^^^^ anno 1 99, rnoriuus

Z^inaius eslS.mvn.
1S62

GranatensisedUus Vcn. Ludovicxis *''"'^ ^^""'" ^'''^'' ^^*^^^ ''^"' est\m (1) f"/"1588.21. Testatur porro anni nona noclis die ulUma suu^n ah aliis xnuiuassc scu Pelrus sc tractaturn S recopilado): Quoniam vero

lucem

mationcm. Haud multo post


oiia in

v(M'sus fuil
:

acrmanicc.
oin.ics

Polonice, Italicc, Gallice, Belgice

apud

ma-

desumpsisse (hesacadoy pars cjus oruscuh, coxiceptts lonqe nxaxima saliem in V. Ludovico Granaiensi, mnxxino vcrbi.s, occurrii

Uini

Cum

ffislimalionc, tum ob pcrspicuila.rm. ob scntcnliarnm cla.-itatcn. cl P.-aJ(UG.-a..atcnsis cx Ord.nc P Ludovicus

auctoris sanct.tatc.n,

alicruirumeritadmiitcndum,vdhaxisiadlaessecx manuscri. io, poslca vero libro, tum quidem


Uujus
typisvuloato, vel ex alio
Vym- iqnolxis

calorum,

vir

iu

viis

spirilualibus

vcrsat.ss.mus,

Olvssiponc S.
'

coque Pctrnm frc^picntcr convcn.ssct,


;

quodam
;

fonte, qui hucus-

ramilia.'iter ulcrelur leinccns ncr liUcras *


..

qua^sililliii':iUtlc.-a-

omnino pcrman.vt qxiod utique facde supponrndximnon est. Adde Lmiovicum Granatcnqxwlitaics eximms, prmcx.sewi ob stxjii meritum et et pcm obtinere cwn MagisU-o Joanne de Avila
(1) Lu.1.

vit

qua potissimum raUonc,

sludiis

_....i::.,

..(..,.,1,1

utcndo

rnm Dco placcrct. Pclrus. re Pomino Ludovicum rem Deo coilitus cductus cst, Palrem docendi munere absligratissimara facturum,si a
capitv. p,

co.nnirndata,

Mufioz.

Vida,

llb.

I.

.-ap.

i.

(3)

iJem. Ibid

lib-

u.

Wncns,

, :

UIE I)i;CIMANONA OCTOBRIS.


so (iarot, quihns nens. conRCvibondis lihris porfortionis dirigorol. Quo accoi)lo respnnso, in vi*a
coepit
fuioles

651
n.
i.

haudinfeTiorisessemcritiquainprimum.Eadcm ad

verbum

Granatonsis
adliilioiido
(lc

!il)rum

suum

(\o.

Oratione oxa-

raro,
S.

laliusque

ovolvondo, qun; ipsc


conscripsorat. Po-'

Hohrbaeher \f\) qui CtTlerum exscriiyntio bit, viT uno mutnto opice, Vitam S. Pclri, ab in Bntlero ad xix Octobris leqitur. ad calcem,proul
rcpctit

Potrus

oodom

arf?uui(Mito

siea

pluros alios (Mlidil tradatus. cfrlosli doctrina Petri insigncs. aancla Teresia agons dc pr.TfaloS.
libollo

Valde nobis swtpectum vcnitprsefaitun opusculum, an scilicet reapsc S Pctri sit partus. Hatio est nul-

hm

prorsiis illius hahcri

mentionem nec

in

Wad-

inquit, ^vstimatur : cum enim ipsc ; magni, dc ca in orationc vaUlc essci cTcrcitatm, pr.rdare
ct

rfinv/olScriptorcsOrdinisMinorumlnrc (/7 /ii/j(/5.1n/iacontinuatorihus PP. Joannc dc iuca, et Jose-

scripsit

magno
,

animaruiii

cum

fructu.Swncliis.

Franciscns Satesius, rcscribens viro cui a confeshortatur eum ut frcquontor logat sionihus erat lihollum, (iiiom S. Potrus do Oralionj composuil.
Pontirox

(ium pho Maria deAncona;ncc in Bibliotheca Uispa/nka nec Laurentiusa Nicolai Antonii; nec }farchcsius,
?civ\ scriptor, illud divo Paulo, nec ullus Vit,T S. ne duhie quidem noveruni. Undeet recemet, imo cditione , curante in rccenti operum S. Tcresix

Grcgorius XV, qui Pr-lrum


reltilit,

numcrum
esse

lcclo ojus iibcUo,

in Uoalorum lumon dicebat

D. Migne,

quitamen, utjam diximus.opcraomnia

clarissimum, quo animae versus coelum dirigunlur, quippo cu.jus doclrina cn-lostis cssel, atquc

susccpif, aliud nihil S. Petri de Alcantara rccudere de Oratione et Mcditahabctur pr^rter opusculum
lionc. Ut

ab ipso Spirilu sancto dicUita. Ilinc etiam sanctum Petrum vocabat doclorcm el mysticiii Tlicologi^ maiiistrum oximium, jnl)eus eum dopingi a sancto ChriSiiiritu, sul) columbro specie, inspiratum. Cum
stina, Suocia? rc-iua, c tenobris lucretica! pravitatis
atl

mihi indubium sit, alterum opiisculum a Butlerolaudatum,veteribusprorsusfuisscionotum.

Cum

itaque Bullcrus
illud

nullam

asserti sui det ratio-

deprompserlt insinuet, rectius nostro abjuvidetur nobi^ opusculum illud Sancto

ncm,nccunde
dicare.

catlioiiciB

iidei

claritatcm assurrexissct, alquc

Quod autcm

ipse Butlcrus, ct

non aliquis ex

abdicato rogno, sceptrum ct coronam llcatse Virgini ac inde Romam B in domo Laurotana consecrassot, mox pluros evoivere libros, quovenisscl; cccpit rum lectione in suscopta nuper vcritalc firmaretur
eral

ejus editoribus, qui, ut


illius tea-tui

notum

est,

plura prim.rvo

enim valde erudita


ot

in

omni sciontiarum ge(lie in

addiderunt, auctor sH annotationis K ex Vitain pr.Ttensum S. Petri opusculum, coyistat Sanctorum edittonc anglicn {&). ruui laiet ^''"' 95 Anforteprimusassoti Butlcrcani fons

J""^^^
'"

nere, et linguas callcbat lalinam, grrecam, chaldai-

inverbisS. TeresHe, libellumS. Petri


tis? Ipso,

commendanlibcllorum de
(lui

^^^ ^^'^^ Z^.


^.ludi

cam

hcbraicam.

Cum quadam

bibliotlieca

inquit iUa,

quorumdam

pote^u

sua icctioni vacaret libolli S. Petri, accidit ul intraqui rcnt pluros Cardinales eam salulandi gralia
;

Oralionc'in lingua

patria conscriptorum,
:

jam
quia

cum

rogas-cnt qua rc
"

distincrctur, rospondit rc-

Mcditationes cvulvo S. Petri de Alcanlara. gina: LibolUis (piidom minimus est omnium, quos mihi obtulorunt; sed hunc ogo cajtoris omnibus ante-

omnium manibus teruntur, auclor cst nain, cam bone oxercucrat, et optimc in ca ver.satus erat," utilissime iis qui eam liinc dc illa scripsit quam
latinc excrcent.//arf/cc/ S.Matris verba rcdduntur Quidquidsit, nihit nosaddiem xv Octobris (6).

apud

pono.

Ailerum

enim

ego

pcrvolvi

nullum, qui

jeque salutarcs animse mcie tulerit fructus, intelleclum illnslrarit, volunlatem moverit ad Dei amo-

potest in favoutique ex S. Teresia^ textu concludi laudati. Licet enim plurali rcm opusculi a Butlero scrip.s-isset utatur, quasi plurcs S. Petrus

numero

rem

ol

limorom

ac

tandem
cst opus,

mc

contirmarit in

tractatus seu Ubellos

omnes tamen tamquamde

catholicaa
libcllus isle
verit,

vcritatis

confossione.

Mca

sentcnlia,

cximium

nccquisquara uoga;

;Ycc etiam obstat, Oratione directe ogentcs recenset. dicantur lil)elli, licct simul in unum

Spiritu sancto duce, conscriplum


illud lcgorit,
ille

quicumPropto:

que attonto
rea libcUus

mccuin

scntiot.

quominus partiidemquc coalcscantopuscutum, quod constat bus haud parum diversis.

mihi major est paucis quas enim verl)is , senlentias cxhibet egregias tam alte monti improsserit, ctiamsi uemo allcr densa composuorit \olumina. /Arc P. Boiignm ^ Ramaut (1), via^ non ad vcrbum esc swpius dicto P.
quovis
ju-ctio
,

g IV.

Ratio scribendi Acla S.Petri. Prsecipuiauctores,


qui

de

ejus vita

tracta-

ijmdam\n
pra;fntu catti-

Fr. Anlonii VinveiUV Monito. ^^ Passim IttBC quidcm a scriptoribus asserimtur

runt. lieliquise.

attamcu Hcctdili(jcnterpercurrcrimuscpistolas,imo
Qi

qavdn.

Opera, S. Franaisci Salesii hucuscpic c.rcussas locup{etissimisindicibusiiutructa${2),nu(laprorsus


nobis occurrit mentio de S. Pelri libelh
iabitur P. Laurentius
let,
;

V
zi.s

estigiis inhisrentes

prxdeces.Horum nostrorum,

Kntio

nnhnifii

acproindc

nominatim Danichs Papetrochii in acti^ saucti ^;^';^;:^"' su-ut ct die rsPhilippi Nerii, ad dicm xxvi .Man,
,

a D. Panlo,

ct

cuui ipso Boil-

ccdcnd

in actis

atque Joscph Mar'. de Aricona aliujue (3) cpistotam citantcs quartam libri tcrtii. Non magis nobis conslat de epistolis a Granatensi scriptis. Supcrlus vidimus quid scntiat ICchardus dc prwtensa S. Petri rcvelatione, quacognita, idcm Granatensis
abstinuissc dicitur
nerc.

(qu<T

cum

sancts ^farix MagdaleniP de PazS. Petro dc Alcantara canonizata

}uit) ;dui'licem Saiicti nostri

dahimus vitaui

anti-

a doccndi scu concionandi Necdeniquc asscrtum,quasi Granatensi<


Petri ampli/icass^t

mwtibel-

Ea-hisduaquoremalteram, aiteram rccentiorcm. ad actasaneU Pelri illustranda conbus quidquid alia est \ fert,copiosefacileque dcducelm. Profecto .solcmniter, ut Sanctorum, ratin dcscribendT vit^
nuncfit, abccclesia canonizatorum;
luta teacbris.

aha commen-

lumS.
oputcuinm
aninnfc

(cum nuUa adfcraiur


Pctri

tandiactaantiquiora.densissimispierumqueinvofn hls enim omnia ut plurimum .sivCquoadrcs ge.ms,sive quoad chroobscura sunt idonca et notogiam;dcficiunt quoquc doculneuta est pnvcipuus Opehix: pr<T ertim authentica. Atquc scopus, ut,quanlum fi^ri potesl, etsingulis
ris nostri

probatio) dicta a nobis superius infirmat.


de
^^^

Heccnsct Butlcr aliud S.


et sy}ioi)ticum exhilict
ca^

opusculum

pace

cujus

non

videiMT

tum
"**
(l/

haljctur
^^^^^-

"'^"'"

t>^dum

''*''^^''

conspcctum. Arguuienipso titulo, quiscquensest : dcnm^"'^<*'""*' sccundu m hoc opusculuui

Palmarium ,fie sti-hjkfi Pnlmboom ! iricni xu O.tol.ris. nd /iticm.-C2)(Euvrus(lii II. i-rancoisilc halfi. Uuol>us luinis l.\]\. p- o--!- - t*) U'Sloiro io-fol. I'aii3 ICO:. - O) AimiA. UiuoT
.

do
09 liV03
l'

tnp. X

?f

iT.o

fait c
,

V
t.

\Urtyr3

-ii) 'uia SS

VU

iJl(5otob.. p. 171. Coiiim., ITa-v.. n-

aud othor

l>iiiirii.nl

Samts. Londoa

Sanctorum

DK

S.

PETRO DR ALCANTARA CONFESSORK.


ris obeilionthT. vinciali^. A.^t

Sancton,mvUts.certadislinguamusadubiis.dubUi singulorum documcatorum 'scccnmmus a spuHis;


inccsli<i>uUcsoriginem,:vlalem,1idem.(Juoduuanti

AUis dc(unctus

Olfwii^, eU(/ttur Pro-

tam

non raro

sil labori.s el

diHicultalis

nemo non

vulet.

nisi diu

muUumque

demisse de se sentiebat, ut nonreluclans. et sohnn ex tunore


offejmoni^-

Ml

ccc

hoc etiam operis Bollandiani


eruditis generatnn

aUis

, b tali n.onunu'niorum ''';''''V''"':'7 sola .../f,,;.,. affulsit lu., t vclc.

^-^H^u^^Z agnUun^; "7"^-^

a!^ZusZ Z^iendum. Cum primum

mvhcndi occasioncn

adduci ,mset
in tri-

"
'

^'^^;;^.

.
'

Z^^Ztr.,n,sp.Jsiderc,. amare apudcos ,,ucstus indn,nu,n pr^efc,",lodl,ominem tam incptum ct

imsehenii nostn Uialr.ba ,,,. . a,i.p,ot


latue,-at,
ea-isleret.
Utvefsa a ralion'
iicln

(le

t"""'"

^"""^

u( ipsa

regum
vitis

P-^JZZ^Z Framorum
S(

^U
^^^^

rws

^Zonendam.
pra^fcetus est;

succcssorem esse vol.issentbeaii Pctri de onus Dcinde pr.Tvidens secundo ,dem .\icantara a capitato absti,uut, donec obcet

Kriheni
lecenlio-

97 Miud uorum causa

est in

in o,-dine

n;;'liomm '" ^ Ca^f ^ca^^^^^^^^^ ad


'^'':"

j prxccplo cogcretur, atque rursus p,-ov,ne,x cum sollicitudme


quam
vigilanti
c,^,n

ct

"

.'

^^.
"^

mau,-a

p,-udentia adminismvit. Multas

rum.

noni^ationem '^''^^^^'^'^Zl^^X^san. -po, gu., cw I minatm et excutUur ; cx


clitalis

,Jtra,i.nis Itntuta; s,.us autem m


^^^^^^ ^
'

currieu.,0 condidit ,cges et

posteru.r.;e.pericnt,a sc,^^^^^^^^ ,^j^,, ,ag,sp,-o-

famam ad miracdorum
,

glo, '"

"^

'^'

/,,c^J.,-.(..'''"''''^''*'P~''7"'t

';i^

qu^ ipsa ,nu,titudic vcl '^Z^vclnegl,gu,Uu;:Confessar,osprovinci.


,,.osiorcs,

t:s:^:s::z:::2T^^^^ temponbns
^fari.

- ./.o... ...,
dociis

..o.. ...
ut sibi refcr-

Quod

si pr^eterea iis

an.T etnosira- :vtaii

florucrm boriciniora suntet litterarum

quorum onerabat conscientiam

vix H rere soUtas,

celebrata.facHe intelUgitur narunufur artium laudc antiquionbus vitis occuiplera^nue difrwuUatos, in evanescere. Nedum nv

non omnes

pottus penuria laboremus, eomm docwnentoru ponatur pars obmimur mok, ut maxima laboris materiani. ^ec etuua in et conlrahendo seUqcndo est hwremhnu sKtbiUenda chronohgia mulU>pere

renidedoctrina.Nonsaiisinstructosaconfessuynum audiendarummune.eamovebat. Eo etnim agente, cujus mUlus allcnus Definilores legem tuleruni, vi E provinciivprofessusinsuamadmittercturveladscnrationes. quml ut fwreVgraves suadebanl
beretur;
Interritus toUebat abusus,
licet

ubicumque cxisiercnt,

rcret

hanc ob odium.

causam plurium magnaiorummcur' Cnm vero accurate servaret ipse qux


minus
a subdilis ddujebatu/r

tum
ciri

rcUam

instrumentis soleant lulffuod pr.Tcipna facUt cum nma.. ium ^uod facKe componantur omnia hisloria. Id vero ante
coivva> ^taiis

aUis injungcbat, non

quam
100

iitnebatur.

Cum

Clemcns Papa

VUi omnes

Mmorum

J/ojni

liebaX a
l'

quod jam su^n-a innucbasolUcite curandum, ut, pr.termiitatur eorum n" in actis nostris nihU

obligationc DisoUccatorum provincias solvisset ab statutorum, veniamque dedisset nova (jcneralium

Ctemente
Vtll,
et

'p

Hispa-

qu^apud

sunt, et.arnst h^c lelitam commentantus, tradita momenti. Nec tamen h^c ita vioris tantum forent hujmmod, nuUus omnino iuteUccta veUm, qnasi

Sanctts, diversos scriptorcs de

quorum

condendi,soUPatri Joanni, ob noiam juit. Re'gulis a sancto lUtm munus hocconcreditum


l>etro

ejusprudm-

nice regibut-

actissohcndus esset es ipsa cuHas. ContrariumsaiissupenjueelJicitur

nodus, nuUa cxtra-anda

d,l]i-

quasdam addidc AlcaiUara propositis, alias superioribus congrcgntts dU; quiv dcindc onmibus approbaii^nem tulerunt, ut, ne exhibiliE in tant/um Pervel addito, reciperentur.
verboquidem dcmpto
fecte

Pclri

.10

.Wcantara vita.

Asl hnye muior

est

servabat Salvatoris nosPrl

mandatum

de d.-

discutiendi materia

quam

actis, in aniiquix>ribus

iigcndis inimicis.

Ncdum

in contradictores suos

utpersemanifestumest.SihUominushaudinficia. Sanctos.nonmur repcriri inter reccntiores a^tatis admodum sunt) quorum fama, nuUos ipauci iamen quasi orbem terrascripta adeo per toium
labores.

rnm manarunt,

ut plurima occurrant,
;

riori indigeant disputatione

qux ubequodooniigit tnvUa

C S. reresicr,anobis tomo prsccedcnti ad

dmn

deci-

assuroerei,potiuscxcusabal,causatusbonam,quam In duobus Ubrisquos habere possent, inientionem. progrcssu neformaUoms a conscripsU dc orlH et satis modcrate, ut B Petro de Alcaiitara suscvpiiv, ^(Ctat de persecuttonibus adr mox dicemus, versusillam ab inUiosuscitatisdiuqueconUnuatis Ul, a Hcgibus Hispanur. PJuUppus

Magru

/iebat

mam
NotUui .Fr.
(iHtiw
io-

quiniam Ociobr.s iUuslrata.

>> J^rt-

lara Vita,

sancU Pcln de Alcari98 Pritmi.quam damus, sancia est a P. F. Joannc a conscripta


viro inter Discalceatos
,

rw, nui
Pclri.

primiiif
S.

Maria
ob

vittim edidit

exindam sanctl>noniam
et

haud Ignoto, tum ium ob pr^claras ejus

ubigravloraincidebantncgotia.numquamnoncjus auUcis expetebatconsiUum; et quadam die coram quod semper consthis et urofessus est, gaudere se, P.Joannisobsecutus fuissi-t. Qul hcet tum
sententke

animi dotes

insignia quivinier suos obnt

muma.

faniitiariterutereturcumrcgibusetmagnatdms,quoconjunctus erat, et consangidnitatc

compendiose exhibitam Cujus proinde vitam hi^ lccior : cognita emm haud xqro percurret erudUus ^criptis a-quiu.s et recttus auctoris indole, deejus
fertur judicium.

rumplerisque nullum umquamab

iis

deprccatus favoremest.

m''

tiliui

sancta Maria, natus 99 Paier I'r. Joannes a Ugionis, seu Cancnaventi (quod oppidulum est i()r(.'tw in nobiUssimis famiUiS rdigion^m mu- .ieUwvetcris in Uispania), cx Salamant>cx studus nia quff gesi<t. a Portocarrero et Henriquez, Pater Alplionsus Lupus, incumbebat, dum ibidem tempons 7iotus, coiieloTientia sua aposioUca tunc monitis ct verbis commotus reUcionaretur. Ejus
iiatales.
.
;

IL garela a Crucc, fUia Impcraton.s inslabatapnd P. JoanCUira, et monialisa sancta Mntrtlcnsi nem ut tum sibi tum regio suo cOAvenlut vero continue recusavtt. confi'ssionibus esset;ipse a
protixiorcm, hb. (Conf. infra viiam
ii,
/(.

MaxmnUam

V^^)-

Eademhumilitatisvonstantiadcclinavitofficiacom-

missarU generalis in curia commissarUgenerahs untaula litspanica, sicut el pivvtnciarum^ vcrsarum Fratrum Discalceatontm (Chyla infulas Chglcnses Oblatas sibi a PhiU.po lU
sedes quoqttc Legioncnsem et dem rex (veritus '^' idem rea> Iveruns ne rcfugisset

Romana,et Indmrum m

qionem
rst,

sancti Francisci

cum

aliis

muUisamplexns

.a pariter abnutl; ac po. in Indiis OccidentaUbus)

sancii Josevotaque nuncupavU in rigidissima .\lcanlai-a Petro de Alcantara in-ov^ncia. uper sanclo phi i^ovincia, nuper a sancio std,o i,,Jnnclu,n proK,enJleo,og,o

"^"^'-

Zamorane.tsemquas patna excedeie ac


,oposucrat.

fJdaU.
ru.

tinusverbidimnipr^dkandi,n,,,iusn,gnoam,a^

''^^^^^^^^^Z^^^^ZZZap^^cta :"""^" 101


'

e.o- .,..,..,

cum

Vir frw>tuver alupu.d le,npas exercuit.

,nolo,jesi.oleo u,fn,o,

''.''f

",,' ,w-,;r ,n,nmlusM

^
-

^.^_^^^^

DIE DECIMANONA OCTOBIUS.


,

653
h. .

Viatic.ocoactHsabslinere; ,inuosvo7nitxts,ca^euniiuw sacris cssei opevalde devoiecl fcrvcntcr licetpridie


raiits.

angnstias, Medias inter ingruentis vwrtis

nrn^clara c.Thihuitinvict.Tpatic7iti3'

specimma

ast

CALZOSFnANClSCANOS.TREsHEnMANOS DELaCOMPAc. PADECIENIA n Y DIEZ Y SIETE JaPONES CiIRISTIANOS Malrili tOOl. 8, et 1028. 8. Quffi RONEN Japun edita quidein, ut crcdinuis. laline conccpla, Uuma?
primuin
fuil

simuletiamse^^aviXjudiciormnDeitimoremillurn,
'e(c

cum

Addiiionihus
;

iloL-tissimis

Francisci

quo la/atopere a digniore su.sp,rus exnereabhorruerat. S.rpius multiscnm

quocis pcr v>tam. ,nu~

Pena, Hota' audiloris, 1599

cujuseditionis

Waddin-

clamabat:
ria! qiiam

Visitaiiones et Dcrinitoo Prffilalura?! o


forlunati sunt rcligiosi,

qni

nihil
!

nm!

ul quid quamtalenovoruntlo Muncraot dectiones hujusmodi vitam agere ab niihi las non fuit procul rcddcndamdc anisciUcctforuridabat ralioncm Ita

mabu.ssuhdiUmim,quibusiamrnsancteadeopra-fueDcniquc.postquamiroprvsmandnisoculossdn rat
clausis.set,

spirifum magna cumpace ct quicte sexta diditdicxxiu .Sovcmhris anno \m, feria

red;

quodhaudsincnumincfactumopinarilwet,cumPassionisDominicsedevotissimussemperfucritP.Joanillixisrecitareofficium.Utpopuli nes solitusquotidie funus integro undiquc concurrcntisvotis satisficrct, etampliusdiee.rponc7idumfuitinccclesiuconventus illo Bernardini in urbe Mairitcnsi.Caro toto

gus meuiinit. VlDA DE S. .\NTONIO EN OCTAVA RIMA. Joannis a sancta Atque h,TC de vita et scriptis P. Maria.Jai'i^eropropiusadremnostramaccedamus, auctorrationcm seu mecxplicando quamscrvaril suadcS. HUoscriptiono. quantoque h,rc thodurn in sit hahcnda. variis sub respectibus in prctio brevis Notitne, r/i Q^abu, e^ fon103 Ucminit ip.sc P. Joannes ^^- v.Fr. Petri scripta reperu,ua gcsla qu.dam sancti s^^ sancli Vui bantur.Concinnata ha-c fuerat a guodam ^ ^^ ^^^^^^ vcrbi.s, quw nominis socioet comite.utconstaicaQuod vidimus testamup. Gratissiloco apposuit : adco utique accidisset documcntum

mum

nobis

uslra illud pretiosum Opcri nosiro insercre : at fi undcquaque conqumivimus. Vi^ ullus dnbitandi

sancti

tempore

ftea-ilis

remansit. Ea-equix

multorum

epi-

sc(ypoyum, principum ct ordinis sancti Augusfnn hone.stata: fuere. Celeber

aulicorum pr^xseniia co-

tgpis numsupcrcsi locus, laudatam notitiam,qu.r pcnitus iulcrcidisse. Postca quamcdita rcpcrilur, (Ulc ipse est qui B. P. Fr. Franciscus Gonzaga

dcfuncU comconcionator funcbri orationc eaimias

Minister E Uisloriam Seraphicam edidit), Ordinis mandavit ut insiiigulis provinciis congcneralLs, priFciscribcrcntur vit<e fratrum, quorum. virtutes

mendavit
ScnpJ" Teren
smtuf-

auclorc ^n--oho In BibUolliecaHispana nova. rcpcrio .scqwnlnt. Joauncs tle sancla Antonio (1) ExcalceaFranciscanus, ex reformala secta
Maria,

virtutcs.

pueinclarucrani.Astfactumuifuisscvixleturparum diligentcr^ctpdmatantumnotata.Quapropternova
susccpla invcstigaiio
oculis habuit
P.
est

cjusque aliquando lorum provincia; sancti Joscphi,


Ilispaniarum iidautis, piajfectus, Maria; Austriaca^,
csset apud dcindeque imperatricis Augusta^, duiu adminisler, pielate et nos, pcEuilcntia' sacramcnli Infantis parengratia apud IMiilippum IV regcm,

Joan/nes

tcm,spcctalus, edidit

CHnONlCA DE LA PnOVlNClA TUi S. JOSEPH UE LOS DiscALsoz DE laOhdende losMenoresde S. FranCISGO, V DE LAS phuvincias yCi'Stodias,quedellas quorum prior edilus iiAN salidu, duubus louiis vitam sancti Pctri est Malritianno 1615 (e.T quo reddimus) ; posterior vero 1G18 de Alcantara latine
:

vitam sanctiFr. Petri voluminc Chronicorum provinciai sancti J.oscphi exhislegcre est.quamquc nos inferiuspubiicamus in quanlum nobis panico mlalinumversaui,quod, Proprioiiaque consfatjiucusque factmn nonfuerat. latine ; ab initio ad labore vitam hanc vertimus
pr.rtulenmus alteri, ab finem. liatio cur istam

anno 1611 Ilrc omniasub a sancta Maria, cnm conscribcrct, quam in primo
.

hxc est eadcm. Patre Joanne, separatim cdiia- , prior,cum in lucem prodicrit quodilla teniporesit

auno 1015;

altera hjpLs

mandata

est

amw

1629, ut

Est habclur cx Bibliothcca i\'icofai Antonii.

enim

ia folio ividctur polius in

majoris fOrma'}.

VlDA VEXCELENTESVIUTUUESVMILAGRUSDES.Fn. Pedro de ALCANTARA,Matritiapud viduam Alphonsi


Martini 1629 in
b'.

a HoHando regulajam indeaheaordioOperisnostri tcmporc fulclitrr serstatuta, atque deinceps omiii


vata,utiaActisno.stri.s edaniur Viix,
fieri

qux,quam
F

possit

proximc, ad xtatem Sanctorum. de

Thatadu de Uepuijlica V PoliciaChristiawapaHAUEVES VpRINulPES, vpaualus giE enelguberC NiOTiENENSUSviCEs: ad PhilippuMi III rcgem cathode Corinellas licum, Barcinone apud Sebastianum
1610 in 8", ct 1018. Et Ulisipone i6'2! in 8% principem editionem Matriteusem anni 1615. 4. Braccinus itaticum hoc opus fecil Julius Caesar 8. De hoc opere legitur in editum Venetiis 1619. Sancti Palmario spirituali seu mcnologio Ordinis Frefrancisci fUindrice conscriplo a P. Bcnigno Liber (de Chrisliana Rcpuhlica) tanta maut (2).
posl

(juibus scribimus, accedant. diem obierit supremum 104

Cum

Pater Joannes,

se.rcentesimo vigextatc provectus, anno mitlcsimo Novcmhris (Bcatisimo secundo, diedccima octava sanctus VcXvn^ dc- Alcanfxcatus paulo ante fuerat octava Aprilis ejusdem lara die scilicei dccima

^lZZsiZ

anni) liquct eum sancto Viro fere Ingressuscjusinreligioncmfigendusestintcrannum


niillesimum

co^vum

fuisse.

quiugentcsimum
:

sexagcsnaum

pri-

mum

quofundata provincia saiwti Josephi est.in

apud oinnes in ajstimatione fuil, ut brevi omnium vcrn;icula fcre Europie populorum liiigua donatus altcra vice fuerit. Paulus Papa V, se una alque
opus magna cum voluptate pcrcurrisse professus cst addens scri[iturem beue de ecclesia meritum, dum cflicit salutum rcgnuruui di-penderc ab obe,

qua ct profcssioncm edidit et nuingcntesiniumscpluagcsimumquinfum,quomorcujusconcionibusSalaiuusesi P.AlphonsusLupus, juvenes habitis, permoius, sicut ct aln manticr tcm^ ut.sxculo valcdiceret. Vidcturautem multi fuit e.r cathedra SalaP. Alphousus
pus, quopra^fatus fundatie maniica' dixit, referriad initm
sancti Joscphi
:

annum

m.illesimum

provmci^

di(!ntia et

reverentia sancla:

Sedi exbibitis.

Uole-

postea enim

legitur

dm

Italm

bal etiam P.

Joauuem,

a^late

primum
leuiporis,

innoluisse,

cum

quo ad

ccclcsiiE

jam provectum sibi parum ei superesset bonum promuvendum


(audalus P.
/'.

cumpropocommoratus, utquc Ilispaniam repetcns, .suamprovinciam,liarc none apud sitoredeundi ad


PatresCapucino^obiisseversusamiummillesimum quinqcntcsimumscptuagesimumquintum.Siitaque cjusmortem inter et laiulatas conciones Salmanticcn^isstatuaturintercapedodecemvelduodeciman-

operam posset
irvtnautius.

praeslare. Ilactcnus

Uelacion del mawtyrio que seis Padres Des..

AU

verl.un.

Joan.e, a

S.

Maua.

(^i

Ad

cliexn

xv.u No-

ven...,

t.

XI, p. .34.

mu

Fan,av.

nW.

norum,

DE
cm splendorcm
.clinerc,

S.

PETRO DE ALCANTARA CONFESSORE.


1-

1-".,-"' -!"H;:^cim
olc.
,

,.nm)i/i\v^

Z^Z
/^^^^

lcctorem. vrsofatavi

Xe

a>uJ>van.
^^

al,

solontmn Tra7is/a" UrUano YU, Bcai^

dam sacrum corpus


rcfercbal.

sl.llarc
fu.t.

pec
'"'

V.sum

quoque

"
'.^1'

^^^^^^^^^ ^^^.

^^^.^

^.^.^

^._

^^^^^^^^^.

^^^^^^^^^
et

^"^P^^J
vclu..
p.^o
..
f.

hospite (levoto (qui

lu..c .n

conv..ntu P''-"'
U.

^, ^'
^'

AV;,(mir- am.o )62:i (3). ^^ pr!^,entrm slalum corporis

CuUms

PrasvM

vctc auro
rilate

i...cxla

obtcctu.n,

.
.

ttntvt

(lcposuil publi (lcnosuit public......

P,.ov.nc.al.s.

sacium
o|.c|..r.

J^
^

,.^^^^,.^
'
.,_^.

,,^^.,,..^

,,^ c

super re

corpus....
iussit,
tcr.-aB

aqua

aspcrsi

atqu.. calce

viva

qua
p"sl

car.,cs

consu.,.e.-et,
cu.-avit.

<ie.n

m,-.!;.iam

copiam imponi
a.iuos
inu..-ea (.am,k-...

Paulo mfru addaur


tleuuo

^,^.^_/ ,._,,, ,, n. VominlcK.s in IlisjonUnn chlis, Ha P. i,,,,,;,,,,. Olascoa(jU currcntis anni 1852 Matriio S. J. die XV Jnlii respondil .Qvo salisfncvrcm occurathts (jva-stioiuints

MuUos
,lum
rare

scpullura

apcrta

lu.t,

Uuus

va,.iis
E.x

,i,-acul.s

ho.io-

non

inlc..n.itle,.cl.
l'et..o

quo mol.

lel.^.os.,

vanis, conveni U.P. Proviiicialcni Pl'. Alc;intarensium {(pnsicuti etcxteripcr Hisponianirc(jxda' res nujcro tvrbinc ciispcrsi fucrunt) ; munusislud
(uis
illc

cpi^copo Avils D.
icarunl,
collocari
ul

sacas

Fcrna,lo Ter,.mo sploco Reli.iui.as in ,lcce,il,o,-.


P.-a.pn,ala

oxrrcct

rcli^MOiicm

aniios

ab anno 1831, atque ab ingrcssu in numciat onmino quinquaginta


:

pc,.miac.-ct.... ^'''^'\''^-:

igitur
,-;,iiia

arca

egrcgie ornata, l'';''"\^,^^;^''^ ":^'j^^^

J'':^"^^

cum"

^..,10.^^. A s.xa,.ntasallcm anuis Srri;:':"^^^ :::^fS^^^- -. aperla Ihcca sacrum corpus conlmcns ossa tan.cn corroiu.n
!
f

Cor[)Us S. Pctri novcm. Didici ab co scqucnlia esl hodie slatu, quo ante de Alcanlara in eodcm

su,.rcssioncm

(paucis abl.inc annis faclam) ordi-

non
nec

nm

Pa

'

a calcc

fuit

orm

quc

iZ"^^^^^ devotionc Zcnli


d
n

suavisdan. stillabant, qui o.lorcm Involulas itLque cum summa

scicbal P Provinc.ahs quando i.I factum ohm fuiscxtarc instruset hoc ccrtum. nulhun hac supcr re
;

mentum aulhenticum
dcposucrunt

Fcslum

sancU

Pctn

per

veis

ia

arca
,

prope

allare

majus muro
nc
Provincialis

inclusa

idque cuin

summo

sccrcto,

concursum aut
vcro
abslulit

tunmltum popuh anlcquam arcam occludcret


rcliquiae,

cxcilarcnt.

totam provinciam S. Josepiu agUur ntu duphci .' Classis Arcnis vcro cclcbralur cum pompa et noscitur ingenti pcrcgrinorum connuxu. Nullum aulcm de rccens patralum miraculum. Conventus
;

parliccllam

quam

in

convcntu

scrvari prieccpit.

Arcnis scrvatus fuit cx speciali reginae Christinas mandato, qucm ct hodie incolunt duo Piitres cum

Mi^a
iotio

eaqui

dcvotionectconcur113 Crcsccntc mdios fuJclium


sujnvolcscenfe etiam
i)us,

duohus Fralribus

toiemnii trans-

miracvhrum

/a^u/.-instanti-

ofmo

1616.

ribus,

proccati P. iG.wm/fii/*(l).pIuribusllispiuiiJC quampersunsuni fuit relitMosis, ul capcllam


particularcin
ledilicari

qui rem divinam in cccleconventus iUe semileuca ab sia peragunt. Distat lio.cpitium, oppi !o Arcnarum. VahMudinariuni scu morluus S. Pctrus est, atquc in ipsa urbe in quo
laicis,

dam

permitlcivnl,

in

(luo
iiro

rcperitur, divenditum fuit.

docentius

sacrum corpus ilcponi rramslaUo.wmspecmeritocoU. HcU^jua ad hanc


P.Laurentioexponil tantia, ita breviterca: pr;pfato dc Anconn (?). Minister proP. F. Joscplnis Moria
vincialis Didacus dcl Escurial (>pus

possct alque

!15 IicU(piiis

haud inoongrue accenselur Arbor


.

Arim,

(,ir

ex

Ula fici, (juw Pedrosi ex tnf^xo fcrrw a Viro Dei ba- ^J^^ "-;;;^ culo suo viruit.Faclum late CTScquilur P Laurcn- ^^^^^ j^,,^, tius [k] cf brevius P. Joscphns Maria de Ancona (5|.

iSacrUam nem-

Vndcfjuaque cmcur)cbatur tam ad vivcndum

ar.

Abulensi anlistilc Franpe) perfecit, petiilque ab ul sulcmni Translalioni dicmindiceciscoGaniarra,


ret; qui

borem, quam ad prohandum


fvcrba sunt P. LaurcntU).

fructus cjus virtutcm.

Ilinc, consuctU' inc

ad-

bcni^:nc annuciis, srxlam

dccimam dicm
hycinis

huc

perscverante, reginis Ilispaniarum quotannis

Dccembris illius anni MDCXVI dcsignavit, quo eodcm anno rccrudesccntc rigorc. Eodcm dic, Marchio dc episcopus, advcncrant quoque Arcnas Orgaz ilcmXarandilla, ct comilcs dc Morata cl dc
;

canistrum hnc iructu plenum Iransinilli soUtum, cL ;iliurum inliret (levotioni aulicarum virginum conmilalibus antiqui successus fidem mirabiliter
tirmat...

Mirum quocpie cjusdem arboris ramos


alihi

in

quc populus inscns cum magistratu alque loci proceribus ad idem ofRcium confluxerunl. ExposiC lisque sacris reliquiis fragranlissimum undique odorcm rcdolenlibus, iiiorum corda in Dcum experiebantur cxcitari. Sequcns aulcm dies, qui Dominicus
cxlitit,

eoacm borlo aut

plantatos,

fructus colore,

omnium vicinorum locorum concursu

produccre; saporc atquc magnitudinc dissimiU:s ^ particularc arbori a quasi privilcgium quoddam iargiente. sancto Viro pUinlalu divina dispensaliune mortcm S. Pctri, /''. Alph^msusa S. Martnio, Post hortulanus ramum disscctum Arenas lransfulU,qut

celebris fuil.

Episcopus cnim puntilicaha pcragcns atquc laudibus ritu solemni capellam bcucdixil, luit Franciscus dc Scrvi Dei enuntiandis dcleclus
Zuago,
Augusliniani

convcntus Arcnarum pra^fe-

infxus in arborem excrevit, vnde ct Petri manu fvis.et lo.slea dubium cst orfum uf) a S. vUtcU (amen causa Pedrosi. primitus planfafa Hescrvjmi nobis PrxfafusP. Dominicus Olascoaya,
lerra- ibido:
:

fcbri corCtus, qui quatuor anle dicbus acutissima nostros imposilam sibi provinciam reptus apud rcjecta, Petri rccusabat. At excusatione ab iisdcm sanus continuo morilisquf connsus,

ricum et Castancam a S. Viro planlatas hodie adligno huc vircscerc, seque vidisse cruccs cx earum
in ViUi S. Pelri a FF. Novitiis factas. Non mcmini sola nu-moratur. rf^/i <ic Caslanea, ficus ni fallar, Cj'ferum lujuct hic agi de duabus arboribus, altera
in Pcdroso, alfera

inlercessionc
faclus,

Ihcmalc Tu (lui es? miro omclcgantcm ralioncm hahuit, cu.jus nium applausu sivc iiralia; publicam fidcm fecil. Sui^plicalio etiam proccssio iicracla cst ab univcrso clcro, ubi episcopus, Arca a Comilibus numoralis ac loci Pra'proposito
:

couventuArcnai-uni adnosfra

us(iuc tcinpora viresccnlc.

sidcgoslata, sequehatur, qu;c tandcm in dcsignalu


loco
.

collocala,

usque hodic miraculis ingentibus


fjui

-^^^id^^P^

coruscat.

llactenus Joscphus Mar. dc Ancona,

toinuin XIX

AnnaUum Minoruni pubUci juris fccif HomtP anno 1745. Supervacaneum forcf eruditum
(li

lU>i

supra.
le

i2i

Annalps MinoTum.
\i.

Ue vOritler

dats,

3*20.

tA)

l. XIX, ji. iOn. (3) Arl Vita S. Pylri de Aliauliira.

lib. II.
11.

cap
II.

XIX. Edit. nororc

\m. -

(5)

Annnles MiTiorum.

1-

XIX.
s.

Hi9.

cxiiv.

DIE

DECIMANONA OCTOBRIS.
sciiicet

667
et quasi

ab omnibus videantnr

S.

FR.

PETRI DE ALCANTARA

gantur; ast qua? tomporis decnrsu obscura. Ita etiam sancli Potri sodales parvi faciebant ea qnse
Ipsi

manu tanfiunt maxime

A.UCTORK

JOANHK
A
S-

UARU.

quotidiana fcre erant,

quKque

FUNDATOR. PROVINCI^ S. JOSEPHI DISCALCEATORUM

omnes ot videre et audire putorant, licot ipsa essent momoria? dignissima. Majuros uostri omni tempore bac in re parum fuci-unt diligentes nec id quidem sine culpa; nisi eos excusatos velimus , qnam babcbant intonsive ob puram rectamque viden-tur, Sanctos non tionem, sivo quod ipsis
;

VITA PRIOR.

oplasse ut res

eorum

gesta^ scriboicntur in libris

(Exchronicoilliusprovincise,

pcrituris,

sed
ot

polius in libro vilcT, qui


et

memuriam

auclore P. Fr. Joanne a S. Maria, parl. i. lib. i, a cap. xii ad cap. xxxi; hic

angelorum. Nihilominus excedit momoria vonerabilis illius Patris adoo remansit

bominum

primum
Caput
I.

lalinilaleUonata).

apud filiossuosvivida, ut muRorum annorum seinter eos ries non potuerit eam obliterare. Imo nulitia quorumdara circumfertur brevis qucTdam pnuca lamon Iia-c sunt in compaipsius goslurum ratione illorum quae dici potuissent. Cum autem
;

qua?dam cx

illis

spectarcnt ad

eum

qui, ut testis
iionien

Principium ejus con


el

ocnlaris, pra^falam notitiam scri[)sil,

suum
:

non apposuit,
rationis sua^

satis

habens

in

oonnrmationom narverba e

versionis
3

ingressus in

adscripsisse

ha:c Joannis

Qund

vidiintis testannir.

HeUgionem.
in

:J

E Auspicalur notitiam suam a loco ubi S Petrus FQjitet cx quiluccin cst cditus;elnos blnc quuque exurdium hus narratiO'
in describenda ejus Vita
;

S.

Petrus

(le

Aicaniara pra--

""*"" '"'^"'"" cipuw Hefor


mationii ctor.

JNoii est curaliis rebus cnarrandis dislineaniur, Servi ^j^^^^^^^ describamus vitam bujus magni apostolici Viri. Quinimo forte quis jam nobis
Dei ot
vitio vertet,

deducemus
bis
tia?,

ad qiiam nonoti-

Ti<;f(

havsit
S.

pi-KSto sunt fragmenta

qua^dam landatcT

Jonnnea a

Maria

sicul et alia, quac, (piominus obliviuni daren-

quod non ab eo cxordium bujus histoduxorinuis a. Quamvis criim ipse non sil, qui riffi primos Reformalionis nostra: fundaverit convenipse alque sub nomineCuslodiseconjunxent ^j; conservavit, ct auxit; ipsc est, tamcn cst, qni illas
tus,

tur,

vetuit vigilantia
,

admodum

R. P. F. Francisci

Gonzagffi

Ministri goneralis Ordinis, qui

manda-

vit ut in singula

provincia

vittc

conscribcrcntur
id

eorum qui magis erant noti. Cum vero baud magna cum diligentia susceptum
runt,

tardius et

fuorit,

pauca

qui

fuudavit ct erexil

Provinciam

quam
tenet,

el ordi-

tunc prodierunt, plurima tenebris involuta manse-

navit, atque ad statum,


Ita

quem nunc

evexit.

donec nova facta investignlio

est

annu 1611.

quidem
vel

ut sine ipso Rcformatio bsec

lissct,

saltem non crcvissct, ncc

in

non substitantum se

dilatasset.

scual,

Ejus prajdecessor frater Joannes Palapides elTodit terras, tresquc primos posuit

Que omnia documcnta, quo meliori potuoro ordine digesta, oculis subjiciam. ut onmes illis fruanlur etnosprrccipue qui in hac provincia {S.Joscpfn)

gloriamur csse cjus


temur, ^atque

filii

et Fralrcs,

quo eum imiincitati

GalliIrium convenluum, quos fundavit in regno vero Fr. Pelrus de Alcantara. fundacia\ Sanctus

gradum

acceleremus ejus

exemplis

f
f.

mcnta

dilatavit, ffidiiiciumque ercxit muitiplicando

conventus magno numcro. Imo dicere fas ipsum ejus qnasi dclineasse opus Reformationis et solum

caput 4 Oriundus"eral ex urbe Alcantara, quse supremus magister Oresl torritorii, quo fruitur
dinis mililaris, qui ab
est

Sancti
7iatales.

Petri

Pa-

rcntet.

bac

urbi;

nomon

Iiabet. Sita

mclam

propiic attigissc c Quamvis enim nostra ffitateomnes, qui de rcrornialione Iraclarunt eam-

in

illa Ilispania) parle, qna^

Extremadura vojurisconsultus

catur,

ad limites rogni Lusitanici. Parontes ejus


pii

quo promovernnt, viri fuerint magni spiritus et tamen Vir iste aposlolicus ila opus perfectionis Roformationis promovil. ul mcrilo Roformator Rcformationis dici quoat. Nam inlor onmos Roforma:

erant valdo
in

ct

nubilos.

Patei-,

suscopla! tiones quje hoc saeculo in Ordine nostro porvenit, nulla tam diu perscvcfuerunt, nuRa eo
ravit. Spiritus in illius fundature vcre

utroque jnre poritissimus, vooal)atur Baccalautunc enim rcus Garavito (o/ BachiUcr G(iravito) erant Doctores. Nomcn matris tcmporis non tol senioMaria Villcla do Senabrin, filia Joannis
:

erat
ris

de Scnabria

et

Urraca^

Gunzalcz

Maldonado.
et

magnus

fuit.

Utique fuere multi egerunt; insignes


vincia?

viri cximii

qui dc Reformatione

ofiloruerunt conventus et pro;

Discalceatorum

ipsi

convenlus

reformati
ast

fuerunt per divorsas


tantns
fuit

orbis cbrisliani

partos

in

Petro suscepti opcriszclus, nt simul

acvirtusejusin domo Dei eluccscere coepit, eum undequaque diffuderit splendorcm, qui ca-tororum lucemoffuscarel; nun sccus ac solisjubar stcllarum lumen solet obscurarc. Nec alius post ipsum in non dchoc opcre virtute par surrexit, quamvis
d
eniuxecem, non viginti sed quinquaginta d jam roformatores se ei adjunxorint, rintanni, etmulti
addixorint. el huic sc [^lerumquc provinciie
Pauca de
tro
S.

Ulerque genere et nobililale conspioui, noliuttalesinillotractu. Unde nescio qua ralione putucrint, qui sanclum Pcin orrurem induci iUi Barrantes prugenitum dixerunt; trum ex familia quod non distinxorint loinnisi ex eo factum sit, matrem sancti pora et pcrsonas, nec adverterint Uarsecundas nuptias iiiiissc cum Alpbonso
Petri

apprime

ranles, cx

quo

iilius

suscopit,

(pii

doinde et ipsi

Discalcealurum faliberos procrearunt ex quibus ingressi sunt, qui rcbquentes


miliain

nonnulli

nomen

non iuorunt. mullum immorari est pertincnt, ncc mibi mens sanguincm spectant, rcbus quaj ad carnem ct
viri, de quibus hic quia nec Sanctus noster, ncc suscipimus. aliud pr;e oculis babuorunt agoiKlum abdicare, ut b;ercdes ficnihil nisi terrena quffivis priciium dnco Cbristi ; proptcrea non opera} rcnt cxcellentiam nec expUcarc

Alcantara dici patris sui Barrantcs. ab bisloriam Scd quia luec arl baiic

vo-

Pe-

Vilam

et

miraculabujus sancti Patris scnbere


,

tcripxervnt
tocii.

'/M

potuisset aliquis ex ejus sociis

maxime

idonei

quod quidem nos

qui testes erant priesonti labore

liberasset.

non Asl res cst usilatissima. ut coa?vi quod scribanl, qua; suo tenipore notissima sunt
;

sancti Pctri genlililiam

84

altcrius

658
AUCTOBB
JOANWE

V.TA ^

..

CONFKSSOH.S. PETRI BE ALCANTARA


,

pms illcjmTnis u .vPQtPmsanctam. Simul ac

5 Nonien suuui

i..uim..

-^,

,,,'

s, E,

...... MA.BIA.

dem

in

Uac pravincia

"'--^^ ;-

nt scili

f^
tu.
,

"

onini

hominum

c" ;,.^
f;,,.,

,, ie la.ens

^,

el

:^sr::^':fi:i":iss:anxie.a..bussubduccre

depotutt

^u;;:;numduxcrun.,vcieUa.^S^c
dcvolioue Psequu
'

Mqm^t^

quos singulari "W.v.sc"...u Lcular,s quoque vanilatis muUis f^'"''f '' nomen, quod eneris '!" s.ne^ ul.a^ ge e. qu ._^^^^ n,ag.s faci. gennanos

--

J"

l,,csaurum c^' ''^ ^;*^ ^^ eauu.,., quia scilicet '<" v.ss.mu..,, qua. .^ circumferimus in vasis uii. monct Apos.oius,
illa,

u.

dis.inc.ionc.

^'c eg.t b.

Jm Po.ru^,
^

^^_^^^^^^_

"''.'1'^rMm uuiii
11

itaa..c I

jam
j

se circui.,da.um sprcUiret om>o*,,, ^,ip <;ciiic.cl mo.-.ir.cali.inis 'P ".i >rtu-

nominc
studia
rta.

dic.us cs.
,1''='^'"_f.

^"

jf

.0 pa.ris sui,

Uttera

f:SST.:^ti:::Eia,.V.rc.jamades.^.pusae^.
.Pse

comiicbere

ct

^^

J mLs

lei...le

ad ludum

li..erar.u.n cs.,

ac

d.cc'-e

J.

-.^^,^

<,uam

amb.ebas

ul

profecil .n \ .""..-

._,, n,-^v consueprav consuc^'"Tr L"b":i,rant^;'antequam scun.ur niM "'> " '^ ingemura _.,bcl,a.
,udincs

ICiHr
.io.iio

ii.a,

lu

zz

..o.;.ti

qua-ag.elegis.,vive..cdespectum, 4 ",,;,,., .I.nn versaiis


.

";X ,;"\'^^ : rjudicium propensionc,


,

sin.ul

cum
qua

; ^-si-r a^^r^rr::
peccati, et periculis

SirSi^^cill^namDcustelibcravi.
a laque s dsn.onis cgressus es adsn^^osg.-cssusseoirercbant. Jan, appulis.i ad port.mi scet
ex
es v.c,ss,tud,n.eligionil Jam subst..actus tu..bu- E inf,da.so..tis;etextra mare bus c^ proccUis ma ac.a e pa. buius s.cu,^ -^J";; ,^., ^, ^cmpus est in,Pa.^ ex,st,t mun-

""'llnrra

.1

ct

bonu...

qua; quas.

Z^ln:^^^^^Statuit Dro
le

I3n..e

quicun.que

eum no-

apUvitatc -ligypti.

contecrarv

i ai ieLdcn, B^^siexp,-avociususa sd^smKO

solc. luraen raaiatis juvcnibus

urum

r^S^
oran
s

magis sp.cndcsc^c in ^i:.'a -a ii- p-p'' sa.cul. vanUat n radios Cctegens a quc ad c,us brc*'''.::,.,., 2^.e?^c:.;;::;;cs";;^m,quipost..sasbrci,.np. eorum. aui post falsas

*".-''"

r^,,'; S'c:
; ,

^um Sn:
dus

^^

^-ns

plenu, uo.ui

r;po;iu.Jam.;binonexistitmu,,j,^ ubi non


v.la et vita

consecrarc se Deo delicias, sto.ui. vc que currun. quando

C..,sto, vivcrc oportet in

tuadebct

^^absconditacum .pso
fer Petre

,n g.or.a^

nenUusqac dedicarc. Itros, quorum

In

.ara .one,.a a=ta te,

masodalcs, rCqu. suos b.ter emincbat tantum mod.cos scienlia .imitata

ad quid vemsti?

quid

^^^^J,'"^ expectas( ul
vita s,t
b,.cv,s

quid

eSusCabipcrmit.is? cum

proseqac.U.r ... p.-opr.o ric^us, ut ean, ..aus.t Qucra cura .nve.i.s.et. fonte, qui est Dcus. Sa.vat.,,..s aquam acabu.'da"terbibitde fontibus
gra.i..c

scien.iam spirit..s,
in

quam

dcndc.uo
rat,.um

hora, ciun. .nora,, ? morscc^ta, ..t valde incerta adraovesV Novus h,c sUTr no manum ope.-i isla majorera mormsnovamc.igit vilam ; veslis secum .pse Has c. simi.es ra.iones

;"

tempo,.e

animos

suorum pr.x.serUm

atque ndelium
p..ovcn.u.

omniam

copiosissimo d,ffud,t
.

cum
.

idit DitcnUea-

|et erat annus Chn8 llanc CTgo habcns aj.atem ,uiiuu .u,,. ,......raundas cum potucrat corantequara torum conven- s.i 15151 aniequam sU implicarc, impl,carc, ut solet acc,tum. nexilms rumpc,.e ruraiicrc et nexi.ms suis remis t iUo raanent ; ipsi nunt,um dere iis, qui in cuncta caldeliciis; iiedibus sicut et omnibus cjus

_ ,

Se^rin^-^-diendum
'

in div.no serv.Uo.

y,
,/

^^^^^

tu,.

je Chribto
.^^^^ ^^
.^_

'^''"^ ''"

,*

,p,ru.

,.

quM cP
.

j^^

f^cerc ea

quic Pstea P .^d ca

tu

j ^^.^^
^^^^^^^^

^^^ rcbg.onera sus.a ^^^^ ^^^,^^ ,


raodisquc
jejuns,
"'o'-t.'"can
,

^^^^^^^^^

candoproptcra.no..eraJesuCl.risticruc.nx,;atque assumcret ,n Custod,a p,.orectas cst, ut habitum .unc a Capucio vel S"' EuanE.xtreu,adu,.a.,

^^'^

^V^^/on^nibus '"nis^

viis

Jo

, carnis .P'-ope"s.onc
.

qua.

gelio

nu..cupabalur,

et

ad

fratrcs

D.scalceatos

C spcctabat;quodi..atunc maxime

esset ,.efo,ata,

Postea etraajri;caserva..etur rigor e. a-speritas. acob., separala fuit a provinc.a S. custodia .acc a sanc.o Gaipsa. in provinciam erecla,
auiue

^f ^'f ^^^
rhis te his

suum ^,,,^,,,,,^ corpus ma.e Irac


^.^^_^^,.^

1.

sc.pl. ns,

P
j,,.,
"^,

his

,, sp,r,ta, pl ne el.am con.cn.us, sed s,mu.

^^^^

if,c"bat

^^'^^,,^ '"te^^^^

lesUa e^ d percipcre bona

suos.

Cara

cim

jan, .nc.pc et

brieledicaest y UILIU. USl


Miracuium.

habiluui induorel Manxarclcs pr^fatae in convontu S. Francisci dc urbe cui nomen provincia^ una distanle leuca ab quod accidil quid mirabile, Valencia de Alcantara, narravil ad gloriam Uoipsc poslea, jam senex, va\dc famihan. mininoslriicuidam relii^ioso sibi ubi cymbatrajicilur Pervcneral ad iluvium Tietar, non invcmret naviad ripam liazagonar, ast cum transire possct, cuiavium, ncc videret quomodo

^.^,.,.

"exterio,.cs sensus exterio,.es

^^^^^^^.^^^ ^^ .^,,,,,, tam ^'";'""!^!;e Proplerca .a nocerent. l^.P'c.'


,
..

9 Ui hoc itinerc,

cum

iret uL

emc..de.nu. delc trara pcrficiaraus, u.

no.
,

erigaraus ".""""> u. dcpressum ."'"^f':', ( lU.us V...,. Qa,<l ao mus ad cxemiilura sancU temp-.;, '^ hLco < ad quid vcni? pr.ctcrit

quo

mirabilitcr

aUeram ripam nuvu capcrcl quomodu et quo mcdiantc iranslalum, quin


sc
in

repcrit

anni, sennt dies, mcnscs,

id factum

csset,

nisi

divina

virtutc
ipsc

Ita

saUcet

ostenditDominusnuskT. quod el quanlos cx hoc ilincrc ad cjus


capcrc ipsum
Bai>iiuminduit
rciigiotvm.

duxiUi essct, scrviUum stmiulos

m q""\"f _prog..essum, s cl ra faciam in virtutc pra^stanlissi.na soMa^ ^^"f^^^^J ^..fect ssimus est ; excm^^JO" ^^^^^^^ =a..^ auMi u ,..tcr dalium, dabum, quos uuti v.vo, _^,:...__i.,nt aa.ul.a auxiha. ccC.tus ven.unl

,i/S,-o

^^^,^

plaCpra=stanUo,.aadhuc

Qu^nam

crgo

cst

causa cur tam

.P;-';""

i';/.

vellet.
illc

slabat tunc in loco valde dcaniracvolo ct soUiario, baud procul a rupibus et Castiiisc a Lusiquibus cx bac parle rcgnum

10 ConvenVus

ciam? Non
sus quida,.,

cs. alia nisi

defcCas sp,r,.a.

c. e c >

pusillai,nilaUs

.cpor.s.

DMC.u
.^m

libus,

vocalur. Ibi tania dividilur, ci vuigo Ma/iixaretcs

Dcus Domi..us nostcr qi^* niium suum, per Jesum Christum unigeniUim

g.a uobis impcUr, suam

DIE DECIMANONA OCTOBRIS


sola,

69

hominemliberarea inquit S. Paulus, potest malum inclirebellione ct concupiscentia carnis in


scntiebal, quando nata^ ut sanclus Apostolus ipse liberabit a corpore raortis quis me clamabat vircs mihujus? Expcricntia enim novcrat, Dcum
:

illas cxcolcre,

bborando

et

rnngendo lcrram
poeiiitcntias,

carA

i.UCTORE

nis suic

incredibiles

per

vacando

conlinue operibus spiritus in perpetna oratione et contemplatione, convcrsando cum Dco, oblivioni

JOANKB a. UAHIA

dans

raundum

parenles

fratres

amicos

et

jugum nistrare, quibus juvcmur, ad portandum rcmunerare eos, ejus suave et lcve, et larga manu labores quifidclitcripsi scrviunl, ct cx ejus amore

afflnes-

14 CcEpcrat

frui

voluplatibiis el

deliciis

spiri-

<?" "*uiti-

et poenilcntias ardcnlcrsuscipiunt.

tualibus, undeinsignis oriebatur neglectus rcrum, ^'j.yj' 'J^J,': quascaroet sanguis extollunt ; sed insignior crat dumeHdacn-

ANNOTATA.
a Capitibus pr.Tcedentibns, undecim Josephi inero, iriitia et coixstitutionem provincixS. Joannis (lescripsit auctor ; hitjusque ['undatoris,

omnino nn^

contemptus bonorum omnium temporalium, et super omnia eminebant cura et diligentia quibns prosequcbalur coelestia. FJucebat in eo prster solitum spcctanda simplicitas, animi pu-

adhuc

bert.

ritas,

rum
cjus

prudenlia, sapientia, eloquentia seu verbopr?e Cffiteris vero cxcellcbal operum efficacia
:

Pascual vitam mortemqve exhibuit.


b
c

Ranctitas

non cnim
;

sufficicbat ipsi

operari,

Vide

Comm.
el

prs-v. g n,

num.

31 et seqq.
cst,

sicut reliqui operantur

sed opcribiis

quasi
el

no-

dio cn

punto de la reformacion id
:et dcdit in

vam

infundebat vitam,
spiritiim.
Ilis

novam c?scntiam
quidem

pccu-

verba vcrbum reddendo

punctum [me-

liarem

potuissent luccm

tam) reformalionis.

Jonnnem a S- Mnria S. Vc\vo supparem (ut diximMs Comm.prxv.liv, n. lOlj saltem fuisse ; imo et coa^vus dici poterit, si, hoc hco, nmi respiciat eTWema omnino S. Petri vitx
d Hinc
liquet

P.

aliquam aiTundere viri illi sancli, prima^vi provincia; sancti GabricUs fundatores, qui ei convivcbant ct per plures annos ejus socictate delcclati
sunt
:

nam quoad

ea qurc

post hujiis provinciae

B tempoi'a. Ouod fuit ab e Joan. Epist. i, cap. i, u. 1 ef 2 nosinitio, quod audivimus, quod vidimus oculis nostrse contretris, quod pcrspcximus, et manus
:

quod innotnil prorsus rcputandum est in comparationc corum quie E nihil novisse oporterct. Undc et impar ego quoquc sum,
fundalionem contigcrunt,
satisfacerc expcctationi illorum, qui spcrant

fore

utex hac

historia discanlejus vilam, miracula, et

ctaveruntde vcrbo

vita^

et vita manifestata est, et

vidimusct tcstamur. Confer. Comm. pr/vv. n. 101. eumdem semum, qux f Seqmintur nmnuUa in
brevitatiscausa pr^etermittimus,

res mcmorabilcs; cjus cxercitia et opera, quorum summa lum ad bominis cxterioris morlificationem,

tum ad
debat.

intcrioris

pacem

el

cum

nihil

ad

his-

Multi
;

egrcgiam
nisi

cjus in

recoUcclionem tengenere novcrunt


alfir-

toriam sancti Viri faciant.

sanclilatem

ast in spccie

vix habent quod

CAP.

OllOmodO Se hahUenV ^ _ -^ Dei Fr. Petrus de servus Alcantara, dimi erat noII.
.
.

quod eximia efl^ulserit virtute. Atquc, ut milii quidcm vidclur. haec ipsa sanctirecepla, in causa tatls eximiae opinio apud omnos

mcnt

aliud,

fuit,

cur parum

diligcntcs
et

exstitcrint

in

rcbus

plurima? interciderint mcmoeju3 colligendis, dignissimiP. Ilinc etiam pauca illa, qu.r traria dita de ipso sunl, animum non complent, nec
salisfaciunt dcsiderio eorum, qui ipsi sunt devoti; ncc cgo, qui illa dcscripsi. aliud me pra^stitisse

vitkis et aliquot

annis post

suam
Summa
S. Petr i

professionem.
ille

pulo,

ope

exhibere qua^dam lineamenta, quorum sapientiores poterunt aliquatenus conjiccre,

quam

Wuando

jam snnctus

juvenis apcriebat ocu-

quam
:

prioclara,

quam grandia

esscnl ejus opera.

in tyrocinio
perfectio.

silenlos et sc ipse inlucbalur in ista solitudinc et vita cjiis antcacta lii quictc constitutus, quamvis
fuissol

cognoscere, frustra quis tentaPerfecte enim nam tanta sunt. ut cliam si integrc innovcrit
illa

adco

re^uilaris. ul

cjus cgrcssus

ex

sai-culo

tuisscnt, nullus

tamen morlalium

eorum

a.sscqui

mutatio polius sit dicenda status, quam converdivitia libesio nihilominus lanta crat crga cnm
:

rainus aflliposset perfectam intclligcntiam. Unde intercidissc compecum plurima eorum

gimur

ralitas,

iit

niultum in virtutc proficcrct, ct cx bono


sibi
ipsi
fieret

mclior atque
cietcris,

superior
virtutc

sicut

et

qui

eodcm
tanta

tcmpore

florcbant

cognita minoris, riamus, quam si vidcrcmus illa posscm illa est, a^stimari. Dcniquc, ut quam par integre rcddere, oporteret ut vf-I ipse et recte

idque

animi gcnerositate, ul pcrfecte adimplcret promissa, quse in sua professionc fccect deponendi rat, mutandi scilicet suos morcs

cum

essem
(e

sanctus

ille

vir,

vel
:

eumdem cum
nani
illc

ipso

habcrcm
cujus

spiritus sai>orcra

ipse ct

Deus

vctcrem Adam,
casse.

in

Adeo

ut facile

quo tamen non vidcbatur pccnon sit cnarrare sive viiam

angelicnra et coelcstcm, quam duxit a principio suae in religione conversationis, sive fervorem, quem in tyrocinio exhibuit, in quo apparuit vir

cuncta Petrus rcccperal) possent nolitiam. Prieserperfecte tantorum operum dare sanclus illc Fratcr tanta cura allaboraverit tim cum subducere, atque virtutcs suas mortalium oculis

manu

jam valde pcrfeclus

cl

in

omni

virtutura

gencrc

exercitatus potius quara novitius ; sive opera mirabilia, qua^ in ipso Dcus operatus est. dando ei

i|>.*e Dominus non sccretum suum sibi servare. Si in luccm protuquffidam virtutum illius pra>mia cognita, et pulchritudo intenor lisset, hau.I forent Ast illc qui anima^ iliius nos prorsus latuisset. gloriae, scrvos suos, eosque donal corona glorificat

fortiludincm et spirilum ad oblinendas viclorias, sivc convcrsationem, quales de dicmonc nUuIit angeli quam hominis, spequae rectius diccretur
;

Ip.so itaque faab omnibus eos vult honorari. non quiillius vcnle, dicam aliquid de virtutibus proferam, sed paucas dcm multas, quas exercuit
;

clala innoccntia, in

qua a pucritia
altas in

vixerat.

Quando

quarum

asse(jui

mihi

licuit notiliam.

enim

aliquis in
;

hac innoccntia incipitamare

Dcum

15 Prima ejus

virtus ct simul

maximum, quod
admirabilis
cfficitur
illa

sancKPotri
modettia-

illique servire

tam

amore

illo
;

agit radiprffiscrlim,

de co rcfertur,
hoininis

miraculum,

fuit

ces, ut
si

ea,

non qua

facile
S.

jam

possint avelli

cxterioris composilio,

qua

ei
quae
foris

Pctrus, cura et diligcntia

noverit

ordinatione

omniura scnsuum

ct cieterorum

660
foris

VITA
apparcnt.

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTAEA


mo.icstia,

Tanta erat ejus


habitu, nihil

lanla

AUCTOBS JOANNE
^

oninibusct. (iecenlia, ita cuni


ul
in

omni

in locoaficbai,

tempore postquam habitum nardo qui multo jam ignorabat quot ccclcsia nuuuTaret
sumpsissel,
foncstras.
|iositus fucrat.
.

8.

UARU.

toto

cjus

pcrcipcrcs,
;

oiVciHlcrc

ore sercnitas, moad a^dincationcm facicbant. In


dcstia in
vcslilu, dcccntia in
incess.is,

vel

mininmm

potuissct

quod conlra omnia

t9Totoilloanno,quodC{]:itPctrusinccUa.m qua
primuni

numquam

vidit

num

labu-

corpus, moderalus

compos.tum conversali() cand^ a,


oculis
;

cooperla cssct tccto; el """/"nmnpc. latum habcrct, an vero solo "'' oevlut. ct CapcUam majorcm qiiamvis multotics ecclcsiam
1

aut simplex absque umbra ficlionis consdus, discresancta; prudcns in nis,alacritas

tusetcircumspectusin verbis; splendor homine cxlcriori rrlucebat


tudo cj^^ anima.
tur,
^
:

W
ct
_

^^^
pulchu

utrum forniconventus in^M-ossuscssct, ignoraljat ctiani cum junior adliuc ccm illa habcret. Accidit
esct el triclinio pricfcctus,
ut,

postquani jam pcr

n^^^^^^^

cernebaquidquid in eo extcnus
et copiosa. cjus virtutis

habuissct, corniodium ct amplius annum clavcs guardiano, qnod fratribus non obturipcretur a uvas el mala pranata, qua? in pcnuario
lissct

argumcntum pnebcbat

servabantur.

Rcspondil

cum

Immililate

se

illa

Serwuum, prct
cipveoculoi~titn,

'' 16

Jam tf S' indo a principio SUmmam puncMa. -.r^- summam poncbat ddigcniiam

_sua.

convcrsionis

numquam

vidisse; licct patentcr ncc nimis alte

ex

ntitodia.

^j.^^^^^ prudcnt a nvpditUS P"^-^ '^"^; Ocandis.Sciel)alcnim, utpotc portas et bello sp.ntuah, auanti momcnli sit in supor omma tenere clausos. El

'''"^J^^^^^^ m .L

clavo pcndcrcnt.

S
J^em.
Ji.

Fuerat per quatuor annos in alassurgcnlcm arborem assurfrcnlcm tero convcntu, nec vidcrat Dum mens;c accumliein area domui co..Ugua.
rct.

manibus illam hac


quec.'cns,

illac

tcntabat. cibos sibi

omncshosti

novcral .p.am sit pc.-ic,.li ipsa^ cnim scrcte lalarc hab.nas


:

plenum, oculis ind


fcnest..e

appositos
rieiiat

Nam

nec

hoc

in

loco
s')lum

apeubi

sunt,

oculos, quos

custodici^at

iior.

loquitur, mo.-s in pcr quas, ul Jcr-cn.ias


in.n-edilur. Ui ccrti.m,

an.mam
v.tam

latci-et i'or1e

quod, ulcumquc haec miUc valde

esset.

Atque

aliquid pcriculi, scd etiam ubi nullum id lantum cordi habcbat, ul per Ires

erodi

fntarct, possct
oculi

sccurus

duccc, cujus
Job. 31.

proptcr rccit (sicut

aller

non furarcntur an.mam. QuaJob) paclum pcrpctu.im

cum

illis,

ut

..ihil

aspicc.-el

quod posset damnuin

oculos, nihil inluens integros annos non aperucrit mor-abalur, sive sivc^^quod in conve.itu, iii quo g i-cpcrirct.ir. Qui hac in re quod in iltius horto conccdunt, tcncnt lolo illo triennio ni-

plui-imum

infcr.-e.

servavit,

vitam Atquc adco sanctc illud per toUim antca eum apcut vci*c dici queat non

ruisse

oculos,

quam

ubi cerlus

erat,

quod

jam

videre possent. nrffisenectule ct ptcnitcnUis nihil nata dicunlur qu.-evis.is custodia,

iliiid tcrra; hU ab eo conspcclum scu visum pripter gradiendum pcdcs figcndi intcr spatium, quo eum observai-unt et faerant. Qui vero cominus cum co egerunt. afli.-mant ipsum nnm-

miliarius

Exhacsumma
dam

quam corum
vis
ct

aspcxissc

facicm,

et

ra.-o
:

tanlun.

dubium. Illis, qm conncia. ab aliis vocenlur in vagantur. vidcbitur rcs impossioculis tam libci-e reinuna hora illos tam airlc cohU.crc
bilis, vcl
;

vidcantur quaM-efcr-am, licct U.ncam ne aU.s

aperuissc oculos, nisi


hic

dum

slaret in choi-o

quam-

parumvisu

indigc.-el,

cum

fclicissima

aliquid ex pr.Tditus esset nicmo.-ia, ila ut quoUes indicarctct quo lib.-o sci-iptura pi*oferretur, staUin
ct

que inagnam prtesUUsse crcdent.


lcrintvim.
Quant- monintti
sit

si

hanc

sibi

inlu-

quo capitc

vcrba habercntur. Alia hnjusmodi ne


iiifirmis

pr.Ttcrmilto

ansam

pi-rcbeam

oblo-

17 Ast

servus

Dei,

qui
el

cupiditalum

suarum
ct

visttm custo-

novcril esse
lus ad

dominus,
ir.

perpcluo inccdit atten-

dire.

ca quie

coi'de

suo Iraclat

cum Dco

Dcuscuni illo, etdihucr.Uam adhibitas co f.nc nc quid admitlal, quod suaiile natu.-a convci-salioncm illam inlcrnam liaud parum turbarc est natum. Scit enim
qiia.n acrilcr

non arduas n.mium judicat cu.-am

.ccila.'i ab queudi sufncit mibi ostcndissc officiu..i quin apcrirct oculos. 00 potuissc tam erat exaggeratus a Numqmm mu 19 Incustodiendo visu exaggcraUo) Ucris facim tamen possit in hujusmodi essc (si
:

ut p.'0 cerlo habcalur, vitam specinduitreligiosam, numquam per totam mulreris. In hoc glo.*insum tasse facic.n cujusvis
pati*em

ipsu.n. a

dic

quo

vcslcui

aspexH.

fcrianl jacula, pcr oculos in

animam
illa

noslrurn

imitatus

sanctum
ct

F.-anciscnm,

iininissa,(iua..luinquc

cam

distrahant a suavi

nui quamvis adco edomitam

quicte el siientio, (Somnus


)

dulcissinms a Davidc
dileclis

carnem, nt mcrito
eQO,vivli vern in

dice.-e

emctuam habcrct posset: Vivo erjojamnm


dili-

Gal.c. 11.V.

!!

vucalur), quod
conccsscrit,

cum Don.inus
illi

suis scrvis

mc

Christu^: nihilominus tam

conscquuntur promissam hajrcdilatem ct cumulum bonoru.n oninium. Et idco nuilo umquam tcmpore non vigilanl, ut donum
brcvi
conscrvc.it tanli
p.-olii,

gciter oculos

..t ab aspectu mulic-um cobibuit, fac.cs agnoscei-ct (sicutscribit S. Bonavcnlu.'a) non dc oUm vidcrat, nec omnino ullam fcminam quas

quanli cst ipsa vita spiiilua-

visu

lis, qua.ii ;n.lirla..t.

frceclara kac
in rc S. Pelri

erempla

re-

Oculurum custodiam balniil ita diligcntcm id gcnus et persevcantem S. Petrus, ut habitus affcclum ipsi naturalem niorlificationis quasi in
18
transiissct.

Atque boc sanclus bistor.ographus vcrcatur diccre adeo judicat neccssarium, ut non sollicitudine ct d.ligcnquicumque vi.xerit absque
novissct.
:

tia,

cennentur.

plusjejus cogitationcs in Deo cant,


bat ex lola
viribus.
,

Aml)ulabat spirilu absorptus et abrequcm dUigo-

Franc.squas hac ex parlc gloriosus pater S. ilUcsum seripsi lam ditTicilc eril se cus cxhibuit, incedcr.s, non combu.-atur. vare, quan. ul per ignes ainbulabat S. Thornas Aqui-

Radem cum caulione


nas,

anima, ex lolo corde ex onmibus Rjus intcllcctus occupabatur medilaUone


;

quamvis,

cx

pcculiari

Dei

advei-sus

spiritum

uon

exporirclur

dono, carnem rcbcilantcm.

rcrum ca-lcstium
norura

mcn.oria,
;

consiilcr-atione

divi-

Eral IMaccntite matrona

valde dcvota atquc


mo.-luo

Ir-a-

mystcrio.'u.u mystcrioru.u
et in.buta.

cjus

an.ma anima

lota tota

Itco Dco

erai erat

lressingularitcri)cncfica,imo ires singuiaiun iJL..Rnu.i,

et famiiia.'.ter utcns

impleU

Ocuios hal)cns quibus vidcrct,


;

cum
iniit

sai.clo

lct.-o.

Ila-c,

vi.'o,
^"

secundas
^^^-""^^^^^^^
^^.^^,

\''";

nihU vidcbat; aurcs, ul audirct. nihii audicl)at et vix siu^ulorum scnsuum suorum .ninisle.-io a.npUusquidqua.ii percipicbat, (luam si hoino non fuisscl. Tanla crat couUnueejus menlis a seusibus
oranibus ct praiserliin
ctio
!

nuplias in
jan.

u.-bc

Almla,

Cum

a sensu oculorum abstraquo ct id factitatum vidcmns, quod narrat S. Joanncs Ciimacus dc monacliis erenium incoquodque racrilo cciebralur iu S. Uerientibus
In
;

abquot cinuxisscnl anm, ex m ^^^^_^_^ ^^ iila quod ^^'1>'''^^ nnn viderat coppil conqucri ilia 1 ^ _ non viderat; ccepil dix.t recte qu dem infirma csseUacta. ipsc vcro qucuodo, patc .ni, mihi valere videris. Cui Ula oum videri potcst, (piam
: :
:

"*^V*1'^^

vaictudo

mca

tibi

eadem

palcrnilas vest.-a

me

\idit

Hacentiffi

Rei)osui

Sanctus

Enimvero assercre

possum mc num^iuam
vidisse

iii

DIE DECIMANONA OCTOBPIS.


vidi^sc
10

661
quae fecit per lot anGabrielis, ab
variis in

illa'nui<l

inum oculo.

vdlet.cinicilccre.li<m:numquam cmm s^pms aperientem vidcral. quamvis

Intcllexit mcliori utentem valctudinc.

tio.

quam habemus eorum,


S.

ADCTORE
JOAfftE

nos, quibus in provincia humano consorlio rcmotus,


libus,
ctis,

omni
A

v.xit,

convenibi

g.

MARU.
abett

MnHum
ad
ti-m
S-

quidem faciem ejus scrutassel el

muhebn cum m-

ita

solitariis

et

mundano

strcpitu dislra- ut omnin, 91MP

quasi in ercmo fuissent


vilie

led.ficati.

Quem
vix

Petri exi-

,ed nec

qvoque

vestes.

videbatur, momenti hoc Sancto nostro earum '^^frTanti mulieris, quantnmvis aspicero faciem
scilicet

ordlnem
habuerit,

servarit, quas

pugnas cum (hemone miam


ali-

tancttta-

quam

exorcuerit pfpnilcntiam,

pertinent.

non

nite ct honesta^,

cum eam

illa

csset; ut pcrliueos viJisse vcllet.

nccessano etiam ubi loquendum vestes nec quodvis ahud ad nec


Sequebatur sc.hcet cuUorcm sanclum Paulum,

quid eorum scimus;


poterat

nuUum tamen dubium

nd nos perveneesl
rint.

fucrint: non enim quin prseclarissima haec omnia patientcr spcctare initia, tam exceldajmon

eximiura iUum cremi

de quo

adeo caute oculos aspcctum dcchnarct cucuslodirct ut non solum vcstos nec aliud qmdv.s jusvis mnlirris, se.l ncc subsislerc co inlueretur. Numquam ctiam
scribit

Cassianus, quod

lenliumpriennntiafructuum. hi his ergo soliludircs memoria dtgnisnibus sepultie remanserunt


sima;
Scilicet hrec

Dei

volunlas,

ut abscondita
,

suorum sanctitas mancat plurimorum servorum vel dcsiuciunt vel tum nc ludibi-io sit iis, qui eam
parvi pondunt;

ilUus
loci

alhunde ejus ocuh ad evagandum enim emorluffi memoriam inducunt ccrontur. Ros minus acriter nos oppuvivarum Et non raro haud vel simudaimon cxhibendo nobis umbras
voluit,

tum

manifcslabuntnr
sic

etiam, quia, sicut in judicio plura crimina adhuc inco-nita,

et

plurirnic

detegeulur

Inccbuntquc margalot

rita5;totsciUcetvita;Sancloi-um,
nitontiffi,

rigorrs, poe-

enat

lacra,

quam muluminse
acausa

qui slicorpora et facies. Quapropter carnis, non solum abhorrct percipil

raptus admirabUos,
Ast

fuit testis.

maneant hicc
prorsus

quorum Ocus solus omnia iquoniam ila


et

lai^sus,

sam iUam
jErr^fjt.

Omu< homim mh mulierumwjhcom' intendere inspecic,etin medio muniorari:devesn>nentiseni,nprocedU tinea, ct a allenlius cam spectcmus, ini^uUas viri. Quia si
tumestSpiritussancti diccntis
:

scd et ab eo quod vcl a longe cauMonipossit vel excitarc vel induccrc.

Domino
usquc

placel)

abscondita

sepulta
tpiein

dum

adveniat dies

manifestationis,

vero, suprcmus judcx habtt designatum ; nos pauca Ula, qua scripta E prout potuorimus, dicamus illosupersunl, vcl quie didicimus cx memorja

liere

nihil

est

posset in in muliere, quod non

cedero

viro; ita ut
,

quodcumquc
ibi

in mulicre

laqueum ocuh

ocularibus rum, qui iUa viderunt vel a testibus alVunaudicrunt: solacnimhaec aliqualem lucem piwclaris. Non dere poterunt rebus gestis tam
in virlute deerunt tamen, quibus, quia modicum iUa, plurima ossc videantur profecerunt, pauca profecerunt, el aliqualem dicenast illi. qui magis ducent, habent experientiam, illa nihil csse doruni audirc ; et comparaUone eorum qme sporabant in

aspcxcrint

hamum

invcnicnt,

morle cap.ari-

currunt posl lur- cito enim ocuh

SrTs^r;
Zafrntrit^u.
tvif.

runl.ethincvaldedimcUe cst. contucriabsque periculo. sit ex parte, iUam tam rccte sccum agi 21 Per istam caulionem ut eam.lem commendaret compcrerat servus Dei, qu s in suis nec ferre poterat, ut
miis ct
f

id quodv.dequacumque demum

ratribus

eosquc dirigcrct publico oculos haberct apertos, vidend;e muheris. Quod si eo ubi essct occasio pricpositum ita facientem f.'atrem scniorcm vel junior esset, sladepiThendercl, ooscoripiebat: si atque lim accurrensdigitosejusoculisimmittebat, non extranei hocetiamsiadstarentsa^cularcsseu
:

uon i.oluisse eorum mihi profecto molestum esl, expcctationi respondere. sancti Pctri nimia 23 Posset forto pffinilenlia tantum privatum spehominem
dici,
si

Vere

Sanctut

itoster fuit

Pa-

eum

ut

nitens.

simul ctiam ctaremus. Ast considerantes, quod fueritetauclorinstauratffi et quasi de novo palcr in sacra relii?ione nostra pfenitentise, suscitatifi

enim volchat ex humano aliquo remcdiofratrcmpericUtantem. Probe


qui^qnis curiosc considcrat

rcspeclu privare
norat.

hanc polius mirabilem dicemus. Voluit lemulari fundatorem noslrum glo.*iosum


saiictum
sancti

scilicet

quod
vix

Franciscum

atquc

ausus

est

palrem ojusdem

faciem muhens,

umquam
fidant,

Non sibi absque damno id faccre qucat. dicant suinc^-rc s. cor serinquiebat, nec
ct
a.i

vctur

socurum
caro
quis

rite

custodiatur.

Nmus en.m

aspcritaPatris primievos suscitare rigores. et ipse in se pcr tolam tes et pcenitenUas;quas amusvitam suam exercuit. hisuper servabat ad rcfiula noet ad littcram quidquid in sancta

sim

astuta cst

muUum

nos dccipiondum. Et quamvis adlmc hahcat virtutis, caro ph.rcs

stra

priescribitur.

hno

sunt

qui

ullerius

cum

processisse

dicunt,

asserentcs,
sit

nullum
sive
et

esse in

eum, qui pricsumit niartcs quibuscircumveniat prudent.a, mium de profcctu suo spirituah, suaque et caute b. utnon incedat attente imprimis

Evangelio, sive

praeceptum

consiliura,

quod nou, quantum in se implevcrit. Non sulficit uua

esset,

servaverit et

ANNOTATA.
omnibuscommendandam. Cnmlocus sit communis spcciaiun Sanclum nec qukiquam in eo reperiatnr
nostrum
respiciens, illam prwtermittimus.

virtus ut hominom ex quodcuiuque omni parte faciat sanctum, quamvis bonunt enim cx inievHium eum reddat maluui:

a Extremado cxtremus. senswimcustodiam b Scquitur hic exhortatio, ad

gra causa,

malum
sit

complexus
quis vcre

virtutum,

e\ quolibi'l derectu. Hincetiam ut enim justiUa vocatur justus; id sit, nou o\ aliqua partc,
;

Cap.
S.

iii.

De

pcenilentia el

ma-

sunt abstised ex toto oportet. Ua eUam mulli dicerontur i^cenilcnnentes, nec proptcn-a rccle a cibis, indulgcnl somno, tcs, quia dum abstinout a. cielerisque liujusmodi lecto utontes molliori
Contra,
alia

qui quoad

ista

severi
ct

sunt, solont
alii

quoad
te-

gno rigore qiiem exereuit


Fr. Petrm de
Alcanlara, sive

essc

remissiorcs.
vel

Sunt

qui sub habitu

pcenitent.Je

aUerius
painitenlcs

virtutis

innumoros
sine

gunl defectus:
lionc, exterius
lili
,

ncmpe

morlincagenio

dum bona sive dum


valetudine.
illc

comi)osili,

in verbis blandi et melet

bcne

manducautes

(nelius

adhuc

mala uteretur
^ta I
secrcta
tenuit

indulgeiitcs, hypocrit;e

novi generis, quibus satis

est

servus

Doi

privata sua

jejnnii
tes,

excrcitia, ut exigua vel

etiam nuUadic. poss.t no-

et et ipsi Deo dare exteriora virtutis atque poenitentiffi. Non sunl isli pcenitenlaidentes, sed derisores, oculos Dei plurimum

mundo

cum

662
AUCTOBB
JOANNE

VITA
oaeril eos,

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTABA


Nabuzardan
iura.i
cessitate.
plure.s utuncoquus inferni, quibus D prorsus neventris, absque uUa obsequiura
,

cuni

non rerpondent. Non


rilo

interioribus apud quos exlenora noster; astmeSanctus


ita
:

MARIA.

poenilenlis

nomine donatur

omncs

emm

i-

is virlutis
tcntis

vivens erat

orpori-,

erri
piri

animus respon b t scr.ptum legebatur quod in ejus fronte nec alterum corde; in uno cern.balur

partcs perfecte explevit.

Ven p^n

dcndiextradomum

sese otTerebat occas.o pran- Quomodo 26 Quando aliqua cum sieculanbus, et apimneexquisitiores

te

g,

imago;

et renl cibos lautiores

qmbus
.

eura

''a

cormeniufh

S^an^n
Ouarc

\oto

.us

babitu

di.^^^^^^
\i\ciiui
.

cum

consulero

ejus

aquam frigidam et prureDcerent, infundebat sunt mihi nirais dicebat denticum simuialione vel simile quid aliud b. calida, nimium conrtita,
:

pronJeret.

primam

vol

proponere
^g

^;::
.^b
tia.

=;:.
initium iniUum

pauper-

.umiiU.c,

hac ullima ""tX^cm.. 24

qua^ ^ciamu. utpote qu. faciamus,

nec uniquam ea Ordinarie bibebat aquam, nec in cibo nec in potu ahum s-itur erat Ua ut eum, quem dare po. admiltcret saporem, praelcr de quibus diximus terant alimenta ordinaria uHum condmienli genus, quin uinquam adhiberet nuonerentsapidioraautsuaviora: non enmi sanpascit
,

tem

temperanliam. quam vanitaMagis cnim amabat abundantiam, quibus mundus suos


et

insanam

qu- .

,.

B rum

Et Q"-\'-^ "" Pl^"^ ^*^ fuH spoctatissima. qua bancti P'"'^'^^ abstinonliam illam, De>, nuluscr.l^ tomporumillustrarunt ecclesiam dixent. Tam illam summam non nui nostra a^late. comedebat, ut prorsus imexipuum erat, quod sustentando corporK Nec videretur mor.ali ahdaquo junior et loquor solum dc lemporc eum jam at prosed etiam

P;

^^^^^^^

.^

^^.^

^^^.^_

ierat

conversatione eum Deo. sed in oratio,>e et Nuilum ex ciinsipidishujusmodi alime.il.s ita pessum^7 Ex f:ix percipiebat ^.^^^,,^^ hunc penitus ^^^ p^.jj^^ ^^^^^^^^ , ^^ ^^^^ gustiUus ^ ut IVatres cjus
crederent
pcrcipere
putai-enlque

extinctum

eum jam non


Quid.p.id

xnporm.

P
Hac

amplius

quid

manducaret.
:

enim ipsi el sapidum

apponerent, dicebat Valde bonum est, E etiamsi aUi illud valde insipidum aut
;

esset virium; infirma uterelur cessisset, et senex vel

^ \aeudne

cnim

Refectio
nitentia^
effracti

exercitium paejus consueta magis ad sustentationcm corporis adeo

in

parte

per,)etuo

sib.

constans

fu.t.

exquisili

videhatur ordinan. Qu^ cmm ct fruslum panis, non mollis refeclio dicenda cst raro muc.d. ? nigri el non
et

quam ad
inlirmi

puimenti, aquam calidam, cientes dahanl ci loco olei guttis inspersam ; atqui mica sahs ct paucis esse et valde sanihilominus asserebat: optimum spiritu esl, ila ipsum egisse ex

acerbum

comperirent.

Unde

experimentum

fa-

pidum. Credibile
morlificationis
,

atque

haec sustulisse

ex amore

sed

duri,

Ouod
Cibi

si

aliquoties

pani

aliquid

superadderet,

herbserantetleguminamale
aliq;.os

cocla et prsparata.

essenl. potcrant in qui nostquam decocti nolebat ut singuhs d.ebus dies a.servari,

quantilate, qu^ in plucoque.-cntur, scd in tanta Nolebal ut sei-vitium venli-is res dies sufr.ceret.

propter summam, aUmenta quae d.ximus, necessitalem. Denique ipsa nisi tcrtio comederet tam parce adhihehat, ut non
,

Dominisui.Vcrotamensimiliusapparet, id ex eo .'efcctionem suam, ortum quod tantum diireri*el videretur honus et sapidus, ut quiVis cibus ipsi qua labo.-ahat. ilUus sumcDdi

"*"

tam

bonam

tcnipo.-is
,

assolct

apud eos

partem absumerct; pruu quor.im deus venter est, et

utVerunt oratiunes ct sacuius aitari omnes suas aha loquuntur nec sapiunt crificia, utpotequi ncc
nisi

Quanium
fratref

n-

perlinent. qua^ ad cibum etconvivia o5Quandoprieerat eumdom sorvabat


suis
:

etiam si adda tur jejunas^ cisco p.-^scriptis; nec jejunium vita. Qui enim dicU toto anno, imo tota
videtur
,

Paium dixcit, qui p.-onuntiave.-it, i>atre nostro Franomnibus quadragesimis, a S.


iunia

We

ex his autumari hcet

qu^

fuerintejusjc- Eju,m.ia

jejunasse

cum

fra-

ho tiim ip<f

Um

t.-ibus

modum

qui

umnes ardebant eum


ipsi

supponere saUem unam singuUs diebus ut ^n"^^^ refectionem. Verum qui ita ^^ ;";
p.-andct,
et

ment

imitari

ncc enim dissipare

parci.

tempus quod
ollam

atleo esl p.-etio5um.

etiam volebant Jubebat concoqui

insupcr
vel

semncr ieiunare

numquam Cd^nat .hci po est numquam comedere quod


:

qua; iniegrae seciceribus vel fabris plenam,

rnr;am\.arum
ahud manducasse
intinctum
instar

est,

singuhsdiebus media hora ptimanffi sufficicbant: et coquus cx iUis igni supcrponeba


ante meridiem

Asscrunt quidam ipsum


frigida.

repuum^^ recte pro nihilo ainos per trcs intcgros


frustulum Pani^ aqua mi.um non vidcb tu ,

nihil, nisi

quantum
omnibus

satis

erat

fulurae

refectioni
;

apponebat

Unde

deinunicuiquescutellam suam
e.-at satis.

alque his factum

aquam caUdam,
convivii

salc ct
fuisse.

Ast quasi

ha,'C

etiam s.hi

mmis

oleo ^"^P^'^.^"^' ;';,, Imo ahquoties modium

lemperahat mexquisila fuissent, Vetrus saporem vel terram, in scutcllam suam cineres, fundcivU) mudum gratum, et aut aquam frigidam, ut non ingraquemhaberent, amitte.-ontsaporem, scd et relectio ansam praeberel atque ita

oclavum usque diem hanc puam refectionem ad ui


distuht.

Tantuni

sciUcet valet spi.-itus


Faciic

vigor,

tum

a.-cipcrent,

quop.iMhlcniia',nullalrnu&autem lapsui. Dicebat que


nihil

CKtcraomniapostsetraliat. servari nisi e talem absUnentiam non potuisse hahitu,diuturnaconlractotemperantiac. incedit cum absunen29 ^lquo passo ordinaiie Ua somnus, qui est levamen
laboris,
rcparaiio
et

emm

cernitur

alimenli

sumendum

prieter

necessanum

Adeo pcrfectus erat ad corporis sustenlationem. sequereimilalor. ut etiam in hoc ejus S. F.-ancisci ab opin.one aberat lur fxniqOuin. Nam procul
vulgi in
pcrtinent. qua; ad corpo.is nutrimenla ut si nos constitutos esse Verissimum cnim ita
iis
,

turbationum scnsuum, solaUum et requies


ei

mo-

valde limiles nalur non qua^ramus prietergredi, viiam duccre possimus, nuha adhibita laufacile ah in.tio tilia. Monel Spiritus sanclus hominem

inJi^'S^'^^V^' lestiarumtoUusdici.Tamparum ncL pcrpctua vigiUa tota ejus vita dici possil somno nutam brcvi facile intelUgitur quomodo qui u perdurarc potuerit. Sunt manum corpus d.midia doiniie cum cunt, eum non ullra ho.-am
,

solitum,

alii

duas dant lioras inter noclem

Eius in
..entia

cibo parcitas. scu potius

et dam. omnimoda aus

quo iion indiguissc nisi pane, aqua et vcstimentu enim Deus ipsum creategcrel carnem suam ; nec Adam vit in medio condimcntorum ; ncc noverat
ciboruiu
deUcias, quas singuUs diebus excogitat

ChrisU,

Pc\l*^f ^"^ .^""i; consiiiui mcmo.-ia tenehal num. Conlinue etiam etiam oni datum discipuUs suis ct simul

magnu cat ajumento ad

nibus

qui

ipsi

adhaerere voluerint

WsftfaiP
:

oi-ate

itti

;;

DIE
nt *^"' araie

DFXIMANON^ OCTOBRIS.
rct,

663
AUCTORI
JOAIfiri

Uath
V. ii-i-

*;.

ZZf^s

non dinn nr,ue i.oram;

intretis in

tcnialionem
sicul ct

ViriilaU.

hauc roprehen-

7^^

ast'

addidil ne fdum quidem consueto indumento paupore el perpetuo utebatur voste simplice,
alicui

V. XI-".

S
tom-

ZLs^
est

Quomodo

ntim caperd.

emc.t. quod ucc ipsa mors veria Dei pr^^cntia quinpotiusnosmagisei conjungU. amphus non nosquadraginta aunos et 30 -^0 ast mn.xus ba in cuur am.;.am cubasse haereba transvcrso in ejus ceUa
;

vit.o, quod Abhorrobat itaque ab isto solo se remoadeo simile dicens hoc
;

postquam detrila; ncc aliam assumcbat, nisi inserviisset, ad exemplum sancU nostri allerijam nusquam lcgitur novara inpatris Francisci. qui quinimo cum hac aiiqua ex parle vestem duisse esset, novo assuto i>anno deficeret, ot reparata quod novo Ulo panno legorotur ne
;

9.

HARtA.

Wr

abscindebat id scilicot sallem

culo

quando jam aliquaiecorpori dabat solatiun), ncceset invincibilis natur^ noivalebat,


geni-

qui

e.v

busniti
sitas

hoc modo dupUcem posset dici ita agebat, non quia puUhabere vestem. Atque non licere ; noverat en.m hanc bat id ex regula cum disUnguat vestes nermittcrc ut reparentur colligitur ox verbo ut :

ad

somnum compcUobat

nam

cubarc nec

E
tum

-^-^

et inteoras

potuissel; ncc potora ipse volebal, etiamsi ceUa quando sciUcel crat in sua
voluisset,

el.amM
;

pannura repeciare, qno<\ signiOcat

quoejus

niam cum ipsc erat tam brovis


luor pedes in

cella esset procerie statur^,

tanlum quaet angusta ut caperct et tros in latUudine ; longitudine,

nere: reinediura habeant vesUIbus non suppctU unde plura sanctus pater traomenta. Atque hac raenteiUud
ciscus fratribus

panno suporpouUque conven.cn pauperibus

extenderc frustra tenstare Ucebat ; erat emm lasset-ncc magis crectus .-edificala sub aJ.qua scala. valde demissa at(iue suppcllex aliudnon e.-ant, quam Lectus huiusque in qua gc.ua dem.ttepoUicuIa in soio explicata. nimia defaUgatione ita se susUbat aut si jam pra^ sedebat super talos depressus. B nere non valeret, frigore acorbe Quando, furente hieme 31 Uodut qvo nim fenestram cellse, aperiebat portam et frigore et om- vexabalur, vero ventus et fniuctabatur. acdcponcbal mantcllum. Ubi mo ct claudebat portam gus acrius cum urgebant, aiebat bene Ubi habet, corpus,
ubi

proinde

membra sua

quarumdam

immoderasuis concessit contra regionum fr.gus. Sed ne hac


ferebal

quidora

suum vosanctusPetrus uU erga corpus


vestemet raantellura

luit indulgentia, qui

vere dic possit non adeo lenue et simplex, ut cooperlus fu.sse. vestUus nccdefensus.sedtanlum inc elulola? contra ae.-.s Quid onim caioris, aul

mentiam

afferre corpori
?

adeo debUi valeat s.mplex E

isaue detritus pannus


\st forte

corpedcs coopcrU aliqualo forent 34 nostertanta Scd sanctus pori raale tocto solatium? ped.bus dicam pcrtinacia) nud.s
volunlate
(ne
incessit, ut

W^;'"^ ^^^"
-'^-

ncc cura sanus, nec

cum

infirmus osset,

lenide

compcUens

claudcbat nc queraro. Paulo post benef.cium jocans extollcbat atoue hoc etiam resumebat, quod ult.mum et laildcm mantellum ipsc loquens, maximum erat soIaUum, ct sccum
. ;

et

fenest.-am

Alque. hoc eos vel minimum perseveravit usquc ad oxtron.um proposito in annos perduraorburacqui ipsi per duos oranino
coopcriri volueril.
ravit

persevcrare. S.cjocando jamque potes in oraUone multum m.l.gabat reip^^a animum erigebat, et
friKoris

dicobal

nunc. frater corpus

meum,

.octc

vales,

Medici? miraculi instar intensitate, ct horaiprotrabcrot, non obstantc raali

erat quod

v.tara

dolorem. Atque

leat iudicii auferrc

quamvis somnus solibertatem. ipse lamenNMdetur


ita,

sorvabat fiU.s, nisdobUitale. Ast Dominus oum indigobaut. Toto illo bionn.o. tanU patris pra^sidio ut confractffi essont ejus v.ros

qm

cum

facere absque multo ncc crigere se nec passum numquam tamen adh.bere

ita afHicl*

ct

illam servasse,
sopori

saUo Nam, cum

se quia scilicct non ita tradobat abruraporctur converut omnis cum Deo serordinario in somno redeant
et .psje cogilaUones per diem habitJB.

fratrissubsidio valeret, calcoamenti. Quando qualecumque genus voluit morbidum vel vulnorapcdem

aUerum habebat tum haud sanandum

mones

et

quse pr.-eceseUam coriTspoudcant occupaUon.bus et sanctus Pctrus totus in Dcum serunt; cumque dorm.ons cum cum Deo absorptus esset. eUam
inso

agebat

et

conversabatur.

Imo quandoque.
extaUrn
aliquotics

solvebatur in qui videbatur somnus,


C

seu

conlempIaUoncm. Quod
obrueretur,
tanta erat
victus tam parcus,

si

cUam
ut

somno

excitandi so

soll.c.tudo.

diximus, tam pauet resumeret soUtura per ut brcvi ad se rodiret, ignavis, et inert.^e -suum exercitium, se ipsura lotum illud tempus s.b. accusans:judicabat enim
lcct.is,

.sU vetus cooporirelur sandalium, ast altcrum nu aliquod circumUgabat abstinulla dum {erel)at. Atque ab hoc rigore plutempestate, noc dum glac.es. nuit umqnam nec extradomura; nec domi via vel nix esset monUbus asperas el necper vias, quanturavisin inhsrens. qui vostigiis lon-as- ChrisU sciUcot sandalia aut al.o quovis nulUbi legitur tulisse vosUment. ct calmodotexissc pedes. Hoc gcnere
nisi
, ;

ccamenU

ipse utobatur

contra frigoris

ngorcm.

et

fratribus iUud

quoquo

comraendabat, magn. fa-

huic cicns cos, quos vidobat

penlitum.quod dormieudo
essecessasset, qui

insuraeret, quas.

por

somnum

valet nec

homo usum ha-

mo.i persoveranter adverso eos. qu. lUum non addictos, misoralus cx

Quift

ah

altii

nec suos dingere scnsus. bet expcditum i-ationis. religiosum stertontem. 32 Si quando audiret

"StrXc
in

in

dUutitor faceretcum quodara


ssculo
eso,-at

p"-^/-^^-";^:^,;^ frat o nox .to, qu.

^:z:t
,,^^.^,^
^^^^^.
.

.,^.

cirrn

iomnum

fTifieret.

composile, corvervidorot oum cubantem rainus somnum capere, an.mum ripiobat, dicens.quod ita nisi virura sieculaproderet ignavum, nec deceret tothabclhosteslamquepotontosatque adoo rem Qui salusenim tola sit conUnue attentus:
vigiles. oportel

Ul ergo vitam maximo mollcm.

discalot rccenter tantum hic erat valdo delicatus, incedobat dolore et raoleceatus non sinc raulh) Sanctus ad paUontor Horlabatur itaque eura
ia.

ChrisU tolerandum. tum hunc !abo,-em ex amore ubi via ossct d.ir.cvt.or. autom ad loca deveni,-et
lapidibus et scrupuUs obsita,
tollebat;

d
Summa cjm
tai.

in

veiUtu pauper-

pendot exvigilanUa d. vita sua cx.m.ura 33 Quavis in re et in tota Unicam, toto v.tne cKstitit pojnitonUaB cxempiar.
_
.

huraer.s

eum

suis

donec

paulaUm

ejus obdurarentur

pc-

lerapore,

tantum habuit vestera,

et

hanc qu.dem

ex

viliori

hoo, utpotc etrudiori panno. Quamvis

rcUgiosis viris res ordinai-ia, nihil in aUis

pr^
est

se
.n
;

feratspeciaU
sancto
sive

dignum laudc
sive

aUud tamon

Potro, qui

frigus,

vcntus. aut

n.x

et viribus fractus, pcdcs dcs IpscUcctjam scnox donec annis et infirmitaUlHis adeo nerpotuoibat, ipsara doraura incodere gravatus fuerit. ut jam pcr dixiraus)subnixus.Quapronon possot, nisi alteri (ut quando nccessUas vel carilas urgebat.viae

pter tunc,

dcbililas, scncclus

vel fracta

valctudo urge-

sedabatvUiinsedensjuraenlo.
36 Super

664

VITA

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


modo
illac.

JOA>MB
A
8.

NARIA.

.olis lorlis 36 Supe. carnom goslnbal cilici, fodorosperrimum. Per septen, continuos nnet mantelli nos hab^l tls ", aliquam a 1 mo.lum

dun,

sp.nlu uo nn " Ku. p roporarel

aliquo, nec an.madvcr.erel

qu d aceret,

eceliam

Cilicia et
ciplinoe.

dw-

Diacuis b

Ces

r 11.11 ti!

ds
:

onte tam. multipliciter perforacu


.

',

lam.

ita

ul speciem

pr*

se

^.,!1 Y
nisi

proleclo ardiia

nec eani

'"" deponeliat,

-ps
,

Solebat et.am dic, caput ad l,o.am sen.iret plagas ad mo, uum qam a viet corpus ejus potius ventemsrectare: vxen,mo?.sil)usha'reliat,adeout

quamio ^^, ^

Tcne

iiiauPM

.ratquearidum.radix
i i

arboris videretur

sine opus eral eam mumiare. Deniquc nuniquam instrumcntis inceallcro ex his duobus pcenilenlia'
inflipebat discidebal. Sibi frequenles, aspcrasque crudelilcr saniebat, ut non plinas. atque adeo

exsiccata.
illc ex numero prudenUim hujus Qunnfums.pe. ""* "e^w a qui Dco talilcr qualiter serviunt,meliei;les saeculi, suas poenitenlias viribus suis, quas sibi persua- J'^'!!^^'"'"'" quinimo, aniore proprio denl esse pcre.\ij:uas

40 Non eral

vidcretur. Et corpus suum,sed hgnum perculere ordinacum non babcrct (jui eum diriperct, uUra insuctos dinuvus el rias paMiitenlias cxcogilabal

i!lccti,P0]ent
illEc,

muKo

panciora

pr;i.'Slaro,

quani vires

vcxandae carnis suae modos.

Summa
ni

in

om

veitimento

(quas ex Fem(iralia seu vesles inferiorcs / unicas lantum babcbai), cum amore paurorlalis

exiguas, permiltequas sibi prudcntia deficicbat magnorent. In bac humana pore sanclus ille Vir, qui non considerabat dcbitum,
fingunt Iiabere
vires

37

nec

suas

consulcbal in
;

suscipicndo opere,
.

nm

genere

eai lavasset

nuniquam intcgre exsiccandas


po.t.

relin-

quod longc eas superabal . .


tatem ex ipsa
el
r.vig.l.lale

sed, ut dicilur, firmi.,


,

paupertas.

anebat

as

uam

eas aecura.e contu,-sisset,

de.cnmens, sesc .mm.tebat

didas induebat, quan.umvis urgente toga sua, hem.s^-evi.ia Eodem modo agebat cum appendcbal cam, quotics cam iavarc opus habcrct
Mce. adl.uc

quibusvis pa.ni.ent.a^ openbus,


spiri.uali

summo cum

gustu

gaudio, h.erum

s.bi

repu.ans quod

iccret pati aliquid

pro Christo, a quo et vicissira

donec aqua decurrerel, quo accidit imponcbat. Atquc hic locus narrandi quod cum ad eum vcnisset inviin convenlu Pediw), sendum iiater aliquis magister Ordinis gloriosi
facio,

humcris cam

sublcvabatur.
41

Numquam

ta'dcbat

eum

pcenitcntia;,

nec

Nec(Btainec

uno quidcmdie
mis
viginti vita^

ab ea quiescebat, etiam postresurc

'"'"^""^""

annis,

quando jam tate

et arcebant,

sancti

Dominici.
cuiiis

Optabat

ncmpe curam

spectare

iiifirmilalibusfquas virtus

numquam

pcrcipil) erat

virum

janiloicm ubi

tanlum cclcbrabalur sanctitas. Rogat sit frater Pclnis. Ille bunc vocalurus

gravatus; quas ctiam quantum poterat occuUal^at. Et ipsc, spiritus fcrvor acccndebat in ossibus illis
qiiasi

discedit; (luem

cum non

invcnisset in cclia,

monet
ibi

SingvlarequoU-

dam

S.

1'etri

patrem Pra^dicalorcm, in illum essc. Atquc rcipsa rcperit qucmdam in aliquo latcnlcm angulo, absque toga sua, scd manlelo

hortum descendal,

fidelitcr

dcnudalis et fractis juvcnilcm ardorcm, ad pcrcurrcndum stadium sibi piu-paratum.


annis cssct gravis, et
ut per
afiliclus

Inio,

cum maxime
ila

valcludinc, acriorcs scnticbat ad pocnilcntiap opera


stimulos,

respontum.

coopertum, rogatque ubi


L'bi

sit

paler Fr

Pctrus

quidem
diebus,

totam vitam ab
vel

illis

dc Alcantara.
ligit,

vero

cum

sihi picTsto esse intcl-

numquam
aut

abslinuerit.

Sanus

infirmus, feslis
foris.in
itinere,

vehemcntcr ubslupcscil, quod, qucm Sancium atque compnsitum invcniret talilcr habcbat
, ,

ferialibus

domi vd

exclanial

Qul

fil,

palcr, ul vir

tanti

nominis,

quovis loco ct lempore, spirabat sancla' mortificalionis ardorcm. Atque ha^c pra'c!arum dant argu-

quanti est

palerniias vc.tra, tam


:

parum decenter

agat vcslitus? Qui rcspundit

Si

quid in co, pater,

babealurculpa', Evangclio Cbristi inipulctur, quod nos jubet unam tantum jiossidere tunicam. Modo
lavi ego vestem mcam, quam vidcrc polerit veslra cl cum nun patcrnitas, cxplicalaiiiiii illu lapidc habcam alteram, cxpecto donec sil aliquanluliim
;

qua spiritus inviclffi Ulius fortiludinis, prrcdituscrat, alque vix imitanda' ab iis, quiejus bus adeo ac nobis innrina est fidcs quanivis facilia

mentum

sint illis
fidci
sil

in

quibus eadem
vel qui

est ac

in sanclo Petro

alacritas,

gustaverunt,

quam

suavis

Dominus, quam incomprcbcnsibilis merccs quse

exsiccata,

iii

rursus

cam induam. Quo


ille,

audito,

reddctur pro brevi et mumcnianeu Inburc Sancli, quidquid faccrent, exiguum illud judicabant. El

magis

obslupuit Pater

veniam dc

illala

pe-

cum tam

ardcntibus eorum animus flagraret desisublimia anhelaret, ffgrc fercbant tam acritcr ve^

tens injuria. Pustca vcro asscruit se uspiani

alias
lit-

deriis alquc ad

nec vidissc nec legisse tam pcrlcctam et adco ad


Aqui
gU.
fe

corporis lardilatem, ac proptcrca


luli spiritus calcari

immer-

leram evangelici consilii observanliam.38 Scd quod niajus est, cum jam scnex
visus
cst
aliqijolics,

essct,

imo et tamcn vir cral robustatuin virium, scd languid.T,


:

media hicme, cingulo tenus usque ad humcros aquasimmersus ncc


vaicludiiiis

urgcbant, utcxtravirium limites cst, qui illud projicercnt.Unde tam paucos vidcrc pbirimum. robuslausisinl valcludinc Ilic nempcul
latet

infirmilatum eorum radix

ardcbaiit currere

dclicala' alqiie infirinie

stomaclii pr;r-

serlim doluribus multuiii afiliclus;

concurrcbant imo ct sufficicbanl consunuMidunicjuscorpus. N(C cnimvero, ni intus laluis.sit spiritiis mcciisus et innamniatus amore
Dei, ullo niodo tot

quorum singula ad enccandum ct

vidcbant; post sponsum, qucm sibi pra^cuntcm angebanlur, cursum limentcsncoculis clabcretur, clamabanl accclerabant, donec viribus deficienlcs,

cum
42

i^ponsa
(7.

tralic

me
ct

ad

te.

Dominc,

et

simul
.

curramus

Quamoisseywx

cmitimiis prcssus infirim-

uHumcn''J^
^^^^^^
^^^^^^ticrf

tanti^que

doluribus rcstitisset

fratres tatihus, 7i(7((7o?*<i?Jt/.ynumquampassusest ut

^^,^,en.

asl nec frigore nec gelu


ral carilas.
Svtdo $emptr
erat capite.

extingui ardens cjus pote-

aliquod ipsi
situm.

apponerent alimcntum magis exquiDolcbant vehemcntcr vidcntcs cum adco


et

39 Scmpcr cucullum gerebat depressum, nudo inancns capile sive intra sive extra domum ita
:

jam languidum

fractum, rogabanlquc ut aliquid

quidcm, ul ncc die ncc nocte, ncc pcr solcm vel pluvias, ncc propttT nivcs aiil gclu, aliamve quam-

exliiilliussibiadhiberct indulgcnlia^ quam ipsis bebal ; tantum mitigaret vilie rigorem, resi^iceret

a-tatcm

jam proveclam,
solalii,

multasque a^gritudines,
sinerclque a[plicari recjus maximc per annos
isli

cumque

a(Tis inclcnientiain caput

rct. A(.'cidit ut

iiebula capiti

umquam opcriinha'rcns, cum capillis

admiltcrel aliquid

media.
aliquot

concrcla congelaret, quos glaciei dcpellcnd causa abscindi necesse fuil. Ilabcbat ordinarie caput contusum et vulneratum, eo quod frequenter in .v,...^..... ^ univiuiuiii, cu i[uuu in;quumi;i iii portas impingeret. Qua- cum essent bumilcs, ipse

Addebant vitam adhuc necessariam


cju? ejiis

provmcia;,

quo

cvcsccretct

firmarclur, qua^

vella indigcret veuu iiiui^vhh


plis.

tamqnam planta no>u?n-iimii manu ^sustenlari ">""" ct coli cxcm

vero proccra; slaluia^,

modo hac

offendebat capite,

Subridcbat ad ba,'C servus Dei, alque diccbal: jam sinerciit terram exerere vires suas, remedia nimis

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


nimis sero ventura; vel
,

666
non dofccisse
in

si

quid

eUam

possent, aliud

pracolaro

effulserunt,

humilitate

quam suum protrabcre exUium. non otroctura indicandi quid Alquc hanc arripiobal occasionom haborcnt dicons quod, si ita male ipsi priEstandum
;

ct patieiUia, nos, hic rccoUigentes qua; ad utramque perUnent, diccmus primum de liumiUlate, cui adipiscenda; anlo omnia inoumhunt quicumque

ADCTORB JOA^NK A S. MABtA

iraciaiot corpus suum

non facere ammo se contra impclus reillud (ipprimendi. sed tulandi videtur maxime calcitrantis natura;, quae, quando
,

id

sc

rapcrc rogiuim cicloruni ex aninio conlendunt. 44 Humilitas in omnibus sancU Pelri operibus

s.retru3 ciimic

subdita ot odomita

robollat pravisque suis propericulum adducit onendendi ponsionibus nos in


,

Rom. c.vii.
T. XXI"-

confirmaDoum. Quodsi Apostolus, jam in graUa parum carni et sanguini subjoclus, tantus ot tam lum sibi Umeret a mala illa besUa, qua; concupilegem tn scenUa vocatur, ut clamaret Vidco aliam
:

hiimtlitatcm prKcipuc eminebat; hanc pra?c;etcris cordi habe- rrercuit. sive columna el firmamen- dym prftenet. bat, tnm quia ha^c virtus tum est rcUquarum, tum quia reUgiosorum ma- live dum <uximepropria. Ulam amplexus ila est, ut per totam fimet.

mcmhrismcis^repvgnmUemlegimentismea^iqu^utum ipse el illi sibi timcndum non habebanl, quiproinde bus salus tam parum in tuto posita essot diu nec noctu corpori dandam roquicm, sed nec
:

vitam custodivorit animi submissionem quam in noviUatu suo concoperat. Et cum inter anUquiores eadem simplicict seniores Ordiins numeraretur, a. Amatato et demissionc procedebat, qua noviUus cumcaHerisobire ; hat ofHcia humiUa communitatis
sibi fratribussuis insorvirc, quos omnos lamquam se ve'ro indif-^num icstimabat superiorcs habebat; facequi vcl oscularctur podes eorum quod cum
;

cxerccndum idud

jejuniis

donec

deficiat

labori-

male tractando, casUgando, bus, donec cadat; diccbat, ut fiagcUando usque ad sanguinom. H;ec

rct,

opus se porficore cxistimabat longe dignius


Ii()noril)us.

quibusvis sa'CuU

Minc omnes

oum amaipso

morUficaUonem et pccnitcnenim h?ec non adeo necessaria erant, Uam. Ipsi serviquiin tam scvcram corpus suum rcdogerat mentem revotulem. Concludamus hoc caput in fide dignos, quique, cum B cando rcligiosos, omni intime eum noveranl, affir00 familiariter agendo
exsUmuIaret eos
ad

banl ot reverebantur;

et

quanlo magis
tanto

se

ampUus eum despiciebat et el magni faciobant, atquo, ut primum aistimabant Ucuit, cum sibi prsecsse voluorunt. IMurios ncmpc
dimitlobat,
pra-positus fuit; sive

E Guardiani sivc Delinilioris,

sive eliam Provincialis

munorc fungcns

in j^rovin-

tantum in masse, omRimodffi pcenitentiae rigorem de nuUo alio Sancto Ordinis nosiri scri80 fuisse, ut

cia sancU Gab.ioUs. Nec silonUo i;ra!termitlendum intor ipsum ot alios, eodcm spirilu animatos, con-

ptum invcnorint, quod

ipsi

oculis

suis

vidcrant,

ventum

fuisse, ut qui

coruni priraus Provincialis

quiidquo por quadraginta septem omnino annos, tompore, fequali bus in roligione vixit; quo tolo
incossit passu, quin vol in

nUnimo

deficeret,

doncc

ad eligeretur, totam reformaret provineiam alquo prinuTvum insUtulum rcvocaret. Sors suporipsum cmolucccidit quod ot in oinnium maxinie co.^sit

vitam amiserit mortalem


poonitcntiEelabore, et

proscquondo susceptie quam invenerit a?ternam


in
,

unico spectaverat,

mercodom.

mentum. Tam serio onim opus iilud suscopil lutpole soIUcitus) ut, fdius dc bono matris suse ardcntor successerit reformare quidquid reullra spcm ei missum esset, sivo per pnepositos qui aliunde vencrant, sive

ANNOTATA.
a
flic,
si relif/iosos

fuerant assumpU.
spectet suse xlaiis minxis re-

otiam pcr aliquos qui ex ipsa provincia UUque non defuerunl hoc in

formatos, indvlgerc dicendxts erit P. Joannes a alibinotaS. Maria, ingeniosaOj nonnvmquam,ut


vimiis,
.'^atis

susccplodinicuUates ot contradicUones (hrec enim numquam desunt quolies agitur de rororniando)


suporavit. sed humilitate et paUcntia sua omnes Cum transacto triennio , dcfunclus oITicio 45 Cum
,

m&rdaci.
ca^utseq. n. 53.

humilitate

b Confcr Annot. lit. b ad cDigressioadditxtr in commendationem stupend.T illiusabstinentia', ad quam aiictor fratres suos adhortatur, ut aliquid saltemex ea sibi assumant. d Subjungitur exhortalio ad modei-ateutendum

rursus exerciessot, sibi reddilus, solitis vacavit tolum so dans contomplationi et moditationi tiis, mystcriorum. Primus canoris anloibat

consueta obibat
creTcitia.

sacrorum

in laboribus,

pcenitenliis, jojuniis,

vigiliis.

Tanta

cum rovoronlia divinum recitabat

ofiTicium, ut vi-

somno.
C
e

Fluxum nempe

ventris

Corrimientio de ca-

meras.
f

scmpcr derolur angelus de numoro corum qui coram throno diviuic Majcslalis. Et cum adstant pra?scripta, a qua ne et cietcra omiiia reguUc
hJEC
prcelatum quidom uugucm disccdcbat umquam, dicobat inulilom, ct nullius in stasset, servum se

Textnis habet los pafios


A'oufl-

menores pan^ii minores.

digressio. Sancti optasscnt corpus habere

firmius, validius, laborum et dolorum magispO' tiens. Rationes ob quas Deus homini dedit corpus

domo
otio,

Dei

meriU.

Ast

dum

Dominus eum,

ut

sancto hoc fruerotur diximus, cicgit ad opus

mfirm/um.

Reformalionis.

46

CAP.

IY.

De WOfunda / ..
(

SanCti
.

hominibus autom ita agobat ul suum buorot;adooqucomnibus omnialaclusomnes Dco ommbus dUilucrifaciebat. Affabilis, humihs, ab
cuique
tri-

ejus erat; cura Ilumilitas Ejus vila et conversatio in cccUs proximo utiUs-

sima

Fr.

Petri

de

Alcantara

gobalur,

humilitate.
yirtutet

bant. vis conditionis, suavi virtulum


invonissont,

omnes cum et videre eiaudire porcupiecujusMuIU eUam, sive viri sivc muUcrcs
ejus odore Ulocti,
iter

adibantoum. plurium leucarum


omncs ''"-

suscipientes

- ..'tutes omncs, V;,.t

sivc de quibus diximus, sivo de

""!'"'"'"'"

quibus dicemus,
tate,

si

tia.

dubiffi

erunt

fidei;

non coniunganlur cum humiliet quo majores et subli:

miores,

assurgunt enim eo magis periculosa* absque solido fundamento. Nec minus necessaria paUenUa est haec onim si doficiat, ipsa humilitas Don valebit ca^teris virtuUbus debitam stabilitatem vindicare. Ut igilur omnes perspectum habeant, Servum hunc Dei, iuquocaeterae virtutes tam
:

existimabant se vidisse quem cum Jcsu ChrisU, eumquo ut talem ausculAposlotum sa>culo; tabantur: aUi, ojus consiUo, valcdicobant solitariam ducebant alii in eo rcmanentes, vitam
et religioso

dignam. juxta regulam ah ipsn datam, accommodatam. Ua)C atque singulorum stalui indoles, ul omnibus omnia so faciens, enim erat ei
suis nulUus contrairet ingenio, omnes crudiens comiti exempUs, operibus et verbis. lla quondam de 85

B66
XfCTOBE

VITA

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTATl^


et

suis de Oropesa, vcrbis

ImmiUtate

prudentia

JOAKNK
A
8.

MARIA-

quisque gererc se dcbeat. nlenis oslcndit, quoniodo ille vir gloria- Doi <1" ";Erat scilicet nobilis cons>dtncc sinc intinm dolorc ximc studiosus; omnium conspec u
rans
:

invenit eum mensae ac- D anud quem mo.-abatur sin.ulquc vidct Cb.'islum ei ad lalus cumbcnlem, imponcnlcm. llt auatquc cibos ori ejus
:

crimina quibus in tot qu.d l'etro d.ccbat hominesscsc involvunt, sanclo tam pravo et pe,dc mundo tibi, patcr, vidclur mvoluto nos tot pcccal.s dito't Qui Qt ut Deus

stanlcm <hlectum l)oicmaspcxilsanctaiila mulier suum anin.a et cur ejus cucurrcminu... cl Salvatorcm, rcmansiUiue abrepta. UUus ubUUa runt post cun., Quomodo, Dum.ne mi, quaisitum venerat

nuem

exclamat

tu

hic cs

re^pon.kms,

ait:
rcliciu

El ubi, fdia, vis

ustiL'tvRcspo,,ditiilc:l)oMstus

quam

ubi

Dominus plac.dissime mc poUus esse. mcos elcctos? Tantum verba haec


Y

Cui

;rsri^bS:=fitXm
:rt"eua
t

suavissima
ut ibidem,
luta atque

rapuerunt cor benediclai iUius fcniinae, pluribus inspicienlibus, scnsibus desti-

ma ubelpotcrimus,

ut ipse

malo

tcmpo.-is

cxtasim paticns maiiserit pcr longum spatium. Non cquidcm jam ego miror,
ipsc Christus
mi..isl.-abat,
nihili

eum, cui

fccissc

rr:on-i^':HSsr=
quam
si

?1
inUignum tcjuUtiabat. qui
aliii
al>

emc.dare susc.p.at; emcndare, unusquisque alios


cfOcilur. atauo hinc nihil umquam quamv,s noslcr Immilli.nus. Et T7 Eral Sanctus gl>;>^. "O" a Deo rccepisset scirct quam pra^claras m.nor.s |-ac.ebat. ..luris se, ncc alios lamcn idoo scquc habcbat .pse om^cs cxis.in,aha. bonos, s a ct ind.gnum qu. ab

in

1 Mal unusquisque ita, ut dcbe.-ct ..cmo sc .pse sludcl co lalct, quod, dum
,

delata honorcs ct aUa qmevis ab hominibus ipsi ofTicia.PrubccUaminlelUgo cum, qui semper cum conversabatur parum Deo ambulal>at et in ccelo vero nccessc e.-at cu.'asse mundi lucra. Quando

aUquid
bat

in

muUa

hujusmodi casibus respondcre. id faciecum humiUtate ct graUai'um aclionc,

paucis dcmissisque verbis. praiclara, quam 50 Et quia nuUa est res, ut hominum voluntas non possit in pravum nervc.sa scnsum, hic b.-cviter .-espondebo quodeto.-que.c

jncrcedentta,
ctir scilicet ou-

clor illa r<(ule-

CBstimarc-

Uir

'

sim.lesque rit. rumdamoi.inioni, qui forte dicenl has E saitem dub.as, non esse ..tpote res

revelaUoncs,

maximum pcccatorem
vel

,inin.un.

:esll,a,-clur.
,

quis

quam

exhibchalur honor non speclasscl si ad ipsum

Quando vcro .ps a non mag.s afT.c.ebatu


;

familiares conscribcndas; pra;tci-ea hujusmodi intcriores prorsus csse convcsaUones

cum
,

Deo

ac
lUas

utv.dcreerat
qu.n adve,-

paucis

lantum

conccdi,

ac proindc

irustra

ilb, pluribusinoccasionibus, qua; sc probe pcrsp,offcrehant, sed quas ali. tcrct ipsc,

omnium
Et

(juamvi*

kono-

ret ei 'cert<^m
et

Abuls, posiea Alvarcz de Mendoza, tunc nostro cjusquc familiie PalonciiB episcopus, Sancto
48 D

se Iransfoimare m tum est diabolum aliquando vanis quibusdam spccicbus quo angelum lucis et ila eUam rcs est indubia imo
,

falluntur. oculis exhiberi. Ast profecto s.cut ceraUinet quiden. (luod ad revelationcs
;

incautosdccipiat;

puhlice

dc-

Irimun
viros

ferrcnt viri
prcEclaristimi
itno et ipti
litti.

ca~

elpr^esertim

Quando eum (suimdem deferre dignilatis dccet honorcm cunctis tants suam myitascrvis Dci) ad mensam
erat addictus.
:

de
qui

fide,

Spiritura

sanctura cura dilectis suis collo-

seque variis
el

modis

commu..icarc,
prioi-es

sive

ad

etian. ad aUopropriura iUorum p.-ofcctum, sivc

magis lionorilicum, atque bat assignabat illi locum non ferculum optimum sua manu ei ministrabal Sanctus; nstquidquid conlradicebatnecrepugnabat ?;. honor sivc cibus, acccplabat
insi otVerrelur, sivc

rumTiec

qucmadmodum

revelat.ones

illa;

laccs

sunl, quia falconsci-ibcmhe iiec approbanda nosci digna: ac proindc conpostcriorcs

ita

(de quo dix.mus supra, Joannes Velasquez de Avila rcgno primarms atque sviUcet in Chronic) vir in
,

omni

di^^nus vcncralionc,

sancto Pelro

impnmis
rcc.pie-

eraldevinctus.(^uolios vero cum manus mini^trabat, discum bat aquam ad lavandas


iK.spitio

diccbal Tubia>, sacrascribendaj eicnim, ut angcUis opera oulcm. rcgis abscondere bonum est ; mentum ho7ioi'ificumest. Prodigii inDci rcvclare et confiteri habuissel .-cvestarhabcreturSanctus, qui nuUas cst Sanctorura conuspiam rcpcrirc
:

11.7-

laUoncs- nec
rentur

revelaUunes scriptamvitara. in qua nullae

manibus scu pclvim suis fcrens atquc ita omc.o positum mantilc;
et

pucrum

cubiculariun..

Immcr.s imdcfraudabal hanc merendi NuUi enim

Divc-soium Ordinum
et plena^

hisloria'

in

memoomnium
F

raanibus versantur,

sunt rcvclaUonuni,

quas
tur,

quoniam lanta ei occasionem cedere voluisset. rcverenUa, quasi ilisi Ll.n<;ervicbat dcvotione et rursus servus Dei (quamvis
sio ministrassct. Nihil

horumque discipuli habucrunt. am.cis suis colloqu.Absque dubio, Dominus cum nuUus id sciat; imo cjus nec profccto vuU. ut
fundato.-es
:

Quid aulem mi.-um adeo humiUs) repugnabat. q.se )eu. sanclo egisse Vi.-o, cum homincs ita cum quondamvidcruntdujei>anctic(quoidfaccet. ul ac pruin niamabomnibusilahab.MUu.-) nmlieres, sacns opci-a.vlur quo.ida... lide dignaj. Gum enim
,

ut ejus in luccra prodcant voluntas est, ut dona opcainat eara in unimbus suis enim ipsclux cst, pro.nde ac animarum ribus. Anhelat salutem sed in muUogratiassuasspeciales, non in unius
,

rum

concedit uUlilatcm.

Quamdiu SancU

in

er-

Teresia ei intcrcsscl ad sanctus Petrus, et sancta vid.t sanclum Papra.pa.-ans

pervenlu.scilur quo tandcra ris vei^antur, ncc imo et cxped.t, u no.. n sint..-cctciUasilcntur;

omnium

ve.-scntur ore

ast postquara n.or ali


4^"^"^' ^'-^f; ^ peraclic
;

con.n.unioncm sc diacon., sanctura vero trem nostrum Franciscun.

raors pore exuU sunt. quando

^^^
'

Anlonium

subdiaconi

funKmtcm

ofticio,

ut lila

pluribusUdc dignis. Et .-ursus ipsa postea nar.-avil dum commcdeeadem Sancta quadam die vidil.
rel sanctus lctrus.

sancte qua3 indicio sU vita^ fructus ccr revciaUoaes, earumque ?psu.


efficiunt

'''^

Christum dominum
bibcrct,
et

ci

pi-opi-

Chrutus Domintu et ad men-

nanlcm aquam. quam parabal. in manus abstergeret; ipsi ctiam escas imo et ori ingerebat. mensa apponcbat, morlua 49 Ei*at AbuUe mulicr, quie vixit el nomine Maria est raagna cum sanclitalis fama
,

mantilc

quo

abscon ere do la o^^ de earum principio, viaMiu.uus nec mamfc.ta.c per vitam imperUla, hxc pcrduc fue sancUlatem ad perfectioncm et per.ndc c..ct -^^ "J^^^;" orania tcnebris involvcre. ""rab.la dep i.m^.e inferre. cjus
l

sancto Spiritui ud.ca.e Qu.cumciuc recte gloriamque obscurare. ujusrao i r fe.-et haud ^g.'c profecto
'v

erit

tmn

iiitervit.

Diaz.

Hsc
in

audicns

quadam

dic saucluin

Fr.

Peviri

lationes

et

Irum

urbe versari, adivit

domum

nobiUs

limeri

possel

dona speciaUa <^-P^^^^^^^^ ''^Zc non ^^^^^^^^ ^" scilicet


,

DIR DECIMANONA OCTOBRIS.


*
A

667

scripta
lioni

deccpimprobent, non quod res referant quod non valeant sibi persua..hnoxias. sed

Idem recvAai 52 Simile quid accidit .loannae lusitaniie, sorori Liuitnsuspiciens Jnavnte catbolici n-gis Philippi secundi, qua;

dcrc

Deum

Ouod utique

rommumcare. tani intime cuiquam se ad ea, non accideret, si atlendorent


eis

quam
ctrina

necessarii
et

sibi

essent

viri,

qui
et

tam dooratione

nioe.

prudcntia,

quam
;

sanctitate

bominem faclum, ut quu enini conOleanlur Oeum colloqui? Si credant dubitent eum cum bomine si pro homino, quid mirum crucifixum et passum
(IHecletur
rnaiu^
sc
forte cum hominibus conversan ? Rntne sermoeo servo suo manifeslare et cum
pati ex

cffiteroquin

jam

sibi

persuasum habent.

Si

rcperire auxilio ossent, quffirebat soUicite ubi cos


posset. Plures

jam noverat ast plorique ci commcndabant sanctum Fr. Potrum de Alcantara, asserentcs fore ut in viro illo dotos illas omnes conctiam in diversis iunclas viderel, quae non facilc Slaluit ergo cum sibi a separatim inveniuntur.
confessionibus
eligere.

nem

habere,

noslriY

quam servuni fieri el Omncs itaque. fratres mei,

sc

amore an.mentad

Accersiri audisset,

ilaque

jubel;

qucm quum

vidisset et

confirmalur in

quaM-endum

nos docuit. qus consiliorum cvanc^elicorum fidelis prfficcplorum et


custodia,

ipse Denm, i)la incedentcs via, quam quam fides et canlas, alia non cst

suum apeconcepla dc eo opinione, consiliumque aliquam repulsam, rit, addcns se non expcctare gloriam. Ast honoaliud non spcctet nisi Dei

cum

regularum noslrarnm ierfecta bcneficia a Oommo obsorvalio, quibus hujusmodi mibi ignoscite, quod facilc obtiiiebunt. Cicterum vita beati Fratns paululnm diverterim a uarrauda
sicut
et

rem humibter deprecatus

est sanctus Vir, tamque ut religiosissima femina non validas attulit rationcs, dederit reperstilorit in suo proposilo, et vcniam

Pctri
51
jrl

dc Alcantara.

Ad proiiositum
imperator

ilaque

rediens,
in

dico,

quod,

Carolo

V o

diim

Carolus

quinlus

monastcrio

confcstionibus,

^ancti Justi deirrrel,

ad aures ejus pervenit rumor

deundi ad convenlum, quo postea aliquoties eleemosynas misit, precibus cjus se commendans. 53' Ncc sanc duhilandum quin magni et chriperfectiostiani illi principos summoporc tantam profundum mundi dospectum pronem tamque
bavcrint.

Pauci noftra
aHntc S. Pelrum tmitantur.

rcc*'
tru8-

S.

I'e-

quibus pra^cellebat sanclus vocari, hac mente ut B Pctrus Jussit itaque eum et consciencum co ageret dc rebus ad animam et Advenit servus Dci tiam suam pertinentibus. conversati una essent. inrperator cum aliquamdiu lantum eum dilexit multum, et justo astimans volo. ut cuCupio, inquit, pater, et
virtutis et .sanctitatis,
;

Paucos

nostris

diebus
vol

otfcndimus qui
tales

hujusniodi munora

rocusont,

despiciant E

honores. Sed et ogo putem, paucos esse qui illos in castigalionem pccoatorum nostro-

mcreanlur

rum. Hisce

in

rorum adjunctis,

patofecit B. Servus

auderet tale Doi et humilitatom suam. cum non onus subire ct <imul eliam animi magnitudinem,
;

lliesaurum

d
chnritas
tri

ram babeas

anim.-E mcre,

el sis
:

mihi confessanus.

cum
54

ausus

sit illud

rccusarc... d.
S.

Alium velit vestra Rospondit Sanctus accersire virum, majonsque majestas ad boc opus satisfamibi enim neccssaria desunt ad
demisse
merili

erat in eo animi gcnerosilas, donum quae cor expanDci ot fruclus cbristiana^ charitatis.

Pe-

Magna

inpauperet.

dit

alque in proximos dilatat

hasc, quia ex

ciendum

obligationibus

imperator quamdam tuquod ego mando: quid enimmihiconveniat,meum timens Noluit vir Dei rcspondere ,
:

munrris. Ueposuit Fac indignalionem affectans


lanti

Dei proficiscilur.

absque
cl

ta^dio alios sutfort

amore eorumI

lamcnla, ncc remodii limet caritas omnia suffert, inquit Aposlodifiicullalos omnia spcrat numquam excidit, nec in mi-

quc audit querelas


:

cor. 13. 7.

lus,

est

judicare.

sed in genua ne acrius commoveretur imperator amplexus cjus manum est. rogavilquc provolutup at(iuc lempus quo rem Domino commendaret, hoc in nePlaceat majestati tus dixit
;

cum illa levia nori nec in majori neccssitudinc ; quse sine illa difficiba et inlolerabifianl et facilia,
lia

habentur.

NuUum umquam
,

expcrtus est Sanclus

nuster

laburom
:

quoties

discedens

gotio facere

quod voluerit Deus

quod,

si

non rediero,

Dominum

velitque crcdere, manifestasse non

bus iuvandis
ficus,

erat

misericors ot

de paupericnim erga oos summe benecondolens. Propriis manibus, agebatur


trihuebat, qui
in

Iioc suscipcrtincre ad ejus gloriam, ut ego opus Per viam hffic dimisit eum imperator. piam. Post

cliam

dum

praecsset, ipsis escas ministrabal, atque

ad porlam domus elecmosynas


servatus
vincia.
fuit et

mos
eos

redux in Domino Petrus rem commendabat, et oravit, rogans diviconventum suum, instantius C nam majestatem. ut dignarelur hoc abejushumenc lorlc avertere lantnm onus. TimelxU etiam turbarelur anima doli hic Inleret diabolici quo quid ingressus religionem sua. Ego, inquiebat, non sed ut frater Miuor, ut honores venarcr.
ris

adhuc a muUis scrvalur


docebal
eos;

bac prodolo-

Instruebat,

tenerrime

alloquobatur; miserobatur afHiclionum et quasi ipse rum, condolcbat corum adversitatibus, fuisset. Sciebat enim non dari eas in se expcrtus nos Dei ct discipulos certius argumentum filios esse
Cbristi.

ncc sublimiorcm perfectionem,

quam de
cxpcri-

sum,

ministrarem, defiepauper et mendicus servis Dei pcenitentiam agerem. Non rem peccata mea ct angulo. Hunc ego permiltat Deus avcili me ab hoc quo pcrsoverem sit porlus salutis, in elegi ut mihi aliquot, et usque ad morlem. Prstorierunt dies eum vocaret, cum nec ipse rcdiret. nec imporator esset voluntas. uterque intcHexerunt qurenam Dei mcntem imperatons fuisse Nec tamon crodiderim, aut eum, umquam, alium eligere confessarium, Erat cnim tunc ei a con-

nol)ismct aliis^enliro juxta id quod in aniictiones mur, oorumque dolores ct

ipsi

tauuiuaiu

etiam omncs ipsum anianoslras judicare... e Hinc vicissim in suis visccribusgerebant. ctipse omnos
potcrat, eos animabat ubi amplius facore non ct subjiccrent voluntati vorbis suis atquc ut divina; se

hat

'

consolabalur

eis

succurrcbat opcre, dcsidcno,

hortabatur. ^. ,, vidcre afflictiones et 54 Non sustincbat aliorum


dolores,

Humilitatis
palit't)ti(S

ct
j)t(F-

quem babcbat,
fessionibus
S.

dcscrere.

iv

Regla ejusdem Ordinis etiam obtmebat Hicronvrai (ejus sciHcet regula vir magme doctnuje et
F.

Joannes

mmnsterh

S. Jnsti),

sanctitatis,

tribunali
tur.

Forte aliud hic


sibi

dum pro sacro ejusquc agendi modus, maximc probabascderet. imperatori intendit, n.si boc sub
non pra'sentem babcrc virum
tanti consibi,

suos tam fcrret invicto ilarum umquam de- plvm. adversitales et 3erumn<e ei profccto sive sive in fundandis convcntibus, fuerunt ilincribus, quae longinciuis iisque laboriosissimis inslrucius supclloctde. suscipicbat tam cxigua infirmus Abulam petcbat, ascUo Quadam die valdc

cum

animo. Nec

*j

insidens. Ubi ad diversorium

quoddam (delpuerto

dcl Pico)

titulo

de cujus mirabili sanctitate. platione mulla audierat c.

altissimaque-contem-

atiquantum reitineris ascllum non quiec^ret. Ast cum socium atque ingressus esl alligasset, coepil hic vagare
venissct,

dcsccndit ut

hospitis

668
A.UCTORB

VITA

S.

PETRl DE ALCANTARA CONFESSORIS.


,

hospiiis

seplum non sine aliquo


Accurrit uxor, vidciisqnc

levion lamen,
asellum,
injicit,

viderotur ipse esse qui


ctus Tliomas

hac

paliebatur. Docet san-

vclic-

JOANMS A
9.

MARU.

damno. mcnter que in secum

excandcscil. Manus jumcnto

ilud-

pignus servat.

Nec his contenta, ascUum


ct fratres, eosquc fures

ducens venil ad

coronam martyrii daii eis, qui gloinimicos Dei riose vicerunt mundum et carnem, qui ita omnia ha?c pedibus sed et hominum calcavit, non dubito quin capili impositam gerat
:

quod horlum ila cverti agressa, senl; ac dein ipsum Sanctum alio modo, terra proslratus (non enim
latrones dicit,

permisis-

coronam martyrio longc splendidiorem.

qui in
ut

era

suam exhibuit
dinem. Id

57 Prcetereo multas alias occasionos in quibus S. Petrus palienliam et mansuetu-

(onciuno.

quicscerc poteral) caput ffiiate el viribus fractus, impositum tenebat mantcilo, "i;'\ i;^^'',^"!^,';;;; ut mui.cr sublrah. t ut ca I^nso; quod tanta vi vulnmrolur. ex impetu percuticndo, ejus pr.elcrca inqMHebalur ^"J^"'^ Mullis V?", voni ve hanuh ulium rospondil vorbum cessaret. Juic uhque ira pctens, orabat ul ab era indignari ast exemplar merito fas crat hic openbus quas virtutes Tt onli.e ct mansuotudinis,

unum addo

Deum

ipsi,

sicut

quondam

Ezochieii, dedisse cor forte,


tates et injurias;

quo superarol iniqui-

J^m

ribus, huniilis inter honores et

quo patiens permancrel in doiodominus omninm

mm
:

cupidilatum. Quid denique ei decsse polerat qui duo hsec pignora tenebat Iiumilitatis et palientiee,

quibus placens ac dilectus orat Deo et hominibus.

ANNOTATA.
a Parvula hic subnectUur pnrtcrmitlo. adhortatio
,

satagebat ^uis et alios docere


nuilo

/.

Verum nmhens
ib.

ira

modo

defervebat.

Cum

eccc

m lcr

hax
d.sci-

quam

Petri amicuset supervenit cquos, sancli qua^siturus venicbat. llic nu us qui Abuia eum lanlo ii.nammatur furore, vidons quid rei essd, ut illico
Chrisli

b Uinc ajyparetiionomnmoad litteram sumenda,

qux
,

retulit

auctorcap. prseced. n. 28.


periculi-s objiciantur et

ignem domui

injiccrc paret. Scrvus vcro

C Digressio. Quot
tatibus

calami-

cum

ea mansuctudinc,

quam

qise cffiles-

regmn

et

principum

confessarii.

Hxc

tis

magistor discipulus simili in casu,

cum

scihcet

vellent ut ignis in
rat

Samariam

d-^scendcret, docue-

deprecalus cst viruin ut


si

potius solvercl,

maU nihil i"aceret, sert damnum ajumcnto fuisset quod


;

E apprime inieUigcbat S. Petrus. a/rgumenPum d Parva scquitur digressio, aujus cum Itumiliest : animi magnitudimm rectissime
tate

componi.
linese,

Ulatum; quod

admiratus humilitalcm et Scnis, atque ab oo edoctus, quid palicntiam sancti furore abriperc^ur, lacienin poslcrum, dum ira et
el
fecit

e Prsetermitiuntu/r aliquot

quibus

mox
Ma-

dicta latiu^ evolvunPw}'. omiitit P. Joannes a S. f More suo, hic non


ria

ff

dum
in

haberot

j/.

Patientia

in/ima valetudifu.

55 Vita ojus adoo sumdederaL, multisque

poenitens valetudinem pes-

locum g Nova

communem de patientia

tractare.

excv/rsio moralis de remediis irae.

exindc subjacuit doloriquas omnes sustulit magna bus infirmitalibusque ; non derivarent ab paliontia; certus quod

cum

Cap. V.
lale

De inflammata

chari-

excessibus, ullis in cibo et polu

necaquavis

alia

inordinala
in

cupidilatum

radice.

Non raro

emm

causa sunt hominibus malorum, quse patiuntur, spiriluales ammag atquc coriioralcs morbi peccata
plaga'5

loquitur, patefaciunt. ut S. Ghrysoslomus

seu amore Deiel proximi, quibus S. Fr. Pelrus de Alcantara eluxiL


Diximus
rilatis
:

ex abstinenUaet Ejus vero infirmitates oriobanlur quos ex Dci amore susccperat. muUis taboribus, aetate deficiunt, leVires corporis rum annis et valetudine ast non ita runtur Uil)ore et adversa quin subjacet spiritus vigor hujusmodi casibus Atque dici popolius ex illis novas haurit vires.
:

de bumilitate, qua^ fundamentum chain hiec vero rogina omnium est virtutum;

'^^lll";J;:J' tri cum Pi'o


convertatio:

qua
tutes

et consistit

omnis perfectio Christiana


Petrus in
ei
illas

et san-

ctitas.

llas horoicas charitaiis et

amoris Doi virsuis orain gradu

test

cum

infirsancto Paulo, quod quanto magis

postulabat S.
ut

omnibus
concessit

spirilus. Ad matur corpus, lanlo amplius vi^^eat in sancti I*etri patientiam sufiicit demonstrandam hcot communitor ubi revocarc, quod mcmoriam
,

tionibus; et

Dominus

tam

pcrfecto,

scraphicos experiretur ardores.

deficit sanitas,

non habealur vera alacritas

et ju-

Virtutesillas non integris el puris

communicat Deus
,

nisi

animabus
sponsa^

qu morentur

vocari

doioros constaiiter cunditas, ipse intcr acutissimos

ejus;

cum

alacrem

se

ncc

umquam

exhiberet alque omnibus amo^mum vcrbum vel unum ab eo audiebatur


iiiipationti:e.

cum'amico, bus et revelat mysteria sua


pcrveniunt ill^ ad

quibus familiariter agit, velut amicus quarumque delectatur consortio, quicoelestia


;

alquo

ita

seu quor.'ho scu

Ex

his profocto olucet

amorem
mittit

et

carilatcm

perfein
et

quanto animo ct

amore

h;ec omiiia suffTret, cl

ctam,

quae

foras

palientia^, quaquara perfecta in eo csset virlus amore, quod tenus iUa toleraret votunlarie ox eonfessoribus competens. gcnus olTicit martyrii

et

Nam quomadmodum marlyrem


cium,
si
;

mm

facil

suppli-

non
ita

volentcr suadsit jusla causa iilud

anima roliiuiuit filialom sponso sit revercnUam, qua discil quomodo cum animu!, qme s^pius raagendum. Illffi denique sunt nunc incipiunt percipere, quod ptffi in coelum. jam cbaritaUs et amopostea sunlgustaturjfi. Signum
ris Dci

timorem, et solum illam obsorvanUam

beundi

confessorem non reddunt perfectum ngores, nisi volenter et ex jusla suspoenilcnti;p


cipianturcausa.

omnes emm miscere de eo et cum eo sermonem amanius. Ilinc eUam iibenter loquimur de eo, quod
:

evidens

cst.

si

quis delectctur frc(pienter

Vere Mnrtyr
fuil.

56 Non

fuit

sanctus
capiti

Petrus
fuerit

martyr,
infixa

eo

titulo

sanctus

illo

Vir totus erat in


:

agendo ctcommumdiei
et

quod hasta ejus


et

aut sanguis

cando
viter

cum Deo
et

plures
et

horas
in cclia

noctis

elVusus; ast passus est martyrium


prolixius
,

subeundo

per totam vilam

multo longius idque


,

transigebat in ecclesia

sua.

nhi sua;

summa
cum

rem jejuniorum, aspcritatum

sua voluntate atque ex amorc Dei, rigoct mortificationum,

prsamanter cum Deo conversabatur putabat \erum se serUm quando ab eo solo audiri
;

tanta animi fortitudine. et alacritate, ut non

peclus flagrabat, frcignis amoris illius qui intra et foras crumpebat quenter, ipso eUam invito,

cum

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


A

669
.iuctonE

cum maxime men qni cum


cccli

tasoliUiniim se crefloret. aderant viilorcnl cl audirent.

Domine, servus tuus Pctrus, sicut apis argumontosa et


sollicita,
tibi

scrvit,

fcrendo

in

alveare
'*J^*^.
'

59 Duni rcs
ifrffl

im

liii-

cui erat

Rcgins animie su commendabat blandis cam alloquedevoiissimus.


succcssum

ccclesiie tua^, flores et fruclus borti siccularis a.

committobat batur verbis; ejus tulelie provinciae, quae quasi e manibus Rcformalionis, et palronum ct defcnsorem haillius egressa erat, et Sponsum. Talibus his bcbat niius sanctissimum
colioquiis

62 Fincm imponemus huic argumento, magnam ejus commemorando caritatem erga illosquieum pcrsequcbantur vcl male tractabant; ubicumque

mimicorttm di'**-

quacumque in re potcrat, propcnibal honuin suum eis exhibere animiim, et pro cisoraro. Nec
ct

muUas dabal horas. Vu.- reli-iosis et loquuntur ct agunt ecclesiasticis, qui tam parum muUorum sajcularium. rucum Doo, et ad instar
prslcrita sua respiciunt musculis delectanlur. et nnnoris ulique signum cxigui amons ot Manifestum Pronovit obstacuia adhuc caritatis.

umquam

omisit bone mercri dc omnibus, quos in

pcrrumpcre

vcrc est batio amoris sunt opcra, et ille muUa. qui magna opcratur, et
^(,0,

magnus,

otTcndil; qui si operc Uoformalionis advcrsarios potuissont, profccto ipso agere et conversarc cum Numquam poraddictos sibi et dcvotos babuisset. aliquo modo contra eos murmittebat ut coram se loquerenlur, murarent, nec dc alio quovis male sive pcr moilum convorsandi, sive sive cx joco,

Deimore

60 Jam

ali(iuid

cst

dictum, ct plura ctiam di131^0^.11^^5

^^^^^^^ ^^^ ^^^^^^.

^^^^^^..

et conlradictio-

sub prffitextu zeli et virtutis, herbam vimaxirac danmosura. Inlcr flosculos et ita et illi in sono rcntem, vononum exerit anguis;
sanctaj couversationis ct

quod omnium

est

infiammiba.

^,^^^^ ^^^^^

^^^^^.^

.^
et

Reformationc. Quas
difricultates,

nulrienda et conservanda quanto cum zclo non vicit


cst

sub specic

zcli

mordcnt

non

passus

persecutioncs,

pro

gloria Dei ct salute gubernandis crenobiis,

animarum,

iu aedificandis et

et fietore vitam et famam proximi, quara cceno secus ac rictus leonis, qui dum aspergunt; non dcntcs inOgit, eam conspurcat ftrtidamque

carni

praedicando,

confessioncs

reddit, ut

jam nulluni
:

sil

animal quod oain attin-

anexcipiendo, subvoniendo spiritualibus suorum

gere non horreat

gustiis et

proximorum, quos omnes sicut se ipse erat amabat? Quanlum enim sibi scvcrus, tantum
benignus materna gorebat viscera. Deus
aliis

oblocutor orc suo fietido et E lingua pcstilenti conspurcat altcrius famain atque
sic

pessumdat.
ct /r.rdara yw 63 Quare servus Dei suis cum sancto Panlo '''*' '""" Filii et fratres mei, vos ^^^ pari cum zclo dicebat
:

indulgcns ct

erga
ipsi

omnes vere

contulerat gra-

aspcctu cos, liam consolandi verbis suis imo et soio faafHicti aut dejecli eranl; intuentes qui spiritu
erigecicm, audicntos voccm ejus, reficicbantur, suscoptum bantur, et novo ardore rcdibant ad cursum. exercitiorum suorum et ponuitontiarum

dico,

qui

Icgcs spiritus
si

sequimini

et

spiriluales

esse cupitis,

vidoritis fratrem

vestrum pcccan-

tera, nolite olVcndi

nec turbari, sed potius iii spiillius, et cum rilu inansuetudinis loquimini ad cor commoncfacito; mcmorcs ex amore eum culiue

Atque
verbis,

hic

quorum

proprius est charilatis cHeclus, ut, in vuUu, animis, regnat, eluceat in eorura aspeclu cl toto denique corporis habitu.
sit

eodem vos

luto forinatos, nec

minus

labilos h. Poc-

habont, catores et viri carnales, quia caritatem non alienas culSffiviunt in lapsos, impationtor ferunt
pas,

Charitas enim, cura


sistit,

igni similis,

ubicumque con-

quas

ct in

vulgus spargunt. Scilicet


oculis
cslis

in

suis

Dci

Servus frigus et glaciem spiritus dissolvit. suo spirilu inccndebat ardcnti et vere coelcsti

ca^cutientcs, aliena lynccis

invostigant

or-

corda, eos movcbat et rapiobat ul perunus est sive fectionis curriculo insistcrent. Vix SKCuIaris cum quo familiarilcr egereligiosus sivc qui fruclum exinde non tulorit optatissiraum.

hominum

gens sanota. benignc aspirala. Ast vos, qui et lapsura ; porrigile manum ad cite infimiura sublcvandum eum. Nerao putct vere religiosum linguam suaiii in sc esse, nisi sciveril refrenaro
prodondis fratrum suorura culpis; crroreni de|)0quia OiUinat; sccus pcenas luet jam in hac vita,

rit,

Eju,xnvroximumcnritrta.

caritas erga Par crat ejus amori in Deum qui, proximum ct zclus animaruin. At(juo hic cst impulit ad opus Refordiximus, eum prEecipuc
Gl

demnando

alios se ipse
;

condcmnat

qui judicat,

ut

mationis suscipiondum
in

ct

fundandos conventus,
viri

judicabitur qui condcmnat, condomnabitur; ct qui fama spoliaverit proximum, cl ipse inhonoratus

quibus
ct

Dominus perfcctius laudaretur, cique


qui

C ferventius servirctur, aUiue inde oxirent

exemplo animarum conversioncm promoverbo patct verent non solum in hoc rcgno, sed qua late vero ad eum spcctat, por orbis lcrrarum. Quod poloral, adjutotam vitam, atque omnibus, quibus hoc sulum procurabat proximi salutcm mentis, suorum qmerens soialium ct prasmium. laborum Omnos hortabalur ut legom ot mandata Dci custo;

Videte quid acciderit Mariae, sorori Moysis. ^ Mulier crat sancla, quacum Dcus conversabatur. quod alienigcnam Ast murmuravit contra fratrcm, Icpra duxisset; iratus Deus eam rcprehendit ct Quid putatis vobis Oet? Deiu causas
vivet.

percussit.

cuumcrabat qua; solent ansara dare dctractioni ct murmurationi nompo odiLini, impiclas, olium, et incoiisidcfectus caritatis. Quam imprwdontos ct
:

dcrati,

addebat,

iUi

sunt,

qui

advcrsus fratres

direnl; docebat
peccatis;
si

modum

confitondi-ct poiuitondi de

susurrant,
spcclont,

cum
quid

quos aptos

iavcnirot,

commcndabat

nec sciant ncc noverint quo alii futili eos ad agendum inducat
;

eis cxercitium

orationis et rccollectionis. Angustiis

spirilualibus, simul

ferebal

magna

cura

ac cas dctegebal, rcmcdium caritate; quin ab hoc opcrc


:

oflensionis caiuunt. proinde ex causa occasioncm ordinata Tum oxplicabat bona qu;e lingua boiic

opcratur,

quam Deus homini


creatoris sui
sit
!

dedit ad laudem el

uraquam se permitteret averti vel retardari unica enim cjus crat sive roiaxatio sive oblectamcntum, periculo consolare animas easque eripero quovis cx Dominus raagnopcrc tali zclo peccandi. Curaque
delectaretur, pluriraas
ci

gloriam

qui vcro ad

ulitur, ctiamsi

loquacissimns,

hsc mutus

illa

non

(iicoridus

exprccndi

zeli obtulit

oc-

Benodicta autom lingua, qu;e non Ast vffi illi Conciudcbal hunc noverit loqui nisi qua; Dci sunt iiase gerondum ut ubiscrmoncm, hortando oos ad
est
!

casiones,

quarum omnino

nullara neglcxil. Sciebat


nisi

cunique unus corum cssct, scirent


liac rationc

alii

sibi

terga

opcra noslra aliud non habcrc raerUum,

quod

mutuanlur a caritate. NuIIus esset scribondi finis, si veliemus dicere omnem fructura spiritualem,

nompe futurum ut Deo csse servala; ct horainibus. Tandein monebat ut bcne placercnt umquara de omnibus loquerentur et Sentircnt, nec
ad hoc deficit niateria. Naiu
si

quem ex
licel

Prsdicare ejus conversalione hauriebant.


olira

rito, ct

priesertim

de ipso, quod

Urbanusde saucla

Gfficilia

proximi spectenin spirilu araoris et caritatis res


tur,

670
AUCTOnS
JOAttNB

VITA

S.

C0NFE3S0RIS. PETRI DE ALCANTARA


quod lauet nunc etiam servantur, D rum fundalorum diebus pcrfeclione. (Cori/Vr Cw7r<mast h-iud lanta cum
serj.) Lltiquc in hoc gequipdam, qua> tcrrent. si nci-e paupertalis carnis spectentur; non vcro si oculis ignavice et

tnr vel in

invenielur ipsis "lalis facile

8.

MARIA>

qui livido utunlur oculo dcmus; non secus ac viluperent, Qu. en.m in bonis habent quod

torium pr.rv

J.u,n.\het
sunl

cliam

corde ger.t, malitiam et impietatem in sanctita.em nec sicut e?qui virtutem el pro aliosnon squen.agnarn potest. h c sib persua,lcre sonicitud.nem n adhibere diligentiam el ips S summ pecca.i. H.c s.nt rvltio divino et fuga sanct. hu inflammata ^^ tim dicta, ul videalur on=e zelus p.ocurand=e g cari.as,

l.ngua eas
;

cl integra cum voluntate; nuis ea servet spiritu quantorum sit fons bonorum. polius experitur inter beatitudines, fundamenlum Fst enim prima virlutum, mors muUorum viliorum.

niuUarum
tiarum

Illa

e^t qua^

Vi,i

in

Dcum

rroMmoru,,. f"'';divins, et servanda^ excel incumbit obhgat.o tam nobis CTgo ejus f.liis
lentis exercenda;
vi.-ti.tis c.

^^

qua^ in caOo, a^stimatum in lerns, nores- bealum facit


didicerat beatus frater Petrus, ut Wipc adeo proiic evaserit. Vert)is ulens prTclarus in ea magistcr /)h/s Francisci, qui dicebat sancli patris noslri

modoratur in hominc aj^petitum divihodocet cnm fugere vanos sa^culi


ei

ac

landem prxparat

coronam martyn.

b.

ANNOTATA.

meus

omnia m^a, amabat Dcum propter Deum. omnium loco in ipso cnim inven.eet caHeronim quam omnes mundi divitia? ci dare bat pacem, solliciludo eum valebant. Et quia illa.-um
et
:

non

Ttiran,er
a S
B
ovis' simul

,1)

toro Apis,

leoen^n^ Ov.s
:

//.<90

Dei amore, lUas avcrlebat ah acluaU el continuo pi-a>ter Dcum aut quidquam tlocci luibchal, nec

Caro, commenlans

h.rc Isai.rvrrba

Leo e

optabat aut

qufficbal. Vitam
in

ducehat

admodum

C.rcili.T,

Valer^ano,

morala est cum qxur ut ovis pacipca, prophetajn-.rfiguratus qui l.eo erat a
.'?.

morabuntur,

ingeniose

iUa

apphcal

asperam
rcliqiia

cella

qua

vivcbal, pauper erat,

et

prclii

redolcret

nuUius E ejus omnia, ad iUius nulla rc utehatur, qua; non Nihil cupiebat. Curahat ut paupei'tatein et pcenitentiam.

normam

vilia et

Necnunusperspicueallu^itUrUnn..sPa,.a^^^^^^^^^^
^rha
in

Actis

C.rcilia-

Domine Jesu

Ohriste,

ia;:r';!:tico.Uii,suscipese.^^^
quos
argufamula tua, quasi ov.s Pastor bonc, Ca^cilia tibi dcscrvt montosa H e. eloquens, facunda) fcrocem accern^,K.'sum, quem quasi leoncm
nit,

in

C^cilia seminasli-,

Domme

Jesu Chnste.

imprim.s n.gra esset bucccUa qua? apponcbatur, quo rec.tatiat ofTipra'dura. Breviarium ex ct pauperrimum; charlam papycium, similiter erat ctdctritam; non cn.m raceam adhibcbat vctustam cxistimasset, si abuudasset ipsis ve.'e pauperem se
rebusnccessariis. 65 Docet sanclus
soiritu esse, qua?
real

ad

lc,

lestinavit. ^""\f^^'''"7^^f, videi-et. Unde, mrpiU Valerianvm sihi adstantes jam a explicari ncquil mutatio D. Gucranrr, Antiphona Officu S. Ca-c.b^ IX in quadam
sffic.

Domine. quasi Ila scilwH Urbanus,

agnum mansuet.s.imum

Thomas non vere pauiicicm

Snnffffpnuperialis
lea.

lalem requi.ilur
efTugere

quod cahoc solum pauper esl. paupervilam necessariis; ad veram rebus ad adeo ut bc^t animus etvoluntas;
;

vera indo-

lcgitur Apis. Evidcnscst, occurrens, uhi loco Ovis lextum Urbani jam sibi h'ic po-ila adutteratione, Aml)rosianum in quo ex Don coh^re.-e. Missale OfYertorium M.s^a^ S. Cffilaudalis Urhani verbis vocem Ovis, prout tegitur sorvavit
ciiia^

possi^L paupcrtatis adhibcndo aliquam diligentiam, vole.iler .Ua incommoda, nolit tamcn scd

patiatur ex
est

amore

pro nobis in

cum divcs esset. factus hanc voboc mundo egenus. Ad


illius qui.

luntari^

paupertalis

pcrfeclionem
in

fralrcs

suos
su.^

constal.

in actis

sanche iUius Virginis-, atque

ita

quoquc

Hoc cis sanctus Petrus hortabatur. des.nihil in hoc mundo nec monitis inculcabal,
derare nec veUe pra^ter

ommbus

Deum

quod en.m qms

Bernardum elucet, ex vila S. Malachiffi, legisse S ubivaldcpcrspicuealluditadeademverba Joanncs a S. Mana b Rcsincit hoc loco P. Fr. cap. vi jr 1. Fratres, et verba S Pnuli ad Galatas,
C
si

etamat: porro f'-"^t'=^";" cupit ct possidet, hoc emht^rUc c in Dcum non est omnis amor qui

pra^occupatus fueril

homo

in

aliquodelicto, vos,

hujusmodi inst.-uile in spu-itu qui spii-iluales estis, ipsum, ne el tu lentens. lenilatis, cons.derans te caput commendatione deinimicoc Coiicluditur
rv/jn dilcctione.

.Ui meretur amorem, totumquc parvo Cines debent, et amplius si haberent Qu. altcctiam Deo est, qu. contentus vivit, similior .nlmiin se possidel omn.a, rius non indiget, sed

omnem nostrum

tanuc fruitur gloria.

66 Talem dicebat

in

fratre

Cap.

De slrictissima paupertate quam servabal ipse


VI.

ner.atem, ut eliam bona Quibus au.em pior'itam sunt necessaria carcret. per ut essent, qua .psa sus indigeret, lalia volebat liber.atem. pauperlatem et cordis docerenl
se

Minore requ.r. pau- hotS.M^vtin parle eorun. q..a! ad


pcrtatem.

supi-Uecttieva^-

Omnem

rejiciebat ex cella sua inutilem

sur.ellec-

sanctus Fr. Petrus de Alcantara, et aliis consulebat.


a
S.

pole.-atulf.-al.-eshujusmod.quid lilem- nec feri-e quidem aut imagines obhaberent, ne rehquias j.,d.n quamvis non desint qu,

,u

del-olionis;

concedendum
inte.-sinl, in

esse,

ut

cellam

l-^^bf "

^^'
.

Petri

cimi

l .Q.uam
circa

sanctus Vir, lum

circa se ipsum,

tum

debite ornalam discurrant per

el corapos.lam,

qu.a

n.s.

choi^

^'^^

jiaupertatem

ordinatione
(loctrina, el

jtraxii.

pauperta viclum et vestilum sei-varit qua; dc lcm jam dcclaralum cst; nunc dicamus pndocuil ct consuluit. Rt quod ad ea ordinavil, quas staattinel, conslat ex ordinalionilius,

ah. qu.d ea oecupenlur, nec sicu.

mura
lim

non .nv.sent. Piolalo teas vaeentur aut amicos jnonjinat.on^bus n,lufsit iUe, qui hujusmodi
animi relaxat.on.bus stu adhibeantur, coinpensarc inlra sepla domus d.l.gcnl.am aut deret r coUectionis rigorem,
vel
aliis

doumm,

v,l e.x.ra

<'";;^>;^;
e .ams.

principio

fecit

pro

administralione

suffi

similibus

cuslodia^ ot

sumrao cum

fundalione conventuum ; qua? omnia primorigore seVvahantur aureis illis

(1)

1819. UiBtotre de Sainio C6cile. p. 60 el bi . Kdit. Paris

choro.

'

DIE 1)ECIMA.N0NA. OCTOBRIS.


,

671
auctobb ^ '^*^',^

..

^it

.*('lla

rtobite

inslnic/a,

el

composita,

;::^i. "
Tr
h
,

inlqLcomponantur.

Ast

cum paueo

rit

nP

tior

quo essentia rit religionis, componat qna,. .lisponat et r.'liuiosus sectator. sua; ... p"ofc.ssionis
t

,.auc>ora ha-

merilum, nenUa hsc eo etiam copiosius habet moderetur difficilius servelur, el officacius quod tamen sensualitatom et carnis concupisccnUas. Qui
habot ac sanctus ille eas lequc domiias et emorluas i-x modico vino ; quia paiietur daranum
Vir,

Cum

nuUum

^n

m quL a( vi adnu*.dnantur;

pendeant a nne tulem spectant, supcllex quanto magis cella,.


tanto

tamonpauportaUmagisconsonumoslbiboroafiuam; voluU aliisque suo exemin hoc eam servare

eUam

rlm
.

n.ciot sorvitlum,

di.ig.nt^en^

nlo pneire.

Nunc Iransoamus ad tesUmonia quse de

nrocuranda. Mqui orationem p Sar

se quoi.iam ....mod.ate Deo co,.tomplationcm, absque et


soll.citud.ne

rcddiderunt sancta maler Teresia a ejus pauperiate Jesualiiquegravesviri.

'a rerum temporalium

mag.s es

ANNOTATA.
generalibus quihuUam a Orditur auctor a paupertatis ; qux hic nitis de natura et beneficiis pra^tcnnitlciulaccnsuimus. obhHxc dein latius crplicantur, etsolvuntur
jccta.

Dco; P""^"' ,eritovium gratumque


neglect.s dcbet rcligiosus,
cffitcr.s

ff,;' ommbus quae


p..u..-

mo"

alTud non ctnciunt, ct dissipare cordis tu,n


est picturas

nisi

oculorum acue..e
rccollcctionei...

Verum
juvare
a .ena

dcvotas

movere

alTcctu.net

supellcx devotioncm: ast supernua


est

multum
tota

puritate nosl..s regul<E,

qu*

lundatur

in humilitate et
e,st,

sane paupertatc; atque dolendu.n


et certa a quibusdam adaman,

cSwmmam
scienti^e.

nciivpe theologicam

ct

casuumc(mr

supcrnua

illa

CU.1. sollicitudinc

conquiri.
<l.cuntur ct sunt,

TTS""
"'

aliquam bibliotbcca, BibUam, unum altenimvc librum ox B c.ucom, ad cxcmplum serapbici codiccs aliquot,
habent
nisi

spiritualcs 67 Viri qui vere confessarii sint non isti..smodi abhorrcnt ; et si ab Summam c ; si oonc.onatores,

C\p.

VII.

I)e

quadam

epislola
^

quam in

qui, ul tcslatur sandoctoris sancU Bonavenlurie, rogasset vKlere sciliccl eura ctus Tbomas, cum sublimom et stupendam bibliothecam ox qua tam Hic ostendons crucifixum haurirel doclrinam, liber quo or.iinarie utor
:

maleria paupertaPelrns tis scripsit S. Fr. sanctw Matri Teresim a


Jesu.
multum
de
in

est

innuit,

frater

mi,

iUas, ex eo baurio excelsas pra-clare eliam libro

quas dicis cogitalioncs.


utebatur beatus fraler

Erat

bcnedicta haec mulier

snllicila

.it.xi.i

hmem

fund.;ndo

AbuUe conventu

sui Onlinis

magna

Hoc aut cupiebat msi Jesum Petruv nec alium babebal paupertatem elogecrucinxum, pro cujus amore bumanis; et scicntiis studiis el
r-U

valedixerat

Dora.ni lau- '^^^,^.^^^ paupertate et nuditate, ad majorom ojus sorvitiura. Diu et noctu ,^-, dem et perfecUus lacr>'mis, ut darel incessantor eum orabat cum inchoarc atque ad folicem porducore

-J-

et nieditationis usu. Dili\lominus, perpetuoorationis Iheoloconcionator. atque inysUciE eirrcsius evasit attamen dicere potcrat cum

opus

hoc

cxitum Ast

giae

doctor eximius;
:

sancto lau\o

se aliud

non scirc

nisi

Jesum Chnslum
assiduis sto-

ethunccrucitixum.
.

noc mullum suis parura affiig.'batur. Qu.econfidcret viribus. haud haud valens, et Cirteroscere ab hac soUicitudine manifestarc non audens, quod suponoquin iUani rcdiit. Umeret contradictioncm. ad Oeum

cum

sibi

relicta esset,

irrc^mviniadhi.
iiiTe

68 Visitabat

eum Dominus

noster

machi
vol

doloribus,

nec tamon propterca

umquam

rum Quadam ergo

die.

ul

ipsa testalur, post


noster,

commujussitque

minimum

volrbal.

rabant

feperemisit a consuclo vitce rigore. magnum solatium, si modico utercinedici

exiguum esset, quod petobatur vino. Quantumvis potuil, ut rcmedium hoc tur non tamen induci quie strictae pauperadhiberet Dicebat, duo esse
C
tali

nionem ipsi apparuit Dominus ei pi-a-sto futurum prooperi raanum adinovere, se monasterium a^diticatum iri ; mittens ccrto cerUus qunniam necoraitteretillud in pauperlale fundare. qu.dem Palris et sua volunl^s. NuUo

hfficerat

et

ct

perfectce abstinentia;

maximc advorsontur

modo
tum
slera

carnes
pote

nempe

et

viaum

qu^

plures

paupcrtati quulem, utexigebant expeusas. quaravis


:

coelitus da- F sancta Mater suspectum habebat agere juxta cielemonitum ; non taraen prius

prohata esset ab hanc vocem voUiit, quam


viris,

minus

apparercnl

minusque

prolicercnt

absti:

eius confcssario, aliisque

doctrina et v.rtule

nentiiB

quod maxime omnia a quo proin ante


virtulis illius

officiant jcjunio,
sibi
;

prscipue tempcrare

debeut sinceri

cuitorcs

lum qma

per contemplavinuraanimamimpedit, quomiuus

tum quia rat.onem tionem ad ctrlestia assurgat; sacerdotibus cura ad sanctualurbat. Quapropter
rium accodendum Nazann. qui certa

cum pluribus conspicuis. Consilium itaque suscM.icndura qui oraues uno ore ad municavit; annuos volobant lunopushortaU sunt ast siraul quod torapora al.ud dationi assignari provcnlus ; deceret alitcr puellaeUam iam non ferrenl, noc
;

com-

rum

consUtui

couvcntum.

MulUs

banc
ut

suam
non

vinura ; et esset interdicebatur religiosi orant, eo abstirationc

conrirmabant rationibus nersuasa discedorel. Sed

oi.inionem.

vix

cum Jesum Chnstum pau-

vinum stultam insanamnebant. Generat prirteroa alque labefactat constantiam, que hBtitiam. virlutis nsque bcne propensionem. "i^ a

augel in malura non uUlur. Plures muUisobviat damnis, qui vino "'';*. ^^'"^ osso quoque ccnsent majoris meriU sU vinura^^>.f simul poms quam a carnibus quatcnus cx centum. nonagmta fuct esca. Constat prieterea valedicant car.iibus quam vino
;

se d.v.nudura intuerctur, impationter oraUonom, in eatp.c Redit ad lera esse susUncbat. obstaro quom.nus conapcrit qua; sibi videantur co^lUus .Uuvcntusannuoshabeatredditus; atque hujusraoni redditus pestem cssc

Dcrcm

ct

slrata agnoscit

lempei^nli.-e, fontem essc pocnitenU*. advorsari damnorura et distraclionum. Sc.ebal

maximorura

eUam

raajora in monasleriisoriri

mala ex abundan;

turos, qui potius

qua^ supplcanl hoc autem illas<;nira plurima sunt terns ms. sidenciat, non remanet in ^^^^^^^^^ at et et storaacbura dobUi si vini patronos audia., incommoda. Tandem abslialia innuraera ingerU
:

tiaeisupcrtluitatc.

quam

ex paupertate

den.que

paupertatom esse, qu.-p genon ul volobaut isti, scd potius ex defectu recolncraret dissipaUoncm, recusarct leclionisprogignipaupertatem, cui Deus
opitulan.

672
oDituIari.

VITA
Donique

S.

PETia DE ALCANTARA CONFKSSORIS.


erat,
;

dubium

ei

nullum

quin
ex

ad corpus incoi))quinatum.

Hff^c

rite

applicantur
jj

ZIZ
A
fl.

M*Ru-

dum p.rfectionis pLportas h^c majoris essel csetera redditus parcrent confusionem et
advcrso
perccporat. maia qua? ex divino alloquio et universae eorum Ueo magis fidendum quam doclis
tlieoloKiK judicabat.

vestigia pravae conSancto nostro, utpote qui nec carne perciperct, quffi jam non cupiscentiae in

Tandcm

aggravabalanimam, necascensum
spiritu'

in

Dcum impe-

diebat;sed quasi nihil terrenum amplius haberet, delectationes omnes ejusque vivebat,
cmlestcserant et diviniE. Widc tamen Commcntailla ex pluririutn Prxvi^jm, n. 8). Quare ut pauca sciri et dici possent, de spirilu orationis qure
mis, cjus et contemplalionis, debito

;r

^uiu

Pe-

fratcr Petrns

ub.que de Alcanfara. cujus sanctitas morabalur. Teresia nercrebuerat, eo veniret ubi haberet merita cons.bum

70 Inter

hffic,

Domino

contig ita disponenle.

ut

Cum

tanti Viri

perspecta

suum ei aperuit. persuasa eum.qui cum I)eo agebat. volunlatem ^J"^.,[^^''7;;;^^;; "; zelator erat Nonne prxHcrea mapnus iHe runi

lam fam.ban er

non eum
cl

ut

modo roddamus, homincm considorare licet compaet ossibus,

ctum ex carne

annos ejus experisancUepaupertalis. qui lot per ejus Noveral proinde salutarcs mcnlum fecerat? Ibesauros. in ea reconditos effectus, ingcntesque eam nec capit nisi qui opere

circumdalum miscriis bominem, qui licel in mnndo esset, tamen exlra munduni conversaretur; quippe qui hunc aspernabatur pedibusque conculcabat et quamvis carnem haberet, hffc jam non
cupiditatibus;

sed

ul

'-'

quos non percipit videri ergo quod responderit, exercel. Non mirum ad gloriam Doinmi Salcessuram sibi rem feliciler
vatoris noslri,
in

denique mntus concupiscebat advorsus spiritum et appctitus naturalos edomitos subjcctosque omnos
;

ita

naupcrtale fundandam

proinde suscipiendam. domumque multa alia in confirma:

tcncbal ut quidquid ratio dictaret facile exeUno verbo, quamvis intcr Iiominos morarelur in lcrra, ejusconversatio crat intor angolos
qiiorolur.

quihus sancta Maler auditis stationcni adducebat. consilium, lum quod vir esset bac lui( cjus sequi auctoritatis.ob longam suam expe-

in coelo.

73 Non minus perseverans in oratione fuit quam juimorH(.of onumerare, pemvcra^ir. in catois virtulil)us. Qui vellet horas

B rientiam

maleria indubia' el locupletem

sanctitatem;

tum

eliam

quassancto

huic impendobat excrcitio, non

sufii-

consonarent divinae voquod ejus dicta ad amussim


luntati, aliassibi manifes(ata\

ceret dixisse,

quod tamen de
solet,

aliis

tamquam mavel sex


;

gnum

quid deprffidicari

eum quatuor

Ben<centii.us

anxietaiihus.v.
icribiis. t/w<T.

animi tranquiUitas.Nam rcdierunt denuo, qui post disccssum saucti Pctii redditus, eamque urgeannuosadmittere
71

singulis dicbus per lioras oraiioni vacasse

Nontamendiu

porstitif

siiascranl

pondere. Ipsa baut rationum ol congruentiarum

ita-

semper enimorabat; quavis bora, quovis momcntn, quotempcstate el vis loco. Noverat enim quacumque a Deo exaudiri loco quis ad orandum se recoperit,
in occlesia, in cboro,
in cella, in claustro. in soli-

qne undcquaque

pressa, et

plurimum

afflicta

sancto

Viro scripsit, rationem reddens

omnium

qua^ super-

tudine, in

perplexitatem venerant, exponens dubia sua sicut et vicissim rcscripsit cui rursus inuexa esset. Hic
spirilus pauepistolam. in qua mirabiliter elucel erat, quam tanti fecit pater imbulus
pertatis,
Fr.

ciu^

publico, ubique et semper pr^ecipuum Apostoli oxorcitium erat oratio, quia, juxta

Quod utique monitum, numquam ab ea ccssabat. cxercitio addiceintelligitur. quasi ita uni illi non
necessitatom ut negligcret reliqua ad vitffi Augustino, spectantia- sed, ut doccnt Sancti.duce desiderium caritatis est. quod fons orationis, qui sive c^se porennis, sive in actu
retur,
in

quo

{dc Didacus dc Yepes. episcopus Turriasonensis commentator vitffi S. Teresi, ut Taraz.imo),

propter
verilates

gravilatem
solidas

el

luciditatem

sententiarum,
esl,

bomine

deljcat

clarasque

quibus contexla

in

liabilu;

qualis erat in sancto Pelro

nam

ncc

eam commentario suo

inseruerit.

Ego eam hic quo-

nosl.ri, quc iTferam. tiim quod verba sint Sancti luciditate, qua sinlum quod ex ea appareal, qua hanc Sancti inter se conversenlur. (Videsis

domesticjc, rei gubornalio monastcrii, nec cura manuum, nec otium, nec muUitudo negonec labor

momentosa et ilifiiciba, tiorum, quantumvis forent cjus valebant ab oratione divertere, aut animi

eum

ceritate

pat/)'e epistolam infra in posteriori Vitaj anctore graiii.) Rx stylo liujus epistolae, ex Lnurcntio, lib.

turbare paccm.
74 Dbique et scmpcr

Doum

sibi

,: , prffsontem vi-

Mptu$

nw

J^^.^,,,.

pondore rationum, ex luciditate et claritate C verb(irum, apparet auctoris sanctilas; videturque de pauquid ipse de perfectione status sui, sicut el sentiret, et perta(c evangelica ojusque sectatoribus quam securius ad perfeclionem lendant ii, qui omvilatc et

debat
sic et

etquemadmodum caminus ardens

ubi, licet

in forluito, aliquid ei injicitur,

flammas erumpit; amore divino accensum. Ouulquid cor ejus

videretvel audiret,

modo ad dileclum Dominum


sui

suum

spcctaret, subito

impotens rcddobatur

nimode sunt

paup.'res, nec

uUo modo adba-rcnt re-

suo bustomporalibus, quic possent eos a proposito


avcrlere... a.

ANNOTATA.
a Evolvuntur hic latius

qus ja^n

di^crat aMCtor

denatura

et

ewolummtissPrictissimse pa^tpertatis.

Cap.

viii.

De sublimissima
el

oratione
tibiis
fa.ih* crai
..

mirmidis rapti' sancti Fr. Pelri.


bono
habilu

ut vidcrctur vellc corcor ejus ita inflammabalur. odebat damores adeo tcrripore oxilire. Non raro percuterentur fratres. bilcs et torrificos, ut horrore id perciperent ; et quamvis frcquont.r quoties eos terrebanlur, singulis tamen vicibus accidebat, Ipse aulcni imquasi tum primum illos audiissent. violenter abroiilus, petu supervcnicntis spiritus longo temporis currebat ad cellam suam, in qua quamvis inflrmus ot virispatio clausus remanebat ; ceierilate, ut bus deslitutus. tanta sc proripiebat modum crucis se venlo similem dicercs. Alias, in extcnsa et ocucomponobat, et brachia tenens late oralione bora et amplius los ccelo inflxos, integra juventutc et viribus vir ita perseverabat; quando

-U' beneficio,
tio

multoque exerci-

hora. partem sic pollens vix per quartam unius Sa-pe et.ani eodcm compositus pcrstare poluisset.

uraiw.

concordabant in sanclo Pctro gratia et natura, tonmjmccnti'} |;inium ul caro vix rcpugnaret spirilui, ac dicere amturhahatur. nm puer eram ct sortitus sum ^^^^^^^ cum sapicntc Sap. c. viu. animam bonam ei cum essem magis bonuSy veni
\it

qi'i

modo

integrum in choro Maofiicium recitabat, vel visus est raplus exira lutinum, ubi quoquc plurics

quamvis se et in aera sublevalus, quam tunc. pra^sens esset. sibi,

numquam masis
75 Sacrum

V. XIX

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


Quanla cum
votiQM
de-

673
ADCTOnB
JOA>>F.

ac 75 Sacrum dicebat lanta cum devolione


intor Incrymas.

tot

dkeret

ut plnres viri gravissimi affirmont,

Jesus toties innixus csl? Qui hodie adhuc tanlam habent venerationom, ut ne pulvisculum ab iis auf-

so Mulla

umquam

concione lantiim pcrmolos fuisse,


operanli adsta-

quantumubi

sancto Pelro sacris

sublevatus ccrnercnt. Sa^piuselinm tunc a terra longo Irmporis spatio; quod quoties accibalur quales clamores edebnt debat, ad finem sacri diximus, atque continuo ad cellam se proripiebat.
,
,

quod et ii^sis comprobatur mirafcrre sit quale nuperrime etiam accideral. Scilicet culis, vir quidam domn sancla egredions, corruit in lerram mortuus. Accurritur et cum rom suspicarenlicitum,
;

S.

MARIA.

invesfigantes reperiunt supra peclus ejus pulvisculos aliquos charla involulos; quos assumcntes
tur,

Tum

fralres percipiebant

eum luctanlem cum

dae-

mone, qui videns panim sc proficpro ex bcllo invisibili, corporaliter

dein oratione ad bealoco slatim suo restituunt: Virginem fusa, vitam domortuo impelissimam
trant
Ha:'^

cum

atrgrediobatur. ila scilicel

cum

dicerel

ille,

edidit Sanctus clamo-

iudieii*

pormillente Domino ad uberius sorvi sui merilum. verha 76 Ordinati recenler fuerant duo fratres, qno-

qitccdam ex

nim

alleri,

BvangeUo,
txtra
twr.

eratsncrum.

Ilic

sequeuli die, solomne colcbrandum ilaquo praevie se exorcens, can-

terribilem, ut frator, qui numquam lalia terrore peraudierat nec sciret quid sibi vellent, exlasi exilirct. Ipse vero in culsus cclla subilo

remadco

se rapi-

tabat in borto ex evangelio sancti Joannis: In prhxcipio p.rnt verhitm ; quod, ex propinquo stans san-

mullo lempore pcrmansit. esset. tran- Muraptvs. 79 Alias cum in conventu Pedrosi
stabat, in siens juxta crucem. quae in horlo

genua

clus Polrus, ut
illico

atidfit.

vobemenli spiritu abreptus,


alii

coram

se proripuil. Dicunt

qui pr.TsenIrs

rom

viderant, per aOra raptum, ct ad inslar pilae contrachim. tanln proruisRo impetu, ut sclopelo emis-

et cum manus ea provolvitur raptus et oculos in cruciGxum delixos cjus apparuit nubes diu fuit. Supcr caput vero
:

exlcnsas

babcrot

splendida, qualos solent esse,


lur
;

cum

soli

ol)versan-

Alque ila. anlequnm allaro majus qualuor nmnino porlas valde demissas allingeret, perlransiit, ulla prorsus absquc LTsione, ut apConlinuo prostraU pareat ab ipso Deo actns fnisse. vil se coram sanctissimo Sacramento. Adsunt mox
sus vidorotur.
fratres,

ex oculis
vorsus

autem
radii.

e.jus

lucidi

cem
raplus

PUirimos

pvocedcbant crubujusmodi habuit

mirabilos:

imo

erat ipsi res ordinaria.

Sffipius

etiam e
et

terra elevatus oornol>atur,

orarct;
aliis

longc

frequcnlius id

accidit,

dum E cum ab
dona-

qui
Ast

oum qua

pnlorant colorilale

insocuti

non videretur. Ipse enim solus cum Doo de-

jam raptus spiritu erat: et quam\is non eos tamen baud parvam traberont mornm imo ciim manibus eum attrectarent, porcipiol)at nihilo amplius movebalur quam si mortuns fuisset.
fuerant.
, ;

lectabatur, qui scrvo suo se manifostabal, que ei excelleulissima imperlicl)atur, iguola

omni,

bus

nisi

Deo

largienli,

et

Pctro
iis

accipieuli

qui

parce

Vidcntcs itaque se
recessorunt, solum

nihil

proficore, aliquanto

post

admodum imo vix dc lam parce quoque nobis innoluerunl. Allera


cum

loqucbatur, undc
vice,

cum Deo

solo

eum

relinquentes.

loquetii

ijua

Alquo ha-c sunt qua^ in extcrius cornebanlur et audiebantur. Qnx aulom interius in anima agerentur, non hujus sunt hisloria:': nec enim morlalibus tnlia eloqui cst datum. 77 Dum loqui audircl de amore illn. quo homi-

hoc et similibus casibus

rursus Kgrotarel, cdobat. atque solitum illum clamorem fretiuentius quadam nocte quum nec clamasset, nec infirA.-t

insuclis fruebatur dcliciis.

marium.

ut consuoverat,
est.

vocassot
ei

mortuum

hic

suspicatus

Quod cum

mane

innuisset, res-

dam

die de In-

nem Dous
nationis,

diloxit, et speciatim

do myslorio Incar,

vivo, pondit sanclusVir: Nequaquam, frator, sed consoiatus. Non ausus est iUe quidom maxime
ct
(fors per plura iutorrogare; asl postca innotuit plurcs cum nocte illa habuisse reconfcssarium)

camalioni
mysterio simili-

ot

sanctissima^ Eucbarisli.T
noslr.-e,

in

qua

fil

Ur

abripitur.

cibus nnimfe

subito in extasim rapiebatur,


fra-

atque diu alisorptus permanobat. On^fl^ini die


Iribusdicobal
:

vclationcs,

et

favores

recepisse civlestcs. In husolet

Vidt le,

filii;

quando

legorilis

Evanreve-

juscomodi
ducit longe

raptibus

Deus

animse
in
;

pandcre

gelium,
renlia
:

manus
in
illo

jungite, et state

magna cum

ingcntes suos Ihe^auros; eamque

regionem ad-

enim libro ae^itur de alllssimo illo myslerio, quo Dous carnem assumpsit. atquo homo magna ex amorc nostri factus est. Et repotobnt assumpsit Dous incum emphasi Deus carnem Dcus carnem humanam assumpsit! carnalus osl singula verba, vocem magis extollolial, donec Ad
: ! I

ab hac terra diver.sam ubi cum repebrevi exemplar et Tons omnis vcritatis riatur Ipmporis spalio mnUa vidct anima, quorum nec
,

mininiam partem cogilatione assequi valeret ibi tam excelleuli fruilur gaudio et voluptalo, ut vidcatur deficcre el tantum non corpore cxilire. Ast
:

prosolitum edorct clamorem, atquo in cellam se


riperet,

ha-c explicanda

iis

rclinquamus, qui

illa

ipsi

etiam

ubi per Ires horas et amplius in extasi cum permansit. similos edcns clamores, licet non

deguslaverunt

lanlo

onim

clarius
fuerit.

de his aget,

quo

cilicacius

oadem cxporlus

tanla vocis conlenlione.


Hem

m exlasim
fra-

78
frator

Cum

aliquando infirmus leclo dccumberet


oi

rapilur,

tremauuuiians
narrantem dc domo Laurelana.

quidnm hnspes

assidobat; qui ut sanclum

80 Hoc tamen omnibus in comperto est, S, Pe- DesubHmiquodam orationis Irum, ubi de Deo agcretur cum quodam fervoris S""*^** frequenler passum et dcvolionis sensu, exlasim
;

Virum recrearet coepit narrare sc quondam domum Laurelanam visitasse illam scilicot in qua dogebat sanclissima Virgo. quando Deus pro infiinnita sua misericordia mysterium opcratus est cl quamvis carnationis. Ego. inquit, in illa fui,
:

nec,
sc

quamlumvis

resistere

tenlaret,

poIuis.<e

illi

sublrahere.

Alienus itaquo
ipsi

sensibus coram
fer-

aliis

apparebat, quo quidem


excilabanUir. Alias

speciaculo ad

vorem
nis

tanlos

amoris

jubilos

expericbatur, tam

extraordinario ulobalur oratio-

omni marmore durior sim, cum inlrarem exhorruerunt capilli


;

commotum

est

mihi cor et lacryma^

genere, ut nec ipsa ejus aniraa oporationum suarum sibi conscia foret. Juxla sentcnliam S. maTeresia!

exoculisabundanternuxere. Et quis non commolempore veatur, videns se in domo illa, in qua lanlo
sanclissima morali sunl Chrislus redomptor nosler, tres scilicet personcT, ejus Mator, ol sanctus Joseph, quas mundusumquam tulitdignissimas? Consulein rans focum, ad quem hiemis tempore sedcbant,

tris

gonus hoc oralionis

consislit in sin-

contontione, gulari quadam omnium polentiarum Dominus omnimodam relin^iuil liberlalem, quibus
ut

gustet

telligal,

nec

anima allissimas illas delicias, quin inid quod guslat, ncc quomodo gustat a.
forle

IhTCvidcbuntur nonnullis

parodoxa, Atqui la-

quo beala Virgo coquebat escas

filio el

sponso suo

men

res ita se habet.IIa' pra-terea dcliciffi talcs sunt.


iis

Armarium cum

i^essulo,

benodictis

illis

manibus

ut nolit

anima

sibi soli uti,

toties attrectato ? Fortunatos parietes,

quibus puer

illarum

licri

participes, ut ita

sed qua^rat universos ab oranibus juvetur

86

ad

674
AUCTOnB
JOANNE
K
S.

VITA
laudandum

8.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTARA


IIoc

ad

Dominum

noslrum.

jubila-

ci-im

inflammata cantas, mulSancto Pclro eral ^

lionis el

UkMK.

bnlur
bal,
si

perfundcdcliciarum generc frcquenter qua^ proccdcbant sancti Fr. Pclri anima


.

tum pcrsevcrantiff, et na^cbatur orationum


facerct

magna
ojus
,

cfTicacia,

cx ingcnti amore
Dei
possibile

et

profundissima.

quam habeunivcrsum,

Quidquid

potelvit

undc tanla vim Deo obtinebat. Post mor(iducia.

ut

cognilionc-, optabat
fuisset,

mundum

habere. lcstcm suue folicitatis clamores discurrcbat ?er boi-tum ct campos sensnm P^''^T;^'^;erumpons, quonim solus Deus

tem Alque hic lestem habeadhuc rocipiunt solatium. Jesu, cui Dominus mus S. Matrem Torcsiam a immensam, qua fruitur Potrus, rcvolavit
noster

cjus, multi, cjus

intercessione

recoporunt el

^' bat;etvoces,magna conteutione i*^'^*^^ f^-f


luibus univcrsas creaturas *^'"P^''^^f
'

gloriam, simulque dixil

forc

ul

nihil

potorotur

"', '

,L

,"

lauda.idam auxilium venirent ad ^^f^l^^^^^ qua fruobatur. ct quam iUan. bonilalcm, summam adco, ^;- -,;;-' ^^ ;sc percipiebat dignan. a non spectabat h.cc lan hudaretur: nam aliud impass,b,le vel potius

non o!)tinorotur. Et ipsa in nominc ojus, hcato Polro apud Deum commcndaveplura qmo multi nosountiir maimpelravit. Sed ot alii

quod

rat

gnis

cumulatl

bcncnciis.

ut

vidcbilur mforius

c"o: grandcm
excri"

quo gaudii ct deUc.arum hunc tam abscondore ct impctum anima inlrrius frucbatur, dubio
nonmanifestare. Idipsum absquc ::;J^iebatur S. Pator_nost.

fuissct diOicile,

ejus ellicacia subimo e\ iis, quje hic de orationis planum fiet. Et primum tiuidcm jicimus, jam nuuc oaque pcculiaria obliuuit duna ot

ipsesibimuUa
^ratias
;

ardenlem

scilicet

caritatem

ct

amoroni

coram ipso ambulabat Doi, quibus innammatus sponi nduciamquc lidcm vivam auasi serauhim
; ;

Similia virum cmotai mentis habebant. Novi ogo, inquit Sanctis ojusdom ordinis. dc aliis virum nomine Pctrum dc Aln S matcr Tercsia, ejus vita, Sauctum cmcantara. quem, speclala
stimo, cui id familiarc
erat,

^i::^

autem eum tamquam


leguntur

ran.iam

in

omni viHutum .ere


quae in decursu
liujus

al,a,ue
;

muUa
vidi-

mirabilia,

vila-

jam

mus
dit

Dous

aul vidobinms. quantje efRcaciae cssel Servi sui oratio, E


ost

AUis quoque non rara osten-

ac propterca aliqui-

quoniametdumviverol muUa oporatus mortem patraviL bilia, et plurima post


palrat miracula
;

mira-

ct iiuotidie

bus

eum

audientihus,

stullus

vidobalur

et

re

stultitia quidem vera stultus eral, sed habcbat prophela, cum, crcaturas qualem scilicot miraomnosadlaudandum Dominum compoUans
,

cocleslt,

mas

poccati

faucibus,

sanando inttrmos, eruendo anieasquo dirigendo in via

porfcctionis.

Pauca

qmtdam
quidam

soligamus,

ox qui-

bus colligere licealquiK utquanta


82 Erat

dici possent.
,

bile

illud

cantabat

canticum

lienedicito.

Paxit
stulli-

AbuU^

vir

nobilis

a^tale

Ho-

Deus,
tial

fratres,

ut ot nos boata hac

fruamur

rens
Et

Infelicia

lcmpora, miscra
ilia,

aetas

nostra,

qua

quamvis

saUitis vahie uicurms. jtisdamjuvmU. in urbo primarius ; ast ulcrctur ecclcsiaslu'o, probeneOcio

;;f
sio

mbilis

cii-

tam raro vox

qu;o

nmndo

slultitia

habctur,

fanis

oportuisset, indulgebat moribus; necipsi, ut recitare

Deus hunc favorem auribus insonal! Bcati, quibus vivunt inter eos, quibus conccsserit! Beati qui
lalis

cura; crat

divinum omcium;
et

ast ludere,

ambularc, mulicribus assentiri. Hinc


ludos a ca;leraquc id
let

Cannarum

tres,

sermo in usu est Promoveamus haic divin^ majeslatis priEConia


!

omncs,
in

fra-

gcnus adamare, proutasso-

omnibus

suiscreaturis in ssecula sseculorum.

Amen.

mundi scquaces. Cum igitur hic ducendam quondam cuncta jam parata ad pompam
inter ephebos,

bahcrel;ecce

sibi

adost

bcatus Fr. Potrus. Plures

ANNOTATA.
a Hispanicc : Teresa de Jcsus dizc, que es a

statim
plis et

eum

sermonibus

ojus excminvisunt viri cordati, illecti intcr cos aliquoties apparct


:

Ilabiando della

la

madre su parocer, una


santa

Nuestro union grandc du las potcncias, dexandolas Senorconlibcrtad, para que gozon de cslo aliislo simo gozo, sin entcndcr lo que gozan, ni como Loquendo lalinc : C gozan. Quod ad verbum ita sonat csse doilla(wr/(ioHo) sanctamater Teresia a Jcsu,
dicit,

quod aUud Don pr^falus juvcnis; rarius tamen, rorum inamum cura. permitterenl nec amici, nec ut, habitu forebatur in tantum,

inquasnaturaet
qui penitius
:

novcrant. quasi de ejus salute videtur conast ipso, meliora ul desperaront oratiombus quotiescumquc discederot

oum

ndcns,

sancti Viri se

commendabat. qui
,

et

vicissim,

in

sua oiiinione,

magnam quamdam unionem

singulis

\animx), Domino (,v(>i/ compimtioncm) potentiarum lil)orlatcm [scn quas Dominxis nostro dantc cis nmier omni in agendo solvUvinculo) ut gaudeant
sciant {cTpli' ifi^uantur] allissimo illo gaudio, quin gaudeaut (seu Crtresi6t uatoK) quidsit illud quo

delectentur) nec quoraodo

illo

gaudeanl.

quibus intorcrat Brcvi in aUum inagere aliquod tentabat jaculum. nam cum aud.isset apparuit mulalus virum ad conventum dc AreS Pctrum Abula discedere ei occurrU in via, na^ in quo degebat, obvius comUatur. Ast, sivc longoque ilincris tractu oum nimia confusiono, voritus huiuilitatis dofoctu, sivc vivendi raUoverbo inordinatam suam attingere Dci proUxe oxplicatam tradit servo nem- scripto osculaturque veatque discedens. genua floctit,
,
:

colloquiis cordi

ejus

Cap.

IX.

De quibusdam
in

casi-

stcmejus, dicens
'

Patcr mi
.

hic
.__

"^b-^s

viam

UUS, bus,

quibus i/tni/t*o

apparuit
..*,x,..v. ...
I^cTa

quam
s.

elJicax esset
.

oratio

S. Fr. Petri.
Puiri oratio

^^Jl^
m rxls^.rosequi/ur
esse.

netas a Domino ^ A^ >n m tf^nriM me commem^^^ anm^ rae^/Tu^is pi-ccibus


.

ut misericordiam

itor,

Jubens bono .iinm


totutota

^ Si,
oratio

ut S- Jacobus dicit,

muUum

valetjustioravaleret

Vix ab eo discesserat J"^*:"\'^,^tLilc domum venirot, ^**"]j""/^'


erat alius, ul iiiico
sibi
^^^^^^^^

wGxiweefficdx. tio

pcrseveraus

facile

ccrnitur quanti

jam

''.'

SancU noslri, cum et juslus essel, et ab oratione non cessarct. Oralio, ait S. Thomas, ex caritatc mutuatur merilum, et ex fiducia efnca-

subsecula ojus vita. ^^""^

*''^

^^^

uintum
^^_^^.^

commolus, ut ipse
Valedixil ludo et

exii

^^^^ vidcrotur.
j

torneamcntis, qucu

^^|^^.^^^.

,:

DIE DECIMANONA OCTOBRtS.


dodit Uicrymis ct dolon de iiabcbat; totumque sc et infirmos; visilans pauperes, carceres
ncccalis,

675
A.UCT011B

omnes sccuros

l;n!rndidas vostcs

cum

simplici

et dccenti

indu-

domcst.cos dimimento commnlavit; famulos ct cst in factus pauperum servus alqiie ipse sit
rcgio Tota civilas et vicina mutationem. tantam vidcns in viro illo allonila quo tcmpus Duram cgit deinccps pocnitcntiam,
slabat

porstare, nihil enim mali timendum. ct (rcs utique stupenda) Mcmento, orat Incipit ne vel minimum roniittcrct procclla^ vis, per dum totum illud spatium quo altari circumstabat po:

JOAMWE
A
S-

UAnlA>

puli multiludo,

tanta oblinuil aeris Iranquillitas,

ut ne palea
in

quidom moverctur. Tum vero omnes


procumbunt,
;

nosocomiis.

terram

sanctissimam
;

adoraturi

Eucharistiam
vitur

levatur hostia, calix


si

sacrum absolin

prffiposlerc

adhibitum

rasarciret.

Confiderc

Ucct

ca quiete et pacc, veluti

ecclosia vel

cum

atque caMeslem rccupcrasse quod amiserat. misericordia et interccdentc gloriam adcptum, D^i
sanclo Pctro.
8:1
.

oralorio

colobratum
atloniti
sibi

fuissct.

Parochus omnisque
a jubilationis et

populus

lonqiorare

laudum vocibus haud


festo prodigio,

poterant, viso tam maniillud

dc novitio, qui ubi accepturus venerat ad convcntum, rcli"iosam jam retro n-:jam probatus fueIloi morabatur. Snlitis pecturitm, mo- sor\"us et, cboro niti$etor<itionc cxperimentis. Fralrcs slabant in

Idcm

dici

potcst

vcsiem

nec dubilabant totum

quan-

tum rcndum

in acceptis refeosset, Servi Dei oralionibiis


b.
.

^.

rat

conHrmnt-

modum crucis cxtensa viut moris est. vestis in vcro novitius in gcnua pricvolulus ipse dcbntur videbatur, Christi cxpcolabat animo paratus, ut insignia. Ast videns cruciOxi dcinccps pestare in locis rcsarcivetem iUam vctustam ac pbirilnis exterritus paupcrlate, edixit aspera
:

oration.s v.s, 85 Aliasetquidcmpbiricsejusdom sa-pius adjutus cum hac et efTicacia apparuit pcr medias fiuMOsccurus et illa^sus perlransiorit quos nonrum aquas Tagi, Ducri ct Ouadiana^, ubi et quando absque divino numquam trajccit,
, ,

^;^^^^
^^^^-

auxilio

ncmo

transitum
suos

tentarc

fuisset

ausus.

tam alque tam tanlum se non audero


vellcnt

excusatum eum haberc


tunc sanclus Petrus

Idem ne transirct
Israel

scilicct

Dominus qui tcrminum posuit mari


fincs
;

qui, orantc Moyse,

filios

ac

dimitlcrc.
,

Coepit

cadcm duxit per Marc Rubrum. nunc ctiam

B sermoncm habere
peral,

salagcnlis vano illo

dfemonisque fraudos apenre limore cum a bona, qua cce-

via avertcrc, ac
lla^c

denuo

sfEculi vanitatibus

invocatus. E operatur prodigia ; undcctaScrvo suo in mcdio fluviorum quo ipse viam (lcdit iilnnam miratransircnt, ul vidcbimus ubi de cjus
et socii

irretire.

aliaquo

muUn,

prout crat in dopclinduslrius, dixcrat.


illc

culis

lendis tonlatinnibus Ast


nibil

admodum
:

proOcicbat

pcrstabat

in

proposito
le-

suo firmius.

Tum

Sanctus cor

suum ad Deum

agomus. Nunc cailora prose luamur ad ojus esundantes pcrtinentia orationem, qua incendia, mirandos in hominum aquas, procollas sistobat volunlatos produccbat offoctus animos sci;

liberas

preces rimdero. vans, oculosque in ccelum, ccepit per venenovitius videns discurrentcs Lacrymas

licet

maxime

obstinatos

corda

rupibus duriora

randam

i'llam

raciem

ccepit

el

ipse

plorare

atquo, polcnti Dci

manu

et fuss orationis officacia

veniam pctcns confirmalus, in terram se projecit, instantcr orans, sanctum bade ignavia sua, atque
bilum,
indignus cssct, accipcre. Hffic quamcordo, ut vox ct lacryma^ testabantur, vis sincoro Dcum iioc protulisset, ncc locus esset dubitandi
lioot

fames s^-eviemo!licns atquo movcns. Sa^pius dum omnis deficoret annoua, opem tulit, ubi jam ret et sive anima; sivc spcs humana cvanucrat. Omnibus pncter oratiocorporis ncccssitatibus aliud ipse hanc enim aurifudincm non noveral solatium
:

nam

dicebat vita? ietern^

hac mediante coomun^


necapituiatto

tur oinnia

momenlo mutasse

cor ejus

sanclus tamen
forct dc ojus in

Vir>

quo magis sccurus certusque


:

bono

cupieconstantia, diH^orre eum in aliud tcmpus qui adsfabant, vidonlcs angustias bal ast fratres, bumililcr rogabant et cjus in pctcndo constantiam, manifeste prout votis .satisfaccret, cum lam illum

86 pr^c.denutm. et laborcs, nuit,ad quas per ingcntcs licet conatus potuerat multo adhibilos lompore, perveniri non Quiedam eorum rcddemus sequentibus in capitienim jam egerimus de ejus vita, mori1

bona c. quanta sanctus Petrus orationis ope obti-

bus. bus,

Cum

mortificationibus,

pa?nilentia,

ei

nonnulla

'

dercturmutaliodcxlera^excelsiet virtus oralionis. facti pceObtcmpcravit Sanctus cum gaudio ncc post diebus, manifestum fuit paucis enim
;

bumilitate cliam dolibaverimus dc ojus oiationc, ac summalim rolulerimus aliquot inter ct caritatc, miracula quae Deus pcr ejus intcrcessionem

plurima

niluit,

Yii proceliff,

inncto Petro
ceielirante.

de ccelo vocationem banc fuisse. 84 Cum sanclus Pctrus in convonit Pedroso vcrsarctur
,

conventu

suo
,

de
ut

cum parochus

gratiis dooperatus ost; couvenit ut agamus de quibus magniftfavoribus nisque specialibus cl honorare centissimus Dominus eum pran-cnire et Talibus enim hominibus, adco a dignatus.
,

cst

occasione

festi,

quod

illo

in

loco agebalur feria

mundo

rcmotis, ct

sersecunda Paschatis, celebrarel sacrum. Annuit innotuisset populo, accurrit vus Dei. Quod cum in campo oporsolito major multitudo, ut medio non enim ecclesia tants altare tuerit erigere
;

promisil divina majcstas


cjiccrent da^monia,

tam sincere Deo adhaerenlibus, fiu-e ut in ejus nomine

swpentcs calcaront, morlifesuscirum biberent absque dctrimento, mortnos et alia his majora patrasanarcnt icgros,
tarcnt, rcferre Quoniam vero frustra tentaremus hic Dominus per Servum suum pra^stat omnia qu ipse novam subminirairabilia, cum singulis diebus

capicndfP capax erat


ministris suis,

frcqiicntiie.

Vcstiit se

cum

rent.

Sed

sacrumque c.xorsus solcmniter est, conccntus. medios inter cantorum musicorumquc calum, consccrationom paulo ante
ecce,
,

strat scribcndi

quod liucusque serenum tranquiilumque


rat,
illico

perstite-

Sancti sui

matcriam, nova per intercessionera diceiinpcrticndo bencficia iila tautum


;

fda^monis

forte

opora)

lurbatur, tan-

mus

quffi

omnium

oculis patent

plurima praitci-

pataquc exurgit tamque terribilis tcmpcstas, ut populus ct quin omnia, et altare et rum
abcsset,

quidquid

ibi cssct.susque

deque vcrtcrentur. Populus

qua prsditus eral mittentcs, quse ipse, pro illa ne scilicct vcnto lenuit abscondila; prudenlia, sed potius firmae insisterent pctrae. raperenlur,

properare ; lumultuari, parocbus aliique ad altare modo ct industria nc quid mah prospicere omni
accidat.

ANNOTATA.
Tomeamenti gemi$j a Mauris Latine Hispanki usitatum, nmic vero obsoletum, in
a Juegos de Cafias.

Asl quid possit

humana

fragilitas

contra

subilam

procellam? Accedit intcr parochus, Sanctum compollans, qui mcdios


adco
violentamque
turbines orabat tranquillus et quictus.

Jubet hic

vulgo

676
AUCTORE

VITA

S.

PliTRI

DE ALCANTARA CONFESSORIS.
qrom)

seu Arunmnura ludicrum vulgo (HcHur: Cannarum


certanien.

rum
illi

dc
'qui

altissimorum mysterio reriim ccplei^lium, quibus loqui, scribere, tractare solent

JOANNE
K
S.

MJUIIA.

coinmmts de niiracuiis. b Additur (ocus hic auctordevalorepecunixcoUatocum cDisserit


orationis effwacia.

numquam

magistris
lur''

ea in lihris .lidicerunt, noc a accepenint, ut de Sanctis aliquibus lcgispiritus dirigobat


alios docerent.

quorum divinus

etlinguam,quorectc rerum naturalium tla' cognilio est

calamum Sermo scien-

et virtuluni, a etiam iufusa, .atque necessaria ad Doomirabililer

Cap. X.

De

donis

et

gratiis

alios

veram

virtutis

viam

edocendos, ut accidit

supernaliiralibiis qiice Deus

quie quingeiitos sub Maxenlio miraculis est auconvicitpbilosoplios; quod sane


sanetic Catiiarimfi,

Aleantara S\ Fr. Petro de

numcraiuluni.
Uei benifinitas,
diviiiam,

Ihec

dando

etiam ijraiistilit saiicto l'clro et scieutiara iili sapientiam


coiitemplatioiiis et in

commmieavit;

sieut et de

quain nec didicerat, nec edoctus fuerat


in scliula

Monxtvm.

P,.
voeantur. ^^
n lila^em
;

graliis^quce Gratis

Datw
c

aea.lemiis, sed

meditatioue

divinarum

Scripturarum.

guinimo

eum exhibuit liberalein ac ita se Domiiius erga dederit et inlelmaKuilicuin, ntnoii suluni lumen
,

Mn

ii(TPniinm

reruiu sublimissimarum, spiritualium et

claredescribitM^enssanctumPaulumgratuisgralisdittas,ovini7ionovememnncrare,cunidic,t:\}m' manifestalio spinlus ad uticuique aulem datur qmdem per spiritum datur sermo
alii

exponeret, alque ad captum quai sapieiitia nuncupaPriEditus crgo erat dono,


aiitaret.

audientium

lur

quffi

aliud

nihil

est,

quam

cognitio rerura

supernaturalium el divinarum, ad spirilualem anihtc proprie E raarum profectum ordinatarum (aU/ue

sapientiffi,

alii

autem sermo

scientue,

secundum

cumdem
alii

Spmtu; Spiritum;alteri Udes in eodem uuospiritu; aln operatio gratia saiiitatum in


alii

sermo sapientia' vocatur). llabebat priEterea cognitionem rerum uaturaliura et creatarum, qua adverburum propricjutus, debita cum clarilate et
cognitionom creaturis audieiites inducebat \quod proprie ser^noscientis est). ad expo89 SufTicientcr Iheologiam callebat, mysteria, eaque prob:inda el nenda populo divina
tatc in

virtutum,
alii
1

prophetia,

alii

discrctio

spirUuum;
sermonuiii.

ordinarie omnes illas 87 Ast non commuuicat nec necessarium LiucifKiu^ ,rra\\-x^ uni eidemque subjecto ; j Omfut gradas gralia^ um ^|,, |i-im ct nsreceperit, Iiabeat ctiam rl r,rat.>datn. est ul qui uuam cx distribuuntur. Aln duas, s. Peirus acccdivcrsiinodo
-

gcnera linguarum ; alii interpretatio Tum.itaauctornosterprosquitur. cor. 12.

Eftic(uiaierm-

^'2^"'"'
'"
'

connmianda; ad casus

solvendos

conscieiiliie

et

cffilcras.

Scd

pU.

prout magis aliiqualuor, quidamomnesaccipiunt,

corum. Apostolis, mundum univcrsum adeo corruptum

profeclum animarum, conducit ad ecclesia^ bonum, lueretiintidelium et confusionem conversionem quibus incumbebat convertere
et

elueidaiidadubia, quffi proponebantur. praiconem muindoctum, vocat sanctus Gregorius enim concionatorum et confessariorum lum. Qui oportel in munere fungnntur, bcne eruditos esse
iurc canonico
et

Sacerdotem

theologia:

multa enim, eaque

obcaica-

tum

in

mcdio idolorum, priedicare omnibus gen-

evangelio, necesse fuit libus illasque subjugare quam superomnia dona et gratias tam nalurales Idem fere dicere licet de naturales communicari. Elcctus enim a sanclo fratre Petro de Alcanlara. prtedestinatusad fines tam sublimes, Deo fuerat et
el speciales fructus faciendos et reformator,
;

p(enit canonicae graviapeccata, multa^censura; et ac proinde debilam eorum judiciu subjiciuntur faciant necesse est illurum notitiam sibi ex studio qui doctorum nomen merentur,
;

imointerducentos
refugiant,

his munenbus non non invenias qualuur qui ab Ex huc gravi eorum deterrili .ponculo.

mimeru

fuit

sanctus

ille

ut foret et fundator

sapicnliam divinam et scientiam, sunul stium lideique mysteriorum


felici

Dominus ei dedil stupendam rerum coeleVir. Ast

cum

pivxdicatur, d.ix prffidicator, dux

mag.ster et magister

mulmu -

'^^,,;'"^;^'"
aplissime

elocutionis

facililalc
i^

abumlantiam

exein-

C torum.pr.latusetexemplar
ccatorum, quibus
lol

paralae erant provinciBe, tot

^^^^^J-^-^J^^t
,

in regnis, tolque inter gentes

adeo diversas. Oporut Deus eum profectum tuit ergo ad omuiuin exornaret. Unde varietate donorum ei graliarum aut duabus, ut-certum habetur, non una tantum eimmeraVis gratiis instniclum vel qualuor ex non omnes accepissc, fuisse; sed piurimas imo vix

t^^^ll^^Z^^^ cum
, , ^

F ^^^,1 quasa rcbus naturalibus nitendehat, tiuod quibus 'i-^ '"^-^^^-^' deducebat

clantate, et perdeclararet Magna docebat enim videbant sciensuasionis emcacia: omnes datam quam labore et tiam ejus putius de coelo

studiu

humanu

acquisitam.

Pro

concione dicebat

(quamvis raro) lantu rationum poudere


divinam,

magno cum

spiritus fervure, atque

quemnroutsingulaspercurrendo planum liet. El Betseleet, adinodum oliin Dcus caelilus instruxit

et eincacia doccbat lcgem ut vituperabat vitia, laudabat virtutes,


:

omnes

starent confusi et cuntriti

alii

de malo quod
ilU

qucm ad faciendam arcam


divina
majcslas.

llederis

elcgcrat

ita

feceranl, alii

de bono quud
isli

neglexerant:

se

sanclum l>etrum assumsusciinendum perhpsisset ad opus refurmationis nelesti donavit sapientia et ciendumque, eum quibus promovcre el prudentia

cum

emcndabant,

proficiebant.

de Deo age- Fn.(-r-;j^: 90 Ast praiterea privatim Scepius spintuales et cln-istia- ^^;^^^^^^^_ bat, cunfel-entias Uahebat peccatis nustris, hudicdun
nas. quffi. ita facientibus
fcre

spiritu,

zelo

generis hominuin scircl profectum cujusvis lum el pauperum; rcligiosurum et sfficularium doctorura et rudium nobilium ct plcbciorum illoruin ordinum ei sc adjunxerunt omnium enim
;

divi-

bauneban omniun Accurrebant ad assistcnles fruetus. et convemeba uum homines, qui qu^rebant
interciderunt,

dum

lantos ex

iis

illas

sta

sanctumVirum,
via salulis;

uteusinstruerctetdn-.sero^^^
ct

viri,

quos umnes labore et industria sua ad viam

eum ducem

raagistrum el.gehant

perfectionis perduxit.
tnquoum$itat
ter.i.o tapiciiiiis

8 Explicai hoc loco auctov quiil sint sermo sa'piend^


et

huinana majorem, atque agnoscentes sapientiam non dubitarcnl qum S. bp adeo excellentcm, ut
ritus

sermo scwntis, atque

ita

conc ludit

GSi

ettcrmofcientio!

jianue ser^iio sapicntise, cognilio mirabilis \mila-

urc pronunlKil>at. cordi ejus instiliaret qus cum proplieta Isaia Poleral, aliqua ratione, dicere

B.^uitoconccisi.

Domtnus

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS


,

677
;

Dominvsdeditmihilmnameruditam, utsci^m
omnium oculos in se converteerat vita ojus. .,ua. instructionci spintuale. et Tales erant ejus ret eum audire et conveniro ardecolioquia, ut cuncti emendarent; alii ut prorent- alii iiuidem ut se ducti quadam cunositate, ficorenf alii forle otiam
ulvMoront
fine ut
,,uid

elocmosynas suas

frustum

ncmpe

panis,

aliciuot

^^-

' "

'

prout quisque habebat, hilari ova accipiebat vuituct bon cordo; qu?e ille vicissim domumquo portabat. Tanto grutitudino.

parum

casci,

auctobe joawb
*
s.

abia.

multa cum

omnibus
obvii
illi

erat

in

licbant,
;

amore et veneratione, ut, quando genua ilccterent, cupientes ejus

osculari pedes

ilmlom

at,'erctur,

vel

turbam

scquerentur;
a)Sl.mandos,

forte
si

hoc solum otiam ccnstv

omnosque
multo
tia?

consolalus ad convonlum
spirituali.

ipse vostem osculaiidam priebebal, suum rcdibat

cum gaudio

bant

minoris se

n.lul

con.mune
sancli..

'^apientia et scienlia

Duo ista dona et graplurimum praelatis et pasinl

haborent
tatis...a. 115... ".

cum

Viro

tanl^

apud omnes
,.

juncta sloribus conveniunt: ast his caritate cum humilitate ct


;

oportet pari
dostituta .n-

enim

rln^
,wcipueuu^uif^"'-

petrus

matron^ qu^dam devo.^ et animis tain ai-Mcnjnaxime spoctabiles, in quarum desideria ut non cessarent accendebat
nobiles.

ni

ordinani eran Audilores sancti Petri magis


docti
et

virtutes ot flantpotiusquamaedificant. Omnes istas Vir, ut jara pcrfectas babebat sanctus ille
eratias,

videbitur ubi vidiraus, et ami>lius adhuc quomodo se gesserit cum tot per annos
prielati

d.cemus

munere

tia salulis

obtinuissent instrucdonec asancto Viro privatas sacra In his utobatur imprim.s spiriluales.
tionos
sancti Pauli, et ante Scriptura. psalmis, epislolis Ecclesiasles. Nam ist.s, omnia apud nobilcs, libro pr;eet possident et valenl,

seu superioris functus

sil.

ANNOTATA.
a Ptura suhjicin/ntur de

animo, quo solcnt homir

auimultuminsiBCulo

quie est quam vilia sint onima cipuc incuicandum quain parum juvent ad veram rnundus lestimat, hoc praecipuum ill.us beatitudinem. Est scilicet nobilibus divitibusquo valdc B libri argumenlum, Ratiouibus enim lanli reg.s, qui

est sententianes audire verljum Dei. Amplificatio auctor. rura, quas uttimo bco conscripserat

accommodatum.

C\p. XL

De

graiia fidei
fiiit

qua

earum cop.oso dcliciis utens. convicti, oiTorem deponont,

expertus crat vanjintelligent-

Ulom, conversat.ono cepcnuequot et quanta ex seculi plorumque quibus vix aliud su|.erest rint damna, renunl.a.-e. quam cx toto omnibus
remefliuin,

prwdKus

sanclus Fr.

Petrus de Alcantara.

Expouobat
quondis

insaniie sit quanUE consumcro vilam mentem, afUigere cor,

etiam

tat.gare
.n

perse-

diviliis. (h^liciis

el

voluplatibus, quui ad
:

quid ex prorsus conducunt anima? bonum inhairot ? quid remanef p^ohis omnibus bomini his omniuan. cum mors advenent,
nihil fecto nihil
:

busspoliatusjacebil: imo

h^c

forte

mortem

cele-

convincendi atque ultcrius Of fide tiuolocvolvondi ea, quic jam animis qua- 9^;' confirmandi ct bo- nuus.Petru. ut dam cum armitate inhiercre co^perunl, ad virtulis num animarum cedat, voluntatesquo ccElestos hectat; amorcra, Dei servitiura, resque docendi suscip.t, nte po.tulat ut is, qui munus pnncinon solum principia, scd et borum
aculta.s

docendi,

^^*"

calleal

rius advocavei-int. poriTanlis expendere et vix aliquid oblinere IIis et poenis fruslra versan culis tormentis et quasvis van.lal.s radisimilibusVir Dei saUgcbat
!

vanitas

vanilatum! Tantum

ca

doctrina calholipaliores scquclas, quibus constat persuadere intendit; quceque conquam aliis
tinelur

symbolo apostolorum

ct

caetoris

articulis

ces cordi

humano tam

alte

inhsrentes, exstwpare

vel minimum in vita spiqudd aliter impossibile sit progressura,cliamsi millonos annos Atuali facere

oa(iuis versai-etur.
s.r.nmueftica-

92

Magnam

sancti
:

Petri

vcrba vim

mutuabant

autem sanclus Pauad fidem spectantibus. Ad hoc fulem hanc ipsam, (luae lus supponit anle omnia invisibilium ct suprafirraa est persuasio rcrum fundaraenlum omniura nostrorura naturalium, et sperandarum sub- Hebr. xm. bonorura: ot hinc oara vocat rerum,m quantura scilicot petra ost in
stantiam
Fides spirituale. qua fundatur totum a&dificiura placei-c Doo virtutiest ista sine qua irapossibile oaraque catholicis bus Theologicis annumoratur,
1'

naexoperihu$
ttoratione.

docebat, illud et opcribus j^ij ejus sludebat ac Libcr ejus oi-dinarius in quo \^f.^Q\yai erant oratio el inveniebat, quid dicendum esset

uamquc quod

sacarum Scripturarum. concionatcO-is munere fungobalur, Atquc hoc modo


contemplatio.
et
lectio

tluando alisuo et aliorum profectu. doctripagos et vicos pradicabal vel quoties per cura verba christianam, non tanta

magnocum
nam
et

li-adebat

voces

castigabat.

Simplici

sormone
et

docobat

tanciuam in funoranibus Deus infundit. In hac. omnium virtutum et principio justificadamento sanctus Fr. Peti'us firraiter tionis nostrs. adeo pro (ide vel quovi& ejus fundatus erat, ut, si ipsi milie mortis genora articulo raoricndura fuisset, Sumraa enira erat ojus, ex Dei
subiisset libenter.
soliditas. iNoc aliud bonolicio, in hac virtute

babe-

quid Deus nos jubeat crede.-c

facere

monior
:

vorborum sancti Patris nostri Francisci, ut discrele suos admonel concionatorcs.


loquantur ad
breviler

quibus
et caste

clarum et evidens, quod bat quailtumvis ccrlum, rerura fidei, in longe accoderet ad illam
vel'a

prolcctum

ot

jedincalionem popuh,
vitia,

animo

ejus,

ccrlitudinem.

Non legitur

vol

mim-

proponendo
Ubi
notat S.

virtutcs,

pocnam

et

gloriam

Bonaventura voluisse glo-

riosuin illum Sanclum,


nis forent vakle

ul concionatorcs sui ord.bumilos, noc dodignarentur vurl^a

expcrlus mam in tota vita contra hanc virtutem corlum habcbat, nec por tenlationom. Taraquam perm.sposse, nec Doum umquam

dsmonera

lieri

facere

et paiipead populum simplicom, rudera mandata Dci ct catechiscumque doccrcnt rera mum, ac pra^cipua capita ad salulem necessana. plebem jedificans suis lla egit sanctus Pelrus, corde ct an.mo suis verbis

surum, ut aniraa, sibi diffidens omnos, quanlumerrorem induceretur. Revolaliones possent, non valuiscvcogitari uue vcl imaginari vel labcfactarequidqmd ecclesia eo vol minimum
sent in

alquc

fortis .n lidc, in

exemplis, et docens
agebat,

docerent. et sacra Scriptura aliud fidci genus, 94 Est et

quam idem

S.

. Apos-

Pet^mtur

fidc,

neglcctis quibusvis

vcrborura

lcnocimis.

modestia el sensuum Priedicabat oculis. manibus. Dabant ei boni iUi homincs compositione.

datam nuncupat quie con- ;;-"^:J' tolus or^tiam gr-tis specialibus el munenbus, qu.bus ^^^ sistit in donis
Deus animara exornat, citra

omne earum mentum;

oranium

678
AUCTonB
A

VITA
;

S.

PETRI DE ALCANTARA. CONFESSORIS.


Garrovillas usque

S.

MARIA-

quam ct concedil cui el quomodo ei placuenotilia ct Est donum hoc rminentior quicdam rit. ad fidem pectantium. quam dat speciaiis rcrum
tum
Spiritus

sancius doctoribus

evangelicis,

virisque

procedam mc enim in illo con- ^ ipse vero solus ille ventu expectant. Rcmansit Tagum, qui media leuca f.um iter prosecutus est. nox erat, et Garrovilla distal, attingeret, jam
; ;

apostolicis, ut

convenientcr possint alios docere


pra^placet) est excellentia quaequidoctrina;, quem idem spirilus

vel

(ut

quibusdam

tumidaj caiterum nullo aquai ex hieme et pluviis Iransilus palehat, pr^cipue illo annitemporc vado
:

dam scrmonis
busdam
tur
;

impertitur, quo

melius valeanL

aliis

rcs

ndei tradcre adeo


vel tan<lem

(et

intclhganut vel a rudioribus hoc majorem habet certiludifKiucia

Irajiciebatur fiuvius navicula, qua: ordiquod ibi esset domus narie stabat ex parlc vici, divorsorium navicularii, qui advenicnte sancto scu
in loco
:

Pctro, cun)

jam nox

esset,

domum

se reccpcrat;
satis

uem) est exlraur^Unaria, eaque firmissmia obtinendi quidqua sancti in Dcum praediti sunt, palrant et nmlta quid pcticrint, unde et miracula

quod necvocantis verba audiebat, sive ob

longe

jacerct fluvius; siveetiam abesselj cum intermedius murmur aquarum, sive tandem praHerflucnlium

juxta n S. Theomirahilia opcranlur. Alqtie haec, Christus pnedixit fore dorctum fides est. dc qua aique aha, si opus ut illa montes transferrent minus stupenda, quae solent esset. edcrent haud
videri
in

obslrepitusqui
Ilis

numquam non eduntor


angustiis,

in

caupona.

ilaque constitutus in

nec cymbam,

nec

navicularium, ncc

aliud

quodvis trajiciendi

pra^dicalione Evanffelii

apud

infidelcs.

Cieterum quocumque rnodo

fidcs ha^c

inlelligalur,

quatenus gratia sanclum Petrum, ut ex lota ejus lantus cnim cst numerus corum, apparel vita quoslegemDci, viasaslornas et mystcria fidci do-

certum

est hac,

est gratis data,

pra'diluni

fuisse
:

adiumentum, ad ca-luin fluminis paralum hahens liducia. Kt ecconfugitomni sua in Dcum coHocala caperetipsequomodo rea ce prodigium illico, quin domum, quam gesta esset, videt se juxta aliquam Ad januam accedens, antea numquam viderat. lumen percipit vocat accurrunt incolffi, quos ro!
:

gat, pro Dei arnore,

ut,

si

fieri

possit,

velint

cum
recte E

cuil,

B cis
vel

publisivc in privatis instructionibus sive in lanta cum perspicuilate, ut concionihus, idque

ad alteram fluvii villas pernoclare valeat.

ripam perducere, quo ad GarroOui navicularius


:

a tardissiniis

inlelli-eretur,

etiam quando de
vel

quidem,

inquit, paler

tempus utique
frater;

est jocandi.

altissimis

traclahat

mysteriis,
:

de

mcthodis
sua
:

Nonne inde venis? Minime,


ctus, ast venio

responditSanfieri

sublimioris contemplaiionis
bras
ignorantiap

clarilate

tene-

ex

Portezuelo. Qui

potest, ait

quod apud omnca dispcllebat profeclo non oblinuisset sinc hac fidci gratia. Quod
si

currat? uec navicularius, cuin fluvius inlermedius quin aquastrajiinde huc altingerepoluisti,

enim
boui

fldes

inlelligalur

essc

magna
donati

et excellens

illa

ceres.

Siluit
illi

servus Dei,

obstupuerunlquc onmes

fiducia,

qua

sancli aliqui

fuerunt, cujus-

que opc
(

pelerent a Deo impctrabanl, ejus vilic cursu elucet, ulpote qui hific et in loto inter t.im perfcctc inteiligebat quid sit discriminis fumqui Deo fidit, et allerum illum qui hominibus
quiihpiid
nititur
:

quoniam firma

hujus spcs omnes venlo abripiuntur; illius, in petra fundanlur, falli ncqueunt,

baec audientcs; inlelligebant enim Tunv logasolius Dei opera eum transire potuisse. jam csset et nox ingrueret, el verunt, cum sero hiiic ad prsterea media leuc^e per vias asperas pcrnoclaret. iter restaret, ut apud sc Garrovillas indicaturos. postcra die summo mane se illi viam
viri

Annuit Pelrus

et

cum

dies

illuxisset,

discessil,

ut reijisa contigit Viro nostro sancto,

dum
Flvvinm
trajicit

Icstantur miracula,

qucmadmoquorum qua;dam hic subiler faceret,

illud, quod Dosuisque conspexit oculis flumen perlraiisierat. Ad vesmino mirabilitcr opcrante,

jicimus.

pcram
die

qui dc sanadfuit sacerdos ilineris socius,

95

Quum quadam

venit

cum

cum

locio.

socio suo ad

locum Ahonete dictum, ubi trajicere solent Ta^'um. in quem ibidem influit alter fiuvius nomme Ahnonte. Aqua tunc crant allae ct copiosae
:

ab co quae cto Viro naviculanum.intcrrogans,didicit hic, tum illi de miraculo lcscontigerant. Atquetum

ncquicquam vocabant navicularium, rogantes ut ad allcram ripam eos perduccrel. Persuadere eum non poterant, ut cymbam solveret, tanto magis quod jam nox ret unde et
:

timonium dixcrunt. Estrama97 Allera vice cum ad Guadianam, navcnisset, incassumque tentasset durffi fluvium violentae ut cymham admoveret, quod
vicularium
ac tumidse

aliu* Irnfl^'"'*-

mmium

essent aqua;

Dominoseoom-

lario
tus,

vehementius vcnlus spiratransitus diificilior erat, et navicuincussus tin.or. llumanis adjumenlis destitu,.,;',.,.....:..,. ... ,^...._:. ....: ad eum confugit, qui omnia potest ; invocata
esset,
et
.

mendavit, atque

c(T;litus,

ut creditur, insueta fide

signo se signans, socium et fiducia donatus, crucis "" jussit vestes sublevare, et ^^'^^^f^'?''^/ aiiorum f^^^^^ naviculani et aliorum navicularn conspectu otr.,,,. nmho atquo amljo in r.onsDectu

itaque ejus ope,

magna cum

fide et fiducia; subito

per divinam virtutem in

altera

fiuminis

ripa se

conspcxil ad portam diversorii, in quo jam considebat navicularius, narrabalque hospilibus, quid
sibi

duobus cum fratribus

accidisset.

Quos

cum

ex improviso intrantes viderent, manserunt attoniti,

niiraculum agnoscentes: nec enini duliitari fas

ita ut adstantium Humcn trajeccrunt, quod ascendcret, omnibus stupentibus, ullra nedcs prorundum, nec valde scirenl aumcn hoc loco Ast aqua;, qua: sine periculo Iranscundum. cymba terra; ejusque sulloalio tempore subniei'genda3 serus fuerant, nunc Ue. candis incolis adhibila^ i miracu o s.cut ct sustentandisservicbant. IIoc

aqua

vix

cratquin Deus servis suis loco navicularii fuisset. Idem contigitad Durium fluvium, in locoqui dicilur
liuunllo. Intumucrant undse, nec audebat naviculariusteiitaretraiisitum.
trajccit
ritu

caeleris, qua;

commemoravimus,

oW.n...t. iJ quo''

sancto aui..>w l>ctro

j ambulabat. legitur, qui supcr aquas --^

AstservusDci.divinonumine
Israt^lita,

aquas sicco pcde, ut verus

in spi-

Aliad

ad Dominum confugiens. 96 Cum quadam die Placentia Alcanlaram lenenerismanife$deret, socium habebat sacerdotem satis languidum. tummiraculvm. Pervonorant ante meriiiicm Portezuelum, vicum
ejusdem

processisset. quasi solida in terra res nia- Har/irf*-'-"" animatus ntie^.et fiducia 98 ilac lanta l felicemque pe Potrus opui gnas mirabilesque susccpit. o , S. princip.o rnu Heforviatm^cxitum, ut apparuit in ad fun lav lot dillicultalcs, ubi lantas superavit convenlus. Nec n.i mediis in conlradictionibus, "^"P'^"^"' rum, cuminhoc Reformationis "P^^f

dx

Alcanlareusis magisterii
se

ubi,

cum

sacerdos male

tam

prseclaris

tam subhme8 duce.etur ralio.iibus,


: ;

auoere uiienus audere ulterius progredi. Quod audiens servus Dei: tu quidem, inquit, hic remaueas, vires refecturus. eeo autem B *
'

nanerei, aixu tiaberet, dixit sc hac die non nac oie

speciarei unes spectaret fincs

non enim solummodo nuu uium ^w.....


;

propr.um
.

suum intendebat profectum


gionis o

nec etiam solum


strarum

augmentum, perfectaraque regulaium o

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


,

679
potuerit,
perfcctre.

fralnimque suorum ma,jostrarum observanliam,


exaUatiomcntomsuamdirigebat. ad fidei scibcel volcbat ut niu conversioncm; nem el infidelium sua, ardonti cum carilate, paupertate
el fratres sni

modi domum ingrcdi viUe magis asperre ct

eaque darc se ccssans agere cum


in

AUCTOkS
joAinfs

Martha, ut mcliorem parlem eligat cum hic ardcbat in corde ct pcctorc apostoUci viri sancU Fr. Petri dc Alcantara cum vcro ubicumque
Maria.
:

Zdus

8.

UARIA.

ptEnitcnliis,

oratione

moverent salutem
regno
scd

universo

exemplis et doctrma proanimarum, non solnm uno ad in mundo, atqnc ad.^o


,

ille

reperitur,

aniinam non

f(M*at

esse

otiosam

ast

continue

eam

excitet, slimuletquc; ila sanctus

convcrterent inndciitatcm. !loc ex cxorta cst nova in agro zelo bis CK coi.'iiationibus scintilla qn^ lantam ecclesiiehajcpianta: hsc fnil mirabilcs en-cctus et jam in lucem excrevii; cujus postorum magis adhuc apparc-

Deum omnem

Petnis incessanter exquirebal adjumenta cl modos, quibus cxscqui ct implerc possct illud quod tam
velu-menter (jjitahat;

novum
,

scilicet

corporis

sui

immolare holocaustum
pfrnitenUas;

pcr inusitatcts rigorcs et


quffi

novam tabUirc RcformaUonem,


erat,

apparucrnnt

et

in

bunt Kt quia ndci adoo

vivffi

sancli Vin,

tnl)uilur

ad totnm exlcndercUirOrdincm. 100 Ita his cogitationibus absorptus


alia sollicitus foret.

ut A nova hujutini-

ad opus rcformationis zelus fcrvidus qu.MU habuit

incboandum
dictum
sit

et

fundandos convcntus
viris
illis

(.luod

etiam

de

qui domos
hic

Recollcctiouis

stabilierunt)

proscqucmur

qu

dicere cippimus,

dc re nuUa patris sarium ad initium hujus opcris, de licentia convcntualium, obtento practcroa Urovi Gfmcralis fuiulare convenpontilicio, sua exire provincia, et

Videbatur neces- modi domo


itum

Reforma-

lioni *uir fecit.

in hanc provmciam ubi agebamus de cjus adventu

sancti Josephi b.

ad tumstrictioris et observanUae et paupcrtatis socii aliquot normam quam diximus, ubi ipse et
ejusdem
spiritus

convcnirent

ANNOTATA.
Sanctus dicUur. a Perperam hic Theodorekis ca^, viii chroimi. Dicto capite et b Lib. I scilicet B agit P. F. Joannes d/uobus se/iventibus, ex professo Refonnattonis a Mif/}'i.a de initio ei progressu

varent majori

cum

perfecUonc, viverent

regulam suarn serin siimmo


viros

rigore et paupertate, in

quanlum per

humaE

nas bceret. Judicabat enimanleomnia convenire, prius(iuainin aciein procedcret, ut omnimoda instructus

vocaUonem suam perfecUone, servando ad lilteram omne id


foivt

secundum

statum

ct

S. Pctro

Vide comde Alcantara tandem stabiliHB. mentariuni prxv. g n.

S.

quod regula prsscribit, sicut et consilia cvangelicaomaia. Adquod nosomncs, qui in hoc Ordinc
vivimus, tencmur arctius quam alii religiosi et universimchri.stiani;quiapcrlectior et sublimior est status noster; ulpote qui profitemur regulam, juxta

C\p.

XII.

De

motivo quod
et alii

lia-

quam

tarn pcrfecta

nobis incumbit Christi rcdem-

huil servus
viri

Dei ad fundandas Reforproposuerant


anliqui

sancti

ptoris noslri

imitatio,

atque adimplclio

omnium

mationes.
.

illorum, quae ipse verbo et opcre docuit, ct scripto mandata sunt in sancto Evangelio. 101 Quamvis, ubicumque sanctus ilie Vir esset, tantus ejus hec omnia strictissime scrvarcntur;
ipsi vidcerat fervor, ut parva haec judicarct ; iino primffivum, quo batur jam aliquatenus intepuisse

iftialis

vtUi

in

illa

domo age-

hnlur;

inis

qucm

sibi

patrcs

rrr/^
cjuo,

nostriinfundandisquavis

in proviacia

convcntibus

ob

fine.

mmtm.

in domibus RecoUectiouis, hic erat, ut non solum sed etiam stricta haberctur rcgulEe obscrvantia ;
jujs

ab

ut

adderetur

aliquid

paupcrtati
Vita

pcenitentiis

et
ct

raortificationis

operibus.

cnim communis

suum suscepcrat, ardorem. Ut cogiagebat, Dominusquc ci favcbat, quasi tabat ita et propriumopus suum agenU. Brcvi tempore pclitam obUnuit licenUam, convenlumquc absolvit. Ut vero
initio 0|)us

provincia obunct, conventualis, quae in tota aliqua etiam oportet quam omncs sequi valeant, sit
talis

vidit

iedificatam ccclcsiam

illam pcrexiguam, reIiuic

fectorium et dormitoriuin

similia.

plurimas

illiquidcbiliorossuntviribus. Ast qui spiritus haanimn sunt dctcrnubent robustos et valentes, et facicndum pa-nilentias. C nato ad extraordinarias tantum cum alus coarctanlur nimium, si ffiquo Uinc pcrmittitur ilUs ad domos inccdant passu. omnibus subRecoUectionis accedere, ubi ca?tcris indulgore fervori spiritus e tracti officiis, qucant

Dco

suam

egit gratiasct Virgini sanctissimiP, cui dotuum dedicavcrat: sociisqne dixit: Fratres, haec
!

satissunt pauperibus- non amplius! non amplius quiercrenl, aut aliilUs qui in posterum phis

V*

quid his sedibus adjuncuim vellent

minus cnim
qupcsi-

multo essct

id

quod obtinorent.

quam quod

morUficaUoni et devoUonis, ac spccialitcr vacare RecoUecUonis, proprie Uaqnc nomcn


pGenitonUa^.

lempore sanclus tum venircnt. oraUoni vacans, pfrnilcntiam agens Vir, conUnuc rigorosam, singuUs dicbus novos eam auPersUtit hic aliquo

valde

loquendo, indicat convcntum ubi

vivitur
,

majon
pcr-

cum

recollectione,

majori

cum

rigore

ubi

indoles eogendi excogilans modos. Hsec nempe quantumvis rum est qui verc amant Dcum ul,
,

Denique viris perfeclis, qui nisi domus praparata non cst retigiosi ejusuUcrius progrcdiuntur quam cstcn pra^posterc scnUunt iIU, qui dcm provincis unde
fectius regula servatur.
:

RecoUectio aliud

magcasinl, qusefaciunt,
putent.

nihil

tamen

se pra-sUlissc

10?

Admodum
et

slricta

erat paupertas.

bantur, sicut

ingens fiducia

qua ulcquam habcbant

.oitnii

pnvpei'-

tas ct zelu-f.

dicunt se

domos iHas

adire

quiescendi

gratia

cum insUtuUB non


asperrimarum
facultas
tioni

fuerint,

nisi

t.mquam
ubi el

refugia
et

pcEnitcnliarum,

tcmpus

drficeDeum non permissunim ut vil?e neccssaria (Dco scilicet accid(*rct rent Quod si quandoque id fructus sancta) paupertatis ila ordinante quo melius
ct consolagustarcnU majori exultabant alacrilatc

essct

contemplavacandi diu nocluque

Sunt debentquecsschujusmodidomusquasi alios inflauimeD caminus incensus, in quo alii flagranl et caritatis, quibus igne amoris divini se exstiomnes mutuo priecordia; atque ita fit ut

penuriam tolerantes. ut dccet viros oratioui spirilui etpcenitenUa) deditos. Sic nimirum carncm
tlonc,

raulentadamandum sequcndumque

Dommum

no-

et ferventes strum ; et tepidi fcrventcs evadant, diccndus qui hujusardcant magis. Beatus utique

subjietspiritum universamquc suam voluntatem et perfeclionis ciebat Deo. Hsc inler morUficaUonis exstimulabaopera, media in solitudine. perpctuo qua? enasccbanlur ex generosisillisdesideriis,
tur
zelo

animarum

et reformandi sui Ordinis

dics noc-

lesque

680te^^que

VITA
Dominum deprecabatur
,

S.

CONFESSORIS. PETRI DK ALCANTARA


ad virlutom

AUCTORB
UARIA.

S.

ut ipse viam tanto dignarclur. Crescenle singulis dieoperi slornere anima crescebat etiam bus amore in Dcum, haec zelus Reformalionis Pius amorproximi, ct propriaB spedabat enim ex o.iusmento, non solum omn.um amsuse bonum, scd et .salulem relit:iouis

dam

rcgularcm disciplinam promoven- D spoclarent. adeoqucad ipsam rcformationom,


el

inchoatum Considerans itaque opus

mulhplices,

conlradictioncs ; nuae suscilabantur, sporandos, fruclusque copiosos ex hac succesus

bonos aliunde

inf.delium. 1"' ^"^''^"^ niarum. et conversionom quasi cdoctus videbalur, vel P^f^"", '^ famiba! '"J"^futuia orant dc lot rcligiosis t.-an.sount ad iransierunt et adhuc '"""f- f'"^' o quot..l,e innumoras operaf sunt Japoncm, ubi qu.dam usquc ad ubi opVranlur convcrsionos, opus etrusionom suscop.um
'

/"*
J'

multoperoconsolabatur nova planla deccrpcndos: Cu<lodem,quinuntiavoratmortera S. Fr. .loanms custodia commissani; promUp-,.cual ui in hac favorem facturum. quidquid i.ossot, in ojns
lens se

Innotnerat

ipsi

pra^clara

sancti

Pctri

sanctitas.

ui,.is

sunl.

Eo

scilicct

speclabunt oral.ones.
Pol,-i

mo

p^
t

f ca

Uones

ncenitenlis sancli
i,nl.ucrat

ot

socorum

.jus,

quarc Doo ita diquom mapni proinde faciebat ; eum nominavit Commissaruim ; Qronentc, snnm valde amplas, quilms deditque liltoras palentes accipiondi fratres n funplena daretur facultas (ut diximusl a. dandn convontu? sub sua obodientia

^^^Jm'.
^
Oftatocula
ftt-

Dominus coden.
ct

zelo salut.s

paternnm spiranlos amorem, quibuselrogabalotjnbcbat onm onus hoc susciScripit ei et liileras

nrociiraiKla' aniinarum.

103

Dum

curis his distincn^tur

cxercilalio-

pere,

enixe

oi

conventuum

et

cuslodije procnrabis conspexil Exinde nofo

turfP ftraividvt

nU

ganctiu

uT

Beformationi

in dies in optatam att.ngeiH h n.clam. in.e apcbal de modis adverso asaperiebalur, subito ex a:( quoti.s via ante obstacuia. l^oncbat sibi U sur^-obant innumora novitalem. contrarei ocuios negotii difTicultatos,

Scopum suum Uus forveb=u.t Dcoque commendabat considorabat incossanter ecum propusito confirmabatur.
eius d.sideria.
.

u.

appropinquarol tcnpus, eo arnuo mapi.

lionem commendans.

100

a^ue

pulsus obodientia, qnin vcl umquam ambiisset ; vidit quasi coelnm ap(Tlalia finem adeo sibi cxoptatnm. ot viani slralam ad
nr.Tsidiis

sorvus Doi

mnnitum

se

minimnm

(iccctiditur zelo
it

fiducia.

lum

Christo Domino offerl uniAd ecclosiam properat. nti di-nare- E versa,gratiasagens, quod opera sua
rclur

diclionos pra^latorum

muUorum

obtocutionos

(lui

absque dubio reslia ierorn.alione abhorrontes multas [.ra-vidobat molostias turi orant; aliasque
el persocutiones,

Et (piamvis ad tanU consilii executionem. venirent binc difricultates, ibi etiam oi in monlem quas procul dubio obstacula et contradictiones, quibns adinde exigua prjesidia cxperturusorat;

quibus

qni forte detorrendi orant,

vcr^ns

illas

luclare posset

magnos tamen
ul

sentie-

eum

ciEteroquin sequi
qu.-e

et

juvare voluissent.

Hmc

timebat
nossenl

In

posterum accidere et sibi et aliis in et sibi rcvocabat molostias mentom

primi provmci^ pcrsocutiones quas suslinuerant Angelus fundatores et speciatim Fr. S Gabriclis rcformaca^teris augmcnto

proponons qusprorsus formidaret; firmiter sibi ad obnnendum scopum, vis porrumpere obslacula nunc tam clare quem Dcus ipse, duce obodionUa,
indicabat.

riduciam et bat animos, summamque ardenlom gloris Doi et reformationis,

zelum

lam
nihil

de Yalladolid. qui
tionis
illius

pra?

allaboravorat,

contradicentibus

loia

Roniee ropibus Hispaniffi, horumque iler fecerat. Obstaundovigosics let.'aiis, qno ct ipso de quibus in chromco banl pnpter hiec alia multa,

nborvantia,

Nunc quidqne ibidem sit secutum. Omnipotontis cons.Iia vero vidomus quam alta sint nam cum pe. s( possU quam slnponda ejus opera dignaiur nos in pa.aem
rcccptusl-uerit,
:

107 Supra vidimus h

quomodo

in

,^;^ sua custodia

Sjjeviali
ei

wiod*-

Domifiu

favel.

omn.a ad finom perducore.


voca.-e,
ris

illinsprovinciffi.
uofs fr Joann.-.

Pascuai.

cultatcs

cum Dcus ucdum rotardarcnt, sanctum Virnm polius ilUid et urMiant: qui enim dabat desiderium, qnapropler Servum suum volebat
t04 Ast
consilii
;

auctor

esset,

difh-

ut

aliquid

laboris snbeuntes,

ruaraur me.-ito ot pr^mio.

loUus o e Suaviler en.m Do-

^nu

nost,-am operatur, movetque

vo luntatom
sunt

^inla^datliboruma,-bit.-ium,utapparetexmo
nuo SancU
nostri

ad?midelum supplicationi movebat, ut non cossaret oralioni et quamvis lemporo iHo res viderelur insislere conclamata. Quando enim jam nulla prorsus
;

desideria adimpleta

in
,

onere reformalionis
sor e
;

proscquendo

vel

poUus

de
^

quaravis suscipiendo: nam.


Fr.

ejus

pr.^^^^^^^^^^^^

*^

prorsus suscipiendo operi via inveniri toI


gilari

exco-

open adraovi^ Joannes Pascual. manum


taraen

poterat,

supcrvenit

mors

S.

Fr.

Joannis

stabat

valde

informe

et

caduc

Pascual,
ctos

quod
lii,

atquc cxinde nova conlra fratres et ereconventns proceHa. Atqui tamen hoc erat, Dous dccroverat fore initiura suscepti consi-

ct

quo simul

otiani

prodenda eratlux, bactenus


inter
cellff

in'

angulo latens, anpustas


llh!

parictes

atqie quassatum cx nnpora P^^ff^^f "?,/ 'tse caput illius susUnend. ^^^^p.'a.terea ^.i, Lque medius advenit l^--;t;err c T luHu ejus opera ipse erexit prov.nc.am ; ad cam sancUtale consp.cui nlures viri iique

contenla, ut
potuissct.
luoiat.
et

parum bucusque

httminibus

lucerc

tccLunt:
lias,

bonus 'tque ^loinceps. ut

pa.o^^^^^^^^^^^^^

ilaque ipse, qui absconditum voeum q\iasi soli sibi sorvarat, in lucom
ct

pr^cIa.-osopcrarios in vineam ad liuriraum in ca labora,-unt, qui


ranl

^^^^J^^T^ mp b m o.,us
^^^a^^^

produxit,

ad cxomplum
permittit

profectnm multorum

Deus sanctitatem eximiani sernon cnim vorum suorum occultam manere. Cura luraina tempore ponunsint solc lonpc splondidiora, suo
lur

d anq.lectentcs qunlq a eura alacritale Ipse vexillum et sanguis rerormidant. aciem ducens P^P"^^ erexit, in

-u

d^monem
enm

sle.-neret,

conculcaret, vmco.-ot,

super candolabrum, ul mundum illuminent, el clarius innolcscant eorum virtutes et nostra cst, ul vitia. Hinc cx ordinatione divina factura
P.

quul gloriantes patre et fundatore: "f^^ parcntum sancUlas honori sit familis, quam

o^-"\;; " 'J


1 '

exccUenUa?
108

CicneraUs conventualium, sub cujus erat ob&dienlia, eum (ul jam diximus) suum noniinaret

Cum

adveniret

sanctus

lctruN

dualuor

_^_
-^

nati>-

tanlum numc-abantur convenlus, P';"^"*

commis.sarium.
esl

Atque hoc

fuit

medium, quo usus

Dous ad exequendum plenda servi sui desideria. 105 Krat GeneraUs vir disciplinae
paucjs amans,

suura consilium ei imet virtutis in

cem dissiti, et satis malc nempc in Estromadura, et

instrucU.
I-os abi

commiaiariimnnere niccedil.

omniumquc corum appelens,

quae

quod hci^, quibus adjunxit Pedrosum, admin.st.aUom^m dave^al. Eorum ilaque suscepit omnia ad pu^^^ multa cum prudentia. ordinans

'";";;_ e
u'i

^^^^

DTE DECIMANONA OCTOBRIS.


ciam rcgularum observantiam, finosqne ipsi a Deo prrrstitntos. Et primtim quidem res ordinabat conventuum,in quibus vitam proposiiit illam adeoasperam etpcenitentem, quam (iescribcmus ubi de communi per totam provinciam ol)servantia agcmus.
Spiritum eflbrmabat; afiebat dc oratione, popuitentia, mortificatione, obedientia ac pr.Tsertimde paupertate, qua? totidem columnae sunl, quibus tolum
innilitur
sedilicium.

681
AUCTORB
JOANNK

'

promisitChristus discipulis suis apud S. Marcum dicens: Super a^gros manusimponent ethene hnbC'
6w(. Absquc apborismis
cratis ct Galieni;
et

mcdiramentis Ilippoet

B-

UARIAc.

absque remediis
:

moris
ars

huma-

Marc.

XVI.

V. XVIII.

nis operantur sanitalem

eorum enim

medendi,

cum de
producit
ju.moili

coelo
:

sit

continuo et sine mora efTectum


in

sanitatem

manus habebat
et

manibus suisporlant. HuS. Petrus, et earum ope


pra-cipue Abulaj

Speciali
caetcrae

officium divinum et

cura satagel)at ut cTremonia^ devote et


erat
in

mirabiles operabatur sanationes,


in nosocomio,
in

terrilorio convcntus

de Areilinc

recoHecte

perafrerentur.
silentii.

Sacrilcpinm

loqui
offi-

nas,

ubi ejus virtntes magis inclaruerant, magisin

temporibus
ciis

Omncs exercebantur
amor
:

que irradicata animis erat


etiam populus, spectata

euni

fiducia.

bumilibus, nemine
fiorebat carilas et

prorsus cxcepto. Pr;c csterraternus,

vila?

ejus sanclitale,
,

im-

ris

quo singuli

ploratum veniebant

ejus

opem

non

solum ad

invicem fercl)antur quss profeclo pcrspicuc demonstrant a Oco motum et eleclum Virum bunc quod apostolicum fuisse ad opus rcformalionis
in
,

obtinendas gratias spirituales anim.T, sed et salu-

caetcroquin copiose etiam

elucel ex

obtento fine
llispatot infi-

tam

sancto, ex .Tdincali^ lot


Indiis, in

nionasteriis in

tem corporis, ut ex sequentibus constabit casibus. ItO Dum in conventu de Arenas Petrus esset, venil ad cum mulieradeo oculis mfirma, ut vix lumen solis videret. Ad pedes ejus provoluta ar.

"'W.er

coc-

inteliberata.

iiia, in

Japonia; ex conversione
confessione.
Ilic

denter rogat
impertiri
sti,

cum
anima

[ler

amorem
L't

Di'!

ul

velit sibi

delium,
ejus fuit

ex sanguine lam abundanter eiruso pro


el
fidei

benedictionem.
ejus,

audit

amorem
illa

Cbri-

gloria Dei

scilicet

zelus

exultat

manusque ponens supcr


vero subilo
ubiqiie do:

lam aidens pro sabitc animarum, quem et impr('s;-^um vidcmus in cordibus lilioruni ejus, qui

caput

bonre niulieris, benedicil;

sanalur usumque recuperat oiulornm,

eodem

spirilu
c.

animati,

convemoni novi

orbis se

num

coeloste

depi.Tdicans et inclanians

qnod

in

addixerunl
exj)edianius.

Nunc cateras

ejus virtutes et

dona

sua ca^citate vidisset lumen divinie

Providentia^
i^^ruiiabhern'<* sunatio-

totumque tribuens merilis sancti Fratris. 11) In eodcm pago de Aren;.s, Maria de

ANNOTATA.
a

m,

Torre
et
filii

..1,1. filium babebat


ut bernia

la
..

parvulum, qnem cum


ca'perit

ati-

quando solum

reliquisset, in tantoserupit

clamores
Parenlcs

Vhinempc agrbntMV de

jyrimcrdiis provinci3C

fletus,

laborare.

S. Josephi, Chronici cap.

vJii. JX et

\; qv^ nos

in

videntcs angnstiam vehemenlcr affligebantur,


:

prxvio g ii reddddimus. b ioc/5 5i//)en'oWlittera indicalLs. c Vit^ S. S. Petri, a P. Lourentio conscriptgpj subjiingitur Opusculitm, in quo, quxhic a P. Joanne

Comm.

nec quo praucrea utcrcntur remedio jam scirbant


medicinihil superesse dicebant,
nisi

ut

sccarelur

maluni; recusabat

mater. quod
ct periculi

videretur

remeten-

dium nimis durum


paler, de consilio
tare. Ipsa vero,

plenum. Nihilominus
.satuerat illud

S.

Maria indigitantur, evoluta

latius reperiun-

medicorum,

tur.

Prwfatum
titulo
:

opu.sculunt prodiit Roirne an. 1G69


S.

quse plurimum fratribus et .speciaerat,

sub hoc

redivivusj

sive

fructus postbumi,

Petrusde Alcantara post morlem quos ccclesia


ipso

tim sancto Petro addicta


declarat
;

rem,

prout erat.

rogat ut
filio

afllicta'

succurrere

velil,

dicendo

calholica ex fundata ab

provincia S. Josephi

sacrum pro
die

suo. Annuit servus

Dei. Postera
;

Discalcealorum
pit,

et

ab

aliis

ex ista emanatis perce-

deferunt parentes parvulum

ad conventum
fit

Fr.

compendiose in unicum librum collecti per Tiburlium Navarrum, MinoremRecollectum.

ipsc vcro sacris

operatur. Eteccesubito
.ianus, illa

iiucru-

lam perfeclc nullum amplius


lus

uldeinceps per tolam vilain


sit,

ex parte expertus dolorem

ut ipse postea grandior factus affirmavil;

omnesSancti

Cap.
^

XIII-

De

gralia sanitaliahnil S.

que sanalionem
112

hanc

mirabilcm
die

meritis

nostri in accejttis referebant.

Fr. Petrns, etin/irmisqiwsper vitam sanavit.

tmi qiiam

Quum quadam
quod
valde

Placentiam

ircl,

asello

iiigriuipuervii

insidens,

fractus

et inflrmus esset,

ma(w.

pcrvenit ad locum, qui Grimaldo dicitur. Audiens matrona pagi illius, sanclnm Viruin pertransitu-

rum,

Crnffa

mniUimira<:u-

V^uemadmodum
sapientia;
litiam,

ecclesia?

necessaria est
alii

gratia
no-

lum

c(

el scientia},

ut

aliis

tradant

rogansad domum suam diem ibidem vires refectudiverteret, per unum rus. Abnuil ille, quod scilicet iter suumjamdelerminasset. Devula matrona boc ipsi raliini fi.xumquc
ipsi

obviam

occurrit,

'onim plvri-

^^m valmt
S.

qua Deus eos praevenit, rerum supcrnatu:

esse

intelligcns,

noluit urgere

rogavitque ut sosuo, valde infirmo,


linitii/m

Petrus

ralium
el

ita

etiam necessariie sunt gratia sanitatum


patrandi miracula
(ul
:

lummodo usque
vcllct,

ad januam

domus suk accedere


Evnn-

poteslas

bis

enim

confirdixil)
:

ad benedicendum

filiolo

Gal.iii.

mantur

vorilalcs fidei

sanctus Paulus
,

diceretque

super eum Evangelinm

Illustrante interius

Spiritu sancto

qui auctor

cst

prodif^iorum

ulpole quibus non sufficiunt vires crcala' et bumana\Simul rtiam intendit Deus, dum
;

gelii S. Jnonntsl. Jumcnto itaque dcscenderc parat servus Dei, quo debita cum reverentia et pro more

suo

verba sacra recila?-el;

at

non consensit manon


pos.><e

bujusmodi operatur, nobililare ct commendare servos suos non parum enim htec faciunt ad confirmalionem fidei quam profitenlur, pra^sertim
:

trona, judicans per urbanilatcm

se per-

mitlere, ut
nerct.

hunc

.sibi

Vir sanctus laborern iinpo-

Qui

cum
Ilanc

nollet,

jumcnto insidens, recitare


benedictione satisfactum
ille

qiiando de viris agitur,


et gratiis,

quorum

vita
illis

et

doctrina

Evangclium, ipsa
iri

sibi sola

prodesse oninibus possunl. Duabus


qua; ex
fidc

virtulibus

edixit.

itaque
taiita

impcrtiit
efficacia,

tanto
ut ipso

dimanant, pra-ditus saninstruclus apparet gralia,

pietatis sensu, et

cum

cum mo-

ctus Petrus fuit, ut ex sequentibus capitibus patebii.

Clare et manifeste

mento puerulus sanus factus, hilaris el subridens appareret, quod ci jam a mnltis diebus non contigerat.

quam

sanctus Paulus vocal, sanilatum,

quamque

87

113 In

682
AUCTORt JOANNB X
8.

VITA
In

S.

CONFRSSOHIS. PETRl DE ALCANTARA


Abulensis, lu-

in
debanl

Herradon, pago

territorii

gtonam suam el man,- q oneraturinservls suis ad majcstatis. Dono l.oc pranhtus


?c,latione.n sua^

i.ucri
.

juxla puteum, in

quem eorum unus

MAEU.

cii

Uunaitam

accurrunt aliquot

mu

.ere.^

a
5um, sanum
edueit.

oarum au.lel in pu.cum '^'^^^^^^^^ va c.n"...stat b, v, n simul omnes vociferantur tt cla


^ulla
;

iUuc sanclus Pet.us turba. lla.c inter t.ansit et Ipse ^am rresaud.ens,acc.,rri.etipseJa,ni.er

ZZ ;;;:;;;:=; imme.sus
rebal
tunlculo, quo,l

suu.n, omnc;. Itaque elngulum


altus
es.set

~
;

aquis

jacehat

...or.

^
-

n^^ ..on^

um

p.

Ub

n^

al

junc U.m q c
''';,

benc mult.s ma,.,fuilsa,.ctusPctr.,s,utpaucaex Beatus F..al.u' co.,ventui Pra^erat festum facient. dcse,-to, qui, ut diximus, s'Ma.-ix de Rosario, numineTietar,stabat, duabus ,l.ss,tus hau.l iMWul a Ssviebat hycms, nec flumen, leucis a proximovico. icuii.', traiid poterat. Coplosa ::;..- vlm, ...,;ipi tinlprnt ('nnina.T tnm fratres t..m ex raneos ^.^

r
P

i,^MA
,^

,, ,,;. ad pe.cndas elee.nosyafferrent. iUas IUas ipsi alTcrrent. Consumpse-

0";"^-

j^
"

^l

spat.o quo "'' slate, et lemporis

;:E?Sr3;H"
^j^^.-^^ ^^

ho^ quoniinus nas hos, quon.inus vcrno t^mporc exsiccari ranl'minulos panos, quos

curabant

superesse

.'""'""^ji^ne f o at.one vahusset, n.s, ad u us fu.,iculo i,.ncctc,'c lam oppoiluno lemport elmcrlllssaucll Vlri, qui

no.,

potca.

..ec
;

"P''.''''''

ossonl hujusmodi nccesut subsidio ^ duo hus .mo ,. tnl.aud ad.uodum ra.-.s. A gmaibus, l.erbns, quas nihil comederanl, prsler bus dichus ^^^^^^^ ^,^,^ ^^ ^^,^ ^^^^^,^_ ^^^^ ^^^ ^^^^^^ ^^ ,_ ,,., ,_ Bonus pater, suorum comcns in-

.,,

_._

exlrahcbant.
'

Fratrem Uberat

febri.

eum

in i^eret

sanclus

Petrus, aliquid

videns

quantum
:

Jua
hort

Oei a.norom ut ipsc S"nqu^^t^ pater;oro per propriis manibus pra^paros

rogat.

num
el

forte des. eret

sic

humanum supererat remeopiam cui nuUum jam Omnes in ecclesiam dium ad coelum confugit. cum eis coram sanctisprostratusqua
convocat
;

inquit, fiduciam simo Sacramcnto fratres, laborantibus priESto ent. procul dubio Dominus
:

habele

<iescendas,

acetarium, mihique feras

S
[)

videor enim mihi


illud

meBonus

Et ecce
tanta
vi'

dum

in

oratione

omnes
clarius

porsevera.-cnt,

valilurus,c. quo Palcr, audiens verha:/>er


caritatesua,
iilico

eomedero
Dct,
et

maningere de novo ccepil, ut humano


:

amorem

motus
f.-a-

ius quid facile suspicarere

nempe
in

volebat E

descendit,

puUnentum

colbg.t,

Dcus manifestarc
bat
terius cujusvis

auxiUum quod

scrvis suis

paraal-

poiost mo.lo p.<eparalum lavat, et quo n.ohori cr...UH-que: quo viso, exhilaralur illo, iri apponit
:

Crcscento itaque tompcstate,

tanlum ut

Gduciam

evertisset, et

longo satis

valdc enim dehilis


inquit, oporl^'t

Pater, erat, el febris sstuahat.

temporis

spatio

transacto, auditur ad portam


:

tm-

ut ex caritate simul
r.H,

duces. Libentissime,

mecum manrosponditiHe. Mque cmamphussupcrosset

tinnabuli soniLus

accurrii

janitor, miralus

quem-

quam per talem


:

aeris

intcmpcriem ad conveiitum

perunt comedcre donec nihil fuisut quod aliis moi*liforum et eo quidem cventu, opera enim ot vilam conlulerit sct illi sanilatem natuiu' noc praxegratiie non subdunlurlc-ibus
:

cancellos, nemiuemque vonire prospioit per januie Dco (jraiias, Cum uon damore vidons, dicit pro
:

retur responsum

ventusquc sreviret, portam. suspicalus vonlo lintinnabulum non apcrit


el frigus cssot

valetudinario ptis medicorum. Anloquam qui brevi pobt jam febris inlirnmm reliquerat, Miraculam esse diccrecuperavit vires.
intcgras

cxirct,

fuisso

motum,
;

vel

forte etiara

sc delusum
ita

redit

ad ecclesian.

ast brevi rursus voratur.

qnirtcm

Regreditur apontque ut omncs sonilum aadiront.

banl omncs,

(iiio.i

oi^oratus

Dominus

esset,

inLuilu

optimocandidoque ianuam, atque reperitcanistrum ct gaudens, accurrit pane !>lenuin. Obslupescons


qui cum rcliq.iis fratriad sanctum l>alrcm suum. supplicationis incedontcs ad bus, per modum (canistrum eni.n jamtor

carjtatis Servi sui.


.lli<F piwrcjt jo-

untionet hujus-

jusmodi memomt nuisse sanationes, qua.-um nulla facla mentio est, exciderunt. contingeret, Idem quod f*M-o quotidio lale quid unde et Iralros, qui cum co vixcrunt ;
modi

u cosvi, plures hu115 Asscrunt viri sjecularcs obtiviveret, Sanctuni nostrum, auin
,

januam proporant. ibique

miscncordiffi, eodomlocoirliqucrat)tcstes divin<E circumspicontcs quis Kratias agunl. undoquaquo

iradunt

summa cum

liahobant

in

vene.-atione;

qui piofe-

tandom

pa.ios

iilos

aUulerit

ast

i.omi.nin

viet

ctoampliusdcnobismcritifuisscnt, si, quie videinitio eiiim mos banl. cliarla! commcndassent. Ab

miraculum. dentcs, onmos agnoscunt impetralum. meritis sancti P.velati

virtute

iste ct oi)iiiio

in

liac

prievaluit

provincia.

sancto

addam. qui contigerunl, 117 Duossiniiles casus


fratrum inopi. intempories, ut eloemosynas
posscnt. Alquo
b.-evi.

Simile

qwa

lines. Nimmm utiquc ex zelo. laudahilosquc ob judicabant non esse bonum hujusscilicet caute facilius vana niodisecrela revelarc muntlo, quo

dum
erat

1'edroso. ubi Dominus servus Dci moraretur in

ontino'i '"

ir^::rsus
aeris

^^^-^-^^ peUlu
qu.ecum
^^^^"
"
-

'^'''^

cjus dooli.iaielur gloria, ot

honiinum
roporit

n.alcdicentia,

domoexirenon
assc-varant,

qua;

vel

in

sanclissimis

(luod

vitnperct.

consumpta orant.
;

I^^^";;;'-'

rccto, judicarunt Ahi lamon. cx xolo haud minus coeleslia manifestanda. favoros et dona

singularcs

ut iidclos

suis lediUcontur ct Dominus in scrvis desunt qui poslorius hoc ut iiiagis laudetur. Nec liisce temhabcnt ; imo necessarium ducuiit

adhuc panis, durus et exiguus q"^."^^ ^^ ^^^ inundecim jubct dividi P^^^^^^' ^^Vi 0^0^ eonfratrum,ibi degenUum. Uora P''^"^ ^^ ^',""
'

vcniant,

mens^

benedicunt,

pium

poribus ubi lam


deferbuit carilas.
lenlia cst
;

|)aruni floret dcvotio

Atqao

luec nosl.-a

ct tantum quoque sen-

pro-morc, lectio ut saUcm Signo esca qu^corporidcerat.


,
:

^'^^'"^l^ anim^ non

^^^
dci.cc
f

dato, omnes, la

breviter quarc mundo rcvelamus, licet servis suis mirabilitcr cst opetantnni, (lua- Ucus in ratus;cthoc quidom loco, (piantum satis cst, ul omnes intcUiganl sanctum Pctrum gralia sanitalum a beo donalum ; hunc servantos ordincm

suum quain boni piuperes, alacriter post stuluni airipinnt, osculantur


:

qu.sque

u-

^^'"''^"^'^^ " ccllam. jani nihil supcrcrat ^ dum i"^^'^ auscuUantes lectionom ; ^at. s "^^i^ quodam rum curamgcriL. Nam ex vico iquo sitocL valdo paupere.SerradiUa, ec gra .a .bant

fl^^J^^^^

f ^^""^
.

(quod cldc
ut hic

inlclligi aliis gvaliis gratis datis


;

dcbet)

referamus quai per vilam prrcslitit alium mortom in locum rcjicienles plurima, qus post
contigcrunl.

quid.m eloemosynam pot(.ndi x imp ov^^ daront) adost incoia. babebantquod juvenis abundanU cum panc. P'^^'*^^^'/;^; '^
tt oleo,
et pnocipitanter ^"^^^^^^^^^ ^M^ectans Usc 'U cunctajan.tori iradil, ncc aUud properat. Ouo v. Janitorhilarisad refcctorium

}tirahiUter fra-

r,6 Op(?ratione

virtutum, quai
infinila

donum

esl

mi-

^^

trum

incfJiffi

racalorum, ostenditur

Dei

potentia, qui

occurrif.

DIE DECIMATSONA OCTOBRTS.


omnes simul
ct

688
AUCTOaB
JO.\NHB

gratias agunt

tam selcctum nendmn deberent mer.lis dubitantes, quin lotum hoc Luul
suisprippai-arijussil.

Domino. qui lam stuministrabat pranduim

asparagosfiUis qui subito pisces et sui sancti Palris,


phiviae. 118 Allcra vice, tantse fuerant cxcreverant. per montes iUos lum torrentcs
et in
,

., tan-

ut

reita procul a via, quam tenebant. ; atque insequiarrcpta scmita, in rupcs ascendunl jccti, perveniunt, atque lur taurus, donec ad fonlcm adco jam cxhausti dein aiio se vc.-Ul. Ipsi vco, valcront, de fontc hilmnt modo ut progrcdi nullo salutem refociUantur, sitimquc pU-ne cxplcnl acceptis n-ferentes Dco. qui talia rcposita

vertit

S.

MA.BIA.

suam

in

vice.

non

nisi

admodum

torrentcs vero

traiisire

diincullcr fralres nuUo modo possent.

domo

CAirc.

servis

habct adjumcnta

numquam cnimin
Teres.a.
et

fon-

Tam-

diuduraveratjam haec pressura. comcderent. I)cncu;nl. hus jam supercsset. quod adtantae neccssital remedns, quiimsvis humanis
servos ?uitl)eus, qui nu,nq..am orantcs, de.-elinquit. vl humiiiter

ul n.hd prorsus

tem hunc oiVendi^scut, 122 Apparuit sancl* matri ipsatestaturinViia sua, quod

nisi te.;a illa

hcstia irruisset

a Jesu, ul

mus
Vin^

in

^^^^^f^^ Provid.t ilaque,


p.vTsent. necessiaUe.^a

intc-ccdente beato tValrc Pctro

cx tatihocmodo. Ex vicoquodam,

montmra
secum
sutVecit

Sic etiam mrcsUtiam seu angoiubiUeum, divinitus cognovit addiclissima!, quae rem nobilis malrons, ipsi Gnmaldi^ dcgcbat. SciUcct in vico de

infcr.us vidcbi- ,, :^^ de virtulihus hujus sancli cuju>dam, eius testimonio --je consodum Matriti celch.-arctur mag..ura

-^

Exlremadura
mo.-ahalur

parte
falias

silo,

advenit vir, valcnti

insidens cquo.
potuisset)

Eivira

de

Carvajal

ha!c solila
si

crat

torrenles perl.ansire non

eleemosynam, quae habens bonam panis proccUa. diebus, quibus pcduravit


aliquot

Ilujus-

sanclo Pcti-o conlitcri, vel Discalccatis, quibus plurimura alicui ex Palrihus utcbatur crga scrafavebat ob dcvotioncm qua

saUem

ipse

abessct,

Tuodi

ci-ant, eventus mirabiles, quia tempore ; et nunc ctiam haud magni liehant iUo contingnnt, ubi simiUa in quibusdam convcnlibus qua^ quidem ego Iial^cntur tam.p.am miiacula

iYcquentcs

pbicum
InsUibat

patrcm
hnis

.lubiljei.

nostrum sanctum Franciscum. Nuntium mitlit ad conven;

ast incaslumPedrosi, qui adducat confcssarium mat.-ona, discrtcque sum Tristalur supra modum

B hic pra?tc.-milto,
cxpertis.

ne ta^dium pariam scienl.bus


,

el

pi-onunliat sc non

altcri,

nisi

sanclo Fr. Pclro pccfrustraretup.


l.;pc

t.

cata
.

dcclai-aluram,
mo.-crclur.

etiamsi Juhilseo

/n itinere ncc'jmnem, q'io


pit

119

Ouondam

locium fattsceti-

uem. Eratdics bal bic ahquid


rel

faciens socium habebat ju^cVolejcjunii.ct via valdc descrla.


iter

etiamsi

Marilus

mulirbria

ralus

deli.-amenla. haud dubilaus quin

contitci-etur

ob-

cibi

secum

porlai-e,

quod pra^vide-

vio cuique.

Placentia

accersit

pat.-era

Societatis

tm reficiat.

larde

eo

venturos, ubi
dici partcu.

Sanclu^vci-o senex. magis Deo


lit.

fidens.

comedere possent. non consen-

Jesu, qui et

suam
illa

nem
ceret.

Slahal

famUias cscipcret confessiofaaniicta, anxia, ha?sUans qu.d


ct

non tamcn auprresei*tim quod nuUum sus c^t quidquam dicerc, Tanlum dcnique premevidciet malo rcmcdium. p.'Ogrcdi valeret, nec suum batur, ut jam nec tcrram dissiu.uIareangorcm;tandem cxhaustus in eum, miseitus servus Dci, conlugit ad
ccepitjuvenis aci laborarc fame
;

Cum magnam

in via tivin.segissent,

.Egerrime

cadit

lUius

qui omnia potcsl, dixitque

ito,

fralcr mi, retro

uxor confilcri proposito cam ave.-terel. nihil non tcntabat ut a sanclum Fr. Pclrum illa Ast frustra. Rcponcbat se illum benediclionem nuptialcm sibi dcdisse alteri se anima^ suaj latepatris loco habcrc, nec summam perpetuo in cjus bras dctccluram quod invcnissct animi paccm ct soconsiliisctmoniUs
; ;

sacerdoti,

fercbat maritus quod rccusa.-et qucm ipse accc.-sivcrat

hocvireuUum:

quod manduccs invenu^s. Resibi fac.cns, v.rspiravitiUeliKC audiens, et vim


ihi

-uUum
Lffilus

ut

i)otuit,
cl

accessil.

Cum

appropinquarel

vidil fol.tcm

juxta hunc

panem pulchernmurn.

iUico

^imul

Amho advocat sanctum Fr. Pelrum. cx fonte haucomcdunt panem, et aquam

se quasvis potius paslalium Deniquc declarabal vot.s ma.-Ui sui suram moIcsUas, quam hac in .-c amicta, turbata, dcjecla sati'^raclu.-am. Post ha^c, ncmincm jam volcns vicubiculo suo se includit, scro, et sequcnti dic ad derc ncc audi.-e. E.*at jam accedcndum cum subito accur-

tam soll.cite cu.-am amore sui ipsorum oblivisgeriteorum, qui ex ejus


qui riunt, gralias agentes Deo,

sacram mcnsam rit aucilla clamans


!

Bonum nunUum, dom.na,

t)0-

cuntur.
Similtfsr

dete-

pl {ontem,
titi

meUetuT.

attcr ejus socius 120 Simile quid accidit. dum miseratorquerctur. Quod vidcns scrvus Dei, siti qno parvam illam Viclesnc, inquil, fraler,

de Alcannum nunlium Adcst palcr Fr. Pctrus recusal, susp.cans iUa tara. jam prope est. Credere ^ suum fallcre. Tesi-atione illos vcUe dolorem bac

lionc

molus

rupcm?

Video,

palci-.

Vade ergo,

ait, et

suhlcva

rcm ita se hal)cre, et lcm invocat anciUa Dcum, domus januam subi.ssc. Siirbcatum Pct.'um jam advcntu libcrata erat tot illaalacris, utqu;cejus
trit

aquam ad bibculapidem, quiibijacet:invcnies quod jubebatur, detexilque dum. Fecit frater


fontcm
inliiiitas

ac

cjns occurtanUs,quas rcbatur, molestiis. In vcl unuin potu.sset sum i)roi.c.-al; ast anlcquam

limpidissimum

in

quo sitim

rcfociUavit,

Ardenti lahorantct
titi,

condans graUas Dco, qui in ter.-is lalem Moyses, Servum, oraUone sua, ut quondam scrvabat aquas ex pctra educcntem. el praeci121 Plurima hujusmodi contigei'unt,
evidcnti cssent pue die quadam cum ipsc et socius montana Maurorum pcrgebant in periculo. Per

sanctus Patcr, n.hil profcr.-eve.-bum: FiUa, inq.dt accidat;scd "t<^^^ ^"umquaralaledeincepstihi


fessario, qui pr.^slo fue.-it
:

scias

emra me Ma

ito

tuum. Ad hffic illa totleucaspcrcurri ad solalium agnoscil Dcun. M^^^^^ remanHturbata;sed simul
ang.isl.as ct mi.'abiUtcr revclasse suas ostcndit. ct simul Maritus pacaU.m se
nibil

venire,

confessioncm tuam^ m.ice ad cxcipicndam

maMortm.

Sanctus

cum

omnes^
fausti^m

locio miratiili-

ierinfotttem
^ncidunt.

verno

lempore, urentes

inter

calores

veuissent ad
caritalc
ipsis

quoddam
etiam.^^i

divci*sorium.
suilla

cumque multa cum


;
,

jam

dc miraculo duhii

hiE.-enles,

apponitur caro
Uintus

admodum
fuisset.

sancti Fiatris
b.*arunt.

adventum magna cum


.

Istitia

celel>lnrrs

salsa,
salis

quod,

calor

non
Brevi

erat ad accendendam ut soSenextaniam cxpcriehatur dcfatigat.oncm, def.ceret, propri. fere i[>se prae sili cius, quamvis in angustias oblivisccrctur mali. Uas adducU.s restat salus msi de Frater, inquit. non jam nobis
:

siUm.

sanctus

pcr Dei
cinctus

,, j v nnfrn dp ex pago de Uxor Bernardini de Medrano, sua erga sanctum Virum, Arenas nola dcvolionc quondam pctiit chordam qua
,

$ana-

^^^^^^ ^^^ ^,^^. ,,^ ,, ,.pi.,


,,
.s.

amorcm

.,^rrne

crat. Salisrccit

voUs

piie mulieris,

qus

se-

Peiru..

dulo

ccelo

ad

Dominum confugiamus. Dum


virgultis

oi-arent

exiliens ex

taurus utrumquc

fugam

tameneam nuUo prclio privari iUo voluisset.SaM^ius petentibus, non sme commodabat aiiis, ex pietate magno

eam

servavit,

tanti

donum hoc

facicns, ut

m
AOCTOBE

VITA
solatio, prffisertim

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


pricsentia manifostant, impervia, nota faciunt, vel y percipienda. Donum hoc Dcus soliusopc miraculi

magno

mulieribus, quae partus

JOAKNB
K S. MAlllA-

habebant
raro vel

non ox solo taclu chordae iHius vel saltein luelius valucrunt. pepcrerunt
diinciles
:

Sic tanto in

ut penculo erat qnajdam parluricns,


lioras vilcC ei

paucas vix
esse.

crederent modici super-

Ast ipsa sciebat


altera

uuum

adlmc remanere

re-

communical quandoque delectis servis suis sive erga eos, sivc in emoluin signum bcnevolcnliic quo scilicet doctrinam favcntius mentum aliorum cum vidcant adimplcri ad amussim accipiant,
;

medium. Adcrat

Deusoperalus esset, gulo, quod cl ccleriter

muIiorquK noverat qualia medianto benedicto llo cmalVerri

fiducia ct veritate, pricdictiones tanla factas cum de visu crederes. Ilinc etiam protestcs ut

curavit.

Vix ilUid
.so

commen.Iando parturienssibi imposuerat,


cdiderit
,

servo

dicebantur, quod res futupheliE olim Vidcntes a. Juxta sanctum ras quasi oculis spectarent...

ipsaque duos fdios Dei, cum subito Calharina a afiiroplime valuerit. M:Urona autem se vidisse mirabilia, inavit pluraoius.iem generis per cingulum servi sui. quae Uominus patravit quondam gravivexata dcntium do-

Thomam,
mendat

inter

omnes

gratias gralis datas,

prophetiaj et discretionis
Sanctos,

spirituum

donum maxime comconciliat

eorumque

doctrin

auctoritatem, prascipue si accedat vitie meritum, ut in sancto Fr. nostro Petro, cui Deus hanc concessisse

lUavero
lorc
et

ipsa

oculum habens inflamnequidquam adhibuerat rememati.pluri.najanj


simul aurem
ct

cum

dia

quam

videns

maritus
esl,

adeo

laborantem

gratiam videtur, ob contimiam, quam quia, ut ipse eo habebat, convcrsationem cor suum amicis suis. diccbat, non potest occultare
;

cinguli

recordalus

voluitque ut vultui

ejus

Plura clarissime ante eventum priedixit

dc

aliis

ut iUud imponeretur. Ipsa mandat famuls dein magna quo asscrvabatur, extrahal nio, in auribus, cum fiducia applicat vultui, dentibus, dolor, abscesoculis ex quo omnis illico cessavit et perfecta rediit Pitiiinammalio, disj^aruit lumor
:

scn-

prajmonuit, ut
iis

priecavcri

potucrint.

puaedam ei

rcfcremus, qua.' sulficient ad dcmunstran-lum Sanclum nostrumgratiaillaprffiditum fuisse, ejus-

que

eH^ectus pervenisse ad cujusvis gencris bomines. Tanta erat Servo Dei solertia ad servanda

D sanitas. 124 Littcris, rurn. Piura


editn
pvodi.,i<..

quas

fralernitatis

vocant,

manu

secreta coclestia, quie ex Domini pectore haurie- E bat ; fratribus (de coaetancis loquor) vcro ejus tanta
fuit

sancti ^yg
^.gt

Fr

!>etri

subscriptis,
alios

plurima Oeus opcra-

negligenlia

ope

liueraruni

niiracula,
;

sauando ab infirmitatibus

lilatem, et sui

malimus diccre fuissc humiipsorum mundique despectum) ut


(uisi

fraierDitaiis.

(.Qrporis
el

libcrando aiios a periculis, tentalionibus quaidam spiritus afllictionc, ut aflirmat sancta

scripto nobis reliquerint

fere nihii de

specialibus

excipere etspcctala feniina, qua fratrcs hospitio morala csl in Sarrasolebat el ipsa plures annos Hic aliquo temdilla, vico Gaardianiit de Pedroso.
fraternitaporc mansit servus Dei, eique littcras
tis,

favoribus et gratiis quibus Deus sanctum Virum cumulabat. Ncc hujusmodi negligentiam niirabitur, consuequi sibi in mentem revocaverit antiquam

suo nominc signatas dedcrat. Quas


instar servans,
et

illa

reli-

quiarum

non sine magna uinquam


lacrymis
attrectabat
;

tudinem nostra3 provincia^. Hinc pauca erunt quffi dicenda habenms de tot ac tanlis ejus revelationibusetproplietiis. Qua? hic appoham, partim reperi volantibus partim tradiin mcmorialibus et loliis
;

reverentia

devotionis

tione ct rcvelationibus innotucrunt.

etquiaffirmabat qunque sc in quavis necessitudinc buscumque in angustiis illarum ope et sancli Petri interccssione obtinuisse speciales a Deo gralias

genere maxime dignum est, ^^ ^^^^^^^ quodaccidit viro generis claritato toto hoc regno ,,p,ophfPetrus j.c.. imprimis spectabiii, quem ab infantiasanctus

Iniignc frofer-

12()Memoria hoc

in

aliosque plures,
darat,

quibus praefatas

lilteras

conmio-

a molestiis et lenlalionibus libcros fuisse, exquoibas devole vencrati crant. Rursus alii, intollerandis

et pater elTormaverat, oique in spiritu dux fuerat conGtcbatur, ac sacr.-e et consilio cuius monitis habebat certa accumbebat frequenter
:

mcn^c-e

cx

capite

cruciali

doloribus,

eodem

remedio sauati

sunt. Alia

multa Iraduntur mira-

sicut ct alus virtutum orationi destinata lcmpora simul exercitiis. Cum quadam die
et
poenitenliffi

cula ct prodigia quibus Deus Scrvum suum commeudavit; asl scripto non sunt consignata, vcrentes ne taedio nos afficerent tam scilicet perverse C de noslrojudicabant scnsu. Nunc agamus de dono
:

essent

magnatis, cujus advenit nuntius de morle ditioncm hEereditate conseiuvenis iUe insignem solct illa aitate, quebatur. Exultat gaudio, ut ficri

etcontinuo

via;

daresc parat. Ast

.servus Dei,

coe-

proi)hetiK, qu;e

proxime

opcrationem

virtutum

subsequitur.

rogat ut ab hoc itinere litus cdoctus, enixe urnihil ille audiebat, causatus verum abstineat quid eis nec habere gcri se a suis consanguincis,

eum

ANNOTATA.
a

responderet,

nisi statim
:

proflciscerctur.

Tum

seorle

sim

eum ducens

Video, inquit sanctus


si scires

Vir,
le

Non

/rtffluxor

dubitem, quin hoc nomine voca/rePur prxBcrnardini de Mt^drano. Ex contextu

IiL'larihaM-editateista; ast posthac adversa, consilio

quanta

ma-

sequcnti narrationis clure edicet, hanc esse Catharinc^j quse cingulwn a sancto Petro acceperat.

ncanl Rccordare,

fi\i,

eorum

quie a

me
,

aquiesccrcs meo. didicisti, sanc ointcmeraia.,

vit* rum operum quibus vacasti revoca quoduxisti. In memoriam quam hucusquc
tics

Cap. xiY.
et

De dono

prophetice

Domino peculiaria post accepta in orationc a innammatus dc.. . dona et gratias. mihi occurreris " sanguinemque eUun-

?i

discretioms spirituum,

SS^^u^^l^cjrm:;^
^" in quavis '-

quo S. Fr. Pelrus prceditus fuit.


Donum
tia
et

-,.winnp ,.mciam, occasione efT.ciam,

ut

me

nec ob htum

nec monitorum exhibeam bencUciorum coelestium, temporc spoliatum tuorum. Asl,fili,si pauco post nunc adibis, num ex tc videas ha;rc(litatc. quam
fcrrem. amorc Dci patieuter illud ferrcs? Patienter amitterc cojlesiu. .. uunLm mquit inquit nam pro lerrenis nollem
;

prophc-

J-Jonum

proplictia;

gratia est,

qua honio cerlo

Diniretw1'titTO-

tiu in S.

cognoscU, cognoscit, quod soli Dco manifcslum esse potest. soU mamfcslum r>....^ ..:* p..t involvit Cumsit ..^;,...i:^ ^ scicnlia rcrum ):i Ubcre futurarum, ;...-, .i.-;i visionvs ol rcvcUuioacs, quarum opc veutura iu\edicunt, vel prielerila, Uumanis viribus prorsus

Et

si

prantcrea, inquit, honore et

'"^'"'^ ^'

larcris
.''

mim

pater;siq |)aticnliam liabcres? llabcrcm,

.^^p!^
_

ipse Deussc Uumiliavit et

multo plura amore

: ;

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


esl passus.

G85
conventu de
Arenas, miseral
A AtXTORH
loxnifE
8.

El rursus
ipsos, qui

si

bonis et fama exulus,


te et

129

Cum

esset in

vidcres

ilios

tucri (leberoiit, in

natnra duce juvare porsecutorum numero adco ut


;

inde ad conventum B. V. de Rosario, quinque leudistantem, duos fratres, seniorem altcrum, cis

MARIA.
quict

Cngnoicit
fr'<tre$

spoUari, scd optarcnt non solura omnibus bonis te possent, infermnt; [num patienter mortem tibi,si
ct id ex

alterum juniorem. Cum discossissenl, irruil lempestas cum grandinc, fulgure et lonitru. Fratrum

tente

duo ahjier viam

amore

Dei ferres?
:

Tum
hiec.

vero valdc turbatus


patcr mi,

respondit juvenis

cum

animam
tole-

experiantwr. suorura miserti caeteri qui domi rcmanserant, sanctum Pctrura corapcllantcs Quanto, cxclamabant,
:

non tangant, quidquid in bonis sive corporis patiar, ob Ghristi amorem paticnter
rare

fortunae sivc

in

pcriculo,

pater,

versantur fratres
et

noslri

tam

aspcras per
(hoc

vias

priecipuc

fratcr
sitis.

Michael,

conarer.

Age,

lili

mi, inquit sanctus Senex


pr;ulcr

nomen
:

erat seniori).

Ne

solliciti

respon-

gravitcr commotus,

si

omnia

h;EC

mala

dit ille

nam hoc momento


:

dicit fralcr istc

Evan-

insuper et anima lua per aliquot horas morlaUter permaneret, quia scilieet obcrecatus contra lEBsa Deuin insurgeres, ct proplcrca incarceratus, con-

golium sancti Joannis nihil latet Ubi vcro tam sanctffi resonanl voccs, protulit; cumpericuli. Notarunt horam, qua haec

In prhicipio erat verbum.

demnatus, ultima notalus infamia csses ; num adhuc cx amore Dei paticntiam servarcs? Ha;c audiens quasi fulgure tactus adslilit juvenis, et sui vix compos Deus, inquit, potcnli manu sua me servcl, ut numquam cum offendam! Doniinus tibi
:

quc rcdux
periculo

cssct junior

fraler,

retulit

se

nullo in
toto
tora-

fuissc; ct fratrcm

Michaolem

porcquo
S.

duravit tempcslas, ropetiisse

Evangelium

prsesto

sit,

lili;

animumque

patientia

Urmcl ad-

Joannissicutservus Dei prffinuntiaverat. MuUart prirdi130 In eodcm vico de Arcnas, fures abstulecit reitiluen(U>i rantaliquot nummosa paupcre mnlicre, qua- mulnummos.

vcrsus omnia qnse tibi accidcre etobvenire posRccessit senl, ait sanclus Vir iugenli cum suspirio. mcerorc et Iristitia confcctus, et paujjcr juvenis,
sequcnti die iter propositum suscepit cidit in virum nobililate et doctrina
ast hffiresi infcctuin, a qiio et ipse
ctus,
:

tum

afllicta,

consolationis ergo, adiit


et aftlicti

servum Dei

paupcres enim

apud eum solebant quae-

in

quo in-

florcntem,

reresolalium. Rogabat ut ex caritale Deum precaretur, qui ei darot vol patienliam vel nummorum procuraret rcstilutionem, quod misera valde et E

miserum s-duvixit.

inops esset.

Erigilur

bona

mulier verbis
spos illam

illius,
fcfellit

hicrcticus pcr

viginti
illa

Undc paulo post omnia


pra^dixcral,

quatuor horas mala, quae beatus Pelrus

disceditquc fiducia plena. Ncc

sequenti enim

die

rccu|)cravit
nisi

supervenerunt. Fuit enim comprccondcmnatus, infamatus, ditione privahcnsus, ipsara tus infensos habuit consanguineos, imo el
:

quin scierit quomodo,

ntmimos ablatos quod porsuasum halieprarnuntiat ju-

matrcm suam
spirilu

ct fratrcs.

Infclix ille juvcnis, agnito

retid faclura oratione et mcritissancti Fr. Petri. 131 Transiens quadam die Oroposa. dum convenlum Rosarii pcleret, ingrcssus est collegium,

rcni fore ut r
ligtonfm ingrediitlur.

prophetico servi Dei, sentiens


fecisset

quam

praeillius,

postcre

non obsequcndo
totam rcm
cogaitis,

consiliis

quod hic loci habetur, in quo magno numero sodales grammaticae sludent. Qui ut eum vidcnt,
accurrunt; dovoti rcvercntesque cjns vesles oscuipse vcro cuilantur, potentcs bonodictioncm manura capiti imponil diccns Hic dam cx illis brevi nunlium mittcl saeculo. Quod audiens obstu:

mullis

cum

lacrymis

narravit duobus

religiosis,

ipsi

eumque
et

invisenlibus in
dctinebatur.
sinccritate

carccro, quo ex

scntentia OfDcii

Ex
qua

magna

vcro ejus contritionc

errorem agnosccbat suum, videre erat quam puro


lacte olim enutrilusfuisset.
Ccelitiui

pcscit illc

nihil onim minor caiteros tcnuit


:

lalo

umquam
cum

cogitarat. Ncc
iaucos

adiiiiratio,

post

edoctui

127

Cum

Valosoleti moraretur, invisit


:

matronam
subito

dies

adimplctara cernerent sancti Viri


:

pranlictioet

frcrnunUalmntronfE

gravitcr laborantem

lccto ejus adstans

nem

nam

et juvenis illc

habitnm assumpsit
proposilo
fidelis

monmti raptus

foTculincfEhm
recliilendat.

in spiritu cst, atque secum ipse, quin ad brevi-isirao tcmpore verba sua attenderet, ait audicrant, cxeril in purgalorio. Qui vcrba illa qiiid clamiint: Quid hoc sibi vult. patcr? Oic nobis imo, quod importuni sit. Ast noluit respondere; matrosurrcxit, quasi disccdere parans;
:

multa cura
mansit.

sanrtitate

in

per-

132

Cum primum
iiitor

viderct .sanctain

matrem Tore-

Angustice S. Terfjtia" ei

siam a Jcsu, indicavit quidquid

nmm

omnes

illas

passa csset. Primolostias locum obtinere

inno-

tc$aint.

cssent,

Dominus tc comitctur, ait expiravit anima bcncdicta. Ilffic cuni proferret, sortis parliciiDQnna;cupientibus omnibus ejus
namqiic bcncdicens
:

contradictionom, qnaiii ex parte proborum sustinuerat; ncc tota vita sua hujusmodi paticndi materiam defuturam asserebal. Qiiod et contigit pUircssustinuit a bonis raolcstias, maximc Abul, ubi tunc tomporis dcgcbat, vcl ab ipsis oonfossa:

pcs(icri,quod audirent recta


fuisse

eam ad cffilum evorevclatum Scrvosuo, lasse. idquc a Domino ad qui licct abscondere lentarct donum cceleste, suam ipse Deus manirostum faciobat. gloriam
128 In via
erat
S.

riis

suis,

quibusnon

satis

cxploratus cjus spiritus


quin6rn'i

essct.
in vico 1'uerum 133 Baltbasar do Frias, vtrSanctonostro

Fratrem qurm-

Petrus

cum

altcro

fratre,

dnm
dum.

prcpUtcit

nomineGasparisa sancto Josepho, qui prsecurrens


non pctita pra-vic liconlia cui advcniensdixit :Ut quid bibisti absque licontia aliquot poenas dabis, febri correptus jacebis per tendimus. dios, piibus decumbos in vico. ad qucm sanus Tali dic miltam qui tc qureral, jam cnim

fvhri corripien-

bibobatex

Ibntc,

de ArcnasaddicUssimus, filium habobat, (luinqnentantie nera fere, qualuor afflictura apostcmalibus mcdicis dcrclictus infectionis ct pcriculi, ut jara a sanctum Viesset, Patcr ojus, morore confcclus, imploralurus staluit, cnixc ojus rum convonire
preccs; ast
islo.
ille
:

(/wcnncm

iii<yrittirMmpriP(Itiit

apparuit dicens
filio

tum forte Non est


:

aborat. Noctc
Dei

autom

iili

voluntas ut fruaris

eris.

servus Uecte vaicbat frater, cum luec diceret laborarc ccepit ct cum dcsignatura Doi ; brcvi post qua vicura attingcret, acri correptus erat febri, quibus per totidem.quos dixerat, dies decubuit; penivero elapsis, cura disccdcndum esset, febris
;

Qnod

ot evenit

nam quamvis

ad lompus
Alia iilurima et

convaluoril, scquonti tamcn anno mortuns osl. 134 Alia muUa, et majora roforuntur (pue Do-

tus evanuerat.

Uudc utrumquc elucet


virtus obcdientise.

ct

spiritus
facit

mamffnta minus Servo suo manifcstavit, qmc ad gloriara runt. ejusctproximorum salutcm facercnt, quaeque omnia suo tcmpore adimplota fuerunt. Scd hactcnus

fve-

prophcticc et

quam

tanti

dicta

suiriciant,

juncta
:

iis

quae

de rovelationibus

Dous,

utnon pormittat servos suos ab illa rccedere nc in minimo quidem, quale esl lantiUura aquae,
medios inter calores, hausisse.

supra narravimus quae.ut SancU loquuntur, propric consistil in ti.T cogniUone rerura, nobis citradivinara manifestationem
hae
;

enim species sunt prophe-

686
AUCTORB JOANNS
A
S.

VITA

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTABA


quam oplimc poU^at ralionem in oralione sua; etmodiqucm
reddens totius
lenebat
;

viiae
^

MAltlA.

Hujusmodi plurima Sando liooem imperviarum. esl. P.a.lorea graao8lro innotuiss.extra(iulmim qua mox agemus spirituum, de tia discrclionis species secundum sanctum Gregorium.
allera,

quamvis,

De spirituum
discretione.

spiriluum seu graiia, discretio Dtus eljudicium est. qu* intima qua.dam notitia conmu iiominibus sua singularibus in eeclesia

'''nTnrnum

dicta

lara clare illa explicare scirel, ut ipsa falelur, non facilc invicem sc quam poslea didicil. Ast Sancti scrvum Dci speciali gralia donapcrspiciunt. Adde rcrum spirilualinm usu ct cxpori('n-

tia

lum, longoque doctum, vias


illa,

ca-lcsles calluisse.

Agcns itaque

nical

ail

bonum animarum.

is

Juo

recla vei prava honnspiritu el inlenlione, an re us pr.sertim

quibus earum cura

pra.sertmi pr-^^l^t^J incumbit. ut d.scernant

esse solent enim plures fidem speclanlibus: assumenles, quos el


nroP^.eta..
t.

loquantur et agant.

agnovit quo spiritu ducerelur, cum cssc cur angcrctur scd divino scilicet; monuil non dcnique asscrcbat nihil, si laudarct polius Dcum; excipias, certius ei esse dorcs ad Uilcm spcctanlcs sanclo se duci. Dein dubia quffiSpii-itu
facile
;

fals

bcre,

quam

cienles

larvam vcr.taLis P->are nos*jubct sanctus.Ioanneset D.i agantur ''^jn^- ^an spiritu
trai.slorn.at
fideles ha^reanl

^2^

non raro salanas sese

^^ ;-^ m anUum

ostcndit. damsolvit, vanosque ejus esse PraHercaci.mconfessario egit et alio quodam, toplures alVcliusprocclhT primario motore: firmas rcclam csse viam raUo.ics quibus monst.-abat rens quasancta Virgo inccdebat; rogabalqueul ccitum
id

timores

Zs
d

ut

suspensi c.rca casus du-

ducerent,

nec deinceps

cam

inquielarcnt; scd

haud inf.equcnler prudenl a non sunt quaha e..c vuiencarent aul certe taiia

Lcria

slia.

qu.e

tur Est

itaque
et

discretio Spirituum

scienl.a coeli-

spiriluinDeiopcrariincapcrmitterenl; non fuisse opponercnl. El rationem cur tanto lempore ci se ex quibus Teresia contravero viginti crant anni nec confcssarium, dicliones illas paticbatur, quod

tu^*data,

iumcn a

Spi.itu

sancto

peculian er
nobis

quae ca.leroqum ir,in.issum ad clucidanda. cogi.oscendaqu^ obscura et dul)ia sunt ; ad B vel aliis dijudicandosque motussui.ernain cordibus latcnt, fuisse sanclum Fr. Pclrum lurales. ilac p..edilum ex ns quae apparetva.'iisexcasibus, et specialim
ipsi

eam intclligcret; nec alium qucnivis rcpcrirct, qui Quam in sanctum Petrum incidit. donec l<indem spiritus mirabiliter operatur, ul nec
diversa idem

ab illisscmper distinguantur

satis,

qui ca;h'roquin

piurimum

et in spiritu profcccrunt, licct

hoc ipsum
sil

miseris nostris

lcmporibus rarum admodum

cvcnerunt

hujusquc

sancUi malre Tcresia a Jcsu a Fr. Didaco confcssa.-iis, proul na.-rantur

cum

solatii,

sancUi Maler Plurimum hoc ex colloi^uio hausit Dci gratias rctuht pro ingentcsque Servo
.

rjus vitam,ubiderevede Yepcs,in commcnlariisad


lationibus.
S.

lumine accepto138

Teresia:

me-

m Ouamvis cnim
:

omnia

bencficia,

quai

tam

diin

in

anxie-

tatibut vcrtanti

large Do.i.inus bealffi illi quodam coelesti niunila essent,

Virgini pra-stabat,
ita

sigillo

ut

dubiaj ndei

discernendi spi- Eximivt fuU vito' res spirituales, quo judicabal S. Pelrus rilus, et elucidandi per- pintuolw mode stalu de vitiis et virlutibus, de oratione, ()igte.r. animarum, de via (p.a; scligcnda umcm-

Eximium

ejus eral

donum

feclionis

lam parum cum esse non possent non ignoraret dajmonis et aliunde sibi fidcret, suo sulebat on.nium rationem reddere

tamen

ipsa

que vcl vitanda

esset,

quod postrcraum

lanti cst

a.-^tutiam;

confessario, alii.^que viris,

quos maximc judicabat

dctegendas. lloc cnira idoneos ad fraudes quasvis solemncerat, nibil non facere ex quo aliquid ipsi
sperare ad profecluiu
ferebat injurias,

Ast neminem, imo muUas pcraquo inlelligcctur, invcnicbat;

niomcnti, quando agitur de vita; Apostolus i.on omm aut mulando. Hinc raoncl sanctus Patcr noslcr Franspi.-itui credendum. Et prsscribit, ut si quis habiciscus in regula sua probctur an spiritus ex tura petat, anle orania Pctro lum pcr lotara

slalu amplectendo,

suum

licei-el.

Deosil.Donumhocinsancto
serlira

peculiaribus casibus; pr<Evilam eminuil. tura in

labo.-es,

molestias et persecutio-

vero

poslquara

pra^ossct

ammarunque
J';-'^^'!-"^ cujus
.

deerant quines, ut ipsa in vita sua declarat ; Dec acta vidcrclur, adcoque adju.-anda. busa da^monc
C

curara gerere ccrpisset.


discrotio
in

Magna

erat ^M^^

Attamcn aliudsibi pcrsuadc.-e ipsa non poleral. nisi bouo spiiitu se duci. ilinc ad orationcm confusiens, cum Domino dc tantis niolestiis conquerchalur a
;

qua quitlcm perpctuo consolata viribusque aucta


surgebat. Aliis nihilominus conli-adicere non audeinsimularebal, nc. quod magis timcbat, superbiai
tur.

oranibusqua; Iraclabat tia ct raulhabetur ex hominum suflic.cns argumentum am grat.a, ^^ c"n pctcndi titudine. qui consilii Dura accedcban quara ad oraculura confluebant. Pelcent, s.n.ul ac qui ingrcssura in religionem eoiura abscondita cord.s vidissel, sccrela et
eos

proimntiabat cjus confcssaiius non quin a diemonc illudcrclur; ac esse dubium, jubebal, ut, quolics visionem habcrct, se proindc

Tandcm

quasi oculis quidqu.d '" " '^^^ fj^ Dcct mmus alios usurpasscl: alios dimittcbat; adni.sil . P';|*'^>^' apti atque parati venissenl
percipicbat
, , ,

quid

in

poslcrum

eis accideret.

signaret,

manuinque

in

pugnum conlraclam

pro-

lenderct

ratione pellcndum ininiicum aflir; b hac mans. Quce omnia sanctam Mati-em supra rnodum

venia ^'8" et quam parum sil dolendum ; ^ dignas pra.tcrroi tam lcvitcr rcs mcmoria adeo
,

Lvi

tradunt.

Qua. rursus

"^^ QU.dam ejus not^ ostendunt quam

ut

vixabanl,

cum certo crcderet Deum oi-abal umltis quem uiultis cum lacrymis orabal
,

se ul

videre,

ab omni
his cru-

""m' Gratia U9 t.rai.a


cst

discretionis nonnumquam ^^*^'-"""'^ '""",* ^

coniuncU
p,^ditos

Siinclt flunfiun-

libera

ambularcl

dcccptionc.

In

n.ediis

cum

iDlimarum

^g^^^*^"""'

^1^ (quod

cialibus afflicU

nimium, cruccra manu continue tenebal, ne. quasi toU die se signans apparcret. Scilicct hoc munimine utcbatur adversus eum,qui
signo
islo

^sV, hac^^" ^^^j^ ^^ videmus pr.raos ecclesue '^"^'7'^7 A^.ijaat peranimos eorum quibuscura agcDani, ^^^_
solius

.._

tfunm abscwd*^' ta iOiJ '"

Dci priv.lcgium

nos dcfei.dil cl

redcmit. Tandcra clare


;

perspiciebal a ncmino

se intclligi

ncc tamcn hoc

raajesia^, *=^^*"""~.,..., specta. Solel divina raajestas, ^^\^^'=" .pu.. .-^i^^^ gelccinnih., camdeni dare no " in tum ^" occasionibus, Pn.Tidem daie "" '^,';^^'^^^^

dicere alteri audi-bat, nisi confossario,


cclare volebat: hic aulem
vccurril
iru8.
S. l*e-

quem

nihil

ctis

suis scrvis.

qua mcdiante cura

1^'"^
, ., ^ aan.^u^^^

eamiiuc

omnia improbabat. 137 TandtMu placuil Domino nostro remedium lantis malis darc. lUo ncmpe lempore Abulam, ubi
Tercsia tunc raorabatur, venil S. Petrus de Alcantara, cui saucta Virgo animuin statim aperuit

ca^teris

spiritn Dci agi

pronunciat
pTObat.

lanlam videraus eos daiiai> etdiscrelioncm circumspcctionem ulunlur ms. a iHa siliis; nec umquara scientia vei p aUorumutiiilatcm.utvitam vcl eraendent cum Saraanw Ucianl magis. Sic Christus egit
impervia,

DTE BECIMANONA OCTOBRIS.


*

687

peccata ejus decl.irans nt converteretur.


naeli vero
dixit,

Natharctro

quod

vidisset
in

cum stantem

ficum, quo magis


vilio provehercl.

eum
hic

amoro suoeldivino memorabo,

ser-

Cap. XV.

De

grafiis

loquendi
el

JOA.<<KK

S.

MARIA.

varia genera lingnarum


singulare

s petro

*^0

Factum

iZmL^
exmpio-

,!'-

Sancto nostro contigit

cum

muliere, quae

quod mullo

interprelandi Scripluram.
(jTratiis gratis dalis .sanctus

luiariprobatur

jam lcmporc cum diEmone copulata conjugio crat. uic qno arctius eam sibi devinciret, omni deliciarum genere illara saginabat, in tantum ul aliud Don ambirot coelum, pra^tcr voluptatcs animi et
corporis quibus frucbatur.
jara
aliis

Paulus

annumeral Donum
rum

lingufi-

donum linguarum, quo prrcditi fucrunt apostoli cum cnim tanta csset gentium et nationum diversitas

proprif

tlklum non accepit S. Petrus

Quadam

vero die,

sero esset, stabat ad

januam colloquens
stalim

cum cum

quibus praedicabant, necesse erat ut vel singularum proprias loqucrentur linguas (quod verosi-

quibusdam mulieribus, dum hac


:

fortc transit

milius est), vel ut ab

omnibus

intclligerentur, licet

sanctus Petrus

quem

ut vidcnl,

omnes
;

accurrunt

ejusque

vestem

deosculantur

illa

autem abstinet. Intuetur eam Sanctus et postquam ceeteras paucis alloculus

fixis oculis,

sua tantum utcrentur. Dono hoc gavisus non est S. Petrus de Alcantara, quippe (jui ejus non indiquoniam cura propi-ia sua solum ejicrit nageret
;

erat,

seor-

tione, ac proinde
solet,

sim ducit, atque in aliarum conspectu, scamno insidet, ipsa stante erecta. Verba aliquot profert

de salutc
retur;

aniniie, eo fiue ut et illa vicissim loque-

verum muta perslabat, ut solebat in sacro Iribunali, daemone scilicet suadente. Quidquid ipse
dicercl,
vel

inlerrogaret,

illa

vix respondebat; siest

mulans

nihil scire,

utsolemne

nolentihus

menut

B tem suam
et

manifestare.

Voluisset Vir sanctus,

ipsa aliquid saltem diceret,

ne suspicarctur unde
Ast

quoraodo secretum
nihil

novisset.

cum
:

depre-

ob quam concedi Nec etiam sanctitalis imminuit jjerfcctioillius doni defcctus nem. Quamvis enira hujusmodi gratiaj commendent plurimum et juvent eos qui illas recej>erunt, non tamen eas conccdit Deus intuilu accipienlium, sed ad profectum fidelium conversionemque infidelium. Cum igitur Aposlolis annuntiandum incumberet Evangelium loti orbi, tot immerso E vitiis et peccatis tantaque in medio idololatriae laboranti ca;citatc; necesse fuit, ut non minus hac
cessaret ralio,

profectus sciiicel

proximorura.

hendcret
inquit,

sc

proficere,

landem

Ausculta,
die,
tali

gralia
cral

donarentur

quam

ceteris

oranibus. Atiud

lilia.

Nonne memoria

tenes, tali

dc Sancto nostro, qui

praedicationis

munus

lococt hora hoc ctillud tibievcnisse?


latini

Tum

singil-

extra Hispaniarum limites non obivit, nec proinde

explicavit

quaecumque cum dsemone tractasmulier attonita et confusa


:

set et fecip.set. Stetit

videbal enim sanctum Virum


haec assequi
est,

non

nisi

divinitus

potuisse.

Coiifessa ilaque
illo,

veritalem

occasioncm est nactus, qua dono linguarum ad aliorum salutem utcretur. Unde nullani hujus mentionem habent farailiares ejus, quamvis passim asserant omni gratiarum genere pran-cntum,
et

erubescens coram

sed

simul etiam sibi


hfec priescripsit
et

singularum sallcm allqua proferant arj^umenta.


I'i2

limens a nigro suo marito. Post


beatus Petrus quse ad

remedium

consolationem

csset

Id tamcn ccrtum, cum a Domino selcctus tamquam eximius quidam doctor ad instruen-

1'fficacia

tamen

sermoniB proxi-

anima> ejus facerent; mandavitque ut sequenti die ad conventum, peccata deposilura, vcniret; nec metum aul limorcm ullum habcret a diemone,
qui,
Dihil

dos regendosque multos in


luciditate et claritate
res

via

Dei,

singulare accepissc donum, cujus ope

dasimul etiam me ad hoc num accetsit.

lanta

cum

ad spiritum aut oratio-

cum

rubore, artes suas delusas cernens, jara

nem

pertinentes explicabat, ut ab omnibus facil-

moni

suscipere auderet. Praeterca Dei nomine daemandavit. ut deinceps, ab hac fcinina rece-

limc intelligeretur
merito vocaveris:
varictatc
etclarilate,

quod profecto

gratiam

jure

nec enim consistit hjcc in sola


;

dens, in abyssurn suara migraret. Quod et cvcnit, Decumquam posteaullam passa illa molestiam cst;

linguarum

sed et in sapienlia, etficacia

qua propria sua quis

atque iraplevit (lua^cumquc servus Dei mandaverat. Plura hic ejusdcm generis hic addenda forcnt, si tam sedulo studuisset secretum suum ipse non

utilitatem

omnium

sibi servare,

in

memorandis
Ipsi

rant.

nec tanta laborassent filiiejus incuria iis, quae partim saltem cognoveenim, quibuscura vixit, falentur, et prodocti

Quantum hoc in lum ex modo, facilitate et per<picuitate, de oralione scripsit tum ex eis qua^ tradunl qua
elurel
;

utitur lingua ad quos instruendos suscipit. gcnere eniluerit sanclus ille Vir,

quos tanto hahuit nuraero, de raclhodo, qua verba facicbat de rebus spiritus ct orationum
discipuli,

pria

quidcm

experientia,

quam

pra^clarc

modis (adeo

plcrunKjue

profundis

ct

sublirai-

dono discernendi spiritus


res in
fierent.

fucrit pra^ditus, ul dice-

fronlibus pcrcipere,

qu

in secreto

cordium

bus) ut nullnscssel qui doctrinam cjus non facilc capcret. Donum hoc proxime acccdit ad gratiam

linguarum
schola,
in

qu?e

in

coelesti

quadam

discuntur

ANNOTATA.
a Cnngeint hic auctoralia
tnte prophetiariim.

qua calhcdram habet illc, qui est ipsa sapientia et excellentipsimus linguarum magister, eastjue communicat illis quos clegit in doctores
spiritus
et

de prsestantin etutiliEst

orationis,

qualis

fuit

Fr.

Petrus,

haud rainus egrcgie in mystica versatus Tiieclogia,

b//(>/)c/Jucc: diesse Higas.

autem Higa

77m-

quam

solcant

cssc

in

alia
jier

quavis facultate aul

nus

in

pur/nvm

contractio etqindeitiita ut poUcw

pnnatiir intrr digitum


vero tali

medinm

et

indicem. Mafius
ast

modo contracta
Si/rnile

ea-htbehatur in signufn
;

annos docuerunt. l'(3Hac pra^ditus scientia, quam non studio acquisitnm sed ca^Iitus infusam habcbat, acccdente
scientia, qui

eam

plurcs

rrceclaro gauilrhat ilono ani'

subsannationis.

quid hodiedum obtinet

tam longo orationis


animas
in

ct

contcmj^lationis exercitio, mns (Urigendi

manus jam nrni contrahltw, imo excplicatur movpturquc circa pollicem mento vel extremo Jiaso
appositvm.

via spiritus

quam

perfectissime et sua-

in

vin

spiritu-

alii verhis

vissime dirigebal, de gradu in

gradum eas suble-

vans usquc ad ipsum omnium bonorum ccntrum. Necsolum ipseplurimis in via Dci dux fuit, scd ct
multos
efforraavit

discipulos,

qui

deinceps viri
fratres,

fuerunt orationis praeclarissimi et magistri rerum


spiritualiura insignes.

Rogabant quandoque

ut

^^

VITA
ol

S.

CONFESSOKIS. PETBI DE ALCANTABA


"*"^
K-jtur
^

As.MAR..-

ianlnqu(^

anima; gaudcbat

liherilU

inslructionem suam, qua^ul ad dificalioncm Dco in orat.one aceepU. dam lumina explicaret, a prudentcr: [Noiii^ imi, Respondebat iiumililer et cxtraordoclrinas nnrabilcs aut
"cv-elati.mcs, ncc quirerc, sod qua. Christus

^ ^^^,^,
^.^^^^^^^^ dical)anl

\ j\i,serlo
^3,.rat Narrat

fuisset:

quod
de

vel ipsi

,,,,,,,
Cassianus

,unicile

obtentu juJoaiuie. Joanne.

abbatc al^batc

in

ng^^^^^

eximio

conlempiationis scctatore,

quod pauciores

proposuH

et

sancta docel

Romana
ct

ecc es a

nam
''^f""

?,.equenlcr in illissc lran,sforn,al

".^' '"1

" '^,

lm

lucis

DiliRitc

ccUam

mcnlis

"'W
.1
.

cxstascs in conventu quam in habcret raptus et autcni minorcm bunc fervorom deserto- dicebat majoris obedientiai mcrito. Utrumque
re-arciri

nem

:L
Ju
dicU
u
,

Uciauditur: i^ cnin, scnno


Multun,

sistile

corda

cumulabal sanctus
fferet

Fr.

Petrus:

nam

sivc fratribus
suis diii-

ntanus datc.

.l.cra vcrcntcr, acomnialioanc.clu ."^'b^ orat.on,

m
^

inscrvirct, sivc pra'dicarcl,

sive moniUs

sive

ad euni accunrnlcs, alios, magno numcro provinciain tolam adniiconvcntus fundarct,


vcl
aliis

nislraret,

distinerelur

curis et negoUis;

uer

tis.

sccu,i

incc..Ietis,

;i...lal.it.

Consideratc,

Do,ninus.iuc vob cs filii, ora.,jm


l).-oi.,-,a

virlulen,

,.elif;ioso,um

max,n,e

atque
,

quam Ua bonam ubi soIuscssetetnuUadc duarum sororum, partem cum optima conjungens
animi non minore gaudcbal
rccollcctione,
re solUcitus.

'xcrc

;^:r:to,-a.ionis,eademso,eat^ctv,,.^s ^,..1 orationis, eadem -j-;,-^ ^^;J'^! "'"'


et

qua; in via spirilual,, ut lanti mo.nenli

quibus Chrislum hospitio cxcipcrecontigit.

sanelilatis; et

quo mag.s
'>''

.'H'

'""L^

cta,

manrtaiorum t mumnienlun, est ejus Oratio enim Qui ilaque liber essc cupi ;,:;;;.;..

eo etiam '''g'"

"'

-^"

^r
B

i
'
;

pX^l^n
^^^^ ciam
^^ :

UO

Talcs

scligit

Dcus viros qui possint

aliis

AUuvrofun

sil^ noccanl, perfcctos scilicct,

hu-

---'"

.;(

despicientesquidquid mun^i,,^, sibi diffidcnles, l,abetes r.dudus ^n.al, in solo Deo collocatam ^^_,^.^^ ^^^ ncc in virtule sunt, _^^,^ ^^ ^.^^,^^^^ fortcs non ^^^^^^ vero qui ^^^^^
firmiter ratUcali ncc

rcmedium. Non quod rnc ato. .alionis adhibcat omncs simul vir.ulcs, ct per oralio complcc.atur
se sola sufliciat

omnimode

mortificati, proprio

ad ju.slif.calioncni
et

scd,
sil

quemadeffi-

operibus zeU sese addicunt; ct aliorum periculo K infirmis vircs addere, et debilcs sublcvare cum
dcbcant. atque inter homincs versari,
ribus
, ,

cum

niulie-

modum Sanclus aliquis dixil, juslilia;, Se slnis vi,.U,t,s cl


nuo l,a.c augmento
vi,.tules,

quod

causa

simul a Deo in,pctranU.r


gratia>

.nst.umenlum cum lum.ne et


enin,

uno vcrbo rcbus exterioribus coUoqui Mihi occupari, quin Dco interius vacare ccssent.
crcdant nec
sollicitos

spirilualis;
nobilitat,

fovct

omnes

esse desinant;

magnum

el

animam

n.i'"tem .llum.nat^; nec

;- ^
difficile

cura est, absque proprio suo damno, agcre j^0 ejus negolia Ira-;"^,i,^,se accon.modarc,
et

quidquam ad sancl.talcm
.

<;' '-j^ri ^ animae in anima, ins..r,tur J'=^ J^l^^lil^.^^l^^St, qui majris sanclus et'"eaque perseverans inamplius oraUoni deditus in

P^f

"a.t n.oribus
bcspiUm

nibilominus
i.a vi.an.

et inimicum essc

mundo.a.quc
:

agere, quasi in non niodiasabyssus: dcnique angeli sint in carne,

cxilio forent

secus inccditur per

vcnitur.
ft ict-iptM

144 Uuju^modi

monita

iUis

dabat,

cum eum,

habcbat, interrogarent: nuod frequenter locum audientcs, ct quiplurimum namquc consolnbantur

dcmpcrpcluo magna cum liumiUtale

et perfcctio-

non homincs oportct. Quod si tales non fucrint. enim'damni eos permilUt Dcus ceUa egrcdi: plus enim illis proprii quam lucri alieni caperent. Non versamur intorhovivimus tcmporil)US, ncc illos
aUomines, qui sufl*erant defcclus concionalurum. quantumvis sturumque resspiritus tractanlium: atque duorint illos occultare, ocyus apparclmnt,
in facicm objicientur.

ut scriplo qua^dam Disdesiderio; instabant quoquc

liaurire tradcret, ex quibus deinceps parvus ct dircctione. Quamvis tam nita pro sua
vilis

possent

mo-

non quod Sanmuitaconscripscritvolumina, ut aUi quidam reUquil, etsi genere ast quae nobis in hoc cti generoso duceretur pauca sint, ostendunt quam
sibi cssel,

Quos onim intor vcrsanlur,

manum

oprri admovil

minima qua^qucscrunisi inter ssecuU sequaces, imminuore paratos exagerare dcfcctum, tanlos,
transmilvirtutcm? Cribro similes, quod poUinem
tens, furfurem servat.

spiritu,

quam

ardcnti

flagrarct

zclo.

Scripsit

parvum quidem sed simul valde doC copiosum, tamquam rcgulam et compendium accommodae, in qua et ctrina? viris sitiritualibus ad indical quibus in hac via tcndendum

nempe

tractatum,

F n^^^^ono^ ponit Apostolus gra^^^_ 147 quai smgu^.^^ s.ip,. mterpretaiiu vocatur 5e7-wo?iw(, Uam, Scnptura; ^^^. larisscientiaestexplicandi locos sacra;

Quam postremo

loco

inodos

perfeclionem

cst.

Iloc Ii!)elIo

conUncntur qua;cum-

croata.' obscuros;scicnUa vorc divina, oranes nec humanis compatelUgenUie vires superans,

m-

possunl. Quem quc ad vilK sanctilatem coufcrre sancto viro, Fr. de Luferunt ducto, spirituali cl fuisse, atquc pnncidovico de Granada, in dcUciis quos egregiorum el saUitarium librorum,

pium

tot

hic lanlo

cum provenlu

ct doctrina

de oraUone el

"Z

orc asscrunt omnes, sanctum mysteria oraUonis ct conlemplationis c::;;r" Fr. Pctmm mirum decebal ,>iflhofl.* cxrriapprimc nerspccta habuisse. Ncc Ubnt. ut cui incumbcbat crat, cnim, imo ct neccssarium et prieclaie ct ipse cdoctus csset ;

meditalionecomposuitr^.
145

Tandem uno

divinitus randa scu artibus seu studiis, sed oraUonc, obUnuil S. letius Hanc a Doo, mediantc Scni^tuns vaioe de Alcantara, cujus ope plura cx et sensu lam obscura expUcal)at modo tam sublimi tam conformi. ui catholico, ct sanotorum spiritui sc, convcrsanoo plures viri doctissimi confcssi sint, anlca non cum iUo, non pauca intellcxisse, quahaben theologia capiebanl, atque agnovisse aUam

riata.

nobUior, quod mysed qu^e cx alto est; tantoque qua simui sticametintimamgcncret Dei notitiam,

longesubUmiorcm, qute non

in

scholis disciiui,

c^lerosdoccrc,

lam sublimi manuqui aUosin via tam perfecta, excmplar cssct perfcctionis, speducere debebat, compcncimen popnitenUa-, abyssus humilitalis ct

expcrimurquamsuavis

sit

Dominus:

sciontia tie-

niqucarcana et abscondita sapicntibus perspicacitaic culi, de sua nimium confidentibus


elingenio.
148
Excellenli

hujus

sie--

dium oranium virtutum. Quare ci concessit Deus donum tam mirabilc contemplationis, ut per omncs ejus gradus, de quibus SancU loquuntur,
asccnderil, donec asscqucrctur viros
illos

magnam

Scriplur

memona.ul pra-terea gaubebat partcm tenerct. 1'ndc "'*^^"':^

,,.

"^

-lrffdt-

^.^

coutcmeremi

plaUvos. plalivos,
runt.
In

qui parvo

pr^ ca^tons cmmuenumcro pra? ca;toris cniinue-

doctis, ad *^^^ tcr fratribus suis aliisquc viris tcxiu^^ nieimuus, ueciiirdoai ...j^i^..nienUbus, dcclarabat mysteria altissima, Pcalmis cl
"-

medio

negotiorum solitudincm

que explanabat

raaxime obscuros ex '^^

^^

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


1

689
asperilate

Epislolis sancti Pauli. El

quamvis

in his juvaretur

partcm ex
ralis,

vitae

provcniebat. Oris libe-

pra-claro ingenio,

quo naturaliter pnptlitus

orat,
la-

barbam habebal
;

recte

dispositam;

caput
w.

auctobe joanne
O

ft

fll

praTipuustanipn fonsstupenfia^ illius scienlia; per orationem tebat in dono supernalurali, a Doo satis conslabal communicato: quod quidcm clare
ex

erat calvum

ex vuUus gravltatc ot habitu tam


et

venerabili eUicebant animfe prelium et praestantia.


Sola

oculorum suorum modeslia, mortificalionc,


convorlerentur.

modo

ejus

pespicuo et simplici

interprelandi

oris dorentia adslantos

movebat, ut confusi ad pceEjus aspeclus omnibus

sacras paginas,

quarum

intelli^^onlia oblinetur

non

nitentiam

Hnguarum
tia,

tius profunda humilitale

cogniliono ot ingonii acumine, sed poet sui ipsius despicien-

eral gratissimus, totoquc habilu suo spirabat affabilitatem. Quif^ dubitcl


tuissc
lali
,

in

corpore

animam

la-

conjuncta

cum

ardenli

desiderio obtinendi a
cieteris

Deo lumen

ccelesle,

quod longo

omnibus

instruotus, pran-alot adjumonlis. Ilac Uico divina

pascebat grogem sibi concroditnm, non exemplis solum el opcribus, sod doctrina quoque ct vorbi
pabulo; quod
est
aliis plurimis, licot docliorcs sinl,

lum naturalibus lum advonlitiis copiosissimc ornalam? memoria fa15f Ingenio prcfidilus erat vasto omnibus in rcbus mirabili, sano cillima, judicio magna gaudobat prudcnlia, non illa et maturo
prsclarissimam
dutibus
, ;

'"^''
j'^
/^J"'-"' ^'""f"'"

non
,

datum

nam,

ul

habet

sanctus

Grofxorius

quidem, qua? ex carne cst, vcl humana generalur sed coerationc et ambilur a fdiis hujus sapculi
;

scriptura sacra occanus cst, in


et gibbosi

quocanioli ^M-andos

lesti

ct a
est

Spiritu sancto infusa

qua^ virlus pro-

submerguntur,

dum

agni candiduli sua-

pria

viter tranatant.

illorum qui prgpsiuU, ordinans omnia ad propositum finem. Haec eniin osl, ut habct sanctus

Fms
ett

!>rcr'i'rio.

rvmdonorum
gratia hahi*"*"***

149 iMois onuiium dirtorum donorum gralia est habitualis, qua^ animnm condccorat, liberat a pec^^^^^

Ambrosius,
invcniri

quK totum
vir
in

perficit

nec

sine

hac

polost

religione
,

porfoctus.

Manc

pnrticipom facit natura^ divinao, ac lantum


niii

justos cxtollit ot nobilitat, ut elsint: noc solum gratia babitualis pr:estat gratiis gralis dalis, sed et ipsis virtutibusinfusis ?;. Gratiaj

Dei nominentur

qua tot convontus habuit Sorvus Dei tempore rexit et summa quidcm cum perfeclione, ut mox videbimus. Nec minor fuil ojus
virtulem
tanlo
fortiludo
:

mediis
erat,

in

malcstils et

perseculionibus E
ol

gralis

dalse,

quibus praditus
vita

fuit S.

Petrus;

conslans

patientia

armatus

fiducia

in

dona^ot mirarula, tam in patrala, argumonta sunt

quam

posl

mortcm

infaliibilia

inliabilantis

Deum, qui ouin animo donavorat virili ot invincinuUa re turbabatur: magna bili. Nihil timebal
;

H;oc porro onmia sralia? habitualis et sanctitalis. exercitio satis oslcndunt sancti una cum virlulum
illiusViri cxcellentiam.

sustulit,

passus est

sed etsuporavii el vicil

quia

cor ei erat vastum et pectus geiicrosum, ut a?quali his non luraninio ferret prospera et advorsa
;

bari

se

sinens,
et

illis

oxtolli

porpotua frucns Iranvir niagni consilii.

ANNOTATA.
a Confer Comni. pra^.
l ii, tibi

qnlllitato

pace. Fuit oliam

mns

de Opnseuh S. Pctri,

et

pt professo egisimul etiam eTftmina'

Antoquam loqucrclur aut agcret, diu multumque mcdilabalur. Accedebat matuia a^-las, longa experienlia, juncta vilae sanctEe ot exemplari, quje omnia nocossaria sunt. ut qnis alios consilio juvare unde magni pnndcris ejus orat in rebus possit
:

vimvs, vter

alteinprsphia-ei-it; a7\ S. Pelrus Aw(/or/oo

Gravatensi, an potivs hiciUi? Qnod postermsdiximus nohis magis csse prohahile ; qiiamvis ex verbis

mox recilatis apparrat P. Fr. Joannem a S. Maria in contrariam sententiam magis incUnare. h ExecUentiam gratiw hahituaUs phmbns hic dcnamstrat avctor : qiiS' cvm ad historiam non
facianl^ prsetermittimus.

gerendis opinio, quod et ordinario sccurior osset servabal ct planius ad scopum iret. Conscientiam

purissimam, singulari modo

cum

Chrislo

Domino

continue convcr.>ans, cui scmpor pru'Sons orat. sui commiiditatumquc suarum oblilus nibil in omni;

bus spectabat praeler Dei gloriam ct laudcm, qui propterca, lamquam sorvo ndoli, plurima ci credebat secreta ca'lestia in rcvclalionibus et visionibus, magiiiscum cuinnlabat bcnoficiis. IT)? Pric cjclcris tamon eminobat profunda humilitas, (pue animani vacuam omnibus terrenis relinquit,
ut

Cap. XVI.

De

gratiis naturali"

/./" ftum./tm*.

"'""'
|.'',"',','^"'

quas habuil S. Fr. Petriis de


biis aliisque virtutibus

reploatur donis

Spiritus

sancli

nec

p'

Aleantara,
speck extcrnH
vencrabiiis
^fn( 5. petrus,

tamcn proptcrea extollalur aut evanescat. Accedebat tam alta sui ipsius cognitio et despeclus, ul omniuni ad pedcs sc deprimons, postremum sc judioarcl, ot indignuni quom Dous hominesque inluercnlur. Dum in comniuni viverol, anlo omnes
rere ot lavaro
ofncia humilia ot vilia suscipicbat, qualia sunt versporlam avide arripiebat qua sop;

hominibus dislribuit Dous dona naturalia, (luibus dobitum exhiboanl sorvilium; ast omnibus omnia largitur: felicius jjqjj ^,^j^,^]ii(.,. inpenium, moliorom altori voliintauni conccdit aninuim propensiorem in hoc, isti in tem illi dexiilud altori amiliorcs vires, alteri majorem
i5inL'iiIis Oinf,'iiIis
;

dcscolligcrot. a\-rc rerons


:

si

quis aUor

cam

eripe-

dignilatis vir, ot, quamvispr;elatus ao tanta^ rel culpam dicebat, quovis altero praein rofcclorio rovercntiam et obodionliam quasi sidonlo, cui

terilatem,

ct ita porro.

Nec in

vanum

ha-^c

dantur,

novitius

oxhibobat.
si

Comedobat proslratus
ipsi recusarot,

podos
exhi-

sed ut unusquisque
lenlo et
facultale.

Dominum

laudet pro suo la-

osculabatur, et

quis id

non pro-

Vcro libcralis Dcus fuit erga hunc Servum suum, copiosc oum dulando graliis naluralibus. Erat quippe slalura decenti ot vencrabili

babat, majoris humilitatis esse dicens

illos

(Confer Co7vm. /mrr. n. 2)


apla

optima stru-

ctura, et

mombrorum inler se consensione habobal quidquid ad bonam habitudinom facit


:

borc quam osculari. Ex hac virtute enascebalur gralitudo orga Doum de benoficiis accoplis, unde crga Doum et alia majora slbi parabat. Ncc solum gratus erat, sod et ergaliomines: quodcumque pra;starcnt vel
faccrcnt.

ctiamsi perexiguum vol debi-

non corpulentus, scd potius


el

gracilis,

macilontus

exuccus; manus
atquo

el

pedes velut ex radicibus


adusti,

tum iilud essot, gratias agebat plnrimas: judicabat cnim nihilse merori, ac proiiido quidquid facorent
beneficii

compacti.

coloris

quod magnam

loco

liabebat.

Juid

inirum

ita

sensisse

88

de

VITA. S

C0NFE9S0RIS. PRTRI DE ALCANTARA


parum (^mm vel mhil prosunt ^ auid sitfaciendum: s.cut el qmcvis scientia spccuverbactsermones. aeducalur. et manum operi nisi ad praxim lativa Munus pra-lati ^st c^teris vita admovere doceat. vcrl,is sapientiee pra^ire; ncc sulUcit Pt exemnlo exempla virtutum acsed et nrscepla Ira.Iidisse, scitur et docclur-, viyifioportcl, ut quod cedant quasi inscriptum manibus nrodeat, et
rctur foras

90
AOCTORE
JOANNE
,,,.

iis

qui

bencface.ent,
se,

nprs;.m'nlw

suisquc in

erga cun, graliis essct eos a.sMdue orationibus

S.

MABU.

g^lno
'

co:nn,enarct'. Excellenti

-at mansuc

u-

dine cunclos cuni

amorc

susci|..ens et car.latt,

ho

"e QuanSo amcEna ulebalur conve.-satione U t verborum parcus; cumque

n.un.ens. patrocinio suo ra.vcniens, s.ngulos culare u u^^b^ visitabatur, vcl ipsc
;

co.ms

et

urbanus
'^'
,

P'-'"^^'^^^,^

modum
bat,

discrct,.s et perspicax,

aliis

p,-oliciebant:

f^cile

'!" ^^"^^. quc en.m un us ujut"',

Necessc est ilaque ct doccre operiLusqne legatur. sanclus noster Prslatus praUtrumquc
P

faccre

.litit

conditionem, ?'"'""' ass quebalur


Nobilibus

.''"S' atq,:^eodi,-igebatmonita^a,c^^;;;^
-n^n-i;;
,"

miis suis; rectores conjuncla


rossaria

quamvisraroduohfficaliosapud
reperias,
licct

adeo
in

sint

ne-

atque allerutrius

defcctus

damnum
I

%'f;;^,,:nsfone: ubi

neccsse tia

scr
1^0
b,
*^

\oe^da corda, floclcndas

DcGciente e.xcmplo, parum cedat haud vulgave. imo plcrumque nocet clvilio confert pr^ceplum, jam plurima de utroquc, m suvcrtilur. Cffilcrum
nradictis

linr
raro
i..,..n...

dimcultates et contradicc.xplicavit

sc r^t ncmo unus scret rpriunnslbiles, quasque ..cmo erpriu insolubiles, ^^'^' se im-

de haud

composuUque

cum

enuclcavimus. Ast quoniam doctrina non careat pcnculo sanctitalc vitai conjuncta

dum qni aliis ila prsest, vanitatis et superbis, ^, g..csc,n Cbristi, quasi pro-

q:on,odo

insfi

vero mediifi

^^^^,^
p"um
laie l,, q.oque q 4

Lltebal p.ocelke,

Ab omniMi migni fiebat


(il>

B Ua utique plaudente, perdux.t. evi'tum;ul.aquc parle omncs op.monem lagnam de eo babcbant 5


ccelestia
illis

^^j^ n 'Jf^,'^,"^^ prKsert.m fuit quibusdam ouillitas; ut vidcrc manu, . . ut adeo a,-duis et inlricatis, prudenauderet alius; ipsc ve.-o admo re ..uHus cl.cem ad Irumana, divina n.agis quam

.^.-"'"'^"^'P^^rrerbaretVan: brev.que P

sibi considerat

oportet ut p.-jBlatus l.umiU-

excellat ct sui cognitione

Siis

cnii^^ vere..dum y nosira esL iiao'"*-'i "" turuentur ocuh. nostriquc turbentur oculi, nostrique vertigine ^^^.^f,j,.%ertigine nenti ex loco. ita sanctus Pepenitus obliviscamur. Non insorum su abjcctionis memor, propria^
sit,

tanta

emm

ne tam

sne accur.-ebant s.ve nob.lcs atquc undequaque scrmons


p el

eximias virtntfg.

adco eff,s,.apte miscebat spirituales, emcaciorcs dum ex orc prodeun races sed longe velul ignis, incendunt Sauct;.""; t..u cnimvero, recedebant conso laU, consumunt co.-da. Mii e v.tam alii dulccd.ne
..atura ja.n

ii!

dabat

consilia,

irus-atcontinue bonorum faccrct, iUico referebat ad si quid boni Qui.i habes sibi ingeminans omnium fonlcm Scrvus inutilis sum. nuod non accepisti? vcl sibi ponebat principia vocalioms SolUcite ob oculos hoc accepissc fine, ut rcvera id sua? sciens se iUam dcspiciens munquod nomine diccbatur; essct et dona, de vcra unice solli,
:

dumeiusquchonores
citus gloria, qna;

aii

c~
et

ncc ab annorum numoro pcndet.


tpslimalione uinililur. Hinc

posito

emendandi

Sct
Uo!.1s,

Sion
ritatis

mittentes nunt.n eis se,-monum. s^eculo Inimicus erat affectam ingrediebantur. non ferebat quodv.s ,n
,

nec fama aut

hominum

omnium

in sc fralrum

sin.ula.ionis

ioquendo

vel

agendo artificium
et
si.nplicitatis

super omn.a vc,-eligiosK

tur virtulum exempla, mortificalioncm, liumililatem,

morum

vertcbat oculos mirabangravilatem, zclum,


:

obcdicntiam, silcn-

amans.

tium
luti

since.-a;

quamvis leye, aut lauDetestabatur mendacium, commissum; eodem loco babebat dabiles ad fines pU,.-es fc,-cntes interverba ambigua, vocesque, aliquomodo ventat,s sinpretationes; quod enim ejus spi.-itui .epugnabat ceritaU conl,-ariu,n e,-at, dcfectibus obnoxios, haud solcbatquc dicere talibus
Denique vir aplos essc perfectioni allingenda;.
in
-

supcllcclilcm,

csteramque veorationem, rccoUectioncm, qua ditatur anima. Chnsti pauQuotles Ucuit, eum definitor, el postea plurics fuit guardianus,

npriAtem voluntaric amplexata.

""55
runf

^i'^'^-^-'

S
cce

ZJZ^'

fuit

i'nialis S. p omnibus bujusce provincia; ^^^ ex fundalorcs mulu inter nrKm;evos


S. Gabriclis pra;clarissima

Oabrielis,quomuaere.psepr,mus^

^^^^^J^ nume.areniur
I

omni

virlutu.n genei.e pcrfcclus,

et inter cla-

"Statcinsignes:scribitquebiPexemnla
refo.-masse

rissi,nos et

maxiine exiuiios genUs


iis,

nost,'K

nume-

raudus, nec inferior


ct

qui in

ciEte,.is

provinciis

|l

facile ab,-il5crcr regnis cxrelluc^runt. Atquc hic nisi mihi proillius pa.-enUs nostri, amure primi

perfcct.on.s sp pri,n^vu...que rc.ovasse pc a I provincial.s . u e.u ^itum." Cmu altera vicc

eum virtutum e deftcrc multa, qmc jam

ejus posuissem aliquid eUam dicere de nunc qo,ndo se erga eos gcsser,t, itaque
filiis.

D.cam

gendus

esset,

prster solitum

dum

pra;latus erat.

sulTragia dividerentur inter ^^<:'^'^^'-!Z"tioZ Alcantara, cujus .elus in P'-''--><'''' "; e. cop.osa exi administratio non secus ac
et rccta
rie..tia

'^^^^^'^X.Ti,

"f

Cap. \vu.
seril S.

Quomodo

se ges-

Fr. Petrus de Ahcantara dum aliis prwessel.

^ omnibus nola erant d^^qu.la, ex sP^^ta^ quc Dci servum Fr. Joannem lunc Lus.Um^ vir.s. tissimis ejusdem provincia; (.U.us a;'""'^"'"regesD.SebasUauuset Uenricus Um^ et ve..eraba p.rstea rex, mag..i ^stimabant,
;

et beatu,n

1!';'^^

Sanctum. Nec
et

Subditii prtPibal exemplo.

Q ^F
s.

lcmpore
Pctrus ;;;
,

superioris
se

muncre
illis iUis

functus

est

oxtases e raptus contemplationis altissima;, ut ace sublevatus, frequenter haberel, visusque sit in pcemtcnt , pa rutilanti circun.datus splendore ; le amanUssimus, multo
pertatis
,

i,u>nc,-ito:

crat

en.m vu orat.om

recollcclionis

^mnibus omnibus

0,-natum ornalum

exhi-

scilicet el buit g,aais, de quibus supra ; sapientia praaatorum ct superiorum raullasdonlia, donis sit, ;;xrmc"^;.;7rii>^-Sapi^nia:ut perfecta sil, plura maximc propriis. SapienUa, ut

in porc vixit l" solitaria cella eaquc r 1.^...; ,^',..;oipm accUnaia , ^'.r'''' ' ' baclUs conU.xta "''^^^^.loqucretur '''l^^^^f^ . admitteret ..v^ quamvis nec adm.tle.et "cc a, q ,^,.^. ubi, qoamvs ncc

por^i.ua,

e.

r^T" JZ.TZ^e^^^<^^'
.1

_^_^^.^_

comp\^'cUUur ncccssc cst; atque imprimis nolitiam


scriplusancta' iUius legis, qua. sacri. conUnetur dicendum, ri^ns ut qui piaicsl. non ignoret, quid

<iucmvis extraneum, anle J^'"^" ^^^^/^^^^^.^^U, alque demceps inleUx ^*^^


lus
?^^"';
'^^

suam

in Africa ct

expeditmncm, ^"

..^1
j

exi-

tum. imo

loUus cxmdc

^" j^ ^^^ regni secuiuid

,,,.

Itl

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


exislimatur. Dei divinitus cognovi=;se A ram scrvus senliret dc lu.jnsmod. quid Rogat..s enim a rcgc rcspondit oblestando ab hac l)Cllo conlra inf.doles, f.cri enim non suscoptionc inprcescns abstineret succedcret, po^.tquam hanc in nosse ut rclicilnr Aliisque pr;eterca rem bonis ecclesias spoliasset. proposito absterrcre rationibus plurimis regcm a
;

(Sifl

non imponcbat; supplicare polius quam jnbere videbatur. Nec enim repugnat pra-latum humilem essc, si recte spcctcntur regula^ ab ipso
rat.
aliis

aoctobb

joanm^

omnium

priclatorum ct prasuhim principc traditaR.

Inter alias hanc rrcqucnler S. IVtrusinorc habcbat: qui major est intcr vos, sit omnium scrvus quam
:

in

studuit.

Ilic

vero,

cum magni eum


ma'slus

racci*et

et

ut

Sanctum

venerarctur.

discessit,

ut

ex

proprio verborum sensu inlclligcbal. et prout Christus exemplo doruit; non autcin ut nunc illam, vana utcntcs argutia, intcrprctari quidiun volunt,

vultu apparebat.

Ito autem non

dicta

vilamilliustcxere intcndci-imus tha-c scribcturmclius);scdulinlelligaturundenascc.-etur utcrque viri huiuselcclionisdiir.cultas:cum cnim meriti, sa-^pms .tnm praeccllcntisquc
essent sancti
in surfragia cst,

sml,quasi enim ab aUo

humiquasi prjrlali et superiores. non tantum sc


liare

dcbcrent,

ne

minoris

fiant

a subditis, vel

existimo multo auctoritas vilipendalnr. Ego anicm quavis aha hanc fulciri humilitate, quam magis racitius ncctatur rationc-ncc essc quidquam, quo
subditus,

clcnec tamcn res peificiebatur, ctoribussingulissibipersuasum habenlibus sum-aquod si quis ex una partc dai-i

gium suum digno


illud

Genc.-al.s. mutai-et (intuitu, ul credcrc licet, amcerelur vcl obslinaqui pra^sidebat, ne Iffidio etiam, Deo pcmittionem suspica.-clur), simul a^qualia ex altera parte dcficiebal, ul tcnte, aliud soKim virlulis. permancrent inter viros paris non

compcrit pra^Iatum dcmisse suadebit desesenticntcm. Qui profecto ita mclius quam superbe agcndo et impcrando. obcdientiam dcspectui crit, non more patris, sed domini, unde ncdum i-cvercnliam sibi concilict. Qui humililatc sicut Sanctus noslcr, quid non

quam

ubi

pra^ditus fuerit,

oblincal a subditis? Quid

Quodve excellcns
virtute ? .vv^
.

est

non impetret a Dco ? donum, ex illa non flucns


,

sed

ct

a^qualiteraptosad finem a divina majestate

DitripUnce

ze-

comprobatum esl. iulenlum, ut cventu dcindc rcvolutioncs continuc eodem B Post lol suflVagioruin absque numero in utramque partcm rcdeuntium,
u!\a
rixa;
in

158

Admirabili

fcrebalur in

tllios

siios

tenen-

ninquam ludine orta cx ardcnli Dci amorc NuHa mater'tcncrius dilcxil infantcm; quam ipse suos.

((yr.MnumqucmqMc, pro

aut

pcrlurbationis

spccie,

slatuorunt

Quandodomum

cx itincre redibant, in
;

'^.['^^Mft amplexum g
qui vicis-

omncs
se

Ministruni

gcneralcm

compromittere,

rucbat, quasi ab annis eos non vidissct

qui pro sua priidcntia

nominarct digniorcm, cui

omnes

Facto et

obedicntiam cxhibituros spt)ndcbaiit. Gencralis coacccpto compromisso, rcm


sollicitc

amorc. Ilic sim incredibili eum proscqucbantur usquam, obtincbat FAangelicum illud enim, si
familiares. Cum qualis i^atcr, talcs filii, subdili et Dominus natumateriiis pnecoi-diis conjunxcral tcniporc novcral scprudcntiam, qua suo ralcni

ram Uco

ct

mature cccpit

considcrare.

axiualcni sanUlrimquc iequalc videns mcrilum, pcrplcxus hicrcbat. ne dum in ctitalcmetzclum; pi-onuntiarct, alunam partcm, conscientia duce, Quare diversum ab utrolcri crearcl nujU-tiam.

verifalem
csccllcrct

temperare

clcmentia.
cl

Nam

quamvis
quil)US

maiisucludinc

benignitatc,

qu nominare

placuit. pra^scrtim

quod ambo magna

cum

hnmililate

suiVragiis rennntiarcnt, imo in-

nu.^quamhumilcsdesliluuntur; non tamcn ferebat qucmquam vcl minimum a rigorc ct obscrvanti zelo enim ardcbat regulans rccedcrc
pcrfcctione
disciplina;,
:

lilicrari. Atque ita slantcr pctc.-cnt a tanto onere clectio esl, sed simul ctiam inipcrrccta

nechacin partc
Antc

ulli

parcebat.

Maxima

sollicitudine invigilabat

omnium suorum pcrpetuo


aut

tandcm
tium
ruerant

opei-i

datum, ad quod a Domino assumpU

profcclui.

omnia

crectionem

nempc

ct

fundationem duaJoscphi

conditioncm,

fervorcm

uniuscujusque indolcm, spiritus considerabat

et S. ruin provinciarum Arrabidie ad hanc de Aquila transiit sanclus Fr. .loannes Alcanlara, cujus, quoad vixit, venit S. Fr. Pctrus dc
;

Ad

illam

duccrct pascua

propria remissioncm,ut bonus pastor singulos pcr qnos promplos in obcdicntia videimponebat ncc tamcn ulbat, res illis magisarduas
;

priclatus
Aiiupra^esn

pm

.,(

vaidc

difncue.

commissarius apostolicus-ruit. v.rlutis el Mirabitur forlc quis virum tanla^ 1 5G annoscontinuos lot per tantaM>''i^i^('i'ti'>i humilitatis gessisse ; atquc id rectc qnidcm,

major

et

lati

munus

si

spcclcmus

modum quo

hujusmodi muncra hodie-

ut majoris Iravirium mensuram id solum speclans et lamquam validiores nicrili offcrret occasioncm, tcpidos ct remis.siores graviora subircnt oncra tractabat, leviori eos excrccns obedienbcuignius tandem mortificationc, ne arundo quassala
;
:

tia

cl

ct in religiosis familiis suscidum in pianluretconscrvcntur:ast aliud crat in Sancto

ccclcsia Dei

frangcretur,

ejusdem aut simihs menti prieliito nostro, ct iiliis animos dirigerc tanlo viris. Utique arduum est,

lcrnum illis sostomo amans


misericordiie
sibi

aut nasccns ignis extinguci-etur, macxliibcns pcctus, cl magis cum ChrynimiiB .cddcrc rationem Dco

quam immodcratie

scvcrilatis.

Quan-

temporeatquc inter cos


ncc
in

ita vcrsari ut

ncc KTdanlur
iUos veluti de

minimo

doliciat

solliciludo;

novo crcarc

in rcligione

adco

stricta ac tanli vel iib

pcr totam vitam, ul vidimus, ruent lumvis utcbatur modcracrca subditos prudcnti asper rigorcm, morlincatiomine; discipbuie urgebat

initiorigoris cl

lumerat saltem

paupcrtalis, ubi sin^ulis proposiinhiErere.vcstigiis gloriosi patris

ncm

discrelione, paupcrtatcm; ast suavi cum scmpcr inccdcrct miscncorquo'scihcct mcdius


. .

cjus. Magna ad nostri sancti Francisci ct sociorum cst virtute et sanctitate, sed ha^c non solum opus

prudentia, et insuper niulta sapientia et

qua qu.-

diam interel jusliliam. rcg.m.nis 159Cordiimpressam gcrebat rormam ct Tito datam ab Apostolo discipulis sul Timothco
:

veuerahntuv

-.-/-

dcm

destituuntur. Ast Sancti sibi ipsis numquam c^teris duccm se aliud est sibi prospicerc, aliud privalim boni. nec pra'berc \Uilti ccrb- rcpcrinntur idonci. ct publica; non satis

multum vcncrabatur scniorcs el ct rcgularis obscrvantia tres modo tamcn virtus


annis consonarcnt
:

antiquiores rra-

nam nullum
haud

tolerabat derelicet

ft-crfuit

s Petrusin hum,(..

tamen vita.^ communi 157DonoparticularigubcrnandisanclumFr. PcIrum


plcrique censucrunt. coclitus pricditum ruissc

ctum

rei)rehcnsioni

parcens,

potius

eos ut cmcndatiosupplicarc vid.MTtur; obtestans tamquam patrcs junionbus procui-arcnt, quia

nem

tate.

Tam cnim fidclitcr Christi rungentem ut, qiii eum videbant munere
perpetuo rccordarcntur vcrborum
nistrari, sed
:

consilium sequebatur,
pra>lati,

nou veni miferre pote-

minislrare. Quidquid

ipse

tcnebantnr cxcmplo essc; quod intcntos habcrcnt, ac lut in specubim, oculos quod ab ipsis fieri viderent; denique racerent, esse, meminisse volcbat eos rulcrum religionis

omncs

in cos, ve-

quo

VITA
qo
ATTCTOBB

3.

CONFEPSORIS. PETRl DE ALCANTARA


,

doficiente,
fiiios

h.c nece.ario

JOANKB

l
Si

S.

MARIA-

in

inluebatur, atque modcsle ^^ aliquo peccarent,

"^^^i
P''
'

corruoret.

o umorcs

"'^^.^

,'

propterca ^^*^^^^'"''^."." piebat. Nec tamcn (iisci scverc animadvorlcro. ubi illos

^^

latmnpsincomparabililer oxcedunt quasvis tcmpo- _ ^ ,,,,e adco i.is abnndabant. ~^^^^^^^^^^^ senlircnt. Ipso vcro san^u-orporis dolorcs non tenerrime filios quos in Christo genuestu< Patcr
^^t'
'

quamin

amalvit; nec fereluit oos

nimium

afiligi

(,ua-

limilesexcodercnl,

necemondarcntursu.iMjq
'" canit..^

onim diximus, leprol.cnsione. Qui cast.gan mcrcn. cnessunt,non sccus ac junio.-es


tur,

lantum

|^

gggpt

onus gubornandi ter votis corum id ipsi gravc admodum quamvis jt ^ ubi sinccrus dominatur amor, nihil
satisfaciens,

Nam

quod

scilicel

animus

juven.l.tc.' >"^""'

scncclulis. pri^ilegio eos exuat

C.tcrum

tm.

hic
ei s

urel,atur

vcrl.orum

posscl succenserc

no''f-'"'"':'. " , vel cx.nde contrista...

""'

aniore dilecti pelitur. Numrecu^atur quod cx Polrus instare apud cessabat S. quam tamen manu sua succuripsc fralribus suis Dcum. ut
ret. reret.

^ Quod

l.ocei,tamquampar^ elmasperiuscgissct.
moi.U.
;

163 In his,
_.

quffi

inilio

hujns historufi scripsi-

//.(CHjqu, d,.,a

fih. bcne ncuisset;etipsi,utpoteO,,.b.U^. et ipsi. utpotc Ucuissot

um

,ratoausamassen.jmimo

<^sum^^
non solum quatc-

et Fumlatoris mu^ vitam sancti nostri Commissarii mu ^^^^^^ ^^^ supcrcslquod _^^^^ ^^^^^^^^^^^ ^^^

compend,oif

-*'-

5~r:urv.;;;a.ionem,

dicamus; dicamns; quamvis pauca


dici

s.nt, sint,

spoctat.s spoctatis

i.s, iis,

qu.
qu.-e

quatcnns.sanctus esset. nus pra'lalus. sed et degetomporis momonto otiose 60 Ne vol uno mtentus """" die noctuque Z"'"" h.i sanclus Commissarius,

potuissent.

si

viri

hujus Provinciae in scri-

bendo

rr.::;
nefonnation,.

l":nd;;,u,usprovinci.
^,to. Et
bencdicctjat
intuilu

et

-^rmatio^

aug-

raagisque solliciti de memoi'ia rorum a sorvo Oei gostarum. scrvanda ad credendum paratos ominas\st quasi malc nos
diligentioi*es

fuissent,

moritorum
et

serv. sui.

Dominus

sent, quidquid

operi

fundationibus:
slcr dcKobat,

mirabiliUT nov.s favebat convontus. in quibus Sanctus noojus spa.-gobant

famam

sed brcvi etiam . pervicinam regioncm.

non soU.m in magis

m.s.l qu. duo in dissilasprovincias; unde ct mox fundarcl monasleria ; alia accepit re"no ValeiiliaAdeo vulgata cat ojus sanct.tat.sop.in^Castella.

ad Rcformationis historiamspeclat. multa suprossil, commiserunt, quod tcmpori generatim salservavit. Oblivioni tamen, pauca poiuit quomodo ad rclitem loqueudo, dari non ros tcrronas de- E gionem fuerit vocatus, quantum exempla dederit sive dura spexerit, qua; virtutum
tiro, sive

dum

que' novimus

junior in rcligionc osset; id quoin gcnere nihil ab co prietcrmis-

nio

lanta

apud
illi

omnos virtutum
qui
voti

ex.st.matio,

ut

undcquaque
se pularent

expctercntur

compotcs

monastcria, et bcatos disccdcrent.

consequendam faceret sum, quod ad perfectioncm orationc, in choro omnibus oxcmplo in vigiliis. in non solum in jejuniis et abstinontiis
prKivisse;

composilio. converVidebatur cnim tola ojus vila.


satio angeli

non hominis
ipso
ol

esse.
l.cet

utentem spiriluaU assiduum^sed mirabilcm; cibo magis quam corporali. In mortificalionum multo
et

Modu4
nii.

regimt-

161

Omncs

.'ogebat conventus,

suos

haberent

guai-dianos

pi-ovinciaIom.

Ubi enim

graviora occurrebant negolia, ad


tur

eum defcreban-

pcenitentiarum cunctos supcrabat promptitudino. in fcrcndis injuriis et obedienti* cell custodia, viUc recollecUone, conpationtia,
scicnliffi

rigorc, sicut

directione gcrebantur nec sino ojus consilio et omnibus haborelur Pater, supcrior umquam.cum
el

puritate,

sensuum abnogaUonc. Incon-

orat, visitabat, fundator. Uomos, quotics opus contradiction.bus et d.ffirmitorquc sc opponcbat suscitatis ; nec magis ficuUatibus, ab cxtraneis
loleral)at

firmus in propocussusstabat inter dilficuUalcs ; humilitalo, charitate, omm verbo cxceUobat sitis

abusus,

disciplinie

remissionem,
intcr
;

aut

minuslaudandasconsueludines,
pentes. His ante

fratres irrc-

Quibus omnibus brevi dcnique virtutum oxorcitio. fratros mci-iU apparu.t, ut. tempore tanU intcr in prslatum cl.gerc^imul ac per a^tatcm licuit, alterum se Moyscn cxh.buit in munere
tur- quo

omnia

invigilabat

nec volcbat

prudentia.

quemquam
vei

oligi

pra'Ialum,
;

qui vcl rcmissus csset

rogcndi dono carojot


fuisset,

quando elcclus
G

quod si forte talis alibrevi movcri eum loco mann.,.i; r.r.nli/1

mansuetudine, zclo gloria^ De., In pertireligion.s. animarum et ampUficandie quam pr.mi .11. patrcs cienda vevo reformaUone, magnus ojus pr^cipue
in

salutis

Hispania

susccporant,
. .
__

dilnl otiamsi in primo principio administrationis dabat. ctiamsi

S!;
.

-.

:;;im

_.:

uniuLnni^Ipatio
si

:...^

nnifTnn cnlpnt magna solcnt

lot lant.squL eminuit eminint animus, dum toltantisquc >';" ..,n ;Mn/ii,tit dictionibus ; quas inter

rcsUlit

couUa'^;
pni^io..ia

,r

religioni

infcrrc

damna; quod

tribus co.,tinuis

cjus sanct.las,

^'

perdn.x.nl annis,

p.ocul dubio spiritus omn..oda

quc

tl.csau.-us.

"^^" " unde'J^^ :'' " ]^''

^;^^^;^lZt f
Ua^^^^^^^

qodan, iUa
,^^,;^

sequelur
ricoi-dia.,

rui.,a.

NuUum

l.ac in parte

locum miseadmittebat.

adnosusqueproma.,

ru.t.

^"^^^^

,.

aliudve excusationis genus


indulgelur,

Quidquid enim
sollicitudine el

dam.,osum cst. Hac multo magis exemplo suo llrmabac,.escct,al,


la...

dinanle prov.dcnt.a, ul P;;,^;^"" ns d.lale,, u '" ''"^ssa dc.nceps .n pot


liplicentur.
il,s

^^r e
''^,,^^
f^^^^^

mul-

don.s

'".'.

"^-^^P"

tur .eformalio,

dilatabatur. Utique, qui

seplem omn.no annos


elcctus,

^>^'' ^^"'''"

i'".f neo
;,i.
s'mita,n

noslrotempore

diu.

quamdiu

ipse, p.essct.

non

ut,

<="' '1""''^,";
,^'
,

^
'"

miraculi instar l.abendum foret. Paucos nunc l,ujusn>odi, sane oh peccata nost,-a, ,-eperin.us; mullos v..,.o sui <p,am subditorum amantes n,agis, tos ve,.o ,,;., ,n,.,.i= in.nnuentes onera. au<e iosi alioru,nquo l,u,nc,is in,ponetes onera, qua ipsi

rales fil.os vc..am '^' doceret; sed f.hos sp,

ual.s ^ ,f '"^"
d-a ad

;,

^-^aret ad
i^
.

rcgulans
orationis

v.t^

pc,-lect,onem pcrfect,onem

exerct.um. exercit.um. Exposu,

pcE, uc ,.^. v ta tjus vi.du.,

^n

ct cl ios-

vixdigi.o a.lingeresatagunt.
,,. Recutain
tre$,
16..'

Jam viribus
liUi

f,.actus, ,

"

cupiebat -

vcncrabilis
ast
.1

quot n!L:.

(.mni ab Senex uiiiii. .lu


ofiii-.v

v.n.^.v. oir.cio

remotam ..emotam duccre vitam,


lacrymis
cogitalio
ct

oflii'w ilnnitt

renui-lianl

ct

Uatrcs,
Vel
sola

procibus
ali-

o,d,u quc narrav. eventus, uon se.vato ^^ obtuprom,scuc, P"'.^''"' ," ris, sed turDare us ^urta ^^J froqucnUus ne narraUonis senes fiequen lerunt, nc narral.on.s series __ r^Anm An fili.o Tiinrtf (llCamUa. dicamus. lur. Jam quadam dc ejus morte
' .
I

tempo-

$ata(iehat.

eum

obtcstantcs.

fore ut

quando ab

bac torra

migrarol, mcei'ore

summo

eos alVicifbal. Kjus aspcclu el praesenlia dcleciabanlur, cUamsi ad vilam nccessaria dcessont, propria disccntcs experionUa quam vcre Chrislus

cenlupium iis, qui ex ejus amore relinquerenl omnia. Spirilualcs enim anima: consoproraiseril

Cap. XVI"-

DIR DECIMANONA OCTOBRIS.


rium

693
AUCTORB
JOANHB
A
8-

Cap. xvni. Pelri de

De morte S. Fr.
Alcantara,
feli-

viFratribus signum id fuit exhauslarura penitus enim numquam addaci potuerat ut aUas
:

lectum dics, quin tamen omitleret

lencrel.

Eodem

in

slaiu

mansit aUquol

MARtA.

recitare

magna cum

cique ejus ad

mlam absqiie
Polrus suie

devotione sanctum ofTicium, quo vidcbatur se suvires : stentare, novasque animi et corporis sumere

nam

ad sacram

purgalorio Iransilu.
f^, ttaUt
p^,n
Peiri-

non poterat,
deesscnt.

mensam accedcre aut audire sacrum quod necessaria ad celebrandum ibi


rrafre. uo.

esset

Antequam

jleformntio sub
rit(B

S.

mororetur ercclam proymc.am, Rcfurmationis incrcmenta, ullra duoinstitulum. Hoc tempore nrmatumque
;

vidil sanctus

conveutus fundati, piuresdecim numerabanlur rcgionibus daae erant quc alii iticlioati divcrsis in regno Valentue. Qucmcuslodiirin (lall;ccia et in

doloribusque cre168 Accedentibus angoribus, virihus pcnitus destitulus, dccumbere scentibus, supremam instare sibi ccepit jam nullus dubilans accurrebant fratrcs sive ul boram Anxii certatim

^"""^

"*
'

eum

visitarent, sivc ut ei

inservirent. Lacrymis suf-

admodum

bat usque od marc,

suos extendeplanta generosa, palmiles sua contegens Dei ser-

umbra

tcnlabant. Ips.^ vero fusi, frustra eas dissimulare Nolite, inquit, animadvertciis moerorera eorum ut Dominus mei misereatur.
:

fiUi

ficre;

tcmpuscst

vo<^-nuorumaliispem

faciebanl fulur^ sanclitatis,


orationis,

Vestri

attingcbanl, viri alii'iam pcrfcctionem atquc in via ificationis, zeio ardenles

mor

spmHorum excmplo .1 ect exercilati. uali pra^clare m novum hunc pimU mrsus s^culo valcdicentcs, dereceperunt. CrevU Qdelmm
sal

sum necesnon obliviscetur jam cgo non raroingrata valde; sarius. Adhibcbant remedia, ncc singula quorum licet notam haberet vanilatem,
:

nihiloniinus lubens acceptabat

meritorum.
volehal.

quibus ncc

erant cnim scges suprema hora frustran


:

u
t

portumsc et populorum ipse Deus principum vo io movebat in conventuum undcquaque cordn.qui sancto Viro
is

Ad vesperam cnm peteret viaticum, roTotam itaque gavcrunt ut in crastinum difierrct.


hanc noclcm sicut
cl

partem

diei sequentis
c(

in

ora-

Vupitdmolviel
e$se
10.

fundalione succurrebanl. magno 16-. Ha^c sane omnia

ei

erant solatio,

dum

cwn

Chrit-

optatamque fuisse spcm suam, videret vanam non melam. Jam triginta emuxerant se pervenisse ad
anni
tione'

corde contrilo velione percgit, cum peccatorum totius vita; ; non secus niam pclens gravia eaque mulliplicia commisisset,
lacrymis
ac
si

delicta

cum annos

scxdccira natus reUgionem

ingrcssus,

cueliim iWicmiserat. non suisvelutiex raanibus in

qua

ea cum a?diricaex quo pra^.esse coeperat sociorum diximus ; multosque interea

modo, quo septem in ea


ut
nisi

diximus. sanctissimo, alios (luadraginla


vixissct.

Frequculer

cum

Psalmisia
P3>-^-

ingcrainabal: Amplius lava mc ab iniquitate mca,

tanicn, quin sorli


ler

eorum

invidcret.

Quare mstan-

mundus coram

le

compaream, qui neminem


recipis.

nominum deprecabatur
sexaginta tres)
frui

bab<"l)al

sanctus Senex (annos revocari ab hoc exibo,

mundum amantcr

Tanla ha^c postula-

ut aubatspirituscontentiouc lanlisque suspiriis,

Bealorumquc

consortio.

Quamvis

enim ex

cdocta, didiceral, annum sancla Tcrcsia, coelitus tuiic ipsa deciaravit; diem tatncn mortis suie, ut revclatus ci fuit. postea tantum iKnorabat, (lui tcncbatur moneudi et perpetuo desiderio Unde

confusionem. dienubus devotionem moveret et cxlnbc miseCastigamc, Domine,exclamabat;sed passiunis tme salvum spcro per raerita
ricordiara
ficri
;

summumcnim
lificala

iUud bouum, quod

jusli

vita in

mor-

incutiat Spectaculum profecto quod t-Trorcm volaplaUbus vitam agentibus ; videre in deliciis et UmtK, tam asperffi, scUicet virum, qui perpetuo

ct laboriosa oblinerc
latet
;

satagunl,
sit,

morte

tam
:

ut peUis vix ossa rigorosie prenitentia" dcdilus.

absconditum
nihil

cum Usc
ielernffi

qua)

intro.tura

timcntcm, contegcrel, tantopcrc sibi


peccala sua dcnentcra
;

gcmcntcm

et

prieba in rcgnum
proinde
volis

beatitudinis et quielis

quidergotot lantoruimiue
frater.

mirura, iUis

horara supremam

in

consciusfaciat?Accedebat

qui

eum coope-

adeo

csse.

migrationis

Noverat singulis diebus tempus magispropius instarc ; hinc magis


vacabat, ut vel ullo

quc orationi et contcmplationi cujus raom.MitoDcumpriesentcm sibi non habcret, dicamus gloria proximc spcrabat nisi fruiturum se inter moleslias Sanctosiaminhac terra ct mcdias
;

frigore consinctum videret riret diligcnUus quod in.piit, coopcnre te siPer amorera Dei, pater, vivus es. At nas-jamenim morluus potius quam adhuc enim periclifili ille:Sinemc,rcspondit,
;

'

lor

si

ce<lri

Libani

contrcmiscant,

q-iid

faciet

illa
Jforti

jiroxi-

nitim se sentit.

multas inter, easque graves mcontinue fere afnictus Grmitatesct dolores. quibus dederat patientice; hsc tamen vixit. spccimina extremo morbo eminuit. benliebat 166 Prfficlara

jam partim gaudere.

vix novcrat quid minuta arundo? Rursus si is, qui pauiitcnUam peccatum, el pneterea tantam esset dura appropmquaret cerat, adeo sibi tim(M-et, expectandum halempus reddenda^ raUonis quid
;

prKcipue
vila'

ia

instare

sufterminum. G^.nsuetis malis, quie

consumendo corpori robustissimo, satis lcve, specicm pr acccssit aliud natura sua paulalim vires exhauncns; nec sefcrensfebris.ac extinguendum quod graviori opus erat ad
fu-ieiitia lui.-^scnt

exercuit morUficatiobetUle, non solnmqui nuUam commisit pcccata? nem sed ctmulla et simul cum eo susnpit 169 Jam dies eliicescebat, mcritorum et poe- '"^ tempus dcstinatum pra^mio tot ador1'rieparanl fralrcs cubiculum, nitentiarum.

Viati-

nantque,
ncnt

quam optime
parochum,

fieri

polerat,

altare

nioet

opiudi

qui

sUpalus

magna

vcro
se

remanserat . A Deo viUe rcliquumcxpnenitentiis tunc lUi exauditum inteUigcbat, crediturque

devola miUtitiidiiie,

sanclissimam

dctnlit

Euchact

ipsc cutn jam proxime mortis horam revelalam, ut timenda vana glona aut supcrimmineret, ncc jam dcclaravit. biacssct, haud obscure videntcs ingravcet fralres, malum Tr<in'fvyi,ir cr 167 Mcdici cum in valeludinascere, anxii valde detulerunt '"'"(iinariwm.semi leuca a conventu, rium, in oppido de Areoas, curan el a me*hcis siium; quodibi et commodius Eo pervenit multum defafaciUus visitari possel. statimque leclo impositus est.

ri^tiam.Lugebantomnesse patre suo (ita emm vencral)antur) quam privocabanl ct qua lalem exhauslus mumorbandos. Ipseautem(quamvis Ua lcclo movcre absquc alleviribusessct. utnccin ut lamen divinum suum rius auxilio sc valcrct) conspexit Scrvatorem, nuUo juvanle, advenicntem Comino, in genua se projecit, manusque
nisi ipso

cubili exUire lantocura ardore junxit, ut

obvius

vellevidcretur; totus scilicet devoUonis sensu, Domini sui amore. Inlimo cura
raultisque

innammatus cjusdem

ligalus et

fraclus,

694
auctore

VITA
rum
lacrymis

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


Panem
vita?
tiis,

mulii?que

oum

adorans,

tprny
A
a.

UA&IA.

adslanlos

eJHSlantam spirabal venetanlumque rlevotionis ardorem, ulexinde ralionem omne? incredibiliter commovcrcntur.
recopit. Facips

de quibus rogabatur. Non absque intima praj- d cordiorum commotionc circumslantcs intuebantur

anima; suae. vias a^ternisaccrdotom patatis ingredientis, sustcntacuium, lemporc exlremam adroohum rogavil. ut suo
Acceitto sacro Viatico, in

sanctum illum Sencm, jamjam in procinctu ad ea securilate donajeternilalis ineundam viam, vel levissime dubilabant, quin recta nec tum
;

minislrarcl

coram tenuitincruciiixum; IranquiUitate anima paudebat bcala quiotudine et absorptus, nec id exig:uo per lotus in Doo nianebat jam frui incipiobat summo intervalla tcm|.ore meardenler anhclabat. Advcn.t bono, quod tam cum eo muUumquc dicus qui ejuscuram gerebat. pulsum explovcrsarisoiilusorat. Poslquam vona^
;
;

judice suo

punorque IJnclionem, quo valcntior defi.xos apparorct. Diu oculos amore vultus ejus; ardcbat

ad coelum tcndcrct. Omnes filios suos vocabat el est eisque fralres; valedicens amploxus omnos bonodixit. Tum vero lacrymae ex oculis ulicrrima? flucbant; nec immorito; amiltebant namque palrom, pastorom, magislrum et fundatorom, qua-

lem

se

non

jam usquam inventuros sperabanl.

Ippcintcrea gaudio replebatur, quia hora discessus ct resolutionis appropinquabat. rtiquc dilacerahanlur conla. cuni paler ct pra^hitus tanlum
diloctus eripiebatur

rum tam
cbarilas
:

perfecia fucrat obedicntia,

rasset

Quando,
cilo.
ei
Vi.x

ail

iili

Vir

sanctus,
:

via ineunda

quotam lonera crat astfirmam nulriobantspem forc ul nii-sus


lalibus
filiis

et subditis,

erit?

Valde

pater,

respondit
ex

sciebat

enim
morlis

se vidorent
est

in

rogno

illo,

quanta
nuntio
Vfl.

acccderetsl<Tlitia
iihid

instantis

separatio,

nullus timondus

ubi nulla anqilius futura discossus. Totus

.ludiorat,
:

CIXI. V.

I.

Pg.LXXXIJI.V. V

abreplus exclamarol in domum Domini il>.mus. dicta -^unt mihi


:

cum gaudio LaMalus sum in


;

et jubilo

intra se

recollcctus, longo

temporis spalio in hac

bis qua;

boata

quioto

pcrmansit,

quin

manum pedemve

Brati

qui

habilant in

domo Domini

in sascula sa^culo-

moverot. Optassom ogo novisso quid tum in ojus anima fioret, quoposlcrisilludtraderem. Ast abscon-

auditis dclerum laudabunl te. Vcrbis ex mcdico ignorarot horam, sed quod non quod H ctabatur, paudio afficerctur, quotios de ea scrmo
sin^^ulari

ditaremansorunt. 17? Pcr totam vitam


Joannis Evangelistae.
auditus est loqui
In

suam beatus

Fr.

Petrus

A}>jKirent ei

dcvotissimus fuorat sancla? Maria" Virginisct sancli

hcnta
S.

ViTgo

et

incUIcbat
tas. et

signum

sccuriex quo quidem animae se prodit habotur certissimnm fiduciffi qua pa-

supremo morbo,
isto,
ita

vicis.sim
illa;

Jonnnes

modo cum
:

modo cum

Evangelitta.

Moritur.

Iriam versus tendebal.


OUo
rediit parochus 170 Ad vesporam ejusdem diei discedens, anxium 'r^mimngitur. invisondi eum causa; atquo atque mox vaUIo se ostendit dc ejus valetudme, simul cum ipso ca^terisredilurum itromisit, ut
in/irTno-

visumquo oubiculumluoidum,
inlrare.

Nec mirum

si

non audcrent invita cumoo lam familiariut

illos ci assister agerent, quis dubitet hora mortis ipse satis circumtero voluissev Quod cseteroquin

stantibus dcclaravit,
reddilus, dixerit
:

cum, ex
videtis,

pra^fata quiote sibi


filii,

se

transigcret. que fratribus in valctudinario noclem responditSanctus;copnaet quiesce alisque Valoas, oxpoclabo te, sollicitudine; hova quaiia matutina mibi administies Unctionom. Eral exlromam

Non

adstantom hic

ut

bonus tunc hora quinta vcspertina. Abiil


chus
;

ille

paropoluil.

Virgine et sanclissimam Trinitatem, Brevi post modius in tam glorioso Evangelista? inler bcata societatc, repetens vcrba psalmorum, filiorum, quibustamquam pater el magisbrachia

cum

sancta

somno

tamen pra* anxiclate vix


siirrexit,
et

uti

ter

moriondi

norniam cxbibcbal, animo perfccte

Primo mane

hora quarla redux erat, se anle sextam non ul potiorat iniirmus. addens perspeota babobal lompora et moriturum. Adeo pamomonta! Dum adveniret parochus, omnia
rata

benedicpacato. vcluti qui placidissime obdormit,

tam animam creatori suo reddidit.


173 Et
riuntur
recte

quidoin

dixerunt qui

ita

nobis

fretiotid

moi

ojus transilum
:

rcddiderunt.

Sancli enim non

mo-

Sanctorum.

jam erant; ipse aliipiantulum se recollegit, ea cum derecepitque ultimum hoc sacramentum mentis pra^sentia votionc el reveronlia, olsimul ca quasi sanus fuissel, ut adstantes
et

integrilate
in

admiralionom raiicrentur. Dixisses non scd polius, C eum osse qui morti proximus forct, excuntium ministraret. Uecitabat qui saoramnilum

omnes

fiuiseorum sonmus cst in Domino quicsadcunt cenlis. Oculis nostris moriuntur; ast vilam ct possemper duraturam, morte carentem ; qua; permutalio miscriarum cum scssio cst secura, summo bono, ingrossus in gaudium Domini sui.
Ingrodiunlur autom ut Domini et principcs sint, qui iaborarunt tamquam boni mcrconarii et fru-

psalmos et procos; orationibus non secus ac quid non recte fierot, emendabal, solilus erat. Dcinde spianlea oum fratribus agcrc vixcrat, pauprrtatis. quo sompor imbutus
ritum
prfficlare

rcspondebal, et

si

clum quajsierunt ex talcntis sibi concrcditis, Dicit sacra Scriptura sanctos mori plonos dierum et in
senectule bona,
significans nihil
in
illis

vaouum

lutus mori. ut nihil

volons ila omnibus dostiprorsus reliqui facorot, et cormaternis ex nus non aliter vita excederct quam in manus in oam intraverat. llaque visccribus quod pn.recto guardiani remisit quidquid habcret,
manifostavit,

ncc fuisse, nec quidquam in senectute languidum sed, cuncta ignominiosum in morle fadum aul
;

cum terminum
mortis,

viUo atlingunt, plena et perfecta.


indicat
in

Vox plmi, integritatcm magnam


:

hora
ps.i.xxn- V-

exiguumerat; imo omnibus comnuinis


ralia.

vero aliud nibil, nisi vestitus


:

toga nempe, chorda


ot

ci

fcmo-

El dles pleni invejuxta illud Davidicum eis : non quod diuturniore donentur tvoilttr provecvila (cum improbos plures vidoamus ad videant adimliorem pervenire aelatem) sed quod

Rogavit

nihilominus
ut veslo,

quidom per Jesu

plcla

Christi

qua (leri posset, invomandarotur; ast, quamvis lutus magisinvencrunt diu quajsivorint Fratres,non aliam

amorom.

proposita sua, fructus laborum, et molcstias est versasin gloriam. De reprotus vero scriptum

vilissima,

terrse

pauporcm ao dolritam. \1\ Mortem ci famulari


valediciU

dixisses,

luam,

ut

ex

verbis apparcbat, tanta cum animi pace et aequalicretale prajslolabatur, ut, qui eum videbant, vix

cnimcorQuia n(m .dimidiahnnt dies siios. Quamvis exccdorcnt nicum suporarent vilam, aut Ncstoris numquam annos, dimidiatos hahebunt dies; quod pcrvcnianladtciniinuminordinalarumcupiditatum, suorum. nec fincm vidcant dcsidoriorum sanclus lra'lalus ad optatam Nostcr voro
174
cluctavit

derenl illam

immincre; talem spirabat facifs sorenitalem. Nec splum de morte loquebalur. sed et indiscriminatim de aliis negoita

ex

propinquo

metam, supervivens

in

filiis

suis

cum

/idis suis-

quasi cafundatores Ueligionis aui Reformationis donms seu ongo ajdificalorcs

put sint familiifi.et

principatus,

DIE DECIMANONA OCTOBRIS,


i

695
el proAiiCTOHB
joai*i

nnncipatus.quae perdurant
ribus

in posteris et successo-

rima ejus invocatione contigisse miracula


optareraus, nec proinde absque
negligentiae rursus insimulamus
,

Aliud

Francisci, nisi niliil est frator sancti

digia, quae utique novisse singillatim vchemfentcr

, dispersus. et Franciscus vivens regularum obscrvantia, et qui pigcr, nogligensin mortuus in Rt^ligione versatur, injuriam facit

Somnolentus

ratione

coaevos

***'

velut

quod laniarum rerum tam exiguam nobis roliquerini memoriam.


Brevi
adfuit

sancto

fiinilatori.

Ast haec

missa faciamus, et refiliorum


relictum,

oranis totius oppidi

populus
pluviis.

nihil

deamus ad corpus in manibus sul)latus, discipusicut quoudam Elisous in ccclum pallium suum. Anima cjus tam delis suis reliquit
veluti candida cocora exilicns e cueno corporis.

retardanlibus

nec

viarura

aspcritale,

nec

aeris

inclementia. nec ipsis

lumba evolavit
purgatoriu[n

quin rccta ad caelcstc habitaculum . sancla ut affirmavit pcrtransiret,


pluries apparuit.

Quibus datum erat. inlrabant, corpus conlemplabantur, noc discedorc volobant, nisi postquam illud oscutcnerent. Coronas seu lati, aliquid reliquiarum

continuis

rosariaadmovobant

speciali

cum

dovotionc.

mater Tcresia, cui post mortem

aliorum Sanctoejusque animam vidit in comitatu circumdatam, doncc rursus conruni, splendorc
ul quod jungatur corpori in aeterna boatitudinc, particeps fuit, etiam sit meritorum et laburum
gloria; consors.
spenrrju.^^roBi

178 Depositus in foretro erat servus Doiad valetu- Menw funut ^ rnietudinadinarii introitum donec alio deferri per tempus liadvesporascebat, populusque difll uere ^;;;;,';^!""''" ceret. Jara
incipiebat; faccs et luraina acccudebantur
raculi
instar
fuit,
;

et rai-

j^^^aiitiit.

quod,

dum sanctum
ncc

corpus

deduceretur,

cessaverit

pluvia,

per lotam

175 Ilora

illa

suprema apparuit cubiculum unclaritate

cmmextcma dcquaque
circumstantes

singulari

^^^^.^i[

guavitale

perfusuin.

atque resplendens Facies ejus visa est


,

viam vcl unica ceciderit aqua? gutta, (licet alibi ne momentoquidem desinerot) donoc ad ecclcsiam
conventus
loto

porvenirctur.

quara

cum

intrassent,

Tfn!T Mecinntur.

dum viveret, imo decura magis ot lucons, quam ^^^^^ njo,tuum oum judicasset. Nec mirum ; closos tenucrat, cum oculi, quos per totam vitara lucidisaperircnlur et fulgorcnt quasi slellffi B hic manus. pedes, Ucliquum praelerea corpus,
simio.

continuo rursus cecidit pluvia.

Ca?terura

nullus in

oppido

fuit,

qui.

modo incedere
IUud

posset,

non

comitari

radices erant, nui antca asperi et sicci tamquam nexibiles facti sunt; totus vividi coloris et valde quara vcnerabilior et speciosior apparuit.

quoque viri graves maxirae singulare habuerunt quod, quamvis aeris R lanta esset coramotio, nulla fax, nulluscereusaut candela extincta sit; irao, quod utique magisadhuc rairandum, alfirmant iidem ceram intaclam
funus voluerit.

dcniquc

acccsserunt langentes duni vita fruerctur. Omncs pedes et manus, vcncrationem eum osculantes Sanclo exhibentes. Nec cori)ori et reliquiis quasi tutaretur a turba parva opus fuit custodia, quo Singuli quierebant irruente. ejus videndi cupida. amosecum ab eo asportare. .Egre se
aliquid
veri |)aticbantur loco,

pormansisse tota via, scilicet per somi horie et araplius spatium, eo quod ob circumlluontem turbam gressura accelorare non iicerel. Post ingres-

sum
tus
:

in

luctus.

ecclesiam, renovatus dolor ost omnium et Primus cantus lacryma; fuorunt ct gomisui et magistri jactu;

fratres, doflentes patris

rara,

quo stabant, ob ingentera,


contrectatione

quain ex

ejus visu

et

hauriebant,

consolationem.

Non

terrent

corpora

sanctorum

SKCuIares rcspondeclamoribus et lacrymis, similiter et pauperes bant siquidora omnes atque afflicti ; noc immorito patiebantur damnura alii orhati pacantare non valebant
;

irreparabile
trc, alii

quos emra cceaspicientes, imo eos conarmant: invenit, non monuntur, lestis sponsus vigilantes
aspectus delectal sed obdormiscunt, eorumque benovolonliai, qua quod ulique indicium illius cst intuentur. Lamontis hoc ab excelso solio suo nos vomiscobantur iaitilisB et jubilatioms

benofaclore,

omnes porpctuo

et efficaci in

Atque ita sancti miseriis et doloribus remedio. in hac terra tristes, dum Viri funus circumsiabanl beataejusanimain crelum inter Uetitis et jubilationis cantica rcciperotur.

raomonto
ces:
alii

spectaculi quippe oxultabant tam .sancti suam deflebantorbitalem. testc^- alii 170* condiderat servus Dei testamen-

loco,

Nullum

^TZ^.

G diximus, crat pauperrimus, nec quidquam ommno contigit die Domipossidebat. Bealus ejus transitus

lura,

nullam

rolinquebat

ha^reditatem

nam. ut

qua ordinem vel, consuetum ccercmoniarum servantes quin ulkis sorvari possot ob infiutveriusdicam, in corpus nitam multitudinem, qu undoquaque
,

suppedaneum p^oniturwH^ 179 Aperto sepulturs ad aUaris vusjuxtaaipaulisper ab aliis soparato, corpns oadem *'"*' contcctum doposuc^nt, vivus utol)atur, veste

irruebant, bealos se

cxistimantes, quibuscumque

anno millcsirao qumnica mane, fosto sancli Lucse. secundo, aelatis sexagesirao gonU-simo sexagesimo
lertio

SanerairacuU instar
tara aspera,

est quoil

tamdm

vitara

Doin magna accodere aut illud langere contingobat. torrai mandatum est. Ast, licotde cum reverentia non .sepulcrum dubitarent sanclitate
eius

non

protraxorit,

nitontia:

quo

quidem

continua utenspoeegregie refelluntur, qui


tara

secus
lebanl
retur

ac

aUorura,

cooperuerunt
fratros sibi

diUgoniorque
prospcctum vo-

clausorunt;

ita scilicet

limont ne pffinitentiarura

usu raorlera accelerent. potus loco lacrymae Toto illo dio fratribus cibi ot illae cessassent, nisi fuerunt; nec apud plerosque suura nrmam habuissent fidera sanctum Fralrem pro se apud Dominum interin coelis rognarc, et
cedere 177 "stalim
coepit

iiitegrum rcpertum sU quarto post anno corpus suura coram horairabus gloriDominoitaservum proprio suo loco. Uic ut infra reddemus
,

Nec

levatimontes nc hinc sacrum deposilura factum apparuil, cum sine numinc


id

ficante.

rcferemus res quasdam

ciarHmiracu
"
tti.

divina

raajesta^

ostcndere

quara grala

sibi dofuncli virtus esset, h^o forent, intorcessionevaria miracula, ut indicio Praelatus adimplesqua Gdolilatc divinam sanctus doclararont. quod, sct voluntatem, et siraul etiam funguntur, quamqui ita ministerio suo in occlesia et Paulus. aurura et vis. ut quondam SS. Potrus

operando ejus

mcmorabilos, quiP posi contigerunt, nec obliterat felicem ejus transitura fuere obUvione.

ANNOTATA.
tius di^erte

redditur , P.F. Laurena Quod hic dubia voce fi'brim dicit. Notandum hoc

acutam

argentum aut

alias divitias

non habeant

v.rtule

divina praidita maneant

ad sanandos a:gros,

et

erigendos

eorum corpora dcfuncta anhctos. Una


sive post

pra-termitti etiam loco eM haudjmuca coepit B. Pctrus in conventu a S. Mari^^- Decumbere


Viciocr; indetlelatusest
'

aP.FrJoanne

indomum

comitis de Oro-

omniumvoxesl,fiiveinmorte

eam

plu-

muUasustulU opprobria. vesa ubi ab hujusfamulis ^ Tandem

696

VITA

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


teniporead

*;;;;;;
K
s.

MAhu.

Tandevi Areyms defcrtvr, xtbi, brevi Domino morie extrema redactiis, pretiosa ccyi^am posteriorem sanctissimnm coronavit vitam Confeiinitio. vitama nobis editam lib. v ab
.

num

concursus. Confessus et Eucharistia refectus, d visilavit sepulandiloque multa onm fide sacro, fuloris lignois innixus, atquc adjutus a cir-

crum,

Quo cum pervenisset, fassus esl anima oxpcrtum consolationis abuntalcm aut post ha^c, ut dantiam, qualom nusquam antoa
cumslantibus.
se in
in

Ckv. XIX. De miraculis.aDeo per post mortem patrafis,

loqui valorel. Omnium nccprffi devotionis afleclu imposuit, atquc opo fulconspeclu pcdcm solo

merita servi sui fratris Petrl de Mcantara;


mortificationes constct pa^nitcnlias ot c.\ praebumpukTMm m.ya. ^i hujus Viri, nec tcmcrarins, nec IVatrcs suos cminendi '^''inlor nlioncj.ut prippostera potius ex Spiritus sancti orlas, sod cupi-iitatc cxompto futuras; rereram nobisquc
ciarei eju,
<c.

croruni assurnxit; moxque compericns illis non amplius so indigere, ca-pil incedcre, ac tandem valens, onmi libcraccclcsia egrcssus est sanus et dolore ct angore, relictis ibidem fulcris quibus tus
sustontare sc solilus erat. Tam nolorium boc miraculum fuit, ut ot qui cum iilo vonerant ot alii multiexcircumstanlibus priP gaudio fieront, graoporarelur tias Domino nostro agentos, quod lalia

Ul

san-

por morita

S. l^r. Potri-

in<!pirationc,

quidam
ex
fuisse.

miracula, qnic posl

morlom contigerunt,

pluribus annis 184 Inipsooppido de Arcnas, a "'J^^^JJ'" ''"''"''""'"""Gonzalcz paralysi conslrictum gcrebat Eleonora brachium ot humcrum dextrum, ncc manum mo-

quibns
liiTC

appareat

rcconditi

in

vitam Deo acceptam sui, cnini olitcnla pcr mcrita Servi dc Monle in convontu sancti Andrcae
ejus

operaretur vere poterat. Audions qua? Dominus intercessioncm Sancti sui, quanlaquo fiduoia per

celebre ejus roddidcrunt nomcn, ut fama pcr vicinas rogioncs ditTundeB lon-c Iatc(iuc accurrebant, l^ndoquaciue ad sepulcrum relur gcnua provoluti, Sanclo se comin Arenas, tam

omncs ad eum reourrcrent, magno animo et ipsa ejus adire tumustatuit pcr novom continuos dios
lum. Ca>pit et pcrsovcravit multa

cum

dcvotionc. E

Ullimo die,

dum

oraret, cxtendit se supor sepul-

atque ibidem variis lanfc^uomendantcs, sanitalcni oblinobant a magna pediltus inccdcre non vatentes, Mii ribu^ sepulcri aliterra nducia miltchant, qui dc

crum cx qua parte anMcta

crat

et ecco

subito

utens non surrexit perfcclc sana, bracbio morbido

cum

sccus ac-altcro. de Viila- wtrona,im.18r. Simile quid contigit D. Ludovica.gra, in loco


lensi.

quo dcin a-gris miposito, quid sccum asportarcnt. ox tcslimonio et morbi ovancsccbanl ; ut constat sicut ct cx informatione dignorum,
relatione
fide

Iligucra

nuncupato, in dioecesi Abuconstricta ct

^^^^^^^.

Toto

corpore

quasi stupore

iuridica, post

plurcs a morlc

cjus annos

habita

a
b

Otaduy ", rpiscopi Abuauctorilate i)D. baurcntii cujus dia'cesi rcpcritur conventus, in in
lensis,
/w..r-

quodamaiTcctajacebat. Frustra quaivis tentata remcdia. Magna lum fiducia ad sanclum Pclrum consepulcrum ojus adiit, in eoque supinaprofugit
;

oubuit; atque

illico

sanitali

restitula

deinceps

sanado nm.

sancti Viri corpus b. Arense, duTbouias Rodriguoz, ox vicinio disruptus erat, ut mtestina piicj hornia utrimquc Porpetuo ejus audiebantur pra fora'^ prodiront. mentom matri In dolorc clamoros ct gcmitus. fratribus valde dovota, filium, vcnit quippe quai sancti modo licerel, defcrre ad sepuicrum

quo asscrvalur
181

nullum scntiitdolorem.
na;,

186 AliaitemmuliorcxOrnillo, in vicinio Are- '^2^'! codem morbo laborabat cx brachio et crure,

alienis nec incoderc aut comcdcro poteraf. nisi sancti Pctri roliquias pcradjuta manibus. Illam ad devolionem. duxcrunt, ut novcmdialem inchoarct

quoquo
Pctri

cnjus

moritis sperabat romodium tam

Qua no poracta quidcm, cvanuil malum, ut doinquanceps ct inccdorol, ot propriis manibus cibum tum voUet,
capcret.
.

atroci

martvrio.

l\om

cum

iumento impositus, non cum subito viscera dcdit Vi\ ad locum pcrvenorat, perfectesanalus est. introrsum redicrunt,atquo tam
C
Ktmaiio
iit

ipgro oommunicat, qui sine gravi doloro, vis se

de Frias, in vicinio item Arequi noc via ordina>, filium habebat paralylioum, polcrat, acutissimos exmdc naria alvum dimitterc

87 ^.. ..." >u. Uxor Martini

viorbis constri^JJ'*^^^,
^^^,^

,,,am.

Vuorum, simili morbo afloclum, dies ad tumulum porobligavit matcr per novem impositum mnlto cum fervore coelare Scpulrbn.
pit

al^^^quc ullo

laboro podos

domnm

redioril.

sufi^crcns dolorcs. Obtulit

volo

se

cum mater sancto Potro, cum filio accessit Quo facto hujusquo ad tumulum
radicilus sanatus

sancto vidcl iiholum cum ex devotione ecclesiam verrit, incipientcm Laitia^ur^ontom, atque discurrere
lia

Wlro oum comincndare. Quadam

die

donuim podos rcmcavit. fratribus 18 Franciscus Hernandoz dc Paredos. valde infirnium, imprimisaddictus, filium habebal infantilcm jotatcm ordinaria rcmcdia
cui

';;f;;^;J^,,
,,,.,

,a.("t'

proptor incassum cedcbant,

rntnuitur.

exnllans. sul.ito projicit scopam,

approbcnsumrcpcrit.

valontcm quo parvulum undcqnaquo

rma

diirra^ta

reMxtuxiuY.

babitans baud procul a 183 Mplionsus Saucboz, fraotum babobat per mcjQpo (jjeto Cuovas. crus lantosquc patiobatur doloros, ut nec
dian. tibiam
;

ingcnti parcnlum cum luctu. quicumque eos inviscbant, jam aliud Tandom parvuli non agcbant quara ut hortarentur ad morlcm palionter fcrcndam. Adfuit guardianus Franconvcntus, socium habons sccum fratrcm

movcre
mitterel.

illud

exnensas

modo attingi pormagnas solvorat Jam muUo ncdum cl cbirurgis. Remedia medicis
possot,

noc ullo

lompore

parcntibus ciscum a sancto Antonio, sacerdotom viderent, judicanotissimum. Quos cum intrare vcnissc bant omnos puerubim decossisse, eosquc
ut consolarentur
et filiolo
afilictos.

Aliquandiu

cum
tuni

patre
lefilii,

augebanl. Quinimo chiminuorcnt polius dolores doxtor aitoro loco tibiam fregcrat. rurgus malc nec ullo momcnto Vcrbo insanabilis babcbatur omnibus, ad coequielis gaudcbat. Dereliclus ab multa opcrari miracula confugit. Audioral
.

manserunl,

illius

quanlum potcrant

nicnlos dolorcm. Itaque Fr. Franciscus guardianodixil, tum patris, sibi carissimi. miscrtus,
sc,

cum b(ma

cjus vonia, craslina dic

summo mane
I-.

lum

sanctum dicturum sacrum. invocaturumque

lc-

pcr morita sancti Fr. Pctri


salutis,
si

undc

cl

fiducia cxorta

ojus sopulcrum adirot. Voto obtincnda? se obstrinxit, atque ad convcntum doferri itaque Adfuit die festo, quo magnus eral bomivoluit.

meritis a Domino trum. el sporarc fore ut hujus licct parum conUimiictrct sanilatom. Parcntcs.

dcrcnt

fulurum parvulum tamdiu supcrstitcm cadil sacerdos ; gralias maximas agunt. Non animo ^ maturc
.

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^ malure surgit; sacrjs operatur, sancto Pelro pueenixe commcndaiis. Tula nocie parenles rulufii
juxta lilium
vigiles

697
grata fueril ojus vita, quanta
gloria.
in

declaratur
ca'!is

quam

permanscrant.

Uotlit,

illuces-

cente die. guardianus, videtque puerulum oculos,

Pauca hic refcremus, aliis prfftcrmissis, de quibus ob documcntorum penuriam non satis constal.
vinci.ilis

ejus

anima gaudeat

AUCTORI JOAKNS
A
9.

HA8U.

quos jnm

ul

morluo

c!au;>er;uit,

aporientem

mox

recludit etiam os, iiicipitque

movcre corpusculum,
;

193 Quarlo anno posl mortoin cjus, patcr pro- Aperitur Bartliolom;eus a sancta .\nna cum aliis ciiitn.

$epul-

tandem oblalas sugit mamillas atque ex hoc momcnlo recle habet, ab onmi febri liberatus quod
;

quibusdam

medicus. ^tupenlibus circumstantibus qui jam mortuum judicaranl puorum ; ncc dubitabant lam insperatam sanitateni mcritis et intercesct ipse afjnovit

religiosis ejusdem conventus, clam apcruerunt scpulcrum , corpusquc ferc inlcgrum invenerunt, suavem spirans odorcm, et liquore,

sioni Servi Dei Iribucndam.

189 Catharina
vaide laboranx.
convale$cit.

Vasquez,

ex oppido Mombellran
ut

speciem refercnte, [)erfusum. Provincialis minula qua^dam ossa simul cum carnis parliculis et vesfium fragmentis absluiit, mandans, nescio qua mcnlo, so[)ulchro calccm et aquam infundcolci
reiit

vucato, lantos patiebatur ex crure dolorcs,


bat,
diis.

mo-

vere illud non valerel. Diu hoc malo jam laboraadhibitis

ossibus
colis

alque deindc rursus cooperircnt. .\liud cx his convcntui reliquil, csetera distribuit inillius
iii

Tandem
dererri

scrvo

nequicquam quibuscumque remeDei se commrndat, utque


sc curat ad ejus scpulcrum, atque
fiducia
et

rcgionis,
illis

quornm

nota

rcligio

erat.

Magno
habila.

prctio

Iktc fucrunl. atque ul icliquiae

polcst,

ibidcm niuUa

cum

dcvotione

prostrata

aliquanlisper manet preces fundens. Deniquc exsurgil ila sanitati rcslituta ut

deinceps nullum similem

Fratrcs aquai immcrconvenlum venicntibus et devotc pcteiitibus cxhibent potandam, non sine multorumsolalio. Paucascligam a viris fidc dignis
Pra'faluni

os solcnt

gcrc, hanc (icinde a^grisad

expeila dolorcm
puella.pluribus

sit.

rclala,

ex quibus ca-tora,

quii'

longius cssct hic

190 In
Frias
aliisque

ipso

vexata

tnorliix,

filiam

oppido dc Arenas, Baithasar de habebat acerrima correplam febri,

reccnscfe, facilc colligentur.


19'i

In

oppido dc Arcnas,

!*ctrus

Vclasqucz de

Petrus Velns-

rfcupernt sai>i'
talem.

vexalam malis, qme, quoliescumque recrudcscebant immincnti eam objiciebant vitac discrimini addc obslructiones et virlum defcctuin, ut commovere se haud posset, ncc halitum duccrc,
;

Cci)(;da lani

cxtraordinario laborahat voiilris fiuxu,

ut

una dic unaquc nocte cenlies cl ampiius sece- tri a gravusimo dcre cogerclur. Jam nec comedcte, ncc dormire, morho liheranec rcquiescere ullo modo valcbat. Quidquid di- tur.
miltobat, similc oral sanguini ox vcnis fluonti, vel,
rarius tamcn, jani

que: ope rcliquiarum' S. Pe-

ct iamjani suirocanda vidcrclur.


afllicla jacuit,
:

Ita

pcr pluresdics

mcerore confectis parenlibiis.

Tum

aliquanlum cc^agulalo. Rxhau[)otuissont excogitare

palermedico Ficnnepotest,inquit, nondari remedium isti pucllre. qua? singula hora quasi nioritur? Hujusmodi malis, lamque arCui ille respondit denli febri, quse ipsa pervadit ossa, non est remedium nisi de coclo quidquid ars medendi possit,
:

serant

quotquot

remedia^
[)otiones

secando

vcnam,

purgando,
et alia

adhibendo
.^imilia
;

pharmacis dcnsatas, prorsus clTeclu. Hoc


maiisit,

ast

sine

uUo
scce-

in statu oclo

omnino

dies pcr-

acutissimos intcr
essct,

dolores.

Quoties

jani

lonlavinius.

Deo

sit

gloria,

cxclamat pator;

dcndum

morilurus videbatur; viribus

ex-

confngiamus ad auxilium Saiictorum. Protinus vocat parochum, aliosque sibi notos enixe obtcstans ut filiam ad conventum defcrrent, cum ipse prae doloris acorbilale co iro non valoret, dicerentque sacrnm, sancluni Petrum invocantes magnam
:

haustus, vix manducabat ;qiiod nihil nisi li([uidum


sun^crret slomacbus, cx

quo malum ctiam augcbatur. A mcdicis desperato, quo se verterct nescio, occurninl mirahilia, qua^ Dcus opcrabatiir per
mcrita sancti Fr. Petri. Miltit ilaquc qui pcr Dci amorcm roget convcnlus guardianum aquain, cui immorsJE rcliquia^ fucranl. Quam ubi naclus eral,

enim se habere fiduciam filiam ejus intercessionc sanandam. Dcforlur itaque pnella, quie dum sacrum colcbrarolur, mclius habcre coei^il, ac tandcm, licet moriluricns advenisset, rcccssil sana, bcne valens et alacris viribus tamcn adhuc debilitata. Magna fuit medicorum admiratio, ingcns patris
;

spondot primum
sensu sc

magna cum

fiducia et dcvotionis

surum
luni

lormani (luondam cx cora tumnlo aj^pcndoinde haustum ducil, ct cccc subilolmassurgore


posset. Viribus Innicn dcstilulus

moris malignilas cessavit, pacatus est dolor, in laniil

et

circunislanlium ijaudiuni,

quum

vidorciit

eain,

quam modo morliiam habcbant,


febri prorsus

vivere

oinni(|uc

adhuc rcmancbal;
adire
;

niliilominus

so[)ulcrum

iicuit

libcratam. Brevi post,

inlegre con-

valuil, factaque csl valida deinceps ctrobusla.


JaaniifB

fer-

191

Joannes Fornandcz, ex vicinio de


,

Arroyo
laborans

ceram, aliamque i^romisit, si plene convalcsccrct, addens sin-iulis ocliduis sicutetdic, qui anniversarius cst migralionis Mbcratoris sui,
obtulit

lyindf: ci mor-

Caslagno

febrilms,

diarrbaea

aliisqui^

cibalurum ununi

ali(tiicni
[tcliit

[)aiipcrcm.

Aiilc([uam

ti*fawibus enpiur.

cum

morbis, morli crat proximus. Dcsporabal nicdicus, sanguinis pulsum non amplius j)crciporet,
dcposilionc.

domum
tus,

rediret,

dcnuo aquani, qua saturacujus


testes
cl

inlegrc restitutus sanitati cst;

jamque agcbatur dc paranda

Tum

vero, sivc spontc, sive alio monente,

mentcm
eju;--

morienU in sanctum Fr. Petrum confugcre, intcrcessionc a Deo Icvamen ct sanationom


venit ad
;

modicum, sed insuper quolquolejus malum novoranl, qui omncs uno ore [)otenti mira!)ilem dixerunt hanc sanalioncm. atquc
haheo non soUim i[>sum
Dei

manu opcratum,inlcrcodcntc Scrvo

suo.

quod cum fecissct el vidcret prospcre rem succedcrc, voto se obslringit, si sanitali restidcprccaro
luatur, visitandi

scpulcrum,

ibidcm

ad

sacrum

tribunal
Stalini

sanclamque

communioncm

accedendi.

pharmacopoiac Eodem modo 195 Apolonia dc Ducgnas, uxor [)aliobatur ronvalcttrit muop|>idi de Arcnas. horrihilcs ejusdem Uer tx jecore praHcrca f(ibri continua voxalu- laborani. jecoris crucialus ncc mantusm tur, idquC a pluribusjam diebus;
;

mcliiis habuit, fobris rcccssit, et ubi paulo

convaluissel amplius, votumsolvit, et rediitperfecta

gandenssanitate.
Piu^-o alifi

ncc modicus omni arte sna opportunura qua^cumque rc[)eriobat roincdium; exhausla craiit malum invalcscebat ncc miexcogitari licuerat;
oflicina,

pa-

19'?

Solont etiam

sancto Fr. Pclro se

commcn-

nimum
bucrat
aqua*

trnta

miracuUi.

dare pro rccupcrandis rebus amissis; ct conslat


plures,

rcmittobal fcbris. Tunc tcmporis pcrcreinaxime fama niiraculorum ope pnefata;

cum
vel

fiducia

ad eum recurrentes, invenisse


Mulia
alia

patratorum.
cuni

Sibi

aliquid

cx

ea

asportari
dolor,

qua'

perdita

dolobant.

miracula

vcl

curat; bibit

fiducia,

illico

cessal

siniilia

diversa

rum

et

intercessione Servi sui est

Dcus oiieratus intuitu meritoquibus atique ;

evancscit fcbris,

atque integram recuperat valetu-

diocm.
89
l96A!ter

VITA
nemaUtriusinnatio a ventrif

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


!mrienlisexpectatio;quotios ad se rcdibat, num re- D csset rogitabat. Deniquc adfertur aqua,

196 AUcr

infirmus,

ex Arroyo Caslagno, morti


fcbri et

proximus jaccbat ex
mohilis el

venlris

fluxu.

dux

filius

PUTU,

mcdico percipecorporc sanguiuis pulsum non quod loto jam ab lioUnctione. Niliil ret. extrema donatur

vuUu rnpidus,

(lesperatus,

l)ibit

ex

illa

el

primum

levatur,
i>ost,

mox melius

habet,

deniquc, ct
ctus erat,

quidcm brcvi

qui

jam prope extin-

minibus expcctans, in
fidens

Dcum spem omnom


servi cjus

Hgit,

intcrccssioni

sancli
si

Fr

Petii

fectus

omnimoda gaudet sanitate. Parvulus quidam morbo lienis graviter af?01 quamobrcm ducitur a matre ad jacebat
;

hauddubitans, quin,
sanus
valct;
fiat.

cjus

auxilium

obt.no^^^^^^
'''

medicus

Subilo rcdit s^n?"'"'\P"*'"'.' " m.racnlum aotcri.iue adstantes


,

sepulcrum, eique impduitur. lum recitare salutationem angelicam


fincm
feslinanter
;

Jubet

dcin

pucruad

nis dolorc Uht. ratui.

ab

inilio

uxor conventum inclamant. Scquenli die benefic.o redditura pro impetrato gralias Sancto .Ua salut.fera plcvasculum aqua fl s mul rogat brev. intc.ras maritus cum pota.^ct, numTquam post dn.bus robu (a recupcravit vires, paucisque
.

petit

rct, vix

omnino pronuntiaquam licet pervenerat, cum jam malum read finem


dentium
sepulcrum
plures
et

cessisset, et ipserectc haberet.

202 Doloribus
visitando ejus

libcrati

fuere.

flurci nnmtianci.

offercndo

maxillara

ex cera;

alii
;

Tu

's^nilate esl.

Trotinus miract.losa
crcvit .n

h.-cc

curat.o

reliquiarum

levamen accepcrunt, potando aquam uno verbo toi sunt qui divinam virlu-

totamanavitregionc;
alnue ua.lequaque

Sanctum

fiduc.a,

lem pelentcs.illo
partus habcbal
raculo, ex

aquam mcd.cmaInmpore eodem in pago muhcr


acccsserunt
;

tem per Sancti nostri inlercessionem experli sunt, Sunt et miracula ut Inngius csset singula referre.
innumera, mcdiante sacra illa aqua, a Domino pacreaturarum ratione trata, nec solum in gratiam
pra-.dilarum, scd et ca destilutarum. 203 Alphonsus Sanchez de Jara,
fraternilatis
Pccoruvi
Uo.

difilcilcs

audiens de pra^fato misibi affcrri

cadem aqua

curavii

magnacum
Alter rx apotte-

febris, fiducia cpota, absccssil

qua omnique
:

ann-

vinculo

cum

rcligiosis

sancti

Petri

sociatus, gre-

liberata cst periculo.


in oppido de 197 Alphonsus de Ai-ias, discrimen adductus erat extrcmum in vita; quo fauces slemate in interiori gulture, acn ingenti cum dolore; prlerea bantur
febri.

Arenas.

gem

hal)ebat caprarum,lue

infectum, qua brevi,

cx apo-

nullojuvante mcdicamine, occidcbantur, non sine E


ingenti illius viri dolorc, utpotc qui alia non posviveret. Forte ejus domum iriiiresideret unde

mate

in dttrri-

men

addiictuf.

$anitati

reddi-

adureardebat

Forte advcniunt

petituri

mccroi-c

utrumque,

summo m Ad grum accedentes uxo.'em mariti periculum. Consolantur vidcnl ob seque missuros aquam rebquiarum

duo

f.*atres

clecmosynam

videnteseum adeo dcjectum, diuntur duo fratres verbis suis lenlant, suadentes pranerca cri"-cre aquam ex conveutu sibi comparel ([ua si asper;

ut

gat animal

morbidum,

fore ut

videat miral)ilia.

fiduciam habercnt promittunt, commendantcs ut Absceut sanitati a?ger roddatur. spcrarc se fo.'c expediunl, quam cuui ilie hausisset, dunt. aquam mox expcrtus desiderium est, et quicsccns

Fecitquod jusserant, atque cx illo lempore, mulpcrmansit. Postea ipse tos per annos grex inlaclus indicium perciaffirmavit, quoties aliquod morbi
poret,

eodcm

somni

Experrectus, obdormivitaliquarito temporis spatio.

aiiisque

usum remedio simili cum elVectu, consiiluisse aquam illam adhibere, nec
se

Vulier, jecoris

morl>o afflicla,

ncc febnm aposlcmate di^sipalo, jam ncc dolorem convaluit. hal)cbal, atque brevi perfcctc ope.-atus Dominus 198 liaud minus stupenduni alterius in eodem oppido gratiam

frustra cos consilio


filia

ol)temperasse.

Illa

lempestate
gravi
febri

priefati Alphonsi nomine

Maria,

miraculum

est in

Beliquiarinn
taclu liberatxir.

dolomulierisgravilcrex jecorc laborantis ut prs sme ejularet. Ncc pacari potcrat, nec ris impctu ver.scnsu audiri. Fortc in oppido
comniiscrationis
cognitis cruciatu sabantur tmic duo religiosi, qui accesserunt subleet afilictione pra-fala; muliciis, particulam vandi eam causa Aller secum habebal quam inconcussa cum ex carnc saiicti Fr. Pctri, scrvabal, experftducia, ct mulla cum devotione

illico opiircssaiacchat, a qua,ope ejusdem aquae, diebus simiiia cst. Cieterum singulis quasi sanala contingcbant morbidis pecoribus. procul ab Are204 D. RapbaCla de Jubera, haud

/lliud

pjutden

jjenerw.

nasbabitaii.s

manipulum habcbat pullorum oculis insuetum, ex quo capU.rum. Malum (luidem haud vel saUem ila extcnuantur, plerumque intereunt, smt in matcria cxpcrtorum, nuUius
ut, judicio

hac

pruvenlus.

Jam cogitabat malrona totam


at

calercui
et

vam

extirparc;
reliquiin

rccordatur vasculi aqu?e

lusquanta

l)eus (.iwrai'clur i.rodigia

inte.-cessionc

sacrffi

immers;e fuerant, jam ab anno

sancti Scrvi sui.


liceret, ut ipse

Cum tamen
parti

per

decorum non
reli-

amplius in

arca

quadam

rcconditi.

Non parum
itaque lavare

eas

afflictse

admoveret,
fuerant,

crevit cxin fiducia,

quum

dictam aquam nec cor-

quias inarito tradidit. Vix applicatiE brevi prolinus dolores scdai-entur; et

cum

post co-

non fatente medit mulier et somnum cepit. Nemine lemissionem miracuU instar subitam liaiic morbi

ruplam nec turbidam vidcret. Coepit apparuerunt, pullonim capita, qui mox valentes laborassent; oculis sani, quasi nuHo malo atquc
nec dubitabat bona
daverat.
illa

femina id contigisse per

intercessionem sancli Pelri, cui

puUossuoscommendevoti,

habcndam
Frnter quidam

ardcnti febri

in prffidiclo con199 Fratcr.loann("sde Leganes, veutudegcns,ardentidccuml)ebat ex febn ; motus

205 Forte erunt

viri

parum

parumqce

nurac ("'""'"
r/s 0"''"'

in

per Dei sanctum Petrum dcvotione petiit quam tanta bihit cum hauslum sa_M)ius dicl^e aqua^ fuerit malo,nullo alio fiducia, ut omni libcraU.s brevi
cajteroquin adhibito.

amorem

ignari providentia-, rcs coelcsles capientcs, atque quaDeusregit omnia, ctsingulis se accommodat,

kaud ipemenda.

Petrut Sdnrhea

morlt j)f-o.rimus
rrvivitcit.

cxtrcmo inun200 Petrus Sanchcz Userus, jam versus mediam noctem sui aliquanto ctus Oleo,
magis compos factus, vocavit filium, gratissimum sibi fore, si convenlum pcteret aquam ivUquiarum rogaturus. Hic amore motus erga pativin, quem cum niorlc lucLanlcm videbat,
protinus proiiciscitur,
pulsat
iridicans

audiant nnraqui cum supercilio hsec et similia sapicnter docet tam cula Ast considerent illi quod ubi i-cspondet cuisanclus Grcgorius in Dialogis, miraculi cjus interlocutori, occasionc

dam

Petro,

a sancto Bonifacio,

dum adhuc

quividens vulpcculam

puer erat, patiati rapientem gaU.nam in p.-^


P^-^^^atus cst

diomatris
mitteret;

sua^,

Deum
subilo

nc

talia

per-

tintinnabulum,

ja-

nilorem

excitaturus.

cura fratres jara iu

Opporlunc quidcm advenit, choro starent. Adeat janitor,

ere,da Petrus rairari s.3 d.cit gallina isliusmod. peDeum exaudirc orationes, quibus G.egorius, provuie ua tunlur. Imo vero, reponit

atque

fauci

l>be.-alaq7,

est.

Ad hc vero

audilaque pelitionr, aquam dal. Suinma eral mo-

Dominus

agit,

obtinenm quo spem concipiamus

majora,

DTE DECIMANONA OCTOBRIS.


majora,

699
ilUCTOAE

dum adeo se libcralfm cxhibel in conceminoribus vel etiam vililms. Ideo enim (lcndis
purrulo
isli

coUalLTale (amora scu parva fornix. Huic imposita Ihoca fuit sacras complectens exuvias. Omnium

JOANItE

pelita

conccssit,

ut

sciret

qua cum

sUUim apparuit reverenlia


remedium.

et

devolio,
Viri

nec pauci

8.

MARIA.

yiraeulonivi

(iducia liceret sublimiores sperare gralias. 206 IIa;rclici hujus a?latis, in Anglia praecipue,

maiis suis invencrunl, sancti

intercessione.

advnsut AW'tnnoi
defens'".

pro sua pcrvicacia, in Deum irreverentia alque adliibere rcnuuut t'v^;\ hiimines insoienlia, fMlcm

208 Haec elovatio non habenda


nizationis.

est inslar canoelapsis,

Quid, no$tri*

Quamvis cnim
et

sirculis

dum

tnnporihu.
cftiiint elevatio

[cslimonio virorum qnantumvis gravium, quos ul miseros deceptores seductoresque traducunt. Ipsi Ut quid enim uti(juc conmii^cratione putius tlit,'ni
I

episcopi

in

sua (luisqup dioecesi levabant corpora

corporis.

eorum, quorum vila

mors

sanclitatis opinio-

nem

pra?
el

se

ferebant,

canonizatio qua'dam puta-

vos miseri obcaecalis?

quid nunc non credilis

rotur,

sufriccret

ad

quod

audilis

et oculis veslris vidctis ?

Quum

olim

prafscrtim

marlyrum;

nostris

publicam venerationem tamon lemporibus

in ipsa vcstra palria,

per intercessionem servorum suorum nciis tot ac tanla operatus sit miracula, ab omnibus credita et lanto in prelio babita? Iliec
si

summus
a Spiritn
bunuiii

pontifex

qui, quatcnus caput estecclesiae

sancto dicitur in negotiis ad universale

considerarent, facile intelligcrent

quam pnepo(obteslor

sterc,

quam

iusensate rejicianl el exsibilent propatrata.

digia

inpra^sentiarum
vcnerabileni

I.egant

sibi resorvavil tum boatifitum canonizationcm scrvorum Dei e. Prsfata tamcn translatio et elevatio, utpole dndum optata, omnibus ffratissima conligit. Ncc enim de-

spoclantibus,

cationem

enimj

Bedam, viruin quo insigniorem alterum terra illa non tnlit, quiquc suo tempore apud omnes imlubilatam obtiuuit fidem. Ilic vero libro tcrlio, capile quarto sua' IJistoriie Ana!ia,

cobat tanti

prctii

pignus
oculis,
in

sub
ut

lcrra

lalerc

ast

omnium cxponi

vidontos

Ia:'larontur,

quoniam ojus gloria

omnium

cedit lionurcm, ct

glorum c, i)lurima rpfcrt miracula; alquc rcgem Osubaldum (Oswaldum) tanta;

inter
fuisse

pnrcipue bujus provinci;e quam el roxit et fundavit imo vero et omnos rogni nostri incoUT Iiabont undc gl(n'ionlur, siqnidem aIi(|U()Usque ad eos
;

U scribilsanclitalis, ut coDlum terrse eum inviderel; Dominumque voluisse monstrare, quam grata ojus
sihi

pcrtinct vir

tam

insignis

unde

et

omnes eum E

singulari
oportct,

devolionc et

aestimationc proscquantur

fuissol

vita.

operando

ad ojus gloriam
Deiii

pluadiiit

simuUiue

sibi

persuadcanl,

Doum

ejus

rima post
lari

mortem signa
et

et prodigia,

meritis el intercessione longe plurcs largiri gralias

spociatim, terram, ubi in


viriditatc

pugna occubuit, singuIcnilate

quam

nos novimus.

Sancti

namque non
patriffi

sosuae

aurie

donatam, atque

lum publice, sed


pruspioiunt,
tari vcl

privatim

qnoque,

thesauri

instar halieri

sulum

illud, sicut et aliud,

&uis(iue

devolis ultra id quod cogiScopus awtorit


in

quo ellusa aqua, sacris lavandis ossibus adhibita, ot; ex omnibns Anglia; parlibus accurri ul aliquid cx tcrra illa dosumant, qus in aqua soluta, polionem mcdicinalom priebet variis inlirmilatibus sanandis idoncam. Nec profecto abbreviata hodic manusDomini ost, nec imminula potcntia,
TramUitio
ct

snspicari potesl, favent.


tcnbenda
vUa.

209 Ego vero metucns ne kipsu tomporis pcnitus oblivioni darentur tanla prudigia, (jua; Dominus
in

Servo suo el pcr

oum

operalus est (accc-

S. Petri

dentc praicipue
stringcre

obedicntia!

mandato),

calamum
iis,

ausus
in

sum

et

pauca colligere cx

eifvatio sacri

rorjjom.

in Servossuos oxpendat. 207 Pcr multos annos corpus sancli Fr. Potri in quo primitus depusiA'ulgari in sepulchro, tum.remansil sunima ab omnibus in veneratione

quam

qua' passim nota eranl,

Qua> tamcn retuli, vix

ali-

quid sunl

comparatione pliirimorum qua? di-

habitum.
cantcs in

Decursu
ct

lcmpoi-is

regionis circumjectae

cenda fuissent, ut aliquatonns cunstabit ex textimoniis bominum summse auctoritatis nec minoris sanclilatis et virtutis hic subjungendis f.

incolae sicut

fratrcs

ojus rcligiosi, sibi


sivc

revo-

per vitam sive post mortem, ojus intcicossione, patrata cernentesetiam fiduciani popuiurum undequaque ad vi-

mcnlem miracula

ANNOTATA.
-

a Scdcvi hic Abulensem consccndU dle


ccllo

iii

Judi
saV

sitandas ejus exuvias accurrentium,

visum

cst in

locum deccntiorcm
'

illas

transfcrre,
ct

quod quidem

1599; Majori cccksia; cathedralis, aequenti


ohiit
:

iv

Deccmb.

\^\\.

ScjmUus

est in

cum

Epi-

suadebal ct
el

vita^ sanclilas,

fratrum desidorium

taphio

D.

ndolium devotio. Statuorunt ergo instarc apud Pctrum Thominum, episcopum Abulensem d,
liceret

DD. Laurontins Otadui et


Abulcnsis,

Avendano,

episcopus

quondam
vere

Luccnsis, rogius consiliarius


piontissimus, palor

quo pjns aucturitate


corpus sancti
sorvo Doi
Viri.
valiit!

Iranslerre et elevare

frequenlissimus,

paupc-

Benigne

annuit pra^sul, utpote

dcvotus,

ncc ignarns cjus virlu-

tum
tus:

et

miraculorum.

sinuil cuni palre provinciali ot

Convencre itaque fratres guardiano conven-

Dccembris aiino 1611 (1). b Miracula qua- hic sequimtur latiusdcscripta, rursus quidcm occxirrent, sollein pleraque,invita

rum

ot patriaj. Obiit 4

non enim vulobant nimia cum ponipa procequod sulcat in hujusmodi vitari ostcntatio. Aporuerunt sopulcrum, et repererunt carnes pardore,

libvo sexto; scd, ut S. Petri, auctoreP. Laurentio, stylo breviler ex canonizationis ipse ait, strictiori

corruptas, partim sanas et integras. 'Nam corpora Sancturum, oiim resurrectura in gloriam, gencratim corruptioni obnoxia sunt, nisi spcciali miraculo conservata illa Dominus voluerit. Ossa

tim

inlogra apparuerunl, blando perfusa liquore, suave linlcis olontia. Mulla cum (lcvotiuno ct rcvcrcnlia

annolata. Nihilominus P. f. Joannis a Maria narrationem adscribendamhic duximus; S. tum quod hwc ad remotiora a 7iobis,_S. Petro vicicontincat niora referaturtempora ;tttm quod plura ilhtstrandamvitam etgloriamfacienlia. ad S. Viri caret comIpsc prcTterca scnbendi modus sua non mendatime.Adde, illis suppressis, truncam muti-

processu

candidis invoIuta,(leponunturin Iheca liunc infinem parala tanlo, quanlo per paupcrtatom nostram licebal, cum ornatu. Ncmini |irorsusrem patefoccrant,
vorili

lamque futuram prstfati auctoris,a nobis exhibitam scripticmcm. Denique parum cxinde voluminis
hujus auycbitur inolcs. editionem Gilesianam, c Jua-ta
qus:
hic

ne ab accurrculium lurba sacras rcliquias


tenerent.

satis tulas

Erat in paricle juxta altare


Reynos de Im (Im
t.

indigitantury videre est P. Joanne a S. MariA apud Dcdam llist. ecclesiast. Lib. iii, cap. ix-Mii.
Edit. Uatriti 1647.

los (1) Teatro ecclesiastico de laa Iglesias de Caittilaa. Auctore Magistro Oil Goni;alz Uavila.

U, p- JO ei jy-

Et

700
AUCTORB
JOAHKB
A
9.

VITA

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


:

Etquidem

capitis ix h3:c est inscnjjUo

Ul in loco,

spiritualis vitK contemplatiunis subliiitilalcm,

ma-

p
s.

MARIA.

rcx Oswaldus, crcbra sanilatuni in quo occisus est cujnsniiraculafacla;utqueil)i primo jumentum puella paralylica sit cudam vianlis, ac ddudc initium ejus<lem capms rata A l^iuc nnsus, versus iu Deum, qua^ devo-

apiicUaveris. gi<;trum non immerilo humanaa salutis Natus est S. Pctrns anno 2 nonagesimo nono miUesiino quadringentesimo Calhulicam repente Alcxandro Sexto
:

Peworiu,.

Ecclesiam
pontifice

CuiusfOmaMijquantafides
Uo menlis
fucrit,

etiam

post

morlem
est.

virl.itum

miraculis elaruit.

Namque

patria in loco, ubi pro

et in Hispania regnanlibus FerIsabclla Calholicis. Natalc solum sordiriaiido, et Alcantaram, olim Norba Ciesarea, inler cla-'

maximo

litur

dimicans a paganis interrectus

usque

liodie

riora

provinciae

Estremadura:;

uppida

Ordinis

hominum cl pccorum cesanitales infirmorum el ^"t^^'*' Unde contigU, ut pulvcrun lebrari non dcsinunt.
ipsum, ubi
firmis
.'^^nrns

quoquc militaris ejusHiem cognominis


perilluslrc. Palri

titulo,

caput
juris

nomen

Pelro
familia

Garavito,
satis
ut

cjus

"J^^ amj^^^^^^^^^
qui

,^.

^.ofessione

famoso, ex

conspicua,
talis civis

aufcrenlesct in

aquam millcntcs su.s pcr hoc


afiorrenl;

m-

autiqua, atquc autiqua.


pali'iai

Luc
rotur

quam non

dcdecebat, dedccebat,

multum conm.odi

vuielica

adco increbuit,ut paulatim, ^^*'''-'.^.^-^'":^,^,.^^^^^^^^ staluric vinhs redd.dent. fossam ad raonsuram

suee a rege catholico gubernator praT.cedum tali off.cio, nisi viros auturitate con-

spicuos destinare,

adhuc

mo.'is

non

essel.

Mater

Nec

illius inU.-mossamiranduiu in loco morlis viverel. infirmis ct paupedum nari, qui sempcr, darc, opcn. fe. e ?L; consulcre, elccmosynas quidem inloco illo vel de Don ccssabal. Et multa virlutum miracula nar-

Sanabria viro nobilitatc par; D. Maria Villela de qnan. uterquc propriis virtulibus, ct filii educa-

Sequilur sauatiojumenU ^a(^pa. rantur, Joannes a S. Ma/na Ex his eliicet quam appositeP. Oswaldi, qu:e cum prodiprovocet ad miracula S.
ctc. (t).

pulvere

loci

JHius,

facta

pluiimum iUustrarunt. (^hillibi reperi quo mensc S. Petrus natus sit. Quod nd parentes spectai, hispani scriptores paulo iatiu.s familiam describuni: Patrcm ejus dicunt Pelrum Gai*avilo, ^ewGarabilo; matrem, Mariam Villela di Sinabria,
tionc

die ei

Urracai filiam Joannisdi Sinabria ct

Gonzalcz Mal-

S. Pelri giis, intcrcessionc

de Alcantara patratis,
eptsco-

donado. Certum estnullumexS.

Petri parentibus

non uno sub rcspectu conveniunt. co7isccraius d Petrus Fernandez Tcmirw

pusAbulensiscstdiex^Sovembris \h^\,obut 1590, sepultusqucestinco7ive7m,abipsoSalmantic.Tlun. Discaheatorum. dato, S.Josephi Franciscanorum epitwphium : tumulo inscriptuni lcgitur
Ejus
^

ab Alcantara vocatum. Nomen hoc sibi Sanctus assumpsit, cum reUgiotiem ingressus est, ut supra monuimus. Nec etia/tn apparct Petri matrem ex Garavito alios suscepisse liberos. NullMsaltemeorum. inentio, cum ex altero suo marito A Iphonso Barfit

. Confidentius ra/ntes duospcpcrisse fiUosnarretur


hicasscritP. Laurcntius, quem et alii non pauci sequuntur, Alcantaram a^itiquis Norbam Ca^saream Juverit quxdam ex Ccllario adscribere. Adfuisse.

Abulensis, Fernandcz Temiiio, Episcopus anno 1590, 23 mensis hoc clauditur lapidc. Obiit pace (2). Augusti. Animaejus requicscat in dccreta essc mcminerimus ante scripta.
Peti-us

/te

vcrso flumine

Urbani

VIII,

qui Pontifex fuit

ab anno 1623 ad
Pontifici

Ti-ajano principi

annum

1644.

Attamenjamanteasummo

canonizatio proprie reservata erat bratifwatio et


dicta. Confer. liened. xiv (3). inscriptum Sequitur coput xx hoc titulo
f
:

opus admirandum. dedicalum, occurrit, Pons lapidcus in Tago finmine, qui solusne sine urbc fuerit, miUtari via3 adstructus ; an urbcm, Nurbensem coloniam, quam Plinius laudat, conjunclam hasi

pi-oficisceris,

Dc

buc.-il,

disscntiunt peritissimi

U^stimoniis virluli

et

sanctilati S. Pet.-i

redditis a

virtute conspicuis. S. Teresia aliisiiue viris vidc Comm. prxv. g S. Teresiam spcctat,

Quodad
i,

ubi ex

Aliorum testiynoprofesso hac de re disputavimxis.

lomseus Norbam Norbensis est, a fluvio in Austrum reduxit. Ipsi nuvitaHispani, qui negant pontcm urbis fuisse, quai in loeo illo est, urbis a SaraAlcanlaiie,

etiam auclo.'es. PtoCa-saream, qu;e ipsa Plinii colonia

tem

partim nia, qus: majoris sunt m.omenti,rcpenentur in prolixiori vita mox subjungenda.Satius saltem,
ergo

cenis

duximus postremum hoc capul totum, quod

saiis prolixu/in est, prsetermittere.

nccnon negleclum in quod Ponti cum aliis inscriptione nominibus civitatum non adscriptum visimuUis fuisset adscribendum. Contur, quum primo luco
condit^, obiiciunt,

nomen

Norb;r,

tra'sunt

xquc

docli

huniines, ilidemqiic

ilispani

VITA ALTERA PROLIXIOR


SANCTl PETRl DE ALCANTARA

Auctore P. Fr. Laurentio a D. Paulo.

qui in gencre ncc patria^ anUquitatum imperiU, sitneMcanta.-a plane novum opus, dubiumvocanl, quiinstauralum an ex eversa; urbis ruderibus Norbanum noincn iu poiUe non oinissum, sed. bus videtur|4). quffitempoi'um injui-ia est, deperditum ab ortu solis Et infcrius : Tagum inler et Anam pauca hujus piovinciffi /te/^;N>j memoi-a;

sunt

bilia

usquc ad Pontem Trajani, ubi clariora incicolonia, sive piunt, Norba cacsarea, seu Norbensis
Alcnntara
est, sive,

ut Ptoloma:;us statnit, rcmolior

LIBER PRIMUS.

abamne,dequasuprain Ponte diximus Hactemis


Cellarius
(5).

A nalmtate
quedum

S. Petri, el us-

vixit in

provincia

Pctrus a sexto analis anno primis labiis (quam redelibare incipiens oratiunis duicedinein s.ngulariter exculendu celebi-em liquo vitai cursu vesperti.iisque buris, reddidit) quoUdie matutinis
3

/''"'

Jam

S.

S. Gabrielis.
Scriptortt intcttlum.

M
.
(1)
, I

atlenUunem orationi etiam longa intcrtemporum intcrvalia impendcre numquam


Uexis geiiibus
suscipio,

itam Yiri

sancti

eniirrare

quem ob
;

carnis maccralioncm, pcenilentia!


The

porlenlum

ob

domus oratomittebat. Idque secreto in iialerna: exquisito ac dcvolo cultu rio, cujusipsG custodiam
et spqa.
Lipsiii! GeograpUia Anliqua, lib. u. p. 58. Edil. (VKj

17:3

Miftconaiieou Worii uf Venerablo Bedo. Operum tom. 11. {i) Tuatro cf.clesiasllco. Ubt tupra. "ivi. Kdil. Londin. I43. {'i) De Survoruin tiei Uealiticttlione, UIj. i, cap. vii 301 el -02.

(5) Ibid., p. BD.

agebat

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


pias alitiuas agebat. Ex instilulione insuper matris
spitiutn n'diciis rcliciendi corporis tara

701
parcus
fuil,

auctorr

edortus preces, summam orga beatissimam Genilricom pietalem concepil; cujus imposterum

Dei

ul

admirabilis abstincnliae, qua tota vita inclaruil,

'

"-

tunc velut prima tirocinia deponeret.

incrcmenlo lanlum profecit, ut reIif?iosus jam Baptista^ Vieffcctus, tlum in convcntu S. Joannis raoraretur, eamdem gloriosissimam Virgitiosae

Priusquam ad scholam rogrederetur, dictala rcvolvens, dubia


annotabat, qu.T solvenda cum aliis conferrct. Peractis studiis, hospitalia accedebat, ut ubi aegrotos
verbis ac ope solaretur inde ecclesiam ac dnmum repetens, post aliquod studii tempus, conscientiae
:

laurbhtio.

nem prasentcm

vidcre,

alque Angclos

siiji

ofTi-

cium divinum recitanti lumen mlnistranli's haberc dignus fuerit. Rudimentis litlcrarum sufficienter instructus sacrorum pioruuKiuc librorum lcctioni
incabuit;

magna

aninii consolationc

qua notabile aliquid cxccrpcns. postea sccum solilarius rumiin lcnclla

nabat; alquc jam lunc


per

aelate,

coutra

oxamine suscepto levissimos ejusdem diei dcfcclus asperrimis in seipsum flagdlis vindicabat. Tandem cubile adeundi proxiraus, prius De pmfundis xtro sc taraquam mortuo recitans, Deo animam commendabat. Diebus fostis, terapus anlcmoridianum
dicabat in ecclesiis orationi ac Missis inscrviendis

profanos libros odioirreconciliabili concepto. sem-

nutricndo servavit. Numquam cumque occasione provocatus, animo turbari aut


visus esl, qua-

maxime vero ad pra^parationem


sancti

suscipiendi sacro-

de uUo conqucri semper vuUura servans sercnum ac gravilate devota modeslnm, qui ludicra sodalium puerorura oblectamcnta sperneret ac fastidiret. Resi>lendcbant quoque naturaies gratia cura
:

atque ad graliarnm actionem sollicarcoribus atque citus. Post raeridiera visitandis tempus absumons, perreligiosorum conventibus feclionis semitas apud pios viros inqnirebat. Nec
mysterii

decora corporis specie


tion!
cti

adeo
omini
ipsi

communi omnium beuevolentia atque


futuric
foelicitatis

ut contcmiieratK existima,

etiam elargiendae elcomosyn;e pro facultatibus deesubsirat ; cum norainom se rogantora sino aliiiuo
dio
vita^

vacuum
tenori,

dimiscrit.

Iluic

insuper tam exactae


publica

pra^ludendo,
conciliaret.

San-

par in conversationc

mode-

pueri

appellationem

A pa.studiis

stia

rentibus grammalicae atque

philosophiae

admolus, ulrumque ingcnii acumine ac memoriae


fcecundilatc absolvit, non sine priECcplorum stupore plurimos condiscipulorum post se relinqucns.

respondobat ; ncc aclionura importunilale offondcret. Scd pra?- E sertira in cocrconda linguae oculorumquo libcrtate
adrairabilis disciplina

quae nec querapiam vcrborum

tanlam
ut

ipsi

cxistiraationem

apud univorsos
cando, plurimi
disciplinali

conciliavit,

magislri depr^di-

Summa
vero
quiis

crga parentes revcrentia, nec cum ullo familiaritas, nisi qui virlute eminerel: prsecipue
ei

imilando illum

tamquam unicum

iuvenisoxemplar

in principali illa aca-

cum

rcligiosis

viris

in

spiritualibus collo-

dcmia cclcbrarent.
5

frequcns.

Ecclcsias
;

orandi

causa

summa
a schola

Jam
;

devolione saepissime adibat


revertcretur,
contigit

maxime cum

Salanianticffi,

studiorum vacalio, fervoscente Eeslate pro consuctudinc acadcmiai indiceS.

'" """""^ ^^^"'J^^p^"''

"

ut ibi aliquamdiu

Dco vacarot. Hinc

batur

elapsa,

quadam dic, quod parenU'S, bora prandii puerum non rcversum admirali; pro eo

ad

Petrus hac occasione a parentibus propter anni absenliam patriam revocaretur

cum

inquirendo ad ecclosiam, qua divcrtisse suspicabanlur, fanuilum milteronl. Is omnia tcmpli adila diligonler perscrutatus, tandem in choro post or-

ardenlius dosidoratns, ideoque itcratis instantiis altiosollicitatus. Cui tandoni vocationi. laraquam rovolvcns, post sprclara dostudiorura anirao

rom

ganum. puerum divina contemplatione adeo

ab-

ac honorura priemiis pcrsuasionora, libcnlius acquicvit;covidclicct proposito, ut Cip.ptam in aca-

sorptum invenit, ut nec vocc nec signis rcvocare ad sensus posset. Quod confestim patri renunlians,
tanta

demia vivendi seriera secum in patriam Iransferardcntiori pcrfcctionis ret. Unde postea Alcanlarae,
desiderio
adversarii
tur hic

eumdem

laelitiffi

ac

spei

ccrtitndinc

affccit
,

accensus

atqne

orationibus

instans

ut provectura

aelatc

virtulibus pracclarnm

pa-

quoque

lentaracnta non cvasit. Conaba-

terno animo prssagiret; jnboretque imposlorum, ne ullus contomplationi intcntum ultra turbarct.
atudia
tat.

ingcnii capacitatem, scicntiarum ac priemiorura dccora juvcni exaggcrando ad acadcraiaj

Hpie-

vita 4 Posthffic pator Garavito oxivit e

ad ex consilio propinquorum transiit ex C nuptias nobilis viri Don Alphonsi Barrantes sinirularis ex quo duos fdios pcpcrit. Huic vilrico patcrnoaffeclucuradeS. Pciro erat quare quarphilotumdccimum annura iElatis agentera, et in allioribus quoque sciontiis idosophia instruclum,
,
:

malcr sccnndas
ot

sludia revocare.

Ille

autem inancm gloriam


ac
fortiludine
,

llocci

facerc animi hnrailitate

orationis

quoquoassiduitatcobsislcrc porgeliat, conlra illcinvacebras quascumque divina virlute mirabilitcr


lescens. Ita ut

de perfectiori

vitae slatu

serio deli-

berans. divinagratia ad religiosum evidcnlius sc imi)cili agnosceret.


6

suscipicndum

neum, ad Salamanlicensera acadcmiam

inter

lli-

Illicjuvenis spania^ lycea celoberrimam dcstinavit. domum porenon aliorum more cxlra patornam

Non pridora Oous vcncrabilora P. Joannora a Guadalupocnraquibusdamsocns evocarat ad lunobservandanda quiodnm Oratoria pro strictiori
sancti P. Francisci; tia rclitiiosi Instiluti

;^,,,^j,.

proquibus,

grinantium amicitias quaerere


prope ecclcsiam
ac
raoribus
cl

sed habitationem

familiaritatem virorum spirilu

uno dircctore spirituali uterotur, curarum pro patre ac studiura addiprimas habuit. Mox juri canonico speciraen edidit, cens,ingcniiatquc profoclus lalc utmagistrisapprobationcm, condiscipulis adrniraclavam cxtorquerct. tionis simulquo leraiilationis lam exactara habebat, quo deTcmporis rationem non subtrahcvotionis e.\crcitia studiorum horis
pra;stanliorum cligero, qiiorum
rent, ut antc

apostolico Brovi, ouobtcnto ab Alcxandro Scxto titulo sancti Evangelii priediclus

slodiaraquamdam patcr ercxerat: quod tamcn


dissidia

breve

paulo

post,

Ferdiuando. ad truncanda instante catholico rcgc fuit. At vcro codcra anno. quo revocatum
S

Pelrus nostcr

vita;

oxordiura habuit, zolatores


oralorii

iideih

constantissirai

altcrius

fuudandi
.

propecivilatcmTruxillo in provincia Eslremadurae


pontifice impctrarunl. ilcrum facultatcm a prajfato contradictionos, atque vexaPropter quara muUas proptor rccollectionis tiones passi. denuo tara quam ex morte magnae sanctimoniae disporsionom, gravissimara senserunt. P Guadalupe, jacturam landcm religiosi, eamdem reforniationem

lucem ad oralionem evigilans, paulo ubischolaelempusopportunum post ad ecclesiam,


rit

expcctaret.

properarc quasi pro lcge sibi indixepercipicnda sacra S:epe etiam ad camdera pro
fervido alTectu

synaxi revorsus, quandoquo cjus meridiem ad hoextasim raplus videbatur. Circa

Aliquot

custoprosequentes Leouis X. P. M. indulto aliam ^ diam

704
AUCTORB
P.

VITA

?^.

PETRI DE ALCANTARA CONFFSRORIS


templum mamiala, hserunl;quiaa quibusdam excculioni
in

FH.

LA,URBNTIO.

dum tradit custodiam madur.^ (Labitur Uelyot proviyxciam erectam multo in S Josephi hoc aniw fuitWU provim-ia hocsvbtitxilo cogitatxnn
;

salutcm suique ipsius conin Dei gloriam, proximi Nec in solo baec p.-oposito redundassent.
varias partes
pi-o

tardiys de

in

provinciam crocla fuit {snb titulo patrc Angcio dc ValUs creato primo Provinciali
viro vcro aposlolico.
dispone.iti,

sancti Galme-

conversionc inlidol.um

in.ssis

mai-tyrii iialmam conluierunt.

ladolif).

occasio data

fuit,

Huic, provinc.ie res ad civilalis lacis

convenfundandi ibidcm novum Juliffi probalos v,ro , religione lum. Cujus principiis, de A S. Petrum alque inte,. ipsos, i>rimarium
instantias,

Ex quorum nuniero ob s.ngulareni Fr. Joannes ab A^iuiia, servus Doi Alcanlara pcrcarus, in perfectionom S. IVlro de ipsomot B. Pol.-o .n Indiam alii alio pcrrexerunt, eamdem Dei gioriam ibiIIi^paniisrcmanonlo;ut
;

ipsiquc religms.. bcum ca tara dcstinavit ulgo quudan. Oratono in nasterio designanles s fab..cam ecclesi^ ac convent
:

mo-

dcni alitor promovorct, sanctussuggei-ebatiili. 19


S.

qucmadmodum
in

Si.iritus

Jamatribus annis

conventu Pacis

Jul.a^

.Sairos
oriiinrs.

fvtcipa

Potrusdc

Martyrum

dicto.

incenerunt.

Elucebat

aulcm

pra^cipue

b.

Pclri

cura

quam
P.

AicaDla.'a innoccntcr vixerat, ejusquc intog.-e gcsla, salis provinciali nupcr


poi'specta erat;

ndL^iassiduilas.quamajoridiei parle
lidendo tantomagisadmiratione
u"
ri"on-

pro-

eieclo

F.exonai

idooque, utsc
lit-

alque

adjuvando

operar.os dosudabat dignus, quanlo po^nilen-

ad sacros o.-dims
teras sigiiificavit
:

suscipiendos accingerel por

quo imposterum majoribus

ofll-

confectus.

noctes
Un.le

etiam insomncs
ecclesi^
et

in

o^atione conlinuabat. promota, reUgiosi mun.a cellarum conslruclionc sunt s.ib uaobircalqueslationes faccre permiss.

abquot

populorum uliiitaciisdestinalus, el roligionis el posset. Excusare quidom tibus prodcsse fructnosins


Pelrus indignitatem suam p.-ovinciaii sacri oi-dinis tenecl timo.-om quo ex reverenlia oxpiicaie; iiumibter tamcn cedcre divinae balur, morvocationi consuilius duxil, ut prompliorem

imprimis

S.

cura sancti Potri;


sacerdoli. sed

cui

iHam,
illa

quamvis

nondum

virlute in

familia pra^em.ncnti

tificandi
sui

seipsum occasionem amiilecteretur.

Nam

provinciaJisimposuerat.

B
Quomodo
etset.

pr(e-

prudentia tanta virtule ac indicia forenl singulans cniluorunl, ul nianifcsla rogcndas animas concessi divini muncris sib. ad prircipere solel)at, quod prius nihil cnim subditis obedicnlia^ jugum suave ipsc non facc-el, quasi cNei|cens, bumilitalis abjocliora
17 Initia
unioii
:

ad singulos ordiiics itoi-ato iit adeo rigorosis se pa-nilonliis prius disponobat, ca^terorum fratrum tam pubiice, quam privatim commisorationom simul ac pielatem commovercl

pra;cepto compulsus, E

nrobando. Ollieia aliorum fervorom

lan.

seduiitale,

quam

v.g.

anUa

doposcerc quo!'um etiam oi-ationcs fervcnli animo tandom 1524 a;talis 25 ad non ccssabat. Anno quod in sacordolii gradum reluclans maxime, eo
suporioris diaconaUi manorc optassol, ex mandalo oratiopi-ontovctur; atque in oo vita' auslo.-ilaloin

autom pr;pvo..iobal: in pra^cipiendo a-mulabal.ir, eamdomquc M.ppiican<li lonitabm 'an. coiri^end.s jug.tor o )sc.-in defrclibus quorumdan. quajstualione redounlibusbiande F.-alribus a
vans
pedes oocur.-e..do. g.-alias agenrio, cbarilalis ofr.cia oxbibendo raque religiosa^
sollicite

anabililalc .p-

nisque

f.-oquentiam

augei.s,

saci-if.cium

p.-oprii

lavando, Ccole-

Deo redemptoris sanguinc divinie gravidebatur. Quanta vcro devotionc ac


sanguinis pro
offerre
tia;

adco

afiluentia

primam Missam
licet
;

celobi-avit.

vc-bis

inservi.-e

salagobat.

ut

ipsa tcnentud.ne

explioai-e

non

quamvis vultus
oculis

immutatio,
aflectus
(OTt'

airoctuspln.cs ad

,inm
ncrlatis

reiigiosa^

itotum p.-ovocai-ct. conbu.a paunecossiUilibus suUicicnter, transg.-cdiens; ita ul paunon


ludatoris
illus-y.s

Prov.di-bai

lacrymarumque
formatos,

profluvium

animi sensus Iranspietatisque

adstanliuni

co.-dibus instillarent

nertatis zclalor

D.
l).

Oomez FerCatba.-ina; de
sffiiie

20 Non dcfuil confostim provincialis novo


noiv S Pelruin auge.-e,

ionntvr

inu-

mnfffW rwtn
friii tv.

cnm animarum
pra^vidons, boc

lucruni ex
illi

nandrsdeSolis.ejusquc conjugis
suppiicando

aliquando injicorot ; Silva iargilinnibns Invna Francisci paupertalem, ..< s;...cti

eiusdcm p.a^dicatioiie commilterc deliberaret: sod an scionlia liltorarum


sacraruni
suflicicns csscl,

ollicium

eleemosvnarum
di-naro."ilur se

copia, la^derc vellont

nequo do-

aliquanluin addubilans,
doctrinae

pra^scnt. tanlum recipere, quantum de craslino min.me nocessitati su(nco.-e judica.-el,


sollicitus.
,
.

mirabili succossu, ejus

omnium animos de
firnialns
intelloxit.
in .*oligiosa

prorundilale

Conligorat
^

quippe dic quadam


tione priccipue,

confcrcntia licora-

^
Ejus pieta$, bumiUtag, ze
lu*.

obsito. oxiguum convenlus loco allissimis pinis invocatione devot.ssimi nuo.ldan. o.-nto.-ium sub ab al.osuisaneli.luannisKvangelista'; quo sa^pe

18

Construxit sibi S. l^elrus, in

sen.oto

bujus

ul superior, post aliorum cffata, facere ; a quo se S. Pelrum urgerct oliam vcrba coactus tandcm pifficepto, humilitor excusans,

oculosque in coelum attolicns,


toriam rolractavit,
ca^, Scbolaslicie,

ila

propositam ma-

rum

conspectibus
iH-tcns,

socede.Tt

ad

contomplat.on.
cordis iiitontransvesl.g.a

ut

omnibus stupo.-om incuteret

vaca.idum. Ibique gemiluum


tio..e ca-iu.n

atquc

Myslitam dioondi lacundia, quam torminorum,

Dco app.-opinquans, .nterdum


arborun.
Seevilia:

ca-torarumquc soicntiarum i-xplavirtulis aninr

in

aere

elevatus. visus

sun.m.tatcs

nalione, qua

ounctis eliam

innam-

cendissc

fuit.

quoquc
solo

mabatur. Undc insigni hoc


tus,

(qua corpus

suum

castigabal)

pa.-.(a.l>usquc

provii.oialis

atque

toslimonio approbadofinito.n.m declarationc


solius saci

aspc-so
favo.-es,

sanguino appa.Tba..t ; qui bujusnmdi oxc.-citiis


studiosissi.ne

quando

cc ostes

ad prirdioaiidi
cis familiari

munus admissus,

Codi-

rospondcbant,

humilitasS. Pctri lerspiritualiacolloquia

cclabal.

Frequcnge-

studio,

vorum

lib.orura usu, magis quan. n.ullorum cum plurievangoli/.andi modi.m


(ivnrilianUf

cum

f.'al.-ibus

miscens, se
caeter.s

lamquam

inforiurem rudio.-emque niato.ia. quam r.dci, rebal; nec alia se.-.nonum zeius; ut si pauperlalis, regulaiisquo disciplina^ pro Evangel.. pi-a>occasio ferrel, marlyrii quoque fervorem S. Pet.-us dicalio..e optaielur. Oin..iuni

niarum animaium oon\c.sionccom|irobavit. fH saccrdos factus, elcc21 Ela|.so anno. ox quo


P. Angclo a toquc scounda vice in provincialcm destinatur conValladolid, guardianus ab eodem prope Robrod.llo. vontus sancla; Mariie Angelorum dispiiccntiam tcmporabat obc-

gelorum.

llujus

inilammabal

ad subounda

ili.iora

longinqua, car-

dicntiai

ceres. cruces. aliaquc

torraenla,

dummodo omnia
Comm.

{ad quam subn.issione, atquo solitudin.s orat enira locus. propcrabal) .oprffisenlatione
:

cleotionis

Ordres ReUgieui, parl. v. c. ix. Confer. (1) Hisioire Ue

prtsvivm.

n.

profunda

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


^ profunda valle
sus. Atl qucin
in
altis ot prjeruptis

705
ADCTonB
?

montibus obsesiiovis

cuni

jam

aocessisscl,

motivis

bus evasit divino hacc munere provisa, quae in spiritu jam S. Petro innoluerant. Unde summo animi
jubilu
Natalitia Salvatoris pcragenlos devoti
reti-

Fn-

amorem, divinamque conleinplationem elVerebalur. Excilabant enim devolam inenlom vallis amienitas herbarum odore
Croaloris
lauilom, atque

-*k"o.

giosi, graliisque
ditis,

summis
postea,

eamdem

divina? Provideiitiae redcx ipsius cibi saporo, coe-

animalium eliam quonimdam faniiliarium sua violenlia, ai|uarum ex vicinis montibus decurrentium copia et fcecunditas, piscium abundantiam viciiiis papis deferens qiiercuum dcnique
fraiirans,
;

lestom voro fuissc comprobarunt. S. Pctrus itaque devolo sermone confortatos ad fiduciam in Deum collocandam tam insigni beneficio confirmavit.

Porplurima
ipsius

alia

miranda Deus
qua^
Iribuerot,

Servi sui devolis

imminontium pralissima umbra simul ((amquam igni) pabulum devotionis


fagorumquo
conventui
S.

hic contutit benoficia;

dum

Virginis pietali

bumilitas

suis inlercessionibus

Polro ministrahant.

Delectal)atur insuper valde


claustro,

impelrata, integram in variis necessitatibus con-

paupertalc conventus sine


torio

cum

dnrnii-

ac

collulis

anguslis, et ecclosia cuni duobus

oum

cessam gratiam roportabat. Ex quo populorum ad frequenti concursu Matris Doi cullus, et sanctitalis ejus

dumlaxat aitaribus construcli. Que tamen omnia


devotione
venorationi,
sacratissima;

odor

in

remotiora loca mirifice diflunP^^rurhetetop'


.

Virginis
altari

superabanlur
illius,

debatur.

cujusimajro in .supremo

populorum exposila
quie
oiiin

mmnoriam revocabal

32 Absoluto tandem in conventu sanclae Mariae Angolorum guardianalus olTicio piNecep um stbi
,

a S. Palriarcha Francisco, et adhuc jugilerin Por-

a proviiiciali

fuit, ut

pro aniinarum saluto ad prae-

tiuncula adeo mirifice excolitur,


piolatis religionisque
siite

tamquam

priina

sors

felicissima.

Sed

augebat otiam pietatem loci, quod ab oodem S. Patriarcha designalus, aliquando illustrcm sanctilatis

dicandum per Estremadurae provinciam discurreret, in qua nomen ojus magna veneratione colel)atur. Noc segnis ipso in obodiondo, sacrum
duiiitaxat

codicem

.secuni

deferens,

mullis urbiDoi

facom

illic

accondondam fore piu'dictum erat;


S.

bus ac oppidis
tiplici

istius

provinciae

verbum

mulE

B ct non immerito do

Petro interpretari licebat,

cum
raro

fructu annuntiavit, oo etiam uboriori,


ptenitontiie

cujusporprlua
Ejus orntonis
et

ibi

momnria adliuccolebratur.
anguslia spirilus fervorcs coarPetrus ad vicinam in valle spe-

quod

exompto obslinala magis


ecclesiastico el pro-

30 At quia
hiiicam sp

loci

corda opere et sermone simul potens convorteret.

mt>rttficat'Q-

ctabal, iiiterdiu S.

Matoriam
lie

sibi

communitor ex

ntispintuii.

subducons suspiriorum disciplinaruinprojinquum


aeri

phetis seligere; ut
peccatis

omnium conditionum homines


judicio, inferno ac

qtio liberlali in absconditofrajna taxabat. Inteiduin

iiberius incrcparct, ot motiva apliora

hyeme

rigidissiina
.a?pe

ingrediebalur,

nudus oxpositus cadontium ni-

amncm

maxime ad oommovendum de

vium copiam diulius sustinebal. !n convenlu cellam angustissimam incolebat, qua* cam|)is opposita,

murte frcquontius usurpare, totius fere pra^dicationis ejus series fuit. Et quamvis vohementia dicendi ejus oratio intumcscoret, verborum tamon
suavitatc

eum

cceli

aspectu libero recreabat,

dum

post

oulparuui

gravitas simul

ac

pcena

ila

horae unius quictem, Ibribus, fenclrisque aperlis, noctu ad conlomplandum consurgeret. Hinc genil)us
ilexis

tcmporabantur, ut potius ad detestationcm


rel.

flecle-

quam animos
Ad

terrore

nimio
vero

exasporaret

longas oran^Ii moras noclere, usquefaslidio ipsi


irritati

pertinaciam.

omnium

ad compiinctionem

quo earum

maligni spirilus,

eliciendam praecipue conferebat pra?dicanlis aspectiis,

eum
post

objoctu horribiiium apparitionum deterrere


saxis

qui vullus ct corporis macio, austoritalis ac


^''" ^obiiiM
^''"'';'"'*

impetore aliquando tontarent


roligiosi

idque
conillu-

pcenilentiie lineamenta clarioraexpresserat.

tanto stroj)itu ut

somno

oxcitati,
;

33 Transiit postea Plasentiani.


eratia divina
. ,

ui)i

singularis
j

ventus ruiiiam instare pertimescerenl


ac cella B.
caHtuK
tnissa

donec

cescente iterum die, lapides et saxa in dormitorio


Patris conjocla
licct

conversione

...

qure in oo operabalur, plurimorum


I.
,

""

.1-

verno.

eluxit,

praeserdm
Caroli

iiobilis

cujusdam
et

causam manifeslaront.
contemplatione

viri D. Francisci Floriani, qui

iHuc ad habitandum

31

Ilujusmodi

absorptus

socesserat postquam

aulam

exorci-

onnono.

lamen curam non negligebat, tam subditorum sollicile providondo ^ quam ad perfectioiiis studium verbis eiiam elTicacibus exhorlando. Exemplo aulcm omnium rclis. Petrus, officii

necessitatibus

tum, ipso imperatore st^ abdicanle impcrio, reliqui.-sot. Ilic utiquc juvonis spiritu et opibus clatus, vanilalibus sagculi adeo dilTluebat, ut contra P
alios

giosarum actionum omnes ipse praeibat


innocontissima
vivendi
ratione,

ita ut

Iiac

qua

conventum

quoqno, qui cx S. Pelri de Alcantara serinonibus ad mrliorom frugem rcdioraiit. insoioscoret. L'nde quadam die porsuasionibus quorumdam ami-

ejus religiosi habitatoros excolobant, recte duplici


litulo

Contigit aliquando Docembri mense, prope


lilia

Reginse Angelorum consecratum judicassos. Nata-

corum inductus, vim dicondi Viri adliuc igiiorans aut parvipondons, ad oum audiendum facilius cum
aliis

accessit.

Sed ad ipsius

S. Potri

quasi spirantis

Salvaloris,

omnes

nivium copia
solito

(iiveciudi,

ut

conventus aditus tanta ad quvCstuandum pro

prius auimo et ex .suggcstu inlonantis consiioctum


lurbari,

mox verborum

cfiicacia,

qua amalorum

victu exilus negarelur. Lindo transacta festi


alia

vigilia sino

refectiono

quam

spirituali,

qua

Christi nascentis

cxomplo ad

fuluciain divinae Pro-

exaggeralwl, vohesa.'cuii canitatom ac supplicia mentius commovori, sudorom quasi foris orumpentem ac cordis compunctionom inlus prrsennulla prsesentium verccundia prohibitus, in lacrymarum ac singultuum torrentos totus resoltiens,

videntiie S.

Petius de Alcantara

omnesanimabat

cum
omnes
ret,

ad
in

noctis

colobratiunom et diviuas laudes


convenisscnt,

ecclesia

priusiiuam ad

vitur.

Atque hoc modo locum

divinae

gralia;

ac

celebranduin

solomne sacrum S. Potrus procodofuit ad portam signum dari; ad quod accurrens pro more janitor ratus aliquos casu aut ad iioclis devotionem cx propinquis montibus invenit duas illuc se recepisse; aporlis foribus
auiliium
sportas

porsuasioni

praedicatoris ccdens,

eum

teinplo

usquc ad conventum suis quasi

vestigiis insccutus,

ad i)odos tandem provolvitur, ct supplex pcccatorum modicinam flagrantius deposcit. Quem S. Petrus

mira (luoquo

lonitate

suscipiens,

ot

hujus

pano

obsonioque

exquisilissimo

plonas.
dili-

com()unctioiiis perseveranliam
stituta die,

commendans, consibi

Quod

staliiii

guardiano

nuntiaiis,

oinni(|uo

qua ad confitendum

pcccata rediret,

gentia frustra adhibita, ut

vesligium alicujus,

qui

cum

neccssariis

documentis pro eadem confossione

haec attulisset, invoniretur; comi)erlum salis omni-

bene dispositum dimisit. Franciscus vero 90

donmm
suam

706
auctobs
p.

VITA
repptcns
.

S.

PETRI

I)E

ALCANTARA CONFESSORIS.
D spiritum conccpit. ut vita habitu, singularcwn laudal)il(Mmiue lcrtii Ordinis admortcm egisse observata fu(M-il
,

moribusque mnlala

sub

f.

mutata adeo facie, occurrcntem suam sinislri alicuius casus uxorem suspicione qiiadam
;

LAOBEHTIO

cxplicans, <'am.lom prinium pcrculsit mux causam ptonilentia^ consortmm, licc nuoeiuoa.ldoluris ot priescri!)ia die ad innocenUMu, commovil. Poslea peccatoruni mtegram devotum Patrem reversus indicio vaconfessionem pcragit summo dolpris vita^ ordme monitis salutaribus pro nov^
riisque

vitam usquc fdia^ cujusdam noliilis 36 In eadcm civitale trcs corporis forma animiquc dotibus ordc* Chiavcs, raulicbri f(tdari quonatissim, vanitate Unlura vid(^bantur. At. postquam semcl li. Pa-

fcm nlice (r

dammodo
tris

c(mcioncm audicrunt,

lam

efficaci

vocatione

rcnunl.al. Uaquc susceplis,siecuiii,ompis integrc " iiabitu, ct l^'^"'' ^ impostcrum simplici ac vili is quia lervore d.vot.on garique vita conlcnlus ptcnitcntis genere invaluU,
;

omnem

ornatus fastum in cinericium pipnitentire rcgulam comhabitum alque rcligiosam vivendi duce ac patre spirituaU, ut. nisi eodem

mutarunt
in l)orsuasiE

patcrna

domo remancre
fui.sscnt
,

pro aliorum excmplo

virtus crcscebal.

tali

iaret S. Pctrum acccui uxori tandcm occasio.uMu mariti exccssus lcmperarc dendi, rogandique ut

simul
:

monastcrium

ingredi
perfec-

omnes
tioris

dcliberassent
vitai

nec ideo

minus

in

Sar^tur.^tveroubiipsaadS. Pet.iexlwn^^^^^
nes conccptus sui illico omm vano bras quasiilluminataagnovissct, ac mariti fervorem a^mulata ornalu deposilo, l)onorum parte paupcribus ero,

cultu sub tanto magistro profcccrunt;

errorcm, vanilatumque

illctc-

quin admirabili

omnium

icdificatione,

vitam quoS. Petrusfft/ar-

quc
Fr.

cum

ipso

magna

fama clausisse constanter feranlur. provincialis servus Dei 37 Erat hoc tcmporc Pctro in conventu ManxarMichacl Roco, qui S.
sanctitatis

duintu
ti(V.

1'Uiten-

suscipiendo lertn rcligiosum latrcm pro convcniunt. Iliculrumque Ordiiiis habitu uterque pcrlcctioms imbutos consolari, regulisquc
gata

retes
cipio

habilum primus dcdcrat. atquc cx iilo prinejusdcm virtulcm probo perspeclam habcbat.
convenlus Plasenli;e, nulla

Destinavit Guardianura

blande
lertii

Ordinis socielati adscripsit


ipsi,

quam postmo-

dum B cum
,

magnis piclatis operibus addicti. sumraa

civitatis admiratione ct iedilicalionc univorsffi

admissa; ipse ipsius iicct validisshna excusatione prudcntia, zelo atque vila? cxcmplo vcro tanta fcfellcrit, nec exercuit, ut neque spem cujuspiara
prius
ix

reiigiose profitcbanlur.

sc

gestorum existimationem minuerit. Ssercligiosi

34 Rcvcrsus cral hoc

lcmpore Plascntiam

fra-

pius

illura

aliiquc fidc digni, ut dcvotus

"Jlrn.
iapit.

lerquidamD.l^rancisci ex Flandria, cui nauseam


suppcllcmovcbat videre, quod <edes fratns omni tam Domini ratio vitie quoquc ctilli spoliatac
,

propc quoddara comes Torre&ani, vel in horto vcl conspexerunt, cui iiro more ercmitorium orantem
brachiis expansis elcvato
in

acre aviculre insidesicut

potius clauqua.n familife modcralior, religiosi se fcrrent. Quamoprs stri quani palalii specicm quasi lioc brcm animo turbalus frcmcbat sa^pius, aliquani nobilitati suie asper-

conciinMido, cura bant; h suavissimam melodiam

cerncbanlur ad scnsus revertdjalur, avolare


et
aliis

in

perhibetur. locis pluriesconligisse

Non

instilutum
gercl.

maculam

tamen

Et licc!

fralris

pcrsuasionibus rcduci non

bat, ut populo

praidicandi cxcrcilium interim adeo sibi airccto prodcssct. Indc in

intcrmitte-

taincn ejus induposset ad saniorcm opinionem; animum tangente, resipuit. Pr;i;venerat stria, Deo de fratris errore vidclicct S. Pctrum Franciscus, d

dio nivium campos egrcssus orabat, etiam sub Visitabat quoque mulrigoribusexpositus.

aerisque

torum
bcos

icdes,

ut

spirituali

consolatione
ofi-uMo

animarum
piffife-

supplicalionibus instructum rot;avcrat, ut dcvotis

quaa Deo conversionem audiendum sermodam sccum in ecclcsiam, ad qui, cura ex suggesiu nem, fralrem conducil conspiccret, toto corpore contremiPetrum S, quasi judicem sententiam sibi diccntcm
cjus obtinerct. llinc die
:

salutisuccurrcrel: et in paupercsquc nobilioribus divitibusque


rcbat.

hoc

cbaritatis ple-

38 Quidam devotus civis


transitu B. Patris
ct

summe

gaudchal
I

in

-r.

{'uturnm puelliilcc

pra^dicit

domura suara ab

ipso

bcMicdici,

annvtittttan.

scens,

extimuil,

Mox dicendi vi ac verbi divini efficacia firmum emendationis propositum conconvictus suggestu S. Pecludit; adco ul desccndcnlcm de
,

scipere solcbat
lari.

aeteros filios, puellara hahebat benedictioncm sudcccmannorum, quffi genuflexa devolius, atque etiam pcdcs os(miin

hac

intcr

contrum prajvenicns, eum de nova; vilie instituto errorum veuiara C suleret supplcxquc prffitcritorum per cum lacrymis dcprecarctur. Dein purgata lotum se conscicntiii, confessioncm generalem
exerciliisspirilualibus, vivendiquc domcslica; reita ut tola hsc tam conspifratris conjunxit

agnoscens magnani hnjus Inde in spiritu B. P. oiim futuram serio cjus curam puellEe pietalem
,

patri

commcndans.

sibi

insirucndi

spiritualibus

Succcssit audocumentis magisteriura servavit. dccumbcns inorti tem jam adulta^, ul aegriludinc habcrctur; quod cum absenti Pelro

propinqua

guUe
cua

spiritu innotuisset,

ad domura cjus pergens agcn-

donms,

tam

illustribus

virtutum e.xemplis

lem animara
oculis,

invcnit.

Mui,ntibu,

vanita.

nuntixm

iraposlerum voiulscliola piciatis luccrcl. rcd35 Mulicr quajdam nobilis , qua^ magnam suoruni partcm comtediis, ahisquc vanis

ac aigrota^

manu

Scd ipsc clcvatis in cccUnn iraposita, parcntibus ad-

stantibus dixit:

Nolitc

morlem
sibi

filiaj

lugcre,

quam

dituum

Dcusiuvitaservabit, ut
lctur.

majori

fervorc lanm-

nutit:

oblcclannMUis impendebal, cum aliquando in aliarum fceminarum comnnM-cio, dc supradictis conversionibus judicium facicns, cas levitati mcntis
adscribere audiretur
;

tate

r.ccplasaniMoxaBgrota in eura respiciens, gratias egit; atque dein devotissimas liberatori

adeo conlrariis rationibus


fuit,

ob perfectionem suscepto tcrtii Ordinis instituto sciihuic arguraentura subinde vit^E. narrationi
bcndi ministrabit. y,ro,OptimCvai CorduDa, lniti,proximaw 39 Alius dcvotus nomine Franciscus occurrcns per civitatem pranunttat ncKotiis plurimis addiclus morcm habitura ejus morlemPoU-o dc Alcantara, juxta sevcnori vuUu sandcosculaturus accessit. Huic
ctus

praidicLarum

convicla

ul

tribucret

casdcm

de Alcantara, pricdicalioui simul lcmpore ma.ximo eum vidcndi auel eodem diendiquc dcsidcrio accendcrelur. Itaque eccleac sanctimoniai Pctri

siam (piadam die sui^ra moduni compta acccdens, quamprimum S. Pctrum ad pra^dicandum proce-

Pctrus dixit:

Francisce, conscient.aui
te

tuam

denlem

in

ocjlis

babuit,

stalira

velut
faciei

sccrelo

quodam rubove confusa peplura tamquam si viri Dei extcnuata

obduxit,
luxui

figura suo

susceptis expurga, et sacramentis ecclcsiai quo d.clo prjp epost.-idie raoricris para; quia Deum piTCcs oblaluriens proraisit se pro eo ad
:

prffi-

convitium fccissel. Dein summa attcntione sermoni ejusdem adsistens, tatem ex eo conversionis

viribus rum. Illc vero quam.iuam intcgcr quasi hoc a Dco ipsi tamen servi Dei fidem prajslans, revclatum

dicio

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


,

707
narranda occurrent,
auctobe
*"'

revHatum
stupnro

qui fuisset; statim socios, hffiscrunt, reliquit. porculsi

ex

tali

casu rebus

scribendum

esse, ca quae alibi

*'"'

Inde

monslrabunt.
43 lixplotoigilur guardianatus
sibi

Mii^ (.'mporalibus
tis

dispositis, sanctisque

sacramenrcce-

ofTicio,

ac

depo-

LAOBBNIIO.

,,,.

cum magua compnnctionis


morlem

exprossione

ptis,

quamvis rbe indies oppericbatu.-. Kt videretur, lamen circa sequcr.Ii sanus adhuc esse praecodcnle innrmitalis vosi.orlinam horam, nullo spoctain terram cecidit. A(i quod indicio, morluus

de fratribus cura, in procuranda ^, jutjo sila commissa animarum saluto vehemenliori zclo exarsit; ideo- cnuem coi'ocat. quo per totum Pacis Juliae cpiscopatum discurrens,
apostoli

culum

tota

civitas

commota,

S.

Petii

virtutem

zelum pricdicando sine intermissione ajmulabatur. Addebat quoque sacrie pconilonliai administi-ationcm, et huic (cum lempus supererat)
docondi
exe.-citiis

comprol)are, diligere pionisquc gradus bomines acclamarc incrrpit. Hinc inforioris ul gratiam aliquam a euui ad a^dos suas invitare,
dare. ut aliDeo obtinerent; nobilioros operam acccsuis benediclioncm allalurus quando palatiis

vocibus Sanctum

docti-ina; ChristianiE charitatem. Ilis

vero

expleto die, in locum aliquem solitarium ariimum consecedore; non quiete corpus, sed
templationis dulcodine explore. Dein post

mediam

dcrot
epulis
ille

fusi*'bat,

se, idoo(iue oiliciis ccrtabant inter ilinmlautioribusexciporot; a quibus tamon lucrandi nisi manifesla aliqua spos
.

quis

noctem somol alque bus nagollis, quasi vclernum lem pcenitcnlia? studium magis
animis
cxcitaretur,

itorum in

aurora severioriexcutei-o. Quo auin

[.opulorum.
noslraE;

alquc

redemptionis

animas adcsset.
virnohiiisa

eminobat 40 Intorhasillustres familias proqui familiarilatc S. Ptari tantum lcni,v"niiau- de Mirabol, maximo vanilatibus steculi ft, civersu$. j^^j^^ ^j gx hominc ac vitfe exemplaris addicto, in virum modestum adco ut non solum hanc vivcndi mutatus fuorit;
domin:e pcrsuaserit; forniam consorti su;o illustri familiam induxorit, quasiconB sed ot in totam suam intra magmfici venlus alicujus religiosi disciplinam
prailonderet. palatii p;uiolos a.'mulari
41

Marchio

memoria fixius h;orci-ct. sollicite curabat in locis publiois ac ominonlioribus majores cruces erigi,

omnemque
prai-rupti

in

eo difiicultatem suporabat,
crucis,

ut ve!
verlice

unico exomplo magnje


pati collucavit,

quam

in

altissimiquc montis de la Gatta nuncuprobare iibel. Exurgit altissimus


inter

hic

prreacuta saxa anfractusquc ancipiles, qui praecipitia minantur his, qui vel ascenderc etiam raptando moliuntur. Quod tamon fer-

mons

vori

S.

Petri

factu

Crobro

S.

Petrus

comitc

Torresonn ad

qui

dissuaderc intontum
:

"^Zn
^^'-

ZsL
Pc-

epulas

rapiiur s.

ab eodom Dei coaclus, mensae cum ^^.^u pt proplcr amorcm Sod (ut erat abstinentia admicffiteris adsidobat. cibos ne gustare <iuidemvario laulissimos
invitalus,

aliquando

supplici

rabili)

prajtextu vidobatur, usque


frigida

dum

importunis prLocicalidi-

ab ipso fuit auxilium praeslare.Hinccruce majoris molis comprospiceposita, quo facilius ox divorsis partibus priodioto dio ad collocandam oam in montis relur, summiiate cum ingenti multitudino convinit. Ex
([ua

non impossibile visuni. His, conabantur. rosponsum Doo cura; fore viam aperii-e atquc

idem bus cedons, jusculumque deposcens.


talis

multi, sibi

hunc labDrom dopnscontos.S. Pciioteranl,

obtonlu,

reddidisset-,

et sic

vivium prolrahebat.
Iractus ad

insipidum prorsus inlincto cum cteteris conpane Alia vice ab eodcm comite
infusa,

trum dimovore non

quin ipse pniprios

supponorot. tminihume.-os gravissimo Iiuic oneri


corbusadmirantibus animi devotam cupiditalcm vircs superantem; ita ut non poris oxtenuatas aut aut crucis gravissimo pondere

mensam, cum pro eadom bencdiconda

habcbat) apcruisset oculos (quos somper clausos pra-cipue aspoctu ex lot laulitiarum fructuumque uUra uriam hoinCreatoris admirationem raptus, corporis habitu, sino compositoque

obslantibus aspcr.-imi montisolTendiculis,

roplantem

fatigabant, ac sudorem

suc<unibonti eliciebant,

qu* siepisMmc etiam cl sangumem hoc quasi maximum toroblulerat) superare


B. Pator fixa

ram in dovoto sensuum motu

ad cujus conspectum conplurimi stupcfacti genibus flexis, viva^, aliique culparum suarum velacrvmisque pronuontibus didicerunl. Ipse vero in se niam a Deo deprocaii quantoque ocius ex iTvor^us mcnsa- benodixit,
hiesit
:

mentorum (quibus

se

cum

stupore visus fuorit.

umquam Nam

ment.s

acie in

redemi.loris nostri

ad Calvarium crucom

suum omoium maiiibusad convontum


C
convcntuiPans

evasit.

ut cui bajalantisimaginem, adco viribus invaluit, sufiocissonl, hoc ipse vix trcs etiam robustiores pra>slaret tamquam angelica ope sutVuItus solus

42 A-obatur

cclobrandi

capiluli

tempus

anni
Pro-

Mi.pra:iic.

JuUffi, quo ^^^^ in civitatc Pacis qui p piaacus dc Chiavcs,

'^

eloctus luit

coUaudantibus desuper univorsis pecoatorum suorum veniam ac


Porvenit

divam virtulem
deprecantibus.

ad com-

tamdem cum omnium


montis cacunicn
illam,
;

stupore ac
ubi

comeri-

munespopuli supplicationes
tuli celebrationi

S.

Potrum tunccai.-

miseratione ad

nullo adju-

animarum ^aluti obodumtiam loco niancre per oiieram daret, in guarquia adhuc sox menses in validecoegit. At
pra^sentem, quo

vante
.^cndo

solus

cruccm

velut

arundinom

atque

adoravit.

Hinc Doo

statim genuflexus in terra figendo qui singulares gralias agens

eidem supererant, co. dianatu Plasentia) oxplondi rationabilius c^mmuta. in hujus conventuscuram quadragesima ccepit S. Pelius Ilinc instante vit animarum 7.0I0 ac spiritus de Alcantara lanlo ofTicacia iUarum gentium fervore, pra-dicatiunis plurimi tam vin quam fceanimoscommovercut

comitant.bu miro modo auxissol, mox nde u ilerum descen iisdem ad ima montis oco cL venerai. crucem denuo submisse
rcs sibi
.
.

omnes pos^ tahs erat u Mosautcm iHi in hac aclione cam c,-uc. collocand.o, locum designatum aplum producoret, in eccles.a dioTiquo fcsto vcl Dominico pr.ed. a.

inslituta convomin^,reliclosaiCuIo,ad religiosa mores emendarent, suscepto laronf alii in sicculo aut socielali Cord.gororum
i

hl
ione,

quoque
ad

ante

meridiom

rtovota

excitandam

spcrtinis

Ordinis habitu, te pr^epiis juxta consil.um adsoripti, quo operibus viros vacaront. Erat intor ahos P trUtilius ?ati S Joanncs de Albarado, qm mbilitate dariores D.

tandcm horis cum ^^^J^^^^ /P hymnos psalmosque canente. ^^''^^ ^^^.^. ^^^'^^^^^^^^^^ landoad dcslinalum locum
tationc

P^^^-"'V'rT Vopu cloro


pretmm

brevi

redcmptionis
ligni

cxtollen

Sl ^wiori
quam
dospicions,

quodam

supercilio vitam

^ons,
agobat
e

offensarum

detoslationem

,>.-iesontibus

ehciebat,

magister.o rcligiosiorem sub


postoa

^. Potri

cunctosque ad salutaris

ve"crat,one.n

hy-

eamdem

imitando, ac totum

adeo insigms magistro addicendo. Patns cjusdem di.cipulos merito inter pr^cipuos

eidl

e.^

mnum

inviUibat. Cujus

Vesilla regis prodeunt P^^^^'";^'^*^;;^^ uh.que ^^^vot.on.s an u.

quidem

tempore fruclus cxcrevit, ut eo

muUurum conver

708
AUCTOBE
P.

VITA

S.

PETRI DE ALCANTARA CONFESSORIS.


n
n B

siones, alquc

FK.

impostenim imitationis oxempla, in omnium etiam cxterurum jugiter pcrennamemoria


verint.

rit.

Revcra enim

si

nostris

perpetratis, nos Chrisliani

de omnibus bonis a fratribus ^ congaudcmus.

eteorum inviccm
mcrituni

participcs simus,

quanquam

in

t,AUnEt(TIO.

Efiis

vUa toU'

taria.

43 .!am secundo anno lolum CastclJulis pra?(licando percursabat partemquc cum ingonli lucrifaciendo Iffi, multas Deo animas in desiderio occupatus, eam a superiore
;

episcopatum Pacis

fl

particulare facicntis prjccipuc ccdant:

dicerc sanc potero,


B
.

bonorum operum
:

vclut

mc vestrarum orationum cl cum bunis niiis par-

quietis

iile, ei aliquo convcntu remoto expeteret asscnsit sanctumOnofriumdeLapa ca conditione destiad


;

sic enim vos appcUare juval, tem habere quoniam a vobis Paler cxistimor. Ncc umquam

navil,

ut ejusdcm

convcnlus curam

susciperet.

.)

defui mca) doctrime inopia ct industriaqualicumquc, sanclarum vcstrarum inlciitionum etsubli-

montis cujusAdiacct autem conventus ille lateri Onofrio dicatum, dam, prope eremilorium sancto

mium

n
.)

aquas disincujus rupc hianle spelunca undique conventui communicavit no(Lapa dicta)
lilians

.)

cogitationum divitiasadjuvarc. Faxit Dcus, ut pro cujusque volo quaTcntibus prosit, ad quod ut et vobis ex ipso tanlum ctrectum optarem fructusspiritualisvcstri boni dcsiderii, mibi au;

sancto Onofrio men. Adhairel^ant duo eremiloria,


sacra ac sancto Joanni Evangelistae mcntis recolexplclis officii curis, Sicpe pro
:

ad qme

S. Pe-

))

trus

tem mete benevolcntiaein vosredundet.Totumautem in honorem et gloriam unici boni nostri, a quo omne bonum nostrum emanat originaliter.
.

lectione, alquc allissima

aliquot horarum contem-

Sajpius illic in aera plationc solitarius sccedcret. visus, asperrime flagris se sublevari a fratribus

idque pro peccalorum negligebal ac aliorum perseverantia Oeo offerre, conversione persuaqui suo magisterio salutis studia muitis
cedere

non

Fr. Petrus de Alcantara. (Atqueiia quidem hwc epistofa laiinc rcddita est h/uji aceufd'o'' htrmiji. a P. Fr. Laurentio. Ast multum abest, ut rite con"""^"wprout is occurrit in Liheno sonet tewtui Hispanico, S. Petri. Barcinonean. 1761 excusso, cum prcxvio
Fr. Antonii Vincentii a Matrito Monito, cujus frcquentissima a nobis factn mcntioest in comm.cn-

serat.

g
srribit ubeiium

44 Sed

sensere brevi civitalcs ac oppida (ubi

praedicatioiiis

magnam messem

feceral)

S.

Patris

ram

de oratione,

conversaabscntiam, atque privatos se suavi cjus idcoquc proprias dotione vchementer dolcbant ; mos plurimi relinqucre, atque ad eum pro variis

tam animse, quam cnrporis consolationibus requiqui ejus rendis acccdcre. Multi prsesertim nobiles, doclrina,insi)irituali via profecerant, pro elucidandis dubiis ac stabiliendis virtutum

prxviol in. Undeet necessc 7iobis videtur altc- E versionem magis accit/ratam hic subjicere Nunquam inductus ego fuisscm ad colligendum (recopilar) brevem hunc tractatum, nec consensissem ut typis mandaretur, nisi tu multolies me brevitcr, compcnorasses ut scribcrem aliquid delucidedeoralionn, quod ad communcm dioseet omnium ulilitatem facerct exiguum enim volutario
:

profeciibus di-

men, cum
bus,

parvi constct,

convenit eliam paupcri-

ligentius
saluti

euui

frequcntabant.

Sic

dum

aliorum

consulit,

propria
Inter
lios

quiete
S.

ae soiitudine

comparare

avelli cogcbatur.

Petro

de Alcantara

singulari dcvotione addiclos, D. Rodcricus a Ghaatque ves in visendo ipsum frequentior crat
;

quibus opera majoris molis et pretii sibi facit ut noii estdatum. Claritas vero simplicioribus quoque, quibus tantum non cst visum intellectus, 'prodessc qucat. Cum itaque
mihi
sit,

obscqui tam
colligi

piae

sanctseque postulationi

orandi regulas, quas alias ab ipso dictalas audieral, iu scriptis deposcebat ; ut pro multorum profectu publici juris facere, impcnsispropriis, licen-

haud minoris
qui ex opere
;

esse meriti

quam ipsum
;

friictum,

posset

ad scribendum

me

tiam haberel.

Idem quoque
ipsius

ab

aliis

devotis

et

religiosis familiaribus

petitum diu, sicut erat huffistimator, S.

habens fieri non possc ut accinxi tamen iste labor mihi non proficiat; nisi tenuis meain tebcnevolentia sicut et in conjugcm luam

persuasum

millimus sui

Pctrus

prius

Franciscam (quJB
et

excusatum, dein post longas in orationc cum Deo consullationes ingenti omniura bono egregie conccssil ; nam compositum a se tractatum prffifato
D. Uoderico,

quam

non minus vinculo caritalis nostro, amoris in Christo Jesu, summo bono conjuncta cst) aliquam matrimonii nexu
libi

meriti

cum

humili excusatione transmittcns,


;

ipsi plenam benevolentiae epistolam scripsil

quam
inte-

{quia auctoris sui sanctitatem

rcdolet)

hic

partcm subtraxcrit. Quamquam si vcriim bona omnia, quffi a fratribus sit (alque ita cst) P nos christiani gaudemus, ccdcre fiuntetdequibus gaudct; particulare racritum ejus, qui dc illis
in
licebil

gram apponcre duximus non


{Confer. Cornm. prspv.
ejw hanc tn rem epwiola,
l iii).

futurum ingratum.

45

Numquam ad scribcudum istum brevem tractatum me iuduxissem, nec illum pra^lo dari consensisseni nisi lu me multoties orasscs, ut ali
;

quod pnrticeps suvi dcvotionis Ca^tcrum vesirx et omnium opcrum veslrorum. filiis in Domino cavobiscum egi tamquam cum vos rissimis(itaenim vos volo appellarc, quoniam
mihi dicere
:

mc

quid breviter, compcndiose

et

dilucide,

et

ad

ncc Patris loco habotis) inupia atque industria trinai


;

umquam

defui

ducves-

mea sancturum

B
D

omnium

utilitatem de oratione scriberem. Cum enim parvo volumine continealur, maximumpauperibus commodum atl"i'ret; (luibus non fuerit salis ampla facultas libros magno prL-tio emendi.

trorum

cogilationum matcdivitiasadjuvarc. CummulUjs legerim de hac etin compen-rialibros, ex his desumpsi breviter dium rcdegi, qux meliora mihi sunt visa et magi^
consiliorum

sublimiumquc

Cumque videatur
.)

riti

in

non minoris futuram mcet sanctam rem postulanti, boc, tam piam
milii

utilia.

Faxit

Deus

proficiat
:

id

exhibilam ubcdiciiliaEn, <iuam fructus ipsos (qui ex ea culligi possunl) Deo ; cogitationem tam san-

ctamexecutioni mandare volui


B

pro certo habeas


le-

quanlum ad me

attinet, fieri

non posse, quin

bus qucercnlibus eum fructum boni vobis autcm in spiritualem ccdat mihi autem in meritum bonae vestri desiderii gloriam Jcsu voluntatis. Omnia ad honorem et totum est, quod boni nostri, cujus
alios
:

(tractatus) omnienim non spccto

Christi,

summi

nuis istc labor ulilis evadal, nisi forte benevolen-

bonum

D n

tiameainle,elinDominamFranciscamconjugem tuam (nun minori tibi vinculo charitatis, ct Jesu Christi boni noslri amore, quam matrimonii nexu
conjunctam} aliquid mihi de raerito
CD
T.

isto

subtraxe-

ante omnianotandMmvenitomissa divcrso caractere exesse a P. Laurcntio vcrba, non elc. ; gux itidem cussa cum mullos legerim, cum continuatione Waddmgt (U, reperiuntu/r in quidem inuibidem textus P. Laurentii, ne uno
est, liic
:

XIX.

p. 373.

iato

DIE
tato apice recitetur. Verba

DECIMANONA OCTOBRIS.

709
AucronK

sunt moyncnti in Comm. pnrijjiii, iractatam


orationescripserit;

tamen illa haxid poA^i online nd qu^stix^rwm, a nohis


:

uier.scHicetpriorde

vissimumque odorein spirans invcnlura fuit. Alii quoque ejusdem consanguinci vel religionem ingrcssi,vel in saeculo vivendi rcgulas immuiarunt

'

"*

LAtJBiMio.

an

S. Petrus,

V.

Ludovicus
loco
;

Granatcnsin. Capterum, (nn. 84. 87y epiMola mtllam fert datftm

ut

diximus

citaio

qmd

vero

adeo ut praedicalionis suae efficacia totam illam patriara ad pietatis frugcm perduceret ; eo tamcn magis quod oranibus aequalem, nec amplius parcntibus familiarcm so praeberct.

addidimus n<m eodcmprorsus modo ilhm (thomni'


bus recitaH, id ex mocc dictis satis clare {Jam ad P. LaurentU textum rcdeamus.)
Frctfati

Kxcipiendis confes-

efficitur.

libeUi

law.

Hi46 C(Epit hic Iractatus omnium piorura in manus, prajcipue reli-iosorum, spaniis pcrcurrero

sionibus aliorumquc consultationibus applicatum, saepius sino aliqua refcclione nox doi^rohendit. Aliquando dura publice ac privatim juvonum

studcbant, quo novitios instrucquod adco nervose, perspicue ac egregie, rent;


qui
perfectioni

mores corriperot, duo nobiliorcs so sacrie militiae adscribere volle rolicto saeculo afnrmabant; quibus

rcgulis

spiritus aeque

mcntcm
undc

ilUiminet
in

atque

Dco in matrimonii statu scrvirc dobere tunc temporis religiosam prcBdixit: et licot ipsi
ille

affectus cordis inflammet;

liDguas translatus, niam, aliasque regiones

in Galliam,

varias quoque Gcrmaniam, PoloP.

vitam

maximo

ut

securiorem
viri

praeoptassent

po-

stcatamen juxta
vinae volunUitis

Doi efratum aliud

fuissc di-

perlransivit.

Ludovi-

spiritualis cecus a Granata (lunc temporis vitiE aestimatione mire lcbris magister) hujus tractatus orationibus coramenillcctus, se unice sancli Viri litteras eidem pleoas obsequii perdandi causa,
scripsit.

beneplacitum eventu 49 Conlirraavil quoque Deus servi

probarunt.
sui

doctri'''''' ''^"^'^^^'Z^'^'

nam nonnullis rairacuHs; inter quae D. FcrdinandusaPontcadhucinfans, fdiusD. Mariae Ponzc de


Leon, laborabat pustulis puerilibus oo anno perivitae oxtrema culosis, ita quod ipsura cliam ad pcrduxeranl. Accidit tunc S. Petrum cum socio
illuc transiro,

De eodem

sanctae Tcresise
hatjctur
:

testimoniura

cap.

XXX. cjus vit hoc


Petrus)

Auctor est

quorunidam iractatimm de oratione (S. habentur ; quia a probe exB gai mayno nunc loco spiritualis com~ perto pleni fructus et perfectionis
positi fuerunt.

ubi infirmus habitabat


strcpitum, qui

undc dovota

Cujus sanctae atteslalioni quaecum-

que hoc
ipsi

cedunt proptcr eminentem ejusdem iu studii gcnerc doctrinam alque cxperientiam, Nec tamen suU. Pctro optime pcrspcctam.
aliae

mater ad aliorum videndura Dei scrvum vel in plaleas vcl ad fonestras acourrobant; ipsa quoque excitata prie foribus cum ad benodicendum morienti fdio llagranter invilabat. Ipse vero dolori matcrno compaliens

pro morc ad E

perlluum etiam vidcbitur sancti illius anlistitis quo prima Francisci de Sales testimonium indicare spiritualiura libro ni, parte epistolarum suarum

cubiculum ^groti ingrossus, elevatisquo ocuiis ac raanibus in coelum, ei benedictionom importiit. Mirum faclum, quod illico pustuiie minui ac siccari, febrisdericere

coepit

non dcticientibus pluac


pia

devotam ipse quamdam epist. 4, ad plurimum commendat, earapraedicios tractatus


mulierera

rimis, qui

virtutem

Dei

sanclilalem

Servi

ejus

summis

praeconiis publicam slatim

facerent.

que
{\ide
Defendit s.

ad

eorumdem comm. pr3eo., g m,

lectionera

scrio

cobortatur.

50

Habitabat

Alcantarae

mulior

nomine

^/^p^^

n. 93).
aliquot reformai

Pe-

47 Rcsurgcbat iterum contra


tiorcs
--

Agnetis Vaez, cui sirailis spiritu ancilla sorviebat. Hae saepius invicem spirilus sui fructus confcrebanl, tiraidae ue ab

truxcnuvim
prov mcio' S.
Gabrielta.

conveutus provinciae sancti Gabrielis anti-- Fratres provinciae sancti Jacobi

animarum hoste iUuderentur,

qua aemulatio, qua eosdem supprimcrc


tur

dum

moticbantur. Itaquc destiuain

a proviiiciali

causae defensionem

coram
qui

singularibus a Deo favoribus so visitari iiulignas agnoscerenl. Sed colloquiis ac doctrina S. Pctri confirmatie, quod viriutcm utriusque perspiceret

episcopo

Piasentino

tractandam
VII,

S.

Pctrus,

atque raagni facerct, in eadem ipsis


addidit.

maximum
egrcdicnte

instructus Urevi

Ciementis

anno 1626, conmunito,


cxpeditionera

incrementum

Quadam

die,

cesso, atque sigiilo se juflici Plascntise

cpiscopi
sistit,

Cauriensis

domo sua
tera

S.

Petro, dcvotae

rauliorcs

dcscenden-

negotii

humiiitcr doprecaturus: episcopus itaque publico Fratribus edicto suo Pontificis Brove includcns,

candidissimam columbam ccrnebant ca|)ut cjus circumvolitare, atque deinceps humero insidcre, roslrum auri immiltere quasi secretum
e ccelo

provinciiE

sancti

Jacobi

ad

comparendura pro

singucausa Iriduum indicit. Ipsi vero pcrspecta prudcntia, ac celcbri lari S. Polri dc Alcantara causanctitatis fama, irapares se futuros suspicati,
AirnntnroB Ur^

aliquod dictaturam, ac taiidera ipso viara oculos intuentiura fugere. Quod etiam,
aliis

mutante ^ cum ab

maximo cum
S. Potri

stupore

vidcri

conligissot

Dcum

concivibus

virtulcm ojus manircsillis

sara velut conclamatam deseruerunt. ^g Miquamdiu post cxpetitus a parentibus

tare, ac
aliis-

devolis mulicribus doclrinie

diclatas

coeleste testiraonium
tius

subscribore
fuit.

voluisso,

attcn-

cudevotis priEsentiie prcedicationisquc sus pidis.inpatriara Alcantaram a superioribus raittirilr""*''" impcno lur. Quo licct aegre, nisi ex obcdicntia;
s<m,piuresnd

observalum morito

Tandem quamplurifructibus,

mis

piotatis suae editis prodigiis, pra^dicationisque

ac conversationis
consolatis
S.
suffi

sanctae

collectis

ac

pergcus, fratrisque domum dcclinans ad conventum Fratrum de Observantia se recepit ibique publica tantum totus assuctis exercitiis intontus,
;

praesentiae

dulcodine

parcnlibus,

Potrus

omnium cum

triam rclinquit.

dolore et lacrymis paConduccbat sociura {juvenemquera-

priEdicatione aut spiritualibus conferentiis distra-

dam

rcligiosum) Fratrcra

Joann(W
Dci

Neyra, qui
cral,

hebatur, Eral D.
trueli

l'etro

Barrantes

Maldonato Pa-

multorum

mirabilium

servi

conscius

cim,

suoliliusnomine Anlonius annorum (luindeiraiUindi qui mire Viri Dei fervore accensus

atque post(\i in provincia sancti Gabrielis iter lllrique contigit virtule inciaruit.
vcrsus ingrcssis

insigni

Zarzam

suscipiendura ipsum desiderio conccpto, ocyus ad provinciam sancti Gabriehs r(;ligionis babitum in

aorem obscurari, alquo tempcsta-

temporis progressu virtutc profiIlic tam consanguinei vcstigiis prope insistens cicns, documentis (qu humilitalis, quam rigidioris vitae
perrcxit.

tem terribilomminari; ita ut socio limore prieoccupato consilium fuerit S. Pctro rcdilum Alcanlaram suadondi, co quod non longe distarent, nec
locus aliquis reccptui occurrcret.

Quibus vix

pro-

nomine Antonii Pcccatoris tegere

volebat)

tandem

dccessit magna etiam sanctilatis opinione ^e vita sex aDUos inlegrum suaalque ejus corpus post

irabrem elTudit ; et latis, densa nubes validum Transoamus (inad socium conversus S. Pelrus Sicque hoc quit) flii ; quia Deus nobis providebit.
:

longissinio

710
AUCTOBF.
p.

VITA

S.

PETRl DE ALCANTARA CONFESSORIS.


gulcB
S.

Ph.

LAUt.NTIO.

ne longissimo itinore cos persequente tcmpestate. Zarzam, universo aqua^ quidcm ^ulta altigit ; sed popnloadmirante, siccis vcslibusingrediuntur.
51

Clarae

professione

multis illustribus

fceminis cxornala, poslca ad nostra usque pora virtutis sanctimunia^que celebri fama

teminler

rege Lusita-

Pervoiaral oras

omnes

S.

Pctri

fania,

tam

pra^cipua Franciscana; familiae decora perseverant.

nicB perhonorifice

excipttvr

S. PetTus;

adcrescens virlutibus quam miris operationibus cpisul Porlut^alliic rcgem impcllerel cidcm adeo pra-scntiam postolam miltcndi (mitterci, (lua cjus rcrum piaruni dubiis contularel de

Nusucumiura quoque insigne, titulo miscricordiae, prope imagincm B. V. de Luce una leuca Ulyssi-

quarumdam

sulendiobtentu. Nunciusqui S. Pelrum provincialcm milab eo abo rcspunso acccpto, ad de accepit, t sccum S. Pctrum tilur-a quoilliid obtmere conducrret At vcro ab ipso Alcanlara itincrc, commoditate non poluit, ut pro tam longo pcdibus in Portugalaliqua uti vellct; sed nudis prius convcntum S. Franliam pcrgcns, Uiyssipona^
supcriurijm adirct cisci ac praisentiam
facile est dictu
loci rit;
(adivit).

adiit, nullo

pona distantcm construxit. Unde his aliisquc plurimi piis opcribus munificcntissima, natalium splendurcm rcgium pictatis chiistianai gloria longe supcrabat. Non dispar S. Petro cum aliis regni magnalihus lara viris quam fceminis ncgolium intcr quos eminebant prajcipue Brigantinus fuit summa reverenlia ac et Averensis duces Virum
;

obsequio prosequentes,

cum

ca^teri

praulicalionis

ejus efficacia convicti, aut rcligionis ingrcssu aut

Non

morum

corrcctionc, vivcndi institutaimmutarent.


Atcantaram
''-'

quantum

cjus

mura rchgiosis bujus


obscrvanliaeommum

spiritualis addideconsolalionis incrcmentique

biles civium discordisp,


in partes tractffi,

53 Exurtie intcrim erant Alcantara? irrccunciliaquibus prcecipuae familiai


in

rr.

''v<wm dP"*^""

dum exemplo
perfectionis

rigidioris

ruinam atque cxcidium rue- 'y'""

que

imitationcm insliliarct. Hinc aniniis rcgc cjusad aulam regiam transferre, atque a se variis quicstionum familia pcrbcnignc babitus,
dillicultatibus

eidcm illuminati sui inargumcnta relintellcctus perfectaique postraodum rege majora se B qucre publicante fama scrvo Dci virtutis experimcnta fecissc, quara
solvendis,
piclatis

bant; fruslra illarum rccunciliationcm intcnlantibus tani loci gubernalore quam aliis aucturitate prapstantibus Id veroS. Petro ut primum rcnunciatum, eum ex Portugallia quamcitius revocavit; ubi dum omni industria ac pietate adbibitapartium effcratos animos craolliens, atque eariimdem E
consensu arbiler causae constitutus, mirabili
citale,
fcli-

vul^^averat.
ret)

Inde (quoties rcgcm vocatus accedepetere,

cunctis

congratulantibus,
restituit;

paccm

palriae,

proceres aliique aulici genibus flexis benedic-

concordiam civibus
posilis,ad

hisque

fcliciler

com-

tiunem ab eo
afficerc;

summisque eum honoribus


propter

suum conventura

redire festinavit.

ipse

vcro

humilitatcm

animi

cuncta moleste magis haberc.


pius cjus colloquiis in
ejus confessiuniltus, tanto pictatis desidcriu aucta
late

Infans D, Maria sae-

54 Declinarat jam dies, cum transcunti Zarzam rrodigmm. vasta planilics coniicicnda restabat ; cujus solitu-

via spirilus erudita,


libri

tam

quam

diligenti

Icctione,

fuit;utomni vanimedilationis
studia
peractis

dincra perlimescens socius, imminentis noctis Iiorrore atque cibi huspitiique defcctu angcbalur. Quus animi motus cognoscens S. Petrus, in aperto

conculcala

orationis
;

ac

campo

unice
S.
ifi

amplcctcretur

quibus

oninibus

subsislere, socium blandioribus ,verbis cunforlare, et ut jactarel in Dcum curam exhortari;

Pclrusad

proj^ria rcdil.

aula mora-

(vr aliquamdiu

n?ris molcstiis vires

52 Vixdura in conventu sua? provincia? ex ilircfccerat, cum iterum ad in-

denique Ilexis poplilibus humilera ac brevem orationcmin ccelum mitlere. Ex quo evcnit, ut anxius socius proi^e locum a S. Petro indicatum, aquie
dulcissimae fontera,

fnagno
frucht.

cum

slaiiliam pra;fala} infantis, prucuranle rcge, a provinciab in Porlui-^alliam rcmittitur. Lilyssiponaein

panemque candidissimumcum

palatio
ipsi

pra^jiarala erant

rcgio aliquot cubicula iii raodum oralorii unde devotioni et rcgis, et ;


adcssct, et ne re-

sororis

commodiuse propinquo

mipisce elixo divinilus provisum invenerit. Cujus Pctrum statim raculi nuntium fcslino cursu ad S. refecto correferens, utcique ad fontem accedens, bic divina contemplatione pore, ille somni quiele,

cusari posscnt, a provinciali ipsiusjam ante licentia irapetrata. Itaque acquiescente S. Petro his,

noclem faustitissimam transegcrunt.

quai a supcrioribus in hunc moduin disposita invenil; ipse vivendi in monastcrio formam numquam
dimisit, in

onmibus

divina; se voluntati

commil-

'.9rpm. 55 Instante jara capitulo anni 1538 convenere '""'"' ubi Fralres in convcntu Matris Dei Albuquerquii. Pctrum de Alcantara unitis votis in provinciaS. strenue t lem eiegerunt. Ille diu supplcx precibus

tens. Cclebrabal quotidic in pra;falo oratorio

magno

quae obnitens, cessit tandcm oraniura acclaniationi, eura

cum

acceilcntium

fructu

dum

mulli etiam pro-

tanniuara

novum

Alcidcm

rfligionis

fulci-

cerum lum

dcvotionis, tuni
Dici

melioris vila* lucrura

altissimai inde cuUiiicrcnt. contemplatium impendit, noctis conticinium secretisdisciplinis reservans. Visitabatur intcrL-a sa^pius a pr^efata Inlantc, quae anima; sua^ sccreta ci ape-

majorem partem

mento deposccbat. Mox paslorali vigilantia addivivendi rigorem ctus, visiianda- pruvinciai eum superior adjunxit, quem baclenus aut piivalus aut loca habilata striclissime observaverat. Oppida aul
accedens, prius ecclesiam visilabat ; mox rcceplaculum aut tugurium aliquod petebat ignolura, quo

riebat;

tanlumquc iu divino aniore profecit, ul, nisi S. Petro validis argumcntis dissuadcnte. ipsa tunc cunclis sfficuli pompis prorsus valedixisset, quo
monaslcrio expcditior insi-rviret. in aliquo Sed assccuranle Eudem, magis Dco placilurara, si exemplo toti regno prodesset, in auia clariori

bominum

rn.qu('nliam

ct

applausum

cirugeret.

Dco

cuntenIn propriis cunvenlibus solila abstincntia discipliofficii tantum munia, quac paccm ac lus, nam subdilorum prumuverent, curabat, cffitera impendcns. Sicque bis sludiis solilae pietatis

nnuansil;

votumquc

virginitalis

servandaj,

ac

obcdicntiiE S.

Vessario prasslandEe [^roniptissima

Pctrodc Alcanlara, aut proprio coneniisit. Pro pauperlatc servanda, quanivis |)0sscssis non renuutiatamen adco parce utcbatur, ut in reret, iisdem galipompa alquc afllucntia religiusie modrstice ac parsimonia? admirandum excmplar expriraeret. Ad S. Pelri quoque monita monasterium Discalcealarura, scu partheuonera illuslrium virginum Ulyssipona; dedicavit
;

eadcm provincia visitata, poslca se in oppurluuum qucmdani conventum abdidit unde oraninm ne;

exemplo ccssitatibus promplius iiruvidcrct, atque sanctiorem servanda; regulae foret

exhortalionibus

mam

et rcduceret, et stabiliret.

EjusciKir

m*'"

subditos apc56 Cbariiatis viscera erga omnes


riebal,
officiis,

^^^^

succurrendo

modo

rciigiosis

fralcrmtatis
raul-

modo verborum

suavilale

tiistitias

cujus principia

strictioris

rc-

totum se torum sublevandu. Infirrais partem sibi sumens, dabat; dum dolorura quasi
praecipue

fovendo,

DIE BECIMANONA OCTOBRIS.


A
exhortafovendo, adjuvando, blandimcntis atquc consolando, oinnibus se medicum praetionibiis

711
fortius pre.^AUCroRB
P.

que orationis pondere omnium animos


sisset, induclis

ex sacris

lilleris

votique obligatione

FB.

berevidobatiir et mcdicinam.

Ouadam

die a;t'roto

ciborum nausea ejus dore vires diulurnitate minueral: cum

cuidam

rcU}?ioso

febrisque arsorti

petenti commisei-ans B. Paler propler amorem Oei prnpriis manibus ex borlo herbas colacetarium, iias velut atque conditjis citius apponcret
lectas
;

argumentis gravissimis; conticuere omncs in conslitutionum approbationem manibus bijsque promptiores ivere, qui prius animi nalioris videbanlur. Undc magnum tunc S.

alque
pediobsti-

I.A,tJBE!<TIO.

gaudium

accessit, slatimquc

Petro per omnes tonvenlus

cum
ut

palernali exhortalione decrela publicari jubet,

noxias improbantibus
(quo
[letitas

aliis,

ipse,

in

ejus nomine
certo

altulerat)

minime
;

nocituras

affirmavit.

quo aniinuni comcdenti addedonec consumplo ret. ipsc quoquc degustabat stupenlibus omnibus sociis, febrem reliferculo,
Ilaqm^

invalescerent. 50 Habitabat Plascntiae nobilis canonicus D. Andreas de Catena singulariter S. Pelro devotus.
iisu

Plure fundantur conventui.

cujus consanguineum
Iris

quemdam cxcinplum
ad
religionis
;

B.

Pa-

a muiidi

illeccbris

asperitales

quisse ^grotum,
dissent.

cumque sanum e

lecto surgere

vi-

summo

cuin forvore pertraxcrat

ila

ut ipsecano-

Ueogratiassummas reddcrcquod charitatis su;e studium lam insigiii eventu com[)robasset; quem tamcn illc (Immilitalis amans) apud

Unde

ipse

nicusquoque, Deo .servire connilcns, bona siia pro convcntu extruendo eroganda S. Petro exhiberet.

Hac autcm oblalione a Palribus congregatis accepta, locus in valle


ris

alios patienlia? aegroti adscribere satagcbat.


tuEVd-

57

1"^^'"

civitatcs

praisentia atque
illuslratas,

operationi-

pauparlatis

quadam solitaria juxta slrictioformam construcndus deslinatur.


Petrus de Alcanlara ipsc adsibcnefacloris paria reddere

cm^fltcr
rtiWttrt.

cives

bus servi Dci plurics erat. Il;ec tunc temporis


agitata
tur,

una Plasentia di.^^scntionibus quibusdam

Cujus fabrics
stere,

S.

atqui

[)ietati

multum de advenlu ejus sibi congratulabafuturum remedium pra^sentis mali ex [iraeapud


sc

adlaborans, ecclcsiai convcntuique tilulum sancta Grucis inscripsit; ut graliludinis etiam vice me-

teritisB. Palris

gestis pr;eaugurando;

eo

moriam

tiluli

Cardinalis Caravajal
ille

Romae degentis
consanguinitate E
accin-

B maxime quod

quorumcumque

aliorum

hactcnus

revccarct,
attingebal.

quem canonicus
Paulo
[lost

incassumdiligentia ahierat. Hinc accingcns se ad partiumanimosdeliniendos, tantum lenitate atque


auctoritate oblinuit, ut unu!quisquc ralionum suarum arbitrium S. Petro de Alcantara committeret
facilius.

altcrius ;edirtc;ilioni

gitur in oppido Villa^ Viridis dioecesis Pacis Juliae, aquorura locorum civibus (dum olim a[)ud i[)Sos
prcedicarct) ad hoc opus invitatus singularitcr fuerat. Juvit illud inlcr alios strcnue insignis cpisco-

atquc

doctrina

Erat in eadeni urbe religiosus prudentia com|ioncndi cujus pcrcclebris,

pu5 Cc[)tcusis D. Frauciscus Hcnri(iue/, tum elee-

hujus dissidii hacleniis omnis labor in vaimm ccsPctri de serat. IJnde non facile sibi persuadens S
Alcantara
autoritatem

mosynarum
imaginis
U.

largitione,

tum
((]use

miraculosie cujusdam
in

Virginis

civitate

Oliveulise

idem

(ut

narrabatur)

ob-

veneratione siiigulari colcbatur) donatione.


sit

tenturam,

quadam

die in ecclesia

cum

nobili cive

quoque

tcrtii

fundalioncm

in

Villa

AdmiNova dcl

dcsuper scrmoncs miscens eum advenicnlem convirtutis spexil, commotusquc niaximo desiderio
ejus experienda; opportunO accessit. Cumque vix colloquium coepissct, sensit sibi tremulo frigi-

Fresno,

\)veeU'v alios conventus, quibus brevi suam provinciam notabilitcr auxit.

dum quemdam sudorem crumpere


obrigescere
;

alquc

membra

60 Hinc a[)propiiKiuantc capitulo generali anni quominiu interprovin1541 Manlua; intliclo, B. Patcr ordinata sil capitulo gtiter Barchino- nerali. cia, cum custode Didaco a Chaves

Fehri impeditttr

adeo ut tamquam alicujus scius se ad genua ejus inflcctcret deprecaturus, quod non pro merito virtutis cumdem dcbita exi^
stimatione fuisset prosecutus
:

noxse con-

nem

at

humilis Dci ser-

nudis pedibus inter bybernos rigores suscipit op[)urluniibique aliquandiu transcundi in Ilaliam Placuit divinae providcntiae ne tatem opperitur. fcbri tunc in Italiam transirct. eum corrcptum

vus eidem prostrato

occurrit, opinionis

vanilalem

rcmorari;
tcntia)

excusando, se ejus orationibus commendabat. Conducloquc in reiriotum cubiculum plurima spirituavits documcnta utililer pcrsujisit tanta cmcacia,
lis

batur.

incommodis ac poenirigore conlinuo causam sumpsisse censeUude obiata trajicieudi occasione, neque
quffi

cx

itineris

remittcnte febri,

ipsc
sibi

volunlati

Dei
P.

cedcre atque

C ut dictus religiosus habila superiorum licentia secum gencralem pcccatorum expiationcm fecerit,
studio inatquc im[)OSlerum perfcclionis religiosae

pcrsubstilutum

religiosum

Alvarum a Ta-

vira, futuro Gcnerali


visitandffi

provinciae

pro (oblincndo) commissario, necessario, provide siipidiillc

siguisevascrit.
i'rm.,irrcformond<, jm>r<.
cia lUcrHa.

carc.

Dcin rcliquis abcuntibus,

adhuc abquo

58 ^isluabat S. Pctrus a muUis annis desiderio corrigcndi aliquos defcctus, qui in provmciam hanc perfectiosancti Gabrielis, alias religiosam, contra
nis

[)alientia ffigritudilemporc dccumberc, miraque quousquc atifiua convalespcrferrc nismolestias non integris salis viribus viam
;

centi;e spc recepla.

integritatem

irrc[)serant; idque
facilius se

jain

[r;elati

eamdem, qua

veneral,
;

auctoritate,

qua vigebat,
ni

consccuturum
tem[)ori

ciam repctcrct
suo

ita

eodemque modo in provmquod quisquam alius mortis


Dcus singulari aus.Iio Scrvo

judicabat,

aliqua

impedimcnta, qu;e

pcricula adiissct,

ni

videbanlur, consilium distulissent. conccdenda quas Interca tamcn optimas quasdam rcgulas, a[>probandas aliconsensu onmiuin communi quando iTDvcrat, |)rudenti cautela componit; quas

opem

lulisse nosceretur.

61

Contigit in

eodem

tandcm op[)orluna occasione congregationis cujus-

dam
terlia

eapitularis,
civitatis

celebrat;c
Plascntia;

in

conventu
15^i0)

sancli
scilicet

Michaelis

(Dominica

Joannc de Neira ad quicquam haberc non [jonoctu divcrtere, in quo vircs i^rajlcr orationis solaterant ad reslaurandas noctis parlem insum[)scrunt; cui majorcm tiuni iierum ingressi, S. Petrus (quamsequcnli die viam
vi^ convalescens)

cum cum socio locum qucmdam descrtum


itincre

In

ilmere ipst
mirabi-

tt locii
/(ft-r

refociUan-

tur.

posl

Pascha
ac

anno

Domini

patrum
Hi

animo ahiccr incedcbal


atque

socms
el

congressui
vix

dclibcralioni i-xplicavit.

vero

inedia

deiicerc,

aliquanlulum

tard.or

perlcctis

auditisque constilutionum arliculis,


obstare vehemcntius, impossibili-

omnium nomine
sito

tatisatqueincoiivcnicntiffiarguendo, quo a propoaul fervori z(danlis Patns frigulam

dimoverc

affuudere possent. At postquam

ille

devoto gravi-

majori diei mcestussubscqui. llinc confecta quasi obvio inaperto, B. Paler socu partc ncc aliquo loco confugit, Deum miscrtus ad orationis remedium subvcniret. ut egcnlibus sibi gratiose dcprecans, pastonsspeQnierat, cum repcnte pulchcrrimi Vix
cie

712
AUCTORC
P.

VITA

S.

Pl.TKI

DE AI.CANTARA CONFESSOIilS.
Arabida' in
Portugallia
vir

KB.

angclum so alloquontcm coiispexil, qui (no aniiuum (lomillercl) horlabalur, iiorri^a-ndo cliam panem et vinum, quanlum utrisque sufriccret. Illc
cie

a sancla Maria, tam nataiium

quam

devotus Kr. Martinus virlutum splcn-

jj

dore cons[)icuus
caslro,

qui ox licentia suiieriorum dc-

voro sui ipsius oblitus, hacc ipsa socio tradcns, in partriu cum nuncio ad famiiiare colloquium sccessit
;

indc acccdentc socio, atque iTCcdonte angclo,


providontiae

D Joanne de Alinduce Averiensi, nepotc Portugalliae regis, sanguine sibi conjuncto obtinuit; ejusdemquc faserta petons, locum prjefalum a

divinae
(scilicet:

miraculuni

Iiynino

cffilesli

celebratum
nil,

Cceli

Te Deum laudamus) a Palri evefuil. Similoquid alia vire It. quosdam ad conventum Montis cum novitios per arduam viam ilinerc unius dici sine
rofectione conducerot.
Ili,

iirogrcdientibus

vore a Gcnerali ordiiiis liccntiain imj)otravil, ut cum socio suae religionis ibi vitam eremiticam vi-

Huic dcincej^s socio alii succedenlos, tandora prtefatum duccm induxerunt, ut scribondo
vere
j)0ssel.

Provinciali S. Gabriolis, S.
sibi

u!la

(|uia

dolicale in

alias insignitcr

Pclrum de Alcantara, nolum, ad hanc societalcm

palernis laribus oducali, penuria" rolif,MO^a; insiicti animo et viribus fliale famem pati didicerant
;

instanter sollicitaret. Cui

quamprimum

ducis de-

afllicli

IJ.

Patrom

an.xium

roddidorunt,

quomodo

sidorium innoluit, (cum facuKate Provincialis sibi ncgolii arbitriuni roniitlontis) i|)se consilium statim cura Deo inire coepit;dein cum viro pielatis cxiniia; utiquc ac prudenlias, P. Joannc ab Aquila cx Indiarum missiono nuper reduce, utorquc oc-

pra^sonti nocos.silali subvoniri posset, cuncta undibrevi quiqiie humana ope doficiento. Illc itaquo

dem, sed
convorsus,

fcrventi

orationc ad Patrcni iiauporum


post

mox

ut,

veprela quiedam,

loco

proxima, divinam liboralitalem requircrent indicavit. Accurrebant citius juvenes ad designatum

casionem istam promovcnda^ discipiinje regularis approbanles, anno 1542 itcr in Portugalliam conjunclis animis liboiitius suscepcrunt.

locum, atque juxta dictum S. Patris paralam suae neccssilati invenore monsam. Quamobrcni slupore susponsi divinam providontiam, ac Servi sui vir-

65 Porvonore ad horridam spoluncani, ubi Mar- 'irrtftfrfQ. mora""" ^'* '"' tinus degcbat, atquc ab oo humaiiissimo exco|iti, ''"'"'""''''^paulo post a Ducis quoqnc praesentia gratulationis
officia

tutem

coilaudantos, in

vocalionis sua^

proposito

rocepcrunt.

S.

Potrus
quaj

itaque

solitudinis E

et paupertatis altissimaG

amorc
sui

perfoctius fucrunt

istius

caplus

aniuiiitalo,

asj^eritato

monlis,

connrmati.
i!uuei-e piovintiialis

atque libortate prosj)ectus in


(ine
S.

pro|)inquum

mare^

62 Ingruonlo jara
majori sollicitudiiic
coeplo

provincialatus

cum
in-

defunc-

Pelrus

dc

Alcantara

tut.

Roformationis sludio iiislabat, constiluendo


maj^Mslros
novilioruiii,
aliosipie

contomplandi studium mire oxstimulabat, dies ac nuctos in meditandi ac orandi cxorcUiis traduccre, et si umquam anlea, lunc niaximc in [^iunilonliffi
fcrvore oxardescoro.
Viri austeritalem

guardianos,

mi-

Ex quo

Fr.
ii)si

Martinus

sa;[)ius

nistros in convontibus, qui

zolo i)aupcrtatis altis-

admiratus,

Duci gralias re-

simae

atque disciplime rigidiori observantia invirodountes a capitulo genorali gilaront. Intoroa


Paires jussa novi fjoncralis P. .loaniiis Caivi allulerunt
sancli

pro

P.

Ludovico Caravajal,

ut provinciam

non nosligobat, quod fovcndo viUe perfoctiotalc sibi exemplar simul et iiiagistrum procurasset. Uiium tamen adhuc solitudini huic infcstura vidcbalnr, quod ducis faniiliarcs
ferre
ris

desidorio

Gabriolis visilaret.
viri

Quo

nuiitio proptcr in-

subvcniondis
et
illi

neccssitatibus
illos

roiigiosoriim

a.^sidui

signem
littcras

viitntoni

S.

Polrus

cxultans, eidem
fostinavit,

froquenli accessu

turbare vidobantur. Unde


;

Gonoralis

transniittcrc

et

ut

citius

ad injuiiotuin munus

accedcret,

invitavit.

quoquo im()edimcnlo a Doo provisum luil cum pius quidam juvenis, nomiiio Potrus bagarto, lo-

Ipse vero ad

conventum

S.

Mariie in Villa

Nova

del
loci

cum accedens
ginis
((juffi

visitanda? iraaginis beaLissiina^ Vir-

Frcsno seciMlons, oxpoiisas capiluii oxhibente


niarcliiotu',

ibidem oninibus pia^jiaratis opporluno


rcligiosum
P.

colilurl causa, li. Polri colloquiis pcrsuasus, saxulo se abdicans ac saccum asj^crriibi

lempore.

Bornardum
iAv/i

sancto

mum
rot.

Joanne

iii

proviiicialom

curavil,

eique ad-

induens, totum sc servitio religiusoruni olVorQua occasione ipse ad Ducis i^alatium pro

juncto P. Joaiine a
gioso, obsorvantia;

Ta[)j)ia, zelanlis

spirilus reli-

polcnda atquc

asportanda

cleoraosyna necessaria
iiicursu,
fainiliares

augmentum

ardentissirae

com-

comnicando,
Ducis
supcj'

Fratres froquenti

mendavit.
l'latmtia altu*
r/ve tn locit sa-

63 His integerrirae absolutis iterum Vir sanctus,


tan(jiiam

itineris molestia facilius libcravit. Tanta- inhumililatis atque aliarum virlutura disci.

tyrocinia

roligionis

ropeliturus,

cunclis

lulem

anima-

se humililalis

rum promovct.

ofliciis dedioare, maxime vero omnemconvorsationoni caulius fugcre operam dabat. Unde pra^dictus marcbio, qui ojus faniiliaritali hactonus as.<uovcral, lunc j^arcius u(i j^osse do-

post plina juvenis ille imj)oslorura profccit, ut aiiquod lomi^us religiosorum sucietati adscrij)tus,
inter celobres islius custudia; viros non puslrcmus haberi morcrctur. {Juverit qvwdam hic adcJcrc cx

lens, i)artem

sibi

consolationis

ex

caileris quod frcquentius roligiosis qm lidiaiiis communitatis actibus, quibusS. Petri dc Alcantara quoquo priosentia fruebatur. Neque diu hanc soliludiiiis quiotem Dcus servo suo Pctro permisil: dum plurimurum frequentaliono avocatns, suporiorum judicio ad con-

00

quamdam interessot cum

sumpsit

WadP. F. .htfiiwc de Luca, primo coniimiatwe Ocoano Lusilanico imminet promontodiniii)


:

lium, quod indigcna;


vctcres
illc

Arahidam nuiiiinant, latini Barharum Montem appellavere. Locus


prodigiis
tota

ccelestibus provinoia;,

nobilitatus,

Excalcealo-

rura

Lusilania celebcrrimae, ini-

ventum
annis

Plascnti.T niillorctur, ubi saluli niullorum

lium dcdit. Pervetus fama est, jam inde us(iue ipsa nocte. a i^rimis ecclosia? ducta temporibus, pro mortalium salute natus cst qua Doi fdius

consulere Iil)orius posset. Ibi

posimodum
roligionis

aliquot
profcs-

homo, eum monlem splcndore subilo


mirantibusque
,

confulsisse,
forct

oommoratus,

multos ad

quid

ejusmodi

ostcnlum
,

sionom, plurcs ad niolioris vil* frugoni convertit. Idem in civitale Cauriae pra^stitil, ad quam a provinciali
D.

niissus episcopo viro illuslri ac devolo Didaco Knriquez de Almansa, singularem et aninia' consolalionem j^iotatis incromontum ct
,

homiuibus, veluli in moridiano sole post annis lumine radiassc Ferunt eliam, muilis potobat, perihominora Anglum, qui Lusilaniam jactatum, Mariae virginis imculo.*a

corrusco

plorata

navigatione lulola, eo cursum tenuisse.

Cumque

illius

altulit

cjusmodi, quale ex iufra dicendis distinctius

eirigicm.

quam habebal

in

oneraria,

nequidquam

patebit.
t.uniUtnidm

64 Excolebai

hoc

tcmpore

desertum

montis

incerta spe orandi causa qua^ritasset, diuquc exanimassel, melus pcriculi fluctuanlem ipse
in

DIE DECIMANONA. OCTOBUIR.


A

713
eoque peracto vel
et
AUCTOtUt
P.

in

summa eum

d(*sporatione

lux

repente

coorta

cio et sacro solemni interessenl,

prorsus erexit, quippe siationom per noctis tenebnis in(lic;ivil, in qiia ipse trepiflique vectores
aliquanlispcc a jaclatione conquiescerent.
Uixit, exsccnsione
facla, in

meditationi, vcl bonesto laboritio id lemporis spa-

FB.

lium impenderent, quod inler Vesperas


pletorium vacuum relinquebatur.
diei

Com-

I.AURE.NTIO.

Ubi di-

Sicquo

nullum

ea monlis parte, unde

momenlum
frigoris

totius

anni

decursu intor aestus

simulacrum divinap Matris, quod lumcn amissum exislimarant ex inspcrato comperiunt. Ejus rei adrniratione commoti, lacrymanto.^que prae gaudio, servatrici Mariic gratias agunt immoreflulserat,
,

vel

rigores,

his pietatis studiis excolcre


Mini'

pra^termittobant.

68 Vonit circa hoc tempus in Porlugalliam or-' Advenit


dinis geneialis P. Joannes Caluo. qui notitia, qua
S.
jttcr

geneTalia,

tales, cujus in

eam sedem commigrarat


et
,

effi^ies.

Ut

beneficiuni
tatis

loslatius essel,

memoriam propagaretur

ad omnem Angius ibi consi-

postori-

Petri virtutem perceporat, et precibus quoque ducis Averionsis sollicitatus, locum Arabida; {qucm

sancti
voluit.

illi

roligiosi

store, atque in liorrida solitudine,

quantulumcum-

Ubi

cum cuncta

excolebant) pr.-esens invisore diligontor porhistrando

que snpererat sibi vitae, in Dei cultu et famulatu consumere fixum habuit. Ergo sub teclo paupere, quod divondilis mercibus oxcitarat, intcr qiiotidianas asporitatos et perpetuam orandi consuoludinom ogrcgia pietatis laudo colebratus vitant exegit. Anno mdxl Joannes Aloncastrius, dux Averanus et promonlorii dominus, Martinum a Sancta
,

singulari admiraliono approbasset. S. Petri


litatem

humiauc-

profundam commendans,
admitlondi
Prinius
alios

Fr. Martino

torilatem
indulsit.

ad

hanc

societatom

aulem (qui rccipcrotur) socius


fuit,

ipsius

Generalis

Italns qiiidam, ait Joannes

de Luca, nnmine Archangelus, quem itineris coinitc))i Cofvns hnhchnt f?) qui niiro hiijus \\\-^. dcsidcrio. atque

Maria
ortus

provinciffi

Cartbaginensis
;

Observantium
qui clarissima

vorborum
suscopit.

S. Potri

suavitate ilioctus,
solitiidine coetero-

prsesl)yterum, in ea Iqca deduxil


familia e

permitlente Gcncrali, in

eadem
At

comitibus

D.

Slopbani a Portu,
erat conjunctus.
Is,

rum

institutum

quia

plurimi indies
P.

eidem
state,

sanguinis cognatione
a ministro

ad hunc locum conlluebant, prudonti;c

Martini

B im|ietrata

provincia? diversandi

poto-

providondum
haliitum

erat,

ne

miiUitudine suscipioiilium
Ita-

cuni Joannc Conimbricensi ejusdem institnti

eremi solitudo ac quios solvcrctur.

alumno, ab liominuni consnoludine convictuqne Mox Alencastrius in Arabida consedit. senuitus frequentari locum percupiens, D. Potrum Alcantarensem, quicum sibi necessitudo velus intercemagnoporc hortatus est, ut cum Martino debat
, ,

que a Marchione Niscnsi sponte ofVorente eremitorium B. V. de Consolatione propo locum Paliaons,
obtinuil, ut ibi construclo parvo conventii,
tioriim educatio fundaretur, et ut
S. Potriis ot

noviinitiis

ejusdem

guardianusetmagistor pra-Gcoretur.

conjunctis dexteris

ibidem

sedes

ac

domicilium

collocarel; suoque arbitratu, qui sibi

maximo

pro-

Novo conventui 69 Accossit igitur vir humilis ac obedions S. Pepra^firitur qnem Marchio siimptibus magniad locum trus
,

S. Pelrus.

barentur, ejusdem socios disciplinae


sceret.
fuit,

fratres ad.sci-

ficis

extruere

(coepit).

llle

paupertatis strictissimae

multum sane Averano laborandum quo paratuni ad genus omne asperilatis hoIlaud
in

formam oxcodcre non

volebat,

continuo fabricae

snmma
spatium
rios

soUiciludine assistons. Sibi itaqno cellulam


in

sententiam pertraheret (1). Quidqxnl dt de pnefata tnidUlonc pej^etnstaj non ingrata fiterit lectm^^i nairatio, siylo emrata haud incle-

minem

choro vicinam pararo curavit,


solitae

qua

horulffi iliud

quiotis noctu transigerot. Hic va-

inimici
|ut

insultus

slrenue

ropellere,
;

ssopius

ganti).

eUam
fama
adeo
rigorosae
vilae

vinceret) pericula mortis adire

duni se

Nwa
menta.

Congre-

66 Jam

multos ad

frigidissimis

aquis immergebal, aliasque crudolcs

gationi$ incrr-

eumdcm
exciverat

locum, etiam ex inler quos pater Micbael a Catena et

provincia S. Gabriolis

carnis afflictiones suscipiebat, quo carnis petulantiiB subigcrentur et vires spiritus resurgerent.

Petrus de Alconcher austeritalem ac pcnnitentiam S. Petri mire aemulabantur. Pluresque illuc ex hac provincia confluxissent,
ni prudentia

provincialis

70 Hinc quia sippius a duce Braganlino solliciUlyssiponam transcurrere cogobatur, protatus cerum ipsius aulce dclatos sibi honores vitare
,

ln njilnm ref)iniii

scepiw

Lvocattir.

caulius obstitissol. Interea Ducis pietas de roligiosorum commodis anxia, cellas quasdam angustas

diligenter studebat

^ inter saxa et rupes ex praescripto


curaverat
;

S. Pelri

construi

singularem (amen prag omnibus principum dominaj Maria> infantis ac fratris ejus Ludovici, summam cum pietalo venorationem
;

quarum omnium,

ut situs aliquot pas-

inter se dislantiam habebat, ita materia rudibus saxis ac duobus asseribus pro tecto consta-

suum
bat;

doclinare non potuit; eo videlicot fructu, ut ulrisquc piotatis studia augendo, plurimis aliis illustria

eosdom imitandi oxompla formarot. Publicos vulgi


applausus ea ratione eludore satagobat, ut
sordes
las in

Pelrus incolebat, caeteris angustior, ut vix oxtensum caperet, adhuc a devotis magna venerationo observatur.
illa

vero,

quam

pu-

S.

inter projoctas blica interdum via subsistons, serio tamquam margaritas (leperdiaul in luto,

Vivrndi ratw.

67 Forma vivendi bujus


randa,

congregationis

admi-

qua^ritando,

centunculos colligeret; quos po-

pro lecto sarmenta aut nudae tabulae nudis pedibus incedere, noque carne, neessent que vino uti; sed nec pisees etiam fnisi festivis

dum

sui contemptum slea super habitum assutos, ut apparere "commoverel, talibus vecordiae sipnis verecundabatur. Neque (etiam in ipso palatio) non

diobus) quos devotus dux submittebat, attingere ; colloquiis spiritualibus animas contra lentationes
instruere
prior S.

ideo

assuoscerent.

Doin

Petrus socium

excitabat, caetorisquo

ad mediam noctem ad

quibus Viri sanctitas perspecta orat, crescebat magis lum lisopinio persuadobatur; sod lum concopta de ipso tamquam pietatis afl^ectus,

fatnita-

divinas laudes congregalis, omnes simul divinum atque post in oralione Omcium pcrsolvcbant
;

usque ad horam Prima; perseverabant. Tunc aliquis eorum, cffileris assistenlihus, sacrum facievabat; quo perlecto ad suas cellas redibant, ubi Tertiam expectabant. Hac iiitenti riis exorcitiis hora iterum S. Petrus cunctos convocare, ut OfliAnnolium Miaorum,

novo quodam apostolo oxistimatio. provincia sancti Ga71 Jani a duobus annis 3 Alcanlara. cum plubrielis abfuerat S. Petrus de compulsus Provincialis eum rimorum quaM-imoniis
revocare cogebatur
dationi
suaj
;

Jiedit

ad

pro-

vifu'im S. fiabrieli.

ratus

quoque lunc

satis fun-

provincia;

Arabidorum

provisum,
ipse

atque

conservandae

magis

nccessarium esse. Qua


,

quidem obedientia
n.xvii. (?) Ibitl..

accepta

promplissime

(1)

t.

XVm.

p.

41-

Ad

aa. 1S42. n.

iv.

9J

cuncta

714
AUCTOHB
P.

VITA

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTAPA


infii>ro-

FR.

condolcntibus summis et cuncta relinquens, ilcrum ad P. Joannc ab Aquila cum

I.AURBSTIO.

mis renieavit. Ibi sunima priam provinciam quanlocius repcnte Belviomiiium congratulalionc exceptus.

Beatus nosler capitulum 74 Post supradictum amicissimo suo Joanne ab Aquila, ad cunvencum alias a se habitatum tum sancti Onofrii a Lapa utcrque spiritu fervenles ac poeniIbi
,

inruvi Ti\i

'IfahidamS.Pft.
irus.

secessit.
lentiiE

sum

discordias urad componendas quasdam Deus Comiti cuulam gebatur. Voluit hac occasione vicem reddere, suo devolo, atTeclus sui aliquam conextremis S. Petrum adessc
ire

tionis

studiosissimi, conferebant invicem reformaatque incrementum. coeptie propagationem


in

Erat

autem hoc tempore

solitudine

Arabidae

defunctus,
t.nus,

magna

sanctilatis opinionc, pater Mar-

dum

laboranti in

stituit;

mortui vero virtutum merita, fama vulgabat, impr.nns tali magistro profecerat, pra^ceperat vir .llustns ad humililatem. qua se quamsepel.n portam Fratrnm Discaiccatorum ad ingressum capellie funus curanto,
;

qmbus suD

qui Custodiae suae curam singulariter commendarat P. cuidam Andrese Barellaj ex Algarbiorum provincia. At quia bic zelus multorum
oppositionibus

elanguerat

consilio

quorumdam

religiosorum

cum
,

Averiensi duce ac principe Lu-

vis S. Petro

Apud comUem OropeaoB mora


(ur.

maioris, dcccntius luimaretnr. vidua, totaque ejus 72 Inde consolata dcfuncti ejusdem transiit; ubi coj^ente familia ad Oropesam licent.a al.palatio, ex superior.s loci Domino in tamen ideo ot.osus hospi-

in sententiam S. Petrum ex sua dovlco coliato revocandi, mclioribus votis a cunctis provincia itum est quo conservalionis instrnmentum lieret, qui jam 'et fuerat instaurationis. Itaquc cfTicacis;

qunmdiu remansil; nec


tii

B tem dormire

vits disciphuam componeres, quasi ad rcligiosse devotione , qua omnes Virum magna ret' Prs curiosiores experiri sanctum observahant, aliqui quibus prajcipue exercitiis noctis qu.enitebaniur, horam non transigeret, dum ultra sesqui
intellexerant.

quod (pricter quicte fruebatur. eo ac famihs animarum lucrum) ipsius comitis

multarum

mo-

liis principibus littera; ad S. Petri de Alquibus variis canlara provincialcm scriptse fucre, congestis rationibus eumdem pro publico benefi-

simiE ab

cio

centiam
S.

]iertraxerunt, ul venicndi in Portugalliam liconcederet. Qua licet aegre a provinciah

Petro impertita,

mox cum
iter
,

P.

Joanne ab Aquila
provincis
propriae

ad

suscipiendum
fceliciter

commissiequc

onus
75

utrumque compulit, dum

Attenlius

itaque per ostii

inlerdum pronus rimulas orantem observantibus,


sublevatus in aera per in terra, aliquando a lerra
raptu reversus aliquot horas suslineri ; mox a oratione immohilis tota nocte tamquam stalua in dum se vel noctis principio, vel
perseverare, nisi
stupore visus
saivissime cederet, anle diluculum tlagris diu
fuit.

destinarentur. subtracti, alienre fedificationi utilius in hi servi Dei omnibus gratissinii

Ambo

Firmaiam

Be-

AlcanPortugalliam accesserunl ; et S. Petrus de Paliaens prius in Arabida, post in conventu tara prudentia ac rigidiorem vivendi formam summa quam contra animo , tam suis restituit
invicto
.

/brmafionem

cum

Post

missam
ibi

e paiatio

ad erctransi-

mitorium quoddam egressus,


platione divina

interdiu contem-

Alia^mulos ac turbalores perfectionis defendit. principium D. Maria? ac Ludoquando singularibus ibidcm inslantiis ad aulain transire coactus, vici

absorplus, prandii

tempus

multorum nobilium

pietati

oleum infundebat sua-

gebat,

nemine eum audente ab extasi revocare. Quod quidem eo gratius ipsi eveniebat, quo spe-

ciosas

meuss

laulitias

evitans

victu

suo quoti-

ilium et dendi lenitate Interdum etiam magnunl Granata spiritu palrem Ludovicum a doctrina et de rebus lunc forte Llyssiponae morabatur) (qui
cffilestibus

diano, pane nimirum in aquam calidam intincto, extingucre libcrius famem arcere magis quam
pi-EEoptabal.

lens,

ei

animae suae statu consuquoque ad aliorum conversionem manus


ac
proprio
^
.,.

Cum denique
prosecuti

incolie

eum

hinc abiret, omnes quasi summis honoribus benedi-

dabat.

ctionem excipiebant. Inter bos, collegii studentes ex (pro more) habitum osculaturi accesserant,
qiiibus

familiares unus 76 Inter alios nobiles S. Petro Sosa, qui miranda Viri conerat D. Ludovicus de

iradil Joannt
ni,

Aquila.

unum

S.

Petrus severiori

vultu intuens

Brevi, ait, religiosus fies. Quod ad omnibus oraculi inslar acceptum, licet juvcni nihil tunc minus in menlem veniret, dum diversum valde vilae genus
i

convcntum in loco versatione iUectus, sdificando applicuit, quo propin.piius eo Caparica animum pauperIdcoque celcrrimo opere, juxta
fruerelur.
tatis

formam

Alcantara

de pcrfecto mdificio, ipse S. Petrus ccepit ; concum paucioribus incolere


;

amplectendum
sic

sibi

proposuisset

disponente)

idem

non

attamen (Deo inuUo post tempore,


:

cunctis
Viri
EJ*cKo, provinciali$

admirantibus, religionem ingressus beati


prffisente

dictum adimplevit. 73 Anno 1548 Dominica Albis

gene-

per com-

promitram.

minister eligondus rali Ordinis, novus provinciie cleclorcs in duas partcs dioccurrebat ; ideoque Petrum, altei'a P. Joanncm ab Aquila,
visi,

propinquilatem Ulysfluentibusque illuc, proptur juvenibus quorum sipona; plurimis ex nobilitate susceplo hanc custoquidani aut ordinis instituto vilae documentis diam illustrarunt, aut inlegrioris ac instructionc in sseculo noimbuti, aliis exemplo profueruut. Ubi vero nimia se frequenlabiliter
tia

una

Petrus, lu hoc loco turbari agnoscebat S. convenientius duxit. \rabida; solitudinc abdere se
in

S.

utique probat^

minislrum acclamabant. quarta vice volis utrinquc ileralis, imo Quorum


virtulis

ibi

secum volvebat animo qua mcliori

ratione

persistentibus, et

ambobus

candidatis

humilitcr

Gcneinviccm sibi ccdenlibus; consultum magis vidclicet virum ral. visum fuil, tunc exlraneum,
conceptiointegcrrimum ex provincia recollecla CastiDo provincialem eligcre. Lis, P. Garciam dcl Quam dectionem, quamvis peregrinam omnium tauien vocaliimi asscnsus approhavit , co quod
,

co quod augendae huic custodiae providere possel ; relinquendam pr^videbat. Itaque brevi eam a sc virtutcs proprius P. Joannis ab Aquila eminentcs

commendarc; mox ceribus regn aliisque devotis divinam cum ipso orationis assiduitale conjuncta, mutuo conusque dum
voluntatem
cxi)lorarc
;

oporis promotionem sensu, bic in Portugallia ad .-evcrti conremanerc; ilie in Caslellam ad niajora
venissent.

arbitrio

gcneralis

eam

detulissent

sic

ordinante

hoc^cons.Ingratum quidem omnibus


Pctri

convenientius Deo, quo uterque aliarum provinciarum reformationi ac fundalioni liberius inten-

derent; Arabida; nimirum in

Porlugallia,

sancti

desidcratissimam b. lium videbatur, propter subtractum il^^^; ^^^ P^*"^;;;^^' pra^scntiam, quam f^ doloi.s sme parum dissimib, major
socii

virtute

josophi in Castclla, sancti Simonis in Galitia, et sancti Joannis Baplislae in Valenlia, ut alibi nar-

mag.s quod praepars hoc solatio levabatur, tanto rogimim alTectu rendictus P. Joanncs custodiifi et bis giosorum impositus

rabimus.

paterm-e

chantai.s
indicia,

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


indicia,
et

715
AUCTORB
P.

sa:cularibus sancti
allissime

ac prudentis vin

exi^^limalionem

imprimeret.

Postquam

rnim

lrij;inta

annis

summo

zelo religionis mtegri-

porlam propinqui eremitorii signis miserse silentium prtecipiebat. Tunc ferventius inardescere ac divino lumine accendi S. Pclrus videbatur; ul foemina?
(quicquid

KH.

LAUHKKTIO.

latem opinione
1580. ut

promovisset. in

eadem cuslodia magna cum


circa

hactenus perpetrarat) objiceret,

Pfoperani ad

tatum trum de Alcantara omnes concelebranl. Pctrus S. 77 Rediit tandem in provinciam lempore, quo Plasenlwe ccleanno 1^)51, eo forte iterum probranduni capitulum erat ; in quo (ne
ac precibus vincialis eligerelur) validis rationibus virlutibus conspiobtinuit. Altcri tamen religioso
illius consiho hoc cuo, P. Francisco de Marliago ex ipsum S. Pelro primi difnnuinus delatum, ut et dalum. Properandum erat S. Pelro

virtulis coelcslis dccessit sancti Gabrielis noin chronica provinciffi auclorcm B. Pclegiluv ; hujusquc beneficii

annum

omncmque
rel.

adversarii fraudem dislinctius explica-

Undo ipsa tam divina admonitione obstupeViri sancti procidens in

sccns, quasi proprii criminis coiifusione obruta, ad

pcdes

profusum planctum

tota resolvitur. At B.

Pater consolare

eam magis,
illiusiuvenis

atque ad scelerum

dctesiationcm

el pceuilentiae

rcmedium

cohortari, detegcndo

ficti

Guttdxfnntnmirabiliter trrm-

diabolicam illusioncm. certumque divin misericonforlata mucordiiC refugium. Quibus omnibus


lier

tU.

nitoris oOicium

rodcnndi in crastinum conditionem, ut animae atque quo culpas olucrel. proniptissima suscepit sponso securior imminentia p(;ricula ab ofTenso
;

ad conventum
Cavallcros,
festi

sancta.^ Margarila^

<ie

Gerez dc los

evadcret, sancli Viri preces fidcjussores expetiit,

palribus cclebralioni cum in via sancti P. Francisci adsisleret. Et


ut

cum

caBleris

circa

Guameridiem accessisset ad ripam numirns maxime ra[.idissimi ob pluviarum indiana^, tunc celecrcmenta, diu cum vectore de trajiciendi
rilale
S.

ipsumquo adversarium ejusdem imperio ad ima libera detrudi coram conspcxit. Hac itaquo ralione quletam in conscienlia? discussione transinoctcm
gens, scquenti luce ad S. Petri de Alcantara pedes accessit; iinde a maculis prioribus purgala, impo-

contcstabatur

iUo

periculum

objiciente

storum inlcgorrim.-e

vita;

speculum insigne, coele^^

Petro de

B dente. Ubi
profici

Alcantara fiduciam in Deum persaaratione vero nihil nec prccibus nec

E^ stisquc virtulis Viri pra'C0 fidissima recedcret. l'ropinquo jam capitulo gencrali S. Petrus

^^^^^^

^^^^^^^^ ^^^,,
^^^^

animo ac oculis in cffilum erectis, fideiicompellaloque ad sequelam socio, fiuvium Stupendum profecto visu, quod tius inf^reditur. {speclantibus pedcstantum amborum unda tegente
videret,

de Alcantara suae
illustrium

provinciffi

custos
ubi

provinciali SaUiinanticam adit,

cum ejusdem mox omnium

pra^ci|)Uorumquc humanitale oxcoplus

omnibus, qui

ripae

adslabant)

in

oppositam parinsigni niiraculo,


et sanctitas Viri

tem
et

salvi transierunt.
fides
in

Unde tam
aucta

etiam Iheologorum insignium aestimatione colobatur. Quorum omnium singularis de sancto Viro admiralio circa summum sui ipsius conteniptum
versabatiir;

dum

ia

vcrbis factisque

ojus nihil,
inlor
lot
.

Deum iisdem

pra^terquam

profundissima

humililas

fltydff in Cuslodem.

apud omnes clarior evasit. ubi mter78 Ad convenlum igilur pcrventum,


esse S

pra;slantos religiosos eluccret.

necessarium fuit electioni cusU)dis generale anno mittendi ad proximum capitulum Unde quia vir 1553 Salmantica; celebrandum. hoc queerebatur, magnffi virtutis ac prudcntiffi ad
Petro

Nec minori venerac.Tteros prielalos erat, ila ut novo gcliono apud percarus, ab ncrali electo P. Clcmonti dc Monolia magno favore P. Joanncm Alfarum commissaipso

rium oblineret; qui

opponere se aemulis qui turbatis rebus mederi, ac pro valeret; nemo non S. Petro
novffi

eidcm plurimum sorvaiida regulari observantia


alias custodia;

in

con-

profuit.

custodia?

hoc,

concedebat, eotam fama quam zelo primas studebat. que libcntius suum calculum conferre

commissa, quam Reluctanti itaque hsec provincia auspicatus, quamplunmos, a zelo pranlicationis morarclur, ad prolaorem vitam pertres viros, qui duxit: inter cffiteros vero nobiles conspicui. discipuli B. Petri de virlulum exemplo

omnium Concluso capilulo, ubi corporis stii figura vivam sancli P. Francisci iinagivocalium animis nem impresserat ; se ad reditum parans, per bLteuxorissubsidium ras loinilis Oropesc-e ad ejusdem
venire quain cilissimc evocalur. ubi de- i>upUx vatK,81 Pervcnit piissimus Pater ad locum, ""'" aniini ambiguilatibus circa vota Domina in variis
filii

dum

in

Xcrez

Ifulterm.

r/a'-

mon^

xlhiice,

Alcantaravulgo vocabantur. huic civilati 79 Occurrebal illi, dum viciniora mulier qusdam a pr;edicando percurreret.
loca

convfrsio.

possessa ; quae dum indffimonio iUusa aut potius vilia obtegcret, aliquando tegra fama turpissima
diaboli
tis)

socundo geniti D. Joannis slatum fiuctuabat quod ipso oleclionis vila^ inccrlus, patoriuo hxeo relinquobat. Qtiod roditatis successioncm incortam quasi de ubi S. Petrus de Alcantara inlellexit, filium non consilii particops factus divini
futuro
.

amore
ei

(juvenis speciosi forma


fidei

eam

fallen-

imparom rum aliquando


auctoritali

fratri priniogenito. sod cl

majorem futuinater,

libere prainijnliavil; ila ut


viri

misere deperibat, adeo ut

animam

pignus eliam mantali secrelo adseripserit, et quasi

magis

Dei quaiii

rationi appanMili

acquiesccns.

obstricta, libidines

mutuas neque confessario um-

Indulserataliquanquam revelandas spoponderil. amplcxibus misera, et diligenli diu sacrilcgis his occiesiam pronubi cuslodita

de hac re sollicitudincm proinsupor oodem, ut utertinus deponoret. Urgonle quamcumque divinae voluntatis deque conjux

omnem

clarationem
consolatos
mitis

constanti semper
rcliquit.

animo suscipcrent.
D.

Paulo post
aplale

Franciscum, co,

ob^equio

infcrnalis

per ilhmi locum IranPlacuit divin;e providmtia* Alcantara. ad cu.ius scrPetrum de


sire

lamcn

el sacra ficHiueniando

famam cohonestabat.

primogenitum

florentcm

vita

exire

Joannos prsedictus ejus contigit; cui succedens D. Petro prolati veritatem cum ominis a B.

gormanus,

simctum

prohibuit malimoncs accodere mulicrem stricte quodam vespere eidem cum aliis enus casu vero obLmi^is exlra muros deambulanti /^^^'^

omnium

stupore

stabilivit.

. ^

j^,^ ^^

vius

unde eamdem .is^'cujnsdam reccpit impulsu accedere P^'";; ^^^"^ singulari quodam colloquium s"l>'dere aUfamiliarius quoquc
;

ab

illis

form direverentiai signum, ab hac

compelans

pr*dicaUoms, mystica^que ^^^^ ^^^^,,^ 82 Erat hoc tcmpore magistcr Joannes ab cienti^e doctrina percclebris in Betica provmcia ob Avila sacerdos sajcularis, qui lamquam apostolus ejusdem lias dotos
sin^-ularcs

habcbalur.

Is

porspecta

S.

Potri

de Alcantara vir-

ad

quanlum

mdunihil responderet explorare. licct pro more retro falsi sui sponsi. qui rata tunc magis aspectu
.

persuasit.

mnc consc.enfam

eju

cautms

comprobata. cumdem, ne ad tute, ctiam miraculis (pro magno Dei serillam provinciam Iranseundi litteris perhumams mvitio) moleslias recuset, non invitus morem gc stanlissirac compellit. Cui rens

716
AUCTOBE
p.

viTA
Pctms,

s.

confessokis. petr; de alcantaba

rpns S

eamdcm

provinciam ingressus tam


vcnerat, qua",

Fn.

rgotio principaU ad

cp.o,.

mu

uloebmtio.

rumanimarum
Avila;

lucro, q"* "'1'="',':"';^ fiucluose commendaral, prajclarum stu.l.um

"

occupationibus dostinantc, inSed Deo aliis eum vola in eligendo provmcialem venta fuere plurium a Spinosa Uerato cundisnissimum 1>. Joannem indnslriam adlubuisut quamcumquc
cu"rere

ita

Vaticinatio et

pTodigiytm.

""sTllinc ad propria revcrsurus nobilis cujusdam ^^^^ m^ignem an parcntibusdiligcntercommcndans pr;ev.d.l. Q"" 'l" quando Dei scrvum futuruni ;>f"
alque nuer crescentibus a.mis,
|.er

Baza in civitalc

^-^^f^^t^Z^ZT
ma..us b
c

absque vocalibus; set commissarius eiectionem tunc volunconstarctomnibusS. Petri placuisse. tatl divin;e non temporc allatum b. Petro de Ohund B,-cve 86 Non longo post ''<-"'*. ^,^^^^,.^^^ f^,^ ^^^^ Breve summi pont,nc.s JuPlasentiK degen1^ , munitus provincialcm
^^^^^

cerlo

tamon

^S[nr=-l,;ie^:suinc.n.rcom.^

tem

^^^^^^,^^ accessit,

cumque ^^^^^^^

^^,^^^^^.^^ ^^-^ propositi sui

et AposloliCie ^^ .\postolica>

S^rtrt^^r:^="-~ um
lu

~l

nagna

radiorum

solis

a.stuantis,
;

tum
s,t>

v.je

vexntus aspera^que moleslia


socii

v.cem

de

em aa Sud:ne'::-.um.atqueo^m.^cantemad Sdine con.c.um. a^"e open, i,^can


!;:;

tT,na"^s

anxius

eumden. tum

tun,

aliorum ^^---r:^::XS::1^^l^^^ S- atilm.fructui. TPctn ..imus, uUo :^r nvovincis stabilimenlo


t,,nc

"=

turbaauctoritatisparticipem racit. absentiam S. i^etri ma^Mium pnesensit pcr lus detriuientum imminere ; dum rcKularis disciplinie provincia el exempli et doclrinac sua eidem in hac Suasit itaque inlerca pruauctoritatem subtraherel. ul pii desiderii exccutionem dens provinciahs, ^ eommodius tunc pu-

Qui

rci novitaU^

- ^- -''-
fruclui,

blico

.,nu..privato et nunc privato


inlenderet.

propri* p,.opr,.

Cui

quidem

ani...advc,tcrct, qu, mug,endo taurunl utcrque .mpetu.n .n l.os cornua vib,-ando feroci* limebalur. At fort.us pe,-culDei servos intendere Petrum ,n metu mortis exurgens, S. 6 u socins " ,b,quc prsabdcrc sesc compulit,
va. lalcb,-as
a,i

"un mo ne ; erumpentem

E luc
'X
ii

l,a=rebat; quando reauxilio p,'opinquo. condcnsas arbo.-es indom,i.rter

Petrns, eremitorii cujusdam suasioni acquiescens S. petendi licentiam inlerea a solitudinem cum socio
provinciali impetravit
;

ulii

uUeriusopcns magni-

Reformationis suaviora media tudinem meditando, exactius disponebat.

'^

n,ansueti agnicul. tauri tan,quan,

passus sub-

pcducuntur. Hoc pr,nmm Dei libcalitate in Ueum s,ngulare, Sducis S. Petride AlcanUra p,a!Conium, hoc socii hoc KloriK ejus maximum esse
-ab lius

equentcs,

ambo ad

limpidissin,*

aqna;

fontem

cum

provinciiE moerore b. Pe87 Non exiguo tolius provinciam relinquens vadit irus de Alcanta.a fido suoAchate, socio P. Michatile a Catena,

Ah epmopo

[;^;^J^
lur.
^

[episcopalem urbem ad Civilatem Cauri


Vetens in Extremadwra)
:

Caslelh-e

in

qua a

loci episcopo

auxilium (omni

humano

deQcientc)

"iit,
divinam

osten cj. ul ferocissimun, Pctii prom provident,am orationibus b.


etia,,,

"*"-

norainato ejusque gerDidaco Henriciucz, alibi singulari affectus dcmonniano, comite a Nieba reiericonrecipitur. (toc adannum 1555

stratione

adesse. ptissime atquc opportune

tinuator Waddingi M)-) qui cupidum se aperire arcana devoto Prslalo promplissime ecc es.am ac favenlem ostendens, Cruccm de Cevola lauslis solitariam prope sanctam
,

C(Epit

mox

propositi sui

LIBER SEGUNDUS.
.

initiisoblulit;

tum
bus

cellulas

quo tanplacuit ulterius locus. in construeret quianguslas cum liorto


strictissima^que

Ab
\

ex vrovmcm S. GabrieliS USqUe ad fundationem provincia^ S. Joejus egressu


^^yy^fll

^ ^'^^Z''^^^:^"^
^^q.i^tlonc parsimonla eral

maximaj

paupertat. foima,

"--

S"^;'-f ^^^
campos excu,rens
tur
;

perltyliorem re-

Ingressus

i.am

provinciam

suam

S.

Petrus de

consolatus, consolatus. c ,m s.Tpius innP ni.iriri. lla ut sa^pius superne tione nulriri. Ita r os capere non posset, ,n ap cclls angustia eum ve ere amoris ilivm, raptibus
ct

dum

^^f^f^J

"S^ --'^,

Augusti foTmationem Alcanta..a ad Dncm meditaturS. I'csoliludinem ac qu.etcm,

animo

mensis. mcditabatur b.-,ctenus tot exi.,,pcd.tam

terra

lru8.

cursionibus ac negotiis

urgentissi..,.s

sens.t sc ad .najoia repetere: cui jam immersus ejusdcm afflatu impeh. Deo obscquia prsstanda

Et

l^"'*' div.na oralionibus ferventior.bus teii. augens, atquc s,b, propag.-m-^ clarius consilia exquberet, agnovit nitorem propon,. Quam regularis observantia; dum amo.iitis excitatus, aggrcdi
p,-ovii>ciam divi..is

dum

rigidiori

disciplina piE"ite"t' /'"*

n altum ejus snppl-ea' suspensus ha;rc,-et. Omn,s sutedium pro co tendcbat.utdivinajprovidenti* Ueforraalionisaugmento P"^?^'"^ ""?";:"' , .,.." ^""'1"'^'^*'"' p.tei. 88 Scd non diu sibi sol, .^^^^ Z.^,, solitudinis quiete frui, 'l"'".^^P" ,^;"!'''^.

aliquamdiu in colloquiis d,v

n,s

men

no.. i,ra;s,iraebat. Itasinc deb.ta auctoritate Chaves a,n,co ac d,sc,que rein cu,n D. Roderico a ejus aux,l,o pro Brevi pulo perca,-o confcrens, necessaria concedeoblinendo, quo facultas

Roma;
rctur,

opporlune

satis utebatur.

Interett

cnpi-

85

Dum

hffic

tulo Irovinctce

lum

p,-()vincia;

capituaguntur, celebratum fuit Manxarretes anno 1554 in conventu

t, 'eila' devot,on,s offics ,ntcipella eiusoue lota familia licbat, qu, cur episcopo quoque retur. Idcm ab aliquando cum V,.'o Dci pastoralis intcrmissiones exe,;orationis ac mcditatioms in angusta illa cella pietali quibus se multura ,n citiis commutabat, ac spiritus fcrvore cxctari alTectu erga Deum et in- camAliquando uterque p,-of,cere agnoscebat. " ^^ devoto coUoquio ac Jum egressr, ^ "''"f part m noct.s magna.n rcfcctioue aut so,nno alia ni fontcm loco prop protrahcbant. Interdum prope s c discut.cntes exa d quura, mirabilia l)e. opcra

commissadie 4 Octobris ; pr.xsidclctuc temi>oris Insula. ll,c per Hispaniam P. Anilrea ab rio generali inlrospicens perfectc virtutem aczelum S. Petri obserconscrvalione satagcbat eum satagcbal eiim pro conscrvalionc rigidioris
vantia;, ileru,n sua; provinci*
_...:.-.
;.

charita e P^"'.'^ '' bant muluo zelo in proxirai g,.U,a,' Alcantara singularcn Hinc, utS. Petri de c placu^t bon aliquo firmarct Dcus.

"

testimonio

suafontis sua tont.s

.,:.i..;.n

tri.iAornin admovere. gubernio artinoverc.

gere

aquis eurationum y.rtu UrimUl U1I' . ._-.!*> lr.r.rilitOtP pluri.norum '"/^^-^i^^^^tnfi nilales. n ita quod ad multa.
illius '
,

era

nj',

(1) Aiinal

Minorum t.IIX,
,

p.27.

devolione.

DIE DECIMA.N0N\ 0CT0BRI3.


.

717
porlulit,

comiuisitus proficerot devotionc, e longinquo norainc H. Petn adstriicta oidem capella sub

et

et objecta

libonlcr

Deoque

obtulit.

Inde
gra-

AucronE
''"
'

adhuc niorbus de Alcantara, quampluriinos


expellat.

mirabiliter

ad PonUficis pedcs provolulus. ul cxontalara Uam implorarel. supphcem libeUum exposuit. bemel atque iterum supplicanU Julius annuil. indulsitque, ut possct ot eos recipere, qui ad hujusmodi viti^e genus fuissent vocaU, simulque ccenobium, quod opportunum sibi viderelur sub ohedientia conventualium exgeneralis Patrum magistri
.

^nammatur
JiogioriwDci.

major animi st.mu89 His piet^tis studiisintento crucis vexillum nascentis Lutlien lus suggorebat, rcUgionis sludio oppoucre, atque suffi
hffiresi oraui

pielate

novs sect impictatem conculcare

ila

ut

dum

lidei

rum maculabantur,
instituti

prsconia illustria defeclione hajreticoipse alienis terris ac gontibus


candore. atquc
restituere

slruere.

Julins

Magnanus,

qui sapientissime res

illius familiffi

tunc lemporis moderabalur. hunc no-

sui

evangchca prsdicaadlaborarc^.

tione

eadem

summopere
oralionibus

Instare itaque

ferventius

atque

cor-

poris saevissimis

macerationibus. quibus atque conabatur sanctis favere desideriis, Deum Vicarii Romam mediCbristi iler {quod ad pcdes
tabatur)
felici

nectere

humanissime amplexatus, lum diplosuis patcntibus litteris pontificio conjuncUs Hispaniam inox redcuntem munivit. raate, eum in Diploma ab illo diversum, quod ad annum mdlix

vum

sibi subditura

successu

prosperare

queraadmo-

erimus producturi (concessiones enim longe amconUnel) sic incipit pliorcs posterius hoc diploma fratri Petro de AlcanChristo sibi carissimo
(t

in

dum
;

cordis quiedam

laelilia priesa-ii'bat.

n
n

tara,

reformata; vitae Ordinis


:

minorum conven-

c.,

S:t
cedit;

"

mentis illustratione 90 Collata proinde interna

cum

dcvol.ssimo socio Michacle alque ab ulroque approbade itinerc Romam suscipiendo vehemenler impulsus cum Uonem meruit ; qua pcdes discalccatus. pro prffidicto socio quantocius viam ingredi non dubitavit. Post coMSuetudine,

(.piscopo,

frater JuUus Magnanus Placenlinus, tualium theologus. ac totius Ordinis conventuadoctor

lium

gcneralis magister,

salulem et

pacem a
amtra-

B longas itincris molestias, quse ingressus, rigorem temperabant, Romam


sacra
nostrffi

uumquam

vila; ejus

visitavit

limina

Apostolorum,

ca^teraque

rehgionis

Domino aeternum, etc) " pertinent 1556, ingem 92 [Qus: sequuniur ad annum ''"^'' continuationem (2).) Jam S. Petrus jtixta Waddingi de Alcantara vix creraitorio suo prisUno redditus, E episcopo Cauriensi obtenta Romae diplomata communicabat cum insurgens in ipsum plurimorum

veneranda monumenta. Mox superiorum Ordmis conaccingens, vahdissimas quibus frustra tam virtutis tradictiones olVendit i^atrocinante. unicum divmae
se
;

negotio

constanUam ejus ac divinam virtutem tot signis hactenus comprohatam, novitaUs, ambiUonis, fallaciaeque caiumniis lacerare non
maledicenlia,

quara famffi favore


Jlaque

opponenrium relinquebalur. voluntalis prffisidium expevariis dinicuUatibus colluctatus,

dubilarct; ita ut non solum apud religiosos, sed eUam secularcs (quibus carus habebatur), malam

quamdamdeipso opinionem laUus seminarct

unde

cum

ditissimum sibi

remedium accedendi

ad

pedes

Huic supplcx Relorsumrai lonUt\cis amplecUtur. proponens, raagis sancUmomationis proposilum negoUi arguzeli speciraen, quam niffi sus ac pii tunc difficullatum objectu suspensum, raentum ex
lemporis impressit.
oM... facuita.
te,n

novae militis proinstigante maligno spiritu, qui ideoque impedimenta magressus pertimescebat, quidam perverste menUs homines chinabatur Virum aggressi, variis quesUonibus exa,

sanclum
deret,

bcnigne rcspougilarunt; et quamvis suaviter et inhumaniter injuriis tamen atque verberibus

91

S. At nou idoo intcrmittebat

Petrus de Al-

eum

mchoandce

cantara opcram
rgp^.entissimls

omuem suppUcaUombus ad Ueum

summa toleonerarunt. Quibus omnibus ipse qua^rimoniae alicujus vel signum ranUa codere, ncc
edere auditus

Reformationis

promovcre, donec itcrum ad oscu-

umquam

luit.

Commissarius insu-

provinciam ejus pervenerat, per generalis, qui in


provincialem anisevera correcUone in ejusdem provincia facuIUitem madvcrlit. quod ei excundi e ut voto eliam in proximo capi-

;rrj:r. mm

quoddam obunmt, quo lentia consolalus. Breve rigidiorem msUtuU forfundandi conventum.juxta separatum quem a propria provincia

pedum admissus,

^^^^^^^^"z^
cupidis

conccssisset, adeo
tulo privaret.

mam.
cura

atquc

aliis

vitae

ejusdem

incolere atque

("'

conditione. ut

concedebatur, ea iicet propagare posset. facuUas magistro gencrali Patram convendesiderio succedenUbus, tualium subjaceret. Uis ex atque clemenlis gratias debitas rependit; diviniE
sine ipso perbumaniter atque cum di[doma suscipilur

Neque hoc solum contentus S. PeauctoriiaU exeinptura, trum quoque, quamvis suae qui (ut quaelibet pro amore Dei F vocavit
ad se
;

pati raereretur)

raUonem

sui

indcbitam redditurus

accedens ab mora magistrum Conventualium

omciose juxta Apostoh:

Petrum

litteris

cujus etiain cur<e fuit coramendaUtiis ad suos. aliisque


necessariis
inilia.

accedere non recusabat. pervenisset Vir cu..(.promqs Cum i?itur ad convcntum venerab.hs. non solura ^.^^.^ ^J^ nrsclarus toliquc Hispatiiae reprehensiones ,,. commissarii asperas frequenlcsque inslar modesUa pcrforrc ; sed ct tyronis

araplissimis

facultatibus

coramumre.

summa omnium

profund.ssiraa dicteria alque insultus

Ira-

Quibus orauibus operis

ac prudenUa; existi-

raililate ac alto

silcnUo premere

ita

quod conlu-

mationem corrobans Dci sUans officiis persolutis,

servus, rilc pielatis chri-

reditum in Hispaniam ex more suscepit. {Juoat summa animi alacriUite Mana de A nh^c patilo enuclcatUis ex Fr. Josepbo quocona{\)reddcre. Ordinis autem praefecti. ad causa perrum aures iUneris hujusmodi (S. Petri) virtutum et sancUmomae venit, quamvis eUam ejus

exasperalos, omnes rcUnqueret. sos, magis quam silent.o jud.c.um Sedquianon [^ar omnibus de hoc
erat.

quidam supcriorem insUgabant,

ut

obedien-

ei exlorqueret. U^ impcrio rosponsione.u aliquam conU.iere v.debatur. innoccnlia; hducia nuam aliis obedientia cBecil ut semel ite;

rumor

[.erveaissct, scientes,

diversitas

animorum

sojpissime

quod vivendi genus secum fert divi-

tuereiilur et pacera, sionem, ut unionem in Ordine Dei sunt amplexi, quo nec eo hilari vultu virum altissima virdeccbat. Hlc taracn raagis raagisque duros prajsidum mores hos ipsos

Unde tantum hsc submissa voce ac gestu rumque illa saltem verba opUme novi. hoc opus proferre auditus sit Patres, Domini mei minime convenire; mihi servo inuUli e .-e coramuni esse, si intelligiUs non
vos autera,
satagite

mra.rura quantum potesUs impcdire. H^c


aedificU spu-ituahs,

fundamenta [)onebat S. Petrus iedificationem quibus ReformaUonis

superstruere

lute proficiens,

Cl)

AimaJ.Min. Ubisupra.

(2) T.

XTX.

p- 58-

o[)labat

718
AUCTORE
p. rn.

VITK
:

S.

CONFESSORI PETRI DE ALCANTARA


plia^

opuibat

conu-mptus inviCam

propriique humililalis videlicel intcrn, cnnslantiam quo Ord.n.s su.


;

popuH frequentia solemDiores celebrarentur, D


Viri

ct

sancti

existimalio coelesli favore

defensa

LAUHECTIO.

inslitutoris SiTapliici

principia jacicntis aut

Kmu-

larlr cxcmplum,
Crrptum opJC
fortitn /n-osf
'.

imitat.onem aul revocarel ad

obtrectatores iilustrior redconlra pUirimos cjus conju^^um bePcracta etcnim in ccdcsia derctur Pctrus cum ingenti ad domum sponsi S.

Patris niiornm rcmissos

ammos.
sanct.

nediclionc

Quan.quam vero var.is his mod.s

tr

lru8

l"^l^="-% '"-^ sa.anas ''T, in p.os 1'"""; cura erat, ejus a,,u,l j^^^ ta,..en Dco .ta H" P^f^"^ votionem propagando servare;

propositum

e^T

'

pergens, duos sui Ordinis fratres suggillandi occasionem aucuobvios habuit. \\\ convenlus ejus loci contra pantos guardianum extimularunl.ul lamquam S Pelrum de Alcantara otconvivandi liconlia dissolulum cor-

nmUiludino

scandnlosum
convivii

.">'>g^'" ^^^^^/j^^^^^^^' episcopus Cauricnsis primus '" .nc.pcre. '3"'""; l" novi convent,.s fabricam f ^' ercmitorii sancla= Crucis PP''>^ -"^1 '^"^

loco

om-rrct

tan.cn proplcr allcr.us

^'^"^^'"^
b.

oralioni

S. Petrus in loco riincndodiflamarol. Eral interoa cubiculo cuidam (adjacenti) inclusus, ut cum repcnte ac contemplationi vacaret;

Marci

pmp.nqu.tatem dc .Mlamira
locus

letrus

de

eum pro duo reIigiosi,oblontu alloquondi

rc gravi,

i.rjctuht. ''''^ ;i:;tarae.cusandump,..lulit.E.tau^m .^j^^ ^"^ Alcantara excusandum

m-

piior

omnino

^":^''''7"'
'

J'

'

'

'...^,.,^

Dodncti itaque facultatcm acccdondi postulabant. aporto oslio parnm abfuit, qum ^^ cubiculum,et pcrculsi porculsi progrcdi progrodi qnodam radio quodam .splondidissimo ni, curiositatc calcar addente, ingressi dcsislcront; Virum sanctum altissima con-

deprohcndisscnt sublatum haM-ere. templationc absorptum, in allo

de
,

Uconcber,
us q

Barlholomjcus a
ut

sancta

Anna,

el

Mediolanum transeunU idam Ihspanus, qui


inde
familia.

adscr.beretur,

Pet'0 cognitus,

B ac e^serat

pr^ter

canonicum quomdam Zamorencvjns redibit


om^^^^^^

ampHus praeter virtuQua visione confusi, nihil ubiquc prKdicare, tem S. Pclri de Alcanlara tamquam divino judicio ejusquc acUones omnos comprobatas, tam in via quam in conventu summispra'coniiscclol)raresuntausi; ita ut guardia- E num ipsum in meliorem quoque do eo opinionom At serpentc in palatio cxlasis hnjus
perlrahcrcnt.

sem

ihic

est

Christophm-^is Bravo,

U,.o)

slriclioris

pollentom; cruditionc ac opibus normam aiuplectondo, b viUe


sequebanlur.

PeUum

ducom alquc magisUum Don Rodencus runc^emporisc civitate Plasenli^ proptor humilcm nominalus, qui

M.gravoral

susurro. plurimi

concurrebant. Et
rabat, gcral,

a Chavcs alias cognalis exosus, cum lota vitam (quam ducebat) quadam prope oppidum lefamilia in possos^^ione Patrcm invisens, fundroso habitare ologit. Ilic B. posscssioncm pra^falam dando novo convcntui quam ille opportunam saus exiliberaliter obtulit
;

ad cubiculum vidcndi cupidilate quia toto convivii spatio pcrduobUgratior ea lunc S. Pctro de Alcantara evitarct, et dum epulas (quas avcrsabatur)

lis

sicque xmnexistimationi sua3 aptius consulcret ; devotis vero actiocalunmiandi causam adcmit,

num

intogritalem collaudandi evidcns

argumcntum
_

ministravit.

sUmans, concessam annunliavit.


Appttritw.

opiscopo Cauricnsi ejus

donaUonem

sibi

Petrum Cauna ad Pe9^ ConUgil aliquando S. quasdam filias drosum eundo, in iUnere apud nives totum mnritnalcsdivortcro et quia hybcrnff: cjus discoporlum virginum caput
oblcxeranl, una

contimiaiorem, mfros. 97 {Scfiventia jva-ta Waddmgi Postquam Vir Oei in annnm mcidxmt 1557(2)). suum domino Joanni Velasquoz, Avilai intcntum
gratioso, apud iniporatorom CaroUim Quintum ipsius Hbesuoque fiho spiriUiali communicassct
;

m.(m.

ralilate
Yit,

impetrapro fabriCEe matcria necessaria

objurgabat pie, quod sibi admirata, alque qusrula scd Vir Dci Ne mividerotur in hac ro iniquus
:
.

reverUtur. Ibi cotorisque expeditis Podrosum comiUs quoepiscopi solUcitudine omnia provisa,
B. Paque Torrcsonii piotatcm (qui ad invisendum promptissimam mvemt, trem illuc Iransicrat)
artifices

prsRscnlia Dci mei carerisiinquiDfilia, sicgoin ac incedo, cum lerroni pnncipes

pile

discoperlo

tegerc detroctant. domini, regc suo pra^scnte, caput ut dicUsapcrU fucre puollae mentis ocub, (Juibus dc qua prseC conspiccrc quoquc exlcrius valerct, slare .eum) mcdium senUa loqucbatur Pater; dum sanclum Patrem Franintcr Chrislum Dominum ac quidcm secretum ciscum aniinadvcrtercl, licct lunc At postquam obscrvasset hoc apud se conUnerol. comitibus viam fencstram abeuntcm iisdem

nt tot divinffi providenUffi


nis
initia

adeo operariosque sua sponte offerenUs; subsidiis ad fundaUoinvitatus,

fabricam conventus aggredi

per

proscqui, illico parUcipem

admirabilis

visiunis

quoque sororem tam quo laccre non tardavit


;

csterorumnou duhitarit, quam proprio iabore, brovissimo tomque religiosorum diligenU auxilio, strictissimffi paupertaUs poris spatio ad formam fcstivis spintuah expodiUus absolvit. Diebus voro propinquum oppidum ad praifabrica^ intentus, in tanta charitate abundicaUonis ollicium cxcurrons, Chnstians dabat,utmagnisparvulisque doctrinar
rudimenta,

et clariusmagis ambje deinceps rci testcs forenl, reveritus, S. Peintclliircrenl. cujus pra?senliam tegere non debuisse irus d(^ Wcantara capul se
atlirmaral.
exUisis iTitn
epultti
Ie<.

imo

et

legendi

scribendique

elc-

menta cdocerel.
spiritus operi

huic

Nec cessabat interea malignus commotis insidias slrucre, cum

aliouot
eis

religiosis

Vix

redieral ad

oremitorium,

cum

solhcite

apud

cujusdam propinqui monastcni, variascausasconPlasentia: episcopum


turquibus fabricse progressus

nujitui

Avilam

evocatus

dominai

Ciomars

de

llloa
;

fin-crc porsuasit,

bencfactricis sua?

procibus libcnlius cederet

in

eum ubique hac proindc civilatc, obscrvanUbus morilum ojus apud singulari evcntu ;emu\is,
omncs inclaruit. Coactus'cnim a quodam paviro nupUarum ejus solcmuiis adesse, quibus uxorcm ducens, magno devoUonis affcctu rem sibi ex S. Pelri pra?scnlia coniugii fclicilalom ominailluslri

rigorcm ^^^'^"^^^ ^^''Zll servandum novoiUoconvcntu f>^p;7";' duratnrum insipienter pra^diccbant. ^^^^^^'^^^^ Petrus non ^^ "m^^^^^ ad dicondam causan. S. cpiscopo facU raloncm
barent.
Inter has

"

sariisoraobturavit,scdet P^omptitudincm eUcuil^ probando, juvandi quoque

balur; ideoque, ut rcnitcnlcm pcrlrahcrol, Chriut indicta^ nusti cxemplo compellans oblinuit,
Chroaicon provmcia^
S. Josephi.

1^57, Pedrosi r.0 ^diiicat.im ^d^''''^ estquUubHore po^sit; fT'''T'rl\^Z Pedrosi termim el (3). In loco

.c^o

\CanohJ.

seqmmti instrumenlo
(2)

(I)

Ub.

i.

cov. ui. n. 1024-

Ubisupra. p.77.

(3) Ibid.,

p.77 ei78.t. XIX.

jurisdictionis

^l

DIR DECIMANONA OCTOBRIS.


.

719
AuciohK
f''>

juristlictionis nobilis civilatis Cauriae,

in
cl

solo ex-

tores

cellentissimi

(lomini

ducis de

Abula

cjusdem

lam stupcndi miraculi, cum nequidem clamoribus transeunlem revocare valerent, ad Dcum
conversi rairara ojus
in

civitatis Marchionis

domini Domini mdlvii comparet prssens admodum manomine gniGcus dominus Rodericus de Ciiavos atque domina; Franciscag de Chavcs ejus lcgisuo loci Pedrosi patimffi uxoris, qui sunt ejusdem Joanne Martino troni; prajsente vencrando domino qui nunc est ejusdem alcade ordinario Conde qui prssente et demum ctiam me scriba loci
,

mci, dic xxii Maji anni

Servo suo virtutcm votis

"-^ubbntio.

ac condignis gratiis altissime celebrarunl. Alii qui opposila ripa, quo pervenerat in liaerebant, omnes ad pedes ejus procumbcre, manusethabi,

tura dcosculari,
coelo delapsura

adorare

alquc velut Sanctum aliqucm e non cessabant at iUe


;

aliquamdiu post in se reversus, obslupcscere magis se in hoc loco tot hominibus circumdari, jam
a tergo flumen, atque socios in altera partc
quisse
(Jivinffi
;

eorum jussu

scribo,

el

lestibus infrascriplis; qui

reli-

domum se cum domina Francisca uxore dixit, pro hortaliaediflcasse, cui qu^dam terr;e portio hujus loci ad liis contigua est, quam communilas
hunc
elTectura

ideoque

supplici

gestu coram omnibus

polentiye gratias referre, et ad


:

eam laudan-

dam

devotissime provocare

expectalisque ilineris

dederat

in

loco,

qui dicitur de

sociis,

cunctis rei gestse silentium humiliter comin

Berrtcal ad Font^m de Palancar pro admodum religioso prolesso R. P. F. Petro de Alcantara


,

mendavit; Deo tamen illam


complacuit.

confusionem

ini-

micorura ejus latius spargi alque celcbrari altius


100

Ordinis sancti
provinciff!

Francisci

regularis

Observantiffi

sancti Gabrielis, qui excalceati nuncupantur. Cum consilio cl facultale sui minislri proejusilem vincialis, qui tunc erat et ad priEsens est
provinciffi, fraler

Cum

igitur

rediisset

Pedrosum, invcnit cmveruui


'''''^^^'^
'

confcclara conventus

fabricam, tam angusta nimialia

^'*^-

rum
res,

forma, ut csleras a se in

provinciacon- '"

stolicum obtinuit, ut
orationi atque

Joannes de Espinosa, Ureve apomajori quiete et commodo


vi-

structas superaret.

contemplationi opcram daret,

Unde spirantium potius carcemortuorum, quam vivorum hominum habitacula a cunctis habcbantur. Altare majus
aut
crate quadara rudi

tara

ducendo eremiticam

cum

socio

ab eo, aut

Et cum ex Ruo Ordine aut ex altcro, sibi beneviso. de Chaves ac Domina iidem Domini Uodericus

Francisca de Chaves sua uxor summopere venerenturetdiliganlpriEdictum U. P. Petrum, dixere

ab ecclGsia; navi divisuni, vix E ministranlom saccrdoti allerum caperet transeuntem. Intcrius claustrum Ggurae quadrae, latera longiora non habebat, quam ut duobus religiosis expansis brachiis utra-

tantum

spatii continebal.ulprseler

propterea

quod eidem enuncialam

domum

et

quemanucontingi possent:
tionera
Fratres,

cellai

supra vix hominis

hortum, tum etiam aliam terrara, quara commuelargita, ut Ditas eidem {nernpe Roderico) fucrat alii, quos eidem secum suus socius, aut socii, vei
habere convivas placuerit, omnibus suk
vitae die-

staturam portas habcbantangustiores;

quarum ra:

quibusdam reddens

S.

Petrus de Alcanlara

inquit, incoUe earura

mundodefuncti sunt
sit

et ut discanl,

quam angustus

ad coelum adilus,

bus in eadem domo manere possint, et horti alque idem F. PeteiTce pra;dicl:e usum faciant; ita ut cum socio aut sociis qui secum erant in dorao trus

pcr has portas intrandum sibi recordentur. At beati Viri cella paupertate atque capacitate caeterisinferior,

reposilorio
posita,

similior

hujusmodi commorantcs dumtaxat simplicem usura habeanl tara domus, quam horti atque terrae reut in alicensilie. Concodunt insuper facultatem, parte Capellam sive Oratoqua ejusdera domus
riura

scalaquadam

non

nisi

cum sub incurvocorpore inlevidebalur


;

grura adrailleret.

Reliqua? quolquot erant officinae,


;

eadera angustia conlrahcbanlur

sic
,

quod

totius

possinl extruere ad sacrosanctura Missae saipse crificium celebrandura, usque dura ibidem Petrus Mcanlarensis permanserit. Ita scitlcet
F.

qu?e majorem conventus arabitus cum ecclesia 28 in partera occupabat, pedes 32 in longitudine,
latitudine non excedcret.
101
latae

Absoiulo

itaque opere

templum Immacu-

rmpi.dedica

recitaiu/r

a Waddingi continuatorejoc.
cx hispanico latine redditum).
^^^^

clt.

Instru-

Conceptioni bcalissim Virginis dedicare ina Chaves consuluil; ut re-

mcntum
s
i'eiri
ffri. '"'"'

tendens, D. ttodcricura
in

^^ ^""^
nobilis viri

^'^

ncgotio

PlasenticB

domo
,

posito

in

altari

majori sanctissimo
indiclo

Sacramenlo

UnHm!

D.

Uidaci

Loaisa raoraretur

pro

imago

Virginis

die

venerationi

publicae

C more noctusellagriscastigans, devotum hospitem affecit, ut e somno excitatura tanta admiratione extenuapersuadere sibi aegre posset corpus adco suincere. tum sine supcrna virlute tali tormenlo quoque sorores ejus virgincs servum Dei pcr
Duffi
ostii

exponeretur. Concurrnnt itaquo undique ex vicinis oppidis populi ad solemnem proccssionem, necessaria ministranlibus D.
nii;

Roderico

et

comite Osor-

rimuias observantes

viderunt

post

orandi

longissimum spatium noctis reliquum in altissima dorao raorbo extasl consurapsisse. In hac quoque pietalem hospitis excusans, nullum
correptus,
etiara
nisi

angustia intra ecclesiam paucos adraittebat, caUeri prai foribus divinam providentiam depredicabant, quod Aposlolici insliluli virum pro omnium aediflcatione ad se misisset. Ipse

sed quia

loci

Dei scrvus

S.

Petrus de Alcantara Deiparae lutelae

urgente

fomentum admilterc volebat levissiraura socii obedicntia raodicura vini, proslomachi,

ac instituti augmcnlura commencunctos divinis mysteriis reflcichat. Hlc podans, arctissimam stea cum sociis virlutis probaUe vitam

familiam suara,

pter

debilitatcm

ad arcendum mortis quoetiam sensim convaluit.


Kumenpcr^ransit sicco

aliudquc pliarraacura ex periculum degustasset


;

pede.

Pedrosura per Alcantaram 99 Rcdcundo operi dcut artiiicera quemdam fabrum, irausiit, socio in stinatuin, secura conduccret. Quo cum profundissima collevia relicto, ipse meditatione
itaque

rigorc Joannes de austeritale superabat; ut servus Dci Alburquerque non dubitaret asserere conventus

oratioducens, victutcnuissiniopanisclleguminum, iissiduitate cnnlinua, disciplinae num otricioruniiiue viv(mdi intentissirao, pauiicrtatis muderamcn

quidem cessisse hujus normara vivendi, ne puncto Franciscus hujus Ordinis austcrilati. quam S. P.
institutor,

ad Humen quodctus inlra se, praicedebat usque c( MareLe. proptcr iUudam cx duobus, Alagone

olim

cum

sociis servasse raeraorabalur.


^'^'^^; ^;j^.^
,,,, ,.^ormiif.

i02
illis

viem commixtum alque rapidum. llic dum alii ipse sui transfrctandi opportunilatem cxpeclant , proceobiitus tamquara solidara terram calcaret
dens, in alteram

Pater spiriluaiibus Frucbatur quibus dcsidcria sua exau.bta Christo dcliciis,

intcreaB.
,

Doraino

accepta

ferebat

cujus

araore

quotidie

ripam'salvus evasil. Sed specta-

meinflammatusmagis, affectusardorem cliam in se immergendo per diis aquis hyberno tempore


aliquod

720
AUCTOfcE
P.

VITA

S.

CONFESSOUIPPETRI DE ALCANTARA
Magnayii, inferivs ciiandis; qv^, datm d \hb9,.'ntppoi}yntsanctiim?cirumof~ XVIII ApriUs ficiocommissarii.ciobAntonio de S. Quirico ad

FK-

I.AUBKNTIO.

temperarc, sspius coaliquod temporis spatium senliret, id memonabatur; et si quo<l tormentum culpas in cruce Redcmi.tor illius spatii (quo riffi
aoslras solvil)
libus,
i.alicntcr

JuHi

olVcrebat.

Ex nmlus nobipracipui eran!

qui S.

MadriPctrum de Atcanlara cx aula

lensi invisere solcbanl in

boc

loco,

stell^,

AdmiranlisUFcrdinandus Hcnriqucz patruus Didacu Suare, ; alio illustri viro U.

plei-isgue

qxiod non ohtitriennivm concesso, jam defuncimn ; officii ad annum 1 556 referaifi^ nct n isi iniiia dicti postea redibii sermo. Carierujn in txtr. Asi de his particnfarihns, ad hos anyins s])e~ factis

ciantibus,

non

esistit

omnimodaconcordantia inter

cum

uterque convcnlu.-^ atque vita ad mcl.orem Irumincli,oolloquiisctiam Viri Dei habitat.oncm e igcre gem conversi, prope ipsun. ejus convcrsa one proposuerunt. quo frcquentius
frue.vntur
sccuii in

considcratione com-

et Waddingi contiP. Laureiitivm a Divo Paxdo narrationem nuaioi-em. Nec putcin ita ordinari gva-gvean^iiscei-toasposse, ut singula facta suis

Idcm aliis multis cont.g.l. mortis aspcrnan d>scehac comment.tione

qui pompas

...etur

effluxerat, a ^^^? ^ Mor- ^'t03 Biennium jam prov.ncia Jtio:cta.fun- deAlcantara vi B.-evis Jul.i III, a
brieli.

cto Paschoiio

d ebat
sc

Ga reformationi curas suas .mpenseparatus. annum in duodec.m praecpue


b.

signentur:d('ficiuntqiiippeadhocidoneadocnmenta diffcrentiaplerunujuetanta et avioritatrs. Prxtcrea sit prclium sollirite in exacta non est, ut operw

omnino chroiwlogia

stabilienda h^ercre ; dato

eam

opcrosa disgnisitioneordinaripossejquodnosti-aj ut

jamdijrimus,sententia,ohmonumentorumdefcctum
7ion facilc quis suscepcrit .) 105 His tandem facultatibus

ad

S.

Petrum Pe-

cony^tmimxM'"'

quam

inlra

rcli<'io'^isqui

io.-ibus

secum Pedrosi cobabitabant, tamcn masummopere gaudebat. Angebatur eamdem perfectionis i.ormam
desideriis

n.-masse

drosi

commm-antem

pcrlatis, prius iUas Deo super

aUai-e

cum gratiarum
largitati

actionc obtulit

mox

caeteris

Fratribus
divinffi

communicando
vaUdiusquod

coepti operis

succcssum,
incultale

cum ejusdcm d.sci.lina, ad alios profercndi, ut apud saecula.-es promovezelus quoque animarum providcnl.ae quod utrumque, dum divin B retur complacuit eidem Beati instantius commendabat, apericndo, respondere. Fucvotis viam quamdam rantantepaucosannosegressi ex provinc.a sancti i-eligiosi, P. Joannes Gabrielis duo i.iotate insignes Manzancte liorum Paschalius, et P. Alphonsus de convenGaliliae pertransiens tres

commcndandum
sibi
licet

ferventer
inqiari,

cavit; co

nec

quicquam praesumcnti, Generalis siionte id mune- E Lorianae t.'anris imposuisset. Mox ad convcntum ad reliquos in Galilia litteras paternalcs
sicns,

prior

rcgnum

quibus suie visitationis spe onmes Lorians a P. Alillos religiosos consolabatur. epistolam exceptus pbonso cbaiitatis visce.-ibus comite dc Oropesa recei.it, quamdam que.-ulam a
tra..smisit
,

in

altcr eremitotns auctoritate apostolica fundavit;

rium quoddam prope eremum

l-orianse,

sub

titulo

Joannis Velasquez de ancti Isidori, libei-alitateD. Pctro maximadeAvila. qui (ut dictum alibi) B, His vero quatuor conventibus votione adhjcrebat. Magist.'i gesupe.-intendebat. ex commissione P. qui conventualium, P. Joannes Paschalius, iieralis visilatiuno conventus Lorianse iii Galitiam dum ex
revertitur,

ubiaccusantcm cum derclictffi commodilatis, qua fundandi novosconventus jam que in suo Dominio quod plurimoet pridem potestatem obtulerat
;

rum devolorum

utilitati

spirituali subductus, ex-

ternorum magis cultui.T, quam familiarium sese


affeclus addixisse videbatur. His aliisquc intimi occurrens expressionibus pi-udens commissarius gratias redUtteris non dissimilibus pielati comitis

suprcmum dicm

clausitin itinerc.

, commi>mriu$ tuccedu
s. Petrus-

conventus 104 1lloitaquc defuncto, ne praedicti insiantibus quidetrimentum aliquod capei-cnt,

busdam
Quii-ico,

religio.>is

generalem
ad
S.

zelantibus apud Commissarium conventualium P. Antonium a sancto,

quantodere, negotii gravitatem expone.-e, scque satisfacturum pi-omittere cius omnium desidenis Postca in Galiliam (Dco favente) non neplexit. illorum cunvcnlunm religiosos progredicDS, trium

quosdam animo langueutes


post obitum
superioris

erexit, alios p.-anerit.s

consulente quoque D. Joannc Vaiasquez, ut suo Petrum de Alcantara relatum fuit


,

tribulationibus

d.spcrsos

ille convcntui cieteros in Galitia conjunge.-et. Cui post longas ad Deum supplicationes propositioni Fratribus suis matui-as delibe.-aliuncs, ea

firmavit
et

titubantesconcollegil, aliosin rigoris observaiiUa p.-ovidenlia denique omnes et pate.-nali


;

fratcrna

consolatione suaviter sub


Pedrosi

suum

patro-

et

cum

cinium rccepit.
vivendi
cui
illi,

quamdam Addidit quoque noi-mam


vigebat. pcrsim.lem lUius magisl.-os accivit trcs

cuconditione assensum prabuit, ut ex omnibus deberet, stodia quEcdam titulo sancti Josephi erigi Antonius a Conceptione Lusitanus cuet

qua^

slos,

quod P. eidem praefectus Romam adiret, ad referendam P. Oencrali convenlualium rerum gestarura cui scriem, qua persi.ccta superiorem deslinai'ct, refoi-matorum convenJoannis loco defuncti P.
,

etiam scrvandai quos in smgulis conventus religiosos provecUorcs, conslilueret ; inter quos

convenUbus sui.eriores socium suum antiPatrem MichaClem a Calena Guardianum desUnay. quiorem. primario loco Pc Uo prospe.-e S Neque inte.-ea super his tam
succedenUbus
,

luum supremum regimen


cuni jani
(iriediclus
P.

committeretur. Itaque Antonius Romam perve-

a.muli

intra se

^--en^ere

des.s e-

niens Generalcm

non invenisset, iliico Paviam seculus negolii sibi commissi parles cgregie expleprovida cura cunctis .'espondens, vit. Ulc vero commissarium commissanum in S. Petrum de Alcantara suo loco
Hispaniis

Viro opi^oncre ex.stimaban bant, atque frustra se Hispa.ii^ devul.one cui principaliorcs famoso P o superiores Ordinis cum Gcne.-aUs aliiquc Ponl.ncc ^"^^'^' j^^;'^^ ecclesi^ capite summo d.v.na ^^ olunta. fucrunt. Cujus ipsa adh^.-ere vim aanae.-ere visi ^'"'""^;' *;^"; ^^g zeium prodi;
'

nom.navit
repula^

cui

pr^dicUs conventibus
pro-

optimam

^"^^"^><^"!'"^,

reformatis

pra^esse, atquc alios a^dincandi, ubi oc-

gns.

atque

^'^"\\

"~
"^
,

^,^^^^^^^^

^pius
adeo

casio fcrret;

insuper observantiam

movcndi ami.lam facultatem conccssit. Quod quidem conUgil anno saluUs miUesimo quingentesimo quinquagesimo scxto. {Coniinuator Woddingi (1) hanc ciectionem refert ad annum 1557. Quod taTnen non concordat
AdqaI- Miaorum.,
t.

declarare ^^ ^''^"^ '^"3^. ^i ut advcrsanis spes "*"^^ '7,!^' clusa, hanc tantum vanam p asper.tati instituti, vinu.
gesseril,

Jnem

sug^^^^_

yoiuntatunique
^

oum
XUL,

alteris litteris P. Magistri

aiqut imbccillitatcm succumbere temporis vicissituaine uis stantiam a

(I)

v-

'^^.

Quod

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


1

TOl
gratuiabundus primus accurreret
;

Qiiod an aliquando pro voto ma!is:nantium


serit

succes-

ris

prajscntiam

auctobi
r.

(Oeo

aliter

rem

siiam

modoranle)

ex his,

mox

adstanles cuncti
ad

cum
S.

genitoribus
Petri

qu;r serie hac nostra narrabimus, evidentius peric-

inisericuniiam

genua

divinam coliaudare tam


;

fb.

i-AORBMro.

gentibusconstabit.
tnitia

vocibus
visitatione Pedrosum,
illc

quam

lacrymis

ronivn-

IU5 de

Rosano.

tandem ex supcrvenit confcstim comcs Oropesffi, ut priorcin vehemontius instando repeteret, querimoniam
106 Reverso

fidei

ipsorum atque
ejusdcm

non cessabant quam parentum devotioni adredditam a


rulcliter

scribere diligentius studebat, atque ul

Deo vitam
hortabatur.

servitio

impondcrot

pro fundalionc alicujus conventus in dominii sui districtu. Vnde B. Palcr (quo pietati comilis obsecundaret)

Oruposam secum Iranscurrens, ncc


invenicns,

ibi

situm

commodum

qucm

scgrcgatuin

atque solilarium quaerebal, ad proinnquum oppiduin perrfxit duodecim milliaribus inde distans. crcmitoriuin a'di!icafid;c liic antiquum quoddani

Hac ratione, cum omnibus salisfecisset, scipsum quamcitius per mcdiam confluentinm undiquc lurbam fugicndo ad conventum sublraxit. Miraculi fama, Deo operante, in remotissimas etiam partes perlata livorem inimicorum
sanctitatisejus merito manifestius retunde!>at.

domui suis religiosis convcniens designavil. Dcin non longe illinc parvam ecclcsiam dicatam sanctissima^ Yirgini a Rosario, vicinorumquc devotio-

cap^tuhm 108Vulj:alajam peruniversam Hispaniam fama """" aulhoritatis S. Pctri de Alcantara, qua admittere

ad

nibus
antiqui

frequentatani,

ejusquc

ailjacentia

rudera
relicti

cujnsdam monaslcrii a Tcmplariis

suum institutum religiosos ipsi conci-ssum erat plurimi tam ad ipsum quam ad alios ejus convcntus religionis causa convolare visi sunt, ut repauperlictis mundi iltecebris, contcmplns sui ac
;

observans, velut commodissimum locum, a frcqucntia rcmotum, slruendo conventui destinavil

tatisstudium serio amplectfrentur. Hatiuc suo rcginiini


riana;

illc,

ut

caulius provideretur,
judicavil

promptius
factoris
slrictae

cujus cedificationcm dcvolissimi

bcncforniani

capituUim necesse
;

convocandum ad convcntum Lo-

commendans muninccntia^

nc

quo

se

transferre

parabat.
illac

cum evucatus
E

paupcrlatis cxccdciot, unice inslantissimc-

ab episcopo Pacis Julia\


niagni
litur.

prius divntcrc ad

reddimtur B que su\)[t\\cii\ii. (H^Tcpaulo dMnctiits Vix Pcdrosum Pelrus in contmvntinnc Waddingi reversus, ab Oropesie comile invisitur, ulque iu sua ditione coenobium extruat rogatus, simul Oro:

intcr cives dissidii compositioncm compel-

Hac autcm

foeliciler

absoiuta ilcr prosequi-

tur

pesam pcrgunt, ubi ci valdc arridcns inonlis cujusdam duodccimo niilliario ab oppido distanlis asperitas; in quo dirutum eratquoddam Templariorum camobium, prope a-diculam
:

aiacrius tota in Oeum conloniplaliunis acie erccta; ita quod ncc excessivis caluribus, nec vlae lassiludine fatigalus dcficeret, mullis passibus so-

cium suum praecedens. Occurrerat ei, non longe a Pace Julia, dux Lorma^ cum aliis quibusdam proceribus, qui
iiec curruuni strepilu, quil)us vehenec salutationum compcilatione ad se vocare potcrant tianseunlcm. Itaque subsequentem sucium de causa inlcrrogando, intellexere solito

Virginis de Rosario;

inibi conventuni cxlrucrc, comite annuente, dchac tamcn pra!scriita lege, nc formam in crcvit

bantur,

Podroso adhibilam vcl

minimum

excederet. Ita,

uno aiterove mutato


conii (D).

v&rbo, JosepJnis

Maria de An-

mcntis excessu,
nisse.

Unde
allius

Viri

non innrbanitatis vilio id cvesancti nomen magis venerari,


animis suis ad conPervenil landem

Moriuumvn^" ram ad vHam


revocat.

de Alcantara occupatur, accidit magni ejus devoti comitis Osorrcdaclum a nii rdium seyritudinis vi ad cxtrema doloris scnsu nil magis medicisdcrelinqui in quo
107

Dum

bis

ncgotiis

S.

Petrus

alque

virlutis existimationem

imprimere didicerunt.
ventuni
Loriana.',

pium patrem

alUciebat,

quam

S.

Petri absentia,

ubi opporlunu lemporc cclebrandffi congrcgationis, Fratribus normaiu quaindam vivendi salis rigurosain pra;scribcns (quam

sa;ad quein pro Iribulatiunum suarum lcvamine recurrere pro summo solatio habebat. Itaque pius

omncs probarunt) super omnia

paupertatis obser'ibviam tend,t

quamprinium Pedrosum rcdiisse suspicabatur acceper nunlium,ulad moricntis filii transitum


Nec tantius leraredignctur, iter arripit; quamvis ob ioci obsequio S. Pctrus G distanliam,ubi habitabat comes (6a///j(eJ nempe,
ardcntissinic cfllagitat.
tertio

vantiam strictissimis praeceptisinculcavit. 109 Sic ordinato gubernio rcdiit ad solitudi-

nem
qua^

Pedrosi, ubi quiefem animi orationis solatio


iri

aliisque exercitiis distinguens,

spirilu cognovit,

sanctiG
;

Teresiffi

in

civilalc

bant

nuHo enim

vocante,

aul

Avihc accideDco singulariter ^


ilta

a Pedroso lapide
filio

(2)),

illuc

venire nisi dc-

impcllenteiiluc transire visusfuil, ubi Sancta

functo

pricpediretur.

Ad

cjus adveiituni rc-

novatus dolor patrem cum qnam volviobstrinxil, vitamquc filio expostulare; Dco impetrari possc non dimservi Dei mcrilis a

conjugc ad pcdcs pro-

tunc tcmporis maxiinis aniina! turbaliuiiibiisangebatur; quemadmodum singulariter in ^Teresis


Vita

ubservavil

illuslri.ssinius

cpiscupus TuriasoS.

nensis D.
Tercsia in

Didacus a Ycpcs.

Erat lunc

mater

dcbant.Ad hffic tunc commoveri, locum grcdi, prunusque in


sterni.

S.

Petrus divina inspiratione

monastcrio Incarnationis Carmclitarum

(ubi

adolcscens jaccbat) interram ad oralionem pro-

calceatarum variis spiritus angustiis agilata ; ita visitarctur, ul quo majuribus c coelo favuribus
spirilualium tanto intricatioribus docturum patrum judiciis involvcretur, judicantibus dubiis atquc
a bono geiiio agitari vcro pra* sua huniilitale ac modestia verebalur menlis illustrationcs divinas contra aliorum objectiones ct dubia vclut certas ideo eligcbal magis (permittente Deo) dcfcndere
nimiriiiu

inlUerebant cuncti ad tam celebris Viri virtutis lania concepcrant de gressum, et quod

iTBeg.c.iv
T.3*.

expericntia comprobaejus cflicacia, aliqua nunc cxislimabant. Tunc illc exurgcns supcr lum iri pedibus, cadavcr se exlendcrc, atque os ori, pedes factum anliqui pectus pectori applicare ; ut sic ad mcmoriam. illius prophcta? (Eiisei) revocaret

famulam

Dci non

scd

potius

falli. Ijtsa

moEtpostquam aliquantulum inunobilis in hunc slnpentiin Dco suspcnsus ha^sissel, dum menle recerlenle, visus bus cunclis, surgente ipso atque pedes, manus, oculosesl adolcscentulus sensim
que muvere, doncc spirilu omnes ad benefactomcantc, vivus e ferelro exurgcus
partcs
(l)DU6Upro, p.80.

eventum
expcctare.

fa-liciorem tolerantia
Id

anxietatum

aiiimi

quud verc cum advcntu S. Petri de Alcantara, dc quo scribimus. quam prospcre successisse, sequenlia gcsta

dcmonstrabunt.

Vix por-

pcr-

Paler, cum in melas civilatis ingressus erat B. cometa insolilus visus est omnium oculii dio die

(2) Ibid.

92

solis

7
^DCTona
r.
ri).

VITA

S.

PETRI DE ALCANTARA. CONFESSORIS.


diximus, dum agebatur 6e miraculis tertii gene- ^ accifUint, in se spectaris: reselcnim. qua} in eis sunt naturales, sed raUone modi naluram tffi,

solis

I.AU11BNTI0-

splendorem aemnlari ; ita ut rei novitate sig^niftcaiiones stupidi civcs causas inquirorc aut sludfrent. Ac cum S. Petrum divinare curiosius omnes ad de Alcantara advenissc inlellexissenl concurrere, atque novi astri api^aritioneni eum
,

ingeniosius interejus adventns prienuntiam esse,


pr^Uiri. Nec
ipse AvilcT
forte
falli

videbanlur

eo quod

maucbat oclo dieruni

si^atiu

dum numquam
recessui

excedere possunt (5). Qu,v sane et sapifnlf^r et prudenter dicta, quivis rei'um ,TStimatar sequus et sinccrus pronuntiahit. CcTterum in causa S. Petii de Alcanlara )/// quodscia^n dc pripfato cometa
occurrit mentio).
Itl

cometes defecit, nec nisi prodigio Scrvi sil; lam insipni videlicet

ipso abeuntc

illc

Morabatur

in

civitate Avilas
lllloa
filia

devota qnapdam
Pesui
afflictiones

s.Tmmm
<^onvenn,

men-

mulier D.
tri,

Guiomar de

spiritualis S.

lum Deo
De cometa anni
1558.

veUit illustrante. in continuatiortc Waddingt, 1 tO (HerhocAbulense ad anhic .whscr/unntur, refcrtur sicut et nlia (ixur in Chronico Hicciolusnoster ) PorroJ. B.

cui saapius S.

Teresia

animi

num

communicaverat. Ha?c andilo S. Petri de Alcanlara adventu, Teresise ejus colloquium efficaciler suaid approbanto quoque cjusdem confes.sario; det
,

558

(1

ad hunc ipsum annum


cometa, Carolus V:
vocant

notat: Augusto mense. viso


ait,.indiciis

liis,

me mea

fata

eo faciliustiuud jam dudum Viri sanctitas omnium vocibus celebrabatur. Ex licentia itaque provinciaTeresia ad lemplum quoddam deducilur, ubi Petrus clam operiebatur. Hic D. Guiomar, quae S. non obscure ex utriusque Sanctam sequebatur
lis
,

nra'scnti

jussis cclebrari sibi vivo ac ... Ipsc vero, funeribus, die 21 Seplembris in ecclesia

Et itcrum in Almaoesto, morte piissima obiit (?). capiteuucujushxcesiinscriptio: lib ynhscct. h


flistoria

mutua
resiae

familiaritate jiidicare

potuit,

spiritus Te-

cometarnm

15^i

cbronologica et astronocomolis

bonitatem
;

S.

Pctro

de Alcantara probalam
ex
rei

mica,

cum

evenlibus. qui

tamqnam cau:

fuisse

quemadmodum

gestie

narraUo-

consuevere ab aliis polius sis aut signis attribui quam a nobis. Ait ergo ibidem Hicciolus Anno habcntem, con1558 comotam, veru imaginem
in Scorspectiim Augusto per multas hebdomadas Romam versa. narrat .1. Pra^torius pio, cauda in
ct

ne

per ipsam Sanctam facta clarius constabit. {P. Fr. Laurcntiussubjungit hoc loco ipsn S. Matris vcrba, sed imitila et oscitanter reddita. Cum E nosilla alibi lComnientario prs-vio n. \^} integra,
ct

qua potnimus

fuiclitate

ex Hispanico

m latlnum
'""> o'"*

FiornoveUus. Hunc autem

Fromondus Ub

iii

Meteorum, cap. ni, putat praenunliasse Caroli V obitum, qui fuit hoc anno die 21 Septembris. Alii dicunt caudam habuisse in liisfianiam convcrsam,
et fuisse
illc, a

tronslaia, adscripsimus, supervacaneum foret hic repetcre qu:e superius jamdicta fuerunt).

112 Non contentus

S.

Petrus de Alcantara Te-

n-

sub coma Berenices

ilaque hic potius est


:

resiam consolatnm reliquisse, expediens existimavit uUerius Patres ojus spiriluales, aliosquc devotos

M''ij

(jit

quosibi Umuit Carolus V undc de illo manavit iUud pentametrum ab ipso factum His ergo indiciis me mea fata vocant. Mortua quoque est Maria Angliae regina Novem:

de spirilus ejus sublimitate


;

graUae donis securiores reddere


infructuosis scrupulis
rent.

atque divina^ quo imposteram


Balthasarem At-

metum

oi

incutere dcsiste-

Uaque confessarium ejus


SocietaUs
Jcsu

P.

bris

17; codemque die Reginaldus Polus

mor-

varez

fortioribus

raUonibus

eo

qui olim ex

tuasitem reginae Poioniae et Uungariffi (3). Tcrror, comctarum apparitione oriri solebat,

perduxil, utimposterum SanclJR consolaUones cceiestes suis quoque cxhortaUonibus animaret ad

vixjnm non intercidit ; quod utique magnnin. partem tribuendxim cst asironomorum rcnostris dirbus

subUmia. Idem quoque cum D. Francisco Salzedo efiicaciter praestitit, ne amplius Teresiae spirUum
illusionibus tentatum

centiorum taboribusetscientiarumphysicarum progressibus. Animadvertit f/encratlm Bcncdictus XIV: NonnulU cometae a|t[>arucrunt mole minima et vix alii diametro, qui apparebat major sensibiles diametro planetarum et ipsius lunie; nonnuUi apparuerunt colore pallido; alii colorc sanguinco ot nonnnlli cum coiiia, ciiuua nonnuiii cuin coma, cauda nonnuin nuoi igneo; nonnulli nudi
; ;

pcrtinacius defenderct

sed
in

magis ccelesUbus favoribus


tulo vcrsari
.sibi

elevatum,
cap. vi

recUus

pcrsuadcret. (Hscc ita reddit Ribcra


lib. i,
(6)
.-

noster in Vita S. Teresi^r


P.

Ad

hffiC
.

ut Ballhasarem Alvarez convenit (S. Petrusl opinioncm quam ille de spiritu Dei liic operante
-v -^nova sua ipse opinione et testimonio nuva ^un ii'.- wp.... Kranciscum Salcedium, qui confirmaret; simui et -i:: -..,:,i^-. ^'.vJr.i^ /liMiri^h'! nlhirilpn eam prae aUis quidem maxime diligebat. attamen opigravissime infestabat, dum in ea is semper pragsUgiisfascinione versaretur diabolicis ipsam

luih cpuiai, conceperal,


_

C aut barba. Motus nonnuUorum aliquando fuit rec... tus, at aliorum retrogradus: vclocitas non sem.

per eadem.
fuit,

Inclinalio ad

eclipticam

modo prava
nonnuUorum

moito vicina angulo recto. Duralio aUquando

fuit

plurium

mensium,

aliquando

nari. Et
ut,

adcoquidem

alle hjec ilU opinio insederat,


I^etri

dierum. Porro nihil in his supra naturam excogitari

tametsi luculentam sancUssimi viri

super

putesl, cuni exempla passim occurrant comelarum hujusniodi (pialitaUbus praeditorum in observationilmscolleclis ab Evolio, RiccioUo, Leibnitz Quid et aliis 1,4). Et paulo inferius hirc concludit
:

audirel, numquam a se imea' re leslificationem ut quam conceperat mcnh'm petrare potucrit, in ea exagilanda pcenitus exueret, licet alioquin

crgo dicendum erit? Statuendumne quid hujusmodi accidat sive


in

quoties

ali-

ccelo sive in terra

{egerat de meteoris, pluviis, eclipsibxts, etc.)

habrndum
judicium

semper semperque rerendum advcrsus miraculum? Absit.


csse

paulosegereretmitius. Hactenus Ribera C.Tterum Tcresix (7) efjiex Commentnrio prxvio in Vitam S. temporis subausterum citur P. Bnlthasarem tunc confcssario habifuisse; S. Matirin satis severe a

pro

effectii

naturali

tam;ad dies tam; niirum in nmlnm aliffUando crucia P. de Ponte) non admissam ad multos (viginti habet
sacrarn synnxim
113
etc.)
_

Uuc non spectant, qua? hactenus attulimus. Admonemur nuMuoratos efi^cctus csse naturales scd hinc non inlerlur, eos esse non posse raUone cir;

Episcopus

D.

etjvucopoA Alvarus a Mendoza audilis


sibi

aliquot doctorum judicus,

quoque persuasum

cunistanti:vrum supra naturam. et rationem mira-

cuU induerc,

vel alicujus

rei

rairaculo a^qualis

uU

arguhabcbat Sanctam illusionibus tentari; donec pertramenUs B. Patris iu meliorem opinionem

AimolesMmorum.t. XIX.p. lOC (a)Chronologia reformata. 201. l.tlit. Buiiunias UHiO. tn Chroiii,o maqno et nelccto ad an. iy>^. (^) Almageslumnovumastronomiam velerem novaraque con)plectuD&, t.n, p. 10. Edit. BonoQiai 1551. 4) De eervorum Dei
fl)
t. ll.j>.

C^) U"^ BeaUncatione, lib. iv, part. i. cap. xxv, n. i^(7) Conferjii.n. (6) Acla S. TeresiBB, p. 4ti4. u. Jb.

"jJ.i-T 18j. lUia.,

";

p. 40-51.

ctus,

; ; :

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


1

723
rcdditus
aliquot juvenes inauctoiik
^
,

ctus, sanclitatem

Tcrcsiae clarius

agnoscerct,

al-

115 Pedroso jam

quo Dco acccptam


aliis S.

rcligiosius colcrd.

Idem cum

venit, quos instituti suscipiendi cupidos (explurata

^^-

Petrus

elTecit,

qui Sanclam

variis molcstiis

prius vocationis elHcacia) suorum


;

et caluniniis

dcm

in

vcxatam imposterum autlioritatc cjussummo honorc ac vcnoralionc habere,


ac gratias divinas dcbilis priecoquantum tam fama}

virtulcstiuc cjus

niis celcbrarc coepcrunt. Ilinc

atque existimalionis, quam quielis tcstimonio tris TercsiiE cx S. Petri de Alcantara Turiasoncnsis cpiscopi narraaccesserit, ipsius

animae S. nia-

psU Deo gratias referens, miliam crescere quotidie faciebat. In ejusdem oppido ultimum {id cst tertium diein] Paschatis festum sulemnius celebrari jam dudum usu inoleverat; undc oppidani sinsulari erga S. Petrum de Alcantara afVeclu, ad decantandum sacrum inslaiitius

numcru adscriqui cxiguam suam fa-

'-*'^'*^'*^'**-

^.^^(,(1-.

fn$i-

pe miracuiunk uftmtwasocri^'^*"'

invitarunt,

ipseque

acceptavil.

.\t

cum

tione melius declarari videtur; cum ita scrilnt spirilu S. Fr. Petrus de Alcantara, vir sublimis
(I

el orationc,
vit, el

quisua industria

ct labore

rcforma-

lia^c fama ingcntem vicinorum muUitudincm undiquc cxiivissct, inventa est loci ecclcsla nequc terliam partem capere, ita ut expeditius visum faerit


1)

perfectiurcm slalum revocavjl Discatceatos S. Francisci, unus fuit ex his, qui familiarius sanctam Matrem tractarunt, et qui clarius
ad
introspexit spiritus cjusdcm cxccllcnliam et vitje innuccnliam. Ipse fuit, qui sua aulboritatc et

altarc

iiuoddam

in

apcrto

universu.s j)opulus sacro adesse

campo crigi ubi commodius posset


,

atque aspcctu scrvi Dei amplius consolari. Quod


sane tunc
praiscnlia
clici sibi
;

maxime
devoti

Geri

celebrantis

omncs sentiebanl, cum non iacrymas modo


.)

ratione cpiscopum convicit, atquc in Sanctic fa-

sed ct intimas corflis in

Deum

aJTeclio-

vorcm
S. Fr.

converlit.

Tantam

namquc

opinioncm

nes suscitari cHicacius agnoscchant. Sed


brcvi cfTecit, ut post decantatum.

inimicus

Petrus de Teresia conceperat, ut asseverantcr priedicaret, animam ipsius unam esse cx

homo, qui devotionis fructum impedirc machinabalur,


acr,

symbolum
sit,

maxime
babcre,
qiioque

acceptis Dco, ct infra (idem nihil ccrtius

lunc maxinie .serenus, turbari

visus

et

quam

spiritus

ditigentis.sime

ejusdem bonitatem. Undc eidcm in omnibus tribu-

commotus vahdissimus

vcntus
ac

imbrcm
lonitrua

dcnsissiuiidi(iue

mum,

fulgura, turbinesquc
;

laLiitnibus atquc fundationibus suis auxiliares manus porrigebat. ilactcnus episcopus. Ncque

cxcutcret
aliipji in

adco ut turba commovcri inciperet et


se

tuluni
S.

rccipere delibirarcnt.

vero

dissimile tcslimonium edidit P. M. Fr. Didacus y Bancz religiosus Ord. pra^dicatorum percclebris,
et

immobilis

Pctrus de Alcantara fcrventius in diofficio

vini minislcrii

persevcrans, hortatur popu-

cui pcr scx annos sancta piusserenilatem anima^ sua?, i)Ost colloquium cum manifcsS. Petro de Alcantara babitum, liberius
tarat.

Tercsia confcssa sie-

lum, ne ullatenus dubitct, nec in piclate deliciat ; sed ut parochus cxorcismis Ecclesia: tam furenti tcmpestali occurrat. Qujindo (niiral)ile visu) obstupescenlibus omnibus circumvicina luca fulgure corruscarc, alquc cadente de coelo pluvia inundari

vocatur ad nu-

iu

RevGrsus jam

Pedrosum

S.

Petrus de Al-

lam

vaiiisoicii.

Quaibidem
^"'"'

{puta (.antara ad inspicicndos novos convontus, ^^^^^ ca-nobiolft) quos construebat comes Oropess,
perrexit,

campus cernebatur; solum


turba ad
Mi.^^sie

illud loci

spatium, ubi
,

sacruin

pcrseverabat

nc aquai
;

timens ne fabricando magnificentius mo-

duni justic paupertatis excessissct. Inde Lorianam excurrens, Fralres ibi dcgentes in professionis

ita quidem gutta ncc venti mininia vis atlingebat quod ncc ccrei in altari exlinguerentur, ncc ultimi

animabal, alque ad c?eleros conventus in Cuslodem visifationis causa destinavit. Galitia Vucatus intcr hccc a sercnissima infante U. Joanna de .\ustria imperatoris Garoli Quinti lilia, ac reyis ob sauctitatis famam Secundi sorore Philipi)i
fervore
,

adslantium in aliqua vcstium partc se niaderaclos sentirent. Tam insigni miraculo pcrculsi uinncs,
finilo

sacrificio,

ad S.

Pctri

amplexus

cerlalim

ruere; ut vel habitum vel pedes vel manus attingercnt, quibus ille luimili oratiunc occurrcbat, moncndo divinam miscrationein tunc maxiine se

summa cum

veneratione

ab eadein

excipitur
Irarcli-

quamvis non diu in eadem Vallisolelana aula here operam daret. Visilavil tainen quasdam
giosas Franciscani instiluti

piorum supplicationibus ac dcvotioni promplam cum omnes conslanti fiducia in exhiberc voluisse
;

ejus

religioso

cullu

pcrseverantcs

rcspcxisset

{scilicct octo Clrtrissas

sicque ulterius ad
tando, se

Dei scrvilium

suavilcr cohor-

C moniales, nt habcnt AnnaL MinMWacenG-dmViH quodtranslatas, quas paulo post eadcm Infansin Madriti sanclilatc pcrillustre dam monasterium ubi florcnt adhuc titulo Discalceatarum
inclusit,

ipsum acclamalionibus pcrstrepentibus


irrucnti

atque

vcnerationi

paulalim

subtraxit

omnesque divinis laudibus inlcnlos, magis quam conimessatiunibus aul aliis festorum corruptelis
addictos reliquit.

rcgiarum. His magnam paupertatis, spintualis contcmplus a-stimationem pra?ter alia suaeque virtutis documenta imprcssit, scientiffi

propriique

llGCum jam comes


gralum
qucC

Oropcsae

convcntum

Vi- sioratur in con-

memoriam dam civibus,


adferret.

praiclaram reliquit. Invitatus a quibus-

ciosai intcgre absolvisset, eo se transferre S. Petro fuit ad introduccnfla excrcitia spiriiualia,

"^^^l^^^^
^^,(^^^,

foemin;T? cujusdam icgrotantis domum ut pro vicina morte solatium aliquod accessit,

a constitulioiiibus prajccpla luco valde corErat


altos

respondcbant.

Gumque
spirituali

sermono
picbal,

omnes adstantes

ferventius camdcm verbis ac altoquerctur, in extasim raplus in sui pariler admirationem ra.labia

namque situs in ima vallis monles transeiintium oculis abinter duus sconditus, idcoque beato Palri niagis amirnus ita
;

dum observando eum


:

movcre, curio-

eremiturjura ut intra claustra horli angustiim sibi invucationc B. V. M. Bctlcconstrui curarct sub
hemitica, ubi rudi, sed devuta arte exprimebalur

proferrct. sius audirc cu[ucbanl, quae tunc vcrba Parum in purgatorio aulem dicere Videbatur

myslcrium

Nalivitalis

Domini

quod

siiigutari

mancbit. Quod ad se revcr.sus nequaquam intcrrogantibus repelere

dcvotione rccolcbat.

Hic

novis e ceeto

favonbus

excundo e medio ad prosequcbantur eorum, qui ijisum honuribus Deus tc perdudixit mulicrem animam efllanlem mocat,anima l)cnedicla. Ex quo omnes nBlicem
voluit
;

sed

nutiliam ac revclationibus illustratus, utrorumquc subtraxil; ita ut Fratril)us nubis sua humilitalc (qui ex vullus s|ilendure lale quid suspicabtintur)

interroganlibus

rientis

statum

augurando,

sancti

Viri

pietatem
alTeclioDe

curse sint revelationcs,

vobis Non respondcre suleret neque de occuUis inquircre


:

summis laudibus
magis capiebaulur.

extullcbant, ejusque

procurate vero Deo in spiritu et veritate servire


scrutamiui scripluras et mandata

^us

observate.

Hic

724
aoctob
p.

VITA
proptcr
sancti

S.

CONFESSORIS. PETRl DE ALCANTARA


habitationcm
transmitteret,

quo ad

Algarrob.Ilas

ducit,,r

II,c

Hic ereraus

Patris

rn.

adhnc
,e

in
,

sinpulari

LjiuiiEimo-

^t

eodem

iro

tn eo nascUalion.bus sparsi ex quotidianis


!i-'n.

populorum veneralione pcrseab si.na appareant san,nMn,s


qui-

vero

tcm taUa raMus pro

fortc ex .ned,a dehransuspicatus B. Palren, (qua> stnlta erant) obtuht hhepostularc


illa

,llucescente ,Me nucte hospitium, ut


,

terrs innxit orocerapinus.quaeexbaculo, quem nunceermin eam ,qu.

or,fus

swum

castigabat. Ornat

quoque Uu:un

locum trajccisse a^nosccret se jam flumen nocte igitur t,'anlonge abcsse icTuo tcndebat) clarius patebant, quando m,sacta cuncta S. Petro
nec
:

rPater
Uir)

radices egit.et maKnitudincm excrevit


./..o..,

{Phmm mew,nt AnP^^^ .b. .nst.tue e

r.hili

se Dci

auxilio

aquas transgressum
gratis ocul.s

summa
socius

"r

Jcsanouinesilen,. <Jndc cum


vaide placuissel,

cum

humililate
die

co,>dis

resp.ccbat.

Fodom

jam quasi dcclinante subsecutus

de

Aicantara

voluit

novitiorum ^'^-^^^";"),.'^l^'^J^ Fr Alph n e v.rtu e P'''"^ mero auclis ^0 aucis conspicuura v.rt"U3 ?;.. ;^'f ^"^,^
'

de B cedcnUs

qua hora pra>Patrc vecto,-em interi'ogahat, eum trausvexissel. Ulo vcro pernedici

'^^'^-

sum a

'/'" Le,-e,.a ^)h,rel,e.ius,


,

'

'!

'

'^"';;:;;;;,

Ole,;cna)

magislrum cl ^"^''^'^''"^^^^~': lun sanct. Joann.s Bapt.she nui poslca provinciam

Erl!^n;;"^c7-cnUHigioseaPatriRapidum fluvium tranitt;

obtigiieiadcivilatcmTruxillo prie.licatioms rius anlonoccasio, qua populorum

cau4

cxcurrendi

ad convenpanis cl^emosynam ab utroque lum socium, qucm reverti asportarc atquc sequcnU d.e B conquisitam pluv.a. propter continuas iubebat. Abiit ille, ncc de Alcantara adesse potuit, ncc S. Petro itato die contmuos dies (quinobibbus loci per quinque
convertisset
,

satisfaceret Postfeiiuiseumaudicndi desideriis dierum moram multas ad vcro pcr aliquot

nuam Deum auimas

uUum condux.sse, sed quem^1, se religiosum hospitio qu.dem receptum, ^am apud se iUa nocte pctebat; Fr. Michael re. succesqi AlgarrobiUas vcctorc oxcelicntiam 4^^ ^,, jcatus, miraeuli excellenUam cum vecloro sum snspicatus, miraculi B. Pctri sanctUatis rclantieque illo collandavit; impressit, ut idem ommverentiara menti ipsius quibusdara sagpius diccre soleret bus enarrando, aquam sine navigio, ut Quare vos non transitis Petrus de Alcantara? fecit sanctus Fr. cunctis Avil^e civibus Arreptias.u. 119 Postquam B. Petriis """ ''"^spiritus ac virtuUs Toresiai manife:

pr^misit

eminentiam iisdem stasset, non solum ab

coli

verum ctiam
in

populos apud rcmotiorcs Hispaniie


pit.

summa

ve- E

haberi incoeneratione atquc sanctitatis opinione Sancta frequentius a Eodcm quoque terapore

Deo

visilata

divinis

favoribus

atque

visionibus

permissum bus duravit pluvia) aliquantulum cessante viam cupicbat. Ula aulcm
fuit

eum

scqui. ut

varias

anim^ eam magis anxiam

deUcias sentiebat; qua> idco etiam


tenebant, quod populan oxisligratiE donis abundans dubita-

ingrcssus,

lam

lulo

quam

torrenlibus satis raole-

strm

Almonte, pervenit tandem ad Quvium solitum cxundantem circumire aquis tunc uUra peteret, neccssura ultrasex milliaria, quo pontem
;

quem

matione divinisque rcmisisset incauta, aut nimis ret nctimoris froina anxietatem tumida inde videri possot. Augcbant intcrnolumuie qui licct securam

habebat. At
litate

cum recta adiisset, non rainon quam olim alios duos, tunc eumdem

faci-

Iran-

sero acccssit. sien<*faligatus nimis ad convcntum Patrem tara insperaHinc obslupefacti omncs B. nummis tum advenisse, vite atque trajiciendi

modura
salis

rainutius

cxquirebant.

Quibus

cum

se

vix genua prospera cuncta invenisse, flumcn

haescre maattingcntem recta transiisse narrasset; scquenti die ad locum cunosius gisattonitiatque auscrutandum abirc meditabantur. Invenerunl aquarum torrente rapidum ultra sex tem flumen etiam cubitorum altitudiQem tanta vi fluere, ut abriperet. radicibus altiores arborcs secum cvulsis

amici spiritualcs, taraen suspensam dc cffilesUum gratiarum veritatc, objicicbant ne tenebant tot suspicionibus, quas PrcmcbaUir uUenus aliqua subrepsisset. illusio distinctius animje maiori dubio, si forte B. Petro expUcassot, atque visionum suie statum aliquando aperuisset undc jucircumstantias satis dUucide anxie falli potuisse nimis dicii ejus perspicacitatem staluit Consulendum itaque ulterius raetuebat. cordis (quo exscribendo Utteras. quibus intiraa aporirot atque consunlicaUori raodo posset) ei AlcanS. Pctrum de
;

ram

eliccrct.

Hac opistola ad
apertius

cognovit nihil ultra sanci.e praHer iUud. quod ipsi Matri diOicuUaUs obvcnire
tara pcrlata,
fucrat) declaravcrat. in colloquio (cura Avilae

Idoo-

Unde

rei

dilTicultate

probe pondcrata raanifestius

C miraculi fidem ad scrvi Dei gloriam evicerunt. stupcndum 1^8 Aliud nou miuus quam hoc ei etruriusalium. Alcantaram iret negosuccessit, cum aliquando
In lium quoddam pro Dei gloria procuraturus. itinere socius cjus P. Micha^I a diflicili longoquc Catcna oltendcns ad sa.^a criis vulneravcrat; ita quod in domum quorumdam bcnefactorum loci de Porticello delatus, ibi ad illud curandura rcma-

que ut

irct,suiqucspiritus

molestiis obviam facilins ronlradicerUium sccurior stadcrcl ; doquieti


spiritualia

cumcnta qu^edara

tng.nta d"o >"^

"^^

eollecUs scr.pt^o U^^^^^^^ trW.s) capiUbus pr^cipue mirabil.tor confortata Quibus sancta Virgo misit

Inem cordis

aflUctionera,

mcnUsquc pcrplexUatcra
thetne

securior exclusit.

nere

cogeretur

at

S.

Pctrus

de Alcanlara dic

sequcnti uUra progrcdiens subscqui cum commosarrobiUas scx inde ,,.ildius jussU usque ad Algarrobillas sex indc milliaria

non ex re modo pusaurum continere videntur, plu,;i,nis fotu,-u,u ex blica sed el gratissimu.n
slimo,
si

mrtam quemdam Etnuiahajc ipsa coelcslem

a mrumnu
^^_^ ^,.,

,,,

^,,

,^.1

...,.

hic distinctc
' ,

approbajancl,

\...,

distantem,

quo

iiegoU.

causa

p,'*ccde,-e

f^"^'2n q"^/P "

solide asseveTereshB a Deo fuisse


,

ncccssum habcbat. Tardius aulom hanc viamingrcssum (qua^ ob aquarura inundationem diflicilior evaserat), nox quasi ohscura prope Tagum doprichi-ndil. Creverat hic adeo imbrium copia, ut Irajici ncquaquam possct sine navigio, quod tunc cx altcra parte ha^rebat ad littus. Placuit tunc omnipotiMiU Dco, ul ex iUa
elTulgeret,

^ ,., rit:'=t;;;^juxta

qui authographum, qu. in

Avil;e servatu,monasterio IncarnaUonis ccrc s^ animam ad sc ^ond . Finis Dei est 1 Deus i^um Deo abstrahere; tiniP vero ea,n a re,,cllunt,
:
.

quTmrores^ncuUt,
nes visiones

nec satauas eos, qui ad

parto

lucidissimus radius

qucm

sccutus S.

Pclrus

de Alcantara
sicco

veUit praiscntium oblitus, rccta in adversam ripam

supcr undas

quasi

solidam

humum

pede
. .

traiisivit; mox propinquura tugurium vcctoris acul suo navigio per flumen cedens precabatur
,

magis eara ad magishurailem.ohedicntemetc. a""'"'!". 2 . Doctrina est D. Thoma; qm^lc, pacc c ''"'i^ lucis agnosci ex rura, angelura neque .psa (S aniraa relinquit. Unde

om Deum comPcU ^ an.m^ cont^-' "^; alia^que res, qua, eOic.anl conducunl cum Deum

qui a.i<I"en. a se

quam

in

Je

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


resia)

725
^uctobi!
^.

senlicbat tales favores

nisi

in

summa
>

21

>

>
ji

paco alque laelilia, qtiae omiics simul terrcnas. velin punctosnpcrat atquc cxccdit. 3 P Nullum dercctum aul imperfectioncm comde quibus non repraehenderetur ab initlcbat,
illo,

Res tam prosperas quara advcrsas aequo semper animo, ac paciQca mcnte sine interiori

^n.

turbalione ulla fercbat.

laurbktio.

22 Propositura adco firmum habebat non offendendi Deum, ut verbo se obslrinxerit non negligcndi aut oraittendi

qui intcrius

ci

toqucbatur.
aut dcsideravit tales res

quamcumque rem, quam


majori pcrfeclione

sci:

4
>

Numquam
|)lacerc

jictiit

verit aut audierit esse de

ita

sed lanlum operam dabat voluntati Dei in omni-

ut

mihi dixerit,

licel

bus

Societalis,

quorum

pro perfeclis hal)erct Palres doclrina in via l\ac spiriluati


illum

conforme 5 Scripturis ct doctrina} Ecclcsise; ncc erat sacris


Qiiidquid ipsi Dominus dicebat
,

profocisse se

falebatur, atque ad
;

gradum
illis

gratiarum pcrvenisse
ceret,

tamcn

si

ccrtius cognos-

ulli rigori

6
>

cliam scholastico contrarium. llalK^t maximam animap puritatem, sincori-

majorem perfectionera
id

fore cura

noa

communicare,
debebat.

promptissirae

se

facturam,

lalcm et fcrvcntissima dcsideria placendi Deo ncc proptcrea quidquam tcrreni curat aul in
pretio habet.

nec amplius eos visuram, quibus raentis quietem

>

23

>

Diclum rt)si crat, concedendum forc quid7 quid a Deo peterel, dummodo justum esset. Quovam autcm effcctum et expcricnliam oblinuit, nimis longum foret hic catalogum inscrcre

plicari

Gustus alque affectiones ejus de Doo exnon possunt; adeo ut in ejus amorc quasi

tiquefacta, integros dies

immobilis pormanerel.

de Deo cura pielate ac eflicacia loqui 24 intelligcbat, sa^pius in cxtasira rapicbatur; nec
Id

Cum

aut descril)ere.
8

>
,

impedire poterat, excitando hac ratione pluiEgre fort quo.-icumque sibi farailiares, qui
defectus suos non raanifestant aut

Quando
in

>

sunt et

a Dco sunt ordinalie utilitatcm vel propriam vcl aliorum.


similcs res

riraos addevotionera.

25

Et sic

de suo profectu habebat expcrientiam ; nec minusetiam de aliorum. 9 Cum neminc comnmnicabat, quem res ejus non commoverenl, licctde iis non loqucretur.
iO

sibi

non

re-

prEehendunt.

Correctioncs vero suraraa

cum

hu- g

militatc aniplectilur.
Valde quoque ei displicet, quod unusquisque socundum gradum sui instituli non sludeat suramopere ejusdomperfectioni. 27 Supra raodum aflinium aliorumve sfficulaaniica solitudinis. riura consuetudinem fugit Magnara erga sanctos vcnerationom habet, eo-

26
B

Quolidic

crescebat

in

profcclu

virlulis,
;

instructa

B
>

scmpcr de majori perfectione et hac secundum modum a D. Thoma obscrvatum, toto tcmporc suarum visionum augcbatur ei carumdcm rerum claritas. 11 Nuraquam ad ipsam facctiae aut res frivolae
ralione

rumquc

fcsta,

et CcCtera raysleria (qua; Ecclesia

>

rcfercbanlur;
pcrlincbanl.

sed quic ad asditicationcm tantum

representat) devotissime

celebrat

prster

altis-

simos de Dco conceplus, quibus illustratur.


28 > Quando aut Palres Societatis, aul alii quicumque servi Dei dicebant ipsi ante visiones,

De (]uibusdam dictum ei erat, quod a malis ipsa tamen cognoscespirilibus obsidebantur bat, quomodo se haberet anima, quae Deum le12

quod a daemunio
t)at

illusa

ossct, tota contromisce-

thali peccatooffendit.

atque tiraebat. At

postquam
,

in oralione et

Mos est ccatur quidquid


13
-

diaboli decipientis monere, ut


ille

ta-

mentis quiete Dco


loqui, frusta

fruitur
sibi

aliura
,

quam eum
etiamsi
in

suggesserit; scd ipsa

sem-

persuadere

non potcst

persuacum
timebal.
\\

viris

doclis ac timoratis

fercbat, et alias decipi se posse a

omnia conmaligno valdc

>

bat,

ut aedificationc
;

Adoo aniraa sua in omnibus his proficiequoque alias ad imitationcra

>
>

ipsam discerpant. 29 Concessit ei Deus animi consl^ntiam, atque umlc prius tiniida, fortitudinera indicibilera nunc daemoniis terrori est. Longe abest a quis:

quiliis

rauliebribus; nec scrupulosa

nirais,

sed

dum in monasterio (ubi degcbal) compelleret quadraginta monachae ejus recollectionem ultra
imitarentur.

rectissima.

Res vero istae insolitae contingcbant ei post diuturnam orationem el mentis in Deum elcvationem; qua ejus amore accensa sanctissi15

30 Ad hapc dodi( oi Deus suavissimum lacryraarum donura, suraraam proxinii compassio- F nem, cognitionera integram suorum defectuum,

magnam

exislimationem bonorum et sui ipsius


Tvt

conlemptum.
31

dico

pro veritale mullos ipsara

mam communionem
16

suscipiebat.

> juvisse, inler

quosctogo sum.
in

Accendebant quoque desiderium pcrfcctioet

Scmper

raomoria
:

Deum habebat

et ejus

nis

nc a satana decipi possit, impcdiunt.


ipsa

t >

praesoiitiae

>

profundissimam humilitatem, et cognilionem sui ipsius ; qua nihit se posse intclligebat . nec nisi a divina largilate
17

EITiciebant in

noque umquam ipsa dicore quicquam audita fuit, quod cfTectu comprobatum non exstitcril; id quod pro magno
cognitiontim

omnia provcnirc. 18 Quando his robus carebat, omnia alia (quae offerebantur) ei molcstaerant; quando vero illas habobat, nulla ei aliarnm rerum memoria occurpra;tor

arguraento habendum videtur. 32 Omniaislaefficicbantinipsa magnamintelleclus clarilatem, el in robus divinis luceni adrairabilera.

rebat,

sumraura

desiderium

paticndi

>

Dictum ei fuit, ut moneret contradicentes scrutenlur scripturas; in quibus non invesibi,


33

valeret. > quo adeo dclectabatur, ut explicare non

nient aliqtiam
servitutis cjus

animam Deo consocratam, atque


avidam, quas

de suis Iribulatiomurmurationibus, et in his seipsam nibus atque


19

umquam

tara

longo

Solebat quoque

Isetari

temporis spatio fucrit decepta.


{De articulis
istis

consolari.

Infirmilates

patiobatur

gravissiraas

aVuiuid dclibavimus
,
,

Comm.

DUquiiiUo
'f"
tis
***

crt-

vomitus, dolorumque bus (cura visionos habobal) libcrari se sentiobat. exerci20 Studcbat nihilominus poenitenliae
ut cordis,
tiis,jejuniis, disciplinae, atque mortificalioni.
(1)

variorum, qui-

7}r<Tv

n. 15,

resise (1)

atnueactum quoque est in Vita S. Te1 n etquidem duooxis locis aiversis. rrimum
.

P^"

nrticulu.

sciUcetComment.pr!ev.paragrapho\s[%,adfinem,
Xibi

notiUur controvertian pr^fati articuli S. Petro

AcUL

SS.,

t.

VII Oclobris.

(2) Ibid.,

p. IM.

de

^g
auctohe
r.
Fit-

VITA
.ti.,.PPtTn

S.

PhTIU DE ALCANTARA CONFESSORlS.


ecr

Ihane-w

Domini-

tuum

Congregalionis

consuUoro, et

apprime

in

.... fa.una. ve aUer. ^^^^^^a^^^^^ ^^^^^ smuUumc m fnrorem S Petn dc AlcanUra^^^^^^


ie^^ti..o.rio

\f^J,^^^ J
Nicolao

,^^^
sncri

t.actatus, publici .juris facU,

^^.^^ ^^ procuranle U.o Patre


Ridoin,
Palatii

rr^sert^. P.

Jo^^^^^^^^^

^^innotaadS. mr nuo ha^c, inqvit,


bit) el

Teres^w Vttam {\) di.crtnd


^'''^^""^J^^J^;^^^^^^

pr

apostolici
et

^^^

^^^

b,ignitato

ma.istro clementia ex-

Saiic\^{r!tiasciliccth^conim.rsv,Tstatinnlatedescrifrenuina Petri dc Alcantara,

.cribere. .SV^ni^r tcTtus hispanicuset latinusdua. ca-aratus. Dein sv()dit (4). Inis cohnirnis sibi re(]ione

Approbalioncm

S.

esso

nostri documentis constat cx antiquis drdinis utriusque Sancli Boallficationis el p processibus BerP- Fr. Joannes a S
;

Usquc

Iiuc

Tcresia

ad

Petrum,

qui
,

pronipte scqucns dedit

responsum

conlinuo et non (piidcra

prout

so vidisse tcslaU.r R.

nardo,

Ordinis sni in curia romana illustris Patris smPer.de postulalor cnusa- iHius ex Actis beatifical.oms Alcantara. cujus ipse Vitam hortanle D. Franc.sco exlractam anno lOGTcdidit, et Francisci sacr Rituum Confrrcsationis

procuiv-dor, et

uni Teresiffi. sed omnibus, qui de veritate ejusdem spirilus erant ancipiles, direclum, ut ita Virginis
sanctitas

magis magisquc ab illis comproharelur. Subnectuntur dcin articuU. Quo autcin nnno conr-

scripti articuli fuerint^

non

satis h/juet. Sunt, ut

supra vidimus,

f/ui

Fabes
tatis

cardinalis

Barbcrini
IV

secrcla.-io.

ad

lilK

Wher.T de Vita
(?)

AnnoS. Teresi^, ubi htt. a


Et
:

mm/^

ad

annum

1500.

haud improbobiUtercosreferunt Juxta F. Laurcntiutn nostrumad

in cap xin hs^c fcguntvr


ctor Cbronici nescierunt

Ribera, Ycpes cl au-

ad

quem

scripla

esset

prior ha^c Rclatio


fuisse ad

et

Yepes suspicatur dest.natam


c sociotale
.lesu. Ast,

Patrcm

quemdam

Alcantara autogratnvenlo postca ipso S. Petri de conlinet triginta tres arliculos, qu.

anmtm. potius spectare videntur 1558. P.Jos. Ma/r, de An^ona rem in mcdio relinquit, cum lielatio pr^siqnoium non iiabcaKmnumi). 121 (Sequentia ad annum spccta^nt 1550, ex u,nemextmm Waddingi). Absolula jam fabrica '"onmi tu continuatione ""' Rosario dicti, S. Petrus dc Alcan'

fio-

novi conventus a

pho

quod

Relalionem, cvidens est B rosponsorii sunt ad hanc hanc Relationcm.... Porro ad S. Pctrum missam Anlonius a S. .losepho itom. 11, epist. n,
asserit
not.
Iias

laraeosc transtulil, ut coUocando ibidem sanctisad cujus etiam E simo Sacramento allaris adesset processioncm atque Missam a bcalo Patre celc;

P.

3)

idipsu.n originale

Relationes

\)um repcrio

exemplum c quo binas apud niheram nisi

bratam, comcs de Oropesa aliique plurinii convcnerant. Cceiiorat etiam conventus sub cm-a P. Francisci

dalisleo

guardiani
;

omni

jiietatis

alque
ip-

Rehtinncm) non ita pridem fuisse rcjierpcnes D. JosephumTapia Osorio. Ait id codicem tas forma, ut dicitur, es.sc qu. duodocim conslal foliis,
S. Teresi.T

virtulissludio florcre

adco ul tquod omnibus,


id

siquc !)ealo Patri gratuin valde habebatiir)

doe-

moniis causam

pi*iebei'(4,

operam dandi ejusdera

dimidiaseplimi in oclavo, qiioriim priora sex, cum Relalio ahera, altera vero folii pa^Mua, occupat

convontus
tato

inilia

una

si

potuissent vice vel exci-

igne dcstruc.-o.

Haque

quodam

die

flamma
;

qnod reliq.ium
alicna,

est codicis;

eslquc
,

illa

scripta

manu

ha*c

manu

TeresiiE
re est

notatur.

Neque abs

sicut apud Riberam meminisse has Relationes,

vorax forte accensa appropinquabat ecclcsia? ita quod religiosi B. Patrcm ibidcm oi'antem accedenles
,

sacra

iMysteria

transferre

instigarent
cito airuturum

monenquas Ribera primum vulgavit {nirsus hic vidctiirS. Pctri rcsponsum apud Riberam non dwn
invcniri)
riiMi

cum

ipsc,

ne

dubitai'ent,

respondens

dcin in antucrpionsi

operum Teresiano-

editione anno 1630 additas fuisse ad Sancts Vitam. nnnc vero locari poIci-o inter Epistolas

auxilium ejus, cui sc sci'virc profitebantur, promisit. Mox egressus ad propinquum eremitorium, ubi incendium grassabatur, velut niajori incendio
intus ai-dens
(

Deo
,

sic

movente

flamniam tunc

(tom.

11,

epist. xi elxn).

Tandfm

advertit P. Anto-

rccla ingrcditur
.cptas

alquc inde labulas aliquas cor-

nius (loco quo supra) sccundum Chronici auctorcm scriplam fuisse priorem baiic Relationcm anno
1560.
S.

projicit in

tim (luasi ipso


ipsi,

mediuni. Mirum visu, quod staimperanlc flamma decrcsccret, nec


alteri
rei ulira

tunc

nimirum

quando

Teresia

consuluit

nec cuiquara
Indc

noceret, donec
_

Petrum de

Alcantai-a. nt

ab ipsa narratum habes

brevi cxtingueretur.

in Comment. pi'SDvio numero 234 et seqq, Itaque ^ Commcntat.oTnosterjam Hc non hseret dubius ; ast
disertc affirmat ariicvhs a
S.

122

reve.-so

Pedrosum

littera}

princicalur a Joanna
^^

Petro de Alcantara

fuisse co7iscriptos.

Nec

7iobis (juofjuc vlhis sniperesse

quihus Mapissa D. Joanna de Austria traduntur, auttriaca. Atiap vocatus abivit quam promptissime. dritum acquiescere potuit illi facilitate

men non eadem

posse videiur duhitandi locus, tuni ob enumcratas jam ratinncs,tum prsecipuc ob disertwm P. Josephi Marlr de Ancona testimonium. Inter caelera, inquit
illc
(3),

mona(quaurgebalur}instanlia3, cu.-am suscipere a pra^fata princicharum, quas supra nan-avimus Parthenone fuisse colioctas. Cupiepissa in

regali

qu:c in

nicdiiim possunt adduci, ut

bat

namque devola

principissa,

ut

prima; tam

nobis ccelestis luijusmndi Petri sapientia scse prodat, ea est nimirum exploratio, itemquc appi-obatio

sanctitale alquc prudeniiobilis monasterii planlie, cxisterent dc AIcanta.-a irrigats, foi-nia? tiaS. Petri

spiritus Teresia? de Jesu, cujus internae

aDeo

aliarum
illustroin .i.u.^L.v...

qua:!

adeo succcssu lemporis locum illum


exornare
.

recepup grai.a? aneu inf:entes erant. adeoque nurecepta fjralia? adeo itikkiui-s riiini. .iih-ui|uk hu-

pielate ,

debebant
.g.lu

mano

intellrctui

percipienda^

difficiles,

ut

nedum

profcssione. Excusabat se

S.

perfection.s D^i..no /.v nnva P^ti"^^^^

viri pictate

Mque doclrina p.aHliti. vorum et ipsa de earumdem veritatc n<.nnihil dnbitarint. Visum
est propterea sancla' Virgini a Pctro magistro tanlis

maximc Rcformationis occupatione, cui tunc 'ce^ "^Sare non p^^necessum habcbal;
gilare

im

aliquem cx suis

iisdom

directorem

<=o"^^''^^;^^

in anpustiis auxilium

afllagilare per episiolam

prout paulo post m.s.t P.

Barlbolom^um
'''^'^""'*
. '

'^^^
j,,^^.

a nobis

non absque singulari cura inventum, absque tamen pi-ssignato anno, unde necessum duximM^ \iMC [uhi agitur dc viriutibus ei in specie de

magna

virlulis et

scienl.ae

easdem virgines, atque earumoem tisspiritualibus tum ipsas, tum


intcrca sa^pius

dono

sapienti.r

quo S. VGirm <^at pr,Tditus) tamin

quaminpropriumlocum, ex bi.-;panico translatam ab e-regio \iro Emmanucle


la Reguera, Hispano Societatis Jesu,
(I
)

latinum

Ignatio de

qii.X' ipsis spiritualom sumcicnter instruxit; ^^ quam a ccelesti magistro dictata '"^[^^^ ^""^!!' praitio babita. ur miler haeserunl atque in

^^^--

'
,

^^
,
'

sacrorum Ri-10.
(3)

hoc adeo
Miuorum,
I.

praefatiE

principissai offlcium extili


HomiB n4&.-

Lib.

11.

cai).

H.-C2) Acla SS.. l. lU Octob

ii.

Annales

XIX,

p. 365 et seqq, tait.

W Uj^-

P*

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


et

W
AUCTORB
P.

fundatione auxilium, et in protectione convcntuum suum favorrm imponsius cxliibuerit;


in

lenciae

Observantium alumnum jus vel minimura


:

diem nec promissum sine etTeclu fuit, cum prope regii iidem convontus reformati ex decreto consilii intercessione anliquis suis provinciis conjungcndi,

agere polorat quidquid ipse Chronologus (Marcus Complutensis) initio capitis ix, lib. v in contrasanctum Pelrum Alcantarensem alfinnet, riuni

FH.

LAnnENTio.

nimirum

praeclaro raonastorio

initia

dedisse.

Om-

lamen atque authoritale praedict* principisss in suo separato gubernio ac instiluto perseverare permissi fuore.
Son
videtiir

nesetenim, qui Petri acta referunt, in hoc convenire comperimus, quod sanclus Vir primo Yallisolelum anno MDLvni vocatus estab Joanna, eumdem

BartholomcBUf in de S. Anna

^onialwtdetignari potuw^e.

qucTdam hoc loco evolvenda venimitde gcstisS. Peti-i ctim Jnanna Amtriaca. Non envm omnes cmsentiuni cum P. Laurentio hujusquc antesignato PHro Marcheslo, uiexsubjiciendismanifcstum fict. Prxcipua ad hanc quwslionem pcr(Uitiits

videresuique spiritualera directorem eligere summopere oxoptantc, ubi jam octo fundatricos Gandia pervonerant. paratie, oraniraode Petro incoiisulto, ut cito Matrituni ad reni suam accedorenl. (Non inficianiur tanien, sanctura Petrum per unum

tinentia,

sati^ diliyenter coUcgit s,rpiu^s

laudatus

P. Jos. Ma/r. de Ancona (1); quarc ejus narrationem partim adscribimus. Hoc etiam, inquii, anno (1559)... Joanna Austriaca Polrum Matrilura vocat virginum, quas et obsocrat, ut ibidom illarum

autalterura duinlaxat diem sacrorum consiliorum et forte etiam sacramentalium confessionum pa-

bulo

ipsarura

aniraas refecisse,

queniadmodum
a Petro

inficiari

nos pudel,

sacras virgines vel


spiritualitor

vel a suis enixc


nari,

dosiderasse

gubcrpienlis-

anno

elapso

Vallisoleti

inviscrat,

aliquantisp er

quod

laraon, onini

sodulilate eliani

magister permaneal. Ita Vip Dei sequas excusationes obtendens, conlinuo discessit. Quod autom, joannie oliain judicio, Iiuic iiuinori idoneum pro-

simie principis adhibita


obtineri non
potuit).

IVtrum Hoc autora anno, quoinadmoprecibusque apud


vir Dei
iterura

dum

dicebaraus,

Matritura

a Jo-

bumque virum BartholonuBum


designaverit,

de

sancla

Anna

anna vocatus, sacras virgines jam

monasterium
E

quidam

minus vero

scribunt, qui

|>etri

acta rcconsent. Ipse

etenim Bartliolomasus,

ingressas, oliara ad breve torapus, renuit instruore; tantura a voro abest, quod regalis monastorii ipso

quom (qui) in hujusmodi raunoro obeundo omnium primum hoc anno usquead mdc pordurasse dicitur, electus, in definitorem annoMDLXiapud Pedrosum est ad provinciaj Romamque annoMDLxii missus illud saltcm negotia, ut suo loco dicomus. {Ejquo tcmpore pr^vfatma Patrem monkiefficitur toio illo haud potuisse). libus constati tera confcssionibtis essc
dationis

radicos

fixerit.

Non eget

profecto sancti Petri Alcaii-

tarensis historia hisco quisquiliis, ut


se prodat admirabilis, etc.

omni ex parte

Hisacceditillorum catalogus qui primis suee funtemporibus regali monasterio a sacris


confcssionibus exstilcre, quem exhibet Joannos Carillo, et in quo Barlholomaei de sancta Anna nomen, ut videre esl, desideratur estque ex
consiliis et
;

A veritate item idem catalogus devial in co, A'tc prcedictu4 Pet. NicolaUi quod refert de Nicolao Factore (qaem Heatorum F. dntisa Compluiiameroadscripsit Pias VI, 27 Augusti an. 1786), Unti epochis statira post sanctum Petrum Alcantarensem. Ijoc monialium conanno vidolicet, usque ad mdlxv in obsoquiura moni- fessiontt exctaliura

earuradem confessarium dostinatum


autorn

fuisse.

pit.

Nos
rite

ox Actis pro

(Nicolai)

beatilicatione

Hispanico sequons Italus nuncupatus


P.
F.

P. F.
;

P.

Michael do Villa Franca, Melchior de Hiobra ; F.


;

colligimus non obscure, quod tempora beatus Pater Petrus Nicolaus, circa hac ccenobii Cholvensis absoluto prgefecturae munere,
exarainatis

a nobis ad ad alia

mox elapsum annum

(1558) inemoralo,
suie

servus

Dei

Nicolaus Factor

P.

F.

Josepb

sirailia

obeunda a provincia;

suporio-

; Angelus episcopus, qui fuit opiscopus Ceutai P. F. Hioronymus Olyssipoiiensis, etTanger; P. F. Joannes de Angelis, provincialis provinci^ sancti Joseph P. F. Franciscus, Texera, defmitor et exinde mini,ster provincisp Castellas. Hujusmodi autem calalogus quum Marco complueas ob ratiotensi sive de Alcala minime arridoat,
;

Bosa^

in

Sardinia

ribus deslinalus sit, etiamque ad sanclimonialiura monasterii sanctissimse Trinitatis Valentini sacras excipiendas confessionos, et exinde, diversis a
catalogi

auctoro

prssignalis temporibus.

Matri-

tensibus Discalcealis (monialibus)


liis

a sacris consivcritalera
Viri

ct confessionibus

fuit.

Hanc
beati

per-

nes,

quas in exhibet, quem hunc alterum proptoroa ipse idem


gis
veritati
:

medium non tonuis roboris

afTert,

quara clare ostendunt dn* laudato una JacoboFerreriosuospiritualiamico ex


monaslerio
batissa;

epistola,

sanclissimie
;

Trinitatis

Novembris

expriscisaulhenlicisque codicibus extractum inaPrimus sanctus consonum asscrit


consilio fuit Petrus Alcantarensis; cujus jussu et Nicolaus Factor SecumUis venerabilis servus Dei

anni mdlxxii

allera ex inonasterio Matritensi ab.sanclissimae Trinitatis missa, raona-sterii

usquo ad annum mdlxv


Quartus

Tertius sorvus Dei Bar;

quarum auihensub dio XI Januarii anni mulxxiv. suos annos, iavonte Deo protica exomplariaad ox libro Posilionis super dubio an constet

mdo tholomteus desancta Anna usque ad annum

admodum ad annum mdcix


;

R. P. F. Joannes
Qtiintus

de Angelisusque
K. P. F. Joan-

admodum

ducenda viri Petri Nicode virtutibus, etc, ejusdem boati (Utraque Uiurpolerit amicus lector consulere. lai daUiepistolarepcriturtomoxxAnnaltumMinorum:

mdcxxii ; nes de sancla Maria usquo ad annuni do Angelis Scxtus admodum R. P. F. Ballhassar
Non habcbal
S.

Petrus de

Alc. jurisdi-

ftionem

m P.

usque ad annum mdcxxv. Verum tamon quod hac secunda Tabula praeMarcus menila raondis velaverit, nerao citatus Dicitur est qui perspicue uon possit intolligero.
vel imprimis Petrura
Petri

ad annum 1572, altera ad annum 1574. jVoFactominatim ex hacposterioriefficitur Pet. Nic. confcs574 rcyio monasierio Matritcnsi a rem anno
altera
1

*' Mcolaum
faclorem.

Nicolaura

Factorora

sancti

jussu

et

consilio

omnium primum,
fundatum
fuisse

certe
in

hoc anno, quo confessarium usquc ad annuin mdlxv


natura,
et

monastcriura

est,

sionibusfuisse.Acproindenonstatcatahgiasscrtum 1565 eum hoc munere tantum usque ad annum NequocrgoBartlioIom.Tode sauctaAnna, functum). in suo exordio neque Pelro Nicolao Factori potuit deniandari. monasterii cura religiosus Quo autem nunc fundamenlo nixus
chronologus {Marcus Comphit.) ad confessio Pflrum Nicolaum primura omniura sancto Pclro Alcantasedein, nalem Matritensein vocatura fuisse, inibique usque ad
u

Pentringitur

possit

asserere,

ilarcwComplU'
tensis.

dosti-

taraen sanctus

Petrus

Alcantarensis

neque in monastorium Discalceatarum Matritensium a Joanna Austriaca fundatum, neque in bealum Petrum Nicolaum Factorem, provinciae Va(l)

rensi jubenle,

annum mdlxv dumlaxat

perraansisse

quod Bartholoma'us

AuQales Minorum,

t.

XIX,

p. 169 el seqq.

728
A,UCTOBB
p.

VITA

R.

CONFESSORIS. PETRl DE ALCANTAHA


venera.ionem plurimum auxit. d mpndavit eiusquc de.scr,M^-a ZTfaclrn^ narralur lativsnue ,n pr,on Vita ivide .mpra P Joanne a S. Maria conelvdU anovstiasmatron^ ,2V ,iui id unum nec pro,nde locvm innotuisse
,

Ange 1. ,holomiEu5<lesanctaAnna,clJoanncsde
' provinc.a- ''""^."'y' ;ns,lem sancli Josephi qua.lraginta in n-o'"' ""': annos qualuor supra obsequium consumpsenn de qoibus sermo,

PH.

Vm.,
.

4x
d

a""'""^! ^ '^ "^a .directionemacceperi,U;.quo.l~~


erra.orum absolutionen.,
hujusce
i.'enor,s >'^"'','''',^"^.,

^xxva

quod Pra=clara,v,rginesrer nemi>e '^'W-"' "^f'"; annorum spatium, ab an. s,'ncloPe.roAlcan.arens,sn,sque

sexn^n

Petr.)

divinitus

;,c

Maria de Ancm,a. Anlequam clco,-dat Josephus

cuirisaltnivs generxsprod,g,o. bihcalioni seu

Lm
L,
aut

l'v

p n,i.icem,

"

nondum

somnia.n,

a.l

su, ''''''''

^.'iaeriun, con'

sse quam ' ix f.aravajal, c d^m llelvira

plenariam ind,, gen.,am ,nhanc obt,Jubil*um vocamus. Ad Grimaldi opp.d, d.,na,


nonnisi Pelro .hreclor,
Pedrosi
F,-atr,bs,

suo,

ducunt. nin,irun,
f,dationis ^P;;;

re.-vam

- -^^^,,^,
^
;

nasterii
,

',.e

da;n,one,
aUe.-i

lem

suarum

quo,>nqam,^.'l"' 1'^

-'^^^^li:

absque nota
^^

u p.
I

confessionem
Vocatis
,>rocul

ape,-ire.

his

^"r sim,l,a

poss,t

t^.
Pe
,1

as e er.

sunonvideo;etsipro
^^^^^^^^^^.

_,^^.^_^^^

sua senten.,a

f^^f^^ZXmmn^

atque t^^l''"''"^

r 4

allerre.

Ilax
lec.or

bere

placuit,

ut

ergo a commorantibus, ut 0,-,malFn r a populis ad eccles.am ,um ac ede,e t, iisdem Pe.rus repen.e on mbus riluentibus pra-pedi.is, d,,^o d,vino Spi.-it'' FOC"! r,-an.ibus ades., a
-evit

animo constanU soUicilo p,oque manto

bus no

^TTmSrtprovinci rJL

conqnira., qui i^ioHco no.i.L sanc.i Josepbi novum

mag,sque cxuUal mimer, monilus l).)mus cxulla., loquens, a,. Fiha, Vir omnium primus
ci
nc.us
.

:;,;",sage,nctU,isimiliaaccidan..e^c.,nU-sq".-'' "" ["^ habe,-e conl,ngRt rio u.e,-e, quem ter per tam longum Ma.,-i.o, buc
; '

accede,-e, ut

''Hi.;::1lir"nSe.amen'etreligiosemoncn-

r
n

Ifx
rl

;,n .,.. r>arro/ioat

Wimdo

efficHnr

poss,s ,n ,,a indulgento hujus esse superno s,gno ,n o No; uno ..autum hoc en cst(ll. Deus illus.,'.irc d,gnalus onere Servum suum ^ener,tS.mrn^n dcmumenlem ^n pot.i.sesive a Fratnivs angvstiis moncri

um

coactus

Z^aLn,n

S,

lcanla,^ensem

/,.c/.

tr(e r,

m fundatior^e. n^om.lerii din (undaU,r


ncet vti,,ue ilHns

/.^..c m,m,ahum Malucx/s^a

''^'''---^'rltrrZSCanuos
;en"em
vemualium
scripserat

sui

c...u.
^^^,,^,^^,

ne,ueaL

(Uii-antevanashltcrah ad ue rnmmiariatus, quo de statu atquc

^^,,,,,,.

conresJriosveilinet,

cum

h3-c qva^slioad

roi"nova^

rn3L"'.'

deUla

Zcsenlenliam

P. JosephiMar.

U.tius tractare^ Sul!>c,atnode Ancona ver,s,-

v.sjtat^ a se frequenter pioj,iessu nu^rt custodia^ no^-li^entias suas depreTandem nov,ss,m,s '' >; ,
-;;,;^;^.

,,,num

n-:::u5iStut.teri.reng.;..an^
qu, de ocUbus su,s custodiam islam commi.lei^et, GencaHis suimlendis sulliceret.
ob.estat,on,bs

"'^::Xnri;a.;S'pet,-usobvariasdevo.orum

ir^^^ir diitracHr^driti ;:.uu,:i7j;:.indsp,-opubiicandoiubi,^.


Mo.

diu.ius

de.inere.u,;,

allata

;:[';;:

nob,dcsidorio fcemina qua^d. us a.s..qen.li G.imaldo, nominc D Elv,ra "racdomina loci de Alcan.ara S. PeUi de

Hu

r.;avahr
aU

filia

s,,iriU,alis

laleb,-as apcr,re soU.a, quam ipsi onsc\en.i su oco:ncma.in.eidrecusaba.;atquiadis.an.,a rcdde c v votum impossibilc ac vanum ejus

Vius

p,-Lsen.iasollici.a.

quodnuUia,,

Slinnom^.i^^mdchac^r Jgsucce.bus
mis
experienlia

ndu Wenlius

extimulat.-

Quod

consd,um tantu,^

quoquc

fcElius

^,;olrcntid,ps,,maDeofuis^P-^^^^^
immissum.Vix en,m ^"'e^ li opporlune
confirmationis fama et

run,

dX.ur
vocato

nequ,cmari.isuasionibusa.que exemplo
vellet;
licet

c;ummovc,-ipo..-,-at,u.altc,-iPatri.uncad^e
confileri

servum eiusque

^-^-^'-^"'^l^^^, 'm nov

'"^^^^^

sequen.

d,e

ps

rpT.ri=.ara.q;r:prulentiam.rerum

Icriplum tempus ex|,irarel.


ba.i'onibs.ola
lan.ilia

fndc dum

h,s per.u,-

- ^ t^^^^^^-ZtZ^ =;;ii:LfSer:i=u.^^ ^""""


--';

"-"^f X.t:a

T^r^r^IuJore^S-.

jm^

-T^rr^i^^^a^sr^J-f-nT-rn"-^^a.u^ l^^u,
invalcsccbant.

po.

niiiii

id.meo,

Homam

contmgai, aliud simiie butc ne vobi^ imi^osterum

"erris

o,-aculum

.,:-Ltaicm voluntatein consul.urus; ut


n,agis com,,er.am
s,b,

cou.c.u.t,

Du ..

habe-

expora doeamdcm
rc

diccbat. Acccssit i.aquc

Urbcm

c.rca finem

:STx:i:'et.r::our'gr=

=tsiSt.crL;=
^^otJium
vcl ad
locis
tisse

=H
v
Christiana

explcvit;
S.

lari n..i virtutc

se

miraculose

ex,sto,tem Petrum .nc Madr,U vel n duobus Iransla.um, corpore


prffisentcm
cx.i-

-^^^-^1^?^^^^^
omn,bus

eodem

lempore

Cujus eliam successus raUo

dc-

voUs, .unc saucli Palris Miiwrum, l. XIX. p. ITi. ^d an. ,-> (1) Annale

meritum notabilius com-

commendans

ul

pro gravissimas suas

DIE F>KCIMANONA. OCTOBRIS.


Chrisliana

729
AOCTOBK
P.

cnras

fervenlioribus

precibus

apud

magislrum provincialcm
p.-ovincia!
illius.

Oeuin sublcvaret.

126
d'tntn

(lloc

numero memorat
snper
Jiis

P. Laurenthis expe-

fuis-sr

npgotiis a Paulo

IV

lireve,

pro lempore oxistenlem qua luca co.ivcnliisfiuo hujusmodi fuerint, in hujusmodi loca. conventus. fratres aut personam commissarii sc inl.'o.nittoro non
in

PH.

""""'

cujus
itaf/ue

via-

aUqudlan dal notitiam.

Opcr:e pretium

posse, sed nos ipsos tanlum aut otficium noslrum.

duximustriplex hicadscribere documenium, ex quihus et jam narrata et posihac narranda dc nnnmodoconfir7nantin\.ml S. Petri lirforinatione,
:

Quod

si

aliquando
existontcm

conliLMM-it,

temporo
qucri

in

conmiissarium pro sua adminislrationc non


ut
fratres possinl

recle sc habcre,

volumus

con-

plurimttm etia)n chiridantur. Primo locn veuixint Utiene Juhi Magnnni, sequentistenoris In Christo
sibi cliarissinio Fratri Pelro

de

administ.-afiono mala ad

p.'0vincialcm,

de Alcanlara, Relbr-

ubi fuerinl conventus sivo loca qua^rolantium, qui in hoc casu, et non in alio, possit et dcbeat id
asroro qtiod jus et justitia

mal.^e

viUr ordinis

ter et

Julius

minorum Convontiialium, FraMagnanus generalis Mab'isler, saliiUMU


Domino.

cxpostulabunt.
ot

Ft

cum

pra^diclus con.missa.-ius.

vicarius noslor ultra:

pacem

in

Cum

supcrioribus
voliintale dicni

(liobus

monianus,
scilicot
<\o.

Fraler .loaimes Pasqnal, Doi


clauscrit cxtronuuit,

suuni

(pii Fralrum UoiormatEe vitae Convcntualium nobis subjectoordinis minorum oflicii norum in iiispaniarum parlil)us caput et extitil-, nc oves hujus gregis, stri commissarius summopcre diliginuis, palanlcs absquc pa-

sancti Francisci ex infrascriptis locis Rayona. sancti Isidori de Loiaana, sancU Simonis a l^odendclla. conccplionis virginis Mariaa oppidi Pcd.-osi ac sancU Antonii do Vigo, ..nam

sub

titulo sancli

Josephi

(sic

cnim ob devotionom
:

appellarc voluU) constituerit et feccrit Custodiam,

quem

mandavorit(pio

sic

appellari nuncupariquc dcbere

alicpiis vita rcligionoquc clarus, sloro vai;enlur, vir locum sumciendus eral. Tenore igitur

iu domorlui

nospra-dicla omnia .ecto facta ossc cxistimantcs nostriE pra^focturae generalis auto.-itate quoque
conlU-ma.-e

pra^sontium

B laris est,
a.'is-

animi candor ct accopimus, sin^ureligioniszoUis, qucniadniodum cgre;.;ic qui^iue sacrum concionatorem


to,

ou.ius

probitas,

voluimus,

sU-is co..f..-mamus

quemadmodum eUam id quod ab eo


fratros

litloris

no-

fuit

insUtuK

tum;

ut no, scilicct, Uco[.tia.-o


vitie

possis fralrcs tuos

prJEilictorum

Fratrum

Rcformatorum

in

rcformataj

ad

ObsorvanUnos

nuncu-

approl)amus, etiam detiieuuium duraturum, ot opus cst, institnimus, crcamus et Duo quatonus

custopatos li-anseuudi. Itcm Ubi concedimus. ut


des,

facimus

oadcmque
qua

auloritale

pimUlum
Fraler

te esse

volumus,

prffidccessor

tuus

Pasqual prffiditus orat,


riu'^

quamque sibi dc Jacobus doAnconact Laurenlms


pra;dccessorcs
,

Joannes Joannos Vi-eSpalha,

qui a capitulo fuoi-int clocti. a te connrmari qui, seu a succcssoribus tuis possint ot dcbcant, qucmadmodum commissa.*ius. in ti*iennium dui-a-

bunl.

nostri

conccsscrant

convcntus

Posh-omo omnium decernimus et dcclaraido.ioum el mus. cum loca cl convcntus vest.-i ad po.-vonorin!, provinoiam ct numorum
sufriciontcn.
institui ct

fuont rocipiondi, construondi, ubi scilicel ct loca rcformatam vilam opus ; fratrcs ad ortlincm ac votum admittendi, carocipiendi, ad profossionis denique ot sin;;ula conniiulo nra^sidondi omnia poterunl pariforcornontia facore, quomonoiil>ot uUa penitus dilTorontia, tu miier lieri, et absque ac licitc possis. Qua^ quifacore ol exeqni liborc omuiacum F. J. Pasqual a prjedccessoribus
;

sic aulcm conccssum esse Ocri posse volimus. c^lcra aiias Ubi concessa his, tibi cum concedimus, eta vicaqua^ per liltcras nost.as Ubi concossa et insUtuta sunl, rio noslro Ultramontano et annutconfi.'mamus; advcrsanUa abrogamus nobis subjecUs, lanms. Univcsis vc.o ct sinLmlis prena, alnsobcdionlia!. sub analhcmalis
;

cum

vi

dem

connrmata, ut bllcns noslrisconcessa,et a nobis oadem tibi concedunus. patontil)us vidcrc cst,

roservatis, mandanms, que pcenis arbitrio nostro littcrarum quidtpiam moUn ne in scnsum harum quodoisrolVaiiclur. lu quorum fidcm elc.

audoant,
Datis

commissanatus Pradoniuam quod volumus prorogari, nisi cium in triennium tanlum


rur^us. absoluto tricnnio,
Pt

ofTi-

fucris

toto

capitulo

olcctus

Confirmamus insuper nonnulla his.qu^innostrispatcntibuslittcriscontincim


de^^i-natus.
s
l'alavii,

cx

Roma. xvi.i Aprilis a.mi cunl..-mat. Magnanus Placentirms gcneral.s lius propna. Framanu app.'obal, conccdit et mandat Maximus Hcncanus 0.-dinis sciba (t). tcr cjArmanisequenti dic vi.i Maii confirmami
//.. htteras

MOIdX.

F.'alcr

Ju-

C dat

sub

dic

tcrtia

fobruarn

M)lAil.

Ihiidus IV in

hunc

modum

(?)

Paulus
lilio

ei^.-^copus.
J.

''"'''
'

Co q,a^danM>xlus,qua.lilnctFratrilmstmsconcos.a Andiebus a U. P- magistro

umuL

Lrunl

suporioribus

S^eslQuirico.vicarioetcommissario.u^^
fuciii Ultramontan.s, qui. cuin eenerali iu parlibus

Ssens,

facilc

dijudicari

potuil,

qu^

rectc

au

non non solum modi locis

recte concedi posscut.


ot fiatribus

Primum

igitur

omnmm,

iu llispauiarum

parUbus, super hujusRoformatie vitffi. sed cliam


loca ot

servus scrvorum OrdiiUs Frat.-um Mmocantara Hcformala^ viuc nuncupaionm. profosson, rum Convo.itualium bcnodict.onom. Cum a Salutcm ct Apostolicam justum estet l.onesluu. tam nc^^petitur, quod quam ordo ox.g.t raUo.ns. ut v'^or ^qiUtalis, dcb.tum peroflicii noslri ad id^ner so liciludincm nupcr p.'0 parto tua nob.s ducatu en-cctu.u. Sane quod cum peUlionis se.-ies conUnobal, cx Magnanus PlaccnUnus doclor

Dei,

diloclo

Pot.-o

de

Al-

aliis,quandoconUKcrit hujusniodi
lusrecipere,
ut, poracto
le

convenindi-

^c^
sXc

b^

Uus Julius
ac

Deindo conmussarium insUtuimus.

Sologi^

tut.us

0.-dinis

Fratrun.

M.norum
...ag.ster,

commissiouis. tre.mio pr^sentis Paschal.s H|^surrott.oces capitulum in (pnndena pra^sideas s.mihtc ad niset congrcgato capitulo tt clocUonc.n U'..endan

gono.-ahs Contntualium nuncuimtoru.n

S
,e

ut

facultatc suflu tus. accead .nfrascripla d.cbus. quonasscrobat, ut supcio.-ibus


:

d^; JorJoaunosPasqual

(WcrrrdanUn-htteru'

aiiam novi commissa.-U

habc.dam, qui nbi fuerit olectus provinc.aU tum uostro. ct ..ou a


antea
lieri

ab
^-

f^^

t^"-

Juhtjnani.^
oiu/palonlos
lilto.-as

co.dirmav.t, approbav.t.

"

solcbal,
et

nec

ab

al.is

P>--vi

^^;..^ .b ^

conccisit

confn-mclur,

novo, prout "P"^ ^ ^^^^^^^^^^^^ nob.s aut on.c o poste.-um inimed.ate tur.queu.in (volumus) ; deccincnles. nostro subjcctum cssc

m
r

e.is

e us

mandavit, p.-oui in o.sdem docla.-avit, ct goneman.i-subscriptis, ac s.g.llo su.


muni.is,
dicitur

de

plcmus conUncri.
fir-

-uus ofncii

fom

ia

subs.stentia etsingula pro iHorum

COBuUarium fratrum Minorum.

Kdi-. Ma.rili ...,.. .'l^etseqq-

17i.l.

-C^)Ibid.,P-"l elseqq.

93

mior.

VITA
130
n,inri

S.

P1.:THI

nobis

apo.<tolic<. |.f tisli

niununiiic

rol)0..ir

AUCTOBt
V.

rR>

vn^.iir ^
,

iK,slnU>lionibus grato tois jnstis

i.AimitTio.

S:r";:.n,strn,n,circap^..a.,..a

^.."scn u

ricmi saon>niactsingula

i-cr pra^-

m ALCANTAR^ CONFESSOUIS. S .S"."'c/o,,,,c.cc '^ZslniOusclarc


c

niinnu,

possctpromovcre, su^ opus valide


ccrnitur.,r.od

et

de q

concn,-

jam

aUb^

mo-

nZus ctpcrscsatis
Z>cr

liquet. /,i..,orf,

.vccp n,nr

".llas turhas ad
iMurcnlinsl
:

cxUum

dcduc^polu^sse^

Z.lnmt P
,"
.

<,uibus expcd.tis

non ob-

''4ivocalo..cadconr.,andosl..atrn,nsnoRcfor.natiouis opns pn.sequ cnani.nos atquc palnam prope.-av.t. qaamcitissi,ne redirc i.. aliasreccnsu.se Utlcras

Alioi

UuLtdcnk,uc
oOtcnlas.

nocloco

littera in

enmdem

rem.

aS VehvingratiamRcformalionissu.rjamantea scqq viclnnus.


IralnimMhiurum.
..>7

InUiohujus iWrinn.met lZsf.,cnuu>ni.VMmaciaUalumfuisseBrcve

pfitdictarum

,a,..am
finnti.

.x...

^nnfn<;us S. Pelrus o. ic nontificiis coniusus ^"' fnvuribus i'^ Tnt pcrilivina volunlalc .?; Jbi de dc .Mcantara !' ^ ^'^' ' |.laccrc. ^ L,is opus

MUParX

III.

vnlcrct.n.ultra pro

.uificen.
'

acccssu

Brevc illud (nisi forte Annales Mmoannnm 1553. Eju.^dem memincrunl .Inno deindc 1 555 Romam pronnnadannum \ 554. pr.vposUossdn ubi Ordinis sui feclus S. Petrus est,
aavcrsos oip-nui,,. advcrsos offendU. ..."qui papa faoultulcmrccipicndieos,
.

Atlamcn P. Joannes a S. .Vana de aUcro loqmtur) rclcr ad

humilitcrsuj.pncav.. hunnbtcr.uji.l.ux.t.

/,-;
1559
i'-

-^^

'

T^aiiejusdan anni

ItccloL

f ^^ pr.Td.cla, "'^-^'^; ae Hltcrarmn


,

Pf

,,

.,_, i,cantara
''

^^ .^
^

mhilominus obtmuH a JnUo j -j ad idem vitse c-,o u,,,,. ,uo-/ o/,ji;oca,tur, e /u,,./nrf':
irtunumsibividcrelur,subobcd,enliamaoistrige-

ZianavitallcroBrevi,cujusimtnmtantu,n,^Uat

Tfr.

I.arcrenlius

quod vero nos

-^mrurn^
r

P^^raUinnConvcnlualium^etJuUus.ilagnanus

'bjicimus,

'?-'''''''-''"'^''7';r''":::,,r'pi:

^^^.^.^^^^ ,,, ^,,,,, famiii. lunc lcn.por. ,(,</,,;<,./>"'-.;--'= zZbaiur, ov,


.t,^

rctive

n~ ^^XL
to

canonico docloral ac Alphonso da Avila,

majmis

saluloni ct Avilion.is ecclesiec,

Vitae Ordinis Convc.tuadc ricanta,.a, Uerorn.ata. dubio etc. Atquc procut iralcr .lulius Magn.inus
liu,n

dilocU bciiodictionem. Ex partc


Heformat.-n Yita.

Mn

Pc-

Zcrs^sunl

litlrr^e

isU

al,

aliis

daln

la^m.ab

So
ri

ntara,

Ordwns Fratrum
pro esso-

nTrum

Conventnalium nuncnpalornm
oblala petilio contincbat

Nobis nnpor

quod cum

1557, 9acodcmJulio .Magnano mex. Hltcris supcrms a nobts ,, ipsc mcminil in sertp^ liquctlria kujusm^
die

Mruarn

dileclns filius Julius


.
/

Magnanus (et ca-leraut iu pra-ceproutme.s. cm btrnstrumentonsouc adverba


>e
i

ZJrccdalis. Unde GeneraUobUnuis -c qm Petrum abeodem magislro daUeacmrursus ali.r, iU.n PatavU
,

^'Zdcnd.
n.issario

autein, sicul eaden.


l,lata

pleniuscontineIur./)n..^^/.P-,.^.r;^ Nobis pro parte ejusdcm


nulli politio conlinebat,

Jud.ces,
in eis

qm

hUeii.

nmlictis assislant, ac

contenta

obscrvan

dcpueis contcnta tucantur, aciant, iUasque et in fmt bnrn.bter Nobis l^rfu^rint... pro ejus parte judicos, qui lillera^ supnlicatum, qualcnus aliqnos observare fac.ant dep4dictas el in eis conlonla
pramiissis opportunc pi-ov.dcre nutare, aliasqac in dignaremur. Qnoc.rca dc benignitate aposlolica apostolica scripta mandata, discrolioni vestrffi pcr vcslrum praMnisquatenusvos, vci duo, aul nnus

parUbus UlgcncraU cjusdem .Magnamm ::montanis,R.P.AntoniodcS.Quirico,quasp^^^ ad '."--' '^/""'^. yabUius eum P. LaurcnUo Joscpm CompHlcns.s provmcxx S. Marcus f.^fi manibuslmbmsse UUera r.
,
,

ooi.u asscrU

se

. FebntarUanni

1557, oblitus tan.e.,,

mquUJos

Mar. ;

scc,-ct,o, s .liligenliis ab a,-clv ut ciuib.,scun,que

produccre, quo n dc Ancona, exemplar,a

l,oc n,onm...ito

pi-xsidio assistcntos, faciasis efficacis defcnsionis eis conlenla dcbitc el in tis litteras prKdiclas permittentes ipsum vel alios lu

iJam opus noslrum d.tare ^2l. rcdeamus.l ? ,,,, /'. iMurcnUi atqnc nra suctes u p^^^ singulari 128 Placuil Deo prccmio quoda.n particu- ^^^ sui sudorcs vclut
Servi

a.U.ibitis ularii p,-a.fccto

ncquc nos po ucnmus

ad

^^,^,^
^^^_^
,
___^

^^,,

H
;

obscrvnri. non
diclis
lilteris

im
dc

,bslcr-c,-c,

d,H

pcst

ruBUcem.,'cditui ejus ,..,.

e.s nominalos, contra illarum ot in

tulalioncs,

-m,.,as 'om,;iun.que suorum urt constantem Serv. su,

congra-

l.oc

e\pressorum

molcslari. quomodolibot et rebeUes pcr cenMokslatores ac contradictor.-s

tenorem

niudoillust..a..cdisnatus fuil. ''e''""''''''^''\,^ , ,;' quod. am Alcantaraquadam die a.-bo.-<aum


t,.us

su.-as

pcenas ac a la ccclesiasticas ol piocunia.-ias

a se

iuris

compesccndo, rcmodia, appelbUiono remota, cujusindultis, etiani p.aHl,cli et non obstantibns priOrdinis personis rcgulanbus, ac
vis altorius
vilcLMis

hoc loco plantati.m, tum,innixusbaculo (qucm sccun.lo

oUm

in

,ia.n

ve.-o a.lui-

Romam
:

rcpor-

tarat);

tuuc

a.l

iUum

guardia..us

Pa'*'', .t.quU
c.-,t

non

inutilc

videbib.r

ncc

frust.^a

...tc.

qnomodolibet innovatis, ctiam quod


cerlis

conoessis,

confirmat.s

ct

ad judicium, nis. coram ac jmUcibuslrahi. aul ipsi, et prajd.ctornm


o.-diiuin,

planta.-c, OV'^^-^^'^ arborcs ficulncam aUqna.n toUal.o hujus co..vcntus pro aliquando religiosi

aliorum

loca ac pcrsonae oxcommunican intordici non posscnt per litleras el suspondi ac plenam ot cxpressam apostolicas, non faoienles

poss.nt. A'''!";^ !>; nibus hybcrnis uU expcditius oculos " pr*ccpto guardiani obstr,clus, trus quasi aliquan.dU, ^"^1-" ' ccelum attoUensatqne ^' ,1^^,^ baculu,n j""' ' "'.^' indc consilinm pctcs,

menacdeverboad verbum dc induUo bujusmodi


lioncn,..

lenebat) .lcvotc

Dalun,

Rom

apud

sanctum

Petrum,

Kalenanno Incarnationis Dominica! 1559, oclavo anno quarto (1). TridasJunii, ponUlicutus nostri porro laudatis instrumentis, datis dum altcra
Ifus

rad ce ctiam s.ne co Uce slanti Dcus vi,-tutcn,, ut cx qu l^us emUtc,'ct, a,ens,,-a,nuscnlos ac lYondcs possc.t. T,m. .n_ fructus coU.g. len.porc

tc,',-e

inQgit.

Scd

.n

ud

vice P- Pclrus in Urhe morarclur,

iUam iandem

Hecon^ccutus authorilatem esl qua, et susceptum MoUiU 1144. Bu.larium rrolrum Uinorum, 1. 1. p. na-nc. Edit.
(1)

opporluno s gni miraculo obstupcsccntem "'''^"''''^^^^^.^'^"t coUaudandum "^""^;;'=^': t,-us de Alcanta..a ad prceimo compen evident.

et

obedienU* meritum
l.

p) Aunal. Miu..

X.X,

p. 169.

^^^,^,

UIE DECIMANONA OCTOBins.


i

731
hoc
negotio
sanctae

riarc

oumtlcni voliiisse humililcr exccpit, quo opeSed non potuit ris gloriam a se maxime averleret. deintra scpla convontu.< claudi, quod miiHiirnm
votioncin c
lonijMnquo accerserct,

per assiduas orationcs dc


consultassot,

secrctius

AUCTORK
T.

idcoquc
ne

roscribcns

Virgini

VR.

animum
Doi

addidil,

qnil)uscunique contradictio-

i-*^"*"'"-

tam ad vidcnfructus

nihus ccdoret, ct

urgoro

propositum
;

[quod

pro

dum arborom, quam ad probandum


virtulcm,

ejus

gloria incroptuiTi) iiistanlius ^uasii

common-

quain

Dcus

pro

multorum

morborum

medclasiniul inludcrat.

llinc,

consucludine adhuc

dare insupor patrocinio sancti Josophi, cui ctiam suai qiialiscumque rcformalionis augmcntum intor
lot

perseverante, rcginis l!is))aniarum quolannis cani-

strum

devotioni

hoc IVucln plcnum transmitti soliluin, ct aulicaruin virginnm, et aliorum infirmitatibus, anliqui successus Iidem mirabililer coniirmat.

firmala

advcrsa dobcro sc fusius cnarrahal. ludo conYirgo clficacissimis cjusdom rationibus


se difficuUalos

omnos

supcrasso

exislimabal; eo

magis quod ullorius (favcnte divino iiuminc) S. PeIrum do Alcarilara Brovis sui c;iusa AviUin venire,
etiam
cius

,y, dfiinde

^m miraii,

ij

r29Inter plurima vcro, quce annotari posscnt, nolabile cuidam nol)ili faMiiinffi cx civitatc Caucontigit, ul

hujus

negolii
S.

coadjulnrcn
itaque

hal)cre

fceli-

promcruil.

Pctrus

Avihc

summis
:

virtvie

''<

^-^^

contiiiua fcbri, ac
Cijus

doinccps phtisi
illa

atnr.

laboranli

amica qucedam

tres ex

arborc

sancti ficus affcrrct atquc ex dcvotione

Yiri

manpraicl vi-

omuinm applausibus exceplns, hospitium sibi in domo D. Francisci do Saizcdo singu.ai'itor elogit mox oxhibito pontificio Brevi canonico, cui dirigobatnr,
cjus accep.ationcm atque favorcm singulari bcnovolcntia elicuit. Indo sanctam Tercsiam
inviscns,
consilio atciuc opcro
\)"^

ducandos porrigerel.

ln{irma autcm prius quidom

paululum addubitans,
dictos
ficus dcguslans,

mox

intcgra fiducia

sensim cl consolari

cidcm so promptum

convalcscere non ribus au^cri, tandcm l)revi lota Mirum fiiil. visa sinc plurimorum adniiralione

quoquc ejusdcm arboris ramos


aut alibi
planlatoR,

in

eodem

horto,

Guiomar insligabat, cxhibuit; ad quod cliam poulifico procurarctur, suadcndo ul Brevc aliquod a cujns authuri.alooccasioni (quam Dous illico providissot

fructus colore,

sapore atquc
quasi priviloa

ad opus pi'omovondum) niamis et vim admo-

B magnitudino dissimilcs producerc,

v'ero securins possent.

^
Isabella do

gium quitddam
plantatai

paiticulare arbori

sancto

Yiro

131

Erat tunc Avila;

Orlega virgo

imbeiia^ df

quoquc

divina dispensatioue largiente. Altcrum quod cxcisis tol ramis ad non inferius
;

gonorc ot fonna nobilis, a pluribus in mat.-imoadniu.n concupita; licot a teiioris aiuiis piolali
dicta ccelcstis tantumsponsi

^^"plX"
^^^^

quic pro devoconiiciendas cruccs aliaquo vasa, dcferuntur, q)sa artione cxtra Ilispaniam etiam
dcficere ccrnitur, sucbor nequaqiiam minui aut Aliquot atque ali.s crcsccntibus quolidie aliis transitum B. Pctri de Alcanannis post gloriosum dc Arenas bortulanus quidam convcnlus lara de sancto Martino, poemlentise frator Alphonsus

connuhium

anhclaret.*

Hanc fama Parthenonis Discalcoalarum Madritenadeo sium (quffi tunc totam Ilispaniam impleveratl loncbat, ul pciToctioejus slatus eligendi cupidam
nis acquircndffi
spirituatis
vit^e

pcrsuasa,

nuUum

exemplar insigne, cum cxbumando inq)cndissel, ut in docention Yiri oporam suam frustra observabat gratias loco roponerclur; non
tutcm
dcvotis

corpori bcati

ingrediendum prosibi commodius tamon piius divinam volunlalcm ponerct. Sollici.a Potrum piornm bominum consiUis cxplorai-o, B.
nionastcriuni

torr^ bujus sepulcn viratque miranda, qu;e per


confercbantur.

Undc
petiit,

oblcnta
ut

communi vcncrade Alcantara, cujus sanctitatom colloquium invitare tione colcbat, ad familiai-o cordis occulta eidera curavit, ut anima; statum ct Condicta dic in quadam. ecaperiret.
secretius
clcsia;

nrovinciali

liccntia

Pedrosum

ramum
suum

capella S. Potrus

animum
animae

IsoboUa',

cxplo-

arboris a bcalo

Pctro

plantatee in iiortum

ralus,

transferrol, eum(iuo intor


terrae

dcfuit pictati pr^nuum, sancto commendans. Non diciim indics croscere, {ct, ut cumvisa ost arbor

ejusdem

cophinis contexit,

duo saxa, tribus tanlum rch.iuam curam

Arenarum virescUuHiuU adhanc diem mconvcniu


fosenh ^Jur. de
>lnco/ifl;

cognovit mothodum, horlahaidcoquo probando oralionis porfrctioiiis apicera perseve.-antii^ a.que tur ad acccdcnd. ad nroncare. Tunc puella intcntionom manifestans, rcsponsum Discalceatas Madri.onscs consccrnrc sancte elegisse, quidom Doo

divinam

illustrationem

habuit:sc

atque in ramos,

et fructus

'ciiiatari;

quorum virtus pro infirmitatibus a-mulala, nescicntihv^ ongmera dis rad cem suam ha^c vol . la arhor dubinm aliquod injecit, an manuBcat, obm p nbaculusille fuissct, quem
Paucis msuper ab b tatum supra onnarravimus.
i

sanan-

anniscomigitinconvontuPcdros.
cta

exficupr^^^^^^
co.

ramumquemdam

pra^scindi

pro cruco

id ficri cumdcm sed in alio monas.crio urgobat scirc Jocum, in Ad quod turbata Yirgo inducnda forct. Ad heec S. Pequo sacro habitu cam ox primo u.slitnto sacn Uus de Mcantara fuUiram, quod propcd.cra Ordinis Carmolitai-um rau.ta quoqn|v.n auu.Xnduin erat, indicavit; hu.c Tcrosi^, tunc pucU^ dem sanch-e matris Doniquc variis mstantn qursi,i.aot;esubjungons. alqiie cventu virgini occurrcns,

doc.-cv.sse.

mcduUa cuspis ^--^^ ^^ cienda, in cujus rami a bo e bacuU atfixam crescentc quam oxtrcmitati

do barum rcrum

dcc"
?^'r7in '"1'

da I irlniseriiDiscalcealarura inmonasieri

prccibus Doo commcnsusponsara a ,ue rp'omittons; aliquantura olcC.onc n.ag.s pro-

cam

qnoquc

^^^,^,,^

intcnra

ipsa

fuit

{VideComin.prwv.yn-W^)'

'-atu. a s. TcrenaAbuinm

contin. sequcntiasfectanl 130 (Jn.rla Waddlnoi jam dudum Deus in cor ^^^j^,, 1500). Iininisorat n... Ordinis Carnu.li.an.m ta^ Tercsi^, ut rigidiorcm oliso. anl.am ad tuni isuo quo tun. isubduovivoba.) arduum sat.s ncgoinlo.idout ^ '^ ^l"''^ ' rcvocarc ^,^ ^l,anto.-a Utru.. B. tium fore pra^v.dcbat,

UviS
r

consiliun.

atquc

p.-ccibus

ctBlura i^^^^f^^'
Filia
10

Mi

~t":o^^S-ic.iJosophi,Ex^ cgo
.

^c ,'

qnodara dic mcnlis velul

,,u, voceraintclligeret:
jie

censuit sibi Carmeli-

taium Min

"

niox(|ue ejus ji.mn, audicrat,

rT''ru; ^''
'

t^

T^''-

sibi

sc

n^nrPl obmxius ' P''!f' loiuuh. recopit b.

supplicavit.

rtioi,,,

p..l<l""i

1""" "" "1^'"

,,o,.e

vululu^^ optimas regula. virluluni perncionda, e.que J^^^_^^_

'f

Srius

-"'"'"'^^''"""' Onmia m suo cportuno tcm-

732
fcUCTOBB
r.

CONFESSORIS. VITA S PUTRl DE ALCANTARA


striclissimnm

n-

lAUBBKTlO.

de nova run.lationo n,a;scril.rns, re,^oU,d,n ohiicr c.^l,ln,cjj^ l^,>l,,,,d,,m ohitcr ,:^i,ln,c lentium silentium imposuil. Ancoiia |l),/y^ MarUi .; P. .loscpho
ferri

phicuin P'"^";';

palHMn
;;;;;.;;" irai

no.lrum
,

sanrlum

Ftaniiscum, q

snosque

^"^
S^

^^,,,,;^^,,,,;

nostra; subqui^^Vnnt olunlicntia; ,4 ^^ ^_,^,_^,^ ,i,ipantn,.. fratres toslilicantur, iidcm

'^

.Laurcniius.u,lranu.\2neis,^.conm^
yribil.dum S.
1'otrus

P oP

inncnlom
opora,

oloemosynam
a
vol,is

atciue

cslera
atque
l.cne:

lcrl,a^v,cc

S-

^
Confe,

qnu.

recipiunt

recppere, recencre ,
ficia

,^m. loc.cU.wma '-^'^^''^ZIo; 'Suo,nen,pcP.Lau,en reccdant ab anWsif/iifilo s ,nn,er


rectiu,

,aiur reddaiur

,-ai,o,

ob qua,,, lc

cupicntes quod cupicnles quorl ob ircipiahs compensationcm spiritualem


dJvina misc,-ico,-dia
F,.ancisci,

tempoi-a temporMia

qua
atque

T^U^ ^ p^
mer.tsu. niBni.^ ^
,.^,

conndentes,
cu.ius

ob

rovc-cnliam
. :

Notlix>nem
Avila prius

pulamus ad num.
.;;o

hujus

inhmre inl<^rrcre

ve.^t,g,,.^.

139.)

S. Te,-csiam

'^'"^'^^J^^ Tandem '"^>suns succes.sus part ntolius


cnltum se
u^

supradicti
sacrai

tam
suae

^^^^^^^_^ devolum
_^^,^^,^^. rcligioni

aniinum

_^^^^^^ bee(icum atquc benelicum ^,^,^ ^^^ oslencmis ego.


,

Sml. fZs

;";;^a'ioisp,oposiloanimatam^
Bio\i'

prsscnlium
irc'^

littcrarum
ut

vifiore
sitis

vos

intcr

fra-.

rhna^^planta. ddigonliorcm quampnmuni >..:.. PiiTinm vcro


1

nostros rccipio,
est,

parlicipes

ommum

bonorum, id
plinaruni,

sacrinciorum, jcjuiuorum, disci-

an.turum Z:'^:nda:^";'^veniss<^. pr.sto

hratriim inO-

^"T?t:i:r'!iue
atn; ;
pa.nilcntia.

Pcarosum

solitis

oratio,,is

e.xercitiis

intenlus,

custod>=B

oralionum, prffidicationum, confessioc.Ttcrorum benenciorum, lam nuni, Missarum ct quam parliculnrium, qu;e Domino Dco ^cncralinm ab acccptarc pro sua miscriconlia placuciit,
nostro

viccttrritnr

sT cn ras
,at,-ibus

allcnlius

exsolvcbat.

ConUs.l

.nlcrca

onnnbus

ct

(piibnscumquc l^ratrihus

et

religiosis

aux

clusorat.

pcr aliquol propter

co,nam, cjusacn convcnlns ob niv.um omncs viarum prsdics cxitus


clecn.osyna;

ita utsilis nostri Fratros. obodicntiffi meffi subjcctis; post morlcm priedictornm lionorum in vita et

pcnur.am

lame

parlicipantcs,

omiiinin

vidclicet

sacrificiorum et

uri

iiii

ui^i tiiiJiJ>-"v->' -

11
l>etri

;iip.ntis

quae omnibus ad spiritnalom rercclioncm.

atquesigiilomajori

oiricii

nici

munilam. Dalum cx

.acra lcclionc

alque S.
;

de
in

Alcanlara

ser-

nione proponcbatur

ille

menlem

Deum cngens,

conceplionis Pcnoslro conventu Dominse nostra'. mdlx. Fratcr Pclrus, qui supra, drosi, die .nxv Maii

providcntiam secrcHus mnon dcsincbal divinam bucci-Uain mandcndo scnlcriicllarc. Vix quisquc ad portam amtito sim consumpserat, cum signo

manu propria. Qua ratione prsfaHe

liltcrx 'ad juveneni, qui

Perstrmnuniur
p-

cibaria aUulerat. ejusquc

matrem spectare possint,

^.^^^j""

non vidco; <,uinuuo cvidens vt vult P. Laxm-Mtius,


rcntiusnullas e.hibct vel les.exisse Aima aliasp,-x ,anibus habuissc Un^^ A,,cona ,le P Joscpho mrla de

^^,^,-,,

ZZ:^^Ztm Uvcntum
"uc
,c,.a
.

a..orem

ct nivcs =.d

co-

ncTumpens,
,',;

sa,-cinam

panis,

lici'bai-um

--^;^-f
'

cto,-ium

neccssit^te fratrum opportunius attuin reibus ,nox ad pra^scntia.n fratrum diyina. ,n.ovidcntia. omnibus delatis.

est

j.

^;-" C^r'J"
'

apo,j,-apho scf,ucnt,a P'-^';"'"'^:^'''

juvencm
i

suis

littc...s

pro

v.r. o,,portunitalem coUaudandi, atque orationis pcrscv,.ranliam cxcolendi cum u' 'uinquo sanclarum

p,.,BclaraS, Petri exhortationc incitamenta,


'

majora

benefactorum Or,iini ^''" "\,^ ','''' "^1;,,^,";. sccrctur, quas >n ^P'" 1^,''^ '^ ,',^ ^ "f p,n.u,nquo morb.s "i"^''"^ .^'^^;'" quam sa-p.tsime. f^oltcto ne jncola; cxpcrti sunt
^^
'^'^

^^l^-^^
v^a^^

'"''

Zi

J."

Ha.-ca.ione

":;;~a.
-..

"l33 Ncc sin,. prctio boc sldil; cum br,-vi ve


illud

cbaritatis officiumjuB.

Palcr ad

oppi.lnm

v.-lunusape^csi.,i,,. Wa,l4^,g oiat.ut vix conti.,uator

j,'vn,c,ni,,h,sUtta^^^^

accdcns.

'domum

Juvonis

pro

bospUio

U.-

trnm eli^ere ataue insuper c us matrcni Societati (iliationis, ut vo. ^HtuaU sl^ .^S^onls flitlci C cari solcnt) adscribcrc volucrit. Ouantum antcm
hie
litterae,

hic '^Z/^'^^';'-^^--, o. esta narratioiie l Lauienw,(jiu


.

domum
rcui

juvenis adiisse unde aniviadverlissesufjiciat,cum non suj.petat

^m

^^^

^ Sl'S
^,

ea.ucho^,^^. Quod

ctiam

ultra.

anima;

bona, dontui luiic

prodessr potucrunt, bac maxiine cxpericntiacomquod non solum dumcsticis, sed et pluprol)atuni
;

rimis

loci

pra^dicli

incolis

applicata,,

in

variis
I3t

inlirmitatibus salutcm

intc^rani

altulcrint.
illa

vel

reex inscriptione. Mtbi cnim su.spectamihi apostolica auconstilutum perio S PeLrum fuisse commissarium Gcncrali-m supra omnes
est

pLterea

plane elucidcm. authentia ipsa pr^efaiarum Utterarum

<^
^.^^^^^

^^^^^^_^

loritate

hinc rcctc diccrc solcrct dcvola


istis

mulicr, se in

lilteris

omnium remcdioiuni

liabcrc

prom-

ptuarium.
{iiUvraruyn dv quihus Uic nermo. uttf^arum u^d s. .... e.,. ,.,,. in AnnaUbus MU^orurn (2).
r,:te,;itte,-c u.^fas. Est
'

excmplar repc,uidcm l,ic

Couvcntuales llispaniarum. tw Minores rccitato confirmalur diplomaie Pauli IV, mperius Reformatai Vila^ Ordinis coniinissarius Fratrum ConvciUualium in Ilispaniarum partiIVatres

Minurum i-.w.w."."

bus.^uorf ut,,uenunus

,,jvr/a(a "
'

auiem
:

,-s

hispnico i U,-

iin,se,p,cn.tisic,io,-is

Dilectissimis falribus in

'^__^^f J." ./^^ ins,ript,o.Aec l,:,e l^^f^^J^ ^"^^ZZ sactun, Petrum plus s,hi ar,ogasse ?^"^
"
aposiolica

Doniino
su,e,iue
Pctilis
IVal,.cs

Nostro
Uxori

Jesu

Christo

Gabricli Sancbezio,
:

de

Turre

Junxillo

cgo

r.-ater

de .Mcantara, connnissarius su|.a omnos Minores Convcntualcs llispaniarum, auapostolica confirmatus,


in

1. *' '^'^- ^" /'' 't^^/;" '"^ ^ P'^'',^;''^',^^ ''^'^ ^*' '''^<=''>'''',:
M.noium missarius Kenc,.al,s fralrum ilispaniam, lium Hcrormalorum pcr
\postolica. Ca^terum id saltem rum litfcrarum rccitatiohabebit, ut

'''''^f- Vf"^'-'-^^"' f

'

"f "

"
^,,,,

^f

v^mZConvcn.ua
authoritate

thnrilatc

salutcm

ct

pa-

ccm ;clernam

commodi praiata'

Domino, qui est vera salus atquc spcs rirma corum omniuni, qui cuin diligunt, cique servire cupiunt. Kam dcvotionem considcranles, quam vos supradicli habetis erga scraAnnal.Min..

tur formula

qua filiatio

ocubs subjuua-' solescu , otius Fratermtas

ret benefactoribus concedi).

(1)

i.

XIX, p.Mi.

(2) T.

XIX.

p. 205.

134

Non

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


134 Nuii
'\titTf!^s.

73:t

ccssabanl

iritcrca

S.

Pctri

ilc

Alcanordi-

lara

ffimuli

aniplissiraae cjus aulhorilati in


diiricuitalcs

T^^mtettimo'

nanda sua Hcrorinalione novas


nero, quibus

oppo-

rcmovciulis Plascnliani in) coactus, episcopo ponliricii diplomatis vi^^ortMn intimavit ; pruiiciscens continuo colliscndn rosas e

nivem doposit;tni cilius renunciavit, ad (|uam rocipiendam omnos cum accensis luminaribus ordine firocessorc. Tunc B. Palor singularom Dci opem orationis officaciio adscrihons, hymnum Tc Ueuni
inlonans ad ccclosiain
rovcrli.
iinleiiuo

aUCTORK
V.

rn

"

laurintw.

brovi ac

indcque

devolo scrmono unmiuni allVclus

in divinas

laudes
uexidm pane^
"'"'?'"

spinisconlraveniontium, ctubiqut' prcmens Chrisli ad convcnlum vestigia beno merendo de oninibus,


suViciosK transivit. In hoc itinere modo quasi subverclato, mcruil IJcatus a providenlia perius aistu connin; dum quodam dic via atqiie solis lame. ac siti mt fectus, socii vici-m concidenlis

atque sorvilium excitaro ardonUssinio curavit. 136 Srd iniraoLiUim ex eu magis im-larnil. quod
Tiiini'< ilii

lotoiein|>oro, (luo inclusi fraLrcs mansore,

pcrdurarunt; us(iue dnin comes Oropcsa, de eorum nocessitate sollicitus, provisiunem opiiurlunani snbmisisset.
ilic

cum a
staUm

roligiuso quiidain rei

diceljaO
quffiflam

magis anxius, oratione obtinuit ut inler saxa scaturiontcni aqnam limpidissimani,

notitiam

habuisset;

convontuni accedere,
reli-

alque ex i^anibns
(luiani

illis

coelesUbus parlem aut


S.

ac duos panos
"

pn) rclicicndis viribns drricii-ntis cauprECslantissimos eidem demonstraret. l*osl ad qnamdam dirtam iloUa Vad;M'a nortu por-

aluiuiun

cxpustulare.
sulitain

Pejrus do Alcan-

lara,

cui propter

aliquot dieruin inediam

ponnni

tres

panos

remanserant, oosdein

impurtunis co-

vcnicns, et

ol)

stroiiitum liospitnm vix

loco qnietis

miUs
coactus

prccibus
Uiit.

conccdere

reverenlia

tanU

viri

invento

in

propinquum

dumotum

pornoctandi

Qui tam insigni Ihcsauro


|)ru

locuiilolaliis

rcccssisse S. l>etrum causa seccssit; ut vcro aliqui dilip:entcr eum inquiAlcanlara advorterunt,

cunsnllins judit^avit,

Dei ac Servi stU gluria,

de invenorc rendo landem auribus duoti


se
Ilic

eodem
ret:om,

se privare, mitteiulo
II.

unum

ad inai(\>tatom
in

ubi (lasellis

catholicam regis Philippi


ot

alterum ad PortugalUae
logatum. qui

B in^labat,

maniier ad cx

euni invitare perhuiortiter discipliuabat. liospicium rcgredi; et quia recusare

tortium ad

lUsi^aniai

eadem

caui.ona obsonii

quidquam

Romana Curia ounnlom snniino PonUlici cxlilbcrot. E Sic niniirnm superno disiiusitnm fuit, ut iniraculum adeu*
Potri de

iuibuorunt. Ueec occasio alTrrrc pro sumnia idctate Alcanlara sancUtas cunctis lUis fuit, ut S. Pctri dc imiirimeret, viatoribus ojusdem devolionem allius
et

insignis providenU^E, et merita sorvi Dei

rum

Alcantara iungins spargerot, et inimicooiusdem contumeliam notabilius conrunderet.

licenliose

vivciidi

dissoUitioncm

modesU*

137

Uum
a

vero primo exemplo emcacius tomperarel. Ipso Carccrcs dnccbat, aggresdiliculo viam, qu^ ad Viciosas cito perrexU. sus, inde ad convcnlum

sorum
lillorio

Tertm nce Petrus in convontn Rosarii roligioallendebat. roddila^ oi ruorunt consolatiuni


S.

s.

''^J^^^

(Haxpaulo
Roricm

(lliUnctiiis

tcmporc, fuit viro Dei Hiarorniationcm tnmuUibus, opus ibiquo cum antisliio tompestate cenUam acccderc.
sedata, ad

continuator Wruldinui M) renascentibus aimulornna in re:

sancta Toresia, quibus sigmrical^at dillinova rnndaUone, cultatcs de obUncndo Brcvi pro ul sUmuIabant S. Commissarium

eoquo magis ad mullarnm rorum uceni^ilionibus, quibus


partes

oflTicii

explendas

lonebatnr,

prioferrel

traiisire

oppidnm dc
virtute

oppidum de Carccrs vy^^^^^^: divma Zaraicego petU, ub.que popul

\;^
sU

animu Teresiam. Vvilam consolandi juvaiidique properans, Sanctam conveIlluc itaque sine mora quieproexpenif atque dc variis difncnUaUbus.
ditione

cum

tomi.oraUa bcspiritualia, tum etiam

ilUid nencia elargicns, intcr qua. quod religioso socio prae simum,

mcmor.a
iamo
et

ihgnisin

Quibus

ipsa Brevis otrercbanlnr~, cuin expensis, suadot tandem malure

debberat.

Breve a

ommpotens imreanimamagonti, ad Potri preccs repente fons pere ms miraculosc succurrit, dum
biniq.u. ex arida exsurgit humo,

simi

apparcnt.

acccdit, ubi rcliquum

Ad conventum '"/^^^;; f^ hujus anni 1560 transegisse

^^"^'T^^

"
,

D. Umumarffi summu Poidifico pelcndum nomino impensis conqme suis de Ulloa, ejusquo malris, insUlutu prunie rundarc cupicbant sub vcntnm Dein utrins^ino (U.ObsorvanUa^ MonUs Carmcli. atquc tavore ; mime qua^sito, habiloque consensu Humam mUtere. atque

Sanctam

ilor.im

sullicitat

rnconvcnta raculum de paniOusd^vinitus Laurentu^n nv.mens C .H,6m;...>, dcrjuo apud P. continuat.oncmo^cUata scquentihus, in Waddingi
s.n.u
c,(.>.p,e

^alidissimis con,iecturisdocomur.///.c

et..njn.
liosani

c^tera providere,
cta
i>ropriis

Adeo advcrsa imminero priEdicebat.


<;lriam B

qua^ sibi in oi>eris i>romoUone ut i|>sasan-

scripUshanc(Uligentiam, at.,ue.ndu;

leipsi

omnia do Alcanlara commendans auxiliu se torniinaro dcberi. nocsineojns


Petri
,

-..(

verba pr.rcedit.l 135 Girca hoc tcmpus


^,,,^11
,

quo redux

S.

Pet us ae

rcl.ciueril. potnisse. ingeuuo teslatum

civitato Alcantara tortia vico a

Avilae,

vncbal

.ar..,roa.,iu..

nUrabililcr

juxta

co"suolain

continnntionc

'" hoo capUe 138 iQua' scquuntur refcruntur ad alte^a'. S

Un

~
.IJi^

,,,.

a pieiate.
,^,^^

^^^^__^,^,

C^ ca modo subvon providentiam Deus ei hoc nivibu. at uc tem|)eslale natilitia Dundni furente ..n u^ qu.stuandi Cacultas Ss\LnUnua, s^ n v.ctum adimebatur, utjamnihilad buccell^ nisi paucissim^ ^'^'^''''tol m o pr^s U bcalnm Virum monere de dianis am rem dum oraUon.s altcntans, ad
1

hnsem

y
1

10

noni

addicto S. Petro do Alcaii- ,,^atur. His curis Avite \.rg.num varia religiosaruni bUgorat sa^piws moni ta. quibus inlor virtutnm terCi adire

co

>

109 nwrattonem dc qua su,>enusnn

^^,,,,^,

^^
f^
'

sitale

implurandum ^^ sancUssimo Sacramcntu Convenere .^^-^ instauUus urgebatur. auxi^ exbortationem m d.vmo
ad

J";
^

^^^

conhd sancUssim* Virginis i^alruo.mu


t

S.

Potri

tes

con
o a

tra invalescentem

tionepersevorabant; ad ^or^ provisionem signum fuisse "'^^' prompUus indicaret. Accur.cnto "^^ ^^^^^^^^^^^ supra opUmo pane plcnam ncmine viso, sportam

tem,.estatom lerve .H doncc nuntio c^le^

^^

sS

eun, undi.,uc sUiKum"eie^ncio^a pla.-imis

bus,
{}) T.

XIX, p.W6-

II

734
aoctobc
r.

VITA

S.

CONFESSORIS PETRI DE ALCA^TAFA


syno.lii

bus

n-

seu cKPituli

Sacrum ad celebrandnm dcvot,on>s forvon m, lral.ol,ntur; qoo


u.n convcrterenl utilius.

in oratorio

suiP succcssum obfirmabalur spc fundationis


fcrlici principio,

(ta.n

tamruc

sollicilo

pn.molore obste-

l,AUBBTmO.

L Tm
U

"v

Nec

fcfclut

o|..-

promi.lum

sincerumquc Viri ol.scqn.um


.n

U.

propcdicm optalum su. desuern frualqne d.h^-cnt.us ctu.nnariln.um; eoquc alacrius opc.-is perfcctionem solctad l'Mlri jrratias ai:e.-c,
trican.ilnis)

fla,...na sensim intcrna sp.ritus ad exardescens, ant..quan. Lditatione

corporis

communionem

I'^''-"'.''"-^'^

,;;'"^;, e-

^^

.ny

U^m

licitare inslabat.
\'i\

iiopulorum sollicitatiombus ^o com,Alcanlara ad fundandos ^-Jn^^r. invitabatur S. Pctrus de in corum locis, quos excuconventussuiinsliluli
Variis

inlcrca

S -- ? inis":
"

op!>ortuni(ii-a lcmiiora, ne sabat ip-^c .pjici.mdo in invidia^ matcriam magis augcrct. obiiccialoribus loci Aldc^ae dcl Palo, Inslabanl a.dcntius incola;

Muinquc

M.illia.-ibusZa.no.-a
l).

dislantis

idcoquc quo

lacilius obtincrcnt,

Guiomaram dc llloa tquara

""""""""'l'

M^s

scctanlil.ns rcr'enlius atque

"'"''i;
Im Smi
10

.nMaU.mincil!...Hmtimagis,

rnr ,r
u
i

aHquotics

p,.,-sade,et i:aben,lnn, enicacius oc.cas,onc in eodcm loco,

novc.-ant) littcns coniidco sancto Yiro addictam pcrtrabat. H^c ut cum ad sua dcsidcria pellant persuasionihus consencum S Commissario variis idcm cxliltcras qiioquc, quibus
'

sum

cxlo.sisscl,

contigisset; alt.ss.mos ,firmTviia,KUe, i.lcm


,leliciarn,n
p,-cc.o

cives atquc ad labrica? promi)titudinem Scrvaniur adliuc aimd Zamoinvitarcnlur, elicuit. in dcaurala tabula rcnscs civcs pra^dicla^ liHcra}
nlicarctur
subcristalloinclusffi,

a,qe splrnualium

lacl.us ,m-

quarum tenorem

hic adscri-

$,

Teretia fo-

giam tmarn

compnren.io B. Paler, uon aliquas socias. qus novo virgines sancla. TcresirD impendcrc. riaront, operam
deluit

Eadem ,M/trahebal
130

i.isup(M-

occasionc,

qua

Avilap.

mo-

cxislimo iis, bere non in^ralum furlc s.c unguilms cognosccrc cupu.nt; tur)Iconem cx

qui (ut dici-

rchgiosam jam soluta dotc cnidam vitam mcditanli. atquc pcrsuasU ul proi>omona<U-rio addiclvi^, validius usque ad opportum m ditVcrcndo clTcctum indicaturum pronnM maqis lempus, quod se
lindc

inslituio

nonnna

"TlS^iri>ctrus dc Alcantara eommis^-ius ^RcioiFi'atrum Minorum Convcnlualmm

^^--p

ne.-alis

cui^am

rtcvula^

sua^

pcrnilcnti

n,atorum pcr
Ouia
illusl.'is

Ilispaniam a..lo.italc

modo domina Guiomara dc Uloa,


.

^V^^l^^^'^^^^^^

Litansincivi.alcAvila^,mihidixU;q^iodm
..

propinquo ^="i"^;^;Aldea dcl Palo oppirlo, pnncipalcs cjus loc olalia^ persome
cloiTS
et

novam illam nielalis sludiis intcnsissima menie P. L.rm Uoncm cxpcctarot. ^A".
oh

fun.ia-

ferunt

Magdalena quoddam oralm-ium a sanda


obedicntia ibi convcntus

*.,

m-

dens

vvrgmem kanc diversomesse J^^^us May deOriecjcdequasupran. 131. t meminit, uh altera vice de Anvom postermris convmisse S. Tere.stam S l>ctrum scribit Ahulir speest
:

sabeUa

vocatum,ut sub ^osl.-a co.ist.-uerc vo mU ^dincclur;etsic aliqui dcvoli domum atquc bortum juxta fo.mam
ecclc^iam,
nostri instiluti
:

ilaquc

dum

i(a

fuerit,

ul pra;-

dicla

nomina

fidc

Accidil

innmt, quod

nohilis

quaedam atque

sollicilanlcs in

dignissima pcseproposito eidcm dcclarato

rctulit, et p.-sedicU

cio.a p;.ella, cui

nomen IsabcUa dc

Ortcga, inlcrnos
-

Minontis Discalceatis Mati exncrirctur impulsus, ot nuperrimc fun^hUi nomcndare

lensismunaslerii

..

conressiones sacras excMm^nte auo a Pclro ciusdcm nc(iua(piam eamdem Clanssarum


aiidito
prie.iicil,

Matriti

lum

snl i;armclitanurum AbulEB profcssuram ; quod rc ipsa contijril,


in Pctrus Tcresiffi prsesignavit

primnm

instUu-

exnuncrccipioalqucad.nitto praiveravcrint; cgo monaslcrio; ^t'^!^^ dictam domum pro J"; conventibus nostra) cuslocorporo cum cte.'is missurum f.-al.-cs, qui opus ct cxbibco mc di'v inci'piant:ctquando Dco favenle, ^^^^^f J^l'' qui desl.nal...-um alio
fecta fuerit, promitto

mc

.,

dum cam-

..

C confudisse

sociam il ). //^ft' dem Josephum de Ancona legcnii in mefitem venit P. de habcllam cum altera iUa virgine,

..

conditionc. quod non eam incolant; hac tamcn ^dificiis pr^scnptam, exccdat lormam nost.-is partcm vcl bi qui majorcm et quod magistratus. maneant DoJEdificavcrinl. scmper

monastcrii

nuahocnum.sarmo est, S.?eXTUsIsabeiUe a fecisse Non videtur

atque ex duabus

iMam

confessio-

:n.inicj.,sdcm;itautibibabilantcsf,^^^ quandocumquc mtc lexei.n ejicc-e possint,


..

verhis P. Laurentn nibus fuisse; id saltem ex liqwde deduciiur; imo contrarnim num 131 non P.Josrphum, clare insinuatur. Adde juxta
satis
S. lereMariam de Paz cadem. occasione adhs^sisse commwaiionis (qus Denique hic univer.sim
sis:

quod ex ipsorum
atque

..

proximi
in


,.

cau^a-quiaiUud
tanlum ut

non n-suUct glor.a I^n bba cx a;diIicatio. sive quavis msi nost,'um non cxistimamus,
vita

serviamus, co domino Rco nostro

tamquam

percgrini ct mcndici in

P. laurentio iertia est} qu.T lUe haud meminit^ ui^de simul conjunott,

S. Petri

urbe Abulensi

quohbct anno Et^^icpromittimus restitucre ilbs ut de ilbs faciant clavcs cjusdem convcntus,
nuic(iuid
ipsis

^"^J^^-^

altei-amqui
ibicit.

(nl-

commorattom ad partim secunds, partim tertix Videdictan. 131.) scrihit. UO Mia virgo nomine Maria de Pace (dc Paz)
domeslica D. Guiomarae
imitabatur,

placucrit

aut

propter

amorem
sub-

..

auoprffscnteslitlcrffimajusroburhabeant, obsignantur propria manu, et

de

llHoa,

cujus virlutcs
acccnsa,

.,

scribuntur mca dic In Villa Oropes^E sigillo majori mei omcii.


IX Januarii 1501.

eodcm

rdif^ionis

desidcrio

..

luvbabatur vahlo a dolis m-ccssaricr ad injrrcdicn-

Fr. Petrus qui

supra

manu propna.

dum monaslerium

dcfcclu.

Quod cum

B.

Pctrodc

Mcanlara sinccrius aliquando communicassct, cjus monitis alque consiliis pUirimum consolata, remc dium sua^ impalicntia^ iniposlcrum cx sancti Viri
promissione securior
expcclabat.

Ilarum

itaquc

virginum acquisilionc sancUe Thcresiie renunciata.


AnnolesMinorum,

(l)

i.

\IX,p.2M

LlBKIl

DIE DECIMANONA OCTOBKIS.


scribons, gratiarura

735
actioncm

omncm

in

LIBER TERTIUS.

oninipotcntiam
fluruin

refudit.

Viaturcs

aulem,

disiuam qui ad

auctore
p-

"

trajiciendum

pcrvencrant, a
illum

naviculario

laukbhtio.

De erecfioneprovmcice S. Joseplii

certiores lacti neniiucm

ca noctc Irajccisse,

eo

magis successus
144 Intcrca

magniludinem,
praiparartt

quacumque

usque ad ullimum
S.

transirrnt, evnlgabant.

anmm finis vilce


de Alcanlara.
,

dum

se

omucs congreut

Pelri

gati devotisoralionibus

atquc

exerciliis,

rebua

agendis

coelestis

spirilus

praisidium iraplurcnt;

...

Olatucrat spcum

S.

Petrus de Alcant;ira

iii

virlutc

advcuiunt duouuntii ab oppido de Arcnas, inslanapud sc aiditicaiv perlcs ut convcntum Fratrum milteretS. Petrusde Alcantara, idcmquc suis sumptibus civcs
dimissis.
f(;cil.

ciistodiani ZaUmVi-dro- potestalis sil)i LiChn.sU vicario concessae suam iii proviiiciadi crigere. llaque duni undi^pie nV

perfecluros.

Quibus tunc huraaniter


inspiranlc, plcnius satis-

|iostca

Deo

sic

ad novuni iustiluluni candiilati concunvbaul,


varia
ioca couveuluuiii

attiuc

fumlaliones

expetebant,

liis patres ad capiluluiu couvocat, constitucndis dclibcrando, matualiisque regulis

cum quibus dc

Eauidcm inslanliam sa;pius fcccrat cxccllentissimaD. Joannade Portugal marchionissa de csse commisElchc, quando audivit cum crcatum
sariumgcneralem,

rius

omnibus

con^M-egatis

provideret. Hinc principio anni 1 561 Pcdrosi priedictis patribus, placuit


Servi sui consilia scqucnli mi-

tem recipicudi
couccsserat S.

concessam il!i fuissc facultaconventus; cujus prrcibus Petrus anno 1^00 ut ad illuni loct

alios

divin;E bcnignitati

cum explorandum
Fr.

P.

Autonius a Conccplione, et

hoc celchratuin est raculo illustrarc. (Capitulam Februarii, cuni Doniinica SentuagesiniR-, id cst ii

liartholom^i^us a S.

Anna

transirciit.

Ili

post-

quam ubiquc

Pascha incidat in diem vi Aprilis; cccnobio, D Pedro&i, non in VilliB ViciosEe


sius,

et

quidem

ul Marclie-

opjiortunitatem a praeventus dosignasscnt, tam in loco de Klche marchionissa oblalo, quam in oppido de E dicla

situs

comicndi con-

apud

auctor Viridarii, ciiitcrique sanledrosuui, qu.Muadmodum Laurentius a

opinantur; sed

Monforte, quo

illos

transcuntcs dcvolio
;

incolarura
ut missio-

Pedrosi vocarat, rcdicrc adcapitulum

sancto Anloniu ctalii ejusdem cto 1'aulo, Joannes de mouumcntis ct libris Mss autiicnsetatis, publicis
ticis

ncm
vclut
S.

fralrum ad novam fuudationcm


in

solliciUarent,

capitulo

borians

congrcj,^alo

slatuerat

illius provinciie adliaerentcs,

ailirmantd). hl

Commissarius.
(Hic

etiam commentariani pr;cviuni n.


,,,v(WAu.

diserte tradit P.

Joanncs a S. ^faria. Confer


4'i.)

143

llabitabat

in

propinqdo pago
cui
fdius
fratrcs

Inoxal

vir

pr;vfata

supplendaqu.Tdam ex auiho<jraphis mo- '^"l^^^^^.^ qua^m numcntis provincise S. Joa^mis Bapttsta:, ad monasteria {jcrtlnent. Proccribus (Pcdmsi

l:'::'C.
tyamiiiuoirenBo
'""'

satis acvotus rcli,io.orum,


^.^^q

eadem
Intcr

pie-

nempe
Ubus
til)us,

in
et

capdalum

congreoati.^l

igitur

annucn-

nou

infcrior,

apud

se transcuntcs
alia

coulerenplurima ad hujusmodi opus


bcueficentia

onini

chariUUis

ofTicio

i.roscqucbatur.

s^nc conquisitas a fratribus ibi a sanclo viro meuto ad convcnlum pcrferens, excoptus, m morum PetrodcAlcautara hunmiter
innocentia elTicacius
conftrmabatur.

clecmosynas suo ju-

ac largitatc pan ipsa niarchionissa de Elche), mihcroina (D. Joanna


adfuit

, .

Quadam

die

queincausa, utcocnobium sancti (dict^tl, a momorati op|utIi Vallo si Miitum, non longc discalceaiis daonmibus suis numciis absululum
relur
llis

Joscpli'

tituloni-

occurrcbat

cidcm

juvcui,
proficisci,

huic

oOicio

explcndo,

tardiusdomo sua
cosa nocle Tagi

ri,)am

accedcre

Indcquc jam tcnebncum jam ju:

rcL.nonc sccunlamcu cupicniibus in hac quamdam lusalucry|4am dam douuuu crigcrc, remotam. omuino ab homimuu frcqucntia brcm

(quod ob prolund.tat -m meutum aquas uullo vcrbere vel aho quictum fluit) atti,MSset, illud voluit, compollcute incitamcuto progredi qucmdam qui torrcntem magis iuvenc, qui se ad bs eademviaoccurrit,pcrvcnissc cxistimaba in dcserto loco noct.smclcC taque curis anxius, ne in ad Dcum mcntcm experiri cogcrelur,
fluminis
.

adnonumlapidomaValeutianrbc, quumabquansent,

diu,uouabsqucpropri.csalutisjacturamau^^^^^^^^^ dc 'oUu^a a picntissimus heros Fndcncus


eoru n

incomn.odis cx

caritate

com,.al.cu

il.
,

cont.g.. n Maria. de Pictatc cl clcsiau. .auct.c u ta...enab .psa cs U. . raonastcium, distm.s nuucupa ur s.bique

onnidi

men iam

favor^ummafiduciaS.Pelri de Alcanlara juu.cntum acrms ext.mu invocat, atque

pu,

TZrccarrcl

^cuUaUb..s ^ex domosticis conventu Sotan.e cnDc uendum CU.-avit (2). P. Uurentmm, hoc
torritorio,

quod Solaua vulgo

aliquid

apud

ilidictu,quodjumcnlumquasipr.^^^^^
dirns

moras

rumpit

timorcm

excutit

undas
,

ri
Cf
u

6
/'
/

Quod ad Montislortismom.lcrnnn " l<^c.cit. narrantur : Assucvcrant opp.di


11.

ulla .qua. olVensa

i,.

objccta.n "Pa,u

pcd,bus

i^^^^^^^^

Hispama.-um. .nValcntino rcgno

m-

juvcnis, cui ""dum . '^;'^^^ pertransit; at vcro t.ajtcsbc cu.n se eum jam te.n Tafrus vcne.'at, sibi obv.. demonstraex l.is, qui

aTimadm.lerat

^^Z.
Dco
virtule...

stupore vix

non
ac

ruit.Undedevotiusin
cirusus, ...erilum

g.'al.as
S. Potri

^^^^
'f'V'

p,ecantes, "

'

"^^f

,^

,,^,, ,ouila.e annu-

;^/"
,;

'T!:fumi^'o^^cula.ibidcn,oxst,-uxcre.

d^

A>^^^"'^

et e^" etiam s..per a..i.nant.a accelerabat P*^"^; " si,neintonando

'^
uo

"^^

ad.ibcrat0,.issui,.cdes.c
Pervenit

^ I~^^^
,,

"

""f

s:^'^s^^-'^:r:rcX
goret.

atque

S. Patris,

tanden,, liccl coram on,ibus, "^">^, libcalionis benef,c.u,n, ^'


exultabu..,lus

la.nius,

du

'^'''.

ccllentian.

reccn

et,

S. Petrus de

prsstant.a, ad .Mcanlara char.lat.s

'^^^^ J'^ ^^"^^

P-

,1,^0'-

'f

1"^;

j"*
,io, ,,uo

ipse

pcae

fonlis

'"^""^^let^i.

*'''"'?'f S"S;Lvocataesttamenpassimt.tulo

"-'"'

''='''

OJ AnnaieB Mino.um,

l.

X.S,

P.

m-

P) """.

l)om in<T

ALCANTARA CONFESSORIS. V,TA S PETRI DE


736
AUr.TORK
p.

.,

:r^.^^S''su;Xn.
.

uecla,,,,,,,o

PR

LAUHBNTIO

dec..m

palm..s;manica,I,e,.lingat ad
nc,uran,,
ct

dcret.

is

cum quodam
parard,

ma,,c
^

corpo,-alia
gi'e,

cx.guam

^f"'^-,.

^^;^'^^,,, ,,i^o

ma, uTs
:

latitudo

,nter

pr,mam utrumque

rmcrnm
uem

pa.mi

et

medii

ilUsiovolutamox

-P^'''^'^^,;
,^^'

.'''""'' " miraculo t,-ibuens, ro /'^ " cn,li.lit, atquctot,us

^
'

omn-ince

;,i,,anis ape-

tantae s.t, manlellnm longiludinis demisso brach,o. ,,ij:ilornm oble?at

"'"'-"-,f '-;;;;; ut cxtien.a


_

'^

forte ,l.s ruit. Ap,>licuerunt

^;>^

^^

,i,r,tio ali"',. j,is

pisces,

p..o san.s carne>, o,.dinamus, ne pelantnr elecn.osyn.s ,,uo,.vinum, ova, cxceptis

,ot provinci.
Baplisla;)

--^^^^
'luo
^^

" o

^cluLe

populns

dianis;<|nibusnonpetan,urres

d<.l.cal,o,.es,

s..d

sodalcs

delcctatns,

ea,n<le,
..ve.xc,.c,

'"""'^

anno (,.^,61, saca imaso """"."''


,,o<l l,e|.t.'en>

conv..U l,oc ^ i,,n, ea.lem '"""'^^^ ;, , pro-

".
;

'"''^^'Udl
, j

visilur.

arl

cxcept.s ,|ua. spon.e offe..cntur. iiia- recipian.ur, cupeel aliis hujus ?eer,s pernicibus, ga.linis conqni|.antur .es qnfficun.que ul nec ,li,nrnm lepumina pro uno aut alte,.o
:

se,.v<.nlnr,

prffiter

mcnsc cum consensu

in-ovincialis, pna,.d,ani et

per

^ "^

siita,.is

vacare

bnsincolis unns,

"^^"^^f ",.,

,|,taNat et

cogatur aliquis carnes scniorum conventus; nec quc-.uinque tempore, vel lacticinia mandncare,
si

noluerit.

'^''''"^^l-crobiu,

ln:ie','edie,,sl.el,c,oma.,is

...,o.<(i

'tr'S;s'!ic " -^
B
f>^''''''-

dispositis
S.

p,.inci|m,m
l'..tro

capituli

omnes IValres super bum.,.n iiem velpellc;salno.nloc.s inaliqualab,da, slorea erigere possunt all.tud.n.s liumidis, ubi sfatum . hoc ac.endum a l<.r,.a. ne<iue a<l

do,.m,ant,

:^,is pabni a

,roHm.n- Oo.nuuca
....

!lv.esi,ni a

.le

.\lcanla,.a

^'^^^-^^^^ ,io,ica sibitamquam qu.,que conc^^sa. ,,atrum ^''''V; en ..ovem


rexU stodian,,
ja,

possunt supcioribus coga..tur ct mensibus anm, gnlun, vile .iatuor


:

l,ab<.,;e
.'t

abis duo

qna.u.)rve,.oa-slivisnllm.

Uem

o..dinamu3, ut
et

lVal,.<'S

state

,.,.,,. p,...vcct.

hone lene

'""^'"'''Tentirs

habeanlnr,

; cbaritate- nec <iu,s,iuan,,


:

inlirmi optin.e cn,.entiT dist,.act.onec.,m sine .nagnaaliqua sibiUta.em


<iui

secundum

vilam com,nnem
,,.cd,,,n,

::

.it,^<l u-us
passivam;

per

a
'^'^

auciain,in 2:a,::T-:--'^'^-'^^^^"-'';!:?;:r Ki pan-i^Kunioro

pliicuU.

. .

abeal- voc<-m

s. ve.io

'^""^-

^"^'

ad ea,dcn, vi.am per <^'",f"'>'"",.^''^,,'!; au Im l'ro .v.ta eainden, voc..n, recperab.t. intelligimus non portar<= q""' """1";
co,.m,uni .cnus calceamenti,
al.is

non

uti

culc.t.a,
l"'"

l.no,

aut

d.c.um ^'"'f passiva u.i.ur (|.o ut et si quis hacvoce prive.ur eadem F'' ''""^;''"";' esl) iu,pedilns, trien(qniidpe..misenl) pnvetur ad
cl p..a.U,lns

bujus,no,li,

qu*

"l"'!"".

';"

ZZZur

csse;qnum cum sodaUbus conversalum

niuu. in capitulo sc<,uenti.

Iteu,

vasaaureavelargentea;
t.na.n

rec.piantui oid,aius. e pro sacrario praeter duos ca hces et


.

ZsZTfrfZcmm^^^^^^^^^
l,oX..,,,,c,,.a</r,,o,/.,.c/.7^oan,/at.w,

custodia.n
:

p,.o

sanclissin.o

Euchan U^

;' d"

C/.r.-.v/op/.or. /,oc

"-

.,c..

<>-

sacra,ne..to

aut acu picta


casula;

se .ca nec recipiantur parament,\ simplices quat,.or tan < sed ;


ora,n,.nt.s

m
m

la,4,,.,-..,-.W..r,.om-./o/,cte;(.,./...v.'pc'?..''

cum

ca;te,.is

ad

sacnhc

>

C Z,.ou/nci^5.

yo.cp/..-,n;,.;.v(er

,oc

"^^"^^
supcrior.bus,
h,s

TJl)

l.lem

mox

cajteris crcat.s

;;SL provinci

legcs P''''^"'"" leges proposuit;

q,.ibus '"1
'
,

pr.
'

c,u.
se,

.nceessa,.iis;n,xiucsintin<inalibeteccles.ap!ura ornalus paupers.tct quam duo alla,.ia, quorum excitet. C.et<;..a conve ,.,.s, ..t devotionem n ex.gua, ..a ut atque pp,.ll..x humilis sit
.

,,

stttfuta

'['''^^^^^ a fundatione n atque <=^em,ilar auenli^lleformalionis no,.ma v.uanimi ?eremr. Uleoque p .elun, j''"'!-'-'''",:, quia ,,ielatem ac ',t ^" bo a.lscr.bcre >>'! ''^'^'^" l";,,,. , rum consolatione om,bus conunl. ordiu.imus, ut in l'..imo tir, proW d.v.num p,ovinci,e reciletur Officium

cuslo,li*

.nt,.o,luc,.*

.i:,,^nt

sumciat.

,,,
,"

,on

omnes

ed M-ss.s, recip.autnr pecunia. in-o beneractor.bus ; salvo applicentur pro

"--",.JX

,ga:<lianusunaman.dasapplica,.epote..it

;.oari,,uap<.,.s<,apa,licula,.i,cn.p,-,n^ p,.o ea.lem qu.cobs.,.ic.a ruerit; nec

gla,.i.er

..

r^:^s:;,.quaUatquedevo.a,;jf..at,.es

,r

"

rilcl-^^Smus,
terum recipientur)

ut
sint

conventus ,qui
parvi
et
:

impos-

1""">

quatuor

convene,..nt, qu.

..1

r.tc

cvplcu

.
.

,,,

capi,lo p,.a,scriptam

"e^^f
''
;

^"^ '1"'^

^_

^,,.

n::minomuit<m.,,.,,.efiato,.a,iom..^isp.

cipialr, qi

non bab<.al F"'"""''

^-^'.^;
l'"^^'

treshoras i
porali
facbx^t

con.muni,
i

. . .

rrat,.cs

nna bo.a labo.e cm ,m exerceaolur. l'er totu.n a


el

mSlla.ur, ut

eum

Papa, rec,el

'"^"

'^
^, "^

nmis qadocmque
r,H,r<.s,

volu...'..;

^^^^

.iiscipliuam

<."mmu.

.o,.e

sol.to
_ _

.
.

,lc exccplis il.>miis ac IVslis luod noslr,e p,.oress,on,s . Uem quia sci,us, obscrvantia consistit in sancts i,au-

pi.fcccpto.

e. laccre de eo '^^'^'^fJl^fZu.^ r , ,t acc.Hlan,^ e. m qoqn<. qu<,libe, -nno Ideo

pi-incipalis

p,.rlatisp,.,>xi.,iuade,.e,icla,

observantia quoque
:

regul-a: .loslrEe sanctffi deperiit

ea propler ord.-

duo

ive.a..ia

snppellectilisconve..tn.,

ulexeun

(1-

SerapliiCM Ro.ieionis Fruncisroli* Ubi supra.-P) Db Origine

G5el UU. -

(3)

Aun,. Un,.

,1,.i

s".>. .'.-

'

">

"';'.,,y^

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


.

737
(iel

lihiis fratrilnis

rclinqnanl iliam,

quam

a Doinino
possint.

primunTAldcani
dobituni

Paio, ut fundalionis promissai


:

AUCTcnr
P. FH.

ai:cc|.oinnl, aliani

\vw sccum

aufcrro

cxsolvcrct

cui

occurroiHh)

dovola

doolVcralqiie

Itcm ordinamus, ut juxta

Ucjrula?

prteccptum

mina
rct.

se (luoque ilincre conimisit. ut possc.ssioiicm


in illo luco fabrica^ cunvcntus Commissarius tcncrrimo atVcctu

>adbtio.

(lcconvcntnnm
siae

nostri instituli luimilitalc cccle-

quamdam suam
Ilinc S.

parva? sint nec latiludine octo pcdibus an^^u-

sliorcs.

ncc 24

longitudincm cxccdant
anqtliontur,
nisi

ncc cx
i^ropter

ampicxu
ut aptid

omncs suos

roUgiosos
f/for

(lindUeiis,
irjOl,
?1(jj)

ipse

.)

quacumque occasionc
aliqiuirum

Aidcain del Paio ahiit

anno

autcm,

hal)itatorum commoditatem qui nulin

Gmzagam

legitur,

aixno

1562), ibique

lam

aliani

]iropinqnn Ecclesiam haltucrint. Et

D
B
I)

in cunvcnlu, ubi habilavcriiit fratrcs, rcsph-ndeat pauperlas el vilitas; nullo ligno claborato conslinantur, nisi ccclesia, choriis ct sacrarium
:

suminis honoribus omnium exccptus, parlom praediclic possossionis crcinitorio sancl;e Mari;o Magubi conventus oxtrucmlus dalenio propinquam,
erat, a 0. Giiiomara rccepit
in
;

et inlerca
olei

cum

sociis

nulluni
libri

ibi

sit

syiiodium

aut bibhuthcca; sed


ut

a^diculam
soccssit,

quamdam moiendini
in
lioc

ad hahitanP^tr""

intcr fralrcs distribuantur,

mclius con-

dum
ca^.

scrventur. Totius conventus dc novo extrucndi


circuilus (luinquaginta ad
ncat. Octo pcdum^ vcl

149

Dum

loco,

rehus disponendis fabri- yi^'^


^.^^

i)

snnimnm pcdes continovcm latitudincm sacra-

incumhcrct, atque
devolis

praedicatioms elTicacia prae-

claros fructus coiligcrct; occurrcbat inleroa


S.

duobus

B n

rium, portaria atque valctuilinarium infcrius includal. Celke scptem pedes ad summuin, valedinariuni bybcrnum trcdccim aut scxdeciin non

Pclri

Aicantarsp

in

Esticmadura (de

quibus alias retulimus fuissc pcrsuasos in saeculo remancrc) ut domeslicis externisque curis conturhali,
sortis

B
n

excedat

clauslri arca in

fornia quadrata scptein


sit

sua? niolcstias
B.

invicem confcrrent,

pcdesbabeat. Divisio ccllarum


ct

cx lateribus;

considcrando se a
gionis

scaia triiim

pcdum

laliludinis: ad quani for-

ingressu,

Patre alias exclusos a relinunc majurihus adversitatibus

mam

onincs convenlus {juantum possibile fucrit


por-

redigcndi, aul iJraecipuciPdiricandi. Nullus conventus ultra octo ccllas habeat

tam animi quam corporis versari. Unde consultum silii Patris spiritualis pra^sentiam adire, ut E ojusdcm sohilium aiiquodrofcrrcnl, quod sola spe
reditus- avidius
prielibabant.

n B

lam

cl.'.ustri
;

qualuor paimis lalam, scplcm vcro


altitudiniscum conventu, ut
provinciaiis,

Quadam
S.

itaque die,

altam Ecclcsiacjusdem

rcluiuas porlas ? iiedibus ialas ct scx allas.


sit

qua
bant,

suhlevahis coilocutionihus animi mcestiliaiu


piacuit divina* omnii^olcntia'
distanti)

Pctro
in

de

quadraiura.iuslascrvclur.
n

Alcanlara

{licct

lougc
illis

onmia

spiritu

Tandcm

ordinamus, ut

commis-

patcfaccre, et ut
araice salutaret.

cx impruviso apparons, sic

sarius,

non

reguias custos aut guardianus, qui lias privetur per sex annos, ahisscrvavcrit,

Dominusdctvobissuam pacem.

omnmm que pamis suhjaceal, juxta sententiam pnrviumiu 45 (Confer Comnentarixim patrum.
147 PosfqiKim

magniludine (quasi cxaniIpsis vcro pra? gaudii atquc hicrymis mcs) ad Sancli pecies corruentibus " Quid vobis est, irrignntibus instabat itcrum ille cogitationcs, quae dubid 0>"i(l"ccurrit? Qus
:

fdii''

et scrjq).

viro^mnrutate

mmetconveri-

Mu,

},rwtic't-

pra^scna Patribus congrcgatis convenluum appiobalae, p[^ ,-onsIitutioncs fuissent variique religiosi, qui fuit

vos conturhanlV
seorsim Virum
rirc

Unde a

torra

surgontcs atque

Doi consullando animi latcbras aie-

nardianis provisum

majuri omncs anxictatcs dcponcre, lautoque

capitulum cx variis pronovi in^tituti desiderio ad famitias commode distnvinciisconcurreront. pcr de Alcantnra novum quoquc buti fucrc S. Pclrus gcneprovincialcmRoniamdestinavit, ut magistro

oculis suis evauestupore perccUi, quo repeutc ex miraculosc sibi adfuisse scere, el certa indagino

comportum babuere.
tati

IMnc

raiiConvcntiialium.rerum gestarum lani ab ipso, quam dendo omnium confirmalionem procurarct. Eodem tcmpore
expcricnlia prohatissimos, octo fratrcs moribus ac Tordc.ilias, Fr. Hieronrmpe fralrcm Oasparum de Fr. Antonium de \alen. C nymum de Ciudad nndrigo. Ilicronymum .ic Torrcjontia
ziilo

rationem red-

summo

pontifice

Ha qu..I imposterum miromododignatusfuisset aliis ejusdem prc-esenlia. eamdcm sjppiusconsolati tam hcnclicu accin^dovolis divinitus conccssam allissimis amici Dei prco:

Potri sanctitahnn

gralias re.Idere, qui conlirinare sua^ devolioui magis

summas divina^ bomsu^ anbctioni auxdium,

ccpti gralitudine.

quam

niispuhliccdeclamarent (doolararcnl).

Alpbonsum commissarium n^r:r:^:uss.jo:.phidei^ic.^^ dcborito, sancto Jacobo guardianum


Fr.

Fr Antonium liravo, Salmcron novilium, corumquc Fr. Gasparun. de dcTerena ct guardiani^Mt ad

fahrica ad eara Arcna.ienaa. iVflPcrducta tandcmconvcnlus sua non ind.gebat; porfcctionom, qua prssentia uUcrius ad fundandum S Potrus do Alcantara

dandos eosdcm mentioncm rh fundamenta jacta fucre is cxcmpio t


provinci^
U-^
cui S
Baptista. sancti Joannis

(pauhsup conventus, de <^mhs^^ virtute ac san tifcciniiis. Uorum


re

htquanilongius progro.iitus. loco Arcnas alium magis u.ncs intemperies illo anno vis hvherna su. r.gor.s sanclum lamen Virum in ei^t

ucro

X;S;nonrciaxahat;dumnudispI.m^
calcan*^

orirn^

capul

omni

nivium

iml>ru.nique incle-

'-?" ^^ '"tamquam primogePetrus de Alcantara

nlm
in

cxponei.t.

Ammabat

quo.pie

ma-

^: Fratrum

^^^^J^^^^^^^

nila.'etatVccIumetspiriIumsuaM>iotalisimi~
communicavit,
vixil.utmerito
teris

fovcndo
S.

quoquo ^^^^^^^J^^^^^ pi.i- ut Pctrum suum fundalorcm


S.

;;';;HumipsidoIorisse^ -^^^
d.m
pr(^viconvcnlu, fralros s.nc die in pra^fato luce Angehc(^

agnoscat ac venerotur.

'v>eM,.a.

,48 Scripsit
epislolam
glstis.

quoque
sanctam

P^trus

P-^'-'-

ad

Teresiam

Ai^nntir-i dc Alcanta a ^^ 'oh"s a se

qnarum consolationem
;

atnrmahat laborcs ahslcrsisse


sui

^^'\^'^ eoque Sa"^^-^";^


abat

tneuIaafflicli.soquontiIan.Ion.

convcntus fundationem

inci

nec

mpa

lienter contradictiones

aut obstacuia

ubi tam ^" ac superanda admonuit, ^^"'^^'"^f sperahatur. Scrips.t ^""^"^^^1^ colligendus quara se ituram '^'J^. significando

^^^^

si -r^^^^
i

-^-

^-^-

'"Im -m
gred iens S^^"'^"*

via

autem

B.

pervencrat
^

ad

pn)Petrus de Alcantara Ouv.unj aqms Duriura

^^Z.

maram de

Ulloa.

94

exundanlem,

il

rjqg

ALCANTARA CONFES.ORIS. VITA S PKTRl DE


.,,, ,e

torpo.linom accusans, se d Mcantara son.ni


relis^ionis

m.-u'i grcssu
ALCTonE
V.
^

cjus

tormcntum

grav,-

'

".P

.lolpliat

lacoque sc.as,

inquit,

ut

r.

l;;:..~perautorcctum,autgcnu.Jc.
tnli^et

LADBBKTlO.

Nam

frustra

iniploi.uo

liansiiu

::;^,;:birius

ob

aquarum
sanctu

tinacius denegabat,

^^^^^^^^^Sl ^
""*,^
""
%^,,,^.
"'^,^ ,
,e-

Z
,"

s..squ.l,oram somquadragintaanuos, ullra u"n per oculorum mort.l.cat.one de

capite ligno aut scdcntom

cu.dam acchnato,

num non
S
a
i

capcre.

Mox

intrep.dc ^"P^ aquasque muniens,

ns

assuevcrat) lucl.l sibi (quia iHi


;

crons esse

pescenlibus bis, qui in ^<^'"''f.^'^^,C^^STe-

^tabant)inaUcran,
ditur.

Quo cum P^r

V^^'^^^^'^ n cr on.^sct
'

t^^bas,

a e alia

videre, asseru.t videre, aul non vita,. su!D no.-ma,

mulla dc

addens quoquam ne.mn.


instruct.onem

Lquam
n^do
Spar-

dccla,-a.-e

voluit; sed ad

^"*^''sr:rdr,c;roaXdo.).um 1""'" "


concur,obant,

Sancts cjusque
silentii
fuit, ct

lo,-oso

vils connrmat,ocn,, cu,n explica,-e ,-a.ccpto tunc ram,l,ar,us

sus i mirabiUbus

,]o 1'^'^""'''''

transivit.
,s,

ad con-

ab ipsa auditus
154

scriplissuispostea

pubUcavU
ut

(Conrcrcomm.pr^v., nAO).
Hac occasione Sancta
B.

Paliem,

apud ,rrdm.
^_ _^
___

^^^_^

ma.ximis se nrande,-et

instanliis,

commovcbatur) iquo semper inod.a pertra.xil. Et quia S. l'etrum


dcbat.
Mohstice tn f""'

amor,s vcro Dei argun,enlo ad con-

, ,,,

dando Arena-

appl^usu omnmm applnsu u Artnas ubi omn.um i ^Tl cum de Arenas, --^nuni qu^Jam iUnere nd '^'cum ^^^^^^^ ^^
4
,

...9 CLO ^52

Pprvent Pp,-venit Heivenu

tandem lanaem

pmpnso emens^u t=..,....>.

laboriosissimo la -;--

sensum

fortius

.deo confcctum dolebat, adc '^n


^.^

dum

vidcret pellcm ossi._^^.^^^_,^^ ^^^,

^^^^.^^^

^^,,^^

rvm

conventu

::

olus cxceptus)
distans

Abulampetit.

Med,a

Ma

leuca leui-

nomine

sanct,

An

r^=

"
bral

J-"'-^,,,,,
^^

,.evelatio,iem

rocop,t

J""" ^^^jj,,^
,

parar. ,,,,, arboris expriniore: l,l,am qu^n,,.efeciioncra, ad quam

p,,t,.i

de Alcanta,-a devot.ssivoca,-c

r"'';itu" ":: u ar

amt
oTus

quosdam caslaneis n"cr colles quom a qua am conopacus,


mo..

'

f'^,,,^;,;,; n J-;^ quoq,,_c^^ .^^

Mariam Dia^
^^_^^^^^

pla- E

Xlalc

pclitum,

rudal,onc atq

,e

Fra

^"'1
ven
,

^^.^

^^^
,jectus

;
s,!

nn

l,ibitaione

inviexcolcndum suscepit. At

,u,u,, congratulat.oncs rcl,g,o^^.


fg^^gi,,.

onum

-" ope,i .io,!io buic pio ad tp s J-'^/. sc rundal.oni opponendo dtavit qui nequ.cq,,am appellarunt ; unde AvMla.

q"f

e"rus turDan ^e R Petrus turbari se :...-.,.. ejusdem Se convontus


.

per.nittcns, ^-1...-.^..-.,

mcUora conce
angur.a augu,.ia,
do
Avila,

n.n.,.ossu progrossu

sciisc.

Inannem Ve asquoz
ulilitaten,

ui

explicando 1.^:"'san;a Toresia; quo du,n totus extra se raptus, commissarius ^ temporis spatio elcvatus ,_^^i J^^^ c<b" -^,,^, ^, ,^, ,c ,.ima vicc hunc ,^ peima , cumdem .^ ^ ^,^^^^ conspicens. devotione prosccuta atque
^

S -rs d=r ClTsibi


Tncolarumquc
cpiscopo
niiP

u"rrc,,LroPsi..u/niajoremDeig^a.iatu..um
;

so

e^

cum

tcn^ ri.na lachrimarum agendo flnem attentior sociabus Deo gratias

PxnPClaret.

c::::;v;;ij^i:em
Sme
rnora Ua-

auditurus.

humi Avilam pergens, tanta S Commissarius sua.


at

mate

rundationis dicendi vi rationos


ut ipsos

open suo readcrci victos modo, propiuum acc,.et, ut quoque adco c episcopmn
sed et raventes

Soplplicavit;

advcrsanos non

adB. Pater mensae ie'tu r^^ In se ieilur reversus 155 dclibuU aqu. (lulibuti jusculi at^uo soli.0 cibo sidons cum ropcnle judogustare rccsab.at; usus"alia rerculun, quod am divina spccie V n ; Alcantara oflcrro, atque visus, S. Petro de dWidere propinare, atque os abstergere

,i

Anqebneimi'
^^,^^,.^^^^

^^^^

,,.

5dam

Sto

potum

amiliarius traclando

stuporem aspiconUbus
p,.aesenUam

n-

tmZvJ
continuaUonem
rtanda 53 Vix
Vvilse
S.

suum

.diacando

commodun, assignnrot.-IUnc
socio, ipsc

^/^'^^"f ad aha negoUa pertra,

va etud,na,no

cu"

Unde

divinam

agnoscentes

remansit.

f.

Av.lam advenePclrus de Alcantara inv.latur ad coUoquium Tcrcsia rat, cu,n a sancta potoial) nihU ommno
(nuograUussibiconUnge,.c

Sanctum quoque tam nambonitaton^ dop,.dica..e, ,n.orundius venedulccdine roplctu,n admirabi inter illustr,ora scnriT hu us dici memoriaui enUus consolaUonis fructu, at
i

sc tanto "rg nes, indignas

Tavore confitor,, divi-

bere P o ,uaxin,o utr.sque Ucel successus silcnt.um co le.^orunt. Et

Ix

um Tere a conflrmatura; ut s.c ad de suorum negocio p..nitcntia, sacamontum, altcra Maria Dia. Eadem Roma sc B,eve el ab notiUam racilius trausier,! penitius intorrogat. U.a s slatu nustoril actos propro Rerormat,on. B. Patr. ravores indicat a ios plurimos ex ectare qnamprin,um monasto.ium S^^ quos reUcmsse se tum cjusdeinde consulit an oculis conspexil, approbatim,c; or is oret^ rundare conv^en tum conressani (quo unc sSu, cum n,odica dote S nmandaU,.ovcrcUa, non qunleni "m ^ suam sc,.ibcret t.more expl c Quod zclator ,,aupcrtatis u chatur) cum vitam ;J^^ .Multa lunc Mgenoxen,plo et de S. Petro loqucn adducto sanct<E Clarse Us ve,.bis sic confltctur paupene Ubid.ccre; Discalceatarum nobili nisi tiniercm ea tium re-iarum 'aUa dicere vellcm, obflrmav, u^ ' sensu quae '>'^<="=""^ s,rta,n1u,t,.em a,.co in 'c relinquo, contentahis ,,. .,. . idcoque us ao noD.l.s ao- -^- ^^,^,., ^^^,^,-, redditns '"''"='*'" =""";^;."J' cloricus quidam nob ^^^___ omnino nullos '."so^Nuper Avilam t',6 Nuper 150 i^iupc. arfjungobant de insolescens, opibus insolescen ,^ ,tqe proponeret. llis utcque flrmiter J v nc a Pniten i s q .n;g"..o tam in . ^^.^^ ^^^^^^ ^^^^^^^ varus vitK asceuca; regulis variis vit asccUca. dissolutc sdi,s m,ramira,.,desiasUcos copiosos v,.r,.i,.Mionibus : inter quas, cum ,,;;. quamaliisexorcitationibus;
.

conlocta

litc

ad

eamdem

se conlert, et

po^

dir.tum

Deo a sancta imperassel; tamcn jubonte


aliquo post

lcnpore vulgatum

ru,t

Jff^^

bilem
tres

S.

Teres,a ad,n.Commissarii ahsUnontiam

raretur, eo

quod

se

confidcnter dcclarasset post


et

tinluin d.es rcflri,

intcrdum

eUam

inte:

iHe Ne gram hi.luW.madam incdia transigcre; tunc flt possibilc. mireris fllia hoc, quod consuetudino

Dcinde Sancla urgere


sibi,

amplius,

ut

ad

Dei glo-

aUis^ob iHe intcrdum rn videbatur. Acccdebat tunc AvUk <ie Petrum de Alcantara
libus
'

ad

S.

quid ipsi in vita spirituali riam manirestavet omnium dilRcUe occutrissel? Cui S. Pe-

tC^

cujus coUoquia et
alVectu.

"octrinam

soda

Lgis

quam

virtut.s

amore

aut^J-tuJ,,.

maximc

DIE DECIMANONA OCTOBllIS.


A

739
;

aiiscuUabal
Viri
liinc

atqno

mirabatiir.

Dum onim primo


mox

cumenta
sibi

reporlavit
aliis

quilnts anteactae i-uinam insigni

tam

aoctohf.
' p"-

sancli conspcctu

tanciuam dofuncti cujusdam

quam

illatani,

cmcndatinnis
vcstiluque

sepulcro egrcssi specie pcrcellcrctur,

exemplo
versus
vulgari,

reparavil.

Hinc quam|irimum Aviiain refamulalu

"^mwtio.

vrrbis ojusdom aUius aniraum pcnclranlibus, ccepit vitiE pudum frequcnliores viri Dei acccssus

modico

conlcnlus

scricis dimissis,

nobilium juvonuui con-

paulatim

decUnare.

Al

B.

Palcr, qui intcrno Ui-

vei>aIionos fugiens,

religiosis

frequenUus junge-

mine

juvenis secretiora scrutal)atur, subindc cura

batur. Visilationcs non uisi ad Xenodoehia, ct car-

recedcbat raonita salutaria suggcrcndo ; quodam ut pro sc Deum depreca(lie, .ab ipso rogalus,
relur, libenter se hoc pra)stiluruni spopondil. Secu-

ceres

dirigore, in

ecclesiis quotidie froquenB et in

privato

oratorio

meditationibus
pervigil
;

atquc

cor,ioris

niacoralionibus

insuper pauperuin no-

tus cst

hanc sponsionem mirabilis efreclus, cura eadem nocto S. Commissario ferventius in'o juvenc Deum cxorante, illo lam vehementi scclerum suorum contritione compunctus est, ut nec requiem
consciontiffi

ccssitaUbus subveniendis plurimum inteiilus videbatur. Uujusmodi nimirum vita raliono omni-

bus

admirandus
(luam

atque

beati

Patris

conlinuo

magisterio proficicns tam sua?


illuslre
viri
,

virluli^i

oxoniplum

ncc lcvamen

dolori, nisi in lacryma-

efficaciaD

rum profusionc invenircl. Dubius tamon lara repentiniE mutalionis causam recogilans diu, nescicbat cui
aiit

Dei

singulare

orationum doclriiueque tcstimonium ad Hnem usque


Petrus viam Arenas proseQ^^taS.Pi^.

reddidisse jierhibctur.

illam adscribcreL, aut prius


licentia

quomodo

orrctrum
,

158

Dum aulom

B.

turpiUidinos

pcccandi

evulgatas

quitur, magistro Dazae pi-oposlum sanctc-e Tcresiae


;

tunc

secrcUus per sacramonli virtutem dolerct accuratius tandem rofricanU mcinoriam occurril
S.

dc fundando novo monasterio primi instiluti Carmelitaruui onarrat, ejusquc favorem oidcm pr<E-

Petri

se illa

rccens promissio, cujus efrectum certius noclo exportum concUidens, summo animi
scriplo

standum

eflicacius implorat.

Quibus CDlfitquiistum

magister bic,
consolatos se
singulari viri
rint,

tum
fuisse

D.

inlorea comcompuncUonis caracB mondat, et sUlo acutissimse irrigateres formans, lacrymarum ingenU copia

dolore cunscionUa; exanien

Franciscus riuzinanus adeo postmodura afilnnarunt, ut

Dci

raorito adscribere

uon dubita- E

se

via^

molestiam liedestros nequaquam sen-

bat; duni culparum lingua exprimerc verecundabatur magis aut diflcrepcUens, rebat. His itaque curis noclis quietrm
fo^dilatcs

exliorroscons illns

sissc.

cum
stans,

Transcundo per locum del Barracco, incohfi quibusdain sacerdoUbus oidine, viro Dei
loco ,)or milliare di.

usque ad ccrtum oratorium a


obvii

suiiinio

nianc ad

B.

perat,

cumque
llinc

post

Pelrum celcri gressu ire procelebralam mi^^sam Arenas


sibi

processere

inde

summa
,

cuin

reve-

renlia
Multi

oxcoptum usque ad locum suum coinlucunt.


ejus
asjiectu

eunlom, ma.ximaque salutanlium corona stipalum


invenit.

compuncU

detractis

calcea-

itcrum (invidcute
facorel,

sathana)

ne

moditalam convcrsionem

mundano quoappropinquare
At
fortius

menlis, nudis cliam podibi)sscqui nun rerusamnl. Ad hunc venerationis cxccssum sufi^undi rubore
S. Petrus

dam
facie

respeclu forUter se rctraln sensit; ut nec in


lantje

de Alcantara
consiliura

et

ut eral humilis magis


,

muilitudinis B.
apcrirc

Patri

divinura

reverebalur

qui

tali

medio

suunique

nej:ofium

audoret.

multorum

saUili consulcre voluisset, idoo ad occle-

sUmulante divina gratia

i,qu?e

tunc suaviter inler alios, tara scquebantur cxtra civitalem

vocavoraU ducitur qui S. Petrum do Mcan;

ita ut

seraper e
rocodenti-

psalmossiam rocta processionem dirigit hyumos devote intonando. intor ounquo in Doi gloriam lamou pcr plateas, et vicos conglobari magis

dum

propinquo

omnibus Mox dolons bus, ille tandcm uUimus accedcret. Pelri inclinalus, S. sui pondere prcssus ad pedes

populi

01

corara

sorvo Dei humililor

lu-oslran

eum

conspiciens;

quidam UU
lari
:

conlranilenti

vestem

et

pcdos oscu-

alii

sola spiranUs velut

ac scriptum
gina,

suum porrigons
vi(a?

In hac,

inquit, pa-

cta specie vix


excitari
;

Pater mi,

mca^ ob.scuras vitiisque conut

spurcataslineasagnosces; humiliUT supplicans vcniam depreoralionibus tuis. a Deo raihi omniuni


cari

ejus

non terrori, quod piorique commotis aniniis, uulla convcrsi, pi-a-dicaUone audila ad pwnilenliam
ita

cadavcns ejus objeaut ad cordis dolorom

num

verbisque

Commissanus manon dedieneris. Ad quK S. benigno eum colbgit, et sinum oxtendens configens vclut aculeis cor ejusdcm
.

ab ccciosia (ul)i corara vencrabili suas reverbenedicliouem roceperant) ad douios ^


terenturprobiorCS.
159 Erat
in
proaeoueretur

Sacrainento ejus

loco sacerdos

nomine Andreas
.lonio

vel

^^,.^^,,-,,

,(

conscientis luluuoleum consolationis vulneribus


a Deo dil;dcnique perscvorauli^ donum
ei

Pi-ado, cui S. P(^lrus


luit

dc Alcantara indutgcndo vo- ^^^_


in

postu-

per aliquol

Iioras

ojus

quiescere
i,)s.us

laturum se promittons
iru^snuconver.

cum
sibi

benedictione Iffitum

magis iK.bilium sociorum,


qui fatigationc
varii cibi

quam incaUierant. Cum


,

sui

causa.

ilaque ad monsara
.[.se

ad pronria dimiltit. adjuncUs ;,? Posiea


I

sociis

_ Umens magi.

hospiUbus conveniontesafTerrentur.
frigidam

stro

D. Franc.sco de GuzDaza, et nobili quodam licel pra^gravcm man, Arenas progrcdiens, hunc
.

lusculo

quodam conlontus
aliis

inr.indcbat.

Ouare ab
rcl

lcsuie convcrsaUoms incessu, suavitate tamen nogocu Arcn.. expectum, obtrntu oujusdam '' ^^ nequaquam a so potuU ^^Pa'*

excusabat
nec

nocerepra^hensus, quod slomacho cihos coucoquere so. noc alios


nimis calidas pati. Hinc

diendi

obliviscebalur

inlerea

sccrela

menUs ehAat.oc
compunct.o

divinam misericordiam
pcouitcnti

compellarc, ut J^'vom ilb


suis

dignam

dolictis

em

occ^urrepagos, quos trans.re irogr diens varios mcols sero,.levil, ut Lt lantasui admiralione ac ,u-on longiuquo voncrabund., 5uenk eura e susci,)erc P;bonodicliouom ejus

o4

Arcn^

res

Tram

m
qm
o^^,^^

cordis concederel.

Undo

illi

:''"\^^^^l olmc vchcnH^ntmr. domum rodibat) senUons se 1;"""^"^ .^"^^ pcceatorum conleri, in alium
vanitat.bus
ccep

V^^ ^^^^^'^

honore Arems atToc tiis Jicilate haborent. Eodem quos ahas faventcs ex,u.iolK....r, q oque sibi H^ ,)nus convontus fundaUouc miine advorsos in
at

;.na ^^

inde cum suis

religiosis in

loca

deposiUsque i>rioribus ,.auperum \''^7; luius iuslrumonta in "^^^^^^^^ Pau o mode.-at.us insUtuo.c. verte.-e, atquo vitam pc^^^^^^^^^^^ "'^'^o de Alcantara post A^enas petcns S. lutan
qua> jara scripto
facilius dilue..s.
,>ro.Udo.v.t,

ducous;coi.veni..slabiicamsuoa^^^
l.ili

erat, n firrais doslinalus

aliquamdiu vUam rehg

vivcn.U oxon.plo non

minus

(luaiu

d(.cliins

confcss.one

quoque ab eodem nov^e

v.ta^

do-

necessariam habitand. eJicacia? brevi ad ditatom promovit.

commo-

740

TOA

S.

PETEI DK

ICATAM CONFESSOBIS
fidncii

roram miscricordia. aliqnanlnlum l...uin .nvocat, ct a^cumbcns, in oratione Proredamus, inquil, fratrcs con,.xui"ons
divinae
;

Ito

cordc ad placanilum

Ucom

ego clenim annun-

Domino man.fcstc cognoscct.s. mus exan .litos nos a canlaudo hymnos


cum-li ordinati rd'c proccdunt "
,

divinum aux.l.uin implorent. 'imos dcvote, ut

Era

cum quas. e.x imadurerent omncs vchomentcr nubes coelo obduc. v.debannroviso aer turbari, riiturum imbrem suspn-ando, ita ut populus lur Deus igitur publiac neccssUanassus accelcrarct. devot.s siq.pl.caet servi sui Pelri
:

mnc serenJm

ccElun.

adeo ul

solis

radii

lis

misertus,

quas dcnxisin lionibus inclinatus, .fficacius in c.clum clcvalo,


corde

leri.am ociilis ct

IJTtn

... '.. .,/*.....'"'".''"

'*'

2pbat

dcnsissi,nam

sompcr pornpluviam immittcndo, popuet Scrvi sui

lum

.'xuUant..m

m.idcrecit,

ndcn

.n

p,.omptius .'xsolv.t. P..st.|uam ececclcsia data.n graliarum intrassent, 11. Pater ad

clesiam omnes

J
"

sesqmmiUiari lantum ab opa.^.rr^K.s montes, inclyl. duc.s <lo InAienarum, quod i.nperio n

cxhortalur, atque ,n cnsc,ent,ce actionem ndelitcr d,lipropitium conservarent purilalc Deuni sibi congratnlantium Mox inter gentins persuadet. globos ad conventum suui.i cva,

atqu.. ado,-anlium ,u.'us

adopare.,annol571.V'.ol5Gl)conve
et a
.

dc Mon.e dicatus, S AndreL aposlolo crectu. oxpcnsis p.-aefaU duc.s bu, incultus.

t..fu.l.

cunct.s divinae R pcrrumpit, acclamantibus qua^ non solum aUlargitatem. gratis singularem ,-cv.cscere, pUivia cxsiccatos rructus quot.lierum

iaquidquidp.-oi..nnniscurand.s,cumper
.-cqu.r.tur,
'"

sed

elia,n

nberlate

messis

muUorum annorum
.

J pote.H, me.dicat.oncn oecurri ndni.uc


ea esl '>"J"^

prscedentium abundanliam
161

oblivisc, rec,ss<-t

'"" l' liberalissime .ccepil. Na.n paclo absquc l.ujuasperilas, ul nuUo ria eaque

Superiori

n.iraculo

evulgato

ui,d,.p,e

ad

^^^___

^__^,^^_.^^

m^di

conventu cun. <p.od.,m d e in leant. Hoc igitur hora, P""* "'^ i.nn.inculc jam p.^andi.
panis,

a'l

miniculo fat.x.s ibi.lcm

perseve.-are va-

ctret
fuit

ex sitarchiis pater d.sparu.t custodiendos tradidit, statimquo prov.dent.a m.s.o. sibi divina vero guardianns eos faciUime comprobav.l (ut rei evcntus
:

aliqua airulgerct, adnec ejus babendi spes quidam, qui dcpromplos pra; fo.^ilms ruslicus maguos quincp.c paucs P"'-'^"''" ^;''>

concurrunt popuU, <im so suaqiie S Gommissarium conndinlius comn.cndarcnl; al.i oralionibus ejus postulabant, nlin proximo ad ii,.litutum'..jusa.l,nilli Arenis mulier quK.lam caoilulo nariabimus. E,-at redacla, ;egriludie ad ca.cilalcm quasi

oculorum is racUs Pctri dc Alcaiitara stnpen. nuffi audiUs S. benc.Ucquo .'jus iUum p,-ompUus adire dcccrnit, ,-cc.p,at. visum ad lucrandum viclum tione acccpla amor,s De. niulieris audila nde alque
S Petrus

mcntione,
.l;Uim

qua viscera
:

sibi

comnK,vcri s<.nt,cbat
et
;

intelligens

nam

amplius non con.pannt sibique missos a Ueo opt. fratres discumbcre, Il.rc Unnzaga, subdem max. panes apponere jussit. Oelob. 1562, S. Petrum dc .Mprsfatus
rusticus

manus capiU
Ucus

ejus

imponit,

ele atis

in
ei

ca.lum oculis

te sancl, rcspondit

dataquc

benedicUone

ractum, rccessit. Mirinn p,.orecto

quod

'ilim

mnli..r

lidcm

obii.se, XVI..

cantara. JJ- P.

Lawenlium, civesconvcntmn creInfantado : toci descnaerwit. non autcm dux dc diversa est. Cxterum vMnnus paulo cliam
r,tio

atque omni

se vn.cre oculos apericns, libc,.e agnosceret ac proDtedolore carere

'%
s

oppido Petri, Arenis in ipso infra, ubi de morteS. valeludinarmm, qvod forte a prxfraires hahuisse

ad dcspcationem quem hcrnia immensis doloribus mcdicorum consilio, nis, per secailli-ebat; ncc
Tor,.cs,

AUus

nobilis

niium

parvuliim

habcbat

P-.J^;
'-

floduce<onditumluit.fConfcouim.pra:v.n.m).
fa
""1.

Uncmcuraripolc-at. Matera.lamenD.Manade
vicem nin anxia
S.

Pctrum conven,t,
suis

p.-

occluserat, ct prs siccilara longa duritics coclun. terra ipsa a.csccnlibus he.-bis et s.minibus,
lale
c..ebris hialibus

160 l)um

Arenis moratur

S.

Petrus de Alcan-

el alque ut orationibus

sac^iftciis
.

mis..rm

nucri statun,
tius

vclut

Pro his

omnium
;

oribus pluviam exiioscebat. supplicationes aUpie vola irr.la


dolo.-e oppressi

Cuius

S.

ardonUeo commendet obtestatur vehemcnlem anxictal.^m subPet,-us


qii.c-

lcvans

nec uUe|.ius bono animo esse jubet,


sed

ila quod videbantur supplicia prster scclerum suorum

incoUu n.bil agnosccrent.


U.

namci,capue,umagat;

quamprimum ad

se

ncidil tanicn

quibusdam

in

mcnlcm

M.^um
cxpo-

domum rcgressa conducal. Mulier ita.inc cxpUcato servi a.l incisionem, sed on.nia pa,-ala
Dci
et nra;cepto scissuram suspendit,

invcn.t

puerum ad

adire,
scere!

cjusque

inlcrccssionem
instinlia

instantms

deruturum cum .-ccommotus, p.omittit, se non insta,-c, .nodo so emni


ligiosis

Qua quidcm
suis

atque miseria lUe

fralrum

habitaculum

perdiicit.

Tali

spectaculo

orationibus

magis compaUens S. Sacrum facere aggreditur, eoquc


recilat

Pctrus de Alcanlara prius


absolut.,.
.v.-.n-

processiono

omnes ad condictum

dii.m ac

locum

accessissent. llaque pro placando nuuiine devotius priiicipalem ingens locis ad ecclcsiam ex vicinis Alcantai-a inulliludo convcncral, cum S. 1'ctrus dc

bcnedicl. InKcliuni sui,cr pucrum sacrarium ad dep<)ncndas tcrea ve,-o ilum ilerum in vestes recedit, pucr ""^'"^^,
ci.pu,

sac-as

rogatus

scrnione ad

populum

liabilo

omnium

''f'';'' p.a; scntire; ct niatc nullaqne se parte olTensum exc lamat miraculum'
gau.ii

^^^;

excesso,

miracuhm.

affeclus el lacry,nas

ad Dcum convertit. Ili offensavum ilolorem magis exprimcre visi, spcm certiorem dabant divina; exauditionis. Undc S. Petrus
Tom. XIX,
p. :I66. Cl)

Mox
ipsa

prorundissimis

g,-aUis

beneractori

suo (qu,

cffectum

rcjiciebat) in saciftcii vi,-tuteni


niio sano laeta

cum

domum

regreditur

peracUs qui
;

(1)

UeOrigiae Ser&ph. Relig. FrautiscaQte,

p.

1137

etiam

BIE DF.CIMAKONA OCTOBRIS.


etiam
ffitnto

741

provcctior.

successus

hujus

fHlcm

nominc doscriptus
fuissc perhil)etur.

nuWico
Krt;

tcslimoiiin dcpnsuit.

stupcnda plurima operatus Toloquasi vitae t(^mp(U-e educa-

r. VR-

tanntitmet

,Iur.

virtutis S. Pctn, 1G3 Sic itarpio inclaresccnte fama iuiirmitatibus variis tribulalionibus aul undique

vexali ad

eum

coufulenlius

convolare;

el

sicut

Uuni Novilioruni prajfectus, tam iiisigni fruclu exercuit ma?islcrium, ut tnulU ex cjus discipulis virtutibus clari, eliani marlyriu in lappnue ceiebriores cvaserint.
Post murlcin B. Pclri dc AlcanSeP.pius

LAUBBHTIO.

amoris Oei inritanuMilo omuibus

cxpodilius

com-

salutem ac remenatisolebal, itaorati(mil)us suis Intor illos singulare clium plurimis impetrabat. uxon quoil nohili rieminae D. Catharinas,
fuit,

tara sancta Thcresia eumdcm consnlens,


alteru
lilisseo,

de animae suae slatu


in

inlelicxit

iUo

tamquam
peronnavp.

sancti

Magistri spirilum

Bernaniinide Medrano,

acci.lit; qnie

addictissnna

Nomcn

ipsi P.

Gasparo a Sai.cto Joscphu, dc quo


Arenis
S.

conventui cjnsdcm eleemoB Palri fratribiis ac die synasabnndanterlargiebatur. Adierat quadam Alcantara domum hujus nobilis, ut S Pelrus dc opiiortunc concesso, pro beneficin cui^lam misero
B, l'atre confieralias cidem ageret; cum uxor a propter amorem dentiuscordam (qua cin^^ebalur)

alias inentio rccurrct.

165 Aller qui


P.

Petro

associari vuhiit,

Didacus

Maningr-

Didacus Manchado
fuit.

iin continuaiionc
in

Wnddimji
tali

vhado

alter. re-

liflrofiem

scrihilur

Monchadoi jam

religioni prof.ssus

liiiintur.

visione incitatus

Quadam

nocle oralioui invi-

mullo ab Deiflarisibiexpostulalet ubtinuit. Non


gravi in facie corrcpta hoc temporo mnber lluxiunc gravissimis quoque dolonbus deformitalem,

spaciusum mare, gilanti pcr spccicm otVcrcbalur insigniis vclut cujus mediu navis instructa variis in religiusi, pcr viam firma stabat; ad quam mulU pergere consaxosam.cpi.-e iuler aquas eminebat,
aliquos sarcinis tendcbant. Nolabat autein ex his tilubando inlcp e.xpoditos, prfegraves non adeo

uUra

cruciabatur.

Undc

atauc imlustria
devotionis in

mcdicurum consibis perlcntata; a marito admonctur


frustra

sanctum

Petrum de

Alcanlara

ct

saxa undis submiTgi; abns vero

lcvionbus vcsU-

a quibus remereliquiic.quamapud se retincbat, mulier Beati meritis, igilur dium quiereret. CouBsa
olV.msis partibus

macilentos, bus, ac corpure, vuUu, et mcmbris camdeni navern pervulare: alii viexpcdiUus ad

camque R sumit cordam

imponit.

debantur in

litture

suspcnsi

hiererc,

ilcsiderio

Deum

deprecans. ut intercess.umbus coiicedat. Nec defuit Deus, Amici sui sanilatcm aliquibus partibus seusun nui ut curdam mnlier tumore recedentc curari aamovcl, casdem iUico ex parle sanala puslea conccssil; ita quod omni
alVecluosius

lautum transcundi; dum aliorura, qui Unde turbari serunt, pericuUim pcrtimesciMcnt. donec excus.sa mora adipse(pioquc non paruin, prnpuncret, euu(bim sibi S. Pctrum de \lcantai-a fama univcrsam Ibspaniam implcndo, Insticujus
se praeces-

maximainvencratione hanc cordam


rimis abis l,cnrr.cium
sauitatis

l'alK="^ P ^"

tuU quuque Observanliam rcligioss

saluUs viam

impertita

fuent.

securiorcm stravissc

multis ramiiua. cuulam Contigit hoc pr^ aliis ad extrenmm penluctje n.rtu laboranti, cui cum immincnU per.culo B Petri applicarelur,
r

ministro gcnerali rcrormaliurem ali.iuam Ordinis

divulgabal. Ilinc (Hir.CMltcr a impdrata liccntia transeundi ad

provinciam, Are-

da aca/duosm^^^^^^^^^ u
t.

cd d

Si qtie

viri

latcquc Dci morita luuge

apud

omnes
Viridm
tpimi,

atque pietatem corrnscanUa, veneralionem


S. \i n . j AlPetri de

con-

nublicam acccndebant. ^ Quod non minus virtuUbus

aller
S. Jo

numine uuiUi corrantaradebei)atur,ut propitio


por

duuseiusdcm instiluU Patrcs nas contcudit, ibiquc quos ex vuUu alque hal.iiu indicaobvios !ial)et, visio vclociurcs incessu bat ex ilUs esse, quos sibi ostenderat. His itacpie comiad navem ptrvcnisse adducitur, cujus atiab.btate tantibus ad S. l>elrum nomen dedii; rcElici exceptus, ejusdem socielaU fervcnUorcs rcligu)Sos prointer
adco successu,ul
vincis sancti
Josephi

n^splcndcns

Gupor a
tcvho.

salu.cm

iUo

iutcrcessore

adip|sccrcntur

quo.pu. sed ut Plurimi

^^^^n ;;iusq.^magisterio.teruitatis.mU.en.^^^^
Alias r tu singulariler edocebunl. tes couversiunes euntem

anim.^

nuam

post

mortcm miraculis a
Commissarius

meruerit. S.

lam in vUa. Deo condecoran vero ad convcntum


sularelur;

Unms

S.

Commissarium

in

Andalns.am

fratres ibi suos Busani excurrcns, ut fabricx nov, convcnlus. B.-enas rc.Iiit, quo

Lx

hittiiiiii

[ -o
^

fucral;donccslufUorumpr
U:

prae

pcr

'"""m

TZ

pam^-

cali,lnm opllm,nnqne ex-

personabant.

166 RecopU aroa

, s B^^^^^^^^^^^^ oc tem

P.-trus

epislo-

iiUT" acc^U
a y<anfl" ^^triiica
et

=""-""'^ crcmentuin;i(ieo nunc


initiis

contemperan,lum oss

jnd^

e siatim U,^^
;,

,as officiosissnnas

,^

^^^._

Auslm, luma

^^ ". "*"*^' ''1,,


l
I

ImiIo-

p,,,,,,^. i
,'i

Granefeni-

expanobant

at-

742
j^Kof
IIUCTORB
p. FK.

VITA
nii

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTARA


divina?
in.er pla.ionis s.udium
p,.a.c.pu.-,s

hspan.s .unc q

se

studio

dicandum

Seha.ur;

set confeslin.,

Av.U.m .ntellexjsideo cum adven.sse spirilu, ad .psum couvuladncente

|.AUET10.

o
asi.tri

sanc.i U.rcctor.s ac vit'uidivina manifeslalione notahilius agnosccret sequcnli merila


ma'"istri
sui

quoplurimis
.rac.au,s,

in

hac via lnboranl,b..s rr-

die S. Pelrus de Alcata,^a ,odo. Rcmanseral hac


I).

con.e.pla..v.
pra's.i.ifM>

s.ud^
aique
quo.
<le

inp:'la.iodominideLoi-iaua,
lilii

Joann.s Vcl:i,squcz

..ui

spiri.ualis,ut

mam
.,

manuiluclionem
facore
illis

3nm "
vel

videlicct

lil.r.s.

ora

rct

co lamen modo,
legen,

apud i|ttum coactus prandequo sibi s.ric.am semper abVix


roensa;

slinenliie

ind,xerat.

accuhu.t,

medila.ione
<<

conscripsi.; in
AlcanNa,-a
vol

n;''!..

Ls.PCrum
aupendo
1G7 Prs

m>.an
.'/'

J"' ^

cum cihorum

diversilalcm

oculis despicie.is, eos-

decla.avi.. iM.ine r.r

/,um

"'/

dem

in

saporc atquc ccelum a.tollens, ccelcstium


v.sus,

Cum
lur.

S. Teretia

abiens (oUoqui-

JX

/uam vehemen.er ipse mense Septemb,-. U ipi.ur allicce., fit rc Fiancisco Rihcra) brevem ad "T^fil ae..eP. rderepis.o.an^.'rihit,quae.iams,.rioseorasoh a commcndahat, eo qnod plus
da tonis
Uonih,^ cjus

V>r httcias a oninibus au.cm snnc.us s.a.nm su* A nqnihus Tel^csia exop.aba.. perfici cupieha.. mtcl-

se .-api dulccdine ahst.^aclus exli^a sicque diu per.severans, sensus usum indicahat,
lali

nullius

magis aulcm inenuam Chrislus dominus, slupendo dia^ quasi comj.atiens suum B. Patrem tunc temporis pi^ofavorc servum
spectarulo
e.ian.

ailsistentcs,

stupo.-e

nutrimento aliquo.saliahat. llujus

::;';anc.amAvila.codcm_.empor.qu..rsap,^ ad.sanc.am Avil c 7'"'V''"'r;,vvis oon.fl^cii pon cujusdam clausote I). v


1

v"

udine

lal.o,-a,-ct.

Pervonil autcm

hsc

ep,stola

cum multis angel.s sequi dignalus fuit; dum ipse S. Pet,-o de Alcanccenaculum ingrcssus, adstare ferculo n,inistra.^e, etiam ci(iue ex qucdam
tara

suavitcr ori

imn.i.lere,

et,

ul

cibum

assun.erel.

pler defeclum

Ordinionaslcrii ?ui subjicicndi B mebat racultalom Ca.n.rlita.um rcfurinaprovinciaHs nario si forlc vahlc inctrptum acceptare nobnsset. undc Uoncm ccrt.orcn. facit^ S. Pclurbarclur. Dr his itaquc agcnd.s ibc.lc quil)usr)an. irum de Alcanlara. ct
rius
consulit,

Non enm. .xpnRom^obtcnti vaKIe cruciabatur.

Petrus sensibus rcd111 YWIUI*. Nec adhor.ari voluit. i.^' ideo S. v.rtu te ^^^^. poteral, sed ,.1,3 ^^^^^^^^^ ^^,j naturje officio dilus ^^^^^^^ ^^^.^ fungi attraclivam cibi E facultatcm adjulus. .upcriori anims dolicns, quiexcrcendo, ab intcrioribus vacabat. Dum hiec fieabsorptus crat, non

bus

bant
leris*

accossit

pra^dicla

Mai-ia Diaz, et

quod

cae-

simul
sibi

pralias

a?cndo, quod

sollici-

bilo

summo animi jucelabatur, ipsa admirans, procumliens, cum intimo ad pedcs Christi
suspirio

,di..is

partcm

lam

allcctuose

assumpsissct.

cordis
nii

hanc vocem edidit


Cui
ille
:

Ah Dominc

PhK-uilDco omnia Pctro absonli poratatquccpislola inscripsoral, SAvilae in alquc ut illc Arcnis cxistens, apc-ircmona^^tcrio b.carnalionis

b^c, quae

mentc Sancta concc-

cum

Teresia

collo(iuer-o-

Qba, ut Tanta vero mcos reficiam. ^im'' Hic sto, utelectos Cbiisto p.-osuavitalc atque cliicacia a hffc vorba dulcedine raul c<t virpinis, supcrna
hic ne tu stas?
l'bi

vis

reiebanlur,

fututurdiincultatcsomncsoxplicando, alque pro d.sponcndo. fymiliarilcr omnia


ris

ptu.ii,

tunc
in

eamquc
In

succcssibus

Tndc modum
animi

prapsentiie

ipsa

admirans,

summa

qua dum

omnos coiporis sonsus dcstiluerct figorct. quictissima extasi immobilcm rovcrsusS. tompcrsislcbat, ad sc
illa

consolaliono

vorba amici Dei suscipicbat-,


in

mi^^^arius,

quibus auditis,

atque

oratioue

porsovcrans,

fuMonem
Mariffi

bcnignUatis pro.ccognoscons, oi.lom submissa hunulitale


ct

admirabilom

livinffi

Alcanlara excollcnsuperne mcritorum S. Pelri dc quam tol hcroicis virtulibus liam pcnctravil, ad suis unia-^ccndorat. P.-a^dicalionibus quippe
ipsc
atlulisse, sicut vcrsa>Hispania- multiiOiccs f.uclus compiobavcrat, ita divina revclavita'

divinorum sccretorum l.cnecelcn fuga commcndans, brcve colloquium ficia dcvot.s Tercsia. atque su.s dissolvit. Mox sanct^
(post exlasim)

valodiccns,

ad

conventum

suum
,

Arems

.-ediie

exempU) cxislcrc, Tcresia cx hoc tionc. maxinic sibi ^ial.m. llumcmorabiliqnc to.^limonio copnovit insiirni
:

proporabat. ,, a A.^-.nfira ilH InqentimraM' Alcanlaia illa ^/^.^s.petrum S. Petro de 1G9 Proposilum crat
nocle locum de

jusmndi sunl mc.ila

Fr. Pctri

de Alcanlara,cllanti
.

quenti dic

ut sc ^ Cucvas (dictum) attuigore, pra-pcdUus viriArenas pcrveni.-ct. Scd


la

,,.^^

i^t,au

meejusnoa-slimalur;ut apud mo a'slimalur;ut quodcumque a


Tninepolir.-is,numq..amtil)inogaUH-ummcsnas..> 1111 i..^i..n (T III lur ).!. in
I

2us,senioaU,uopceniU.ntiaconIoo^
^";'
qu^^^'^''

^^

i.-',

eumQuibus adiun^cnsDomicus so inlVa annum vocaturum, dem Servum suum ad coelostia pra^mia Sancta voio mox spirilualo citlU'<iiiinm conclusit. .rvclationis nu.itium pcrscnadS. Polrum divina' promissione coni^iaU.liUur ; bil, fii de summi boni magisoum accendobat, ul summa animi tantoque expeclaret, alsuavitatc inmiincnlcm vita^ f.nom
quc ad

^ monlis Puertc

difT.cuUalibus, del Pico, ^^^^^^ ^^^ ^.^^^

oamdcm non

ultra radices

.^^ dcclinanle die pirjam dcclinanlo dic, porardua conscendeiis,

duxerat.

cumdom agoncm
jojunia

suscii'ii

ndum

cxorcitiis

taberna; cujusdam deuoclc ol.scura pervenil ad (nullo alio loco rcccptacuscr.ajruinas; quK tuuc borrore cresceu.C) lum pri.bentc et teiicbrarum obvenerunt. bed luilu-^pili desola.o gratissimsB ot imber, qui nivem bavit ciuietcm tcnipcsluosus diUivium minabaaqoas eiVui.dens sub aprico caOo
tur
i.a

lluius itaquc montis

rorvcnUoribus scsc diligenUus praipa.arot,

augondo
oraliones

maccraU(uies,
protrahendo.
AhuUr.prandenii

niuUiplicando,

magis quam su. mcsalvum P.a^starcl, mor, Deum precare.ur, ut eum

quod

S. Petrus, socii

alquc ut
distuUt
S.

sibi

meliori

modo

provideret

cumdem
cjus n

If.S
r(

N.T diu

Commissarius
matris

Avilam

Poiro

iro,

ul luiidationis sanctae
;
"

Tcresiae inilia

incTUfgimrapt' mijmtrat ij>,f


chruiu.

pi-onu)vorel

^^^^
AvilcE

vidrndi

cujus cffcclum anlo suuin diom extrcardenlissimo dcsidorio fiagrabat.


lcrlii

bea.o Pa.ri borUilur. At sociu^ vicissim capiti nives cxcutiens, rans, et nudo cjus inn.ationem incon.modis, ad palientia.

com.mse-

num

Yivcbat sub habitu


pia (;ua^dam
Dia/.;
at:

O.-dinis sancti

!'.-ancisci

ac

nobilis

la'ii.ina,

noniine

igimr lirmabat cons.anlius. Duni 'f S. ccr.aba.ur, "Winn.t tatis u.rin.que (qu. socius din.tla. autbori.ate, ut
meri.is
inleriori,

"f^,

"^,f Ul us oIk .
f"'"^,'; ""'^^

Maria

qiiai

spiiiluali vila; addicla, oratione,

iojnnio,

corporis

macoraliono

assid\ia,

nuUius

ramiliariUUe praner sanclaj Tercsia? ulebalur. lla;c S.Pelri de Alcanlaia quoquc doclrina proficions,
virtutis

''^"f .andem iucommoda deberi indicaba., ':f^^''J^ 1"' recil.erc in spccum quandam sc ""'"J^^^
;

a.que viribns

^'f

S.

Pe.ro, ubi

on.nen.
lanlus

aeris
fuil

"h;''^

"'

,",

ac

sanclinioniaj tamij, ac

pioplor contem-

suslincrel.

Sed

oratioms

et

accc

si

ejub

'

DIE DECIMANONA 0CT0BRI3.


.

743
AucTone
1>.

cjus spiritus fervor,

ul deciflentes

in

cum

nives

cum

ab inlcrno quodam calore liquesccronL. et socio intempeslae noctis frigus nihil quicquam incommodi
lat,

in via oboi-ta lomposlas

(ipso

confitentei

afferrel.

Itaquo

dum

inler

angust;e hujus macerlae spaiium orando

obambu-

cxperiebatur nives illic liquefaclas solum sub pedibus suis non atligisse sed mirabilius in aere suspensas, in niodum testudinis teclum sibi quod;

liis du m lam aquK qua.n grandinis poriculum eviilens minabatur rcligii)si Arenis viccs ipsorum anxii, S. Petrum do Alcanlara pcriculi admonent, et quid de illis forot, oxquirunt. Nc solliciti sitis, inquit, quia Fr. MiQuibus ille

socio,

quibus plurimum confidoral.

FR.

""'"''

cbacl

dani elToriiiasse,

sub quo noctis,


illam

tempestalisque

sancti Joani.is nunc recitat, atque eo se a tempestate dcfendil. Quod tunc verum fuissea Fratribus notabatur; quando socius Fr. Mi-

Evangolium

incommoda
nciii

iwpen-

securior evaderet.

chaolis ad

convontum

.'cvorsus.

ita

evciiissc cor-

Hac ralionB lotam


in

noctcm intcmpediluculo scqucnli

tius affirmavit.

^^,1"

statu

oraliono

transigendo,

clarius animadvcrtil divina; providenti;e adniiran-

dam

strui-.turam,

qua

se

ab

ipso

gelu,

nivium

173 Non dcfiiit interca llomae provincialis Chri- chnmphonu Dravo reit prostophorus Hravo nogotia provinciie apbd fiencralom conventiinlium urgcro; ut consmutionibus ^^^^^
aliisque regulis

tegumonto,
globalas

defeiisum

fuisse

agnovit.

Uein

cum

ad novi

instituti

conr.rmationom

graliarum aotione viam prosoqui aggressus, coniiives (qutC

approbatis,

eamdom

occius rant) extonta

mnjori quiele roIigioscB vitae disciplina promovcrctur, atquo in primum suurn splondo-

tantum removit, quantum transeundi sibi locuin sunicienlem aperirent. Eadem quoque res Potrum socio stuporem maximum injecit, cum S. existiinans nivibus obrutnm, prodire de Alcantara Ex ex fornice illa mirabili attentius observasset. ambo ad divinas laudes excitali, singularis quo viam altius celel)oneficii luodigium per totam brarunt; eo maxirae quod non cessaret benoQ-

manu

in

rem, quo sub sancto Francisco inclaruornl, rosiiluerelur. .\t variae difficultatos alque opiositiones,
(p.a!

ipsi

potonti

manu lonLMorcm moram


cito
va.-iis

noctobant,
lalo

non permisore, ut tam


Ordinis protoctoi-e

alquo opcongressica.-di-

omnia succedccnt. Tandom


Carponsc
supor hac re

bum cum
nali

Rodulpho Pio
habilis
,

aulhoriiate

otiam

rogis calholici

alque si.mmi

Ponlificis

ad- B

locum

altissimas cium, donec ipsi singulis velut passibus fossas alque praenives perrumpendo, et latentes post molestias et pcricula ad cii)itia transeundo, de las Cucvas salvi el incolumes perventi

ducta, coactus fuit provinci.-e subjcctionon. a convenlualibus ad observantes transferre; data ab

eodem
pericuU

protcctore fide,
strictiori

nihil

indo dotrimenti aut


fore
:

disciplina limondum

pcr-

(perducti),

recto tramite

pro gratiis persolvendis

lemplum Alcanlara summa de Andrada pergens, S. Pelrus de excipitur; eo quod devotus hoscumadmiratione
adiissent.

Inde ad

domum

D.

Francisci

suo in atque coi.firinationibus. Hac itaque poteiitia proscoiiisus provincialis refcrondi cuncta ad suum

manontibus

roborc

apostolicis

indullis

missarium
otiam
R.
P.

Petrnm

de

Alcanlara,

(p.i

.-oforma;

pes

cum

aliis suis

amicis satis capere non


Inter

posset,

lionisauthor oxUterat.
lilloris

dilationcm recopit

additis

quomodo
B

ipse itcr
illaesus

tam impervium, lempore adeo


perfecissel.
alios,

qui

F.

cminontissimi domini protcctoris, ac Francisci Guzmani procuratoris curias.

inclementi.

Dei servo congratulabantur,

erat rebgiosus qui-

Unde

videbalur

divma

providontia

ssorvo

suo

dam

sacerdos

Hieronymus
Petrus

Moreno,

qui

omnem
benefi-

ilineris

successum

perscrutatus.

miraculi

linrm vilae Petro novara merendi malrriam circa quo repetitis prioribus dolo.-ibus, pi-ffiparasse;
fuerat, quibus a principio reformalionis crucialus superatis postrcmo gloriosus coronarelur. iisdem

cium quo sibi S. ipse hcet prohiparatum conndentius narraveral. gloriam divulgare non contmuit. Dei
bitus

nivium

receptacubira

ad

(Vide

magis quam pr^tenta Unde amicorum applausus, Pater, post brevem lormenta frigoris effugiens B. eamdem repente qnietem atque socii refectionem,

Comm. pr:n\, n. 50 et scqq.i Ludovica de la roi.(..m( 174 Erat his diobus Toleti D. Cceli, quc-e oh immalu- !! Ccrda, soror ducis Modin ^^^'"jl^ sm manli, ram morteni marchionis de Malagon
admillerc volebat. nullam omnino consolationcm devotam quibu.-idam amicis piis pcrsua.^a,
Hffic

Ai<9du, s. viro
ei

10.

panr.

afr<rt

to.i.

viam iterum prosoquilur. molestiis S. Commis171 Ex supcrioris itincris reversum vehemens stomagarium ad conventum animi sereita quod consueta ^iij ^^j^j. occupat,
nilate

Toresiam (qu.-e innotuerat) ad se evocare


vir-inom
humanilalis
officia

Avilffi
,

sanctitatis

lan.a

et

ab ipsa off.cacora
induc.tnr.

tormcntum ferons

palienter. inde occasionom

expectare

Scnpsit

caporcl sose disponemli ad

finem

vitae,

quam

ap-

itaqucadprovincialem,utveniondi iicenl.am concederet,

interea rebgiosis propinquare pr^enoverat. Contigit proptcr viclus incolentibus,

dum

convcnlum
sublcvare
exitu

novum

prc^standa,
batur.

pcnuriam, famc obsideri, quam


cceU
intemperics

quotidiaiio qu^estu

Ncc mora

ad qua^dam charilalis off.cia permitlohuic instilnto tunc tomporis illustri domina! quin provincialis
hoc.

prohibcbat.

Ilaque
cibi

obsccundare
mini
sot

cupiens,
i.-e

Terosiam
circa

virtuto

sancl*

omni

prfficluso,

quocumque etiam

gc-

obedicnlis Tolctum
anni
1501

nere consumpto, sola S Potri spem alacnus rum animos ad provisionis cceiestis
ori^ebat.

conslant.a aetcro-

prc-eciperet.

fcstum Natalis DoQuo cum pervcnisD. Ludovica^

summa omnium

istitia excepta,

Nec
ad

fefellit

in

oratione
die,

persevcrantes

adeo grata accessit,

ut

eidom sua convcrsal.one


tu.n

evontus;
slnnte.

cum quodam

portam conventus panes ostiano attu ...e aspectu juvcnis quinque ccelo veni.se, disparuit. lUos ut de
visus, statim

refcctionis hora inquidam gra loso

tum mceroris vim lcva.'e, tolan.q.H- insupor Xria accondere vohomcntius. vila.nre ojusfamiIiamadoptim*f.-ugis
efficacissirnafuorit

spintuabs v.l^ de-

Toics.a In hac occupat.onc

kx

confestim hocargumento cognovit S. Potrus, agendas. hymno Dco ligiosos omnes ad gratias

re-

rione
c

scnbondo intorca do sua unnscs insumpsit; qu.busdam de Alcantara e


ad
S.

Pel.-um

.dom, Auxit mag.s hanc usque ad altarc doducit. dum cont.nuareu p u ue qnod pnedictos pancs. n^ em impedirol et Fralribns exitus e conventu

Mc. Itatibus.
Arcen( cbatur

quc-e

ei

personis

doct.s

ac

pns

"a pauportatis

modum

continuo obj.c.cbantur.

.luoquc devotus

animus

pr^dicUc

S!onissanclun?Virumvi.lendic.M^^^^^^^^^
ut nue Torcsiam urgebat.
veui.'c Tnloluin
:..

A'..r,aua
rronu,.iat
S-

Peirus.

conpcrtum pu I.ce fu per aliquot dics suffecisse '=.^^^"'" 172 Post aliqnod tempus .^"'i^^^.^^^'^ rehgiosos ad conventam nogotio, duos pn. urgcnte videhcet a Cattna Larir raillere, P. Michaclem

Tm

invilarot.

.olatione

Quod iUa quidcm in .g.m^atque habens, verebatur tamen

sun.ma

co,.-

VITA
ACCTOHB
P.

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTARA

FR.

LAUBBKTIO-

nem

fuluruni su;. .lomus puto singularoni patronuni. Ita uuln lu-oral(,u(M!n.vincieE noslr* filiabus duniinalionis vc.usvidrlur dc tlonncellis

quem

cujus

ijcrsouaui

illuslrcm

Uominus nostcr

nam
quam
nint
tia
in

cuni alque colloquia

.^aiicl.i

Umsu

sua saucla dilcctionc simus conscrvarc in Arenis die xii Junii mdlxii. istTvus Ex ar'Nftur et^apdlanusdomiiialionisvcslrffiiudiguus Fr. Pe^^ ^^^^^^, Ha .scUia-l cx versione (ulif/ue
,

eon/tr(*"'"

irusdc Alcaulara. JosepldMar dc A nromt (,ui vakle immin term) P. Tosrqintiir Altcrani sanctum Viruni iisdcm ilo
tuni i doniinis marchionibus
:

fundandt
'"'''"'

scripsissc

cpislolam,
sancti

cujus
Didaci

monaiteria
mbtque censu.

""'"

,Mc'lim. '
n

innn,supcrioribus pra.ci|,uo
judicia p,-a.vidcbant. cui pcr rev,.lal.unem

aulhograidium
Complutcnsis
Christi

in

archivo

ccenobii

scrvatur,

chronologus

provinciai

um q^que
Alcamara,

At's

;
;

cfarn.ul

m^ lucat
1

sancliJoscphircfcrt. Tcnorestscqucns:
.,

Spirilus

modus

nova,. ist.us

Ucror.na ,o-

:"
:
["."iur

nullos ommno rcdd,t.s spondil absolute rcbgiosa(.X liis ammi ,,>l.,T- nc polius m,nil.aris disU-aheco,-a ..
in.:^


>,

animam gaudmm Uctiiicct. amor acccndat ct ural, suum non venio ad donunationem Amen. Ego nunc

dominalionis vcstra^ unplcal, suus

sen.cnliam

|,c.-suasa, cjus ratio.nbus l'ndc efficacibus aliorum "^1'*'""''"' ''"'^

quas ipsi mci vcstram visitandam oh causas, cogito tamcn hoc faclurum Fralrcs narrabunl;
celcbralis, si Domiiio E naschalibus solcinnitatibus .. .,,1 i^iiiiin tjimtni/quia hoc sane cu|,io sun.n.onosl."o"plae.,eril, con.n.cn.lare Deo dopcv. 1.' lerim meum erit suaque negol.a, cun. fi-avesl.va.n
' 1

(o,n,voni, lon,c l'"^>''f "'v-'''^"'' fundal.on.s

prorsus facuUates in
acccp,a,-e.
.\lia
,10

'^ l^^ "^'^,"" '


;'"

dinicnltas

^'^"^'^^.^''^'^"^,
"''

!'f'^ ^

^na.ionem

,.

,,ibus provincia.

nosf

et

si

.lon.inal.o vcstra
...

D.

,Mva,o

p,.op,'ialionis

Mcndoza ''P^''" ''^;,,, 1^6-. lo,.t, mciue f, forma decUala tunc

ego staluan, nobis idiOcavcrit don.um,


v vi.slram

eadem

^^.^.^^ ,lom,..al.on,^m

^at'Te..sia. quod
ul
..ibi

-"-""-7"

i,i.osle,.um prfficave.-ct
te.

a sustcnlat.on.s ne
S.

"""nS ^^'
Comm.ssaSanc.a
v,-

" 1^,,"sua ua
i..

sa.,cta dilectionc sancta dilectione

conservcl. conservct. Ex

c ss

llla.n

.liam difficUaton,

u
deatur
.

0P..S tan,

ut n,..ri.o dixisse se r..cepit; i.a n..quaquam sancti l.ujusM.., . sine auxilio Rcfor.na.ion.s promovere a..-lu..n. sua^

Servus addict.ss.mus Oropcsa die x Martii mplx.i. Pct,.us de Alcandominationis vestrffi indignus Fr. cpistolam ahquol Ea- Datn apparet hanc. . ta.a scriptam,. Cxtemcn.sihus anle pr.TCcdcntem fuise amstet, utrum ad conven-

tui.^sc.,.Uaqueinlini.as8ra.ias...mS.l'e,ro

rum nihUcmtinct cx quo


tun, de

Um
JVouoKuacptt
fiwo

divin* bcnignilali desidei-iis .nmopi,rlune


comentvt

,edd,.bat,
in

quod su.s pns

on.n.bus lav.ssent.

qoa; his negot..s .nler176 At n.arcbionissa, hospila^.aba.ur, .am Sanc.orun, eral non min..s remisso .......0 amm. lum familiari.a.e, .,ua, quod se ad majura desiderid dolorc ex ...a.iti lunere, accendi cognosceret. Deo inservicn.li, a.-dcn.ius de Alcanta..a .nagnoUnde'in d..votion..m S. l'et,i Toleto abirel duas ei pospere exci.i.la, antc<|uam p.o fabiicanilis convense'sioncs in suo .lominio, Pa.aqucltibus,om.i.,.enonncglcxit; unam p..o|. Nec oblal.one de Malagon. los altcram in oppido illius p.-ions ipsa conlenta, fah.icffi o.nvenlus pr,Tstarc, aliaque tandem adcsse operam ma.,ihus non minus veram studiose agere volehat, ut

Paraquellos Malagon an od alterumpropc adhuc Hta pergnnt post mox rcfcratur. Sed non Minorvn,) oplatnm cHatam cpistolam Annalcs

domnm
(,oum

sa..ctus Petrus

an.ii foisse fuuda am die x.t Augusti hujus imll. ,e ibide... f..at.es no.idun,

poluc...t,tcslisesladL.aiden, Spiritus Ch.isl. an.mara ite.ato chi.-ographum Ego mcam hanc dominationis vest..ae impleat.
:

ma,.cl,io.iissa.n

m.ssum

nenliquam

sc|.ibe..cn.

epistolam,

ne<iue per

maSed

nun

allcrius

'encor ob a.grilodinem, qua

amor. quo in Christo

erga dommal.oncm

vcsl.

suamque domum

feror,

me

adeo
i

Dcum

,,ic.a.c,.

quam singularcm
fac.is

in

servum

eius
Trrt S. Pelri
tujier
jtola
liii

c/'!-

Pclrum altcc.um Petri hahH .,,( s iMarcns Compiutensi, ires ,S. qua' ad /'. [nndaad marchionissam de ilalagon. a P. Josepho Maria Umxcs spcclanl, el recitantur

exprimeret.

valde b":atulo superire ^gri.ndincm. Ego "'" 'onj"^'";""' ' minationi vestrs ob D. . de re hu,|Us.i>o(i sciam dominationem vestram matrimomo b, "ra.ulari. D<mii.,us noster huic servilio. . Et rchqua . nedical pro suo sando m.si a.l huc eumdem scnsum. Addit dcindc : > Non narrabit Alphonsus F..atres el rationcm Fr.

cog.

>psan.

" am.l.m

m
..

Cxtcra
est.

in

deAncona.CT
,

hispanico latinc rcddll.r (1)

sed adeo

ExAhula

tocis vcrbavtx.et ne vix ncqUqen tcr.ut quibusdam in .Itlas hic non adscri^ nuidcm aptum facmnlsensum ttceat. lc.tum lartum emendare non Iweat, lintusnucqras: bimus inlcqras. cum

limus

humi Angus.i md..xi.. Se.vus indignus F. Petrus dominalionis vcstra;,


x.i

rcm nostram

nihll faciunt.

SusmplM
-

Alcan.a|.a|.

Scribit

S.

Pe-

sit.

In

prima mandal

Vir sa^rctus, se

non potutsse

miltere

iuTlarotapiissimnmatronx, fralremproquard,an pelenlcs, s,tum sociis, qui .Malagoncm


Oelobri.

nabat
tat.s

175

^^^^^^f^;^
/^;";
a(..i<.

.w.ul

^"^^^^;
''1"''^"

Z^d,,cumlJlernon,amversusin,,ressussit;
eius loco m>.,it
o,.,
lril.,s

u,n convcntus de Laurclo.

pons

^^'^^ ^
eju
v..

consunipt^., ut

'

c(,-9ant

idoeum. atque ccBnobii inchoenl xdiftcatto:

Av.te

.n

lc

to

''" "

var.l obnoxia;, ""^^^^^ ,,,,0 coge,.....t.


",

'^;

"Z^Z^ Sll^em 1 X eum


,

Irus

cpacofO

.ihnlentii

apud

,.au,,er-

'

an.m corqm,.o labore adeo ue


^

,1

cum

^-

'^^,'^^,,,,,^

.lolore,

quam
ncque

Jm. quam absolccndam s,.rat mense AddU Lndc Domos alias cxtruendas habeo
(1.)

lln'1"'"'^^'''''"'-

"'''i?'
;

'''''^"^^^^^^

a die,

a;gntud.nis sensu

dum

abscntc cp

Annal. Minor.,

l.

XIX,

\,.'7U 6,281.

per

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


ad quod venerat, per amicos etiam negotium erigitractare opporlune valerel. Duni igitur spe febri aggravalns scribcre tur videndi episcopum, tandem non dislulit, quiiiquid menle concepcrat:
,

745

primum non
et

recusat,

quo

et negotio consuleret

AUCTORB
p.

sanilati

cum

hactenus

pedester iter

agcre
(ubi

m.

semper consucvissot. Hinc ad

locum Tiemblo

LAUKBNTIO.

tunc episcopus degebat) perveniv-ns,


suaj

eumdcm
manifestse

supDei

idemque ut

magis explicent amici sui, niaD. Franciscus Salzcdo, Gonzalus de Aranda, gister Daza sollicile commendat. Forma epislolae
distincle
liffic

plex variis motivis ct argumontis ita urget, ut licet

opinionis
sibi

lenacem,

nonnisi

voluntati

declaralae ccdcrc

cogerct

nam

erat
"

audita Teresia; sanctitatc, atque servi Dei accenso

rg

fundnndis

17G

Spirilus Chrisii

impleal animam Dominapclo. Infir-

fervore pcrspecto, adversarium sn ullerius eflicacioribus indiciis prscstarc non audcbat, sed magis
divini consilii

tionis veslrffi,
niilas fqua

a qua l)cnedictioncm

"
i>

.)

aggravor) hactenus mc detinuit, quin nogotium valde convcniens divino servitio cum itaquc Dominalionc veslra pertractare possim
:

promotorem. Eadein
paupertatis

efficacia S.

Peox-

trus

de

Alcantara

difrirultatom

.)

.)

nc cjus cffectui promovendo ex parte mea decsse videar, praesenti epistola Dominalioni veslrie ejus

pianans, haud dissimilii>us rationibus episcopura convicit, quibus alias pontifici Innocentio 111 scra-

..

argnmentum
Est

interea

explicare consnUum

duxi.

pbicus Pater Franciscus sui Ordinis sufier nihilum sancla; paupertatis fundati initia humiliter persuaserat.

I)

quaMlam pcrsona spiriliialis, qure coiistiluit monastrrium religiosissinmm monacbarum in


hoc loco
stiluti

Et sic ultra inlcgrum

episcopi

favoris cjus auxilium rcportans,


iter U-ptus intendit;

consensum Pedrosum versus

.,

aidificart;

juxta pcrfeclioiiem primi inVirginis de Monle

ac RegulK Oidinis B. ideo pro

colloquiis,

postquam cumdcm spiritualibus universum quoquc populum pra^scntias


satis

..

Carmelo-,

eadem observantia conscrjudicavit,

sua;

dcvotione consolatos

reliquisset.

Dum

.)

..

jj

.)

conveniens ac neccssarium Ordinario hujus loci obedientiam atque subjelionem vovcre; imprimis confisa bonitali Dominalionis vestr.-e, cujus virtutem atquc sancti-

vanda,

autem fundationis
Tcrcsia

pra-dicta^

principia a S.

tum
fato

disponcrcntur; sanctus IVtrus in Pcdrosi reversus, Sancta', ea qua) cum priEfoeliciter

matre convenE

episcopo

conclusa

fuere

dislincte

).

,.

.,

aliis tatem in dioecesis sua gubernio, una cum veneratur. Pcrdixit autem negotium omnibns cum impensa quinquc millium rcgalium ad illud

perscribcrc non pra^tcrmisil.

Teresiffi

1,

punctum, ut

.,

nuerit. Et quia mihi

Roma; diploma pontiticium visum csl bonum, i^ropter


Dominationi
vestrffi,

obti-

179 Quarnqu-Mu plurimo B. Pctrus pro sanctae comradiciimet non taRcformatione zelo distraheretur ^^^l^f;.^^'^^^^^ men eumdcm in ofiicii sui solliciludine ad minimum
,

.,

amorem

Dei

supplico

ut

instituti observantiam promovere possct, non modo in confirmarc atque

remittebat,

ut

perfectam

B
,)

sciocsse arguejus defcnsionem suscipiat ; quia el utilitatem hujus cividivini cultus

menlum
tatis.

provincia sancli Joscphi, verum eliam in cietcris, quas post mortem suam relinqucbat perficiendas.

.)

quod hanc negotium orctenus perlractare probibeor;

dominationi vestrse visum fuerit, co accipere et prffisens benedictionem suam


Et
si

Ilaqnc

cum invidiam

sathana? inlelligerel

rigori

.>

n
,>

me mittat magimibi pr^stet charitatem, ut ad confcrrc possim, vel strum Dazam, cum quo id vestra; aliquem alium sicut magis Dominatiom maxima^ mibi consolaplacuerit; adco ut boc quod potest Dotionifuturum sit. Vlterius dico, conferre cum magistro Daza
ininatio vcstra
et

lendisciplins suorum fratrum quibus a proposito faciiius tationes suggerendo, ex idco omnes divinis monitis oxstiinsidias struerc,

removerentur mulans, plurimosque sanctis


:

con.<iliis

confirmans.

s^pius magni
bortabatur
:

illius

abl)atis Anlonii vcrbis sic co-

tbanas

vigilias,

Credite mihi, Fratres; timet valde sajejunia, orationes, voluntariam


:

idem

,,

..

Aranda, quos optime novil ; multa intime cognoscnnt. Et licet ipsi me quoque susde his, quae institutum hoc mihi promittam atque exsint provectffi cipere cupiunt, cum principaliori mihi pcrvirtutis; tamen de perta.^ Spiritum sanctum hab.tare
Gonzalo de

et

elsupcr omnia, maxime crga Dcum. Quibus illum torquet amor intensus duplicando, insidias inianimati Fralres cxercitia apparitionibus atque mici eludobant; quamvis ipse

paupertatcm, humililatom

cosdem tcrrere ac male insultibus ctiam violentis maxmie desisteret. Sjeviobat autem tractare non quem cum v.rPctrum,

contraomninmducemS.
tute '^uporiorem

suasum habeo,in
cuius

illa

..

gratiam

Dominalioni

vestrre

dui servc

agnosceret,

eo validius proster-

.,

>.

majorem gloriam suam et Anien Capcll univers^Ecclesisbonum. Amen.


divina ma.iestas ad

nere nitebalur. oo quod


oratione

vinci etiam se ejus ferventi

Dominationis

vestr^

indignus Fr.

Petrus

de

"

Perslat

sva

.cn,,. !,m.-

iiaiii> v-i^ *'' Hanc* epistolam nnque autoritatc S. Pctn

cum
(ic

accepisset episcopus

pertimesccbat. A.ldebat insuper et tomcrilatis concitando persecutores, qui fraudes. vivondi ngorcm arguendo ac simuIatfE pidalis crcabanl ; qutbus iIU Fratribus molcslias varias
,

ahas

MnnntTra A>c"<'^'^'''
rat.on.bus

nii mul'="'"',"

paticnter obviam

eundo,

sancti

sui

Comm.ssaru

unpra^fatorum virorum pc tum dcfercbat, ncque contcndc

magis doclrinis atque exomplo


ranlia
,

in cbrisl.ana tole-

observantia conatque insliluti pcrfccta


ac
proficiebant.

.ionibus

(qui

singularibus

ban
[e e

opus dc

Jo

provcnirc)

adlmc pcrsuader,

TnM)
5 vot
,

n,u

PivTterea
.

modeste

potcrat

ncfcAviU.

atquc ult.ma rcsponsed data eis rcpulsa, plcm viroDciPctrodc Alcantara

Inasterium

>t,lms adm.tsinc ccrtis rcd

bant

rcspon.Icndo confunalii^quo arguontibus primi institu.ons seraph multos exemplo

LisS.Francisci;cuiusv..ig.dum^^

Pctruin adiisscnt, non

exigua

rc.

admiratione

scr

sa;cularis, ..on gj,,salione compuncl.

JcrSX;u;.ic.3Jper^^
pr

ac^J-

^^-^ .^S^^^^^^^-S^^^

^r^Tv^^ m ^
'"^;
'=?^'

devotio crcvU, ^deo autem ba^c

se "o''' ul in.cr ardua consu,.gcns, l


cedit

J^^ ''.jh-

tnndcm
n

^tttionihus
S.

Potro

cpiscopum conv. bus ta.ncn cxhaustis, jumcnto quodam coram sarium existima..s,

.-_--=r:i2r:r.Sncces-

VITA ^^
746
AUCTORE
P. FB.

S.

CONFESSORIS. PETEl DE AL.CAOTARA

Avils mag.cxcludcret. Pra=serlim nreces quam prope c. taui ut inslaDai importunius ^ns.abat iratiis i.nportunius cujus des.deru ex

Ss

, ,

IJiURBMTlO.

ontn.

exstruere posset,
divini

cutionem ad tempus
Hovi duo conven(u>-

beneplac.t.

consUn-

lavando. Mox congregationem q sormone aperiens ^^^,^,,',0 1562 dcvoto -,^,^P^ Roma scnet qua oma scr. religionis s.atum, .,^^,, ,,u,m p rason.e^ vcro an.mos ad novae Omnium b-ren.ur cnarrat prsparare studens; insperata attentius mntationis protec.ons a.que Ca,-dinalis
grtes

q-

""^^tlero

id

negare

necuibat

mustrissimis

romi"a prJiCi

kvores summi paratos s.h. egreg.e devantum hcnignosafi-ectus omnibus a Palnhus congiegat.s monstrat. Quihus arb.tno pnus ipsius S. Commissan.
ritp intelloctis.

pon.ificis,

ipsorum den.que Ohser-

omniacommit.cre; mox
unanimiter statu pcrmane,-e

illo

scihendum Homam

recusante dccreverunt ut .n anl.quo


;

^odam

-'Vtr: atr

in

ua" specu

ctione sancta;

suh proteliceat, aut .mmod.ate vel si aliter fien non posset, Sedis,

aviculK

suiJian''"

,^

talim coii-

sub Ohservantibus in permancant. Jux.a hunc mcrata conscrvationc Bartholomaio a saiicta Anna P. tenorem cum dcstinato swipsit S. Petrus dilini.ore tunc illuc Ordin.s utnRomam protectori, atque procuratori a,-gumenta lat.us dedupetitionis suae

suorum

p,-iv.leg.orum inte-

nue iusts tantum condit.o obl.neri cendo- quamvis ultima Observantum partcs acerr.me ootuit' Cardinale
defendcnte.
Ccssit

itaque

humiliter

provinc.alis
P.

--1r-rrurcr^:rs Zr ot um ,
.

procurator,alquegeucralemOhservanlum
,

Fran-

Pa

se

Tam fixum hoc consihum ncficra blinuorat. com.t.s de Oropesa et oanns de Toledo, filis D quadam d.e mar.lo conjugi inl,.-ebaf, ut
ducs

e;

Sancto

r"ente,l

persuaoci"ium imp.orarent . spopond.t, quoque exoraturum quo bactenus muita be-

adiens ; cum eodem E ciscum a Zamora Venetiis concord, pontifice diploma Romam reversus a p,-.v.leg,a in quo singula.ia impetrat,

vocatum,

ment

ca,>terisque cistodi.s D.nrovincia; sancti Josephi, p,-ovinc.ahs llispania ad nutum scalceatorum in

glorioso patriarchs Josepho ap ens, velle se intercessione pro em a conventJm dicare, si ojus arabo B. Petro de Alcantara Deoimpetrasset, idem va,.um votum .v.sse v.deSificarent. Nec diu in masculum pra^rata domina primo

{ConfXomm. henigne concedehat. proposuit h. Pe- DmsmgitcmD,'Eedicta congregatione 182 In Parcuellos tres iou.a.. acceptandum conventum de
irus

pr.rv.,nM)

leucas p.-ope Matritum,

oblatum

Certa, mard.ionissa Ludovica de la

a ut d.x.mi.s dum Tole

balur

success.ve peper.s t. Ex postea quoque alios tres u Dei servuin urgebat quo obstricta ardentius dificari Scalona d.ficar. ;.nventum conventum in

cum

convenl.bus Elche et morarclur. At de duobus Valencia. longius a ca.ter.s LorUo quia in regno invocat.one sancU SSbinl custodiam erexit suh

^: sua;

serv..s locum sed excusaudo S. Dei refmitterel qui jatn ibi liabitaproptcr Palres Observantes , Cadahalso duabus n.de leucis
:

^^gi^;; religionis

^"" ^
r

JoannisBaptist.,quibusposteacon V^ c^ M^s cis^odem Fr. Alphonet

^^a^

banl.elegitoppidam distans, ubi nuUis

aliis

religiosis

i^.^d-^batu^^

rrum mor.bus r Lquem;post alios gradus J" 'f,/^> ,; f,,, ^oribus ad iUam partem tiosum ZZil^n. prius miscrat, ut dix.mus ^-JCu,-dov,lla, ut Guardianus
re.iprudentia reli:

morlem glonosi Palns Hic ilaque convcntus post uUerius memona insignis Petri pcrfcclus, hac liUorum imagireddebatur. Nam praefaU Domini ecclesiae fronlispicio nes cum toto rei successu bcncBcmm volucrunt; quo sancU Josephi
,

de iunxit Fr. Joaiinem


Lo,'i

oret

Fr.

AlXnsum

Melchiorem de Villanova ah.s Man^ane.e socios cum cle


,

et

insculpi

oralionibus

de Alcantara impetratum, Gliorum memoriK postcrilaUs atque devoUoni (Construitur itevi hoc commendaretur.
B.

Petri

perpeluo

anno

ccenobium dc Cannete in reyno Andainter cstera lusix, quod Marcus Complutensis soiummodo indicat. Postea coeminoris mornenti pertinuit ad provincia/m S. Didaci
(1562)

nobium hoc
181

augcenturquuud.e. ,83 llis autem P^^'^


dissolutus fuit,
la^titia;

'

summa cum

^^Se
filios

<i<m* ,,ressus pradictus ccm. .Mcantara S. Petr. ae .\ic


suos

Discalccatorum.)
Congregatio

ad

Bobadillnm, \n

Pcrvenerunt hoc lemporc Roma Utterae eminenUssinn domini protecloris Cardinalis CarFrancisci

eo quod pra^cipue

-P^"^
J^ em c
et 1"

qua diltheratur pensis. et P.


de tramUu ad
Ohtcrvantet.

oronee ponii Zamorensenx


Ordinis procuraloris
negolio,
(et

Guzmani P Joanncs a S. Maria),


{loco
.

Ouzmani,

rormcs orationis, f^^l/J^^^^"^^ odorem p.eta t.s ^^^''^"' .. zelo innammatos, nm


madvertisset.

paupertatis,

Unde

,n

eodem

zelo eos
:

dc quo sicut cseteraUonem reddere suis rcUgiosis rorum numquam omiltebaL. Ideoque ad diem duodecimum Aprilis, congrcgaUonem indicit in
,

Christophori Bravi) super tractavimus , cujus superius

mando

conventu Rosarii

dutn ipsc assiduis oraUonibus negotium Doo commendat. Scd quia angusUa con,

exhortahalur =Bp...s J.l ' " attenditc huic doclnns Fratres, ,i. ^^^f^^^^ necessum inimici sunt, contra quos ."'^ Et si q"'^ tentia^ para.a habere. ace.are^talem vestram "on n pra.sumpserit carne.n separate tarnquam et ab eo vos
sic

^'[^^J^Zs P^^^*
q- -;,P
ff^

omnino
totius

fugite

thanaatque maligno. Sicque


v,ta;

'

._

venlus capere lot

religiosos

non

poleral,

non

sus

stud.a

d.sc.pul.s

recusavil S. Pelrus de Alcanlara

designare con,

velut instantis mortis

prffisagus,

inuiuo

gregaUoni certum eremitorium comiUs Oropesse a sancto Joanne Uaplisla diclum de BobadiUa ; huc se prior transluUl, ut advenientes Fralres omni charitate atque humilitale praeveniret, acceden-

amoie, et lacrvmas

^oloris

el.cuU

defic.enUs su. ^P pa.erniteneriludine, velut. valed.cenuo cunct.sque imaginem imprcssit,


nedixit.

jg^ ,),

BIE DECIMANONA OCTOBRIS.


184
''^"eXvaide

747
aut
certa determinatione credefide
AirCTOBB
F.

Dum adhuc

sancta Toresia Toloti in

domo

.1

tcr

sentirem
;

^%"

de Meiagon commorahatur; doclorum hominum senlentiis, pro paupervariis sna fundatione agitalam se tatis observantia in una parle Christi sui individil. Non enim ex

dominje marcliioni?sae

..

rem non mihi in omnibus his Christo

securus viderer. At in

FR.

..

atque credo firmitcr consilia ejus optima esse, quia divina; et licet sub pcccalo non obligcnl, aUamen obligari ali-

confido,

LAUBEIfTlO.

oentiam imitari possc cxislimabat,

si

reddilus aut

..

bona monasterio ac institulo suo addicere permicx altora vcro pr?evidcl)at idem imitationis sissel
:

u
.>

quem magis perfcclum quam ut ea rclinquat

csse in ipsius imitalione,

sine

culpa.

Dico,
;

quod
et in

obligcnt in eo, quo perfeclionem suadent

studium non in omnibus permansurum, ex cpio ad rerum lemporalium sollicitudincm diiapsic, spiritum devolionis opprimerent aut dissiparent. Unde anceps, nullam sine S. Petri in iitranique parlem
consilio cligere firmitcr proposuit; cum liactenus eodem se plurimum perrecisse aperle agnosccrct.
Scripsit itaquc

..

a
..

..

hoc rcddunt sanctiorcm, atque Dco magis gratum. Existimo proinde beatos (ut ipse Dominus dicil) pauperes spiritu, id cst spontaneos, ul ipsemct cxpcrtus sum; licct Dco magis quam propriae expericnti credam. Dominus concedal Dominalioni vestriE tantum luminis, ut inleiiigcrc valcat hanc vcritatem camquc pcrficcre ncc credal illis,
;

I)

epistolam variis argumcntis refer-

tam, qiiam D. Gonzaio dc Aranda devotus ciistolam cilius commisit. Attutit hic vir jam a pra^fata congregationc S. Pctro de Alcantara expedito, atleslans viros piurimos Avilaj de;.'entes,
ea,
quffi
iili

perferendam

..

H H
I)

qui contrarium asserunt cx luminis defectu, aut aut quia numquam guslarunt, ex increduiitatc
;

quamsuavis
amant,

cst

Dcus

liis,

qui ei serviunt, euni

el proptcr ejus

amorem rcnunciant rebus

Tercsia

narrabat

confirmare, summa?-

..

omiiihus sccuii non neccssariis.


inimici sunt crucis
Cliristi,

Nam hujusmodi

que

paupertati adversos omnino esse. Unde accensus Dci servus sine mora Avilam prozelo
ficisci,

..

n
..

qua;

et

quamvis dcficientibus viribus


iter

valido

postmodum eamdem quoque adhuc iumen Dominationi


maniiesta adfo vcritale vaciUet
capiat nisi ab
his, qui consiiia
;

nec credunt gloriae, consequetur. Addat


vestrae

ne in

nudis pcdilius perficcre non duquia vera omnia ab amico pcrlata B apostolico iiileilcxii, confestim responsum jiicnum diclamine ad Tercsiam spiritu ac Spiritus sancti

tamcn

spiritu

..

mc

consilium

bitavit.

llinc

..

cvangclica serio E

..

amplcxi sunt.
quffi

Nam

licct

aiii,

qui praeccpta (ad

tenenturl scrvant, saivi fiant; communiter

hoc lenore dire^il.


dofmv

..

1^^

1.

"

Spiritussanctus

animam vestram

impieat.

fuXrJji
fomauonis.

de Vidi illam (cpistolam) iiuam mihi D. Gonzalus tradidit ex qua non cxigua admiratione Aranda
;

tamcn iumcn majus non hahcnt, quam dc iis, ct quantumvis honuni sil conquffi operantur ipsorum, melius tamen Christi Uomini silium nostri consUium crit, qui cidcm dono pcrficicndi
:

..

negoaffcctus sum, Dominationem veslram taic iittcratis commisissc, ad quos non pertinel tium

auxiiium tribuit:

et

landcm

prjcniia rcddilhis,

.)

nam

..

ubi dc litibus aut conscientia? casibus agiel theotur; laudabiic quidem crit a jurispcritis sententiam iogis consilium capere, eorumque

qui picnam in co fiduciam figunt, ct non in rebus tcrrenis. Avilae t i apriiis, anno 1562.
..

Fr.

PEincs de Alcantara.

186 Hac

accepla perlcctaquc cpistola, S

TereIJ^f^]'^^^^^^^
^.^

..

sequi

illos consuat de viiic pcrfcctione non nisi

scnticbat; firmisia animi sui dubia vclutdissoivi


ter
sibi

..

lendos esse, qui

eamdem

profilcntur, ratio po-

..

..

diclamen, aut tissima suadct: quod aul melius ipsode hac babcrc non posse alios oiunionem studium et exhibitio apertius de,

scrvi Dei

proponens, contradiccntium objectionibus consiiium, tamquam scutum opponerc

atque

rum opcrum
nionstrant.

..

,.

..

Nec in Evangclicis consiliis aliena sint consuilatione opus est, nisi an amplectenda quod postenus autanservaripossinldclibcrare;
speciem
infideiitatis

rcgulam in monasterii fundainlcgram observare. Eadem inter scripta tione primo conventu ab caSancta? invcnta cpistoia iii
sic paupertatis

i^

dem

Avilce

iundato,
:

tamquam

prctiosa

reliquia

certissimam
nisi

prc-efcrt.

Consi-

.)

..

lium enim Dei nulium


fidentibus,

bonumcsse

potest. nec

aut oijscrvatu difficile, nisi incredulis,

parum Deo

..

dum secundum bumanie

tantum pru-

..

autlior consdii, denlue rcgulas ducuntur. Quippe i.oiensm eliam largitor erit, tamquam remedii consiiu autbor omnibus; cum bomo nuiiius boni

apostdiicum reverenter custoditur cujus insupcr salis sibi videntur spiritum numquam ceicbrarc eos afrirmat scriplorcs vila^ejusdcmSancta.-intcr bujus episcopus D. Didacus a Ycpes, pra^serlim RcfurmaSanclam, motivis singuiaritcr inductam ommnm intcgram perfeclioncm in rcrum tioni^sua? denique Discalccatarum abdicatione stabiiirc. Et novissimus chronista Fr. Franciscus

Cannelilarum
a S

..

..

bonum esse ex se queal, quin cupiat Quanto magis is, ipse natura propria malus sil. poteritque consilia sua, qui ipsa bonitas cst, veiit
vidcri, licet

Maria occasione hujus

cpistoiffi ita

prope

scri-

bit"intom.I,bb

.>

i,cap.xLi.n.ll...H*ctalisest,

..

..

scquacibus in bonum (ut quod cst de majon vult sequi consiiium Christi, quia non magis viriMiaperfectione, sequatur;

proficianl) cfficere;

si

consideranda suggeutin omniciausuia, plurima paupertatis; el qu. vci vcrrat in favorcm sancls

bum

..

.,

tum

fuit

quam

mulicribus,

et

ipse

facie

ui
,

..

fccUcitcr

succcdat,

qucmadmodum

..

..

..

..

.
>.

Si mis, qui ipsum secuti fuerunt. spirilu, qufficonsiiio litteratorum sine rere vult proventus; ut cxpcrin rat potius babere bonos quam ommum possit.sihiulrinque plus valeant. Domino. Ubi vero rerum carentia, suadcnte monastenis muiicvidcmus aliquos defcclus in

p unadhaeautem
ains

..

..

rcndo injuriam faceret. scd sangmne Ihns veiut atramcnto cxaralam, dictatam ab hoimnc, ^cd asnersam non tiHnquani non vciut Evangchi cxp ab ipso Spiritu sancto vcrsionem elc. simpUccm cationcn^ scd ejusdcm
; ;

adjungcreveUct. nonminoreni,quamaulcVencror camdcm non

tuturannclut fructum allaturam. ct rel gioni mca^

desn-ipsi iioc ioco,

spera^

urLDavidcontracos,quiinfcstare^^^^^^^
..

nunc ctam paupcrtatcm,quam

profitetur.

Halerc

..


..

considcrcmus rum, id magis evcnirc non invita^ patiantur, quod hanc paupcrtatem paupcisimplicitcr cx consiiio divino. Ncc ego proplcr cam, quam patientcr tatcm laudo nisi

ex eo,

ctenusauihoriirajdictus

suprad.ctam cpi^tolara ad ^^^^^^,,^,,, 187 Postquam ultcrius Aviia, b ic- ^^,^^^^, ^. transmisisset, remansit siam ncgotia fundationi ^^,j, p.oHo Mrinfira ul quiedam
.

._

,,

r.

^m<^

,orn

nostn toleramus; amorem Crucifixi Redcmploris iliam, quam propter et multo magis desidcratam Nam si aiiamorem ejusdem sponte suscipimus.

^v
nos

ut

se imperfectum animos paupertatis

^--^ ^*--. '^^' rcUnqucrc. Impnm.s mu

^r o.

"""

aversione pr.occupato.

748
AUCTOnE
p.
Flt-

ALCANTAn. CONFESSOBIS. rx. V,TA S PETRI DE VUA


.-5.

ro

nquaTTi, accipe

hunc

regu.am ,a apostolicam
inter
<,uos

^^^

^^-^^^"'
op>nion.s

tAUBEKTIO-

jedo, qui

^^^iJ'^ ^
contiar UE

^jTSco
infectus
^^^,^1,^

nucns

dolor i imju.

suce mort>s prxnuncmm. At ob imminenlis muuc,v sumens, soUUium ex reliquur

"'"^'Tun/fCsi^u cofc-natum b l'^' *' "


emptionc. alquc
nasterio

aurXnlaiudomus
,-0

.i_ne P'n'araUonc

fundando mo^.^^^^^^^ ^,

S^ Z::: S."

peragcret.

^t

'">"

'^"^
.lo

Ulloa in
flebat,

fabric^, quae .n

eadan

^uo

,i,uio

tl-adebatur,

bacuh moruos aut expcm ;^i^^^^ devoUs ,n-a.seTt.m qu.cx parte levaii, aul qucmadmodum adbuc ficr. narmulier
saepissimc

cxperiebatur,

^^^_
quo ,,igebal n .1..^
^^^_^^^_
^

accelerauoncni a"'"^''s

'%

a provinciali S. Teresiae Circa hoc tcmpus


-.i
,it

S. Pelrus
injxrtna

Iice(

po.au. fabrie.so,,itud.ne, Al anla a que S. 1'etrus dc ^-'"^'


occas.one

,^^.,i,em
^

vere;dumvirgi.iem.llam(doqua
P ;'-""^"';'

^
.

Se; lim
ArX

id monaslcr.um suun.

Avilam

\>iil(tw

ub

cat

nUh .
;

sibi

dine, Abulam
^^

^JSS^^ 'a3
^^ s.a=
,'^,,^01. a ^^_^^.^^

ut

prompta san te T
allcra

Idcm quoquc de
^^^^_,^

^^
,_

paup virgine, Ucel

ipsa ve,;o e lect.oavidissime cxpectaban. satagcns calons oblcnlu nr.ermiuum declinare mcnse fervcbat), div.na tamen rnni tmic Julio abirc persuadetur ; ut eadem nspiraUone, Tolelo majoribus rebus .nlc.dcret. l,at a favente. Avila! Alcantara, qu. . convcntu dc ftaauc S. Petrus gravabatur, sto,.ianovis morbi accessibus redac us, vix non ad cxtrcma dolo,'e ch verosolito

venit,

fstius

nnncupari a.que 'su=l.H2lo.-n'aUonis, s.pius


disposiUs,

movlr se superne Tirc) ubi pra^senUa Tnd

sensit

vehementer

Avlam
neccs-

ejus

tunc maximc

quia pra. debilitate, saria crat Et

man.bus a l.orum

Sodvm

corripit

"',Vrr"tlici.er
nncris

eommenda.aque

et lanal-

ura
'

aSb
fur

E
s.

Gonza o de Arenas proficisc.de Jse ad convcntum viribus et corpore crat exhauslus icut
magistro
Daza;

alquc

cl
J

religiosorum voto ab hoc usHncbatur, omn.um nc mort.s se per.dissu^debatur instanUus, li rc ipse interno char.taUs exponere tcntaret. At videbatur an.mum viresr ,n mieis u,-gcnte,

Se Sis

quani quod tunc *slas fervcnErat vicinia e.vcluderel. more) capi.e rad.is so lis Dei servus (pro Uor cum tamcn propter ment.s .n expUto incederet; ncc cernemolestias uUas scntirc Deur^ elcvationem po..ssimum Gasparus s.ti Socius autcm Fr. ob uUerius eamdcm nequ.bat Jonfectus ferre praecedens, ad

nrm

pe.Ubus

iter

per a=stus

et fr.gora ,.crn-

a;ri.uc'f
d^

magis -mirandum

videbatur,

eum

pC^ret, quo ^elus Reformationis introducend*

jumentum sic'tan.;n ut a mcd.co Avilam vcl.i posset quo

eum

S.

Tein

E.
m
sitim

'St^Tuuc'' cum pervenisset. ab eodcm niag.io ^dbus ! F.-anciscidcSaUedo, .ncgotium mu Ito fuudatiouis cum dolorc inteUexit 5"-^'=
n dete.-ius
rcliquerat.

commorando

quo novn

Tcre'

siaTKr liffoma'
tioni ohhtaculo.

mutatum ab

eo,

quo 'Pse

Nam

ouam paulaUm

S.

Commissarium
iUe.

r:;=1iaul'=;ma<pia,advenic.expcctabat.
levasset,

Qucm

quod

s.nc

l.cen la

increpans;
ipse

pro pcEnilenUa

febr

^^ ^^SS^tr^S' ef aab.rcret, atque mm. .a a . ^^^^^^^^^ aciie .p uden a "f '^'*1 ',^,^,1ta ^i,am humana p
;

^^^^^^ ^^^ ^: ^i.aque poUus .-P.monast atque in proprio

^J^",''.

rep
r

iri,

atqueintaU domo cuiusdam devoU

duxisset,

prsd.xi exacte atque sine ha^sitaUone rcligiosum aeta e fuit, Dignun. sane admiralione p,-*dicUone, male sc robustum vix prolala Sancli valetud.ne febrici.a,-e atque ita

mansurum, usqucquo

eum

inde

sanum

'-^^ ^^.^^ebal "jPjieabanl. ^.nam^

occupandam, quam

nova fui
ve ut dn -

habere c<Bpisse,
amci, a.ei,
lcrel

P/J^^^^^^^carinclitarum Discalcealarum, ''=^^'''^'^^';* nuUo proventuum iian, pertentare. ,h " iidem episcopi

^^cimim ^ppidum^ uo^va-ri Ul inui^iuui u.i." ut pr^gredi uUra spmibiaem apud aniicum quemdam Untlc
rcliclus,

"^i,Pil'.

Tu'rbaverant

^;^^,,,

lualem

G (lum religiosus advenissel. Tunc vclut cendum eum ad conventum cum acce.lcDlc prjediclo renovari miraculum, rectc valere, atque rclisioso slatim Fr. Gasparus
cessante
febri,

usque lamdiu aegrolus permansil, missus ad rcduquidam a S. Petro

^"''^""tSSc"' iaCb^i.. argumenus PCi^'''''^'^ in,,,orlunos


,,,

^f^^ ^X^^^^^^^ Nec minus


se ge-

integris

viribus

sequi

eumdem
visus

pereaffligerenoncessabant.
,92

versus

convenUim, cunctis admirantibus, Fratribus narrare, ut ruittibirem gestam cicteris obedientiae perfectionem discnminis sui exemplo,
inculcaret. ac studium fidelius extrema quoIntcrcaS. IVtrus dc Alcanlara ne torpeicolio in cjusser que vitffi Deo sacnUcans, dcbiUs, ad vicina locatransivitio viderctur; Ucet -praedicationc ..n pccnitcnUffi iJio=u.^u....- atque bat uM piunuius bat, ubi pturimos converUt; usquead viam virtutis convert.l; administralionc adminislratione rcverli :o^nnio oA rriiivpntiim re^^rU moibo iugravescente, ad convcntum

perspectis S Quibus o,iiibus

^,i^_

rcmoveat.

^^^^^_

agnoscens. bolicas astuUas


bat, ut sibi

Deum

aidc

im .um
'

daf,

quti plniis <a

spiritum .romovendi. '";f''-^,i^ opus atque diviiu-c glor.a; ^^^^^ d.v.nam ,. Cui sane desidcrio ^" id imprimis '"""^^^^''''^V " atq" "'=S' " opinioncn e lecto ==S fue-

ef

^f^^
f

nitrttcm recufie

rant.

quo

lulem pcr qucmdam co-erctur Transeundo aulem iicr ad do,num .?^'.!.l ,H..nm diverUt addo,num cujusdam taibelTran' dictum. ^ 1..,^..... d 'qu. pluri.num rcUgios. muucns, aevoia; mulicris. mia;

pagum

rr
senUs

^s

^^evi visus '^^ uii. fervore pert,aciarL f.cqcn , . ^"^" contradicUonum '"'"""i^a capita r ^' '^^'^^, Imere. eva.igcUca.n .^f adire. '^" ad.re. ,-" basim esse baMn, es^e. ,. p,-a>cipuam """XJonu.u pra^cipuam .cUg.onu paupertalcm ''^'^''1""^^ P op.ua,-.: ^^^^.,..^ ,ar PauP^^^f^. divinis consiliis

macno

Xs

"-

^'

nec^ divUiai

dalum favebal. lUc tluni lanUsper quieU atquc futurai a:ternitale vitm brcvitate,
-,

de prs-

conclualtissimum sermonem insUtuens, tandem Joanna, Deus Ubi abunSoror sil diccndo muUori nos quifacis danter reddat, qua; pro amore ejus ideo quia uUerius invicem non vidcbimus
;

inspiraUonis ''n'" ;, Tcresiam nova; f" '^^^""^ l,tc, 8. ^e instituti animo fovere. Cuius et.am commen-

^^ " propositum

constanUa

s'""^ cxcellcnUam dcbitis praicon..s aadice,^1 ad rationes. qua. alias


dabat.
inter

^^^^^

dem

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


novi paupertatis ac fonvincondos adversarios ul nolabiles exprcssit clironista A nmnasUTii, has rcdundare in rcmpunuod videlicet detrimcntum
;

749
AUCT0B8
P.

Uicam

potcsl,

si

apud

se

fovcat

Parll.enoncm

tatem reditus, et D. Francisci de Salzodo coramoratio; quae prater consuotudincm eum tunc Avilee detinebat. Qugr omnia facile cunctis persuadebant, diviniE pnividcnliie ordincra cuncla ad intcnli operis

PB-

L.VCnBNTIO.

nuoildam Viryinum
facullalibns,

reclusarum, quae spretis


laborc necessaria
;

manuum

mundi sus vita;


salute

ac suslcntalioni
tionibus

procuraverint

die noctuque ora-

pcrfcctionem coiligere. 194 llinc intelleclo Tcrosise adventu, S. Pctrus Novo trus confestim illam in monasterio Incarnalionis adire,
ibique suadere, ut superionim iiccntiam impctret, manendi apud afOncm tegrotum, dum proximorum
solatio

zelc S. Pefjui opu$

promovet,

pro populo,

pro

lotius

mundi

Quod damnum scquetur, si anud Deum institerint? excitalae, in aliffi anims a Deo insarum excmplo faseculo renunciando, cjusdem

dcstituebatur. Sic enim

turbationem

ali-

nore iuventutis atquc hostias perfecmulatui se intcgras dicare, mactare per poenilentiae sacrilicia tas in ara c.-ucis
Pleeerint?Ouidutililatis, aut

quani imminentcmex publicalione diplomatis poacfetorisque rebus molius declinaluram, tificii, provisuram prudcnler asscrecommodius agendis
bat.

commodi

scutcnl..s

Civium

dcccdet,

si

prsdict

virginesni.ll.as

Pr^torca licentiam novae fundationis a proprio prEelato prius petcndam.ul paci alque urbanitati
satisfacerot,
rite
ciali licet

concupiscentcs, voluntar.s bonaaut possessiones


i-at.o-

episcopo commissa

foret.

Ilis

naunertatiseipsassubmiscrint?llis aliisque de Alcantara p,-oduct.s, omnibus fervore S. Petri ac.l.us in sententiam ejus nes propc supcrali, magna admirat.one plur.mn ?r!ansL non sine episcopum pan hum.l.videbantur. Deinde apud paupcrspiritus ^clo, eamdem tatc ac apostolici ut novse causan. cg.t. Adeo tatis ac fundationis efficac.ss.m.s ulilitatis cultus divini, publica;que ad pr.orcm prailalo pe.-s..asis, facile R motivis pio

S.

Tercsia observatis,

nequaqnam a

provinsine

obtinerc potuit, ut monasterium redditibus certis fundarc permitleret.

novum

Meo

collata

cum

S. Pelro difficultate

diplomatis clausulam

di-

vinadispositioneinsertam de monastcrio episcopo cidem sine subjicicndo, mire extollebant atque

mora insinuare non negligebant.

Ipse vero beni-

scntentiam

(in

qua

vacillarc videbalur) cfficac.us

promissione.opportuno reduceret; facta desupcr affuturum. ll.nc art tempore operi sc omni conatu eamciue .nqu.clam con-

sua protegne annuere, cE licentiam ccrto cum de Alcantara ctione promittere; cum S. Petrus ipsi episcopo fundationis fructus copiosos, atque certioresque pr;enunliaret. Unde audito
gratos
episcopi consensu, aliqui
ulterius studebant
et
S, Petri

obslinatiores

imiiedire

ad

oumdem

rogrcssum,

D Guiomaram
sola.-i,

transferri,

uadere

favore conQrmare; atquc in ccepto operis an.m. su. qu.et p.-o majori timen ut

,dum diploma pontificium


suo lempore
revocanda.

Roma

ab ipsa sanaaTcres.a exlra civitatom secederet, Cui illa pro.npt.ss.me

^m^^^^^l
,qua3

effineceelerosex Magislratu ratiortum suarum oporis exocutionem prorsus adducerel. cacia ad vcrsasunt omnia AtDeo favente, ilain conlrarium vota, qu adversa opori reddere

ut

paucorum

quorumdam
favendo

sugillationes

procuraverant,

eidera

ZcuTa

domus Avila cgreditur. cura.n rel.nquens Ma .* a parabalur) novo monasterio Alcantara .nter fundaS. Petrus de

pro

obitum servi insurgebant. tra sanctam Matrem

majorem ardorem ostendoront otiam post Doi Petri, cum novse persecutionesconVir
vl rat--r ilUu$

Pace quam petras, i-r.mam dementales nov* Reformationis

negotio 195lgiturtam indcfosso studio huic


sine

Sverat, ut alibi rctulimus. Sic Ma.ris Tcrcs.a. ado e Rerormationem S. ''^"^^"'\^' vens, admirationi erat

itaque ins.gn.

promo^

ut sanclus lunc maxime incubuit. eegritudino atquo debiauxilio vix eidem prs Dei moncndo, con; dum litate sufficere exislimaretur

speciaU

Hrforntntiontx
tli
t

queat.

'IJ^f

sulendo atque

omnium

retorsiones in

suam

ipsius

conscientiam

suscipiendo,

cuncta
inilia

impedimenta
promoverontur.

amoveret, quo fundationis

Lr dcSSo^ i?:^r==:
Ipta Ttresia

UndesatisingenueP.

Ribera, caetoriqae vit san-

B. Patrem ctjeMatris Teresire scriptores,

nromotorem
cclebrando,
Qnnt

et
aliis

coadjutorem su.-e posnon improprie persuadcre

tamquam Relormahoms

r^
S

cumdem Patem

raPetrum de Alcantara aliqua Matrem sicut S. Tcresiam ejusdem,


S.
S. Teretioe ccwn-

appellari debere.

196

AMam adveni(.

S exorabatque
u

grat.as Deo Reddebal quotidie immensas sui progressus, procuranle Tcresia quod operis tam fttlic.ter succcdercnt, Petro de Alcantara, pro largitatem inslantius divinam

,entlat.

nf ffi-

tiuam i>aupeitatis

formam
"""

mutare

dem

atquc salutcquo inf.rma valcU.dinc


reliquis

eIlle

"T Tnt aul eadem


fuerat.
,

destinata "ovo monasterio domo, quK pro Alcantai-a Unde scep.us h.c

ficicnte

vila

pcrf.cicnd.s
illam,
D.
in

sufficerct.

."!'(,

ve

dilise..tius

domum
occasione

bi

monastenum
dc
Oballe
(qu=e

visitatus pro absentia

is, mal """'..t^" exciusdem jLfirbente; ca*" juslevamon ct elusum se agnovit, ""'""^J' picbat. Nec ^^"\^":;'' " Roma, ma p d.pioma pontif.cium ;. cum eodem tempore ct pe

-f

"^
1

,ristior,

de i-nabatur,

Joann.s

'."s

SrmTi nvis

rc,

Sanctam

omnibus

pe -

agc-nl occurrcbant) caetensque n.ans.o...bus hucndonue loca officinis qu. Huo %-'.neccssariis
consoK.t.onc af Virum .najor. eranl co sanctum tugur.um Bcrcpra^scntantcm inlus ciebant .s.ui r ebl^t sibi imitationc cxprimi.

d.st,.adjuvare, .di^Ponendo

mon Lrio

etsanctamTeresiaraToleto

Av.lam

^^

'^"-"'^^S^nll^oUr". mconcuromma opporlunc ad ncooi" auam Brcve tr.s^ qua,^^ sanct.


i

re~n.ieSpiriruP.cnus, Undt quoaa


magno
'"
ac

ad S. Teresiam

admonuit,

ne

umquam
muta,.et

rcrent,

tam adventus

^^^^^

'' fundationis, atquc 'P*'"^;ipsa S. Tcresia nec

ipsam affin.s Lt,.a monastcrium


pra^tcr

."P^^lZuZlm^ 'f'''^
S""'

^^oplarc polerat, "lenlu


,a iUa

^'^'"'[l'"";'^^^, atque n.Tuo instituto propriam '''itmirr

formam

habitare ei licebat. His

};!- acceueua

domo

.rm

c se

debere divina voluntas

cxprcsse

'rc^^^^^^^^^^ y

in civi-

""
AUCTOBE
P. FB-

ALCANTARA CONFESSOBIS. VITA S PETRI DE


,

g.lkUBRNTlO.

f,,;nis -.on ab eodcm co" adibat, c,e,ia majori rcficcbalu, Accc aSe Eu barislia, sacramcnl.s v,rg.ncs It quoquc quatuor iU "' Petrus tamquam '""^"'~

judicaret neKOlio rcrormalionis nego


^^^^^.

scd etiam
;

ubi

^^

^^,^,^.

quo p ,,,^

M^q^
^

^^
J_.^^^^,

'

.^^i ^,,,erii
.

hujus Sanctac,
,it.

s.b. jure

J>^

^^,,,.
rite

sancla'

Matri

U.

primitias '''erf =11 niia^. Rcrormationis


[;lra'utem

virtutcm

D.

^^'^^^^^^

f ^f '^

,99 is omnibus Alcantara viUe sibi

dispositis

b.

Petrus de o-mm p^ria.

Oncm

instarc prssentiens, ad

"";"''""

u.ndabat,

quan.

instituto

suo

prydiccns, mcntum icc.u. in p.d.cta ramilia.ius colloquium ad virgo, atque .n ^'^" vocarc Paruit dcvota Viroconrcssa,suppl.cav.tscsacr. clesiasanclo ut <1"0'" an.rao raccre prfficibns parlicipcm .d nunc diu rucrat n.cddala, .-ationc incunda
allalu.-am
_ ;

'^J'Z''l^2magnum en. volu.t .n ac

contubernium redire prius rcligiosorum suornm ne quid^^^^^.^^.^ ^^^^^ ^^,,^ discedcre. Ouarc Matns Teresi ncgot.o ._^ Berormationis S. postremo ep.scopum in rclinqueret
.^^^^^^^
f^^.,.i,
;

-
s.

a,

.,0-

<r.

eonslantia confirmare,

devot.s v.ginibus

^aim
^^

cum

inslitutiice

commcndare,

vitx-

^^^_

^^^^^ spiritualcm cu.am novi .uonaslcrii approbatione sedulo injungcre, D. Gon-

cwctius P"'"^''^'. inspi.-ante nomino


Ipia intuctur
SS. Franrisram
ct

jt

97Deinde

ad

^""'''

Alcanta,-a, ct S Pelrus dc

'^''^'"''rrcl mcn s dum "^'^!

f IP"

Aranda, ut in omnibus S. Tcrcsia; a.lesset, dcnique ommbus ult.confldeutius committcc ; dicere, novissima labon.m ejus Avda>
^alo dc

^,^

vale

Antonium

quodam
^ecrc
ciscun.
nislcria

B. Pelro in <a-

cxccssu sursum '^P'"-'^"";; ^^,,^. ass.stcntes, P"-' ^ '^'" sibi sanctos

"^^^

fuere,

Qu*

porro

cum

sancta

Tcresia

privato

cn/icioaMw(cJitei.

diaconi,

a.que

A;'on...m

sub-imcon [
hos

oslicmo illo congrcssu tractata ruerc, con^^ ^.4^^^^.^^. ^^^^^ ^^^.^.^ ^^^^^^.^,,^ , ,in.
i_^^^^

cxl.ibcrc.

Ncc .dco

.n .f"'''"/"'^';';'^':

sed ad

participationcm

sanct.ss.ms

ani.>'>,l"b>lo. pcrarc; ut intcrno

juo;!"";
rta.n
insolit.

quamvis ^^^^^^
^^

S.

Petrus dc Alcantara sc ultra rauobllgalionis

.^^.^^
.^^^^

Rerormationis scmper ruturum sus onus cx tam


totun.

lacrymas,

communicaret.

f^J^^^^Z,
ESec
auiii
vi.
_

rerventi

charitate

(qua negotium

haclcnus

f
?uil

at usque

ac a ;. nTJlius intcr
Erat

sanct^ Teresi^ ab eadem observalus sleria porrignndo. duos iHos sanclos approximare
(lum

sorvus Dci

aggravari in futurum, E prnmoverel) non incrcmcnto ostcnderet. Tcstimonia eliam doloi-is verba ex scriptis ejus hujus veritatis ipsa Sanctae

parum

producenda
nrincipio
B

sic

habent in cap. xxxvi ejus


fuil,

Vila?

sibi

ad altare revertecelebrante statim ministranles


bantur

autem uterque vestibus Sacramentum indutus/qui dum S. Pelrus bus flectendo, cum ipso genua radebat, reverenter

sacr.s fulgen-

llle

qui

omnia operatus

est

et

Ouam quidem summam


in
scriptis
fuit,

gratiam,

licet pras

advenisset, non possemintelnisi in tali occasione quomodo ficri haecpotuissenl; quia parum ligere, cxist.mo temporis bic mansit Vir sanclus, nec paulo dies, quamvis infii-mus; et

quod

ultra octo

Umore' confessarii.
ni
ut

suis

referre

om.se-

post,

dealiis coufessa

aut ne exinde majo:

qua^reret rem existimalionem

tamen d.sponente

ad ad se Dominus vocavit. Rt videtur fuissc servatus, boc tantum a divina benignitate .iegotiofinemimponcret;quiaalongo tempore,

eum

ut

quodam colloqmo cum Deo post aliquol annos in visionem cordatis eamdom doctis atque
viris

id est ut existimo, a

duobusannis male habebat.


_

Teresia

inter

c^tera

S.

Petri^ de

Alcantara

merila

alque

mirabilia,

distinctius enarravit.

Ex

Pnmum Tere-

quo ad posteritatis memoriara cutum pevveiiisse intelligimus. dcvotas Persolutis Deo graliis, Pelrus ad

lam insigne mira-

Cornm. praf., n. 18.) ad hrairum 200 Redeundum jam erat S. Petio quod Reformation.s a S. tesuorum consortium, crunbus zelus interruperat. Inde
Sic illa

iConf.

^^.^

^ ^ p^^

^^^^

resia

intent*

vacillans,

tianm Hcforma- il\as tioni* monaate- ubi


rium.

virgines. in

quodam

sacello orautes accessit;


invilatas,

impositus Avila exire, alque conventus ci.-cum.re cuprincipales sui insLiluti primum Pedrosum, primas sumpsit. Itaque

jumcnlo

larum

ad

spirituaie

colloquium

menles
sui

Mncerius aperii-e inviccm, nibil Teresia habere admonobat. Hinc S.


raliones
Isabella^

inier se celatum
inst.tuti

convcntus dein ad cffiteros ordine disciplina, approbata religiosorum ut

iter

d.r.gert

tamquam

explicarc

baec Teres.ae

con-

sorlii sui

rogare,

eamque desiderium ac fidem promittere, Deo ut conjunctis orationibus a saltem

ultimam palerni alTectus benefiliis obedientibus dum boc loco instidictionem impertirel. Inde ^ describenda commod.us ocluli eius observantia
currai, vitje

apud formam (quam tunc vigentem)


invenit,

impcdimentum, quod impetrarc studeient unicum quamcilius rcmover.. Cosibi a palruo obstabat, Isabellae spignovit tuiic S. Teresia altissimum
rilum,
ei

suos B

Pater

brevibus
spiritus

priestare lineis
corpo.-a,

non pigebit. Omnibus

unus

mam

Pctro de Alcantara commendans, quamplurinium obslrictam se fatebalur ; quod

quem

S.

tam insigucm virtulem iudagasset, cujus compensarei. q.iaM.cumque quamcumque etiam expcctationem compensarel. coUoquiun. unusquisque ad sua reverlitur, Post Petrus de Alcantara mora. impatiens, licet S.
co.iveniret. paacis diebus intcrjectis S. Te.-esiam initium faccret; induexhonando ut fundationis

socictas

trabentibus similia, sustenlabat; necessicurabat, quae mort.s coelo alfixa vix ea qjKBdam durior, tatcm excludercnt. Hinc lectus ul aut sarmonla, vili slragulo coopertse, tabul^

amdum mens

nuda bumus. """^''^''""^"

Alii, ^^'''

detmebat cum ^?^ ""^^^PP"^^^ 'j, ,. lum mstar ^^<^"^;^^ ^^^^^^^^^^^ Ipsas v.giUas a^Pernm. d^^^^j^J"

.n Odeo quos oralionis fcrvor '^; ""Ij^.ret ibidem vigi

p.tere.

^^f

dum ^omnum
niare non

excut en

f
^

,^5

ji,a-

^,^
aut iaindi-

ceiuioquatuormasvirgines,quasilleconquisierat,
illius Monasterii, in et ad.undo i>ossessionem novi

tormen
nnn.s cabat

um

^'f;^''^'^^^^^^^^^^^
.^^^^^^^,^^"
'

quo jam tamquam


cui

p.-ivata

domo commo.-abatur;

fer.'e.s

aut

^^;.,

.^. ';"^^^^^^^^^^^^^^

seipsos,

etiam faclo dies sancli Bartholom^i decretus episcopum, atque fuil. Convenit quociue diligenter
pro oblinenda ultima licenlia tanla de S. Te.esis virlut^ cidem narravit, ut alloquendi eam occa-

cc^lesles

m.l.tes

quam
stere

contra inimicos

infraclus h.c r.gor,

sionemp.-sbuerit.Exin vero devotus pra>lalus tam scrio prudenliam, alquc sanctitat^m S. Teiesiae mentc et alYectu concepit, ut non modo valde rationabilem S. Pelri zclum in promovendo hoc

^^"^^P incisionibus ""' necessum erat *1^^ .j^^^i^at quimsp. cxactius jam marc.da curarenl 4
neqmret.
occult.s "^cc

^^^^""y^^^^^irum adeo '^" ^ '^^^ resif^"^f ut ^ ^^,^ eadem ^^^J^^^

ch.rurg.s,

dem

veris Dei

scrvis secreta, qua;


;

i-^^^.^
^^

bant. hominibus pandere

scd

numau
^^^^^^^^^

DIE DEGIMANONA OCTOBRIS.


suadcbat casligatione rationabili corpus in serviiniqiia carnificina tulem rCfligiTe, non animam manibus expellere. Jlinc cum viUe hupropriis
religiosos morbis graiusmcKli austeritas plurimos afnigerct, procurandum fuit, ut in comviuribus
sibi servicntibus, saepius mirabili

751

modo \\Ue

ali-

AUCTOBE
P.

meiita sub.ninislravit.

Nam

sicut

quotidianus vi-

fr.

ctus tcnuis herbas et legumina insipida ministra-

'-AunENTio.

bat; sic parcilas

earum prsecipue rerum,


maxirae
tcmpo.'is
nccessariie

non raro pcnuriam gencrabat quie ad famem arcendam

modis

iocis

paupertalis remedia exhibebantur.

valetudinaria instituerculur, ubi pro ac necessitatis modo, segrotanlibus

videbanlur. Hinc inlerdura inciemcntia inclusis, ut quaestuare non


pielas prieler

Ibi

vero

quorumdam

possent; foris dcvotorum

humanara
panes
(qui

laxamentum sugtenorior complexio austeritatum maxime incomparabilis Magislri gerebat, lunc Alcantara adhuc in cxlremo vitee ac Patris Pclri dc exemplum, velut aculeus ad persevecolluclantis
rigur rantiam exstimuUibat, ne remitterenl. Idem obscrvabatur, cum quaestuandi gratia ad opforis paucioribus, qtije pida et loca missi exibanl \ ubi apponebantur contcnti, noctis majorem partem
in

spem,

victum

asportabat.

Interdum

paucis vix sutTicerent) mii'aculoso dies pro necessitate augebantur.


mitiuri
et

mudo

per aliquol
iiiiirmis

Inlerim
coelestis

alimento iudigcnlibus

apotheca

nutrimentum ac mcdicinam deprompsit. Contigisse id aliquando traditur in cunvenlu Rosarii,


ubi t.'ibus legrotis Fratribus panis coelestis, quem aedituus in altari invenerat, et famem expulit et

oratione

aut discipliua

transigcbant.

Interdiu

aegritudinem.
regali

Non

rainus

memoria digna

res

in

colloquiis ac scrmonibus

sacris

devolos ho.spites,

conventu Guadaiupo evenit; quo


ex conventu
S.

cum duo

ccelestia, hualiosque bcncfactores animando ad caducarum rerum contemptum, niana; vitiB ac emgic, elUcacius ipsa etiam vultus habitusque Nec illa sinc admiratione oranium persuadebant. non minus quam oculos feriebat; eo

religiosi

Joannis BaptistEC Viciosae,

ad quaerendum pro medicina parum mellis accessissent, cslerarius faeces tanlura superesse eisdem
cxcusando, ad Priorem remisit. Hic nc plane vacuos dimitteret, qualecumque fuerit,
bet; sicque
dari
eis ju(in

conscieiitias,

quod

homincs

quasi

scmiraortuos

aspicientcs,
legere,

cum

rcdiisset ceelerarius

accuratius vix laciniis se B observabant totos pedes inter spinas atque tribulos laniare, aul abdcnique vix pclle ct ossibus cohaerere; toUjs obristinentiie frigorisque aigore interdum
gescere.

faeccs scrvabantur)

quo plcnum mcUe oplimo invenlum, K


vas

ex quo ipse
perlatis

miraculura proclamare, et religiosis

proferrc liberalius posset.


raerito

Quod cum

religiosae

pau-

omnes

adscribcrent,

constituunt

Penetrabant

haec

altius

in

multorum

animos, simulque

cum

propriarum
dius

culparum

conscicntiam,
:

compassionis teneritudine atque rigi-

imposterum quaecumque Franciscaiii F.-atres petiissent, prompte in illo ccenobio concedendum, alque adhuc vas ipsum, in miraculi memoriam
servari rcfertur.
ritatis

examen revocabant

nam
,

si

viri innoxii,

et

Non

displiceal hic

magme

autho-

adeo severe seipsos mortis studio plane addicti vidcbantur ; quid sibi timendura foret, castigare vitiorura mqui crirainibus graves occasionibus
ha^rebant, unusquisque maturius deliberabat. religiosas 201 Hic igitur fructus notabilis erat singulos ad viUe sanex qua sicut
S.

testimonium, pru paupertalis


provincia;
saiicti
ille

stricliuri

ob-

servantia,

Josephi

expressius

adscribere, quod cclebris

Franciscus Gonzaga,

Franciscani Ordinis et gencalis, el sciptor, et couv. 6 Mantuie episcopus in chronicis suis part. 3,
1)37, ubi de fundalione convenlus de Arenis pag. husicait: Quisquis ille fuerit, qui apertisoculis
I)

d.rr"

Petri familia^,

instruxerat ctioris disciplinam privatim

ita

orancs

tum salutaribus ad sfficularium mores corrigendos, extra claustra commercio praiccptis, tum rariori pro spirietfecerat. Nemini enira nisi
admirandos
tuali aliquo

jus provinciae pauperlatcm

contemplatus
apologi

fuerit,

vivcndiquc modura aullo pacto exislimabit nos


dcscri-

fabulas ad

horum conventuum

proximi beneQcio, aut Fratrum necessidomos adire permittate subvcnicnda, s^cularium hoc per obcdientiam pnecipiebatur,
tebat Et

ptiones attexere,

dum

hujusmodi eveiilus in me-

ffnl
n
s pe

dium adducimus. 203 Quemadmodura


patriai'cha;
illius

in

cum

admonebat

cautius,

corrumpercnt;

nam

ne religiosam conversalionem sfficulares iili (ut aicbat San-

tionc

prima religionis fundaFrancisco Deus duodecira

J.^^^^^. Mi,,,^^1

a catena,

socios adjunxit,

austeriUites aut devota exercitia, ctus) non vident itaque C quibus religiosi inlra claustra exercentur sunt, ut odore bon verbis et operibus instrucndi moribus corrigantur conversationis in viU et Addebat insuper tamquam optiproficiant.
;

qui spirilui ejusdem conforraes, Evangelicam doctrinam apostolicie viUe exemplo haud secus K per universum urbem disseminarent
;

in antiquai

disciplinae

restauratione,
alios

nus

B.

Pelro

de Alcantara

idem Domiduodecim viros


;

providit spiritu et virtutc fcrventcs

qui ex diver-

atque

praescntiam, raum remediura Dei apta similitudine loco servandam


Filii

quam

in

omm
:

declarabat

estote

qui imitatores piscium in mari,


ct

m
'

er

lerapestates

cxtra commotiones undarum non


;

ejusdem adscnpti sis re-ionibusevocati,Societati pielatem doctrina et excmpio Discalcealorum atque r.gante plantante dilaiarent; vincam hanc d.spares apostolico, cui postea haud
,

eodem
vil^e

Viro

aquam
se

fugere intentant
Sic

sed pot.us

a<l P;-^^ >"^^

r.lii

succederent.

Primus
sancti

eum

.eculus fu.t

recipiunt.

vos intcr rumorcs et

st rep.tus

exeuntem

hominum
Et
si

iramergite vos divin^ diabolica forte suggestione


rai)i

mlerdum

.^"^7^'^^;!^ extra

Milcl

vos metipsos

sima

quosdam porticus per quacumque tcmpestate, quam

=^''^^ncU^^^^ sentiatis; recurritc vulncra, tamquam salutares Salvatoris nostri secur a nobis palentia, ubi

ex provincia prima habitus susce^^^^^^^^^^ a Catena, qui a po uit pcenitus .m.tar. s.lu p Magistrum suum tnbu t u^ Dcus v.rlalem Taratamquc huic fervori pcemtcnti^ progrcssu singularc brcvi tcraporis virtutes qua umnesque Magistr.

Gabnel.s, trater

s.-ecular.um cun-

vos sathanas p leversationcm concitare contra fm^^ vestri ^"^16 expcd.t.u rit, tranquilli animi d'^cipul. quot d e Viri mini. Qu\bus omnibus B. ad cum perfectioms eruditi, brevi f'^^^.^^'l'l plnrira.s ub.que nerunt ut sanctiUitis opinionera nu alio loco annotabi instillarent, queraadraodura
famulis 202 Nec decrat interea domi

exemplar evaserit. cunsuctudmc cullegerat, ad ex familiari ejusdcm pr;ecipue cx o xpriraeret. Quod nimirum

vivum

Iliituit,

cum

illura B. Pater

ad jacienda fundamenta
^^^^.^^^^^

provinci^sanctiJoscphicomiten.a.to

^emiaUiu^ rr lcu fuit 204 Secundus socius sancl.taus fragranlissiinae lusitanus qui odore sa.cuIo et pa ri^e iUcctus. ct

Tp
r

^"'"^"fa .cr^is

su.s provi-

rcnuntians.

"Witepcnu. ""'""
"iLTo

1-.-

Dommu

dure divina liberalilas;

A,.m dum

cnnnlft sponle

aC SlUaiOSse ac stud.o.e

religionis ac pietati. Ib Araabat singulanter hi elegit. tu adh^rere

trde

Aicantara eidcra raagno

"'nulrttt.

752
AUCTOBB
r.

VITA
ardenlem pro
nrospora,
one'

8.

CONFKSSORIS. PETKI DE ALCANTARA


salule

Paler
!

animarum

zclum

immereens, videbatur
socium describcre, lacrvmarum torrentes

Fr.

zelo

^gidium b. animarum

P. Francisci

.Tstuans,

in

FB.

nm
r

quam advcrsa

valelud.ne in
,

prorumpebat

IrequenUus.

^r

^ecatorl

studiose intendebat

Ua

o.cupationibus pra^ferens. Slllis quiluscumque q"="""^^ horamillevtasexpo-

Hceo ts^

lil"'''

peccatorem ad cre ve.lo, ut a.iquem purissimus anima et verteret Erat vir


ccntia pretium augebat.

Deum eon
corpore,

Africam transfretandi licenUa, ut liinc obtenta in conuuutatione rcdimerot in lUnere canlivum sua opprobria mulla ubique suslulit a Hi!;naUm versus
;

Fratribus,

qui

cai^tum

menle

existimabant.

At

:^!:::UniprudLia;quibuscoUm^.aH,nSpe eum '"-'-^j;^ connU circumvo.itabant atque tres fLniliarUer il^';/='";'".''" ^^^^; bantur. Cuu> aliqnando ' sub arbore "^'''^>;'.^^ ; ."^'^; fame confeclus .f^J meruit sibi (\e.ut in orationc recurrens,

"

Mui

splendor cellam ejus adeo nocte quadam ca*lcstis ul flamma corruscans dorilluminare visus fuit, Fratribus viderelur, milorium totum corripuisse amore divino ardcbat. Inde duni cor viri intus in conspeclu Alg<M-i audivit transiens in Africara, redi Calpen ; quod eiiim Deus Fr. Joa.ines,

vocem
vult

consolcris. Et statim esl hoc, ul ibi

vento in

favorera verso,

brcvi

hnl
in

In

cxtremo vilx

gravissiniis

dolonbub ac

means,

ibi

fadici

ad priedictum portum reex bac vita Iransilu divinu' pro-

i-n iiati

insignis patienU|D vexatus. coronan.


dic

missionis fidcra exolvit

anno 1560. Ejus singula-

ultinio claud^^^^^^^^^^^ an^ 5b3 V.ciosa- sepuUu. fu Bapli.t.e S. Joannis vencrab. Fi. Al est 90^ Tertio loco ponendus

Sit,

quam

Mater Teresia faciens ia rcra raentionem sancla amor dc Dios cui Ululus est, Conccpios de libro, amoris diviiii super Cantarcs {Concepfus
sobre los
Canticnra cantic&rvmj, in cap. in sic (qucm oitUrac notcmporibus cognovi quemdam

ait

Lerena.

de quo aliquotics piron^u.s de Lerona, proGquomodo cx Ualia in Uispaniam rm^. nAlcantara sc con,unj;ens, dc ciscens ac S. Petro omni virtutis sludio, ac
luit admiolaboravit. In abstinentia R favenleLMatia

ment.onem

Hisce

.)

.,

stis)

tantaj cbarilaUs zelo a

mulUs
lavcrit,

lacrvmis facultatera impctrarc

Deo motum, ul cum non dubi-

oius

vcsligia

prcmerc"

..

aspcrilatc rabiUs, \n vitaCum studio vigilantissimus.

lcrribilis,

in

orat.on.s
lucta-

da-momis

sasi^c

batur

visibiliter,

dum eum
de

xabanlque
liabebat

corporalitcr,

persequebanlur quibus tam certam

ve-

.,

quasibi liceret pro liberandis a servilute E Ule mecum aUis,seii)Sum in servum comraulare. erat enim ex sancU F. PcUi de ; convcrsatus est imFratribus Discalceatis, IgUur post
Alcantara

viclorium,

quam UU

insultand. jactabant


.,

UccnUam obtiportunas instanlias a suo generaU leucis Algerio vicinus nuif, cumquc quatuor
es^et

licentiam; adeo ut

incusso eisdem

Umore,

tol.es

pi-a?sumc.-ent. fu-ercnt, quotics ei seofferi-e

Animo

perquo pro sui boni desiderii exccuUone revocavil et aeterno gebat, DonUnus illum ad se

prudentiffi. Ilinc B. Pecrat intrepido ct invict^e et novitiorum magislrum, irus guardianum elegit custodem, atque funinde deniloi-cm, et taiidem .loannis Baptisl in regno provincia^ sancti

>.

saecuU prupraimio condecoravit eura. Plures exisUmabant et incdentes intentuni lale vaiium

,)

ptum

..

datorem

insignium bortum plantaValenli^. In ea virorum ad posteros transqui virtutum fruclus eliam vit
misit, et

..

nequ.mus asseqm somnio idipsum emcacia tali aUquando coelum ingredi mereafax.t Deus, ut mur, cupieules raaxinie
907 Nec inferior
sociis
in

siquidera non ita nos vcro sic opinaraur vit* diligiraus, in boc etiara Dorainum nostrura
:

araore divino

p.-o-

lam

Vicios^ reversus, et vitara agens, jam Angelicis ac coelcsUsupcr bominem videbatur. donis plenus, inler superos agere

ad

adbuc conventum

florescunt. Ante

morlem

in Caslel-

a^stiniandus

Ven.

l'r.

Frana,cu.a

bus instar Poslcade morlisbora cceIUus admonitus, ad nudus anipaU-iarcba; sui Francisci, in terra

Fr I

isc

Galisteo,

vir

solids

virtutis,

e.e- cai.u.

va^sS
Tam
S f

vere Aposto.tcs. us, mlei. c.>aritatisque pra.dilos crat. ut gu.^ribus dotibus a ea.lo
cordia.iter

mam
Joannes dn
dovdUi,

suam

in

sinum Abraba}

fcelititer

deposuit

Pelro de .\.cantara in ipso cognot nnia in'.e.icam prudcnliam

aman

mcrere-

anno 1566. ,. 200 Non indignus quarto .oco inter discipulos Cofvenerabilis Fr. Joanncs de S. Petri de Alcantara, ^ Cordovi.la, qui in ssculo cx uxore D.ium habmt; quem dcfuncla maliT, statim sccum ad conventum insUtutum Lorianee conduxit. Ibi paler religionis
suscipiens, fdium babitu

vit, in

1'"^"

Pei de

'

-^^.

"*''-'',,.

pauncrtatem strictissimam F ut mi^J^ ^^^^nie sludebat. annoplurimi hocvirtutis genere


serapbic.

serva-

ammabant virum ardores

indui curavit, ut Missis

inscrviret et virtutes discerel,

donec aetate matuquoque in religione, pietate ac sanctirior ipsc monia i.atrem a_^raularetur, ut ex cbronicis prov.
S. Josepbi apparel. IniUa hujus da^moncs infringcrc tenlabant, ubiquc eum borinseclando, rendis ululaUbus atque clamoribus socictate istorum cuculedila voce Egrcdcrc cUo a
:

fervoris i-eUgiosi

ad ejus "''^;.^';";;';;"^" Tcnerr.rao devoto atque


g^'"^"*^ P'"'"'^',^^^^^^

ancullu Kcginara

^^^^^^^^

^^^.^^^^

usque

sei-varc p.-omeruil.

Diem

^'l^.^^^^^ff '\ morlis sim ueus u,

cst in ^^,,^ quera assecutus ^m^^ , ^^. ^^^.^^^^^^ ccelo

\atorum(DiscaIcealossiccognominans}.QuameUara

vocem

ictibus

p<>rcutiendo

proculcando

alque

infirmar.a Uropesffi a reddidil. bepu tus '"'^'

^^^{^^^^
.

Malris Dei
^t

Pa-

feriendo, die noctuque contra servura Dei repetebanl, ut inquietum redderent. Quibustamen

suprad.cU trum Observantura


gloriosusapparuU. ._ ^^, ^^ 208 ^db^s.t .nsupe.- a^^^^^^
vir

post mortem

pei,,o

omnibus int..pide resistens, eUam gram constanUa animi, alque orationis telo in fugam sa,'pius verlebat. PoenitenUa^ dedilus imilari sanclum Patrem sludebat in eo, quod lertio vix die
legionem intecomederel, iciunarct rigorose septera S. P. Franeisci quartragesimas, diebus fesUs herbas tantum
cinere consporsas

de Alcanlara Man.an.. ^^^^^^^^, ,

-ifpho"*;"

profundiss.mffi
Iste

Manzanete.

"i.UaS provinu

Gabrielis professus, .^^^j.j^^ iqcu Lo^^^^^^.j^jjj

aUissima^ perfecUoras zeio rianae ngid.orem actuius


ct

_^

secessU; ^^^.^ ^^^^_

raptus mirabilcs,
singulares

manducaret. Exlasi prajclarus, rcvelaUones el divinos favores

Us

cxperiebalur.

Unde contemplationi

se

convenlum sub titulo b. construxit. Mox viri Joanms \eUisco .^" .j^j,^ gg submisit. obcdienUs Fratris Joanms ^^ ^^^.^ j-undaCum autem sanctus Pelrus inu ^.^^.

DIE DECmA.jSONA. OCTOBIUS.


Rcformationis
Gabriclis
tuisse sustentari;

753

tioni

daret,

commissarius
:

totius

numquam vinum

admisit, nisi

.\UCTORE
r.

inslitulus est

Alphonsus igitur a Manzancte, qui

nupcr Virum

sanclum in

provincia S

provincialcm habuerat, gavisus est

eumdem dcnuo

morbi rcmcdio adslriclus, illudquc ab accto, non scmcl sibi ejus vice pcr negligenliam porrecto, aul non disUngucbat, aut saltem se disUngravissimi

PR.

wbbe^tio.

agnoscere superiorem. Itaque ejus verbis ei exembrevi perplis animalus, ad fastigium pcrfectionis
vcnit, ct

qui

iiitcr

sancto Commissario dignus habitus cst, alios ad fundandam sancli Joannis Da-

ptislffi

custodiam mitlcretur, ct in qua postea secundus custos eligerctur. Elucebant in eo omnes


virlulcs in

gucre non manifcstabat. PaupcrlaUs amanUssimus erat, in advcrsis patienUssimus, ct in magnis provinciae suae calamitatibus semper serenus, semper hilaris et sempcr quictissimus. ConvcrsaUo ejus sanctitatcm in scbola BcaU Petri dc Alcanlara acquisitam ita redolcbat, ut cum loqucrctur qua-

schoia sancli

Petri

vcl

acquisitai

vel

dam

die ToIeU

cum

sancta Teresia de rcbus me-

prsecipuc inter alias cnitebat rcgina, illud mcnsura, cl mater c^terarum charitas, cnjus
roboratifi; sed

Uorcm provinciai su^ statum conccrncnUbus, ipsa devotum et simplex ejus colloquium ex Bcati Pelri
An sanconsortio haustum suspicala sciscitaretur familiaris fuisset? Cui ille : Patri aliquando
:

amorisin proximos signum notissimum fuit quod aliquando in Italiam proficisccns, cuni vidissct ho;

cto

minem miserum
tum,
imitatus, dolens

sibi

notum ad triremes damnaB.


illc

miscricordiam

Paulini

Nolani

episcopi

cUam Non solum utsubditus cidcm diu obedivi scd Quo socius pcr muUos annos adbagsi. cjus
;

latcri

uxorem cum liberis relialteri quissct. in ejus locum substitui ct po^nam charitatis prodebitam sibi postularet infligi. yuo misericorditer digio motus praefcctus remigem quod
oincio fundimisit rogavitquc Patrcm, ut saccUani

simos

casUsaudito sancta Rcformatrix, sciens non nisi oculos vultusquc modcstissimos umquam (quos Dci Petro placuissc, sublato ab oculis

amico

lexerat) velodixit:

Quarc non me prius dc hac re


facie detccta alloqui

monuisU, quo

tc

potuisscm

quanto cturus in triremi tanto tcmpore remancret, debcbat remigaturus. Vidil aliquando reusmancre

provincialaMultis igilur virtuUbus dccoratus. bis dignissime perfunctus est bis Romam tus muncrc
;

in

Ilispania

dominum gravibus
;

nagcllis

vehemen-

comUus in servum saevicntem unde mi.scrationc crupetiit, ul in humcros suos nagcllorum motus
ciatus

incre- E ex sancU Patris obcdicntia pro RcformaUonis mcnto se contuUt. Dcnique in ultimum morbum serena ct tranquilla facie, manibus cx

incidens,

commutarct.

Tandcm

orta

post

mortem
S.

more Fratrum Minorum


annn Domini 1600.

intra

habitum compositis.

custodia; Frasancli Petri gravissima in prajfatae


Ires persecutione,

transivit dormienti similis ad vigiUas cceU Beternas

itcrum in provinciam

Gabric-

Alconchcrii dives meritis lis rcdiit et in conventu cbaritate consummata, anno ci plenus dicrum in
Christi 1569 obdormivit in Domino.
alius sancti 209 Silcntio pra-tereundus non est Patcr Fratcr Antouius a Conceptionc, pgjj.jg socius,

^""^ Franciscus 211 Vcnerabilis P. et servus Dei Fr. l^^';^;;" auUcformaUoms de Melo Lusitanus inter primos
thoTcs,

socius

beaU

Petri

de Mcantara
S.

fuil

ob

Anmim

admirabilem
nuncupatus
:

virtutcm

vulgo

Fr.

Franciscus

concepiionc.

qucm
tatis

illustrissimus

Gonzaga

rcligiosissimum

et

humillimum,

picoriginc Lusitanum, ct provincise


illud

poenitcnUs ac sanctitaUs ejus pcrscusque perfcctionis verantia, cum ad vita^ nncm hora transitus a Deo ccrdcclaravit. De

imagincm

alumnum nominal Re enim vcra


fuit,

summ^
nov^

bumilitatis cjus indicium

quod pro Reformasc

tionisdilatationeRomam accedcns,

(Ucct

intcnlus extremurn tiorfaclus, amoribus scraphicis de siepc a sancto Anlonio punctum cxpeclabat; colloqui videeo familinritor

Padua visitatuscum
batur

custodiai prffifectus esset) cum directioni lubenler submisit, cti Petri de Alcanlara
et

aliisFratnbus sancura-

Patcr Fr. Antonu pietavit. Adeo autem beatus sibi i.erfcctam habcbat, ut cum tem et religioncm et fundanda culoca pro cxtruendis conventibus,
stodia
S.

cumdcm Commissarium

inslitui

sollicite

eUam monenU medico de


stabat)

cm priedixU vclut ipsc retuUt inGrmario, qm dcbebat horam, qua c vivis discedcre vits spaUo (quod reexiguo
;

rcspondit

Parum

scit

Dominatm

vcslra de

Joannis

Baplist.e

olTcrrontur in

rcguo

VaicntiiE,

mitteret tunc prsefatum

Antonmm cum
alteros

Donmius bac hora. qure Deo soli cras; moriar ncque hodie. ncquc et non vult, ut sit hoc puncto duodccima. Et in sed post triduum hora relictis s.gms rcddidisse perhibetur, animam Dco
nola
esl,

cum

vitcX

G Fr

(tamquam BartholomiEO a sancta Anna terras istas, ct priJosue et Caleb) ad explorandas ^"^^^"do^ ilUs df mos vit^ exemplaris odores in dispergenda. TandLm latiusque semina religionis fervore vixerat, ita eodcm sicut zclo animatus Patres bona apposUus est ad plenus in senectule cnne
-cius

beaUludinis anima^,

quam

gloria

susceperat. Cor-

ubi habetur mfirmana nus in ecclesia Zaraizexo, Joannis Bapti^U. atrum conventus S. po.t dcct.m Spiritus sancU scpultum,

V~
ui

et

saccllo

annos incorruptum quindecim alios in


Pulvis ex
''^^"'^'
,r

eadcm

Ucrum et invcntum rcp^^^^^^^ codcm stam muabil.a sepullura vana


;

post

opc
d.^

Palris -210 FuU 01 .ancti ...0.^, Anna, qui susctpio ,ama An,u,. FrukT Bartlioloniaeus a sancta
sancli

Odeli

21-2

i-i;^ Venerabihs

Vv H.

loinnes Joannes

dc m

Mbuqucrquc Joann
i\i

xt-

on^n^s to"' Gabrielis provinc.a habitu in .ns Unctu a supe.lonecdivino laici partos explcvit ordinem .eluctan. ascensuis ad sacc-dolii riorillus
;

ca^leris sociis

non

fui infcrior sanctitate

id
,

oque

'p M*querque.

Petro

de

Alcanlara carus

maximc ob sinutus

dere jnssus

max.Enuttebat tunc t'^n.po.'.s sa.^ o et nasccns ul^ mos sanctitalis .adios te\la custod.a sanct. Josepl... Patre Pet.-o de Alcantara so^ F.^atcr Ba.-thoIon..us d :,uan. eo lubentius sanctum .cra oir.cio, cppit .luoin ministeriatus A agnovera iaupertatiszelatorcm vigere phi "1. "t vc.um custodia receptus 110 itaque in nova P'^'' l"/. Patris sociun. in on.n.bus
fuisset.

tamen

^f'','"'' hu.n.l.lat.s in profundissima.

^^^^J'^^^^

tcmplationis et rigidissim^
tione. Cibus
ei

adeo

'''"TTZZin. exiguus eral, "


'"J '^'^^fpo tenu. ahn.tnto

Fratres corpus

humanum tam

mmm
I

754
AVCTORB
P.

VITA
P. Joannes a

S.
i,

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTARA


conscrirserit de

nit

S. Maria, ewp.
?)

rum mirandam
lidei

austeritatcm

primitiva-

Ecclesiffi

FB.

l.Al)HENT10.

Cbristophorus

Bravo,

Clirislophorus Bravo, cujus 213 Scrvus Dci Fr. ct raliomentio, niagistcr capellrc sicpe facla est Hab.tum Rcfor-

Vita S. Petri

de .Mcantara

proressionc constantiam, renovatis velul in delectantur contemptari characteribus exprossam agnoscerc. Uoc tantum loco quosdam conatiiuc

naHu.

ruil

ccclcsiac
B.

Zamoreusis.

spicuos

viros

adjungerc

licebit,

qui ex schola

Patrc suscepit a prudent.am brev. insignes virtutcs et J"** '" fu.t. '^^' ctinde provincialis crcalijs f
niationis

ab ipso

q^^^
?>}^~'
.

ubcrrimum plurimis authoriS Petri prodcuntes, -argumentum ministrarunt. Intcr bus clogiorum us c.ub.u,.... .,

Roma;, sumcienliam, varia l.im supcrata advcrsa P;^^ tolcrata, atque


defcnsione in ch-.c.s^scnp
'^

l J""
'^

-^^^ jiaque Sancti hujus disc.pulos non .mmcrito connumerandum c.xistimo vcncrabilem P. Petruin
ac disciplinffi rcligioss jg Mraro, v.r..m doclrins Hic quibusdam aliis religiosis quisitis^imum.

";'
f,"

^^i^/^

^^l

^^^^

p,..positus, instante catbolico

rege

ei:.;"elSS^1^^S.Pc..-imor,em
etur
Zelantissimus
salutis
gratiis

Philippo H,
sancti

i".

>""iam

transm.ssus^

pn,v.ne.am

GregorU Papse

in insulis

PhiUppinisfnndavit:

animarum,
fruebatur
;

Reg.n^
qui

hinc evangelicum

semcn

in

Chinam seu Sinense


ibidem
perpcssus,
ct Malacha, aliisquc

auoquc'

angclorum

dum

conventus, mortis fundationi cujusdam ammam vuitu mire resplendente hora Ucognitn, rehcto corpore transmisit anno 1573, .d sup ros

Sabat

rcgnum transvchcns, multa tandem conventus In Macliao


locis
stabilivit;

qui

poslca in

provinciam Malris

io5oNavaHsazinPucrlodelPico.(.:7"o
reddHur illorum opmio, Zrlus valdc improbabWs
a^dvohinteumincapituloadBodadilhn,,rrovnKi^^ ^on sine dedecore. Vulesupra) lis ofncioprivaium, dabimus vencrando 214 Postremum hic locum
Fratri

saluDei coaluerunt, Huic subjungcndus occurtari fructu perseverant.


rit

sub quaaehuc cum Uidorum

tamquam

socius vencrabilis P. Joannes BapUsta


Italus ex

a Pcsaro, qui natione Discalccatorum institutum

convcntuaUbus ad

transiens,

cum

prjcrU-

Ga$Tpar a tanclo Josepho.

qui onundus ex Gasparo a sancto Josepho,

Indiam pro cto Patre Pctro de Alfaro in pro transfretavit. Eidem conversione
in

animarum
religionis

civilate

BaecT, ibiqne

S.

Petri

mirabilia

narrari

audiens, juvonis vix

quindecim annos natus, ad


propcravit.

regimine succedcns, cunctis sanzelo dcfuncto sua? opinionem, alquc chrisUanae-charitaclilalis

Quo de Arenis invento ab codem in conventu oppidi religionis suscepit quia cognosine morahabitum vocatum a Doo, et Reformalionis Petrus veral S

eumdem Patrem ex domo noctu

Us praiclarissimas
prffidicaUonis ac

notas

ubique

inslillavit,

dum

pietatis

indcfessis cxerciUis plu-

suae

magnum
et

decus aliquando
virlutum

futurum.
et

Proptcr

candorem
habuit

virginalem

pudorcm inlimc a B.
heroicarum
in

Pa-

Ire dikctus,
et

magistrum
Oviculae

conduceret. rimos infidoles ad Ecclosia? gremium succcsscrc, Nec adeo tamcu ci omnia prospero varia tribulationum quin oppononlo sc daemonio domesUcis fldci genora, tunc maxime ei etiam a constantiam oraUoqus per invictam
concitaret;
nis ac

ut in ipso non puritatis innocentia respondebat, naturae protoplaslen. peccasse dixisses primum sanctissiraai Virginis imagine orans,

quotidianum nomine ab eodem nuncupatus,

instigatorcm.

omnibus tanta

Sspiuscoram

angelica ; divmi amovisus fuit facie splcndescere in eo repcriobatur, ut corde lanla ris intenlio

scuto superando, compositis pro iterum in llispaniam redire, ac occasionc rebus, Sixtum V pergere inde ad ponUGcem maximum quia huic oUm in conventuali sodaliconsUtuit. Et pergratus, nunc ob prieUo studiorum contubernio peraccepUor erat, in itaUa remanore clare gcsla singnlari indullo pontificis suasus fuit ; ubi ejusdcm
paLientia^

inflammalus sa^pe
judicarelur.
Exlasi

a mcdicis
et

fcbri

ardere acuta
exstitit
;

raptu

mirabilis

consuctudini sanctae Tcresise gratissimus. Magister virnovitiorum toto quasi vit^ tempore, liomines Reformationis bases tule insignes educavit, qui
fuerunt,
iidei
1

reformaUoncm suscopit, aliquorum conventuum me.^sem ministri atque ex quibus ad Indiarum utiUus prodirent. Tanoperaru instrucU reUgiosi vitae ac religiosi ze dem ubiquc admirandK sua^ conventu sancta^ bucia; Noapoh vestigiis relicUs, in
i

eorumque alii in terris infidelium pro sanguinem fuderunt; alii haeredes verilate
ferventis

cursum

exstitore
alter

ejus spiritus,

quem
est.

ipsc velut
et

Elisa^us

a Patre suo roUclum accopcrat;


illuslralus

etiam a Deo miraculis

Devotioni

sancte tcrminavit. Ei sui laboriosi ilincris intervalla hoc nuper memona posl tot annorum benignitale sanct.ssuni dignum accessit, quod nuper corpons ejus depoponUficis Clemontis IX, S. buc.a ad Disca

situm

addictus, die sanctissima; Eucharistia? singnlariter

ojusdcm solemnilatis in

morbum

incidit,

cum a

pr^dicto conventu de Alcantara transKUum coatos provincirt S. Petri Reformationis suifi fontom quasi rivulus ad

cum

fuorit,

processione publica rodiisset. Dcin prjcdicta morimitando, nudus tis hora, S. Patrem Franciscum
in lorra

discipulus ad

magistrumroditurumsopra.vul,ssot^
"
,

una manu

cruciflxi ofTigicm,
et

aUora candotradidit

lam lenens, inlcr hymnos


aliquo
boloris indicio

laudes divinas sine


Salvatori
Villac

animam

Baptista^ ^1"* ^"^^ ^- \^ In provinciaS. Joannis to de Elche ac b de Alcantara in convenUbus magnse initium sumpsit, plurimi ^^^^^f^^'^^^ NotabiU veio pja^ vit^ perfectiono inclarucrunt.
'

anno saUitis 1575, in conventu Serena, in quo erat guardianus.


Heformalionit a
S.

Novie de la

ciBteris

215

Ilis

lam

prajclaris

viris

paupercula Discal-

miraculorum frequentia i'^^^';^^^';^" , ^a mcnlum ^>c^t schalis Baylon,cujus vitao Ua sole nn.. decoravit,

M<

beatificaUonis

privilcgio B'^

Pelro

imti-

tuticincrvminta
et

fructns

(/iia

late patetorliii.

(aulhore cealorum familia (aulliore S. Petro de Alcantara) profnndioros in Franciscana vinoa radices agens, .. .. k:,... ... r..^. indios novas propaginos ubiquc lorrarum prorcgnis novae RoformaUonis duxil; dum in vai-iis
1

canon.zaiionis r.iu canonizaUonis ritu


.

munn ei facium ab devoUo inslanl.ss.me ^'>*^!^=*1,'',,, oPl.il.ppmarun. pro^w.,,../.n VIII.} Rx supcriori ^ Akxandro v///.t E.x suDcriori Ph.lippin^"^"' Japponcm ....ss.oii.b .s, vinciaS. Gregorii variis in
'

glorificari ;--

univorsje J^^^^^

sludia,
vilai

el

provinciarum fundaliones,

cl

roUgiosiE

S. Petri progenies copiosos

i.i

eodem regno

l.'ucl i^

exempla tam in pcenilonUhus, quam martyribus mirandum soiaphico Ordini docorom adauxerunt. DisUnclam aulcm omnium narrationem in varus hisloriis cgrcgic descriptam iis relinquimus ac suademus, qui pro virtuUs afl^cclu renovatum aposloUcEe vilai splendorcm, anachorclarum vcte-

cvangcl.c, .n animarum retulit ; usque quo cont.-a bonz.. .dolohunc pradicationis fervorcn concitat. cum qu...que
latria; ministri,

sociis ac
p.'o

glorioso martyrio coronassent. ' "

Baptistam li. Petrum ''PPonens b septemdecim familiaribus cg.sscnt aique Christi confessione in crucem Quorum marty.m"'
adjunct.s

DIE DECTMANONA OCTOBRIS.


adjunctis tribus ex Societate Jesu,
pont. opt.

755
AUCTOhK
p.

Urbanus

VIII,

dil capacitaUs angusUas, et sublevat obsequii Im-

max. anno

1027, solemni judicio ap-

probatum, univcrsalis Ecclesiae vcnerationi propocopiosius martyrura Pra;fatos iniposterum suit.

raiUtatem;cumignoranUiE tenehras iiluminat his, quai praitcr ipsum nemo, aut capere aut cxplicare
potest. Profundc de fidei

rr,

LAUBBDTIO.

agmen consequulum fuisse, relationes variaB publica fide confirmarunt, quarum eliam aliquot Romai,
Ecclesice

pulura

praGdicabat,

nostric mystcriis ad pocxhortaudo ut frcqucnter il!n

lorum recordalionem repelercnt.


pastores quaercbat,

campestribus
chrisUanai

authuritatem
EccIesiEe

expostulant.

Interea non

in villis et pagis pauperes, et

sinc

magno

incremento

ac religionis

parvulos horainesque
subtrahercl dura
conlluebant,

quos doctrinai

Franciscanffi gloria,

ex omnibus

colligere fas est id,

articulos edoccret. His ne victus qua:rcndi tempus

quod ex ista sancti Gregorii provincia aliquando ad pia; mcmoriai Pbiliitpum IV, rcgcm catbolicum, vidclicet in Jappoperscriptum fuit verum osse ac Chinam ex illa provincia religiosos fidei nem
:

ad

porfam

eleemosynae causa

prius

spiritualcra

sustcntaUonem
inculcando.

summa

patientia ac cbarilatc pro capacitaUs rao-

dulo minislrabat, saepe cadem

Usdcm
zelo,

zolanlissimos transiisse, tiuorum

pluriiiii

Laurentii

ArdcnUssimo propagaUonis
non
rura ejus

fidci

quod
;

ipsi

ac Viucentii martyria xmulantes,

lamquam

pyropi

itermittebatur, in aliis procurabat

ut nimi-

ac carbuncuU in bac orientaii Ecclesia fulgere agnoscuntur. Eorum autem numerum usque ad annum t667, quadraginta quutuor, ssecularium
vero trecentos
adscriptos-,

insUtuU

reUgiosi

evangclizandi causa

transirent.

ad infideliura tcrras Hac cadem ex

causa

nimirum
diversi

tcrtias

rcgula^

sodalitio

magno dolore angcbatur ob gravissimum damnum, quod suo sa^culo Ecclcsia passa fuit a
Lutherance ha^resis

alios

scxus ac

actatis

supra

pcsUfera disscminaUone. Ideo

quadringentos certiori calculo coUectos inteUigisincerum mus. Ex quibus facile licebit judicium
perspecta ferre, quantum ulilitaUs atque Eccledecoris serapbico Ordini, ipsiquc cathobca; B sie cx bac sancU Petri de Alcantara Rcformatione coaccesscrit. Nam et martyrum splendidissima

super omnia ohcdicnUara neccssariara capiti Ecclecunctis sia; ponlifici Romano dcbitam, ditigenUus

de

rc

imprimebat; praecipue vcro Fratrihus suis, ut in bis (quse ad ReformaUonis negotium pertincbant)

ad nutuni
217

vicarii ChrisU cuncta inlcndcrcnt,

solli-

E
ripfurnm
"^^^^^P^*"
"'

cite persuadcbat.

rona

Ildci
;

infideles

et

soliditatem exornnt atquc illuslrat apud provilte apostolica' renovaUone ct

commenvinciarum augmento cjusdem religionis Ita quod non inler cathoUcos.


dat

Sacras Utteras quasi scmpcr manibus trapartcra clabat ; ila ut ejus familiari usu raajorcra tenerct. Ad quodcumque verbum (quod
raeraoria
proferri

s.

t-,x

^'J^^J|"'

ex sancto Evangclio audicbat) assurgerc

sanctitatem

frustra

advcrUssc videatur insignis reUgione ac (ut videre doctrina P. Martinus a sancto Josepho Regulae Fratrum Minorura expositione licct in
nostri ssculi pag. 793) ; omnes quasi ReformaUones sancU Petri de Alcantara cujus in dicTposseVuias paupertatc inslituta babitus ac vitffi asperitate, ac
;

inatque profunde se incUnarc solitus, indicabat Cum fidei Umara ejusdem in cordc reverentiam.

mysteria
et

cxplicabat ordinarie

extra scnsus rapi.


illustrari

lumine superno a Domino


die

vidcbatur.

Quadam
gcliura

mouendo

rcligiosos dc veneraUone,

qux^fideidogmatibus dcbetur, aiebat:


legiUs,
atteiiditc,

Cum

Evan-

ut junctis

manU)us, et

describendo,

tamquam

principale excmplar imitari

adiUtuntur ac sludent.

attcnlione pcrcipiamodcsta compositione atque quomodo Deus Us ea qu couUncl, nimirum

incarnatus

LIBER QUARTUS.

De
et

virtutibus

Theologalibus

Hicque vehemcnUa spiritus raptus verba repetebat; doaUiori subinde voce eadera contcraplatione evcctus, ad lUa nec alUssiraa /iuwanflM,tomtrus verba Deus assumpsit carncm curcdens, ad cellara magno impetu instar vocera rcplela cum ardore Ulic anima ejus ccelesU
est.

rebat;

donis gratuitis S. Petro

de Alcantara concessis.
fide.

eultra trcs horas continuas in suavissiraa cxtasi sui Ord.ms cx Itaiia Unebat Aliquando rcligiosus decumbenlcm inviscral. redux B Palrem in cella
.

Uic intcr

alia

cnarrans

Hactcnus

vit^ S.

Pelri

de Alcantara

illustria

nuara

in sacra

scnsibilcm devol.o>.cm. fuerat, Uiuretana a;dc cxpc.aus


.hi

fundamenta (quibus kcc multa persi^eximus; nunc introspicere, virtutum Chriinnixa fuere) pcnitius qu^e supra petram slianarum pcrfectio suadet, fidc, spc atque chari-

pignora (quje dura saca IncarnaUonis

asscr-

vanlu.ia.Iorassct;tamallecorS.Pctri
la.-a

eA^a^^^
ut e.

Dominum Cluistum
tatc

posita,

mirabilius
in

dum
dere,

Et quemadmocorapaginarctur. muUa naturje vircscxccprodigioso Viro

exprin.eret. Relig.osus vcro cuUssinlum clamorcra ignarus c cella aufug ons, consueti aflcctus hujus mystcrii contcmplat.onc in altissima

huius

mysterii

mcmo.-.a

peneti-avit.

De

scrvura

;atumreUquit;usqucquoc;cte.-icxconvenu
cadcn. portunius accur.-entcs in

ipsa

gcstarura rcrum

vcritas

ostcndit

ita
;

^^^^'^"^
ihuS sacns Ouhml]
-n
i^^

divinam consideranU graUam

facilius patehit

con-

ixtanm ra-

pcr gradus ad apinexionem virtutum, qua velut contcraplation.s, nilal ccm illum asicnditur divinae Ibnc fulcs illa, s.ne qua in eo vacuum reliquisse. adco firmUcr in coule placore Deo nemo potest,
S. Petri

iniliali,

fixaerat.

ut

rebus, cjus veritates cunctis

acccpcui l ?i^l sanclo Viro pra^ceplum decaiUarcnl. Unus illorum, ,^verbura. nrTivirancli, ul Missam secesfaccrcl, in horlum ntus xpcrimcntum u coutcmplal.on. . S, Petrus "e,.aT ubi fo le tunc
a

218 Quadam

die

duo

religiosi

^^^^

qu^
tate

oculis

cumque

cernuntur, cerUores Jabci^ a d'v"'\l^ extases aut rcvclationcs

Qu

|":

dcm quod prms ^d cju non ^PP^"f ^^^^' calholica) vcritatis trutinam nullam P--^^^^^^^^^^ bis tentationem
quicquam pcrmittcbat,

habebat,

numquam a^">^

dssc" 'acccnsus
i
,

S
e,.^b
n
n,]-.
t

a prsdicto rclig.oso etc .ntona,-. auvincipio crat Vcriun, In llaque

cum

Evangeln

spi.-itu

gcnua
rota

cl

^'^^

,P^^,

"l^^

u"quc tamquam

volatu celerrno

capu .nneCcus ad

queab
eis

'

pcr alias portas^sme convcn.us: indcquc clevaultra cubitum a tcrra issiouc fercl.atur Sac,;ameto .n sanctissin,o

^^^^^

diccre tunc fidci

raysteria

ccrtiora
nostra) confun

minora

intellcctus

^^^^^J^^ ^^"^^-^""^'^1.13.

sapienl.a menta: solius enim Dei

A .cxtasi ,-aptus subst.t.sset. ecciesia in altissima non potcran.. assequi


"ligiosi. qui Sanctum

u"u

um

coram

756
AUCTOHE
P. FB.
1

VITA
ante

S.

CONFESSORIS. PETRI DE ALCANTARA


li

invcniuntiir

aliqui, qui

nec tcmpus

cum
seni,

aram maj.rem

ACHBNTIO.

rct.ncrct. .in sensus 'i- vn(.rii-i mox omn. >n'l"^t''^"P" ',,,,, :,,^, in,mobiinsiai nvcncre coluniiuv TAnflcm cerlo

amp ,^, em aSuamdin

ut rrius cxpcctarc,

in illo statu 'l^^P-'^'''''^: a,l se rcd>r

rnec

. .
'

in su,s excrciliis, cum discrelioncm servant ^^^jpj^^, ^t h.s .psam p,.osper,la^^^.^^^^


.

o^ inte.-dum tem .nte. In,, pe ,,^^._.^^.|^, muUicnimsunt,quibusvideturg,'at,as,bi pleno ideoque proptcr lam suayem Dei
: .

.,,.,,

periculi nericuli

ex.sl.mo causam csse exist.mo


_

,inu elTundi,

conversntionem,

toli in

ea occupantur, f.-cqucn-

nndo

Dco

clolalus spcciali

'"^ f"

."";';"

^iiur.

lla^c

num
ut

corporis; ita

viKiliarum ct maceratiostudia orationis, quod natura impar tanl.s onetanden, succumbe,-e

cogatur.

Undc
;

(,t

apostolus

nimirum "'1?."^ ,t sancti, qua.cume po e cre ^,^^,;,y, a qua consequ. ^^.,^^,_,,^ "ut qe rccte a D Pen ^,^_,^^,,^ ,J ^^.^^^^
etiam monlcs ""*;'%,'
operari

n--f!;|;J

;,

':rd

ivi

boni.atc,

libus,

mulli stomachum

dcbilitenl ct caput

s,c

quod

, , ,

cum

-"/"p^
in

.jj
>

raoniafucrelotin ^".*; ''


d,giosi

Hujus fidei tesUe^Alcantara pro^ ^jecis pedibus

exeicitiis wal.on.s. llaque ctiam pro his iisdcm magna discretione utcntlum cst in in his rchus

reddanlur pro lalwr.bus, sed non solum inutilcs

nrincipiis

maxime, quando fervores consolalioct experieutia et d.scret.o

fluv.os """. ^"-f ^',i:.f;^uv^sT d ns.v.t Japdissimos transivit ,apidissin.os 'r ^.^ max.m s .eccssitatibus.

^na.

confisus

omiipotentia. crcbro ''ivi"' prsentcm habuit

^f^J^J^X"
1

"^-^^^f 'J^ quoqTe nin ,nc quoqi e miraculose suis religiosis feUg.osos suos ad exl,or.alionibus oto dcvotis .mmens be divina. providcnt,=B ha c virtutem, ''^ ;"^^^ cxstimulabal; ut quos

"'^^m faventem.

nesquc majorcs sunl, passusin hac via contempere minores; ulsic deficiant. . Sed h.s neglcct.s mus, ne in media sed ea, quam a Deo acc naturam sua virtute, metiebatur. Unde cum de Mcins
pere poterat, i i

^^^
rab. ha

L.;mv, ^^ .^ ^^^^^^_...^

^^^^^^ .^^^^ ^^^ ^^^^^^^^ .,. qu.B temcitatis speciem

Jnitate

humano subsidio i"niti, u^Brcdd;TCt,confiden,cs.nDeocunmoM^^^^ ddcret, connneniL-Mi.


Spei.

eosdcr^

^,^^^^^^^ u -a cert.ores

, expcrienda; de Sancto nostro J^,i,i, ^.ovun-inun,.>|.v..>in (l,v,na p,.oviden.ia . eUam el.am ^^^.^. possunt, ut scribi ^^^^^^^^ ^t max.mam
.

^^^^^^^^.^^ ^^^^^

stui>enda adco ^^

fid,.c.s soc.am 219 Non dissimilcm .ntcr lcmalebat spem, qua; Alcantara in pcctore anima. non .mmcnto pestatLS luju Sates hujus vita. anchora humanam rticina contra

S-.Pct

">'

rte

valcant; du.n omn.a, quae riUgare ponderaUonem

fuissc animadvert.tur. Fixa SDcrabat, consecutun. Spiritus verba habenamque in corde suo seraphici spes Bonaventura ediceret . bat cum ex sancto
:

c'celesUs,qua!quantumspcras,tantum..npet.^as. proprium corpus lorHinc multa quoque conlra

de u,^u indu.t, m toto u, annis ccelesli lumine hac ma^.stra^ sust.nmt inslar solid columnae earumdem illeceb.-is, obsessus humanis adtuc cum sa^culo contemncre
:

C^sevadere, pompas

sX 3"

pro spem ad sui>ernabonadirigere,ctera

maxim.s Pn.tent..s jam maturus annis corpus qu.e cm


fubcgisset,

hTb"re

constantissimc didicit;

immo cum

suadentibus

ut

cidcm,

Su'm,
solebat

aut

refrigerium

indulgeret,

aut .espondcre
e...m

genera intentarc, quorum destrue.^c polu,ssct; n, spes illud ipsum sua natura appra-hendcns, ai.isecum divini auxilii p,'ffisidia Hinc inlcr al.a .n quomum et vigorem addidissct. ii.vitatus, ut aUqu.d dam difflcili iUncre a devoto plane recusav.t, d.cens secum viaUci deferret, nc nobis providebit; .demque Nihil rerc-l; Deus affcctus injunxit. Hic nc dcvoU rccipcret, socio paucosvideretur, frusta pan.s

mcntorum

quodhbe

pi,.nora recusasse

me patria expecto, quo ituru.u quietem' in snperna max.me futiisuccessu, SDcro Pro omnium rerum oculos attol(qus tempore maturescunt)
rarum
cordis afTcctum transm.serat lebat in ccElum, quo prophcta In tc, Dom.ne, dicens devote cum regio ajtcrnum. Adeo verolonge nonconlundarin
:

Non

hic locus solaliiest;

omnem

neglexit nue U.uctus petere non

quod cognoscens

Petrus de
sic

eum dK^
C

nequaquam adm.s.t, sed l.b Nonne semper mansuete corripuit


Alcantara
:

ut in Deo

spcres,
;

ejus ? cl in miser.cord..s

fide

firmitcr in ipso

quia solus in raajonb^

aut quocuraque hom.ne aberat a spe in principibus, pluribus H.spamae faG collocanda, ut magnatibus offcrentibus, aut .ar.ss.me vorcra sibi pro negotiis
uti
vellet,

sncravi,

aux.l.a ^^ necessitatibus opportuna P^^-^f quam .n su.s con tam in iU.ienbus, nue sffipius ejus expertura, in histo.;.* ve ntibus mirabiliter pioprobant. Nec frustra lontextuvariacxerapla t-m 45 Jacta cura.n
;

nam

aul

si

aliquando utcrctur, eosdcm


divinse

lan-

S
dem
in

illud in Psal.

lum

tamquam inslrumenta
respice.^ct.

Prov.denl.ae

attcnlius

Eamdem

viitutem omn.bus aut praeSperate .n Dco, qu.

suis dcvotis in

quacumque

Iribulatione,

Dominura, et ipse tc ^"'J^^^^^ft attemperasse C';f ^" Doraini monito essc am '',"^fj; . vobis .loUte soll.cU Matth 6 Ideo dico corpor qu.d neque mal vestrs quid raanduceUs,
;

cnutr.et

"^S

tensione inculcabat, dicendo

in co omnibus mcdcri pnlenscst; figite finem pprducet slram;ipse omnia ad dcsidcralum quidem v,rtut,s .n per mcdia opporluna. Cujus

spcm ve-

ipso Sancto
ctiones,

contraiUfidem faciunt lot supcrata;


;

tot evicl;e difficuUales

cum

qu.bus omn.-

successibus elux.t, q" ^" appl.cando, d.fflc.Ua in-enii multa eventura prospe 'atque impossibilia fi nisi ^P^s, qua= gare existiraabantur,
aliis

industriara

majoris Dei glor.ae inbus coUuctalus, primarium

Lbat.cunctasibiapropiUoNun,.,.ePHte
^isisset,
et

7"
^

"'^^.^ on.n.a

an._

tcntum gloriosc assccutus fuit.


htimiinis

';;o:;C

..^ia bcnignitas

rin-

hvsinajora iwi
rtpit.

conces220 Miud spei genus divina libcralitas humanis viriseral, dum gralia; gradus augendo, buseasdem .nirabiliter corroboraret nam corpore
:

^SfSnavirtutunichrisUa^ntas
Fein u sublimem in corde S. ut ad eumd^^^^^ thronum erexisse -djbatur
adeo
nes suos
:

accidentialquc complexionc debilis, variis ctiam ita ut licitc ac necessario eisdem bus infirmabatur, indulgcre aliquando tenerctur. Nec tamcn idcoille

affcclus,

desidcna

^l^'^^

revocaret
..

Nam

h^c corrumpi

rcceptas humana;

regulas admittei-c nec mysticorum cliam consilia sequi, qui proprias metiri non inulililer suadent. Sic enim ipse
prudentia;
vires

tar psitS.Prosperde vita conleniplat.

"
aa

g.ri-

^^^^
.^^^^^

fuus ca^^^ '""l^^^^^ Vitio mutabilitalis obnoxia, palma vila v'r utum criminum,

Sanctus in Iracialu de Oralione part.

ii,

cap.

ii.

ceptorum. mors victorum, quam fidcs

concipU,

^"^'^^'^^j^

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.

757

^
D

servit, ex qua cuitU, el cui profeclus omnis Hinc quocumquicquid csL boni operis, vivit.

QCCurrcnli festivilale
et

duorum aposlolorum
in

Philippi

AUCTOAB
T.

Jacobi

quorum
ex

Christum fidom et

amorem
ferventi

n.

occurrenti, tam que motivo, sibi de summo bono ut intra se conlineri vehcmenter accendebatur
;

pra^clare exaggerans,

dum

oninia adiissc difricilia


spiriluali

LAUHBHTIO.

demonstrarct,
affectu
I)

libro

mox
:

noquirel,

quin ignitis suspiriis acutissimisque cla-

haic verba praelegit

Deus meus, fac


tui
ita

me

moribus ex cordis intimo foris prorumpcntihus, aut devotos aut audicntes quoscumque perlerrcret Hujus namque affectus praxim compungerct.
eliam sanctus Pctrus nostcr part. i, cap. xii, monito viii,
psit:

carbonibus, Oammis atque igne

amoris to-

I)

tum accendi atque


te,

involvi,

ut converlar in

pi

et tu in

me.

Ulque tam penetranti voce,

in

suis

exercitiis

atque modo pietatem spiranle

sic apposile descri-

Sunt aliqui adco amore Dei inflammaii, ut imago, vix mcmoriK occurrat quaecumque cjus quin amore ipsius viscera eonim colliquescant. Et hi discursu aul considerationibus his non
indigent magis ad excitandum hunc amorem, quam aut mater aut sponsa, ut gaudeant, cum

proferebai, ut ex hinc prffidicta domina toto animo ad devotionem acccnderetur. Maxime vero filia. omnium terre-

narum cura penitus

deposila, sic orationis studio

incumbebat, ut in ea notabiles progressus faciens, favoribus ccelestibus superahundaret. Fuit hsc


Maldonata generc, cujus
alibi

V
B >

memoria

recurret.

Tam

diffusus erat hic sancti Viri amor, ul

iibenter

de

.\lii quoque filio aut sponso sermo incidcril. qui non solum in orationis exercitio, sed etiam extra illud ita in Deo absorpti sunt, ut propter

seipsum in tot corda divisisset, quot mundus hominescontinebat;utsic divinis laudibus abunda-

B i
tt

eum omnium rerum, immo sui ipsius oblivisci videantur. Nam si hoc quandoque Oeri posse in
amore
sensuali

omnes magis. Hinc ssepius ad divinas laudcs exclamare audiebatur creaturas provocando, sic
ret

Venite, et juvatc me,

experimur;

quanto magis

id

amorem
tudinis

infinitae atque increatffi ilhus pulchrilonge ellicere posse credendum est, dum
sit,

o vos coeli, et terra, et anad coUaudandum Dominum, et ad vices geli sancti reddendas tot favoribus, quibus nos immcnsa ejus

potentior gratia

quam

natura, vel culpa.

benignilas cumulavit. Nifniam excedunt mensuram obligationes me; ideoque melius vos defe- E

Quadam

vice

S.

Petrus de Alcanlara

infirmitate

decumbens,

sensit adeo vehcmenter cor suum vocem hujus amoris jaculo transfigi ut in divini excitainfirmarium tonitrus insiar prorumpcns superveHic infirmo aliquem novum casum ret. mortuo pcrsimieum nisse suspicatus, accurrens scd alVectus invenit ; cujus causam non morbi, lem postea S. Petrus conipse
,

inHammati, ctibus meis succurrite. Vos seraphim naturam ac vim cognoscitis. qui optime amoris

opem mihi

ferte

dum

amoris lelo vulneratum


;

me

tormenti sentio, et redamandi debitum agnosco remediunl ac levamen non invenio. Tu qui tamen mundasti, hanc aniniam labia Isaiae ignito forcipe

meam

violenliffi

adscribendam
Sola

fessario

eum
eius

divini amoris menlio ita quodcumiiue etiam diHicile, commovcbat, ut petenti concerespeclu libcnter cuicumque

aperuit.

pcenitentes ejus deret. Unde'sa?pius


voli

aliique de-

ardentissimo amore tuo accende ; ut nihil meum diligam in ipso solo prffiter Dominum saecula. His et requiescam, et vivam in sajculorum divini amoris cor S. Petri similibus aliis indiciis continuo latentis ardoris de Alcantara aestuans, eructabat ; ut quanto majocongiobatim
,

multa (quibus quam

maxime adversabatur)
extor-

Dei promptius petendo propter exardesInterdum hoc suavi incendio quebant. cordis anxieretineri, nec cens nec cell^ angustiis

fiammas ribuscorpusculnmcruciatibus ac pfemlenliis suignis magis crescetanto in corde lalcns


bi-eret
ret

amorem

atque

foris

qnoque

erumperet.

Eumdem

Utes
sic

aeris

campos evolabat, ut vel sestuabat, eam partem inccndii, qua corpus Quod mirum nerefrigerio contemperaret.
pati sufficiens,

in

fervorcm in aliis, accendebal, ut ab his etiam, lur adeo mirabiUter amoris genus ignotum erat, nuibus mirabile hoc amens existimaretur, dum verba

quos de divino amore alloqueba-

Le

Vir sanctus

quaquam
alibi

vifieri potcst,

cum

ipsas eliam

nives in-

affectuose

proferendo

terdum supcr eum cadentes

fuissc liqueraclas.

jam

nerdere arguissent.
Tere^ia

corporis gestibus decorem Inde quoque de ipso sancta


.

mabitur Quadam procurrebat C etiam cornus sibi correptum sentiens, ad collum conse totum usque in hortum, ibique tanto vero immcrsit stagno promptius gelato permansit, quanto cuitemporis spatio in eodem omnem calorem cumque alteri ad extinguendum vitam cer o suffeci^naturalem, ipsamque etiam charitatis prodigio v.sum miro tamendivia^ instar fervcntis ollffi ^Pln resoWi stagnumque intus Petri de Mcantara ebulSe eo^^ u^^ cor S. ferventem effeardore aquam
;

successu confirannotavimus, et ex sequenti flamma die hujus incendii divini

h.-ec

in

mansione

vi,

cap.

vi,

annolavit.

Egocognoviquemdam Fr. secundum Quem sanctum existimo


vita demonslrabat,

Petrum de Alcantara,
ea
,

inlerdum ab his, ht habitum fuisse pro mente capto. audiebant, amenl.am resanctam iUam vcre talis erat, si le sanctus atque ebrietatem, qua
i

qus m qu. eum

i*

.piciamus

omnes prophcta redundans, iUo lerrestres, in Psalmo


ac

creaturas

ccelestcs

Z
?

^^''-^f;^^^^^^^^ foel.x provocabat. laudandum Deum ferventer eam nobis Dominus con^^^^ si
amcntia,
frat.-es,

Iret!
n

infcElicia

tempora, o v.ta uus.Tabibs,

aS

nsum
t

corporis

pueris BabyloniN^queille hoc facto tribus

c^i.stimandus^dumilli^
coelesti rore

Mices

aadeoobscuraetignotaesttalisslultiiial stalem gratiam Deus conc


hi,

quibus

ignem extinguente.servantur,

hic gt

hiijusmod. sluIUparticipes reddantur ser t- ut Exnle-

M^as
Oen.n,ens, (ryctersen-

suo corpore velut fervore amb^"tu^J perimitur. nec aqn^ nec gelu qu^ de et colloquia 222 Vetba insuper

/omacem accendens,

.ret
m^;

exemplo sepsosjuvent aliorum


ipsos

ergTnos
Imen.

ad

divinas

laudes

et

h^
-

diviuo amorc faciebat, '"""^^^^""'eventus in iantia forent. varii

quam

>?"'^^^^^"*^^^';'

i nc"piasenli^
;"

Xvent

per secula seculonos omnes creatur^ quadam d.e S. Pelrus


Pr.-edicabat

probabant, quorum, specimen, ingratum


S.

licet

un.cum hoc
videb.tu

^J"\^f ^t^ J^^^^^^^


^^^^^^^^^^^ r^^

coram numeroso populo Incarnation.s mysmmenso Dei amore, quo


itaque

su-

non

Acc ss

quadam die ?.min. su. V-^-^^^^^^^^^

Petrus

domum
^''^^^J^^^^
capto motivo ex

Lrium perfecit. Dum mutu^ obUgationiscausas


ruadeba. v^us
fuit

ral.onum

pondrre

tam

concioni eff.cac.us pervehementer ejusdem d

iHnircendi

ut

sensibus destitutus per long.s-

^irS^N^aUissimaextasisuspende^ur^

;:^=r s^iX^-e"

758
AUCTOBE
p.

VITA

S.

CONFESSORIS. PETRl DE ALCANTARA


vuicoaiur, ao amicos ^ face.-c vidcbatur, at vorecundiam facerc sicquc omnes rcmiUebat sm.-ituaies .nduondos GUos ofre.-obat, S. Potri quosU.opia aut neccssitas airectu amplcctebatur ot fovechariUis paterno singularem soUicUudinem eUam Int Pru a^gi-otis ofr.ciis cxoi-cebat ; Ua q..ud ab aWiduis huniiUlalis sspo admonicui-ifi dcsUnaUs,
.litas
;

ya.

pungi, atque aa

aiMm

,-cvorsuni, atquc

LAUBENTIO

1.1

.ns*m

i'""'"",,'!'::*:m,.:

allisFratribushuic

dcbilitaU, et ipsis tus parcoret sua^


:

pensum

sulven-

praHcrmiUebat.

quod
*>^'"'

J^^"

pUi'''"''

Fiin, mcum .m.esi>ondobat ,ium reUnquc-et, ofricium ; in quo si delcctus aut primis l.oc ost aUqua occurrerit, magis a n.o, quam

n,-HgonUa

Exlra

ejus exquisiluruni Dcum sciaUs. a vobis raliunem nosocomia frequcntabat atque co.ivontun.
,

pnvalo.-umdomos,quibus, pra^cipuc
pul)iica

in necessitatc

privatim laboranUbus, ea dUigontiasuccur.'cl)al,quaetegcstatc Uboi-ari


eripi divin offensa; periculo

indust.-ia atque
,

et

"t integerrime
ChaHta$ ergu proximum.

^^^^^,^

convcmenUus

pote-

,, ,ororem rectc
_.^^^^

rint
._^

vocavcr.s

da. atem crg

2-4

Quadam

die ^stu fcrvente iter faciebat ver-

';;;-

::;i;'l;paticns,omnist^

Lobal
Pro

ul

quampromptissimcnsdem^uccuricrei.
diir.cilli.na

ha^ causa.
n

intc.-dum itinora susci-

sus oppidum Tor.-egonzillu, etsiU languentem vi^que aspe.itas eum et viribus petere a duabus muUor.bus, co-cbant romedium necessUatis illae vcru prupriie obtulcrat

quando

soUs a.-dor

quas

SO.-S

mirum ul civium, animos invicen. f mtiniiarumque

Iba
H

aliaru.uquc pe.;sona.-cconnba.-ct

~liam
nu^
rem
"is

laC

consolarelur.

Omnes ad solam
,

ejus

ad sui commisca^ converterunt;ila ut opcm. quam a se petioncm fame laboranUbus opporterct ipsc tam siU quam conuuulaUo, Mi.-a sane pietaUs
obtestaUonc, sanctum Viruni
tuniiis exhiberet.

serenali, animi tristit.am

doponebant
jla

^0.^010

cognoscimus glaciem liqucf.eri chavitatisS. Pelr. calomq e M^idilales ad Ob banc causam ^' res.autas accepimus.

coslum oculos attolS Petrus sui oblitus ad auxiliumobUnuit, undesibi vix tcns inde pro eis mulieres convcsus pctcre iii-ajsumebat, ct ad iUius gemstae. ct ibi Recedite. inquit, sub umb.-a

dum

nen conventu

ac convcsaUouUtudiuem intern.ittebat a^iu au qual)eoinoraUo..cfruebatur;dum eum


eg.-edi,

Obedienncce-MtaUsvestrae remcdiura invenictis.


ccelest. mauu coniveniunl. cujus sapor et albedo Ai extinguere valuit et famom. pactus, et siUm uS. Pelri pretium abs

tes

illie

in loco,

quem

indicarat,

medium paucm

in-

paUcnter aut ad sc acced...tcs,

auscXe
ton

necessitas cogebat.

Nec verburum

lan--

con.peH^;e, donec r.;uenti'isdivinu.n auxilium

oraliunibus quoque mope.-an. impende.e,

Lahuicmiraculocha.-itas negligcns, alienam neccssitalif dum hiec cdinis


Kibi vel in

subventum cognoM.set Ul ne enlium necessitaU que peccatu.-um convers.une, a ? ru maxin.c pro praesa e. perseveranUa attentms conversorum
Hinc

pustpo.iere nutata fuU ncc lem proprio periculo Potrus mUnmo subvenire. AUquando b.

eUam

mcarc

cumentis

smistre judc aUenis facUs numquam ibemque d.versis doaut censo.-em agere ; inculcare F.Ui, ev.dens suis Fratribus ila
:

cum quodam rcUg.oso de Alcantara iter facicbat ex s^culo ad reUg.unem geneie nobili, qui nuper delicias aut natu ^ uTn icns, nondun. domoslicas aspcritaU relig.onis satis r^olltlem doponere, ct spintus multa didicerat; Ucet forvure Hic pro usu rcUg.oms.

cee

aUcui anima? assisUt si-num est, quod Ueus invenit ; qucmadmonuando hjecinmalo bonum bono malum qua;rere na.n dum a\ii prxsumunt in
:

cUam dViUa

superasset.

nud"ped.buslonga

via, inter

P-rupta

sa.^^^^^^^^

'^

quibus cur ejus reunusquisque plena aut maiidundat. Sic enim anima invidi Ungua cnuntiai-e non desiml; sed qu^
ore prolert
ea,

quam lassitudme Hph. iim sansuine cuentatus, Patris vesUgia pra^ccdcntis deficienr nU batur commisera' sed eidem adeo ; n r bus assequi

U eamdem

Lm

eliciebat,'ut

s.pe

invitatus,

tan^^

charilaten. pussidel.

cogitat et luquitur de

omniservire

Ueo iicrlecUus bus bene, judicans omnes FcMirum in modum hanc virtutem b. nuam <e mansHete manih'slabat, fei-endo
Irus de Alcaulara

=;tfLn2^^^^
reDetere

spectaculo vi^"" Miro sane indatis


alfcctus

""

iUalas injurias.
lcnax.

Nam
;

sicul

cuiuscumquc bcneOcn

TtZ. compassiva
sum
ipsa iuniori se

pi-aemiu vices i-epende.'e vcl uralionis


ila

uum-

vatum a^lale atque "^'""'V'?', ' icato oncre


saxa, quae ped.bus ^ "^"

^^^^^Zf/^

quam'negligebat
casde.n
i)cnehcii
:

offensarum immemor, potius

-^'^^^^^S^IU.^
eTuausisset.
et

loco habe.-c,

quam

vel

nunimum

indignari

cun.

sibi cui.tiadici

aut caUini...ari se

quoclam
oneri

mo.lo

reUgiusis suis commagis gaudcret. Idcm quoquc conut qu;e secreto aliquo t)ei judicio mendabat. Ungore poluissent, ea in bunianis conlradicUonibus
charitatis
oir.cio

impar

^f^f^^^^yj^l.^, succumbere. ^^'^.Pf

lantum

quscumque

cbaritalis

Alcanlara prompt.ssime

'%gtrus de S Pctiu ^r.c.a F^stare ^^d cmn long solcbat,

libentius

excusa.-ont.

Eamdem

iicrmUtcret, virluUm. quantum reUgiosa pauiJc.tas prosimo priEstabat ; ila quod eliam oxU-rno opere
onuiiu.n
len.

pauper.-imus

aUenam tamen

ncccssita-

divilum

oleo...osynis

subvcni.-el. Hinc

eUam

in propriis

convenUbus mondicis ad purlam primus mimstraro caput et racmbra sunUda ablucre, indumouta rosarcii-c ac lava.-e, omuiaque iUis pvc;

virlut.s etiam abcsset. divina, ;"fP""^;\,at remedia "^"^'^"^,', votis egentibus '"fje F.'ias. in oppido Arenas vir '--.l^^.fJS"^ mcritus . . .eUg.os.s opl.me de S. Pctro ejusque patr.que 1' ^a cujus tilio sexen.ii, morbi per quatuor "'^'^''^^^^"PP" inUa.nmationem n.ortem " "'^^ "'^ "^^

Xtur

acutan.

laUs oihcia oxiubore

qua; misericordiae visccra conciperc abu..da.Uius poteranl. Alios, quibus nu,

dis

cor_ inlellecU pal r ut n.cdicorum judicio certius tem lacrymarum rfolul.o..e

amariludi.,em
fllii

peraret, a

Augebal dolorem co..spectu secess.t.

DiE
de
S.

DECIMANON& OCTOBRIR.
pnesenliae

759
auctorb
*" *'

Petri

abSGnlia co-itatio

ciijus

hocpane tribuIaUonis graUas


exire,
et

salutcm impemerito non dubitabat sc a Dco idco spcm dcposuit dcvotus trare posse. At non
filii

mosynam

egit. Mox e convenlu pro subveniendo socii rcfectione, eleepor domos pctcre, et sic iter alacrius

"-aijbektio.

vir,

cum vd

sic abscntis S. Petri


;

opem magna
Alcanlara

fidu-

proscqui non dubitavit. Sic quoque

cum

alios

sui

cia'impIorarct
benignitas,

ncc

vanam

ei fuisse disposuit

divina
devoti

insUtuU religiosos

iter agentcs, in

quibusilam locis

qu.-e

S.

Pclro

dc

necessilatcm manifestans, voluit, Iietum nunsime distans pr^falo viro de fdii salulc consolaretur. lium oretcnus profcrret, totumque obstupesccns, mox ille ad pra^sentis dictum

ut licct longis-

male habitos fuissc intelligebat; inde gaudcndi atque advcrsarios excusarc, occasioncm sumere monereque suos, nc conqueri prtEsumcrenl; sed
,

apud
rcni.

Nam

alios, eUam saecularcs pietaUs affcctu oblege{Idipmmpnulo latiu^ explicatur in narra-

cubicuUim advulare; evancscente, ad ffigroli filii tcncri cerncbat, ncquaquam et licet adhuc pcriculo rei sucdubitare quin salvus evadcrct. Hinc

tione de sancto Pctro dc Alcantara, Iwhita ah eminmti^simo 0. Cardinali Sncchetlo, relaiore causx

tamcn cessum adstantibus

cnarrarc,

et

cum

ipsis

Dei

canonizaiionis. Scilicet die xii Api^ilis anno in congregatione sacrorum Ritwum, habita

mdclx coram

douec stumirabilia Servi sui charitaUf extollcre ; integre pentibus etiam mcdicis, infirmum brevi
convaluisse,

summo

pontifice

Alexandro

VII,
vita,

emineritissimm
rebus gestis, et

Sacchettus

narratimem de

omnes ojusdem

S. Petri meritis cer-

lius adscripsissent.
i^atientia

miraculisbeati Petri exscriptoprosecutus est,quam Franciscus Maria Phcebeus, archiepiscopus D.


Tnrsensis, tunc
secretis,

etm

225 Ex

prfficedenti charilatis radice

mira in ad-

patientia ^^^^.^ conslantia atque conlra calumnias

sacrorum Rituum con(jregationi a pro suo munerc redegerat. In hac itaque

tnm

a Dco moveri sibi pulUilabat. iNam qui ejusdem amori, hcet advcrsa firmiter persuadcbal, condonabat. Dieatquc opprobria, omnia libenter oporteret S. lctri catalogum texere vitffi
nihil nisi

Tuvrratione leguntur sequentia. !etrus in Hispanias regreditur, gre fcrentibus Fratribus de Ob.servantia,

quod sub Conventualium obedicntia,


provincias fundanrii

slri-

rum
si

ctioris Regulae pisset. El ecce

munus suscefratribus suis,

vcllcmus virtutum harum cxcmpla colligcre provcrbii usu confirin illo adco miranda solo quffi nam cum mata, nobis faciUus persuaderi possunt
; :

extrancus factus

est

enim ex el peregrinus filiis matris sus. Semel convcnluin Fratrum de ObiUnere faUgatus, cura
servanUa adUsset,
velut
ostiarius, eo cognito, et in

aliquis, justa se indignatione

commoveri

sentiret,

con-

opus esse, pro respatientia Fr. Pctri de Alcanlara temporis invaluit. In Refordicto lunc
ponsionis

venlus claustra perducto,


quasi

clausit

osUum, eumque

maUonis ncgotio muUas variasque

difficuUates

m-

apostatara innuraeris conturaeliis alTecit. At parum esset, suis lantum conviciis eum

gravissimas calumnias, victa constantia supcravit; atque accrbas mortificaUones hureprffihensiones animi signum mUi patientia toleravit, ut nec aegri tantum, sed et verbis aliquod proderet. Saepc non defensionem opponere verberibus impetilus, aliam
nesciebat,

impetere, socios multos ad probra in Dei famulum congercnda convocavit. Fralres nequc id satis esse

quem jus contumcpro dcmerUis arbilrantcs, in flagellalionisexigunt, eumque Uffi obtinuerant, jus de more religionis caedcre consUluunt.
flagellis

quam

quod oculos in ccelum atlollens,

Sic cum virtute diplopro pcrsecutorihus exoraret. ad suum instUutum matis ponUficii quemcumquc obUnuisset, tunc ins.gnem facuUatem

ut nudo tergo, genibus imperant oinnium verbcribus se cxponat. Ille vcro flexis qui jussisobtcmperans, ChrisU vcsUgia scquutus.

Quare

Pctro

-.

D
,.

rccipere

quemdam canonicum Christophorum


ut

Bravo, prius Hic

in ore peccatum non fecil, nec inventus est dolus non maledicebat, cum raaledicerelur,

ejus,

tamcn

consilio

sua iarobscqucns, charitaUve omnia authoritatem ejusdem meiendo, Viri Dei smulis

sua

paupcribus

distribueret,

induxcrat.

tradrbat aucum' paleretur, non comminabatur injuste non solum asscniitus cst, tera judicanU se
; .

contra eum persecutiovisam reddidil, validasquc Quibus lam atroc.a ncs innocentcr concitavit.

rogavit; sibique dcnudavit sed flagellis csedi enixe tradidit in flagella et maxillas

perpessus fuU. ut jurati atque indigna sanctus Vir v.x describi canonizationis proccssu. ea
tcstcs in

humeros, dorsum Dominus judiciura injuriam ad palmas. Fecit autem Pctrum qui et in flagella paratus erat.
naticnlibus.

siquidemdcnudaUshumerisFratrcs inluentes,
cilicio,

fer-

C po scdeposuerint; iHum vero innata impcrturhabiU iranquilhtatc cunet animi


Sitate

frontis sere-

7^llL
igi

cujusUbet susUnuissc,
coarguisse.

ipsos

etiam

foraminibus aspera reis catenis, horrido conspersa priecinctum, eo moti bractea sanguine retroi*sura, et non cecidespectaculo averterunt se noc supposuit manum suam runt quia Uouiinus
:

sossuarum iniuriarum ^^P^'^'^'''^ ^'ll^atque ad Deum


intcrdum
:

^aticntia

" ^ br convcrsum, s^pc ila invocasse cognitum me l^ Deus meus. Nunc vere

a Ubi sit

enim etfaccrebonum.Couviciaigitur
difl-.cilc

viris fuit rcligiosis

decUnare a malo

iu

conviy.a vcrsa

pro eo
,

recte qualis vere sum, et sic

me

tractant, prout

conlumclis, probra in adm.rahosunt in laudes w^ hospitcm et rratrem et Petrura


nera:

brachiis vix
,

iUum

dimiltcrc a

se

volehant.

Ille

mereor.

rC
p,^
.

226
ptus

In

quodam

itincre

convontum

,.i;;nanleligioso

rum hipitU caasa


fuit,

ingressus,

-human,

er

exc^^^^
,

patienti;e taracn,Fratribus cxeraplo refect.one conversis. ocyus a ugera

jam ad

,ncl o-

cch-

era

-'"'

cx.

novitatis
ciis

pro no e habitu spolian atque flagr.s c*^l> Jubotm^ religionis lamquan. apostata perferre paratus,
lacessitus,

accusaretur.

ponl.ncn requ^Uu 00 quod diplomal.s conv Hinc .njurns atque

nan.
S

disccdens, quo eum a convenlu

tralicbal

n'tus,

pervcnirc fcsUnavit

(i).

E.

pra-cedcnt.

pr^ rnm relatonL. Rationem

se

/mr encnmu
MaUra

Qulille humihter

cxtenua lum, cinctum ciliciis, ine.lia su. a^Hc oslendisset ; tantun. plinis sulcatum -J onnc spectaculo conf riis pudor<.m incussit, ut intuen potius, quam
recedere

'S ^^^^^J^^l
f

c^

7ZrmQ^<^nt.sintmomcntU,uju^^^^^^^

sequentibus verb,s L-. concUM e. sancUss.ma., ad clariorcm vU* D- Phcebeus

ab ac^"f 1'^;' gere eligcrent. Itaquc ipse pro indutus hum.lcs Deo vcstcsua

^^'"'^J^''^

L-.inmcdio,

RoiDiB

1*369.

0..c.aCaoniUoni3.S.Fe.rUeAlc.n=^^^^ GapoUo toiiei-ui. i lencc .l(j P;uzis. a Dommico icc

hic.

VITA
160

8.

CONFESSOKIS. PETBI DE ALCANTARA


umiUimus
quia
,

.rMiviorPS simus, idco


lUCTOB'!
P.

tam

in

prosperis,
sa^pe

quam

in advers.s
:

cumdem

sen-

FB.

sum gcvns sum et sine

-licere soleret

Servus

.nut.l.s

fructu .n

domo

De.

Qu.d habes. quod

LAUBENTIO.

Itm oUnim.

reddam cgo Dco, pro accepisti? Quid a Deo non b..sgratiis,quasmihi..;ibu.t? Oflcro t.b,,

om
l,a

Deus meus, cxicua

illa, -lua^.

quoque

sanctitalis

habeo el valeo olfcrre. sus fama summe ..um afn.-

S-at, camque
?un,
ad..lalioni

vcl ...agnavel vulga.-i ignorantra; studebat. Intcrdum ul adscrihe,-e

del

Pico

ubi

n"'^^''"
n

"

,^r,t

seis

manfl-

dcclinarct, noctu v.l las aul applausus pupulares vel tuguaul in aliquo palcar.o c ita.csingredi, scd qu.a hoc quoquc hospitari solehat; rio ohvio dum aut char.tat.s aut i.otcrat
sa.pe

neri

non

^^'^qu;.lum supc.-posu.t. ,,^ |..ra rlum forlc VOV^f^f, cauponis uxore a aam, ^\"'' jumcnlum pio oa 5^.,n^ia accensa contra S Pctrum

negolii

occasio

ad hominum
|.au!atim

freq..cnt.am
ill.s

oum

2a

cnsl.-ingcrcnt;

profusis

ohse<iu.,s,

^'''"St mno mcludit,


et

ei e

socium

con

rrabiem n 'caj^

vovsa.

^^^^^^^^^
;

^^

^um
,jj^^

^^^^^ ^
.1-1^"'^

demonstralionibus plura in corde


,,,eretur,
^^,,^^^,, solcbat,
^,

mansuetiores ad

omma

rnimmivertit

insolcntior insolcnt.or

f^^'!;' '__ lunc plcrumquc

ei

Quod ^vcnirc ve. ^,,^ ^b emsco,.is aut cum ab episcop.s aul


,

jm

princip.hus hospitio

exceptus

summo

a,nor,s ac

jnj^^^^^^^^^^^ ,3eu, dnplicat Qua vi infir,,:, violenlcr subiipit. >'"^" sanguincm capiti recumhent,. ^
,

^tc,

musScncx

^^^^^^tSt^^Jn

valid..s,

mu-

fundcre, ^H" deprecatur; ut i,.acunhum.i..^_^_^ ^^^ .^^^^^^^^^^ Ucrem pro culpa

"^.S

.'

dian,

infer..alibus agi';; tem.n; quasi q dohacchan ..ana ^^^^^ eonslantiam


d^'P".^;

'

tata

r""'^''

prosternercnl

secum eogi^^^^^'^t^.tus socius, dum "'fe''"

bcnedic.ionis grat.am ,mparxistima.ionis atVcctu lovemls llnde humili.atis hujus U,.i eis .ogaha.ur. Nonnc tu mun.lo dccausa "i.a se commonehal tc lam.iuam morla.um runctuscs? Pc-mittc itaque laudum aut inccnsationis E aut ..actari, qui imllo intcrnam aut extcrnam sensu stimulatus, ullam pa.iturimmutationem. ._^_^^^^, ., ^y^^^^,^ co.imvtun qua.n ejus iDg.essum .. al.
:

229

Alias

reficiendo, alque

civi.alem
ircnt,

cum ad obv.ana commovcn omncs solercnt, ut .11. m.emp.um po.ius proyocarel) (ut i|.sc
pue.is se miscebal

__

relictis nohilioribus,

alquc ad

ludicra

conversus,
viis

oblatos

honorcs

decl.naba

h,te.-dum in
quiB

publicis studiose

ea peragchat,

i,

sangu.ne con".^prostratum animadvertisset

gencrare possent. h.ttrea aut reverentiam ei rsicolores panniculos hinc inde

quam adm,ra^onauseam magis ac risum,

nem

^-^^^^

lcetos,
tur.

"^'J'^^l' bajulum ag';">";;'^"! Intcrdum inter opiCces ^P'^'^^."' "^ ministe,-iis occupahatur, .nfirmos c...ca ";i' Idem in nosocomiis publ.cs essct

tunica, assuebat, ul

V^

prs n S. Pelrus, qucm .Uerem occidcre. Scd poterat, lur nSel.ilitatc solachari.as erige.e " revocat ; ac mff insequ..tus a facinore ruinam aver .t. Nam Tet mansuet,nlinis execssu suspcnsus .ratus v.nangclica eT..s v.?ce tamquam ferrum coh.bu.l nus con.inuit, dislrictum dex m ad p.-eces S. Petn atoe cui mor.en. inten.abat. da. da^i pre.io dat. damm e.;;;;;;- p..o Pretio drAlcan.a..a pecuniau, P..

Sn tr
e et

p.-*stahat;

cum

contcmpt.h.l.or.bus

cifit

addictus,

ingcniosa

Itu-Uta.c
In Pa'
>

f^um
^^^l^^^

applausum puhlicum eludebat.

Tm

Pf

maxin.i curils magnatum, ubi

>-o->''-^t

ril^t;:"

unp
repe.erc

C Ubcraliter-exsolvit^Sic .*^"" Mhera iier ex^uivu. iji^ .njur.am pcdcs culpam et imuriam ate correcta, ad Petri suavihus mon.t. ln:depr.:cabatur; cu,n ipse
,

"^.- T
.nehorcm

--ac^it-^brabeadem ^^.^1.^
ci^ctus. constanti eicctus constanU sua.

..n..ion,bus S:: ^^^^ls^^Xm^u J!^ iuis

humiliimnn^^

:Ltque"ntfr.cien...
diir.cultcr

ol-J-tu,

sob.ud.ncm

obtinuit.

eamdem
gulare
!li il

corripiens, et

"^"^d.d.t

patientia^.

prs cxcmi>lum omn.hus Mmul

J-t

Mcm

E^.s cons.an.ia>. in iisdem r^aximam facic, quod pa.. optare. ; nec rcmtvexatus major.-s dolorcs adm,.teret. possenl) nisi coactus d a qVa- afiMri occasionc acccp.a vu Incra aliavc S c in itineribus,quasi vita. lem,,orc nul lo se

tole.andis .nfir.n.ta Ubus

auguslissimo imperatore obt.nu.t discedcndi. hac conditi.me negol.o vo vest., ut in hoc


jestati

cven.t, a

Idem ^um P ;^ ^uo 1 e .tum


P acea^^
"tas

Du

"^a

'

<f^^^

Et ideo

si ego non revertor. ^J^VP^^f f''maje ta^U ves hoc voluntatem Dei esse, ut .n

^?^
'u

non

assentiar.

l.aquc

negotio in

o,.atio..c

cum Pedros. Denm cousulerct


se .lon

"P'^'

ncgigebat;

sic tolo

afn.c..onc corpore, autin an....o dol rf acuum in Fra.r.bus, ul a Dco Et cum a aliqua libcrun. sensit.

minante eodem

levamc. in oralionc rcspnnsum dabal lur

peleret, i.e.-an.antcr
:

moneba-

vooa^um ad rel.g.oncm scd fugiendos hcorcs amplcote^e sol.tud..,c ut pcenilen.ia. rigoresin

intcllexit,

rms ad qu^r^n
nt

~
o
^^^.

nostro bono, dolores, sque ac via est brevissima,

pro Christo, summo afflictiones ct adversa pal.


Filii,

Unde ad impera.orcm =>--P';tiori id consilio

certa et secura ad
s.t

perfcclioncm;
flumilita$.

qu

licet

angusta

et

d.lEcl.s,

sine dubio lan.en

reCa ad portas

ceel.

perduc.t.

posiea d maet poste adscriptum elarms e.u jorem Dei gloriam serva.um ^^ r quadam hjcme s. 230 Ucr faciebat ^e Vorraco Mcantara versus locum J^^^
fuit
,

."""

^,^^,

228 Jam obduraUi palicntia, l^di;;::^;;;;^: capitulo excmpla indicavimus, ca .

ex

cujus .n super.or. PCrus protundae S. Pc.rus protund.

quodam "'ver^or. pertus cum sociis, l^os,,e^j;;'^^'"^ 'ransigerecogcre.ur. At inhumana ^!^^:^;;^ se .ranslgcre J^'
in

humiUtalisani.mfundamen.umcfloderat;itaquod
AC.
C.noniz.,iom,
s. P.lri

ex

-^^0;pauper.bus lucrum expectans.

"^

--

(.,

6. Mc<mU.r. t S. Maria. M.gda-

len de Pazzis, . Domiuico Cape,.o

co.lBC.a, p.

3.

^^^^

DIE BECIMANONA. OCTOBRIS,


quod
non habcret. Qua rcpulsa Istus Vir sociorum tamen compatiens, mulierem alloquitur. Soneccssitati nos paupcrculi sumus, quibus nec ror mca, audi
lcclos
;
;

761

ex necessario.

Eamdem non

suis

modo

religiosis

auctobe
*"

Oci, qiiod so indignuin judicasset

pro haereditate sacralius commendavit, cum fabricas conventuum ad strictiorcra formam dificari,

''

i'*^''^''*'^'^.

lecti conveniunt, ncc iis indigemus ; si propter ainorem Dei ila tibi placucrit, hic propc -ignem in tcrra decumbentes habitus nostros desiccabimus; aut si hocdisplicet, conducas nos saltem ad slabu-

corumque claves patronis quotannis resignari praecepit; verum ctiani sancts illi fundalrici Tcresiae in suo Carmelilano inslilulo adco fideliter persuasit, ut etiam posl mortem eidem apparens,
priora

monila

dc

Providenlise

divinae

liim, el
lis,

nobis

sufTiciet.

Quod cum btandicnti


;

simi-

fiducia rcpelcndo
ret. Cella

tamquam

negligcnti cxprobra-

ctvocect liabilu submisso protuUssel confusa pudore mulicr. perbumaniter eum cum sociis excepit;et proximo manc crroris culpam deprecata, illorum se oralionibus dcvote commcndavit. Postoa vero ipsamel aliis bnmilem hanc S. Petri de Aicantara responsionem reccnscns, tanlam omnibiis

quam

incolebat (pra;dicta Sancta descriPcdrosi cxislens, longiludinem


et medii, iatiludinera trium
;

beiite) atqiie adliuc

pedum habel quatuor


altitudinem,
qnae

virtutibus

ejus existimalionem
transiisset,

imprcssit,

ut

quolics illac imposlerum

conglobatim

erectum non admitteret, et extensum non caperet. Huic supellectile petra, sedile aut stratum prstabat; crucis imago orlignum parieli immissum cervical namcntum brcviaritim anliquum bibliothecam. Religiosis suis
;

omnes
minori

ei

occurrerc, atque

eum

aut religiosos sui


vilis

nulia prorsus curiosa,


pricter

ncc sacra quidem permisit,


et

instiluti hospilio
stULlio

recipere, sludiose cerlarent. Ncc

crucem

ligneam

librum spiritualem

apud Fratrcs suos

haberi

S. l'e-

trus salagel>at,

dum

al)jcclioribus ministeriis ap[)li-

quibus pro confessoribus Summam, pro praidicatoribus Bibliam adjungebal. Et ut huic nuditatis
excrcitio

catus, propriura arbitrium alieno sacpe submittcRcformalionis ret, etiam in rebus gravioribus, quse

perfectus

assucsccret, repctebat
:

sa'pius
ibi

evangelicam scntentiam
et cor

"

bbi

thcsaurus tuus,

regimen tangcbant. In quocumque operc, inslruB menta ineptiora, et difriciliorem parlem sibi eliadire sylvam lignaque csederc, et propriis gere humeris nd conventum poilare, pro confusionis
;

tuum

soium
sed et

Addendo intcrdum, ut sibi non a cujuscumque rei terrence possessione, E desiderio diligcnter cuslodirent, eo quod
erit.

eadem plane

infectus,

facile

etiam alios inficere

cxercitio sapius amplcctebatur. Hinc niajor illi a ut scquenti exemplo populis veneratio habcri
,

possct. Tunica Iqua induebatur) omniuin vilissima erat ; ita quod morti proximus, deteriorem (quam

Didacus de Louisa fama S. Pctri de Alcanlara ex comitibus del Arco, cxcilus, ad conventam Pcdrosi acccdens, invenit pro illum eflodiendce atquc transportandae terrae
indicabitur. Nobilis

quidam

petebat)

inveniri

non

possct.

Novam

nuniquam

I).

gestavit, sed laceram aut repctiatam, quee nuditati obtegcndje sufficeret cum corda grossa, manlello infirmus brevi, ac fcmoralibus; calceamenta ncc
;

convcntus

occupatum. Ad cujus quod Virum Hispania:' percelebrem et aspectum, ad servilia detoti imperatoris aulae venerabiicm,
fabrica

anxie

etiam portabat, pedem curaret,

nisi

dum
;

aliquo
lale
ci

casu otTensum
solalium,

dicendo

dum
his,

missum

viderl,

confusus

ac prse

devotione in

male habcrct. convenire Ex vcrsari, quando necessitati non serviunt.

cjetera

paupcrtali ad-

elinguis prolacrymas difiluens, ad ejus se pedes pietatis affectu stravit. At S. Petrus virum insigni

necessaria erant, sibi dequffi vit sustcntandc-p semper capiebal tam quantitate, quam teriora
qualitale parcissima
;

suscipiens,
fessionis

primum

spirituali colloquio,

mox

con-

ct

pro his tamquam mengralias

remedio

ita

consolatum remisit, ut saspe

dicus ad

portam
Egere

Fratribus

humilhmas

Patris repostea confiterelur, se ex humilitatis S. culpas suas dcllendi stimucordatione maximum babuisse. Dum provincialis aut commissarii

rcddens

summe

Iffitabalur,

quoque se intcrdum necessanis dicere soleret, rainime cum


quando-

lum munerc emincbat,

viliora conventus ofTicia tradedignabatur; scd rcliquos in omnibus ctare non ministrum pr^veniens, ad se lamquam omnium sibi a Fratribus ca perliuere asserebat. Honoribus

pauperem que non desuut.


232

nccessaria dici posse, cui eliam

Dum

officio

commissarii

generalis

fungc- remW-im .m-^"

quodam balur, accidit semcl eum a Dominicani Ordinis, in conventu cuo


sitari

Palre conspi-

"'-

Pedrosi viin

C delatis profundiori

humilitatc occurrere

solitus,

Eral

autem

illo

acccdente

rem..liori

e.se, cum pcrsuadebat singulis majoris mcrili cognosceret, eumdem confugnum se quis honore Aliquando infirmitate grasionis loco admittere. jumonto vehebatur cum socio vissima laborans, longam laboriosamque viam ad

indi-

horti

tunicam,

de Alcantara, ut parle occupatus S. Petrus gestare consuevil, ablucret quam solam

nudus cxpectabat, ideoque etiam (dum siccarelur) DomiHoc modo cum rcpertum petree insidcns. Pater. quoniodo percontatur nicanus ignotum sibi
:

pedestri, qui post

acclivi de sualassiluascensum cujusdam montis

sic

nudus statincruce?neculleriusnisiubiessetPaterPe:

bic stas? Cui iUe

Et (jbrislus

quomodo
esse d-

dine ac Patris commoditatc divina revelatione coAl S Pctrus secreta socii demittit eique dulcisgnoscens, jumento stalim se
,

tacile

murmurabat.

irus de

Mcantara inquisitus, obs.upcscere ronstrtvit. Ad h.c


q
t

scipsuni

hospe^^^^^^^^

simisverbisadconscendcndum vim facit. susurri sui deprecaerubescens rcligiosus culpam


tus,

Ad quam

indigne ferens, replicat tanli viri vilipendium

la
.

post longum

amoris Dci humilitatis certamen,


;

a islta

modoVsihilccst,quodvirtant;ea^^^^^^^^^ appareas ? Ad quod s. Pespolialus habitu

:Lu%unicamexarborependenI.ii.n^^^^
quicquam in hoc ^">P<*' respondit: Pater. si Yci um d adscr.bc, quod no. eam potius Evangelio prsscnpMt. esse dcbcre Hntum tunica contentos reiigiosus majon ciim u^ V b s compunclus . ,. ,.ii.im lacrvmas continerc nequibat,

obtestatione
sine

equilarc constringitur

scqucntc uo"

gravissimo

labore S. Pciro, cui bcet

mo

bu

61 ffilas
'*ouper(a).

corporis

lamen spiritus
231

Institutum renovandum S. Petrus

mm.btatis pondus gravarcnt ^'^^^,^'*^^^"'"-. .. vires animi augere ,^ r g dius i.r^cipuum, quod sibi
.

S
,

sanct^ menle pnehxerat, quam P^''"^^'^ "^ pauperlalis observantia erat; -

:^J;::cl:^U.an.incU,e,.evidissct.l,Kie
ne^o
A

Ordincm "um j. nct. fundator Franciscus in "^" ^"^ simam introduxcral. Inde s^pc ^^^ diccrc consuevil, paupertatcm ^'^1'^'.^^'^''^

(ad

uod
S

voner...) pc,t,.acia.o.

talo sc.ptM
.<

,1

rtp

Pelro de Alcantara

i.rofeii'b,it,

egenlcm esse debere, ut eliam

aluiuid rcbuquat

VIT^
762

S.

CONFESSOR.S. PETRl DE ALC.NTARA


slriclissimam
nrcs.crat cx

,pm
AUCTOBB
r. pn.

in

rvaba

LAUBKWTIO-

STd

uu

csterarum rerum usu admiration. esitaut in minimis e.iam rreT>^n'anc.a,paurertati. studium

! noli intenderc noli coramorari. iniqu.tas nca et a muliere

Ecclesiast. cap. .xu, .n in specie, et

Omm

hom.m
D

med.o muhe.-um De vcs.imcnt.s en.m proced.l


vi.-..

Idcoque

tnx,irtatU,n,i,u.

Ja

--P;:;;^;^ '^
eWu^
q
facit,

.lut necessitatis quacumnuraquam aut cha.italis a .cujns faalloqucns, quroccasionc raulieres

m
.1

SSuerepossidomiamvmo^aJ^^^a
amorem destruU
convenit, el

cicra oculos

ngebat;

ita

quod Av.l*

ustr.

cu.dam

qu. so

Deo

mulieri sibi

'"f;;^/ niinimisqnc contentu.


et qui nullias eget,
liciti estole,

f to ^

^^snonderit

conqucrent., s.nccresic dc innrmitatc Domina, numquam vos in mel.on


:

^imilem

m " >.P mn f^'"'^

,,iinet. Sol-

naDc sociam ^cst.am

,^^,^,,^

Jilatis statu vidi, hvcre facilc poluit,

quara nunc. Ex quo ,psa .ntclnumquam illum se aspcx.sse,


fuisset

mnmvis
iunio.-es

sa-pissi.ne

alloquutus.
attcnte

s.mpl.cer^, quia pau|.ertatem sponte ry'"'.""^ sariis ctiam Vixusum ^a""" 233
Virginalitpuritat inler te^Uaiione.

dcclar.il, q

r,i.telara in

Fi-atribus

suis

zclabat,

Eamdem dum

petrus,

cum

licentius oculos

attollentes, cliam in pu-

puritatis aireclione

custodia captV'^"'f s pro "eiuticm

^rvirginum

; hlico libere corriperet oranes .irgucret, modcslc

seniores seria admonitione ndeliter tali doctrina

i,i4.-ucref

Non conndat

quisquam

sib.rachpsi, habc.-e;

'^'"":i,^'D;:^p:r"^-^-"'"T' "^'" haberct. H.s


um ^ ,tdiomm ommum stu
statim alia a''J""8^^

inlensissimum ^^^j^enliam, jejun.a,

j''

-^^""'''ren.^Trr m^ilTum

earnis stimnlum oculo-

Sam,

'"Zuc adm
[ea in re?g

nTm

mortincationem.

Eadem

pos-

bene dicendo sufficere cor est carnis petulant.a ad nos nuia tara ingcniosa quamcumquc virtutera, decipiendum. ul contra audcntior insnrgat ad falnuaquispollcat, ipsa ac sp,r,qui magis se prudentera

custod.tum

?cndumcum,
se

constitatus,

majori diligent.a rc-

tualeraessc prssumit,
custodiat.

nisi

,ntus v,g.let, et for.s

Hac nimirum doctnna prehosum


1

in vasis nct.hbus poraniras nostrE Ihesaurum, quod prssidio munitum volutl ; ,ta t.indumomni posuenl, dccursu semper ipsi vig,les toto vita;

maximeque

diffideret

ne carnis
Hinc jam
et

insidi,s

,mpehtus
in.re

iss;nrs=r~=fix

facile

succumberet.
habilu
spoliari

im' gin
e

prostralus.

earum

sibi

tentat.onem

cura

ultimum

morti agouera

prox,rau5,

a ve

r?1acrymando

precabatur.
:

Intcr

l^c etiam dicere audiebatur tot cruc.atuum dolomeu, corpnstuumvirginalc mco volupt.atcs et obleangilur, ct ego in rib u Quomodo fier- pote cumenta permittam ? ded.t, et qui suum m.h. amorem
-

orandum Quomodo Deus

circumstannudusvoluissct;qnidamex religiosis ut se openr, perm,tterct, tibus applicato habitu, Petrus de Alcantara Readmonuit. Ad quem S. .idhuc en,ra .n penculo cedc nii. ne me operias;
:

versor

Prudenti

monito indicans, cUam ulhmo

eum

offend.,

snx pnritatis rcddidit me v.dco quaquam hoc eril; nimis

participem^

daemon, nea Deo n. o


solatia

.imondum csse vitscertamini a carnis illecebris vegetior, .ntegras adhuc quanto raagis dum iUa
contra nos vires explicare qna- S. Pelro fara,l,a235 Corporis casligatio, rcnovaanachoretarura cxcmpla non ris, veterum vere t,tulnra Po.-tenh vU solura. sed ct auxil Cui ut magna laus a p(uPoenitentii ilU acquisivit. ita non m.nor nrum He ate, quam excogitabat qua earadcn, Uum.ilit.ate comraendatio a secreti
; ;

,ntentat.

pixnitentia admirabilit.

ama um

qui pluris mihi erit, cord.s mundi. Ad quae verba, ex a^t de^ecubilia prolata, evanesaffcclu inimo singulari pietatis animam suam serenicerecogitationes obsccenas, recedc.-e, ul iusolcn lor

quam omma

talcgaudcrcel inimicum rediret, eodem raomento


uuoquc vice
tetione,
sibi
cellffi

observatura

fu.t.

Alia

teninclusus, vchementi carms

cogitationum
advertit.

impurilate cor
Cui
liccl

ammumque

s, occultarc laborabat. N.am non potcrant) catcra, hominura subtrahi

h,s

qus ocnhs qu >n


"^''

accendi

orandorestilisset;tamcn tun.ca C ccre fiKnura gcncrose concludit. Itaque et cast.ga nagris ssvissimis corpus
spoliatus,

animosc pnus perseveranti majus .nj.-

Srcondito pcragcbal,

^^^--%
an

P ""^ imracrito dubitari aut natura cx.ie insensibilis esset; imrautarU, ut era crudelitatem ,n reUg rUun.anilatem, cum sanctae v, g,n,s Ter^
posset,
vertit. Prioris tcstiraoniura

^:^ "~

cum sanguinem
ptOTcm,
ul
sui

copiose elicuisset,

or.-.bal

Redem-

memor phantasmata .mportuna

triumphos praiparabal. dcleret Scd qui Servo suo membra ucrmisilvehemenliuslibidinis iuccndium pro eo cxlinguendo dum ejus pervagarc ; usque rigidissiras hyem.s fi'.gori S Pelrus de Alcantara mox stagno p.-opi.iquo tolum se imse exponerc,

ndesconnrraat;cui soli, animarct, pcBnitenha sua.


bat. Alteriusfidem ea,

".'

>"

^^^;"

^^Vexcu

'"C str.ct. ,, qu"^/-J^^^J an

a-

u p cx toto ejus vitae ""' ,,""'^' qua. stabunt ; dura ctera, umave*sma '"f conspcctu prcl,osa
s.nc discursu nohora
traxit, in

Beatorum

rcmcdium cxcog.lasmergere, lamquam expedilius modo, aliisque ab antiquioribus sel TaliSEpe soUicite carnis soll.c.te refrssanctis usitatis poluiantiam anchs usitahs petulanham ^A^m vmlntilin vchemcnles violcnha v^hpmt^niGS naoaii iicu^ ex quorumdam nabaf liccl i^a ii.^v.... "*.*':; L,= nos scnectule nroveclior quos seneclule provectior iUos slomach dolores,
patiebamr,
contraxisse
juaicelur. [Vide

rimus'.

--.^^^^.^, '.^ iraprimis abstinenti. "f .^a-^^ /'^^;';; lcmporibus, ul in mult,s .'^; s r.c "^Ti^un.
annorum ^-'"^^^ Zgm Pane soium
multorum
conhnu.-.hone

Comm.

puriUtis suae 234 His vclut spinis cum Tosam siupmda ,encustodia oculorum quoque auriumque ,uum auiodia. armassel, eamdemobser.^b,il:namsicutquascun.que eamOem obserabal nam sicut (luascumque utnus.tr ,i:i;fTi-.niicuimo fiidohat.. ita ila que sensus oHensiones diligenhssime fugicbal, a mulierum aspectu, oculorum usum, uon modo
: _ :

duro contentus, -et servav,t. l'ane ^"'""^ vu.t,.... legum e ipumina herbas ct legum,na nero ,s J""^^ ,, diebus fcshs lauhharura laut,harura loco d.ebus fos Supcrimu^ , jj addebat, d>ccns sine condiraento vanum, quod guloe mag,s q"^ "^f^Vncsse et aut aquam causa cneres
:

viret:

eUam tormenU "^^^"^" gidam aspergcns. Inlerdum 'Sat ul ra^e -porem d.s ^^.^^ a,w . f,c.-barum .araaritudine l'e'-ba'-um araanluame _^^^ ^, >o gustus var,eta c pcenarum ^jsus,
, ,

sol,

assuesceret

idque
:
.

^^^^^^^^^
^,^1^

verum etiam
tendi

a consuetudine, vix

quocumquc etiam

deleclabili avcr-

non amiseral.

Firmiler

'"J; ='/';" ut hu,c sensu, quot,d,e ".f rrec qui omn.bus potenlns ^et,

oppone.^^.^

^,iabile bclh.

memoria: suae

Spiritus sancti monilum iUud im-

jam dudum ,ndaerat. Tr,Dus am"

p^_

^^^

DIE DECIMANONA OCTOBRIS.


i

763
aoctobi
p.

ncm tanlum durissimum

el

aquam non ad

satie-

qucB capiti

rogatus, tatcm capicbiU; ncc a Fralribus ctiam admiltens.De propter dolorcm stomachi umquam lcvissinio illo suslentamcnto, corpus suum ad ratorpescetioncs srcpc rcvocabat, ne in Dei servitio illum non ba;rcditale diccbat cnim pancm
rct
:

quandoque incidebant, liquefactffi per intcriora caputii ad ca^tera mcmbra diflluebant;


interdum
crines

fr.

ac

supercilia

frigore

congela-

^*"aEBTio.

bant, ut evcUere necessuin esset. Ncquc his cruciatibus corpus

suum

quando
corpore

foveri sodalium

paterna, scd pietate fidelium comparatum, oratione Siepe terac operibus bonis cxsolvt^ndum esse.

quibus subinde

romisit, aut alieliam prccibus concesslt, rcspondcbat Fratres, jam cum


:

afHigerc

meo

conveni, quod

dum
cum
erat,

iu hoc
in

mundo
Pedum

tium vel etiam octavum diem jeiunus transigefuerit, bat; ut merito a sancla Tcresia obsorvatum contigisse praecipue, cum in contemplalunc
id

vixcro, pati

non cessabit
ei

at

coelum per-

venero, ffitcrnam
incedcns,

requiem
capitis

pcrmiltam.
aut
;

operimentum simile
plantis

ideoque nudis
tribulorura

plcnus) infirtione cffilcstis Spiritus (superno cibo quietem ac mitalis corporis oblivisccrelur. Somni

aut

spinarum

offendiculis

quotidie sauciabalur

quibus terram

lamquam dimidium natura; alimcnmirabiliter ase tum, non minus quam cibi, adco variis ingcnii moPctrus arccbat, ut si in uno
rcfrigerlum
S.

applicans, hanc sufficere diccbat, ne unguentaadmitterel.

Cilicium (quod cingebat,

tam horridum

aspectu,

palalo iiluseril, in altero tortoris instar, sinvidealur. Unde gula membra aequuleo addixisse vigiliis noctes insomnos peragens, pcr|)ctuis
dis

quam tactu aspei-um) continuam plagaduni S. Petri runi Christi memoriam renovabat imagine occupata, de Alcanlai-a mcns ejusdem
;

cum

corpo.-i toti
nihil

compuncto
sani
hirsutus,

aculeis, dilaceralo flagellis,

sociorum querelas struerct, prompte

quod naluram deiis rcspondere non dubitabat quod illum magisquam se ideo somnum excutere, mortem ipsam abhorreret. Nec sine causa dum
eliciebal,
:

integri aul
pilis

rclinqueret.
aliud

Nec minus ha-

bilus

cuin nuditati
sufficeret,

tormentum addcbat; tegcndae tanlum, non frigori arccndo


pellem
et
sibi

eliam

ulcera

refricabat.

ilic

suIBciens

esset

B scparare,
ribus

quam

haBC

animam a cum Deo

divina j^raescntia
felicius conjungit.

{liractea illa ferrea,

suit ct o/nnos viginti

nudo corpmi appogestnvit.cumcarne ita compa-

quam

Itaquepcrquadragintaannos
atque curis defatigatus.
et

tot

laboribus,

itine-

cta exstitit,

ut abea evelUpostobitumnequepotuerigorcs amplcctebatur S.

numquam

toto

hoc

ritiW).

tempore ultra horam ^isse depr^hensus fuit.


tculise

dimidiam somno indulEx quo sicut hoc pceni-

237

Prajfatos

Petrus 'ij^a^rcenumxa
^''^^^'

pcnus diincillimum^ita a princii>io assucsoninium sludiorum laboriosissimuui liabuisse; cere,


Teresiffi facla maipsius confessione sancta; virgini misi erectus, nifcslius conslitit. Itaquc numquam somnus obrepcret, consistere, ct si

de Alcanlara Spiritus sancti documcntis pcrsuasus, qui in sacro eloquio asperum Eliie habituni, in
Evangclio a Redcmptore Christo Baplistrfi rigores encomiis celebralos optime noverat. Hinc non minovos nori ingenio quam assiduitate corpori suo
cruciatus meditari, non tam ut dcliciis non insolcdivino praeoccupat sceret, aut anima? amore quam ut cjusdcm amoris cxercitio corobeilirct;

aut genuflexus

pondus
bal

acciinacapilis ligno paricti infixo furtim

Numquam duin inimicum fugaret. quia nec cellc-e extensa quicti dabat ;
virum slalura procerum
strati

membra
angustia

poris passiones conformarct.

intcgrum caperet,
ccrticem
infirmo ac

nec
se-

calum indicabat,
(.

commoditas,

nisi

denti minislraret.

Eumdem

rigorem cxtra propnos

convenlus apud

scrsfficulares transeundo priecisc

H exemplum, quoque ut interiium ignera securius

ex relinqucns Christus passus est pro nobis, vobis vestigia cjus. Ideo ut scquamini
fovcrct, expoeniteiitia^ cineres diligcntius apponcbat; quos narravimus, alios quoque ad-

hoc enim se voapostolico illo documcnto,


In

vcl codem habitu vabal; dum vel orare genuflexus, ommbus admidormitarc, scmpcr vigil invcntus, solitus etiom erat sibi rationi c^sct. {Ante cvbitum.

ternos

majoiibus,

cr.m.,.,uos

marlyribus tyran?36 C^teros cruciatus, quos solent, eos S. Petri de Alminfiigebnt. norum manus inferre corpori, non sine aliqua marcantara solertia suo solum C tvrii comparatione adhibuit. Ita quod non et quadra^.nla scd martvrii prompta voluntas,

ipse vehit

recitarel mortuo Psalminn De Profundis

scquebalur, dendo. Sicut nudus semi^er Chrislum femoralia (qujE lacera, et aspera ge-

habitum

et

ea vixdum desiccala ad quamvis nieaerem, slalim membris imponebat, obriguissrnl. Intcrdum ccllam dia liyeme frigore requiem caperct, corpus suuni dc
stabat)

lavare solitus,

ingressus,

ut

nimio

commodo

increpabat.
inter

Idcoque mantellum
et

septem
tia

annorum

incrcdibilis
in perpetua

maceratio

suadcre

deponens, mcdius

portam

feneslram, aeris

facile possct,

disciplinffi

pcenarum toleranconsumpsisse. Hinc longiori marlyrio vitam quas bis flagellationes quotidians,

cum

inclementiam

ingeniculalus
;

suscipiebat,

usque

dum

totusquasi obduruissct

dein ulramque clau:

seu

noctuusque ad sanguinis
in

efl-usioucm

protrahebat;
aliis

inipso crudelilatom carnincinam non pictalis


potuisse,

rcligionem vcrtisse. in

\alde tibi dicens dcns cidcm corpori iiludebal, conqucrcris ? Et j.ost modinunc indulgeo; quarc Bene tib. nunc est, cum, mantellum assumcns
:

judicarc licebil.

exercitium existnnar. aspcriorcs Hffi quoque

innuit

satis

commode

in

oratione
persistcns,

perseverare

ficbant flagrorum

variclale, qux^ aut

nodosisfumejus car-

no cs Et sic in exercilio corpus addixisse sed tormento polius iocum

non quieli
et.ani

per
ar-

bus compacta,

aut

urticarum

manipulis urcnt.a.

integram autaculealis catenis pungentia quam vu ner.bus <lolorc macerabant, ncm lam eorum strepitum c.sut ad miserc dilaniabant Capul numquan) o teri eTpenjefacti hon'escerent). tege.-e sol.tus, aut divin/pra^sentia^ rcvcrcntiam vulnc-.bus affl^ctum va solis Jlu adustum, aut spn.tus namque non semper sauciatum babcbat suspcndcbat, sa.p u. impelus, qui in extasi sensus

fri^^ori

videbatur. Intcrdum ut habitum dcponch in bortum egrediens lens, congelat.e .e .aut piscin^ cxponcret
se
;

flan.ma intcr.uri

mJgebat,

unde sine

inlerni

inccndu virtute.

iS^^xii^
in

impossibilc videbalur.

^onn.nKluam

in per fenestram c(clum deliciannn fngons mvium tLnlatioicccelcstiun. temporis spatio aspcriquc injunas longo ngonl)us, quod cx lot passionum iia naba ur

asp.c.ens,

on-

cella

eum ad

1^^ nsTnives compcllcbat. Ipss nives, plagasvel ulcera curare


(1)

supcrius porta.-um 1*"^^"

Sm^om chi acuti.ssimi dolorcs, usque adAdmiDei continuo aiUixennt. e um m scrvum


vila.

rabanltir

AnnaL Uinorum,

l.

XIX.

p- 352.

VIT.
aoctobe
r.

S.

PETm DK ALCANTAPA

CO.FESSO.IS.

FM.

l,AUREf<T10.

ma.em,

P^^"I>ertatem

ca.ma U

n^ .^ ^^^1^^

i,

observassct.
lalis

'^X.^^T^^ !'",:,, '"T '""^,,'-,^."ec.-etmundusdiv.n.i!quanvoluit volu.t


t)cus

aut

",,.,s imprudcnu hm. m^

Q'"'^ P'^'
ca '"^"

in^^'"'^"'

.ugui possent, . ^.^^^ ''''"''''

Incarnalionis alVoctu fcrelwlur niY^tcrium quant* .lignitat.s opusex.sle-, n ,inne qui noverat, illum ac mell.llnum nec potcrat suavem ret mro factum esU aut lin{Vcrbuw Fvangelii textum percipere, s.ve mentc m, exnrimere, vel aure statim a terra elevatus in p,-olu,.-

.uv'in..q..an-

fetlvere f-^^"'
das

quin
,,

08"'^'declarare. Et ut

lum

grati^e virtus

va eat

,;

g. Pet.-i

cxcm^;,,

; ^ .^ '^^^^'^^

elur.

Invitabal persa^pe
;
,

o.nnes

c.-eat..ras

Creatoris ad laudem (. a

et

dum

in

pu

,^_

^^^^^^^

et

thcologicarum quiesiiomMii

....,,.

^~..^-.

tiam

sanctam

^'^^^''"'noruam tem
Pauc

"rum calamitates,
g
,

casuum nncm vil


ra,.o

conscientiffi

difficillimorum enoda-

cum non
non
"n Viro

""italorumque Ch

,^

notitiam, quain ac vise spiritualis studio comparasset, fallcljat lib.-orum hon.inum docto|.es, qui mh.l

supcrbos

l>umililatem Dei prster

et

sanctam

s.n.-

-;r^rrdwX=-artibush.
Donum
nii.

oratio

^r^;:^'^.::^^^
c gnover.t

W
'au

bellum sedare, suosiorls ct anim.^ conform divina. voluntati cilibc motus Pctrus si sanclus rmndare Unde nou mirum

quan
q^^^^ ^.^.^^^^.^^_^ ^^ ^^
,,

um

"f^ f,',^,^ q"^ ^

rArci

exemp ar rarissim=B mTaSinrco^ntcmplatiomsexercitiod^


a

poenitenti=e factus,

eum

en.

utquantum dcprimebat
eri,7eret suiritum

corpus
;

J^J""''

oralionibus

nom ri.risli ulrebat oncm raort.ficat ionem c

r^

utque non imiUiretur in anima,


in

/" ^^ m.nus
quam
fac.le

mus Mone^,

meus diligeteum et ad mansionera apud eum fac.e^^^^.^.^ ^^^^ ^^^ ^,,.^ ^^ factu.l^^.^.onem apud eum
Pater

patriam secum p rduMt^ rus in ccelcstcm Aloanlara, ^, g^tem S. Petrus de


''*?'',.,,,,, extiterit, fuit et

moS
et

membris. Unde

quando

dixerim

jncajpcrit, lati.s^ora^ ,,|, icus doraus oratoriura, locus Paterna!


B.
et raagisterii
fu.t.
,

non

<^^"l^^^Z 'L "''".


^'^'f'''is ejusdem '^'"^P"' amma d no cum
pluv.s "'"gata
,

\.i

__^,^,.

^,^^^^^,^,.

omnium
:

orat.o-

"

""'""^"^ ""'''

elevatio.

Nec n.irum

qu.ppe

ti.otiro-

ccclest.bus '';ii,sin,i Dei velut

lihns

non ms. tcmporibus raptus militibus concedi solitos, sanctee ora on ingrcssum post religionis e^^r etur Al vero ^Hs^indulus^abitu, cum eo Patris indutus hab.lu, seraphici sanuo x,ay s^nc , ntpmn at on.s sni__.._,. sp.pnitenti* et contemplat.on.s
sexcinii

Ss

Cum a^l^c^ pue

f^^^f^^^^^,^,,^^^ 1 P^^^'^^
^
,'.

motionum

exeic.lal.s

i, ct extases,

'^

receptione '^"^>^;' qua '"'//"^cra transportatio, succcdit iUa m;''"^ "^^ P^^y ferventis motibus raerve anun^ corpus (grave .ce ^^_ f.

eo^^ JJ-.^U^tr^s
P^^,
q^ni

est

rai^ico.
.s.

duplicera ejus

non solet ujusmodi gratiam

ur ins

ni.u^Muuv. sed unica et aDumianii


.

^^ PV ex

----^

Quamobrom summa istius Anima sancta^ unionis orationcm oius cognoscetur.


attingens.
et

:,4;..^

^lnvilin elevalio

frilCtibUS fructibus

sanclae

," T<=fff et jn orans '' choro ' Alcanlara; ita ul

in
j

De.

con-

si,.i,us

omnino a

sensibilibus rebus avulsa,

teraplatione

-^^^f^^^l^^^^^^Zl.^W
'amos

C quie clauso cordis

sui ostio

intus

cum Deo con-

quictata Deum sibi loqucnvcrsatur, ct totaiiter potcst; sed donis cffitem audit, vacua esse non nitidion ol intoUcctus dccorata, loslibus sapienlis -^ ,.... in i-nritQlpc nlti;siimas ,. - . vcritates a t.ssimas quam Odei ordinari* oculo

;:^r^p:xTii=,nitidiori
.

Ocxus, suprcmos al.quando ab no gere vidcbatur; impctu per ae.-a '

Lbito

>* r^^.a^ua-xSa
^^^
^^^^

ecclesiam

Zis

exces-

Trinitatis,

aliorumquc mysterior.m sancti Patr.s FrannerciDcre dcbet. i:nde cxtaticus ^gidius, supern. con.cmpla.ionis se evidcntia chr.st.ans doIncarnationis,

"'^^^i, ccasionem ^^^^^'^'Z^^mZn. -^"^


;

^"'"^/^^.^ehiis in modura "^"^' "' tfaf"'"""'' evcctus, omu.um

'^"Xret
,

S'sodus
ot

-P^ ^^'".'^.Xtionera
P^^f""^^ .,
4^

movebat.

lucc nerfusus,

tanla

nrarcana lldem ce.-to modo


suusi.iuiain subslitutam
,11111

cognosccre dictitaba. ut sibi a Deo c.-cptam, eique c ar.tatcrr. fu.sse


cientiasanHa^c est .Ua sc.enUa san""-"
.

alV.rmaret. ...u.,-.
lA.-...

^^;^;cciMcrnmmnniral: icat:
:,

Ego Eeo

r^;?\E^5't::r

^r^cicntia^ , scicntiam,
.._

rCg.o-^^,; '^^crnu.u' quibusdam q"/^'^^^P,,, in "0" crucera ^^J^ '^So . ds. '^'''^''^'',^' dun. 'i^' existe. 1*^' ''""Xet ^.^,,^, =""""' '" ^,,^0 "^e ^ P ceret uZ ns. devotis ocul.s acvoiis uluh^^ ^^^^^ ipsa tiu^^/ coram .^^^ -c-, ^ accensu. accensus s"'-'^'" j^'''^ ',"; -^.ir-radios omitterc radios emitterc u^-u ex cculis

singulari

prsrogatna

^- X^, nota"dus
P

'T

darem

ab homine possit nicns crit Quare

?nt;il?gentiam parvulis fibuo, quara doceri; cui ego loquor c.to sa-

ccnnnrti.

-P-^^^J %b et.n cruccm


.n

uc.diss.mos

divina verilas S. Pclrum crcbro i.. soUtudincm duxcrit, drLcantara tam ccrlesti inutloJ.c:lr ad cor cjus, ipsura sanc qua. replcvit. lla^c cst illa clariU.do,

cum

Sanctum

rea.

iraita,.te

caput

dorc -cm.ara
cula

^^^
f
u

rad.o so ^^didissima nube splu dari, totamque


^,,,uta

ipsa mira...i

re
^,
,

rpflex.om!

tandcra

n..b.-

.llustra..,^^^^^^

^^^^^^^

lcUigcntia

tam\uaviU.r intellectura ejus in flde mysteriorum firmavcrat ac slabilicr,-.t, ut se .niUies vita pr.van
polius elegissel,

quam

si

parumper

in

rcrum

ccele-

stium

pra:senfldc titubassel. Inde convicta divinie

^'. recipcre v.sus e ^^^ ,uam se J"=' per.culura su'"'"P Tpparentia in ,^'^'"",,'i"er oH Ne autera cxter.or. Qon,inum, ut s.b. perb.^ nis. cu.n "btraherel, nec ores laNores

''.!!' externos iUos Va

^.,ga

t
OCTOBRIS.
765
aoctore
f.

DIE

DECIMOONA
in

magna

confusione prffiscntiam

hominum

lam

insignibus donis palicbatur.

sanctorum

doctrinam

Sunt equidem juxla pcriculosi ejusmodi raptus


solidal. et solet

dicm recedere ab episcopo visus esl. Cum aliqiiando de omnipotenUa; divinic disposiUone mirabiU in
planUs herbisque manifcstata discurroront, captus extasi Sanctus, humanam convcrsntioncm interrupit, ut totus se dajrot divin?p. Uno vcrho in quocumque loco existeret, somppr abslractus, semper Deo unitus, et in conlomplation*^ absorptus videbatur. Siepe auditus est posl redditam sii)i linguae facultatem, fmita exlasi, divinam bonilatcm soUicitare,

FR.

'*""""*

animir in perfecta hurailitale nou pater menaliquando hac fraude suos decipere generat in mente sod si raptus a nco est, dacii humilUalem et supremic polenliffi revcrentiam, illo amorcm proparit filialcm timorem et ex
;

ducit.

Prffiterea

animam

a rebus terreatribus se-

paral; videt in

illis

excessibus

humana mens quam


sil

ul

corporis

sibi

vincula disrumpcrct et

parum,immo quam nihilum

lorrena substan-

voluntati assimilat, nihil pr^ter tia; tolam se Dci vesligia, Dominum optat. Ecce purissimi raptus

Sod quia ad eura de carnis orgastulo liberarot. Dei unionem (quam sancta illam pcrfoctissimam
Teresia

sopUmam, supremiim

matisionem

vocat),

qure quia in sancto Petro de

Alcantara

ex totius

viUE decursu claruisse patcl

non

cst dubiuin,

qum

commodi ohlUa, pervenerat, in qua anima proprii vitam ultorius slbi ita esse vult cum Christo, ul
paUatur prorogari, etexilium sibi longius extendi ideo Vir sanctus, velut pro ejusdera Christi honore cum anima ad centrum pergerel,
;

ab unione maxima processerint. 240 Sunt aUa raptus et extasis


|7l(/iiii"-

genera, quse

tutiora. tanto meliora sunt, quanto Uimine iUustrata, omnia mundi auima orationis spiritus novit; esse dolorem ct atnictionem

Postquam enim

alter

MarUnus,

gloria et gregis novis se laboribus pro dilccti sui

utUitate offcrcbat.

bona

fruitionem ad perfectam sponsi sui sponsaUanhelal. Unde ut iUud sacrum mentis terra, concludatur lium ac mysticum fcedus

summo

ardore

quibus hons, 241 Siquis autem a me peteret, dicerera, quod sancla^ oraUoni intendebat ? locisque secutus, scmquasi ad litteram Evangolii consilium
per
orabat, ct

sine intermt'^onc orabat.


^

sequuntur extases el quasi majestaU vicina, vilam sensualem viB mna tants boni contemplatione vere respuit, ex quo in summi suspenduntur ; et implelur, quod omnes potenti desc^ponsanarratinCanticis Amore languco; gcntium doctor dicit Cupio
.>

anims

liquefactiones

numquam

doficiobat.

Non

enim

temporibus dislingucre K illud exercitium desUnaUs


noveral, sed

vaUoni

omnem horam et locum aptum clecum mentis in Deum invcniebat; tamon

suspendepaululum animain a curis exlorioribus remota et in solitariis convonrat qnsrehatloca

vel

quod Apostolus

dissolvi, et essc

cura Christo.

Hinc oriuntur

abditosylvarum. aut rupiura tibus habilabat, et in


opera contcmplabatur. secessu divins potcslatis soro oraUonom non Ssepe observatus est incoeptam ejus radii solis surinterrumpere, donec ocuios perculerent ; qmbus genUs ivelut Antonii Magni) colloquio non impodiebatur. non raro a lam sancto choro ad Primam usque Solobat post MatuUnum in quidquid hominum conpcrsoverare; uno verbo comcdemto sublravcrsaUonibus, quidquid cibo oonsumobat; unde cxiens hebat, totum orando divins et ccelesUura aspiratmaliara

extascs

iUs, quas magistra

volatum spiritus vocat, in scntitur, ut raptus nue fortilcr motus repenlinus spiritus, el timorcm raorl.s extra carncm appareat non potest, et amma quasi incuUat iUi aulem resisU cum ad sponsi sui paleaasuccino aUrahitur, qu.-e
;

mysticorum Teresia quo tam velocUer, tam-

confidit, videtque se corpori araplexus pervonlsse pr^senUs fasUdium, et ab alUgatara, concipil vit^

Uberari quamcUms optat. Ulud iUo carnis cxiUo gcnus S. Pctro de Alcantara fu.sse summ= unionis vU^ UUus histor am concessumnon dubitabU, qui
revolvet; ex qua vel

pnescnU^

num

unicum

efficax

argumentura

aliquando gravUer mOrdecerpsisse suificiat. Cum extraordinarmra strepUum mare lur, auditus esl in in v.olcntara non corpZmilerc. et inventus est qua extasira raptus, poris sed aniraa^dulccm nocte reraansU; qm ad se mo uo siraiUs, tota inBrraano de raorte .ps.us TveVVus, rospondit sura per graC nrlus su picanU Non ita est, vivus repletus. In auUs consolatione

spaUura unam et per quadraginta annorura est reliquum tempus mdulsemihorara nocUs somno, Ex quo sancl* oraUoms
^issc

viam

incipicbat.

Nec silenUo prjEtereundum

conteraplaUoni.
est.

amore factum
lidie tres

ut unara

ex

pra^cipu.s
sc. Ucet

nova.

quod ReformaUonis legera imposucrit.

quo-

hor^ sacro

illi

exercit.o a Fratr.bus .u.s


sancl<E o, stupenUo

'TI^tnTtuirinsuper
pienUbLs

in

amico Dei alius

Sam

Dei! et

muUa

!.^nMnum
"a

exi<:tens,

non minus quara

m oremUonis

conemplationiselTectus, parvulis; .deoquc ab h et revclavit

quem

abscondit Deus sa-

.uo^^a.o.

m-

^^

[nS Dei

Raptus 27 ejus ViUe h-PO dicU in cap. quovalidos expericbatur, fdiWn frequcntes et ejus seraolvidi; mihiquea socio
:

TesUs est comraunicaUone fruobatur. -t. Uei -b. c^Teresia, qu. deViro

Sa Jme amons
S

stulsapicnUa pienis plorumquo nibus humana .ngomis s.-ecularibus vocatur. Undc quanto sancUs crcUtur excognitura, tanto a ra nus est quam

Xuutuoi

'

"

Hnm
quo q

"a

donura.

H^c

csl illa s.uU.t.a,


;

Sororibus suis

dari cupiebat

h^

sun

Trrra esse tr e"e per


,

t^ero^

diesdbisabsuneresolitum
ly^g^ ,

contoraplasine dubio continu.

atTSeun, STet" um
aspicerei, '

oc.os

,netis et in
ct

ejus

amorem

quo e

pulchritudo agri, P

accena sincera vohiptas)

^^^
j^g

^^

lum nocle
aut

^esp.ce^re

ms
d

,,
u^t.bat
.^^^.^^^^^^
^._^.

5^-r'
Pelinquuntur

ut

hanc

i"sr;'r
n
^^

^^^^^
Et
nolit

^^__^_

me

solis

spendore fulgens
Quas

"'^IoTde modo, ct ae
ila

quo '1""

"lentur: ignorant.
.^

h.c

est

verbumhuuiis<l,v.n^,et^noxo^benediclionem.

cMas.s

^^

excess.va

men

ubdauo
.,

(j

anima

gau-

^^^^^^^^^^

episcopus

dere sola,
ferl; ul

mulieres f.de Jign'^>V' not ^ t. Cauriensis f-quenter


in

^^Mim
E.re^^
;
;

sylvam

pra-sulc

et

^an""
'

simul ^^^^^ ^^
petrus,

Vnlf aV au^
1^1

sponsi .diuvetur in laudcm


tertoU.s ejus alTectus

'

auiem b ^"'Trsl^^^utiSta m.natur. bic


bitat

ohiectu

jl^nee us^ recepU, nec uSu illuc se orando

^P'-''-'^-

sequentem

motionera

s.bi

esse

nens^ -''"'"-''' .jyjnitug .mp divinuus jniprossam.


^^^^^

766
AUCTORE
P. FB.

VITA

S.

CONFESSORIS. PKTRl DE ALCANTARA


et
cii,

doctrina

notissimus,

l"' sancli Pntri ;|" Taliserat spiritualis 'f f nom.nalum 1'elium . :, , Cognosco nominalum P^"'" -

S
.

Tcrcsia

. :

LAUBENTIO.

Alcantara,

quem

existimo sanctum

f^c
^

Propur
^"
^

Id n^^A divina ^ ^1)"^^; ;,i. sanctum electionedevocare: '*. ^^^^^^^^ cpistola Petrum Alcanii=
^

.^


. .

modum
quando

vita" ejus,

quod i.lem
, !

,^^ cum audicrunt stul um rMil-^^' _ Utinam ucus u sorores. quam bona stultitia

fB''"'

omnibus

nolalum

Im
Vmone
UiUones.
et

est,

E"';";7';^,^P^ nobl^ "^^iii^ctoell . conventibus renot s quod cum in


d,v,n. cxibal, ul i.^nem
, .

respondens asscruit eum Deo placilurum, cni consilio piis operibus se darel; gj gcriliendis scriptorum suorum fructu adliKrons Ludovicus, Vide Coiimientani (lecoravil. ,j,j,,g ,^^^^ mire ,,ecoravit. (Vide Conw.entarii
^^^,
Ecclosiain
(

prs^vii,

numm.

11

et 81,

uhi dc hoc S. Pelri con^

silio dicriniits).

^.^-.c,

in eremum solum ^ Audiebalui Audicbatur amoris eventilaret. an^iris eventnarct.

>n m
^^^

^,.^^,j^g n.aguos m.i^^

clamodamolaudera

mox res prorumiiere, Creatons invitare.


revc

creaturas
.

omncs
.

244 Famosissima esl dircctio muUarum anima- Hincanima. perfeclioms du- pr^cUre din. rum, a Viro prudcnti ad apicem Sed cst imprimis celebre ejus, quo illu- oebat. etarum.

243 Veniam flutcm ad ^'f >"^^^;^^ andUatibus ..,;,i:i.niihns Exorcebatur frequenler Viri sancti carebat abmagnis anima. mcProribus; Jordis subtrabcbal e. Deus et suavitate;

revelaliones

strissimum episcopum Cauriensem S. Francisci Discalcealorum babitum induere volcntem admonuit, ut in pastorali soUicitudinc suas oves pascerct
e.\cmplis et verbis
;

cui acquiescens episcoi^us pio

lan
Sed

guMu

rceLret
qui
crebris

felle

passionis su^^
"1"^.''^!^',

po^^^^^^^^^^^

consolatur
sanctissim;.

'P^"|!"t_^^^

^hn
'^'

gann on-

'

*'""^ ,"

ctorum

<'^PP^'-'^'":^"^*

relatmne sirat^ sunt,

l,r
et divi

'oe

vilam duxil et feliciter terminavit. Omitto iMaldonatam nobiUs matronai ftliam, quae pcrsuasibilibus dWhiae sapientiae verbis ab ore SancU manantibus, divinas iUusub ipsius magisterio usquc ad
strationcs et

dis inc a on

visiones in oratione
viri

profecit. Falla-

loSr;,
S"
'
ssot.

~1^^
.^""^/^fi^sts
suo
ille

bumilitate

"-

Utebatur

Uernard. con-

sua scnbere spiritualis est in cclla "i^io quod viri secretum meum mUvu ec?ctum meum mihi, sanclaj Teresi^ subsUtuU, Lint-uam aulom et oculos mcEfores el siccUates im-

nnx dum
las

cordis

sui

prudentes ciam sathan^ in_ipsun.^S. Petrum deceptionis -isUmabant, ^i^Aioii>iiu>'>.**>, et_ -- -r culpam refundebant. Tiniobal juvenis et simplex solus S. Petrus (quom usus capacom, quem e virgo Spiritus sancU uncUo doctum effeccrat) quidquid in ea agebatur, Dco tribui debere afiirmavit; et verilas miraculosa vita et morte Maldonata; com-

secundum

carnem

mensa c(t>losUnm appariUonum

profusionc sana

probata

ost.
Divini

fmea

Viro Dei narrarot


vita,

"

Dum

ogo,

mquU

illa,

de

deque meo orationis


;

modo cum quanta

polui claritale discurrorem

quod

ille

Clirisli

et banctorum Domini. sanclissimee Matris Opus crat eadem " vi.iones exponoret. subjungit inlelligeret, et quid cxercitatum fuisse, ut me via declara(iMuvTfatisvisionibusdebcrem crederc. . vera, sed visu demde Conjeclura equidem
: ., ,.

piebal.

mca vorba Cumquc aliquos

ab initio cognovi, per experientiam conciinsignos favores,


et

245 Solent eUam divini favores, animaj contcmplaUvfficoUaU, humililalem parere; scientia secularisinflat,scicntiasanctorumhumiliat, cx quo in
suo OraUonis libro docet idem Sanctus, quod
"
.)

favom

variuniUumi-

^^ellti^m.

qui

scirc volct,

quantum

in orationc profecerit, vi-

.)

deal quotgradusinternte ct extornai humilitaUs Quo consilio opUme singulis diebus acquirat.
.)

usus

omnem

Utale coUocabal.
siones

oraUonis suae fructum saipo in humiSic a Carolo V, enixe ad confcs-

ipsius audiendas

n-l

..

firmata

cum eadom Sancta non semol


et

Dei

servum

auxiUo

(qua se

ad

solitudinem,

rogatus, saucta; oralionis pcenitentiam et


agnovil) tanU
oflicii

ministenis bonoraccelestibus appariUonibus quibus sanctaj Teresia^ verbis lum perspcxerit. F.x

muudi despecUonem vocatum


elevat*

non parum SancU nostri sapienliam conimondat direcUo sciliexcellontem Fclices animarum spiritualis vitaj sequacium.
aliud
colligilur,

quod

aliud signum dignitatem et factum recusavit. Est ut qui spirilu orationis evidentissimum ;

cet

fuere

anima!, quibas contigit lanU Viri direTeresia, quae cUoni suljesso. Felix ipsamet sancla opinionum flucUbus agitaretur, a sancto
illie

desideria non vivunt, spiritu ambulent et carnis de Alcantara verbo, perficiant. Ita docuit S. Petrus in miraetmonslravit exemi.lo Si quis liuquit
:

bili
.)

v) scire suo OraUonis tractatu Part. ii, cap. fructus ex oraUone percepent, desiderat, quos

cum

variis

viae C Patrc dirocla,et de sueb SanctoCum cnim frcquontcs ChrisU Salvatoris et parvum gignerent illuapparilioncR ipsi non

securitate monila

est.

.,

attendal

quantum

interius et exterius
;

bumi- ^

,.

Ulate quoUdie proflciat


necessitati

quemadmodum

injunas

rum

sionis ot dccoptionis

motum

cum ex una

parte ab

,.

Christo, de veriinlimo conscienUsc suae diroclore ccrta rcdderetur ; lamen suae Utecfflestis visionis piorum conscia el confessorum suoruni,
lenuitalis

proximi succurrat, ojusque toloret, tribulaUis spedefecUbus comimtialur quantum cor custodiat, carretin Deo, Unguam refraenet, qualcm se nem cum scnsuum appcUUbus domot, exbibeat; prov.dea prosporis
;

in

advcrsis ct in

Vivuriim, dicUs pcrtcrrita,angustiasmaximas

paUeviros

rebus omnibus

cum

gravitate, et
se

discretione, e

batur.

ConsuU'hat

frcquentor

doctissimos

.
.

discrelioncm, quae sed corum scienUa ad spirilus donum Dci esl, pervenire non polerat. Quid faciet linquit ipsa cap. xxx sponsa CiirisU? Placuit majori parle ct modo toU ejus Vilae) - Doniino cx
..

mortuus fuerit super omnia perspicial, an in juxta et mundi, et amor bonoris, deUciarum non secundum guprogressum,

B n

mitlcndo in terram solliciludini mose subvonire. Fratrem Petrum de Alcantara; istam, bonodictum mibi claritatem isle Virsancluscircaista omnia singula declaravit; dixilquo ne sollicita dcdU et
essem, sed laudarcm Dcum, el cerUssinia remaiicrom iUum osse Spiritum Dei, et excepta fide nihU co verius essc, nec me aliud cerUus credere
debere.
D
I,

factum in isUs ideoquc supra se stus.quos sensU, se judicct; et pnncipalem intcnlum semper oculum gerat. oraUom mormorUflcaU<mi appUcct. alterum perfcce namquc sine ilUus adjutono,
;

Uficatio

acquirinonpotest.

..

sunt.nisi ipsius Viri aul injur hUariserat.quam derisionibus >Husus.


affeclus,
afilictus.

qmd H^c autem documenia Numquam ma^^^^^^ sancU vitaV


i.

aut

maUs oppressus; ""^"^,;" .."^^^^j^, malis suis quam cum honorabatur. In


in aUenis curandis

Reliquit
;

mc

in

muUa

consolaUone

et

paUentissimus,
in

dihgenUs .mus.

saUsfactiomsaUsfactioiu'

ut secure oi-atiom et effecU, ut,secure orationi vaca-

..

rcm, nec dubitarcm omnia a Spiritu Oei proceAt^vo dere. Pater Ludovicus Granalensis Ordinis

sa^pe lapidiloieranms numiiiimu^. OtVondebat lolerandis humillimus. ui....u--ponlemplabus cl spinis, quas p.-opter altissimam ^^ ^^ ex ei Uonem advertere non poterat ; cumque
'

sanguims

DIE DKCIMANONA OCTOBUIS.


diccre sanguinis vchcmentia vulneris apparerct, Istud nihil est, compatientibus solilus eral sibi mihi dolorcm parit; spinae isla; scnsus
:

76'?

solcnt)

non

nisi

juxta requisitas

ex charitaUs condiUones

oflicio

susccptae, ac

AUCTOBE
r. PB.

dircctae,

largitiones

nuUum
meos

(luasi verae rosse dclcctant.

,icut et

arUo-

(Afist'""-

246 Tandcm perfectissimae orationis scopus est namque servos Deus imitatio Christi; conformcs ox quo Apostolus ei vult csse imagini Filii sui Do Ego sligmata perfoctc assimilatus dicebat
;
:

propiUas divime benignitaU impotrare meruerunt, utin Psalm. 33. Aures quippe Doniini in prcces justorum ; ct deprecationcs UmenUum se exaudiet

LAUBBKTIO.

Dominus.
in

248 Itaquc

cum

aliquando

S.

Pelrus de Alcanlara Oratione


fugat;

S.

Pe-

mini Jesu in corpore meo porto

vivo enim jam

non ego,

vivit vero in

me

Christus.

Ad hanc

oppido Albuquerque commoraretur, saeva illic pesUIenUa ingentem oppidanorum stragem faciebat Unde nobiiis quidara loci Castellaiius ad con-

trus peslem

similitudinem divinae oralioni? ministerio S. Petrus de Alcantara pervenerat ; ila ut sincera meriti
ipsius

ventum Fratrum Discalceatorum


prffisidium

confugiens,

ibi

sancUssimae

Virginis

Dcipars, cuUu

appreliatrix Teresia
:

scripserit
et

cap.

xxvii
erat,

ejus Vitse
n
,,

Quod optimum
:

necessarium

nos aliquam passionum Christi, et Apostolorum quam bonam suppeditavit imagincm habere nobis nunc Deus in benedicto Fratrc Petro dc Mcantara Rc enim vcra cum initio conversa'.

Fratrum percelebris, dcvolissime implorabat. Perdurante autem contagio Guardianum prccabatur, miserorum ut duos religiosos pro consoIaUone

tionis suae

attendcret

mortificandis sensibus per pcenitentiam deinde ailioris pcrfectionis motivo,

supersUtum ad oppidum mitteret. Paruit Ouardiaquodam nus, et S. Petrum de Alcantara cum alio desUnavit. Hi Didaco de Almonte quamprimum cum oppidi solitudinem ac miseriam adverUssent,

ambo alUorem turrim


tam noclem

ascendentes,

in

eadem

to-

mortificationem Jcsu in corpore suo circumferemysteria conbat ; ex quo praecipue Passionis ejus

in oratione exegerunt,

divinam mise-

lemplabalur, et suavissimis verbis


qucns,

Dominum aUosimilitudinis

ricordiam cxorantes, ut tam crudele fiagellum susqusdara pendcret. Videbant autem angelos jacula
ignita vibrantes,

seipsum

ei

in

omnimodae

qus cadcndo deorsum,


B. Patcr

strepilura

Hisctsimilibus orationum exerR effigiemofferebat. lacrymarum Deus infudcrat, quo donum citi^s

edebanl horrcndum. Ad quae intendcre, scque ipsum affectu

oraUonem
oiTerre,

icUbus

memoriara Dominicae Passionis recolens, totus abstractiogemitus diilluebat. Praeterea continuis sensuum non impediebatur, quin officiis nibus
id aut cliantas exterioribus attente vacarct, cum postulabant. Uno obedicntia sive neccssitas vel de Aicanmirabilis fuit pcEuitentia S. Pctri verbo ad quam conticontemplatio, tara, sed mirabilior ut vclut pisces in raan,

in

modo oppido parceretur. Tantoque fervore divinam pictatem lacessens obUnuit, ut unus ex annunUaret, gelis (quos viderat) ipsum accedens supplicaUoni concessum cssc, ut amplius suJE hoc convenoppidum pcstis non affligeret, idcoquc ad iidem ad conregredi posset. Hoc, cum
tum suum
ventum rediisscnt, Fr. Didacus guardiano fuorat; com60 quod ejusdem visionis particeps habuerunt ex illo instantipesUpertumquc omnes fulenUam cessasse, Petrique fervorem divinum rorem placasse. instan249 Nobilis quidam adolesccns assiduis
Uis a S.
ligionis ut ad rel*etro de Alcantara obUnuerat,

narravit.

nuo'suos exhortabatur; in secretum plagarum

Christi

habitacuium

inter

mundi
istius

proccllas et

terapestatcs, sancts orationis

adiutorio,

secederent. Denique vitara et acU pervolvet,

quicumque

Sancti

juvcnem rtU<tiofum confiT'

cum

sapicntissimo

imperatorc Carolo V non est homo istius Quod vere istc religiosus, in Deo etconest enim semper absorplus

oculari ipsiustcste concludet

mat

latus in

mundi

Df fructu
tffiracia
iKjnij S. in

el

ornPetri

versaturcumbeatisspiritibuscceli. superionbus 247 Quemadmodum in modus contemplalionis ac

debebat
capitulis

habitum admiUeretur. At cum ingenicuplurimorum prffisenUa eumdem induere exasperilate ac tentaUone veliemonU
;

licct territus, recedere moliebatur,

orationis

expeUissct.
riis

Hiiic

tam anxic pnus omnes urgere adolescenlom vaipseque


praecipue S. Petrus
spirilu

forma

et

proiimi

molumentum.

ita nunc in quibusdam exemplis comproeiusdem voluptate, quantum, qdo ad effectum unpeC bindum occurrit, cfficax exUtcr t^ eadem oratio apud Dcum

ctiam explicata manet, ut inde S Petri distinctius exemplar succinctius proimitationis lectori devoto praesenti non sine aliqua

exhortationibus,

Doniqueat;

; diabolicam asluUam ferventi obluratis quamvis obduralo animo, auribusque viderentur. At mentem frustra suasisse tunc

mcrcpare

irationis,

justi assidua, dubitari

Deum

Sanctus erigcns, brevi sed efficaci


effecit,

oratione

tantum

ut

interna

quadam

vi

compulsus

lcstantc Ecdcsiaste, ad

n-Uum

valet ora lo
B.

nequaquam pote

Patrem

donis pnv.lc^ja div.n^_ non solis inlcrnis anima.

mutando, ad susciadolescens, staUm propositum humiliorquo redimendum habitum conslanUor Patris adscnbcndum Quod quidem morilo B. ret juven.s i.ersovesucccssus conf.rmavit, quo
etiam

Zv^^i

;^oitinu^^^
in

nosamiciU.^eiusdcm favorcs

proximomm be-

h^c pr^ter scicnU. ct n ecirs p crmetuisse,dum variis pelit.onum suarura raptuum frequentiam in

ranUa singularis vits, ploinOrdineclarusevasit.


250
In

insignique virtutum cxom.nops,


(nitiisam pecu'

TffSs

ri"
historia,

tam rum repeteru

comprobata fucrint. Nec equid-ersas quara p^unmor m^ denroccurrit hoc loco tempor.es n^^^^^^^^^^^ spiritualcs. ^uam

graUa, eT muUiplici exaudilionis

ac plu-

qusdam oppido Arenis fcemina stu ose lunm pro solvendis debiUs riit pe unias quasdam m.sera bealo sibi sublalas, collcKerat. Has furUm orationibus ac condolentissime conqucsta,
Petm
sUiis

rcnipe-

eius

ma

necessitate
S.
:

qma e.vscinstanUus commendabat, At casum muho, s premcbatur.

qua S ^^ J^;* leuci cAtiu nibus commendatas,

J^

hujus conte.tus ubique


priBslabimus,

^^^^ totius Qua um dec^t^ nnirnm-

commiserans

Xm

ulis

sublat.s in Petrus dc Alcantara. dolo.-em deVado, inquit, filia, et

dam tantum cmpla. '^^''^"''''''ZZZZ^ "^^J^, qu.bus


lictas, hic

d'V.na, intcgritas, ct exauditionis


cons1,eclu'

f fa^w

aque

Domini gra.a
integre

potcst.

Dum en.m

S. Petri in

separavcrat,

pdut- u petitioncs (quEe pro altera

<^f"\Z^,Mis eum Deum non ^^^^^^^.^S^^^


a i^"^"'
.

["-'^^f ^J^.f

S
'

fidentem. la^tam rem.s.t. cara verbis suis sequent. d.e Deo impetravit, ut ifoni insistens a dcferrcntur; qua. ncscie.. pecuni.^ ad mulierem reversa. pro .ns.gm venissent, ad B. Patrera

Mox ora-

beneiiciodebitasgraUasreferebat.

dicto 951 In pago Erradon tractabant prope quot pueri ludicra

j,uirum pvteo d.cEcesis Av.Is, ah-

mmertum

P^^^^^J^

eripit.

768
XUCTORf
P.

VITA

S,

CONFESSORlSPETRI BE ALCANTARA
mvsterio

PK-

poteincidens, extrahi non , ,inns porum casu immersus U Uaque ali.uamdiu aquis ?a Ren"an u usque tamquam inorluus derclictus;

Mrficere valebat.

M.ss* CKremon.as o absorpta vix reliquas Atlan.en conseciat.one peracta,

So

Comm.ssanus t qui ad casum con 1? universo populo,


iUuc S, sic ordinantci
orationis

le

ans>

a.

c -

inteidumext,ase.aptusaliquamdiu el.am ,n aerc undc ad se reversus. catcra suspensus videbatur con.munionem eamdem extas.m n,.oseQui el |,osl omnia secundum patiebatur. Qua; quidem
;
;

-f;,^ "^^*"^,'^ Nam puteo appropinquans, 8""^, ejem m ,icre-, . fervidam oral.oem coelum mox tan,quam "'>.;"; f-^f'e,,^,n uteo co suam cum lUa socii
1 ,
.

Lacia

ejus

--'

"1

'^e

terun, eidem contingebant quamloca et leinpoia va,-ia IVcquentius atque diutius, quam visin locls i-emotis ccleb.ando singularibus favor.bus in oublicis, ubi
deco,-atns,

omniun. aneclus ad devotionem

p,-ovo-

cordam

cabat

Pcraclo sacro

tamquam
ut

celeri volatu

ad

cellam

propeiabat,

rum

visu, quod

mx

^^^^^^

'",!

.^

t^

uerum,

post

divinis orelo tegerct, cl elTectus quwum rerct

conceptum fcrvorcm seamplexibus l,ber,us ,nh8ehumililale S. Fetn celali,

si^nis

sub.ndc .-ehtamen suspiriorum ac vocis non potc-rant. Audiebantur eliam giosos late,'e spirituum colluclat.oncs slrepUus, qui malignorum verbwatus, lamcn a quibus g.Mvitcr
indicabant,
,,e,sislebat; aut ut animosius imn.obilis in oralione sanctissi,nam Euchar,sliam cito cursu ad
resisterel,

{'roBclaram
S. Teresia: te$ti

monium.

nH-,

eirectus

necesquiDus sa-pius Fratrum

^^'"yf

r;
b n
1

:^um iSonen,, qua

L Ste

subventun,;
sc
,le

ul.ra

publicam
p.urirna

quam

r
si

lui*

T >esia B s^, c la' um sib attestatur

At omn,um ,nstar cere co.,fessi fuerunt. fidem facere potest, nobis cctam

Petri er orationes S.

Alcan.a,-a obl.-

iUis ,nsuUansatinecclesiam confugiebal, ibidem imbelles conculcando. nue velut victor gloriosus quoties negot.um aliIdem sibi p.-Ksidium eral, ideoque in tractandum quod magni ponderis
;

a Chrislo Don.ino

reve.atum

Se
:

S Pet,'um intercess,on,bus, lu',*'privilegiogaude,-e, ut suis lenegetur ideoque et.a,n a'non,i,;o Jati.


:

immensa

gloria coronatum, boc

quemdam locum sibi E convcntu Pedrosi angustum huvicinior ecclesia;, in conspcclu ex quo elegit apud jugiter assisteret. Cum
ius
vitalis

hostia;

principes et magnates Missa celebrationem i

diversabatur, siat,ra post secretiora ac remuta loca

team sead eum !^n, (ve,-ba sunt

,-ecur,-e,e; quia.

d,x,t

sanclae Teresi^e in
"ihil
in

m,h, Dom.fine c. xxxv..

Ii,rvuU ? netc et quod


. :

quoJ

S
25

nomine suo qu.squam non exaud.divina misericordia


exper.ent.a at-

Qmn,admo.lum ego propria


QuanKiuam
orationis

solUa.-.us atque intcvlum aliquot dies habebat; sicque in omm 'cum Deo conversari moi-is prssentis (quam in altis^s.mo loco Deo Iruens, ejus agnoscunt) humiUimyslerio Eucharistico fideles ac singulari '^^"'^

seccdere

mo

affectu

nutrimentum

devo-

De diveTstt
exercitiit dero-

(tonu S. Peiri

pote t Pelro faeilc persuadere con else, in S. devotion.bus ^;el t n.lla ^tate iisdem nuod a Imprimis erga supremum a actalum novimus. sacrat.ss.ma pignus, quod in d"^m amoris l rrW devo Uon.s fideles. tanto Fu hari^lia voneranlur
t

tion.m

ex..clliaessesolent,

illumabms.gnm

summe 255 Hanc devolionem ""-""f cujus affectu va s Dominica; Passionis tione Salvalorem suum .nuuri corporissui cruciatibus, em.nentioAd hoc ubique locorum, in
;

'"';^,dita'o^'clia'-

no-m.m.a.
,,,

satagebat.

pr^cipue,

cruces

erigi

cu.-abat.

quarum

aspectu
tio,'em

contc.plapiorum memoria ad myster.. conventu Unde quoque ,n revocaretur.


Calvarii

Pcd

osi

quamdam

aff clu

eliam

dum

hebdomapuer exardescebat, ut
p.-o

dam
da

integ.'am vel

eadem

reverentc>r suscip.cn-

velpro

gratiis agendis sanclis

Inle.dum inventus fuit coram Sacramentum) lUa attenl.one altari (ubi scvalur tamquam C ac revei-cntia immobilis perseverare, defixis oculis prseSalvatoris Christi humanitatem
lione.n dirigendo
jja SS. Euchti'

nen-urrcrel,

on.nia pielatis

med.tat.ombus opera ad iUius vcnera-

dirigens, ad quem gressus dum passionesexprimebat; usque tienU Ch,fs,i anima. a ibi coram cruce ad ocu,n accedens, Rede.np o ut se totum ^ivum rc tuT inflammabat, expans s b,acl,s
sicrificium
offe.Tct.

figuram congesserat, distinctis pass.buspa-

orans

lotus in

eum

rittiam.

sentem intucretur. M.ssam celePostquam sacerdotio initiatus 2^>4 sacrum peregisse assebrabat tanta devotione hoc fidedignis.ul se mag.s a personis pra^cipua
ritur

rediret,

cumf''^^^ porem incutiebal; intcdum conventum csc rec. quasi volando ad


oiebat
ut

g ardentissime ibus observatus in

Sicque conc.utransformabatur, cu, s3pe a ran eun cupiebal. '"dc


ae,-e

stu suspend., omn.bus

dnms
desens,
ac

hominum
in

exislimat.one.n

effugere
e

ad

piotatem

ejus

celcbratione,

qam

ahorum
siepe

Unde sormonibus commolos i>rolile.cntur. atque ad ejus Missum concurrere, quamplurimi


alta.e soU) cjus aspcctu ad

devota

horto,Passionismed..at.one to.renle 'ac.,a.-um soWebatur in tc,n n^^ quibus a .quando


suspiria,

quamdam
multun.

imitationem
tempo.-,s

ad.|ungebat

ut

compung.; mox Gnito


ct per pcen.tenl.^

stagno frigido se

nudum
cruc.s

f
"
'

>ndc
41^!

sacro ad

e.ius

sacramentum

pcdes procumbere. se Deo reconciUare


vcslibus

Pa*-^^'.""';'"

"-'-

_^^

fcst.naba..t.

bum

sc

sacris

inducbal,

adeo fcrv.do
ruminabat,
ul
exi^rimcrot,

affectu

sacra

Passionis

mysleria

singuUs aclibus qua!Christocontige.'.ml; sicque velut totius mundi procedebat. hosUa ad aUare sacrilK-aturus devotc
Sicpius ad iUa FAangolU verba tenoritudinc afficiebalur ; ut lacrymas
:

unumquodque iUorum

Nil >P suo velut describeret. ;;',^,,,ve compa.al.one po,-e hujus "'''^^^''f /^'"^'ludo ma Uu<lo cruc.atus lidebatuJ ; qnia magis omnis per clulcesceret. Ili.,c etiam .''g^J^P^^^-^^^Vam

cn.m

tem-

sinesingulari aliqua d.v.na P"


dicationis zelus

Uixit Jesus;

tanta

Perm.ttebaU corporis debililas non

^f

^
i

l)e.

,,,^-

conUncre

non possot, quin copiose erumperenl, voccmque insuspiria mularot. Ad Canone.n autcm acccndebantur adoo cordis inlima, ut in facic quoquc cjus quaedam velul flanima corruscarel, usquequo ad

eamdem ^e^'"'''""'"^ ab^ qu b s i abiliverbis quam fact,s, inculcabat tam p,o Chi.sto maia | ter pcsuadebat, se voluntar.e

Consecrationcm

devenisscl. \h\ tota ejus

mens

in

paratum. .. Hovntio. Jjrg.njs^^d^';''^ 25G Superioribus sa..cu;ssi.n=. nem sedulo adjungebat , cujus

riri'"""

^^.,^,,,.

sun.ma

DIE

DECIMANONA OCTOBKIS.
258 Haud
(iissimilo

769
aliquid in

summa

pictalc,

cl

precibus variis excolens, suae

eadcm

civitato

AUCTOBB
p.
1

yn.

AUBENTIO.

PrcEcUirtnn hac

de re profvrtur

pcrsuaderi passus,
fuit

eam
pro-

tesumonium.

facic siilcndcsccre; aliquando largiori

spalio

popularibns polius

acclamatiunibus,
pcrtin.icius
in

quam

cxtra
frui.

sci|isum

rapi,

ejusquc
in

gratiosa

praescntia

balorum lcstimouiis
qundarii
dic,

adscribcbat.

At
cc-

IJucmadrnodum
Viciosic

convcntu sancti Joannis

duin

coetu

religiosurum

prope
in

BaptisUe

conligisse,

ul

cliain in vitic cxitu prscipue ab cadem Iiealissima Virgine cum

chorum scrmoncs

misccrct,

ingredicnlcm

clesiam S. Pelruin de Alcantaraattentius conspexit;

Angclorum CfiHu visitarctur. alihi lalius rclulimus. !ii eodem loco Incarnationis contcmplationi ac matris Dei privilegiis intentus, in quosdam af Mafectns fcrvcntiorcs erumperc auditus fuit
:

idcoquc non ullcrius Fratrum confahulationi aures


'

pricbere,

scd ad
.

r-

Virum

Dei

r._=

-.. in

occlcsia acccdere,

,._,i..

ria,
Cceli,

Maria, Vir^'o Sanctissima,

Mator Dci, Regina


Spiritus sancti,

atque pro secretu colloquio importune ad claustrum pcrtrahere. Inde ambo in romotum cubiculum scccdontcs, prior P. Didacus ad podes S. Pelri
procidens, cordis compuncliono:i!
profnsis

Domina

Mundi, Sacrarium

tacry-

Lilium

purilatis,

Rosa

palientiic,

Paradisus dcli-

ciarum,

Spcculum

castitatis,

pcrspicuum Exem-

plum

innoceiiliic, ora pro

me

paupcrc, misero, ac

pcrcgrino; ct ipsi largire abundanliam cliaritalis vestrse. Fcsta cjusdem Dciparae severissimis morila ut lincationibus prictor solitas cclebrabat
;

mis ac singuUibus propalabal; quam eliam post longam convcrsationem ejus religiosi attenlius observarunt. Itaquc solulu congrcssu instabanl iidom, ut sibi gcstoruin cum S. Commissario

aliorum quoquc tum Fratrum, tum secularium pielatem mire accenderet. Cum scmel cx Portugallia
li

ordinem enarrarct, quo impruvisa; mutationis causam agnosccront. Quibus illc facilc morom geconvocatis prius ad concioncm omnibus rcns
,

tale

sanclilatis ac scicntiiE

S.

Pctri

dc Alcantara
:

rediens,

apud

cpiscopum Oliventiae

divertissct.

(luamdani imagincm Virginis, quam ab donoaccepcral, ad conventum de VaWcr.lc eodem iranslulit. Hanc solcmni processione ac concursu popnli in ecclcsia collocando, atque conventum crga honori ejus dedicando, animi sui atVcctum eamdcm Patronam singularitcr exprossit; co conscmper salagebat ejusdem patroslantius, qno
dovotani
cinio Rcfurmationis suai
initia

testimonium concepto sermone edidit charissimi, notam vobis fuisse non


i>

<

Patros E

jgnoru in-

crcdulitatcm
di;

servo

Dei

meani, qua variisl stimoniis voslris dare Pctro de Akantara fidem

.)

obstinatius recusavi.

>.

a^poctum
ul

in

ecclesia ita in

Hanc vero solum ad ejus me mulatam sensi,


..

pra^munire, sicut
libcntius habi-

etiam in conventibus cidem dicatis quoque santarc. Post hanc devotionem, aliorum apostoli sancti ; singulariter vero ctorum excolcbat
Joannis, sancti
Joscphi,
sancti Fiancisci, ac sancti

I.

cunstrictus fuerim ad cjus pedes sccreta anima^ mea; libcrius panderc. Siiatis itaque, quod Deus milii uculus aperire dignatus fuU, dum P. Petrus in ccclesia ambulabat; ut mirasuum Dobilia intueri mororcr, (piibus Servum

B
u
..

miiius tunc

condecorabal.

Conspiciebam nimi-

rum plurimos
in

angelos eura circumdantcs, atque


gcstantcs, singulari

Antonii

de

Padua,

quorum

se

intercessionibus

inanibus

qiiasi

quodam

ScienlitE

do-

fcstavariis magiia pictatccoTlimcndabat,etad corum pncparabat. macoralionibns aniinam S. lc257 Pra ca^teris ornamentis, qua^
iri

..

..

..

num.

condccorabanl,

scicntiffi

donum

singulaiv cluxit
intcliigenlia,

.,

modoci blandiri. Unde rcvercnUa perculsus ad pedesejus advolavi, ut culparum inoarum convcfossionc citius cdila. divii;a; miscricordia^. impctrarcm, quam lunc concepto dolore
niam
niiliint!ardontius exposcobam. Vidobatur ciiim indicare mincm invcniri pussc, qui ctcli viam

sacrarum iillcrarum alibi diquam magis m oratiunis scliola. quam sumnia facilitas ct i)crspiilii diceral. Ex hac
in

profunda

u
.,

,.

reclius

posset.

quam eum,
cl

cui

ipsi

coeli

civcs

dimcillimis Scriplurarum cuitas in cxi)licandis scnsibus atquethoologia;ditricuitatibus; quas non Palrum, scd ot proprio Spirilus

.,

angoli socii

dosiinati

fueranl.

Conveni itaque
varia
'

..

cum

feslinationo,

post cunfossionem

..

modo sanctorum
sancti

intolligcntiores dictamini conformes, ctiam

..

eidcm prodiibia super difncillimas matcrias vere vobis in lide sacerdotis indigni ct
pu^uidoclo lalia (utsum) prorucor, mc a nullo Viro Vir illosanctusbrcvi intolioxisso, qualia

in bac materia agnusccbant.

Quidam

vir doctrina

hanc scicntiiE S. Pecelcbrisiu civitatc Plascntia?, amicorum instanti suatri famam parvipcndens, facere adduclusluU. siuno ejusdem exi.crimentum ccpropitia occasione, in quadam Arivnta itaque Confossionis sacramcnto confipro
clesia

umquam
illo

.,

..

intcrvallo niilii oxactc doclaravit. pra^Iitus superno lumine intcriora Rst onimillc cflicacia cognoscendi, suavitato mirabili, cl olusicut ct obscura (U.hiorum pcrsuadondo,

toinporis

Potrum

culpas suas pro niore denter accedcns, in hoc non quarumdam dimcullalum accusare. scd sublilium cum cxpcpctere pra^sumpsit. Quibus

soUUioncm

ditc rilcque S.

Pctrus

dc Alcantara
scicntiffi

salistecissct,

non solum animum

viri

sua; ccrtitudine

affcctum verbornm confirmavit; sed ctiam pietalis ut dubitationis culpam commovil.

suorum

vi

iia

omnia cidandi scicntia divina ; qua^ scicnna huniana, infusa dignoscuntur. Spiritu offunderis, msi dinuantis ignorantia; tonobris Sicquc sermoradiis illuslreris vini luminis omnes li. Patris sanc ita e nom claudens. apud argumento comprul)a a, atque scienUa firmissimo virtulis pivTco ollectus mpostorum fama^ ejus ac plurmu. qui pru bcr
sihi

ab codcm

prius accusans, caeterorum confessionem Viro sancto


ctione
pcrrcccrit,

peccatorum intcgram

cT singularis.

Alii

quuque

magna cum compunvitffi

Petru.n dc Alcantara creniurariHn difricuttatibusS.


cjus faoililat.s

ac

landem molions

pei-

fectam

videbatur, i..dem amicorum frequcntia. subtraxisse facicbat; pro qua sinistri alicujus casus suspicioncm
tollonda ipso facti
sni ac congressus

rationom

inieril.

Hujus iustinc tu

cum

se

accosscrant, ma,n;c b vulgarcm concipieexplicationcadmiraliunom non

m earuuidem

^'''"Ig

serioin enarrans, satis evidcnter

cum U. atre ommbus i.ersuaM


1

efncacibus monit.s se ad meliorcm frugem ejusdem


rediisse.

haud dilTicilc concludiejuscfricaciam provenisse lol ojus ^clo conjuncla; ur- cum ferventissimo animaruniquc ucra omp^iatorum conversiones, et.am accedebat e fuerint in confesso. His
'nbus

Ex admirabilom pr;cdicalionis ^^^ manabat (tono Ex hac insuper


,...,.

hoc tdentia

__

,,,. ,^/i.

770
AOCTOBE
T.

ynK
corporis liabilus, qui

S.

CO^^FESSORIS. PETRI DE ALCANTARA


vitJD

macie ac

auslcri-

rior

FB.

Z
Te

lAURBWTIO.

vultum lumin.s deforma.us, inlcriorisquc undanUa terrorem potius i"7'^-^^'.f1-,

ilU.stravit, propheUs donnimam S. Pctri Deus cognitione cluxit ; cujus offectus mim in futurorum momor.a d.gnos aliquos hoc exnhirimis singulari

,,.,^^^^.^

"Ilm.

vprpnliam,

quam

ut

vcrborum

lcnociniis

^ auuDus

Plasenlicp nobilis loco recensebimus.

qnod minademariUsinsaU.le anxia,


nartibus in

deprecando,
succurreret.

qurodam foein Ind.arum B. Palrom adiit Uello periclilaretur, utoraUonum subsidio eidem sludiose
Cui

respondens
turba.-etur,

S.

Pctrus de Alcan;

tara ne amplius transacU vicloria


i-im

monuit

ut pro

pi-a^Iii

Deo

gralias redderet,

ex

incolumem nua maritum suum


"

brevi reducem ha-

"T

'"'!!

nc non agnosccrer

Ita ut ali-

bitura es^et.

nunUus
altulit,

conf.i-mavit

Hanc veritalem post al.quot menses qui de roi successu litteras


;

omnibus(iue pcrsuasit, id sine divina repotuisso. veiationc prius sciri non quidam nobilis in devoUono erga Nohm 261 AUus de Alcantara ab infanUa educatus, in
S.

rutdam

afTectum rtmic conversionis aposlo is cononum scu intelUgentia., fac.Ie tali ar.^umenlo ex ce'4 S. Petroelargilum ab omn.bus capi iuXsscnt, qui ojus doclrinam

ehccrel.

Ua

ut

Im

Petrum semel, Utteras quasdam cx eiusdem conver.sationc


aula
recepil.

^^^^^^^Z
^,^^^^,.^,

qiiibus

significabatur

haereditntein

Sum
e

quamdam
Kisso

S Snt
u

listin'tius intolligi

notabiliter

m.rabantur

itaque aucliendi

eum

aulem tanto fervore e.dem p u sconlingeret. Ipse percurfncu.nbebat,


ut lerras

cum templa i.opuli munere sno nl in aper to campo

cupidi adoo bom.n mullitud.nem non adm.tte,

fungi

quams^-

pcr dispositos Cui S. Petrus de indicabat. (lani possessioncm illuminatus id tunc dissuasit, et Alcanlara a Deo instanUis urgenti alque persistenU in sua R
variis

notabilem ex morto sui propinqui obUsine mora De qua forie exultans nubilis, iler faccre vclle ad capienequites

opinione, tandem socreto in


:

quodam
(te)

cubiculo ha'C

locaque distanlia
se

rens, occasioncm
tis

dcvotis dede.-it

eum su^
;

san.ta-

ipse propria^ admonendi, quam

Ubent.ss.me

saluU

animarum sacrilicare rclorquebal peccauuamgratiushabercquam regnum Chr.sti

necqu.c-

Varia hujusmod. conlorum pmnitentiis augere. narrationo addux.mus vcrsionum excmpla in hac addilamentum erit quorum iUustre non minus

verba inUmavit futura pragvidore super bac biercditate, cum poUus monquse prieterid, quod nunc vobis in debcreUs Recordarc igitur (rUi) tem venit, aliter succedet. didicisU et haud eorum qua; tanto studio a me ita ut te et.am paraminori fcrvore amplcxus cs quemcumque cruciatum, etiam us; ;

Valde vos

exuUantom vidoo

tum

obtuleris,

Plasent.nos nobiRodcrici a Chaves, viri inlcr aetatc ac op.bus lissimimulationotaljilis: bic enim

velle. Ad quae que ad sanguinem pro Christo paU voluntatem servo, Eamdom (Paier) adhuc nobilis
:

atque in

omni occasiono servabo

nec

umquam
agnosco.

norens

usquequo luxu ac vanitate absorbebatur; ad prffid.cationem curiositatc secreta (luadam accedens, adco ejus d.cendi S Petri de \icantara agnovit, ut nuUa pnesentis mulvi sc

obliviscar eo.-um,

qnx Deo mco debere me

compunclum

S. litudinis habila ratione, ad

Petrum perrumpcre,

revelaUonc futurorum conS Petru"^ qui divina cum oculis, hsc vehementi scius crat, intenUs in si ba^rcditatom (quam spirilu subjunxit: Al DU, paintelloxens, anhelas) ab alio praeoccupatam
tienlcrneproptor

ejusquc

se consiliis

commiltere nequaquam salulai-ibus mon.tis trus dc Mcantai-a amplectens, ad se reversurum instructun), atque in convcntum
pro disponenda
genei-aU

pro nova; vitae via ineunda erubesceret. Eum S. Pe-

Doum

id

feres? Cui iUe

Certe

quod sic; cum omnes res si dcre paratus sim. Sed


S
Petrus

lerrenas, p.-o ccelo per-

peccalorum exp.al.one,

propter

eUam eumdem

domum

tatione perculsa,

mariti muromisit. At uxor lam rcpentina adiit causam exploraS. Pctrum


iiietaUs

res?Quidni
passus

(inquit

bona, mstu.t honoris jacturam feceris, idne amorom pari paUentia sust.neme juvenis) pro eo, qu. pro

pr^ter

C tura; a quo cum variis spiritualibus documenUs


erudita, spirilum

ulteriusomnesamici

'^^'^^^'^''^^^^^^ ost, Ube.itor tales (respondil S. Petrus) tui

le
si

chrisUana^

concepisset,

mariti viam adeo in ejusdem affectum exarsit, ut iqucre eUam consorUum rclinquere ac nrobare, eiusque ' '. Cwi n ,, ., Palor ingredi dcsi.naret. Sed B^ Patcr monaste.-ium Tertn dcvotioncm tempcrando, cos ad
'
.

;"m
Lbilis: nobiiis
:

insurrexerint,

ita

ul etiam

vits .ns.d.entur

me.it? Ad h.c

Pater mi, i-aio. m.,

^--^o """";-

turbatusaUqua ammam on te^^^^

Jnt

c.te.^^^^^^^^^^^
"
'^'' ,.

tolerabo.

ulriusque cgvegus v.rtuOrdinTs inslitutum admisit ; in quo lumexercitiisse invicem a;mulantes, parentum et contradictioncs ct probra constanti sui

'""f " prsdixit '"^"' bus ocu hs jta P-^^^^


P.''''"^.'\""'" '^V.^'''
l.s

Eheu,

fili,

si

super

f^,,^ ,, inflde-

amicorum

"""=
'

?ro|,terea etiam carcerem

'"^;r:

^JJs^

scntentiam? Ad quac

profcssione ipsius despcctu ac perfccta hunnlitatis cui S. Pctrus Traclalum de supcrarunt. Uic fuit,
uraiione insciipsu Oralionc inscripsit

'"7';='"^

'^"^ ^,"^^",^1? animose sU,

tamen rcspon-

qui cliam locum \'alancar pro r mu' ^""t" .v/v^v^... (l(iV(to 1 1. n,l i; tii.K-ililor \r fundando convenlu Pedrosi, liberaliter ac devote Pelro obtulerat. Tam conUnuo conversionis ani.

; , 1..

^/ "'
dit
:

^.^i^^^irpS ucus muii p f


S.

ut
:

numquam eum
p;, r(rn

ofl-cndam. El concludens
in

Pctrus

vadc
l^

pacc;

et

ad omnia,

''-

marum
cas,

zolo,

non domos modo privalas


ac
!n

ct publi-

sed oratoria

societates etiam

rimas replebai.
prcEcipuis,

quibus

quamplucongregaUs nobilium
pictaUs
christianae

patienliam tuam animo conturbalo, sc '>'-ali'""^"%

pra-para.

S c \f

'^e^'^''';"^

^^

^^^/^^l^l^^^
,''
'

viam

virtuUs ac

aposlolico spirUu ac mirabili etVectu cdoccbat ; ila ut qviidam ad amplexum pocnilcnUic, alii ad virlu-

tum sludium, alii ad devotionis fervorem, alii ad mundi contemptum, universi ad compositie vitae
desideria accenderentur

nfcn i die il r cantara instantcr commcndav.t. ''^''""''jf ^; r '^ m v d in socmm nc (quo deslinarat) ingrcssus, 1"-" ''* ' famosum ac doctum, secreta scns.m '"l'"-^^"';//;^^ tum. llujus argumentis dcm h.resin faeiHus imbil^il ue. puu admonilionum, quas a V.ro

' / J

Jt

260 Inter insignia divinse graUae munera, qua

Ex quo omnia iUi pra^dicta ^^<^<^^^":;"'^^ ut ptEn.lent.am in quemdam locum secedcns,

'^ a.e^^

DIE DECIMANONi 0CT0BR19.


ret,

771
si

ibi

errorcs suos
ibi

amarc
crebro

deflevit.

Nec

majus
quibus

reUgioni dicare optarant,


tas adfuissct, Quibus
illc

monastcrii

commodi-

ACCTonE
P. FB. .

inlprea

solatium habere conligit, qiiam quod a


visitarelur;

futuram aliquando talcm


post

Patribus Discalceatis

occasinnem praidicens, in monastcrio Discalccata-

i-AunF.Mio.

prEedicliones S. Petri de Alcanlara enarrare, ejusque prophcticum spiritum allissimo praiconio ce-

rum

sui instituU;

co, qui

mortem suam sucfcemina non conjcipnotc


(a-

cessit,

eventu

rci

verilalcm slahiUvU.

lobrarc
dictus

numquam
eques

intemiittcbat. Prae
istud

cffiteris

autem

264

illustris

quaedam

Plasenliai

totum

cum

multis

lacrymis

narvavit Fr. Joanni Baptistte Molcs et Fr. Michaoli de Uque, gravibus provincia; S. Gabrielis religiosis,

minus quam sanguine, post intcgcrrimnm nmltorum anno.-um conscicntiam, scruputis vexari coepcral, quibus toUcndis nuUa variorura
virtutibus

trhrapcrtpicit

Jl^^diJLl!/."

cum ipsum

dic Visitalionis B. Mari^ Virginis, loco Madrilo propinquo,

2 Julii anni

11)09, in

ad

docto.-um consilia aul remedia prnlicicbanl. Scipsititaquead S. Petrum de Alcantara. ul quanlo-

quem
fradictio^iia ad matri-

a sancto Inquisilionis oiGcio reiegatus fucral,

Uus ad

invisissenl.
2ij2

succurrerct.
S.

Aliquando

Petrus

confabulando

cum

^,

onium

coniilissa de Torrejon D Catherina Manriqucz, au^jYJl ipsam proposuisse sibi, fiham D. Mariam Garaviijal
ilhistri

anima) sua' opportunius Sed iUe aliquaradiu mo.-am trahcns, altlictam acpost aliquot dies inquietam valde ac cjus mulicr subsisterc; cessit. Vix ad ingrcssum
se
transirct, qiio

scd staUm

juveni D. Joanni de Vargas sponproposito


dissenticns
S.

sani

dare.

Cui

Pelrus,

ad pcdcs provolut:., anin.i an.xietates Filia inexplica.'c incipiebat. At ipse pi-ancnicns jam mihi integer conscicntiie luae quit, sulTicit;
:

ileralo alfirmabat illam

spqnsam futuram non istius, hic sed D. Gundisalvi de Caravajal. Erat autcm de Torrejon jam dcainnitatc attingens comitem
runclum,
cantara
ct

stalus notus cst.


ti-cpidationis
tua,

Et

quia satis infirma est causa


Ubi

idco pro imxilio venire hactcnus


dico,

distuU.
nihil

Nunc vero

quod

imposlcrnm

tunc

nuptus

D.

Agneti de Vargas et
S.

ami)UusUl)iconUngct, nec araplius his

mo-

Camargo. llnde comitisscC dictum


tanto
ditticiUus

Petri

ile

Al-

videbatur, quia
et aitalc

uxorem

non malestiis turbabcris. Ad quae devota mulicr quod inlcrna animi ncmini manifcslata gis attoiUta,
cognovisset
;

illam adhuc superstitcm


ret.

viridem vide-

Atille: Potesfipsa mori et sic matrimonium


;

tranquillitatcm

quam quod apud scipsam aUissimam E ac sei-enitatem mcnUs senUebat,


Ncc minor

conlrahi

quod cgo sic affirmi), ct quidem certum suspensa comitissa, ulerit. Ad quod rcsponsum curabal, oralerius de lilice nu[)tiis non traclare licct prius malrimoDci cuncta cedcns
culo Viri
;

cui tcniporis trartusUrmitalcm atTcrret.


S.

pluribus aUis, qua; ipsum consulebanl fiducia atque ccrUtudo. Ua ut sanct Teremolestias siaj ad primuni congrcssum animse suaB
Petri

cum

nium,
"

lum

nubilis

virginis

aHaii,

tum

cielcns

judicasset; at morconditionibus convcnire magis pra^dicta, brcvi post tempore tua codem anno uxore matrimonio D. Gundisalvi Palris
prcedictio
B.
,

cx co indicarit, quod virovum doclorum contradictiones passa, nequc a proprio suo confcssore
spirilum ejus capi possc declararet aliis insuper erant, virginibus, quae inslitutum cjus ampU^xurae inlima confidciUcr id pra?diccrct. Eodem luminc abscondita conscienUarum scrutari, ct quae aliis
;

alque

fdia"!

comitissaj

comprobata

fuit

qucmadglona pu-

modum
bUca
eiTeiigicnm
tfedantr,.

ijisa

matcr

i^ro niajori

servi Dei

(ide altestari voluil.

eranl, inlcgre

perspicicbat.

Habitabat

Plascnliae
sanctitatis

203
tijg ^.

dicndi
rant
illis

civitatc PhisenTrcs virgiues honestae ex cidem ingrePciri de Alcautara discipulEe, sua communicamonastcriuni desideria at l>catus Patcr
:

mulicr, qua^

apparcnti virtute

magnam

reprobando hoc inlcntum


ut
in
tenletis-

sic

comnioncndo S. Pefamara acquisierat; de qua ab cjus filias suas spirilualcs, ut trus quasdam ipsffi valde adrairatie, absUncrent
familiaritale
;

i-espondit

Modo non convcnit,

aliquo

causam a
nroficcre

B.

conventu religionem ingredi


positum
lia.n

Conlra quod

varia, qiiae proreplicando natu niajor argumcnta hac ralione instilit urgere posscnt suum
;

in Domino, quod jugiter scrvclis; et conndo Idcoque non turcrit. gratia sua vobis j.ropitius vcstris non asscnC ben.ini, quod modo desideriis quod omnes tres rclifacio, lior- quia ccrtas vos mortem meam post id giosiE critis, quamvis vubis Tcrtii Ordinis habUum contingat. Interca volunlatcm, nunc concedam; q.uo secundum Dei orascrviatis. SutTecU h^c ei hac rationc Uberius hcet ulu componcndos,
tio

S VAvu^-

Vitam sanctc

instituitc, ut Dci pra^scn-

magis Spiritus istms muhcris quod S. Petrus tandem Ad cxilus monstrabit. ex Dco non cst, quemadmodum iUa in gravissimos crrores Sic non nmlto posl, etsancUViri verilapsactficta^virtutis fallaciam rcddidil. Certius hoc donura latem manifestam qus ullra proprium sanctx Tercsia? conslabat dc Alcantara ad ^xpcrimentum sa^pius S. Pclrum .nv.labat. Ex quo cxaminandos
:

Viro diligcnlius inquisicre, dum se prfflcndchant. lali convcrsaUonc

aliorum

si)i.-itus

tantum profecisse, ul

muUorum

si)in(us sibi ali-

majori clarilate d.stinguerct^ iua tmu suspcclos, diffuscscr.ptura Ei.iFuadationum suarum libro

ad animos virginum

indicari cupiditate monastcrium sibi

ins tarcnt, ubi

i^f Quamvis
inrtirol
aliis

nimissdpsuni Vir sanctus aspcrc


lanicn

si.a^^

lorcnt. AU. 1 euliquando religioncm susccpturx importunitaU, atquc consolairu. de Alcantara

ab^
-.nc u;.

tioni

< condesccndens fundahilur Disca Iccain hac civitatc. mouasterium nos sancta. Clar^, in quod tarum prim^e reguU-e imortem P^f^f^e.ab ingredicmini, atque usquc ad autc n imposuit. toto Atque ita cis silentium tis vixit S. Petrus, n-^'^ te.npo.-e: quo ""J^fj mcmo.-ia fu.t. Sed aii tali monasterio fundando eodcm consl ucto quantum post cjus fatum
:
..

Post mortci.i linquU)

meam

faeilcmquc bi. ^,,, ^ p,^, magna ,5.. Tcrcsia ouni cum aucslanlc sancta nec airal.ililatcm conjunx.sse

comem

piae-

"ni^bilcn.
I

vLiua

rpressummuUi,mcasse,caqtK.|^aa<^^
iiii

noc sine ambigui-

D.Anna

M^ria

cum

vaUcinium

S. Pctri

ca.terisduahus illud mg sam Utati. dc .Mcanlara ct.am

a^^

quam convic.um

dix.sse

se.

vil^ fama laudabiUtcr

conlU-marunt ac

puhh^"S

sua patr.a S^ P runt. In oppido Alcantar^e quarum.lam cpUbusdam nobilibus de

cum

num

. studio qua. se perfectionis olis confercns,

VITA
AUCTOllE
p.

..

CONFESSOmS. PETKI DE ALCANTAHA dum servum bn. rclinqucbat,


Necid

Dei

longo spatio p

M.

scaui non fasUdircnt scd a nobiUo.-.bus iro dc Alcantara.

lantun. a vulgo S. Pe-

quoquc; qui

LlUBKStlO.

anin.a.*um

suarum

curam

ci

committcutes. ideo

convcnUbus intcrpellabanl ?enucnlins cum in apud ipsos Iransn-cl, dc reciaut cum aUquando
ac convc-satione

colloqui.s ojus nicndoipsodiccontendcbant, quo inst.-ucti. beneiicia quoquc g[-a-

Quadam

vice

comes '"P^^

f,,,j,cr
1

publico-

Hora

.*ecipc.-ent.

bospilio
ilU

eum

IMurimi comites ac marchiones cxcipere ^mula..tes i.ivicem p.-opriis


in

-ulutu.imem q -';^_,^ ^ ^^, rum scelcum Pa^^^^^^^ cabalurvinmcta;e S. p_.,^, ^go


"'^>' n,edio inslant.

manibus inservire

preUn

habebant.

Al.i

./^

"

,tio vestra et

ego

f..ndame.itis coustrue.-e. aut convc.lus pro ipso c ut commodius ejus nrope eos palatia conducere, lu spir.lus uU. et cousiliis ac doctrina
familiarilatc

esse.ut laless.mus, quales

^'

''''l '"'"'"'
mius

erit, aut nin,io provisum "".rte nostra parte^ fucnt, ex ccvtissimum est, .

to

pH

-r
Et

^t

tnntorum quando boc

ac

morum

viadirigi possenl.

""Z^Li
'

coincs de Oropesa, de Niel)a, ct lara convcniebant, integras sciUimanas apud ipsum Torreion intcrdum

diligentius S. ?68 Inter cos qui

Petrum de Aican-

<r'iuc

ac >.oW(.

""

"..""""'/^;'f

,i"r e,

nullum

pffica-

commorabantur.Etcumaliler

f.-ui

ejus p.-;esentia

ejus Missam, cumque m. non poterant, audiendo com.nunitatis aclihus pubhcis concboro aliisque consolationc ducebant. Comspicerc pro magna cjus fama 0. Ferdinandus HenrinioU sanctilatis
altcr .lUistr.s nucz patrnusa.ThitalassiCastcllffi.et Suarcz, Madrito Pedi-osn.n vcnc- E Didacus Yir D erud.rcntur, Viri Dei monitis ccelesUbus

volc

-ptabat enn>us opportunum

cum

m^^^^^

runt

ut

et^i'ne.-missumforet,cum ipso pcrm.s.sset Petius de Alca..ta.-a non i,l>,eri S conducere. quoUdie ad habitaUoncm

cohabitareut.

Cum

nmne locum
conventum

Srarun'rcrum
rcm adeo

ciesidcria

aTgu

^ctlen

nemincn. a pe pciusfugcret: afnrmando S.c quoqui' iila uterelur

diligcbal, ut

a^ --tando bj|^^ dupUcitatcm quamcumquc

oraeula accedc.-e, ac B. Patris

tamquam

pervcnlurum.

Juctna
Anqelus paci'

religio.is uidecenfa aut ridicula vclut

diUgcntia operam deangelica cxcipere, summa Oropesa eodcm lempo.H denint Ipse comes de construebatur. palaUum nuo convcntus Rosarii possessione ^dificari curavit vicinum in quadam commoranclo, per P ures dus nbi aliqua anni parte Alcaii. vivcbat cum S. Pctro de

pacis inde sibi Angeli

nomen

acqnis.cr.t-,

dum

non

inconventuvitam omnibus communitaUs exerc. tara religiosam.


assistens^

...

ammas modo
l
t

ac oppula integras, sed el loea

sm

teua

atque
in

prudentia

Eamdem

subditorum

s^pius eon|pone eorrect.onc obscrvare

1
^ina.
aiit

Horum
S

-^mplo

iUustres

quoq^^^^^

Petri prajscntia.n

adibant,

aut

per
a.,t

conlcmperans, ut severiiatcm sic mansuetudine A iiems rccreanul^m corrigendo exaspcraret. non ah.s abslincbal, ul vultu h.lar,

Cibus

sic

conviliun, faee.-e

nd aliam convcrsationem possct, cujnsdchcKB avocarividerctur,ubi eo fui autcm cs.eeummiisl.ominum. Convcrsando


;

scd

nccessitatos precH.us .mp u dum earumdem lantum Rx quo .psc hos ad se vocabant. uni spiritualis v.ts am|.lemultis uc us trahebat, ut conlemptum persuau.'mis ornatus va..i xum P occurrebat, aut pro Nu l.m. pccnc ..egotium

rebus' g'raviorib..s

consultabant;

TZ

S:.^n.r cUes elici

.unt

cumaUiscavcrbo.-umsuavitalc utebatur, Hieronymo Loaisa multi se stante viro g.-avi 0. quicquam. Ucct suae \oadeoUgari afn.-mareut ne arduum. ejus persuas.oniluntati repugnans aul
Qui vcro ejus p.*iescnlia bus ncgaiT per Uttcras ad eum recun-cre ; frui impediebantur,
potuerint.
cl

ut alte-

:rr;prre^;o;^rnon
pissime
illi

S
"

com^^
.dquc tam

esset

partcs pcrnc. consuev.t suceessu ab ipso cl re s.^ ejus persu >, rationibusac rcve.-entia
q..od

magn*

p.a;stant.K V

cum occasio fercbal, summa cum eum convenirc operam dabant.


dorcs

revercntia

Cunctis iicncrfi
tiont crat
bei>s
:

yle

267 \d bos o.nnium

splcntani niuUipUcium virtutum vcucralio convcrtcbatur in eum


iocis soUta.-iis

iUiutquamvisin

alquc rcmot.s halongi.iquo populi ad eum catervabitarct tan.cn c ab ipso benedict.olimconl\uerent, Ivx quibus alii suir.-agia. aUi cons.Ua alii oraUonum uempcle.-c, cxquircrc. alii graUas nnin ncgotiis

bus tamquam Apostolus habebatur ac desideratus. Al-'>;epsvero >"

c coelo

m.ssus,

grai
/tcpps et p*^""

matione habebat... S Car lo V s*p quod ab ipso in.perate,'e postquam var.a nego retur. Cum quo
set,

,,^cin..c e.ustip.^c,p.^^^_^_
^^^
_

cipcK

nd cvm

Pet. .s

cmsilii pcU^'^^

qratia recurre......

^^^^^^_,.^_

diincilUmis
;

randas obUncre

ul conscienU.s cxpurgaUs Siepius autcm, melioris viUc rationcs discercnt. prffiscnlia^ sistccntur, ipsos oliam priusciuam ejus

omncs

vcncrabantur ; pariclcslubi hal)itabal) prostcrnaU saucUlalis cjus opinionem conccpelanlam enim


ranl. llndc taiam

Ce. ' "'C rt ^ ad suos imperator d.ceret a^ P ^n., , muudo ; ^cmp est homo ex hoc ^ b. aUs >" c* sp,r.t,b..s s,,iritu cum Deo, ac PortugaU.a^. U J^^^.-P Sa.pe a ^cge versatur. cogt^a ur l.ab,ta.-e
:

,mp.vs.^^^ talem sui opinionem

,^

invitalus.

cum urbcs

aut oppida Iransiret.

ut concuiTcbanl undique civcs ad cjus aspcctum, offerrenl. Et cu.n inf.rmosquoquc ei bcnedicendos co frui non \iccrct, ad cjus Missam frcquenalilcr
lior

budov.cus tanto priucipes D. Maria, et D. ut ms. 'P^ ..';" ejus amore eapiebantur, humilem ejus " ''"^' ^,"^"; pediente. tunc vitam vi,,n
Luplexati
Dei D.
fuissent.

in

palatio

do

'^

ac devoUor concursus ficbal; qui postca eo

xecedente auclus, saepius loca ipsa sine habilatori-

luc^ a tur^ isabella infans Portugalha. P';; solcbat, ui cumfrequcntereum ad se vocare

Nec miuon

v"C''a'

" sc

DIE DECIMANONA OCTOBinS.


animffi su^,

'773

quam

staLus

ralionom rcdiiorot.
filii

Maregis

latius
illo

memoriam

faciemus.
sanctitalis

Tandom omncs
fama
clari

qui

\UCTOBB
P. FB.

ximc vero posl obilum marili D. Eduardi 25 Emanuflis, iiuom mors in iloro selalis annorum

tempore aliqua

habeban-

lur, pro ut majori lumine ccElesti pollebant, tanto

LAUBSttTIO.

imporlunc oiiprosscrat. Tuiic i)ra!cipue opem ejus cultu, ac iinplorare, multa ei donaria iiro ccclesia; pannura transmillorc. Sic pro fratrum vestitu de Alcanejus bcneficiis obstrictus S. Petrus

diligentius se sancti Viri orationibus

commenda-

bant,

virtutesque eius siugularcs in pretio habe-

bant. Inler hos P.

Ludovicus a Granala, tunc pie-

quod
lara,

magna

fidiicia

subindcscribere ad

de provinciarum suarum statu eamdem non dubitaret. Exera-

tatis ac litlerarum scientia percelebris, vai-ias ad Dei scrvum ettistolas scripsit. magns suae existima-

tionis

teslos

singularos,

pnetor frcqucntia com-

phim cujusdam
.,

epislolie
in

boc
illo

est.

Jesus.

Pax

Christi

hal)itel

anima

Celsitudinis

veslrae.

B
t.

Quaravis absens

sum ex

n-gno, quia lalem

mercia, quibus utriusque animos coaluissc judicari rectius posset. Idem magister Joanncs de Avila, vir non vulgaris sanctitatis, nihil magis cordi habePetrura de Alcantara honorare atque ejus familiaritate uli. Ex cujus doctrinae quoque admiratione captus non laudes modo ejus divulbat,

voluntiitcm Doi existimo, propter

oplimum rcrum

quam

S.

B p

succossum islius sanclae custodise, ;ul quara cum Fratre Joanne ab Aquila foelicius accesseram nunc vero inlelligo sic ab eodem rcs prospcre atut mihi videatur perfectionis apicem
;

quibusgaro, sed et opera cjus in notahiliorilms

dam
tres

dirigi,

ligisso,

el

Doum

specialissimam huius cuslodis


particulari

negotiis uti .studobal, sicut alibi dictum fuit. Singulari affec271 Singulari affeclu S. Petrus de Alcantara PaSocietatis

B
B

curam

gercre,

lamquam de

quadam
tam
sit

colebat ob

ratio sua biereditate : dum vivendi hujus numero lot habeat pacifica, alque in lam exiguo ad has partes suos servos. At meuni redilura acceplum fore; eo spero cidom Domino nostro abipsocunola dirigantur, et tam clare hjec de-

zelum.qno

fidoi

communera aniraarum propagalioni indefessam operam


voro hujus roligionis con-

tu colcbatS.?e-

irus PP. Soc.

JfU.

impendunt. Pree

caetoris

spicuis viris (quibns familiariter utebatur, ut P.

Lu-

fl

monstret, ut ullra dicere quicquam facla Nostra provinciain muUis molior

ncqueara.
esl,

Christopboro Cobos, P. Joanne dovico de Monle Majore viris illuminatis, qui servo Dci per a muUos anuos singulari familiaritale coulobantur, E
Ponte, P.
et ejusquc et postea dofuncli rarani ptEnilentiam laudarunt) arctissiraa ilH contomplationera ubique cum B. Francisco Borgia necessitudo intcrcedebal.
sit, Hanc nclongiori narrationecxprimerc moloslum cujusdam epistohe contextu colligere oxpedilius ex videbitur. Dcstinatus fncrat hic Bealus anno 1557,

quam


..

uinquam

fuit,

unde Deum

glorificare
,

possum.
in

Mquo
liis

Celsitudini veslrffi

dico

eo quod norim
Gabriolis,

oplaro, ul ejuszolum pro Doi gloria maxime


suis

provinciis Pietatis ac sancti

et

custodia Arabida summopere


boni
sit,

augeatur.

Et ad

hanccgo singuiariaiTectutrahor;quiascioquid
in illa

ob omincntem

sanctitatis ac prndculic-e

laudem, a

pu-tatem el propter raagnam regni Portugalliai, quam inlor principura istius singulanter emiColsitudine vestra Deus
illos in

magno imperatoro Carolo V ad sororem Portugalliie pondcris roginara Catharinam, ul negotia magni quo amoris ac e.xistimalionis pcrtractarct. Hinc
er^a
talem
..

uorc

traxit. a suis progonitoribus bonis suis juvet Ua ut optima indole dotata eam regnorum ac animi quietate, qua se operationibus sentio seratemporalium curis subtraxit. Hoc
facit,

et

quam

S.
ei

Pelrum de Alcantara pignus rolinqucrct,


opistolam ex itiuere scripsissc invenimus.
Pater in Christo. Gratia Dosit

Admodum Roverendo
niini

..

nostri

Jesu Christi

nobiscum semper.

quemadmodum per et dico ubicumquo; vcslram aut vulcrunt aut ncs qui Celsitudiuem quod umca illa audi.Tunt. Et propterea spero,
et
;

om-

B
..

qm-eCclsitudinivcstrffiremanet.a cura filiorum, quomadmodum ego divi1)00 sublevanda erit "^ nam ejus bonignilatem ^"'^^'^^"^^'.^''f;:;. ' udo Ce^ remodiun. D. Man^ vulea principale Dommus ad ccele.Ua lestra priusquam eam lator Gdelis est per-

,.

Amen. NovitDcusquantamconsolatiuuem exlitleanima mea risaliisque rebus Reverentiae veslr illum convenlnm vecapiat libcnter ad parvum accedercm, et pro paradiso haberem m
;

strum


tt

terra, nisi quia audivi

Doum

ad se vocasse opti-

regna evocet. Amen. Harnm


sona,

iter mum' episcopum Pacis Julije; idcoque illac alque in dirigendum non erit, sed recta Eboram; (quam oporteti dc rehus Lusitariia exislens, curam sicut et in Deo conReverenti^e vestr.-e habobo
;

si

rescribere. placuerit Celsitudini veslrae

fido

Cetsitudinisvestrffi

Capcllanus et orator mdignus


;::rr

;;

na .or.,i.ui.

Alcantara. Fr. Petrcis de Viro quoque Madritensem sancto 970 Ad Aulam principissa Joanna peSntfre necessum ?uit, dum a Caroli V vocatus, sw gu*,,.^,, ,agni impcraloris eadem hab.tus fuU. roverenti^ obsequio ab
lari

,.

visuros, alque nos invicem in redilu meo omnibns collaturos. Audivi quoconfidontcr do Zapata valde ab eodom que quod P. magistcr amatus fuerit. Ora pro bonee memoria; episcoi.o Dominus imhi bpime Pator mi, ut communicet Xaradilia vigesima secunda ritilm sanctum. Ex quingentesimo qumq..ageAugusti, miUcsimo

religiosis Eodom quoque a variis consuUat.ombus ejus in gravissimis c,ui d inum

diversorum Or-

modo simo septimo. Quocumque po^Mm) tamen de via instru. ut (s. rim, curabo decl.nem aliquantnl.un transeam, quamvis illa
;

aliter scr.psc-

m.rum religione uon a.i o Quod in propria ejus u d> HRoforraat.oms videbatur cura quotidie co s^^^n^^^^^ favore ac singulan cultates ccElesti

Dominuscunctadu-igat.Etsiextrav.am^^^^^^^^

,,

summo cum

respcctu

acquiesce^^^^^^

eritquod superius dixi

atque .tcrum poto, ut

pro Revere.itia vestra oret

mo

Suusservusin Dom.no
Franciscl's nonGiA.
S.

Franciicvs
S. Pe-

Uorgta

truiD convenit

pedroti.

a cum Ueo in var..s.p comm..nilatis frequentalione, quo usque Iransigerc, nluai.Bus consolationibus ^ 1^^ ^^,^^^, ,,_.,,,^. a.que ad propria

levotis

co,.reron.iis,

cum

relig.os.s ca^ter.s

.n

iluSs

rnTacso I tp cnum irarDTU:squoquePat..esp.r.tuat..-2,^


stnporis,

774
ACCTOBE
r.

VITA

S.

CONFESSORIS. PETIU DE ALCANTARA


modcstia

quamplurimos
devotionisque

ad

melions

vilie

venerabili serv D.m

Joanne de Texeda Ord. sancli

FB.

LAUBENTIO.

dcHo^nrerend.

nagrareldcs.Fnncisci narralur.ciuodcumardenti de Alcan,ara quen. cun, S. PeU-o

nlexum

exerciiia

adduxit,

am- d
ec-

clesiastica

vigdantissimus. disciplina conscrvanda


provinciale Salmantica; celeillis

lororum se luil, ut uterque nuando a Deo id concessum summ illc Pater pt tu vide,-et, cx quo insignis capcet. At supe.- m su. conso,at.one,n

distantia

absentem longe

f-":"*'''

/'
.n

Tamlcmad concilium omnibus bntum anno 1565 invitatus. sunmio honore gralus, zeli ac nis cum

episco-

virtutis suaj

:!,.

tcst.monia,

unum

nobis

P'"^''^''''.^''"''"'

indicinm
r...
11.

Tcres.a . "'a'^ '""^ '^ sufr.ciat ex sancta

7''!7v

qua..sicalicubiinter

cateraanob.snotala

ibiquc morte pracventus. iidcm fecit pra'claram; veneiationissuailaudabilcm mcmonam reliquit. exemplo cjus fratcr comes comes de meha 27 i lluius cpiscopi veneratione S. Pclrum dc AI- ^;^';^;^ ,le Nieba. summa '"'"' prope ejus conventum habicantara pn.seculus; scrvnm Dei inviscre, atque ejus lare, ssepiusque animse suae salute ad piespirituali directione pro

ti.tsel,

Undecumreopcra excitari non desistebat. ingrcdiendi propositum B. Pctrus diverligionis comcs in familise suac composilionc omnem
tatis

limorom
acioelc

Dominalione vcstra cornp . videbam, quo.l me inteUila princii.io

quarc hoc

religiosK vita noratlcntioncm convertit, ita ut Eamdem ad proexlra clauslra observaret. mara

pinquiorcs

suos

frelicius

traduxit,

cum

filium
et

Secpssarium crat ctc. mentionem in scriplis suis S Pelro dc Alcantara ipsum honorat, et sumlitulo Sancti
facit;

Sic itaquc

quot.es dc

nuotidiana sancti Viri instructione

educaret;

sempcr

Intigniores

mis encomiis virtutem cjus B 073 Nec virtutis hujus q\ti,

celebrat.
S.

Pelri eMstimatio so-

dam

S. Petri

lum

in ca

rcverentia consistebat,

quam mundani
d.-ferrc

ut plurimum etiam quique servis Dei lilorum roput Vawnnimagis in allissimo quodam rccusant; sed introspicerc, m. penitius conccptu, qui ojus vitam proOcere salulis cadc.li doclrina in via alquc aliqua memoria assucvcrant. yuorum hic nobis
ditcipuli. Epis-

non

alium consanguincum suum D. florentem, ad devotae et quez annis opibusque promplius invitaret. Ilic solilariffi vitffi culluram Alcantaradihgentius adh^rcre.neque S Petro (le [)ede.ster dcserere, E cum Cauriam venissct, ctiam colloquiis liberius frueretur. Hinc ejus
ut
sanclis

Ludovicum Ilenn-

dignus

quoque

fuit,

qui

mullorum mirabihura,

contigcrant, spectaqua: S. Commissario supcnie haberetur tum in raptibus, tura tor atque testis
;

in

valiciniis,

quorum omnium

posl ejus morlera


vitse

faricnd.i occurril.

Primum

inter
I)

omm-s locum meS.

retur episcoi.us Cauriensis

Didacus Hcnriqucz de

hac spiritualis fidelcm narrationcm fccit. In devotus dominus in quadam tranquillitate,


villa

sua

virlutibus Almansa. Qui quamprimum dc

Petn

hahuit, ejus afTectu captus, de Alcanlara notiliam civitale ejus instiinstanlcr persuadcbat, ut in sua
luli

vivendi cursum magna cum virlutis Joanncs de terminavit.Non inferior pietate fuit D.

opimone

convcntiim

Tundari

permittcret.
alio

ncgatum

sibi fuissct,
;

omni

modo

ejus

Quod cum prssenposset.

Isabellac, filiai Albarado, qui prius sorori suae D. postea virtutis ejusspiriluali S. Pctri, contrarius,

factus fuit lioc modo. flem smulator slrcnuissimus

tiam procuravii

ut

cum

ipso animae

sus stalum

frcqucnMus ac pietatis consilia conferre vemsaliquaudo S. Pelrus Cauriam Itaque cum AUamiriC occasioue fabricai convenlus sel, ex temporc scculapridiclus cpiscopus, relictis pro accedebat, ul ibiribus curis,convcnlum Fralrum

Dei acccdens ad audiendum scrvum cognitionem accepr^dicantem, talem sui ipsius aiquc (ni saeculi renunciare,

Quadam
pii

die

ut vanitalibus
S.

obsiitisset
fuisset.

Pctrus) religionem

consiliis

Sed p..stquam assuclus, cuncta

ingrcdi paratus confcssionibus c)usdem ac

dcm omni rfligioso convictu infimos eliam, immo etipsum S. IVtrum dc Alcantara aemularelur. Sicexerciquc magna abstincntia atque caetcrorum afHigens, S. Petrum tiorum rigore semctipsum provocabat, ut suo fervori proptcr complexionis
t'

ut

in

pauperes erogarel

adeo religiosam susccpit,


clarum sua.
virlutis

^'^^^^l^'^ factu^ ^ilam sacerdos jcjunns ut vestUu vih


.

^!'!;^!'^^

*^"t^'"^";;.^;^!': frequcntioribus, cubili durissimo

tcneritudincm fraena iniiceret. Spirilualibus taraen


conferci.tiis conferentiis

fluus,

odorem ommbus P xbere infirmorumque cuia ass visilando nosocouiia spoU in texendis
aliquara diei
partera

nsdem vix profic.ebat, ul tantum proficiebat, ut ab iisdem vx

vimi^eis ^'"""'^^,

etiam i>ropter urgcntissima nogotia. aveih posset quinad eadcm cxcurrcns brevi ad convcntura reverlobatur, ut anin.um suavi conversatione sui

iuas paupcribus '"^?^'";^;^;, laudabiliter annos tri'^" impcndebat. Ha j,,^^,iis etiam quitr^"^'g^" octo v.tam "Jj^^^" ginta ^"^'^' ,,^^ ^^ post
busdam condecoran
aliquot

dist
'

c^l^

admirandi Magis.ri

devutorun.que gioso.-um imitatione pevficeret. C.-evit in hoc perfectionis studio tantum devotus, ut .'olicta pastorali di.nutate libcnter ad roligiosam solitudinom ct
e.x,,Ie.-et,

reli-

mo annos incorrup tum ^"^ ^" Vj,,

"^^''^^

^^";

so.oris
eniluit.

inventum fuit. quas P^^^^^ ^ ,f linum Ha:c enim tunica rud. u.duta
bal,

domo numquam
cg.-cdiebatur;

t"'^

humilem vivendi vilam


Pclri

transiissct

nisi olT.cacibus

siones)

C'"'"^^

^^^ ^\ "^^

,^^,,

a.lmitte^^^^^^^_

""^

.uabat,

de Alcantara porsuasionibus p.'0 majori S. Dei glo.'ia, et anin.a.'um lucro in suo muneve vitam virtutibus insignem rcligiosa pictatc continua.'e induclus fuissel. Postoa tamon fi-oquenter ad se
S.

(ii\tiho oi-alionibus se.nper intonta,

j,^^ f^vores

spennmeruit. expe.iri meruit.


consiliis

Pct^rum advocabat

omnisquc genoris

oflicia

tamquam angelico Viro dovolo ii.'a;stando. suinma dilitjcntia oporam navaljat; ut tum o.-atio..is ejus a.ssiduitate.n, tum ahstii.cntiae rigo.-em (quara
exacte
possct)
inajort'.n

275 Ejusdera sancti Viri PorUigalH* se.vn.^irnu^ pielale progressus fecit Qu Eraanuclis G us^ infans D. Ludovicus, regis Pctn de ex spiritualihus coUoquiis S.

rr^ifrnn^ mags

___

: in n

ivdovicuire-

.
.^^^

^_^^^^^^^^.
^^^^^^

cum

Ure
ac

sua

l^abitis

deside.ium

concep.t,

ut

taiH^ eum

imitando cxprimeret. Ilinc quoque rcddiluum partom in eIeemosy..as pau,

ducem
i'

morum

magistrum

^ ^^ "
siu.

Alc

quoque vivendi auslerilale


in

salagc,-ct.

"gf"^', jero Cum

perum

suo decori atque suslentationi moderatas impensas pra^scripsit. Gregi suo visioroi,'ando
,

slalu .eligioso exequi

valid.ss.me

mP^'"^

fuisset,

tando atque cousolaudo, indefessam solUcitudinem adhibuit ; suo propi-io exemplo, totiusque familiffi

quo in sa^culo ^"'""'"""^^^ifi: pcrm.i^ i>ti. balvatorram sccess.t, excmplo prodesset; Salvater.-am 5:^ lCr^^^_ ^
' -.:..:... ni;KnG PKP.rCltUS exe tente rege, ut liberius spiritualibus ^^^^^

magis

....._

'

DIE
4

DECIMANONA OCTOBUIS.
oratione exardescens, plurimis ccelestibus

T75
favoriAUCTOBB
pP.

vorom spiritus accenderet. Hic illustris princeps conventum fabricari curavit duodficim Fratrum capacem, in quorum societate, ac si votum cmisissot,

bus

iliustrata,

Magislri disciplinara in

humilitatis

fH.

scholanumquam

refugii-bat; scd divinK volunlali

i-iREfTio.

in

orationo,

jejuniis

caeleraque

religiosa

totara sc permittens, tales extases habere

disciplina

omnes cxomplo
provocavit.
S.

praeivit,

plurimos

ad
ad

visa fuit ut multis illusionissuspicionem injiceret, et suggil-

aemulationom

Accessit ali^piando

landi

S.

Potrum occasionem
fallaciis decipi

darel,

quasi adoletali-

hunc conventum

Potrus de Alcantara, ul ex partc


;

scentulam in paterna domo tenere cducatam

principis rigores moderaretur

hujus consiliis tamexlra re-

bus diabolicis

permitleret.

Quibus
ejus-

quam
batur,

oraculis in proposito conQrmatus,

opinionibus detegendis atque optimsc

famff;

ligiosum statum

eum

vivendi tenorem prosequeimilatio

dem

adolescontula^.

quam

sparsorat S. Pelrus

de

quem

Magistri

atque
localis

doctrina,

Alcanlara, confirmandJB, placuit Deo eamsequenti

obedientia

insuper

superioris

conventus

successu

illustrare.

Assistobat

illa

devotissime
in ecclesia

rigorosius suggerebat. In paupertate religiosa imilanda, superllua corporis aut pomposam supellectilem ot his similia recusabal. Puritatem vero

sacro cuidam, quod ad altare crucifixi

parocbiali cclobrabatur, ubi contemplationi


nicae

Domivoces
altissi-

Passionis

immcrsa, affectus teneritudine in

montis strictiori custodia sensuum pr:emuniebat, et ejusdem airoctione, nullum aliquo contrario vitio

diffusum planctum prorupit,


sibi interius

mox quasdam

resonantes audivit, quibus in

maculalum ad suum scrvitium admittebat; sicque innocenter vivens, sancto fine in Domino
y

mam

extasin rapta,

omnibus singularcm admira;

w
B

quiovit.

276 (Foeminae)

aliquot

sanctitate

illustriores,

his prsecipue quitionem cum reverentia ingessit bus voces illas audire a crucifixo concessum fuit. Hsec ad B. Patrem perlata induxorunt, ul famu-

matromcx
Btivt;

singuhrem
in civitato

sibi

hoc

loco

memoriam
nobilis

vendicant.

lam

Christi

muUas

conlradictiones passuram ad-

Bclvis

qudam

fcemina luxui

moneret atque ad eas patienter tolerandas animaret


sanctorum exemplis, quorura
tia

maxime
tri

intra honestatis limites addicla, ad S. Pe-

in adversis constan-

de Alcanlara famam commota, eum adire in convenlu cum alia sua consanguinea proposuit, servum Dei supcr negotio quodam nuptiarum
ul
sibi

maxime probari
ac spiritus
civitalis

solet.

Aninid

itaque

in

Dei E

servitio,

devotione
esset,

firmata,

ex primis
conversari

cum

quamvis lamen vilioribus


eleemosynis

tunc

adeo ad qiiodam suHusa, et pepluni faciei obducens, (pro quo accesserat) reveprivatum colloquium negotiura precirentius invitavit. S. Petrus Deo commendandum in se suscipit ; quo ab co illubus animffique minari mereretur, quid pro Dei gloria sormonom ad expcdiret. Ilinc suffi salute magis Christo animae purilatis pretia convertens, quibus a
Dei

oblatarum consulerel. Ubi vero servum macie exlcnuatum conspexil. pudore

non abnuebat, quo

alios

sublevaret, alios doctrina instruerot, alios intirmimonitis tate oppressos curarot; omnes donique

acexempUsad pietatis cultum efficacius allicerct. Tandem magna sanclitalis fama inclarescens, post
varias praedictionos a

Deo

sibi

rovolalas,

sancte
oror

obdormivit

in

Domino.
soror

?78

Venerabilis
a

Anna

Maria

Plasonliie

!''"

oriunda,
S.

primis

annis discipula

iieri

meruit
in

'^''n"

*<"

desponsantur

utrique

virgini,

ut

monaslerium

Petri

de Alcantara; ea occasione, qua ipse


sui hospitio

Sensit se nobilis ingroderentur, aptissime suasit. ita compungi, ut (postfoemina talibus rationibus confessione de secretis conscienti

domo

Patris

aliquoties

receptus. ali-

quam se in maculisapudDcum
novae vitce

purgarat) consiliis S. Petri ad

quando ojusdcm procibus sanitatem rccuperavit. Quasierat ipsa quadam vice quare oculis semper essot. Ad clausis incederet Sanctus, quasi Ccccus

studium (cunctis admirantibus stupenanimae viribus priva-

quod

ille

Filia,

qui

Deum

inlus in

anima sua

gerit,

dam mulationem) summis tim aliquandiu, mox etiam

ambs C gionem aliquando proOlorolur. Sic itaquc animalie, monitis ad perfectionis cursum Viri Doi dum connriorsingularivirtulis exemplo enituit; Fuit haec serva tinuisoiusdomdoctrinis fovebatur. propter insignem pietatis Dei Maria a Jesu. quffi Alcantara nuncufamam discipula S. Fr. Petri de post mortem pubhcavit pata multaejusrairabilia public^ venerationi, prffidicendo eum aliquando
Sancti litulo

ingrossa monasterium Poenilentia integre apphcant. sancti Joannis de aemulata consobnna, Eius exemplum ac fervorem quamvis annis tenella, beato Patre instigante. quo maturior relise monasterio inctusit,

oculos habere non debet, ut terrena accensa Quo rc^iponso adeo virgo in Dei amorem
fuit,

alia respiciat.

ut

imposterum Deo

soli

cor

suum

offerre,

mundana qusque
Magislri

despicere, ac

tandem ad

cari

nutum

religionem

ingrodi

pro|)onerct.

eodom

Distuhttamcneffoctum, dumjuxta Divi nostri moinslituti sancla? Clara; nitum, monasterium primi extruclum fuit. Ibi poslcatanta in cadom civitale
cmicuit. ut exac prenitenli* asf.erilate Sororibus lam mirandae austonquirentibus aliis
niotatis
tatis

moliva.

ipsa respondere soleret se

Magistn
ejus
ri-

sui

vostigia sequentom, ad

tormentorum

accodcre posse. In Korem nec a longe quidem a Deo visKal.on.bus plurimis orationis exercitio
ilhi.trata fuit;

proponendum
in

fore.

Perseveravit ipsa

quamplurimis annis

priediclo

monasterio sin-

devotionis tenore ; usque culari pcenitentiiE at(]ue rairaculis debito soluto, quibusdam quo naturs

quoque proprio motu corruscaret, ita ut campanae ejusoxequias convopulsaijc. totam civitatem ad
caront.
Belvis
S.
.
.

octuagesiraum annum altingons. meruit a Domino circumdato ac raorti propinqua, quoque promiluce visilari. qui ei splendidissima quod ^. Pelru.. ccelo visuram; el sit brevi se in ca;lum comUan assistens animara in morti ejus supcr his devota repermitterelur. ExuIUabunda
adv-enlum ^ 1 eln commJnicavit; expectandoque ad se ven.entera deAIcantara. ^horura Virginura
ngiosa,aItcri

su.

Sorori intira.e

l^tum

in

Potrum de Alcanlara quaedam relig.osorum frequentabant, singularis nomine Maldouatam, beneratrix liliam habebat
convcntu de

dchc as conspexit.quarumconversationc paradis. exiret e v,t^. prSust-o^videbatur, priusquam


iUa.an inter istasS.Fr. PeOuaTrobal intorira amica tempus essc respontruradvcnisset; cui nondura (cum agoni prop.nqu.or denV aliquantilm post resplcndentem adesse Doi rairabiUler

instruclam. pictatis cxercitiis optime


rebu.s

"cspede

spiritus

servum

Dei

vice de

quasi

Um

tclo

amorc Dei talia quodam transQica

consulendo, quadam disserenlem aud.vt, ul

menlis

eidem acqu.rendo cont.nua applicaret. Unde aciem

tocnservum ;Suin\ujussocieUtecumc.terisan.^^^^^^^

ne
AUCTOBK
P. FB-

VITA
amoris potius supcrna a.l

S.

CONFESSORIS. PETm DE ALCANTABA


.

,.,,

.,,ue nrosequuli,

re.olulionc

q""'

be.ilis.

LAUHENTIO.

dolore monastcrii p .nKa reli-iosis cjus

Mmicv

L'M

honor.r.ce

^'^fj^ cu-

"'J

^iriluali

a caelerorum conven- ^ cosolaliono mutius defnerenl,


iio

3tu,,.,sin,u.ari =""""""'
;"""f

vH,e,-a,..-cn.n.onam^^.iiaoue

iii,

paucis

5rT''^:.,..rorA.a,,;ara
privalis
.lon.ilms a<:'^\

Ut

ca-lcarum,

reccsscrunt. ^,,,,, l.nHidionc acc(T Rosa.'.., rit-iw ,. ,ovcntum Rosan., ju- r. ^^.^^^ ^ |,^|^_, ad conventum B Pater .^,, 980 llinc pergcbat. Al ubi cnm adco ;;;;-^^|^v.,,,., quodam vcctus

n,e;to

exlcnu.aln,n

imn,ine.ci.i.li..aiunt.
olliciti,

conspcxere rcl.g-os., extremum v.ta; Idcoquclaut.us sol.to curarc


oblinc.-..

,,

^tegritasacpc.-rcctioju,l,can,K^-^,l-

nc.,uaquam

polc,.anl

ut a solito

''^;';^, F,anciscus,

suo rigore vivendi


corims

rcn.itle.ct.

nonn,in,.s,,..an..~^-^;;,,^,,^

r;.rrrr;;:nn.os.ve,.s.conOitioms
pan * u '^^- n"t,S':;viS: excn,plo. u,us
11,

iu.mo.liinsinu.abat,qua Fialies su, suu... t...acla,.e

Exemplo en.m hu..atione usque ad mortem,


debercnt. b.cquc
consola-

in F.alrum vis.tal.one connancis ibidcm dicbus


sun,ptis,
illc

^^H"-'c^.
^^ ^^^^^^^^,^
pcr-

horum

viv,.ndi

ausU.nlal..

n,

hi o,.alionum

cjns sulV,.agio conlisi,

ah .nv.-

ciii,s

>n>P<

^'^^
,

.,,,o,a

venc,..ationc

oblinuit.

LIBER QUINTUS.

i.oluernnl. Per,-exit ccm' scpa,.a,.i a-g^c dies commorari conUgit, Viciosam, ubi plusculos ran.am sancUlal.s loci dum illuc varii juvimcs ad ad habilus suscepUoncm convenisscnl, ut admilli spirilu ,,robalo, ad ...stiimpctrarent. llorum ilaquc cun. quibusdam provecUoriluluni (..os) admisit et ad excolendos al.os convirlulc alquc tale,

tandem

bus

MDe extrema S. Petri de usque canlara infirmitate


*

venlus distribnit
l.,l,rnm
socii

magislr. ct ut ubiq.ie el i.ietaUs


p.on.i.lu

in

habc-cntur.

UecrrabaE

sludiis oralionis et mtcr.ons tur valilc Vir sanctus quibus altcntos convcntus hnjus mo..tificalioi,is,

ad corporis
tionem.
Autcnuam

ejns transla-

TOsque suo cxcmplo incolas scrio vidcbat,


inra

a,l

ma-

animabat
a

sspe enim vidcbatur


nuncupabanl)

in c,.ennt.n-.o

Pedrotum
nii.

ve-

SaUitnria

mus)

vila

cp|.edi

S.

Pet.-um

conligisset,

cUam in acrc sublashoras in conlcmplalione Dci, lacrymis et suspinis levalus persevera|.e ; aut
divinam
majestal..m,

nuod

BelU.l.c..

solitarius,

mul-

ac

eju$ monita.

D.sceconfi.n..'.n.lo acccn.lcrel. chariU.lis rcrvorcn. l.br. na....av.in fine tertii lcn" i,a.iue Avila (ut .lolornm g.-avalus, post
et novis acccssibus

se;.l

dcslinavit,

soUictud.ne F,al,es suos palerna obsc..vanlia. rigorcm ac


ut

trcm cxorare. cendcbat, amoris


vi"ore suirullus
;

sanclissimamquc cjus Mapro,i,nquum .isInlc-dun, montem


rcrvore

magis

qu. v,num
c-ea-

ac conibiquc longiori o,.at,oe

Tm

ilcn
ala3

vian,

acccssit

Pcd^osnn,,

p..,ian,

suffi

Sr
l^

ramilia.

plantam. Hic
vita,

indicib,!.

conso-

templatione ardenler ,nv,labat, lurasalias ad laudcm Condilo|.is qua. au.UcnUum talcsqne voces subinde cdcbat,

cnm Deo comnmnicans, omnes

proptcr

anlcacue

,cmo,.,am, atque
r..p!ctus,

corda

ca cstium

avorum largitioncm

qnadam

imaginelqnae bic scvatur, gradie covam devola stupcndam .;xlaU.Mpa,a- rcrcrcndo in li,i, ,.i,lem deOxis in camdem imasin. rai.icbau.r. \la

Alcanta..a, non ,,, loco ..eccpit S. P.-lrus de custod.s f^^al>"= P.,""f erat qu.im ner littcras Valcnlia,. ;>--.;! a'ca,ena et custodis

281 Intcr

mi,.ifice aW'-'l>"f "' in divinos afTcctus ^^ .^.j ...upenori consolationcs, quas ,n


ali.is

,, cWp
^^^^,^^

cno

(luod

ginem oculis, corpus


dclinc|.i
illos

in

aerc,

anima

in

super.s

pcr paucos omncs judica..c posscnl. N.x

dies,

quibus
ravo,.cs

hic

morab.itur,

antcaclorum

Us ^^ convcntm m ,d,.,o Lcrena scnsit; dun, islu^un, v.siUuat) pc cc .[.se sum slalum cum his (quos n novorn,,, con inl..nexil. Nam de
tionc cer.are

temporum

mls mis susp,r,a conUnuo apparcbat; ullra quas prolunda indics prodcbat. cdcns, cmdis aneclns cxt..rnis ^cnmcnta, qu. Memona digna vidcntur a,i.,ot
in

cop(osissin,is, copiosissin,is,

s.ne l.acTya D.h. cuncess.,rum, po.c,.at, nt omnibus polc..at, ut omn.bu. rccogitare

lunn.

runda.io.,e,

piclatis

pauperlatis

^2^.^:]^^^^^^ Du "^' "^,'^,"


Us ^^" "

augmenlo inslrnctns;

^''^".^^t, '>''.'[
^^^;'

vim, bujus nov,la-

-^-

;''f
'

hac occasione rdigiosis


:

siiis

qucbal, sic dicore solitus


.,

diligcnlms vclin(tnanuliu vos dcbilo

i,,,ernam

;;^\ '-;,f ^.^m mcnlis la^miam

,J,icva,e. Lac,.yma. ,jgisis obscrvabantur quam sn-

enim

ca^te-

Llicabant,'^"'^" ""'>"'"

"0

verornin
clilalo

lilioruni rcspoiulebitis,

vivendo in sanvobis,

n
.,

morum, Dominus benignissunus ent. tamMuam vorus i>aler, propilius


lcs deficiuni,

Causa
nis

.,

neccssitalcs corporavcro quare in monaslcrio illis negliex eo provcnil, quia in

studium,

novo

qua

spiniu

..

misericordias expi-rti -cnler Dco servilur. Quas vestris necessitatibus ? non cstis vos in cxtrcmis lidem banc vobis faciet, per liiridemconvenlus subveutioncs, quas in extrcmis de tut mirabiles quema.'mcdum et ca^ten coelo cxpertus fuit ; hujus provinciffi, ubi Dominus convcnlus novae iioslros Fratrcs ca^lesli pane siEi)ius reiipiosos

1,

U,U.a

qnod filios suos i'^ "^^^ "^ pr.sens non posset, J^ " ?a nun'f amplecU non ncgl.gcret. A"!-''^''. ,.^3^'."'^ '"^, cius sancta, Teresis, de Pf s PcUonis adi.a dic sancti -- .7"' "' rqualuor lu.t. ^ ^"";,, jonis, tro de Alcanta..a convenlum

^^^'^^ ^f "^ 1
'^

iU^
B.

vi,.gincs

ab ipso erudila.,
susccp.sscnt,
aflicicbant

pascerc ditrnalus fuit. omnem fiduciam vestram; ab ipso etenim cnl omne vestrum rcmcdium curae babere. Usquc
dcrclictus fuil

Ponile itaque,

filii,

inDeum

ac novi
Patris

i,.stiluti

"

J^>

^l^jitate

animum

tam

foel.ci

,^sucreiun
viUi;
jn/!"""'"''.

cessu.

enim bodiernum diom numquam quisquam, qui in eo, spem suam firniiler collocaamorem Patris vit. His tam aifcctuosis monitis n filii, exlreniam banc ejus visitalionem concipientcs suspioabantur. Indeque lacrymis eum ad poresse

itaque animo cuncta rcvolveret. nec sibi superessc randum, nisi dissolvi et csse >:""' '^"'f "; .ces V" susp.rando .n as pensarct ; sa^pe a religiosis anwl^^ Princ.p.um erumperc auditus ruit

282

Cum

r..psc.tis p.*sc.

^^^^^JZno
1

DIE DEClAiANONA OCTOIiHIS.


j^

777
ADCTOni
P.

omnis sumcientia mca, quando me accipios ut lotum iti lc immcrgas ct transfcras, ut numquam ami>IiiiS peream ? Quando suljmolis omnihus impc;

a quibusdam oorum domoslicis vice dominorum, qui lioc pra^stare consuevoraiU, lilicrius scrviretur.

FB.

Undc cum quidam

art

hoc serviiium ophebi

LAURBNTIO.

,.,

..,

..r,.v,..

..y^

pcenitcntiis atljungere.

Sed impoditus a charitale roli}^iosor\im, qui dcncicntem viril)us proliiljcbant;


lacrymas distcmperans monlis fcrvorom, vidovitae Iransactae negligciitias,
V;e mihi servo inutili Quibus vcrbisalqucaneclibus
:

,v,.n,.v, ...t,U. IX.l^ , litt VIUUU rtUl <H.ll()n('S OJUS irridenlos, aut doclrinas (quas dictabaii sahitarcs
|rv,.

subsannnntcs.

conlomiituin

potins

ac convicia,

in

quam

batur amarius deflere

rofcctionem aut solatium eidcm pncstarcnt! Quae omnia diu magno ac paticnli animo sntTe-

dum

inslantius ropeterot

rondo

S.

Pctrus,

inimquam de
nec

liis

injiiriis

npud
aul

ctnuUiusrructus.

aliqucm

conquori,

scronitatem

vultus

litudo proliibebat, ooque

magis

afllictos religiosos

confessi fuorint;
so dicobant,

dum rom

rite

enarrando adniirari
tunc ausi in

omnes
StC
(le

tcncbat.
sancli

llinc

quam

citius

comitom Oropofaciiint,

quomodo

ipsi talia

domo
tot

Viri

statu

certiorom

ut pro

Domini
psissent.

sui,

singularom
nisi

Viri

rcveronliam

in

aflxjctus pietate

carissimo suo Palri spirituali promfofollit

opprobria lam inconsiderate

convertcre prassumopi-

ptius adossot. Nec

opinio,

cum mox advodoferri.

Quod

ab aliqua vohomenti da^monis

ians cumos ad pedes

B.

Palris prostratus rogabat,

suggcstione
nione ad
stantiam,
R. Pater

tiori

pt)tuisso,
S.

communi omnium

B ut se pcrmitteret ad palatium suum


licelipse nogarot prius; divina tainen

Quod

probandam
conclusum

Potri

cognita vo-

fuit.

de Alcantara con- E Mansit in hoc statu


priefata

lunlate

ul

Arcnas

appro()i;:(iuarct,

ubi sopolidi-

per ahquot dies in

domo

comitis

dus erat, preces admisit. Vix tanieii alio quam jumenlo vohi voluit, ut molestias pateretur, associantibus sibi praodiclo comite et duobus Fralribus,
diim roliqui in convontu rolicti sancti Patris vicos et lacrymis el procibus prosequcbantur. 282 Pcrvenit itaque S. Petrus de Alcantara ad
couiitis

do Oroposa, assidna ulriusquc coiijugis


honoratus. Quibus
ilU;

assislofilia

vaiia spirilualia

documenta
duni
ot

suggercndo
alios

et

affeclum

rapicbat ad cceleslia, et

quoque provocabat ad

piotatem

pro

animT sua^ salute consilia exquireront,

bonodi-

DecMmbitinchmocomititoropeioB.

domum

lassus adoo,

ut vix

non animam

ctionem frequenter ac devote pcterent. Admirabanlur quidom onmos, quod tali rorum statu
B.

traherc
pra^claro
lecto

vidcrotur.

Ibique

ad

instructuni

perductus,

cubioulum oriiatu noqiiaquam in


in

Polrus singulis salisfacorc tum


in

in

consulondo,

tum

orudicndo
ejiis

rite posset

sod mullo magis ad

prolioso

decumbere, sed

angulo quodam

paticntiani

stupofacti,

ad

morum

corrcctio-

ac strato humili quioscere elegit, ubi altare quod-

nem

et

mundanorum

casuum

patientiam

tam

dam
tia,

Viri dcbilitas

pra^parari supplicavit. Omnibus quidom saiicti mccrorom augobat, sod ojus prioscnacquisito,

mirabili cxomplo animari videbantur, dum com-

puncli rccedercnt.

tamqiiam do thosauro quodam plius UElabantur. Ilinc advocare

amqui

medioos,

morbi vim doclarando, remodia


dientia!

opporluna obcMinislrarc
cibos,

prsecopto

injungobant.
Viri

qui

contrarii

solilie

abstinenti;p,

ciare

quam

relicere

videbantur.

magis cruAugeri tamon

284 Quamvis omnia liumana remedia devoli Defertur comos ac ooMJnx ojus S. Potro studiosc adhibere serpendo curaront, vidobatur lamon intoroa febris secrelius vitam minuere. Unde cognoscens pancos sibi dios suporossc, instabat ad convcntum de
.\ronas transforri, ut inter
hiiiiiili
ii

Are-

anus suoruni Fiatrum


Cui lioot obsta-

paulisper morbus, ita ut febris ossa etiam penccrus intrans, doloribus totiim excruciaret. Inde

ac dovoto loco mororetur.

rent comitcs,
itineve;

melu

alicujus sinistri

successus in
F

^ tumcsrons
biloin

ct

in

ulciis

orumpons,

in

locto

immo-

tamen,

dctinobat.

Accodebat

consuolus stomachi

dissont, ;egre

cum ei id futurum negariti crediac cum summo dolore a so dimiltorc

inlerdum loquclam imdolor, qui niinium auotus ,:;:;.; ;;)rponssuo .U.,.-

voluorunl.

'SZT

m'e.r

careret. Al spirilu

gaudons

S. [.elrus

Rosarii Advocalis itaqut- a oonvonlu sodis, et comijissa isc.,.su. Viri s.nCi .luobus deploran.o, S. Petrun, de A"';!"'''^;"'''"'" '" "^"

tr^t-srsr sr^^^ar

=-^,r:Lrsr;-:.r -tf .:

ira,n

p,.ovoeari, ita

quod caHcris on.nibus

ten.aallevr-

''';"'-"'

annnun, tionibus superior, aliquo suspirio la bcned.ctu n Sit no.nen Uom.n, .ct dicendo c,asi impa,.em d,a oiu In hac ve,.o
:

^^^I^^^ZvXli^^^^orL ''"^,^ " ""' '


^",;
^

^^^''n^epterSi

Ju<'icarunt.

consilio

voluntastua.
cun,

succuml,c,.c

po.ssc

putabat,

quoru,ndam ex co.ni.is famulatu


J*-''"*^^"'"-

cum ni,.s,..,.,o hoo modo agg,.er,.i. hum.l.late


.

f <'''''_,

fl';;^^^^^^

convcnlui ,.opinc,uum ^ .us, hun,ili strato

'"',^"^'?;';;, ',,,, appelerc indi^^^^ pra.cin'^l^^^-^^^J^^^^f^^.^f ^Ji^iongioHs^^.m


.pse
Et hcet hpiw nliouum modicorum cura' pormisit. "*""j"^' intcllige^d sani.alem n.h.l .b. p.oiu
(i

*le hab,tnr a

'^83

Obtinuit

D.

1'etrus

pro

sua

oK ab

"^,^^

hmlit.

insigni

eomitum

s.b. charitatc, ut ho,.a refect.oms

^^^

_^^^

m
AlJCTOnB
P. F.

VITA

..

PKTRI

m ALCANTAHA CONFESSORIS.
.

dcbiti pcrsuawif.nii:p lamen ac naturaUs

conrulenclum de nobis

sit.

Resp.c.te

magnum

''''^'''^'Tc^^^^

curationis aspcritat.m

Im
Cui

Ij,0ENTtO.

in prat.aconDrmatum; sanclilatc Pa..lum, s.bi t.mebat, c.m sensualitalis besl.a r.modo a dicens Sent.o al.am egem ,n co pus aniigerct. ment.s
:

mcmbris
si

n.eis

repugnantom

leg.

hoc

contigit, qui.l

mibi

no.,

laciuni^ inlenorem alTodum

..

planc careo > qni lanla securilalc p.-opter corpori inrtulgere


vif,

mex. l.memlum ent, Non l.cel .n l.ac penculum, quod

".

atTertsecum;nec .-cmedia juvare non possunl. Ad ba>c verba cum amplius dilTusos sic solabalur: Qus religiosos i.. planctum
. .

necessaria videntur,

angustia ha!C vcstra obilum tencl' Nolite

est,

fibi? Qu.s

dolor vos

meum

plangcre; tcmpus

;.

Teresite Uitetnittxt-

ras

quaPdam
''''"'
''''

n. Francisc

j.

conferrel.

Rclatum

misc-icordia immensa enim adcst, quo divina ct spe.-o qi.od vesln non obUmei miserebitur, necessarius non sum. Olgo hic ultra
viscctur

-^nSmSaU;
tSaVs
o^c^
0^^^^^^^^

sanct.rcr.pro sancta.
ct S.

Insi

objiciebantur,

""t^is

q"od sustincbat,
^^n^
'""''^^'

Pctrum

vi pra^podilus,

^^^T /^i

pr.stUc 'actenus quamplurima ::r;en^d^ (quo mchor. possel, epislolam ^atlAvnam ire non qua ad p.oTerosiam scribit. in modo notuitl ad derensione, vcrantiam in paupertatis
B

co.nn.oti instare ultcnus, vcro lcneriori afTccla obtineret quo longioi-em vitam prccibus ui a Deo oppos.tores fircontra tot mclius convenlus suos obscrvanlia; inslriiealquc in perrcctionc maret affcctu, voce submissa, inlerno At S Petrus ret Doauditus fuil coelum .ationem vcrlere sicin amplius p.-o l.ac b.'cdimine et Deus meus, si fuent, ncccssarius sum, et tibi plac.tum
; :

tatc tua

poti pers mulineroamexstimulat;addendo msuper

a se-

vcan tpostbrevotempusomncs
"d
1

iUas opposU.o-

tMronovislabo.-ib..svivam, fiat in non rccuso volunias tua. Pali cnim


'

me
,

sancta E
.ta

modo

ac onunno irrUas fore. ne Xliotor tcrminandas, Da.am, qua -Uone quo-

maxime adverrumdam quoque eamdom rcm se dc nulceret, spondens quemadmodum cUam p st ioria habilurum n m' comprobavit. {Et reapse haud mori.Mn oxpononUa
animos sancta. pauperiati
;

nstruxit

quoque

placeam. omittebanl interea .iied.ei d.l.gentem applicando remcdia p.ssc.l.m ejus curam agerc, (ha;c)majori eum do\o.ecxcruciabat.Ncc
tibi
.

Insignii fititf^
tia.

287 Non

auri

quod aquam adm.ttcrc v.sus insectiam pro febris ardore


fuit
toto'

quo
vita;

in

Zdiu
iandan
S
sanclffi

post S. Petri

mortem, prodiit a Scde apotempore

omnibus lorqucri tempore assuevcrat.


hujus
loci

se

sentiret

prout

persona

qusdam

Hinc quodam d.e devota cub.culum


;

uUima manu protegendo,

S
Ule

Pctrus

igitur toto vU^ elisi sunt.) Sic Alcantara se zelanUssimum dc

msttuU

Tcrosiie

proraotorem dcmonstravU,

dum
que

susc.p.ens, a paupertatis defensioncm cuncta propna a

en^

ejus postulabat fnTcssa, icncdiclioncm singular. adsalutaribus rcspondcns cum monilis pro silis arid.tate videbatur stantium consolationc, eg.x-d.ens i.eip.-ofcrre non posse. Itaque ve.-ba apportans, rogaba frigidam sona illa et aquam
ut

cu.

.1 le

nec idco a Uei conUnua soUicitudini postponerct, convcrsaUone vacarel. fama mortalem B. Patris mnrmi_ .

de manu amici accepto, dc Alcantara vero vasc dum uUenus or. admoallectum compcnsa.-et,

tam ingenti

necessitati succurreret

S.

Petrus

Fralrcs suot

COMOlalUT.

08G Postquam divulgasset; conlatemArenis et in vicinis lerris ad vidondum ac audiendum fluxcre undique populi tcnobant. Uaque eum, cujus venerationem afTcctu

J imag.nem " nj' .^"^^ vendo oculos in c.-ucifi,xi lUud e.dem fuit) memor, (nnam Salvator passus guttam quidem deiini oblulit, nec
:

omnos

liuanlimi

morbus pcrmisit, (admittebal)

aUissieculi

sorum

contomptum persuadendo, aUis advercomtoloranUam spoastcrnorum pracmiorum


;

C mendando

omnes ad amorem poenitenUae acDei servum coniirmaU, censi, ac in devoUone erga virtutum fruclus colliprajclaros ox ejus moniUs animarum ipse admirandi sui zeU pro
sic ut

n Mocausl Sit propter amogus^atamico rcddendo, subdit reddere d.hanc vobis charilatcm r m Dci^pse vulnus ocu Us diu gnaur kicquc li.xis in laleris atque dese admiralionem pcrsistens. imnium in
a votionem convertit. cinoniares fa- Vmtatur corporis cruc.alus S'" "^ '^'^ Christo, B288 inter hos
Vir-

vo,.es vn,.es

gereiU; et

ad uUimum convor^ionn fidom corlissimam usque UU^m priKstilit absenspiritum manifeste redderet.
libus suis

';;^;;j;;^;;s'lransigens, extessu noti longo inlerdum mont.s ;oji coUoquia in ritissima contcmplalione

Dcus anim. n"^=^""";

B.

"

Pat.-is

commun uba^

d^^^^^

^r"

"
-s

UUedcvoUs ac suis Fratribus, quorum spiritualibus plonas n-scnpsit, ras a\i:\s moniUs quicU postponens, aliorum lodiiicaUonom propriis eamdo-m Deo approximaret arclius. quotidie
Ucel
reUgiosi, Uisomnibus propinquiores fucrant ejus ad medicinae usus anima((ui pictalis atrectu eum iiUlitaU spirituali diuUus pro-

qu* a rclig. Sanctis suis miscerct; dore cujusdam lucis insuela;


mterdum cUam ex
bantur,
verbis,

ejc

1'f ndc m. ^f^ qua>. h.nc

^"

J"
'"-

sa..ctorum

cum
fuit

ipso
;

quibusdam conccssum

bant.quomuitonmi
dosscl
;

vero cutn monentcmaudiobanl " Sinite officio fungatur ..'fiUi'et fratres, ul terra suo sunt nimis, el si qusdam recipio. n mcdia tarda
sic
:

B
1)

ad iiihiium uUra valonl, quam ut tormcnta moa prortucant. Non prielendo in his doloribus vires corporis absumere, sed gratiam Doi acquirere.
>

si"?"'''""'^,;;:;,^^, ac Matre cjus dam vice, cu.n a Christu ^^f^^^^l /""''" Evangelista r.rc ^^^ et sancto Joanne tan. cum) ... Bapt,s,. inAnnalibusMin^rurn), a'^" splendore ex insolito apparitionis /];,. pra^enUam d. vicis.situdinc illorum gationum qu.dern am ^^^ cUus concludcrent. Cujus
nob.s * convcrsalionis delicias cxpnmere consta pr.-B-ntibus id tan est; sicutreligiosis Irus 1"^ potuit magnas fuisse, cx co

<^'^'''Z"Z-

^_

Uitordum
D

sic

disserebat

Natura oa, qucC graliae

conlraria sunl, appetil

ideo

dum

vivilur,

peri-

cantara sspc privaUm

n
r,

culnm immincl, ol sic usque ad mortem somper vigUandum erU. \idete, fiUi, quantam nobis solliciludinom SancU commendenl, et quam parum

pcraliquoldics in hoc

conquererctur, deUnen mundano carcere

dumesse. 289 Nec interca

charitalis

Fratrum

-mnmnr.

""^Z^l

DIE DECIMANONA. OCTOBRIS.


u
"'"'rafrFrl-

779
AUCTOHB
F. FB.

ut abscntos aliquol scnns ad se vcnire mandavit, ultlmos sormoncs haberet. qui in futurum cum liis
(,^0 inslitulo

merita sanctissimfe passionis lua salvari confido. 291 Die Sabbathi valde mane accessil parochys
loci

iwIrromnunjotpaupcr'"'"'
^ioratioftw""-

itaquc

cx
j^j^j^

^^^^
bus

conscrvando prodcssent. Connuxere conv(Mitibus, tam vocati q^Qg vidcndi postremo Patris ac bonepropinquis

cum

aliis

sacerdotibus,

ul invisorcnt ac quael*etrus
;

LAURiillTlO.

quodaccipit.

rerenl, an Viaticum atVorri vcllet. Cui S.

Alcantara impaliens morae

Ua domine

de divinam
altare
;

***'"

allexit. Quidictionis ejus accipicndae cupiditas ccepit Vir sanclus priora quidcm sic adunalis

majoslatom
ipseque
Davidicis
,

oxpocto.

respondit.

Inleroa

quoddam deccntcr
solitis

prseparalur
et

propo ojus slratum


afToctibus
,

in vocatione, Dei beneficia commemorare tam niirabili, addcndo oblisatioquam sustentatione nem slrictam. qua Dco tcncbantur tum in obser-

suspiriis

varios ex

l*salmis

versiculos rcpetcre inlcUigcba,

vatione rcgulae,
excrcitiis,

tum

in orationis ac mortificationis
instilntoris

quibus animam accendens in suavissimam lur extasim rapitur. Divulgata hac fama coniluit in-

quibus ad imitalionem sui


S.

gens incolarum numerus. ut


vitae olficio

U.

Patri in hoc ultimo

ac

l*alris

Francisci

maximopcre incumbendum
:

obsequeretur. Dein parochus, ul priingreditur,


vidit
S.

Super omnia vcro paupcrtatem eis itcralo commendabat, diccns < Filii, paupertatem vobis
esset.

mus cuhiculum

Petrum jam

injungoifilii, paupcrtas nobisaChristo relicta fuit

abcxtasi ad sc roversum, impetu quodam spiritus, licet viribus inipotctitom, sursum forri, ot gcnibus
flexis

pro ba^rcditato, quia natus in prssepio, morluus comntcncst in cruco. Hanc otiam P. Franciscus Vivite ut pauperes el percgrini in hoc davit
:

sanctissimam

F>ucharistiam

apertis

oculis

ac lacrymanlibus adorare.

Sicque peclus forliler

tundens, dcvolo alTcctu itcrabat:

Domine non sum

mundo. Ab quod

illi,

qui plura

dcsideraverint,

dignus

quasi aperire pcctus optaret, ut inlra cor


rcciperet.

muUo

pauciora invenient,

quam

quae invenirc de-

suum Dominum

Quo receplo inqietum


recubuit, ct
facic

siderant! citium dicons:

Exhorlabatur quociue 3d orationis oxorOratio,


Olii,

spiritus rcfrainans

itorum

sc-

vestrum quotidianum

injungo tamquam caetesit cxcrcitium, hoc vobis fundamentum, ad quariim exerB rarum virtutum veslram tenemini. !n Deo omnem curam cilia omni fidelitate servitc ei, ipsc vos
ponite, et
enutrict.

rona admirationcm omnibus piovocabat ac devolitmem. liiterrogatus proinde a parocho, an cxtroma^. Unctionis

sacramcntum anima mngis roboranda? Cui


dominalio vcstra affcriU
cliristianus

affcrri

optarct pro
Ita
;

ipse

domine
(luia

cum
in

suo

teniporo

ut

Loquor
posui.

vobis

per

numquam
Domino

vanumspesme

dum experientiam ccsscrunt, quas in


,

Non vos deterroat vil*

asporitas,

hoc sacramentum pelo. Sicquo cuncU rccedentes, unionein servi Dei (quani tunc cum Deo habcbatl uUra turhare non sunt ausi. Uaquc
ipse

quam quam
ipse

ncc vidcatur Deo ardua aggredi leuetis. Animcmini pro


olcgislis;

dimciUs via crucis.


ot

Deum
fuliine

ardonlor invocando, ac pictaUs alTcc-

Ubus amplexando, per jucundam cxtasim primitias

enim vos

juvabit. Assuescite pronitonli;e

gloria*

dcgustarc ctcpil, atquc cxifoelicibus nuntiis i)Ost aliquod

actionum spccuRegula Seraphica vcslrarum sit in omni tribulatione verba lum, ct con^olcntur vos fdios suos horlabatur S P. N. Francisci, quibus scd majora promi.ssa sunt Magna promisimus,
:

guum quod
cognoscere.

roslabal vitic lempus per revelaUonem

lUs

lam

spatium

ad

se

reversus,

modico

quairehat,

nobis

IIa?cctsimiliatantospiritus fervore

fiUis

Et quantuin adhuc sibi vilae superesse crederet. parum id csse, vultu bilari vcrba accopto rcsponso
hffic

diclabat. ut firmitcr suis S Pctrus de Alcantara perfcctiouis studium mcntibus corum impressa, ad insuper semoribus mirabiliter accenderent. Alia

Psalmista'

proferre

vi.sus fuit

L;etalus

sum

pro

augmento OisciphnaB bcnediccndo a se suggessit, ac landem umnibus


conservatione

atque

in domum Domini in his, quae dicia sunt milii ; cruciatus, Inlorea tamcn soliUs doloribus ibimus. mutaro visus numquani aul animum aul vuUum spirilus consolationcm. est; sed propter intornam indicia proinstanUs gloriae extorna quaidain velut

dimisit.
,,
.

,r.f.ra,:

C monuit; cui ipse


cujus in

subsequenti circa horam t.omnotal..liler dolonbus, sanplclorii, crosccnlibus (qui expeliit. Me.llcus vcro ctissimum Viaticum posse in crastiiium dicm adoral) dilTerri illudusque Fiat in Dei nom.ne, respondit

dcrc.

290 Die Veneris

292

Ci.-ca ve.spo.-am

.ever.sus pa,-ocbus, aliquara- *"j;'^,;^^-

obtulit .se, necessilate ur^^^ diu cum eo convei-satus ministratusacramentura extreraas Unctionis gente,

ruin

'cuiS.PetrusanimadviTlens ejus suspicionem,


piwveniret, .espondjl
;

omnibus

volunlas

sit

bened.cta

s.n.te

cub.culo mesolum. Erantineodem angu.to

mull.

accedentibus benes;ecularcs, quibus catervatim consolati eccJ-n-nl Tand.ctionen, dabat, ut sic

dcmqiie omnibus

e.xclusis,

integram

'1"''^

io,-.tione transegit;

dum '"1^' ^"^'"

ta..iquain

You might also like